text_structure.xml
14.3 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#ZbigniewKaniewski">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. Witam panie i panów posłów. Witam przedstawicieli rządu oraz organizacji związkowych. Porządek dzienny został państwu doręczony. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie ma. Proszę pana ministra pracy i polityki społecznej o dokonanie wprowadzenia do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KrzysztofPater">Chciałbym krótko przedstawić projektowane zmiany w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Projektowana ustawa zawiera 47 zmian w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Zmiany te mają różny wymiar merytoryczny, chociaż trzeba powiedzieć, że zdecydowana większość z nich ma bardzo istotne znaczenie dla funkcjonowania systemu ubezpieczeń społecznych. Sytuacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych spowodowana faktem, iż cała reforma systemu emerytalnego została podjęta w warunkach jakiegokolwiek braku zdolności ZUS do wykonywania podstawowych funkcji powoduje, że cały proces naprawczy musi być realizowany niejako w biegu. Ten proces naprawczy wymaga rozwiązań, które być może w warunkach normalnych nie byłyby wprowadzane w charakterze tak radykalnym, jak w niektórych elementach jest to zawarte w projektowanej ustawie. Ale tylko ta ścieżka daje szansę, że po pięciu latach od rozpoczęcia reformy ubezpieczeni uzyskają wreszcie informacje jakie składki wpłynęły na ich konto w roku 1999 i w kolejnych latach i będą mogli aktywnie włączyć się w proces weryfikacji czyli po prostu uruchomić procedurę reklamacyjną. Wydaje się, że mówienie ludziom po tylu latach, iż trwa proces naprawiania, jest niewłaściwe. Wszyscy wiemy, że sprzątanie zabiera więcej czasu niż robienie bałaganu i ta obiektywna prawda ma również zastosowanie w odniesieniu do ZUS. Nie można jednak tego było odkładać w nieskończoność. Ustawa zawiera także wiele zmian w innych ustawach. Ja tylko chciałbym powiedzieć o jednym bloku zmian, który dotyczy ustawy o Narodowym Zasobie Archiwalnym i Archiwach, ale także szereg innych przepisów. Zmiany te sprowadzają się do podjęcia wszelkich możliwych działań, które zapobiegną niszczeniu dokumentacji pracowniczej i dokumentacji płacowej. Wiele osób bez możliwości zweryfikowania czy potwierdzenia swoich uprawnień płacowych, będzie miało emeryturę, podobnie jak w tak zwanym starym systemie, wyliczaną w oparciu o świadectwa pracy, czyli od najniższej podstawy wymiaru. Mamy zatem świadomość, iż mimo istniejącego stanu prawnego, który nie pozwala na niszczenie dokumentacji płacowej, stan jest taki, że ta dokumentacja jest niszczona. Stąd szereg działań zawartych w projektowanej ustawie, które mają na celu zlikwidowanie lub poważne ograniczenie tego procederu. Mamy świadomość, że niezależnie od ustaleń ustawowych, wielokrotnie obywatele będą po latach próbowali sięgnąć jeszcze do swojej dokumentacji płacowej. Firmy się likwidują i upadają, stąd niezbędny jest cały proces ochrony tej dokumentacji przy pomocy regulacji zawartych w projektowanej ustawie. Chciałbym krótko powiedzieć o kilku rozwiązaniach. Na wstępie pragnę jednak stwierdzić, że jest to kolejna ustawa, która trafia do Komisji Nadzwyczajnej, która wcześniej w procesie dialogu społecznego została uzgodniona w Komisji Trójstronnej. To uzgodnienie wyznaczało pewnego typu kompromis ze strony uczestników tego procesu. Niemniej jednak prace w Komisji Trójstronnej nad projektem ustawy zostały sfinalizowane poprzez przyjęcie przez tę komisję uchwały popierającej projekt, który mam przyjemność państwu prezentować. Jeden z bloków spraw, które reguluje ustawa, dotyczy ograniczenia informacji przekazywanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. To ograniczenie ma charakter przedmiotowy, gdyż dotyczy zarówno informacji przekazywanych w raportach rocznych, jak również podmiotowych.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#KrzysztofPater">Chciałbym powiedzieć o rozwiązaniu, które dotyczyć będzie ponad połowy płatników, a więc wszystkie osoby fizyczne prowadzące samodzielnie działalność gospodarczą, ewentualnie wraz z osobami współpracującymi. Obecnie ponad 90% takich osób płaci składkę na poziomie minimalnym wymaganym ustawowo, czyli od 60% przeciętnego wynagrodzenia, jako podstawę. Te osoby co miesiąc składają deklaracje rozliczeniowe. Deklaracja ta oczywiście może zawierać błędy i wymaga od nich czasu. Rozwiązanie zawarte w ustawie przewiduje, iż osoby te składają jedną deklarację. I system automatycznie, nawet po kwartalnej minimalnej zmianie wysokości składki, będzie podnosił im to w systemie jako deklarowaną kwotę. Inaczej mówiąc wystarczy co miesiąc wpłacać składkę i nie trzeba wtedy składać deklaracji. Jest przewidzianych w ustawie kilka rozwiązań organizacyjnych, których celem jest usprawnienie i zapewnienie dużo wyższej jakości dokumentów zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego. Dokument zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego jest podstawowym dokumentem. Jeśli ten dokument jest błędny, to jakiekolwiek miesięczne dokumenty rozliczeniowe, choćby były wypełniane wzorowo, nie pozwalają już na właściwe przetransferowanie składki do funduszu emerytalnego czy zapisania tego na koncie. Wobec kilkunastu tysięcy osób, które w skali roku zarabiają więcej niż trzydziestokrotność prognozowanego wynagrodzenia na dany rok, przy czym w tym gronie tylko część osób zarabia więcej niż u jednego płatnika, zostaje zaproponowane nowe rozwiązanie. ZUS nie będzie pilnował przekroczenia tej trzydziestokrotności. To zadanie, jak sama Najwyższa Izba Kontroli przyznała w ostatnim raporcie, jest praktycznie niewykonalne. Natomiast chodzi o uruchomienie przedsięwzięcia adresowanego do kilkunastu tysięcy osób o wysokich dochodach, które potrafią dobrze liczyć i są w stanie skontrolować przekroczenia. Jeżeli takie przekroczenie będzie miało miejsce, to osoby te po prostu wystąpią do ZUS o zwrot. Uruchamianie takiego modułu odbyłoby się kosztem kilkunastu milionów ubezpieczonych i opóźnień w procesie naprawczym. Bardzo istotną zmianą jest wprowadzenie zasady ewidencjonowania na koncie w tak zwanym pierwszym filarze składek należnych. W chwili obecnej mamy opisany w ustawie proces, który przewiduje, iż jeżeli składka nie jest zapisana na koncie ubezpieczonego, to ubezpieczony ma prawo wystąpić do ZUS o zapisanie składki należnej, która przez płatnika nie została opłacona i ZUS po uruchomieniu specjalnej procedury administracyjnej, dokonuje takiego zapisu. Praktycznie grozi to, z punktu widzenia całych procedur w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zalewem zakładu wieloma milionami wniosków od ubezpieczonych. Bo przecież każdy miesiąc, to jest kolejny wniosek. Aby wyeliminować tę biurokratyczną procedurę z całego procesu, wprowadzono zasadę automatycznego zapisywania na koncie w pierwszym filarze składki należnej, co jednak nie oznacza jakiegokolwiek odstępowania ZUS od procesu ściągalności. Istotną zmianą jest wprowadzenie zasady, iż płatnik ma czas do 30 kwietnia kolejnego roku kalendarzowego do dokonania, jakby bezkarnie, korekt w zakresie rozliczeń w systemie ubezpieczeń społecznych.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#KrzysztofPater">Obecnie takiego przepisu nie ma, a każda korekta, nawet dokonana po pięciu czy siedmiu latach, oznacza bardzo złożony proces w całym systemie informatycznym. Zmieniona zostaje zasada naliczania odsetek za opóźnienia w transferze składki do otwartych funduszy emerytalnych. Zostanie ona oparta o cenę pieniądza, czyli rentowność 52-tygodniowych bonów skarbowych. Państwo realizuje wypłatę rekompensat dla swoich obywateli, emerytów i rencistów, oraz pracowników sfery budżetowej z pierwszej połowy lat 90. kiedy oprocentowanie rekompensat jest na poziomie rachunku a vista w PKO BP, czyli obecnie około 3%. Nie wydaje się uzasadnione, aby w tym układzie z tytułu tych opóźnień społeczeństwo pokrywało koszty w wysokości 20% w skali rocznej. W najbliższym czasie ma to być zmienione do poziomu 16%. Rentowność bonów skarbowych w tej chwili jest na poziomie trochę powyżej 8%. W projekcie ustawy wprowadzone zostaną, jak się wydaje, realne terminy w zakresie obowiązków informacyjnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i to niezależnie od procesu upraszczania tej procedury, o której mówiłem. Te realne terminy sprowadzają się do tego, iż w I kwartale 2004 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie miał obowiązek informowania o stanie kont z roku 1999–2000, aby można było uruchomić procedurę reklamacyjną. W kolejnym roku informacja ZUS rozszerzona zostanie o rok 2001. Docelowo ZUS przejdzie na system, w którym po zakończeniu roku kalendarzowego i po zakończeniu rozliczeń płatników, ZUS przekazuje informację o stanie kont w pierwszym filarze. Proponowane jest wprowadzenie zasady, aby transfer elektroniczny raportów od połowy przyszłego roku był realizowany przez płatników zatrudniających powyżej pięciu osób. Przy czym Zakład Ubezpieczeń Społecznych miałby możliwość zwolnienia płatnika z takiego transferu. Obecnie około 80% płatników realizuje transfery raportów w sposób elektroniczny, co radykalnie podnosi jakość dokumentów rozliczeniowych, tym samym zmniejszając ilość błędnych dokumentów kierowanych do ZUS. Możliwość zwolnienia płatników z tego obowiązku wynika z tego, aby uwzględnić specyficzne potrzeby i sytuacje, choćby sezonowość, kiedy płatnik zatrudnia dużą liczbę osób tylko w ciągu kilku miesięcy w roku, a w pozostałym okresie ich nie zatrudniania. Ustawa przewiduje umorzenie długu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wobec Skarbu Państwa. Jest to znana sytuacja, która kiedyś miała miejsce w parlamencie; kiedy zabrakło pieniędzy na wypłaty, trzeba było w ciągu tygodnia w minionej kadencji parlamentu doprowadzić do zasilenia finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wówczas też przewidziano możliwość zaciągnięcia pożyczki. Patrząc na prognozy długoterminowe Funduszu, kwota tych zobowiązań jest niespłacalna. W związku z tym jest to zamknięcie pewnego rozdziału oraz wykreślenie zapisu z ustawy, który umożliwiał zaciąganie takiego długu. Jedynym źródłem dofinansowania Funduszu Ubezpieczeń Społecznych powinien być budżet państwa poprzez regulacje wynikające z ustawy budżetowej. Jak powiedziałem na wstępie, w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje się dokonanie 47 zmian tylko w samej ustawie systemowej.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#KrzysztofPater">Starałem się wyeksponować najważniejsze zmiany. Na koniec raz jeszcze chciałbym podkreślić, że Komisja Trójstronna w wyniku dyskusji i kompromisu, poparła ten projekt ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#ZbigniewKaniewski">Dziękuję panu ministrowi za obszerne wprowadzenie. Zgodnie z intencją rządu projekt tej ustawy został przygotowany w ramach programu rządowego „Przedsiębiorczość -Rozwój - Praca”. Stąd dokument ten został skierowany przez marszałka Sejmu do naszej Komisji Nadzwyczajnej. Jednak w związku z tym, iż projekt ustawy zawiera cały szereg rozwiązań, którymi żywo jest zainteresowana Komisja Polityki Społecznej, będziemy pracować nad tą ustawą w porozumieniu z tamtą Komisją. Sposób współpracy zostanie określony wspólnie z przewodniczącą Komisji Polityki Społecznej panią posłanką Anną Bańkowską. Dla państwa posłów, członków naszej Komisji, niezwykle ważna jest informacja, iż w związku z tym, że Komisja Trójstronna pozytywnie zaopiniowała rządowy projekt ustawy, jest to ważny wyznacznik dla naszej pracy. Oczywiście, nie oznacza to, że nie mogą być wprowadzone do ustawy określone korekty i nowe rozwiązania. Ponieważ nad projektem ustawy będziemy pracowali przy udziale przedstawicieli pracodawców i związków zawodowych, konsensus przy wprowadzaniu różnych poprawek zmian, powinien być wspólnie osiągany. Projekt ustawy, zgodnie z trybem pracy Komisji, skierowalibyśmy do stałej podkomisji nadzwyczajnej do spraw problematyki społecznej, której przewodniczącym jest pan poseł Marek Dyduch. Pan poseł wspólnie z panią posłanką Anną Bańkowską ustalą reguły współpracy podkomisji nadzwyczajnej z Komisją Polityki Społecznej. Uzgodniony przez podkomisję projekt ustawy trafiłby na posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej w takim kształcie, aby możliwy był do osiągnięcia konsensus. Jest to sprawa niezwykle ważna. Ponieważ jest to pierwsze czytanie projektu ustawy chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa posłów ma uwagi lub pytania do pana ministra? Nikt się nie zgłasza. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu wnoszę, aby projekt ustawy został skierowany do podkomisji nadzwyczajnej do spraw problematyki społecznej. Czy ktoś jest przeciwny wnioskowi? Nie ma sprzeciwu, wszyscy są za wnioskiem. Jeszcze dwie informacje; jutro o godz. 8 w sali 10 odbędzie się posiedzenie Komisji, podczas którego odbędą się pierwsze czytania kolejnych projektów ustaw, które zostały do nas skierowane. Informacja druga: przypominam, że jeszcze dzisiaj spotykamy się na posiedzeniu Komisji o godz. 18 zaraz po głosowaniach. Będziemy analizować poprawki zgłoszone w drugim czytania do projektu ustawy Kodeks pracy. Wiem już, że takie poprawki zostaną zgłoszone i będzie nad czym debatować. Zapraszam po głosowaniach na posiedzenie Komisji. Posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój Praca” uważam za zakończone.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>