text_structure.xml 15.8 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 19 marca 1977 r. Komisje: Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska oraz Prac Ustawodawczych, obradujące pod kolejnym przewodnictwem posłów: Edwarda Dudy (ZSL) i Adama Łopatki (PZPR), rozpatrzyły na wspólnym posiedzeniu przedstawiony przez Radę Państwa projekt ustawy o zmianie ustawy o radach narodowych oraz realizację ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Rady Państwa z sekretarzem Ludomirem Stasiakiem, Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Prokuratury Generalnej, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli, Urzędu Rady Ministrów, Zrzeszenia Prawników Polskich oraz Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji w części dotyczącej projektu nowelizacji ustawy o radach narodowych było uzasadnienie przedstawione przez sekretarza Rady Państwa Ludomira Stasiaka.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Mówca stwierdził, że przewidywane w projekcie utrzymanie czteroletniej kadencji rad narodowych gwarantuje efektywną działalność rad narodowych oraz jest optymalnym rozwiązaniem z punktu widzenia potrzeby okresowego odnawiania składu organów przedstawicielskich. Projekt przewiduje także przeprowadzanie oddzielnych wyborów do rad stopnia podstawowego oraz wojewódzkiego (te ostatnie nadal będą się zbiegać z wyborami do Sejmu). System ten lepiej odzwierciedla specyfikę wyborów oraz eksponuje zadania rad narodowych szczebla podstawowego, zwłaszcza w gminach, których zakres znacznie się zwiększył w wyniku nowego podziału administracyjnego kraju.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Pełnego poparcia projektowi udzielił, zabierając głos w dyskusji, poseł Sylwester Zawadzki (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Komisje jednomyślnie przyjęły przedstawiony przez Radę Państwa projekt ustawy o zmianie ustawy o radach narodowych oraz wybrały posła Franciszka Dąbala (ZSL) na sprawozdawcę projektu na plenarnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisje rozpatrzyły realizację Kodeksu postępowania administracyjnego. Podstawą dyskusji były: informacja o pracach podkomisji, w skład której weszli przedstawiciele obu Komisji, przedstawiona przez posła SyIwestra Zawadzkiego (PZPR), doręczone uprzednio posłom materiały informacyjne: resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, omówione przez dyrektora generalnego Jana Jabłońskiego, Urzędu Rady Ministrów zreferowane przez wicedyrektora Biura Prawnego w URM Wojciecha Styczyńskiego oraz Prokuratury Generalnej przedstawione przez zastępcę Prokuratora Generalnego Kazimierz Kukawkę.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Z przedstawionych informacji wynika, że Kodeks postępowania administracyjnego, uchwalony w czerwcu 1960 r. wpłynął na poprawę funkcjonowania administracji państwowej, zarówno centralnej, jak i terenowej. Kodeks usprawnił działanie jej organów na zasadzie legalności, praworządności i prawdy obiektywnej. Umocniła się kontrola społeczna, przyspieszyło postępowanie. Dzięki prawidłowemu kształtowaniu stosunków między organami administracji państwowej a obywatelem Kodeks uzyskał powszechną aprobatę.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Realizacja Kodeksu wykazuje prawidłową na ogół interpretację i stosowanie jego przepisów przez organa administracji. Występujące niekiedy niedomagania wynikały z braku umiejętności posługiwania się przepisami lub z ich nieprzestrzegania. Mankamenty te są stopniowo usuwane, m.in. dzięki różnym przedsięwzięciom organizacyjnym, szkoleniowym i kontrolnym, realizowanym przez aparat administracji centralnej i terenowej, prokuraturę, instytucje i organizacje społeczne.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Mówcy podkreślali duże znaczenie reformy podziału administracyjnego kraju dla poprawy obsługi obywateli. Przekazanie wielu usprawnień organom gminnym, usytuowane najbliżej obywatela przyspieszyło i podniosło jakość załatwiania spraw. Poprawie uległa także legalność wydawanych decyzji, choć, jak wskazują oceny Prokuratury, nadal utrzymują się uchybienia natury proceduralnej. Podkreślano też znaczenie, jakie miało dla prawidłowego stosowania przepisów Kodeksu znowelizowanie ustawy o radach narodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W przedstawionych informacjach stwierdzono, że strukturalno-organizacyjne i funkcjonalne zmiany w organach administracji państwowej wymagają nowelizacji Kodeksu. Należy w szczególności dostosować przepisy Kodeksu do wprowadzanego dwustopniowego podziału administracyjnego kraju oraz zasady ostateczności decyzji terenowych organów administracji państwowej stopnia wojewódzkiego. Uregulowania wymaga szereg kwestii szczegółowych a także tzw. uproszczone postępowanie administracyjne w sprawach nie wymagających stosowania złożonej procedury. Podkreślono przy tym, że nowelizacja nie może dotyczyć podstawowych, sprawdzonych w praktyce zasad Kodeksu.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Koreferat przedstawiła poseł Krystyna Jandy-Jendrośka (bezp.) Przekazując uwagi dotyczące uzgodnienia rozwiązań prawnych przyjętych w KPA z obecną strukturą organów administracji i aktualnymi warunkami społeczno-gospodarczymi poseł stwierdziła, że uwzględnić przy tym trzeba także nieuregulowane dotąd problemy postępowania administracyjnego. Należą do nich zasady i tryb rozstrzygania sporów o właściwość między organami administracji państwowej a sądami, m.in. w sprawach dot. obrotu nieruchomościami rolnymi.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W wyniku zmiany struktury organów władzy i administracji państwowej, niektóre postanowienia Kodeksu zostały wyraźnie uchylone (np. ustawą o zmianie ustawy o radach narodowych), nie zmieniono natomiast odpowiednich przepisów KPA. Wiele przepisów w ciągu tych kilkunastu lat zdezaktualizowało się, inne wymagają zmodyfikowania lub uzupełnienia. Dotyczy to m.in. nowych uprawnień gminnych rad narodowych, w związku z likwidacją szczebla powiatowego itp.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Niektóre instytucje postępowania sprzeczne są z założeniami Kodeksu. I tak np. KPA stosuje zasadę dwuinstancyjności postępowania administracyjnego. W świetle tej zasady uregulowania wymaga m.in. problem odwoływania się obywateli od decyzji wojewodów, które mają obecnie charakter ostateczny.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Poseł K. Jandy-Jendrośka zwróciła również uwagę na niepełne wykorzystanie postanowień Kodeksu w sprawie udziału organizacji społecznych w postępowaniu administracyjnym. Jest to jedna z form prawnych realizacji procesu demokratyzacji administracji państwa socjalistycznego. Warto więc wprowadzić do Kodeksu obowiązek organów administracji korzystania z tej ważnej instytucji proceduralnej, zwłaszcza jeżeli wymaga tego interes społeczny.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Zastrzeżenia budzi funkcjonowanie zasady odpowiedzialności w przypadku bezczynności administracji. Zgodnie z przepisami Kodeksu, obecnie organ administracji nie ponosi odpowiedzialności za niezałatwienie sprawy w przewidzianym terminie, lecz tylko za niezawiadomienie o przyczynach zwłoki niewyznaczenie nowego terminu.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Coraz częściej podnosi się potrzebę wzmocnienia efektywności kontroli nad działaniem administracji przez powierzenie sądom kontroli legalności decyzji administracyjnych z zakresu spraw dotyczących obywateli. Ta forma kontroli wielu państwach socjalistycznych została już zrealizowana, u nas realizują ją sądy ubezpieczeń społecznych w zakresie kontroli orzecznictwa w sprawie rent i emerytur, jak i komisje rozjemcze w zakładach pracy w zakresie kontroli realizacji przepisów prawa pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Usprawnianie postępowania administracyjnego wymaga zbadania również innych środków, np. uproszczenia trybu postępowania administracyjnego w niektórych sprawach, ustalania trybu postępowania w przypadkach konieczności uchylenia niewłaściwej decyzji, ujednolicenia procedury administracyjnej, objęcia Kodeksem wszystkich postępowań administracyjnych (postępowanie podatkowe, postępowanie w sprawach rent itp.).</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JerzyKusiak">Wprowadzenie KPA wpłynęło na usprawnienie pracy organów administracji państwowej i umocnienie poczucia praworządności wśród obywateli. Występuje jednak jeszcze wiele nieprawidłowości w praktycznym działaniu i stosowaniu przepisów KPA; każdy urzędnik zatrudniony w organach administracji państwowej powinien dokładnie znać przepisy Kodeksu, a z jego znajomości składać odpowiedni egzamin.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JerzyKusiak">Słuszne są wnioski w sprawie konieczności nowelizacji KPA. Zbadać należałoby możliwości wyłączenia niektórych decyzji z kompetencji organów administracji państwowej i przeniesienie ich do administracji gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JerzyKusiak">Mówca poparł wnioski w sprawie zapewnienia dwuinstancyjnego trybu odwołań od decyzji administracyjnych oraz dopuszczenia sądowej kontroli decyzji administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JerzyKusiak">Bardziej rygorystycznie przestrzegać należy te przepisy Kodeksu, które przewidują udział w postępowaniu administracyjnym organizacji społecznych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JerzyKusiak">Poseł Andrzej Bondarewski (SD) podkreślił konieczność szerszego włączania organizacji społecznych do opiniowania i współtworzenia ostatecznych decyzji administracyjnych. Zdaniem posła, w niedostatecznym stopniu włącza się radnych i komisje rad narodowych do kontroli działalności organów administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JerzyKusiak">Poseł Aleksander Zarajczyk (PZPR) podjął sprawę umocnienia roli czynnika społecznego w działalności opiniodawczej i kontrolnej nad pracą organów administracji terenowej. Niewykorzystane są w tym zakresie możliwości udziału organizacji społecznych, a tryb załatwiania niektórych wniosków i skarg obywateli pozostawia nadal wiele do życzenia. W niektórych sprawach - zdaniem posła - nawet sądowa kontrola nie zapewni takiej skuteczności, jak kontrola społeczna, którą cechuje szersza znajomość niektórych problemów i obiektywnych uwarunkowań.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JerzyKusiak">Przedstawiciel Zrzeszenia Prawników Polskich Jerzy Świątkiewicz podkreślając służebną rolę postępowania administracyjnego w stosunku do prawa materialnego oraz proces rozwoju prawa administracyjnego na przestrzeni ostatnich lat uzasadniał potrzebę nowelizacji KPA. Stwierdzając, że w nowym systemie organizacji administracji państwowej nastąpiło wydłużenie drogi nadzoru decyzji, w związku z wypadnięciem ogniwa powiatowego, mówca motywował celowość wprowadzenia nadzoru społecznego nad legalnością tych decyzji. Zbadać należy także problem powołania instytucji odwoławczych i ich właściwego usytuowania.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JerzyKusiak">Poseł Kazimiera Plezia (PZPR) podkreśliła potrzebę podnoszenia kwalifikacji pracowników administracji państwowej, zwłaszcza szczebla podstawowego, co wpłynie na prawidłowość stosowania przepisów Kodeksu. Poseł postulowała skrócenie dwumiesięcznego okresu czasu załatwiania skarg obywateli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SylwesterZawadzki">Dyskusja potwierdziła konieczność kontynuowania prac Komisji nad Kodeksem postępowania administracyjnego, przy czym prace te powinny zmierzać w dwóch kierunkach:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SylwesterZawadzki">- pogłębienia wiedzy o tym, jak Kodeks jest realizowany w praktyce;</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SylwesterZawadzki">- badania, jak należy Kodeks udoskonalić i lepiej dostosować do aktualnych potrzeb społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SylwesterZawadzki">Pogłębienie znajomości stosowania Kodeksu jest tym niezbędniejsze, że dotychczasowe oceny jego realizacji nie mogą zadowalać. Przyjęto w nich za podstawowe kryterium liczbę odwołań od decyzji podejmowanych przez władze administracyjne. Kryterium to pozostawia poza zasięgiem badań rzetelność i prawidłowość decyzji, od których nie ma odwołań. Istnieje więc potrzeba analizy wszystkich decyzji administracyjnych. W badaniach tych szeroko należałoby wykorzystać wyniki kontroli prokuratorskiej. Materiały Prokuratury dowodzą, że mamy do czynienia ze spadkiem decyzji wymagających zaskarżenia (z 6 do 2 proc.), ale wzrasta (z 11,5 do 26 proc.) ilość decyzji charakteryzujących się uchybieniami proceduralnymi.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SylwesterZawadzki">Należy więc rozszerzyć analizę stanu faktycznego, prowadzić nadal badania diagnostyczne, zainicjować podjęcie takich badań przez wojewódzkie zespoły poselskie, organizacje społeczne oraz niektóre komisje sejmowe, które mogą i powinny skontrolować stosowanie Kodeksu w zakresie ich interesującym (np. Komisja Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług czy Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej). Pomóc w takich badaniach mogą też organizacje zajmujące się sondażem opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SylwesterZawadzki">Opierając się na takiej wnikliwej kontroli realizacji Kodeksu można dopiero podjąć prace zmierzające do doskonalenia tego aktu prawnego. Uwzględnić przy tym należy fakt, że potrzeba wprowadzenia pewnych zmian do KPA wynika już dziś z reformy władz terenowych, że w okresie 16 lat funkcjonowania Kodeksu zdobyte już zostało bogate doświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SylwesterZawadzki">Na tym drugim etapie działania, Komisje rozważyć powinny możliwość rozszerzenia zakresu stosowania Kodeksu. Jednym z otwartych problemów jest wprowadzenie sądowej kontroli decyzji administracyjnych. Niemniej ważną jest sprawa pogłębienia demokratyzmu postępowania administracyjnego przez szerokie włączenie czynnika społecznego.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SylwesterZawadzki">Konieczne jest usprawnienie postępowania administracyjnego m.in. skrócenie trybu załatwiania spraw obywateli, wprowadzenie postępowania uproszczonego.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SylwesterZawadzki">Pomocą na tym etapie pracy może być zapoznanie się z procedurami administracyjnymi państw socjalistycznych w ujęciu porównawczym oraz wykorzystanie wiedzy i dorobku wybitnych teoretyków i praktyków prawa administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SylwesterZawadzki">Przewodniczący Komisji Prac Ustawodawczych poseł Adam Łopatka (PZPR) stwierdził na zakończenie obrad, że dyskusja nakreśliła kierunki dalszych prac podkomisji, wskazała tematykę, na którą należy zwrócić szczególną uwagę. Po przeprowadzeniu tych prac, które powinny być zakończone w tym roku Komisje będą mogły opracować swoje stanowisko w kwestii nowelizacji KPA.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>