text_structure.xml 353 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Wiesław Chrzanowski oraz wicemarszałkowie Józef Zych, Dariusz Wójcik i Henryk Bąk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Proszę o zajęcie miejsc na sali.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Pragnę powitać obecnego na sali pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Na sekretarzy powołuję panów posłów Adama Sengebuscha i Marka Lasotę.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Adam Sengebusch.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Proszę panów posłów o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">Jeszcze raz proszę o zajęcie miejsc i zachowanie ciszy.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1 porządku dziennego: Projekt uchwały o wyrażenie wotum nieufności Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm wysłuchał przedstawiciela wnioskodawców pana posła Alojzego Pietrzyka, a także przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 66 ust. 1 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. oraz art. 61f ust. 6 regulaminu Sejmu uchwalenie wniosku o wotum nieufności dla rządu następuje bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 1 regulaminu Sejmu głosowanie przeprowadzimy przy wykorzystaniu urządzenia do liczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem projektu uchwały o wyrażenie wotum nieufności Radzie Ministrów, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę o wyrażenie wotum nieufności Radzie Ministrów bezwzględną większością 223 głosów przeciw 198, 24 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">Informuję, że w imieniu grupy 46 posłów Konfederacji Polski Niepodległej na podstawie art. 66 Ustawy Konstytucyjnej i art. 61g regulaminu Sejmu zgłoszono kandydata na prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Ostoję-Owsianego.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełArturBalazs">Panie marszałku, w imieniu koalicji proszę o przerwę.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jaka koalicja?)</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełArturBalazs">Koalicja istnieje. Ja nie mówię, że rządowej, ale koalicji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie! Obecnie zarządzam godzinną przerwę. O godzinie wpół do dziesiątej proszę o zebranie się Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 08 do godz. 10 min 10)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Panie i Panowie! Wobec powstania bardzo istotnych okoliczności Prezydium Sejmu przedłuża przerwę do godz. 12.30, prosząc na godz. 12.10 Konwent Seniorów. Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 15 do godz. 12 min 30)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Na ręce marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej pana profesora Wiesława Chrzanowskiego wpłynęło pismo prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, datowane w Warszawie 28 maja 1993 r., o następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#WicemarszałekJózefZych">„Szanowny Panie Marszałku! Uprzejmie powiadamiam Pana Marszałka, że wobec uchwalenia wotum nieufności Radzie Ministrów bez jednoczesnego dokonania wyboru prezesa Rady Ministrów przystępuję do wykonania moich konstytucyjnych obowiązków określonych w art. 66 ust. 5 Ustawy Konstytucyjnej z 17 października 1992 r. Lech Wałęsa”.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Przypomnę, że po uchwaleniu wotum nieufności dla rządu pani premier Hanny Suchockiej Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej zgłosił - w formie projektu uchwały - kandydata na prezesa Rady Ministrów pana Andrzeja Ostoję-Owsianego.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Prezydium Sejmu zwróciło się do przewodniczącej Komisji Ustawodawczej pani poseł Teresy Liszcz z następującym pismem:</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#WicemarszałekJózefZych">„Prezydium Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie i w trybie art. 31 ust. 6 regulaminu Sejmu zwraca się o rozstrzygnięcie następującego zagadnienia: Czy w świetle art. 66 Ustawy Konstytucyjnej z 17 października 1992 r. wniosek Konfederacji Polski Niepodległej jest prawnie dopuszczalny?</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Ponieważ sprawa związana jest z interpretacją regulaminu Sejmu Prezydium Sejmu zwraca się, aby Komisja Ustawodawcza w przedmiotowej sprawie zasięgnęła opinii przedstawicieli Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Wiesław Chrzanowski”.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Na ręce marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej pana profesora Wiesława Chrzanowskiego wpłynęła odpowiedź z Komisji Ustawodawczej o następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#WicemarszałekJózefZych">„W odpowiedzi na pismo Prezydium Sejmu z dnia 28 maja Komisja Ustawodawcza, po zasięgnięciu opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, w trybie art. 31 ust. 6 regulaminu Sejmu stwierdza, że wniosek 46 posłów z dnia 28 maja 1993 r. w sprawie zgłoszenia kandydata na prezesa Rady Ministrów pana Andrzeja Ostoi-Owsianego jest prawnie niedopuszczalny, gdyż pozostaje w sprzeczności z art. 66 ust. 4 i 5 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, który wymaga jednoczesnego wyboru prezesa Rady Ministrów z uchwaleniem wotum nieufności.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja Ustawodawcza powyższą opinię podjęła regulaminowo, większością głosów. Za głosowało 13 posłów, przeciw - 5, przy braku wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Zastępca przewodniczącej Komisji Ustawodawczej Wit Majewski”.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Wobec listu pana prezydenta oraz wobec opinii Komisji Ustawodawczej Prezydium Sejmu oświadcza, iż podziela opinię Komisji Ustawodawczej i uważa, że wniosek nie może być poddany pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#WicemarszałekJózefZych">Pan poseł w jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tchórzewski: Formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! W imieniu klubów centroprawicowych: Ruchu dla Rzeczypospolitej, Porozumienia Ludowego, Porozumienia Centrum, Chrześcijańskiej Demokracji, Akcji Polskiej, Unii Polityki Realnej proszę o przerwę w związku z zaistniałą sytuacją i koniecznością przeprowadzenia dalszych konsultacji. Proszę o przerwę 2-godzinną, do godz. 14.30.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Po co?)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Czy chodzi o wniosek przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Nie, o inny wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trosce o dobro polskiego parlamentu zwracam się do koleżanek i kolegów z KPN o wycofanie kandydatury pana Andrzeja Ostoi-Owsianego z uwagi na niespełnianie warunków moralnych niezbędnych dla objęcia tego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJanRulewski"> Dane są zawarte w dokumentach komisji i środowisk kombatanckich. </u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Król: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełKrzysztofKról">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu wnioskodawców, Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej, który zgłosił kandydaturę pana Andrzeja Ostoi-Owsianego na stanowisko prezesa Rady Ministrów, chcę oświadczyć, iż zgłaszamy protest do Trybunału Konstytucyjnego z powodu ewidentnego łamania konstytucji w tej sprawie przez Prezydium Sejmu, przez marszałka Chrzanowskiego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Oświadczam, że pan poseł Krzysztof Król złożył oświadczenie niezgodnie z regulaminem Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Poseł Stefan Niesiołowski: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełStefanNiesiołowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem w imieniu 5 klubów prosić o 2-godzinną przerwę, czyli nieco dłuższą niż w wypadku postulowanej przez pana posła w imieniu klubów, jak to określił, centroprawicy. Uzasadniam to całokształtem sytuacji istniejącej w państwie.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przepraszam, muszę to skonsultować.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: Panie marszałku, w kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie mam nic przeciwko przerwom, do których kluby mają prawo, niemniej w obliczu powagi tej sytuacji chciałbym zwrócić się z uprzejmą prośbą o to, abyśmy przystąpili do przegłosowania ordynacji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przepraszam, jeszcze chwila.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Honorując zasady obowiązujące w tym parlamencie, ogłaszam 2-godzinną przerwę, do godz. 14.50.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Przepraszam, jeszcze komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzposełAdamSengebusch">Na czas tuż po ogłoszeniu przerwy zapowiedziano zebrania:</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#SekretarzposełAdamSengebusch">— Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego w sali nr 14, budynek nr 3;</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#SekretarzposełAdamSengebusch">— Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna w sali nr 118;</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#SekretarzposełAdamSengebusch">— Klubu Parlamentarnego SLD w sali nr 101.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 49 do godz. 14 min 54)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Wysoka Izbo! Zgodnie z porządkiem dziennym rozpatrzymy obecnie interpelacje i zapytania poselskie.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: Czy można?)</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, pierwszy zgłosił się pan poseł Janusz Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJanuszSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Koła Poselskiego Unii Pracy, na podstawie art. 109 ust. 3 pkt 1 regulaminu Sejmu, pragnę złożyć wniosek formalny o odroczenie obrad tego posiedzenia do czasu podjęcia ostatecznej, jasnej decyzji przez pana prezydenta, na podstawie art. 66 ust. 5 konstytucji, i nieprzystępowanie do realizacji dalszych punktów porządku dziennego. Moim zdaniem parlament nie powinien działać pod presją przy ostatecznym kształtowaniu instytucji prawa wyborczego. Proces ustawodawczy kończy się wtedy, kiedy ostatecznie podpisany jest projekt ustawy. Nie można wykluczyć możliwości pojawienia się np. instytucji weta parlamentarnego.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJanuszSzymański">Panie Marszałku! W imieniu Unii Pracy pragnę zgłosić ten wniosek i proszę o niezwłoczne jego rozstrzygnięcie.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić wniosek przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, pan poseł Krzysztof Kamiński zgłasza inny wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełKrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej, na podstawie art. 109 ust. 3 pkt 1 regulaminu Sejmu, stawiam wniosek nie o odroczenie, tylko o przerwanie tego posiedzenia Sejmu do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny wątpliwości, o jaką od rana chodzi. Informuję Wysoką Izbę, że w dniu dzisiejszym grupa 50 posłów, na podstawie art. 22 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, złożyła do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją aktu normatywnego niższego rzędu, jakim jest regulamin Sejmu. Konkretnie chodzi o wyjaśnienie przez Trybunał Konstytucyjny sprzeczności pomiędzy art. 66 ust. 4 i 5 konstytucji a art. 61g regulaminu Sejmu. Konfederacja Polski Niepodległej uważa, że spór ten można rozstrzygnąć nie poprzez żonglerkę prawem oraz decyzje i głosowania polityczne, ale w trybie zgodnym z ustawą o Trybunale Konstytucyjnym. Nie politycy, tylko prawnicy powinni rozstrzygnąć ten problem.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podstawie art. 109 ust. 3 pkt 8 - a mianowicie zmiana porządku dziennego - ponawiam wniosek, który zgłosiłem już poprzednio, o przystąpienie do głosowań nad poprawkami Senatu do ordynacji wyborczej. Proszę o przegłosowanie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, w tej sprawie chciałbym złożyć wyjaśnienie. Ten wniosek formalny może być rozpatrywany w połączeniu z art. 99, w którym zawarte są ustalenia, w jaki sposób oraz w jakim trybie można składać wnioski o zmianę porządku dziennego. Tak że proszę...</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Jest zmiana porządku dziennego.)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Pan poseł wnosił na podstawie art. 109 ust. 3 pkt 8 o zmianę porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Tak brzmi zapis regulaminu, szanowni państwo. W związku z tym informuję, jaki tryb jest zgodny z prawem składania tego typu wniosków.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, ale tylko wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełKrzysztofKról">Panie Marszałku! W sprawie formalnej. Chciałbym uściślić, połączyć jak gdyby - precyzując - dwa wnioski. Mianowicie składam wniosek do pana marszałka o niezwłoczne przystąpienie do rozpatrywania punktu porządku dziennego dotyczącego ordynacji wyborczej bez zmiany porządku dziennego, jako że ten punkt jest zawarty w porządku dziennym. Wniosek formalny KPN odnosi się do tego, co będzie po ordynacji wyborczej, chodzi o rozstrzygnięcie tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: Czy można, panie marszałku?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przepraszam bardzo, panie pośle, ale obowiązuje kolejność. Pan poseł chce zabrać głos po raz drugi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: Chcę nawiązać do zgłoszonego przeze mnie wniosku.)</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełMarekBorowski">Rzeczywiście pan marszałek ma rację. Powołałem się nie na ten punkt, na który powinienem. Powołałem się na pkt 8, który mówi o zmianie porządku dziennego, a powinienem się powołać na pkt 5, mianowicie przejście do porządku dziennego. Punkt 1 porządku dziennego przewidywał głosowanie nad wotum nieufności i to się już odbyło. W punkcie 2 przewidziane było głosowanie nad ordynacją wyborczą i bardzo proszę, by przejść do realizacji porządku dziennego. Proszę o przegłosowanie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, pan poseł Stefan Szańkowski.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę wyłącznie o wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełStefanSzańkowski">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Odnośnie do wniosku i wypowiedzi pana posła Kamińskiego. Sprawa dotyczy dzisiejszego porannego głosowania. Dostrzegłem, iż większości posłów można zarzucić... albo postawić taką tezę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, proszę o przedstawienie wniosku formalnego, a następnie o jego uzasadnienie. Odwrotna kolejność - zgodnie z regulaminem - jest niemożliwa. Jeżeli ma pan wniosek formalny, to proszę o jego złożenie, a jeśli nie, to proszę o ubieganie się o zabranie głosu w innym trybie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełStefanSzańkowski">Chciałbym jeszcze raz postawić pytanie skierowane zarówno do pana marszałka...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, bardzo mi przykro, proszę o postawienie wniosku formalnego. Jeżeli jest to pytanie, to proszę je przedstawić w innym trybie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełStefanSzańkowski">Wniosek formalny dotyczy postawienia pytania o aspekty prawne, skierowanego do pana marszałka, do Komisji Ustawodawczej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, w art. 109 regulaminu Sejmu wymienione są enumeratywnie wnioski formalne. Tego typu wniosku formalnego nie ma w regulaminie. Bardzo mi przykro, panie pośle, ale nie mogę dopuścić do dalszej debaty na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełStefanSzańkowski">Rozumiem, panie marszałku. Postaram się przekazać swoje wątpliwości w oświadczeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Przyjęliśmy porządek obrad, który nie uległ do tej chwili zmianie. Proponuję, abyśmy przystąpili do jego realizacji zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami. O godz. 15 powinniśmy realizować punkt porządku obrad: Interpelacje i zapytania poselskie. Wiem, że członkowie rządu są przygotowani do tego punktu.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełJanKulas"> Proszę o przystąpienie do realizacji tego punktu. Opinia publiczna jest również zainteresowana tymi pytaniami i interpelacjami, które są złożone.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PosełJanKulas"> Tym bardziej że nie ma żadnych nowych okoliczności dotyczących wniosku pana prezydenta. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, pan poseł Andrzej Sielańczyk.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę tylko o wnioski formalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełAndrzejSielańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skoro pan marszałek przeczytał list jego ekscelencji pana prezydenta, mówiący o tym, że przystąpił do wykonania czynności...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie Pośle! Proszę o sformułowanie wniosku formalnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełAndrzejSielańczyk">...dlatego bardzo proszę pana marszałka o przystąpienie do głosowania najdalej idącego wniosku, mówiącego o przerwaniu obecnego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o niepowtarzanie wniosków formalnych.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, pan poseł Gwidon Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełGwidonWójcik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z tym, że będziemy przystępować do głosowania — złożone zostały wnioski formalne — czekają nas bardzo ważne decyzje. Gdybyśmy zmienili kolejność rozpatrywania punktów porządku obrad, czekałoby nas głosowanie nad ordynacją wyborczą. W związku z tym, iż większość na tej sali sądziła, że rzeczywiście przystąpimy w tej chwili do interpelacji i zapytań poselskich,...</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełGwidonWójcik">... bardzo proszę w imieniu klubów Kongresu Liberalno-Demokratycznego i Unii Demokratycznej o zarządzenie 15-minutowej przerwy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, chcę poinformować, że nie nastąpiło rozstrzygnięcie co do wymienionych tutaj spraw, w związku z tym sądzę, że zarządzenie przerwy byłoby uzasadnione w momencie, gdyby nastąpiło rozstrzygnięcie zmieniające rzeczywistość, zaplanowaną rzeczywistość w obradach.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę Wysokiej Izby!</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#komentarz">(Poseł Jacek Merkel: Chciałbym zgłosić wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy to jest inny wniosek formalny?</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJacekMerkel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stoimy przed bardzo poważnymi rozstrzygnięciami formalnymi, bardzo ważnymi, dlatego w imieniu klubu Polski Program Liberalny proszę o 20 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę Wysokiej Izby! W związku z tradycją i obyczajami, jakie w tej Izbie panują, uwzględniam wniosek o zarządzenie 15-minutowej przerwy.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Zarządzam przerwę do godz. 15 min 20.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 04 do godz. 15 min 26)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę Wysokiej Izby, przystąpimy do głosowania nad wnioskami formalnymi.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Pierwszy wniosek formalny dotyczy odroczenia obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Chcę poinformować, że zgodnie z wcześniej ustaloną wykładnią regulaminu Sejmu taki wniosek nie może zawierać terminu: do kiedy, należy to wyłącznie do kompetencji Prezydium Sejmu. W związku z tym istnienie dwóch wniosków dotyczących odroczenia obrad - czy przed, czy po ordynacji - jest bezsensowne. Będziemy w tej chwili głosowali nad jednym wnioskiem, wnioskiem o odroczenie obrad, ponieważ taki wniosek został zgłoszony. To był wniosek najdalej idący.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Drugi wniosek dotyczy zmiany porządku dziennego, zamiany punktu porządku dziennego odnoszącego się do interpelacji i zapytań poselskich na głosowania nad ordynacją wyborczą. Prezydium Sejmu rozpatrzyło ten wniosek i przychyliło się do tego, aby poddać w tej chwili ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W związku z tym przechodzimy do głosowania nad pierwszym wnioskiem formalnym o odroczenie obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę wszystkich o przygotowanie się do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odroczenie obrad, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-47.10" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-47.11" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm większością 286 głosów przeciwko 96, przy 17 posłach wstrzymujących się od głosu, odrzucił wniosek o odroczenie obrad.</u>
          <u xml:id="u-47.12" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania nad drugim wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-47.13" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o zmianę porządku dziennego obrad polegającą na przesunięciu głosowania nad ordynacją wyborczą przed interpelacje i zapytania poselskie, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.</u>
          <u xml:id="u-47.14" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-47.15" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-47.16" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Stwierdzam, że Sejm większością 235 głosów przeciwko 156, przy 23 posłach wstrzymujących się od głosu, przyjął wniosek.</u>
          <u xml:id="u-47.17" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">W tej sytuacji nastąpi zmiana porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-47.18" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana wicemarszałka Sejmu Józefa Zycha o objęcie przewodnictwa w obradach.</u>
          <u xml:id="u-47.19" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Józef Zych)</u>
          <u xml:id="u-47.20" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Wardacki: Wniosek formalny, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełWojciechWardacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przed chwileczką padł wniosek o zmianę porządku obrad i przeprowadzenie głosowań. Zgodnie z pierwotnym porządkiem miał być cały blok głosowań. Było również zaplanowane głosowanie nad ustawą o przedsiębiorstwie Polskie Koleje Państwowe. W przypadku tego projektu ustawy zostało do przegłosowania niewiele poprawek i dlatego składam wniosek o uzupełnienie porządku, o przegłosowanie przed zapytaniami poselskimi poselskiego projektu ustawy o PKP.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Wniosek pana posła, zgodnie z obowiązującym regulaminem Sejmu, zostanie najpierw rozpatrzony przez Prezydium Sejmu, o decyzji w stosownym czasie prowadzący obrady poinformuje Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam, że w dniu wczorajszym Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez pana posła Krzysztofa Króla i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam również, iż Senat zgłosił 23 poprawki do ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Poprawki Senatu są zawarte w druku nr 948, a stanowisko komisji w sprawie tych poprawek w druku nr 959.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę pana posła sprawozdawcę o zajęcie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Hall: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle. Czy w sprawie głosowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełAleksanderHall">Panie marszałku, w imieniu trzech klubów: Konwencji Polskiej...</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełAleksanderHall">...Unii Demokratycznej i Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego prosiłbym o półgodzinną przerwę...</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PosełAleksanderHall">‍...przed przystąpieniem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie, druk sejmowy z poprawkami został dostarczony w odpowiednim czasie, przerw było dostatecznie dużo, nie uwzględniam tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam, że zgodnie z art. 17 ust. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, to wówczas uważa się, że poprawka ta została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzę do referowania poprawek.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 1, a dotyczącej art. 1 ust. 2, Senat proponuje, aby dniem wyborów był dzień wolny od pracy. Sejm natomiast uchwalił, aby dniem wyborów była wolna od pracy sobota.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Wydaje się, że sprawa jest oczywista, wobec czego przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.14" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 412 posłów. Większość bezwzględna wynosi 207. Za odrzuceniem poprawki głosowało 126 posłów, przeciw - 267 posłów, wstrzymało się od głosu 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.15" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 1 ust. 2 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.16" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 2 lit. a, a dotyczącej art. 10, Senat proponuje w nowym zdaniu ust. 1, aby prezydent zarządzał wybory nie wcześniej niż na 3 miesiące i nie później niż na 2 miesiące przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-52.17" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.18" who="#WicemarszałekJózefZych">Czy wymagane są wyjaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-52.19" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.20" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.21" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.22" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.23" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 416 posłów. Większość bezwzględna wynosi 209. Za odrzuceniem poprawki głosowało 319 posłów, przeciw - 78, wstrzymało się od głosu 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.24" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 10 ust. 1 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-52.25" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 2 lit. b dotyczącej art. 10 Senat proponuje dodanie nowego ust. 3, stanowiącego, że czas przeznaczony na zbieranie podpisów pod listami wyborczymi nie może być krótszy niż 25 dni.</u>
          <u xml:id="u-52.26" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.27" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.28" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 polegającej na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.29" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.30" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.31" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 419 posłów. Większość bezwzględna wynosi 210. Za odrzuceniem poprawki Senatu głosowało 260 posłów, przeciw - 153, wstrzymało się od głosu 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.32" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 10 polegającą na dodaniu ust. 3 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-52.33" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 3 dotyczącej art. 12 Senat proponuje skreślenie ust. 2, a tym samym zmierza do tego, aby nie przysługiwało prawo wyborcze tzw. bezpaństwowcom.</u>
          <u xml:id="u-52.34" who="#WicemarszałekJózefZych">W związku z tą zmianą Senat proponuje również skreślenie oznaczenia ust. 1 w art. 12.</u>
          <u xml:id="u-52.35" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.36" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.37" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 12 polegającej na skreśleniu ust. 2 oraz oznaczenia ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.38" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.39" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.40" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 417 posłów. Większość bezwzględna wynosi 209. Za odrzuceniem poprawki głosowało 124 posłów, przeciw - 256, wstrzymało się od głosu 37 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.41" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 12 polegającą na skreśleniu ust. 2 oraz oznaczenia ust. 1 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.42" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 4 dotyczącej art. 19 Senat w ust. 1 proponuje dodanie zdania trzeciego, stanowiącego, że wójt lub burmistrz (ewentualnie prezydent miasta) może niezwłocznie zmienić lub uchylić decyzję nie uwzględniającą reklamacji lub powodującą skreślenie z rejestru wyborców, jeśli uzna wniesioną na nią skargę w całości za słuszną.</u>
          <u xml:id="u-52.43" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.44" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.45" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 19 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.46" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.47" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.48" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. Większość bezwzględna wynosi 212. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 414, wstrzymało się od głosu 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.49" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 19 ust. 1 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.50" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 5 dotyczącej art. 49 Senat proponuje w ust. 2 zastąpienie wyrazów: „kierownika aresztu śledczego” wyrazami: „naczelnika aresztu śledczego”.</u>
          <u xml:id="u-52.51" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.52" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.53" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 49 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.54" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.55" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.56" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 417 posłów. Większość bezwzględna wynosi 209. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 406, wstrzymało się od głosu 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.57" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 49 ust. 2 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.58" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 6 lit. a dotyczącej art. 51 Senat w ust. 2 proponuje, aby armator wniosek o utworzenie obwodu głosowania zgłaszał najpóźniej na 30 dni przed dniem wyborów. Sejm natomiast uchwalił, że taki wniosek można zgłosić najpóźniej w 10 dniu. Senat w ust. 2 proponuje także, aby tworzyć obwody głosowania na polskich statkach, jeżeli na statku przebywa co najmniej 15 wyborców, a nie - jak uchwalił Sejm - co najmniej 20 wyborców.</u>
          <u xml:id="u-52.59" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.60" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.61" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 51 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.62" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.63" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.64" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 418 posłów. Większość bezwzględna wynosi 210. Za odrzuceniem poprawki głosowało 161 posłów, przeciw - 227, wstrzymało się od głosu 30 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.65" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 51 ust. 2 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.66" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 6 lit. b i c dotyczącej art. 51 Senat proponuje przez skreślenie w ust. 3 wyrazów: „i dwa” (lit. b) oraz dodanie nowego ust. 4 (lit. c), aby obwody głosowania utworzone na polskich statkach morskich wchodziły w skład okręgu wyborczego właściwego dla siedziby armatora. Sejm natomiast uchwalił, że obwody te wchodzą w skład okręgu wyborczego właściwego dla gminy Warszawa-Śródmieście.</u>
          <u xml:id="u-52.67" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-52.68" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.69" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 51 ust. 3 oraz poprawki polegającej na dodaniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.70" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.71" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.72" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 414 posłów. Większość bezwzględna wynosi 208. Za odrzuceniem poprawki głosowało 197 posłów, przeciw - 179, wstrzymało się od głosu 38 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.73" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 51 ust. 3 oraz poprawkę polegającą na dodaniu ust. 4 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.74" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 7 lit. a, dotyczącej art. 79 ust. 1, Senat proponuje, aby zmniejszyć z 5 tys. do 3 tys. liczbę podpisów, którymi powinna być poparta lista okręgowa.</u>
          <u xml:id="u-52.75" who="#WicemarszałekJózefZych">Z poprawką tą związana jest poprawka oznaczona nr 9 lit. b tiret 1 do art. 81 ust. 5 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-52.76" who="#WicemarszałekJózefZych">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-52.77" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-52.78" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.79" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 79 ust. 1 oraz związanej z nią poprawki do art. 81 ust. 5 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.80" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.81" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.82" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 416 posłów. Większość bezwzględna wynosi 209. Za odrzuceniem poprawki głosowało 114 posłów, przeciw - 294, wstrzymało się od głosu 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.83" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 79 ust. 1 oraz art. 81 ust. 5 pkt 2 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.84" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 7 lit. b, dotyczącej art. 79 ust. 2 Senat proponuje, aby komitety wyborcze, które zarejestrowały listy okręgowe w co najmniej pięciu okręgach, miały prawo do zgłaszania dalszych list bez poparcia zgłoszenia podpisami.</u>
          <u xml:id="u-52.85" who="#WicemarszałekJózefZych">Sejm uchwalił, że prawo do zgłaszania list bez poparcia mają tylko te komitety, które zarejestrowały listy w co najmniej połowie okręgów.</u>
          <u xml:id="u-52.86" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.87" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.88" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 79 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.89" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.90" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.91" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 415 posłów. Większość bezwzględna wynosi 208. Za odrzuceniem poprawki głosowało 248 posłów, przeciw — 155, wstrzymało się od głosu 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.92" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 79 ust. 2 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-52.93" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 7 lit. c, dotyczącej art. 79, Senat proponuje skreślenie ust. 3, a tym samym zmierza do tego, aby nie zwalniać z obowiązku uzyskania poparcia dla list wyborczych tych partii, organizacji lub koalicji wyborczych, które bezpośrednio po poprzednich wyborach zgłosiły Prezydium Sejmu istnienie klubu liczącego co najmniej 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.94" who="#WicemarszałekJózefZych">Z tą poprawką związane są poprawki: nr 7 lit. d tiret 1 i 3 do art. 79 ust. 4 oraz nr 7 lit. e do art. 79 ust. 5, poprawka nr 11 lit. b do art. 84, poprawka nr 13 lit. a tiret 2 do art. 91 ust. 2 oraz nr 13 lit. b tiret 2 do art. 91 ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-52.95" who="#WicemarszałekJózefZych">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-52.96" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-52.97" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.98" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 79, polegającej na skreśleniu ust. 3, wraz ze związanymi z nią poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.99" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.100" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.101" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 418 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.102" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.103" who="#WicemarszałekJózefZych"> Większość bezwzględna wynosi 210. Za odrzuceniem poprawki głosowało 271 posłów, przeciw - 127, wstrzymało się od głosu 20 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.104" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 79, polegającą na skreśleniu ust. 3, wraz ze związanymi z nią poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-52.105" who="#WicemarszałekJózefZych">Poprawki oznaczone nr 7 lit. d tiret 1 i 3 oraz nr 7 lit. e zostały rozpatrzone łącznie z poprawką nr 7 lit. c.</u>
          <u xml:id="u-52.106" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce nr 7 lit. d tiret 2 dotyczącej art. 79 ust. 4 Senat proponuje, aby wnioski o wydanie przez Państwową Komisję Wyborczą zaświadczenia, które jest podstawą do zgłoszenia listy okręgowej, komitety wyborcze składały do 35 dnia przed dniem wyborów, a nie jak uchwalił Sejm do 40 dnia.</u>
          <u xml:id="u-52.107" who="#WicemarszałekJózefZych">Z poprawką tą związana jest poprawka oznaczona nr 8, dotycząca art. 80 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-52.108" who="#WicemarszałekJózefZych">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-52.109" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-52.110" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.111" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 79 ust. 4 oraz poprawki do art. 80 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.112" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.113" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.114" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 411 posłów. Większość bezwzględna wynosi 206 posłów. Za odrzuceniem poprawki głosowało 308 posłów, przeciw - 87, wstrzymało się od głosu 16 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.115" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 79 ust. 4 oraz poprawkę do art. 80 ust. 1bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-52.116" who="#WicemarszałekJózefZych">Poprawka nr 8 została już przegłosowana łącznie z poprawką nr 7 lit. d tiret 2.</u>
          <u xml:id="u-52.117" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 9 lit. a, dotyczącej art. 81 ust. 1 pkt 1 Senat proponuje, aby zgłoszenie listy okręgowej oprócz nazwy i skrótu nazwy partii zawierało także symbol graficzny tej partii.</u>
          <u xml:id="u-52.118" who="#WicemarszałekJózefZych">Z poprawką tą związana jest poprawka oznaczona nr 10, dotycząca art. 82 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-52.119" who="#WicemarszałekJózefZych">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-52.120" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-52.121" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.122" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 81 ust. 1 pkt 1 oraz poprawki do art. 82 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.123" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.124" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.125" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 414 posłów. Większość bezwzględna wynosi 208. Za odrzuceniem poprawki głosowało 84 posłów... przepraszam, panie ministrze, zasłania mi pan wynik...</u>
          <u xml:id="u-52.126" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-52.127" who="#WicemarszałekJózefZych">... przeciw - 309, wstrzymało się od głosu 21 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.128" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 81 ust. 1 pkt 1 oraz poprawkę do art. 82 ust. 1 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.129" who="#WicemarszałekJózefZych">Poprawka nr 9 lit. b tiret pierwsze została już poddana pod głosowanie łącznie z poprawką nr 7 lit. a.</u>
          <u xml:id="u-52.130" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 9 lit. b tiret drugie do art. 81 ust. 5 Senat proponuje dodanie nowego pkt. 4, stanowiącego, że do zgłoszenia listy okręgowej należy dołączyć pisemne oświadczenie kandydata stwierdzającego, czy był on funkcjonariuszem lub tajnym współpracownikiem Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz wojskowych służb specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-52.131" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.132" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.133" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 81 ust. 5 polegającej na dodaniu pkt. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.134" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.135" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.136" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 409 posłów. Większość bezwzględna wynosi 205. Za odrzuceniem poprawki głosowało 25 posłów, przeciw - 307, wstrzymało się od głosu 77 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.137" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 81 ust. 5 polegającą na dodaniu pkt. 4 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.138" who="#WicemarszałekJózefZych">Poprawka nr 10 była już poddawana pod głosowanie łącznie z poprawką nr 9 lit. a.</u>
          <u xml:id="u-52.139" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 11 lit. a, dotyczącej art. 84 ust. 1, Senat proponuje, aby Państwowa Komisja Wyborcza przyznawała numer dla list komitetów wyborczych najpóźniej do 25 dnia przed dniem wyborów, a nie do 35 dnia, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-52.140" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.141" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-52.142" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 84 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.143" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.144" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.145" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 407 posłów. Większość bezwzględna wynosi 204. Za odrzuceniem poprawki głosowało 320 posłów, przeciw - 68, wstrzymało się od głosu 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.146" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 84 ust.1 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-52.147" who="#WicemarszałekJózefZych">Poprawka 11 lit. b była już poddawana pod głosowanie łącznie z poprawką nr 7 lit. c.</u>
          <u xml:id="u-52.148" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 12, dotyczącej art. 88 ust. 2, Senat proponuje, aby dokumentem stwierdzającym tożsamość wyborcy udzielającego poparcia na liście okręgowej mógł być oprócz dowodu osobistego lub paszportu także inny dokument umożliwiający stwierdzenie tożsamości.</u>
          <u xml:id="u-52.149" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.150" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.151" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 88 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.152" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.153" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.154" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 407 posłów. Większość bezwzględna wynosi 204. Za odrzuceniem poprawki głosowało 292 posłów, przeciw - 96, wstrzymało się od głosu 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.155" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 88 ust. 2 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-52.156" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 13 do art. 91 Senat zgłosił poprawki do dwóch ustępów. Jako pierwszą przedstawię poprawkę do ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-52.157" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 13 lit. a tiret pierwsze Senat proponuje, aby do zgłoszenia listy ogólnopolskiej uprawniony był komitet wyborczy, który zarejestrował listy okręgowe w co najmniej 5 okręgach wyborczych, a nie w co najmniej połowie okręgów, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-52.158" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.159" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.160" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 91 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.161" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.162" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.163" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 405 posłów. Większość bezwzględna wynosi 203. Za odrzuceniem poprawki głosowało 232 posłów, przeciw - 171, wstrzymało się od głosu 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.164" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 91 ust. 2 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-52.165" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 13 lit. b tiret pierwsze dotyczącej art. 91 ust. 3 Senat proponuje, aby komitet wyborczy organizacji mniejszości narodowych uprawniony był do zgłoszenia listy ogólnopolskiej, jeżeli zarejestrował listy okręgowe w co najmniej trzech okręgach wyborczych, a nie w 5 okręgach, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-52.166" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.167" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.168" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 91 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.169" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.170" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.171" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 405 posłów. Większość bezwzględna wynosi 203. Za odrzuceniem poprawki głosowało 288 posłów, przeciw - 52, wstrzymało się od głosu 65 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.172" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 91 ust. 3 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-52.173" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 14 Senat proponuje, aby skreślić w art. 111 ust. 3 stanowiący, że jeżeli danej liście przypada większa liczba mandatów od liczby umieszczonych na niej kandydatów, mandaty te przydziela się liście, która kolejno uzyskała największą liczbę mandatów.</u>
          <u xml:id="u-52.174" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.175" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.176" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na skreśleniu w art. 111 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.177" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.178" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.179" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 407 posłów. Większość bezwzględna wynosi 204. Za odrzuceniem poprawki głosowało 22 posłów, przeciw - 381, wstrzymało się od głosu 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.180" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu polegającą na skreśleniu w art. 111 ust. 3 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.181" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 15 Senat proponuje w nowym brzmieniu art. 130: w razie podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały o nieważności wyborów i jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przepis art. 11 stosuje się odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-52.182" who="#WicemarszałekJózefZych">Sejm natomiast uchwalił, że w takim przypadku kończy się kadencja Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-52.183" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.184" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.185" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 130, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.186" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.187" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.188" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 411 posłów. Większość bezwzględna wynosi 206. Za odrzuceniem poprawki głosowało 7 posłów, przeciw - 402, wstrzymało się od głosu 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.189" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.190" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 16 do art. 131 ust. 3 Senat proponuje, aby stwierdzenie wygaśnięcia mandatu posła zajmującego w dniu wyborów stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego, sędziego Trybunału Stanu, sędziego Sądu Najwyższego, prezesa Narodowego Banku Polskiego, rzecznika praw obywatelskich, prezesa Najwyższej Izby Kontroli, ambasadora oraz wojewody - następowało, jeżeli nie złoży on marszałkowi Sejmu w terminie 7 dni od dnia wydania przez Państwową Komisję Wyborczą zaświadczenia o wyborze - oświadczenia o złożeniu rezygnacji z zajmowanego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-52.191" who="#WicemarszałekJózefZych">Sejm natomiast uchwalił, że termin złożenia takiego oświadczenia wynosi 7 dni od dnia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-52.192" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.193" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.194" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 131 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.195" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.196" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.197" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 406 posłów. Większość bezwzględna wynosi 204. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 398, wstrzymało się od głosu 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.198" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.199" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 17 do art. 139 ust. 2 Senat proponuje, aby na postanowienie sądu wojewódzkiego wydane w trybie art. 139 przysługiwało w ciągu 24 godzin prawo do zażalenia do sądu apelacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-52.200" who="#WicemarszałekJózefZych">Sejm natomiast nie zastrzegał 24-godzinnego terminu, czyli go nie określił.</u>
          <u xml:id="u-52.201" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.202" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.203" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 139 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.204" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.205" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.206" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 403 posłów. Większość bezwzględna wynosi 202. Za odrzuceniem poprawki głosowało 3 posłów, przeciw - 395, wstrzymało się od głosu 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.207" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.208" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 18 lit. a, b i c dotyczącej art. 145 Senat proponuje, aby zasady przyjęte dla rozpowszechniania audycji wyborczych w programach Telewizji Polskiej i Polskiego Radia obowiązywały także niepublicznych nadawców radiowych i telewizyjnych.</u>
          <u xml:id="u-52.209" who="#WicemarszałekJózefZych">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-52.210" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-52.211" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.212" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 145, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.213" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.214" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.215" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 406 posłów. Większość bezwzględna wynosi 204. Za odrzuceniem poprawki głosowało 122 posłów, przeciw - 259, wstrzymało się od głosu 25 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.216" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.217" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 19 do art. 153 ust. 1 Senat proponuje dotychczasowy pkt 5 oznaczyć jako pkt 6 i dodać nowy pkt 5 stanowiący, że komitetom wyborczym nie mogą być przekazywane na cele wyborcze środki finansowe pochodzące od podmiotów korzystających z dotacji skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-52.218" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.219" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.220" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 153 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.221" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.222" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.223" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 408 posłów. Większość bezwzględna wynosi 205. Za odrzuceniem poprawki głosowało 3 posłów, przeciw - 404, wstrzymał się od głosu 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-52.224" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam zatem, że Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.225" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 20 do art. 157 Senat proponuje, aby karze grzywny podlegał także ten, kto narusza zakazy określone w art. 145, to jest ten, kto odmawia rozpowszechniania audycji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-52.226" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.227" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.228" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 157, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.229" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.230" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.231" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 406 posłów. Większość bezwzględna wynosi 204. Za odrzuceniem poprawki głosowało 5 posłów, przeciw - 393, wstrzymało się od głosu 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.232" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.233" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 21 w nowym brzmieniu art. 158 Senat proponuje:</u>
          <u xml:id="u-52.234" who="#WicemarszałekJózefZych">— w ust. 1 - aby karze pozbawienia wolności do lat 2, ograniczenia wolności albo karze grzywny podlegał ten, kto nie dopełnia obowiązku sporządzania i opublikowania sprawozdania finansowego.</u>
          <u xml:id="u-52.235" who="#WicemarszałekJózefZych">Sejm natomiast uchwalił, że karze grzywny podlega ten, kto dopuszcza się niewykonania tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-52.236" who="#WicemarszałekJózefZych">— w ust. 2 - aby karze pozbawienia wolności do lat 2, ograniczenia wolności albo karze grzywny podlegał ten, kto będąc do tego zobowiązany nie przekazuje nadwyżki środków finansowych na cel społecznie użyteczny.</u>
          <u xml:id="u-52.237" who="#WicemarszałekJózefZych">Sejm natomiast uchwalił, że karze pozbawienia wolności do 2 lat lub karze grzywny albo obu tym karom łącznie podlega ten, kto będąc do tego zobowiązany dopuszcza do nieprzekazania nadwyżki środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-52.238" who="#WicemarszałekJózefZych">Łącznie z tą poprawką głosować będziemy nad poprawką oznaczoną nr 22 do art. 159.</u>
          <u xml:id="u-52.239" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce tej Senat proponuje, aby do postępowania w sprawach, o których mowa w art. 158 ust. 1, nie stosowano przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.</u>
          <u xml:id="u-52.240" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-52.241" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.242" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 158 i 159, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-52.243" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-52.244" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.245" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 412 posłów. Większość bezwzględna wynosi 207. Za odrzuceniem poprawek Senatu głosowało 2 posłów, przeciw - 405, wstrzymało się od głosu 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.246" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-52.247" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 23 dotyczącej art. 166 Senat proponuje dodanie nowych ust. 3–6.</u>
          <u xml:id="u-52.248" who="#WicemarszałekJózefZych">Zgodnie z propozycją komisji nad każdym ustępem będziemy głosować oddzielnie.</u>
          <u xml:id="u-52.249" who="#WicemarszałekJózefZych">W dodanym ust. 3 do art. 166 Senat proponuje, aby w pierwszych wyborach zarządzonych na podstawie niniejszej ustawy z obowiązku uzyskania poparcia zwolnione były komitety wyborcze tych partii, organizacji lub koalicji, których członkowie będący posłami w dniu zarządzenia wyborów tworzą w Sejmie kluby liczące co najmniej 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.250" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.251" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę bardzo, pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełKrzysztofKról">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj przedstawiając sprawozdanie powiedziałem, że jest to poprawka bardzo skomplikowana, ponieważ jest wyraźnie sprzeczna z zawartą w uzasadnieniu senackim intencją. Otóż Senat chciał, aby liczba posłów w klubie była określana pod koniec kadencji, a nie na początku. Natomiast zapis proponowany w poprawce: „(...) członkowie będący posłami w dniu zarządzenia wyborów (...)” powoduje, iż taka sytuacja ma miejsce tylko wtedy, kiedy kadencja Sejmu kończy się w normalnym trybie. W wypadku, kiedy Sejm jest rozwiązany przez prezydenta bądź następuje samorozwiązanie, taki przypadek nie ma miejsca...</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełKrzysztofKról">Za chwilę o tym powiem. Dlatego że w momencie zarządzenia wyborów nie ma już klubów i nie ma posłów. Taką ekspertyzę przedstawił nam dyrektor Krajowego Biura Wyborczego pan Czaplicki, jak również Biuro Legislacyjne. Stąd uważamy, że konieczne jest wyjaśnienie tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Czy są jeszcze wątpliwości?</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Poseł Stefan Niesiołowski: Są.)</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę bardzo, pan poseł Tadeusz Kowalczyk, s. Franciszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełTadeuszKowalczyksFranciszka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sądzę, że to, co powiedział przewodniczący komisji, nie odpowiada prawdzie.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PosełTadeuszKowalczyksFranciszka"> Już w trakcie głosowania w komisji pan przewodniczący próbował nie przeprowadzać głosowania nad tą poprawką w odpowiedzi na nasz sprzeciw. Przegłosowaliśmy, że komisja popiera tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełKrzysztofKról">Panie marszałku...</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Panie i panowie, został postawiony zarzut co do nierzetelności informacji, wobec tego pan poseł sprawozdawca ma prawo się do tego ustosunkować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełKrzysztofKról">Panie marszałku, oczywiście nad tą poprawką głosowaliśmy, natomiast chciałbym powiedzieć jedno; może to będzie argument dla pana posła Kowalczyka. Z tą interpretacją zgadza się jeden z największych przeciwników ordynacji, jakim jest pan poseł Szymański. Po prostu jako prawnik musi się z tą sytuacją zgodzić - jeśli to panu posłowi wystarcza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Za chwilę Sejm zdecyduje odnośnie do tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 166 polegającej na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 411 posłów. Większość bezwzględna wynosi 206. Za odrzuceniem poprawki głosowało 249 posłów, przeciw - 147, wstrzymało się od głosu 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#WicemarszałekJózefZych">W dodanym ust. 4 do art. 166 Senat proponuje, aby informację o klubach liczących co najmniej 15 posłów w dniu zarządzenia wyborów Prezydium Sejmu przekazywało Państwowej Komisji Wyborczej w terminie 10 dni od dnia zarządzenia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest bezprzedmiotowa.)</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełKrzysztofKról">Panie marszałku, w związku z odrzuceniem poprawki dotyczącej ust. 3, poprawki dotyczące ust. 4 i 5 są bezprzedmiotowe. Tak że teraz głosujemy nad poprawką dotyczącą ust. 6.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Spokojnie, panie pośle, chwileczkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełKrzysztofKról">Mówię o kolejności. Nad poprawką dotyczącą ust. 3 głosowaliśmy. W dodawanym ust. 4 jest mowa o informacji. Natomiast w wypadku dodawanego ust. 5, jeśli chodzi o głosowanie, to jest dokładnie ta sama zasada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Czyli, panie pośle, czy mam rozumieć...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełKrzysztofKról">Jeśli chodzi o ust. 4, tę sprawę już omówiliśmy, natomiast nad poprawką dotyczącą ust. 5 głosujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Czyli, jeśli chodzi o dodanie ust. 4 - nie głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Król: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#WicemarszałekJózefZych">W dodanym ust. 5 do art. 166 Senat ustala kolejność głosowania pierwszych i kolejnych numerów list wyborczych dla komitetów wyborczych, które w dniu zarządzenia wyborów miały w Sejmie kluby liczące co najmniej 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 166 polegającej na dodaniu ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 415 posłów. Większość bezwzględna wynosi 208. Za odrzuceniem poprawki głosowało 256 posłów, przeciw - 149, wstrzymało się od głosu 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#WicemarszałekJózefZych">W dodanym ust. 6 do art. 166 Senat proponuje, aby komitety wyborcze, które w dniu zarządzenia wyborów miały w Sejmie kluby liczące co najmniej 15 posłów oraz komitety wyborcze organizacji mniejszości narodowych były uprawnione do zgłaszania list ogólnopolskich.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełKrzysztofKról">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W tej samej poprawce dotyczącej dodania ust. 6 również mamy do czynienia z kwestią rozejścia się intencji i zapisu senackiego. Otóż zapis ust. 6 mówi o tym, iż w pierwszych wyborach do Sejmu zarządzonych na podstawie tej ordynacji prawo do zgłaszania list ogólnopolskich będą miały komitety wyborcze organizacji mniejszości narodowych bądź komitety wyborcze, o których mowa w ust. 3. Otóż ten zapis - jako zapis epizodyczny - powoduje, że żaden inny komitet nie będzie miał prawa zgłaszania list ogólnopolskich, czyli jest bardzo wątpliwa zgodność tego zapisu z konstytucją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 166 polegającej na dodaniu ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 410 posłów. Większość bezwzględna wynosi 206. Za odrzuceniem poprawki głosowało 323 posłów, przeciw - 64, wstrzymało się od głosu 23 posłów.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę Senatu odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Informuję, że na tym Sejm zakończył rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełJadwigaBerak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się z wnioskiem formalnym o rozpatrzenie dzisiaj przez Wysoką Izbę głosowania w sprawie projektu ustawy o podatku importowym od towarów sprowadzanych lub nadsyłanych z zagranicy. Wczoraj ta sprawa była przedmiotem debaty Wysokiej Izby. Uważam, że jest to bardzo ważne ze względu na prawidłowe funkcjonowanie budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie, informuję, że głosowanie nad sprawami, o których przed chwilą mówiła pani poseł, jest przewidziane w odpowiedniej kolejności. Teraz przejdziemy do trzecich czytań innych projektów.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Przerwa.)</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie, chwileczkę, proszę o uwagę, bo powstał pewien problem proceduralny, polegający na tym, że wprowadziliśmy do porządku dziennego głosowanie nad ordynacją wyborczą przed interpelacjami i zapytaniami poselskimi i Prezydium Sejmu ma dylemat, czy w tej chwili przejść do interpelacji i zapytań czy do dalszych głosowań.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do głosowań.)</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Wobec tego przechodzimy do dalszych głosowań.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Handlu i Usług, Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o przedsiębiorstwie państwowym Polskie Koleje Państwowe oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam, że Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez pana posła Wojciecha Wardackiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę o umożliwienie mi kontynuowania obrad.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam, że w drugim czytaniu zgłoszono nowe poprawki.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam również, że został zgłoszony sprzeciw wobec ponownego skierowania projektu ustawy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę o przygotowanie się do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za ponownym skierowaniem projektu ustawy o przedsiębiorstwie państwowym Polskie Koleje Państwowe oraz zmianie niektórych ustaw do Komisji Handlu i Usług, Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz Komisji Ustawodawczej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-70.16" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-70.17" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 341 posłów. Za ponownym skierowaniem projektu ustawy do komisji głosowało 80 posłów, przeciw - 227, wstrzymało się od głosu 34 posłów.</u>
          <u xml:id="u-70.18" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że wobec odrzucenia propozycji ponownego skierowania projektu ustawy do komisji Sejm podjął decyzję o przystąpieniu do trzeciego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-70.19" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-70.20" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-70.21" who="#WicemarszałekJózefZych">W sprawozdaniu komisje przedstawiają wnioski mniejszości, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-70.22" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę pana posła sprawozdawcę o zajęcie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-70.23" who="#WicemarszałekJózefZych">Do art. 5 zgłoszono dwa wnioski.</u>
          <u xml:id="u-70.24" who="#WicemarszałekJózefZych">W pierwszym wniosku mniejszości wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 5 nadający pracownikom PKP status funkcjonariuszy publicznych oraz ustalający szczególny tryb rozwiązywania sporów zbiorowych dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach bezpośrednio związanych z zapewnieniem ciągłości przewozów.</u>
          <u xml:id="u-70.25" who="#WicemarszałekJózefZych">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będzie skreślenie art. 50 wprowadzającego zmiany w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych oraz konieczność zmiany numeracji artykułów.</u>
          <u xml:id="u-70.26" who="#WicemarszałekJózefZych">W wypadku przyjęcia tego wniosku bezprzedmiotowy stanie się drugi wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-70.27" who="#WicemarszałekJózefZych">Czy pan poseł chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-70.28" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę uprzejmie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełWojciechWardacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko dwa zdania. Stanowisko komisji - o czym mówiłem wczoraj, prezentując sprawozdanie trzech połączonych komisji - dotyczące kwestii strajków w przedsiębiorstwie Polskie Koleje Państwowe, jest wypośrodkowane, natomiast dwa wnioski mniejszości zgłoszone w trakcie posiedzenia komisji mają skrajny charakter. We wniosku najdalej idącym, czyli w pierwszym wniosku mniejszości, proponuje się zachowanie dotychczasowego stanu rzeczy, czyli postuluje się w nim skreślenie wszystkich zapisów dotyczących kwestii strajkowych w przedsiębiorstwie PKP. W następnym wniosku, też skrajnym, zamieszczonym w sprawozdaniu jako drugi, w większym stopniu niż we wniosku komisji ogranicza się prawo do strajku pewnej grupy pracowników. Nie pozbawia się ich prawa do strajku, jedynie ogranicza je.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem pierwszego wniosku mniejszości, polegającego na skreśleniu art. 5 i art. 50, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 311 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 72 posłów, przeciw - 187, 52 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości polegający na skreśleniu art. 5 i 50.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#WicemarszałekJózefZych">W drugim wniosku mniejszości, dotyczącym nadania nowego brzmienia art. 5, wnioskodawcy proponują, aby w PKP niedopuszczalne było organizowanie strajku polegającego na zatrzymaniu ruchu pociągów oraz na wyłączeniu lub ograniczeniu systemu łączności bądź zasilania energetycznego.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Wnioskodawcy proponują również, aby statut PKP określił stanowiska pracy, na których obowiązuje ograniczone prawo do strajku, oraz szczególne uprawnienia pracowników na tych stanowiskach.</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będzie nadanie nowego brzmienia art. 50.</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem drugiego wniosku mniejszości, polegającego na nadaniu nowego brzmienia art. 5 oraz 50, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 117 posłów, przeciw - 151, 48 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-72.15" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm drugi wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-72.16" who="#WicemarszałekJózefZych">W trzecim wniosku mniejszości, dotyczącym art. 16, wnioskodawcy proponują, aby minister transportu i gospodarki morskiej zarządzając wydzielenie z PKP jednostek organizacyjnych lub zorganizowanych części mienia w celu tworzenia z nich odrębnych jednostek organizacyjnych lub wnoszenia ich do spółek, dokonywał tego: „po zasięgnięciu opinii”, a nie jak proponują komisje: „za zgodą Rady PKP”.</u>
          <u xml:id="u-72.17" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełWojciechWardacki">Dwa zdania wyjaśnienia. Komisje bardzo dogłębnie przeanalizowały tę propozycję i nie przychyliły się do tego wniosku mniejszości. Uważamy, że wykonująca w imieniu skarbu państwa uprawnienia właścicielsko-zarządzające Rada PKP powinna mieć również wpływ na to, co się będzie działo z wydzielanym majątkiem. Minister ma możliwość wydzielania, ale za zgodą Rady PKP. W innym wypadku mogłoby dojść do takiej sytuacji, że przedsiębiorstwo PKP, a Rada PKP odpowiada za właściwe wykonywanie swoich funkcji, polegających na reprezentowaniu skarbu państwa, mogłoby zostać pozbawione najbardziej rentownych linii wydzielanych np. do określonych spółek - LHS czy innych bardzo rentownych i zyskownych linii.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PosełWojciechWardacki">Komisje wnoszą o nieprzyjmowanie tego wniosku mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 16, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 306 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 79 posłów, przeciw - 205, wstrzymało się od głosu 22 posłów.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 16 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#WicemarszałekJózefZych">W czwartym wniosku mniejszości wnioskodawcy w nowym brzmieniu art. 28 proponują, aby Rada PKP składała się z 11 członków powoływanych na okres 4 lat, a nie z 15 członków powoływanych na okres 5 lat, jak wnoszą komisje.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Wnioskodawcy proponują również zmniejszenie liczby pracowników reprezentujących PKP w Radzie PKP - z 4 proponowanych przez komisje do 2 oraz zmianę w trybie jej wyłaniania.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełWojciechWardacki">Chciałbym to wyjaśnić. W tym wniosku, zgłoszonym przez pana posła Jana Króla, postuluje się zmniejszenie - w porównaniu z wersją komisji - składu Rady PKP o 4 osoby (liczyłaby 11 osób), przy równoczesnym zmniejszeniu reprezentacji pracowników w Radzie PKP do 2 osób. Ponadto - i na to też radzę zwrócić uwagę - proponuje się, aby tryb powoływania pracowników do Rady PKP określał w drodze rozporządzenia minister transportu i gospodarki morskiej. Komisje natomiast uważają, że sposób zgłaszania kandydatów na członków Rady PKP powinny ustalać wspólnie organizacje związkowe działające w PKP, a w wypadku niewyłonienia kandydatów w ustawowym terminie prawo to powinno przysługiwać organizacji związkowej zrzeszającej największą liczbę członków.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełWojciechWardacki">Chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na jedną sprawę. Rozstrzygnięcia proponowane przez pana posła Króla we wniosku mniejszości nr 4 trzeba interpretować łącznie z rozwiązaniem zawartym we wniosku nr 5, także zgłoszonym przez pana posła Króla, który proponuje, aby Zarząd PKP był powoływany na okres 4 lat - a nie 3 lat, jak proponują komisje. W wypadku przyjęcia tych dwóch wniosków mniejszości zarówno Rada PKP, jak i Zarząd PKP byłyby powoływane na taki sam okres, a mianowicie na 4 lata. Zdaniem komisji takie rozwiązanie może uniemożliwić ciągłość pracy organów PKP, a także rzetelną ocenę pracy Zarządu PKP przez Radę PKP. Chciałbym przypomnieć, że z tych względów większość posłów komisji opowiedziała się za przyjęciem w projekcie ustawy 5-letniej kadencji Rady PKP oraz 3-letniej Zarządu PKP.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełWojciechWardacki">Zwracam uwagę na konieczność łącznego analizowania tych dwóch wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, polegającego na nadaniu nowego brzmienia art. 28, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 309 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 85 posłów, przeciw - 205, wstrzymało się od głosu 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości polegający na nadaniu nowego brzmienia art. 28.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#WicemarszałekJózefZych">W piątym wniosku mniejszości, dotyczącym art. 35 ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby Zarząd PKP powoływano na okres 4 lat, a nie 3 lat, jak proponują komisje.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełWojciechWardacki">Panie marszałku, nastąpiło przeoczenie. Do art. 28 zgłoszona została również poprawka — zgłosił ją pan poseł Baran — dotycząca innego trybu wyłaniania przedstawicieli pracowników do Rady PKP. Jest to pierwsza z poprawek zgłoszonych wczoraj w trakcie debaty. Chodzi o to, by art. 28 ust. 5 otrzymał brzmienie: „Dwie najliczniejsze organizacje związkowe, obejmujące zasięgiem swego działania całe PKP, przedstawiają swych kandydatów — każda po dwie osoby”. W wypadku przyjęcia tej poprawki należałoby w projekcie przedstawionym przez połączone komisje skreślić ust. 5 i 6 określające tryb wyłaniania przedstawicieli pracowników do Rady PKP, o którym przed chwilą mówiłem. Tę poprawkę należy przegłosować przed głosowaniem nad wnioskiem mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania nad poprawką dotyczącą art. 28 ust. 5, którą przed chwilą zreferował pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za uwzględnieniem poprawki do art. 28 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 303 posłów. Za uwzględnieniem poprawki głosowało 30 posłów, przeciw - 241, wstrzymało się od głosu 32 posłów.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę do art. 28 ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Powracamy do sprawy piątego wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#WicemarszałekJózefZych">W piątym wniosku mniejszości, dotyczącym art. 35 ust. 2, wnioskodawcy proponują, aby Zarząd PKP powoływano na okres 4 lat, a nie 3 lat, jak proponują komisje.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art.35, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 297 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 10 posłów, przeciw - 264, wstrzymało się od głosu 23 posłów.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości do art. 35 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełWojciechWardacki">Panie marszałku, teraz powinna być przegłosowana druga z poprawek zgłoszonych w trakcie wczorajszej debaty, dotycząca art. 34. Proponuje się w niej, aby dotychczasową treść art. 34 oznaczyć jako ust. 1 oraz dodać ust. 2 w brzmieniu: „Prezes Zarządu PKP — dyrektor generalny PKP kieruje bieżącą działalnością PKP”. Wyjaśniałem wczoraj, iż podkomisja pracująca nad tym projektem przeoczyła tę sprawę. Mieliśmy takie intencje, aby zamieścić również taki zapis, ale przeoczyliśmy to w trakcie naszych prac. Sądzę, że ta poprawka powinna być przyjęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie, proszę o wybaczenie; ustalamy dopiero kolejność głosowania nad wnioskami mniejszości i zgłoszonymi w trakcie debaty poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki dotyczącej art. 34 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 291 posłów. Za uwzględnieniem poprawki głosowało 278 posłów, przeciw - 3, wstrzymało się od głosu 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawkę do art. 34 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Czy teraz, panie pośle, głosujemy nad szóstym wnioskiem mniejszości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełWojciechWardacki">Nie, trzeba ująć łącznie ten wniosek mniejszości i poprawkę zamieszczoną w zestawieniu poprawek pod nr 3. W szóstym wniosku mniejszości postuluje się skreślenie w ust. 1 art. 52 wyrazów: „lub własność gminy”; do tej samej kwestii odnosi się poprawka nr 3, zgłoszona do art. 52 ust. 1. Jak to wczoraj wyjaśniałem, już po zakończeniu prac podkomisji pojawiły się wątpliwości, pytania, czy zdarzają się takie sytuacje, że linie kolejowe są położone na gruntach należących nie do skarbu państwa, ale na przykład do gmin. Jako przewodniczący podkomisji zwróciłem się w tej sprawie do Dyrekcji Generalnej PKP, już po zakończeniu prac podkomisji. Otrzymaliśmy następującą informację wyjaśniającą: Dyrekcji Generalnej PKP nie są znane przypadki, by grunty pod liniami kolejowymi stanowiły własność gminy. Intencja zatem wnioskodawców, by skreślić wyrazy precyzujące, że dotyczy to również gruntów będących własnością gminy lub związku międzygminnego jest zasadna. Uważam również, iż poprawka nr 3 do art. 52 ust. 1, zgłoszona przez pana posła Jana Pamułę, nie zmienia merytorycznie intencji komisji, natomiast normuje tę kwestię w sposób bardziej poprawny merytorycznie. Tak więc nie jest ona sprzeczna z szóstym wnioskiem mniejszości, który polega tylko na skreśleniu. Poprawka nr 3 porządkuje te kwestie pod względem legislacyjnym. Uważam, że najpierw ona powinna być poddana pod głosowanie, albowiem w szerszym zakresie normuje tę kwestię, jest zgodna z intencją komisji. Sądzę, że dla czystości legislacyjnej ta poprawka powinna być przyjęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Czyli, panie pośle, jeżeli przyjęlibyśmy poprawkę nr 3, to zdaniem pana...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełWojciechWardacki">Nie trzeba będzie głosować nad szóstym wnioskiem mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 3 do art. 52 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 303 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 291 posłów, przeciw - 4, wstrzymało się od głosu 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawkę nr 3.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełWojciechWardacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ostatni wniosek mniejszości, wniosek siódmy, budzący wiele kontrowersji. Krótko powiem, o co chodzi. Art. 55 dotyczy zwolnienia przedsiębiorstw państwowych utworzonych z jednostek organizacyjnych, wydzielonych z PKP w okresie od dnia 1 lipca 1991 r. do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, od podatku od nieruchomości do dnia 31 grudnia 1995 r. I trochę historii. W 1991 r., chcąc wydzielić zakłady zaplecza kolejowego ze struktury przedsiębiorstwa PKP, znowelizowano ustawę o PKP — w 1991 r. ta nowelizacja się ukazała. W nowelizacji precyzyjnie określono warunki wydzielania jednostek, określono prawa pracowników, a także pewne preferencje dla zakładów wydzielanych. Jedną z preferencji zamieszczonych w nowelizacji — anulowaną dzisiaj — był zapis mówiący o zwolnieniu od podatku od nieruchomości tych wydzielonych zakładów do dnia 31 grudnia 1992 r. W tej chwili zakłady, które nie są elementem struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa PKP, nie mają tego zwolnienia. Tworzymy nową ustawę dotyczącą przedsiębiorstwa PKP i tego, co się będzie działo z tym, co w tej chwili jest przedsiębiorstwem PKP, natomiast ten artykuł stanowi wyłom, gdyż normuje kwestie dotyczące jednostek, które nie są w tej chwili częścią składową przedsiębiorstwa PKP. Większość komisji jednak zgodziła się na taki zapis argumentując, że lepiej jest „zepsuć” prawo i zachować pewne przywileje dla zakładów wydzielonych ze struktury organizacyjnej PKP, ponieważ również nie wszystkie zobowiązania strony rządowej zostały spełnione. Prezentuję, jako poseł sprawozdawca, argumentację przedstawianą przez większość komisji, bo ten artykuł znalazł się w projekcie w wyniku poparcia większości członków komisji. Natomiast omawiając siódmy wniosek mniejszości, przedstawiłem również wątpliwości posłów, którzy stanowili mniejszość.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełWojciechWardacki">Wysoka Izba rozstrzygnie, jak ta kwestia powinna być unormowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam, że w siódmym wniosku mniejszości wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 55, zwalniający od podatku od nieruchomości do dnia 31 grudnia 1995 r. przedsiębiorstwa państwowe utworzone z jednostek organizacyjnych wydzielonych z PKP w okresie od dnia 1 lipca 1991 r. do dnia wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Przyjęcie tego wniosku spowoduje konieczność zmiany numeracji poszczególnych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Poprawka nr 4 z zestawienia poprawek jest identyczna z tym wnioskiem mniejszości i nie będzie poddana pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, polegającego na skreśleniu art. 55 przepisów przejściowych i końcowych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 301 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 119, przeciw - 168, wstrzymało się od głosu 14 posłów.</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił siódmy wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Ponieważ wszystkie wnioski mniejszości i poprawki zostały już przegłosowane, przechodzimy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-86.11" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.12" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o przedsiębiorstwie państwowym Polskie Koleje Państwowe oraz o zmianie niektórych ustaw w brzmieniu proponowanym przez Komisję Handlu i Usług, Komisję Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-86.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-86.14" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-86.15" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 301 posłów. Za przyjęciem ustawy głosowało 279 posłów, przeciw - 12, wstrzymało się od głosu 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-86.16" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o przedsiębiorstwie państwowym Polskie Koleje Państwowe oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-86.17" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-86.18" who="#WicemarszałekJózefZych">Przepraszam, Wysoka Izbo, głosujemy nadal.</u>
          <u xml:id="u-86.19" who="#WicemarszałekJózefZych">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów o rządowym projekcie ustawy o podatku importowym od towarów sprowadzanych lub nadsyłanych z zagranicy oraz o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-86.20" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam, że Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez pana posła Marka Borowskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-86.21" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam również, że projekt ustawy określony został na podstawie art. 16 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. jako projekt pilny i rozpatrywany jest w dwóch czytaniach.</u>
          <u xml:id="u-86.22" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisja w sprawozdaniu nie przedkłada wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-86.23" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy zatem do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-86.24" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o podatku importowym od towarów sprowadzanych lub nadsyłanych z zagranicy oraz o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-86.25" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-86.26" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-86.27" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 293 posłów. Za przyjęciem ustawy głosowało 289 posłów, przeciw — 3, wstrzymał się od głosu 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-86.28" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę.</u>
          <u xml:id="u-86.29" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o zmianie Kodeksu pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw - trzecie czytanie (druki nr 240, 807 i 807-A).</u>
          <u xml:id="u-86.30" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Lityńskiego.</u>
          <u xml:id="u-86.31" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma go.)</u>
          <u xml:id="u-86.32" who="#WicemarszałekJózefZych">Zdaje się, że nie ma posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-86.33" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-86.34" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest, jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełJanLityński">Jestem, panie marszałku, i przepraszam Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Czy to wszystko, co pan poseł miał do powiedzenia?</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełJanLityński">Proszę o przejście do głosowania, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekJózefZych">No, w tym stanie rzeczy jest to najkrótsze sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje przedstawiają w sprawozdaniach wnioski mniejszości zawarte w druku nr 807 oraz poprawki zawarte w druku nr 807-A.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Nad tymi propozycjami będziemy głosować zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów i zmian zawartych w tych artykułach.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Do art. 1 zawierającego zmiany do Kodeksu cywilnego zgłoszono dwie...</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Bardzo przepraszam, zdaje się, że nam Kodeks pracy pomieszano z Kodeksem cywilnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełJanLityński">Ja też mam takie wrażenie, że nastąpiła tu jakaś pomyłka. Ale skoro mnie pan marszałek wezwał...</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Tym razem, Wysoki Sejmie, Kancelaria Sejmu przeprasza za pomyłkę. Jest takie zamieszanie; przechodzimy od prawa karnego do prawa pracy i prawa cywilnego, że można się pomylić.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Do art. 1 zawierającego zmiany do Kodeksu pracy zgłoszono dwie propozycje. Obie dotyczą zmiany 1, która zawiera nowe brzmienie art. 92.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszałekJózefZych">W pierwszym wniosku mniejszości wnioskodawcy proponują nadanie nowego brzmienia § 1 w art. 92 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszałekJózefZych">W paragrafie tym wnioskodawcy proponują, aby wysokość wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby trwającej do 35 dni w ciągu roku kalendarzowego wynosiła 100%.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce pierwszej wnioskodawcy proponują w art. 92 § 1 w pkt 1 dodać przepis stanowiący, że 20% ekwiwalentu wynagrodzenia wypłaca instytucja ubezpieczeń społecznych w formie zasiłku chorobowego.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Przyjęcie pierwszej propozycji spowoduje bezprzedmiotowość drugiej.</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Przypominam, że komisje proponują, aby pracownik zachowywał prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy albo choroby zawodowej lub przypada na okres ciąży. W tych wypadkach pracownik zgodnie z propozycją komisji zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości 100%.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Czy pan poseł pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełJanLityński">Wyjaśnię tylko, że tu będą rozpatrywane dwie sprawy. Pierwsza dotyczy prawa pracownika do wynagrodzenia w okresie przerwy spowodowanej chorobą. Zgodnie z projektem obejmowałoby to pierwsze 35 dni choroby. Druga sprawa dotyczy prawa do zasiłku chorobowego.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełJanLityński">Jeśli chodzi o pierwszą kwestię, to głosując decydujemy o tym, czy pracownik dostaje od pracodawcy w ciągu pierwszych 35 dni choroby pełne 100% czy też 80% wynagrodzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 92 § 1 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 254 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 108 posłów, przeciw - 133, wstrzymało się od głosu 13 posłów.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 92 § 1 Kodeksu pracy odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie, ponieważ wniosek mniejszości został odrzucony, przystępujemy do głosowania nad poprawką.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 92 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy...</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Widzę, że potrzebne są wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełJanLityński">Jeżeli chodzi o tę poprawkę, to pan poseł wnioskodawca nie był obecny podczas przygotowywania się trzech komisji do trzeciego czytania i dlatego nie był w stanie wyjaśnić wątpliwości legislacyjnych dotyczących tej poprawki, w związku z tym trzy komisje jednomyślnie odrzuciły tę poprawkę (bez głosów przeciw i bez wstrzymujących się).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 92 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 262 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 23 posłów, przeciw - 233, wstrzymało się od głosu 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Do art. 2, zawierającego zmiany do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zgłoszono dwa wnioski mniejszości oraz dwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-96.8" who="#WicemarszałekJózefZych">We wniosku mniejszości oznaczonym nr 2, dotyczącym dodania nowej zmiany 1, wnioskodawcy proponują skreślenie art. 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa; artykuł ten uzależnia chwilę nabycia prawa do zasiłku chorobowego od rodzaju umowy o pracę i od długości pozostawania w zatrudnieniu.</u>
          <u xml:id="u-96.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Przyjęcie tego wniosku spowoduje konieczność zmiany oznaczenia numeracji innych zmian.</u>
          <u xml:id="u-96.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-96.11" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na skreśleniu art. 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-96.12" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-96.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-96.14" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 260 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 134 posłów, przeciw - 107, wstrzymało się od głosu 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-96.15" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm przyjął drugi wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-96.16" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce nr 2 lit. a i b wnioskodawcy w nowym brzmieniu zmiany 1 oraz w dodawanej po zmianie 1 nowej zmianie zmierzają - przez utrzymanie dotychczasowego brzmienia art. 11 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego - do zachowania zróżnicowania wysokości zasiłku chorobowego w zależności od stażu pracy.</u>
          <u xml:id="u-96.17" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje natomiast proponują, aby przepisany zasiłek chorobowy wynosił niezależnie od stażu pracy 80% wynagrodzenia albo 100% wynagrodzenia w przypadku niezdolności do pracy powstałej wskutek wypadku przy pracy, w drodze do pracy lub z pracy, wskutek choroby zawodowej oraz gdy niezdolność do pracy przypada na okres ciąży.</u>
          <u xml:id="u-96.18" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-96.19" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce nr 2 lit. c wnioskodawcy poprzez skreślenie w art. 2 zmiany 10 proponują, aby utrzymać obowiązujące brzmienie art. 39 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego stanowiące, że miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 100% wynagrodzenia. Komisje natomiast proponują, aby miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosił 80%.</u>
          <u xml:id="u-96.20" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-96.21" who="#WicemarszałekJózefZych">Nad przedstawionymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-96.22" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-96.23" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek polegających na nadaniu nowego brzmienia zmianie 1, dodaniu nowej zmiany oraz skreśleniu zmiany 10 w art. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-96.24" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-96.25" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-96.26" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 266 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 147 posłów, przeciw - 104, wstrzymało się od głosu 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-96.27" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawki polegające na nadaniu nowego brzmienia zmianie 1, dodaniu nowej zmiany oraz skreśleniu zmiany 10 w art. 2 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-96.28" who="#WicemarszałekJózefZych">W trzecim wniosku mniejszości do art. 2 wnioskodawcy w nowej zmianie 7 proponują w art. 31 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zmianę wysokości zasiłku porodowego z 12% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych na 15% tegoż wynagrodzenia. Przyjęcie tego wniosku spowoduje konieczność skorygowania numeracji zmian.</u>
          <u xml:id="u-96.29" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełJanLityński">Tylko jedno wyjaśnienie. Otóż rząd proponował zmianę wysokości zasiłku chorobowego z procentowego na kwotowy, komisje zaś tę propozycję odrzuciły i wnoszą o pozostawienie zasiłku w wysokości 12%. Intencją wniosku mniejszości jest zwiększenie tego zasiłku do 15%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 31 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 270 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 155 posłów, przeciw - 102, wstrzymało się od głosu 13 posłów.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 31 ust. 1 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#WicemarszałekJózefZych">W czwartym wniosku mniejszości, dotyczącym dodania nowego ust. 1 w art. 7 ustawy nowelizującej, wnioskodawcy proponują, aby w okresie od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31 grudnia 1995 r. w zakładach pracy zatrudniających do 5 pracowników zasiłek chorobowy przysługiwał pracownikom od pierwszego dnia niezdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będzie konieczność dokonania zmian w dotychczasowych ustępach art. 7.</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-98.9" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 7, polegającego na dodaniu nowego ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-98.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-98.11" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-98.12" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 268 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 177 posłów, przeciw - 63, wstrzymało się od głosu 28 posłów.</u>
          <u xml:id="u-98.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm czwarty wniosek mniejszości do art. 7 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-98.14" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy obecnie do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-98.15" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie Kodeksu pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisję Polityki Społecznej oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-98.16" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-98.17" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-98.18" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 276 posłów. Za przyjęciem ustawy głosowało 192 posłów, przeciw - 10, wstrzymało się od głosu 74 posłów.</u>
          <u xml:id="u-98.19" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Kodeksu pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-98.20" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą i Gospodarki Morskiej, Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o zasadach szczególnej kontroli obrotu z zagranicą towarami i technologiami w związku z porozumieniami i zobowiązaniami międzynarodowymi - trzecie czytanie (druki nr 542, 764 i 764-A).</u>
          <u xml:id="u-98.21" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji, pana posła Józefa Oleksego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełJózefOleksy">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzecie czytanie tej ustawy dotyczy dwóch wniosków mniejszości i sześciu poprawek wniesionych w drugim czytaniu. Chcę powiedzieć, że połączone komisje, które rozpatrywały poprawki wniesione w drugim czytaniu, we wszystkich sześciu przypadkach postanowiły proponować odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PosełJózefOleksy">Tyle, jeśli chodzi o moje wprowadzenie. Myślę, że trzeba przystąpić do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełJózefPawelec">Panie marszałku, chciałbym prosić o wyjaśnienie, jakie byłyby skutki ekonomiczne...</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do mikrofonu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Bardzo prosimy o podejście do mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJózefPawelec">Proszę o krótkie wyjaśnienie skutków ekonomicznych odrzucenia pierwszej poprawki, w szczególności zaś chodzi mi o obrót technologiami rakiet niestrategicznych, które masowo sprzedajemy, kupujemy. W jakim celu obejmuje się to taką szczególną kontrolą? Czy tu chodzi o jakąś nową listę negatywną? To samo dotyczy elektroniki. My tym handlujemy, jeśli obejmiemy wyroby szczególną kontrolą, to będzie to przeciwko naszemu interesowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Bardzo proszę pana posła sprawozdawcę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełJózefOleksy">Pan poseł Pawelec odniósł się, jak rozumiem, do poprawki nr 1, nie do wniosku mniejszości tylko do poprawki nr 1, która dotyczy propozycji wprowadzenia do tytułu ustawy dodatkowego określenia, wyrazów: „o znaczeniu strategicznym”. Ja nie jestem w stanie powiedzieć Wysokiej Izbie, ile by to kosztowało, zwłaszcza że taki rachunek byłby praktycznie nie do przeprowadzenia, bowiem cała ta ustawa dotyczy szczególnej kontroli przywozu i wywozu oraz tranzytu przez Polskę pewnych towarów i technologii, w tym technologii — jak dojdziemy do tego — rakietowych, o których wymiarze i wartości trudno byłoby mi cokolwiek w tej chwili ex ante powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#komentarz">(Poseł Józef Pawelec: Ale po co obejmować kontrolą te rakiety?)</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełJózefOleksy">Panie pośle, to wiąże się z zasadą objęcia kontrolą szczególnych towarów, których przepływ następuje przez terytorium Polski. Natomiast jaka będzie wielkość tego przepływu w wywozie i przywozie, tego nikt nie jest w stanie panu teraz powiedzieć, dlatego że celem tej ustawy jest właśnie zniesienie barier, które uniemożliwiały przez wiele lat dostęp Polski do zaawansowanych technologii, a ile z nich do Polski zostanie sprowadzonych, nie jestem w stanie panu odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje w sprawozdaniach przedstawiły wnioski mniejszości zawarte w druku nr 764 oraz poprawki zawarte w druku nr 764-A, nad którymi głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów, przestrzegając zasady głosowania w pierwszej kolejności nad poprawkami dalej idącymi.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WicemarszałekJózefZych">W pierwszym wniosku mniejszości oraz w poprawce oznaczonej nr 1 wnioskodawcy proponują, aby tytułowi ustawy nadać brzmienie: „O zasadach szczególnej kontroli obrotu z zagranicą niektórymi towarami i technologiami o znaczeniu strategicznym”.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o odrzucenie tych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości oraz poprawki do tytułu ustawy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-106.7" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-106.8" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-106.9" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 243 posłów. Za przyjęciem wniosku i poprawki głosowało 54 posłów, przeciw - 183, wstrzymało się od głosu 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.10" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości oraz poprawkę do tytułu ustawy odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-106.11" who="#WicemarszałekJózefZych">Do art. 1 ust. 1 zgłoszono wniosek mniejszości oraz dwie poprawki. W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek mniejszości, w którym wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 1. Przyjęcie tego wniosku spowoduje, że głosowanie nad poprawkami stanie się bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-106.12" who="#WicemarszałekJózefZych">W drugim wniosku mniejszości wnioskodawcy w nowym brzmieniu art.1 ust. 1 proponują, aby szczególnej kontroli poza towarami i technologiami wymienionymi w projekcie podlegały także technologie pocisków kierowanych i rakiet oraz zaawansowane technologie elektroniczne i informatyczne.</u>
          <u xml:id="u-106.13" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.14" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art.1 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-106.15" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-106.16" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-106.17" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 238 posłów. Za przyjęciem drugiego wniosku mniejszości głosowało 56 posłów, przeciw - 166, wstrzymało się od głosu 16 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.18" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art.1 ust. 1 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-106.19" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 2 lit. a wnioskodawcy w art. 1 ust. 1 proponują w nowym brzmieniu pkt 1, aby szczególnej kontroli obrotu z zagranicą podlegały towary i technologie, jeżeli poddanie ich szczególnej kontroli wynika z zobowiązań międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-106.20" who="#WicemarszałekJózefZych">W razie przyjęcia tej poprawki należy skreślić pkt 5 — jest to poprawka nr 2 lit. c.</u>
          <u xml:id="u-106.21" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje natomiast proponują, aby szczególnej kontroli podlegały towary i technologie objęte porozumieniami i zobowiązaniami międzynarodowymi dotyczącymi bezpieczeństwa narodowego, a także jeżeli poddanie ich szczególnej kontroli wynika z zobowiązań międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-106.22" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-106.23" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.24" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 1 ust. 1 pkt. 1 i 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-106.25" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-106.26" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-106.27" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 237 posłów. Za przyjęciem poprawki nr 2 lit. a i lit. c głosowało 5 posłów, przeciw - 194, wstrzymało się od głosu 38 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.28" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 1 ust. 1 pkt. 1 i 5 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-106.29" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 2 lit. b wnioskodawcy w art. 1 ust. 1 proponują w nowym brzmieniu pkt. 4, aby szczególna kontrola obrotu z zagranicą towarami i technologiami w związku z porozumieniami i zobowiązaniami międzynarodowymi obejmowała technologie strategicznych pocisków kierowanych, a nie jak proponują komisje - technologie rakietowe.</u>
          <u xml:id="u-106.30" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-106.31" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.32" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 1 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-106.33" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-106.34" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-106.35" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 241 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 41 posłów, przeciw - 193 posłów, wstrzymało się od głosu 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.36" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 1 ust. 1 pkt 4 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-106.37" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce nr 3 wnioskodawcy proponują w art. 6 skreślenie pkt. 4 stanowiącego, że odmawia się wydawania certyfikatu importowego, pozwolenia na przywóz, wywóz lub tranzyt towarów i technologii, jeżeli wymaga tego interes gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-106.38" who="#WicemarszałekJózefZych">W przypadku przyjęcia tej poprawki dotychczasowe oznaczenie pkt. 5 należy zastąpić oznaczeniem pkt. 4.</u>
          <u xml:id="u-106.39" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-106.40" who="#WicemarszałekJózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.41" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 6 polegającej na skreśleniu pkt. 4 w art. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-106.42" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-106.43" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-106.44" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 245 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 44 posłów, przeciw - 191, wstrzymało się od głosu 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.45" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę do art. 6, polegającą na skreśleniu pkt. 4.</u>
          <u xml:id="u-106.46" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce nr 4 wnioskodawcy w art. 7 proponują, aby odmowa wydania certyfikatu importowego, pozwolenia na przywóz, wywóz lub tranzyt towarów i technologii zawierała we wszystkich przypadkach uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-106.47" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje natomiast proponują, aby uzasadnienie nie było konieczne, jeżeli nastąpiła odmowa, gdyż wymagają tego względy obronności i bezpieczeństwa państwa lub zobowiązania i porozumienia międzynarodowe.</u>
          <u xml:id="u-106.48" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-106.49" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.50" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-106.51" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-106.52" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-106.53" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 244 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 42 posłów, przeciw - 192 posłów, wstrzymało się od głosu 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.54" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 7 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-106.55" who="#WicemarszałekJózefZych">W poprawce oznaczonej nr 5 zawarte są dwie propozycje. W lit. a tej poprawki wnioskodawcy w art. 8 ust. 1 proponują, aby minister współpracy gospodarczej z zagranicą mógł cofnąć wydany certyfikat importowy albo pozwolenie na przywóz lub wywóz towarów i technologii tylko w wypadku, gdy wymagają tego względy obronności i bezpieczeństwa państwa lub zobowiązania i porozumienia międzynarodowe, a nie jak proponują komisje, również gdy wymaga tego interes gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-106.56" who="#WicemarszałekJózefZych">W lit. b tej poprawki wnioskodawcy w art. 8 proponują skreślenie ust. 2 stanowiącego, że cofnięcie wydanego certyfikatu importowego albo pozwolenia na przywóz lub wywóz towarów i technologii następuje bez odszkodowania.</u>
          <u xml:id="u-106.57" who="#WicemarszałekJózefZych">Przyjęcie tej poprawki spowoduje, że oznaczenie ust. 1 zostanie skreślone.</u>
          <u xml:id="u-106.58" who="#WicemarszałekJózefZych">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-106.59" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.60" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-106.61" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-106.62" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-106.63" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 234 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 42 posłów, przeciw - 174, wstrzymało się od głosu 18 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.64" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm poprawki do art. 8 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-106.65" who="#WicemarszałekJózefZych">Przystępujemy obecnie do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-106.66" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o rządowym projekcie ustawy o zasadach szczególnej kontroli obrotu z zagranicą towarami i technologiami w związku z porozumieniami i zobowiązaniami międzynarodowymi w brzmieniu proponowanym przez Komisję Stosunków Gospodarczych z Zagranicą i Gospodarki Morskiej, Komisję Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-106.67" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-106.68" who="#WicemarszałekJózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-106.69" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-106.70" who="#WicemarszałekJózefZych">W głosowaniu wzięło udział 250 posłów. Za przyjęciem ustawy głosowało 207 posłów, przeciw - 7, wstrzymało się od głosu 36 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.71" who="#WicemarszałekJózefZych">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zasadach szczególnej kontroli obrotu z zagranicą niektórymi towarami i technologiami.</u>
          <u xml:id="u-106.72" who="#WicemarszałekJózefZych">Wysoka Izbo! Zanim zarządzę półgodzinną przerwę, chcę wyjaśnić, że po przerwie przystąpimy do rozpatrywania punktu 9 porządku dziennego i następnych punktów.</u>
          <u xml:id="u-106.73" who="#WicemarszałekJózefZych">Głosowanie nad sprawozdaniem o Kodeksie postępowania cywilnego, Prawem geologicznym i górniczym przeprowadzimy jutro rano. Również jutro o godz. 14 rozpatrzymy interpelacje i zapytania poselskie.</u>
          <u xml:id="u-106.74" who="#WicemarszałekJózefZych">Proszę o komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-106.75" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: A ustawa o zatrudnieniu i bezrobociu?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#SekretarzposełAdamSengebusch">Klub Parlamentarny KPN zbierze się w sali nr 22 w budynku nr 3 w czasie tej przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekJózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekJózefZych">Zarządzam przerwę do godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 30 do godz. 18 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych (druki nr 735 i 790).</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Czerneckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełAndrzejCzernecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie moje siłą rzeczy będzie dość krótkie. Dotyczy ono relatywnie bezproblemowych poprawek, jakie wprowadził Senat. Przypomnę materię. Dyskutowaliśmy nad wnioskiem złożonym przez grupę posłów, w których imieniu pan poseł Pietrzyk domagał się skreślenia przywileju w postaci 6-miesięcznej odprawy, jaka przysługiwała dyrektorom zakładów państwowych w wypadku zwolnienia ich z pracy. Otóż Wysoka Izba w trzecim czytaniu przyjęła projekt wnioskodawców i skreśliła ten przywileje, wbrew w pewnym sensie stanowisku komisji, która wówczas proponowała nieprzyjęcie wniosku. Otóż Senat wprowadził kilka poprawek, dokładnie trzy, w ramach których dyrektorom przyznaje się odprawy w wypadku ich zwolnienia. Może inaczej — w ramach których dyrektorom nie przyznaje się odpraw. W ogromnej mierze wypadki, kiedy dyrektorom nie przysługują odprawy, pokrywają się z życzeniem wnioskodawców, a więc dotyczą one sytuacji, w której odprawa nie przysługuje, gdy nastąpiło odwołanie:</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PosełAndrzejCzernecki">1) na wniosek samego dyrektora, tzn. gdy chce on zrezygnować z pracy;</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PosełAndrzejCzernecki">2) z przyczyn określonych w art. 37 a ust. 1, tzn. w sytuacji, kiedy dyrektor chciałby nabyć albo nabywa, albo wchodzi w posiadanie akcji lub udziałów państwowego przedsiębiorstwa, które ma być później prywatyzowane;</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#PosełAndrzejCzernecki">3) z przyczyn uzasadniających rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika;</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#PosełAndrzejCzernecki">4) w związku z likwidacją przedsiębiorstwa, podziałem lub ogłoszeniem jego upadłości;</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#PosełAndrzejCzernecki">5) w związku z przejściem dyrektora na emeryturę lub rentę i nabyciem przez niego uprawnień do otrzymania jednorazowej odprawy. Również odprawa nie przysługuje, jeżeli po ustaniu stosunku pracy odwołany dyrektor powołany został na stanowisko tymczasowego kierownika przedsiębiorstwa, a więc występuje ciągłość pracy.</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#PosełAndrzejCzernecki">Jest jedna techniczna uwaga, którą Senat wprowadza, proponując, by w wypadku tych, którym wypłaca się odprawę, wypłacało się ją w dniu rozwiązania stosunku pracy. Podstawowa przesłanka, jaką Senat kierował się przy podejmowaniu decyzji (komisja uznała to za słuszne) polegała na tym, że nie powinno się różnicować uprawnień pracowników z negatywnymi tego skutkami w stosunku do managementu, do dyrekcji przedsiębiorstw. Mianowicie w szeregu wypadków, gdybyśmy ustawę uchwalili w formie, w jakiej Sejm ją przyjął, dyrektorom nie przysługiwałaby odprawa, gdy tymczasem przysługiwałaby ona innym pracownikom. To była jedna przesłanka, a druga przesłanka Senatu, którą komisja również podziela, polega na tym, że uchwalona przez Sejm ustawa w pewnym sensie narusza zasadę ochrony prawa nabytego w dobrej wierze.</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#PosełAndrzejCzernecki">Panie marszałku, Wysoka Izbo, poprawki Senatu, powiedziałbym, konsumują w dziewięćdziesięciu kilku procentach obawy „Solidarności” i przyczyny, z powodu których „Solidarność” zgłosiła projekt ustawy; w związku z tym nie ma zdaniem komisji — i moim również — sytuacji, w której wypłacano by odprawę z naruszeniem szeroko pojętej sprawiedliwości społecznej. Stąd komisja zajęła stanowisko, by przyjąć trzy poprawki Senatu do proponowanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje ograniczenie wystąpień w debacie nad tym punktem porządku dziennego do 5 minut dla klubów i kół poselskich i 3 minut dla posłów nie zrzeszonych.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Tuszyńskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełZdzisławTuszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę przyznać, że Senat nigdy nie był przedmiotem admiracji ze strony lewicy, ale muszę przyznać również, że w niektórych wypadkach przydatność wyższej Izby jest niewątpliwa. Ma to miejsce szczególnie, a zdarza się to niestety nader często, kiedy to Sejm, miotany sprzecznościami, kierujący się racjami ideologicznymi, a nie racjami gospodarczymi, popełnia błędy czy rażące pomyłki. Wtedy to Senat, korygując nasze błędy, okazuje się Izbą wysoce pożądaną. I ma to miejsce właśnie w tym wypadku, w wypadku ustawy o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych. Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych mają na celu zachowanie uprawnień do odprawy osób, które zajmują stanowiska kierownicze - dyrektorów przedsiębiorstw państwowych. Należy też uznać, że ograniczenia, które wprowadza Senat, są uzasadnione i słuszne. Słusznie Senat uznaje, że pozbawienie dyrektora możliwości uzyskania odprawy bez względu na przyczyny, jak to uchwalił Sejm, narusza zasadę prawa nabytego. Warto też zwrócić uwagę na fakt, iż proces daleko zaawansowanej prywatyzacji będzie się wiązał z podkupywaniem co zdolniejszych dyrektorów do tego sektora. A przecież nie ulega wątpliwości, że przedsiębiorstwa państwowe nie znikną tak szybko z krajobrazu gospodarczego Polski. Nie może nam być obojętne, kto kieruje przedsiębiorstwami państwowymi, czy jest to menedżer pełen inwencji czy wyselekcjonowany odrzut z prywatnego sektora. Warto też zwrócić uwagę na uwarunkowania, warunki, w jakich pracuje dyrektor przedsiębiorstwa państwowego: związki zawodowe, rada pracownicza, upolitycznienie zakładu i związane z tym ryzyko tego zawodu. Odprawa jest swego rodzaju gratyfikacją za te niedogodności. Poprawki Senatu, zmierzające do zapobieżenia destabilizacji w tej grupie zawodowej, zapewnienia jej elementarnego poczucia bezpieczeństwa, które jest niezbędne do właściwego kierowania, zarządzania powierzonym majątkiem z korzyścią dla państwa, wymagają poparcia Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełZdzisławTuszyński">Sojusz Lewicy Demokratycznej poprze poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Przemysława Sytka w imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełPrzemysławSytek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Minął właśnie rok od momentu, gdy grupa posłów z Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność” złożyła w Sejmie projekt ustawy o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych. Dzisiaj rozpatrujemy uchwałę Senatu RP w sprawie tej ustawy. Tak długi okres, jaki upłynął od momentu złożenia projektu tej nowelizacji, mógłby sugerować, że zaproponowana zmiana była bardzo skomplikowana. Otóż nie — zmiana ograniczała się jedynie do propozycji skreślenia art. 39 w ustawie o przedsiębiorstwach państwowych, na mocy którego dyrektorom przedsiębiorstw państwowych przysługuje dodatkowa odprawa w wysokości 6-miesięcznej pensji w wypadku ich odwołania.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PosełPrzemysławSytek">Sejm w dniu 9 stycznia 1993 r., pomimo negatywnej opinii połączonych komisji, skreślił art. 39 w ustawie o przedsiębiorstwach państwowych, odbierając tym samym dodatkową odprawę dyrektorom przedsiębiorstw państwowych. Senat w swojej uchwale ponownie przywraca odprawę w wysokości 6-miesięcznego uposażenia - z zastrzeżeniem wypadków, w których ww. odprawa nie przysługuje. Senat stoi na stanowisku, że pozbawienie dyrektora odprawy bez względu na przyczyny narusza zasadę ochrony prawa nabytego. Senat uważa również, że odprawa jest swego rodzaju gratyfikacją za wykonywaną pracę.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PosełPrzemysławSytek">Klub Parlamentarny KPN sądzi, że gratyfikacją za pracę dyrektora musi być jego uposażenie, które w myśl obecnych przepisów może wynosić nawet ponad 18 mln zł. Klub Parlamentarny KPN uważa również, że dyrektorowi przysługuje odprawa w wypadku zwolnienia - na podobnych zasadach, jak każdemu innemu pracownikowi - i dlatego będzie głosował przeciwko poprawkom Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Błaszczecia w imieniu Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełJózefBłaszczeć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 9 stycznia 1993 r. Sejm przyjął nowelizację ustawy z 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych, wykreślając w ustawie art. 39, który mówił o przysługującej odwołanym dyrektorom odprawie pieniężnej w wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia. Senat na swoim posiedzeniu w dniu 28 stycznia br. wprowadził poprawki mające na celu utrzymanie odprawy w określonych warunkach. W uzasadnieniu Senat stwierdza m.in., że „odprawa jest swego rodzaju gratyfikacją za pracę”.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełJózefBłaszczeć">Klub Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego nie w pełni zgadza się ze stanowiskiem Senatu i jego argumentacją. Gratyfikacją za pracę powinna być właściwa płaca. Uznajemy to, że praca dyrektora przedsiębiorstwa państwowego jest pracą odpowiedzialną, wymagającą operatywności i odwagi w podejmowaniu decyzji, że nie ogranicza się ona do 8 godzin w ciągu dnia, że jest to praca permanentna. Dyrektorzy przedsiębiorstw państwowych częściej niż inni pracownicy są narażani na różne stresy, szczególnie teraz, kiedy działamy w warunkach gospodarki rynkowej, kiedy liczy się nie tylko dzień dzisiejszy, ale także przyszłość firm i ich załóg. Trud tej pracy powinien być przez wszystkich dostrzeżony i wynagrodzony wysoką płacą, zależną od wyników osiąganych przez przedsiębiorstwo.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PosełJózefBłaszczeć">Niezależnie od wysokiej płacy, dyrektor powinien mieć mocne oparcie w organie założycielskim. Musimy jednak stwierdzić, że dotychczas dyrektorzy nie zawsze mają to oparcie, że zdarzają się zmiany na tych stanowiskach nie ze względów merytorycznych, ale personalnych, że odwołuje się dyrektora tylko dlatego, że jest on wymagający wobec załogi, że nie realizuje roszczeniowych żądań grup pracowniczych nastawionych na konsumpcję, nie myślących o przyszłości firmy. Znane są również sytuacje, że organy założycielskie nie podejmują decyzji o odwołaniu w wypadku źle zarządzanych przedsiębiorstw. Często z wygody, w imię krótkowzrocznego spokoju wolą nie podejmować decyzji o zmianie sposobu zarządzania przedsiębiorstwem państwowym - z fatalnymi skutkami dla firmy. Przecież tam, gdzie źle się dzieje, trzeba działać natychmiast i bez lęku - tylko odważna postawa poszczególnych ministrów, wojewodów czy też dyrektorów może przyczynić się do ożywienia gospodarczego, zahamowania wzrostu bezrobocia i przezwyciężenia recesji.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PosełJózefBłaszczeć">W wielu wypadkach przedsiębiorstwa są zarządzane pasywnie - brakuje wizji przyszłości, odwagi w podejmowaniu decyzji; funkcjonują one jak gdyby w letargu. Dostrzegają to załogi, ale nie występują o zmianę dyrektora, bo uważają, że wydatkowanie dużych sum pieniędzy na odprawę pogorszy i tak złą kondycję finansową przedsiębiorstw, szczególnie małych. Wyjdźmy takim przedsiębiorstwom naprzeciw, pomóżmy im i nie doprowadzajmy do tego, by poprzez wypłacanie często bardzo wysokich odpraw - przypomnę, że chodzi o 6-miesięczną odprawę plus 3-miesięczne wynagrodzenie; jest to okres, w którym dyrektor nie musi świadczyć obowiązku pracy - pogrążyły się w dodatkowych kłopotach finansowych.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#PosełJózefBłaszczeć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gospodarce polskiej potrzebni są dobrzy menedżerowie, dobrzy dyrektorzy, którzy doprowadzą firmy do stanu rozkwitu, ale nie obrażajmy ich i nie dawajmy im jałmużny w formie odpraw w wypadku odwołania. Dajmy im wysoką płacę i mocne oparcie, skończmy z przywilejami, z których będą korzystać głównie nieudacznicy. Dobremu dyrektorowi, który ma ambicję prowadzenia firmy w sposób zapewniający jej rozwój, na pewno mniej zależy na odprawie niż na stałej, dobrze wynagradzanej pracy i okazaniu należnego mu szacunku.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PosełJózefBłaszczeć">Uwzględniając powyższe, klub Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego będzie głosował za odrzuceniem poprawek Senatu, a w przyszłości będzie opowiadał się za rozwiązaniami prawnymi preferującymi dobrą pracę, wiedzę, umiejętność i fachowość oraz operatywność i odwagę w podejmowaniu decyzji.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Alojzego Pietrzyka w imieniu Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełAlojzyPietrzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój przedmówca w pełni uzasadnił inicjatywę Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność”, polegającą na ograniczeniu przywileju wynikającego z art. 39 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych. Nasz klub proponował, aby ten artykuł skreślić w całości, w wyniku czego dyrektorzy przedsiębiorstw państwowych zostaliby pozbawieni dodatkowych, 6-miesięcznych odpraw. Tym samym nastąpiłoby tutaj zrównanie praw przysługujących dyrektorom z prawami przysługującymi wszystkim innym pracującym w przedsiębiorstwach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełAlojzyPietrzyk">W przyjętym stanowisku Senat zaproponował pewne modyfikacje tego artykułu, po części ograniczając przysługujące dyrektorom uprawnienia. Te rozwiązania są zgodne z obranym przez nas kierunkiem, ale nie na tyle, aby w pełni mogły nas satysfakcjonować. W związku z tym Klub Parlamentarny NSZZ „Solidarność” będzie głosował za odrzuceniem poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Bujaka w imieniu Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełJacekBujak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum pragnę oświadczyć, że będziemy głosować za odrzuceniem stanowiska Senatu zawartego w druku nr 735 i za przywróceniem wersji sejmowej — identycznej z projektem poselskim klubu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PosełJacekBujak">Pragnę tylko przypomnieć, że rząd premiera Mazowieckiego wniósł w 1990 r. projekt zmiany ustawy o przedsiębiorstwie państwowym, gdzie m.in. w art. 39 zaproponowano 6-miesięczne odprawy dla dyrektorów przedsiębiorstw państwowych, co, jak uzasadniano, miało służyć umocnieniu pozycji dyrektora.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PosełJacekBujak">Sejm X kadencji przyjął tę propozycję. Niestety, 3-letnie funkcjonowanie tego zapisu wykazało, że w praktyce był on często nadużywany. Ostatnio był on wielokrotnie podstawą do szantażowania przez wielu dyrektorów zakładów, na takiej oto zasadzie: zakład jest biedny, a jeśli chcecie mnie zwolnić, to musicie mi dać bardzo wysoką odprawę, na którą dzisiaj zakładu nie stać. I w ten sposób dzisiaj jeszcze funkcjonuje w przedsiębiorstwach wielu złych dyrektorów.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PosełJacekBujak">Porozumienie Centrum jako partia prokapitalistyczna opowiada się za tym, aby dyrektor miał wysoki autorytet oraz za właściwym wynagradzaniem dyrektora - ale tylko wtedy, kiedy aktywnie i efektywnie zarządza on przedsiębiorstwem. Natomiast jesteśmy przeciwni tzw. odprawom kombatanckim, bo tak to rozumiemy, chodzi o to, co dotychczas zawierał art. 39 ustawy o przedsiębiorstwie państwowym. Zupełnie nie przekonuje nas uzasadnienie Senatu mówiące o tym, że odprawa ta jest swego rodzaju gratyfikacją za pracę. Według nas taką gratyfikacją jest udział w zyskach przedsiębiorstwa, a propozycja Senatu odnosi się do płacy za nie wykonaną pracę. Dlatego Parlamentarny Klub Porozumienia Centrum będzie głosował za odrzuceniem uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Tak więc zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Do podjęcia decyzji w sprawie stanowiska Senatu przystąpimy w dniu jutrzejszym rano.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego w sprawie niezgodności z konstytucją niektórych przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (druki nr 712 i 881).</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Teresę Liszcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełTeresaLiszcz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Trybunał Konstytucyjny orzeczeniem z dnia 3 listopada 1992 r. (sygnatura akt 12/92) uznał za sprzeczny z konstytucją przepis art. 84 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 ustawy z 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Ze względu na datę ogłoszenia tej ustawy - w 1982 r. - powstała wątpliwość proceduralna, czy Trybunał Konstytucyjny może rozpoznawać wniosek dotyczący tej ustawy wniesiony przez rzecznika praw obywatelskich w 1992 r., a więc po upływie 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, to jest od 14 maja 1985 r. Od tej bowiem daty biegnie 5-letni termin dotyczący zaskarżenia ustaw ogłoszonych przed dniem wejścia w życie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i oczywiście jednocześnie ogłoszonych po dniu wejścia w życie ustawy z 26 marca 1982 r. o zmianie Konstytucji PRL z 1952 r.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PosełTeresaLiszcz">Trybunał Konstytucyjny uznał jednak za możliwe rozpoznanie tego wniosku, gdyż zaskarżona norma zawarta w ustawie, której pierwotna wersja pochodzi z 1982 r., została istotnie zmieniona ustawą z 24 maja 1990 r. Przedmiotem zaskarżenia jest norma o treści ukształtowanej w tym ostatnim terminie, norma ogłoszona w dniu 1 czerwca 1990 r. Od tej daty, od 1 czerwca 1990 r., 5 lat jeszcze nie upłynęło. Po tym wstępnym wyjaśnieniu przechodzę do meritum sprawy.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PosełTeresaLiszcz">Zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny przepisy art. 84 ustawy emerytalnej stanowią, że prawo do emerytury i renty ulega zawieszeniu w razie, gdy emeryt lub rencista wyjedzie za granicę na pobyt stały. Przywrócenie prawa do tych świadczeń następuje na jego wniosek po powrocie do kraju. Tę normę Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodną z utrzymanymi w mocy aż trzema postanowieniami konstytucyjnymi z konstytucji z 1952 r., to jest z art. 1 wyrażającym zasadę państwa prawnego, z art. 67 ust. 2 określającym zasadę równości obywateli wobec prawa i z art. 70 ust. 2 pkt 1 zawierającym zasadę rozwoju ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#PosełTeresaLiszcz">Komisja Ustawodawcza zgadza się w całości z werdyktem Trybunału Konstytucyjnego. Emerytura lub renta z ubezpieczenia społecznego nie jest świadczeniem przyznawanym przez państwo na zasadzie swobodnego uznania, lecz jest świadczeniem wzajemnym. Za opłacaną na rzecz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych składkę, ubezpieczonemu, po spełnieniu ustawowych warunków, przysługuje roszczenie o świadczenie. Pozbawienie go prawa do emerytury lub renty z powodu wyjazdu za granicę, który to wyjazd jest realizacją innego jego prawa - prawa do swobodnego wyboru stałego miejsca zamieszkania, zagwarantowanego normami międzynarodowymi, oznaczałoby i niewątpliwie oznacza naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego, w szczególności zasady zaufania obywatela do państwa wyrażonej w art. 1 przepisów konstytucyjnych. Zawieszenie prawa do emerytury w przypadku obywateli, którzy osiedlili się poza granicami kraju, narusza też zasadę równości praw obywateli wyrażoną w art. 67 ust. 2 przepisów konstytucyjnych, gdyż oznacza to, iż obywatele zamieszkali za granicą mają mniejsze prawa niż obywatele zamieszkali w kraju, a nie ma to obiektywnego uzasadnienia, gdyż chodzi tu o prawo socjalne do świadczenia pieniężnego, które może być z powodzeniem realizowane i przez obywatela zamieszkałego za granicą. Inaczej może być np. z prawami stricte politycznymi, takimi jak prawo wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#PosełTeresaLiszcz">Zarzut naruszenia art. 70 ust. 2 przepisów konstytucyjnych jest uzasadniony, ponieważ nie respektowany jest zawarty w tym przepisie konstytucyjny nakaz rozszerzania praw emerytalnych i rentowych.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#PosełTeresaLiszcz">Reasumując, w imieniu Komisji Ustawodawczej wnoszę o uznanie za zasadne w całości orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 listopada 1992 r. w sprawie oznaczonej sygnaturą 12/92 i deklaruję gotowość przygotowania przez komisję projektu odpowiedniej zmiany art. 84 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje ograniczenie wystąpień w debacie nad tym punktem porządku dziennego do 5 minut dla klubów i kół poselskich i 3 minut dla posłów nie zrzeszonych.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Wita Majewskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełWitMajewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojusz Lewicy Demokratycznej z reguły akceptuje w Wysokiej Izbie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Chciałbym też zakomunikować, iż w sprawie, która jest dzisiaj przedmiotem zainteresowania Wysokiej Izby, nasze postępowanie będzie zgodne z tą wielokrotnie w Izbie deklarowaną i stosowaną zasadą.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełWitMajewski">Jest to tym bardziej uzasadnione, iż podzielamy stanowisko rzecznika praw obywatelskich zawarte we wniosku o stwierdzenie niezgodności z konstytucją art. 84 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Przede wszystkim jesteśmy zdania, że nabyte prawa emerytalne będące konsekwencją składki emerytalnej, którą wnosi pracownik w okresie zatrudnienia, nie mogą być zawieszane bądź odbierane w schyłkowym okresie życia pracownika. Są to prawa nabyte w czasie wielu lat pracy. Uważamy, że prawa emerytalne należy otoczyć szczególną ochroną jako jedne z najważniejszych praw człowieka i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PosełWitMajewski">Wysoka Izbo, chcę przypomnieć o pewnych historycznych uwarunkowaniach dotyczących tego ograniczenia w czasie, jeśli chodzi o prawo do rent i emerytur; było ono uchwalane w 1982 r., a wcześniej obowiązujące. Otóż były to warunki, kiedy wartość złotówki była nieporównywalna z wartościami innych walut (obowiązywały bardzo różne kursy). Należało przestrzegać pewnych wzajemnie obowiązujących reguł między państwami w tym zakresie, ponieważ warunki finansowe i relacje między państwami takiej wzajemności wymagały. W dzisiejszych realiach ekonomicznych, w warunkach gospodarki wolnorynkowej, wartość złotówki jest porównywalna z wartościami innych walut. Złotówka jest łatwo wymienialna (nie ma zróżnicowań kursowych) i można powiedzieć, że w każdym przypadku, stosując odpowiedni przelicznik, można wymienić ją na inne waluty. Te wszystkie przesłanki, które wynikały z zasady wzajemności w poprzednich okresach historycznych, dzisiaj po prostu już nie mają zastosowania.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PosełWitMajewski">Wysoka Izbo, biorąc pod uwagę wymienione przeze mnie względy, Klub Parlamentarny Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w omawianej sprawie. Popieramy również wniosek przewodniczącej Komisji Ustawodawczej pani poseł Teresy Liszcz o to, aby Wysoka Izba upoważniła komisję do przygotowania nowelizacji wspomnianego artykułu ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę panią poseł Zofię Kowalczyk o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełZofiaKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ma wątpliwości, że problem rozstrzygnięty przez Trybunał Konstytucyjny ma doniosłe znaczenie społeczne i prawnokonstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełZofiaKowalczyk">Po pierwsze, Trybunał Konstytucyjny potwierdził wyrażony wcześniej pogląd, że prawo do emerytury i renty nie jest jedynie świadczeniem ze strony państwa; takim, które państwo może swobodnie przyznawać lub realizować, zabierać lub zmniejszać. Jest uprawnieniem nabytym w wyniku opłacenia składek ubezpieczeniowych, w wyniku upływu określonego czasu i wystąpienia ryzyka ubezpieczeniowego, tzn. osiągnięcia określonego wieku, inwalidztwa lub niezdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PosełZofiaKowalczyk">Po drugie, Trybunał Konstytucyjny podzielił pogląd rzecznika praw obywatelskich, że swobodny wybór miejsca pobytu jest podstawowym prawem człowieka, gwarantowanym przez Powszechną Deklarację Praw Człowieka i Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PosełZofiaKowalczyk">Po trzecie, Trybunał Konstytucyjny nie dopatrzył się w związku z powyższym żadnych podstaw konstytucyjnych do wprowadzenia regulacji pozbawiającej de facto prawa do emerytury lub renty w wypadku wyjazdu za granicę na pobyt stały. Skorzystanie z prawa wyboru stałego miejsca zamieszkania nie powinno pociągać za sobą żadnych ujemnych konsekwencji prawnych, a w szczególności utraty prawa właściwie nabytego.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#PosełZofiaKowalczyk">Po czwarte, Trybunał Konstytucyjny dokonując wykładni art. 67 konstytucji podzielił pogląd rzecznika praw obywatelskich i uznał, że mimo iż w art. 67 ust. 2 nie jest wyraźnie wymienione miejsce zamieszkania jako kryterium nie pozwalające na różnicowanie obywateli co do ich praw, to jednak z istoty zasady równości wyrażonej w tym przepisie konstytucji wynika, że wszyscy obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce zamieszkania i bez względu na to, czy miejsce ich stałego pobytu znajduje się w kraju czy poza jego granicami, mają równe prawa.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#PosełZofiaKowalczyk">I wreszcie po piąte, Trybunał Konstytucyjny zauważył, że kwestionowane przepisy naruszają normę zawartą w art. 70 ust. 2 pkt 1 konstytucji, w myśl której obywatele Rzeczypospolitej mają prawo do ochrony zdrowia oraz pomocy w razie choroby lub niezdolności do pracy, czemu ma służyć również rozwój systemu ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#PosełZofiaKowalczyk">Komisja Ustawodawcza rekomenduje nam przyjęcie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Nie trzeba tutaj na forum Sejmu dowodzić ważności orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego z punktu widzenia gwarancji konstytucyjności całego naszego systemu prawnego, jak również nie budzi wątpliwości to, że orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego ma znaczenie dla teorii i stosowania prawa, a co najważniejsze dla tworzenia nowego prawa. Jeżeli już mówimy o tworzeniu prawa, to nieodparcie pojawia się tu istotny problem nowej konstytucji. Przy tej okazji zaś nie można pominąć spostrzeżenia, że w czasie prac nad nową konstytucją należy zwrócić zdecydowanie większą niż do tej pory uwagę na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, a głównie na argumentację i tezy wysuwane przez Trybunał Konstytucyjny dotyczące zasady konstytucyjności. Dzięki temu, wydaje się, mamy szansę uniknąć w przyszłości wielu sporów o treść postanowień konstytucji. Demokracja nasza winna mieć mocne, klarowne wsparcie w działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#PosełZofiaKowalczyk">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosować za przyjęciem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Alojzego Szablewskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełAlojzySzablewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego ZChN mam zaszczyt przedstawić stanowisko na temat orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie niezgodności z konstytucją niektórych przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. W dostarczonych nam drukach nr 712 i 881 omówiono orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 listopada 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełAlojzySzablewski">Można uznać, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego jest prawidłowe, jednak klub nasz ma do niego zastrzeżenie. Postaram się to uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełAlojzySzablewski">Uznanie przez Sejm zasadności orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 listopada 1992 r. i w konsekwencji zasadności uchylenia art. 84 ustawy z 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin może spowodować nieprzewidziane skutki w polskich stosunkach zagranicznych w zakresie ubezpieczenia społecznego. Należy liczyć się z tym, że wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa jednostronnego zobowiązania do bezwarunkowego transferowania polskich świadczeń emerytalno-rentowych za granicę będzie osłabiać zainteresowanie innych państw dwustronnym regulowaniem z Polską kwestii ubezpieczenia społecznego, w tym zwłaszcza problematyki rentowej. W wypadku wystąpienia takich tendencji polscy obywatele posiadający roszczenia rentowe wobec zagranicznych instytucji ubezpieczenia społecznego znajdą się w zdecydowanie gorszej sytuacji niż polscy emigranci i renciści mieszkający za granicą. O ich możliwości korzystania z uprawnień do zagranicznych świadczeń będą decydowały bowiem wyłącznie wewnętrzne ustawodawstwa poszczególnych państw, a nie obowiązujące dwustronnie umowy międzynarodowe. Należy podkreślić, że tylko nieliczne, bogate państwa dopuszczają wypłatę świadczeń rentowych za granicę i na ogół starają się minimalizować skutki finansowe takiego transferu przez „zamrażanie” wysokości świadczeń — jak np. Wielka Brytania. Transfer zaopatrzeń rentowych na podstawie wewnętrznego ustawodawstwa jest najczęściej ograniczony i odbywa się pod ściśle określonymi warunkami. Najczęstszym ze stosowanych warunków jest zastrzeżenie wzajemności. Niektóre systemy prawne wymagają, by wzajemność w przekazywaniu emerytur i rent była potwierdzona umową międzynarodową. Tak jest np. w przypadku Polski, Grecji, Hiszpanii i Szwajcarii. Transfer rent na podstawie umowy międzynarodowej ma tę wyższość nad transferem na podstawie wewnętrznego ustawodawstwa, że nie ulega zahamowaniom w razie zmiany przepisów w którymkolwiek z państw, które tę umowę podpisały. Wynikające z tej umowy zobowiązania wiążą strony, jak długo umowa istnieje, a niektóre z nich również po jej wygaśnięciu. Natomiast wewnętrzne przepisy mogą w każdej chwili być zmienione na niekorzyść świadczeniobiorców zamieszkałych za granicą, zwłaszcza jeżeli świadczeniobiorcy nie są obywatelami państwa, w którym nabywali prawa rentowe. Tak np. w ostatnich latach Stany Zjednoczone ograniczyły transfer rent wdowich do Polski, wprowadzając warunek posiadania przez wdowę obywatelstwa USA lub zamieszkiwania przez pewien okres w tym państwie. Nasuwa się generalny wniosek, że jednostronne uznanie przez Polskę transferu świadczeń emerytalno-rentowych za granicę nie gwarantuje bezpieczeństwa socjalnego w równym stopniu wszystkim obywatelom polskim i że w ich dobrze pojętym interesie należałoby raczej wzorem Europy Zachodniej dążyć do umownego uregulowania tej problematyki.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełAlojzySzablewski">Biorąc pod uwagę powyższe argumenty klub nasz nie wyraża opinii co do zasadności orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę panią Marię Żółtowską o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełMariaŻółtowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny NSZZ „Solidarność” podziela stanowisko zaprezentowane w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego i będzie głosował za przyjęciem tego orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełMariaŻółtowska">Nie powtarzając już argumentów, które padły w wypowiedzi pani poseł sprawozdawcy, powiem tylko, że uważamy, iż warte zapamiętania jest stanowisko Trybunału, zgodnie z którym prawo do emerytury i renty nie jest jedynie świadczeniem ze strony państwa, świadczeniem, które państwo może swobodnie przyznawać, zabierać lub zmniejszać - lecz jest uprawnieniem nabytym w wyniku opłacania składek ubezpieczeniowych, upływu określonego okresu zatrudnienia i wiąże się z ryzykiem ubezpieczeniowym. Wobec coraz większych możliwości przemieszczania się obywateli zachowanie tego prawa wydaje się nam konieczne i dlatego klub nasz będzie głosował za przyjęciem orzeczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Liszcz w imieniu Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełTeresaLiszcz">Wysoki Sejmie! W imieniu Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum oświadczam, że podzielamy ocenę Trybunału Konstytucyjnego co do niezgodności z konstytucją art. 84 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin i będziemy głosować za uznaniem za zasadne orzeczenia Trybunału.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PosełTeresaLiszcz">Podstawą naszego stanowiska w tej sprawie jest charakter stosunku ubezpieczenia społecznego i praw z niego wynikających. Stosunek ubezpieczenia społecznego jest zobowiązaniem publiczno-prawnym dotyczącym instytucji ubezpieczającej i ubezpieczonego obywatela, opartym na ustawie. Jest to zobowiązanie wzajemne. Ubezpieczony lub - na jego rachunek - pracodawca opłaca składkę, zaś instytucja ubezpieczeniowa - w naszym przypadku jest to z reguły Zakład Ubezpieczeń Społecznych - po spełnieniu określonych warunków, np. co do wieku, inwalidztwa, stażu pracy, ma prawo do wypłacania świadczeń - emerytury lub renty. Gwarantem tego zobowiązania i prawa do świadczeń jest państwo. Jest to zapisane wprost w art. 2 ustawy z 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych. Państwo, będąc twórcą prawa określającego warunki nabycia uprawnień do świadczeń i gwarantem realizacji tych uprawnień, nie może ich - według swobodnego uznania - pozbawiać obywatela, który spełnił warunki niezbędne do ich nabycia. W szczególności nie może być przyczyną pozbawienia prawa do tych świadczeń - a zawieszenie jest w istocie pozbawieniem - zachowanie się obywatela, zachowanie legalne, które pozwala korzystać z przysługujących mu innych praw i wolności, takich w szczególności jak prawo do swobodnego wyjazdu z kraju obywatelstwa i osiedlenia się - także na stałe - za granicą. Takie pośrednie ekonomiczne ograniczenie tych podstawowych wolności nie jest na pewno dopuszczalne w demokratycznym państwie prawa, jakim według art. 1 przepisów konstytucyjnych ma być Polska. Opowiadamy się więc za jak najszybszym uchyleniem art. 84 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 ustawy emerytalnej z 1982 r. Oczywiście - tutaj chciałam nawiązać do wypowiedzi pana posła Szablewskiego - uchylenie tych przepisów nie przesądza automatycznie o transferze tych świadczeń za granicę, do kraju osiedlenia się osoby uprawnionej. O tym, jak wiadomo, w dużym stopniu decydują umowy międzypaństwowe. Zanim uregulują te sprawy umowy międzypaństwowe, wtedy, gdy ich jeszcze nie ma - bo z niektórymi krajami nie mamy takiej umowy - wyjście z tej sytuacji przewidziane jest chociażby w art. 84 ust. 3 - jakkolwiek chodzi tam o nieco inną sytuację, a mianowicie gdy uprawniony zamieszkały za granicą jest jednak pozbawiony praw, a nie gdy świadczenie jest zawieszone. Otóż wyjście to polega na tym, że świadczenie przekazuje się na rachunek we wskazanym banku w kraju lub wypłaca w kraju wskazanej osobie. I nie oznacza to od razu transferu za granicę.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PosełTeresaLiszcz">Przy okazji rozpatrywania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego należy naszym zdaniem zwrócić uwagę także na inne przypadki zawieszania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, w szczególności zaś na przypadki uregulowane w art. 83 ustawy z 1982 r. oraz w art. 24 ustawy z 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent. Charakter świadczeń emerytalno-rentowych jako świadczeń wzajemnych, roszczeniowych, sprawia, że sama instytucja zawieszenia, polegająca de facto na pozbawieniu całości albo części świadczenia na określony czas, a czasem na zawsze, jest sprzeczna z charakterem roszczeniowym i wzajemnym tych świadczeń. Zawieszenie prawa do całości lub części emerytury czy renty z powodu osiągania dochodów z pracy, co jest uregulowane w ustawie z 1991 r., było już wielokrotnie kwestionowane przez środowiska emerytów i rencistów oraz przez rzecznika praw obywatelskich, a także w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z lutego 1992 r. Przedstawiciele rządu najczęściej uzasadniają to zawieszanie świadczeń tym, że zarobkowanie jest niejako sprzeczne z założeniem tkwiącym u podstaw przyznawania tych świadczeń, mianowicie założeniem, że osoba dlatego pobiera emeryturę lub rentę, że jest niezdolna do pracy. Innym argumentem jest trudna sytuacja na rynku pracy, w szczególności bezrobocie, masowe bezrobocie młodzieży, w tym świeżo upieczonych absolwentów szkół. Trudno całkowicie negować te argumenty. Z reguły zapomina się natomiast o pozostałych przypadkach zawieszania prawa do świadczeń emerytalnych uregulowanych w art. 83 ustawy emerytalnej.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PosełTeresaLiszcz">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#PosełTeresaLiszcz">Chodzi tu przede wszystkim o korzystanie przez uprawnionego - czasem przymusowe korzystanie - ze świadczeń socjalno-bytowych pobieranych w różnych zakładach państwowych, takich jak domy dziecka i inne placówki opiekuńcze, internaty wojskowe, także zakłady poprawcze i zakłady karne. Tu regułą jest zawieszanie. Moim zdaniem jest to sprzeczne z instytucją roszczeniowego świadczenia ubezpieczeniowego. Do rozważenia natomiast byłaby propozycja odliczenia kosztów pobytu od wysokości pobieranego świadczenia. Szczególnie razi zawieszanie prawa do renty rodzinnej sierotom, także społecznym, przebywającym w domach dziecka. Obecnie jedynie sierotom zupełnym nie zawiesza się jednej czwartej. To należy koniecznie zmienić. I nie jest tu żadnym argumentem to, że na ogół koszty pobytu w takim zakładzie są tak wysoko skalkulowane, że z reguły pochłaniają świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#PosełTeresaLiszcz">Dziękuję i przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Janusza Korwin-Mikke o zabranie głosu w imieniu Koła Poselskiego Unii Polityki Realnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdumiony jestem wystąpieniem mojego Wielce Czcigodnego Kolegi ze Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, Alojzego Szablewskiego, który najwyraźniej chce z naszych obywateli czynić zakładników. Jeżeli ktoś nie spełnia podstawowego obowiązku i nie wypłaca swoim obywatelom czy pracownikom należnych im świadczeń, to my jemu na złość nie będziemy naszym obywatelom czy pracownikom wypłacali świadczeń! Otóż Wielce Czcigodny Panie Kolego, świadczenie emerytalne jest świadczeniem bezwzględnym; należy się zawsze, nie tylko - jak tu ktoś powiedział - jeżeli ktoś wykonuje legalne czynności. Jeżeli wykonuje nielegalne czynności, jeżeli jest złodziejem - to też należy mu się emerytura. Jeżeli ktoś po wypracowaniu swojej emerytury w wieku lat 70 ukradnie i pójdzie do więzienia, to też oczywiście należy mu się emerytura, bo jedno nie ma z drugim nic, ale to zupełnie nic wspólnego.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Emerytura powstaje nawet nie tyle wskutek opłacania składki, co wskutek przymusu. Ci ludzie być może wcale nie chcieli być ubezpieczeni. Ale pod przymusem komuniści (czy potem socjaliści) zmuszali do brania udziału w tej loterii, jaką jest system emerytalny - i teraz kiedy oni dożyli - wygrali na loterii i dożyli tego wieku - to my im musimy wypłacać. To jest zupełnie wszystko jedno, czy oni są na Antarktydzie, w Afryce czy w kraju - te pieniądze im się należą. Obywatelstwo też nie ma nic do rzeczy. To mogą być obywatele chińscy, którzy pracowali u nas i byli ubezpieczeni - im też te pieniądze się należą.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">To nie jest, jak powiedział Wielce Czcigodny Pan Poseł, „otwarcie się Polski na transfer świadczeń emerytalnych za granicę”. Nie „transferujemy” niczego, tylko płacimy ludziom, którym się to należy: wszystko jedno, gdzie oni są. Granica nie ma tu po prostu nic do rzeczy. Granica w prawie cywilnym nie ma nic, powtarzam, do rzeczy. Dotyczy to zresztą nie tylko sprawy, jak słusznie zauważyła Wielce Czcigodna Posłanka Liszczowa, wyjazdu za granicę. My walczyliśmy za czasów komuny bardzo długo z dwoma takimi zjawiskami. Zawieszano prawa emerytalne przy wyjeździe za granicę i wówczas, jeżeli emeryt ośmielił się podjąć jakąś pracę.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PosełJanuszKorwinMikke">To drugie, sprawa tego Berufsverbot tutaj też wróciła, mimo że komunę żeśmy obalili. Jest to coś zupełnie przeraźliwego, jak dla drobnych oszczędności (zresztą rzekomych oszczędności, bo przecież ten emeryt akurat pracując tam wytwarza jakieś dobro, czyli to nie jest oszczędność tylko strata), jak dla spełnienia pewnych celów pozbawia się ludzi należnych im praw. Tego czynić nie wolno. Państwo jest tutaj nie tylko gwarantem, na państwie ciąży zobowiązanie (nawiasem mówiąc, zobowiązanie kilkadziesiąt razy większe liczbowo niż zobowiązania w stosunku do zadłużenia zagranicznego, z czego mało kto zdaje sobie może tutaj sprawę). To zobowiązanie jest tak bezwzględne, że Unia Polityki Realnej będzie, na przykład, domagała się postawienia przed Trybunałem Stanu ministrów, którzy nie wykonali poprzednich postanowień Trybunału Konstytucyjnego i notabene ustaw sejmowych, zobowiązujących rząd do wypłaty tych emerytur. Pominąwszy już fakt, że emeryci powinni wystąpić z oświadczeniem cywilnym, to ministrowie ci powinni stanąć przed Trybunałem Stanu i odpowiedzieć za swoje czyny. Unia Polityki Realnej będzie oczywiście głosowała za orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu panią podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej Aleksandrę Wiktorow.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejAleksandraWiktorow">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przecież nikt nie kwestionuje teoretycznej słuszności takiego rozwiązania i o tym świadczy praktyka, dlatego że nawet do krajów, z którymi nie mamy zawartych umów, świadczenia są wysyłane, tylko tyle, że bezumownie. Po prostu jest tak, że jeżeli ktoś zgłasza prezesowi ZUS, że wyjeżdża za granicę, to ZUS te świadczenia wysyła. Dzieje się to bez odpowiedniego zapisu w ustawie, bo chodzi o to, żeby chronić prawa naszych obywateli, gdyż pozornie jest to niekorzystne, ale praktycznie zapis o niewysyłaniu za granicę jest dla nich korzystny. Zaraz powiem, dlaczego tak jest. Dlatego, że za granicą pracuje coraz więcej obywateli polskich, którzy potem zechcą wrócić do Polski, a niestety tylko kilka krajów posyła za granicę swoje świadczenia, a większość żąda umowy. My staramy się te umowy zawierać z wieloma krajami (pertraktujemy nieustannie ze wszystkimi krajami), ale nie zawsze to się udaje. Zapis, że Polska posyła swoje świadczenia za granicę, nie jest dla nich wiążący. Oni mówią na to: A co nas to obchodzi, my do was swoich świadczeń nie będziemy wysyłać. Przy okazji jednak takiej umowy o transferze świadczeń regulowanych jest dużo innych spraw, na przykład prawo do opieki zdrowotnej. Jeśli my będziemy wysyłać emerytury do jakiegoś kraju, bo tak jest napisane tutaj, że mamy je wysyłać, to nikt nie zechce z nami zawrzeć umowy o transferze świadczeń, która prawie zawsze jest związana z prawem do opieki zdrowotnej na terenie określonego kraju, a przecież ludzie starzy na ogół więcej chorują.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejAleksandraWiktorow">Dalej. Na przykład jeśli chodzi o nowe kraje powstałe w Europie Środkowo-Wschodniej, to sprawa jest taka, że mieliśmy ze wszystkimi zawarte umowy i wysyłaliśmy tam wszystkie świadczenia. Teraz my dalej posyłamy te świadczenia, a oni nam nie posyłają, bo twierdzą, że ich tamte umowy nie obowiązują...</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Nie nam, ale obywatelom.)</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejAleksandraWiktorow">Obywatelom, właśnie mówię, do Polski nie przysyłają świadczeń tym obywatelom. I teraz to się dzieje tak: na przykład w wypadku byłego Związku Radzieckiego my posyłamy emerytury tym obywatelom, którzy przenieśli się na tamte terytorium, do tamtych republik, a oni nie tylko nie przysyłają świadczeń, ale przysyłają tak minimalne, że my albo płacimy z własnej kasy tym, którzy tutaj zamieszkali w Polsce...</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejAleksandraWiktorow">... albo dopłacamy im do wysokości minimalnych, bo oni dostają tam 200, 300 tysięcy miesięcznie, tak się to dzieje, i dlatego te umowy musimy zawierać, żeby chociażby gwarantować minimalną wysokość świadczeń. Ale jak mówiłam, nawet bezumownie wysyłamy te świadczenia. Na przykład z Australią nie mamy umowy, a kilkadziesiąt świadczeń tam jest posyłanych. To jest właśnie ta sprawa, że powinniśmy zawrzeć umowy międzynarodowe, a jak jest taki zapis, że się posyła wszystkie świadczenia, to oni nie chcą z nami zawierać tych umów. Taki zapis utrudni nam działanie w interesie naszych obywateli, głównie jeśli chodzi o zapewnienie opieki zdrowotnej. My nie jesteśmy przeciwko temu zapisowi, dlatego że w praktyce posyłamy świadczenia za granicę. Chodzi tylko o teorię.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejAleksandraWiktorow">Tak więc w zasadzie zgadzamy się z tą ideą, o czym świadczy praktyka. Tylko, jak powiedziałam, chodzi tu o praktyczne działanie prawa w stosunkach międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję pani podsekretarz stanu.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Liszcz: Chcę zabrać głos jako sprawozdawca.)</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Tak, doskonale wiem. Sądziłem, że jest to jeszcze zgłoszenie do dyskusji, dlatego się zawahałem, gdy zobaczyłem rękę.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo o zabranie głosu panią poseł sprawozdawcę Teresę Liszcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełTeresaLiszcz">Wysoka Izbo, chcę powiedzieć, że z jednej strony jestem ucieszona tą informacją, którą przekazała pani minister, że nasi obywatele przebywający za granicą dostają od swojego kraju świadczenia, a z drugiej strony jestem trochę zdumiona, bo to oznacza, że ministerstwo narusza ustawę. Zgodnie z obowiązującą ustawą, niezależnie od tego, czy ona jest zgodna z konstytucją czy nie, póki ona obowiązuje, póki nie została zmieniona i uchylona, powinny być te świadczenia zawieszone. Pytam więc, na jakiej podstawie one są wysyłane, dlaczego nie są zawieszone? To pytanie...</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Oni na stałe nie wyjechali.)</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PosełTeresaLiszcz">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Tylko do ciotki wyjechali.)</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#PosełTeresaLiszcz">Byłabym wdzięczna za odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przepraszam bardzo, ale w tej chwili dyskusja jest już niemożliwa. Sądzę, że to już będzie indywidualna odpowiedź dla pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Do podjęcia decyzji w sprawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo celne (druki nr 736 i 791).</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Władysława Raitera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełWładysławRaiter">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 28 stycznia 1993 r. Senat rozpatrzył na posiedzeniu nasz wniosek o nowelizację ustawy Prawo celne i postanowił tę ustawę w całości odrzucić. W dniu 3 marca Komisje: Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Ustawodawcza po rozpatrzeniu powyższej uchwały Senatu postanowiły rekomendować Wysokiej Izbie odrzucenie stanowiska Senatu zawarte w druku nr 736 uznając, że argumentacja użyta przy odrzuceniu przez Senat naszej nowelizacji jest po prostu błędna.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełWładysławRaiter">Nie będę teraz powtarzał tych wszystkich kwestii, o których już nieraz mówiłem - na temat zdrowotności naszego społeczeństwa i roli kultury fizycznej w kształtowaniu prawidłowej zdrowotności. Chcę tylko przypomnieć, w jaki sposób wiąże się z tym sprawa zwolnień od opłat celnych i na czym rzecz polega.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PosełWładysławRaiter">Zwolnienie od opłat celnych sprzętu sportowego i środków do odnowy biologicznej najwyższej jakości (bo o takie chodzi), jak też sprzętu ratowniczego oraz służącego do rehabilitacji ruchowej czy też do dydaktyki w procesie kształcenia kadr fachowych dla kultury fizycznej (czyli dla akademii wychowania sportowego) - przy naszych obecnych uwarunkowaniach budżetowych, czyli przy znacznie zaniżonych środkach z budżetu na kulturę fizyczną - jest po prostu rozwiązaniem koniecznym i w pełni uzasadnionym.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#PosełWładysławRaiter">Proponowane przez połączone komisje zmiany w dotychczas obowiązującym Prawie celnym zmierzają do osiągnięcia zamierzonego przez ustawodawcę uelastycznienia finansowania kultury fizycznej, jak też przede wszystkim do poprawy dostępności sprzętu niezbędnego w sporcie wyczynowym, ratownictwie i rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#PosełWładysławRaiter">Poszczególne zmiany w artykułach omówię, jeżeli będzie taka konieczność, przy okazji głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Oczywiście, że tak, bo będzie jedno głosowanie nad uchwałą, gdyż to dotyczy całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełWładysławRaiter">Gdyby były wątpliwości co do zapisów, to w każdej chwili mogę wyjaśnić te kwestie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Oczywiście, że najlepiej będzie to zrobić w trakcie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje ograniczenie wystąpień w debacie nad tym punktem porządku dziennego do 5 minut dla klubów i kół poselskich i 3 minut dla posłów nie zrzeszonych.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Zbigniewa Gorzelańczyka o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej - jak i w poprzedniej debacie na ten temat - będzie głosował za ulgami celnymi przede wszystkim dlatego, iż silnie nas niepokoi stan zdrowia społeczeństwa, a profilaktyka i stymulowanie działań prozdrowotnych zawsze jest tańsze niż leczenie.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Po drugie, wysiłek zawodników, szkoleniowców i działaczy, a także ratowników zasługuje na uznanie i nie może być marnowany z przyczyn technicznych, to znaczy na przykład z powodu braku sprzętu. Poseł sprawozdawca mówił, że chodzi tu o zwolnienia celne dla sprzętu sportowego, środków odnowy biologicznej, sprzętu ratowniczego, a także sprzętu do rehabilitacji ruchowej. Przypomnę, iż wprowadzając VAT nasza Izba, powodując zagrożenie dla zakładów pracy chronionej, zachowała się, że tak powiem, nieelegancko wobec osób pokrzywdzonych przez los. Jest więc okazja, aby w drobny sposób to naprawić.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Zwolnienia dotyczą także sprzętu do dydaktyki w procesie kształcenia. Jest to, jeśli chodzi o przepisy, zrównanie tego sprzętu z pomocami naukowymi, z aparaturą naukowo-badawczą. Chciałbym zwrócić uwagę na to, iż akademie wychowania fizycznego znajdują się dzisiaj w tragicznej sytuacji finansowej i sądzę, że warto wspomóc je, dając im tę skromną możliwość, by nie zaprzepaścić ich wieloletniego dorobku, cenionego nie tylko w Europie.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Przedstawiciel Unii Demokratycznej podczas poprzedniej debaty powiedział, iż skoro szacunki wskazują, że byłby to dla budżetu niewielki ubytek, warto uchwalając budżet w przyszłym roku dać po prostu te środki. Jest to rozumowanie słuszne, ale chciałbym zwrócić uwagę, że rok czy pół roku w życiu sportowym to bardzo dużo. Poza tym życie pokazało, iż wobec kultury fizycznej jesteśmy niestety niesprawiedliwi i zawsze, jeśli chodzi o środki na te cele, to je zmniejszamy, a nie zwiększamy.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Zwróćmy też uwagę na to, że polscy sportowcy otrzymują darowizny i nagrody w formie sprzętu i tego sprzętu często nie odbierają, wiedzą bowiem, iż nie będzie ich stać na opłaty cła na granicy.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">By kultura fizyczna stała się naturalną potrzebą i częścią ogólnej kultury, muszą być spełnione trzy warunki.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Po pierwsze, muszą być ludzie, którzy tę dyscyplinę uprawiają, którzy tę dziedzinę życia rozwijają. Ludzie to podmiot główny tych działań, zwłaszcza w wypadku sportu masowego, tego sportu, który stymuluje bodźce rozwojowe, a także pełni funkcje korekcyjne. Dotyczy to także sportu wyczynowego, często niestety atakowanego, także w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Chciałbym zwrócić uwagę, że sport masowy bez sportu wyczynowego jest jak kultura bez autorów, aktorów czy artystów, bez profesjonalnego kina czy teatru. W ostatnich latach zrobiliśmy wiele, a rząd przede wszystkim, by zmniejszyła się liczba grup ćwiczących systematycznie. Zanikają klasy sportowe, klasy usportowione czy SKS. Musimy to zmienić.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Drugi warunek to sprawa miejsca. Mam na myśli boiska, stadiony i sale. Te, jak sądzę, mamy w dostatecznej ilości, jednak brak środków, by opłacić nauczycieli i szkoleniowców, powoduje, iż często są one puste. Również złe pojmowanie zasad bezpieczeństwa powoduje, że często zamyka się boiska. Bywa tak, paradoksalnie, iż w celu zabezpieczenia przed wypadkiem zamyka się ogrodzone boisko, a młodzież na nierównym terenie gra w piłkę nożną. Warto by w najbliższym czasie zająć się również i tymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Trzeci wreszcie warunek to kwestia sprzętu, a o jego ilości dzisiaj właśnie decydujemy.</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Nasz Sejm często krytykuje dorobek 45-lecia. Rodzi się jednak obawa, iż jeżeli nie zadbamy o stan zdrowia i usportowienia społeczeństwa, to efekty naszych działań będą w porównaniu z poprzednim okresem na poziomie IV ligi, tak jak się stało w wypadku budownictwa czy rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-144.11" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Ostatnia uwaga. Szanowni państwo, proszę zwrócić uwagę na fakt, że Sejm, o którym mówi się tak wiele złego (niestety często słusznie), gdy rozstrzyga o konkretach - tych gospodarczych czy społecznych, bez polityki, bez ideologii - staje się po prostu normalnym parlamentem. Ukazuje wtedy swe potencjalne możliwości, i tak było w dniu 9 stycznia, gdy głosowaliśmy nad tym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-144.12" who="#PosełZbigniewGorzelańczyk">Sojusz Lewicy Demokratycznej zawsze wtedy, gdy można poprawić warunki życia ludzi, w tym wypadku także niepełnosprawnych, głosuje za tym, by tym ludziom pomóc.</u>
          <u xml:id="u-144.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-144.14" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Wszystkim pomogliście, wszystkim.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Panie pośle, proszę o zachowanie spokoju.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Józefa Łochowskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełJózefŁochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego podziela pogląd komisji, aby odrzucić poprawkę Senatu do nowelizacji Prawa celnego, którą zaproponowaliśmy w dniu 9 stycznia. Uznajemy za słuszną argumentację komisji, która stwierdziła, że nowelizacja tej ustawy w żadnym wypadku nie narusza ani pod względem legislacyjnym, ani pod względem formalnym Prawa celnego, nie narusza spójności tego prawa. Jest ona także zgodna z art. 69 konstytucji, mówiącym o kulturze fizycznej. Poza tym nie jest tak, jak mówi Senat, że ta nowelizacja uszczupli w znacznym stopniu budżet państwa. Argumentem za tym jest chyba sam budżet, ponieważ brak środków przeznaczonych na kulturę fizyczną praktycznie rzecz biorąc wyklucza możliwość zakupu, a zatem gdy nie będzie zakupów, nie będzie również wpływów z cła. Zupełnie natomiast absurdalna wydaje się zasada, by od darowanych urządzeń służących tak przecież wzniosłym celom, jak w konsekwencji zdrowie społeczeństwa, ściągać opłaty celne, kiedy wiadomo, że potencjalni kupujący nie mają pieniędzy ani na zakup, ani na opłacenie cła. A więc w tym wypadku nie zachodzi najmniejsza obawa, że w jakikolwiek sposób uszczuplimy budżet. Myślę także, że argumenty przytaczane w uzasadnieniu Senatu, iż nowelizacja mogłaby być źle odebrana przez społeczeństwo, ponieważ na zdrowie nie dajemy pieniędzy, a na kulturę fizyczną dajemy, nie mają chyba wiele wspólnego z negatywnym odbiorem społecznym, ponieważ nic nie stoi na przeszkodzie, by również i w zakresie zdrowia dokonać podobnej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełJózefŁochowski">Reasumując, proponujemy odrzucenie poprawki Senatu, przyjmując ustawę w wersji, którą przyjęliśmy w trakcie ostatniego czytania.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Reichelta w imieniu Klubu Parlamentarnego Polski Program Liberalny.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Łukasiewicz: Poseł Reichelt jest egzotyczny.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełWładysławReichelt">I będzie egzotyczny.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PosełWładysławReichelt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 9 stycznia, kiedy uchwalaliśmy Prawo celne, liberałowie głosowali przeciw tej ustawie. I dobrze się stało, że Senat podzielił nasze zdanie i podjął, według nas, słuszną decyzję w tej sprawie. Proponowana zmiana w ustawie Prawo celne jest gospodarczo i merytorycznie nieuzasadniona. My, liberałowie, zwracamy się do Wysokiej Izby o zrewidowanie dotychczasowych poglądów i przyjęcie decyzji Senatu, a nie o jej odrzucanie. Senat ma rację wnosząc o odrzucenie ustawy sejmowej. Decyzja Sejmu, naszym zdaniem, stwarza w dotychczasowej polityce celnej niebezpieczeństwo korupcji i nadużycia.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PosełWładysławReichelt">Wysoka Izbo! Liberałowie zdecydowanie występują i będą zawsze występować przeciwko cłom, gdyż to przeszkadza w wolnym handlu i zdrowej konkurencji. Jakiekolwiek cła wpływają na wzrost cen i działają przeciwko konsumentom. To znaczy, wprowadzając cła, działamy przeciw samym sobie, przeciw naszym wyborcom bez względu na opcję polityczną, jaką reprezentują. Skoro jednak wcześniej większość parlamentu uznała, że cła są niezbędne w naszej rzeczywistości gospodarczej, to nie wolno robić wyjątków. Tym bardziej że ta próba wyróżnienia za pomocą ulg celnych dotyczy bardzo wąskiej grupy społecznej. Próbuje się w cwany sposób, pod szyldem powszechnego dostępu do kultury fizycznej i rehabilitacji, uprzywilejować grupę cwaniaków importujących sprzęt sportowy i rehabilitacyjny. Skoro grupa posłów wspierana przez to lobby uznała, że cła są za wysokie i ich wysokość zaczyna dokuczać, to w ogóle cła na wszystkie towary należy obniżyć albo zlikwidować.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#PosełWładysławReichelt"> Liberałowie są przeciw tworzeniu wyjątków. Tego typu działania prowadzą do korupcji, do nadużyć i nieuczciwego bogacenia się grupy cwaniaków.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#PosełWładysławReichelt">Wysoka Izbo! Moi przedmówcy już to poruszyli, a ci, co po mnie zabiorą głos, na pewno wyciągną i posłużą się jeszcze w swej argumentacji sprawą dostępności sportu dla dzieci i młodzieży, nadużyją argumentu rehabilitacji ludzi chorych i kalekich. Tak, świadomie używam słowa „nadużycie”, albowiem nadużyciem jest tworzenie prawa sprzyjającego nadużyciom. Byłem kiedyś wioślarzem. Uprawiałem tę dyscyplinę sportu wyczynowo i stwierdzam, że sprzęt wyczynowy, z którego korzystałem podczas treningu, niczym nie różni się od sprzętu, z którego korzysta się przy rehabilitacji kończyn dolnych i górnych w wypadku chorób układu krążenia. To jest ten sam sprzęt. I tak jest prawie w każdej dyscyplinie sportu.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#PosełWładysławReichelt">Wysoka Izbo! Sport masowy i wyczynowy przez duże „S”, to dziś na świecie bardzo dobry i dochodowy interes. Zapraszam do Poznania nad Maltę, tu przez 365 dni można jeździć na nartach. Wspaniały dochodowy interes, właśnie sport masowy uprawiany przez dzieci, młodzież i dorosłych. Dlaczego działacze sportu wyczynowego w Polsce udają niedojdy? Szukają przy pomocy grupy posłów osłony i ochrony, która im się nie należy i będzie służyła nieuczciwym interesom. Dlaczego ten, kto trenuje w klubie, ma nabywać sprzęt sportowy taniej, bez cła, natomiast ten, kto zajmuje się sportem dla przyjemności, rekreacji ma nabywać sprzęt obciążony cłem i podatkiem granicznym? Kto nam zagwarantuje, że sprzęt zwolniony od cła dla związku olimpijskiego lub podobno przeznaczony do rehabilitacji nie zostanie odsprzedany dalej? Kto to będzie kontrolował i nadzorował? Dlaczego na szczególne wyróżnienie zasługuje sprzęt sportowy i rehabilitacyjny? Przecież sprzęt medyczny, środki czystości, lekarstwa, przeznaczone dla szpitali i ośrodków zdrowia finansowanych z budżetu państwa, są obłożone cłem. Przecież prywatne ośrodki odnowy biologicznej czerpią dzisiaj zyski z działalności usługowej, a przecież to też rehabilitacja. Dzisiaj, gdy brakuje pieniędzy i dotacji państwa, związki sportowe prowadzą również działalność gospodarczą i komercyjną. Muszą więc je obowiązywać te same reguły gry ekonomicznej, co kupców i przedsiębiorców zajmujących się handlem sprzętem sportowym i rehabilitacyjnym. Przecież to nic innego, jak nieuczciwa konkurencja w obrocie gospodarczym. Reguły gry muszą być jednakowe dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#PosełWładysławReichelt">Wysoka Izbo! Każdy wyjątek, luka w przepisach prawa, to okazja do korupcji urzędnika, do nieuczciwego bogacenia się. Nasze służby celne już dziś nie dają sobie rady z uszczelnieniem granicy, kontrolą importowanych towarów, a tą zmianą fundujemy im następne dylematy do rozstrzygania. Konia z rzędem temu, kto wie, jak rozstrzygnąć, czy dany przyrząd gimnastyczny, sprzęt sportowy służy do rehabilitacji czy do wyczynu, czy jest przeznaczony dla związku sportowego, czy do normalnej powszechnej rekreacji i czy do końca będzie służył związkowi olimpijskiemu. Kolejną decyzję pozostawiamy do rozstrzygnięcia, do oceny uznaniowej urzędnikowi, a potem robi się larum, że kwitnie korupcja, że urzędnik bierze łapówki. Pracownicy urzędów celnych zażądają następnych funduszy.</u>
          <u xml:id="u-148.8" who="#PosełWładysławReichelt">Dziwi mnie szczególnie postawa w debacie styczniowej posła Alojzego Pietrzyka, który opowiada się za odrzuceniem decyzji Senatu i popiera projekt poselski. Ciekawe, że obrażał mnie z trybuny, wyzywając od kupy pieniędzy, w trakcie debaty nad prywatyzacją. Dzisiaj jednak nie przeszkadza mu kupa pieniędzy tych, którym pod pretekstem troski o powszechny dostęp do sportu i rehabilitacji chce pomóc i dzięki ulgom przysporzyć korzyści majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-148.9" who="#PosełWładysławReichelt">Na koniec ostatnia już refleksja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełWładysławReichelt">Chodzi o to, że skoro już jest to cło, to niech zostanie, bo może wtedy producenci uruchomią jakąś produkcję sprzętu i kilku bezrobotnych znajdzie miejsce pracy. Dlatego Wysoka Izbo nie należy odrzucać decyzji Senatu, należy tę decyzję poprzeć - takiego zdania są liberałowie.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Alojzego Pietrzyka w imieniu Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełAlojzyPietrzyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełAlojzyPietrzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak się akurat składa, że nie muszę replikować w ramach swojego czasu, mogę odpowiedzieć liberałowi, posłowi Reicheltowi, że go nie wyzywałem, po prostu oceniłem go zgodnie ze swoim odczuciem. W czasie jego wystąpienia, nieludzkiego wystąpienia, miałem wraże, że nie przemawia człowiek, tylko kupa pieniędzy. Tak to wtedy oceniłem i na pewno się nie myliłem, bo dzisiaj mam tego potwierdzenie. Od razu pada zarzut, że korupcja, kiedy wyraźnie w noweli mówi się, że sprzęt nie może służyć żadnej działalności gospodarczej, tylko rozwojowi kultury fizycznej, uprawianiu sportu - i słowa dotyczące korupcji budzą co najmniej wątpliwość i zdumienie. Chciałbym powiedzieć posłowi Reicheltowi, że można występować i popierać stanowisko Senatu, jeżeli się ma naprawdę kupę pieniędzy i każdy obiekt w dowolnym czasie do swojej dyspozycji, jeżeli tylko istnieje możliwość rezerwacji na telefon; proszę bardzo, łącznie z odpowiednim masażem, z odnową biologiczną, ale nie wszystkich dzisiaj na to stać.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PosełAlojzyPietrzyk">Odniosę się do uzasadnienia Senatu, w którym jest mowa, że trzeba odrzucić nowelę w całości. Połączone komisje dużą przewagą głosów zadecydowały, że Senat nie ma racji i proponują Wysokiej Izbie odrzucenie stanowiska Senatu. Budzi jednak moje zdumienie sformułowanie zawarte w uzasadnieniu, że nowela miałaby niekorzystny wydźwięk społeczny. Ten niekorzystny wydźwięk społeczny uzasadnia się w sposób następujący: „Oznaczałoby bowiem zwolnienie od cła sprzętu sportowego w sytuacji, gdy zwolnieniem takim nie są objęte urządzenia zakupywane dla potrzeb szpitali, instytucji pomocy społecznej, ośrodków rehabilitacji lub innych organizacji niosących pomoc osobom, np. osobom niepełnosprawnym”. Stąd właśnie to moje zdumienie, że Senat nie idzie dalej w kierunku pomocy szpitalom, wspierania instytucji pomocy społecznej. Przecież bardzo często się zdarza, że ktoś przekazuje darowiznę szpitalowi czy innej instytucji, a np. szpital nie jest w stanie zapłacić cła, które zostało nałożone. Szpital często rezygnuje wówczas np. ze sprzętu o zazwyczaj wysokiej wartości technicznej — nie ma po prostu środków na to, żeby go pozyskać — a przecież służyłby on następnie poszczególnym użytkownikom.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PosełAlojzyPietrzyk">To jest właśnie podstawowy argument, za pomocą którego chcę umotywować wniosek Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność” o odrzucenie uchwały Senatu, odrzucającej przyjętą przez Sejm nowelę. Ta nowela na pewno umożliwi swobodniejszy dostęp społeczeństwa do kultury fizycznej i uprawianie jej w szerszym zakresie, a wysoki wyczyn umożliwi z kolei zdobywanie trochę większej liczby medali na arenach Europy, świata, na olimpiadach, niż ma to dotychczas miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Janusza Korwin-Mikke o zabranie głosu w imieniu Koła Poselskiego Unii Polityki Realnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielce Czcigodny Poseł Łochowski z LZS... - chciałem powiedzieć: z PSL - powiedział, że Senat w uzasadnieniu powołał się na to, że zrobi to dziurę w budżecie. Otóż przeczytałem właśnie przedstawione przez Senat uzasadnienie - Senat w ogóle na to się nie powołuje, tego argumentu tam nie ma. Jest to po prostu nieprawda. Przeczytanie uzasadnienia dowodzi, że Senat ma całkowitą i absolutną rację, o czym zresztą mówił tutaj przed chwilą Wielce Czcigodny Poseł Reichelt.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Chciałem spytać, dlaczego Wielce Czcigodny Poseł Łochowski z PSL nie bierze pod uwagę tego, że może są głodne dzieci, które potrzebują witamin, a banany, które kosztowały dwa lata temu 4 tys. zł, teraz kosztują 16 i 20 tys zł. Dlaczego jemu to nie przeszkadza, że cła, nakładane w egoistycznym interesie producentów rolnych, powodują podwyżkę cen - i dzieci nie mają na banany - a przeszkadza mu to, że sportowcy nie mają na futbolówkę?</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Otóż przepraszam bardzo: jest to niedopuszczalne i Senat ma całkowitą rację. Pytam: co by zrobił Wielce Czcigodny Poseł Alojzy Pietrzyk, gdyby ktoś chciał sprowadzać z RPA węgiel bez cła? Podniósłby potworny wrzask. A producenci krajowi sprzętu sportowego wysokiej jakości to co? Czy oni są gorsi od producentów węgla? Czy to, że jest ich mniej, oznacza, że ich interes ma być nie przestrzegany? Sprawiedliwość i uczciwość mają być wszędzie! Co tu trzeba zrobić, to znieść bądź znacznie ograniczyć cła - wszystkie - a nie domagać się poszczególnych ulg.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Lat temu 130 Bertrand de Jouvenel w książce „Republika Kolesiów” dokładnie opisywał, co się działo we Francji. Najpierw się uchwalało straszliwą ustawę, a potem po kolei robiło się od niej wyjątki — tak długo, aż po jakimś czasie nikt już tej ustawy nie przestrzegał, bo były same wyjątki. Otóż dokładnie to jest tak robione. Alexis de Tocqueville w tym samym czasie mówił, że przyjmuje się najgorszą ustawę, a potem zawsze wprowadza się wyjątki.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Proponuję, żebyśmy zamiast robienia wyjątków dla piłkarzy, sportowców, bananowców, dziewczyn, fortepianistów itd. robili po prostu dobre ustawy.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę bardzo pana posła sprawozdawcę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełWładysławRaiter">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mój znakomity imiennik pan poseł Reichelt jest tak bardzo zasugerowany swoją działalnością biznesową i gangsterskimi prawami, które tam panują, że stara się po prostu per analogiam przerzucać to wszystko, co sam praktykuje, na sport.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Wolną amerykankę.)</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PosełWładysławRaiter">Przykre to i niepokojące. Tak jest, wolną amerykankę - to też niewątpliwie sport. Jest to tym bardziej przykre, że najprawdopodobniej nie przeczytał dokładnie zapisu, który Sejm uchwalił 10 grudnia 1992 r. Wyraźnie mówi się tam o tym, że istnieje zabezpieczenie przed korupcją, o którą podejrzewa sportowców pan poseł Reichelt. Jest to podwójne zabezpieczenie: w formie ściśle określonej listy uprawnionych podmiotów i ściśle określonej listy sprzętu i środków, które wolno w ten sposób, czyli bezcłowo, sprowadzić z zagranicy. Mało tego - te listy w formie rozporządzenia publikuje kolega klubowy pana Reichelta, czyli pan minister współpracy gospodarczej z zagranicą. Chyba nie trzeba lepszego zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PosełWładysławRaiter">Druga sprawa. Panowie bardzo martwią się o zdrowie. Budżet pana ministra zdrowia to 65 bln zł, budżet przeznaczony na kulturę fizyczną to dokładnie 10 razy mniej.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#komentarz">(Poseł Alojzy Pietrzyk: 100 razy.)</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PosełWładysławRaiter">W porównaniu do kosztów, które ponosimy w związku z ochroną zdrowia, jest to, przepraszam, 100 razy mniej, bo chodzi tu 0,5 bln zł. Nakłady państwa na ochronę zdrowia społeczeństwa - w formie środków przeznaczonych na kulturę fizyczną - są 100-krotnie mniejsze od tych, które przeznaczamy na poprawianie stanu zdrowia chorych. Należy, panie biznesmenie, brać to pod uwagę w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#PosełWładysławRaiter">Następna kwestia. Wielce szanowny pan poseł Korwin-Mikke zapewne jest na mnie obrażony, że nie dostał wrotek, niemniej chciałem zaznaczyć, że sprawie zdrowia można służyć również w takiej formie. Nie widzę przy tym przeszkód, żeby aparaty do filtracji krwi, sztuczne nerki i bardzo drogie aparaty kardiologiczne również zwolnić od tego cła. Nikt się o to jednak nie upomniał.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Fortepiany.)</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#PosełWładysławRaiter">No, jeśli pan taki muzykalny, panie pośle, to fortepiany też mogą być.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#PosełWładysławRaiter">Dlatego chciałbym zwrócić uwagę, że wystąpienia w sprawie kultury fizycznej i zdrowia społeczeństwa - które jest chyba podstawowym warunkiem biologicznego przetrwania narodu - nie mogą być poddawane tego typu próbie wolnoamerykanki w wykonaniu panów biznesmenów.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: A moje wrotki, panie pośle?)</u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#komentarz">(No właśnie, pan się obraził, że nie dałem panu tych wrotek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Do podjęcia decyzji w sprawie stanowiska Senatu przystąpimy w dniu jutrzejszym rano.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (druki nr 808, 934 i 934-A).</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zdzisława Dubiellę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełZdzisławDubiella">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To już mały jubileusz: jako poseł sprawozdawca po raz piąty referuję tę nieszczęsną ustawę. Mam nadzieję, że czynię to po raz ostatni, że Wysoka Izba zechce ją przyjąć i ustawa zostanie uchwalona bez większych problemów.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełZdzisławDubiella">Ponieważ praktycznie powiedziano już o tej ustawie wszystko, co można było powiedzieć, to ograniczę się do najbardziej kontrowersyjnej sprawy, mianowicie do art. 13, nazywanego przez wielu artykułem politycznym. Przyjęta przez połączone komisje propozycja nadania nowego brzmienia ust. 2 i 3 w art. 13 posiada ten istotny walor, że uwzględnia argumentację towarzyszącą wetu pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (druk sejmowy nr 706) w odniesieniu do uchwalonej 19 grudnia 1992 r. ustawy.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełZdzisławDubiella">Zachowując ideę nietraktowania jako służby w Wojsku Polskim służby w latach 1944–1956 w Informacji Wojskowej, prokuraturze wojskowej i sądownictwie wojskowym, uwzględnia zarazem postulowaną przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej regułę indywidualizacji odpowiedzialności poszczególnych osób, uzależniając to od udowodnienia stosowania represji wobec osób podejrzanych lub skazanych za działalność podjętą na rzecz suwerenności i niepodległości polskiej.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PosełZdzisławDubiella">Udowodnienie tego należałoby w praktyce do właściwości Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu jako organu powołanego ustawą z dnia 6 kwietnia 1984 r. i wyspecjalizowanego w ściganiu zbrodni popełnionych w okresie stalinowskim. Reprezentatywny skład komisji, której członkami są m.in. przedstawiciele nauki, muzeów martyrologii, wymiaru sprawiedliwości, prokuratury i organizacji kombatanckich oraz zrzeszone osoby represjonowane, stwarza gwarancję optymalnych wyników postępowania, czego, jak się wydaje, nie byłyby w stanie osiągnąć wojskowe organy emerytalne.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PosełZdzisławDubiella">Dodatkową rękojmią jest tu to, że śledztwa będą prowadzili sędziowie i prokuratorzy delegowani do komisji w sprawach, w których dotychczas nie zebrano dodatkowych dowodów wobec osób winnych prześladowań. W wypadku natomiast gdy taki materiał istnieje (na przykład zebrany w wyniku prac komisji sędziego Szerera), komisja byłaby oczywiście odciążona od konieczności prowadzenia kolejnego postępowania, jeśli uznałaby działalność represyjną za udowodnioną. Powiadomienie przez komisję stanowiłoby podstawę do wydania stosownej decyzji przez wojskowy organ emerytalny, a całość postępowania podlegałaby - na ogólnych zasadach - kontroli sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#PosełZdzisławDubiella">Nie sposób także pominąć tego, że obecna propozycja nie stwarza konieczności konstruowania aktu wykonawczego przez rząd lub poszczególnych ministrów, co było m.in. przedmiotem jednego z zastrzeżeń prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wobec poprzednio uchwalonej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#PosełZdzisławDubiella">Obowiązki posła sprawozdawcy obligują mnie do przedstawienia Wysokiej Izbie zgłoszonych podczas prac komisji wniosków mniejszości. Nie chcąc ich dezawuować, zmuszony jestem jednakże wyraźnie podkreślić, że wnioski faktycznie powielają zawetowany przez pana prezydenta tekst ustawy, co, w przypadku ich przyjęcia przez Wysoką Izbę, mogłoby spowodować ponowną odmowę podpisania ustawy przez prezydenta, czego ani sobie, ani emerytom nie życzę.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Przypominam, że Sejm ustalił w debacie nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła poselskie, w zależności od ich wielkości, przyjęty dla debaty krótkiej, to jest w granicach od 3 do 22 minut, oraz określił czas wystąpień posłów nie zrzeszonych na 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła Janusza Zemke o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełJanuszZemke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa, nad którą tutaj dzisiaj debatujemy piąty raz, stanowi wyraz bardzo długo przygotowywanego kompromisu. Kompromis ten przygotowany został i wypracowany w Komisji Obrony Narodowej. Przy okazji chciałem podkreślić, że bardzo istotną i, naszym zdaniem, pozytywną rolę w pracy nad tym aktem odegrał poseł sprawozdawca, nowy przewodniczący tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełJanuszZemke">Dzisiaj stan jest taki: Na ustawę czekają emeryci i renciści. Prawda jest jednak taka, że w dalszym ciągu zgłaszane są do niej bardzo różne uwagi i budzi ona namiętności. Z jednej strony bowiem nie można czekać z przyjęciem tej ustawy, ponieważ rzeczywiście los bardzo wielu emerytów i rencistów - wbrew różnym opiniom - jest dzisiaj ciężki. (Ci ludzie czekają od kilku lat na poprawę swego bytu i jest to jedyna grupa zawodowa, w przypadku której nie dokonano rewaloryzacji świadczeń. Mają oni do tego pełne prawa.) Z drugiej strony jednak, i chcę to podkreślić, te rozwiązania, które zamierzamy przyjąć, są często znacznie mniej korzystne niż te, które były do tej pory. Stan jest zatem taki, że racje poszczególnych zainteresowanych osób są w tym przypadku bardzo różne, tak jak różna jest ich sytuacja. A opinie, jakie mamy na ten temat, wyrażane w listach, na spotkaniach, potwierdzają, że oczekiwania i stopień akceptacji tej ustawy są bardzo różne. Jest to bowiem kompromis i jak każdy kompromis tak i ten nie zadowala nikogo do końca. Każdy emeryt i rencista ma swoją wizję ustawy modelowanej podług swojej indywidualnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PosełJanuszZemke">Mój klub, klub SLD, zamierza poprzeć ten projekt, uzależnia jednak ostateczną decyzję od tego, czy Sejm odrzuci wcześniej niektóre wnioski mniejszości. Powiem o tym za chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PosełJanuszZemke">Gdyby ta ustawa weszła w życie, a na to się zanosi, w wielu wypadkach nastąpi istotne obniżenie świadczeń. Dotyczyć to będzie zwłaszcza kadry zawodowej zwolnionej po 1989 r. Obniżeniu ulegną także świadczenia żołnierzy, którzy mieli długi staż służby, powyżej 30 lat, oraz renty rodzinne i inwalidzkie. Wedle naszych obliczeń mogą ulec dużemu zmniejszeniu zwłaszcza renty rodzinne, zakłada się bowiem, że z dnia na dzień renty te byłyby przeliczane według powszechnie obowiązujących zasad.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#PosełJanuszZemke">Szacujemy — chciałem podać te dane, bo one są istotne — że obniżeniu uległoby 15% emerytur wojskowych, to jest 11370 świadczeń, 25% rent inwalidzkich, to jest 3388 świadczeń, oraz 40% rent rodzinnych, to jest 6560 świadczeń. Powstaje w tym momencie pytanie, czy ta decyzja byłaby uzasadniona. Chciałbym tutaj zwrócić uwagę Wysokiej Izby na dwa istotne fakty. Projekt przygotowano w taki sposób, że summa summarum tylko w tym roku dałoby to oszczędności w wysokości 350 mld zł. Takie są fakty. Pytanie: Czy powinniśmy na tej ustawie, na tych rozwiązaniach oszczędzać? Jest przecież także inna strona tego problemu. Prawdopodobnie ustawa wejdzie w życie po wakacjach, a zakłada się, że wówczas będzie podwyżka niektórych cen, m.in. cen paliw, energii i żywności. Czy możemy zatem w momencie, kiedy koszty utrzymania będą rosły, bo tak prawdopodobnie będzie, odebrać z dnia na dzień świadczenia rencistom i wdowom, bo ich to przede wszystkim dotyczy. Ci ludzie po prostu przy wyższych kosztach utrzymania będą otrzymywali niższe świadczenia. W imieniu klubu SLD proponuję zatem dokonanie korekty w art. 55 pkt. 6. Postulujemy, by w tym artykule zawrzeć taki zapis: „Jeżeli kwota emerytury lub renty, ustalona w myśl ustępu 1–4 byłaby niższa od kwoty wypłacanego świadczenia, świadczenie wypłaca się w kwocie dotychczasowej do czasu, gdy jego wysokość przekroczy tę kwotę w wyniku waloryzacji”. Inaczej mówiąc, ludzie ci stracą i tak, i tak. Proszę mi wierzyć, w tym wypadku naprawdę nie chodzi o generałów, jak się niekiedy mówi — jest to po prostu niewielka grupa ludzi — chodzi o wiele, wiele tysięcy osób, które się mogą znaleźć z dnia na dzień w znacznie trudniejszej sytuacji. Na wprowadzenie tego rozwiązania są, naszym zdaniem, środki.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#PosełJanuszZemke">Kwestia druga, którą chciałem także przedstawić, dotyczy propozycji zmian w art. 57. Chcę przypomnieć, że artykuł ów określa terminy przeliczenia stawek na uposażenie obowiązujące w wojsku. Otóż proponujemy, żeby w pkt. 3 przyjąć, iż terminem ostatecznym, granicznym w tym wypadku będzie 1 stycznia 1996 r., kiedy to, naszym zdaniem, powinno nastąpić przeliczenie świadczeń dla wszystkich pozostałych emerytów i rencistów. Skracałoby to o rok czas oczekiwania na to w wypadku wszystkich emerytów i rencistów wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#PosełJanuszZemke">Wysoki Sejmie! Do projektu załączono szereg wniosków, których naszym zdaniem przyjąć nie można. Chcę zapowiedzieć, że będziemy głosowali przeciwko tym wnioskom. Jaka jest bowiem ich logika? Gdyby się przyjrzeć dokładnie tym propozycjom, to okaże się, że - niezależnie od tego, jaki jest ich zapis - wprowadzają odpowiedzialność zbiorową za sam fakt podjęcia służby w legalnie istniejących organach państwowych, nawet bez popełnienia jakiegokolwiek czynu zabronionego przez prawo. Opowiadamy się konsekwentnie za indywidualizacją odpowiedzialności, tak jak to przewiduje projekt referowany przez pana posła Dubiellę. Za popełnione przestępstwa powinni odpowiadać konkretni sprawcy, a nie ci, którzy z takiej lub innej racji znaleźli się w pewnym określonym miejscu w systemie organizacyjnym aparatu państwa. Jest faktem bezspornym, że w Polsce po II wojnie światowej toczyła się bratobójcza wojna domowa. Wojna ta pochłonęła około 30 tysięcy ofiar. Po obu stronach, podkreślam, po obu stronach tej walki byli konkretni ludzie, którzy stosowali nieludzkie metody. Należy ich, naszym zdaniem, zgodnie z prawem po indywidualnym udowodnieniu winy potępić. Nie można jednak potępiać tylko jednej strony biorącej udział w tej walce, jak się proponuje w części wniosków. Naszym zdaniem powinno się stosować jednakowe kryteria wobec obu stron. Dla przykładu chciałem zwrócić uwagę Wysokiej Izby na konsekwencje pierwszego wniosku do art.13. Otóż gdyby Sejm przyjął ten artykuł, oznaczałoby to potępienie wszystkich bez wyjątku żołnierzy Armii Ludowej i organizacji zbrojnych PPS oraz gloryfikację wszystkich bez wyjątku żołnierzy NSZ. Uważam, że jest to wniosek nie do przyjęcia. Wydaje się, że ci, którzy taki wniosek składali, zapomnieli, że wśród żołnierzy NSZ byli jednak i tacy, którzy wówczas mordowali żołnierzy i milicjantów; byli wówczas tacy, którzy dobijali resztę Żydów, którym udało się przeżyć getta. Warto tutaj przypomnieć, że bratobójcza walka była nie tylko udziałem powojennej Polski. Wielokrotnie więcej ofiar pochłonęły wojny domowe w Hiszpanii i Grecji. Tam jednak po przywróceniu ładu pokojowego potrafiono w sposób godny cywilizowanych państw uznać uczestników walki, walczących po obydwu stronach, za ludzi równoprawnych, oczywiście wyłączając tych, którzy po obu stronach łamali prawo.</u>
          <u xml:id="u-160.7" who="#PosełJanuszZemke">Wysoki Sejmie! Sprawy, nad którymi dzisiaj dyskutujemy, były już w tej sali wielokrotnie rozważane. Wielokrotnie też padały przeciwstawne argumenty, dlatego proponuję, żeby po drugim czytaniu przystąpić do trzeciego czytania i rozstrzygnąć jutro sprawę tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">O zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna proszę pana posła Jerzego Zdradę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełJerzyZdrada">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unia Demokratyczna opowiada się za przyjęciem ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin zgodnie ze sprawozdaniem połączonych komisji oraz za odrzuceniem wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PosełJerzyZdrada">Szczegółowo o ustawie mówiliśmy w czasie pierwszego czytania w połowie kwietnia ubiegłego roku. Ustawa ta gruntownie omówiona została na posiedzeniach zespołu, który w tym celu został wyłoniony z trzech komisji, a następnie na posiedzeniach połączonych komisji. Pan poseł sprawozdawca przedstawił dzisiaj w swoim wystąpieniu niektóre najważniejsze kwestie, ja zaś chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na dwie sprawy, ponieważ wywoływały one zwykle pewne kontrowersje.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PosełJerzyZdrada">Najpierw chciałbym się odnieść do tego, o czym mówił pan poseł sprawozdawca i o czym zresztą mówił również mój przedmówca, a mianowicie chodzi o regulację art. 13, zwłaszcza zaś ust. 2 tego artykułu. W naszym przekonaniu rozwiązanie przyjęte przez komisje jest dobre, gdyż zgodnie z nim nie zalicza się do służby w Wojsku Polskim służby w latach 1944–56 w Informacji Wojskowej, w sądownictwie wojskowym i w prokuraturze wojskowej tym żołnierzom, którym udowodniono, w wyniku postępowania karnego lub dyscyplinarnego, stosowanie represji wobec osób prowadzącym działalność na rzecz suwerenności czy niepodległości Polski. Jak pamiętamy, był to punkt, który wywoływał kontrowersje w tej Izbie i który stał się jedną z przyczyn weta prezydenckiego. Toteż pragnę podkreślić, że projekt komisji, przyjęty po długiej dyskusji, uważamy za legislacyjnie poprawniejszy i politycznie słuszniejszy. Zwrócić także pragnę uwagę na fakt, że przedstawiony projekt wprowadza w art. 57 przepisy umożliwiające szybszą likwidację tzw. starego portfela przez skrócenie w stosunku do projektów poprzednich terminu waloryzacji emerytur i rent. Jest to o tyle ważne, że „stary portfel” dotyczy ok. 80% rencistów i emerytów wojskowych, czyli mniej więcej 82–83 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PosełJerzyZdrada">Pan poseł Zemke zwrócił uwagę, że projekt w tym roku zakłada mniej więcej 300-miliardową oszczędność i że to jest dla emerytów wojskowych i rencistów niekorzystne. Może zamiast własnych słów posłużę się cytatem z wypowiedzi samych wojskowych. Otóż w pewnej publikacji sprzed kilkunastu dni czytamy, że „obniżenie świadczeń ze 100 do 75% podstawy wymiaru przyniesie siłą rzeczy oszczędności, ale zostaną one skonsumowane w latach następnych, kiedy sukcesywnie będziemy przesuwać kolejne grupy świadczeniobiorców na bieżące stawki uposażeniowe. Ta ustawa po dwu latach przynoszenia pewnych oszczędności w latach kolejnych już zacznie pociągać za sobą zwiększone wydatki. Uważamy, że jest to ustawa skromna, ale pewna. Do takiego wniosku, po głębszej analizie, dojdą zapewne wszyscy zainteresowani...”. To w odniesieniu do uwag mojego przedmówcy, który podkreślał pewne ujemne strony tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PosełJerzyZdrada">Podobnie jak i mój przedmówca stawiam wniosek, by Wysoka Izba zechciała przejść jak najszybciej do trzeciego czytania projektu ustawy. Szybkie wprowadzenie w życie ustawy emerytalnej dotyczącej żołnierzy zawodowych i ich rodzin leży w interesie przede wszystkim tej grupy zawodowej. Będzie to także, naszym zdaniem, zdaniem Unii Demokratycznej, bardzo ważny element stabilizacji praw żołnierzy zawodowych, a przez to również w odpowiednim stopniu i bezpieczeństwa naszego kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">O zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego proszę pana posła Henryka Strzeleckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełHenrykStrzelecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu występuję, wyraża opinię o poselskim projekcie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (druki nr 808, 934 i 934-A).</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PosełHenrykStrzelecki">Wysoki Sejmie! Zapotrzebowanie społeczne na uregulowanie ustawowe zagadnienia emerytalnego w służbach mundurowych, zwłaszcza w wojsku, jest uzasadnione, ponieważ w żadnej innej specjalności nie ujawniły się tak ogromne różnice pomiędzy tzw. starym a nowym portfelem. Przedłożony przez komisje projekt ustawy, przygotowywany przez wiele miesięcy przy udziale i konsultacji przedstawicieli wojska, a zawarty w druku nr 934, łączy w sobie różne spojrzenia na problemy wojska. Braliśmy czynny udział w pracach nad projektem ustawy zarówno w podkomisjach, jak i w komisjach sejmowych. Dziś przedłożony projekt w większym stopniu zawiera te rozwiązania, jakich oczekuje wojsko. W podkomisjach prowadzono długie dyskusje nad proponowanym obecnie brzmieniem art. 15, w którym jest mowa o podstawie wymiaru emerytury. Art. 15 projektu nawiązuje do rozwiązania stosowanego powszechnie w przepisach emerytalnych dotyczących armii zachodnich i uwzględnia specyfikę służb, stopień zagrożenia i uciążliwości pracy.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PosełHenrykStrzelecki">Wiele kontrowersji wywołały treści zawarte w art. 13, mianowicie to, które służby należy uznać za równorzędne ze służbą wojskową w Wojsku Polskim. Słusznie zatem postanowiono, aby równoważnie traktować służbę wojskową w Wojsku Polskim, działalność w ruchu oporu, służbę w armiach sojuszniczych, które walczyły przeciw Niemcom w II wojnie światowej, pobyt w niewoli lub w obozach dla internowanych żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PosełHenrykStrzelecki">W trakcie rozważań toczących się zarówno w podkomisji, jak i we wszystkich pracujących razem komisjach sejmowych art. 13 wywołał ożywioną dyskusję. Chodziło o to, jak postąpić ze służbami w Wojsku Polskim, które w latach 1944–1956 zajmowały się ściganiem osób pracujących na rzecz suwerenności i niepodległości Polski. Zaproponowane w art. 13 rozwiązanie uwzględnia te problemy. Ustawa nie powinna krzywdzić osób niewinnych, ale nie może także stwarzać przywilejów tym, którzy sprzeniewierzyli się zasadzie praworządności i są odpowiedzialni za prześladowania Polaków, a często i zbrodnie wobec nich. Powiązanie zatem art. 13 projektu ustawy z ustawą o Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i Instytucie Pamięci Narodowej daje gwarancje, że żadna osoba, która sprzeniewierzyła się prawu, nie otrzyma przywilejów z racji służby w Informacji Wojskowej, sądownictwie i prokuraturze wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PosełHenrykStrzelecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny PSL będzie głosował za projektem ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin zawartym w druku nr 934. Opowiada się także za odrzuceniem wniosków mniejszości, które nie precyzują zagadnienia w sposób właściwy, a jedynie zaciemniają obraz projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#SekretarzposełAdamSengebusch">Zebranie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w siedzibie klubu.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#SekretarzposełAdamSengebusch">Posiedzenie Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna odbędzie się podczas najbliższej, czyli tej przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekDariuszWójcik">Ogłaszam przerwę do godz. 20.25.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 55 do godz. 20 min 31)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Kontynuujemy dyskusję nad sprawozdaniem komisji o poselskim projekcie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Łenyka z Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej. Następnym mówcą będzie pan poseł Alojzy Szablewski z Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełZygmuntŁenyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym powiedzieć, że na tej sali przed półgodziną poseł Zemke w swoim wystąpieniu obraził moje uczucia patriotyczne i dlatego zwracam się do pana marszałka ze stanowczym apelem o wykreślenie z protokółu słów, w których poseł Zemke porównywał mordowanych z tego powodu, że walczyli o niepodległą Polskę w latach 1944–1954, do tych, którzy ich mordowali, będąc namiestnikami obcego mocarstwa w naszym kraju. To jest niedopuszczalne, żeby porównywać i wpychać do tego samego worka ofiary walki o niepodległość i ich morderców, uważać, że właściwie nie ma między nimi różnicy. Jako patriota czuję się tym głęboko dotknięty i bardzo proszę pana marszałka o wykreślenie tego porównania z protokółu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Rozważę sprawę i podejmę decyzję w odpowiednim trybie i czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełZygmuntŁenyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełZygmuntŁenyk">Jeżeli chodzi o ustawę o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy i ich rodzin, muszę powiedzieć, że klub Konfederacji Polski Niepodległej wyraża co do niej duży sceptycyzm, duże wątpliwości. Obawiamy się, że ta ustawa nie zaspokoi potrzeb żołnierzy zawodowych, którzy otrzymują emerytury czy renty. Jej filozofię podyktowali generałowie zainteresowani zachowaniem swoich uprzywilejowanych pozycji w wyniku przyjęcia nowej regulacji.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PosełZygmuntŁenyk">Ten system emerytalny, nad którym będziemy głosować, jest zupełnie sprzeczny z obowiązującym w naszym kraju powszechnym systemem emerytalnym. Myślę, że trzeba o tym przynajmniej powiedzieć - powiedzieć, ponieważ klub Konfederacji Polski Niepodległej, mimo naszych obiekcji, mimo tego, że ta ustawa jest zła dla całego wojska, będzie za nią głosował. Jest zła, bo to projekt właśnie typowo generalski, który rozstrzyga problemy i zaspokaja potrzeby tej wąskiej grupy żołnierzy zawodowych, natomiast pomija faktyczne problemy pozostałej braci żołnierskiej, a zwłaszcza tych żołnierzy, którzy przez wiele lat służyli w Wojsku Polskim - wszak oni, a nie generałowie, mają największe zasługi. Z tego powodu wyrażamy duży krytycyzm wobec tej ustawy, ale, zdając sobie sprawę z tego, że regulacja likwidująca stary portfel jest potrzebna wojsku, emerytom wojskowym, mimo naszych obiekcji będziemy jutro głosowali za jej przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PosełZygmuntŁenyk">Nie będę ustawy omawiał - została już dokładnie omówiona przez poprzedników - zwrócę tylko uwagę na wnioski mniejszości, zwłaszcza te, które dotyczą art. 13. Pierwszy z wniosków mniejszości dotyczących art. 13 został sformułowany przeze mnie; o sprawach, które obejmuje, mówiłem w trakcie pracy podkomisji, powtarzałem to następnie w czasie prac komisji. Moje propozycje zostały odrzucone i przez podkomisję, i przez połączone komisje, dlatego znalazły się we wnioskach mniejszości i będą poddane pod rozwagę Wysokiej Izby. Mam nadzieję, że Wysoka Izba rozważnie podejdzie do wniosku mniejszości nr I, dotyczącego art. 13, i poprze to rozwiązanie - w podkomisji i w komisji nie mogliśmy znaleźć odpowiedniej liczby zwolenników, by można było przyjąć ten sposób widzenia sprawy wyłączeń i zaliczeń.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PosełZygmuntŁenyk">Wokół sprawy wyłączeń jest wiele niejasności. Również prezydent, nie podpisując poprzednio uchwalonej ustawy, uwikłał się niejako w te problemy i dlatego muszę tutaj powiedzieć dwa zdania na ten temat. Wyłączenia i zaliczenia mają o tyle znaczenie, że zależy nam na tym, aby ustawa emerytalna dla żołnierzy zawodowych była rzeczywiście ustawą dla żołnierzy zawodowych. Chodzi nam o to, żeby do żołnierzy zawodowych, którzy jednak powinni nosić mundur czczony przez Polaków, nie zaliczać funkcjonariuszy tych służb, które tak naprawdę nie mają nic wspólnego z patriotyczną służbą żołnierską, nie bronią granic Polski, a przecież po to w końcu stworzono wojsko. Nie chcemy, żeby te służby były traktowane tak jak wojsko. To nie znaczy, że my chcemy tych ludzi skrzywdzić, broń Boże. Nie chcemy ich krzywdzić, nawet jeżeli mordowali ludzi, mordowali Polaków - powinni mieć emerytury, ale nie kilkakrotnie większe od emerytur ofiar. Często ofiary represji pytają, dlaczego chociaż jestem ofiarą, a on moim katem, on ma emeryturę kilkakrotnie większą niż ja. Czy jego żołądek jest większy od mojego? Nie mogę wtedy odpowiedzieć, że ten żołądek jest większy, bo tak nie uważam. Jest to chyba głęboka niesprawiedliwość i na tym polega cały problem - że uprzywilejowujemy tych, którzy gnębili, w stosunku do tych, którzy byli gnębieni. Nie chodzi o to, że chcemy ich czegoś pozbawić, wręcz przeciwnie - chcemy im dać emerytury, na które sobie nie zasłużyli, bo nie wiem, czy ta praca, którą oni wykonywali, była pracą dla Polski, czy to nie była praca dla obcego namiestnika i czy nie powinni otrzymywać emerytur od niego. To jest po prostu z naszej strony wielki gest, że chcemy im dawać te emerytury, mimo że powinni je otrzymywać w byłym Związku Radzieckim. Natomiast nie uważam, żeby należało te służby uprzywilejowywać i przyznawać im prawa, jakie ma Wojsko Polskie. Myślę, że każdy żołnierz będzie głęboko oburzony, kiedy się dowie, że jego emerytura jest taka sama jak emerytura tego oprawcy, który niegdyś gnębił polskie podziemie niepodległościowe walczące o wolność kraju. Tę wolność nareszcie mamy i nareszcie możemy o tym mówić z tej trybuny.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#PosełZygmuntŁenyk">Nie będę więcej się rozwodził nad art. 13, może jeszcze powiem tylko, że jeśli wniosek mniejszości nr I znajdzie aplauz, to będę się bardzo cieszył, jeżeli nie, to będziemy głosowali za następnymi wnioskami mniejszości do art. 13, czyli za wnioskami II i III. Te wnioski również w jakimś sensie właściwie rozstrzygają te sprawy, chociaż może nie tak zdecydowanie jak wniosek, który został złożony przeze mnie.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#PosełZygmuntŁenyk">Złożyłem również wniosek mniejszości do art. 18. Wniosek dotyczy tego, żeby na pewnym, dość wysokim poziomie obciąć kominy w wypadku emerytur najwyższej kadry wojskowej. Chodzi o ludzi, którzy w wojsku osiągnęli w przeszłości najwyższe zarobki, dobrze im się powodziło i teraz mają ogromne emerytury, które wzbudzają wiele animozji, wiele napięć. Myślę, że Trybunał Konstytucyjny powinien raczej podważać to, czy tym ludziom należą się tak wysokie emerytury, a nie to, czy oni mają do nich prawo. Chodzi tutaj o to, żeby obciąć te kominy na poziomie 300% średniej płacy z okresu poprzedzającego waloryzację. Przy przeliczeniu oznaczałoby to praktycznie, że górną granicę stanowiłaby kwota około 12 mln zł, byłyby to więc naprawdę bardzo wysokie emerytury. Wydaje mi się, że Wysoka Izba poprze również ten wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#PosełZygmuntŁenyk">Kończąc, pragnę powtórzyć to, co powiedziałem na początku: że mimo różnych zastrzeżeń do tej ustawy nawet w wypadku, gdyby się okazało, iż nasze wnioski mniejszości - głęboko uzasadnione i niezbędne dla oczyszczenia wojska z różnych zaszłości - nie zostały przyjęte, Konfederacja Polski Niepodległej będzie głosowała za tą ustawą, by umożliwić likwidację starego portfela i wzrost emerytur żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę pana posła Alojzego Szablewskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Mariusz Marasek, który wystąpi w imieniu Koła Poselskiego Akcji Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełAlojzySzablewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie nie miałem zamiaru występować. Wypowiadałem się na ten temat już podczas pierwszego czytania tej ustawy, ale w dalszym ciągu nie mogę się pogodzić z tym, że ta sprawa wraca. Dziwię się, jeszcze raz się dziwię prezydentowi. Sejm i Senat, taka masa ludzi, to uchwaliły, a jedna osoba zadecydowała, że musimy na nowo to rozpatrywać. Z tym się nie mogę pogodzić. (Cieszę się, że jest pan minister i to osobiście usłyszy.) W zasadzie ten zapis jest gorszy niż poprzedni. Dla usatysfakcjonowania nas wpisano, że ci, którzy dokonali jakiejś zbrodni, którzy zostali osądzeni, nie będą mieć tych uprzywilejowań. W swoim poprzednim wystąpieniu powiedziałem jednak: kto po 49 latach udowodni te zbrodnie? Komu te zbrodnie zostaną udowodnione? To wszystko jest już przedawnione. Wielu świadków nie żyje; ci, którzy byli najbardziej skatowani, umarli. Dlatego też w imię sprawiedliwości nie mogę przejść obok tego obojętnie. Cokolwiek Wysoka Izba ustali, to niech się tak stanie. Musi być jednak wprowadzony zapis, że ktoś się upomniał za tymi, którzy zostali skrzywdzeni. W tych najgorszych latach byłem oficerem i wiem, panie ministrze, czym była Informacja Wojskowa. Była gorsza od UB.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Przepraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełAlojzySzablewski">I teraz w tym zapisie...</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Panowie posłowie, bądźcie łaskawi skończyć dyskusje, ponieważ zakłócacie spokój, przeszkadzacie. Bardzo proszę o nierozmawianie bądź też przeniesienie się w kuluary.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Przepraszam, panie pośle. Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełAlojzySzablewski">W świetle tego zapisu ci ludzie będą nadal uprzywilejowani. Znam wielu oficerów w wysokiej randze, którzy nie są z tego zadowoleni, dziwią się, że parlament to podtrzymuje - ci wojskowi nie zgadzają się z tym. Jak pan poseł Łenyk powiedział, wielu uczciwych, sprawiedliwych oficerów nie może pogodzić się z tym, że zrównuje się ich z tymi, którzy dokonywali takich zbrodni. Dlatego też jeszcze raz powtarzam: o tym, co się z tym stanie, zadecyduje Wysoka Izba, ale ja i mój klub nie możemy się z tym zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PosełAlojzySzablewski">Mówi się o zbiorowej odpowiedzialności. Miałem kolegę, który przyszedł do oficerskiej szkoły i zwierzył mi się, że był w Urzędzie Bezpieczeństwa. Odejście stamtąd było zbrodnią. Człowiek, który się na to zdecydował, był skazany na prześladowanie, odchodził z „wilczym biletem”. Takiego człowieka nawet likwidowano, żeby nie mógł powiedzieć o zbrodniach, których właśnie tam dokonano. Otóż ten człowiek powiedział mi, że trafił do wojska szukając alibi i dlatego chce służyć w Wojsku Polskim. W ten sposób się wykręcił. Nie można mówić, że ci ludzi nie wiedzieli, czego się tam dokonuje. A dzisiaj się mówi: Nie można stosować zasady zbiorowej odpowiedzialności. Kolega Łenyk powiedział też: My nie chcemy nikogo wieszać, niech to Bóg rozstrzygnie. Nie wolno nam jednak w żadnym wypadku równać uczciwych oficerów z tymi, właściwie można powiedzieć, bandytami.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#PosełAlojzySzablewski">Dam jeszcze jeden przykład, o którym dowiedziałem się ostatnio w prokuraturze badającej te sprawy. Proszę uważnie słuchać. Niedawno, bo 10 lat temu, podchorąży został wyrzucony z podchorążówki. Znaleziono w jego kieszeni krótki wierszyk przeciwko Jaruzelskiemu - taki naiwny, naprawdę nieszkodliwy. Został skazany na 3 lata więzienia. Po wyjściu z więzienia ten młody człowiek do 1989 r. nie otrzymał nigdzie pracy. Ci prokuratorzy, ci sędziowie pułkownicy poszli na emerytury i się śmieją, mają wysokie emerytury - bardzo dziękuję koledze Łenykowi, że też mówił o tym, że mają oni wysokie emerytury - zostali wynagrodzeni i lepiej się mają niż ich ofiary. Dlatego też jeżeli tak ma być, to proszę bardzo, to jest w waszych rękach; od was, posłów, zależy, jak ta sprawa będzie załatwiona. Mój klub nie zgadza się z zapisem art. 13. Cokolwiek się stanie, historia to oceni. Nie ten Sejm, to inny Sejm załatwi tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę pana posła Mariusza Maraska o zabranie głosu w imieniu Koła Poselskiego Akcji Polskiej. Następnym mówcą będzie pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Unia Polityki Realnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełMariuszMarasek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po odrzuceniu przez prezydenta ustawy o zaopatrzeniu emerytalno-rentowym żołnierzy Sejm ponownie przygotował propozycję ustawową w tym zakresie. Najwyższy czas dokonać nowelizacji, gdyż przestarzałe rozwiązania źle wpływają na funkcjonowanie wojska, powodują niepokój żołnierzy zawodowych o własną przyszłość. Należy ukazać, jaką perspektywę bytową mają żołnierze po odejściu ze służby, zlikwidować stan niepewności i dostosować do obecnych realiów ekonomicznych świadczenia emerytalno-rentowe tzw. starego portfela. O uciążliwości służby wojskowej, niosącej szereg ograniczeń w życiu rodzinnym i w sferze swobód obywatelskich, mówiłem już z tej trybuny. Wolelibyśmy odmienny system, zbudowany na zasadach ubezpieczeniowych. Każdy świadczeniobiorca miałby indywidualne konto ubezpieczeniowe, świadczenia byłyby naliczane za cały okres służby, co pozwoliłoby na bardziej racjonalne gospodarowanie kadrą i środkami na wynagrodzenia. Nieprawidłowości występują obecnie zwłaszcza w stosunku do wyższej kadry kończącej służbę. Łatwiejsze byłoby przenoszenie świadczeniobiorcy z systemu wojskowego do powszechnego lub odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PosełMariuszMarasek">Nasz projekt nie jest jednak jeszcze gotowy i nie chcielibyśmy wstrzymywać prac nad ustawą upragnioną przez tysiące żołnierzy. Wadą tego projektu jest to, że naliczenie odbywa się dopiero tuż przed pójściem na emeryturę. Prowadzi to czasami do przedmiotowego traktowania żołnierzy o dłuższym czasie służby, po to, aby ich świadczenia były wyższe. Problemem będzie też przesuwanie osób zwolnionych ze służby do grupy korzystających ze świadczeń powszechnych. Zaletą natomiast jest szybkie zlikwidowanie świadczeń tzw. starego portfela i sprawny system rewaloryzacji. Opowiadamy się także za pozbawieniem uprzywilejowanych świadczeń wszystkich tych osób, które działały na szkodę wolności i niepodległości Polski, służąc w Informacji Wojskowej, KBW czy sądownictwie specjalnym, niezależnie od tego, czy zostały one skazane - ludzie ci przecież działali świadomie. Nie domagamy się jednak zemsty, karania, tym bardziej odpowiedzialności zbiorowej. Osoby te otrzymywałyby świadczenia naliczane według powszechnej ustawy emerytalnej. Nie popieramy też propozycji dotyczącej traktowania jako służby w Wojsku Polskim działalności w partyzantce sowieckiej czy Armii Czerwonej, na co pozwalałyby obecne zapisy. Inaczej byłoby w przypadku formacji i armii, które w czasie całej II wojny światowej były sprzymierzeńcami Polski - jest taka poprawka. Sprzeciwiamy się także przyznawaniu dodatku za służbę w oddziałach specjalnych, dopóki z zapisu nie będzie jednoznacznie wynikało, że służba ta nie może polegać m.in. na zwalczaniu opozycji. O ile wiem, przypadki takie miały czasami miejsce.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#PosełMariuszMarasek">Po uwzględnieniu wspomnianych poprawek Akcja Polska zamierza poprzeć zaproponowany projekt ustawy, w chwili obecnej bowiem nie ma żadnego alternatywnego projektu.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę pana posła Janusza Korwin-Mikke o zabranie głosu w imieniu Koła Poselskiego Unii Polityki Realnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już chyba po raz szósty przemawiam wypowiadając się na temat tej ustawy. Tak że stanowisko Unii Polityki Realnej powinno być już dostatecznie dobrze znane.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Uważamy, że zasługi wojenne, to jest jedna sprawa, a cel, jakiemu one służyły, to jest sprawa zupełnie inna. Uważamy również, że emerytura nie powinna być środkiem do karania ludzi. Temu celowi służą więzienia, prokuratury, sądy, w niektórych krajach nawet galery, szafoty, etc. - ale nie pozbawianie emerytur. Gdyby tu jeszcze chodziło o jakieś wyjątkowe emerytury, ale nie: ci ludzie dostawali takie same emerytury jak ich koledzy w innych formacjach wojskowych. Oczywiście, wojskowe emerytury mogą być wyższe albo niższe, te jednak emerytury, jeśli chodzi o ich wysokość, odpowiadały emeryturom pobieranym przez ludzi tego samego zawodu, jeśli tak można powiedzieć, czy - jak kto woli - powołania. Dlatego też w sposób zdecydowany opowiadamy się przeciwko próbom karania finansowego. Jeżeli ktoś chce, to bardzo proszę, myśmy proponowali (jest już chyba odpowiednia liczba podpisów pod tym projektem) ustawę o nieprzedawnianiu zbrodni z motywów klasowych - żeby były karane tak samo jak ludobójstwo. Natomiast nie można zbiorowo karać za przynależność do danej formacji - i to, powtarzam, karać odbieraniem emerytury. Dlatego wnieśliśmy odpowiednią poprawkę do art. 13, ale, wbrew temu, co mówił poseł Marasek, idącą w kierunku, niestety, przeciwnym, poprawkę zgodną mniej więcej z duchem motywacji, którą kierował się pan prezydent wetując tę ustawę. Mamy nadzieję, że ona przejdzie. Jeśli nie przejdzie, też będziemy głosowali za ustawą, bo rzeczywiście nie wiadomo, jak długo ten Sejm potrwa, i nie wiadomo, dlaczego emeryci mieliby czekać tak długo, aż zbierze się nowy Sejm. Dlatego też przychylamy się do wniosku, żeby w odpowiednim trybie przeprowadzić drugie i trzecie czytanie na jutrzejszym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę o zabranie głosu pana wiceministra obrony narodowej Bronisława Komorowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WiceministerObronyNarodowejBronisławKomorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem wyrazić satysfakcję z powodu tempa prac nad nowym projektem ustawy i podziękować z tego miejsca Komisji Obrony Narodowej, która potrafiła prowadzić te prace w bardzo ładnym, charakterystycznym stylu. Charakterystyczną cechą pracy nad ustawą emerytalną dla wojska było to, że była to zgodna praca różnych ugrupowań politycznych, podczas której nie uwidoczniły się podziały polityczne, nie dochodziło do sporów politycznych. Za to serdecznie dziękuję. Chciałem jednocześnie wyrazić nadzieję, że ten styl pracy umożliwi rzeczywiście w dniu jutrzejszym bardzo szybkie odbycie następnego czytania i zakończenia biegu prac nad tą ustawą w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WiceministerObronyNarodowejBronisławKomorowski">Mam nadzieję, że to będzie drobną choćby satysfakcją dla tych wszystkich osób, które przyczyniły się do powstania tego projektu ustawy. Była tu zgodna praca i Komisja Obrony Narodowej, i resortu obrony narodowej, który służył pomocą w organizowaniu prac i w zjednywaniu dla tego projektu poparcia środowiska wojskowego. Mam nadzieję, że ta praca nie pójdzie na marne, ale to już nie zależy od Izby niższej parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#WiceministerObronyNarodowejBronisławKomorowski">Proszę państwa, ponieważ słyszałem tu różne opinie, różne zastrzeżenia, chciałem i ja powiedzieć parę słów o tej ustawie. Chciałem powiedzieć, że ta ustawa, jej kształt, mniej więcej odpowiada standardom światowym, które przewidują właśnie takie ścisłe powiązanie między systemem emerytalnym a zarobkami w wojsku. Poziom 75% to norma światowa. Oczywiście, można by szukać lepszych, korzystniejszych dla środowiska wojskowego rozwiązań, ale oznaczać by to musiało poważne obciążenie budżetu państwa. Ten projekt ma również taki walor, że nie powoduje natychmiastowych obciążeń budżetu państwa, co, jak sądzę, jest łatwiejsze do zrozumienia i do zaakceptowania przez wiele innych środowisk, które także chciały poprawić swój system emerytalny. Mam tutaj na myśli także problem, który był bardzo żywo dyskutowany w komisji - problem policjantów i ustawy dla innych służb mundurowych. Wojsko chciało i, jak sądzę, doczeka się osobnego systemu emerytalnego, osobnej ustawy. Chcielibyśmy jednak bardzo, aby tak dobrze prowadzone prace mogły ułatwić również uchwalenie ustawy dla służb policyjnych, Służby Więziennej i Straży Granicznej. To już ostatnie środowiska emerytów tzw. starego portfela, które czekają na zmianę systemu emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#WiceministerObronyNarodowejBronisławKomorowski">Sprawą najbardziej kontrowersyjną jest art. 13. Chciałem państwu powiedzieć, że dla wojska jest to problem natury historycznej. Nie ma obecnie w armii polskiej żadnego żołnierza zawodowego, który byłby funkcjonariuszem Informacji Wojskowej w okresie stalinowskim. Jest to więc dla nas problem historyczny. Sądzę, że byłoby bardzo źle, gdyby spór o ten artykuł, spór, którego przedmiotem są bardzo bolesne przecież sprawy - bolesne przede wszystkim dla wojska, bo dotyczą ludzi służących w armii w okresie stalinowskim - miał uniemożliwić prace nad tym projektem ustawy. Myślę, że dla wojska i dla wszystkich zainteresowanych w tym momencie najistotniejsze jest to, aby prace nad tym projektem znalazły szczęśliwe zakończenie w Sejmie, reszta zaś spraw może być przedmiotem dalszego sporu, może być rozwiązywana różnie.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#WiceministerObronyNarodowejBronisławKomorowski">Chciałem zwrócić uwagę, że Wysoka Izba i posłowie z różnych ugrupowań na ogół nie znaleźli propozycji zapisu satysfakcjonującego tych wszystkich, którzy chcieliby odsiać ludzi mających nieczyste sumienie z powodu ich działalności w okresie stalinowskim, i jednocześnie zgodnego z logiką i z uczciwym prawem. To jest pewna słabość, z której my również sobie zdajemy sprawę. Nie chcielibyśmy jednak, aby było to przeszkodą do zakończenia prac nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#WiceministerObronyNarodowejBronisławKomorowski">Na koniec chciałem prosić bardzo Wysoką Izbę, wszystkich posłów, aby w dniu jutrzejszym mogło odbyć się sprawnie to ostatnie czytanie, aby Sejm zakończył szczęśliwie prace i abyśmy mogli wszyscy razem powiedzieć środowisku wojskowemu, że przynajmniej w tym wymiarze, który nas bezpośrednio dotyczy, zrobiliśmy maksymalnie wiele albo wszystko, co do nas należało. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Czy pan poseł sprawozdawca pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełZdzisławDubiella">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze względu na późną porę, bardzo króciutko ustosunkuję się do trzech wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PosełZdzisławDubiella">Pierwsza sprawa to wypowiedź pana posła Łenyka: że ta ustawa jest w zasadzie dla wojska zła, że jest ona dobra jedynie dla generałów. Panie pośle, każde uprzywilejowanie, a takim uprzywilejowaniem jest ustawa specjalna emerytalna - bo dla wojska jest ustawa specjalna - powinno być nagrodą za długą służbę i powinno premiować najlepszych. Kwestia, czy generałowie są najlepszymi, w moim odczuciu nie podlega dyskusji, bo rzeczywiście najlepszy zostaje generałem. I on powinien być premiowany. Tak samo w nauce premiujemy nie wyrobnika nauki, lecz profesora czy laureata nagrody Nobla. Ta sama zasada powinna też nam tutaj przyświecać. Ta ustawa premiuje właśnie długą służbę i wysokie stanowiska, co chyba jest ze społecznego punktu widzenia zrozumiałe. Wyszkolenie wysokiej klasy oficera drogo kosztuje i w związku z tym społeczeństwo powinno w jakiś sposób nagradzać go za osiągnięcie wysokich kwalifikacji.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#PosełZdzisławDubiella">Chciałbym się też odnieść do bardzo emocjonalnego wystąpienia pana posła Szablewskiego. Panie pośle, pan zna moje osobiste przekonania, jeśli chodzi o te sprawy, i zna pan również przekonania wielu naszych kolegów. Wszyscy wiemy, że w Informacji Wojskowej byli przestępcy, że wielu prokuratorów było sprzedajnych czy wręcz nadużywało prawa. Wiemy, że wielu sędziów nadużywało swojego prawa. I dlatego chętnie byśmy tych ludzi pozbawili tej emerytury. Szukaliśmy takiego rozwiązania, które byłoby do przyjęcia przez wszystkich, doskonale zdając sobie sprawę z tego, że jeżeli coś jest kompromisem, nie zadowala nigdy obu stron. Ale zdawałem sobie również sprawę z tego - i pan też, panie pośle, zdaje sobie z tego sprawę - że jeżeli wśród emerytów wojskowych jest 10% ludzi, którzy nie zasługują na tę emeryturę, to jest również 90% emerytów tzw. starego portfela, którzy, być może, jeżeli ten proces legislacyjny potrwa dłużej, nie doczekają tej ustawy. I właśnie myśl o tym skłoniła mnie do przyjęcia do wiadomości tego kompromisowego rozwiązania i starania się o to, by je przyjęła Wysoka Izba i komisja. Sądzę, panie pośle, że po głębszej analizie pan przyzna, że mogąc karać niewinnych ludzi lepiej będzie jeśli trochę rozszerzymy te oczka sieci, przez które może się nawet i przedostanie część ludzi nieuczciwych. Pan też zapewne zaakceptowałby to rozwiązanie, które proponujemy - tym bardziej, że istnieje jeszcze możliwość skorygowania pewnych rozwiązań, a w tej chwili natomiast jest najistotniejsze, żeby ta ustawa emerytalna przeszła, bo jak powiedziałem, wielu emerytów starego portfela żyje autentycznie na granicy ubóstwa.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#PosełZdzisławDubiella">Dodam jeszcze małe sprostowanie do wypowiedzi pana ministra Komorowskiego. Panie ministrze, pan ładnie podkreślił fakt, że w tej chwili w wojsku rzeczywiście nie ma osób, które do 1956 r. pracowały w Informacji Wojskowej, i że te sprawy to dla wojska problem historyczny, natomiast w kontekście ustawy emerytalnej to nie jest problem historyczny, bo te osoby korzystają z takiej a nie innej emerytury. Dlatego rozumiem emocjonalne podejście niektórych kolegów do zapisu art. 13 o charakterze politycznym.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#PosełZdzisławDubiella">Ponieważ nie zabierałem głosu w imieniu klubu, chciałbym, kończąc, powiedzieć tylko, że klub Porozumienia Centrum będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. I jeszcze, jako poseł sprawozdawca, zgłaszam prośbę, żeby odbyć jutro drugie i trzecie czytanie tej naszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Do podjęcia decyzji w sprawie przejścia do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w dniu jutrzejszym rano.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy zmieniającej ustawę o uporządkowaniu stosunków kredytowych (druki nr 936 i 960).</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Teresę Liszcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełTeresaLiszcz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu czterech komisji sejmowych, mianowicie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Budżetu i Finansów, Komisji Polityki Gospodarczej; Polityki Społecznej oraz Ustawodawczej, wnoszę o uchwalenie ustawy o zmianie ustawy zmieniającej ustawę o uporządkowaniu stosunków kredytowych zgodnie z treścią sprawozdania przedłożonego przez komisje w druku nr 960.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PosełTeresaLiszcz">Projektowana ustawa zawiera niewielką, kosmetyczną wręcz poprawkę do uchwalonej w dniu 29 grudnia 1992 r., podpisanej przez prezydenta, nowelizacji ustawy z 1989 r. o uporządkowaniu stosunków kredytowych. Nowela z 29 grudnia 1992 r. przywróciła ustawie o uporządkowaniu stosunków kredytowych jej pierwotny kształt, znosząc zmiany wprowadzone do niej ustawą z 15 lutego 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PosełTeresaLiszcz">Należy tu podkreślić, że ustawa z 15 lutego 1992 r. została zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego przez rzecznika praw obywatelskich - z powodu rażącego naruszenia w niej podstawowych konstytucyjnych zasad prawnych, takich jak niedziałanie prawa wstecz i zasada zaufania obywatela do państwa. Zniesienie mocy tej ustawy w odniesieniu do stosunków kredytowych zaistniałych przed dniem 1 stycznia 1990 r. oznacza przywrócenie ładu prawnego w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#PosełTeresaLiszcz">Rząd, głównie z powodów czysto fiskalnych, konsekwentnie sprzeciwiał się przywróceniu pierwotnej treści ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych, forsując także dla spółdzielców z tzw. starej kolejki mieszkaniowej nowe zasady kredytowania mieszkań, wbrew gwarancjom ustawowym, które otrzymali oni w ustawie z 1989 r. Nie mając woli wykonania ustawy z 29 grudnia 1992 r. rząd starał się na siłę ją zdyskredytować oświadczając, że jest niewykonalna z powodu usterek legislacyjnych w przepisach dotyczących delegacji ustawowych dla Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#PosełTeresaLiszcz">Zdaniem posłów wnioskodawców rozpatrywanego dziś projektu zmiany tej ustawy twierdzenie to nie ma podstaw w rzeczywistości, ponieważ na podstawie identycznie brzmiących delegacji sprzed 15 lutego 1992 r. rząd wydał stosowne rozporządzenia regulujące różne formy pomocy państwa w spłacaniu kredytów mieszkaniowych. Ten pogląd potwierdzają też niektórzy eksperci prawni. Niemniej trzeba przyznać, że dążąc do przywrócenia w 100% pierwotnej wersji ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych autorzy ustawy z 29 grudnia 1992 r. przeoczyli fakt, że obok zmian merytorycznych zasługujących na negatywną ocenę nowela z 15 lutego 1992 r. zawierała też pozytywną modyfikację. Mam na myśli doprecyzowanie upoważnień ustawowych, które należało zachować, zwłaszcza w sytuacji gdy w tym czasie, kiedy trwały wielomiesięczne przepychanki między rządem a Sejmem o zasady kredytowania mieszkań, uległy zmianie (z inicjatywy rządu) niektóre przepisy Prawa bankowego i budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#PosełTeresaLiszcz">W związku z tym: Celem niniejszej małej nowelizacji ustawy z 29 grudnia 1992 r. jest właśnie ulepszenie delegacji zawartych w art. 3 znowelizowanej ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych - ulepszenie w taki sposób, aby nie było już żadnych wątpliwości, że rząd powinien wydać rozporządzenia wykonawcze szczegółowo regulujące sposoby pomocy państwa w spłacaniu kredytów mieszkaniowych, w szczególności przez częściowe umarzanie tych kredytów (gdy chodzi o tzw. mieszkania lokatorskie, finansowane na podstawie umów kredytowych zawartych przed 1990 r.) oraz przez wykup odsetek. Cel ten realizuje art. 1 pkt 1 projektu.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#PosełTeresaLiszcz">Przepis art. 1 pkt 2 projektu przewiduje cofnięcie mocy wstecznej ustawy z 29 grudnia 1992 r. do dnia 1 stycznia 1992 r. — analogicznie do mocy wstecznej ustawy z 15 lutego 1992 r. Nie może tutaj paść zarzut naruszania zasady lex retro non agit, ponieważ chodzi o zmieniony przepis działający wstecz, ale korzystny dla spółdzielców. W tym wypadku uznaje się za dopuszczalne obowiązywanie prawa wstecz, zresztą ustawa z 29 grudnia 1992 r. ma już moc wsteczną, tyle że nie do końca dostosowaną do mocy wstecznej noweli z 15 lutego 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#PosełTeresaLiszcz">W art. 2 projektu potwierdza się expressis verbis obowiązywanie umów o zasiedlenie mieszkań spółdzielczych — umów zawartych pod rządem noweli z 15 lutego 1992 r., to jest od dnia 10 marca 1992 r. do dnia 19 maja 1993 r. Nawiasem mówiąc i bez tego przepisu te umowy obowiązywałyby, ponieważ nie przewiduje się ich wyraźnego wzruszenia, ale dla pewności, ze względu na pojawiające się uprzedzające zarzuty rządu, zamieszczamy ten przepis wyraźnie utrzymujący w mocy wcześniej zawarte umowy kredytowe.</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#PosełTeresaLiszcz">Uchwalenie projektowanej ustawy umożliwi rządowi niezwłoczne wydanie przepisów wykonawczych do ustawy z 29 grudnia 1992 r., a to z kolei umożliwi zagospodarowanie nie zasiedlonych od kilku miesięcy mieszkań spółdzielczych. Ich przyszli lokatorzy, spółdzielcy oczekujący na nie z reguły od kilkunastu lat, nie mogą ich przyjąć, gdyż - na warunkach wprowadzonych przez ustawę z 15 lutego 1992 r. i przepisy wykonawcze do niej - nie stać ich na to. Zasiedlenie tych mieszkań jest sprawą ogromnej wagi i pilną, gdyż z każdym miesiącem przeciętny koszt takiego mieszkania podnosi się o następne kilka milionów, a to spółdzielcom grozi tym, że nigdy nie będą w stanie objąć tych mieszkań; jest to również groźne dla spółdzielń i dla budżetu.</u>
          <u xml:id="u-187.9" who="#PosełTeresaLiszcz">W związku z tym, że w Sejmie znajduje się rządowy projekt ustawy o pomocy państwa w spłacie kredytów mieszkaniowych (zajmuje się nim obecnie właściwa podkomisja), czuję się w obowiązku oświadczyć, że według opinii ekspertów, którymi dysponowały komisje, uchwalenie tego projektu, wbrew twierdzeniom jego autorów, to znaczy rządu, nie rozwiąże problemu zasiedlenia tych pustych mieszkań spółdzielczych, o których przed chwilą mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-187.10" who="#PosełTeresaLiszcz">W tym projekcie proponuje się, by spółdzielca wnosił wkład początkowy w wysokości 20% aktualnych (to znaczy znacznie wyższych niż przedtem, bo obciążonych odsetkami) kosztów rzeczywistych mieszkania. Zmiana ta nie tylko nie znosi czynników zawyżających cenę pustostanów, ale wręcz wzmacnia siłę ich negatywnego oddziaływania. Ten sam zarzut dotyczy ustalenia w projekcie rządowym maksymalnej wysokości kredytu preferencyjnego, to znaczy objętego pomocą państwa, jako iloczynu wielkości powierzchni rzeczywistej mieszkania i przeliczeniowego wskaźnika ceny jednego metra kwadratowego na podstawie przeciętnych kosztów budowy w poprzednim kwartale. Jak wiadomo, każdy metr tzw. pustostanu, nawet gdy wybudowano go stosunkowo oszczędnie, jest z natury rzeczy dużo droższy niż metr normalnego mieszkania nie obciążonego balastem odsetek. W tej sytuacji jedyne racjonalne i sprawiedliwe rozwiązanie tego problemu polega, naszym zdaniem, na jak najszybszym uchwaleniu obecnej ustawy celem umożliwienia wprowadzenia w życie ustawy z 29 grudnia 1990 r. W tym stanie rzeczy projekt rządowy po odpowiednim przepracowaniu - które jest konieczne, ponieważ jest to projekt bardzo źle przygotowany również z legislacyjnego punktu widzenia - mógłby regulować zasady pomocy państwa w spłacaniu kredytów zaciągniętych na budownictwo mieszkaniowe po wejściu w życie nowej ustawy, dotyczyłoby to tylko przyszłości. Sądzimy, że rozwiązanie takie będzie także zgodne z intencją pana prezydenta, który nie po to podpisywał ustawę z 29 grudnia 1992 r., żeby natychmiast została ona przekreślona. Podpisał ją, ponieważ uważał, że jest to być może niedoskonałe, ale jedyne w tym momencie możliwe rozwiązanie nabrzmiałej kwestii zasiedlenia tych około 12 tys. pustostanów. Oczekiwał, jak rozumiemy, takiej nowelizacji, takiej poprawki legislacyjnej do tej ustawy, która w pełni umożliwi rządowi jej wykonanie.</u>
          <u xml:id="u-187.11" who="#PosełTeresaLiszcz">Zgodnie z tą konkluzją wnoszę w imieniu czterech komisji o przyjęcie przedłożonego projektu ustawy na obecnym posiedzeniu, a więc o przejście w dniu jutrzejszym do trzeciego czytania, jeżeli nie będzie poprawek - a nie było ich w czasie prac w komisji - albo jeżeli będą, to nieliczne i proste poprawki. Byłoby niemalże katastrofą społeczną, gdybyśmy w tej sytuacji nie zdążyli uchwalić tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-187.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje ograniczenie wystąpień w debacie nad tym punktem porządku dziennego do 5 minut dla klubów i kół poselskich oraz do 3 minut dla posłów nie zrzeszonych.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę pana posła Tadeusza Bilińskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Żelichowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełTadeuszBiliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kolejny raz Wysoka Izba podejmuje problem kredytowania budownictwa mieszkaniowego, a właściwie kredytowania zadań budownictwa mieszkaniowego, na które zawarto umowy do końca grudnia 1989 r. Wysoka Izba 4-krotnie opowiedziała się za zmianą ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych z dnia 15 lutego 1992 r., a właściwie, jeżeli weźmiemy pod uwagę rezolucję uchwaloną przez Sejm w dniu 8 października 1992 r., aż 5-krotnie. Ostatecznie Wysoka Izba uchwaliła w dniu 29 grudnia 1992 r. ustawę o zmianie ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych. Ustawę tę rząd przyjął bardzo krytycznie. Przedstawiciele rządu w środkach masowego przekazu krytycznie oceniali inicjatorów ustawy, Sejm, mając na uwadze zarówno względy finansowe, jak i prawne, choć odpowiednie ekspertyzy, opinie, w tym Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu, jednoznacznie, jak się wydaje, rozstrzygały tę sprawę. Ciągle jednak było to niewystarczające. Stwierdzenie, że ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o zmianie ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych nie budzi zastrzeżeń pod względem legislacyjnym powinno wystarczyć, a jednak tak nie było i nie jest. W celu zakończenia dyskusji nad tym, czy ustawa jest wykonalna czy nie, został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych. Przedstawione przez panią poseł sprawozdawcę uzasadnienie jest w pełni zadowalające, dlatego też chciałbym skupić uwagę tylko na jednym problemie wynikającym z noweli ustawy.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PosełTadeuszBiliński">Nowela stanowi podstawę prawną, która umożliwia wydanie rozporządzeń Rady Ministrów w sprawie pomocy państwa przy spłacaniu odsetek od zaciągniętych kredytów w bardzo szerokim zakresie rzeczowym, także odpowiadających treści rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 lipca 1992 r., czego domagał się rząd, co rząd postulował. Chciałbym jednak już teraz wyrazić sprzeciw w sprawie ponownego wydania tego samego aktu wykonawczego. Rozporządzenie to, to znaczy rozporządzenie z dnia 4 lipca 1992 r., wprowadziło zasadę spłaty odsetek od zaciągniętych kredytów w wysokości nie mniejszej niż 20% dochodów gospodarstwa domowego brutto, tj. przed opodatkowaniem. Rozporządzenie to jest bardzo krytycznie oceniane przez spółdzielców, którzy ze względu na niskie zarobki coraz częściej nie mogą się wywiązać z nałożonych na nich obciążeń. Petycje, strajki, listy do pana marszałka Sejmu, do pana marszałka Senatu, do przedstawicieli rządu nie przynosiły dotychczas żadnych efektów. Przywrócenie mocy prawnej temu rozporządzeniu grozi bowiem pewnym buntem spółdzielców, powszechnym zaniechaniem spłacania kredytów lub znacznym ograniczaniem tego spłacania. Rozporządzenie to krytycznie oceniła także Wysoka Izba. Wysoka Izba uchwaliła rezolucję w sprawie spółdzielczości mieszkaniowej. Sejm w tej rezolucji wezwał rząd do podjęcia niezwłocznych działań zmierzających do rozwiązania dramatycznej sytuacji spółdzielczości mieszkaniowej, wynikającej z wprowadzenia w życie tego właśnie rozporządzenia. Zdaniem klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, ponowne uchwalenie tego samego rozporządzenia byłoby sprzeczne z wolą Wysokiej Izby, sprzeczne z rezolucją uchwaloną w dniu 8 października 1992 r. Tę zdecydowaną uwagę kierujemy pod adresem rządu, aby zechciał przy ostatecznym opracowaniu rozporządzenia w sprawie pomocy państwa przy spłacaniu odsetek od zaciągniętych kredytów uwzględnić decyzję Sejmu, uwzględnić wolę Sejmu, a zatem uwzględnić uchwaloną przez Sejm w dniu 8 października rezolucję w sprawie spółdzielczości mieszkaniowej. Kończąc swoje wystąpienie w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej oświadczam, że klub w pełni popiera przedłożony Wysokiej Izbie projekt i wnosi o niezwłoczne przystąpienie do trzeciego czytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę pana posła Stanisława Żelichowskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Władysław Reichelt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełStanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego, którzy byli również współautorami pierwszej wersji projektu ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych, podzielają całkowicie argumenty przedstawione z tej trybuny przez panią poseł sprawozdawcę. Po wielogodzinnych dyskusjach na temat uporządkowania stosunków kredytowych - najpierw podczas obrad plenarnych Sejmu, na posiedzeniach połączonych komisji, w Senacie, chciałem tylko ustosunkować się do dwóch spraw.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PosełStanisławŻelichowski">Po pierwsze, pan poseł z klubu liberałów sugeruje, że ten projekt nie jest taki, by warto było go poprzeć. Pragnę przypomnieć, z jakimi hasłami szli w 1989 r. do wyborów liberałowie. Odczytam krótki fragment programu liberałów. „Chcemy złamać monopol przedsiębiorstw państwowych w budownictwie, urynkowić gospodarkę mieszkaniową, łącząc to z szerokim kredytowaniem, tak aby mieszkania były powszechnie dostępne”.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Piękne słowa.)</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie bójmy się jutra.)</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#PosełStanisławŻelichowski">Tak więc jeśli chodzi o hasła, które kiedyś głosili liberałowie, dzisiaj, ponieważ nie chcemy wobec zbliżających się wyborów odbierać liberałom szansy, popieramy ten projekt i hasła, które kiedyś głosili.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#PosełStanisławŻelichowski">Wczoraj też z trybuny padały takie argumenty — nikt nie zgłaszał merytorycznych zastrzeżeń do tego projektu — twierdzono, że w budżecie nie ma na to środków, pytano, komu zabrać, by komuś dołożyć. Przypominam, że budżet składa się z dwóch części, z których jedna — wpływy do budżetu, jest ważniejsza, rozdzielenie zaś tych wpływów to jest sprawa wtórna. Wczoraj długo mówiliśmy o tym. Gdyby obanderolowano papierosy, gorzałę, inne rzeczy, jakie byłyby wówczas wpływy do budżetu? Chodzi o to wszystko, czego w ostatnich dniach nie zrobiono, a co szczególnie bulwersuje opinię publiczną. Wielu wojewodów kupiło sobie drogie zachodnie samochody. Pamiętam, że jeszcze niedawno jednego z wojewodów usunięto ze stanowiska za to, że kupił sobie jakiegoś tam forda — dziś stało się to nagminne. Myślę, że jeżeli będziemy walczyli o zwiększenie wpływów, a nie tylko zastanawiali się, komu zabrać, to będzie również szansa na zrealizowanie tego projektu. Popieram więc wniosek pani poseł sprawozdawcy o przejście do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Reichelta w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Programu Liberalnego. Następnym mówcą będzie pan poseł Jerzy Niczyperowicz, NSZZ „Solidarność”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełWładysławReichelt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiem, że koledzy z PSL chcieliby, żebym nie występował, ale muszę jednak zabrać głos. Dziwię się, że koledzy z PSL, którym nikt nie dopłaca do ich domów - sami ponoszą koszty utrzymania i budowy, spłacają kredyty - opowiadają się za tym, by w mieście, w spółdzielczości, kosztem ich podatków, podatników, dopłacać do mieszkań. Wnoszę w imieniu liberałów o odrzucenie tego projektu, gdyż nie wiem, jakim cudem on się tu znalazł. Przecież trzeba powiedzieć, że obecnie w komisji jest projekt rządowy, w którym proponuje się ten problem rozwiązać w inny trochę sposób. I nie tak proponował prezydent, podpisując ustawę, jak to przedstawiła pani posłanka Liszcz, tylko miał inne intencje. Dlatego wnoszę o odrzucenie projektu.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PosełWładysławReichelt">Rozszerzenie projektu sejmowego, jak proponują posłowie, członkowie komisji... Chodzi o obciążenie podatników, żeby grupa... Już nie wiem, bo raz na posiedzeniu komisji wymienia się 12 tys. mieszkań - pustostanów, drugi raz - 28 tys., w końcu trzeba się zdeklarować, ile jest tych pustostanów. Na siłę kosztem podatników chce się uszczęśliwić mieszkaniami kilkanaście albo kilkadziesiąt tysięcy rodzin. Jeżeli te mieszkania zostaną zasiedlone, to nigdy ci, co te mieszkania zasiedlą, nie spłacą tych sum, które należy spłacić, a państwo przez kilkadziesiąt lat będzie te sumy spłacało kosztem podatników. Czy nie lepiej zaproponować spółdzielczości innego sposobu zasiedlenia tych mieszkań? Czemu np. nie zmienić tak prawa, by spółdzielczość mogła te mieszkania wynająć według stawek obowiązujących na rynku, jako mieszkania komercyjne? - w ten sposób ograniczyłoby się spółdzielczości straty. Jeśli zaś chodzi o tych, co czekali kilkanaście lat, o czym niektórzy posłowie mówili, to wydaje mi się, że będzie dla nich lepiej, jeżeli jeszcze trochę poczekają, aż będą nowe rozwiązania, znacznie tańsze, które umożliwią im zasiedlenie własnego mieszkania. Twierdzimy cały czas, że społeczeństwo jest ubogie. Dlaczego więc dodatkowo obciążać je następnym ciężarem? Puste, nie zasiedlone mieszkania przede wszystkim obciążają spółdzielnie, których przedstawiciele nie mieli wyobraźni w działaniu, podejmowali decyzje o dalszym inwestowaniu w myśl zasady: jakoś to będzie, wyłudzimy od rządu pieniądze. I tak niestety jest, takie metody stosujemy do dzisiaj - rząd i Sejm pod ścianę, straszenie ulicą i podburzanie ludzi zamiast konstruktywnych działań na przyszłość. O tym jednak można mówić godzinami, a spółdzielczość mieszkaniowa wie swoje. I niestety, spółdzielczość mieszkaniowa znajduje swoich obrońców. Już czas, żeby zasoby spółdzielni, czyli budownictwo mieszkaniowe sprywatyzować, już czas. Musi w krótkim czasie powstać nowa spółdzielczość, na zdrowych zasadach. Czas przestać doraźnie grzebać w starych śmieciach i reanimować trupa. Nie takie intencje przyświecały panu prezydentowi, kiedy zażądał nowych rozwiązań, podpisując ustawę.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Przepraszam pana posła...</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#komentarz">(Poseł Władysław Reichelt: Dziękuję panom posłom.)</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Chciałbym prosić panów posłów o zachowanie spokoju,...</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#WicemarszałekHenrykBąk">... bo będę wyczytywał nazwiska. Przecież to przeszkadza. Jak przemawiacie, to denerwujecie się, kiedy inni wam przeszkadzają. Jak przemawia ktoś inny, to chętnie byście przeszkadzali. Bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę pana posła Jerzego Niczyperowicza o zabranie głosu. Następnym mówcą będzie pan poseł Antoni Dzierżyński w imieniu Koła Poselskiego Unii Polityki Realnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełJerzyNiczyperowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odrzucenie przez Sejm w dniu 31 marca 1993 r. stanowiska Senatu w sprawie ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o zmianie ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych spowodowało wrzawę w środkach masowego przekazu. Starano się zdyskredytować ustawę i naświetlić jednostronnie skutki tej ustawy. W telewizji politycy i wysocy urzędnicy rządowi krytykowali ustawę i przy okazji straszyli kredytobiorców dwucyfrowymi kwotami — mowa o milionach — spłatami miesięcznymi kredytów mieszkaniowych, które wynikać miały z realizacji tej ustawy. Co więcej owi politycy i urzędnicy często nawiedzali Belweder, chcąc nakłonić prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, by nie podpisywał ustawy. Prezydent jednak ustawę podpisał i sprawa powinna być w tym momencie właściwie zakończona, ale... Ale rząd od początku przeciwny poselskiemu projektowi ustawy zasygnalizował trudności w zakresie możliwości realizacji ustawy. Stwierdził mianowicie, iż ustawa nie daje mu upoważnienia do wydawania przepisów wykonawczych, zawierających zasady przejściowego wykupu odsetek od kredytów mieszkaniowych, i tym samym uznał, iż ustawa jest niewykonalna. Tego stanowiska rządu ośmielam się nie podzielać. Zdaniem klubu NSZZ „Solidarność” ustawa o uporządkowaniu stosunków kredytowych wraz ze zmianą wprowadzoną w dniu 29 grudnia 1992 r. zawiera stosowną delegację do wydania rozporządzenia wykonawczego. Stanowi ją przepis — art. 3 ust. 2 pkt 2 ustawy — na podstawie którego, nawiasem mówiąc, wydano już np. 1 października 1991 r. rozporządzenie Rady Ministrów: w sprawie zasad i trybu wykupywania należności banków z tytułu odsetek od kredytów mieszkaniowych. Tak więc uważamy, że ustawę nie tylko można, lecz należy pilnie realizować. Dla uniknięcia jednak wszelkich niedomówień, a szczególnie sporów interpretacyjnych, klub nasz udziela pełnego poparcia omawianej dzisiaj drobnej nowelizacji ustawy, polegającej na skreśleniu pkt. 2 w art. 1 w ustawie o zmianie ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych z dnia 29 grudnia 1992 r. Jednocześnie popieramy nadanie mocy wstecznej ustawie z 29 grudnia 1992 r., od 1 stycznia 1992 r., analogicznie do mocy ustawy z 15 lutego 1992 r., która to ustawa stała się, jak pamiętamy, źródłem głównych nieszczęść dla kredytobiorców sprzed 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PosełJerzyNiczyperowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czas upływa, pustostanów nie ubywa. Nadal nie zasiedlonych jest ok. 12,5 tys. mieszkań. Lokatorzy czekają, ceny pustostanów rosną. W imieniu klubu NSZZ „Solidarność” proponuję w czasie tego posiedzenia Sejmu przystąpić do trzeciego czytania ustawy, na którą czeka kilkadziesiąt tysięcy rodzin. Zwlekać dłużej nie można. Klub nasz będzie głosował za uchwaleniem ustawy w wersji zawartej w druku nr 960.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Dzierżyńskiego w imieniu Koła Poselskiego Unii Polityki Realnej. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Węgłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełAntoniDzierżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sama nazwa ustawy - o uporządkowaniu stosunków kredytowych - w swej istocie jest śmieszna. Nie prowadzi ona do żadnego uporządkowania, lecz wprowadza z powrotem bałagan w stosunkach kredytowych. A w ogóle co to są stosunki kredytowe? Jeśli mówimy o kredytach, to mamy na myśli umowę. Jeśli to jest umowa, to mówimy o umowie, a nie o żadnych stosunkach. Jeżeli zaś chodzi o umowy kredytowe to: Kto z kim zawierał te umowy? Umowy zawierały państwowe spółdzielnie mieszkaniowe z państwowym bankiem PKO i państwowymi przedsiębiorstwami budowlanymi. I tak było, i chcemy wracać do tego samego, co już było, choć się nie sprawdziło.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PosełAntoniDzierżyński">Odnośnie do tych pustostanów, jest proste wyjście. Jeżeli spółdzielnie nie mogą mieszkań sprzedać, to niech oddadzą za długi bankowi PKO, a bank PKO niech zarządzi licytację. Sprzeda się to po 4 mln zł, to dobrze, a nie sprzeda po 4 mln, to sprzeda się po 2 mln zł. Każdy towar jest do kupienia, tylko zależy, za jaką cenę.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PosełAntoniDzierżyński">Unia Polityki Realnej jest zdecydowanie przeciwko wszelkim dotacjom, subwencjom, umorzeniom etc., bo to prowadzi do tego bałaganu, który już mieliśmy przez tyle lat i który nie przyniósł niczego dobrego. Jesteśmy przeciwni nowelizacji i wszelkim kolejnym inicjatywom idącym w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę pana posła Stanisława Węgłowskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Ruch dla Rzeczypospolitej. Następnym mówcą będzie pani poseł Teresa Liszcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PosełStanisławWęgłowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mamy obecnie do czynienia z taką sytuacją, że około 1600 tys. polskich rodzin czeka na upragnione mieszkanie, a tymczasem około 12,5 tys. już wybudowanych mieszkań nie można zasiedlić. Koszt tych mieszkań rośnie z każdym miesiącem, a możliwość ich zasiedlenia maleje. Gdyby nie zła wola rządu, ta ustawa nie byłaby konieczna - zasady umarzania i spłaty kredytów mieszkaniowych mogłyby być uregulowane w przepisach wykonawczych. Ale zła wola jest - i jest to bardzo zła wola. Dlatego zła, że przedstawiciele rządu posługują się nie sprawdzonymi danymi w obronie własnego błędnego stanowiska. Rząd przyznał sobie prawo weryfikowania ustaw sejmowych, oświadczając przez swoich przedstawicieli, że nie będzie realizował nie akceptowanych przez siebie przepisów.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PosełStanisławWęgłowski">Trudno się dziwić, że w takim stanie rzeczy konieczne było doprowadzenie do zaprzestania działalności jednego z tych organów. Jeśli Sejm miałby być sprowadzony do roli doradczego organu rządu, to byłby to zbyt kosztowny doradca. Zachodzi obawa, że Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa postanowiło się zemścić na lokatorach za brak spolegliwości Sejmu. Zemsta ta miałaby polegać na tym, że zamiast miesięcznej spłaty w wysokości 25% dochodów rodziny lokatorzy zobowiązani byliby uiszczać kilka lub kilkanaście milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#PosełStanisławWęgłowski">Niepokój, spowodowany rozpowszechnianiem informacji o takim zagrożeniu, wywołany był bezpodstawnie. Rząd wie, że po uchwaleniu tej drobnej poprawki realizacja ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. stanie się konieczna. Nic nie stało na przeszkodzie, aby to rząd, a nie posłowie, był inicjatorem tej regulacji prawnej. Jest smutną okolicznością, że rząd angażuje się emocjonalnie w obronę złej sprawy, uciekając się do merytorycznie błędnej argumentacji. Miało to miejsce w twierdzeniu, że Prawo bankowe wyklucza realizację umorzeń. Byłoby dobrze, gdyby ministrowie zasięgnęli opinii ekspertów przed publicznym zaprezentowaniem takiej motywacji i nie powoływali się na nieprawdziwe uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#PosełStanisławWęgłowski">Najsilniejszym argumentem podnoszonym przez rząd jest brak środków budżetowych na realizację ustawy. Według szacunków rządu chodzi tu o kwotę około 5 bln zł, według wyliczeń ekspertów współpracujących z komisją sejmową jest to kwota 3–3,5 bln zł. Na wykup odsetek od kredytów mieszkaniowych została w budżecie zapewniona kwota 9750 mld zł, jednakże gwałtowne załamanie budownictwa mieszkaniowego spowodowało, że w I kwartale b.r. wykorzystano na ten cel zaledwie 1540 mld zł. Możemy mieć do czynienia z taką sytuacją, że nie skorzystamy z możliwości częściowego umorzenia kredytów, mieszkania będą stały puste i będą drożały, a w budżecie zostanie kilka nie wykorzystanych bilionów. To już miało miejsce w 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#PosełStanisławWęgłowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpatrując po raz kolejny ten problem, trzeba ustalić przyczyny, które spowodowały taki stan rzeczy. Otóż stało się to za sprawą błędnego systemu kredytowania budownictwa mieszkaniowego. Mamy bowiem do czynienia z taką sytuacją, że lokator będzie spłacał miesięcznie określoną ratę kredytu niezależną od tego, jak wielkie mieszkanie posiada. Zdarzać się może, iż właściciel małego mieszkania będzie płacił kilkakrotnie więcej niż posiadacz dużego mieszkania. Tych nieprawidłowości jest więcej, ich obrona jest obroną złej sprawy. Dlatego też powinniśmy uchwalić tę drobną korektę, traktując ją jako pierwszy etap porządkowania całego systemu kredytowego.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#PosełStanisławWęgłowski">Klub RdR będzie głosował za przyjęciem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę panią poseł Teresę Liszcz o zabranie głosu w imieniu Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełTeresaLiszcz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tym razem będę mówiła bardzo krótko. Występuję w imieniu mojego klubu, klubu Porozumienia Centrum, który zobowiązał mnie do oświadczenia, że w pełni popiera projekt przedłożonej ustawy i opowiada się również za jego możliwie najszybszym uchwaleniem, a więc przejściem jeszcze na tym posiedzeniu do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PosełTeresaLiszcz">Takie stanowisko mojego klubu jest oczywiste. Jak każda partia, która odwołuje się w swoim programie do wartości chrześcijańskich, w centrum stawiamy rodzinę, dobro rodziny jest dla nas dobrem ogromnie ważnym, zasługującym na ochronę państwa i społeczeństwa. Mieszkanie z kolei jest elementarnym warunkiem prawidłowego, normalnego rozwoju tej rodziny, a więc nie jest ono zwyczajnym towarem, takim jak każdy inny. Oczywiście w rozwiniętej gospodarce kapitalistycznej, w zamożnym społeczeństwie, mieszkanie może być towarem, chociaż nawet tam każdy, kto nie jest w stanie zapewnić sobie mieszkania własną pracą, otrzymuje je od społeczeństwa. W naszych warunkach trudno mówić o tym, żeby mieszkanie mogło być traktowane jako towar. To jest pierwszy argument, który już mógłby wystarczyć.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PosełTeresaLiszcz">Jest jeszcze drugi argument - kwestia poszanowania prawa i poszanowania praw nabytych. To nie jest tak, że ci spółdzielcy chcą mieszkania za darmo, oczekują zafundowania go przez państwo, przez innych podatników. Ci spółdzielcy to są z reguły ludzie oczekujący kilkanaście - do dwudziestu - lat w kolejce mieszkaniowej, to ludzie, którzy w latach siedemdziesiątych włożyli pieniądze o zupełnie innej wartości niż ta, jaką mają one obecnie. Mam przykład z lubelskiej spółdzielni mieszkaniowej, która wydaje zaświadczenia o aktualnej wysokości wkładu mieszkaniowego. Otóż kwota 25 tys. zł, złożona w 1975 r., po doliczeniu odsetek urosła do 37 tys. zł. Mam to na piśmie, jeżeli ktoś z państwa nie wierzy - chodzi o pieniądze przelane przez zakład na konto swojego pracownika i w całości przez pracownika spłacone. Część wkładów na książeczce mieszkaniowej - w zależności od czasu, w jakim pieniądze zostały włożone - jest nieco lepiej oprocentowana czy zrewaloryzowana, ale też nie w pełni. To jest powód drugi - poszanowanie prawa zobowiązuje nas do zachowania w wypadku tych spółdzielców warunków kredytowania, które mieli obiecane, i właściwego zwaloryzowania ich wkładów.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#PosełTeresaLiszcz">Jest jeszcze trzeci element, ekonomiczny. Upór rządu w negowaniu tego projektu ustawy, który przywracał spółdzielcom ze starej kolejki dawne zasady kredytowania, upór godny lepszej sprawy, sprawił, że przez miesiące targów parlamentu z rządem o tę ustawę pustostany podrożały wielokrotnie. Grozi to wielkimi negatywnymi konsekwencjami nie tylko dla samych spółdzielców, ale również dla budżetu państwa, w ramach którego będzie musiało nastąpić - takie czy inne - rozwiązanie tej sprawy. Problem nie leży w lepszej czy gorszej ustawie, ale w złej polityce kredytowej, horrendalnych odsetkach - nie zawdzięczamy ich ani spółdzielcom, ani ustawie.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#PosełTeresaLiszcz">Z tych powodów będziemy głosować - tak jak zapowiedziałam - za rychłym przyjęciem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa pana Wojciecha Rzepkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy zmieniającej ustawę o uporządkowaniu stosunków kredytowych, połączone z pierwszym czytaniem rządowego projektu ustawy o pomocy państwa w spłacie kredytów na cele budownictwa mieszkaniowego, z uwagi na limit czasu poświęcone było praktycznie prezentacjom obu tych ustaw i odpowiedziom na zgłaszane pytania. Stąd też zmuszony jestem zająć uwagę pań i panów posłów dwoma kwestiami dotyczącymi omawianego dziś projektu.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Po pierwsze, jego oceną formalno-prawną oraz skutkami finansowymi, jakie ten projekt niesie. Sądzę - i to miałem okazję powiedzieć w czasie pierwszego czytania - że autorzy poselskiego projektu ustawy i strona rządowa zgodni byli, że należy uregulować dwie kwestie, a mianowicie:</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">— rozszerzyć ograniczony ustawą z dnia 29 grudnia 1992 r. zakres kompetencji Rady Ministrów — w pierwszym rzędzie o możliwość przejściowego wykupu odsetek od kredytów bankowych,</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">— uregulować system spłat kredytów mieszkaniowych zaciągniętych przed 1 stycznia 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Nie może budzić zastrzeżeń twierdzenie, że z uwagi na olbrzymie oczekiwanie na te regulacje niezbędne jest, by były one wprowadzone w sposób szczególnie uważny i czytelny w powszechnym odbiorze. Wyrażam pogląd, iż celowi temu lepiej odpowiada formuła jednoznacznego opisania zakresu i formy udzielania pomocy - co proponuje projekt rządowy - niż wprowadzanie ustawy o zmianie ustawy zmieniającej ustawę, co nawet prawnikom stwarza trudności w ustaleniu stanu prawnego, tym bardziej że przeprowadzone regulacje będą miały moc wsteczną aż od 1 stycznia 1990 r. Chciałbym raz jeszcze podkreślić, że zakres i cel tej regulacji jest w obu przypadkach taki sam. Projekt rządowy różni się po prostu sposobem podejścia do tych spraw.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Sposób regulacji zaproponowany w wersji poselskiej może jednak budzić pewne wątpliwości formalne, jak również wątpliwości merytoryczne, zwłaszcza w stosunku do grupy kredytobiorców, którzy zawierali umowę przed 1990 r., a więc w stosunku do kwestii stanowiącej jądro tego problemu czy tych sporów, o których panie i panowie posłowie mówili jako o elemencie dyskusji między parlamentem a rządem. Zakres i sposób pomocy państwa dla tej grupy, dla tych kredytobiorców — w tym także umarzanie kredytów — regulowane były kolejnymi rozporządzeniami Rady Ministrów, do których zresztą odwołują się teksty umów zawieranych przez PKO. Stwierdzić jednak należy, że rozporządzenia te utraciły moc obowiązującą. Stało się tak dlatego, że podstawy prawne tych aktów zostały uchylone bądź zmienione (w jednym przypadku, w odniesieniu do rozporządzenia z 1988 r., uchylenie w części dotyczącej umorzeń i okresów spłat jest wynikiem działania bezpośredniej normy ustawowej). Powszechnie przyjęta wykładnia, jak również wyrażone w uchwale Rady Ministrów zasady techniki prawodawczej jednoznacznie wskazują, że „jeżeli uchyla się ustawę, na podstawie której wydano akt wykonawczy, albo uchyla się lub zmienia jedynie przepis ustawy upoważniający do wydania aktu wykonawczego” — a więc to jest akurat ten przypadek, z którym mamy do czynienia — „to oznacza to, że taki akt wykonawczy traci moc obowiązującą z dniem wejścia w życie nowej ustawy”. Tak więc rozporządzenia Rady Ministrów wydane na podstawie ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych utraciły moc z dniem wejścia w życie ustaw zmieniających, a powtórne przywrócenie brzmienia delegacji w sposób oczywisty nie przywraca aktów już raz uchylonych.</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">W omawianym przypadku sprawa jest tym bardziej ewidentna, że proponowane brzmienie art. 1 pkt 1 poselskiego projektu ustawy nadaje normom delegacyjnym inne brzmienie niż to, które było podstawą rozporządzeń wydanych w 1990 i 1991 r. To samo dotyczy rozporządzenia z 1988 r., w którym była uregulowana m.in. kwestia umorzeń kredytów, gdyż zostało ono uchylone wprost przepisem ustawowym.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Reasumując, dla jasności stwierdzić należy, że obecnie istnieją wyłącznie upoważnienia dla Rady Ministrów, brak jest natomiast obowiązujących w tej mierze rozporządzeń. Oczywiście sytuacja ta nie jest sama w sobie naganna, bowiem zaproponowana zmiana ustawy stwarza Radzie Ministrów możliwość uregulowania zakresu, zasad i trybu udzielania pomocy także w stosunku do kredytów zaciągniętych przed 1989 r. Pozostaje jednak pytanie, czy zamysłem projektodawców było pozostawienie Radzie Ministrów pewnej swobody w regulowaniu tych spraw i czy nie bardziej czytelne, a jednocześnie poddane pełnej kontroli parlamentu nie byłoby ustalenie zakresu pomocy dla tej szczególnej kategorii kredytobiorców w samej ustawie, co proponuje projekt rządowy? Wydaje się, że rozstrzygnięcie tych kwestii powinno nastąpić przed uchwaleniem przez Wysoką Izbę projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Przechodząc do drugiej podstawowej kwestii przypomnieć należy, że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 1989 r. o uporządkowaniu stosunków kredytowych środki przeznaczone na udzielanie pomocy, jej kierunki i cele określa ustawa budżetowa. W ocenie rządu, w szczególności w ocenie ministra finansów, nie są one wystarczające do zaspokojenia wszystkich oczekiwań projektodawców. Trzeba natomiast zwrócić uwagę, że jeżeli ustawa pociąga za sobą wydatki budżetowe, musi ona jednocześnie wskazywać źródła ich pokrycia, czego ani w przypadku ustawy z 29 grudnia 1992 r., ani obecnej nowelizacji autorzy nie uczynili. Należy podkreślić, że rząd przy ustalaniu zakresu pomocy dla kredytobiorców zobowiązywać będą rozstrzygnięcia ustawy budżetowej. Innymi słowy, jeżeli kolejna nowelizacja ustawy ma przynieść skutki zgodne z intencją wnioskodawców, konieczna będzie nowelizacja ustawy budżetowej. Nowelizacja ustawy budżetowej utrzymując nie zmienioną kwotę przeznaczoną na przejściowy wykup odsetek, a więc 9750 mld zł, musi w ocenie rządu sprowadzić się do zwiększenia wydatków budżetowych o kwotę 5 bln zł (jak pamiętam, posłowie wymieniają tu kwotę 3 bln), z przeznaczeniem na ewentualne umorzenia. Oczywiście będzie to odrębna, suwerenna decyzja Sejmu. Obowiązkiem rządu jest jednak przypomnienie, że oznacza to zwiększenie deficytu budżetowego, co, jak wiadomo, nie jest czy nie powinno być możliwe. Jeśli więc mamy szukać na gruncie finansowym rozwiązania problemu i sposobów zasiedlenia tych mieszkań, należałoby znaleźć kompromis. I właśnie projekt ustawy zgłoszony z inicjatywy rządu taki kompromis w tym obszarze proponuje.</u>
          <u xml:id="u-203.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Omawiany obecnie projekt ustawy poselskiej naszym zdaniem próbuje uzyskać więcej, niż pozwala na to dzisiaj ustawa budżetowa, dając jednakowoż rządowi, jak to rozumiemy, plenipotencję, wolną rękę w sprawie ustalenia zakresu i sposobu pomocy dla kredytobiorców. Wszystkie poruszone wyżej kwestie przedstawiam pod rozwagę Wysokiej Izby przed kolejnym czytaniem rozpatrywanego dzisiaj projektu. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-203.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Czy pani poseł sprawozdawca chciałaby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełTeresaLiszcz">Wysoki Sejmie! Przepraszam, że troszkę się naprzykrzam w tej sprawie, ale chcę skorzystać z prawa sprawozdawcy i ustosunkować się do niektórych stwierdzeń pana ministra, a także do niektórych wcześniejszych głosów.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PosełTeresaLiszcz">Po pierwsze, mylące jest twierdzenie pana ministra, że projekt rządowy, który znajduje się obecnie w podkomisji, rozwiązuje ten sam problem, bo projekt rządowy zasadniczo przedstawia inne rozwiązanie. Rozwiązanie to oznacza obalenie ustawy z 29 grudnia 1992 r. i przywrócenie zasad podobnych do tych, które proponował Senat, a które Sejm stanowczo odrzucił. A więc po raz piąty chyba wraca projekt rządowy do pomysłu utrącenia starych zasad kredytowania dla spółdzielców ze starej kolejki, którym były one zagwarantowane ustawą z 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#PosełTeresaLiszcz">Po raz wtóry wraca rząd do rozwiązania sprzecznego z konstytucją, zakwestionowanego przez rzecznika praw obywatelskich. Pan minister twierdzi, że to jest osiągnięcie tego samego celu - przepraszam, ale cele są zupełnie różne. Nasz zasadniczy cel został osiągnięty ustawą z 1992 r. Ta ustawa, proszę państwa, już obowiązuje. O niej trzeba mówić jako o prawie obowiązującym. Chodzi tylko o drobną kosmetykę, która wytrąci rządowi z rąk argument - czy raczej pretekst - którym usprawiedliwia niewykonywanie tej ustawy. To zadanie dzisiejsza nowela w pełni realizuje. Kilka ekspertyz to wyraźnie potwierdza. Oczywiście, żadnych dodatkowych kosztów ta ustawa już nie pociąga, bo ona służy tylko wdrożeniu ustawy, która już obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#PosełTeresaLiszcz">Jeżeli chodzi o metodę legislacji, pan minister twierdzi, że projekt rządowy jest lepszy, bardziej klarowny. Powołuje się też na opinie (bo moja ocena mogłaby tutaj być uważana za nieobiektywną) ekspertów niezależnych, spoza Sejmu, którymi dysponują wszystkie zainteresowane komisje, gdzie jest wyraźnie powiedziane, że projekt rządowy jest nie do przyjęcia z legislacyjnego punktu widzenia. Przede wszystkim dlatego, że to jest głównie przewodnik po rozporządzeniach. Treść własna normatywna ustawy jest minimalna, właściwie w całości odsyła do rozporządzeń, przy czym nie do przyjęcia jest klauzula derogacyjna. W ten sposób uchyla się ustawę z 1989 r. o uporządkowaniu stosunków kredytowych w części regulowanej przez tę ustawę i de facto rozporządzenia. W związku z tym nie wiadomo, czy np. w wypadku umorzeń wprowadzonych do ustawy o uporządkowaniu stosunków kredytowych, a raczej przywróconych w ustawie z 29 grudnia 1992 r., sprawa pozostaje bez zmian, bo nie jest uregulowana w rządowym projekcie ustawy, czy też nie. W intencji rządu, sądzę, że nie, ale jeżeli literalnie to odczytujemy, to zostaje. Jest to technika legislacyjna absolutnie nie do przyjęcia. Wbrew pozorom ta nowelizacja, chociaż piętrowa, bo to jest zmiana zmiany, dla prawnika jest absolutnie czytelna i prosta.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#PosełTeresaLiszcz">Drugi problem, problem kosztów. Oczywiście ten projekt nie musi zawierać w uzasadnieniu źródła pokrycia, bo on żadnych kosztów nie wywołuje i do tego mogłabym się ograniczyć, ale nie zrobię tego.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#PosełTeresaLiszcz">W budżecie jest przewidzianych prawie 10 bilionów, bodajże 9750 mld zł na przejściowy wykup odsetek na pomoc mieszkaniową. Z informacji pani minister Herbst złożonej na posiedzeniu komisji wynika, że w pierwszym kwartale wykorzystano z tej sumy około 1,5 bln, to znaczy, że już jest rezerwa. A ponieważ jest marazm w budownictwie mieszkaniowym, mało się buduje i ludzie nie obejmują mieszkań, bo ich w ogóle na to nie stać, to znaczy, że wydatki będą mniejsze, tak jak to było w ub. r., kiedy pan minister budownictwa szerokim gestem zwrócił ze swojej działki przeznaczonej na cele budowlane 2,5 bln zł jako zbędne. Już dzisiaj można przewidywać, że będzie podobna historia, czyli akurat ta nadwyżka wystarczy na pokrycie kosztów wynikających z postanowień ustawy z 29 grudnia 1992 r., czyli na wykonanie zobowiązań wobec spółdzielców, mających gwarancje według starych zasad kredytowania.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#PosełTeresaLiszcz">Dlatego wbrew stanowisku rządu, który dużo zrobił w tej sprawie, żeby zaszkodzić, żeby trzymać te mieszkania puste przez wiele miesięcy, narażając wszystkich na koszty i stresy, wbrew jego opinii trzeba wreszcie zakończyć sprawę i na tym posiedzeniu uchwalić tę nowelę.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Do podjęcia decyzji w sprawie projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Pilarczyk: Chcę zadać pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę, w sprawie formalnej?</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Pilarczyk: Pan marszałek nie był łaskaw spojrzeć na ławy, a ja mam jeszcze pytanie do pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Panie pośle, mógł pan krzyknąć, a wówczas spojrzałbym w pańską stronę. Tak więc umawiamy się i Wysoka Izba to akceptuje, że jeszcze tylko to jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-206.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-206.8" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-206.9" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Panie pośle, ale na przyszłość proszę nie spóźniać się i nie posądzać mnie, że tendencyjnie nie patrzę w pańską stronę, bo takiej intencji nie miałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełJerzyPilarczyk">Panie marszałku, naprawdę nie śmiałbym z ław poselskich krzyczeć do pana marszałka. Zgodnie z regulaminem Sejmu podniosłem rękę, ale pan marszałek tego nie zauważył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę mówić, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełJerzyPilarczyk">Mam pytanie do pana ministra, bo pan minister bardzo rzeczowo i kompetentnie wyraził się o naszym projekcie. Natomiast chcę zapytać pana ministra, jako przedstawiciela rządu, jak sobie wyobraża rozwiązanie tego problemu, który od kilkunastu miesięcy, a może nawet kilku lat nie jest rozwiązany. Zdaję sobie z tego sprawę, że wspomagają go tu dzielnie pan poseł Reichelt, pan poseł Dzierżyński, posłowie, którzy mają bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Panie pośle, to miało być pytanie, a pan rozpoczyna dyskusję. Proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełJerzyPilarczyk">... ale jak mają rozwiązać te problemy spółdzielcy, którzy mają puste kieszenie, i w tej chwili te mieszkania są nie zasiedlone. Jak resort i rząd wyobraża sobie rozwiązanie tego problemu? Proszę bardzo, panie ministrze, żeby pan zechciał jednak powiedzieć w imieniu rządu, przed podjęciem jutrzejszej decyzji, jak to rozwiązać?</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Czy pan minister pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nie ma pan obowiązku, ale jeżeli zechciałby pan, to proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł postawił mnie w bardzo trudnej sytuacji z dwóch powodów. Po pierwsze, dlatego że pewnie wszyscy wyczuwamy pewne niedostatki w projekcie, który dzisiaj omawiamy, w szczególności w projekcie rządowym, który oczywiście nie jest przedmiotem dzisiejszej debaty, ale o którym tutaj już i pani poseł Liszcz mówiła, wskazując również na pewne jego niedostatki. Zresztą nie chcę polemizować w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Natomiast odnośnie do tej kwestii, którą dzisiaj rozpatrujemy, tej, która dotyczy bardzo określonej grupy ludzi - przepraszam, że uchylam się w tym momencie od wypowiedzi na temat rozwiązania problemu mieszkaniowego w ogóle, bo nie sądzę, żeby było na to miejsce, czas i możliwości, żeby te kwestie omawiać - to są dwie nieco różne propozycje jej rozwiązania. Przy czym, według naszej oceny, jeśli państwo mają ten projekt rządowy (nie będę tego powtarzał, bo to jest znane), to jest to mniej więcej konstrukcja przewidziana w poprawce Senatu do projektu ustawy z 1989 r., jednakże z pewnym istotnym uelastycznieniem tej propozycji. To jest oczywiście pogląd rządu, który my przedkładamy Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Jeszcze jedna kwestia. Chciałbym bardzo mocno podkreślić, że celowo zaproponowaliśmy tę wersję, oczywiście przedkładając ją do dyskusji, do dalszych rozważań, z zamiarem, żeby ten zakres pomocy był uregulowany ustawowo, a więc żeby decyzję w tym względzie podjęła Wysoka Izba. To jest oczywiste, że inny jest sposób patrzenia wnioskodawców. Sądzę, że nie trzeba o tym wiele mówić, bo sprowadza się to — jak się wydaje — do reaktywowania zasad, które obowiązywały przed rokiem 1990. Króciuteńko przypomnę, że to jest 10% wkładu własnego przyszłego lokatora, 30% umorzenia i 60% spłaty przy stopie jednoprocentowej. To są dane w odniesieniu do mieszkań lokatorskich, w odniesieniu do mieszkań własnościowych te liczby są nieco inne. Ale żeby już nie przedłużać, podałem tylko jeden przykład.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Proszę państwa, to są jakby dwa spojrzenia na tę samą kwestię. Jedno rozwiązanie jest bardziej kosztowne, drugie mniej kosztowne i chcielibyśmy, żeby Wysoka Izba zdecydowała się na przyjęcie któregoś z nich. Rozumiem, że taka decyzja znajduje się w gestii Wysokiej Izby, z tym jednym zastrzeżeniem, że według mnie, jak też według opinii ekspertów pozarządowych, jeśli tu wolno sparafrazować w pewien sposób słowa pani poseł Liszcz, to zakres pomocy stosowanej po wejściu w życie tej poprawki będzie regulowany w rozporządzeniu Rady Ministrów, co rządowi stworzyć może, mówiąc bardzo ostrożnie, pewną trudność. Rząd bowiem w swych rozstrzygnięciach musi z przyczyn konstytucyjnych brać pod uwagę postanowienia ustawy budżetowej, a więc nie może przekroczyć limitu środków przewidzianych w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Nie chcę też oceniać tych wyliczeń czy spekulacji odnośnie do kwoty 1500 mld w pierwszym kwartale. To bardzo trudno powiedzieć, czy będą tu jeszcze środki, czy nie. Chciałbym natomiast tylko przypomnieć, co jest chyba oczywiste dla wszystkich ludzi związanych z budownictwem, że zawsze wskaźniki z pierwszego kwartału są relatywnie niskie, jeśli chodzi o przyrost liczby mieszkań. To jest kwestia 15, maksymalnie może 20% rocznego zwiększenia się zasobów mieszkaniowych. Dokonując tego typu wyliczeń, sądzić można, że mieści się to w tym limicie, tzn. raczej w jego górnej granicy.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka">Zresztą rozumiem, że kwestia, czy ta kwota wystarczy na przejściowy wykup odsetek czy nie, była szczegółowo analizowana przez komisję budżetową, która, jak należy sądzić, w obecnej sytuacji finansowej państwa nie byłaby zbyt wylewna, jeśli chodzi o przyznawanie akurat naszemu resortowi środków, z jakąś jeszcze dodatkową gwarancją, na inne cele, tym bardziej że wtedy, kiedy była uchwalana ta ustawa, kwestia ewentualnego przywrócenia umorzeń nie była rozpatrywana.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiPrzestrzennejiBudownictwaWojciechRzepka"> To tyle z mojej strony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Do podjęcia decyzji w sprawie projektu ustawy przystąpimy w dniu jutrzejszym rano.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Wysoka Izbo, mam pytanie. Zgodnie z harmonogramem powinniśmy skończyć posiedzenie o godz. 22,...</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#WicemarszałekHenrykBąk">... ponieważ jednak te pół godziny...</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-214.7" who="#WicemarszałekHenrykBąk"> Chwileczkę, chwileczkę...</u>
          <u xml:id="u-214.8" who="#komentarz">(Głosy z sali: Słuszna decyzja. Panie marszałku, pan podejmuje zawsze słuszne decyzje.)</u>
          <u xml:id="u-214.9" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Wysoka Izba się już zmęczyła i pragnie dziś na tym zakończyć?</u>
          <u xml:id="u-214.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-214.11" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dobrze. Na tym kończymy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-214.12" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów. Nie ma komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-214.13" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Wobec tego informuję, że zgłosił się pan poseł w celu złożenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-214.14" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Proszę bardzo, pan poseł Stefan Szańkowski, Porozumienie Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełStefanSzańkowski">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Po dzisiejszym głosowaniu dotyczącym wotum nieufności dla rządu pani premier Hanny Suchockiej, po wydarzeniach, jakie miały miejsce tu, na tej sali i obok niej, w ciągu ostatnich kilkunastu godzin nasuwa się szereg pytań i wątpliwości - i to nie tylko natury prawnej, ale przede wszystkim politycznej i etycznej.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PosełStefanSzańkowski">Pan marszałek Wójcik nie dopuścił, zgodnie zresztą z literą zapisu w naszym regulaminie, do ich postawienia po odczytaniu stanowisk Komisji Ustawodawczej i Prezydium Sejmu oraz bezpośrednio po podaniu do wiadomości niejednoznacznej decyzji prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wynikającej z art. 66 ust. 5 „małej konstytucji” przedstawionej w liście skierowanym do marszałka Sejmu prof. Wiesława Chrzanowskiego. Myślę, że celowe jest, już po opadnięciu pierwszych silnych emocji, postawienie tych pytań. Czynię to w tym oświadczeniu.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PosełStefanSzańkowski">Nie mogę oczekiwać, że uzyskam na nie jednoznaczną odpowiedź. Chciałbym, by stały się one podstawą do naszej głębokiej zadumy i refleksji. Dostrzegłem, obserwując głosowanie — i chyba nie jestem w błędzie — że można postawić zarzut, iż znaczna część posłów, członków Wysokiej Izby, nie znała wystarczająco prawa, nie była świadoma wszystkich skutków, jakie ta konkretna decyzja może wywołać. Śmiem twierdzić, że zabrakło nam wyobraźni odnośnie do tego, co zgodnie z wieloznacznymi sformułowaniami w zapisach w „małej konstytucji” i w regulaminie Sejmu będzie się działo po uchwaleniu wotum nieufności, i to w tej sytuacji, w najbliższej i dalszej przyszłości. To prawda, że nieznajomość prawa szkodzi.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#PosełStefanSzańkowski">Dlaczego pan marszałek, będący tak wybitnym prawnikiem, Konwent Seniorów, Prezydium Sejmu i Komisja Ustawodawcza nie przedstawili nam wcześniej jednoznacznej wykładni obowiązujących, jednak niespójnych przepisów. Czy nie zaważyło to na sposobie głosowania choćby niektórych spośród nas, a tym samym w efekcie na wyniku, i czy nie zadecydowało o podjęciu tak brzemiennej w skutkach decyzji. Jest też kolejne pytanie, chyba najbardziej istotne: Czy ważniejsze jest skrupulatne przestrzeganie wieloznacznie sformułowanego prawa, czy też obrona demokracji, stabilizacji, szczególnie, jeśli chodzi o tych, którym te decyzje służą, o Polskę i jej społeczeństwo, a nie tych, którzy zaślepieni żądzą utrzymania bądź przejęcia władzy w naszym kraju prowadzą gabinetowo-kanapowe rozgrywki. Czy ważniejsze jest przestrzeganie niejednoznacznie sformułowanych przepisów, które interpretuje się, mimo wątpliwości, poprzez jednostronne naginanie ich do sytuacji post factum, czy też przestrzeganie jednoznacznego systemu wartości, ideałów, tego systemu, o który w zdecydowanej większości przez wiele lat walczyliśmy z taką determinacją my, przedstawiciele narodu, członkowie obu izb parlamentu, walczyły o to NSZZ „Solidarność”. Z wielką desperacją walczył też o te właśnie wartości pan prezydent, który przysięgał właśnie tu, na tej sali, narodowi, że będzie wierny tym wartościom, a na prezydencie w tej chwili, jak nigdy dotąd, spoczywa ciężar podjęcia decyzji, od których zależy los państwa i przyszłość demokracji w Rzeczypospolitej. Historia zapisuje te dramatyczne fakty. Zapamięta też nazwiska tych, którzy uznają, że ważniejsze od demokracji, dzięki której decyzje o losach państwa odzwierciedlają wolę narodu, są mętne przepisy, są ich partykularne interesy, ich dominacja na scenie politycznej. Myślę, że warto się nad tym wszystkim szczególnie i poważnie zastanowić. Niech będzie to ostrzeżeniem, może to za mocno powiedziane, może więc: szczególną nauką dla nas wszystkich, powodem do refleksji, niezależnie od przynależności partyjnej.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#PosełStefanSzańkowski">Obserwując naszą scenę polityczną, społeczeństwo przygniecione ciężarem codziennego życia i skutkami nieudolnie realizowanych reform, zdesperowane, pyta, na ile decyzje naszych przedstawicieli, naszych wybrańców, są wynikiem przemyśleń, wyobraźni, troski o wspólne dobro. Czy czasem nie są to przypadkowe decyzje zagubionych, pozbawionych możliwości szerszego spojrzenia na fakty i chłodnej ich oceny, ludzi, którzy w tej polityce znaleźli się i jednocześnie zagubili? A gdzie jest faktycznie troska o Polskę, o wybór rozwiązań dla niej najlepszych? Jak przekładają się słowa obietnic w kampanii wyborczej na realną rzeczywistość? Te pytania winniśmy sobie wziąć po prostu bardzo głęboko do serca. Niech w podejmowanych w ciągu najbliższych godzin i dni decyzjach, które być może zaważą na sytuacji na długie lata - przede wszystkim w decyzjach pana prezydenta, chodzi jednak też o znalezienie consensusu przez wszystkich tych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Panie pośle, czas mija.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełStefanSzańkowski">... którzy w tej polityce cokolwiek znaczą - uwzględnione zostaną odpowiedzi na te pytania, odpowiedzi, które znajdziemy w swoich sercach i umysłach. Apeluję o to w trosce o nasze dobro największe - naród i ojczyznę, w trosce o przyszłość naszych dzieci. Przynajmniej raz wznieśmy się ponad interesy partyjne dla najwyższego dobra, jakim jest wspólna ojczyzna.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekHenrykBąk">Zarządzam przerwę do jutra, do jest do 29 maja 1993 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 09)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>