text_structure.xml 27.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 16 min. 15.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#KazimierzŚwitalski">Otwieram posiedzenie. Protokół 105 posiedzenia uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów. Protokół 106 posiedzenia znajduje się do przejrzenia w Biurze Sejmu. Jako sekretarze zasiadają pp. Wawrzynowski i Borecki. Listę mówców prowadzi p. Wawrzynowski.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#KazimierzŚwitalski">Od posła Tadeusza Żebrackiego otrzymałem dnia 19 stycznia r. b. pismo z zawiadomieniem o zrzeczeniu się mandatu poselskiego. Wobec tego na podstawie, art. 111 i w związku z art. 113 ordynacji wyborczej do Sejmu, oraz na podstawie art. 2 Regulaminu Obrad proszę Sejm o stwierdzenie wygaśnięcia mandatu posła Tadeusza Żebrackiego, wskutek zrzeczenia się mandatu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#KazimierzŚwitalski">Nie słyszę sprzeciwu, stwierdzam zatem, że Sejm uznał mandat posła Żebrackiego za wygasły, o czem zawiadomię Państwową Komisję Wyborczą, Od p. Przewodniczącego Komisji Prawniczej otrzymałem dnia 19 stycznia r. b. pismo Prezydjum Klubu Ukraińskiego o wycofaniu wniosku, zgłoszonego w dniu 3 listopada 1932 r. na 70 posiedzeniu Sejmu (druk nr 585), w sprawie uchylenia rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r., zawierającego kodeks karny (Dz. U. R. P. Nr 50 poz. 571) oraz rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r., zawierającego prawo o wykroczeniach (Dz. U. R. P. Nr 60 poz, 572).</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#KazimierzŚwitalski">Usprawiedliwiają nieobecność posłowie: Baczyński, Chądzyński, Cardini, M. Dąbrowski, Karpiński, Kuzyk, Kopocz, Lewin, Lewicki, Laskowski, Lubomirski, Łazarski, Makaruszka, Niedziałkowiski, Pepłowska, Stypułkowski i Winiarski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#KazimierzŚwitalski">Udzieliłem urlopu posłom: Moraczewskiej na 1 dzień, Bogdaniemu, Czumie, Krasickiemu, Ostrowskiemu, Panaszkowi i Wiślickiemu na 2 dni, Liwie, Pochmarskiemu, Szaniawskiemu i Ulrychowi na 4 dni, Kakowskiemu, Kucowi i A. Michalskiemu na 5 dni, Rząsie na 6 dni, Stahlowi zaś na 1 tydzień.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#KazimierzŚwitalski">Proszą Izbę o udzielenie urlopów posłowie: Jan Józef Nosek i Żuławski na 8 dni, Rakowski na 10 dni, Witkowski na 15 dni, Piestrzyński na 4 tygodnie, Jaroszewiczowa i Smulikowski na 25 dni, Dyboski na 27 dni, Smoła na 1 miesiąc, Grünbaum na 54 dni, Daszyński zaś na 2 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#KazimierzŚwitalski">Nie słyszę protestu, uważam zatem, że Izba zgadza się na udzielenie tych urlopów.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#KazimierzŚwitalski">Do ślubowania zgłosili się posłowie: Ludwik Kulczycki, Władysław Przytocki, Stefan Byczyński - Wojnar i Adam Kuryłowicz.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#KazimierzŚwitalski">Proszę p. Sekretarza o odczytanie roty ślubowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#Sekretarz">„Ślubuję uroczyście, jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, wedle najlepszego mego rozumienia i zgodnie z sumieniem rzetelnie pracować wyłącznie dla dobra Państwa Polskiego jako całości”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KazimierzŚwitalski">Poseł Przytocki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WładysławPrzytocki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KazimierzŚwitalski">Poseł Byczyński-Wojnar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#StefanWojnarByczyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#KazimierzŚwitalski">Poseł Kuryłowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AdamKuryłowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#KazimierzŚwitalski">Poseł Kulczycki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#LudwikKulczycki">Ślubuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(P. Lipiński: Agent rządów zaborczych! Wrzawa na ławach B. B. Głosy: Szpicel! Precz!)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#LudwikKulczycki">Ślubowanie zostało dokonane.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#LudwikKulczycki">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Reform Rolnych o rządowym projekcie ustawy o ustaleniu granic nieruchomości ziemskich przy przebudowie ustroju rolnego (druki nr 757 i 817).</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#LudwikKulczycki">Głos ma sprawozdawca p. Syta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#StanisławSyta">Wysoki Sejmie! Rządowy projekt ustawy, druk nr 757, ma zastąpić rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 marca 1928 r. o rozgraniczaniu nieruchomości ziemskich przy przebudowie ustroju rolnego.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#StanisławSyta">Projektowana ustawa traktuje ustalenie granic nieruchomości ziemskich jako jedną z czynności dokonywanych przy przebudowie ustroju rolnego, w przeciwieństwie do wspomnianego rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej, które z kwestii tej czyniło do pewnego stopnia odrębne postępowanie prawne, przez co, jak praktyka wykazała, sprawa wlokła się nieraz miesiącami.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#StanisławSyta">Nowa ustawa skraca bieg postępowania i przez nadanie orzeczeniom władz, dokonywujących przebudowy mocy wyroków sądowych, upraszcza całe postępowanie, projekt bowiem przewiduje kierowanie wniosku o ustalenie granic do sadu tylko w wypadkach wyraźnie spornych. Na podstawie kilkuletniego doświadczenia wprowadzenie projektowanej Ustawy staje się obecnie koniecznością życiową.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#StanisławSyta">Biorąc powyższe względy pod uwagę, w imieniu całej komisji proszę Wysoką Izbę o przyjęcie projektu rządowego z poprawką stylistyczną p. Przanowskiego do art. 4: słowa „sprzecznych oświadczeń” zamienia się na „oświadczeń sprzecznych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#KazimierzŚwitalski">Nikt do głosu nie jest zapisany. Przystępujemy do głosowania. Kto z Panów Posłów jest za przyjęciem tej ustawy, proszę wstać. Stoi większość. Ustawa została w drugiem czytaniu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#KazimierzŚwitalski">Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto z Panów Posłów jest za przyjęciem tej ustawy, zechce wstać. Stoi większość. Stwierdzam, że Sejm ustawę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#KazimierzŚwitalski">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Odbudowy Kraju o rządowym projekcie ustawy o umorzeniu pożyczek, udzielonych na odbudowę budynków, zniszczonych lub uszkodzonych przez powódź w 1927 r. (druki nr 759 i 816).</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#KazimierzŚwitalski">Głos ma sprawozdawca p. Limberger.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AdolfLimberger">Wysoka Izbo! Rząd w swej dbałości o dobro wszystkich obywateli występuje do ciał ustawodawczych z wnioskiem o umorzenie pożyczek, udzielonych w r. 1927 dla dotkniętych klęską powodzi na odbudowę zniszczonych lub uszkodzonych budynków.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#AdolfLimberger">Dotyczy to mieszkańców województw lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego, gdzie klęski powodzi powtarzają się dosyć często, a w r. 1933 klęska powodzi powtórzyła się dwukrotnie, unosząc nawet ziemię.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#AdolfLimberger">Z wyżej wymienionych powodów ludność, zamieszkująca w okolicach nadrzecznych, znajduje się w skrajnej nędzy.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#AdolfLimberger">Nadmieniam, że udzielone pożyczki nie przekraczają kwoty 500 zł, a udzielono ich na ogólną sumę 304.204 zł 40 gr 705 pożyczkobiorcom, którzy z powodu ubóstwa i częstego powtarzania się klęsk powodzi nie mogą ich spłacać i proszą o umorzenie, co stwierdzają i popierają władze administracyjne.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#AdolfLimberger">Z umorzenia będą mogli skorzystać ci, którzy wykażą się opinią urzędów gminnych, że pożyczki użyli zgodnie z projektem rządowej ustawy druk nr 759.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#AdolfLimberger">Jako referent tego projektu, proszę Wysoką Izbę o uchwalenie go bez zmian, dając tem samem dowód dbałości o dobro obywateli.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#AdolfLimberger">Niezależnie od tego projektu stwierdzam, że nie posiadamy dotychczas ustawy, któraby przewidywała przyjście z pomocą obywatelom, dotkniętym powodzią, i Ministerstwo Skarbu musiało się oprzeć na ustawie o odbudowie kraju z powodu działań wojennych (Dz. Ust. N. 49 poz. 492). Z tego powodu skierowuję apel do Rządu o opracowanie projektu odpowiedniej ustawy, któraby sprawę odszkodowań dla obywateli, dotkniętych klęskami żywiołowemi, i szczegółowo te klęski oraz formę pomocy określała.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#AdolfLimberger">Wysoki Sejm uchwalić raczy projekt ustawy o brzmieniu zaproponowaniem przez Rząd według druku nr. 759, oraz rezolucję:</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#AdolfLimberger">„Sejm wzywa Rząd do wniesienia projektu ustawy o umorzeniu pożyczek do kwoty 1000 zł, udzielonych na odbudowę budynków, zniszczonych przez działania wojenne w r. 1914 i 1915, przez b. Zakład Kredytowy Wojenny dla Galicji we Lwowie, którego agendy przejął Bank Gospodarstwa Krajowego, Oddział we Lwowie, oraz wstrzymania ściągania obecnie tych pożyczek przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Sumy wyższe ponad 1000 zł winny być umarzane indywidualnie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KazimierzŚwitalski">Nikt do głosu nie jest zapisany. Przystępujemy do głosowania. Niema poprawek, głosujemy nad całością ustawy. Kto jest za przyjęciem całości ustawy, zechce wstać. Większość. Ustawa w drugiem czytaniu przyjęta. Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto jest za przyjęciem ustawy, zechce wstać. Większość. Stwierdzam, że ustawa została przez Sejm przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#KazimierzŚwitalski">Przystępujemy do głosowania rezolucji. Kto jest za przyjęciem rezolucji, zechce wstać. Większość. Rezolucja komisji została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#KazimierzŚwitalski">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#KazimierzŚwitalski">a) w sprawie przystąpienia Polski do konwencji o ochronie kabli podmorskich, podpisanej w Paryżu wraz z artykułem dodatkowym i protokółem podpisania dnia 14 marca 1884 r. do deklaracji, podpisanej w Paryżu dnia 1 grudnia 1886 r. i dnia 23 marca 1887 r. za Niemcy oraz do protokółu zamknięcia, podpisanego w Paryżu dnia 7 lipca 1887 r. (druk nr 801),</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#KazimierzŚwitalski">b) w sprawie ratyfikacji układu między Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej a Jego Królewską Mością Królem Wielkiej Brytanii, Irlandii i Brytyjskich Dominjów Zamorskich, Cesarzem Indyj, dotyczącego traktowania komiwojażerów i ich próbek, podpisanego wraz z załącznikami I i II w Warszawie dnia, 26 października 1933 r. (druk nr 807),</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#KazimierzŚwitalski">c) w sprawie ratyfikacji porozumienia między Polską, a, Czechosłowacją w formie wymiany not z dnia 30 listopada i z dnia 13 grudnia 1933 r. o przedłużeniu prowizorycznego porozumienia handlowego między Polską a Czechosłowacją z dnia 6 października 1933 r. (druk nr 808),</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#KazimierzŚwitalski">d) w sprawie ratyfikacji porozumienia celnego między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką w formie wymiany not z dnia 14 października, 31 października, 15 listopada i 30 listopada 1933 r. (druk nr 809),</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#KazimierzŚwitalski">e) o wykonaniu konwencyj z Austrią, dotyczących rozrachunków w zakresie dawnego austriackiego ubezpieczenia pensyjnego funkcjonariuszy i ubezpieczenia górników od wypadków (druk nr 802),</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#KazimierzŚwitalski">f) o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 listopada 1927 r. o ubezpieczeniu pracowników umysłowych (druk nr 803),</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#KazimierzŚwitalski">g) o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych (druk nr 804),</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#KazimierzŚwitalski">h) o pielęgniarstwie (druk nr 805),</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#KazimierzŚwitalski">i) w sprawie zmiany ustawy z dnia 6 lipca 1923 r. w przedmiocie honorowego dożywotniego uposażenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 812),</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#KazimierzŚwitalski">j) w sprawie zmiany ustawy z dnia 26 marca 1920 r. w przedmiocie urządzania loterii i założenia Polskiej Państwowej Loterii Klasowej (druk nr 813).</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#KazimierzŚwitalski">Nikt do głosu się nie zapisał. Odsyłam punkty od a) do e) do Komisji Spraw Zagranicznych, punkt f) — do Komisji Ochrony Pracy, punkty g) i h) — do Komisji Zdrowia Publicznego, punkty i) i j) — do Komisji Skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#KazimierzŚwitalski">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego. Nagłość wniosku Klubu Parlamentarnego posłów ludowych i tow. w sprawie bicia i znęcania się przez Policję Państwową nad bezbronną i niewinną ludnością wiejską w zachodniej i środkowej Małopolsce (druk nr 781).</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#KazimierzŚwitalski">Głos ma p. Krysa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JanKrysa">Wysoki Sejmie! Nikt nie przypuszczał, ażeby w niepodległej Polsce, odbudowanej przedewszystkiem wysiłkiem szerokich mas ludowych, było rzeczą możliwą, aby chłopi byli katowani i bici. Zdawało się, że ciężkie dzieje dla chłopów się skończyły, iż w nowej Polsce chłop będzie pełnym obywatelem, że będzie zajmował należne mu stanowisko w Państwie i będzie miał należny wpływ na bieg spraw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JanKrysa">Prawo w Polsce zabrania bicia i znęcania się fizycznego nad człowiekiem. Tymczasem latem ub. r. w czasie t. zw. pacyfikacji w powiatach środkowej i zachodniej Małopolski oddziały policyjne, które przecież są powołane do ochrony zdrowia, mienia i życia obywateli, dopuściły się nad niewinną ludnością chłopską w Galicji przestępstwa, polegającego na okrutnem znęcaniu się nad ludnością wiejską. Bito młodych, bito starych, bito kobiety, bito mężczyzn, bito nawet w tych powiatach, w których nie było absolutnie żadnych zajść, przytem niszczono mienie, i używano ordynarnych wymyślań, jak: bandyto, bydlę i t. d.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Okrzyki na ławach B. B. Marszałek dzwoni.)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JanKrysa">Wniosek nagły przytacza kilkadziesiąt wypadków znęcania się. Pobitych jest setki. Dla charakterystyki przytoczę następujące wypadki: Jakub Drozd z Zagórzyc zeznaje: „Gdy policja po skatowaniu mię zmusiła mnie do oprowadzenia jej po wsi, weszliśmy do mieszkania Błażeja Ochała, około 70 lat liczącego, pytano się, czy był w Kosodrzy i Nockowej, wówczas Ochał stanął, złożył ręce do przysięgi, zaklinając się, że nigdzie nie był. Zapytano go, czy chodzi do kościoła i ile razy rocznie do spowiedzi. Oświadczył, że 4 razy. Wtenczas powiedziano mu: „Masz 4 pały”, i dostał 4 uderzenia. Następnie pytano, czy chodzi do kościoła. Gdy oświadczył: „tak”, otrzymał 2 pały. Kazano mu mówić pacierz, ukląkł na ziemi i zaczął odmawiać pacierz i podczas tego otrzymał uderzenie pałką przez ucho i głowę tak, że padł nieprzytomny na ziemię. Od tego uderzenia w ucho stracił słuch. Zemdlonego zostawili bez opieki i odeszli. Gdy przyszliśmy do mieszkania Ludwika Rataja, zapytali go, czy ma kuzyna przy policji w Krakowie, a gdy to potwierdził, rzucono się na niego z pałkami i dotkliwie pobito, zakazując mu przyznać się przed kuzynem, że otrzymał pałki. Żadnych innych pytań mu nie zadawano. Fakty powyższe gotów jestem również stwierdzić pod przysięgą w sądzie”.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#JanKrysa">W Grodzisku wegnała policja tłum w ulicę i biła go pałkami. Sierżant Iks...</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#komentarz">(Głos na ławach B. B.: Dlaczego Iks?)</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#JanKrysa">...tak walił, że aż pałka się rozstrzępiła. Niejakiemu Szkłanemu wybito pałką oko, Alojzego Obarę z Grodziska Dolnego, absolwenta politechniki pobito, a gdy wylegitymował się, szydzono zeń: „Ładny Pan, dodać mu”. Józef Majkut katowany wołał, że wzięty do niewoli przez Moskali raz tylko dostał w twarz, a tu go tak strasznie mordują. Lepiej, żeby go odrazu zabito, bo tych mąk nie przeżyje,</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#JanKrysa">Tomasz Otowiecki z Grodziska Dolnego, starzec 75-letni, cierpiący na reumatyzm, prosił, ażeby mu pozwolono usiąść na suchem miejscu, bo kazano mu siedzieć na odpływach z wychodka policyjnego, prośby tej jednak nie uwzględniono.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#JanKrysa">Syna tegoż Otowieckiego Tomasza, Piotra, chorego umysłowo, przemocą zabrali z domu, głusi na błagania matki, że on jest chory, że sama zaprowadzi go na posterunek. Podczas drogi policja, rzucając przezwiska, kazała mu maszerować naprzód, strzelając ponad jego głową, w dodatku tak go zbito, że musiano go karmić w łóżku, bo ręce miał poobijane.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#JanKrysa">Stała się ludności chłopskiej wielka krzywda, Tę krzywdę warstwy chłopskie znakomicie sobie uświadamiają.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#komentarz">(Przerywania.)</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#JanKrysa">Wiemy, że Polska jest krajem chłopskim. Warstwa chłopska to podstawa rządów w Polsce. Siła i moc Państwa zależy od tego, jaki będzie chłop polski. Fakty, opisane we wniosku, szkodzą Państwu i podrywają jego siłę u podstaw. Najwyższy interes państwowy domaga się pilnego i obiektywnego ich zbadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KazimierzŚwitalski">Panie Pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JanKrysa">Zaraz kończę. Wypadki, przytoczone we wniosku, są tak straszne, że gdyby Panowie nie przychylili się do wniosku, nie uchwalili jego nagłości, toby Panowie stwierdzili, że warstwa chłopska Panów mało albo nic nie obchodzi. A trzeba pamiętać, że fortuna variabilis, Deus mirabilis.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JanKrysa">Proszę o przyjęcie nagłości wniosku.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#komentarz">(Oklaski na lewicy.)</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#JanKrysa">Przeciw nagłości ma głos p. Sanojca.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#komentarz">(Oklaski na ławach B. B.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JózefSanojca">Wysoka Izbo! Sprawa jest nagła, bardzo ważna, wszystkie kluby dały swój podpis, wszystkie partie opozycyjne zaznaczają, że jest to sprawa piekąca. Istotnie jest to sprawa piekąca, zdaje się parzyć w ręce, pełna ognia. Pozatem powiedziałbym coś więcej, niż p. Krysa, ponieważ więcej działo się w tych wypadkach, niż pobicie, przecież nawet byli zabici, przecież wielu chłopów zginęło. Niemniej zginął szereg policjantów. Jeżeli ma się mówić o tej sprawie, to należy mówić poważnie, zwłaszcza skoro ten wniosek podpisała tak wielka ilość posłów, bo 78 ze wszystkich stronnictw. Najpoważniejsze widzę nazwiska ze wszystkich klubów, Więc skoro o tem mowa, że działy się wypadki w tych i tamtych powiatach, to nie można sprawy tej sprowadzać do groteski, jak zrobił p. Krysa, i robić z tej przykrej sprawy jakiegoś znęcania się nad niewinną ludnością,</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JózefSanojca">I nie może być sprawa tak traktowana, jak się zaczyna wniosek nagły, mianowicie, że kodeks karny austriacki z 1852 roku dopuszcza zaostrzenie kary więzienia przez chłostę kijami i rózgami. Panował wówczas w Austrii absolutyzm cesarski. Bardzo pilnie czytałem wszystkie te wypadki, a jest tego gruby foliał, i nie znalazłem ani jednego wypadku, żeby sądy polskie w wyroku zaostrzały karę więzienia przez dodanie chłosty pałkami czy rózgami. A przecież wniosek zaczyna się od tego, że austriacki kodeks dopuszcza zaostrzenie kary więzienia przez dodanie kary chłosty. A tymczasem wszystkie przykłady świadczą, że ani jednego wypadku nie było w Polsce, żeby sądy polskie stosowały karę chłosty. Ale Pozostaje we wniosku ten tenor i ten ton przewija się przez całą treść wniosku, jednak zakończony jest ten wniosek nie tem, żeby wyroki sądu kwestionować, tylko wezwaniem Ministra Sprawiedliwości, żeby wszczął dochodzenie przeciw organom administracyjnym. Więc tak wygląda ta sprawa. I nie jest to po obywatelsku ciągle wyciągać Austrię i mówić, że w Austrii i za czasów absolutyzmu biło kijami na mocy wyroków sądowych, skoro sam koniec wniosku nagłego najzupełniej nie mówi ani o żadnych sądach, ani o wyrokach, tylko poprostu o wypadkach pobicia przez policję.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JózefSanojca">Następnie muszę stwierdzić, że nie na podstawie raportów policyjnych, ale na podstawie nagłego wniosku podane są wypadki wszystkie pobicia pałkami gumowemi, więc nie żadną inną bronią, wyjątkowe wypadki pobicia kolbami. I oto odwołałem się do władz i mam tu zbiór najrozmaitszych informacyj i raportów. Proszę szanownych Panów, jest to pokaźny zeszyt, gdzie są wyliczone poszczególne wypadki od Kosodrzy począwszy, na Grodzisku czy innej wsi skończywszy, w których miały miejsce najrozmaitsze krwawe rozruchy, i mógłbym Panów męczyć podawaniem najrozmaitszych przykładów przykrych, tragicznych, strasznych i krwawych, ale regulamin nie pozwala mi przytaczać poszczególnych przykładów. Jednakowoż mogę przytoczyć, że w pewnej wsi jest przecież fakt bardzo znany i to zostało sądownie stwierdzone, że dwaj zabici posterunkowi Scisłowski i Sroka zostali ukamienowani cegłami, cegłami zostali zabici, tak jest, cegłami, proszę Panów.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Przerywanie na ławach Klubu Narodowego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#KazimierzŚwitalski">Panie Pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JózefSanojca">Uważam, że samo to wskazuje, że policja miała pewną rolę do spełnienia, miała rozkaz zabezpieczenia porządku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Głos na ławach Klubu Ludowego: Ilu chłopów z tyłu zastrzelono?)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JózefSanojca">Były wypadki, cały szereg, tenoru odnośnie nie tylko do policji, lecz odnośnie do chłopów i sąsiadów, którzy nie chcieli brać udziału w tych wypadkach, które się tak tragicznie skończyły.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JózefSanojca">Następnie trzecia rzecz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#KazimierzŚwitalski">Panie Pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JózefSanojca">Jeszcze jedną minutę będę mówił i skończę. Cel dzisiejszego wniosku. Przecież wypadki były w środku lata, dziś mamy środek zimy. Zdawałoby się, że Panowie powinni dążyć do uspokojenia ludności. Tymczasem wniosek zmierza do czego innego, byle znowu pójść z tym krwawym sztandarem po wsiach i mówić: patrzcie, jaka policja i jakie rządy, i żeby dalej przygotowywać znowu tego rodzaju wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JózefSanojca">Z tych względów w imieniu Bloku Bezpartyjnego, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, oświadczam, że sprawa ta będzie w komisji jak najbardziej bezstronnie rozpatrzona. Rząd poczynił wszystko, co jest w jego mocy, żeby uzyskać materiały celem należytego oświetlenia sprawy. Nic nie będzie utajone, wszystko będzie wyświetlone, ale na hece polityczne nikt nie pójdzie.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JózefSanojca">Z tych względów jesteśmy przeciwni tej manifestacyjnej pseudo-nagłości wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#KazimierzŚwitalski">Panie Pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JózefSanojca">Pół roku ubiegło, jak te wypadki były, chcemy, żeby rzecz była bezstronnie rozpatrzona, a nie w ogniu namiętności i szalejącej nagonki politycznej.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JózefSanojca">Z tych względów sprzeciwiamy się nagłości wniosku.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#komentarz">(Oklaski na ławach B. B.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#KazimierzŚwitalski">Przystępujemy do głosowania. Kto z Panów Posłów jest za nagłością wniosku, proszę wstać. Stoi mniejszość. Wniosek jako zwykły odsyłam do Komisji Administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#KazimierzŚwitalski">Poza porządkiem dziennym do osobistego oświadczenia zgłosił się p. Lipiński, któremu udzielam głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#FranciszekDominikLipiński">Ponieważ zwykłem brać odpowiedzialność za swoje czyny, a słowa moje utonęły w hałasie, oświadczam publicznie, że uważam Ludwika Kulczyckiego za agenta państwa zaborczego, niegodnego piastowania mandatu w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Wielka wrzawa na ławach B. B. Okrzyki: Precz! Hańba! Wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#KazimierzŚwitalski">Proszę Pana Sekretarza o odczytanie interpelacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JózefBorecki">Interpelacja posłów z Klubu Narodowego do p. Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie demoralizującej działalności w szkole i poza szkołą Wenancjusza Napiórskiego, kierownika szkoły powszechnej w Wielu, pow. Chojnice.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#KazimierzŚwitalski">Interpelację tę odeślę p. Prezesowi Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#KazimierzŚwitalski">O terminie następnego posiedzenia zostaną Panowie zawiadomieni pisemnie.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#KazimierzŚwitalski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz.16 min. 40.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>