text_structure.xml
40.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Otwieram posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zwołane w związku ze złożeniem wniosku o reasumpcję głosowania nad zaopiniowaniem wniosku o wotum nieufności wobec pana ministra Andrzeja Leppera.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselMarekSawicki">Sprawa jest poważna i dlatego wnoszę o przerwanie posiedzenia i ogłoszenie godzinnej przerwy po to, aby prezydium Komisji mogło spotkać się z przedstawicielami Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu i wyjaśnić, w jakim trybie zostało zwołane to posiedzenie i czy w ogóle może być rozpatrywany – zgodnie z regulaminem Sejmu – wniosek, który stał się powodem zwołania tego posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselKazimierzPlocke">Przepis art. 152 regulaminu Sejmu jednoznacznie stanowi, iż członkowie komisji sejmowej powinni być powiadomieni o kolejnym posiedzeniu przynajmniej 3 dni przed wyznaczoną datą posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PoselKazimierzPlocke">Przychylam się do wniosku pana posła Marka Sawickiego, gdyż uważam, iż nie zaszła żadna okoliczność uzasadniająca powrót do sprawy, która już została rozstrzygnięta na odbytym dzisiaj posiedzeniu Komisji. Moim zdaniem, zwołanie tego posiedzenia Komisji jest niezgodne z regulaminem Sejmu, a istniejący w tej sprawie spór powinno wyjaśnić Prezydium Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselMarekStrzalinski">Uważam, iż nie jest zasadne ogłaszanie przerwy w obradach w sytuacji, gdy nie wiemy, czy to posiedzenie zostało zwołane we właściwy sposób. Nie został nam doręczony porządek dzienny i nie zostały wyłożone listy obecności do złożenia podpisów. Mam wątpliwości, czy można uznać, że rozpoczęło się posiedzenie Komisji. Proponuję więc, aby prezydium Komisji zajęło się rozpatrzeniem wszystkich aspektów sprawy i ewentualnie podjęło decyzję o zwołaniu posiedzenia Komisji w trybie regulaminowym.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoslankaDanutaHojarska">To nie jest nowe posiedzenie Komisji. Podczas posiedzenia, które miało miejsce we wcześniejszych godzinach, zgłaszałam wniosek o reasumpcję głosowania. Pan przewodniczący nie chciał mnie dopuścić do głosu. Gdy posłowie opuścili salę, to pan przewodniczący powiedział, że już nie może tego zrobić. Uważam więc, że to jest dalszy ciąg tamtego posiedzenia Komisji.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PoslankaDanutaHojarska">Chcę zapytać pana przewodniczącego, dlaczego pan nie doprowadził do reasumpcji głosowania, skoro złożyłam taki wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Odpowiadam na pani pytanie. Podczas posiedzenia Komisji, które miało miejsce w sali nr 24, pani posłanka nie złożyła takiego wniosku po głosowaniu. W momencie, gdy posłowie opuszczali salę, pani posłanka coś mówiła, ale nie do mikrofonu. Nie było to złożenie wniosku zgodne z przyjętymi zasadami. Nie mogłem uwzględnić wniosku, którego pani nie złożyła.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Uważam, że zaczynamy robić sobie żarty. Sprawa jest poważna. Nie bójmy się głosowania uczciwego. Jeden z posłów, który siedział na końcu sali podczas głosowania w sprawie zaopiniowania wniosku o wotum nieufności dla ministra rolnictwa i rozwoju wsi, odniósł wrażenie, iż podczas liczenia głosów zostały pominięte 3 głosy. Stąd zrodziła się wątpliwość co do wyniku głosowania.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Jest grupa posłów, która uważa, iż głosy zostały źle policzone i to trzeba sprawdzić. Pytam panów posłów, dlaczego nie chcecie przeprowadzić rzetelnego głosowania. Czego się obawiacie? Zróbmy uczciwe, imienne głosowanie, gdyż sprawa jest poważna, jako że dotyczy wicepremiera naszego rządu.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Nawiązując do wypowiedzi pana posła Kazimierza Plocke, chcę powiedzieć, że podany przez pana trzydniowy termin nie obowiązuje w trakcie obrad Sejmu. Podczas obrad Sejmu można zwołać posiedzenie komisji sejmowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselMarekSawicki">Panie pośle, liderze Prawa i Sprawiedliwości. Pytam, czy w tej kadencji Sejmu obowiązuje prawo? Czy obowiązuje regulamin Sejmu?</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PoselMarekSawicki">Kilka godzin temu pan przewodniczący Zbigniew Dolata zakończył posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi sformułowaniem: „Zamykam posiedzenie Komisji”. Jeśli macie ochotę zwołać nowe posiedzenie Komisji, to proszę to zrobić w trybie regulaminowym, z podaniem porządku dziennego. Dlatego proponowałem, aby prezydium Komisji przeprowadziło konsultacje z Biurem Legislacyjnym w sprawie ponownego, w tym samym dniu, zwołania posiedzenia Komisji. Jeśli okaże się, że regulamin Sejmu dopuszcza taką możliwość, to ja nie będę miał nic przeciwko zwołaniu posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Proszę, aby nie przesądzać, jaki tu mamy przypadek. Sądzę, że powinniśmy poprosić Biuro Legislacyjne o opinię w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Zostałem formalnie powiadomiony, jako członek Komisji, przez sekretariat marszałka Sejmu, że posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbędzie się w sali nr 102. Proszę więc nie zarzucać, że ktoś nieformalnie zwołał to posiedzenie. Zostało ono zwołane przez przewodniczącego.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoselStanislawKalemba">Jest takie powiedzenie: jeśli nie wiesz, jak się zachować, to zachowaj się godnie. Zgodnie ze złożonym wnioskiem prezydium Komisji powinno wyjaśnić wszystkie budzące wątpliwości kwestie prawne związane ze zwołaniem tego posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PoselStanislawKalemba">Nie została wyłożona lista obecności do złożenia podpisów przez posłów. Chcę się dowiedzieć, czy przebieg tej dyskusji jest nagrywany i czy na tej podstawie powstanie stenogram.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Informuję, że to posiedzenie Komisji jest nagrywane. Lista obecności też została już wyłożona i proszę składać swoje podpisy.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Zarządzam 10-minutową przerwę w posiedzeniu Komisji.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Wznawiam posiedzenie Komisji.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego o wydanie opinii, czy posiedzenie Komisji zostało zwołane zgodnie z prawem. Następnie poproszę pana posła Jana Łącznego o odczytanie wniosku. Później ponownie zwrócę się do przedstawiciela Biura Legislacyjnego o przedstawienie opinii, czy ten wniosek może być rozpatrzony.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuTomaszOsinski">Mięliśmy bardzo mało czasu na sformułowanie opinii, gdyż przed chwilą zostaliśmy powiadomieni o zaistniałej sytuacji.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuTomaszOsinski">Przepis art. 152 ust. 5 regulaminu Sejmu stanowi, iż zawiadomienie członków komisji o zwołaniu posiedzenia komisji powinno nastąpić co najmniej 3 dni przed posiedzeniem, chyba że posiedzenie zwołane zostało w wyniku decyzji podjętych na posiedzeniu Sejmu. Nie znamy do końca stanu faktycznego, gdyż zostaliśmy wezwani nagle. Wydaje się, że w tej sytuacji jest potrzebna także jakaś konsultacja z Biurem Analiz Sejmowych.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuTomaszOsinski">Od razu odniosę się do drugiego pytania, czy dopuszczalne jest głosowanie nad wnioskiem o powrót do rozstrzygniętej sprawy. My nie możemy wydać wiążącej opinii. Oczywiście, wykładni regulaminu Sejmu dokonuje Prezydium Sejmu. Jeśli państwo chcecie mieć wiążącą opinię, to musicie zwrócić się do Prezydium Sejmu. Natomiast dokonując pewnej egzegezy przepisów regulaminu możemy powiedzieć, iż wydaje się na ich podstawie, że można zastosować na posiedzeniu komisji sejmowej niejako analogię do instytucji reasumpcji, która jest instytucją stosowaną podczas posiedzenia Sejmu. Otóż tam jest możliwy powrót do już rozstrzygniętej sprawy, gdy pojawiły się wątpliwości co do wyniku głosowania. W przypadku komisji jej członkowie muszą przesądzić, czy są takie wątpliwości lub że ich nie ma.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuTomaszOsinski">Inne uzasadnienie wniosku o powrót do rozstrzygniętej sprawy powoduje, że jego zasadność staje się wątpliwa. Praktyka w tej kwestii była różna. Zatem trudno mówić o jakiejś jednolitej praktyce, którą Sejm ukształtował. Proszę mieć na uwadze również to, że komisja sejmowa jest organem dość autonomicznym wobec Sejmu. Oprócz przepisów regulaminu, które regulują jej działanie, w dużym stopniu ona sama reguluje swoje działanie jako organ pomocniczy Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Nie wiem, czy prezydium Komisji dobrze zrozumiało pana wypowiedź. Proszę powiedzieć, czy to posiedzenie zostało zwołane zgodnie, czy niezgodnie z prawem.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Nie wiemy, czy poprzednie posiedzenie zostało zakończone, czy to posiedzenie jest jego kontynuacją. Jeżeli nie mamy do czynienia z taką sytuacją, to jeszcze raz powołam się na przepis regulaminu Sejmu, w którym jest mowa, że powiadomienie członków komisji o zwołaniu posiedzenia powinno nastąpić przynajmniej 3 dni wcześniej, chyba że posiedzenie zostało zwołane w wyniku decyzji podjętych na posiedzeniu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Nie chodzi o decyzję podjętą w terminie, w którym Sejm obraduje, lecz o decyzję podjętą na plenarnym posiedzeniu Sejmu. Gdyby np. Sejm zlecił Komisji pilne przekazanie mu sprawozdania, to wtedy przewodniczący bądź całe prezydium Komisji mogłoby zwołać posiedzenie bez dotrzymania trzydniowego terminu na powiadomienie o tym jej członków. W innym przypadku – zastrzegam, przy pobieżnej interpretacji przepisu art. 152 ust. 5 – nie jest możliwe ominięcie trzydniowego terminu, ponieważ posłowie muszą być zawiadomieni skutecznie i muszą wiedzieć, jaki jest porządek dzienny zapowiedzianego posiedzenia komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pozwolę sobie – podkreślam – wyjaśnić tę kwestię, abym mógł ją zrozumieć. Pamiętam prace nad tzw. ustawą medialną. W tym czasie, gdy odbywało się posiedzenie Sejmu, zwołaliśmy 4 posiedzenia stosownej Komisji. Chcę zapytać przedstawiciela Biura Legislacyjnego, czy już wówczas była opinia.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselLechSzymanczyk">Nie jestem członkiem tej Komisji, niemniej czuję się sprawcą zamieszania, ponieważ przyglądałem się przebiegowi głosowania w sprawie zaopiniowania wniosku o wotum nieufności dla pana ministra Andrzeja Leppera. Policzyłem głosy „za” i „przeciw”, a następnie powiedziałem pani posłance Danucie Hojarskiej i panu posłowi Lechowi Kuropatwińskiemu, że wynik głosowania jest inny od podanego oficjalnie. Dlatego pani posłanka chciała zgłosić wniosek o przeprowadzenie ponownego głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Dyskutujemy nad inną sprawą i wypowiedź pana posła nic nowego do niej nie wnosi.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego, aby odniósł się do tego, co powiedział pan poseł Janusz Maksymiuk.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Pan poseł Janusz Maksymiuk posłużył się przykładem prac nad projektem ustawy o radiofonii i telewizji. Jeśli dobrze pamiętam, to wtedy Sejm wyznaczył stosownej Komisji to, że musi dostarczyć sprawozdanie w określonym czasie. Wskutek tej decyzji Sejmu można było wielokrotnie zwoływać posiedzenie tamtej Komisji. Taką wykładnię przepisu art. 152 przedstawiło Biuro Legislacyjne, a przede wszystkim Biuro Analiz Sejmowych.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Przed chwilą usłyszałem, że uzasadnieniem wniosku o powtórne przeprowadzenie głosowania jest to, że poprzednio źle zostały policzone głosy. Byłoby to uzasadnienie dla zastosowania instytucji reasumpcji, ale rozumiem, że wcześniejszą jest kwestia zwołania posiedzenia Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">W związku z tym, że ta opinia nie jest jednoznaczna, zarządzam przerwę w obradach do godz. 14.50</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselMarekSawicki">Ponawiam swój wniosek. Jeśli chcemy się nawzajem szanować, to należy zwołać posiedzenie prezydium Komisji, aby razem z Biurem Legislacyjnym wyjaśniło wszystkie kwestie prawne. Z wypowiedzi pana mecenasa Tomasza Osińskiego jednoznacznie wynika, że to posiedzenie Komisji zostało zwołane z naruszeniem regulaminu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PoselMarekSawicki">[Po przerwie]</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Wznawiam posiedzenie Komisji. Proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego o ostateczną interpretację tych trudnych sytuacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PoselJanLaczny">Pan przewodniczący został zaproszony przez marszałka Sejmu. Proszę, aby przedstawił pan wyniki spotkania z panem marszałkiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Oczywiście, poinformuję Komisję o wynikach tego spotkania, ale wcześniej wysłuchamy opinii Biura Legislacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Na wstępie chcę jeszcze raz powiedzieć, że nie dokonujemy żadnej ostatecznej interpretacji, lecz wydajemy opinię w sprawie. Jeśli chodzi o wykładnię wiążącą – powtarzam – to należy ona do Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Komisji Regulaminowej.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Na podstawie tego, o czym dowiedzieliśmy się podczas przerwy i dostarczonych nam informacji, uważamy, że jest możliwość, która będzie skutkowała tym, iż zostanie zwołane posiedzenie, na którym może dojść, jeśli Komisja tak postanowi, do powrotu do sprawy, która była wcześniej głosowana, czy do – nazwijmy to – reasumpcji. Taka możliwość powstanie, jeśliby Sejm zobowiązał na posiedzeniu plenarnym Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi do przedstawienia w dniu jutrzejszym, albo w krótszym terminie, sprawozdania z omawianej kwestii. Wtedy zostałaby spełniona przesłanka z art. 152 ust. 5, cytuję: „chyba że posiedzenie zwołane zostało w wyniku decyzji podjętych na posiedzeniu Sejmu” i skutkiem tego byłoby dopuszczalne ominięcie wymogu dotyczącego terminu, w którym członkowie danej komisji powinni być powiadomieni o zwołanym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Chcę poinformować Komisję, że według opinii marszałka Sejmu obyczaj sejmowy jest taki, iż posiedzenie komisji sejmowej może zostać zwołane w takim trybie, w jakim zostało zwołane dzisiejsze posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W związku z tym podjąłem decyzję, że to posiedzenie będzie kontynuowane.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Proszę pana posła Jana Łącznego o uzasadnienie wniosku o ponowne przeprowadzenie głosowania bądź o reasumpcję głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PoselJanLaczny">W dniu 14 lutego 2007 r. odbyło się około godz. 12 głosowanie w sprawie zaopiniowania przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniosku posłów Platformy Obywatelskiej o wyrażenie wotum nieufności dla wiceprezesa Rady Ministrów, ministra rolnictwa i rozwoju wsi pana Andrzeja Leppera. Wynik głosowania (14 głosów za wnioskiem, 13 głosów przeciwko wnioskowi) został zakwestionowany przez posłów, członków Komisji, którzy wskazywali, że prawdopodobnie doszło do oczywistej pomyłki podczas liczenia głosów, w ten sposób, iż 4 głosy nie zostały uwzględnione podczas obliczania wyników. Uwagi pana posła Krzysztofa Jurgiela w tej sprawie oraz wniosek pani posłanki Danuty Hojarskiej o reasumpcję głosowania nie zostały uwzględnione przez przewodniczącego Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PoselMarekSawicki">Wysłuchaliśmy opinii Biura Legislacyjnego. Chcę stwierdzić, że to posiedzenie od samego początku nie odbywa się zgodnie z regulaminem Sejmu. Po pierwsze, nie zostało ono zwołane w trybie regulaminowym. Po drugie, nie ustaliliśmy przedmiotu obrad, czyli nie określiliśmy, po co ono zostało zwołane. Procedura, którą pan przewodniczący realizuje, narusza regulamin Sejmu.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PoselMarekSawicki">Dlatego jeszcze raz wnoszę o spotkanie w gronie prezydium Komisji i poinformowanie marszałka Sejmu o zaistniałej sytuacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Proszę pana posła Marka Sawickiego o nieprzesądzanie w sposób arbitralny tego, czy posiedzenie Komisji jest zwołane w trybie regulaminowym, czy niezgodnie z regulaminem. Uważam, iż nie wynika to jednoznacznie z opinii Biura Legislacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Wysłuchałem opinii zarówno Biura Legislacyjnego, jak i zdania pana marszałka co do utartych obyczajów w parlamencie. Parlament rządzi się nie tylko według przepisów regulaminu, ale także według prostych, wewnętrznych obyczajów. Z cytowanego przez pana mecenasa przepisu wynika, że można zwołać posiedzenie komisji sejmowej bez powiadomienia jej członków z kilkudniowym wyprzedzeniem, ale tylko wówczas, gdy Sejm podczas obrad plenarnych wyznaczy jej termin przedłożenia sprawozdania. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi otrzymała zadanie przedstawienia w dniu jutrzejszym sprawozdanie z odbytego głosowania w sprawie wniosku Platformy Obywatelskiej o udzielenie wotum nieufności panu ministrowi Andrzejowi Lepperowi. Zatem warunek został wypełniony.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Oświadczam jeszcze raz, że skoro komunikat o posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi został odczytany na sali plenarnej, w obecności pana marszałka, to znaczy, że pan marszałek wyraził zgodę i jakby przychylił się do prośby o odbycie tego posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Nie widzę tutaj żadnych sprzeczności prawnych. Uważam, że wniosek pana posła Jana Łącznego należy poddać pod głosowanie niezwłocznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Chcę powiedzieć, że w parlamencie powinniśmy grać i mieć pewne zasady. Jeżeli niektórym posłom nie odpowiada wynik głosowania, to ja to rozumiem. Zgłaszacie wniosek o reasumpcję głosowania – ja też to rozumiem. Każdy ma prawo w parlamencie bronić się zgodnie z demokracją. Natomiast protestuję przeciwko uzasadnieniu wniosku – podważaniu wyniku głosowania. Teraz tworzony jest fatalny precedens. Jeżeli panowie chcecie reasumpcji głosowania, to powiedzcie to wprost. Natomiast nie używajmy do tego sytuacji, która nie miała miejsca.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Sekretarz Komisji liczył głosy podczas dzisiejszego głosowania tak samo jak podczas głosowań, które miały miejsce w ciągu ostatnich pięciu lat i nigdy nie popełnił błędu. Proszę nie używać argumentu o pominiętych głosach, gdyż szkodzi to demokracji i szkodzi porządkowi w tej Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PoselWojciechPomajda">W pełni podzielam stanowisko posła Marka Sawickiego, iż został złamany regulamin Sejmu, a także dobre obyczaje Sejmu i tej Komisji, która dotychczas pracowała merytorycznie. Mieliśmy w wielu sprawach różne zdania, ale rzadko kiedy różniliśmy się co do oceny sytuacji.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PoselWojciechPomajda">Nie przekonuje mnie uzasadnienie wniosku przedstawione przez pana posła Jana Łącznego. W ogóle nie znajduję uzasadnienia dla reasumpcji głosowania, chyba że przyjmiemy, iż uzasadnieniem jest to, że koalicja uzyskała niekorzystny dla siebie wynik. Tylko taka jest przesłanka zwołania tego posiedzenia. Jeżeli posłowie mieli zastrzeżenia do liczby głosów „za” i „przeciw”, to powinni je zgłosić niezwłocznie po ogłoszeniu wyników głosowania, a nie po upływie trzech godzin po zamknięciu posiedzenia Komisji</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoselLeszekKorzeniowski">Proszę, abyście nie zwalniali z pracy sekretarza Komisji. Patrząc na waszą praktykę, można domniemywać, że takie będzie następstwo oskarżenia, że się pomylił przy liczeniu głosów. Nie mylił się przez pięć lat. Sądzę, że jestem wyrazicielem prośby większości posłów, żeby nie zwalniać go z pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">To są insynuacje.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PoselLeszekKorzeniowski">Proszę nie traktować tego jako insynuację.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PoselLeszekKorzeniowski">Niewątpliwie było zapotrzebowanie na inny wynik głosowania i w związku z tym wszystko robione jest po to, aby można było zmienić uzyskany wynik. Dlatego pan poseł Jan Łączny „dwoi się i troi”. Ja to też, w jakiś sposób, rozumiem.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PoselLeszekKorzeniowski">Komisja otrzymała zadanie zaopiniowania wniosku o udzielenie wotum nieufności ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi Andrzejowi Lepperowi. To zadanie Komisja wykonała na poprzednim posiedzeniu. Zatem sprawę zaopiniowania tego wniosku uważam za zakończoną. Wynik głosowania jest niekorzystny dla pana ministra, ale „kombinowanie” z przepisami regulaminu po to, żeby go zmienić, jest – moim zdaniem – pozbawione sensu i kompromituje Komisję.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PoselLeszekKorzeniowski">Popieram w całej rozciągłości to, co powiedział pan poseł Wojciech Mojzesowicz. Ja też uważam, że jeżeli jest zapotrzebowanie na to, żeby za sprawą wniosku pana posła Jana Łącznego Komisja przedstawiła opinię korzystną dla pana ministra Andrzeja Leppera, to należy o tym powiedzieć wprost. Wtedy posłowie z opozycyjnych klubów parlamentarnych wyjdą z sali, a ten wniosek uzyska pełne poparcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PoselKazimierzPlocke">Rzeczywiście, mamy do czynienia z precedensowym przypadkiem zwołania posiedzenia Komisji niezgodnie z regulaminem Sejmu. Byłoby dobrze, gdyby marszałek Sejmu wydał w tej sprawie swoją opinię na piśmie.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PoselKazimierzPlocke">Nawiążę do wypowiedzi pana posła Janusza Maksymiuka. Pan poseł stwierdził, że posiedzenia Komisji, która pracowała nad projektem ustawy o radiofonii i telewizji, były zwoływane w takim samym trybie, w jakim zwołane zostało to posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dlatego przytoczę państwu fragment orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Stwierdził on, iż w toku prac ustawodawczych, które doprowadziły do uchwalenia zaskarżonej ustawy, wystąpiły uchybienia, m.in. w zakresie zwoływania posiedzeń komisji sejmowych, które negatywnie wpłynęły na jakość procesu prawodawczego i tworzonych regulacji prawnych. Stwierdził także, iż mieliśmy do czynienia z naruszeniem w pracach parlamentarnych standardów dobrych obyczajów oraz kultury politycznej i prawnej, które nie stanowiły jednak naruszenia konstytucji. Jednak niestwierdzenie w tym zakresie niekonstytucyjności nie oznacza aprobaty Trybunału Konstytucyjnego dla takiego postępowania.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#PoselKazimierzPlocke">Uważam, iż to orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego powinno być dla nas drogowskazem. Nie twórzmy kolejnego precedensu. Komisja wykonała zadanie, które nałożył na nią marszałek Sejmu w związku z wnioskiem o udzielenie ministrowi Andrzejowi Lepperowi wotum nieufności, bowiem jest już sprawozdanie dotyczące zaopiniowania tego wniosku i został wybrany sprawozdawca Komisji. Wobec tego nie widzę powodu, dla którego mielibyśmy procedować nad wnioskiem o powrócenie do już rozstrzygniętej sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PoselCzeslawHoc">Apeluję o powściągliwość w emocjach. Rzeczywiście, cały czas w dyskusji jest mowa o prawdzie i o poważnym traktowaniu sytuacji. Nie jest tak, iż prawda ma dwie strony, tj. „moją i twoją”, gdyż prawda jest tylko jedna. Moi przedmówcy zwracali także uwagę na to, że sytuacja jest poważna i powinniśmy się zachowywać poważnie. Powstaje jednak zasadnicze pytanie, kto o tej powadze i prawdzie ma rozstrzygnąć. Dajmy rozstrzygnąć demokracji. Zagłosujmy jeszcze raz.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PoselCzeslawHoc">Trzeba przyznać, że poprzednie głosowanie przebiegało w niekomfortowej sytuacji. Była presja czasu, pośpiech i zamieszanie wywołane przez kamerzystów i fotoreporterów, a także – można powiedzieć – były nieskoordynowane działania Komisji.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#PoselCzeslawHoc">Nie raz nawoływaliśmy do szanowania autorytetu tej Komisji, do szanowania wsi polskiej. Nie pozwólmy, żeby wieś polska przegrała z politykierstwem.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PoselStanislawKalemba">Skoro pan poseł wspomniał o przebiegu głosowania w niekomfortowych warunkach, pod presją czasu, to trzeba także powiedzieć, że zabrakło czasu, ponieważ pan wicepremier Andrzej Lepper przybył na posiedzenie Komisji z godzinnym opóźnieniem.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PoselStanislawKalemba">Mam pełne zaufanie do sekretarza Komisji, iż policzył wszystkie głosy „za” i „przeciw”. Zastrzeżenie, iż kilka głosów zostało pominiętych, pojawiło się dlatego, że wynik głosowania nie był zgodny z założonym. W moim przekonaniu, ten cały „raban” jest niepotrzebny, zwłaszcza że powoduje głębokie podziały wśród członków Komisji, a to nie będzie sprzyjało jej pracy. Nie jest potrzebny także dlatego, że ostateczna decyzja w sprawie wniosku o udzielenie wotum nieufności ministrowi Andrzejowi Lepperowi zapadnie na plenarnym posiedzeniu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#PoselStanislawKalemba">Mam prośbę do prezydium Komisji oraz do członków Komisji, abyśmy poczekali na wykładnię Prezydium Sejmu. Gdy otrzymamy wykładnię Prezydium Sejmu, to wszyscy ją uszanujemy. Posiedzenie mogłoby zostać zwołane np. jutro rano, ale w trybie zgodnym z regulaminem, przez nikogo niekwestionowanym.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PoslankaDanutaHojarska">Już mówiłam, że wniosek o powtórne przeprowadzenie głosowania został zgłoszony przed zamknięciem posiedzenia Komisji, a nie po upływie trzech godzin po zakończeniu posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PoslankaDanutaHojarska">Pan przewodniczący powiedział po odbyciu spotkania z marszałkiem Sejmu, że posiedzenie Komisji zostało zwołane prawidłowo. Proszę więc zamknąć dyskusję i przejść do głosowania nad wnioskiem pana posła Jana Łącznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Czy to jest wniosek formalny?</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PoslankaDanutaHojarska">Tak</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PoselMarekSawicki">Panie przewodniczący, proszę mi pozwolić powiedzieć jedno zdanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Muszę poddać ten wniosek pod głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PoselMarekSawicki">Jeżeli chcecie zamykać usta opozycji, to proszę bardzo. Może to być także „dobry zwyczaj”.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Nie mam takiego zamiaru. Został zgłoszony wniosek formalny i postępując zgodnie z regulaminem, muszę poddać go pod głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PoselMarekSawicki">Zgłaszam wniosek przeciwny do tego wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem wniosku pani posłanki Danuty Hojarskiej o zakończenie dyskusji i przystąpienie do głosowania nad wnioskiem zgłoszonym przez pana posła Jana Łącznego?</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Stwierdzam, że Komisja, przy 17 głosach za, 8 przeciwnych i braku wstrzymujących się, przyjęła ten wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PoselMarekSawicki">Zgłosiłem wniosek przeciwny w stosunku do wniosku pani posłanki Danuty Hojarskiej.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#PoselMarekSawicki">Pan przewodniczący z uporem dąży do przeprowadzenia głosowania i nie zamierza czekać na zgodę marszałka Sejmu, Prezydium Sejmu lub na decyzję, która mogłaby zapaść na plenarnym posiedzeniu Sejmu – jutro Sejm mógłby zdecydować, że Komisja ponownie zaopiniuje wniosek w sprawie wotum nieufności wobec ministra rolnictwa. Chcę powiedzieć, że na poprzednim posiedzeniu Komisji nie zabrałem głosu w dyskusji tylko dlatego, że zabrakło na to czasu, ponieważ pan Andrzej Lepper przyszedł na posiedzenie Komisji z ponadgodzinnym opóźnieniem. Jeśli państwo uważacie, że sprawa opinii Komisji nie została rozstrzygnięta, to dajcie prawo także innym posłom do dyskusji i zabrania głosu w obecności wicepremiera Andrzeja Leppera.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Myślę, że nigdy nie zdarzyło się, abym komuś z posłów uniemożliwił wzięcie udziału w dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PoselMarekSawicki">Zdarzyło się to dzisiaj, bo moje nazwisko było na liście tych posłów, którzy wyrazili chęć zabrania głosu w dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Zgadza się, ale istniała presja czasu.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PoselAleksanderGrad">Chcę powiedzieć, że pan przewodniczący nie stanął na wysokości zadania. Pan poddał się presji i „ucieka” od regulaminu. Pan poszedł do marszałka Sejmu sam, chociaż powinien się pan tam udać wraz ze wszystkimi członkami prezydium Komisji i poprosić, w imieniu Komisji, o formalną wykładnię art. 152 regulaminu Sejmu. Tak powinniśmy się zachowywać w Sejmie, skoro stanowimy prawo. Pan zignorował swoich zastępców i w pojedynkę poszedł do marszałka. Skoro pan się tak zachował, to nie mogę być pewien tego, że pana przekaz z rozmowy z panem marszałkiem jest prawidłowy. Jako członek tej Komisji straciłem do pana zaufanie.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PoselAleksanderGrad">Jeżeli pan nie wytrzymuje tej presji, to ja chcę panu pomóc i zgłaszam wniosek formalny o odwołanie pana z funkcji przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Uważam, że nie można zachowywać się w taki sposób w sytuacji, z którą mamy do czynienia.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#PoselAleksanderGrad">Moim zdaniem, autorzy wniosku o reasumpcję głosowania robią krzywdę swojemu liderowi partii. Mówiąc kolokwialnie, „młócą” ten temat po dokonaniu rozstrzygnięcia. Traci na tym, w sensie politycznym, minister rolnictwa, a przy okazji my też na tym tracimy. To jest niepotrzebna kłótnia. Jutro, podczas plenarnego posiedzenia Sejmu, odbędzie się głosowanie nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi Andrzejowi Lepperowi. Wynik tego głosowania może być rozbieżny z opinią Komisji. Utrzymywanie tej dyskusji to jest kompromitowanie nas, jako Komisji i pośrednio ministra rolnictwa – całkiem niepotrzebnie.</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#PoselAleksanderGrad">W tej sprawie zapowiadam złożenie protestu, w imieniu Platformy Obywatelskiej, do marszałka Sejmu i do Prezydium Sejmu. Przygotujemy taki wniosek w ciągu najbliższych dwóch godzin i go złożymy.</u>
<u xml:id="u-52.4" who="#PoselAleksanderGrad">Są dwa wyjścia: albo pan przewodniczący natychmiast podda pod głosowanie wniosek o odwołanie pana z funkcji przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, albo ogłosi pan dwugodzinną przerwę, podczas której nasz protest dotrze do pana marszałka i będzie inne rozstrzygnięcie. Jeśli pan wybierze pierwsze rozwiązanie i wyjdzie z honorem z tej sytuacji, to sprawę protestu można odłożyć o dwie godziny.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Panie pośle, proszę się nie obawiać. Z tej sprawy na pewno wyjdę z honorem. Natomiast w sprawie pana wniosku formalnego chcę poprosić o opinię przedstawiciela Biura Legislacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Wniosek został zgłoszony prawidłowo, natomiast nie jest to wniosek formalny. Wnioski formalne są regulowane przez art. 184 ust. 3 regulaminu Sejmu. Są one tam wymienione enumeratywnie. Wśród nich nie ma wniosku o odwołanie marszałka Sejmu bądź przewodniczącego komisji sejmowej. W związku z tym nie można uznać, iż został zgłoszony wniosek formalny. Natomiast jest to zwykły wniosek, który oczywiście należy głosować, ale nie ma konieczności poddania go natychmiast pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Przepis art. 184 stosuje się, zgodnie z pewną praktyka sejmową, również do posiedzeń komisji. Bezpośrednio nie jest on stosowany, ale jest taki zwyczaj, że się go stosuje również do zakresu wniosków formalnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Do tej opinii i wniosku pana posła Aleksandra Grada wrócę w stosownym czasie.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PoselWojciechMojzesowicz">Bardzo proszę pana posła Aleksandra Grada, by wycofał ten wniosek. Nie poszerzajmy obszaru sporu. Chcemy rozstrzygnąć w głosowaniu wniosek zgłoszony przez pana posła Jana Łącznego. Uważam, że pan przewodniczący dobrze to prowadzi w bardzo trudnej sytuacji, w bardzo dużym sporze.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem wniosku o powrót do głosowania dotyczącego wniosku o odwołanie pana ministra Andrzeja Leppera?</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Stwierdzam, że Komisja, przy 18 głosach za, 14 przeciwnych i 1 wstrzymującym się, przyjęła ten wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Mam pytanie: czy mają prawo głosować osoby, które nie podpisały listy obecności? Na sali są takie osoby.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego o opinię w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Przepisy regulaminu Sejmu mówią tylko o tym, kto ma prawo głosowania. Mają takie prawo członkowie komisji sejmowej. Podpis na liście obecności jest istotny, natomiast ma on znaczenie formalne i nie wpływa na prawo do wzięcia udziału w głosowaniu.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKSTomaszOsinski">Taka jest nasza wykładnia, przy czym zastrzegam ponownie, że wykładnia oficjalna przepisów regulaminu Sejmu należy do Prezydium Sejmu, a nie do Biura Legislacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#PoselKazimierzPlocke">Przewodniczący Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej, pan poseł Bogdan Zdrojewski poinformował mnie, że rozmawiał z marszałkiem Sejmu na temat tego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Pan marszałek powiedział, że sprawdzi aspekty prawne zwołania tego posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#PoselKazimierzPlocke">Chcę poprzeć wniosek pana posła Marka Sawickiego. Skoro na poprzednim posiedzeniu Komisji posłowie nie mieli możliwości zadania pytań ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi, panu Andrzejowi Lepperowi, to pan minister powinien był przybyć na to posiedzenie. Przecież powracamy do tej samej sprawy, a wobec tego dyskusja powinna toczyć się w obecności pana ministra.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">W prawie jest takie proste stwierdzenie: Roma locuta, causa finita – Rzym przemówił, sprawa skończona. Za prace Sejmu odpowiada jednoosobowo marszałek Sejmu. Za prace komisji sejmowej odpowiada jej przewodniczący. Prezydium Sejmu oraz prezydia komisji są organami pomocniczymi. Marszałek powiedział, że posiedzenie Komisji zostało zwołane zgodnie z regulaminem, a więc „Rzym przemówił”.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem wniosku o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra rolnictwa i rozwoju wsi Andrzeja Leppera?</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Stwierdzam, że Komisja, przy 15 głosach za, 18 przeciwnych i braku wstrzymujących się, postanowiła negatywnie zaopiniować ten wniosek.</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Poseł sprawozdawca został wybrany na poprzednim posiedzeniu Komisji.</u>
<u xml:id="u-63.3" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Informuję, że rezygnuję z funkcji przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Serdecznie dziękuję prezydium Komisji i członkom Komisji za współpracę. Będę pracował w Komisji. Myślę, że nowy przewodniczący lepiej poprowadzi obrady.</u>
<u xml:id="u-63.4" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewDolata">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>