text_structure.xml
18.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#KrzysztofFilipek">Otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Witam posłów i przybyłych gości. Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia jest sprawozdanie z działalności NIK za 2001 r. w zakresie Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Zagospodarowania Przestrzennego zawarte w druku nr 611. Przedstawi je dyrektor departamentu w Najwyższej Izbie Kontroli, pan Andrzej Głowacki. Koreferat wygłosi pan poseł Jan Sieńko. Panie dyrektorze, oddaję panu głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AndrzejGłowacki">Departament Środowiska, Rolnictwa i Zagospodarowania Przestrzennego - bo taka jest jego aktualna nazwa - powstał na bazie Departamentu Ochrony Środowiska i Zagospodarowania Przestrzennego oraz Departamentu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Do tematyki kontrolnej nowego departamentu została włączona problematyka szeroko pojętego budownictwa oraz mieszkalnictwa. Obecnie departament obejmuje zagadnienia z zakresu ochrony środowiska, gospodarki wodnej, leśnictwa, gospodarki zasobami naturalnymi, produkcji rolnej, przetwórstwa rolnego, rozwoju wsi, rybactwa morskiego i śródlądowego, a także budownictwa, mieszkalnictwa i gospodarki przestrzenią. Departament liczy 71 etatów. Większość stanowi doświadczona, wieloletnia kadra. Mamy zaledwie 3 nowych pracowników, którzy w tej chwili kończą aplikację, a więc dopiero za rok będą pełnoprawnymi i sprawnymi kontrolerami. W departamencie jest ok. 20 doradców różnych branż, którzy stanowią podstawę formułowania zadań kontrolnych ustalonych w rocznym planie pracy Najwyższej Izby Kontroli. Do departamentu został również włączony sekretariat Grupy Roboczej EUROSAI do spraw ochrony środowiska. Przypominam, że jest to europejskie stowarzyszenie wszystkich najwyższych organów kontroli w Europie. W ramach tego stowarzyszenia powstała Grupa Robocza do spraw ochrony środowiska. Na jej czele od początku stanęła Polska i Najwyższa Izba Kontroli koordynuje pracę tej grupy. Jeśli chodzi o środowisko, rolnictwo i zagospodarowanie przestrzenne, w ramach tej problematyki departament w 2001 r. zrealizował 23 kontrole koordynowane, przy czym bezpośrednio w departamencie skoordynowano 19 kontroli, opracowano 21 informacji, z tego 16 w departamencie. Poza tym departament wykonał łącznie 21 różnych kontroli doraźnych typu rozpoznawczego, sprawdzającego i kontroli skarbowej. Niezależnie od departamentu, którego działalność kontrolną dziś państwu prezentuję, inne departamenty i delegatury przeprowadziły 30 kontroli doraźnych w zakresie tematyki koordynowanej przez departament. Na podstawie kontroli przeprowadzonych w 2001 r. departament sformułował łącznie ponad 400 wniosków, zamieszczonych w 102 wystąpieniach pokontrolnych oraz przedstawił informacje zbiorcze z równie szerokim wachlarzem wniosków. Generalnie należy stwierdzić, że wnioski NIK są realizowane przez adresatów, ponieważ na ogół nie pozostawiamy wniosków samych sobie i w okresie 3–4 miesięcy po sporządzeniu informacji ponownie analizujemy sposób ich realizacji, uzyskując odpowiedzi od adresatów informacji i badając faktyczny postęp w realizacji wniosków. Informacja o sposobie wykonania wniosków jest przedstawiana komisjom sejmowym oraz kierownictwu NIK. W przypadkach, kiedy podejrzewamy, że wnioski nie są do końca zrealizowane albo ich realizacja nie jest właściwa, przeprowadzamy kontrole doraźne, by w ten sposób do końca monitorować ich wykonanie. Przedstawiciele departamentu w ubiegłym roku wzięli udział w 106 posiedzeniach komisji sejmowych, z czego blisko połowę stanowią posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#AndrzejGłowacki">Oczywiście mam na myśli nie tylko planowe obrady Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, ale również posiedzenia różnych podkomisji, na które byli zapraszani pracownicy departamentu. Stąd wynika tak duża liczba posiedzeń Komisji, w których braliśmy udział. Oprócz współpracy z EUROSAI, departament ma ścisłe kontakty robocze z Europejskim Trybunałem Obrachunkowym, z którym współpracujemy już od 2 lat, jeśli chodzi o wykorzystanie środków pomocowych w zakresie programów PHARE i ISPA w sektorze ochrony środowiska. Pół roku temu podjęliśmy również taką współpracę, jeśli chodzi o program SAPARD. Niezależnie od współpracy instytucjonalnej z Europejskim Trybunałem Obrachunkowym, mamy stałe kontakty robocze, na zasadzie kontaktów studyjnych, a także kontroli równoległych, z najwyższymi organami kontroli Słowacji, Litwy i okresowo Republiki Federalnej Niemiec. Jeśli chodzi o kontrole w obszarze ochrony środowiska, w roku ubiegłym zrealizowano 13 kontroli, w tym 4 kontrole planowe, koordynowane - 2 w zakresie budżetu i 2 merytoryczne, związane bezpośrednio z ochroną środowiska. Ponadto w NIK realizowano 3 kontrole koordynowane przez inne jednostki, a departament przeprowadził 6 kontroli w ramach obszaru ochrona środowiska. Informuję państwa, że departamenty i delegatury NIK przeprowadziły w ubiegłym roku kolejnych 11 kontroli koordynowanych i doraźnych z zakresu ochrony środowiska, w których departament nie uczestniczył. Były to przeważnie kontrole o charakterze lokalnym przeprowadzone przez delegatury w Białymstoku, Łodzi, Gdańsku, Katowicach, Olsztynie, Zielonej Górze, a także w Warszawie. Natomiast departament przedstawił Komisji 6 opracowań zbiorczych w postaci informacji o wynikach kontroli. Dotyczyły one realizacji zadań wynikających, po pierwsze, z konwencji o ochronie środowiska morskiego obszaru bałtyckiego, zwanej w skrócie konwencją helsińską. Druga z informacji dotyczyła funkcjonowania parków narodowych, trzecia - ochrony przed hałasem na obszarach miejskich, ze szczególnym uwzględnieniem głównych tras komunikacyjnych, a czwarta - zaopatrzenia w wodę ludności aglomeracji miejskich, która była omawiana na jednym z ostatnich posiedzeń Komisji. Wreszcie - już tradycyjnie - dwie informacje budżetowe, z wykonania przez Ministerstwo Środowiska budżetu państwa w częściach 22 - Gospodarka wodna i 41 - Środowisko oraz z wykonania planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w 2001 r. W ubiegłym roku wysłaliśmy informacje do 10 ministrów, 6 wojewodów i 4 marszałków. Jeśli chodzi o ministra środowiska, skierowaliśmy do niego 6 wystąpień z 21 wnioskami, a do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska 2 wystąpienia z 10 wnioskami. Muszę wyraźnie powiedzieć, że współpraca z resortem środowiska, jeśli chodzi o realizację ustaleń kontroli zawartych we wnioskach, układa się więcej niż poprawnie. Współdziałanie można określić jako pełne, co nie oznacza, że na co dzień w każdej sprawie mamy jednakowe zdanie. Minister środowiska często zgłaszał odrębne stanowisko w postaci zastrzeżeń, które czasem były uwzględniane przez kolegia, a czasem nie.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#AndrzejGłowacki">Natomiast w momencie, kiedy wnioski NIK przeszły przez wszelkie fazy zastrzeżeń i stały się obowiązujące, były realizowane. Do najważniejszych w roku ubiegłym zaliczyłbym sprawy związane z realizacją wniosków wynikających z kontroli konwencji helsińskiej, kontroli dotyczącej funkcjonowania parków narodowych oraz kontroli ochrony przed hałasem na obszarach miejskich. Informuję, że do NIK kierowane są również skargi od obywateli oraz posłów i senatorów. W roku ubiegłym do departamentu wpłynęło 21 skarg, w tym 7 anonimowych. Natomiast w tym okresie nie wpłynęły skargi od posłów i senatorów. Z tych 21 skarg, 4 dotyczyły sfery ochrony środowiska. Skargi i wnioski są ściśle rejestrowane, co roku składamy z tego wewnętrzne sprawozdanie. Jest to szczegółowo rozliczane. Muszę powiedzieć, że skargi kierowane do NIK w znacznym procencie się potwierdzają. Najwięcej skarg wpływa zazwyczaj w toku kontroli. W momencie, kiedy jest przeprowadzana kontrola budżetowa, takie skargi się nasilają. Ludzie wiedzą, że wtedy jest szansa, żeby dana sprawa została zbadana. Często są to sprawy pracownicze, ale wcale nie rzadziej sprawy dotyczące funkcjonowania instytucji, która jest kontrolowana. Jeszcze raz powtarzam, że w wysokim procencie skargi te się potwierdzają, znajdują odbicie w pracach kontrolnych i ustaleniach, wnioskach wynikających z kontroli. Na zakończenie powiedziałbym, że I półrocze danego roku zawsze wiąże się z realizacją zadań budżetowych. Jest to ogromna praca. Na posiedzeniu Komisji prezentowaliśmy dwa opracowania dotyczące informacji o wykonaniu budżetu w częściach 22 - Gospodarka wodna i 41 - Środowiska w zakresie ministra środowiska, a także w części dotyczącej wykonania planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jednak zaznaczam, że opracowania zbiorcze wynikają z wielu jednostkowych kontroli, których przeprowadzamy od 20 do 30 w roku. Jest to ogromna praca, która potem owocuje szczegółowymi ustaleniami. Natomiast w II części roku przeprowadzane są zazwyczaj kontrole merytoryczne, zgodnie z planem NIK, który na roboczo jest uzgadniany z merytorycznymi komisjami, w tym z Komisją Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#KrzysztofFilipek">Proszę o zabranie głosu koreferenta, pana posła Jana Sieńko.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JanSieńko">Pan dyrektor Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Zagospodarowania Przestrzennego w Najwyższej Izbie Kontroli szczegółowo przedstawił sprawozdanie z działalności tego departamentu. Muszę powiedzieć, że jako członek Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w poprzedniej kadencji Sejmu kilkakrotnie referowałem dokonania NIK, w związku z przeprowadzonymi kontrolami w zakresie ochrony środowiska, które zawsze były wysoko oceniane. Tempo i efekty kontroli NIK w 2001 r. w stosunku do zagadnień, o których mówimy, nie zmalały, co cieszy. Na wczorajszym posiedzeniu Komisji omawialiśmy realizację budżetu państwa za 2001 r. w zakresie ochrony środowiska. Jest to ważne zagadnienie, które można określić jako mądre gospodarowanie środkami. Dochodzi do tego gospodarowanie środkami PHARE, ISPA czy SAPARD, które dotyczą ochrony środowiska. Ze względu na nasze zbliżanie się do Unii Europejskiej, a w przyszłości - taką mamy nadzieję - wejście do Unii, te zagadnienia nabierają znaczenia. Uważam, że Departament Środowiska, Rolnictwa i Zagospodarowania Przestrzennego swoją działalnością w 2001 r. dobrze się przysłużył ochronie środowiska i odpowiedniemu widzeniu spraw w kontekście zrównoważonego rozwoju kraju. Departament wykazał znajomość problematyki w dziedzinie ochrony środowiska, a sposób widzenia wielu spraw i podejmowaną tematykę uważam za trafne. Dodam, że tymi sprawami zajmuje się ponad 70 osób o ogromnej fachowości, ale nie tylko one. Są również inne osoby, które wspomagają NIK. Praca tych ludzi stanowi o olbrzymim dorobku departamentu. Z zadowoleniem stwierdzam, że jeżeli tę instytucję wsparł Józef Górny, w poprzedniej kadencji wiceprzewodniczący Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, a dziś dyrektor generalny Najwyższej Izby Kontroli, można być pewnym, że kwestie, o których mówimy, znajdują priorytet w działalności NIK. Pan dyrektor dokładnie omówił tematykę 23 kontroli koordynowanych, 19 bezpośrednich i 13, które dotyczyły sensu stricto ochrony środowiska. Poza departamentem są delegatury NIK i 2 jednostki kontroli doraźnej na południu i w Koszalinie, które prowadzą kontrole w przypadku skarg i wniosków ze strony obywateli. Oby wnioski i zalecenia NIK były realizowane. Gdyby tylko pan dyrektor uzupełnił, na ile NIK mogłaby pomóc, żeby do kasy Skarbu Państwa przybyło więcej środków, bylibyśmy wdzięczni. Ja mniej więcej wiem, ale chciałbym, żeby pan to oficjalnie powiedział. Jako koreferent przedkładam Komisji wysoką ocenę trafności tematycznej i efektywności kontroli wyrażonej w zaleceniach pokontrolnych, które sprawdza się pod kątem ich realizacji. Jeśli chodzi o warsztat Najwyższej Izby Kontroli, należy podkreślić pryncypialne stosowanie zasad obowiązujących w NIK, co jest bardzo istotne. Chciałbym państwu podziękować, że przyjmujecie uwagi posłów, a szczególnie członków naszej Komisji. Cieszy państwa udział w niemal wszystkich posiedzeniach Komisji. Konkludując wnoszę, żeby Komisja przyjęła opinię dla Komisji Kontroli Państwowej o następującej treści: „Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa na posiedzeniu w dniu 3 lipca br. rozpatrzyła sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2001 r. w zakresie właściwości tej Komisji. Komisja pozytywnie ocenia działalność Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Zagospodarowania Przestrzennego NIK. Tematy kontroli były trafnie dobrane i odpowiadały na zapotrzebowanie. Komisja zaznacza, że na wszystkich posiedzeniach Komisji byli przedstawiciele NIK, ze szczególnym uwzględnieniem członków kierownictwa departamentu. Komisja wyraża podziękowanie pracownikom i dyrekcji departamentu za pracę i osiągane wyniki”.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KrzysztofFilipek">Zanim przyjmiemy zaproponowaną opinię, przeprowadzimy dyskusję. Czy są chętni do zabrania głosu? Panie dyrektorze, czy chciałby pan odnieść się do wypowiedzi posła koreferenta?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejGłowacki">Mogę jedynie podziękować za ocenę i uzupełnić swoje wystąpienie o liczbę, o którą pytał pan poseł koreferent. Oceniamy, że na dzień dzisiejszy jest to kwota ok. 1 mln zł. Sprawdzamy, czy ci, którzy mieli zwrócić określone kwoty do budżetu, dokonali wpłat. Często odbywa się dyskusja dotycząca zasadności wpłat, ale nasze służby finansowe twardo stoją na stanowisku, że to, co się budżetowi należy, powinno do niego wpłynąć i egzekwujemy te kwoty.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#KrzysztofFilipek">Czy są chętni do zabrania głosu w dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#StanisławDulias">Nie będę się odnosił do przeprowadzonych kontroli, które były wnikliwe i uwzględniły wszelkie zagadnienia. Interesuje mnie jednak ocena, jakie konkretne, wymierne korzyści odnosimy w dziale ochrony środowiska w kraju w kontekście programów PHARE, ISPA czy SAPARD. Wiemy, że są opóźnienia w tym zakresie, realizujemy programy sprzed roku, dwóch. Sytuacja w kraju stale się pogarsza, nawet na odcinku ochrony środowiska. Jakie są efekty kontroli w tym zakresie? Chodzi mi o całościowe spojrzenie na ochronę środowiska w Polsce i jej najbliższą przyszłość.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#KrzysztofFilipek">Czy są inne pytania, uwagi? Nikt się nie zgłasza. Zamykam dyskusję. Proszę pana dyrektora o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejGłowacki">Temat poruszony przez pana posła jest olbrzymi. W wyniku wczorajszej dyskusji na posiedzeniu Komisji została podjęta decyzja, że resort środowiska przygotuje specjalny raport o sposobie wykorzystania środków ISPA. Dziś mogę tylko powiedzieć, że według naszej oceny, stopień wykorzystania tych środków w stosunku do innych krajów kandydujących jest bardzo wysoki. Z raportów, które do nas docierają wynika, że waha się on w granicach 35–40% rocznie. Polska mieści się w górnym pułapie wykorzystania środków. Przy czym trzeba zaznaczyć, że środki ISPA nie przepadają, tylko przechodzą na kolejne lata. Był jeden wyjątek, kiedy nieprzygotowany temat został skreślony. W tej miejscowości nie będzie już można realizować inwestycji w dziedzinie ochrony środowiska w ramach środków ISPA. Do takiej sytuacji doszło w ubiegłym roku w Tomaszowie. Najwyższa Izba Kontroli w pierwszych dniach września podejmuje kontrolę wykorzystania środków ISPA w obszarze środowisko, po której przedstawimy szczegółowy raport. To, co dziś powiedziałem, wynika z naszych rozpoznań wstępnych, bazujących na licznych meldunkach, a także informacjach zewnętrznych, w tym Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Jak jest rzeczywiście, zbadamy sami. Nie zdradzę tajemnicy, jeśli powiem, że w czwartym tygodniu listopada rozpocznie się kolejna kontrola wykorzystania środków PHARE i ISPA prowadzona przez Europejski Trybunał Obrachunkowy. My będziemy tej kontroli towarzyszyć, co oznacza, że będziemy mieć pełny wgląd w kontrolę. W związku z tym, raport Europejskiego Trybunału Obrachunkowego będzie musiał być ze wszech miar rzetelny. Oczywiście nie poddaję pod wątpliwość rzetelności Europejskiego Trybunału Obrachunkowego i jego ustaleń. Chodzi o to, że będzie musiał uwzględniać realia, w jakich w Polsce żyjemy. Z tego wynika gwarancja, że informacje, które przedstawimy Komisji pozwolą w sposób właściwy ocenić, na ile potrafimy korzystać i na ile wykorzystujemy środki ISPA.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#KrzysztofFilipek">Proponuję, żeby Komisja przyjęła opinię nr 6 uchwaloną w dniu 3 lipca 2001 r. dla Komisji Kontroli Państwowej przedstawioną przez pana posła Jana Sieńko. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że opinia została przyjęta. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię nr 6. Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawach różnych? Nikt się nie zgłasza. Dziękuję wszystkim za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>