text_structure.xml
57.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Otwieram posiedzenie Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Czy ktoś z państwa ma jakieś uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny posiedzenia. Bardzo proszę pana posła Wita Majewskiego o przedstawienie opinii Komisji o projekcie budżetu Kancelarii Senatu w części 03.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitMajewski">Proponuję, aby najpierw wysłuchać opinii zaproszonych gości. Niektóre materiały wpłynęły do nas w ostatniej chwili. Przedstawię opinię Komisji po zakończeniu dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Zgadzam się z panem posłem Witem Majewskim. Bardzo proszę przedstawiciela Senatu o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Chciałbym państwa wprowadzić w założenia projektu budżetu Kancelarii Senatu w przedmiocie finansowania Polonii. Jak państwo doskonale wiecie, budżet Kancelarii Senatu jest złożony z dwóch części. Pierwsza z nich dotyczy funkcjonowania Kancelarii Senatu i działalności senatorów. Druga część jest związana z opieką nad Polonią i Polakami za granicą.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Ogólna kwota wydatków Kancelarii Senatu w 2000 roku wyniesie 115.423 tys., z czego:</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">- 68.523 tys. zł przypada na działalność Kancelarii Senatu,</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">- 46.900 tys. zł zostanie przeznaczonych na opiekę nad Polonią i Polakami.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o tę drugą część budżetu, to można wymienić dwie grupy wydatków: inwestycje i zadania programowe. Na inwestycje przeznaczy się 19.200 tys. zł. W porównaniu z rokiem 1999 odnotowujemy tu niewielki wzrost o 9,4%. W przypadku zadań programowych wzrost jest trochę większy, ponieważ będziemy dysponowali kwotą 27.700 tys. zł, co daje o 21,3% więcej środków niż w roku 1999.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Tradycyjnie największym odbiorcą dotacji jest Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, które otrzyma kwotę 39.200 tys. zł. 22 mln zł zostanie przeznaczonych na realizację zadań programowych, a 17.200 tys. przypada na zadania inwestycyjne.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Drugim podmiotem, który otrzymuje dotacje z Kancelarii Senatu jest Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Głównie chodzi tutaj o działania programowe, na które Fundacja otrzyma 3.200 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Wśród 25 zadań inwestycyjnych Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” znajduje się 11 całkowicie nowych przedsięwzięć. Pozostałe zadania są kontynuacją działań z poprzednich lat. Na uwagę zasługuje fakt, że w 2000 roku planuje się przeprowadzenie wielu remontów szkół, głównie na Litwie. Złożono 47 takich wniosków. W budżecie Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” przeznaczono na ten cel 1 mln zł. W ubiegłych latach największe środki przeznaczano na budowę Domu Polskiego w Wilnie. Mam nadzieję, że ta inwestycja zostanie zakończona w 2000 roku.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o zadania programowe, to największe kwoty przeznacza się na oświatę i edukację. W przypadku Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” struktura tych wydatków będzie wyglądała w następujący sposób:</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">— program oświatowo-edukacyjny (6.516 tys. zł),</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">— wspieranie kultury w polonijnych i polskich środowiskach (4.894 tys. zł),</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">— wspieranie działalności organizacji polonijnych (3.070 tys. zł),</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">— program pomocy socjalnej (1.050 tys. zł),</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">— program pomocy Polakom w Kazachstanie, na Syberii i w Azji Środkowej (w tym pomoc dla repatriantów 400 tys. zł),</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">— praca z młodzieżą, krajoznawstwo, sport polonijny (1.150 tys. zł),</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">— działalność Stowarzyszenia w zakresie informacji polonijnej (1.150 tys. zł).</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Głównym zadaniem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” jest wpieranie polonijnej prasy i innego rodzaju ośrodków medialnych. Z ogólnej kwoty 3.200 tys. zł zarezerwowanej na dotację dla Fundacji, 1.144 tys. zł zostanie przeznaczony na pomoc finansową na pokrycie kosztów zakupu papieru, kosztów druku, doposażenie w sprzęt redakcji gazet, stypendia i nagrody dla pracowników redakcji, zwrot kosztów podróży osobom dokonującym formalności merytorycznych i finansowych związanych z realizacją zadania, warsztaty, szkolenia i praktyki dla wydawców polskojęzycznej prasy, koszty związane ze zwiększeniem objętości gazet oraz okazjonalnych wydawnictw typu jednodniówki czy specjalne, jubileuszowe wydania poszczególnych tytułów.</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Trzecim podmiotem, który ma w swojej dyspozycji środki budżetowe jest Kancelaria Senatu RP. Podobnie jak w zeszłym roku na zadania inwestycyjne przeznaczono tutaj 2 mln zł. W sumie na wszystkie zadania związane ze wspieraniem Polonii przewidziano 4,5 mln zł.</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Najwięcej kontrowersji pojawiało się zawsze wokół zadań inwestycyjnych. Często pytano, dlaczego Kancelaria Senatu realizuje właśnie te inwestycje. Chodzi o pewną grupę zadań, których ze względu na przepisy o rachunkowości, nie można włączyć do zadań programowych. Myślę tutaj o zakupach drobnego sprzętu, który kosztuje więcej niż 3 tys. zł. Wtedy takie urządzenia jak komputery i anteny satelitarne nie są objęte budżetem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, czy Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełWitMajewski">Chciałbym uzyskać od przedstawicieli Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” zapewnienie, że ich wnioski zostały uwzględnione podczas procesu formułowania budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PrzedstawicielStowarzyszeniaWspólnotaPolskaAndrzejChodkiewicz">Na podstawie tego, co powiedział pan minister Bogdan Skwarka mogę stwierdzić, że wnioski Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” zostały uwzględnione. Otrzymaliśmy tę kwotę, o którą występowaliśmy.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrezesFundacjiPomocPolakomnaWschodzieWiesławTurzański">Oczekiwania Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” również zostały spełnione. Wszyscy jednak zdajemy sobie sprawę z tego, że oczekiwania Polaków żyjących na Wschodzie są znacznie większe. Staramy się temu zaradzić realizując naszą działalność programową. W tym zakresie wsparcie Kancelarii Senatu wydaje się wystarczające.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełWitMajewski">Mam zastrzeżenia do dwóch pozycji w projekcie budżetu. Chodzi o punkty 22 i 23 w dziale inwestycje, czyli o 1,5 mln zł przeznaczone na zakup obiektu dla Katolickiego Centrum „Concordia” Herdorf — Dermbach w Niemczech i remont Domów Polonii w Polsce.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełWitMajewski">Czy Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” nie zastanawiało się nad innymi źródłami finansowania tych obiektów? Te obiekty znajdują się w Polsce, a moim zdaniem środki przeznaczone na wspieranie Polonii, powinniśmy wydawać poza krajem. W kraju jest wystarczająco dużo podmiotów, które mogą sponsorować tego typu prace.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełWitMajewski">Rozumiem, dlaczego powinniśmy czasami ratować „substancję polską” na Zachodzie, na przykład Bibliotekę Polską w Paryżu. Mimo to, mam zastrzeżenia do pozycji 22 związanej z zakupem obiektu dla Katolickiego Centrum „Concordia” Herdorf — Dermbach w Niemczech. Wydaje mi się, że Polonia w Niemczech jest tak liczna, że tego typu sumy powinny być realizowane z jej środków. W tym przypadku nie mamy do czynienia z ratowaniem jakiegoś zabytku, ale z zakupem nowego obiektu. Nie możemy sobie na to pozwolić w sytuacji braku środków na zaspokajanie potrzeb na Wschodzie.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PosełWitMajewski">To samo mogę powiedzieć o pozycji 25 — budowa Domu Polskiego w Coronel du Graty (prowincja Chaco w Argentynie). Takie propozycje powinny być dokładnie rozpatrywane, ponieważ na Zachodzie powinniśmy pomagać wtedy, kiedy ratowania wymaga „substancja polska”.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Zapotrzebowanie na środki przeznaczane na pomoc dla Polaków i Polonii jest coraz większe. Z roku na rok rośnie też procentowo wysokość budżetu Kancelarii Senatu w tej części.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełPiotrMiszczuk">W tym roku otrzymaliśmy projekt budżetu, w którym nie wyszczególniono konkretnych zadań Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”. W dokumencie nie uwzględniono pojedynczych zadań z podaniem kwot przeznaczonych na ich wykonanie.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PosełPiotrMiszczuk">Jeśli dobrze pamiętam, podczas oceny budżetu w 1998 roku, Senat poinformował nas o tym, że z puli środków pozostających do dyspozycji Kancelarii Senatu pozostało 107 tys. zł. W tym roku wykorzystanie tych środków za dziewięć miesięcy jest również bardzo niskie. Dlaczego tak się dzieje? Wiem, że w procesie rozpatrywania wniosków o udzielenie pomocy, odrzucono połowę z nich.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PosełPiotrMiszczuk">Trzecia kwestia dotyczy załącznika do budżetu. Wydaje mi się, że podano tutaj niewłaściwy wskaźnik dynamiki wzrostu. W tabeli podano wartość 115,7, a naprawdę jest 116,1.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełMarianSołtysiewicz">Chciałbym się odnieść do załącznika nr 3 projektu budżetu na 2000 rok. Pozycje nr 7 i 8 obejmują prace przygotowawcze i projektowe w związku z budową polskich szkół w Mościskach i Strzelczyskach. Planuje się przeznaczyć na ten cel 100 i 200 tys. zł. Jest tu także zamieszczona następująca adnotacja: „Obecnie brak porozumienia z administracją oświatową”. Rozumiem, że chodzi o ukraińską administrację oświatową.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełMarianSołtysiewicz">Jeżeli tamtejsze władze oświatowe nie wyraziły jeszcze zgody na budowę szkół, a państwo planujecie przeznaczyć na prace przygotowawcze 300 tys. zł, to czy te środki zostaną w ogóle wykorzystane? Chodzi mi o to, że te środki mogą zostać przeznaczone na inne inwestycje, co do których mamy pewność, że zostaną zrealizowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełWitMajewski">Mam pytanie do przedstawicieli Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Jak dawno analizowaliście państwo potrzeby prasowe Polaków mieszkających na Białorusi? Niedawno odwiedziłem Grodno i dowiedziałem się, że gazeta „Głos znak Niemna” jest w bardzo złej sytuacji finansowej. Wiemy, jaka sytuacja panuje teraz na Białorusi. Należy się liczyć z tym, że białoruskie władze nie udzielą temu pismu w tym roku żadnej pomocy.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełWitMajewski">Tymczasem po przeczytaniu projektu ustawy budżetowej można stwierdzić, że pomoc przeznaczona na wspieranie mediów będzie większa w przypadku Ukrainy a nie Białorusi. A przecież potrzeby Polaków żyjących na Białorusi są wielokrotnie większe niż tych mieszkających na Ukrainie. To rozdysponowanie środków jest być może zgodne z liczbą tytułów, ale nie z rzeczywistymi potrzebami tych środowisk.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Pierwsze pytanie dotyczyło pieniędzy przeznaczonych na remonty Domów Polonii w Polsce. Prezydium Senatu, rozpatrując te pozycje budżetowe, również zainteresowało się tą sprawą. Ten problem pojawia się co roku. Zawsze zadajemy sobie pytanie, dlaczego jakieś obiekty znajdujące się na terenie kraju, mają być finansowane za środki przeznaczone na pomoc Polakom za granicą.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Zadecydował tutaj jeden poważny argument — te Domy również służą Polonii. W tych obiektach odbywają się przecież różnego rodzaju imprezy. W niektórych przypadkach mamy do czynienia z zabytkami, a zatem koszt remontu jest o wiele większy niż w przypadku innych obiektów. Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” samo nie jest w stanie zebrać odpowiedniej kwoty. Wiem, że mimo to Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” postarało się o dodatkowe środki na remont Domów Polonii w przyszłym roku.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Pan poseł Wit Majewski pytał także, czy Polonia z Zachodu nie może sama finansować budowy pewnych obiektów w Australii czy w Argentynie. Panowie posłowie często bywają na różnego rodzaju Radach Polonii i odwiedzają liczne zakątki świata, w których przebywają Polacy. Zapewne słyszeliście państwo, że również tu potrzebna jest pomoc. Wnioski o pomoc wpływają na przykład z Niemiec i z Belgii. W Belgii remont obiektu miał kosztować kilka milionów zł. Prezydium Senatu i Komisja odrzuciły ten wniosek. Być może, z wyjątkiem Polonii amerykańskiej, która rzeczywiście jest bogata, wszystkie inne grupy, biorąc pod uwagę ich rozproszenie, nie mają wystarczających środków na tego typu inwestycje.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Podczas wizyty senatorów w Argentynie, można było na własne oczy przekonać się, jakie są warunki bytowania tamtejszej Polonii. Zarówno przedstawiciele Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, jak i prezydium Senatu uznali, że również tej grupie należałoby pomóc. Dlatego na budowę Domu Polskiego w Argentynie w Coronel du Graty przeznaczono 74.000 zł. Tam jest dosyć duże skupisko Polaków, którzy do tej pory nie mają swojej siedziby. Tam teraz stoi wiata.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Jest jeszcze jeden element tej sprawy. Mianowicie w zeszłym roku w Pułtusku przedstawiciele Polonii podjęli uchwałę, aby więcej środków przeznaczać na finansowanie obiektów na Zachodzie. Oczywiście niektóre wnioski zostały oddalone. Na przykład nie wspomożemy budowy nowego centrum lub ośrodka Polonii Świata w Brukseli. Trzeba powiedzieć, że i tak 80% środków przeznacza się na pomoc Polakom mieszkającym na Wschodzie.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Jeżeli chodzi o remont i modernizację budynku w Ashfield w Australii, to tam znajduje się Klub Polski, a wkrótce będzie tam też klub olimpijczyka. Pamiętajmy, że następna olimpiada odbędzie się w 2000 roku w Sydney w Australii, a zatem ten obiekt może się wtedy przydać.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Problem finansowania tego remontu pojawił się dwa lata temu w momencie wizyty grupy parlamentarnej złożonej z posłów i senatorów w Australii.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Pan poseł Piotr Miszczuk pytał o przyczyny niewykorzystania wszystkich środków w 1998 roku. Kancelaria Senatu nie ma wpływu na to, że niektóre organizacje znajdują środki gdzie indziej i zwracają przyznane im kwoty. Było kilka takich podmiotów, które aktywnie zabiegały o wparcie budżetu państwa poprzez Kancelarię Senatu. Na przykład jedna z fundacji potrzebowała 30 tys. zł na przyjazd świąteczny kilkudziesięciu osób z Kazachstanu. Późnej ktoś inny pokrył koszty pobytu i zwrócono nam te środki.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Zdarzały się też inne przypadki. Zgodnie z zaleceniem Najwyższej Izby Kontroli zwiększyliśmy liczbę kontroli wyjazdowych w stosunku do podmiotów korzystających z naszej pomocy. Chodziło również o zwrot odsetek, które są wykazywane po zamknięciu roku budżetowego. Mamy obowiązek żądania zwrotu tych środków.</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o wykorzystanie środków w tym roku, to trudno jest mi to dzisiaj określić. W przypadku zadań programowych do wykorzystania pozostało 364 tys. zł. To nie jest dużo, biorąc pod uwagę pomoc dla Wschodu w okresie Świąt. Prawie 1 mln zł można wykorzystać w ramach pomocy inwestycyjnej. Właśnie uruchomiono duży program pomocy dla Kazachstanu. Planuje się między innymi zakup sprzętu komputerowego.</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Kancelaria Senatu na podstawie informacji napływających z konsulatów, może przewidzieć potrzeby polskich szkół. Przez Fundację „Oświata Polska za Granicą” kupujemy tym placówkom komputery, anteny satelitarne i inny sprzęt elektroniczny. Takie działania objęły już szkoły na Litwie, Białorusi i Ukrainie. Zamierzamy pomóc też szkole w Chorwacji.</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Sądzę, że te środki zostaną wykorzystane, tym bardziej, że otrzymaliśmy zaległe wnioski z prośbą o dofinansowanie działalności inwestycyjnej ze strony Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Zawsze jest tak, że jeżeli zostaną jakieś środki, to Kancelaria Senatu zawiera umowę ze Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska” na realizację konkretnego zadania inwestycyjnego. Oczywiście odbywa się to za zgodą prezydium Senatu.</u>
<u xml:id="u-12.12" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o kształt projektu budżetu, to wydaje mi się, że on jest taki sam jak w zeszłym roku. Rzeczywiście do tego dokumentu nie załączono szczegółowych wniosków, które są konieczne do przyznania określonej kwoty. Takie informacje znajdują się w umowach podpisanych między Kancelarią Senatu a podmiotem starającym się o dofinansowanie. Tak precyzyjnie określa się na jakie cele przeznacza się przyznane środki.</u>
<u xml:id="u-12.13" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o szkoły w Mościskach i Strzelczyskach, to sytuacja jest trudna. Lokalne władze oświatowe wielokrotnie odmawiały umiejscowienia tych obiektów. Niedawno otrzymałem informację, że na wybudowanie polskiej szkoły zgodziły się władze w Strzelczyskach.</u>
<u xml:id="u-12.14" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">W Mościskach ciągle prowadzi się negocjacje. Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” przedstawia szósty lub siódmy projekt umowy. To nawet nie chodzi o to, że ukraińskie władze nie wyrażają zgody. To wygląda w ten sposób, że oni nie reagują na nasze propozycje. Miejmy nadzieję, że w tym roku wreszcie uda się to załatwić. Potrzeby tych środowisk są bardzo duże i dlatego ta kwota musi być zagwarantowana w budżecie. Czekamy na zgodę tamtejszych władz i jeśli ją tylko uzyskamy, natychmiast rozpoczniemy prace przygotowawcze.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Pan minister Bogdan Skwarka mówił o fundacji, która zwróciła niewykorzystane 30 tys. zł. Rozumiem, że chodziło o Polską Akcję Humanitarną Janiny Ochojskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosłankaElżbietaRadziszewska">Mówiono tutaj o pomocy organizacjom polonijnym na Zachodzie. Czy do Kancelarii Senatu dotarły informacje dotyczące organizacji polonijnych w Izraelu? W wakacje przebywałam w tym kraju i spotkałam się z członkami Towarzystwa Polonijnego „Piast” w Hajfie oraz Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Palestyńskiej w Strefie Gazy. Ze Strefy Gazy wielokrotnie wysyłano pisma z prośbą o wsparcie. Ta organizacja funkcjonuje dzięki temu, że jeden z jej członków zaoferował lokal. Dzisiaj ten przedsiębiorca ma kłopoty finansowe i od kwietnia Towarzystwo nie będzie miało siedziby. Czy jest jakaś szansa pomocy tej grupie?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Rozpatrujemy projekt budżetu na rok 2000. Ważność umów inwestycyjnych podpisanych ze Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska” wygasa z końcem tego roku. Czy zostały podpisane nowe umowy?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełWitMajewski">Te umowy nie mogą być podpisane do momentu przyjęcia projektu budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o wsparcie Polonii w Izraelu, to nie otrzymaliśmy stamtąd żadnego wniosku. Jeśli taki wniosek wpłynie do Kancelarii Senatu, to jeszcze są środki, które ewentualnie możemy przeznaczyć na pomoc w wynajęciu lub wybudowaniu jakiegoś obiektu. Każdy rodzaj pomocy jest ważny, ale działalność inwestycyjna, jest najbardziej odczuwalna. W tym roku być może skończymy wreszcie budowę Domu Polskiego w Wilnie i będziemy mogli zainwestować więcej środków w małe inwestycje. Wiem, że o pomoc zwracała się do nas dość prężnie działająca organizacja polskich kobiet w Libanie. Przeznaczyliśmy pewne środki na zakup książek dla tego środowiska.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Umowa inwestycyjna ze Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska” wygasa w 1999 roku. Prawo budżetowe zabrania zawierania umów inwestycyjnych, jeżeli nie są zagwarantowane środki.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">W 1997 roku umowę podpisano na trzy lata, a przecież nikt wtedy nie wiedział, jakie środki budżet przeznaczy na cele polonijne w 1999 roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Od tego czasu zmieniły się warunki prawne. W ubiegłych latach było tak, że niewykorzystane środki inwestycyjne przechodziły na następny rok. Jeżeli Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” nie wykorzystało środków, to pozostawały one nadal w gestii tej organizacji. W tym roku żadne środki nie mogą być pozostawiane na przyszły rok.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#SzefKancelariiSenatuRPBogdanSkwarka">Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” jest wymienione w budżecie i ma roszczenie, aby te środki otrzymać. Pozostaje tylko kwestia, ile ich będzie.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Przechodzimy do omówienia budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej w części dotyczącej działań resortu na rzecz oświaty polonijnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">Budżet Ministerstwa Edukacji Narodowej w części poświęconej oświacie polonijnej nie będzie mniejszy niż był w zeszłym roku. Nie będzie też dużo większy.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">Najwięcej wydatków jest związanych z wypłacaniem stypendiów dla studentów pochodzenia polskiego, uczących się w Polsce. Planujemy, że potrzebnych będzie na ten cel aż 17 mln zł.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">Druga istotna pozycja w budżecie dotyczy wszystkich kosztów związanych z delegowaniem nauczycieli języka polskiego pracujących za granicą. W 2000 roku będzie to kosztowało budżet państwa 4 mln zł.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">Pozostałe wydatki są związane z kształceniem nauczycieli w Polsce, z kursami dla studentów z zagranicy oraz z organizacją kolonii i obozów letnich. Dosyć duże środki przeznaczymy również na podręczniki i pomoce dydaktyczne.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">Przewidujemy, że nastąpi wzrost ilości przeznaczonych środków o wskaźnik inflacji. Niektóre pozycje będą finansowane dużo lepiej. Na przykład zwiększy się ilość wysyłanych za granicę nauczycieli. Będziemy też kierowali więcej pieniędzy na zakup podręczników.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełRyszardUlicki">Podczas ostatniej wizyty przedstawicieli Komisji na Litwie, Łotwie i w Estonii, mieliśmy okazję przekonać się, że podstawowym problemem, przed którym stoją mniejszości polskie zamieszkujące w tych krajach, jest kwestia naturalizacji. Najważniejsza jest tutaj możliwość nauki języka polskiego.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PosełRyszardUlicki">Czy w zaplanowanych wydatkach uwzględniono potrzeby stworzenia laboratoriów językowych w polskich szkołach? Te placówki mogłyby być centrami nauki również innych języków i w ten sposób mogłyby uzyskiwać nawet jakieś dochody.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Chciałbym zwrócić uwagę na kwestię podręczników. Podczas otwarcia szkoły w Wołkowysku dowiedziałem się, że brakuje podręczników napisanych w języku polskim, które uwzględniałyby białoruski program nauczania. Inne podręczniki są tam bezużyteczne, oczywiście pomijając naukę języka polskiego. Podobne problemy są na Ukrainie. Nie udaje nam się wyegzekwować od tamtejszych władz wydania takich podręczników. Jaka jest szansa, że ta sytuacja ulegnie poprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełWitMajewski">Tak jak powiedział pan minister Wilibald Winkler ten budżet jest odzwierciedleniem trwałego zaangażowania Ministerstwa Edukacji Narodowej w sprawy polonijnej oświaty. Nie ma tu praktycznie żadnych nowych elementów.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PosełWitMajewski">Wiadomo, że możliwości budżetu są ograniczone. Trzeba jednak powiedzieć, że w zakresie polonijnej oświaty Ministerstwo Edukacji Narodowej dysponuje największymi środkami spośród wszystkich gestorów. Jest to 40% wydatków polonijnych ponoszonych przez budżet w ogóle. Przy rozpatrywaniu kolejnych budżetów, zgłaszamy uwagi, które co roku nie są brane przez resort pod uwagę. Dlatego być może rok 2000 jest dobrą okazją do tego, aby spojrzeć na pewne sprawy inaczej.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PosełWitMajewski">Wielokrotnie prosiliśmy o to, aby wypłacać stypendia również tym polskim studentom, którzy uczą się w krajach zamieszkania. Wydaje mi się, że należy odejść od finansowania wyjazdów nauczycieli za granicę. W tych bliższych krajach jest wystarczający potencjał ludzki, aby szkoły mogły funkcjonować bez polskich nauczycieli. Trzeba się zastanowić nad wypłacaniem stypendiów fundowanych na określone zadania. Na przykład szkoła na Białorusi płaci stypendium nauczycielowi, który będzie tam uczył języka polskiego.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PosełWitMajewski">Jeśli chodzi o wypoczynek polonijny, to trzeba się zacząć zastanawiać na tym, jak za te pieniądze przyjąć więcej młodzieży. Trzeba również szukać nowych źródeł finansowania funduszu stypendialnego. Potrzeby Polaków na Wschodzie są coraz większe. Ilość fundowanych stypendiów nie zmieniła się od 10 lat, a przecież tamtejsza Polonia ma coraz większe aspiracje. Mam nadzieję, że w następnym roku będziemy wspólnie zastanawiać się nad zmianami systemów i nad lepszym wykorzystaniem środków.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Chciałbym podziękować panu ministrowi Wilibaldowi Winklerowi za to, że ilekroć przedstawiciele Komisji wyjeżdżają na Wschód, zawsze napotykają na efekty skutecznej pracy polskich nauczycieli kierowanych do pracy za granicą przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełRyszardCzarnecki">Wiadomo, że wkrótce ruszy akcja repatriacyjna. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji sugerowało, że repatrianci powinni się uczyć języka polskiego w Polsce. Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji współpracują w tej sprawie? Czy w budżecie zaplanowano wydatki związane z organizowaniem tych kursów?</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">Jeżeli chodzi o kursy języka polskiego dla repatriantów, to Ministerstwo Edukacji Narodowej nie może urządzać takich szkoleń w kraju. Możemy wysyłać naszych specjalistów do sąsiednich krajów, żeby edukować tamtejszych nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">Pan poseł Wit Majewski mówił o tym, że należy bazować już na nauczycielach mieszkających w tych krajach. Ci ludzie reprezentują różny poziom. Wydaje mi się, że jeśli polskie organizacje zwracają się do nas o przysłanie nauczycieli, to jest to uzasadnione. Odpowiadamy na zapotrzebowanie, które jest coraz większe.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">W 1999 roku Ministerstwo Edukacji Narodowej przekazało Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska” 5 ml zł na zorganizowanie kolonii dla polskich dzieci i młodzieży ze Wschodu. Nie widzę możliwości zwiększenia tych środków. Wydaje mi się, że nie jest trafna propozycja pana posła, aby organizować te kolonie w krajach zamieszkania. Dla przeważającej większości dzieci i młodzieży ze Wschodu przyjazd do Polski jest ogromną atrakcją. Dzięki temu oni mogą poznać nasze dziedzictwo kulturowe. Koszt przyjazdu tych osób do Polski jest wysoki, ale daje też o wiele więcej możliwości integracji z macierzą.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWilibaldWinkler">Jeśli chodzi o podręczniki dla Ukrainy i Białorusi, to one podlegają pewnym zasadom wypracowanym w tamtych krajach. Musimy przestrzegać dwustronnych umów podpisanych z tymi krajami. Możemy też wymagać tego samego od tamtej strony i to robimy.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejElżbietaBober">Chciałabym uzupełnić wypowiedź pana ministra Wilibalda Winklera. Rzeczywiście brakuje podręczników do nauki innych przedmiotów w języku polskim na Białorusi. Ostatnio w tej sprawie odbyło się spotkanie Polsko-Białoruskiej Komisji do Spraw Nauczania. Białoruś przygotowała podręczniki do nauczania różnych przedmiotów i przedstawiła nam je do recenzji. Ministerstwo Edukacji Narodowej zweryfikowało te propozycje pod względem językowym i wkrótce te podręczniki mają się ukazać.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejElżbietaBober">Nasze podręczniki do różnych przedmiotów, na przykład do matematyki i fizyki, mogą być tylko używane jako książki pomocnicze dlatego, że nie odpowiadają tamtejszym programom nauczania. W tej chwili współpraca między Ministerstwem Edukacji Narodowej i jego białoruskim odpowiednikiem układa się dobrze. Sądzę, że w najbliższym czasie sytuacja powinna się poprawić. Gorzej jest na Ukrainie. Tam brakuje znacznie większej ilości podręczników.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaEdukacjiNarodowejElżbietaBober">Jeśli chodzi o kierowanie polskich nauczycieli do pracy za granicą, to naszym założeniem od początku było tylko doraźne wspomaganie procesu nauczania języka polskiego w tamtych krajach. Liczyliśmy na to, że wykształcimy w Polsce nauczycieli, którzy wrócą do kraju zamieszkania i dalej tam będą uczyć. Tak się w wielu wypadkach dzieje. Problem polega na tym, że ciągle się pojawiają nowe środowiska, które oczekują naszej pomocy. Dlatego zwiększa się zapotrzebowanie na polskich nauczycieli. Poza tym przechodzimy już do innej kategorii pomocy. Coraz częściej wymaga się od nas, abyśmy wysyłali nauczycieli metodyków, którzy będą koordynować pracę pozostałych pedagogów. Niebawem w Kazachstanie odbędzie się konferencja poświęcona temu problemowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Czy są jakieś pytania do przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej? Nie widzę. Przechodzimy do omówienia budżetu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, w części opieki na Polonią i Polakami za granicą.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#DyrektorDepartamentuSprawObywatelskichwMinisterstwieAdministracjiiSprawWewnętrznychJarosławMojsiejuk">Odpowiadając na pytanie pana posła Wita Majewskiego o zabezpieczenie środków na repatriację w przyszłorocznym budżecie, muszę powiedzieć, że tych pieniędzy nie ma.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#DyrektorDepartamentuSprawObywatelskichwMinisterstwieAdministracjiiSprawWewnętrznychJarosławMojsiejuk">Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, szacując koszty związane z wprowadzeniem w życie ustawy o obywatelstwie wraz z koniecznymi zmianami ustawy o cudzoziemcach, wystąpiło o przyznanie kwoty w wysokości 62.475 tys. zł. Chodziło o pokrycie kosztów związanych z wypłatą zasiłków dla repatriantów oraz z organizacją kursów języka polskiego w środowiskach integracyjnych. Decyzją ministra finansów te środki na etapie projektowania budżetu nie zostały przyznane. Przekazano jedynie niewielką kwotę w ramach rezerw celowych, która na mocy postanowienia byłego kierownictwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji została przeznaczona na inne wydatki.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#DyrektorDepartamentuSprawObywatelskichwMinisterstwieAdministracjiiSprawWewnętrznychJarosławMojsiejuk">Rada Ministrów wydała przygotowane przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji rozporządzenie „W sprawie pomocy dla osób przybyłych do Rzeczpospolitej Polskiej na podstawie wizy repatriacyjnej”. Rozporządzenie przewiduje różne formy pomocy. W tym roku wygospodarujemy środki na ten cel. W przyszłym roku potrzebujemy około 20 mln zł przy założeniu, że liczba składanych wniosków repatriacyjnych wzrośnie o połowę. Gdyby utrzymać dotychczasowy poziom zgłoszeń, to potrzebowalibyśmy 10 mln zł powiększone o wskaźnik inflacji. Jeżeli chodzi o organizację kursów nauki języka polskiego, to podzielam pogląd pana posła Ryszarda Czarneckiego, że jest to niezbędny element prawidłowej adaptacji repatriantów. Znajomość języka jest potrzebna do znalezienia pracy i szybkiego usamodzielnienia się takiej osoby. W przeciwnym wypadku taka osoba będzie spychana na margines, na przykład wykonywała proste prace fizyczne typu dozorca czy sprzątacz. Doświadczenia innych państw pokazują, że tak właśnie będzie.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#DyrektorDepartamentuSprawObywatelskichwMinisterstwieAdministracjiiSprawWewnętrznychJarosławMojsiejuk">Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji współpracuje z Ministerstwem Edukacji Narodowej i podczas opracowywania projektu rozporządzenia uzgodniliśmy nasze stanowiska. Ten rok traktujemy jako czas eksperymentalny. Zakładamy, że kurs powinien obejmować dwie zasadnicze części:</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#DyrektorDepartamentuSprawObywatelskichwMinisterstwieAdministracjiiSprawWewnętrznychJarosławMojsiejuk">— naukę języka z uwzględnieniem jego znajomości (80 godzin),</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#DyrektorDepartamentuSprawObywatelskichwMinisterstwieAdministracjiiSprawWewnętrznychJarosławMojsiejuk">— zajęcia integracyjne z zakresu historii, kultury i codziennej praktyki funkcjonowania w społeczeństwie (40 godzin).</u>
<u xml:id="u-29.6" who="#DyrektorDepartamentuSprawObywatelskichwMinisterstwieAdministracjiiSprawWewnętrznychJarosławMojsiejuk">W tym roku za zgodą prezesa Urzędu Zamówień Publicznych takie kursy zorganizuje Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. Będzie to miało charakter sondażowy. Uzgodniliśmy, że zajęcia nie będą prowadzone według jednego schematu. Przygotujemy kilka rozwiązań, po to żeby zobaczyć, które są najlepsze. Być może będzie to kurs stacjonarny. Może się również zdarzyć, że będziemy organizowali kursy sobotnio-niedzielne. Należy pamiętać, że tymi szkoleniami zostaną objęte osoby, które przebywają w Polsce i już pracują.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Nie rozumiem pewnej kwestii. Niedawno Komisja rozpatrywała odpowiedzi rządu na dwa dezyderaty. One dotyczyły właśnie repatriacji. Powiedziano nam, że w tegorocznym budżecie jest zarezerwowanych 10 mln zł, których nie można użyć, ponieważ ich wykorzystanie przez organizacje pozarządowe nie jest możliwe. Okazuje się, że w budżecie na 2000 rok nie zaplanowano ani złotówki na repatriację.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PosełPiotrMiszczuk">Drugi dezyderat dotyczył Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Prosiliśmy o zwiększenie ilości etatów. Okazało się, że na skutek nie wykorzystania posiadanych przez Radę etatów Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie może przyznać Radzie więcej etatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">W tym roku po raz pierwszy w budżecie zagwarantowano 10 mln zł na repatriację. W roku 2000 tych wydatków w ogóle nie zaplanowano. To jest drastyczna sytuacja. Komisja oczywiście zajmie stanowisko w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełWitMajewski">Proponuję, abyśmy do Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji skierowali prośbę o utrzymanie kwoty 20 mln zł na wydatki wynikające z ustawy o cudzoziemcach. Uzasadnienie będzie takie, że budżet w obecnym kształcie nie odpowiada prawu. Ustawa o cudzoziemcach nakłada na rząd obowiązek zaplanowania tych wydatków. Gdyby to działanie nie odniosło skutku, to podczas drugiego czytania projektu ustawy budżetowej Komisja wystąpi o przekazanie tej sumy z rezerwy rządowej. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła moją propozycję. Sprzeciwu nie słyszę. Odpowiednie pismo skierujemy do Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Proponuję, aby podobne pismo wystosować do Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie budżetu Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełWitMajewski">Przechodzimy teraz do omówienia budżetu Ministerstwa Spraw Zagranicznych w części jego działalności polonijnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">W budżecie Ministerstwa Spraw Zagranicznych w roku 2000 na wydatki polonijne przeznaczono kwotę 1.778 tys. zł. Jest to wzrost o 19% w porównaniu z bieżącym rokiem. Te środki będą wydawane przez 117 różnych placówek dyplomatycznych na całym świecie. Właściwie cała kwota jest przekazywana bezpośrednio do placówek i tam w ramach funduszy konsularnych te środki przeznacza się na współpracę polonijną. Są to wydatki związane z funkcjonowaniem różnego rodzaju instytucji i organizacji działających w środowiskach polonijnych.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">Budżet jest podzielony na trzy fundusze konsularne:</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">1. Kolonie i obozy — 103 tys. zł. Przewidujemy, że w 2000 roku na kolonie i obozy do Polski przyjedzie ok. 10 tys. dzieci i młodzieży. Wyżej wymieniona kwota pozwoli dofinansować dowóz osób z najbiedniejszych rodzin do miejsc zbiórek.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">2. Szkolnictwo — 797 tys. zł. Departament Polonii przewiduje otrzymanie licznych wniosków o pomoc w zakupie książek, kaset wideo, kaset magnetofonowych, map itp. Pomagamy szkołom także w zakupie drogiego sprzętu elektronicznego, takiego jak: telewizory, odtwarzacze wideo i komputery. W 2000 roku Departament Polonii chciałby ufundować nagrody dla uczestników olimpiad.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">3. Kultura i Sztuka — 878 tys. zł. Te środki przeznaczamy na różnego rodzaju imprezy kulturalne.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">Istnieje również czwarty fundusz „Opieki konsularnej”, który jest wykorzystywany przez Departament Konsularny głównie w przypadku wspierania polskich obywateli czasowo przebywających za granicą. Mimo to, konsulowie przeznaczają te środki także na pomoc Polakom i Polonii nie posiadającym polskiego obywatelstwa, a będącym w trudnej sytuacji. Ten budżet odzwierciedla pewną kontynuację działania Ministerstwa Spraw Zagranicznych w kwestii opieki nad Polonią.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Chciałbym zapytać o finansowanie programu Polskiego Radia i Telewizji „Polonia”. Nie wspomina o tym materiał przygotowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Nie znalazłem również takiej informacji w projekcie budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jak rząd rozumie zapis art. 25 ust. 4 ustawy o radiofonii i telewizji?</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PosełWitMajewski">Czy macie państwo jeszcze jakieś pytania? Nie widzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">Mówiłem tylko o tych środkach, które Ministerstwo Spraw Zagranicznych przekazuje bezpośrednio na współpracę z Polonią. Oczywiście przekazuje się pewną kwotę na programy Polskiego Radia i Telewizji „Polonia”. Te środki są uruchamiane stopniowo. Pion dyplomacji kulturalnej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych zleca tworzenie określonych programów telewizyjnych i radiowych, które nie muszą być bezpośrednio związane z działalnością polonijną. Często mają one charakter promujący kraj za granicą. Staramy się tutaj godzić dwa cele:</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">— przybliżamy polską kulturę Polonii,</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawZagranicznychDobiesławRzemieniewski">— promujemy język i polską kulturę w świecie.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Czy tymi środkami nadal dysponuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełWitMajewski">Myślę, że te wątpliwości może wyjaśnić tylko przedstawiciel Ministerstwa Finansów. To jest rzeczywiście bardzo ważna sprawa.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Przypominam, że ust. 4 art. 25 ustawy o radiofonii i telewizji mówi, że: „koszty tworzenia programów oraz audycji, o których mowa w art. 1 i 2, pokrywane są z budżetu państwa w granicach określonych ustawą budżetową”.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełWitMajewski">Wyjaśnimy tę kwestię w przedstawicielem Ministerstwa Finansów. Przypominam członkom Komisji, że niedawno Komisja przyjęła dezyderat mówiący o konieczności zwiększenia wydatków konsularnych. Konsul jest pierwszą osobą, do której zwraca się o pomoc Polak mieszkający za granicą. Ta pomoc może być natychmiastowa, ale nie przy tak ograniczonych środkach. Ogólna suma wydatków konsularnych na rzecz Polonii równa się połowie rezerwy Senatu.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PosełWitMajewski">Czy państwo nie uważacie, że należałoby się zwrócić do Komisji Spraw Zagranicznych o istotne zwiększenie tych wydatków?</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PosełWitMajewski">Proponuję, aby wystąpić do Komisji Spraw Zagranicznych o zwiększenie tych środków.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Popieram ten wniosek. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła propozycję posła Wita Majewskiego. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PosełRyszardCzarnecki">Czy są jeszcze jakieś pytania w tej części dyskusji? Nie widzę. Przechodzimy zatem do rozpatrzenia budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w części dotyczącej opieki nad Polonią i Polakami za granicą.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#WicedyrektorDepartamentuWspółpracyzZagranicąiPoloniąwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoKrzysztofCwetsch">Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego prowadzi działalność polonijną od 1991 roku. Na początku pomoc Polonii traktowano jako zadania, które wynikają z realizacji umów dwustronnych. Od 1993 roku pojawiła się grupa zadań o charakterze polonijnym, które minister realizował poprzez ich zlecanie jednostkom niepaństwowym i instytucjom samorządowym. Około 12% budżetu Departamentu Współpracy z Zagranicą i Polonią było przeznaczanych na zadania o tym charakterze.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#WicedyrektorDepartamentuWspółpracyzZagranicąiPoloniąwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoKrzysztofCwetsch">Sytuacja nieco się zmieniła 1 stycznia 1999 roku w momencie wejścia w życie ustawy o finansach publicznych. Od tej pory nie mogliśmy realizować zadań ministra kultury i dziedzictwa narodowego poprzez jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych w tym instytucji, dla których organem założycielskim był samorząd.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#WicedyrektorDepartamentuWspółpracyzZagranicąiPoloniąwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoKrzysztofCwetsch">Jeśli chodzi o 1999 roku, to do września budżet został wykonany w kwocie 437 tys. zł. Szacujemy, że nie uda nam się zrealizować 12% udziału w ogólnym budżecie Departamentu, ponieważ ustawa o finansach publicznych nie pozwala przeksięgować więcej niż 5% środków.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#WicedyrektorDepartamentuWspółpracyzZagranicąiPoloniąwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoKrzysztofCwetsch">W 2000 roku planujemy przeznaczyć na działalność związaną z opieką nad Polonią i Polakami za granicą kwotę 850 tys. zł. Środki będą wydatkowane na podstawie umów podpisywanych z instytucjami nie zaliczanymi do sektora finansów publicznych. Zamierzamy wydzielić trzy wyraźne grupy wydatków:</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#WicedyrektorDepartamentuWspółpracyzZagranicąiPoloniąwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoKrzysztofCwetsch">1. Obsługa stałych potrzeb środowisk polonijnych z Zaolzia, Białorusi, Ukrainy i Litwy — 320 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-44.5" who="#WicedyrektorDepartamentuWspółpracyzZagranicąiPoloniąwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoKrzysztofCwetsch">2. Zadania realizowane na podstawie umów podpisywanych ze Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska”. Chodzi o imprezy organizowane na terenie Polski — 160 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-44.6" who="#WicedyrektorDepartamentuWspółpracyzZagranicąiPoloniąwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoKrzysztofCwetsch">3. Zadanie własne — 365 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PosełWitMajewski">Proponuję, aby teraz wysłuchać Sekretarza Generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, pana Andrzeja Przewoźnika.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Jeżeli nie ma pytań do pana dyrektora Krzysztofa Cwetscha, to przejdziemy do omówienia budżetu Rady.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">Tak się składa, że na mocy ustawy o działach administracji rządowej Rada przechodzi z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">Znaleźliśmy się w takiej sytuacji, że w jakimś sensie opłaciliśmy tę zmianę wysokością budżetu. W 1999 roku Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa dysponowała środkami w wysokości 10.720 tys. zł. W projekcie budżetu na rok 2000 przewidziano dla nas tylko 6.420 tys. zł. Jest to spore obniżenie naszego budżetu. Gdyby obliczyć całą kwotę, która jest zapisana w budżecie, to otrzymamy 33.308 tys. zł, ale tylko dlatego, że budżet Rady zwiększono o kwotę 27 mln złotych przeznaczonych na konkretne zadanie. Będziemy kończyć prace na cmentarzu w Katyniu, Miednoje i Charkowie. Te inwestycje powinniśmy zakończyć w połowie przyszłego roku, w 60-tą rocznicę zbrodni katyńskiej. To jest bez wątpienia priorytetowe zadanie Rady. Pozostała kwota 6.320 tys. zł jest przeznaczona na bieżące funkcjonowanie biura Rady oraz na obsługę wszystkich innych inwestycji prowadzonych za granicą. Myślę tutaj o pracach na cmentarzu „Orląt” oraz o wielu innych działaniach, takich jak:</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">— budowa cmentarzy żołnierzy Armii Generała Andersa w Uzbekistanie,</u>
<u xml:id="u-47.3" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">— upamiętnienie ofiar zbrodni w Ponarach na Wileńszczyźnie,</u>
<u xml:id="u-47.4" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">— renowacja cmentarza w Trokach.</u>
<u xml:id="u-47.5" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">Będziemy także upamiętniać ofiary zbrodni ukraińskich nacjonalistów na Wołyniu. Mamy już wstępne zgody ukraińskich władz. Te prace trzeba rozpocząć w przyszłym roku.</u>
<u xml:id="u-47.6" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">Druga część naszego budżetu dotyczy tego, co się dzieje w kraju. Wszystkie cmentarze wojenne i miejsca pamięci są w naszej gestii. Wspieramy działania lokalne oraz działania wojewodów. Zresztą budżety wojewodów, jeśli chodzi o te sprawy, również zostały obniżone już w 1999 roku. Trzeba również pamiętać o realizacji umów dwustronnych, których podpisaliśmy kilka, przede wszystkim z państwami wschodnimi.</u>
<u xml:id="u-47.7" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">Można powiedzieć, że postulaty zawarte w dezyderacie skierowanym przez Komisję Łączności z Polakami za Granicą do rządu, zostały spełnione w połowie. Została zwiększona ilość etatów o 10, natomiast nie zwiększono środków. Można też powiedzieć, że ten budżet jest bardzo wysoki - biorąc pod uwagę środki na budowę cmentarzy w Katyniu i Miednoje, on rzeczywiście jest bardzo duży - ale tak naprawdę na inne inwestycje i bieżącą działalność zostanie nam tylko 6.320 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Czy macie państwo jakieś pytania do pana ministra Andrzeja Przewoźnika?</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PosełWitMajewski">Jeśli chodzi o główną część wydatków polonijnych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, to proponuję przyjąć ten budżet. Natomiast uważam, że Komisja w pierwszej połowie przyszłego roku powinna zorganizować posiedzenie poświęcone sprawom finansowania polonijnej kultury. Trzeba się zastanowić nad bardziej efektywnym wydatkowaniem środków w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#PosełWitMajewski">W przypadku Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa widać, że zaproponowana wysokość budżetu nie pozwoli kontynuować wielu zadań. Powinniśmy zatem skierować do Komisji Kultury i Środków Przekazu pismo z prośbą o rozważenie zwiększenia budżetu Rady.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Dziękuję za tę propozycję. Myślę, że uda nam się zorganizować takie spotkanie w pierwszym kwartale przyszłego roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PosełWitMajewski">Prosiłbym, aby przedstawiciel Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa określił kwotę, która pozwoliłaby kontynuować podjęte przez tę jednostkę zadania.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#SekretarzGeneralnyRadyOchronyPamięciWalkiMęczeństwaAndrzejPrzewoźnik">Chodzi o 2,5–3 mln zł. Nie możemy rozpoczynać wszystkich inwestycji również z tego względu, że nie dysponujemy wystarczająco dużą ilością osób. Najpilniejsze jest uruchomienie programu budowy cmentarzy w Uzbekistanie i Kazachstanie. Druga pilna inwestycja jest związana z Wilnem. Od kilku lat próbujemy załatwić sprawę upamiętnienia zbrodni w Ponarach. W bardzo złym stanie jest też miejsce urodzin marszałka Józefa Piłsudskiego. Ważne jest także rozpoczęcie prac na cmentarzach żołnierzy Armii generała Andersa w Izraelu. Te obiekty są w katastrofalnym stanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Myślę, że zyskaliśmy wystarczającą wiedzę do sformułowania pisma w tej sprawie. Czy są jeszcze jakieś pytania do pana ministra Andrzeja Przewoźnika? Nie widzę. Czy przedstawiciele Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” lub Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” chcieliby zabrać głos? Widzę, że nie.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PosełRyszardCzarnecki">Prezydium Komisji sformułuje odpowiednie pisma w uzgodnionych na posiedzeniu kwestiach.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PosełWitMajewski">Chciałbym wrócić do jednej kwestii. Mam nadzieję, że Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” zwiększy wydatki prasowe na Białorusi, a Senat uwzględni to w planach rozdysponowania rezerwy.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PrezesFundacjiPomocPolakomnaWschodzieWiesławTurzański">Dane zawarte w materiale, który państwu dostarczyliśmy, pochodzą z ankiet przeprowadzonych na Wschodzie. Nasze propozycje budżetowe nie są ostateczne. Możemy zwiększyć środki przeznaczone na pomoc prasową dla Polonii na Białorusi.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#PrezesFundacjiPomocPolakomnaWschodzieWiesławTurzański">Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” nie ma żadnych możliwości sprawdzenia wysokości potrzebnych dotacji. W przypadku Białorusi kilkakrotnie domagaliśmy się od pisma „Głos znad Niemna” podania kwoty dotacji. Niestety nie mamy możliwości weryfikacji tych danych.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Rozumiem, że Komisja przyjęła projekt budżetu. Upoważniamy pana posła Wita Majewskiego do zaprezentowania naszego stanowiska na posiedzeniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich. Przechodzimy do następnego punktu posiedzenia - sprawy bieżące. Kolejne posiedzenie Komisji będzie poświęcone przedstawieniu sprawozdań i relacji z wizyt poselskich.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#PosełRyszardCzarnecki">Zamykam posiedzenie Komisji Łączności z Polakami za Granicą.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>