PPC / ppc

text_structure.xml 896 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 02)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Ludwik Dorn oraz wicemarszałkowie Jarosław Kalinowski, Janusz Dobrosz, Genowefa Wiśniowska i Bronisław Komorowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#LudwikDorn">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#LudwikDorn">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Lucjana Karasiewicza, Bogusława Wontora, Pawła Olszewskiego i Marka Wójcika.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#LudwikDorn">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Lucjan Karasiewicz i Bogusław Wontor.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#LudwikDorn">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Lucjan Karasiewicz i Marek Wójcik.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#LudwikDorn">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#LucjanKarasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#LucjanKarasiewicz">- Finansów Publicznych - godz. 9.30;</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#LucjanKarasiewicz">- Pracy wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 9.30;</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#LucjanKarasiewicz">- Infrastruktury - godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#LucjanKarasiewicz">- Łączności z Polakami za Granicą - godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#LucjanKarasiewicz">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#LucjanKarasiewicz">- Gospodarki wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#LucjanKarasiewicz">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#LucjanKarasiewicz">- do Spraw Służb Specjalnych - godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#LucjanKarasiewicz">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o rekompensatach za przejęte przez państwo nieruchomości oraz niektóre inne składniki mienia - godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#LucjanKarasiewicz">- Rozwoju Przedsiębiorczości - godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#LucjanKarasiewicz">- Spraw Zagranicznych - godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#LucjanKarasiewicz">- Ustawodawczej - godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#LucjanKarasiewicz">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Polityki Społecznej - godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#LucjanKarasiewicz">- Finansów Publicznych - godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#LucjanKarasiewicz">- Kultury Fizycznej i Sportu - godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#LucjanKarasiewicz">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#LucjanKarasiewicz">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#LucjanKarasiewicz">- Mniejszości Narodowych i Etnicznych - godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#LucjanKarasiewicz">- Polityki Społecznej - godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#LucjanKarasiewicz">- Pracy - godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#LucjanKarasiewicz">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#LucjanKarasiewicz">- Zdrowia - godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#LucjanKarasiewicz">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#LudwikDorn">Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#LudwikDorn">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 1931.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#LudwikDorn">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#LudwikDorn">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#LudwikDorn">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#LudwikDorn">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#LudwikDorn">Pierwsze czytanie tego projektu przeprowadzimy łącznie z projektami nowelizacji Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz Ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#LudwikDorn">Informuję, że prezes Rady Ministrów zawiadomił Sejm o zamiarze przedłożenia prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie, Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie środków bezpieczeństwa służących ochronie informacji niejawnych w sferze wojskowej, podpisanej w Warszawie dnia 8 marca 2007 r. (druk nr 1801).</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#LudwikDorn">Posłowie w określonym terminie nie zgłosili zastrzeżeń do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji tego dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#LudwikDorn">Komisja Spraw Zagranicznych przedłożyła sprawozdanie, w którym wnosi o przyjęcie zawiadomienia premiera bez zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#LudwikDorn">Sprawozdanie komisji zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1917.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#LudwikDorn">W związku z tym, na podstawie art. 120 ust. 4 regulaminu Sejmu, informuję o braku zastrzeżeń co do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji tego dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#LudwikDorn">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zniesieniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#LudwikDorn">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Bartłomieja Szrajbera i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#LudwikDorn">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#LudwikDorn">Przechodzimy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu, w druku nr 1872.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#LudwikDorn">Czy posłowie pobierają jeszcze karty? Już pobrali. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zniesieniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#LudwikDorn">Głosowało 390 posłów. Za głosowało 327 posłów, przeciw - 63, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zniesieniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#LudwikDorn">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#LudwikDorn">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Artura Górskiego oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#LudwikDorn">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu, w druku nr 1907.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#LudwikDorn">Głosowało 391 posłów. Za głosowało 385 posłów, przeciw - 6, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#LudwikDorn">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#LudwikDorn">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Reginę Wasilewską-Kitę oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#LudwikDorn">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#LudwikDorn">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 1869.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 1869, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#LudwikDorn">Głosowało 396 posłów. Za głosowało 396 posłów, nikt nie był przeciw, nikt się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#LudwikDorn">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#LudwikDorn">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Małgorzatę Stryjską oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#LudwikDorn">Przechodzimy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#LudwikDorn">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu, w druku nr 1916.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisję Zdrowia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#LudwikDorn">Głosowało 399 posłów. Za głosowało 399 posłów, nikt nie był przeciw, nikt się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#LudwikDorn">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o fundacji - Zakład Narodowy imienia Ossolińskich.</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#LudwikDorn">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jarosława Rusieckiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.57" who="#LudwikDorn">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.58" who="#LudwikDorn">Przechodzimy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.59" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1886.</u>
          <u xml:id="u-4.60" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.61" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o fundacji - Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Kultury i Środków Przekazu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.62" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.63" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.64" who="#LudwikDorn">Głosowało 397 posłów. Za głosowało 361 posłów, przeciw - 2 posłów, wstrzymało się 34 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.65" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o fundacji - Zakład Narodowy imienia Ossolińskich.</u>
          <u xml:id="u-4.66" who="#LudwikDorn">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych.</u>
          <u xml:id="u-4.67" who="#LudwikDorn">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Smirnowa oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.68" who="#LudwikDorn">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.69" who="#LudwikDorn">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.70" who="#LudwikDorn">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-4.71" who="#LudwikDorn">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-4.72" who="#LudwikDorn">Poprawki od 1. do 11. Senat zgłosił do art. 1 ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych.</u>
          <u xml:id="u-4.73" who="#LudwikDorn">W 1. poprawce do art. 2 ust. 1 ustawy nowelizowanej Senat proponuje, aby przepis ten zawierał otwarty katalog zadań jednostek badawczo-rozwojowych.</u>
          <u xml:id="u-4.74" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.75" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.76" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.77" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.78" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.79" who="#LudwikDorn">Głosowało 398 posłów. Większość bezwzględna wynosi 200 posłów. Za głosowało 37 posłów, przeciw - 361 posłów, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.80" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.81" who="#LudwikDorn">W 2. poprawce do art. 11b ustawy nowelizowanej Senat proponuje, aby aparatura badawcza, a nie - jak uchwalił Sejm - sprawna aparatura badawcza zakupiona przez jednostkę z funduszy budżetowych przeznaczonych na naukę była wyłączona z postępowania likwidacyjnego i upadłościowego i przekazana innej jednostce naukowej.</u>
          <u xml:id="u-4.82" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.83" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.84" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.85" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.86" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.87" who="#LudwikDorn">Głosowało 397 posłów. Większość bezwzględna wynosi 199 posłów. Za głosowało 2 posłów, przeciw - 395 posłów, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.88" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.89" who="#LudwikDorn">W poprawkach 3., 4. i 5. do art. 11b, 6. do art. 14 ust. 4a ustawy nowelizowanej oraz 12. do art. 3 ustawy nowelizującej Senat proponuje zmiany o charakterze redakcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-4.90" who="#LudwikDorn">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.91" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-4.92" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.93" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu od 3. do 6. i 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.94" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.95" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.96" who="#LudwikDorn">Głosowało 401 posłów. Większość bezwzględna wynosi 201 posłów. Za nie głosował nikt, przeciw - 401 posłów, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.97" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.98" who="#LudwikDorn">W 7. poprawce do art. 21 ust. 3 pkt 3 ustawy nowelizowanej Senat proponuje, aby funkcję dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej mogła pełnić osoba, która m.in. posiada co najmniej 5-letnie doświadczenie w zarządzaniu badaniami naukowymi lub zespołami badawczymi lub przedsięwzięciami gospodarczymi lub finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-4.99" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.100" who="#LudwikDorn">Pytanie pragnie zadać pani poseł Maria Nowak.</u>
          <u xml:id="u-4.101" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MariaTeresaNowak">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MariaTeresaNowak">Mam pytanie do pana ministra. Panie ministrze, czy nieprzyjęcie tej poprawki Senatu może zaowocować takim faktem, że dyrektorzy jednostek badawczo-rozwojowych, którzy sprawdzają się, są bardzo wysoko oceniani, będą musieli być zwolnieni, ponieważ nie spełniają drugiego wymogu zawartego w ustawie, czyli wcześniej nie prowadzili, nie zarządzali przedsiębiorstwami lub nie pracowali w sektorze finansów? Czy takie rozwiązanie nie będzie wpływało niekorzystnie na kadrę kierowniczą, która jest wysoko oceniana także przez odpowiednich ministrów, odpowiednie ministerstwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#LudwikDorn">Pytanie pragnie zadać pani poseł Krystyna Łybacka.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#LudwikDorn">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze zadać pytanie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#LudwikDorn">W takim razie jest to ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Panie pośle sprawozdawco, przepraszam, to do pana. Czy przyjęcie poprawki Senatu może spowodować, że dyrektorem jednostki badawczo-rozwojowej będzie mogła zostać osoba, która nigdy nie kierowała żadnym zespołem badawczym, ani nigdy nie prowadziła żadnych prac badawczych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#LudwikDorn">Czy wyznaczony pan minister Krzysztof Jan Kurzydłowski z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego zechce odpowiedzieć na pytanie?</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KrzysztofJanKurzydłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na to pytanie, chcę stwierdzić, że odrzucenie tej senackiej poprawki spowoduje konieczność zmiany na stanowiskach dyrektorów obecnie zajmowanych przez osoby, które nie mają doświadczenia w sektorze badawczym i jednocześnie doświadczenia w ogólnie rozumianym sektorze gospodarczym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo pana posła sprawozdawcę Andrzeja Smirnowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejSmirnow">Odpowiadając na pytanie pani poseł, trzeba stwierdzić, że przyjęcie poprawki Senatu spowoduje, że do objęcia funkcji dyrektora instytutu wystarczy jedno z doświadczeń: albo w działalności gospodarczej, albo w kierowaniu zespołami badawczymi. Intencją Wysokiej Izby w poprzednim głosowaniu było, aby kandydat na dyrektora instytutu dysponował pewnym doświadczeniem zarówno w prowadzeniu zespołów badawczych, jak i w prowadzeniu działalności gospodarczej lub finansowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Łybacka: Chciałabym sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#LudwikDorn">Czy pani pytanie zostało źle zrozumiane?</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Łybacka: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo, pani poseł w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#KrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym sprostować. Jak sądzę, zostałam przez pana ministra źle zrozumiana, zadając pytanie panu posłowi sprawozdawcy, albowiem, panie ministrze, nie jest prawdą, że odrzucenie poprawki Senatu spowoduje, że będą musieli rezygnować ze swoich stanowisk dotychczasowi dyrektorzy instytutów. Wręcz przeciwnie, decyzją Wysokiej Izby nie przyjęto propozycji rządowej, aby dotychczasowi dyrektorzy zostali zmuszeni do rezygnacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#LudwikDorn">Pani poseł, cokolwiek pani mnie naciągnęła.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#LudwikDorn"> Pytanie było skierowane do pana posła sprawozdawcy, a pani odnosiła się do złego zrozumienia pytania przez pana ministra. Nieładnie.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: Bo pan minister odpowiadał bezprawnie.)</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 7. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#LudwikDorn">Głosowało 401 posłów. Większość bezwzględna wynosi 201 posłów. Za głosowało 56, przeciw - 345. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#LudwikDorn">W 8. poprawce do art. 21 ust. 3 pkt 4 ustawy nowelizowanej Senat proponuje, aby funkcję dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej mogła pełnić osoba, która m.in. nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 8. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#LudwikDorn">Głosowało 403 posłów. Większość bezwzględna wynosi 202 posłów. Za głosował 1 poseł, przeciw - 402 posłów. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większość głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#LudwikDorn">W 9. poprawce lit. a i b do art. 21 ust. 4 i polegającej na dodaniu ust. 3a w ustawie nowelizowanej Senat proponuje m.in., aby w skład komisji konkursowej wchodziły trzy osoby zatrudnione w jednostce badawczo-rozwojowej w pełnym wymiarze czasu pracy wskazane przez jej radę naukową oraz po dwie osoby wskazane przez ministra właściwego ds. nauki przez ministra sprawującego nadzór nad jednostką badawczo-rozwojową.</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 9. poprawki Senatu lit. a i b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.23" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.24" who="#LudwikDorn">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna wynosi 205 posłów. Za głosowało 211 posłów, przeciw - 197. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.25" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większość głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.26" who="#LudwikDorn">W 10. poprawce do art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy nowelizowanej Senat proponuje, aby w skład rady naukowej jednostki badawczo-rozwojowej, w liczbie określonej w statucie tej jednostki, wchodzili m.in. pracownicy badawczo-techniczni lub naukowi bez stopnia lub tytułu naukowego zatrudnieniu w jednostce badawczo-rozwojowej w pełnym wymiarze czasu pracy, w liczbie stanowiącej nie więcej niż 30% składu rady naukowej.</u>
          <u xml:id="u-14.27" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.28" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.29" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 10, poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-14.30" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.31" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.32" who="#LudwikDorn">Głosowało 405 posłów. Większość bezwzględna wynosi 203 posłów. Za głosowało 2 posłów, przeciw - 403. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.33" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.34" who="#LudwikDorn">W 11. poprawce do art. 25 ust. 2 ustawy nowelizowanej Senat proponuje, aby dyrektor jednostki badawczo-rozwojowej, jego zastępca lub główny księgowy, o ile posiadają stopień naukowy doktora habilitowanego lub tytuł naukowy, zostali włączeni do składu rady naukowej, gdy rozpatruje ona sprawy nadawania stopni naukowych lub tytułu naukowego.</u>
          <u xml:id="u-14.35" who="#LudwikDorn">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.36" who="#LudwikDorn">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.37" who="#LudwikDorn">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 11. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-14.38" who="#LudwikDorn">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.39" who="#LudwikDorn">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.40" who="#LudwikDorn">Głosowało 404 posłów. Większość bezwzględna wynosi 203 posłów. Za głosowało 381 posłów, przeciw - 23. Nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.41" who="#LudwikDorn">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.42" who="#LudwikDorn">12. poprawkę Senatu już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-14.43" who="#LudwikDorn">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych.</u>
          <u xml:id="u-14.44" who="#LudwikDorn">Zakończyliśmy także głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.45" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo! Ogłaszam trzy minuty przerwy technicznej na ewentualne rozejście się posłów do innych ważnych zadań sejmowych, pracy w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-14.46" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 24 do godz. 9 min 28)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JarosławKalinowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JarosławKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JarosławKalinowski">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JarosławKalinowski">Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JarosławKalinowski">Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#JarosławKalinowski">Proszę o zadanie pytania posła Kazimierza Matusznego z klubu Prawo i Sprawiedliwość w sprawie wyegzekwowania przez Skarb Państwa przeterminowanych należności z tytułu prywatyzacji oraz wzmocnienia nadzoru właścicielskiego nad spółkami Skarbu Państwa. Pytanie kierowane do ministra skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#KazimierzMatuszny">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Analizując informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa w 2006 r. w części 36, która m.in. obejmuje przychody z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa, z niepokojem należy stwierdzić wzrost zaległości w spłacie należności zarówno z prywatyzacji pośredniej, jak i bezpośredniej. Z prywatyzacji pośredniej w 2006 r. w porównaniu z rokiem 2005 zaległości łączne inwestorów wzrosły o 14,5% i wynoszą: cenowe - 82 284 tys. zł, a poza cenowe - 259 tys. zł. Z prywatyzacji bezpośredniej w ww. okresie wzrosły one o 8,9% i wynoszą: cenowe - 348 mln, a poza cenowe - prawie 69 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#KazimierzMatuszny">Nieskuteczne okazały się działania Ministerstwa Skarbu Państwa dotyczące windykacji należności wynikających z umów prywatyzacyjnych. W związku z powyższym mam pytanie: Jakie działania zamierza podjąć Ministerstwo Skarbu Państwa w sprawie wyegzekwowania przeterminowanych należności z tytułu prywatyzacji oraz wzmocnienia nadzoru właścicielskiego nad spółkami Skarbu Państwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JarosławKalinowski">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Proszę o zachowanie powagi na sali obrad i przeniesienie rozmów w kuluary.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JarosławKalinowski"> Bardzo proszę o zachowanie powagi na sali obrad.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pan Paweł Piotrowski.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PawełPiotrowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie zadane przez pana posła Matusznego można podzielić właściwie na dwa obszary tematyczne. Pierwszy z nich dotyczy egzekwowania przeterminowanych należności z tytułu prywatyzacji, drugi natomiast koncentruje się na wzmocnieniu nadzoru właścicielskiego nad spółkami Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PawełPiotrowski">W odpowiedzi na pierwszą część pytania, odnosząc się do informacji NIK o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa w 2006 r., należy stwierdzić, że zarówno w roku 2005, jak i 2006 największy udział w strukturze należności przeterminowanych zajmują odsetki umowne i ustawowe. Według stanu na koniec 2006 r. było to ponad 328 mln zł, co stanowi ponad 43% ogółu przeterminowanych należności. W znacznym stopniu przyczyniają się do tego długotrwałe postępowania sądowe oraz przewlekłe egzekucje komornicze.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PawełPiotrowski">Kolejną co do wielkości grupę należności przeterminowanych stanowią kary umowne nałożone na inwestorów z tytułu niewykonania przez nich zobowiązań poza cenowych. Według stanu na dzień 31 grudnia 2006 r. należności te wynosiły blisko 213 mln zł i były wyższe w stosunku do stanu na dzień 31 grudnia 2005 r. o ponad 19%. Wzrost tej kategorii należności wynika w znacznym stopniu ze zintensyfikowania przez Ministerstwo Skarbu Państwa nadzoru nad wykonaniem zobowiązań prywatyzacyjnych, co skutkuje większą ilością nadkładanych kar. Tak więc częściowo wzrost przeterminowanych należności wynika z większego rygoryzmu w egzekwowaniu zobowiązań inwestorów wobec Skarbu Państwa, częściowo zaś z naliczonych automatycznie odsetek ustawowych wynoszących 11,5%.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PawełPiotrowski">Ministerstwo Skarbu Państwa egzekwuje należności poprzez komorników działających przy sądach rejonowych. Egzekucja prowadzona przez komornika uprawnia Skarb Państwa do scedowania jej kosztów na dłużnika. Nie pomniejsza to więc wysokości kwot wpływających do budżetu. Jednakże postępowania te są bardziej przewlekłe i mniej efektywne w porównaniu z innymi sposobami windykacji należności stosowanymi przez przedsiębiorców, jak np. sprzedaż należności wyspecjalizowanym firmom windykacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PawełPiotrowski">Niestety, minister skarbu państwa nie jest uprawniony do wprowadzenia wierzytelności prywatyzacyjnych do obrotu i musi korzystać z usług komorników, na których działalność ma niewielki wpływ. Efektem jest długotrwałość i niska skuteczność windykacji. Dostrzegając jednak problem, jaki stanowi egzekucja należności prywatyzacyjnych, minister skarbu państwa zaczął od usystematyzowania działań własnych służb. Wprowadzono procedurę windykacyjną obejmującą: zasady i tryb kierowania do dłużników wezwań do zapłaty, zasady wszczynania postępowań sądowych w zakresie dochodzenia należności Skarbu Państwa oraz sposób prowadzenia przez delegaturę postępowań egzekucyjnych. Opracowano i wprowadzono wytyczne dla dyrektorów delegatur służące zaktywizowaniu i wzmocnieniu nadzoru nad stanem realizacji zobowiązań prywatyzacyjnych oraz poprawie skuteczności windykacji należności Skarbu Państwa. Zaktywizowano współpracę z komornikami sądowymi prowadzącymi egzekucję. Aktualnie minister skarbu państwa prowadzi ponad 70 postępowań sądowych zmierzających do zasądzenia należności wynikających z prywatyzacji. Równocześnie w oparciu o posiadane już tytuły egzekucyjne delegatury ministra skarbu państwa prowadzą ponad 100 postępowań egzekucyjnych zmierzających do wyegzekwowania kwot zasądzonych na rzecz Skarbu Państwa. Prowadzimy też działania służące poprawie jakości nowych umów prywatyzacyjnych. Wydano zalecenia dotyczące w szczególności regulowania w umowach prywatyzacyjnych kwestii związanych ze zobowiązaniami poza cenowymi, sprawozdawczością oraz z klauzulami gwarancyjnymi w sposób umożliwiający prawidłowy nadzór i monitorowanie wykonywania zobowiązań oraz ułatwiający egzekucję ewentualnych kar umownych czy kwot gwarancyjnych. Efektem realizacji tych zaleceń jest dająca się już zauważyć większa staranność w konstruowaniu zapisów dotyczących sprawozdawczości oraz zabezpieczenia ewentualnych roszczeń Skarbu Państwa w nowo zawieranych umowach prywatyzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PawełPiotrowski">Jakkolwiek sukcesywne wdrażanie przez Ministerstwo Skarbu Państwa omawianych rozwiązań powinno w sposób istotny wpłynąć na szybsze reagowanie na pojawiające się nieprawidłowości i w efekcie zwiększyć skuteczność egzekucji należności Skarbu Państwa, należy jasno stwierdzić, iż z uwagi na charakter działań prywatyzacyjnych całkowite wyeliminowanie przeterminowanych należności z tytułu prywatyzacji jest niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PawełPiotrowski">Na sam koniec, odnosząc się do pierwszej części pytania, pozwolę sobie zwrócić uwagę na fakt, iż Najwyższa Izba Kontroli, wskazując brak efektów finansowych w 9 zbadanych procesach windykacyjnych, jednocześnie nie wniosła uwag do sposobu windykacji tych należności przez ministra skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PawełPiotrowski">Druga część pytania zadanego przez pana posła Matusznego dotyczy wzmocnienia nadzoru właścicielskiego. Odnosząc się do kwestii wzmocnienia nadzoru właścicielskiego nad spółkami Skarbu Państwa, uprzejmie informuję, że w dniu 19 czerwca 2007 r. Rada Ministrów przyjęła przygotowany przez Ministerstwo Skarbu Państwa projekt ustawy o nadzorze właścicielskim nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa oraz o przekształceniach własnościowych. Przepisy projektowanej ustawy wprowadzają jednolite standardy w nadzorowaniu spółek z udziałem Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych i odpowiadają w tym zakresie dyrektywom zawartym w wytycznych OECD dotyczących nadzoru korporacyjnego w przedsiębiorstwach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#PawełPiotrowski">Obecnie uprawnienia właścicielskie i nadzorcze w stosunku do spółek Skarbu Państwa przysługują nie tylko ministrowi skarbu państwa, lecz także innym naczelnym centralnym organom administracji rządowej oraz agencjom państwowym, które same określają zasady nadzoru nad podlegającymi im spółkami. Powoduje to rozproszenie kontroli mienia państwowego oraz brak jednolitości zasad nadzoru właścicielskiego. Nowe rozwiązania mają zapewnić fachowe i sprawne zarządzanie majątkiem państwowym.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#PawełPiotrowski">Projektowana ustawa ma poprawić dwa najważniejsze czynniki mające wpływ na zarządzanie majątkiem Skarbu Państwa w spółkach kapitałowych. Po pierwsze, chodzi o określenie wieloletniego harmonogramu prywatyzacji tych spółek. Zwiększy to wiarygodność i skuteczność procesów prywatyzacyjnych. Ponadto przez zmniejszenie liczby spółek z udziałem Skarbu Państwa zostanie wzmocniony nadzór nad tymi z nich, które mają strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa narodowego i stabilności rozwoju gospodarczego. Chodzi tu o spółki sektorów: energetyka, w tym wytwarzanie i poszukiwanie paliw płynnych, gazu i energii elektrycznej oraz obrót nimi, wydobycie kopalin oraz produkcja materiałów budowlanych, monopole państwa, media elektroniczne, usługi pocztowe, produkcja materiałów i technologii oraz obrót nimi dla potrzeb wojska i Policji, ochrona zdrowia oraz ratownictwo morskie i górskie.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#PawełPiotrowski">Po drugie, w projekcie ustawy wprowadzono nowe instrumenty nadzoru właścicielskiego nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa. Proponujemy między innymi:</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#PawełPiotrowski">- wprowadzenie możliwości powołania przez akcjonariuszy mniejszościowych komitetu audytu jako instytucji wspomagającej radę nadzorczą,</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#PawełPiotrowski">- możliwość oddelegowania członka rady nadzorczej do pełnienia stałego indywidualnego nadzoru; ten oddelegowany członek rady nadzorczej będzie miał między innymi prawo uczestniczenia w posiedzeniach zarządu z głosem doradczym, możliwość przeglądania wszystkich dokumentów spółki oraz żądania wyjaśnień od zarządów i pracowników,</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#PawełPiotrowski">- zobowiązanie zarządów do przygotowania planów strategicznych,</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#PawełPiotrowski">- wprowadzenie nowego systemu oceny ekonomicznej przedsiębiorstw, opartego na wskaźnikach ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#PawełPiotrowski">W projekcie ustawy umożliwiono także ministrowi skarbu państwa uzyskiwanie niezbędnych informacji na temat spółek od innych organów administracji publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JarosławKalinowski">Panie ministrze, czy pan już kończy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PawełPiotrowski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PawełPiotrowski">Wszystkie te regulacje Ministerstwo Skarbu Państwa proponuje właśnie w celu wzmocnienia nadzoru właścicielskiego nad spółkami Skarbu Państwa. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JarosławKalinowski">Czy pan poseł pragnie zadać pytanie dodatkowe? Tak.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Kazimierz Matuszny, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#KazimierzMatuszny">Chciałbym, żeby pan minister uzupełnił informacje. Jaka część zobowiązań poza cenowych jest nieegzekwowalna ze względu na wadliwe umowy prywatyzacyjne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli pan Paweł Piotrowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PawełPiotrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! W tej chwili takich analiz jeszcze nie prowadzimy, niemniej jednak pracujemy nad pewnym nowym systemem aktualizacji danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#JarosławKalinowski">Przechodzimy do kolejnego pytania, które zadadzą posłowie pan Paweł Śpiewak i pani Domicela Kopaczewska. Pytanie kierowane jest do ministra edukacji narodowej w sprawie nowej listy lektur, ocen z religii oraz weryfikacji podręczników.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, pan poseł Paweł Śpiewak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PawełŚpiewak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PawełŚpiewak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Mam wrażenie, że pan premier i pan minister edukacji narodowej Roman Giertych lubi konflikty i ceni sobie bardzo konflikty, ceni sobie zwracanie na siebie uwagi, wprowadzając radykalne i bardzo krzykliwe potem w mediach decyzje. Otóż ta ostatnio szczegółowo omawiana decyzja dotyczy sprawy kanonu lektur i zarówno sposobu, w jaki ten kanon jest wprowadzany, jak i zakresu tego kanonu. Każdy, kto śledzi prasę, kto śledzi media, widzi, jak dramatyczna toczy się w tej chwili dyskusja dotycząca przede wszystkim pytania o to, w jaki sposób konstruować wizję wiedzy ucznia szkoły podstawowej, gimnazjum, liceum. Podstawowe pytanie w tej sytuacji jest w gruncie rzeczy następujące, brzmiałoby w ten sposób: Czy tak konstruowany kanon lektur rzeczywiście w sposób sensowny odzwierciedla kod kulturowy, który każdy, kto kończy szkołę, powinien znać. Kod kulturowy obejmujący zarówno zakres problemów kultury polskiej, jak i kultury światowej.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PawełŚpiewak">Otóż można odnieść wrażenie, że polityka Romana Giertycha jest polityką antynarodową, antypolską. Moje pytanie w związku z tym jest następujące: Czy Roman Giertych rzeczywiście zdaje sobie sprawę z prowadzenia tego typu polityki, usuwając lub nie umieszczając najwybitniejszych autorów polskich XX wieku, dając drugorzędnych pisarzy, jak Jan Dobraczyński, a tym samym pozbawiając uczniów wiedzy o własnej przeszłości, o własnej kulturze, o własnej historii. W tym kanonie nie ma Stempowskiego, nie ma Jeleńskiego, nie ma Czapskiego, nie ma Leśmiana, nie ma Lema, nie ma Gałczyńskiego, nie ma XIX-wiecznego pisarza Rzewuskiego, nie ma przede wszystkim Gombrowicza, Witkiewicza, nie ma Józefa Mackiewicza. To jest sytuacja absolutnie nie do przyjęcia. I robi to wrażenie.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PawełŚpiewak">I dwa następne pytania. Czy ten kanon lektur jest produktem konsultacji, czy też jest to ręczne sterowanie polityką oświatową przez ministra edukacji? A całkowicie mogę odnieść wrażenie, że jest to w gruncie rzeczy działanie kierowane kaprysem politycznym pana ministra czy jego interesami ideologicznymi.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PawełŚpiewak">I wreszcie pytanie jeszcze jedno, pytanie następujące: Czy ten kanon lektur, który proponuje minister, nie jest wskaźnikiem, czy nie pokazuje jego skłonności ideologicznych, mianowicie takich, w których konstruuje się wąską, sentymentalno-nacjonalistyczną wizję przeszłości polskiej kultury. Wizję przeszłości polskiej kultury, która jest kompletnie nieprawdziwa, która jest jednostronna i w związku z tym jest wizją psującą pamięć, wiedzę dzieci. To są kwestie, które chciałem poruszyć w pytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pan Stanisław Sławiński.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#StanisławSławiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Zostałem upoważniony do przedłożenia następującej odpowiedzi na pytanie pana posła. Otóż Ministerstwo Edukacji Narodowej opracowało zmiany zestawu lektur, będącego częścią podstawy programowej kształcenia ogólnego. Zmiany polegają przede wszystkim na wskazaniu tytułów lektur obowiązkowych dla poszczególnych etapów edukacyjnych. W szkole podstawowej w szczególności w ogóle takich tytułów nie było. To jest jeden kierunek zmian. Nowelizacja jest odpowiedzią na liczne opinie i uwagi środowiska nauczycielskiego. Została uruchomiona specjalna strona internetowa na prowadzenie dyskusji przez ekspertów i osoby zainteresowane, polonistów, nad tym kanonem.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#StanisławSławiński">Oczywiście z drugiej strony konsultacja projektu rozporządzenia w sprawie podstawy programowej w zakresie dotyczącym lektur odbywa się zgodnie z procedurami legislacyjnymi. Projekt został przekazany do 25 organizacji, które zwykle partycypują w procesie konsultacyjnym. Ponadto odbyły się konsultacje projektu z Centralną Komisją Egzaminacyjną, okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi, kuratoriami oświaty. Przeanalizowano szczegółowo wszystkie zgłoszone uwagi. Znaczna ich część została uwzględniona. Tak że chciałbym poinformować, że w kanonie lektur pozostają dzieła Stanisława Ignacego Witkiewicza, Josepha Conrada, Goethego, Herlinga-Grudzińskiego, Kafki i Dostojewskiego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie dodatkowe zada pani poseł Domicela Kopaczewska, klub Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#DomicelaKopaczewska">Pan minister Giertych zawłaszczył dla swojej ideologii kanon lektur szkolnych, czyniąc z edukacji pole politycznych rozgrywek. Z wypowiedzi pana ministra, który występował w imieniu pana ministra Giertycha, wynika, że rzeczywiście tak jest. Również z wypowiedzi pana ministra Giertycha wiemy, że zamierza zmieniać podręczniki do historii i biologii, cytuję pana ministra: bo niektóre są tragiczne lub bez pozytywnego podejścia do wychowania.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#DomicelaKopaczewska">W związku z tym stawiam pytanie. Czy pan minister Giertych, tak jak kanon lektur, osobiście będzie recenzował podręczniki, przepraszam, cenzurował, czy będzie to robiła grupa ekspertów, naukowców, wybitnych specjalistów, nauczycieli praktyków, którzy będą oceniać podręczniki pod względem merytorycznym, dydaktycznym i językowym? Czy będą przestrzegane określone procedury dopuszczania podręczników do użytku szkolnego, czy o wartości podręcznika decydować będzie treść zgodna tylko z wyznawanymi przez pana ministra Giertycha poglądami, na przykład na temat najnowszej historii Polski? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pan Stanisław Sławiński.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławSławiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informuję, udzielając odpowiedzi na pytanie pani poseł, że Ministerstwo Edukacji Narodowej nie prowadzi weryfikacji wiedzy naukowej zawartej w podstawie programowej kształcenia ogólnego, a na jej podstawie w opracowanych i dopuszczonych do użytku szkolnego podręcznikach. Minister edukacji narodowej dopuszcza do użytku szkolnego podręczniki po uzyskaniu czterech opinii rzeczoznawców, dwóch opinii merytorycznych, jednej dydaktycznej i jednej językowej. W przypadku podręczników do nauczania historii i geografii powinny być także uwzględniane zalecenia dwustronnych komisji podręcznikowych, działających na podstawie umów międzynarodowych albo porozumień komitetów narodowych UNESCO.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#StanisławSławiński">Podręczniki do przyrody dopuszczane są do użytku szkolnego na podstawie aż sześciu opinii pozytywnych rzeczoznawców. Przepisy art. 22a ust. 7 ustawy o systemie oświaty upoważniają ministra edukacji narodowej również do cofnięcia dopuszczonego do użytku szkolnego podręcznika albo na wniosek podmiotu, który posiada tytuł prawny do podręcznika, albo z urzędu w przypadku, gdy co najmniej dwóch rzeczoznawców z listy ministra edukacji narodowej stwierdzi, że podręcznik utracił aktualność lub przydatność dydaktyczną albo od wyczerpania nakładu minęły trzy lata i nie przewiduje się wznowień. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Piotrowska: To jest jakaś nadzieja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JarosławKalinowski">Kolejne pytanie zada poseł Tadeusz Iwiński, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#JarosławKalinowski">Pytanie w sprawie długotrwałego nieobsadzania stanowisk ambasadorów Rzeczypospolitej Polskiej na ponad 20 placówkach, w tym w wielu kluczowych państwach Unii Europejskiej, jest kierowane do prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Polska utrzymuje na całym świecie około 100 ambasad i stałych przedstawicielstw. Od dłuższego czasu, choć zmienia się to geograficznie, czwarta część tych placówek jest trwale nieobsadzona. Chodzi tu przy tym bardzo często o placówki w szalenie ważnych dla nas państwach, takich jak: Francja, Turcja, drugie państwo NATO, Austria, Szwajcaria. Szczególnym skandalem jest jednak nieobsadzenie placówki w Lizbonie, która dzisiaj - od 1 lipca, gdy Portugalia objęła przewodnictwo w Unii Europejskiej - jest najważniejszą, poza Brukselą, stolicą tej organizacji. O tym, że Portugalia będzie przewodniczyć Unii, było wiadomo od kilku lat i należało się do tego przygotować.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#TadeuszIwiński">Bez ambasadorów na placówkach nie można prowadzić skutecznej polityki zagranicznej. To jest działanie przeciwko polskim interesom w sposób oczywisty. Rozumiem, że pani minister spraw zagranicznych lubi pewnie powiedzenie Oskara Wilde'a, że gdy się popełnia błędy, to chętnie się mówi, iż zbiera się doświadczenia. Jak długo jednak można zbierać takie doświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#TadeuszIwiński">Wielu posłów, w tym rok temu pani poseł Szymanek-Deresz występowała w tej sprawie z zapytaniem poselskim, a także posłowie z innych klubów opozycyjnych występowali w tej sprawie kilka miesięcy temu. Nic się w tej mierze nie zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#TadeuszIwiński">Chciałem zatem zapytać, po pierwsze, o powody takiego stanu rzeczy. Czy powodem tego stanu rzeczy jest to, że w MSZ od dłuższego czasu prowadzona jest ewidentna czystka kadrowa? Ludzie żyją w strachu. De facto rozbito służbę cywilną w dyplomacji. Kuriozalny raport ministra Antoniego Macierewicza na temat likwidacji WSI doprowadził do odwołania bardzo wielu doświadczonych dyplomatów, w tym ambasadorów. Jakie są więc tego powody? Czy kierownictwo MSZ jest świadome, że te błędy należy poprawić? W przypadku Portugalii - nie wiem, to może być musztarda po obiedzie, bo jeżeli kilka dni temu rzecznik MSZ powiedział, że za kilka miesięcy będzie ambasador w Lizbonie, to jest to po prostu śmieszne. Taki rzecznik nie powinien pełnić swoich obowiązków dłużej niż przez 24 godziny.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli, z upoważnienia prezesa Rady Ministrów, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, pan Paweł Kowal.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PawełKowal">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Odnośnie do pytania pana posła Tadeusza Iwińskiego w sprawie długotrwałego nieobsadzania stanowisk ambasadorów RP w ponad 20 placówkach, w tym w kluczowych państwach Unii Europejskiej. Spróbuję w miarę szczegółowo, dogłębnie i rzeczowo odpowiedzieć na to pytanie, pomijając te aspekty polemiczne, na ile będę rzecz jasna potrafił.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PawełKowal">W ramach corocznej rotacji członków służby zagranicznej, w tym tych zajmujących przede wszystkim stanowiska kierownicze, również w bieżącym roku następują zmiany na stanowiskach kilkudziesięciu szefów placówek zagranicznych, ambasadorów, konsulów generalnych, także dyrektorów instytutów polskich. W zdecydowanej większości przypadków zmiany te wynikają z upływu zwyczajowego okresu pracy w placówce zagranicznej, tzw. okresu rotacji, który zwykle wynosi, jak pan prof. Iwiński wie, około 4 lat. Względnie duża liczba zmian na stanowiskach ambasadorów wynika po części z zapowiadanej wymiany kadr dyplomatycznych, są również takie powody. Zwracam jednak uwagę, że właśnie ten moment zadania tego pytania, czyli okres rotacyjny, powoduje - będzie to wynikało ze szczegółowych liczb, które za chwilę przedstawię - że mówimy o zmianie w czasie, kiedy ona dotyczy dużej grupy ambasadorów, po prostu dlatego, że mamy ten okres rotacyjny. Niektóre placówki pozostające bez ambasadora - takie przykłady też są w naszej dyplomacji - zwyczajowo są obsadzane przez chargé d'affaires, co wynika czy to z charakteru relacji łączących aktualnie nasze państwo z państwem, czy to ze zwyczaju. Zawsze jednak szefami placówek w randze niższej niż ambasador, w randze chargé d'affaires są dyplomaci doświadczeni, przygotowani do tej pracy i dobrze wykonujący swoje obowiązki w tych konkretnych miejscach. W najbliższym czasie rozpoczną misję nowo mianowani ambasadorowie w Argentynie i na Kubie. Obecnie na różnym etapie trwa procedura nominacji w stosunku do 18 kandydatów na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego Rzeczypospolitej. Obecnie trzech kandydatów otrzymało już pozytywną opinię Komisji Spraw Zagranicznych, to Angola, Holandia, Wenezuela. Kolejnych sześciu oczekuje na agrément. Niebawem do Komisji Spraw Zagranicznych zostanie skierowany wniosek ministra spraw zagranicznych o zaopiniowanie kolejnych ambasadorów, jednego w jednym z państw afrykańskich, drugiego w jednym z państw azjatyckich. Również tego będzie dotyczył wniosek - mam nadzieję, że procedury (za chwilę poświęcę dwa słowa procedurom) to temat powszechnie znany, ale może w przypadku pytania pana posła i takiego emocjonalnego stosunku pana posła do tego tematu warto o tych procedurach dwa słowa jeszcze powiedzieć, dlatego do tego wrócę - podobny wniosek będzie dotyczył przygotowywanego kandydata na ambasadora w Portugalii. Obsada pozostałych stanowisk ambasadorów znajduje się w fazie uzgodnień między ministrem spraw zagranicznych, prezesem Rady Ministrów i prezydentem Rzeczypospolitej. Warto tutaj dwa słowa powiedzieć na temat procedur, które się przedłużają, które dotyczą uzgodnień zgodnych z konstytucją między ministrem spraw zagranicznych, prezydentem i premierem. Procedury kontrasygnaty - to zawsze w każdym przypadku najkrócej trwa kilkanaście dni, kilka tygodni. Myślę, że akurat pan brał udział w podobnych procedurach i wie, że ten letni okres sprzyja i rotacji, i takiemu widzeniu problemu, iż w tym czasie mogłoby się wydawać, że jakieś placówki są nieobsadzone, ale to jest właśnie ten czas, kiedy trwają ustalenia, kiedy ambasadorowie są przygotowywani po to, żeby na początku nowego sezonu już być w stolicach konkretnych krajów.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PawełKowal">30 czerwca 2007 r. misje zakończyli ambasadorowie w Belgii, stały przedstawiciel przy NATO oraz we Włoszech i na Słowacji. W przypadku kolejnych kilku krajów mija właśnie zwyczajowy okres kadencji ambasadorskiej. Są też takie kraje, w przypadku których trwa proces preselekcji czy poszukiwania odpowiednich kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PawełKowal">Tak więc reasumując, jeśli chodzi o te ponad 20 placówek, to z informacji, które posiadam, wynika, że kilkunastu, 15–18 kandydatów - jest to różnie w tym momencie procedury - jest w trakcie ustalania, i mam nadzieję, że w ciągu najbliższych tygodni - trochę to też zależy od prac Sejmu, ile jeszcze osób będzie mogło zaprezentować się w Komisji Spraw Zagranicznych - znajdą się oni na placówkach. W stosunku do kilku osób jest stosowana ta ranga chargé d'affaires, o czym już mówiłem. W stosunku do kilku placówek trwa poszukiwanie czy uzgadnianie kandydata, czyli jest to we wstępnej fazie. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie dodatkowe, pan poseł Tadeusz Iwiński, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Doceniam spokojny ton odpowiedzi pana ministra, ale sytuacja woła o pomstę do Boga. Należałoby krzyczeć. Przecież pan dobrze wie, że procedury się nie zmieniają od tylu lat. Nigdy takiej sytuacji nie było i nie znam żadnego państwa Unii Europejskiej, w którym taka sytuacja ma miejsce. Od kilku lat było wiadomo, kiedy Portugalia obejmie przewodnictwo w Unii. Argument, że są chargé d'affaires, jest argumentem niepoważnym. Pan powinien wiedzieć, że chargé d'affaires w sensie precedencji, protokół dyplomatyczny, są na końcu, nie mają dostępu do czołowych przedstawicieli rządu w danych państwach, nie mogą spełniać swojej roli. Mało tego, mamy do czynienia z innymi przykładami i przypadkami, jak np. Białorusi, gdzie od dawna jest mianowany ambasador, który nie wyjechał do Mińska, mimo że Stany Zjednoczone, Republika Federalna Niemiec, wszystkie państwa NATO utrzymują w Mińsku ambasadorów. My możemy krytykować stan demokracji na Białorusi, ale stosunki powinniśmy mieć. A więc chciałbym, żebyście panowie...</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#TadeuszIwiński">Nicolas Chamfort, którego bardzo lubię, mówił, że łatwiej zalegalizować błędy, aniżeli je naprawić. Wy legalizujecie błędy, a nie chcecie ich naprawiać. Dlatego bardzo proszę, żeby pan minister i pani minister, gdy wróci z zasłużonego urlopu po sukcesach w Brukseli, podjęli określone kroki w tym kierunku, bo ta sytuacja nie może nadal się utrzymywać.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#JarosławKalinowski">W zasadzie nie było pytania dodatkowego, ale jeżeli pan minister uważa, że można odpowiedzieć, to bardzo proszę - wypowiedź uzupełniająca.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#JarosławKalinowski">Pan minister Paweł Kowal, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PawełKowal">Panie Marszałku! Panie Pośle! Panie i Panowie Posłowie! Jeszcze raz pragnę zapewnić, że do nominacji ambasadorskich podchodzimy z odpowiednią pieczołowitością i dokładnością. W tych przypadkach, kiedy placówkami kierują chargé d'affaires, to są różne sytuacje, w części takie, w których z różnych powodów tak jest zwyczajowo, co omawiałem. Jestem przekonany, że są to doświadczeni, dobrze przygotowani do swojej pracy dyplomaci, i z własnego doświadczenia wiem, że często bardzo dobrze sprawdzają się w tej roli, którą czasami spełniają przez kilka tygodni, a czasami dłuższy okres, o czym też już mówiłem. Mają dostęp do polityków, do spraw i wspierają nasze państwo, reprezentują je w sposób odpowiedni i godny.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PawełKowal">Jeszcze raz powtarzam, że kilkunastu - nie chcę podać dokładnej liczby, dlatego że jest różna faza tej procedury - kandydatów jest zaawansowanych w przygotowywaniu się do wypełniania misji ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej. Kolejnych kilku w randze chargé d'affaires kieruje placówkami. Tutaj są też ci, którzy zwyczajowo tam są. Nie, nie ma żadnego konfliktu. Kolejnych kilka ambasad czeka w drodze preselekcji na uzgadniania kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PawełKowal">Wszystkie uwagi, które pan poseł zgłosił, też oczywiście bierzemy pod uwagę, ale zapewniam raz jeszcze i dobitnie, że nie mamy do czynienia z żadną sytuacją nadzwyczajną i staramy się zareagować najlepiej, jak się da w ramach tych procedur i możliwości, które daje nam prawo.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Rozumiem, że do Lizbony polski ambasador trafi już po zakończeniu przewodnictwa Portugalii. Zdąży w styczniu, prawda?)</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#PawełKowal">Powiedziałem przed chwilą również na temat Lizbony, myślę, że wystarczająco wyraźnie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie do prezesa Rady Ministrów w sprawie ułatwienia wejścia w życie przepisów dotyczących biopaliw zadadzą posłowie Janusz Maksymiuk i Waldemar Starosta, klub Samoobrona.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#JarosławKalinowski">Pierwszy poseł Janusz Maksymiuk.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JanuszMaksymiuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#JanuszMaksymiuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż w maju została uchwalona ustawa o podatku akcyzowym. Ona ogólnie, tak potocznie nazywa się ustawą o biopaliwach. Toczyliśmy boje, ustawa ta wprowadziła ponowne - tak nam się wydawało - odblokowanie procesu produkcji biopaliw w Polsce. Pomimo tego, że została podpisana przez Sejm i Senat, nie może być wdrożona w życie, ponieważ tak jak przyjęliśmy, wchodzi w życie w określonym terminie, po notyfikacji. Zachodzi, jak podają media, uzasadnione podejrzenie, że w odniesieniu do postanowień ustawy prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów do tej pory nie podjął skutecznych działań dla uzyskania stosowanej uzupełniającej decyzji Komisji Europejskiej w sprawie notyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#JanuszMaksymiuk">Dalej: niepokojący jest również fakt braku działań ministra finansów. Przypomnę, że wcześniej, przed wejściem słynnego rozporządzenia grudniowego, akcyza na biopaliwa samoistne wynosiła zero groszy. Minister finansów swoim grudniowym rozporządzeniem wprowadził 20-groszową akcyzę na litr samoistnego biopaliwa. Zgodnie z ustawą przyjętą w maju ten podatek wynosi 1 gr.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#JanuszMaksymiuk">Zachodzi uzasadnione podejrzenie szkodliwego działania i pytam się w tym miejscu, dlaczego minister finansów nie zmienia swojego szkodliwego rozporządzenia zgodnie z intencją ustawy. Producenci wyliczyli bowiem, że mogliby produkować samoistne biopaliwo. Jest tam różnica około 30–40 gr. Dawałoby to szansę na większe zagospodarowanie surowca, jakim jest rzepak, który w tej chwili jest skupowany.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#JanuszMaksymiuk">Pytam się więc jeszcze raz: Jakie czynności, jakie decyzje zamierza podjąć pan premier, aby spowodować skuteczne działanie nadzorowanego prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, oraz jakie działania podejmie minister finansów w celu zmiany swojego rozporządzenia w duchu przyjętej ustawy w części dotyczącej biopaliw samoistnych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli z upoważnienia prezesa Rady Ministrów podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Jacek Dominik.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JacekDominik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie pana posła Maksymiuka, chciałbym zwrócić, że są tu dwa aspekty. Pierwszy: sama procedura notyfikacji pomocy publicznej. Odpowiadam w tym momencie z upoważnienia prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Chciałbym zwrócić uwagę, że sama procedura i postępowanie w tych sprawach uregulowane jest ustawą z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Pierwszym, podstawowym elementem tego postępowania jest to, iż prezes działa na wniosek właściwego organu, który zwraca się do niego o wszczęcie procedury notyfikacji, czyli pierwsza kwestia do wyjaśnienia: prezes nie ma uprawnień do samodzielnego działania, musi otrzymać wniosek od uprawnionego organu.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JacekDominik">Teraz, analizując dalej zaistniałą sytuację, chciałbym zwrócić uwagę, że ta konkretna ustawa jest inicjatywą poselską, jest to ustawa poselska, a zgodnie z art. 13 i art. 16 przedmiotowej ustawy o postępowaniu w sprawach pomocy publicznej, o której mówiłem, jeżeli to nie jest organ administracji publicznej, czyli rząd, to organ właściwy w sprawach inicjatywy - w tym przypadku, zgodnie z regulaminem Sejmu, właściwy organ Sejmu - powinien zwrócić się do prezesa UOKiK o wszczęcie procedury notyfikacyjnej. Dopóki prezes formalnie nie otrzyma takiego wniosku, do momentu, kiedy ta ustawa nie zostanie do niego przekazana, on nie ma formalnie żadnych uprawnień do działania, nie może tego rozpocząć.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JacekDominik">Z tego, co wiem, do tej pory ta ustawa nie została przekazana do prezesa UOKiK formalnie w celu rozpoczęcia procedury notyfikacyjnej. Prezes oczekuje takiego przekazania i od tego momentu, zgodnie z naszymi i wspólnotowymi procedurami, taka procedura zacznie być przeprowadzana.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#JacekDominik">Chciałbym też zwrócić uwagę, przechodząc do odpowiedzi na drugie pytanie, że zgodnie i z przepisami tej ustawy, i z przepisami art. 88 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej dopóki nie zostanie zakończona procedura notyfikacyjna i nie uzyska pozytywnej oceny, pozytywnej decyzji, dopóty dany przepis nie może wejść w życie. Jest to również zapisane w tej ustawie. A więc do momentu zakończenia procedury notyfikacji przepis nie może funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#JacekDominik">Wiemy o tym dokładnie też z decyzji Komisji Europejskiej z dnia 7 marca bieżącego roku dotyczącej notyfikacji obecnego rozporządzenia ministra finansów z grudnia zeszłego roku, gdzie wyraźnie wskazano, że już tamto rozporządzenie, pomimo że było wydawane w celu zmniejszenia negatywnych skutków nadkompensaty, w pewnym sensie naruszało procedury. Wskazano nam bezpośrednio, że nie wolno ponownie uruchomić procedury w taki sposób, nie wolno ponownie wprowadzić tego przepisu przed uzyskaniem pozytywnej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#JacekDominik">W związku z tym minister finansów do momentu, kiedy nie zostanie zakończona procedura w Komisji Europejskiej, nie ma prawa do zmiany swojego rozporządzenia. Oczywiście my podjęliśmy już działania w celu przygotowania od strony legislacyjnej stosownych zmian i stosowne projekty zmiany rozporządzenia są już gotowe, jednak musimy poczekać z podpisaniem tych rozporządzeń do momentu zakończenia procedury notyfikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#JacekDominik">Chciałbym też zwrócić uwagę na jeden element, który może być bardzo istotny. Otóż obecnie te stawki są przenoszone do ustawy, więc nawet gdyby minister finansów nie chciał podjąć żadnych działań, to i tak ustawa jest aktem wyższej rangi niż nasze rozporządzenie, więc automatycznie te stawki zaczną obowiązywać. Pojawiłby się tylko pewien problem legislacyjny, że istniałyby dwa akty prawne zawierające różne stawki, niemniej jednak z zasady jest tak, że akt wyższej rangi uchyla akty niższej rangi, więc tutaj nie byłoby problemu od strony formalnej. Jedynym problemem jest skierowanie tej ustawy w tej chwili do prezesa UOKiK o wszczęcie procedury notyfikacyjnej i po jej zakończeniu te przepisy automatycznie wejdą w życie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie dodatkowe zada poseł Waldemar Starosta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WaldemarStarosta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam nadzieję, że pan marszałek w związku z tym jak najszybciej przekaże prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów stosowną ustawę, a jeżeli nie, to mam pytanie do pana ministra. Czy w związku z tym, że nie ma stosownego rozporządzenia ministra finansów, nie widzi pan zagrożenia w tym, że niedostosowanie tego typu rozporządzenia może spowodować, że Polska nie wykona wymagania dyrektywy Unii Europejskiej w zakresie minimalnego udziału biokomponentów i innych paliw odnawialnych w ogólnej ilości paliw i biopaliw ciekłych, które są zużywane w transporcie, i jakie mogą być konsekwencje, w tym konsekwencje finansowe, dla strony polskiej niewykonania tych zaleceń? Pamiętajmy również, że zgodnie z przyjętymi narodowymi wskaźnikami w tym roku powinniśmy uzyskać wskaźnik 2,3% ogólnej ilości, w przyszłym roku - 3,45%, a w roku 2010–5,75%. W związku z tym bardzo proszę o odpowiedź na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli pan Jacek Dominik, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#JacekDominik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W kwestii terminu przekazania przez marszałka ustawy do notyfikacji nie chcę się wypowiadać, bo to jest poza moimi kompetencjami, natomiast chciałbym zwrócić uwagę, że trudno jest ocenić, czy brak tego rozporządzenia... brak wejścia w życie tej ustawy akurat w tym momencie spowoduje negatywne konsekwencje finansowe i niespełnienie celu, jaki jest nałożony na przyszły rok, dotyczącego minimalnego udziału biopaliw w rynku. Z informacji, które otrzymuję, wynika, że w tej chwili wszystkie koncerny liczące się na polskim rynku są zainteresowane i przygotowują się do uruchomienia produkcji biopaliw od przyszłego roku już w pełnym wymiarze. Zarówno rafineria Trzebinia...</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Już zbankrutowała, nie jest pan na bieżąco.)</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#JacekDominik">...jak rafineria Lotos, sygnały, które oficjalnie od nich dostajemy, wskazują, że nie ma problemu i że już przygotowują linię technologiczną do ponownego uruchomienia produkcji biopaliw. Tak że przypuszczam, że to, czy osiągniemy cel wskaźnikowy, będzie uzależnione też od preferencji konsumentów, a nie tylko od samego przepisu podatkowego. Ustawa wprowadza tylko w tym wypadku pewne preferencje podatkowe, natomiast sama promocja biopaliw na rynku polskim obejmuje wiele działań i przypuszczam, że gdy wszystkie elementy zaskutkują, zostaną wprowadzone w życie, to nie powinno być takiego problemu. Natomiast w tej chwili nie widzę zagrożenia, cały czas jest szansa, żeby ta ustawa weszła w życie w tej części jeszcze w tym roku i pozwoliła na uruchomienie produkcji również paliw samoistnych po preferencyjnych stawkach podatkowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: To tak jakoś, panie ministrze: wiem, nie powiem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JarosławKalinowski">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#JarosławKalinowski">Pytanie do ministra edukacji narodowej w sprawie ujawnionych ostatnio dziwnych praktyk związanych z dofinansowywaniem wakacyjnego wypoczynku dzieci i młodzieży. Pytanie zada poseł Wiesław Woda, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Organizacja ochotniczych straży pożarnych, licząca około pół miliona członków, ciesząca się najwyższym społecznym zaufaniem, od wielu lat w okresie wakacji organizuje obozy szkoleniowo-wypoczynkowe dla członków młodzieżowych drużyn pożarniczych w wieku 12–16 lat. Małopolskie Kuratorium Oświaty i Wychowania ofertę organizatorów letniego wypoczynku rozpatrzyło 4 czerwca, a negatywną odpowiedź dla oddziału wojewódzkiego związku OSP przesłało dopiero 4 lipca. W uzasadnieniu tej bezdusznej, podkreślam: bezdusznej decyzji napisano, że organizacja nie ma w statucie zapisanego wypoczynku dzieci i młodzieży. Jest to nieprawda, gdyż w § 8 pkt 8 i 9 wyraźnie zapisano: wychowanie dzieci i młodzieży oraz rozwój kultury fizycznej i sportu, cytuję ze statutu. Podobne negatywne decyzje otrzymały również niektóre oddziały związku w kraju. Pytam więc pana ministra: czy ta decyzja jest konsekwencją niechętnego stosunku rządu do organizacji ochotniczych straży pożarnych, czy jest wynikiem czyjejś głupoty? Przed tygodniem pan poseł Waldemar Pawlak pytał o odmowę wypłaty ekwiwalentu ochotnikom za udział w akcjach ratowniczych. Udzielenia pomocy finansowej dzieciom z najuboższych rodzin odmówił w tym roku KRUS. To chyba nieprzypadkowy zbieg zdarzeń. Pytam pana ministra, czy gotów jest zmienić złe decyzje kuratorów, by młodzi ludzie nie musieli rezygnować z powodów finansowych z wypoczynku i szkolenia i jeszcze w tym roku mogli wziąć udział w obozach? Pytam: czy pan wicepremier jest poinformowany o tych szkodliwych decyzjach? Pytam wreszcie: co jest złego w programach szkolenia młodych ludzi z OSP, w bezinteresownej służbie i pomocy ludziom jej potrzebującym? Czy zdaniem pana ministra lepiej, by ta młodzież wałęsała się po opłotkach lub wylegiwała bezczynnie w słońcu, czy też by przygotowywała się do społecznego działania po wejściu w dorosłe życie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pan Stanisław Sławiński, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#StanisławSławiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! W związku z pytaniem dotyczącym dofinansowywania w bieżącym roku przez kuratorów turnusów szkoleniowo-wypoczynkowych dla członków młodzieżowych drużyn pożarniczych chciałbym przedłożyć następującą informację. W dziewięciu kuratoriach oświaty Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w ogóle nie ubiegał się o dofinansowanie turnusów, mogę podać: dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, łódzkie, mazowieckie, podkarpackie, gdańskie, śląskie i zachodniopomorskie. Dofinansowano turnusy szkoleniowo-wypoczynkowe dla członków młodzieżowych drużyn pożarniczych w czterech kuratoriach oświaty: wielkopolskim - 22,5 tys., warmińsko-mazurskim - 28 tys., opolskim - 4, 7 tys., w lubuskim przyznano kwotę 600 zł, ale organizator wycofał się z organizacji obozu. Jeśli chodzi o woj. małopolskie, o którym pan poseł wspomniał w swoim pytaniu, to z informacji, jaką otrzymaliśmy, a zapytanie wpłynęło do ministerstwa edukacji wczoraj w godzinach popołudniowych, wynika tylko tyle, że były jakieś uchybienia formalne i oczywiście sprawdzimy to dokładniej, bo nie jest intencją ministra edukacji ograniczanie wsparcia dla organizacji wypoczynku przez różne struktury. Nie słyszałem ani oficjalnie, ani nieoficjalnie o jakiejś niechęci wobec akurat tych środowisk. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie dodatkowe zada poseł Wiesław Woda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pańskiej odpowiedzi, niezwykle lapidarnej, nie mogę przyjąć. Po pierwsze, nie powiedziałem w swoim pytaniu, iż wszystkie oddziały ubiegały się, we wszystkich kuratoriach. Po drugie, sam pan wspomniał, że w czterech województwach przyznano dofinansowanie, a zarzut, jeśli idzie o woj. małopolskie, dotyczył nieprawidłowych zapisów w statucie. Skoro wobec tego ten sam statut w jednych województwach jest wystarczającym dokumentem, żeby przyznać dofinansowanie, a w drugim nie jest wystarczającym, to bardzo pana przepraszam, to jest różna interpretacja tego samego aktu prawnego. Jeśli te uchybienie formalne nawet można by uznać, to dopiero kongres czy zjazd może zmienić zapis w statucie. Czy wobec tego dlatego, że 30 września można zmienić zapis w statucie, należy ukarać kilka tysięcy młodzieży, która nie pojedzie na obozy? Chcę także zapytać, ile środków przyznało w sumie ministerstwo poprzez kuratoria na letni wypoczynek i szkolenie młodych ochotników strażaków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli pan Stanisław Sławiński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#StanisławSławiński">Panie Marszałku! Panie Pośle! Raz jeszcze powtórzę, że musimy sprawdzić przypadek dotyczący Małopolski, bo jeśli jest tak, jak pan poseł był łaskaw przedstawić, to niewątpliwie stało się coś niedobrego.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#StanisławSławiński">Jeśli chodzi o informację, ile środków przyznano łącznie, poproszę o zebranie danych, pozyskam tę informację i przekażę panu posłowi, ponieważ w tej chwili nie dysponuję taką wiedzą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WiesławWoda">Jedno zdanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WiesławWoda">Panie ministrze, wręczę panu tę kuriozalną odpowiedź teraz, żeby nie było wątpliwości, że ma pan pełną informację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#JarosławKalinowski">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#JarosławKalinowski">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#JarosławKalinowski">Pytanie do ministra zdrowia w sprawie braku krwi w centrach krwiodawstwa. Pytanie zadadzą pani poseł Halina Molka i pan poseł Bernard Ptak.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, pierwsza pani poseł Halina Molka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#HalinaMolka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy pytania do ministra zdrowia pana Zbigniewa Religi w związku z licznymi niepokojącymi informacjami medialnymi w sprawie braku krwi w centrach krwiodawstwa w Polsce. Media podają, że sytuacja w tym obszarze w ostatnim czasie jest wręcz tragiczna.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#HalinaMolka">Czy to prawda, że coraz częściej brakuje krwi w szpitalach oraz centrach krwiodawstwa? Czy to prawda, że z tego powodu przekładane są, i to nawet o kilka tygodni, planowane i bardzo pilne operacje?</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#HalinaMolka">Czy Ministerstwo Zdrowia w bieżącym roku rozliczeniowym przewidziało właściwe środki finansowe na utrzymywanie centrów krwiodawstwa? Czy to prawda, że w Polsce utrzymuje się od kilku lat najniższy wskaźnik honorowego oddawania krwi w Europie, a także występuje spadkowa tendencja, jeśli chodzi o pozyskiwanie honorowego oddawania krwi?</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#HalinaMolka">Chciałabym również zapytać, czy pan minister podejmie stosowne kroki umożliwiające promocję honorowego krwiodawstwa oraz honorowych krwiodawców w Polsce. Kiedy pan minister przedstawi stosowną propozycję mającą na celu poprawę utrzymywania oraz pozyskiwania krwi przez centra krwiodawstwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan Jarosław Pinkas.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JarosławPinkas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za te pytania. Są one o tyle istotne, że właściwie odpowiedź może być zerojedynkowa. Na szczęście nie jest to prawda. Mamy taką sytuacją, że monitorując w pełni zasoby krwi, wiemy, że nie ma takiej sytuacji, w której szpitale czekałyby po kilka tygodni na krew. Może się zdarzyć, że czeka się 2, 3, 4 czy 5 dni na rzadką grupę, natomiast na pewno te okresy nie są dłuższe. To fakt, okres wakacyjny jest bardzo trudny, dlatego że bardzo duża grupa krwiodawców wyjeżdża na wakacje. Z reguły niedobory krwi są właśnie w tym okresie, wtedy jest także spora liczba wypadków.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#JarosławPinkas">Natomiast dość szczęśliwą sytuację mamy od roku 2002, dlatego że stale wzrasta liczba donacji, a stale wzrasta także liczba honorowych dawców krwi.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#JarosławPinkas">Biorąc pod uwagę kraje Unii Europejskiej, chcę powiedzieć, że liczba honorowych krwiodawców w stosunku do krwiodawców, którym się płaci, jest wyjątkowo wysoka. Mamy w tej chwili wysoki standard europejski - 99,75%. Ta nieliczna grupa dawców, którym płacimy, to tzw. dawcy immunizowani, ponieważ musimy pozyskać surowicę anty-D i anty-HBs. Jest to jedyna grupa, której płacimy za krew.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#JarosławPinkas">Proszę Państwa! W tym roku przeznaczyliśmy na regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa 91 mln zł, więcej niż w roku poprzednim, dlatego że zaplanowaliśmy 11-procentową podwyżkę dla wszystkich pracowników tych centrów. Oczywiście pieniądze są w budżecie i regionalne centra rozwijają się bardzo dobrze. Świetnym przykładem jest zakup przez Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Białymstoku wspaniałego autobusu do poboru krwi. W tej chwili zmieniła się sytuacja i to my musimy dotrzeć do dawców, do środowisk, w których można pobierać krew, natomiast stosunkowo mniej dawców przybywa do regionalnych centrów. Po prostu ludzie ciężko pracują i trzeba raczej udać się do nich. Mamy w tej chwili 15 autobusów i 3 vany do poboru krwi. Jest ich stosunkowo mało. Zamierzamy tę tzw. akcję ekipową w istotny sposób zwiększać i planujemy, że w każdym roku przybędzie nam autobusów do poboru krwi.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#JarosławPinkas">Jeśli chodzi o problematykę związaną z promocją honorowego krwiodawstwa, chcę państwu powiedzieć, że współpracujemy bardzo blisko z dwoma organizacjami pozarządowymi. Największą z nich jest Polski Czerwony Krzyż, który robi nadzwyczaj wiele dobrego dla idei honorowego krwiodawstwa, zresztą jest to jedna z jego misji. Polski Czerwony Krzyż organizuje kluby krwiodawców i rzeczywiście jest szalenie aktywny na tym polu. Inną, nieco mniejszą organizacją jest Europejska Fundacja Honorowego Dawcy Krwi. W tej chwili w budżecie resortu zdrowia przeznaczyliśmy na ideę promocji ok. 5 mln zł; mówię o organizacjach pozarządowych, które takie środki dostają z resortu. Ale oczywiście w statucie regionalnych centrów krwiodawstwa i krwiolecznictwa jest także zapisane promowanie idei honorowego krwiodawstwa i to jest już oczywiście w ramach dotacji z budżetu państwa, dzięki której finansujemy te centra.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#JarosławPinkas">Więcej w tej chwili nie możemy zrobić, dlatego że tak naprawdę idea krwiodawstwa jest czymś, co się rodzi w sercu każdego Polaka. Na szczęście tych, którzy chcą oddawać krew, jest coraz więcej. Obserwujemy stały trend wzrostowy. Chcę powiedzieć, że w 2006 r. będziemy mieli ok. 1 mln honorowych krwiodawców. Będziemy się starali rzeczywiście promować tę ideę. Ważna jest w tym rola nas wszystkich, także państwa posłów. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#JarosławKalinowski">Pani poseł Halina Molka, pytanie dodatkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#HalinaMolka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#HalinaMolka">Panie Ministrze! Uspokoił mnie pan i chyba pierwszy raz mogę powiedzieć, że to dobrze, że media piszą nieprawdę, aczkolwiek niepotrzebnie robią takie zamieszanie i sieją niepokój. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#JarosławKalinowski">Panie ministrze, czy chciałby pan jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#JarosławKalinowski">Nie widzi pan potrzeby. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#JarosławKalinowski">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#JarosławKalinowski">Wysoka Izbo! Informuję, że pytanie siódme na prośbę ministra budownictwa będzie rozpatrzone jako ostatnie.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#JarosławKalinowski">W tej chwili kolejne pytanie zadadzą pan poseł Andrzej Biernat i pani poseł Ewa Kopacz, klub Platforma Obywatelska. Pytanie w sprawie eskalacji akcji strajkowej w Elektrowni Kozienice SA w związku z proponowaną formą konsolidacji spółki w ramach Grupy Centralnej, w oparciu o „Program dla elektroenergetyki” przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 28 marca 2006 r. Pytanie to kierowane jest do ministra skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#JarosławKalinowski">Pierwszy pan poseł Andrzej Biernat, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#AndrzejBiernat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! 28 marca 2006 r. Rada Ministrów przyjęła „Program dla elektroenergetyki”, który zakłada konsolidację przedsiębiorstw energetycznych w czterech dużych grupach. Jedną z nich ma być Grupa Centralna, która miała powstać na bazie Lubelskiego Węgla Bogdanka SA, Elektrowni Kozienice i ENEA SA w Poznaniu. Z tego, co wiadomo, z programu wycofał się Lubelski Węgiel. Jakie były przyczyny wyjścia z grupy tej spółki?</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#AndrzejBiernat">W spółkach konsolidowanych, a taką jest Elektrownia Kozienice SA, uprawnieni pracownicy mają prawo do nieodpłatnego nabycia 15% akcji danej spółki na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, a po wniesieniu akcji do spółki konsolidującej alternatywne prawo do nieodpłatnego otrzymania akcji tej spółki konsolidującej.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#AndrzejBiernat">Panie Ministrze! Dlaczego w Kozienicach proponuje się uprawnionym pracownikom ekwiwalent zamiast akcji, w sytuacji, kiedy zapotrzebowanie rynku na energię gwałtownie wzrasta, w związku z czym wartość spółek energetycznych również będzie rosła, co w konsekwencji przyniesie wzrost wartości akcji? Dlaczego pracowników Elektrowni Kozienice próbuje się pozbawić możliwości korzystania z tego dobrodziejstwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pan Michał Krupiński.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MichałKrupiński">Panie Marszałku! Panie Pośle! Szanowni Państwo! Bardzo dziękuję za to pytanie. Mieliśmy możliwość debatowania na ten temat już w zeszłym tygodniu, ale oczywiście jesteśmy gotowi udzielać państwu informacji na bieżąco, gdyż temat konsolidacji sektora energetycznego jest bardzo ważny. Jak pan słusznie zauważył, „Program dla elektroenergetyki” zakłada utworzenie czterech grup. Trzy z nich zostały już utworzone, czwarta, o nazwie roboczej Grupa Energetyczna Centrum, wiąże się ze stworzeniem spółki portfelowej, a następnie wniesieniem akcji Elektrowni Kozienice, grupy dystrybucyjnej ENEA oraz kopalni Bogdanka do nowo utworzonej spółki portfelowej. Ta koncepcja konsolidacji została poddana ostrej krytyce ze strony spółki Lubelski Węgiel Bogdanka, związków zawodowych Bogdanki, a także, niestety, środowisk politycznych i samorządowych, które protestowały pomimo bardzo istotnych ekonomicznych przesłanek uzasadniających ten model konsolidacji.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#MichałKrupiński">W dalszym ciągu uważamy, iż jeśli kopalnia Bogdanka wejdzie w skład jednej silnej grupy, będzie w stanie dużo lepiej realizować i kontynuować inwestowanie w nowe pola wydobywcze. Dlatego zarządy Kozienic i ENEA przedstawiły nowy model konsolidacji, oparty na wniesieniu 100% akcji Elektrowni Kozienice do grupy dystrybucyjnej ENEA. Ministerstwo Skarbu Państwa popiera ten model, zaraz powiem, dlaczego. Uważamy iż poprzez jego realizację możliwy jest debiut Elektrowni Kozienice wraz z grupą dystrybucyjną ENEA na giełdzie papierów wartościowych jeszcze w tym roku. Model zakładający utworzenie spółki portfelowej i wniesienie akcji oznaczałby, iż ta firma musiałaby się tworzyć niejako na nowo, musiałby być wykonany co najmniej raz audyt na akcjach, co opóźniłoby debiut o rok lub dwa lata. W najlepszym wypadku o rok.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#MichałKrupiński">Uważamy, iż konsolidacja leży przede wszystkim w interesie elektrowni. To elektrownia musi realizować niezbędne inwestycje - pan też o tym mówił - ponieważ musi spełniać postulaty bezpieczeństwa energetycznego, z uwzględnieniem ogromnego wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną. Zarząd elektrowni już przedstawia nam na bieżąco koncepcje inwestycyjne. Ich finansowanie może okazać się utrudnione bądź wręcz niemożliwe dla Elektrowni Kozienice działającej osobno. Jedynie duża skonsolidowana grupa jest w stanie zapewnić odpowiednią wiarygodność finansową instytucjom finansującym, jest w stanie poprzez upublicznienie uzyskać niezbędne środki na inwestycje. Duża grupa może też być prościej i efektywniej zarządzana. Dlatego wnieśliśmy ten model konsolidacji pod obrady Zespołu Sterującego do Spraw Realizacji „Programu dla elektroenergetyki”, gdzie nasza rekomendacja została przyjęta. Również Rada Ministrów w dniu 22 czerwca wyraziła zgodę na ten model konsolidacji.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#MichałKrupiński">Chcę powiedzieć, iż model ten zakłada wniesienie 100% akcji Elektrowni Kozienice na podwyższenie kapitału zakładowego ENEA SA i w tym przypadku - to jest też odpowiedź na pana konkretne pytanie - zgodnie z art. 38b ust. 2 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji uprawnionym osobom w Elektrowni Kozienice przysługuje ekwiwalent prawa do nieodpłatnego nabycia akcji. W tym przypadku nie ma możliwości, aby pracownicy uzyskali akcje, w tym modelu konsolidacji na podstawie ustawy przysługuje pracownikom ekwiwalent za akcje. Wartość ekwiwalentu wynosi około 500 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#MichałKrupiński">Zarząd ENEA w obecności wiceministra gospodarki oraz wiceministra skarbu państwa przedstawił deklaracje zarządowi Elektrowni Kozienice i działającym w spółce związkom zawodowym, iż w przypadku wniesienia 100% akcji Elektrowni Kozienice dokona wypłaty ekwiwalentu za akcje pracownicze uprawnionym pracownikom, ta wypłata będzie zrealizowana w terminie od trzech do sześciu miesięcy od wniesienia akcji. Średnia wartość takiego ekwiwalentu będzie wynosić około 140 tys. zł brutto na jednego uprawnionego. Ta deklaracja została zgłoszona, a także ponowiona na piśmie w naszej obecności. Co więcej, ta deklaracja zarządu ENEA pierwotnie znalazła akceptację ze strony związków zawodowych, wyrażoną na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#MichałKrupiński">W tym czasie zawiązał się komitet protestacyjny, obyło się referendum, w którym zapytano - niestety, nie wszystkich uprawnionych pracowników, gdyż jak państwo wiecie, jest bardzo duża grupa osób, które już nie pracują w elektrowni, a którym także należy się ekwiwalent, wypłata 140 tys. zł - czy zgadzają się na ten model konsolidacji, który zakłada pozbawienie praw pracowników. My uważamy, podobnie jak zarząd spółki, iż zarówno powołanie komitetu protestacyjnego, jak i referendum nie są zgodne z prawem, gdyż wykraczają poza zakres sporów zbiorowych.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#MichałKrupiński">Chcę też powiedzieć, że mamy deklaracje ze strony Ministerstwa Finansów, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, iż przedmiotowy ekwiwalent nie będzie ozusowany, nie będzie płacona od niego składka ZUS. I na koniec dodam, że jutro spotyka się zespół trójstronny branży elektroenergetycznej, spotkanie będzie poświęcone właśnie temu tematowi, będziemy się starali jak najlepiej wytłumaczyć związkom zawodowym działającym w Kozienicach, dlaczego uważamy, że ten model konsolidacji jest dobry dla ich spółki. Bo jesteśmy przekonani, że elektrownia musi jak najszybciej pozyskać środki z giełdy papierów wartościowych. Przedstawimy dokładnie, w jaki sposób zostanie wypłacony ekwiwalent za akcje zgodnie z obowiązującym prawem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Biernat: Prawo nabycia akcji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie dodatkowe zada pani poseł Ewa Kopacz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#EwaKopacz">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#EwaKopacz">Panie Ministrze! Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji mówi o tym, że pracownik ma prawo zarówno do ekwiwalentu, jak i do 15-procentowego udziału w formie akcji. Rozumiem, że model, który państwo przyjęli, jest wbrew załodze, ponieważ w referendum wzięło udział 94% pracowników. 75% z tych, którzy się wypowiedzieli, stwierdziło, że chce akcje. Dzisiaj pan minister twierdzi, że dla nich to będzie korzystne. Ja twierdzę zupełnie inaczej. Dla co najmniej 2 tys. pracowników, mieszkańców Kozienic to rozwiązanie nie jest korzystne. Jak pan dobrze wie, od tych 140 tys. trzeba będzie zapłacić ZUS i podatek progresywny. Pańska deklaracja nie uspokoi pracowników ani nie daje im gwarancji, że ZUS nie będzie naliczony dzięki tym negocjacjom. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pan Michał Krupiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MichałKrupiński">Panie Marszałku! Pani Poseł! Myślę, że dość dokładnie powiedziałem, i chcę to powtórzyć, iż zgodnie z odpowiedzią Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 czerwca bieżącego roku możemy jednoznacznie stwierdzić, że ekwiwalent za prawa do akcji jest przychodem kapitałowym, ale nie stanowi podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Biernat: To jest deklaracja nieprawdy.)</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: A gdzie to jest zapisane?)</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#MichałKrupiński">Powtarzam, zgodnie z tym pismem składka ZUS nie będzie płacona, inaczej niż mówiła pani poseł. Owszem, zawsze jest pytanie o alternatywę. Alternatywą dla Kozienic byłaby prywatyzacja. Jak państwo pamiętacie, proces prywatyzacji tej spółki był kontynuowany i wszystkie związki zawodowe były przeciwne prywatyzacji Kozienic. Także stanowisko związków zawodowych było dla nas powodem do zmiany koncepcji programu rządowego i do konsolidacji, a następnie prywatyzacji poprzez giełdę bez utraty przez Skarb Państwa kontroli nad grupą.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#MichałKrupiński">Alternatywą byłoby niewnoszenie akcji Kozienic do grupy dystrybucyjnej ENEA. Uważamy, że wtedy byłoby trudne lub wręcz niemożliwe realizowanie niezbędnych inwestycji w Kozienicach. Finansowanie byłoby dużo trudniejsze, zwłaszcza w związku z wybudowaniem nowego bloku, a taką propozycję zarząd nam już od jakiegoś czasu przedstawia. Alternatywą byłoby utworzenie spółki portfelowej, ale ta spółka tworzyłaby się około dwóch lat. Myślę, że nie możemy sobie pozwolić na czekanie 2,5 roku na to, aby ENEA i Kozienice mogły uzyskać środki na finansowanie...</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Nie uwzględnia pan woli pracowników.)</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#MichałKrupiński">...na finansowanie bloku w Kozienicach.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#MichałKrupiński">Przedstawiam tylko alternatywy. Równocześnie też chcę zapewnić, że zagwarantujemy właściwe rozwiązania. Myślę, że oczywiste jest dla państwa i dla wszystkich, że Kozienice nie tracą swojej osobowości prawnej, że Kozienice są w dalszym ciągu spółką niezależną, nietracącą osobowości prawnej, że wszystkie przywileje pracowników są zachowane.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Biernat: Jest spółką zależną.)</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#MichałKrupiński">Jest spółką zależną, ale nietracącą osobowości prawnej. Tak zakłada ten wariant. Ponadto, jeszcze raz chcę to powiedzieć, na podstawie ustawy nie jest możliwy inny wariant, to znaczy udostępnienie akcji pracownikom Kozienic.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kopacz: Ustawa dla Kozienic jest inna?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#JarosławKalinowski">Przechodzimy do kolejnego pytania, pytania w sprawie złej współpracy polsko-niemieckiej w zakresie edukacji, ze szczególnym uwzględnieniem działalności Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#JarosławKalinowski">Pytanie, kierowane do ministra edukacji narodowej, zadadzą posłowie Sylwester Pawłowski i Tadeusz Tomaszewski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#SylwesterPawłowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do Sejmu docierają sygnały o pogorszeniu współpracy między Polską a Niemcami w zakresie edukacji i wymiany młodzieży. Te niepokojące informacje zostały przedstawione podczas spotkania prezydiów Sejmu i Bundestagu w marcu bieżącego roku, podczas roboczych spotkań parlamentarzystów obu krajów, a także w listach kierowanych do marszałka Sejmu przez przewodniczącego Niemiecko-Polskiej Grupy Parlamentarnej pana Markusa Meckela i w liście do pani przewodniczącej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży od przewodniczącej komisji Bundestagu pani Kerstin Griese. Nawet w relacjach pomiędzy związkami zawodowymi obu państw ten problem był poruszany. We wszystkich wymienionych wyżej przypadkach główną winę za zły stan współpracy polsko-niemieckiej przypisano Ministerstwu Edukacji Narodowej. Szczególnej krytyce poddano stosunek ministerstwa do Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży, organizacji uznawanej za jeden z filarów dobrosąsiedzkich relacji Polski i Niemiec, od ponad 15 lat modelowo realizującej wymianę młodego pokolenia Polaków i Niemców. Ministerstwo blokowało zwołanie rady, najwyższego organu Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży, i opóźniało przekazanie składki rządu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#SylwesterPawłowski">Negatywnej oceny ministerstwa nie zmienia fakt odbycia w dniach 20 i 21 czerwca bieżącego roku w Berlinie 16. posiedzenia rady młodzieży i przyjęcia budżetu organizacji na rok 2007 oraz udzielenia zarządowi absolutorium za lata 2004, 2005 i 2006.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#SylwesterPawłowski">W związku z powyższym pytam pana ministra: Czy stałą praktyką ministerstwa jest wywoływanie konfliktów i napięć, w tym konkretnym przypadku w stosunkach polsko-niemieckich? Czy stałą praktyką ministra edukacji jest przenoszenie osobistych lęków i fobii na działania ministerstwa? Dlaczego ministerstwo nie wyjaśniało stronie niemieckiej powodów, dla których nie zwoływano Rady Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży? Jak przebiegało posiedzenie w dniach 20 i 21 czerwca? Co zdecydowało ostatecznie o udzieleniu zarządowi absolutorium za lata 2004, 2005 i 2006 wobec wcześniej stawianych przez stronę polską zarzutów? I wreszcie, czy prawdą jest, że złe relacje ministerstwa z Polsko-Niemiecką Współpracą Młodzieży wiążą się z nieudaną próbą obsadzenia na stanowisku dyrektora zarządzającego żony ministra Rafała Wiecheckiego? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pan Stanisław Sławiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#StanisławSławiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Zostałem upoważniony, żeby przedstawić następujące informacje w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#StanisławSławiński">Ministerstwo Edukacji Narodowej nie dostrzega po stronie polskiej przykładu złej współpracy polsko-niemieckiej w zakresie edukacji. To jest generalne ujęcie.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#StanisławSławiński">Są jeszcze pewne kwestie szczegółowe. 1 września 2005 r. podpisana została w Warszawie umowa między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec w sprawie założenia Polsko-Niemieckiej Szkoły Spotkań i Dialogu im. Willy'ego Brandta w Warszawie. Umowa ta po stronie polskiej nie została dotychczas ratyfikowana w związku z pewnymi wątpliwościami co do interpretacji poszczególnych zapisów. Strona polska zwróciła się do strony niemieckiej z prośbą o wyjaśnienia. Sprawa jest w toku.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#StanisławSławiński">Natomiast jest pewien problem, który MEN dostrzega i wielokrotnie podnosił, mianowicie problem niewywiązywania się strony niemieckiej ze zobowiązań podjętych przez rządy Polski i Niemiec w „Traktacie o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy” podpisanym w Bonn 17 czerwca w 1991 r. dotyczących działań na rzecz dostępu do języka i kultury kraju partnera i upowszechniania jego języka i kultury. Ze strony polskiej resort edukacji wywiązuje się w pełni z postanowień traktatu, czego nie można powiedzieć o stronie niemieckiej. I tu są pewne dane; w razie potrzeby nimi służę.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#StanisławSławiński">Dysproporcje w tych działaniach w praktyce odzwierciedla na przykład takie oto porównanie. Według danych szacunkowych w Polsce 80% dzieci i młodzieży z mniejszości niemieckiej korzysta z oferty nauczania języka niemieckiego jako języka ojczystego w publicznym systemie oświaty, co finansowane jest ze środków budżetowych, natomiast po stronie niemieckiej szacuje się, że dotyczy to zaledwie 2% dzieci z polskiej grupy etnicznej. To właśnie jest przedmiotem dyskursu. Oczywiście są różne przyczyny niezadowalającego stanu nauczania języka polskiego w Niemczech, ale Ministerstwo Edukacji Narodowej zwraca uwagę, że w miarę otwierania się granic dla migracji zarobkowej, problem będzie narastał.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#StanisławSławiński">Jeśli chodzi o Polsko-Niemiecką Współpracę Młodzieży, to najnowsze dane, po części przywołane także w pytaniu, są następujące. W 2007 r. przewidziana jest w projekcie budżetu państwa kwota 4,6 mln euro. Strona polska poinformowała, że planuje wysokość wkładu na poziomie 18 mln 516 tys. zł. Taka to powinna być kwota i jest to porównywalne. W jednym wypadku mówimy o euro, w drugim o złotych i w grę wchodzi mnożnik. Pierwszą część wkładu rządu w wysokości ponad 4,5 mln zł, to jest 1/4 wielkości zadeklarowanej kwoty, MEN przekazał 9 lutego na konto Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży, i to jest przelew terminowy. Jeden termin był przesunięty, ale dotyczyło to tylko jednej kwestii, mianowicie ostatnia wpłata w roku ubiegłym została opóźniona w związku z powstałymi rozbieżnościami co do interpretacji zasad przeliczenia kursów walut. Po prostu deklaracje dotyczyły wielkości wyrażanych w euro, a wpłata jest dokonywana w złotówkach, kursy zaś się zmieniły. Temat ten był przez jakiś czas przedmiotem konsultacji i pewnego nawet, jak zrozumiałem, sporu. Nie jestem odpowiedzialny za ten dział, stąd trudno mi przedstawić szczegóły.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#StanisławSławiński">Istotne jest to, że działanie Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży jest oceniane przez rewidentów, podlega kontroli przeprowadzanej przez nich. Rewidenci kontrolują rzetelne, prawidłowe i oszczędne gospodarowanie środkami. Są ustanawiani jako niezależni biegli na okres 3 lat. Można ich oczywiście powtórnie powołać. Takich biegłych rewidentów Rada Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży ustanowiła na 15. posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#StanisławSławiński">Najnowsze dane: Odbyło się 21. posiedzenie rady 20 i 21 czerwca br. Omówiono i uchwalono plan budżetu na 2007 r., w tym także uwzględniono sprawę etatów. Omówiono i uchwalono plan pracy. Po rozpatrzeniu sprawozdania komisji rewizyjnej za rok 2004 i 2005 oraz stanowisk dyrektorów zarządzających rada udzieliła absolutorium dyrektorom z realizacji budżetu. Omówiono i przyjęto sprawozdanie merytoryczne Zarządu Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży za rok 2006. Tak wyglądają podstawowe fakty w tej dziedzinie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie dodatkowe zada poseł Tadeusz Tomaszewski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! W swojej odpowiedzi powiedział pan Wysokiej Izbie i opinii publicznej, że wszystko jest w porządku, a tylko po stronie niemieckiej występują jakieś nieprawidłowości czy w zarządzaniu wewnątrz Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży, natomiast sytuacja jest diametralnie różna. Wszyscy przedstawiciele władz niemieckich... ostatnio również komisja sportu spotkała się z Komisją Sportu Bundestagu i przewodniczący tej komisji pan dr Peter Danckert poinformował właśnie komisję sportu, że ta wymiana po stronie polskiej napotyka wiele nieprawidłowości i niechęci ze strony Polski. Po pierwsze, chciałbym zapytać dodatkowo, kiedy pan minister dostrzega szansę powołania dyrektora zarządzającego po stronie polskiej. Jak to będzie dalej funkcjonowało?</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#TadeuszTomaszewski">Druga kwestia związana jest właśnie z tworzeniem atmosfery ze strony polskiej. Jeśli strona polska będzie wywoływała takie fobie, wówczas istnieje niestety niebezpieczeństwo braku realizacji takiego projektu, jak na przykład nauka w polsko-niemieckich gimnazjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiada pan Stanisław Sławiński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#StanisławSławiński">Panie Marszałku! Panie Pośle! Powiedziałem, że z perspektywy MEN nie jest dostrzegane tutaj jakieś istotne zakłócenie. Pewne sytuacje, które są nie najłatwiejsze, tutaj przytoczyłem.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#StanisławSławiński">Jeśli chodzi o to, kiedy zostanie powołany dyrektor zarządzający, nie potrafię w tej chwili na to pytanie odpowiedzieć. Przekażę tę odpowiedź w terminie późniejszym, bo nie dysponuję tą informacją. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Łybacka: Panie marszałku, w sprawie formalnej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#KrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie marszałku, wnoszę o zwołanie Konwentu i zajęcie się na posiedzeniu Konwentu sprawą, którą sygnalizowali moi koledzy. List skierowany przez przewodniczącą komisji Bundestagu do przewodniczącej polskiej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży został również skierowany do wiadomości marszałka Sejmu. Przedmiotowa Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży dwukrotnie próbowała tę sprawę rozstrzygnąć na swoim posiedzeniu i dwukrotnie nie mogła tego posiedzenia odbyć, albowiem nie przyszedł na nie nikt z kierownictwa resortu. Zatem proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#JarosławKalinowski">To jest wystarczające uzasadnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#KrystynaŁybacka">...aby pan marszałek przekazał prośbę o zwołanie Konwentu. Rozumiem, że nie pan marszałek podejmuje tę decyzję, ale proszę o przekazanie tej prośby i podjęcie tego zagadnienia na posiedzeniu Konwentu.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#JarosławKalinowski">Wniosek oczywiście przekażę panu marszałkowi Dornowi.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#JarosławKalinowski">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#JarosławKalinowski">Posłowie Stanisław Żmijan i Zbigniew Rynasiewicz z klubu Platformy Obywatelskiej skierują pytanie do ministra transportu w sprawie zagrożeń realizacji infrastruktury drogowej w kontekście organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#JarosławKalinowski">Jako pierwszy poseł Stanisław Żmijan, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#StanisławŻmijan">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#StanisławŻmijan">Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Nie ulega wątpliwości, że program realizacji infrastruktury drogowej w kontekście organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012 powinien być wpisany w kompleksowy program rozbudowy podstawowej sieci dróg krajowych, w tym budowy autostrad i dróg szybkiego ruchu w latach 2007–2013. W ostatnich dniach opinia publiczna została zelektryzowana medialnymi informacjami, że do zrealizowania w tych latach przyjętego przez rząd zakresu rzeczowego zabraknie około 35 mld zł. Ten zakres to budowa około 1000 km autostrad, około 3000 km dróg szybkiego ruchu i modernizacja około 4000 km pozostałych dróg krajowych.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#StanisławŻmijan">Panie Ministrze! Żeby zrealizować tak poważne przedsięwzięcie, niezbędne jest właściwe przygotowanie tych inwestycji w zakresie logistyki oraz w zakresie ich sfinansowania, tak aby w optymalny sposób wykorzystać krótki czas i środki z budżetu unijnego. Stąd moje pytania:</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#StanisławŻmijan">Czy rząd ma kompleksowy, spójny program rozwoju sieci dróg krajowych, w tym budowy autostrad i dróg szybkiego ruchu, z uwzględnieniem infrastruktury drogowej związanej z Euro 2012 - program, który byłby realizowany z żelazną konsekwencją, ponad politycznymi podziałami, bez możliwości tzw. wrzutek w następstwie ograniczenia przez niektórych polityków dobra wspólnego do swego okręgu wyborczego, czego konsekwencją byłoby uszczuplenie środków? Przypomnę, żeby nie być gołosłownym, że jedną z najsłynniejszych wrzutek w ostatnim czasie był peron we Włoszczowie, w zakresie infrastruktury oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#StanisławŻmijan">Drugie pytanie: Czy do takiego programu zabezpieczone są w pełni środki finansowe? Czy rzeczywiście brak jest w projekcie finansowania 35 mld zł?</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#StanisławŻmijan">I trzecie pytanie: Jak dalece zaawansowane są prace w zakresie legislacji, skutecznie usuwające bariery w przygotowaniu inwestycji liniowych? Podkreślam słowa „skutecznie usuwające bariery” - bariery w obszarze działania ustaw: Prawo budowlane, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o zamówieniach publicznych, o ochronie środowiska oraz innych, ale w tych obszarach tych barier jest najwięcej. Dziś w oparciu o funkcjonujące prawo czas przygotowania inwestycji trwa kilka lat. Do Euro 2012 pozostało niewiele ponad 4,5 roku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Transportu pan Bogusław Kowalski.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#BogusławKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za to pytanie i chcę odpowiedzieć, że resort transportu nie dostrzega na dzień dzisiejszy zagrożeń mogących powodować opóźnienia w realizacji planowanych inwestycji. Wszelkie działania prowadzone są zgodnie z zaplanowanym wcześniej harmonogramem prac. Przygotowany jest projekt programu budowy dróg krajowych na lata 2007–2015, w którym zostały uwzględnione projekty kluczowe dla organizacji Euro 2012, w tym przyspieszenie prac związanych z tymi inwestycjami.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#BogusławKowalski">Projekt programu zakłada realne terminy zakończenia prac, z uwzględnieniem ewentualnych trudności realizacyjnych. Szacuje się, iż łączna wartość inwestycji, których realizacja zostanie przyspieszona w związku z Euro 2012, wynosi około 22 mld zł, natomiast całkowita wartość inwestycji związanych z Euro 2012 wynosi około 41 mld zł. Zakładamy, że planowane w projekcie programu środki na inwestycje związane z Euro 2012 będą dostępne do wykorzystania w terminie przewidzianym harmonogramem.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#BogusławKowalski">W realizację zadań związanych z Euro będą zaangażowane zarówno środki budżetowe, jak i środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej. Projekty priorytetowe ze względu na organizację Euro 2012, których zakończenie planowane jest na rok 2011, a więc rok przed imprezą, to autostrady: A1 na odcinku Gdańsk-Gorzyczki, autostrada A2 na całym odcinku, od zachodniej granicy do stolicy państwa, do Warszawy, również autostrada A4 na całym odcinku, od Zgorzelca do Korczowej; drogi ekspresowe: S1 - połączenie od A4 do Cieszyna, droga ekspresowa S3 na odcinku Legnica-Lubawka, czyli na węźle z autostradą A4, droga ekspresowa S5 na odcinku Nowe Marzy-Żnin i na odcinku Gniezno-Poznań, droga ekspresowa S7 - Gdańsk-Rabka, S8 - Warszawa-Wrocław, S17 - Warszawa-Piaski, S19 - połączenie z węzła z autostrady A4 do miejscowości Barwinek i droga ekspresowa S69 - Żywiec-Zwardoń.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#BogusławKowalski">Zadania dodatkowe, nieujęte w programie, ale przewidziane do realizacji w miarę dostępności środków finansowych, to droga ekspresowa S3 na odcinku Nowa Sól-Legnica w węźle na autostradzie A4, S5 - na odcinku Żnin-Gniezno, S5 - Poznań-Wrocław, S7 - Rabka-Chyżne, S12 - Piaski-Dorohusk i S17 - Piaski-Hrebenne.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#BogusławKowalski">Należy zaznaczyć, iż większość zadań priorytetowych z punktu widzenia organizacji Euro 2012 jest już w trakcie realizacji. Mając na uwadze harmonogram czasowy realizacji zadań przygotowujących nasz kraj do mistrzostw, projekty związane z Euro 2012 są przyspieszane i będą realizowane do końca 2011 r. Na dzień dzisiejszy według oceny Ministerstwa Transportu nie ma zagrożeń realizacji w zakładanych terminach oraz przy założonej dostępności środków. Powyższy harmonogram opiera na dość bezpiecznych założeniach co do czynników zewnętrznych wpływających na realizację zadań takich jak problemy środowiskowe.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#BogusławKowalski">Jeżeli chodzi o kwestię zmian ustawowych, to jest cały pakiet zmian na różnym etapie legislacji. Jeżeli chodzi o inwestycje liniowe, to najważniejsza jest szeroka zmiana Prawa budowlanego, w którym znajduje się specjalny rozdział poświęcony tym inwestycjom. Obecnie jest to na etapie uzgodnień międzyresortowych. Przewidujemy, że ten projekt wpłynie do parlamentu jesienią. Jest również przewidziana kolejna nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych, już trzecia, pod kątem przyśpieszenia inwestycji związanych z Euro 2012. To samo dotyczy ustawy o transporcie kolejowym. Jest to ustawa, którą roboczo nazywamy specustawą kolejową, na wzór specustawy drogowej, która wprowadza szczególne zasady prowadzenia inwestycji kolejowych. Zmiany są również przygotowywane w ustawie o ochronie środowiska.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#BogusławKowalski">Na marginesie chciałbym też dodać, że oprócz przygotowania dużych projektów infrastrukturalnych w transporcie drogowym, autostrad, dróg ekspresowych, bardzo ważne z punktu widzenia organizacji mistrzostw jest przygotowanie transportu publicznego w aglomeracjach, w których będą prowadzone rozgrywki. Ponieważ ciężar organizacji tego transportu spoczywa na samorządach - na samorządach wojewódzkich i miejskich - w tych miastach, aby pomóc w integrowaniu systemu transportu publicznego, Ministerstwo Transportu przygotowuje ustawę dodatkową, szczególną ustawę o transporcie publicznym. Zgodnie z planem ta ustawa powinna trafić na posiedzenie Rady Ministrów jesienią i następnie do parlamentu. Ustawa ma na celu głównie stworzenie mechanizmów integracji różnych form transportu publicznego w ramach aglomeracji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie dodatkowe - poseł Zbigniew Rynasiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#ZbigniewRynasiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Rozumiem tę interpretację, którą przedstawił nam pan minister, ale nasze niepokoje wynikają z kilku jak gdyby wątpliwości. Pierwsza jest związana z tym, że Ministerstwo Transportu jak dotychczas ma duże problemy m.in. z Krajowym Funduszem Drogowym. I tak, jeżeli do końca 2013 r. powinniśmy zgromadzić w tym funduszu około 110 mld zł, a w roku 2007 planujemy już tylko 5,5 mld zł na ten cel, wobec dużych kłopotów w 2006 r. z bilansowaniem tego funduszu, stąd też nasze wątpliwości, czy ministerstwo będzie w stanie zgromadzić średnio rokrocznie ok. 15 mld zł, żeby uzyskać tę kwotę 110 mld zł na koniec 2013 r. Prosiłbym o wyjaśnienia: jaka jest naprawdę sytuacja Krajowego Funduszu Drogowego?</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#ZbigniewRynasiewicz">Druga sprawa. Jeżeli projekty legislacyjne umożliwiające i ułatwiające budowę dróg i autostrad będą trafiać do Sejmu dopiero pod koniec tego roku, to czy nie jest to zbyt późna pora, tym bardziej że obróbka legislacyjna będzie w parlamencie też trwała jakiś czas?</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#ZbigniewRynasiewicz">I następna sprawa. Czy te wszystkie programy, pomysły, działania związane z Euro 2012 nie wpłyną również na projekty, które dotyczą dróg krajowych czy obwodnic miast leżących poza głównymi korytarzami i poza działaniami dotyczącymi właśnie Euro 2012? Np. dalsza część S12 czy obwodnice miast znajdujących się na terenach, które, tak jak powiedziałem, leżą poza działaniami, które będą obejmować programy Euro 2012. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiada minister Bogusław Kowalski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#BogusławKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o Krajowy Fundusz Drogowy, to problemy, które pojawiły się w ostatnim czasie, były związane ze zmianą statusu prawnego tego funduszu i z przygotowywaną reformą finansów publicznych. Natomiast krajowy plan budowy dróg ekspresowych i autostrad jest planem rządowym, a nie tylko Ministerstwa Transportu. Zakładamy, że minister finansów również respektuje ten plan i w ramach zmian organizacyjnych w KFD przewiduje odpowiedni strumień środków, aby ten plan był zrealizowany. Z punktu widzenia Ministerstwa Transportu forma prawna KFD jest wtórna. Dla nas najważniejsze jest to, aby były zapewnione źródła finansowania i co do tego mamy gwarancję ze strony Ministerstwa Finansów, że zmiany organizacyjne nie spowodują zmiany strumienia pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#BogusławKowalski">Jeżeli chodzi o kwestie legislacyjne, to chcę powiedzieć, że zmiany, o których mówiłem, nie są jedynymi zmianami, jakie w czasie tej kadencji zostały wprowadzone. Większość zmian, w tym najważniejsza z punktu widzenia inwestycji drogowych tzw. specustawa drogowa, już funkcjonuje. Mówiłem również o trzeciej już nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych, czyli dwie zostały skonsumowane. Jest też szereg innych zmian, które skróciły proces inwestycyjny, przygotowania inwestycji, mniej więcej z 4,5 do 3–3,5 roku. Kolejne nowelizacje są wynikiem wyciągania wniosków w trakcie realizowania procesów inwestycyjnych, pojawiania się nowych trudności, które staramy się usuwać poprzez kolejne legislacje i zmiany w tych ustawach. To nie jest tak, że te ustawy pojawiają się dopiero teraz. One są pewną konsekwencją zmian, które wcześniej zostały wprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#BogusławKowalski">I ostatnie pytanie dotyczące tego, czy inne inwestycje nieobjęte priorytetem Euro 2012 nie ucierpią w związku z mistrzostwami? Wszystkie inwestycje, które znalazły się w krajowym planie budowy dróg i autostrad na lata 2007–2015, zostaną zrealizowane. Przesunięcia dotyczą jedynie czasu realizacji. To jest oczywiste, że zbudowanie wybranych odcinków dróg ekspresowych czy autostrad rok po mistrzostwach byłoby bez sensu, toteż przesuwamy realizację tych inwestycji na rok 2011. To może oznaczać, że inne inwestycje zostaną o rok lub dwa opóźnione, ale to nie oznacza, że nie zostaną zrealizowane. Jeszcze raz chcę podkreślić, wszystkie inwestycje objęte programem zostaną zbudowane do roku 2015. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#JarosławKalinowski">Posłowie Andrzej Adamczyk i Edward Czesak, klub Prawo i Sprawiedliwość, pytanie w sprawie ułatwień organizacyjnych oraz wsparcia finansowego budownictwa mieszkaniowego kierują do ministra budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#JarosławKalinowski">Jako pierwszy poseł Andrzej Adamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#AndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Według programu mieszkaniowego Prawa i Sprawiedliwości „Rodzina na swoim” każda rodzina powinna dysponować samodzielnym mieszkaniem. Aby tę koncepcję zrealizować w ciągu najbliższych ośmiu lat, powtarzam, w ciągu najbliższych ośmiu lat, należy wybudować 3–4 mln mieszkań. Do tej pory rząd, realizując ten program, przedłożył Wysokiej Izbie projekty ustaw, m.in.: rządowy projekt ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania, który dotyczy określania zasad stosowania dopłat do oprocentowania kredytów udzielanych na zakup lokalu mieszkaniowego, budowę domu jednorodzinnego albo wniesienie wkładu budowlanego do spółdzielni mieszkaniowej, także rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłacanych premii gwarancyjnych, kolejno, rządowy projekt ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, a także rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw. Przytoczone tutaj projekty dowodzą, że rząd nie zapomina o swoich deklaracjach. Aby jednak sprostać oczekiwaniom społecznym, należy wskazać nowe instrumenty wsparcia tak w sferze procedur budowlanych, jak też w sferze finansowania. I stąd moje pytanie: czy rząd przygotowuje nowe propozycje ustawowe dotyczące wsparcia finansowego skierowane do rodzin o średnich i niskich dochodach, których nie stać na kupno mieszkań na wolnym rynku? Czy pan minister może przybliżyć koncepcję rządu dotyczą mocnego wsparcia budownictwa socjalnego?</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#AndrzejAdamczyk">Duży wpływ na koszt budowy i tym samym na cenę mieszkań ma cena gruntów budowlanych. Wielokrotnie o tym mówiliśmy na posiedzeniach Komisji Infrastruktury. Popyt wielokrotnie przewyższa podaż. Czy rząd zaproponuje w najbliższym czasie Wysokiej Izbie projekty ustaw, które spowodują odwrócenie tego procesu, zwiększenie liczby nowo wybudowanych mieszkań przy jednoczesnym spadku cen metra kwadratowego powierzchni użytkowej nabywanych mieszkań?</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#AndrzejAdamczyk">Panie ministrze, od dawna inwestorzy narzekają na przewlekłe i skomplikowane procedury związane z uzyskaniem pozwolenia na budowę i przeprowadzeniem całego procesu budowy. Oczekiwania uczestników procesu budowlanego idą w kierunku maksymalnych uproszczeń tych procedur. Jakie rząd przygotował lub przygotowuje ułatwienia w tym zakresie, by przyspieszyć w znacznym stopniu cykl budowy mieszkań? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiada minister budownictwa pan Andrzej Aumiller.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#AndrzejAumiller">Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Właściwie to trzeba byłoby seminarium zorganizować, żeby na te wszystkie pytania odpowiedzieć, ale postaram się to uczynić - może nie tak, jak mam to przygotowane, ale według innej koncepcji.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#AndrzejAumiller">Pan poseł poruszył sprawę ustawy, która już działa od wiosny, o wsparciu budowy mieszkań socjalnych, noclegowni, jak i mieszkań chronionych. Mamy na to w tym roku przeznaczone 120 mln zł. Są dwa terminy składania wniosków. Co do pierwszego, są już wnioski rozpatrzone. Myślę, że w drugim terminie tych wniosków wpłynie jeszcze więcej, gdyż gminy podjęły decyzje. I jeśli to dalej będzie się dobrze rozwijało, powinniśmy w budżecie w przyszłym roku zwiększyć środki - nie 180, ale, powiedzmy, 240 czy 250 mln zł - gdyż wiele gmin korzysta z tego.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#AndrzejAumiller">Natomiast jeśli chodzi o program dotyczący oprocentowania preferencyjnych kredytów, też w Senacie jest projekt zwiększający o 1,3 ten współczynnik odtworzeniowy, który ogłasza wojewoda dwa razy do roku, bo stwierdziliśmy - i to posłowie przecież stwierdzili, rząd poparł nowelizację z projektu poselskiego - że ceny mieszkań poszły ostatnio tak w górę, iż właściwie młodzi ludzie, korzystając z dopłaty do kredytu, kupowali mieszkania na rynku wtórnym. Osiemdziesiąt parę procent zakupów mieszkań to były zakupy na rynku wtórnym - czyli ceny na rynku pierwotnym są zbyt wysokie.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#AndrzejAumiller">Teraz rozwój budownictwa. Ministerstwo opracowało rządowy program działań na rzecz rozwoju mieszkalnictwa, ten program został złożony na ręce pana premiera, eksperci pana premiera w tej chwili tym programem się zajmują. Myślę, że w najbliższym czasie, może w przyszłym tygodniu, będziemy mogli skierować go do uzgodnień międzyresortowych. Na co ten program kładzie nacisk? Przede wszystkim są w nim przedstawione działania, które musi wykonać minister budownictwa i wszyscy inni ministrowie, ponieważ program działania na rzecz rozwoju budownictwa mieszkaniowego to zakres działalności nie tylko ministra budownictwa. W tym programie działań są zawarte sprawy legislacyjne, które będą ułatwiać procesy budowlane, w tym dotyczące Prawa budowlanego. Jest nowa ustawa Prawo budowlane. Zakończyliśmy w tej chwili przyjmowanie uwag od resortów, jak i uwag, które były zgłaszane w dyskusji publicznej. Za dwa tygodnie projekt powinien być rozpatrywany przez Radę Ministrów, a wcześniej musi być przedmiotem obrad Komitetu Stałego Rady Ministrów. Wpłynęło wiele uwag, muszę powiedzieć, bardzo sensownych, wynikających z praktyki, i te uwagi uwzględnimy. Każda sensowna uwaga, która może ułatwić procesy budowlane, musi być wykorzystana, bo to jest nasz wspólny interes.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#AndrzejAumiller">Druga ustawa, która jest już przygotowana - w tej chwili jest w obróbce legislacyjnej - to ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (to nie jest ta nowelizacja, która jest w tej chwili w Sejmie). O niej chcę parę słów szybciutko powiedzieć, bo czas goni. Mianowicie tam wzmacniamy rolę studium, wprowadzamy zasadę, że gmina w ciągu 6 miesięcy określi obszary, gdzie muszą być plany miejscowe, i w ciągu 2 lat będzie musiała opracować te plany. Natomiast wprowadzamy standardy urbanistyczne dla małych i dużych miejscowości, dla średnich i dużych aglomeracji miejskich. Według tych standardów będzie wydawane pozwolenie na budowę. Likwidujemy tzw. warunki zabudowy, co jest korupcjogenne, likwidujemy tzw. dobre sąsiedztwo - to następna korupcjogenna i wprowadzająca bałagan urbanistyczny kwestia. Wprowadzamy w tej ustawie również tzw. fundusz powierniczy. Wiele gruntów dzisiaj ma niewyjaśnioną sytuację prawną. Grunty te przejdą pod zarząd gminy albo Skarbu Państwa, następnie, jeśli się odnajdzie spadkobierca właściciela tego gruntu, z funduszu powierniczego będą wypłacone środki. To dotyczy Krakowa, Łodzi, Warszawy. To są wielkie tereny uzbrojone, a nie można ich wykorzystać pod inwestycje. I to są rozwiązania, które spowodują większą podaż terenów pod budownictwo.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#AndrzejAumiller">I chcę zwrócić jeszcze uwagę, bo muszę to przedstawiać w telegraficznym skrócie, na ważną rzecz w programie rozwoju mieszkalnictwa. Mianowicie kładziemy duży nacisk w tym programie na tzw. partnerstwo publiczno-prywatne i pokazujemy wiele jego wariantów. Musimy wreszcie przekonać gminy, przekonać również Skarb Państwa, inwestorów prywatnych, że nie wolno się tej instytucji bać. Dzięki temu będzie mogło w gminach powstawać budownictwo mieszkaniowe o różnym przeznaczeniu - budownictwo komunalne na wynajem, budownictwo własnościowe, a także budownictwo własnościowe, w ramach którego mieszkanie będzie sprzedawane w leasingu. To jest bardzo ważna rzecz - dzisiaj jeszcze wielu osób nie stać na zakup albo bank nie zakwalifikuje ich, nie udzieli im kredytu hipotecznego, a więc będą one mogły nabyć mieszkanie w leasingu. Również jeśli chodzi o firmy, które będą chciały kupić mieszkania dla swoich pracowników - bo dzisiaj jest już taka sytuacja, że firmy myślą o tym, żeby nabywać mieszkania dla pracowników - to forma leasingu będzie dla nich najbardziej atrakcyjną formą nabycia mieszkania. Muszę powiedzieć, że zainteresowanie właśnie tą formą, formą partnerstwa publiczno-prywatnego, wykazuje bardzo dużo inwestorów zagranicznych, jak i naszych, krajowych. Wiele gmin, z których przedstawicielami rozmawiałem, chce wejść w ten układ. W związku z tym oprócz tego programu przedstawiamy ustawy, jakie trzeba tutaj wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#AndrzejAumiller">Ważną rzeczą w tym programie jest również to, że chcemy doprowadzić do tego, aby mogła nastąpić sekurytyzacja kredytów hipotecznych, bo za rok, dwa wystąpi taki problem, że banki będą miały zablokowane możliwości udzielania dalszych kredytów hipotecznych.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#AndrzejAumiller">Chcemy usprawnić również instytucję, która jest - chodzi o udogodnienia co do listów zastawnych. Gminy mają potężny majątek dzisiaj w postaci gruntów, terenów. Ten majątek nie jest upłynniany. Instytucja listów zastawnych, która obowiązuje w całej Europie, w Unii Europejskiej, spowoduje zupełnie inną sytuację finansową gmin.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#AndrzejAumiller">Przepraszam, czas się kończy, panie marszałku, a więc...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie dodatkowe, pan poseł Edward Czesak.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#EdwardCzesak">Panie ministrze, odpowiedzi, których pan udzielił, są zadowalające, ale chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden problem mający bezpośredni wpływ na przebieg procesu budowlanego. Mianowicie od kilku miesięcy występują znaczne trudności w zakupie materiałów budowlanych, szczególnie dotyczy to cementu oraz ściennych materiałów ceramicznych. Występują także trudności w zakupie materiałów ceramicznych i metalowych na pokrycia dachowe. Naturalną rzeczą jest, że w wolnym kraju takie niedobory reguluje wolny rynek i braki w produkcji wewnętrznej zastępuje się importem. I stąd moje pytanie: Jak przygotowane są służby wojewódzkiego nadzoru budowlanego odpowiedzialne za nadzór i kontrolę produkcji i obrotu materiałami budowlanymi? Czy posiadają one wystarczającą ilość środków finansowych i przygotowane są kadrowo, aby objąć nadzorem wzmożony import materiałów budowlanych pod kątem prawidłowości ich właściwości fizykochemicznych? Od tego przecież zależy zdrowie, ale i bezpieczeństwo przyszłych właścicieli i mieszkańców nowo wybudowanych mieszkań. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#JarosławKalinowski">Odpowiada minister budownictwa pan Andrzej Aumiller.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AndrzejAumiller">Co do cen materiałów budowlanych i braku materiałów budowlanych - przed chwilą wyszedłem ze spotkania, bo przyjeżdżają do mnie przedstawiciele koncernów cementowych, oferują cement po 180 zł za tonę. Niestety, nie mogą znaleźć na polskim rynku odbiorców. A proszę zobaczyć - cement już kosztował 700 zł, cena spadła do 500 i spada dalej. Podobnie jest, jeśli chodzi o cegłę, wapno, wełnę mineralną. Rynek nie znosi pustki, w związku z czym zaczęli działać importerzy. I teraz to, o co pan zapytał. Na dzień dzisiejszy, jeśli chodzi o tę skalę importu, jeszcze służby nasze są przygotowane, ale w nowej ustawie Prawo budowlane wracamy do tych spraw - zespolenie nadzoru budowlanego, okręgowe inspektoraty z możliwością tworzenia filii, bo taka jest potrzeba, i skierowanie większych środków budżetowych właśnie na nadzór budowlany. Tyle mogę panu posłowi powiedzieć. O ile więcej dostaniemy tych środków, to będzie zależało również od państwa posłów - jeśli minister finansów nie przychyli się do tego, o co minister budownictwa zawnioskuje, to może dzięki państwu uda się zwiększyć te środki na rzecz nadzoru budowlanego. Chciałbym z tej trybuny uspokoić: ta histeria, która powstała wokół materiałów budowlanych, chyba została wywołana sztucznie. Proszę się dzisiaj przejechać po hurtowniach, zobaczyć, jak są zawalone materiałami budowlanymi, cegłą, cementem. No, chciało się zrobić dobry interes na ludziach, którzy chcą wybudować własne mieszkania.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#AndrzejAumiller">To również spowodowało nam komplikacje, że ten współczynnik odtworzeniowy, który wojewoda ogłasza dwa razy w roku, był za niski, jeśli chodzi o wielkie miasta, duże aglomeracje, bo tam najwięcej ceny wzrosły. Ale muszę powiedzieć, że nie ma tygodnia, abym nie był proszony na oddanie do użytku mieszkań socjalnych, oddanie budynków TBS-owskich, gdzie są ceny, jak mnie informują, 2200 zł za m2, 1700 zł za m2; budynków, które są, powiedziałbym, w bardzo dobrym standardzie.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#AndrzejAumiller">Wydaje mi się, że przyszedł czas na małe, mniejsze miejscowości, aby pobudzić to budownictwo. I właśnie chodzi o partnerstwo publiczno-prywatne. Jak państwo dostaniecie ten program, to zobaczycie, że tam jest przedstawionych kilkanaście wariantów, jak gmina może kapitał prywatny i swój grunt zainwestować po to, aby zrealizować budownictwo mieszkaniowe, to, o którym mówimy, żeby rodzina była na swoim.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#AndrzejAumiller">Chcę jeszcze jedną rzecz powiedzieć. W Polsce tak naprawdę potrzeba 1,5 mln mieszkań,...</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#AndrzejAumiller">...bo tyle potrzeba dla każdej rodziny. Jeśli przyjmiemy, że każde gospodarstwo ma mieć mieszkanie, to według statystyki to jest 3 mln mieszkań. A te 4 mln to jest tyle, żebyśmy byli na poziomie Unii Europejskiej. A więc najważniejszym celem jest to, żeby każdy miał, każda rodzina miała dach nad głową. Musiałbym tutaj jeszcze chyba z pół godziny mówić, żeby teraz wymienić w ramach programu przygotowane poszczególne projekty ustaw, które będą to wspierać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#JarosławKalinowski">Wszystkie pytania włączone do porządku dziennego zostały rozpatrzone.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#JarosławKalinowski">Kończymy więc rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#JarosławKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#JarosławKalinowski">Przypominam, że Sejm w głosowaniu podjął decyzję o rozpatrzeniu na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie stanu bezpieczeństwa państwa w kontekście potencjalnych ataków terrorystycznych, o której przedstawienie wnosił Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#JarosławKalinowski">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów - dłużej niż 10 minut.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#JarosławKalinowski">Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#JarosławKalinowski">Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów - dłużej niż 10 minut.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#JarosławKalinowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Pawła Grasia.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PawełGraś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dla nikogo nie jest tajemnicą, że ze względu na nasze już wieloletnie zaangażowanie w Iraku, ze względu na nasze zaangażowanie w Afganistanie, w Libanie, w wielu miejscach na świecie, które są punktami zapalnymi, ze względu na nasze zbliżenie i ścisłą współpracę w wielu obszarach, w tym militarnym, ze Stanami Zjednoczonymi Polska może znajdować się na liście potencjalnych celów ataków terrorystycznych.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PawełGraś">Odkąd pamiętamy - osoby, które zajmują się tą problematyką - dyskusja na temat zwalczania terroryzmu, na temat przeciwdziałania terroryzmowi, na temat koordynacji tych działań trwa w Polsce od bardzo wielu lat. W związku z tym nasze zaniepokojenie i zaniepokojenie opinii publicznej budzą fakty ostatnio opisywane przez media. Przypomnę, że są to: doniesienia o kolejnych reorganizacjach struktur i komórek w ministerstwie spraw wewnętrznych, które są odpowiedzialne za zwalczanie terroryzmu, doniesienia o zwalnianiu ludzi takich jak pan Krzysztof Liedel, który jest jednym z nielicznych w Polsce specjalistów od walki z terroryzmem, fakty takie jak prowokacje dziennikarskie, które obnażają nieprzygotowanie naszych służb do ochrony infrastruktury krytycznej, fakty takie jak chociażby akcja Greenpeace'u w elektrowni, fakt, o którym z panem ministrem miałem okazję już dyskutować na posiedzeniach Komisji do Spraw Służb Specjalnych, fakt, że przez dwa lata ten rząd, ta administracja nie potrafi wyjaśnić sprawy podłożenia atrap bomb, atrap materiałów wybuchowych krótko przed wyborami prezydenckimi. Te fakty budzą niepokój.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PawełGraś">W Polsce przeciwdziałaniem terroryzmowi, zwalczaniem terroryzmu zajmują się w jakimś zakresie: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Służba Wywiadu Wojskowego, Policja, Żandarmeria Wojskowa, Straż Graniczna, główny inspektor finansowy. Za koordynację tych działań z jednej strony ustawowo odpowiedzialny jest koordynator do spraw służb specjalnych, pośrednio koordynacją czy wymianą informacji zajmuje się Kolegium do Spraw Służb Specjalnych, funkcjonuje Międzyresortowy Zespół do Spraw Zagrożeń Terrorystycznych, funkcjonował - nie wiem, czy w dalszym ciągu funkcjonuje - zespół do spraw koordynacji działań operacyjno-rozpoznawczych w zwalczaniu terroryzmu. Wczoraj pan minister Stasiak ogłosił, że odpowiedzią pałacu prezydenckiego na pojawiające się zagrożenia - również chociażby takie jak to, z którym mieliśmy do czynienia ostatnio w Londynie - będzie powołanie kolejnego zespołu koordynującego działania i wysiłki służb w tym zakresie. No, jak tak dalej pójdzie, to niedługo trzeba będzie powołać zespół koordynujący działanie zespołów koordynujących.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PawełGraś">W związku z tym pytamy pana ministra: Jaki jest stan zabezpieczenia naszego kraju przed potencjalnymi aktami terrorystycznymi? Jaki jest stan struktur państwa odpowiedzialnych za przeciwdziałanie tym zagrożeniom? Jaki jest stan koordynacji tych działań i koordynacji instytucji, które tymi działaniami się zajmują? I co rząd robi i zamierza zrobić, aby w najbliższym czasie zapewnić bezpieczeństwo obywatelom Polski? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#JarosławKalinowski">Proszę o udzielenie odpowiedzi ministra spraw wewnętrznych i administracji pana Janusza Kaczmarka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#JanuszKaczmarek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#JanuszKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiedzialność za ochronę przed terroryzmem na terenie kraju jest podzielona pomiędzy kilka resortów i instytucji. Kompetencje w tym zakresie posiada Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wraz z podległymi mu strukturami Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Ministerstwo Obrony Narodowej wraz z podległymi mu strukturami, Służbą Wywiadu Wojskowego, Służbą Kontrwywiadu Wojskowego, żandarmerią, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo Finansów, Agencja Wywiadu oraz Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Analizując jednak poszczególne regulacje prawne w zakresie przypisywanych kompetencji do obrony przed terroryzmem, należy stwierdzić, że najszersze kompetencje posiada Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (w ramach kraju) oraz Agencja Wywiadu (poza jego granicami). Pozostałe instytucje posiadają kompetencje, które wynikają z interpretacji poszczególnych reguł prawnych.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#JanuszKaczmarek">Jednym z głównych sposobów walki z terroryzmem jest odcięcie źródeł jego finansowania. Zatem bardzo ważną kwestią w polskim prawodawstwie w zakresie walki z terroryzmem było stworzenie prawnych mechanizmów zapobiegania finansowaniu terroryzmu, a organami właściwymi w tym zakresie, w tym również organami, które mają zwalczać pranie brudnych pieniędzy, jest minister finansów i powołany na jego wniosek przez prezesa Rady Ministrów generalny inspektor informacji finansowej. Funkcje koordynacyjne w zakresie obrony przed terroryzmem pełni obecnie minister spraw wewnętrznych i administracji. Wynika to z wyznaczonej funkcji przewodniczącego Międzyresortowego Zespołu do Spraw Zagrożeń Terrorystycznych, który jest organem kolegialnym, a zapleczem wspierającym pod względem fachowym działanie zespołu jest stała grupa ekspertów. Do podstawowych zadań zespołu należy: monitorowanie zagrożeń o charakterze terrorystycznym, ich analiza, ocena, a także przedstawianie wniosków i opinii Radzie Ministrów; opracowanie projektów standardów i procedur w zakresie zwalczania terroryzmu, w szczególności standardów oceny występowania zagrożenia i określenia jego poziomu; inicjowanie, koordynowanie i monitorowanie działań podejmowane przez właściwe organy administracji rządowej, w szczególności w zakresie wykorzystania informacji oraz rozpoznawania, przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu; występowanie z wnioskiem do właściwych ministrów w celu podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do usprawnienia metod i form zwalczania terroryzmu; organizowanie współpracy z innymi państwami w zakresie zwalczania terroryzmu oraz koordynacja wymiany informacji o organizowanych wspólnych operacjach, jak również inicjowanie szkoleń i konferencji dotyczących zwalczania terroryzmu.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#JanuszKaczmarek">Reasumując powyższe, należy więc stwierdzić, że Polska posiada w swoich strukturach instytucje realizujące zadania w zakresie ochrony przed zjawiskiem terroryzmu, jednak w mojej ocenie system ich koordynacji wymaga wzmocnienia pod względem efektywności.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#JanuszKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że ten temat stał się przedmiotem obrad Sejmu. Cieszę się, że z inicjatywy pana posła ten element stał się przedmiotem informacji bieżącej, chociaż rodzi się pytanie, dlaczego? Przypomnę, pojawiły się w mediach, jak pan poseł raczył tutaj przedstawić, informacje, jakoby były wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Marek Surmacz potajemnie zlikwidował Wydział ds. Przeciwdziałania Zagrożeniom Terrorystycznym, potajemnie przed ministrem spraw wewnętrznych i administracji Januszem Kaczmarkiem, i kiedy ten dostrzegł, że w sposób tajny zlikwidowano ten wydział, zlikwidował, przepraszam, odwołał pana ministra Marka Surmacza...</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A tak nie było.)</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#JanuszKaczmarek">...ale nie dostrzegł, że zapomniał przywrócić ten wydział.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#JanuszKaczmarek">Wysoka Izbo! Nic nie zostało zlikwidowane w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, w szczególności nie został zlikwidowany Wydział ds. Przeciwdziałania Zagrożeniom Terrorystycznym, nawet nie powstała koncepcja zlikwidowania takowego wydziału.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#JanuszKaczmarek">Wysoka Izbo! Wydział ten działa w ramach Departamentu Bezpieczeństwa Publicznego, a bezpośredni nadzór nad tym wydziałem pełni obecnie dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Publicznego. Trzeba jednak powiedzieć, że wydział ten współpracuje z Wydziałem ds. Analiz i Wydziałem ds. Koordynacji Działań Służb Porządku Publicznego. Łącznie zagadnieniem do spraw terroryzmu w tymże departamencie zajmuje się 20 osób, ale niezależnie od tego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji działają inne departamenty - Departament Zarządzania Kryzysowego, Departament Polityki Migracyjnej - i one również mają zadania kontaktowania się i analizowania zagrożeń w zakresie poszczególnych sytuacji, które mogą mieć charakter czy to kryzysowy, czy też w ramach pewnego elementu kryzysowego zagrożeń terrorystycznych. Uznałem jednak, że to za mało osób, dlatego też dwa miesiące temu wystąpiłem o przydzielenie Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji dodatkowych etatów z rezerwy celowej, w tym również na wzmocnienie Wydziału ds. Przeciwdziałania Zagrożeniom Terrorystycznym.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#JanuszKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy to będzie 20 osób, czy 30 osób, to na pewno nie liczba osób będzie świadczyła o tym, czy będzie bezpiecznie w naszym kraju. W mojej ocenie istotna jest koordynacja w poszczególnych służbach. Dlatego też zamierzam, w oparciu o nadane mi przez prezesa Rady Ministrów uprawnienie, powołać do życia strukturę, której głównym zadaniem będzie bieżąca, codzienna analiza zagrożeń, analiza informacji o stanie bezpieczeństwa państwa i wydawanie zaleceń dla służb porządku publicznego oraz reagowania kryzysowego.</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#JanuszKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Te elementy są przedmiotem stałych narad i spotkań ministrów spraw wewnętrznych Unii Europejskiej. Nie dalej jak dwa miesiące temu mówiłem o tym na spotkaniu grupy G6, największych państw Unii Europejskiej, której Polska jest członkiem, w ramach obrad ministrów spraw wewnętrznych. Na marginesie, w tym roku obejmujemy prezydencję w tej grupie. Również miesiąc temu mówiłem o tej koncepcji na forum Rady Unii Europejskiej, podczas obrad ministrów spraw wewnętrznych w Luksemburgu. To stało się przyczynkiem do mojego spotkania i rozmowy z ministrem spraw wewnętrznych Wolfgangiem Schäublem w Niemczech o koncepcji powstania podobnego jak w Niemczech centrum ds. przeciwdziałania terroryzmowi w oparciu o istniejącą już strukturę międzyresortowego zespołu.</u>
          <u xml:id="u-105.11" who="#JanuszKaczmarek">Warto odnieść się również do sytuacji obecnego zagrożenia. Wśród pojawiających analizowanych zagrożeń nie ma tych, które są związane z planowaniem ataku terrorystycznego w Polsce. Również zagrożenia na misjach wojskowych mają raczej charakter bojowy niż terrorystyczny - Irak, Afganistan - a niektóre wypadki śmierci, jak chociażby ostatnio w Libanie, są wynikiem tzw. wypadków losowych a nie zamachów terrorystycznych. Oczywiście należy liczyć się z tym, że w przyszłości sytuacja może ulec zmianie, również niekorzystnej. Jednak w obecnej chwili Polska nie jest celem potencjalnego ataku, a w planach międzynarodowych organizacji terrorystycznych nasz kraj ogrywa rolę logistyczno-zabezpieczającą.</u>
          <u xml:id="u-105.12" who="#JanuszKaczmarek">Jednocześnie informuję, że polskie służby zajmujące się tą problematyką nie otrzymały żadnych sygnałów o aktywności grup terrorystycznych w naszym kraju. Służby nie posiadają również informacji związanych z działalnością grup terrorystycznych zagrażających polskim oraz sojuszniczym jednostkom wojskowym na terenie Rzeczypospolitej. Można powiedzieć, że nie dotknęło nas jeszcze zło terroryzmu, ale, Wysoki Sejmie, musimy cały czas czuwać nad tymi sprawami, stąd też ten pomysł, stąd też ta inicjatywa.</u>
          <u xml:id="u-105.13" who="#JanuszKaczmarek">Muszę powiedzieć, że od kilku lat uczestniczę w naukowym, badawczym projekcie na temat terroryzmu i w ramach tego projektu badawczego były badane odczucia społeczeństwa. Bardzo pozytywną rzeczą jest, że 80% respondentów powiedziało, że zdecydowanie potępia terroryzm, ale jest też rzecz negatywna, albowiem tylko 40% respondentów powiedziało, że zdecydowanie wspomogłoby polskie służby w zwalczaniu terroryzmu i to jest to, o czym powinniśmy również dyskutować. Dlatego jeszcze raz dziękuję za tę inicjatywę, za to, że mogłem przedstawić tę informację, że można w ten sposób dotrzeć do społeczeństwa z tą informacją, albowiem obojętność jest tym elementem, który sprzyja wrogowi, sprzyja terroryzmowi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-105.15" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Dobrosz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#JanuszDobrosz">Zanim otworzymy dyskusję, informuję, że do pytań zgłosiło się 40 posłów.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#JanuszDobrosz">Zamykam listę w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#JanuszDobrosz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Jędrycha.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#JędrzejJędrych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Panie ministrze, bardzo wiele uwagi poświęcił pan w swoim wystąpieniu sprawom przeciwdziałania zagrożeniom terrorystycznym w naszym kraju. Bardzo dobrze, że wyraźnie stwierdził pan z trybuny sejmowej, że nic się nie zmieniło w priorytetach terrorystów, że Polska z punktu widzenia organizacji terrorystycznych nie jest krajem pierwszego wyboru i tak naprawdę tylko i wyłącznie jest traktowana jako miejsce zabezpieczenia logistycznego w zakresie wspomagania akcji terrorystycznych w innych krajach. To jest informacja dla Polaków bardzo ważna, bardzo istotna, bo wszyscy odnosimy wrażenie, że co jakiś czas media, środki masowego przekazu starają się wytworzyć atmosferę pewnego rodzaju histerii, zagrożenia przed atakiem terrorystycznym w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#JędrzejJędrych">Panie Ministrze! Dobrze wiemy, że Polska nie od dziś uczestniczy w różnego rodzaju misjach międzynarodowych i nie od dziś jest obiektem zainteresowania ugrupowań terrorystycznych. Nie można mówić o poważnym zwalczaniu ani zapobieganiu terroryzmowi bez współpracy międzynarodowej. Żaden kraj na świecie sam nie jest w stanie zapobiegać atakom terrorystycznym. Mówił pan o swoich działaniach na forum międzynarodowym, opowiadał pan o kontaktach międzynarodowych, o spotkaniach z innymi wysokimi urzędnikami państwowymi.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#JędrzejJędrych">Jak jednak, panie ministrze, wygląda ta codzienna, bieżąca współpraca osób odpowiedzialnych za monitoring zagrożeń terrorystycznych w naszym kraju z przedstawicielami służb specjalnych i instytucji innych państw, które w ramach koalicji antyterrorystycznej starają się zapobiegać i zwalczać terroryzm? Dobrze wiemy, że bez współpracy międzynarodowej, bez wymiany informacji pomiędzy służbami specjalnymi różnych państw trudno jest zwalczać terroryzm, trudno jest tym zagrożeniom zapobiegać. Dlatego jeszcze raz proszę pana ministra, aby pan minister przedstawił nam informację, jak wygląda ta codzienna, trudna, żmudna współpraca służb specjalnych Polski i innych krajów w celu zapobiegania i zwalczania terroryzmu w Polsce i na świecie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Grzegorz Dolniak.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#GrzegorzDolniak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#GrzegorzDolniak">Wsłuchałem się bardzo uważnie w treść wypowiedzi pana ministra, ale też i mojego przedmówcy, pana posła, który zasiada w Komisji do Spraw Służb Specjalnych, i powiem szczerze, że w panów wypowiedziach pojawiła się istotna sprzeczność.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#GrzegorzDolniak">Otóż, pan minister z ubolewaniem stwierdził, że bardzo żałuje, że jest tak niska świadomość społeczeństwa i wola, deklaracja współpracy z komórkami, z instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo wewnętrzne naszego kraju. Pan minister mówił, że należałoby bardzo upowszechnić akcję informacyjną i edukacyjną w tym zakresie. Jednocześnie pan poseł stwierdził, że w naszym kraju media rozpętały prawdziwą histerię, mówiąc, że Polska może stać się potencjalnym celem ataku terrorystycznego. Czy nie uważa pan, panie ministrze, że w pewnym sensie media wzięły na siebie rolę propagatora tak cennej idei, nad brakiem realizacji której tak pan przed chwilą gorąco ubolewał? To jest jedna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#GrzegorzDolniak">Drugie pytanie. Panie ministrze, pojawiły się sprzeczności w pańskiej wypowiedzi i wypowiedzi chociażby rzecznika prasowego MSWiA. Otóż mówił pan, że, absolutnie, wydział do spraw zapobiegania atakom terrorystycznym, czy działalności terrorystycznej nie uległ likwidacji, a z drugiej strony pan Rachoń stwierdził, że nic się złego nie stało, gdyż tak na dobrą sprawę zespół ten nie miał zupełnie nic wspólnego z terroryzmem. Gdzie jest więc prawda? Jest ten zespół, czy go nie ma? Zostali zwolnieni pracownicy, wybitni eksperci w tej materii, czy też nie? Mam wrażenie, że, panie ministrze, pozostała wydmuszka, nazwa w jakiejś nomenklaturze MSWiA bez składu personalnego, bez kadr przygotowanych do realizowania funkcji analitycznych, taktycznych i strategicznych, jeżeli chodzi o zapobieganie terroryzmowi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Jędrusika z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WiesławJędrusik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj media informowały, że w Polsce nie pracuje wydział do spraw zapobiegania zagrożeniom terrorystycznym w resorcie spraw wewnętrznych i administracji - cytuję za wysoko nakładową gazetą - że pracowało tam czworo ekspertów, zwolniono troje z nich, a czwarty odszedł sam. Wczoraj szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Władysław Stasiak w publicznej telewizji stwierdził, że do szczęścia brakuje pokoju 4 na 4 metry, którego nie można wygospodarować w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji dla potrzeb służb antyterrorystycznych. Dzisiaj prasa donosi, że Biuro Bezpieczeństwa Narodowego myśli o powołaniu zespołu do walki z terroryzmem, z tym że minister Janusz Kaczmarek informuje, że może za miesiąc, a generał Roman Polko, że może w listopadzie. Premier zamierza powołać doradcę do spraw bezpieczeństwa, socjologa prof. Zybertowicza z Torunia. To jakaś surrealistyczna sytuacja, która przypomina klimat dramatów Sławomira Mrożka czy powieści nielubianego przez premiera Giertycha Witolda Gombrowicza. Przypominam zatem rządowi, że Polska jest krajem, który od kilku lat czynnie uczestniczy u boku Stanów Zjednoczonych w operacjach wojskowych w Iraku i Afganistanie i jest narażona na potencjalny atak terrorystów, chyba że liczymy na przychylność opatrzności. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Mateusz Piskorski, Samoobrona.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#MateuszPiskorski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#MateuszPiskorski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Warto byłoby dzisiaj zadać również pytania nieco innej natury niż te, które padły odnośnie do konkretnych działań i przedsięwzięć prowadzonych dzisiaj przez MSWiA i jednostki mu podległe. Otóż warto byłoby zadać pytania: Co by było, gdyby? Skąd wzięło się zagrożenie terroryzmem? Dlaczego my w ogóle dzisiaj musimy się tym martwić, dlaczego my o tym rozmawiamy? Warto byłoby przypomnieć, że to politycy Platformy Obywatelskiej, Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgodzili się na te działania, jeśli chodzi o politykę międzynarodową...</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Dolniak: Również...)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#MateuszPiskorski">...które dziś skazują nas na debatowanie...</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Dolniak: Prawa i Sprawiedliwości.)</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#MateuszPiskorski">...dyskutowanie nad zagrożeniem terrorystycznym. Warto o tym przypominać, bo niektórzy zdają się o tym zapominać.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#MateuszPiskorski">Spytajmy o te źródła, o to, czy przed rokiem 2003, a także przed rozpoczęciem polskiego udziału w operacji afgańskiej, zagrożenie tego rodzaju ze strony fundamentalistów islamskich, potencjalnych terrorystów muzułmańskich w Polsce w ogóle istniało. Zapytajmy, czy nie jest tak, że rację mają ankietowani w badaniach opinii publicznej. Przypominam, według niedawnych badań przeprowadzonych na zlecenie BBC w 35 krajach, populacje 33 z nich stwierdziły, że zagrożenie terroryzmem wzrosło niepomiernie po napaści, po agresji na Irak. Zapytajmy, czy grupa Tawhid, która formułowała pod adresem Polski publicznie pogróżki zamieszczane w Internecie, a która powoływała się na argumentację, że stoimy u boku Stanów Zjednoczonych w Iraku i w Afganistanie, była jedyną grupą tego rodzaju, która wystąpiła z takimi pogróżkami pod adresem ludności Polski.</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#MateuszPiskorski">Zapytajmy też, czy wpływ na zagrożenie terrorystyczne, bo to jest też istotne, ma ostatnia debata w Polsce na temat tarczy antyrakietowej, jakie mogą być konsekwencje instalacji tarczy antyrakietowej pod kątem zagrożenia terrorystycznego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Ciągłę z Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#EdwardCiągło">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#EdwardCiągło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam trzy krótkie pytania. Czy rząd posiada informacje na temat działalności organizacji wspierających terroryzm, a działających na terenie Polski i ich operacji finansowych? Czy instytucje bezpieczeństwa prowadzą monitoring podejrzanych operacji finansowych? Trzecie pytanie jest podobne do zadanego przez mojego przedmówcę. Panie ministrze, czy przystąpienie Polski do budowy tarczy zwiększy czy zmniejszy zagrożenie atakiem terrorystycznym? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle, również za zwięzłość wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Konsekwencją naszego udziału w wojnie w Iraku i Afganistanie oraz zamiaru budowy tarczy antyrakietowej mogą być przeprowadzone w odwecie akty terroru. W związku z tym chcę zapytać, czy rząd w swoich planach przeciwstawiania się tym trudnym do przewidzenia aktom przygotowuje tylko umundurowane i tajne służby oraz różne zespoły, czy przygotowuje do tych zadań również różne organizacje pozarządowe i całe społeczeństwo? Po ostatnich aktach terroru, a właściwie próbach ich dokonania, nowo powołana minister spraw wewnętrznych rządu Wielkiej Brytanii zwróciła się z podziękowaniem do tych cywilnych osób, które uprzedziły o planowanych zamachach. To dowód, jak poważnie traktuje się społeczeństwo, jaką rolę może ono odgrywać.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WiesławWoda">Nawiązując do wypowiedzi pana ministra, trzeba powiedzieć, że - niestety - u nas 42% społeczeństwa współpracowałoby z odpowiednimi służbami. Pytam o to, gdyż pracując w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, odczuwam brak zainteresowania i pomocy dla różnych organizacji paramilitarnych i pozarządowych. Moje obawy zrodziły się po uchwaleniu ustawy o zarządzaniu kryzysowym, która ma charakter biurokratyczno-urzędniczy albo - jak powiedział ówczesny minister - administracyjno-wojskowy. Pozbawiona jest tego aspektu społecznego. Moje obawy spotęgowały niektóre decyzje władz, np. nowa interpretacja ustawy o ochronie przeciwpożarowej, która pozbawia ochotników ekwiwalentu po 15 latach jego obowiązywania. Obawy potęguje odmowa dofinansowania obozów szkoleniowo-wypoczynkowych dla młodzieżowych drużyn pożarniczych, naliczanie 22% podatku VAT na sprzęt kupowany przez samorządy, wreszcie odpowiedź wiceministra administracji i spraw wewnętrznych na dezyderat nr 3 w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#WiesławWoda">Wysoka Izbo! Przytoczone przykłady są szkodliwe i groźne dla społeczeństwa. Przypominam, że za dwa dni minie 10 lat od wielkiej powodzi. Czy wyciągnęliśmy z niej wnioski i czy są one realizowane? Zresztą wczoraj na spotkaniu takie wątpliwości też padały.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#WiesławWoda">Wreszcie chcę zapytać z tej wysokiej trybuny, czy władze państwowe uznają posłów za szczególne zagrożenie dla bezpieczeństwa? Na lotniskach są oni szczególnie starannie kontrolowani - podkreślam - szczególnie starannie i wybiórczo kontrolowani.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zawisza: Szczególnie na krajowym.)</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#WiesławWoda">Na krajowym. Włącznie ze zdejmowaniem butów, pasków od spodni itd. Myślę, że wicemarszałka Sejmu zasiadającego w tej Izbie kontrolujący na lotnisku powinni znać przynajmniej z widzenia i wiedzieć, że kiedy leci z Warszawy do Wrocławia, to na pewno samolotu nie uprowadzi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#komentarz">(Poseł Marek Surmacz: Nie ma pewności, nie ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#JanuszDobrosz">Potwierdzam to, co powiedział pan poseł. Szczególne zainteresowanie, jeśli chodzi o zagrożenie terroryzmem, służby wykazują wobec posłów, nawet legitymujących się, a obok przechodzą obywatele krajów kaukaskich i nie są kontrolowani zbyt ostro. To właśnie jest pytanie.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Surmacz: Jesteśmy równymi obywatelami, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#JanuszDobrosz">Tu nie chodzi o równość, panie pośle. Jesteśmy kontrolowani szczególnie. O to właśnie chodzi panu posłowi, a nie o równość. Jest to zasadnicza różnica.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Marian Piłka z Prawicy Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MarianPiłka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Współczesne kraje europejskie, które są najbardziej dotknięte problemem terroryzmu, to kraje otwarte na migracje. Dzisiaj migracje są głównym źródłem terroryzmu, dlatego że źródła wewnętrzne terroryzmu europejskiego właściwie wyschły czy zanikły w latach 70. Trochę dłużej trwa problem terroryzmu irlandzkiego. Dlatego też powstaje zasadnicze pytanie o otwartość Polski na migracje. W programie premiera Belki było powiedziane, że Polska powinna otworzyć się na migracje z innych krajów. Dzisiaj głównym terenem migracji są przede wszystkim państwa muzułmańskie, które znane są z tego, że mamy tam do czynienia z dużym zagrożeniem terrorystycznym. Niestety, tę tezę o otwartości na migracje powtórzyła także pani wicepremier Zyta Gilowska. Dlatego też w tym kontekście mamy do czynienia z rzeczywistym zagrożeniem terrorystycznym we współczesnym świecie, bo świat się globalizuje i polskie zaangażowanie w różnych rejonach świata, którego wymaga polskie bezpieczeństwo, polityka polskiego bezpieczeństwa narodowego, stwarza realne zagrożenie. W związku z tym powstaje zasadnicze pytanie, czy jest sensowne, żeby od stycznia przyszłego roku Polska weszła do strefy Schengen. Oczywiście wszyscy chcemy łatwiej podróżować po Europie. Jest to nasze - że tak powiem - marzenie, oczekiwanie. Czy w sytuacji, kiedy przeszkody w podróżowaniu nie są jakieś bardzo ciężkie, upokarzające, nie do przezwyciężenia, gdy istnieje zagrożenie wynikające z migracji, jest sensowne tak szybkie wchodzenie do strefy Schengen, która likwiduje wszelką kontrolę graniczną? Czy w związku z tym, żeby przeciwdziałać terroryzmowi, nie należy albo przemyśleć na nowo kwestię przystąpienia do strefy Schengen, albo zastanowić się nad takimi mechanizmami, które ograniczą groźbę terroryzmu wynikającą z migracji, zatem w jakiejś mierze ograniczą te przepisy, które otwierają nasz kraj na potencjalne akty terroryzmu, jakie mogą wyniknąć z przystąpienia do strefy Schengen. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Czesław Fiedorowicz, poseł niezależny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#CzesławFiedorowicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pan poseł Piskorski z Samoobrony lekką ręką zrzucił winę na partię, czy też przerzucił na partię odpowiedzialność za wzniecanie zagrożenia terroryzmem. Zapomniał o własnej partii. Przewodniczący Lepper za pośrednictwem oborowego z Klewek poinformował o zagrożeniu wynikającym z lądowania Talibów na lotnisku w Szymanach.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Kłopotek: Nie w Szymanach, tylko w Klewkach.)</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#CzesławFiedorowicz">W Klewkach, tak. Chciałbym zwrócić uwagę, że było to jedno z największych zagrożeń terroryzmem w Polsce, wywołane przez szefa Samoobrony, wicepremiera w tym rządzie i prosiłbym, aby członkowie rządu rzeczywiście nie wzniecali zagrożenia terroryzmem w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#CzesławFiedorowicz">Chciałem zadać pytanie dotyczące podnoszenia świadomości zagrożenia terroryzmem, bo rzeczywiście jedyną drogą, główną drogą dojścia do tego jest dobra współpraca z samorządami. Czy pan minister ma plan współpracy z polskimi samorządami? Jakie środki chce przeznaczyć na to, by samorządy stanęły w równym rzędzie z rządem, by informacja o ewentualnych zagrożeniach dotarła do świadomości każdego mieszkańca, każdego członka społeczności lokalnej.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#CzesławFiedorowicz">Chciałbym też zapytać - odmiennie od mojego przedmówcy, pana posła Piłki - czy i jakie szanse widzi pan minister w tym, że wejdziemy do strefy Schengen. Jestem zwolennikiem tego, byśmy jak najszybciej weszli do strefy Schengen, bo w ten sposób odpowiedzialność za zagrożenie w Polsce przenosi się na całą strefę Schengen, więc nie tylko my, ale wszystkie kraje objęte tą strefą są współzależne. Zatem chciałbym zapytać, czy są jakieś szczegółowe uzgodnienia - mówię tu o kołowym ruchu granicznym - dotyczące głównie naszych sąsiadów: Niemiec, Czech, Słowacji, bo stamtąd napłynie do Polski zwiększona liczba osób. Czy są jakieś szczegółowe uzgodnienia dotyczące współpracy technicznej? Chciałbym, by pan minister wykazał, jakie są pozytywy wejścia do strefy Schengen w związku z zagrożeniem terroryzmem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Tomasz Markowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#TomaszMarkowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#TomaszMarkowski">Panie Ministrze! W zamachach dokonanych przez Al-Kaidę w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii czy w Hiszpanii wzięli udział cudzoziemcy, którzy zamieszkują w tych krajach często od kilku lat, od wielu lat. Jak wykazywały śledztwa przeprowadzone po dokonanych zamachach, terroryści mieszkali, ale też pracowali, studiowali zupełnie legalnie i posiadali zezwolenia od odpowiednich władz. Tak więc jednym z kluczowych błędów w państwach dotkniętych atakami był brak systematycznej kontroli emigrantów - na co wskazywano - co do ich faktycznego celu pobytu. Zaniedbania, jakie zostały poczynione przez rządy wymienionych wcześniej krajów, wiadomo, fatalnie się później zemściły.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#TomaszMarkowski">Tak więc chciałbym się zapytać, jak wygląda procedura weryfikacji faktycznego celu pobytu cudzoziemca w Polsce? Jak wygląda kontrola przekraczania wewnętrznych granic wspólnoty przez cudzoziemców niebędących obywatelami Unii, którzy jednocześnie posiadają pozwolenie na pobyt w konkretnym kraju członkowskim?</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#TomaszMarkowski">Jeszcze druga kwestia. Według ustawy o cudzoziemcach Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego informowana jest przez wojewodę o ubieganiu się przez cudzoziemca o zezwolenie na zamieszkanie, osiedlenie się i pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich. ABW zobowiązana jest wówczas do udzielenia informacji, czy wjazd i pobyt nie stanowi zagrożenia dla obronności i bezpieczeństwa naszego kraju. W związku z tym pytam, czy polskie służby specjalne informowane są o zaproszeniu wystosowanym do cudzoziemca przez obywatela Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pani poseł Beata Dorota Sawicka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#BeataDorotaSawicka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#BeataDorotaSawicka">Panie Ministrze! Po zebraniu wielu opinii medialnych chciałabym zapytać pana, czy wydarzenia ostatnich dni, tj. fala strajków w służbie zdrowia i masowe zwolnienia personelu medycznego, ujawniające chaos w polskiej służbie zdrowia nie są wystarczającym dowodem na to, że środowisko to nie jest przygotowane na odpowiednie reakcje w przypadku zagrożenia terrorystycznego. Pytam, czy istnieje plan reagowania kryzysowego dla służby zdrowia i czy na wypadek ewentualnych ataków placówki medyczne są odpowiednio wyposażone w skuteczne środki leczenia i szczepionki przeciwko takim środkom biologicznym, jak wirus ebola i inne gorączki krwotoczne, lub w sprzęt ochronny i dekontaminacyjny.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#BeataDorotaSawicka">Widoczne są również zagrożenia, jakie niesie ze sobą informatyzacja świata i wprowadzanie nowych technologii. Głównym celem potencjalnych cyberataków terrorystycznych mogą być systemy sterowania głównymi elementami infrastruktury państwa.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#BeataDorotaSawicka">Panie Ministrze, czy na wystarczającym poziomie zabezpieczenia znajduje się system telefonów alarmowych, w tym np. nr 112, nadajniki stacji radiowych i telewizyjnych, systemy bankowe, elektrownie, fabryki chemiczne, rafinerie i rurociągi paliwowe. Oczywiście jest wiele innych równie ważnych elementów infrastruktury państwowej. Chciałabym również pana zapytać: Jakie są konkretne propozycje działań antyterrorystycznych rządu i udział w nich ABW, Straży Granicznej, Policji i MSWiA? Czy przewidywane są zmiany w polskim Kodeksie karnym, w którym brak jest definicji pojęcia: terroryzm? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#StanisławStec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#StanisławStec">Panie Ministrze! Ostatnie wypadki związane z terroryzmem w Wielkiej Brytanii przypomniały nam o tym problemie. W społeczeństwie jest świadomość zagrożenia terrorystycznego, ale wypowiedź ministra obrony narodowej po przypadkach w Wielkiej Brytanii, że my będziemy zwalczać terroryzm głównie w Afganistanie i w Iraku - jako źródłach jego powstawania - są dla naszego społeczeństwa niewystarczające. Obywateli naszego kraju interesuje zabezpieczenie przed terroryzmem tutaj, w kraju, szczególnie w ruchu lotniczym, kolejowym i w takich obiektach, jak te związane z dostawą paliw czy elektrownie. Dlatego bardzo proszę o takie szczegóły, żeby uspokoić polskie społeczeństwo, że w tym zakresie nie grozi nam żadne niebezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#StanisławStec">Mam również pytanie związane ze sprawą terminu wejścia do strefy Schengen, bo uważam, że to rozłoży odpowiedzialność i zwiększy bezpieczeństwo naszego kraju. Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Sandrę Lewandowską z Samoobrony Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#SandraLewandowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szwajcarski senator Dick Marty ze Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy uznał w swoim raporcie za uzasadnione podejrzenia o istnieniu tajnych więzień CIA w Polsce. Miały one działać w latach 2003–2005 i przetrzymywać obywateli krajów muzułmańskich podejrzewanych o terroryzm. Rada Europy uznała też za prawdopodobne, że terroryści ci byli transportowani z Polski do bazy w Guantanamo, gdzie przetrzymywano więźniów bez przedstawiania im zarzutów i prawa do procesu sądowego. Do podobnych wniosków doszła komisja Parlamentu Europejskiego, choć strona polska przedstawiła wiele dowodów na rzecz fałszywości takiej tezy.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#SandraLewandowska">W związku z powyższym mam pytanie do pana ministra: Czy tego rodzaju oskarżenia, rozpowszechniane publicznie w zagranicznych środkach masowego przekazu, nie przyczynią się do wzrostu zagrożenia terrorystycznego w Polsce? Jaki był odzew ze strony fundamentalistycznych grup muzułmańskich po pojawieniu się tych informacji? Czy zanotowano jakiekolwiek sygnały wskazujące na zwiększenie zainteresowania terrorystów terytorium Polski? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Jan Jarota z Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#JanJarota">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W dobie globalizacji, m.in. ze względu na swobodny przepływ osób i technologii, wzrasta potencjalne zagrożenie terroryzmem zarówno wewnętrznym, jak i tym międzynarodowym. Czy rząd posiada informacje odnośnie do powstawania rodzimych grup terrorystycznych? Jaki one reprezentują typ terroryzmu i czy obserwuje się kontakty Polaków z grupami z zewnątrz, zarówno ze Wschodu jak i z Zachodu, podejrzanymi o działalność terrorystyczną?</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#JanJarota">Niedawno Sejm uchwalił ustawę o zarządzaniu kryzysowym. Jakie są inne propozycje zmian legislacyjnych zmierzających do ograniczenia możliwości działań terrorystycznych na terenie naszego kraju? Czy rząd mógłby przedstawić mapę potencjalnych zagrożeń terrorystycznych w Polsce, ze wskazaniem miejsc szczególnie zagrożonych? Istnieje zróżnicowany zbiór obiektów zagrożonych atakiem terrorystycznym, jak też szeroki zakres metod działań terrorystycznych, oprócz środków transportu i zakładów energetycznych nie wyklucza się takich obiektów, jak: szpitale, kościoły, firmy, obiekty sportowe. Czy opracowane są szczegółowe systemy ich zabezpieczenia na wypadek ataku terrorystycznego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Henryk Smolarz, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#HenrykSmolarz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jednym z podstawowych elementów, za jaki odpowiada rząd, jest oczywiście kwestia bezpieczeństwa jego obywateli - bezpieczeństwa zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego - przed zagrożeniami wynikającymi z sytuacji międzynarodowej. Żaden rząd nie może pozwolić sobie na zaniedbywanie jakiegokolwiek działania dotyczącego zapewnienia swoim obywatelom bezpieczeństwa. Łatwym do przewidzenia usprawiedliwieniem jest działanie mające na celu zapewnienie podtrzymania spokoju wewnętrznego w państwie i unikanie paniki. Dzisiejsza wypowiedź pana ministra również miała na celu uspokojenie nastrojów społecznych i uspokojenie opinii publicznej. Choć nie wiem, czy w związku z tym była rzetelna, wiarygodna, pełna i czy przedstawiała pełny obraz sytuacji dotyczącej bezpieczeństwa w Polsce. Niemniej, uspokajając nastroje społeczne i zapewniając obywateli, że rząd czuwa nad ich bezpieczeństwem, tenże rząd powinien podejmować wszelkie dostępne działania w kierunku realizacji takich zapewnień, bowiem Polska tak, jak każdy współczesny kraj, zagrożona jest terroryzmem ze względu na aktywną politykę służącą zwalczaniu terroryzmu i realizacji długoterminowych celów dotyczących utrzymania ładu i pokoju międzynarodowego bardziej niż niektórzy inni uczestnicy stosunków międzynarodowych. Dlatego właśnie tak istotne jest poświęcenie należytej uwagi realności zagrożenia atakami terrorystycznymi. Nie można w ramach obrony realizowanej polityki zagranicznej udowadniać, że zagrożenie nie istnieje, a raczej nie powstało w wyniku realizowania tejże polityki.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#HenrykSmolarz">Zagrożenie atakami terrorystycznymi jest częścią rzeczywistości międzynarodowej wszystkich państw, a jeśli Rzeczypospolita nadal chce utrzymać status państwa wiarygodnego oraz wartościowego na polu unijnej walki z terroryzmem, musi rzetelnie i terminowo wprowadzać w życie prawo wspólnotowe oraz rekomendacje, szczególnie te dotyczące reformy państwowego systemu antyterrorystycznego. Odkładanie w obecnej sytuacji międzynarodowej tej kwestii może okazać się zgubne. Zatem panie ministrze chciałbym zapytać o sprawę, która już była tutaj podnoszona. Jakie działania zamierza podjąć rząd w kierunku edukowania społeczeństwa w zakresie zagrożeń antyterrorystycznych? Mam również na myśli działania podejmowane bezpośrednio w szkołach, chociażby w ramach lekcji przysposobienia obronnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Krzysztof Szyga, Koło Poselskie Ruchu Ludowo-Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#KrzysztofSzyga">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W ostatnich dniach również dałem się ponieść fali narastającego zagrożenia i zastanawiałem się, gdzie mógłby nastąpić ewentualny atak terrorystyczny, czy w jakimś wielkim centrum handlowym jak Złoty Tarasy w Warszawie, czy Silesia na Śląsku, a może na jakimś dworcu kolejowym np. w Katowicach, który to dworzec i tak się rozpada, tak że wybuch nic mu nie zaszkodzi, ale kilka dni temu oświecił mnie pan marszałek Dorn informacją, że chce wybudować wokół Sejmu wysokie ogrodzenie. Proszę państwa, jaki jest cel działania terrorystów? Oni nie chcą, żeby po ataku naród od razu ich znienawidził, tylko żeby ich polubił. Dlatego - przez te intencje - sądzę, że gdyby atak nastąpił tutaj, terroryści osiągnęliby swoje zamierzenie. Dlatego pan marszałek chyba słusznie robi, chcąc wybudować wokół Sejmu wysoki płot. To są poważne sprawy, to nie jest ironia, Wysoki Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#KrzysztofSzyga">Na koniec chciałem zwrócić uwagę, żebyśmy nie dali się ponieść fali strachu przed terroryzmem, przed jakimś zagrożeniem, bo nasi rodzimi przestępcy wystarczająco dają nam w kość, a inne niebezpieczeństwa są naprawdę bardzo daleko. Skoncentrujmy się na naszym, polskim podwórku, bo tu jest bliżej i bardziej na naszych oczach, a terroryzm niech nie będzie tematem zastępczym.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#KrzysztofSzyga"> Dziękuję bardzo. Ale się zmieściłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Zygmunt Wrzodak, poseł niezależny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#ZygmuntWrzodak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#ZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kilka wątpliwości. Może zakończę je pytaniem-puentą. Wczoraj, oglądając przekaz telewizyjny w komunistyczno-liberalnej telewizji TVN, szczególnie 24, która tak pompuje lewicę i Platformę Obywatelską,...</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#ZygmuntWrzodak">...usłyszeliśmy, że problemem bezpieczeństwa w Polsce i zabezpieczenia przed atakami terrorystycznymi jest to, że pan z panem Stasiakiem nie potrafi załatwić jakiegoś pokoju, 40-metrowego czy czegoś takiego. Z ministra spraw wewnętrznych zrobiono człowieka, który nie bardzo wie, o co chodzi, a pan Stasiak buja gdzieś w obłokach. Jak zareagować, na ataki telewizyjne? Bo to, co zrobiło wczoraj TVN, to nic innego jak grzanie tematu wielkiego zagrożenia państwa polskiego atakami terrorystycznymi. Oczywiście nie bagatelizuję sytuacji, pan i wszystkie panu podległe służby zapewne też nie. Ale widać, że potrzebny jest temat polityczny, że nie potraficie zapewnić bezpieczeństwa obywatelom, i trzeba go grzać do oporu, aż zohydzi się opinii publicznej. Tak odebrałem wczorajszy przekaz telewizji, która jest wyjątkowo polityczna i lansuje określone grupy polityczne.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#ZygmuntWrzodak">Wiadomo, że w dobie globalizmu świat jest jedną sceną polityczną, są aktorzy i z pewnymi sprawami trzeba się pogodzić, nie wolno jednak ulec im i podszeptom, nakręcającym dany klimat. Ataki na World Trade Center 9/11 też się udały, ponieważ brak było koordynacji służb FBI z CIA i istniała łatwość przenikania terrorystów do centrów miast. Właśnie to przyczyniło się do ataku na World Trade Center.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#ZygmuntWrzodak">Panie ministrze, niech pan sprecyzuje, jak koordynuje pan wszystkie służby, żeby było w 100% pewne, że zabezpieczają one społeczeństwo przed ewentualnymi groźbami terrorystycznymi w naszym kraju. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Michał Jach, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MichałJach">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MichałJach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Cieszę się, że pan minister potwierdził jednoznacznie to, co wcześniej powiedział pan premier, że w zasadzie realne zagrożenie atakiem terrorystycznym w Polsce jest małe. Wiemy - ci, którzy rzetelnie interesują się problemem - że Polska i służby specjalne powołane do monitorowania bezpieczeństwa państwa współpracują z innymi państwami w zakresie działań antyterrorystycznych. Przedstawiona dzisiaj przez pana ministra informacja dotycząca przede wszystkim koordynacji działań antyterrorystycznych, która bazuje na doświadczeniach krajów Unii Europejskiej, dowodzi, że cały rząd, jak również pan prezydent bardzo poważnie i odpowiedzialnie traktują kwestię bezpieczeństwa państwa w tym kontekście.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#MichałJach">Myślę, że tylko albo naiwność, albo zła wola może być motywem działania niektórych polityków, zwłaszcza z opozycji, którzy z natury rzeczy stwarzają problemy. Chciałbym powiedzieć, że zwolnienie urzędnika, nawet wysokiego, jest czymś zupełnie naturalnym w państwie demokratycznym. Według Platformy Obywatelskiej każdy urzędnik, nawet najwyższego szczebla, dopóki funkcjonuje w strukturach rządu Prawa i Sprawiedliwości, jest nieudolny, dopiero po odejściu z nich staje się wysokiej klasy specjalistą. W związku z tym chciałbym prosić pana ministra, aby raczył przybliżyć, jakim zasadom podlega typowanie przez terrorystów celu i miejsca ataku terrorystycznego. Jak w tym kontekście wygląda nasz kraj? Czy on jest atrakcyjnym obiektem ataku z punktu widzenia terrorystów czy nie?</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#MichałJach">Drugie pytanie: Panie ministrze, jak bardzo wzrosło zagrożenie atakiem terrorystycznym w związku z misją Polski w Iraku i Afganistanie i jak może ono wzrosnąć po ewentualnej instalacji w Polsce tarczy antyrakietowej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle. Pan poseł znacznie przekroczył czas, a to powoduje, że następny kolega z pańskiego klubu pewnie nie zdąży zadać pytania. Tak to wygląda w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Ireneusza Rasia, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#IreneuszRaś">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wiemy, że ataki terrorystyczne mogą dziś przybrać różne formy. Toteż aktualne i ważne z punktu widzenia poczucia bezpieczeństwa obywateli staje się pytanie o stan zabezpieczenia infrastruktury krytycznej. Dla dobrego zobrazowania przytoczę, że w praktyce chodzi m.in. o zabezpieczenie na wypadek ataków terrorystycznych takich obiektów, urządzeń i systemów jak np.: ujęcia wody, zaopatrzenia w żywność, łączności i sieci teleinformatycznych, transportowych i komunikacyjnych, zabezpieczenia produkcji, składowania, przechowywania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągów, oraz substancji niebezpiecznych. Wiemy, że w ostatnich miesiącach w Estonii miały miejsce zagrożenia sieci teleinformatycznych, które są nowym zjawiskiem. Jak Polska jest na to przygotowana?</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#IreneuszRaś">Drugie pytanie dotyczy kwestii już podnoszonej przez Wysoki Sejm. Zadaję je w przekonaniu, że walka z terroryzmem jest trudna bez wsparcia społeczeństwa. Informowanie Policji i odpowiednich służb o podejrzanych zjawiskach przez obywateli jest dziś nieodzowne w skutecznym zwalczaniu terroryzmu. Co rząd robi w zakresie uświadamiania obywateli o zagrożeniach terroryzmem i o tym, jak zachować się w sytuacjach zagrożenia?</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#IreneuszRaś">Na zakończenie chcę powiedzieć, że terroryzm najczęściej wiąże się z zamachami bombowymi. Trzeba więc posiadać sprzęt do odpowiedniego działania. W związku z przykładem Warszawy z 2005 r., gdy zaistniała prozaiczna sytuacja, w której nie było przyczepy do wywożenia brudnych bomb, pytam: Czy w dużych miastach, gdzie zagrożenie występuje najczęściej, jest odpowiedni sprzęt, czy znowu będzie tak, że kolejne zagrożenie spowoduje, że przekonamy się, iż go nie ma?</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#IreneuszRaś">Jeszcze jedna rzecz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JanuszDobrosz">Panie pośle, prosiłbym o skracanie. To jest nieeleganckie wobec następnych na liście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#IreneuszRaś">Ostatnie zdanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#IreneuszRaś">Jako Platforma Obywatelska naprawdę dobrze życzymy ministrowi, ale nie możemy się zgodzić z jego wystąpieniami, gdy cały czas mówi, że myśli i zamierza. Należy jak najszybciej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JanuszDobrosz">Panie pośle, znacznie przekroczył pan czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#IreneuszRaś">...zorganizować sprawny system zarządzania kryzysowego w tej mierze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#JanuszDobrosz">Naprawdę to jest nieeleganckie. Mamy ograniczony czas na pytania i każde przekroczenie go ponad miarę - nigdy się nie czepiam, jeśli chodzi o 15–20 sekund - powoduje, że następni w kolejce będą sfrustrowani, bo nie będą mogli zadać pytania. Trzeba być solidarnym z Wysokim Sejmem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#IreneuszRaś">Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, pan poseł Tadeusz Iwiński, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pod każdą szerokością geograficzną w każdym okresie historycznym sprawy bezpieczeństwa państwa są kluczowe. Chociaż dzisiaj przeciętnemu Polakowi bezpieczeństwo kojarzy się przede wszystkim z brakiem groźby utraty pracy czy zachorowania i dotrwaniem finansowo do pierwszego, to nie można absolutnie lekceważyć gróźb związanych z terroryzmem.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#TadeuszIwiński">Moje pytanie zasadnicze dotyczy pewnej obawy: Czy obecny system, który jest rozproszony, zdyspergowany, a według zapowiedzi ma postać wiele innych ciał, będzie działał efektywnie? Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego zapowiedział powołanie specjalnego zespołu. Dnia 1 lipca premier powołał specjalnego doradcę do spraw bezpieczeństwa dr. hab. Andrzeja Zybertowicza, nawiasem mówiąc, głównego autora koncepcji układu, którą twórczo rozwinął premier Jarosław Kaczyński. Pan minister zapowiedział kilka dni temu koncepcję utworzenia centrum, którą z ministrem Wassermannem, co samo w sobie jest lekko groźne, ma rozwinąć do 18 lipca. Na czym miałoby to polegać? Odsuwając na bok ironiczne kwestie, że to głównie TVN zagraża dzisiaj bezpieczeństwu, albo to, że posłowie z Komisji Spraw Zagranicznych i Obrony Narodowej byli wczoraj w Sztabie Generalnym poddawani drobiazgowej kontroli, co nigdzie nie występuje, nawet w sztabie NATO, ani w żadnych parlamentach. W tej sprawie złożyliśmy zresztą pismo do marszałka Dorna. To jest rzecz szalenie istotna. Młody, zdolny, ale niedoświadczony poseł z Samoobrony, który tu zabierał głos, który obarczał byłe władze odpowiedzialnością za podjęcie decyzji w sprawie Iraku i Afganistanu, nie wie tego, że to obecny rząd - przykro to powiedzieć - rozwalił wywiad i kontrwywiad polski. Raport Antoniego Macierewicza, ujawniający nasze aktywa w Afganistanie, dopiero może narazić na poważne niebezpieczeństwo płynące z naszego - skądinąd potrzebnego - zaangażowania.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#TadeuszIwiński">Na koniec chciałbym wziąć w obronę Klewki pod Olsztynem i obywateli Klewek, nie tylko dlatego, że jest to mój okręg wyborczy, ale dlatego, że naprawdę z ich strony nikomu nic nie grozi.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Mirosław Krajewski, Samoobrona.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MirosławKrajewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zwalczanie terroryzmu i zapobieganie jego próbom należy rozpatrywać również w kontekście prawno-karnym. Moje pytania będą dotyczyć właśnie tego obszaru. Pytam, czy zdaniem rządu w obowiązujących kodeksach, tj. Kodeksie karnym, Kodeksie postępowania karnego, Kodeksie wykroczeń, wystarczająco są penalizowane przestępstwa dotyczące sprowadzania niebezpieczeństwa w dużych rozmiarach dla życia i mienia osób, a także na przykład dotyczące fałszywych alarmów, tworzenia pozorów niebezpieczeństwa i innych spraw? Czy nie ma potrzeby penalizacji nowych czynów z pogranicza terroryzmu?</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#MirosławKrajewski">Pytanie to zgłaszam w kontekście trwających w komisji sejmowej prac nad największą od 1997 r. nowelizacją ustawy Kodeks karny. Pan minister wymieniał katalog instytucji i organów państwa zajmujących się ochroną przed terroryzmem i zapobieganiem terroryzmowi. W tym katalogu nie było Prokuratury Krajowej. Pytam, która ewentualnie z komórek Prokuratury Krajowej, i w jakim stopniu, zajmuje się monitorowaniem potencjalnego zjawiska terroryzmu w skali krajowej oraz rzeczywistych zagrożeń w skali międzynarodowej, vide: casus dzisiejszego dnia dotyczący ewakuacji lotniska w Detroit.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#MirosławKrajewski">Trzecie pytanie. Czy istnieje współpraca organów państwa odpowiedzialnych za tę ważną sferę bezpieczeństwa naszego kraju z generalnym inspektorem informacji finansowej, która dotyczyć powinna przestępczego przepływu środków finansowych przez organizacje lub za pośrednictwem osób, które są zainteresowane przygotowaniem aktów terrorystycznych. Czy ta współpraca jest trwała, czy jest to uzus?</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#MirosławKrajewski">I czwarte pytanie. Jaka jest ocena obowiązywania w naszym kraju ustawy z 26 października 2001 r. o realizacji konwencji o zakazie użycia broni chemicznej? Interesuje mnie część karna tej ustawy. Czy Ministerstwo Sprawiedliwości ma dane o liczbie osób skazanych za przestępstwa w niej określone? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Andrzej Kłopotek, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#AndrzejKłopotek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mija 6 lat od ataku terrorystycznego dokonanego 11 września, a my możemy przeczytać w jednym z dzienników, że od jesieni mają się rozpocząć szkolenia dla funkcjonariuszy publicznych i społeczeństwa związane z przeciwdziałaniem zagrożeniom terrorystycznym i postępowaniem w przypadku ich wystąpienia. W imieniu polskiego społeczeństwa chciałbym zapytać, czy mamy tak dobrze chronione państwo, czy to opatrzność Boża czuwa nad naszym narodem, że zagrożenia ataków terrorystycznych nam nie grożą.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Piotr Szarama: To też.)</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#AndrzejKłopotek">Czy dla organizacji terrorystycznych jesteśmy tak marnym celem, że nie warto nami sobie zawracać głowy? Jeżeli tak jest, to można powiedzieć, za naszym społeczeństwem, że to dzięki opatrzności Bożej nie przeżywamy takich sytuacji, jakie przeżywają społeczeństwa Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii czy wiele innych.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#AndrzejKłopotek">W wielu miejscowościach Polski społeczeństwo nie zna problemów związanych z terroryzmem. Nie tylko brak jest elementarnej wiedzy na temat istoty zagrożeń, ale i na temat sposobów reagowania na nie. System obrony cywilnej jest niewydolny w przypadku prawie każdego miasta, a społeczeństwo nie jest w stanie podjąć skutecznych działań w zakresie ochrony własnej przed atakami zewnętrznymi.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#AndrzejKłopotek">Sprawdzeniem w praktyce systemu obrony była reakcja mieszkańców Włocławka na alarm wywołany na miejskim stopniu wodnym. W obliczu strachu kierowali się w jego stronę, zamiast w przeciwną. Karygodny jest brak zabezpieczenia ujęć wodnych, i nie tylko. Dostęp do nich jest nieograniczony, a to znaczy, że potencjalnie każdy obywatel może spowodować skażenie obiegu wody, co niesie za sobą daleko idące konsekwencje dla zdrowia, a nawet życia ludzi.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#AndrzejKłopotek">Należy wobec tego zastanowić się, czy nie warto inwestować w rozwój monitoringu, także tych miejsc, w których dostęp do źródła wody pitnej mają wszystkie osoby znajdujące się w pobliżu. Należy zatem budować efektywny system przeciwdziałania terroryzmowi w celu obrony obywateli naszego kraju. Istotnym elementem takich systemów jest przede wszystkim szeroko pojęta profilaktyka, która ma przygotować społeczeństwo do stawiania czoła potencjalnym zagrożeniom. Nasuwa się wobec tego pytanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#JanuszDobrosz">Panie pośle, zwracam uwagę na czas. Naprawdę, tak nie można.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#AndrzejKłopotek">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#AndrzejKłopotek">Kiedy społeczeństwo będzie wiedziało, jak reagować na systemy ostrzegawcze? Czy państwo przewiduje podjęcie działań zmieniających tę sytuację? Dziękuję bardzo i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo pan poseł...</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wszyscy zabrali 5 minut.)</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#JanuszDobrosz">Więcej, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#JanuszDobrosz">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W stosunku do innych krajów Unii Europejskiej akty terrorystyczne były u nas rzadkością, a te poważne akty prawie w ogóle nie występowały. Jest to także oznaką tego, że służby publiczne działają dobrze w tym względzie, ale pewnie także, tak jak pan poseł Kłopotek wspomniał, opatrzność Boża czuwa nad naszym krajem.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WaldemarAndzel">Mam pytanie do pana ministra: Czy to dobrze, że tak wiele służb zajmuje się przeciwdziałaniem aktom terrorystycznym? Chciałbym także stwierdzić, że nie można tego problemu bagatelizować, bo jest to bardzo ważny problem, ale nie można też popadać w skrajności, tak jak występujący tu posłowie Platformy Obywatelskiej i SLD, i ciągle straszyć tym naszego społeczeństwa. Mam pytanie: Czy państwo zajmuje się zabezpieczeniem przed aktami terrorystycznymi zbiorników wody pitnej, mostów i wiaduktów, linii energetycznych?</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WaldemarAndzel">Panie Ministrze! Czy państwo powinno zwiększyć nakłady finansowe na cele, które nas zabezpieczają przed aktami terrorystycznymi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Paweł Olszewski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PawełOlszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pan minister powiedział, że nie ma zagrożenia terrorystycznego w Polsce, a w 2004 r. brytyjski wywiad wymienił Polskę, obok Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Izraela, Japonii, w piątce najbardziej narażonych na ataki terrorystyczne krajów. Wiemy doskonale, że są dwa cele podstawowe ataków terrorystycznych: miękkie i twarde. O ile te twarde, typu: ambasady, lotniska etc., są w miarę, mam nadzieję, zabezpieczone, o tyle te miękkie cele wymagają wiele uwagi. I tu nasuwa się pytanie: Czy mają państwo plan, strategie dotyczące kompleksowego zabezpieczenia właśnie tych celów?</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PawełOlszewski">Co więcej, mamy problem, jak pan minister doskonale wie, aczkolwiek może pan nie podzielać mojego zdania, z dużą niekompetencją szczególnie w kwestii wywiadu, z panem Antonim Macierewiczem na czele, który nie gwarantuje odpowiedniego zabezpieczenia przepływu informacji i zapobiegania aktom terrorystycznym. To jest jedna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PawełOlszewski">Druga kwestia. Pan, panie ministrze, wiele mówił o współpracy międzynarodowej. Życzyłbym sobie, żeby ta współpraca była nieco lepsza aniżeli jest w sferze polityki. Od dłuższego już czasu jest przedłożony w druku sejmowym projekt ustawy ratyfikującej konwencję Rady Europy w sprawie zwalczania terroryzmu i niestety nic się w tej kwestii nie dzieje. A jest to niezwykle ważny akt prawny, który ma na celu zacieśnienie współpracy między krajami celem zapobiegania terroryzmowi. I stawiam pytanie w tym zakresie: Jak pan minister się odnosi do tak przewlekłego trybu prac nad tym projektem? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo. Za dyscyplinę również, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Zbyszka Zaborowskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#JanuszDobrosz">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#JanuszDobrosz">W takim razie pan poseł Lech Kuropatwiński, Samoobrona, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#LechKuropatwiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Omawiamy bardzo ważny problem bezpieczeństwa państwa i obywateli w kontekście działań terrorystycznych. Kiedy w IV kadencji przewodniczący Samoobrony Andrzej Lepper i klub Samoobrony mówili jednogłośnie: nie wysyłajmy żołnierzy do Iraku, bo to nie nasza wojna, wtedy Platforma Obywatelska, SLD, PSL, Unia Pracy popierały byłego prezydenta, popierały rząd Millera i wysłały naszych żołnierzy, wspaniałych żołnierzy. Prominentny polityk Platformy mówił, że mamy takich żołnierzy, którzy mogą walczyć i latać nawet na wrotach.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Andzel: Na drzwiach.)</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#LechKuropatwiński">Wielu z nich nie wróciło. Szkoda, bo w niektórych rodzinach zabrakło dziś ojca rodziny. Dziś zapomnieli o tym i wypowiadają słowa krytyczne, mówią, że Polska jest zagrożona terroryzmem, zagrożeni są obywatele. Panie ministrze, czy i w jakim obszarze istnieje zagrożenie obywateli Polski? Mam kolejne pytanie do pana ministra. Panie ministrze, strajki i blokady są wpisane w statutach związków zawodowych. Chciałbym zapytać pana ministra, znanego prawnika: Czy komendant Policji powiatowej w Wąbrzeźnie powinien wnosić sprawy do sądu? Toczy się 60 procesów przeciwko rolnikom, którzy są karani po 50, 100 zł, karami, naganami. Jak to się dzieje, że rolnicy stają się przestępcami, mimo że prokurator umorzył sprawę doniesienia Policji? Myślę, że komendant Wąbrzeźna nie potraktował tego zdarzenia jako terrorystyczne i dlatego karze rolników. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Zbyszek Zaborowski. Jest pan poseł usprawiedliwiony, bo był pan na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych, tak więc to nie był żaden... Proszę, panie pośle, tym razem się streszczać i nie przekraczać dwóch minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#ZbyszekZaborowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#ZbyszekZaborowski">Z wystąpienia pana ministra, a także pana posła Jędrzeja Jędrycha wynikało, że w Polsce jest w zasadzie bezpiecznie, nie ma w każdym razie zagrożeń terrorystycznych bezpośredniej natury. Moje pytanie dotyczy oceny realnych zagrożeń i ewentualnie faktów, które się ostatnio pojawiły. Czy minister spraw wewnętrznych może cokolwiek powiedzieć na temat potencjalnych zagrożeń, bo z informacji wynikało, że takowych zagrożeń faktycznie nie ma? Kolejna kwestia zasadniczej natury. Ewentualne zagrożenie atakiem terrorystycznym wiąże się z naszą aktywną działalnością międzynarodową, przede wszystkim z misjami w Iraku i w Afganistanie. W toku działań wojskowych nasi sojusznicy podejmują rozmaite akcje, w tym bombardowanie. Ostatnio media informowały o tragedii dwóch wiosek afgańskich, w których zginęło 170 cywilów. Od początku roku w Afganistanie zginęło 600 cywilów. To z pewnością nie buduje zaufania ani atmosfery zrozumienia w społeczeństwie afgańskim, a w konsekwencji może spowodować, że pojawi się zwiększona chęć odwetu. Kolejna kwestia z tym związana to charakter misji polskich żołnierzy. Do tej pory unikaliśmy bezpośredniego zaangażowania w walkach. Dzisiaj mandat polskich żołnierzy w Afganistanie jest w zasadzie niczym nieograniczony. Czy to jest słuszna polityka, panie ministrze, czy potrzebne nam jest firmowanie akcji i zadań, na których formułowanie nie mamy bezpośredniego wpływu? Strategia ani taktyka działania wojskowego w Afganistanie nie jest z nami konsultowana, nie jest uzgadniania. Możemy w związku z tym w przyszłości ponosić tego konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Mirosław Pawlak.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#JanuszDobrosz">Informuję Wysoką Izbę, że kolejna grupa posłów przekroczy już czas, ale do końca będziemy się kierować hierarchią klubową i zakończymy zadawanie pytań. Po prostu czas się wyczerpał.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Mirosław Pawlak, PSL.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MirosławPawlak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#MirosławPawlak">W obecnym stanie prawnym brak jest jednego organu koordynującego wszystkie działania na wypadek sytuacji kryzysowej w państwie. Czy w przypadku ewentualnego ataku terrorystycznego dowódca Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej będzie mógł podjąć działania z lądu i powietrza w celu przeciwdziałania atakom oraz jaki będzie udział Policji i który organ w obecnym stanie prawnym będzie właściwy do jej użycia i koordynowania działań? Pytanie drugie: Jak kształtuje się stan zapasów leków i środków opatrunkowych na przykład w centralnej składnicy w Zdunach, skąd dochodzą niepokojące wieści. Można o tym przeczytać również w Internecie. I pytanie ostatnie: Czy na wypadek sytuacji, nad którą debatujemy, rząd już dzisiaj posiada awaryjny plan zabezpieczeń ujęć wody w wielkich aglomeracjach oraz na ile on będzie, o ile w ogóle, skuteczny? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle, również za precyzję pytań, bardzo odpowiadającą temu punktowi porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Seligę z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#DariuszSeliga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Zarówno pan, jak i minister Stasiak w koordynacji działań antyterrorystycznych korzystacie z najlepszych, światowych rozwiązań i doświadczeń. W związku z tym moje pytanie jest następujące: Czy te doświadczenia schodzą też szczebel niżej, do wojewodów czy też prezesów strategicznych spółek, bo mamy przecież z ostatnich dni przykład Bełchatowa, gdzie w biały dzień młodzi ludzie dostają się na teren największej elektrowni w Europie i robią happening? Mam więc pytanie: Czy pan minister przewiduje specjalne seminaria dla prezesów takich spółek strategicznych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Damian Raczkowski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#DamianRaczkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chociaż termin „terroryzm” istnieje od wieków, to w ostatnich latach nieco zmieniło się jego znaczenie, pojawił się nowy nurt, w którym do osiągnięcia celów politycznych wykorzystywane są hasła religijne, a bezwzględnego okrucieństwa dokonuje się w imię Boga. Ów nowy nurt charakteryzuje się tym, że działania podejmowane są bez uprzedzenia, a poza tym skierowane są wobec przypadkowego tłumu i zsynchronizowane. Okrucieństwo nie zna granic, często ofiarami są dzieci. Zupełnym novum w Europie jest to, że terroryzm nurtu islamskiego to często terroryzm samobójczy, którego Europa wcześniej nie znała. To niezwykle utrudnia z nim walkę, brakuje w Polsce odpowiedniej edukacji społecznej na wypadek wystąpienia ataku terrorystycznego. Wystąpienie takiego ataku przeciwko Polsce jest bardzo prawdopodobne w kontekście naszego zaangażowania w Iraku i przewidywanej instalacji tarczy antyrakietowej. Nie wiadomo, po co powstaje, kiedy i w jaki sposób. Polska co prawda nie jest dziś dla terrorystów dostatecznie atrakcyjna, ale może się to zmienić z dnia na dzień. Terroryzm należy traktować jako metodę działania, bez wnikania w ideologię. Potencjalny atak wymierzony w Polskę będzie najprawdopodobniej przygotowany poza granicą naszego państwa. Walka powinna zatem przebiegać na czterech płaszczyznach: dyplomatycznej, militarnej, wywiadowczej i policyjnej. Powinna się zdaniem ekspertów składać z pięciu elementów: rozpoznania, prewencji, zwalczania, ograniczania skutków i koordynacji. I tutaj mam pytanie: Dlaczego w Polsce brak jest jakiegokolwiek programu prewencyjnego oraz odpowiedniego ustawodawstwa i właściwej koordynacji służb? Mamy sześć ciał kolegialnych, których zadaniem jest koordynacja działań na wypadek ataku terrorystycznego, przy czym nie są one skoordynowane między sobą. Sądzę, że warto rozważyć stworzenie jednej, centralnej jednostki antyterrorystycznej, która reagowałaby w przypadku zagrożenia. Jako państwo mamy sporo wiedzy i dużo mniej umiejętności, a nie mamy zupełnie doświadczenia. Miejmy nadzieję, że wspomnianego doświadczenia nie będziemy musieli nigdy nabywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym zapytać: Jak pan ocenia współdziałanie służb państwowych ze służbami podmiotów gospodarczych, które prowadzą zakłady o znaczeniu strategicznym, takie jak: bloki energetyczne, lotniska, ujęcia wody czy stopnie wodne? Czy dzisiaj to współdziałanie służb z zarządami tychże podmiotów uznaje pan za właściwe? Przykłady z ostatnich dni nie najlepiej świadczą o właściwym zabezpieczeniu tychże obiektów. Po drugie, chciałbym zapytać o współdziałanie naszych państwowych służb ze służbami innych państw w zakresie zwalczania terroryzmu. Mam na myśli nie tylko państwa NATO. Czy z innymi państwami, na przykład z Rosją, władze publiczne, państwowe współpracują w zwalczaniu terroryzmu? I trzecia kwestia, o której pan minister wspominał, mówiąc, iż jest to bardzo ważne w wyprzedzaniu terrorystów, to jest współpraca ze społeczeństwem. Również ostatnie przykłady medialne pokazują, iż jest pewne lekceważenie przez tych, którzy otrzymują takie sygnały od obywateli, podjęcia się ewentualnego sprawdzenia, czy te sygnały są właściwe. Takie działanie służb powoduje, iż znaczna część obywateli staje się obojętna. W związku z powyższym moim zdaniem należałoby uczulić służby publiczne na takie informacje od obywateli, żeby działania mimo wszystko były podejmowane.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#TadeuszTomaszewski">W tym kontekście chodzi również o współdziałanie z częścią społeczeństwa obywatelskiego, czyli z organizacjami pozarządowymi. Czy rząd w ramach programu, o którym pan mówił, edukacji związanej z przeciwdziałaniem terroryzmowi podejmie również współdziałania z organizacjami pozarządowymi, na przykład ogłaszając stosowne konkursy na te zadania w roku bieżącym i w latach następnych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Szymańczyka, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#LechSzymańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy prawdą jest, jak informuje jeden z dzisiejszych dzienników, że w dniu wczorajszym do wszystkich komend Warszawy i okolic został wysłany telegram z elitarnej jednostki do walki z terrorem kryminalnym Komendy Stołecznej Policji, zajmującej się najpoważniejszymi przestępstwami takimi jak zamachy bombowe, zabójstwa czy porwania dla okupu, z wydanym podległym jednostkom poleceniem zbierania i dostarczania do wydziału terroru wszelkich informacji dotyczących pracowników służby zdrowia i środowisk ich popierających, powodujący uruchamianie przez policję osobowych źródeł informacji?</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#LechSzymańczyk">Panie Ministrze! Jeżeli jest to prawda, to pytam się, czy protest pielęgniarek i lekarzy upominających się o godne wynagrodzenie za wykonywaną pracę jest zdaniem rządu największym zagrożeniem terrorystycznym dla państwa i może grozić atakiem terrorystycznym.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#LechSzymańczyk">Pytanie drugie. A może rząd nie wie, co z tym protestem ma zrobić, i uruchomił elitarną jednostkę do walki z terrorem, aby inwigilować to środowisko, a informacje wykorzystać w negocjacjach?</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#LechSzymańczyk">I ostatnie pytanie. Jakie zagrożenie dla państwa niesie instalacja tarczy antyrakietowej i czy tylko z krajów tzw. zbójeckich? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Andrzeja Grzyba, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#AndrzejGrzyb">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Panie Ministrze! O tym, że Polska znajduje się w strefie potencjalnych zagrożeń, oczywiście nie musimy się przekonywać, ale istotne byłoby dla Wysokiej Izby, jak również, sądzę, dla opinii publicznej, abyśmy wiedzieli, skąd te potencjalne zagrożenia są najbardziej realne czy największe. Oczywiście chcielibyśmy ich uniknąć. Czy to wynika z polskiej misji w Iraku, czy z polskiej misji w Afganistanie? Chociażby wspomniane fakty, które zostały również dzisiaj przytoczone, niewątpliwie nie budują dla sił sprzymierzonych, które są tam obecne, pozytywnego wizerunki.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#AndrzejGrzyb">Czy wynika to też na przykład z procesu migracji? Proces ten oczywiście będzie miał zupełnie inną dynamikę od momentu, kiedy Polska wejdzie w strefę Schengen. Wydaje się, że warto byłoby przedstawić Wysokiej Izbie, które z tych potencjalnych, wymienionych przeze mnie, ale również niewymienionych, faktów, zdarzeń czy sytuacji, które mają miejsce w świecie, wpływają na polskie zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#AndrzejGrzyb">Po drugie, Polska w chwili obecnej jest krajem, z którego migruje wielu obywateli i są bardzo duże skupiska tych obywateli w różnych krajach Europy, na przykład Wielka Brytania, Irlandia. Czy również w tym zakresie mamy rozpoznanie, czy te środowiska, duże skupiska polskich obywateli, którzy emigrują za pracą, nie są potencjalnie narażone na zagrożenia, nie z tytułu tego, co wynika z zagrożenia danego kraju, w którym oni pracują, ale z tytułu pochodzenia naszych obywateli?</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#AndrzejGrzyb">Kolejna kwestia to zaangażowanie obywatelskie w przeciwdziałanie procesowi zagrożeń terrorystycznych. Wydaje się, że w tej sprawie mamy bardzo wiele do zrobienia, ponieważ nie mamy systemu obrony terytorialnej kraju. Instytucje cywilne, które podlegają samorządom, w chwili obecnej są predestynowane raczej do zwalczania lokalnych zagrożeń, natomiast nie włączyliśmy, jak sądzę, społeczeństwa obywatelskiego w system zwalczania zagrożeń o charakterze właśnie globalnym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#JanuszDobrosz">Niestety na tym lista musi zostać zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#JanuszDobrosz">Informuję, że do głosu w dyskusji i do pytań zgłosili się: pan poseł Wojciech Szarama, pan poseł Stanisław Wziątek, pan poseł Jan Łączny, pan poseł Tomasz Latos, pan poseł Wojciech Wilk, pani poseł Alina Gut, pani poseł Stanisława Okularczyk, pan poseł Stępkowski, pan poseł Jerzy Zawisza i pan poseł Grzegorz Skwierczyński.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#JanuszDobrosz">Mówię „niestety”, bo mamy określony regulamin. Jeszcze raz taka prośba, bo mam wrażenie, iż zdążylibyśmy z całą tą listą, gdyby nie było tak, że część posłów nie mieści się w 2 minutach i znacznie przekracza czas zadawania pytań, a przecież takie kwestie można skoordynować wewnątrz własnego klubu, po prostu to, kto jakie pytanie zadaje. Ja nie mówię o posłach niezależnych, bo to jest oczywiście trudniejsze, ale w ramach klubu można się wewnętrznie skoordynować i wtedy wszyscy mogliby zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#JanuszDobrosz">W takim razie proszę o odpowiedź pana ministra spraw wewnętrznych i administracji Janusza Kaczmarka.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JanuszKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na wstępie powiedzieć, że na część pytań odpowiem pisemnie, albowiem nie starczy czasu na tak szczegółowe pytania, chociaż mam wrażenie, że gdyby niektórzy z państwa wysłuchali się w całości mojego wystąpienia, to niektórych pytań w ogóle by nie było. Mam też wrażenie, że w stosunku do niektórych pytań znalazłem się jak w tym dowcipie: Panie doktorze, cierpię na zaniki pamięci. Od kiedy? Co od kiedy?</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#JanuszKaczmarek">Drodzy państwo, jeżeli chodzi o współpracę, to ta współpraca jest. Jest ona bieżącą współpracą, również w ramach grup roboczych poszczególnych służb. Na przestrzeni ostatnich 2 miesięcy zawarliśmy szereg umów o charakterze międzynarodowym, które zawierają również elementy zwalczania terroryzmu. Przypomnę: z Gruzją, Ukrainą, Włochami, Arabią Saudyjską - w przygotowaniu jest umowa z Azerbejdżanem - czy też w zeszłym roku z Armenią.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o kwestie związane z informacją, to chcę powiedzieć, że kiedy mówiłem o tych 40 ankietowanych osobach, chodziło o badania, które były robione w 2004 r. Sądzę, że dzisiaj procent osób, które chętnie byłyby zaangażowane we współpracę, byłby zdecydowanie większy, albowiem jest szereg konferencji, które były prowadzone również w tym zakresie jeszcze wówczas, kiedy byłem prokuratorem krajowym, ale też w Policji.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#JanuszKaczmarek">Zwrócę też uwagę na fakt, że wprowadziliśmy program „Bezpieczne miasta”. To program, który przewiduje również edukację w tym zakresie, to program, który przewiduje współpracę nie tylko organów takich jak Policja, wojewodowie, ale również samorządy. Jednocześnie jest to program, który ma edukować w zakresie terroryzmu, tak żeby ta informacja doszła nie tylko do społeczeństwa, ale w pewnym minimalnym stopniu też do szkół, do dzieci, żeby i tam już te informacje były.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#JanuszKaczmarek">Panie pośle, widzę wielką znajomość literatury polskiej, ale jeżeli chodzi o kwestie pewnych zapisów, odsyłam do poszczególnych przepisów. To minister spraw wewnętrznych i administracji, jak również minister koordynator w tym zakresie, w którym nadzoruje swoje służby, mają pełne uprawnienia w zakresie zwalczania przestępczości terrorystycznej. Z kolei BBN to ta formacja, która ma charakter analityczny, opiniotwórczy, a w związku z powyższym nie występuje w przepisach jako ta, na którą taki obowiązek został nałożony.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#JanuszKaczmarek">Ja bardzo się cieszę, że szef BBN ma pomysły, które mogą pomóc w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej, jak i zwalczaniu terroryzmu. Rozmawiamy o tym niejednokrotnie, ale odbywa się to tylko w zakresie pomocowym. I tyle, jeżeli chodzi o tę sferę.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o tarczę - to bardzo często powtarzające się pytanie - istotą jest nie wróżenie z fusów, ale dokonywanie całościowych i analitycznych ocen tejże problematyki. Dopiero poprzez pryzmat takich analiz... A te analizy są wykonywane, zapewniam państwa, nie tylko przez nasze służby, ale również przez służby zewnętrzne i wymiana informacji w tym zakresie jest, rzekłbym, na co dzień.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#JanuszKaczmarek">Słusznie pan poseł poruszył problematykę powodzi, która w niezbyt dużym stopniu, ale w zakresie zarządzania kryzysowego łączy się z szeroko pojętym elementem kryzysowym. To właśnie ten rząd opracował projekt związany z przeciwdziałaniem powodziowym, jeżeli chodzi o rzekę Odrę. To ten rząd podpisał 11 maja umowę o uruchomieniu pieniędzy na ten program, o stworzeniu zbiornika suchego w Raciborzu, o modernizacji wrocławskiego węzła przeciwpowodziowego. To jednocześnie ten rząd przedstawił wczoraj koncepcję, a jest to koncepcja przygotowana przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, w zakresie działania przeciwpowodziowego, jeżeli chodzi o dorzecze górnej Wisły.</u>
          <u xml:id="u-177.9" who="#JanuszKaczmarek">Natomiast jeżeli chodzi o sferę migracji, muszę państwa poinformować szanowni państwo, panie marszałku, Wysoka Izbo, że istnieje Międzyresortowy Zespół do Spraw Migracji, który ma dokonywać oceny przez pryzmat tego, ile osób wyjechało z Polski w celach zarobkowych, ale również oceniać, kogo wpuścić do Polski, albowiem jest wiele państw, które spoglądają na Polskę jako na kraj, który może przysporzyć im pieniędzy, kraj, w którym można się osiedlić; trzeba dokonać takiej oceny. Wcześniej takiego zespołu nie było. Mimo otwarcia granic już parę lat temu nikt takiego zespołu nie powołał. Ma on charakter międzyresortowy, bo musimy sobie odpowiedzieć na te pytania również w zakresie bezpieczeństwa. Jeżeli wyrazimy zgodę na jakieś państwo, na to, żeby weszło ze swoimi obywatelami, weszło ze swoimi firmami, co w związku z powyższym może nas czekać w zakresie bezpieczeństwa. Z jednej strony rynek pracy, ale z drugiej strony sfera bezpieczeństwa, jak najbardziej istotna.</u>
          <u xml:id="u-177.10" who="#JanuszKaczmarek">Nie ukrywam, że jeżeli chodzi o Schengen, powinniśmy mówić w tym zakresie jednym głosem, by termin ten został dochowany. Każdy termin, który został przyjęty przez Polskę w zobowiązaniu, na razie jest dochowywany. W związku z powyższym powiedziałbym, że wypowiedzi, w których podaje się w wątpliwość nasze wejście i korzystanie z dorobku Schengen, zainteresują naszych oponentów, a takich też mamy za granicą. Nie dalej jak dwa miesiące temu na spotkaniu ministrów spraw wewnętrznych i administracji w Warszawie na nasze, konkretnie moje, zaproszenie przedstawiciele nowych państw członkowskich podjęli deklaracje, że termin 31 grudnia 2007 r. będzie dochowany, nie będzie opóźnień, a mamy pełną wolę skorzystania z tego dobrodziejstwa.</u>
          <u xml:id="u-177.11" who="#JanuszKaczmarek">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Jeżeli chodzi o sferę telefonu 112. Również i w tym zakresie jest powołany zespół, który zajmuje się wyłącznie tą problematyką. Ministerstwo spraw wewnętrznych przyjęło na siebie zobowiązanie, by najdalej do końca sierpnia przygotować nowelizację i w ramach ustawy Prawo telekomunikacyjne przedstawić zagadnienie związane właśnie z telefonem 112.</u>
          <u xml:id="u-177.12" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o pojęcie terroryzmu. Pojęcie to w zakresie definicji jest wyłącznie w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Jest to pojęcie wielorakie, odsyłam jednak do Kodeksu karnego, który zawiera pojęcie przestępstwa o charakterze terrorystycznym i to pojęcie zdefiniowane w części materialnej Prawa karnego daje możliwości działania na niwie przestępczości w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-177.13" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o kontakty Polaków, muszę powiedzieć, że są monitorowane kontakty z grupami terrorystycznymi, ale jest to sfera, która wykracza poza publiczną debatę.</u>
          <u xml:id="u-177.14" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o to, gdzie może nastąpić atak, nie ma takiego pojęcia, jak obiekty, które mogą być bardziej bądź mniej niebezpieczne. Oczywiście można dokonywać oceny ekonomicznej i skutków medialnych, bo grupy terrorystyczne również i tym się kierują, a związku z powyższym taki atak może być wszędzie. Jeżeli chodzi o płot, odsyłam do ministra budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-177.15" who="#JanuszKaczmarek">Straże i współpraca. Oczywiście są obiekty, które są monitorowane przez straże przemysłowe oraz przez specjalnie uzbrojone formacje ochronne, tzw. SUFU, i są to formacje pod nadzorem policji. Jeżeli chodzi o sprzęt, warto dodać, że to dzięki też państwu, parlamentarzystom, udało się uchwalić ustawę modernizacyjną, która została przedstawiona przez obecny rząd, i pozwala ona na zakup sprzętu. Po raz pierwszy mamy do czynienia, powiedziałbym, z urodzajem, nadwyżką pieniędzy, chodzi o to, by je skonsumować, zakupić sprzęt. Sądzę, że w ciągu trzech lat, a na taki okres ta ustawa przewiduje możliwości zakupów, sytuacja w zakresie tego sprzętu diametralnie się polepszy.</u>
          <u xml:id="u-177.16" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o koncepcję, o której mówiłem z ministrem koordynatorem, ona musi być stworzona wspólnie, albowiem ministrowi spraw wewnętrznych i administracji podlegają pewne służby, a ministrowi koordynatorowi, w ramach koordynacji i nadzoru, również pewne służby. Natomiast jest to koncepcja, w której ostoją będzie międzyresortowy zespół, którego przewodniczącym jest minister spraw wewnętrznych i administracji. A zatem przedstawiałem państwu w swoim wystąpieniu tylko te elementy, które mają wpłynąć na zacieśnienie tej współpracy, chodzi o codzienne monitorowanie i koordynację w tym zakresie, by ta wiedza mogła być przekazywana codziennie. Jednocześnie to pan poseł podkreślił, że nie ma żadnego problemu pokoju czy lokalizacji. Ta sfera jest powierzona ministrowi spraw wewnętrznych i administracji. To on jest zobowiązany, żeby od strony zabezpieczenia kadrowego, technicznego czy też całej logistyki zadbać o te elementy, a nie Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, o czym wspomniałem, aczkolwiek pomysły, które powstają w tym biurze dzięki intensywnemu działaniu szefa tego biura, są nam pomocne.</u>
          <u xml:id="u-177.17" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o kwestie związane z działalnością ministra sprawiedliwości, proszę o kierowanie tam pytań, aczkolwiek powiem, że jest komórka w Prokuraturze Krajowej, podległa bezpośrednio prokuratorowi krajowemu, Biuro ds. Przestępczości Zorganizowanej, i w ramach tej komórki sfera terroryzmu również jest monitorowana.</u>
          <u xml:id="u-177.18" who="#JanuszKaczmarek">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Pozwoli pan, że nie będę wypowiadał się na temat opatrzności boskiej.</u>
          <u xml:id="u-177.19" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o ilość służb, które zajmują się sferą terroryzmu, identycznie jest w innych krajach. Istotą nie jest liczba służb, ale koordynacja pomiędzy tymi służbami. To jest ważniejsze, ponieważ każda ze służb w ramach ustawy, w ramach swoich zadań, a służby te wymieniłem, ma również sferę związaną z terroryzmem.</u>
          <u xml:id="u-177.20" who="#JanuszKaczmarek">Jeśli chodzi o konwencję Rady Europy o zapobieganiu terroryzmowi, z MSWiA konwencja ta została przekazana w ramach ratyfikacji do MSZ 1 marca br., 20 kwietnia 2007 r. trafiła wraz z drukiem nr 1687 do Sejmu. Sądzę, że tutaj byłaby większa wiedza niż w naszym resorcie.</u>
          <u xml:id="u-177.21" who="#JanuszKaczmarek">Co do naszego udziału w niektórych przedsięwzięciach międzynarodowych, pozwolę sobie powiedzieć, że obojętność jest sprzymierzeńcem wroga, sprzymierzeńcem terroryzmu. Musimy brać udział w wielkiej koalicji antyterrorystycznej, bo inaczej w tym zakresie znajdziemy się w izolacji międzynarodowej, jeżeli nie będziemy pokazywać, że nie tylko mówimy, ale i działamy.</u>
          <u xml:id="u-177.22" who="#JanuszKaczmarek">Jeżeli chodzi o wojewódzkie centra zarządzania kryzysowego, wszystkie informacje, wszystkie zarządzenia, które dotyczą tej sfery, są przekazywane do wojewodów, przy których takie centra się znajdują, i tam informacje te są wykorzystywane.</u>
          <u xml:id="u-177.23" who="#JanuszKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konkludując, odnosząc się również do sfery tzw. terroryzmu twardego i miękkiego, pozwolę sobie na pozostałe nurtujące państwa pytania odpowiedzieć w takim zakresie, w jakim są one związane z informacją, którą przedstawiłem, pomijając natomiast sfery, które nie łączą się z tą informacją, z terroryzmem, mimo że staraliście się, szanowni państwo, przedstawić, że w niektórych aspektach można połączyć pewne zagadnienia z terroryzmem.</u>
          <u xml:id="u-177.24" who="#JanuszKaczmarek">Dodam tylko jeszcze jedno. Zwróciłem się do komendanta głównego Policji o informację dotyczącą pisma, które zostało skierowane przez komendanta stołecznego Policji. Nie jest to żadna inicjatywa rządowa, są to wyłącznie działania policyjne. Natomiast jeśli chodzi o zakres tych działań oraz o zapotrzebowanie komendanta stołecznego, z takim zapytaniem zwróciłem się do komendanta głównego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#JanuszDobrosz">Myślę, że ten punkt cała Wysoka Izba potraktowała odpowiedzialnie. Tak ważna problematyka powinna być rozpatrywana w takiej atmosferze.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#JanuszDobrosz">Wypowiedź pana ministra kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#JanuszDobrosz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 18., 19., 20. i 35. porządku dziennego: 18. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (druk nr 1302). 19. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 1834). 20. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 1855). 35. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym (druk nr 1931).</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Cezarego Grabarczyka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy zawartego w druku nr 1302.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! To dobrze, że rząd przysłuchuje się tak ważnej debacie, która dotyczy konstytucji. Konstytucja to przecież najważniejszy akt prawny w państwie. To ustawa nie zwyczajna, ale zasadnicza, ustawa, która określa ustrój państwa.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#CezaryGrabarczyk">Dobrze, gdy ustrój jest stabilny. Dobrze, gdy konstytucja nie podlega ciągłym zmianom. Często przywołujemy konstytucje, które obowiązują bardzo długo. Najstarsza - ponad dwieście lat - jest konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki. W Europie wskazujemy na obowiązującą sto kilkadziesiąt lat konstytucję Belgii. Polska konstytucja obowiązuje dopiero dziesięć lat i była już nowelizowana. Ale też trwałość konstytucji nie jest wartością bezwzględną. Jeżeli normy zawarte w ustawie zasadniczej nie pozwalają na prawidłowy rozwój państwa, na właściwe kształtowanie demokracji, warto konstytucję zmieniać.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#CezaryGrabarczyk">Platforma Obywatelska wraz z posłami z klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawia dziś projekt ustawy zmieniający konstytucję. Projekt ten został poparty także przez posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, ale podpisy posłów z tego klubu wpłynęły już po złożeniu druku do laski marszałkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#CezaryGrabarczyk">Platforma Obywatelska proponuje, aby zmienić konstytucję w dwóch kwestiach. Pierwsza dotyczy wyeliminowania z parlamentu osób, które łamią prawo, które zostały prawomocnie skazane za popełnienie przestępstwa umyślnego ściganego z oskarżenia publicznego. W innej noweli proponujemy, aby Sejm zlikwidował immunitet i ograniczył go tylko do nietykalności poselskiej.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#CezaryGrabarczyk">Dzisiaj debatujemy nad pierwszym z tym projektów, aczkolwiek perspektywa kolejnej debaty nie powinna umykać Wysokiej Izbie, bo i jeden, i drugi projekt mają służyć naprawie państwa, Rzeczypospolitej, mają służyć odzyskaniu autorytetu przez Wysoką Izbę. To właśnie niskie notowania Sejmu w opinii publicznej spowodowały, iż posłowie wnioskodawcy zaczęli poszukiwać sposobu naprawy sytuacji. Musimy się zastanowić, co zrobić, aby Sejm, organ władzy ustawodawczej, odzyskał autorytet wśród obywateli.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#CezaryGrabarczyk">Przedłożona propozycja nowelizacji konstytucji ma dopomóc w odzyskaniu autorytetu przez jeden z dwóch organów władzy ustawodawczej. To, czy nam się uda, będzie zależało od tego, czy w Sejmie znajdzie się wystarczająca większość, aby dokonać zamiany konstytucji, czy Sejm znajdzie w sobie wystarczającą wolę polityczną, aby powiedzieć, iż w Sejmie i w Senacie nie ma miejsca dla tych, którzy lekceważą prawo i okazują to lekceważenie, łamiąc przepisy Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#CezaryGrabarczyk">Platforma Obywatelska i Polskie Stronnictwo Ludowe zaproponowały zmianę art. 99 konstytucji poprzez dodanie nowego ust. 3. Proponujemy wprowadzenie nowego przepisu, który określa, iż posłem i senatorem nie może być osoba karana za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego, a także osoba, która popełniła przestępstwo i wydano w stosunku do niej wyrok warunkowo umarzający postępowanie w sprawie przestępstwa umyślnego, jeżeli było ono ścigane z oskarżenia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#CezaryGrabarczyk">Skąd te dwa rozwiązania? Pierwsze wydaje się oczywiste. Badania opinii publicznej wykazują, iż 85% społeczeństwa chce, aby prawo było stanowione przez ludzi uczciwych. 85% chce, aby w ławach poselskich i senatorskich nie zasiadali przestępcy. To nie może umykać posłom i senatorom. Ta opinia, ten głos ludu, obywateli musi być wysłuchany. Powołuję się tu na badania przeprowadzone przez PBS w 2004 r., ich wyniki zostały opublikowane w „Rzeczpospolitej” w tymże roku. To bardzo ważne badania, bo tylko 8% respondentów wypowiedziało się, iż w ławach poselskich mogą zasiadać przestępcy. To znacząca mniejszość. 85% mówi „nie” dla tych, którzy łamią prawo. Oni nie mogą ustanawiać prawa dla innych. Oni nie mają moralnego prawa wyznaczać, w jaki sposób mają być stanowione normy, których mają przestrzegać inni obywatele.</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#CezaryGrabarczyk">Wysoka Izba przyjęła już podobne rozwiązanie. W Ordynacji wyborczej do Parlamentu Europejskiego w art. 9 ustanowiliśmy normę, iż prawo wybieralności, czyli bierne prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej przysługuje osobie, która nie była karana za przestępstwo popełnione umyślnie, ścigane z oskarżenia publicznego. Czyli Wysoka Izba określiła, iż eurodeputowanym nie może być ten, kto łamie prawo i za złamanie prawa został prawomocnie skazany przez sąd. Czy to jedyny przykład? Nie. Podobną normę wyznaczyliśmy dla samorządowców. W ordynacji samorządowej w art. 7, który określa prawo wybieralności, w ust. 2 ustanowiliśmy normę, iż nie mają prawa wybieralności osoby karane za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. Postanowiliśmy także, iż nie mają prawa wybieralności osoby, wobec których wydano prawomocny wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne w sprawie popełnienia przestępstwa umyślnego ściganego z oskarżenia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-179.9" who="#CezaryGrabarczyk">Wysoka Izbo, te przepisy były badane przez Trybunał Konstytucyjny, który orzekł, iż są one zgodne z konstytucją, nie naruszają art. 60, który mówi o dostępie do funkcji i stanowisk publicznych. Jednak mamy do czynienia z inną sytuacją, ponieważ przyjmując zmianę w konstytucji, określimy nowy wzorzec ustrojowy, nową normę konstytucyjną. Ale posłowie nie mają moralnego prawa zakreślać granic wybieralności dla eurodeputowanych, dla samorządowców, nie ustanawiając takich norm dla siebie. Dlatego wnioskodawcy przedstawiają ten projekt. Wnioskodawcy mają nadzieję, iż w polskim Sejmie, w polskim parlamencie znajdą się siły, które wprowadzą tą normę, niezwykle ważną z punktu widzenia etyki w polityce. I ta nowelizacja zostanie przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-179.10" who="#CezaryGrabarczyk">Chciałbym powiedzieć, że niektóre konstytucje zawierają podobne rozwiązania. Jedne zbliżają się do propozycji, jaka za chwilę będzie prezentowana, iż ustrojodawcy odsyłają do ustaw, które mogą przewidywać, iż w przypadku popełnienia określonych przestępstw prawo wybieralności nie przysługuje tym, którzy zostali za nie skazani. Ale są też rozwiązania zbliżone do tego, które prezentuję w imieniu wnioskodawców z Platformy i Polskiego Stronnictwa Ludowego, iż nie przysługuje prawo wybieralności osobom, jeżeli po wejściu w życie tych przepisów zostały one uznane za winne popełnienia przestępstwa. To pozwala na śmiałe decyzje, pokazuje, że inne państwa także bronią się przed patologią, że dostrzegły, iż ci, którzy łamią prawo, którzy przez to okazują lekceważenie dla systemu prawnego, nie mają moralnego prawa, aby określać zakres praw i obowiązków dla innych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-179.11" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Naprawę państwa czas zacząć. Ponieważ ryba psuje się od głowy, Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe proponuje zacząć naprawę państwa od siebie, od parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-179.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-179.13" who="#CezaryGrabarczyk"> Proponujemy, aby Sejm poparł rozwiązanie, które jest oczekiwane przez opinię publiczną, aby Sejm poparł zmiany, na które czeka społeczeństwo. Nie pozwólmy, by ci, którzy lekceważą prawo, stanowili normy dla innych obywateli. Dlatego wnoszę o poparcie przedłożonego projektu i skierowanie do Komisji Nadzwyczajnej, którą powołaliśmy na ostatnim posiedzeniu Sejmu. Dziękuję za uwagę. </u>
          <u xml:id="u-179.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-179.15" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Ludwik Dorn)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#LudwikDorn">Proszę o zabranie głosu pana posła Arkadiusza Mularczyka w celu przedstawienia uzasadnień projektów ustaw zawartych w drukach nr 1834 i 1855.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić projekt ustawy o zmianie konstytucji, druk nr 1834.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Celem przedstawionego projektu ustawy jest wprowadzenie do polskiej konstytucji, do polskiego ustawodawstwa przepisów, na podstawie których osoby skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego umyślne lub przestępstwo skarbowe tracą prawo do bycia wybieranymi do Sejmu albo też następuje wygaśnięcie ich mandatu posła lub senatora.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#ArkadiuszMularczyk">Powyższa zmiana wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa polskiego oraz jest niewątpliwie wyrazem wzmocnienia polskiej demokracji i kolejnym krokiem w tym kierunku. Polski parlament powinien być organem, w którego skład wchodzą jedynie osoby o nieposzlakowanej opinii, które nigdy wcześniej nie popadły w konflikt z prawem. Służba Rzeczypospolitej Polskiej w ramach sprawowania mandatu posła i senatora powinna bezwzględnie opierać się na poszanowaniu porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. Zachowanie parlamentarzysty polskiego w żaden sposób nie może godzić w dobre imię polskiego parlamentu, jak również w prawa chronione osób trzecich.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#ArkadiuszMularczyk">Państwo polskie nie może tolerować sytuacji, w której do parlamentu kandydują osoby skazane prawomocnymi wyrokami za przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego. Co więcej, ci parlamentarzyści nie powinni stanowić prawa, które sami wcześniej łamali. Brak właściwej reakcji na prawomocne skazanie parlamentarzysty w konsekwencji pociąga za sobą patologizację naszego życia publicznego i obniża autorytet Sejmu i całego państwa. Trudno pogodzić się z sytuacją, w której twórcami prawa, twórcami także zapisów karnych są osoby o przeszłości kryminalnej. Nie tylko z punktu widzenia społecznego, ale i moralnego taką sytuację należy uznać za niedopuszczalną.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#ArkadiuszMularczyk">Kwestia zakazu kandydowania do Sejmu i Senatu RP osób prawomocnie skazanych za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe, jak również sprawa wygaśnięcia mandatu parlamentarnego w sytuacji prawomocnego skazania jest już od dawna przedmiotem debaty publicznej i czas na stosowne rozwiązania legislacyjne. Niewątpliwie ogromny wpływ na wniesienie niniejszego projektu miała sytuacja, jaka kilka miesięcy temu powstała w polskim parlamencie, gdzie głosami stronnictw opozycyjnych wnioski prokuratora generalnego o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posłów wbrew faktom i wbrew dowodom zebranym w sprawie w toku postępowania karnego w pełni uzasadniającym podejrzenie popełnienia przestępstwa były bezzasadnie odrzucane. Takie zachowanie prowadzi do powstania w społeczeństwie poczucia braku równości wszystkich obywateli, braku równości obywateli, którzy nie zasiadają w parlamencie, z tymi, którzy w parlamencie zasiadają, i przekonania o braku takiej równości. Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej bezwzględnie domagają się, co potwierdzają badania opinii publicznej, aby mandat posła i senatora wykonywały wyłącznie osoby niekarane za przestępstwa umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub też przestępstwa skarbowe, a jeżeli poseł lub senator zostanie prawomocnie skazany za takie przestępstwo, to żeby sprawowany mandat bezwzględnie wygasał.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#ArkadiuszMularczyk">Sprawa ubiegania się o mandat posła lub senatora przez osoby skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwa nie została niestety uregulowana przez twórców obecnie obowiązującej ustawy konstytucyjnej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Ustawa zasadnicza w sposób wyczerpujący określiła przesłanki biernego prawa wyborczego do Sejmu i Senatu, nie przewidując żadnych środków zaradczych odnośnie do wspomnianego problemu. Dlatego musi być zmieniona ustawa zasadnicza, dlatego musi być zmieniona konstytucja. Konieczne jest sformułowanie przesłanek biernego prawa wyborczego, które musi mieć w konstytucji charakter wyczerpujący, a wprowadzenie ograniczenia prawa wybieralności do Sejmu i Senatu z powodu skazania za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe wymaga zmiany konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#ArkadiuszMularczyk">Dlatego też, powtórzę jeszcze raz, wnioskodawcy proponują, aby w art. 99 konstytucji dodać ust. 3, na podstawie którego stworzy się konstytucyjne podstawy do ograniczenia wybieralności z powodu prawomocnego skazania za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe. Umożliwi to zwykłemu ustawodawcy wprowadzenie do ustaw szczególnych odpowiednich ograniczeń w możliwości kandydowania do Sejmu i Senatu oraz sprawowania mandatu posła i senatora w odniesieniu do osób prawomocnie skazanych. Projektodawcy stoją bowiem na stanowisku, że niewskazane byłoby precyzowanie wprost w konstytucji ograniczeń biernego prawa wyborczego do Sejmu i Senatu, w sytuacji gdy analogiczne ograniczenia w ordynacji wyborczej do Parlamentu Europejskiego i ordynacji wyborczej do rad gmin, powiatów, sejmików zawarte są w ustawach zwykłych. Zachodzi zatem potrzeba skoordynowania przepisów konstytucji z ustawami zwykłymi, tymi ustawami, które regulują kwestie wyborów do wszelkich szczebli samorządu terytorialnego, jak również do Parlamentu Europejskiego. Projektodawcy uważają, że należy powiązać kwestię ustawy zasadniczej z ustawami zwykłymi. Należy także powiązać ze sobą utratę i wygaśnięcie mandatu posła i senatora z utratą prawa wybieralności z powodu prawomocnego skazania za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#ArkadiuszMularczyk">Projektodawca, co jest niezwykle istotne - tym różni się ten projekt od projektu przedstawionego wcześniej przez posła Platformy Obywatelskiej - zakłada, że ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednakże art. 99 ust. 3 dotyczyć będzie wyborów do Sejmu i Senatu kadencji rozpoczynających się po wejściu w życie niniejszej ustawy oraz do posłów i senatorów tych kadencji, ponieważ niewątpliwie gdybyśmy przyjęli, iż to rozwiązanie wchodzi w życie w tej kadencji, budziłoby to wątpliwości co do zgodności z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-181.8" who="#ArkadiuszMularczyk">Reasumując, ratio legis projektowanych rozwiązań zasługuje na powszechną akceptację Sejmu. Stoi za tą inicjatywą niewątpliwie troska o dobre imię polskiego parlamentu, polskiego państwa. Projekt ten ponadto, jak już powiedziałem wcześniej, wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniu społecznemu i służy słusznym żądaniom, ażeby w polskim parlamencie zasiadali posłowie i senatorowie, którzy są osobami o nieposzlakowanej opinii i nieskazitelnego charakteru.</u>
          <u xml:id="u-181.9" who="#ArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Proszę o przekazanie niniejszego projektu do komisji konstytucyjnej, która zajmie się jego rozpatrzeniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#LudwikDorn">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Sawickiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy zawartego w druku nr 1931.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#MarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego PSL zaprezentować projekt ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#MarekSawicki">Pragnę nadmienić, że jest to trzecia próba Polskiego Stronnictwa Ludowego dotycząca uporządkowania spraw związanych z wyborem posłów, senatorów, prezydenta, z powierzaniem najwyższych stanowisk w państwie osobom, które niestety w wielu wypadkach są skazane prawomocnym wyrokiem karnym.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#MarekSawicki">Chcę także gorąco podziękować niezależnym mediom...</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Piotr Szarama: Którym?)</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#MarekSawicki">...w Rzeczypospolitej Polskiej za to, że co najmniej od roku po reorganizacji służb specjalnych projekt Polskiego Stronnictwa Ludowego uznają za ściśle tajny, poufny, dzięki czemu nie przebił on się w żadnych mediach. Ba, we wczorajszych zapowiedziach, przedwczorajszych także, mamy do czynienia z informacją, że oto tylko jedynie słuszny klub PiS-u chce pozbyć się przestępców z życia publicznego i że w tej sprawie aktywnie uczestniczy Platforma Obywatelska, choć oczywiście przedstawiciel Platformy Obywatelskiej wspomniał, że stosowny projekt zmiany konstytucji był także sygnowany, podpisywany, przez Polskie Stronnictwo Ludowe, za co gorąco dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#MarekSawicki">Chcę także podziękować marszałkowi Rzeczypospolitej, obecnemu, bo trudno dziękować poprzedniemu, za to, że po roku projekt Polskiego Stronnictwa Ludowego mógł ujrzeć światło dzienne. To rzeczywiście jest wielki wysiłek. Chcę również zwrócić uwagę sprawozdawcy czy wnoszącemu projekt w imieniu Prawa i Sprawiedliwości, że oto Prawo i Sprawiedliwość po dwóch latach rządzenia zdecydowało się na to, żeby rzeczywiście w najwyższych organach państwa nie zasiadali przestępcy, i że proponuje stosowne regulacje. Ale tak naprawdę nie słowa, a czyny są ważne i przecież nic nie stoi na przeszkodzie, żeby Prawo i Sprawiedliwość, panie pośle Mularczyk, dzisiaj nie sprawowało władzy z przestępcami. Nie trzeba żadnych zmian prawnych, wystarczy dobra wola,...</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#MarekSawicki">...dobra wola premiera Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#MarekSawicki">Przechodząc do prezentacji projektu i jakby wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pana premiera, powszechnie znanemu wszystkim obywatelom Rzeczypospolitej obrzydzeniu pana premiera i wstrętowi do osób skazanych, Polskie Stronnictwo Ludowe proponuje ustawę kompleksowo zmieniającą kryteria, których spełnienie jest wymagane wobec osób, które pretendują do najwyższych funkcji i stanowisk w państwie. Uchwalenie proponowanych zmian będzie możliwe, jeżeli oczywiście w Sejmie zostanie zmieniona konstytucja. I znów bez ironii, bez żartów przypominam, że zarówno bezpośrednio po wyborach, jak i dwa tygodnie temu prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego Waldemar Pawlak zaproponował to PiS-owi, zaproponował Platformie, bo w tej kadencji w tym Sejmie jest możliwe uzyskanie konstytucyjnej większości - nie tylko do tego, żeby uniemożliwić przestępcom zasiadanie w Wysokiej Izbie, ale do tego, żeby kompleksowo zmieniać państwo. Niestety ta propozycja jak na razie nie natrafia na podatny grunt, ale cieszę się bardzo, że PiS dojrzewa do tego, żeby uznać, że nie opłaci się na dłuższą metę współrządzić państwem z przestępcami.</u>
          <u xml:id="u-183.9" who="#MarekSawicki">W ślad za odnośnym zmianami konstytucji, art. 99, proponujemy zmiany w Ordynacji wyborczej do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i w nowym brzmieniu art. 131 rozszerzamy kryteria, które muszą spełniać kandydaci na posłów i senatorów, o wymóg niekaralności. W art. 141 w ust. 1 w odniesieniu do warunków prawidłowego zgłoszenia kandydatów na posłów dodajemy wymóg złożenia przez każdego kandydata oświadczenia o niekaralności. Wydaje się, że obciążenie Krajowego Rejestru Karnego obowiązkiem wydania w krótkim czasie około 11, może 12 tys. zaświadczeń jest nieracjonalne, dlatego proponujemy, aby po wyborach marszałek Sejmu mógł, korzystając ze swoich uprawnień, sprawdzić w Krajowym Rejestrze Karnym, czy 460 wybranych posłów i 100 senatorów swoje oświadczenia złożyło zgodnie z prawem. Stwierdzenie faktu skazania skutkuje utratą mandatu na podstawie dodawanego pkt 9 w art. 177 ust. 1 oraz ust. 6.</u>
          <u xml:id="u-183.10" who="#MarekSawicki">Także uważamy, że w odniesieniu do kandydatów na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej należy zmienić regulacje prawne i w tym wypadku proponujemy, aby przed wyborami kandydaci składali stosowne zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego, bo tu w odniesieniu do kilku czy kilkunastu kandydatów nie ma żadnego problemu, aby te oświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego mogły być przedłożone. Na marginesie chcę powiedzieć, że w obecnym stanie prawnym prezydent - nie odnoszę tego absolutnie do osoby urzędującej - skazany prawomocnymi wyrokami może swoją funkcję pełnić, więc czas najwyższy również, aby nie dopuszczać do takich sytuacji i ten problem prawny wyprostować.</u>
          <u xml:id="u-183.11" who="#MarekSawicki">W ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora w piątej kadencji Sejmu, pod wpływem okoliczności związanych z posłem Andrzejem Pęczakiem, Sejm wprowadził jedynie takie zmiany, które możliwe były do wprowadzenia tylko bez zmiany konstytucji. Jeżeli w tej kadencji właśnie dzięki tym dwóm projektom, Platformy, PSL-u i PiS-u, uda się zmienić konstytucję i wprowadzić wymóg niekaralności posłów i senatorów, to wówczas nasza proponowana zmiana będzie uzasadniona i proponujemy, aby w art. 5a enigmatyczny zapis „w czasie pozbawienia wolności” zastąpić zapisem „w czasie tymczasowego aresztowania”, co również oznacza, że w razie tymczasowego aresztowania posła - co może mieć miejsce tylko za zgodą Sejmu - nie może on wykonywać swoich praw i obowiązków. Ponadto w przypadku przyjęcia przez Sejm projektowanych zmian w Ordynacji wyborczej należy skreślić art. 10 ust. 8, który stwierdza, że wykonywanie kary pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu wobec posła nie wymaga uzyskania zgody Sejmu lub Senatu. Jest oczywiste, że przepis ten straci sens w sytuacji, gdy osoba skazana prawomocnym wyrokiem nie może być posłem lub senatorem. Dziwię się, dlaczego PiS tu tak mocno podkreśla problemy konstytucyjne i nie chce wprowadzić tych przepisów już w tej kadencji, a proponuje, aby to weszło w życie dopiero od przyszłej kadencji czy od przyszłych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-183.12" who="#MarekSawicki">W art. 4 projektu proponujemy zmianę w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie polegającą na wprowadzeniu wobec wojewodów kryteriów niekaralności w takim samym brzmieniu jak wobec posłów, senatorów i prezydenta. W ustawie z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym w art. 6 ust. 1 proponujemy dodanie pkt 3a, który nadaje prezesowi Rady Ministrów uprawnienia do uzyskiwania w Krajowym Rejestrze Karnym informacji o osobach zajmujących lub będących kandydatami na stanowiska, wobec których stosowane jest konstytucyjne i ustawowe wymaganie niekaralności.</u>
          <u xml:id="u-183.13" who="#MarekSawicki">Projekt nasz oczywiście nie powoduje żadnych skutków finansowych. Chcę nadmienić, że w sytuacji, kiedy rzeczywiście pan premier bardzo mocno brzydzi się przestępcami i dopiero wtedy, gdy prawnicy i doradcy wyjaśnili mu, że pielęgniarki przestępcami nie są, a być może popełniły drobne wykroczenie, usiadł z nimi do rozmowy - przyjęcie zmian proponowanych w Sejmie uwolni pana premiera od tego dyskomfortu współrządzenia razem z przestępcami i z ich poparciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.14" who="#MarekSawicki">Wnoszę o przyjęcie przez Wysoką Izbę proponowanych przez Polskie Stronnictwo Ludowe rozwiązań. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#LudwikDorn">W jednym punkcie muszę się jednak odnieść do wypowiedzi pana posła, który poczynił zarzut nie pod adresem moim osobiście, ale mojego poprzednika, z którym dzielą mnie pewne różnice polityczne. Mianowicie jest całkowicie bezpodstawny zarzut, że mój poprzednik blokował skierowanie tej ustawy pod obrady Wysokiej Izby. Ta ustawa została skierowana do Komisji Ustawodawczej w związku z dość oczywistą wątpliwością dotyczącą braku podstaw konstytucyjnych. Kiedy pojawiły się projekty ustaw, które odsyłają do ustawy - nawiasem mówiąc, nie jest to projekt Platformy Obywatelskiej, ale PiS-u, bo projekt Platformy Obywatelskiej nie odsyła do ustawy, a projekt PiS-u odsyła do ustawy - natychmiast, po przedstawieniu opinii przez ekspertów, skierowałem ten projekt pod obrady Wysokiej Izby. Ja już nie będę szerzej omawiał kwestii, dlaczego Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego nie przedstawił projektu zmian w konstytucji, który stanowiłby umocowanie dla projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo, jesteśmy w pewnym kłopocie, bo pan poseł Mularczyk żył w stanie pewnego błędnego rozpoznania rzeczywistości, iż najpierw są przedstawiane uzasadnienia projektu konstytucji, a potem projektu ustaw i nie przedstawił uzasadnienia projektu ustawy z druku nr 1855. Otóż ja się odnoszę z najwyższym krytycyzmem do życia w stanie pewnego błędu co do rzeczywistości, ale ze względu na wagę sprawy udzielam jeszcze raz panu posłowi Mularczykowi głosu - ale nie więcej niż pięć minut, panie pośle - w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy z druku nr 1855 i proszę na przyszłość przykładać więcej staranności, by nie żyć w stanie błędu.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nie oponujemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Przepraszam, panie marszałku, bardzo za to uchybienie. Pozwolę sobie króciutko przedstawić projekt ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 1855).</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Przedłożony projekt ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej oraz o zmianie niektórych innych ustaw jest konsekwencją zmiany ustawy zasadniczej, ustawy konstytucyjnej. Konsekwencją bowiem przedłożenia noweli konstytucyjnej jest równolegle wniesienie tego projektu ustawy, którego celem jest zmiana pięciu ustaw: Ordynacji wyborczej do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Ordynacji wyborczej do Parlamentu Europejskiego, Ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta oraz o Krajowym Rejestrze Karnym.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#ArkadiuszMularczyk">Zasadniczym celem tych pięciu ustaw jest stworzenie w polskim ustawodawstwie skutecznych barier, które uniemożliwią udział osób skazanych w życiu publicznym. Kolejny cel to jest potrzeba zharmonizowania i wprowadzenia spójnego prawa wyborczego, jeśli chodzi o te wszystkie ustawy, które odnoszą się do wyborów do parlamentu, jak również do organów samorządu terytorialnego oraz do Parlamentu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#ArkadiuszMularczyk">Tak więc w ustawie Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP projektodawcy proponują przede wszystkim wprowadzenie przepisów zawierających zakaz kandydowania i posiadania prawa wybieralności, a tym samym możliwości sprawowania mandatu, osób skazanych za przestępstwo umyślne oraz ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że we wszystkich ustawach obowiązuje procedura polegająca na składaniu oświadczenia przez osoby, które będą startowały w poszczególnych wyborach. W tych oświadczeniach osoby będą stwierdzały, czy zostały skazane za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. Oczywiście ustawodawca wprowadza wymóg, ażeby to były osoby niekarane. Jeśli dojdzie do sytuacji, iż taka osoba poświadczy nieprawdę w oświadczeniu, następnie zostanie to zweryfikowane, to podlega odpowiedzialności karnej za potwierdzenie czy poświadczenie nieprawdy.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#ArkadiuszMularczyk">Taka procedura będzie obowiązywała na wszystkich szczeblach wyborczych. W związku z tym istotne jest również, ażeby istniał szybki przepływ informacji między Krajowym Rejestrem Karnym a Państwową Komisją Wyborczą i temu celowi służą zmiany wprowadzone również w ustawie o Krajowym Rejestrze Karnym. Umożliwi to organom wyborczym, jak również organom sejmowym i organom kolegialnym rad gmin, powiatów oraz sejmików, sprawne uzyskiwanie informacji, ażeby była możliwość szybkiego sprawdzenia, czy osoba, która składa oświadczenie, złożyła to oświadczenie prawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#ArkadiuszMularczyk">Jednocześnie, co jest istotne, to oświadczenie będzie upubliczniane, czyli wyborcy, którzy będą dokonywali określonego wyboru w akcie głosowania na listach wyborczych, będą również widzieli oświadczenie danej osoby o tym, czy była karana, czy też nie była karana. To rozwiązanie niewątpliwie służy jawności życia publicznego, jak również eliminacji osób skazanych za wymienione przestępstwa z polskiego życia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#ArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Wnoszę o przyjęcie przedmiotowego projektu, łącznie z projektem konstytucji, jednocześnie wnoszę o skierowanie niniejszego projektu ustawy do właściwej komisji. Jednocześnie jeszcze raz przepraszam za to uchybienie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#LudwikDorn">Ależ, panie pośle, nie trzeba przepraszać, każdemu może się zdarzyć,...</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#LudwikDorn">...choć trzeba uważać.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#LudwikDorn">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#LudwikDorn">Uprzejmie proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Szaramę z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WojciechPiotrSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padły już na tej sali dzisiaj słowa i stwierdzenia o tym, że wreszcie zaczynamy naprawiać nasze państwo, przede wszystkim, że zaczynamy naprawiać Sejm i że te ustawy mają się do tego przyczynić. Jest to prawda, ale tylko po części. Naprawa państwa i naprawa tej Izby zaczęła się z chwilą wyboru na stanowisko premiera Jarosława Kaczyńskiego i rozpoczęcia budowy IV Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#WojciechPiotrSzarama"> To Prawo i Sprawiedliwość w swoim programie wyborczym jasno wskazało, co musimy zrobić, aby ukrócić wzrost przestępczości w Polsce, aby doprowadzić do takiej sytuacji, żeby państwo było bezpieczne i żeby autorytet Sejmu był należyty. Odpowiednie akty prawne zostały skierowane do Wysokiej Izby prawie natychmiast z utworzeniem tego rządu i z utworzeniem większości parlamentarnej, która była niezbędna, aby je przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#WojciechPiotrSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przypomnieć, że nie tylko te ustawy będą tworzyły nowy porządek prawny i nowe oblicze polskiego Sejmu. Wszystkie inne ustawy również ku temu zmierzają. Zmiany, jakie przeprowadzamy w Kodeksie karnym, w Kodeksie cywilnym, we wszystkich innych ustawach, właśnie do tego zmierzają.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#WojciechPiotrSzarama">Chciałbym tu przypomnieć, że jeśli chodzi o zachowanie posłów, o ich ocenę i możliwość skutecznego działania wymiaru sprawiedliwości, Prawo i Sprawiedliwość poczyniło odpowiednie kroki, składając w Wysokiej Izbie projekt ustawy zmieniającej konstytucję w zakresie ograniczenia immunitetu parlamentarnego. Mówił o tym pan poseł Mularczyk, że stało się to wręcz niezbędne po tym, kiedy Wysoka Izba odrzuciła wniosek o uchylenie immunitetu jednemu z parlamentarzystów, mimo że istniało wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez niego przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#WojciechPiotrSzarama">Tak więc te wszystkie akty prawne razem wzięte będą tworzyły spójny system, który doprowadzi do tego, o czym mówili niektórzy moi poprzednicy - do wzrostu autorytetu Sejmu. Oczywiście nie tylko kwestia wyeliminowania osób, które popełniły przestępstwo, przed rozpoczęciem kadencji, przed wyborami, ale również w trakcie, będzie miała wpływ na ocenę Wysokiej Izby. Na tę ocenę ma wpływ nasze zachowanie i podejmowanie ustaw we wszystkich innych sprawach. Przysłuchiwałem się wcześniej dyskusji na temat zagrożenia terrorystycznego Polski, wywołanej jednym z artykułów prasowych, dyskusji, która czasami, niestety, odnoszę wrażenie, nie sprzyjała budowie autorytetu tej Izby. I na to też musimy zwracać uwagę - na jakość naszych wystąpień klubowych w najprzeróżniejszych sprawach, aby były one na odpowiednim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#WojciechPiotrSzarama">Panie Marszałku! Bardzo zaskoczyło mnie wystąpienie przedstawiciela Polskiego Stronnictwa Ludowego. Jest rzeczą oczywistą, że w tej sprawie - w sprawie zmiany konstytucji i uniemożliwienia osobom skazanym zajmowania miejsca w Sejmie, czego oczekuje od nas społeczeństwo i czego my również pragniemy, nie tylko Prawo i Sprawiedliwość, ale również inne kluby do tego się dołączają, i tutaj trzeba zbudować większość 2/3, nie wystarczy zwykła większość rządowa - musimy w komisji dojść do konsensusu. I w początkowym momencie omawiania tej sprawy próba konfliktowania nas jest zupełnie niepotrzebna. Mam nadzieję, że następny przedstawiciel Polskiego Stronnictwa Ludowego - pan poseł Józef Zych, który jest wybitnym prawnikiem, zwróci na to uwagę. Czeka nas ogromna praca w Komisji Nadzwyczajnej, gdzie musimy dojść do porozumienia. Jak nie dojdziemy do porozumienia, to nie przyjmiemy żadnej zmiany konstytucji, ponieważ jest potrzebna większość 2/3.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#WojciechPiotrSzarama">Tak więc wrzucanie w tym momencie, kiedy powinna się toczyć niezwykle ważna debata, tematów, które z tą debatą nie mają prawie nic wspólnego, tematów trudnych, bolesnych dla całego naszego społeczeństwa, które rząd próbuje rozwiązać - tematu protestów pielęgniarek - jest, panie pośle, zupełnie niepotrzebne. Rozmawiajmy o zmianie konstytucji, prowadźmy dyskusję na wysokim poziomie prawniczym, gdyż tylko w ten sposób możemy osiągnąć zamierzony cel.</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#WojciechPiotrSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt przedstawiony przez Prawo i Sprawiedliwość jest projektem kompletnym i spójnym. Jest to jedyny projekt, który zawiera wszystkie rozwiązania, czyli zmiany w konstytucji i w ustawach, które realizują prawo wyborcze - bierne i czynne - zmiany w ordynacji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-187.9" who="#WojciechPiotrSzarama">Klub Prawa i Sprawiedliwości rekomenduje Wysokiej Izbie przede wszystkim ten projekt, właśnie ze względu na jego bardzo dobre opracowanie i na jego spójność. Ten projekt, mam nadzieję, stanie się podstawą pracy poselskiej w Komisji Nadzwyczajnej, która będzie zajmowała się tą zmianą konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-187.10" who="#WojciechPiotrSzarama">Dziękując innym klubom za poparcie tej idei - idei, która doprowadzi do tego, że w Sejmie polskim nie będą zasiadali przestępcy, ci, którzy popełnili przestępstwa z winy umyślnej ścigane z oskarżenia publicznego, a więc te poważne przestępstwa - jeszcze raz polecam projekt Prawa i Sprawiedliwości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#LudwikDorn">O zabranie głosu proszę pana posła Jana Rokitę z Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#JanRokita">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cel obu projektów zmian w konstytucji, i tego przedłożonego przez Platformę Obywatelską z PSL-em, i tego przedłożonego przez Prawo i Sprawiedliwość, jest taki sam. Powiedziałbym nawet, że zapisy tych dwóch projektów są dość podobne, choć odrębna jest technika legislacji, za pomocą której oba kluby chcą doprowadzić do tego samego rezultatu. Ale myślę, że nie to dzisiaj jest problemem, który staje przed nami w obliczu tej debaty. Problem generalnie polega na tym, że wymagane jest czy niezbędne jest tu dokonanie zmiany aktu podstawowego, i to bynajmniej nie tylko w kwestii dotyczącej kandydowania do parlamentu przestępców, ponieważ stoimy w obliczu pewnego, dość fundamentalnego, problemu generalnego współczesnych demokracji. Mianowicie, zgodnie z zasadą suwerenności ludu, narody wybierają do parlamentu ludzi obarczonych często przestępczymi życiorysami albo popełniających przestępstwa w trakcie sprawowania kadencji, po czym te same ludy buntują się przeciwko temu faktowi, że przestępcy zasiadają w parlamentach. Innymi słowy - to moim zdaniem warto dopowiedzieć wprost, a państwo tego nie dopowiadają - musimy doprowadzić do zmiany konstytucji, ponieważ musimy w tej sprawie ograniczyć demokrację. Istotą tego, co chcemy zrobić, jest pewne ograniczenie demokracji - ograniczenie prawa ludzi polegające na tym, żeby nie mogli wybierać przestępców.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#JanRokita">Jeśli szukać by jakiegoś określenia na ten proces, na to, czego musimy dokonać, to przychodzi mi do głowy określenie mądrego współczesnego filozofia politycznego, który powiada, iż musimy dokonać, jeśli nie chcemy, żeby demokracje zginęły, procesu uszlachetniania demokracji. W gruncie rzeczy droga, na którą tu wstępujemy, zaczynając prace nad konstytucją w tej materii, w materii standardów, to jest droga uszlachetniania demokracji. To jest wielka, ważna droga. To jest bodajże najważniejsza rzecz, jaką mamy do zrobienia z demokracją współczesną - musimy ją uszlachetnić.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#JanRokita">Nie wystarczy przeprowadzić zakazu kandydowania przestępców do parlamentu. Jest cały szereg innych fundamentalnych spraw, które wymagają wprowadzenia do konstytucji z 1997 r. w tej materii, ponieważ, co tu dużo mówić, ta konstytucja z 1997 r. - to zresztą było powodem, dla którego ja osobiście kiedyś głosowałem przeciwko niej, 10 lat temu - jest nihilistyczna w materii standardów. Ona tworzy różne urządzenia publiczne, ale nie określa standardów. Dlatego m.in. życie publiczne w Polsce jest kiepskie - bo konstytucja nie określa wysokich standardów życia publicznego. Nie ma zasady, iż pełnienie funkcji publicznej jest służbą i nie może być źródłem przywilejów. Nie ma takiej zasady w polskiej konstytucji. Nadal obowiązują bardzo szerokie immunitety parlamentarne i sędziowskie. Nie ma w niej konstytucyjnego nakazu unikania konfliktu interesów w polityce. Nie ma trybu utraty najwyższych urzędów w państwie przez osoby aresztowane - i ten projekt zmian konstytucyjnych też tego nie rozwiązuje. Nie ma w niej skutków sprzeniewierzenia się - takiego jawnego, częstego sprzeniewierzania się - przysiędze składanej przy obejmowaniu najwyższych urzędów państwowych, także ślubowaniu poselskiemu. Nie ma wymogu najwyższej staranności przy pełnieniu funkcji publicznych. Obowiązują wymogi takie same, jak dla wszystkich normalnych ludzi, to znaczy staranności przeciętnej.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#JanRokita">Wszystkie te zasady wymagają wprowadzenia do konstytucji. Czy po to wyłącznie, żeby tam się znalazły? Nie, nie po to, ale dla bardzo praktycznego celu. Po to, ażeby w oparciu o te zasady Trybunał Konstytucyjny mógł uchylać przepisy sprzeczne z tymi zasadami, i po to, co jest kluczem do całej sprawy, ażeby zreformowany Trybunał Stanu mógł pozbawiać urzędów ludzi piastujących w sprzeczności z tymi zasadami najwyższe funkcje publiczne w oparciu o swoje własne orzeczenia. To wymaga głębokiej reformy polskiej konstytucji i głębokiej reformy Trybunału Stanu. To jest dopiero proces uszlachetniania demokracji.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#JanRokita">My w Platformie Obywatelskiej, by powiedzieć to nieco kolokwialnie, jak pan marszałek i państwo pozwolą, traktujemy ten projekt ograniczenia dostępu przestępców do parlamentu jako pewnego rodzaju „rybkę” - na próbę, czy się to uda w tym parlamencie, czy nie. To jest tak naprawdę próba tego, czy w tym parlamencie, po tylu deklaracjach o tej rewolucji moralnej - państwo pamiętają wszyscy te deklaracje, one psu na budę dzisiaj komukolwiek do czego mogą się przydać - po tych wszystkich deklaracjach o wielkiej rewolucji moralnej jest szansa na zrobienie w dziele uszlachetniania demokracji nawet czegoś bardzo małego wspólnie. Może jest i moim zdaniem warto spróbować i, jak rozumiem, do tego celu powołamy komisję konstytucyjną. Jeżeli to się uda, to mógłby to być wstęp do wstąpienia naprawdę nie na drogę żadnej moralnej rewolucji, tylko na drogę faktycznego uszlachetniania demokracji, na drogę umożliwiającą wprowadzenie do polskiej demokracji bardzo wysokich standardów. Marsz tą drogą powinien trwać i obejmować cały szereg innych przedsięwzięć. Jeżeli to się nie uda nawet w przypadku tego małego przedsięwzięcia - tu niestety głos kolegi z PiS-u, który nawet w tej sprawie uznał za stosowne uprawiać wyłącznie PiS-owską partyjną propagandę, trochę mnie zasmucił, powiem szczerze, pomimo że to mój kolega jeszcze ze studiów... Mam nadzieję, że to jest taka retoryka tylko i wyłącznie i że jednak w komisji konstytucyjnej uda się doprowadzić do tego, ażeby ta mała rzecz została faktycznie zrealizowana.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#JanRokita">Warto pamiętać o tym, że problem leży tak naprawdę w prawomocności współczesnych demokracji, w prawomocności władzy współczesnej, także w prawomocności systemu politycznego w Polsce. Jest takie mądre zdanie Cycerona, który kiedyś powiedział, że rzeczypospolite trwają tak długo, jak długo obywatele okazują rządzącym szacunek. To nie jest sprawa jakiejś represji wobec ludzi, którzy sprawują władzę, czy jakiejś drobnej szykany, czy jakichś szczególnych wymogów wobec ludzi, którzy mają sprawować najwyższe urzędy w państwie. To jest sprawa tego, czy obywatele mają podstawy do tego, żeby okazywać rządzącym szacunek, a więc, zgodnie z logiką Cycerona, czy Rzeczpospolita ma prawo do trwania, bo tylko wtedy Rzeczpospolita trwa.</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#JanRokita">Niemniej co do obu tych projektów - jeśli pan marszałek i Wysoka Izba pozwolą - są tu pewne wspólne problemy. Moim zdaniem są trzy takie problemy, które warto przemyśleć i przedyskutować precyzyjnie w komisji konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-189.8" who="#JanRokita">Problem pierwszy jest mianowicie taki, że przedmiotowy zakres tej ustawy jest wąski. Ja wiem, że logika „zacznijmy od siebie”, o której mówił poseł Grabarczyk, jest bardzo mądrą logiką i że należy zacząć od parlamentu, ale z punktu widzenia normalnego obywatela pojawia się takie proste pytanie: Jaka racja stoi za tym, że parlamentarzysta nie będzie mógł być przestępcą, a premier będzie mógł? No bo po wprowadzeniu tych przepisów tylko i wyłącznie w odniesieniu do siebie samych tak naprawdę zostawiamy całą egzekutywę na zewnątrz. Czy istnieje jakaś racja, dla której ja, zasiadając w tej Izbie, nie mam prawa być przestępcą, a ktoś, kto obejmie funkcję szefa rządu, może przestępcą być? Nie ma takiej racji. Sprawiedliwość wymagałaby rozszerzenia zakresu przedmiotowego tego uregulowania poza parlament. Być może nie natychmiast, być może w następnej kolejności, ale dopiero wtedy to będzie rozwiązanie całościowe. Parlament nie wystarczy - zacząć od parlamentu, ale parlament to za mało. I to jest pierwszy problem.</u>
          <u xml:id="u-189.9" who="#JanRokita">Jest problem drugi bardzo poważny, mianowicie czy tą sankcją, czy tym rygorem mają być objęte przestępstwa związane z nadużyciem wolności słowa. Ja osobiście jestem temu przeciwny. Uważam, że wolność słowa jest tak wielką wartością w życiu publicznym, że nawet jeśli ktoś z powodu nadużycia wolności słowa zostanie skazany, nie powinien z tego tytułu mieć zablokowanego dostępu do funkcji publicznych. Owszem, przestępstwo zniesławienia jest dzisiaj ścigane z oskarżenia prywatnego, czyli nie podpada ani pod projekt Platformy, ani pod projekt Prawa i Sprawiedliwości, które mówią o wymogu przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego, ale już na przykład najbardziej groteskowe przestępstwo, które znajduje się w polskim Kodeksie karnym, czyli tzw. przestępstwo poniżenia organu - strasznie śmieszne przestępstwo, że można poniżyć organ i pójść za to do więzienia - jest przestępstwem ściganym z urzędu. A więc teoretycznie zarówno pod sankcje z projektu Platformy, jak i pod sankcje z projektu PiS-u podpaść by mógł ten nieszczęsny internauta bodajże z Elbląga, który, jak państwo pamiętają, te dwa kupry kacze rozesłał po Polsce na łączach internetowych i z tego powodu został oskarżony przez prokuraturę o poniżenie organu, czy nawet zarazem dwóch organów. A więc to jest pewien problem, czy chcemy, ażeby ta sankcja się rozciągała na tego typu sytuacje, czy nie. Ja uważam, że nie, innymi słowy, że nadużycie wolności słowa powinno być z tego wyłączone.</u>
          <u xml:id="u-189.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-189.11" who="#JanRokita">Czy pan marszałek da mi jeszcze dwie minutki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#LudwikDorn">Tak, półtorej, dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#JanRokita">Dziękuję serdecznie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#LudwikDorn">Pan poseł panuje nad słowem, w związku z tym zegar ma w głowie i go uruchamia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#JanRokita">Bóg zapłać, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#JanRokita">I wreszcie jest trzeci problem, który jest w moim przekonaniu kluczowym problemem, i to jest problem także polityczny czy czysto polityczny, związany z bieżącą polityką, z czego wszyscy sobie doskonale zdajemy sprawę i o co wszyscy dziennikarze dookoła pytają, mianowicie jak to rozwiązanie ma się mieć do problemu zatarcia skazania. Chodzi o zatarcie skazania, które w niektórych przypadkach, tak jak w przypadku naszego wicepremiera, nastąpiło w pół roku po zakończeniu okresu próby. Nasz wicepremier, polski wicepremier został skazany za napad na trzy lata więzienia, tyle że w tzw. zawiasach, czyli z warunkowym zawieszeniem wykonania kary, a więc po pół roku mu się zatarło skazanie za to przestępstwo. Czy w związku z tym odesłanie przez projekt PiS-u do Krajowego Rejestru Karnego, gdzie przestępstw popełnionych kilka lat temu już nie ma, bo już są zatarte, jest sprawiedliwe, czy też nie? Jeśli bowiem przyjmiemy zasadę, że zatarcie skazania ma tutaj skutkować w pełni, to efekt będzie jawnie niesprawiedliwy, bo ten pan z Elbląga, ten internauta z Elbląga od dwóch kaczych kuprów, o którym mówiłem przed chwilą, będzie przestępcą w rozumieniu tego projektu i nie będzie mógł zostać posłem, natomiast bandzior, który piętnaście lat temu zorganizował napad, ale mu się już zatarło, będzie mógł. Czy to jest sprawiedliwość? Obawiam się, że Polacy na tego rodzaju sprawiedliwość powiedzą nam: znowu udajecie sprawiedliwość. W związku z tym w moim przekonaniu projekt w ostatecznym rozrachunku musi się odnieść w konstytucji do kwestii zatarcia skazania.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#JanRokita">Panie i Panowie Posłowie! Te trzy problemy moim zdaniem są do rozważenia w komisji konstytucyjnej. Powiem uczciwie, że uważam, że jeśli kwestia wicepremiera polskiego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#LudwikDorn">Panie pośle, dwie minuty minęły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#JanRokita">Dobrze. Ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#JanRokita">Uważam, że jeśli kwestia wicepremiera polskiego rządu miałaby być casusem uniemożliwiającym sprawiedliwe rozwiązanie, to moim zdaniem byłoby bardzo źle.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#JanRokita">Powiem tak: Są w Polsce cynicy, którzy uważają, że mówienie o standardach jest zawsze populizmem, i są ludzie rozgoryczeni, którzy uważają, że politycy to jedna wielka banda.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: I jest to prawda.)</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#JanRokita">Naszym zadaniem jest to, żeby wbrew cynikom i wbrew rozgoryczonym przystąpić do prawdziwej batalii o uszlachetnienie polskiej demokracji. Liczę na to, że dzień dzisiejszy jest początkiem procesu uszlachetniania demokracji naprawdę. Mam taką nadzieję. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Bezczelne wystąpienie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#LudwikDorn">Pan poseł przemawiał dłużej o 2 minuty 50 sekund. W związku z tym, ponieważ trzeba traktować wszystkich równo, inni przedstawiciele klubów, poza tymi, którzy przemawiali przed panem posłem, no trudno, będą mieli tę możliwość - do której niewykorzystania serdecznie namawiam.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#LudwikDorn">Uprzejmie proszę panią posłankę Jolantę Szymanek-Deresz o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawy zasadnicze, konstytucje, gdy długo obowiązują niezmieniane, są swego rodzaju dumą narodu i świadczą o sile państwa. Nas to niestety nie dotyczy - ani naszego społeczeństwa, ani naszego kraju. Stoimy przed palącą potrzebą wprowadzenia dość niechlubnych zakazów do naszej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#JolantaSzymanekDeresz">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej równolegle z klubem Platformy Obywatelskiej zgłosił marszałkowi Sejmu projekt zmian konstytucji w tym kierunku, o którym dzisiaj jest mowa. Jednakże z uwagi na zbyt małą liczbę członków naszego klubu, a tym samym zbyt małą liczbę posłów, których głos jest wymagany do zmiany konstytucji, nasz projekt nie mógł nabrać biegu.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#JolantaSzymanekDeresz">Niemniej jednak opowiadamy się za wprowadzeniem do konstytucji zakazu kandydowania przez osoby, które zostały skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego, i za wprowadzeniem wygaśnięcia mandatu dla osób, które zostały skazane za takie przestępstwo w trakcie trwania kadencji. Popieramy też dalej idący projekt Platformy Obywatelskiej, który przewiduje, że przesłanką utraty prawa wybieralności i utraty mandatu byłoby również wydanie wyroku umarzającego postępowanie za przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego. Wyrok umarzający postępowanie przesądza o winie, a więc zrozumiałe jest takie zakreślenie przedmiotowe tych przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#JolantaSzymanekDeresz">Nie zgadzamy się natomiast z propozycją Prawa i Sprawiedliwości, aby z katalogu tych przestępstw zostały wyłączone te czyny, które nie są zagrożone karą pozbawienia wolności. Otóż nie wiadomo, z jakich powodów czynione jest takie rozgraniczenie, ani też nie funkcjonuje w prawie takie określenie jak przestępstwa o obiektywnie większym ciężarze gatunkowym. Są przestępstwa kwalifikowane i zarówno typ kwalifikowany, jak i podstawowy może być zagrożony karą pozbawienia wolności. Ale z tej propozycji Prawa i Sprawiedliwości wynika na przykład, że przestępstwo znieważenia pomnika lub innego miejsca publicznie urządzonego w celu upamiętnienia zdarzenia historycznego albo upamiętnienia osoby nie skutkowałoby utratą prawa wybieralności lub wygaśnięciem mandatu, podobnie szereg przestępstw skarbowych, takich jak na przykład uporczywe uchylanie się od płacenia podatków, nierzetelne prowadzenie ksiąg itd. Przytaczam przykłady tych przestępstw w sposób abstrakcyjny, nie odnoszę tego do konkretnych osób i popełnionych przez nie czynów. Ale czy dla rzetelnego popierania tego postulatu, tego rozgraniczenia, że chodzi tylko o skazanie za przestępstwa, które są zagrożone karą pozbawienia wolności, nie jest niezbędna informacja dla Wysokiej Izby, ilu posłów zasiadających dzisiaj w Wysokiej Izbie jest skazanych za przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności bądź nie? Ta informacja jest również potrzebna do tego, żeby rzetelnie krytykować takie rozwiązanie. A więc spodziewam się, że taką informację Wysoka Izba otrzyma.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#JolantaSzymanekDeresz">Cóż, Wysoki Sejmie, zajmujemy się dziś sprawą kłopotliwą i wstydliwą, ale po raz pierwszy od długiego czasu na szczęście zgodnie i wspólnie. Wydaje się bowiem, że mamy wspólny problem. Problem, który nie wpisuje się tym razem w walkę polityczną, ideologiczną; problem, który nie sprowadza się na przykład do poszukiwania rozwiązań prawnych dla zaspokojenia potrzeb społecznych; problem, który nie polega na poszukiwaniu sprzymierzeńców dla pewnych projektów ustawowych; nie jest to też problem legislacyjny sam w sobie. Innymi słowy, nie zajmujemy się dziś tworzeniem prawa wpisującego się w system, mamy zaś, musimy wręcz, tworzyć prawo dyscyplinujące nas samych, przedstawicieli narodu, posłów na Sejm Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#JolantaSzymanekDeresz">Dochodzimy zgodnie do wniosku, że - tu cytat z uzasadnienia - „Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej powinny być organami, w skład których wchodzą jedynie osoby o nieposzlakowanej opinii, hołdujące w życiu społecznym postawie legalizmu”, a więc, mówiąc wprost, na pewno nie te osoby, które są skazane za przestępstwa umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. Konstatujemy też z żalem, że konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. nie rozwiązała problemu ubiegania się o mandat przez osoby skazane prawomocnym wyrokiem. „Nikt nie mógł bowiem przewidzieć skali tego zjawiska” - to jest cytat z uzasadnienia projektu Prawa i Sprawiedliwości. A więc, panie marszałku, powtórna prośba o przedstawienie skali tego zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#JolantaSzymanekDeresz">W uzasadnieniu nie ma również nawet próby poszukiwania przyczyn tego zjawiska. Jestem pewna, że nikt z nas nie chce zasiadać w ławie poselskiej obok przestępcy, a naród nie chce mieć wśród swoich przedstawicieli ludzi z wyrokami sądowymi. Ale, Wysoka Izbo, jak to się jednak dzieje, jak to się stało, że przestępca nie ma najmniejszych zahamowań, aby kandydować na posła, aby przekonywać swoich wyborców, że zasługuje na mandat poselski? Jak to się dzieje, że taki wybór zostaje dokonany i jak to się dzieje, że w dalszym ciągu ten wybór jest utrzymywany, popierany, że jest tolerowany? Odpowiedzi należy chyba szukać w relacjach władza - obywatel, władza - społeczeństwo. Czy w kraju, w którym rządzący pogardzają autorytetami, kpią z ludzi wykształconych, podważają zaufanie do demokratycznych instytucji, takich jak na przykład Trybunał Konstytucyjny, w kraju, w którym wysokie stanowiska państwowe obsadza się ludźmi bez przygotowania zawodowego, bez studiów wyższych, czy w takim kraju można liczyć, można oczekiwać na podniesienie morale społecznego? Zły przykład idzie z góry.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Mularczyk: Po waszych rządach.)</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#JolantaSzymanekDeresz">Czy wreszcie fakt, że głowa państwa, prezydent naszego kraju nie wykonuje ciążącego na nim wyroku, może skłaniać naszych obywateli do poszanowania prawa i wpływać na wyższą świadomość i społeczną, i prawną? Czy określenie przez premiera rządu społeczeństwa minionej epoki mianem hołoty budzi respekt dla władzy i dla instytucji państwowych? Czy zaproszenie do zasiadania w koalicyjnym rządzie człowieka skazanego wyrokami sądowymi może przynieść efekt w postaci szacunku dla władzy, umacniać wiarę czy też budzić wiarę w państwo prawe i państwo sprawiedliwe? Odpowiedź jest prosta - oczywiście po trzykroć nie. Na szczęście społeczeństwo już się zorientowało, że dla utrzymania się przy władzy standardy prawa mogą być przez niektórych celowo lekceważone. Wyborcy kpią już, mówiąc, że dla utrzymania tej władzy rząd zechce już wkrótce wejść w koalicję nie tylko z przestępcami, ale także może zawrzeć układ nawet z szatanem.</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#JolantaSzymanekDeresz">Czy wprowadzenie zatem do konstytucji proponowanego zakazu, nad którym dziś dyskutujemy, będzie skutecznym lekarstwem na te wszystkie zjawiska? Trzeba łudzić się nadzieją, że tak się stanie, że naruszający prawo, nieprzestrzegający go, drwiący z litery prawa, nieszanujący prawa zrozumieją niecność swojego postępowania niszczącego państwo, które jest przecież, jak mówi konstytucja, dobrem wszystkich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-197.10" who="#JolantaSzymanekDeresz">Wysoka Izbo! Jesteśmy świadkami unikalnego wręcz wydarzenia, zapewne w skali światowej, oto osoby pozostające w konflikcie z wymiarem sprawiedliwości pozwalają sobie, jak czytamy w uzasadnieniu projektu Prawa i Sprawiedliwości, na krytykę bezwzględnego ścigania i karania innych przestępców, mało tego, stanowią bądź chcą stanowić prawo. Przykład tego postępowania piętnuje nawet sprzyjająca prawicy gazeta „Dziennik”, pisząc o wyznaczeniu do opracowania nowego prawa prasowego partii słynącej z permanentnego przesiadywania w ławach sądowych. Ten sam „Dziennik” pisze, że zdecydowana większość polskiego społeczeństwa nie chce, aby w Sejmie zasiadali przestępcy. Internauci zaś śmieją się z Wysokiej Izby, pisząc, że być może nadchodzi czas, aby w Sejmie powołać do życia klub przestępców mający takie same prawa jak inne kluby parlamentarne. Przykro jest słuchać tego rodzaju opinii.</u>
          <u xml:id="u-197.11" who="#JolantaSzymanekDeresz">Dziś zastanawiamy się, jak pozbyć się przestępców w Sejmie - instytucji, w której nie może być miejsca dla złodziei, malwersantów, łapówkarzy, oszustów, paszkwilantów, rozrabiaków ulicznych, a także kłamców. Ale trzeba przyznać, że nasza telewizja, prasa czy radio nam w tym nie pomagają, często robią z nich bohaterów swoich audycji czy tekstów. Apeluję więc do mediów: pomóżcie nam, zwalczajcie takich ludzi, nie promujcie ich.</u>
          <u xml:id="u-197.12" who="#JolantaSzymanekDeresz">Wysoka Izbo! Od kilku lat wiemy o ludziach, którzy nie powinni kandydować do Sejmu, nie powinni się w nim znaleźć. To wstyd, że tak długo nie potrafiliśmy się uporać z tym problemem. Nie wykluczam, że dla pewnej części pań posłanek i panów posłów aktywność w tym zakresie była po prostu niewygodna. Ale dziś, kiedy na szczęście widać powszechne dążenie do definitywnego rozstrzygnięcia tej drażliwej kwestii, warto jest jednym głosem powiedzieć: najwyższy czas uwolnić polską politykę od ludzi niegodnych. Dlatego Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera zaprezentowane dziś zmiany w konstytucji, z postulatami, które przedstawiłam na wstępie, a także popiera niezbędne zmiany w ordynacjach wyborczych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-197.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#LudwikDorn">Pani poseł, wyrażam wdzięczność, że nie skorzystała pani w pełni tylko w bardzo niewielkiej części z możliwości, jakie stworzył przed panią pan poseł Rokita.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#LudwikDorn">Uprzejmie proszę o zabranie głosu pana posła Mateusza Piskorskiego z Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MateuszPiskorski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu dotyczące proponowanych i omawianych dzisiaj przez nas zmian w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ściślej w art. 99 tej konstytucji, oraz propozycji nowelizacji ordynacji wyborczych do parlamentu i do innych szczebli organów pochodzących z wyborów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#MateuszPiskorski">Na początku chciałem jednak odnieść się do kilku słów, które moi przedmówcy raczyli z tej mównicy wygłosić. Padały zapewnienia o tym, iż omawiane przez nas dzisiaj projekty to krok w kierunku wielkiej naprawy państwa, to krok w kierunku wprowadzenia nowych standardów moralnych. Padały zapewnienia, iż czas, abyśmy ustalili konkretne kryteria i wskazali wyborcom, obywatelom polskim, na kogo powinni głosować, na kogo nie powinni, abyśmy zrobili to nawet w sposób ustawowy, podkreślam. A zatem należy się zgodzić i chylę czoło przed panem posłem Janem Rokitą, iż powiedział, czym są w istocie te projekty, a w szczególności projekt Platformy Obywatelskiej - jest on ograniczeniem demokracji i ograniczeniem standardów demokratycznych do tej pory panujących. Dziękuję za tę szczerość i chciałbym też dodać: uszlachetnianie demokracji to pojęcie, które budzi pewne wątpliwości, bo mamy do czynienia z różnego rodzaju odmienianymi przymiotnikami charakteryzującymi różne typy demokracji. Mamy niedaleko, w kraju graniczącym z nami, tak zwaną demokrację suwerenną, demokrację, której chyba odwzorowywać w Polsce nie chcielibyśmy. Mamy - również niedaleko na wschodzie - demokrację sterowaną. Mamy nawet demokrację ludową - w Korei Północnej. Możemy mówić o potrzebie ewolucji systemów demokratycznych w różnym kierunku, naruszamy jednak pewien bardzo istotny warunek, pewien charakterystyczny punkt i istotę demokratycznego państwa prawa, istotę demokracji jako takiej, wprowadzając to pierwsze ograniczenie. Dalej możemy mówić o innych ograniczeniach. Później ktoś powie, że do Sejmu nie powinni kandydować kulawi, następnie ktoś powie, iż do Sejmu nie powinni kandydować ludzie niespełniający jakichś określonych cenzusów, które zresztą w historii już występowały, i to jest to zagrożenie. Ale to nie oznacza, że Klub Parlamentarny Samoobrony sprzeciwia się zasadniczemu założeniu mówiącemu o tym, iż powinniśmy rzeczywiście przemyśleć to, czemu sprzeciwia się nasze społeczeństwo, 85% ankietowanych, tu zgadzam się z przytaczanymi sondażami, a mianowicie obecności przestępców, faktycznie przestępców, w parlamencie czy w innych organach wybieralnych. Tę ideę w zupełności popieramy. Jest jednak pewne zasadnicze zastrzeżenie - otóż nie zgadzamy się, i pewnie będziemy spierać się w pracach nad tym projektem, co do tego, jakie kategorie przestępstw powinny dyskwalifikować polityka z życia publicznego, jakie kategorie przestępstw można uznać za przestępstwa całkowicie negujące kwalifikacje moralne danej osoby, a jakie przypadki, czasami nawet naruszenia prawa, czasami obywatelskiego nieposłuszeństwa, można uznać za element działalności społecznej, element działalności związkowej, element działalności nie na własną korzyść, a zatem nie czynu kryminalnego, a działań w imię celów wyższych, w imię celów społecznych. Zaraz chciałem to sprecyzować.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#MateuszPiskorski">Wysoki Sejmie! Chciałbym teraz poddać pod rozwagę kilka przykładów, które - jeśli zgodzimy się na przyjęcie zapisów w wersji proponowanej przez Platformę Obywatelską - będą objęte proponowanymi zapisami. Otóż, hipotetyczny Jan B., który ukradł kilka bułek w sklepie, a potem wsiadł na rower po kilku piwach, został skazany. Prawdopodobnie nigdy nie zamierzał on ani nie będzie zamierzał kandydować do jakiegokolwiek organu wybieralnego. Z drugiej strony, jakiś polityk znaczącej, największej w Polsce partii liberalnej zostaje oskarżany o molestowanie seksualne. Czy powinien kandydować, gdyby dowiedziono mu, iż dopuścił się tego czynu? Chyba nie. Wyborcy odpowiedzieliby, że raczej nie.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#MateuszPiskorski">Czy wielokrotny sprawca pobić, napadów, recydywista powinien kandydować? Odpowiedź większości z nas w tej Izbie i odpowiedź społeczeństwa będzie jednoznaczna: nie. Czy jeśli radny jednej z dużych partii politycznych, dziś opozycyjnej, oskarżony o brutalne pobicie policjanta zostanie skazany, podkreślam, zostanie skazany prawomocnym wyrokiem, powinien kontynuować swą karierę polityczną? Odpowiedź również będzie oczywista, że nie, choć pewnie ten polityk by chciał.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#MateuszPiskorski">Czy poseł oskarżony o płatną protekcję, o korupcję, domniemany sprawca wielomilionowych strat związanych z procesami prywatyzacyjnymi, powinien kandydować, jeśli zostanie skazany prawomocnym wyrokiem? Na pewno nie. Wszyscy opowiedzą się za wyeliminowaniem go z życia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#MateuszPiskorski">Czy jeśli polityk dający rządowe gwarancje kredytowe znajomym biznesmenom na budowę fabryki, która nigdy nie powstała, zostanie skazany prawomocnym wyrokiem, powinien kandydować? Z całą pewnością nie. Wszyscy tak powiedzą.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Własne przykłady.)</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#MateuszPiskorski">Czy powinien kandydować parlamentarzysta oskarżony o różnego rodzaju korupcyjne powiązania, ustawianie przetargów? Nie. W tej kwestii również wszyscy się zgadzamy. Skorumpowanych gangsterów udających mężów stanu nikt w Sejmie nie chce, ani my jako parlamentarzyści, ani społeczeństwo. 85% Polaków faktycznie tego nie chce.</u>
          <u xml:id="u-199.8" who="#MateuszPiskorski">Są jednak ludzie, którzy działali publicznie, którzy funkcjonowali w organizacjach społecznych, pozarządowych, związkach zawodowych i którzy stosowali metody biernego oporu bądź obywatelskiego nieposłuszeństwa. Stosując te metody, protestując w wielu bardzo słusznych sprawach, narażali się na sankcje, często również na wyroki. Tak, na wyroki. Ci ludzie to chociażby przedstawiciele różnego rodzaju związków zawodowych albo organizacji ekologicznych. Znamy przecież protesty ekologów. Ci ludzie to osoby, które nigdy nie naruszały prawa wiedzione osobistą korzyścią, które zawsze funkcjonowały w imię dobra wspólnego, podejmując rzeczywiście niejednokrotnie radykalne działania, które jednak być może uznały, że wymaga tego sytuacja. Tych ludzi można porównać do opozycji demokratycznej w latach 80.</u>
          <u xml:id="u-199.9" who="#komentarz">(Poseł Teresa Piotrowska: Boże!)</u>
          <u xml:id="u-199.10" who="#MateuszPiskorski">To ludzie, którzy wówczas funkcjonowali w organizacjach związkowych, którzy sprzeciwiali się panującemu porządkowi, a spośród których bardzo wielu odbywało wieloletnie wyroki więzienia.</u>
          <u xml:id="u-199.11" who="#MateuszPiskorski">Można również mówić o licznych analogiach historycznych, można mówić o przykładach spoza granic Polski, tych historycznych przypadkach. Warto wymienić postaci takie jak Mahatma Gandhi, Martin Luther King czy Nelson Mandela. Osoby te skazywane były na wieloletnie wyroki więzienia. Za co? Za prowadzoną przez nie działalność społeczną, z którą po pewnym czasie każdy się zgodził, a której cele z całą pewnością wszyscy uznamy dziś za szczytne.</u>
          <u xml:id="u-199.12" who="#MateuszPiskorski">Możemy też mówić o przykładach bardziej współczesnych, proszę bardzo. Niedawno we Francji odbywały się wybory prezydenckie. Jednym z kandydatów był José Bové, lider Konfederacji Chłopskiej, działającego we Francji rolniczego związku zawodowego. To właśnie José Bové, kandydat na prezydenta w ostatnich wyborach we Francji, nie tak dawno wyszedł z więzienia, w którym znalazł się za radykalne protesty i m.in. za niszczenie upraw roślin genetycznie modyfikowanych. Tak, to prawda, tyle że we Francji nikt nie pomyślał, nikomu nie przyszło by nawet do głowy, aby tego człowieka, mimo kontrowersji wokół jego działalności, skazać na publiczną banicję, uniemożliwić mu udział w demokratycznym dyskursie, czyli uniemożliwić mu start w wyborach. Nikt nie wpadł na taki pomysł.</u>
          <u xml:id="u-199.13" who="#MateuszPiskorski">Kolejne przykłady: Joschka Fischer, Daniel Cohn-Bendit, ludzie, którzy również mieli liczne problemy z prawem w latach swojej radykalnej działalności w organizacjach ekologicznych, w organizacjach pozarządowych. Nikt nie myśli o tym, aby pozbawiać ich praw wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-199.14" who="#MateuszPiskorski">Dlatego też, konkludując, Klub Parlamentarny Samoobrony jest za tym, abyśmy z wielkim rozsądkiem i rozwagą pochylili się nad tymi projektami. One mogą, tak jak mówił pan poseł Rokita, uszlachetnić demokrację, ale mogą być też projektami limitującymi demokrację do grupy wybranych i umożliwiającymi wprowadzenie cenzusów, których kraje i systemy demokratyczne pozbyły się już dawno.</u>
          <u xml:id="u-199.15" who="#MateuszPiskorski">Klub Parlamentarny Samoobrony opowiada się za skierowaniem wszystkich przedkładanych projektów do Komisji Nadzwyczajnej i za przedyskutowaniem ich treści tak, abyśmy nie wylewali dziecka z kąpielą, ale aby stało się zadość słusznie formułowanemu społecznemu oczekiwaniu, by przestępcy kryminalni nie zasiadali w ławach sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#LudwikDorn">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Edwarda Ośkę z Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#EdwardOśko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy zgodzić się ze stwierdzeniem, że proponowane projekty ustaw, które obecnie omawiamy, są jednym z elementów naprawy państwa. Jest to jednak ważny element z dwóch powodów. Po pierwsze, dotyczy to ustawy zasadniczej, czyli konstytucji, a po drugie, dotyczy to najwyższego organu w państwie, jakim jest Sejm. Stwierdzić należy, że nie jest zaskoczeniem, iż do Sejmu mogą dostać się osoby karane. Jest takie powszechne powiedzenie, że Sejm jest przekrojem społeczeństwa. Pewne grupy głosują na takie osoby, które im odpowiadają.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#EdwardOśko">Oczywiście należy czynić wszystko, żeby temu przeciwdziałać i nawet starać się o pewne ograniczenie demokracji, jak nazwał to poseł Jan Maria Rokita. Takie ograniczenie demokracji na pewno jest dopuszczalne i sądzę, że przedłożone projekty ustaw będą temu sprzyjać. Dobrze jest również, że proporcje, jeśli chodzi o posłów karanych i niekaranych, też są korzystne, bo, jak wcześniej powiedziałem, osoby karane zazwyczaj głosują na swoich przedstawicieli, natomiast osoby z innych środowisk - na innych przedstawicieli. Jak podawano wcześniej, aż 85% osób jest przeciwnych temu, żeby w Sejmie zasiadały osoby karane. Mamy więc jak gdyby mandat do tego, żeby zmieniać przepisy dotyczące funkcjonowania Sejmu, zwłaszcza jeśli chodzi o to, żeby posłowie byli osobami kryształowymi, a przynajmniej niekaranymi. Nie może być bowiem tak, że prawo tworzą w Sejmie osoby karane, następnie są one organem kontrolnym, a później będą również badać, czy inne organy kontrolne albo wykonawcze stosują prawo i czy skutecznie zwalczają przestępczość, bo to oczywiście odnosiłoby się również do nich.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#EdwardOśko">Wysoka Izbo! Nie do końca natomiast zgadzam się z poglądem, który został tu wygłoszony przez jedną z moich przedmówczyń, iż na tak zły stan rzeczy, jaki jest w polskim społeczeństwie, w polskim życiu politycznym, składa się krytyka autorytetów, że następuje brutalizacja życia społecznego, zwłaszcza jeżeli chodzi o prasę, język, styl i sposób wypowiedzi. W moim przekonaniu jest raczej odwrotnie. To zły przykład idący z góry od najwyższych władz spowodował, że społeczeństwo nie ma do nich szacunku.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#EdwardOśko">Wspomnę tylko o ostatniej, poprzedniej kadencji Sejmu, gdzie - niestety - było wiele afer, chociażby afera Rywina, afera z frakcjonowaniem osocza, starachowicka, opolska, teraz węglowa. Z tymi wszystkimi sprawami związane były osoby pełniące bardzo wysokie funkcje państwowe. Przedstawiciele najwyższych władz powinni zatem dawać przykład właściwego postępowania i kreować standardy życia publicznego, politycznego.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#EdwardOśko">Przechodząc do konkretnych rozwiązań, chcę powiedzieć, że poselskie projekty Platformy i PiS różnią się techniką legislacyjną. Projekt Platformy Obywatelskiej proponuje szczegółowe rozwiązanie poprzez dodanie art. 99 § 3 Konstytucji RP i zakazanie kandydowania do Sejmu osobom karanym za przestępstwa umyślne oraz osobom, przeciwko którym zostały warunkowo umorzone postępowania karne za przestępstwo umyślne.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#EdwardOśko">Wysoka Izbo! Kontrowersje budzi zwłaszcza ten drugi zapis. Na jego obronę można jednak przywołać już wprowadzone rozwiązanie prawne, mianowicie identyczne są rozwiązania w ordynacji do gmin, gdzie jest zapis, że na radnego nie mogą kandydować właśnie osoby skazane za przestępstwo umyślne bądź też osoby, przeciwko którym zostało umorzone postępowanie karne. Jeszcze jednym argumentem, który ewentualnie mógłby przemawiać za takim projektem, jest to, że obecnie warunkowo umorzyć można postępowanie karne za przestępstwo zagrożone karą do pięciu lat pozbawienia wolności. W związku z tym należy przyjąć, że jest to przestępstwo dosyć szkodliwe społecznie, o dużym ciężarze gatunkowym. Być może ustawodawca, tworząc Kodeks karny, zresztą był to kodeks dosyć liberalny - była nawet na ten temat prowadzona debata - przedkładał raczej karę grzywny nad karę pozbawienia wolności i starał się stwarzać różne możliwości do zamiany kary pozbawienia wolności na karę grzywny. Właśnie to warunkowe umorzenie postępowania też jest jednym z przejawów tego, że można warunkowo umorzyć postępowanie za przestępstwa zagrożone karą do pięciu lat pozbawienia wolności. Taki zapis na pewno jest interesujący i należy go brać pod uwagę podczas dyskusji już w komisji konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#EdwardOśko">Natomiast przepis dotyczący zmian w konstytucji proponowany przez PiS opiera się na trochę innej zasadzie, mianowicie odsyła on do konkretnych ustaw. Chodzi tutaj o ustawę Ordynacja wyborcza do rad gmin, powiatów i sejmików województw, ustawę o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, a także Ordynację wyborczą do Parlamentu Europejskiego. Oczywiście taka technika też jest prawidłowa. Sądzę, że również w przypadku konstrukcji przyjętej przez posłów z Platformy Obywatelskiej wspomniane zapisy musiałyby się znaleźć w tych konkretnych ustawach.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#EdwardOśko">Moje wątpliwości budzą natomiast dwa rozwiązania w projekcie zaproponowanym przez posłów PiS. Jedno z rozwiązań było już wspominane, mianowicie chodzi o to, dlaczego wyłącza się przestępstwa, za które ustawowo nie ma zagrożenia karą pozbawienia wolności, przestępstwa umyślne. Nie ma to w moim przekonaniu żadnego uzasadnienia, bo przede wszystkim liczy się tu umyślność popełnienia przestępstwa. Osoba, która umyślnie popełnia przestępstwo, jest potem karana, ale tu jest akurat taki przepis, który nie przewiduje kary pozbawienia wolności, to nie ma tu żadnego uzasadnienia, żeby mogła ona potem kandydować do Sejmu. Nie zgodzę się też ze stwierdzeniem jednego z moich poprzedników, że np. jakiś złodziej, który ukradnie nawet niewielką ilość mienia, może kandydować. Jeśli ktoś popełnia przestępstwo umyślnie, to absolutnie dla takiej osoby nie powinno być miejsca w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#EdwardOśko">Druga sprawa, nad którą warto się zastanowić, to kwestia tego, czy nie dopisać przy przestępstwach skarbowych pojęcia umyślności. Co prawda w ustawie, w uzasadnieniu projektu ustawy zaznaczono, że co do zasady przestępstwa skarbowe są umyślne, jednakże tylko co do zasady. Być może będą takie przestępstwa, czy to w przyszłości, czy obecnie, które można popełnić z winy nieumyślnej. Sądzę, że warto się nad tym zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#EdwardOśko">Wysoka Izbo! Chcę podkreślić, że ta debata odbywa się w bardzo dobrym momencie. Sądzę, że uchroni to przyszły parlament przed osobami, które były karane.</u>
          <u xml:id="u-201.10" who="#EdwardOśko">Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin popiera przedłożone projekty i wnosi o skierowanie ich do prac w komisji konstytucyjnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#LudwikDorn">O zabranie głosu proszę pana posła Józefa Zycha w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jakże rzeczowo brzmią słowa uzasadnień do projektu zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w części dotyczącej istotnych ograniczeń w zakresie kandydowania i wykonywania mandatu posła i senatora z powodu popełnienia umyślnego przestępstwa ściganego z urzędu, skoro jest tak, a tak być powinno, iż - jak piszą posłowie wnioskodawcy z Prawa i Sprawiedliwości - Sejm i Senat Rzeczypospolitej to organy, w skład których wchodzić powinny osoby o nieposzlakowanej opinii, hołdujące w życiu społecznym postawie legalizmu. Skoro jest tak, jak piszą posłowie Platformy Obywatelskiej wespół z posłami Polskiego Stronnictwa Ludowego, iż obywatele są niemal zgodni, że prawo nie powinno być stanowione przez przestępców, to zachodzi pytanie, na które już częściowo sobie odpowiedzieliśmy, dlaczego projekty zmian w konstytucji, a przynajmniej jeden z nich, miały tak trudną drogę, aby były skierowane do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#JózefZych">Wybaczy mi pan poseł Szarama, że nawiążę do jego wystąpienia. Otóż, panie pośle, jest mi miło, że pan uznaje, że w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego mogę racjonalnie wnosić o jedno: żeby była to debata merytoryczna i zmierzająca do porozumienia w trudnej sprawie dotyczącej zmiany konstytucji. Tak, zawsze tak uważałem, ale skoro jednocześnie pan odwołał się do tego, że jestem jednym z dwóch PSL-owców dziś występujących - tak jest istotnie - to chcę powiedzieć, że Polskie Stronnictwo Ludowe było, jest i będzie za rozsądnym rozwiązaniem tego problemu w konstytucji. Sam fakt zgłoszenia 13 lipca 2006 r. projektu ordynacji wyborczej świadczy o tym, że myślano o tym. Oczywiście pan marszałek Dorn ma absolutną rację, że projekt ten nie mógł być rozpatrywany przed zmianą konstytucji, dostrzegają to zresztą sami posłowie PSL-u, którzy piszą w uzasadnieniu: pod warunkiem, iż konstytucja zostanie zmieniona. A zatem sprawa jest jasna, dotychczasowa debata wykazała, że po pierwsze, wszyscy dostrzegamy problem, że jesteśmy za tym, aby go rozwiązać, natomiast jest różne podejście do tego zagadnienia. Nie ma zatem wątpliwości, że w projektach Platformy, PSL-u i PiS-u chodzi o uniemożliwienie kandydowania, a także zajmowania stanowiska posła i senatora, osobom, w stosunku do których toczy się postępowanie. Jeżeli chodzi o kandydowanie, to wręcz decydujący jest moment skazania zarówno przy kandydowaniu, jak i w przypadku wyroku, który zapadnie wtedy, kiedy dana osoba już jest posłem albo senatorem; nie ma tu różnicy. Różnica, którą my jako Platforma i PSL widzimy, polega na tym, że idziemy dalej, o czym była również mowa. Uważamy, że w przypadku, kiedy decyzja sądu o umorzeniu postępowania jest prawomocna, w przypadku oczywiście popełnienia przestępstwa umyślnego, to taka sytuacja powinna również uniemożliwiać kandydowanie, czy zajmowanie stanowiska posła albo senatora.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#JózefZych">W swoim projekcie ordynacji Polskie Stronnictwo Ludowe dostrzega jeszcze jeden problem - który tutaj już występował i o którym także częściowo była mowa - a mianowicie, że za jednym zamachem należy również dokonać uregulowania kwestii: co się dzieje, jeżeli poseł jest tymczasowo aresztowany, a jeszcze nie ma wyroku. Problem jest, jak rozwiązać kwestię, aby nie mógł w tym czasie wykonywać czynności posła. Mogą być też inne sytuacje, np. kiedy poseł zostaje skazany za przestępstwo nieumyślne, które nie wchodzi tutaj w grę jako wyłączające. W tym przypadku podobnie, jest kwestia związana z wykonywaniem jego obowiązków, czy może, czy nie, co w czasie wykonywania kary pozbawienia wolności. Sądzę, że jeżeli w ogóle, to - przy przestępstwach nieumyślnych - byłyby to nieliczne przypadki, szczególnie przy obecnej polityce karania, ale takie sytuacje należy przewidzieć.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#JózefZych">W przypadku projektu zmiany konstytucji autorstwa Prawa i Sprawiedliwości, to jego zaletą jest załączenie od razu projektu zmiany ordynacji wyborczej, z którą koresponduje. Jeżeli teraz spojrzymy na problem uregulowania poza konstytucją spraw szczegółowych w ordynacji wyborczej, to trzeba od razu zwrócić uwagę na jedną rzecz, w przypadku ordynacji wyborczej projektu PSL-u to, moim zdaniem, zbędny jest zapis o zatarciu skazania. Art. 110 Kodeksu karnego, który reguluje sprawę zatarcia, wyraźnie stanowi, że w przypadku zatarcia nikt nie może powoływać się na fakt skazania, a w każdym razie nie może powodować to ujemnych skutków, czy konsekwencji dla osoby. W nawiązaniu do tego, pan poseł Rokita podniósł problem, mówiąc - o ile dobrze zrozumiałem - że w przyszłej zmianie konstytucji należy także odnieść się do problemu zatarcia, który właściwie powinien być rozpatrywany i rozważany w takiej sytuacji, kiedy wcześniej na przykład popełnione było przestępstwo hańbiące, a nastąpiło zatarcie. Wówczas partie polityczne powinny przede wszystkim zastanawiać się - nie powołując się na fakt skazania, ale na pewne okoliczności - czy taki kandydat zasługuje na daną funkcję, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#JózefZych">Problem następny, w ordynacji wyborczej Polskiego Stronnictwa Ludowego, a także PiS-u, występuje zagadnienie składania oświadczenia, czy był karany, czy nie, pod sankcją odpowiedzialności karnej za złożenie oświadczenia fałszywego. Otóż, z jednej strony, posłowie wnioskodawcy z PSL-u mówią, że to ułatwi sprawę, bo trzeba będzie przedłożyć około 11 tys. zaświadczeń z rejestru skazanych. Ale, z drugiej strony, jeśli przewidujemy sankcje, to proszę zwrócić uwagę, że jeśli dana osoba złoży takie oświadczenie, a dopiero potem będzie kandydowała i zostanie wybrana, zacznie się problem. W moim przekonaniu uproszczenie polegać może na tym, że w momencie, kiedy zgłasza się listę kandydatów do komisji wyborczej, to jest wypis, trudno i darmo, niech się martwią w rejestrze, jak to zrobić, ale mamy sprawę jednoznaczną: był skazany, czy nie, wiarygodnym źródłem jest rejestr. Jeżeli jest taka sytuacja, to wobec tego nie zachodzą żadne inne przesłanki, które mogłyby tutaj utrudniać postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oczywiście sprawa - co wszyscy podkreślali - wcale nie jest łatwa, ale skoro jest zgoda wszystkich klubów co do potrzeby jej rozwiązania, a mój klub zdecydowanie się za tym opowiada, to poszukujmy jednej rzeczy: jaka na dzisiejszym etapie jest potrzeba, jaka jest logika, żeby określić te przypadki. Zarówno pan poseł Ośko, jak i wcześniej inni przedmówcy mówili o tym, że gdy chodzi o przestępstwa, nawet umyślne, to przecież mają one różną skalę i to, co mówił pan poseł Ośko o problemie zagrożenia, czy to karą pozbawienia wolności, czy na przykład grzywną, jego zdaniem nie ma znaczenia, bo istota sprawy polega na umyślności.</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#JózefZych">Spojrzenie na te kwestie może być różne i sądzę, że jest pełna szansa na to, aby dokonać zmiany konstytucji pod jednym wszakże warunkiem, że w Komisji Nadzwyczajnej określimy przede wszystkim warunki brzegowe, jakie w chwili dokonania tej zmiany chcemy uzyskać, a także zastanowić się oczywiście, jakie rodzaje przestępstw - przecież bardzo różnorodnych - absolutnie powinny eliminować możliwość kandydowania. Z tym wszystkim wiąże się jeszcze jeden problem. Jeden z przedmówców zwrócił uwagę na to, że przede wszystkim dobór kandydatów powinien być dokonywany odpowiednio przez poszczególne ugrupowania polityczne. Sądzę, że gdybyśmy tak głęboko analizowali ten problem, nie byłoby kwestii, a w każdym razie byłoby ich mniej.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#JózefZych">W imieniu Klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego oświadczam, że chcemy pracować nad zmianą konstytucji, chcemy wypracować porządną ordynację wyborczą w duchu, o którym mówiliśmy. Zapewniam, panie pośle Szarama, że w takim właśnie duchu chcę pracować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-203.9" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Piotr Szarama: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#LudwikDorn">Obecnie o zabranie głosu proszę pana posła Józefa Cepila w imieniu koła Ruchu Ludowo-Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zajmujemy się dzisiaj sprawą, która w powszechnym odczuciu społecznym jest oczywista. Demokracja jest ustrojem polegającym na wyborze władz różnych szczebli na drodze głosowania powszechnego, dlatego jej przedstawiciele mają mandat społeczny do sprawowania ważnych funkcji politycznych i społecznych.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#JózefCepil">Kiedy po 1989 r. po raz pierwszy zaczęliśmy dokonywać wyboru władz w drodze głosowania powszechnego, wydawało nam się, że jest to system niemal idealny, pozwalający na wyłanianie ludzi o najwyższych kwalifikacjach moralnych i merytorycznych. Szybko okazało się, że jest to podejście zbyt idealistyczne. Demokracja stała się dla niektórych wyłącznie narzędziem do realizacji kariery osobistej lub, co gorsza, sposobem uniknięcia kary za popełniane przestępstwa. Takich przypadków wcale nie było mało. Jak słusznie piszą autorzy uzasadnienia do rozpatrywanych dzisiaj projektów zmian w konstytucji i w ustawie Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, skala tego zjawiska przerosła wszelkie oczekiwania. Wygląda na to, że byliśmy zbyt optymistyczni. Przyznajmy, że wina leży nie tylko po stronie twórców prawa w Polsce. Zdarzały się przypadki, że wyborcy, mając informacje o podejrzanej działalności osoby kandydującej, dokonywali jej wyboru, co tylko rozzuchwalało innych. Możemy to wytłumaczyć brakiem obywatelskiego wyrobienia, obniżeniem standardów etycznych i moralnych, lansowaniem przez niektóre wpływowe środowiska negatywnych wzorców osobowych. Dla części ludzi w Polsce ktoś, kto szybko i niezbyt legalnie lub nawet na drodze przestępstwa dorobił się majątku, jest przykładem pozytywnym. To osoba, w cudzysłowie, zaradna i przedsiębiorcza. Uczciwość jest nieraz traktowana jako przejaw życiowej niezdarności.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#JózefCepil">Pamiętając o tym, nie możemy jednak bezradnie przyglądać się patologii. Nie może ona znajdować usankcjonowania z powodu braku przepisów eliminujących tego typu zjawiska. Tymczasem u nas coś takiego miało i ma miejsce. Jeśli jednocześnie obserwujemy systematyczny spadek zaufania społecznego do instytucji demokratycznego państwa, w tym do Sejmu i Senatu, to jedną z przyczyn jest właśnie tolerowanie tego zjawiska. W mniemaniu uczciwych obywateli Sejm i Senat stają się przechowalnią dla osób popełniających przestępstwa i choć jest to opinia zbyt generalizująca, to musimy pamiętać, że nawet kilka czy kilkanaście drastycznych przypadków może mieć takie następstwa.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#JózefCepil">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zmiany, o których dyskutujemy, mają na celu eliminowanie osób próbujących wykorzystać luki prawne do zdobycia immunitetu i przez to - bezkarności. Pozwalają też eliminować osoby, które popełniają czyny przestępcze w trakcie pełnienia funkcji z wyboru demokratycznego. Do tej pory obowiązujące prawo na to nie pozwalało bądź stwarzało wątpliwości, tak że umożliwiało grę w kotka i myszkę, co ośmieszało państwo i podważało zaufanie obywateli do jego instytucji.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#JózefCepil">Koło Poselskie Ruchu Ludowo-Narodowego popiera także zastosowanie proponowanych przepisów w Ordynacji wyborczej do rad gmin, powiatów i sejmików oraz ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Pamiętamy przypadek prezydenta jednego z miast, i to wcale nie najmniejszego, który sprawował swoją funkcję z więzienia. Sytuacja ta pokazywała w sposób jaskrawy niedoskonałość prawa wykorzystywanego do własnych celów przez osoby cyniczne i zdemoralizowane. To samo dotyczy Ordynacji wyborczej do Parlamentu Europejskiego. Nie wymaga bowiem szerszego uzasadnienia teza, że przedstawiciele reprezentujący Polskę na zewnątrz powinni być poza jakimikolwiek podejrzeniami.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#JózefCepil">Proponowane zmiany w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i niektórych ustawach stanowią istotne uzupełnienie obowiązującego w Polsce prawa. Są jego, jakże istotną, korektą. Wyborcy będą mieli pewność, że nikt ich nie wprowadza w błąd i nikt nie ukrywa przed nimi istotnych informacji mogących mieć decydujący wpływ na ich decyzje. A jeśli już ktoś się tego dopuści i je zatai, poniesie surowe i natychmiastowe konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#JózefCepil">Przy okazji warto podkreślić, że nie powinniśmy traktować tych zmian jako dyktowanych doraźnymi celami politycznymi, lecz jako umocnienie etycznych fundamentów systemu demokratycznego, które będzie służyć nie tylko nam, ale i naszym następcom. Zawsze można mówić, że moment, w którym dokonujemy zmian, jest nieodpowiedni, ale kiedyś przecież trzeba przeciąć ten wrzód. Jak zawsze w przypadku zastosowania ogólnej normy prawnej, mogą pojawić się wątpliwości przy rozpatrywaniu konkretnych sytuacji, rodzić wątpliwości, czy kogoś nie skrzywdzimy. Nie może być to jednak przeszkodą we wprowadzaniu zmian, które są konieczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#LudwikDorn">Panie pośle, dla klubów było 2 minuty 50 sekund więcej, a dla kół - 1 minuta 25 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#JózefCepil">Kończę, panie marszałku, jeszcze dwa zdania.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#JózefCepil">Zaproponowane zapisy są bowiem na tyle precyzyjne, że pozwalają ograniczyć niebezpieczeństwo skrzywdzenia kogokolwiek do minimum.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#JózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Ruchu Ludowo-Narodowego popiera zgłoszone zmiany w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ustawie Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP oraz o zmianie niektórych innych ustaw i wnioskuje o przekazanie ich do dalszych prac do właściwych komisji sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję uprzejmie panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#LudwikDorn">O zabranie głosu proszę pana posła Marka Jurka w imieniu koła Prawica Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MarekJurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym podziękować panu marszałkowi za sprostowanie, które pan marszałek przedstawił odnośnie do wcześniejszych prac parlamentarnych, w ramach ciągłości urzędu, który pan marszałek wykonuje. Bardzo proszę o niewliczanie tego do czasu mojego wystąpienia. A teraz przechodzę do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo! Trzeba chronić Izbę, trzeba chronić polski parlamentaryzm przed ludźmi, którzy nigdy w parlamencie znaleźć się nie powinni, i to jest poza dyskusją. Nie jest prawdą, że polskie ustawodawstwo jest w tej dziedzinie bardziej liberalne od ustawodawstw zachodnioeuropejskich. Na przykład w Niemczech nie dopuszcza się do kandydowania tylko tych kandydatów, którzy złamali prawo wyborcze, np. fałszowali wybory, jednak nie na tym polega problem. W krajach, które cieszyły się wolnością, państwo ma autorytet, a autorytet Rzeczypospolitej trzeba budować i nas po prostu nie stać na obciążanie zaufania do instytucji publicznych ludźmi, których tam po prostu być nie powinno. Wszyscy powinniśmy być zaangażowani w podniesienie autorytetu państwa polskiego, dlatego Prawica Rzeczypospolitej zdecydowanie popiera podjęcie prac nad tymi projektami, chociaż najbliższy nam jest projekt, który jednoznacznie określa w konstytucji warunki wykluczenia z kandydowania osób obciążonych wyrokami za popełnioną z rozmysłem działalność ewidentnie przestępczą.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo, jeżeli chcemy pracować nad podniesieniem autorytetu polskich instytucji publicznych, polskiego państwa, to trzeba odważnie pójść dalej, nawet jeżeli chodzi o idee, które jeszcze dzisiaj w społeczeństwie mogą zaskakiwać.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#MarekJurek">Demokracje anglosaskie, a więc najbardziej sprawdzone, znają instytucję wykluczenia posła z Izby. Konstytucja brytyjska jest konstytucją niepisaną. Jest to instytucja rzadko tam stosowana, raz na 10 lat, ale jako możliwa spełnia funkcję odstraszającą. W konstytucji Stanów Zjednoczonych jest expressis verbis napisane, że Izby Kongresu mają prawo wykluczyć ze składu członka Kongresu zachowującego się niegodnie. W Polsce również ten mechanizm powinniśmy wprowadzić. Prawica Rzeczypospolitej będzie w trakcie prac - w moim przekonaniu mieści się to całkowicie w zakresie prac podjętych - proponować takie rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo! Żeby uzasadnić, dlaczego jest to konieczne, podam przykład, na szczęście nie z naszego grona, ale za to z ostatnich dni. Chodzi o delegację, można by powiedzieć: prawie parlamentarzystów, bo ustrój mamy zdecentralizowany, bardzo wysokiej rangi samorządowców, do jednej ze stolic zachodnioeuropejskich. Otóż, Wysoka Izbo, dwaj przedstawiciele społeczności lokalnej upili się do tego stopnia - jeden reprezentował, mówiąc w kategoriach naszej Izby, większość, a drugi opozycję parlamentarną - że miejscowa policja uznała, że zarzuty chuligaństwa są właściwie absolutnie z góry wykluczone, ponieważ ich stan materialnie wykluczał popełnienie czynów chuligańskich. Proszę państwa, i co zrobić....</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Wikiński: Materialnie?)</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#MarekJurek">Tak, byli fizycznie niezdolni do zrobienia czegokolwiek, do tego stopnia byli pijani. Co zrobić z tego rodzaju mandatariuszami władzy publicznej, zajmującymi miejsce w ciele wybieralnym? A gdyby znaleźli się w parlamencie? A niestety wiemy, że nie są to wypadki niewyobrażalne.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo! Co zrobić? Zaproponujemy przepisy, które będą zakładać w sposób bardzo trudny, bardzo ostrożny, uniemożliwiający jakiekolwiek wykorzystywanie tego do gry większości przeciwko mniejszości, możliwość wykluczania osób skompromitowanych z Izby.</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-209.9" who="#MarekJurek"> Można sobie wyobrazić prosty mechanizm: wniosek Komisji Etyki Poselskiej, zgoda własnego środowiska politycznego, jeżeli ono przede wszystkim chce się oczyścić, i na koniec decyzja kwalifikowanej, odpowiadającej konstytucyjnej większości Izby. Jeżeli wprowadzimy ten mechanizm, a będziemy go proponować w trakcie tych prac, to mamy szanse ochronić naszą Izbę przed postawami i zachowaniami, które kłócą się z godnością zasiadania w przedstawicielstwie narodowym. Wysoka Izbo, ludzi, którzy politykę traktują jako hecę, trzeba z życia publicznego po prostu wykluczyć. Dla takich ludzi miejsca w życiu publicznym być nie może.</u>
          <u xml:id="u-209.10" who="#MarekJurek">Panie i panowie posłowie, zapewne przyczyna tego, że takie zachowania miewają miejsce, leży nie tylko w pewnej bezkarności w ramach prawa parlamentarnego. Zapewne leży ona i w tym, że w polskim systemie politycznym politycy...</u>
          <u xml:id="u-209.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-209.12" who="#MarekJurek">Skorzystam z tego czasu 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-209.13" who="#MarekJurek">...w polskim systemie politycznym politycy bardzo często bardziej boją się swoich szefów partyjnych niż Boga i opinii ludzi. Czasami, Wysoka Izbo, i do tego dochodzi. I tę, Wysoka Izbo, szkodliwą władzę sztabów partyjnych, tę władzę, która z polskiej demokracji czyni republikę bossów, trzeba po prostu ukrócić. Mechanizmy zmniejszające wychodzącą poza demokrację władzę sztabów partyjnych rządzących sumieniami ludzi, którzy zostali wybrani do przedstawicielstwa narodowego, a nie do przedstawicielstwa ambicji swoich liderów, też trzeba będzie ukrócić. Mechanizmy, które temu będą służyć, też zaproponujemy.</u>
          <u xml:id="u-209.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-209.15" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo! Polska ma być Rzecząpospolitą. Sejm ma być przedstawicielstwem narodowym. I nie pozwolimy z Polski zrobić republiki bossów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#LudwikDorn">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#LudwikDorn">Do głosu zapisało się 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#LudwikDorn">Uprzejmie proszę...</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#LudwikDorn">Przepraszam, w jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Szymanek-Deresz: Na pytanie, czy ktoś chciałby zabrać głos, odpowiadam: tak.)</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#LudwikDorn">Pytania, aha. Przepraszam, posłowie zapisali się nie do głosu, lecz do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#LudwikDorn">Uprzejmie proszę w takim razie o zadanie pytania panią poseł Karolinę Gajewską z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-210.11" who="#LudwikDorn">Aha, wyznaczam czas na zadanie pytania nie dłuższy niż minuta i będę to egzekwował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#KarolinaGajewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Projekt z druku nr 1302 dotyczy zakazu kandydowania do Sejmu i do Senatu osób skazanych prawomocnym wyrokiem za przestępstwa umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. Inicjatorzy tej nowelizacji wzorują się na treści art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. W związku z powyższym chciałabym zapytać posła sprawozdawcę tegoż projektu, czy w projekcie ustawy proponuje się pozbawienie takich osób prawa wybieralności w wyborach do Sejmu RP i do Senatu RP i czy proponowana regulacja art. 99 ust. 3 pkt 1 nie pozbawia prawa wybieralności czy też pozostawania parlamentarzystą osoby, której wina nie została stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#LudwikDorn">Teraz proszę o zadanie pytania panią poseł Stanisławę Okularczyk z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Jestem gorącym zwolennikiem poszerzenia katalogu wymogów. W związku z tym mam kilka pytań. Czy tylko wyroki sądowe, czy także nieposzlakowana opinia powinny być uwzględnione, jeśli chodzi o wymogi? Chodzi o alkoholizm, nieprospołeczne zachowania z pogranicza prawa. Czy sprawy w toku śledztwa także powinny być przeszkodą, a nie tylko wyroki? Czy to, że współmałżonek był karany za korupcję, czyli drugi współmałżonek korzystał z tych dóbr materialnych, nie powinno być przeszkodą? Czy elementarne predyspozycje do tworzenia prawa nie powinny być jakimś progiem? Proszę państwa, dopracowaliśmy się takiej opinii, że organ wykonawczy, na przykład w osobie pana premiera Belki, pokrzykuje: do roboty, Wysoka Izbo, do roboty, a tydzień temu jeden z wiceministrów stwierdził, że jest to cyrk. Wysoki poziom agresji tej Izby i niski poziom dialogu niestety są do naprawy. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#LudwikDorn">Obecnie pytanie zada pan poseł Jerzy Gosiewski z Klubu Parlamentarnego PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#JerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Nie ulega wątpliwości, że Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej powinny być organami, w skład których wchodzą jedynie osoby o nieposzlakowanej opinii, hołdujące w życiu społecznym postawie legalizmu. Nie ulega też wątpliwości, że winien być zakaz kandydowania do Sejmu RP i do Senatu RP osób prawomocnie skazanych za przestępstwa i przestępstwa skarbowe. Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, co potwierdzają badania opinii społecznej, domagają się, aby mandat posła lub senatora wykonywały wyłącznie osoby niekarane za przestępstwa umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub za przestępstwo skarbowe. A jeżeli senator lub poseł zostanie prawomocnie skazany za takie przestępstwo, to mandat winien bezwzględnie wygasnąć. Projekt ustawy zawarty w druku nr 1834 zmierza do zlikwidowania tej niesprawiedliwości społecznej. Dlatego też jako młody parlamentarzysta chciałbym zapytać: Dlaczego wcześniej ci, którzy sprawowali władzę, nie zauważyli tego problemu i nie wprowadzili takiego zapisu, zgodnie z którym przestępcy nie mogliby zasiadać w parlamencie? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#LudwikDorn">Obecnie pytanie zada pani poseł Joanna Fabisiak z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym się odnieść do projektu zmian konstytucji zgłoszonych przez PiS, do zapisów, które znajdują się w uzasadnieniu. W uzasadnieniu napisano, że projektodawcy stoją na stanowisku, iż niewłaściwy byłby tak rygorystyczny zapis w konstytucji i że należy takie zapisy przenieść do ustaw ordynacyjnych. Jednocześnie w tymże samym uzasadnieniu jest napisane, że obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, co potwierdzają badania opinii społecznej, bezwzględnie domagają się, aby mandat posła lub senatora wykonywały wyłącznie osoby nie karane. Jeśli tak, to czy godzi się proponować taki oto bardzo oględny zapis, że ustawa określi przypadki, w których z powodu popełnienia czynu ściganego będzie możliwość pozbawienia kandydowania osoby skazanej? Proszę zatem wnioskodawców tego projektu o określenie tych przypadków, które planuje się zapisać w ustawie, które dawałyby możliwość wykluczenia osób karanych. Jakie to są przypadki? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#LudwikDorn">Obecnie proszę o zadanie pytania pana posła Henryka Siedlaczka z Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#LudwikDorn">Naprawdę 17 sekund, o które przekroczyła czas pani poseł Fabisiak, to za dużo. To tylko dlatego, że pani poseł nie interweniowała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#HenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie w Polsce panuje powszechna zgoda co do dokonania zmian w biernym prawie wyborczym uniemożliwiających kandydowanie na posła czy senatora i sprawowanie mandatu osobom skazanym, niegodnym tej funkcji, jednak propozycje przedstawione przez Wysoką Izbę zawierają odmienne rozwiązania prawne, które zawężają bądź rozszerzają katalog osób objętych nowymi przepisami. Czy wprowadzenie zmian może spowodować taką sytuację, iż nastąpi proces eliminowania przeciwników politycznych przez wymiar sprawiedliwości, zwłaszcza że w nieodległej przeszłości było to wykorzystywane do tego typu celów? Czy wiadomo, ilu obecnych parlamentarzystów będą dotyczyły te zmiany?</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#HenrykSiedlaczek">Wydaje się, iż ordynacja większościowa z jednomandatowymi okręgami wyborczymi również mogłaby się przyczynić do oczyszczenia polityki. Osoba będąca w kolizji z prawem zawsze będzie szukała drogi do obejścia prawa. Zresztą w wystąpieniach niektórych posłów na tej sali można zauważyć taki kierunek myślenia. Stąd nie ulega wątpliwości, iż odnowa życia politycznego w Polsce jest potrzebna. Znacząca większość społeczeństwa domaga się zmian nie tylko w dziedzinie biernego prawa wyborczego, ale również w zakresie ograniczenia immunitetu, co powinno być kolejnym etapem.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#HenrykSiedlaczek"> Należy jednak zauważyć, iż to samo społeczeństwo dokonuje wyboru swoich przedstawicieli.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#HenrykSiedlaczek">Na koniec chcę powiedzieć, że należy żałować...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi, bo to ma być puenta, a pytania już były zadane.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Poseł Henryk Siedlaczek: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#LudwikDorn">Uprzejmie proszę o zabranie głosu pana posła Marka Polaka z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#MarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nie ma wątpliwości, że Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej powinny być organami, w skład których wchodzą jedynie osoby o nieposzlakowanej opinii, bez jakiejkolwiek kryminalnej przeszłości i szanujące w szczególny sposób obowiązujący porządek prawny. Nie widzę żadnej możliwości tworzenia dobrego prawa przez osoby, które same go nie przestrzegają, obniżając w ten sposób autorytet Wysokiej Izby. Godne pełnienie służby Rzeczypospolitej i sumienne wykonywanie obowiązków wobec narodu powinno się charakteryzować przede wszystkim przestrzeganiem konstytucji i innych zapisów prawnych obowiązujących na terenie całego naszego kraju. Stanowczo opowiadając się za wprowadzeniem tych zmian, chciałbym zapytać posłów wnioskodawców, najchętniej pana posła Mularczyka, ponieważ do niego mam największe zaufanie, czy przyjęcie proponowanych zmian w konstytucji i, co za tym idzie, w ustawie ordynacja wyborcza spowoduje utratę mandatów przez posłów zasiadających już w ławach sejmowych,...</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#MarekPolak">...o ile oczywiście skazani zasiadają w Wysokiej Izbie, bo takiej wiedzy nie mam, czy też ustawa będzie obowiązywać dopiero od dnia jej wejścia w życie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#LudwikDorn">Obecnie proszę o zadanie pytania pana posła Marka Wikińskiego z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#MarekWikiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Zwracam się do pana posła Ośki: panie pośle, liczba afer w poprzedniej kadencji Sejmu była wielokrotnie mniejsza niż za rządów Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Mam pytanie do posłów wnioskodawców, do przedstawiciela rządu o informację dla Wysokiej Izby dotyczącą tego, jak omawiana kwestia jest uregulowana w krajach członkowskich Unii Europejskiej, w Stanach Zjednoczonych, na przykład w Kanadzie, tak abyśmy wiedzieli, jak to jest uregulowane w innych państwach.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#MarekWikiński">I ostatnia opinia. Sądząc po wieloletnim doświadczeniu parlamentarnym pana marszałku, nieprzypadkowo omawiamy dzisiaj tę kwestię, ponieważ jutro Izba będzie dokonywała wyboru prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Odnoszę wrażenie, że jest to taki trochę straszak na jednego z koalicjantów. Obawiam się w związku z tym, że znowu będzie dużo dyskusji, a proponowanych zmian Izba nie przyjmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#LudwikDorn">Panie pośle, czy jest to pytanie czy opinia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MarekWikiński">Właśnie zmierzam do zadania pytania, panie marszałku. Jeżeli pan pozwoli kontynuować i nie zabierać mi czasu, to chciałbym zapytać: Czy nie należałoby zastanowić się nad możliwością obowiązkowego informowania wyborców o karalności, a wybór pozostawić społeczeństwu? Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#LudwikDorn">Obecnie proszę o zadanie pytania pana posła Mirosława Pawlaka z Klubu Parlamentarnego PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam szereg pytań, ale ograniczę się do 3–4.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MirosławPawlak">Dlaczego wnioskodawcy nie pokusili się o uregulowanie kwestii deputowanych do Parlamentu Europejskiego z określeniem, który organ w przypadku wspomnianego dodanego ust. 3 wygasza mandat eurodeputowanego, a także kto powiadamia przewodniczącego Parlamentu Europejskiego oraz w jakim terminie?</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#MirosławPawlak">Jak będzie należało traktować osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądowym z oskarżenia prywatnego na przykład za niesłuszne pomówienie, zniesławienie czy groźby karalne?</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#MirosławPawlak">Czy projekt wprowadza wymogi różnicujące kandydatów ze względu na przynależność państwową, a także czy i w jakim stopniu wprowadza dodatkowe kryteria dla kandydatów niebędących obywatelami polskimi oraz czy ma charakter implementacyjny w stosunku do prawa Unii Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#LudwikDorn">Proszę o zadanie pytania pana Lecha Kuropatwińskiego z Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#LechKuropatwiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy trzy ustawy, mamy wybrać najlepsze artykuły i zapisy w celu zmiany konstytucji. To dobrze, uregulujmy to ustawą.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#LechKuropatwiński">Kieruję pytanie do sprawozdawców. Czy zatarcie skazania będzie skutkowało tym, że obywatel, który został skazany kilka lat temu na karę w zawieszeniu, odbył tę karę, czyli inaczej mówiąc: miał rok w zawieszeniu na dwa lata, okres minął, będzie mógł w oświadczeniu wpisać niekaralność czy już nigdy nie będzie mógł być wybrany na radnego, nie mówiąc o wyborze na posła?</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#LechKuropatwiński">Następne pytanie. Prezydenci Wałęsa i Kwaśniewski ułaskawili tysiące różnych przestępców, którzy popełnili różne przestępstwa. Czy ci ułaskawieni będą mogli wpisać w oświadczeniu, że nie byli karani, czy też nie będą mogli być już wybierani?</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#LechKuropatwiński">Kolejne pytanie dotyczące tego, o czym mówiłem dzisiaj rano. Chodzi o to, że komendant powiatowy Policji wytoczył 60 spraw rolnikom za blokady, rolnicy ci otrzymali prawomocne wyroki, zapłacili karę po 50–100 zł. Czy będą oni mogli kandydować na radnych, czy nie będą mogli w związku z tym kandydować nawet na sołtysa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#LudwikDorn">Obecnie proszę o zadanie pytania pana posła Mateusza Piskorskiego z Samoobrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MateuszPiskorski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#MateuszPiskorski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czy katoni przemawiający dzisiaj w tonie takiej moralnej wyższości za projektem Platformy Obywatelskiej wzięli pod uwagę kilka okoliczności i próbowali odpowiedzieć sobie na kilka pytań, które teraz zadam?</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#MateuszPiskorski">Otóż, po pierwsze, czy działacz związkowy, związkowiec, który w ramach protestu pracowniczego organizował okupację zakładu pracy, za co został skazany później jak najbardziej prawomocnym wyrokiem sądu, eliminowany będzie - po przyjęciu ewentualnych propozycji Platformy Obywatelskiej - z życia publicznego? Czy działacz organizacji ekologicznej, który, załóżmy, przykuł się kajdankami do drzewa w ramach protestu przeciwko budowie nowej drogi i został za to skazany również prawomocnym wyrokiem sądu, pozbawiony będzie praw wyborczych, biernego prawa wyborczego? Z drugiej strony czy prawicowy działacz, konserwatywny działacz, który zniszczył obrazoburczą, godzącą w jego przekonania religijne wystawę i został skazany prawomocnym wyrokiem, będzie pozbawiony praw wyborczych, będzie pozbawiony biernego prawa wyborczego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#LudwikDorn">Obecnie o zadanie pytania proszę pana posła Michała Stuligrosza z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#MichałStuligrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie swoje kieruję do wszystkich posłów, którzy występowali w imieniu klubów z tą jakże słuszną inicjatywą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#LudwikDorn">Przepraszam bardzo, panie pośle. Można zadać pytanie wnioskodawcom i ewentualnie rządowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#MichałStuligrosz">Właśnie mówiąc o tych posłach, myślę o posłach wnioskodawcach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#LudwikDorn">Zrozumiałem, że chodzi o wszystkich, którzy występowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#MichałStuligrosz">Nie, nie. Mam na myśli tych, którzy występowali w imieniu klubów, czyli posłów wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#MichałStuligrosz">Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej, dyskutując na temat konieczności zmian ustawy o Trybunale Stanu, podnosi kwestię, która wiąże się z koniecznością zmiany również art. 198 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Chodzi o katalog siedmiu podmiotów, najważniejszych osób w państwie, które podlegają odpowiedzialności konstytucyjnej. Czy nie byłoby wskazane zdaniem panów, żeby w trakcie prac komisji zająć się również aktualizacją tego 7-podmiotowego zestawu po to choćby, aby dokonać bieżącego uzupełnienia najważniejszych organów państwa podlegających temu przepisowi? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#LudwikDorn">Obecnie pytanie zada pan poseł Tomasz Latos z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#TomaszLatos">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Bardzo dobrze się stało, że Sejm w końcu zajął się tak ważną sprawą dla całego społeczeństwa i tak ważną sprawą dla wielu osób zasiadających w tej Izbie od lat. Tak więc bardzo ważne są te inicjatywy i należy się za nie szczególne podziękowanie. Chciałbym zapytać o pewne zapisy w tych projektach ustaw posłów wnioskodawców, a szczególnie pana posła Mularczyka. Chodzi mi o samą procedurę wygaszania mandatu po uprawomocnieniu się wyroku. Interesuje mnie czas, w jakim to wygaśnięcie mandatu nastąpi. Czy nie należałoby tu wprowadzić jakiegoś limitu czasowego, aby w przyszłości nie dochodziło do pewnych niejasności w tej kwestii? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#LudwikDorn">Obecnie pytanie zada pan poseł Lech Woszczerowicz z Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#LechWoszczerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie proste jak budowa cepa. Przepraszam, że użyłem takiego sformułowania, ale wielce szanowny pan poseł Rokita coś wspomniał tutaj o psiej budzie. W związku z tym chciałbym zapytać posłów i klub parlamentarny wnioskodawców co do naprawy konstytucji. Co naprawdę stoi za zmianą konstytucji? Czy powyższa naprawa konstytucji, a co za tym idzie naprawa Polski, byłaby zaproponowana, gdyby nie było obecnej koalicji? Prosiłbym tylko o szczerą odpowiedź. Z góry jednak zakładam, że takiej nie otrzymam. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#LudwikDorn">Obecnie proszę o zadanie pytania pana posła Jana Łącznego z klubu Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#JanŁączny">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oczywiście, że Sejm nie może być miejscem dla ludzi, którzy łamią prawo i są nazywani przestępcami. Natomiast po wystąpieniu pana posła Rokity odnoszę wrażenie, że inspiracją do przygotowania tej ustawy była jednostka szanowana przez dużą część Polaków, walcząca o demokrację, walcząca o sprawiedliwość, występująca przeciwko liberalnej gospodarce, która doprowadziła dzisiaj do tego, że miliony Polaków wyjeżdżają za granicę.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#JanŁączny">I pytanie do pani minister w odniesieniu do wypowiedzi pana posła Rokity. Czy zatarcie kary ma nadal powodować, że osoba taka nie będzie miała możliwości kandydowania do organów związanych z wybieralnością? Czy zatarcie kary sprawi, że nie będzie przeszkód w dalszym uprawianiu polityki? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#LudwikDorn">Do zadania pytania zapisał się pan poseł Tomasz Markowski z PiS, ale go nie widzę. Czy z tego, że go nie widzę, wynika, że go nie ma? Tak wynika. W związku z tym pan poseł Tomasz Markowski nie zada pytania.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#LudwikDorn">Pytanie może zadać pani poseł Elżbieta Łukacijewska z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#ElżbietaŁukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#ElżbietaŁukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na pytanie dziennikarza na antenie Radia RMF FM w 2005 r.: Czy w przyszłej kadencji Sejmu będzie możliwa sytuacja, w której partia PiS poprze ludzi mających kłopoty z prawem? - obecny prezydent Lech Kaczyński odpowiedział: Nie ma takiej możliwości, PiS jest partią ludzi praworządnych, którzy dążą do rozliczeń krzywd. Nie poprzemy nikogo z wyrokiem sądu lub przeciwko komu toczą się sprawy sądowe. To jest sprzeczne z ideałami PiS.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#ElżbietaŁukacijewska">Czyli poparcie dla takiego polityka jak Andrzej Lepper jest niemożliwe? Nie ma takiej możliwości. Najwyższe funkcje w państwie muszą sprawować ludzie czyści jak łza. Andrzej Lepper udowodnił, że ma za nic prawo i jest politycznym awanturnikiem. Poparcie PiS dla takiego polityka w jakiejkolwiek sytuacji jest nierealne.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#ElżbietaŁukacijewska">Panie Marszałku! Można powiedzieć, że ideał sięgnął bruku. Projekt Platformy Obywatelskiej pozwala odzyskać PiS-owi twarz. I proste pytanie do rządu: Czy rząd poprze projekt Platformy Obywatelskiej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#LudwikDorn">Obecnie pytanie zadaje pan poseł Wojciech Szarama z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#LudwikDorn">Pan poseł Wojciech Szarama, którego widzę, zadaje pytanie czy...</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Piotr Szarama: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#LudwikDorn">Zadaje pytanie.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WojciechPiotrSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zatarcie skazania powoduje, że uznaje się, iż osoba po prostu nie była karana. W związku z tym mam prośbę do pana posła Cezarego Grabarczyka, aby zechciał rozwinąć tę myśl, którą przekazał poseł Rokita. Jeśli bowiem mielibyśmy w ogóle rozważać ten temat, to czy macie państwo przygotowaną jakąś propozycję? Ile lat od zatarcia skazania nie można by było kandydować w wyborach parlamentarnych? Czy to byłby okres sztywny dla każdego przestępstwa, czy tylko dla określonego rodzaju przestępstw?</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WojciechPiotrSzarama">Tak na marginesie po zadaniu pytania pozwolę sobie powiedzieć, że jest to rzecz niezwykle trudna do ustalenia, dlatego że jest wiele zawodów i wiele funkcji, które wymagają takiej właśnie kryształowej uczciwości. Czy w innych przypadkach nie należałoby stosować tej samej miary? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#LudwikDorn">Obecnie o zadanie pytania proszę pana posła Andrzeja Kłopotka z klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#AndrzejKłopotek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdyby trzy lata temu Sąd Rejonowy w Toruniu skazał mnie za to, że stanąłem w obronie małoletnich, molestowanych dzieci, to dzisiaj nie stałbym tutaj wśród tak zacnego grona. Dlatego pytam: Czy wnioskodawcy rozważyli lub rozważają przedstawienie Wysokiej Izbie rodzajów przestępstw, które dopuszczałyby, że obywatel Rzeczypospolitej może ubiegać się o mandat posła lub senatora? Proszę o wyjaśnienie art. 8 w dodanym ust. 3, co w sytuacji, gdy sąd orzekający prawomocnym wyrokiem odstąpi od ukarania sprawcy, uznając go jednocześnie winnym popełnienia zarzucanych czynów, z uwagi na znikomą szkodliwość społeczną czynu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#LudwikDorn">Obecnie o zadanie pytania proszę pana posła Krystiana Łuczaka z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#KrystianŁuczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeden z branżowych miesięczników służb mundurowych opublikował badania CBOS z maja 2007 r. dotyczące oceny pracy i zaufania. I co widzimy w tych badaniach? Władze lokalne, w tym oczywiście samorząd, czyli wybierani wójtowie, burmistrzowie, prezydenci i radni, w kategorii „Ocena pracy i zaufanie” - 70% poparcia, Sejm - 21%.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#KrystianŁuczak">Na tym tle chciałbym zapytać, czy wnioskodawcy nie sądzą, że przyjęcie rozwiązań, które będą eliminowały z naszej Izby właśnie osoby, które nie cieszą się nieposzlakowaną opinią, oraz te, które nie powinny, jak przestępcy, stanowić prawa, nie poprawi naszej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#KrystianŁuczak">I drugie pytanie: Czy otwarcie dyskusji o rodzaju przestępstw i katalogowanie tych, które wykluczają, a przy których można kandydować czy pełnić mandat, nie spowoduje, jak w poprzedniej kadencji, że wraz z rozpoczęciem tej dyskusji ta słuszna idea zostanie zniweczona? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#LudwikDorn">Obecnie poproszę o zadanie pytania panią posłankę Jolantę Szymanek-Deresz z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#JolantaSzymanekDeresz">Panie Marszałku! Chciałabym zwrócić się do pana posła sprawozdawcy Arkadiusza Mularczyka z prośbą, aby zechciał rozwinąć stwierdzenie zawarte w uzasadnieniu projektu z druku nr 1834, mianowicie to, w którym mowa jest o tym, iż do dzisiaj nie udało się rozwiązać tego problemu, w szczególności zaś w konstytucji, bowiem nikt nie mógł przewidzieć skali tego zjawiska. Czy możemy dowiedzieć się, jak ta skala została ustalona przez pana posła sprawozdawcę, jak ona dzisiaj się kształtuje? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję najuprzejmiej pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#LudwikDorn">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#LudwikDorn">Czy pani minister Beata Kempa z Ministerstwa Sprawiedliwości chce zabrać głos, czy nie chce? Były bowiem pytania, ale niektóre odnosiły się do zarysowania perspektywy porównawczej w trzech państwach, w państwie europejskim i pozaeuropejskim. Czy pani minister chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#LudwikDorn">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#BeataKempa">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#BeataKempa">Panie Marszałku! Z tego, co zdążyłam skrzętnie wynotować, jeśli idzie o zadawane pytania przez państwa posłów, to pan poseł Wikiński był uprzejmy zadać pytanie właśnie w zakresie tego, jak te kwestie wyglądają w innych krajach Unii Europejskiej, ale też pytał o inne kraje. Po części na to pytanie odpowiedział już w swoim wystąpieniu klubowym pan poseł, pan marszałek Marek Jurek.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#BeataKempa">Ja tylko powiem, że w naszym Departamencie Współpracy Międzynarodowej i Prawa Europejskiego całkiem niedawno badaliśmy kwestie immunitetów sędziowskich, ale także immunitetów poselskich, we wszystkich krajach Unii Europejskiej i w wybranych krajach na świecie. Nie zajmowaliśmy się badaniem, jak wygląda kwestia związana z mandatem posła i senatora, z możliwością kandydowania czy też z kwestią utraty tego mandatu, ale jeśli będzie taka wola, pan poseł podtrzyma swoje pytanie, możemy w naszym departamencie dokonać takiej krótkiej analizy.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#BeataKempa">Również pan poseł Siedlaczek - panie marszałku, jeśli pan pozwoli - zadał pytanie, które - myślę, że dobrze je zrozumiałam - było skierowane bezpośrednio, wprost też trochę do ministra sprawiedliwości. Pytanie mianowicie brzmiało: Czy wprowadzenie zmian spowoduje wyeliminowanie przeciwników politycznych przez wymiar sprawiedliwości? Chcę jednoznacznie powiedzieć, że sądy są niezawisłe, sędziowie podlegają ustawom, orzekają w granicach ustawy, orzekają za czyny, za przestępstwa, które zaistniały, które stwierdzą, i wymierzają karę, nie zaś z przyczyn politycznych. A zatem myślę, że to pytanie było jak najbardziej chybione.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#BeataKempa">Pani poseł Łukacijewska zapytała, czy rząd poprze projekt Platformy Obywatelskiej i jakie jest stanowisko rządu w tej materii, mówiąc, że projekt, który wniosła Platforma Obywatelska, pozwoli zachować twarz PiS. Bardzo odważna wypowiedź. Ja myślę, że PiS ma swoją bardzo dobrą twarz i nie ma potrzeby wzmacniania tego w mojej ocenie bardzo dobrego wizerunku. Ja powiem tylko tak, że rząd Rzeczypospolitej Polskiej, rząd pana premiera Kaczyńskiego podczas trwania swojej kadencji, trwania na swoim urzędzie dał już wiele podstaw do tego i za chwilę da w postaci stosownych projektów ustaw albo tych ustaw, które już Wysoka Izba przyjęła, a które są dowodem na to, że podwyższamy standardy w wielu, wielu dziedzinach, na wielu odcinkach.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#BeataKempa">Ja, ponieważ reprezentuję ministra sprawiedliwości, podam tylko niektóre, które wnieśliśmy pod obrady Wysokiej Izby, i to nie tylko te, które dotyczą posłów czy senatorów, bo dzisiaj tym się zajmujemy, gdyż mamy przecież wiele, wiele innych odcinków życia publicznego, gdzie te standardy należy podwyższać. Jeśli idzie o wymiar sprawiedliwości, podam tylko ostatnio uchwaloną ustawę o ustroju sądów powszechnych, która jest projektem tego ministra sprawiedliwości, ustawę o biegłym sądowym, ustawę o licencji syndyka, ustawę o lekarzu sądowym, ustawę o pracownikach sądów i prokuratury, gdzie w sposób ewidentny - przecież państwo przyjmowaliście tę ustawę - podwyższa się standardy, nie tylko standardy merytoryczne, ale w szczególności standardy moralne, o które, myślę, wszystkim nam również chodzi.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#BeataKempa">A zatem ja myślę, że jeśli będzie taka wola Wysokiej Izby, a sądzę, że będzie, bo wypowiedzi przedstawicieli klubów na to wskazują, że nad tym będziemy procedować, i jako reprezentant rządu będzie wyznaczony przedstawiciel ministra sprawiedliwości, to będziemy sprzyjać tym pracom, tak aby został osiągnięty dobry efekt, dobry konsensus, bo wszyscy chcemy jednego - również jestem posłem na Sejm - aby te standardy podwyższać. Czy Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ma być tym ostatecznym sitem, tym ostatecznym kołem ratunkowym? Powiem tak - padło to już dzisiaj z mównicy - że tym pierwszym sitem rzeczywiście powinny być partie polityczne. Jako Prawo i Sprawiedliwość, myślę, że nie mamy sobie nic do zarzucenia w tej materii. To powinno być rzeczywiście pierwsze sito. Natomiast w ustawie Ordynacja wyborcza do samorządu istnieją zapisy, na których wzorowała się Platforma Obywatelska, bo one są przejęte wprost, stanowiące barierę nie do pokonania, jeśli idzie o kandydatów na poszczególne urzędy w samorządach. Poza tym znajdujemy w tym projekcie kilka kwestii dyskusyjnych, ale to są kwestie natury prawnej, o których na pewno będziemy dyskutować na posiedzeniu stosownej komisji.</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Genowefa Wiśniowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#BeataKempa">Zatem to wszystko, panie marszałku... pani marszałek - przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#BeataKempa">Jeśli pan poseł Wikiński wyrazi, czy będzie podtrzymywał, taką wolę, aby otrzymać takie opracowanie, to oczywiście sporządzimy je na piśmie. Dziękuję bardzo. Do widzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę przedstawiciela wnioskodawców pana posła Cezarego Grabarczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#CezaryGrabarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałbym podziękować za dobrą debatę, to także dzięki uprzejmości pana marszałka, który pozwalał przedłużać czas wystąpień. Debata ta pozwala wierzyć, iż Sejmowi uda się uszlachetnić demokrację. Wydaje się, że prawie wszystkie głosy, które padły dziś z tej trybuny, były nacechowane troską o poprawę wizerunku Sejmu, czyli o uszlachetnienie polskiej demokracji. Czeka nas niesłychanie dużo pracy w komisji. Nie było wniosków o odrzucenie projektów nowelizacji konstytucji ani projektów nowelizujących ordynację. Dziękuję za to, bo to potwierdza szczerość intencji wszystkich wypowiadających się w dniu dzisiejszym. Będziemy pracowali nad tymi projektami. Będziemy musieli przygotować wiele ekspertyz, które pozwolą odpowiedzieć także na te pytania, które państwo posłowie postawiliście już po debacie klubowej, bo nie na wszystkie potrafię odpowiedzieć, ale spróbuję.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#CezaryGrabarczyk">Pani poseł Gajewska pytała, czy w propozycji Platformy chodzi o orzeczenia prawomocne, ponieważ z redakcji postulowanego przez nas przepisu to wprost nie wynika. Jeżeli mówimy o kimś, że jest karany, to znaczy że wyrok skazujący za przestępstwo musi być prawomocny. Tak też jest zredagowany przepis zawarty w ordynacji samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#CezaryGrabarczyk">Pani poseł Okularczyk pytała o możliwość rozszerzenia tych podwyższonych standardów. Dzisiaj robimy pierwszy krok, o tym prawie wszyscy mówili. Także pan poseł Rokita mówił, że to jest test intencji Wysokiej Izby. Sądzę, że po tym teście, po tej próbie będziemy mogli posunąć się dalej. Być może okaże się, iż istnieje w Izbie wola radykalnej naprawy państwa na poziomie konstytucyjnym i zaistnieje możliwość rozszerzenia.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#CezaryGrabarczyk">Pan poseł Gosiewski pytał, czy nie można było wcześniej wystąpić z tym projektem. Staraliśmy się uczynić to jak najszybciej. Gdy dostrzegliśmy szanse, złożyliśmy ten projekt, jeszcze w ubiegłym roku. To nie nasza wina, nie wina Platformy, że projekt przeleżał w lasce marszałkowskiej pół roku.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#CezaryGrabarczyk">Pan poseł Siedlaczek pytał o ryzyko wykorzystywania wymiaru sprawiedliwości do eliminowania przeciwników politycznych. W państwie naprawdę demokratycznym takie sytuacje nie mogą mieć miejsca, ale żeby tak było, musimy uszlachetnić naszą polską demokrację.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#CezaryGrabarczyk">Było kilka pytań, które dotyczyły zatarcia skazania. To ciekawy problem, niezwykle złożony, chociaż na pierwszy rzut oka wydaje się, że wystarczyłoby odesłać do Kodeksu karnego, ale Kodeks karny oceniany jest przez pryzmat konstytucyjnego wzorca. Jeżeli komisja wypracuje inną konstrukcję prawną i wprowadzi do konstytucji normę określającą, iż w tym przypadku nie ma zastosowania zatarcie skazania, albo wprowadzi normę określającą, iż w ciągu 5 lat od dnia zatarcia skazania, jak to jest w innych konstytucjach, to takie rozwiązania będą wiążące dla ustawodawcy zwykłego. Rzecz w tym, abyśmy chcieli rzetelnie nad tym problemem dyskutować, abyśmy korzystali z wiedzy ekspertów, bo posłowie nie posiedli pełnej wiedzy. Po tej dzisiejszej debacie wierzę, że tak się stanie.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#CezaryGrabarczyk">Pan poseł Piskorski sformułował pytanie, w zasadzie kilka pytań, co z ekologami, co ze związkowcami. Jeżeli popełnią przestępstwo, będą podlegali tym samym regułom, co wszyscy obywatele Rzeczypospolitej. Ci, którzy popełnią przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego i popełnią je umyślnie, będą podlegali tym normom. Prawo musi być równe dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#CezaryGrabarczyk">Pan przewodniczący Stuligrosz pytał, czy nie warto by posiłkować się normami dotyczącymi katalogu osób podlegających odpowiedzialności konstytucyjnej. To ciekawy problem, który pojawił się także w kilku wystąpieniach, m.in. mówił o tym przedstawiciel wnioskodawców z klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Wspominał też o tym poseł Rokita. Sądzę, że takie pytanie postawimy ekspertom. Oczywiście zdecyduje komisja. Padały pytania, czy to rozwiązanie ma służyć naprawie państwa, pan poseł Woszczerowicz o to pytał. Tak, chodzi o naprawę państwa, chodzi o to, żeby organ władzy ustawodawczej odzyskał legitymizację społeczną, aby działania parlamentu były społecznie legitymizowane, bo bez tego państwo nigdy nie będzie silne.</u>
          <u xml:id="u-258.8" who="#CezaryGrabarczyk">Jeszcze pytanie o zatarcie skazania, na nie udzieliłem już odpowiedzi. Odpowiadam teraz panu posłowi Kłopotkowi. W propozycji Platformy jest wyraźnie napisane - karanie za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego i warunkowe umorzenie postępowania w takiej sprawie, czyli w przypadku popełnienia przestępstwa. Inne sytuacje w propozycji Platformy nie zostały uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-258.9" who="#CezaryGrabarczyk">Panu posłowi Łuczakowi chciałbym odpowiedzieć, że tak, wierzymy, że jeśli przeprowadzimy skutecznie tę zmianę, to wzrośnie poparcie społeczne dla Sejmu, odzyskamy legitymizację działań. Bo jeżeli 85% opinii publicznej domaga się takich zmian, to musimy je przeprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-258.10" who="#CezaryGrabarczyk">Jeszcze raz dziękuję za debatę, która napawa optymizmem. Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-258.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę pana posła Arkadiusza Mularczyka o udzielenie odpowiedzi czy też podsumowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Część pytań, które zostały zadane, niewątpliwie miały charakter stricte merytoryczny, dotyczący poszczególnych rozwiązań ustawowych, natomiast część to pytania o charakterze politycznym.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#ArkadiuszMularczyk">Bardzo ucieszyło mnie pytanie pani poseł Szymanek-Deresz z Sojuszu Lewicy Demokratycznej o skalę tego zjawiska, czyli potencjalnej przestępczości wśród posłów. Pani poseł, jest to niewątpliwie proces dynamiczny. Wasze rządy w ostatniej kadencji obfitowały w szereg różnych afer. Przypomnę tylko afery starachowicką, opolską, aferę LFO, w związku z którą toczy się obecnie postępowanie, aferę dotyczącą kont bankowych w Szwajcarii...</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Rydzoń: Już to sprawdzaliście.)</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#ArkadiuszMularczyk">...aferę związaną z nieuchyleniem immunitetu pani poseł Małgorzacie Ostrowskiej. Tak więc jest to proces dynamiczny. Nie jestem więc w stanie teraz odpowiedzieć, jaka jest skala. Pożyjemy - zobaczymy.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#ArkadiuszMularczyk">Jeśli chodzi o pytania o charakterze merytorycznym, odnoszące się do tej ustawy, zapytano, jaki będzie tryb wygaszania mandatów parlamentarzystów, czy parlamentarzystów europejskich, skazanych prawomocnymi wyrokami. Otóż tryb ten jest następujący: sąd będzie informował organy Izby o prawomocnym wyroku skazującym, ale skutek następuje już z chwilą wydania prawomocnego wyroku, czyli z tą chwilą następuje wygaszenie mandatu.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#ArkadiuszMularczyk">Kolejne pytania dotyczyły kwestii zatarcia skazania, ułaskawienia. Niewątpliwie w naszym systemie prawnym przyjęto taką procedurę, że z chwilą zatarcia skazania czy z chwilą ułaskawienia mamy taką sytuację, iż dana osoba nie jest już rejestrowana w rejestrze karnym. W związku z powyższym istnieje więc możliwość przyjęcia, że taka osoba jest niekarana. Tak więc w tej sytuacji nie będzie w przypadku takiej osoby przeszkody do startu w wyborach parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-260.7" who="#ArkadiuszMularczyk">Jeśli chodzi o kategorie przestępstw, niewątpliwie istnieje pewnego rodzaju problem, jakie przestępstwa możemy uznać za przestępstwa, które powinny skutkować wygaszeniem mandatu, a które nie powinny. W naszej propozycji ustawy przyjęliśmy koncepcję, iż chodzi tylko o przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, przestępstwa umyślne, i takie same przestępstwa skarbowe. Czyli sprawy dotyczące zniesławienia, przestępstwa nieumyślne, np. wypadki samochodowe, nie będą stanowiły podstawy do wygaszenia mandatu.</u>
          <u xml:id="u-260.8" who="#ArkadiuszMularczyk">Projekt Prawa i Sprawiedliwości nie przewiduje sytuacji, iż sprawa warunkowo umorzona w postępowaniu karnym będzie skutkowała wygaszeniem mandatu. Natomiast projekt Platformy to przewiduje. Oczywiście pozostaje kwestia, gdzie jest granica. Myślę, że tę granicę trzeba będzie ustalić podczas prac w komisji konstytucyjnej. Oczywiście granica ta będzie również stanowiła podstawę kompromisu dotyczącego wszystkich partii politycznych, bo przecież tylko kompromis może stanowić podstawę do zmiany konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-260.9" who="#ArkadiuszMularczyk">Pan poseł Marek Polak zadał pytanie, czy przyjęcie zmian proponowanych przez projekt Prawa i Sprawiedliwości spowoduje wygaśnięcie mandatu już w tej czy też w przyszłej kadencji, jeśli chodzi o osoby skazane tymi wyrokami. Należy powiedzieć, że o ile ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, to przepisy dotyczące wygaszania mandatu wchodzą w życie od następnej kadencji. Musi być zachowana sytuacja pewnej jasności wobec prawa. Jeśli osoba, która startowała w tej kadencji, miała nawet potencjalnie wyrok, to startowała na gruncie przepisów, gdy nie było takiego zakazu. Jeśliby przyjąć, że rozwiązanie to skutkuje od tej kadencji, powstaje pytanie, czy takie rozwiązanie będzie konstytucyjne. Dlatego przyjęliśmy, że to rozwiązanie będzie obowiązywało od następnej kadencji parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-260.10" who="#ArkadiuszMularczyk">Pani poseł Anna Okularczyk zadała pytanie, czy takie przypadki, jak alkoholizm, wszczęcie śledztwa, gdy małżonek był karany za korupcję, powinny również skutkować wygaszeniem mandatu. Ja również chciałbym pani Okularczyk zadać pytanie, czy przejście z klubu do klubu 2 miesiące po wyborach też powinno skutkować wygaśnięciem mandatu, czy nie. Bo generalnie mówimy o pewnych cechach charakteru, przymiotach parlamentarzysty, które powinny go cechować. Oczywiście cechy te są niewątpliwie bardzo często ocenne. Kto miałby to oceniać? Niewątpliwie ten projekt zmiany konstytucji wprowadza znacznie wyższe standardy, niż jest obecnie. Jeśli przyjmiemy ten projekt, myślę, że warto się zastanowić również nad dalszymi krokami, ale najpierw zróbmy ten pierwszy krok, jak słusznie powiedział mój kolega pan poseł Grabarczyk.</u>
          <u xml:id="u-260.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-260.12" who="#ArkadiuszMularczyk">W związku z powyższym myślę, że odpowiedziałem na większość pytań, które zostały mi zadane, tak że bardzo serdecznie dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-260.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Szymanek-Deresz: Czy mogę, pani marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#GenowefaWiśniowska">Tak, pani poseł, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#JolantaSzymanekDeresz">Chcę prosić o umożliwienie mi sprostowania dotyczącego mojego pytania, albowiem okazało się, że zostało ono źle zrozumiane. Dziwię się jednak, dlaczego do tego doszło. Przecież dzisiaj analizujemy projekt zmiany w konstytucji i w czasie 2-godzinnej debaty wielokrotnie padały deklaracje, stwierdzenia, że chodzi o zwiększenie autorytetu naszego parlamentu, o oczyszczenie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł, ale proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Moje pytanie - w tym momencie już prostuję - dotyczyło skali zjawiska w parlamencie obecnej kadencji. I tak odczytałam również passus zacytowany wcześniej, zawarty w uzasadnieniu sformułowanym zapewne przez pana posła sprawozdawcę, że dzisiaj pracujemy nad takim projektem, bo dzisiaj jest nieoczekiwana skala tego zjawiska. Proszę zatem o udzielenie odpowiedzi na tak doprecyzowane pytanie.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł, do kogo kieruje pani to pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Do pana posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#GenowefaWiśniowska">Tak, ale jest trzech sprawozdawców. Czy to pytanie do pana posła sprawozdawcy Mularczyka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Tak, pani marszałek, moje poprzednie pytanie było kierowane do pana posła Arkadiusza Mularczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie pośle sprawozdawco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Pani poseł, jak wszyscy wiemy, czytając gazety, słuchając relacji medialnych, skala zjawiska w kontekście wcześniejszych kadencji parlamentu jest znaczna. Niestety jest to też wynik ostatnich 4 lat rządów. Nie jestem w stanie odpowiedzieć precyzyjnie, jaka jest skala tego zjawiska, bo wymagałoby to zajrzenia do rejestru, jeśli chodzi o karalność każdego posła. Jak donoszą media, ta skala w tej kadencji parlamentu jest znaczna, może również, oczywiście potencjalnie, odnosić się to do spraw, które toczą się obecnie, a które dotyczą parlamentarzystów poprzedniej kadencji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#GenowefaWiśniowska">Myślę, że będzie też okazja przedyskutować wiele spraw, kiedy projekt ponownie trafi do Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#GenowefaWiśniowska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselskie projekty ustaw o zmianie:</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#GenowefaWiśniowska">- Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., zawarty w druku nr 1302,</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#GenowefaWiśniowska">- Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zawarty w druku nr 1834,</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#GenowefaWiśniowska">- ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 1855,</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#GenowefaWiśniowska">- ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym, zawarty w druku nr 1931 do Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#GenowefaWiśniowska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważać, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-271.9" who="#GenowefaWiśniowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-271.10" who="#GenowefaWiśniowska">Komisja Nadzwyczajna przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.</u>
          <u xml:id="u-271.11" who="#GenowefaWiśniowska">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1933.</u>
          <u xml:id="u-271.12" who="#GenowefaWiśniowska">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęta została decyzja o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-271.13" who="#GenowefaWiśniowska">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz wysłuchał w dyskusji nad tym punktem 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-271.14" who="#GenowefaWiśniowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważać, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-271.15" who="#GenowefaWiśniowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-271.16" who="#GenowefaWiśniowska">Punkt ten rozpatrzymy po zakończeniu dyskusji nad informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-271.17" who="#GenowefaWiśniowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2006 r. (druk 1618) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej (druk nr 1828).</u>
          <u xml:id="u-271.18" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu prezesa Trybunału Konstytucyjnego pana Jerzego Stępnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#JerzyStępień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prezentację informacji o działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego w 2006 r. pragnę rozpocząć od przypomnienia, że w roku bieżącym minie 10 lat od uchwalenia i wejścia w życie konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. Tak doniosłe wydarzenie wręcz obliguje mnie do poczynienia kilku ogólnych refleksji, którymi chciałbym się w tej chwili z Wysoką Izbą podzielić.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#JerzyStępień">Oceniając znaczenie konstytucji z perspektywy pozycji roli Trybunału Konstytucyjnego należy zaznaczyć, że nowa konstytucja odmieniła polski sąd konstytucyjny. Trybunał przed jej wejściem w życie i po tym fakcie to niemal dwie różne instytucje.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#JerzyStępień">Z całą pewnością za najważniejszy uznać należy fakt, że konstytucja z 1997 r. zniosła nieostateczność orzeczeń Trybunału, choć w pełni zostało to urzeczywistnione dopiero 2 lata później. Wcześniej to Sejm ostatecznie decydował o utrzymaniu w systemie prawnym przepisów niezgodnych z konstytucją, mógł bowiem oddalić bez konieczności merytorycznego uzasadnienia te spośród orzeczeń Trybunału, które stwierdzały niekonstytucyjność przepisów ustaw. Pamiętajmy, że brak ostateczności orzeczeń sądu konstytucyjnego był nie do pomyślenia w jakimkolwiek porządku prawnym cywilizowanych państw europejskich, w naszych warunkach przed wieloma laty stanowił zaś próbę związania przez władze PRL Trybunałowi rąk i uczynienia z niego fasady. Podejmując dyskusję nad ostatecznością orzeczeń Trybunału - a powraca ona co pewien czas w debacie publicznej - trzeba mieć te okoliczności zawsze na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#JerzyStępień">Warto może też podkreślić fakt, że aczkolwiek kraje wyzwalające się z opresji komunistycznej w Europie Środkowej i Wschodniej nieco później wbudowały w swoje porządki konstytucyjne istnienie sądów konstytucyjnych, to jednak w każdym z tych przypadków od początku w konstytucjach były zawarte stosowne postanowienia o ostateczności orzeczeń trybunału. Tak że nasz Trybunał, aczkolwiek historycznie w tej części świata wcześniejszy, bo powstał w 1985 r., znacznie później, nawet w porównaniu z tymi najmłodszymi demokracjami, uzyskał tego rodzaju kompetencje.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#JerzyStępień">Sądownictwo konstytucyjne istnieje po to, aby strzec standardów prawnych wyznaczonych przez normy konstytucyjne. Zadanie to jest urzeczywistniane z reguły przez eliminację z systemu prawnego norm, które w owych standardach się nie mieszczą. Trybunał Konstytucyjny nigdy nie uzurpował sobie kompetencji prawodawcy. Przeciwnie, wystarczy wspomnieć, że w swojej działalności wypracował już trwałe linie orzecznicze odnoszące się do autonomii parlamentu, swobody regulaminowej Sejmu i Senatu czy też wyłączności ustawy w sferze wolności i praw.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#JerzyStępień">Pozbawienie orzeczeń Trybunału atrybutu ostateczności należałoby w moim przekonaniu uznać za naruszenie zasady podziału władz poprzez wkraczanie władzy ustawodawczej w sferę kompetencji przynależnych instytucjom funkcjonującym poza ramami władzy prawodawczej. Wypada w tym miejscu również przypomnieć, że w konstytucji z 1997 r. istotnie rozbudowany został katalog wolności i praw. Ponadto wprowadzona została do porządku prawnego instytucja skargi konstytucyjnej, która otworzyła drogę do Trybunału niemal każdemu, czyje konstytucyjne wolności i prawa zostały naruszone. Wpłynęło to znacząco na wzmocnienie społecznego wizerunku Trybunału i skierowało jego działalność w jeszcze większym stopniu na ochronę podstawowych wolności i praw.</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#JerzyStępień">Pragnę także wspomnieć, że w maju ubiegłego roku Trybunał Konstytucyjny obchodził 20. rocznicę swojej działalności orzeczniczej. Powołany został co prawda w 1985 r., ale pierwszy wyrok zapadł w maju 1986 r.</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#JerzyStępień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Teraz chciałbym krótko scharakteryzować działalność Trybunału w 2006 r. przez pryzmat najważniejszych danych statystycznych. Jest oczywiste, że nie oddadzą one faktycznej aktywności orzeczniczej Trybunału, aczkolwiek uważna ich analiza może być pomocna w dostrzeżeniu pewnych istotnych kierunków w jego orzecznictwie.</u>
          <u xml:id="u-272.8" who="#JerzyStępień">Trybunał Konstytucyjny w ubiegłym roku wydał 104 wyroki. Oprócz tego wydał ponad 30 postanowień o umorzeniu postępowania, które w gruncie rzeczy, z punktu widzenia zawartych w nich treści, szczególnie w uzasadnieniu, niejednokrotnie nie są wcale orzeczeniami o mniejszym znaczeniu. Przypomnę na marginesie, że w roku 1986, czyli w pierwszym roku działalności orzeczniczej Trybunału, wydanych zostało również 6 orzeczeń merytorycznych będących odpowiednikami obecnych wyroków. Z kolei w 1998 r., zatem w pierwszym roku obowiązywania nowej konstytucji, wydano 33 wyroki, a już 3 lata później liczba ta uległa niemal podwojeniu. To pokazuje, jaka jest dynamika wzrostu ilości spraw rozpoznawanych w Trybunale.</u>
          <u xml:id="u-272.9" who="#JerzyStępień">Spośród wszystkich wyroków 13 wydanych zostało w pełnym składzie. Najważniejsze spośród nich postaram się przybliżyć Wysokiej Izbie w dalszej części wystąpienia. Przypomnijmy, że w pełnym składzie Trybunał orzeka między innymi w sprawach szczególnie zawiłych albo takich, w których szczególna zawiłość wiąże się z nakładami finansowymi nieprzewidzianymi w ustawie budżetowej. Pełnoskładowo orzeka także wówczas, gdy skład orzekający zamierza odstąpić od poglądu prawnego wyrażonego wcześniej w orzeczeniu wydanym w pełnym składzie.</u>
          <u xml:id="u-272.10" who="#JerzyStępień">Jedynie do 3 spośród ogółu wydanych w 2006 r. wyroków zgłoszone zostały zdania odrębne. Prawo sędziego do wyrażenia zdania odrębnego jest nierozerwalnie związane z sędziowską niezawisłością, służy poszanowaniu godności sędziego i jest wyrazem jego moralnej odpowiedzialności za wyrok. Sędzia, który nie zgadza się z rozstrzygnięciem, nie podziela poglądu większości, został przegłosowany, ma wręcz moralny obowiązek złożenia wotum separatum.</u>
          <u xml:id="u-272.11" who="#JerzyStępień">W 47 wyrokach, czyli w niemal co drugim, Trybunał stwierdził niezgodność z konstytucją co najmniej jednego zaskarżonego przepisu. Pozwala to wyciągać wnioski o stanie polskiego prawa oraz w niektórych wypadkach, niestety, o braku poszanowania procedur jego stanowienia. Niewątpliwie może to być przyczyną wciąż malejącego zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Niestety ta smutna uwaga powtarzana jest w Sejmie i Senacie od wielu już lat podczas składania informacji z działalności orzeczniczej trybunału. Godzi się jednak zauważyć, że jednocześnie w ponad 50% wydanych w 2006 r. wyroków Trybunał Konstytucyjny potwierdził konstytucyjność zaskarżonych przepisów. Nie jest zatem tak, że Trybunał Konstytucyjny tylko dyskwalifikuje zaskarżone doń akty normatywne.</u>
          <u xml:id="u-272.12" who="#JerzyStępień">Trybunał Konstytucyjny nie posiada możliwości działania z urzędu. Nie jest w stanie z własnej inicjatywy wyeliminować z porządku prawnego niekonstytucyjnej regulacji. Działa wyłącznie na wniosek i właśnie wystąpienie z wnioskiem bądź pytaniem prawnym lub skargą jest jedynym sposobem, aby zainicjować postępowanie przed trybunałem.</u>
          <u xml:id="u-272.13" who="#JerzyStępień">Niepokoi nas niemal całkowita bierność niektórych mających do tego kompetencje organów państwa, m.in. marszałka Senatu, senatorów, pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, prezesa Rady Ministrów, a także prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Niestety w ubiegłym roku marszałek Sejmu również nie skorzystał z przysługującej mu kompetencji, aczkolwiek należy zauważyć, że z inicjatywy grupy posłów trybunał wydał cztery wyroki. Na pierwszy rzut oka wydać się to może niewiele. Jednak należy zaznaczyć, że dotyczyły one tak istotnych spraw, jak regulacje odnoszące się do bankowej komisji śledczej, samorządowej ordynacji wyborczej czy zmian w składzie i funkcjonowaniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-272.14" who="#JerzyStępień">Zdecydowanie najwięcej wyroków, bo aż 37 spośród wszystkich, wydanych zostało w następstwie wszczęcia postępowania w trybie skargi konstytucyjnej. W ubiegłym roku wpłynęło niemal 300 takich skarg, z których 100 przekazano do merytorycznego rozpoznania. Ich liczba zwiększa się z każdym rokiem.</u>
          <u xml:id="u-272.15" who="#JerzyStępień">Sądy w ubiegłym roku postawiły trybunałowi 49 pytań prawnych, przy czym 29 z ogólnej ich liczby poskutkowało wydaniem przez trybunał wyroku. Nowy regulamin trybunału z października ubiegłego roku umożliwił prezesowi zarządzenie rozpatrzenia sprawy zainicjowanej pytaniem prawnym w kolejności innej niż ustalona wedle ogólnej zasady kolejności wpływu, co umożliwia pytającym w szczególnie uzasadnionych przypadkach skrócenie okres stanu zawieszenia postępowania przed sądem.</u>
          <u xml:id="u-272.16" who="#JerzyStępień">Mówiłem, że trybunał w zeszłym roku rozpoznał 49 pytań prawnych. Przypominam sobie początki mojej działalności orzeczniczej - lata 1999, 2000. Wtedy tych pytań było 7, 8 rocznie. To pokazuje, jaka jest tego skala. Trzeba też powiedzieć, że sędziowie trybunału cenią sobie bardzo pytania sądów, ponieważ dotyczą one bardzo istotnych, konkretnych spraw dotykających ludzi, a poza tym sędziowie mają zawsze takie przekonanie, że, inaczej niż w przypadku skargi konstytucyjnej, kiedy pojawia się pytanie prawne sądu, stoi za tym autentyczny problem konstytucyjny, a nie tylko intencja strony, aby za wszelką cenę osiągnąć w rezultacie orzeczenia trybunału rozstrzygnięcie korzystne dla siebie.</u>
          <u xml:id="u-272.17" who="#JerzyStępień">Wszystkie ubiegłoroczne wyroki były przejawem wykonywania głównej kompetencji trybunału, jaką jest badanie hierarchicznej zgodności norm prawnych. Trybunał nie rozstrzygał zatem sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa ani nie badał zgodności z konstytucją celów bądź działalności partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-272.18" who="#JerzyStępień">Należy także zwrócić uwagę, że w 2006 r. średni okres rozpoznawania spraw, w których wydano wyroki, wynosił około 13,5 miesiąca. Oznacza to, że pomimo większej liczby rozpoznawanych spraw był on o ponad miesiąc krótszy niż w roku 2005.</u>
          <u xml:id="u-272.19" who="#JerzyStępień">Przystąpię do omówienia najważniejszych orzeczeń wydanych w poprzednim roku.</u>
          <u xml:id="u-272.20" who="#JerzyStępień">Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w 2006 r. w głównej mierze opierało się na wypracowanych przez lata i utrwalonych przez kolejne składy liniach orzeczniczych odnoszących się najczęściej do zasady demokratycznego państwa prawnego i zasady równości, czy też źródeł prawa. Utrwalone linie orzecznicze są swoistą gwarancją względnej stabilności i, co najważniejsze, przewidywalności rozstrzygnięć Trybunału Konstytucyjnego, co w państwie prawnym wydaje się nie do przecenienia. Trybunał Konstytucyjny może także poszczycić się istotnym dorobkiem orzeczniczym odnośnie do tzw. zasad przyzwoitej legislacji, które stanowią przejaw ogólnej zasady ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez to państwo prawa. Wyrażają się one m.in. w obowiązku ustawodawcy do zachowania odpowiedniej vacatio legis, należytego formułowania przepisów przejściowych, a także w zakazie stanowienia przepisów z mocą wsteczną. Poszanowanie przez prawodawcę tych zasad jest równocześnie uważane za poszanowanie proceduralnych aspektów zasady demokratycznego państwa prawnego. Najważniejsze z nich zostały przedstawione w drugim rozdziale informacji.</u>
          <u xml:id="u-272.21" who="#JerzyStępień">W tej chwili chciałbym przypomnieć Wysokiej Izbie kilka spośród ubiegłorocznych orzeczeń, które wydają się szczególnie doniosłe dla kształtu ustroju państwa.</u>
          <u xml:id="u-272.22" who="#JerzyStępień">Jednym z najgłośniej komentowanych był wyrok dotyczący tzw. bankowej komisji śledczej, w którym trybunał orzekł o niekonstytucyjności znacznej części przepisów uchwały Sejmu powołującej komisję. Jak wiemy, sejmowa komisja śledcza jest wewnętrznym organem Sejmu, a jednocześnie jednym z instrumentów kontroli parlamentarnej. Działalność komisji musi być zatem ściśle powiązana z celami i funkcjami realizowanymi przez Sejm. Oznacza to, że sprawa stanowiąca przedmiot badania komisji musi się mieścić w zakresie kontroli sejmowej. Trybunał Konstytucyjny uznał, że niedopuszczalne jest tworzenie komisji śledczej do zbadania kwestii, do których kontroli instytucje władzy publicznej nie są uprawnione. Nie jest również dopuszczalne badanie przez komisję kwestii, które są zastrzeżone do właściwości innych organów władzy publicznej. Komisja taka może badać działalność organów i instytucji publicznych, natomiast działalność osób prywatnych jedynie w takim zakresie, w jakim te osoby wykonują zadania z zakresu administracji publicznej lub korzystają z pomocy państwa. „Mała konstytucja” z 1992 r. zniosła znaną poprzedniemu ustrojowi zasadę jednolitej władzy państwowej, wprowadzając zasady podziału władzy. Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. tym bardziej odrzuciła nadrzędność którejkolwiek z władz. Obecnie Sejm jest więc wyłącznie jednym z organów władzy państwowej. Granice tego, co może Sejm, wyznacza konstytucja i ustawy. Sejm jest jedynym organem mogącym określić sprawę, którą zajmować się będzie komisja. Oznacza to, że Wysoka Izba nie może przekazać tej kompetencji komisji śledczej, nie może upoważnić jej do tego, aby ona sama skonkretyzowała zakres spraw, którymi będzie się zajmować. Ustawa o sejmowej komisji śledczej stanowi, że komisja może zostać powołana do zbadania określonej sprawy. Zatem zbiór okoliczności wyznaczających określoną sprawę musi zostać oznaczony w uchwale o powołaniu komisji w sposób precyzyjny. Ponadto komisja śledcza powinna się zająć zbadaniem sprawy, które trzeba odróżnić od czynności polegającej na permanentnym badaniu jakiegoś zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-272.23" who="#JerzyStępień">W uzasadnieniu wyroku dotyczącego bankowej komisji śledczej Trybunał wskazał też na istotne różnice pomiędzy postępowaniem przed komisją śledczą, a postępowaniem przed sądem karnym. Zasadniczą różnicą jest bowiem już sam cel postępowania. Celem komisji śledczej jest zbadanie działalności organu władzy publicznej, natomiast celem postępowania karnego jest rozstrzygnięcie o odpowiedzialności karnej danej osoby. Komisja śledcza nie sprawuje wymiaru sprawiedliwości, gdyż stanowi to wyłączną kompetencję sądownictwa. Trybunał Konstytucyjny w ubiegłych latach kilkakrotnie poruszał problematykę sejmowej komisji śledczej. Możemy w tym wypadku nawet mówić o ukształtowanej linii orzeczniczej.</u>
          <u xml:id="u-272.24" who="#JerzyStępień">Kolejnym bardzo ważnym orzeczeniem był wyrok trybunału dotyczący samorządowej ordynacji wyborczej. Przypomnijmy, że zaskarżona ustawa nowelizująca wprowadziła m.in. możliwość blokowania list komitetów wyborczych w wyborach samorządowych, a co istotniejsze, weszła w życie po upływie jedynie 6 dni od dnia publikacji w Dzienniku Ustaw. Trybunał ocenił negatywnie tak krótki termin vacatio legis ustawy, lecz nie zdecydował się na stwierdzenie z tego powodu jej niekonstytucyjności. Za takim rozstrzygnięciem przemawiała bowiem tocząca się procedura wyborcza, zbliżający się koniec kadencji organów samorządowych, a także fakt, że przeciwne rozwiązanie uniemożliwiłoby przeprowadzenie wyborów samorządowych w konstytucyjnym terminie. Mieliśmy na uwadze także i to, że gdybyśmy orzekli o niekonstytucyjności tych rozwiązań, to przeprowadzenie całej procedury wyborczej, a przede wszystkim rozdzielenie mandatów według starej ordynacji mogłoby być i powinno być nawet przedmiotem protestów wyborczych, dlatego że komitety wyborcze mogłyby zasadnie twierdzić, że przecież były przygotowane do zupełnie innych procedur wyborczych. Tak że mając to wszystko na uwadze, orzekliśmy tak, jak orzekliśmy.</u>
          <u xml:id="u-272.25" who="#JerzyStępień">Jednocześnie wymaga podkreślenia, że w uzasadnieniu do omawianego wyroku trybunał określił nowy, można rzec „modelowy”, termin vacatio legis przy uchwalaniu istotnych zmian w prawie wyborczym. Wynosić on będzie odtąd co najmniej 6 miesięcy przed kolejnymi wyborami - i tu warto podkreślić: rozumianymi jako całość czynności objętych tzw. kalendarzem wyborczym. A zatem nie 6 miesięcy od daty wyborów tylko 6 miesięcy do pierwszej czynności przewidzianej kalendarzem wyborczym. Konieczność zachowania w przyszłości przez ustawodawcę tego terminu jest nieusuwalnym składnikiem zasady demokratycznego państwa prawnego. Ewentualne wyjątki mogłyby wynikać jedynie z nadzwyczajnych i obiektywnych okoliczności, w przeciwnym wypadku nie będą przez Trybunał Konstytucyjny tolerowane. Chciałbym także podkreślić, że w porównaniu z praktyką krajów, które znacznie dłużej praktykują właściwe procedury wyborcze, to i tak ten okres 6-miesięczny jest okresem krótkim. Regułą jest okres co najmniej roczny, a także to, że nowe zasady powinny obowiązywać od następnych wyborów a nie już przed tymi wyborami najbliższymi.</u>
          <u xml:id="u-272.26" who="#JerzyStępień">W ubiegłym roku, podobnie jak w latach poprzednich, trybunał odniósł się także do problematyki procedury ustawodawczej. W wyroku z 20 lipca 2006 r. w sprawie K 40/05 kolejny raz trybunał wskazał na odrębność instytucji poprawek senackich od prawa inicjatywy ustawodawczej Senatu. Trybunał stwierdził, że zakres treściowy projektów ustaw jest w zasadzie nieograniczony i zależy to tylko i wyłącznie od podmiotu korzystającego z przysługującego mu prawa inicjatywy ustawodawczej. Natomiast poprawki Senatu mogą dotyczyć wyłącznie materii, która była przedmiotem danej ustawy. Innymi słowy Senat nie jest uprawniony do zastępowania treści ustawy treścią zupełnie inną, ponieważ ta może być wyłącznie przedmiotem nowej inicjatywy ustawodawczej i w pewnych sytuacjach może nawet powinna nią być, ale tutaj tych instytucji nie powinno się mieszać. Przyjęcie odmiennego stanowiska oznaczałoby konieczność uznania poprawki za obejście konstytucyjnych przepisów o inicjatywie ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-272.27" who="#JerzyStępień">Na marginesie warto w tym miejscu przytoczyć wyrok nieco wcześniejszy, gdyż sprzed 3 lat, w którym trybunał zajął podobne stanowisko w kwestii poprawek zgłaszanych w drugim czytaniu w Sejmie. Orzekając niekonstytucyjność zaskarżonych przepisów, trybunał wskazał w uzasadnieniu, że regulacja konstytucyjna przesądza o odrębności trzech instytucji: inicjatywy ustawodawczej, poprawki do projektu ustawy wniesionej podczas rozpatrywania projektu przez Sejm oraz poprawki Senatu do ustawy uchwalonej przez Sejm. Pojęcie poprawki, zarówno zgłaszanej na etapie prac sejmowych jak również zgłaszanej przez Senat, musi być interpretowane w taki sposób, aby nie doszło do zatarcia odrębności między poprawką a inicjatywą ustawodawczą. Trybunał zauważył, że wynikającemu z konstytucji uprawnieniu do inicjatywy ustawodawczej odpowiada ciążąca na Sejmie powinność rozpatrzenia wniesionego projektu. Ponadto skorzystanie przez uprawniony podmiot z prawa inicjatywy ustawodawczej nie upoważnia Sejmu do wydania ustawy o treści dowolnie określonej w toku prac nad wniesionym projektem. Na każdym etapie trybu ustawodawczego przedmiotem prac powinien być ten sam projekt zawierający tę samą treść merytoryczną. W tak wyznaczonych granicach dopuszczalne są nawet poprawki całkowicie zmieniające rozwiązania przyjęte przez podmiot występujący z projektem ustawy. Muszą one jednak co do zasady mieścić się w zakresie projektu wniesionego przez uprawniony podmiot i poddanego pierwszemu czytaniu. Wyjście poza zakreślony przez samego projektodawcę zakres przedmiotowy projektu jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy treść poprawki pozostaje w ścisłym związku z przedmiotem projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-272.28" who="#JerzyStępień">Rok 2006 przyniósł również niezwykle istotne rozstrzygnięcie dotyczące zmian w składzie i funkcjonowaniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (jest to wyrok w sprawie K 4/06), nowych zasad dostępu do zawodu adwokata i radcy prawnego, wolności wypowiedzi w odniesieniu do funkcjonariuszy publicznych, czy też odpowiedzialności karnej za zniesławienie. Szczególnie ten wyrok wydaje mi się bardzo istotnym krokiem, powiedziałbym, nawet milowym, w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego ze względu przede wszystkim na taką bardzo subtelną analizę takich pojęć, jak godność, prawda. Wydaje mi się, że to jest bardzo istotne, ciekawe rozstrzygnięcie. Trybunał wypowiedział się także w przedmiocie relacji między prawem krajowym a wspólnotowym w sprawie P 37/05. Niestety część z tych orzeczeń nie stała się przedmiotem szerszej debaty publicznej. Wszystkie one zostały bliżej zaprezentowane w przedstawionej państwu informacji o działalności trybunału w 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-272.29" who="#JerzyStępień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Teraz chciałbym powiedzieć kilka zdań na temat, wydaje mi się, pięty achillesowej naszego procesu legislacyjnego w ogóle czy raczej procesu prawodawczego w szerokim rozumieniu tego słowa znaczeniu - mianowicie problematyce wykonywania orzeczeń trybunału. Niestety większość wskazanych w poprzednich latach problemów w tym zakresie nadal pozostaje aktualnych, dlatego też podobnie jak mój poprzednik w latach ubiegłych czuję się zobligowany je zasygnalizować. Moje uwagi dotyczyć będą głównie niezrealizowania orzeczeń albo, co ze smutkiem należy skonstatować, ignorowania zaleceń trybunału.</u>
          <u xml:id="u-272.30" who="#JerzyStępień">Jak doskonale wiemy, podstawową kompetencją Trybunału Konstytucyjnego jest dokonywanie hierarchicznej kontroli przepisów. Natomiast skutkiem orzeczenia o niekonstytucyjności przepisów jest utrata mocy obowiązującej zaskarżonej regulacji. Trybunał nie może w miejsce przepisów niekonstytucyjnych ustanowić przepisów nowych, zgodnych z ustawą zasadniczą. Uchwalanie ustaw jest bowiem wyłączną domeną Sejmu i Senatu jako władzy ustawodawczej, co trybunał w swoim orzecznictwie podkreślał niemalże od początku swojej działalności orzeczniczej.</u>
          <u xml:id="u-272.31" who="#JerzyStępień">Od chwili wydania przez trybunał wyroku jego wykonanie leży praktycznie wyłącznie w gestii prawodawcy. Konstytucja bowiem nie przewiduje mechanizmów, które umożliwiałyby trybunałowi zobligowanie prawodawcy do ustanowienia regulacji zgodnych ze standardami konstytucyjnymi. Zatem to prawodawca powinien niezwłocznie podjąć wszelkie działania, jakie tylko są konieczne dla przywrócenia stanu konstytucyjności. Wysoka Izba powinna mieć zawsze na uwadze, że skutki niezrealizowania wyroków Trybunału Konstytucyjnego mogą w niektórych przypadkach prowadzić do powstania szkody wyrządzonej niezgodnym z prawem działaniem władzy publicznej w rozumieniu art. 77 ust. 1 konstytucji. W konsekwencji obywatele mogą mieć uzasadnione roszczenia odszkodowawcze wobec Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-272.32" who="#JerzyStępień">Przedłożona panu marszałkowi informacja o działalności trybunału zawiera przegląd tych spośród niezrealizowanych orzeczeń, które wymagają pilnej realizacji. W tym momencie chciałbym przytoczyć jedynie niektóre z nich. Istnieje kilka dawnych wyroków, które po dziś dzień nie doczekały się realizacji. Na czele tej niechlubnej listy od lat figuruje wyrok z 3 czerwca 1998 r. w sprawie K 34/98 dotyczący majątku byłego Funduszu Wczasów Pracowniczych. Od jego wydania minie już wkrótce dekada, a mimo to do dnia dzisiejszego nie zostały ustawowo uregulowane kwestie sukcesji po majątku funduszu oraz kwestie udostępnienia udziałów jego pracownikom. Wyrok miał w założeniu zapobiec niekontrolowanym transferom mienia zlikwidowanego funduszu, jednakże wskutek niezrealizowania wyroku trybunału cel ten nie został osiągnięty. Trybunał wydał omawiany wyrok w czasie, gdy Sejm miał możliwość odrzucania orzeczeń trybunału o niekonstytucyjności przepisów ustawy. Sejm jednak wyroku nie odrzucił, a zatem wyrok został przyjęty. W konsekwencji wszedł w życie, a przepisy dotyczące funduszu przestały obowiązywać. Na początku 1999 r. Senat wniósł projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Wczasów Pracowniczych, jednak prace zostały przerwane wraz z końcem kadencji Sejmu. Od tamtego czasu nie podjęto jakiejkolwiek próby wykonania wyroku dotyczącego Funduszu Wczasów Pracowniczych. Mam nadzieję, że ostatni raz powołujemy to orzeczenie na czele listy wyroków niewykonanych, bo w przeciwnym wypadku będziemy w przyszłym roku obchodzili 10-lecie tego wyroku.</u>
          <u xml:id="u-272.33" who="#JerzyStępień">Niestety krytycznie należy też ocenić praktykę wykonywania orzeczeń wydawanych w trybie kontroli prewencyjnej, a więc na wniosek prezydenta przed podpisaniem ustawy. Za przykład niech posłuży wyrok z 10 listopada 2004 r. w sprawie Kp 1/04 dotyczący nowelizacji Prawa o zgromadzeniach oraz Prawa o ruchu drogowym. Po ogłoszeniu wyroku prezydent zwrócił się do marszałka Sejmu z wnioskiem o przedstawienie stosownej opinii. Marszałek takiej opinii jednak nie przedstawił, a w konsekwencji prezydent ani nie podpisał ustawy z pominięciem niekonstytucyjnych przepisów, ani nie zwrócił ustawy Sejmowi w celu usunięcia niezgodności. Mamy obecnie do czynienia z sytuacją swoistego pata, który, jak widzimy, trwa już niepokojąco długo.</u>
          <u xml:id="u-272.34" who="#JerzyStępień">Niekiedy działania legislacyjne prawodawcy mające w założeniu wykonanie wyroku trybunału wcale tego wyroku nie realizują. Za przykład niech posłuży ubiegłoroczny wyrok, z 26 września 2006 r., w sprawie K1/06, w którym trybunał orzekł o niekonstytucyjności art. 8a ustawy o samorządzie gminnym. W uzasadnieniu trybunał wskazał, że istnieje konieczność dokonania zmiany tego przepisu w taki sposób, aby w szczególności określone zostały skutki oraz tryb przejęcia przez gminę mienia Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. W połowie marca bieżącego roku wpłynął projekt poselski mający na celu realizację omawianego wyroku (druk nr 1677). Jednakże zakłada on wyłącznie skreślenie z ustawy o samorządzie gminnym artykułu uznanego przez trybunał za niekonstytucyjny, nie proponując wprowadzenia w zamian zgodnej z konstytucją regulacji. No, chyba wszyscy jesteśmy w tym miejscu zgodni co do tego, że nie tak powinno wyglądać wykonywanie orzeczeń sądu konstytucyjnego w państwie prawnym. Już pomijając wszystko, to tego rodzaju inicjatywa jest kompletnie bezprzedmiotowa, bo proponuje skreślenie czegoś, co i tak już zostało usunięte z systemu prawa.</u>
          <u xml:id="u-272.35" who="#JerzyStępień">Nie zostały także podjęte prace ustawodawcze w przedmiocie realizacji ubiegłorocznego wyroku, z 4 września 2006 r., w sprawie U7/05 dotyczącego odrębności budżetowej sądownictwa powszechnego. Oczywiście są to tylko przykłady. Wykaz pozostałych wyroków wymagających pilnej interwencji prawodawcy został zawarty w rozdziale piątym informacji.</u>
          <u xml:id="u-272.36" who="#JerzyStępień">Niepokojący jest także, a stanowiący niemal regułę, brak reakcji ustawodawcy na tzw. wyroki zakresowe, czyli takie wyroki, w których trybunał orzeka o konstytucyjności jedynie pewnej części przepisu. Chodzi o to, żeby co do zasady ten przepis uratować, żeby w wyniku ingerencji trybunału nie powstała jeszcze większa wyrwa. Bierność ustawodawcy powoduje, że adresaci norm muszą samodzielnie zrekonstruować normę prawną na podstawie tekstu ustawy oraz wyroku trybunału „o niezgodności przepisów w zakresie”. Powoduje to stan niepewności prawnej i ryzyko wadliwego zrekonstruowania przepisu. A jest to tym bardziej niepokojące, że problem dotyczy wyroków poruszających tak istotne kwestie, jak dopuszczalność wznowienia postępowania karnego (wyrok z 7 września 2006 r. w sprawie SK/60/05), znieważenia funkcjonariusza publicznego (wyrok z 11 października 2006 r. w sprawie P3/06) czy też wznowienia postępowania cywilnego na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (wyrok z 28 listopada 2006 r. w sprawie SK/19/05). W takich wypadkach wskazane byłoby podjęcie działań legislacyjnych w celu zwiększenia przejrzystości systemu prawnego. To chyba nie budzi wątpliwości, że w demokratycznym państwie prawnym zdobywanie informacji o obowiązującym prawie nie powinno być utrudnione ani nadmiernie uciążliwe.</u>
          <u xml:id="u-272.37" who="#JerzyStępień">Wysoka Izba rok temu podjęła uchwałę podkreślającą znaczenie dla naszego prawodawstwa wydania Statutu Jana Łaskiego, który wprowadził zasadę promulgacji prawa, tzn. w wyniku sejmu radomskiego. Tak więc minęło 500 lat już od chwili, kiedy Polska czy Rzeczpospolita raczej stanęła na czele państw realizujących zasadę państwa prawnego. Warto o tej dacie, zresztą zauważonej przez Sejm, ale podkreślonej także specjalną sesją na początku tego roku w Trybunale Konstytucyjnym, stale pamiętać, bo to także jest bardzo istotny element naszej tradycji konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-272.38" who="#JerzyStępień">Nie zostały także zrealizowane niektóre wyroki, w których trybunał orzekł niekonstytucyjność pominięcia ustawodawczego. Tytułem przykładu wspomnę wyrok z 5 maja 2004 r. w sprawie P2/03 dotyczący zakazu komentowania sprostowania prasowego. Wydaje mi się, że to jest to bardzo istotna kwestia, także - nie lubię tego określenia - dla klasy politycznej. Wyrok z 4 kwietnia 2005 r. w sprawie SK7/03 dotyczący współodpowiedzialności Skarbu Państwa za zobowiązania zakładu opieki zdrowotnej czy też ubiegłoroczny, z 14 marca 2006 r., w sprawie SK4/05, w którym trybunał poruszył problematykę kontroli legalności postanowienia sędziego-komisarza o wypowiedzeniu umowy najmu nieruchomości upadłego.</u>
          <u xml:id="u-272.39" who="#JerzyStępień">Jak już wspomniałem, Trybunał Konstytucyjny nie działa z urzędu, zatem nie może z własnej inicjatywy wszcząć postępowania i uznać przepisu za niekonstytucyjny - taka kompetencja kiedyś była - posiada jednak kompetencje do wydawania tzw. postanowień sygnalizacyjnych. Ma to miejsce wówczas, gdy pragnie zwrócić prawodawcy uwagę na istotne, wręcz rażące luki i uchybienia w systemie prawa. Od wejścia w życie nowej konstytucji do końca 2006 r. Trybunał Konstytucyjny korzystał z tej kompetencji dość wstrzemięźliwie, gdyż wydał takich postanowień zaledwie 13, z czego 3 w ubiegłym roku.</u>
          <u xml:id="u-272.40" who="#JerzyStępień">Zdecydowanie najważniejszym ubiegłorocznym postanowieniem sygnalizacyjnym było postanowienie dotyczące asesorów sądowych, sygn. S3/06, wydane w związku z zawisłą przed trybunałem sprawą pod sygn. SK7/06. Trybunał Konstytucyjny zdaje sobie doskonale sprawę z faktu, że nie działa w społecznej próżni. Dlatego orzekając, zawsze bierze pod uwagę następstwa swoich rozstrzygnięć. Jeszcze przed wydaniem wyroku w tej sprawie trybunał zasygnalizował prawodawcy, że unormowanie sprawowania władzy sądowniczej przez asesorów sądowych wymaga pilnej interwencji ustawodawcy. Celem unormowania powinna być pełna realizacja konstytucyjnych standardów prawa do sądu poprzez zagwarantowanie orzekania w sprawie przez bezstronny, niezawisły sąd. Postanowienie to spotkało się z dość szybką reakcją, której skutkami były prezydenckie projekty ustaw: zmiany ustawy o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1603) oraz propozycje zmian w konstytucji (druk nr 1605). Problematyka asesorów była od dłuższego czasu tematem dyskusji w doktrynie prawa, a w ostatnich tygodniach źródłem debat politycznych oraz przedmiotem prac legislacyjnych Sejmu. W związku z tym pragnę zaznaczyć, że bez wątpienia zmiana dotychczasowych uregulowań instytucji asesora jest konieczna, jednak nie może prowadzić do pogwałcenia zasad podziału władz oraz sędziowskiej niezawisłości.</u>
          <u xml:id="u-272.41" who="#JerzyStępień">Trybunał Konstytucyjny zwraca uwagę na luki i uchybienia w systemie prawa nie tylko w osobnych postanowieniach sygnalizacyjnych, lecz również w uzasadnieniach wyroków. Niestety, adresowane najczęściej do Wysokiej Izby wskazówki, które dotyczą konieczności lub celowości podjęcia odpowiednich działań legislacyjnych, są zazwyczaj ignorowane.</u>
          <u xml:id="u-272.42" who="#JerzyStępień">Na koniec pragnę wspomnieć, że Trybunał Konstytucyjny dokłada wszelkich starań, aby ułatwić właściwym organom wykonywanie jego orzeczeń. Na mocy nowego regulaminu Trybunału Konstytucyjnego z 3 października 2006 r. w biurze trybunału prowadzone są systematyczne prace badawcze i analityczne w przedmiotowej realizacji orzeczeń trybunału przez prawodawcę. Badane są niemal wszystkie niewykonane wyroki. Na podstawie tych badań sporządzane są sprawozdania okresowe, które prezes trybunału może skierować do właściwych organów prawodawczych, zwracając się jednocześnie o poinformowanie o zajętym przez nie stanowisku. Również postanowienia sygnalizacyjne przekazywane są do właściwego organu prawodawczego.</u>
          <u xml:id="u-272.43" who="#JerzyStępień">Wydaje się zasadne utworzenie w parlamencie systemu monitorowania orzeczeń trybunału. Z wielkim uznaniem wyrażam się o nowych uprawnieniach senackiej Komisji Ustawodawczej, która w założeniu dokonuje analizy orzeczeń trybunału oraz zajmuje się tworzeniem projektów poprawek i inicjatyw senackich. Wszelkie wspomniane przeze mnie uregulowania mają charakter regulaminowy, a zatem wewnętrzny. Być może jednak wskazane byłoby uregulowanie kwestii wykonywania orzeczeń trybunału na poziomie ustawowym. Pamiętajmy, że jest to problematyka fundamentalna z punktu widzenia ustroju państwa. Bo trzeba jednak pamiętać, trzeba wierzyć w to, że nasz system prawa jest systemem, że jest jakąś całością. Niewykonanie jakiegoś orzeczenia dotyczącego jakiejś ustawy nie jest, że tak powiem, tylko zamieszaniem w przestrzeni regulowanej przez tę ustawę, ale w ogóle w całym systemie prawa. To musi mieć skutki także w innych, niejako pobocznych, regulacjach. Z tego punktu widzenia ta problematyka jest naprawdę niezwykle ważna. Wydaje mi się także, że może warto by było pomyśleć o jakimś specjalnym trybie rozpoznawania tych inicjatyw ustawodawczych Senatu, które są wynikiem właśnie „wykonywania” orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-272.44" who="#JerzyStępień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przechodząc do uwag końcowych, chcę powiedzieć, że w moim wystąpieniu przedstawiłem jedynie ogólny zarys aktywności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego oraz kilka najważniejszych problemów związanych z wykonywaniem jego orzeczeń. Całość materii szczegółowo zaprezentowana została w informacji o istotnych problemach związanych z działalnością i orzecznictwem trybunału w 2006 r., którą Wysoka Izba otrzymała w kwietniu br.</u>
          <u xml:id="u-272.45" who="#JerzyStępień">Na koniec wypada wspomnieć, że w ubiegłym roku miały miejsce znaczne zmiany w składzie Trybunału Konstytucyjnego. W stan spoczynku przeszło 6 wybranych w 1997 r. sędziów, w tym prezes i wiceprezes, a Sejm wybrał na 9-letnią kadencję 6 nowych sędziów. Ponadto prezydent powołał spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Trybunału Konstytucyjnego nowego prezesa i wiceprezesa trybunału. W tym roku jeden z nowo wybranych sędziów zrzekł się zajmowanego stanowiska, w związku z czym Sejm wybrał nowego sędziego.</u>
          <u xml:id="u-272.46" who="#JerzyStępień">Wyrażam nadzieję, że dzisiejsza debata oraz przesłana na ręce pana marszałka Sejmu informacja przyczynią się do przybliżenia Wysokiej Izbie najważniejszych problemów związanych z działalnością orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego oraz, być może, będą jakimś asumptem do tego, aby Wysoka Izba podjęła właściwe inicjatywy ustawodawcze w celach realizacji orzeczeń trybunału. Bardzo serdecznie dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-272.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-272.48" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Bronisław Komorowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#BronisławKomorowski">To ja bardzo serdecznie dziękuję, panie prezesie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, Sejm podjął decyzję... Przepraszam, tutaj kartka nie została przewrócona w momencie zmiany marszałków.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Cezarego Grabarczyka w celu przedstawienia stanowiska komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Panie Prezesie Trybunału Konstytucyjnego! Wysoka Izbo! Coroczna debata sejmowa nad informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego to niezwykle ważne wydarzenie. Tak jest i tym razem, gdy rozpatrujemy informację przedstawioną przez pana prezesa Jerzego Stępnia za rok 2006. Nie może być inaczej, gdyż to Trybunał Konstytucyjny ocenia efekty pracy innych organów, tych organów, które tworzą prawo, w tym także Sejmu. Konstytucja w systemie źródeł prawa ma szczególną pozycję, stanowi wzorzec, z którym inne akty prawne w Rzeczypospolitej Polskiej muszą być zgodne, w tym także wszystkie ustawy zwykłe, ale także uchwały, które mają charakter normatywny i są uchwalane przez Sejm. Konstytucja wyznaczyła więc Trybunałowi Konstytucyjnemu rolę recenzenta. W ten sposób m.in. przejawia się w Polsce model podziału władz. Mechanizm, którym dysponuje Trybunał Konstytucyjny, to mechanizm hamowania - wiążące wyroki Trybunału Konstytucyjnego - bo władzy ustawodawczej nie wolno stanowić prawa sprzecznego z konstytucją. Za każdym razem, gdy władza ustawodawcza przekroczy tę granicę wyznaczoną przez wzorzec konstytucyjny, trybunał, o ile wpłynie do niego wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją bądź też skarga konstytucyjna, zbada sprawę i postawi tamę.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#CezaryGrabarczyk">Zadanie Trybunału Konstytucyjnego polega na tym, by strzec systemu prawnego, by zapewnić jego zgodność z konstytucją, a przez to zagwarantować ochronę wolności i praw obywateli. To konstytucja gwarantuje trybunałowi atrybut niezależności, a sędziom niezawisłość. Wyroki trybunału są wiążące i dlatego trybunał ma tak wielkie znaczenie w ustroju państwa. Trybunał Konstytucyjny jest bastionem demokratycznego państwa prawnego. Tak jest zarówno wtedy, gdy jego wyroki stwierdzają, że ustawy są zgodne z konstytucją, jak i wówczas, gdy trybunał uzna je za niekonstytucyjne. Trybunał Konstytucyjny to wielka wartość w polskiej demokracji.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#CezaryGrabarczyk">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisja Ustawodawcza na wspólnym posiedzeniu dnia 14 czerwca 2007 r. przeprowadziły debatę nad informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Po zapoznaniu się z informacją i po wysłuchaniu prezesa Trybunału Konstytucyjnego komisje, co chciałbym podkreślić, jednomyślnie rekomendują Wysokiej Izbie rozpatrzenie informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#CezaryGrabarczyk">Chciałbym powiedzieć, iż także w tym roku do informacji został załączony elementarz dobrego ustawodawcy, elementarz dobrego prawodawcy, czyli „Proces prawotwórczy w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego”, zawierający wypowiedzi Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zagadnień związanych z procesem legislacyjnym. Wyrażam wdzięczność za to opracowanie, ponieważ jest to materiał, z którym powinien zapoznać się każdy poseł w naszej Izbie. Dzięki tym podpowiedziom Trybunału Konstytucyjnego będziemy stanowić lepsze prawo.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#CezaryGrabarczyk">Jako sprawozdawca komisji czuję się w obowiązku przypomnieć, że nad informacją nie przeprowadza się głosowania. Stanowi o tym wprost art. 4 ust. 1 zdanie drugie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Ta norma stanowi potwierdzenie odrębności i niezależności Trybunału Konstytucyjnego od innych władz, w tym także od Sejmu jako organu władzy ustawodawczej. I z tą prawdą wszystkie inne organy w państwie mają obowiązek się pogodzić i tę prawdę uszanować. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#BronisławKomorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#BronisławKomorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#BronisławKomorowski">I proszę pana posła Wojciecha Szaramę o przedstawienie stanowiska klubu PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WojciechPiotrSzarama">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Obszerna informacja, która została przedstawiona Wysokiej Izbie, była omówiona na posiedzeniu połączonych Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej. Pan prezes również w szczegółach przedstawił orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w 2006 r. Komisje uznały, że nie ma żadnych zastrzeżeń, nie ma żadnego powodu, aby wskazywać Wysokiej Izbie jakieś błędy, uchybienia w tej informacji. Zresztą jest to pewien zbiór danych statystycznych oraz pewnych faktów, które miały miejsce i co do których polemizować nie tyle nie sposób, ile po prostu nie trzeba.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WojciechPiotrSzarama">Ja pozwolę sobie zwrócić uwagę w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość na kilka faktów, które rodzą pewne nasze obawy, pewne znaki zapytania. Otóż pan prezes Stępień podkreślił, że jest dużą wartością wzrost liczby pytań prawnych kierowanych ze strony sądów powszechnych do Trybunału Konstytucyjnego o zgodność przepisów, które są stosowane w określonych sprawach znajdujących się na wokandzie sądu. I to jest niewątpliwie cenna rzecz, że sądy mające wątpliwości pytają. Natomiast uważam jednak, że być może nie było najlepszym posunięciem zwolnienie sędziów, którzy są autorami tych pytań prawnych do Trybunału Konstytucyjnego, z obligatoryjnej obecności w Trybunale Konstytucyjnym. Może to powodować, że ilość tych pytań będzie rosła, nie tylko w 2006 r., 2007 r. czy 2008 r., ale również dalej, i że będzie rosła nie tylko w wyniku pewnych rzeczywistych problemów konstytucyjnych, problemów ze stosowaniem obowiązującego prawa, ale być może część sądów czy część sędziów uzna, że swoje wątpliwości przy rozstrzyganiu danej sprawy można przenieść na Trybunał Konstytucyjny, który za nich podejmie decyzję i wskaże, jaka powinna być treść wyroku. Czasami bowiem to się do tego sprowadza. I od takiej sytuacji powinniśmy uciekać, dlatego że sądy powinny stosować na bieżąco obowiązujące prawo, powinny stosować ustawy, a sędziowie powinni orzekać zgodnie właśnie z ustawami, ze swoją wiedzą i ze swoim sumieniem, w pełni niezawiśle.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#WojciechPiotrSzarama">Kolejna sprawa, która znajduje również swój wyraz w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego - chciałbym jednak wyraźnie zwrócić na to uwagę - to są pewne możliwości działania Sejmu, jeśli chodzi o proces ustawodawczy. Najbardziej bolesne problemy związane z wadliwością ustaw - wadliwością ustaw stwierdzoną przez Trybunał Konstytucyjny - to są sprawy majątkowe, w ten sposób to nazwę, dotyczące spółdzielni mieszkaniowych, dotyczące zwrotu, rekompensaty za pozostawione mienie zabużańskie, dotyczące czynszów regulowanych. W tych wszystkich sprawach Trybunał nie tyle dokonuje oceny niezgodności danej ustawy z konstytucją, w moim odczuciu, ile dokonuje oceny ustawy, mówiąc, że jest ona zła. A w tym przypadku trudno o idealne rozwiązania. W przypadku mienia zabużańskiego bowiem spór toczy się o to, w jakim procencie należy przyznać rekompensatę. Oczywiście odpowiedź najprostsza jest taka, że powinno się zrekompensować to w 100%, ale możliwości finansowe państwa takie nie są. Są odpowiednie przepisy, które mówią, że trybunał powinien brać to pod uwagę. I teraz jest pytanie: Czy to trybunał powinien dokonywać oceny tej kwoty, tego procenta przyznanego ludziom, którzy zostali pokrzywdzeni przecież nie przez to państwo polskie, które chce im te szkody jak najbardziej wynagrodzić, zrekompensować? Czy to trybunał powinien orzekać, w jakiej wysokości koniec końców powinno być to odszkodowanie?</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#WojciechPiotrSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Praca Trybunału Konstytucyjnego niewątpliwie służy utrzymaniu w Polsce porządku prawnego. Te głosy krytyczne, które są wypowiadane pod adresem trybunału w związku z poszczególnymi wyrokami, myślę, że są dopuszczalne, bo świadczą o pewnej swobodzie wymiany poglądów w Polsce, o pewnej swobodzie myśli politycznej, myśli konstytucyjnej. Sądzę, że w wyniku współpracy Sejmu i Trybunału Konstytucyjnego... Sejm przyjmuje czasami ustawy, których przepisy słusznie są kwestionowane przez trybunał, jednak w tej pracy Sejmu absolutnie nie ma, już nie mówię, złej woli, nie ma lekceważenia dla prawa czy dla obowiązującej konstytucji. Jest chęć przywrócenia stanu, który byłby zgodny z art. 2 konstytucji, stanu, w którym Polska jest państwem prawa urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Art. 31 ust. 3 konstytucji mówi o tym, że w takich przypadkach, gdy wymaga tego dobro państwa, gdy wymaga tego interes ogółu, można pewne wartości, pewne wolności ograniczyć. W niektórych, tych najtrudniejszych ustawach Sejm takich zabiegów dokonuje i najprawdopodobniej będzie dokonywał, ale kieruje się w swoich działaniach tylko i wyłącznie tymi wartościami, o których powiedziałem przed chwilą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł Stanisław Chmielewski przedstawi stanowisko klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#StanisławMarcinChmielewski">Panie Marszałku! Panie Prezesie Trybunału Konstytucyjnego! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska, czuję się zwolniony z obowiązku przedstawiania konstytucyjnego umocowania Trybunału Konstytucyjnego w naszym systemie władzy. To zostało dzisiaj już przedstawione, również w wystąpieniu pana prezesa. Ale chcę na wstępie podkreślić jedną rzecz, to, co też już powiedziano. Otóż mamy do czynienia już z 20-letnią tradycją, 20-letnim okresem funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego. Co prawda nie zawsze jego orzeczenia były skuteczne natychmiast, ale tak już dzisiaj jest, i dobrze. A więc doszliśmy do takiego układu w demokratycznym państwie prawnym, że Trybunał Konstytucyjny stał się gwarantem funkcjonowania demokracji. Dzisiaj przed tą dyskusją w Wysokiej Izbie toczyła się dyskusja nad zmianą konstytucji, podczas której w imieniu Platformy Obywatelskiej stwierdzono, iż będzie to uszlachetnienie demokracji. Ja chcę jeszcze raz podkreślić: żebyśmy mogli uszlachetniać demokrację, to ona w ogóle musi być, musi funkcjonować w naszym państwie, w naszym kraju, w Polsce. W związku z tym cieszę się bardzo, że mamy sąd konstytucyjny, że ten sąd konstytucyjny działa i że działa bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#StanisławMarcinChmielewski">Informacja za rok 2006, która została przedstawiona, którą przyjął Trybunał Konstytucyjny, jest potwierdzeniem tego, że trybunał w swoim orzecznictwie dotyka wszystkich podstawowych zasad konstytucyjnych. Myślę, że tak po prostu musi być, po to został ten trybunał powołany. Chcę podać kilka przykładów, cytatów z orzeczeń, które zostały w tejże informacji wskazane. To będzie potwierdzenie tego, że zasady demokratycznego państwa prawnego są stosowane przez trybunał, jak też przez inne organy władzy, ale, jak się okazuje, nie zawsze do końca i wtedy trybunał musi w tę materię wkroczyć.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#StanisławMarcinChmielewski">I tak, jeżeli możemy mówić o podstawowej zasadzie demokratycznego państwa prawnego, to potwierdza to stwierdzenie trybunału, że państwo prawne oznacza takie państwo, którego organy działają na podstawie prawa i przy pomocy prawa. Prawo winno być tak stanowione, aby obywatel mógł układać swoje sprawy bez narażania się na skutki prawne, których nie mógł przewidzieć w momencie podejmowania decyzji. Bezpieczeństwo prawne jednostki związane jest ze stanowieniem i stosowaniem prawa i zapewnia przede wszystkim przewidywalność działania organów państwa, a także przewidywanie i możność planowania własnych działań, co wiąże się z wprowadzeniem zmian prawa przy zachowaniu odpowiedniej vacatio legis. Zasada ochrony praw nabytych zakazuje arbitralnego ograniczania praw podmiotowych. Norma nie ma mocy wstecznej, jeżeli na jej podstawie należy dokonywać kwalifikacji zdarzeń, które nastąpiły po jej wejściu w życie. Nakaz stanowienia przepisów klarownych i zrozumiałych dla ich adresatów oznacza, że nie powinny one budzić wątpliwości co do treści nakładanych obowiązków i przyznanych praw.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#StanisławMarcinChmielewski">W zakresie zasady proporcjonalności, możemy powiedzieć, że dopuszcza ona ustanowienie tylko takich ograniczeń, które nie naruszają istoty danej wolności lub prawa podmiotowego, i tylko wtedy, gdy istnieje konieczność ich wprowadzenia w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, lub w celu ochrony środowiska, zdrowia, moralności publicznej albo wolności i praw innych osób, rozumiana jako stosowanie środków jak najmniej uciążliwych dla podmiotów, których prawa lub wolności ulegają ograniczeniu.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#StanisławMarcinChmielewski">W zakresie zasady równości, która nakazuje równo traktować wszystkich podobnych, a nierówno - nierównych, a więc jest to konieczność jednakowego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej kategorii bez faworyzowania lub dyskryminowania.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#StanisławMarcinChmielewski">W zakresie prawa do sądu, które obejmuje prawo dostępu do sądu, to jest uruchomienia postępowania przed sądem wraz z prawem do odpowiedniego kształtowania procedury sądowej zgodnie z wymogami sprawiedliwości, jawności oraz prawo do wyroku sądowego, czyli prawo uzyskania wiążącego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd w rozsądnym terminie. Jest to więc potwierdzenie roli, pozycji sądów umożliwiającej rozstrzyganie sporów oraz weryfikowanie rozstrzygnięć organów władzy państwowej, które mają charakter pozasądowy, oczywiście przy zachowaniu zasady dwuinstancyjności, sprawiedliwości proceduralnej oraz braku barier co do kosztów postępowania w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#StanisławMarcinChmielewski">To tylko kilka przykładów i myślę, że powinniśmy - mam tu na myśli Wysoką Izbę, jak i Senat - w pierwszej kolejności brać pod uwagę te zasady i wtedy nie będzie problemów z tworzeniem prawa w sposób prawidłowy.</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#StanisławMarcinChmielewski">Sprawozdawca komisji przedstawił nam również opracowanie - nawiązując do wystąpienia pana prezesa - które zostało nam przekazane w celu nawiązania dobrej współpracy z Trybunałem już na etapie tworzenia prawa. Nie może być tak, że Trybunał będzie stawiany w roli recenzenta tylko dlatego, że Wysoka Izba czy Senat uznają, że skoro jest, to niech rozstrzyga. Jako prawodawcy powinniśmy postawić sobie za cel coś innego, ten cel musi być jeden, musimy tworzyć takie prawo, które nie będzie zmuszało Trybunału do rozstrzygania spraw. Trybunał będzie mógł po prostu w każdym wypadku - w którym ktoś wniesie skargę - powiedzieć, że to prawo jest zgodne z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-278.8" who="#StanisławMarcinChmielewski">Podkreślenia wymaga fakt, że Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie wydał w 2006 r. trzy wyroki dotyczące różnorodnych aspektów ustroju organów władzy publicznej, funkcjonowania tych organów oraz kreowania ich składów. Są to wyroki: z 23 marca 2006 r., sprawa K4/06 dotycząca ustawy z 29 grudnia 2005 r. o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji; wyrok z 22 grudnia 2006 r., sprawa U4/06 dotycząca uchwały Sejmu z 24 marca 2006 r. powołującej tzw. bankową komisję śledczą, to jest Komisję Śledczą do zbadania rozstrzygnięć dotyczących przekształceń kapitałowych i własnościowych w sektorze bankowym oraz działań organów nadzoru bankowego w okresie od 4 czerwca 1989 do 19 marca 2006 r.; oraz wyrok z 3 listopada 2006 r., sprawa K31/06 dotycząca ustawy z 6 września 2006 r. nowelizującej samorządową ordynację wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-278.9" who="#StanisławMarcinChmielewski">Treść tych orzeczeń, które w informacji przedstawione są wraz z uzasadnieniami, w ocenie Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej wyznacza ustawodawcom bardzo istotne standardy, wynikające z wcześniej przedstawianych podstawowych zasad konstytucyjnych, które powinny być respektowane w demokratycznym państwie prawnym przy tworzeniu prawa, w celu uniknięcia zagrożenia lub zaistnienia stanu instrumentalizacji prawa oraz zagwarantowania koniecznej ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostek, a więc obywateli Rzeczpospolitej.</u>
          <u xml:id="u-278.10" who="#StanisławMarcinChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jednocześnie należy wskazać, o czym mówił pan prezes Jerzy Stępień, że w 2006 r. Trybunał Konstytucyjny wydał łącznie 143 orzeczenia, w tym 104 wyroki, 39 postanowień umarzających postępowanie oraz 3 postanowienia sygnalizacyjne, w tym - w mojej ocenie - jedno bardzo ważne dla ustroju naszego państwa i funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, a dotyczące możliwości orzekania przez asesorów sądowych.</u>
          <u xml:id="u-278.11" who="#StanisławMarcinChmielewski">Wszystkie merytoryczne orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego są istotne dla funkcjonowania jeszcze ciągle młodej demokracji w Polsce, w tej sytuacji wkład Trybunału Konstytucyjnego jest bezcenny. Myślę, że Trybunał Konstytucyjny, stwierdzając zarówno niezgodność stanowionego prawa z konstytucją, co zaistniało w 47 wyrokach, jak i w przypadku stwierdzenia zgodności z konstytucją, co zaistniało w 70 wyrokach, przyczynia się do umacniania funkcjonowania właściwego systemu prawnego w naszym kraju. I za to dziękuję Trybunałowi Konstytucyjnemu, jak również za kolejny rok wytężonej pracy, która - w mojej ocenie - przyczyniła się do dalszego rozwoju naszego państwa, do dalszego rozwoju Polski. Bez Trybunału, którego orzeczenia - jak już mówiliśmy - są wiążące dla władzy ustawodawczej i wykonawczej, nie byłoby w naszym kraju demokracji.</u>
          <u xml:id="u-278.12" who="#StanisławMarcinChmielewski">W imieniu Platformy Obywatelskiej deklaruję również obronę zarówno zasad konstytucyjnych, jak i ustawowych, które gwarantują właściwą, niezależną pracę i działalność Trybunału Konstytucyjnego jako sądu konstytucyjnego, na równi z podstawowymi zasadami konstytucyjnymi gwarantującymi prawa i wolności obywatelskie każdego z nas. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-278.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#BronisławKomorowski">Idealnie zmieścił się pan w czasie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł Ryszard Kalisz, przedstawi stanowisko klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#RyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Prezesie Trybunału Konstytucyjnego! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj informację Trybunału Konstytucyjnego o podstawowych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w roku 2006.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#RyszardKalisz">O orzecznictwie z tej mównicy powiedziano dzisiaj już bardzo dużo, będę mówił o tym jeszcze w drugiej części mojego wystąpienia, ale bardzo mało było o działalności. Powiedzmy prawdę, rok 2006 był rokiem, w którym Trybunał Konstytucyjny spotkał się z bezprecedensowym w okresie 20 lat swojej działalności atakiem politycznym. Wielokrotnie ze strony najważniejszych osób w państwie, partii rządzącej wyrażane były - przed orzeczeniami - różnego rodzaju oczekiwania, wręcz nawet straszono sędziów Trybunału, że jak wyrok nie będzie pozytywny, to wiadomo, skąd są ci sędziowie, te łże-elity. Padały takie sformułowania jak: imposybilizm prawny, czyli że jest to jakieś grono mędrców, które wcale nie ma monopolu na wiedzę prawniczą i możliwości rozstrzygania. Wszyscy doskonale pamiętamy ten rok 2006, w jakiej atmosferze pracował Trybunał Konstytucyjny. Pamiętamy również, że w 2006 r. zakończył swoją naprawdę wielką, historyczną działalność w Trybunale Konstytucyjnym - jako prezes - pan prof. Marek Safian. Pamiętamy też, że przez kilka miesięcy nie było w Trybunale prezesa, bo pan prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński nie uważał za stosowne odnieść się do złożonej we właściwym czasie uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału Konstytucyjnego przedstawiającej mu dwóch kandydatów, dopiero po kilku miesiącach.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#RyszardKalisz">Chcę również powiedzieć bardzo wyraźnie, że mianowany przez pana prezydenta pan prezes Jerzy Stępień, w mojej opinii, w opinii wielu obywateli Rzeczypospolitej, jako prezes Trybunału Konstytucyjnego wykonywał znakomicie tę funkcję w roku 2006 i wykonuje ją tak do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#RyszardKalisz">Przypomnijmy tylko, bo dzisiaj już o tym była z tej mównicy mowa, że istota demokratycznego państwa prawnego polega na tym, że w wyniku wyborów powszechnych zwycięzcy tych wyborów mają większość polityczną w parlamencie, tworzą kolację większościową, a emanacją polityczną tej koalicji większościowej jest Rada Ministrów. To jest właśnie demokracja. Przypomnijmy też, że europejski system demokratyczny wykształtował również rządy prawa, które wpisaliśmy do naszej konstytucji. Dlatego jest to demokratyczne państwo prawne, bo wszystkie organy władzy publicznej muszą opierać się na prawie - w tym również ten organ, jakim jest parlament, w szczególności Sejm - większość parlamentarna nie może zrobić wszystkiego, bo to, co robi, musi być zgodne z prawem, i jest organ, który orzeka, czy to, co uchwaliła większość parlamentarna, jest zgodne z konstytucją. Na tym polegają rządy prawa i na tym polega ograniczenie władzy politycznej, co czym prędzej zrozumie rządząca dzisiaj partia, to tym lepiej. Jest ograniczona prawem. Jest ograniczona konstytucją, na której straży stoi Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#RyszardKalisz"> Przypomniało o tym już pierwsze orzeczenie w styczniu 2006 r. o Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji, o radiofonii i telewizji. Przypomniało chociażby prezydentowi Rzeczypospolitej, że istnieje coś takiego, jak kontrasygnata, art. 144 konstytucji, 35 punktów. Przypomniało również o tym, że istnieje coś takiego, jak działalność organów władzy publicznej. Nie może być przerwy.</u>
          <u xml:id="u-280.7" who="#RyszardKalisz">Widzę, że chyba kończy się czas, powiem jednak jeszcze o kolejnym orzeczeniu, które było niezwykle istotne, a które ma skutki również dzisiaj, w roku 2007. Mowa o orzeczeniu w sprawie ordynacji samorządowej, kiedy Trybunał Konstytucyjny powiedział, że jednak jest coś takiego, jak sprawiedliwość wyborcza. Pomiędzy racjonalnością, czyli tym, żeby można było stworzyć większościową koalicję w samorządzie, a tym pełnym odzwierciedleniem głosów, również jest sprawiedliwość wyborcza. Tak samo jest w parlamencie. Na szczęście Trybunał w tymże orzeczeniu, w uzasadnieniu do niego - i tu apeluję do koalicji większościowej, która podpisała ostatnio aneks do swojej umowy, gdzie mówi o blokowaniu w wyborach parlamentarnych - z września 2006 r. powiedział w jednym małym, ale bardzo istotnym zdaniu, że różnica pomiędzy wyborami do samorządu a tymi do Sejmu jest taka, że w konstytucji jest mowa, że wybory do Sejmu są proporcjonalne, dlatego też żadnego blokowania być nie może. Myślę, że kiedy dzisiaj debatujemy nad sprawozdaniem Trybunału z działalności i orzecznictwa w roku 2006, to musimy pamiętać o tym, co Trybunał nam wszystkim, politykom, parlamentarzystom, prezydentowi, premierowi, Radzie Ministrów powiedział. Nie popełniajmy dwa razy tych samych błędów, bo później znowu będzie atak na Trybunał, że orzekł coś nie tak, jak pan prezydent, czy większość parlamentarna sobie życzyła. Pamiętajmy, trzeba się wczytywać w to wszystko, co mówił Trybunał.</u>
          <u xml:id="u-280.8" who="#RyszardKalisz">Niezwykle istotne jest teraz w działalności Trybunału pochylenie się nad jakością prawa w Polsce, którą tworzy również wykładania, czyli orzecznictwo sądów powszechnych. W roku 2006 w sposób znaczący zwiększyła się liczba pytań prawnych o konstytucyjność ustaw ze strony sądów powszechnych. Jest to oczywiście zjawisko pozytywne, które ma jeden drobny, negatywny aspekt. Więcej pytań jest świadectwem tego, że Sejm tworzy niezbyt jasne prawo. Jednak to, że sądy w sposób tak znaczący uznały, że to jest właściwa droga prawna dla prawidłowego orzecznictwa, jest bardzo, ale to bardzo budujące. Mówił o tym prezes. Bardzo spodobały mi się również słowa pana prezesa Stępnia, że przecież jak mówimy o skardze konstytucyjnej, to osoba skarżąca zawsze dąży do tego, żeby wyrok był dla niej pozytywny. Tu mamy natomiast do czynienia z aktywnością sądu, który dba o poziom orzecznictwa, czyli wyroku w sensie prawno-formalnym, który wyda w konkretnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-280.9" who="#RyszardKalisz">Wysoka Izbo! W tym wszystkim niezwykle ważne jest to, żebyśmy pamiętali, że Trybunał Konstytucyjny jako organ władzy publicznej, który dopełnia to słowo prawne w demokratycznym państwie prawnym i kontroluje władzę polityczną, jednocześnie jest sługą praw człowieka i obywatela. Trybunał Konstytucyjny powiedział o niezwykle istotnej kwestii, która z tej trybuny musi być przypomniana, że jest jedno prawo w konstytucji, art. 30, który stanowi o godności człowieka. To jest jedyne prawo, które jest absolutne i nie może być uchylone. Godność mają wszyscy, zarówno ci, którzy są piękni i wspaniali, ale również ci, którzy zbłądzili na skomplikowanej drodze swojego życia. Państwo ma obowiązek chronić godność każdego człowieka, ma obowiązek chronić swoich obywateli, a nie ich niszczyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#BronisławKomorowski">Pani poseł Wanda Łyżwińska, Samoobrona RP.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu w sprawie przedłożonej Sejmowi informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w roku 2006.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WandaŁyżwińska">Trzeba przyznać, że informacja Trybunału Konstytucyjnego jest materiałem bardzo interesującym, który nasuwa dużo różnych wniosków i uwag. Wiadomo, że podstawową funkcją Trybunału Konstytucyjnego jest kontrola norm prawa. Jak wynika z przedłożonej informacji, Trybunał właściwie realizuje tylko tę jedną funkcję, ponieważ funkcja arbitra rozstrzygającego spory kompetencyjne pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa w praktyce nie jest wykonywana z prostej przyczyny - z braku stosownych ku temu wniosków. Wynikałoby więc z tego, że nasze przepisy regulujące kompetencje centralnych organów państwowych są doskonałe, bo nie budzą w praktyce żadnych wątpliwości i, co za tym idzie, nie wywołują sporów. Czy jednak jest to wniosek prawdziwy? Z całą pewnością nie. Można na ten temat snuć różne hipotezy, można przytaczać różne z życia wzięte przykłady, ale wydaje się uzasadnione, by sprawie tej przyjrzeć się jednak bliżej i dokonać pogłębionej analizy. Dotyczy to np. kontroli NIK. Nie jest to bowiem wcale błaha sprawa, bo jedną z przyczyn unikania zwracania się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie jakiegoś sporu kompetencyjnego może być np. obawa przed przegraną, obawa, że być może Trybunał orzeknie, że zakres władzy tego organu jest mniejszy niż ten, jaki faktycznie chciałby on posiadać. W takim przypadku, gdy spór nie jest rozstrzygnięty, można się kłócić do woli, można podkreślać swoją ważność i olbrzymią władzę. Urzędnicy zajmują się więc sobą, zamiast rozwiązywać rzeczywiste problemy społeczne. Taka sytuacja jest niezdrowa i szkodzi państwu. Warto by przy tej okazji zastanowić się, kto powinien mieć prawo do wystąpienia z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego, gdy jego istota polega na tym, że różne organy uważają się za niekompetentne w danej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#WandaŁyżwińska">Trybunał Konstytucyjny w przedłożonej Wysokiej Izbie informacji stwierdza wzrost liczby spraw wpływających i załatwianych. Musimy jednak pamiętać, że gdyby w naszym kraju znajomość prawa w społeczeństwie była lepsza, gdyby dostęp do fachowej i przede wszystkim tańszej pomocy prawnej był łatwiejszy, to do Trybunału Konstytucyjnego wpływałoby o wiele więcej spraw niż obecnie. Wystarczy tylko spojrzeć na ilość skarg wpływających od Polaków do trybunału w Strasburgu i porównać ją z ilością skarg kierowanych do Trybunału Konstytucyjnego. Musimy przyznać, że nasi obywatele o wiele łatwiej mogą zwrócić się o pomoc do trybunału w Strasburgu niż do trybunału w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#WandaŁyżwińska">Czy nie warto by rozważyć zmianę obowiązujących obecnie rygorów składania skargi konstytucyjnej? Jeśli spojrzymy na wprowadzone w ostatnich latach nowelizacje procedur sądowych, to trudno nie zauważyć, że wymiar sprawiedliwości w coraz mniejszym stopniu jest przeznaczony dla zwykłego obywatela. W pogoni za szybkością załatwiania spraw zapomniano o zwykłej sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#WandaŁyżwińska">Trybunał Konstytucyjny w przedłożonej Sejmowi informacji sygnalizuje problem częstego zmagania się przy orzekaniu w trybie skargi konstytucyjnej nie tyle z normą prawa, ile z normą opacznie odczytaną z ustawy przez organ stosujący prawo, który nie uwzględnia nakazu interpretacji ustawy zgodnie z konstytucją. Z przypadkami swoistego manipulowania normą prawa pod pozorem raz jednej, a za chwilę innej interpretacji spotykamy się w praktyce bardzo często, a najczęściej w urzędach skarbowych. Niektórzy sędziowie, ale tylko niektórzy, dosłownie niektórzy uznali, że ich niezawisłość w orzekaniu obejmuje również niezawisłość od obowiązującego prawa. Są oni przekonani, że mogą sprawę rozstrzygnąć, jak im się żywnie podoba. Oczywiście, że mamy jeszcze kontrolę w postępowaniu apelacyjnym, tyle tylko, że są dziesiątki sposobów, by system nie funkcjonował.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#WandaŁyżwińska">Dzisiaj w sprawach cywilnych mało który zwykły obywatel rozumie, co dzieje się podczas rozprawy i o czym mówi sąd, a jak ma dochodzić swoich racji, tego już zupełnie nie wie. Tych problemów nie rozwiąże żadne orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Musi być jakaś obiektywna kontrola nad samowolą niektórych sędziów. Przecież sądy to władza, a więc również władza sędziów nie może być władzą absolutną. Te uwagi dotyczą w większym stopniu innych organów stosujących prawo. Często odnosi się wrażenie, że w Polsce w różnych gminach, powiatach czy województwach obowiązują różne ustawy, rozporządzenia czy uchwały. Czy może więc dziwić to, że wyroki Trybunału Konstytucyjnego w Polsce nie są respektowane? Jest tak w wielu wypadkach. Realizacja orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego jest obowiązkiem prawodawcy polegającym na dokonaniu zmian w prawie, dzięki którym system będzie spójny, tzn. nie będą występować luki prawne oraz niezgodne normy prawa.</u>
          <u xml:id="u-282.6" who="#WandaŁyżwińska">Nadmienić należy, że Trybunał Konstytucyjny z roku na rok ma więcej pracy, o czym świadczy ilość skarg i wniosków wpływających do Trybunału. Dodać należy, że Trybunał Konstytucyjny ma potężną broń. Jeśli bowiem sędziowie uznają, że rozpatrywana ustawa jest niekonstytucyjna, to ich orzeczenie ma charakter wiążący i powinno być wykonywane.</u>
          <u xml:id="u-282.7" who="#WandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej dziękuję panu, sędziom Trybunału oraz wszystkim pracownikom, którzy przyczynili się do opracowania informacji o działalności Trybunału Konstytucyjnego w roku 2006. Jest to bardzo dobry materiał, który posłuży zarówno posłom, jak i senatorom w ich dalszej pracy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę o stanowisko Klubu Parlamentarnego LPR.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#BronisławKomorowski">Głos ma pan poseł Robert Strąk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#RobertStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin wobec sprawozdania z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego za ubiegły rok.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#RobertStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 2006 r. miały miejsce zmiany w składzie Trybunału Konstytucyjnego. 6 sędziów przeszło w stan spoczynku. Byli to sędziowie wybrani jeszcze w 1997 r. Sejm powołał 6 nowych sędziów na okres 9 lat. Mieliśmy jednak przykre wydarzenie, gdyż jeden z powołanych sędziów zrezygnował, aczkolwiek wiemy, że dobrze się stało. Powinniśmy jednak dążyć do tego, żeby takich przypadków w przyszłości nie było, bo nie przynoszą one chluby Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#RobertStrąk">W działalności Trybunału, podobnie jak w latach ubiegłych, na pierwszy plan wysuwa się funkcja hierarchicznej kontroli norm prawnych przesądzająca o roli sądu konstytucyjnego. Praktycznie wszystkie wyroki wydane w 2006 r. były przejawem realizacji tej funkcji. Na etapie merytorycznego rozpoznania wydano 143 orzeczenia, w tym 104 to wyroki, 39 - postanowienia. Warto podkreślić, że tylko do 3 wyroków sędziowie złożyli zdanie odrębne. Ponadto Trybunał wydał 3 postanowienia sygnalizujące Sejmowi potrzebę podjęcia inicjatywy ustawodawczej. W 47 wyrokach Trybunał stwierdził niezgodność z konstytucją co najmniej jednego zaskarżonego przepisu, a w 70 wyrokach orzekł o zgodności zaskarżonego przepisu ze wskazanymi wzorcami kontroli.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#RobertStrąk">W 2006 r. sądy przedstawiły Trybunałowi Konstytucyjnemu 49 pytań prawnych. Jest to wzrost o 11 pytań. Do Trybunału Konstytucyjnego wpłynęły ogółem 294 skargi konstytucyjne, z których 100 przekazano do merytorycznego rozpoznania. Średni okres rozpoznawania sprawy zakończonej wyrokiem w 2006 r. wynosił 13,5 miesiąca. Jest to szybsze rozpoznawanie w porównaniu z rokiem 2005. Tyle, jeśli chodzi o statystykę związaną z działalnością i orzecznictwem Trybunału w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#RobertStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że nie sposób wypowiedzieć się w imieniu klubu, w imieniu własnym - jako poseł - o niezbyt dobrej atmosferze narastającej wokół Trybunału Konstytucyjnego. Słyszymy wypowiedzi krytyczne wobec Trybunału Konstytucyjnego, zapowiedzi inicjatyw ustawodawczych, które mogą stanowić o próbie ingerencji w działalność Trybunału Konstytucyjnego ze strony władzy ustawodawczej, która czyni to na zlecenie władzy wykonawczej.</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#RobertStrąk">W mojej ocenie tego typu praktyki nie są dobre, ponieważ musimy pamiętać, że Sejm musi mieć ograniczniki prawne i instytucjonalne w tworzeniu prawa. Ograniczniki prawne to z jednej strony przepisy konstytucji, z drugiej strony prawa człowieka, a instytucją, która ma chronić społeczeństwo, aby Sejm nie przekraczał tych granic, jest Trybunał Konstytucyjny. Nie może być mowy o usprawiedliwianiu takich działań, nawet jeżeli politycy mają dobre intencje, ponieważ pewnych zasad, pewnych norm nie można łamać nawet w ramach dobrych intencji. Jest to niedopuszczalne, ponieważ w takiej sytuacji mamy jednak do czynienia z psuciem demokracji. Pamiętajmy, że demokracja w naszym państwie jest bardzo młoda. Wyszliśmy z okresu totalitaryzmu. Pamiętajmy, że ostatnie lata - mam tu na myśli ubiegłą kadencję - były nacechowane notorycznym łamaniem prawa. Nie jest prawdą, jak mówi opozycja, że to właśnie teraz Trybunał Konstytucyjny uchyla ustawy, zapominając, że poprzednio tych ustaw uchylono nie mniej, m.in. dlatego, że niektóre propozycje Sojuszu Lewicy Demokratycznej uderzały w interesy obywateli. Taka jest prawda. Za to należy podziękować Trybunałowi Konstytucyjnemu.</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.7" who="#RobertStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Musimy dążyć do tego, aby pewne normy, pewne zasady były nieprzekraczalne, bez względu na to, kto ma większość w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-284.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.9" who="#RobertStrąk"> Leży to w interesie nas wszystkich. </u>
          <u xml:id="u-284.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.11" who="#RobertStrąk"> Trzeba o tym pamiętać. </u>
          <u xml:id="u-284.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.13" who="#RobertStrąk">Natomiast jestem daleki od tego, żeby spór, może nie spór, ale pewne nieporozumienia między Trybunałem Konstytucyjnym a większością sejmową przekształcać w grę polityczną, tak jak tutaj to uczynił, skądinąd sympatyczny, poseł Kalisz. To jest rzecz niedopuszczalna, ponieważ nie można grać na konfliktach związanych z Trybunałem Konstytucyjnym. To jest sprawa ponad tego typu działania, bo to nie jest kwestia opozycja - większość rządowa, rządząca, to jest kwestia pewnych uniwersalnych zasad i tutaj nie możemy stosować jakiejkolwiek gry. To jest niedopuszczalne. Bo pamiętajmy, wszelkie gry czy próby gry Trybunałem Konstytucyjnym mogą z biegiem czasu uderzyć w każdego z nas, bo raz jest się opozycją...</u>
          <u xml:id="u-284.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.15" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-284.16" who="#RobertStrąk">...raz jest się rządzącą koalicją. I dlatego dążmy wszyscy do tego, aby nie starać się zmieniać uprawnień Trybunału Konstytucyjnego, ograniczać jego uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-284.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.18" who="#RobertStrąk"> Starajmy się zmieniać prawo poprzez podnoszenie jego jakości. I tu pan poseł Kalisz klaszcze, natomiast trzeba powiedzieć, że Sojusz Lewicy Demokratycznej, niestety, w ubiegłej kadencji Sejmu tym kierunku zbytnio nie zmierzał. Powtarzam jeszcze raz - zastanawiając się nad kwestiami Trybunału Konstytucyjnego, nad udoskonalaniem przepisów w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym, nie kierujmy się czystą grą polityczną, bo z tego nic dobrego nie wyniknie.</u>
          <u xml:id="u-284.19" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: To prawda.)</u>
          <u xml:id="u-284.20" who="#RobertStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nasz klub pozytywnie ocenia działalność Trybunału Konstytucyjnego. Nigdy nie kwestionowaliśmy wyroków Trybunału Konstytucyjnego, nawet gdy nasz minister wydał pewne rozporządzenie, które Trybunał Konstytucyjny zakwestionował. Pan minister pochylił się nad orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego i poprawił stosowne rozporządzenie. I taka powinna być droga - nie droga polemiki z Trybunałem, tylko droga naprawy, jeżeli Trybunał stwierdza, że coś jest nie tak. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-284.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#BronisławKomorowski">Nie ukrywam, że nabrałem nadziei. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#BronisławKomorowski">Pan marszałek Józef Zych w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Panie Prezesie Trybunału Konstytucyjnego! Panie i Panowie! Przedstawiona w dniu dzisiejszym przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego pana Jerzego Stępnia informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2006 r. powinna stać się nie tylko, jak pisze pan prezes, źródłem inspiracji dla głównych jej adresatów, posłów i senatorów, oczywiście w dziedzinie tworzenia prawa, ale powinna stać się podstawowym podręcznikiem w postępowaniu legislacyjnym w parlamencie i kierunkowskazem na drodze zmian ustawodawczych. Tę myśl wyrażam w imieniu posłów i senatorów Polskiego Stronnictwa Ludowego, którzy najpierw w Sejmie wraz z innymi ugrupowaniami walczyli o nadanie Trybunałowi Konstytucyjnemu prawa do ostatecznego i wyłącznego rozstrzygania o zgodności ustaw z konstytucją, a dziś, po wielu latach doświadczeń, wyrażają mu pełne zaufanie - zaufanie płynące z bezkompromisowości w rozstrzyganiu o zgodności ustaw z konstytucją, przestrzeganiu zasad bezstronności i apolityczności, a zwłaszcza żądania bezwzględnego przestrzegania przepisów konstytucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Proszę pozwolić na drobną dygresję. W czasie, gdy w Polsce głównie środowiska prawnicze zabiegały o utworzenie Trybunału Konstytucyjnego, stałem na czele najliczniejszej korporacji prawniczej radców prawnych i wtedy nie byliśmy ulubieńcami władzy, ówczesnej władzy, ale walczyliśmy o ten Trybunał i wiązaliśmy z tym ogromne nadzieje. Kiedy przyszło mi dwa miesiące temu w czasie tej polemiki, a także ataków niektórych polityków na Trybunał napisać artykuł pt. „Ręce precz od Trybunału Konstytucyjnego”,...</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#JózefZych">...uczyniłem to, muszę przyznać, z pewnym bólem, bo przecież przez te 20 lat oczekiwaliśmy tego, co czyni Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Przedłożona na piśmie informacja, uzupełniona dzisiejszym wystąpieniem pana prezesa Trybunału Konstytucyjnego, jest jasna, logicznie uporządkowana i, co ważne, jednoznacznie czytelna. Jej dużą zaletą jest nie tylko zwrócenie uwagi na te ustawy, które zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego uznane zostały za sprzeczne z konstytucją, ale przede wszystkim głęboka i gruntowna, przy tym naukowo uzasadniona analiza przepisów konstytucyjnych. Trybunał Konstytucyjny daje wiążącą, ale jasną wykładnię zasad konstytucyjnych, a więc wyjaśnia, co w praktyce oznacza zasada demokratycznego państwa prawnego, na czym polega zasada proporcjonalności, prawa do sądu, ochrony własności czy równości.</u>
          <u xml:id="u-286.5" who="#JózefZych">W odniesieniu do procesu legislacyjnego istotne znaczenie mają poglądy Trybunału Konstytucyjnego odnoszące się do wymogu zachowania odpowiedniego vacatio legis, ochrony praw nabytych, niedziałania prawa wstecz, określoności przepisów prawa, proporcjonalności czy wreszcie zasada równości.</u>
          <u xml:id="u-286.6" who="#JózefZych">W obecnej chwili, gdy Sejm Rzeczypospolitej dokonuje wielu zmian w ustawach o ustroju sądów powszechnych, gdy wprowadza się zmiany w procedurze sądowej, warto zwrócić uwagę na poglądy Trybunału Konstytucyjnego w kwestii prawa do sądu, wyrażone w art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 konstytucji. W jednym z wyroków Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż prawo do sądu obejmuje m.in. prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności oraz prawo do uzyskania wiążącego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd w rozsądnym terminie. Rozwijając problem prawa do sprawiedliwej procedury, Trybunał Konstytucyjny twierdzi, że istotna sprawiedliwości proceduralnej sprowadza się do możliwości bycia wysłuchanym, ujawnienia motywu rozstrzygnięcia nawet orzeczenia niezaskarżalnego w stopniu umożliwiającym weryfikację sposobu myślenia sądu, zapewnienia przewidywalności dla uczestnika postępowania przez odpowiednią spójność i wewnętrzną logikę mechanizmów, którym jest poddany.</u>
          <u xml:id="u-286.7" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Niejednokrotnie w debatach sejmowych, telewizyjnych czy na spotkaniach z wyborcami padały zarzuty, że przy uchwalaniu ustaw czy wydawaniu rozporządzeń wykonawczych naruszany był przepis art. 31 konstytucji, który stanowi, iż wolność człowieka podlega ochronie prawnej. Odnosząc się do tego zapisu konstytucyjnego, Trybunał stwierdził, iż ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanowione tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa, porządku publicznego itd., co w praktyce oznacza, że zachodzi konieczność rozważenia, czy wprowadzana regulacja jest w stanie doprowadzić do zamierzonych przez nią skutków, czy jest ona niezbędna do ochrony interesu publicznego i czy efekty wprowadzonej regulacji pozostają w proporcji do ciężarów nakładanych na obywateli.</u>
          <u xml:id="u-286.8" who="#JózefZych">Pozwalam sobie przytoczyć te orzeczenia, bo one mają istotne znaczenie wtedy, kiedy pracujemy nad wieloma ustawami, w których nakłada się obowiązki także na obywateli.</u>
          <u xml:id="u-286.9" who="#JózefZych">Do szczególnie ważnych zaliczyć należy pogląd Trybunału Konstytucyjnego odnoszący się do formułowania przepisów prawa. Trybunał Konstytucyjny twierdzi zasadnie, że każdy przepis prawny winien być skonstruowany poprawnie z punktu widzenia językowego i logicznego. Trybunał Konstytucyjny uznał także, iż od racjonalnego ustawodawcy oczekiwać należy stanowienia norm prawnych niebudzących wątpliwości co do treści nakładanych obowiązków i przyznawanych praw. Związana z jasnością precyzja przepisów winna przejawiać się w konkretności nakładanych obowiązków i przyznawanych praw tak, aby ich treść była oczywista i pozwalała na ich wyegzekwowanie.</u>
          <u xml:id="u-286.10" who="#JózefZych">Odnosząc się do trybu tworzenia prawa w Sejmie, Trybunał Konstytucyjny zauważył także, iż niestwierdzenie niezgodności z konstytucją trybu uchwalania zaskarżonej ustawy nie oznacza jednak aprobaty dla naruszeń standardów dobrych obyczajów w pracach parlamentarnych oraz kultury politycznej i prawnej. Często okazuje się, że u nas w Sejmie nie jest z tym najlepiej. W praktyce parlamentarnej często spotykaliśmy się z używanymi zwrotami niedookreślonymi. Trybunał, wskazując na to zjawisko, podkreślił, że kontrola zgodności z konstytucją, posługiwania się przez ustawodawcę zwrotami niedookreślonymi, powinna być szczególnie rygorystyczna w odniesieniu do przepisów dotyczących konstytucyjnych praw i wolności obywateli.</u>
          <u xml:id="u-286.11" who="#JózefZych">Jak wynika z informacji prezesa Trybunału Konstytucyjnego, Trybunał zajmował się także zagadnieniem źródeł prawa w przypadku badania zgodności przepisów aktów wykonawczych zawierających upoważnienia do ich wydania przepisami ustaw w związku z art. 92 ust. 1 konstytucji. Trybunał stwierdził, że rozporządzenia muszą być zgodne z ustawą, na podstawie której są wydawane, oraz innymi ustawami, a także mieścić się w granicach upoważnienia ustawowego oraz realizować wytyczne i cele określone przez ustawę. Powołany przepis wyklucza, zdaniem Trybunału, przejmowanie przez organ wydający rozporządzenie uprawnień ustawodawcy, a z tym mieliśmy także do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-286.12" who="#JózefZych">Mocne słowa padły ze strony Trybunału Konstytucyjnego pod adresem Sejmu, gdy chodzi o reakcje na wyroki stwierdzające niekonstytucyjność przepisów w pewnym zakresie. Trybunał stwierdza mianowicie, iż regułą jest brak reakcji ustawodawcy na takie wyroki. To jest bardzo smutne. Jeżeli uwzględnimy, że w 47 wyrokach Trybunał stwierdził niezgodność z konstytucją, to jest to dla Sejmu poważny sygnał alarmowy.</u>
          <u xml:id="u-286.13" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uznaje, że Trybunał Konstytucyjny w pełni realizuje swoje konstytucyjne zadania, stojąc na straży praworządnie tworzonego prawa, a tym samym jest ostoją praworządności w Polsce. W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego za to wszystko, o czym mówiłem, i przede wszystkim za postawę Trybunału Konstytucyjnego serdecznie dziękuję i byłemu, i obecnemu prezesowi, a także pełnemu składowi Trybunału, życząc takiej postawy jak dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-286.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#BronisławKomorowski">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#BronisławKomorowski">Stanowisko koła Prawica Rzeczypospolitej przedstawi pan marszałek Marek Jurek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#MarekJurek">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Demokracja, jeżeli ma realizować dobro publiczne narodu, musi mieć charakter konstytucyjny, bo bez tego ani działalność państwa nie będzie miała określonej prawem orientacji, ani władza nie będzie ograniczona przez prawa obywateli, przez dobro ogółu. Tę zasadę ma realizować Trybunał Konstytucyjny, na tym polega jego rola, o której tyle dobrych słów powiedziano w czasie debaty. Również ja wyrażałem się o nim z uznaniem w czasie mojej wizyty na walnym zgromadzeniu sędziów Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#MarekJurek">Trzeba powiedzieć też o innych rzeczach, bo sam Trybunał musi pamiętać, że podlega - jak mówi wyraźnie art. 195 konstytucji - konstytucji. A że każda władza w państwie demokratycznym podlega krytyce, to właśnie konstytucja i zasady, które konstytucja uznaje, mogą być podstawą krytyki i dyskusji na temat działań i decyzji Trybunału Konstytucyjnego. A orzeczenia, które zapadały w 2006 r., dawały powody do krytyki. O ostatnich wyrokach, takich jak w kwestii lustracyjnej, jeżeli czas pozwoli, będę jeszcze mówił, bo nie wchodzą w zakres przedmiotowy dzisiejszej debaty. Zapewne za rok będziemy o tym dużo mówić. Chcę podać dwa przykłady orzeczeń, które są szczególnie kontrowersyjne i wymagają poważnego przemyślenia, a być może powinny być podstawą do zmian prawnych, które by zabezpieczyły dobro społeczne zagrożone przez interpretację daleko wybiegającą poza literę konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#MarekJurek">Pierwsza sprawa to jest wyrok w sprawie demonstracji homoseksualnych, jeden z pierwszych wyroków w roku ubiegłym. To jest wyrok, Wysoka Izbo, który ni mniej, ni więcej, tylko odmówił samorządom jako jednej z władz publicznych prawa do obrony moralności publicznej. A moralność publiczna znajduje się w rozdziale o prawach i wolnościach obywatelskich w konstytucji. Trybunał orzekł, że władza samorządowa nie może zakazać demonstracji w oparciu o własne opinie moralne. Zgoda, absolutnie się zgadzam, że w oparciu o własne opinie nie może zakazać. Ale Panie Prezesie, Panie i Panowie Sędziowie Trybunału, Wysoka Izbo, etyka chrześcijańska, całe moralne dziedzictwo judeochrześcijańskie - a pojęcia te stanowią podstawę moralności publicznej w społeczeństwie polskim, w naszej kulturze, w Rzeczypospolitej - to nie jest inwencja żadnej władzy. To jest obiektywny fakt prawny, moralny, kulturowy i duchowy, który podlega badaniu, opisowi i wykładowi. Jestem głęboko przekonany, że niestety to właśnie panie i panowie sędziowie Trybunału Konstytucyjnego postawili swoje opinie moralne ponad prawem Polaków do ochrony moralności publicznej, która w Rzeczypospolitej na gruncie naszej świadomości, tradycji moralnej, naszej kultury jest pojęciem określonym, które - powtórzę - można opisać, zbadać i wyłożyć.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#MarekJurek">Sprawa druga to wyrok w sprawie sejmowych komisji śledczych. W moim przekonaniu ten wyrok znacznie umniejszył możliwości kontroli publicznej wykonywanej przez parlament, możliwości, które są zagwarantowane przez art. 111 konstytucji. Mówiłem już o tym w Trybunale Konstytucyjnym, ale wtedy nie było większości pań i panów posłów, więc powtórzę to raz jeszcze. Istnieją bardzo poważne, przekonujące opinie prawne, które mówią, że gdyby wyrok w sprawie sejmowych komisji śledczych, tak restrykcyjnie traktujący możliwość zestawu świadków, zakresu ich przesłuchiwania, opisujący wręcz sposób przesłuchiwania, zapadł dwa lata wcześniej, to na gruncie tego wyroku śledztwo parlamentarne w sprawie Rywina byłoby niemożliwe. Nie byłoby tego całego poruszenia prokuratury, opinii publicznej, wstrząsu moralnego w społeczeństwie, gdyby wtedy istniała wykładnia tak ograniczająca możliwość prowadzenia śledztwa parlamentarnego przez Sejm i prawo parlamentu do działalności kontrolnej wynikającej z art. 111 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć, zwracając się przede wszystkim do pań i panów sędziów Wysokiego Trybunału, że zawsze trzeba pamiętać również o tym, co jest zapisane w art. 2 naszej konstytucji, który mówi, że Rzeczpospolita urzeczywistnia zasady sprawiedliwości społecznej. To wyrażenie zostało sprofanowane i wręcz ośmieszone, bo w czasach komunizmu oznaczało ono roszczenia, wyciąganie ręki do państwa, rozdawanie i grabież. Ale w filozofii klasycznej sprawiedliwość społeczna to nic innego jak nasze obowiązki wobec społeczeństwa i prymat dobra publicznego nad interesami partykularnymi, indywidualnymi czy grupowymi. To jest dokładnie to, co mówi 1 art. konstytucji: Rzeczpospolita jest dobrem wspólnym obywateli. Dlatego apeluję w ramach dialogu, który prowadzimy między władzami publicznymi, do Wysokiego Trybunału, żeby zawsze pamiętać, że takie pojęcia jak prawa przedstawicielstwa narodowego, również prawa kontrolne w stosunku do innych władz publicznych albo moralność publiczna to pojęcia będące składnikami właśnie tego dobra wspólnego, o którym mówi konstytucja. Tego dobra publicznego, dla którego szacunek i dawanie mu pierwszeństwa przed interesami indywidualnymi czy grupowymi wyraża właśnie sprawiedliwość wobec społeczeństwa, sprawiedliwość społeczna. Na tym fundamencie jest zbudowane prawo w naszej cywilizacji i na tym fundamencie zbudowana jest nasza konstytucja. Bo wierzymy w to, że dobro Rzeczypospolitej jest prawem najwyższym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#BronisławKomorowski">Informuję, że zgłosiły się 4 osoby. Jeśli nie będzie dalszych zgłoszeń, to zamknę listę. Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#BronisławKomorowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#BronisławKomorowski">Półtorej minuty na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Prezesie! Ostatnio środki masowego przekazu poinformowały, że rząd zamierza wystąpić do Sejmu o zmianę ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Ta zmiana ma polegać na tym, że Trybunał ma rozpatrywać sprawy w kolejności wpływu i że ma orzekać w pełnym składzie. Panie prezesie, gdyby Sejm przyjął takie rozwiązanie dotyczące rozpatrywania spraw według kolejności wpływu, to czy nie zablokowałoby to prac Trybunału? Przecież można wówczas zwracać się o rozstrzyganie spraw nieraz prostych, niewymagających decyzji Trybunału. To jest na takiej samej zasadzie, jak gdyby Sejm przyjął, panie marszałku, regulamin Sejmu, zgodnie z którym Prezydium Sejmu mogłoby czy marszałek Sejmu mógłby kierować pod obrady sprawy nie według ich ważności, lecz według kolejności ich wpływu. Bardzo proszę, panie prezesie, o ocenę tych propozycji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł Mirosław Pawlak, PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Jak często Trybunał Konstytucyjny zajmował się problematyką naruszenia zasady demokratycznego państwa prawnego, wynikającej z dyrektywy interpretacyjnej zakazującej zawężającej wykładni prawa do sądu?</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#MirosławPawlak">Pytanie drugie. Warunkiem dopuszczalności wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego przez sąd z pytaniem prawnym jest istnienie związku między odpowiedzią na to pytanie a rozstrzygnięciem sądowym w konkretnej sprawie. Czy odpowiedź Trybunału ma wpływ na orzeczenie, gdy nastąpiła utrata mocy obowiązującej zaskarżonego przepisu, co ma istotne znaczenie dla realizacji podstawowych praw stron w tym postępowaniu?</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#MirosławPawlak">Proszę o wyjaśnienie stanowiska Trybunału Konstytucyjnego w przypadku wszczęcia procedury sanacyjnej, w tym odnośnie do możliwości wzruszania rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#BronisławKomorowski">I pan poseł Tadeusz Iwiński.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#BronisławKomorowski">Przepraszam bardzo, jeszcze pan poseł Michał Stuligrosz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#MichałStuligrosz">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! W 1989 r. widocznym znakiem zmiany ustroju państwa i powracającej wszechobecnej demokratyzacji były licznie powstające wtedy stowarzyszenia i izby zawodowe. To był bardzo pozytywny kierunek zmian demokratycznego państwa. Te izby i te stowarzyszenia działają do dziś, chociaż ich ocena jest często dość krytyczna z uwagi na to, że pokładane wtedy nadzieje nie tylko na załatwianie spraw związanych z wykonywaniem poszczególnych zawodów, ale również z etyką zawodową, często były zbyt daleko posunięte i praktyka nie potwierdziła tego rodzaju oczekiwań. Stało się jednak coś, co - moim zdaniem - warto poruszyć w dzisiejszej dyskusji. Istnienie niektórych stowarzyszeń czy izb warunkuje w ogóle wykonywanie zawodów. Są takie zawody w Rzeczypospolitej, które można wykonywać tylko wtedy, kiedy się jest członkiem albo określonej izby, albo określonego stowarzyszenia. Jeśli pan prezes chciałby znać przykłady, to wolałbym je podać kuluarowo. Chciałbym zapytać, czy tego rodzaju praktyki są w ocenie pana prezesa dopuszczalne i jaki jest pogląd pana prezesa dotyczący dalszego rozwoju tego rodzaju praktyk, ponieważ one mają miejsce, jesteśmy świadkami coraz częstszego praktykowania tego rodzaju. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#BronisławKomorowski">Ostatni pytanie zada pan poseł Tadeusz Iwiński, SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Prezesie! Informacja przedłożona w dwustustronicowym dokumencie jest prawdziwą kopalnią wiedzy i inspiracją do wielu rzeczy. Myślę, że bardzo dobrze się stało, że wprowadzono to novum, które polega na odnoszeniu się do zasad konstytucji, które najczęściej były kwestionowane czy na które się powoływał Trybunał. Jako jeden z 56 członków Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, która przyjęła tę konstytucję, chcę powiedzieć, że ten organ chyba należy do tych, które sprawdzają się najbardziej, ale nasuwa się kilka pytań. Poruszę tylko niektóre kwestie.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#TadeuszIwiński">Po pierwsze, w zeszłym roku, a ten okres jest objęty sprawozdaniem, prezydent ani razu nie wystąpił z kontrolą prewencyjną w odniesieniu do przygotowanych ustaw bądź umów, które mają być ratyfikowane. Rozumiem, że to zależy od głowy państwa, ale jest inaczej niż było w minionych latach. Czy to jest rzecz właściwa, czy po prostu taki był zbieg okoliczności, jeżeli chodzi o ustawy, choć późniejsza praktyka pokazywała coś innego?</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#TadeuszIwiński">Po wtóre, czy ten nagły przypływ spraw i skarg - 143 orzeczenia -powoduje, że Trybunał nie staje się powoli niewydolny? I co należałoby zrobić?</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#TadeuszIwiński">Po trzecie - mówił o tym pan poseł Kalisz - czy ta swoista zapowiedź prewencyjnego stanowiska w odniesieniu do ordynacji samorządowej, co za chwilę może nastąpić w przypadku ordynacji parlamentarnej, nie powinna zostać jakoś uregulowana?</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#TadeuszIwiński">I ostatnia sprawa. Na ile współpraca międzynarodowa, zwłaszcza z Komisją Wenecką Rady Europy, która jest, jak rozumiem, bardzo dobra, nagroda sprzed kilku dni dla prezesa Safjana jest wymowna, ma wpływ na codzienne funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, prezes Trybunału Konstytucyjnego pan Jerzy Stępień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#JerzyStępień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się na początku udzielić odpowiedzi, na ile będę potrafił, na pytania, które zostały mi zadane, a może później jeszcze krótko ustosunkuję się do niektórych wątków debaty, bardzo zresztą interesującej, za którą chciałbym państwu serdecznie podziękować.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#JerzyStępień">Jeśli chodzi o pytania pana posła Stanisława Steca, to oczywiście znamy ideę tej ustawy. Nie znamy jeszcze jej projektu, który byłby przedstawiony w druku sejmowym, ale to i owo wiemy o tym projekcie. Pierwsza myśl była taka, że gdyby rzeczywiście Trybunał Konstytucyjny miał orzekać w pełnym składzie w każdej sprawie, to zważywszy, że są 143 orzeczenia wymagające ustosunkowania się merytorycznego, to znaczy albo w formie wyroku, albo w formie umorzenia - bo to nasze umorzenie jest bardzo specyficzne, czasami wiąże się nawet z większym nakładem pracy niż wydanie wyroku, bo wyjaśniamy, dlaczego nie udzielamy odpowiedzi na pytanie i czasami to jest znacznie bardziej skomplikowane niż udzielenie odpowiedzi na pytanie o konstytucyjność jakiegoś przepisu - więc jeśli przyjmiemy za podstawę te 143 orzeczenia rocznie, to z tego wynika, że ponieważ tygodni roboczych jest około 50, mniej niż 50, odliczymy jeszcze wakacje, to wygląda na to, że Trybunał w pełnym składzie musiałby orzekać trzy razy w tygodniu. Na dodatek ten projekt przewiduje jeszcze, że o przydziale spraw konkretnemu sędziemu także miałby orzekać Trybunał; a zatem na tego rodzaju działania też trzeba byłoby jeszcze zarezerwować jeden dzień. Nasuwa się w związku z tym pytanie: Kiedy Trybunał miałby wykonywać tę zasadniczą swoją pracę? Zasadnicza praca Trybunału nie odbywa się bowiem w czasie rozpraw. To jest - powiedzmy sobie szczerze - pewien teatr, prawda, natomiast zasadnicza praca odbywa się na naradach. Czasami bywa tak, że zanim dojrzejemy sami do wydania orzeczenia i do wyjścia na rozprawę, wcześniej mamy kilka, a nawet kilkanaście narad. Na przykład w przypadku orzeczenia o uchyleniu przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących gospodarstw rolnych - pamiętam to szczególnie dobrze, ponieważ to była pierwsza sprawa, z jaką się zetknąłem w Trybunale Konstytucyjnym w 1999 r. - tych narad było kilkanaście, zanim sami dojrzeliśmy do tego orzeczenia, notabene orzeczenia, które w ogóle nie spotkało się później z jakąkolwiek krytyką, przyjęte zostało przez cały świat prawniczy, przez wszystkie sądy. Ta zasadnicza praca odbywa się więc nie na rozprawach, ale ona odbywa się na naradach.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#JerzyStępień">Kolejna kwestia. Pamiętajmy, że postępowanie przed Trybunałem to jest uruchomienie bardzo ciężkiego aparatu państwowego w ogóle. To nie jest tylko praca sędziów. To jest praca prokuratorów, to jest praca komisji parlamentarnej, która musi przygotowywać stanowisko, musi przesłać to stanowisko. To jest niejednokrotnie także praca rzecznika praw obywatelskich, który przyłącza się na przykład do skarg konstytucyjnych, to jest praca bardzo wielu ministerstw, to jest praca wielu ekspertów, których pytamy o opinię, bo zanim sprawa znajdzie się na rozprawie... na rozprawie ona oczywiście musi być prześwietlona ze wszystkich stron. Tak więc uruchamianie tego ciężkiego aparatu państwowego, nie tylko aparatu Trybunału Konstytucyjnego, ale właściwie całego aparatu państwa po to, żeby wspólnym wysiłkiem dojść do konkluzji mówiącej o konstytucyjności czy niekonstytucyjności, musi być brane pod uwagę przez twórców nowelizacji ustawy z całą świadomością konsekwencji, żeby nie było tak, że Trybunał Konstytucyjny orzeka tylko w pełnym składzie trzy razy w tygodniu, spotyka się jeszcze na wewnętrznych tajnych posiedzeniach, prawda, czy raczej niejawnych posiedzeniach jeden dzień w tygodniu i na narady zostaje sędziom tylko jeden dzień. A gdzie tutaj mowa o czytaniu literatury, o śledzeniu tego, co się dzieje w orzecznictwie europejskim, w strasburskim czy Europejskim Trybunale Sprawiedliwości? Gdzie jest tutaj czas na uczestniczenie chociażby w życiu międzynarodowym? Będę jeszcze odpowiadał na pytanie pana posła Iwińskiego o nasze związki z Komisją Wenecką i tak dalej. Wymaga to zatem naprawdę bardzo poważnej refleksji, poważnego namysłu przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#JerzyStępień">Badamy w tej chwili, jak to wygląda w innych sądach konstytucyjnych, bo niejako zmuszeni zostaliśmy do tego, aby zbadać tę kwestię. Właściwie poza sądem włoskim żadne sądy konstytucyjne nie działają w pełnym składzie, bo tak to właśnie jest. Tu spotykam się też z takim argumentem, że ustawa mówi o wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Liczne ustawy mówią także o wyrokach sądów powszechnych, o wyrokach Trybunału Konstytucyjnego, o wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego, a nie możemy z tego wszystkiego wyciągać wniosku, że wszystkie sądy mają działać w pełnym składzie, bo popadlibyśmy w jakiś absurd.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#JerzyStępień">Jeśli zaś chodzi o kolejność wpływu spraw, to znowu jest to kwestia do dyskusji. Są sprawy przecież proste, które wymagają niewielkiego nakładu pracy, ale są także sprawy, które wymagają dużego nakładu pracy, bo sprawa sprawie nierówna. Wrzucenie więc wszystkiego do jednego trybu rozpoznawania, jeszcze w jakichś krótkich terminach - nie wcześniej niż po 3 miesiącach, a nie później niż po 6 miesiącach - wydaje mi się czymś absurdalnym. Taką egzemplifikacją, że tak powiem, tej praktyki czy raczej konsekwencji już obecnej praktyki pospiesznego stanowienia prawa, z założeniem nawet, że ono będzie konstytucyjne, jest rada jednej z gazet, którą ostatnio przeczytałem. Otóż w gazecie tej radzi się, żeby ludzie szybko składali wnioski do spółdzielni w związku z realizacją pewnego prawa, bo najprawdopodobniej to jest ustawa niekonstytucyjna i po pewnym czasie te wnioski nie mogą być zrealizowane. To już jest jakby przykład na jakąś aberrację, prawda, że dostrzega się, że tak powiem, że postronni obserwatorzy procesu legislacyjnego widzą z góry niekonstytucyjność pewnych rozwiązań i radzą obywatelom szybkie działanie. Tak na pewno nie powinno być.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#JerzyStępień">Chciałbym jeszcze tutaj zwrócić uwagę na to proste matematyczne czy raczej takie rachunkowe wyliczenie: prawie 150 spraw, 50 tygodni, czyli 3 sprawy w ciągu tygodnia. Kiedy czas na refleksję, kiedy czas na tę najważniejszą pracę ze świadomością, że uruchamiamy nie tylko Trybunał Konstytucyjny, ale cały aparat państwa?</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#JerzyStępień">Oczywiście mogłoby dojść do zablokowania. Wyobrażam sobie taką sytuację, że zgłoszenie dużej liczby spraw wątpliwych, pozornych tylko po to, żeby zgłosić, i po to, żeby zmusić Trybunał do rozpoznania sprawy, mogłoby spowodować zablokowanie prac Trybunału i w gruncie rzeczy uniemożliwienie realizacji jego właściwej funkcji.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#JerzyStępień">Nad koncepcją Trybunału Konstytucyjnego w tym obecnym kształcie - można powiedzieć - pracowały pokolenia. Pierwsza idea powołania Trybunału Konstytucyjnego pojawiła się bowiem jeszcze przed wojną, w latach 20., i to kilka razy. Szkoda, że w okresie międzywojennym nie mieliśmy Trybunału Konstytucyjnego. Później pojawiały się te postulaty właściwie przez cały okres, nawet powojenny, oczywiście z różnym natężeniem w różnych okresach, ze znacznie większym zaraz po wojnie. Później była przerwa, później Stronnictwo Demokratyczne domagało się wprowadzenia Trybunału Konstytucyjnego. Trzeba podkreślić tutaj wagę uchwały I zjazdu „Solidarności”, która to uchwała też domagała się wprowadzenia do porządku konstytucyjnego tej właśnie instytucji. Zjednoczone Stronnictwo Ludowe podkreślało konieczność, wagę wprowadzenia tej instytucji. Udało się to zrobić w 1985 r. Trybunał Konstytucyjny przechodził różne okresy w swojej krótkiej, bo krótkiej historii, ale jednak bardzo intensywnej, jeśli chodzi o poszukiwanie właściwych form. Nad tym, można powiedzieć, już pracuje kilka pokoleń prawników. I starajmy się poszukiwać... Na pewno każdą instytucję można poprawić, można coś ulepszyć, ale zawsze powinniśmy to robić ze świadomością tego, aby nie wylać dziecka z kąpielą, aby nie przeszkodzić w realizacji podstawowej funkcji.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#JerzyStępień">I może jeszcze jedna kwestia. Nie wiem, gdzie się z tym spotkałem, raczej chyba w orzecznictwie sądów europejskich, że ustawy powinny być tworzone z dobrą intencją rozwiązania pewnego problemu. Intencję zaś da się najczęściej wyczytać z uzasadnienia projektu, niekoniecznie z jego literalnego brzmienia, ale czasami można ją wyczytać spomiędzy wierszy. Sędziowie konstytucyjni przyzwyczajeni profesjonalnie do czytania aktów prawnych potrafią tę intencję odkryć.</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#JerzyStępień">Odpowiadając na pytania pana posła Mirosława Pawlaka, muszę podkreślić, że klauzula demokratycznego państwa prawnego jest bardzo często powoływana w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. W 42 przypadkach w oparciu o ten przepis orzekliśmy niezgodność ustaw czy raczej jakiegoś fragmentu ustawy z konstytucją i w 22 przypadkach - o zgodności. Proszę jednak pamiętać, że na tę formułę demokratycznego państwa prawnego składa się ogromna masa różnego rodzaju zasad niejako szczegółowych, które budowane były przez całe tysiąclecia. Jeśli mówimy na przykład o zasadzie odpowiedniej vacatio legis, to przecież takiego przepisu w konstytucji nie ma. Nie ma takiego przepisu w konstytucji, ale my go niejako odczytujemy, wyprowadzamy z tej klauzuli państwa demokratycznego, bo uważamy, że w tej klauzuli państwa demokratycznego jest ta zasada odpowiedniej vacatio legis. Jest to bardzo ciekawe i charakterystyczne, można to opowiadać jako anegdotę: Na pierwszym posiedzeniu Trybunału Konstytucyjnego, na pierwszej rozprawie pytano eksperta, panią prof. Wronkowską: Skąd w porządku konstytucyjnym PRL-owskim - pamiętajmy, że jest to rok 1986 - gdzie znajduje się zasada niedziałania prawa wstecz na przykład? Pani profesor odpowiedziała: jak to, przecież ta zasada była od zawsze w naszym porządku, a można ją wyczytać nawet w statutach wiślickich z połowy XIV wieku. Pewne zasady państwa prawnego po prostu są, oddychamy nimi jak powietrzem. I to właśnie znajduje się w tej klauzuli państwa prawa. Jedna z tych zasad, zasada proporcjonalności, została przeniesiona do specjalnego przepisu art. 31 ust. 3 konstytucji. Parę takich, że tak powiem, rozpoznawanych wcześniej w klauzuli państwa prawnego zasad szczegółowych zostało niejako stamtąd wyprowadzonych i wpisanych do konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-298.10" who="#JerzyStępień">Oczywiście nadal można to robić, ale nasza konstytucja i tak jest, zdaje się, zbyt obszerna, prawda? A więc zgódźmy się, że nasz dorobek konstytucyjny, nasz dorobek cywilizacyjny tego kręgu kulturowego zna kilka takich podstawowych zasad, które znajdują się w zasadzie państwa prawnego. Poznajmy je, starajmy się je respektować i nie będzie z tego powodu jakichś większych problemów. Jakie to są zasady? A to właśnie zasada przyzwoitej legislacji, a to zasada zachowania odpowiedniej vacatio legis, a to zasada właściwego ogłaszania przepisów prawa. Ona wprawdzie w tej chwili znajduje się już w innym artykule szczegółowym, ale też przecież mieściła się w klauzuli państwa prawnego.</u>
          <u xml:id="u-298.11" who="#JerzyStępień">Sądowe pytanie a utrata mocy. Każde orzeczenie o niekonstytucyjności oznacza, że jakiś fragment ustawy, czasami nawet cała ustawa, chociaż są to bardzo rzadkie przypadki, traci moc, zostaje usunięty z systemu, czyli jeśli sąd zadaje nam pytanie prawne o konstytucyjność jakiegoś przepisu i my następnie mówimy, że ten przepis jest niekonstytucyjny, to sąd musi rozpoznać tę sprawę już z uwzględnieniem systemu prawa, porządku prawnego niezawierającego już tego przepisu, prawda? Wydaje się, że to dość jasno wynika z samej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-298.12" who="#JerzyStępień">Jeśli z kolei, co zresztą też wynika z konstytucji, usuniemy jakiś przepis prawa, w następnej kolejności okaże się, że dotykają stron różnego rodzaju postanowienia, decyzje administracyjne czy orzeczenia sądowe wydane z uwzględnieniem przepisu, który następnie został uznany za niekonstytucyjny, to te strony mogą w odpowiednim terminie zwrócić się o wznowienie postępowania i o orzeczenie ponownie w ich sprawie już z uwzględnieniem treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-298.13" who="#JerzyStępień">Co do pytań pana posła Michała Stuligrosza, to jestem gotów do odpowiedzi na pytanie o izby samorządowe, te, które są tworzone na podstawie art. 17 konstytucji. Polski ustrojodawca zdecydował się na wprowadzenie samorządu zawodowego. Mamy samorządy gospodarcze, ale tylko z nazwy, bo de facto one nie są samorządami gospodarczymi, ponieważ nie zawierają elementu przymusowej przynależności, chociaż art. 61 konstytucji wspomina o samorządach gospodarczych, jednak tylko w kontekście obowiązku udzielania informacji przez te samorządy gospodarcze. Chyba musimy jednak powiedzieć, że samorządu gospodarczego w Polsce jeszcze nie ma. Mamy samorząd terytorialny, mamy samorząd zawodowy.</u>
          <u xml:id="u-298.14" who="#JerzyStępień">Z kolei kwestia, czy stowarzyszenia zawodowe, które nie mają postaci izb zawodowych, izb samorządowych, mogą, że tak powiem, ekskluzywnie traktować kwestię pracy tylko pod warunkiem, że należy się do tego stowarzyszenia, co do tego mogą istnieć wątpliwości konstytucyjne. Może warto poddać tę sprawę badaniu Trybunału Konstytucyjnego. Ja na tak postawione pytanie raczej nie chciałbym odpowiadać, nawet bym chyba nie mógł.</u>
          <u xml:id="u-298.15" who="#JerzyStępień">Nasze orzeczenia dotyczące samorządów zawodowych są dość jasne. Jeśli ustrojodawca zdecydował się na samorząd zawodowy, musi z tego wyprowadzać jakieś dalsze konsekwencje i nie widzimy w tym niczego złego, wręcz przeciwnie, jest to istotą samorządu, że osoby, które są zrzeszone w samorządzie zawodowym, jeśli obowiązek powołania takiej izby wynika ze szczegółowej ustawy, muszą należeć do tej izby, żeby móc wykonywać zawód, bo wtedy kwestie odpowiedzialności za wykonywanie tego zawodu ponosi izba, a nie rząd, prawda?</u>
          <u xml:id="u-298.16" who="#JerzyStępień">Pamiętajmy, że mamy całą masę różnego rodzaju zawodów w ogóle nieregulowanych. Są jakieś tam zawody, jest się np. krawcem albo, nie wiem, szewcem. Nie ma dzisiaj przymusu zrzeszania się w cechach. Można powiedzieć, że są to zawody w ogóle nieregulowane.</u>
          <u xml:id="u-298.17" who="#JerzyStępień">Teraz mamy drugą kategorię, kategorię zawodów regulowanych, a w tej kategorii mamy znowu dwie podkategorie: jedne takie, które są jakoś tam regulowane jakimiś przepisami, są jakieś standardy ustawowe wykonywania tych zawodów, ale w ogóle nie można wykonywać tych zawodów bez przynależności do izby, i są też takie zawody, które wymagają przynależności do izby. Wszędzie tam, gdzie są jakieś regulacje, ktoś musi ponosić odpowiedzialność za jakość świadczonych usług. Tam, gdzie jest izba zawodowa, tę odpowiedzialność będzie ponosiła izba czy raczej jej organy, zaś w sytuacji, kiedy tej izby nie ma, odpowiedzialność będzie ciążyła na władzy wykonawczej w państwie jako takim, czyli na jakimś ministrze.</u>
          <u xml:id="u-298.18" who="#JerzyStępień">Na tym polega istota decentralizacji, że jeśli tworzymy jakąś izbę, jakiś samorząd, to jakąś część władztwa znajdującego się w tym momencie w rękach władzy wykonawczej przenosimy po prostu na jakąś izbę. Dlatego zakładamy, że przynależność musi być przymusowa, bo jeśli przynależność nie byłaby przymusowa, to w takim razie osoby, które nie byłyby członkami tej izby, nie musiałyby podporządkowywać się np. orzecznictwu dyscyplinarnemu czy pewnym standardom narzucanym przez te izby. Taka jest istota, ale jak to jest z tymi stowarzyszeniami, musielibyśmy oddzielnie porozmawiać na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-298.19" who="#JerzyStępień">Odpowiadając na pytania pana posła Tadeusza Iwińskiego, potwierdzę: pan prezydent Kaczyński nie wystąpił do Trybunału z pytaniem. Raz zapowiedział wystąpienie do Trybunału w sprawie ustawy lustracyjnej pod warunkiem, że Sejm nie przyjmie propozycji nowelizacji ustawy, ale ponieważ nowelizacja ustawy nastąpiła, w związku z tym tego pytania do Trybunału nie mieliśmy. Oczywiście nie chcę oceniać, nie mam prawa, nie mam żadnych podstaw do tego, żeby dokonywać jakiejkolwiek recenzji tego faktu, ale muszę powiedzieć, że poprzedni prezydent przynajmniej 2–3 razy do roku zadawał nam pytania o konstytucyjność rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-298.20" who="#JerzyStępień">Pan poseł Iwiński, dostrzegając te 143 orzeczenia Trybunału, de facto merytoryczne, bo te nasze umorzenia też mają charakter merytoryczny, pyta mnie, co należałoby zrobić, żeby usprawnić pracę. Wydaje mi się, że musimy jednak pomyśleć o pewnej reorganizacji wewnętrznej, o innym zorganizowaniu obsługi biura, chyba o zatrudnieniu większej liczby asystentów czy innego rodzaju współpracowników, ponieważ rzeczywiście nasz budżet od wielu, wielu lat nie zmienia się, jak pamiętam, zawsze oscyluje w granicach 20 mln zł, wyjąwszy okres budowania nowego budynku.</u>
          <u xml:id="u-298.21" who="#JerzyStępień">Kiedy ja przyszedłem do Trybunału Konstytucyjnego w 1999 r., to orzeczeń było pięćdziesiąt kilka, a w tej chwili mamy 140. To pokazuje skalę problemu. Wydaje mi się, że musimy pomyśleć o zwiększeniu budżetu Trybunału Konstytucyjnego i zatrudnieniu dodatkowych osób, fachowej obsługi, a musimy zatrudniać ludzi o najwyższych kwalifikacjach - chyba nie muszę dłużej tego rozwijać - i takich ludzi zatrudniamy, ale musi to wiązać się z dodatkowymi, zwiększonymi środkami.</u>
          <u xml:id="u-298.22" who="#JerzyStępień">Czasami słyszę i takie pomysły, żeby po prostu zwiększyć liczbę sędziów w Trybunale. Moim zdaniem jest to absolutnie zła droga. Nie ma sensu zwiększać liczby sędziów. Nawet największe sądy konstytucyjne nie mają aż tak wielkiej liczby jak my, chociaż np. sąd ukraiński ma 18 sędziów, ale absolutnie nic z tego nie wynika. Zwiększenie liczby sędziów z 12 do 13, co nastąpiło w wyniku wprowadzenia w życie nowej konstytucji, było uzasadnione, bo pojawiła się skarga konstytucyjna, której wcześniej nie było. Rocznie wpływa do Trybunału Konstytucyjnego około 300 pism nazywanych skargami. Oczywiście one tylko formalnie nazywają się skargami, niejednokrotnie do merytorycznego rozpoznania jest kierowanych około stu skarg, czyli co trzecie tego rodzaju pismo. Odsiewanie tego ziarna od plew następuje na wczesnych etapach pracy Trybunału, przede wszystkim przy pomocy aparatu pomocniczego, bo sami sędziowie nie byliby w stanie zapanować nad tak wielkim wpływem.</u>
          <u xml:id="u-298.23" who="#JerzyStępień">Ordynacja parlamentarna. Mnie się wydaje, że trudno cokolwiek powiedzieć na temat merytorycznych rozstrzygnięć, rozwiązań przyszłej ordynacji wyborczej, ale jeśliby w jakimś sensie można było się odnosić do naszego orzeczenia w sprawie ordynacji samorządowej i kwestii blokowania list, to chciałbym zwrócić uwagę na dość istotny element, czemu zresztą dawaliśmy wyraz w uzasadnieniu, że w przypadku wyborów samorządowych nie ma elementu proporcjonalności. W ogóle tutaj ustawodawca ma zupełną swobodę, jaki model wyborów wybierze. Natomiast w przypadku ordynacji parlamentarnej konstytucja mówi, że mają one być proporcjonalne i z tego trzeba wyprowadzać jakieś wnioski.</u>
          <u xml:id="u-298.24" who="#JerzyStępień">Co do współpracy z Komisją Wenecką. Mamy bardzo żywe kontakty z Komisją Wenecką, bierzemy udział we wszystkich posiedzeniach i konferencjach, które organizuje Komisja Wenecka. Chcę powiedzieć, że jest to taki wyspecjalizowany organ Rady Europy do budowania demokracji poprzez prawo, tak brzmi dewiza tej komisji. Pan Buquicchio, który od lat jest sekretarzem tej organizacji, jest człowiekiem niezwykle aktywnym, bardzo zasłużonym. Może nawet warto pomyśleć o jakimś odznaczeniu go, dlatego że on bardzo nam pomaga swoją działalności, nie tylko nam, ale w ogóle wszystkim krajom budującym w tej chwili demokrację w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. W posiedzeniach Komisji Weneckiej biorą udział ludzie nie tylko z trybunałów konstytucyjnych, sądów konstytucyjnych czy jakiś innych instytucji o charakterze kontroli konstytucyjnej, jak np. francuska Rada Konstytucyjna, nie tylko z kręgu Rady Europy, ale także z krajów odległych od Europy i w ten sposób ta myśl konstytucyjna, europejska promieniuje na bardzo szerokie kręgi, daleko odbiega od naszego kontynentu. Wydaje mi się, że to jest bardzo ważna działalność i, jak powiedziałem, staramy się brać udział we wszystkich konferencjach, które organizuje Komisja Wenecka. Byłem na co najmniej trzech czy czterech konferencjach z referatami. Staramy się dobrze przygotowywać do tych posiedzeń, wiele się na nich uczymy. Rzeczywiście tam trwa bardzo solidna wymiana doświadczeń, dobrze zbieranych w ramach Rady Europy, wydaje mi się, że polski Trybunał Konstytucyjny dał się dobrze poznać w ramach działania Komisji Weneckiej. Sądzę, że także aktywność pana profesora Safjana, mojego poprzednika, tak wysoko oceniona, o czym była dzisiaj mowa, sprawiła, że polski Trybunał Konstytucyjny jest bardzo aktywny w pracach Komisji Weneckiej. Jeśli z mojego punktu widzenia mogę coś powiedzieć o Komisji Weneckiej, to tylko same najlepsze rzeczy, same komplementy. Być może nawet jest to organ niedoceniony w życiu międzynarodowym, wprowadzający bardzo wiele wartości do orzecznictwa trybunałów konstytucyjnych, sądów konstytucyjnych czy pokrewnych instytucji, bo czasami te funkcje sądów konstytucyjnych pełnią po prostu sądy najwyższe, np. w krajach skandynawskich, Izraelu czy de facto w Wielkiej Brytanii. Komisja Wenecka ma tutaj rzeczywiście olbrzymie zasługi.</u>
          <u xml:id="u-298.25" who="#JerzyStępień">Natomiast co do samej debaty, pan poseł Szarama zastanawiał się, czy było sensowną rzeczą zwolnienie sędziów od stawania przed Trybunałem wtedy, kiedy sądy zadają pytania prawne. Chcąc uzyskać jak największy wpływ pytań prawnych, bo, jak powiedziałem, pytania prawne są rzeczywiście wykładnikiem istnienia pewnych problemów konstytucyjnych, z radością powitaliśmy zniesienie obowiązku osobistego stawiennictwa, bo czasami dochodziły do nas takie sygnały, że obowiązek osobistego stawiennictwa hamował sądy przed zadawaniem pytań. To była decyzja Wysokiej Izby, parlamentu, nam się ta decyzja podobała, ale, jak wiadomo, zawsze można wrócić do debaty w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-298.26" who="#JerzyStępień">Jeśli chodzi o mienie zabużańskie, ta kwestia co rusz wraca. Musimy pamiętać, że Trybunał Konstytucyjny w swoich orzeczeniach starał się znaleźć linię, która uwzględniałaby stanowisko sądu strasburskiego, do którego wpływa mnóstwo skarg. Wydaje mi się, że nasze orzeczenie było wyważone, mieliśmy na uwadze przede wszystkim zasadę proporcjonalności. Nigdy nie wypowiedzieliśmy takiego zdania, że te szkody powinny być naprawiane w pełnej wysokości, ale coś musi być tutaj powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-298.27" who="#JerzyStępień">Nie boimy się głosów krytycznych, naprawdę nie boimy się głosów krytycznych. Z przyjemnością je witamy, pod warunkiem że są merytoryczne i wypowiedziane na poziomie, który umożliwia merytoryczną debatę. Natomiast zawsze będą nas martwiły napaści czy jakieś inwektywy, których nie brakuje, np. w prasie z zaskoczeniem niejednokrotnie czytam artykuły, w których bez potrzeby nie przebiera się w słowach. Tego rodzaju dyskusja, trudno właściwie uznać ją za dyskusję, na pewno nie wpływa na podniesienie jakości życia publicznego w naszym państwie.</u>
          <u xml:id="u-298.28" who="#JerzyStępień">Rzeczywiście minęło 20 lat od pierwszego orzeczenia i muszę państwu powiedzieć, że kiedy przyszedłem do Trybunału Konstytucyjnego, to był czerwiec 1999 r., przez pewien czas z pewnym lekceważeniem odnosiłem się do tej historii Trybunału, która przypadła na lata 1986–1989. Wydawało mi się, że dopiero ta cezura czasowa pozwala mówić o Trybunale jako o sądzie konstytucyjnym. Zweryfikowałem ten pogląd wtedy, kiedy przeczytałem uzasadnienia do wyroków. Ich nie było tak dużo, wtedy jeszcze można było to ogarnąć. Dzisiaj na pewno byłoby bardzo trudno przeczytać wszystkie orzeczenia, uzasadnienia sądu konstytucyjnego. Zadałem sobie ten trud przynajmniej w odniesieniu do tego pierwszego okresu. Z przyjemnością skonstatowałem, że aczkolwiek orzeczenia może nie dotyczyły spraw najważniejszych, było tylko jedno orzeczenie dotyczące ustawy, wszystkie inne jeśli kwestionowały, to akty podustawowe, które zresztą mogły być zakwestionowane także przez sądownictwo powszechne, to jakość uzasadnień, budowania pewnej kultury prawnej, przybliżania tych podstawowych zasad prawnych od początku w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego była na bardzo wysokim poziomie. Ten wcześniejszy okres, nawet okres peerelowski, wszystkich nas przybliżał do momentu, kiedy mogliśmy to państwo prawa zacząć już naprawdę budować, bo projekt tego państwa w bardzo wielu momentach orzecznictwa sprzed 1989 r. był bardzo wyraźny, czytelny. O ile w pierwszym okresie, jak powiedziałem, miałem lekko lekceważący stosunek do tamtej krótkiej historii, lat 1986–1989, to muszę państwu powiedzieć, że szybko ten błędny pogląd zweryfikowałem i z pełnym szacunkiem odnoszę się do tamtych uzasadnień, tamtych wyroków.</u>
          <u xml:id="u-298.29" who="#JerzyStępień">Pan poseł, pan marszałek Marek Jurek odniósł się do dwóch naszych wyroków. Jeśli chodzi o uwagę pierwszą, nie czuję się w obowiązku, że tak powiem, podejmować merytorycznej polemiki. Wszystko, co Trybunał Konstytucyjny w tej sprawie miał do powiedzenia, powiedział, odwołując się zresztą do standardów europejskiej konwencji. Jeśli chodzi o Komisję Śledczą, padła teza, że gdyby Komisja Śledcza badająca aferę Rywina stosowała się do wszystkich zasad, które zostały przedstawione przez Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu o komisji bankowej, to nie byłoby tego efektu. Nie jestem historykiem. Pan marszałek Jurek, jak pamiętam, jest historykiem, ale moim zdaniem gdybanie w historii jest nieuzasadnionym instrumentem badawczym. To historia alternatywna, która jest intelektualnie pociągająca, ale nigdy się nie wydarzyła. W związku z tym trudno właściwie wypowiadać tu jakieś ostateczne kwestie.</u>
          <u xml:id="u-298.30" who="#JerzyStępień">Natomiast odczytałem taką intencję - obym się mylił - że nie zawsze może trzeba utrzymywać najwyższe standardy państwa prawa. Z tak postawioną tezą musiałbym niestety polemizować. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-298.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#BronisławKomorowski">Bardzo dziękuję, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę Państwa! Lista posłów zapisanych do głosu została w ten sposób wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#BronisławKomorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#BronisławKomorowski">Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym nad informacją nie przeprowadza się głosowania.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#BronisławKomorowski">Stwierdzam, że Sejm wysłuchał przedstawionej przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego informacji o działalności i orzecznictwie Trybunału w 2006 r. oraz przeprowadził nad nią dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#BronisławKomorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (druki nr 1838 i 1933).</u>
          <u xml:id="u-299.6" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Adama Rogackiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#AdamRogacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z koalicyjnym programem rządowym „Solidarne Państwo” dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Sprawozdanie to zawarte jest w druku nr 1933.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#AdamRogacki">Szanowni Państwo! Stale rosnący rozwój gospodarczy powoduje zwiększenie zapotrzebowania na usługi notarialne. Pewność obrotu prawnego wymaga zwiększenia roli notariusza, poprzez zwiększenie jego roli jako funkcjonariusza publicznego. Celem projektowanych zmian, nad którymi dzisiaj pracujemy, jest dostosowanie istniejących regulacji do aktualnej sytuacji na rynku usług notarialnych, ze szczególnym uwzględnieniem ustroju samorządu notarialnego.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#AdamRogacki">Komisja Nadzwyczajna pod przewodnictwem pana posła Krzysztofa Jurgiela pracowała nad projektem w dniu wczorajszym. W posiedzeniu komisji udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, Krajowej Rady Notarialnej, organizacji sędziów Iustitia, Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej. Uwagi na piśmie zgłosiła również Krajowa Rada Komornicza.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#AdamRogacki">Generalnie propozycje zawarte w ustawie nie wzbudzały większych wątpliwości pań i panów posłów. Omówię pokrótce najważniejsze zmiany.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#AdamRogacki">Proponowana zmiana brzmienia art. 2 § 1 i 2 i dodanie § 4 tego przepisu ma na celu wzmocnienie roli notariusza w obrocie prawnym i podkreślenie znaczenia wykonywanego przez niego zawodu. Projektowane rozszerzenie kompetencji notariatu, m.in. o możliwość wydawania aktów poświadczenia dziedziczenia, wymaga zmiany dotychczasowego statutu wykonywania zawodu notariusza, poprzez jednoznaczne określenie, że notariusz jest funkcjonariuszem publicznym.</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#AdamRogacki">Podczas prac komisji do tego artykułu wprowadzono również § 5, zgodnie z którym do notariuszy stosuje się przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ubezpieczeniach społecznych oraz o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-300.6" who="#AdamRogacki">Istotny zakres uprawnień i obowiązków notariusza powoduje konieczność stawiania przed kandydatami do wykonywania tego zawodu bardzo wysokich wymagań, nie tylko w zakresie merytorycznego przygotowania do wykonywania zawodu, ale również w zakresie cech charakterologicznych. Dlatego według projektu notariuszem może zostać tylko osoba, która spełnia najwyższe kryteria nieskazitelności charakteru.</u>
          <u xml:id="u-300.7" who="#AdamRogacki">Szczególny charakter zadań realizowanych przez notariuszy uzasadnia twierdzenie, że powinni oni spełniać odpowiednie warunki psychofizyczne, wobec tego w proponowanym w art. 11 pkt 8 zawarte jest rozwiązanie, zgodnie z którym notariuszem może być ten, kto jest zdolny ze względu na stan zdrowia do pełnienia obowiązków notariusza, przy czym zdolność ta polega na stwierdzeniu tego w trybie przepisów regulujących zakres i sposób przeprowadzania badań kandydatów do objęcia stanowiska sędziego.</u>
          <u xml:id="u-300.8" who="#AdamRogacki">W art. 11 pkt 7 ustawy Prawo o notariacie wprowadzono cenzus wieku. Na stanowisko notariusza mogą być powołane osoby, które ukończyły 29 rok życia. Próg ten jest wynikiem wydłużenia okresu aplikacji i asesury.</u>
          <u xml:id="u-300.9" who="#AdamRogacki">W art. 13 proponuje się, aby osoba zainteresowana powołaniem na stanowisko notariusza dołączała do wniosku również oświadczenie, że nie jest przeciwko niej prowadzone postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe, co umożliwi pełniejszą ocenę spełnienia przesłanki nieskazitelności charakteru przez kandydata i zapobiegnie powołaniu osoby, w stosunku do której istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa ściganego z urzędu lub przestępstwa skarbowego.</u>
          <u xml:id="u-300.10" who="#AdamRogacki">Art. 15 przewiduje zmianę roty ślubowania notariusza.</u>
          <u xml:id="u-300.11" who="#AdamRogacki">Do obligatoryjnych przesłanek odwołania notariusza przez ministra sprawiedliwości dodano sytuację, w której notariusz został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, uznając, że w takiej sytuacji powinno to następować bezwarunkowo. Również w przypadku całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia notariusza i utraty przez niego pełnej zdolności do czynności prawnych konieczne jest obligatoryjne odwołanie, a także w przypadku niezawarcia obligatoryjnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub utraty takiego ubezpieczenia z zawinionej przez siebie przyczyny. Jako podstawę obligatoryjnego odwołania notariusza proponuje się również naruszanie przez niego przepisów prawa w sposób oczywisty i rażący lub uporczywy. Regulacja przewiduje ponadto możliwość odwołania notariusza w przypadku naruszenia przez niego zasady bezstronności. Jednocześnie proponuje się zmiany dotyczące fakultatywnych przesłanek odwołania notariusza, poprzez rozszerzenie tych możliwości na sytuację, w której notariusz został skazany za nieumyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-300.12" who="#AdamRogacki">Zmiana art. 19, który reguluje kwestię zakazu podejmowania dodatkowego zatrudnienia i ustala wyjątki od tej zasady, podyktowana jest koniecznością dostosowania brzmienia tego przepisu do obecnych realiów społeczno-gospodarczych i usunięcia wątpliwości interpretacyjnych powstających obecnie na tym tle.</u>
          <u xml:id="u-300.13" who="#AdamRogacki">Dodany art. 43a reguluje kwestie związane z obligatoryjnym i fakultatywnym zawieszeniem notariusza w czynnościach zawodowych w celu przeciwdziałania sytuacjom, w których notariusz, przeciwko któremu prowadzone jest postępowanie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, albo notariusz, dla którego przy wszczęciu lub w toku postępowania o jego ubezwłasnowolnienie ustanowiono doradcę tymczasowego, nadal wykonuje swoje ustawowe czynności. Proponuje się przyznanie ministrowi sprawiedliwości uprawnienia do zawieszenia prawa takiego notariusza do prowadzenia kancelarii. Jako przesłankę do fakultatywnego zawieszenia prawa notariusza do prowadzenia kancelarii uznano również prowadzenie przeciwko notariuszowi postępowania o nieumyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego i przestępstwo skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-300.14" who="#AdamRogacki">Projekt ustawy przewiduje dodanie art. 22a-22c regulujących zasady likwidacji kancelarii notarialnej w przypadku śmierci notariusza lub jego odwołania przez ministra sprawiedliwości. Likwidator byłby powoływany przez właściwą radę izby notarialnej spośród notariuszy, emerytowanych notariuszy lub asesorów notarialnych. Proponuje się, aby notariusz, który został odwołany z powodu ukończenia 70. roku życia, sam dokonał likwidacji swojej kancelarii.</u>
          <u xml:id="u-300.15" who="#AdamRogacki">Ustawa wprowadza również wiele zmian w zakresie funkcjonowania i organizacji organów samorządu notarialnego. Proponowany art. 26a stanowi, że naczelnymi organami samorządu terytorialnego będą Krajowy Zjazd Notariuszy, Krajowa Rada Notarialna oraz Wyższa Komisja Rewizyjna.</u>
          <u xml:id="u-300.16" who="#AdamRogacki">Istotne zmiany proponuje się również w zakresie nadzoru nad działalnością notariuszy i organami samorządu notarialnego, sprawowanego przez ministra sprawiedliwości. Notariusze nie podlegają służbowo ministrowi sprawiedliwości, lecz wyłącznie nadzorowi ministra.</u>
          <u xml:id="u-300.17" who="#AdamRogacki">Art. 42, w brzmieniu proponowanym w projekcie, zawiera szczegółowy zakres nadzoru oraz określa formy jego sprawowania przez ministra sprawiedliwości, jak również rozszerza krąg osób upoważnionych do pełnienia nadzoru przez rewidentów i księgowych w zakresie badania prawidłowości odprowadzania przez notariuszy opłaty sądowej. Uznano, że ten aspekt działalności notariusza powinien podlegać nadzorowi. Kontrole dokonywane w tym zakresie przez osoby posiadające wiedzę z zakresu rachunkowości i gospodarki finansowej powinny zapobiec występującym dzisiaj nieprawidłowościom związanym z nieterminowym przekazywaniem lub nawet nieprzekazywaniem przez notariuszy należności Skarbu Państwa i wypełnianiem obowiązków nałożonych przez prawo.</u>
          <u xml:id="u-300.18" who="#AdamRogacki">W projektowanym art. 42 § 4 przewidziano upoważnienie dla ministra sprawiedliwości do określenia, w drodze rozporządzenia, sposobu i trybu sprawowania nadzoru nad działalnością notariuszy i organami samorządu notarialnego, rodzajów czynności nadzorczych, sposobu i trybu dokonywania oceny wyników działalności nadzorczej.</u>
          <u xml:id="u-300.19" who="#AdamRogacki">Zaproponowano również zmiany w zakresie dotyczącym wykonywania nadzoru nad notariuszami przez członków rady izby notarialnej, regulując kwestie związane z przeprowadzaniem wizytacji i lustracji, obejmujących określoną problematykę działalności notariusza.</u>
          <u xml:id="u-300.20" who="#AdamRogacki">W projekcie ustawy w zakresie zmian ustawy Prawo o notariacie zaproponowano także rozwiązania dotyczące archiwizowania dokumentów obejmujących dokonane czynności notarialne. Projekt proponuje utworzenie przy izbach notarialnych archiwów dokumentacji notarialnej, których zadaniem będzie przechowywanie przedmiotowych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-300.21" who="#AdamRogacki">Nowe brzmienie art. 90 § 9 ustawy Prawo o notariacie upoważnia ministra sprawiedliwości do określenia, w drodze rozporządzenia, sposobu prowadzenia ksiąg notarialnych, czynienia wzmianek o wydaniu wypisów, odpisów, wyciągów i innych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-300.22" who="#AdamRogacki">Ustalono, że dokumenty obejmujące dokonane czynności notarialne, repertoria i inne księgi notarialne wchodzą do państwowego zasobu archiwalnego. Zobowiązano jednocześnie izby notarialne do utworzenia w ciągu 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy archiwów dokumentacji notarialnej.</u>
          <u xml:id="u-300.23" who="#AdamRogacki">W art. 2 projektu zaproponowano zmianę ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Dodany ust. 1a w art. 5 reguluje postępowanie z materiałami archiwalnymi w zakresie dokumentacji powstającej u notariuszy i u komorników oraz w samorządach zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-300.24" who="#AdamRogacki">Wysoka Izbo! Podsumowując, chcę podkreślić, że prace nad projektem przebiegały w sposób bardzo merytoryczny i konkretny. W trakcie prac komisji zostały zgłoszone przez uczestniczących w posiedzeniu przedstawicieli Krajowej Rady Notarialnej i innych podmiotów liczne uwagi i spostrzeżenia. Wprowadzono wiele poprawek redakcyjnych, technicznych i legislacyjno-prawnych.</u>
          <u xml:id="u-300.25" who="#AdamRogacki">Prace nad omawianym projektem ustawy przebiegały bardzo sprawnie, za co chciałem podziękować paniom i panom posłom biorącym udział w posiedzeniach komisji. Chcę również podziękować przedstawicielom Ministerstwa Sprawiedliwości z panią minister Beatą Kempą i panem ministrem Andrzejem Kryże na czele. Chcę podziękować pracownikom sekretariatu komisji oraz przedstawicielom Biura Legislacyjnego Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-300.26" who="#AdamRogacki">Kończąc, pragnę podkreślić, że ostateczne sprawozdanie zostało przyjęte jednomyślnie, dlatego przedstawiając Wysokiej Izbie sprawozdanie z druku nr 1933, stwierdzam, że komisja rekomenduje przyjęcie omawianej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#BronisławKomorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#BronisławKomorowski">I proszę o zabranie głosu w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość panią poseł Marię Zubę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#MariaZuba">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#MariaZuba">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt zaprezentować państwu stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej „Solidarne Państwo” z rozpatrzenia projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, przedstawionego w druku sejmowym nr 1933. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#MariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę zaznaczyć, że do rządowego projektu ustawy zgłoszone zostały poprawki, między innymi przez Krajową Radę Notarialną oraz Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu. Poprawki zostały rozpatrzone podczas prac komisji. Większość z nich poprawiała język ustawy, przejrzystość zapisów, i przez to ich jakość.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#MariaZuba">Istotą zmian ustawy Prawo o notariacie jest stworzenie przepisów regulujących ustrój notariatu, zasady funkcjonowania jego organów i zakres nadzoru sprawowanego nad działalnością notariuszy oraz dostosowanie do aktualnej sytuacji na rynku usług notarialnych i obowiązującego stanu prawnego. Pomimo kilkukrotnej nowelizacji ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo notarialne dotychczasowe zmiany w niewielkim zakresie dotyczyły ustroju notariatu oraz nadzoru nad działalnością notariuszy i organów samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#MariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rosnące zapotrzebowanie na usługi notarialne oraz istniejące uwarunkowania prawne stwarzają potrzebę zwiększenia ilości osób podejmujących się wykonywania zadań notariuszy. Obecny system ogranicza możliwość wstępowania nowych prawników do tego zawodu. Zaproponowane przez rząd regulacje wprowadzają nowe zasady wstępowania do zawodu, odbywania aplikacji notarialnej i przeprowadzania egzaminów notarialnego i konkursowego.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#MariaZuba">Przepisy projektu nadają notariuszom status funkcjonariusza publicznego. Dotychczas notariusz był osobą zaufania publicznego, zatem proponowana zmiana mocno wzmacnia jego rolę w obrocie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#MariaZuba">W nowej regulacji jednoznacznie określa się wymagania stawiane osobom kandydującym do wykonywania zawodu notariusza. Jako najbardziej istotne kryterium wnioskodawca stawia nieskazitelność charakteru oraz wymóg spełnienia odpowiednich warunków psychofizycznych. Przepisy ustawy wprowadzają dolny próg wiekowy dla kandydata na poziomie 29 lat. Ponadto kandydat zobowiązany jest dołączyć do wniosku oświadczenie, że nie jest przeciwko niemu prowadzone postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#MariaZuba">Projektodawca wprowadza zmiany w powoływaniu, odwoływaniu i zawieszaniu notariuszy oraz określa nowe przesłanki obligatoryjne i fakultatywne decydujące o odwołaniu i zawieszaniu notariusza. Jednocześnie minister sprawiedliwości otrzymuje uprawnienia do bezwarunkowego odwołania notariusza z chwilą jego prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, z chwilą utraty przez notariusza pełnej zdolności do czynności prawnych, a także niezawarcia przez notariusza obligatoryjnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub utraty takiego ubezpieczenia z winy notariusza. Ustawa uprawnia prezesa właściwego sądu apelacyjnego do występowania z wnioskiem o odwołania notariusza.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#MariaZuba">W myśl nowelizowanych przepisów notariusz może być również odwołany w przypadku nierównego traktowania przez niego stron czynności notarialnych. Projekt ustawy rozszerza katalog fakultatywnych przesłanek...</u>
          <u xml:id="u-302.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-302.10" who="#MariaZuba">Jeszcze chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-302.11" who="#MariaZuba">Istotną zmianą zaproponowaną przez projektodawcę w omawianej ustawie jest zakaz podejmowania dodatkowego zatrudnienia, prowadzenia działalności gospodarczej oraz zasiadania w zarządach, radach nadzorczych spółek i fundacji. Przepisy ustawy regulują również zasady obligatoryjnego i fakultatywnego zawieszania notariusza w czynnościach zawodowych oraz nakładają na niego obowiązek składania oświadczenia o stanie majątkowym.</u>
          <u xml:id="u-302.12" who="#MariaZuba">Bardzo ważne regulacje tej ustawy dotyczą zasad likwidacji kancelarii notarialnej, zarówno w przypadku śmierci notariusza, jak i jego odwołania przez ministra sprawiedliwości, określają tryb i zasady powoływania likwidatora kancelarii notarialnej oraz wskazują radę izby notarialnej jako właściwą do powoływania likwidatora. W przepisach nowelizowanej ustawy określa się podstawowe zadania likwidatora zarówno w zakresie zabezpieczania aktywów kancelarii oraz znajdującej się w niej dokumentacji, jak i rozliczeń finansowych i zamknięcia ksiąg finansowych.</u>
          <u xml:id="u-302.13" who="#MariaZuba">W odniesieniu do organizacji organów samorządu notarialnego projektodawca określa jako naczelne: Krajowy Zjazd Notariuszy, Krajową Radę Notarialną oraz Wyższą Komisję Rewizyjną, i definiuje ich kompetencje, zasady ich funkcjonowania. Jak wcześniej wspomniałam, regulacje omawianej ustawy wprowadzają istotne zmiany w zakresie nadzoru nad działalnością notariuszy i organami samorządu notarialnego, sprawowanego przez ministra sprawiedliwości. Przepisy ustawy normują szczegółowy zakres nadzoru oraz określają formy jego sprawowania przez ministra, ponadto określają kompetencje w zakresie archiwizowania dokumentów obejmujących dokonane czynności notarialne, nakładają na samorząd notarialny te zadania. Pragnę zaznaczyć, że obecnie obowiązujące prawo nie określa zasad archiwizowania dokumentacji notarialnej i komorniczej.</u>
          <u xml:id="u-302.14" who="#MariaZuba">Panie Ministrze! Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, mając na uwadze, że regulacje prawne zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach spowodują oczekiwane otwarcie dotychczas hermetycznego zawodu notariusza dla szerszej grupy zainteresowanych, będzie głosowało za przyjęciem ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł Jerzy Kozdroń przedstawi stanowisko klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#JerzyKozdroń">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej „Solidarne Państwo” odnośnie do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym. Ustawa jest obszerna, reguluje szereg kwestii, w mojej ocenie słusznie, ale zawiera również pewne niepokojące rozstrzygnięcia, dlatego z uwagi na skąpy limit czasu, jaki mam, zajmę się tylko tymi rozwiązaniami, których konstytucyjność i zasadność budzą wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#JerzyKozdroń">Pierwsza uwaga dotyczy art. 11 § 1 pkt 2. W art. 11 mówi się, kto może zostać notariuszem. Stanowi się, że może to być obywatel polski, który ukończył studia, odbył aplikację, zdał egzamin itd. W pkt 2 w ustawie do tej pory było sformułowanie: jest nieskazitelnego charakteru i daje rękojmię należytego wykonywania zawodu notariusza. Co to znaczy „nieskazitelny charakter”? Chodzi tutaj o zasady etyczne, o to, że jest to człowiek szlachetny, prawy. Natomiast w sformułowaniu „daje rękojmię należytego wykonywania zawodu” chodzi o fachowość, wysoki poziom wiedzy prawniczej w tym zakresie. Wyeliminowanie fachowości z katalogu bezwzględnych przesłanek, od których spełnienia zależy mianowanie notariuszem, jest niepokojące, ponieważ zagraża pewności obrotu. Jeżeli od tego wymogu odstąpimy, to narazimy potencjalnych klientów kancelarii notarialnych na duże straty i na to, że akty notarialne będą nieważne. Uważam, że dotychczasowe rozwiązanie, które uwzględniało nieskazitelność charakteru i rękojmię należytego wykonywania zawodu, było rozwiązaniem dobrym i należy je utrzymać.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#JerzyKozdroń">Jeżeli chodzi o art. 16, to chciałbym przypomnieć, że przewidziane są w nim bezwzględne przesłanki odwołania notariusza. Ta kompetencja spoczywa w rękach ministra sprawiedliwości. Minister sprawiedliwości będzie mógł w tej chwili dodatkowo oprócz innych oczywistych spraw odwołać notariusza wtedy, kiedy został on skazany prawomocnie za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. Dziś na tej sali mówiliśmy o zmianie konstytucji, mówiliśmy, że pozbawiony będzie mógł być mandatu senator czy też poseł, który popełni umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego. Natomiast tutaj mówi się o umyślnym przestępstwie, czyli to również dobrze będzie mogło być przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego. Tak więc przewidujemy dla notariuszy wyższe standardy aniżeli dla posłów. To jest chyba jakieś nieporozumienie, że my od siebie mniej wymagamy, a od innych żądamy więcej.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#JerzyKozdroń">Następna sprawa. Minister będzie miał obowiązek odwołać notariusza, i to na wniosek prezesa sądu apelacyjnego, w razie gdy dopuści się on oczywistego i rażącego lub uporczywego naruszania przepisów prawa oraz dopuści się oczywistego i rażącego naruszenia zasady bezstronności. Są to przesłanki ocenne. Jedno wiadomo: rażąco naruszył prawo. To nie musi być przestępstwo, może to być każde inne przewinienie, może to być przekroczenie szybkości, może to być przejście na czerwonym świetle, bo to też będzie naruszenie prawa, które nie będzie przestępstwem. I w tym przypadku minister będzie odwoływał notariusza. Są to przesłanki ocenne. Zdaję sobie sprawę z tego, że ministrowie sprawiedliwości są osobami bardzo odpowiedzialnymi, o wysokim poziomie moralnym, ale dawanie do ręki urzędnikowi centralnego szczebla takiej władzy, takiej ocennej władzy jest chyba za daleko idącym posunięciem. Jeżeli chodzi o kwestię naruszenie zasady bezstronności przy wykonywaniu zawodu, to według ministra sprawiedliwości będzie naruszona zasada bezstronności, a według innej osoby nie. Chodzi też o to, żeby notariusz miał prawo się odwołać od takiej decyzji. Do tej pory, jeżeli takie zasady naruszył, to stawał przed sądem dyscyplinarnym, a sąd dyscyplinarny, gdzie miał prawo do obrony, gdzie miał prawo wyłuszczyć swoje racje, oceniał, czy naruszył przepisy prawa, czy naruszył zasady bezstronności, i wydawał orzeczenie. Tutaj będzie to decyzja administracyjna ministra.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#JerzyKozdroń">Trzecia sprawa. W § 5 minister sprawiedliwości przewiduje, że może także odwołać notariusza, który został skazany za nieumyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Nieumyślne przestępstwo to spowodowanie wypadku komunikacyjnego...</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#JerzyKozdroń">Przepraszam, panie marszałku, jeszcze...</u>
          <u xml:id="u-304.7" who="#JerzyKozdroń">Jeżeli chodzi natomiast o art. 22a-22c, to zarzut naruszenia konstytucji jest tu ewidentny. Odwołany został notariusz czy zmarł, a izba notarialna wprowadza likwidatora do jego prywatnego, osobistego majątku. Na jakiej podstawie? Konstytucja chroni własność obywateli i gwarantuje ją. Stanowi: możesz być wywłaszczony z ważnych przyczyn publicznych, z powodu ważnego interesu, a tutaj przecież wywłaszczamy, bo kancelaria to aktywa, to majątek, to rachunek bankowy, i przewidujemy wprowadzenie osoby nieuprawnionej. Nawet w spółdzielniach, w spółkach, w przedsiębiorstwach to właściciel powołuje sobie likwidatora względnie sam nim się staje. On nigdy nie traci własności. Jedyny wyjątek mamy w sytuacji upadłości.</u>
          <u xml:id="u-304.8" who="#JerzyKozdroń">Czwarta poprawka odnosi się do sytuacji, w których minister sprawiedliwości może zawiesić w czynnościach zawodowych notariusza. Czyni to wtedy, kiedy prowadzone jest przeciwko niemu postępowanie karne o czyn z oskarżenia publicznego bądź postępowanie o przestępstwo skarbowe umyślne względnie nieumyślne. A zasada domniemania niewinności przewidziana w konstytucji w art. 43? Dopóki komuś winy się nie udowodni, jest uważany za niewinnego. Art. 68 Prawa o notariacie w obecnym brzmieniu przewiduje taką sytuację. Notariusza, kiedy jest tymczasowo aresztowany, notariusza, wobec którego prowadzi się postępowanie karne i którego przestępstwo jest oczywiste, może sąd dyscyplinarny zawiesić w pełnieniu obowiązków. A co będzie, jeżeli minister zawiesi go swoją decyzją administracyjną, a po 2–3 latach procesu okaże się, że jest niewinny i zostanie uniewinniony? Kto mu te straty wyrówna? Kto będzie za to odpowiadał? Obowiązuje zasada, że prawo do sądu jest prawem każdego obywatela, również notariusza. Decyzja organu wykonawczego nie może przekraczać pewnych kanonów ustalonych w państwie prawa. Dlatego też w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej oświadczam, że uzależniamy poparcie tej ustawy, słusznej co do zasady, od uwzględnienia zgłoszonych przez nas co do niej zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł zgłasza poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł Stanisław Rydzoń przedstawi stanowisko klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#StanisławRydzoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej „Solidarne Państwo” o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (druki nr 1838 oraz 1933).</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#StanisławRydzoń">Uzasadniając projekt ustawy, jego autorzy oznajmili, że ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie obowiązuje już od 15 lat i że przez ten okres przepisy regulujące ustrój notariatu, uchwalone w początkowym okresie transformacji ustrojowej, pozostawały bez zmian. Stąd projektodawcy stwierdzili potrzebę zmiany wymienionej ustawy, w szczególności w celu ustalenia nowych zasad wstępowania do zawodu, odbywania aplikacji notarialnej i przeprowadzania egzaminów notarialnego i konkursowego czy nadzoru nad notariatem. Nadto projektodawcy w projekcie zaproponowali zmianę przepisów ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach w zakresie archiwizowania dokumentów obejmujących dokonanie czynności notarialnej. W dniu 4 lipca 2007 r. odbyło się w Komisji Nadzwyczajnej „Solidarne Państwo” pierwsze czytanie wymienionego projektu, czego efektem jest sprawozdanie zawarte w druku nr 1933.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#StanisławRydzoń">Należy wyrazić zaskoczenie tempem prac komisji nad omawianym projektem. Projekt skierowany do Sejmu w dniu 5 czerwca 2007 r. został przyjęty na jednym wieczornym posiedzeniu komisji praktycznie w takiej postaci, w jakiej rząd przesłał go do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#StanisławRydzoń">Dokonałem sczytania projektu ze sprawozdaniem komisji i stwierdziłem, że komisja wprowadziła do obszernego projektu 7 lakonicznych poprawek merytorycznych oraz 2 poprawki legislacyjne. Wszystko to stało się w sytuacji protestu środowiska notariuszy wobec nowelizacji. Dowodem na to są przesłane posłom uchwała Krajowej Rady Notarialnej z 12 września 2006 r. oraz dwie uchwały z 16 grudnia 2006 r. Zdaniem naszego klubu nie można w przedstawiony sposób tworzyć prawa, zwłaszcza dotyczącego zagadnień ustrojowych istotnego elementu państwa prawnego, jakim jest notariat. Tym bardziej że wiemy, jaki los spotkał podobne ustawy ustrojowe dotyczące adwokatury i radców prawnych w Trybunale Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#StanisławRydzoń">Z uwagi na krótki limit czasu wypowiedzi ustosunkuję się tylko do dwóch zapisów wzbudzających kontrowersje, zwłaszcza w środowisku notariuszy.</u>
          <u xml:id="u-306.5" who="#StanisławRydzoń">W art. 2 wprowadzono nowe brzmienie § 1, zgodnie z którym notariusz jest funkcjonariuszem publicznym. Według uzasadnienia projektu zapis ten ma celu wzmocnienie roli notariusza w obrocie prawnym i podkreślenie znaczenia wykonywanego przez niego zawodu. Dalej autor projektu dodaje: „Projektowane rozszerzenie kompetencji notariatu m.in. o możliwość wydawania aktów poświadczenia dziedziczenia wymaga zmiany dotychczasowego statusu wykonywania zawodu notariusza przez jednoznaczne określenie, że notariusz jest funkcjonariuszem publicznym”.</u>
          <u xml:id="u-306.6" who="#StanisławRydzoń">Bardzo ciekawe i interesujące jest podejście samorządu notarialnego do tej zmiany statusu jakoby zwiększającego pozycję notariatu w obrocie gospodarczym. Otóż w uchwale z dnia 16 grudnia 2006 r. Krajowa Rada Notarialna stwierdza, że opiniuje negatywnie propozycję nadania notariuszom statusu funkcjonariusza publicznego, uzasadniając takie stanowisko następująco: 1. Dotychczasowy status notariusza jako osoby zaufania publicznego sprawdził się w 15-letniej praktyce funkcjonowania wolnego notariatu w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-306.7" who="#StanisławRydzoń">2. Określenie notariusza jako funkcjonariusza publicznego bez głębszej analizy systemu prawa może wywołać trudne do przewidzenia negatywne konsekwencje. Jeżeli notariusz miałby być funkcjonariuszem publicznym, to nie powinien otrzymywać wynagrodzenia w oparciu o umowę cywilnoprawną, lecz opłatę w stałej wysokości. Nadanie notariuszom statusu funkcjonariuszy publicznych prowadzi do zakwestionowania kontraktowego charakteru stosunków notariusz - klient.</u>
          <u xml:id="u-306.8" who="#StanisławRydzoń">3. Notariusze obecnie ponoszą odpowiedzialność cywilną na zasadzie winy, zaś według nowelizacji jako funkcjonariusze publiczni ponosiliby odpowiedzialność dużo szerszą, bo w oparciu o art. 77 ust. 1 konstytucji, czyli za każde działanie niezgodne z prawem skutkujące wyrządzeniem szkody. Oznacza to, że notariusze byliby statusem zrównani z komornikami w zakresie odpowiedzialności cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-306.9" who="#StanisławRydzoń">4. Uczynienie notariuszy funkcjonariuszami publicznymi budzi wątpliwości konstytucyjne, w szczególności dotyczące zgodności takiego statusu z art. 17 ust. 1 konstytucji, gdzie mowa wyłącznie o zawodzie zaufania publicznego.</u>
          <u xml:id="u-306.10" who="#StanisławRydzoń">5. Wreszcie należy zwrócić uwagę na fakt, iż zapisanie w ustawie, że notariusze stają się funkcjonariuszami publicznymi, nie spowoduje zwiększenia pewności obrotu prawnego ponad istniejący obecnie stan.</u>
          <u xml:id="u-306.11" who="#StanisławRydzoń">Krajowa Rada Notarialna na stronie 7 wymienionej uchwały przedstawiła 5 warunków, których spełnienie może spowodować spełnienie omawianego postulatu uczynienia z notariuszy funkcjonariuszy publicznych. Niestety sprawozdanie nie skonsumowało ani jednego z przedstawionych warunków.</u>
          <u xml:id="u-306.12" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-306.13" who="#StanisławRydzoń">Na zakończenie jeszcze kilka zdań o innej kontrowersyjnej sprawie. Chodzi o art. 2 projektu, w którym wprowadza się zmiany do ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. W uchwale z dnia 16 grudnia 2006 r. Krajowa Rada Notarialna negatywnie zaopiniowała propozycję włączenia dokumentów notarialnych do sfery własnościowej samorządu notarialnego, stwierdzając, że jest to sprzeczne z ideą samorządu oraz jego zadań określonych w konstytucji i ustawie ustrojowej. Nadto dodała, że dokumenty notarialne nie powstają w wyniku funkcjonowania samorządu i nie są w żaden sposób wykorzystywane przez samorząd notarialny przy wykonywaniu jego zadań. Poza tym brak jest podstawy prawnej do nakładania na samorząd obowiązku sfinansowania z własnych środków utworzenia i prowadzenia archiwów jako zadania publicznego wykonywanego przez podmiot niepaństwowy. Organy samorządu notarialnego dysponują wprawdzie składkami uiszczanymi przez notariuszy, ale składki te mogą być przeznaczone wyłącznie na potrzeby samorządu.</u>
          <u xml:id="u-306.14" who="#StanisławRydzoń">Kończę już, panie marszałku. Z przepisów konstytucji, z art. 2, 20, 21 i 32, można wyprowadzić wniosek, że obowiązek archiwizowania dokumentów notarialnych na koszt notariatu nie może być mu narzucony, czyli jest niekonstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-306.15" who="#StanisławRydzoń">W przedstawionej sytuacji klub nasz zgłasza stosowne poprawki do art. 1, 4, 5, 6, 7 i 9 projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł Jan Bury przedstawi stanowisko klubu PSL.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: Tak szybko?)</u>
          <u xml:id="u-307.4" who="#BronisławKomorowski">Przepraszam bardzo, pan poseł Krajewski, Samoobrona. Przepraszam bardzo, pan poseł już tutaj stoi, nie zauważyłem pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#MirosławKrajewski">Nic by się nie stało, panie marszałku, gdyby była odwrotna kolejność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#MirosławKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Omawiając dzisiejszą szeroką nowelę ustawy Prawo o notariacie, należy na początku zauważyć, iż notariat to dzisiaj urząd strzegący bezpieczeństwa obrotu prawnego i jego zgodności z obowiązującym prawem. Notariusz zaś to osoba zaufania publicznego powołana do dokonania czynności, którym strony powinny lub pragną nadać formę notarialną. To tak jakby formuła encyklopedyczna dotycząca stanu istniejącego. Ta formuła pewnie ulegnie wobec brzmienia zapisu ustawy istotnym zmianom.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#MirosławKrajewski">Powody, dla których nasz klub uważa, że nowela ustawy Prawo o notariacie jest zasadna: po pierwsze, przypominamy, iż przepisy regulujące ustrój notariatu i funkcjonowanie jego organów oraz zakres nadzoru sprawowanego nad działalnością notariuszy zostały uchwalone w początkowej fazie naszej transformacji, 14 lutego 1991 r., i poza drobnymi zmianami pozostawały dotąd bez większych zmian. To jest pierwszy powód.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#MirosławKrajewski">Drugi powód podkreślany przez pana posła sprawozdawcę: istotnie szczęśliwy rozwój gospodarczy naszego kraju - miejmy nadzieję, że nie będzie on słabł - powoduje coraz większe zapotrzebowanie na usługi notarialne. W związku z tym obrót prawny wymaga zwiększenia roli notariusza i tutaj projektodawca zaproponował umocnienie jego pozycji w tym obrocie jako funkcjonariusza publicznego - dotąd, przypominamy, osoby zaufania publicznego. Myślę, że nic z tej dotychczasowej zasady istnienia osoby zaufania publicznego nie musi ulegać zmianie wskutek tego, że dopisujemy, że będzie to funkcjonariusz publiczny.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#MirosławKrajewski">Wreszcie podkreślamy, iż sam fakt zmiany statusu wykonywania zawodu notariusza przez ustalenie, że jest on funkcjonariuszem publicznym wykonującym czynności notarialne, w naszym przekonaniu, mimo pewnych racji, które przedstawiali moi przedmówcy, zasługuje w istocie na uznanie.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#MirosławKrajewski">Z uznaniem przyjmujemy również umocnienie statusu notariusza w projektowanej noweli poprzez rozszerzenie kompetencji notariatu m.in. o możliwość wydawania aktów poświadczenia dziedziczenia, które wymaga zmiany dotychczasowego statusu zawodu notariusza przez jednoczesne określenie, że właśnie notariusz jest funkcjonariuszem publicznym.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#MirosławKrajewski">Szczególnie pozytywnie oceniamy zapisany w noweli obowiązek ubezpieczenia notariusza od odpowiedzialności cywilnej. To jest przejęcie słusznych wzorców z szeregu krajów Europy Zachodniej. Ale nie tylko, bo także, przypomnijmy, ustawa łotewska przewiduje, że minister sprawiedliwości złoży z urzędu notariusza, który nie zawarł umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub nie uiścił należnej składki ubezpieczeniowej. Eo ipso nasza regulacja winna nakładać taki obowiązek, inaczej bezpieczeństwo obrotu prawnego będzie wyłącznie iluzją. W tym względzie projektodawcom należą się słowa uznania.</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#MirosławKrajewski">Nie należy zastanawiać się nad zasadnością nakładania na notariuszy obowiązku składania oświadczeń majątkowych. Przyjmujemy to za dobre rozwiązanie. Uważamy, że transparentność tej kwestii nie wymaga szerszej argumentacji, tak być po prostu powinno.</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#MirosławKrajewski">Gdy chodzi o kwestię wzbudzającą, jak słyszeliśmy, pewne kontrowersje, czyli obowiązek archiwizowania dokumentów obejmujących dokonane czynności notarialne, i przekazanie kompetencji w tej sprawie samorządowi notarialnemu, w naszym przekonaniu będzie on właściwym gwarantem prawidłowego przechowywania tych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-310.8" who="#MirosławKrajewski">Projekt proponuje utworzenie przy izbach notarialnych, w terminie 5 lat, archiwów dokumentacji notarialnej, których zadaniem będzie przechowywanie przedmiotowych dokumentów. To, że będą to robiły izby notarialne, uważamy za rozwiązanie właściwe. Nie podzielamy zastrzeżeń zgłaszanych przez moich przedmówców, że ten obowiązek nałożony na podmiot niepaństwowy może być niekonstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-310.9" who="#MirosławKrajewski">Wreszcie kwestia poszerzenia uprawnień nadzorczych ministra sprawiedliwości w zakresie odwoływania i zawieszania prawa do prowadzenia kancelarii. Formułowana krytyka samorządu notarialnego...</u>
          <u xml:id="u-310.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-310.11" who="#MirosławKrajewski">Kilka zdań jeszcze, panie marszałku, jeśli wolno.</u>
          <u xml:id="u-310.12" who="#MirosławKrajewski">...a także części moich przedmówców, wydaje się, iż nie wytrzymuje krytyki, ponieważ projekt w opisanym zakresie w naszym przekonaniu jest koniecznością uwarunkowaną dostosowaniem tej ustawy do innych ustaw dotyczących pozostałych zawodów prawniczych. Z tego wyprowadzamy ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-310.13" who="#MirosławKrajewski">Klub nasz będzie popierał przedłożenie rządowe. Uważamy, że nowela ustawy Prawo o notariacie należy do arsenału spraw dobra publicznego, które, jak mówili już starożytni, ma być najwyższą ustawą. Dobro publiczne. Takim przecież zawodem, taką czynnością jest czynność notarialna. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#BronisławKomorowski">Teraz proszę pana posła Burego o przedstawienie stanowiska klubu PSL.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#komentarz">(Poseł Edward Ośko: To znowu zmiana, tak?)</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#BronisławKomorowski">A ja tutaj nie miałem... Przepraszam pana, nie podano mi. Przepraszam, jeszcze...</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#BronisławKomorowski">A, przepraszam, nie miałem wpisanego pana.</u>
          <u xml:id="u-311.6" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, pan poseł Edward Ośko, LPR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#EdwardOśko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Proponowany projekt zmiany ustawy o notariacie jest obszernym projektem i zasadniczo zmienia ustrój notariatu.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#EdwardOśko">Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin w zasadzie popiera ten projekt, uważając, że po 15 latach funkcjonowania starej ustawy pewne zmiany są niezbędne. Pozytywnie oceniamy wzmocnienie roli notariuszy poprzez ustanowienie ich funkcjonariuszami publicznymi, co również wzmacnia ich czynności prawne. Wykonywane przez nich dokumenty stanowią dowód prawa, można przedstawiać je w obrocie prawnym jako pełnowartościowe dokumenty i dowody.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#EdwardOśko">Jednakże chcę zwrócić uwagę na kilka kontrowersyjnych zapisów, które już były tu omówione. Chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na inne aspekty czy też je uwypuklić. Pierwsza sprawa to jest zmiana art. 16 pkt 6. Też stoję na stanowisku, że to powinno być tak zapisane, że odwołanie notariusza może nastąpić za skazanie go prawomocne za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego, tak jak to dzisiaj było proponowane podczas dyskusji nad zmianą konstytucji i uniemożliwieniem kandydowania do Sejmu takim osobom. Chcę podkreślić, że np. umyślnym przestępstwem jest zniesławienie. Czyli, jeśli ktoś w sprzeczce czy w trakcie kłótni nazwie kogoś niecenzuralnie, może być skazany. I to już jest umyślne przestępstwo. W moim przekonaniu taka przesłanka nie powinna być obligatoryjna, jeśli chodzi o odwołanie notariusza.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#EdwardOśko">Wątpliwości również budzi drugi człon tego przepisu, że notariusz może być odwołany za przestępstwo skarbowe. Wydaje się, że słuszny byłby zapis: za umyślne przestępstwo skarbowe. Aczkolwiek co do zasady większość przestępstw skarbowych jest popełniona umyślnie, ale są przepisy, zwłaszcza jeśli chodzi o duże kwoty, gdzie dany czyn z wykroczenia nieumyślnego staje się przestępstwem. A notariusze są na to narażeni, ponieważ czasami wykonują czynności o wielkiej wartości, będąc płatnikami, odprowadzają duże podatki. Nieraz strona czy osoba, która zawiera akt notarialny, nie wywiąże się z tego obowiązku i odpowiedzialność spada na notariusza.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#EdwardOśko">Zresztą sformułowanie to chyba też z punktu widzenia legislacyjnego nie jest najlepsze, ponieważ w tym samym przepisie, z tym że w § 5, jest zawarta z kolei fakultatywna przesłanka odwołania notariusza również za przestępstwo skarbowe. Czyli w jednym paragrafie jest zawarta obligatoryjna przesłanka odwołania notariusza za przestępstwo skarbowe, a w drugim fakultatywna. Również § 5, gdzie jest zapisana fakultatywna możliwość odwołania notariusza za popełnienie nieumyślnego przestępstwa, może budzić wątpliwości. Na przykład z powodu wypadku drogowego teoretycznie notariusz może być odwołany, co, wydaje się, daje nadmierne uprawnienia władzy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#EdwardOśko">Chciałbym jeszcze powrócić do jednej przesłanki odwołania notariusza - to jest też obligatoryjne - mianowicie za dopuszczenie się oczywistego i rażącego naruszenia zasady bezstronności. Pominąwszy fakt, że jest to zasada ocenna, chcę podkreślić, że notariusze wykonują wiele czynności, gdzie pełnią jak gdyby funkcje mediacyjne. Dzieje się to chociażby przy dziale spadku, gdzie może być nawet pięciu uczestników tego działu, w związku z czym nie wszystkie osoby muszą być zadowolone z działu, bo, wiadomo, że jeśli chodzi o sprawy majątkowe, to każdy chce mieć jak najbardziej korzystne rozstrzygnięcie. W takim przypadku notariusz pełni funkcję mediatora, który pomaga dokonać tego działu. Osoba niezadowolona zawsze może stwierdzić, że notariusz postępuje stronniczo i narusza zasadę bezstronności. A to już w projekcie jest bezwzględną przesłanką odwołania notariusza.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#EdwardOśko">Także kontrowersyjny jest przepis dotyczący likwidacji kancelarii notarialnej, który mówi, że rada notarialna ustanawia likwidatora. W moim przekonaniu cała likwidacja nie powinna być dokonywana bez zgody właściciela. Ewentualnie mogłoby to być podzielone na dwa elementy, czyli sprawy związane z funkcjonowaniem kancelarii notarialnej w zakresie dokumentów załatwianych spraw mógłby przejmować likwidator, natomiast jeśli chodzi o sprawy majątkowe, gdzie właścicielem wyłącznym jest notariusz, to powinien tego dokonywać ten notariusz bądź osoba przez niego wskazana. Nawet przemawia za tym przepis, który mówi, że notariusz jest funkcjonariuszem publicznym. Jednak dalej jest proponowany ciekawy zapis, że notariusz prowadzi działalność na własny rachunek. Czyli jest funkcjonariuszem publicznym, ale jednocześnie nie otrzymuje wynagrodzenia od państwa, tylko prowadzi działalność na własny rachunek, w związku z czym jego majątek jest zupełnie niezależny od świadczeń, powiedzmy, państwowych, mimo że jest funkcjonariuszem publicznym.</u>
          <u xml:id="u-312.7" who="#EdwardOśko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biorąc to wszystko pod uwagę, Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin popiera przedłożony projekt ustawy, z tym że możemy wziąć pod uwagę pewne zmiany, ze względu na poprawki wniesione przez Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-312.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Dobrosz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#JanuszDobrosz">Głos zabierze pan poseł Jan Bury w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#JanBury">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle Fedorowicz! Prosił pan, żebym się zwrócił, to się zwróciłem.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#JanBury">Panie Marszałku! Zanim przystąpię do omówienia tego projektu, chciałbym na początku jednak wyrazić pewne zdziwienie, iż procedujemy dzisiaj nad projektem zmiany ustawy o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, który jest autorstwa rządu, ministra sprawiedliwości, przeszedł przez komisję „Solidarne Państwo”. A z drugiej strony wiemy, że jest drugi projekt, też rządowy, tego samego Ministerstwa Sprawiedliwości, który jest procedowany już w komisji zwyczajnej, zwykłej, w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Praktycznie są to projekty ustaw z jednego czasu, oba rządowe, z jednego resortu, oba w innych komisjach i w innym trybie uchwalane.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#JanBury">Tak że, panie marszałku, apeluję o rozsądek i przyzwoitość, bo dla uchwalenia dobrego prawa, jednolitości tego prawa dobrze jest czasem, jeśli dwa projekty, trzy, nawet jeśli to są projekty rządowe czy poselskie, są procedowane w jednym czasie, w jednym terminie, przez jedną komisję.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#JanBury">I naprawdę, mówię to z całą odpowiedzialnością, notariaty w Polsce przeszły dużą ewolucję po roku 1991. Nawiasem mówiąc, wtedy Prawo o notariacie zostało uchwalone, za czasów ministra sprawiedliwości z PSL-u Aleksandra Bentkowskiego. To był rok 1991, wtedy rzeczywiście notariatom przywrócono rangę właściwą, rangę przedwojenną. Te notariaty wtedy właśnie stały się normalnymi notariatami, kancelariami z prawdziwego zdarzenia. Myślę, że tamto prawo, wprawdzie po nowelizacjach kilku, ale jednak, dało wtedy tak naprawdę asumpt do tego, żeby kancelarie notarialne także stały się rzeczywistym rynkowym partnerem w procesie rozwoju gospodarczego i społecznego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#JanBury">I myślę, że ta nowelizacja, nad którą dzisiaj procedujemy, i ta, która za chwileczkę znów będzie w Sejmie, będą mogły być w jednym czasie rozpatrywane przez komisję sprawiedliwości. Twierdzę, iż Krajowa Rada Notarialna jest świetnym partnerem dla ministra sprawiedliwości w rozwiązywaniu różnych problemów, które występują być może jeszcze w odniesieniu do notariatu i pracy notariuszy.</u>
          <u xml:id="u-314.5" who="#JanBury">Natomiast co do tego projektu, podzielam w dużej mierze uwagi, które zgłosił z tej trybuny w imieniu klubu Platformy pan poseł Kozdroń. Myślę, że one są także efektem przemyśleń na temat roli i usytuowania notariuszy w Polsce. Projekt zakłada zmianę statusu i zasad wykonywania zawodu notariusza przez ustalenie, że notariusz jest funkcjonariuszem publicznym wykonującym działalność na własny rachunek. Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku w 2003 r. wyraził pogląd, że notariusz jest nie tylko osobą zaufania publicznego, ale pełni jednocześnie funkcje pomocnicze w stosunku do wymiaru sprawiedliwości. Trybunał doszedł do wniosku, iż w Polsce notariusz usytuowany jest na granicy publiczno- i prywatno-prawnej. Logika przedwojennego usytuowania zawodu notariusza, jak i w ostatnich 15 latach, pokazuje, iż status notariuszy mieści się bardziej w sferze prywatno-prawnej, autonomicznej, jest statusem wolnego zawodu, a propozycja z tego projektu niestety jakby idzie trochę w poprzek tym oczekiwaniom i orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego. Dlatego też nasz klub jest za utrzymaniem dotychczasowego statusu notariusza jako osoby zaufania publicznego. Zresztą Krajowa Rada Notarialna w swojej uchwale z grudnia ubiegłego roku także opowiada się za utrzymaniem dotychczasowego statusu. W tej kwestii będziemy w takim razie głosować za poprawką, którą zgłosiła Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-314.6" who="#JanBury">W art. 13 określa się wymogi, jakie winien spełnić wniosek o powołanie na stanowisko notariusza. Aprobujemy w dużej mierze propozycje z tego artykułu, aczkolwiek wyrażamy pewne zdziwienie, bo przepis dotychczasowy o nieskazitelności i rękojmi wykonywania zawodu przez notariusza był naszym zdaniem dobry. Myślę, że raczej ten nowy przepis trochę nawet wymagania zmniejsza wobec kandydatów na notariuszy.</u>
          <u xml:id="u-314.7" who="#JanBury">Ustawa proponuje zmiany w zakresie powoływania, odwoływania i zawieszania notariuszy - w art. 11, 16, 19 i 19a - przez określenie nowych przesłanek obligatoryjnych i fakultatywnych decydujących o ich powołaniu lub odwołaniu. Wprowadza się cenzus wieku, minimum 29 lat - to jednak wynika z wydłużenia aplikacji i asesury notarialnej w ostatnim okresie. Art. 16 do tych przesłanek obligatoryjnych odwołania notariusza przez ministra sprawiedliwości dodaje sytuację, w której notariusz został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe, a także przypadek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia notariusza i przypadek niezawarcia obligatoryjnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. W przekonaniu klubu PSL ten przepis jest zbędny. Uważamy, że niezawisłe sądy dyscyplinarne, które dotychczas świetnie sobie radziły z tymi problemami, są uprawnione do takich ocen i świetnie sobie także z tym poradzą. Notariusze nie są pracownikami państwa, minister nie jest ich pracodawcą.</u>
          <u xml:id="u-314.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-314.9" who="#JanBury">Ustawa wprowadza też zmiany w zakresie funkcjonowania i organizacji organów samorządu notarialnego (art. 26, 27, 29 i kolejne). Polegają one na powołaniu Krajowego Zjazdu Notariuszy jako najwyższej władzy samorządu notarialnego. Ustawa reguluje też sprawę nadzoru nad działalnością notariuszy i organami samorządu notarialnego.</u>
          <u xml:id="u-314.10" who="#JanBury">I ostatnia rzecz - ustawa określa także bardzo ważną kwestię archiwizacji dokumentów poświadczających dokonanie czynności prawnych (art. 90). W tej kwestii były zgłaszane przez wielu moich przedmówców uwagi, iż ta poprawka, ten zapis może mieć charakter niekonstytucyjny. Te uwagi moich kolegów posłów chyba są jednak zasadne, tym bardziej że stanowisko Krajowej Rady Notarialnej w tej kwestii też było absolutnie inne. Co ważne, Krajowa Rada Notarialna dopuszcza możliwość współtworzenia wspólnie z ministrem sprawiedliwości takich rozwiązań na przyszłość, które być może nałożyłyby ciężar archiwizowania tych dokumentów rzeczywiście na izby notarialne, ale to nie może stać się nagle, z dnia na dzień. Naprawdę pamiętajmy, że dzisiaj notariusze są wśród korporacji prawniczych jednymi z lepszych poborców podatków VAT-owskich i pośrednich, bo odprowadzają od swoich usług i czynności, coraz lepiej wykonywanych rzeczywiście, bo przecież to nie są tylko zwykłe sprawy notarialne, to są także dzisiaj obsługi walnych zgromadzeń spółek akcyjnych, spółek kodeksu handlowego... Notariusze stali się świetnymi, mobilnymi urzędnikami wykonującymi w imieniu państwa czynności, także czynności związane z poborem od osób...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#JanuszDobrosz">Panie pośle, trzeba się skracać już.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#JanBury">...płatności na rzecz Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#JanBury">Nasz klub uzależnia poparcie dla tej ustawy od przyjęcia poprawek, które zostały zgłoszone w trakcie dzisiejszego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pani poseł Małgorzata Maria Bartyzel, Koło Poselskie Prawica Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu koła Prawica Rzeczypospolitej przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania komisji o projekcie zmiany ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach wraz z projektami aktów wykonawczych (druk nr 1838).</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#MałgorzataMariaBartyzel">W przekonaniu Prawicy Rzeczypospolitej otwarcie dostępu do zawodu notariusza powoduje konieczność, aby odnośnie do tego skądinąd bogatego intelektualnie środowiska i moralnie dobrze odbieranego w sensie społecznym, tego jednak ogrodu niestrzeżonego dokonać pewnej zmiany ustroju. W związku z powyższym konieczne jest ustanowienie takiego ustroju, który chroni wysokie kwalifikacje zawodowe, a także moralne, i który w nowych warunkach daje szansę na stworzenie takiego samorządu, który pozwoli na uzyskanie bardzo wysokiego statusu przy rozszerzonym zakresie kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Zmiana statusu notariusza, która jest proponowana w ustawie, polega na tym, że notariusz jest funkcjonariuszem publicznym i zarazem pracownikiem wykonującym czynności notarialne na własny rachunek. Z tego wynika, że ranga notariusza zostaje podwyższona. Ustawa zawiera również nowe zasady powoływania i odwoływania notariuszy, określa system powoływania samorządów. Istotną zmianę stanowi usytuowanie Krajowego Zjazdu Notariuszy. Równocześnie ustawa wprowadza nowe formy nadzoru i archiwizacji.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#MałgorzataMariaBartyzel">W art. 2 w § 1 i dodanym § 4 zwiększa się rolę notariusza, rozszerzając jego kompetencje, także ze względu na pracę na własny rachunek zmienia się tryb powoływania i odwoływania notariuszy. Ważny jest także cenzus wieku; notariusz musi osiągnąć próg co najmniej 29 lat.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Zrozumiała jest zmiana w art. 19, a więc zakaz zasiadania w radach nadzorczych itd. - nie będę wyszczególniać funkcji związanych z działalnością gospodarczą szeroko pojętą. Natomiast dopuszcza się działalność naukowo-dydaktyczną i tutaj rodzi się pewna wątpliwość, która dotyczy także innych zawodów przy takiej dopuszczalności, bo nie uwzględnia się możliwości publikacji. Tu jest pewna sprzeczność, bo jeżeli już jest wymieniona działalność naukowa i dydaktyczna, to także możliwość publikacji powinna być uwzględniona.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Ważna jest również z naszego punktu widzenia możliwość zawieszenia w czynnościach notariusza, przeciw któremu toczy się postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe. Natomiast podzielamy pozostałe wątpliwości zgłaszane także w poprawce Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Ważne wydaje się nam ustalenie procedury likwidowania kancelarii - to jest art. 22a i 22c - z tego względu, że rzeczywiście kancelaria, jak o tym była mowa, jest prywatną własnością, ale jest w niej także duża ilość materiałów, które nie są własnością notariusza, należą do innych osób. To jest kwestia i danych osobowych, i wielu innych aktów, i rozliczeń, które muszą podlegać jakiejś kontroli. Ten system kontroli w ogóle jest w tym projekcie możliwy. Może nie jest on doskonały, niemniej wydaje się w tym systemie konieczny.</u>
          <u xml:id="u-318.7" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Pewną wątpliwość budzi procedura archiwizowania,...</u>
          <u xml:id="u-318.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-318.9" who="#MałgorzataMariaBartyzel">...to znaczy przejście do nowego systemu archiwizowania. Wydaje się, że jest konieczny jakiś przepis przejściowy.</u>
          <u xml:id="u-318.10" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Mamy jednak nadzieję, że - po uwzględnieniu niektórych zgłoszonych już wcześniej przez inne kluby poprawek - projekt jest wart poparcia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#JanuszDobrosz">Do pytań zgłosiło się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#JanuszDobrosz">Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#JanuszDobrosz">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#JanuszDobrosz">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#JanuszDobrosz">Tradycyjnie - minuta na pytania.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu poseł Karolinę Gajewską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-319.7" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#KarolinaGajewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#KarolinaGajewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Omawiany projekt dotyczy dostosowania ustroju notariatu do regulacji funkcjonujących w pozostałych korporacjach prawniczych, jak również do aktualnego stanu prawnego i sytuacji społeczno-gospodarczej kraju oraz wprowadzenia nowych zasad archiwizacji dokumentów obejmujących czynności notarialne.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#KarolinaGajewska">Chciałabym zapytać: Jakie wymogi powinien spełniać wniosek o powołanie notariusza i czy są one wystarczające do pełnienia tej funkcji? Jakie wymierne korzyści niesie ze sobą rozszerzenie kompetencji notariatu? Jak sami notariusze zapatrują się na omawiany projekt ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#JanuszDobrosz">Pan poseł Jerzy Gosiewski ma głos.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#JerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Projektowana regulacja słusznie przewiduje możliwość odwołania notariusza w przypadku naruszenia przez niego zasady bezstronności. Obowiązkiem bowiem notariusza, zgodnie ze składanym przez niego ślubowaniem, jest wypełnianie powierzonych mu czynności w sposób zupełnie bezstronny.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#JerzyGosiewski">W związku z tym chciałbym pana ministra spytać: Kto i na jakiej podstawie będzie orzekał o tym oraz czy i gdzie notariusz będzie mógł się odwołać od stwierdzenia, że naruszył on zasadę bezstronności? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Wojciech Ziemniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Art. 13 wprowadza obowiązek, aby osoba powołana na stanowisko notariusza załączyła do wniosku również oświadczenie, że nie jest przeciwko niej prowadzone postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe. Rozumiem zamysł powyższego zapisu. Natomiast moja wątpliwość odnosi się do tego, czy osoba, która nie została skazana, a jedynie jest podejrzana, powinna z tego tytułu ponosić konsekwencje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Mirosław Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co legło u podstaw tego, że w nowym brzmieniu art. 11 § 1 ust. 3 w odniesieniu do osób z dyplomami zagranicznymi nie zapisano obowiązku biegłej znajomości języka polskiego? Przecież chyba od żadnego zawodu tak jak od zawodu notariusza bezwzględnie należy tego wymagać.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#MirosławPawlak">Drugie pytanie. Jakie przyczyny spowodowały fakt nieuwzględnienia uwag Krajowej Rady Notarialnej o braku zasadności kazuistycznego wymienienia w art. 19 § 3 rodzajów działalności, której notariusz prowadzić nie może?</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#MirosławPawlak">I ostatnie pytanie. Czy brzmienie art. 44 § 4 w pełni odpowiadać będzie instytucji nadzoru sprawowanego wobec notariusza przez prezesa sądu apelacyjnego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Wiesław Woda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym zapytać: Czy nastąpił podział Ministerstwa Sprawiedliwości na dwie części? A pytanie to stawiam dlatego, iż o godz. 16 odbywało się posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, która przyjmowała sprawozdanie podkomisji dotyczące zmiany ustawy Prawo o notariacie. Teraz odbywa się drugie czytanie zmiany tej samej ustawy Prawo o notariacie. Pytam więc: Dlaczego z rządu, a właściwie najpierw z ministerstwa, wychodzą dwa projekty zmiany tej samej ustawy, a później rząd przyjmuje dwa projekty ustaw? Pytam: Co robi Rządowe Centrum Legislacji, że nie koordynuje tych prac?</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WiesławWoda">I wreszcie pytam, panie marszałku: Dlaczego marszałek dwa projekty zmiany tej samej ustawy Prawo o notariacie kieruje do dwóch różnych komisji? Ta część, która jest teraz omawiana, trafiła do komisji „Solidarne Państwo”, a druga część trafiła do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Czy tak tworzone prawo będzie dobrym prawem? Czy będzie spójne? Czy będzie dobrze służyć społeczeństwu?</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Mirosław Krajewski, Samoobrona Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#MirosławKrajewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chcę zadać pytanie w związku z dodaniem do art. 2 § 4, gdzie projektodawca proponuje zapisać: „Czynności notarialne notariusz wykonuje na własny rachunek”. A przecież wiemy, że notariusz czynności te może wykonywać w ramach spółki partnerskiej. Czy takie ograniczenie do zapisu „na własny rachunek” nie stoi w sprzeczności z Kodeksem spółek handlowych?</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#MirosławKrajewski">Druga kwestia dotyczy kontrowersyjnej sprawy archiwizowania akt notarialnych. Czy wskazany w art. 4 noweli ustawy pięcioletni okres na utworzenie archiwów notarialnych przez izby notarialne nie jest zbyt odległy w związku z przeciążeniem archiwów sądowych w tym momencie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Andrzeja Dudę.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#AndrzejDuda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprawdzie tylko sześcioro spośród państwa posłów zgłosiło się do zadania pytań, ale te pytania wiążą się również z kwestiami, które były poruszone przez państwa posłów, którzy wypowiadali się wcześniej w imieniu poszczególnych klubów parlamentarnych. Dlatego pozwolę sobie tak odpowiadać na te pytania, że odpowiedzi poniekąd będą zahaczały również o treści wcześniej poruszone.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#AndrzejDuda">Pani poseł Gajewska pytała o warunki, jakie powinien spełnić kandydat na notariusza. Pytała o wniosek, który jest składany, aby notariusza powołać. Pytała, jaki jest stosunek Krajowej Rady Notarialnej do tej ustawy i różnych kwestii, które tu są poruszone, oraz czy z tytułu tych zmian, które proponujemy, będą jakieś zyski; rozumiem, że chodzi przede wszystkim o zyski dla kraju. Odpowiedzi na te pytania są następujące. To poniekąd zahacza o kwestię, o której wcześniej mówił pan poseł Kozdroń, a mianowicie że w warunkach dotyczących dopuszczenia do zawodu proponuje się wykreślenie stwierdzenia, że: daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu notariusza. Otóż, proszę państwa, pomijając pozostałe kryteria, tylko cenzus wieku podwyższony z 26 na 29 lat nie wzbudził większych wątpliwości u przedstawicieli Krajowej Rady Notarialnej, czyli środowisko nie ma nic przeciwko temu. Wydaje się, że rzeczywiście osoby, które są bardziej dojrzałe, będą jak gdyby lepiej wykonywały ten zawód. Trzeba mieć jednak przynajmniej odrobinę doświadczenia życiowego, aby w tak poważnych sprawach, w jakich działają notariusze, działać odpowiedzialnie. A więc pomijając tę kwestię, można zadać pytanie, dlaczego rząd, dlaczego Ministerstwo Sprawiedliwości decyduje się proponować, aby wykreślić ten fragment. Otóż, proszę państwa, wydaje nam się, że jest to stwierdzenie, które po prostu jest niepotrzebne w tej ustawie. Niepotrzebne jest z bardzo prostej przyczyny - ustawa zawiera w pozostałych punktach bardzo precyzyjne kryteria, które warunkują dopuszczenie do zawodu notariusza. Wśród tych kryteriów wskazać można następujące: ukończył wyższe studia prawnicze i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej, odbył aplikację notarialną, złożył egzamin notarialny, pracował w charakterze asesora notarialnego co najmniej 3 lata, ukończył - co jest obecnie proponowane - 29 lat. Są to bardzo precyzyjne kryteria. Obok tych bardzo precyzyjnych kryteriów pojawiają się dwa: jest nieskazitelnego charakteru - co jest kryterium jasnym i pojawia się we wszystkich ustawach, które mówią o dopuszczalności do zawodów prawniczych, tych zawodów, które nazwiemy korporacyjnymi, czy, jak kto woli, samorządowymi - i (w obecnie obowiązującej ustawie) daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu notariusza.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#AndrzejDuda">Otóż, proszę państwa, ja zapytam tak: To, przepraszam bardzo, jeżeli ktoś zdał egzamin, odbył aplikację notarialną, pracował w charakterze asesora, w ogóle został dopuszczony do tego egzaminu i zdał ten egzamin, o czym już mówiłem, to czy on nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu notariusza? To po co w takim razie pojawia się w ustawie taka dodatkowa przesłanka? A może, proszę państwa, to jest właśnie ta furtka, która pozwala czasem stwierdzić, że mimo że zdał egzamin, mimo że spełnił wszystkie inne kryteria, to jednak nie jest godny wykonywać zawodu notariusza, bo nie daje rękojmi należytego wykonywania tego zawodu. Uważamy, że jest to stwierdzenie, które jest niebezpieczne. Ono jest po prostu w tej ustawie niepotrzebne. Jest to niejasne kryterium, które może pozwolić eliminować pewne osoby, aby nie dopuścić ich do wykonywania zawodu, stąd też postulat w projekcie zgłoszonym Wysokiej Izbie, aby to kryterium zostało skreślone. Wydaje nam się, że te pozostałe wymagania są wymaganiami wystarczająco wysokimi, aby predestynować do wykonywania tego trudnego, odpowiedzialnego, ale również i bardzo zyskownego, społecznie ważnego zawodu.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#AndrzejDuda">Pytanie pana posła Gosiewskiego: Co z zasadą bezstronności i kto o tym będzie orzekał? To wiąże się z całym szeregiem pytań, które tutaj były zadawane przez państwa posłów, dotyczących tych kompetencji, które zostają przydane w art. 16 ministrowi sprawiedliwości. Otóż, proszę państwa, rzeczywiście zostaje wprowadzony cały szereg nowych sytuacji, w których minister sprawiedliwości będzie zobligowany do pozbawienia notariusza prawa wykonywania zawodu. Pojawia się tutaj m.in. kryterium: dopuścił się oczywistego i rażącego naruszenia zasady bezstronności. Nie ma, proszę państwa, co tutaj wiele dyskutować, rzeczywiście na tym etapie zgodnie z projektem naruszenie lub brak rażącego naruszenia zasady bezstronności będą oceniane przez ministra sprawiedliwości, bo minister sprawiedliwości będzie rozstrzygał w tej kwestii. Ale, proszę państwa, minister sprawiedliwości nie jest absolutnie ostatnią instancją, nie jest tutaj wyrocznią. Pamiętajmy, że to, po pierwsze, będzie akt administracyjny, od którego będzie przysługiwał wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, a po drugie, będzie przysługiwała w efekcie również skarga do sądu administracyjnego i jeżeli uznamy, że decyzja wydana w postępowaniu weryfikacyjnym, tym administracyjnym, w wyniku właśnie rozpoznania i utrzymania w mocy decyzji pierwszoinstancyjnej będzie decyzją ostateczną, czyli w efekcie wykonalną, to jednak mimo wszystko przy składaniu skargi do sądu administracyjnego, do wojewódzkiego sądu administracyjnego jest możliwość wnioskowania o wstrzymanie wykonalności decyzji, czyli gdyby to orzeczenie wydane przez ministra było na przykład, nie wiem, ewidentnie bezpodstawne, wówczas sąd administracyjny będzie miał możliwość wstrzymania wykonania takiej decyzji, a następnie zweryfikowania jej pod względem jej legalności w normalnym postępowaniu, jakie toczy się przed sądem administracyjnym. W istocie zatem, proszę państwa, trudno tutaj dostrzegać jakieś niebezpieczeństwa i mówić o tym, że pozbawia się prawa do sądu. Nie pozbawia się tego prawa do sądu. Oczywiście, że istnieje możliwość skarżenia takich rozstrzygnięć do sądu administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#AndrzejDuda">Kolejne pytanie. Pan poseł Wojciech Ziemniak pytał o kwestię oświadczenia przewidzianego w art. 13, że nie jest prowadzone postępowanie karne, a taka osoba przecież nie jest jeszcze osobą skazaną i w związku z tym jednak jest to dla niej jakaś dolegliwość, jakaś konsekwencja. Proszę państwa, być może, że jest to jakaś dolegliwość i jakaś konsekwencja, ale z drugiej strony jest to konsekwencja wykonywania takiego a nie innego zawodu. Zawodu, który jest zawodem bardzo atrakcyjnym. Bardzo atrakcyjnym przede wszystkim finansowo, bo dochody notariuszy są dochodami bardzo wysokimi. To jest jedna z najlepiej zarabiających grup prawniczych w Polsce. Myślę, że może nawet najlepiej zarabiająca, chociaż dzielnie konkuruje z komornikami. Pozostałe grupy są jednak daleko w tyle, bo nie równać się adwokatom i radcom, jeżeli chodzi o uzyskiwane średnie dochody, z komornikami czy właśnie notariuszami. Jest to więc zawód, który jest finansowo bardzo zawodem atrakcyjnym, w związku z czym można jednak mimo wszystko stawiać pewne wymagania, dlatego że jest on bardzo ważny społecznie, bo również, proszę państwa, jest on bardzo ważny z punktu widzenia w ogóle interesu publicznego. Pamiętajmy, w jakich sprawach notariusze przykładają swoją pieczęć. To są kwestie majątkowe. Niejednokrotnie chodzi tutaj o kwestie majątkowe również i Skarbu Państwa. To jest bardzo istotna rola nie tylko dla społeczeństwa jako takiego, które załatwia różne sprawy w kancelariach notarialnych, ale również i dla Skarbu Państwa, bo bardzo wiele czynności, jeżeli chodzi o realizację spraw majątkowych Skarbu Państwa, gdzie chodzi o gigantyczne majątki, wykonują właśnie notariusze.</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#AndrzejDuda">I tu, proszę państwa, jeszcze jedna kwestia. Otóż chciałbym zwrócić uwagę, że w niedługim czasie notariuszom zostanie przydana kolejna bardzo ważna rola, a mianowicie sporządzanie poświadczeń dziedziczenia. I w tym zakresie notariusze dadzą bardzo poważne odciążenie sądom powszechnym. Jest to bardzo ważna rola. Wszyscy doskonale wiemy, każdy obywatel wie, jak poważnymi kwestiami są kwestie spadkowe. To są kwestie ważne dla każdego obywatela, dla każdej rodziny. Wiemy, jak wiele jest często na tym tle sporów, ale wiemy też, jak bardzo często w ostatniej chwili rodziny dowiadują się o tym, że mają nieprzeprowadzone postępowania spadkowe, że sprawy są niezałatwione od wielu lat, nie można rozporządzić majątkiem rodzinnym, bo właśnie sprawy prawne rodziny związane z nieruchomościami rodzinnymi od wielu lat, czasem nawet od pokoleń są niezałatwione, ponieważ nikt nigdy o to nie zadbał, bo trzeba było iść do sądu. Obecnie liczymy na to, że te nowe regulacje, które wprowadzamy, pozwolą przyspieszyć, szybciej załatwiać te sprawy, łatwiej, z większym dostępnym. W każdej miejscowości, praktycznie rzecz biorąc, jest kancelaria notarialna. To będzie można załatwić właśnie w tych kancelariach. Ale, proszę państwa, to jest nowa, bardzo szczególna rola dla notariuszy, bardzo społecznie odpowiedzialna i bardzo społecznie ważna. I tu po raz kolejny okazuje się, jak niezwykle duży jest ten ładunek społecznego zaufania, jakim muszą być obdarzani notariusze, dlatego też osobom wykonującym ten zawód będą stawiane specyficzne wymagania, stąd również konieczność składania oświadczeń dotyczących tego, czy są prowadzone postępowania karne, czy też nie. Absolutnie nie wydaje nam się, aby było to nieuzasadnione, czy w jakikolwiek sposób godziło w notariuszy jako osoby, bo pamiętajmy o tym, że przyznajemy im zarazem status funkcjonariuszy publicznych, status niezwykle istotny, ale musi on też mieć swój wymiar odpowiedniej odpowiedzialności i ponoszenia związanych z tym ciężarów, choćby takich właśnie jak ten.</u>
          <u xml:id="u-332.6" who="#AndrzejDuda">Kolejne pytanie. Pan poseł Woda pytał, dlaczego są dwa projekty ustaw. Otóż, proszę państwa, przede wszystkim dlatego, że dotyczą zupełnie odrębnych kwestii. Tamten projekt, który jest właśnie tym drugim projektem, dotyczy kwestii związanych z postępowaniami spadkowymi, a więc pewnego wycinka nowego zakresu zadań, którymi będzie się zajmował polski notariat. Te projekty były realizowane odrębnie przez odrębne grupy i są również odrębnie procedowane. Taka jest sytuacja i tyle można na ten temat powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-332.7" who="#AndrzejDuda">Kolejne pytanie dotyczyło tego, czy sformułowanie, że notariusz działa na własny rachunek, nie spowoduje kolizji z przepisami Kodeksu spółek handlowych. To nie spowoduje kolizji, proszę państwa. Obowiązuje zasada, że każdy przedsiębiorca, bo akurat notariusz ma tę szczególną pozycję, że jest również przedsiębiorcą, działa na własny rachunek i w pewnym sensie własne ryzyko gospodarcze. Akurat ryzyko gospodarcze notariusza nie jest specjalnie wysokie, powiedzmy sobie to jasno, ale jest to działalność na własny rachunek. Stwierdzamy to, a przecież wiemy, że przedsiębiorcy nie mają żadnych ograniczeń, jeśli chodzi o możliwości zakładania jakichś korporacji gospodarczych, tworzenia spółek handlowych, spółek cywilnych itd. Tak że te możliwości działania są dosyć szerokie i nie wydaje nam się, żeby to mogło prowadzić do jakiegokolwiek ograniczenia.</u>
          <u xml:id="u-332.8" who="#AndrzejDuda">Kolejne pytanie, zadawał je pan poseł Krajewski, dotyczyło tego, czy jeśli chodzi o archiwa, termin 5 lat nie jest zbyt odległy. Tutaj jak gdyby dwa...</u>
          <u xml:id="u-332.9" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Krajewski: Dwie koncepcje.)</u>
          <u xml:id="u-332.10" who="#AndrzejDuda">...mamy dwie koncepcje, które walczą ze sobą. Panowie posłowie zgłaszali, że jak można notariuszy obciążać obowiązkiem prowadzenia archiwów, a z kolei pan poseł pytał, dlaczego czas powstania tych archiwów będzie tak bardzo odległy? Wydaje nam się, że te 5 lat to jest swoisty kompromis. Oczywiście, proszę państwa, że konieczność prowadzenia tych archiwów będzie jakimś obciążeniem dla polskiego notariatu. Jednak z drugiej strony, proszę państwa, każdy przedsiębiorca musi również prowadzić jakieś archiwum, choćby własne archiwum podatkowe, prawda? Ma on obowiązek przez określony czas przechowywać dokumenty. Notariusze, proszę państwa, są jako grupa zawodowa w tej szczególnej sytuacji, że w pewnym sensie wykonują jakiś zakres zadań, który jest im powierzony przez państwo. Jeżeli chodzi o konkurencję zawodową, to nie oszukujmy się, nie ma wielkiej konkurencji pomiędzy notariuszami. To jest po prostu grupa, której dochody są praktycznie gwarantowane. W związku z tym uznaliśmy, że jeśli chodzi o obciążenie ich tym dodatkowym obowiązkiem, skoro mają takie dochody, które de facto są w pewnym sensie prezentem danym od Skarbu Państwa, że mogą te czynności realizować i z tego tytułu pobierać taksę notarialną, która w efekcie przynosi im ogromny dochód, to, proszę państwa, może być to podstawą do tego, aby również obciążyć ich pewnymi kosztami. Pamiętajmy, proszę państwa, że to nie jest tak, że te archiwa nagle powstają, bo wcześniej tych dokumentów, które muszą być archiwizowane, nie było. Były, proszę państwa, i są cały czas archiwizowane w sądach powszechnych. Kto ponosi koszty tego archiwizowania? Wszyscy obywatele. Chcemy po prostu, aby te koszty zostały przeniesione w znacznym stopniu na tę właśnie grupę zawodową, która również ze swojej działalności czerpie największe zyski.</u>
          <u xml:id="u-332.11" who="#AndrzejDuda">Padło również pytanie pana posła Pawlaka, które dotyczyło języka polskiego. Proszę państwa, jest wprowadzony i zresztą broniony przez nas wymóg posiadania obywatelstwa polskiego. Wydaje nam się, że to w dostatecznym stopniu chroni kwestię dotyczącą tego, żeby notariusze znali język polski. Nie wydaje nam się, żeby na tym tle mogły się pojawić jakieś problemy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma sprawozdawca komisji pan poseł Adam Rogacki.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#AdamRogacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na krótko zabrać głos z racji tego, iż padły zastrzeżenia co do przebiegu wczorajszego posiedzenia komisji. Dziwi mnie, że akurat te zastrzeżenia zgłaszał przedstawiciel Sojuszu Lewicy Demokratycznej, pan poseł Rydzoń, który nie był obecny na posiedzeniu komisji. To, że projekt został uchwalony na jednym posiedzeniu, nie znaczy, że nie było merytorycznej dyskusji. Ona się odbyła. Każdy miał możliwość zgłaszania uwag, składania wniosków i zgłaszania poprawek. Nie każdy z tej możliwości korzystał, również jeśli chodzi o przedstawicieli Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Chciałbym powiedzieć, że podczas obrad komisji odbyła się dyskusja merytoryczna, było szereg wyjaśnień, była również możliwość zgłaszania opinii i uwag przez przedstawicieli Krajowej Rady Notarialnej.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#AdamRogacki">Chciałbym tylko dodać, że Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wydał opinię, iż rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, z zastrzeżeniem jednej uwagi, nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Uwaga dotyczy tego, iż ustawa utrzymuje wymóg posiadania obywatelstwa polskiego w celu podjęcia oraz wykonywania zawodu notariusza, z racji wykonywania przez notariuszy władztwa publicznego w rozumieniu art. 45 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Komisja Wspólnoty Europejskiej kwestionuje wykonywanie przez notariuszy właśnie władztwa publicznego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#JanuszDobrosz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#JanuszDobrosz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z koalicyjnym programem rządowym „Solidarne Państwo” w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#JanuszDobrosz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#JanuszDobrosz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-335.5" who="#JanuszDobrosz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie (druki nr 1451 i 1561).</u>
          <u xml:id="u-335.6" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Jerzego Łatasa.</u>
          <u xml:id="u-335.7" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#MarekJerzyŁatas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o poselskim projekcie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie (druki nr 1451 i 1561). Jest to poselski projekt posłów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#MarekJerzyŁatas">Akademia Ekonomiczna w Krakowie jest uczelnią, która zasługuje na miano uniwersytetu. Decyduje o tym szereg niezbitych argumentów, spośród których, zgodnie z odwieczną tradycją, jednym z najważniejszych jest charakterystyczne dla uniwersytetu szerokie spektrum uprawianych dyscyplin naukowych. Otóż w Akademii Ekonomicznej w Krakowie oprócz nauk ekonomicznych prowadzone są badania i wykładane przedmioty z zakresu socjologii, prawa, historii, filozofii, geografii, europeistyki, stosunków międzynarodowych, pedagogiki, politologii, chemii, biologii, fizyki czy ekologii. Badania i publikacje pracowników naukowo-dydaktycznych akademii są wykorzystywane nie tylko przez pracowników i studentów tej uczelni, ale także przez pracowników i studentów tzw. uniwersytetów klasycznych.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#MarekJerzyŁatas">To największa publiczna uczelnia ekonomiczna w Polsce, na czterech wydziałach, 10 kierunkach studiów - takich jak administracja, ekonomia, europeistyka, finanse i rachunkowość, gospodarka przestrzenna, gospodarka i administracja publiczna, informatyka i ekonometria, stosunki międzynarodowe, towaroznawstwo, zarządzanie - i 42 specjalnościach studiuje prawie 21 tys. studentów. Jednak nie tylko w wielkości tkwi siła tej uczelni. Podstawowym zadaniem i kryterium oceny działalności uczelni jest kształcenie i edukacja na jak najwyższym poziomie. Nigdy w tym zakresie Akademia Ekonomiczna w Krakowie nie miała powodów do wstydu, jednak ostatni okres przyniósł kolejne obiektywne i wymierne potwierdzenie jej poziomu. W dokonywanej co 4 lata - kiedyś przez Komitet Badań Naukowych, obecnie przez odpowiednie organy Rady Nauki - ocenie jednostek naukowych wszystkim wydziałom akademii przyznano wysokie kategorie. I tak w pięciostopniowej skali przyznawanych kategorii Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych oraz Wydział Zarządzania otrzymały najwyższą kategorię 1, Wydział Finansów - kategorię 2, Wydział Towaroznawstwa - kategorię 3. Przyznanie wysokich kategorii jednostkom naukowym uczelni świadczy o ich dużej aktywności, znaczącej liczbie publikacji, dobrych wynikach działalności naukowej oraz praktycznych zastosowaniach badań. Rok 2006 przyniósł także inne niezależne potwierdzenie wysokiej jakości kształcenia w akademii. Po uzyskanej w 2004 r. akredytacji Państwowej Komisji Akredytacyjnej dla kierunku zarządzanie i marketing prowadzonym na Wydziale Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie oraz wydanej w 2005 r. pozytywnej ocenie Państwowej Komisji Akredytacyjnej dla kierunku ekonomia prowadzonym na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Akademii Ekonomicznej w Krakowie, w marcu tegoż roku kierunek towaroznawstwo na Wydziale Towaroznawstwa Akademii Ekonomicznej w Krakowie uzyskał certyfikaty akredytacyjne dla studiów licencjackich i magisterskich przyznane przez Komisję Akredytacyjną Fundacji Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych. Warto dodać, że fundacja ta została powołana przez Konferencję Rektorów Uczelni Ekonomicznych w celu wskazania najlepszych wzorców kształcenia i podnoszenia jakości edukacji ekonomicznej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#MarekJerzyŁatas">Wydziały Akademii Ekonomicznej w Krakowie posiadają ponadto pełnię praw akademickich, tj. uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego we wszystkich dyscyplinach wchodzących w skład dziedzin nauk ekonomicznych, jak również prawo do występowania z wnioskami o nadanie tytułu naukowego profesora.</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#MarekJerzyŁatas">Wielkim atutem tej uczelni jest bardzo szeroka oferta dydaktyczna, kierowana za pośrednictwem jej ośrodków zamiejscowych: w Dębicy, Gorlicach, Kielcach - tam akademia istnieje już od 42 lat - Jaśle, Tarnowie, Wadowicach i Nowym Targu.</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#MarekJerzyŁatas">Miarą efektywności szkoły wyższej jest zdolność do wykorzystywania funduszy unijnych. Tu Akademia Ekonomiczna w Krakowie ma się czym pochwalić. Czas nie pozwala na wyliczenie wszystkich projektów objętych dofinansowaniem, więc niech wystarczy ogólna kwota pozyskanych środków - jest to 60 mln zł, co stanowi prawie połowę dotacji otrzymanej z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#MarekJerzyŁatas">Niezwykle ważnym elementem decydującym o atrakcyjności studiów w Akademii Ekonomicznej w Krakowie jest możliwość uzyskiwania certyfikatów i uprawnień zawodowych. Absolwenci kierunku towaroznawstwo mogą legitymować się certyfikatem asystenta jakości wydawanym przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji oraz certyfikatem pełnomocników systemu zarządzania jakością. Specjalność gospodarka nieruchomościami na kierunku ekonomia jest uznana za spełniającą wymogi minimum programowego w zakresie kształcenia zarządców nieruchomości i pośredników w obrocie nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-336.7" who="#MarekJerzyŁatas">Studenci studiów stacjonarnych o specjalności rachunkowość oraz absolwenci studiów podyplomowych w zakresie rachunkowości i finansów uzyskują uprawnienia do ubiegania się o świadectwo kwalifikacyjne do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych bez potrzeby zdawania egzaminu państwowego.</u>
          <u xml:id="u-336.8" who="#MarekJerzyŁatas">Osobną, bardzo ważną w dzisiejszych czasach sprawą jest zdobywanie kwalifikacji językowych. W zakresie języka angielskiego akademia posiada uprawnienia do prowadzenia centrum egzaminacyjnego i wydawania certyfikatów Londyńskiej Izby Przemysłowo-Handlowej, a w zakresie języka francuskiego analogiczne uprawnienia Paryskiej Izby Przemysłowo-Handlowej. Istnieje tam także centrum egzaminacyjne Europejskiego Certyfikatu Językowego z języków: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego oraz włoskiego.</u>
          <u xml:id="u-336.9" who="#MarekJerzyŁatas">W akademii prowadzone są też odrębne studia w językach obcych na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, kierunek stosunki międzynarodowe, specjalność international business w języku angielskim, niemieckie seminarium doktorskie przeznaczone dla absolwentów wyższych szkół niemieckich czy jednosemestralny program w języku angielskim English Track, w ramach którego studenci mają możliwość wyjazdu na stypendia zagraniczne do jednej z uczelni partnerskich Akademii Ekonomicznej w Krakowie w celu odbycia studiów w wybranym przez siebie języku.</u>
          <u xml:id="u-336.10" who="#MarekJerzyŁatas">Inną miarą poziomu uczelni jest lokowanie się w niezależnych rankingach, albo wyniki uzyskiwane przez jej studentów i absolwentów. W obu konkurencjach AE w Krakowie ma powody do satysfakcji. W rankingu szkół wyższych w 2006 r. przeprowadzonym przez „Wprost” Akademia Ekonomiczna w Krakowie zajęła 2. miejsce wśród publicznych uczelni ekonomicznych. Krakowska uczelnia ustąpiła jedynie Szkole Głównej Handlowej i awansowała o jedną pozycję w porównaniu do roku ubiegłego. W rankingu przeprowadzonym przez „Newsweek” szkoła ta uplasowała się na 3. miejscu wśród uczelni ekonomicznych, po SGH w Warszawie i Akademii Ekonomicznej w Katowicach, oraz na 8. miejscu wśród stu najlepszych polskich szkół wyższych.</u>
          <u xml:id="u-336.11" who="#MarekJerzyŁatas">W 2005 r. Akademia Ekonomiczna w Krakowie jako jedyna uczelnia polska przystąpiła do Stowarzyszenia Aleksandra von Humboldta, sieci europejskich i południowoamerykańskich szkół wyższych. Przypomnę tylko, że szkoła, aby mogła być przyjęta do tego stowarzyszenia, musi posiadać certyfikaty i spełniać odpowiednie, bardzo wysokie standardy nauczania.</u>
          <u xml:id="u-336.12" who="#MarekJerzyŁatas">W ubiegłym roku akademickim w AE w Krakowie odbyło się 21 konferencji naukowych, w tym 7 międzynarodowych. Ta znacząca liczba jest kolejnym dowodem wysokiej aktywności naukowej uczelni.</u>
          <u xml:id="u-336.13" who="#MarekJerzyŁatas">Wielkim atutem Akademii Ekonomicznej w Krakowie jest również współpraca międzynarodowa. Blisko 190 umów z zagranicznymi placówkami, wymiana pracowników naukowych i studentów skutkująca uzyskiwaniem podwójnych dyplomów - to fakty poświadczające jej pełnoprawne funkcjonowanie w europejskiej, i nie tylko, wymianie myśli naukowej. Podwójne dyplomy wydawane są studentom przez AE w Krakowie w porozumieniu ze szkołami w Niemczech i we Francji. W 2005 r. na studia zagraniczne wyjechało 452 studentów, podczas gdy w akademii w tym samym czasie przebywało 556 obcokrajowców.</u>
          <u xml:id="u-336.14" who="#MarekJerzyŁatas">Akademia w swojej działalności edukacyjnej zwraca również uwagę na fakt przynależności Polski do Unii Europejskiej, czego przejawem, oprócz powołania kierunku studiów: europeistyka, jest organizowanie corocznych konkursów na najlepszą pracę magisterską pod hasłem: Polska w Unii Europejskiej. Innym przykładem otwarcia Akademii Ekonomicznej w Krakowie na otaczający ją świat jest zapraszanie do wygłaszania wykładów rektorskich osób zajmujących znaczącą pozycję w świecie gospodarki i polityki z Polski i spoza jej granic. Ostatnio była to pani Magdalena Vasaryova, były ambasador Słowacji w Wiedniu i w Polsce, oraz pan Linnar Viik - doradca premiera Estonii.</u>
          <u xml:id="u-336.15" who="#MarekJerzyŁatas">Jak przystało na uczelnię o prawdziwie uniwersyteckim charakterze, Akademia Ekonomiczna w Krakowie realizuje inicjatywy wykraczające poza przynależne jej ramy jako instytucji edukacyjnej i placówki badawczej. Od 1995 r. organizuje ona konkurs o nagrodę im. Eugeniusza Kwiatkowskiego dla autorów wybitnych utworów dziennikarskich o tematyce ekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-336.16" who="#MarekJerzyŁatas">Wysoka Izbo! Reasumując, Akademia Ekonomiczna w Krakowie niewątpliwie zasługuje na to, aby stać się uniwersytetem. Senat Akademii Ekonomicznej w Krakowie w listopadzie 2005 r. podjął jednogłośnie uchwałę w sprawie zmiany nazwy Akademii Ekonomicznej na Uniwersytet Ekonomiczny.</u>
          <u xml:id="u-336.17" who="#MarekJerzyŁatas">Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym - art. 3 ust. 3 - jako warunek niezbędny do otrzymania nazwy uniwersytet, uzupełnionej przymiotnikiem, w przypadku akademii ekonomicznej jest to nazwa: uniwersytet ekonomiczny, określa posiadanie przez jednostki organizacyjne danej uczelni co najmniej 6 uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, w tym co najmniej 4 w zakresie nauk objętych profilem uczelni. Akademia Ekonomiczna w Krakowie ma 6 uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, wszystkie związane z profilem uczelni. Uprawnienia te zgodnie z ustawą przysługują nie uczelni, a jej samodzielnym jednostkom organizacyjnym, czyli wydziałom. Tutaj na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych dyscyplinami związanymi z prawem do nadawania stopnia doktora są: ekonomia i nauki o zarządzaniu, na Wydziale Zarządzania: ekonomia i nauki o zarządzaniu, na Wydziale Finansów dyscypliną z prawem do doktoryzacji jest ekonomia i na Wydziale Towaroznawstwa jest to towaroznawstwo.</u>
          <u xml:id="u-336.18" who="#MarekJerzyŁatas">Zmiana nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie na Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie uzyskała pozytywne opinie - myślę, że bardzo ważne dla późniejszej dyskusji w komisji - m. in. pozytywną opinię Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, Komitetu Nauk Organizacji i Zarządzania Polskiej Akademii Nauk, Państwowej Komisji Akredytacyjnej, Kolegium Rektorów Szkół Wyższych w Krakowie, Konferencji Rektorów Uczelni Ekonomicznych. Oczywiście wszystkie te pozytywne opinie posiadam w swoich materiałach.</u>
          <u xml:id="u-336.19" who="#MarekJerzyŁatas">Po dyskusji na posiedzeniu komisji w dniu 28 marca 2007 r., podczas której komisja szczegółowo analizowała zapisy art. 3 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, komisja wskazała poprzez porównanie z zapisami ust. 1 i ust. 2, w których pojawiło się słowo: dyscyplina, że pominięcie w ust. 3 tego artykułu słowa: dyscyplina miało ze strony ustawodawcy charakter intencjonalny. Należy rozumieć, że ustawodawcy chodziło o to, aby nie wykluczać możliwości ubiegania się o przekształcenie w uniwersytet przymiotnikowy dużych uczelni akademickich, specjalizujących się w obszarach dziedzin nauki, które charakteryzują się relatywnie małą liczbą dyscyplin. Są to nie tylko uczelnie ekonomiczne, ale również uczelnie medyczne. Komisja - wprawdzie przy odmiennym stanowisku ministerstwa - stosunkiem głosów 18 za, 1 przeciw, 1 wstrzymujący się pozytywnie zaopiniowała projekt ustawy zawarty w druku nr 1451.</u>
          <u xml:id="u-336.20" who="#MarekJerzyŁatas">W imieniu komisji proszę Wysoką Izbę o przyjęcie projektu ustawy o zmianie nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#JanuszDobrosz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#JanuszDobrosz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Adamczyka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#AndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Prawo o szkolnictwie wyższym wprowadziło szczegółową kategoryzację uczelni o precyzyjnie zapisanych wymaganiach, które konieczne są do spełnienia, aby uczelnie mogły być określane mianem uniwersytetu klasycznego, uniwersytetu technicznego, czy też uniwersytetu z przymiotnikiem. Zwłaszcza wobec tego, co tutaj wcześniej powiedział poseł sprawozdawca, Akademia Ekonomiczna w Krakowie jest uczelnią o statusie uniwersyteckim w pełnym tego słowa znaczeniu. Uczelnia w Krakowie powstała jako trzecia tego typu w Polsce szkoła wyższa o profilu ekonomicznym. Powołana 25 maja 1925 r. przez władze państwowe otrzymała nazwę Wyższego Studium Handlowego. Wówczas studia trwały trzy lata, a od 1930 r. wprowadzono jeszcze rok czwarty, czyli tak zwany rok pracy badawczej. Od 1 września 1938 r. weszła w życie ustawa z 1937 r. zaliczająca Wyższe Studium Handlowe do szkół akademickich i zmieniająca jej nazwę na Akademię Handlową. Mimo strat wojennych w 1945 r. Akademia Handlowa wznowiła działalność, na studia zgłosiło się 1,5 tys. studentów. W latach 1950–1955 liczba studentów przekraczała już 1300 osób i miała tendencję rosnącą, bo z 1600 w 1957 zwiększyła się do 3600 w 1967 r. Od 1958 uczelnia składała się nadal z trzech wydziałów. Wszystkie trzy wydziały posiadały uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora. W połowie lat 70. miało miejsce ważne dla uczelni wydarzenie. W 1974 r. wyższe szkoły ekonomiczne, a wśród nich Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Krakowie, zmieniły nazwy na akademie ekonomiczne.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#AndrzejAdamczyk">Zmiany ustrojowe w kraju w 1989 r. i przechodzenie kraju na gospodarkę rynkową otworzyły przed akademią nowe, choć trudne w realizacji, możliwości rozwoju. Od stycznia 1992 r. wszedł w życie statut Akademii Ekonomicznej, regulujący jej życie wewnętrzne i podkreślający ciągłość tradycji istniejącej od 1925 r. szkoły. W październiku 2003 r. Wydział Ekonomii zmienił nazwę na Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych. W skład Wydziału Finansów weszły cztery katedry z Wydziału Ekonomii i dwie katedry z Wydziału Zarządzania. Nowy wydział otrzymał uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora w zakresie ekonomii. W 2002 r. rozszerzone zostały prawa habilitacyjne Wydziału Ekonomii o nadawanie stopnia naukowego w zakresie nauk o zarządzaniu. Studia podyplomowe od 1997 r. prowadziła także utworzona przy uczelni Małopolska Szkoła Administracji Publicznej, która wspólnie z Uniwersytetem w Kopenhadze organizowała studia podyplomowe. W 2002 r. na studia podyplomowe uczęszczało 1400 słuchaczy, a międzywydziałowe studia doktoranckie utrzymywały około 30-osobowy limit naboru na pierwszy rok. W 2000 r. wprowadzono w systemie zaocznym czterosemestralne seminarium doktorskie w języku niemieckim dla absolwentów niemieckich szkół biznesu współpracujących z uczelnią. W 2000 r. uczelnia uroczyście świętowała jubileusz 75-lecia. W atmosferę przygotowań znakomicie wplotło się wydarzenie o wielkiej doniosłości, jakim była krótka wizyta na dziedzińcu uczelni Ojca Świętego Jana Pawła II w dniu 17 czerwca 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#AndrzejAdamczyk">Wysoka Izbo! Jak już powiedział wcześniej poseł sprawozdawca Marek Łatas, w chwili obecnej krakowska akademia to największa publiczna uczelnia ekonomiczna w Polsce. Przypomnę, studiuje na niej prawie 21 tys. studentów, wydziały Akademii Ekonomicznej w Krakowie posiadają pełnię praw akademickich, to jest uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego we wszystkich dyscyplinach wchodzących w skład dziedziny nauk ekonomicznych, jak również prawo do występowania z wnioskami o nadanie tytułu naukowego profesora.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#AndrzejAdamczyk">Akademia Ekonomiczna w Krakowie jest jedną z najwyżej notowanych we wszystkich rankingach uczelnią ekonomiczną w Polsce. W tegorocznych rankingach klasyfikujących według różnych kryteriów wyższe szkoły publiczne i niepubliczne, przeprowadzanych przez prestiżowe gazety i czasopisma, uczelnia niezmiennie plasuje się w czołówce. I tak, w rankingu przeprowadzonym w 2007 r. przez „Newsweek” akademia uplasował się na 25. miejscu wśród 72 najlepszych polskich szkół wyższych. Warto zaznaczyć, że ranking opracowano na podstawie danych o zatrudnieniu absolwentów uczelni do 34. roku życia na stanowiskach dyrektorów, kierowników, specjalistów w ponad 300 firmach uznawanych za najbardziej znaczące.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#AndrzejAdamczyk">Akademia zajęła także 2. miejsce wśród państwowych uczelni ekonomicznych oraz 5. wśród wszystkich polskich wyższych uczelni w rankingu Centrum Badań Społeczno-Finansowych, opublikowanym w „Gazecie Finansowej”. Tak więc widać jasno, że jej wychowankowie w znacznej liczbie współtworzą elitę polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-338.6" who="#AndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwalam sobie tutaj na refleksję, mam nadzieję, że wspólną dla wszystkich parlamentarzystów z Małopolski. W życiu naszego regionu i regionów ościennych ta krakowska uczelnia pełni bardzo ważną rolę. Duże też jest nasze zadowolenie ze zbliżającej się zmiany nazwy tej uczelni, a co za tym idzie, podniesienie jej rangi. Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera przedstawiony w sprawozdaniu komisji poselski projekt ustawy i wnosi o jego przyjęcie bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Jerzy Feliks Fedorowicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#JerzyFeliksFedorowicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wszystko właściwie o naszej akademii zostało powiedziane. I zostało powiedziane pięknie! Chcę jako przedstawiciel Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej podziękować serdecznie posłom z Prawa i Sprawiedliwość za tę inicjatywę poselską, z którą się absolutnie zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#JerzyFeliksFedorowicz">Chciałbym dodać do tego wszystkiego, co już zostało powiedziane i jest w protokołach jeszcze tylko parę spraw związanych z działalnością akademii w innej dziedzinie, bardzo bliskiej mnie i sercu wszystkich Polaków, ludzi, którzy przyjeżdżają do Krakowa. Otóż Akademia Ekonomiczna w Krakowie jest mecenasem kultury, i to bardzo poważnym. Tworzy np. nagrodę Złotej Batuty za zasługi dla kultury polskiej, którą otrzymali Henryk Mikołaj Górecki, Janusz Olejniczak, Wojciech Kilar, Jerzy Maksymiuk i Leszek Możdżer, organizuje studencki festiwal i pomaga w jego organizacji, jest współorganizatorem Międzynarodowego Konkursu Współczesnej Muzyki Kameralnej dla Młodych Twórców im. Krzysztofa Pendereckiego, organizuje koncerty inauguracyjne, w których występują najwięksi artyści. Jest również współorganizatorem i gospodarzem Międzynarodowego Kongresu Kultura - Gospodarka - Media, który organizuje już od kilku lat wspólnie z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Akademia otrzymała tytuł mecenasa kultury za 2003 r. za wkład w rozwój kultury w Krakowie. Jest również organizatorem bardzo ważnego konkursu ogólnopolskiego o nagrodę im. Eugeniusza Kwiatkowskiego dla autorów wybitnych utworów dziennikarskich o tematyce ekonomicznej - jest to niezwykle cenna nagroda. Otrzymała też szereg oczywiście wyróżnień, m.in. medal Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Srebrny Medal „Cracoviae Merenti” w uznaniu szczególnych zasługi dla Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa i inne odznaczenia.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#JerzyFeliksFedorowicz">Przez ostatnie lata dumą Akademii Ekonomicznej w Krakowie było 72 tys. - zaraz podam dokładną liczbę - 73 720 absolwentów. Klub posłów Platformy Obywatelskiej poprze w całości ustawę bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Kazimierz Chrzanowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#KazimierzChrzanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie poselskiego projektu ustawy o nadaniu krakowskiej Akademii Ekonomicznej nazwy Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#KazimierzChrzanowski">Poselski projekt ustawy zaprezentowany przez pana posła Łatasa w imieniu komisji, zawarty w druku nr 1451, uzyskał jednoznaczne poparcie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, zaś na jego przyjęcie przez Wysoką Izbę oczekuje zarówno społeczność akademii, jak i całe środowisko naukowe Krakowa.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#KazimierzChrzanowski">Przypomnę niektóre fakty, o czym zresztą była już mowa. Akademia Ekonomiczna w Krakowie, istniejąca od 1925 r., jest największą pod względem liczby studentów uczelnią ekonomiczną w Polsce. W ciągu ponad 80 lat swojej historii, początkowo jako Wyższe Studium Handlowe, następnie Akademia Handlowa i Wyższa Szkoła Ekonomiczna, wypromowała ponad 750 tys. absolwentów, nadając blisko 1000 stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego. Dziś po Uniwersytecie Jagiellońskim i Akademii Górniczo-Hutniczej jest trzecią pod względem wielkości uczelnią krakowską, mającą wielki potencjał naukowo-dydaktyczny, w tym ośrodki zamiejscowe, o których była już mowa. Najstarszy z nich, istniejący od ponad 40 lat, to ośrodek kielecki. Łącznie na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych w akademii studiuje obecnie ok. 22 tys. studentów. Trzeba zaznaczyć, że połowę tej liczby stanowią studenci spoza Krakowa i woj. małopolskiego. Dowodzi to najlepiej, jaką popularnością cieszy się akademia, jak wysoki osiągnęła stopień nauczania, oraz szacunku, jakim cieszą się dyplomy naszej uczelni.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#KazimierzChrzanowski">Na 4 wydziałach, korzystających z pełni praw akademickich, prowadzonych jest obecnie 10 kierunków studiów, w tym unikalny w warunkach polskich kierunek: gospodarka i administracja publiczna, który poza krakowską akademią prowadzi tylko Szkoła Główna Handlowa. Blisko 190 umów o współpracy zawartych z ok. 150 ośrodkami naukowymi i dydaktycznymi w Europie, Ameryce i Azji świadczy o niezwykle aktywnej i efektywnej współpracy międzynarodowej, której celem jest doskonalenie i unowocześnianie dydaktyki, a także rozwój potencjału badawczego. To niezwykle mocny atut krakowskiej akademii, o którym mówił pan poseł Adamczyk.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#KazimierzChrzanowski">Wysoki Sejmie! Krakowska Akademia Ekonomiczna jest niezaprzeczalnie placówką o charakterze uniwersyteckim, spełniającą wszystkie kryteria ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005 r. Ma 6 uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, wszystkie związane z profilem uczelni. Wydziały akademii są uprawnione do występowania z wnioskami o nadanie tytułu naukowego profesora. Oprócz całego spektrum specjalności ekonomicznych wykładane są również przedmioty i prowadzone badania z zakresu prawa, stosunków międzynarodowych, geografii i wielu innych kierunków.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#KazimierzChrzanowski">Wierzymy, że zmiana nazwy Akademii Ekonomicznej na Uniwersytet Ekonomiczny będzie nie tylko uhonorowaniem dotychczasowych osiągnięć uczelni, lecz także spowoduje dalszy wzrost zainteresowania naukami ekonomicznymi. Przysporzy tym samym bardzo potrzebnych naszej gospodarce fachowców w tej dziedzinie i równocześnie otworzy nowy rozdział w historii krakowskiej uczelni.</u>
          <u xml:id="u-342.6" who="#KazimierzChrzanowski">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popiera przedłożony projekt ustawy zaprezentowany przez pana posła w imieniu grupy posłów i wnosi o jego przyjęcie. Wspomnę, że projekt ten popierany jest również przez Konferencję Rektorów Uczelni Ekonomicznych, która dała temu wyraz w uchwale z dnia 21 grudnia 2006 r. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-342.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Zawiszę z Samoobrony Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam honor i zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie nadania Akademii Ekonomicznej w Krakowie nowej nazwy Uniwersytet Ekonomiczny.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#JerzyZawisza">Wysoka Izbo! Akademia Ekonomiczna w Krakowie to państwowa szkoła wyższa, która powstała 28 maja 1925 r. jako Państwowe Wyższe Studium Handlowe. W 1937 r. została przekształcona w Akademię Handlową. Tę nazwę zachowała do 1950 r., w którym została przemianowana na Wyższą Szkołę Ekonomiczną. W 1974 r. Wyższa Szkoła Ekonomiczna zmieniła nazwę na Akademię Ekonomiczną, którą nosi do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#JerzyZawisza">Akademia Ekonomiczna w świetle ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym - art. 45 ust. 2 pkt 4 - wypełnia postanowienia ustawy co do możliwości uzyskania zmiany nazwy na Uniwersytet Ekonomiczny. Uczelnia ta posiada bowiem 6 uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, co jest warunkiem koniecznym i wystarczającym. Uczelnia prowadzi międzynarodową wymianę i współpracę z wieloma ośrodkami akademickimi Europy, Azji i Ameryki. Niektóre z nich to: Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Pradze i Bratysławie, Uniwersytety Ekonomiczne w Budapeszcie, Lipsku i Pittsburgu, Katolicki Uniwersytet w Tilburgu, Instytut Gospodarki Narodowej im. Plechanowa Moskwie. Nie zapomniano o współpracy z krajowymi uczelniami ekonomicznymi i nie tylko. Akademia dysponuje znakomitą infrastrukturą logistyczną zabezpieczającą proces nauczania. Zadbano także o infrastrukturę sportową do uprawiania sportu. Uczelnia obecnie kształci ponad 20 tys. studentów.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#JerzyZawisza">Pomimo tych znakomitych osiągnięć uczelnia napotykała na trudności, z powodu których nie mogła szczycić się nazwą Uniwersytetu Ekonomicznego. Dopiero na posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży udało się rozstrzygnąć kwestię zmiany nazwy na korzyść uczelni, dzięki staraniom komisji i - jak myślę - ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#JerzyZawisza">Mój klub z uznaniem podkreśla wielki wysiłek JM rektora prof. dr hab. Ryszarda Borowieckiego i władz uczelni w dążeniu do zmiany nazwy: Akademia Ekonomiczna na: Uniwersytet Ekonomiczny. Klub parlamentarny, który reprezentuję, z radością poprze projekt ustawy, nad którą procedujemy, dotyczącej nadania nowej nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie - Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę pana posła Leszka Murzyna o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#LeszekMurzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin przedstawiam stanowisko wobec sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#LeszekMurzyn">Wysoka Izbo! Obecnie Akademia Ekonomiczna w Krakowie jest największą pod względem liczby studentów uczelnią w Polsce. Studiuje w niej ponad 21 tys. studentów. W minionym roku studiowało 21 257 studentów. Uczelnia istnieje od 1925 r. Została powołana 25 maja 1925 r. przez władze państwowe i otrzymała nazwę Wyższego Studium Handlowego, zaś 1 października tegoż roku dokonano uroczystej inauguracji roku szkolnego.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#LeszekMurzyn">Wyższe Studium Handlowe, chociaż uznawane za szkołę wyższą, nie miało pełnych praw akademickich. Nie mogło nadawać ani stopni naukowych, ani tytułu zawodowego magistra. Dopiero od 1 września 1938 r. weszła w życie ustawa z 1937 r. zaliczająca Wyższe Studium Handlowe do szkół akademickich i zmieniająca jego nazwę na: Akademia Handlowa. Wtedy to właśnie Akademia Handlowa w Krakowie jako uczelnia niepaństwowa dołączyła do grona trzech wyższych uczelni w Krakowie: Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczej i Akademii Sztuk Pięknych, przyjmując strukturę i zasady funkcjonowania analogiczne do obowiązujących w uczelniach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#LeszekMurzyn">Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Krakowa przez wojska niemieckie uczelnia została zamknięta przez okupanta, dzieląc los wszystkich szkół wyższych Krakowa, zaś profesorowie akademii razem z wykładowcami Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Górniczej 6 listopada 1939 r. zostali podstępnie aresztowani i wywiezieni do obozu koncentracyjnego. Ci, którzy pozostali w Krakowie, podjęli nauczanie konspiracyjne.</u>
          <u xml:id="u-346.4" who="#LeszekMurzyn">W marcu 1945 r., a więc wkrótce po oswobodzeniu Krakowa, uczelnia wznowiła działalność. W PRL był okres, w którym ówczesne władze niechętnie odnosiły się do odbudowanej Akademii Handlowej. Stanęła ona nawet wobec zagrożenia istnienia bądź zdegradowania do szkoły zawodowej kształcącej kadry dla hutnictwa. 1 września 1950 r., na mocy dekretu z 26 października 1950 r., Akademia Handlowa została przekształcona w Wyższą Szkołę Ekonomiczną.</u>
          <u xml:id="u-346.5" who="#LeszekMurzyn">Od 1959 r. uczelnia nabyła prawo do nadawania stopnia naukowego doktora, a od 1961 r. stopnia docenta, nazwanego później stopniem doktora habilitowanego. W połowie lat 70., to jest w 1974 r., na mocy rozporządzenia Rady Ministrów, Wyższa Szkoła Ekonomiczna zmieniła nazwę na: Akademia Ekonomiczna. Jednakże zmiana nazwy uczelni nie pociągnęła za sobą zmian organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-346.6" who="#LeszekMurzyn">W ostatnich latach, to jest na przełomie XX i XXI wieku, nastąpił dynamiczny rozwój uczelni. Akademia posiada wielki potencjał naukowo-dydaktyczny na terenie południowej Polski, w tym 8 zamiejscowych ośrodków dydaktycznych: w Kielcach, Dębicy, Gorlicach, Wadowicach, Jaśle, Staszowie, Tarnowie i Nowym Targu. Prowadzi studia na 10 kierunkach i 42 specjalnościach. Współpracuje na arenie międzynarodowej, o czym świadczy liczba blisko 190 umów zawartych z placówkami naukowymi i dydaktycznymi na całym świecie. Dysponuje wysoko wykwalifikowaną kadrą naukową. Trzeba podkreślić, że uczelnia w ciągu swojej ponad 80-letniej historii wykształciła ponad 750 tys. absolwentów.</u>
          <u xml:id="u-346.7" who="#LeszekMurzyn">Akademia Ekonomiczna w Krakowie ma 6 uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, wszystkie związane z profilem uczelni, czyli spełnia wymogi ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (art. 3 ust. 3). Warunkiem niezbędnym do uzyskania statusu uniwersytetu „z przymiotnikiem” jest posiadanie przez jednostki organizacyjne danej uczelni co najmniej sześciu uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora, w tym co najmniej czterech w zakresie nauk objętych profilem uczelni.</u>
          <u xml:id="u-346.8" who="#LeszekMurzyn">Panie i Panowie Posłowie! Akademia Ekonomiczna w Krakowie w świetle obowiązującego prawa spełnia warunki uprawniające ją do posługiwania się nazwą: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Kończąc, informuję, że posłowie Ligi Polskich Rodzin poprą proponowaną zmianę nazwy uczelni. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-346.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Wiesław Woda, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt jako kolejny Małopolanin zabrać głos i poprzeć w imieniu posłów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego poselski projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie, a mianowicie: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Wydawać by się mogło, że jest to tylko formalność, ale okazało się, że występują różnice w interpretacji art. 3 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WiesławWoda">Tak się składa, że ukończyłem tę uczelnię, studia podyplomowe.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#WiesławWoda"> Mało tego, cała moja rodzina (żona i dwie córki) również ukończyła tę uczelnię. </u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-348.5" who="#WiesławWoda"> Co ważne, nie było żadnych problemów ze znalezieniem pracy, bo absolwentów dobrej uczelni wszędzie do pracy się przyjmuje.</u>
          <u xml:id="u-348.6" who="#WiesławWoda">Charakteryzowano z tego miejsca tę znakomitą uczelnię, mówiono o liczbie absolwentów, o jej wielkości, wobec tego zaoszczędzę czasu i nie będę tego powtarzał, nie mogę jednak nie powiedzieć o tym, iż ta uczelnia od dawna prowadzi ośrodki zamiejscowe, i to na dobrym poziomie. Także region tarnowski, z którego jestem posłem, wiele skorzystał na dobrej pracy tej uczelni.</u>
          <u xml:id="u-348.7" who="#WiesławWoda">Akademia Ekonomiczna jest zdecydowanie placówką o charakterze uniwersyteckim, bowiem oprócz całego spektrum specjalności ekonomicznych wykładane są na niej przedmioty, wydawać by się mogło trochę niepasujące do tej uczelni, takie jak: prawo, historia, geografia, stosunki międzynarodowe, socjologia itd.</u>
          <u xml:id="u-348.8" who="#WiesławWoda">Na posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży przedstawiono różne opinie o projekcie. Wcześniej nie było stanowiska rządu w tej sprawie, zaś w czasie posiedzenia pan prof. Stefan Jurga, wybitny specjalista z tego zakresu, zgłosił zastrzeżenia do projektu. Nie będę ich w tej chwili przytaczał, ze względu na upływający czas, ale przedstawiając stanowisko, chciałem o tym powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-348.9" who="#WiesławWoda">Zdaniem mojego klubu Akademia Ekonomiczna spełnia niewątpliwie wymogi stawiane uniwersytetowi. Biorąc pod uwagę intencję ustawodawcy oraz dwie pozytywne opinie, które zostały przedstawione w komisji, jak również wynik głosowania posłów w komisji: 18 posłów głosowało za, 1 poseł był przeciw, 1 poseł wstrzymał się od głosu, posłowie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego poprą projekt ustawy. Wierzymy, że będzie to znaczący impuls do dalszego rozwoju tej znakomitej uczelni.</u>
          <u xml:id="u-348.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pani poseł Gabriela Masłowska, Koło Poselskie Ruch Ludowo-Narodowy.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#GabrielaMasłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Koło Ruch Ludowo-Narodowy poprze projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie. W ramach dzisiejszej debaty warto pamiętać o zasługach akademii w podejmowaniu istotnych zagadnień ekonomicznych oraz o czołowych reprezentantach tej uczelni odgrywających dużą rolę w naszym życiu publicznym. Jednym z ważnych zadań polskich uczelni ekonomicznych powinno być uświadamianie studentom, jak ważne znaczenie ma w rozwoju naszego kraju prawo do prowadzenia własnej polityki pieniężnej. Istotne jest, aby prowadzić przynajmniej dyskusję na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#GabrielaMasłowska">W tym kontekście trzeba wysoko ocenić zorganizowanie 21 listopada 2005 r. przez Koło Naukowe Gospodarki i Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej w Krakowie debaty na temat ewentualnego wejścia naszego kraju do strefy euro. Warto zauważyć, że w debacie tej wziął udział między innymi pan mecenas Marek Kotlinowski, członek Trybunału Konstytucyjnego. Ma on wielkie zasługi w doprowadzeniu do debaty publicznej na temat suwerenności monetarnej. Z dużym uznaniem trzeba przypomnieć, że z Akademią Ekonomiczną w Krakowie są związani trzej członkowie naszej Rady Polityki Pieniężnej, o czym do tej pory państwo nie mówiliście. Po pierwsze, warto wymienić prof. Jana Czekaja. Jest on kierownikiem Katedry Rynku Kapitałowego. Jest więc specjalistą z dziedziny rynku papierów wartościowych. To bardzo ważne. Wiedza o związkach łączących politykę pieniężną z naszym rynkiem akcji będzie nabierać bowiem coraz większego znaczenia. Z tego powodu obecność w strukturze organizacyjnej NBP specjalisty reprezentującego szeroko pojętą tematykę giełdową może być bardzo cenna. Ostatnio wiceprezes naszego banku centralnego Krzysztof Rybiński zasugerował w wywiadzie dla „Gazety Giełdy Parkiet”, że podejmowane są działania zmierzające do zmiany sposobu zarządzania rezerwami walutowymi, o co tak bardzo w poprzedniej kadencji zabiegałam. Chodzi o to, aby w strukturze naszych rezerw pojawiły się obligacje korporacyjne, a nawet akcje. Podjęcie prac nad modyfikacją sposobu lokowania naszych rezerw jest wielką zasługą pana prezesa Sławomira Skrzypka. Liczymy, że do tych prac włączy się aktywnie także prof. Czekaj.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#GabrielaMasłowska">Drugim członkiem Rady Polityki Pieniężnej reprezentującym Akademię Ekonomiczną w Krakowie jest prof. Stanisław Owsiak, kierownik Katedry Finansów. Jest on wybitnym specjalistą od polityki budżetowej. To bardzo przydatna wiedza. Naszą intencją jest bowiem to, aby następowała jak najlepsza koordynacja polityki pieniężnej i fiskalnej. Warto zmierzać do tego, aby np. równoważyć ze sobą koszty obsługi długu publicznego z dochodem z tytułu zarządzania rezerwami walutowymi. Wyrażamy nadzieję, że obecność w składzie rady prof. Stanisława Owsiaka, specjalisty od tematyki budżetowej, prowadzić będzie do jak najlepszych relacji naszego banku centralnego z rządem.</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#GabrielaMasłowska">Wreszcie trzeba wspomnieć, że członkiem rady z ramienia krakowskiej Akademii Ekonomicznej jest także prof. Andrzej Wojtyna, kierownik Katedry Makroekonomii. Z racji swej ogromnej wiedzy w środowisku polskich ekonomistów nazywany jest „sową”. Mówi się, że czyta on praktycznie wszystko, co napisano na świecie na temat polityki pieniężnej. Co ciekawe, był on promotorem pracy doktorskiej poświęconej analizie przyczyn eurosceptycyzmu Wielkiej Brytanii wobec Unii Gospodarczej i Walutowej. Warto zauważyć, że od czasu wejścia prof. Wojtyny do rady instytucja ta zaczęła publikować nie tylko projekcję inflacji, ale także projekcję PKB. To cieszy. Można bowiem mieć nadzieję, że dzięki temu rada w obecnym składzie będzie w coraz większym stopniu uwzględniać w swej polityce troskę o wzrost gospodarczy. Trzeba też przypomnieć, że cała „grupa krakowska”, składająca się z trzech wymienionych profesorów, wbrew np. stanowisku prezesa Leszka Balcerowicza głosowała na przełomie tego i poprzedniego roku przeciwko wnioskom o podwyżkę stopy procentowej. Przykład ten pokazuje, że w sprawie sposobu prowadzenia polityki pieniężnej powinny być prowadzone dyskusje.</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#GabrielaMasłowska">Biorąc to wszystko pod uwagę, zwracam się z osobistym apelem do panów profesorów: Czekaja, Owsiaka i Wojtyny o rozważenie możliwości przybycia na posiedzenie Komisji Finansów Publicznych, podczas którego ma być dyskutowany przygotowany przez grupę posłów projekt uchwały w sprawie obrony prawa Polski do prowadzenia własnej polityki pieniężnej (druk nr 682). Projekt ten był już przedmiotem prac Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Wprawdzie w pewnym stopniu różnimy się z panami profesorami w poglądach, ale właśnie dlatego dyskusje na temat suwerenności monetarnej Polski zawsze warto prowadzić. Głęboko wierzę w konstruktywny udział wymienionych trzech profesorów krakowskiej Akademii Ekonomicznej w tej ważnej dla Polski dyskusji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-350.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pani poseł Małgorzata Bartyzel, Prawica Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu koła Prawicy Rzeczypospolitej przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie (druki nr 1451 i 1561).</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#MałgorzataMariaBartyzel">Padło tutaj bardzo wiele słów określających wszelkie przymioty uczelni, o której mowa. Akademia Ekonomiczna w Krakowie jest znana nie tylko w kraju, ale i za granicą. Otrzymujemy liczne sygnały o znakomitej współpracy i wspólnych osiągnięciach na arenie międzynarodowej. Uczelnia spełnia także kryteria formalne niezbędne do uzyskania statusu uniwersytetu, uniwersytetu z przymiotnikiem. Wydaje się, że chodzi tylko o nazwę, ale ta nazwa jest w istocie podwyższeniem statusu uczelni, podwyższeniem w świadomości zewnętrznej, ale także w odniesieniu do tradycji, do tego, czym jest uniwersytet w ogóle. Proszę państwa, noblesse oblige - skutkuje to tym, że mówiąc po gombrowiczowsku, uniwersytet jest zawsze bardziej podszyty humanistyką, jest zawsze bardziej skłonny, co jest sztuką, do zadawania, stawiania nowych pytań i w związku z tym do otwierania się na wszystko, co istotne we współczesnym świecie. Wydaje się, że uczelnia ta zasłużyła na to i że będzie to skutkowało większą jej kreatywnością. Nie będę zabierać więcej czasu, deklarując jednocześnie, że koło Prawicy Rzeczypospolitej poprze bez zastrzeżeń projekt tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pani poseł Halina Molka, Koło Posłów Bezpartyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#HalinaMolka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#HalinaMolka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić stanowisko mojego koła wobec poselskiego projektu ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#HalinaMolka">Zmiana nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie na uniwersytet wpisuje się w ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym, która daje możliwość używania w swej nazwie słowa „uniwersytet”. Akademia Ekonomiczna spełnia wszystkie wymagane prawem kryteria, m.in. posiada sześć uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora. Jest największą pod względem liczby studentów uczelnią ekonomiczną w Polsce, jednocześnie trzecią szkołą wyższą w Krakowie, posiadającą wielki potencjał naukowo-dydaktyczny. Uczelnia prowadzi studia na 10 kierunkach i 42 specjalnościach. Posiada potwierdzone bardzo dobre oceny co do jakości kształcenia. Świadczą o tym także wysokie miejsca w rankingach. Prowadzi także rozbudowaną współpracę międzynarodową.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#HalinaMolka">Akademia Ekonomiczna w Krakowie jest placówką o charakterze uniwersyteckim, o czym świadczy chociażby fakt, że na uczelni wykładane są różnorodne przedmioty i prowadzone badania - na co już zwracali uwagę moi przedmówcy - m.in. z zakresu prawa, historii, geografii, europeistyki, stosunków międzynarodowych, socjologii, filozofii, politologii i szeregu innych dziedzin. Należy również podkreślić, że zmiana nazwy Akademii Ekonomicznej w Krakowie na uniwersytet uzyskała pozytywne opinie ze strony środowiska akademickiego.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#HalinaMolka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży na posiedzeniu 28 marca 2007 r. po rozpatrzeniu projektu ustawy wniosła o jego uchwalenie bez poprawek, nasze koło przychyla się zaś do sprawozdania komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-354.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#JanuszDobrosz">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#JanuszDobrosz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#JanuszDobrosz">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#JanuszDobrosz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego (druk nr 1844).</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, posła ziemi dolnośląskiej, panią poseł Beatę Kempę.</u>
          <u xml:id="u-355.6" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#BeataKempa">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#BeataKempa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego został przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości. Projekt ten zawiera regulacje dotyczące zmiany statusu prawnego urządzeń przesyłowych oraz przepisy wprowadzające tzw. służebność przesyłu. Wprowadza także możliwość zasądzenia na rzecz najbliższych członków rodziny zmarłego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#BeataKempa">Pierwsza z proponowanych zmian dotyczy art. 49 Kodeksu cywilnego określającego status prawny tzw. urządzeń przesyłowych, a więc urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz innych urządzeń podobnych.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#BeataKempa">Zgodnie z obecnym brzmieniem tego przepisu urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych gruntu lub budynku, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#BeataKempa">Należy przy tym wskazać, że przepis powyższy obowiązuje w niezmienionym brzmieniu od chwili uchwalenia Kodeksu cywilnego, a więc od 1964 r. Przemiany ustrojowe, a w szczególności społeczno-gospodarcze, dokonane na początku lat 90. ubiegłego stulecia, w tym istotne zmiany regulacji prawnej własności państwowej, były źródłem wielu wątpliwości prawnych, jakie pojawiły się przy stosowaniu art. 49 Kodeksu cywilnego. Wobec powyższego zaistniała konieczność zmiany art. 49.</u>
          <u xml:id="u-356.5" who="#BeataKempa">Propozycja zawarta w niniejszym projekcie opiera się na następujących założeniach. Po pierwsze, dotychczasową treść art. 49 Kodeksu cywilnego oznaczono jako § 1 i zrezygnowano w niej z pojęcia zakładu, które to pojęcie nie zostało zdefiniowane w przepisach Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-356.6" who="#BeataKempa">Po drugie, pojęcia wody oraz prądu elektrycznego zastąpiono odpowiednio pojęciami płynów oraz energii elektrycznej, co ma zapewnić spójność z innymi przepisami, w tym w szczególności z ustawą Prawo energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-356.7" who="#BeataKempa">Po trzecie, uznano, że nie zachodzi potrzeba ustawowego uregulowania statusu prawnego urządzeń przesyłowych wówczas, gdy koszty ich budowy poniósł przedsiębiorca. Z chwilą ich przyłączenia do sieci przestają być częścią składową nieruchomości i stają się składnikiem przedsiębiorstwa, a z uwagi na ich sfinansowanie przez przedsiębiorcę stają się ex lege jego własnością.</u>
          <u xml:id="u-356.8" who="#BeataKempa">Po czwarte, przyjęto, że podstawowym instrumentem, który pozwala określić tytuł prawny do korzystania przez przedsiębiorcę z urządzeń sfinansowanych przez inną osobą, jest umowa zawarta między przedsiębiorcą a podmiotem ubiegającym się o przyłączenie.</u>
          <u xml:id="u-356.9" who="#BeataKempa">Tak więc przeniesienie własności urządzeń przesyłowych lub określenie innego tytułu prawnego do korzystania z nich następuje na mocy umowy na rzecz przedsiębiorcy zdefiniowanego w art. 43.1 Kodeksu cywilnego, z tym że z chwilą zawarcia tej umowy prawo do tych urządzeń staje się składnikiem przedsiębiorstwa w znaczeniu art. 55.1 Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-356.10" who="#BeataKempa">Strony umowy decydują o tytule prawnym, na podstawie którego przedsiębiorca będzie korzystać z urządzeń, których koszty umowy poniosła inna osoba. Idzie przede wszystkim o przeniesienie własności na warunkach uzgodnionych przez strony.</u>
          <u xml:id="u-356.11" who="#BeataKempa">Możliwe jest też ustanowienie innego tytułu prawno-rzeczowego bądź obligacyjnego. Podstawą prawną jest art. 353.1 Kodeksu cywilnego wyrażający zasadę swobody zawierania umów. W razie odmowy zawarcia umowy przez przedsiębiorcę osobie, która sfinansowała budowę urządzeń, przysługuje roszczenie o ich nabycie przez przedsiębiorcę za odpowiednim wynagrodzeniem. Jeżeli zawarcia umowy odmawia osoba, która sfinansowała budowę urządzeń, odpowiednie roszczenie przysługuje przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-356.12" who="#BeataKempa">Z przedstawioną przeze mnie regulacją wiąże się propozycja wprowadzenia do przepisów Kodeksu cywilnego unormowań dotyczących tzw. służebności przesyłu. Konstrukcja prawna tej służebności uwzględnia następujące założenia.</u>
          <u xml:id="u-356.13" who="#BeataKempa">Po pierwsze, jej ustanowienie następuje na rzecz przedsiębiorcy, który jest właścicielem urządzeń przesyłowych lub który zamierza wybudować takie urządzenia. Ustanowienie służebności następuje na podstawie umowy między właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą. Może ono nastąpić odpłatnie lub nieodpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-356.14" who="#BeataKempa">Po drugie, wprowadzono zasadę, że służebność przesyłu może być zastosowana nie tylko do takich stanów faktycznych, w których urządzenia przesyłowe już istnieją, ale również do takich, w których przedsiębiorca urządzenia te zamierza wybudować w przyszłości, co zarówno pozwoli na objęcie nową regulacją tzw. zaszłości, jak i da możliwość wykorzystania jej dla zabezpieczenia interesu prawnego przedsiębiorcy już w fazie planowania inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-356.15" who="#BeataKempa">Po trzecie, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia ustanowienia służebności, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, to przedsiębiorca może w drodze sądowej żądać jej ustanowienia za wynagrodzeniem.</u>
          <u xml:id="u-356.16" who="#BeataKempa">Po czwarte, służebność przesyłu ma określoną treść. Przedsiębiorca może korzystać z nieruchomości w zakresie niezbędnym dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania urządzeń przesyłowych.</u>
          <u xml:id="u-356.17" who="#BeataKempa">Po piąte, służebność jest składnikiem przedsiębiorstwa i przechodzi na jego nabywcę lub na nabywcę urządzeń przesyłowych. Przyjęcie założenia, że służebność przesyłu przechodzi nie tylko na nabywcę przedsiębiorstwa, ale również na nabywcę urządzeń przesyłowych, ma zapobiec wygaśnięciu służebności w przypadku przeniesienia własności urządzeń, które w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego nie będą stanowiły przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części. Należy przy tym podkreślić, iż w przypadku nabycia zarówno przedsiębiorstwa, jak i poszczególnych urządzeń służebność przesyłu przechodzi na nabywcę tylko wtedy, jeżeli jest on przedsiębiorcą.</u>
          <u xml:id="u-356.18" who="#BeataKempa">Po szóste, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebności gruntownej. Przedsiębiorca zobowiązany będzie po wygaśnięciu służebności usunąć urządzenia przesyłowe.</u>
          <u xml:id="u-356.19" who="#BeataKempa">Wprowadzenie do Kodeksu cywilnego nowej instytucji służebności przesyłu wymaga również określenia trybu postępowania, jaki będzie stosowany w sprawach o ustanowienie tej służebności. Stosownie do tego projekt ustawy przewiduje odpowiednią nowelizację przepisów ustawy Kodeks postępowania cywilnego przez dodanie w art. 626 nowego § 3 stanowiącego, że przepisy dotyczące trybu postępowania w sprawach o ustanowienie służebności drogi koniecznej będą odpowiednio stosowane w sprawach o ustanowienie służebności przesyłu. Sprawy o ustanowienie służebności przesyłu podlegać więc będą rozpoznaniu w trybie nieprocesowym.</u>
          <u xml:id="u-356.20" who="#BeataKempa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejna z proponowanych zmian przewiduje możliwości przyznawania zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę z powodu śmierci osoby najbliższej. Sugestię wprowadzenia takiej regulacji zawarł w wystąpieniu z dnia 17 października 2006 r. rzecznik praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-356.21" who="#BeataKempa">Stosownie do tego proponuje się więc dodatnie w art. 446 Kodeksu cywilnego regulującym kwestie odszkodowania z tytułu śmierci poszkodowanego, która nastąpiła na skutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, nowego § 4. Przepis ten stanowi, iż sąd może obok odszkodowania przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.</u>
          <u xml:id="u-356.22" who="#BeataKempa">W szczególności prawo do zadośćuczynienia przysługiwać będzie niezależnie od odszkodowania przewidzianego w art. 446 § 3 Kodeksu cywilnego. Należało bowiem zdecydowanie odrzucić rozwiązanie, które polegałoby na zastąpieniu odszkodowania, o którym mowa w art. 446 § 3 Kodeksu cywilnego, zadośćuczynieniem, chociażby dlatego, że prowadziłoby to do pozbawienia najbliższych członków rodziny zmarłego dodatkowej ochrony, jaką daje możliwość zasądzenia na ich rzecz odszkodowania, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.</u>
          <u xml:id="u-356.23" who="#BeataKempa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uznając proponowane zmiany za potrzebne, prosimy o pozytywne rozpatrzenie i przede wszystkim przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego w przedstawionym przeze mnie zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#JanuszDobrosz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#JanuszDobrosz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#JanuszDobrosz">Pierwszy zabierze głos pan poseł Lucjan Karasiewicz w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#LucjanKarasiewicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zaprezentować stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego, zawartego w druku nr 1844.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#LucjanKarasiewicz">Wraz z przemianami ustrojowymi, które miały miejsce w Polsce po 1989 r., nastąpiły również zmiany regulacji prawnej własności państwowej. Tym samym pojawiły się wątpliwości prawne, o czym już wspominała pani minister, w przypadku stosowania i rozumienia art. 49 Kodeksu cywilnego mówiącego, iż urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych gruntu lub budynku, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu. Głównym niedostatkiem takiego zapisu jest pozostawienie bez regulacji kwestii sposobu uzyskania przez prowadzącego przedsiębiorstwo tytułu prawnego do tych urządzeń, gdyż sam zapis nie stanowi samoistnej podstawy prawnej przejścia urządzeń na własność właściciela w momencie połączenia z siecią przedsiębiorstwa. W obecnym stanie prawnym osoba, która z własnych środków wybudowała urządzenie wykazane we wspomnianym art. 49, może je w drodze umowy przekazać odpłatnie lub nieodpłatnie na rzecz przedsiębiorstwa przesyłowego. Do tego momentu wszystko jest w porządku. Problemy zaczynają się pojawiać, gdy strony nie mogły porozumieć się co do warunków tej umowy. To powodowało, i nadal powoduje, coraz liczniejsze spory sądowe. Niestety, na gruncie obecnego prawa obecna regulacja prawna nie pozwala sądom powszechnym narzucić przedsiębiorstwu przesyłowemu obowiązku zawarcia umowy. Tym bardziej jest więc uzasadnione wprowadzenie do Kodeksu cywilnego unormowań, które jednoznacznie określą status prawny urządzeń przesyłowych, przy zapewnieniu odpowiedniego wynagrodzenia osobom, które wybudowały je z własnych środków. To wszystko znalazło się w projekcie zmian art. 49, wraz z dodanym § 2 ww. artykułu.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#LucjanKarasiewicz">Według proponowanej nowelizacji podstawowym instrumentem, który pozwala określić tytuł prawny do korzystania przez przedsiębiorcę z urządzeń sfinansowanych przez inną osobę, jest umowa zawarta między przedsiębiorcą a podmiotem ubiegającym się o przyłączenie. Strony umowy decydują o tytule prawnym, na podstawie którego przedsiębiorca będzie korzystać z urządzeń, których koszty budowy poniosła inna osoba. Chodzi przede wszystkim o przeniesienie własności na warunkach uzgodnionych przez strony, odpłatnie lub nieodpłatnie, możliwe jest też ustanowienie innego tytułu prawno-rzeczowego użytkowania bądź obligacyjnego, na przykład najem czy leasing. Podstawą prawną będzie tu wspomniany przez panią minister art. 353 Kodeksu cywilnego, wyrażający zasadę swobody zawierania umów. W razie odmowy zawarcia umowy przez przedsiębiorcę osobie, która sfinansowała budowę urządzeń, przysługuje roszczenie o ich nabycie przez przedsiębiorcę za odpowiednim wynagrodzeniem. Wart jest również zauważenia zapis § 2, iż z żądaniem przeniesienia własności może wystąpić również przedsiębiorstwo.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#LucjanKarasiewicz">Z zagadnieniami, o których wspomniałem wcześniej, wiąże się konieczność wprowadzenia do przepisów Kodeksu cywilnego unormowań dotyczących tzw. służebności przesyłu. W ramach działu 3 tytułu III księgi drugiej poświęconej służebnościom wprowadza się, obok obecnie istniejących służebności gruntowych i służebności osobistych, wspomnianą przeze mnie służebność przesyłu. Głównymi założeniami służebności przesyłu, które pani minister bardzo dobrze nam wytłumaczyła i przekazała Wysokiej Izbie, jest 7 głównych założeń. Chciałem się skupić na dwóch pierwszych, to znaczy że ustanowienie służebności następuje na rzecz przedsiębiorcy, który jest właścicielem urządzeń lub który zamierza wybudować takie urządzenia. Ustanowienie następuje na podstawie umowy między właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą, przy czym jedynie oświadczenie właściciela nieruchomości wymaga formy aktu notarialnego i jak w przypadku art. 49 ustanowienie może nastąpić odpłatnie lub nieodpłatnie. Druga kwestia, która jest bardzo ważna do uregulowania stanu obecnego, służebność przesyłu może być zastosowana nie tylko do takich stanów faktycznych, w których urządzenia przesyłowe już istnieją, ale również do tych wszystkich, w których przedsiębiorca zamierza to urządzenie w przyszłości wybudować. Pozwoli to na objęcie nową regulacją tzw. zaszłości i da możliwość wykorzystania jej do zabezpieczenia interesu prawnego przedsiębiorcy już w fazie planowania inwestycji. Uważam, że to jest jeden z ważniejszych zapisów, bowiem reguluje i porządkuje wszystko to, z czym mieliśmy do czynienia w przeszłości, wszystkie te niejasności, a także stanowi dobry krok do przodu w dalszym normowaniu tych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#LucjanKarasiewicz">Stosownie do powyższych zmian...</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#LucjanKarasiewicz">Panie marszałku, dokończę.</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#LucjanKarasiewicz">Stosownie do powyższych zmian, jak powiedziała pani minister, przewiduje się odpowiednią nowelizację przepisów ustawy Kodeks postępowania cywilnego poprzez dodanie w art. 626 nowego § 3.</u>
          <u xml:id="u-358.8" who="#LucjanKarasiewicz">Skracając, ostatnim elementem, który nowelizuje ta ustawa, zawartym w druku nr 1844, jest jeszcze jedna ważna regulacja, czyli zwiększenia ochrony m.in. ofiar wypadków, o czym pisał rzecznik. W Kodeksie cywilnym został zawarty przepis w art. 446 w dodawanym § 2 o zadośćuczynieniu pieniężnym za krzywdę z powodu śmierci osoby najbliższej. Przyjęte w projekcie rozwiązania są korzystne zwłaszcza dla osób poszkodowanych i ich rodzin. Nie tylko umożliwiają przyznanie zadośćuczynienia, ale również, co bardzo dobrze wytłumaczyła pani minister, pozostawiają odszkodowania.</u>
          <u xml:id="u-358.9" who="#LucjanKarasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwadze przedstawione argumenty, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera stosowne zmiany. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo pana posła Sławomira Rybickiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#SławomirRybicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem rozważanej dzisiaj nowelizacji Kodeksu cywilnego jest wyposażenie podmiotów obrotu cywilnego w skuteczne mechanizmy prowadzące do uregulowania stosunków własnościowych w zakresie urządzeń przesyłowych. Niestety, należy stwierdzić, że proponowana redakcja § 2 art. 49 Kodeksu cywilnego jest niedoskonała, szczególnie w zakresie, w jakim definiuje uprawnionego do wystąpienia z żądaniem przeniesienia prawa własności urządzeń przesyłowych. Zgodnie bowiem z przedłożonym projektem ustawy z roszczeniem o przeniesienie prawa własności urządzeń przesyłowych za odpowiednim wynagrodzeniem może wystąpić osoba, która spełnia łącznie następujące warunki, pani minister: poniosła koszty budowy urządzeń przesyłowych i jest obecnym właścicielem tych urządzeń. Z roszczeniem o identycznej treści może także wystąpić przedsiębiorca. Wobec milczenia projektu, dłużnikiem wierzytelności przysługującej przedsiębiorcy wydaje się być każdy obecny właściciel urządzeń przesyłowych. W tej sytuacji powstaje pytanie: dlaczego uprawnienia, których źródłem ma być przepis art. 49 § 2, nie przysługują osobom będącym właścicielami urządzeń przesyłowych (innym, aniżeli przedsiębiorcy), które nie poniosły kosztów ich budowy? Krąg tych osób może być znaczny. Najczęściej będą to osoby, które są właścicielami urządzeń przesyłowych, ale nie poniosły kosztów ich budowy, tak będzie na przykład w sytuacji, gdy nabyły one własność nieruchomości od osoby, która poniosła koszty tej budowy. Tytuł prawny nabycia może być różny: spadkobranie, sprzedaż, zamiana, darowizna. Obecny kształt projektu zmian wyklucza z korzyści, które wypływają z treści art. 49 § 2, istotną liczbę uczestników obrotu prawnego. Jakie merytoryczne i ekonomiczne racje przemawiają za tym, aby limitować krąg właścicieli, którym przysługiwałoby uprawnienie do żądania przeniesienia prawa własności urządzeń przesyłowych? Przedsiębiorstwa przesyłowe byłyby w takiej sytuacji uprzywilejowane, co, biorąc pod uwagę stopień monopolizacji rynku, na którym działają, nie powinno być akceptowane.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#SławomirRybicki">Według przedłożonego projektu nabycie prawa własności urządzeń przesyłowych następowałoby, co prawda, za odpowiednim wynagrodzeniem, ale tylko wówczas, gdy strony w umowie nie postanowiły inaczej. Należy przypomnieć, że autonomia woli stron takich umów jest znacznie limitowana. Z uwagi na monopolizację rynku pojawia się ryzyko, że przedsiębiorstwa przesyłowe mogą uzależnić zgodę na przyłączenie do sieci od zawarcia umowy, w której właściciel zobowiąże się wybudować urządzenia przesyłowe na własny koszt i jednocześnie zrzeknie się wynagrodzenia za przeniesienie własności. Należy zatem rozważyć, czy takie rozwiązanie byłoby akceptowane społeczne i nie doprowadziłoby do dodatkowego uprzywilejowania przedsiębiorstw monopolistycznych, wzmocnienia ich pozycji.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#SławomirRybicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Następna uwaga dotyczy zakresu przedmiotowego przepisu art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego. Skoro ustawodawca decyduje się na nowelizację, to powinien przeciąć wątpliwości, które nasuwają się na tle wykładni art. 49 § 1. Za krok w dobrym kierunku należy uznać zastąpienie pojęcia „wody” terminem „płyny” oraz pojęcia „prądu elektrycznego” terminem „energii elektrycznej”. Należy jednak podnieść, że na tle zmieniających się technologii trudne jest definiowanie urządzeń przesyłowych w oparciu o enumaratywne wyliczenie kategorii substancji, do których doprowadzania one służą. Dlatego też należy rozważyć taką definicję, która nie tylko będzie dostosowana do obecnego stanu rzeczy, ale będzie adekwatna na przyszłość, biorąc pod uwagę tempo rozwoju technologicznego. Regulacja art. 49 § 1 nie obejmuje np. urządzeń przesyłowych używanych powszechnie przez przedsiębiorstwa telekomunikacyjne czy telewizje kablowe.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#SławomirRybicki">Wysoka Izbo! Uważamy również, że należy wziąć pod uwagę wydłużenie biegu terminu przedawnienia czy też nawet wyłączenie instytucji przedawnienia w stosunku do roszczeń z § 2 art. 49, bo jeżeli rzeczywistym celem niniejszej nowelizacji jest doprowadzenie do uregulowania stosunków własnościowych w odniesieniu do urządzeń przesyłowych, to mając na uwadze potencjalnie ogromną ilość zaniedbań w tym zakresie, może się okazać, że 3-letni termin przedawnienia dla roszczeń przedsiębiorców oraz 10-letni termin przedawnienia dla właścicieli nieruchomości będzie niewystarczający.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#SławomirRybicki">Wysoki Sejmie! Wprowadzenie instytucji służebności przesyłu (art. 305) to rozwiązanie potrzebne i trzeba je ocenić pozytywnie. Nie można jednak nie zauważyć następujących wątpliwości interpretacyjnych oraz sprzeczności, które mogłyby powstać, gdyby projekt wszedł w życie w proponowanym kształcie. Ustawodawca powinien dążyć do usuwania wszelkich potencjalnych wątpliwości, które by mogły powstać na gruncie tworzonego prawa.</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-360.6" who="#SławomirRybicki">Panie marszałku, proszę o zgodę na przedłużenie, bo jestem w trakcie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#JanuszDobrosz">O minutę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#SławomirRybicki">Poproszę o 2 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#JanuszDobrosz">Nie, półtorej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#SławomirRybicki">Polemizując z tym spojrzeniem, trzeba stwierdzić, że potrzeba ustanowienia służebności przesyłu nie jest spowodowana jedynie blokowaniem przez właścicieli nieruchomości zawierania jakichkolwiek umów z przedsiębiorstwem przesyłowym. Poważnym problemem jest bowiem także brak zainteresowania ze strony przedsiębiorstw przesyłowych prawnym uregulowaniem sposobu użytkowania tych urządzeń. Przyczyny tego stanu są prozaiczne. Znaczna część urządzeń przesyłowych powstała w okresie PRL, który to system polityczny i towarzyszące mu rozwiązania prawne, oględnie mówiąc, nie traktowały prawa własności prywatnej jako istotnej wartości. Urządzenia przesyłowe były zatem montowane prawem kaduka, często bez zgody, a nawet wbrew woli właścicieli nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#SławomirRybicki">Wobec tego, że kształt proponowanych zmian wyposaża jedynie przedsiębiorstwa przesyłowe w roszczenie o ustanowienie służebności przesyłowej za odpowiednim wynagrodzeniem, należy ocenić proponowane rozwiązania za niewystarczające. Warto rozważyć wyposażenie również właścicieli nieruchomości w prawo do domagania się ustanowienia służebności przesyłowej za odpowiednim wynagrodzeniem. Przedsiębiorstwa przesyłowe mogą nie być zainteresowane ustanowieniem służebności przesyłowej, gdyż musiałyby płacić stosowne wynagrodzenie. Natomiast gdyby wyposażyć właścicieli nieruchomości w prawo do domagania się ustanowienia służebności przesyłowej za odpowiednim wynagrodzeniem, zbędne byłoby występowanie np. ze skargą negatoryjną. Takie rozwiązanie odciążyłoby wymiar sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#SławomirRybicki">Wysoki Sejmie! Już kończę, ostatnia kwestia. Kolejny ważki problem może się pojawić na gruncie przepisu art. 305.4 Kodeksu cywilnego. Należy bowiem zauważyć, że przepis ten odsyła także do art. 292 Kodeksu cywilnego. Na tym tle powstaje mnogość wątpliwości interpretacyjnych, a także pytania o zasadność regulacji. Trzeba w tym miejscu zadać pytanie, czy możliwe jest zasiedzenie służebności przesyłu. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na to pytanie powstaje wątpliwość, od kiedy zaczyna biec termin zasiedzenia – od czasu wejścia w życie nowelizacji czy też można doliczyć do terminu zasiedzenia korzystanie z urządzeń przesyłowych przed dniem wejścia w życie ustawy? W przypadku pozytywnej odpowiedzi na powyższe pytania przedsiębiorstwa przesyłowe uzyskałyby służebności bez jakiegokolwiek wynagrodzenia dla właścicieli poszczególnych nieruchomości. A nie może ujść uwadze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#JanuszDobrosz">Panie pośle, 2 minuty już dawno minęły, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#SławomirRybicki">Ostatnie zdania.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#SławomirRybicki">Nie może ujść uwadze, że w orzecznictwie sądowym Skarb Państwa czy też przedsiębiorstwa sektora publicznego są traktowane w sposób uprzywilejowany.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#SławomirRybicki">Już sam fakt, że nowelizacja nasuwa przedstawione pytania, należy uznać za naganny. Ustawodawca powinien bowiem dążyć do tego, aby tworzone prawo zawężało do minimum wątpliwości interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#SławomirRybicki">Należy zauważyć także ekonomiczne...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#JanuszDobrosz">Panie pośle, 2 dodatkowe minuty dawno minęły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#SławomirRybicki">A więc złożę to do protokołu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#JanuszDobrosz">Prosiłbym bardzo, bo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#SławomirRybicki">Myślę, że projekt jest dalece niedoskonały. Co prawda, uważam, że sama nowelizacja jest potrzebna. I klub Platformy Obywatelskiej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#JanuszDobrosz">Nie można dzielić wystąpienia. Jest ustalone 5 minut, pan przekroczył czas o 3 minuty i prosiłbym pana posła...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#SławomirRybicki">Ja prosiłbym pana marszałka, żeby tego rodzaju debaty trwały dłużej, bo jest to bardzo ważna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zawisza: Jest regulamin Sejmu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#JanuszDobrosz">Jest regulamin, który to określa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#SławomirRybicki">Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska mimo tych uwag wnosi o przekazanie projektu do komisji kodyfikacyjnej, gdzie, jak rozumiem, projekt ten zostanie dopracowany. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Rybicki: Jak jest knot, to trzeba to pokazywać.)</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#komentarz">(Poseł Maria Teresa Nowak: Trzeba częściej brać udział w pracach komisji.)</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Grzegorz Kurczuk w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#GrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim przystąpię do wygłoszenia paru zdań, które chcę powiedzieć... Bo cóż można merytorycznie powiedzieć w ciągu 5 minut? Można, ale nie tak znowu wiele. Rzeczywiście trzeba będzie coś zrobić, bo w naszej Izbie są sytuacje, kiedy należałoby omówić problem, a w ciągu 5 minut można tylko wymienić tytuły pewnych rozdziałów i przedstawić swój ogólny stosunek do sprawy. Ale w tym przypadku w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej chcę powiedzieć, że przychylnie odniesiemy się do tej inicjatywy ustawodawczej. Mam na myśli zmiany w Kodeksie cywilnym i K.p.c., o czym proszę nie zapominać, bo one się ze sobą wiążą. Uważamy, że te zmiany są potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#GrzegorzKurczuk">Rzeczywiście, jak mówiła pani minister, zmiany dotyczą trzech istotnych społecznie kwestii. Pierwsza, w art. 49 Kodeksu cywilnego, jest związana z pojawiającymi się od dłuższego czasu wątpliwościami prawnymi, orzeczeniami Sądu Najwyższego, co można znaleźć w uzasadnieniu nowelizacji, i wreszcie z oczywistą koniecznością uregulowania stosunków prawnych między osobami, które poniosły koszt urządzeń, o których mowa bodaj w § 1, a przedsiębiorcami. Słuszne zatem jest dodanie § 2, który będzie regulował w przyszłości, jeśli to przyjmiemy, możliwe nieporozumienia wszelkiego typu. Wydaje mi się, że cała inicjatywa jest słuszna, choć rzeczywiście przedyskutujemy w komisji do spraw kodeksów to, co mówił pan poseł Rybicki. Ponieważ zostało to zasygnalizowane, nie będę tego powtarzał. Natomiast sama inicjatywa wydaje mi się słuszna i jest konieczność uregulowania tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#GrzegorzKurczuk">Druga sprawa to propozycja wprowadzenia, o czym tu była mowa, tak zwanej służebności przesyłu, do skonstruowania której, jak rozumiem, posłużono się przepisami o służebności gruntowej. To bardzo ciekawa konstrukcja, omówiona obszernie i dokładnie w uzasadnieniu, pani minister je nawet dokładnie przeczytała. Myślę, że ta propozycja wychodzi naprzeciw potrzebom dnia codziennego. Wspomnę, że tym problemem, o czym państwo piszecie, zajmował się Sąd Najwyższy, który w 2003 r. dopuścił możliwość umownego ustanowienia służebności gruntowej na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego. Zatem wprowadzenie nowych przepisów rozdziału o odpowiednim tytule, w odpowiednim dziale itd. wydaje mi się konieczne, a o szczegółach będziemy rozmawiać w komisji do spraw kodeksów. Sam kierunek tego rozwiązania uznajemy - mówię to w imieniu klubu - za słuszny.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#GrzegorzKurczuk">Wreszcie kwestia trzecia czy niejako 2a. Myślę, że jeśli się zdecydujemy na rozwiązania, o których już przede mną była mowa i które ja też pobieżnie omawiam, trzeba przyjąć ten nowy § 3 w art. 626 Kodeksu postępowania cywilnego. To jest ze sobą integralnie związane.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#GrzegorzKurczuk">Odrębnym problemem trzecim jest propozycja zawarcia w jednej noweli zmian bodajże w art. 646. Powiem tak: rozumiem inicjatywę resortu, że chcecie państwo jedną nowelą Kodeksu cywilnego załatwić kilka spraw. Wiem, że to jest potrzebne, bo ten problem również występuje w praktyce - myślę o tym, by dać najbliższym członkom rodziny zmarłego możliwość otrzymania odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, jak to się pisze. Propozycja jest ciekawa, jest rezultatem wystąpienia rzecznika praw obywatelskich. To jest cenne. Ale powiem, co mi się tutaj nie podoba. Nie meritum, lecz metoda, strona formalna. Proszę państwa z resortu, byście w przyszłości unikali sytuacji, kiedy do jednego wora wrzuca się rozmaite niezwiązane ze sobą sprawy, choć skądinąd bardzo ważne. To zła praktyka. Natomiast jeśli chodzi o samą rangę problemu, o meritum, myślę, że trzeba się do tego z powodów społecznych odnieść życzliwie.</u>
          <u xml:id="u-376.5" who="#GrzegorzKurczuk">Jak powiedziałem na wstępie, tak i kończę tymi słowami: myślę, że o szczegóły będziemy się spierać w komisji kodyfikacyjnej, natomiast jeśli chodzi o kierunek całego projektu, to spotka się on z życzliwością ze strony posłów SLD. Tyle, panie marszałku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-376.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle, również za dyscyplinę.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo panią poseł Marzenę Paduch, Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#MarzenaPaduch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie przedłożonego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego, druk nr 1844.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#MarzenaPaduch">Projektowane zmiany wprowadzają do stosunków cywilnych nowy podrodzaj ograniczonego prawa rzeczowego - służebność przesyłu. Przedmiotowa zmiana jest odpowiedzią na zmieniającą się sytuację ekonomiczną i gospodarczą w Polsce, zwiększające się społeczne potrzeby i, mówiąc w skrócie, polega na umożliwieniu przedsiębiorcom, którzy dostarczają istotne dla całego społeczeństwa szeroko pojęte media, wykorzystania gruntów stanowiących własność prywatną pod budowę inwestycji. Projekt stara się pogodzić zarówno interesy prywatne, jak i interesy przedsiębiorców, poprzez danie stronom możliwości ustanowienia służebności przesyłu w takiej formie i za taką cenę, jaką strony wynegocjują. Jeżeli nie dojdzie do zawarcia między stronami kompromisu, przedsiębiorca, który wykaże konieczność ustanowienia ograniczonego prawa, może je uzyskać na drodze sądowej. Uzasadnienie projektu obszernie i wyczerpująco argumentuje konieczność wprowadzenia powyższego rozwiązania, podpierając się również doktryną czy orzecznictwem sądowym.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#MarzenaPaduch">W tym miejscu należy dodatkowo wspomnieć, że ustawowe uregulowanie kwestii służebności przesyłu jest konieczne z dwóch względów. Po pierwsze, inwestycje mające na celu zapewnienie dostępu do prądu, pary, gazu czy energii elektrycznej w zbiegu z prywatnym interesem mają status, można by rzec, stanów wyższej konieczności. Z jednej strony, wszyscy dobrze wiemy, że niejednokrotnie brak zgody właściciela nieruchomości na przeprowadzenie jakichkolwiek urządzeń przez jego własność nie wynika z potrzeby rzetelnej ochrony własnych interesów, ale chęci uzyskania wygórowanego i niewspółmiernego zysku. Z drugiej strony, z uwagi na konstytucyjnie zagwarantowaną ochronę prawa własności należy interes prywatny chronić w nie mniejszym zakresie niż interes przedsiębiorcy. Kwestia rozważenia spornych interesów właściciela nieruchomości i przedsiębiorcy w wypadku braku porozumienia czy ugody będzie należała do sądu. Służebność przesyłu nie będzie przecież instytucją opartą na całkowicie nowych zasadach. Od wielu lat funkcjonują inne rodzaje służebności z podobną do przesyłu służebnością gruntową, gdzie też mamy do czynienia ze swoistym naruszeniem świętego prawa własności. W przypadku służebności przesyłu mamy do czynienia z ograniczeniem interesu prywatnego nie dla kaprysu, a ze względu na fundamentalne konstytucyjne wartości, jakimi są dobro całego społeczeństwa i interes publiczny.</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#MarzenaPaduch">Podsumowując, należy stanowczo podkreślić, że omawiane zmiany zasługują na całkowitą aprobatę. Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej popiera projekt bez zastrzeżeń i wnosi o skierowanie go do właściwych komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-378.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#JanuszDobrosz">Głos zabierze pan poseł Edward Ośko w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Bez zastrzeżeń. Bo ci się przypomni i będziesz miał zastrzeżenia.)</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#JanuszDobrosz">Dobra rada doświadczonego posła.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#EdwardOśko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#EdwardOśko">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin przedstawiam stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#EdwardOśko">Wysoka Izbo! Przemiany społeczno-gospodarcze i ustrojowe zachodzące zwłaszcza od lat 90. poprzedniego stulecia spowodowały konieczność zmiany art. 49 Kodeksu cywilnego, który niezmiennie obowiązywał i obowiązuje od 1964 r. Wystąpiły bowiem wątpliwości co do stosowania przepisu regulującego status prawny urządzeń przesyłowych. W 1991 r. Trybunał Konstytucyjny dokonał wykładni art. 49 Kodeksu cywilnego, stwierdzając, że urządzenia wskazane w wymienionym przepisie z chwilą połączenia z przedsiębiorstwem stają się przedmiotem własności osoby, która jest właścicielem przedsiębiorstwa. Nowy kierunek wykładni w orzecznictwie pojawił się w 2003 r., gdy Sąd Najwyższy wskazał, że przepis art. 49 Kodeksu cywilnego przesądza tylko o tym, że urządzenia w nim wymienione nie należą do części składowych gruntu z chwilą, gdy weszły w skład przedsiębiorstwa przesyłowego, natomiast kwestią otwartą pozostaje sposób uzyskania tytułu prawnego do tych urządzeń przez właściciela przedsiębiorstwa. Ta nowa wykładnia Sądu Najwyższego została potwierdzona kolejnymi orzeczeniami, w tym m.in. uchwałą siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2006 r. Stwierdzono w niej, że przepis art. 49 Kodeksu cywilnego nie stanowi samoistnej podstawy prawnej do przejścia własności rzeczy w niej wymienionych na właściciela przedsiębiorstwa. Także art. 191 Kodeksu cywilnego nie stanowi takiej podstawy prawnej.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#EdwardOśko">Zatem status prawny takich urządzeń właściwie kształtował się na podstawie umów cywilnoprawnych czy to o przeniesienie własności, czy to umów zobowiązaniowych ustalających sposób korzystania z tych urządzeń. Jednakże, jak wiemy, przy tych umowach cywilnoprawnych mogły powstać spory bardzo trudne do rozstrzygnięcia i stąd też jest ten projekt zmian w art. 49 Kodeksu cywilnego, w którym przewiduje się możliwość występowania z roszczeniem o zawarcie umów związanych właśnie z urządzeniami przesyłowymi. I tutaj chyba faktycznie należy zastanowić się nad tym, czy nie jest tu ograniczony zakres podmiotowy uprawnionych do występowania z roszczeniem, ponieważ w praktyce mogą być takie sytuacje, że niekoniecznie osoba, która wybudowała dane urządzenie, jest jego właścicielem, bo mogła sprzedać daną nieruchomość i w takiej sytuacji z tego § 2 w wynika, że ta osoba, która nabyła nieruchomość, mogłaby występować z roszczeniem o zawarcie umowy cywilnoprawnej z właścicielem przedsiębiorstwa, do którego zostały przyłączone urządzenia. Myślę, że w komisji ta sprawa zostanie szeroko przedyskutowana i ewentualnie przepis zostanie zmodyfikowany.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#EdwardOśko">Oczywiście zmiana art. 49 jak gdyby wymusiła konieczność dodania rozdziału III w Kodeksie postępowania cywilnego i tam ustanowiono służebność przesyłu. Służebność ta w zasadzie bardzo podobna jest do służebności gruntowych, do których stosuje się odpowiednio przepisy - mówi o tym art. 305.4. Tutaj również należałoby się zastanowić, bo to jest takie rozwiązanie z pozoru, na pierwszy rzut oka bardzo słuszne, że o służebność występuje tylko właściciel przedsiębiorstwa, przedsiębiorca, ponieważ wydaje się, że tylko on ma w tym interes, żeby to ustanowić. Jednakże mogą być takie sytuacje, kiedy właściciel nieruchomości sprzedał tą nieruchomość,...</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-380.6" who="#EdwardOśko">...nie było służebności i może on nie być zainteresowany tym, żeby taką służebność ustanowił nowy nabywca. I odwrotnie, kiedy przedsiębiorca nie płaci, właściciel nieruchomości może być zainteresowany ustanowieniem służebności, żeby uzyskać jakieś środki. Dlatego w tym przypadku też ewentualnie należałoby ten przepis mocno zmodyfikować, zastanowić się nad jego modyfikacją.</u>
          <u xml:id="u-380.7" who="#EdwardOśko">Panie Marszałku! Już kończę. Pozostałe zmiany już są nieduże, nasz klub je popiera i w związku z tym będziemy wnosić o przekazanie projektu ustawy do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-380.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha, Klub Parlamentarny PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Analiza proponowanych zmian w Kodeksie cywilnym prowadzi mnie do jednego wniosku: to jest prawie rewolucja w polskim prawie. I zaraz to uzasadnię. Pan poseł Rybicki wykazał się doskonałą znajomością przede wszystkim tych problemów gospodarczych, wnosząc istotne zastrzeżenia do art. 49. Otóż przewiduję, że będziemy mieć kłopoty, jeżeli przyjmiemy takie propozycje. Dlaczego? Proszę sobie wyobrazić, że dzisiaj na terenie Polski działają m.in. spółki przesyłowe gazu - na zachodzie MOW, spółka polsko-niemiecka. Ta spółka buduje urządzenia przesyłowe i dostarcza gaz do granic gminy. I zawiera umowę z gminą, która następnie zajmuje się urządzeniami rozprowadzającymi gaz do poszczególnych mieszkańców, realizując to albo ze środków własnych, albo ze środków pochodzących od obywateli. Pół biedy, jeżeli się okaże, że to będzie realizowane ze środków gminy. Problem powstanie dopiero wtedy, gdyby zaszła sytuacja żądania właśnie z art. 49 § 2, kiedy byłoby to realizowane na koszt poszczególnych mieszkańców. Te elementy to jest wynik zmian, które zachodzą w ostatnim czasie, ale to trzeba uwzględnić. Sądzę, że właśnie w pracach komisji potrzebni są również ludzie, którzy na co dzień mają z tym do czynienia. Akurat mówię o tym, bo pracowałem osiemnaście lat w Zielonogórskim Zakładzie Górnictwa Nafty i Gazu i wiem doskonale, na czym rzecz polega.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#JózefZych">Druga sprawa. Jeżeli chodzi o służebność przesyłu, to jest to regulacja i nowoczesna, i wynikająca z aktualnych potrzeb. Zastanawialiśmy się w komisji, czyby nie wyjść z taką propozycją nowelizacji, ale po ustaleniu, że rząd wysunie ten projekt, zaprzestaliśmy, nie podjęliśmy tego.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#JózefZych">I trzeci problem - art. 446 § 3 Kodeksu cywilnego. To jest instytucja nowa w polskim prawie. Ona występowała na gruncie art. 166 Kodeksu zobowiązań, a mianowicie kiedy była możliwość przyznawania zadośćuczynienia również w razie śmierci osoby najbliższej. Bo w ogóle kwestia zadośćuczynienia występuje w art. 445 § 1, ale w odniesieniu do tego, kto doznał uszczerbku na zdrowiu. I teraz, czy jest to słuszne? Tak, jest to słuszne. Oczywiście nie jest to element odszkodowania, ale świadczenia, bo przyjęto koncepcję, że nadal pozostawia się możliwość odszkodowania z art. 446 § 3. Tak więc nie przyjęto koncepcji połączenia odszkodowania, czyli elementu materialnego, z tym niewymiernym, mianowicie krzywdą psychiczną. I to rozwiązanie jest słuszne.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#JózefZych">Miałem to szczęście, że współpracowałem i z profesorem Radwańskim, autorem książki i publikacji na temat zadośćuczynienia, i z profesorem Szpunarem. Zagadnienie zadośćuczynienia przechodziło ogromną ewolucję w Polsce, począwszy od lat pięćdziesiątych aż do dnia dzisiejszego. Podejrzewam, że jednak w pierwszym okresie wystąpią problemy, również przy orzekaniu przez sądy zadośćuczynień w razie śmierci osoby najbliższej. Bo orzecznictwo z ostatnich dwudziestu lat jest tu różnorakie. Z reguły przyjmowano, że zadośćuczynienie przyznawane osobie bliskiej, wcześniej na podstawie art. 166, miało przede wszystkim charakter mieszany. Trzeba było wykazywać, że powstała szkoda w sensie materialnym, a także krzywda moralna.</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#JózefZych">Obecnie sprawa zostanie sprowadzona do jednej rzeczy. Tu nie podaje się żadnej definicji, jakie elementy bierze się pod uwagę przy zadośćuczynieniu. Jest wiele wyroków, w których przede wszystkim uwzględniano, że w wypadku zginęło dziecko siedmioletnie, student, małżonka, mąż, ojciec i teraz trzeba to ustalić. W każdym przypadku śmierci osoby bliskiej szkoda w sensie psychicznym czy strata jest ogromna. Np. w związku ze śmiercią dziecka, jeżeli to było jedyne dziecko, brano pod uwagę to, że rodzice cierpią, też z tego powodu, że będą osamotnieni w przyszłości, a liczyli na to, że dziecko kiedyś skończy studia i im pomoże itd.</u>
          <u xml:id="u-382.5" who="#JózefZych">Tak więc wprowadzenie tego przepisu umożliwiającego zadośćuczynienie to przede wszystkim jest słuszne założenie. Sądzę zatem, że praca nad tymi zmianami musi być bardzo wnikliwa, ale jednocześnie te zmiany są niezwykle potrzebne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Antoniego Kłeczka w imieniu Koła Poselskiego Prawica Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#DariuszAntoniKłeczek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko koła Prawica Rzeczypospolitej dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#DariuszAntoniKłeczek">Zaproponowane zmiany wynikają z potrzeby uregulowania kwestii służebności przesyłu. Jest to trzecia zaproponowana do uregulowania w Kodeksie cywilnym służebność, obok służebności osobistej i służebności gruntowej. Dotychczas w kwestii służebności przesyłu stosowane były przepisy dotyczące służebności gruntowej, co nie było do końca zgodne z literą prawa i nienależycie chroniło prawa zarówno właściciela nieruchomości, jak i przedsiębiorcy. Zaproponowane rozwiązanie wydaje się zabezpieczać w pełni interesy obu stron umowy.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#DariuszAntoniKłeczek">Rozwój przemysłowy i gospodarczy powoduje znaczny rozrost sieci energetycznych, kanalizacyjnych i gazowych. Konieczności poprowadzenia sieci przez tereny będące prywatną własnością nie da się uniknąć. Umowa to jeden z podstawowych instrumentów nawiązywania stosunków gospodarczych. Zaproponowany przez wnioskodawcę sposób regulacji wzajemnych relacji pomiędzy stronami poprzez umowę to rozwiązanie bardzo dobre. Daje ono pełną swobodę uregulowania zależności pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą. Strony mają możliwość wyboru dogodnej dla nich formy umowy, jak również jej warunków. Przepisy projektu dyscyplinują zarówno właściciela, jak i przedsiębiorcę, nakładając na nich obowiązek zawarcia takiej umowy. W przypadku sprzeciwu jednej ze stron druga strona wyposażona zostaje w instrumenty umożliwiające jej wpłynięcie na drugą stronę i w konsekwencji zawarcie umowy. Bardzo dobrym uregulowaniem jest przepis mówiący o tym, że umowa raz zawarta jest skuteczna także wobec następców prawnych. To uregulowanie zapobiegnie ewentualnym problemom w sytuacji zmiany właściciela przedsiębiorstwa lub nieruchomości. Przepisy powyższe chronią interesy obu stron i pozwalają na właściwe i sprawiedliwe ich uregulowanie. Pewnego rodzaju wątpliwości budzi kwestia sposobu ustalenia stosownego wynagrodzenia dla właściciela nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#DariuszAntoniKłeczek">Przedstawiony sposób unormowania sprawy własności urządzeń przesyłowych zasługuje na aprobatę. Przewidziano proste i jednocześnie skuteczne rozwiązania. Zmiany mające na celu dostosowanie nazewnictwa do nazewnictwa ustaw szczegółowych są logiczną konsekwencją.</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#DariuszAntoniKłeczek">Podobnie jest, jeśli chodzi o zmianę w odpowiednim zakresie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Słuszne wydaje się zastosowanie do postępowania dotyczącego służebności przesyłu przepisów stosowanych w postępowaniu o ustanowieniu drogi koniecznej.</u>
          <u xml:id="u-384.5" who="#DariuszAntoniKłeczek">Zaproponowane zmiany dotyczące osobnego uregulowania służebności przesyłowej z pewnością przyczynią się do znacznej poprawy warunków wykonywania działalności gospodarczej z wykorzystaniem takich usług.</u>
          <u xml:id="u-384.6" who="#DariuszAntoniKłeczek">Bardzo ważną zmianą Kodeksu cywilnego jest propozycja mówiąca o wprowadzeniu możliwości dochodzenia przez najbliższych członków rodziny zmarłego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Wprowadzenie tego przepisu z pewnością pozwoli osobom najbardziej cierpiącym po śmierci bliskiej osoby na dochodzenie roszczeń pieniężnych mogących być zadośćuczynieniem. Dotychczasowe uregulowania dawały prawo do dochodzenia odszkodowania jedynie za szkodę majątkową. To uregulowanie daje możliwość kompensacji szkody niemajątkowej. Szczególnie ważny jest fakt, że ustawodawca nie wprowadza w proponowanym przepisie żadnych obostrzeń, dając najbliższym członkom rodziny prawo do zadośćuczynienia w każdym przypadku śmierci najbliższego członka rodziny.</u>
          <u xml:id="u-384.7" who="#DariuszAntoniKłeczek">Proponowane zmiany są słuszne i potrzebne. Dlatego koło Prawicy Rzeczypospolitej wyraża poparcie dla tego rządowego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#JanuszDobrosz">Do pytań zgłosiło się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#JanuszDobrosz">Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#JanuszDobrosz">Nie.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#JanuszDobrosz">Materia jest skomplikowana, trudna - 1,5 minuty w takim razie.</u>
          <u xml:id="u-385.5" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, pan poseł Jerzy Gosiewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#JerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! W projekcie ustawy proponuje się wprowadzenie do Kodeksu cywilnego unormowania, które jednoznacznie określi status prawny urządzeń przesyłowych, przy zapewnieniu odpowiedniego wynagrodzenia osobom, które z własnych środków je wybudowały.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#JerzyGosiewski">W związku z tym chciałbym zapytać: Po pierwsze, kto w przypadku konfliktu będzie rozstrzygał o tym, skąd pochodziły środki, z których wybudowano urządzenia przesyłowe? Po drugie, czy proponowane rozstrzygnięcia dotyczyć będą również sytuacji istniejących? I po trzecie, czy właściciel gruntu będzie mógł żądać usunięcia tych urządzeń, jeżeli wcześniej nie wyraził zgody na ich wybudowanie albo jeżeli wybudowane one zostały niezgodnie z wcześniejszymi ustaleniami? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, pan poseł Mirosław Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#MirosławPawlak">Pytanie pierwsze. Proszę o wyjaśnienie: Jak do chwili obecnej funkcjonuje pojęcie „zakład”, skoro nie zostało zdefiniowane w przepisach Kodeksu cywilnego, w przeciwieństwie do pojęcia „przedsiębiorstwo” (art. 55.1 Kodeksu cywilnego)? Czy zatem dla żołnierza zawodowego jednostka wojskowa w rozumieniu prawa stanowi zakład pracy, czy dowódca jest przedsiębiorcą?</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#MirosławPawlak">Pytanie drugie. Czy w świetle judykatury, głównie pod wpływem uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 1951 r., gdzie zadośćuczynienie za krzywdę moralną na rzecz członków rodziny zmarłego zostało uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, wykładnia ta obowiązuje nadal, czy też została uchylona i kiedy?</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#MirosławPawlak">Pytanie trzecie. Czy rząd, przedkładając procedowany projekt ustawy, dokonał oszacowania, w jakim stopniu charakter proponowanych zmian będzie miał wpływ na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Sławomir Rybicki.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#SławomirRybicki">Panie Marszałku! Pani Minister! Pytanie: Czy możliwe jest zasiedzenie służebności przesyłu? A jeżeli tak, to od kiedy zaczyna biec termin zasiedzenia - czy od czasu wejścia w życie nowelizacji, czy też można doliczyć do terminu zasiedzenia korzystanie z urządzeń przesyłowych przed dniem wejścia w życie ustawy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#JanuszDobrosz">Pani poseł Maria Teresa Nowak.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#MariaTeresaNowak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#MariaTeresaNowak">Pani minister, mam pytanie. Otóż w zmianie 1. w § 2 czytamy, że osoba, która poniosła koszty budowy urządzenia, jako właściciel tego urządzenia może żądać od przedsiębiorstwa odpowiedniego wynagrodzenia i z żądaniem przeniesienia własności tych urządzeń może wystąpić również przedsiębiorca, oczywiście także ponosząc pewne koszty. Dlatego mam pytanie. Wydaje mi się, że jednak część z tych przedsiębiorstw to będą przedsiębiorstwa komunalne. Skąd te przedsiębiorstwa będą brały środki na pokrycie tych kosztów? Czy to nie będzie wymagało pewnych zmian, na przykład w ustawie o samorządzie? Czy to będzie kompetencja na przykład rady gminy, żeby wyrazić zgodę na odpłatne nabycie takiego urządzenia? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#JanuszDobrosz">Głos ma pan poseł Stanisław Kalemba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#StanisławKalemba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Art. 305 mówi o służebności przesyłu i o tym, że do służebności przesyłu stosuje się przepisy o służebnościach gruntowych. Mam pytanie: Jak zostaną uregulowane sprawy sieci energetycznych, gdzie słupy energetyczne zostały postawione w latach pięćdziesiątych, sześćdziesiątych? To są dziesiątki tysięcy słupów na polach rolników, bez żadnych regulacji prawnych, bez żadnej umowy. Kiedy dzisiaj rolnicy zwracają się o uregulowanie tych spraw, zakłady energetyczne odmawiają. Ja interweniowałem u ministra infrastruktury i jest odpowiedź, że zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami zakłady energetyczne powinny podpisać umowę według nowych zasad itd. Mam pytanie: Jak w świetle tej nowelizacji ta sprawa zostanie uregulowana? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę o odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości panią minister Beatę Kempę.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#BeataKempa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powiem tak, temat istotnie wywołał dzisiaj dyskusję. Myślę, że ta dyskusja jest przede wszystkim właśnie uzasadnieniem, że te zmiany były bardzo potrzebne i konieczne we wszystkich trzech zakresach, o których tutaj powiedziałam.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#BeataKempa">Odpowiadając na państwa pytania i po części też ustosunkowując się do wątpliwości państwa posłów wyartykułowanych podczas wystąpień klubowych, w szczególności przez pana posła Rybickiego - panie pośle, te wszystkie wątpliwości, które pan tutaj zgłosił, nie są do końca uzasadnione, aczkolwiek ponieważ te wątpliwości również po części zostały poparte przez innych posłów, to ja proponuję, że ustosunkujemy się do tej wypowiedzi na piśmie, tak żeby pan miał pełny...</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Rybicki: Na pytania ze stenogramu.)</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#BeataKempa">Tak... przedmiot, tzn. bardzo dokładną kwestię interpretacji tych przepisów. Ponieważ, tak jak powiedziałam, przepisy zostały przygotowane naprawdę przez wybitnych prawników - tutaj w szczególności mam na myśli sędziów praktykujących, w tym również sędziów Sądu Najwyższego, są to członkowie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego - zatem te przepisy zostały przemyślane, a przede wszystkim powstały na gruncie praktyki, z którą do tej pory mieli do czynienia. Myślę, że część tych wątpliwości wynika przede wszystkim z kwestii należytej interpretacji już istniejących przepisów. Sądzę, panie pośle, że danie na piśmie panu tej odpowiedzi będzie znakomitym przyczynkiem do pańskich przemyśleń, dyskusji, ale zapraszamy też oczywiście na posiedzenie komisji, gdzie te wątpliwości również mogą być ewentualnie rozwiane, jeśli takie powstaną po lekturze naszej odpowiedzi. Postaramy się, aby zostało to doręczone panu do czasu posiedzenia komisji, tym niemniej, jeśli to pana zadowoli, bo nie wszystkie pańskie wątpliwości zdążyłam zapisać, to przyznaję, to jeśli chodzi o przedawnienie, o które pan zapytał, przepraszam, o zasiedzenie, bo wcześniej też pan mówił o zasiedzeniu, czy możliwe jest zasiedzenie tej służebności przesyłu - tak, jest możliwe, i tak jest w ogóle w obecnym stanie prawnym. Nawiązując do pańskiego pytania zadanego w trakcie zadawania pytań w tym punkcie, to, panie pośle, odsyłam pana do lektury art. 292 w związku z art. 351 Kodeksu cywilnego. Termin biegnie od chwili wybudowania tychże urządzeń, oczywiście termin do zasiedzenia, i tak to można wyinterpretować z już obowiązujących przepisów.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#BeataKempa">Następnie, jeśli idzie o urządzenia telekomunikacyjne, panie pośle, to art. 49 w zasadzie już obejmuje urządzenia telekomunikacyjne i również będzie taka możliwość na bazie nowej konstrukcji przepisu, ponieważ to są te inne urządzenia podobne. Zatem tutaj nie ma takiej obawy, że te urządzenia będą pominięte i to funkcjonuje również w obecnym stanie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#BeataKempa">Wątpliwość pana posła Kurczuka podniesiona tutaj jest bardzo ważna. To była taka wątpliwość, dlaczego do jednego worka, czy przy jednej nowelizacji wrzucamy tak różne kategorie. Panie pośle, dzisiaj pan stawia nam taki zarzut, a nie dalej jak kilka godzin wcześniej kilku posłów wyszło z posiedzenia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, zarzucając, że dzień wcześniej obradowaliśmy nad ustawą o zmianie ustawy Prawo o notariacie, a dzisiaj również obradujemy nad ustawą o zmianie ustawy Prawo o notariacie. Absolutnie nie trafiły do nich argumenty, że materia, nad którą obradowaliśmy dzień wcześniej, dotyczyła kwestii związanych z ustrojem, to znaczy pragmatyki, kwestii dotyczącej organów notariatu, a także jeszcze innych kwestii związanych naprawdę z organizacją notariatu, a dzisiaj dyskutowaliśmy nad rozwiązaniem, które zostało wypracowane w ramach reformy wymiaru sprawiedliwości w sektorze, który ma przyspieszyć procedowanie nad pewnymi sprawami. Tutaj chodziło o kwestię spadków. I nijak nie mogliśmy posłom wytłumaczyć, że z różnych przyczyn nie możemy procedować nad tymi dwoma zagadnieniami łącznie. Pomijam fakt, że one po prostu wpłynęły do laski marszałkowskiej w innych terminach. Mamy zatem tutaj swoisty dualizm. Myślę jednak, że zarówno jedna, jak i druga materia jest tak ważna z punktu widzenia społecznego, że ponieważ obie regulacje były, w naszej ocenie, przygotowane bardzo dobrze, można było umieścić je w jednej propozycji nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#BeataKempa">Jeśli chodzi o kwestię związaną z doprecyzowaniem przepisów, to oczywiście będziemy nad tym procedować na posiedzeniu komisji, bo taka, widzę, jest wola klubów. Zatem istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że ta dyskusja dojdzie do skutku.</u>
          <u xml:id="u-396.7" who="#BeataKempa">Pan poseł, pan marszałek Zych - ja również zapraszam, panie marszałku, zresztą będzie okazja do dyskusji na posiedzeniu komisji. Zostaną rozwiane wszelkie pańskie wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-396.8" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Pani minister, to raczej ja mogę panią zaprosić na posiedzenie komisji.)</u>
          <u xml:id="u-396.9" who="#BeataKempa">Jeśli chodzi o te rozliczenia, panie pośle, to tutaj, zresztą dyskutowaliśmy o tym z sędzią Sądu Najwyższego, powstaje kwestia: gmina a mieszkańcy tejże gminy, którzy ewentualnie będą się składać. Takie roszczenie będzie przysługiwało gminie, zatem to gmina później będzie mogła ewentualnie podzielić tę kwotę pomiędzy tych, którzy się składali. Myślę, że tutaj nie będzie jakichś większych trudności interpretacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-396.10" who="#BeataKempa">Podniesiona została również kwestia instytucji zadośćuczynienia, czyli tego trzeciego rozwiązania, które zaproponowaliśmy. Padł tutaj zarzut, panie pośle, odnośnie tych, powiedzmy umownie między nami, kryteriów, bo o tym pan mówił, które miałyby być podstawą do przyznania zadośćuczynienia. Chcę powiedzieć, że zgodnie z art. 445 sąd może przyznać odpowiednią kwotę. Ta odpowiednia kwota, ta podstawa jest bardzo dobrą podstawą dla polskich sędziów przy orzekaniu. Zresztą mają oni w tym zakresie przebogate orzecznictwo Sądu Najwyższego. W tej chwili ta instytucja funkcjonuje i doskonale, mówiąc najprostszym językiem, się broni. Ścisłe dookreślenie kryteriów, czy wręcz wymienianie ich taksatywnie, byłoby w naszej ocenie niezbyt trafnym rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-396.11" who="#BeataKempa">Pan poseł Gosiewski pytał, kto będzie rozstrzygał w przypadku konfliktów. Panie pośle, przede wszystkim jest tutaj władny sąd. Zatem ta odpowiedź jest jednoznaczna. Dzisiaj przysługuje już skarga windykacyjna, ale żeby właśnie jak najbardziej ograniczyć to zjawisko, proponujemy takie a nie inne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-396.12" who="#BeataKempa">Pan poseł Pawlak, z tego, co pamiętam, zadał kilka pytań. Pierwsze dotyczyło pojęcia zakładu w prawie cywilnym. Oczywiście, że nie ma tutaj definicji tego zakładu. Natomiast co innego oznacza zakład pracy. Tu interpretacja wynika z przepisów Kodeksu pracy, konkretnie z art. 3 tego kodeksu. Zatem w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy jest to zupełnie inny zakład, niż zakład w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-396.13" who="#BeataKempa">Pan poseł Pawlak zapytał jeszcze o ocenę skutków regulacji, tak sobie to zapisałam. Jeśli idzie wpływ tej regulacji na budżet państwa, to ta nowelizacja nie ma praktycznie żadnego wpływu.</u>
          <u xml:id="u-396.14" who="#BeataKempa">Padło jeszcze pytanie pomiędzy pytaniem dotyczącym zakładu a tym dotyczącym oceny skutków regulacji. Jeśli dobrze zrozumiałam to pytanie, panie pośle, to odpowiadam, że do tej pory przepisy nie przewidywały konstrukcji zadośćuczynienia, zatem jest to konstrukcja nowa.</u>
          <u xml:id="u-396.15" who="#BeataKempa">Myślę, że panu posłowi Rybickiemu odpowiedziałam - odnosząc się do treści art. 292 w związku z art. 351 i terminem - ale dodatkowo wyjaśnienie tych wątpliwości, które wcześniej zostały wyartykułowane, również dostanie pan na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-396.16" who="#BeataKempa">Pan poseł Nowak zapytał...</u>
          <u xml:id="u-396.17" who="#komentarz">(Poseł Maria Teresa Nowak: Pani, pani.)</u>
          <u xml:id="u-396.18" who="#BeataKempa">Pani poseł Nowak. Przepraszam, pani poseł. Trochę sobie niewyraźnie zapisałam, zatem nie mogę sama siebie rozczytać, ale to pewnie ze względu na późną porę.</u>
          <u xml:id="u-396.19" who="#BeataKempa">Pani poseł zapytała, czy nie zachodzi potrzeba zmian w przepisach innych ustaw, w szczególności dotyczących pewnie ustawy o samorządzie gminnym - to pani miała na myśli - i czy nie będzie trzeba zgody rad poszczególnych gmin. Zgoda rad gmin, owszem, będzie potrzebna. Natomiast ta regulacja nie będzie - w naszej ocenie - wymagała zmiany przepisów dotyczących prawa związanego z funkcjonowaniem gmin, ponieważ w zasadzie już dzisiaj właściciel może wystąpić z takim żądaniem, zatem występuje i tak się dzieje. Nie jest to więc kategoria nieznana samorządom gminnym.</u>
          <u xml:id="u-396.20" who="#BeataKempa">Jeszcze raz przepraszam za tę pomyłkę, pani poseł. Zdaje się, że jest też pan poseł Nowak, tak?</u>
          <u xml:id="u-396.21" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kalemba: Jest, jest.)</u>
          <u xml:id="u-396.22" who="#BeataKempa">Mogłam się pomylić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#JanuszDobrosz">Jest to dość popularne nazwisko, a więc nie ma tu jakiegoś faux pas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#BeataKempa">Tak, zgadza się. Zresztą bardzo ładne nazwisko, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#BeataKempa">Pan poseł Kalemba zapytał, jak zostaną uregulowane, tak sobie to zapisałam, panie pośle - nie wiem, czy pan poseł jest na sali - sprawy słupów wybudowanych na gruntach, w szczególności gruntach rolników w latach 50., 60. Panie pośle, odpowiadam: Po to właśnie jest ta regulacja i niech ona będzie odpowiedzią na pana pytanie. Kto poniósł koszty, będzie mógł w trybie tej ustawy wystąpić z roszczeniem.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#BeataKempa">Zatem, szanowni państwo, myślę, że zgodnie z oświadczeniem klubów przystąpimy do procedowania nad tą materią. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#JanuszDobrosz">Panowie posłowie w sprawie sprostowania, tak?</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Tak, tak, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#JanuszDobrosz">Pan poseł Zych zgłosił się jako pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#JanuszDobrosz">Pan marszałek Zych, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#JózefZych">Droga pani minister, mam wrażenie, że zarówno pani, jak i panowie nie słuchaliście dokładnie, o czym mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#JózefZych">Po pierwsze, nie wnioskowałem o to, żeby określić kryteria zadośćuczynienia. Mówiłem o tym tylko w sensie pozytywnym, że kryteriów tych nie ma i że sądy będą musiały je wypracować.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#JózefZych">Po drugie, jeżeli chodzi o sędziów - daj Boże, aby tak było - że tak doskonale znają oni problemy i nie będzie trudności z ustalaniem zadośćuczynienia w razie śmierci, a sądzę, że będą. Szczególnie, kiedy weźmiemy pod uwagę, że teraz zderzą się dopiero z zakładami ubezpieczeń, bo mamy ok. 5 tys. wypadków śmiertelnych rocznie. Jest to nowe zagadnienie dla zakładów ubezpieczeń, które będą unikały wypłat, bo nie ma kryteriów i orzecznictwa co do wysokości ustalanego zadośćuczynienia. Omawiałem ten temat, bo znam setki orzeczeń i miałem z tym do czynienia na co dzień, ale odnosiłem się pozytywnie, pani minister. Jeżeli mówiłem o czymkolwiek, to mówiłem o przewidywanych trudnościach. Jeżeli pan sędzia jest zdania, że w momencie doprowadzenia np. przez MOW urządzeń przesyłowych do granicy gminy - gdy rolnik sam zapłacił - i że będzie to gminie przysługiwać, to mam bardzo poważne wątpliwości, czy akurat tak. Daj Boże. Mówiłem, że mogą być pewne problemy. Niczego nowego nie wnoszę, tylko podnosiłem pewne kwestie, z których należy sobie zdawać sprawę. W ogóle, pani minister, ogromnie się cieszę z naszej współpracy w komisji i bardzo pani dziękuję za zaproszenie do pracy w komisji. Ponieważ jest to w Sejmie, a ja jestem przewodniczącym komisji, to i ja zapraszam również panią.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Beata Kempa: Bardzo dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, jeśli można...)</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#JanuszDobrosz">Tak, tak, ale to za chwileczkę, bo wtedy od razu załatwilibyśmy sprawę, którą na pewno pan poseł Rybicki nam tu przedstawi. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#SławomirRybicki">Panie Marszałku! Pani Minister! Dziękuję za deklarację odpowiedzi na moje wątpliwości i pytania na piśmie. Mam tylko jedną prośbę - ponieważ nie miałem możliwości wygłoszenia całego wystąpienia - aby ministerstwo odniosło się również do pytań, które będą w stenogramie, a których nie było w mojej wypowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#JanuszDobrosz">Pani minister chciała jeszcze odnieść się do tych wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#BeataKempa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#BeataKempa">Panie Marszałku! Jeśli idzie o doprecyzowanie pytań - przed chwilą przez pana posła Rybickiego - to oczywiście, panie pośle, myślę, że to nie będzie stanowiło dla nas absolutnie żadnego problemu, wręcz przeciwnie, postaramy się bardzo dokładnie wszelkie wątpliwości panu wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#BeataKempa">Natomiast, panie pośle Zych, bardzo się cieszę i dziękuję, być może rzeczywiście odniosłam wrażenie, że pan jak gdyby postulował, aby wprowadzić te kryteria w związku z trudnościami w ustalaniu chociażby wysokości zadośćuczynienia. Podałam argumenty związane z funkcjonującym już art. 445 i w związku z odpowiednią kwotą, czyli zwrotem. Z tym nie było problemów, jest też przebogate orzecznictwo Sądu Najwyższego, które jest bardzo dobrą wskazówką dla polskich sędziów, z czego - o czym wiemy -oczywiście korzystają. Natomiast jeśli idzie o casus, który również pan podał, dotyczący rozliczenia gmin, to też uważam, że odpowiedź na piśmie - w szczególności mając na uwadze fakt, że praca w Komisji Nadzwyczajnej będzie prawdopodobnie toczyć się pod pana przewodnictwem - również może być dobrą bazą do dyskusji. Zatem, panie przewodniczący, chyba będzie mi bardzo przykro, jeśli będę w zastępstwie, ale sprawę będzie prowadzić pani minister Manowska, która jest świetnym cywilistą i publikowała wiele prac z zakresu K.p.c., i myślę, że to będzie rozmowa na jeszcze wyższym poziomie niż rozmowa ze mną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#JanuszDobrosz">Aż miło prowadzić obrady, kiedy są takie polemiki.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#JanuszDobrosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#JanuszDobrosz">Zamykam dyskusję w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#JanuszDobrosz">Marszałek Sejmu, na podstawie art. 87 ust. 2 w związku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu, kieruje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego, zawarty w druku nr 1844, do Komisji Nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach, w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-405.4" who="#JanuszDobrosz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (druk nr 1874).</u>
          <u xml:id="u-405.5" who="#JanuszDobrosz">Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów panią Elżbietę Suchocką-Roguską o zabranie głosu w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-405.6" who="#JanuszDobrosz">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego jest podyktowany przede wszystkim koniecznością doprowadzenia do zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów zakwestionowanych przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 25 lipca 2006 r. Po drugie, realizacją założeń reformy finansów publicznych związanych m.in. z likwidacją części rezerw w subwencji i przeznaczeniem tych środków na wzmocnienie systemu wyrównawczego, co jest rozwiązaniem zgodnym z postulatami strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Po trzecie, potrzebą doprecyzowania niektórych przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Przedkładany projekt ustawy, szczególnie w części dotyczącej zmiany ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, to pierwsza duża nowelizacja obowiązującej od 2000 r. ustawy określającej źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz zasady ustalania i gromadzenia tych dochodów, a także zasady ustalania i przekazywania subwencji ogólnej oraz dotacji celowych z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trybunał Konstytucyjny orzekł, że w terminie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku tracą moc obowiązujące przepisy.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Po pierwsze, art. 8a ust. 1 ustawy z 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, dotyczący finansowania ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów autobusowych jako zadania własnego samorządu województwa.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Po drugie, art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy, dotyczący finansowania z budżetu samorządu województwa profilaktycznej opieki zdrowotnej sprawowanej w odniesieniu do osób świadczących pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w zakładach karnych, przebywających w aresztach śledczych lub wykonujących pracę w ramach kary ograniczenia wolności, jeżeli obowiązek objęcia profilaktyką nie spoczywa na pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-406.5" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Po trzecie, art. 25 ust. 8 i 9 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, dotyczący sposobu podziału kwoty 30-procentowej części regionalnej subwencji ogólnej dla województw w drodze rozporządzenia ministra właściwego ds. finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-406.6" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">W związku z tym, w zakresie związanym z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, projekt ustawy obejmuje następujące zmiany:</u>
          <u xml:id="u-406.7" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Odejście od finansowania ustawowych ulg w przewozach autobusowych z dochodów własnych województw. Ponieważ Trybunał Konstytucyjny wyraził pogląd, że finansowanie ustawowych ulg w krajowych pasażerskich przewozach autobusowych nie ma cech zadania własnego, gdyż nie jest związane z terytorium określonego województwa i samorząd województwa nie ma wpływu na sposób jego wykonywania i jedynie obowiązkowego finansuje te uprawnienia, w przedłożonym projekcie dokonuje się zmiany przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz art. 8a ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego zakwestionowanych przez Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-406.8" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Aktualnie finansowanie tych przewozów odbywa się z dochodów własnych samorządu województwa. Odejście od finansowania ustawowych ulg w przewozach autobusowych z dochodów własnych województwa wiąże się ze zmniejszeniem wskaźnika udziału województwa w podatku dochodowym od osób prawnych. Proponuje się, aby udział województw we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych, posiadających siedzibę na terenie województwa, został zmniejszony z 15,9% do 14%, czyli o 1,9%. Oznacza to, że w warunkach 2006 r. dochody województw z tego tytułu zmniejszą się o kwotę 476 897 000 zł. Koszty związane z finansowaniem ustawowych uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów autobusowych od 1 stycznia 2008 r. będą pokrywane z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-406.9" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Zmiany w zakresie ustawy o służbie medycyny pracy wynikające z wyroku Trybunału Konstytucyjnego zostały uwzględnione w projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy, będącej przedmiotem prac parlamentarnych (druk nr 1753).</u>
          <u xml:id="u-406.10" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Inne zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wynikające z wyroku Trybunału Konstytucyjnego polegają na ustawowym określeniu zasad podziału części regionalnej dla województw oraz części równoważącej subwencji ogólnej dla gmin i powiatów. Część równoważąca zarówno dla gmin, jak i powiatów oraz część subwencji ogólnej będzie zatem dzielona według zasad określonych w ustawie, a nie jak dotychczas w rozporządzeniach ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-406.11" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Proponujemy w projekcie ustawy, aby sposób podziału był identyczny z dotychczas obowiązującym. Natomiast w odniesieniu do powiatów dokonano pewnej zmiany, dotyczącej sposobu podziału 9-procentowej części równoważącej subwencji ogólnej związanej z wydatkami na rodziny zastępcze. Subwencja będzie rozdzielana proporcjonalnie do wysokości wydatków poniesionych na rodziny zastępcze w roku poprzedzającym rok bazowy, z wyłączeniem powiatów objętych obowiązkiem dokonywania wpłat do budżetu państwa w kwocie od 1 mln zł. Zaproponowano również, aby ewentualna nadwyżka środków, nierozdzielnych z tytułu pozostałych kryteriów, rozdzielona była według zasad określonych dla rodzin zastępczych.</u>
          <u xml:id="u-406.12" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">W projektowanej regulacji zaproponowano również likwidację części rezerw subwencji ogólnej. W miejsce kwoty rezerwy, o której mowa w art. 26 ust. 2 pkt 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, tworzonej w wysokości 2% sumy planowanych części sum wyrównawczych subwencji zostanie wzmocniony system wyrównawczy subwencji ogólnej dla gmin, powiatów i województw poprzez dokonanie zmiany wielkości procentowych wskaźników służących do wyliczenia kwoty podstawowej części wyrównawczej subwencji ogólnej dla gmin, powiatów i województw.</u>
          <u xml:id="u-406.13" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Zanim przejdę do omawiania szczegółowych rozwiązań zawartych w projekcie ustawy, chciałabym zaznaczyć, że zasady podziału części równoważącej subwencji ogólnej dla gmin i dla powiatów oraz części regionalnej subwencji ogólnej dla województw, określone w przedłożonym projekcie ustawy, wynikają z analizy sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego, prowadzonej od momentu wprowadzenia nowych regulacji wynikających z ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-406.14" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Ocena sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego była dokonywana na bieżąco, począwszy od dnia 1 stycznia 2004 r. Oprócz analizy danych statystycznych monitorowana była także wydajność poszczególnych źródeł dochodów. Pod uwagę brano również zakres zadań, jakie jednostki samorządu terytorialnego przejęły od 1 stycznia 2004 r. do sfinansowania z dochodów własnych. Przedmiotem analizy były również zasady podziału omawianych części subwencji, określone w rozporządzeniach ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-406.15" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Tak więc w projekcie ustawy zaproponowano podział według sprawdzonych kryteriów i propozycji, które zapewniają najbardziej racjonalny podział środków i które uzyskały akceptację Zespołu do Spraw Systemu Finansów Publicznych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-406.16" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Projekt przewiduje również zmniejszenie rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej z 0,6% obowiązujących w roku bieżącym do 0,3% w roku 2008 i 0,25% w kolejnych latach. Ustalenie kwoty rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na takim poziomie pozwoli na dofinansowanie wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu z tytułu likwidacji szkód w szkołach i placówkach oświatowych wywołanych zdarzeniami losowymi oraz na sfinansowanie innych zadań o charakterze jednorazowym, nie uwzględnionych w części oświatowej subwencji ogólnej w roku budżetowym.</u>
          <u xml:id="u-406.17" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">W projekcie ustawy uwzględniono wniosek Związku Powiatów Polskich, aby nie likwidować rezerwy subwencji ogólnej, o której mowa w art. 26 ust. 2 pkt 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. W projekcie proponuje się, aby z rezerwy tej były dofinansowywane:</u>
          <u xml:id="u-406.18" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">- inwestycje na drogach publicznych powiatowych i wojewódzkich oraz na drogach powiatowych, wojewódzkich i krajowych w granicach miast na prawach powiatu; tu chciałabym zaznaczyć, że w dotychczas obowiązujących przepisach był zapis mówiący o tym, że mają to być inwestycje, które rozpoczęły się przed 1 stycznia 1999 r., z tego zapisu zrezygnowaliśmy w proponowanej zmianie ustawy i w tej chwili wszelkie inwestycje będą mogły być dofinansowywane,</u>
          <u xml:id="u-406.19" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">- utrzymanie rzecznych przepraw promowych o średnim natężeniu ruchu w skali roku powyżej 2 tys. pojazdów na dobę, wskazanych przez ministra właściwego do spraw transportu - w kwocie nie mniejszej niż w roku bazowym,</u>
          <u xml:id="u-406.20" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">- remonty, utrzymanie, dróg krajowych i wojewódzkich w granicach miast na prawach powiatu, ich ochrona i zarządzanie nimi.</u>
          <u xml:id="u-406.21" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Inne zmiany zawarte w projekcie ustawy mają charakter doprecyzowujący. Między innymi:</u>
          <u xml:id="u-406.22" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">- wyeliminowano wątpliwości pojawiające się w związku z pozyskiwaniem przez jednostki samorządu terytorialnego dochodu z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych od działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zakładów zagranicznych; w odniesieniu do podatku zapłaconego przez podatnika prowadzącego na terytorium Polski zakłady zagraniczne, o których mowa w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, będą stosowane takie same zasady i tryb przekazywania jednostkom samorządu terytorialnego jak w przypadku podatku zapłaconego przez podatników mających siedzibę na terytorium Polski,</u>
          <u xml:id="u-406.23" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">- przyjęto, że dane służące do wyliczania planowanych dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych będą brane według stanu na dzień 15 września roku bazowego; zapewni to najbardziej aktualne dane do wyliczenia planowanych na rok budżetowy dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tytułu udziału we wpływach z PIT,</u>
          <u xml:id="u-406.24" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">- proponuje się zmianę sposobu przekazywania na rachunki jednostek samorządu terytorialnego raty za grudzień z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, polegającą na zaliczkowym przekazaniu części środków (proponujemy: 80% kwoty przekazanej za listopad) jeszcze w grudniu roku budżetowego, i dokonanie rozliczenia środków należnych za grudzień i już przekazanych w terminie do dnia 10 stycznia roku następnego; taki sposób przekazywania jednostkom samorządu terytorialnego raty za grudzień z tytułu udziału we wpływach z PIT daje im możliwość wykorzystania tych środków jeszcze w roku budżetowym,</u>
          <u xml:id="u-406.25" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">- doprecyzowano przepisy dotyczące nienależnie otrzymanych kwot subwencji.</u>
          <u xml:id="u-406.26" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Szczególnie dwa rozwiązania zaproponowane w tej ustawie zawierają w sobie realizację znaczących postulatów strony samorządowej. Chodzi przede wszystkim o zmianę terminu przekazywania zaliczki podatku dochodowego od osób fizycznych za grudzień. Na dzień dzisiejszy ta zaliczka była przekazywana już w styczniu roku następnego, była zaliczana do dochodów roku poprzedniego, tak więc praktycznie samorządy nie miały możliwości jej wykorzystania na bieżące płatności. Drugie rozwiązanie to kwestia rezerw. Czuję się tutaj zobowiązana, żeby powiedzieć Wysokiej Izbie, iż również strona samorządowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego nie była w stanie dopracować się jednolitego stanowiska. Szczególnie dotyczyło to rezerwy subwencji oświatowej. Przede wszystkim przedstawiciele gmin wiejskich oraz powiatów postulowali, żeby jednak ta rezerwa pozostała. Z tego względu pozostała ona w ograniczonej wysokości - jak powiedziałam - 0,3% w roku 2008 i 0,25% jako rozwiązanie docelowe. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-406.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-406.28" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Genowefa Wiśniowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#GenowefaWiśniowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#GenowefaWiśniowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-407.4" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska w imieniu klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#StanisławOżóg">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (druk nr 1874).</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#StanisławOżóg">Potrzeba dokonania nowelizacji ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. Nr 203, poz. 1966, z późn. zm.) wynika, po pierwsze, z konieczności doprowadzenia do zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów zakwestionowanych przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 25 lipca 2006 r., zawartych w wyżej wymienionej ustawie, przez: ustawowe określenie zasad podziału subwencji ogólnej w części regionalnej dla województw i części równoważącej dla gmin i powiatów; odejście od finansowania ustawowych ulg w przewozach autobusowych z dochodów własnych województwa.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#StanisławOżóg">Zgodnie z argumentacją przedstawioną przez Trybunał podział kwoty 30% części regionalnej subwencji ogólnej powinien być określony aktem ustawowym, a nie rozporządzeniem ministra finansów. Zasady podziału części równoważącej subwencji ogólnej dla gmin i powiatów oraz części regionalnej dla województw, określone w projekcie ustawy, wynikają z analizy sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#StanisławOżóg">Po drugie, potrzeba zmian w ustawie wynika również z realizacji założeń reformy finansów publicznych, związanych m.in. z likwidacją części rezerw subwencji i przeznaczeniem tych środków na wzmocnienie systemu wyrównawczego, co jest rozwiązaniem zgodnym z postulatami strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, a także podyktowane potrzebą doprecyzowania niektórych przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-408.4" who="#StanisławOżóg">Rozwiązaniom zawartym w projekcie ustawy przyświeca cel zapewnienia wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego, bez względu na ich położenie geograficzne i potencjał dochodowy, odpowiednich dochodów własnych na realizację ich zadań publicznych. W projekcie zaproponowano wzmocnienie roli systemu wyrównawczego, którego zadaniem jest korygowanie różnic w dochodach jednostek samorządu terytorialnego w porównani z przeciętnym dochodem w kraju.</u>
          <u xml:id="u-408.5" who="#StanisławOżóg">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera projekt rządowy ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego z druku nr 1874 i wnosi o skierowanie go do pracy w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Waldy Dzikowski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WaldyDzikowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#WaldyDzikowski">Trzeba powiedzieć, że późna pora i trzy minuty w stosunku do obszerności tego projektu ustawy trochę mnie dziwią, ale czytając ten projekt ustawy, muszę powiedzieć, że rzeczywiście nie wzbudza on aż tak wiele emocji ani po stronie samorządowej, ani pewnie wśród przedstawicieli klubów, bo rzeczywiście jest projektem regulującym, przede wszystkim jeżeli chodzi o Trybunał Konstytucyjny i jego orzecznictwo, jak i doprecyzowuje pewne kwestie, które nie znalazły się w 2003 r. w projekcie ustawy z 13 listopada, a ta ustawa - przypomnę - weszła 1 stycznia 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#WaldyDzikowski">Oczywiście ustawa z 2003 r. była pierwszą ustawą, która stabilizowała system samorządowych finansów, a przynajmniej po stronie dochodów, z nadzieją, że dalej będziemy dokonywać decentralizacji zadań, zamieniając zadania zlecone w zadania własne oraz przekazując określone środki. Dlatego też w tym projekcie ustawy nie dokonuje się żadnych rewolucyjnych zmian. Po prostu tak naprawdę doprecyzowuje się ustawę z 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#WaldyDzikowski">Po wejściu w życie ustawy jeden z samorządów zaskarżył ją do Trybunału. Pani minister i mój przedmówca określili w których punktach - nie będę się powtarzał - w których zapisach i artykułach. Dotyczyło to głównie części regionalnej dla województw, części równoważącej dla gmin i powiatów, co jest skutkiem poprzedniego orzeczenia, jak i zadań własnych w części ustawowych ulg w przewozach autobusowych.</u>
          <u xml:id="u-410.4" who="#WaldyDzikowski">To, co budziło jakiekolwiek emocje w tym projekcie ustawy, to likwidacja rezerw. W tym zakresie rzeczywiście pojawiły się rozbieżności i niejednoznaczności, jeżeli chodzi o stronę samorządową. Chcę mianowicie powiedzieć, że strona samorządowa zawsze podkreślała, także w trakcie prac nad poprzednim projektem ustawy, nad obecnie już obowiązującą ustawą, aby wszelkie rezerwy części subwencji ogólnej likwidować po to, by nie stawały się one uznaniowe, tak żeby rzeczywiście wzmacniać system wyrównawczy.</u>
          <u xml:id="u-410.5" who="#WaldyDzikowski">Faktem jest, że strony samorządowe nie porozumiały się, aczkolwiek rozmawiając z poszczególnymi przedstawicielami organizacji samorządowych, podkreślali to samo, aby jednak w docelowym projekcie ustawy czy też w ustawie likwidować rezerwy i wzmacniać system wyrównawczy.</u>
          <u xml:id="u-410.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-410.7" who="#WaldyDzikowski">Chciałbym powiedzieć jeszcze tylko jedno zdanie. Mianowicie dobrze by było, gdybyśmy na posiedzeniu komisji, a klub Platformy Obywatelskiej proponuje, aby skierować to do komisji finansów i komisji samorządu terytorialnego, zastanowili się, dlaczego CIT dla samorządów województw jest zmniejszany akurat o 1,9%, czy nie warto pokusić się o to, aby dokładniej zanalizować tę kwestię, tym bardziej że samorządy województw nigdy nie miały określonych kwot na zadania własne wynikające z rozwoju regionalnego, a przecież te zadania są coraz bardziej naglące i ważniejsze, jeżeli chodzi o zadania samorządów województw. W związku z tym proponuję też, aby przedyskutować tę sprawę głównie w komisji samorządu.</u>
          <u xml:id="u-410.8" who="#WaldyDzikowski">Proponujemy także skierowanie tych projektów ustaw do strony samorządowej, która będzie wypowiadała się, mam nadzieję, bardziej jednoznacznie, a zwłaszcza samorządy województw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję, panie pośle. Czas został już dawno przekroczony.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pan poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście nowelizacja nie budzi specjalnych kontrowersji. Wydaje się, że zarówno treść, jak i uzasadnienie zawierają te kwestie, które wymagają doregulowania i wypełnienia również wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Niemniej jednak na tym pięknym świecie nie ma ani rzeczy, ani ludzi zupełnie doskonałych i w związku z tym chciałbym zgłosić pewne uwagi.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Po pierwsze, moją wątpliwość budzi nowy sposób naliczenia udziału województwa, np. w podatku dochodowym od osób prawnych. Jest to zmniejszenie udziałów aż o 20%, to jest 1/5, pani minister. Przyznam, że mam duże wątpliwości, czy to jest kwota właściwa. Pewne wątpliwości co do pozostałych kwot zgłaszane były przez stronę samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W związku z tym istotniejsza uwaga. Otóż pani minister rzetelnie przyznała, iż opinia strony samorządowej była niejednoznacznie pozytywna, takie częściowo nieświeże jajeczko. Do rządu żadnych pretensji w tej kwestii nie miałbym, pretensje mam do kierownictwa Wysokiej Izby. Otóż w naszym regulaminie, który jest naszym prawem wewnętrznym, jest zapisane wyraźnie - art. 36 ust. 6: rozpatrywanie ustaw (uchwał), których przyjęcie może powodować zmiany w funkcjonowaniu samorządu terytorialnego, obejmuje zasięganie opinii organizacji samorządowych tworzących stronę samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego; ust 7: Organizacje samorządowe, o których mowa w ust. 6, mają prawo, w ciągu 14 dni od otrzymania projektu ustawy (uchwały), do przedstawienia opinii; ust. 8 - dla mnie osobiście najważniejszy: Opinie przekazywane w terminie, o którym mowa w ust. 7, dostarcza się odpowiednio członkom komisji sejmowych bądź wszystkim posłom. Po raz kolejny Wysoki Sejm, jego kierownictwo zaniedbało wykonanie własnego prawa. Po raz kolejny nie znamy stanowiska strony samorządowej. To, co jest napisane w ocenie skutków regulacji, jest to tylko i wyłącznie sprawozdanie rządu, dotyczące rzeczywiście konsultacji, które najprawdopodobniej się odbyły, ale precyzyjnego i konkretnego stanowiska strony samorządowej nie znamy.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Pani Marszałek! Tylko na tej podstawie powinienem zgłosić wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. I tak na pewno każdorazowo będziemy czynić. Mamy na uwadze to, iż chyba jednak wszystkie zawarte w propozycji nowelizacji rozwiązania są uzasadnione i celowe, te kontrowersje, które występują pomiędzy powiatami, gminami, zawsze będą występować, jest tutaj pewne współzawodnictwo i zawsze jeden z uczestników strony samorządowej może mieć pewne pretensje. Tylko i wyłącznie z tego powodu w imieniu mojego klubu, Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, wnoszę o skierowanie projektu do dalszych prac w Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Jednocześnie jeszcze raz przypominam, jeżeli te wszystkie kontrowersje nie zostaną wyjaśnione i jeżeli przed rozpoczęciem prac w komisjach stanowisko strony samorządowej nie zostanie nam dostarczone, będę wnosił o przerwanie prac nad projektem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-412.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani minister zechce zabrać głos, tak, w tej chwili?</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#GenowefaWiśniowska">Sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd dysponuje stanowiskiem Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego z dnia 18 kwietnia 2007 r. w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego nie uzyskał jednoznacznie pozytywnej opinii strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Przeciw zmniejszeniu rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej wypowiedział się Związek Gmin Wiejskich RP i Związek Powiatów Polskich. Za utrzymaniem rezerwy subwencji ogólnej, o której mowa w art. 26 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (DzU nr 203, poz. 1966, z późn. zm.) opowiedział się Związek Powiatów Polskich.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Podpisał współprzewodniczący ze strony samorządowej Piotr Uszok, współprzewodniczący ze strony rządowej Janusz Kaczmarek. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#GenowefaWiśniowska">Panie pośle, w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#komentarz">(Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski: Sprostowania. W sprawie źle zrozumianej przez panią minister mojej wypowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#GenowefaWiśniowska">Ale tylko i wyłącznie pana wypowiedzi, panie pośle, dlatego że pani minister wyjaśniła, prawda? Poza tym projekt został skierowany do komisji i myślę, że prace będą trwały.</u>
          <u xml:id="u-415.4" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nie zostałem zrozumiany. Być może pani minister nie słyszała całej mojej wypowiedzi. Po pierwsze, nie sygnalizowałem żadnego zażalenia pod adresem rządu. Rząd tu nie jest nie jest niczemu winien. Mówiłem wyraźnie, że mam pretensje do Prezydium Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#GenowefaWiśniowska">Tak, to było mówione, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Zgodnie bowiem z art. 37 ust. 8 opinię strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego dostarcza się odpowiednio wszystkim członkom komisji albo wszystkim posłom. I nie jest to obowiązek rządu. Rząd takie stanowisko i taką opinię być może ma, ale posłowie tego nie mają, a zgodnie z przepisami regulaminu powinni te stanowiska otrzymać.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Nie mam więc pretensji do pani minister, ale pretensję adresuję do pani marszałek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#GenowefaWiśniowska">Tak pan poseł to artykułował. Rzeczywiście mówił pan, że do rządu nie ma pretensji. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, w imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej pan poseł Jerzy Zawisza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#JerzyZawisza">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie zmiany ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (druk nr 1874).</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#JerzyZawisza">Nowelizacja ustawy z 14 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wynika z konieczności doprowadzenia do zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów zakwestionowanych przez Trybunał Konstytucyjny. Dotyczy to, po pierwsze, ustawowego podziału subwencji ogólnej w części regionalnej dla województw i części równoważącej dla gmin i powiatów. Po drugie, chodzi o odejście od finansowania ustawowych ulg w przewozach autobusowych z dochodów własnych województwa i w konsekwencji zmniejszenie wskaźnika udziału województw w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Po trzecie - o doprecyzowanie niektórych przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#JerzyZawisza">Materią projektów nowelizacji są rozwiązania dotyczące źródeł dochodów jednostek samorządu terytorialnego. W projekcie ustawy zawarto cel polegający na zapewnieniu wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego, bez względu na ich położenie geograficzne i możliwości dochodowe, odpowiednich dochodów własnych.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#JerzyZawisza">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej będzie głosował za skierowaniem projektu ustawy do prac w komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#GenowefaWiśniowska">W imieniu Ligi Polskich Rodzin pan poseł Edward Ciągło.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#EdwardCiągło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin pragnę przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (druk nr 1874).</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#EdwardCiągło">Omawiany projekt wynika m.in. z konieczności doprowadzenia do zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów zakwestionowanych przez Trybunał Konstytucyjny oraz realizacji przyjętych założeń reformy finansów publicznych. W konsekwencji niniejszy projekt wprowadza ustawowe określenie zasad podziału subwencji ogólnej w części regionalnej dla województw oraz części równoważącej dla gmin i powiatów, a także odejście od finansowania ustawowych ulg w przewozach autobusowych z dochodów własnych województwa. To z kolei powoduje, że zmniejsza się wskaźnik udziału województw w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#EdwardCiągło">W zakresie realizacji założeń reformy finansów publicznych projekt proponuje likwidację i zmniejszenie części rezerw subwencji, tzn. rezerwy subwencji ogólnej przeznaczonej na uzupełnienie dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej, i przeznaczenie tych środków na wzmocnienie systemu wyrównawczego.</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#EdwardCiągło">Projekt nie zyskał jednoznacznej pozytywnej opinii środowisk samorządowców. Jeśli chodzi o niektóre elementy, np. w zakresie zmniejszenia rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej, potrzebna jest dyskusja i wypracowanie takich rozwiązań, które pozwolą na uwzględnienie położenia gmin wiejskich. Powszechnie wiadomo, z jak trudną sytuacją mamy do czynienia w wielu gminach, w których wydatki na oświatę pochłaniają znaczną część budżetu.</u>
          <u xml:id="u-422.4" who="#EdwardCiągło">Dlatego też w imieniu Ligi Polskich Rodzin opowiadam się za skierowaniem projektu do właściwych komisji sejmowych celem szczegółowego rozpatrzenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-422.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Henryk Smolarz, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o stanowisko w imieniu klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#HenrykSmolarz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam przyjemność zabrać głos w dyskusji podczas pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#HenrykSmolarz">Na początek kilka refleksji natury ogólnej. Kilkanaście lat temu doszło w Polsce do urzeczywistnienia idei samorządu terytorialnego i odbudowania jego struktur, zbiegło się to w czasie ze zmianą ustroju politycznego, z głębokimi przeobrażeniami w gospodarce i diametralną odmianą modelu życia społecznego. W 1998 r. doszło do zmiany na samorządowej mapie Polski, pojawiły się powiaty. W ciągu minionych 17 lat dochodziło też do wielu zmian w przepisach prawnych określających funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego. Był wszakże jeden element wspólny, łączący wszystkie dotychczasowe kadencje władz samorządowych. Ten element to właśnie finanse.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#HenrykSmolarz">Bez przerwy toczyły się dyskusje na temat finansowania zadań publicznych realizowanych przez samorządy, nader często mieliśmy też przykłady przekazywania samorządom nowych zadań, czemu nie zawsze towarzyszyły odpowiednie środki finansowe na ich realizację. Mówię o tym po to, by pokazać, że wszelkich zmian w ustawodawstwie dotyczącym finansów samorządu terytorialnego należy dokonywać z wielką rozwagą i ostrożnością, a do tego rodzaju aktów prawnych należy omawiany projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#HenrykSmolarz">Projekt nie jest sam w sobie zbyt duży objętościowo, zawiera jednak blisko 200 stron załączników ze szczegółowymi danymi liczbowymi ilustrującymi skutki nowelizacji. Jej konieczność uzasadnia się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lipca 2006 r., realizacją założeń reformy finansów publicznych oraz potrzebą doprecyzowania niektórych przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#HenrykSmolarz">O ile pierwszy z powodów nie budzi raczej niczyich wątpliwości, o tyle już zaproponowany sposób wyjścia z sytuacji, podobnie jak kolejne dwa powody wskazywane w uzasadnieniu wymagają przeprowadzenia dogłębnej dyskusji i udzielenia przez przedstawicieli wnioskodawcy drobiazgowych informacji i wyjaśnień. Projekt ustawy spotkał się bowiem, mówiąc najogólniej, z różnym przyjęciem przez przedstawicieli poszczególnych środowisk samorządowych. Na to będzie czas podczas posiedzeń komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-424.5" who="#HenrykSmolarz">Kończąc, z uwagi na krótki czas na przedstawienie stanowiska klubu, nie prezentuję szczegółowych uwag do poszczególnych zapisów przedłożonego projektu - choć w większości zgadzam się z uwagami, które padały z trybuny sejmowej - lecz chciałem złożyć deklarację rzetelnego przyjrzenia się projektowi podczas prac w komisji sejmowej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-424.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, w imieniu koła Ruch Ludowo-Narodowy pani poseł Gabriela Masłowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#GabrielaMasłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#GabrielaMasłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zasadniczym celem ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, druk 1847, jest modyfikacja systemu wyrównawczego, który został tak skonstruowany, aby zmniejszyć różnice w dochodach jednostek samorządu terytorialnego względem przeciętnego poziomu dochodu w kraju. Odwieczna prawda głosi, że nadmierne różnice między regionami w poziomie dochodów, w poziomie życia mieszkańców przejawiają się nie tylko w tym, że osłabiają stopę życiową w regionach, wzmacniają poczucie krzywdy, ale także hamują rozwój całej gospodarki. Słabe regiony są bowiem wtedy ograniczonym rynkiem zbytu produktów dla innych regionów w różnych gałęziach gospodarki. Wzmocnienie dochodowe regionów ma również znaczenie ze względu na zdolność do realizacji zadań publicznych, a także wpływa na możliwości zatrudnienia i osłabienie - na obecnym etapie rozwoju - zjawiska bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#GabrielaMasłowska">Nie będę wnikać w szczegóły tych zmian, one były wnikliwie przedstawione przez moich przedmówców, a zwłaszcza przez panią minister. Chciałabym tylko w imieniu posłów koła Ruch Ludowo-Narodowy stwierdzić, że popieramy te zmiany i jesteśmy za skierowaniem projektu do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#GenowefaWiśniowska">W imieniu Koła Posłów Bezpartyjnych głos zabierze pan poseł Bernard Ptak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#BernardPtak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam Wysokiej Izbie stanowisko Koła Posłów Bezpartyjnych w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. Jest to nowelizacja ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#BernardPtak">Projekt ma na celu przede wszystkim odejście od finansowania ustawowych ulg w przewozach autobusowych z dochodów własnych województwa i w konsekwencji zmniejszenie wskaźnika udziału województw w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#BernardPtak">Celem projektu jest także realizacja założeń reformy finansów publicznych związanych z likwidacją części rezerw i subwencji i przeznaczeniem tych środków na wzmocnienie systemu wyrównawczego. Obecnie kwota stanowiąca 30% części regionalnej subwencji ogólnej dla województw jest dzielona na zasadach określanych corocznie w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych. W drodze rozporządzeń wydawanych corocznie przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych dzielona jest również część równoważąca subwencji ogólnej dla gmin i powiatów.</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#BernardPtak">W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wprowadzono zmiany uchylające regulację upoważniającą ministra do określania w drodze rozporządzenia sposobu podziału kwoty stanowiącej 30% części regionalnej subwencji ogólnej dla województw, gmin i powiatów. Utrzymano obecny sposób podziału części równoważącej subwencji ogólnej dla gmin i części regionalnej subwencji dla województw. Natomiast w odniesieniu do powiatów dokonano zmiany dotyczącej sposobu podziału 9% części równoważącej subwencji ogólnej związanej z wydatkami na rodziny zastępcze.</u>
          <u xml:id="u-428.4" who="#BernardPtak">W gminach podział subwencji będzie następujący: 50%, 25% i 25% rozdzielone będzie między gminy według określonych kryteriów. W powiatach zostaje wydzielonych pięć części, z których każda będzie rozdzielona między powiaty według określonych kryteriów: 9%, 7%, 30% i 24%. W województwach wydzielone będą trzy części: 20%, 40% i 10%. Każda z kwot będzie rozdzielona między województwa według określonych wskaźników.</u>
          <u xml:id="u-428.5" who="#BernardPtak">Projekt ustawy zawiera zmiany dotyczące finansowania ulg w krajowych pasażerskich przewozach autobusowych. Zgodnie z opinią Trybunału Konstytucyjnego finansowanie ustawowych ulg w krajowych pasażerskich przewozach autobusowych nie jest zadaniem własnym, gdyż nie jest to związane z terytorium określonego województwa oraz samorząd wojewódzki nie ma wpływu na sposób ich wykonywania, choć obowiązkowo finansuje te uprawnienia. Odejście od finansowania ustawowych ulg w przewozach autobusowych z dochodów własnych województwa wiąże się ze zmniejszeniem wskaźnika udziału województw w CIT. Udział województw we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych posiadających siedzibę na ich terenie został zmniejszony o 1,9%.</u>
          <u xml:id="u-428.6" who="#BernardPtak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zmiany zawarte w projekcie ustawy...</u>
          <u xml:id="u-428.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-428.8" who="#BernardPtak">.‍.. będą oddziaływać na gospodarkę finansową jednostek samorządu terytorialnego gmin, powiatów, województw oraz budżetu państwa. W celu dopracowania projektu ustawy opowiadamy się za jego skierowaniem do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-428.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#GenowefaWiśniowska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#GenowefaWiśniowska">Do pytań zapisało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#GenowefaWiśniowska">Czy ktoś jeszcze?</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kalemba: Jeszcze ja.)</u>
          <u xml:id="u-429.5" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-429.6" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Henryk Gołębiewski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-429.7" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o pytanie.</u>
          <u xml:id="u-429.8" who="#GenowefaWiśniowska">Czas pytania - jedna minuta.</u>
          <u xml:id="u-429.9" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-429.10" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Kalemba ostatni się zapisuje.</u>
          <u xml:id="u-429.11" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#HenrykGołębiewski">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mimo że nowelizacja nie budzi emocji, ma bowiem charakter regulacyjny, pragnę podzielić się pewnym spostrzeżeniem i zadać wynikające z tego pytanie.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#HenrykGołębiewski">Kalkulacja subwencji gmin na 2006 r. według obowiązującej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i według omawianego projektu ustawy (załącznik 2a) wskazuje, iż subwencja ogólna dla wszystkich gmin łącznie wzrośnie o około 86 mln zł. Dominująca liczba gmin w wyniku nowelizacji nieco finansowo zyska. Budzi jednak moje zaskoczenie to, co jest zawarte w załączniku na str. 141, 142 i 143, stąd pytanie: Dlaczego tak dużo gmin usytuowanych w województwie śląskim nie jest potencjalnym beneficjentem omawianego projektu ustawy? I ostatnie pytanie. Czy ustawa była konsultowana ze związkiem województw polskich?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Paweł Arndt, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#PawełArndt">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Omawiany projekt ustawy rzeczywiście nie budzi jakichś kontrowersji, niemniej jednak nie wszyscy samorządowcy są z rozwiązań zawartych w projekcie ustawy zadowoleni. Chodzi mi przede wszystkim o samorząd województwa. Często zdarza się tak, że przekazujemy zadania samorządom, natomiast środki za tym idące są niewystarczające. Tu mamy, zdaje się, sytuację odwrotną - zabieramy samorządowi województwa pewne zadanie, zresztą słusznie, ale środków chyba też trochę zbyt wiele. Z wyliczeń w woj. wielkopolskim wynika, że obniżenie udziałów w podatku od osób prawnych z 15,9% do 14% spowoduje ubytek w skali roku o ok. 20 mln zł. Jest to wyliczane w cenach roku 2007. Chciałbym, żeby pani minister odniosła się do tego problemu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Stanisława Anna Okularczyk, Platforma Obywatelska. Bardzo proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Krótkie dwa pytania: Po pierwsze, czy projekt zgodny jest z prawem europejskim, jeżeli była konieczność notyfikacji?</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">I druga sprawa: Czy przy niepełnym konsensusie w toku konsultacji rząd przewiduje jeszcze jakiś obszar negocjacyjny i ustępstwa w procesie procedowania? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Zbyszek Zaborowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#ZbyszekZaborowski">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#ZbyszekZaborowski">Pierwsze pytanie w zasadzie zadał już pan poseł Gołębiewski. Ja chciałbym tylko uzupełnić informację dla pani minister, że w przypadku 78 gmin salto jest zerowe przy tej regulacji, czyli prawie połowa gmin w woj. śląskim nie korzysta z tej nowej regulacji. Z czego to wynika? I czy to dotyczy tylko woj. śląskiego, pani minister?</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#ZbyszekZaborowski">I druga kwestia, szersza, dotycząca ubytku dochodów własnych województw samorządowych: Czy to jest nowa tendencja w działalności rządu, aby ograniczać dochody własne? Ten ubytek jest dosyć znaczący i może spowodować pewne skutki w działalności samorządu. Chyba nie ma to wiele wspólnego z umacnianiem samorządności. Czym to pani minister wyjaśni? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Maria Teresa Nowak, Prawo i Sprawiedliwość, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#MariaTeresaNowak">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#MariaTeresaNowak">Pani Minister! Ja wrócę do sprawy odejścia od finansowania tych ustawowych ulg w przewozach autobusowych z dochodów własnych województwa, co wiąże się ze zmniejszeniem wskaźnika udziału województw w CIT. Mam takie pytanie: Jak dokonuje się tych symulacji, wyliczenia tych środków? Ile osób tak naprawdę jest uprawnionych do tych przejazdów ulgowych? Jak wylicza się środki, które dla poszczególnych przewoźników są odprowadzane? Czy kryteria tych wyliczeń teraz ulegną zmianie w stosunku do tego, co jest na dzień dzisiejszy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Stanisław Kalemba, Polskie Stronnictwo Ludowe. Bardzo proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#StanisławKalemba">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#StanisławKalemba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Moje pytanie dotyczy dochodów budżetowych jednostek samorządu terytorialnego. Oczywiście że jest likwidacja rezerwy subwencji ogólnej, ta kwota jakby zostaje rozdzielona między gminy. Wskaźnik jest oczywiście określony ustawowo. Ale jak się popatrzy na gminy w poszczególnych województwach, to jednak widać, że jest tu zróżnicowanie. W trudnej sytuacji w gminach, jeśli chodzi o dochody, bo co chwilę dokłada się zadania, te 40, 30, 20 tys. to są duże pieniądze dla niektórych gmin. Z czego to wynika, jak się to układa? Czy tu gminy wiejskie, miejsko-wiejskie czy miejskie mają swoją specyfikę? To są duże różnice, jeżeli chodzi o gminy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę panią minister Elżbietę Suchocką-Roguską o odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Subwencję wyrównawczą otrzymują nie wszystkie gminy. Otrzymują ją gminy, które mają określony poziom dochodów na jednego mieszkańca. W związku z tym gminy, które nie otrzymują subwencji wyrównawczej, nie skorzystają na likwidacji rezerwy i na zwiększeniu systemu wyrównawczego. To jest powód, że część gmin woj. śląskiego na tym nie zyska. Jeżeli nie otrzymują subwencji, nie mogą skorzystać na tym, że likwiduje się rezerwę i wzmacnia system wyrównawczy.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Zgodnie z obowiązującymi przepisami rząd konsultował projekt ustawy w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Województwa są w tej komisji również reprezentowane, nie było żadnych uwag, jeżeli chodzi o wysokość zmniejszenia udziałów w podatku dochodowym od osób prawnych, co zresztą wynika z przytoczonej przeze mnie opinii komisji wspólnej.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Arndta, to z moich danych wynika, że woj. wielkopolskie nie traci absolutnie na zmniejszeniu udziału w stosunku do wydatków, które ponosiło na dofinansowanie ulgowych przejazdów pasażerskich autobusowych. Zyskuje 1 416 964 zł. Takie dokładne rozliczenie jest zawarte w załączniku 2c, na warunkach 2006 r., bo tylko taką bazą mogliśmy operować.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Wielu z państwa podnosiło tu problem, dlaczego 1,9. Chciałabym państwa uprzejmie poinformować, że przy konstrukcji ustawy w roku 2003 na sfinansowanie tego zadania przyjęto udział w podatku dochodowym od osób prawnych w wysokości 2,4%. Myśmy odnieśli się do 1,9, jako do kwoty faktycznej. Tyle, ile w warunkach 2006 r. województwa łącznie przekazały na finansowanie tego zadania, taką kwotę zdejmowaliśmy, nie wracaliśmy, broń Boże, do sytuacji z 2002 r., żeby zdjąć udział, który został przewidziany na finansowanie tego zadania. Natomiast wydaje się, że będziemy mogli szczegółowo w ramach prac na posiedzeniu komisji, omawiając poszczególne wydatki w poszczególnych województwach, przekazać państwu wszystkie informacje.</u>
          <u xml:id="u-442.4" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Zaborowskiego, tak jak powiedziałam, to jest kwestia tego, że nie wszystkie samorządy, gminy w woj. śląskim otrzymują subwencję wyrównawczą.</u>
          <u xml:id="u-442.5" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli natomiast chodzi o pytanie pani poseł Nowak, to chcę powiedzieć, że w każdym województwie przewoźnik zgłasza się do urzędu z wykazem ulgowych przejazdów. Ulgi są określone ustawowo, my posiadamy tylko informacje o wysokości wydatków ponoszonych w poszczególnych województwach na ten cel. I w zależności od tego, ile osób w danym województwie korzysta z takich ulg, taka jest wysokość wydatków. Wiąże to się również z ceną poszczególnych biletów, bo to przecież przewoźnicy teraz ustalają samodzielnie ceny swoich biletów.</u>
          <u xml:id="u-442.6" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Kalemby, to sytuacja każdej jednostki samorządu terytorialnego jest zróżnicowana, dlatego są takie różnice, bo zależy to wszystko od wskaźnika dochodów uzyskiwanych w gminie na jednego mieszkańca w stosunku do średnich w kraju. Stąd są takie różnice. Szczegółowe informacje będziemy mogli przekazać w trakcie prac komisji. Chcieliśmy jak najwięcej tych danych pokazać, żeby wskazać państwu, jakie skutki powodują te rozwiązania. Będziemy służyć wszelkimi informacjami w trakcie prac nad tym projektem. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-442.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#GenowefaWiśniowska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, zawarty w druku nr 1874, do Komisji Finansów Publicznych, Komisji Infrastruktury i Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia. Natomiast w dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie projektu tylko do dwóch komisji, finansów publicznych oraz samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#GenowefaWiśniowska">W związku z tym do głosowania w sprawie skierowania projektu przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#GenowefaWiśniowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Polityki Społecznej o poselskim i rządowym projektach ustaw o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych (druki nr 1479, 1525 i 1908).</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Rajmunda Morica.</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#RajmundMoric">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych komisji, Komisji Gospodarki oraz Komisji Polityki Społecznej, mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o projektach ustaw o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych. Sprawozdanie jest zawarte w druku nr 1908, natomiast projekty, które rozpatrywały komisje, to był projekt z druku nr 1479, z wniosku Platformy Obywatelskiej, i projekt z druku nr 1525, z wniosku przedłożonego przez rząd. W czasie prac nad tą ustawą jako bazową przyjęto propozycję rządową, lepiej przygotowaną pod względem legislacyjnym. Komisje odbyły dwa posiedzenia, powołały podkomisję nadzwyczajną, która to podkomisja odbyła cztery posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#RajmundMoric">Chcę powiedzieć, że projekt ustawy określa zasady i sposób realizacji uprawnienia do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób z przedsiębiorstw robót górniczych. Potrzeba uregulowania powyższej kwestii wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2005 r. (sygn. akt SK20/4). Orzeczenie to stwierdzało niezgodność z art. 55 ust. 1 konstytucji rozwiązań prawnych dotyczących deputatu węglowego zawartych w ustawie z dnia 26 listopada 1998 r., nowelizowanej w 2002 r., o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej. Ta niezgodność z konstytucją polegała na rozróżnieniu między pracownikami likwidowanych kopalń a pracownikami likwidowanych przedsiębiorstw robót górniczych. Ustawa z roku 1998 po nowelizacji pozostawiała te uprawnienia dla pracowników z likwidowanych kopalń, a odbierała je pracownikom przedsiębiorstw robót górniczych. Później następna ustawa, która mówiła o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006, również zawierała ten błąd, ale do tego oczywiście Trybunał Konstytucyjny się nie odnosił.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#RajmundMoric">Komisje pracowały na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, o którym tutaj mówiłem, zleciły również wykonanie dwóch ekspertyz. Pierwsza ekspertyza dotyczyła tego, czy w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności przepisów z roku 1998 i wprowadzeniem do ustawy, o której mówiłem, o restrukturyzacji górnictwa w latach 2003–2006, tych samych zapisów, można wnioskować, że ta ustawa dotycząca właśnie lat 2003–2006 również może budzić podejrzenie niekonstytucyjności. Eksperci orzekli, że tak, że można przez analogię stwierdzić, iż ta ustawa może być również zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego. I zwróciliśmy się o jeszcze jedną opinię - czy ustawowo można zmieniać prawo układowe. Ta kwestia wychodziła swym zakresem co prawda poza orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, ale faktem jest, że uprawnienia pracowników przedsiębiorstw robót górniczych do ekwiwalentu za deputat węglowy ograniczono ustawą. I tutaj odpowiedź zawarta w ekspertyzie była również negatywna. Ta opinia jest dosyć istotna. Jak powiedziałem, wykracza ona poza orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, ale jest bardzo istotna z innego punktu widzenia, ponieważ wskazuje, że prawa układowego, przynajmniej w świetle ekspertyzy, nie można zmieniać ustawowo. Jest to jak gdyby przestroga dla nas, Wysokiej Izby, i dla rządu na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#RajmundMoric">Przedkładane sprawozdanie znacznie różni się od przedłożenia tak poselskiego, jak i rządowego. Przedłożenie poselskie zakładało wypłatę ekwiwalentu pieniężnego dla uprawnionych z lat 2002–2006. Przedłożenie rządowe zakładało, że to dotyczyć będzie tylko roku 2002, tak jak mówiło o tym orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Natomiast przedłożone Wysokiej Izbie sprawozdanie mówi o okresie od 1 stycznia 2002 r. do 31 grudnia 2015 r. Dlaczego jest taki okres? To jest taka składanka: rok 2002 - ponieważ jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, lata 2003–2007 - ponieważ jest ekspertyza, która mówi, że te przepisy również budzą wątpliwości co do zgodności z konstytucją, i wreszcie okres 2008–2015 - ponieważ w przyszłej ustawie o restrukturyzacji górnictwa, która jest aktualnie w toku opracowania, w latach 2008–2015 będą mieli uprawnienia do deputatu, do ekwiwalentu za deputat górnicy likwidowanych kopalń. A my tą ustawą od razu wyrównujemy ten okres. Beneficjenci z przedsiębiorstw robót górniczych też będą mieli do roku 2015 wypłacany ten deputat na podstawie tej ustawy i wyrówna się w tym momencie uprawnienia i górników kopalń zlikwidowanych, i pracowników przedsiębiorstw robót górniczych. Po roku 2015 będą musiały być nowe rozstrzygnięcia prawne.</u>
          <u xml:id="u-444.4" who="#RajmundMoric">Szanowni Państwo! W tej ustawie mówimy, kto jest uprawniony do tego ekwiwalentu. Są to emeryci i renciści mający ustalone prawo do emerytury lub renty, byli pracownicy przedsiębiorstw robót górniczych, posiadający uprawnienia do bezpłatnego węgla na podstawie - zwracam na to uwagę - układu zbiorowego pracy dla pracowników zakładów górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r., którzy uzyskali prawo do emerytury lub renty w okresie od 31 grudnia 2001 r. do 1 stycznia 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-444.5" who="#RajmundMoric">W ustawie również mówimy, co to jest przedsiębiorstwo robót górniczych. Na użytek tej ustawy jest to tak zdefiniowane, że jest to przedsiębiorstwo wykonujące prace pod ziemią związane z budową, utrzymaniem lub likwidacją zakładu górniczego. Dlaczego na to zwracam uwagę? Ponieważ były liczne pytania. Są przedsiębiorstwa, które się mieszczą w tej definicji, które są czy były przedsiębiorstwami robót górniczych, ale nie miały w nazwie własnej słów: przedsiębiorstwo robót górniczych, na przykład przedsiębiorstwo budowy szybów. A więc tutaj nie wymieniamy nazw tych przedsiębiorstw, tylko mówimy o rodzaju przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-444.6" who="#RajmundMoric">W ustawie mówimy też, komu ten ekwiwalent nie przysługuje. Nie przysługuje on tym, którzy już ten ekwiwalent uzyskali na podstawie wyroków sądowych. Jest pewna grupa dawnych pracowników przedsiębiorstw robót górniczych, którzy wyrokami sądów uzyskali prawo do ekwiwalentu, więc im nie można oczywiście drugi raz tego ekwiwalentu przyznać.</u>
          <u xml:id="u-444.7" who="#RajmundMoric">Mówimy w ustawie o wysokości tego ekwiwalentu. Są to 3 tony, tzn. 3 Mg, tak jak o tym mówi układ zbiorowy pracy z roku 1991. A więc powtarzamy to, co jest w układzie zbiorowym. Mówimy również, że zaległość z roku 2002 będzie wypłacana w cenach roku 2006, a na następne lata minister będzie określał wielkość tego deputatu.</u>
          <u xml:id="u-444.8" who="#RajmundMoric">Wprowadzamy także w ustawie obowiązek składania corocznych wniosków o ekwiwalent (art. 7). To rozwiązanie wzbudziło wątpliwości w czasie prac połączonych komisji, a nawet podkomisji. Złożono tam wniosek, aby takie wystąpienie za lata zaległości 2002–2007 było jedno. Jednak większość członków komisji podzieliła zdanie, że beneficjenci tej ustawy powinni takie wnioski składać corocznie. W tej sprawie został zgłoszony wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-444.9" who="#RajmundMoric">Na posiedzeniu komisji była również poruszana sprawa - i tu była powszechna zgoda - że zaległości w wypłacie tych ekwiwalentów będą wypłacane na podstawie harmonogramu. I tutaj wątpliwości nie było, wszyscy zgodzili się, że należy zrobić odpowiedni harmonogram, natomiast była dyskusja nad tym, w jakim tempie ten harmonogram ma być realizowany. W przedłożeniu połączonych komisji wyrównanie zaległości jest przewidziane do roku 2013, we wniosku mniejszości zgłoszonym przez kolegów z Platformy Obywatelskiej jest propozycja, aby te zaległości były wyrównane do roku 2010. Mówię o tym, żeby była jasność, jakie były uwarunkowania i jakie były propozycje. Dlaczego komisje zdecydowały się na przyjęcie tej propozycji, że zaległości należy wyrównać do roku 2013? Co za tym przemówiło? Przemówił za tym fakt, że budżet branży górniczej należy traktować jako całość, a więc zarówno dotyczący kopalni jeszcze czynnych, jeszcze funkcjonujących, czyli wynikający z nowej ustawy, która będzie funkcjonowała, jak i te zaległości dla pracowników PRG. Z wyjaśnień rządu, ministra gospodarki, popartych również stanowiskiem ministra finansów, wiadomo, że będzie spiętrzenie dosyć dużych wypłat dla górnictwa, dla branży górniczej w pierwszych latach, dlatego zasadne jest rozłożenie tych zaległości do roku 2013. Mówię o tym, abyśmy mieli potem jasność przy głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-444.10" who="#RajmundMoric">Ustawa zakłada, że ekwiwalent będzie wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z dotacji ustalonej w budżecie i pokrywanej przez Ministerstwo Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-444.11" who="#RajmundMoric">Ustawa wchodzi w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia. Chcę powiedzieć, że koszty wprowadzenia tej ustawy są trudne do oszacowania, bo tak naprawdę nie wiemy, ilu byłych pracowników PRG zgłosi się po te deputaty. W roku budżetowym 2007, przypomnę, jest przewidziane na ten cel w budżecie 40 mln zł i tak de facto po tej pierwszej wypłacie za rok 2002 w roku 2007 będziemy mieli rozeznanie, jak to będzie wyglądało w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-444.12" who="#RajmundMoric">Pragnę tutaj również oświadczyć, że projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-444.13" who="#RajmundMoric">Z tego miejsca chciałbym w imieniu własnym, ale i połączonych komisji, i wszystkich klubów parlamentarnych bardzo podziękować panu ministrowi Tchórzewskiemu za dużą elastyczność i zrozumienie przy procedowaniu nad tą ustawą, bo jak państwu wspomniałem, w zasadzie ta ustawa jest inna, jest szersza, jest głębsza i mówi o horyzoncie perspektywicznym 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-444.14" who="#RajmundMoric">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wnoszę w imieniu połączonych komisji o przyjęcie sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#GenowefaWiśniowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#GenowefaWiśniowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Madziarczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#TadeuszMadziarczyk">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w przedmiocie projektów poselskiego i rządowego, zawartych w drukach nr 1479 oraz 1525, ustawy o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#TadeuszMadziarczyk">W wyniku prac komisji i podkomisji wypracowano jeden projekt bazowy zawarty w druku nr 1908, do którego zgłoszono dwie poprawki mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#TadeuszMadziarczyk">Ustawa ma charakter naprawczy wobec zakwestionowanego przez Trybunał Konstytucyjny obowiązującego od dnia 1 stycznia do 30 grudnia 2002 r. zapisu art. 55 ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach górniczych.</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#TadeuszMadziarczyk">Wprowadzana nowelizacja znosi zróżnicowania prawa do ekwiwalentu za deputat węglowy poprzez zrównanie uprawnień osób z przedsiębiorstw robót górniczych z uprawnieniami, jakie posiadali pracownicy przedsiębiorstw górniczych w okresie przed 1 stycznia 2002 r. Uważamy, że zakres nowelizacji jest słuszny i oczekiwany przez byłych pracowników przedsiębiorstw robót górniczych i ich rodziny. Przyjęcie tej ustawy powoduje, że w Polsce, w IV Rzeczypospolitej, będzie zgodnie z prawem, bardziej sprawiedliwe. O to przecież nam chodzi.</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#TadeuszMadziarczyk">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za ustawą i będzie głosować za jej przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska pana posła Krzysztofa Gadowskiego, w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#KrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej przedstawić stanowisko odnośnie do projektu ustawy o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych (druki nr 1479, 1525 i 1908).</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#KrzysztofGadowski">Zgodnie z obowiązującymi do końca roku 2001 przepisami osobie uprawnionej na podstawie zbiorowego układu pracy do bezpłatnego węgla, która uzyskała emeryturę lub rentę przed dniem 31 grudnia 2002 r., przysługiwało prawo do ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#KrzysztofGadowski">Niestety, nowelizacja prawa z dnia 21 grudnia 2001 r. ograniczyła zakres przedmiotowy osób uprawnionych do ekwiwalentu wyłącznie do emerytów i rencistów z kopalń całkowicie likwidowanych, a więc z wyłączeniem byłych pracowników przedsiębiorstw robót górniczych, tj. m.in. pracowników PRG i PBSz. Sądy pracy, do których zwracali się poszkodowani nową regulacją prawną, wydawały sprzeczne orzeczenia. Jedne uznawały rację skarżących, inne oddalały pozwy jako bezzasadne.</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#KrzysztofGadowski">Sprawą zajął się również Trybunał Konstytucyjny, który w swoim wyroku z dnia 12 grudnia 2005 r. uznał, że wszyscy emeryci i renciści pracujący niegdyś w przedsiębiorstwach objętych układem zbiorowym pracy, mając takie samo prawo do bezpłatnego węgla realizowane w formie deputatu węglowego lub jego finansowego ekwiwalentu, winni mieć zapewnioną równą ochronę tego prawa. Trybunał w swoim wyroku wskazał również na potrzebę podjęcia przez Sejm kwestii wypłat ekwiwalentu w ramach obowiązku nałożonego na ustawodawcę.</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#KrzysztofGadowski">Celem wprowadzanej i omawianej dzisiaj ustawy jest stworzenie podstawy prawnej do wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego osobom uprawnionym z przedsiębiorstw robót górniczych, zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-448.6" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś posłowie Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej odczuwają satysfakcję, zwłaszcza posłowie ze Śląska, poseł Wojciech Saługa, Marek Wójcik, Tadeusz Kopeć i ja, bo to z naszej inicjatywy powstał jako pierwszy poselski projekt ustawy zawarty w druku nr 1479, złożony do laski marszałkowskiej przez Klub Platformy Obywatelskiej w grudniu 2006 r. To posłowie Platformy Obywatelskiej jako pierwsi domagali się respektowania prawa, realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego i wypłaty ekwiwalentu, pisząc interpelacje i zapytania poselskie. Sam zgłaszałem poprawkę do budżetu państwa o zabezpieczenie środków finansowych na ten cel. Omawiany projekt ustawy zawarty w druku nr 1908, można powiedzieć, został wypracowany na podstawie projektu zgłoszonego w 2006 r. przez Platformę Obywatelską, a dopiero w marcu 2007 r. przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-448.7" who="#KrzysztofGadowski">Nie będę omawiał tego projektu w całości, bo był on omówiony szczegółowo przez moich przedmówców. Skupię się jednak na kilku elementach.</u>
          <u xml:id="u-448.8" who="#KrzysztofGadowski">Projekt określa zasady i sposób realizacji uprawnienia do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla przysługującego osobom uprawnionym z przedsiębiorstw robót górniczych za okres od 1 stycznia 2002 r. do 31 grudnia 2015 r. W tym miejscu chciałbym serdecznie podziękować stronie rządowej, a szczególnie panu ministrowi Tchórzewskiemu, że zgodzili się ze stanowiskiem Platformy Obywatelskiej, iż wypłata ekwiwalentu pieniężnego powinna dotyczyć nie tylko roku 2002, ale także kolejnych lat, chociaż projekt rządowy dotyczył wypłaty ekwiwalentu tylko za rok 2002.</u>
          <u xml:id="u-448.9" who="#KrzysztofGadowski">Projekt precyzyjnie określa osoby uprawnione i dokładnie definiuje przedsiębiorstwo robót górniczych jako przedsiębiorcę prowadzącego roboty górnicze pod ziemią związane z budową, utrzymaniem lub likwidacją zakładu górniczego, w co zapewne wpisują się m.in. przedsiębiorstwa PRG i PBSz.</u>
          <u xml:id="u-448.10" who="#KrzysztofGadowski">Klub Platformy Obywatelskiej kwestionuje jednak harmonogram wypłaty ekwiwalentu, przedstawiony w art. 7, w którym proponuje się wypłatę ekwiwalentu mocno rozciągniętą w czasie. I tak np. za lata 2006–2007 wypłata nastąpi dopiero w roku 2010. Uważamy, że wypłata ekwiwalentu za lata 2002–2008 powinna nastąpić najpóźniej w roku 2008. Stosowną poprawkę zgłosiliśmy w podkomisji, jak i na posiedzeniu wspólnej komisji, jednak rząd i posłowie PiS, Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony ją odrzucili. Proponowaliśmy również, aby wniosek o wypłatę ekwiwalentu zgłoszony po raz pierwszy obejmował lata 2002–2007. W tym wypadku stało się jednak podobnie jak z wcześniejszą poprawką. Po odrzuceniu ww. poprawek zgłosiliśmy wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-448.11" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska będzie głosował za zgłoszonymi wnioskami mniejszości, a także za projektem ustawy, która zapewni osobom uprawnionym jak najszybszą wypłatę należnego im od lat ekwiwalentu pieniężnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-448.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Zbyszek Zaborowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę o stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#ZbyszekZaborowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Gospodarki oraz Komisji Polityki Społecznej o poselskim i rządowym projekcie ustawy o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw górniczych.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#ZbyszekZaborowski">Projekt ustawy naprawia istotny błąd ustawodawcy i przywraca prawo do bezpłatnego węgla, ekwiwalentu z tego tytułu dla rencistów i emerytów z przedsiębiorstw robót górniczych oraz przedsiębiorstw budowy szybów. Jest to sprawa wynikająca nie tylko z wyroku Trybunału Konstytucyjnego - oczywiście mój klub szanuje wszelkie rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego - ale przede wszystkim wynika z zasad sprawiedliwości społecznej. Dobrze się stało, że te dwa projekty trafiły do laski marszałkowskiej, a połączone komisje wykonały dobrą robotę.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#ZbyszekZaborowski">Trzeba podziękować posłom pracującym w podkomisji i w obu połączonych komisjach. We współpracy z rządem powstał projekt ustawy, który jest znacząco lepszy od wyjściowych projektów, a przede wszystkim rozszerza okres realizacji tego uprawnienia z 2002 r. w projekcie rządowym i z okresu 2002–2006 w projekcie poselskim na lata 2002–2015. Obejmuje więc horyzont dotyczący nowej, projektowanej ustawy górniczej, a więc jest to rozwiązanie przyszłościowe, które pozwala rencistom i emerytom z przedsiębiorstw budowy szybów i z przedsiębiorstw robót górniczych nie tylko na satysfakcję moralną, ale także na uzyskanie satysfakcji pieniężnej, likwiduje tę niesprawiedliwość, która wynikała z nowelizacji ustawy górniczej.</u>
          <u xml:id="u-450.3" who="#ZbyszekZaborowski">Do projektu zgłoszono dwa wnioski mniejszości. Pierwszy wniosek mówi de facto o uproszczeniu procedury, o przedstawieniu jednego wniosku uprawnionej osoby obejmującego lata 2002–2007. Wydaje się istotne uproszczenie trybu przyznawania świadczenia i Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprze ten wniosek, podobnie jak drugi, który dotyczy skrócenia harmonogramu wypłacania zaległości. Wydaje się, że w budżecie na 2008 r. rząd może przewidzieć - jest dużo czasu - wystarczającą kwotę na wyrównanie zaległości. Jeżeli na przykład można było obniżyć składkę rentową, to można również wygospodarować w budżecie państwa środki na wyrównanie tych zaległości.</u>
          <u xml:id="u-450.4" who="#ZbyszekZaborowski">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za całością projektu, jak i za dwoma wnioskami mniejszości. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-450.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pan poseł Rajmund Moric, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę o stanowisko w imieniu klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#RajmundMoric">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko do sprawozdania Komisji Gospodarki oraz Komisji Polityki Społecznej o poselskim i rządowym projektach ustaw o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych, druk nr 1908.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#RajmundMoric">Może się wydawać, że jest to jakaś wyjątkowa, niszowa ustawa, ale w naszej ocenie ma ona - wbrew pozorom - charakter zasadniczy. Jest spełnieniem pewnego widzenia ustrojowego, gdyż odpowiada na pytania i realizuje odpowiedzi takie, jak np.: Czy ustawą sejmową można różnicować uprawnienia pracowników, w oparciu o układ zbiorowy pracy? Trybunał Konstytucyjny odpowiedział, że nie, my tą ustawą też uznajemy, że nie. Następnie: Czy można ustawą zmieniać układ zbiorowy pracy, a więc formę układu między pracodawcą a pracownikiem, prawo układowe? Opinie stwierdzają, że nie, to są zagadnienia ustrojowe. Dawniej, w niedalekiej przeszłości, dominował taki pogląd - sam się z nim spotkałem, byłem działaczem związkowym - żeby załoga była posłuszna, nie domagała się nawet realizacji układu zbiorowego pracy, bo jak nie, to można jej ustawą odebrać uprawnienia. Taki pogląd dosyć często dominował, ja się z nim spotykałem. Dobrze jest, że teraz już mamy świadomość - zarówno rządzący, parlament, jak i całe społeczeństwo - że do tego trzeba podchodzić bardzo ostrożnie. Tak już nie można myśleć. Jest też drugi aspekt takiego podejścia, jeśli trzeba, kiedy w przedsiębiorstwie jest źle, to część długów można zostawić w starej strukturze, stworzyć nowy podmiot, a niech się martwią i upadają dostawcy. To samo chciano zrobić tutaj z ekwiwalentami za deputat węglowy dla przedsiębiorstw robót górniczych, a, odbierze się, będzie spokój. Powiedziałbym, że to było takie cwaniactwo, a nie mądra polityka właściciela.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#RajmundMoric">Trybunał Konstytucyjny dał sygnał, że nie wolno dzielić pracowników. Rządzący, uważajcie z nadużywaniem ustaw! My w koalicji „Solidarne państwo” nie dzielimy załóg, tylko tworzymy ustawy, które w świetle doktryny nie naruszają prawa układowego. Nie wolno złych skutków gospodarowania przelewać na załogi. Samoobrona Rzeczypospolitej uważa, że ustawa nie jest do końca idealna. Ideałem byłoby wypłacenie wszystkich zaległości w jednym momencie, ale wiemy, że jednorazowa wypłata jest niemożliwa, za dużo już przez te lata narosło zobowiązań. Natomiast może tylko dziwić fakt, że ci, co doprowadzili do zaległości, grupy liberałów, teraz mówią z trybuny: już damy, wszystko, teraz to my damy. Trzeba było dać w 2002, do 2006, wtedy prawdopodobnie mielibyśmy mniej kłopotu. Wiemy, że może nie robimy 7-milowego kroku, ale robimy krok po kroku w dobrym kierunku. Po to jest właśnie m.in. przewidziany harmonogram.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#RajmundMoric">Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej poprze przedłożenie połączonych komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, pan poseł Edward Ciągło, Liga Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę o stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#EdwardCiągło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych, druki nr 1479, 1525 i 1908.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#EdwardCiągło">Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy określa zasady i tryb wypłacania ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych, za okres od 1 stycznia 2002 do 31 grudnia 2015 r. (art. 1). Ekwiwalent mają otrzymać: emeryci i renciści, którzy mają ustalone prawo do emerytury lub renty i którzy pobierali bezpłatny węgiel w naturze od przedsiębiorstw robót górniczych lub przeszli na emeryturę lub rentę z tych przedsiębiorstw; wdowy, wdowcy, sieroty po mających ustalone prawo do renty rodzinnej byłych pracownikach przedsiębiorstw robót górniczych uprawnionych do bezpłatnego węgla na podstawie układu zbiorowego pracy dla pracowników zakładów górniczych z dnia 21 grudnia 2001 r., którzy uzyskali emeryturę lub rentę do dnia 1 stycznia 2007 r., a po dniu 31 grudnia 2001 r. nie pobierali ekwiwalentu (art. 2). Art. 3 i 4 mówi, komu ekwiwalent nie przysługuje lub przysługuje częściowo. Art. 5 i 6 określa sposób naliczenia ekwiwalentu. Art. od 7 do 13 określają zasady wypłacenia ekwiwalentu osobom uprawnionym lub ich spadkobiercom. Art. 14 określa termin wejścia ustawy w życie.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#EdwardCiągło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin zawsze uważał, że osobom pokrzywdzonym przez błędne prawo lub błędną jego interpretację należy naprawić krzywdę. Wydaje się, że ta ustawa to właśnie czyni. Dlatego mój klub parlamentarny będzie głosował za przyjęciem ustawy i przeciw wnioskom mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Marek Sawicki. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#GenowefaWiśniowska">Zakończyliśmy przedstawianie stanowisk w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#GenowefaWiśniowska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#GenowefaWiśniowska">Do pytań zapisało się pięciu posłów.</u>
          <u xml:id="u-455.5" who="#GenowefaWiśniowska">Czy ktoś jeszcze z państwa chce zadać pytanie? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-455.6" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-455.7" who="#GenowefaWiśniowska">Czas zadawania pytania to 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-455.8" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-455.9" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#KrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poseł sprawozdawca w swoim wystąpieniu poruszył temat wydawanych już przez sądy pracy decyzji, w których osoby uprawnione wygrywały sprawy dotyczące deputatów węglowych. Czy może pan powiedzieć, ile było spraw wygranych przez osoby, którym w tej chwili jest wypłacany ekwiwalent pieniężny za rok 2002, i ile było takich spraw, które dotyczyły dłuższego okresu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Platforma. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Henryk Gołębiewski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-457.3" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#HenrykGołębiewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Niech wolno mi będzie zacząć od refleksji. To bardzo źle, że ten punkt jest omawiany o tej porze. Nie dlatego, że jesteśmy zmęczeni, ale dlatego, że w moim mniemaniu byłby to bardzo dobry przykład wspólnego stanowiska Sejmu, moglibyśmy zaprezentować, jak zgodnie odnosimy się do projektu ustawy o bardzo szczególnym znaczeniu. Będąc posłem z województwa dolnośląskiego, z Zagłębia Wałbrzyskiego, w minionych latach wielokrotnie spotykałem się z osobami, które z wielką goryczą, z wielkim smutkiem mówiły o wymiarze swojej krzywdy. Dlatego chciałbym bardzo serdecznie podziękować obu komisjom, posłowi sprawozdawcy i posłowi Gadowskiemu, a do pana ministra zwrócić się z zapytaniem. Powstają grupy, które są pokrzywdzone.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#HenrykGołębiewski"> Konkretny przykład: Czy znana jest panu ministrowi sytuacja wdów po pracownikach zakładów energetycznych, które przy układzie zbiorowym, przy tworzeniu konsorcjum zostały pozbawione - nie chcę powiedzieć przywilejów - należnych im możliwości wynikających z obniżenia kosztów z tytułu pobieranego prądu? Dziękuję i przepraszam, że przedłużyłem wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Alojzy Lysko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#AlojzyLysko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Prawo, które stanowi parlament, nie zawsze jest dobrodziejstwem dla ludzi. Nieraz jest dolegliwe, choć jeśli służy dobru publicznemu, ludzie potrafią cierpliwie znosić dolegliwości. Prawo nie może jednak krzywdzić ludzi, bo wtedy zaprzecza swej istocie i zaprzecza instytucji państwa. Tymczasem ustawa z 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej ewidentnie skrzywdziła ludzi i wspólnoty gminne.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#AlojzyLysko">Podany był tu przykład Dolnego Śląska, wobec tego ja podam przykład dotyczący Górnego Śląska. W powojennej historii Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego nie było większego nieszczęścia niż praktyczny wymiar tej ustawy. Pozbawiła ona ludzi pracy, dachu nad głową, zniszczyła zakłady okołogórnicze, zdegradowała środowisko. Owa ustawa pozbawiła tysiące rodzin górniczych deputatu węglowego, przywileju, który od 150 lat stanowił filar bezpieczeństwa socjalnego rodzin.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#AlojzyLysko">Ustawa, nad którą teraz debatuje Sejm Rzeczypospolitej, Sejm V kadencji, jest próbą naprawienia jednej z krzywd będących wynikiem ustawy z 1998 r. Panie ministrze, bardzo proszę o krótką odpowiedź na pytanie: Jakie przesłanki: zła wola, niechęć, kompromis...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#GenowefaWiśniowska">Panie pośle, czas już dawno został przekroczony, proszę zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#AlojzyLysko">...dotyczyły powstania tej fatalnej regulacji? Albo zadam lepsze pytanie: Kto za tym stał? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Tadeusz Kopeć, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#TadeuszKopeć">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jako długoletni pracownik przedsiębiorstwa robót górniczych chciałbym zapytać, dlaczego w art. 7 ust. 7 w zaproponowanym harmonogramie rząd nie przewiduje wypłaty w roku 2008 uprawnionym osobom, które już tyle lat na to czekają, tych przecież należnych zobowiązań Skarbu Państwa za lata 2003–2008? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#GenowefaWiśniowska">To już wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#GenowefaWiśniowska">Odpowiadać będzie sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki pan minister Krzysztof Tchórzewski.</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#KrzysztofTchórzewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym się odnieść do sprawozdania komisji, do którego wprowadzono, z pewnymi zmianami, sprawozdanie podkomisji. Otóż to sprawozdanie komisji w pewnym sensie zawiera projekt nowej ustawy, który obejmuje zarówno wnioski wynikające z projektu rządowego, jak i wnioski wynikające z projektu poselskiego, natomiast dodatkowo wprowadza rozszerzenie, bo projekt rządowy obejmował rok 2002, a projekt poselski obejmował okres do roku 2006, zaś w sprawozdaniu komisji dostosowano regulacje do czasu obowiązywania ustawy o restrukturyzacji górnictwa, której projekt już jest przygotowany i został przyjęty przez stały komitet Rady Ministrów, czyli do roku 2015, i załatwia te wszystkie kwestie, odnosi się do ustawy z listopada 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#KrzysztofTchórzewski">Przy tej okazji odpowiadam na pytanie pana posła Lyski dotyczące właśnie tej ustawy, która gwarantowała wypłatę ekwiwalentu ze środków budżetowych osobie uprawnionej na podstawie układu zbiorowego pracy do bezpłatnego węgla. Z tym że ta ustawa została zmieniona w styczniu 2002 r. i od 1 stycznia wypłata ekwiwalentu była możliwa tylko w przypadku osoby uprawnionej na podstawie układu zbiorowego pracy z kopalń całkowicie likwidowanych, a więc znacznie zostało to zawężone w okresie ubiegłej kadencji, kadencji, w której zasadniczo wpływ na władzę miał SLD.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#KrzysztofTchórzewski">Odnosząc się natomiast do przyczyn, to te przyczyny nie są mi w tej chwili znane, dlaczego takie rozwiązania zostały przyjęte. Być może, że chodziło o oszczędności budżetowe akurat dotyczące tej grupy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#komentarz">(Poseł Zbyszek Zaborowski: Zostawione przez AWS.)</u>
          <u xml:id="u-468.4" who="#KrzysztofTchórzewski">Natomiast chciałbym się ustosunkować do wniosków mniejszości. Otóż w pierwszym wniosku mniejszości mówi się o tym, że wniosek może obejmować lata 2002–2007, tak naprawdę rozszerza się zakres wypłaty ekwiwalentu. Tak więc w przypadku śmierci w pierwszym roku osoby uprawnionej, która złożyła wniosek, da to prawo przez kolejne lata, aż do roku 2007, wypłaty tego ekwiwalentu spadkobiercom. Tego nie przewidywała ustawa z 1998 r., a więc jest to forma znacznego rozszerzenia ustawy.</u>
          <u xml:id="u-468.5" who="#KrzysztofTchórzewski">Jeśli natomiast chodzi o drugi wniosek mniejszości, czyli przyspieszonej wypłaty ekwiwalentu, to tutaj była taka kwestia, że rzeczywiście staraliśmy się wyjść naprzeciw, żeby w ramach pewnej formuły zgody politycznej dokonać jednak wypłaty i żeby ta ustawa była spójna. Przeprowadziłem w tej sprawie w związku z tym odpowiednie, tak można nazwać, negocjacje z Ministerstwem Finansów odnośnie do możliwości. Te możliwości budżetowe zostały określone w sprawozdaniu komisji. Z tego tytułu właśnie jako przedstawiciel rządu zgłaszam sprzeciw wobec tych dwóch wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-468.6" who="#KrzysztofTchórzewski">Odnosząc się do liczby spraw, o których mówił pan poseł Gadowski, to liczba spraw sądowych nie była wielka, około 24 spraw sądowych, ale wskazywała na to, była sygnałem, że te rozwiązania są nieprawidłowe. Właśnie te wnioski sądowe sprawiły, że było zaskarżenie do Trybunału. Trybunał uznał, że w tym przypadku prawo nie powinno działać wstecz, a więc powinna ta ustawa obowiązywać, i przywrócił to prawo na rok 2002. Pracując wspólnie, udało się nam doprowadzić do tego, że będzie ta wypłata w całości.</u>
          <u xml:id="u-468.7" who="#KrzysztofTchórzewski">Co do pytania pana posła Gołębiewskiego o sprawy wdów, które straciły już na podstawie innych przepisów ekwiwalent związany z dopłatą do energii elektrycznej, to wiemy wszyscy, że sytuacja wdów zawsze jest trudna. Myślę, że na to pytanie jest samoczynna, automatyczna odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-468.8" who="#KrzysztofTchórzewski">Ustosunkowałem się chyba do wszystkich zadanych pytań. Chciałbym w związku z tym podziękować za współpracę. Dzięki pewnemu sprawnemu prowadzeniu udało się tutaj, jeśli chodzi o pana posła Morica, doprowadzić do tego, iż jako przewodniczący podkomisji w taki sposób poprowadził prace, że daje to możliwość wypłaty ekwiwalentu już w bieżącym roku, chociaż te terminy są bardzo spięte.</u>
          <u xml:id="u-468.9" who="#KrzysztofTchórzewski">Chciałbym podziękować za współpracę także wszystkim posłom opozycji, bo jednak ta sprawa wyrównuje to, co należy wyrównać. W pewnym sensie często podejmujemy działania, które są związane, jeśli są kłopoty budżetowe, z różnymi typu oszczędnościami budżetowymi, więc tak jednoznacznie oskarżać się wzajemnie jest bardzo trudno, ale jeżeli wychodzi taka sytuacja, że można to potem wyrównać, to powinniśmy to wyrównywać, i w tym przypadku to się udaje. Być może i nam gdzieś tam trafi się, że podejmiemy decyzje, które kiedyś trzeba będzie prostować, ale od tego jesteśmy parlamentarzystami, żeby tak robić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-468.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#GenowefaWiśniowska">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos? Wprawdzie pytań bezpośrednich nie było...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#RajmundMoric">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ja chciałbym podziękować za atmosferę, jaka panowała w czasie pracy na posiedzeniach podkomisji i połączonych komisji. Mieliśmy oczywiście różne poglądy - jest to rzecz normalna - ale potrafiliśmy je rozwiązać i sądzę, że ta ustawa będzie dobrze służyła społeczności górniczej.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#RajmundMoric">Jeszcze raz z tego miejsca, panie ministrze, w imieniu wszystkich, i opozycji, i posłów koalicji, dziękuję za dużą elastyczność, wyrozumiałość i bardzo dobrą współpracę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle sprawozdawco.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#GenowefaWiśniowska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#GenowefaWiśniowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanego na dzień 5 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#GenowefaWiśniowska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-471.5" who="#GenowefaWiśniowska">Czy ktoś z pań i panów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-471.6" who="#GenowefaWiśniowska">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-471.7" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam listę osób zgłoszonych do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-471.8" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Zawisza, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-471.9" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#JerzyZawisza">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu wczorajszym minęła 64. rocznica tragicznej śmierci generała broni Władysława Sikorskiego herbu Kopaszyna.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#JerzyZawisza">Wysoka Izbo! Władysław Sikorski urodził się 20 maja 1881 r. w Tuszowie Narodowym koło Mielca. W latach 1893–1897 uczęszczał do gimnazjum w Rzeszowie, a w latach 1899–1902 do gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie. Następnie studiował na Wydziale Dróg i Mostów szkoły politechnicznej we Lwowie. W latach 1904–1905 odbył roczną służbę wojskową w wojsku austriackim i otrzymał stopień podporucznika rezerwy, a w 1913 r. stopień porucznika.</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#JerzyZawisza">Po wybuchu I wojny światowej marszałek Józef Piłsudski po utworzeniu Naczelnego Komitetu Narodowego mianował Sikorskiego szefem Departamentu Wojskowego Sekcji Zachodniej. 30 września 1914 r. został podpułkownikiem i przystąpił do organizacji Szkoły Podchorążych w Krakowie. 8 sierpnia 1916 r. otrzymał stopień pułkownika i objął dowództwo 3. Pułku Piechoty Legionów. W lipcu 1917 r. objął dowództwo uzupełnień Polskiego Korpusu Posiłkowego. Internowany w obozie jenieckim Dulfalva na Węgrzech. Po powrocie z obozu w marcu 1919 r. dowodził dywizją piechoty podczas ofensywy ukraińskiej. 1 sierpnia 1919 r. objął dowództwo Grupy Poleskiej i 9. Dywizji Piechoty. Skutecznie walczył z Armią Czerwoną. 1 kwietnia tegoż roku otrzymał stopień generała podporucznika, obecnie generała brygady. Dowodził obroną Brześcia.</u>
          <u xml:id="u-472.3" who="#JerzyZawisza">Od sierpnia jako dowódca 5. armii bronił odcinka Modlin. 30 sierpnia objął dowództwo 3. armii, z którą prowadził działania na Wołyniu, Polesiu i Wileńszczyźnie. 28 lutego został mianowany na stopień generała dywizji. 15 marca otrzymał Order Virtuti Militari II klasy i objął stanowisko szefa sztabu generalnego.</u>
          <u xml:id="u-472.4" who="#JerzyZawisza">Po zabójstwie prezydenta Gabriela Narutowicza 16 sierpnia objął urząd premiera i ministra spraw wewnętrznych. Jego rząd 26 maja 1923 r. został obalony przez Sejm. 17 lutego 1924 r. objął stanowisko ministra spraw wojskowych w rządzie Grabskiego. Po jego upadku objął dowództwo okręgu korpusu we Lwowie. W 1928 r. nawiązał kontakty z dowódcami politykami - Ignacym Paderewskim, Wincentym Witosem, podejmując próbę konsolidacji ugrupowań liberalno-demokratycznych w obliczu wybuchu wojny. Po klęsce wrześniowej przez Rumunię udał się do Francji, gdzie 28 września objął dowództwo Polskich Sił Zbrojnych. 30 września prezydent Raczkiewicz powołał go na stanowisko premiera, a 7 listopada - na stanowisko naczelnego wodza. 18 czerwca poleciał do Londynu na spotkanie z premierem Winstonem Churchillem. Tam zdołał uzyskać zgodę na organizację sił zbrojnych w Wielkiej Brytanii i lokalizację siedziby władz polskich.</u>
          <u xml:id="u-472.5" who="#JerzyZawisza">Sikorski miał swój pogląd na stosunki polsko-sowieckie i utworzenie w Związku Radzieckim armii polskiej, przez to zarzucano mu zdradę interesów narodowych, za co został zdymisjonowany 19 lipca 1940 r. 24 grudnia tegoż roku został mianowany generałem broni. Po odkryciu grobów katyńskich przez Niemców zerwał 25 kwietnia 1943 r. stosunki dyplomatyczne ze Związkiem Radzieckim. Po koniec maja 1943 r. Sikorski wizytował armię generała Andersa na Bliskim Wschodzie. W drodze powrotnej do Londynu zginął w katastrofie lotniczej było to 4 lipca 1943 r. o godz. 23.07 tuż po staracie z lotniska gibraltarskiego. Tajemnica śmierci naczelnego wodza do dziś pozostaje zagadką. Został on pochowany na cmentarzu polskich lotników w Newark koło Nottingham. 17 września 1993 r. trumnę z jego prochami przywieziono do kraju i umieszczono w krypcie św. Leonarda na Wawelu. Sikorski został odznaczony Orderem Orła Białego, Virtuti Militari II i V klasy, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Orderem Polonia Restituta. Za zasługi dokonane dla Polski należą mu się wieczna pamięć i chwała. Jako oficer i pułkownik rezerwy z wielkim honorem przypominam osobę generała Władysława Sikorskiego. Cześć jego pamięci. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-472.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Stanisława Anna Okularczyk, Platforma Obywatelska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Coraz więcej dyskutuje się w świecie, a ostatnio i w Polsce, na temat zagrożenia terroryzmem. Nasz kraj nawet w obecnym globalnym zagrożeniu mógłby żyć spokojnie, przysłowiowo: jak u Pana Boga za piecem. Niestety, na skutek nierozważnych decyzji rządu zagrożenie to gwałtownie wzrasta. Dosyć aktywny udział w misjach zbrojnych, zwanych pokojowymi, prowadzonych aż w jedenastu krajach, stanowi główne zagrożenie. Nieakceptacja tych misji ze strony środowisk intelektualnych jest już szeroko upowszechniana w mediach. Mamy już filmy fabularno-dokumentalne np. pana Moore'a „Fahrenheit 09.11”. Z tych krajów wycofali się już np. Włosi, wycofanie wojsk Francji zadeklarował już Sarkozy, a Tony Blair de facto zapłacił stanowiskiem za tę misję.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">Tak więc sami sobie stwarzamy wielkie zagrożenie terrorystyczne, niechlubnie uczestnicząc w tych misjach. Niestety, obok zagrożenia terrorystycznego, które jest prowokowane tymi misjami, ponosimy także ich koszty z kieszeni podatnika. Istnieje podstawowe pytanie, dlaczego, decydując o tych kosztownych i szkodliwych decyzjach, nie dyskutuje się o tym ze społeczeństwem. Dlaczego z nikim, nawet z parlamentem, nie konsultuje się tych decyzji i wydatków z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">Innym zagrożeniem terrorystycznym, a także konfliktogennym przedsięwzięciem, jest zamiar instalacji tarcz przeciwrakietowych. Czy nie warto pragmatycznie układać przyjazne stosunki ze wschodnimi sąsiadami? Wówczas moglibyśmy rozwijać korzystną dla kraju wymianę gospodarczą i handlową. Niniejszym doradzam rządowi RP odejście od militarnego romantyzmu do pragmatycznej, gospodarskiej decyzji. Powinniśmy realizować tylko te misje wojskowe, które wiążą nas umowami z NATO. Niestety, stwarzamy sobie zagrożenia, którym nawet przysłowiowy parasol NATO nie pomoże, gdyż terroryści rozwijają swoje metody. Z terrorystami trzeba walczyć, likwidując przyczyny zjawiska terroryzmu, a nie skutki. Przyczynami terroryzmu są przede wszystkim różnice ekonomiczne i kulturowe. Powtarzam więc po raz n-ty, że krajom ubogim AKP, w których tkwi źródło konfliktu, należy podać przysłowiową wędkę w postaci pomocy technologicznej i gospodarczej, nie tyle finansowej, co rzeczowej, wdrożeniowej, dydaktycznej. Taborem opancerzonym nie prowadzi się misji pokojowych. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Tadeusz Kopeć, Platforma Obywatelska, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#TadeuszKopeć">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Stałą cechą polityki parlamentu i rządu ostatniej i obecnej kadencji jest obciążanie samorządów lokalnych nowymi zadaniami bez jednoczesnego umożliwienia samorządom uzyskania stosownych przychodów. Przykładem działań w tej sferze, mocno obciążających samorządy lokalne jest regulacja dotycząca podatku od towarów i usług. Jednostka samorządu terytorialnego, realizując zadania publiczne o charakterze inwestycyjnym, dokonuje zamówień publicznych w wartości brutto, tj. z uwzględnieniem podatku VAT. W celu intensyfikacji działań na rzecz rozwoju jednostki samorządu terytorialnego pozyskują na te zadania, dzięki własnej aktywności, zwłaszcza środki z Unii Europejskiej. Istotnym warunkiem wynikającym z umów z podmiotami dotującymi te zadania jest w okresie programowania obejmującym lata 2004–2006 rozliczanie wartości poniesionych przez jednostki samorządu terytorialnego nakładów w kwotach netto, bez wliczenia podatku VAT. Jest to przykładem transferów środków finansowych z jednostek samorządu terytorialnego do budżetu państwa. Zjawisko to nie jest prawidłowe. Gminy i powiaty nie są bowiem przedsiębiorstwami przynoszącymi dochód, ale przewidzianymi przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jednostkami władzy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#TadeuszKopeć">Kolejnym aktualnym przykładem obciążania samorządów lokalnych bez zabezpieczenia odpowiednich środków finansowych na zadania określone przez rząd jest brak wystarczających środków na podwyżki dla nauczycieli w wysokości 5%. Kwota 1,5 mld zł w skali kraju, przeznaczona na ten cel, jest zbyt niska i postawi samorządy w trudnej sytuacji. Należy zwrócić uwagę, że rady gmin i powiatów uchwaliły już swoje budżety, posługując się informacją o zapewnieniu w budżecie państwa środków na te podwyżki.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#TadeuszKopeć">Inną ważną sferą, w której zaznacza się brak jasności prawnej, jest system norm prawnych regulujących wdrażanie funduszy strukturalnych w nowym okresie programowania w latach 2007–2013. Jakkolwiek należy docenić wysiłki, które doprowadziły do pewnego uproszczenia odpowiednich regulacji prawnych, systemowi temu dużo jednak brakuje do klarowności i stabilności, która stanowiłaby dla samorządów lokalnych dobrą podstawę do wieloletniego planowania wydatków, zwłaszcza inwestycyjnych, na lata objęte nowym okresem programowania. Przykładem sprawy, w której brak jasnej regulacji i interpretacji, jest kwestia pomocy publicznej. Określenie jasnych i stabilnych zasad stosowania pomocy publicznej jest obecnie niezwykle ważne i pilne z punktu widzenia samorządów lokalnych, gdyż wyznaczy realny zakres możliwości realizowania projektów rozwojowych w nowym okresie programowania. W przypadku utrzymania się obecnej bardzo niejasnej i w wielu punktach niepełnej interpretacji znacznemu ograniczeniu ulegnie liczba i jakość projektów realizowanych ze współfinansowaniem unijnym.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#TadeuszKopeć">Kolejnym przykładem regulacji prawnej wymagającej pilnej nowelizacji jest ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Obecnie obowiązująca ustawa, pozbawiając gminy w znacznym stopniu władztwa planistycznego, przyczyniła się w dużym zakresie do narastania chaosu przestrzennego, tworzącego poważne bariery przestrzenne, ograniczającego na dziesięciolecia możliwości rozwojowe naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-476.4" who="#TadeuszKopeć">Wadliwość licznych aktów legislacyjnych utrudnia także modernizację administracji publicznej, zwłaszcza w oparciu o nowe technologie informacyjne i komunikacyjne. Działania te wymagają stworzenia spójnego zbioru aktów prawnych, odpowiadających potrzebom nowoczesnej administracji. Cechą nowych ram prawnych powinno być uproszczenie dotychczasowych przepisów, tworzonych w przeszłości dla procedur wykorzystujących obieg dokumentów w postaci papierowej, i dostosowanie ich do środowiska elektronicznego, w tym zwłaszcza do sytuacji powszechnego już korzystania z dokumentów w postaci elektronicznej. Ściślej mówiąc, przepisy powinny uwzględniać możliwość wyboru konsekwentnie jednej lub drugiej opcji. Ich równoległe stosowanie zwiększa chaos organizacyjny i uniemożliwia uzyskanie korzyści wynikających z zastosowania nowoczesnych technologii.</u>
          <u xml:id="u-476.5" who="#TadeuszKopeć">Konieczna jest również pilna nowelizacja ustawy o podpisie elektronicznym, która przesądzi w okresie obowiązywania Planu Informatyzacji Państwa na lata 2007–2010 o rodzaju wymagań odnoszących się do podpisu elektronicznego wykorzystywanego w sektorze publicznym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-476.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Robert Pantera, Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#RobertPantera">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu 7 lipca mija 150. rocznica urodzin wybitnego działacza ruchu ludowego, pisarza i publicysty, nauczyciela, parlamentarzysty z powiatu dąbrowskiego Jakuba Bojko. Jakub Bojko urodził się 7 lipca 1857 r. we wsi Gręboszów. Był synem Gabriela Bojki i Elżbiety z Kamyszów. Kiedy skończył 7 lat, ojciec zapisał go do miejscowej szkółki. Był dobrym uczniem. Kiedy miał 12 lat, zmarła mu matka, a 4 lata później ojciec. W wieku 16 lat został zupełnie sam. Aby przeżyć, musiał najmować się do pracy u bogatych gospodarzy.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#RobertPantera">Czas wolny poświęcał na czytanie książek. Zaczął prenumerować też gazetki ludowe „Chatę” i „Nowiny”. Samodzielnie zdobyta wiedza pomogła mu otrzymać posadę wiejskiego nauczyciela w Biskupicach, latem dorabiał zaś jako flisak, podróżując nawet do Gdańska.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#RobertPantera">W roku 1879 rozpoczął pracę jako nauczyciel w szkole ludowej w Woli Żelichowskiej. W tym też roku odbył swoją niezwykłą pieszą podróż do Krakowa. Rok 1879 dał też mu pewną samodzielność, kupił bowiem 2-morgowe gospodarstwo i został pisarzem gminnym. W roku 1880 poślubił biedną wiejską dziewczynę Julię Świątkównę, która wniosła mu mórg pola w posagu. Praca nauczyciela dała mu szacunek wśród chłopów, więc powierzono mu obowiązek pisarza gminnego w kilku wsiach jednocześnie. W roku 1891 został wybrany wójtem w Gręboszowie.</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#RobertPantera">Jakub Bojko jeszcze w okresie swojej pracy nauczycielskiej dużo dyskutował z chłopami. Razem z nimi czytał i prenumerował gazetki dla ludu. Od roku 1891 pisywał artykuły w „Przyjacielu Ludu”, później poznał osobiście twórców ruchu ludowego w Galicji Marię i Bolesława Wysłouchów.</u>
          <u xml:id="u-478.4" who="#RobertPantera">Bojko został wkrótce jednym z prekursorów ruchu ludowego, aktywnym działaczem ludowym na terenie powiatu dąbrowskiego oraz delegatem na zjazd chłopski w Rzeszowie w lipcu 1895 r. Na tym zjeździe utworzone zostało Stronnictwo Ludowe, którego prezesem został Karol Lewakowski, a wiceprezesem Jakub Bojko. Funkcję tę po nim sprawował Wincenty Witos.</u>
          <u xml:id="u-478.5" who="#RobertPantera">W czasie walki wyborczej do Sejmu Krajowego wygrał on rywalizację ze szlacheckim kandydatem na posła hrabią Męcińskim i w ten sposób został posłem. Popularność Bojki rosła. W następnej kadencji znów był posłem do Sejmu Krajowego, tylko że nie z powiatu dąbrowskiego, a ze Lwowa. W roku 1897 został wybrany na posła do parlamentu w Wiedniu. Odtąd zaczyna się okres jego wieloletniego posłowania w Sejmie Krajowym do roku 1914, a w parlamencie w Wiedniu - do 1918.</u>
          <u xml:id="u-478.6" who="#RobertPantera">Kiedy w 1913 r. dochodzi do rozłamu w Polskim Stronnictwie Ludowym, Bojko zostaje prezesem PLS „Piast”. Odzyskanie przez Polskę niepodległości było dla Bojki sygnałem rozpoczęcia pracy w wolnym kraju. W roku 1919 został posłem do Sejmu Ustawodawczego, był też wicemarszałkiem Sejmu do roku 1922. Wtedy też został wybrany na senatora z listy PSL i był nim w latach 1922–1927, sprawując jednocześnie funkcję wicemarszałka Senatu. Nie odgrywał już wówczas czołowej roli w swoim stronnictwie.</u>
          <u xml:id="u-478.7" who="#RobertPantera">W 1927 r. odszedł wraz z trzema innymi posłami z Piasta i utworzył tzw. Zjednoczenie Ludu Polskiego. W 1927 r. został senatorem z listy BBWR - Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem Józefa Piłsudskiego. Był nim także w latach 1930–1935. Po skończeniu swojej kadencji senatorskiej wycofał się z polityki. Resztę swojego życia spędził w rodzinnym Gręboszowie, ciesząc się liczną rodziną i szacunkiem miejscowej ludności powiatu dąbrowskiego.</u>
          <u xml:id="u-478.8" who="#RobertPantera">Zmarł 7 kwietnia 1943 r. w Gręboszowie. Tam też został pochowany.</u>
          <u xml:id="u-478.9" who="#RobertPantera">Bojko pozostawił po sobie spuściznę publicystyczną i literacką. Oprócz licznych artykułów, wierszy, gawęd i nowel napisał też dzieła większe, jak „Okruszyny z Gręboszowa”, „Pisma i mowy”, „Dwie dusze”, „Antychryst i dureń”, „ Z dziejowej chwili”. Był to człowiek, który na przełomie XIX i XX wieku stał się symbolem wielkiego procesu unaradawiania wsi polskiej.</u>
          <u xml:id="u-478.10" who="#RobertPantera">29 kwietnia 1966 r. na cmentarzu w Gręboszowie w obecności zgromadzonej ludności odsłonięto pomnik narodowy Jakuba Bojki. Napis widniejący na nim głosi: „Bojownik o Szkołę i Oświatę dla wsi - Budziciel świadomości społecznej chłopów - poseł ludowy - pisarz i publicysta”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-478.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Janusz Krasoń, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#JanuszKrasoń">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 10 lat temu, w lipcu 1997 r., znaczna część południowo-zachodniej Polski dotknięta została powodzią tysiąclecia. Powódź pochłonęła 55 ofiar. Pod wodą znalazło się 670 tys. ha ziemi. Zalanych zostało 1358 miejscowości i 680 tys. mieszkań. Poszkodowanych w sumie zostało 1200 tys. mieszkańców Polski. A straty według różnych szacunków wyniosły od 8 do 14 mld zł. W 10. rocznicę tej tragicznej w skutkach powodzi tysiąclecia Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej skierował do laski marszałkowskiej projekt uchwały upamiętniającej to traumatyczne wydarzenie. Z żalem informuję Wysoką Izbę, że marszałek nie uznał za stosowne włączyć projektu uchwały do porządku poprzedniego i obecnego posiedzenia Sejmu. Z przykrością także i zażenowaniem oświadczam, że odpowiadając na pytania dziennikarzy skierowane do marszałka Sejmu, jego rzecznik Witold Lisicki kpił z tego wydarzenia, sprowadzając je do zdarzenia związanego z bardzo niefortunną wypowiedzią ówczesnego premiera rządu Rzeczypospolitej Włodzimierza Cimoszewicza, by w konkluzji stwierdzić, że w Polsce wydarzyło się wiele katastrof, zarówno naturalnych jak i technicznych, i Sejm nie może zajmować się nimi wszystkimi.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#JanuszKrasoń">Nie podzielam tej opinii. Uważam, że w 10. rocznicę tej tragicznej w skutkach powodzi warto było uczcić pamięć ofiar, uczcić pamięć tych wszystkich, którzy stanęli do walki z żywiołem, bo przyroda ciągle jest nieokiełznana. Przypomnę, wtedy, w pamiętnych dniach lipca, między 3 a 9 lipca, na tereny dorzecza Odry spadło 200 mm deszczu, a średnia roczna polska norma to 650 mm.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#JanuszKrasoń">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Niech mi będzie wolno, korzystając z możliwości wygłoszenia dzisiejszego oświadczenia, przytoczyć fragment przygotowanej przez nas uchwały Sejmu: W 10. rocznicę tej tragicznej w skutkach powodzi tysiąclecia składam hołd wszystkim ofiarom tego dramatu. Wyrażam najwyższe uznanie tysiącom anonimowych ochotników i pracownikom służb państwowych, którzy w walce z żywiołem z ogromną determinacją i poświęceniem ratowali ludzkie życie oraz zagrożone mienie. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-480.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Maria Zuba, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#MariaZuba">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#MariaZuba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W lipcu 2007 r. mija 45 lat od nadania praw miejskich 10-tysięcznemu miastu Suchedniów w woj. świętokrzyskim. W źródłach historycznych pierwsze wzmianki o tej miejscowości pojawiają się w XVI w. wraz z informacją o istnieniu na jej terenie trzech kuźnic, kiedy w całej Koronie było ich 300. Eksploatacja miejscowych rud żelaza i gospodarcze decyzje podejmowane przez biskupów krakowskich, pierwszych właścicieli osady, przesądziły o przemysłowym charakterze rozwoju osady. Przeniesienie stolicy z Krakowa do Warszawy w 1596 r. i budowę traktu krakowskiego mieszkańcy Suchedniowa wykorzystali do tworzenia kolejnych gospodarstw, spiętrzania wody w rzekach i uruchamiania kolejnych kuźnic. Również wzrost zapotrzebowania na wyroby zbrojeniowe w okresie wojen napoleońskich korzystnie wpłynął na dalszy rozwój przemysłu w osadzie.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#MariaZuba">Jakość wyrobów produkowanych w suchedniowskich fabrykach żelaznych i ich znaczenie w gospodarce kraju zauważył będący od 1824 r. ministrem stanu w królestwie Stanisław Staszic, który, powołując w 1833 r. Wschodni Okręg Górniczo-Hutniczy, jego siedzibę ulokował w Suchedniowie.</u>
          <u xml:id="u-482.3" who="#MariaZuba">Wschodni Okręg w Suchedniowie został przekształcony w roku 1895 w Zachodni Zarząd Górniczy i wówczas podlegały mu wszystkie zakłady górnicze i hutnicze w całym Królestwie Polskim.</u>
          <u xml:id="u-482.4" who="#MariaZuba">Po wybudowaniu w 1885 r. linii kolejowej na trasie Warszawa-Kraków pięknie położony na pofałdowanym terenie, w otoczeniu rozległych lasów, Suchedniów stał się atrakcyjną miejscowością letniskową dla mieszkańców Krakowa, Kielc, Radomia, Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-482.5" who="#MariaZuba">Pod koniec XIX w. Ludwik Starke wybudował nowoczesną odlewnię żeliwa i warsztaty mechaniczne zatrudniające kilkuset robotników. W okresie międzywojennym w wyniku kryzysu gospodarczego fabrykę objęły zmiany właścicielskie. Od 1938 r. w części fabrykę wydzierżawił Stanisław Tański. W okresie II wojny światowej w tej właśnie fabryce inżynier Kazimierz Czerniewski, ps. „Korebko”, zorganizował na potrzeby partyzanckiego oddziału Ponurego produkcję stenów, pistoletów maszynowych wzorowanych na angielskim modelu.</u>
          <u xml:id="u-482.6" who="#MariaZuba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Żelazo od pokoleń stanowiło podstawę bytu suchedniowskich rodzin. Przy pomocy żelaza suchedniowianie przez lata służyli narodowi.</u>
          <u xml:id="u-482.7" who="#MariaZuba">Okres powstania styczniowego i II wojny światowej to szczególnie tragiczny czas dla mieszkańców Suchedniowa. Za udział 400-osobowego oddziału w 1863 r. w walkach powstańczych pod dowództwem Ignacego Dawidowicza, Ludomira i Innocentego Wędrychowskich i naczelnika sił zbrojnych Mariana Langiewicza Suchedniów został spalony.</u>
          <u xml:id="u-482.8" who="#MariaZuba">Na terenie Suchedniowa położone są złoża gliny. Na ich bazie w roku 1919 Antoni Wędrychowski uruchomił fabrykę ceramiczną będącą początkiem Zakładów Wyrobów Kamionkowych „Marywil”.</u>
          <u xml:id="u-482.9" who="#MariaZuba">W 1909 r. mieszkańcy założyli Kasę Zapomogowo-Pożyczkową im. Stefczyka, która w 1939 r. została połączona z Bankiem Spółdzielczym.</u>
          <u xml:id="u-482.10" who="#MariaZuba">Po II wojnie światowej mieszkańcy Suchedniowa z wielkim wysiłkiem i zapałem przystąpili do odbudowy swojego miasta. Uruchamiają produkcję w zakładach, tworzą szkoły. Lata wytężonej pracy zmieniają warunki życia w Suchedniowie i następuje zmiana charakteru osady, co przesądza o nadaniu jej w dniu 22 lipca 1962 r. praw miejskich. Jest to zdarzenie, które wyznacza nowe plany nakierowane...</u>
          <u xml:id="u-482.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-482.12" who="#MariaZuba">Można?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#GenowefaWiśniowska">Podsumować już proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#MariaZuba">...nakierowane nie tylko na budowę oczyszczalni ścieków, pierwszych wodociągów i nawierzchni asfaltowych ulic w centrum, lecz również budowy ośrodka kultury z kinem i biblioteką miejską.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#MariaZuba">W 1990 r. rozpoczęty w Polsce proces przekształceń ustrojowych, w którym odbudowa samorządu terytorialnego zajęła ważne miejsce w tworzeniu podstaw państwa demokratycznego, włącza w przebudowę naszego miasta rzesze lokalnych działaczy i osób zaangażowanych. Nowi radni i władze gminy stanęli przed wielkim wyzwaniem. Na obszarze całej gminy wybudowane zostały sieci wodociągowe, gazociągowe, telefoniczne i w części kanalizacyjne, a także powstaje wiele inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję już, dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#MariaZuba">Jeszcze chwila.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł, proszę już kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#MariaZuba">Kończę, tak, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#GenowefaWiśniowska">Już jest przekroczony czas. Ostatnie zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#MariaZuba">Z okazji obchodzenia dzisiejszego jubileuszu życzę mieszkańcom Suchedniowa wszystkiego najlepszego, wszelkiej pomyślności, aby warunki życia w naszym mieście zachęciły kolejne młode ambitne pokolenia suchedniowian do pozostawania w nim. Urodziłam się i stale mieszkałam w Suchedniowie. W latach 1994–1997 miałam wielki zaszczyt sprawować z woli mieszkańców funkcję burmistrza naszego miasta. Dziś jako poseł Rzeczypospolitej Polskiej pragnę oddać hołd naszym ojcom i dziadom, którzy budowali i tworzyli nasz Suchedniów, za pozostawione nam bezcenne dziedzictwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#MirosławPawlak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Na jednym ze wspólnych polsko-ukraińskich zgromadzeń modlitewnych kardynał ukraińskiego kościoła greckokatolickiego Lubomir Huzar mówił: „Nam trzeba, abyśmy do naszych narodów, do naszych krajów, nieśli posłannictwo pokoju, prawdy, miłości i zrozumienia między narodami. Jest w nas dobra wola, jest wspólna modlitwa”. Odpowiadając na te słowa, kardynał Marian Jaworski zapewnił: „Będziemy dalej iść tą wspólną drogą dla dobra obu narodów i naszego kościoła”.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#MirosławPawlak">Ta deklarowana przez dostojników obu kościołów wola uczestniczenia w posłannictwie prawdy upoważnia mnie - chociaż sądzę, że nie jest to jedyna przesłanka - do złożenia hołdu pamięci kapłanów rzymskokatolickich, którzy zginęli w wyniku ludobójstwa dokonanego przez bojówki OUN-UPA na polskiej ludności Kresów Wschodnich. Według dotychczasowych wyliczeń historyków i kronikarzy tamtych tragicznych wydarzeń z rąk ukraińskich nacjonalistów zginęło na Kresach 118 księży, sióstr i braci zakonnych. Większość z nich przypłaciła życiem wierność ideałom kapłana, dobrego pasterza, który nie opuszcza swoich owiec w obliczu śmiertelnego niebezpieczeństwa. Ci rzymskokatoliccy kapłani trwali na swoim duszpasterskim posterunku do końca. Tak było np. w Porycku, gdzie upowcy zamordowali księdza Bolesława Szawłowskiego, odprawiającego przy ołtarzu Mszę świętą, a także w Korytnicy, gdzie 12 lipca 1943 r. proboszcza tamtejszej parafii księdza Karola Barana przepiłowano piłą w drewnianym korycie.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#MirosławPawlak">Tragedia nie ominęła świątyń i klasztorów. Płonęły kościoły z wiernymi zamkniętymi wewnątrz. Mordowano wiernych wraz z ich dziećmi przyjmującymi Pierwszą Komunię Świętą. Mordowano w wiekowych opromienionych blaskiem i świętością Madonny oraz królewskiego majestatu murach klasztoru w Podkamieniu. Lała się męczeńska krew i uchodziło kapłańskie życie w innych, mniej znanych parafiach i miejscowościach.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#MirosławPawlak">Dziś w obliczu kolejnej rocznicy apogeum zbrodni ludobójstwa przypadającej na 11 lipca pragnę po raz pierwszy w historii Sejmu RP z trybuny parlamentarnej złożyć hołd kapłanom kresowym, którzy złożyli swoje życie za wierność Chrystusowi i ludziom. Stali do końca na gruncie sprawiedliwości i prawdy jakby w przeczuciu, iż za kilkadziesiąt lat po ich męczeńskiej śmierci wielki papież Polak Jan Paweł II ogłosi światu: „Jeśli służysz prawdzie, służysz miłości”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-492.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Kazimierz Gołojuch. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#KazimierzGołojuch">Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak wiele się mówi i w różnym tonie o społeczeństwie obywatelskim. Uważam, że Polacy byli i są społeczeństwem obywatelskim. Trzeba jedynie pewne procesy społeczne wzmocnić, a innym zapobiec. Stwierdzam, że wspólnoty lokalne bardzo umiejętnie dbają o małe ojczyzny i mają spore sukcesy. Liderzy społeczni patrzą w przyszłość, właściwie zagospodarowują teraźniejszość i mądrze dokumentują przeszłość.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#KazimierzGołojuch">Z podziwem patrzę na inteligencję w moim okręgu wyborczym. Ludzie ci są animatorami kultury i strażnikami historii. Wraz z lokalnymi przedsiębiorcami inicjują różnorodne działania pożytku publicznego, bezinteresownie dokumentują i w formie publikacji prezentują historię swoich miejscowości. W społecznej działalności edukacyjnej nauczycieli, lekarzy, duchownych, ekonomistów oraz przedstawicieli innych profesji eksponowane są historie ludzi wyjątkowych, którzy czynili wiele dobrego dla bliźnich. Jest to bezcenna praca mądrych, często anonimowych osób, które chcą uchronić obrazy dobra społecznego i w ten sposób przeciwstawić się egoistycznej, relatywnej, lansowanej przez media hedonistycznej kulturze masowej.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#KazimierzGołojuch">Postuluję, aby lokalna telewizja publiczna częściej i obszerniej prezentowała dorobek kulturowy, historię zasłużonych ludzi i pozytywną teraźniejszość danego terenu. Żeby funkcjonowało dobro, trzeba widzieć dobro i chcieć nim żyć.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#KazimierzGołojuch">Jako przykład osobowy człowieka dobra na dzisiejsze czasy proponuję Stefana Mierzwę. Jest to fascynująca postać. Urodził się w Rakszawie w powiecie łańcuckim. Był pomysłodawcą i współzałożycielem Fundacji Kościuszkowskiej, która do dziś wspomaga stypendialnie zdolnych młodych Polaków, w tym z Rakszawy.</u>
          <u xml:id="u-494.4" who="#KazimierzGołojuch">Stefan Mierzwa w napisanej przez siebie książce o historii Fundacji Kościuszkowskiej opisuje również swoje dzieje. Urodził się w 1892 r. w rodzinie rolnika - tkacza, był najstarszym z trzynaściorga rodzeństwa. W Galicji ukończył 4 klasy szkoły powszechnej. Obdarzony wyjątkową inteligencją, uczył się świata poprzez rozmowy i doświadczenie. W 1910 r. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, jak wielu jego rówieśników. W Stanach Zjednoczonych postanowił świadomie kreować swój los i odważnie realizować marzenia. Ciężko pracował i uczył się. Z ogromną determinacją zdobywał coraz wyższe piętra edukacji, aż w czerwcu 1921 r. został absolwentem Harvardu. Wtedy podjął pracę profesorską na prywatnym uniwersytecie. Następnie postanowił dokonać czegoś, co służyłoby ludziom w Polsce i w Ameryce. Rozmowy z profesurą i własne doświadczenia nasunęły mu pomysł stworzenia funduszu - instytucji, której celem byłaby pomoc w studiowaniu i odbywaniu praktyk dla wykładowców z Polski w Stanach Zjednoczonych, a która w perspektywie zbliżałaby amerykańską społeczność akademicką do polskiej nauki i kultury. Jak pomyślał, tak zrobił. Pozyskał dla swej inicjatywy rzesze Polaków i amerykańską profesurę. Zebrał fundusze i w 1924 r. powstał Polsko-Amerykański Komitet Stypendialny, który w 150 rocznicę przybycia Kościuszki do Ameryki zaczął przekształcać się w fundację stypendialną zwaną kościuszkowską. Był to żywy pomnik związków Polski i Ameryki od jej początków.</u>
          <u xml:id="u-494.5" who="#KazimierzGołojuch">Ostatecznie, po zebraniu miliona dolarów jako funduszu składkowego, Fundacja Kościuszkowska została zarejestrowana 23 grudnia 1925 r. Jej cele określono tak:</u>
          <u xml:id="u-494.6" who="#KazimierzGołojuch">— po pierwsze, udzielanie pomocy finansowej zasługującym na to polskim i amerykańskim studentom pragnącym studiować w zaprzyjaźnionych krajach;</u>
          <u xml:id="u-494.7" who="#KazimierzGołojuch">— po drugie, popieranie i wspomaganie wymiany profesorów, stypendystów i wykładowców pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi; p</u>
          <u xml:id="u-494.8" who="#KazimierzGołojuch">— o trzecie, rozwijanie więzi intelektualnych i kulturalnych między Polską a Stanami Zjednoczonymi.</u>
          <u xml:id="u-494.9" who="#KazimierzGołojuch">Funkcję prezydenta fundacji objął Stefan Mierzwa. Swoim życiem i ciężką pracą osiągnął wielki sukces. Owoce tego sukcesu Polacy i Amerykanie konsumują do dziś. Stefan Mierzwa zawsze pamiętał o Rakszawie, o swoich korzeniach i pomagał każdemu, kto umiał godnie tę pomoc wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-494.10" who="#KazimierzGołojuch">Przypominam Stefana Mierzwę i Fundację Kościuszkowską oraz lokalne inicjatywy nie przypadkiem. Uczciwe, dobre relacje międzynarodowe i sprawna społeczność obywatelska muszą opierać się na prawdzie.</u>
          <u xml:id="u-494.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-494.12" who="#KazimierzGołojuch">Jeszcze minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę już podsumowywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#KazimierzGołojuch">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#KazimierzGołojuch">Dzisiaj prawda historyczna, społeczna, kulturowa Polski, Europy i świata ukazana przez rzetelnych, kompetentnych naukowców prawie w ogóle nie dociera do opinii publicznej. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość kreują dziennikarze w oparciu o stereotypy, jednostkowe odczucia czy uprzedzenia. Skutek jest tragiczny, zwłaszcza dla Polski. Medialna nowomowa służy globalnej manipulacji. Zatem potrzeba gigantycznej pracy, żeby ludzie poznali prawdę i chcieli na prawdzie budować międzynarodowe i międzyludzkie relacje. Takie instytucje jak Fundacja Kościuszkowska jako żywe przykłady relacji Polski z innymi krajami powinny licznie powstawać, zwłaszcza teraz, kiedy polska młodzież masowo emigruje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#KazimierzGołojuch">Stefan Mierzwa, Polak, emigrant, człowiek sukcesu, społecznik, wizjoner, niech będzie dobrym duchowym przykładem naszych czasów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Krystian Łuczak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#KrystianŁuczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W ostatnim czasie coraz częściej pojawiają się w mediach wypowiedzi posłów Prawa i Sprawiedliwości zapowiadających uchylenie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Jest projekt ustawy. Te zapowiedzi wywołują duże zaniepokojenie w środowisku działkowców, ponieważ ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych uchwalona w dniu 8 lipca 2005 r. została skonsultowana z działkowcami, zyskała ich pełne poparcie, o czym świadczy 235 tys. indywidualnych podpisów na listach popierających projekt ustawy, złożonych przez działkowców przed jej uchwaleniem, a także tysiące indywidualnych i zbiorowych wystąpień działkowców, stanowisk i uchwał walnych zebrań w ogrodach, kierowanych do Sejmu, Senatu i posłów, także do mnie osobiście i moich biur poselskich. Działkowcy z ogromnym zadowoleniem przyjęli uchwalenie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, w całym kraju przystąpiono do wdrażania jej postanowień w życie.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#KrystianŁuczak">Zaniepokojenie działkowców wywołały jednak w ubiegłym roku cztery projekty ustawy o ogrodach działkowych, które w odstępach kilku miesięcy kolportowali wśród działkowców posłowie PiS-u. Ponieważ te projekty zakładały uchylenie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, działkowcy postanowili bronić swojej ustawy i rozpoczęli zbieranie podpisów na listach związkowych o treści: „W obronie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Swoim podpisem udzielam zdecydowanego poparcia ustawie z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych i sprzeciwiam się wszelkim próbom jej uchylenia lub zmiany”. Do dnia dzisiejszego do krajowej rady z zarządów rodzinnych ogrodów działkowych i okręgowych zarządów wpłynęły listy, na których swe podpisy złożyło ponad 600 tys. działkowców, co dobitnie świadczy o tym, że nie życzą sobie zmian w obowiązującej ustawie o rodzinnych ogrodach działkowych (podpisy składane osobiście wraz z numerem PESEL).</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#KrystianŁuczak">Nie będąc członkiem Polskiego Związku Działkowców, w pełni popieram stanowisko działkowców, a tym oświadczeniem chciałbym spełnić moją poselską powinność wobec działkowców z mojego okręgu wyborczego, literalnie przedstawiając następujące stanowisko:</u>
          <u xml:id="u-500.3" who="#KrystianŁuczak">Stanowisko Prezydium Okręgowego Zarządu Toruńsko-Włocławskiego Polskiego Związku Działkowców w Toruniu z dnia 5 czerwca 2007 r. w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych oraz niektórych innych ustaw. Prezydium okręgowego zarządu stwierdza, że nowa wersja projektu ustawy zmieniającej ustawę o rodzinnych ogrodach działkowych jest kolejną próbą rozbicia i unicestwienia polskiego, w tym toruńsko-włocławskiego, ogrodnictwa działkowego. Proponowane uwłaszczenie dowodzi, że lekceważony jest 110-letni dorobek ruchu działkowego, ideą którego zawsze była jedność i spójność działania. Zmieniały się warunki, ustroje, opcje polityczne, lecz idea i cele ruchu działkowego pozostawały niezmienne. Projektodawcy nie chcą przyjąć tego do wiadomości. Dziś wykup działki za 5%, jutro dzieci czy wnuki, przejmując ją, zapłacą 19% podatku i to od wielokrotnie zwiększonej wartości. Prawo takie mimo swej fiskalności uzyska zaledwie kilka, a najwyżej kilkanaście procent polskich działkowców. Jeśli to nazywa się troską o działkowców i wolnością ogrodów, to zakrawa to na kpinę. Gdzie swoboda i wolność, jeśli o losach ogrodu tzw. wspólnoty ogrodowej decydować będzie administracja, bo do tego sprowadzają się zapisy uzależniające ogrody od gmin. Przedłożona propozycja stanowi kolejną próbę zmierzającą do podziału i rozbicia działkowej organizacji, którą jest Polski Związek Działkowców. Jest lekceważeniem ponad 600-tysięcznej rzeszy polskich działkowców, którzy już swymi podpisami uznali, że ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych dobrze im służy. Projekt zmieniający ustawę o rodzinnych ogrodach działkowych uznajemy za cios wymierzony w samorządność i samodzielność, w podstawowe wartości, cele i tradycje ruchu działkowego. Jest łudzeniem własnością. Temu kolejny raz mówimy nasze stanowcze nie. Stanowisko podpisali: prezes okręgowego zarządu toruńsko-włocławskiego Edward Śmigielski i wiceprezes Czesław Kozikowski.</u>
          <u xml:id="u-500.4" who="#KrystianŁuczak">Wysoki Sejmie! Tym oświadczeniem dołączam do tego protestu. Jako poseł oświadczam na forum Wysokiej Izby: szanowni działkowcy, jestem z wami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Anna Sobecka, bardzo proszę, Ruch Ludowo-Narodowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#AnnaSobecka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#AnnaSobecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Im więcej czasu mija od chwili haniebnej nagonki na osobę księdza arcybiskupa Stanisława Wielgusa, tym więcej faktów świadczy o tym, że była to z premedytacją zorganizowana akcja, mająca na celu zniszczenie autorytetu tego kapłana i niedopuszczenie go do pełnienia zaszczytnej funkcji arcybiskupa warszawskiego. Przeciwko księdzu arcybiskupowi Stanisławowi Wielgusowi użyto wszystkich dostępnych środków od pomówienia i kłamstwa począwszy, a na oszczerstwie skończywszy. W tej bezprecedensowej nagonce brały udział czołowe media prywatne i, niestety, publiczne, liczne grono dziennikarzy i publicystów, a także polityków. Główny atak wykonała „Gazeta Polska”. W sposób nielicujący z etyką dziennikarską i elementarnym poczuciem przyzwoitości dokonała swoistego linczu publicystycznego, próbując przekonać opinię publiczną, że dokonuje tego w imię prawdy i dobra Kościoła katolickiego. Z tym większym zdumieniem przyjmujemy opublikowany właśnie list otwarty redaktora Tomasza Sakiewicza do Ojca Świętego Benedykta XVI. To przejaw wyjątkowego zadufania i braku chrześcijańskiej pokory. W liście znajdujemy uparte powtarzanie kłamstw i oszczerstw, a także, co najbardziej haniebne, próbę dzielenia Kościoła katolickiego w Polsce na ten dążący do prawdy o przeszłości i ten, który chce ją tuszować. Redaktor Sakiewicz uzurpuje sobie prawo do bycia sędzią, co nie ma nic wspólnego z rzetelnym dziennikarstwem. Redaktor Sakiewicz mija się z prawdą, twierdząc, że to decyzja Ojca Świętego zadecydowała o dymisji księdza arcybiskupa Stanisława Wielgusa, wiedząc doskonale, że zadecydowało o tym jego zniesławienie, o czym poinformował m.in. nuncjusz apostolski w Polsce ksiądz arcybiskup Józef Kowalczyk.</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#AnnaSobecka">Wiadomo też powszechnie, że w tych dniach jedynie Radio Maryja, telewizja Trwam, „Nasz Dziennik” oraz tygodniki „Niedziela” i „Myśl Polska” stanęły w obronie zniesławionego księdza arcybiskupa Stanisława Wielgusa. Redaktor Sakiewicz ma im za złe, że zamiast siedzieć cicho, wracają do sprawy, która w jego przekonaniu jest zamknięta. Jest to wyraz irytacji i strachu, że prawda o tej brutalnej prowokacji wychodzi na jaw. Nie może być naszej zgody na to, by w wolnej Polsce można było bezkarnie niszczyć człowieka, nie dając mu żadnej szansy na obronę. Nie może być zgody na to, by ktokolwiek ingerował w wewnętrzne sprawy Kościoła zastrzeżone do jego wyłącznej kompetencji w konkordacie zawartym między Stolicą Apostolską a Rzeczpospolitą Polską. Nie może być zgody na dzielenie Kościoła i jego kapłanów na dobrych i złych. „Gazeta Polska” i jej redaktor naczelny stanęły po stronie wrogów Kościoła, perfidnie twierdząc, że działają dla jego dobra. Jest to postawa wyjątkowo szkodliwa, przypominająca metody rodem z czasów głębokiego stalinizmu.</u>
          <u xml:id="u-502.3" who="#AnnaSobecka">Nie mniej haniebne jest także atakowanie ojca dyrektora Tadeusza Rydzyka, którego redaktor Sakiewicz oskarża o podburzanie wiernych i szkalowanie dziennikarzy. W ten sposób chce on odebrać mediom katolickim prawo do udziału w debacie publicznej. Ojciec Tadeusz Rydzyk w swojej pracy kieruje się zawsze dobrem Kościoła i ojczyzny oraz ewangeliczną prawdą, że „tak” musi znaczyć tak, a „nie” - znaczyć nie. Atak redaktora Sakiewicza na ojca dyrektora Tadeusza Rydzyka pokazuje, jakie były rzeczywiste intencje nagonki na osobę księdza arcybiskupa Stanisława Wielgusa, bynajmniej niemające nic wspólnego z głoszoną troską o dobro Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-502.4" who="#AnnaSobecka">Wyrażamy przekonanie, że prawda zwycięży, a sprawcy haniebnej nagonki będą jasno wskazani i potępieni. Jest to konieczne chociażby po to, by już nigdy nie można było powtórzyć tego typu manipulacji. Jesteśmy też przekonani, że zgodnie z sugestią wyrażoną przez Ojca Świętego w liście do ks. abp Stanisława Wielgusa kapłan ten będzie nadal czynnie służył Kościołowi i Polsce wbrew tym, którzy chcieli uśmiercić go cywilnie. Tyle treść oświadczenia. Podpisali je: minister Bogusław Kowalski, posłowie: Tadeusz Dembicki, Józef Cepil, Gabriela Masłowska, Krzysztof Szyga, Józef Pilarz i europosłowie: Urszula Krupa, Witold Tomczak, Krystyna Grabicka, radna woj. łódzkiego, prof. Jerzy Robert Nowak i, mówiąca te słowa, Anna Sobecka z Ruchu Ludowo-Narodowego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#HenrykSiedlaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Już po raz trzeci zabieram głos z tej trybuny w sprawie osób niepełnosprawnych. Oświadczam, iż wsparcie osób niepełnosprawnych powinno charakteryzować się wysokim stopniem troski i dbałości o dobro osób doświadczonych przez los i ich rodzin. Jako były samorządowiec, starosta raciborski, uznałem, iż niepokojące są sygnały dotyczące prób uzależnienia pomocy świadczonej osobom niepełnosprawnym z upośledzeniem umysłowym od podjęcia działań zmierzających do ubezwłasnowolnienia tych osób. Instytucja ubezwłasnowolnienia niesie ze sobą bardzo silny ładunek emocjonalny. Sugestie w tym zakresie mogą prowadzić do sytuacji, w których osoby niepełnosprawne, ich rodzice oraz opiekunowie poczują się dotknięci i upokorzeni.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#HenrykSiedlaczek">Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU nr 123, poz. 776, z późn. zm.) stanowi o tym, że w sprawach nieunormowanych przepisami ustawy stosuje się Kodeks postępowania administracyjnego, Kodeks cywilny oraz Kodeks pracy. Dlatego też zgodnie z art. 79 Kodeksu cywilnego osoba niepełnosprawna niemogąca pisać, lecz umiejąca czytać, może złożyć oświadczenie woli, podanie, wniosek w formie pisemnej przez złożenie na dokumencie tuszowego odcisku palca. Obok tego odcisku palca inna osoba powinna wpisać imię i nazwisko składającego oświadczenie woli i umieścić swój podpis. Innym sposobem jest złożenie podpisu zamiast składającego oświadczenie woli przez inną osobę i poświadczenie jej podpisu przez notariusza lub właściwy organ administracji. W przypadku gdy przeszkodę dla osoby niepełnosprawnej stanowi niemożność czytania, a jej oświadczenie woli ma być złożone na piśmie, to w myśl art. 80 Kodeksu cywilnego oświadczenie powinno być złożone w formie aktu notarialnego.</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#HenrykSiedlaczek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Czynności te wydają się zbyt skomplikowane i nie stanowią rozwiązania dla osób upośledzonych umysłowo. Jednocześnie należy uszanować decyzję bliskich osób niepełnosprawnych odnośnie do rezygnacji ze stosowania instytucji ubezwłasnowolnienia. Szczególnie mocno problem ten rysuje się w przypadku dzieci upośledzonych umysłowo, które uzyskały pełnoletność. W związku z tym oświadczam, iż z oczywistych względów w celu ograniczenia konieczności stosowania ubezwłasnowolnienia wobec dzieci upośledzonych umysłowo uzyskujących pełnoletność bezsporne wydaje się rozważenie możliwości wprowadzenia do ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (cytowany już Dziennik Ustaw) zapisów, które pozwolą pozostać dzieciom upośledzonym umysłowo pod władzą rodziców po ukończeniu 18. roku życia bez konieczności ubezwłasnowolnienia. Powtarzam: bez konieczności ubezwłasnowolnienia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-504.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#GenowefaWiśniowska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#GenowefaWiśniowska">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do godz. 9 dnia dzisiejszego.</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo. Dobranoc.</u>
          <u xml:id="u-505.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 0 min 25)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>