text_structure.xml 56.4 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MirosławSekuła">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Witam prezesa Najwyższej Izby Kontroli, pana Jacka Jezierskiego wraz z dyrektorem generalnym i paniami dyrektor.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#MirosławSekuła">Państwu posłom pragnę przekazać informację, że w Sali Kolumnowej trwa w tej chwili wręczanie nagród Państwowej Inspekcji Pracy, dlatego też niektórzy nasi koledzy są tam właśnie. Mam nadzieję, że po rozpatrzeniu pierwszego punktu naszego porządku, czyli zaopiniowaniu projektu budżetu Najwyższej Izby Kontroli, przyjdą również oni, a wówczas przystąpimy do kolejnego punktu, poświęconego projektowi budżetu Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#MirosławSekuła">Czy do porządku dziennego ktoś z członków Komisji ma uwagi? Nie ma, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#MirosławSekuła">Przystępujemy więc do rozpatrzenia punku pierwszego, czyli zaopiniowania dla Komisji Finansów Publicznych projektu ustawy budżetowej na rok 2009, druk 1001, część 07 – Najwyższa Izba Kontroli. Za chwilę poproszę pana prezesa bądź osobę przez niego wskazaną o krótkie przypomnienie tego projektu, a następnie panią poseł Irenę Tomaszak– Zesiuk o wygłoszeniu koreferatu, po czym rozpoczniemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#MirosławSekuła">Proszę, pan prezes Jezierski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JacekJezierski">Dziękuję bardzo. Szanowny panie przewodniczący, wysoka Komisjo. Doręczony państwu projekt budżetu Najwyższej Izby Kontroli na rok 2009 został opracowany z zastosowaniem wskaźników makroekonomicznych, określonych w „Założeniach do projektu budżetu państwa na rok 2009”, które zostały zaakceptowane przez Radę Ministrów na posiedzeniu 10 czerwca br., oraz na podstawie wytycznych Ministra Finansów, określonych w piśmie z 30 lipca br. Projekt ten został uchwalony zgodnie z ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli przez Kolegium NIK 30 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JacekJezierski">W projekcie tym przyjęto dwa główne założenia: średni wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych na poziomie 2,9 proc. oraz wzrost wynagrodzeń osobowych w wysokości 5,3 proc. O ile pierwszy wskaźnik jest zgodny z wytycznymi rządowymi, o tyle drugi nieco je przekracza; kierownictwo NIK stoi na stanowisku, że przy dzisiejszym wzroście wynagrodzeń w gospodarce, wynagrodzenia w Najwyższej Izbie Kontroli przestają być wynagrodzeniami konkurencyjnymi już nie tylko w stosunku do wynagrodzeń w gospodarce, ale również w administracji, i to administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JacekJezierski">Pragnę zwrócić uwagę państwa na fakt, że od kilkunastu miesięcy obserwujemy w NIK dość dużą fluktuację kadr, wiele podań o odejście z Izby – albo na zasadzie porozumienia stron, czyli o całkowite odejście, albo prośby o udzielenie urlopu bezpłatnego. Jest to pochodną tego, że w ciągu ostatnich kilku lat do Izby przyjmowaliśmy w drodze konkurencyjnego naboru otwartego bardzo dobrych pracowników, z dobrym wykształceniem, z dobrymi doświadczeniami w pracy zawodowej, i pracownicy ci dziś otrzymują po prostu lepsze oferty pracy na rynku zarówno polskim, jak i europejskim, bo też coraz więcej osób znajduje sobie pracę w instytucjach europejskich. Wspieramy zresztą te inicjatywy pracowników; do pewnego stopnia służą one nam jako krajowi i naszej instytucji, z drugiej jednakże strony powodują pewne perturbacje kadrowe.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JacekJezierski">Warto zwrócić uwagę, że wśród kadry kontrolerskiej 78 osób ma tytuły doktorskie; to bardzo duży współczynnik. Nie wiem, czy któraś z instytucji publicznych również może pochwalić się tak wysokim współczynnikiem, ale to również powoduje swoiste potrzeby płacowe, gdyż osoby dobrze wykształcone mają dużą łatwość znajdowania pracy w innych instytucjach.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JacekJezierski">Pragnę złożyć jeszcze wyjaśnienie. Otóż w przedłożonym projekcie wskaźnik wynagrodzeń wynosi 6 proc. i te 0,7 proc. różnicy między 5,3 proc., o których mówiłem, a tymi 6 proc. wynika stąd, że od 1 stycznia 2009 roku przepisy dotyczące wykazywania wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych likwidują osobną podziałkę; odpisy te będą wykazywane w całym funduszu płac. O tyle się fundusz płac zwiększa. Biorąc po uwagę wiele czynników, w tym m.in. charakter pracy kontrolerskiej, wiążącej się z ciągłym przemieszczaniem, nie należy oczekiwać, by zatrudnienie osób niepełnosprawnych jakoś znacząco wzrosło; co roku odnotowujemy wzrost o ok. 2 – 3 niepełnosprawne osoby zatrudniane w NIK, w związku z czym liczymy, że w roku 2009 będzie u nas tych osób ok. 25. Dziś zatrudniamy 22 osoby niepełnosprawne, przypuszczamy, że kolejne 3 uda nam się zatrudnić w 2009 roku. W tym jednakże celu, by nie płacić żadnych składek na PFRON, czyli w pełni wykorzystać limit, musielibyśmy zatrudnić jeszcze 77 osób, a to jest zupełnie nierealne w świetle dotychczasowych doświadczeń. Planujemy zatem, że ok. 1.100 tys. zł trzeba będzie z funduszu płac wpłacić na PFRON.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JacekJezierski">Cały budżet został zaprojektowany ze wzrostem wydatków w stosunku do roku poprzedniego o 5,2 proc. Wskaźnik wzrostu jest wynikową poszczególnych grup wydatków, w tym przyjętego wzrostu wynagrodzeń o 0,6 proc., a faktycznie o 5,3 plus wspomniane 0,7 w związku ze zmianą klasyfikacji budżetowej składek na PFRON. Drugi czynnik to wzrost pozostałych wydatków bieżących o 9,1 proc., obniżenie wydatków inwestycyjnych w stosunku do planu o 21,9 proc. proc., a w odniesieniu do przewidywanego wykonania wzrost o 2,8 proc.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JacekJezierski">Kilka wyjaśnień, jeśli chodzi o te pozostałe wydatki poza grupą wynagrodzenia. W grupie tej największy wzrost wydatków w stosunku do planu występuje w zakresie działalności remontowej – to prawie czterokrotny wzrost. Chciałbym podkreślić, że w stosunku do przewidywanego wykonania wydatki w roku 2009 będą jednak niższe o prawie 90 tys. zł, dokładnie o 89,4 tys. zł. Będzie to konsekwencją przesunięcia środków z innych paragrafów, szczególnie z wydatków inwestycyjnych. Decyzja ta była konieczna z uwagi na likwidację skutków pożaru w siedzibie NIK w Katowicach, co zdarzyło się w roku poprzednim, a w roku bieżącym skutki te są likwidowane.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JacekJezierski">W grupie pozostałych wydatków bieżących występują pozycje, które w roku przyszłym w odniesieniu do planu ulegają obniżeniu, a dotyczą pozycji wydatków związanych z kongresem EUROSAI, który odbył się w czerwcu br. w Krakowie. Wśród tych pozycji wymienić należy wydatki sklasyfikowane w par. 43000, czyli zakup usług pozostałych, i tu następuje zmniejszenie wydatków o 1.447 tys. zł, w par. 43080 zakup usług obejmujących tłumaczenia – zmniejszenie wydatków o 382 tys. zł, to też pochodna kongresu, oraz w par. 44000 opłaty za administrowanie – obniżanie wydatków o kwotę prawie 91 tys. zł i zmniejszenie o 793,2 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#JacekJezierski">W budżecie Najwyższej Izby Kontroli na przyszły rok grupa wydatków, która wykazuje także zmniejszenie to wydatki inwestycyjne. Rzeczowy program zadań ograniczony został do niezbędnego minimum. I tak w zakresie zadań o charakterze modernizacyjnym program ograniczono do dwóch przedsięwzięć – do wykonania wentylacji mechanicznej w centrali, która ma kosztować 2.800 tys. zł, oraz do rozbudowy delegatury w Białymstoku, na co planujemy wydatkować 1.000 tys. zł. W wydatkach na zakupy inwestycyjne najwyższą pozycję stanowi zakup systemu wspomagania kontroli; planujemy, że będzie nas to kosztowało 2.500 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#JacekJezierski">Podsumowują, pragnę podkreślić, że przedłożony budżet na rok 2009, w wysokości 246.266 tys. zł, jest sumą potrzeb wszystkich jednostek organizacyjnych Najwyższej Izby Kontroli, wynikających z założonego programu realizacji zadań statutowych.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#JacekJezierski">Jeśli chodzi o szczegółowe omówienie przyjętych do projektu budżetu wielkości wydatków w poszczególnych grupach i paragrafach, proszę o umożliwienie zabrania głosu przez pana dyrektora generalnego Marka Chodkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#JacekJezierski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MirosławSekuła">Proszę, panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekChodkiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekChodkiewicz">Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo. Nie będę już przypominać założeń, bo pan prezes już czytelnie to przedstawił, zacznę natomiast swoje wystąpienie od wydatków, które zostały określone na poziomie 246.226 tys. zł. Kwotowo wzrost w stosunku do budżetu roku 2008 wynosi 12.244 tys., co stanowi 5,2 proc. Wydatki te w ok. 58 proc. będą realizowane przez centralę, a w 42 proc. przez delegatury.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarekChodkiewicz">Jeżeli chodzi o płace, to myślę, że pan prezes wyczerpująco przedstawił nasze uzasadnienie podwyżki. Drugą zaś co do wielkości grupę wydatków stanowią wydatki bieżące ogólnoadministracyjne, nad którymi chciałbym się przez chwilę zatrzymać. Jak zostało to ujęte w tabeli na str. 9 – 10, mają one wynieść w sumie 24.738 tys., co stanowi 10 proc. wszystkich naszych wydatków zaplanowanych na rok 2009. W porównaniu z planem roku bieżącego mają one wzrosnąć o 13,3 proc., a w porównaniu z wykonaniem tegorocznego budżetu będą niższe o 4,7 proc., co w wymiarze wartościowym skutkuje kwotą 1.223 tys. zł. Do grupy tej należą zakupy materiałów, wyposażenia, energii, usług pozostałych, czynsze, regulowanie podatków i składek na rzecz instytucji ubezpieczeniowych, a także organizacji międzynarodowych oraz usług remontowych.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarekChodkiewicz">Jeśli chodzi o wydatki bieżące, to w pozycji zakup materiałów i wyposażenia wydatki zwiększą się o 323,2 tys. i wynikają z przyjętego wzrostu cen na paliwa i planowanego zakupu sprzętu komputerowego oraz niezbędnych urządzeń technicznych. W roku 2008, w warunkach zmniejszenia środków budżetowych w stosunku do założonego projektu o 18.500 tys. w tegorocznym planie finansowym nie założono żadnych środków na zakup sprzętu i wyposażenia, czyli zwyżka ta wynika z tegorocznych oszczędności; musimy odnowić nasze wyposażenie.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MarekChodkiewicz">Jeżeli chodzi o zakup energii, wzrost jest niewielki, a stanowi konsekwencję planowanego wzrostu cen.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MarekChodkiewicz">Na działalność remontową zaś planujemy wydatkowanie 6.038 tys. zł, co w stosunku do planu bieżącego oznacza wzrost o 4.193 tys. zł, a w odniesieniu do przewidywanego wykonania o 89,4 tys. Taka różnica wzrostu zależnie od podstawy odniesienia wynika przede wszystkim z przesunięcia w bieżącym roku wydatków inwestycyjnych w kwocie 3.178 tys. zł oraz z innych pozycji planu, w których uzyskano oszczędności po rozliczeniu przedsięwzięcia, jakim był organizacja VII Kongresu EUROSAI.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MarekChodkiewicz">Trzecią grupę pod względem wielkości wydatków stanowią wydatki majątkowe o charakterze inwestycyjnym, planowane w wysokości 10.361 tys., co stanowi 4,2 proc. wszystkich wydatków i są one niższe od planowanych wydatków roku bieżącego o 21,9 proc., a w odniesieniu do przewidywanego wykonania o 2,8 proc., czyli 277, 5 tys. zł. Jak wspominałem, fakt ten jest konsekwencją przeniesienia większej kwoty wydatków majątkowych na wydatki remontowe. Szczegółowy plan nakładów inwestycyjnych w układzie rodzajowym ilustruje tabela 17 w projekcie przedstawionym państwu posłom.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MarekChodkiewicz">Plan inwestycyjny Izby zakłada wykonanie prac modernizacyjno-adaptacyjnych w wysokości 3.800 tys. zł oraz 6.561 tys. zł na zakupy inwestycyjne, z których lwia część – 5.986 tys. zł – przeznaczona jest na informatyzację, a głównie na zakup systemów wspomagania kontroli i później drugiego obiegu dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#MarekChodkiewicz">Czwarta grupa wydatków to wydatki związane z pokryciem kosztów podróży służbowych krajowych i zagranicznych, które mają wynieść łącznie 6.416 tys. zł, co stanowi 2,6 proc. wydatków Izby, z czego 5.500 tys. to koszt delegacji krajowych, a 915 tys. delegacji zagranicznych. W wypadku delegacji krajowych zakładamy podwyższenie kosztów o 3,8 proc., czyli o kwotę 200 tys. zł, zagranicznych zaś 22,2 proc. Wynika to z naszej większej aktywności na forum międzynarodowym, jak też z przewodnictwem prezesa Najwyższej Izby Kontroli w EUROSAI i udziału w szeregu instytucji międzynarodowych. Ponadto zgodnie z planem kontroli konieczne jest finansowanie wydatków z tytułu projektowanych placówek zagranicznych i udziału pracowników Izby w kontrolach prowadzonych przez najwyższe organy kontroli innych krajów.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#MarekChodkiewicz">Ostatnia grupa wydatków to odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych w wysokości 1.938 tys. zł, co stanowi 0,8 proc. wydatków Izby.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#MarekChodkiewicz">Na zakończenie dodam, że projekt budżetu NIK został opracowany pod kątem zasadności i oszczędnego gospodarowania środkami budżetowymi. Jeśli będą państwo mieli pytania, spróbujemy na nie wyczerpująco odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#MarekChodkiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MirosławSekuła">Pragnę przywitać i przedstawić państwu pana posła Andrzeja Pałysa, przedstawiciela Komisji Finansów Publicznych, czego nie uczyniłem na początku naszego posiedzenia. Pan poseł w Komisji Finansów będzie się zajmował szczególnie właśnie omawianymi dziś przez nas częściami budżetowymi.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MirosławSekuła">Witam również głównego inspektora pracy, pana Tadeusza Zająca który przybył na posiedzenie, oraz panie zastępczynie głównego inspektora i współpracowników państwa.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MirosławSekuła">Oddaję teraz głos koreferentowi naszej Komisji, pani poseł Irenie Tomaszak-Zesiuk. Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie prezesie, szanowni goście, koleżanki i koledzy posłowie. Kolegium Najwyższej Izby Kontroli uchwaliło projekt budżetu na 2009 rok, następnie pan prezes przesłał ów projekt Ministrowi Finansów, który – jak wiemy – nie ma możliwości dokonywania w nim zmian. Przypominam tę procedurę, by zaakcentować, że jedynie Kolegium, Sejm i Senat mają realny wpływ na budżet Najwyższej Izby Kontroli. To ważny element niezależności Izby wobec władzy wykonawczej, którą kontroluje, a przede wszystkim uznany standard międzynarodowy niezależności najwyższego organu kontroli.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Przedłożony projekt został opracowany na podstawie wytycznych Ministerstwa Finansów, określonych w „Założeniach do projektu budżetu państwa na rok 2009”. Omawiany projekt zakłada uzyskanie w przyszłym roku dochodów w wysokości 340,3 tys. zł i w porównaniu z rokiem 2008 jest wyższy o 25,6 proc. Należy jednak zauważyć, że w porównaniu z wydatkami dochody są niewielkie i nie mają znaczenia w gospodarce finansowej Izby, dlatego też nie będę im poświęcała więcej uwagi.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Wydatki na rok 2009 planuje się w wysokości 246.226 tys. zł, co w porównaniu z rokiem 2008 stanowi wzrost o 5,2 proc., a z racji PFRON – 6 proc. Przyrost wydatków związany jest głównie ze wzrostem wydatków na wynagrodzenia. Zaplanowano przyrost wydatków na wynagrodzenia osobowe i składniki od nich pochodne o 11.614 tys. zł oraz pozostałe wydatki o 3.531 tys. zł. Przyjęcie nominalnego wskaźnika wzrostu płac w porównaniu z 2008 rokiem o 5,3 proc. i jednoczesne utrzymanie stanu zatrudnienia na tym samym poziomie wpłynie na ukształtowanie przeciętnej płacy w Najwyższej Izbie Kontroli w 2009 roku w następujących wysokościach: 7.434 zł zliczonej ze składników objętych umową o pracę i 8.530 zł z uwzględnieniem wszystkich składników wynagrodzeń wraz z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym. Warto zauważyć, że dla państwowej sfery budżetowej w projekcie na 2009 rok przyjęto wzrost o 3,9 proc.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Pragnę podkreślić, że podczas omawiania zeszłorocznego projektu budżetu wzrost wydatków na wynagrodzenie był przedmiotem dyskusji. Argumentowano wówczas, że dobrze wyszkoleni i kompetentni pracownicy znajdują korzystne oferty na rynku pracy i że aby ich zatrzymać, konieczna jest taka zmiana. W tym roku przewidziano znaczny wzrost wydatków na wynagrodzenia, szczególnie w zestawieniu z płacami w sferze budżetowej. Czy powody kolejnego wzrostu płac są takie same, a może doszły jeszcze jakieś inne przyczyny?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Na bieżące wydatki ogólnoadministracyjne planowane są środki w kwocie 24.738 tys. zł, co w porównaniu z planowanymi wydatkami roku bieżącego stanowi spadek o 4,7 proc., co w wymiarze wartościowym oznacza zmniejszenie o 1.223 tys. zł. Dynamika poszczególnych pozycji jest jednak mocno zróżnicowana. W niektórych przewiduje się bowiem ograniczenie nakładów, w innych zaś jednocześnie zakłada się ponadprzeciętne niekiedy zwiększenie. Stosunkowo najwyższy wzrost wydatków wobec planu wykonania w 2008 roku dotyczy m.in. wynagrodzeń bezosobowych, zakupu materiałów i wyposażenia, zakupu usług remontowo-konserwatorskich dotyczących obiektów zabytkowych oraz wydatków na szkolenia pracowników nie będących członkami służby cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Jednocześnie należy podkreślić dbałość o rozsądną gospodarkę. Przesunięcie środków w wysokości 3.178 tys. zł z wydatków inwestycyjnych na likwidację skutków pożaru siedziby delegatury w Katowicach czy też przeniesienie środków po zakończeniu rozliczenia VII Kongresu EUROSAI, by zasilić niektóre obszary realizowanych zadań to działania godne zauważenia.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Kolejna grupa wydatków to koszty podróży krajowych i zagranicznych. Jak wiemy, są one bezpośrednio związane z realizacją zadań ustawowych Izby. W założeniach na 2009 rok stanowią one 2,6 proc. planowanego budżetu NIK. Na planowane zwiększenie środków na ten cel o 5,2 proc. na rok 2009 wobec wydatków planowanych w roku 2008 składa się wzrost środków na podróże krajowe – o 2,9 proc. oraz o 22,2 proc. na podróże zagraniczne. Zainteresowanie może budzić szczególnie duży wzrost wydatków na podróże zagraniczne. Jest to dość skrupulatnie uzasadnione w projekcie, gdzie mowa o przyjętym programie współpracy międzynarodowej, gdzie zakłada się też uczestnictwo przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli w stażach i seminariach. Drugim obszarem wydatków są kontrole placówek dyplomatycznych i wydziałów ekonomiczno-handlowych. Rok 2009 jest też pierwszym rokiem przewodniczenia EUROSAI. Wiemy jednak, że wzrost wydatków jest znaczny. Może więc warto poszukać jeszcze trochę oszczędności?</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Wydatki majątkowe, zaplanowane w kwocie 10.361 tys. zł, są na poziomie 102,8 proc. planu wykonania za rok 2008. Zostaną przeznaczone na wydatki inwestycyjne Izby – 3.800 tys. zł oraz na zakupy inwestycyjne – 6.561 tys. zł, w tym szczególnie na sprzęt komputerowy i oprogramowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Zatrzymam się nad planowanymi na rok 2009 nakładami na informatyzację w wysokości 5.986,8 tys. zł. Są one wyższe od planowanych w bieżącym roku o 1.845,8 tys. zł, tj. o 44,6 proc. Uważam jednak, że te ambitne zamierzenia są godne wsparcia. Bardzo szczegółowe omówienie w projekcie wydatków na informatyzację sprawia, że ten duży wzrost nie budzi sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Chciałabym jeszcze wrócić do planowanych wydatków na 2009 rok. Szczególnie dobrą ilustracją moich wątpliwości jest wykres dotyczący wydatków budżetowych w części 07 w latach 2005 – 2009. Widzimy, że w kolejnych latach następuje wzrost wydatków, lecz jest on dość równomierny, po czym nagle w projekcie na rok 2009 przyrost środków jest zdecydowanie większy. Rodzi się pytanie, czy ten znaczny wzrost w porównaniu ze wzrostem w latach ostatnich wynika z rzeczywistych potrzeb, czy też jest raczej „zakładką” na wypadek ewentualnego zmniejszenia budżetu.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Serdecznie dziękuję za jasny, rzetelny i profesjonalnie przygotowany projekt budżetu. Wielką sztuką jest mówienie o rzeczach trudnych w sposób przystępny i zrozumiały. Po wnikliwym przeanalizowaniu uchwalonego przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli projektu budżetu na 2009 rok, wykorzystując też opinię Biura Analiz Sejmowych, proponuję pozytywnie zaopiniować projekt budżetu.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Mamy do czynienia z suchymi liczbami, więc jeszcze pytanie. Ponieważ wnikliwie czytałam przedstawiony projekt, na str. 14 znalazłam zapis mówiący o tym, że przewiduje się dokonanie zakupów komputerów przenośnych, gdyż wymagana jest wymiana moralnie starzejącego się sprzętu. Nie wiem, co znaczy „moralnie starzejący się sprzęt”, gdyż znam tylko materialne niszczenie się sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#IrenaTomaszakZesiuk">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MirosławSekuła">Dziękuję. Proszę państwa, wszyscy posłowie otrzymali również opinię dotyczącą projektu budżetu państwa w części 07 – Najwyższa Izba Kontroli, przygotowaną przez Biuro Analiz Sejmowych, sporządzoną przez Monikę Korolewską, którą witam wśród nas.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MirosławSekuła">Otwieram dyskusję. Jeśli ktoś z państwa posłów chciałby zadać pytanie bądź też wypowiedzieć się, bardzo proszę, jeśli zaś nie, poproszę o udzielenie odpowiedzi na powyższe pytanie albo pana prezesa, albo osobę przez pana prezesa wskazaną.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MirosławSekuła">Proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JacekJezierski">Spróbuję wyjaśnić kilka wątpliwości pani poseł. Jeśli zaś chodzi o to ostatnie pytanie, prosiłbym, by mógł odpowiedzieć na nie dyrektor generalny.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JacekJezierski">Jeśli chodzi o znaczący wzrost wydatków na rok 2009, na który zwróciła uwagę pani poseł, to jeżeli spojrzeć na wzrost naszych budżetów realny, czyli w porównaniu z inflacją, to wynosi w 2009 roku 1,02 proc. W roku 2003 wskaźnik ten wynosił 1,06, w 2004 – 0,97, w 2005 i 2006 – 1,02, w 2007 i 2008 – 0,99, a na rok 2009 – 1,02, czyli tak naprawdę w stosunku do inflacji jest 2 proc. wzrost, podczas gdy w dwóch poprzednich latach było poniżej. Pokazuje to, w trendzie od 2003 roku, jak budżety te się kształtują. Jeśli przez dwa ostatnie lata mamy budżety poniżej realnego wzrostu, czyli budżet niższy niż w roku poprzednim, kiedyś stratę tę trzeba nadrobić. Mamy jednak 2 proc. realnego wzrostu, a to naprawdę nie jest szczególnie dużo.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JacekJezierski">Pani poseł wspomniała, że w ubiegłym roku zakładano znaczący wzrost wynagrodzeń i było to uzasadniane w sposób mniej więcej podobny jak w tym roku. Proszę jednak pamiętać, że w zeszłym roku budżet uchwalony został na poziomie o 18.000 tys. niższym. Uzasadnienia więc, które podaliśmy wówczas, nie miały w pełni szansy zmaterializowania się w roku bieżącym. Nadal zatem są aktualne. Mogę dodać tyle, że nominalnie wzrost jest dużo niższy, gdyż trzeba brać pod uwagę inflację, a ponadto w stosunku do innych instytucji pozarządowych jest to jeden z najniższych, o ile nie najniższy, wskaźników wzrostu w skali globalnej. Jeśli zaś chodzi o same wynagrodzenia, to również jest bardzo niski. W odniesieniu do sfery budżetowej rzeczywiście takie założenia były, tyle że kompletnie ich nie realizowano. Nasze kontrole budżetowe w ciągu ostatnich dwóch lat wykazały, że w niektórych rządowych instytucjach, w ministerstwach wzrosty te dochodziły w poszczególnych częściach nawet do 30 proc. Kilkanaście zaś procent to była średnia. Z jednej więc strony mówimy o założeniach rządowych, z drugiej musimy patrzeć na wykonanie. Wykonanie zaś bardzo znacząco u nas zmniejsza na niekorzyść w ciągu ostatnich kilku lat proporcje, jeśli chodzi o wynagrodzenia w Najwyższej Izbie Kontroli, które ciągle są wysokie; nie kryję tego, ale znacząco się zmniejszają, co powoduje, że ci najlepsi ludzie, których udało nam się pozyskać z rynku poprzez nabory otwarte w ciągu ostatnich lat, zaczynają w coraz większym stopniu uciekać. To wszystko, co osiągnęliśmy, zaczyna być niwelowane przez opisaną sytuację.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JacekJezierski">Pragnę po raz kolejny zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z przepisami pracownicy mianowani Najwyższej Izby Kontroli nie mają prawa wykonywać żadnej pracy dodatkowej poza pracą w wyższych uczelniach, i to za zgodą prezesa, podczas gdy w wielu instytucjach rządowych wiele osób, szczególnie na stanowiskach kierowniczych, dyrektorskich ma taką możliwość poprzez zasiadanie np. w radach nadzorczych. Tak naprawdę często więc sobie dublują wynagrodzenie. Mógłbym wiele jeszcze mówić na ten temat, ale nic chciałbym nadmiernie sprawy tej rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#JacekJezierski">W kwestii wzrostu wydatków na podróże zagraniczne poza argumentami przytoczonymi przez panią poseł trzeba wziąć pod uwagę również relacje kursowe walut. Koszty te są pochodne od kosztów zakupu walut w NBP, do czego jesteśmy zmuszeni, a kurs się zmienia, na niekorzyść akurat w tej chwili. To także musieliśmy brać pod uwagę. Poza tym sam udział w Unii Europejskiej wymaga od nas zwiększonej aktywności, bo i na szczeblu kontrolerów, i na szczeblu dyrektorów oraz prezesów kontaktów jest coraz więcej potrzeb unifikowania naszych metod kontroli, a to wiąże się ze szkoleniami. Coraz też więcej jest kontroli prowadzonych równolegle, które uważam za najcenniejsze w tej współpracy, bo poza wymianą doświadczeń są to te elementy współpracy, dzięki którym uzyskujemy bardzo realne korzyści. Patrzymy na pewne procesy czy zjawiska albo z dwóch stron – jeśli chodzi o kontrole równoległe z sąsiadami – albo z wielu stron, bo przecież coraz więcej mamy takich kontroli, w które angażuje się kilka najwyższych organów kontroli. Wiele zjawisk tylko dzięki takiej zintegrowanej współpracy ma szanse na pełny opis i pełne zdiagnozowanie, a to, naturalnie, pociąga za sobą koszty.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#JacekJezierski">Jeśli chodzi o „zużycie moralne” sprzętu, prosiłbym o odpowiedź pana dyrektora generalnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarekChodkiewicz">W strategii informatyzacji Najwyższej Izby Kontroli założyliśmy ambitny cel, żeby komputery przenośne wymieniać co pięć lat. Nie udaje nam się, niestety, mimo usiłowań założenia tego realizować, a chcielibyśmy, aby tak było, ponieważ laptop jest podstawowym narzędziem pracy kontrolera. Sformułowanie, które pani poseł przytoczyła, generalnie dotyczy komputerów mających powyżej pięciu lat, nie nadających się praktycznie do naszych celów. Dodać należy, że nie ulegają one jednak zniszczeniu, przechodzą na ogół do dalszej pracy; mamy wiele instytucji, które o nie występują. Na szczęście, nowe zarządzenie w sprawie gospodarowania majątkiem trwałym umożliwia przekazywanie ich do szkół, przedszkoli. Staramy się gospodarnie tym zarządzać, tak by urządzenia były dalej eksploatowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MirosławSekuła">„Zużycie moralne” sprzętu to pojęcie znane w ekonomii i nie ma w nim czego nadzwyczajnego. W związku zaś z tym prosiłbym, aby wątku tego nie kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MirosławSekuła">Czy pan poseł Pałys chciałby zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#MirosławSekuła">Jeśli więc nie ma kolejnych uwag, zgodnie z tym, co zaproponowała pani poseł koreferent, proponuję pozytywne zaopiniowanie przez Komisję projektu budżetu Najwyższej Izby Kontroli na rok 2009. Czy są inne propozycje? Nie ma. Czy ktoś z państwa posłów jest przeciwny takiemu sformułowaniu? Nikt nie jest przeciwny, co oznacza, że przyjęliśmy taką opinię dla Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#MirosławSekuła">Proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JacekJezierski">Bardzo dziękujemy za zaakceptowanie naszego budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MirosławSekuła">To jeszcze nie jest zaakceptowanie, panie prezesie. To tylko zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych, co nie oznacza, że proces przyjmowania budżetu został zakończony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JacekJezierski">Oczywiście, mam tego świadomość. Dziękuję za pozytywne zaopiniowanie naszego budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MirosławSekuła">Przechodzimy do drugiego punktu porządku, czyli części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MirosławSekuła">Oddaję głos głównemu inspektorowi pracy, panu Tadeuszowi Zającowi. Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#TadeuszZając">Dziękuję. Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie. Mam zaszczyt zaprezentować Komisji projekt budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2009. Swoje wystąpienie podzielę na kilka części. W części pierwszej przedstawię państwu, jakie czynniki miały zasadniczy wpływ na wzrost wydatków, następnie omówię, wydatki każdego rozdziału. W części drugiej przybliżę zaplanowane przez urząd dochody, a w trzeciej omówię plan przychodów i wydatków ośrodka szkolenia Inspekcji Pracy we Wrocławiu. Wystąpienie zakończę informacją o limitach zatrudnia dla osób objętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#TadeuszZając">Przedłożony wysokiej Komisji projekt budżetu zakłada realizację wszystkich zadań Inspekcji Pracy. W niektórych obszarach działalności nastąpi wyraźna intensyfikacja działań, jak np. w obszarze kontroli legalności zatrudnienia czy też w obszarze działań prewencyjnych. Do realizacji zadań niezbędna jest doświadczona i wykwalifikowana kadra, o którą coraz trudniej przy obecnym poziomie wynagrodzeń w urzędzie. Od 2007 roku obserwujemy zjawisko odpływu z urzędu wysoko kwalifikowanej kadry, w związku z powyższym priorytetem dla urzędu stał się wzrost wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#TadeuszZając">Do wyliczenia funduszu wynagrodzeń zastosowaliśmy wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w wysokości 7 proc., i jest to jeden z głównych czynników wpływających na wzrost wydatków. Czynnik drugi to planowany wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych o 2,9 proc. Kolejnym czynnikiem wpływającym na wzrost wydatków są wydatki jednorazowe, których nie było w budżecie na rok 2008, a więc zakup bazy przepisów prawnych czy zaplanowane środki na prace remontowo-konserwatorskie w obiektach zabytkowych Inspekcji Pracy. Czwarty czynnik to koszty związane z rozpoczęciem działalności kontrolnej przez 291 młodszych inspektorów pracy – 150 mianowanych w różnych okresach roku 2008 i 141, którzy zakończą aplikację w roku 2009. Kolejny czynnik to konieczność intensyfikacji działań prewencyjno-promocyjnych w celu dotarcia do jak najszerszej grupy pracodawców i pracowników, co niestety wymaga znaczącego wzrostu środków na te działania. Jest to realizacja nie tylko stanowiska Rady Ochrony Pracy z 27 maja 2008 roku, lecz również rozpoczętej polityki urzędu w tym zakresie. Czynnikiem wpływającym na wzrost wydatków jest również prognozowane przez ministra finansów przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2008 roku, które jest podstawą do naliczania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Ostatnim już, lecz kosztownym czynnikiem jest zaplanowany wzrost wydatków majątkowych. Na tak znaczny wzrost tej grupy wydatków ma wpływ przede wszystkim kwota 30.000 tys. zł, zaplanowana na zakup siedzib.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#TadeuszZając">Wydatki będą realizowane w dwóch rozdziałach: 75101 – urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz pozostała działalność. Wydatki rozdziału 75101 obejmują podstawową działalność kontrolno-nadzorczą i od 2006 roku są związane ze współpracą międzynarodową. Plan wydatków na 2009 rok tego rozdziału wynosi 301.545 tys. zł i jest wyższy od przewidywanego wykonania bieżącego roku o 21,5 proc. Struktura wydatków wygląda w tym rozdziale następująco: świadczenia na rzecz osób fizycznych to 661 tys. zł i stanowią 0,2 proc. wydatków; wydatki bieżące to 260.401 tys. zł i stanowią 86,4 proc. wydatków; wydatki majątkowe wynoszą 40.483 tys. zł i stanowią 13,4 proc. planowanych wydatków tego rozdziału.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#TadeuszZając">Wydatki bieżące zaprezentowano w podziale na wynagrodzenia osobowe i pochodne od wynagrodzeń oraz pozostałe wydatki bieżące. Pierwsza grupa wydatków obejmuje fundusz wynagrodzeń osobowych pracowników, w którym po raz pierwszy ujęte są wpłaty na PFRON, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz składki na ubezpieczenia społeczne i fundusz pracy. Plan etatów na 2009 rok utrzymano na poziomie roku bieżącego i wynosi on 2709 etatów. Planowane miesięczne wynagrodzenie, wynikające z par. 4010, po odliczeniu wpłat na PFRON wynosi 5217,54 zł, z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym – 5597,14 zł.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#TadeuszZając">Drugą grupę wydatków stanowią pozostałe wydatki bieżące, zaplanowane w kwocie 46.647 tys. zł, tj. o 5,9 proc. więcej niż przewidywane wykonanie bieżącego roku. Wzrost ów wynika z konieczności zakupu bazy prawnej oraz wykonania prac remontowo-konserwatorskich w obiektach zabytkowych, które użytkujemy. Chciałbym podkreślić, że bez tych wydatków pozostałe wydatki bieżące realnie są niższe od przewidywanego roku o 1,7 proc. mimo wzrostu wydatków wynikających z rozpoczęcia działalności kontrolnej – w różnych okresach – przez 291 nowych młodszych inspektorów pracy.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#TadeuszZając">Trzecia grupa wydatków dotyczy wydatków majątkowych, szczególnie opisanych w przedłożonym wysokiej Komisji materiale. Wydatki te zaplanowaliśmy na kwotę 40.483 tys. zł, w której to kwocie największą pozycję stanowią wydatki na zakup siedzib. W celu obniżenia kosztów działalności urząd od lat prowadzi politykę pozyskiwania siedzib na własność. Koszty ponoszone z tytułu wynajmu stanowią w wydatkach bieżących po wynagrodzeniach wraz z pochodnymi najwyższą pozycję. Za słusznością tej polityki przemawia długofalowy rachunek ekonomiczny. Proszę sobie wyobrazić, że miesięczne koszty dziewięciu siedzib własnych okręgowych inspektoratów pracy, o łącznej powierzchni prawie 12 tys. metrów kwadratowych, wynoszą 120.793,73 zł, natomiast ośmiu siedzib okręgowych i GIP, wynajmowanych, o łącznej powierzchni niespełna 13 tys. metrów kwadratowych, wynoszą 719.909,73 zł, a więc są sześciokrotnie wyższe. Planując środki, nie wskazaliśmy zakupu konkretnej lokalizacji, niemniej zakup każdej z ośmiu siedzib przyniesie w długofalowej polityce korzyści dla finansów publicznych. Wspomniane osiem siedzib dotyczy Głównego Inspektoratu Pracy oraz siedmiu okręgowych inspektoratów w: Gdańsku, Katowicach, Lublinie, Łodzi, Opolu, Poznaniu i Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#TadeuszZając">Pozostałe wydatki majątkowe to 10.483 tys. zł i dotyczą głównie zakupu sprzętu komputerowego oraz oprogramowania, a także rozwoju e-usług poprzez budowę platformy komunikacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy dla sprawnej komunikacji zewnętrznej i wewnętrznej. Łącznie zaplanowane na ten cel wydatki to kwota 7.655 tys. zł. Pozostała kwota, w wysokości 2.828 tys. zł, przewidziana została na zakup środków transportu – 1.400 tys. zł, zakup sprzętu biurowego – 600 tys. zł, zakup sprzętu kontrolno-pomiarowego dla sekcji badań środowiska pracy – 159 tys., zakup urządzeń klimatyzacyjnych – 152 tys. zł, zakup central telefonicznych – 111 tys. zł, zakup regałów przesuwnych do archiwum – 97 tys. zł, wydatki związane z modernizacją siedzib, w tym głównie prace projektowo-kosztorysowe dotyczące rozbudowy siedziby OIP w Szczecinie – 309 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#TadeuszZając">Rozdziału 75195 – pozostała działalność dotyczy plan wydatków opiewających na 3.372 tys. zł, wyższy od przewidywanego wykonania roku bieżącego o kwotę 1.797 tys. zł. Wzrost wydatków związany jest przede wszystkim z intensyfikacją działań prewencyjno-promocyjnych, polegających na dotarciu z informacją do jak największej grupy pracodawców i pracowników, jak również z 30-procentowego udziału własnego w realizowany od lipca br. projekt „Kampania SLIC – Ręczne przemieszczanie ciężarów w 2008”, projekt w 70 proc. finansowany przez Komisję Europejską. Jego całkowita wartość to 390,175 euro. Jedną z form intensyfikacji działań są prowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy ogólnopolskie kampanie prewencyjno-promocyjne. W 2009 urząd planuje rozpoczęcie szerokiej 3-letniej kampanii prewencyjnej pn. „Bezpieczeństwo pracy w budownictwie – upadki i poślizgnięcia”. Tenże rok będzie również kontynuacją już sprawdzonych w latach poprzednich działań takich, jak: konkursy, szkolenia, programy prewencyjne, publikacje, doradztwo.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#TadeuszZając">Wydatki realizowane będą w dwóch grupach, z których pierwsza dotyczy świadczeń na rzecz osób fizycznych, w tym wypadku są to nagrody w konkursach organizowanych przez urząd oraz coroczne nagrody imienia Haliny Krahelskiej za szczególne osiągnięcia w dziedzinie ochrony pracy. W roku 2009 planujemy zorganizowanie konkursów takich jak: „Pracodawca – organizator pracy bezpiecznej”, „Bezpieczna budowa”, „Najaktywniejszy społeczny inspektor pracy”, konkursów z zakresu bhp w rolnictwie indywidualnym czy też z zakresu prawa pracy i bhp dla uczniów rzemiosła. Środki przewidziane na ten cel to 3.338 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#TadeuszZając">Drugą grupę stanowią wydatki bieżące, zaplanowane w kwocie 3.034 tys. zł. W ramach tych wydatków przewidujemy prowadzenie kampanii informacyjno-promocyjnych, o których nie wspomniałem wcześniej, publikacje specjalistycznych wydawnictw, ulotek, broszur, poradników o tematyce ochrony pracy czy też zorganizowanie szkoleń dla partnerów społecznych.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#TadeuszZając">Jeśli chodzi o dochody Państwowej Inspekcji Pracy, dotyczą tylko rozdziału 75101 i zaplanowano je w wysokości 498 tys. zł. Główną pozycję – bo aż 72,5 proc. – stanowią dochody z grzywien w celu przymuszenia, nakładane przez inspektorów pracy, planowane na kwotę 361 tys. zł. Doświadczenia urzędu wskazują, że należy ostrożnie szacować wpływy z tego tytułu. Mimo że stan należności na 31 grudnia jest co roku wysoki, chociaż od 2005 roku obserwujemy tendencję spadkową, nie zwiększają się wpływy z tego tytułu, a przyczyny są, niestety, bardzo złożone. Po pierwsze, większość nałożonych grzywien trafia do egzekucji urzędów skarbowych. Ściąganie grzywien w trybie egzekucyjnym trwa długo i najczęściej kończy się umorzeniem postępowania ze względu na brak majątku zobowiązanego. Po drugie, ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nakłada również na organ obowiązek umorzenia nie wpłaconej grzywny w wypadku wykonania przez zobowiązanego decyzji inspektora pracy, a w wypadku wykonania decyzji po wpłaceniu grzywny organ na uzasadniony wniosek winien grzywnę zwrócić ukaranemu. I tak np. na 31 grudnia 2006 roku należności z tytułu grzywien w celu przymuszenia wynosiły 8.853 tys. zł, a uzyskane dochody wyniosły tylko 402 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#TadeuszZając">Pozostałe dochody zaplanowano w kwocie 137 tys. zł i dotyczą one kosztów upomnień, sprzedaży zdegradowanych składników majątkowych, dochodów z najmu i dzierżawy składników majątkowych, wynagrodzenia płatnika, rozliczeń zaliczek czy też wpłat pracowników z tytułu obciążeń za korzystanie z telefonów służbowych w celach prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#TadeuszZając">Szanowni państwo. Państwowa Inspekcja Pracy posiada ośrodek szkoleniowy we Wrocławiu, który przygotowuje szkoli kadry urzędu, upowszechnia wiedzę i prowadzi doradztwo z dziedziny ochrony pracy. Ośrodek jest zakładem budżetowym i koszty swojej działalności bieżącej pokrywa z przychodów uzyskanych za świadczone usługi. Plan przychodów ośrodka na 2009 rok wynosi 7.000 tys. zł, w tym przewidywane wpływy z usług świadczonych na rzecz Państwowej Inspekcji Pracy – 4.800 tys. zł i stanowią 69,4 proc. ogółu planowanych przez ośrodek wpływów. Pozostałą kwotę ośrodek planuje uzyskać z usług świadczonych dla innych podmiotów oraz ze sprzedaży książek, broszur, ulotek, plakatów i innych wpływów. Ceny za świadczone usługi ośrodek planuje podwyższyć; obecnie obowiązujące stawki nie były zmieniane od 7 lat w wypadku usług gastronomicznych, od 6 lat w wypadku usług hotelowych i od 4 lat w wypadku usług szkoleniowych.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#TadeuszZając">Plan wydatków wynosi 6.900 tys. zł. Z kwoty tej świadczenia na rzecz osób fizycznych wynoszą 5 tys. zł, wydatki bieżące – 6.545 tys. zł, a wydatki majątkowe – 350 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#TadeuszZając">Zatrudnienie w ośrodku zostanie utrzymane na poziomie roku 2008 i wynosić będzie 58 etatów. Planowany wzrost wynagrodzeń to 7 proc.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#TadeuszZając">Limit zatrudnienia osób objętych mnożnikowym systemem wynagradzania pozostaje na poziomie 2008 roku i wynosi 4 osoby: główny inspektor pracy i trzech zastępców.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#TadeuszZając">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie. Proszę wysoką Komisję o pozytywne zaopiniowanie projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2009.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#TadeuszZając">Jeśli będą mieć państwo pytania, jesteśmy do dyspozycji.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#TadeuszZając">Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MirosławSekuła">Dziękuję, panie ministrze. Koreferentem naszej Komisji jest pan poseł Janusz Krasoń. Proszę, panie pośle o koreferat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JanuszKrasoń">Dziękuję. Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, panie ministrze. Główny Inspektor Pracy przedłożył – podobnie jak w latach poprzednich – sprawdzony model i sposób prezentacji budżetu, poprzedził bowiem projekt syntetyczną informacją o urzędzie, o wynikach działalności za rok 2007, informacją o stanie ochrony pracy w Polsce, a także przekazał krótką informację na temat planowanych działań Państwowej Informacji Pracy na rok 2009. Być może nam, członkom Komisji, zawarte w tym wstępie informacje są znane, ale mam nadzieję, że Komisja Finansów Publicznych, opiniując budżet, weźmie pod uwagę ogrom zaprezentowanych w projekcie informacji i zadań PIP.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JanuszKrasoń">Plan dochodów Państwowej Inspekcji Pracy posiada rokrocznie niewielką kwotę – wymienione już przez głównego inspektora 498 tys. zł, pochodzącą głównie z kwoty uzyskanej z grzywien nakładanych przez inspektorów pracy w celu przymuszenia. „Od zawsze” mówimy, że w tej sprawie należałoby podjąć działania – i tu apel do Komisji Finansów Publicznych – zastanowić się nad sposobem poprawienia skuteczności egzekucji tych grzywien. W grę wchodzi kwota ponad 8.000 tys. zł, o czym również wspomniał Główny Inspektor Pracy, a egzekucja, za którą Inspekcja nie ponosi odpowiedzialności, sprowadza się do kwoty stanowiącej jedną dwudziestą należności. To sprawa od lat będąca problemem i warto by się zastanowić, co zrobić, aby pieniądze te nie uciekały. Gdyby zsumować należności z omawianego tytułu z ostatnich lat, powstałaby kwota niebagatelna. Nie dokonałem obliczeń, dlatego też nie podaję konkretnej sumy, ale odkąd pamiętam, mówimy o tym, że nie sposób wyegzekwować należności wynikających z grzywien nakładanych rokrocznie przez inspektorów na pracodawców w celu przymuszenia.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JanuszKrasoń">Podobnie jak BAS, uważam, że dochody oszacowane zostały w sposób rozsądny, właściwy, i żadnych wątpliwości być tu nie może.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JanuszKrasoń">Jeśli natomiast chodzi o wydatki, łączny ich plan na rok 2009 to kwota 304.917 tys. zł, wyższa o 22 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania budżetu tegorocznego. Główny Inspektor Pracy podał uzasadnienie tego faktu i w moim przekonaniu jest ono w pełni uzasadnione, z kilku powodów. Pierwszy z nich to konieczność powrotu do sprawdzonej metody wzbogacania urzędu o siedziby. Słyszeliśmy, że ich wynajmowanie to wielo– krotnie większy koszt niż w wypadku siedzib własnych. Połowa inspektoratów okręgowych wraz z GIP ponosi siedmiokrotnie wyższe koszty w skali roku niż pozostała połowa, funkcjonująca we własnych siedzibach. Skorzystam z podpowiedzi Biura Analiz Sejmowych i zaproponuję Państwowej Inspekcji Pracy – nie musi się to znaleźć, chyba nawet nie powinno, w naszej opinii dla Komisji Finansów Publicznych – a także naszej Komisji, abyśmy podczas prac zastanowili się nad kilkuletnim programem zakupów i remontów siedzib PIP. Taki program mógłby zostać zaopiniowany przez Radę Ochrony Pracy, omówiony na forum naszej Komisji, i być może przy konstruowaniu projektów w kolejnych latach moglibyśmy się do niego odwoływać, wykazując konsekwentne działanie Inspekcji. Można by wówczas pokazywać mechanizm oszczędności dokonywanych na przestrzeni ostatnich lat. Dziękuję Biuru Analiz Sejmowych za sugestię zawartą w opinii.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#JanuszKrasoń">Drugi obszar wzrostu budżetu to kwestia koniecznych zakupów sprzętu informatycznego. Przypomnę wysokiej Komisji, że opiniując budżet Państwowej Inspekcji Pracy na bieżący rok, opiniowaliśmy sporą kwotę na zakupy informatyczne, niestety, w Komisji Finansów Publicznych została ona w sposób znaczny zredukowana. Jeśli zaś chcemy utrzymać dynamikę informatyzacji tego urzędu, musimy mieć na względzie fakt, że inspektor pracy pracujący siłą rzeczy poza siedzibą urzędu, musi być wyposażony w nowoczesne środki informatyczne, w nowoczesne programy informatyczne. Kwota więc na ten cel zawarta w projekcie po obecnym suchym roku wydaje się w pełni uzasadniona.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#JanuszKrasoń">Ostatnia sprawa wiąże się z wynagrodzeniami, sprawa w moim przekonaniu także istotna, ważna. Wiem już dziś, że mogą pojawiać się wypadki odchodzenia z urzędu wysoko wyspecjalizowanej, dobrze przygotowanej kadry, w związku z czym warto rozważyć propozycję Głównego Inspektora Pracy, by wzrost wynagrodzeń był nieco wyższy niż wskaźnik podany przez Ministra Finansów. Z dwóch powodów. Pierwszy to wspomniany przed chwilą powodu – że może powstać zjawisko odchodzenia z urzędu kadry inspektorskiej. Drugi zaś wiąże się z przejęciem do urzędu byłych pracowników wojewody, zajmujących się legalnością zatrudnienia. Pracownicy ci półtora roku temu przeszli do Inspekcji Pracy z niskimi wynagrodzeniami. W tzw. międzyczasie zdobyli uprawnienia i siłą rzeczy uzyskali możliwość otrzymywania wyższych wynagrodzeń. Zjawisko to będzie się w coraz większym stopniu pogłębiało. Wyrównując więc najniższe wynagrodzenia byłym pracownikom wojewody będącym dziś pracownikami Inspekcji Pracy, będziemy spłaszczali wynagrodzenia kadry inspektorskiej, a to może być zjawiskiem negatywnym. Należy zatem wziąć pod uwagę fakt, że nie mamy tu do czynienia z normalnym rytmem planowania budżetu i wzrostu wynagrodzeń, ale z tym, że wystąpiło pewne zachwianie związane z przyjęciem do urzędu znacznie ponad 200 pracowników, a ponad 150 z nich kończy właśnie aplikację.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#JanuszKrasoń">Jeśli natomiast popatrzymy na inne wydatki, są one umiarkowane; nie przewiduje się nawet tak znaczącego wzrostu, jaki dopuszcza Minister Finansów, przestawiając swe wskaźniki.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#JanuszKrasoń">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę państwa na kwestie związane z budową platformy komunikacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy dla celów komunikacji zewnętrznej i wewnętrznej. To projekt bardzo precyzyjnie opisany w dokumentach. W grę wchodzi znaczna kwota, jest to bowiem 4.000 tys. zł. Wprawdzie urząd ubiega się również o środki z Programu Operacyjnego „Innowacyjna gospodarka”, realizowanego w ramach środków europejskich, ale w mojej opinii, m.in. po przeprowadzonych rozmowach, mamy marną szansę uzyskania dodatkowych środków. W związku z tym zapis w projekcie budżetu wydaje się jak najbardziej uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#JanuszKrasoń">Jeśli chodzi o ośrodek szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy, potwierdzam, że od 6 – 7 lat nie podnoszono obowiązujących tam stawek, a i proponowane podwyższone nie są oszałamiające; są umiarkowane. Ośrodek utrzymuje się w 31 proc. z własnej aktywności na zewnątrz urzędu. Powiększy stan środków obrotowych na koniec roku o 100 tys. zł. Projekt budżetu ośrodka wydaje się również rozsądny, umiarkowany i godny rekomendacji.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#JanuszKrasoń">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, chciałbym jeszcze poruszyć dwie kwestie wykraczające nieco poza obszar opinii naszej Komisji. Sprawa pierwsza to nowy sposób konstruowania budżetu przez Ministra Finansów. Po raz pierwszy od lat Państwowa Inspekcja Pracy została wyłączona z tych organów naczelnych państwa, które mają szansę kreować budżet samodzielnie. Inspekcja – obok Sejmu, Senatu, Prezydenta Rzeczypospolitej, NIK, Sądu Najwyższego – należała do tej kategorii organów najwyższych władzy państwowej, które samodzielnie kształtują projekt budżetu. Minister Finansów w ustawie o finansach publicznych proponuje nowe podejście do sprawy. Jako członek Rady Ochrony Pracy, jako jej sekretarz, chciałbym poinformować, że Rada wystosowała w tej sprawie dezyderat do Marszałka Sejmu, do wiadomości premiera i Ministra Finansów. Uważamy, że ten sposób myślenia jest wadliwy, i na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych również będę głosił tę opinię; chciałbym, by pan poseł Pałys także wziął pod uwagę, że jeśli chodzi o Państwową Inspekcję Pracy, organ podporządkowany Sejmowi, niezależny od administracji rządowej, mogłaby ona pozostać w obszarze naczelnych organów państwowych, które tworzą budżet tylko i wyłącznie w porozumieniu z Ministrem Finansów, a nie mają go w jakiejś mierze narzucanego.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#JanuszKrasoń">Druga sprawa wiąże się z tzw. budżetem zadaniowym. Otóż z budżetu zadaniowego, nawet tego przedstawionego teraz przez premiera, wynika, że nie ma zadań dla Państwowej Inspekcji Pracy jako urzędu. Są one przypisane do rynku pracy, nie ma zaś niczego takiego, co można by zakwalifikować jako zadanie sensu stricte. Konstytucja przewiduje, że każdy obywatel Rzeczypospolitej ma prawo do godziwych warunków pracy, do bezpiecznej pracy, natomiast w budżecie państwa w obszarze jego budżetu nie ma czegoś takiego jak ochrona pracy. To symptomatyczne i ważne, gdyż zadania, które realizuje urząd, zostały zakwalifikowane do funkcji 14, czyli rynku pracy. Nie sądzę, by było to właściwe z punktu widzenia i dziedziny, i interesu państwa. Sygnalizuję tę sprawę. Być może, panie przewodniczący, warto by było wrócić po zakończeniu procedury budżetowej do poważniejszej analizy tego obszaru.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#JanuszKrasoń">W konkluzji, panie i panowie posłowie, proponuję zaopiniowanie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy w wersji projektu przedstawionego przez urząd, z uzasadnieniem, które przedstawił Główny Inspektor Pracy i z uwagami, które wygłosiłem.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#JanuszKrasoń">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MirosławSekuła">Dziękuję. Do punktu tego również została dostarczona państwu posłom analiza Biura Analiz Sejmowych, którą sporządziła pani Bożena Kłos, towarzysząca nam dziś.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MirosławSekuła">Przystępujemy do dyskusji. Czy ktoś z państwa posłów chciałby się wypowiedzieć? Jeżeli nie, proponuję, aby Komisja postanowiła zaopiniować pozytywnie projekt budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2009. Czy są inne propozycje? Nie ma. Stwierdzam więc, że Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2009. Taką też treść opinii przedłożymy Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#MirosławSekuła">Jeśli chodzi o reprezentowanie naszej Komisji, zwyczajowo było tak, że posłowie koreferenci prezentowali opinie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej dla Komisji Finansów Publicznych. Chciałbym zaproponować, by tak pozostało, i by w części dotyczącej części 07 – Najwyższa Izba Kontroli funkcję tę powierzyć pani poseł Irenie Tomaszak-Zesiuk, a w części 12 – Państwowa Inspekcja Pracy panu posłowi Januszowi Krasoniowi.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#MirosławSekuła">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#TadeuszZając">Panie przewodniczący, szanowni państwo, dziękuję uprzejmie za rekomendację naszego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MirosławSekuła">Dziękuję. Czy ktoś jest przeciwny wymienionym posłom do prezentowania opinii naszej Komisji w Komisji Finansów Publicznych? Nikt nie jest przeciwny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MirosławSekuła">Czy są inne sprawy? Nie ma, w związku z czym stwierdzam wyczerpanie porządku obrad i zamykam posiedzenie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MirosławSekuła">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>