text_structure.xml 441 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 11 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Zych oraz wicemarszałkowie Olga Krzyżanowska, Włodzimierz Cimoszewicz i Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JózefZych">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JózefZych">Na sekretarzy powołuję panów posłów Witolda Firaka i Artura Smółko.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JózefZych">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Witold Firak.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JózefZych">Proszę posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JózefZych">Protokół 55 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JózefZych">Porządek dzienny posiedzenia został paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#JózefZych">Komisja Łączności z Polakami za Granicą przedstawiła sprawozdanie o projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 60 rocznicy pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#JózefZych">Komisja Sprawiedliwości przedłożyła opinię o kandydatach na członka Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#JózefZych">W związku z tym Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje dodanie nowych 4 i 5 punktów porządku dziennego w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#JózefZych">— Sprawozdanie Komisji Łączności z Polakami za Granicą o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 60 rocznicy pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu;</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#JózefZych">— Wybór członka Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#JózefZych">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#JózefZych">Informuję, że na podstawie art. 99 ust. 3 regulaminu Sejmu zgłoszono wnioski do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej pana Józefa Oleksego o skutkach wdrożenia programu tzw. narodowych funduszy inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#JózefZych">W uzasadnieniu wniosku czytamy: Od 15 listopada br. ma się rozpocząć dystrybucja kilkunastu milionów świadectw udziałowych kilkunastu tzw. narodowych funduszy inwestycyjnych. Fundusze te przejęły już kontrolne pakiety akcji ponad 400 kluczowych ekonomicznie przedsiębiorstw. Rząd zamierza rozszerzyć program tzw. narodowych funduszy inwestycyjnych o dalszych ponad 100 polskich przedsiębiorstw. Zarząd nad tym majątkiem przemysłowym Polski powierzono faktycznie obcym firmom zarządzającym, czyli zagranicznym bankom komercyjnym i inwestycyjnym oraz firmom menedżerskim. Wobec planowanej reformy ubezpieczeń społecznych oraz społecznych postulatów uwłaszczenia Polaków, a także zagrożeń dla suwerenności ekonomicznej Polski, premier rządu pan Józef Oleksy winien poinformować Sejm o skutkach wdrożenia programu tzw. NFI, odpowiadając na następujące pytania:</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#JózefZych">1. Czy i w jaki sposób zabezpieczono suwerenność ekonomiczną Polski i jej strategiczne interesy gospodarcze w podpisanych umowach o zarządzaniu tzw. narodowymi funduszami inwestycyjnymi?</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#JózefZych">2. Czy realizacja programu tzw. narodowych funduszy inwestycyjnych utrudni lub uniemożliwi uwłaszczenie polskiego społeczeństwa na narodowym majątku przemysłowym?</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#JózefZych">3. Czy realizacja programu tzw. narodowych funduszy inwestycyjnych utrudni powstanie funduszy emerytalnych i reformę systemu ubezpieczeń społecznych?</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#JózefZych">4. Dlaczego rząd dąży do zwiększenia liczby przedsiębiorstw wnoszonych do tzw. narodowych funduszy inwestycyjnych, a nie zabezpiecza majątku przemysłowego dla przyszłych funduszy emerytalnych, gwarantujących godziwe emerytury i renty milionom Polaków?</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej pana Józefa Oleksego o skutkach wdrożenia programu tzw. narodowych funduszy inwestycyjnych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 53 posłów, przeciw - 300, 44 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów pana Józefa Oleksego o powodach sprzedaży większości akcji dziennika „Rzeczpospolita” zachodniemu koncernowi prasowemu „Hersant”.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#JózefZych">W uzasadnieniu wniosku czytamy: 13 lipca br. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, właściciel 51% udziału w spółce Presspublica, sprzedało 2% swych udziałów francuskiej grupie prasowej Roberta Hersanta. Tym samym Hersant ma obecnie większość, czyli 51% udziału w spółce Presspublica. Hersant przejął więc kontrolny pakiet akcji szczególnie opiniotwórczego i wpływowego politycznie dziennika „Rzeczpospolita”. W chwili obecnej 70% nakładów polskiej prasy jest pod kontrolą kapitału zagranicznego, co otwiera możliwości daleko idącej manipulacji polską opinią publiczną, zgodnie z interesami i celami zagranicznych dysponentów tej prasy. W związku z powyższymi faktami premier rządu pan Józef Oleksy winien udzielić Sejmowi wyczerpującej informacji, odpowiadając m.in. na następujące pytania...</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, jeżeli trzeba, to zarządzę jeszcze chwilę przerwy. Proszę o nieprzeszkadzanie.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#JózefZych">1. Jakie były powody przekazania koncernowi Hersanta kontroli nad dziennikiem „Rzeczpospolita”?</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#JózefZych">2. Jaki jest stosunek rządu do obecnej kontroli polskiej prasy - zarówno ogólnokrajowej, jak i regionalnej - przez kapitał zagraniczny?</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#JózefZych">3. Jaka jest w tym kontekście koncepcja prywatyzacji Państwowego Przedsiębiorstwa Wydawniczego?</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów pana Józefa Oleksego o powodach sprzedaży większości akcji dziennika „Rzeczpospolita” zachodniemu koncernowi prasowemu „Hersant”, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 407 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 153 posłów, przeciw - 181, wstrzymało się od głosowania 73 posłów.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#JózefZych">Prezydium Komisji Samorządu Terytorialnego wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#JózefZych">Wnioskodawcy nie przedstawiają uzasadnienia na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku prezydium Komisji Samorządu Terytorialnego o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 410 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 12 posłów, przeciw - 345, wstrzymało się od głosowania 53 posłów.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Prezydium Komisji Samorządu Terytorialnego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#JózefZych">Pan poseł Wit Majewski wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#JózefZych">W uzasadnieniu wniosku czytamy: Obowiązujące prawo zakłada, iż z dniem 1 września 1995 r. inspektorzy sanitarni nie będący lekarzami tracą z mocy prawa swoje uprawienia. Spowoduje to automatyczne odsunięcie od podejmowania decyzji około 150 inspektorów w kraju. Sparaliżuje to praktycznie działanie Inspekcji Sanitarno-Epidemiologicznej. W tym stanie rzeczy proponuję:</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#JózefZych">1. Wprowadzenie zmiany ustawy na posiedzeniu w dniu 21 lipca 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#JózefZych">2. Rozpatrzenie projektu w trzech czytaniach na tym posiedzeniu. Jest to tylko jedna zmiana przesuwająca termin, od którego wymagane będzie posiadanie kwalifikacji lekarskich przez inspektorów sanitarnych.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#JózefZych">3. Ograniczenie dyskusji do 5-minutowych oświadczeń klubowych.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#JózefZych">Projekt, zdaniem Prezydium Sejmu, wymaga ekspertyzy i skierowano go do ekspertyzy, a ponadto nie został wydrukowany. O zajęcie stanowiska w tej sprawie Prezydium Sejmu wystąpiło także do rządu.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#JózefZych">Czy pan poseł Kazimierz Pańtak chciałby zabrać głos? Może sprzeciw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! W tej sprawie nie został doręczony druk sejmowy, więc nie może to być rozpatrzone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku pana posła Wita Majewskiego o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 406 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 42 posłów, przeciw - 317, wstrzymało się od głosowania 47 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek pana posła Wita Majewskiego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#JózefZych">Stwierdzam, że porządek dzienny 56 posiedzenia zaproponowany przez Prezydium Sejmu, wraz z przyjętymi zmianami, został zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#JózefZych">Obecnie przedstawię propozycje dotyczące trybu rozpatrywania punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, proponuje w debacie nad sprawozdaniem komisji o wniosku prezydenta o ponowne rozpatrzenie ustawy wysłuchanie 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#JózefZych">W debacie nad pozostałymi punktami porządku dziennego wymagającymi dyskusji Prezydium Sejmu proponuje wysłuchanie 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#JózefZych">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#JózefZych">Informuję, iż głosowania przeprowadzimy po rozpatrzeniu wszystkich sprawozdań oraz po przedstawieniu kandydatów na członka Trybunału Konstytucyjnego, przed interpelacjami i zapytaniami, które rozpatrzymy w ostatnim punkcie porządku dziennego. Przewiduje się, iż głosowania odbędą się nie wcześniej niż o godz. 14.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#JózefZych">Informuję, iż Senat przyjął bez poprawek ustawy:</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw;</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu proponuje, aby głosowanie w sprawie wyboru członka Trybunału Konstytucyjnego przeprowadzić przy użyciu kart do głosowania, tj. zastosować głosowanie imienne.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#JózefZych">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#JózefZych">Karty do głosowania będą wydawane w dolnej palarni od godz. 13.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#JózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o wniosku prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o ponowne rozpatrzenie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (druki nr 1150 i 1155).</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Macieja Manickiego.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Panie marszałku, czy mógłbym zabrać głos w sprawie formalnej?)</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Myślę, iż jest to zła praktyka, że przedstawiciel prezydenta czy sam prezydent nie może przedstawić swego wniosku, w którym odmawia podpisania ustawy. Widzę pana ministra Kwiatkowskiego, który jest szefem kancelarii pana prezydenta; być może, jeżeli wyrazi on zgodę i zainteresowanie, mógłby ten wniosek Izbie przedstawić, ponieważ polemizuje się z argumentami, które my znamy tylko z druku, a myślę, że one są ważne społecznie,...</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JanuszSzymański">... doniosłe społecznie i warto tych argumentów wysłuchać.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Nie podzielam poglądu, aby po sprawozdaniu komisji miał w pierwszej kolejności występować przedstawiciel urzędu prezydenta. Przedstawiciel urzędu prezydenta, jeżeli tylko wyrazi życzenie, może zabrać głos w debacie. Natomiast w tym momencie, panie pośle, mamy regulaminową sytuację, kiedy sprawozdanie przedstawia pan poseł Manicki. Ale oczywiście jeżeli tylko szef Kancelarii Prezydenta zechce zabrać głos, ma do tego prawo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JózefZych">Bardzo proszę pana posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt zabrać głos z upoważnienia Komisji Nadzwyczajnej prowadzącej w Sejmie prace nad ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Wczoraj komisja rozpatrzyła wniosek prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, w którym prezydent odmawia podpisania ustawy i zwraca się do Sejmu o ponowne jej rozpatrzenie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MaciejManicki">Wysoka Izbo! Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych jest niewątpliwie aktem mocno kontrowersyjnym. Godzi się jednak zauważyć, że emocje i napięcia, jakie pojawiają się w czasie dyskusji dotyczących tej ustawy, są chyba zbyt wielkie. Wielkie na tyle, że mogą zacierać rzeczywistą treść jej przepisów. Te wielkie emocje, zacietrzewienie wręcz, towarzyszyło nam wczoraj w czasie posiedzenia komisji. Nie chciałbym, aby te napięcia przeniosły się na dzisiejszą debatę. Dlatego też ograniczę się do przedstawienia merytorycznych argumentów z dyskusji w komisji. Rozpocznę od argumentów, którymi posługiwano się w odniesieniu do treści poszczególnych punktów zawartych we wniosku prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MaciejManicki">W sprawie art. 1 ust. 3 ustawy, posługując się nawet tezą o niekonstytucyjności tego przepisu, podnoszono, że narusza on zasadę podziału kompetencji pomiędzy władzą ustawodawczą i wykonawczą oraz że spowoduje spowolnienie procesów prywatyzacyjnych. Zwolennicy tego przepisu twierdzili, że nie może być mowy o naruszeniu kompetencji władzy wykonawczej oraz że przepis ten wprowadza jedynie społeczną kontrolę działań prywatyzacyjnych w obszarze najistotniejszych dla państwa i gospodarki sektorów, dziedzin i rodzajów działalności ekonomicznej. Taka społeczna kontrola, dowodzili, nie jest i nie może być niczym dziwnym w demokracji. Zauważano, że zgoda Sejmu to nie tylko akt głosowania, ale nade wszystko debata, wymiana argumentów niewątpliwie wykraczająca poza tę salę i kuluary parlamentu, debata toczona także w zainteresowanych środowiskach. Przypominano, że taki właśnie zamysł był przesłanką tego przepisu. W sprawach ważkich społecznie i gospodarczo decyzje winny być podejmowane publicznie, w świetle jupiterów towarzyszących kamerom telewizyjnym, a nie w zaciszu gabinetów. Zwracano uwagę, że są państwa, w których tego rodzaju decyzje nie tylko są poddawane kontroli parlamentarnej, ale nawet rozstrzygane w referendach.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#MaciejManicki">Podobne argumenty padały w sprawie pkt. 2 wniosku prezydenta. Krytykujący ten przepis stawiali tezę, że rozmywa on odpowiedzialność i wydłuży procedury. Jego zwolennicy dowodzili natomiast, że chodzi o decyzje, które, biorąc pod uwagę ich skutki społeczne i gospodarcze, nie mogą i nie powinny być podejmowane jednoosobowo. Przypominano na przykład, że o mało nie sprzedano za śmiesznie małe pieniądze i wbrew interesowi gospodarczemu Polski Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi w Lubinie. Padały też inne przykłady.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#MaciejManicki">Szczególnie żywa dyskusja towarzyszyła pkt. 3 weta: komercjalizacja w celu prywatyzacji i w celu innym niż prywatyzacja. Przeciwnicy tego rozwiązania starali się dowieść, że jest to konserwowanie udziału państwa w gospodarce i zaprzeczenie ideom gospodarki rynkowej. Zwolennicy tego przepisu twierdzili, że przyjęcie takiego rozwiązania jest głęboko uzasadnione zarówno dotychczasowymi doświadczeniami w zakresie przekształceń własnościowych, jak i obecnie obowiązującymi uwarunkowaniami prawnymi i gospodarczymi. Dowodzono, iż dotychczasowe doświadczenia wskazują, że przekształcenia przedsiębiorstw państwowych w spółki prawa handlowego były wielokrotnie dokonywane w celu innym niż prywatyzacja. Podawano przykład portów morskich, które przekształcono w spółki nie w celu prywatyzacji, lecz w celu przeprowadzenia restrukturyzacji organizacyjnej zarówno w całym sektorze, jak i w poszczególnych portach jako organizmach gospodarczych. Podawano inne podobne przykłady.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#MaciejManicki">Uzasadniając celowość komercjalizacji w celu innym niż prywatyzacja stwierdzono ponadto, że powszechnie znana jest potrzeba stworzenia instytucji skarbu państwa i reformy centrum administracyjnego państwa. Prace w tej dziedzinie są zaawansowane, jednakże wprowadzenie tych rozwiązań wymaga jeszcze czasu. Powyższe determinowało konieczność nadania przepisom ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych treści odpowiadającej obecnym uwarunkowaniom prawnym i gospodarczym. Należy jednak zauważyć, że wprowadzenie ustawowej możliwości komercjalizacji w celu innym niż prywatyzacja wiąże się również z przewidywanymi zmianami przepisów prawa. Idzie tutaj o mającą nastąpić od 1 stycznia przyszłego roku nowelizację przepisów podatkowych umożliwiających rozliczanie podatku dochodowego od osób prawnych w ramach tzw. grup kapitałowych. W skład grup kapitałowych mogą wchodzić wyłącznie spółki prawa handlowego, nie mogą natomiast wchodzić do nich przedsiębiorstwa państwowe działające zgodnie z ustawą o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych. Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, umożliwiając komercjalizację w celu innym niż prywatyzacja, umożliwia tym samym komercjalizację w celu tworzenia — również na bazie dotychczasowych przedsiębiorstw państwowych — grup kapitałowych, które będą opodatkowane na zasadach preferencyjnych. Jest to szczególnie istotne ze względu na integrację ze strukturami europejskimi, a także nieuniknioną konfrontację z organizacjami gospodarczymi krajów Dalekiego Wschodu, takich jak Korea Południowa, Japonia, Tajwan i inne.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#MaciejManicki">Należy również zauważyć, że koncepcja zawarta w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych jest w pełni kompatybilna z obecnymi powiązaniami pomiędzy centrum administracyjnym a państwowymi podmiotami gospodarczymi, co będzie oczywiście musiało ulec zmianie, ale dopiero przy wdrażaniu rozwiązań towarzyszących wspomnianej uprzednio reformie centrum administracyjnego państwa i po utworzeniu instytucji skarbu państwa. Wcześniejsze zmiany byłyby nie tylko niecelowe, ale wręcz szkodliwe. Tak więc przyjęte zostało rozwiązanie, zgodnie z którym gdy celem komercjalizacji jest prywatyzacja, dokonuje jej wyspecjalizowany organ państwa, którym jest minister przekształceń własnościowych, gdy zaś celem komercjalizacji nie jest prywatyzacja, dokonuje jej organ założycielski, który następnie wykonuje prawa z akcji, wypełniając tym samym wobec spółki taką funkcję jak wobec przedsiębiorstwa państwowego.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#MaciejManicki">Jak wynika z powyższego, rozróżnienie celów komercjalizacji wprowadzono w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych wyłącznie ze względu na podział kompetencji pomiędzy właściwe organy administracji państwowej, który z kolei jest uzależniony od ich funkcji i konstytucyjnej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#MaciejManicki">Duże emocje były związane także z dyskusją nad pkt. 4 wniosku prezydenta. Mówiono o złamaniu paktu o przedsiębiorstwie, złamaniu umowy społecznej. Z drugiej strony twierdzono, że postanowienia paktu zostały tu w pełni uszanowane. Ponieważ zarzut łamania paktu, podnoszony przez przedstawicieli prezydenta i towarzyszących im działaczy NSZZ „Solidarność”, jest bardzo poważny, przypomnę, iż w trakcie negocjacji paktu uzgodniono, że:</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#MaciejManicki">1. Organy samorządu pracowniczego w zakresie dotyczącym przekształcania przedsiębiorstwa państwowego w spółkę, czyli jego komercjalizacji, mają kompetencje wyłącznie opiniodawcze. Obrazuje to propozycja zawarta w art. 5 ust. 1 projektu ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, skierowanego do Sejmu w kwietniu 1993 r., w ramach wykonania paktu przez rząd pani premier Suchockiej (druk nr 888 Sejmu RP I kadencji), oraz identyczny przepis proponowany w projekcie ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych skierowanym do Sejmu w listopadzie 1994 r. przez sejmową Komisję Nadzwyczajną do spraw paktu o przedsiębiorstwie państwowym (druk nr 723 Sejmu RP II kadencji).</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#MaciejManicki">Należy nadmienić, że taka propozycja uzyskała poparcie wszystkich związków zawodowych — sygnatariuszy paktu, a więc OPZZ, NSZZ „Solidarność” i 9 central branżowych. Zostało to wyrażone m.in. w stanowisku przyjętym w drodze consensusu przez Trójstronną Komisję do Spraw Społeczno-Gospodarczych, w której pracach biorą udział te organizacje związkowe. Ponadto należy dodać, że NSZZ „Solidarność” udzielił pełnego poparcia projektowi ustawy przygotowanemu przez sejmową Komisję Nadzwyczajną do spraw paktu o przedsiębiorstwie (tym samym również przepisowi art. 5 ust. 1 tego projektu), co zostało wyrażone w decyzji Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nr 99/95 z dnia 25 kwietnia 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#MaciejManicki">2. Wszczęcie postępowania przygotowawczego w sprawie likwidacji przedsiębiorstwa państwowego w celu prywatyzacji — czyli prywatyzacja bezpośrednia — podlega wyłącznie zaopiniowaniu przez radę pracowniczą. W projektach wymienionych przed chwilą nie zamieszczono na ten temat żadnych postanowień, ponieważ sprawę reguluje art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego. Obrazują to odpowiednio przepisy art. 38 projektu ustawy przygotowanego przez rząd pani premier Suchockiej i art. 35 projektu ustawy przygotowanego przez Komisję Nadzwyczajną, o których mówiłem. Natomiast w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych przyjęto przepis art. 71 uzupełniający kompetencje rady pracowniczej, zawarte w art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego, o opiniowanie w zakresie „komercjalizacji i prywatyzacji bezpośredniej przedsiębiorstwa”. Tym samym ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych reguluje uprawnienia organów samorządu załogi w procesach przekształceń i prywatyzacji identycznie jak wcześniejsze projekty ustaw kierowanych do Sejmu w wykonaniu paktu, które to projekty miały pełne poparcie związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#MaciejManicki">Ponadto pozostają w mocy przepisy art. 11 i 25 ust. 1 ustawy o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego, zgodnie z którymi zarówno ogólne zebranie pracowników, zebranie delegatów, jak i rada pracownicza mają pełne prawo wyrażania opinii we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa. Mogę więc odpowiedzialnie stwierdzić, że postanowienia paktu w tej sprawie, jak zresztą i w innych sprawach, nie zostały złamane.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#MaciejManicki">Argumenty podnoszone w dyskusji dotyczącej pkt. 5 weta przedstawiłem już, prezentując dyskusję związaną z pkt. 3.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#MaciejManicki">Pkt 6 dotykał problemu formy, w jakiej ma być sporządzony akt komercjalizacji. Sporu merytorycznego tu nie było. Wszyscy zgodnie twierdzili, że powinna być to forma aktu notarialnego - tyle tylko, że przedstawiciele prezydenta twierdzili, iż ustawa to uniemożliwia. A z drugiej strony stwierdzono, że, wręcz odwrotnie - będzie tu miała zastosowanie norma zawarta w Kodeksie handlowym (ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych jej nie wyłącza), która stanowi, że forma aktu notarialnego jest obligatoryjna.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#MaciejManicki">Pkt 7 weta to zarzut o wyeliminowanie rad nadzorczych w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Zarzut ten podważano, twierdząc, że - po pierwsze - jest to przepis fakultatywny, a nie obligatoryjny, a po wtóre - że jest to zgodne z Kodeksem handlowym, który przewiduje taką możliwość, co jest oczywiste ze względów ekonomicznych. Zauważano przy tym, że w małych spółkach koszty funkcjonowania rady nadzorczej mogą przekraczać możliwości finansowe spółki. Mamy do czynienia z takimi przypadkami w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#MaciejManicki">Wysoka Izbo! Kolejny zarzut (pkt 8) zawarty w wecie dotyczy możliwości zlecania sprawowania zarządu w spółce osobie prawnej lub fizycznej. W tej sprawie pan prezydent stwierdza, że taka możliwość nie powinna mieć miejsca. Natomiast zwolennicy tego przepisu stwierdzali, że:</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#MaciejManicki">1. Możliwość taka wynika z wcześniejszych decyzji Sejmu aprobującego w kolejnych załącznikach do kolejnych ustaw budżetowych koncepcję programu „Stabilizacja, restrukturyzacja, prywatyzacja”, mającego służyć uzdrawianiu słabych przedsiębiorstw przez wyspecjalizowane instytucje, a więc osoby prawne. Jest to novum w stosunku do rozwiązań kodeksowych, ale oparte na sprawdzonych wzorcach z rozwiniętych gospodarek zachodnich. Prace nad kompleksową nowelizacją Kodeksu handlowego muszą jeszcze potrwać, dlatego potrzebne było zastosowanie lex specialis do jego rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#MaciejManicki">2. Przepis ten to wyjście naprzeciw oczekiwaniom polskich menedżerów, umożliwienie im udziału we własności przedsiębiorstwa w zamian za wywiązanie się z warunków umowy o zarządzie. Umowy takie się sprawdzają. Trzeba tę formę upowszechniać i tworzyć warunki do jej rozwoju, bo to oznacza postęp.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#MaciejManicki">Pkt 9 weta dotyczy komercjalizacji z konwersją wierzytelności, ale praktycznie powtarzano tylko dyskusję, która odbyła się w czasie pierwszego i drugiego czytania ustawy. Poprzestanę więc tylko na przypomnieniu, że intencją tych przepisów jest danie szansy tym przedsiębiorstwom, które w zadłużenie popadły najczęściej bez swojej winy, w efekcie transformacji gospodarczej. Taką szansę trzeba stworzyć. Przemawiają za tym względy zarówno społeczne, jak i gospodarcze. Te przedsiębiorstwa to tysiące miejsc pracy, które - bez takiej szansy - zostaną bezpowrotnie stracone. Uzdrowienie tych przedsiębiorstw sprawi także, że państwo będzie osiągać dochody w wyniku ich dalszej działalności. I wreszcie - to interes wierzycieli. Ich należności są praktycznie nie do odzyskania, a dzięki proponowanej ustawie otrzymają oni - oczywiście jeśli będzie na to zgoda wierzycieli, których należności przekraczają 50% sumy zobowiązań podlegających konwersji (w tym wobec wierzyciela, którym jest budżet państwa) udziały w skomercjalizowanych przedsiębiorstwach. Przypomnę, że będą to udziały w oddłużonych podmiotach gospodarczych, a więc papiery rzeczywiście wartościowe.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#MaciejManicki">W dyskusji na posiedzeniu komisji stwierdzono, że zarzut zawarty w pkt. 10 weta nie jest uprawniony. Ustawa precyzyjnie określa, komu i na jakich zasadach przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia akcji. Przyjęte tu rozwiązanie jest analogiczne do dziś obowiązującego i właśnie głównie dlatego, że w istocie mamy do czynienia z nowelą, nie można było tego zmienić bez ryzyka zarzutu naruszenia konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#MaciejManicki">Ostatni, 11 punkt weta to sprzeciw wobec likwidacji prawa zaskarżania decyzji o prywatyzacji bezpośredniej. Możliwość takiej skargi została wyeliminowana. Trzeba jednak przypomnieć, że skarga mogła dotyczyć tylko procedury, a nie meritum. Rozszerzono natomiast kompetencje merytoryczne rady pracowniczej w tej sprawie (art. 71 ustawy), czego nie przewidywał pakt o przedsiębiorstwie.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! We wniosku prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a także w dyskusji stwierdzono, że ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych jest zaprzeczeniem celów i kierunków określonych w pakcie o przedsiębiorstwie państwowym. Ze względu na ograniczony czas przedstawię porównanie postanowień paktu i rozwiązań przyjętych w ustawie, uwzględniając tylko najistotniejsze aspekty.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#MaciejManicki">1. Uprawnienia pracowników w zakresie udziału w zarządzaniu.</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#MaciejManicki">W trakcie negocjacji postanowień paktu uzgodniono:</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#MaciejManicki">— w jednoosobowych spółkach skarbu państwa pracownicy będą wybierać, podobnie jak dotychczas, 1/3 składu rady nadzorczej;</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#MaciejManicki">— po zbyciu przez skarb państwa ponad połowy akcji pracownicy będą wybierać w radach nadzorczych:</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#MaciejManicki">a) liczących do 10 osób — 1 przedstawiciela,</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#MaciejManicki">b) liczących od 11 do 15 osób — 2 przedstawicieli,</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#MaciejManicki">c) liczących powyżej 15 osób — 3 przedstawicieli;</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#MaciejManicki">— w spółkach zatrudniających powyżej 2,5 tys. pracowników pracownicy będą wybierać 1 członka zarządu.</u>
          <u xml:id="u-7.31" who="#MaciejManicki">Natomiast w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych przyjęto, że:</u>
          <u xml:id="u-7.32" who="#MaciejManicki">— w jednoosobowych spółkach skarbu państwa pracownicy będą wybierać 2/5 składu rady nadzorczej;</u>
          <u xml:id="u-7.33" who="#MaciejManicki">— po zbyciu przez skarb państwa ponad połowy akcji pracownicy będą wybierać:</u>
          <u xml:id="u-7.34" who="#MaciejManicki">a) w radach nadzorczych liczących do 10 osób — 2 przedstawicieli,</u>
          <u xml:id="u-7.35" who="#MaciejManicki">b) w radach nadzorczych liczących powyżej 10 osób — 4 przedstawicieli;</u>
          <u xml:id="u-7.36" who="#MaciejManicki">Przypomnę również, że w ustawie wprowadzono dodatkowe, nie przewidywane w pakcie, uprawnienia do udziału w radach nadzorczych dla producentów rolnych. Dotyczy to przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego.</u>
          <u xml:id="u-7.37" who="#MaciejManicki">— w spółkach zatrudniających powyżej 500, a poniżej 2500 pracowników — co uzgodniono w pakcie — pracownicy będą wybierać 1 członka zarządu.</u>
          <u xml:id="u-7.38" who="#MaciejManicki">2. Uprawnienia pracowników w zakresie nabywania akcji.</u>
          <u xml:id="u-7.39" who="#MaciejManicki">W trakcie negocjacji paktu uzgodniono, że pracownikom będzie przysługiwało prawo do nieodpłatnego nabycia do 10% akcji, przy czym wartość tych akcji nie mogłaby przekroczyć na 1 zatrudnionego wysokości od 12 do 24 miesięcznych wynagrodzeń. Już po negocjacjach paktowych w wyniku uchwały Sejmu w sprawie podstawowych kierunków prywatyzacji na rok 1993 uzupełniono zapisy paktu o dodatkowe prawo pracowników do nabycia za połowę ceny dalszych (do 10%) akcji, z tym że wartość ulgi nie mogła przekroczyć wysokości 6 miesięcznych wynagrodzeń. W toku dalszych negocjacji uzgodniono, że w czasie prac sejmowych zapisy te zostaną zastąpione zasadą umożliwiającą pracownikom nabycie do 15% akcji nieodpłatnie, z tym że wartość tych akcji na jednego zatrudnionego nie może przekroczyć wysokości 18 miesięcznych wynagrodzeń, a w przedsiębiorstwach mających uregulowane zobowiązania wobec budżetu i ZUS - 24 miesięcznych wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-7.40" who="#MaciejManicki">W ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych przyjęto, że pracownikom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji o wartości na 1 zatrudnionego równej 18 miesięcznym wynagrodzeniom, z tym że jeśli przedsiębiorstwo ma uregulowane zobowiązania wobec budżetu i ZUS - w wysokości równej 24 miesięcznym wynagrodzeniom. A więc występuje pełna zgodność z paktem. Koresponduje to także z postanowieniami ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-7.41" who="#MaciejManicki">3. Uprawnienia pracowników o charakterze materialnym przy prywatyzacji bezpośredniej.</u>
          <u xml:id="u-7.42" who="#MaciejManicki">W trakcie negocjacji paktu uzgodniono, że analogicznie jak w wypadku prywatyzacji kapitałowej pracownikom przysługuje prawo do akcji w wypadku utworzenia spółki, do której skarb państwa wnosi majątek przedsiębiorstwa. Zasada ta miała obowiązywać wyłącznie w wypadku prywatyzacji dokonywanych po wejściu w życie nowych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-7.43" who="#MaciejManicki">Natomiast w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych przyjęto, że we wszystkich ścieżkach prywatyzacji bezpośredniej, także przy sprzedaży przedsiębiorstwa, czego nie przewidywał pakt, uprawnienia pracowników będą takie same, tj.:</u>
          <u xml:id="u-7.44" who="#MaciejManicki">— w wypadku wniesienia majątku przedsiębiorstwa do spółki pracownicy nabywają akcje, które objął skarb państwa, analogicznie jak przy prywatyzacji kapitałowej, tj. do 15% akcji skarbu państwa;</u>
          <u xml:id="u-7.45" who="#MaciejManicki">— w wypadku sprzedaży przedsiębiorstwa kupujący przekaże na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych kwotę stanowiącą równowartość do 15% ceny przedsiębiorstwa — a więc jest to również zgodne z paktem i idzie nawet dalej, niż przewidywał pakt o przedsiębiorstwie.</u>
          <u xml:id="u-7.46" who="#MaciejManicki">4. Spółki pracownicze.</u>
          <u xml:id="u-7.47" who="#MaciejManicki">Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych przyjmuje rozwiązania w zakresie złagodzenia warunków leasingu zgodne z paktem, w tym również w zakresie możliwości przeniesienia własności przedsiębiorstwa po spłacie 1/3 jego wartości, z tym że dodatkowo oprocentowanie ma być wyliczane nie w oparciu o wysokość oprocentowania kredytu refinansowego, jak postanowiono w pakcie, a w oparciu o wskaźnik wzrostu cen dóbr inwestycyjnych, który jest znacznie niższy od oprocentowania kredytu refinansowego. Szczegóły - tak samo jak to postanowiono w pakcie - będą przedmiotem odrębnych uzgodnień dotyczących aktów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-7.48" who="#MaciejManicki">Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych umożliwia - czego nie przewidywał pakt - tworzenie spółek pracowniczych z przejściowym udziałem skarbu państwa (art. 50). Rozwiązanie to polega na wniesieniu przedsiębiorstwa do spółki pracowniczej, do której pracownicy wnoszą 10% kapitału założycielskiego, a aport w postaci składników majątkowych przedsiębiorstwa będzie stanowił 90% kapitału założycielskiego. Następnie skarb państwa przekaże nieodpłatnie pracownikom będącym akcjonariuszami spółki pracowniczej do 15% swoich akcji (tj. do 13,5% akcji spółki) na zasadach analogicznych jak w wypadku prywatyzacji kapitałowej. A więc w tym momencie pracownicy mogą dysponować już kapitałem wynoszącym do 23,5% akcji spółki. Następnie skarb państwa będzie udostępniał tym pracownikom na zasadach takich jak przy spłacie majątku wziętego w leasing w ciągu 5 kolejnych lat pakiety akcji, tak aby spółka pracownicza po tym okresie dysponowała łącznym pakietem akcji w liczbie stanowiącej 51% akcji spółki (tzw. pakietem kontrolnym).</u>
          <u xml:id="u-7.49" who="#MaciejManicki">5. Uprawnienia pracowników przedsiębiorstw państwowych objętych bankowymi postępowaniami ugodowymi.</u>
          <u xml:id="u-7.50" who="#MaciejManicki">Na podstawie obecnych przepisów pracownikom tych przedsiębiorstw nie przysługuje ustawowo zapisane prawo do akcji. Stoi temu na przeszkodzie dotychczasowa treść art. 20 ust. 7 ustawy o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków oraz o zmianie niektórych ustaw. Sprawa ta nie była przedmiotem negocjacji paktowych, ustawa została bowiem opublikowana już po zakończeniu tych negocjacji. Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nowelizuje ustawę o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, znosząc tę przeszkodę i umożliwiając pracownikom przedsiębiorstw objętych bankowym postępowaniem ugodowym nieodpłatne nabywanie akcji na zasadach analogicznych jak przy prywatyzacji kapitałowej.</u>
          <u xml:id="u-7.51" who="#MaciejManicki">Wysoka Izbo! Zabrałem dużo czasu, ale usprawiedliwia mnie to, że mówiłem o sprawie ważnej, choć niestety nie znanej w wielu szczegółach opinii publicznej, a w tym także pracownikom podjudzanym dziś do strajku, strajku bezsensownego, bo godzącego w ich interesy. Nie chcę rozwijać tego wątku, pozostawiam ocenę takich działań Wysokiej Izbie i opinii publicznej. Ocenę, która - mam nadzieję - będzie kształtowana w oparciu o fakty, a nie o polityczne zachcianki.</u>
          <u xml:id="u-7.52" who="#MaciejManicki">W imieniu komisji wnoszę o ponowne uchwalenie przez Wysoką Izbę ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych w brzmieniu przyjętym w dniu 30 czerwca 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-7.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JózefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#RyszardBugaj">Panie marszałku, pan chyba przeoczył, że końcowy fragment wystąpienia pana posła Manickiego w żaden sposób nie da się pogodzić z funkcją sprawozdawcy komisji. Był to ostry akcent polityczny, skierowany do ludzi poza tą salą. Nie sądzę, by to było przedmiotem dyskusji i uzgodnienia komisji. Proszę więc pana marszałka o zwrócenie uwagi panu posłowi Manickiemu, że przekroczył regulaminowe uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JózefZych">Panie pośle, zanim ustosunkuję się do tego, zbadam protokół z posiedzenia komisji i wtedy podejmę decyzję.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JózefZych">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JózefZych">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę pana posła Wacława Martyniuka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej; następnie głos zabierze pan poseł Stanisław Bartoszek, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj wniosek prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o ponowne rozpatrzenie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Wniosek ten ma charakter polityczny, a nie merytoryczny i jest wynikiem obietnicy danej jednemu z ośrodków mających popierać obecnego prezydenta w jego kampanii wyborczej. Mamy do czynienia z wetem, które w istocie odbiera pracownikom zagwarantowane w tej ustawie większe niż dotychczas przywileje. Weto to ogranicza udział pracowników w koniecznych zmianach własnościowych naszej gospodarki. Weto prezydenta uniemożliwia kilkuset przedsiębiorstwom rozpoczęcie procesu naprawy ich finansów, a tym samym utrzymanie miejsc pracy. Weto to utrudnia lub wręcz uniemożliwia rządowi tworzenie funduszy rekompensacyjnych na pokrycie zobowiązań wynikających z orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Przypomnę, że jest to ok. 65 bln starych złotych. Weto prezydenta utrudnia lub wręcz uniemożliwia konieczne dokapitalizowanie funduszy przeznaczonych na reformę rent i emerytur oraz reformę służby zdrowia. Weto prezydenta w istocie pozbawia praw do udziału w przekształceniach własnościowych rolników i rybaków. Weto prezydenta odbiera Sejmowi kontrolę nad procesem prywatyzacji kluczowych branż gospodarki narodowej, czyli prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nie chce sejmowej, to znaczy społecznej kontroli nad tymi procesami. Z istoty weta wynika, że prezydent Rzeczypospolitej Polskiej również nie chce kontroli sprawowanej przez Radę Ministrów nad procesami prywatyzacji i komercjalizacji.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WacławMartyniuk">Tak, proszę Wysokiej Izby, wygląda istota prezydenckiego weta wobec uchwalonej przez Sejm ustawy. Na to jeszcze nakłada się wyjątkowa niestaranność w sformułowaniach weta prezydenta, rozpatrywanych tylko z punktu widzenia zasad języka polskiego. Nie może być tak, by przysłane do Sejmu weto prezydenta zawierało błędy, a co najgorsze, błędy ortograficzne.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przeciwnicy zarzucają tej ustawie zahamowanie procesu prywatyzacji, upolitycznienie procesu komercjalizacji oraz złamanie zapisów paktu o przedsiębiorstwie państwowym. W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej chciałbym w sposób zdecydowany odrzucić te stwierdzenia. Ustawa ta porządkuje procesy prywatyzacyjne. Wprowadza ustawową kontrolę Sejmu i rządu. Dotychczasowe doświadczenia, przede wszystkim rządu pani premier Hanny Suchockiej, wskazują, że przekształcenia przedsiębiorstw państwowych były wielokrotnie świadomie dokonywane w celu innym niż prywatyzacja. Dotyczy to np. przekształceń portów morskich, koncernów węglowych w spółki, przekształceń w energetyce czy w przedsiębiorstwach tzw. sektora zbrojeniowego. Nie ulega żadnej wątpliwości, że również w przyszłości będzie istniała potrzeba komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych, przemieniania w spółki z podobnych przyczyn. Wszystkim krytykom tych zapisów polecam lekturę roczników statystycznych Unii Europejskiej, w części dotyczącej udziału tzw. sektora publicznego w dochodzie narodowym tych państw.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#WacławMartyniuk">Na zarzut upolitycznienia procesu komercjalizacji odpowiadamy, że głosami tej właśnie koalicji po raz pierwszy w historii prywatyzacji przyjęto zapis mówiący o tym, że członkowie rad nadzorczych muszą mieć zdany państwowy egzamin uprawniający ich do zasiadania w tych radach, czyli będzie się liczyła wiedza poparta egzaminem państwowym. Chciałbym przypomnieć Wysokiej Izbie, iż niektórzy posłowie głosowali przeciwko tym zapisom.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#WacławMartyniuk">I wreszcie zarzut z lubością podnoszony przez NSZZ „Solidarność” — o łamaniu ustaleń paktu o przedsiębiorstwie państwowym. Autorzy tej tezy z zaangażowaniem mówią o faktach, które nie istnieją.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#WacławMartyniuk">— Samorząd pracowniczy dokładnie tak jak w pakcie ma kompetencje opiniodawcze.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#WacławMartyniuk">— W zapisach paktu uzgodniono, że w jednoosobowych spółkach skarbu państwa pracownicy będą wybierać 1/3 składu rady nadzorczej, w zawetowanej ustawie pracownicy wybierają 2/5 składu rady nadzorczej.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#WacławMartyniuk">— Po zbyciu przez skarb państwa ponad połowy akcji pracownicy mieli wybierać 1 przedstawiciela w radach nadzorczych liczących do 10 osób, w nowej ustawie 2 przedstawicieli w radach nadzorczych liczących do 10 osób i 4 w radach nadzorczych liczących powyżej 10 osób.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#WacławMartyniuk">— W przepisach paktu 1 członek zarządu miał być wybierany w spółkach zatrudniających 2,5 tys. pracowników, w tej ustawie - powyżej 500 pracowników.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#WacławMartyniuk">— Rozszerzono zapisy paktu o przepis, że także przy sprzedaży przedsiębiorstwa uprawnienia pracowników do nabycia do 15% bezpłatnych akcji będą takie same jak przy prywatyzacji bezpośredniej.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#WacławMartyniuk">— W stosunku do paktu zmniejszono oprocentowanie leasingu pracowniczego, umożliwiono nabycie majątku po spłacie 1/3 jego wartości.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#WacławMartyniuk">— Przewidziano to, czego w pakcie nie było — tworzenie spółek pracowniczych z przejściowym udziałem skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#WacławMartyniuk">— Pracownikom przedsiębiorstw państwowych objętych bankowymi postępowaniami ugodowymi umożliwiono nieodpłatne nabywanie akcji na zasadach analogicznych jak przy prywatyzacji kapitałowej. Tej możliwości pakt również nie przewidywał.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#WacławMartyniuk">Jeżeli kierownictwo NSZZ „Solidarność” dalej będzie twierdzić, że omawiana ustawa łamie pakt o przedsiębiorstwie, świadczyć to będzie tylko o świadomym manipulowaniu opinią publiczną przez kierownictwo tej organizacji.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do tej pory mówiłem zarówno o istocie weta prezydenta, jak i głównych zarzutach wobec tej ustawy. Obecnie pragnąłbym na dwóch przykładach pokazać skutki przyjęcia weta prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#WacławMartyniuk">Po pierwsze, jeden z działów tej ustawy otwiera możliwość komercjalizacji przedsiębiorstw z konwersją wierzytelności. Przepisy tego działu dotyczą około 400 przedsiębiorstw państwowych. Niedanie im możliwości zawartej w tej ustawie powoduje prawie pewne skazanie ich na bankructwo, a tym samym utratę przez pracowników miejsc pracy. Czy tego chcą przeciwnicy tej ustawy, w tym NSZZ „Solidarność”?</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#WacławMartyniuk">Po drugie, przyjęcie weta będzie oznaczać, że pracownicy nie otrzymają do 15% bezpłatnych akcji. Chciałbym wiedzieć, jak zwolennicy weta lub ci, którzy będą głosować za przyjęciem weta prezydenta, wytłumaczą to załogom prywatyzowanych przedsiębiorstw. Dla przykładu proszę, żeby pojechali do „Polifarbu” we Wrocławiu, do „Stomilu” w Olsztynie czy do „Polskiej Miedzi”.</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#WacławMartyniuk">Na zakończenie tej części wystąpienia chciałbym wyjaśnić, dlaczego w toku prac legislacyjnych Sojusz Lewicy Demokratycznej był zmuszony głosować przeciwko społecznie bardzo nośnemu wnioskowi Unii Pracy, by do 15% akcji przeznaczyć na dokapitalizowanie bardzo szeroko rozumianej sfery budżetowej. Sojusz Lewicy Demokratycznej nie mógł zgodzić się z tym zapisem, według naszych wyliczeń na fundusze rekompensacyjne, dokapitalizowanie reformy służby zdrowia i ubezpieczeń społecznych potrzeba bowiem mniej więcej 25% akcji prywatyzowanych przedsiębiorstw. Przyjęcie proponowanego przez Unię Pracy zapisu uniemożliwiłoby dokapitalizowanie przedstawionych przez nas celów.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#WacławMartyniuk">Druga rozbieżność dotyczyła zasadności otrzymania przez emerytów i rencistów bezpłatnych akcji. Naszym zdaniem emeryci i renciści powinni zostać dofinansowani. Chcemy to zrobić w sposób pośredni, przez dokapitalizowanie funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiając powyższe, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie widzi uzasadnienia dla przyjęcia weta prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W szczególności klub nasz, opowiadający się za uspołecznieniem procesu przekształceń, nie może się zgodzić na pomniejszenie roli Sejmu, Rady Ministrów, ograniczenie udziału pracowników w tym procesie, zniesienie wymogu, by członkowie rad nadzorczych mieli zdane egzaminy państwowe przed objęciem tej funkcji, wreszcie nie możemy się zgodzić, by zniweczono te wszystkie zapisy ustawy, które rozszerzają podpisany pakt o przedsiębiorstwach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za ponownym uchwaleniem ustawy, czyli za odrzuceniem weta prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-11.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.22" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Wacław Martyniuk w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Stanisława Bartoszka o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Tadeusz Syryjczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#StanisławBartoszek">Pani Marszałek! Panie Premierze! W poprzednim wystąpieniu, w którym miałem zaszczyt zwracać się do Wysokiej Izby, mówiłem o wielkiej próbie, przed jaką przyjdzie stanąć paniom posłankom i panom posłom podczas debaty nad ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Dziś próbie odpowiedzialności przed narodem zostaniemy poddani podczas głosowania nad ponownym uchwaleniem tej ustawy. Jak podczas prac w Komisji Nadzwyczajnej, tak i w dzisiejszym głosowaniu dominować będzie — przynajmniej wśród większości Wysokiej Izby — wola pomyślnego zakończenia prac legislacyjnych, tak by można było powiedzieć: finis coronat opus — koniec wieńczy dzieło.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#StanisławBartoszek">Polskie Stronnictwo Ludowe opowiada się za kontynuowaniem przekształceń własnościowych w kształcie i w formie zaproponowanej podczas prac nad projektem ustawy. Sprzeciwiamy się administracyjnemu niekiedy wymuszaniu pośpiechu podczas prywatyzacji i podejmowaniu decyzji nie zawsze uwzględniających polskie interesy. Do takich rozstrzygnięć należy zaliczyć wykreślenie zapisu dotyczącego zgody Wysokiej Izby na zbycie akcji spółek sektora tytoniowego w liczbie przekraczającej 50% akcji każdej z tych spółek oraz kopalni rud metali nieżelaznych (dotyczy to głównie „Polskiej Miedzi”).</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#StanisławBartoszek">Usłyszeliśmy i usłyszymy zapewne także w dzisiejszej debacie wiele słów o politycznych korzyściach, jakie odniosą poszczególne środowiska z faktu ponownego uchwalenia ustawy: o dominium państwowym, o nieskuteczności walki z inflacją, o mechanicznej konwersji długów oraz rozkułaczaniu. To nie my rozkułaczaliśmy, ale nas rozkułaczano. Przypomnę słowa prezesa PSL Waldemara Pawlaka wypowiedziane w Rzeszowie: „Chłopi nie pasowali do socjalizmu, a dziś nie pasują do kapitalizmu”.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#StanisławBartoszek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Uchwalana dzisiaj ponownie ustawa jest ustawą rangi ustrojowej, która zadecyduje o tym, czy ci, którzy kosztem ogromnych wyrzeczeń budowali polską gospodarkę, będą jej podmiotem czy przedmiotem; czy będą u siebie i na swoim pracowali, czy staną się przedmiotem i dodatkiem do niezrozumiałej gry prowadzonej nie zawsze w ich interesie. Paradoksem historii jest, że klasa, która była grabarzem minionego systemu, uwierzyła, że otrzyma to, co się jej słusznie należy, a teraz ponosi na równi z klasą chłopską najwyższe koszty przekształceń własnościowych.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#StanisławBartoszek">Polacy powinni posiąść zbiorową mądrość przed szkodą, a nie po szkodzie. Musimy - jako Sejm - dać zbiorową odpowiedź na pytanie, co ta ustawa da społeczeństwu. Przepisy zawarte w projekcie ustawy ulepszają kontrolę i nadzór nad procesem przekształceń własnościowych oraz stwarzają szanse zmiany sposobu zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi. Ponadto w projekcie został przyjęty zapis, że Sejm na wniosek Rady Ministrów podejmie uchwały o emisji bonów prywatyzacyjnych, służących do zapłaty za nabycie praw z akcji powstałych w wyniku przekształcenia przedsiębiorstw państwowych, nabycie tytułów uczestnictwa w instytucjach finansowych dysponujących akcjami powstałymi w wyniku przekształcenia przedsiębiorstw państwowych. Postulowany przez Polskie Stronnictwo Ludowe proces powszechnego uwłaszczenia społeczeństwa realizowany będzie poprzez nieodpłatne udostępnianie pracownikom i rolnikom lub rybakom do 15% należących do skarbu państwa akcji spółki. Projekt tzw. ustawy paktowej z 27 października 1993 r. przewidywał prawo do nieodpłatnego nabycia do 10% akcji spółki i obligatoryjność dokonywania wyboru sposobu prywatyzacji przez załogi w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, bez możliwości sprzeciwu organów przedsiębiorstwa. Polskie Stronnictwo Ludowe nie pracowało nad tą ustawą dla siebie. Naszym celem było i jest służenie Polsce. Tak postrzegaliśmy i tak postrzegamy omawianą ustawę.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#StanisławBartoszek">Podczas wczorajszego posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej padły również słowa, że weto jest polityczne. My rozumiemy politykę jako możliwość czy sztukę przewidywania i dokonywania wyboru. Jeśli ustawa na dzisiejszym posiedzeniu nie zostanie ponownie uchwalona, to będzie nadal obowiązywać ustawa z 1990 r., gdyż zapewne ten Sejm już nie uchwali nowej ustawy przystającej duchem i literą do obecnej rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#StanisławBartoszek">By uniknąć rzymskiego powiedzenia: bellum omnium contra omnes — wojna wszystkich przeciw wszystkim — mój klub będzie głosował za ponownym uchwaleniem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Stanisław Bartoszek w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Tadeusza Syryjczyka o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Ryszard Bugaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#TadeuszSyryjczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawiana do ponownego uchwalenia Sejmowi ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji spotkała się z krytyką płynącą z wielu, często bardzo różnych środowisk. Poruszenie opinii tą właśnie ustawą jest uzasadnione. W powodzi rozmaitych posunięć rządu SLD i PSL, które służyły rozmyciu lub wyhamowaniu reform oraz umocnieniu wpływów partyjnych w gospodarce, projekt ustawy niewątpliwie wyróżnia się, i to na kilka sposobów.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#TadeuszSyryjczyk">Po pierwsze, sam tryb przyjęcia ustawy w komisji wskazuje na to, że koalicja ani myśli traktować parlamentu jako miejsca debaty i wymiany poglądów w celu wykształcenia jakiejkolwiek długofalowej polityki gospodarczej, której główne przynajmniej cele, jeżeli nawet nie byłyby przedmiotem zgody, spotykałyby się ze zrozumieniem sił pozostających poza rządem. Formuła, według której posłowie koalicyjni są w większości nieobecni albo biernie traktują posiedzenie komisji powołanej do pracy nad ustawą, a na koniec prac są wprowadzane do tekstu projektu uzgodnienia poczynione poza komisją, wbrew wynikom wcześniejszych głosowań, narusza obyczaje i regulamin parlamentu, ustawia opozycję w roli personelu podtrzymującego atrapę demokracji, który owszem, może brać udział w debacie, ale pozornej, bo jej rezultaty ulegają następnie unieważnieniu. Faktycznym decydentom po prostu nie chciało się brać udziału w normalnym procedowaniu, woleli na zakończenie prac uchylić rozstrzygnięcia komisji i przeprowadzić swoje rozwiązania. Potwierdzenie prawidłowości takiego postępowania przez Prezydium Sejmu budzi zdziwienie, otwiera bowiem drogę do żądania reasumpcji każdego głosowania pod dowolnym pretekstem i podważa sens pracy merytorycznej w komisjach posłów każdej orientacji, zwłaszcza opozycji.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#TadeuszSyryjczyk">Po drugie, pewną nowością jest tym razem już jawne wprowadzenie mechanizmów blokujących prywatyzację i ustanawiających niedobre związki gospodarki z polityką. Koalicja, jak wiadomo, uznała, że funkcja wojewody nie ma charakteru służby cywilnej, lecz jest emanacją lokalnych sił politycznych. Przedłożona ustawa wyposaża wojewodów, polityków, w prawo przekształcania przedsiębiorstw w spółki i mianowania większych lub mniejszych rad nadzorczych. W rezultacie stwarza olbrzymie pole wiązania polityki z gospodarką, umożliwia podporządkowanie zarządzania przedsiębiorstw doraźnym celom lokalnych polityków, zwiększa także ryzyko korupcji. Rozdawaniem posad w radach nadzorczych oraz wpływem na decyzje, np. o zamówieniach, będzie można za pieniądze przedsiębiorstw kupować przychylność, nagradzać dyspozycyjność.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#TadeuszSyryjczyk">W dyspozycji urzędników i polityków znajdą się środki, którymi dysponowanie nie podlega takiej kontroli jak budżet państwa. Jest to przecież szczebel pozbawiony mechanizmu kontroli demokratycznej. Podstawowym więc skutkiem będzie odebranie funkcji kontrolnych radzie pracowniczej i oddanie jej lokalnym politykom, którzy nie mają pieniędzy ani swoich, ani w budżecie państwa. Panowie nie wiedzą albo nie chcą wiedzieć, do czego prowadzi przyzwolenie na nie kontrolowane rozwijanie nieformalnych wpływów lokalnego aparatu partii, jakakolwiek ona by była.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#TadeuszSyryjczyk">Jeżeli ustawa zostanie uchwalona, a następnie wdrożona bez podjęcia nadzwyczajnych środków ostrożności, to możliwe są dwa scenariusze rozwoju sytuacji, które wynikają z doświadczeń polskich i zagranicznych. Pierwszy to taki, że za pewien czas będziemy rozważać wprowadzenie szczegółowych regulacji, które powinny zapobiegać nadużyciom. Doświadczenie wskazuje, że takie regulacje prędzej czy później krępują działanie firm państwowych i ograniczają ich konkurencyjność. Powróci problem, co robić z firmami państwowymi, jak uwolnić zarządy od nadmiaru krępujących ograniczeń. To już w Polsce było. Drugi scenariusz to swobodny rozwój patologii na pograniczu gospodarki i polityki przez czas dłuższy. W końcu następuje stagnacja gospodarki i kompromitacja polityki. Tak było niedawno we Włoszech. Niestety, dylematu pomiędzy należytą kontrolą nad majątkiem publicznym a konieczną swobodą zarządzania firmą komercyjną dotychczas nie rozwiązano. Nie tylko w Polsce. Trudność w jego przezwyciężeniu jest ważnym powodem zmniejszania sektora publicznego w gospodarce wszystkich krajów. Ideologiczna niechęć polityków SLD i PSL do prywatyzacji i żerowanie na malejących zresztą ostatnio obawach przed nią nie zmienią potwierdzonych doświadczeniem faktów, ale zmniejszą szanse Polski na sukces.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#TadeuszSyryjczyk">Podobnej natury zagrożenia, tym razem na styku prywatni nabywcy wielkich firm - władza ustawodawcza, stwarza ustalenie Sejmu jako organu kompetentnego do wydawania jednostkowych decyzji prywatyzacyjnych. W ten sposób Sejm zamiast ustanawiać prawo i kontrolować, także przy pomocy Najwyższej Izby Kontroli, jego realizację, sam stanie się decydentem. Jakie więc będą mechanizmy kontroli tych decyzji, kto i jak będzie za nie odpowiadał? Jak zresztą można mówić o skonkretyzowaniu odpowiedzialności organu kolegialnego, liczącego 460 członków, za decyzje o charakterze handlowym?</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#TadeuszSyryjczyk">Po trzecie, ustawa idzie w kierunku przeciwnym do publicznie deklarowanych zasad reformy centrum gospodarczego i sposobu zarządzania majątkiem publicznym. Jest to działanie oddalające perspektywę stworzenia wyspecjalizowanej agendy lub agend, które sprawowałyby funkcję zarządu dominium państwowego. Obecnie funkcje te są zasadniczo skupione w jednym ministerstwie i w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Po wdrożeniu ustawy zostaną rozproszone na ponad 60 organów administracji.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#TadeuszSyryjczyk">Ustawa idzie też w kierunku przeciwnym do deklarowanej chęci oddzielenia funkcji imperium, czyli administracyjnych, i dominium, czyli właścicielskich. Wojewoda skupiający liczne funkcje administracyjne państwa w terenie stanie się także organem wykonującym funkcje właścicielskie. Jest to zespolenie administracyjnych funkcji oraz funkcji właścicielskich w sposób o wiele dalej idący niż w jakimkolwiek resorcie.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#TadeuszSyryjczyk">Po czwarte, ustawa odchodzi od zasady otwartego doboru osób na stanowiska kierownicze w sektorze publicznym. Jak widać, jest ona wykonaniem umowy koalicyjnej, która przewiduje uzgadnianie w trybie partyjnym osób powołanych do zarządzania firmami państwowymi. Dyrektora przedsiębiorstwa państwowego powołuje obecnie rada pracownicza, co nie jest najlepszym rozwiązaniem. Sposób powoływania jest jednak ściśle określony. Jego koniecznym etapem jest otwarty konkurs. Po komercjalizacji dotychczasowy organ założycielski uzyska prawo mianowania zarządu bez jakichkolwiek ograniczeń.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#TadeuszSyryjczyk">Przepisów odnoszących się do prywatnej własności, w której właściciel ponosi pełne konsekwencje materialne złego prowadzenia firmy, nie można przenieść na własność państwową w sposób bezkarny. I dlatego powoływanie się na Kodeks handlowy jako lepsze rozwiązanie ma tu w sobie wiele nieścisłości i kryje szereg pułapek.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#TadeuszSyryjczyk">Po piąte, ustawa wprowadza możliwość zamiany długów na udziały w przedsiębiorstwach, bez należytej troski o interes wierzycieli. Już obecnie postępowania ugodowe są przyczyną klęski licznych drobnych przedsiębiorstw, które stają w obliczu niewypłacalności państwowego kooperanta i konieczności pogodzenia się z ugodą lub układem, na który nie mają wielkiego wpływu. Istniejące procedury zakładają jednak przynajmniej istnienie jakiegoś programu naprawczego w przedsiębiorstwie, które korzysta z dobrodziejstwa układu. Propozycje zawarte w ustawie nie zawierają w praktyce żadnych zabezpieczeń dla drobnych wierzycieli.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#TadeuszSyryjczyk">Po szóste, ustawa jest karykaturą realizacji paktu o przedsiębiorstwie państwowym. Celem paktu było włączenie zespołów pracowniczych w proces poszukiwania optymalnej drogi prywatyzacji przedsiębiorstwa, przyspieszenie tego procesu i zapewnienie udziału pracowników we własności jako jeden z elementów większej całości. Ustawa, zamiast tworzyć warunki poszukiwania właściciela zdolnego dokonać potrzebnych inwestycji, oddaje przedsiębiorstwo faktycznie w ręce polityków i urzędników, którzy ograniczą jego samodzielność decyzyjną, a nie wniosą żadnego kapitału. Ustawa grozi więc opóźnieniem prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#TadeuszSyryjczyk">Wysoki Sejmie! Debata nad ustawą przywołuje pewną refleksję historyczną. Niespełna 15 lat temu, w 1981 r., toczyła się w Polsce wielka debata nad ustawą o przedsiębiorstwie państwowym. Istniał tzw. projekt społeczny, który zmierzał do tego, aby państwowe firmy oddzielić od polityki, zapewnić im warunki działania zbliżone do rynkowych - na tyle, na ile było to możliwe w ówczesnej sytuacji. Były dwa filary tego projektu: konkursy przy powoływaniu dyrektorów oraz ograniczenie uprawnień organu założycielskiego. Wtedy w parlamencie całkowicie uzależnionym od PZPR, wbrew stanowisku rządu i władz partyjnych, posłowie stworzyli warunki do wprowadzenia przynajmniej części rozwiązań proponowanych przez ekspertów oraz związki zawodowe do opracowywanej ustawy. Czy naprawdę jest tak, że szersza refleksja, pobudzająca do obiektywnego i twórczego myślenia o gospodarce, nachodzi rządzącą dziś na powrót formację wyłącznie w czasie ciężkich kryzysów i zawsze za późno?</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#TadeuszSyryjczyk">Wysoki Sejmie! Unia Wolności jest za przyspieszeniem prywatyzacji i przeciw jej hamowaniu. Unia Wolności jest za otwartym dostępem zdolnych ludzi do funkcji kierowniczych w przedsiębiorstwach, bez względu na ich partyjne powiązania, i przeciw upolitycznianiu gospodarki. Dlatego Unia Wolności będzie głosować przeciwko powtórnemu uchwaleniu ustawy, popierając weto prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Tadeusz Syryjczyk w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Następnym mówcą, którego proszę o zabranie głosu, jest pan poseł Ryszard Bugaj.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Pani marszałek, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Pan poseł w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: W celu sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Chwileczkę, panie pośle, nie, pan poseł nie przemawiał.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Pani marszałek, w takim razie jako przewodniczący tej komisji... Pan poseł po prostu kłamie wobec opinii publicznej.)</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, jestem obowiązana przestrzegać regulaminu Sejmu. Sprostowanie to nie jest odniesienie się merytorycznie do przemówienia, tylko to jest sprostowanie źle przez pana posła w tej debacie...</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Tak, przedstawionych faktów.)</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#OlgaKrzyżanowska">Nie, panie pośle. Niestety, zgodnie z regulaminem Sejmu nie mogę panu posłowi udzielić głosu. Bardzo pana posła przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Ale w trybie art. 109 mam prawo.)</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, znam regulamin Sejmu. Bardzo mi przykro, ale zgodnie z regulaminem nie mogę panu udzielić głosu w trybie sprostowania. Panie pośle, odbieram panu głos. Pan poseł będzie uprzejmy umożliwić dalszą debatę...</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Pani marszałek, pani jest zobowiązana do przestrzegania regulaminu Sejmu. Pani była obecna przy tym, jak Prezydium Sejmu...)</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, byłam obecna i pamiętam, co Prezydium Sejmu robiło.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: No, więc pan poseł publicznie skłamał, że w czasie obrad komisji...)</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, odbieram panu głos.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: ... że w czasie obrad komisji...)</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, odbieram panu głos. Czy mam poprosić...</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Ryszard Bugaj będzie uprzejmy zabrać głos w imieniu klubu Unii Pracy. Następnym mówcą będzie pan poseł Wojciech Błasiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#RyszardBugaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Obecnie obowiązująca ustawa o prywatyzacji na pewno wymaga zmian. To pod rządami tej ustawy dzieje się w tym procesie wiele rzeczy niepokojących. To pod rządami tej ustawy pojawiające się ciągle próby oszukania prawa popytu i podaży i sztucznego przyspieszania tempa prywatyzacji powodują m.in. tę podstawową konsekwencję, że dochody budżetu państwa z prywatyzacji, a więc i korzyści społeczne są bardzo ograniczone. To pod rządami tej ustawy mamy do czynienia z ogromną niepewnością statusu przedsiębiorstw publicznych, które nie wiedzą kiedy i na jakich warunkach będą poddawane prywatyzacji, co uruchamia cały patologiczny proces gry o własność w tych przedsiębiorstwach. To pod rządami tej ustawy nierówność korzyści, jakie odnoszą z procesu prywatyzacji różne grupy, jest szczególnie skrajna. Uprzywilejowani są przede wszystkim menedżerowie, uprzywilejowane są niektóre grupy przedsiębiorców, potem niektórzy pracownicy i na końcu jest cała wielka część polskiego społeczeństwa, która z tego procesu korzyści nie odnosi. W końcu pod rządami tej ustawy zaniedbany został, nie dotknięty w ogóle procesami reform, sektor publiczny, w myśl zasady, że niedługo już będzie istniał ten sektor, będący na marginesie zainteresowania rządu i parlamentu. W końcu jest cała wielka sfera patologii, którą w mojej ocenie i w ocenie mojego klubu rodzi stosowanie obecnej ustawy. Czy ustawa, o której ponowne uchwalenie zabiega rząd i większość parlamentarna, może temu zapobiec, może zapobiec tym wszystkim negatywnym procesom albo przynajmniej znacznej ich części? Jesteśmy bardzo sceptycznie nastawieni do tej sprawy. Oczywiście są w tej ustawie pewne postanowienia przynajmniej częściowo realizujące postulaty, które w tej Izbie i w komisji zgłaszaliśmy. Wbrew krytyce Unii Wolności i pana prezydenta nie uważamy, iż złym pomysłem byłoby zwiększenie wpływu parlamentu na proces prywatyzacji. Jest to demokratyczny standard w różnych krajach. Nie bardzo też rozumiemy, dlaczego opozycyjny klub ma tak wiele zaufania do rządu i do ministra przekształceń własnościowych i chce im koniecznie dać tak szerokie uprawnienia. Chcielibyśmy w tych decyzjach partycypować.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#RyszardBugaj">Niemniej jednak to, co zostało przyjęte w postanowieniach tej ustawy, jest tylko namiastką tego, o czym mówiliśmy podkreślając potrzebę istnienia mapy prywatyzacyjnej, która zmniejszyłaby skalę niepewności w procesach prywatyzacyjnych. Tego nie ma. To tylko namiastka i obawiamy się, że wynegocjowana raczej z przesłanek politycznych. Mamy ambiwalentne poglądy, gdy chodzi o zmianę zasady częściowej odpłatności przez załogi na rzecz bezpłatności. Trudno powiedzieć, czy to pogłębi, czy pomniejszy skalę istniejącej obecnie nierówności dostępu do korzyści z procesu prywatyzacji. Chyba raczej powiększy, panie pośle Manicki i panie pośle Martyniuk, raczej ostrzej będzie selekcjonować, dzielić na te przedsiębiorstwa, które są dobrze sprzedawane, w jakiej takiej sytuacji, gdy się odnosi pełne korzyści, i na całą resztę tych, które w tym procesie nie partycypują. Można też zastanawiać się, czy w ogóle zasada rozdawania jest zasadą dobrą, czy naprawdę w rynkowej gospodarce coś, co jest rozdawane, nie będzie podlegać szybkiemu obrotowi. Wiem, że pewne zabezpieczenia w tej ustawie przyjęto i dobrze. Jednak ma to znaczenie mimo wszystko marginesowe. Natomiast ustawa, o której uchwalenie rząd się ponownie ubiega, zawiera wiele bardzo niebezpiecznych postanowień.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#RyszardBugaj">Po pierwsze komercjalizacja. Nie uważamy, iż w odniesieniu do sektora publicznego należałoby w ogóle uchylić zasadę komercjalizacji. Zasada komercjalizacji rozumiana jako podporządkowanie przedsiębiorstwa publicznego pewnym regułom prawa handlowego jest rozsądna. Jednak nie wystarczy w dowolnym momencie dać odpowiednim organom państwa możliwości dokonania procesu komercjalizacji. Trzeba zrobić coś znacznie więcej, żeby ten proces był racjonalny, trzeba rzeczywiście zrobić jakiś postęp w kształtowaniu instytucji skarbu państwa, trzeba dopracować się jakiejś formuły zarządzania sektorem publicznym. Gdy tego wszystkiego nie ma, to należy się obawiać, że tak rozumiana komercjalizacja prowadzić będzie do ograniczenia samodzielności przedsiębiorstw, do patologicznej polityzacji. Wspominał tu któryś z posłów z PSL, że to na wniosek panów została wprowadzona zasada egzaminów. Panowie posłowie, nie jest trudno zdać egzamin. Nie twierdzimy, że nie ma w naszym gronie aż tak wielu ludzi, którzy zdaliby egzamin. Problem polega na tym, że przecież nie tylko zdanie egzaminu jest warunkiem, ale jest jeszcze wiele innych warunków. Czytamy uważnie umowę koalicyjną między SLD i PSL i wiemy, do czego to będzie prowadzić - do bardzo złych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#RyszardBugaj">Po drugie, bardzo nas niepokoi rozbudowywanie tych postanowień, które zmierzają do trybu zlecania zarządzania przedsiębiorstwami i do odpłatnego korzystania. Długo by trzeba mówić, dlaczego nas to niepokoi. W 10-minutowym wystąpieniu mogę tylko rejestrować te sprawy.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#RyszardBugaj">Po trzecie, nie rozumiemy powodów albo jeżeli rozumiemy, to musielibyśmy powiedzieć coś krytycznego o powodach wprowadzania systemu ratalnego, rozbudowywania tych wszystkich postanowień, które mają umożliwiać w istocie rzeczy upust cen za sprzedawane mienie państwowe, jeżeli inwestor obiecuje inwestycje. A dlaczegóż tak ma być, że ten, kto rozpoczyna, kto dokonuje inwestycji bezpośredniej, musi iść do banku i wziąć kredyt komercyjny, a ten, kto mienie państwowe kupuje od państwa, może uzyskać w istocie rzeczy kredyt od państwa na ulgowych warunkach? Na czym polega różnica? Dlaczego obraża się liberalną zasadę równości wszystkich podmiotów na rynku? Czemu to ma służyć? Ja tego nie rozumiem - chyba że przyjmę tę hipotezę, o której już na tej sali przed chwilą była mowa.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#RyszardBugaj">Sprawa zobowiązań inwestycyjnych i innych jest także bardzo płynna. Otwiera to pole do niejasnych przetargów, w których można - czytamy to w prasie - uzasadnić dowolnie niską wycenę przedsiębiorstwa i powiedzieć: bo będą inwestycje. A po co ten inwestor dokonuje tych inwestycji? Czyż nie dokonuje ich dla swojej korzyści? Jakie są powody? Jeśli chodzi o ulgi inwestycyjne, to mamy i powinniśmy je mieć na zasadach równych dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#komentarz">(Poseł Danuta Waniek: Ale inwestuje się po to, aby były nowe miejsca pracy.)</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#RyszardBugaj">Pani poseł Waniek - pani marszałek zechce mi odliczyć czas na tę uwagę, którą chcę skierować do pani poseł Waniek - skąd pani poseł wie, że dzięki tym inwestycjom powstają nowe miejsca pracy? Podejrzewam, że często bywa odwrotnie, że robi się to dlatego, żeby zwolnić pracowników, z różnych powodów. Byłbym więc ostrożny w posługiwaniu się tym argumentem. Nie zawsze, przy samych bowiem inwestycjach zatrudnienie jest, natomiast dzięki inwestycjom - bywa różnie.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#RyszardBugaj">Następna, kwestia dotyczy tzw. spółek pracowniczych. Panie ministrze, pan świetnie wie - myślę, że pan będzie o tym mówił - że to, co nazywa się potocznie spółką pracowniczą, rzadko bywa spółką pracowniczą. Z reguły obrażana jest w tym wypadku zasada względnej równości pracowników i menedżerów. Z reguły spółka pracownicza to jest taki pasztet sporządzony w połowie z zająca i w połowie z niedźwiedzia, przy czym niedźwiedziem jest kilku menedżerów, a zające to cała reszta załogi. My jesteśmy gorącymi zwolennikami spółki pracowniczej, ale takiej, w której wpływ pracowników na przedsiębiorstwo, które miałoby charakter spółki pracowniczej, będzie z grubsza biorąc proporcjonalny. Wtedy ulgi, ułatwienia - tak. W tym trybie, w którym w istocie rzeczy prowadzi to do przechwytywania majątku przez grupy menedżerskie na bardzo dogodnych warunkach, do tego osławionego procesu uwłaszczenia nomenklatury, mówimy: to jest bardzo niebezpieczne. Według naszej oceny pan chce to, niestety, rozszerzyć, posługując się bardzo piękną argumentacją - nie kryję, bardzo piękną - którą część ludzi może przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#RyszardBugaj">I w końcu sprawa ostatnia i podstawowa: ta ustawa likwiduje jednym uderzeniem samorząd pracowniczy, ten samorząd pracowniczy, o który wojowały w Polsce pokolenia pracowników. Można sięgnąć do 1948 r. - złośliwie bym przypomniał, że już w 1948 r. Hilary Minc powiedział, że najlepszym samorządem w naszej gospodarce jest komitet centralny naszej partii - i zaraz potem, kiedy w okresach odnowy pojawiał się samorząd pracowniczy mający umożliwiać wpływ załogi na funkcjonowanie przedsiębiorstw. W tej chwili jednym uderzeniem go się likwiduje. Czy to znaczy, że samorząd pracowniczy musi być utrzymany jako zasada partycypacji w tej postaci, w jakiej on jest skorelowany z ustawą o przedsiębiorstwie państwowym? Nie. Ale jeżeli mielibyśmy poprzeć jakieś inne rozwiązania, związane np. z konstrukcją rady nadzorczej, to i zakres reprezentacji, i cały szereg instytucji dodatkowych musiałby być poważnie zbudowany. Tylko wtedy, jak sądzę, moglibyśmy mówić o tym, że nie mamy do czynienia właściwie ze zwykłą likwidacją samorządu pracowniczego i proponowaniem w jego miejsce listka figowego.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#RyszardBugaj">Wysoka Izbo! Muszę skracać swoje wystąpienie. Chcę powiedzieć - myślę, że z mojej argumentacji to wynika - że opowiemy się przeciwko ponownemu uchwaleniu tej ustawy. Z mojej argumentacji, jak sądzę, wynika, że nie opowiemy się wprost za wetem prezydenta, bo argumentacja, którą pan prezydent przedstawił, w wielu sprawach bardzo odbiega od tego, co uważamy za istotne w procesach prywatyzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#RyszardBugaj">Wysoka Izbo! Ta ustawa jest ustawą zmarnowanej szansy. Zwracam się do pana premiera Oleksego - pan często zachęca opozycję, by w sprawach kluczowych dla państwa podejmowała wysiłek kooperacji i poszukiwania zgody. Tą ustawą, złożoną w trybie pilnym, i pracując w taki sposób, w jaki nad nią pracowano, pan przekreślił wiarygodność tych oświadczeń. To jest po prostu próba dyktatu i uchwalenia tej ustawy większością głosów. To pana polityczne ryzyko, żeby tak uczynić. Podejmuje je pan, jak rozumiem, z jakichś powodów dla pana istotnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, chcę przypomnieć, że czas już minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RyszardBugaj">Już kończę. Chcę powiedzieć na koniec dwa słowa. Wysoka Izbo, polskie państwo posiada ciągle kilka tysięcy przedsiębiorstw. To jest pewnie dziesięć razy za dużo, może więcej niż dziesięć razy za dużo. Proces prywatyzacji jest zarówno koniecznością, jak i szansą. Jesteśmy gotowi - jeżeli ta ustawa nie zostanie dzisiaj uchwalona i podjęty zostanie proces poszukiwań w ramach uczciwego kompromisu, w ramach zasad, o których tu mówiłem - do takich uregulowań procesów prywatyzacyjnych, które rzeczywiście nie będą rodzić patologii, będą dawać dochody budżetowi państwa, utworzą autentyczną spółkę pracowniczą, a nade wszystko połączą proces prywatyzacji z procesem reformy sfery socjalnej, ubezpieczeń i podobnych części polskiego systemu społecznego. Na takie propozycje zawsze będziemy otwarci.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Ryszard Bugaj w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Wojciecha Błasiaka o zabranie głosu w imieniu klubu Konfederacji Polski Niepodległej. Następnym mówcą będzie pan poseł Jerzy Gwiżdż.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WojciechBłasiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie! Rozpatrujemy dzisiaj weto prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wobec najważniejszej - poza ewentualnie uchwaloną konstytucją - ustawy tej kadencji Sejmu. Ustawy, która ma charakter ustrojowy dla gospodarki. Ustawy, której rozstrzygnięcia będą określać kształt przekształceń własnościowych, a tym samym zadecydują o przyszłej strukturze gospodarczej i społecznej naszego kraju. Rozstrzygnięcia tej ustawy określają więc przyszłość pokoleń Polaków, nie tylko los nasz, ale i los naszych dzieci - przynajmniej naszych dzieci. I w takiej oto sytuacji rząd pana Józefa Oleksego wniósł ten najważniejszy po konstytucji projekt ustawy w trybie pilnym, a więc w trybie, który z góry zakłada pospieszny i powierzchowny charakter ewentualnych zmian w tym projekcie rządowym. Pytanie - dlaczego? Dlaczego rząd chciał pospiesznie i niejako cichaczem uchwalić kluczową dla naszego kraju i przyszłości Polski ustawę? O co tak naprawdę chodzi w tej ustawie?</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WojciechBłasiak">Cały sens tej ustawy — co podkreślałem już w swoim pierwszym wystąpieniu klubowym — a zarazem oryginalny i nowy pomysł rządu pana Oleksego, aczkolwiek nieoryginalny i nienowy pomysł formacji politycznej, którą reprezentuje, to odebranie załogom pracowniczym, ich przedstawicielstwom oraz dyrekcji prawa do współdecydowania o losie przekształcanego przedsiębiorstwa. Cały sens tej ustawy, który próbowano i próbuje się ukryć, pomniejszyć, przemilczeć, zmarginalizować, to w istocie wprowadzenie odgórnego przymusu administracyjnego w tzw. komercjalizowaniu i prywatyzowaniu przedsiębiorstw. Cały wreszcie sens tej ustawy to sprowadzenie pracowników managementu przedsiębiorstw państwowych do roli bezwolnej siły roboczej, którą można sprzedać, wydzierżawić czy oddać w zarząd. Dobrowolność w procesach przekształceń własnościowych, choć mocno ograniczona, była i jest ostatnią zaporą społeczną i polityczną przed zrealizowaniem tego, co rozpoczął rząd Mieczysława Rakowskiego, a co potwierdzono w układzie „okrągłego stołu”. Sprzeciw załóg wobec komercjalizacji, czy takiej a nie innej drogi prywatyzacyjnej, był i jest ostatnią barierą uniemożliwiającą ukształtowanie polskiej gospodarki i polskiej struktury społecznej zgodnie z interesami rodzimych elit polityczno-finansowych i obcego kapitału. Ta ustawa ma tę zaporę i tę barierę wznieść, i to jest — naszym zdaniem — jej sens. Reszta to są mniej lub bardziej poboczne, nieważne rozstrzygnięcia dla samego rządu.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#WojciechBłasiak">Przypomnę, że zarzucaliśmy i zarzucamy tej ustawie, że w sposób nieodpowiedzialny i niekontrolowalny koncentruje władzę w rękach państwowych urzędników rządowych, władzę nad wielobilionowym majątkiem narodowym. W sytuacji braku instytucji skarbu państwa, braku instytucji prokuratury generalnej, braku mapy prywatyzacyjnej, ta ustawa jest naszym zdaniem kryminogenna czy też „przestępczogenna” — w tym sensie, że zwiększa prawdopodobieństwo marnotrawstwa, nadużyć i przestępstw gospodarczych przez wyzwoloną spod odpowiedzialności i kontroli bezpośredniej biurokrację państwową.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#WojciechBłasiak">Zarzucaliśmy też i zarzucamy, iż tak zwana komercjalizacja jest w istocie skrajnym upaństwowieniem, etatyzacją. Nie tylko utrzymuje wszelkie negatywne cechy socjalistycznej własności państwowej, ale dodaje nowe, oddając niekontrolowalną społecznie i związkowo władzę w ręce urzędników rządowych. Naszym zdaniem dyskusja jest bezcelowa, bo stronie rządowej nie chodzi o argumenty, lecz o drapieżne interesy ekonomiczne pewnych grup, które tak naprawdę SdRP tutaj reprezentuje.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#WojciechBłasiak">Ta ustawa umożliwi wprowadzenie partyjnego klucza do obsady lukratywnych stanowisk w kilku tysiącach skomercjalizowanych i prywatyzowanych przedsiębiorstw. Ta ustawa stwarza prawne i polityczne warunki po temu, aby w 1996 r. czy 1997 r. zakończyć proces przekształceń własnościowych, jaki rozpoczął pod auspicjami Międzynarodowego Funduszu Walutowego jeszcze w 1987 r. rząd pana Mieczysława Rakowskiego - proces sterowanej politycznie transformacji politycznej klasy totalitarnej biurokracji komunistycznej będącej dysponentem majątku w klasę ekonomicznie uwłaszczoną na tymże majątku.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#WojciechBłasiak">To było, naszym zdaniem, sednem „okrągłego stołu”: my oddajemy wam część władzy politycznej, a wy pozwalacie nam uwłaszczyć się w przedsiębiorstwach i w bankach. Ten proces przekształceń był i jest nadal tylko fragmentem realizowanego programu dostosowawczego Międzynarodowego Funduszu Walutowego, programu typowego dla dłużników z Trzeciego i Czwartego Świata. Programu nazwanego ongiś celowo, dla ukrycia jego niesuwerennego charakteru, programem Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#WojciechBłasiak">Ten program zbliża Polskę nie do struktur europejskich, ale do struktur gospodarczych i społecznych Ameryki Południowej czy w ogóle, szerzej, krajów Trzeciego i Czwartego Świata. Realizowany jest model trzecioświatowej prywatyzacji i tzw. komercjalizacji, który tworzy grupy nowej oligarchii finansowo-politycznej na podobieństwo innych krajów Trzeciego i Czwartego Świata, tworzy grupę czy też klasę obiektywnie i subiektywnie kompradorską, niezdolną do zapewnienia Polsce suwerennego rozwoju i stabilnego wzrostu gospodarczego. Już dzisiaj istotne aspiracje tych nowych grup społecznych ograniczają się często tylko do zamierzeń wasalnej w istocie integracji z Europą Zachodnią i rezygnacji z własnego suwerennego rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#WojciechBłasiak">Co gorsza, grozi to uwikłaniem Polski - na pokolenia - w peryferyjny rozwój zależny, typowo trzecioświatowy, w rozwój i wzrost, tyle że niedorozwoju i zacofania, jako kraju nisko kwalifikowanej pracy fizycznej i przemysłu o niskich szczeblach technologicznego przetwórstwa, a do tego niestety prowadzi obecny proces uwłaszczania obcego kapitału na majątku narodowym, obcy zarząd w narodowych funduszach inwestycyjnych czy, szerzej, prymat obcego kapitału nad polską pracą i polskim kapitałem, w tym również i państwowym, w procesach prywatyzacyjnych. Grozi to naszym zdaniem swoistym rozbiorem gospodarczym - na skutek włączania poszczególnych części przemysłu, bankowości i handlu w granice ekonomiczne obcych gospodarek, mimo lokalizacji geograficznej w Polsce. Grozi to utratą niepodległości gospodarczej, a w konsekwencji wasalizacją polityczną Polski - w perspektywie pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#WojciechBłasiak">Pytając jeszcze raz, o co chodzi w tej ustawie, trzeba zapytać o to, czy chodzi o dobro i interesy pracowników, czy też tak naprawdę chodzi o to, aby pracownikom odebrać resztki podmiotowości gospodarczej i prawa do współdecydowania w procesach przekształceń własnościowych. Czy chodzi o interesy ekonomiczne pracowników, rolników i rybaków, czy też o to, aby SdRP i jej rząd mógł dokończyć proces uwłaszczenia swoich i satelickich elit oraz obcego kapitału na polskim majątku narodowym?</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#WojciechBłasiak">O odpowiedź we własnym sumieniu na te pytania apelujemy przede wszystkim do posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego. Zastanawiamy się coraz bardziej, czy to jest jeszcze klub niezależnej partii chłopskiej, czy to już jest raczej resztka po ZSL. Apelujemy do naszych koleżanek i kolegów oraz przyjaciół z Polskiego Stronnictwa Ludowego, aby przynajmniej wstrzymali się od głosu w tym głosowaniu - w imię nadrzędnych interesów kraju i w imię tradycyjnego patriotyzmu polskiej wsi.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#WojciechBłasiak">Pani Marszałek! Mój klub będzie z pełnym przekonaniem głosował za odrzuceniem wniosku o ponowne przyjęcie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Wojciech Błasiak w imieniu klubu Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Jerzego Gwiżdża o zabranie głosu w imieniu klubu Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform. Następnym mówcą będzie pan poseł Jerzy Eysymontt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JerzyGwiżdż">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Prezydent Wałęsa odmówił podpisania ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych i nie zrobił tego akurat dlatego, że mu się nie podoba, co jest oczywiste, ta koalicja. Godzi się tutaj przypomnieć, że prezydent uczynił tak po szerokiej konsultacji z pracownikami, przedsiębiorcami i politykami. W zasadzie nikt z rozmówców prezydenta, poza panami marszałkiem Sejmu i premierem, nie namawiał prezydenta do podpisania ustawy. Wprost przeciwnie, wszyscy pozostali — w tym także BBWR, KPN, Unia Wolności i ugrupowania opozycji pozaparlamentarnej, także „Solidarność” — zwracali się do pana prezydenta o zawetowanie ustawy i wszyscy wskazywali na te same przyczyny, dla których prezydent powinien tak postąpić.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JerzyGwiżdż">Prezydent, nie podpisując ustawy po konsultacjach z parlamentarną i pozaparlamentarną opozycją, wykonał więc wolę większości społeczeństwa, bo przecież większości narodu nie reprezentuje obecna na tej sali koalicja rządowa, a tylko ta koalicja tę ustawę popiera. Prezydent wetując ustawę działa na rzecz powszechnej prywatyzacji, uwłaszczenia, a nie urzędniczego nadawania grupie obywateli znikomej części majątku narodowego.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JerzyGwiżdż">Jeżeli ktoś stawia zarzut, a tak to np. uczynił pan poseł Martyniuk, że prezydent odmówił podpisania ustawy ze względów politycznych, to jeśli polityką jest wybór koncepcji ustrojowej (a oczywiście, że tak jest) pomiędzy uwłaszczeniem narodu a oddaniem majątku narodowego w dyspozycję urzędnikom państwowym, to prezydent dokonał rzeczywiście politycznego wyboru. I to nie przy wetowaniu ustawy. Uczynił to znacznie wcześniej - 15 lat temu. I dokonał wyboru słusznego, którego przesłanki zawarł w prawnym uzasadnieniu odmowy podpisania ustawy, a przesłanki te w pełni mój klub podziela.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#JerzyGwiżdż">Wysoka Izbo! Ma rację pan poseł Bugaj, kiedy mówi, że ta ustawa jest ustawą zmarnowanej szansy. Był czas i były możliwości, aby ta ustawa została dopracowana, aby była komplementarna, aby jej przepisy zostały powiązane z żądaniem powszechnego uwłaszczenia narodu, rzetelnej prywatyzacji, reprywatyzacji, wypracowaniem odpowiednich funduszy na cele publiczne, zmianą - przynajmniej zasadniczą - systemu podatkowego. Tak się nie stało, gdyż koalicja (mówiliśmy o tym wielokrotnie, zauważamy to) nie ma dobrego pomysłu na prywatyzację. W istocie rzeczy obecnie rządzącym - jak sądzimy - chodziło bardziej o to, aby zrobić cokolwiek lepszego niż w zakresie prywatyzacji mamy obecnie, żeby społeczeństwu i pewnie zagranicy pokazać, że chociaż rząd jest lewicowy, to myśli i postępuje nie wedle doktryny duchowych poprzedników.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#JerzyGwiżdż">Niestety, znowu nie wyszło. Znowu przecież robotnik, robotnik mający prawo do błędu ortograficznego, robotnik wobec urobku prawnego...</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#JerzyGwiżdż">... ‍— ja państwu pokażę dokumenty wychodzące stąd także — robotnik właśnie wobec urobku prawnego lewicowego rządu mówi: nie, tak być nie może i proponuje poprzez odmowę podpisania ustawy jej dopracowanie, wykazuje błędy, niebezpieczeństwa i wskazuje takie kierunki prywatyzacji, które zmierzać będą ku lepszemu zaspokojeniu interesów wszystkich grup społecznych, także ludzi pokrzywdzonych, bo — naszym zdaniem — komercjalizacja przekreśla w znacznym stopniu szanse na skuteczną np. reprywatyzację.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#JerzyGwiżdż">Panie Premierze! Ustawa nie zrealizuje nadziei wielu milionów Polaków, o czym pan mówił. Nie zrealizuje nadziei dlatego też, że komercjalizacja umożliwia przejęcie silniejszej kontroli nad gospodarką przez grupy polityczne, sprawujące władzę zarówno w centrum, jak i w terenie. Może - chociaż nie musi, ale może - to oznaczać odsunięcie prywatyzacji na dalszy okres i podjęcie jej w dogodnym, niekoniecznie dla społeczeństwa, momencie.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#JerzyGwiżdż">Nie bez znaczenia jest fakt, że powstanie - tak to określę - bałagan prawny związany z podwyższeniem liczby darmowych akcji do 15%, ponieważ zachodzi pytanie: co z tymi pracownikami, obywatelami, którzy nie otrzymują żadnych akcji, gdyż ich zakłady pracy nie zostaną sprywatyzowane, że wspomnę tylko o pracownikach sfery budżetowej? Czy oni nie mają swojego wkładu w budowę majątku narodowego, każdego państwowego zakładu? Ustawa nie daje żadnych zabezpieczeń dla tych ludzi, gdyż obietnica zawarta w przepisach o bonie prywatyzacyjnym jest pozbawiona jakichkolwiek gwarancji realizacji.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#JerzyGwiżdż">Z całą mocą chcę podkreślić fakt, dla którego tak usilnie staraliśmy się przekonać prezydenta, aby odmówił podpisania ustawy. Nawet nie o to chodzi, że w swoim programie BBWR inaczej widzi prywatyzację. Chodzi o to, że ustawa o komercjalizacji będzie służyła wyłącznie koalicji, która ma nadzieję - jak widać - na długie rządy, i grupom z nią związanym, a owe 15% darmowych akcji jest tylko maleńkim, mało słodkim cukiereczkiem rzuconym dla połechtania podniebienia i uzyskania poparcia załóg pracowniczych dla takiej, jak uchwalono w tej Izbie, idei, nazwanej komercjalizacją i prywatyzacją gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#JerzyGwiżdż">Trzeba wyraźnie powiedzieć, tutaj na tej sali, że ustawa umożliwia przejęcie kontroli nad ogromnie ważnymi sektorami gospodarki państwowej przez aktualnie rządzące ugrupowania. To zaś ma wymiar czysto politycznego zabiegu. I na to nie ma zgody większości społeczeństwa - czego wyrazem są głosy za zawetowaniem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#JerzyGwiżdż">Koalicja twierdzi, że do rad nadzorczych przekształconych przedsiębiorstw wejdą ludzie kompetentni. Zwracamy więc uwagę na to, że bardzo wiele osób zdało egzaminy państwowe weryfikujące ich kompetencje, ale mechanizm doboru kadrowego do rad nadzorczych nosi charakter umożliwiający kwalifikowanie ludzi poprzez układy, a nawet być może korupcyjne powiązania. Spośród głośnych spraw wspomnę tylko o wymianie prezesa „Ciech”, zakusach na Radę Nadzorczą Telewizji Polskiej, skrywanych, ale jednak istniejących. Ale i przecież w terenie wielu wojewodów prowadzi podobną politykę. Jednak to, co dotychczas się w tym zakresie dzieje, jest tylko — może być tylko — preludium do „skoku na kasę”, ponieważ ustawa daje nieograniczone możliwości ministrom i innym organom założycielskim.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#JerzyGwiżdż">Wysoka Izbo! Bezpartyjny Blok Wspierania Reform nie ukrywał - potwierdzam to teraz - iż ma krytyczny stosunek do obecnie obowiązujących przepisów prywatyzacyjnych. Pomimo to nigdy nie opowiadaliśmy się za wstrzymaniem ani też ograniczeniem procesów prywatyzacyjnych. Wręcz przeciwnie, krytykowaliśmy - co przypominam - choćby ministra przekształceń własnościowych za jego opieszałe podejście do prywatyzacji w debacie nad exposé premiera. Jednak złych przepisów nie należy zastępować równie złymi, przez które wraca się do znanych z przeszłości metod biurokratycznego zarządzania gospodarką.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#JerzyGwiżdż">Odebranie możliwości odgrywania roli decyzyjnej oraz odpowiedzialności nawet nie najlepszemu ministrowi przekształceń własnościowych na rzecz Rady Ministrów zadecyduje o tym, że nikt już nie będzie odpowiadał za proces przekształceń gospodarki narodowej. Dojdzie do skomplikowania procedur prywatyzacyjnych, do międzyresortowych targów i za jakiś czas — kiedy się trzeba będzie rozliczyć z efektów — okaże się, że tylko niektórzy swoi są bogaci; obywatele — pracownicy „hojnie obdarowani” 15% akcji, biedniejsi. I tak naprawdę nic nie zrobiono, a winne temu są przepisy. My więc takich przepisów nie chcemy.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#JerzyGwiżdż">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ostatnia już uwaga. Zdaniem BBWR zagrożenie tą ustawą jest szczególne z uwagi na nieodwracalność negatywnych skutków. Szkodę poniesie cały naród, który czeka na ustawę uwłaszczeniową. Należy więc zasiąść do stołu rokowań i szybko — bo czasu nie ma — wypracować taką ustawę, która nie będzie zabezpieczała interesów rządzących, nawet w części interesów załóg niektórych zakładów, ale będzie również ustawą dla tych ludzi, bez których nie byłoby zakładów państwowych. Chodzi tu bowiem nie tylko o sprawę urzędniczo-pracowniczą, ale o sprawę narodową. W tym kierunku zgłaszamy swoją wolę współpracy. Interesują nas szybkie, pełne reformy, a nie ćwierćreformy, na które także za naszą przyczyną nie godzi się prezydent Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#JerzyGwiżdż">Klub Parlamentarny Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform będzie głosował przeciw wnioskowi o ponowne uchwalenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Jerzy Gwiżdż w imieniu Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Jerzego Eysymontta o zabranie głosu w imieniu Parlamentarnego Koła Republikanie. Następnym mówcą będzie pan poseł Piotr Ikonowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JerzyEysymontt">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Powiedziano na ten temat już prawie wszystko, nie tylko w tej debacie, ale i w dwóch poprzednich. Dlatego postaram się sformułować nasze stanowisko krótko.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JerzyEysymontt">Przedmiot rozpatrywanej ustawy, którą z tej trybuny wiele osób nazwało ustawą ustrojową, to dla republikanów przede wszystkim kwestia co najmniej dwóch kardynalnych zasad:</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JerzyEysymontt">— własności prywatnej jako podstawy racjonalnego gospodarowania i rozwoju;</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#JerzyEysymontt">— silnego państwa minimum (przede wszystkim minimum w wymiarze dominium), co jest z kolei przeciwieństwem rozszerzonego etatyzmu.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#JerzyEysymontt">Naszym zdaniem zawetowana ustawa w obecnym kształcie zagraża - bardzo poważnie zagraża - realizacji obu powyższych zasad. Z tego punktu widzenia jest regulacją gorszą niż nie pozbawiona wielu mankamentów ustawa z lipca 1990 r. I to w zasadzie w zupełności wystarcza, ażebyśmy zajęli tutaj wyraźne stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#JerzyEysymontt">Nie będę odnosił się do wielu kwestii szczegółowych, w tym także do bardzo obszernego uzasadnienia weta pana prezydenta, bo na ten temat wypowiadaliśmy się i podczas pierwszego, i podczas drugiego czytania. Tak się składa, że przedstawiane tu argumenty tych klubów, które deklarują głosowanie za wetem, niekoniecznie nam odpowiadają, nie ze wszystkimi się zgadzamy. I to jest też normalne, bo pełne ujednolicenie stanowisk w tak złożonej sprawie byłoby czymś przedziwnym.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#JerzyEysymontt">Chciałbym także powiedzieć kilka słów na temat podnoszonych i w prasie, i poniekąd z tej trybuny zarzutów czy też zastrzeżeń co do tego, że weto prezydenta Wałęsy jest przejawem wyłącznie gry politycznej. Wysoka Izbo, prywatyzacja, podobnie jak np. nacjonalizacja, jest zawsze i wszędzie problemem politycznym; na to nie ma rady. Każdy podmiot polityczny, który uczestniczy w tych procesach stara się, rzecz jasna, odnieść jak największą korzyść polityczną. Tak więc wydaje mi się, że zarzut ten po prostu trafia w próżnię. Z uznaniem przyjmujemy decyzję pana prezydenta, aczkolwiek niekoniecznie wszystkie argumenty zawarte w uzasadnieniu mogłyby być naszymi argumentami.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#JerzyEysymontt">Wreszcie ostatnia kwestia. W ustroju demokratycznym nie zawsze i nie wszędzie możliwe są kompromisy. Naszym zdaniem w tej sprawie kompromisu być nie może. Ze względu na poszanowanie ładu demokratycznego - mówi o tym wyraźnie i prawo, którego należy przestrzegać - musimy głosować i głosować będziemy. Ale jednocześnie, naszym zdaniem, to wcale nie zwalnia nikogo od przestrzegania dobrych obyczajów politycznych. I to jest możliwe; można to połączyć. Można różniąc się zasadniczo i kategorycznie zachować szacunek dla odmiennych poglądów, powstrzymać się od personalnych napaści i pomówień. I my jako republikanie będziemy próbowali taki sposób życia publicznego w tym kraju propagować. A z tej trybuny w debacie padły stwierdzenia w rodzaju zarzutów dotyczących błędów ortograficznych, które są, bądźmy szczerzy, być może dopuszczalne regulaminowo, lecz w moim głębokim przekonaniu po prostu niepoważne.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#JerzyEysymontt">Tak więc kończę stwierdzeniem oczywistym dla mnie już znacznie wcześniej: chcieliśmy tę ustawę obalić w pierwszym czytaniu, chcieliśmy w drugim, a więc i teraz poprzemy weto prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Jerzy Eysymontt w imieniu Parlamentarnego Koła Republikanie.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Piotra Ikonowicza o zabranie głosu w imieniu koła Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PiotrIkonowicz">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Z pewnym zdziwieniem słuchałem padających z ust bardzo wielu zdecydowanych przeciwników dotychczasowego sposobu prywatyzacji i tego neoliberalnego modelu, na którym opiera się dotychczas obowiązująca ustawa prywatyzacyjna, gromów pod adresem rozwiązań zawartych w rozpatrywanej ustawie, które ograniczają kompetencje ministra przekształceń własnościowych, czynią decyzje kolegialnymi, poddają te decyzje kontroli Sejmu, wreszcie stawiają zręby pod budowę sektora publicznego. Jeżeli ci sami ludzie grzmieli przeciwko prywatyzacji, to jest rzeczą dziwną, że dzisiaj grzmią przeciwko jej ograniczeniu i w motywacji tych wystąpień należy się dopatrywać bardziej przyczyn politycznych niż merytorycznych, bo inaczej cała ta argumentacja jest niespójna. Przeczytałem w gazecie, że według instytutu Adama Smitha, który jest symbolem liberalizmu w Polsce, ustawa ta opóźni proces prywatyzacji. Jest to jedna z przyczyn, dla których Polska Partia Socjalistyczna pragnie tę ustawę poprzeć. Instytut Adama Smitha oświadczył również, iż ta ustawa trwale wmontowuje w polski system gospodarczy sektor publiczny. Jest to jeszcze jeden powód, aby tę ustawę poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PiotrIkonowicz">Chcę powiedzieć, że bardzo liczę się z głosem związkowców. Przeprowadziliśmy wiele ostrych dyskusji z naszymi kolegami z „Solidarności”, dostaliśmy od nich materiały dotyczące argumentacji, jaką przedstawiono związkowcom, aby w zależności od wyników dzisiejszego głosowania podjęli bądź nie podjęli decyzji o strajku generalnym. Strajk generalny jest bardzo poważną bronią, bronią jak najbardziej uprawnioną dla związków zawodowych, ale ważne jest, aby taką decyzję podejmować po dojrzałym przemyśleniu sprawy. I dlatego, jeżeli zdążę, postaram się przeanalizować postawione tu pytania.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PiotrIkonowicz">Pierwsze pytanie postawione związkowcom: Czy jesteś za powrotem do centralnego zarządzania gospodarką? Proszę państwa, ta ustawa zakłada, iż decyzje prywatyzacyjne będzie podejmował nie jednoosobowo minister przekształceń własnościowych, tylko będzie to musiała zatwierdzać Rada Ministrów, i w przypadku tych gałęzi, które przewidziane są na mapie prywatyzacji, będzie to podlegało kontroli i zatwierdzeniu przez Sejm. Tak więc w newralgicznej sprawie, jaką są decyzje dotyczące przekształceń własnościowych, mamy do czynienia z procesem przeciwnym, z procesem decentralizacji. Jestem w stanie sobie wyobrazić, że można przekupić jednego ministra, ale ten minister będzie musiał swoją decyzję zatwierdzić na forum Rady Ministrów. Sądzę, że groteskowe jest myślenie, iż również cała Rada Ministrów zostanie przekupiona. W ogóle ta argumentacja, zakładanie, że urzędnicy państwowi, mający pod swoją pieczą majątek narodowy, są przekupni i skorumpowani, jest argumentacją antypaństwową, która zmierza do wniosków czysto anarchistycznych - bo skoro państwo jest skorumpowane, to trzeba walczyć z państwem, i od tego dwa kroki do tezy, że wszelka władza prowadzi do zbrodni, w związku z czym trzeba zlikwidować państwo.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PiotrIkonowicz">Myślę również, że wszyscy ci, którzy się tak martwią, iż członkowie czy ludzie związani z socjaldemokracją lub z Polskim Stronnictwem Ludowym zasiądą w radach nadzorczych, powinni pokładać nadzieję w społeczeństwie i wyborcach, którzy - jeżeli dzisiejsza decyzja koalicji i Sejmu im się nie spodoba - wybiorą inny Sejm, powstanie inny rząd, który również będzie obsadzał miejsca w radach nadzorczych.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PiotrIkonowicz">Chciałem jeszcze wrócić do sprawy jednoosobowej decyzji. Jeden z posłów Unii Wolności w czasie ostatniej kampanii wyborczej do parlamentu fotografował się na tle zakładów „Elwro”, prywatyzowanych przez ministra Janusza Lewandowskiego na mocy jednoosobowej decyzji. Mam obecnie do tego posła pytanie: czy równie chętnie sfotografowałby się dzisiaj na tle tego, co z „Elwro” zostało po jednoosobowej decyzji ministra przekształceń własnościowych?</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PiotrIkonowicz">Kolejna sprawa, trochę wstydliwa dla ruchu związkowego. Otóż związkowcy oburzają się, iż działacze związkowi pochodzący z wyborów, a więc ludzie, którym powierzono los, reprezentację i obronę interesów załogi, nie mogą wejść do rad nadzorczych. Ja za tych związkowców, szczerze mówiąc, wstydzę się, gdyż uważam, że ten zapis ustawy, zakazujący działaczom związkowym wejścia do rad nadzorczych, wypełnia tylko lukę w statutach związkowych, które powinny tego zabraniać,...</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PiotrIkonowicz">... ponieważ nie można być jednocześnie pracodawcą i obrońcą pracowników. Te role są nie do pogodzenia.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PiotrIkonowicz">Skończył mi się, niestety, czas. Chcę powiedzieć generalnie, że Polska Partia Socjalistyczna opowiada się za gospodarką mieszaną, za równouprawnieniem sektorów i za silnym sektorem publicznym. Pierwszym krokiem w kierunku jego budowy jest niniejsza ustawa.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Piotr Ikonowicz w imieniu Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu ministra przekształceń własnościowych pana Wiesława Kaczmarka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WiesławKaczmarek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeżeli będzie mi wolno, pragnąłbym moje wystąpienie podzielić na dwie części: w pierwszej odpowiedzieć na niektóre stwierdzenia i sformułowania zaprezentowane w imieniu klubów, a w drugiej przedstawić stanowisko rządu. Chciałbym się odnieść do głównych wystąpień, może na początku do najkrótszych. Trudno mi się odnieść do wystąpienia przedstawiciela KPN, pana posła Błasiaka. Mogę tylko przeprosić po raz kolejny Amerykę Południową, że została przez pana posła obrażona, i wyrazić ubolewanie, że nie wywołał pan po raz kolejny Hilarego Minca, ale nie omieszkał tego uczynić tym razem pan poseł Bugaj.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WiesławKaczmarek">Jeżeli chodzi o wystąpienie pana posła Gwiżdża w imieniu BBWR. Panie pośle, to nieprawda, że do pana prezydenta nie skierowano wystąpień za tą ustawą. Takiej misji podjął się premier, z taką misją wystąpił szef komisji, sprawozdawca. Ja również zwróciłem się z takim listem. Dosyć jednoznaczne stanowisko w tej sprawie zaprezentowała daleko większa organizacja przedsiębiorców niż Business Center Club, mianowicie Krajowa Izba Gospodarcza itd. Myślę, że prezydent otrzymał informację z wielu źródeł i po prostu podjął określoną decyzję. Wydaje mi się - i to akurat panu, panie pośle, nie przystoi, ponieważ w uzasadnieniu prezydenta nie ma słowa o powszechnym uwłaszczeniu - że to dowód tylko na to, iż pan po prostu nie zapoznał się z uzasadnieniem, a w ugrupowaniu reprezentującym prezydenta należałoby przynajmniej przeczytać uzasadnienie prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WiesławKaczmarek">W bardzo ciekawym, sądzę, poruszającym parę spraw, wystąpieniu pana posła Bugaja w imieniu Unii Pracy zostało postawionych kilka tez. Nietrudno się dzisiaj odnieść, panie pośle, do tego, co pan określił jako reformę sektora publicznego, że ustawa generuje sferę patologii. Pan powiedział, że się dzieje wiele rzeczy niepokojących. Uważam, że działo się wiele rzeczy niepokojących, związanych z tą ustawą. Trudno podjąć polemikę bez szerszej definicji tych pojęć. Natomiast myślę, że zasada 15%, która jest wprowadzona w tej ustawie, jest zasadą generalną, nie dotyczy tylko prywatyzacji kapitałowej, ale wszystkich możliwych ścieżek prywatyzacji, tylko nie wszędzie możemy udostępniać bezpłatnie akcje i udziały. Nikt przez tę ustawę nie jest potraktowany negatywnie, po prostu wszyscy pracownicy dzięki tej ustawie mają jednakowe szanse. Chodziło nam o to, żeby decyzja pracownicza wyboru prywatyzacji nie była uzależniana od tego, ile akcji ustawa daje pracownikom bezpłatnie, to ma być rzecz neutralna.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#WiesławKaczmarek">Postawił pan pytanie: dlaczego system ratalny? System ratalny sprzedaży majątku państwowego przez państwo został przyjęty z dwóch zasadniczych powodów. Myślę, że jednak prawdą jest - to nie jest nadużycie - iż dzisiaj zasoby kapitałowe (czyli pieniądz, który może być uruchomiony na rzecz inwestycji przez polskich inwestorów, jak też przez polski system bankowy) są zbyt skromne. Po prostu dzisiaj inwestor rozpoczynający projekt musi podzielić swój zasób na dwie części: na to, co może zaangażować na rzecz skarbu państwa, bo kupuje od państwa majątek, i na to, co później musi zainwestować w firmę. Stąd państwo w stosunku do inwestorów krajowych stosuje mechanizm dźwigni, decydując się udostępniać ten majątek na raty. To nie jest przyczyna polityczna, to jest przyczyna czysto ekonomiczna, będąca pewnym otwarciem, pierwszym dokonanym z mocy prawa w stosunku do inwestorów krajowych. Takie jest przedłożenie rządowe i takie przedłożenie zostało potwierdzone decyzją Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#WiesławKaczmarek">Poruszył pan problem spółki pracowniczej. Rozumiem, że pana filozofia sprowadza się do tego, żeby to była spółka, która ma charakter egalitarny: wszyscy mają po równo. To jest zasada kolektywizmu. Sądzę, że akurat ta zasada nie jest jednak znana Kodeksowi handlowemu. Możemy tylko obiecać, że będziemy dbali o to, żeby nie było takich dysproporcji, natomiast Kodeks handlowy nie jest oparty na zasadzie kolektywizmu. Kodeks handlowy oczywiście chroni interesy mniejszych właścicieli, ale jednak jest skierowany na instytucję właściciela. Dysproporcje, o których pan mówi, zwykle powstają w dalszym procesie, kiedy się okazuje, że aby efektywnie zarządzać firmą, trzeba mieć w niej wskazanego właściciela. Sądzę, że pańska teza, iż jednym uderzeniem ta ustawa likwiduje samorząd pracowniczy, była pewną figurą retoryczną. Nie, panie pośle. Ta ustawa stwarza możliwość wyboru. Myślę, że pan się ze mną zgodzi, iż trzeba się zdecydować: czy przedsiębiorstwo państwowe z wszystkimi jego instrumentami typu samorząd pracowniczy, czy Kodeks handlowy? W tej części ta ustawa określa procedurę, jak przejść z przedsiębiorstwa państwowego do świata Kodeksu handlowego. A w Kodeksie handlowym nie ma samorządu pracowniczego, jest struktura walnego zgromadzenia właścicieli, rad nadzorczych i zarządu. My natomiast w tej ustawie jak gdyby kompensujemy fakt likwidowania rady pracowniczej partycypacją pracowników w ramach struktur określonych w Kodeksie handlowym, pracownicy mogą być reprezentowani w radzie nadzorczej w wymiarze większym niż dotychczas i mogą w niektórych dużych przedsiębiorstwach mieć swoich przedstawicieli w zarządach. Tego dotąd nie było. Weto prezydenckie znosi tę możliwość.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#WiesławKaczmarek">Odnośnie do tezy dotyczącej trybu pilnego ustawy. Otóż myślę, że to był świadomy wybór rządu. W przeciwnym razie po długotrwałych dyskusjach nad istotą tej ustawy weszlibyśmy z nią w główny ogień kampanii wyborczej. Nie jesteśmy jeszcze w szczytowym okresie kampanii wyborczej, a proszę zobaczyć, co się dzieje wokół tej ustawy. Panuje olbrzymi szum informacyjny i nie dziwię się wynikom badań opinii publicznej, które pokazują, że 53% obywateli nie wie, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Bugaj: Mogliśmy rok temu ją rozpatrywać.)</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#WiesławKaczmarek">Mogliśmy wnieść projekt w trybie zwykłym, tylko że już raz - o ile dobrze pamiętam - parlament podjął decyzję odrzucającą ten projekt, który był rezultatem paktu. Tak to było, panie pośle. Szukaliśmy więc innego rozwiązania. Chcieliśmy po prostu - przyznaję to wprost i otwarcie, nie szukając żadnych kruczków - uciec od szczytowego natężenia kampanii prezydenckiej, bo wtedy dopiero ta ustawa stałaby się elementem targu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#WiesławKaczmarek">Odniosę się do wystąpienia pana posła Syryjczyka w imieniu Unii Wolności. Myślę, panie pośle, iż opinia publiczna może być poruszona tym, że oto Unia Wolności postanowiła wycofać się z pozycji stronnictwa wspierającego reformy prowadzące do gospodarki rynkowej. Rozumiem pana stres spowodowany tym, że jako przedstawiciel opozycji musi się pan wypowiadać przeciwko ustawie, że trzeba atakować spółki kapitałowe, proces przekształcania przedsiębiorstwa państwowego w spółkę. Przecież to rzecz naturalna, że w rozwiniętych gospodarkach rynkowych - a o takich zawsze słyszałem z ust różnych przedstawicieli Unii Wolności - sektor publiczny jest zorganizowany w spółki kapitałowe i tam też są urzędnicy. Nigdy zresztą nie przedstawiliście państwo mechanizmu odnośnie do tego, jak można to zrobić inaczej, bez urzędników. Rozumiem i właściwie mogę tylko złożyć panu w tej części szczere wyrazy współczucia. Nie pierwszy to jednak przypadek, kiedy ujawnia się publicznie pewien konformizm polityków Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#WiesławKaczmarek">Cały ten system argumentacji, który próbujecie panowie nam wmówić, bierze się stąd, że próbujecie sobie wyobrazić, jak wy zachowalibyście się w tej sytuacji i chcecie nam wmówić, że my zachowamy się tak samo. Otóż nasz system wartości jest inny. Nasz system wartości to nie „Polska kolesiów”, jak powiedział pan Balcerowicz; nasz system wartości nie ma również nic wspólnego z tym, o czym mówił Andrzej Potocki: że oto widzi on, jak wskutek tej ustawy tysiące polonezów jeżdżą co poniedziałek do Warszawy po instrukcje. Panowie, nie tędy droga. Może wy byście tak to robili; my tego robić nie zamierzamy i nie było to nigdy naszym celem.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#WiesławKaczmarek">A teraz co do nadużyć wynikających z komercjalizacji. Panie pośle, rozmawiajmy o faktach: nadużycia były; w końcu w sądzie w Legnicy toczy się sprawa prezesa rady nadzorczej „Polskiej Miedzi”. To on właśnie — mianowany przez urzędników wówczas Unii Demokratycznej — użył majątku przedsiębiorstwa państwowego do poręczenia weksli prywatnej firmy kolegi z partii. Takie przypadki są właśnie z tamtego czasu.</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#WiesławKaczmarek"> Myślę, panie pośle Syryjczyk, że owszem, zdarzyło się to, o czym pan mówi, ale było to na razie - podkreślam: na razie, bo przecież nie za wszystkich można ręczyć - wtedy, kiedy również pan był członkiem Rady Ministrów i kiedy pana ugrupowanie polityczne było u władzy.</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#WiesławKaczmarek">W kwestii odpowiedzialności chcę powiedzieć, że tak, to jest odpowiedzialność w przypadku decyzji Sejmu przede wszystkim polityczna. Skutkiem tej odpowiedzialności, efektem tego mechanizmu był wynik wyborów. Myślę, że dla pana jako analityka życia politycznego jest jasne, iż jedną z przyczyn takiego wyniku było spojrzenie na prywatyzację, na ten jej wykreowany — niestety, bardzo negatywny, często niezasłużenie negatywny — obraz z lat 1991–1993. Chyba więc Sejm ma świadomość, co robi — przepraszam za to sformułowanie — że podejmując tego typu decyzje, przede wszystkim przyjmuje na siebie odpowiedzialność polityczną.</u>
          <u xml:id="u-29.15" who="#WiesławKaczmarek">Jeżeli mówi pan natomiast, że wskutek tej ustawy znika zasada otwartego doboru osób do pełnienia funkcji kierowniczych, to jest to, panie pośle, posądzenie, jest to pomówienie. Chciałbym panu powiedzieć, że w myśl tej ustawy, jeżeli przedsiębiorstwo państwowe zostanie przekształcone w spółkę, to obowiązują zasady Kodeksu handlowego, a pewnie pan wie, że Kodeks handlowy nie był przedmiotem porozumienia koalicji PSL–SLD. Są tam zapisane pewne reguły gry, mówiące o kompetencji rady nadzorczej, walnego zgromadzenia i mechanizmy obsadzania władz kierowniczych w tychże przedsiębiorstwach będą zgodne z tymi regułami. Tutaj jest tylko jeden mechanizm i to może budzić pana wątpliwość, ale to jest wybór czy cena spokoju — że dyrektor przedsiębiorstwa państwowego staje się prezesem zarządu spółki, jeżeli to przedsiębiorstwo jest przekształcone w spółkę. Ale on się nie staje nim na wsze czasy, na święte nigdy, tylko później działa mechanizm rady nadzorczej i są podejmowane decyzje. Tu nikt nie daje nikomu gwarancji i tych gwarancji dać nie może, bo obowiązywać będzie Kodeks handlowy.</u>
          <u xml:id="u-29.16" who="#WiesławKaczmarek">Myślę, że refleksji związanych z tym wystąpieniem jest bardzo wiele i jeszcze raz prosiłbym, żebyście panowie nie przenosili swojego systemu wartości na zachowania, które przyświecają naszym działaniom i próbie reformowania również sektora publicznego, a także nie wprowadzali tego do dyskusji, ponieważ to zaciemnia obraz ludziom. Ludzie tego nie rozumieją i słuchając różnych interpretacji ustawy mają prawo się bać, bo w każdym wystąpieniu straszymy pracowników, mówimy o jakiejś polityzacji, jakimś „klientyzmie”, o jakiejś nowomowie komercjalizacyjno-prywatyzacyjnej. Nikt nie wie, o co chodzi. I nie wiem, po co pana ugrupowanie buduje tego typu negatywny obraz odnośnie do samych przekształceń i dalszego postępowania z majątkiem państwowym.</u>
          <u xml:id="u-29.17" who="#WiesławKaczmarek">Przechodzę do weta pana prezydenta. Myślę, że nad tą ustawą w ogóle ciąży polityka - jest ona obecna w treści, w sposobie argumentacji i w sposobie egzekwowania własnych poglądów. Takim klasycznym zachowaniem jest tutaj groźba strajkowa. To zaczyna być naprawdę niebezpieczny kraj, kiedy jedno z ugrupowań i związkowych, i politycznych mówi, że jeżeli ustawa zostanie uchwalona przez suwerenny parlament wybrany w wolnych wyborach, to będzie strajk generalny. To jest niebezpieczeństwo tej dyskusji. Chciałem na to zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-29.18" who="#WiesławKaczmarek">Jednak pragnę odnieść się również do listy 11 grzechów, które zdaniem pana prezydenta upoważniają do zawetowania tej ustawy. Grzech pierwszy wiąże się z art. 1 ust. 3, wobec którego postawiono zarzut, że jest to konstytucyjne naruszenie podziału władzy. Otóż jesteśmy odmiennego zdania. Po pierwsze, dzisiaj jest tak, że Sejm zgodnie z obecną ustawą co roku uchwala kierunki prywatyzacji, a więc wydaje pewną dyspozycję władzy wykonawczej, co należy robić w roku 1994, 1995 czy np. 1996 w zakresie prowadzenia procesu prywatyzacji. I gdyby patrzeć na ten artykuł bez emocji, na ust. 3 w art. 1, to jest to rozwinięcie kierunków prywatyzacji. Sejm mówi, że proces prywatyzacji we wskazanych tam sektorach będzie możliwy po tutejszej debacie, na „parkiecie politycznym”, która się odbędzie na wniosek Rady Ministrów — bo Rada Ministrów dochodzi do takiego wniosku, że nadszedł czas, aby rozpocząć np. prywatyzację sektora zbrojeniowego.</u>
          <u xml:id="u-29.19" who="#WiesławKaczmarek">W tej samej ustawie jest art. 55 (nie wiem, czy przez pomyłkę, ale nie został on zawetowany przez pana prezydenta), który umożliwia o wiele dalej idące działanie wykonawcze Sejmu - bo oto Sejm podejmuje uchwałę o emisji bonów prywatyzacyjnych na wniosek Rady Ministrów. I nie zostało to zawetowane przez pana prezydenta jako działanie niekonstytucyjne. Natomiast ja nie bałbym się tego, że parlament w niektórych tylko obszarach, istotnych i strategicznych, chce się wypowiedzieć i wypowiada się politycznie - bo to jest wypowiedź polityczna, wszyscy przecież doskonale o tym wiedzą. Myślę, że gdyby takie wypowiedzi polityczne były wcześniej formułowane przez suwerenny parlament, to pewnie nie byłoby takich kłopotów z prywatyzacją w niektórych sektorach. Trudno więc uznać zarzut o niekonstytucyjnym charakterze tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-29.20" who="#WiesławKaczmarek">Grzech drugi - dotyczący art. 3 ust. 1 - uzależnienie decyzji prywatyzacyjnej ministra przekształceń od zgody na komercjalizację, wyrażonej przez Radę Ministrów. Dzisiaj istnieje taki mechanizm, że Rada Ministrów podejmuje podobne decyzje. To nie jest nowe rozwiązanie, jest cała lista przedsiębiorstw (ponad sto kilkadziesiąt), które są przedsiębiorstwami o specjalnym znaczeniu. I żeby je przekształcić w celu prywatyzacji, trzeba podjąć decyzję za zgodą Rady Ministrów. Tak się dzieje np. w przypadku rafinerii. Ostatnie decyzje Rady Ministrów były takimi decyzjami. Dotyczyły chociażby rafinerii Jedlicze, wcześniej Trzebini, decyzją Rady Ministrów uzyskałem także zgodę na przekształcenie cukrowni w spółki prawa cukrowego w celu wniesienia tych spółek do holdingów. Wcześniej również decyzją Rady Ministrów zostały przekształcone przedsiębiorstwa w spółki w celu włączenia ich do narodowych funduszy inwestycyjnych. Jest to więc mechanizm, który istnieje i - jak sądzę - jest i będzie mechanizmem sprawnym z jeszcze jednej tylko przyczyny: czy to coś złego, czy to jest grzech, że Rada Ministrów się dowie, jakie przedsiębiorstwa będą przedmiotem prywatyzacji? Myślę, że to nie jest zły mechanizm i na pewno nie będzie prowadził do blokowania tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-29.21" who="#WiesławKaczmarek">Grzech trzeci to komercjalizacja w innym celu niż prywatyzacja - art. 3 ust. 2. To zarzut prezydenta zakazujący firmie państwowej działać w formie spółki kapitałowej. Chciałbym zapytać, dlaczego pan prezydent twierdzi, że przedsiębiorstwo państwowe nie może być spółką prawa handlowego? Jest to właściwie pytanie retoryczne. Otóż, jak już mówiłem, sektor publiczny, na przykład we Wspólnotach Europejskich, opiera się przede wszystkim na strukturze spółek kapitałowych; tam instytucja przedsiębiorstwa samorządowego raczej nie jest znana. Być może to również miał na myśli pan poseł Bugaj, gdy mówiąc o reformie sektora publicznego stwierdził, że musimy szukać nowocześniejszych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-29.22" who="#WiesławKaczmarek">W uzasadnieniu pana prezydenta jest takie sformułowanie, że dane ekonomiczne wskazują na efekt wręcz odwrotny niż teza weta. Pan prezydent twierdzi mianowicie, że to jest forma mniej efektywna ekonomicznie. Otóż, panie prezydencie, nie jest to, niestety, zgodne z rzeczywistością. Jeżeli spojrzymy na wyniki chociażby roku 1994, to okaże się, że 23% jednoosobowych spółek skarbu państwa miało wynik ujemny, czyli zakończyło rok ze stratą, natomiast w przypadku przedsiębiorstw państwowych 49% — czyli połowa przedsiębiorstw! — pracowało ze stratą. Ta teza jest więc tezą nieprawdziwą, ale na to nic nie możemy poradzić, że pan prezydent wetuje też system zarządzania wynikający z istoty Kodeksu handlowego, używając określeń typu „kolektywizm” — co jest nadużyciem interpretacyjnym. Ale na nadużycia interpretacyjne po prostu nie ma rady.</u>
          <u xml:id="u-29.23" who="#WiesławKaczmarek">Grzech czwarty - art. 4 ust. 1, 3 i 5 - dotyczący tego, że organy przedsiębiorstwa zostają pozbawione wpływu na komercjalizację. To jest po prostu nieprawda. Otóż ta ustawa jest skonstruowana trochę inaczej. Prawo opiniowania - zawarte zresztą w pakcie o przedsiębiorstwie; myśmy nie zrobili nic innego, tylko rozciągnęliśmy to prawo na wszystkie możliwe ścieżki przekształceń prywatyzacji - wpisuje ona do ustawy, która określa kompetencje samorządu załogi. Nie ma tu zatem takiego mechanizmu, który by wyłączał prawo opiniowania. To prawo jest, tyle że zostało umiejscowione w art. 81, o którym to artykule mówił również poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-29.24" who="#WiesławKaczmarek">Kolejna kwestia: tu nie ma komercjalizacji według wyboru czy widzimisię organu założycielskiego czy wojewody. Chciałbym zwrócić na to uwagę, że tu samowoli czy dobrowolności nie ma. Może zabrzmi to trochę nieładnie, ale powiem, że jej nie będzie, ponieważ decyzje o komercjalizacji w celu innym niż prywatyzacja mogą być realizowane wyłącznie za zgodą ministra przekształceń własnościowych. Chodziło o to, żeby nie doprowadzić w sposób niezamierzony do mechanizmu 68 skarbów państwa. Nieprawdziwa jest również teza, że ta ustawa pozwala żonglować przedsiębiorstwami przez organy założycielskie i tworzyć jakieś holdingi. To również wymaga zgody ministra przekształceń własnościowych.</u>
          <u xml:id="u-29.25" who="#WiesławKaczmarek">Grzech piąty trudno właściwie nazwać grzechem. Pan prezydent w wecie twierdzi, że art. 9 nie rozdziela kompetencji skarbu państwa. To jest tylko konsekwencja zapisów poprzednich; to wynika z tego, że jeżeli Rada Ministrów zdecyduje, że dane przedsiębiorstwo przekształcamy w spółkę w celu prywatyzacji, wówczas reprezentantem skarbu państwa będzie minister przekształceń, jeżeli natomiast minister przekształceń zgodzi się, by na przykład minister przemysłu i handlu reprezentował skarb państwa w spółce Polskie Przedsiębiorstwa Eksploatacji Ropociągów i Naftociągów - wtedy faktycznie mamy do czynienia z dwoma reprezentantami skarbu państwa. Nie jest to jednak żadna nowa jakość; to jest konsekwencja poprzednich zapisów, trudno więc traktować to jako zarzut, a zasadność tamtych zarzutów wcześniej pozwoliłem sobie podważyć.</u>
          <u xml:id="u-29.26" who="#WiesławKaczmarek">Grzech szósty wiąże się z tezą, że akt komercjalizacji zastąpił akt notarialny. Byliśmy tu już świadkami pewnej publicznej dyskusji. Toczyła się ona również na wczorajszym posiedzeniu komisji. Przedstawiciele broniący tezy pana prezydenta twierdzili, że czynności to to samo co forma. My traktujemy akt komercjalizacji jako zespół pewnych czynności: chodzi o statut, utworzenie kapitałów i wybór składu władz. Natomiast Kodeks handlowy mówi, że tych czynności dotyczących zawiązania spółki trzeba dokonać w formie notarialnej - w formie pisemnej - w obecności rejenta. Prawdą jest, że w wersji rządowej, która dotarła do parlamentu, był zapis mówiący, że wystarczy tylko forma pisemna - bez wymogu obecności rejenta, obecności notariusza. Natomiast komisja sejmowa postanowiła jednak zrezygnować z formy wyłącznie i jedynie pisemnej i skreśliła ten zapis, przywracając zasady, które obowiązują w Kodeksie handlowym. Myślę, że nie stanowi to pola sporu - to może być tylko spór o charakterze spektakularnym. Natomiast intencje są takie same - zarówno Sejmu, jak i prezydenta. Chodzi o to, żeby spółka była zawiązywana w formie aktu notarialnego. Naszym zdaniem ustawa to spełnia, więc tego grzechu chyba również nie popełniliśmy.</u>
          <u xml:id="u-29.27" who="#WiesławKaczmarek">Grzech siódmy - chodzi o art. 11 ust. 3 i tezę, jakoby ustawa eliminowała rady nadzorcze w spółkach z o.o. Otóż ustawodawca i autorzy projektu rządowego wychodzili z założenia, że przestrzegają reguł Kodeksu handlowego, a w przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością - to nie jest w ogóle gorsza formuła, raczej jest to formuła adresowana do mniejszych przedsięwzięć gospodarczych, do mniejszych przedsiębiorstw państwowych - radę nadzorczą można powołać, należy to do kompetencji walnego zgromadzenia udziałowców. Jeżeli walne zgromadzenie udziałowców - stosujemy czyste reguły Kodeksu handlowego, niczego nie kombinujemy w tej ustawie - uzna to za celowe i na przykład firmę będzie stać na utrzymanie tego typu formuły nadzoru, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby powołać radę. Tu przestrzegamy wyłącznie formuł Kodeksu handlowego. Natomiast udział pracowników w tychże radach nadzorczych jest wtedy analogiczny do udziału pracowników w radach nadzorczych spółek akcyjnych. Proponujemy, żeby pracownicy stanowili 2/5 składu rady, dzisiejsze zasady mówią o 1/3.</u>
          <u xml:id="u-29.28" who="#WiesławKaczmarek">Grzech ósmy - chodzi o kwestionowanie art. 17 ust. 1, czyli zapisu pozwalającego na przeprowadzenie kontraktu menedżerskiego. To jest po prostu nowe rozwiązanie, które zakłada, że funkcje zarządu może sprawować nie tylko osoba fizyczna, ale również osoba prawna. Ta nasza oferta - jeżeli można tak powiedzieć - dla polskich menedżerów też jest swoistą dźwignią prywatyzacyjną. Pozwala rozpisać konkurs dla osób fizycznych bądź osób prawnych, które podejmą się naprawy przedsiębiorstwa, jego modernizacji - jeśli zrealizują ten projekt skutecznie, to wtedy będzie możliwość wynagradzania ich również w akcjach skarbu państwa, nie tylko gotówką, która byłaby związana z efektami finansowymi naprawianej firmy. To jest też próba przygotowania realizacji projektów dotyczących na przykład spółek cukrowych czy też próba konsumpcji naszych doświadczeń z realizacji programu narodowych funduszy inwestycyjnych. Nic nie mogę poradzić na to, że pan prezydent nie chce tej formuły zaakceptować. Chciałbym pana prezydenta namówić, przekonać, że to jest sensowne rozwiązanie, które jest również szansą dla polskich menedżerów, bo oni w dotychczasowym procesie prywatyzacji i przy stosowanych metodach nie mieli takiej szansy. Zresztą do tego zobowiązał nas Sejm, ponieważ zapisał w kierunkach prywatyzacji, że należy uruchomić program restrukturyzacji - prywatyzacji poprzez restrukturyzację - a kontrakt menedżerski ujęty w art. 17 jest tym narzędziem, które pozwala nam się wywiązać z tego zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-29.29" who="#WiesławKaczmarek">Grzech dziewiąty, wielokrotnie omawiany - konwersja. Chodzi o zarzut mechanicznej konwersji wierzytelności na udziały bez programu naprawczego. Tych spraw dotyczy cały dział w ustawie, zaczynający się od art. 21, poprzez art. 24, 26, 28, 29 - bo one zostały zakwestionowane.</u>
          <u xml:id="u-29.30" who="#WiesławKaczmarek">„Mechaniczna konwersja” to jest swego rodzaju interpretacyjne nadużycie w uzasadnieniu. Muszę to niestety powiedzieć, bo to nie jest mechaniczna operacja. Po pierwsze, firma musi mieć odpowiednio złą — przepraszam za sformułowanie — sytuację finansową. To jest zapisane w ustawie, w art. 21 podajemy pewne parametry, na przykład zobowiązania firmy, długi, które musi zapłacić, muszą być większe niż 60% wartości księgowej aktywów. Tylko te firmy mogą być przedmiotem przekształcenia w celu redukcji wierzytelności. Następnie skarb państwa musi podjąć decyzję, że — mówiąc nieładnie — „odpuszcza” firmie 70% swoich należności i chce, żeby pozostałe 30% firma spłaciła w 24 miesięcznych ratach, poczynając od siódmego miesiąca od przekształcenia w spółkę. Następnie muszą jeszcze wypowiedzieć się wierzyciele — stosownie do kwoty wierzytelności, nie chodzi o liczbę osób czy podmiotów — to znaczy 51%, czyli większość tak ujętych wierzycieli musi zgodzić się na przekształcenie przedsiębiorstwa w spółkę. Nie jest to więc mechanizm sztuczny, lecz wymaga podjęcia pewnych decyzji i uzyskania pewnych akceptacji. Cel jest jeden: dać szansę ratowania tych przedsiębiorstw, bo w przeciwnym razie rozpoczniemy procesy upadłości i wtedy wierzyciele, w imieniu których wysunięto chociażby weto, i niektórych ugrupowań krytykujących tę ustawę, będą na końcu kolejki po zaspokojenie swoich należności, bo najpierw jest skarb państwa, roszczenia pracownicze (chociażby wynagrodzenia), zakład ubezpieczeń społecznych, banki państwowe, banki prywatne, wierzyciele zabezpieczeni hipoteką, a syndyk dzielący masę upadłościową dopiero na końcu może zaspokoić tych zwykłych wierzycieli, w imieniu których występują również przeciwnicy tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-29.31" who="#WiesławKaczmarek">Alternatywa jest taka: albo rozpocząć procedurę ratującą przedsiębiorstwo, albo rozpocząć procedurę upadłości danego przedsiębiorstwa. Tu również są koszty ze strony budżetu, nie chcę nikogo straszyć, ale to mogą być koszty związane np. z bezrobociem, odprawami itd. Podchodziłbym więc do tego rozważnie i nie eliminował tej metody sanacji, zwłaszcza że dotyczy to długów, które powstały do 31 grudnia 1994 r. Nie jest więc tak, że dzisiaj można jeszcze zrobić jakieś długi i wejść na tę ścieżkę. To po prostu jest niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-29.32" who="#WiesławKaczmarek">Jest zarzut, że nie ma programu restrukturyzacyjnego. Wyszliśmy z prostego założenia: jeżeli wierzyciele zdecydują się objąć udziały w tym przedsiębiorstwie, to im przede wszystkim należy powierzyć misję naprawy przedsiębiorstwa, bo niedobrze by było, żeby teraz urzędnik akceptował program restrukturyzacji przedsiębiorstwa, a później pojawili się wierzyciele (jeśli się na to zdecydują) i powiedzieli, że to ich nie interesuje, bo inaczej widzą proces naprawy tego przedsiębiorstwa. Dlatego nie pojawiła się teza o konieczności programu restrukturyzacyjnego, przenieśliśmy to po prostu jako pewną kompetencję naturalną, wynikającą z Kodeksu handlowego przyszłych właścicieli.</u>
          <u xml:id="u-29.33" who="#WiesławKaczmarek">Grzech dziesiąty dotyczy art. 36, 37 i 38, a więc tych przypadków, w których jest troszeczkę dziwny zarzut, że ustawa nie określa pojęć: uprawniony pracownik czy rybak i rolnik. Otóż nastąpiło chyba jakieś przeoczenie, ponieważ w art. 2 ustawy jest słowniczek definiujący niektóre pojęcia w tej ustawie i w pkt. 5 i 6 jest zapisane, kogo uważamy za uprawnionego pracownika i kto jest rybakiem i rolnikiem. Zarzut ten nie wytrzymuje po prostu krytyki i trzeba go uznać za nie istniejący, ponieważ definicja jest.</u>
          <u xml:id="u-29.34" who="#WiesławKaczmarek">Natomiast są dwa pytania, na które warto odpowiedzieć, bo są sformułowane publicznie: Dlaczego rolnik ma prawo dostać akcje w dwóch przedsiębiorstwach, jeżeli dochodzi do prywatyzacji? Bierze się to z bardzo naturalnego procesu. Weźmy taki przykład: jeżeli rolnik uprawia buraki, to następnie odstawia je do cukrowni, potem zwykle z tej cukrowni pobiera wysłodki, stanowiące paszę dla trzody chlewnej, a mięso jest odstawiane do zakładu mięsnego. Dzisiaj wiele polskich gospodarstw rolnych to gospodarstwa wielotowarowe i byłoby złym rozwiązaniem przywiązać, przepraszam za sformułowanie, rolnika tylko do jednego przedsiębiorstwa. Natomiast to, że rolnik może pobrać akcje w dwóch przedsiębiorstwach nie oznacza, że pula akcji przeznaczona na tę operację się zwiększa, to zawsze jest do 15%, po prostu rolnicy otrzymają tę samą liczbę akcji. Drugie pytanie: Dlaczego staż pracy jest liczony dla pracowników, a dla rolników nie? Ponieważ to są dwie grupy, których nie można porównać. Jedynym naturalnym kryterium z punktu widzenia pracowników jest kryterium czasu pracy, natomiast w przypadku rolników kryterium czasu nie można zastosować, bo jednego roku uprawia się buraki, innego roku zboże czy tytoń itd. W stosunku do rolników nie można więc zastosować czynnika czasu i dlatego przyjęliśmy zasadę najprostszą, polegającą na tym, że w tym wypadku traktujemy wszystkich równo.</u>
          <u xml:id="u-29.35" who="#WiesławKaczmarek">Grzech jedenasty kończy już listę zarzutów, którą sformułował w uzasadnieniu do tej ustawy pan prezydent. Dotyczy on art. 41 ust. 2. Jest to zarzut dotyczący tego, że likwidujemy prawo sprzeciwu organów przedsiębiorstwa wobec zarządzenia przez organ założycielski prywatyzacji bezpośredniej. Mówił o tym poseł sprawozdawca, ja chciałem tylko potwierdzić pewne intencje rządu w tej sprawie. To prawo można było uruchomić wskutek błędów proceduralnych, natomiast nie wskutek zastrzeżeń merytorycznych, i to jest pewien wybór merytoryczny ze strony rządu zmierzający do usprawnienia procesu przekształceń i prywatyzacji. Prawo jest zastąpione procedurą opiniowania. A cel był jeden — usprawnić proces prywatyzacji. Natomiast przyznaję, że z przykrością przeczytałem tekst weta prezydenckiego i myślę, że dopuszczono się w nim nadużycia, ponieważ oskarża się tam rząd o arogancję wobec społeczeństwa. Myślę, iż dowodzi to tylko tego, że weto to w dużej mierze, a może nawet przede wszystkim motywowane jest politycznie, a nie merytorycznie. I chociażby to właśnie oskarżenie jest jednym z dowodów na to.</u>
          <u xml:id="u-29.36" who="#WiesławKaczmarek">Jest na to i drugi dowód, i tutaj pozwalam sobie na komentarz kończący moje wystąpienie po tej liście nie popełnionych, moim zdaniem, grzechów. Chodzi o fragment uzasadnienia weta pana prezydenta, w którym powiada się, że ustawa jest zaprzeczeniem celów czy kierunków określonych paktem o przedsiębiorstwie państwowym. To również, uważam, trochę odbiega od rzeczywistości, panie prezydencie, bo są konkretne dowody na prawdziwość tezy przeciwnej. Jeszcze raz je przytoczę:</u>
          <u xml:id="u-29.37" who="#WiesławKaczmarek">Pakt mówił o przekazywaniu 10% akcji po połowie ceny, 10% bezpłatnie. Ustawa mówi: 15% bezpłatnie na wszystkich ścieżkach prywatyzacyjnych. Mamy więc dwa odstępstwa in plus od paktu: raz - więcej tych akcji przekazywanych bezpłatnie; dwa - na wszystkich ścieżkach prywatyzacji. Tego w pakcie nie było.</u>
          <u xml:id="u-29.38" who="#WiesławKaczmarek">Pakt mówił, że 1/3 składu rady to przedstawiciele pracowników. Ustawa mówi, że 2/5. To trochę więcej niż 1/3. Pakt mówił, że po prywatyzacji 1 przedstawiciel na 10 członków, tę drabinkę prezentował poseł Manicki, my zaś zaproponowaliśmy takie rozwiązanie, że jeżeli mamy po prywatyzacji spółkę, której rada liczy do 10 osób, to jest w niej 2 reprezentantów załogi, a jeżeli mamy do czynienia z jeszcze większą radą nadzorczą, to wtedy mamy co najmniej 4 reprezentantów pracowników. Pakt w ogóle nie uwzględniał obecności w radzie nadzorczej przedstawicieli producentów rolnych. Ustawa uwzględnia przedstawicieli producentów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-29.39" who="#WiesławKaczmarek">Pakt procedurę opiniowania przekształcenia sprowadzał właściwie do ścieżek prywatyzacji kapitałowej. Tu opiniowanie przez samorząd załogi wprowadzamy jako zasadę konstytucyjną, jako zasadę generalną. Pakt mówił o członku zarządu z poręczenia pracowników w spółkach, które liczą co najmniej 2,5 tys. osób. Ustawa mówi o przedsiębiorstwach, które zatrudniają od 500 osób w górę. Pakt mówił o możliwości decydowania się przez 6 miesięcy na wybór odpowiedniej ścieżki prywatyzacyjnej. To samo jest w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-29.40" who="#WiesławKaczmarek">Chciałbym, żeby przynajmniej z odrobiną sympatii dla tej ustawy przeczytano pierwszy artykuł przepisów końcowych, który mówi, że w wypadku firm, które zatrudniają mniej niż 500 osób, mają sprzedaż mniejszą niż 12 mln ECU i fundusze własne mniejsze niż 6 mln ECU, przez 6 miesięcy nie będą wszczynane żadne procedury związane z komercjalizacją (czyli, jak mowa dalej: prywatyzacja polegająca na ofercie publicznej, rokowaniach czy wnoszeniu przedsiębiorstwa do NFI). Czyli praktycznie owe małe przedsiębiorstwa - bo chodzi o prywatyzację bezpośrednią - mają 9 miesięcy od momentu ogłoszenia tej ustawy. Bo wchodzi ona w życie po 3 miesiącach od daty ogłoszenia i później jeszcze gwarantujemy 6-miesięczny okres ochronny. Zatem poszukiwanie ścieżki prywatyzacyjnej przez pracowników zostaje zapewnione grupie ok. 3300 przedsiębiorstw. Nie jest więc tak, że całkiem zrezygnowaliśmy z tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-29.41" who="#WiesławKaczmarek">Na tej podstawie można stwierdzić, że teza o niezgodności celów lub kierunków tejże ustawy z paktem o przedsiębiorstwie jest również tezą nieprawdziwą.</u>
          <u xml:id="u-29.42" who="#WiesławKaczmarek">Myślę, że nieprawdziwe jest także kolejne zdanie kończące uzasadnienie weta prezydenta, ponieważ sugeruje ono, że przez ostatnie lata prywatyzacja nie była w rękach polityków i urzędników. Jeżeli tak było, to wypadałoby zapytać pana prezydenta, kto tę prywatyzację tak naprawdę realizował? Sformułowanie to jest chyba w większym stopniu rezultatem przyjęcia pewnej retoryki służącej uzasadnieniu zawetowania tej ustawy niż tezą wynikającą z faktów.</u>
          <u xml:id="u-29.43" who="#WiesławKaczmarek">Uważam więc, że uzasadnienie tego weta zawiera zbyt wiele nieścisłości bądź też błędów interpretacyjnych. Dlatego też chciałbym poprosić Wysoką Izbę o to, żeby postanowiła po raz kolejny uchwalić tę ustawę. Przyznaję również, że nie do końca jestem w stanie zrozumieć istotę weta pana prezydenta. Wydaje mi się bowiem, że ustawa stanowi jednak próbę podjęcia pewnego wysiłku zmierzającego do uporządkowania spraw dysponowania majątkiem państwowym. I wydaje mi się, że strach pana prezydenta przed procesem tego uporządkowywania jest nieuzasadniony. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.45" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Cimoszewicz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Są zgłoszenia kilku posłów. Za chwilę udzielę panom głosu. Przypominam jedynie, że wobec ustalenia przez Sejm, że debata nad tym punktem porządku dziennego będzie polegała na wygłoszeniu oświadczeń w imieniu klubów i kół, w tej chwili kontynuowanie dyskusji w formie wypowiedzi i polemik jest regulaminowo niedopuszczalne. Dopuszczę natomiast do zadania pytań panu ministrowi i proszę się do tego ograniczyć.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Jerzy Gwiżdż.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JerzyGwiżdż">Dwa słowa w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Gwiżdż: Chcę się wypowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">W trybie sprostowania pan poseł może zabrać głos poza kolejnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JerzyGwiżdż">Proszę Państwa! Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pan mówił o grzechach, popełnił więc pan jeden grzech wedle mojego systemu wartości, mianowicie pan przekazał fałszywe świadectwo przeciw temu, co ja tu uczyniłem.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Protesty na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#JerzyGwiżdż">Zaraz, to jest sprostowanie, do tego zmierzam. Nie mam obowiązku cytowania tego, co napisał pan prezydent w uzasadnieniu do weta. Mam prawo mówić także o intencjach i o tym mówiłem. Powiedziałem o tym, czego pan prezydent oczekuje. Natomiast pan, panie ministrze, widocznie musi przeczytać tekst, żeby poznać treść, bo pan nie umie słuchać. Otóż powiedziałem na początku - i chcę panu to przypomnieć - że...</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: To nie jest sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#JerzyGwiżdż">To jest sprostowanie, dlatego że minister popełnił błąd.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest pouczenie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Panie Pośle! Panie i Panowie Posłowie! Proszę nie prowadzić tej polemiki z ław, a pana posła proszę o wskazanie tego fragmentu pańskiej wypowiedzi, który został albo źle odczytany, albo źle zinterpretowany przez pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JerzyGwiżdż">Jeden już wskazałem panu ministrowi, a drugi jest związany z tą nieumiejętnością słuchania. Ja powiedziałem, że w zasadzie nikt poza panem marszałkiem Sejmu i panem premierem nie namawiał pana prezydenta do podpisania ustawy, a to jest zupełnie coś innego. Nie nikt, panie ministrze. Wiem, że pan wszystko wie. Żeby pan tak pięknie prywatyzował gospodarkę, jak pan pięknie wyliczał grzechy, to byłoby w tym kraju naprawdę dobrze.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Protesty na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Andrzej Bajołek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#AndrzejBajołek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Ja z innych powodów głosowałem przeciw tej ustawie niż pan prezydent, który ją zawetował. Jako członek koalicji chciałbym świadomie podjąć decyzję, jak się zachować w stosunku do weta. Oświadczam - z innych powodów niż pan prezydent.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#AndrzejBajołek">W obiegowej opinii krąży powiedzenie, że stypa po PRL trwa, albo inaczej, że prywatyzacja w naszym kraju jako żywo przypomina stypę w skłóconej rodzinie o bardzo negatywnych wspomnieniach po byłym nadzorcy. Skłóconych braci beneficjentów nie mierzi jednak majątek po byłym właścicielu, a ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych ma ten brak wstrętu usprawiedliwić. Usprawiedliwienie musi być jednak poprawne legislacyjnie. Zadaję zatem pytanie: Panie premierze, czy ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych jest w konflikcie z ustawą o regulacji rynku cukru i przekształceniach własnościowych w przemyśle cukrowniczym? Mam tu na myśli udział rolników w prywatyzacji cukrowni, ponieważ ustawa cukrowa odsyła ich do ustawy o prywatyzacji, a tę ustawę o prywatyzacji zastępujemy ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Tam są dwa różne rozwiązania, także cezura czasowa - 2 lata i 3 lata po nabyciu akcji po zmianie. Jedna ustawa mówi o dwóch latach, inna mówi o trzech latach.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#AndrzejBajołek">Następne pytanie: Czy jest faktem, że ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nie obejmuje przedsiębiorstw desygnowanych do narodowych funduszy inwestycyjnych, a tym samym eliminuje się rolników z dobrodziejstwa działania tej ustawy, o której tutaj mówił pan minister? Mówię o tym na podstawie pkt. 7 w art. 3, który brzmi: działających na podstawie odrębnych przepisów rangi ustawowej, innych niż ustawa o przedsiębiorstwach państwowych. Czyli jeżeli przedsiębiorstwa państwowe, które zostały wprowadzone do narodowych funduszy inwestycyjnych - a są wśród nich przedsiębiorstwa, w których rolnicy powinni otrzymać preferencyjnie 15% akcji - nie są objęte działaniem tejże ustawy i choćby z tego względu nierówność co do udziału rolników pracujących na rzecz tych przedsiębiorstw nie może według mojej oceny upoważnić mnie do tego, aby głosować przeciw wetu pana prezydenta. Proszę o autorytatywną odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zadać pytanie ministrowi?</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Pan poseł Bogdan Pęk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#BogdanPęk">Panie Marszałku! Panie Premierze! To właściwie jest nie tyle pytanie, co prośba do premiera. W tej ustawie, którą opracowaliśmy, niezwykle ważne znaczenie będą miały załączniki, rozporządzenia Rady Ministrów. Szczególnie ważny będzie dla Polskiego Stronnictwa Ludowego załącznik regulujący przekazywanie akcji rolnikom. Bardzo proszę pana premiera, żeby tej sprawy dokładnie przypilnować, te zapisy mogą bowiem wypaczyć sens zapisów ustawowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Panie ministrze, czy zechce pan udzielić odpowiedzi na pytania pana posła Bajołka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WiesławKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odpowiedzieć na pytanie, które postawił pan poseł Bajołek. Panie pośle, jeżeli w tej ustawie cokolwiek jest odniesieniem do ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, to wskutek tej ustawy, którą przyjęlibyśmy, zasady obowiązujące w tej ustawie będą obowiązywały też w wypadku spółek cukrowych.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Bajołek: Czy nie wyłącza ona z niej pkt. 7?)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#WiesławKaczmarek">Nie, nie wyłącza. Jest to zasada, która obowiązuje z tej ustawy. Ta ustawa po prostu rozciąga... To samo oznacza, że w spółkach, które weszły do programu narodowych funduszy inwestycyjnych, rolnicy otrzymają akcje do 15%.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Bajołek: Ale NFI nie przewidują udziału rolników.)</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#WiesławKaczmarek">Ale jest to zasada przyjęta w tej ustawie jako zasada generalna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: To powinno być uwzględnione w odpowiednim przepisie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Udzielam obecnie głosu sprawozdawcy komisji panu posłowi Maciejowi Manickiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od tego ostatniego elementu, o który pytał pan poseł Bajołek. Gdyby ustawa o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji regulowała inaczej problem rolników...</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Bajołek: W ogóle nie reguluje.)</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#MaciejManicki">W ogóle nie reguluje, dlatego będzie miała zastosowanie zasada ogólna z ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. Inaczej w wypadku NFI będą traktowani pracownicy, dlatego że w tym wypadku ustawa o NFI mówi: do 15% nieodpłatnie, o wartości do 24 miesięcznych pensji. Ta zasada będzie miała zastosowanie, bo to będzie lex specialis, do zasady ogólnej. Ponieważ o rolnikach ustawa o NFI nie traktuje w ogóle, w stosunku do nich będzie stosowana zasada ogólna, określona w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji. Jeśli chodzi o pracowników, różnica jest taka, że w ustawie o NFI jest powiedziane: do 24 miesięcznych wynagrodzeń, natomiast w zasadzie ogólnej mówi się: do 18 miesięcznych wynagrodzeń, a do 24 tylko wówczas, jeśli były uregulowane zobowiązania wobec budżetu i skarbu państwa. Jest więc inna regulacja w równorzędnym akcie prawnym. Natomiast wobec rolników będzie stosowana zasada ogólna, czyli taka, jaka została określona w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych; także w wypadku spółek, które wchodzą do NFI. W tej materii nie może być po prostu żadnych wątpliwości. Myślę zresztą, że pan minister dokładnie o tym chciał mówić, zresztą chyba jeszcze pan minister Żebrowski zechce w tej sprawie zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#MaciejManicki">Natomiast po obszernym wyjaśnieniu pana ministra Kaczmarka chciałbym się odnieść tylko do paru kwestii. Zacznę może od wypowiedzi niejako wspólnej, aczkolwiek prezentowanej z różnym natężeniem przez panów posłów: Syryjczyka, Bugaja i Błasiaka.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#MaciejManicki">Pan poseł Syryjczyk mówił chyba językiem najbardziej do przyjęcia, ale mniejsza o to. Mówił: Wojewodowie i inne organy założycielskie jako władza polityczna będą komercjalizować i obsadzać rady nadzorcze. Pan poseł Bugaj ujął to tak: Upolitycznienie zarządów i rad nadzorczych, bo wojewodowie i organy... Pan poseł Błasiak poszedł na całość i powiedział: Partyjny klucz itd.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#MaciejManicki">Przepraszam bardzo, chciałbym zapytać: A jak to jest dzisiaj? Kto dzisiaj decyduje o składach rad nadzorczych? Czy jeśli o składach rad nadzorczych decydował pan minister Lewandowski z KLD, pan minister Niewiarowski z Chrześcijańskiej Demokracji, wszystko było w porządku, lecz jeśli ma decydować wojewoda powołany na to stanowisko przez PSL czy SLD, to jest już źle? Dokładnie i trafnie ujął to Sienkiewicz w „W pustyni i w puszczy”. Nie będę cytował, jest to powszechnie znane.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#MaciejManicki">Natomiast jeśli chodzi o inne kwestie, które zostały podniesione (już teraz całkiem poważnie). Pan poseł Syryjczyk mówi, że ustawa jawnie blokuje prywatyzację. Mogę zaapelować do posłów Unii Wolności: Panowie posłowie, jeśli chcecie, żeby nie było blokady prywatyzacji, to głosujcie za ponownym uchwaleniem tej ustawy,...</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#MaciejManicki">... bo prywatyzacja już się zablokowała i dziwię się, że tak wytrawny obserwator życia gospodarczego, jak pan poseł Syryjczyk, nie raczy dostrzec tego, co wyraźnie widać. Pierwsze półrocze tego roku — 5 prywatyzacji kapitałowych. Dlaczego? Dlatego, że te procesy po prostu już się „zakorkowały” i to nie jest kwestia złej czy dobrej woli pana ministra przekształceń własnościowych, tylko po prostu pod rządami dzisiejszych przepisów prywatyzacja utknie zupełnie, i to na wszystkich ścieżkach.</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Można to było zrobić półtora roku temu.)</u>
          <u xml:id="u-43.10" who="#MaciejManicki">Tak, panie pośle, półtora roku. Ale jest pytanie: Czy w związku z tym, że można to było zrobić półtora roku temu, mamy teraz odpowiedzieć: To zróbmy to za półtora roku? Uważam, że jednak lepiej jest zrobić to teraz, i nie będę już o tym mówił; uzasadnienie trybu pilnego przedstawił tutaj minister Kaczmarek.</u>
          <u xml:id="u-43.11" who="#MaciejManicki">Jeśli jeszcze chodzi o kwestię tego upolityczniania, to chyba w pewnym momencie fetyszyzujemy instytucję skarbu państwa, bo mówimy, że organy założycielskie - to będzie polityczne, wojewodowie - to będzie polityczne, minister przekształceń - też jest polityczny, a instytucja skarbu państwa nie będzie. W takim razie mam pytanie: Kto będzie stał na czele ministerstwa skarbu? Podejrzewam, że również minister, i podejrzewam, że również obsadzany z klucza politycznego. Tak więc po prostu to nie są argumenty; ale jak się chce psa uderzyć, to kij zawsze się znajdzie.</u>
          <u xml:id="u-43.12" who="#MaciejManicki">Skoro mówiłem już o wystąpieniu pana posła Syryjczyka, to chciałbym również stwierdzić - niejako reprezentując tutaj pana przewodniczącego komisji, który słusznie podniósł tę kwestię, jednakże nie został dopuszczony do głosu - że Prezydium Sejmu badało zarzuty o naruszenie procedury w trakcie pracy Komisji Nadzwyczajnej, badało bardzo wnikliwie i orzekło, że nie złamano procedury. Mogę w tym momencie odpowiedzialnie powiedzieć, że nie jest prawdą stwierdzenie, iż w czasie pracy Komisji Nadzwyczajnej były łamane regulaminowe zasady funkcjonowania tej komisji. Dodam również, że i obyczaje też nie były łamane, bo nie zdarzyło się - mówiłem o tym w drugim czytaniu jako poseł sprawozdawca - ani razu na posiedzeniu komisji, żeby padł wniosek o zamknięcie dyskusji, o zamknięcie listy mówców. Dyskusja była prowadzona aż do wyczerpania. Zatem te zarzuty są nieuprawnione. Muszę powiedzieć również, że pamiętam z poprzedniej kadencji coś, co było rzeczywiście łamaniem obyczajów, bo dyskusja w komisjach nad projektami ustaw przedstawionymi w trybie pilnym - a pamiętamy, że przy trybie pilnym jeśli nie ma poprawek z komisji czy wniosków mniejszości, to innych już się nie rozpatruje - była prowadzona czasami w ten sposób, że głos zabierało trzech przedstawicieli ówczesnej koalicji rządowej, czwarty zgłaszał wniosek o zamknięcie dyskusji, wniosek przechodził i potem już nawet nie było można nic zrobić w sprawie ustawy, bo był tryb pilny. I tak też bywało.</u>
          <u xml:id="u-43.13" who="#MaciejManicki">Jeśli chodzi o kolejne sprawy, o których chciałbym powiedzieć, to teraz już o kwestiach podnoszonych przez pana posła Bugaja. Przechwytywanie majątku przez grupy menedżerskie — to się panu posłowi Bugajowi nie podoba. Według mojej oceny słusznie się nie podoba, bo nie jest dobrze, jeśli takie sprawy mają miejsce. Natomiast chcę powiedzieć, że nie stwarzamy tutaj żadnego nowego pola w tej materii, a wręcz odwrotnie - bo przecież czy inaczej niż przeciwdziałaniem takim procedurom można określić zasadę, że akcje są nabywane odpowiednio do liczby lat pracy? To będzie przeciwdziałało również takiemu „skokowi na kasę”, który rzeczywiście czasami miał miejsce. Oczywiście jest to krytykowane, bo np. 5-letni dyrektor (chodzi tu o lata stażu pracy) jest niezadowolony, że np. 15-letni spawacz...</u>
          <u xml:id="u-43.14" who="#komentarz">(Głos z sali: A elektryk?)</u>
          <u xml:id="u-43.15" who="#MaciejManicki">... — elektryk również — (oczywiście też nie chodzi tu o lata życia, lecz stażu) otrzyma 3 razy więcej akcji. Może być niezadowolony. Natomiast takie rozstrzygnięcie zostało przez Wysoką Izbę poparte.</u>
          <u xml:id="u-43.16" who="#MaciejManicki">Jeśli chodzi o inną kwestię: likwidacji samorządu. Przecież ta ustawa nie likwiduje samorządu. Nic takiego w niej nie jest zapisane. Jest dokładnie tak samo, jak było dotychczas. Jeśli przedsiębiorstwo podlega procesowi przekształcenia w spółkę bądź prywatyzacji bezpośredniej, to przestają działać organy samorządu załogi. I nic innego w tej ustawie, o której dziś będziemy rozstrzygać, nie jest zapisane ponad tę zasadę.</u>
          <u xml:id="u-43.17" who="#MaciejManicki">Jeszcze jedna kwestia, jeśli chodzi o to, co powiedział pan poseł Błasiak, który nie słuchał chyba mojego wstępnego wystąpienia. Pan poseł sformułował zarzut, że tą ustawą odbieramy prawo do współdziałania pracowników w decyzjach o procesach prywatyzacyjnych, a więc że łamiemy tym samym pakt o przedsiębiorstwie. To nie jest zgodne z prawdą. Nie będę już przywoływał tego, co jest zapisane w druku nr 888 z poprzedniej kadencji i w druku nr 723 z tej kadencji. Powiem tylko, panie pośle Błasiak, że tekst ustawy zawarty w druku nr 723 - a w tym art. 5 ust. 1 - był jednomyślnie przyjęty przez Komisję Nadzwyczajną do spraw paktu o przedsiębiorstwie państwowym, w której skład wchodzą również posłowie Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
          <u xml:id="u-43.18" who="#MaciejManicki">To w zasadzie tyle, jeśli chodzi o kwestie, które były podniesione w dyskusji. Nie chcę powtarzać już tych, do których odnosił się minister Kaczmarek.</u>
          <u xml:id="u-43.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Chwileczkę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Zgłasza się pan poseł Wojciech Błasiak; rozumiem, że w sprawie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WojciechBłasiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Manicki stwierdził, iż w wystąpieniu powoływałem się na niezgodność rozpatrywanej ustawy z paktem o przedsiębiorstwie państwowym. W swoim wystąpieniu (ani w tym, ani w poprzednim) ani razu nie odniosłem się do paktu o przedsiębiorstwie. Nieprzypadkowo, ponieważ KPN (i ja osobiście) był od samego początku temu paktowi przeciwny. Tak więc powołał się pan na argumenty, których nie używałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">W celu złożenia uzupełniających wyjaśnień udzielam głosu panu ministrowi Andrzejowi Żebrowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AndrzejŻebrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę jeszcze odnieść się do zgłoszonych przez pana posła Bajołka zapytań w sprawie akcji dla rolników w programie NFI oraz przy spółkach cukrowych. Jeśli chodzi o ustawę o narodowych funduszach inwestycyjnych, to w art. 46 ust. 6 przewiduje ona prawo do otrzymania przez rolników współpracujących z przedsiębiorstwem, spółką, której akcje zostały wniesione do narodowych funduszy inwestycyjnych, akcji na takich samych zasadach jak pracownicy. Wobec tego, gdy pracownicy dostają 15% akcji, to na takich samych zasadach pula 15% akcji jest dla rolników. Tam jest osobna regulacja. Zresztą te 15% akcji w obecnym projekcie przyznanych pracownikom i rolnikom zostało wprowadzone trochę per analogiam do tamtej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#AndrzejŻebrowski">Natomiast jeżeli chodzi o spółki cukrowe, to ponieważ, jak pan poseł powiedział, ustawa o regulacji rynku cukru powołuje się na ustawę o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych i gdy tamta ustawa straciłaby moc, a w jej miejsce weszłaby nowa, to na zasadzie normalnych reguł interpretacyjnych odpowiednie zastosowanie powinny mieć przepisy nowej ustawy. Innego rozwiązania tutaj praktycznie zastosować nie można. Tak więc myślę, że interesy rolników są chronione w obu tych przypadkach tak samo, jak interesy pracownicze.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Bajołek: Jeszcze raz powtarzam to pytanie, czy wyłącza się te kwestie z ustawy czy nie. Jeżeli wyłącza, to w takim razie rolnicy nic nie dostaną.)</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#AndrzejŻebrowski">Nie, nie wyłącza się. Ustawa o NFI przecież obowiązuje i będzie obowiązywać. Ustawa o narodowych funduszach inwestycyjnych ma swój autonomiczny art. 46, w którym uregulowane są prawa pracowników i w ust. 6 tego artykułu uregulowane są prawa rolników w ten sposób, że rolnicy współpracujący ze spółką, której akcje wnoszone są do NFI, mają mieć takie same prawa jak pracownicy.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#AndrzejŻebrowski">Natomiast co do ustawy cukrowej, to, jak pan poseł powiedział, jeśli chodzi o uprawnienia pracownicze, odwołuje się ona do ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Gdy ta ustawa straci moc i niejako w jej miejsce wejdzie ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, regulująca te same zagadnienia, to - jeśli przyjąć normalne reguły interpretacyjne, wykładnię funkcjonalną, celowościową - będzie stosowana ustawa nowa, z tymi preferencjami dla rolników, które tam są stosowane. Podobnie zresztą jak w innych przypadkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Nie dopuszczę do kontynuowania tej dyskusji. Mimo że ustawa była rozpatrywana w trybie pilnym, był czas na wyjaśnienie wszystkich cząstkowych wątpliwości i problemów.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Zamykam dyskusję w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Zwracam uwagę, że mamy opóźnienie wynoszące ponad godzinę i dwadzieścia minut w stosunku do przyjętego wcześniej planu naszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Samorządu Terytorialnego, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustaw: o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, o Policji, o Urzędzie Ochrony Państwa, o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1146 i 1153).</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Pańtaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Samorządu Terytorialnego, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej mam zaszczyt przedstawić stanowisko tych komisji w kwestii stanowiska Senatu w sprawie zmiany ustaw o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, o Policji, o Urzędzie Ochrony Państwa i Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#KazimierzPańtak">Łącznie Senat zgłosił 22 poprawki. Komisje postanawiają uznać 14 poprawek za zasadne i przyjąć je, 8 poprawek zaś postanawiają odrzucić. Powiem tylko o trzech poprawkach merytorycznych, w kolejności ich ważności, jakie Senat zawarł w swoim uzasadnieniu.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#KazimierzPańtak">Pierwsza poprawka merytoryczna dotyczy zmian nazewnictwa niektórych stopni policyjnych, przede wszystkim stopni oficerskich. Sytuacja jest taka, że ustawą z 1990 r. wprowadzone zostały stopnie policyjne odrębne od stopni używanych dotychczas w Wojsku Polskim. Spotkało to się - zdaniem Senatu - z brakiem poparcia społecznego oraz z brakiem poparcia policji, szczególnie wyższych oficerów policji, którzy pragną przywrócenia dawnych stopni. Senat podzielił ten pogląd i proponuje, aby przywrócić stopnie sprzed 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#KazimierzPańtak">Sprawa ta była poruszana w Wysokiej Izbie w pierwszym i w drugim czytaniu; była też wielokrotnie dyskutowana, analizowana na posiedzeniach komisji. Pragnę tylko dodać, że komisje - zalecając odrzucenie stanowiska Senatu w sprawie tych stopni - powołują się m.in. na to, iż nie należy bez przerwy zmieniać stopni, gdyż wywołuje to chaos. Nie oceniamy decyzji z 1990 r. o wprowadzeniu stopni policyjnych odrębnych od stopni wojskowych - czy była ona zasadna, czy niezasadna. Chcemy - komisje wyraziły taką wolę - utrzymać obowiązujące obecnie stopnie, by uniknąć chaosu. Takie było stanowisko komisji.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#KazimierzPańtak">Pragnę zwrócić uwagę, że argumentem przemawiającym za tym, aby zmienić jednak stopnie, czyli powrócić do stopni wojskowych, jest fakt, iż nie ma jednolitości w służbach policyjnych i granicznych. Mianowicie w służbach takich, jak Straż Graniczna, Urząd Ochrony Państwa, a także służby prewencyjne działające w zwartych szeregach, obowiązują stopnie porównywalne z tymi, jakie występują w wojsku. Był to jeden z argumentów, lecz, jak już powiedziałem, komisje opowiadają się za utrzymaniem stopni stosowanych od 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#KazimierzPańtak">Drugą poprawkę, którą wniósł Senat, uważamy za ważną poprawkę merytoryczną. Senat proponuje, aby uprawnienie w zakresie zobowiązania ministra spraw wewnętrznych do zwolnienia określonych osób z obowiązku zachowania tajemnicy państwowej lub udostępnienia sądowi tajnych materiałów i dokumentów przysługiwało nie pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego - jak uchwaliła Wysoka Izba - lecz prokuratorowi generalnemu Rzeczypospolitej. Komisje stanęły na stanowisku, że powinna o tym decydować przede wszystkim osoba niezawisła, a sędzia, szczególnie pierwszy prezes Sądu Najwyższego, jest osobą niezawisłą.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#KazimierzPańtak">Komisje zdają sobie sprawę z tego, że prokurator generalny jest w zasadzie niezawisły w zakresie wykonywania swoich obowiązków. Jednak niezawisłość prokuratora generalnego jest w pewnym sensie ograniczona, pełni on bowiem również funkcję ministra sprawiedliwości, czyli funkcję polityczną. Sprawy te regulowałoby więc czy załatwiało między sobą dwóch ministrów. Dlatego stanęliśmy na stanowisku, aby utrzymać zapis, iż o zwolnieniu z tajemnicy oraz dopuszczeniu do ujawnienia pewnych materiałów objętych ochroną tajemnicy państwowej, w tym specjalnej, decyduje organ niezawisły, jakim jest I prezes Sądu Najwyższego. Wnosimy więc o odrzucenie tej poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#KazimierzPańtak">Sprawa trzecia, którą uznajemy za merytorycznie ważną, dotyczy zasięgania opinii wojewódzkiego sejmiku samorządowego przy powoływaniu przez ministra spraw wewnętrznych komendanta wojewódzkiego Policji i komendantów rejonowych Policji. Rząd stanął na stanowisku, że w zasadzie są to służby wymagające specjalnych kwalifikacji, dlatego też na temat osób pełniących te funkcje nie powinny być zasięgane żadne opinie. Jednak skoro Wysoka Izba uchwaliła, iż minister spraw wewnętrznych przy powoływaniu osób na te stanowiska powinien zasięgnąć opinii wojewody, zdecydowaliśmy, że również i sejmiku samorządowego. Zrezygnowanie z opiniowania przez sejmik samorządowy jest w tej sytuacji co najmniej niezrozumiałe, nie jest to kompatybilne z uprawnieniami innego organu, mianowicie wojewody, który jest przecież przedstawicielem rządu. Nie chodzi tu o wyrażenie zgody, ale tylko o zasięgnięcie opinii wojewódzkiego sejmiku samorządowego. Sprawa ta jest ważna, ponieważ, po pierwsze, komendant wojewódzki składa sprawozdanie sejmikowi samorządowemu o stanie bezpieczeństwa publicznego, a po drugie, samorządy, nie mając obowiązku prawnego, partycypują i pomagają - często kosztem dużych wyrzeczeń swoich obywateli - policji. I dlatego nawet osobiste poznanie i zasięgnięcie opinii uważamy za zasadne.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#KazimierzPańtak">Jeżeli chodzi o inne poprawki Senatu, są one bądź legislacyjne, bądź redakcyjne. Jeśli chodzi o poprawki dotyczące strony językowej, to np. użyliśmy w ustawie określenia „w porozumieniu”, a Senat uznał, że powinno być „po porozumieniu”, i w tej sprawie odbyło się głosowanie. Stanowisko komisji dotyczące tych i innych poprawek jest zawarte w druku nr 1153.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#KazimierzPańtak">I na zakończenie - myślę, że nikogo nie zawiodłem, iż tak krótko referowałem.</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Przypominam, że Sejm postanowił wysłuchać w tej debacie 5-minutowych oświadczeń klubowych i w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Udzielam głosu panu posłowi Januszowi Zemke występującemu w imieniu klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JanuszZemke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Poprawki przedłożone przez Senat są dwojakiego typu. Zdecydowana większość ma charakter redakcyjny i chciałem oświadczyć, że klub SLD będzie w tych przypadkach głosował tak, jak proponują połączone komisje Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JanuszZemke">Inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku zmian o charakterze merytorycznym, gdzie - w przeciwieństwie do większości członków komisji - zamierzamy poprzeć propozycje przedłożone Wysokiej Izbie przez Senat. Nie są to propozycje nowe, pojawiały się już one podczas debat w tej Izbie. Nie są to także - co chcę wyraźnie podkreślić - sprawy, które miałyby charakter oczywisty i jednoznaczny. Budziły one na wszystkich etapach prac legislacyjnych różne kontrowersje i namiętności. Jeżeli zatem przypomnę w telegraficznym skrócie stanowisko mojego klubu, to nie dlatego że mamy w tych trzech kwestiach absolutną rację, lecz dlatego że argumenty nasze, jak się nam wydaje, są także niebagatelne.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#JanuszZemke">Po pierwsze, Senat proponuje, by prokurator generalny, a nie I prezes Sądu Najwyższego, mógł domagać się od ministra spraw wewnętrznych zwolnienia od zachowania tajemnicy w ściśle określonych przypadkach, dla dobra postępowania karnego. Mój klub konsekwentnie uważa, że problematyka ta dotyczy objętych tajemnicą czynności operacyjno-rozpoznawczych, a więc fazy poprzedzającej wszczęcie postępowania karnego. Pytamy zatem: Czy nie jest zasadne, by o dostępie do materiałów uzyskanych w tej fazie decydował organ uprawniony do wszczęcia postępowania karnego? Przecież to ten organ ustala zakres dowodów niezbędnych do wniesienia aktu oskarżenia. Gdyby natomiast w toku postępowania sądowego okazało się, że jest uzasadniony zwrot materiałów prokuratorowi, to przecież będzie to możliwe, na podstawie decyzji prokuratora generalnego będzie można zaś te materiały uzupełnić także o materiały i dokumenty objęte tajemnicą, uzyskane w trakcie czynności operacyjno-rozpoznawczych. W tej sprawie będziemy głosowali inaczej, niż to wynika z propozycji komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#JanuszZemke">Po drugie, od dłuższego czasu toczy się w naszym kraju spór o nazewnictwo stopni policyjnych. Dziwi nas to, że budzi to aż tyle namiętności i demagogii. Nie uważamy, by była to sprawa szczególnie ważna dla Policji, gdyż nie od tego zależy jej pozycja i skuteczność działania. Senat proponuje przywrócenie w korpusie oficerów Policji stopni wojskowych. Większość członków komisji Sejmu — jak mówił pan poseł Pańtak — była temu przeciwna. Mój klub popiera propozycję Senatu, by w korpusie oficerskim przywrócić stopnie wojskowe, gdyż pozwoli to na likwidację istniejącego obecnie dualizmu, jeśli chodzi o rodzaje stopni w Policji. Stopnie wojskowe są bowiem obecnie w pododdziałach zwartych w jednostkach prewencji i w jednostkach antyterrorystycznych. Poza tym chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, że odrzucenie propozycji Senatu wymusi szybką zmianę obecnych stopni w pododdziałach zwartych. Jednostki te działają i będą działały na podstawie regulaminów wojskowych i szczególnego rodzaju dyscypliny. Jak się wydaje, uzasadnione jest utrzymanie w nich stopni wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#JanuszZemke">Po trzecie - i to jest trzecia propozycja merytoryczna - Senat proponuje, by komendantów wojewódzkich i rejonowych Policji przy powoływaniu i odwoływaniu nie opiniował sejmik samorządowy województwa. Większość członków komisji opowiada się jednak za utrzymaniem tej zasady. Dlaczego zatem mój klub ma inne zdanie? - a używa się przy tym bardzo mocnych argumentów przeciwko nam, twierdząc, że to wynika z antysamorządowej polityki Sojuszu Lewicy Demokratycznej. To naprawdę nie o to chodzi. O ile naszym zdaniem na rozważenie zasługiwała kwestia opiniowania komendanta wojewódzkiego, to za zupełne nieporozumienie, wręcz absurd, uważamy opiniowanie przez sejmik wojewódzki każdego komendanta rejonowego Policji. Proszę pokazać nam jeden przypadek, gdy sejmik szczebla wojewódzkiego opiniował kogokolwiek kierującego jakąkolwiek jednostką rejonową w województwie. Czy zwolennicy wprowadzenia tej zasady wyłącznie w przypadku Policji nie obawiają się, że proces powoływania i odwoływania komendantów formacji, która powinna być ze swej istoty apolityczna, zostanie upolityczniony i stanie się przedmiotem przetargów? Jest to naszym zdaniem próba zwiększania uprawnień sejmiku bez zastanowienia się nad tym, czy nie zaszkodzi to bezstronności działania Policji.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Udzielam głosu pani posłance Lucynie Pietrzyk przedstawiającej stanowisko klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#LucynaPietrzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Samorządu Terytorialnego, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustaw: o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, o Policji, o Urzędzie Ochrony Państwa, o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował zgodnie z propozycjami zawartymi w omawianym sprawozdaniu. Będzie głosował za przyjęciem poprawek legislacyjnych uściślających zapisy przyjętego pakietu ustaw, natomiast przeciw poprawkom merytorycznym.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#LucynaPietrzyk">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego Senat w toku pracy nad tym pakietem ustaw nie przedstawił żadnej nowej argumentacji, która wpłynęłaby na zmianę stanowiska Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Argumenty te były przedstawiane Wysokiej Izbie i zostały w toku głosowań nad poprawkami i wnioskami mniejszości odrzucone. W związku z tym, tak jak powiedziałam na wstępie, będziemy głosować zgodnie z propozycjami zawartymi w sprawozdaniu czterech połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę pana posła Andrzeja Potockiego o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#AndrzejPotocki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak już wspomnieli koledzy przemawiający przede mną, spośród szeregu poprawek zgłoszonych przez Senat trzy punkty budzą szczególne zainteresowanie Wysokiej Izby i w sprawie tych trzech najważniejszych kwestii klub Unii Wolności zapowiada, iż będzie głosował zgodnie ze stanowiskiem komisji, a więc także zgodnie ze swoim stanowiskiem, zajmowanym podczas poprzedniego, pierwszego głosowania w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#AndrzejPotocki">Po pierwsze, uważamy, że nie ma żadnego merytorycznego uzasadnienia przywrócenia Policji stopni wojskowych, stopni sprzed roku 1989. Na ten temat toczyły się burzliwe dyskusje; właściwie jedyne argumenty, które zostały przedstawione...</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Sprzed roku 1990.)</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#AndrzejPotocki">Przepraszam, poseł Szymański mnie poprawia - sprzed roku 1990; a ja mam takie przyzwyczajenie, nabyte w trakcie dwóch kadencji sejmowych, że cokolwiek poseł Szymański mówi, musi to być przeze mnie przyjęte z uwagą i pokorą.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#AndrzejPotocki">Stopnie te pochodzą więc sprzed roku 1990 i powinny być zmienione, jak twierdzono, albo dlatego że nowa Policja nie spełnia oczekiwań, jakie wiązano z jej transformacją - tak jakby ta transformacja trwała już 20 lat, jakby w służbie mogły się już pojawić wszystkie nowe pokolenia policjantów - albo też dlatego, że Policja nie jest w stanie intelektualnie opanować nowej hierarchii stopni, co już nieco uwłacza godności Policji i co oczywiście nijak się ma do rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#AndrzejPotocki">Prawda jest taka, że istnieje potrzeba budowania przez cały czas zaufania społeczeństwa do organów, które mają pilnować bezpieczeństwa i porządku w naszym kraju. Czynnikiem budowy tego zaufania jest nie tylko mechaniczna zmiana nazwy i struktury, ale także wprowadzenie elementów nowych - nowych w tradycji policyjnej i nowych także przez to, że o ile w tej chwili zdarzają się (na co się powoływano wczoraj) przestępstwa popełniane przez policjantów, to w odróżnieniu od praktyk tej milicji sprzed roku 1989 są one przedmiotem postępowań prokuratorskich. Dzisiaj policjant, który w sposób nieuzasadniony użyje broni, który popełni jakiekolwiek inne przestępstwo związane z nadużyciem swego stanowiska, będzie osądzony i zostanie ukarany sprawiedliwym wyrokiem przez niezawisły sąd. Tymczasem przed rokiem 1989 przestępstw popełnianych przez funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oczywiście ani nie ujawniano, ani nie karano, ówczesna policja była poza jakąkolwiek kontrolą społeczną. Nie widzimy więc powodu, żeby zmieniać w tej chwili stopnie policyjne. Uważamy, że taka zmiana byłaby czymś ośmieszającym, uwłaczającym Policji.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#AndrzejPotocki">Natomiast widzimy poważne powody, aby poddawać Policję kontroli społecznej, choćby ze względu właśnie na te argumenty, o których była mowa wcześniej. Jednym z elementów tej społecznej kontroli jest ocena komendantów przez sejmiki samorządowe, przez organy samorządowe, a to dlatego że ci komendanci będą zobowiązani do współpracy z organami samorządowymi, nie tylko z administracją centralną, nie tylko ze swoim komendantem głównym. Rozmawiałem z bardzo wieloma komendantami wojewódzkimi w Polsce - od 4 lat jestem członkiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i to dawało mi tytuł do prowadzenia tych rozmów - i wszyscy oni podkreślali, jak ważna jest dla nich współpraca z sejmikami wojewódzkimi, a także z radami miast i gmin, na których terenie pracują. Wprowadzenie elementu oceny nieobligatoryjnej, tzn. takiej, która nie powoduje zobowiązania komendanta głównego do podjęcia takiej czy innej decyzji personalnej, jest realizacją tego elementu kontroli społecznej, ale jest także mandatem dla komendanta Policji, wojewódzkiego bądź rejonowego, zobowiązującym go do prowadzenia normalnej współpracy z władzami samorządowymi. Uważamy, że ten punkt powinien zostać przez Wysoką Izbę utrzymany.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#AndrzejPotocki">I wreszcie trzecia sprawa, która dotyczy podejmowania decyzji w sprawie zwalniania funkcjonariusza z obowiązku zachowania tajemnicy służbowej. Otóż naszym zdaniem powołany do tego może być tylko organ sądowy niezależny od władz wykonawczych, nie powiązany interesem politycznym z jakąkolwiek sprawującą władzę koalicją. Takim organem jest I prezes Sądu Najwyższego i ten zapis ustawowy gwarantuje, że decyzje podejmowane w sprawie zwolnienia funkcjonariuszy z obowiązku zachowania tajemnicy będą decyzjami podejmowanymi z powodów merytorycznych, ze względu na dobro państwa i dobro śledztwa, nie zaś z powodów politycznych. Prokurator generalny jest zawsze członkiem rządzącego gabinetu i w wypadku podjęcia przezeń takiej decyzji zawsze można postawić mu — choćby niesprawiedliwie — zarzut wydania tej decyzji z motywów politycznych. Toteż aby wprowadzić pewną czystość reguł gry i uwolnić prokuratora generalnego od tego rodzaju podejrzeń, proponujemy utrzymanie tu jako instancji decydującej I prezesa Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#AndrzejPotocki">Dziękuję Wysokiej Izbie za uwagę. Cieszę się, że praca nad tą ustawą wreszcie dobiega końca.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Udzielam głosu panu posłowi Januszowi Szymańskiemu z klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Są właściwie trzy sprawy, które wymagają rozstrzygnięcia. Inne są bezsporne i klub Unii Pracy deklaruje, że będzie głosował w tych sprawach o zasadniczym charakterze tak, jak to Izbie rekomendują komisje. Opowiadamy się więc za odrzuceniem trzech istotnych poprawek dotyczących, moim zdaniem, kwestii kluczowych, choć być może sprawa nazw i nazewnictwa, stopni, czy też spór o to nazewnictwo jest sprawą mającą tylko symboliczne znaczenie, nie jest najistotniejsza.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#JanuszSzymański">Warto powiedzieć o jeszcze jednym argumencie w katalogu argumentów, które pojawiły się przeciwko przyjęciu tej poprawki, o argumencie finansowym. Nie jest tak, jak nam podczas posiedzenia mówił pan minister Zimowski, że to nic nie kosztuje. To kosztuje, aczkolwiek te środki być może są przewidziane i mogłyby być uwzględnione w budżecie, ale - naszym zdaniem - jest pewien akt, o którym mówił pan poseł Potocki. W 1990 r., przyjmując nowe ustawodawstwo policyjne, dokonaliśmy zamknięcia pewnego etapu. Myślę, że właśnie sprawa nazewnictwa jest takim uzewnętrznieniem zamknięcia etapu, co miało miejsce po 1989 r., a zostało zrealizowane decyzją ustawodawczą w 1990 r. Otóż nie możemy sprawiać wrażenia, że wracamy do przeszłości. A przyjęcie tej poprawki, niestety, takie wrażenie sprawia.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#JanuszSzymański">Natomiast są dwie sprawy, o których chciałbym powiedzieć. Niedobrze się stało, że w ogóle mamy instytucję opiniowania przez sejmik. Jest to „chora” instytucja, opiniowanie organu rządowego przez organ samorządowy, choć władze są podzielone. Przecież mamy „małą konstytucję”, która dokonuje zasady podziału władzy, a to łamie tę zasadę, kiedy organy samorządowe opiniują organy rządowe. Ale nie wypowiadam się przeciwko przyjęciu czy przeciwko odrzuceniu tych poprawek. Popieram je — te sprawy są do uporządkowania w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#JanuszSzymański">Chciałbym też zwrócić uwagę na to, że istnieje możliwość podzielnego głosowania w sprawie poprawki nr 6, dotyczącej ust. 2 i ust. 5. To prawda, że komisje w swoim sprawozdaniu proponują łączne głosowanie, ale myślę, że dla czystości sprawy można by było w tym głosowaniu oddzielnie odnieść się do sprawy trybu powoływania komendanta wojewódzkiego, a oddzielnie do trybu powoływania komendanta rejonowego.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#JanuszSzymański">Instytucja opinii, co podkreślano, nie powoduje, że organ, który dokonuje powołania, musi tę opinię brać pod uwagę. Natomiast instytucja opinii ma jedną dobrą stronę: zmusza kandydata do lepszego przygotowania się i zaprezentowania. Choć instytucjonalnie, strukturalnie, jeśli chodzi o rozwiązania, widzę tutaj istotną sprzeczność, ale względy racjonalizujące, optymalizujące kandydatów każą mojemu klubowi opowiedzieć się za odrzuceniem poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#JanuszSzymański">Kończąc, Wysoka Izbo, chcę wyraźnie poprzeć rekomendacje komisji zaproponowane w sprawozdaniu. Deklarujemy zachowanie zgodne ze sprawozdaniem przedłożonym Izbie.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Udzielam obecnie głosu panu posłowi Januszowi Kozie występującemu w imieniu klubu KPN.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#JanuszKoza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stanowisko Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej w sprawie poprawek Senatu jest takie: uważamy, że te, które poprawiają błędy legislacyjne o charakterze redakcyjnym, nasz klub będzie popierał. Jak mówili moi przedmówcy, tak i w moim klubie również wzbudziły dyskusje te poprawki Senatu, które dotyczą nazewnictwa stopni policyjnych, tego, kto ma prawo zobowiązywania ministra spraw wewnętrznych do odtajnienia tajnych materiałów i dokumentów, jak również kwestii zasięgania opinii sejmiku samorządowego przy powoływaniu komendanta wojewódzkiego i komendantów rejonowych Policji.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#JanuszKoza">Chciałbym przedstawić nasze stanowisko. Rzeczywiście jeśli chodzi o nazewnictwo stopni policyjnych, można spotkać się wśród oficerów Policji z dwoma grupami: przedstawiciele pierwszej z nich są zwolennikami powrotu do stopni wojskowych. Znane mi są również opinie tych, którzy chcą pozostać przy dotychczasowych stopniach policyjnych. Jednakże chciałbym zwrócić uwagę na to, że ustawodawca pracując w 1990 r. nad ustawą o Policji dokonał naprawdę, moim zdaniem, wiekopomnego dzieła, przede wszystkim przywracając organizacyjne struktury Policji, przywracając Policję społeczeństwu. Jeżeli w nazewnictwie chcielibyśmy dokonać jakichś zmian, to musimy pamiętać o tym, że robimy krok do tyłu.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#JanuszKoza">Mój klub opowiada się również za tym, aby to pierwszy prezes Sądu Najwyższego decydował o tym, czy minister spraw wewnętrznych na żądanie prokuratury bądź sądu musi udostępnić tajne materiały bądź dokumenty, jeżeli te organy tego wymagają.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#JanuszKoza">I sprawa trzecia, mianowicie zasięganie opinii przy powoływaniu komendanta wojewódzkiego i komendantów rejonowych Policji. Wszyscy znamy problemy, z jakimi się boryka nasza Policja i w wielu wypadkach jest tak, że Policja zwraca się o pomoc finansową do samorządów terytorialnych, do gmin. Naszym zdaniem nie możemy odrywać Policji od samorządów lokalnych, dlatego uważamy, że sejmik samorządowy, jako ten organ w danym województwie, który grupuje przedstawicieli wszystkich gmin, powinien mieć prawo wyrażenia opinii o kandydacie na komendanta wojewódzkiego czy też o kandydacie na komendanta rejonowego Policji.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#JanuszKoza">Jak powiedziałem, mój klub poprze większość poprawek o charakterze legislacyjnym, redakcyjnym, będzie natomiast za odrzuceniem tych trzech szerzej omówionych przeze mnie poprawek Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Obecnie zabierze głos pan poseł Eugeniusz Januła w imieniu Poselskiego Koła - Nowa Demokracja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#EugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trzech omawianych sprawach stanowisko Nowej Demokracji jest następujące. Żonglowano tu argumentami, że stopnie sprzed 1990 r. są rzekomo złe, bo komunistyczne. Natomiast sytuacja jest taka, że w 4 formacjach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych są zupełnie odrębne stopnie, tzn. Straż Graniczna i Urząd Ochrony Państwa mają stopnie wojskowe, równoległe do stopni armii. Odrębne stopnie są w Policji i w Państwowej Straży Pożarnej, tej czwartej formacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Zgodnie z logiką i pragmatyką wydawałoby się, że wprowadzenie ujednoliconych stopni w strukturach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych byłoby nad wyraz zasadne. W tym momencie przywrócenie stopni wojskowych, ujednolicenie nazewnictwa, zdaniem Nowej Demokracji, byłoby dobre. Przypominam tym, którzy operują argumentami ideologicznymi, że analogiczne stopnie istnieją we wszystkich armiach i policjach świata, więc nie mają one związku z ideologią. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#EugeniuszJanuła">Po drugie, zgadzamy się z wnioskiem komisji, że przeniesienie uprawnień z pierwszego prezesa Sądu Najwyższego na prokuratora generalnego nie wydaje się zasadne. Podzielamy opinię, że instytucja prokuratora generalnego jest jednak w znacznym stopniu pozycją polityczną i stąd zasadne jest, żeby rzeczywiście uprawnienia te zachował w dalszym ciągu pierwszy prezes Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#EugeniuszJanuła">W trzeciej sprawie, dotyczącej opiniowania komendantów wojewódzkich i rejonowych Policji, sytuacja jest dosyć skomplikowana. Wydawałoby się, zdaniem Nowej Demokracji, że zasadne jest utrzymanie opiniowania nieobligatoryjnego komendantów wojewódzkich Policji. Natomiast z punktu widzenia pragmatyki zastanawiamy się nad tym, że sejmik może nie za bardzo znać sytuację w swoich poszczególnych rejonach i stąd opiniowanie komendantów rejonowych przez sejmik nie jest być może najlepszym wyjściem. Żeby jednak nie komplikować sytuacji, bo trzeba by było ten wniosek wtedy podzielić, formalnie rzecz biorąc, jesteśmy za tym, żeby nieobligatoryjne opinie sejmiku były wymagane przynajmniej przez pewien czas.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Chcę poinformować Wysoką Izbę, że nie widzę możliwości uwzględnienia wniosku pana posła Janusza Szymańskiego dotyczącego sposobu głosowania nad poprawką nr 6. Musimy wyjść z założenia, że Senat, przedstawiając nam w formie jednej poprawki rozwiązanie dotyczące dwóch różnych sytuacji, miał swobodny wybór pomiędzy takim rozwiązaniem a rozwiązaniem polegającym na sformułowaniu dwóch oddzielnych, odrębnych formalnie poprawek odnoszących się do obu sytuacji. Dlatego też uwzględnienie tego wniosku wykraczałoby czy mogłoby doprowadzić do wykroczenia przeciwko intencjom Senatu. Powinniśmy rozpatrzeć poprawkę tak, jak została Sejmowi zaproponowana.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JanuszSzymański">Nie składałem wniosku w tej sprawie, to chcę wyjaśnić, natomiast powiedziałem, że istnieje możliwość podziału tej poprawki. Chcę powiedzieć, panie marszałku, że nie ma pan racji, mówiąc, że nie możemy podzielić tej poprawki. Możemy ją podzielić. Nawet Sejm może w części dotyczącej ust. 2 ją przyjąć, a w części dotyczącej ust. 2 - odrzucić. Proceduralnie jest to możliwe. Powtarzam, takiego wniosku nie składałem. W praktyce w poprzedniej kadencji Sejmu dokonywaliśmy podziału poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1149 i 1152).</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Zaciurę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JanZaciura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jest to sprawozda-nie Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1149).</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#JanZaciura">Prezydium Sejmu, zgodnie z art. 50 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowało w dniu 20 lipca 1995 r. uchwałę Sejmu Rzeczypospolitej w powyższej sprawie do Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia. Wymienione komisje rozpatrzyły uchwałę na posiedzeniu w dniu 20 lipca br. i wnoszą, aby Wysoki Sejm raczył rozpatrzyć poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#JanZaciura">Z przyjemnością mogę dziś powiedzieć, że dotarliśmy do przedostatniego etapu prac nad zmianą ustawy o systemie oświaty.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#JanZaciura">Uchwalona 6 lipca przez Sejm ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty została poddana wnikliwej ocenie przez Senat RP 13 lipca br. Przeszło czterogodzinna dyskusja w Senacie wykraczała znacznie poza zmiany proponowane przez Sejm w ustawie i była daleko szersza, odnosiła się bowiem do tzw. ducha ustawy, a także takich istotnych wartości, jak uspołecznienie oświaty, upodmiotowienie ucznia, demokratyzacja szkoły.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#JanZaciura">W trakcie debaty padło wiele propozycji poprawek. Jednak ostatecznie Senat przedstawił 14 poprawek do ustawy, które zaprezentuję Wysokiej Izbie wraz z ustosunkowaniem się do tych poprawek przez trzy połączone komisje, tzn. Komisję Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, Komisję Samorządu Terytorialnego oraz Komisję Ustawodawczą.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#JanZaciura">W poprawce nr 1 Senat przyjął uzupełnienie treści art. 5 ust. 7, polegające na wprowadzeniu do zakresu zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę organizowanie dożywiania dzieci, co jest konsekwencją postulatu zawartego w podjętej przez Senat uchwale w sprawie organizacji systemu dożywiania dzieci. Połączone komisje sejmowe nie rekomendują tej poprawki, albowiem niejasne są skutki finansowe tej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#JanZaciura">Poprawki nr 2 i 3 odnoszą się do ust. 7 i 9 w art. 16, wokół których powstało tyle kontrowersji, bardzo nagłośnionych w mediach. Proponuje się w ust. 7 dopisać słowa: „organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami”. Wtedy ustęp brzmieć będzie: „Za spełnianie obowiązku szkolnego uznaje się również udział dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami”. Natomiast w ust. 9 zaproponowano, by skreślić końcową część zdania po wyrazach: „15 lat”. Zatem zapis ten otrzymałby brzmienie: „W szczególnie uzasadnionych przypadkach na wniosek rodziców i na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej kurator oświaty może zwolnić od spełnienia obowiązku szkolnego dziecko, które ukończyło 15 lat”. Senat uznał więc za celowe, by zaliczyć na poczet spełnienia obowiązku szkolnego przez dzieci i młodzież upośledzoną umysłowo w stopniu głębokim ich udział w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych oraz możliwość zwalniania w szczególnie uzasadnionych przypadkach z obowiązku szkolnego dziecka, które ukończyło 15 lat. Komisje jednogłośnie rekomendują te dwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#JanZaciura">Poprawka nr 4 zmierza do wykreślenia z przedłożenia sejmowego w art. 17 ust. 3 i pozostawienia ust. 4. Proponuje się zatem utrzymanie pierwotnego zapisu ust. 3 z ustawy z roku 1991 w brzmieniu: „Jeżeli droga dziecka do szkoły przekracza odległość, o której mowa w ust. 2, i nie ma możliwości korzystania z komunikacji publicznej, obowiązkiem gminy jest zapewnienie dziecku bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu” oraz pozostawienie znowelizowanego ust. 4. Komisje nie rekomendują tej poprawki, albowiem w znowelizowanym ust. 3 — jest to bardzo ważna, merytoryczna sprawa — wprowadza się istotną poprawkę, zgodnie z którą zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej należy się rodzicom wtedy, kiedy dziecko nie ma zagwarantowanego korzystania z transportu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#JanZaciura">Poprawka nr 5 zmierza do utrzymania dotychczasowego stanu, tzn. żeby biura ewidencji ludności przekazywały wykazy ludności w wieku od 3 do 15 lat, a nie od 5 do 15 lat - jak zostało zapisane w przedłożeniu sejmowym. Komisje rekomendują tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#JanZaciura">Poprawka nr 6, która dotyczy art. 22, określającego zakres zadań ministra edukacji, i polega na wprowadzeniu dodatkowego pkt. 13 w brzmieniu: „zasady i warunki organizowania przez szkoły i placówki zajęć pozalekcyjnych”, jednomyślnie nie uzyskała rekomendacji trzech komisji, albowiem uznano za bezzasadne mnożenie prerogatyw dla ministra edukacji.</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#JanZaciura">W poprawce nr 7, odnoszącej się do art. 33 ust. 2 pkt 4, czyli do kwestii nadzoru pedagogicznego, proponuje się, by do dotychczasowej treści tego punktu, tj.: „przestrzeganie statutu szkoły lub placówki w tym zakresie, przestrzeganie praw ucznia”, dodać wyrazy „oraz praw dziecka”. Komisje rekomendują tę poprawkę, albowiem jest ona koherentna z preambułą do ustawy, która mówi o przestrzeganiu Konwencji Praw Dziecka.</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#JanZaciura">Poprawki nr 8, 9 i 10 odnoszą się do art. 36a, czyli do zasad powoływania dyrektora szkoły.</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#JanZaciura">Poprawka nr 8 wprowadza do art. 36a ust. 5 pkt 1 — chodzi o skład komisji konkursowej — dodatkowy zapis: „a w przypadku placówek opieki całkowitej — rady placówki”. Komisje rekomendują tę poprawkę, przy czym stwierdzają, że nie traktujemy pojęcia placówek opieki całkowitej jako nazwy własnej, a jako określenie zakresu jej działalności.</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#JanZaciura">W poprawce nr 9, też odnoszącej się do składu komisji konkursowej, Senat proponuje, by w komisji byli obecni: „po jednym przedstawicielu organizacji związkowej działającej w danej szkole lub placówce spośród pracowników tej szkoły lub placówki”. Ponieważ zapis ten wkracza w kompetencje zakładowych organizacji związkowych, które zapisaliśmy w ustawie z dnia 6 lipca i w tej kwestii osiągnęliśmy consensus (nie będę szerzej argumentował, na ile ingerujemy w ten sposób w ustawę o związkach zawodowych), poprawka nie uzyskała rekomendacji komisji.</u>
          <u xml:id="u-65.14" who="#JanZaciura">Natomiast poprawkę nr 10 dodającą nowy ust. 5a w brzmieniu: „W przypadku szkół i placówek nowo zakładanych skład komisji konkursowej określa organ prowadzący tę szkołę lub placówkę w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny” komisje jednomyślnie rekomendują Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-65.15" who="#JanZaciura">Poprawka nr 11 dotyczy art. 39 ust. 2, który w przedłożeniu sejmowym brzmi: „Dyrektor szkoły lub placówki może w drodze decyzji skreślić ucznia z listy uczniów w przypadkach określonych w statucie szkoły lub placówki. Skreślenie ucznia następuje na podstawie uchwały rady pedagogicznej”. Przypominam, iż chodzi tu o dyrektora szkoły średniej, a nie podstawowej. Proponuje się w tym miejscu dodanie słów: „po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego”. Komisje rekomendują tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-65.16" who="#JanZaciura">Poprawka nr 12 dotyczy skreślenia ust. 5a w art. 51, który dopuszcza w regulaminie rad szkół określenie rodzaju spraw, w których rozpatrywaniu nie biorą udziału przedstawiciele uczniów. Komisje nie popierają tego skreślenia.</u>
          <u xml:id="u-65.17" who="#JanZaciura">Poprawka nr 13 w art. 59 ust. 3 uszczegóławia zasady przekazywania dokumentacji zlikwidowanej szkoły publicznej. Jest przez komisję rekomendowana.</u>
          <u xml:id="u-65.18" who="#JanZaciura">Przechodzę do ostatniej poprawki, bardzo ważnej, jak myślę, spełniającej oczekiwania w szczególności organów prowadzących szkoły. Odnosi się ona do art. 3 ustawy. Chodzi o zmiany w art. 20 ustawy o finansowaniu gmin. Są tutaj dwie bardzo istotne zmiany. Po pierwsze, wprowadzenie do pkt. 2 słów „nie mniejszej” niż 6,6% planowanych dochodów budżetu państwa, co odnosi się oczywiście do wysokości subwencji oświatowej. Po drugie, zmiana terminu przekazywania gminom subwencji w ratach — do dnia 1 każdego miesiąca. Poprawka została przez posłów przyjęta jednogłośnie, po zapewnieniu przedstawicieli Ministerstwa Finansów, iż jej realizacja nie nastręczy większych kłopotów rządowi.</u>
          <u xml:id="u-65.19" who="#JanZaciura">W sumie Senat zgłosił 14 poprawek: 9 z nich komisje rekomendują Wysokiej Izbie do przyjęcia, 5 proponują odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-65.20" who="#JanZaciura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po analizie art. 20 ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu gmin dostrzegliśmy, już w ostatniej chwili, w trakcie przekazywania projektów ustaw z Senatu do Sejmu i wczoraj na posiedzeniu komisji, pewien błąd formalnoprawny, redakcyjny, ale mający istotne znaczenie. W związku z tym komisje wnoszą o przyjęcie w całości poprawki Senatu zawartej w pkt. 14, dotyczącej nadania brzmienia art. 20 ustawy o finansowaniu gmin. W tekście przekazanym do Senatu we fragmencie dotyczącym ust. 5 tego artykułu wkradł się ewidentny błąd drukarski, polegający na pominięciu wyrazów „niniejszej ustawy”, które dookreślały, że powołany art. 17 ust. 2 dotyczy ustawy o finansowaniu gmin. Zaistniała więc różnica między tekstem uchwalonym przez Sejm a tekstem przekazanym do Senatu. Poprawka Senatu zgłoszona w zakresie ust. 5 art. 20 opierała się więc na tekście zawierającym błąd i została z nim włączona do sprawozdania. Wnosimy więc o przyjęcie poprawki Senatu dotyczącej art. 20 ustawy o finansowaniu gmin, z wyłączeniem redakcji dotyczącej ust. 5 tegoż artykułu, i jednocześnie o upoważnienie Kancelarii Sejmu do sprostowania tej oczywistej pomyłki. Po sprostowaniu brzmienie ust. 5 art. 20 ustawy o finansowaniu gmin byłoby następujące: Do subwencji oświatowej stosuje się art. 17 ust. 2 niniejszej ustawy oraz art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. Prawo budżetowe — i tu wymienia się źródła, gdzie to zostało opublikowane, a więc: DzU z 1993 r. nr 72, poz. 344 oraz DzU z 1994 r. nr 76, poz. 344; nr 121, poz. 591 i nr 133, poz. 685.</u>
          <u xml:id="u-65.21" who="#JanZaciura">Przepraszam Wysoką Izbę, przepraszam, panie marszałku, za ten oczywisty błąd, który staramy się w ostatniej chwili naprawić.</u>
          <u xml:id="u-65.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Przepraszam, panie pośle sprawozdawco. Ponieważ zaraz będę musiał wydać polecenie rozważenia ostatniej pańskiej uwagi, chciałbym zapytać: Czy ten druk, który pan mi przekazał, jest rodzajem uzupełnienia do sprawozdania komisji? Chodzi o to, co pan mi w tej chwili wręczył.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Zaciura: To jest tekst Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Kto formalnie jest autorem tego tekstu, który pan mi w tej chwili przedstawił?</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Zaciura: Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Ale tutaj jest użyta formuła: Komisje wnoszą o przyjęcie itd. Czy w związku z tym jest to aprobowane przez komisje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JanZaciura">Panie marszałku, wczoraj było wiele zastrzeżeń do różnych sformułowań o charakterze legislacyjnym, ale ani biuro Kancelarii Senatu, ani biuro Kancelarii Sejmu nie stwierdziło tego błędu. Błąd ten został wykryty dzisiaj, przy dodatkowym sczytywaniu projektu. Treść pisma, które przed chwilą przedłożyłem, nie była więc przedmiotem posiedzenia komisji. Natomiast przedkładam to jako propozycję, aby Wysoka Izba to sprostowanie przyjęła, ponieważ jest to niezbędne, by nie było błędów w uchwalanej dzisiaj ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Ta sytuacja jest nieco kłopotliwa: musimy znaleźć sposób na spokojne jej rozważenie, żeby w pośpiechu nie popełnić błędu, a jednocześnie musimy zachować zasady regulaminowe. Dlatego w tej chwili zwracam się ponownie do Biura Legislacyjnego o pilne przygotowanie opinii w tej sprawie. Sądzę, że po omówieniu tego punktu porządku dziennego te komisje, które przedstawiają sprawozdanie, powinny się w miarę możliwości spotkać, aby przed głosowaniem mogły zająć stanowisko w tej sprawie. Miejmy nadzieję, że Biuro Legislacyjne będzie w stanie przedstawić swoją opinię w trakcie tego posiedzenia. Bardzo proszę o przygotowanie się do takiego działania; w przeciwnym razie nie mogę tego traktować jako propozycji komisji i grozi nam, być może, nie wiem tego na pewno, popełnienie błędu przy ostatecznym głosowaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Przypominam, że Sejm, podobnie jak w debacie nad poprzednim punktem porządku dziennego, postanowił wysłuchać 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Udzielam głosu pani posłance Krystynie Łybackiej z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#KrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niech mi wolno będzie na wstępie wyrazić zadowolenie z faktu, że oto dzisiaj zbliżamy się już do finału prawie rocznych prac nad nowelizacją ustawy oświatowej. Sojusz Lewicy Demokratycznej, w którego imieniu mam zaszczyt dziś przed Wysoką Izbą występować, w pełni popiera pogląd, jaki wyraziły połączone komisje, co do czternastu zgłoszonych przez Senat poprawek. Zatem Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował przeciwko przyjęciu pięciu z proponowanych poprawek i za przyjęciem pozostałych dziewięciu, zgodnie z tym, jak to bardzo szczegółowo przedstawił pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#KrystynaŁybacka">Chciałabym jedynie skoncentrować się na dwóch spośród proponowanych do przyjęcia dziewięciu poprawek Senatu, albowiem te dwie poprawki są w naszym przekonaniu niezmiernie istotne.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#KrystynaŁybacka">Pierwsza z nich to poprawka dotycząca zmiany 16 lit. d, odnoszącej się do art. 16 ust. 9 nowelizowanej ustawy oświatowej. Mianowicie Senat zmienia stanowisko Wysokiej Izby, albowiem Wysoka Izba przyjęła zapis, który w przypadku wystąpienia u dziecka z głębokim upośledzeniem umysłowym problemów z zaadaptowaniem się i z przystosowaniem do zajęć, umożliwiał zwolnienie tego dziecka za zgodą psychologa, nauczyciela — oczywiście za zgodą rodziców — z obowiązku szkolnego. Tymczasem Senat proponuje, aby każde dziecko do 15 roku życia takiemu obowiązkowi szkolnemu musiało podlegać. Ta przyjęta przez Wysoką Izbę nowelizacja wywołała ogromnie dużo niepokoju w środowiskach dzieci niepełnosprawnych. Chciałabym wyjaśnić, że możliwość zwolnienia z obowiązku szkolnego nie dotyczyła wszystkich dzieci niepełnosprawnych — tak jak to często podnoszono w dyskusjach — a jedynie dzieci z głębokim upośledzeniem umysłowym. To jest jedno wyjaśnienie. I drugie: Podnoszono argument, że być może rodzice, przymuszeni przez nauczycieli, którzy nie będą umieli poradzić sobie z takim dzieckiem z głębokim upośledzeniem umysłowym, zechcą zabrać to dziecko ze szkoły i nie będzie ono podlegać obowiązkowi szkolnemu. Wysoka Izbo, uważam, że tego typu argumenty były głęboko krzywdzące, i to zarówno rodziców, jak i nauczycieli. Otóż nie wolno zakładać a priori z jednej strony rodzicielskiej znieczulicy, a z drugiej strony, w szczególności jeśli chodzi o środowisko nauczycielskie, w żadnym aspekcie uważać, że jest ono niekompetentne czy nieodpowiedzialne. Sojusz Lewicy Demokratycznej co prawda nie dostrzegał uprzednio zagrożeń płynących z przyjęcia takiego zapisu, ale ponieważ niepokój wyrażany był bardzo szeroko, skoro były podstawy do niepokoju, jesteśmy skłonni przyjąć nową redakcję zaproponowaną przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#KrystynaŁybacka">Druga poprawka, bardzo istotna, którą chcę omówić, to jest poprawka nr 14 odnosząca się do art. 3 ustawy nowelizującej, a dotycząca ustawy o finansowaniu gminy. Otóż Wysoka Izba zaproponowała, aby łączna kwota subwencji wynosiła 6,6% planowanych dochodów budżetu państwa. Tymczasem Senat proponuje, aby było to co najmniej 6,6%. Jest to oczywiście zmiana niezmiernie korzystna i mogę wyrazić jedynie zadowolenie, że w dniu, w którym obradowała komisja wspólna samorządu i rządu, w dniu wczorajszym, połączone komisje natychmiast wyszły naprzeciw oczekiwaniu środowisk samorządowych i przyjęły proponowaną przez te środowiska poprawkę. Świadczy to o tym, jak poważnie w tej Izbie traktuje się płynące stamtąd sygnały.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#KrystynaŁybacka">I jeszcze jedna uwaga z tym związana. Otóż Senat proponuje, aby subwencja spływała nie później niż 1 każdego miesiąca, podczas gdy Wysoka Izba proponowała, by było to do 15 każdego miesiąca. Chcę uspokoić wszystkich nauczycieli, w tym także nauczycieli przedszkoli, co podkreślam z całą mocą, że ich płace będą wypłacane z góry i ponieważ subwencja ta musi spłynąć do dnia 1 każdego miesiąca, nauczyciele będą otrzymywali płace w terminie.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#KrystynaŁybacka">Raz jeszcze dziękuję Wysokiej Izbie za czas poświęcony pracy nad tą ustawą. Proszę pozwolić mi, że w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pozdrowię nauczycieli i dzieci, którzy przebywają na zasłużonym odpoczynku. Mam nadzieję, że pan prezydent tym razem merytorycznie potraktuje ustawę i niezwłocznie złoży pod nią swój podpis.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Zanim poproszę o zabranie głosu następnego mówcę, pragnę zwrócić uwagę pań i panów posłów obecnych na sali - jak również nieobecnych - że bezpośrednio po zakończeniu debaty nad tym punktem porządku dziennego zarządzę posiedzenie komisji, które przedstawiają sprawozdanie (przypominam: Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, Komisji Samorządu Terytorialnego i Komisji Ustawodawczej), aby odniosły się one do propozycji przedstawionej przez pana posła Zaciurę. Byłbym zobowiązany, gdyby w klubach, wśród członków tych trzech komisji, tę informację już w tej chwili upowszechniono. Za kilka minut powiem, w jakiej sali odbędzie się to posiedzenie. Musimy liczyć na to, że te trzy komisje będą w stanie w ciągu prawdopodobnie nie więcej niż pół godziny przedstawić swoją opinię w tej sprawie po to, abyśmy mogli poddać to pod głosowanie w trakcie zbliżających się głosowań.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Udzielam obecnie głosu panu posłowi Tadeuszowi Sławeckiemu występującemu w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#TadeuszSławecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt ustosunkować się w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego do poprawek wniesionych przez Senat RP w dniu 6 lipca 1995 r. do ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Pragnę na wstępie wyrazić zadowolenie z tego powodu, że prace legislacyjne nad ustawą zbliżają się ku końcowi. Wierzę, że znowelizowana ustawa będzie mogła wejść w życie przed 1 września 1995 r., ustawa ta jest bowiem kompromisem zawartym pomiędzy środowiskiem nauczycielskim, samorządowym i rządem.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#TadeuszSławecki">Jeśli chodzi o nasze stanowisko, jesteśmy za przyjęciem dziewięciu poprawek zgłoszonych przez Senat, m.in. poprawek nr 3 i 4 dotyczących organizacji nauki dla dzieci z głębokim upośledzeniem fizycznym lub umysłowym oraz braku możliwości zwalniania z obowiązku szkolnego przed ukończeniem 15 roku życia. Obiektywnie należy stwierdzić, że również w ustawie uchwalonej przez Sejm zwalnianie z obowiązku szkolnego dzieci sprawnych było poprzedzone opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej i mogło być dokonane tylko przez kuratora oświaty na wniosek rodziców.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#TadeuszSławecki">Zgadzamy się również z poprawką nr 7, uwzględniającą w planie nadzoru pedagogicznego kontrolę przestrzegania praw dziecka. Podzielamy pogląd Senatu zawarty w poprawce nr 8, że w konkursie na dyrektora w placówce opieki całkowitej rodziców winien reprezentować przedstawiciel rady rodziców. W odniesieniu do poprawki nr 10 zgadzamy się z tym, że o składzie komisji konkursowej w nowo zakładanych placówkach winien decydować organ prowadzący tę szkołę lub placówkę w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Jeśli chodzi o poprawkę nr 11, zgadzamy się z tym, że w szkołach średnich należy zasięgnąć opinii samorządu uczniowskiego w sprawie skreślenia z listy uczniów. Słuszna też jest naszym zdaniem poprawka nr 13, regulująca sposób postępowania z dokumentacją przebiegu nauczania w zlikwidowanych szkołach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#TadeuszSławecki">Najważniejsza naszym zdaniem jest poprawka nr 14 dotycząca art. 20, regulującego sposób subwencjonowania oświaty przez państwo. Podzielamy pogląd Senatu i połączonych komisji, że łączna kwota subwencji oświatowej nie może być niższa niż 6,6% planowanych dochodów budżetu państwa. Ten zapis, jeśli będzie zrealizowany przy uwzględnieniu opracowywanego z udziałem samorządu algorytmu, nie powinien pogłębić dysproporcji w warunkach kształcenia na wsi i w mieście.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#TadeuszSławecki">Z pozostałymi poprawkami nie zgadzamy się m.in. dlatego, że dalsze precyzyjne określanie np. form i zasad prowadzenia zajęć pozalekcyjnych - poprawka nr 6 - czy precyzowanie funkcji opiekuńczych szkoły nie jest korzystne i może być określone w przepisach wykonawczych do ustawy. Nie podzielamy również opinii zawartej w poprawce nr 9, że w komisji konkursowej związek zawodowy może reprezentować tylko członek związku będący pracownikiem szkoły lub placówki. Jesteśmy za odrzuceniem poprawki nr 12, albowiem uważamy, że są w szkole pewne sprawy, dotyczące np. oceny moralnej nauczyciela, które powinny być rozpatrywane bez udziału uczniów.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#TadeuszSławecki">Reasumując, będziemy głosować zgodnie z wnioskiem połączonych komisji zawartym w sprawozdaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Udzielam głosu pani posłance Grażynie Staniszewskiej z klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#GrażynaStaniszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności z dużą satysfakcją przyjmuje poprawkę Senatu zmierzającą do przywrócenia obowiązku szkolnego w wypadku dzieci upośledzonych, które nie ukończyły 15 roku życia. Walczyliśmy o taki zapis, walczyła o to śp. pani posłanka Maria Trzcińska-Fajfrowska, która pracowała przez długie lata z dziećmi upośledzonymi i doskonale zdawała sobie sprawę, czym jest objęcie tych dzieci obowiązkiem szkolnym i jak poprawia to ich sprawność, jak wpływa na możliwość funkcjonowania - choćby w ograniczony sposób - w społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#GrażynaStaniszewska">Z równie dużym zadowoleniem przyjmujemy poprawkę nr 14, która stwarza możliwość przyjęcia w ustawie budżetowej większej łącznej kwoty subwencji oświatowej niż 6,6% planowanych dochodów budżetu państwa. Owe 6,6% to jest dużo mniej środków na utrzymanie szkół podstawowych niż w tej chwili, dlatego że te procenty nie zawierają środków na remonty i inwestycje, które to zadania stają się zadaniami własnymi gminy i na razie nie widać w ogóle źródła ich sfinansowania (i chętnych do wskazania tego źródła), a są to przecież ogromne zaniedbania, utrzymujące się od lat. Tak że jeżeli w tej chwili będzie możliwość w drodze negocjacji ustalenia w ustawie budżetowej wyższej łącznej kwoty subwencji oświatowej, będzie można starać się o objęcie środkami z dochodów publicznych również kosztów remontów i inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#GrażynaStaniszewska">Z dużym zadowoleniem mój klub wita pewną zmianę, jeśli chodzi o opinię posłów z klubów koalicyjnych, mianowicie fakt, że kluby koalicyjne ustosunkowały się negatywnie do pomysłu Senatu, aby oprócz lekcji wychowawczych, gimnastyki, olimpiad, wycieczek objąć centralnymi regulacjami ministra jeszcze zajęcia dodatkowe, pozalekcyjne. Budzi to dużą nadzieję na to, że właściwie gdybyśmy popracowali nad ustawą może jeszcze dwa miesiące, to możliwe, że i kluby koalicyjne z owych centralnych regulacji w wypadku lekcji wychowawczych, gimnastyki i wycieczek również by zrezygnowały.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#GrażynaStaniszewska">Prosimy pana marszałka o wyjaśnienie nieporozumienia związanego z poprawką nr 14. Gdyby pozostał stan dotychczasowy, to jak rozumiemy, w wypadku subwencji oświatowej nie byłoby gwarancji uzyskania odsetek w razie nieterminowego przesyłania przez ministra finansów subwencji do gmin.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#GrażynaStaniszewska">Pierwsze decyzje komisji były prawidłowe. Natomiast sprawozdanie, jak rozumiem, zostało niewłaściwie sformułowane. Senat pracował nad wadliwym sprawozdaniem. W efekcie mamy w tej chwili taką sytuację, że sprawa owych odsetek, a więc gwarancji na terminowość wpływu subwencji oświatowej do gmin, zniknęła. Jest to kwestia, nad którą nie możemy przejść do porządku dziennego, tak że prosiłabym bardzo w imieniu klubu o wyjaśnienie tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Izabelę Jarugę-Nowacką występującą w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#IzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy chciałabym powiedzieć, że klub nasz z satysfakcją poprze te poprawki zgłoszone przez Senat, które zmierzają do większego upodmiotowienia ucznia w społeczności szkolnej i w całym systemie oświatowym, do skuteczniejszego przestrzegania i poszanowania zarówno praw ucznia, jak i praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#IzabelaJarugaNowacka">Do poprawek Senatu prezentujących taką właśnie zasadę należą niewątpliwie poprawki nr 7 i 11, a przede wszystkim poprawki nr 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#IzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Poważnie traktując prawa dziecka, nie można głosować inaczej niż za przyjęciem poprawki Senatu nr 1, dotyczącej nałożenia na organ prowadzący szkołę lub placówkę zadania zorganizowania dożywiania dzieci.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#IzabelaJarugaNowacka">Przepraszam bardzo, panie marszałku, czy może pan poprosić o spokój na sali?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę o zachowanie spokoju na sali i nieprzeszkadzanie w wystąpieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#IzabelaJarugaNowacka">Dziękuję bardzo. Przepraszam, ale to mi przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#IzabelaJarugaNowacka">Nie być głodnym to z pewnością jedno z fundamentalnych praw dzieci, a zapewnienie im pożywienia to podstawowy obowiązek dorosłej części społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wysoka Izbo! Dramatyczne obniżenie poziomu życia bardzo wielu rodzin w Polsce spowodowało smutne i niestety dość powszechne zjawisko niedożywienia dzieci. Są dzieci, które przychodzą do szkoły bez śniadania i pozostają w szkole bez żadnego posiłku przez wiele godzin. Czy naprawdę można będzie mówić o wypełnieniu przez szkołę roli opiekuńczo-wychowawczej, jeżeli nie zajmie się dożywianiem głodnych uczniów? Czy cała społeczność szkolna będzie udawać, że nie widzi tego problemu?</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wczoraj podczas obrad trzech połączonych komisji pracujących nad ustawą oświatową posłowie zastanawiali się, kto ma finansować dożywianie głodnych dzieci w szkole. Nie znaleziono odpowiedzi na to pytanie, postanowiono więc nie rekomendować Wysokiej Izbie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#IzabelaJarugaNowacka">Zatem zwracam się z apelem do pań i panów posłów. Chciałbym wyrazić głębokie przekonanie w imieniu naszego klubu, że dożywianie dzieci głodnych w społeczeństwie polskim znajdzie sponsorów. Być może nie takich, którzy motywację do działania znajdują w odpisach podatkowych, ale będą to sponsorzy pochodzący ze społeczności lokalnych, społeczności rodziców, z komitetu rodzicielskiego, którzy będą zapewne skłonni podzielić się nawet własnym niedostatkiem.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wysoka Izbo! Nie można pozostać obojętnym i nie można nie dostrzegać problemu niedożywionych uczniów, dlatego też apeluję do kolegów o uwzględnienie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#IzabelaJarugaNowacka">Kolejna poprawka Senatu, którą klub Unii Pracy gorąco popiera, dotyczy wypełniania obowiązku szkolnego przez dzieci i młodzież upośledzoną umysłowo w stopniu głębokim poprzez udział w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych. W art. 16 ust. 9 uwzględniono możliwość zwalniania dziecka z odbywania obowiązku szkolnego w szczególnie uzasadnionych przypadkach, jeżeli dziecko ukończyło lat 15, a rodzice wystąpili z takim wnioskiem do kuratora.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wysoki Sejmie! Nieuwzględnienie tej poprawki Senatu byłoby sprzeczne z ustawodawstwem obowiązującym we wszystkich krajach europejskich, byłoby dalej postępującą dyskryminacją osób z głębszym upośledzeniem umysłowym i rodzin tych osób. Dotychczasowe badania jednoznacznie wykazują, że wcześnie podjęta i systematycznie prowadzona edukacja i rehabilitacja ma ogromne, kluczowe wręcz znaczenie dla osiągnięcia poziomu samodzielności dziecka upośledzonego. Trudności budżetu państwa nie mogą zatem usprawiedliwiać eliminacji z procesu nauczania tej grupy dzieci, pozostawiając rodziców dziecka osamotnionych z ich problemami i sankcjonując kolejną nierówność dzieci pod względem możliwości edukacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#IzabelaJarugaNowacka">Klub Unii Pracy głosować będzie przeciw przyjęciu dwunastej poprawki Senatu, dotyczącej możliwości wyłączenia ze składu rady szkoły tej jej części, której reprezentację stanowią uczniowie. Przypominam kolegom, że rada szkoły składa się w równych częściach z przedstawicieli nauczycieli, rodziców i uczniów. Opowiadając się za podmiotowością ucznia w szkole, nie widzimy sensu wyłączania uczniów z podejmowania decyzji dotyczących społeczności szkolnej. Uczniowie zazwyczaj są grupą najlepiej poinformowaną o sprawach związanych z życiem szkoły i pozbawienie ich oficjalnej i jawnej możliwości dyskusji i formułowania sądów uważamy za błędne.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#IzabelaJarugaNowacka">Klub nasz nie poprze także czwartej poprawki Senatu, opowiadamy się bowiem za możliwością zwracania rodzicom kosztów dojazdu do szkoły tych uczniów, którzy korzystają z publicznych środków komunikacji, co przecież nie zwalnia szkoły z obowiązku organizowania własnego transportu dla uczniów, którzy nie mogą korzystać z komunikacji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#IzabelaJarugaNowacka">I wreszcie na zakończenie chciałabym powiedzieć, że będziemy głosować za przyjęciem ostatniej, czternastej poprawki Senatu, dotyczącej zarówno wysokości, formy, jak i trybu rozdzielania subwencji oświatowej przekazywanej gminom z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wysoka Izbo! Prowadzenie szkół podstawowych oraz niektórych placówek oświatowych od 1 stycznia 1996 r. będzie zadaniem własnym gmin, finansowanym w trybie subwencji oświatowej. W toku drugiego czytania projektu ustawy o systemie oświaty został zgłoszony wniosek, aby subwencja oświatowa wynosiła 6,6% planowanych dochodów budżetu państwa. Wczorajsze oświadczenie przedstawiciela Ministerstwa Finansów, dotyczące zaakceptowania w końcu zaproponowanej kwoty subwencji oświatowej, jak i zobowiązanie ministra finansów dotyczące przekazywania gminom subwencji oświatowej w 12 równych ratach miesięcznych w terminie do 1 dnia każdego miesiąca, mają gwarantować terminową wypłatę uposażeń nauczycieli. To oświadczenie spotkało się z aplauzem posłów trzech połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-77.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Obecnie proszę pana posła Leszka Smykowskiego o zabranie głosu w imieniu klubu BBWR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#LeszekSmykowski">Wysoka Izbo! Żeby sprawy nie komplikować, przejdę do meritum, ustosunkuję się do najważniejszych poprawek Senatu. Najważniejsza z naszego punktu widzenia poprawka Senatu dotyczy dzieci sprawnych inaczej. Cieszymy się, że jest ona zgodna z wnioskiem mniejszości przedstawionym podczas drugiego czytania. My konsekwentnie cieszymy się, że tym razem głosując za tą poprawką będziemy głosowali zgodnie z tym wcześniejszym wnioskiem mniejszości. Cieszymy się też, że połączone komisje uznały ten wniosek senacki za jak najbardziej uzasadniony z tej prostej przyczyny, że utrzymuje on w mocy obowiązek edukacji szkolnej także w przypadku dzieci upośledzonych w stopniu głębszym, daje im możliwość rewalidacji, możliwość usprawnienia zaburzonych funkcji. Oczywiście, duża część poprawek senackich - zwłaszcza te dotyczące powoływania komisji konkursowych i losu dokumentacji szkolnej po zlikwidowaniu placówek - to poprawki bardziej szczegółowe, w sposób trafny i precyzyjny określające sytuację. Widać na ich przykładzie tę ważną funkcję Senatu w obecnym okresie, kiedy działaniom legislacyjnym towarzyszy pośpiech, kiedy Sejm trzech ostatnich kadencji generalnie musiał załatwić wiele spraw. Działanie tego filtra legislacyjnego, jakim jest Senat, jest tu jak najbardziej zasadne i cieszę się, że panowie senatorowie wychwycili te mankamenty, jakich my nie zdołaliśmy uniknąć w pracy komisji, podczas głosowań i debat sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#LeszekSmykowski">Myślę, że ważna z punktu widzenia środowisk samorządowych jest też ostatnia poprawka senacka, w której zmodyfikowany został wniosek komisji i w sposób bardziej trafny precyzuje się procent dochodów budżetu państwa przeznaczonych na subwencje oświatowe, a sprawę rozszerzenia ewentualnych kwot na subwencje oświatowe pozostawia się w dyspozycji ministra edukacji i ministra finansów. Jest nadzieja, że w przypadku poprawy kondycji finansowej, zwiększenia się dochodów państwa będzie możliwość rozszerzenia kwot na edukację narodową.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#LeszekSmykowski">Cieszy nas również zapis, który dotyczy przesunięcia na dzień 1 każdego miesiąca przepływu środków w tej subwencji. Szybsze docieranie środków finansowych do placówek oświatowych stwarza możliwość zaplanowania wydatków uniknięcia opóźnień w wypłatach należności - chodzi tu nie tylko o płace nauczycielskie, ale także o inne należności, jakie szkoła musi na bieżąco regulować. Myślę, że jest szansa zlikwidowania tych odsetek, które placówki płacić muszą z racji owych przesunięć czasowych. Jest to zarazem szansa zmniejszenia zadłużenia szkolnictwa publicznego.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#LeszekSmykowski">Generalnie poprawki senackie są zasadne. Uznajemy, że większość z nich jest do przyjęcia. Będziemy głosowali za poprawkami senackimi zgodnie ze stanowiskiem trzech połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę pana posła Eugeniusza Janułę o zabranie głosu w imieniu Poselskiego Koła - Nowa Demokracja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#EugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Dzisiejszą debatą kończymy długotrwałą i owocną w argumenty dyskusję nad ustawą o systemie oświaty. Fakt, że w drugim czytaniu tej ustawy zgłoszono kilkadziesiąt poprawek, świadczy nie tylko o wielkim zaangażowaniu posłów, klubów i kół. Argumenty zgłaszano również w olbrzymiej dyskusji społecznej, kwestia modelu oświaty jest bowiem nie tylko istotnym elementem wychowania społeczeństwa, ale także wpływa na to, jakie będzie nasze państwo, nasze społeczeństwo w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#EugeniuszJanuła">Odnosząc się do poprawek Senatu, pragnę powiedzieć, że Senat jako „izba refleksji” rzeczywiście zgłosił wiele istotnych i w pewnym stopniu modyfikujących w kierunku pozytywnym poprawek do ustawy. Nie będę ich omawiał szczegółowo, tym bardziej że w większości przypadków Nowa Demokracja zgadza się ze stanowiskiem połączonych komisji. Rzeczywiście, poszczególne poprawki upodmiotowiają ucznia, w szczególności ucznia szkoły średniej, inne zmierzają niejako do przywrócenia dzieciom specjalnej troski pełnych praw ucznia. A trzeba powiedzieć, że tych dzieci niestety jest coraz więcej — z różnych względów — jak również coraz więcej jest problemów szczegółowych. W praktyce, jeśli chodzi o funkcjonowanie oświaty, takie sprawy, jak konkursy na dyrektorów, konkursy w szkołach nowo tworzonych, udział związków w tych konkursach, mogą stwarzać pewne problemy.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#EugeniuszJanuła">Kwestie istotne. Ta ustawa pozwala przejąć szkoły podstawowe przez samorządy i udrożnić system oświaty. Co prawda nie poprawi ona wszystkiego do końca, ale jest znaczącym krokiem naprzód.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#EugeniuszJanuła">Jeżeli chodzi o poprawki Senatu, Nowa Demokracja zgadza się ze stanowiskiem połączonych komisji przedstawionym w sprawozdaniu posła sprawozdawcy - z wyjątkiem poprawki nr 1.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#EugeniuszJanuła">Odnośnie do poprawki nr 1, którą poseł sprawozdawca komisji proponuje odrzucić. Ze względów humanitarnych opowiadamy się za jej przyjęciem, biorąc pod uwagę fakt, że szczególnie w niektórych regionach, np. w Bieszczadach, wśród dzieci szkolnych panuje głód. Tam zorganizowanie i przywrócenie dożywiania dzieci byłoby ze wszech miar wskazane.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Ostatnim mówcą będzie pan poseł Andrzej Lipski występujący w imieniu koła PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#AndrzejLipski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powiedziano tu już o bardzo wielu sprawach. W naszej dyskusji koncentrujemy się głównie nad poprawką nr 14 oraz nad poprawkami nr 2 i 3. I chyba słusznie, ponieważ są one bardzo istotne, zmieniają zupełnie system subwencji oświatowych dla szkół, a także podejmują kwestię obowiązku szkolnego dla dzieci upośledzonych umysłowo. Nie będę powtarzał wszystkich argumentów, które tu przytoczono. Oczywiście będziemy głosowali za tymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#AndrzejLipski">Z radością usłyszałem wczoraj deklarację przedstawicieli Ministerstwa Finansów, którzy stwierdzili, że jeśli chodzi o poprawkę nr 14, to nie widzą oni specjalnych problemów związanych ze sfinansowaniem oraz obsługą wynikającą z zapisu ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#AndrzejLipski">Natomiast istotną kwestię stanowi poprawka nr 1. Bardzo słusznie pani posłanka Jaruga-Nowacka mówiła o tym, że mamy do czynienia z pewnym problemem społecznym, wobec którego nie wypada nam przejść obojętnie tylko i wyłącznie z tego względu, że komisje uznały, iż niejasne są źródła finansowania, tym bardziej że tak naprawdę w tej poprawce chodzi nie tyle o dożywianie dzieci, ile o organizację warunków dożywiania, a to nie jest to samo. Były tu wypowiedzi, że na przykład szczególnie w szkołach wiejskich mogą być problemy ze stworzeniem warunków organizacyjnych dożywiania dzieci. Ale, proszę państwa, pojęcie „warunki organizacyjne” jest bardzo szerokie. I o ile w szkołach w dużych gminach pod pojęciem takich warunków rozumiemy z reguły stołówkę i kuchnię, o tyle na przykład w szkołach biednych, w szkołach wiejskich może to być nawet wystawiony latem namiot, gdzie można będzie otrzymać szklankę mleka i drożdżówkę czy coś w tym rodzaju. Ze względów społecznych, o których mówili pani posłanka Jaruga-Nowacka i pan poseł Januła, my też będziemy głosowali za tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#AndrzejLipski">Zgadzamy się z tym, że poprawka nr 4 powinna być odrzucona. Faktycznie ta ustawa w kształcie przyjętym przez Wysoką Izbę daje znacznie więcej korzyści w postaci zwrotów, jeśli chodzi o środki komunikacji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#AndrzejLipski">Poprawka nr 5 jest mniej istotna. W tym wypadku będziemy głosowali zgodnie ze stanowiskiem komisji.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#AndrzejLipski">Będziemy też głosowali przeciw poprawce nr 6. Sam zapis może nawet brzmi atrakcyjnie, ponieważ mówi się o zasadach i warunkach organizowania zajęć pozalekcyjnych w szkołach. I jeśli to skonfrontujemy z likwidacją zajęć pozalekcyjnych, to rzeczywiście może to brzmieć atrakcyjnie. Jednak odgórne rozporządzenia MEN w tych sprawach są chyba zbyt daleko idące. Myślę, że szkoły same znakomicie sobie z tą sprawą poradzą, bez tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#AndrzejLipski">Odnośnie do poprawki nr 7. Opowiadamy się za dodaniem wyrazów: „oraz praw dziecka”, choćby z tego względu, by nie stosować takich metod, które bodajże parę lat temu proponował z tej mównicy ówczesny poseł pan Marek Jurek.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#AndrzejLipski">W kwestii poprawek nr 8, 9 i 10, dotyczących wyboru dyrektora. Wstrzymamy się od głosu przy poprawce nr 8, lecz nie dlatego, że negujemy zawartą w niej ideę, jest ona bowiem ze wszech miar słuszna. Nie można jednak, moim zdaniem, przejść do porządku dziennego nad tym, że kwestie placówek opieki całkowitej ujmujemy tylko w odniesieniu do zadań, a nie w kontekście pojęcia, które definiowałoby jakby sprawę. Niestety w ustawie takie pojęcie w ogóle nie występuje, w związku z tym byłoby to jakieś naruszenie ducha tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#AndrzejLipski">Poprawka nr 9 - jesteśmy jak najbardziej jej przeciwni. Tu już padały argumenty, dodam może tylko jeszcze jeden. No dobrze, a co w wypadku, jeżeli na przykład w danej szkole nie ma związków zawodowych? Powodowałoby to sytuację, że organizacje związkowe byłyby wyłączone z konkursów na dyrektora szkoły, co uważamy za rzecz absolutnie nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#AndrzejLipski">Co do pozostałych poprawek, będziemy głosowali zgodnie z zaleceniem trzech połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Czy pan poseł sprawozdawca chciałby zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Jednocześnie informuję, że za 3–4 minuty w sali kolumnowej powinno się rozpocząć posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej, dotyczące sprawy zgłoszonej przez pana posła sprawozdawcę, problemu, jaki pojawił się przy poprawce nr 14 do omawianych zmian ustawy o systemie oświaty. Bardzo proszę członków tych trzech komisji o udanie się do sali kolumnowej, a przewodniczących o przygotowanie wspólnego stanowiska w sprawie, która spowodowała pewne kłopoty proceduralne.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Łączności z Polakami za Granicą o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 60 rocznicy pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu (druki nr 1118 i 1156).</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Podkańskiego w celu przedstawienia sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#ZdzisławPodkański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu 12 lipca bieżącego roku na 55 posiedzeniu Sejmu odbyło się pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie upamiętnienia 60 rocznicy pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu. Po wysłuchaniu oświadczeń złożonych w imieniu klubów i kół projekt uchwały został skierowany do Komisji Łączności z Polakami za Granicą w celu rozpatrzenia i przedstawienia sprawozdania na najbliższym posiedzeniu Sejmu. Komisja na posiedzeniu w dniu 20 lipca br., po wnikliwej analizie zgłoszonych poprawek, postanowiła jednogłośnie rekomendować Wysokiemu Sejmowi projekt uchwały w sprawie upamiętnienia 60 rocznicy pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu w redakcji, którą panie posłanki i panowie posłowie otrzymali.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#ZdzisławPodkański">Zdaniem komisji projekt uchwały właściwie oddaje intencję, którą jest uczczenie pamięci tysięcy rodaków wywiezionych w dalekie stepy Kazachstanu, potępienie skierowanych przeciwko ludności polskiej zbrodniczych akcji będących wyrazem realizacji stalinowskiej doktryny państwa totalitarnego oraz upamiętnienie tragicznych wydarzeń tamtych lat budową pomnika - ośrodka szkolenia zawodowego w rejonie, do którego w 1936 r. przybyły pierwsze transporty ludności polskiej z zachodnich terenów byłego ZSRR. Ośrodek ten służyłby zwłaszcza młodemu pokoleniu pomocą w zdobywaniu zawodu, w nauce języka polskiego i poznawaniu polskiej kultury.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#ZdzisławPodkański">Komisja wyraża nadzieję, że ta inicjatywa znajdzie szerokie poparcie moralne i finansowe całego społeczeństwa, rządu Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkich instytucji publicznych.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Podkańskiemu.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#AleksanderMałachowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#AleksanderMałachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do wysłuchania wystąpień w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Budkiewicza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#JanBudkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu SLD i Grupy Parlamentarnej Polsko-Kazachskiej - inicjatora uchwały w sprawie uczczenia 60-lecia pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu - dziękuję komisji za solidarną rekomendację naszego projektu oraz jego twórcze uzupełnienia. Dziękuję posłom Zbigniewowi Pietrzykowskiemu i Henrykowi Wujcowi, dzięki którym tekst uchwały jest głębszy i bardziej wymowny.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#JanBudkiewicz">Wysoka Izbo! Wierzę, że wspólnie doprowadzimy do urzeczywistnienia uchwały, przede wszystkim przez to, że w budżecie państwa na rok przyszły i lata następne zapewnimy środki finansowe na budowę ośrodka szkolenia zawodowego, jak też na inne konieczne działania na rzecz rodaków w Kazachstanie. Ogromną rolę w realizacji uchwały będzie miał do odegrania rząd i jego służby dyplomatyczne. Dlatego chyba dobrze się stało, że posłem sprawozdawcą w imieniu komisji jest członek rządu, minister Podkański, zaangażowany na co dzień w sprawy kultury i oświaty.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#JanBudkiewicz">Wysoka Izbo! Uchwała i zawarty w niej zapis dotyczący budowy pomnika to ważna, lecz symboliczna cząstka pamięci i hołdu dla tysięcy zmarłych, zamordowanych i zaginionych rodaków na nieludzkiej wówczas ziemi. Pomnik, nawet najpiękniejszy - lub jak nasz: piękny i mam nadzieję, że funkcjonalny - nie zastąpi jednak systematycznego i pragmatycznego działania. Mówiłem o tym w czerwcowym oświadczeniu poselskim, jak też na poprzednim posiedzeniu Wysokiej Izby, uzasadniając projekt uchwały, która powinna być zaczynem dobrych idei i dobrej roboty. Tak - dobrej roboty, bo ośrodek szkolenia zawodowego jest propozycją edukacyjną i kulturową, które nie mogą dobrze i trwale funkcjonować bez rzetelnej systematyczności. O urzeczywistnienie tych przymiotów zwracam się do premiera, wszystkich ogniw państwowych, społecznych, a także do każdego z nas indywidualnie.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Janowi Budkiewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Henryka Wujca z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#HenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobrze się stało, że projekt został po pierwszym czytaniu skierowany do komisji. Komisja uwzględniła niektóre poprawki zgłoszone w imieniu Unii Wolności przeze mnie oraz w imieniu KPN przez posła Wójcika. Niestety, nie wszystkie poprawki zostały zaakceptowane, ale po to, żeby projekt był przedstawiony Izbie już obecnie poszliśmy na pewien kompromis. Dotyczy on również dość ważnej sprawy. Uważam, że nie powinna być przedmiotem sporu kwestia, czy b. Związek Radziecki, a zwłaszcza ideologia komunistyczna jest odpowiedzialna za wywózkę Polaków z terenów b. Związku Radzieckiego zarówno przed 1939 r. — bo to było w 1936 r. — jak też później, po zajęciu terenów polskich. Ta kwestia nie została wyraźnie zaznaczona; mówi się tam o totalitarnym reżimie stalinowskim, systemie stalinowskim. Samo słowo „stalinowski” nie wystarcza do określenia systemu, który panował w Związku Radzieckim — tak jak nie wystarczy powiedzieć: „hitlerowski reżim totalitarny”, tylko mówi się: „faszystowski reżim totalitarny” — właściwsze byłyby więc słowa: „komunistyczny system totalitarny”. Ale chodzi o istotę rzeczy, o kwestię najważniejszą — o pomoc znajdującym się tam Polakom. Pierwszym przejawem tej pomocy będzie projekt pomnika — ośrodka szkolenia zawodowego. Dla dobra sprawy akceptujemy więc tę uchwałę w kształcie obecnie przyjętym przez komisję i jako Klub Parlamentarny Unii Wolności popieramy ten projekt, tak żeby został przyjęty przez Izbę.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#HenrykWujec">Chciałbym się jeszcze odnieść do pewnej kwestii. Ponieważ jest to projekt dotyczący tylko jednego zagadnienia, trudno w nim było umieścić szerszą problematykę, która wymaga jednak decyzji Wysokiej Izby. Mianowicie niezbędne są jeszcze inne działania. Ze strony rządowej mamy pewną obstrukcję, brak decyzji, chociaż sprawa ta była wielokrotnie podnoszona. Mam na myśli konieczność pomocy Polakom, którzy mieszkają na tych terenach i takiej pomocy potrzebują. Nie chodzi tylko o pomoc materialną - ona nie musi być tak duża - lecz raczej o pomoc w zakresie humanitarnego wsparcia, w zakresie oświaty, opieki medycznej, kultury. Taki właśnie projekt, dotyczący tej formy pomocy, wniesiemy ze strony Klubu Parlamentarnego Unii Wolności w postaci rezolucji pod obrady Wysokiej Izby. Sądzimy, że wtedy ta kwestia będzie znacznie lepiej jeszcze rozwiązana. Obecnie jesteśmy za przyjęciem tego projektu uchwały i za dalszą pomocą ludności polskiej w Kazachstanie.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Henrykowi Wujcowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy ktoś z państwa posłów pragnie jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#AleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#AleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#AleksanderMałachowski">Nie zgłoszono poprawek, wobec tego do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5 porządku dziennego: Wybór członka Trybunału Konstytucyjnego (druki nr 1143 i 1154).</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, że zgodnie z art. 16 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym uzupełnienia składu Trybunału Konstytucyjnego dokonuje Sejm nie później niż w ciągu 3 miesięcy od stwierdzenia wygaśnięcia mandatu. Członek Trybunału wybrany w tym trybie pełni swoje funkcje do końca kadencji, na którą wybrany był jego poprzednik.</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, że Sejm na 53 posiedzeniu w dniu 30 czerwca br. nie wybrał członka Trybunału Konstytucyjnego. Na podstawie uchwały Sejmu z dnia 3 października 1992 r. w sprawie trybu zgłaszania kandydatów na członków Trybunału Konstytucyjnego Prezydium Sejmu określiło nowy termin zgłaszania kandydatów. W tym terminie zgłoszono kandydatury pana Krzysztofa Pietrzykowskiego i pani Jadwigi Skórzewskiej-Łosiak. Lista kandydatów została doręczona paniom i panom posłom w druku nr 1143.</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#AleksanderMałachowski">Prezydium Sejmu skierowało wnioski dotyczące kandydatów do Komisji Sprawiedliwości. Opinia komisji została doręczona w druku nr 1154.</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do wysłuchania przedstawicieli wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Niemcewicza w celu przedstawienia kandydatury pani Jadwigi Skórzewskiej-Łosiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#JanuszNiemcewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu grupy posłów, którzy wnieśli o wybór pani Jadwigi Skórzewskiej-Łosiak na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego, przedstawić jej kandydaturę.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#JanuszNiemcewicz">Pani Jadwiga Skórzewska-Łosiak znana jest Wysokiej Izbie, gdyż od 1990 r. jako podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości współpracowała z komisjami parlamentarnymi. Mogliśmy zatem wszyscy docenić jej wysokie umiejętności zawodowe i wielkie doświadczenie prawnicze. Doświadczenie zawodowe pani Jadwigi Skórzewskiej-Łosiak to przede wszystkim doświadczenie sędziowskie. Wykonywała ten zawód od 1971 r., najpierw w sądzie powiatowym, potem w sądzie wojewódzkim, była delegowana do Ministerstwa Sprawiedliwości. Cechy właściwe dla doświadczonego sędziego, a więc wnikliwość i rzeczowość, bezstronność i niezależność myślenia, to są walory, które przemawiają za jej wyborem. Pani Jadwiga Skórzewska-Łosiak wykonywała również zawód adwokata, a w Ministerstwie Sprawiedliwości zajmowała się sprawami legislacyjnymi. Stąd wszechstronność jej wiedzy prawniczej. Jako ekspert pracowała nad zmianami konstytucyjnymi w 1989 r. Była współtwórcą koncepcji demokratycznego państwa prawnego, koncepcji, która wprowadzona została do przepisów konstytucyjnych. Zajmowała się również przestrzeganiem praw człowieka, reprezentując rząd polski w Komitecie Praw Człowieka w Genewie.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#JanuszNiemcewicz">Przedstawiając Wysokiej Izbie kandydaturę pani Jadwigi Skórzewskiej-Łosiak, wyrażam przekonanie, że jej wiedza prawnicza, doświadczenie zawodowe i cechy osobiste są najlepszą rekomendacją na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Januszowi Niemcewiczowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Ryszarda Faszyńskiego o zabranie głosu w celu przedstawienia kandydatury pana Krzysztofa Pietrzykowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#RyszardFaszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z tym, że na 53 posiedzeniu Wysoka Izba odrzuciła obie zgłoszone kandydatury, w imieniu grupy posłów z Klubu Parlamentarnego Unii Pracy i Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt zarekomendować Wysokiej Izbie kandydaturę pana prof. Krzysztofa Pietrzykowskiego. Cechą, która powinna być nieodłącznie związana z sędzią Trybunału Konstytucyjnego jest wysoki poziom zarówno teoretyczny, jak i praktyczny w stosowaniu prawa. Pan prof. Pietrzykowski już prawie 20 lat pracuje w Instytucie Prawa Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego, od 5 lat jest profesorem. Prowadzi wykłady zarówno w Warszawie, jak i w Białymstoku. Od kilku lat ma także bezpośrednią styczność z realizacją prawa, z orzecznictwem sądowym, ponieważ jest dyrektorem Biura Orzecznictwa Sądu Najwyższego. Wysoki poziom jego wiedzy prawniczej został doceniony już wielokrotnie przez Wysoką Izbę. Od trzech kadencji Sejmu prof. Pietrzykowski regularnie, niezależnie od różnych wyników wyborów, różnego składu tej Izby, jest proszony na eksperta komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#RyszardFaszyński">Kolejnym czynnikiem, który predysponuje naszym zdaniem prof. Pietrzykowskiego do wyboru na sędziego Trybunału Konstytucyjnego jest fakt, że niezależnie od rozmaitych poglądów politycznych, które w Wysokiej Izbie są reprezentowane, wszystkie siły polityczne mają możliwość i widzą możliwość współpracy z panem prof. Pietrzykowskim. Pan prof. Pietrzykowski był członkiem ROAD, obecnie jest członkiem Unii Pracy. Natomiast nie tak dawno na prośbę klubu Unii Wolności przygotowywał jedną z ustaw.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#RyszardFaszyński">Przepraszam, panie marszałku, ciężko mi przekrzykiwać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo, uprzejmie proszę o zachowanie ciszy na sali, bo pan poseł sam siebie nie słyszy. Bardzo proszę o przerwanie rozmów.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#RyszardFaszyński">Naszym zdaniem należy także pamiętać, że wszystkie decyzje organów władzy - a w pionie władzy sądowniczej Trybunał Konstytucyjny jest jednym z najważniejszych - powinny być jasne i zrozumiałe dla społeczeństwa. Z tego punktu widzenia pan prof. Pietrzykowski, jako autor kilkudziesięciu prac naukowych, recenzji, książek i opracowań popularyzujących prawo, również jest kandydatem właściwym. Stąd też proszę Wysoką Izbę o wybór pana prof. Pietrzykowskiego na sędziego Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, słucham pana posła. W jakiej sprawie, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JanuszDobrosz">Panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałem zdementować informację, którą mój kolega przedmówca tutaj wyartykułował - że kandydatura pana Krzysztofa Pietrzykowskiego jest kandydaturą klubową również Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Zgoda, są tam podpisane pojedyncze osoby, natomiast nie jest to na pewno decyzja klubu. Nie ma rekomendacji dla pana prof. Pietrzykowskiego ze strony klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#AleksanderMałachowski">Na tym zakończyliśmy prezentację zgłoszonych kandydatur.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#AleksanderMałachowski">Czy ktoś z przedstawicieli klubów i kół pragnie zabrać głos w sprawie zgłoszonych kandydatur?</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Ryszard Faszyński, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#RyszardFaszyński">Ja króciutko, w trybie sprostowania. Pan poseł Dobrosz nieuważnie widać słuchał początku mojego wystąpienia. Nie mówiłem bowiem, że prezentuję kandydaturę w imieniu klubu Unii Pracy czy w imieniu klubu PSL. Powiedziałem, że prezentuję kandydaturę w imieniu grupy posłów pochodzących z dwóch klubów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy ktoś pragnie jeszcze zabrać głos w sprawie zgłoszonych kandydatur?</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#AleksanderMałachowski">Informuję zatem, że głosowanie nad wyborem członka Trybunału Konstytucyjnego będzie ostatnim w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo, posiedzenia trzech komisji zostały zakończone. Jeszcze nie ma wszystkich posłów, musimy zatem chwileczkę poczekać. Proszę państwa posłów o zajmowanie miejsc i nieblokowanie wejścia na salę.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Chciałbym przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#AleksanderMałachowski">Jak rozumiem, Izba dojrzała do głosowania. Przepraszam bardzo, nie chciałem poszczególnym klubom chodzić po nagniotkach i nie zarządziłem tego głosowania wcześniej, bo wiedziałem, że są duże braki. Z oklasków wynika, że braków już nie ma i wszyscy są za kontynuowaniem obrad. Kworum jest, jakie jest, lepiej nie będzie, musimy kochać to, co jest.</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-100.9" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o wniosku prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o ponowne rozpatrzenie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-100.10" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, że Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Macieja Manickiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-100.11" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.12" who="#AleksanderMałachowski">Zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. po odmowie prezydenta podpisania ustawy Sejm ponownie uchwala ustawę większością 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-100.13" who="#AleksanderMałachowski">Zgodnie z art. 53 ust. 5 regulaminu Sejmu, jeżeli Sejm ponownie nie uchwali ustawy w brzmieniu dotychczasowym, postępowanie ustawodawcze ulega zamknięciu.</u>
          <u xml:id="u-100.14" who="#AleksanderMałachowski">Komisja wnosi o ponowne uchwalenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-100.15" who="#AleksanderMałachowski">Czy są w związku z tym jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-100.16" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.17" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za ponownym uchwaleniem ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.18" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.19" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-100.20" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-100.21" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, iż głosowało 435 posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.22" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-100.23" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o umożliwienie mi zakomunikowania wyniku głosowania, bo ono jest nieważne, póki wynik nie jest ogłoszony.</u>
          <u xml:id="u-100.24" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-100.25" who="#AleksanderMałachowski">Większość 2/3 wynosi 290. Za padły 293 głosy, przeciw - 142, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-100.26" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wymaganą większością 2/3 głosów ponownie uchwalił ustawę o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-100.27" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Samorządu Terytorialnego, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustaw: o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, o Policji, o Urzędzie Ochrony Państwa, o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-100.28" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Kazimierza Pańtaka i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-100.29" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.30" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam....</u>
          <u xml:id="u-100.31" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-100.32" who="#AleksanderMałachowski"> Proszę państwa, bardzo mi jest trudno krzyczeć na całą salę. Bardzo proszę o uciszenie rozmów.</u>
          <u xml:id="u-100.33" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, że zgodnie z art. 17 ust. 4 ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów. Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-100.34" who="#AleksanderMałachowski">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-100.35" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że na sali jest wymagana liczba posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.36" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 1 do art. 1 zmiana 4, dotyczącej art. 7 ust. 2 ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, Senat proponuje, aby dopisać miejsce publikacji poprzednich nowelizacji ustawy o Straży Granicznej.</u>
          <u xml:id="u-100.37" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-100.38" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-100.39" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.40" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 7 ust. 2 ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.41" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.42" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-100.43" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 375 posłów. Większość bezwzględna wynosi 188. Za odrzuceniem poprawki padł 1 głos, przeciw - 370 głosów, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.44" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 7 ust. 2 ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych przyjął.</u>
          <u xml:id="u-100.45" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 2 do art. 1 zmiana 5 Senat w nowym brzmieniu art. 7a ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych proponuje, aby w przypadku odmowy ministra spraw wewnętrznych zwolnienia od zachowania tajemnicy lub udostępnienia dokumentów objętych tajemnicą, na żądanie prokuratora i sądu, minister obowiązany był do przedstawienia żądanych dokumentów oraz wyjaśnienia prokuratorowi generalnemu, a nie I prezesowi Sądu Najwyższego, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-100.46" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-100.47" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł sprawozdawca nie chce zabrać głosu. Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-100.48" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.49" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 7a ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.50" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.51" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-100.52" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna wynosi 194. Za padły 222 głosy, przeciw - 149 głosów, wstrzymało się od głosowania 16 posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.53" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 7a ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-100.54" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 3 Senat w art. 1 w zmianie 6 proponuje poprawkę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-100.55" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-100.56" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.57" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 zmiana 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.58" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.59" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-100.60" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 391 posłów. Większość bezwzględna wynosi 196. Za odrzuceniem poprawki padło 9 głosów, przeciw - 378, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.61" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu do art. 1 zmiana 6 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-100.62" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 4 do art. 2, zdanie wstępne, Senat proponuje, aby skreślić niewłaściwe miejsce publikacji jednej z nowelizacji ustawy o Policji.</u>
          <u xml:id="u-100.63" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-100.64" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.65" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2, zdanie wstępne, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.66" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.67" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-100.68" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Za odrzuceniem poprawki padły 3 głosy, przeciw - 381 głosów, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.69" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 2, zdanie wstępne, przyjął.</u>
          <u xml:id="u-100.70" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 5 do art. 2 zmiana 1 lit. c tiret 1, dotyczącej art. 1 ust. 2 ustawy o Policji, Senat w nowym brzmieniu pkt 1 proponuje, aby do podstawowych zadań Policji należała także ochrona konstytucyjnie zagwarantowanych praw ludzi przed bezprawnymi zamachami godzącymi w te dobra.</u>
          <u xml:id="u-100.71" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-100.72" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.73" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o Policji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.74" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.75" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-100.76" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Za odrzuceniem poprawki padło 380 głosów, przeciw - 5, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.77" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o Policji bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-100.78" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 6 do art. 2 zmiana 5, dotyczącej art. 6 ust. 2 i 5, Senat proponuje, aby przy powoływaniu i odwoływaniu komendantów wojewódzkich i rejonowych Policji odpowiednio minister spraw wewnętrznych i komendant główny Policji nie byli obowiązani do zasięgania opinii właściwego sejmiku samorządowego.</u>
          <u xml:id="u-100.79" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-100.80" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.81" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 2 i 5 ustawy o Policji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.82" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.83" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-100.84" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 382 posłów. Większość bezwzględna wynosi 192. Za odrzuceniem poprawki głosowało 220 posłów, przeciw - 150, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.85" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę do art. 6 ust. 2 i 5 ustawy o Policji bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-100.86" who="#AleksanderMałachowski">W poprawkach nr 7, 14 i 17 do: art. 2, zmiana 15, dotyczącej art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o Policji, art. 3, zmiana 9, dotyczącej art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa, oraz art. 4, zmiana 13, dotyczącej art. 24 ust. 1 pkt 1 ustawy o Straży Granicznej, Senat proponuje, aby wyraz „albo” zastąpić wyrazem „lub”.</u>
          <u xml:id="u-100.87" who="#AleksanderMałachowski">Na poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-100.88" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-100.89" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.90" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o Policji, art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa oraz art. 24 ust. 1 pkt 1 ustawy o Straży Granicznej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.91" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.92" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-100.93" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 379 posłów. Większość bezwzględna wynosi 190. Za odrzuceniem poprawek padły 2 głosy, przeciw - 377 głosów, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-100.94" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu do art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o Policji, art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa oraz art. 24 ust. 1 pkt 1 ustawy o Straży Granicznej przyjął.</u>
          <u xml:id="u-100.95" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 8 do art. 2 zmiana 24, dotyczącej art. 24 ust. 1 ustawy o Policji, Senat proponuje, aby statuty straży miejskich i gminnych nadawane były przez rady gmin po porozumieniu z ministrem spraw wewnętrznych, a nie w porozumieniu, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-100.96" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-100.97" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.98" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 24 ust. 1 ustawy o Policji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-100.99" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-100.100" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-100.101" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 372 posłów. Większość bezwzględna wynosi 187. Za padły 4 głosy, przeciw - 324, wstrzymało się 44 posłów.</u>
          <u xml:id="u-100.102" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 24 ust. 1 ustawy o Policji przyjął.</u>
          <u xml:id="u-100.103" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 9 do art. 2 zmiana 35 Senat w nowym brzmieniu art. 47 ustawy o Policji proponuje, aby ustanowić inne stopnie policyjne w korpusach: oficerów, aspirantów i podoficerów Policji.</u>
          <u xml:id="u-100.104" who="#AleksanderMałachowski">Konsekwencją przyjęcia tej propozycji będą odpowiednie zmiany w art. 48, 52 i 54 ustawy o Policji, co jest treścią poprawek nr 10, 11 i 12.</u>
          <u xml:id="u-100.105" who="#AleksanderMałachowski">Senat proponuje również, aby przepisy te weszły w życie z dniem 1 stycznia 1996 r., co jest treścią poprawki nr 22.</u>
          <u xml:id="u-100.106" who="#AleksanderMałachowski">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie. W przypadku ich przyjęcia ulegnie zmianie numeracja zmian w art. 2.</u>
          <u xml:id="u-100.107" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-100.108" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan poseł Krzysztof Kamiński...? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy gdyby przyjąć te propozycje Senatu i przywrócić te stopnie, nie należałoby dokonać także zmiany nazwy tej formacji z: policja na milicja? Jak pan uważa?</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#AleksanderMałachowski">Uchylam to pytanie. Panie pośle, nie musi pan odpowiadać, przecież tego rodzaju pytanie nie dotyczy treści poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#AleksanderMałachowski">Czy jeszcze są pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów...</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#AleksanderMałachowski"> Proszę o ciszę na sali, bo trudno mi jest tak krzyczeć.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 47, art. 48 ust. 4, art. 52 ust. 1, art. 54 ust. 3 ustawy o Policji, a także do art. 12 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-102.10" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 386 posłów. Większość bezwzględna wynosi 194. Za padło 206 głosów, przeciw - 152 głosy, wstrzymało się 28 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.11" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu do art. 47, art. 48 ust. 4, art. 52 ust. 1 i art. 54 ust. 3 ustawy o Policji, a także do art. 12 ustawy nowelizującej bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-102.12" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 13 do art. 2 zmiana 46 Senat proponuje poprawkę legislacyjną polegającą na uzupełnieniu powołania na art. 90.</u>
          <u xml:id="u-102.13" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.14" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.15" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 zmiana 46, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.16" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.17" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.18" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 358 posłów. Większość bezwzględna wynosi 180. Za padły 3 głosy, przeciwko - 351 głosów, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.19" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 2 zmiana 46 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.20" who="#AleksanderMałachowski">Poprawka nr 14 została rozpatrzona łącznie z poprawką nr 7.</u>
          <u xml:id="u-102.21" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 15 do art. 4 zmiana 1 Senat proponuje, aby utrzymać dotychczasowe brzmienie art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy o Straży Granicznej.</u>
          <u xml:id="u-102.22" who="#AleksanderMałachowski">Przepis ten stanowi, że do zadań Straży Granicznej należy rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw oraz ściganie ich sprawców w zakresie określonym ustawą o ochronie granicy państwowej oraz innymi ustawami.</u>
          <u xml:id="u-102.23" who="#AleksanderMałachowski">Sejm natomiast uchwalił, że zadania te Straż Graniczna wykonuje w zakresie określonym w ustawie o ochronie granicy państwowej, jak również w innych przepisach prawa.</u>
          <u xml:id="u-102.24" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.25" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.26" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy o Straży Granicznej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.27" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.28" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.29" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 377 posłów. Większość bezwzględna wynosi 189. Za padły 2 głosy, przeciw - 368 głosów, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.30" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy o Straży Granicznej przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.31" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 16 do art. 4 zmiana 4, dotyczącej art. 5 ust. 6 ustawy o Straży Granicznej, Senat proponuje, aby użyć terminu „placówka kontrolna”, a nie „punkt kontrolny”, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-102.32" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.33" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.34" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 5 ust. 6 ustawy o Straży Granicznej, zechce ponieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.35" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.36" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.37" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 373 posłów. Większość bezwzględna wynosi 187. Za padł 1 głos, przeciw - 370 głosów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.38" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 5 ust. 6 ustawy o Straży Granicznej przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.39" who="#AleksanderMałachowski">Poprawkę nr 17 rozpatrzyliśmy łącznie z poprawką nr 7.</u>
          <u xml:id="u-102.40" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 18 w nowym brzmieniu art. 5 Senat proponuje, aby wyłączenie możliwości odwołania się do Naczelnego Sądu Administracyjnego od decyzji o zwolnieniu ze służby funkcjonariuszy Urzędu Ochrony Państwa, gdy wymaga tego ważny interes służby, umieścić w ustawie o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, a nie w Kodeksie postępowania administracyjnego, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-102.41" who="#AleksanderMałachowski">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie zmiana oznaczenia art. 6–8, co jest treścią poprawki nr 21.</u>
          <u xml:id="u-102.42" who="#AleksanderMałachowski">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-102.43" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-102.44" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.45" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 5 oraz poprawki polegającej na zmianie oznaczeń art. 6–8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.46" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.47" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.48" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 349 posłów. Większość bezwzględna wynosi 175. Za odrzuceniem poprawki nie padł ani jeden głos, przeciw - 344 głosy, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.49" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 5 oraz poprawkę polegającą na zmianie oznaczeń art. 6–8 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.50" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 19 Senat w art. 7 ustawy nowelizującej w zdaniu wstępnym proponuje, aby wyrazy „22 kwietnia” zastąpić wyrazami „10 kwietnia”, a przez to użyć prawidłowej daty uchwalenia ustawy Prawo atomowe.</u>
          <u xml:id="u-102.51" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.52" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.53" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 7 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.54" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.55" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.56" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 342 posłów. Większość bezwzględna wynosi 172. Za odrzuceniem poprawki padło 8 głosów, przeciw - 332 głosy, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.57" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 7 ustawy nowelizującej zdanie wstępne przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.58" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 20 do art. 7 zmiana 3 Senat proponuje, aby w art. 62 ust. 1 ustawy Prawo atomowe po wyrazach „materiały jądrowe” postawić przecinek.</u>
          <u xml:id="u-102.59" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.60" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.61" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 62 ust. 1 ustawy Prawo atomowe, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.62" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.63" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.64" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 355 posłów. Większość bezwzględna wynosi 178. Za odrzuceniem poprawki padły 3 głosy, przeciw - 348 głosów, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.65" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 62 ust. 1 ustawy Prawo atomowe przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.66" who="#AleksanderMałachowski">Zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustaw: o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, o Policji, o Urzędzie Ochrony Państwa, o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-102.67" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-102.68" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jana Zaciurę oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-102.69" who="#AleksanderMałachowski">Głosować będziemy zgodnie z zasadami przyjętymi przy rozpatrywaniu poprzedniego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-102.70" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 1 do zmiany 5 lit. d dotyczącej art. 5 ust. 7 Senat w pkt. 1 proponuje, aby do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należała również organizacja dożywiania dzieci.</u>
          <u xml:id="u-102.71" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.72" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-102.73" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.74" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 5 ust. 7 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.75" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.76" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.77" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 341 posłów. Większość bezwzględna wynosi 171. Głosów za było 238, przeciw - 84, wstrzymało się od głosu 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.78" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 5 ust. 7 pkt 1 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-102.79" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 2 do zmiany 16 lit. d w nowym brzmieniu ust. 7 w art. 16 Senat proponuje, aby po wyrazach: „w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych”, dodać wyrazy: „organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami”.</u>
          <u xml:id="u-102.80" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 3 do zmiany 16 lit. d dotyczącej art. 16 ust. 9 Senat proponuje, aby żadne dziecko przed ukończeniem 15 lat nie mogło być zwolnione od spełniania obowiązku szkolnego.</u>
          <u xml:id="u-102.81" who="#AleksanderMałachowski">Sejm natomiast uchwalił, że dziecko upośledzone umysłowo w stopniu głębokim może być zwolnione przed osiągnięciem tego wieku.</u>
          <u xml:id="u-102.82" who="#AleksanderMałachowski">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-102.83" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-102.84" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.85" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 16 ust. 7 i 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.86" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.87" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.88" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 344 posłów. Większość bezwzględna wynosi 173. Za głosowało 2 posłów, przeciw - 335, wstrzymało się od głosu 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.89" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu do art. 16 ust. 7 i 9 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.90" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 4 w nowym brzmieniu zmiany 17 dotyczącej art. 17 Senat proponuje, aby utrzymać dotychczasową treść przepisu ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-102.91" who="#AleksanderMałachowski">Przepis ten stanowi, że w przypadkach określonych ustawą obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu wymagającym tego dzieciom.</u>
          <u xml:id="u-102.92" who="#AleksanderMałachowski">Sejm natomiast uchwalił, że obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu lub zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-102.93" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.94" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.95" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na nadaniu nowego brzmienia zmianie 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.96" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.97" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.98" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 335 posłów. Większość bezwzględna wynosi 168. Głosów za było 252, przeciw - 70, wstrzymało się od głosu 13 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.99" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił bezwzględną większością głosów poprawkę Senatu polegającą na nadaniu nowego brzmienia zmianie 17.</u>
          <u xml:id="u-102.100" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 5 w nowym brzmieniu zmiany 19 dotyczącej art. 19 Senat proponuje, aby utrzymać dotychczasową treść przepisu ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-102.101" who="#AleksanderMałachowski">Przepis ten stanowi, że organ gminy prowadzący ewidencję ludności zobowiązany jest przesłać właściwym dyrektorom szkół informacje o aktualnym stanie i zmianach w ewidencji dzieci w wieku od 3 do 15 lat.</u>
          <u xml:id="u-102.102" who="#AleksanderMałachowski">Sejm natomiast uchwalił, że informacje mają dotyczyć dzieci w wieku od 5 do 15 lat.</u>
          <u xml:id="u-102.103" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.104" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.105" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na nadaniu nowego brzmienia zmianie 19, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.106" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.107" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.108" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 328 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem padły 54 głosy, przeciw - 272, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.109" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu polegającą na nadaniu nowego brzmienia zmianie 19 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.110" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 6 do zmiany 20 lit. b dotyczącej art. 22 ust. 2 Senat w dodawanym pkt. 13 proponuje, aby minister edukacji narodowej ustalał zasady i warunki organizowania przez szkoły i placówki zajęć pozalekcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-102.111" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.112" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.113" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 22 ust. 2, polegającej na dodaniu pkt. 13, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.114" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.115" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.116" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 330 posłów. Większość bezwzględna wynosi 166. Za odrzuceniem padły 274 głosy, przeciw - 44, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.117" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 22 ust. 2, polegającą na dodaniu pkt. 13, bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-102.118" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 7 do zmiany 28 dotyczącej art. 33 ust. 2 Senat w pkt. 4 proponuje, aby nadzorowi pedagogicznemu podlegało przestrzeganie statutu szkoły lub placówki również w zakresie przestrzegania praw dziecka, a nie tylko praw ucznia, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-102.119" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.120" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.121" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 33 ust. 2 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.122" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.123" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.124" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 333 posłów. Większość bezwzględna wynosi 167. Za odrzuceniem padły 3 głosy, przeciw - 329 głosów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-102.125" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 33 ust. 2 pkt 4 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.126" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 8 do zmiany 33 dotyczącej art. 36a Senat w ust. 5 pkt 1 lit. d proponuje, aby w przypadku placówek opieki całkowitej w skład komisji konkursowej przeprowadzającej konkurs na dyrektora placówki wchodzili przedstawiciele rady placówki.</u>
          <u xml:id="u-102.127" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.128" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.129" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 36a ust. 5 pkt 1 lit. d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.130" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.131" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.132" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem padło 5 głosów, przeciw - 316, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.133" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 36a ust. 5 pkt 1 lit. d przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.134" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 9 do zmiany 33 dotyczącej art. 36a Senat w ust. 5 pkt 2 proponuje, aby w skład komisji konkursowej wchodził przedstawiciel organizacji związkowej działającej w danej szkole lub placówce spośród pracowników tej szkoły lub placówki.</u>
          <u xml:id="u-102.135" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.136" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.137" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 36a ust. 5 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.138" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.139" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.140" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 332 posłów. Większość bezwzględna wynosi 167. Za padło 271 głosów, przeciw - 28, wstrzymało się 33 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.141" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 36a ust. 5 pkt 2 bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-102.142" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 10 do zmiany 33 dotyczącej art. 36a Senat w dodawanym ust. 5a proponuje, aby w przypadku szkół i placówek nowo zakładanych skład komisji konkursowej określał organ prowadzący szkołę lub placówkę w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny.</u>
          <u xml:id="u-102.143" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.144" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.145" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 36a, polegającej na dodaniu ust. 5a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.146" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.147" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.148" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 308 posłów. Większość bezwzględna wynosi 155. Za padło 7 głosów, przeciw - 296, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.149" who="#AleksanderMałachowski">Tak topnieje liczba posłów, że z przerażeniem patrzę, czy zdążę.</u>
          <u xml:id="u-102.150" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 36a, polegającą na dodaniu ust. 5a, przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.151" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 11 do zmiany 36 lit. b, dotyczącej art. 39 ust. 2, Senat proponuje, aby skreślenie ucznia z listy uczniów następowało na podstawie uchwały rady pedagogicznej, ale po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego.</u>
          <u xml:id="u-102.152" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.153" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.154" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 39 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.155" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.156" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-102.157" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 330 posłów. Większość bezwzględna wynosi 166. Za padły 3 głosy, przeciw - 324, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.158" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 39 ust. 2 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.159" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 12 Senat proponuje, aby skreślić zmianę 41 dotyczącą dodawanego w art. 51 ust. 5a. Przepis ten stanowi, że w regulaminie rady szkoły lub placówki mogą być określone rodzaje spraw, w których rozpatrywaniu nie biorą udziału przedstawiciele uczniów.</u>
          <u xml:id="u-102.160" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.161" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.162" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na skreśleniu zmiany 41, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.163" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.164" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-102.165" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za padło 299 głosów, przeciw - 17, wstrzymało się 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.166" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu, polegającą na skreśleniu zmiany 41, bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-102.167" who="#AleksanderMałachowski">Jest to niewątpliwy wpływ obradowania na tej sali także sejmu dziecięcego.</u>
          <u xml:id="u-102.168" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 13 do zmiany 45 dotyczącej art. 59 Senat w nowym brzmieniu ust. 3 proponuje, aby dokumentację przebiegu nauczania zlikwidowanej szkoły publicznej przejmował organ sprawujący nadzór pedagogiczny, a pozostałą dokumentację organ prowadzący szkołę.</u>
          <u xml:id="u-102.169" who="#AleksanderMałachowski">Sejm natomiast uchwalił, że całą dokumentację zlikwidowanej szkoły publicznej przekazuje się organowi prowadzącemu szkołę.</u>
          <u xml:id="u-102.170" who="#AleksanderMałachowski">Ponadto Senat w dodawanym ust. 3a pozostawia przepis dotyczący przekazywania dokumentacji szkół prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-102.171" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-102.172" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-102.173" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 59 ust. 3 oraz polegającej na dodaniu ust. 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-102.174" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-102.175" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-102.176" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za padło 57 głosów, przeciw - 262 głosy, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-102.177" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do art. 59 ust. 3 oraz polegającą na dodaniu ust. 3a przyjął.</u>
          <u xml:id="u-102.178" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 14 do art. 3 ustawy nowelizującej, zawierającego zmiany do ustawy o finansowaniu gmin, Senat w nowym brzmieniu zmiany 1 do art. 20 ust. 1–4 ustawy o finansowaniu gmin proponuje:</u>
          <u xml:id="u-102.179" who="#AleksanderMałachowski">— aby wysokość łącznej kwoty subwencji była nie mniejsza niż 6,6% planowanych dochodów budżetowych państwa, a nie, jak uchwalił Sejm, równa temu wskaźnikowi;</u>
          <u xml:id="u-102.180" who="#AleksanderMałachowski">— aby subwencja ta była przekazywana gminom w terminie do 1 każdego miesiąca, a nie, jak uchwalił Sejm, do 15 każdego miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-102.181" who="#AleksanderMałachowski">Co do tej części poprawki Senatu nr 14 komisje wnoszą o przyjęcie jej.</u>
          <u xml:id="u-102.182" who="#AleksanderMałachowski">Natomiast komisje wnoszą o odrzucenie poprawki Senatu w części dotyczącej art. 20 ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-102.183" who="#AleksanderMałachowski">Nad tymi propozycjami głosować będziemy oddzielnie.</u>
          <u xml:id="u-102.184" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła sprawozdawcę o udzielenie wyjaśnień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#JanZaciura">Panie Marszałku! Przed chwilą odbyło się nadzwyczajne posiedzenie trzech połączonych komisji pod kierownictwem pana posła Mazurkiewicza, przewodniczącego Komisji Ustawodawczej. Prosiłbym pana posła o uzasadnienie stanowiska komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, pan poseł Marek Mazurkiewicz będzie łaskaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MarekMazurkiewicz">Uzasadnię krótko. Przedmiotem referatu pana posła sprawozdawcy była poprawka nr 14, omówiona przed chwilą przez pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#AleksanderMałachowski">Obawiam się, że posłowie są zajęci czymś innym niż pańskie wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MarekMazurkiewicz">Poprawka ta składa się w istocie z dwóch części. Dotyczy pięciu ustępów art. 20 ustawy o gospodarce finansowej gmin. Cztery pierwsze zapisy dotyczą poprawek merytorycznych; są zasadne i połączone komisje rekomendują ich przyjęcie. Natomiast ostatni, ust. 5, dotyczy zdaniem Senatu zmiany redakcyjnej i ta zmiana jest nieporozumieniem. Komisje proponują tę ostatnią zmianę, dotyczącą ust. 5, odrzucić. Chcę dodać, że na posiedzeniu trzech połączonych komisji za taką rekomendacją, czyli za przyjęciem pierwszych czterech ustępów i odrzuceniem ust. 5, głosowało 56 posłanek i posłów, nikt nie głosował przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan poseł sprawozdawca pragnie tutaj coś uzupełnić?</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Jest errata do sprawozdania.)</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Mazurkiewicz: Jest sprawozdanie dodatkowe.)</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#AleksanderMałachowski">Ja mam to, tylko nie jestem pewny, czy wszyscy są zorientowani. Dlatego zapytałem, czy pan poseł sprawozdawca chce coś dodać.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania w związku z tą sprawą? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania dotyczącego art. 20 ust. 1–4.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do zmiany 1 w art. 3 ustawy nowelizującej, w części dotyczącej art. 20 ust. 1–4 ustawy o finansowaniu gmin, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 324 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za padły 2 głosy, przeciw - 320 głosów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu do zmiany 1 w art. 3 ustawy nowelizującej, w części dotyczącej art. 20 ust. 1–4 ustawy o finansowaniu gmin, przyjął.</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania nad art. 20 ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-108.12" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do zmiany 1 w art. 3 ustawy nowelizującej, w części dotyczącej art. 20 ust. 5 ustawy o finansowaniu gmin, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-108.13" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-108.14" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-108.15" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 321 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za padło 315 głosów, przeciw - 3, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-108.16" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do zmiany 1 w art. 3 ustawy nowelizującej, w części dotyczącej art. 20 ust. 5 ustawy o finansowaniu gmin, bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-108.17" who="#AleksanderMałachowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-108.18" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! W związku z przyjętymi poprawkami Senatu upoważniam Kancelarię Sejmu do dokonania odpowiedniej zmiany w numeracji przepisów i powołań.</u>
          <u xml:id="u-108.19" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Łączności z Polakami za Granicą o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 60 rocznicy pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu.</u>
          <u xml:id="u-108.20" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Zdzisława Podkańskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-108.21" who="#AleksanderMałachowski">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-108.22" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-108.23" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie projektu uchwały w brzmieniu zaproponowanym w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-108.24" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy zatem do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-108.25" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie upamiętnienia 60 rocznicy pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Łączności z Polakami za Granicą, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-108.26" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-108.27" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-108.28" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 306 posłów. Za padło 305 głosów, przeciw - 1 głos, nikt się nie wstrzymał od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-108.29" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 60 rocznicy pierwszych deportacji Polaków do Kazachstanu.</u>
          <u xml:id="u-108.30" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5 porządku dziennego: Wybór członka Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-108.31" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał przedstawicieli wnioskodawców zgłaszających kandydatury pana Krzysztofa Pietrzykowskiego oraz pani Jadwigi Skórzewskiej-Łosiak na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-108.32" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-108.33" who="#AleksanderMałachowski">Zgodnie z art. 33a ust. 4 przepisów konstytucyjnych utrzymanych w mocy na podstawie art. 77 ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r., z art. 16 ust. 2 i 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz z art. 25 ust. 3 i art. 28 regulaminu Sejmu członka Trybunału Konstytucyjnego powołuje Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-108.34" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział wymagana liczba posłów.</u>
          <u xml:id="u-108.35" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, że Sejm podjął decyzję o przeprowadzeniu głosowania imiennego.</u>
          <u xml:id="u-108.36" who="#AleksanderMałachowski">Zgodnie z art. 113 ust. 5 regulaminu Sejmu głosowanie imienne odbywa się przy wykorzystaniu przygotowanej w tym celu urny. Posłowie kolejno, w porządku alfabetycznym, wyczytywani przez sekretarza Sejmu, wrzucają swoje kartki do urny. Otwarcia urny i obliczenia głosów dokonuje 5 wyznaczonych przez marszałka Sejmu sekretarzy Sejmu. Wyniki głosowania imiennego ogłasza marszałek Sejmu na podstawie protokołu przedstawionego przez sekretarzy Sejmu dokonujących obliczenia głosów. Wyniki głosowania są ostateczne i nie mogą być przedmiotem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-108.37" who="#AleksanderMałachowski">Do przeprowadzenia głosowania powołuję następujących sekretarzy Sejmu: panią posłankę Irenę Marię Nowacką, pana posła Tadeusza Sławeckiego, panią posłankę Małgorzatę Ostrowską, panią posłankę Beatę Świerczyńską i pana posła Tadeusza Jacka Zielińskiego.</u>
          <u xml:id="u-108.38" who="#AleksanderMałachowski">Imienną listę posłów odczytywać będzie pan poseł Witold Firak, a pomagać mu będzie pan poseł Artur Smółko.</u>
          <u xml:id="u-108.39" who="#AleksanderMałachowski">Proszę panie posłanki i panów posłów o podpisywanie kart do głosowania swym imieniem i nazwiskiem. Na karcie do głosowania należy skreślić nazwisko co najmniej jednego kandydata. Karty nie podpisane nazwiskiem i imieniem głosującego posła oraz karty, na których nie dokonano skreślenia co najmniej jednego z kandydatów, są nieważne.</u>
          <u xml:id="u-108.40" who="#AleksanderMałachowski">Czy wszyscy obecni posłowie posiadają karty do głosowania podpisane swoim nazwiskiem i imieniem? Jeśli nie, to można jeszcze je otrzymać.</u>
          <u xml:id="u-108.41" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-108.42" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła sekretarza o kolejne wyczytywanie nazwisk, a panie posłanki i panów posłów o podchodzenie do urny i oddawanie głosów w kolejności alfabetycznej.</u>
          <u xml:id="u-108.43" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, zarządzam głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Adamski,</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WitoldFirak">— Władysław Adamski,</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#WitoldFirak">— Romuald Ajchler,</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#WitoldFirak">— Jan Andrykiewicz,</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#WitoldFirak">— Aleksander Andryszak,</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#WitoldFirak">— Wojciech Arkuszewski,</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#WitoldFirak">— Piotr Aszyk,</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#WitoldFirak">— Andrzej Aumiller,</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#WitoldFirak">— Andrzej Bajołek,</u>
          <u xml:id="u-109.9" who="#WitoldFirak">— Marek Balicki,</u>
          <u xml:id="u-109.10" who="#WitoldFirak">— Jolanta Banach,</u>
          <u xml:id="u-109.11" who="#WitoldFirak">— Anna Bańkowska,</u>
          <u xml:id="u-109.12" who="#WitoldFirak">— Stanisław Bartoszek,</u>
          <u xml:id="u-109.13" who="#WitoldFirak">— Zygmunt Bartoszewicz,</u>
          <u xml:id="u-109.14" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Baszczyński,</u>
          <u xml:id="u-109.15" who="#WitoldFirak">— Aleksander Bentkowski,</u>
          <u xml:id="u-109.16" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Biliński,</u>
          <u xml:id="u-109.17" who="#WitoldFirak">— Barbara Blida,</u>
          <u xml:id="u-109.18" who="#WitoldFirak">— Wojciech Błasiak,</u>
          <u xml:id="u-109.19" who="#WitoldFirak">— Lidia Błądek,</u>
          <u xml:id="u-109.20" who="#WitoldFirak">— Jadwiga Błoch,</u>
          <u xml:id="u-109.21" who="#WitoldFirak">— Henryk Bogdan,</u>
          <u xml:id="u-109.22" who="#WitoldFirak">— Włodzimierz Bogusławski,</u>
          <u xml:id="u-109.23" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Bomba,</u>
          <u xml:id="u-109.24" who="#WitoldFirak">— Ryszard Bondyra,</u>
          <u xml:id="u-109.25" who="#WitoldFirak">— Edward Roman Borek,</u>
          <u xml:id="u-109.26" who="#WitoldFirak">— Jan Borkowski,</u>
          <u xml:id="u-109.27" who="#WitoldFirak">— Wojciech Borowik,</u>
          <u xml:id="u-109.28" who="#WitoldFirak">— Marek Borowski,</u>
          <u xml:id="u-109.29" who="#WitoldFirak">— Bogdan Borusewicz,</u>
          <u xml:id="u-109.30" who="#WitoldFirak">— Andrzej Brachmański,</u>
          <u xml:id="u-109.31" who="#WitoldFirak">— Juliusz Braun,</u>
          <u xml:id="u-109.32" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Brzeziński,</u>
          <u xml:id="u-109.33" who="#WitoldFirak">— Piotr Buczkowski,</u>
          <u xml:id="u-109.34" who="#WitoldFirak">— Jan Budkiewicz,</u>
          <u xml:id="u-109.35" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Budnik,</u>
          <u xml:id="u-109.36" who="#WitoldFirak">— Leszek Bugaj,</u>
          <u xml:id="u-109.37" who="#WitoldFirak">— Ryszard Bugaj,</u>
          <u xml:id="u-109.38" who="#WitoldFirak">— Bogdan Bujak,</u>
          <u xml:id="u-109.39" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Bujak,</u>
          <u xml:id="u-109.40" who="#WitoldFirak">— Władysław Bułka,</u>
          <u xml:id="u-109.41" who="#WitoldFirak">— Ryszard Burski,</u>
          <u xml:id="u-109.42" who="#WitoldFirak">— Jan Bury,</u>
          <u xml:id="u-109.43" who="#WitoldFirak">— Jan Byra,</u>
          <u xml:id="u-109.44" who="#WitoldFirak">— Andrzej Celiński,</u>
          <u xml:id="u-109.45" who="#WitoldFirak">— Stefan Ceranka,</u>
          <u xml:id="u-109.46" who="#WitoldFirak">— Jan Chojnacki,</u>
          <u xml:id="u-109.47" who="#WitoldFirak">— Piotr Chojnacki,</u>
          <u xml:id="u-109.48" who="#WitoldFirak">— Henryk Choryngiewicz,</u>
          <u xml:id="u-109.49" who="#WitoldFirak">— Leszek Chwat,</u>
          <u xml:id="u-109.50" who="#WitoldFirak">— Danuta Ciborowska,</u>
          <u xml:id="u-109.51" who="#WitoldFirak">— Janusz Cichosz,</u>
          <u xml:id="u-109.52" who="#WitoldFirak">— Jacek Ciecióra,</u>
          <u xml:id="u-109.53" who="#WitoldFirak">— Jerzy Ciemniewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę oddawać głosy według kolejności odczytywania, bo się zrobi straszne zamieszanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WitoldFirak">— Stanisław Ciesielski,</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WitoldFirak">— Wiesław Ciesielski,</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#WitoldFirak">— Czesław Cieślak,</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#WitoldFirak">— Włodzimierz Cimoszewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#WitoldFirak">— Zygmunt Cybulski,</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#WitoldFirak">— Grzegorz Cygonik,</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#WitoldFirak">— Stanisław Czajczyński,</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#WitoldFirak">— Andrzej Czajka,</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#WitoldFirak">— Piotr Czarnecki,</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#WitoldFirak">— Mirosław Czech,</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#WitoldFirak">— Andrzej Czernecki,</u>
          <u xml:id="u-111.11" who="#WitoldFirak">— Joachim Czernek,</u>
          <u xml:id="u-111.12" who="#WitoldFirak">— Mieczysław Czerniawski,</u>
          <u xml:id="u-111.13" who="#WitoldFirak">— Dorota Dancewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.14" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Dejmek,</u>
          <u xml:id="u-111.15" who="#WitoldFirak">— Witold Deręgowski,</u>
          <u xml:id="u-111.16" who="#WitoldFirak">— Maria Dmochowska,</u>
          <u xml:id="u-111.17" who="#WitoldFirak">— Teresa Dobosz,</u>
          <u xml:id="u-111.18" who="#WitoldFirak">— Adam Dobroński,</u>
          <u xml:id="u-111.19" who="#WitoldFirak">— Janusz Dobrosz,</u>
          <u xml:id="u-111.20" who="#WitoldFirak">— Waldemar Dobrowolski,</u>
          <u xml:id="u-111.21" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Dołowy,</u>
          <u xml:id="u-111.22" who="#WitoldFirak">— Alfred Domagalski,</u>
          <u xml:id="u-111.23" who="#WitoldFirak">— Marek Dyduch,</u>
          <u xml:id="u-111.24" who="#WitoldFirak">— Henryk Dyrda,</u>
          <u xml:id="u-111.25" who="#WitoldFirak">— Karol Działoszyński,</u>
          <u xml:id="u-111.26" who="#WitoldFirak">— Stanisław Dzienisiewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.27" who="#WitoldFirak">— Jerzy Dziewulski,</u>
          <u xml:id="u-111.28" who="#WitoldFirak">— Jerzy Eysymontt,</u>
          <u xml:id="u-111.29" who="#WitoldFirak">— Ryszard Faszyński,</u>
          <u xml:id="u-111.30" who="#WitoldFirak">— Czesław Fiedorowicz,</u>
          <u xml:id="u-111.31" who="#WitoldFirak">— Grzegorz Figura,</u>
          <u xml:id="u-111.32" who="#WitoldFirak">— Witold Firak,</u>
          <u xml:id="u-111.33" who="#WitoldFirak">— Władysław Frasyniuk,</u>
          <u xml:id="u-111.34" who="#WitoldFirak">— Andrzej Gaberle,</u>
          <u xml:id="u-111.35" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Gajda,</u>
          <u xml:id="u-111.36" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Galek,</u>
          <u xml:id="u-111.37" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Gawin,</u>
          <u xml:id="u-111.38" who="#WitoldFirak">— Radosław Gawlik,</u>
          <u xml:id="u-111.39" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Gąsienica-Łuszczek,</u>
          <u xml:id="u-111.40" who="#WitoldFirak">— Andrzej Gąsienica-Makowski,</u>
          <u xml:id="u-111.41" who="#WitoldFirak">— Alojzy Gąsiorczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.42" who="#WitoldFirak">— Bronisław Geremek,</u>
          <u xml:id="u-111.43" who="#WitoldFirak">— Tomasz Gietek,</u>
          <u xml:id="u-111.44" who="#WitoldFirak">— Lubomir Gliniecki,</u>
          <u xml:id="u-111.45" who="#WitoldFirak">— Edward Gnat,</u>
          <u xml:id="u-111.46" who="#WitoldFirak">— Andrzej Gołaś,</u>
          <u xml:id="u-111.47" who="#WitoldFirak">— Wiesław Gołębiewski,</u>
          <u xml:id="u-111.48" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Gorzelańczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.49" who="#WitoldFirak">— Helena Góralska,</u>
          <u xml:id="u-111.50" who="#WitoldFirak">— Wojciech Grabałowski,</u>
          <u xml:id="u-111.51" who="#WitoldFirak">— Józef Grabek,</u>
          <u xml:id="u-111.52" who="#WitoldFirak">— Danuta Grabowska,</u>
          <u xml:id="u-111.53" who="#WitoldFirak">— Leon Grela,</u>
          <u xml:id="u-111.54" who="#WitoldFirak">— Ryszard Grodzicki,</u>
          <u xml:id="u-111.55" who="#WitoldFirak">— Janusz Grott,</u>
          <u xml:id="u-111.56" who="#WitoldFirak">— Grzegorz Gruszka,</u>
          <u xml:id="u-111.57" who="#WitoldFirak">— Józef Gruszka,</u>
          <u xml:id="u-111.58" who="#WitoldFirak">— Zofia Grzebisz-Nowicka,</u>
          <u xml:id="u-111.59" who="#WitoldFirak">— Andrzej Grzyb,</u>
          <u xml:id="u-111.60" who="#WitoldFirak">— Jerzy Gwiżdż,</u>
          <u xml:id="u-111.61" who="#WitoldFirak">— Henryk Hajduk,</u>
          <u xml:id="u-111.62" who="#WitoldFirak">— Adam Halber,</u>
          <u xml:id="u-111.63" who="#WitoldFirak">— Barbara Hyla,</u>
          <u xml:id="u-111.64" who="#WitoldFirak">— Piotr Ikonowicz,</u>
          <u xml:id="u-111.65" who="#WitoldFirak">— Barbara Imiołczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.66" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Iwaniec,</u>
          <u xml:id="u-111.67" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Iwiński,</u>
          <u xml:id="u-111.68" who="#WitoldFirak">— Roman Jagieliński,</u>
          <u xml:id="u-111.69" who="#WitoldFirak">— Zygmunt Jakubczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.70" who="#WitoldFirak">— Stanisław Janas,</u>
          <u xml:id="u-111.71" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Janas,</u>
          <u xml:id="u-111.72" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Janik,</u>
          <u xml:id="u-111.73" who="#WitoldFirak">— Jerzy Jankowski,</u>
          <u xml:id="u-111.74" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Janowski,</u>
          <u xml:id="u-111.75" who="#WitoldFirak">— Eugeniusz Januła,</u>
          <u xml:id="u-111.76" who="#WitoldFirak">— Izabela Jaruga-Nowacka,</u>
          <u xml:id="u-111.77" who="#WitoldFirak">— Władysław Jasiński,</u>
          <u xml:id="u-111.78" who="#WitoldFirak">— Jerzy Jaskiernia,</u>
          <u xml:id="u-111.79" who="#WitoldFirak">— Mieczysław Jedoń,</u>
          <u xml:id="u-111.80" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Jedynak,</u>
          <u xml:id="u-111.81" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Jędrzejczak,</u>
          <u xml:id="u-111.82" who="#WitoldFirak">— Ignacy Jurecki,</u>
          <u xml:id="u-111.83" who="#WitoldFirak">— Janusz Jurek,</u>
          <u xml:id="u-111.84" who="#WitoldFirak">— Seweryn Jurgielaniec,</u>
          <u xml:id="u-111.85" who="#WitoldFirak">— Bogusław Kaczmarek,</u>
          <u xml:id="u-111.86" who="#WitoldFirak">— Wiesław Kaczmarek,</u>
          <u xml:id="u-111.87" who="#WitoldFirak">— Grzegorz Kaczmarzyk,</u>
          <u xml:id="u-111.88" who="#WitoldFirak">— Jerzy Kado,</u>
          <u xml:id="u-111.89" who="#WitoldFirak">— Ryszard Kalbarczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.90" who="#WitoldFirak">— Stanisław Kalemba,</u>
          <u xml:id="u-111.91" who="#WitoldFirak">— Józef Kaleta,</u>
          <u xml:id="u-111.92" who="#WitoldFirak">— Jarosław Kalinowski,</u>
          <u xml:id="u-111.93" who="#WitoldFirak">— Józef Kalisz,</u>
          <u xml:id="u-111.94" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Kamiński,</u>
          <u xml:id="u-111.95" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Kaniewski,</u>
          <u xml:id="u-111.96" who="#WitoldFirak">— Sergiusz Karpiński,</u>
          <u xml:id="u-111.97" who="#WitoldFirak">— Mieczysław Kasprzak,</u>
          <u xml:id="u-111.98" who="#WitoldFirak">— Jacek Kasprzyk,</u>
          <u xml:id="u-111.99" who="#WitoldFirak">— Andrzej Kaźmierczak,</u>
          <u xml:id="u-111.100" who="#WitoldFirak">— Leszek Kiełczewski,</u>
          <u xml:id="u-111.101" who="#WitoldFirak">— Henryk Kisielewski,</u>
          <u xml:id="u-111.102" who="#WitoldFirak">— Jan Kisieliński,</u>
          <u xml:id="u-111.103" who="#WitoldFirak">— Antoni Kobielusz,</u>
          <u xml:id="u-111.104" who="#WitoldFirak">— Jacek Kocjan,</u>
          <u xml:id="u-111.105" who="#WitoldFirak">— Ryszard Kołodziej,</u>
          <u xml:id="u-111.106" who="#WitoldFirak">— Jan Komornicki,</u>
          <u xml:id="u-111.107" who="#WitoldFirak">— Bronisław Komorowski,</u>
          <u xml:id="u-111.108" who="#WitoldFirak">— Włodzimierz Konarski,</u>
          <u xml:id="u-111.109" who="#WitoldFirak">— Jan Kopczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.110" who="#WitoldFirak">— Stanisław Kopeć,</u>
          <u xml:id="u-111.111" who="#WitoldFirak">— Jerzy Koralewski,</u>
          <u xml:id="u-111.112" who="#WitoldFirak">— Jerzy Kossakowski,</u>
          <u xml:id="u-111.113" who="#WitoldFirak">— Wiesław Kossakowski,</u>
          <u xml:id="u-111.114" who="#WitoldFirak">— Robert Kościelny,</u>
          <u xml:id="u-111.115" who="#WitoldFirak">— Grażyna Kotowicz,</u>
          <u xml:id="u-111.116" who="#WitoldFirak">— Michał Kowalczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.117" who="#WitoldFirak">— Stanisław Kowalczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.118" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Kowalczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.119" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Józef Kowalczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.120" who="#WitoldFirak">— Jan Kowalik,</u>
          <u xml:id="u-111.121" who="#WitoldFirak">— Bronisława Kowalska,</u>
          <u xml:id="u-111.122" who="#WitoldFirak">— Stanisław Kowolik,</u>
          <u xml:id="u-111.123" who="#WitoldFirak">— Janusz Koza,</u>
          <u xml:id="u-111.124" who="#WitoldFirak">— Piotr Kozłowski,</u>
          <u xml:id="u-111.125" who="#WitoldFirak">— Stanisław Kracik,</u>
          <u xml:id="u-111.126" who="#WitoldFirak">— Mieczysław Krajewski,</u>
          <u xml:id="u-111.127" who="#WitoldFirak">— Janina Kraus,</u>
          <u xml:id="u-111.128" who="#WitoldFirak">— Aleksander Krawczuk,</u>
          <u xml:id="u-111.129" who="#WitoldFirak">— Henryk Kroll,</u>
          <u xml:id="u-111.130" who="#WitoldFirak">— Jan Król,</u>
          <u xml:id="u-111.131" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Król,</u>
          <u xml:id="u-111.132" who="#WitoldFirak">— Marian Król,</u>
          <u xml:id="u-111.133" who="#WitoldFirak">— Bogdan Krysiewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.134" who="#WitoldFirak">— Olga Krzyżanowska,</u>
          <u xml:id="u-111.135" who="#WitoldFirak">— Jan Kubik,</u>
          <u xml:id="u-111.136" who="#WitoldFirak">— Zenon Kufel,</u>
          <u xml:id="u-111.137" who="#WitoldFirak">— Ryszard Kujawa,</u>
          <u xml:id="u-111.138" who="#WitoldFirak">— Maria Kurnatowska,</u>
          <u xml:id="u-111.139" who="#WitoldFirak">— Jacek Kuroń,</u>
          <u xml:id="u-111.140" who="#WitoldFirak">— Jarosław Kurzawa,</u>
          <u xml:id="u-111.141" who="#WitoldFirak">— Roman Kurzbauer,</u>
          <u xml:id="u-111.142" who="#WitoldFirak">— Stanisław Kusior,</u>
          <u xml:id="u-111.143" who="#WitoldFirak">— Aleksander Kwaśniewski,</u>
          <u xml:id="u-111.144" who="#WitoldFirak">— Barbara Labuda,</u>
          <u xml:id="u-111.145" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Laga,</u>
          <u xml:id="u-111.146" who="#WitoldFirak">— Wojciech Lamentowicz,</u>
          <u xml:id="u-111.147" who="#WitoldFirak">— Janusz Lemański,</u>
          <u xml:id="u-111.148" who="#WitoldFirak">— Marek Lewandowski,</u>
          <u xml:id="u-111.149" who="#WitoldFirak">— Ewa Lewicka-Łęgowska,</u>
          <u xml:id="u-111.150" who="#WitoldFirak">— Irena Lipowicz,</u>
          <u xml:id="u-111.151" who="#WitoldFirak">— Andrzej Lipski,</u>
          <u xml:id="u-111.152" who="#WitoldFirak">— Jan Lityński,</u>
          <u xml:id="u-111.153" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Luks,</u>
          <u xml:id="u-111.154" who="#WitoldFirak">— Józef Łochowski,</u>
          <u xml:id="u-111.155" who="#WitoldFirak">— Aleksander Łuczak,</u>
          <u xml:id="u-111.156" who="#WitoldFirak">— Krystyna Łybacka,</u>
          <u xml:id="u-111.157" who="#WitoldFirak">— Bolesław Machnio,</u>
          <u xml:id="u-111.158" who="#WitoldFirak">— Andrzej Machowski,</u>
          <u xml:id="u-111.159" who="#WitoldFirak">— Janusz Maćkowiak,</u>
          <u xml:id="u-111.160" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Madzia,</u>
          <u xml:id="u-111.161" who="#WitoldFirak">— Wit Majewski,</u>
          <u xml:id="u-111.162" who="#WitoldFirak">— Janusz Maksymiuk,</u>
          <u xml:id="u-111.163" who="#WitoldFirak">— Andrzej Malinowski,</u>
          <u xml:id="u-111.164" who="#WitoldFirak">— Janusz Malinowski,</u>
          <u xml:id="u-111.165" who="#WitoldFirak">— Stanisław Maliszewski,</u>
          <u xml:id="u-111.166" who="#WitoldFirak">— Aleksandra Małachowska,</u>
          <u xml:id="u-111.167" who="#WitoldFirak">— Aleksander Małachowski,</u>
          <u xml:id="u-111.168" who="#WitoldFirak">— Mirosław Małachowski,</u>
          <u xml:id="u-111.169" who="#WitoldFirak">— Maciej Manicki,</u>
          <u xml:id="u-111.170" who="#WitoldFirak">— Grzegorz Marciniak,</u>
          <u xml:id="u-111.171" who="#WitoldFirak">— Piotr Marciniak,</u>
          <u xml:id="u-111.172" who="#WitoldFirak">— Marian Mirosław Marczewski,</u>
          <u xml:id="u-111.173" who="#WitoldFirak">— Sławomir Marczewski,</u>
          <u xml:id="u-111.174" who="#WitoldFirak">— Wacław Martyniuk,</u>
          <u xml:id="u-111.175" who="#WitoldFirak">— Stanisław Masternak,</u>
          <u xml:id="u-111.176" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Matyjek,</u>
          <u xml:id="u-111.177" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Mazowiecki,</u>
          <u xml:id="u-111.178" who="#WitoldFirak">— Marek Mazurkiewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.179" who="#WitoldFirak">— Jan Mączewski,</u>
          <u xml:id="u-111.180" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Mączka,</u>
          <u xml:id="u-111.181" who="#WitoldFirak">— Władysław Medwid,</u>
          <u xml:id="u-111.182" who="#WitoldFirak">— Andrzej Micewski,</u>
          <u xml:id="u-111.183" who="#WitoldFirak">— Józef Michalik,</u>
          <u xml:id="u-111.184" who="#WitoldFirak">— Marian Michalski,</u>
          <u xml:id="u-111.185" who="#WitoldFirak">— Waldemar Michna,</u>
          <u xml:id="u-111.186" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Mierzwa,</u>
          <u xml:id="u-111.187" who="#WitoldFirak">— Zdobysław Milewski,</u>
          <u xml:id="u-111.188" who="#WitoldFirak">— Leszek Miller,</u>
          <u xml:id="u-111.189" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Milner,</u>
          <u xml:id="u-111.190" who="#WitoldFirak">— Józef Mioduszewski,</u>
          <u xml:id="u-111.191" who="#WitoldFirak">— Cezary Miżejewski,</u>
          <u xml:id="u-111.192" who="#WitoldFirak">— Leszek Moczulski,</u>
          <u xml:id="u-111.193" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Modzelewski,</u>
          <u xml:id="u-111.194" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Moszyński,</u>
          <u xml:id="u-111.195" who="#WitoldFirak">— Alicja Murynowicz,</u>
          <u xml:id="u-111.196" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Musielak,</u>
          <u xml:id="u-111.197" who="#WitoldFirak">— Tomasz Nałęcz,</u>
          <u xml:id="u-111.198" who="#WitoldFirak">— Konrad Napierała,</u>
          <u xml:id="u-111.199" who="#WitoldFirak">— Janusz Niemcewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.200" who="#WitoldFirak">— Włodzimierz Nieporęt,</u>
          <u xml:id="u-111.201" who="#WitoldFirak">— Irena Maria Nowacka,</u>
          <u xml:id="u-111.202" who="#WitoldFirak">— Wojciech Nowaczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.203" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Nowak,</u>
          <u xml:id="u-111.204" who="#WitoldFirak">— Ryszard Nowak,</u>
          <u xml:id="u-111.205" who="#WitoldFirak">— Maria Nowakowska,</u>
          <u xml:id="u-111.206" who="#WitoldFirak">— Sławomir Nowakowski,</u>
          <u xml:id="u-111.207" who="#WitoldFirak">— Józef Nowicki,</u>
          <u xml:id="u-111.208" who="#WitoldFirak">— Roman Nowicki,</u>
          <u xml:id="u-111.209" who="#WitoldFirak">— Piotr Nowina-Konopka,</u>
          <u xml:id="u-111.210" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Nycz,</u>
          <u xml:id="u-111.211" who="#WitoldFirak">— Jan Okoński,</u>
          <u xml:id="u-111.212" who="#WitoldFirak">— Józef Oleksy,</u>
          <u xml:id="u-111.213" who="#WitoldFirak">— Marek Olewiński,</u>
          <u xml:id="u-111.214" who="#WitoldFirak">— Maria Olszewska,</u>
          <u xml:id="u-111.215" who="#WitoldFirak">— Andrzej Olszewski,</u>
          <u xml:id="u-111.216" who="#WitoldFirak">— Ryszard Olszewski,</u>
          <u xml:id="u-111.217" who="#WitoldFirak">— Jan Olszowski,</u>
          <u xml:id="u-111.218" who="#WitoldFirak">— Janusz Onyszkiewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.219" who="#WitoldFirak">— Wiesław Opęchowski,</u>
          <u xml:id="u-111.220" who="#WitoldFirak">— Jerzy Osiatyński,</u>
          <u xml:id="u-111.221" who="#WitoldFirak">— Andrzej Ostoja-Owsiany,</u>
          <u xml:id="u-111.222" who="#WitoldFirak">— Małgorzata Ostrowska,</u>
          <u xml:id="u-111.223" who="#WitoldFirak">— Krystyna Ozga,</u>
          <u xml:id="u-111.224" who="#WitoldFirak">— Urszula Pająk,</u>
          <u xml:id="u-111.225" who="#WitoldFirak">— Jerzy Panek,</u>
          <u xml:id="u-111.226" who="#WitoldFirak">— Henryk Paniec,</u>
          <u xml:id="u-111.227" who="#WitoldFirak">— Piotr Pankanin,</u>
          <u xml:id="u-111.228" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Pańtak,</u>
          <u xml:id="u-111.229" who="#WitoldFirak">— Stanisław Pasoń,</u>
          <u xml:id="u-111.230" who="#WitoldFirak">— Longin Pastusiak,</u>
          <u xml:id="u-111.231" who="#WitoldFirak">— Stanisław Paszczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.232" who="#WitoldFirak">— Mirosław Pawlak,</u>
          <u xml:id="u-111.233" who="#WitoldFirak">— Stanisław Pawlak,</u>
          <u xml:id="u-111.234" who="#WitoldFirak">— Waldemar Pawlak,</u>
          <u xml:id="u-111.235" who="#WitoldFirak">— Jacek Pawlicki,</u>
          <u xml:id="u-111.236" who="#WitoldFirak">— Regina Pawłowska,</u>
          <u xml:id="u-111.237" who="#WitoldFirak">— Helmut Paździor,</u>
          <u xml:id="u-111.238" who="#WitoldFirak">— Irena Petryna,</u>
          <u xml:id="u-111.239" who="#WitoldFirak">— Bogdan Pęk,</u>
          <u xml:id="u-111.240" who="#WitoldFirak">— Wiesław Piątkowski,</u>
          <u xml:id="u-111.241" who="#WitoldFirak">— Janusz Piechociński,</u>
          <u xml:id="u-111.242" who="#WitoldFirak">— Jacek Piechota,</u>
          <u xml:id="u-111.243" who="#WitoldFirak">— Mieczysław Piecka,</u>
          <u xml:id="u-111.244" who="#WitoldFirak">— Katarzyna Maria Piekarska,</u>
          <u xml:id="u-111.245" who="#WitoldFirak">— Elżbieta Piela-Mielczarek,</u>
          <u xml:id="u-111.246" who="#WitoldFirak">— Jan Pieniądz,</u>
          <u xml:id="u-111.247" who="#WitoldFirak">— Lucyna Pietrzyk,</u>
          <u xml:id="u-111.248" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Pietrzykowski,</u>
          <u xml:id="u-111.249" who="#WitoldFirak">— Jerzy Pilarczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.250" who="#WitoldFirak">— Andrzej Piotrowski,</u>
          <u xml:id="u-111.251" who="#WitoldFirak">— Zdzisław Pisarek,</u>
          <u xml:id="u-111.252" who="#WitoldFirak">— Jerzy Pistelok,</u>
          <u xml:id="u-111.253" who="#WitoldFirak">— Siergiej Plewa,</u>
          <u xml:id="u-111.254" who="#WitoldFirak">— Lesław Podkański,</u>
          <u xml:id="u-111.255" who="#WitoldFirak">— Zdzisław Podkański,</u>
          <u xml:id="u-111.256" who="#WitoldFirak">— Czesław Pogoda,</u>
          <u xml:id="u-111.257" who="#WitoldFirak">— Marek Pol,</u>
          <u xml:id="u-111.258" who="#WitoldFirak">— Danuta Polak,</u>
          <u xml:id="u-111.259" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Polański,</u>
          <u xml:id="u-111.260" who="#WitoldFirak">— Piotr Polmański,</u>
          <u xml:id="u-111.261" who="#WitoldFirak">— Miron Pomirski,</u>
          <u xml:id="u-111.262" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Popenda,</u>
          <u xml:id="u-111.263" who="#WitoldFirak">— Andrzej Potocki,</u>
          <u xml:id="u-111.264" who="#WitoldFirak">— Franciszek Potulski,</u>
          <u xml:id="u-111.265" who="#WitoldFirak">— Ignacy Półćwiartek,</u>
          <u xml:id="u-111.266" who="#WitoldFirak">— Włodzimierz Puzyna,</u>
          <u xml:id="u-111.267" who="#WitoldFirak">— Stanisław Rogowski,</u>
          <u xml:id="u-111.268" who="#WitoldFirak">— Marek Rojszyk,</u>
          <u xml:id="u-111.269" who="#WitoldFirak">— Andrzej Rokicki,</u>
          <u xml:id="u-111.270" who="#WitoldFirak">— Jan Rokita,</u>
          <u xml:id="u-111.271" who="#WitoldFirak">— Jan Rulewski,</u>
          <u xml:id="u-111.272" who="#WitoldFirak">— Stanisław Rusznica,</u>
          <u xml:id="u-111.273" who="#WitoldFirak">— Adam Rychliczek,</u>
          <u xml:id="u-111.274" who="#WitoldFirak">— Grzegorz Rytych,</u>
          <u xml:id="u-111.275" who="#WitoldFirak">— Paweł Saar,</u>
          <u xml:id="u-111.276" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Sabat,</u>
          <u xml:id="u-111.277" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Samborski,</u>
          <u xml:id="u-111.278" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Sas,</u>
          <u xml:id="u-111.279" who="#WitoldFirak">— Marek Sawicki,</u>
          <u xml:id="u-111.280" who="#WitoldFirak">— Ireneusz Sekuła,</u>
          <u xml:id="u-111.281" who="#WitoldFirak">— Władysław Serafin,</u>
          <u xml:id="u-111.282" who="#WitoldFirak">— Ryszard Setnik,</u>
          <u xml:id="u-111.283" who="#WitoldFirak">— Artur Siedlarek,</u>
          <u xml:id="u-111.284" who="#WitoldFirak">— Henryk Siedlecki,</u>
          <u xml:id="u-111.285" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Siemiątkowski,</u>
          <u xml:id="u-111.286" who="#WitoldFirak">— Krystyna Sienkiewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.287" who="#WitoldFirak">— Izabella Sierakowska,</u>
          <u xml:id="u-111.288" who="#WitoldFirak">— Włodzimierz Sitek,</u>
          <u xml:id="u-111.289" who="#WitoldFirak">— Marek Maciej Siwiec,</u>
          <u xml:id="u-111.290" who="#WitoldFirak">— Szczepan Skomra,</u>
          <u xml:id="u-111.291" who="#WitoldFirak">— Anna Skowrońska-Łuczyńska,</u>
          <u xml:id="u-111.292" who="#WitoldFirak">— Jan Skrobisz,</u>
          <u xml:id="u-111.293" who="#WitoldFirak">— Andrzej Skrzyński,</u>
          <u xml:id="u-111.294" who="#WitoldFirak">— Ireneusz Skubis,</u>
          <u xml:id="u-111.295" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Sławecki,</u>
          <u xml:id="u-111.296" who="#WitoldFirak">— Adam Słomka,</u>
          <u xml:id="u-111.297" who="#WitoldFirak">— Andrzej Słomski,</u>
          <u xml:id="u-111.298" who="#WitoldFirak">— Ryszard Smolarek,</u>
          <u xml:id="u-111.299" who="#WitoldFirak">— Artur Smółko,</u>
          <u xml:id="u-111.300" who="#WitoldFirak">— Leszek Smykowski,</u>
          <u xml:id="u-111.301" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Sobotka,</u>
          <u xml:id="u-111.302" who="#WitoldFirak">— Jacek Soska,</u>
          <u xml:id="u-111.303" who="#WitoldFirak">— Ewa Spychalska,</u>
          <u xml:id="u-111.304" who="#WitoldFirak">— Ryszard Stanibuła,</u>
          <u xml:id="u-111.305" who="#WitoldFirak">— Grażyna Staniszewska,</u>
          <u xml:id="u-111.306" who="#WitoldFirak">— Joanna Staręga-Piasek,</u>
          <u xml:id="u-111.307" who="#WitoldFirak">— Marian Starownik,</u>
          <u xml:id="u-111.308" who="#WitoldFirak">— Stanisław Stasiak,</u>
          <u xml:id="u-111.309" who="#WitoldFirak">— Wiesław Stasiak,</u>
          <u xml:id="u-111.310" who="#WitoldFirak">— Stanisław Stec,</u>
          <u xml:id="u-111.311" who="#WitoldFirak">— Franciszek Jerzy Stefaniuk,</u>
          <u xml:id="u-111.312" who="#WitoldFirak">— Władysław Stępień,</u>
          <u xml:id="u-111.313" who="#WitoldFirak">— Maria Stolzman,</u>
          <u xml:id="u-111.314" who="#WitoldFirak">— Michał Strąk,</u>
          <u xml:id="u-111.315" who="#WitoldFirak">— Hanna Suchocka,</u>
          <u xml:id="u-111.316" who="#WitoldFirak">— Zygmunt Suszczewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.317" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Syryjczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.318" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Sytek,</u>
          <u xml:id="u-111.319" who="#WitoldFirak">— Joanna Szafruga-Sypniewska,</u>
          <u xml:id="u-111.320" who="#WitoldFirak">— Andrzej Szarawarski,</u>
          <u xml:id="u-111.321" who="#WitoldFirak">— Sławomir Szatkowski,</u>
          <u xml:id="u-111.322" who="#WitoldFirak">— Jan Szczepaniak,</u>
          <u xml:id="u-111.323" who="#WitoldFirak">— Adam Szczęsny,</u>
          <u xml:id="u-111.324" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Szczygielski,</u>
          <u xml:id="u-111.325" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Szczypiński,</u>
          <u xml:id="u-111.326" who="#WitoldFirak">— Władysław Szkop,</u>
          <u xml:id="u-111.327" who="#WitoldFirak">— Jerzy Szmajdziński,</u>
          <u xml:id="u-111.328" who="#WitoldFirak">— Jerzy Szteliga,</u>
          <u xml:id="u-111.329" who="#WitoldFirak">— Bernard Szweda,</u>
          <u xml:id="u-111.330" who="#WitoldFirak">— Wiesław Szweda,</u>
          <u xml:id="u-111.331" who="#WitoldFirak">— Hans Szyc,</u>
          <u xml:id="u-111.332" who="#WitoldFirak">— Lech Szymańczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.333" who="#WitoldFirak">— Jan Szymański,</u>
          <u xml:id="u-111.334" who="#WitoldFirak">— Janusz Szymański,</u>
          <u xml:id="u-111.335" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Szymański,</u>
          <u xml:id="u-111.336" who="#WitoldFirak">— Renata Szynalska,</u>
          <u xml:id="u-111.337" who="#WitoldFirak">— Klemens Ścierski,</u>
          <u xml:id="u-111.338" who="#WitoldFirak">— Iwona Śledzińska-Katarasińska,</u>
          <u xml:id="u-111.339" who="#WitoldFirak">— Czesław Śleziak,</u>
          <u xml:id="u-111.340" who="#WitoldFirak">— Andrzej Śmietanko,</u>
          <u xml:id="u-111.341" who="#WitoldFirak">— Beata Świerczyńska,</u>
          <u xml:id="u-111.342" who="#WitoldFirak">— Marcin Święcicki,</u>
          <u xml:id="u-111.343" who="#WitoldFirak">— Władysław Święs,</u>
          <u xml:id="u-111.344" who="#WitoldFirak">— Jan Świrepo,</u>
          <u xml:id="u-111.345" who="#WitoldFirak">— Antoni Jan Tarczyński,</u>
          <u xml:id="u-111.346" who="#WitoldFirak">— Jacek Taylor,</u>
          <u xml:id="u-111.347" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Tomaszewski,</u>
          <u xml:id="u-111.348" who="#WitoldFirak">— Władysław Tomaszewski,</u>
          <u xml:id="u-111.349" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Trawicki,</u>
          <u xml:id="u-111.350" who="#WitoldFirak">— Ludwik Turko,</u>
          <u xml:id="u-111.351" who="#WitoldFirak">— Zdzisław Tuszyński,</u>
          <u xml:id="u-111.352" who="#WitoldFirak">— Jacek Uczkiewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.353" who="#WitoldFirak">— Ryszard Ulicki,</u>
          <u xml:id="u-111.354" who="#WitoldFirak">— Andrzej Urbańczyk,</u>
          <u xml:id="u-111.355" who="#WitoldFirak">— Maria Walczyńska-Rechmal,</u>
          <u xml:id="u-111.356" who="#WitoldFirak">— Danuta Waniek,</u>
          <u xml:id="u-111.357" who="#WitoldFirak">— Jerzy Wenderlich,</u>
          <u xml:id="u-111.358" who="#WitoldFirak">— Jerzy Wiatr,</u>
          <u xml:id="u-111.359" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Wiecheć,</u>
          <u xml:id="u-111.360" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Wieczorek,</u>
          <u xml:id="u-111.361" who="#WitoldFirak">— Marek Wielgus,</u>
          <u xml:id="u-111.362" who="#WitoldFirak">— Andrzej Wielowieyski,</u>
          <u xml:id="u-111.363" who="#WitoldFirak">— Jerzy Wierchowicz,</u>
          <u xml:id="u-111.364" who="#WitoldFirak">— Janusz Wierzbicki,</u>
          <u xml:id="u-111.365" who="#WitoldFirak">— Zofia Wilczyńska,</u>
          <u xml:id="u-111.366" who="#WitoldFirak">— Kazimierz Wilk,</u>
          <u xml:id="u-111.367" who="#WitoldFirak">— Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska,</u>
          <u xml:id="u-111.368" who="#WitoldFirak">— Andrzej Wiśniewski,</u>
          <u xml:id="u-111.369" who="#WitoldFirak">— Stanisław Wiśniewski,</u>
          <u xml:id="u-111.370" who="#WitoldFirak">— Krzysztof Wolfram,</u>
          <u xml:id="u-111.371" who="#WitoldFirak">— Jan Wołek,</u>
          <u xml:id="u-111.372" who="#WitoldFirak">— Dariusz Wójcik,</u>
          <u xml:id="u-111.373" who="#WitoldFirak">— Gwidon Wójcik,</u>
          <u xml:id="u-111.374" who="#WitoldFirak">— Stanisław Wójcik,</u>
          <u xml:id="u-111.375" who="#WitoldFirak">— Wiesław Wójcik,</u>
          <u xml:id="u-111.376" who="#WitoldFirak">— Władysław Wrona,</u>
          <u xml:id="u-111.377" who="#WitoldFirak">— Henryk Wujec,</u>
          <u xml:id="u-111.378" who="#WitoldFirak">— Jerzy Wuttke,</u>
          <u xml:id="u-111.379" who="#WitoldFirak">— Jan Wyrowiński,</u>
          <u xml:id="u-111.380" who="#WitoldFirak">— Jan Zaborowski,</u>
          <u xml:id="u-111.381" who="#WitoldFirak">— Zbyszek Zaborowski,</u>
          <u xml:id="u-111.382" who="#WitoldFirak">— Jan Zaciura,</u>
          <u xml:id="u-111.383" who="#WitoldFirak">— Ryszard Zając,</u>
          <u xml:id="u-111.384" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Zając,</u>
          <u xml:id="u-111.385" who="#WitoldFirak">— Maria Zajączkowska,</u>
          <u xml:id="u-111.386" who="#WitoldFirak">— Jerzy Zakrzewski,</u>
          <u xml:id="u-111.387" who="#WitoldFirak">— Anna Zalewska,</u>
          <u xml:id="u-111.388" who="#WitoldFirak">— Wojciech Szczęsny Zarzycki,</u>
          <u xml:id="u-111.389" who="#WitoldFirak">— Marcin Zawiła,</u>
          <u xml:id="u-111.390" who="#WitoldFirak">— Ryszard Zbrzyzny,</u>
          <u xml:id="u-111.391" who="#WitoldFirak">— Jerzy Zdrada,</u>
          <u xml:id="u-111.392" who="#WitoldFirak">— Józef Zegar,</u>
          <u xml:id="u-111.393" who="#WitoldFirak">— Janusz Zemke,</u>
          <u xml:id="u-111.394" who="#WitoldFirak">— Leszek Zieliński,</u>
          <u xml:id="u-111.395" who="#WitoldFirak">— Marek Zieliński,</u>
          <u xml:id="u-111.396" who="#WitoldFirak">— Tadeusz Jacek Zieliński,</u>
          <u xml:id="u-111.397" who="#WitoldFirak">— Wiesława Ziółkowska,</u>
          <u xml:id="u-111.398" who="#WitoldFirak">— Józef Zych,</u>
          <u xml:id="u-111.399" who="#WitoldFirak">— Zbigniew Zysk,</u>
          <u xml:id="u-111.400" who="#WitoldFirak">— Władysław Żabiński,</u>
          <u xml:id="u-111.401" who="#WitoldFirak">— Władysław Żbikowski,</u>
          <u xml:id="u-111.402" who="#WitoldFirak">— Andrzej Żelazowski,</u>
          <u xml:id="u-111.403" who="#WitoldFirak">— Stanisław Żelichowski,</u>
          <u xml:id="u-111.404" who="#WitoldFirak">— Marian Żenkiewicz,</u>
          <u xml:id="u-111.405" who="#WitoldFirak">— Ryszard Jacek Żochowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy ktoś z państwa posłów jeszcze nie oddał głosu?</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, iż zakończyliśmy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę państwa posłów o dokonanie obliczeń; ufam, że dojdzie do przedstawienia wyników jeszcze w trakcie dzisiejszego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia interpelacji i zapytań, które otrzymują oznaczenie punktu 6 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#AleksanderMałachowski">Informuję, że autor interpelacji, która miała być rozpatrzona na bieżącym posiedzeniu, pan poseł Ryszard Zając poprosił o przełożenie rozpatrzenia swojej interpelacji na następne posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy zatem do zapytań poselskich.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#AleksanderMałachowski">Postawienie zapytania nie może trwać dłużej niż 1 minutę, udzielenie zaś odpowiedzi nie dłużej niż 5 minut. Nad zapytaniem i udzieloną odpowiedzią nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#AleksanderMałachowski">Proszę państwa o przeniesienie dyskusji w kuluary.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#AleksanderMałachowski">Marszałek Sejmu dopuszcza jednak do postawienia pytań dodatkowych, przy czym uprawnienie to w pierwszej kolejności przysługuje składającemu pytanie. Postawienie dodatkowego zapytania nie może trwać dłużej niż 30 sekund, a łączna uzupełniająca odpowiedź na dodatkowe zapytania nie może trwać dłużej niż 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#AleksanderMałachowski">Pierwszy pragnie zadać pytanie pan poseł Tadeusz Iwiński z Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie wypowiedzi ministra spraw zagranicznych Władysława Bartoszewskiego na temat polityki Stanów Zjednoczonych Ameryki wobec NATO, Polski i Rosji. Pytanie skierowane do pana prezesa Rady Ministrów, na które odpowie z upoważnienia prezesa wiceprezes Rady Ministrów pan poseł Aleksander Łuczak.</u>
          <u xml:id="u-112.12" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! W ostatnim czasie mieliśmy do czynienia z dwoma przypadkami wypowiedzi osób publicznych, które wywołały konsternację w USA i nie przyczyniają się do rozwoju dobrze układających się stosunków ze Stanami Zjednoczonymi. Po kazusie księdza Jankowskiego mam obecnie na myśli wypowiedź i wywiad ministra spraw zagranicznych Władysława Bartoszewskiego dla „Financial Times” z ubiegłego wtorku. Minister, oceniając niezbyt trafnie, że postęp w stosunkach z Rosją dokonywał się zawsze za republikańskich prezydentów, cytuję: wyraził wątpliwość co do zaangażowania rządu Clintona w sprawie szybkiego poszerzenia NATO i zasugerował, że jego rząd oczekuje, iż republikański prezydent uczyni wiele, w związku z obietnicą w tej materii, po przyszłorocznych wyborach prezydenckich w USA.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#TadeuszIwiński">Chciałbym zapytać pana premiera, jak rząd ustosunkowuje się do tej wypowiedzi i jakie kroki podjął w celu wyjaśnienia nieporozumień, jakie już na tym tle powstały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo pana premiera Aleksandra Łuczaka o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#AleksanderŁuczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Chciałbym odpowiedzieć na to pytanie w sposób następujący. Otóż wypowiedź pana ministra spraw zagranicznych Władysława Bartoszewskiego uważamy za niefortunną. Nie była to zdaniem rządu prezentacja stanowiska rządu w tej kwestii. Jak Wysoka Izba miała możność również o tym usłyszeć, premier Oleksy uznał ją za lapsus i wyraził swoje niezadowolenie. Rząd zaś w swoim oświadczeniu ocenił, że polityka wobec Stanów Zjednoczonych stanowi jeden z filarów polskiej polityki zagranicznej. Wiadomo, że ta polityka, która była przedmiotem dyskusji niedawno w naszym parlamencie, uzyskała prawie jednomyślne poparcie Wysokiej Izby. Rząd polski wysoko ocenia kontakty i współpracę pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi, a także nieustające poparcie amerykańskie w naszych dążeniach do członkostwa w Unii Europejskiej i strukturach atlantyckich.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#AleksanderŁuczak">Trudno też - zdaniem rządu - nie dostrzegać osobistej życzliwości i zaangażowania w sprawę Polski prezydenta Billa Clintona. Pamiętamy jego słowa wypowiedziane z tej trybuny w Sejmie w czasie wizyty w Polsce, a dotyczące rozszerzenia NATO. Powiedział on wtedy, że nie ma pytania, czy, lecz kiedy i jak pakt ten zostanie poszerzony. Podkreślić pragnę, że wysoka ocena naszych stosunków ze Stanami Zjednoczonymi wyrażana jest również w przeważającej części polskiego społeczeństwa. Różnego rodzaju sondaże, badania opinii publicznej podkreślają to wysokie uznanie stosunków ze Stanami Zjednoczonymi, poparcie dla polityki rządu w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu profesorowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są jakieś dodatkowe pytania?</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan profesor pragnie zadać dodatkowe pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#TadeuszIwiński">Dziękuję. Wyrażam zadowolenie z odpowiedzi pana premiera Łuczaka. Natomiast chciałem niejako posiłkowo zapytać o pewną kwestię. Minister Bartoszewski, gdy wylądował w Warszawie, według prasy, powiedział, że on nie reprezentował rządu, tylko polskie społeczeństwo. Więc wydaje mi się, że dobrze by było, żeby kierownictwo rządu jak gdyby pouczyło swoich ministrów, że oni zawsze reprezentują rząd, natomiast polskie społeczeństwo reprezentuje głównie parlament.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Władysław Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WładysławAdamski">Panie premierze, stwierdził pan, że zdaniem rządu wypowiedź ministra Bartoszewskiego należy uznać za niefortunną. Moim zdaniem również tak jest. Tego rodzaju wypowiedzi nie najlepiej wpływają na charakter stosunków między Polską a innymi krajami.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WładysławAdamski">Wspomniał pan też o oświadczeniu wydanym przez rząd. Nie znam tego oświadczenia, jego treści - po prostu nie dotarła do mnie informacja na ten temat. Czy było to oświadczenie w związku z tą sprawą, czy w ogóle oceniające całokształt stosunków polsko-amerykańskich? Jeżeli natomiast było to oświadczenie dotyczące konkretnie tej omawianej teraz sprawy, prosiłbym, aby pan premier był uprzejmy przybliżyć nam główne jego tezy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#AleksanderMałachowski">Zgłasza się pan poseł Ryszard Zając.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#AleksanderMałachowski">Czy ktoś jeszcze pragnie zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Henryk Wujec i pan poseł Janusz Dobrosz.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#AleksanderMałachowski">Kto jeszcze?</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#AleksanderMałachowski">Nikt więcej się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, pan poseł Ryszard Zając.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#RyszardZając">Mam pytanie następujące. Czy po lapsusie pana ministra Bartoszewskiego, jak pan był łaskaw się wyrazić, i po oświadczeniach obu stron należy spodziewać się jeszcze jakichś oświadczeń, czy też sprawa jest już zakończona? Jeśli nie jest zakończona, to jakiego rodzaju konsekwencje dla Polski mogą być związane z tym lapsusem, z tą wypowiedzią?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, pan poseł Henryk Wujec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#HenrykWujec">Panie premierze, czy zdaniem pana społeczeństwo polskie w pełni jest usatysfakcjonowane tempem, w jakim gwarantuje nam się wejście do NATO, i gwarancjami dawanymi przez państwa należące do NATO, jeśli chodzi o nasze uczestnictwo? Czy rząd też w pełni jest usatysfakcjonowany odpowiedziami na nasze pytania z tego zakresu, kierowanymi do państw NATO?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Janusz Dobrosz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JanuszDobrosz">Pan premier wyjaśnił sprawę co do kwestii stosunków polsko-amerykańskich i tego lapsusu. Natomiast ta wypowiedź miała jeszcze jeden aspekt. Mianowicie chodziło tutaj również o stosunki polsko-rosyjskie, jakby sugerowanie, że nowa administracja amerykańska w wypadku wygrania wyborów przez republikanów ma ostrzej oceniać stosunki amerykańsko-rosyjskie. Trzeba po prostu naciskać na Rosję. Czyli Polska w tym układzie miałaby niejako sugerować Stanom Zjednoczonym politykę wobec naszego wschodniego sąsiada. Czy więc wygłoszono tutaj także tego rodzaju pouczenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są jeszcze inne pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana premiera o udzielenie łącznej odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AleksanderŁuczak">Jeżeli chodzi o oświadczenie rządu, to to oświadczenie rządu pochodzi sprzed 2–3 dni, zostało złożone zaraz po wypowiedzi pana ministra Bartoszewskiego, wydała je pani rzecznik prasowy rządu. Było ono opublikowane. Mówiąc o oświadczeniu, miałem na uwadze to właśnie oświadczenie. Można je naturalnie zacytować, mogę je też za chwilę panu posłowi przekazać. W treści jest może ono trochę inne niż moja wypowiedź, ale również odcina się od wypowiedzi pana ministra Bartoszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#AleksanderŁuczak">Czy można się spodziewać jeszcze jakiejś innej wypowiedzi? Trudno mi prorokować. Nie jestem wróżką i nie chciałbym składać takiego zapewnienia. Uważam, że nie powinno być takich wypowiedzi i zgadzam się z wygłoszonymi tutaj opiniami, że każda wypowiedź członka rządu powinna być zgodna z tym, co mieści się w ramach polityki rządu, i to nie tylko w sprawach polityki zagranicznej, a również i w innych kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#AleksanderŁuczak">Tempo dochodzenia do struktur wojskowych i gospodarczych. Co do tego można mieć oczywiście różne poglądy. Osobiście uważam, że życzenia są jedną stroną zagadnienia. Natomiast możliwości i rzeczywistość - drugą. Z osobistego niejako punktu widzenia część Polaków uważa, że przystąpienie powinno następować w szybkim tempie. Gdy natomiast rozpatruje się tę sprawę szczegółowo i właśnie zgodnie z realiami, to okazuje się, iż przystąpienie to wymaga spełnienia określonych wymagań, przejścia przez określone procedury. Powiedziałbym o tym w ten sposób: Na przykładzie nauki, która jest mi najbardziej bliska, widać, że nie jest możliwe przystąpienie do współpracy europejskiej w pełnym wymiarze bez przejścia kolejnych stopni. Te kolejne stopnie, gdy chodzi o naukę, to np. przystąpienie do organizacji OECD - i to właśnie mamy za sobą, i to jest jakiś etap. To jest również to, co wiąże się z programem EURECA, a także z innymi programami naukowymi. I tak samo będzie, w moim przekonaniu, w innych dziedzinach naszej integracji: wojskowej - poprzez kolejne wspólne manewry, przygotowania, spotkania, szkolenia itd.; w gospodarczej zapewne też.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#AleksanderŁuczak">Toteż, jakby podsumowując, odpowiadam w ten sposób: Tempo integracji jest uzależnione od tego, jak będziemy przechodzili te poszczególne etapy. Czy to jest zgodne z odczuciami społecznymi? Część społeczeństwa na pewno to niepokoi. Natomiast ta część społeczeństwa, która patrzy na rzeczywistość bardziej realistycznie, podchodzi do tego chyba podobnie, jak tu przed chwilą przedstawiłem.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#AleksanderŁuczak">Natomiast co się tyczy odniesienia, o którym wspomniał w swoim pytaniu pan poseł Dobrosz, odniesienia do Rosji, to to odniesienie w wypowiedzi ministra było silnie uwikłane w inne treści. Można powiedzieć, że krytyka administracji była również związana z przeświadczeniem o tym, że w kontekście polityki rosyjskiej obecna administracja amerykańska ma większe trudności, natomiast administracja republikańska będzie miała poniekąd mniejsze kłopoty czy też będzie odnosiła większe sukcesy w przyszłości. Tak więc, w świetle tego, co powiedziałem, nie różnicowałbym tej polityki. Oczywiście ma ona ten aspekt, który każdy z nas zna, i dobrze przecież wiemy o tych zależnościach, jakie one są i jakie mają znaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#AleksanderMałachowski">Jak rozumiem, pan premier już skończył.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#AleksanderMałachowski">Zakończyliśmy serię pytań dodatkowych.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo za udział w naszych obradach.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#AleksanderMałachowski">Następne pytanie pragną zadać panowie posłowie Jan Król i Henryk Wujec z Unii Wolności w sprawie powiązań polityków ze zorganizowaną przestępczością. Pytanie skierowane jest do prezesa Rady Ministrów. Odpowiedzi udzieli minister spraw wewnętrznych pan Andrzej Milczanowski.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#AleksanderMałachowski">Który z panów zada pytanie?</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Henryk Wujec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#HenrykWujec">Jeśli można, panie marszałku, to pierwsze pytanie chciałbym zadać później, pan poseł Król by je uzupełnił. Chciałbym na początku wyrazić ubolewanie, że nie ma, niestety, pana premiera ani pana wicepremiera, a pytanie kierujemy do premiera i do wicepremiera. Rozumiem, że na to pytanie będzie odpowiadać minister Milczanowski. Tak? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#HenrykWujec">To nasze pytanie, które dotyczy polityków, chciałbym jeszcze uzupełnić o sprawę urzędników państwowych, ponieważ później pojawiał się ten termin w prasie. Chciałem wrócić do tego, iż opinia publiczna została zaalarmowana przez rzecznika prasowego rządu informacją, że w raporcie ministra spraw wewnętrznych była mowa o faktycznych lub domniemanych powiązaniach korupcyjnych urzędników państwowych ze światem przestępczym. Pan premier zażądał bliższych wyjaśnień, minister spraw wewnętrznych złożył te wyjaśnienia, ale pan premier odesłał je w celu uzupełnienia. Ponieważ prasa donosi, że w raporcie były opisane mechanizmy powstawania tych zjawisk — podobno, jak pisze „Rzeczpospolita” — na przykładach Banku Gospodarki Żywnościowej, Agrobanku, Prosper-Banku, Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, zwłaszcza aresztowanego za łapówkarstwo Narcyza Ch., Cenzinu, FOZZ itd., ponieważ są takie domniemane informacje, prosilibyśmy bardzo o precyzyjną informację na ten temat, oczywiście z zachowaniem wszelkich względów procesowych, żeby nie zostało naruszone prawo; prosiłbym o podanie tego, co jest możliwe. Bardziej jeszcze niż ta informacja interesowałoby nas to, co rząd zamierza zrobić, żeby w Polsce nie powstały mechanizmy umożliwiające tworzenie się tego typu powiązań, w związku z którymi można by było mówić o mafiach, o wspieraniu przez urzędników państwowych przestępczych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#HenrykWujec">... zgromadzeń gospodarczych, oraz czy są planowane systemowe działania rządu, żeby tego typu zjawisk nie było w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że pan poseł Król zada swoje pytanie jako pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana ministra Andrzeja Milczanowskiego o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#AndrzejMilczanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na wstępie zaznaczyć, że w związku z tzw. listą czy raportem zachodzi, powiedziałbym, zasadnicze nieporozumienie. Skąd ono wynika? Otóż w poniedziałek, 17 lipca 1995 r., wraz z szefem Urzędu Ochrony Państwa panem generałem Czempińskim przekazałem panu prezydentowi i panu premierowi informację dotyczącą styku niektórych środowisk urzędniczych ze sprawcami niektórych przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#AndrzejMilczanowski">Chciałbym przypomnieć, iż działałem na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, który mówi: „Jeśli informacje uzyskane przez jednostki organizacyjne podległe ministrowi spraw wewnętrznych mogą — podkreślam: mogą — mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa, minister spraw wewnętrznych jest zobowiązany niezwłocznie przekazać je do wiadomości prezydenta Rzeczypospolitej i prezesa Rady Ministrów”. I, co chciałbym zaznaczyć, li tylko tym osobom, zwłaszcza jeżeli informacje te zostaną zaopatrzone określoną wysoką klauzulą tajności. I miało to miejsce w przypadku niniejszym, ta informacja z 17 lipca, przekazana panu prezydentowi i panu premierowi, opatrzona została klauzulą — tajne specjalnego znaczenia. Chciałbym powiedzieć, że z założeń systemowych naszego prawa, a zwłaszcza z ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych (cytowany art. 7 ust. 3), ustawy o Policji — art. 21 ust. 1, ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa — art. 12 ust. 1, Kodeksu postępowania karnego — art. 3 § 2, Kodeksu cywilnego (art. 24) chroniącego dobra osobiste, w tym także cześć człowieka, co wiąże się bezpośrednio z domniemaniem niepopadania przez niego w konflikt z przepisami prawa karnego — wreszcie z odnośnych przepisów Prawa prasowego, a także — co chciałem mocno podkreślić — prawidłowych i dobrych obyczajów politycznych wynika, że pewne informacje opatrzone klauzulą tajności, o której wspomniałem, muszą zostać podane do wiadomości li tylko tych dwóch osób. I jest to dla mnie oczywiste. Gdybym chciał postępować w jakikolwiek inny sposób, po prostu popełniłbym przestępstwo. W związku z powyższym poza tym, iż przekazałem informacje rodzajowo określone, nie jestem w stanie tutaj niczego w tej materii państwu przybliżyć. Jest to prawo regulowane nie tylko systemem polskiego prawa, ale jest to obyczaj, jest to prawo szeroko stosowane w państwach demokratycznych na całym świecie. I jedynie to mogę powiedzieć w tej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania dodatkowe?</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Jan Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JanKról">Panie ministrze, bez wątpienia respektuje pan określone przepisy prawa, natomiast nasuwa się pytanie: Skąd wobec tego to zamieszanie w prasie, ten niepokój opinii publicznej, gdzie ten błąd został popełniony? Czy pan minister nie uważa, że dzisiaj np. odwołanie jakiegokolwiek wysokiego urzędnika państwowego z przyczyn merytorycznych mogłoby być kojarzone z raportem, który pan przekazał premierowi czy prezydentowi? Jeżeli pan minister stwierdza, cytuję za prasą: iż mafia dotarła do różnego poziomu władzy, powstaje pytanie, czy pan minister nie jest zobowiązany do określenia, do jakiego poziomu władzy ta mafia dociera itd. Więc gdzieś tutaj według mnie została naruszona procedura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Henryk Wujec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#HenrykWujec">Panie ministrze, nie uzyskałem odpowiedzi na swoje pytanie: Jakie działania podejmie rząd, żeby uniemożliwić powstanie takiego mechanizmu w Polsce? W tej chwili obserwujemy jakby zaczątki tego procesu. Jest to niesłychanie groźne zjawisko i uważam, że rząd powinien być przygotowany na przeciwdziałanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Ryszard Zając.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#RyszardZając">Panie ministrze, mam pytanie następujące. Oczywiście nie domagam się od pana ujawnienia danych szczegółowych, bo są one, jak sam pan wskazał, danymi tajnymi specjalnego znaczenia. Natomiast byłbym wdzięczny, gdyby pan był uprzejmy poinformować w kilku słowach, jaka jest skala tego zjawiska i jak to wygląda w innych krajach, o podobnych realiach politycznych jak w naszym kraju, czyli w krajach dawnego bloku wschodniego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan prof. Andrzej Gaberle, proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#AndrzejGaberle">Panie ministrze, nie muszę pana informować o tym, że jest taki przepis postępowania karnego - 255, który nakazuje wszcząć postępowanie karne wtedy, kiedy zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa. Z wypowiedzi pana ministra dla prasy, z tego, co donosiła telewizja, wynikało, że w tym wypadku istnieje co najmniej podejrzenie popełnienia przestępstwa. W tego typu sytuacjach obowiązkiem organu państwowego jest poinformowanie prokuratury o tego rodzaju wydarzeniach. Chciałbym się dowiedzieć, czy w związku z tym taka informacja dotarła do prokuratury, czy jakiekolwiek postępowanie karne zostało wszczęte w związku z tą sprawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy jeszcze ktoś z posłów pragnie zadać pytanie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę zatem pana ministra Andrzeja Milczanowskiego o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#AndrzejMilczanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie: Skąd prasowe zamieszanie w tej całej sprawie? jest bardzo słuszne i cieszę się, że pan poseł zwrócił na to uwagę. Chcę powiedzieć, że sam byłem i jestem wielce zbulwersowany różnymi, licznymi doniesieniami, domysłami, spekulacjami pojawiającymi się w prasie, które nie mają żadnego realnego odniesienia do rzeczywistości. Jednak ja za te spekulacje nie mogę ponosić odpowiedzialności. Wydaje się, że jest to oczywiste. Ubolewam, że tak się dzieje, ale niestety nie mam na to wpływu. Publicznie stwierdzam, że jestem zbulwersowany różnymi przypuszczeniami, spekulacjami bądź podobnymi zjawiskami.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#AndrzejMilczanowski">Jeden z panów posłów stwierdził, że jakoby miałem powiedzieć, iż mafia dociera do różnego poziomu władzy. Otóż z całą odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że nie jest to precyzyjnie przytoczone moje stwierdzenie. Dlaczego? Widziałem, że pan poseł spojrzał na kserokopię informacji prasowej. Jestem w stanie wykazać, że od początku w sposób bardzo konsekwentny, a ostatnio również bardzo dobitny, mówię o zaczątkach mafii, a nie o mafii. Mówię to cały czas, z uporem to powtarzając. Natomiast przypisuje mi się słowa, których nie wypowiedziałem. Powiedziałem, że proces docierania tych zaczątków mafii dotyczy różnych poziomów urzędników. Tak bym to ujął. I to jest prawda, to są fakty. Nie taję również, że dotyczy on w pewnym stopniu — w pewnym stopniu, na szczęście, wedle mojej oceny, w niewielkim — także resortu spraw wewnętrznych. Nie taję tego. I najdobitniejszym tego przykładem, zresztą nie tylko w odniesieniu do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, ale także w odniesieniu do innych resortów, są prawdziwe doniesienia prasowe informujące o sprawach określonego rodzaju czy przeciwko określonym osobom niewątpliwie będącym urzędnikami państwowymi. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#AndrzejMilczanowski">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła na temat skali zjawiska oraz tego, jak to wygląda w różnych krajach. Nie powiedziałbym, żeby skala zjawiska była szeroka, natomiast na pewno nie jest ona nieznacząca. Przepraszam za ten brak precyzji odnośnie do używanych określeń, ale proszę państwa, muszę oszczędnie i z namysłem używać słów, żeby nie przesadzić, by później nie napisano, że oceniam, iż sytuacja jest groźna czy bardzo groźna. Nie, nie oceniam, by to zjawisko występowało w szerokiej skali, niemniej docierające sygnały dają podstawę do pewnego niepokoju.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#AndrzejMilczanowski">Jeśli chodzi o stwierdzenie pana posła Gaberle co do kwestii wszczęcia postępowania karnego, które nakazuje odnośny przepis Kodeksu postępowania karnego. Zgadzam się, że taki przepis istnieje, ale sam pan poseł Gaberle, przytaczając ów przepis, stwierdził: że jeżeli istnieją dostateczne podstawy. Cały problem polega na tym, że mogą być poważne czy nawet bardzo wiarygodne bądź miarodajne sygnały operacyjne, które mogą stworzyć podstawę wyjściową do przełożenia tych sygnałów na proces. Ale dopóki nie jesteśmy w stanie dać tego procesowego wyjścia, dopóty, wedle mojego przekonania, powiadamianie prokuratury nie byłoby celowe. My musimy wyjść. Tak, tak, my. Istnieje nie tylko odnośny przepis postępowania karnego, istnieje również odnośny przepis chroniący źródła. Jeżeli my nie mamy wyjścia procesowego, to powiadamianie w tej sytuacji prokuratury trzeba uznać za co najmniej przedwczesne. Jeżeli mamy zdecydować się na wszczęcie określonego postępowania czy zawiadomienie prokuratury o określonych faktach, to musimy sobie zdawać sprawę z okoliczności, iż trzeba tutaj wskazać pewne czy określone dowody. O tyle to jest uzasadnione i o tym pan poseł Gaberle jako procesualista na pewno wie doskonale, iż zbyt, że tak powiem, szybkie wyjście z pewnymi kwestiami bez stworzenia tych procesowych, dowodowych podstaw szkodzi postępowaniu karnemu, a zatem szkodzi także wedle mego najgłębszego przekonania dobru wymiaru sprawiedliwości. Trzeba być skutecznym. Nie wystarczy powiadomić, trzeba również zadbać o wynik postępowania.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#AndrzejMilczanowski">Tak że w największym skrócie takiej odpowiedzi bym udzielił w odniesieniu do tych pytań.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#AndrzejMilczanowski">Jeżeli chodzi o działania rządu, przepraszam, rzeczywiście jeszcze to pytanie, chcę powiedzieć, że są one, zwłaszcza w ostatnich kilku miesiącach, wielotorowe i wielokierunkowe. W ostatnich kilku miesiącach policja np. znacznie zwiększyła liczbę funkcjonariuszy, a także wydziałów do zwalczania przestępczości zorganizowanej, z którą to przestępczością wiąże się przynajmniej część przestępczości dotyczącej ewentualnych powiązań urzędników państwowych różnych szczebli z niektórymi środowiskami przestępczymi czy ze sprawcami niektórych czynów przestępczych. W Urzędzie Ochrony Państwa powstał dodatkowy - tak bym to nazwał - wydział operacyjny zajmujący się kierunkowo zwalczaniem tego rodzaju przestępstw i przeciwdziałaniem im. Ponadto wzmocnione zostały znacznie terenowe komórki zarówno Urzędu Ochrony Państwa, jak i Policji, zajmujące się zagadnieniem zwalczania przestępczości tego rodzaju. Nie taję i jest dla mnie ogromną satysfakcją, że uchwalone w dniu dzisiejszym zmiany do ustaw policyjnych wyposażają Policję, wyposażają służby wedle mego najgłębszego przekonania w skuteczny oręż prawny do zwalczania i ujawniania tego rodzaju przestępczości. Stanowi to, że tak powiem, źródło mojej głębokiej satysfakcji. Chcę powiedzieć, że jeśli chodzi o przedsięwzięte przez rząd środki na płaszczyźnie legislacyjnej - dzień dzisiejszy jest tego najlepszym i najbardziej namacalnym dowodem - czy na płaszczyźnie organizacyjnej, szkoleniowej, kadrowej, to podjęto tutaj bardzo szerokie spectrum działań, jak również - o czym też z przyjemnością informuję - przyznane zostały dodatkowe środki na wzmocnienie policji i Urzędu Ochrony Państwa do walki z przestępczością tego rodzaju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#AleksanderMałachowski">Jak rozumiem, pan skończył?</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Minister Spraw Wewnętrznych Andrzej Milczanowski: Tak jest, skończyłem.)</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#AleksanderMałachowski">Pan prof. Andrzej Gaberle.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam, czy pan nie otrzymał odpowiedzi na pytanie, bo nie będzie następnej serii pytań.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gaberle: Tak, nie otrzymałem. Czy mogę zabrać głos?)</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#AndrzejGaberle">Panie Ministrze! Ja bym się z panem zgodził, że należałoby może jeszcze dłużej prowadzić tę sprawę, pod jednym wszelako warunkiem - gdyby nie została ona tak dalece nagłośniona. Z chwilą gdy jest tego rodzaju sytuacja, że prasa huczy i podejrzenia, że mamy do czynienia z jakąś zorganizowaną przestępczością, są bardzo silne i w jakimś stopniu też uzasadnione, to jednak nie mogę się zgodzić z pana twierdzeniem, że tutaj dopiero trzeba jakoś jeszcze podbudowywać to dowodowo. Powstaje błędne koło, dlatego że przecież to postępowanie przygotowawcze ma stworzyć podstawy dowodowe. Jeżeli nie rozpocznie się tego postępowania, to tych podstaw dowodowych nie będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#AndrzejMilczanowski">Czy mogę odpowiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#AndrzejMilczanowski">W wielkim skrócie odpowiedziałbym na to w ten sposób:</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#AndrzejMilczanowski">— Po pierwsze, od miesięcy konsekwentnie namawiam do umiaru w ocenach, jeśli idzie o zjawisko mafijności. Cały czas mówię, że obserwujemy zaczątki pewnych procesów mafijnych, a wedle mojego najgłębszego przekonania o tej klasycznej czy zbliżonej do klasycznej mafii mowy być nie może.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#AndrzejMilczanowski">— Po drugie, nawołując do umiaru, absolutnie nie podejmowałem żadnych poczynań, których celem byłoby, że tak powiem, rozdmuchiwanie tego zagadnienia, o czym wspominał pan poseł Gaberle.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#AndrzejMilczanowski">— Po trzecie, pozwolę sobie jeszcze raz stwierdzić, że sprawy korupcyjne to są jedne z najtrudniejszych, najcięższych dowodowo spraw. Jeżeli nie przygotuje się odpowiednich podstaw procesowych z płaszczyzny operacyjnej, to sprawa jest siłą rzeczy skazana na przegraną — tak to nazwę.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#AndrzejMilczanowski">Dlatego też, oddzielając bardzo wyraźnie te dwa zagadnienia, niestety, jak powiedziałem przed chwilą, w imię najlepiej pojętego interesu, dobra wymiaru sprawiedliwości, ze względów taktyki, również procesowej, nie mogę odsłaniać szczegółów, tym bardziej że istniejące prawo - w tym przepis art. 3 §2 K.p.k., na który się powołuję, Prawo prasowe, art. 21 ustawy o Policji, art. 12 ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa czy wreszcie art. 7 ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych, że nie wspomnę o ustawie o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej - wprost zabrania mi ujawniania jakichkolwiek szczegółowych danych w tym względzie. Gdybym to uczynił, popełniłbym przestępstwo. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Odraczam na chwilę punkt porządku dziennego dotyczący zapytań poselskich.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5 porządku dziennego: Wybór członka Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#AleksanderMałachowski">Ogłaszam obecnie wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#AleksanderMałachowski">W głosowaniu wzięło udział 375 posłów. Głosów nieważnych oddano 3. Większość bezwzględna wynosi 188.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#AleksanderMałachowski">Poszczególni kandydaci uzyskali następującą liczbę głosów:</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#AleksanderMałachowski">— pani Jadwiga Skórzewska-Łosiak — 289;</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#AleksanderMałachowski">— pan Krzysztof Pietrzykowski — 51.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#AleksanderMałachowski">Obie kandydatury skreśliło 32 posłów.</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam zatem, że Sejm wybrał na członka Trybunału Konstytucyjnego panią Jadwigę Skórzewską-Łosiak, której niniejszym przekazuję najserdeczniejsze gratulacje z tytułu tego wyboru. Szkoda, że jest nieobecna na sali.</u>
          <u xml:id="u-150.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-150.11" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6 porządku dziennego: Interpelacje i zapytania.</u>
          <u xml:id="u-150.12" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi Milczanowskiemu za udział w debacie.</u>
          <u xml:id="u-150.13" who="#AleksanderMałachowski">Następne pytanie, w sprawie sfinansowania kosztów obchodów 50 rocznicy wyzwolenia obozu w Oświęcimiu-Brzezince, zada pan poseł Kazimierz Wilk z Konfederacji Polski Niepodległej. Pytanie jest skierowane do prezesa Rady Ministrów, odpowie na nie - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów - kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych pan profesor Adam Dobroński.</u>
          <u xml:id="u-150.14" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła o sformułowanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#KazimierzWilk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#KazimierzWilk">Panie Marszałku! Z kasy budżetu woj. bielskiego sfinansowano centralne obchody 50 rocznicy wyzwolenia obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Mówiąc wprost, uroczystości centralne odbyły się za regionalne pieniądze, co pozbawiło województwo między innymi części funduszy inwestycyjnych. Koszty całej uroczystości wyniosły około 4 miliardy złotych w starych pieniądzach. Do dnia dzisiejszego sprawa jest otwarta i nie załatwiona. Moje pytanie brzmi: Czy rząd zamierza rozwiązać ten wstydliwy problem? Przypomnę, że w czasie organizacji uroczystości złożono zapewnienie dotyczące zwrotu kosztów. Czy i kiedy woj. bielskie otrzyma zwrot poniesionych wydatków? Chciałbym jeszcze tylko dodać, że sprawa ciągnie się od stycznia tego roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#AdamDobroński">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Niestety muszę zacząć od sprostowania. Pan poseł popełnił błąd we wstępnej części zapytania. Nie jest prawdą, że wojewoda bielski sfinansował centralne obchody - dlatego też na początek kilka zdań o owych obchodach.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#AdamDobroński">Patronat nad obchodami sprawował pan prezydent, sztab rządowy pracował w Ministerstwie Kultury i Sztuki - to prof. Rymaszewski, a jeśli idzie o finanse, to partycypowali w tym dwaj inni wojewodowie, Ministerstwo Kultury i Sztuki, a także inne jeszcze organizacje i agencje rządowe. Nie dotyczy to zatem wyłącznie woj. bielskiego, chociaż i ono w istotny sposób partycypowało w owych kosztach. Nie były to więc, tak jak pan powiedział, uroczystości centralne sfinansowane kosztem jednego regionu.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#AdamDobroński">Uroczystości, jak państwo z pewnością doskonale sobie przypominacie, odbyły się w końcu stycznia. 23 stycznia minister kultury i sztuki wystąpił z wnioskiem o refundację nakładów związanych z organizacją obchodów 50-lecia oswobodzenia obozu. Powołał się na zapewnienie premiera Waldemara Pawlaka, że takowy wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie. Potem ponowił ów wniosek już do premiera Józefa Oleksego i znalazły się w nim następujące sumy. Podam je, by podeprzeć wstęp mojej wypowiedzi dotyczący nieprecyzyjnego zapytania pana posła. Chodzi o refundację w budżetach wojewodów, przy czym, wymieniając kwoty, będę się posługiwał wyceną w nowych złotych. Wojewoda katowicki - ponad 24 tys., wojewoda krakowski - 183 tys., bielski rzeczywiście aż 730 tys., bo w tym były wydatki Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych, minister kultury i sztuki - ponad 328 tys. zł. Był także wniosek o dotację dla Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem. W sumie w formule obecnie podawanej nakłady wyniosły 1 194 583 zł.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#AdamDobroński">Po obchodach rozpoczęła się korespondencja między Ministerstwem Finansów, które miało zrealizować te obiecane kwoty, a wojewodami. Jest m.in. kilkakrotnie potwierdzona wymiana wniosków, listów, uzupełnień między wojewodą bielskim a ministerstwem. Ministerstwo Finansów zwróciło uwagę na trzy aspekty. Po pierwsze, zdaniem Ministerstwa Finansów wojewodowie popełnili błąd, bo nie zaplanowali owej kwoty w budżecie na rok 1995, a o rocznicy wszyscy wiedzieli znacznie wcześniej. Po wtóre, wojewodowie wpisali do proponowanych sum do zwrotu wydatki, co do których Ministerstwo Finansów twierdzi, że zaakceptować ich nie może. Są to koszty poniesione niejako przy okazji, np. w odniesieniu do wojewody bielskiego jest kwota 12 407 zł na zakup sprzętu i materiałów medycznych. Ministerstwo Finansów sugeruje, że wojewódzka służba zdrowia ów sprzęt posiadała i jedynie go użyczyła; nie chodziło tutaj o nowe zakupy. Tego typu dyskusja trwała rzeczywiście długo, ale to z powodu takiego właśnie nastawienia obu stron.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#AdamDobroński">Uzgodniono zatem pomniejszenie kwot i w ostatecznej wersji zwroty miały wynosić: do budżetu wojewody krakowskiego - ponad 101 tys., katowickiego - 26,5 tys., a bielskiego ponad 49 tys. zł, bo wyłączono z tego owe wydatki Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych, które miały tam bardzo duży udział.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#AdamDobroński">Informacje te uzyskałem dzisiaj z Ministerstwa Finansów. Posługuję się głównie materiałami zebranymi, jako że Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych akurat w tych uroczystościach odgrywał rolę minimalną. W naszej gestii pozostały obchody centralne (w Warszawie) wyzwolenia obozów koncentracyjnych, które odbyły się w dniach 29–30 kwietnia; sfinansowaliśmy je z własnego budżetu, jeśli więc o to chodzi, nie ma pozostałości.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#AdamDobroński">Natomiast w dniu dzisiejszym otrzymałem informację z Ministerstwa Finansów i chcę ją przedstawić jako clou tej odpowiedzi. Początkowe sumy 605 tys. zł (nawet nieco większe w pierwszej wersji) zostały w wyniku uzgodnień zredukowane o 2/3, czyli do wysokości 170–180 tys. zł — dotyczy to budżetów trzech województw. Te sumy są przyjęte przez Ministerstwo Finansów i minister finansów przekaże w najbliższym czasie środki w tej właśnie uzgodnionej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#AdamDobroński">Na podstawie tych materiałów Ministerstwa Finansów chcę przekazać jeszcze jedną uwagę. W odniesieniu do całych budżetów województw kwoty, o których tu mówimy, są na tyle małe, że trudno sądzić, iż zakłóciły one w sposób znaczący bieżące realizowanie zadań. Tyle mam do powiedzenia na podstawie zebranych informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#AleksanderMałachowski">Zgłasza się pan poseł Kazimierz Wilk.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#AleksanderMałachowski">Czy ktoś jeszcze pragnie zadać dodatkowe pytanie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, pan poseł Kazimierz Wilk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#KazimierzWilk">Panie ministrze, nie zgodziłbym się z tym, co pan powiedział, że te wydatki były małe. To raczej pan chyba nie dysponuje dokładnymi danymi o tym, jakie były uroczystości, ile było osób, jak to wszystko przebiegało. Pan mówi, że służba zdrowia dysponowała środkami medycznymi i nie trzeba było ich kupować. To nie było tak - ale teraz nie ma czasu na dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, proszę o konkretne pytanie, bo minął czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#KazimierzWilk">Pan minister powiedział, że te środki zostaną przekazane w najbliższym czasie. Kiedy będzie podjęta decyzja o tym, że te środki zostaną przekazane do kasy budżetu wojewody?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są jeszcze zapytania dodatkowe? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AdamDobroński">Tylko jedno zdanie. Brałem udział w tych uroczystościach. Doskonale je pamiętam i na pewno zdaję sobie sprawę z ich skali. Co się tyczy owego najbliższego czasu (taki zwrot został zastosowany w piśmie Ministerstwa Finansów), to uważam, że jest to kwestia tych tygodni, bo wreszcie uzgodniono realne sumy, które należy przekazać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi za udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo, następne pytanie, pani posłanki Małgorzaty Winiarczyk-Kossakowskiej z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, zostało na życzenie autorki wycofane. Pani poseł zgłosiła prośbę o przełożenie go na następne posiedzenie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#AleksanderMałachowski">Zostały zatem jeszcze dwa pytania. Pierwsze z nich to pytanie pani posłanki Anny Skowrońskiej-Łuczyńskiej i pana posła Andrzeja Machowskiego z Unii Wolności w sprawie powołania kolegium przy prezesie Urzędu Zamówień Publicznych. Pytanie jest skierowane do prezesa Rady Ministrów. Odpowiedzi, z upoważnienia pana premiera, udzieli prezes Urzędu Zamówień Publicznych pan Józef Żuk.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo pana posła Andrzeja Machowskiego o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#AndrzejMachowski">Panie prezesie, zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych prezes Rady Ministrów miał powołać kolegium przy prezesie Urzędu Zamówień Publicznych. Jeśli się dobrze orientuję, to owo kolegium powinno już pracować dobry rok, a jak wiem, nie zostało do tej pory powołane. Chciałbym się więc dowiedzieć, jakie są powody niepowołania kolegium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#JózefŻuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Chciałbym uprzejmie poinformować Wysoką Izbę, iż trwają w tej chwili intensywne konsultacje zmierzające do powołania kolegium przy prezesie Urzędu Zamówień Publicznych. Chciałbym przypomnieć, iż kolegium jest organem doradczym i opiniodawczym prezesa, natomiast członków kolegium powołuje i odwołuje prezes Rady Ministrów na wniosek prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. I takie konsultacje w chwili obecnej są w toku.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#JózefŻuk">Chciałbym równocześnie poinformować Wysoką Izbę, iż przystępując do rozwinięcia Urzędu Zamówień Publicznych, ustaliłem określone priorytety, które realizuję konsekwentnie w związku z wdrażaniem ustawy o zamówieniach publicznych. Ze względu na to, iż nie mamy jeszcze wystarczających warunków do normalnej organizacji zarówno pracy kolegium, jak i innych doradców Urzędu Zamówień Publicznych, uznałem, że najważniejsze będzie przygotowanie i wdrożenie podstawowych aktów wykonawczych (obligatoryjnych i fakultatywnych), które pozwalają wdrożyć ustawę w życie i umożliwić normalną realizację zamówień publicznych, a więc funkcjonowanie tej części gospodarki, która jest finansowana ze środków publicznych. Czyli, po pierwsze, najważniejszym naszym zadaniem było stworzenie zespołu wydającego biuletyn zamówień publicznych, a po drugie, przygotowanie kadry arbitrów. Zgłoszono 1215 kandydatów, z tego zostało przeszkolonych 1115; w ostatnich dniach zakończyliśmy proces szkoleniowo-kwalifikacyjny i w tej chwili mamy już działający zalążek zespołu odwołań i jednocześnie zespołu arbitrów.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#JózefŻuk">Przygotowaliśmy także wszystkie niezbędne regulaminy funkcjonowania poszczególnych zespołów, dodatkowo także zespołu orzecznictwa, albowiem chcę Wysoką Izbę poinformować, iż w tej chwili wpływa do nas prawie 11 tys. pism. Opublikowaliśmy ponad 5200 ogłoszeń o zamówieniach publicznych, wydaliśmy w trybie administracyjnym ponad 1000 orzeczeń itd. Uznałem więc, że to są najważniejsze priorytety i zabrakło czasu dla tej skromnej grupy, która w tej chwili jest rzeczywiście przeciążona pracą. Informuję Wysoką Izbę, iż przy niewłaściwym przewidywaniu i planowaniu nie jest możliwe rozwinięcie praktycznie w ciągu 6,5 miesiąca działania Urzędu Zamówień Publicznych, aby można było załatwić wszystkie sprawy. Stwierdzam jednak z całą odpowiedzialnością, iż w najbliższym czasie zakończą się konsultacje i kolegium zostanie powołane. Mimo że wiem, iż działalność tego kolegium byłaby bardzo pomocna w pracy, to jednak uznałem, że we wcześniejszym okresie ważniejsze są inne zadania. Kolegium zostanie powołane. Mam nadzieję, że w najbliższych dniach uzyskamy prawo do lokalu, będę mógł rozwinąć Urząd Zamówień Publicznych w tej jego części, która była możliwa do rozwinięcia w ciągu pół roku.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#JózefŻuk">Nie jest prawdą, że kolegium mogło być powołane od roku, albowiem przejąłem obowiązki prezesa... Organem urzędu jest prezes, bez prezesa nie można było powołać kolegium. Niemniej jednak chcę powiedzieć, że lista jest przygotowana. Nie jest to prosta sprawa, albowiem stoję na stanowisku, że jeżeli jest kolegium doradczo-opiniodawcze, to musi być to zespół specjalistów, który będzie spełniał swoje obowiązki. Zakres obowiązków, jakie się nałoży na członków kolegium, jest bardzo duży, a specjalistów w zakresie zamówień publicznych w Polsce nie mamy jeszcze zbyt wielu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania dodatkowe?</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Andrzej Machowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AndrzejMachowski">Nie chcę dezawuować wagi posunięć, o których pan prezes mówił, ale sprawa owego kolegium wydaje mi się dość istotna, zwłaszcza w tak delikatnej materii jak zamówienia publiczne. W związku z tym dwa pytania: Czy zgodzi się pan prezes z tezą, że niepowołanie owego kolegium jest jednak pewnym naruszeniem ustawy? Czy konsultacje, o których pan prezes był łaskaw tutaj wspomnieć, są na takim etapie, że wystąpił pan do prezesa Rady Ministrów z konkretnymi propozycjami personalnymi, a jeżeli tak, to jakimi kryteriami pan prezes się kierował przy doborze kandydatów do owego kolegium?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o przestrzeganie czasu regulaminowego.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#ZdobysławMilewski">Chciałbym panu prezesowi przypomnieć, że na tej sali już po raz drugi pytamy pana premiera i po raz drugi pan premier wyznacza pana. Chciałbym zapytać: Czy środki PHARE, które były w tym celu do wzięcia, zostaną wykorzystane przez Urząd Zamówień Publicznych, czy nie, obawiam się bowiem, że opóźnienie w powołaniu kolegium może mieć również znaczenie w tym wypadku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są jeszcze dodatkowe pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana prezesa o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#JózefŻuk">Panie pośle, oczywiście zdaję sobie z tego sprawę, iż ustawa nakłada obowiązek powołania kolegium, niemniej jednak w ustawie nie jest sprecyzowane, w jakiej kolejności należy rozwijać ustawę. Chcę jeszcze raz podkreślić, że ze względu na brak odpowiednich warunków pracy — muszę to jasno powiedzieć — w kilku bowiem pomieszczeniach, teraz powiedzmy w 9 czy 11, kiedy przez 3 miesiące funkcjonowałem na powierzchni, która urąga zasadom bezpieczeństwa pracy, na 14–16 m2 ustawiono bowiem 4 komputery i pracują ludzie — jako rzeczoznawca z zakresu ergonomii powinienem zamknąć zakład. W związku z tym uważam za najważniejsze stworzenie podstaw funkcjonowania. Natomiast jeżeli chodzi o konkretne propozycje, to oczywiście konsultowałem — to znaczy w pierwszych 3 miesiącach — z poprzednim premierem kandydatury, teraz także są one w trakcie konsultowania. Ustawa nie precyzuje liczby członków kolegium, w związku z tym przygotowaliśmy listę, która liczy kilkanaście osób, w celu wyboru, tylko ja mam bowiem prawo propozycji. Niemniej jednak jesteśmy w trakcie konsultacji z osobami zainteresowanymi. Uznajemy, że ze względu na prace przygotowawcze w okresie powstawania ustawy, jak i też określony dorobek fachowy z tego zakresu, osoby te dają gwarancje, że będą w pełni spełniać obowiązki opiniodawczo-doradcze.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#JózefŻuk">Natomiast jeżeli chodzi o sprawy funduszy PHARE. Od kilku miesięcy jestem w trakcie porządkowania wszystkich spraw związanych z wydatkowaniem pieniędzy z funduszy pomocowych, a więc PHARE i innych. Chcę powiedzieć, że memorandum z 1992 r. będzie zrealizowane. Jesteśmy w trakcie rozstrzygania dwóch kolejnych tzw. torów, czyli terms of reference w sumie na sto kilkadziesiąt tysięcy ECU i te pieniądze skierujemy przede wszystkim właśnie na przygotowanie podstaw pracy kolegium, przygotowanie podstaw pracy arbitrów itd. Po rozmowie z przedstawicielem w Brukseli stwierdziliśmy, iż do końca tego roku te pieniądze, które zostały przyznane poprzednio, zostaną wydatkowane w sposób racjonalny. A zatem nie widzę tu w tej chwili pełnego zagrożenia, większość prac jest bowiem obecnie w trakcie kontraktowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Machowski: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#AleksanderMałachowski">Nie, już nie ma możliwości dodatkowych pytań, przepraszam. Czy pan nie otrzymał odpowiedzi na pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#AndrzejMachowski">W jednej sprawie nie otrzymałem odpowiedzi. Chodziło mi o kryteria, jakimi pan prezes się kierował, proponując kandydatów do owego kolegium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JózefŻuk">Jeśli chodzi o kryteria, to pierwszym był udział w przygotowaniu ustawy o zamówieniach publicznych, a więc intensywne prace w tym zakresie. Drugie kryterium, jeśli chodzi o kandydatów, to są publikacje fachowe z zakresu zamówień publicznych. Trzecie, zaangażowanie w zagadnienia związane z wdrażaniem tych trybów i procedur, które narzuca ustawa. Czwarte to jest działalność społeczna - w tym sensie, że obecnie nie mamy jeszcze szczegółowych regulaminów, a więc nie wiem, czy będę posiadał środki na sfinansowanie tej pracy, są to bowiem dodatkowe środki. Dla mnie najważniejsze w tej chwili jest oszczędne gospodarowanie środkami w celu stworzenia materialnych podstaw pracy.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Machowski: Panie marszałku...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#AleksanderMałachowski">Nie mogę dopuścić do głosu.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#ZdobysławMilewski">Chciałbym zapytać jeszcze raz, czy rzeczywiście pan prezes wystąpił do prezesa Rady Ministrów z listą kandydatów do kolegium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#JózefŻuk">Chcę powiedzieć, że konsultowałem z panem premierem sprawę zasad. Nie wystąpiłem - konsultowałem zasady, na jakich będziemy uzgadniać kandydaturę i później pan premier będzie miał podstawy do powołania. Przed pełnym uzgodnieniem z zainteresowanymi nie wystąpię z listą, która jest przygotowana. Lista ta była przygotowana już w pierwszych miesiącach, niemniej jednak niezbędne są czasochłonne konsultacje, często namawianie niektórych kandydatów, aby zechcieli włączyć się do tej pracy, uważam bowiem, że liczba członków kolegium nie jest ograniczona. Chciałbym zatem mieć jak najwięcej fachowców, którzy są zainteresowani w pierwszej fazie pracą praktycznie - jak ją określę - społeczną, a więc bez pełnego wynagrodzenia. Nie mając odpowiednich warunków lokalowych, nie mając zagwarantowanych w pełni finansów, nie mogę podjąć decyzji, która może mieć później negatywne dla mnie następstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu prezesowi. Dziękuję za udział w obradach.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do następnego zapytania.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Bogdan Bujak z Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnie zadać pytanie w sprawie cen monet kolekcjonerskich wyemitowanych w 1995 r. i sprzedawanych kolekcjonerom po cenie dużo wyższej od nominału - skierowane do prezesa Narodowego Banku Polskiego. Odpowiedzi udzieli wiceprezes Narodowego Banku Polskiego pan Krzysztof Barburski.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła o sformułowanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#BogdanBujak">Panie Prezesie! Środowisko numizmatyków zaniepokojone jest zmianą zastosowaną przez Narodowy Bank Polski w roku 1995, dotyczącą cen monet kolekcjonerskich, które znacznie przekroczyły wartości nominałów. Nadmienię, że do tego roku ceny te były równoznaczne z wartością nominałów. W związku z tym jest to nowe zjawisko współpracy - w zasadzie tak to można nazwać - numizmatyków z Narodowym Bankiem Polskim.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#BogdanBujak">Stąd mam dwa pytania do pana prezesa: Czy stanie się zasadą to, że ceny monet kolekcjonerskich dla numizmatyków będą dużo wyższe od nominałów? Jaka jest przyczyna takiego stanowiska Narodowego Banku Polskiego? Pragnę nadmienić, że członkami związku numizmatyków są ludzie o różnych dochodach, przeznaczający często oszczędności od wielu, wielu lat na uzupełnienie swoich zbiorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#KrzysztofBarburski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Narodowy Bank Polski oprócz monet przeznaczonych do zaspokojenia potrzeb obiegu pieniężnego emituje również monety kolekcjonerskie. Celem emisji monet kolekcjonerskich jest upamiętnienie ważnych wydarzeń, rocznic i postaci. Monety kolekcjonerskie bite są przeważnie z metali szlachetnych, najczęściej ze srebra, są lepiej wykonane, tak zwanym stemplem lustrzanym. Sprawia to, że koszty produkcji tych monet są odpowiednio wysokie. Wielkość emisji monet kolekcjonerskich jest niewielka, z góry określona i podawana do powszechnej wiadomości, łącznie z ich ceną i innymi parametrami.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#KrzysztofBarburski">Omawiane monety z samego założenia nie są przeznaczone do powszechnego obiegu. Zaspokajają one upodobania i potrzeby kolekcjonerów. Są więc towarem, a ich cena kształtowana jest przez rynek kolekcjonerski, w oderwaniu od wybitego na nich nominału.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#KrzysztofBarburski">Monety kolekcjonerskie, żeby w ogóle były pieniądzem, muszą być prawnie wprowadzone do obiegu, tak jak wszystkie inne znaki pieniężne, a zatem muszą mieć wartość nominalną. Aby emisja monet kolekcjonerskich nie przynosiła Narodowemu Bankowi Polskiemu strat, muszą one być wprowadzone do obiegu po odpowiedniej cenie, niezależnie od tego, czy cena będzie równa nominałowi, czy też będzie od nominału wyższa.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#KrzysztofBarburski">Koszt produkcji srebrnych monet kolekcjonerskich bitych stemplem lustrzanym, sposobem ręcznym, a nie automatem, znacznie przekroczył w roku bieżącym 20 zł za sztukę. Jak wiadomo stosowany jest w Polsce ciąg nominałowy 1, 2, 5 zł, w którym dopisuje się zera. Tak więc najbardziej zbliżonymi do kosztów produkcji są nominały 20 zł, przy którym wystąpiłaby dla NBP strata, oraz 50 zł, przy którym z kolei wystąpiłby bardzo duży zysk, a tym samym na pewno ograniczony popyt na te monety i niezadowolenie kolekcjonerów.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#KrzysztofBarburski">W związku z powyższym istnieje konieczność oderwania ceny monety od wybitego nominału i ustalenia jej na poziomie wyższym od kosztów produkcji. W tym wypadku cena monety 20 zł wynosi 33 zł.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#KrzysztofBarburski">Taka praktyka stosowana jest również w innych państwach.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#KrzysztofBarburski">Warto nadmienić, że z myślą o najmniej zamożnych kolekcjonerach i młodzieży NBP dubluje większość monet srebrnych i wybija je ze zwykłego metalu. Wtedy są one emitowane w cenie nominału. Dla odbiorców kupujących większe partie monet, w tym przede wszystkim dla Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego, NBP stosuje rabat, który przy zakupie już 50 sztuk monet wynosi 10% ceny.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#KrzysztofBarburski">Należy dodać, że w miarę upływu czasu, zważywszy na inflację, niemożliwe jest również utrzymanie cen monet kolekcjonerskich na niezmiennym poziomie. Na przykład monety wprowadzone do obiegu kilka lat temu, wówczas nawet po cenie zgodnej z ich nominałem, mają obecnie cenę wyższą. To zjawisko ceny wyższej od nominału nie jest więc niczym nowym w 1995 r., lecz istniało ono już w latach poprzednich. A zatem z uwagi na wspomniane koszty produkcji i na inflację nie jest możliwe utrzymanie cen monet na poziomie ich nominałów, gdyż zamiast zysków NBP miałby wówczas straty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy jest jeszcze jakieś pytanie dodatkowe?</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma. Pan poseł czuje się także usatysfakcjonowany tą odpowiedzią.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu prezesowi za udział w obradach.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#AleksanderMałachowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie zapytań zgłoszonych w trybie art. 122 ust. 3 regulaminu Sejmu, tj. zgłoszonych na 12 godzin przed rozpoczęciem posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#AleksanderMałachowski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 56 posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#AleksanderMałachowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu złożenia oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy zatem do wysłuchania oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-179.9" who="#AleksanderMałachowski">Głos ma pan poseł Władysław Adamski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WładysławAdamski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dnia 14 bieżącego miesiąca w „Gazecie Wyborczej” ukazał się artykuł, w którym dwaj posłowie Unii Wolności oceniali udzielony przeze mnie tejże gazecie wywiad na temat hierarchii kościelnej. Ponieważ nie były to jedynie oceny, a opinie wyrażane przez posłów co najmniej mijają się z prawdą, zatem kilka uwag na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WładysławAdamski">Na wstępie pojawia się sprawa opublikowanego wywiadu. Po pierwsze, różni się on od tekstu autoryzowanego. Usunięto kilka moich wypowiedzi. Ucierpiała na tym szczegółowość i precyzja wywodów. Ponieważ jednak ogólny charakter wypowiedzi i jej wymowa zostały utrzymane w dobrym stylu, nie wyraziłem protestu.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WładysławAdamski">Po drugie, publicyści „Gazety Wyborczej” już następnego dnia po wydrukowaniu wywiadu poddali go ostrej krytyce. Krytykując oczywiście treść nie autoryzowaną, ale skróconą w redakcji.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#WładysławAdamski">Po trzecie, do mojego wywiadu, zatytułowanego przez redakcję „Bój z funkcjonariuszami Kościoła” odniósł się zastępca sekretarza Episkopatu Polski. W słowach niegodnych duchownego przypisano mi niegodne działania. Ponieważ jednak w tej sprawie wydałem kontroświadczenie, kwestię uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#WładysławAdamski">Po czwarte, pojawiły się wypowiedzi panów posłów Taylora i Rokity. O ile poseł Taylor, choć nie uniknął błędów, zachował umiar w ocenach, o tyle poseł Rokita w zwykłym dla siebie stylu wypowiedział wiele głupstw. Chcę więc pana Rokitę wyprowadzić z błędu, i choć nie ma go teraz na sali, dostarczyć informacji, które pozwolą mu w przyszłości nie rozmijać się z rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#WładysławAdamski">A zatem, odpowiadając: Nie uważam, panie pośle, jak pan twierdzi, że wszelkie zło na świecie pochodzi tylko od kościoła. Więcej zła pochodzi choćby od takich ludzi jak pan, jeżeli podają informacje nierzetelne i manipulują opinię publiczną.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#WładysławAdamski">Zupełnie absurdalnie brzmi też stwierdzenie, że przez 2 lata trwania kadencji Sejmu nie wypowiadałem się w innych sprawach niż stosunki państwo-kościół. Pan Rokita mógł tego nie słyszeć, bo rzadko go widzę na sali. Ale spieszę mu donieść, iż do tej pory zabierałem głos około 130 razy, co jest do sprawdzenia w mediatece sejmowej. Jeśli pan Rokita zada sobie trud, to się też przekona, że sprawy kościoła mają w tym naprawdę nikły udział. Bo według moich wyliczeń tę tematykę podejmowałem tylko dwukrotnie. Jeśli pan poseł Rokita zada sobie trud, to zauważy również, że czołowe bloki tematyczne to problematyka prywatyzacyjna, nowelizacje prawa karnego czy kwestie budownictwa mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#WładysławAdamski">I na koniec jeszcze jedna kwestia. Każda gazeta, a więc i „Gazeta Wyborcza”, może dowolnie dobierać sobie rozmówców. Czy jednak nie jest świadectwem tendencyjności publikowanie opinii posłów tylko jednej opcji, w sposób sugerujący, że opinie Adamskiego są odosobnione? Rozmijanie się z rzeczywistością może bowiem przybrać wtedy wymiar o wiele szerszy.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Władysławowi Adamskiemu z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Tadeusza Jacka Zielińskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#TadeuszJacekZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W 29 numerze tygodnika „Polityka”, noszącym datę 22 lipca br., w artykule pod tytułem: „Równiejsi z Wiejskiej”, autorstwa pani Janiny Paradowskiej i pana Mariusza Janickiego, poświęconym immunitetowi poselskiemu, w passusie dotyczącym zmiany obecnej konstrukcji immunitetu ze zdziwieniem znalazłem wzmiankę, w której wymieniony zostałem jako przykład posła „z terenu”, który uważa, iż: „zredukowanie immunitetu to wielki błąd, że w tak zwanej Polsce powiatowej posłowie mają ciężkie życie i bez prawnej ochrony nie przejechaliby nawet stu metrów swoim samochodem”. Jako informator podający tę wiadomość figuruje pan poseł Ryszard Grodzicki z SLD, który ponadto w powoływanym tekście stwierdza, iż pomimo przynależności do rzeczonej grupy posłów uparcie optujących za zachowaniem obecnego kształtu immunitetu podpisałem jednak projekt Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, zmierzający do zmiany przepisów „małej konstytucji” dotyczących immunitetu.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#TadeuszJacekZieliński">Pragnę stanowczo oświadczyć, iż enuncjacje pana posła Grodzickiego, stwierdzające, iż opowiadałem się za utrzymaniem obecnej wersji immunitetu, nie odpowiadają prawdzie, a utożsamianie mnie z grupą posłów traktujących immunitet jako parasol dla swoich bezprawnych działań narusza moje dobre imię i jest po prostu krzywdzące. W szerszym kontekście artykułu wskutek wypowiedzi posła Grodzickiego przedstawiony zostałem w oczach czytelników i wyborców jako jeden z tych, którzy chcą być równiejsi i którzy, nie mając honoru, wolą kryć się za bezpieczną gardą immunitetu skrywającego ich nieprawości. Podkreślam, iż wypowiedź posła Grodzickiego stawia mnie w bardzo niekorzystnym świetle oraz czyni ze mnie postać przewrotną. Jest to dla mnie tym bardziej bolesne, iż w ciągu mojej blisko dwuletniej pracy poselskiej ani razu nie musiałem ani nie chciałem korzystać z legitymacji poselskiej, by uchylać się od odpowiedzialności za swoje postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#TadeuszJacekZieliński">Abstrahując od tego, iż bzdurna wydaje mi się opinia, iż bez immunitetu parlamentarzyści mieliby ciężkie życie, chcę stwierdzić, że jako prawnik konstytucjonalista uważałem i uważam, że aktualna konstrukcja immunitetu jest nietrafna, i z tego też względu poparłem projekt zmiany przepisów konstytucyjnych opracowany przez mój klub.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#TadeuszJacekZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z powyższym oczekuję od pana posła Grodzickiego przyznania, iż jego cytowane wyżej stwierdzenia dotyczące mojej osoby opierają się na nieprawdzie.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#TadeuszJacekZieliński">Informuję, że stosowne sprostowanie skierowałem również do tygodnika „Polityka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Tadeuszowi Zielińskiemu z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Tadeusza Polańskiego z PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#TadeuszPolański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na tworzenie godnych warunków życia wpływ mają przede wszystkim ludzie wykształceni. Jest to więc bardzo uzależnione od rozwoju oświaty, szkolnictwa i nauki. Z tego powinniśmy wyciągnąć odpowiednie wnioski, jeśli chcemy dogonić ciągle uciekający nam świat. A tymczasem na badania naukowe przeznaczamy w Polsce zaledwie 0,6% produktu krajowego brutto. Jest to sześć razy mniej niż w państwach wysoko rozwiniętych. Nauka i szkolnictwo wyższe są bardzo niedoinwestowane. Brakuje pomocy dydaktycznych, baza lokalowa jest w stanie katastrofalnym, a zarobki nauczycieli akademickich spadły do poziomu kompromitującego.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#TadeuszPolański">Na studia wyższe jest przyjmowane zaledwie ok. 17% ubiegających się osób. Ten wskaźnik jest dwa razy niższy niż w państwach Unii Europejskiej. W roku bieżącym uczelnie wyższe wskutek braku pieniędzy przyjęły o ok. 7 tys. osób mniej niż w poprzednim. Uwidoczniło się to podczas tegorocznej rekrutacji - np. na Uniwersytecie Warszawskim na ekonomii na 1 miejsce przypadało 11 osób zdających, a na Uniwersytecie Jagiellońskim na psychologii - 12 zdających.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#TadeuszPolański">Z ostatnich badań wynika, że nadal rośnie zainteresowanie uczniów szkół ponadpodstawowych dalszą nauką, a zjawisko to będzie się nasilało aż do wygaśnięcia wyżu demograficznego, który obecnie obejmuje młodzież szkół średnich i będzie się przemieszczał do szkół wyższych. Około 33% bezrobotnych w Polsce to młodzież do 24 lat, która nie odnajduje sensu życia, popada w stresy i załamania. Na naszych oczach rozgrywa się wielki dramat młodzieży polskiej. Dlatego też rozsądnym wyjściem z tej trudnej sytuacji jest inwestowanie w kapitał ludzki. Jest to jedna z nielicznych, strategiczna droga rozwoju Polski. Sądzę, że w trybie pilnym konieczna jest debata plenarna Sejmu nad sytuacją i perspektywami rozwoju nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce. Potrzebne są nowe regulacje prawne dotyczące nauki polskiej, główne filary struktury polskiej nauki działają bowiem w oparciu o regulacje prawne pochodzące z różnych epok historycznych. Wszyscy to rozumieją, ale zadziwiające jest, dlaczego nie robimy tego, co jest dla wszystkich oczywiste. Przecież jeżeli chcemy stosować zdobycze techniki, to musimy i sami tworzyć nowoczesne technologie, kształcić młodzież w znacznie szerszym zakresie w kierunkach odpowiadających problemom gospodarki. Nie łudźmy się, że kraje wysoko rozwinięte udostępnią nam najnowocześniejsze techniki i technologie. Nie możemy uzależniać rozwoju gospodarczego tylko od obcej myśli technicznej. Powinniśmy sami ją tworzyć i być nawet lepsi, sprzedawać ją innym, wówczas będziemy równoprawnymi partnerami.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#TadeuszPolański">Jeśli będziemy konkurencyjni intelektualnie, to również będziemy konkurencyjni gospodarczo. Stawianie dziś przede wszystkim na tanią siłę roboczą jako czynnik przyciągający kapitał jest błędne. Siła robocza w Polsce jest tańsza niż na Zachodzie, ale znacznie droższa niż w wielu innych krajach Europy Środkowej. Stawiajmy więc na konkurencyjną, wysoko kwalifikowaną pracę i starajmy się zwiększać produkcję i eksport myśli twórczej, a nie tylko ciężkiej pracy. Szczególnie istotne jest wzmocnienie wzajemnej współpracy nauki z gospodarką. Gospodarka powinna wchłaniać osiągnięcia naukowe i finansować je. W tym celu potrzebne są daleko idące zmiany w polityce naukowej państwa, które Sejm powinien, jak sądzę, zainicjować. Uważam, że rząd przy opracowywaniu budżetu na rok 1996 powinien wziąć pod uwagę tak bardzo istotne problemy szkolnictwa wyższego i nauki polskiej, znajdującej się w katastrofalnym i kompromitującym nas położeniu.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#AleksanderMałachowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#AleksanderMałachowski">Informacja o wpływie interpelacji i odpowiedzi na interpelacje znajduje się w doręczonym paniom i panom posłom druku nr 1145.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#AleksanderMałachowski">Na tym kończymy 56 posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#AleksanderMałachowski">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#AleksanderMałachowski">O terminie i porządku dziennym następnego posiedzenia Sejmu zostaną panie i panowie posłowie powiadomieni.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#AleksanderMałachowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18 min 05)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>