text_structure.xml
17 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#AndrzejHalicki">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam państwa posłów i zaproszonych gości. Serdecznie witam pana ministra Krzysztofa Stanowskiego.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#AndrzejHalicki">Porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie rządowego projektu ustawy o pomocy rozwojowej (druk nr 4469). Liczyłem, że ten ważny dokument, na który wszyscy czekaliśmy i do przyjęcia którego zobowiązaliśmy się, zostanie w dniu dzisiejszym rozpatrzony przez Komisję. Nasze zobowiązania międzynarodowe również skłaniają nas do tego, by pomoc rozwojową realizować na podstawie ustawy. Ustawa nie pociąga za sobą skutków finansowych. Ważny jest jej kształt, konstrukcja i każdy zapis, gdyż ustawa tworzy ramy działalności w obszarze pomocy rozwojowej. Jest ona istotna również dla organizacji pozarządowych. Wiemy, że wiele konferencji odbyło się w tej sprawie również w gmachu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#AndrzejHalicki">Zanim oddam głos panu ministrowi, który przedstawi ideę tego dokumentu, pragnę powiedzieć, że liczyłem na to, że w dniu dzisiejszym moglibyśmy przyjąć sprawozdanie, gdyby nie było zbyt daleko idących uwag. Wiem jednak, że posłowie zamierzają zgłosić wiele poprawek. Dlatego skłaniam się ku powołaniu podkomisji, która przygotuje sprawozdanie dla Komisji do 18 sierpnia br. Proszę posłów o zgłaszanie się do prac w podkomisji, która 17 sierpnia popracowałaby nad projektem ustawy w celu przygotowania sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#AndrzejHalicki">Poproszę pana ministra Stanowskiego o przedstawienie idei dokumentu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KrzysztofStanowski">Przedstawiany projekt ustawy o pomocy rozwojowej był długo oczekiwany. Osobiście pracowałem nad nim 12 lat. 12 lat temu, jako przedstawiciel organizacji pozarządowej, zwróciłem się do ministra spraw zagranicznych, sygnalizując potrzebę prac nad ustawą i pokazując pierwsze założenia ustawy. Trzeba było wielu lat, żebyśmy doszli do tego etapu. Jestem w MSZ stosunkowo krotko, stąd stosunkowo późny termin przedstawienia ustawy w obecnej kadencji.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#KrzysztofStanowski">Jakie kwestie reguluje ustawa? Po pierwsze, w ramach ustawy o działach porządkuje nazewnictwo dotyczące współpracy rozwojowej, pokazując, że zgodnie z międzynarodowymi standardami pomoc humanitarna jest częścią pomocy rozwojowej. Po drugie, wskazuje wprost ministra spraw zagranicznych jako koordynującego współpracę. Jest to o tyle istotne, że w ramach współpracy rozwojowej znaczna część oficjalnej pomocy rozwojowej w postaci preferencyjnych kredytów bądź innych form finansowych podlega decyzjom ministra finansów. W chwili obecnej MSZ w sposób bezpośredni zarządza sumą rzędu 140 mln zł. Pozostałymi narzędziami dysponuje Ministerstwo Finansów. Rola koordynująca ministra spraw zagranicznych pozwoliłaby uporządkować tę materię.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#KrzysztofStanowski">Ustawa zawiera definicję pomocy rozwojowej i pomocy humanitarnej. Określa formy, w jakich może być udzielana pomoc humanitarna. Ważnym, od wielu lat postulowanym elementem tego rozwiązania prawnego jest utworzenie rady programowej współpracy rozwojowej przy ministrze. Składałaby się ona zarówno z przedstawicieli administracji państwowej, jak i z przedstawicieli Sejmu, Senatu oraz organizacji pozarządowych.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#KrzysztofStanowski">Dlaczego rada jest potrzebna? Chcielibyśmy, aby współpraca rozwojowa w znacznie większym stopniu była częścią polityki zagranicznej RP, aby nie była traktowana jako pomoc charytatywna, jako rozdawnictwo, lecz jako ważny element polskiej polityki zagranicznej. Temu służy również przyjęcie założenia, że Rada Ministrów będzie przyjmowała co najmniej raz na 5 lat programy wieloletnie współpracy rozwojowej. Są one potrzebne organom administracji państwowej, ale także partnerom społecznym i tym, do których pomoc jest adresowana. W chwili obecnej, przy planowaniu jednorocznym skala projektów niewykraczająca poza 31 grudnia każdego roku, a finansowana z rezerwy celowej, jest w naturalny sposób ograniczona. Ważne projekty, które zmieniają rzeczywistość w krajach, do których są adresowane, muszą mieć charakter wieloletni.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#KrzysztofStanowski">Wielokrotnie w przypadku dyskusji dotyczących budżetu zwracano uwagę na konieczność psucia konstrukcji budżetu, aby zapewnić ciągłość finansowania programów stypendialnych, jak choćby Programu Stypendialnego im. Konstantego Kalinowskiego. Chcielibyśmy zakończyć tę sytuację. Wprowadzamy trzy praktyczne rozwiązania, których do tej pory nie było. Po pierwsze, umożliwienie ministrowi, poza procedurami wskazanymi w ustawie o zamówieniach publicznych i w ustawie o pożytku publicznym i wolontariacie, udzielania pomocy humanitarnej na podstawie decyzji ministra, w razie potrzeby, aby pomoc humanitarna mogła być udzielana szybko. Decyzja podjęta natychmiast ratuje życie ludzi. Decyzja podjęta za 2 tygodnie nie daje szansy uratowania życia ludzkiego. Także jest potrzebna, ale ma inny charakter.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#KrzysztofStanowski">Ponadto ustawa umożliwia realizowanie projektów wieloletnich. Jest to realizacja postulatu formułowanego od lat. Przez ostatnich kilkanaście lat toczyła się w Polsce dyskusja, czy potrzebna jest w Polsce agencja do prowadzenia współpracy rozwojowej. Rząd zdecydował się na rozwiązanie pośrednie. Proponuje wykorzystanie istniejącej Polskiej Fundacji Międzynarodowej Współpracy i Rozwoju „Wiedzieć Jak”. Jest to fundacja Skarbu Państwa, podległa ministrowi spraw zagranicznych na dwa sposoby. Minister spraw zagranicznych jest nie tylko ministrem właściwym dla tej fundacji, ale również powołuje radę fundacji oraz przewodniczącego, w porozumieniu z Prezydentem RP.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#KrzysztofStanowski">Fundacja miałaby, zgodnie z projektem rządowym, być narzędziem realizacji wsparcia demokratycznego, bardzo ważnego aspektu współpracy rozwojowej, szczególnie w perspektywie wydarzeń ostatnich lat. Widzimy, jak istotne jest wsparcie dla demokracji na Białorusi. Mamy też świadomość, że to, co się dzieje w Somalii, jest częściowo kryzysem humanitarnym, ale spowodowanym przyczynami politycznymi. W tego typu krajach, w których nie możemy liczyć na solidarną współpracę lokalnego rządu, jesteśmy zmuszeni, również dla bezpieczeństwa tych, którzy dziś są naszymi partnerami w tych krajach, zbudować mechanizm pośredni pozwalający docierać z pomocą jak najbliżej potrzebujących.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#KrzysztofStanowski">Czy są sposoby, jakimi wspólnota międzynarodowa dostarcza dziś żywność na teren Somalii? Otóż są sytuacje, w których więcej należy robić, natomiast mniej należy mówić. Sejm i Senat będą miały możliwość kontroli tych działań poprzez swoich przedstawicieli w radzie fundacji, ale jednocześnie należy zachować minimum dyskrecji, co związane jest ze specyficzna sytuacją, w jakiej prowadzona jest ta działalność.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#KrzysztofStanowski">Ustawa zbliży nas do standardów europejskich. Niestety, w chwili obecnej ani wysokość pomocy rozwojowej, ani rozwiązania prawne przyjęte przez Polskę nie odpowiadają standardom europejskim. Takie kraje, jak Czechy czy Słowacja mają dziś lepsze instrumentarium prawne do prowadzenia tego typu działalności.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#KrzysztofStanowski">Przedstawiając państwu tę ustawę do rozważenia, chciałbym, będąc otwartym na dyskusję, zachęcić państwa do tego, aby przyjąć tę ustawę w miarę możliwości, ponieważ jest bardzo oczekiwana nie tylko przez administrację państwową, ale również przez organizacje obywatelskie, które od wielu lat są najważniejszym partnerem rządu w tej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejHalicki">Chciałbym oddać głos osobom, które już informowały mnie o tym, że będą zgłaszać uwagi do projektu. Pan poseł Adam Lipiński, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#AdamLipiński">W dniu wczorajszym sygnalizowałem, że będę zgłaszał poprawki. Jest ich osiem. Jeśli powołamy podkomisję, zgłoszę poprawki podczas prac podkomisji. Zgłaszam wniosek o powołanie podkomisji. Nie wiem, czy jest sens, abym teraz odczytywał poprawki i je uzasadniał.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#AndrzejHalicki">Poproszę o zasygnalizowanie, czego one dotyczą, w jakim kierunku zmierzają.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AdamLipiński">Chodzi o uporządkowanie i uszczegółowienie pewnych kwestii. Sygnalizuję poprawkę dotycząca pojęcia edukacji rozwojowej. Uważam, że ten termin został źle opisany w ustawie. Istotna jest też kwestia funkcjonowania fundacji, która ma „obsługiwać” politykę pomocową.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AndrzejHalicki">Pan poseł Iwiński, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#TadeuszIwiński">Wszyscy witamy z zadowoleniem fakt, że po 12 latach pracy różnych rządów ten projekt, który na pewno nie jest doskonały i był tworzony w pewnym pośpiechu, został przedłożony Sejmowi. Należy dołożyć wszelkich starań, żeby w tej kadencji droga legislacyjna została zakończona. Wczoraj przyspieszono debatę o 2 godziny, bez uprzedniego zawiadomienia uczestników. Ja sam przypadkowo wszedłem na salę. W debacie uczestniczyli tylko przedstawiciele dwóch klubów – pana poseł Adam Lipiński i ja.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#TadeuszIwiński">Warto powołać podkomisję. Po pierwsze, dostrzegam pewną niejasność, jeśli chodzi o rozmaite perspektywy czasowe. Jak można planować długofalowe działania rozwojowe, jeśli perspektywa finansowa jest jednoroczna? W projekcie mówi się o planowaniu pięcioletnim. Proponuje się jednak powołać radę na kadencję trzyletnią. Ponadto wprowadza się obowiązek przygotowania dwuletnich programów współpracy. To jest jakiś chaos, który wymaga wyjaśnienia i uporządkowania.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#TadeuszIwiński">Po drugie, brakuje określenia, co ma być sensem nowej jakości współpracy rozwojowej. Otóż chodzi o to, aby zmienić obecną sytuację. Obecnie Polska nie wypełnia swoich zobowiązań międzynarodowych ani też standardów unijnych, dotyczących minimalnego wskaźnika wydatków na pomoc rozwojową. Przeznaczamy 0,09% dochodu narodowego brutto na pomoc rozwojową, a obniżony wskaźnik dla nowych krajów członkowskich UE wynosi 0,33%. Dla państw rozwiniętych wskaźnik ten wynosi 0,7% dochodu narodowego brutto.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#TadeuszIwiński">Moja poprawka wprowadzałaby zapis, że zgodnie z ustaleniami międzynarodowymi i regulacjami UE Polska zobowiązuje się do świadczenia pomocy rozwojowej na poziomie 0,33% dochodu narodowego brutto. Inną kwestią jest potrzeba zwiększenia efektywności pomocy, gdyż gros pieniędzy jest marnowanych. W końcu roku odbędzie się w Korei specjalna konferencja pod auspicjami OECD na ten temat.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#TadeuszIwiński">Konieczne jest zastanowienie się nad rozkładem geograficznym pomocy rozwojowej. Ze względu na historię i położenie koncentrujemy się na Wschodzie Europy i Afganistanie. Jednak sumieniem świata jest Afryka. W naszej pomocy rozwojowej pomoc dla Afryki stanowi tylko 3%. To jest nieporozumienie. Nie chodzi o to, żeby ustalać sztywne progi, ile to ma być procent, ale z pewnością ta pomoc powinna zostać znacząco zwiększona.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#AndrzejHalicki">Pan przewodniczący Karol Karski.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#KarolKarski">Prace koncepcyjne nad ustawą trwają już wiele czasu. Dobrze, że mamy szansę przyjąć tę ustawę. Chciałbym prosić o dostarczenie pewnych dokumentów, aby prace w ramach podkomisji można było prowadzić sprawnie. W trakcie wcześniejszych prac koncepcyjnych zastanawiano się, czy utworzyć specjalny urząd, odrębną od MSZ agencję, która miałaby zajmować się pomocą rozwojową. Tymczasem postanowiono pójść nieco inną drogą i do ustawy wpisana jest Fundacja „Wiedzieć Jak”. Jest to fundacja prawa publicznego w tym znaczeniu, że jest ona ustanowiona przez Skarb Państwa. Ministrem właściwym jest minister spraw zagranicznych. Biorąc pod uwagę, że tej fundacji mają być powierzone pewne działania ze sfery władzy publicznej, prosiłbym o przekazanie nam statutu fundacji i składu władz. Może okazać się konieczne, aby pewne regulacje dotyczące fundacji znalazły się w ustawie.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#KarolKarski">Niczego nie przesądzam, ale skoro mamy do czynienia z tym podmiotem, powinniśmy popracować nad tą kwestią. Sygnalizuję to dzisiaj, gdyż na posiedzeniu podkomisji będzie już za późno.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejHalicki">Prośba do MSZ o dostarczenie informacji dotyczących statutu fundacji i składu władz.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#AndrzejHalicki">Czy są inne głosy w dyskusji? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#AndrzejHalicki">Chciałbym zaproponować następujący kalendarz prac. Przed posiedzeniem w dniu 18 sierpnia br. moglibyśmy w dniu 17 sierpnia br. odbyć kilkugodzinne posiedzenie podkomisji, które pozwoliłoby zamknąć prace nad projektem. Proszę o deklarację, kto z państwa gotów jest uczestniczyć w pracach podkomisji w dniu 17 sierpnia br. Proszę już teraz o przygotowanie wszystkich poprawek na piśmie.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#AndrzejHalicki">Zgłaszają się pani poseł Beata Bublewicz, pan poseł Adam Lipiński, pan poseł Tadeusz Iwiński, pan poseł Paweł Poncyljusz, pan poseł Karol Karski, pan poseł Maciej Orzechowski. Gdybyśmy przyjęli 7-osobowy skład podkomisji, pojawia się pytanie, czy moglibyśmy zrezygnować z przedstawiciela PSL. W dniu dzisiejszym nie ma nikogo z posłów PSL na posiedzeniu Komisji. Pan poseł Poncyljusz reprezentuje nowy klub.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#AndrzejHalicki">Mam inną propozycję. Jeśli pozwolilibyście państwo dopisać mi swoją osobę do składu podkomisji, poprosiłbym o pozostawienie nieobsadzonego miejsca dla PSL. Wtedy mielibyśmy 8-osobowy skład podkomisji. Jest to rozwiązanie niekonwencjonalne.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#AndrzejHalicki">Okazuje się, że aby dopełnić formalności, musimy wpisać nazwisko posła z PSL. Do podkomisji weszliby następujący posłowie: z PO – pani poseł Bublewicz, pan poseł Orzechowski i ja, z PiS – posłowie Lipiński i Karski. A poseł Latos? Pan poseł też się zgłaszał.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#TomaszLatos">Jeśli pan przewodniczący zgodzi się na złamanie parytetu, to chętnie będę uczestniczył w pracach podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#AndrzejHalicki">Z PO dołączy do nas poseł Robert Tyszkiewicz. Moja propozycja jest następująca. Zmierzamy w kierunku powołania dużej liczebnie, ale sprawnie pracującej podkomisji. Podaję proporcje klubowe: 4/3/1/1/1. Z PO w skład podkomisji wejdą następujący posłowie: Bublewicz, Orzechowski, Tyszkiewicz, Halicki. Z PiS posłowie: Lipiński, Karski i Latos. Z SLD poseł Iwiński. Z PJN poseł Poncyljusz, a z PSL poseł Żelichowski.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#AndrzejHalicki">Czy możemy przyjąć taki skład podkomisji, która spotka się 17 sierpnia br.? Poddaję pod głosowanie ten wniosek.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#AndrzejHalicki">Kto z posłów jest za powołaniem 10-osobowej podkomisji w wyżej wymienionym składzie? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#AndrzejHalicki">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie powołała podkomisję. Zapraszam posłów do składania poprawek na piśmie. Jest również poprawka rządowa.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#AndrzejHalicki">Nie ma spraw bieżących.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#AndrzejHalicki">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>