text_structure.xml 739 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 05)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Donald Tusk, Tomasz Nałęcz i Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MarekBorowski">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie posłanki: Joannę Sosnowską, Irenę Marię Nowacką i Dorotę Arciszewską-Mielewczyk oraz pana posła Jana Orkisza.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarekBorowski">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Joanna Sosnowska oraz pan poseł Jan Orkisz.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarekBorowski">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Jan Orkisz i pani poseł Dorota Arciszewska-Mielewczyk.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarekBorowski">Wyznaczenie posłowie sekretarze zajęli miejsca.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MarekBorowski">Mamy jakiś komunikat, tak?</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JanOrkisz">Spotkanie Polsko-Niemieckiej Grupy Parlamentarnej odbędzie się dzisiaj o godzinie 16, w przerwie obrad, w sali nr 22 w budynku G. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi infrastruktury Markowi Polowi (druki nr 885 i 906).</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Ludwika Dorna.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#LudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo znajdująca się w tej chwili w stanie pewnego rozgwaru! Mam nadzieję, że ten rozgwar wkrótce ucichnie...</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Słuchamy, panie pośle. Słuchamy, do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Bez komentarzy!)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#LudwikDorn">Panie marszałku, gdyby pan był łaskaw...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarekBorowski">Nie, panie pośle, proszę kontynuować, gdyż w przeciwnym wypadku trudno będzie uspokoić salę.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarekBorowski">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Mojzesowicz: Słuchamy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#LudwikDorn">Panie marszałku, skoro pan nie chce uspokoić sali, w tym przede wszystkim swoich kolegów, to ja spróbuję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#LudwikDorn">Otóż, Wysoka Izbo...</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#LudwikDorn"> No jednak...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, proszę powstrzymać się od komentarzy.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MarekBorowski">Proszę kontynuować, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo! Jest naturalnym stanem rzeczy, że opozycji nie podoba się, jak rządzi rząd. Niemniej jednak w krokach tak spektakularnych, tak dramatycznych, jak zgłaszanie wniosków o wyrażenie wotum nieufności, jak odwołanie ministra, obowiązuje pewna powściągliwość. Tego rodzaju krok jest uzasadniony tylko wtedy, gdy mamy do czynienia ze szczególną szkodliwością, ze szczególnym naruszeniem pewnych reguł, interesu społecznego, interesu kraju. Wtedy przychodzi chwila na tak spektakularny i dramatyczny akt. W naszym przekonaniu działania pana wicepremiera i ministra infrastruktury Marka Pola w pełni uzasadniają zgłoszenie wniosku o wyrażenie wotum nieufności.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#LudwikDorn">Są cztery powody, dla których zgłaszamy ten wniosek. Po pierwsze, przedstawienie - a przy tym okłamywanie Wysokiej Izby i społeczeństwa - kolejnego planu budowy autostrad, całkowicie nierealnego, oraz propozycja opłat winietowych. Kolejny punkt to nieudolność w zarządzaniu resortem, która przekłada się na stany faktyczne, skrajnie szkodliwe dla gospodarki kraju, dla naszych interesów, dla wzrostu gospodarczego. Następnym powodem, dla którego zgłaszamy to wotum, jest niewykonanie uchwały Sejmu zobowiązującej rząd, a jako odpowiedzialnego w rządzie - pana ministra Pola, do zmiany stanowiska negocjacyjnego Polski w rokowaniach z Unią Europejską dotyczących VAT w budownictwie i na materiały budowlane. Ostatnim powodem zgłoszenia tego wniosku jest wywieszenie w negocjacjach z Rosją na temat dostaw gazu białej flagi kompromitującej Polskę, kompromitującej rząd i kompromitującej pana wicepremiera Pola...</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">(oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#LudwikDorn"> ...a także dostosowanie narodowych planów zabezpieczeń energetycznych do postulatów strony rosyjskiej, czyli przekładanie faktów wynikających z nieudolności bądź niechęci do rozwiązania problemu gazu na strategię gospodarczą kraju. Takie są powody.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#LudwikDorn">Składamy ten wniosek - to nie jest żaden motyw, lecz okoliczność zewnętrzna, dodatkowa - ponad rok po wyborach. To jest okres, który podsumowywał ostatnio pan premier Miller w swoim wystąpieniu telewizyjnym. Co usłyszeliśmy w tym wystąpieniu podsumowującym działalność rządu, także pana ministra Pola? Otóż to, że rząd odniósł sukces. A dlaczego odniósł sukces? Bo w Polsce nie doszło do katastrofy. Rzeczywiście jest prawdą, że w Polsce nie doszło do katastrofy, żadna fala powodziowa Polski nie zalała, nie ogarnął Polski huragan i nie spiętrzył się, Wysoka Izbo, górotwór. Tak, to jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#LudwikDorn"> Tylko czy przyczyną tego jest to, że rządzi rząd Leszka Millera i wicepremiera Pola? Nie! </u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#LudwikDorn">Zwykle jest tak, że to opozycja w związku z pracami rządu zapowiada jakieś straszliwe katastrofy. Ale rząd i koalicja rządowa odpowiadają na to, że opozycja przesadza, bo to jest zadanie opozycji, że robi z igły widły, że się czepia, a rząd konstruktywnie rządzi. W związku z tym sięgnę do wypowiedzi nie polityków opozycji, ale wybitnego, dociekliwego, dobrego posła, wybitnego przedstawiciela koalicji rządowej, do wypowiedzi szefa Komisji Infrastruktury, posła PSL pana Janusza Piechocińskiego. W debacie nad ustawami winietowymi mówił on, że właśnie katastrofy - powtarzam, to nie opozycja mówiła o katastrofie - się spodziewa. To nie żaden polityk opozycji mówił tydzień temu, że nie może być zgody na przekształcenie agencji, jednostki budżetowej - chodzi o Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad - w spółkę. Po prostu nie może być na to zgody, za dużo tu jest niejasności. Ten mechanizm sekurytyzacji długów może spowodować jedno: po zakończeniu tej kadencji będą rozstrzygnięte przetargi, rozdysponowane pieniądze, a później pozostanie spalona ziemia. To mówił polityk koalicji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#LudwikDorn"> Robił z igły widły? Przesadzał?</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Ale własnymi słowami, panie pośle, własnymi.)</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#LudwikDorn">Nie, ten parlament i ten rząd w zakresie budowy autostrad i dróg nie mogą pozostawić za sobą spalonej ziemi. Obawiał się o to poseł Piechociński, a ja się obawiam, że jeśli pan minister Pol nadal będzie ministrem, to - biorąc pod uwagę znaną lojalność wobec niego SLD, wspieranego w istotnych sprawach od czasu do czasu, kiedy PSL coś szemrze, przez Samoobronę - pozostawi spaloną ziemię.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#LudwikDorn">Nie może być tak - mówił poseł Piechociński...</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Ale własnymi słowami, bo weny panu brakuje.)</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#LudwikDorn">Panie pośle Kalisz, pan mówi do mnie, żebym mówił własnymi słowami, ale lepsze jest wrogiem dobrego.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Ale własnymi słowami w końcu.)</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#LudwikDorn">Nie może być tak - mówił poseł Piechociński - że będą nadzwyczajne wydatki, będą spektakularne sukcesy, będą obiecane posłom i senatorom obwodnice, a przez następne 4 lata całe społeczeństwo będzie obsługiwało długi. Tak mówił wasz polityk.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#LudwikDorn"> Długi zaciągnięte przez ten przyspieszony, jednorazowy skok do przodu.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Ale to ciągle cytaty!)</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo! Powtarzam, tego nie mówiła opozycja.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Cały czas Piechociński.)</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Brakuje cytatów.)</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#LudwikDorn">Zajmijmy się teraz zapowiedziami rządu, tymi celami dotyczącymi budowy krajowych dróg i autostrad, które tydzień temu minister Pol tutaj przedstawiał. Na ile to jest w miarę spójne, na ile w ramach, powiedzmy, wewnętrznej krytyki, tzn. analizy dokumentów i wypowiedzi rządowych, te cele można uznać za realne, można uznać za coś, co jest czymś bardziej realnym niż bajanie społeczeństwu i Wysokiej Izbie. Przejdźmy do rzeczy. Zapowiada się nam do 2005 r. kilkaset kilometrów autostrad, dróg ekspresowych, wzmocnionych dróg krajowych, 50 obwodnic. Zapowiada się nam w związku z tym 100 tys. nowych miejsc pracy, zapowiada się ok. 30 mld zł środków dla firm realizujących zamówienia publiczne w związku z tymi zamierzeniami. Przede wszystkim, i to będzie jedyny fragment krytyki zewnętrznej, pojawia się pytanie: Czy polska gospodarka, polska administracja są w stanie to zrealizować? To przecież jest o wiele, wiele więcej niż zdołano przy olbrzymich wydatkach, olbrzymiej mobilizacji przeprowadzić w Niemczech po zjednoczeniu, kiedy trzeba było budować infrastrukturę w byłej NRD. Mamy w tej sprawie daleko posunięte wątpliwości, ale nie chcemy być posądzeni o brak wiary we własne siły, w związku z tym stawiamy tylko duży znak zapytania nad tym, czy Polska jest w stanie zmobilizować się tak, by budować w określonym przedziale czasowym więcej kilometrów autostrad niż zmobilizowana po zjednoczeniu Republika Federalna Niemiec. Ale może rząd ma tutaj rację, my byśmy sobie tego życzyli. Czy jednak rząd naprawdę tego chce, czy tylko mówi, że chce? Bo poza tym, że mówi, że chce, są tutaj projekty budżetu. Znowu odwołam się, bo lepsze jest wrogiem dobrego, do nieocenionego posła Janusza Piechocińskiego, wybitnej postaci koalicji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Kandydata na prezydenta Warszawy.)</u>
          <u xml:id="u-9.29" who="#LudwikDorn">Otóż przewodniczący Komisji Infrastruktury, który jest politykiem powściągliwym w słowach, mówił w debacie nad budżetem...</u>
          <u xml:id="u-9.30" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Ale przecież to konkurent pana szefa.)</u>
          <u xml:id="u-9.31" who="#LudwikDorn">Panie pośle Kalisz, no niechże się pan uciszy.</u>
          <u xml:id="u-9.32" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.33" who="#LudwikDorn">...mówił przy okrzykach SLD, że nie ma jeszcze projektu budżetu, wyrażał zaniepokojenie, czy te szczytne zamiary znajdują odzwierciedlenie w projekcie ustawy budżetowej, który już jest. Odpowiadał rozrojonej, że się tak wyrażę, w swych okrzykach lewej części sali, która krzyczała, że jeszcze nie ma projektu budżetu: Nie, nie, panowie, spokojnie. Rząd musi pokazać, że rozbudowa dróg krajowych i autostrad jest priorytetem w budżecie centralnym, szczególnie chodzi o pozycję dotyczącą środków na wykup gruntów. Musi to pokazać. I co pokazał rząd? Zero pokazał.</u>
          <u xml:id="u-9.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.35" who="#LudwikDorn"> Czy są w budżecie na przyszły rok środki na wykup gruntów pod autostrady? Nie tylko, że jest ich mniej... No, w jakimś sensie jest ich mniej, bo w ogóle ich nie ma. W związku z tym co tu opowiadacie o kilkuset kilometrach dróg i autostrad? Przecież to jest tak, że ten rząd traci tutaj swój jedyny tytuł do rządzenia i pan minister nawet skłamać w sposób wewnętrznie spójny nie potrafi. </u>
          <u xml:id="u-9.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.37" who="#LudwikDorn">Bo jeżeli bierzemy program „Infrastruktura kluczem do dobrobytu”, to jakie tam mamy oszacowanie wpływów z winiet? Wysoka Izbo, 2 mld zł. A jeżeli bierzemy uzasadnienie do ustaw winietowych, to jakie tam mamy oszacowanie wpływów z winiet? 1,2 mld zł. A jeżeli bierzemy ustawę budżetową, to jakie tam mamy oszacowanie, Wysoka Izbo? 800 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.39" who="#LudwikDorn"> Naprawdę, nawet zełgać nie potrafią. I tak to jest.</u>
          <u xml:id="u-9.40" who="#LudwikDorn">Mamy w związku z tym dwie możliwości: albo ten rząd moralnie, intelektualnie się zużył, bo zatracił swoją jedyną umiejętność, którą dysponował, kiedy dochodził do władzy, i już nawet tumanić nie potrafi...</u>
          <u xml:id="u-9.41" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.42" who="#LudwikDorn">...albo też po prostu czuje się tak pewnie, że wyraża pogardę dla Wysokiej Izby i społeczeństwa, tzn. może by i potrafił coś składniej pokłamać, ale mu się nie chce, bo i tak będzie rządził.</u>
          <u xml:id="u-9.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.44" who="#LudwikDorn">To jest sytuacja, kiedy mami się społeczeństwo wielkim przedsięwzięciem, kiedy mówi się i głośno, i po cichu temu posłowi, temu senatorowi: będziesz miał obwodnicę czy odcinek autostrady, a tutaj 2 mld, 1,2 mld...</u>
          <u xml:id="u-9.45" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Ale dowody, dowody, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-9.46" who="#LudwikDorn">Niech pan, panie pośle Kalisz, przeczyta sobie ustawę budżetową.</u>
          <u xml:id="u-9.47" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Ale to pan to mówi.)</u>
          <u xml:id="u-9.48" who="#LudwikDorn">...800 mln zł. Bo zdaje się, że członków Wysokiej Izby rząd traktuje z pewną, można powiedzieć, partyjną szczerością: tak chcą, że i tak uwierzą, niezależnie od tego, co jest zapisane w programach rządowych, w uzasadnieniach do ustaw i w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-9.49" who="#LudwikDorn">Następnie: To jest tym oszacowaniem wpływów z winiet. Te wpływy, niewiadome - bo w tej chwili nie wiadomo, ile tego będzie - mają być zużyte przez Zarząd Dróg Krajowych, spółkę skarbu państwa na specjalnym statusie. Z jakim zabiegiem mamy tu do czynienia? Otóż mamy do czynienia z zabiegiem powołania instytucji łączącej funkcję regulatora rynku inwestycji drogowych, bezpośredniego inwestora o monopolistycznej pozycji, strony umów koncesyjnych oraz uczestnika rynków kapitałowych, ale niezobowiązanego do procedur ostrożnościowych, jakie ustawa nakłada na banki inwestycyjne. Będzie to jedna wielka pompa ssąco-tłocząca, ale nietłocząca w budowę autostrad.</u>
          <u xml:id="u-9.50" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.51" who="#LudwikDorn">W ostatnich tygodniach mamy do czynienia z eksplozją takich pomysłów: z polskim Las Vegas na terenie Białej Podlaskiej, ze „złotymi wrotami” z FOZZ w tle, a teraz mamy do czynienia z pomysłem na powołanie Zarządu Dróg Krajowych. Konstruuje się tu prawdziwy trójkąt bermudzki, w który będą wlatywały pieniądze podatnika. Opozycja ma podstawowy moralny obowiązek powiedzieć temu: Nie.</u>
          <u xml:id="u-9.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.53" who="#komentarz">(Głos z sali: Takie bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-9.54" who="#LudwikDorn">Powiedzmy.</u>
          <u xml:id="u-9.55" who="#LudwikDorn">Rząd, koalicja rządowa mówią: Znęcacie się, krytykujecie, ale przecież autostrad nie ma, a powinny być; w związku z tym znęcacie się nad jedynym planem, który przedstawiono w tym celu, by te autostrady tutaj były. Ten argument w mniemaniu rządu i koalicji rządowej - z wyłączeniem oczywiście pana posła Piechocińskiego...</u>
          <u xml:id="u-9.56" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.57" who="#komentarz">(Głos z sali: Z czego się śmiejesz?)</u>
          <u xml:id="u-9.58" who="#LudwikDorn">...obala jakąkolwiek krytykę, bo mówi się: Ale cele mamy szczytne. Tu jednak można powiedzieć: Historyczno-kulturowo-ideowa przeszłość tego rządu wyłazi jak słoma z butów, bo rozumowanie przy winietach jest takie samo, jak rozumowanie władz PRL w końcu lat 70. i przez lata 80., kiedy chodziło o kartki na mięso. Nie ma mięsa, no to zaczniemy rozprowadzać kartki na mięso. Nie ma autostrad, to zaczniemy rozprowadzać winiety.</u>
          <u xml:id="u-9.59" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.60" who="#LudwikDorn"> Nastąpił tu jednak, Wysoka Izbo, pewien regres - mięsa wtedy nie było, ale przynajmniej za kartki na mięso nie trzeba było płacić, a za winiety trzeba będzie płacić. </u>
          <u xml:id="u-9.61" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.62" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo! Rząd przy okazji obrony tych absurdalnych pomysłów przypuszcza atak na opozycję, mówiąc, że rząd chce dobrze, a opozycja nie chce dobrze. Powtarzam: Pewnym cichym nurtem tej perswazji rządu jest obiecywanie kilometrów dróg krajowych i obwodnic Wysokiej Izbie, ze zróżnicowaniem geograficznym i według okręgów wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-9.63" who="#LudwikDorn">Rząd zarzuca nam brak optymizmu. Z tym optymizmem jest tak, jak w pewnym wierszyku Brzechwy o dwóch chłopczykach. „Jeden stale narzekał, drugi raźnie świstał, jeden był pesymista, drugi optymista”. Otóż pesymista dostał od wróżki kolejkę, szyny, stację, semafory i narzekał, że kolejka jest nakręcana, taka na sprężynę, a nie elektryczna. Drugi chłopczyk dostał, „choć miał zalet szereg, „gie” końskie, owinięte w różowy papierek”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarekBorowski">Przepraszam bardzo, panie pośle, czy nie odnosi pan wrażenia, że oddala się pan od tematu?</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#LudwikDorn">Nie, panie marszałku, nie odnoszę takiego wrażenia.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#LudwikDorn">Skoro się, panie marszałku, twierdzi - ja tu nie chcę popaść w żadne samozadowolenie - że Bóg pisze prosto po liniach krzywych, niech pan pozwoli posłowi zmierzać w ten sposób do celu, zwłaszcza kiedy przedstawia wotum nieufności.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#LudwikDorn"> I proszę mnie, panie marszałku, nie wybijać z retorycznej weny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarekBorowski">To jest niemożliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo! W tej sytuacji optymista więc „skakał ze szczęścia i fikał. - Ja dostałem od wróżki pięknego konika. Ile z takim konikiem zabawy i uciech! Ja dostałem konika, ale konik uciekł”.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jaki jest morał?)</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#LudwikDorn">Rząd wręcza tu Wysokiej Izbie różowy papierek, no, z pewną zawartością, i ma pretensję do opozycji, że ta nie jest optymistyczna, bo nie twierdzi, iż dostała konika. Ten argument rządu nie wytrzymuje krytyki.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#LudwikDorn">Przechodzę do punktu drugiego, to znaczy do kwestii nieudolności w zarządzaniu resortem. Pan wicepremier, minister Pol mówi o tych kilometrach dróg, o dziesiątkach obwodnic; można powiedzieć: siedzi w Ministerstwie Infrastruktury i zawija te różowe papierki...</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#LudwikDorn">...a Ministerstwo Infrastruktury nie działa.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#LudwikDorn">Pozwolę sobie przeczytać Wysokiej Izbie komunikat znaleziony na stronach internetowych Ministerstwa Infrastruktury (Biuro Obsługi Transportu Międzynarodowego). Komunikat nr 65 z tego roku głosi: Biuro Obsługi Transportu Międzynarodowego informuje, że wyczerpaniu uległa pula zezwoleń „Węgry ogólne, płatne”. Wznowienie wydawania zezwoleń nastąpi jedynie w przypadku otrzymania dodatkowej liczby zezwoleń od strony węgierskiej.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#LudwikDorn">O co tu chodzi? Komunikat jest lakoniczny. Chodzi o podstawowe interesy gospodarcze Polski. Na każdy przejazd przez obcy kraj każdy TIR potrzebuje jedno zezwolenie z każdego przejeżdżanego kraju. W końcu każdego roku minister infrastruktury negocjuje ze swoim odpowiednikiem w innym kraju liczbę takich zezwoleń. W tym roku wynegocjowano zbyt małą liczbę zezwoleń na wjazd na Węgry. Te zezwolenia (ogólne, stałe) zostały już wyczerpane, a istnieje też zagrożenie - dzwonią do nas szefowie firm - jeśli chodzi o zezwolenia na wjazd do Austrii, Włoch, Francji, Niemiec i nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#LudwikDorn">Na czym w związku z tym rzecz polega? Już żaden polski TIR nie jest w stanie przejechać przez Węgry. W związku z tym jesteśmy odcięci od 1/3 Europy, bo rzecz polega na tym, że Austria TIR-ów nie wpuszcza, bo jest ekologiczna, a przez Ukrainę nasi kierowcy, i słusznie, boją się jeździć.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#LudwikDorn"> W związku z tym zadaję panu wicepremierowi i ministrowi pytanie: Czy jest prawdą, że tysiące firm nie mogą fizycznie przywieźć ani wywieźć towaru ze względu na brak zezwoleń? Czy jest prawdą, że w związku z tym Opel w Polsce nie może wytwarzać samochodów, ponieważ na Węgrzech są produkowane części, których naszym transportem nie można przywieźć? Czy jest prawdą, że Danone nie może wytwarzać swoich produktów, musi ograniczać produkcję, bo opakowania są produkowane na Węgrzech? Pytam też - może pan minister skonsultuje się z ministrem Szmajdzińskim - czy jest prawdą, że pojawiły się w związku z tym istotne kłopoty w zaopatrzeniu naszych wojsk pełniących misje pokojowe na Bałkanach. Powtarzam: Zadaję pytania, czy jest to prawdą, bo o ile potwierdzenie tego, że nie ma zezwoleń, jest na internetowych stronach Ministerstwa Infrastruktury, to w tej sprawie otrzymaliśmy ostatnio informację i nie byliśmy w stanie jej zweryfikować.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#LudwikDorn">Przechodzę do punktu następnego: Całkowite zlekceważenie uchwały Sejmu w sprawie VAT w budownictwie. Całkowite.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#LudwikDorn"> Polska nie zmieniła swojego stanowiska negocjacyjnego. Nie podjęła nawet próby. Polski rząd pokazał, że stanowisko Sejmu, przyjmowane tu bez oporów, całkowicie się nie liczy. Oczywiście odpowiada za to cały rząd, ale w sposób szczególny odpowiada minister infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#LudwikDorn">To prawda, że 22-procentowy VAT wprowadził do stanowiska negocjacyjnego poprzedni rząd, zajął takie stanowisko. I hańba mu w związku z tym.</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#LudwikDorn">I hańba mu w związku z tym.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#LudwikDorn"> Hańba też temu rządowi...</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#LudwikDorn">...że tego stanowiska nie zmienił.</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#komentarz">(Głos z sali: A miał zmienić?)</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Miał takie zaplecze polityczne.)</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo! Przechodzę do punktu następnego - bo jeśli chodzi o ten punkt, sprawa jest jasna, jest bardzo źle, grozi nam import cegieł do Polski w związku z najwyższym w Europie VAT w budownictwie...</u>
          <u xml:id="u-13.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.28" who="#LudwikDorn">…przechodzę do kwestii związanej z gazem. Oczywiście źródło kłopotów wiąże się z 1993 r. oraz z wtedy zawartym, ale kontynuowanym przez rząd następny - co nie zdejmuje żadnej odpowiedzialności z rządu Hanny Suchockiej - kontraktem jamalskim. Można powiedzieć, że tam leży źródło tego wielkiego zła, ale czy ten rząd, ten minister, który odpowiada za infrastrukturę, cokolwiek zrobił?</u>
          <u xml:id="u-13.29" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.30" who="#LudwikDorn">Cokolwiek złego powiedzielibyśmy o rządzie Jerzego Buzka, to trzeba o nim powiedzieć: Próbował, próbował.</u>
          <u xml:id="u-13.31" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.32" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-13.33" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.34" who="#LudwikDorn">Natomiast ten rząd nie próbuje. Co więcej, mówi że nie spróbuje - bo to są słowa pana ministra Pola, który prowadzi negocjacje z Rosjanami - oraz że wszystko zależy od tego, co zaproponuje i czego chce strona rosyjska. Jeżeli negocjator w imieniu rządu tak mówi, to mógłby powiedzieć krócej: Pan każe, sługa musi. Jednak dlaczego ktoś taki negocjuje z Rosjanami?</u>
          <u xml:id="u-13.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.36" who="#LudwikDorn"> Co więcej, to stanowisko znajduje swoje odzwierciedlenie w zmianach planów rządowych. To znaczy z planów rządowych, z narodowych planów ustalanych przez rząd zniknęła dywersyfikacja źródeł gazu jako cel strategii rządowej. No, jest tutaj bardzo silne dopasowanie tego, co rząd robi wewnątrz kraju, tworząc plany, z tym, co robi na zewnątrz kraju, mówiąc: Pan każe, sługa musi. Opozycja mówi temu: Nie. Jest to bardzo silny, Wysoka Izbo, motyw, aby zgłosić wotum nieufności wobec pana ministra Pola.</u>
          <u xml:id="u-13.37" who="#LudwikDorn">Wysoka Izbo! Takie są cztery powody złożenia wniosku o odwołanie pana ministra, wniosku o wotum nieufności dla pana ministra. Rząd i koalicja, jak sądzę, z wyłączeniem pana posła Janusza Piechocińskiego, będzie twierdzić jak zwykle, że to jest wniosek niemerytoryczny.</u>
          <u xml:id="u-13.38" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.39" who="#LudwikDorn"> Udowodniłem, że ma on charakter merytoryczny i że jest to wniosek polityczny. Tak, to jest wniosek polityczny. Mówię stąd otwarcie: Składamy go w bardzo szczególnej chwili, kiedy są szanse, by część postulatów opozycji, część postulatów społecznych, zrealizować, jako że składamy ten wniosek przed wyborami samorządowymi.</u>
          <u xml:id="u-13.40" who="#komentarz">(Głosy z sali: Aaa...)</u>
          <u xml:id="u-13.41" who="#LudwikDorn">A tak, cieszcie się, cieszcie. Składamy ten wniosek w tej chwili, kiedy naród w akcie wyborczym dochodzi do głosu. Przypomnę tu 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-13.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Który?)</u>
          <u xml:id="u-13.43" who="#LudwikDorn">Tuż przed wyborami samorządowymi w 1994 r. rząd koalicji SLD i - no, powiem ze względu na mojego ulubionego posła Janusza Piechocińskiego - pewnej innej partii...</u>
          <u xml:id="u-13.44" who="#komentarz">(wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.45" who="#LudwikDorn">.‍..ogłosił plany wprowadzenia katastru, katastru podatku od nieruchomości z roczną stawką 3-procentową. Na Polskę padło przerażenie i w wyborach samorządowych Sojusz Lewicy Demokratycznej...</u>
          <u xml:id="u-13.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Wygrał.)</u>
          <u xml:id="u-13.47" who="#LudwikDorn">...otrzymał baty.</u>
          <u xml:id="u-13.48" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.49" who="#LudwikDorn"> I co? I co? Otrzymał baty i następnie o katastrze słuch zaginął do czasu powrotu rządów SLD. Wybory samorządowe dotyczą bowiem spraw społeczności lokalnej, są także w pewnej mierze pewną oceną tych, którzy rządzą całym krajem, ale zdarza się, że odnoszą się do spraw, które dotyczą każdego jak najbardziej bezpośrednio, spraw, które dotyczą kieszeni każdego. Tak było w 1994 r. i tak jest w 2002 r. To dotyczy opłat za winiety, to dotyczy tych 180 zł rocznie. Zwracam się tu do Wysokiej Izby, a za pośrednictwem Wysokiej Izby do społeczeństwa, do wyborców, ze szczególnym uwzględnieniem tych wyborców, którzy ciągle jeszcze trwają przy Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Unii Pracy: Przyjaciele, bo w jakimś sensie jesteście przyjaciółmi, gdyż jesteście rodakami...</u>
          <u xml:id="u-13.50" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-13.51" who="#LudwikDorn">...ja nie przemawiam do was w tej chwili po to, by podstępem skraść wasze serca.</u>
          <u xml:id="u-13.52" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.53" who="#LudwikDorn"> Nie jestem takim mówcą, jak wicepremier Pol. Chcę mówić prosto i otwarcie. Odwołuję się nie do waszych serc, ale do waszego zdrowego rozsądku, który jest dobrem najsprawiedliwiej na świecie rozdzielonym, gdyż nikt nie narzeka na jego brak. </u>
          <u xml:id="u-13.54" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.55" who="#LudwikDorn"> Chcecie w przyszłym roku płacić 180 zł, to głosujcie na komitety Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nie chcecie płacić 180 zł, to nie głosujcie na komitety Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-13.56" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.57" who="#LudwikDorn"> Nie namawiam was do głosowania na komitety wyborcze centroprawicy i prawicy...</u>
          <u xml:id="u-13.58" who="#komentarz">(Głos z sali: A na kogo?)</u>
          <u xml:id="u-13.59" who="#LudwikDorn">...bo, powtarzam, wasze serca biją dla kogo innego.</u>
          <u xml:id="u-13.60" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawo wyborcze musi być zachowane.)</u>
          <u xml:id="u-13.61" who="#LudwikDorn">Jeżeli jednak rząd popadł w takie podniecenie, że ręce wsadza wam do kieszeni...</u>
          <u xml:id="u-13.62" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.63" who="#LudwikDorn">…jeżeli uprawia molestowanie fiskalne podatnika, to jedną ręką łapcie się za kieszeń, w której trzymacie portfel, a drugą ręką walcie go za to molestowanie po łapach.</u>
          <u xml:id="u-13.64" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.65" who="#LudwikDorn"> Zrozumieją, zrozumieją. </u>
          <u xml:id="u-13.66" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.67" who="#LudwikDorn"> Otóż, Wysoka Izbo, jest jednak możliwe, że rząd będzie trwał przy swoim. Nie mam żadnych złudzeń, że koalicja rządowa obroni ministra Pola w tej Izbie, bo wielokrotnie w tej sali słyszałem: My mamy większość.</u>
          <u xml:id="u-13.68" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.69" who="#LudwikDorn">A ja nie chcę, ponieważ pan poseł Piechociński jest moim ulubieńcem...</u>
          <u xml:id="u-13.70" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.71" who="#LudwikDorn">…stawiać go w niezręcznej sytuacji, że koalicja rządowa wicepremiera Pola tu obroni. Z tej trybuny zapowiadam jednak, z tej trybuny składam zobowiązanie, że jeżeli zostaną przez Wysoką Izbę, z inicjatywy rządu, uchwalone ustawy winietowe w takim kształcie, w jakim skierował to do Sejmu rząd, albo zbliżonym, to my...</u>
          <u xml:id="u-13.72" who="#komentarz">(Głos z sali: Podacie się do dymisji.)</u>
          <u xml:id="u-13.73" who="#LudwikDorn">...ruszymy w Polskę zbierać podpisy - 500 tys., więcej, wielokrotnie więcej niż 500 tys. podpisów...</u>
          <u xml:id="u-13.74" who="#komentarz">(Głos z sali: Milion, milion.)</u>
          <u xml:id="u-13.75" who="#komentarz">(Głos z sali: Samobójstwo proponujecie.)</u>
          <u xml:id="u-13.76" who="#LudwikDorn">...pod wnioskiem o referendum o uchylenie ustaw winietowych...</u>
          <u xml:id="u-13.77" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.78" who="#LudwikDorn">…referendum, które będzie się mogło odbyć razem z referendum nad przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-13.79" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.80" who="#komentarz">(Głos z sali: Optymista.)</u>
          <u xml:id="u-13.81" who="#LudwikDorn">Wy chcecie bowiem podczepić się pod dążenie Polaków do trwałego zakorzenienia się w strukturach instytucjonalnych Zachodu i uczynić z Unii Europejskiej breloczek w kieszonce Leszka Millera. Chcecie z tego referendum zrobić referendum za lub przeciw rządowi. To urządzimy wam referendum. Urządzimy wam referendum nad winietami...</u>
          <u xml:id="u-13.82" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.83" who="#LudwikDorn">…urządzimy wam referendum nad waszą nieudolnością, pazernością, nad tym wielkim skandalem, którym są wasze rządy, chyba że pan premier Miller w tej chwili zacznie się kierować maksymą jednego z największych dowódców wojskowych w dziejach - Maurycego Saskiego, który stwierdził w jednej ze swych prac, że niepotrzebne bitwy są ostatnią deską ratunku głupców...</u>
          <u xml:id="u-13.84" who="#komentarz">(wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.85" who="#LudwikDorn">.‍..i nie będzie wydawał niepotrzebnej bitwy - i nie wiem, czy w tej chwili zdymisjonuje pana ministra Pola, ale chyłkiem i rakiem z opłat winietowych się wycofa. Chciałbym tylko, żeby było wiadomo, żeby obywatele wiedzieli - jeżeli tak będzie, to nie będzie to wasza zasługa, ale nasza zasługa.</u>
          <u xml:id="u-13.86" who="#LudwikDorn">Podtrzymuję w imieniu wnioskodawców z Prawa i Sprawiedliwości i Platformy Obywatelskiej wniosek o wotum nieufności dla ministra infrastruktury pana Marka Pola.</u>
          <u xml:id="u-13.87" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Henryka Długosza.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Piechociński: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MarekBorowski">Pan poseł Piechociński w trybie sprostowania, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JanuszPiechociński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trybie sprostowania. Myślę, że wypowiedź mojego kolegi z okręgu pokazuje, że wszyscy posłowie podwarszawscy się lubią. Chciałbym bardzo serdecznie za takie deklaracje podziękować. Dziękuję, że wielokrotnie byłem wymieniany w tej debacie - przyda mi się to w kampanii na prezydenta Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JanuszPiechociński"> Bałem się tylko, że mój przyjaciel, którego lubię...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MarekBorowski">Widzę, że kampania samorządowa się rozkręca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JanuszPiechociński">Nie, nie, panie marszałku, już przechodzę do meritum mojego sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JanuszPiechociński">...zapomni, że ma kandydata w Warszawie. A teraz już do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JanuszPiechociński">Przytoczone cytaty z protokołów z posiedzeń Komisji Infrastruktury są bardzo istotną lekturą, oddają one istotę naszej pracy.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JanuszPiechociński">Cała Komisja Infrastruktury i jej przewodniczący dbają o to - bo taka jest, zgodnie z regulaminem i wolą Sejmu, nasza rola - aby projekty rządowe były weryfikowane, analizowane, badane, aby w uczciwej, rzetelnej, toczonej ponad politycznymi podziałami dyskusji wypracowywać najlepsze rozwiązania, tak by wdrażane prawo służyło państwu.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Henryk Długosz, sprawozdawca Komisji Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#HenrykDługosz">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Myślę, że źle się dzieje, jeśli wniosek, druk sejmowy jest podpisany przez panie i panów posłów, potem wnioskodawcy wybierają reprezentanta, na posiedzeniu Komisji Infrastruktury wyznacza się upoważnionego, a w drugim czytaniu jeszcze ktoś inny zabiera głos. Chcę powiedzieć Wysokiej Izbie, że uzasadnienie zawarte w druku nr 885 w niczym nie przypomina wystąpienia...</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Kabaretu.)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#HenrykDługosz">Wystąpienia. Nie chcę powiedzieć, panie pośle: kabaretu. Wystąpienia pana posła Dorna. Ale ja, jako sprawozdawca komisji, muszę tylko przekazać informacje o tym, co się wydarzyło na posiedzeniu komisji. Otóż dnia 24 września 2002 r., w samo południe, spotkała się Komisja Infrastruktury, aby rozpatrzyć wniosek z druku nr 885 o wyrażenie wotum nieufności ministrowi infrastruktury Markowi Polowi. Pan wicepremier minister Marek Pol przybył na posiedzenie komisji osobiście. W wyniku długiej męskiej dyskusji komisja zdecydowaną większością głosów odrzuciła wniosek o wyrażenie wotum nieufności.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#HenrykDługosz">Dysponuję stenogramem z posiedzenia komisji i jestem - jeśli pozwoli mi wiedza - do dyspozycji pań i panów posłów, jeśli chodzi o odpowiedzi na pytania. Odpowiem na każde pytanie, ale dotyczące tylko i wyłącznie tego, co działo się na posiedzeniu komisji. O różowych papierkach, konikach i referendum mówił nie będę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję, ale, panie pośle, w tej dyskusji nie ma pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#HenrykDługosz">Szkoda, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MarekBorowski">Przepraszam, panie pośle, ale może jednak pan poseł zakomunikuje, jakie było stanowisko komisji, bo, zdaje się, nie zostało to powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#HenrykDługosz">Zdarza się i panu marszałkowi nie uważać.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#HenrykDługosz">Mówiłem i powtórzę. Komisja Infrastruktury zdecydowaną większością głosów, konkretnie 16 przeciw 8, rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie wniosku z druku nr 885 o wyrażenie wotum nieufności ministrowi Infrastruktury Markowi Polowi.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#MarekBorowski">Przypominam, że zgodnie z art. 115 ust. 6 w związku z art. 116 ust. 2 regulaminu Sejmu po wyczerpaniu listy mówców głos może zabrać tylko prezes Rady Ministrów lub minister infrastruktury. Nie są dopuszczalne pytania jako odrębny element debaty.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#MarekBorowski">Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Józef Oleksy w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JózefOleksy">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sojusz Lewicy Demokratycznej jest zażenowany sposobem prezentowania tak istotnej sprawy, istotnej i niemiłej dla ważnej osoby w państwie. Sprawa ta jest przedstawiana w sposób krotochwilny, kabaretowy, przez co umniejsza się jej powagę. Powinniśmy się zastanowić nad kwestiami, które są sporne, które nie podobają się opozycji, ale powinno to iść wedle argumentów, a nie wedle kampanii wyborczej. Pan poseł Dorn nawet nie skrywał intencji, że opozycja czyni to po to, by sobie pogadać przed wyborami i napluć na rząd, jak się da, wszechstronnie. Stare to praktyki, nie zaskakują, ale brzydzą.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JózefOleksy">Na początku chcemy złożyć wyrazy głębokiego współczucia panu posłowi Piechocińskiemu, były to bowiem liczne pocałunki śmierci w wykonaniu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#JózefOleksy"> Myślę, że zostały wykonane specjalnie dla umniejszenia jego szans w wyborach prezydenckich. Niepotrzebnie się pan poseł Piechociński cieszył, że jest na odwrót.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#JózefOleksy">Powiem także, iż to, że opozycji się nie podoba rząd, to normalna sprawa. Zgodnie ze zwyczajem parlamentarnym opozycja dysponuje instrumentem wotum nieufności w celu wyrażania, także skrajnie i ostatecznie, swoich ocen. Jest to sposób wpływania na rządy i poszczególnych ministrów - konstytucyjny i wzmagający ich poczucie odpowiedzialności. Jest to także element parlamentarnej gry czy rozgrywki między opozycją a rządem, realizują to wszystkie kolejne układy parlamentarne. Nie ma uniwersalnych standardów zachowań opozycji, jest jednak coś takiego, jak polityczne wyczucie czasu i miary spraw, jak standard poprawności parlamentarnego sporu, jak rzetelność argumentacji, jak odpowiedzialność za wypowiadane słowa i zarzuty, jak obiektywizm, kultura, a nade wszystko, panie i panowie z opozycji, własne alternatywne propozycje oraz, dodałbym, pamięć o swoich możliwościach dokonań w tych dziedzinach, o których się w danej chwili mówi.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#JózefOleksy">Patrząc na wniosek w sprawie wicepremiera Pola, można dostrzec, że te kryteria nie są tu zachowane nawet pobieżnie. Jest to czwarty wniosek opozycji o wyrażenie wotum nieufności w tej kadencji. Gdyby przyjąć to za roczną normę, w trakcie całej kadencji mogłoby być więcej tych wniosków niż liczy skład Rady Ministrów. Perspektywa rysuje się ciekawie. Nietrudno odnieść wrażenie, że w zachowaniach niemerytorycznych opozycji jest coś z rosyjskiej ruletki. Zabawa trwa, tym razem trafiło na Marka Pola i gra się toczy. Ale niekoniecznie poważnie.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#JózefOleksy">Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej nie ma obowiązku troszczyć się o jakość działań opozycji. Można byłoby przecież zacierać ręce, gdy czynione są ewidentnie chybione posunięcia. Ba, można byłoby sobie nawet w ten sposób poprawiać samopoczucie, tyle tylko że sprawa rządzenia i poszukiwania rozwiązań najlepszych z możliwych jest wspólną powinnością wobec kraju, przy największym nawet zacietrzewieniu sporu. Myślę, że sojusz dla dobra sprawy jest gotów czasem wspomóc opozycję, by formułowane przez nią zarzuty i żądania były choć trochę zbliżone do faktów i rzeczywistego stanu rzeczy. Tymczasem, nikogo nie dotykając osobiście, los poskąpił nam opozycji kreatywnej, zamieniając jej działania w obraźliwe, kąśliwe ataki będące dowodem jej własnej bezpłodności.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#JózefOleksy">Ten rząd, Wysoka Izbo, nie uchyla się od odpowiedzialności. Nigdy jej nie zaniechał, a nieraz głosił, iż wziął władzę, kieruje sprawami kraju, precyzuje, co jest do zrobienia, i przygotowuje oprzyrządowanie, żeby mogło to być zrobione jak najlepiej. Jest także gotów do dialogu i sporu. Na nic się to jednak nie zda w sytuacji, gdy jedynym celem opozycji staje się walka, i to nawet bez rachunku realnych możliwości zwycięstwa, a także i bez pamiętania o własnych dokonaniach z niedawnego okresu rządzenia. Kiedy przeczytałem, że sprawozdawcą będzie pan poseł Kaczyński, gdy popatrzyłem na ławy i wielce wystającą ponad nie sylwetkę ministra Pola, to mi się skojarzyła walka Dawida i Goliatem.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#JózefOleksy"> Ale to nie Dawid, nie gwiazda Dawida rozkwitnie w tej walce. Zresztą ilekroć posłowie PiS, panowie Kaczyńscy, zaczynają komuś stawiać zarzuty, to mam wrażenie, że adwokaci zacierają ręce. </u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#JózefOleksy">Minister Pol podejmuje w rządzie niełatwe programy i ich oprzyrządowanie, szczególnie w dziedzinach niesłychanie zaniedbanych. Stara się stworzyć warunki do tego, by Polska przestała być drogowym skansenem Europy. Wiadomo przecież, że bez nowoczesnej infrastruktury nie uda nam się dobra integracja wewnątrz Unii Europejskiej i nie pozyskamy inwestycji zagranicznych niezbędnych do tworzenia nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#JózefOleksy">Proponowane przez rząd rozwiązania nie są podatkiem - jak twierdzi opozycja - są zryczałtowaną opłatą za korzystanie z niektórych kategorii dróg. Są obciążeniem i niedogodnością, ale tylko dla rzeczywistych użytkowników dróg. Wszak to prawica głosi, że każdy w kapitalizmie powinien płacić za siebie. Sprzeciw w tej sprawie oznacza żądanie wydawania większych środków z budżetu, czyli żądanie, by wszyscy podatnicy płacili na rzecz zmotoryzowanych. Gdzie tu logika? Pamiętajmy też, że posiadanie własnych środków finansowych ze źródeł innych niż budżet państwa umożliwia uzyskanie w Unii Europejskiej trzykrotnie większych środków pomocowych, i nie jest to bagatelna sprawa. Rząd przecież planuje na wydatkowanie na drogi do końca 2005 r. kwoty przekraczającej 37 mld zł, wpływy z tych nieszczęsnych winiet to mniej niż 1/7 całości sprawy. O co więc toczy się spór? O sprawę programu rozwoju infrastruktury czy o jeden element, który wzięła sobie opozycja na warsztat? Nie możemy przecież polegać tylko na prywatnych inwestorach, o czym świetnie powinni wiedzieć posłowie wywodzący się z poprzedniej koalicji rządzącej Polską, gdyż nie udało się im wybudować ani jednego kilometra autostrad. Skoro sami nie potrafiliście...</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#JózefOleksy">...to nie przeszkadzajcie przynajmniej innym, którzy chcą to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#JózefOleksy"> Panowie z prawicowej opozycji, powiedzcie wreszcie szczerze, o co wam chodzi. Świetnie wiecie, że to, co robiono dotąd, było drogą donikąd. Dlaczego więc próbujecie utrącić każdą próbę przełamania marazmu?</u>
          <u xml:id="u-25.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy za to macie dużo pomysłów.)</u>
          <u xml:id="u-25.22" who="#JózefOleksy">To jest nieodpowiedzialne. A może tak naprawdę chodzi wam o to, by budować drogi - bo przecież wiecie, że muszą być wybudowane - kosztem świadczeń społecznych, kosztem odebrania najuboższej części społeczeństwa tego, czego jeszcze nie udało się odebrać w minionych latach? Gdzie są wasze własne pomysły?</u>
          <u xml:id="u-25.23" who="#JózefOleksy">Wysoka Izbo! Powiem wam na pocieszenie, a także panu pośle Piłce, który tak się irytuje wskazaniem mu braku racji i pomysłów.</u>
          <u xml:id="u-25.24" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.25" who="#JózefOleksy"> Otóż powiem państwu, że kiedy armia Napoleona...</u>
          <u xml:id="u-25.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Zatkaj się!)</u>
          <u xml:id="u-25.27" who="#JózefOleksy">Już mi pan przeszkadza, a marszałek nie reaguje.</u>
          <u xml:id="u-25.28" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Wyście też przeszkadzali.)</u>
          <u xml:id="u-25.29" who="#JózefOleksy">Otóż kiedy armia Napoleona, Wysoka Izbo, wyruszała z Paryża na kolejną wojnę, sprytni radni Paryża zwiększyli znienacka myto wyjściowe z miasta. Po dużej awanturze armia zapłaciła; ówcześni małoduszni pismacy bardzo się wtedy złościli. Armia poszła pod Austerlitz i wygrała bitwę, mimo tej specyficznej winiety. Nie wiem natomiast, czy wracała drogą asfaltową, ale na pewno wracała zwycięsko.</u>
          <u xml:id="u-25.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.31" who="#JózefOleksy"> I tak będzie tym razem. We wniosku opozycja zarzuca ministrowi Polowi winy za brak kompleksowego rozwiązania ze stroną rosyjską sprawy gazu. Z jednej strony zarzuca mu strategię ustępstw w negocjacjach i formułuje niesłychanie obraźliwe zarzuty oraz podejrzenia o działanie na szkodę interesu polskiego... Panie pośle Dorn, pańska atrakcyjność wystąpień musi być kontrolowana z punktu widzenia poprawności moralnej. Otóż moralnie jest pan skrajnie nieodpowiedzialny, sugerując Wysokiej Izbie publicznie, że członek rządu działa na niekorzyść interesów Polski. To trzeba udowodnić. </u>
          <u xml:id="u-25.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.33" who="#JózefOleksy">A więc z jednej strony zarzuca pan strategię ustępstw w negocjacjach, z drugiej zaś przekroczenie wszelkich terminów zakończenia negocjacji. Gdyby był taki ustępliwy, to negocjacje dawno by się zakończyły, a zatem żadnej logiki tu nie widzę. Inny zarzut: interesy polityczne, gospodarcze i towarzyskie koalicji SLD-PSL-UP muszą ustąpić wyraźnym racjom bezpieczeństwa energetycznego kraju, gospodarczym i strategicznym interesom Polski. Całkiem słusznie. Tyle, że to wołanie - jak na razie - jest do samych siebie z niedawnej przeszłości. Ponieważ czas się kończy, chcę powiedzieć w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, iż kiedy pan poseł Dorn krzyczał, wołał, iż rząd za jedyną swoją zasługę uważa to, iż uchronił kraj przed katastrofą, nie mogłem się pozbyć wrażenia, że pan poseł Dorn mówił to z żalem.</u>
          <u xml:id="u-25.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.35" who="#JózefOleksy"> Jeżeli stanowisko opozycji będzie tego typu, że walka z rządem - tradycyjna parlamentarna, par force i bez pardonu - przesłoni wszystko inne, to nawet w razie wygranych wyborów nie moglibyście być alternatywą dla Polski. Tak więc proponuję, abyśmy dyskutowali o sprawach rozwoju, za które poszczególni ministrowie odpowiadają, a nie o inwektywach i wyborczych sprawach samorządowych. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-25.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Józefowi Oleksemu.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu w imieniu Platformy Obywatelskiej pana posła Donalda Tuska, wicemarszałka Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#DonaldTusk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Jesteśmy świadkami narodzin od kilku miesięcy złego obyczaju. Żadna polemika w naszej Izbie - czy to w wykonaniu strony rządowej, koalicyjnej czy opozycyjnej - nie może obejść się bez słów zarzucających partnerom, konkurentom czy przeciwnikom złej woli. Coraz trudniej nam wszystkim dyskutować merytorycznie o sprawach ważnych - tak jak w przypadku, o którym zaraz będzie mowa - ważnych dla wszystkich obywateli czy dla kilku milionów obywateli; nie można poważnie rozmawiać wtedy, kiedy zarówno hipokryzja, jak też drwina i szyderstwo przesłaniają przedmiot sporu. Powoli wszyscy w tej Izbie zapominamy o tym, że spory, które tutaj toczymy, naprawdę mają skutki dla ludzi żyjących poza Wiejską i poza Alejami Ujazdowskimi. I czasami, kiedy słyszę zarówno pańskich przyjaciół politycznych, panie pośle Oleksy, jak też przyjaciół politycznych moich czy posła Dorna, martwię się tym, że sam gubię merytoryczny wątek i merytoryczny powód sporu. Pan poseł Oleksy stwierdził, że brzydzi go język i argumentacja posła Dorna. Rozumiem, panie pośle Oleksy, że dotychczasowe wypowiedzi, które z tej mównicy padały, nie wzbudzały w panu obrzydzenia.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Poseł Józef Oleksy: Nie wiadomo.)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Też, ale nie mówił głośno.)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#DonaldTusk">Rzecz ciekawa, bo gdybyśmy zabawili się w taką komparatystykę, porównania sformułowań i wypowiedzi wielu liderów ugrupowań politycznych w tej Izbie, to myślę, że zawstydziłby się pan, panie pośle, swoich słów w odniesieniu do posła Dorna. Odnoszę wrażenie, że sprawa, o której dzisiaj rozmawiamy, godna jest - i to jest uwaga do wszystkich - słów i sformułowań najpoważniejszych, a nie drwin. Jako przedstawiciel opozycji czuję się coraz nie pewniej, kiedy mam zabrać głos krytyczny wobec propozycji rządowych. Boję się - wiecie państwo, dlaczego? - bo kiedy naprawdę z najlepszą wiarą staramy się tłumaczyć, że nie odpowiada nam na przykład projekt abolicji podatkowej, to jeden z liderów ekipy rządzącej wyciąga nożyczki, macha nimi, sugeruje na końcu, że będzie bacznie przy pomocy służb skarbowych obserwował każdego, także przedstawiciela opozycji, także wicemarszałka Sejmu, domyślając się jak najgorszych intencji. Ten sposób podejmowania polemiki nie daje nam szansy synergii, a przecież tak naprawdę w dojrzałych demokracjach propozycje rządu i kontrpropozycje opozycji od czasu do czasu przynajmniej tworzą pozytywną synergię i rozwiązania optymalne. Tak jest także w przypadku nieszczęsnych winiet. Platforma Obywatelska nie ukrywa, że problem winiet jest absolutnie kluczowy w dzisiaj zgłoszonym wniosku o wotum nieufności dla pana premiera Marka Pola. Postaram się w kilku zdaniach wytłumaczyć, dlaczego, chociaż na temat winiet i problemów z tym związanych nie tylko posłowie rządzącej koalicji i opozycji wypowiadali się wiele razy, ale także prasa, eksperci; akurat ta strona, powiedziałbym, obywatelska nie zostawiła właściwie suchej nitki na tym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#DonaldTusk">Nie ulega wątpliwości, że winiety są formą nowego - niektórzy nazywają to w różnych językach - ukrytego, niejawnego podatku. Powszechność tej opłaty uprawnia opozycję do stwierdzenia, że rząd Leszka Millera wprowadza nowy, kolejny podatek. I żadne tłumaczenie, panie pośle, nie zmieni tego ponurego faktu, że dzisiaj rządząca koalicja na problemy społeczne znajduje tylko jedno rozwiązanie - zrzucić przynajmniej finansową odpowiedzialność na barki obywateli.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#DonaldTusk">Koalicja rządowa tłumaczy, że tak naprawdę chodzi o sprawiedliwość społeczną, to znaczy, że płatnikami będą ci, którzy użytkują drogi, i że taka jest logika rynku. Ale chciałbym przypomnieć, że ci użytkownicy dróg płacą od lat na te drogi. Jeśli słyszy się tłumaczenie posłów koalicji, a przede wszystkim pana wicepremiera Pola, że winiety i pieniądze płynące z winiet są niezbędne, ponieważ nie udaje się władzy centralnej i samorządowej stosownie wykorzystywać środków z akcyzy, które miały iść na drogi, to wtedy włos na głowie się jeży i wtedy właśnie powstają wnioski o wotum nieufności, bo to jest najgorsza z możliwych filozofii politycznych i gospodarczych, jaka Polsce może grozić. Jeśli rzeczywiście tak ma być, a w wielu dziedzinach życia tak się dzieje - tak było i 4 lata temu, i 8 lat temu, i tak jest dzisiaj - że coś władzy nie wychodzi, coś jest kosztowne albo czegoś nie umie sfinansować ze środków, które są na dane cele przeznaczone, to wtedy ta władza ma jeden jedyny pomysł: obciążymy obywateli kolejnym podatkiem. Czy to jest wina milionów kierowców, że władza, ta i poprzednia, nie umie zbudować dróg z akcyzy, która na te drogi jest przeznaczona, która ma ustawowe rygory, które każą władzy zarówno centralnej, jak i samorządowej te pieniądze wykorzystać właśnie na remont i budowę nowych dróg? I dlatego opozycja tak twardo postawiła się w tej sprawie, dlatego pozwoliliśmy sobie znowu na użycie tej ostatecznej broni, jaką ma opozycja mniejszościowa, a więc wotum nieufności, że obawiamy się, iż przyzwolenie dla tego typu praktyki będzie kusiło kolejnych ministrów, kolejne ekipy rządzące do kontynuowania tej naprawdę zbójeckiej praktyki. Nie umiemy czegoś zrobić, mamy kosztowne pomysły, nasza władza nie potrafi wykorzystać środków budżetowych - łup! - walniemy obywatela kolejną opłatą przymusową, podatkiem czy nakazem, czy zakazem, bo dotyczy to także przepisów, nie tylko pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#DonaldTusk">W projekcie winiety jest więcej wątpliwości. I przecież nie są to wątpliwości pana posła Dorna ani poety Brzechwy, tylko to są wątpliwości wszystkich, którzy tą sprawą się zajmują: czy naprawdę jest tak, że nie ma innego sposobu na budowę dróg i autostrad, tylko tworzenie nowej biurokracji? Co niezwykle interesujące, wielką wagę pomysłodawcy przywiązują do jednego zapisu - i bardzo o to dbają, w każdej dyskusji podnosząc walor tej propozycji - że ta spółka nie będzie podlegała tzw. rygorom kominowym. Dlaczego się dziwicie, że obywatele - pal sześć, machacie ręką na opozycję, szydzicie z niej, bo rzeczywiści dzisiaj jest w mniejszości w tej Izbie - protestują? Mam nadzieję, że nie będziecie lekceważyli tych tysięcy ludzi, którzy już raz zaprotestowali i będą protestowali coraz goręcej, nie tylko przeciwko winietom, bo tak naprawdę to plujecie im na głowę, tłumacząc, że potrzebne są miliony złotych z ich kieszeni po to, żeby budować nową biurokrację, i jeszcze cynicznie mówicie, że będzie to wyjęta spółka, z zarobkami bez żadnej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#DonaldTusk">Powołujecie się na europejskie fundusze, ale tak naprawdę jedynym pewnym efektem powołania tej spółki jest to, że będzie poza kontrolą parlamentu, że będzie dysponowała setkami milionów złotych poza kontrolą parlamentu. Mało macie spółek skarbu państwa, agencji, funduszy, fundacji, które się skompromitowały za poprzedniej ekipy i będą się kompromitowały za tej ekipy? Naprawdę zrozumcie, że ci ludzie, którzy już raz zaprotestowali i którzy będą protestowali dalej przeciwko projektowi winiet, to nie jest cyniczna opozycja, która uprawia grę polityczną przed wyborami samorządowymi.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#DonaldTusk">Proponując wotum nieufności dla premiera Marka Pola, nie mamy jakiejś osobistej satysfakcji. Nie będziemy siedzieli cicho - nawet jeśli nasza demonstracja będzie miała walor wyłącznie demonstracji - nie będziemy cicho siedzieli wtedy, kiedy wpadną rządowi kolejne pomysły do głowy, bo przecież nie tylko drogi są w fatalnym stanie. Służba zdrowia też funkcjonuje licho - czy to oznacza, że będziemy podnosili składki? Powiedzcie to obywatelom. Czy fakt, że dzisiaj ludzie są źle leczeni, oznacza, że trzeba podwyższyć składki?</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#DonaldTusk">Jeśli nie jesteśmy zadowoleni ze szkół - pani minister Łybacka nieraz podkreślała, że sytuacja w szkolnictwie jest zła, że odziedziczyła bardzo złą sytuację - czy to oznacza, że uczniowie będą musieli na tornistry naklejać winiety, bo potrzeba więcej pieniędzy na szkoły, to nie ulega wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#DonaldTusk"> Czy policja dobrze funkcjonuje? Czy cokolwiek w naszym państwie funkcjonuje w sposób zadowalający? Nie. Zgoda, jest nasza wspólna odpowiedzialność za to. Ale czy wyjściem z tej sytuacji jest podwyższanie podatków i przymusowych opłat w odniesieniu do każdej dziedziny, która w Polsce szwankuje? Na końcu tej drogi jest samobójstwo i to samobójstwo przede wszystkim polityczne tej ekipy - co mnie mniej martwi - ale też samobójstwo finansów każdego polskiego obywatela.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#DonaldTusk">Twierdzę z pełnym przekonaniem - i namawiam gorąco posłów tej Izby, aby ten punkt widzenia przyjęli jako obowiązujący - że rządzący dzisiaj i rządzący jutro i pojutrze tak naprawdę powinni przyjąć na siebie uroczyste zobowiązanie, że jakakolwiek decyzja dotycząca podatków czy przymusowych opłat w Polsce może być decyzją tylko w jedną stronę - w dół.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#DonaldTusk"> Nikt w tej Izbie nie powinien mieć moralnego i politycznego prawa do podwyższania opłat i podatków, bo Polacy tego nie są w stanie znieść. Dlatego do takiej umowy obywateli z władzą, która by zobowiązywała nas wszystkich do zmniejszania ciężarów finansowych, przy okazji tego wotum nieufności gorąco namawiam. I pokornie proszę panów ministrów i większość koalicyjną, aby tej łaskawości podatkowej nie ograniczali tylko do nielicznej grupy ludzi, która oszukuje fiskusa od lat. </u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#DonaldTusk"> Jeśli macie dobry pomysł, żeby podatek w Polsce wynosił 7,5%, to zastosujcie ten pomysł do ludzi uczciwych, a nie do ludzi nieuczciwych. </u>
          <u xml:id="u-27.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.20" who="#DonaldTusk"> Jest coś z ponurego symbolu w tym, że praktycznie tego samego dnia rozmawiamy o najniższym w dziejach Polski podatku dla krętaczy i oszustów i o kolejnym podwyższeniu podatków dla ludzi uczciwych i ciężko pracujących. </u>
          <u xml:id="u-27.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.22" who="#DonaldTusk">Osobiście jest mi przykro, panie premierze - zwracam się tutaj do pana premiera Pola - że właśnie pan stał się symbolem tej fatalnej, naszym zdaniem, tendencji. Wcale nie miałem też satysfakcji, kiedy przeczytałem w polskich gazetach, że doczekał się pan osobliwego pseudonimu „Winietu”.</u>
          <u xml:id="u-27.23" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-27.24" who="#DonaldTusk">Uważam - i nie jestem tu odosobniony, jest to opinia Platformy Obywatelskiej - że jest pan człowiekiem przyzwoitym i obdarzonym naprawdę dobrymi kwalifikacjami. Zresztą właściwie to i pseudonim jest nieprzypadkowy, bo Winnetou przynajmniej wśród czerwonoskórych uchodził za najprzyzwoitszego.</u>
          <u xml:id="u-27.25" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-27.26" who="#DonaldTusk"> Ale muszę panu powiedzieć, że fundamentalny interes obywateli każe nam, mimo przykrości osobistej, mieć udział w tym wniosku. I powiem więcej, właśnie w interesie tych obywateli, choć z przykrością osobistą, pragniemy, aby ten wniosek stał się skuteczny. Niezależnie jednak od losów tego wniosku zdajemy sobie dokładnie z tego sprawę, jakie są proporcje w naszej Izbie, i będziemy szukać wszystkich możliwych sposobów, aby pańskie pomysły, w tym ten najokropniejszy pomysł nowego podatku, a więc winiety, udaremnić. Rzeczywiście, możecie się panowie śmiać z opozycji, która dzisiaj stanowi wyraźną mniejszość na tej sali, ale przestaniecie się śmiać za miesiąc z tych tysięcy ludzi, którzy pokażą wam własną opinię na temat tego programu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MarekBorowski">Teraz zabierze głos w imieniu Samoobrony pan poseł Andrzej Lepper.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Festiwal wyborczy się rozpoczął. Bardzo dobrze, że jest telewizja - tak jest, puszczają nas. Tylko należałoby sobie zadać takie pytanie: Co z odwołania wicepremiera Marka Pola, ze zmiany w rządzie będą mieć zwykli obywatele, ci emeryci, renciści, którzy nas teraz oglądają, którzy od tego rządu dostali bardzo wysoką podwyżkę i nie wiedzą, co z tymi pieniędzmi zrobić? Część nakupiła tyle jedzenia, że znalazła się w szpitalu, aż tak dużo tego było, przejedli się ludzie...</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#AndrzejLepper">...zapłacili zaległe czynsze, kupili sobie w końcu leki. Co będzie z tego miała młodzież, pół miliona młodych ludzi, którzy czekają na pracę? Co będą mieli rolnicy, których w tym roku postawiliście w takiej sytuacji, że po dwa tygodnie stali w kolejce, żeby sprzedać przyczepę czy dwie przyczepy zboża, a dzisiaj cena trzody chlewnej spada już do 3 zł? O tym nie pamiętacie.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#AndrzejLepper">Natomiast mówiąc tak obiektywnie, ja nie przypuszczam, żeby panowie z Platformy i z PiS-u chorowali na amnezję. Jeżeli tak, to kupcie sobie bilobil, zażyjcie, może wam przywróci pamięć, bo, jak pamiętam - a przez te 13 lat żyję w Polsce - wszyscy po kolei, i ta lewa strona, i prawa strona, rządziliście w kraju. Tak rządziliście, że sprzedaliście najpierw wszystkie zakłady pracy, sprzedaliście cementownie i będziemy cement kupować od Francuzów, żeby budować polskie autostrady. Sprzedano kopalnie kruszywa, sprzedano inne zakłady pracy. Przecież to razem robiliście wszystko, a dzisiaj tak się kłócicie - jedni na drugich. Ci też nie są bez winy, tak że też tu nie miejcie amnezji, bo jak macie, to też ten środek polecam.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#AndrzejLepper">‍Też w latach 1993–1997 rządziliście i to samo robiliście.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#AndrzejLepper">Tak że przechodząc do sprawy odwołania wicepremiera, chciałbym powiedzieć, że stanowisko Samoobrony będzie jednoznaczne. Oczywiście, że przedstawię je na koniec.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#AndrzejLepper">Pan premier w ostatnim okresie dużo poświęca mediom tego czasu. Panie premierze, pan się naprawdę prezentuje dobrze. Mówi pan gładko, na okrągło, bardzo ładnie.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#AndrzejLepper">Natomiast ja bym prosił, żeby pan zaczął mniej gadać, a więcej robić, to będzie lepiej dla Polski i lepiej dla pana i będą pana oceniać na podstawie wyników pana działalności, a nie na podstawie tego, co pan mówi. Bo przykładowo, kredyty mieszkaniowe, tanie kredyty mieszkaniowe, które miały ożywić budownictwo i stać się kołem zamachowym polskiej gospodarki, miały być oprocentowane stałą stopą, najpierw 9, a potem 8%. Mogliśmy się spodziewać, że to wejdzie w życie. Pana kolega, pan profesor Bryx, prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast na ten temat powiedział, że mamy za dużo mieszkań ogólnie, ale zacytuję go: Czy mamy kryzys na rynku nieruchomości, a szczególnie w budownictwie mieszkaniowym? Odpowiedział, że na rynku nastąpiło pewne nasycenie, ponieważ w stosunku do poziomu rozwoju gospodarczego budowano w Polsce za dużo mieszkań. To jest pan profesor Bryx. Dalej pan profesor uważa tak: skoro nasz produkt narodowy brutto na osobę jest 4-krotnie niższy niż w niektórych rozwiniętych krajach, a mieszkań mamy dwa razy mniej, to statystycznie mamy ich dwa razy więcej...</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#AndrzejLepper">…niż wskazywałby na to poziom naszego produktu krajowego brutto. Ten stan odziedziczyliśmy w spadku po poprzednim ustroju, gdzie budowano bardzo dużo przy silnym wsparciu finansowym państwa. No, proszę, jak to ładnie wygląda. Półtora miliona rodzin czeka na mieszkania, a pan profesor Bryx mówi, że mamy więcej mieszkań, że mamy za dużo tych mieszkań. No oczywiście slumsów, w których rodziny mieszkają, po dwie, trzy w jednym mieszkaniu, córka, syn razem z rodzicami, dorośli, żonaci jeszcze mieszkają, pustostanów mamy bardzo dużo w Polsce. Pustostanów mamy dużo, ale ludzi po prostu na mieszkania nie stać i jeżeli pan otacza się takimi ludźmi i doradcami, to nie ma co się dziwić, że nauczyli pana ładnie mówić, ale ich działania idą w tym kierunku, żeby pana kompromitować.</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#AndrzejLepper">Następna sprawa to budowa autostrad. Autostrady - sprawa bardzo ważna. Dlaczego zlecono sprawę winiet czy projektu ustawy o winietach firmie Pricewaterhouse? Dlaczego ta firma miała wykonać projekt ustawy? Czyżby pan w resorcie nie miał ludzi kompetentnych, ludzi, którzy potrafią przygotować projekt ustawy, tylko musiała to być firma zagraniczna? Oczywiście premier Miller zareagował bardzo szybko i pan Janczyk wiceminister już wiceministrem nie jest. Zwolnił go. Ale pytam: za jakie to miliony miało być zrobione? A szło tu o niemałą kwotę i Wysoka Izba musi o tym wiedzieć, że to miało być zrobione za grube miliony. Powtarzam, za grube miliony. Myślę, że posłom należy się wyjaśnienie, ile takich umów jest podpisanych i prosiłbym, żeby pan premier odpowiedział, ile pieniędzy z kieszeni podatników trafiło na konta zachodnich firm doradczych w pana resorcie. Czy wreszcie te umowy zostaną wypowiedziane, bo to, że powinny być wypowiedziane, jest chyba oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#AndrzejLepper">W ramach budowy autostrad jest następny szokujący skandal. Chodzi tym razem o finansowe zaangażowanie PKN Orlen w spółkę Autostrady Wielkopolskie. Dlaczego, jak donosi prasa, do 25 października Orlen chce podpisać umowę o odkupieniu od Orbisu akcji spółki kontrolującej Autostrady Wielkopolskie, by potem odsprzedać je Kulczyk Holding? Kulczyk miał być wykonawcą autostrady od granicy zachodniej do Poznania. Jednego centymetra autostrady nie wybudował, pieniądze z budżetu poszły i to całkiem niemałe pieniądze, teraz miał rezygnować. Kiedy pan Kulczyk dowiedział się, że będą winiety, że będą pieniądze z budżetu państwa, to pan Kulczyk znowu chce budować autostrady.</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#AndrzejLepper">A kto to jest pan Kulczyk? No był to bliski, z tego, co wiem, mówią o tym na salonach warszawskich, do niedawna przyjaciel prezydenta Kwaśniewskiego i również zacnego pana premiera Leszka Millera. Nie wiem, czy to są jakieś powiązania, ale dziwne te układy są, że pan Kulczyk jakoś zawsze wychodzi do góry. To pan Kulczyk jest jednym z głównych przeciwników abolicji, tzn. chce abolicji, ale niskiej abolicji - 2,5%, no może 5% zapłacić. Ile to ten pan Kulczyk wyprowadził tych pieniędzy, ciekawe, i ile chciałby ujawnić, że podatków nie zapłacił, należałoby tym się też bardzo mocno zainteresować.</u>
          <u xml:id="u-29.15" who="#AndrzejLepper">Sprawa pana wicepremiera Pola to również lotnisko Okęcie, też osiągnięcie niewątpliwe, osiągnięcie dotyczące przetargu - sprawa budowy terminalu na lotnisku Okęcie. Myślę, że posłów chyba zainteresuje odpowiedź na pytanie: jak to możliwe, panie premierze, że już na przełomie marca i kwietnia wiadomo było, kto przetarg wygra, o czym można było przeczytać w prasie, prasa o tym pisała, a oficjalne ogłoszenie wyników przypadło na sierpień? Tylko proszę nie mówić, że to przypadek, bo gdy w grę wchodzi 200 mln dolarów, to nawet w Polsce nic nie dzieje się przypadkowo.</u>
          <u xml:id="u-29.16" who="#AndrzejLepper">Czy wicepremier Pol wie, że prawdopodobnie budowa będzie droższa o 40 mln dolarów. To będzie drożej, niż się zakłada. Ta sprawa była dyskutowana na posiedzeniu Komisji Infrastruktury, oczywiście było sprawdzanie itd., wyszło na to, że jest wszystko w porządku. Ale to dziwny przypadek, powtarzam jeszcze raz, że już w marcu wiedziano, która firma wygra przetarg.</u>
          <u xml:id="u-29.17" who="#AndrzejLepper">Sprawy, które muszą budzić u nas wszystkich niepokój, to tak wielkie obietnice wszystkim wszystkiego. Pan wicepremier Pol słynie z tego, że, powtarzam to, mówi dużo, a robi bardzo mało. I dlatego też patrząc na całokształt pracy pana premiera, oceniamy, że pan premier jest jednym z najsłabszych ogniw w tym rządzie. Nie chcemy tutaj wymieniać ogniw mocnych, które nie wytłumaczyły się do tej pory z pożyczek od kolegów, dwóch ministrów, jeszcze jest więcej takich, którzy pożyczali też pieniądze i też chcą abolicji bardzo niskiej. Patrząc na całokształt pracy, na osiągnięcia tego rządu również, na sytuację bardzo ciężką, sytuację dramatyczną polskich rodzin, powiem, że sięganie jeszcze do kieszeni podatników po to, żeby zaistnieć, po to, aby pokazać, że coś się zrobi, jest po prostu niemoralne. Jest niemoralne, nieetyczne, dlatego też my, jako Samoobrona, jako partia, jako klub jesteśmy przeciwni, aby podatnik płacił jeszcze jakieś datki, aby podatnik był jeszcze obciążany przy tej biedzie, przy tym kryzysie. Nie potraficie państwo jako rząd załatwić prostych spraw, chociażby skupu zboża, chociażby sprawy uruchomienia eksportu na Wschód polskich płodów rolnych, produktów rolnych, a chcecie pokazywać, że wy uzdrowicie Polskę, że za waszego rządu nie za rok, ale za trzy lata, kiedy damy wam przyzwolenie, kiedy naród da przyzwolenie, no, dał w tej kampanii, jesteście, będziecie jeszcze trzy lata, jak będzie spokój społeczny, rządzić... Nie możemy bezczynnie, bezkrytycznie patrzeć na to, co robicie, co wyprawiacie z polskim narodem. Tak że apeluję: Obudźcie się! Jeżeli nadal będziecie ulegli wobec polityki największego szulera w Polsce Balcerowicza... Wczoraj znowu dał on 0,5-procentową obniżkę.</u>
          <u xml:id="u-29.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.19" who="#AndrzejLepper">Może sobie to dawać dzieciom na cukierki, ale nie gospodarce polskiej, bo gospodarka przy tym nie ruszy. Panie premierze, inflacja 1,2, a stopy procentowe kredytów 12–15%. Niech pokaże panu prezes banku, gdzie jest taki drugi kraj na świecie, gdzie tak właśnie jest. Takiego drugiego kraju na świecie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-29.20" who="#AndrzejLepper">Kończąc, podsumowuję i ogłaszam stanowisko Samoobrony: Samoobrona będzie głosować - będzie dyscyplina - za odwołaniem pana wicepremiera Marka Pola, życząc wszystkiego najlepszego w życiu osobistym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MarekBorowski">Teraz zabierze głos pan poseł Michał Tomasz Kamiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MichałTomaszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości, co chyba nie będzie dla nikogo na tej sali tajemnicą, poprze wniosek o wotum nieufności dla pana wicepremiera Marka Pola. Ale moje przemówienie tym się będzie różnić od przemówienia mego kolegi klubowego pana posła Ludwika Dorna, że postaram się przedstawić bardziej zniuansowany raport i bardziej zniuansowaną wizję tego, co osiągnął pan premier Marek Pol, tym bardziej że, panie premierze, chcę to powiedzieć bardzo szczerze na samym początku, wielu z nas fakt powierzenia właśnie panu resortu infrastruktury przyjęło z prawdziwą nadzieją. Uważaliśmy bowiem, że pewne osiągnięcie z początku tej kadencji Sejmu, które ma pan na koncie, stanowi, że właśnie pan jest najwłaściwszą osobą, by być ministrem infrastruktury. Otóż, panie premierze, już raz zrobił pan coś z niczego - 16 posłów Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#MichałTomaszKamiński">Stąd też myśleliśmy, że podobne osiągnięcie będzie pana udziałem w resorcie infrastruktury. Niestety po roku można powiedzieć, że tak się nie stało. Ale sprawiedliwie należy dodać, że ma pan na swoim koncie także osiągnięcia, o których tak pisał niedawno tygodnik „Newsweek”: Gabinet pana ministra Pola „wygląda jak spełnienie marzeń małego chłopca. Na parapetach miniatury żaglowców, w szafie złoty model lokomotywy, pod sufitem plastikowy boeing, a na ścianie kolorowa mapa. Nic tylko się bawić”.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#MichałTomaszKamiński">Postarajmy się zastanowić, jak ten ostatni rok pracy pana ministra Marka Pola na jego stanowisku doprowadził do tego, że w gabinecie przybywało modeli, a niestety ubywało infrastruktury, czyli tego, za co pan minister ma odpowiadać. W czasach, proszę państwa, gdy pan Marek Pol był jeszcze członkiem partii, która w nazwie nie miała pracy, ale miała robotników, istniało w Polsce Ministerstwo Handlu Wewnętrznego. Były to czasy, w których istniało ministerstwo, handel wewnętrzny jednak nie istniał. Obawiamy się, że pan Marek Pol idzie teraz tą samą drogą. Będzie istniało Ministerstwo Infrastruktury, ale w Polsce nie będzie infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#MichałTomaszKamiński">Swoje ministrowanie pan poseł Marek Pol rozpoczął od spotkania z Komisją Infrastruktury, na którym, przedstawiając się, ucieszył się, że ma objąć w tym rządzie funkcję ministra skarbu. To, jakby powiedział ktoś, freudowska pomyłka, ale nie nam wnikać, jakimi drogami rozdawano awanse w tym rządzie. Wszelako pana ministra już na samym początku jego urzędowania - gabinet był smutny, pusty, jeszcze nie było w nim modeli - zaskoczyła zima. Cóż wtedy mówi pan minister Pol? Ma pretensję do kierowców, że kiedy śnieg na drogach, oni, niemądrzy, wyjechali na drogi i tym samym sami są sobie winni, że drogi nieodśnieżone, a oni wyjeżdżają na te drogi, są stłuczki. Później pan minister wyjaśniał, że jemu chodziło o TIR-y. TIR-y też nie powinny, jak się okazuje, jeździć. Działalność ministerstwa pana Marka Pola doprowadziła do tego - mówił o tym pan poseł Dorn - że polskie TIR-y powoli przestają jeździć po Europie, bo ministerstwo nie było im w stanie załatwić zezwoleń. Tak więc najpierw była krytyka zimy ze strony pana ministra, ale być może wtedy w gabinecie pojawił się pod sufitem pierwszy model samolotu.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#MichałTomaszKamiński">Później kolejne wyzwanie stoi przed panem ministrem - negocjacje z Rosją w sprawie gazu. Mówił o tym bardzo długo pan poseł Ludwik Dorn. W tej sprawie pan Marek Pol postanowił udowodnić, że skrajna prawica w Polsce nie ma racji, mówiąc, że lewicowy rząd zamienił w Polsce Moskwę na Brukselę. Pan Marek Pol chce udowodnić, że nowy rząd chce służyć i Moskwie, i Brukseli, a nie zamienić jednego pana na drugiego. Negocjacje z Rosją, jak wiemy, były kompletnie nieudane, ale być może na biurku ministra pojawił się kolejny piękny plastikowy model radzieckiego czołgu przywieziony ze sklepu modelarskiego w Moskwie.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#MichałTomaszKamiński">Kolejna sprawa stoi przed panem ministrem - negocjacje w sprawie VAT na budownictwo. Pan minister jedzie do Brukseli, która ma niestety tę słabość, że oprócz tego, iż jest stolicą Europy, w świecie modelarzy uchodzi również za stolicę europejskiego modelarstwa. I jak tu mieć pretensje, że pan Marek Pol zapomniał w Brukseli o polskim stanowisku w sprawie VAT, jeśli to miasto oferuje modelarzom tyle wspaniałych modeli, tyle wspaniałych rzeczy, które później można umieścić w swoim gabinecie? Tak więc także i negocjacje z Unią Europejską nie przyniosły efektu, natomiast z całą pewnością w gabinecie pojawiły się kolejne modele.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#MichałTomaszKamiński">Później była sprawa winiet, o której także tutaj wszyscy już mówili - sprawa winiet, która w znaczący sposób dowodzi tego, że rząd, nie mając pomysłu na rozwiązanie trudnego problemu autostrad, odwołuje się do pomysłu prostego, to znaczy po prostu sięgnięcia do kieszeni obywateli. Tutaj mała uwaga do pana premiera Oleksego, który był łaskaw w swoim wystąpieniu bardzo ostro zaatakować Prawo i Sprawiedliwość. Najpierw pragnę wyrazić radość, że pan poseł Oleksy odwołuje się do Napoleona. Z całą pewnością lepszy Napoleon niż Siemion Budionny...</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.11" who="#MichałTomaszKamiński">…z tym że jednak, panowie, jeżeli porównujecie się do Napoleona, to z przykrością należy powiedzieć, że wy jesteście już pod Waterloo.</u>
          <u xml:id="u-31.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.13" who="#MichałTomaszKamiński"> Skutki widać. Ale, panie premierze, mówił pan o tym, że przecież jeżeli nie wprowadzimy winiet za korzystanie z dróg, to za budowanie dróg będą musieli płacić w Polsce także ci, którzy po tych drogach nie jeżdżą. Zaiste, jak na polityka lewicy dość dziwna to argumentacja, bowiem istotą myślenia w kwestii pewnej solidarności społecznej jest to, że za pewne obowiązki państwa płacą wszyscy. Pan poseł Tusk już mówił o tym, że nie możemy doprowadzić, posługując się logiką, którą pan zaprezentował, do sytuacji, w której zdrowi ludzie powiedzą: niech chorzy wykupują winiety i nalepiają je sobie na czołach, idąc do lekarza, a my, ludzie zdrowi, nie będziemy za to płacić. To droga donikąd i tym samym nie jest dobrze odwoływać się do tego typu logiki przy rozmowie o winietach samochodowych. Ale, panie premierze Oleksy, w pana głosie, w pana wypowiedzi zabrzmiał ton, który musi niepokoić. Otóż znowu było straszenie adwokatami. Usłyszeliśmy znowu, że jak PiS się do czegoś zabiera, to zaraz się szykują adwokaci. Panie pośle, znów wrócę do Napoleona i do ulubionego mojego poety lewicowca Broniewskiego. Sparafrazuję jego słowa, które się również odnoszą do Napoleona: A gdyby nam siedzieć przyszło, przypomnimy, co rzekł Cambronne, i powiemy to samo nad Wisłą. </u>
          <u xml:id="u-31.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.15" who="#MichałTomaszKamiński"> Z tej trybuny nie przypomnę, co powiedział Cambronne, kiedy go poproszono o poddanie się pod Waterloo.</u>
          <u xml:id="u-31.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Gwardia się nie poddaje.)</u>
          <u xml:id="u-31.17" who="#MichałTomaszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do działalności pana ministra Pola mamy również zastrzeżenia w podległej mu dziedzinie polskiego transportu lotniczego. Naszym zdaniem decyzja o wyborze strategicznego partnera dla Polskich Linii Lotniczych, jakim jest Lufthansa, jest decyzją co najmniej kontrowersyjną. Jeżeli tę decyzję bowiem połączymy z przedłużającą się budową terminala Okęcie, staje przed nami perspektywa bycia prawdziwymi peryferiami Europy, w której Polskie Linie Lotnicze i polskie porty lotnicze będą wyłącznie dostarczycielem pasażerów do dużych portów, w tym przypadku niemieckich, a moim zdaniem 40-milionowy kraj na taką samoprowincjonalizację nie powinien sobie pozwolić.</u>
          <u xml:id="u-31.18" who="#MichałTomaszKamiński">Naszym zdaniem zdarzały się w tym okresie panu Markowi Polowi także celne wypowiedzi. Jedną z nich, wypowiedź pana Marka Pola z programu „Gość Jedynki”, chcę przypomnieć: My, narody słowiańskie - mówił pan premier Pol - jesteśmy skorzy do obietnic, natomiast gorzej jest z realizacją. Nic dodać, nic ująć, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-31.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Słowianin.)</u>
          <u xml:id="u-31.21" who="#MichałTomaszKamiński">Tak, ja też jestem Słowianinem i jestem z tego dumny, ale nie o słowiańskości teraz jest debata, choć z całą pewnością byłaby ciekawa.</u>
          <u xml:id="u-31.22" who="#MichałTomaszKamiński">Panie Premierze!...</u>
          <u xml:id="u-31.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Niepolskie rysy...)</u>
          <u xml:id="u-31.24" who="#MichałTomaszKamiński">Panie pośle, co do tych niepolskich rysów, to rozumiem, że w Sojuszu Lewicy Demokratycznej jest to teraz obowiązująca linia? Przypatrujecie się rysom rasowym? Zapytałbym pana marszałka, kolegów, czy to... No, panie pośle, ja zapraszam na trybunę, niech pan opowie, jakie pan ma...</u>
          <u xml:id="u-31.25" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: Jakieś takie mongolskie rysy.)</u>
          <u xml:id="u-31.26" who="#MichałTomaszKamiński">Ale, panie pośle, pan mówił o rysach, to pan bardzo chętnie zaprezentuje stanowisko Sojuszu Lewicy Demokratycznej na temat rysów.</u>
          <u xml:id="u-31.27" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: Do rzeczy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, proszę się nie wdawać w polemikę z salą, a salę proszę o unikanie komentarzy, które prowokują do tego rodzaju dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#MichałTomaszKamiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#MichałTomaszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości poprze wniosek o wotum nieufności dla wicepremiera i ministra infrastruktury pana Marka Pola. Jeśli jednak wniosek ten nie zostanie przez Wysoką Izbę uchwalony, klub Prawa i Sprawiedliwości ufunduje panu premierowi Polowi kolejny model do gabinetu. Będzie to model „Titanica”.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Łopatę.)</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Głupoty.)</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Z „Titanikiem” to już było.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MarekBorowski">Prosił teraz o umożliwienie zabrania głosu pan premier Leszek Miller.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#LeszekMiller">Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Posłowie! Wniosek o odwołanie wicepremiera Marka Pola ze stanowiska ministra infrastruktury nie jest materią do poważnej debaty. Mówię to bez żalu, ale i bez zaskoczenia. Podzielam w tej sprawie całkowicie opinie wyrażone przez pana posła Oleksego.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#LeszekMiller">Na marginesie, panie pośle Kamiński, jeżeli pan tak tutaj dużo mówił o modelach, to są również różne modele posłów. Pan jest zupełnie oryginalnym modelem. Jeśli pan premier Pol ma rzeczywiście jakieś zabawki, to proszę je przekazać panu Kamińskiemu. To będzie dobry adresat do tego, żeby się nimi posłużyć.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie odda, bo je bardzo kocha.)</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#LeszekMiller">A jeśli, panie pośle, my jesteśmy pod Waterloo, to wy jesteście na św. Helenie.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#LeszekMiller"> I to już raczej w końcowej fazie pobytu wielkiego Napoleona.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#LeszekMiller">Wnioskodawcy usiłują zdyskredytować ministra za to, że wykonuje swoje statutowe zadania. To już zresztą kolejny członek gabinetu, którego opozycja próbuje odwołać za to, że naprawia błędy i zaniechania swojego poprzednika. Tak jak i poprzednie wnioski, również ten jest kuriozalny. To jest wniosek o tym, co się wnioskodawcom wydaje, a nie o tym, jak jest naprawdę. Nie ma faktów i wyliczeń, za to są odczucia i wyobrażenia. Zamiast wniosku o odwołanie Marka Pola lepsze byłoby odwołanie się do zdrowego rozsądku. To jest jednak, co dobitnie dowodzą wystąpienia chociażby pana Dorna i pana Kamińskiego, poza zasięgiem intelektualnych możliwości szanownych wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#LeszekMiller">Charakterystyczny jest język tego przedłożenia. Gęsto w nim od słów: „może”, „należy liczyć się”, „wydaje się”, „można obawiać się”. Używając terminologii autorów wniosku, można obawiać się, że oni sami mają problemy z oddzieleniem tego, co im się wydaje w mrocznej świadomości, od tego, jak jest w rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawdę pan powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#LeszekMiller">Odważnie i bez zahamowań autorzy sięgają także po efekty komiczne, próbując uczynić z Marka Pola dopust Boży i bicz na Polskę, który: „szkodzi strategicznym interesom państwa polskiego, utrudnia codzienne życie wszystkich obywateli, a także jest społecznie dokuczliwy”.</u>
          <u xml:id="u-35.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.15" who="#LeszekMiller">Marek Pol w opinii autorów tego wniosku to minister, który w dodatku jeszcze topi, torpeduje, wysadza, a jakby tego było mało, jeszcze komplikuje.</u>
          <u xml:id="u-35.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.17" who="#LeszekMiller"> A jakby jeszcze i tego było mało, to zmajstrował bombę gwarancyjną, wykopał studnię bez dna, a wszystko to otoczył fałszywą propagandą. </u>
          <u xml:id="u-35.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.19" who="#LeszekMiller"> Oto charakterystyka mrocznej świadomości pana Dorna i jego kolegów. </u>
          <u xml:id="u-35.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-35.22" who="#LeszekMiller">Nie da się, rzecz jasna, tego poważnie traktować, tym bardziej że autorami wniosku są m.in. ministrowie poprzedniego rządu, których główną specjalnością było doprowadzenie kraju do kryzysu, ludzi do bezrobocia, a firmy do upadłości...</u>
          <u xml:id="u-35.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.24" who="#LeszekMiller">…a także ci, którzy w poprzednim parlamencie byli w koalicji rządzącej i ponoszą osobistą odpowiedzialność za rezultaty rządów AWS i Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-35.25" who="#LeszekMiller">Teraz pan Dorn przyznał, że tak naprawdę chodzi o kolejne wybory. Ten wniosek jest po prostu próbą zacierania śladów. Próbowaliście już tego państwo przed wyborami parlamentarnymi, uciekając przed odpowiedzialnością, teraz próbujecie tego samego. Pan Dorn zwrócił się do wyborców SLD i Unii Pracy z nadzieją, że pokochają, nie wiedzieć dlaczego, pana posła Dorna i jego kolegów.</u>
          <u xml:id="u-35.26" who="#komentarz">(Poseł Ludwik Dorn: Nic takiego nie powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-35.27" who="#LeszekMiller">Pan poseł Dorn ma złe wyobrażenie o naszym elektoracie, który nie jest wrażliwy na rozmaitych przebierańców i ludzi, którzy...</u>
          <u xml:id="u-35.28" who="#komentarz">(oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.29" who="#LeszekMiller">‍...bez większego trudu zmieniają swoje oceny czy poglądy. Ja też w takim razie pragnę zwrócić się do wyborców. Otóż, szanowni państwo, jeżeli chcecie żyć znowu w Polsce rządzonej przez AWS, bo Platforma Obywatelska i PiS to po prostu nowy AWS, to głosujcie na posła Dorna, pana Tuska i panów Kaczyńskich.</u>
          <u xml:id="u-35.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie to.)</u>
          <u xml:id="u-35.32" who="#LeszekMiller">Wysoki Sejmie! Jestem pewien, że już za chwilę ten wniosek znajdzie się w miejscu, na które zasługuje, w sejmowym koszu spraw zbędnych i niepotrzebnych.</u>
          <u xml:id="u-35.33" who="#LeszekMiller">Panie i Panowie Posłowie! Jeżeli odrzucimy różnej maści farmazony, różne pragnienia - np. pan poseł Dorn żałuje, że nie dostał konika; no, pan dostanie co najmniej zwierzę znacznie sobie bliższe, mianowicie osiołka...</u>
          <u xml:id="u-35.34" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.35" who="#LeszekMiller"> - różne polityczne intencje autorów wniosku, to pozostaną trzy sprawy, o których warto powiedzieć słów kilkoro. Pierwsza sprawa to drogi, druga to gaz, trzecia to VAT w budownictwie.</u>
          <u xml:id="u-35.36" who="#LeszekMiller">Każdy rozsądny człowiek w Polsce zgadza się, że drogi w naszym kraju są w złym stanie, każdy zgadza się, że potrzebne jest przełamanie marazmu w tej części infrastruktury. Potrzebujemy nowoczesnych dróg, autostrad, obwodnic i mostów. Potrzebujemy ich, bo budowy te dają tysiące nowych miejsc pracy, firmom rozwój zamiast upadłości, a Polsce szansę na rozwój, nowe inwestycje i większy ruch turystyczny. Świat uciekł nam w odniesieniu do budowy nowoczesnych dróg i autostrad bardzo daleko. Polska musi nadrobić stracony czas, nawet w stosunku do najbliższych sąsiadów. Musimy to uczynić, wykorzystując do maksimum także nowe, większe środki z Unii Europejskiej oraz kredyty międzynarodowych instytucji finansowych. Nie możemy na wszystko, jeśli chodzi o budowę dróg, czerpać z budżetu, bo to znaczyłoby, że odbieramy pieniądze najbiedniejszym, że odbieramy oświacie, służbie zdrowia, a przecież te potrzeby są ogromne. Dlatego też wystąpiliśmy z tą propozycją, licząc na to, że jeśli nawet ona wywołuje kontrowersje, zostanie poważnie potraktowana. Przypomnę państwu, że Polacy przez wiele lat budowali, i budują, autostrady w innych krajach, w Austrii, na Słowacji, wszędzie tam, gdzie obywatele Rzeczypospolitej muszą kupować winiety na granicy, przekraczając granice tych krajów. Przypuszczam, że pan Dorn także buduje, bo wielokrotnie przekraczał te granice. Otóż dlaczego to ma być tylko tak, że my mamy budować drogi i autostrady innym? Dlaczego oni nie mają nam pomóc w budowie dróg i autostrad? Wjeżdżając do Polski, będą nam pomagać.</u>
          <u xml:id="u-35.37" who="#LeszekMiller">Druga sprawa. Otóż 180 zł rocznej winiety to jest równowartość jednego baku benzyny rocznie. Do każdych z tych 180 zł Unia dołoży 540, a razem to już jest 720 zł. Otóż dlaczego mamy z tego rezygnować? Dlaczego odrzucać ten pomysł tylko dlatego, że zgłasza go rząd? To podyskutujmy poważnie w komisji i jeżeli są lepsze propozycje, rząd jest otwarty na poważną debatę w tej sprawie, po to żeby wykorzystać każdą możliwość i żeby pomnożyć środki, które mogą być użyte na modernizację dróg.</u>
          <u xml:id="u-35.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.39" who="#LeszekMiller">30 proc. wpływów przeznaczanych obecnie na drogi z paliwowej akcyzy daje po odjęciu wydatków na utrzymanie dotychczasowej infrastruktury kwotę pozwalającą na wybudowanie zaledwie 30 km autostrad rocznie. W takim tempie gonienie tych z najsłabszą infrastrukturą drogową w Unii Europejskiej zajmie nam 30 lat. I to przy założeniu, że oni będą na nas czekać. A przecież nie będą. Potrzebny jest zatem sposób, który wpłynie na przyspieszenie tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-35.40" who="#LeszekMiller">Na marginesie, co pewnie będzie zaskoczeniem dla państwa z prawej strony, biorąc pod uwagę pewną zapaść w pamięci, powiem, że opłaty winietowe, za których propozycje wprowadzenia posłowie PiS i Platformy chcą odwołać ministra, już w Polsce funkcjonują. Uchwalił je dla samochodów ciężarowych parlament poprzedniej kadencji. Za ich wprowadzeniem głosowali w lipcu 2001 roku niemal jednomyślnie posłowie prawicy. Myślę, że wielu z nich chętnie by dzisiaj o tym zapomniało, więc z przyjemnością przypominam.</u>
          <u xml:id="u-35.41" who="#LeszekMiller">Panie pośle Kaczyński, jeśli wprowadzenie winiet uważa pan za działalność społecznie szkodliwą, to działalność społecznie szkodliwą uprawiał pan już dość dawno, właśnie w zeszłym roku, głosując za winietami. To samo mogę zaadresować do innych posłów z klubów PiS, PO, do pana posła Dorna, który był uprzejmy za tym głosować, do pana posła Tuska, który także w Senacie akceptował ten pomysł.</u>
          <u xml:id="u-35.42" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-35.43" who="#LeszekMiller">Jeśli pan, panie pośle Tusk, mówi, że nasz rząd po prostu wprowadza dodatkowy podatek, i pyta, czy to jest wina kierowców, to jak pan to zniósł, że pana rząd i pana większość parlamentarna zrobiła to samo w 2001 r.? Jeżeli pan mówi, że powinniśmy się umówić, iż jeśli chodzi o rozwiązania podatkowe, to decyzje powinny być tylko w jedną stronę - w dół, to jak pan zniósł tę okropną decyzję, którą pana koalicja była uprzejma wprowadzić?</u>
          <u xml:id="u-35.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.45" who="#LeszekMiller">Taka myśl na marginesie - jeżeli pan już tak się użala nad podatnikami, zwłaszcza biednymi, to przypominam, że Platforma Obywatelska wielokrotnie opowiadała się i opowiada za podatkiem liniowym, który obniża obciążenia najbogatszym i podwyższa najbiedniejszym.</u>
          <u xml:id="u-35.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.47" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-35.48" who="#komentarz">(Głos z sali: To wstyd, panie premierze.)</u>
          <u xml:id="u-35.49" who="#LeszekMiller">Szanowni Państwo! Jeżeli zatem dziś chcecie wotum nieufności dla ministra infrastruktury, podczas gdy rok temu wprowadzaliście identyczne rozwiązanie, to taki stan psychiczny ma swoją nazwę i w waszych szeregach jest nagminnie spotykany.</u>
          <u xml:id="u-35.50" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.51" who="#LeszekMiller">Jeżeli pan poseł Dorn chce ogłaszać referendum, to proszę bardzo, zróbmy referendum z pytaniem: czy Polacy potrzebują autostrad, czy chcą ich używać, czy nie chcą ich używać. I zobaczymy, jaka będzie odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-35.52" who="#LeszekMiller">Szanowni Państwo! Druga sprawa dotyczy gazu. Ten wątek nie jest jak do tej pory zbyt intensywnie poruszany. Pragnę wszakże powiedzieć, że wbrew temu, co wyrażają wnioskodawcy, bezpieczeństwo energetyczne Polski nie jest zagrożone ani w bliższej, ani w dalszej perspektywie. Autorzy przedłożenia nie mogą przyjąć do wiadomości faktu, że gazu w Europie jest więcej niż potrzeba, a problem polega na tym, gdzie go najtaniej kupić i jak go najekonomiczniej do miejsca przeznaczenia dostarczyć. Nikt nam żadnego kurka nie zakręci, wręcz odwrotnie. Rośnie liczba tych, którzy chcieliby sprzedać nam gaz ziemny w coraz większych ilościach. Jest to klasyczna sytuacja rynku nabywcy, w której podaż danego dobra jest większa niż ogłaszany na nie popyt.</u>
          <u xml:id="u-35.53" who="#LeszekMiller">Rząd jest za dywersyfikacją dostaw gazu ziemnego, ale nie kosztem zmniejszenia krajowego wydobycia tego surowca. Będziemy więc zwiększać krajowe wydobycie gazu ziemnego, bo to najtańsza i najbardziej korzystna dla polskiej gospodarki forma dywersyfikacji. To wyższa opłacalność gazu krajowego w stosunku do importowanego. To wyższe zatrudnienie, to płacone w Polsce podatki, to także silniejsza pozycja negocjacyjna w toczących się rozmowach. W imporcie gazu priorytetem jest renegocjacja niekorzystnej ilościowo umowy importowej z Rosją. Jej stronami są firmy PGNiG SA i Gazprom i to one prowadzą w tej sprawie negocjacje. Wymaga podkreślenia, że pierwszym zarządem PGNiG, który w wymiarze praktycznym, a nie deklaratywnym podjął się renegocjowania umowy ze stroną rosyjską, jest ten ostatni, czyli obecny. Otwarcie chcę powiedzieć, że Polska nie będzie miała obowiązku płacenia za gaz stronie rosyjskiej, gdy ta nie wywiąże się ze swoich zobowiązań inwestycyjnych i gaz z przyczyn technicznych nie będzie mógł być do nas dostarczony. Umowa: bierz lub płać w sytuacji, kiedy nie ma jak brać, po prostu nie może działać. Zarzut, że rząd dąży do storpedowania kontraktu na dostawy gazu z Norwegii jest absurdalny i wynika z niewiedzy i niekompetencji. Chociażby dlatego, że sama strona norweska uzależnia możliwość jego zrealizowania od znalezienia poza naszym krajem dodatkowych odbiorców gazu na co najmniej 3 mld metrów sześciennych rocznie. Jak dotąd nie znalazła, co prowadzi do jedynego logicznego wniosku, że jeśli nie znajdzie, to ten projekt jest po prostu nieopłacalny.</u>
          <u xml:id="u-35.54" who="#LeszekMiller">I ostatnia sprawa - VAT. Padło tu sformułowanie, że pan minister Pol czy rząd nie wykonał uchwały Sejmu w tej sprawie - to jakby negocjacje już się zakończyły. To jest pewnie dla państwa zaskoczenie, ale negocjacje trwają i będą trwały przez jakiś czas.</u>
          <u xml:id="u-35.55" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Kiedy pójdzie wniosek?)</u>
          <u xml:id="u-35.56" who="#LeszekMiller">Pragnę uprzejmie powiedzieć, że decyzja w tej sprawie została podjęta przez Radę Ministrów w dniu 19 października 1999 r. Jaki to był rząd? Kto był premierem? I jaka to była koalicja, która ten rząd popierała?</u>
          <u xml:id="u-35.57" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-35.58" who="#LeszekMiller">Polski rząd wówczas nie wystąpił o okres przejściowy na stosowanie obniżonej stawki podatku na usługi budowlane, co oczywiście oznaczało zgodę na dostosowanie wysokości podatków, czyli podniesienie stawki z 7 do 22%. Cieszę się bardzo, że pan poseł Dorn chyba nawet użył słów, że to była haniebna decyzja...</u>
          <u xml:id="u-35.59" who="#komentarz">(Głosy z sali: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-35.60" who="#LeszekMiller">...że rząd pana Buzka, czyli rząd pana Dorna zgodził się na 22% VAT.</u>
          <u xml:id="u-35.61" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.62" who="#komentarz">(Głos z sali: Dorn nie był w tym rządzie.)</u>
          <u xml:id="u-35.63" who="#LeszekMiller">Ale dlaczego pan poseł Dorn dopiero teraz o tym mówi, a nie mówił w końcu 1999 r.? Wtedy nie protestował, wtedy popierał tę decyzję, a dzisiaj już nie protestuje. I chciałbym poinformować, że pan poseł Pol o niczym nie zapomniał. Proces negocjacji w sprawie zmiany podatku VAT jest prowadzony, jest precyzyjny scenariusz rozwiązania tego problemu i pragnę państwa zapewnić, że niezależnie od tego, jak jeszcze opozycja będzie chciała nam przeszkodzić, to VAT zostanie obniżony na materiały budowlane.</u>
          <u xml:id="u-35.64" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.65" who="#LeszekMiller">Panie i Panowie Posłowie! Zbliżają się wybory samorządowe, gwałtownie zatem zwiększyło się zapotrzebowanie na zaistnienie w oczach opinii publicznej, niektórzy moi przedmówcy w ogóle tego nie ukrywali. I ten wniosek jest tego oczywiście przykładem. Niektórzy być może liczą, że dzięki temu zostaną radnymi, a może nawet burmistrzami czy nawet prezydentami, mylą się. Nasza historia ostatnich lat dowodzi, że ludzie znacznie chętniej wybierają tych, którzy tworzą i budują, niż tych, którzy wyspecjalizowali się w niszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-35.66" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale zeszły rok był wyjątkowy.)</u>
          <u xml:id="u-35.67" who="#LeszekMiller">Tak jest w przypadku wniosku o wotum nieufności wobec ministra infrastruktury postawionego za to, że wykazał inicjatywę przełamania kryzysu w dziedzinie, za którą odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-35.68" who="#LeszekMiller">Proszę Wysoką Izbę o odrzucenie wniosku o wotum nieufności dla wicepremiera i ministra infrastruktury Marka Pola. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-35.69" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MarekBorowski">Jak rozumiem, panowie w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Ludwik Dorn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#LudwikDorn">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#LudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzy sprostowania i to są rzeczywiście sprostowania. Otóż pan premier Miller twierdził, że z tej trybuny namawiałem do tego, by wyborcy SLD pokochali Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Niemożliwe.)</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#LudwikDorn">Przypominam, bo pan premier Miller jak widać słyszał, ale nie rozumiał, że powiedziałem, iż nie przemawiam, by pozyskać serca wyborców Sojuszu Lewicy Demokratycznej i nie namawiam ich do głosowania na komitety prawicowe...</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo ich nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#LudwikDorn">...czy centroprawicowe, tylko do tego, by w imię nie porywu serca, ale zdrowego rozsądku nie głosowali na komitety Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Jeżeli pan premier niejako nie jest w stanie tego zrozumieć, to nic dziwnego, że nie odróżnia samochodu osobowego od samochodu ciężarowego.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#LudwikDorn">Następne sprostowanie. Kwestia relacji między mną jako posłem poprzedniej kadencji a rządem. Pan premier Miller twierdzi, że ja coś popierałem. Otóż przypominam panu premierowi Millerowi moją osobistą, skromną historię polityczną, iż klub Akcji Wyborczej Solidarność opuściłem w 5 minut po powołaniu rządu Jerzego Buzka, gdyż sądziłem, że wiem, jak to się skończy.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#LudwikDorn"> I byłem w tym konsekwentny. Jeżeli pan premier niejako nie wie, co oznacza opuszczenie klubu w dniu powołania rządu, to nie tylko na samochodach nie bardzo się wyznaje, ale także na polityce.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#LudwikDorn">I trzecie sprostowanie w kwestii odwołania się do uchwały Sejmu w sprawie stanowiska negocjacyjnego. Nie streszczałem jej, gdyż wychodziłem z mylnego założenia, że treść tej uchwały, popartej także przez większość rządową, zarówno ministrowi Polowi, jak i panu premierowi Millerowi była znana. Otóż przypominam, że ta uchwała wzywała do niezamykania stanowiska negocjacyjnego, a za zgodą polską zostało ono zamknięte. Zatem historię przebiegu procesu integracji, także z ostatnich miesięcy, bardzo panu premierowi polecam. Studia się przydadzą.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Michał Tomasz Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#MarekBorowski">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MichałTomaszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam takie sprostowanie do wypowiedzi pana premiera, ponieważ pan premier był łaskaw tutaj powiedzieć i, przyznaję, przyjąłem to do siebie, do nas, że jesteśmy przebierańcami politycznymi. Ja w istocie dwa razy zmieniłem partię, do czego się przyznaję, ale, panie premierze, gdzie mi tam do pana, pan zmieniał partię trzy razy i, co więcej, ja za żadną ze swoich partii nie muszę się wstydzić tak jak pan za swoją pierwszą partię.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MarekBorowski">Dobrze, rozumiem, że to jest koniec sprostowań. A nie, pan marszałek Tusk, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale numer!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#DonaldTusk">Nie zwykłem prostować, ale sprawa wydaje mi się poważna i nie chodzi o wzajemne złośliwości. Panie premierze, Platforma Obywatelska, opowiadając się za podatkiem liniowym w tym parlamencie, nie forsuje, wbrew temu, co pan powiedział, tego projektu. Nie wnieśliśmy, jak na razie, projektu podatku liniowego, ponieważ zdecydowana większość na tej sali, na czele z panem premierem, wyraźnie deklaruje się jako zwolennicy, a dysponują wyraźną większością głosów, systemu bardzo skomplikowanego, o wielu progach, gdzie podatek ma być...</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Niski.)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#DonaldTusk">...nie neutralny i płaski, tylko właśnie wieloprogowy i raczej wysoki. Po ostatnich zdarzeniach, a więc po tym, kiedy pod wodzą pana premiera zaproponowano rzeczywiście niski podatek, ale nie dla najuboższych, tylko dla najbogatszych, ale krętaczy, z całą pewnością przez najbliższych kilka tygodni nie będziemy forsowali idei podatku liniowego, chyba że tak się zdarzy, choć nie za dużo wiary w to wkładam, że pan premier zrozumie wreszcie ideę podatku liniowego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MarekBorowski">Tym razem to już chyba wszystkie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MarekBorowski">Teraz zabierze głos w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego pan poseł Eugeniusz Kłopotek.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#EugeniuszKłopotek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Niepodważalnym prawem opozycji jest poddawanie niekiedy bardzo totalnej krytyce koalicji rządzącej i rządu. Ale również prawem rządu, koalicji rządzącej jest odpierać te ataki i to przede wszystkim przy użyciu konkretnych argumentów. Ale też sądzę, że obowiązkiem rządzących jest wsłuchiwanie się w głosy opozycji, bo niekiedy w tych plewach nieprawdy znaleźć można ziarenko prawdy. I myślę, że przy całej tej otoczce, która towarzyszy temu wnioskowi, jest kilka podnoszonych przez opozycję ziarenek prawdy, które koalicja rządząca, rząd SLD-UP-PSL powinien zebrać.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#EugeniuszKłopotek">Wysoka Izbo! Poseł reprezentujący wnioskodawców w swoim wystąpieniu i w uzasadnieniu do wniosku przedstawił cztery zarzuty: trzy konkretne i jeden bardzo ogólny dotyczący funkcjonowania Ministerstwa Infrastruktury. Ponieważ ten jeden wniosek ma zbyt dużą dozę ogólności, pomijam go, ale odniosę się do trzech zasadniczych konkretnych zarzutów. Pierwszy zarzut dotyczy projektu ustawy o budowie autostrad, a konkretnie winiet. Otóż nieodparcie przy tak postawionym zarzucie nasuwa mi się skojarzenie polowania. Ogary poszły w las, chwyciły trop w postaci winiet i chcą dopaść zwierzynę jeśli nie teraz, to 27 października br., kiedy Polacy pójdą do urn wyborczych. Bo tak naprawdę przecież nic nie jest przesądzone. To my, Wysoka Izba rozstrzygnie, jaki będzie los tych nieszczęsnych winiet. Natomiast chcemy dzisiaj ukarać ministra za to, że miał odwagę coś zaproponować w sytuacji, gdzie, co tu dużo ukrywać, drepczemy w miejscu. A jeżeli popatrzę na niektórych wypowiadających się w tej sprawie posłów, którzy tak szybko przebierają nogami, by szybciutko znaleźć się w Unii Europejskiej, to za chwilę może się okazać, że my tam nie dojedziemy, bo nie będzie już po czym jechać. W związku z tym nie miejmy za złe premierowi ministrowi infrastruktury, że proponuje jakieś rozwiązanie. To dopiero my w trakcie prac w komisjach i później w Wysokiej Izbie rozstrzygniemy o losie tej ustawy i tych winiet.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#EugeniuszKłopotek">Dwa zarzuty dotyczące VAT i gazu są na zasadzie: kowal zawinił, a Cygana jeszcze nie powiesili, ale chcą powiesić. Była tu już o tym mowa. Gaz, sięgnijmy pamięcią wstecz, do rządów pani premier Suchockiej. A VAT, o czym tu również była mowa, to problem dla Polski sprowokowany i sprokurowany przez poprzednią koalicję rządzącą AWS-Unia Wolności. I tak się rzeczywiście składa, że dzisiaj ci, którzy wówczas przyłożyli do tego rękę, zmienili barwy polityczne i zasiadają w obozie wnioskodawców: w PO i PiS. O tym trzeba szczerze powiedzieć. Nie jest tak łatwo w tej chwili odkręcić ten problem, ale wierzę w to... Zresztą przed chwilą premier zapewniał, że ten problem odkręcimy, że Polska na 22-procentowy VAT w budownictwie się nie zgodzi. Mogę powiedzieć w imieniu mojego klubu parlamentarnego i mojej partii: Polskie Stronnictwo Ludowe 22-procentowego VAT na budownictwo, jeśli to byłoby zapisane w ostatecznych warunkach negocjacyjnych, nie zaakceptuje. Mówię to wprost i jednoznacznie.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#EugeniuszKłopotek">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego już raz stanął przed trudną decyzją, kiedy padł wniosek o wotum nieufności dla jednego z ministrów za niefortunną wypowiedź w Brukseli. Boimy się, obawiamy się, żeby za chwilę za sprawę polsko-węgierską taki wniosek nie padł i wówczas znowu Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego stanie przed trudną decyzją. Natomiast nie ma dzisiaj podstaw do tego, by odwoływać ministra czy składać wotum nieufności wobec wicepremiera ministra infrastruktury Marka Pola. Coś z tym fantem musimy zrobić. A tym fantem jest stan i jakość polskich dróg. Jeżeli nic nie zrobimy to, Wysoka Izbo, pozostanie nam na koniec zaśpiewać tylko hymn drogowców „Pobłogosław, Boże, drogi”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, teraz pan poseł Zygmunt Wrzodak w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#ZygmuntWrzodak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#ZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trwa festiwal wyborczy dotyczący pana ministra Pola na temat odwołania go z funkcji wicepremiera ministra infrastruktury. Rzeczywiście temat bardzo ważny. Dyskusja toczy się nad Ministerstwem Infrastruktury, jego działalnością, jak również sposobem kierowania nim przez pana ministra. Liga Polskich Rodzin ma ogromne zastrzeżenia i mówi wprost, że pan minister Pol w swoim ministerstwie, w swoich decyzjach jest nieudolny, że działa praktycznie na szkodę infrastruktury polskiej, bo nic się nie dzieje, stoi w miejscu, wręcz drepcze w miejscu, żadnej rozbudowy, napraw dróg, nie ma pieniędzy na infrastrukturę. Wiadomo, że jeśli chce się pobudzić gospodarkę, to ważną dziedziną jest infrastruktura. Na tę infrastrukturę trzeba mieć odpowiednie pieniądze, odpowiednie pomysły, projekty, żeby w kraju drogi były zupełnie inne, jak również żeby było ich więcej i były bardziej bezpieczne. Dzisiaj, jadąc przez nasz kraj samochodem, czy w jedną, czy w drugą stronę, widzimy przy drogach tysiące krzyży. Oczywiście jest to przede wszystkim spowodowane brawurą kierowców, ale również w znacznej mierze katastrofalnym stanem dróg. Nie ma autostrad, nie buduje się autostrad, nie ma przejść podziemnych, naziemnych, nie ma poboczy, czyli ewidentnie brakuje pieniędzy, które powinny być włożone w infrastrukturę.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#ZygmuntWrzodak">Pan minister Pol nie walczył w poprzednim budżecie o to, aby były pieniądze na inwestycje przekazane na rzecz sejmików wojewódzkich. Tam wiele pozytywnych rzeczy się dzieje, jeżeli są pieniądze. Niestety, nastąpiły cięcia, miliard złotych mniej dostali samorządowcy w porównaniu z poprzednim budżetem. To była jedna z przyczyn tego, że w tym roku było mało napraw dróg, mało remontów, już nie mówiąc o budowie.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#ZygmuntWrzodak">Pan premier raczył powiedzieć, że jeżeli minister ma pomysł na to, aby zacząć w końcu budować autostrady, to trzeba mu pozwolić, aby wprowadził winiety. Oczywiście trzeba sięgnąć do kieszeni Polaków, którzy są bardzo biedni, którzy zawiedli się na poprzedniej koalicji, która zamieniła podatek drogowy, wrzucając w cenę paliwa, i miał być ogromny budżet na to, aby budować autostrady. Z tych pieniędzy, z tej akcyzy bodajże tylko 12% przeznaczono na remonty, na poprawianie dróg; niestety reszta przepadła. Pytam więc wszystkich, szczególnie Platformę Obywatelską, PiS i oczywiście SLD, gdzie są te pieniądze? Dlaczego wtedy nie było reakcji, aby wydzielić te pieniądze z budżetu, żeby rzeczywiście stworzyć bank, który finansowałby rozbudowę dróg i budowę autostrad? Niestety, to było oszustwo i łatało się nie do końca sprecyzowane wydatki, a drogi jak były dramatycznie złe, tak są.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#ZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! VAT w budownictwie pan premier Pol przecież zatwierdził w rozdziale negocjacji z Unią Europejską w wysokości 22%. Jeśli chodzi o koncepcję 22%, to w pierwszej kolejności rzeczywiście była to zgoda rządu pana Buzka, ale ten rząd to zatwierdził. Panie premierze Pol, w tej sprawie z naszego doświadczenia wynika jedno, że nie wy będziecie o tym decydować, praktycznie ta Izba nie będzie miała wielkiego wpływu na to, ile będzie wynosił VAT w budownictwie po wejściu Polski do Unii Europejskiej, co nie daj Boże. Będzie to 22%, bo oni stawiają warunki, to oni decydują, panie ministrze, panie premierze Pol, za was. W tej sprawie, w sprawie VAT w budownictwie, jesteście tylko administratorami Polski, a nie rządem. W polskim interesie narodowym, w polskim interesie gospodarczym jest bezwzględnie utrzymanie VAT 7-procentowego lub zerowego, żeby gospodarka poprzez rozwój budownictwa mieszkaniowego, i nie tylko, pobudziła rynek pracy, pobudziła gospodarkę, żebyśmy nie byli importerami materiałów budowlanych przy 22-procentowym VAT. To w interesie niemieckich producentów materiałów budowlanych jest, żeby w Polsce był 22-procentowy VAT. Oni już szeroko rozkładają ręce - będę nam przysyłać ogromną ilość materiałów budowlanych, bo wszystkie nasze, polskie firmy w budownictwie po prostu padną. Doskonale pan o tym powinien wiedzieć i natychmiast bardzo mocno protestować. Niestety, nie widać takiej reakcji z pana strony, czyli jest zgoda na to, aby podnieść VAT. Pan premier mówi, że nie będzie 22%, że VAT będzie niższy, ale nie powiedział, że będzie to 7%. Temat jest zamknięty, o czym wiemy.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Nie ma wniosku o otwarcie.)</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#ZygmuntWrzodak">Chcemy spytać za pół roku czy za rok, czy premier zmieni w tej sprawie zdanie i powie jeszcze raz, że będzie niższy VAT w budownictwie.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#ZygmuntWrzodak">Następna sprawa, panie premierze, to jest sprawa kolei, ten dział panu podlega. W kolejnictwie panuje dramatyczna apatia, brak pomysłu na naprawę. Rada nadzorcza praktycznie nie kontroluje zarządów kolejnictwa, jest dramatyczne niechlujstwo, brak zarządzania. Polskie koleje upadają, nie ma programu naprawczego, żeby polskie koleje stały się wizytówką naszego kraju. Trzeba natychmiast wprowadzać ogromne zmiany. Niestety, nie widać tutaj poprawy. Ludzie boją się jechać pociągiem z Warszawy do Gdańska: złodzieje, konduktor się zamyka, brud. Tak dalej być nie może. Chodzi również o obcinanie ważnych, najważniejszych majątków, które należą do kolei, na rzecz różnych spółek; w ten sposób ten majątek jest rozkradany i trwoniony, co doprowadzi do upadku polskich kolei. Zamyka się najtańsze przewozy kolejowe, które niewiele kosztują. Oczywiście sejmików czy województw nie stać na to, żeby parę groszy dołożyć do tego, by dzieci zawieźć do szkół, studentów do uczelni i zamykane są przewozy kolejowe. Bardzo ewidentny tego przykład: Dębica - Mielec - Tarnobrzeg - Stalowa Wola. Kolosalna liczba ludzi jest tu wożona. Przez urzędników do góry przekazywane są fałszywe dane wskazujące na to, że to jest nieopłacalna linia kolejowa. Następnie pociąg na linii Wrocław - Jarosław - Lublin przez Zamość. To też jest zamykane po to, żeby szukać oszczędności. Tych oszczędności jest znikoma ilość w porównaniu z tym, ile chcecie wydać pieniędzy na następną spółkę akcyjną, już nienazywaną agencją dróg krajowych, bo to źle by wyglądało, tylko spółką akcyjną. Czy to przypadkiem nie chodzi, panie premierze, o to, że spółka akcyjna będzie później wystawiona na sprzedaż? A, o dziwo, bardzo zainteresowany jest budową różnych dróg, jak również autostrad, których teraz nie buduje, pan Kulczyk, już wymieniany. Czy później nie kupi tej spółki z tym ogromnym majątkiem, który będzie włożony do Zarządu Dróg Krajowych Spółki Akcyjnej, i w ten sposób nagle z dnia na dzień nie okaże się, że choć my zbudowaliśmy autostrady, zupełnie ktoś inny jest ich właścicielem? Tak się składa, że pan z Poznania pochodzi i pan Kulczyk. Czy przypadkiem tu nie ma jakichś powiązań interesowych? Obym się mylił.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#ZygmuntWrzodak">Panie premierze, również jako minister przemysłu w latach 1993–1995 niewiele pan zrobił. Ten przemysł po prostu padał. Wykazał pan wtedy absolutną ignorancję w działalności w odniesieniu do polskiego przemysłu. Zakład za zakładem upadały. Była haniebna prywatyzacja FSO, które w perfidny sposób zostało sprzedane, a były dużo lepsze oferty związane z wejściem kapitału do tej fabryki, która dzisiaj by żyła, produkowałaby świetne pojazdy. Jakimś dziwnym trafem Daewoo zostało zaakceptowane jako inwestor strategiczny. Jaka dzisiaj jest sytuacja, każdy wie. Pan później, po pewnym czasie, stał się członkiem rady nadzorczej w FSO Daewoo z ramienia Koreańczyków. Panie premierze, to jest naszym zdaniem niemoralne.</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#ZygmuntWrzodak">Już kończę. Oczywiście krytyka krytyką, opozycja ma zawsze do tego prawo, ale również powinna powiedzieć, skąd wziąć pieniądze, skąd wziąć fundusze na to, aby budowa autostrad ruszyła.</u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#ZygmuntWrzodak">Pytanie do rządu: Czy bardziej się opłacało przekazać blisko 11 mld zł do Brazylii, które tak naprawdę do dzisiaj nie dotarły tam, gdzie trzeba, jak wynika z naszej wiedzy, tylko trafiły do różnych banków, oczywiście niepolskich, czy trzeba było zainwestować m.in. w budowę autostrad? Czy nie lepiej byłoby przeznaczyć te 11 mld zł na budowę autostrad, aniżeli sięgać do biednej kieszeni Polaków? Gdzie te pieniądze są, czy dotarły do Brazylii? Z naszej wiedzy wynika, że nie dotarły.</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#ZygmuntWrzodak">Kończąc, podejmę ostatni temat. Ministerstwo Infrastruktury swoim rozporządzeniem o podniesieniu akcyzy na surówkę dla polskich odlewni doprowadziło też praktycznie do zapaści tych odlewni, polskich odlewni. Dzisiaj one robią bokami, prawdopodobnie większość z nich upadnie. W czyim to jest interesie? Nie może być tak, że jakikolwiek ma pomysł pan premier, to dotyczy on tylko podnoszenia podatków albo sięgania do kieszeni społeczeństwa. Pieniądze są, wokół budżetu krążą potężne środki, tam trzeba ich poszukać. Mówił pan wiele na ten temat, krytykował Balcerowicza. Pan postępuje podobnie. Dlaczego pan nie realizuje tego? Jaka jest rozpiętość między inflacją a kosztem kredytu? Przecież to jest chore. Jeżeli rząd tego nie zmieni, jeżeli rząd nie podejmie decyzji w sprawie polityki pieniężnej państwa polskiego, polskiej polityki monetarnej, nic nie zrobicie. Jeśli chodzi o sięganie do biednych kieszeni Polaków, to się to po prostu ukróci, bo za chwilę ci biedni Polacy mogą po prostu zmieść tę koalicję ze sceny politycznej. Tym to może się skończyć.</u>
          <u xml:id="u-45.12" who="#ZygmuntWrzodak">Kończąc, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym powiedzieć, że oczywiście mamy wiele zarzutów wobec Platformy Obywatelskiej, wobec PiS-u będących w rządzie AWS-u - a większość z nich była - który praktycznie metra autostrady nie pobudował, nic w infrastrukturze nie zrobił, składających wniosek tak samo nieudolnemu premierowi panu Polowi, który praktycznie niewiele może zrobić w infrastrukturze. Może nie chce, może ma małą siłę przebicia lub może to zwykła nieudolność. Tak że będziemy głosować za odwołaniem pana premiera Pola ze stanowiska ministra infrastruktury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Tomasz Nałęcz, Unia Pracy.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#TomaszNałęcz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jest rzeczą naturalną, że opozycji nie podoba się to, jak rząd rządzi. Jednak wniosek o wotum nieufności wymaga powściągliwości. Winien być zgłaszany w sytuacjach drastycznych. Przytaczam to za posłem wnioskodawcą Ludwikiem Dornem, ponieważ są to trzy zdania z jego wystąpienia, które w klubie Unii Pracy, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, podzielamy w całej rozciągłości. Tyle tylko że jesteśmy bardzo zdziwieni, że po postawieniu tej słusznej tezy poseł Dorn nie dostarczył należytego dowodu, że właśnie z taką sytuacją mamy do czynienia. Wystąpienie wnioskodawców... Właściwie nie wiadomo, kto jest wnioskodawcą, bo we wniosku poselskim o wotum nieufności dla pana ministra Pola jest jako wnioskodawca wskazany Jarosław Kaczyński, na posiedzeniu Komisji Infrastruktury sprawę referował poseł Polaczek, dzisiaj pojawił się na trybunie poseł Dorn. Czyżby trzeba było aż trzech osób do uzasadnienia tego wniosku? Ale przyjmijmy, że poseł Dorn jest posłem wnioskodawcą.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle Dorn, właśnie pojawił się pan na sali, więc zwracam się do pana. Podzieliłem pana opinię z początku wystąpienia. A, słyszał pan w kuluarach. Tyle tylko że wyraziłem ogromne rozczarowanie, panie pośle Dorn, że nie dostarczył pan dowodu na poparcie tej tezy - pana wystąpienie było pełne krotochwili, żartów, dowcipów, wzbudzających radość i oklaski w pana klubie; gratuluję poczucia humoru - dowodu, że mamy rzeczywiście do czynienia z sytuacją bardzo poważną, konstytucyjną, bo, Wysoki Sejmie, szanowni państwo, wniosek o odwołanie ministra jest jedną z najpoważniejszych sytuacji konstytucyjnych i jest jednym z największych przywilejów demokracji. Minister źle rządzący powinien odejść. Ale zagraża demokracji sytuacja, w której w imię jakichś niejasnych, partykularnych interesów nadużywa się tego narzędzia. Jeśli się bowiem w fałszywej sytuacji używa tego narzędzia, to potem w sytuacji zasadnej i prawdziwej to narzędzie jest już ośmieszone i nieskuteczne. Postaram się udowodnić w swoim wystąpieniu, że poza krotochwilami pan poseł wnioskodawca nie miał nic do powiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#TomaszNałęcz">Panu posłowi Dornowi projekt budowy autostrad Leszka Millera realizowany przez Ministerstwo Infrastruktury przypomina tylko kartki na mięso. Panie pośle, jeśli winiety panu przypominają tylko kartki na mięso, to ja panu gratuluję pamięci. Po pierwsze, w ten sposób, o czym już mówił premier Miller, budowano i buduje się autostrady w całej Europie. W ten sposób cała cywilizowana, zamożna Europa sięga po środki na budowanie autostrad. Po drugie, panie pośle Dorn, przecież ta filozofia jest dla ludzi, którzy będą mieli płacić za winiety, bolesna, bo co będziemy ukrywać, nikt nie lubi wyjmować z kieszeni 180 zł i płacić, zwłaszcza że w kieszeniach polskich kierowców tych pieniędzy za dużo nie ma. Dotykają ich wszystkie te procesy, które są związane z procesem ubożenia Polski. Nie mamy już takiej sytuacji jak w dawnych czasach, kiedy samochód był elementem luksusu, dzisiaj samochód jest narzędziem pracy, służy nieraz bezrobotnemu, żeby pojechać do sąsiedniego miasta i tam znaleźć zajęcie. Tak więc oczywiście jest to sytuacja bolesna i dotkliwa. Ale przecież wszyscy w Polsce dramatycznie szukamy sposobu na zdobycie środków na budowę dróg, bo dwa dotychczasowe sposoby, które miały zapewnić budowę dróg i autostrad, okazały się nieskuteczne. Iluzją jest już jest dzisiaj ponad wszelką wątpliwość teza, że wybudujemy autostrady ze środków budżetowych. To zresztą byłoby bardzo niesprawiedliwe, bo wtedy na budowę autostrad musieliby płacić rzeczywiście najubożsi.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#TomaszNałęcz">Tu chciałbym podjąć polemikę z panem marszałkiem Tuskiem, jeśli pan marszałek pozwoli. Panie pośle, winieta nie jest powszechnym podatkiem dotykającym każdego obywatela. Winieta jest to opłata dotykająca kierowców. W moim okręgu wyborczym, w Radomskiem, znaczna większość ludzi biednych i niezamożnych nie ma samochodów. I dobrze, że na budowę dróg będą łożyli względnie zamożniejsi, ci którzy mają samochody, a ci, którzy mają 400–500 zł emerytury czy zasiłku socjalnego, nie będą łożyli.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#TomaszNałęcz">Proszę nie wprowadzać ludzi w błąd - bo jest pan osobą powszechnie szanowaną i cieszącą się autorytetem - że to jest powszechny podatek dotykający każdego obywatela. Nie, to jest opłata, która dotknie tylko obywateli mających samochody, opłata biorąca się z filozofii, że skoro dwa dotychczasowe sposoby budowania dróg i autostrad, to znaczy budowa za pieniądze budżetowe i budowa z prywatnych środków, czyli poprzez koncesje, zawiodły, to musimy szukać środka kombinowanego. Musimy szukać środka, na który złożą się pieniądze pochodzące z różnych źródeł, w tym także z kieszeni obywateli.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#TomaszNałęcz">Padło tu bardzo wiele słów złych, niedobrych o AWS, a ja chciałbym go bronić, zwłaszcza jeśli chodzi o jego koncepcję budowy dróg i autostrad, bo przecież pierwociny tej filozofii, którą teraz realizuje rząd Leszka Millera, powstały w czasach poprzedniego rządu. Pan premier Miller już o tym mówił.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Być może nie wszyscy o tym wiedzą, ale przecież my winiety w Polsce już mamy. One się nie nazywają winietami, tylko opłatami, ale zostały wprowadzone ustawą uchwaloną przez Sejm 25 lipca 2001 r., która weszła w życie 28 września 2001 r. Przecież to jest ta sama filozofia, żeby budować drogi m.in. za pieniądze ich użytkowników. Ponieważ pan premier Miller nie przeczytał tej listy do końca, to ja pozwolę sobie przypomnieć tych odpowiedzialnych posłów, którzy 25 lipca 2001 r. głosowali za tą ustawą, za ustawą wprowadzającą winiety na samochody ciężarowe: Bielan Adam, Dorn Ludwik, Kaczyński Jarosław, Kamiński Michał, Libicki Marcin, Polaczek Jerzy, Ujazdowski Kazimierz, Cymański Tadeusz, Jurgiel Krzysztof, Kamiński Mariusz, Marcinkiewicz Kazimierz, Piłka Marian, Schreiber Grzegorz, Walendziak Wiesław. Mógłbym oczywiście odczytać jeszcze listę posłów SKL, którzy są teraz... i Platformy Obywatelskiej, ale nie wiem, czy pan marszałek z tego powodu nie wyegzekwuje rygorystycznie czasu, więc tamtej listy nie będę już czytał.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#TomaszNałęcz">Chcę powiedzieć, panie pośle Dorn i szanowni posłowie z klubu Prawo i Sprawiedliwość, że jak tak obserwujemy, ja i klub Unii Pracy, poczynania wyborcze waszego środowiska, to rok temu w wyborach parlamentarnych wykazaliście znacznie więcej odpowiedzialności i cywilnej odwagi, bo w imię nieodzownego programu budowy dróg zdecydowaliście się na posunięcie wyborczo nieatrakcyjne, niepopularne, ale nie zagraliście interesem Polski dla interesu wyborczego. Dzisiaj niestety już tego o was się nie da powiedzieć i pan poseł Dorn w ogóle nie ukrywał, że idą wybory samorządowe, PiS potrzebuje popularności, w związku z czym krytykuje filozofię budowy dróg za pieniądze pochodzące od użytkowników dróg, którego to pomysłu pan, panie pośle Dorn, też był współautorem. Jeśli to się panu dzisiaj kojarzy tylko z kartkami na mięso, to uważam, że niestety procesy starzenia postępują zbyt szybko i pamięta pan czasy wczesnej młodości, a ma pan kłopoty z pamiętaniem czasów dojrzałych.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#TomaszNałęcz">Tyle, panie pośle Dorn - i nie wywołuję pana osobiście, ale jako przedstawiciela wnioskodawców - w sprawie pana pierwszego zarzutu, że projekt jest niepoważny, niedojrzały, będzie z niego tylko wielka kompromitacja.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#TomaszNałęcz">Drugi zarzut, że pan minister Pol nieudolnie zarządza swoim ministerstwem. Pan poseł Dorn jest historykiem, łączy mnie z nim profesja. Panie pośle, przecież my świetnie wiemy...</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#komentarz">(Poseł Ludwik Dorn: Jestem socjologiem.)</u>
          <u xml:id="u-48.12" who="#TomaszNałęcz">Socjologiem? Ale mówił pan mądrze jak historyk, muszę powiedzieć. Czasami, choć nie w każdym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-48.13" who="#TomaszNałęcz">Ale wybrać z Internetu jedno rozporządzenie - myślę, że pan premier Pol udzieli w tej sprawie kompetentnych wyjaśnień - i jeszcze mylnie je zinterpretować i przedstawić jako powód odwołania ministra? Za takie mylne posługiwanie się argumentacją student nie zalicza egzaminu na pierwszym roku. To jest w gruncie rzeczy kompromitacja argumentacji, jeśli pan uważa, że minister działa nieudolnie, bo w Internecie jest jedno zarządzenie, które budzi pana wątpliwości. Trzeba było powiedzieć o tych dwóch tysiącach innych zarządzeń - są niedobre czy dobre, w Ministerstwie Infrastruktury wydano tylko jedno zarządzenie, tylko jedno pan przeczytał? Tego w ogóle nie sposób zrozumieć. Jeśli minister miałby odchodzić z ministerstwa za jedno mylnie wydane rozporządzenie - a myślę, że pan premier Pol udowodni, że to wcale nie jest mylne rozporządzenie - to świat byłby zaludniony tylko byłymi ministrami, a nad wnioskami o wotum nieufności głosowałoby się częściej niż nad wnioskami o przerwę. To jest argumentacja super niepoważna.</u>
          <u xml:id="u-48.14" who="#TomaszNałęcz">Trzeci powód: że pan premier Pol ma odejść z rządu za 22-procentowy VAT w budownictwie. Tego nawet pan sam poważnie nie traktował, bo tutaj już pan pamiętał - cała Polska to pamięta - że to jest przecież zasługa rządu Jerzego Buzka. Sam pan to nazwał, i słusznie, rozwiązaniem haniebnym. Ale przecież państwo wnioskodawcy z PiS słyszeliście wielokrotnie zapewnienia rządu Leszka Millera, którego ministrem jest pan Marek Pol, że to będzie renegocjowane i że jeszcze ostatnie słowo w tej sprawie nie padło, poczekajcie więc z tym wnioskiem i z tą oceną. To rzeczywiście prawda: hańba tamtemu rządowi, że się na takie rozwiązanie zgodził. Pan następnego dnia po wyborach zrezygnował z bycia w AWS, ale pana koledzy z PiS i Platformy Obywatelskiej znacznie dłużej w tej koalicji wytrwali. M.in. byli tam w momencie, kiedy to rozwiązanie było przyjmowane. Więc jeśli to hańba, to rozumiem, że to jest wyznanie winy. A jeśli wyznanie winy, to będzie też jakaś forma skruchy i, jak rozumiem, pokuty. Ale czy to ma być tak, że jest wina i skrucha posłów PiS i AWS, dawniej będących w AWS i Unii Wolności, a pokuta ma być dla ministra Pola? To jest jakaś przewrotna logika, więc proponowałbym powrócić do kanonów normalnej logiki.</u>
          <u xml:id="u-48.15" who="#TomaszNałęcz">I czwarty argument, że pan Pol ma odejść z rządu za niekorzystny kontrakt z Rosją w sprawach gazu. O tym premier też już mówił, więc ja tylko jednym zdaniem o tym powiem. Przypominam, że ten kontrakt podpisał rząd Hanny Suchockiej, a szefem kancelarii tego rządu był poseł Platformy Obywatelskiej Jan Maria Rokita, będący teraz w klubie wnioskodawców o odwołanie ministra Pola za tamten kontrakt. Rząd Jerzego Buzka nie podjął żadnej próby osiągnięcia rozwiązania...</u>
          <u xml:id="u-48.16" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-48.17" who="#TomaszNałęcz">...które ograniczyłoby dostawy gazu do Polski, a do tamtej niekorzystnej umowy, w wyniku której będziemy mieli za chwilę za dużo gazu, dołożył jeszcze kontrakt norweski, żebyśmy mieli tego gazu jeszcze więcej. Teraz to już chyba jest prawda, panie pośle Dorn, zgadza się, to świetnie. Tyle tylko, że jeśli się zgadza, to grubo nie wystarcza na odwołanie z tego powodu ministra Pola z rządu Leszka Millera.</u>
          <u xml:id="u-48.18" who="#TomaszNałęcz">Tak więc z argumentacji, że pan minister Pol winien być odwołany z funkcji ministra infrastruktury tego rządu, nie pozostaje, jeśli kierować się zdrowym rozsądkiem, ani cień racjonalności. Jest to wniosek podyktowany potrzebami wyborczymi, a w pana wystąpieniu, panie pośle Dorn, znalazłem nawet potwierdzenie pewnych spekulacji prasowych, że w jednym województw rysuje się już zarys sojuszu w sejmiku między opozycją a częścią jednego z ugrupowań będących dzisiaj w koalicji. Tak pan chwalił posła koalicji, że chyba rzeczywiście te plotki co do koalicji w sejmiku województwa warszawskiego mają coś w sobie, bo zakładam, że skoro pan coś mówi, to jest w tym jednak jakieś odwołanie się do faktów, może dzisiaj niejasnych, ale jednak racjonalnych.</u>
          <u xml:id="u-48.19" who="#TomaszNałęcz">I na koniec chciałbym złożyć pewne wyjaśnienie panu Michałowi Kamińskiemu, jako osoba, która kilka razy była w gabinecie ministra Pola. Kiedy dwa dni po nominacji Marka Pola na ministra infrastruktury wszedłem do jego gabinetu, to też mi się rzuciły w oczy te modele różnych maszyn związanych z kolejnictwem i budownictwem drogowym. Nawet go zapytałem, czy to mu nie przeszkadza i czy nie zamierza tego wyrzucić. Odpowiedział mi, że on już po raz trzeci jest ministrem, a złym ministrem jest ten, kto zaczyna urzędowanie od umeblowania gabinetu, nawet jak otrzymuje po poprzednikach kicze, a potem, pokazując na biurko, powiedział: tu są rzeczy, którymi się zajmuję, gabinet zacznę urządzać po swojemu po roku urzędowania. Tak więc, panie pośle Kamiński, bardzo udatnie pan się naśmiewał z ministrów transportu pochodzących z pana formacji, ale to nie są śmiechy z ministra Pola.</u>
          <u xml:id="u-48.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.21" who="#TomaszNałęcz"> Tak to już nieraz jest, że szyderstwo w złej wierze ciśnięte w kogo innego trafia w rzucającego oszczerstwo, i właśnie tak w tym momencie się stało.</u>
          <u xml:id="u-48.22" who="#TomaszNałęcz">Będziemy rzecz jasna głosować przeciw temu wnioskowi, nie po to, by pan premier Pol miał do modeli pozostawionych przez rząd AWS w gabinecie ministra transportu dołożyć nowe, tylko po to, żeby zajął się mądrą, przedłożoną przez cały rząd koncepcją budowy dróg i autostrad w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-48.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Dorn zapewne w trybie sprostowania? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#LudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwa sprostowania po przemówieniu pana posła Nałęcza.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#LudwikDorn">Po pierwsze, ustawa, o której on mówił, uchwalona w poprzedniej kadencji, dotyczyła winiet dla samochodów ciężarowych. Wyjaśniałem to już po wystąpieniu pana prezesa Rady Ministrów, ale widocznie niezdolność rozróżnienia między samochodem ciężarowym a samochodem osobowym to powszechna przypadłość w obozie rządzącym.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#LudwikDorn">Natomiast jeśli mowa o tym zarządzeniu lub rozporządzeniu, na które powoływał się pan poseł Nałęcz, to oczywiście nie jest to żadne rozporządzenie ani zarządzenie; nie jest to żaden motyw do odwołania ministra, chyba że rozporządzenie dotyczy jakiejś ważnej sprawy, grubego błędu, o wielkich konsekwencjach. Mowa o komunikacie Biura Obsługi Transportu Międzynarodowego, o tym, że zezwolenia na przejazd przez Węgry dla samochodów ciężarowych zostały już wyczerpane, a stało się tak dlatego - mówiłem o tym, widać pan poseł Nałęcz nie dosłyszał - że pod koniec ubiegłego roku minister wynegocjował zbyt niską kwotę. A to już nie jest kwestia jakiegoś tam zarządzenia; to jest możliwość przemieszczania się do 1/3 Europy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Roman Jagieliński, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#RomanJagieliński">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jesteśmy świadkami szczególnego zdarzenia. Z inicjatywy Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, popartej także przez posłów innych ugrupowań politycznych, dzisiaj debatujemy nad wnioskiem o wotum nieufności dla ministra infrastruktury pana Marka Pola.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#RomanJagieliński">Po pierwsze, zauważam, że pan Marek Pol chyba nie zasłużył na tak sprawiedliwe potraktowanie. A dlatego sprawiedliwe, iż w moim pojęciu jest to już naruszenie wszelkich zasad życia publicznego; że jeśli chce się zaostrzyć karę, to zaostrzenie kary powinno być w odniesieniu do przestępstwa. A tutaj chce się zaostrzyć karę i wymierzyć ją za to, że jest intencja dobrego działania. To szczególna profilaktyka, szczególny sposób na to, żeby przestępstw nie było.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#RomanJagieliński">Przeżywałem już takie sytuacje, gdy były wnioski o wotum nieufności w stosunku do innych ministrów, do mnie też, ale zawsze uzasadnienie było takie, że ktoś popełnił błąd w działaniu. A jeśli chodzi o to uzasadnienie, można przypuszczać, że inicjatorzy chcą udowodnić, iż na pewno popełni ten błąd. To z moimi kategoriami myślowymi absolutnie się nie zgadza. Wypowiedziałem się zresztą w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej, kiedy dyskutowaliśmy o winietach. Jeśli ktoś przede wszystkim chce zainwestować w szczególną sferę działalności gospodarczej, zakłady pogrzebowe, to jest to sensowne, żeby odrzucić propozycję wprowadzenia winiet i ograniczyć dynamikę budowy dróg krajowych szybkiego ruchu i autostrad. Ale tym nie powinniśmy być zainteresowani. Odwołam się do statystyki.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#RomanJagieliński">Wielu z nas chełpi się, że jesteśmy 40-milionowym narodem. W latach 90. wszyscy zakładaliśmy taką dynamikę demograficzną, że mamy osiągnąć te 40 mln, i od wielu lat jesteśmy świadkami, że liczba obywateli nie może przekroczyć 38,5 mln. I czy Prawo i Sprawiedliwość, chcąc przedwcześnie już wymierzyć karę w stosunku do pana ministra Marka Pola, chce pójść jeszcze dalej, doprowadzić do tego, żeby może ta liczba spadła szybko do 38 mln, a może jeszcze niżej?</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#komentarz">(Poseł Marian Piłka: SLD prowadzi politykę antyrodzinną.)</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, a ile pan ma dzieci?)</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#RomanJagieliński">Nie chcę dyskutować z salą i nie chcę też podejmować tego tematu, jeśli chodzi o to, co jest, dlatego że w tych ostatnich dwóch latach przecież nie SLD i nie Partia Ludowo-Demokratyczna rządziła tym krajem, a spadek przyrostu ludności w Rzeczpospolitej nastąpił w 2000 r.; i zapewne sukcesu z tego tytułu nie będziemy mieć też w 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#RomanJagieliński">Nie ma innej drogi, tylko szybko budować. I opinia publiczna zdecydowanie się z tym zgadza. Oczywiście nie jesteśmy społeczeństwem najbogatszym, dla każdego wydatek 180 zł na winietę dla samochodu osobowego będzie się liczył. Ale jeśli jest inna recepta, to weźmy pod uwagę wypowiedzi moich przedmówców broniących pana ministra Marka Pola i rozpocznijmy merytoryczną dyskusję w komisjach - albo złóżcie projekt ustawy, która to inne rozstrzygnięcie pozwoli nam przedyskutować. Dzisiaj tych propozycji nie ma; jest to zresztą też następstwem pewnej filozofii, która była uprawiana w poprzedniej koalicji. Była propozycja, żeby inwestorzy prywatni wybudowali nam autostrady, i niestety to się nie powiodło. A dzisiaj potrzebne są pieniądze publiczne, które muszą być wkomponowane w pozyskanie pieniędzy pomocowych, tak by w następstwie można było jak najszybciej budować drogi szybkiego ruchu.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#RomanJagieliński">Zarzut drugi - VAT. Myślę, że więcej nie muszę dodawać, ale to też jest karanie przed dobrą robotą. Bo przecież pan minister Marek Pol niejednokrotnie się wypowiadał, niejednokrotnie zajmował stosowne stanowiska, żeby otworzyć w Brukseli rozdział dotyczący podatków i jeśli chodzi o podatek VAT, zmienić zapis z 22% na 7%. Negocjacje nie zostały zakończone.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#RomanJagieliński">A sprawa gazu? Myślę, że też jest bezzasadna, bo pracując w grupie polsko-rosyjskiego biznesu, który wspiera także wysiłki administracji państwowej i pana Marka Pola odpowiedzialnego za ten obszar, akurat wiem, że negocjacje wreszcie idą w dobrym kierunku. Będziemy płacić za to, co otrzymamy, nie będzie stosowana zasada: bierz lub płać.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#RomanJagieliński">Uważam, że jest to schizofrenia, panowie, i jako przedstawiciel centrum - bo tu siedzę - powinienem to powiedzieć. Nie róbcie następnych spektakli, które mają wam pomóc w wyborach samorządowych. Bo skromność to przywilej związany z wartościami chrześcijańskimi; a pokora tym bardziej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#RomanJagieliński">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej będzie głosować za odrzuceniem wniosku o wotum nieufności.</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Olszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nasza dzisiejsza dyskusja przebiega w szczególnej atmosferze. Powiedziałbym, że obracamy się w obszarze pomiędzy politycznym kabaretem a wiecem przedwyborczym. Mimo woli przypomina się pytanie z refrenu piosenki Wojciecha Młynarskiego: „czyśmy się wszyscy nie zanadto tutaj rozdokazywali?”.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#JanOlszewski">O ile jednak konwencja wystąpień przedstawicieli opozycji to sprawa ich dobrego wyboru, o tyle muszę wyrazić szczególny żal, że w tej samej konwencji utrzymane było wystąpienie premiera rządu. Wyrażam żal, bo sprawy które rozważamy przy okazji tego wniosku o wotum nieufności, to rzeczy bardzo poważne. Zaryzykowałbym nawet stwierdzenie, że jedna z nich jest dla naszej gospodarki śmiertelnie poważna. Pomijając sprawę nieszczęsnych winiet, o których tutaj właściwie powiedziano już wszystko i do których nie chciałbym wracać, to sprawą śmiertelnie poważną dla bezpieczeństwa energetycznego Polski są oczywiście dostawy gazu jamalskiego i kwestie związane z potrzebą - dramatycznie pilną potrzebą - znalezienia alternatywnych źródeł tych dostaw.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#JanOlszewski">Jestem szczególnie zobowiązany do przypomnienia tej sprawy, bo byłem premierem rządu, który stanął w pierwszych tygodniach roku 1992 wobec perspektywy katastrofy gospodarczej spowodowanej wtedy gwałtowną redukcją dostaw rosyjskiego gazu. Tylko szczęśliwy zbieg okoliczności - fakt, że, jak często w takich sytuacjach, sprzyjała nam opatrzność, poprzez zmianę, złagodzenie w tych zimowych tygodniach mrozów - sprawił, że udało się z tego wyjść z względnie małymi stratami. Poczyniliśmy wtedy natychmiast kroki dla stworzenia możliwości alternatywnych dostaw: podjęliśmy rozmowy z Norwegią w sprawie dostaw gazu z Morza Północnego.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#JanOlszewski">Po upadku rządu ta sprawa została na wiele lat zamrożona. Zawarto natomiast kolejne kontrakty na dostawy rosyjskiego gazu, dostawy, o których już zresztą wiele w tej Izbie mówiono. Trzeba tylko wyrazić żal, że ci, którzy doprowadzili do podpisania tych umów i stworzenia tej dramatycznej sytuacji, do tej pory nie ponieśli żadnej z tego tytułu odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#JanOlszewski">W wystąpieniu pana premiera - pomijając jego warstwę wiecowo-kabaretową - zostało zawarte stwierdzenie, które chciałbym, żeby nie umknęło uwagi Wysokiej Izby, bo jest bardzo istotne, bardzo ważne. Jest to mianowicie stwierdzenie, że pan premier, rząd, w którego imieniu występował, nie widzi żadnej w istocie rzeczy konieczności kontynuowania sprawy dywersyfikacji dostaw gazu rosyjskiego i uważa, iż bezpieczeństwo energetyczne Polski w obecnym stanie w niczym nie jest - ani dzisiaj, ani w perspektywie przyszłości - zagrożone. Nie jest zagrożone dlatego, że gazu ziemnego jest na rynkach światowych nadmiar, a więc nie grozi nam wstrzymanie jego dostaw.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#JanOlszewski">Chciałbym wobec tego przypomnieć, że wtedy, w 1992 r., gazu na rynkach światowych też był nadmiar i można go było kupić w dowolnej ilości. Problem polegał tylko na tym, że nie można go było do Polski sprowadzić. Ten problem po 10 latach wygląda dokładnie tak samo, jak w tamtych dramatycznych tygodniach.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#JanOlszewski">Jeżeli pan premier oświadcza nam tu dzisiaj - rozumiem, że to jest deklaracja rządu - iż aktualny stan uważa się za satysfakcjonujący dla bezpieczeństwa energetycznego kraju, a zatem że sprawę - podjętą wprawdzie późno, ale jakoś tam doprowadzoną do pewnej fazy przez rząd pana Buzka - możliwości dostaw z Norwegii uważa właściwie za negatywnie załatwioną; jeśli mówi się nam, że jedyna dywersyfikacja źródeł gazu nastąpi poprzez rozwój produkcji krajowej, o której wiadomo, że w optymalnych nawet warunkach w ciągu najbliższego dziesięciolecia może zaspokoić maksimum 40% potrzeb polskiej gospodarki; to znaczy, że zostajemy na następne dekady, skazani na jedno źródło koniecznych, dodatkowych dostaw i na pełną zależność od tego źródła. Jakie są tego polityczne konsekwencje, nie potrzebuję mówić.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#JanOlszewski">Myślę, że w tej debacie to jest właściwie jedyna ważna sprawa i trzeba będzie do niej wrócić, niezależnie od losów wniosku o wotum nieufności dla ministra Pola, nad którym dzisiaj dyskutujemy.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#JanOlszewski">Muszę powiedzieć, że bez zdziwienia przyjmuję stanowisko pana premiera Millera, które tu zostało zadeklarowane. Byłbym nieuczciwy, gdybym powiedział, że spodziewałem się czegoś innego. Jeżeli pamiętamy, jak zdecydowanie, z jaką energią i z jakim nakładem środków walczył z tą koncepcją uniezależnienia Polski od dostaw rosyjskich pan Gudzowaty i jego koncern, i jeżeli uzmysłowimy sobie, ilu wysokich urzędników, także ministrów tego rządu, było jeszcze niedawno pracownikami tego koncernu, to trudno oczekiwać, żeby to stanowisko było inne. A żeby nie było w tym zakresie wątpliwości, oświadczam, że to, o czym teraz mówię, nie dotyczy pana wicepremiera i ministra Pola.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#JanOlszewski">Podczas głosowania poprzemy wniosek opozycji. Chciałbym jednak, żeby było jasne, że posłowie Koła Poselskiego Ruchu Odbudowy Polski, głosując za wnioskiem, odnoszą się nie do działalności pana premiera Pola, lecz do stanowiska i polityki rządu, bo ona w istocie - powinna być - przedmiotem naszej dyskusji i naszego niepokoju. Jest to bowiem polityka groźna dla przyszłości Polski. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#DonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów, ministra infrastruktury pana Marka Pola.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zacznę inaczej, niż planowałem rozpocząć, moje wystąpienie, ale skłania mnie do tego wystąpienie posła sprawozdawcy pana posła Ludwika Dorna.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MarekPol">Obrady tej Izby nie są adresowane wyłącznie do grona, które siedzi na tej sali. Przemawiający z tej trybuny mówią również do wielu setek tysięcy Polaków, którzy czasami z tego powodu, że nie mają pracy, siedzą w domu i mają włączone telewizory. Ci ludzie mieli okazję obejrzeć spektakl, może wesoły, może radosny, ale dla tych, którzy mają pracę, dla tych, którzy mają tak dobre wynagrodzenie, jak pan poseł Dorn w parlamencie, spektakl wesoły nie dla nich. Oni są bez pracy i czekają na to, że z tej trybuny padną słowa i że z tej sali wyjdą rozwiązania, które dadzą im pracę, dadzą szansę na życie, szansę na wyjście z beznadziejności, w której tkwią ich rodziny.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#MarekPol">To wystąpienie było teatrem i spektaklem radości. W Polsce nie ma radości; w Polsce bardzo wielu ludzi żyje w warunkach trudnych. O tym powinniśmy mówić; nad rozwiązaniami dla tych ludzi powinniśmy dyskutować. Takie rozwiązanie niesie program budownictwa drogowego i budownictwa autostrad. Panowie z opozycji, doskonale o tym wiecie.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#MarekPol">Szanowny panie pośle, nie będę oczywiście odnosił się do pana słów o tym, że ja kłamię, choć mógłbym sięgnąć do regulaminu poselskiego. Mogę powiedzieć: Pan bredzi. I pan też może sięgnąć do regulaminu poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#MarekPol">Wydaje mi się, że są pewne zasady przyzwoitości, które obowiązują wszystkich parlamentarzystów, szczególnie tych, którzy się mienią osobami kulturalnymi, inteligentnymi. Natomiast za jedną rzecz, którą pan tutaj powiedział, będzie pan odpowiadał. Otóż powiedział pan, że ja, minister rządu Rzeczypospolitej Polskiej, służę interesom obcego państwa. Za to odpowiedzialność jest bardzo poważna. I obiecuję panu, że tę odpowiedzialność pan poniesie.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#MarekPol">Panie i Panowie Posłowie! Krytyka rządu jest dobrym prawem opozycji. Byłoby fatalnie, gdyby opozycja nie krytykowała, nie wygłaszała krytycznych poglądów, nie doszukiwała się słabości w rozwiązaniach rządowych. Niezależnie jednak od tego, jak ta krytyka jest wyrażana, musi się opierać na dwóch podstawowych zasadach: musi być uczciwa i dobrze uargumentowana. Musi być uczciwa, a więc krytykujący nie może przerzucać odpowiedzialności z jednego rządu na drugi rząd. Nie może mówić, że zawinił kto inny, niż ten, kto złe rozwiązanie wprowadził czy złe rozwiązanie zaproponował. Musi być uczciwa, a więc musi ludziom, którzy słuchają debat parlamentarnych, pokazywać wszystkie strony sprawy, o której się dyskutuje. Nie należy wyjmować pewnego fragmentu, który nadaje się do krytyki, nie pokazując jednocześnie bardzo wielu rzeczy pozytywnych, które bez tego wyjętego fragmentu w ogóle nie istnieją.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#MarekPol">Panie i Panowie Posłowie! Atakujecie, państwo posłowie wnioskodawcy, ministra infrastruktury, a przede wszystkim rząd za propozycję wprowadzenia opłat winietowych; opłat winietowych za poruszanie się tylko po niektórych kategoriach dróg w Polsce. Robicie równocześnie wszystko, aby ukryć przed ludźmi, że do Sejmu, do waszych rąk nie trafił projekt ustawy o opłatach winietowych, ale trafił pakiet rozwiązań, który przynosi ponad 100 tys. ludzi pracę. Przynosi zamówienia dla firm budowlanych o wartości rzędu 30 mld zł; firm, którym dziś grozi upadłość. Przynosi rozwój wielu regionom Polski, które tego rozwoju potrzebuję. O tym nie mówicie. Nie mówicie o tym, że w tym pakiecie są dziesiątki rozwiązań upraszczających dramatyczną procedurę prawną, którą dzisiaj musi przejść każdy inwestor po to, by cokolwiek zbudować - najmniejszą dróżkę, najmniejszy most - czy cokolwiek zmodernizować. Nie mówicie o tym, że ten pakiet, którego elementem są winiety, niesie metodę finansowania budowania nowych dróg w Polsce i modernizacji dróg istniejących. Nie mówicie o tym, że za każdą część pieniędzy uzyskaną z tytułu opłat winietowych uzyskamy trzykrotnie więcej środków zewnętrznych. O tym wszystkim nie mówicie, bo to nie pasuje wam do generalnej koncepcji, to nie pasuje wam do czarnego obrazu rządu, który chcecie przedstawić społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#MarekPol">Wyborcom natomiast, podejrzewam, na spotkaniach z nimi opowiadacie, że te drogi, których potrzebują, że te mosty, których potrzebują, bo potrzebują, że te drogi szybkiego ruchu czy autostrady, które dadzą szansę na rozwój ich regionów, będą wybudowane. Z czego? Na to pytanie odpowiedzi z waszej strony nie ma. Mówicie, że sprzeciwiając się winietom, chronicie miliony polskich podatników przed nowymi opłatami, ale już jesteście bardzo oszczędni w słowach albo w ogóle milczycie w tej sprawie, że odrzucając winiety, chronicie przede wszystkim 17 mln obcokrajowców, którzy swoimi samochodami wjeżdżają corocznie do Polski. Jeśli u nas nie zatankują paliwa - a bardzo wielu z nich nie tankuje w Polsce - to za usuwanie kolein i dziur, które oni zrobią, zapłacą właśnie ci polscy podatnicy. Zapłacą za zniszczone w wypadkach i na tych zostawionych przez nich koleinach samochody, zapłacą za leczenie rannych, zapłacą renty inwalidom i poniosą wiele innych ciężarów, które z tytułu jakości dróg wszyscy ponosimy.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#MarekPol">A więc, panie i panowie wnioskodawcy, kogo bronicie? Polskich podatników czy kilkanaście milionów gości, którzy przyjeżdżają do naszego kraju i nie ponoszą żadnych opłat za to, że używają dróg. Nie ma lepszego rozwiązania mającego na celu obciążenie tych gości niż winiety. Każde inne ma jedną wadę - nie dotyczy przyjeżdżających do Polski. Jesteśmy jednak gotowi o każdym rozmawiać, każde z nich rozpatrywać. Przecież mówiliśmy o tym nie dalej niż kilka dni temu na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#MarekPol">Mówicie winietom - nie, ale nie potraficie zaproponować, skąd wziąć własny wkład po to, by dostać trzykrotnie większe środki z Unii Europejskiej i banków. Nikt się nie zmartwi, jeżeli Polska z tych środków nie skorzysta. Czesi, Słowacy, Węgrzy, Litwini, Łotysze i Estończycy wezmą je z przyjemnością. Wezmą i jeszcze bardziej wyprzedzą nas w budowie swoich dróg, choć i tak już nas wyprzedzają. Oni dzięki temu poradzą sobie z bezrobociem. My nie. Czy o to nam chodzi? Ludzie nie wiedzą, że wasza propozycja do tego prowadzi. Dlaczego im tego nie mówicie? Czy dlatego, że nie pasuje to do koncepcji, która jest potrzebna po to, by odwołać ministra? Ci obywatele, którzy nas słuchają, nie wiedzą o tym, bo nie muszą wiedzieć, oni nie znają dokumentów sejmowych, z których wynika, że każda złotówka wpłacona za winietę przez tego, kto jeździ samochodem - i to jeździ co najmniej po drogach międzynarodowych, a nie po drogach niższej klasy - w czterokrotnie większej kwocie trafi do kieszeni polskich obywateli, polskich pracowników, którzy będą pracowali przy tych drogach, polskich firm, które będą te drogi budowały. Tego ludzie nie wiedzą. Dlaczego im tego nie mówicie? Czy tym ludziom, którzy dziś tysiącami są bez pracy i czekają na jakiekolwiek rozwiązanie, na szansę wyrwania ich i ich rodzin z nędzy, też będziecie wmawiać, że winiety są niedobre? Czy im też będziecie wmawiać, że ta złotówka czy 50 gr dziennie pobrane od kogoś, kto jeździ swoim samochodem przez cały rok po drogach międzynarodowych, to też jest niedobre dla Polski? To są trzy papierosy dziennie. Lepiej chyba oszczędzać zdrowie i przeznaczyć na dobry cel to, co na pewno jest dobrym celem.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#MarekPol">Krytykujecie państwo projekty rządowe i mnie osobiście za to, że zaproponowaliśmy przekształcenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Czego już na ten temat się nie nasłuchałem, czego nie naczytałem się we wniosku, w którym jest to bardzo dokładnie opisane. Wiecie państwo doskonale, że nie tworzymy żadnej całkowicie nowej instytucji. Wiecie doskonale, że przekształcamy wyłącznie w minimalnym stopniu, zmieniając obecną Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Domagacie, żeby Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad pozostała nadal urzędem budżetowym, chociaż wiecie, że w tym systemie budżetowym nieraz wpłacone przez kierowców pieniądze szły na zupełnie inne cele niż drogi. Jeżeli obecny układ zostanie, tak będzie nadal. Czy tego chcemy? Jestem przekonany, że nie. Straszycie państwo ludzi, że ta nowa spółka zostanie wyłączona spod kontroli państwa. Straszycie, chociaż wiecie, że nie proponujemy tworzenia zupełnie nowej, oderwanej od tego, co dzisiaj istnieje, instytucji. Proponujemy instytucję całkowicie państwową, pod 100-procentową kontrolą skarbu państwa, instytucję nadzorowaną przez rząd, Sejm, Najwyższą Izbę Kontroli i wszystkie instytucje kontrolne w państwie. Ale co najważniejsze, instytucję po raz pierwszy nadzorowaną przez samych obywateli, obywateli, którzy co trzy i sześć miesięcy będą otrzymywali informację o tym, ile pieniędzy wpłynęło z tytułu winiet i innych tytułów, co za nie wybudowano, co za nie zrobiono, w których konkretnie miejscach i na których drogach. Czy nie jest to lepsza kontrola pieniędzy przeznaczanych na drogi niż obecnie? Czy dzisiaj którykolwiek kierowca wie, co zrobiono z jego pieniędzmi, które płaci w akcyzie? Może nareszcie się dowie. Może nareszcie się dowie i będzie mógł nawet w tej sprawie się wypowiedzieć nie tylko za pośrednictwem ukochanego swojego posła, ale bezpośrednio przez Internet. Takie możliwości wypowiadania opinii już dzisiaj istnieją.</u>
          <u xml:id="u-56.11" who="#MarekPol">Dobrze wiecie, panie i panowie posłowie wnioskodawcy, że tylko ta przekształcona instytucja, przekształcona Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad będzie mogła sięgać po wielkie kredyty międzynarodowe bez obciążania nadmiernym ryzykiem budżetu i obywateli.</u>
          <u xml:id="u-56.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto będzie gwarantował?)</u>
          <u xml:id="u-56.13" who="#MarekPol">Wy to, panie i panowie, doskonale wiecie. Wiecie, bo w większości byliście ministrami, marszałkami Sejmu, Senatu, wysokimi urzędnikami, posłami, senatorami albo doradcami osób na wysokich stanowiskach. Dlatego to ukrywacie. Dlatego zamiast zbadać to, jaka jakość zabezpieczeń została przewidziana w ustawie, ewentualnie zaproponować lepsze zabezpieczenia, wmawiacie ludziom, że pieniądze wyjdą spod kontroli państwa. Dobrze wiecie, że nie wyjdą spod kontroli Sejmu, dobrze wiecie, że nie wyjdą spod kontroli rządu, lecz znajdą się dodatkowo pod kontrolą nową - najlepszą kontrolą społeczną. Przecież chyba wam to nie przeszkadza?</u>
          <u xml:id="u-56.14" who="#MarekPol">Mówicie też, panie i panowie wnioskodawcy, różne rzeczy, które wytłumaczyć można tylko tym, że tak zawzięcie pracowaliście nad uzasadnieniem wniosku o odwołanie ministra infrastruktury, że nie zdążyliście przeczytać wielu rządowych dokumentów, w tym ustaw, o których mówicie. To, co powiem, powiem z przykrością z wielu powodów. Po pierwsze, bo powiem o marszałku Sejmu, który w tej chwili prowadzi obrady i którego lubię. Po drugie, dlatego że pan marszałek Tusk powiedział, że będzie co prawda głosował za moim odwołaniem, ale z przykrością. Więc ja z taką samą przykrością powiem, że pan marszałek nie przeczytał ustaw, o których dyskutowaliśmy tu, na tej sali. Otóż w żadnej ustawie przedłożonej przez rząd nie ma wyłączenia Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad po przekształceniu w Zarząd Dróg Krajowych z ustawy kominowej. Jest ona objęta ustawą ograniczającą wynagrodzenia, dokładnie taką samą, jaką są objęte wszystkie urzędy i instytucje państwowe. A więc może lepiej przeczytać, podyskutować, spierać się o lepsze rozwiązania, aniżeli krytykować i - nawet z żalem, za co jestem wdzięczny - głosować za odwołaniem ministra infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-56.15" who="#MarekPol">Ci, którzy krytykują rozwiązania zaproponowane przez rząd, poza tym, że dokładnie starają się oderwać sprawę winiet od kwestii budowy dróg, kwestii budowy mostów, naprawy dróg, ich modernizacji - winiety precz, a drogi, owszem, proszę budować - zapominają, że jeżeli odrzucimy propozycję winiet, a parlament może to zrobić, przecież to nie minister wprowadza winiety i nie rząd, który przedłożył projekty ustaw, to Sejm o tym zadecyduje, jeśli Sejm zdecyduje się na rozwiązania, które proponują posłowie z Prawa i Sprawiedliwości i Platformy Obywatelskiej, wówczas postanowi praktycznie o tym, że w ciągu najbliższych 36 miesięcy trzeba będzie wybudować 15 punktów poboru opłat na istniejących autostradach bądź na autostradach, których budowa się kończy. Koszt tego wynosi miliard złotych. W dodatku te punkty będą stały tak długo, jak długo Polska nie zostanie włączona do jednolitego elektronicznego systemu poboru opłat, co ma nastąpić za 4–5 lat. To będzie pomnik naszego marnotrawstwa i naszej głupoty. Wiedząc o tym, że Europa już przechodzi na system elektronicznego poboru opłat, wymurujemy sobie za własne pieniądze, za miliard złotych, pomnik naszej nieodpowiedzialności. Nie wspomnę o tym, że aby punkty poboru opłat mogły funkcjonować w takiej liczbie przez cały rok, trzeba na to wydać ok. 200 mln zł. To są ogromne pieniądze i za to my wszyscy, obywatele polscy, musielibyśmy zapłacić. Jeśli Wysoka Izba tak zdecyduje, to za to zapłacimy.</u>
          <u xml:id="u-56.16" who="#MarekPol">Dyskretnie zapominacie państwo, mówiąc, że szykujemy bombę - bo takie słowo też padło, przypominał to premier - bombę gwarancyjną, o tym, o czym mówiliśmy na tej sali. Nikt nie proponuje wprowadzenia winiet na zawsze. Chcemy uniknąć okresu budowania starych punktów poboru opłat, zgromadzić pewną ilość pieniędzy po to, aby w ciągu najbliższych 3–4 lat pchnąć do przodu cały obszar budowy autostrad i przejść na system, który będzie wprowadzany w całej Europie, system opłat elektronicznych, który nie wymaga tak drogich instalacji, a w każdym razie nie wymaga tego, co dziś musielibyśmy zbudować dla systemu tradycyjnego. Czy to nie jest rozsądne? Jeśli nie jest rozsądne, to odrzućcie to. Odrzućcie rozwiązania, a nie mścijcie się na całym programie i na wszystkich propozycjach rządu. Panie i panowie posłowie, program, który przedłożył rząd: „Infrastruktura - klucz do rozwoju”, był dyskutowany na tej sali w lutym tego roku. Panie i panowie posłowie mieli okazję wypowiadać się na temat tego programu w długiej dyskusji. Zapisane tam były zarówno rozwiązania dotyczące winiet, jak i wszelkie rozwiązania, które chcemy wprowadzić. Wówczas ten program zyskał akceptację Izby. Zadaniem rządu w takiej sytuacji jest przygotować odpowiednie ustawy i przedłożyć je Wysokiej Izbie. Jako minister infrastruktury i jako członek rządu to zadanie wykonałem. Rząd te ustawy przyjął i przekazał Sejmowi. Ocena mojej pracy w tym zakresie należy do państwa.</u>
          <u xml:id="u-56.17" who="#MarekPol">Poruszę jeszcze króciutko dwie kwestie zawarte w akcie oskarżenia w stosunku do mojej osoby. Chodzi o negocjacje gazowe. Otóż skandalem jest nazwanie tych negocjacji strategią ustępstw. Panie i panowie posłowie wnioskodawcy, gdyby to była strategia ustępstw, to te negocjacje już dawno by się zakończyły. Skandalem jest wyrywanie z kontekstu fragmentów mojej wypowiedzi o tym, że wszystko zależy od tego, co przedstawi druga strona. W negocjacjach zawsze wszystko zależy od tego, co przedstawią obie strony, bo od tego zależy to, czy się w ogóle dogadamy, czy się nie dogadamy. Doszliście, panie i panowie posłowie, do takiego stopnia zapętlenia i zapomnienia o realiach tego świata, że stawiacie wniosek o wotum nieufności wobec ministra, który działa w rządzie, który próbuje naprawić błędy popełnione przez poprzednie rządy, i to bynajmniej nie przez rządy lewicowe.</u>
          <u xml:id="u-56.18" who="#MarekPol">Wspominano tu rząd Hanny Suchockiej i wówczas zawarte porozumienie. Chcę powiedzieć bardzo wyraźnie - nawiązuję tu do wystąpienia pana premiera Olszewskiego - iż w tamtym czasie rzeczywiście prognozy co do ilości gazu, który będzie zużywany po roku 2000, były bardzo wysokie. I ja nie dziwię się temu rządowi, że to porozumienie podpisał. Nie udawajmy jednak, że nie wiemy, iż to tamten rząd podpisał. Za czasów rządów Jerzego Buzka, kiedy panie i panowie wnioskodawcy siedzieliście w ławach rządowych i w ławach poselskich, nikt ani się nie zająknął o renegocjowaniu tego kontraktu. Nikt nawet nie spróbował tych renegocjacji. Nie ma żadnych śladów w dokumentach rządowych, aby ktoś z rządu Jerzego Buzka próbował zmniejszyć ilości kontraktowanego gazu. Za to w tym samym czasie, mając świadomość tak wielkich ilości, podpisał ten rząd i podpisaliście państwo kolejny kontrakt na 5 mld m3 gazu. I co? I obecny rząd nie podważa tej umowy, choć uważamy, że była ona podpisana w złym momencie. Trzeba było najpierw renegocjować dostawy z Rosjanami, a potem podpisywać nowe kontrakty, a nie odwrotnie. W związku z tym informacje o tym, że jesteśmy przeciwko dywersyfikacji dostaw gazu, które próbował przekazać tutaj pan premier Olszewski, są absolutnie nieprawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-56.19" who="#MarekPol">Polska jest za zabezpieczeniem energetycznym kraju. Polska jest za tym, abyśmy mogli korzystać z różnych źródeł i z różnych sposobów dostaw gazu. Dowodzimy tego i w negocjacjach, i naszym zachowaniem. Te zarzuty nie są zarzutami do tego rządu i do tych ministrów. Nawiasem mówiąc, jestem współprzewodniczącym ze strony polskiej wspólnej komisji polsko-rosyjskiej zajmującej się problematyką gospodarczą. Można mnie oskarżać o wszystko, co związane jest z gospodarką i ze stosunkami Polski z Rosją. Dostrzegajmy jednak też to, co się w ostatnim czasie w tych stosunkach zmieniło. Dostrzegajmy zawarte porozumienia, których nie można było zawrzeć przez 12 lat, takie jak choćby umowa lotnicza, która pozwala wreszcie bez szczególnych opłat latać nad terytorium Syberii. Dostrzegajmy zmianę stanowiska rosyjskiego w sprawie polskiego Sławkowa. To wymagało ogromnego wysiłku. Dostrzegajmy wreszcie to, że dzięki naszym przedsiębiorcom, ale i dzięki klimatowi, który tworzy rząd, eksport polski w tym roku wzrósł o 38% w stosunku do roku ubiegłego, a import zmalał o ok. 19%.</u>
          <u xml:id="u-56.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.21" who="#MarekPol"> To chyba jest coś konkretnego, to jest jakiś wynik pracy - pracy wielu ludzi, oczywiście nie wyłącznie przewodniczącego komisji, nie mam co do tego wątpliwości, i nie wyłącznie rządu. To są efekty, które pozwolą zmniejszyć deficyt budżetowy, deficyt w obrotach handlowych z Rosją o około miliard dolarów w ciągu roku. Czy to nic nie znaczy? To dlaczego tego nie zrobiliście?</u>
          <u xml:id="u-56.22" who="#MarekPol">Nie chcę tu cytować zbyt wielu fragmentów uzasadnienia, zacytuję jeden, w którym zapętlenie doszło do stopnia najwyższego. Otóż w tym samym akapicie w jednym zdaniu jest napisane: Może się bowiem okazać, że propaganda czołowych polityków lewicy o rzekomych nadwyżkach gazu jest całkowicie fałszywa, a w następnym zdaniu jest napisane: A więc nie dość, że będziemy musieli wywiązać się z klauzuli „take or pay” (bierz albo płać), czyli zapłaty za nieodebrany gaz, to jeszcze zabraknie nam go w bilansie energetycznym kraju. Naprawdę, żeby coś takiego wymyślić, trzeba być dobrze zagazowanym.</u>
          <u xml:id="u-56.23" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.24" who="#MarekPol">Panie i panowie posłowie, nie wspomnę już o tym, że ktoś, kto tak się rozpędził w tym uzasadnianiu wniosku, poplątał zakresy odpowiedzialności ministrów. Według niego odpowiadam za budowę gazociągu w Polsce, za światłowód, któryście państwo, opozycja dzisiejsza, poprzedni rząd, wpuścili do Polski poza kontrolą. Wszystko to nagle stało się przedmiotem mojej odpowiedzialności. Do tej pory tego nie zauważyłem, bo żadne rozporządzenie o tym nie mówi, ale państwo nie czytacie rozporządzeń, bo wiecie lepiej, co w nich jest.</u>
          <u xml:id="u-56.25" who="#MarekPol">Jeśli chodzi o stawki podatku VAT, to kilkakrotnie z tej trybuny mówiłem, że w Polsce będzie obowiązywał 7-procentowy VAT na mieszkania. Tak będzie, powtarzam: tak będzie. W tej sprawie toczą się negocjacje. To my wystąpiliśmy z wnioskiem o ponowne negocjacje w sprawie źle złożonego wniosku przez poprzedni rząd. To my podjęliśmy te negocjacje i je przeprowadzimy. Jestem nawet gotowy powiedzieć dokładnie, nie z tej trybuny, w jakim terminie je przeprowadzimy, bo jesteśmy do tego przygotowani. To nie jest rzecz, która nadaje się do publicznych dyskusji. Jedno jest pewne: będzie 7-procentowy VAT na budownictwo mieszkaniowe w Polsce. Rząd się do tego z tej trybuny zobowiązał i tak będzie. Złożyliśmy odpowiednie dokumenty, przygotowujemy odpowiednie zmiany w prawie. Będziecie nas rozliczali.</u>
          <u xml:id="u-56.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.27" who="#MarekPol">Panie i Panowie Posłowie! Nie będę odnosił się do wszystkich wypowiedzi posłów, bo moje wystąpienie byłoby zbyt długie. Postawionych zostało kilka pytań, w związku z tym pozwolę sobie na nie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-56.28" who="#MarekPol">Pan poseł Dorn martwił się, choć, muszę powiedzieć, delikatnie w tym wypadku, czy jesteśmy, czy w ogóle ktokolwiek jest w stanie budować więcej niż Niemcy. Proponuję nie mieć kompleksu Niemców. Hiszpanie budowali w ostatnich latach od 400 do 500 km autostrad rocznie, do roku 2009 chcą zbudować jeszcze 3 tys. km. Zatem czy to jest możliwe? Jest. My chcemy budować po 200, 250 km rocznie. Jesteśmy krajem wielkości Hiszpanii, która jeszcze niedawno była na naszym poziomie rozwoju gospodarczego. Więc nie rezygnujmy z tego, co jest realne i możliwe.</u>
          <u xml:id="u-56.29" who="#MarekPol">Pan poseł Dorn ośmieszał kwestię szacunków opłat z winiet. Rzeczywiście w programie rządu, który był tu przedstawiany - to był jedyny przypadek wspomnienia, że ktokolwiek wcześniej znał dokumenty, które prowadziły do dzisiejszych winiet - były zakładane wyższe kwoty wpływów z winiet. Wówczas sądziliśmy, że wprowadzimy je na wszystkie drogi krajowe. Zrezygnowaliśmy z tego m.in. po to, by oszczędzić dodatkowych opłat wielu ludziom, którzy z tych dróg - niższej kategorii, ale ważnych - korzystają po to, żeby dojechać do pracy, na działkę, do rodziny. Zostawiamy winiety wyłącznie na drogach międzynarodowych, dwujezdniowych, autostradach i ekspresowych, tych, które dają szanse na wpływy od podróżujących na długich dystansach Polaków i od obcokrajowców wjeżdżających do Polski. Obecnie planowane kwoty są mniejsze. Oczywiście z tego typu szacunkami zawsze jest tak, że wahają się one w sporym obszarze, każdy ekspert zabierający się za tę analizę podaje inną wielkość. Tak naprawdę jesteśmy w stanie sprawdzić to dopiero wtedy, kiedy te winiety zostaną wprowadzone, ale już są pewne możliwości. Otóż państwo wprowadzili winiety na samochody ciężarowe. Dziś, mimo że ustawa weszła we wrześniu ubiegłego roku, że niczego nie przygotowano, aby ją wdrożyć od 1 stycznia, a parlament nałożył taki ustawowy obowiązek, mimo że przygotowywaliśmy to dosłownie w ostatniej chwili i w związku z tym nie ustrzegliśmy się pewnych słabości systemowych, bo nie można było w tak krótkim czasie wydrukować winiet odpowiedniej jakości, to już dziś można powiedzieć, że w tym roku będzie osiągalna kwota rzędu 200 mln zł, choć jest to wstępny okres stosowania winiet i tylko w odniesieniu do stosunkowo niewielkiej liczby samochodów, jaką stanowią w Polsce ciężarówki. To jest więcej niż kolejne parlamenty przeznaczyły w ciągu dwóch lat na wykupy gruntów pod autostrady, z jednej tylko cząstki. Dlatego nie ośmieszajmy tych kwot, one są naprawdę ważne i pomogą sięgnąć po znacznie większe pieniądze z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-56.30" who="#MarekPol">Mówił pan, panie pośle, że ministerstwo nie działa i daje pan koronny dowód, że nie działa. Poza tym daje pan dowód, że umie pan korzystać z Internetu. Otóż na stronie internetowej jest napisane, że nie ma chwilowo zezwoleń na Węgry i mówi pan, że ich nie ma, bo źle je wynegocjowano. Rzeczywiście, chyba wynegocjowano za mało, choć dokładnie tyle samo, ile w 2000 r., tyle że negocjowano to we wrześniu, za rządów Jerzego Buzka, a nie koalicji Sojuszu Lewicy Demokratycznej, PSL i Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-56.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.32" who="#MarekPol"> A więc znowu państwo atakują sami siebie. Obawiam się, że tą metodą mogą państwo nie doczekać końca tej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-56.33" who="#MarekPol">Ja nigdy nie mówiłem, jak sugeruje pan poseł marszałek Tusk, że nie udaje się władzy wykorzystać środków z akcyzy. Nie znajdzie pan tego sformułowania w żadnej z moich wypowiedzi. Ja tylko stwierdzałem, że środków z akcyzy, które są przeznaczane na drogi, jest i było zawsze za mało na to, abyśmy - oprócz odśnieżania dróg, posypywania ich piaskiem i solą, malowania pasów i łatania dziur - mogli zbudować coś porządnego, nowoczesnego. Było ich zawsze za mało dlatego, że z 14,5 mld zł wpływających z akcyzy na paliwa 10 mld idzie na szkoły, szpitale, zasiłki z opieki społecznej, najróżniejsze dodatki dla ludzi niezamożnych i wszystkie inne ważne cele, które wszyscy chcemy sfinansować jak najlepiej. Zabranie całej akcyzy rozwiązywałoby problem każdego ministra transportu, również obecnego ministra infrastruktury, tylko komu byśmy je zabrali? Zabralibyśmy je najbiedniejszym ludziom i z najbardziej potrzebujących dziedzin. Stąd zarzut, iż powiedziałem kiedykolwiek, że nie umiemy sobie poradzić z tymi środkami, jest absurdalny. Pan marszałek, Wysoka Izba głosowała, o ile pamiętam, za przyjęciem budżetu z ubiegłego roku. Tam w sprawozdaniu była mowa o wykorzystaniu tych środków. No to albo się głosuje za i przyjmuje sprawozdanie, albo się mówi, że się nie umie wykorzystać tej akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-56.34" who="#MarekPol">Pan przewodniczący Lepper zapytał, co z kredytami o stałej stopie. Apeluję, panie pośle, by sprawdzać, co jest w parlamencie. Od wielu tygodni ta ustawa jest w parlamencie i za chwilę będzie przyjęta. Ja rozumiem, że każdy z nas ma dużo pracy i nie dostrzega tego, nad czym pracuje parlament, ale ta ustawa jest, została przez rząd przyjęta i przekazana dość dawno temu do Sejmu, a teraz Sejm nad nią pracuje. W przyszłorocznym budżecie są już zagwarantowane pieniądze na dopłaty do kredytów o stałej stopie procentowej, niesie to ta ustawa. Powiedział pan tutaj parę nieprawdziwych rzeczy, m.in. to, że premier odwołał jednego z moich zastępców za skandale i afery. Wie pan doskonale, że tak nie było. Zastępca odszedł po sprawdzeniu przez kontrolę jego odpowiedzialności i odrzuceniu jakichkolwiek zarzutów, i odszedł z zupełnie innych powodów, na własną prośbę. Premier podziękował mu za wykonaną dla rządu pracę, bo było jej naprawdę bardzo dużo. A jeśli kogoś interesują wydatki na doradców, które są i były ponoszone w Ministerstwie Infrastruktury, to bardzo proszę, jestem gotów, aby dokładnie je przedstawić. Mogę powiedzieć, jakie pieniądze przeszły przez Agencję Budowy i Eksploatacji Autostrad w poprzedniej kadencji, za poprzedniego rządu na doradców, którzy zostawili niezamknięte sprawy, niepodpisaną umowę z konsorcjum na budowę autostrady Gdańsk - Toruń, nierozwiązane problemy koncesji w przypadku autostrady A-4 prowadzonej przez Stalexport itd. Naprawdę poszło wtedy dużo pieniędzy. Teraz, w stosunku do tamtych wydatków, idą grosze, mimo że w negocjacjach rozmawia się o kontraktach rzędu 700 i 900 mln dolarów, a po drugiej stronie siedzą wynajęci przez naszych kontrahentów prawnicy najwyższej rangi, opłacani według najwyższych na świecie stawek. My, odpowiadając za publiczne pieniądze o takiej wartości, nie możemy pozwolić sobie, aby z naszej strony w negocjacjach z wielkimi koncernami międzynarodowymi siedzieli gorsi prawnicy, gorsi eksperci. Korzystamy z dużo tańszych niż nasi kontrahenci, ale równie dobrych. Bardzo chętnie na posiedzeniu Komisji Infrastruktury pokażę, co się stało z pieniędzmi Agencji Budowy i Eksploatacji Autostrad za poprzedniego rządu, i przedstawię dokładnie wszelkie wydatki, które są w związku z tym ponoszone.</u>
          <u xml:id="u-56.35" who="#MarekPol">Zadaje pan różne pytania, na które nie potrafię odpowiedzieć. Pyta pan, dlaczego Orlen chce kupić akcje autostrady wielkopolskiej. Nie znam odpowiedzi na to pytanie. Widocznie doszedł do wniosku, że w Polsce coś się w związku z autostradami zacznie dziać. Pyta pan, jak to możliwe, że kilka miesięcy temu wiadomo było, kto wygra przetarg na lotnisko Okęcie. Otóż wiadomo było tylko jedno - wygra ten, kto przedłoży najlepszą i przede wszystkim najtańszą ofertę. I taki wygrał. Wszelkie inne opowieści i bzdury, które wygłaszały niektóre gazety, np. wymieniając nazwy firm, są równie prawdziwe jak to, że Gwiazdka będzie kiedyś w maju.</u>
          <u xml:id="u-56.36" who="#MarekPol">Pan poseł Kamiński, bardzo radosny i wesoły młody człowiek, opowiadał z tej trybuny o zabawkach. Panie pośle, nic dodać, nic ująć z tego, co powiedział pan marszałek Tomasz Nałęcz. Ja jestem gotów te wszystkie zabawki panu przekazać, wydaje się, że bawiłby się pan nimi świetnie. Powiedział pan też, że ja, że Unia Pracy zrobiła coś z niczego - weszła do parlamentu, ma swój własny klub, swoich własnych senatorów. Otóż nie coś z niczego. Coś z czegoś. Ta partia istnieje w sposób ciągły od roku 1992, ma tę samą nazwę i zbliżony skład kierownictwa. Ale pan i pana koledzy osiągnęliście większy sukces, zrobiliście nic z niczego. Obawiam się, że Prawo i Sprawiedliwość skończy swój byt, tak jak poprzednie partyjki prawicowe, z końcem tej kadencji parlamentu i wystartują państwo do następnych wyborów pod nową nazwą, aby w nowych strojach i pod nowymi szyldami oszukiwać ludzi, że to nie wy byliście w tym miejscu, w którym spędziliście ostatnie lata.</u>
          <u xml:id="u-56.37" who="#MarekPol">Nie będę komentował sformułowania, że rząd chce służyć Moskwie i Brukseli. Sprawdzę to jeszcze dokładnie w stenogramie. Wydaje mi się, że rząd w tej sprawie zajmie odpowiednie stanowisko. Wyjątkowo dzisiaj zgadzam się z panem posłem Wrzodakiem. Pan poseł Wrzodak powiedział, że tutaj trwa festiwal wyborczy. Rzeczywiście tak jest, to jest festiwal wyborczy, a nie poważna debata o poważnym programie, spójnym, kompetentnym, który ma Polsce przynieść rozwój dróg, firmom - zamówienia, a ludziom - pracę. Pan poseł Wrzodak powiedział również rzecz prawdziwą: aby budować drogi, trzeba mieć pieniądze i trzeba mieć system. Dokładnie to rząd w Sejmie złożył - propozycję, jak zgromadzić duże pieniądze, jak zbudować system prawny, aby można było budować drogi. Po to budować, aby te krzyże, o których pan mówi, przy drogach nie były stawiane. Codziennie ginie prawie 10 osób na polskich drogach. Część z tych wypadków jest wynikiem kolein, dziur i wszystkiego tego, co jest związane z jakością dróg. Natomiast zagalopował się pan w innym miejscu. Doszedł pan do wniosku, że jak ja jestem z Poznania i jeden z biznesmenów też jest z Poznania, to coś z tego wynika. Panie pośle, o ile wiem, większość życia spędził pan w Ursusie, Ursus jest koło Pruszkowa - czy coś z tego wynika? Proszę mi odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-56.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.39" who="#MarekPol">Co do mojego członkostwa w radzie nadzorczej Daewoo-FSO - raz już pan przepraszał po orzeczeniu Komisji Etyki Poselskiej za to, co pan powiedział, czyżby pan chciał znowu przepraszać?</u>
          <u xml:id="u-56.40" who="#MarekPol">Pan premier Olszewski nie widzi w polityce rządu przywiązywania odpowiedniej wagi do dywersyfikacji dostaw gazu, do obrony polskich interesów, widzi zagrożenia w tym obszarze. Panie pośle, zaręczam, że my też nie lekceważymy potencjalnych zagrożeń, które dotyczą rynku energii, dostaw surowców energetycznych, i dlatego mimo że, jak powiedziałem, pewne rzeczy, które zrobił poprzedni rząd, nieakceptowane przez nas, honorujemy, oczekujemy z całą powagą stanowiska naszych partnerów norweskich w sprawie dostaw z innego źródła. Myślimy również o innym usytuowaniu sieci dostaw gazu. Nikt tych spraw nie lekceważy. W związku z tym bardzo bym prosił, aby nie dezawuować tego, co powiedział prezes Rady Ministrów i co jest zawarte w rządowych dokumentach. To świadczy o tym, że chociaż nasz rząd różni się dość zasadniczo od rządu poprzedniego, w jednej kwestii jesteśmy zgodni: Polska powinna być krajem suwerennym i bezpiecznym, również w obszarze energetycznym.</u>
          <u xml:id="u-56.41" who="#MarekPol">Szanowni Państwo! Pan marszałek Tusk przywołał pewne przezwisko, które zaczęło się kojarzyć z moim nazwiskiem. Jedna z gazet określiła mnie mianem Winietu. To, jak sięgniemy do książek Karola Maya, był człowiek otwarty, szczery, poważny, odpowiedzialny i dotrzymujący słowa.</u>
          <u xml:id="u-56.42" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Jarmuziewicz: I czerwony.)</u>
          <u xml:id="u-56.43" who="#MarekPol">Jestem absolutnie przekonany, że zarówno ja, jak i rząd Leszka Millera w sprawach budowy nowych dróg i tworzenia przy tym nowych miejsc pracy dotrzymamy słowa i program zrealizujemy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-56.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#DonaldTusk">Czy poseł sprawozdawca pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#DonaldTusk">Nie ma posła na sali. Jest? Gdzie jest pan poseł sprawozdawca?</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#DonaldTusk">Nie, nie ma.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#DonaldTusk">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druki nr 315 i 873).</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Polaczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam niewątpliwy zaszczyt w imieniu Komisji Infrastruktury przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zawartym w druku nr 315.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#JerzyPolaczek">Komisja Infrastruktury przeprowadziła pierwsze czytanie projektu ustawy oraz rozpatrzyła ów projekt na posiedzeniach w dniach 21 marca i 11 września br., a pomiędzy tymi posiedzeniami poselski projekt ustawy był przedmiotem prac powołanej w tym celu podkomisji nadzwyczajnej, która szczegółowo i wnikliwie rozpatrywała go na dziesięciu odrębnych posiedzeniach.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#JerzyPolaczek">Nowelizowana ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych jest ważnym aktem prawnym regulującym szereg niejednokrotnie fundamentalnych kwestii dla spółdzielni mieszkaniowych, mających w naszym kraju przecież długą tradycję, i milionów spółdzielców, korzystających zarówno ze swoich praw, jak i podlegających wynikającym z tegoż prawa obowiązkom.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#JerzyPolaczek">Tak samo jak prawie dwa lata wstecz i teraz omawiana ustawa cieszyła się zainteresowaniem środowisk i stowarzyszeń związanych ze spółdzielczością, których przedstawiciele uczestniczyli w pracach nad tym ważnym dla spółdzielczości aktem prawnym.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#JerzyPolaczek">Jako sprawozdawca Komisji Infrastruktury mam obowiązek przypomnieć paniom i panom posłom, iż węzłowym celem poselskiej inicjatywy ustawodawczej było przywrócenie możliwości ustanawiania przez spółdzielnie mieszkaniowe spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Posłowie wnioskodawcy, uzasadniając ten cel, uważają, iż stwarza to ponownie członkom spółdzielni mieszkaniowych możliwość szerokiego wyboru formy, w jakiej chcą zaspokajać swoje potrzeby mieszkaniowe w ramach spółdzielni. Niewątpliwie ta propozycja, przy utrzymaniu szeregu zmian wprowadzonych nową ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, powoduje, iż należy zadać pytanie o cel dotychczasowych regulacji. Na tle tej propozycji odbywała się zarówno w podkomisji nadzwyczajnej, jak i na posiedzeniu Komisji Infrastruktury ważna dyskusja: z jednej strony w kontekście usunięcia braków ustawy, które utrudniały jej stosowanie, a także znaczenia tej propozycji i jej wpływu na kształt spółdzielczości; z drugiej strony formułowano zastrzeżenia wynikające z rodzących się również komplikacji.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#JerzyPolaczek">Komisja, rozpatrując to, uznała większością głosów, iż należy uznać zalety własnościowego prawa do lokalu, stanowiącego dogodną dla spółdzielców formę prawną, posiadającą cechy własności, podlegającą zbyciu i dziedziczeniu, a także rozporządzaniu bez większych ograniczeń. Jak już wcześniej wspomniałem, posłowie, którzy optowali za utrzymaniem kształtu ustawy z 2000 r. w tym zakresie, podnosili, iż ponowne wprowadzenie tegoż ograniczonego prawa rzeczowego osłabia proces zmian własnościowych, będących zalecaną przez ustawodawcę i objętą preferencjami ścieżką postępowania, w części związaną z niskimi kosztami materialnymi oraz ponoszeniem przez skarb państwa innych kosztów tego procesu. Ale do tych problemów odniosę się jeszcze później.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#JerzyPolaczek">Przywrócenie instytucji spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu ma w konsekwencji odzwierciedlenie w szeregu przyjętych zmian. W szczególności tej materii poświęcony jest nowy rozdział „Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu”. Przypomnieć w tym miejscu należy, iż ustawa daje członkom spółdzielni mieszkaniowych możliwość roszczenia o przekształcenie lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu w prawo pełnej własności.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kolejną wielce istotną propozycją nowelizacji jest proponowane przez wnioskodawców zlikwidowanie możliwości podziału spółdzielni w drodze orzeczenia sądowego, zastępującego uchwałę walnego zgromadzenia. Chodzi tu o znany art. 108a Prawa spółdzielczego, wprowadzony ustawą w 2000 r. Zdaniem autorów nowelizacji zachowanie tegoż artykułu jest nieuzasadnione pod względem prawnym, ekonomicznym oraz społecznym. W komisji ta kwestia była przedmiotem dyskusji z udziałem posłów, jak również ekspertów komisji. W głosowaniu większość członków Komisji Infrastruktury podzieliła propozycję poselskiego projektu nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#JerzyPolaczek">Chcę w tym miejscu jednak zasygnalizować Wysokiej Izbie, iż ten fundamentalny spór był w 2001 r. rozpatrywany przez Trybunał Konstytucyjny, do którego zaskarżono m.in. wspomniany przepis. Trybunał uznał, iż jest on zgodny z konstytucją. W wyroku z dnia 29 maja 2001 r. (sygn. K5/2001) w uzasadnieniu Trybunał stwierdził m.in.: Przystąpienie i przynależność do spółdzielni oraz wystąpienie z niej są wyrazem wolności zrzeszania się jednostki (art. 58 ust. 1 konstytucji). Oznacza to, że uzasadnienia wymagają wszelkie nakazy lub zakazy w tej dziedzinie. Art. 58 konstytucji gwarantuje wolność zrzeszania się, zapewnia także pewien standard organizacji wewnętrznej zrzeszeń. Nie mogą one zmienić się w instytucje krępujące w istocie swobody jednostek.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#JerzyPolaczek">W przypadku spółdzielni mieszkaniowych niebezpieczeństwo to jest szczególnie widoczne, a ustawodawca ma prawo wprowadzać rozwiązanie, które temu przeciwdziałają.</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#JerzyPolaczek">Prawo jednostki do wystąpienia z określonej organizacji społecznej i założenie nowego zrzeszenia winno mieć zasadniczo pierwszeństwo przed interesami samej tej organizacji. Dalej, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego prawo części członków spółdzielni do założenia nowej stanowi więc bezpośrednią realizację wolności zrzeszania się. Jest to bowiem kwalifikowana, z uwagi na zbiorowy charakter, forma wystąpienia ze spółdzielni. Na dążenie części członków do wydzielenia się i utworzenia nowej spółdzielni patrzeć należy przede wszystkim przez pryzmat wolności jednostki. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego własność i inne prawa majątkowe przysługujące spółdzielni nie podlegają w takim samym stopniu ochronie w stosunku do członków danej spółdzielni, jak w stosunku do osób trzecich.</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#JerzyPolaczek">Pozwoliłem sobie na zacytowanie wyjątków z uzasadnienia orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, gdyż zdaniem tych posłów, którzy bronili zachowania art. 29 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a tym samym art. 108a Prawa spółdzielczego, nie tylko jest on zgodny z konstytucją, lecz ponadto realizuje zawarte w niej wolności obywatelskie i że jego uchylenie naruszałoby te wolności.</u>
          <u xml:id="u-58.12" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt zmiany ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zawiera szereg innych rozwiązań ważnych dla praktycznego stosowania tegoż aktu przez organy spółdzielni i spółdzielców. Na ważniejsze z nich chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby. Zacznę od kwestii, które zostały rozstrzygnięte odmiennie od propozycji wnioskodawców. Mianowicie Komisja Infrastruktury zachowała zasadniczo regulację, zawartą w art. 41, która rozstrzyga między innymi, iż koszty związane z podziałem nieruchomości oraz z czynnościami związanymi z rozgraniczeniem nieruchomości oraz ewidencją gruntów i budynków, w tym koszty uzasadnionych prac geodezyjnych, refunduje skarb państwa na wniosek spółdzielni mieszkaniowej. Ma to zasadnicze znaczenie dla dalszej realizacji jednego z celów ustawodawcy przyjętych w 2000 r., a mianowicie umożliwienia na dogodnych warunkach przekształcania przez wszystkich zainteresowanych spółdzielców własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności.</u>
          <u xml:id="u-58.13" who="#JerzyPolaczek">Z satysfakcją należy odnotować, iż dla przeniesienia własności lokalu przez spółdzielnię na rzecz jej członka ustalono opłatę w wysokości 1/3 najniższego wynagrodzenia ogłaszanego przez ministra pracy jako koszt zawarcia umowy notarialnej oraz taką samą kwotę jako koszt założenia księgi wieczystej i wpisu do księgi wieczystej. Zasady powyższe zostały utrzymane zgodnie z intencją parlamentu z 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-58.14" who="#JerzyPolaczek">Wiele proponowanych zmian stanowi uzupełnienie obowiązujących przepisów. Niezmiernie ważny i doprecyzowujący jest artykuł ustawy wprowadzający definicję wartości rynkowej lokalu, która ustalana jest na podstawie odpowiedniego rozdziału ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. W szeregu innych przepisów ustawy odniesiono wszystkie rozliczenia pomiędzy spółdzielnią a jej członkami właśnie do tej kategorii, chodzi tutaj oczywiście o wartość rynkową. Z kolei przepisem doprecyzowującym obowiązki finansowe członków spółdzielni jest nowa redakcja art. 4 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-58.15" who="#JerzyPolaczek">Istotne znaczenie dla praktyki ma nowy dodany art. 6.</u>
          <u xml:id="u-58.16" who="#JerzyPolaczek">Ta również kwestia szczegółowa była podnoszona przez przedstawicieli środowisk spółdzielczych, którzy zwracali uwagę na bardzo istotne rozbieżności, jeśli chodzi o stosowanie w praktyce tych rozwiązań, które mają swoje odniesienie zarówno do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jak i do ustawy Prawo spółdzielcze.</u>
          <u xml:id="u-58.17" who="#JerzyPolaczek">Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Wyrażam nadzieję, że w toku dalszych prac legislacyjnych zostanie przyjęta nowela godząca w istotne cele ustawy z 2000 r. z szeregiem zmian, które poprawiają jej terminologię, procedury wewnątrzspółdzielcze i dają nadzieję spółdzielcom na realne i dojrzałe korzystanie z dotyczących ich praw i obowiązków. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#DonaldTusk">Informuję, że przedstawiciele Komisji Ustawodawczej nie przedłożyli Prezydium Komisji Ustawodawczej nieuwzględnionych przez Komisję Infrastruktury propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#DonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#DonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zbigniew Janowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#ZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Minęło już półtora roku od wejścia w życie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, a jej praktyczna realizacja napotyka liczne trudności, wynikające z błędności lub niedokładności niektórych przepisów. Doraźne zmiany dokonane w tej ustawie w grudniu 2001 r., w ramach ustaw okołobudżetowych, stworzyły możliwość spokojnego przygotowania nowelizacji kompleksowej, której projekt dzisiaj rozpatrujemy.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#ZbigniewJanowski">Proponowane zmiany ustawy przywracają możliwość ustanowienia przez spółdzielnie mieszkaniowe spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jako ograniczonego prawa rzeczowego, które jest prawem zbywalnym, dziedzicznym i podlegającym egzekucji. Członek spółdzielni, na rzecz którego spółdzielnia ustanowi takie prawo, może w każdym czasie rozporządzać tym prawem, a razie śmierci członka spadkobiercy dziedziczą to prawo na warunkach ogólnych, określonych przepisami Kodeksu cywilnego. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w zaproponowanej treści uwzględnia zasadę wielopodmiotowości prawa do lokalu, analogicznie jak przewidują to przepisy dotyczące prawa odrębnej własności lokalu. Ustanowienie przez spółdzielnię na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nie wymaga formy aktu notarialnego ani wpisów w księdze wieczystej. Zniesienie zakazu ustanawiania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu umożliwi spółdzielniom elastyczną i zgodną z życzeniami członków dyspozycję tak mieszkaniami z odzysku, jak i mieszkaniami nowo budowanymi. Umożliwi to również swobodę wyboru dla członków, którym przysługują spółdzielcze lokatorskie prawa do mieszkań, czy będą chcieli te uprawnienia lokatorskie przekształcić w odrębną własność, czy w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#ZbigniewJanowski">Przedstawiony projekt nowelizacji ustawy proponuje również ujednolicenie niektórych norm dla lokatorskich i własnościowych praw do mieszkań przez przyjęcie zarówno dla mieszkań lokatorskich, jak i własnościowych zasady, że wartość rynkową lokalu ustala rzeczoznawca majątkowy, a także ujednolicenie zasad dotyczących opłat za używanie lokali i przyjęcie zasady, iż wynajmowanie mieszkań zarówno lokatorskich, jak i własnościowych nie wymaga zgody spółdzielni, jeśli lokal ma być wynajęty na cele mieszkalne.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#ZbigniewJanowski">Projekt nowelizacji proponuje też przyjęcie zasady, iż kwota należna osobie uprawnionej z tytułu wygasłego prawa do lokalu nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia jest w stanie uzyskać od członka obejmującego dany lokal w trybie przetargu organizowanego przez spółdzielnię.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#ZbigniewJanowski">Kolejna grupa proponowanych zmian dotyczy trybu prac przygotowawczych do wyodrębnienia własności lokali w domach spółdzielczych, określonego dotychczas w art. 41 i 42 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#ZbigniewJanowski">Wykonywanie prac przygotowawczych do wyodrębnienia własności lokali nie powinno być narzucane spółdzielni przez ustawodawcę, lecz powinno być odzwierciedleniem rzeczywistego zapotrzebowania członków na wyodrębnienie własności lokali. Tym samym dokonanie zmian w przedmiocie określenia poszczególnych nieruchomości - podział, scalenie, rozgraniczenie - niezbędne dla wyodrębnienia własności lokali powinno być podejmowane wyłącznie w takich przypadkach, gdy pojawią się wnioski osób o wyodrębnienie własności lokali w danej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#ZbigniewJanowski">Również opracowywanie uchwały zarządu określającej przedmiot odrębnej własności lokali (art. 42 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) nie powinno być traktowane jako jednorazowa akcja w stosunku do wszystkich lokali we wszystkich nieruchomościach spółdzielni, nawet wtedy gdy członkowie nie są zainteresowani wyodrębnieniem własności lokali.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#ZbigniewJanowski">W związku ze zniesieniem zasady jednopodmiotowości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 czerwca 2001 r.) konieczne jest wypełnienie luki prawnej określającej zasady postępowania przy powstawaniu wielopodmiotowości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#ZbigniewJanowski">Projekt nowelizacji ustawy przewiduje ustalenie zasady, że w sytuacji gdy własnościowe prawo do lokalu należy do kilku osób, członkiem spółdzielni może być tylko jedna z nich. Przewiduje również ustalenie zasady, iż w przypadku zbycia udziału we współwłasności lokalu osobie, której przysługuje współwłasność w częściach ułamkowych, służy prawo pierwokupu, a także ustalenie zasady solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania finansowe wobec spółdzielni z tytułu opłat za korzystanie z lokalu.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#ZbigniewJanowski">Szczególnym problemem jest ustanowiony ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych przepis regulujący zasady i tryb podziału wszystkich rodzajów spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#ZbigniewJanowski">Projekt nowelizacji ustawy eliminuje art. 108a Prawa spółdzielczego dopuszczającego możliwość podziału spółdzielni w drodze orzeczenia sądowego zastępującego uchwałę najwyższego organu spółdzielni, jakim jest walne zgromadzenie czy zebranie przedstawicieli członków, w sytuacji gdy nie jest przez walne zgromadzenie uwzględniony wniosek o podziale spółdzielni złożony przez mniejszość członków. Brak jest głębszego uzasadnienia prawnego, ekonomicznego i społecznego dla dopuszczania możliwości podziału spółdzielni na podstawie sądowego orzeczenia zastępującego uchwałę walnego zgromadzenia o podziale.</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#ZbigniewJanowski">Wszystkie z wymienionych wyżej zmian zasługują na pełne poparcie.</u>
          <u xml:id="u-60.12" who="#ZbigniewJanowski">Mimo intensywnych prac podkomisji przygotowującej tekst projektu nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie udało się uniknąć pewnych przeoczeń. Dotyczy to kilku spraw.</u>
          <u xml:id="u-60.13" who="#ZbigniewJanowski">Pierwsza sprawa to kwestia miejsc postojowych w wielostanowiskowych lokalach garażowych. Dotychczasowe ujęcie redakcyjne projektu nowelizacji nie uwzględnia należycie zarówno możliwości ustanawiania spółdzielczego własnościowego prawa do takich miejsc, jak i możliwości ustanawiania ułamkowego udziału we współwłasności wielostanowiskowego lokalu garażowego. Dlatego stosowną poprawkę złożę na ręce pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-60.14" who="#ZbigniewJanowski">Sprawa druga to kwestia dopuszczalności ustanawiania hipotek na nieruchomościach spółdzielni mieszkaniowych. Głośne w ostatnim czasie przypadki upadłości spółdzielni mieszkaniowych - co prawda nieliczne - wykazują, iż jedną z przyczyn tego negatywnego zjawiska jest nadmierna łatwość ustanawiania hipotek na nieruchomościach spółdzielni dla zabezpieczania kredytów zaciąganych często na cele niezwiązane z nieruchomościami, na których te hipoteki są ustanawiane. Dlatego proponuję uzupełnienie art. 6 o nowy ust. 4 w brzmieniu: W razie zaciągania przez spółdzielnię kredytu bankowego zabezpieczenie tego kredytu w formie hipoteki może nastąpić wyłącznie na nieruchomości, dla potrzeb której przeznaczone będą środki finansowe pochodzące z tego kredytu, i wymaga pisemnej zgody większości członków spółdzielni, których prawa do lokali związane są z tą nieruchomością.</u>
          <u xml:id="u-60.15" who="#ZbigniewJanowski">Kolejna sprawa to kwestia wysokości wkładu mieszkaniowego wymaganego przy przejmowaniu lokatorskiego prawa do mieszkania przez jedną z osób bliskich zamieszkałą z byłym członkiem spółdzielni, co umożliwia przepis art. 15 ustawy. Niezbędne jest więc przyjęcie zasady, iż w takich sytuacjach kwota wkładu wymaganego z tytułu ustanowienia nowego prawa do mieszkania powinna być równa wkładowi należnemu z tytułu wygasłego prawa.</u>
          <u xml:id="u-60.16" who="#ZbigniewJanowski">Następna sprawa to tryb przenoszenia własności lokali przez spółdzielnie na ich członków. Z mocy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych członkom spółdzielni przysługują roszczenia w stosunku do spółdzielni o przeniesienie na nich własności lokali na warunkach określonych wprost w ustawie. Przeniesienie własności lokali wymaga formy aktu notarialnego. W związku z realizacją przepisów ustawy w zakresie przenoszenia własności lokali na rzecz uprawnionych członków pojawiły się żądania notariuszy przedłożenia uchwały walnego zgromadzenia lub zebrania przedstawicieli o zbyciu nieruchomości w trybie określonym w art. 38 § 1 pkt 5 Prawa spółdzielczego. Stanowisko notariuszy poparte zostało przez Ministerstwo Sprawiedliwości. To stanowisko, być może formalnie poprawne, jest niezgodne jednak z intencją ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Przenoszenie własności lokali na rzecz członków w trybie przewidzianym ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych jest uregulowaniem szczególnym w stosunku do uregulowań przewidzianych Prawem spółdzielczym w zakresie zbywania nieruchomości. Z tego względu przeniesienie własności lokalu na rzecz uprawnionej osoby, choć z formalnego punktu widzenia stanowi przeniesienie części prawa majątkowego ze spółdzielni na poszczególnych członków, to jednak do tego przeniesienia nie powinno się stosować wymogów przewidzianych w Prawie spółdzielczym. Przepis ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych szczegółowo określa warunki, również finansowe, na jakich powinno następować przeniesienie własności lokali na rzecz członków i najemców. Roszczenie o przeniesienie własności lokalu może być dochodzone przez osoby uprawnione na drodze sądowej. Tym samym podejmowanie przez walne zgromadzenie (zebranie przedstawicieli) uchwał w trybie art. 38 Prawa spółdzielczego w sprawie przeniesienia własności lokali jest bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-60.17" who="#ZbigniewJanowski">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-60.18" who="#ZbigniewJanowski">Wobec faktu realizowania przez spółdzielnie mieszkaniowe nowych inwestycji mieszkaniowych, w przeważającej części z własnych środków finansowych członków spółdzielni, wydatkowanie tych środków powinno być poddane ciągłej kontroli. Dla zapewnienia gwarancji wiarygodności gospodarczej prowadzonych inwestycji i zmniejszenia ryzyka ekonomicznego członków konieczna jest coroczna obligatoryjna lustracja działalności inwestycyjnej spółdzielni. Pozwoli to na szybkie korygowanie ewentualnych nieprawidłowości występujących w procesie inwestowania. Niezbędne jest również wyegzekwowanie poddawania się spółdzielni mieszkaniowych obligatoryjnemu badaniu lustracyjnemu co trzy lata w pełnym zakresie ich działalności. W przypadku niepoddania się takiej lustracji przez spółdzielnię lustrację z własnej inicjatywy przeprowadzi związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, lub Krajowa Rada Spółdzielcza. Obowiązujące przepisy Prawa spółdzielczego wymagają zmiany w tym zakresie, dlatego proponuję wprowadzenie dodatkowych paragrafów w art. 91 Prawa spółdzielczego.</u>
          <u xml:id="u-60.19" who="#ZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wniosę o przyjęcie projektu ustawy wraz z poprawkami, które dzisiaj zostaną zgłoszone podczas drugiego czytania. Stosowne poprawki składam na ręce pana marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Łukasz Abgarowicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#ŁukaszAbgarowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r., zawartego w drukach nr 315 i 873.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#ŁukaszAbgarowicz">Ustawa z 15 grudnia 2000 r. była ustawą zmieniającą w sposób rewolucyjny warunki działania spółdzielni mieszkaniowych. Jako taka zawierała w sobie siłą rzeczy wiele zapisów, które dopiero musiało zweryfikować życie, i wymaga szeregu korekt. Jej nowelizacja jest ze wszech miar konieczna. Niemniej jednak, jak się wydaje, propozycja nowelizacji idzie zbyt daleko - praktycznie rzecz biorąc, chce zawrócić ruch spółdzielczy z obranej wówczas drogi poważnych przemian.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#ŁukaszAbgarowicz">Omawiany projekt ustawy ma ogromne znaczenie dla milionów Polaków, toteż w trakcie prac nad tym projektem ujawniło się wiele emocji, ścierały się przeciwstawne interesy różnych środowisk. I nic dziwnego. W teorii spółdzielnia jest defensywną formą podejmowania działalności gospodarczej, dobrowolnym zrzeszeniem - dobrowolnym - osób prowadzących wspólne przedsiębiorstwo w interesie swoich członków. Podkreślam: dobrowolnym, bo to znaczy, że i przystąpienie, i wystąpienie z takiego zrzeszenia jest dobrowolne. Osoby zakładające spółdzielnię czynią to po to, aby poprzez współdziałanie wyrównać takie czy inne niedostatki, np. brak kapitału, i zwiększyć swoje szanse na sukces. Spółdzielnia mieszkaniowa jest instytucją szczególną - jej celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych członków, wybudowanie dla nich mieszkań, a następnie zarządzanie ich eksploatacją. To są podstawowe potrzeby życiowe każdej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#ŁukaszAbgarowicz">W czasach PRL de facto upaństwowione spółdzielnie były głównym narzędziem realizacji polityki mieszkaniowej państwa. Powstały wielkie molochy, spółdzielnie liczące dziesiątki tysięcy członków, właściwie instytucje, bo poprzez ograniczenie samorządności i demokracji wewnętrznej utraciły one charakter spółdzielni. Po PRL odziedziczyliśmy te wielkie instytucje, odziedziczyliśmy też coś znacznie gorszego - przyzwyczajenie członków spółdzielni do braku aktywności, do biernej postawy życiowej, poczucie, że od nich nic nie zależy, a o wszystkim decydują ci na górze, zarządy i rady nadzorcze, które od członków są niezależne.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#ŁukaszAbgarowicz">Od tego czasu w spółdzielczości mieszkaniowej nastąpiło wiele zmian, wielkie spółdzielnie uległy podziałowi, powstało wiele nowych, zmieniło się znacznie prawo. Jednak spółdzielnie mieszkaniowe, ciągle niedostatecznie kontrolowane przez swoich członków, stawały się często narzędziem nieuczciwych interesów bądź działalności sprzecznej z ideą spółdzielczości. Postrzegane przez państwo jako zrzeszenia zaspokajające istotne potrzeby życiowe wielu obywateli, spółdzielnie uzyskiwały i uzyskują nadal liczne przywileje - bezprzetargowo otrzymywały atrakcyjne tereny budowlane, mają dostęp do preferencyjnych kredytów, korzystają z ulg podatkowych itd. Tymczasem budują i sprzedają mieszkania - ale nie na własność, tylko „własnościowe prawo do lokalu” - po cenach rynkowych, podobnych do cen proponowanych przez deweloperów, którzy przecież osiągają zyski. Spółdzielnie według założeń nie mają osiągać zysków, a jeżeli już, to powinny one służyć spółdzielcom. A co się dzieje z zyskiem spółdzielni? Albo się gdzieś rozpływa w procesie inwestycyjnym - pozostawiam domyślności państwa, gdzie - albo kosztem nowych spółdzielców kupujących mieszkania finansuje się z tego zysku zaspokajanie potrzeb spółdzielców dotychczasowych, co jest oczywistym zaprzeczeniem idei spółdzielczości, a ponadto procederem niemoralnym. W dodatku spółdzielczy menedżerowie prowadzący procesy inwestycyjne zaciągają kredyty na ryzyko spółdzielców, którzy pokryli samodzielnie i całkowicie koszt budowy swoich mieszkań. W przypadku niepowodzenia, przy coraz częściej zdarzających się upadłościach spółdzielni, członkowie naraz dowiadują się, że zamieszkiwane przez nich budynki obciążone są hipoteką, którą muszą spłacić.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#ŁukaszAbgarowicz">Zmiany przywracające spółdzielczości właściwy kształt zawarte zostały dopiero w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Ustawa ta, poza innymi ważnymi zmianami, zmierzała do likwidacji własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego, ograniczonego prawa rzeczowego, i przekształcenia go we własność mieszkania oraz umożliwiała podział spółdzielni przez sąd na wniosek grupy członków. Oczywiste jest, że przy tak fundamentalnych zmianach nie ustrzeżono się rozmaitych usterek, toteż istotnie nowelizacja tej ustawy jest konieczna - na szereg punktów wskazywał zarówno pan poseł Janowski, jak i pan poseł sprawozdawca - ale zakres proponowanych w omawianym projekcie zmian znacznie wykracza poza to, co jest związane z potrzebą ulepszenia ustawy. Projekt usiłuje zawrócić czas, utrzymać własnościowe prawo do lokalu spółdzielczego i ograniczyć możliwość przekształcenia go w prawo własności. Eliminuje też możliwość podziału spółdzielni przez sąd zawartą w art. 108a Prawa spółdzielczego.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#ŁukaszAbgarowicz">Wysoki Sejmie! W pracy nad projektem ujawniły się, jak już powiedziałem, interesy różnych środowisk. Można je generalnie podzielić na trzy grupy. I tak, chodzi o interesy części władz spółdzielni mieszkaniowych dążących do utrzymania możliwości prowadzenia działalności gospodarczej na ryzyko spółdzielców. Ja nie chcę tutaj sugerować, że to środowisko jest złożone z przestępców, nic podobnego. Chcę powiedzieć, że zarządy spółdzielni borykają się z wieloma bardzo poważnymi problemami. Odziedziczyły zasoby mieszkaniowe w złym stanie, ponieważ w poprzednich okresach budowano, ale nie remontowano - tak było przez lata w PRL. Teraz mają problem, poszukują środków, próbują je znaleźć. A zatem dążą do uzyskania terenów - bądź już posiadają te tereny - i przystępują do działalności budowlanej. Jak powiedziałem, praktycznie sprzedają mieszkania na rynku. Dzisiaj nie ma kolejek w spółdzielniach, jak było w czasach PRL, dzisiaj przyjmuje się członków w momencie, kiedy się rozpoczyna inwestycję, i proponuje się im wpłaty, w oparciu o zaciągane kredyty, w pełni pokrywające koszt nowo wznoszonych budynków, a nawet go przewyższające. Bo, jak powiadam, ceny są porównywalne z cenami deweloperskimi, a deweloperzy przecież osiągają zyski, bo po to prowadzą swoją działalność. Środki te często są potrzebne po prostu na cele związane z poprawą stanu budynków, które mają w zarządzie obecni spółdzielcy, bo nie widzą innej drogi znalezienia funduszy.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#ŁukaszAbgarowicz">Nie jest to, jak już powiedziałem, moralne i nie jest to właściwa droga. Nie tędy droga, żeby cudzym kosztem i w taki sposób to prowadzić. Uważam, że poprawnym rozwiązaniem byłoby założenie przedsiębiorstwa, budowanie mieszkań i ich sprzedaż na rynku bądź też sprzedaż własności. Wtedy mówimy o czymś zupełnie innym, mówimy po prostu o cenie. Wówczas jest to zupełnie inna sprawa, można to realizować, można sprzedawać te mieszkania, nie wymagając przystąpienia do spółdzielni. Jeżeli stawiamy ludzi w takiej sytuacji, że muszą przystąpić do spółdzielni, zapłacić za wybudowanie mieszkania i otrzymują ograniczone prawo rzeczowe, a mianowicie własnościowe prawo do lokalu spółdzielczego, to jest to działalność nieuczciwa i niemoralna. Dzisiaj w budynkach nowo wznoszonych nie ma potrzeby rezygnacji z ustanawiania własności odrębnej, a to dlatego, że jeżeli mamy nieuregulowane stosunki własnościowe w odniesieniu do gruntu, nikt nie dostanie pozwolenia na budowę. A zatem taki budynek nie będzie mógł być wybudowany i nie będzie można sprzedawać mieszkań. Nie ma więc tutaj żadnego problemu z ustanawianiem własności odrębnej.</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#ŁukaszAbgarowicz">Co chciałbym jeszcze powiedzieć o tej działalności? Ona jest prowadzona na ryzyko spółdzielców, nieświadomych tego ryzyka, często niedostatecznie profesjonalnie - zaciągane są np. kredyty, oczywiście z obciążeniem hipoteki. W przypadku budynków z własnościowym prawem do lokalu spółdzielnia, mimo tych zapisów dotyczących większości, może zaciągnąć zobowiązania pod właściwie cudzy majątek. Bo jeżeli w budynku są w 100% mieszkania własnościowe, to znaczy, że wszyscy jego mieszkańcy pokryli koszty budowy budynku i rozliczyli się niejako ze spółdzielnią, a teraz jakaś większość zadecyduje o tym, co się będzie działo z majątkiem mniejszości. A w razie „wywrotki” ta mniejszość traci, bo będzie musiała partycypować w spłatach hipoteki. Wydaje się to niepoprawne. Poprawne jest powrócenie do korzeni spółdzielczości, mianowicie według idei spółdzielczości spółdzielcy mogą zagwarantować swoim majątkiem zobowiązania spółdzielni. To w sposób naturalny wzmacnia kontrolę nad działalnością spółdzielni i wcale nie wyklucza zaciągania tego typu kredytów, szczególnie jeżeli są to kredyty np. remontowe, na rzecz konkretnego budynku. Do wyobrażenia jest taka sytuacja, że po prostu każdy oddzielnie, świadomym indywidualnym aktem udzieli gwarancji spółdzielni, ryzykując swoim majątkiem. Rozgadałem się tutaj, ale jest to sprawa istotna.</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#ŁukaszAbgarowicz">Druga grupa interesów to są interesy spółdzielni mających problemy z racjonalnym działaniem w ramach obowiązującej ustawy i dążących do jej poprawienia. I to jest chyba grupa największa, najistotniejsza. Wiele poprawek mądrych, dobrych zostało złożonych przez projektodawców - zostały one przyjęte w trakcie prac komisji. Nie chcę polemizować w odniesieniu do tej części projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#ŁukaszAbgarowicz">Ostatnią grupą są interesy spółdzielców dążących do obrony swoich praw przed zakusami grupy pierwszej. Chodzi tu, jak powiadam, o przywrócenie możliwości ustanawiania własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i ograniczenie czy też spowolnienie przekształcania go w prawo odrębnej własności. Czyj punkt widzenia powinniśmy przyjąć? Jestem przekonany, że przede wszystkim spółdzielców, dlatego bo to im właśnie mają służyć spółdzielnie. Znamiennym jest fakt, że występują w obronie swych praw zorganizowani poza swoimi spółdzielniami, co sugeruje, że ciągle jeszcze z demokracją wewnętrzną nie jest dostatecznie dobrze.</u>
          <u xml:id="u-62.11" who="#ŁukaszAbgarowicz">Następnie poprzeć trzeba zmiany dostosowujące funkcjonowanie spółdzielni w nowej rzeczywistości - już kończę - natomiast odrzucić trzeba zmiany cofające ruch spółdzielczości mieszkaniowej w czasie, umożliwiające trwanie patologicznych możliwości robienia interesów na pożytek swój za cudze pieniądze i na ryzyko innych. Dlatego pozwalam sobie zgłosić dwie zasadnicze poprawki zmierzające do usunięcia zmian przywracających możliwość ustanawiania własnościowego prawa do lokalu oraz do usunięcia zapisów pozwalających na podział spółdzielni przez sąd. Wprowadzenie tych zmian wraz z wynikającymi z nich konsekwencjami pozwoli klubowi Platformy Obywatelskiej poprzeć omawiany projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Lech Kuropatwiński, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej do projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druk nr 315) i sprawozdania Komisji Infrastruktury (druk nr 873).</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Intencją nowelizacji miało być usunięcie mankamentów z ustawy, które utrudniają jej stosowanie. Tymczasem omawiany projekt zmian tej ustawy wprowadza dalsze ograniczenia uprawnień członków spółdzielni, nadając nieograniczone, praktycznie, uprawnienia zarządom spółdzielni i ich prezesom. Podmiotem spółdzielni są jej członkowie, a zatem poprawa regulacji ustawowej winna dotyczyć przede wszystkim poprawy sytuacji członków spółdzielni, ze szczególnym uwzględnieniem praw konstytucyjnych członków jako obywateli Rzeczypospolitej Polskiej oraz ochrony ich praw majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#LechKuropatwiński">Majątek spółdzielni stanowi prywatną własność jej członków, a nie zarządów, prezesów spółdzielni. Zarządy spółdzielni nie są kontrolowane, ponieważ nawet Najwyższa Izba Kontroli nie jest uprawniona do kontrolowania ich. Niektóre obowiązujące przepisy ustawowe naruszają gwarancje konstytucyjne obywateli. W pracach nadzwyczajnej podkomisji brali udział eksperci z zakresu prawa spółdzielczego oraz przedstawiciele stowarzyszeń spółdzielców, m.in. Krajowego Związku Lokatorów i Spółdzielców. Zgłoszono wiele uwag, lecz wnioski te zostały odrzucone przez posłów koalicji rządzącej i SLD. Zagrożeniem dla spółdzielców jest wykreślenie art. 108a ustawy Prawo spółdzielcze. Przepis ten pozwala podzielić spółdzielnię na żądanie mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#LechKuropatwiński">Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu orzeczenia z maja 2001 r. uznał ten artykuł za zgodny z Konstytucją RP. Uznał wręcz, że niezgodny z konstytucją był stan, który nie dopuszczał możliwości podziału spółdzielni na wniosek mniejszości. W latach 1970–1980 nasiliło się zjawisko tworzenia wielkich spółdzielni liczących kilka i kilkadziesiąt tysięcy członków. To właśnie w tych spółdzielniach panuje korupcja i grabież majątku spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#LechKuropatwiński">Art. 108 zawiera również bardzo ważny zapis umożliwiający zastąpienie uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielców orzeczeniem sądu w wypadku odmowy podziału spółdzielni przez walne zebranie. Uchylenie tego artykułu pozwala zarządom, prezesom władać majątkiem spółdzielni bez ponoszenia odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#LechKuropatwiński">Art. 17 - przywrócenie właściwego, spółdzielczego prawa do lokalu. Obecnie nie zostało ono wyeliminowane całkowicie, funkcjonuje w obrocie i może być dobrowolnie przekształcone w prawo spółdzielcze. W zapisie można by było zapewnić przyznanie tego prawa członkom, którym w dniu wejścia w życie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przysługiwałyby prawa lokatorskie albo ubiegaliby się o prawa własnościowe. Nie powinno dopuścić się do takiej sytuacji, jaką przewiduje projekt poselski, że spółdzielnia za pieniądze członków może budować domy w celu ustanowienia tam słabszego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, zamiast mocnego prawa odrębności własności. Np. spółdzielcy mają lokale mieszkalne, a zarządy mają prawo do lokali użytkowych bez żadnego wpływu na podział środków. Są to słowa wielkiego autorytetu w zakresie prawa spółdzielczego prof. dr hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#LechKuropatwiński">Art. 40 - uprawnienia spółdzielni do pozostania właścicielem części nieruchomości. Jest to naruszenie prawa własności członków spółdzielni i stanowi niezgodność z art. 64 Konstytucji RP. Ustawa wywłaszcza jedną grupę członków z majątku wspólnego i obdarowuje inną, a przede wszystkim zarząd spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#LechKuropatwiński">Wykreślenie art. 41 pkt 4, który dotyczy ponoszenia przez skarb państwa kosztów związanych z rozgraniczeniem nieruchomości, w tym również kosztów prac geodezyjnych. Zmiana w art. 41 dokonana została już ustawą okołobudżetową, tj. jest ustawą z dnia 21.12.2001 r., w której określono dokładnie sposób refundacji kosztów z budżetu państwa. Poparcie dla utrzymania w mocy tego artykułu zawarte jest w stanowisku rządu wobec tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#LechKuropatwiński">Wykreślenie art. 51 dotyczącego zwolnienia spółdzielni od podatku i opłat sądowych w okresie postępowania związanego z podziałem spółdzielni. Ustawa okołobudżetowa utrzymała w mocy ten artykuł.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#LechKuropatwiński">Druk nr 873 z dnia 11.09.2002 r. art. 7 (działanie prawa wstecz): „Sprawy wszczęte na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów rozpatrywane są na podstawie przepisów niniejszej ustawy”.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione problemy nie wyczerpują wad i niezgodności regulacji prawnych z Konstytucją Rzeczpospolitej Polskiej. Ta ustawa pozwala na bezkarną działalność zarządów, a nie ich członków. Ta ustawa doprowadziła do upadłości kilku spółdzielni mieszkaniowych i spowoduje następne upadki spółdzielni. Ta ustawa spowoduje, że członkowie stracą nie tylko udziały w majątku wspólnym, lecz także mieszkania, lub będą musieli dokonać wpłat według wymagań syndyka, aby ponownie nabyć własność. Spółdzielcy i ich rodziny stanowią 1/4 społeczeństwa polskiego i należy im się szacunek. Należy w trybie pilnym zlikwidować niewolnictwo spółdzielcze, jakie obecnie istnieje w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#LechKuropatwiński">Chciałbym złożyć poprawkę. W art. 1 zmiana 30 art. 42 ust.3 pkt 5 wprowadzić ppkt e w brzmieniu: e) „znominalizowanej kwoty przypadającej na dany lokal z tytułu umorzenia ustawowego części kredytu lub dotacji do kredytu, którą spółdzielnia uzyskała z finansów publicznych, a który zobowiązana jest spłacić budżetowi państwa w związku z przekształceniem spółdzielczego prawa do lokalu w prawo własności”. Mam trzy warianty tej poprawki, które przekażę marszałkowi Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona RP będzie głosować przeciw takim rozwiązaniom, jakie przedstawiła komisja. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Jurgiel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zdaniem klubu Prawo i Sprawiedliwość projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wprowadza dalsze ograniczenia uprawnień członków spółdzielni, nadając większe uprawnienia organom spółdzielni. Prawo i Sprawiedliwość jest zdania, że najbardziej naturalnym i fundamentalnym prawem rzeczowym jest prawo własności. Prawo to z uwzględnieniem jego społecznych funkcji jest prawem najsilniej gwarantującym jednostce korzystanie z owoców pracy jego i poprzednich pokoleń, prawem wynikającym z natury istoty ludzkiej. Przez bez mała 50 lat najnowszej historii naszego kraju obowiązywały w nim inne zasady. Własność traktowano jako wynaturzenie i przeżytek i starano się na wszelkich polach ograniczać, tworząc hybrydy i mutacje mające zaciemnić obraz stosunków własnościowych i osłabić szacunek do własności zarówno własnej, jak i cudzej. Prawdziwym wynaturzeniem okazał się w końcu cały tamten system i to m.in. dzięki temu, że idea własności była w naturze ludzkiej bardziej zakorzeniona niż władcy tego kraju przypuszczali. Obecnie zadaniem prawodawców jest upowszechnianie własności w formie różnorakich uwłaszczeń. Szczególnie ważne jest to tam, gdzie należy zadbać o zagwarantowanie podstawowych praw ekonomicznych ludzi. Taką dziedziną jest mieszkalnictwo. Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za jak najszerszym upowszechnieniem prawa własności do lokali mieszkalnych. Prawo i Sprawiedliwość uważa, że wszelkiego rodzaju spółdzielczość, której istota polega przecież na dokonywaniu inwestycji mieszkaniowych za pieniądze obywateli, jest dopuszczalna tylko wówczas, gdy gwarantuje dbałość o interesy członków spółdzielni i w ostatecznym rozrachunku daje możliwość nabycia na własność tego, na co łożyli środki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#KrzysztofJurgiel">Po demokratycznych przeobrażeniach państwa powstała konieczność dostosowania funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowych do realiów gospodarki rynkowej. Pierwszą próbą adaptacji była dopiero ustawa z 7 lipca 1994 r. o zmianie ustawy Prawo spółdzielcze i niektórych innych ustaw. Wprowadzała ona zmiany zmierzające do zwiększenia uprawnień oraz swobody działania członków spółdzielni, a także zwiększała ochronę przyznanych im praw do lokali. Nie była ona jednak aktem wyczerpującym i jednolitym, wprowadzając szereg sprzeczności w Prawie spółdzielczym. W tej sytuacji dalsze prace ustawodawcze doprowadziły w 1998 r. w Sejmie poprzedniej kadencji do zgłoszenia trzech projektów ustaw: o spółdzielniach mieszkaniowych, o uregulowaniu stosunków własnościowych w spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie Prawa spółdzielczego. Wszystkie te akty zmierzały do uwłaszczenia członków spółdzielni z uwzględnieniem ich interesów i możliwości. Wskutek rozgrywek politycznych, na które wpływ miały sentymenty ideowe ówczesnej opozycji, prace nad kompleksową reformą zostały zablokowane i ostatecznie 15 grudnia 2000 r. przyjęto pojedynczą ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych. Podstawową zmianą w niej przeprowadzoną było zastąpienie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu odrębną własnością lokalu. W ten sposób gwarantowała ona upowszechnienie własności na gruncie prawa o spółdzielczym budownictwie mieszkaniowym i zmniejszała dysproporcję uprawnień pomiędzy administracją spółdzielni a szeregowymi członkami. Z powodu swej fragmentaryczności i skomplikowanej drogi politycznej przed jej uchwaleniem ustawa zawiera szereg błędów. Błędy te wskazują posłowie proponujący zmianę tej ustawy. Błędem jest już jednak sama forma nowelizacji. Jak wskazano w opinii Biura Studiów i Ekspertyz do projektu przewiduje on 47 zmian do liczącego 54 artykuły aktu. Fakt, że wnioskodawcy zdecydowali się na wprowadzenie nowych przepisów nie w formie nowej ustawy, ale na samym szkielecie starej nie rokuje dobrze jakości tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#KrzysztofJurgiel">Posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, którzy złożyli w Sejmie projekt nowelizacji, nie ukrywają, że jednym z głównych celów nowelizacji był powrót do stanu sprzed 2001 r. i przywrócenie instytucji spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Jest to całkowite odwrócenie sensu pierwotnej ustawy, która zmierzała do ujednolicenia i uproszczenia systemu rzeczowych praw do lokali mieszkaniowych. Pomijając wadliwość techniki legislacyjnej, której reguły nakazywałyby w przypadku tak szerokich i istotnych zmian sporządzić projekt zupełnie nowej ustawy, powstaje pytanie co do sensu powrotu do stanu poprzedniego. Sens reformy systemu spółdzielni mieszkaniowych zmierzał do likwidacji spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jako przeżytku minionej epoki. W sytuacji gdy nie ma już ideowych podstaw do tworzenia hybrydalnych form praw rzeczowych, a inwestycje budownictwa mieszkaniowego przebiegają w warunkach gospodarki rynkowej, nie wydaje się zasadne przywracanie konkretnych ograniczonych praw rzeczowych.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#KrzysztofJurgiel">Wnioskodawcy projektu poparci przez przedstawicieli rządu uzasadniają tę zmianę na kilka sposobów. Po pierwsze, podkreślają, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu korzysta z tej samej ochrony, co prawo własności. Nie jest to żaden argument, gdyż zasady ekonomiki prawnej przestrzegają przed tworzeniem instytucji, których jedyną zaletą jest tożsamość niektórych cech z instytucjami już istniejącymi. Po drugie, twierdzą, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest korzystne dla członków spółdzielni. Również ten argument jest bezwartościowy. Z samej istoty ograniczone prawo rzeczowe nie może być dla swego podmiotu korzystniejsze niż własność. Pewne ułatwienia, przykładowo brak wymaganego aktu notarialnego lub wpisu do księgi wieczystej przy ustanowieniu lub przeniesieniu spółdzielczego prawa własnościowego, równoważone są w dalszym ciągu przez istotne utrudnienia, jak chociażby ścisłe związanie tego prawa z członkostwem w spółdzielni. Nie można zasłaniać się przepisami dającymi nabywcy prawa roszczenia o członkostwo spółdzielni, bo w świetle metody działania polskiego sądownictwa dla wielu obywateli konieczność wystąpienia do sądu oznacza zamknięcie drogi do dochodzenia swych praw wobec kosztów i czasu postępowania. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu posiada również tę niedogodność, że w sprawach związanych z lokalem przed sądem może występować spółdzielnia, a nie właściciel. Poza ograniczeniem uprawnień członków spółdzielni fakt ten może doprowadzić do nowych przestojów sądowych ze szkodą dla członków, gdyż spółdzielnia jako instytucja z pewnością będzie działała bardziej opieszale niż właściciel prywatny.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#KrzysztofJurgiel">Kolejny argument wnioskodawców to zwiększenie swobody działania spółdzielni mieszkaniowych. Ten argument przynajmniej ma sens, choć tylko przy założeniu, że celem reformy prawa spółdzielni mieszkaniowych jest umacnianie ich potęgi i wszechwładzy w stosunku do szeregowych członków. W opiniach nadesłanych przez przedstawicieli spółdzielni mieszkaniowych wiele jest frazesów o idei spółdzielczości, zaspokajaniu podstawowych potrzeb i interesach poszczególnych członków. Informacje przekazane przez organizacje zrzeszające członków spółdzielni, artykuły prasowe, a także kontakty z wyborcami w moim okręgu świadczą, że spółdzielnie mieszkaniowe bardzo często działają w sposób krzywdzący dla swych członków. Obywatele skarżący się na nadużycia ze strony spółdzielni, żądanie nienależnych opłat, nieprawidłowości w księgowaniu to chyba największa grupa spośród klientów mojego biura poselskiego. Przywrócenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu da spółdzielniom nowe narzędzie do potencjalnych nadużyć. Jako przykład na to, jak spółdzielnie przywiązane były do tej instytucji minionej epoki można podać fakt, że sabotowały one nowe przepisy po wejściu w życie ustawy z 2000 r. wobec osób, które jeszcze przed jej wejściem podpisały umowę o wybudowanie mieszkania, a pod rządami nowej ustawy domagały się ustanowienia prawa własności. Spółdzielnie wykorzystywały w takich przypadkach niejasność przepisów przejściowych lub nadużycia w wykładni.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#KrzysztofJurgiel">Zniesienie instytucji własnościowego prawa spółdzielczego nastąpiło z intencją trwałej zmiany. Nie nastąpiło nic takiego, co spowodowałoby konieczność powrotu do stanu poprzedniego. Klub Prawo i Sprawiedliwość opowiada się przeciw trwałemu przywróceniu tej instytucji prawa rzeczowego. Taki manewr byłby pogwałceniem konstytucyjnej zasady praw nabytych. Celem wyjaśnienia sytuacji osób, które podpisały umowę o budowę mieszkania przed reformą, należałoby pozostawić tę instytucję tymczasowo, np. do 2005 r., oczywiście we właściwej formie legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#KrzysztofJurgiel">Komisja Infrastruktury usunęła szereg innych przepisów nowelizacji zmierzających do umocnienia pozycji spółdzielni mieszkaniowych kosztem szeregowych członków. Chodzi tu głównie o art. 41, który ustanowił fakultatywne przeprowadzanie czynności zmierzających do wyodrębnienia lokalu lub podziału lub scalenia nieruchomości. Przepis ten również obciążał uprzednio członków spółdzielni kosztami tych operacji. W dalszym ciągu pozostały jednak niekorzystne dla członków rozwiązania, takie jak przyjęcie metody rynkowej przy określaniu wartości lokalu. W gospodarce rynkowej występują inne metody ustalania wartości lokalu i warto byłoby przyjąć tu metodę korzystniejszą dla członków spółdzielni. Wartość lokalu powinni ustalać według swoich zasad spółdzielcy.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#KrzysztofJurgiel">Również niepokój budzi szerokie zakreślenie w art. 6 zakresu okoliczności uprawniających spółdzielnie do wejścia do lokalu, w tym również pod nieobecność użytkownika. Samo pojęcie awarii jest zbyt ogólne, aby uzasadniało naruszenie konstytucyjnej zasady ochrony miejsca zamieszkania. Komisja również musiała poprawić błędy legislacyjne w części nowelizacji dotyczącej przepisów zmieniającej przepisy innych ustaw, np. Prawa spółdzielczego. Doszło do kuriozum ustawodawczego, tzn. do zmiany przepisów zmieniających, co doprowadziłoby do chaosu nieporównywalnego z zamieszaniem związanym z wejściem w życie ustawy z 2000 r. Popełnienie tego rodzaju błędów w projekcie, przy jednoczesnym szumnym wytykaniu ich twórcom poprzedniej ustawy, świadczy nie tylko o lekceważeniu zasad techniki legislacyjnej, ale o wielkim pośpiechu.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#KrzysztofJurgiel">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość nie może przyjąć nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w takiej formie i o takiej treści. Klub Prawo i Sprawiedliwość zaakceptuje model, w którym są zachowane: zasada swobody zrzeszenia się i prawa jednostek do wystąpienia z określonej organizacji społecznej i założenia nowego zrzeszenia.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#KrzysztofJurgiel">Klub Prawo i Sprawiedliwość zgłasza poprawki do sprawozdania Komisji Infrastruktury. Najważniejsze to: obligatoryjne przekształcenie z dniem 31 grudnia 2001 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność lokali; obciążenie spółdzielni kosztami przekształceń w przypadku, gdy w ciągu 24 miesięcy spółdzielnia nie wystąpi z wnioskiem o zwrot kosztów; przywrócenie zwolnienia od podatków oraz opłat sądowych postępowania związanego z podziałem spółdzielni w celu przeniesienia własności rzeczy i innych praw majątkowych; przywrócenie możliwości podziału spółdzielni przez sąd (dotyczy to art. 108a, który dokładnie omówił poseł z Samoobrony); sprawa ustalenia wartości lokalu przez spółdzielcę. Od przyjęcia tych poprawek, zgłoszonych przez klub Prawo i Sprawiedliwość, klub Prawo i Sprawiedliwość uzależnia głosowanie nad projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bolesława Bujaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#BolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i sprawozdania Komisji Infrastruktury (druki nr 315 i 873).</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#BolesławBujak">Ustawa obecnie obowiązująca, z dnia 15 grudnia 2000 r., o spółdzielniach mieszkaniowych okazała się częściowo legislacyjnym bublem i należało ją zmienić, w związku z tym grupa posłów złożyła stosowny projekt nowelizacji ustawy. Nowelizacja jest o tyle pilna, że ustawa w swym dotychczasowym kształcie jest niemożliwa do realizacji; ogranicza swobodę i wolność decydowania członków spółdzielni o formie korzystania z mieszkań w ramach spółdzielni, a spółdzielniom ogranicza kompetencje do elastycznego kształtowania struktury swoich zasobów mieszkaniowych. Podstawowym błędem obecnej ustawy była likwidacja prawa ustanawiania przez spółdzielnie mieszkaniowe spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, a więc ustawowo ograniczono zbywalność, dziedziczenie jako prawa określone przepisami Kodeksu cywilnego. Nie znajdowało to żadnego uzasadnienia ani prawnego, ani merytorycznego, tym bardziej że instytucja spółdzielczego własnościowego prawa do lokali obowiązywała do chwili wejścia obecnej ustawy w życie, była więc i jest prawem istniejącym. Innym poważnym błędem obecnie obowiązującej ustawy było umożliwienie wyzbywania się przez spółdzielnię praw własności do lokali w domach dla inwalidów, osób samotnych, domach o specjalnym przeznaczeniu. Skutkiem tego było łatwe przejęcie własności mieszkań przez inne osoby, dodajmy - sprawne, zdrowe osoby, co w krótkim czasie ograniczało w spółdzielniach i tak niewielką liczbę mieszkań dla ludzi specjalnej troski, którzy zawsze stanowili jakąś część społeczności zdanej na pomoc spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#BolesławBujak">Nowelizowana ustawa reguluje wiele istotnych spraw dla spółdzielni, dotychczas w ustawie pomijanych, i tak: zobowiązuje członków spółdzielni będących właścicielami lokali do uczestniczenia w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, nieruchomości wspólnych jak również uczestniczenia w kosztach eksploatacji i utrzymania nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni. Uczestniczą oni również w zobowiązaniach spółdzielni z innych tytułów przez uiszczanie opłat zgodnie ze statutem spółdzielni. Spółdzielnia może również żądać od swojego członka, będącego właścicielem lokalu, wpłat na fundusz remontowy. Najistotniejsze zapisy nowelizowanej ustawy odnoszą się do przywrócenia prawa żądania przez członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, przekształcenia go w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Tak wniosek członka spółdzielni w tej sprawie, jak i sama umowa przekształcenia prawa muszą być zawarte w formie pisemnej. Zasady rozliczeń z tego tytułu ustawa przenosi na statuty spółdzielni. Na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest zobowiązana przenieść własność tego lokalu. Ustawa określa warunki finansowe takiego przekształcenia i sposób wykorzystania wpłat z tego tytułu przez spółdzielnię jak również precyzyjnie określa, że koszty umowy, założenia księgi wieczystej lokalu i wpisu do tej księgi obciążają wnioskodawcę. Ustalenie w ustawie jednakowej notarialnej opłaty w wysokości 1/3 najniższego wynagrodzenia z tabeli ministra pracy zabezpiecza przed nieuzasadnioną, wysoką taryfą i jest zachętą motywującą członków do składania dalszych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#BolesławBujak">Analizując stanowisko komisji i rządu do wymienionego projektu ustawy, warto uwzględnić uwagi do projektu zmierzające do zabezpieczenia spółdzielni przed wydawaniem dodatkowych środków związanych z podziałem nieruchomości i zgodnością z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (art. 41 ust. 2). Popieramy również opinię Komisji Infrastruktury co do utrzymania zwrotu przez skarb państwa spółdzielniom kosztów związanych z formalnoprawną regulacją nieruchomości spółdzielni, będącą podstawą do wyodrębnienia własności lokali. Chcemy również poprzeć stanowisko rządu zmierzające do ustalenia normy prawnej w nowelizowanej ustawie, umożliwiającej żądanie spółdzielni sprzedaży na własność nieruchomości, co do których przysługuje jej użytkowanie wieczyste. Pozwoliłoby to - naszym zdaniem - w szerszym zakresie zastosować wprowadzone tą nowelizacją przepisy dotyczące ustanowienia odrębnej własności lokali wraz z udziałem w prawie do gruntu. Brakuje w ustawie wyraźnego roszczenia spółdzielni o zmianę użytkowania wieczystego we własność może w przyszłości rodzić konflikty na linii spółdzielnia-gmina czy też z innym podmiotem będącym właścicielem. Uważamy również, że projektowane zmiany odnoszące się w art. 48 do byłych lokatorów mieszkań zakładowych, przejętych przez spółdzielnie mieszkaniowe, nie gwarantują w pełni ich praw.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#BolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Polskie Stronnictwo Ludowe popiera dalsze prace nad nowelizacją ustawy w komisjach, dotyczące rozważenia wprowadzenia wszystkich wniosków i poprawek wynikłych w trakcie dotychczasowej debaty parlamentarnej, które będą sprzyjały rozwojowi spółdzielczości, swobodom i wolnościom gospodarczym członków spółdzielni w ramach tak ustalonego prawa. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Halinę Szustak występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#HalinaSzustak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#HalinaSzustak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druki nr 315 i 873).</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#HalinaSzustak">Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych dała członkom szansę wyodrębnienia własności lokali ze spółdzielni oraz podziału molochów spółdzielczych i utworzenia samodzielnych, mniejszych spółdzielni na podstawie woli zainteresowanych członków. To niewątpliwie korzystne dla członków regulacje i zgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. W przedstawionym Wysokiej Izbie projekcie zmian ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, autorstwa posłów SLD, przewidziano likwidację lub utrudnienie realizacji przepisów korzystnych dla członków, wprowadzono szereg dodatkowych obciążeń członków oraz wiele przywilejów dla zarządów spółdzielni. Proponowane przepisy są sprzeczne z obowiązującymi regulacjami ustawy Prawo spółdzielcze oraz stanowią naruszenie gwarancji konstytucyjnych w zakresie praw członków jako obywateli RP i ochrony ich praw majątkowych. Zarządy spółdzielni są pracownikami opłacanymi przez członków - właścicieli majątku zgromadzonego w spółdzielni. Zarządy w spółdzielni ustawowo, a nie przez członków, upoważnione do reprezentowania interesów spółdzielni bardzo często nie reprezentują członków spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#HalinaSzustak">Skreślenie art. 108a i art. 25 oznacza cofnięcie możliwości realizacji nawet w ograniczonym stopniu zasady dobrowolności zrzeszania się i zapewnia utrzymanie molochów spółdzielczych. Tam przecież są ogromne środki do rozdysponowania przez zarząd bez wiedzy członków. Kolaboracja nawet części rady nadzorczej zapewnia pełną bezkarność działań.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#HalinaSzustak">Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o zgodności z konstytucją art. 108a nie ma znaczenia dla posłów SLD, zostało zlekceważone. Utrzymano możliwość wyodrębnienia własności lokali, lecz wprowadzono bariery finansowe i przywileje dla zarządu, które skutecznie mają powstrzymywać zapoczątkowany proces normalizacji praw własności nawet w tak niewielkim zakresie. Zapewnia to utrzymanie niezmniejszonego terytorium władz zarządu.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#HalinaSzustak">Proponowane przywrócenie własnościowego prawa do lokalu to uwstecznianie i nie ma w tym żadnej korzyści dla członków, gdyż niewątpliwie jest ono prawem słabszym niż prawo odrębnej własności, a takie same są koszty nabycia każdego z tych praw. Mieszkanie z własnościowym prawem spółdzielczym stanowi własność spółdzielni i w przypadku upadłości syndyk może żądać od członków wpłat do wysokości ich wkładów budowlanych. Egzekucja zaś może być przeprowadzona z użytkownika wieczystego (art. 1006 Kodeksu cywilnego), a wówczas obejmuje także budynki stanowiące własność użytkownika wieczystego. Tylko odrębna własność mieszkania chroni przed skutkami zobowiązań podejmowanych przez zarząd spółdzielni. Masowe przenoszenie własności na członków spółdzielni ograniczy zdecydowanie możliwości zarządu zaciągania zobowiązań i obciążania nieruchomości prowadzących w konsekwencji do przejęcia majątku spółdzielni przez wierzycieli. Stracą członkowie, zarząd może mieć tylko profity.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#HalinaSzustak">Z pewnością nie można zaliczyć do korzyści członków dodatkowych i zwielokrotnionych obciążeń finansowych, jakie przewidziane są przy przekształcaniu lokatorskiego prawa na własnościowe, a szczególnie:</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#HalinaSzustak">- kosztów wyceny mieszkania według aktualnego stanu lokalu i budynku,</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#HalinaSzustak">- kosztów ulepszeń wykonywanych na własny koszt członka, które obejmie wycena,</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#HalinaSzustak">- kosztów remontów budynków i mieszkania, sfinansowanych wcześniej z opłat bieżących członków i z wpłat na fundusz remontowy, a podwyższających wartość wyceny lokalu,</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#HalinaSzustak">- wpłaty z tytułu dotacji budżetowej na pokrycie kosztów budowy w wysokości wielokrotnie przewyższającej jej nominalną wartość, która jest przekazywana do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-71.11" who="#HalinaSzustak">Dla wnioskodawców nie ma znaczenia fakt, że spółdzielnia nie jest instytucją, której celem jest osiąganie dochodów pochodzących od swoich członków bez ponoszenia kosztów. W zamian za poniesione koszty budowy mieszkania i dodatkowe nieuzasadnione dopłaty członek z własnościowym prawem do lokalu otrzymuje prawo używania mieszkania - art. 17.</u>
          <u xml:id="u-71.12" who="#HalinaSzustak">Oczywiście wnioskodawcy zadbali o to, aby koszty wyodrębnienia własności mieszkań były jeszcze większe. W tym celu wprowadzono definicję modernizacji art. 6.</u>
          <u xml:id="u-71.13" who="#HalinaSzustak">Skreślono art. 17, bo w projekcie ustawy wprowadzono mniej korzystne przepisy dla członków niż w ustawie o najmie. Zastosowano w projekcie wiele analogii i odniesień do ustawy o najmie, co wyraźnie wskazuje na dążenie do sprowadzenia członków spółdzielni do poziomu najemców lokali, z pominięciem istotnej różnicy polegającej na tym, że:</u>
          <u xml:id="u-71.14" who="#HalinaSzustak">- tylko członkowie spółdzielni pokryli koszty budowy mieszkań wszystkich pomieszczeń w budynku i urządzeń z nimi związanych,</u>
          <u xml:id="u-71.15" who="#HalinaSzustak">- tylko członkowie ponoszą koszty remontów,</u>
          <u xml:id="u-71.16" who="#HalinaSzustak">- tylko członkowie są ustawowymi właścicielami majątku zgromadzonego w spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-71.17" who="#HalinaSzustak">Niedopuszczalne jest pomijanie tych faktów w państwie prawa. Niedopuszczalne jest przypisywanie członkom tylko obowiązków, a nadawanie przywilejów tylko zarządom spółdzielni, gdyż stanowi to zaprzeczenie zasady urzeczywistniania sprawiedliwości społecznej i poszanowania konstytucyjnych praw obywateli. Jest to tym bardziej zaskakujące, że autorami projektu są członkowie z partii z nazwy lewicowej i demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-71.18" who="#HalinaSzustak">Ograniczenie wyodrębniania własności mieszkań na rzecz członków ma zapewnić także skreślenie art. 49. Pozbawienie członka możliwości dochodzenia żądań na drodze sądowej oznacza uzależnienie go w pełni od zarządu. Nie ma żadnej innej możliwości uzyskania własności przez członka, jeśli zarząd nie zechce spełnić ustawowego obowiązku. Członkowie mają tylko prawo do zmian personalnych we władzach spółdzielni. Jednak wobec ustawowych przywilejów prezesów i ich własnej inwencji w interpretacji niejasnych, nieprecyzyjnych i niepełnych przepisów oraz wobec braku odpowiedzialności karnej za nadużycia i niegospodarność zarządu powoływanie się na prawo członków jest zwykłą ironią i kpiną z członków. Jeżeli zorganizowana grupa dokonuje czynów przestępczych na szkodę obywatela, to ma on prawo do ochrony, a organa sprawiedliwości ścigają i każą przestępców. Ta zasada nie obowiązuje, jeżeli poszkodowanym jest członek spółdzielni i jeżeli zorganizowaną grupę stanowi zarząd i część rady nadzorczej, zgodnie dokonujące przestępstw gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-71.19" who="#HalinaSzustak">Przedstawiony projekt nie tylko utrwala złą sytuację członków spółdzielni mieszkaniowych, ale ją jeszcze pogłębia. W dodatku prawo ma działać wstecz.</u>
          <u xml:id="u-71.20" who="#HalinaSzustak">Sprawą najważniejszą i najpilniejszą jest unormowanie prawne odpowiedzialności karnej zarządów i rad nadzorczych spółdzielni oraz przyznanie członkom spółdzielni instrumentów prawnych, które umożliwią im skuteczne egzekwowanie tej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-71.21" who="#HalinaSzustak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin nie poprze tej ustawy. Natomiast przekazuję na ręce pana marszałka poprawki, które - mam nadzieję - będą uwzględnione. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł. Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druki sejmowe nr 315 i 873).</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#JanSztwiertnia">Jednym z podstawowych aktów prawnych regulujących działalność spółdzielni mieszkaniowych jest ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Ustawa ta nie tylko reguluje trudną tematykę działalności spółdzielni, prawa i obowiązki ich członków, właścicieli lokali w spółdzielniach niebędących ich członkami w zakresie uczestnictwa w kosztach utrzymania nieruchomości wspólnych, wkracza również w sferę własności lokali i w gospodarkę gruntami.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#JanSztwiertnia">Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. zawiera niejednoznaczne, nieprecyzyjne przepisy powodujące trudności interpretacyjne. 25 sierpnia 2001 r. Sejm dokonał obszernej nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, wprowadzając również niezbędne zmiany w ustawie - Prawo spółdzielcze oraz ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Nowelizacja zawierała także zmiany wynikłe z orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie weszła w życie wskutek sprzeciwu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, który wskazał zawarte w niej błędy.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#JanSztwiertnia">Proponowana nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w założeniach ma dwa cele.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#JanSztwiertnia">Pierwszym celem proponowanych zmian jest usunięcie braków ustawy, które utrudniają jej stosowanie. W tym zakresie projekt opiera się w dużej mierze na ustawie uchwalonej 25 sierpnia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#JanSztwiertnia">Drugim celem nowelizacji jest stworzenie członkom spółdzielni możliwości wyboru formy, w jakiej chcą zaspokoić potrzeby mieszkaniowe w ramach spółdzielni. Autorzy projektu uważają, że należy przywrócić możliwość ustanowienia przez spółdzielnie mieszkaniowe spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jako ograniczonego prawa rzeczowego, które jest prawem zbywalnym, dziedzicznym i podlegającym egzekucji. W spółdzielniach mieszkaniowych po uchwaleniu ustawy zaistnieją możliwości posiadania mieszkania na warunkach pełnego prawa własności, ograniczonego prawa rzeczowego w postaci własnościowego prawa do lokalu, lokatorskiego prawa do lokalu oraz prawa najmu.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#JanSztwiertnia">W art. 1 zmianie ósmej, dotyczącej art. 9 ustawy, lit. c otrzymuje brzmienie: Wynajmowanie lub oddawanie w bezpłatne używanie przez członka całego lub części lokalu mieszkalnego nie wymaga zgody, chyba że byłoby to związane ze zmianą sposobu korzystania lub przeznaczenia lokalu bądź jego części. Zmiana ta uwzględnia wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 29 czerwca 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#JanSztwiertnia">Proponowana nowelizacja art. 6 precyzuje obowiązki właścicieli lokali w zakresie uczestnictwa w wydatkach związanych z utrzymaniem, eksploatacją, remontami i modernizacją, a także udostępnieniem lokalu w przypadku awarii. Ust. 1 i 2 określają zasady wejścia do mieszkania w przypadku awarii. W pracach komisji doprecyzowano, że wejście do lokalu pod nieobecność lokatora winno odbywać się w obecności policji. Należałoby jeszcze ewentualnie rozważyć wprowadzenie zapisu o odpowiedzialności karnej za nieuzasadnione wejście do lokalu, np. pod pretekstem przeglądu.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#JanSztwiertnia">Rozdział 2, „Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu”, zmieniający art. 17, wprowadza nowe uregulowania w zakresie prawa do lokalu spółdzielczego. Art. 17.</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#JanSztwiertnia">Dużo kontrowersji budziły proponowane zmiany art. 41, które przerzucały koszty związane ze scaleniem i podziałem nieruchomości, czynnościami związanymi z rozgraniczeniem nieruchomości oraz ewidencją gruntów i budynków na członków spółdzielni. W wyniku prac nad projektem w Komisji Infrastruktury wzięto pod uwagę fakt, że skoro ustawodawca narzuca spółdzielniom czynności związane z uporządkowaniem ewidencji nieruchomości i budynków, to koszt takich rozwiązań ponosi budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#JanSztwiertnia">Proponowane poprawki do art. 41 ograniczają się do doprecyzowania, gdyż dotychczasowa praktyka pokazała, że nieprecyzyjne zapisy powodują żądanie od spółdzielni różnego rodzaju opinii, dokumentów, koncepcji dotyczących podziału nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-73.11" who="#JanSztwiertnia">W zmianach art. 41 porządkujących przepisy wynikła jednak niespójność zapisów w ust. 4 i ust. 7. Ust. 4 stanowi, że koszty związane z podziałem nieruchomości oraz czynnościami związanymi z rozgraniczeniem nieruchomości oraz ewidencją gruntów i budynków, w tym również koszty uzasadnionych prac geodezyjnych, refunduje skarb państwa. Ust. 7 stanowi zaś, że wojewoda zwraca uzasadnione koszty prac geodezyjnych, o których mowa w ust. 4. Wynika z tego, że ust. 4 mówi o zwrocie całości kosztów, a ust. 7 tylko o kosztach geodezyjnych. W świetle powyższego proponuję zmianę zapisu ust. 7 w brzmieniu: Wojewoda zwraca uzasadnione koszty, o których mowa w ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-73.12" who="#JanSztwiertnia">Pani poseł Szustak kilkakrotnie powoływała się na to, jakoby niekorzystne zapisy w ustawie były spowodowane przez SLD. Chcę przypomnieć, że projekt ten jest projektem poselskim i należałoby sprawdzić, kto się pod nim podpisał. Myślę, że są tam również posłowie z PiS i Platformy, czyli nie tylko z SLD.</u>
          <u xml:id="u-73.13" who="#JanSztwiertnia">Wysoki Sejmie! Spółdzielczość mieszkaniowa jest jedną z najważniejszych możliwych form prawno-organizacyjnych prowadzenia działalności w sektorze mieszkaniowym. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w obecnym brzmieniu, tj. po pracach podkomisji i Komisji Infrastruktury, usuwa braki z poprzedniej ustawy, utrudniające jej stosowanie, ale również, co ważne, stwarza członkom spółdzielni możliwość decydowania, w jakiej formie chcą zaspokoić potrzeby mieszkaniowe w ramach spółdzielni. Dlatego Klub Parlamentarny Unii Pracy jest za uchwaleniem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-73.14" who="#JanSztwiertnia">Pozwolę sobie wspomnianą poprawkę przekazać na ręce marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję za poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie, następujący posłowie wyrazili chęć zadania pytania: pani poseł Elżbieta Łukacijewska, pani poseł Krystyna Grabicka, pan poseł Grzegorz Dolniak, pani poseł Maria Nowak, pani posłanka Gabriela Masłowska, pani posłanka Aleksandra Gramała, pan poseł Zygmunt Szymański, pani poseł Małgorzata Stryjska, pan poseł Bartłomiej Szrajber, pani posłanka Gertruda Szumska, pan poseł Zdzisław Jankowski, pan poseł Stanisław Stec, pan poseł Piotr Smolana i pan poseł Wojciech Szarama.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#TomaszNałęcz">Chciałbym zapytać, czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze zapisać się do zadania pytania. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#TomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania i określam czas zadania pytania na 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu panią posłankę Elżbietę Łukacijewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#ElżbietaŁukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań do posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#ElżbietaŁukacijewska">Chciałabym zapytać, czy po wejściu w życie projektowanej ustawy dopuszczalna będzie droga sądowa do dalszego rozpoznania toczących się już postępowań sądowych w sprawach z powództwa grupy członków spółdzielni mieszkaniowej przeciwko spółdzielni mieszkaniowej o podział spółdzielni, w których członkowie swoje roszczenia realizowali w trybie art. 108a §4 w związku z §5 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#ElżbietaŁukacijewska">Drugie pytanie. Czy do stosunków prawnych powstałych przed wejściem w życie ustawy o zmianie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych stosować się będzie dotychczasowe prawo? Mam tu na myśli również art. 108a Prawa spółdzielczego.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#ElżbietaŁukacijewska">Czy ważność czynności prawnych dotyczących procedur podziału dokonanych przed dniem wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych oceniać się będzie według przepisów dotychczasowych?</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#ElżbietaŁukacijewska">I ostatnie pytanie. Czy wszczęte przed wejściem w życie ustawy o zmianie ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych przed sądem okręgowym sprawy o podział spółdzielni będą podlegać rozpoznaniu przez tenże sąd, który był właściwy w chwili wniesienia sprawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł. I jeszcze poprawki, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#ElżbietaŁukacijewska">Tak, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#ElżbietaŁukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Krystynę Grabicką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#KrystynaGrabicka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#KrystynaGrabicka">Mam trzy pytania. Pierwsze. Cały rozdział 2.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#KrystynaGrabicka">I drugie pytanie. Dlaczego został skreślony w całości art. 25 ustawy uchwalonej przez AWS, który zezwalał na podział spółdzielni w taki sposób, aby nawet mała liczba mieszkańców, zamieszkujących w jednym bloku, mogła wystąpić ze spółdzielni molocha i utworzyć niewielką własną spółdzielnię?</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#KrystynaGrabicka">I trzecie pytanie. Dlaczego, wprowadzając w art. 11.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Dolniaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#GrzegorzDolniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#GrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam kilka pytań do przedstawiciela rządu. Czy rząd podziela moją opinię, że większość zapisów projektu ustawy wniesionego przez grupę posłów powoduje osłabienie podmiotowości członków spółdzielni mieszkaniowych przy jednoczesnym wzmocnieniu - zaznaczam: w nieuzasadniony sposób - roli władz i administracji spółdzielni? Cel pierwszy służy, jak czytałem w uzasadnieniu, ułatwianiu przekształcania niezbywalnego lokatorskiego prawa do lokalu w prawo zbywalne. Jednak to ograniczenie występuje tylko w okresie regulacji stanów prawnych spółdzielni. Spółdzielnie, które rzetelnie podeszły do ustawowego - podkreślam: ustawowego - obowiązku uregulowania tych stanów, kończą te działania, tym samym znika przeszkoda lub zniknie w najbliższym czasie. O co więc chodzi w nowej regulacji?</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#GrzegorzDolniak">Z zapisów projektu ustawy wynika, stanowi o tym art. 42, że lokatorzy, chcąc nabyć prawo własności, będą musieli czekać obecnie minimum 18 miesięcy na to, aż spółdzielnia zechce podjąć się załatwienia ich sprawy. Czy te rozwiązania mają być korzystne dla lokatorów, czy też sankcjonują nieudolność zarządów, które nie wywiązały się ze swoich obowiązków i nie powinny otrzymać absolutorium?</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#GrzegorzDolniak">I jeszcze jedno pytanie. Czy poprzez zapisy zmierzające do uniemożliwienia podziału spółdzielni, stanowi o tym art. 29, poprzez pominięcie art. 108a Prawa spółdzielczego, jak również obciążające lokatorów, którzy nabyli prawo własności swoich lokali, podwójnymi opłatami - raz na utrzymanie spółdzielni jako całości wraz z ich nieruchomością i drugi raz za utrzymanie ich nieruchomości (art. 25, 41) - nie zmierza się do jaskrawego pogorszenia sytuacji prawnej lokatorów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Marię Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania, które kieruję do projektodawców, ale także do przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MariaNowak">Pierwsze pytanie dotyczy art. 12. Dlaczego członka spółdzielni zgodnie z projektem planuje się obciążyć kosztami uzupełnienia wkładu mieszkaniowego z tytułu modernizacji budynku, skoro członek spółdzielni ponosi koszty remontowe, a fundusze modernizacyjne w spółdzielniach dotychczas nie istniały? Jakie prace będą kwalifikowane do modernizacji budynku? Kto je określi i na jakich zasadach? Projekt tego nie rozstrzyga, daje natomiast zarządom spółdzielni swobodę działania, pozwala ukryć ich niegospodarność. Dotyczy to zwłaszcza budynków budowanych w starych technologiach; mam na myśli te budowane przed 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#MariaNowak">Pytanie drugie. Jak członkowie spółdzielni będą mogli wyegzekwować przekształcenie mieszkania lokatorskiego w odrębną własność, jeżeli złożyli stosowny wniosek? Czy tych członków obejmowała będzie nowa ustawa? Czy zgodnie z zasadą, że prawo nie działa wstecz, ich wnioski zostaną załatwione zgodnie z prawem, które obowiązywało w chwili ich składania?</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#MariaNowak">I ostatnie pytanie, które kieruję szczególnie do przedstawicieli rządu. Czy zgodzi się pan ze stwierdzeniem spółdzielców, że projekt ten jest bardzo restrykcyjny dla członków spółdzielni, ogranicza samorządność spółdzielczą, a zarazem daje przyzwolenie zarządom na niegospodarność i manipulowanie członkami spółdzielni? Komu ta ustawa tak naprawdę służy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Gabrielę Masłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych ma w zasadzie dwa cele. Po pierwsze, zahamowanie, można powiedzieć: raczkującego, procesu powstawania małych spółdzielni ze wspominanych już tutaj molochów spółdzielczych, po drugie, utrudnienie, zablokowanie procesu wyodrębnienia własności, czyli przeniesienia własności ze spółdzielni na członków, którzy za tę własność zapłacili, jest ona ich prywatną własnością. Są to dwa cele tej ustawy. W związku z tym można powiedzieć, że ten projekt uniemożliwia tworzenie takich struktur i stosunków własnościowych w spółdzielniach mieszkaniowych w Polsce, jakie panują w świecie cywilizowanym. Jest zresztą niezgodny w wielu miejscach z dostępną opinią rządu.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#GabrielaMasłowska">Chcę zwrócić państwa uwagę na jedną kwestię. Brak jest w tym projekcie ustalenia, iż członkowie spółdzielni spłacają znominalizowane kwoty przypadające na dany lokal z tytułu umorzenia ustawowego, co stoi w sprzeczności z ustawą budżetową. Ma to ogromny wpływ na kwoty rozliczeń pomiędzy spółdzielcami a spółdzielniami z tego omawianego tytułu, zwrotu umorzeń i dotacji. Sytuacja wygląda tak, że spółdzielnie pobierają od członków kwoty kilkudziesięciu tysięcy złotych z tytułu umorzenia, licząc to jako procent wartości rynkowej mieszkania, natomiast do urzędu mieszkalnictwa odprowadzają kwoty znominalizowane, kilkanaście złotych, z tego samego tytułu. Mam wobec tego pytanie, na jakiej podstawie prawnej spółdzielnie żądają zwrotu dotacji i umorzeń kredytu uzyskanego ze środków publicznych, liczonego jako procent wartości rynkowej mieszkania, a odprowadzają kwoty nominalne do urzędu mieszkalnictwa? Kieruję pytanie do pana prezesa urzędu mieszkalnictwa: Czy to prawda, że taki proceder kwitnie, taka sytuacja ma miejsce w całej Polsce?</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#GabrielaMasłowska">I kolejne pytanie, również do pana prezesa urzędu mieszkalnictwa. Otóż ustawa z 15 grudnia, mimo jej wad, dawała spółdzielcom pewne możliwości zabezpieczenia się przed skutkami upadłości. Wiemy, że skala upadłości coraz bardziej się rozszerza. Jaka jest w tej chwili skala upadłości spółdzielni mieszkaniowych w Polsce? Chodzi mi o liczbę spółdzielni, o kwotę zobowiązań z tego tytułu, która przez syndyków jest przerzucana na członków spółdzielni mieszkaniowych, i o to, kto za to zapłaci, kto pokryje koszty upadłości spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#komentarz">(Głos z sali: 10 min. minęło.)</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#GabrielaMasłowska">Jeszcze jedno pytanie. Art. 7 mówi, że sprawy wszczęte będą rozpatrywane na podstawie niniejszej ustawy. Pytanie również do wnioskodawców, do posła sprawozdawcy, czy to oznacza, że ci ludzie, którzy złożyli wnioski, a mimo barier, jakie stwarzają zarządy, są to dziesiątki tysięcy osób, spółdzielców, będą w tym momencie znienacka narażeni na wyższe koszty tych przekształceń? Bo wiadomo, że wprowadzenie rzeczoznawcy, wprowadzenie kosztów modernizacji, dodatkowych spłat kosztów modernizacji przy ustanawianiu odrębnej własności, czego nie było do tej pory, podnosi znacznie koszty tych przekształceń, obciąża członków spółdzielni, w wielu wypadkach uniemożliwia te przekształcenia. Czy wobec tego ci ludzie będą jednak zabezpieczeni przed tego typu konsekwencjami, ci, którzy złożyli wnioski, inaczej bowiem podrywa to zaufanie obywateli do państwa prawa, jeżeli wprowadza się przepisy, które dotyczą tych, którzy już na tę drogę weszli, ciernistą zresztą drogę, ustanawiania odrębnej własności. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Aleksandrę Gramałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#AleksandraGramała">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony nam projekt ustawy należy ocenić jako dobry zarówno z merytorycznego punktu widzenia, jak i legislacyjnego. Jednakże w tym kontekście pragnę również zadać jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#AleksandraGramała">Jak wynika z treści uzasadnienia samego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jak i zaprezentowanego nam sprawozdania komisji w przedmiotowym temacie proponuje się praktycznie wyeliminowanie możliwości podziału spółdzielni w drodze orzeczenia sądowego zastępującego przecież uchwałę walnego zgromadzenia bądź zebrania przedstawicieli członków. Należy sobie odpowiedzieć na pytanie, co przez to trzeba rozumieć? Jest to praktycznie zlikwidowanie możliwości wyłączenia spółdzielni określonych grup mniejszościowych, grup często, można powiedzieć, niezadowolonych z bieżącego funkcjonowania spółdzielni, niezadowolonych z działalności zarządów spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#AleksandraGramała">Pragnę w związku z powyższym zadać panu posłowi sprawozdawcy pytanie, czy kwestie te zostały szczegółowo przedyskutowane na posiedzeniu komisji i czy rozważono wszystkie elementy świadczące za i przeciw takiemu rozwiązaniu, w szczególności czy przedyskutowano sprawę dobra poszczególnych członków spółdzielni, interes mieszkańców. Z tym że pragnę również podkreślić, że kwestie zacytowane w uzasadnieniu do projektu są mi dobrze znane, wiele z nich z proceduralnego punktu widzenia procesowego jest nieprawdziwych, mam więc nadzieję, że usłyszę coś więcej od pana posła sprawozdawcy. Przy czym należy podkreślić, że każda spółdzielnia jest dobrem wspólnym wszystkich członków, wszystkich spółdzielców, wszystkich mieszkańców, nie ma zaś jedynie sprzyjać partykularnym interesom skostniałych organów spółdzielni. Wielu mieszkańców budynków spółdzielczych opowiada się przecież za mniejszymi formami, mniejszymi spółdzielniami, te bowiem, jak powszechnie wiemy, są często bliższe, jeżeli chodzi o podejmowanie decyzji dla dobra mieszkańców, są lepiej zarządzane i faktycznie skuteczniejsze w realizowaniu potrzeb poszczególnych członków. Dziękuję ślicznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Szymańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#ZygmuntJerzySzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym tylko złożyć wniosek, propozycję poprawek do projektu nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Jednocześnie chciałbym dodać, że jest to wniosek spółdzielców, z którymi miałem przyjemność spotkać się w ostatnich dniach. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Małgorzatę Stryjską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MałgorzataStryjska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie dotyczące art. 16. W przypadku ogłoszenia upadłości spółdzielni mieszkaniowej spółdzielcze lokatorskie praw do lokalu mieszkalnego będzie z mocy prawa przekształcone w prawo najmu. Kto i w jaki sposób rozliczy członkom spółdzielni wkłady mieszkaniowe, spłaty starych kredytów, ponoszone koszty remontów.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#MałgorzataStryjska">Drugie pytanie dotyczy art. 11 ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bartłomieja Szrajbera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#BartłomiejSzrajber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do rządu. Art. 35 nie uwzględnia sytuacji spółdzielni mieszkaniowych, które powstały przed rokiem 1939 na gruntach wykupionych od skarbu państwa. Dodam, że tych spółdzielni jest kilka tysięcy, spółdzielni do 500 mieszkań. Spółdzielnie te mają o tyle uregulowany stan prawny terenu, że przyznano im prawo wieczystego użytkowania działek wykupionych przed II wojną światową. Art. 35 przyznaje tym spółdzielniom prawo żądania od gmin czy skarbu państwa przeniesienie na ich rzecz własności gruntu za wynagrodzeniem. Czy rząd nie uważa, że jest to rozwiązanie wysoce krzywdzące środowisko poszkodowanych konfiskatą mienia na mocy dekretu z 24 października 1945 r.? Czy rząd nie podziela poglądu i nie szuka rozwiązań, by spółdzielnie, które mogą wykazać numer księgi wieczystej, nabyte przed wojną prawo własności do gruntu odzyskały bez żadnych odpłatności? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Gertrudę Szumską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#GertrudaSzumska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#GertrudaSzumska">Wysoka Izbo! Mam takie pytania. Dlaczego wnioskodawcy nie wzięli pod uwagę orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego oraz uwag specjalistów, m.in. prof. dr. hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego, to jest specjalista od prawa spółdzielczego, który w „Rzeczpospolitej” z dnia 3 czerwca br. w komentarzu tygodnia poddaje w wątpliwość rozwiązania zawarte w tym naszym prawie, o którym mówimy.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#GertrudaSzumska">I pytania: Dlaczego wyeliminowano art. 108a z ustawy Prawo spółdzielcze, który pozwalał podzielić spółdzielnię na żądanie mniejszości. Chciałabym przypomnieć, że w sentencji uzasadnienia orzeczenia z maja br. Trybunał Konstytucyjny uznał ten artykuł za zgodny z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#GertrudaSzumska">Pytanie następne. W art. 42 ust. 6 nadano zarządowi spółdzielni przywilej decydowania, czy tynki wewnętrzne będą potraktowane jako umeblowanie mieszkania, czy jako trwałe wykończenie ścian, które zmniejsza powierzchnię użytkową mieszkania. Pytanie: Czy wnioskodawca nie wiedział, że nawet ustawa o najmie lokali jednoznacznie ustala sposób obmiaru lokali.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#GertrudaSzumska">Pytanie następne. Dlaczego nowelizacja przewiduje obciążenia kosztami czynności o charakterze geodezyjnym spółdzielców, a miał je ponosić skarb państwa.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#GertrudaSzumska">I na koniec nasuwa mi się takie pytanie: Czy tworzenie tego prawa miało zabezpieczyć bezkarność działania zarządów spółdzielni? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#ZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Występując w imieniu własnym, zgłaszam poprawkę do projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Proponuję dodanie art. 10a w następującym brzmieniu: Na wniosek kredytobiorcy, który w ciągu 20 lat, począwszy od dnia 1 stycznia 1998 r. lecz nie później niż do dnia 1 stycznia 2003 r., dokonywał systematycznej i terminowej spłaty kredytu w wysokości wynikającej z art. 7 i 8, bank umarza w ciężar kosztów budżetu państwa zadłużenie z tytułu kapitalizowanych odsetek przejściowego wykupu odsetek od kredytów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję za poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam trzy pytania do pana posła sprawozdawcy. W zmianie 11. zakłada się, że przy przekształceniu lokalu na prawach lokatorskich, własnościowych należy określić wartość rynkową, a koszty tego pokrywa wnioskodawca. Mam pytanie: Po co w tej sytuacji jest określenie wartości rynkowej przy tym przekształceniu? Uważam, że jest to niepotrzebne. Wystarczy rozliczyć finanse między zainteresowanym członkiem a spółdzielnią. Przecież członek spółdzielni mógł własny lokal zmodernizować, za własne pieniądze. Czy to również będzie brane pod uwagę przy wycenie? I z tego tytułu musiałby spłacać jakieś zobowiązanie?</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#StanisławStec">W zmianie 12. przy przekształceniu lokatorskiego prawa we własność chce się obciążyć zainteresowanego kosztami remontów sfinansowanych ewentualnie z kredytu. Jest to dość trudne do sprawdzenia przez członka spółdzielni. Obecnie spółdzielczość mieszkaniowa na koszty remontów nie brała generalnie kredytów, bo są one zbyt drogie i trudne do skalkulowania, podwyższałyby koszty remontów. Z reguły to finansowanie dokonywało się dzięki funduszowi remontowemu, na który składają się na bieżąco wszyscy członkowie z całej spółdzielni, bez względu na miejsce wykonywania remontu. Moim zdaniem ten zapis, trochę zbyteczny, jest zrobiony na wyrost.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#StanisławStec">Jeszcze pytanie do art. 6, czyli do zmiany w ustawie o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych. Czy te zaproponowane zmiany poprawiają sytuację członka spółdzielni, który na początku lat 90. wpadł w tzw. pułapkę kredytową, która powstała wskutek zmiany wysokości oprocentowania kredytów zaciągniętych do 1990 r.? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Smolanę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PiotrSmolana">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spółdzielczość mieszkaniowa przeżywa regres od wielu lat. Nowy projekt ustawy, opracowany przez grupę posłów, nie wychodzi naprzeciw wszelkim bolączkom, jakie są właściwe tej branży. (Kiedyś w niej pracowałem.) Liczba budowanych mieszkań zmniejszyła się drastycznie.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PiotrSmolana">Mam pytania: Czy Prawo spółdzielcze, zwłaszcza zapisy art. 40 o uprawnieniach spółdzielni do pozostania w części właścicielem nieruchomości, zagwarantuje nienaruszanie prawa własności członków spółdzielni? Ustawa ta dopuszcza wywłaszczenie jednej grupy członków z majątku wspólnego, a uwłaszczyć może na przykład zarząd spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PiotrSmolana">Pytanie następne: Kiedy zostaną rozliczone wkłady mieszkaniowe na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych? Sam na sobie doświadczyłem ogromnych strat z tego tytułu. Nie tylko ja; co najmniej dziesiątki tysięcy, a może i setki tysięcy obywateli naszego państwa. Zamiast pełnego wkładu mieszkaniowego wpłaconego w 1983 r. na kategorię M3, dzisiaj ten wkład, wraz z odsetkami i z premią gwarancyjną, zapewnia mi dach nad głową nad pewnym fragmentem przedpokoju, bez łazienki, bez kuchni, a nawet bez dwóch gwarantowanych pokoi.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PiotrSmolana">Ostatnie pytanie. Czy projektowana ustawa przyczyni się do rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Polsce? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Wojciecha Szaramę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyczyną kłopotów spółdzielni mieszkaniowych i tego, że część członków chce dokonywać oddzielenia od dotychczas istniejących spółdzielni mieszkaniowych, że toczą się spory o to, w jakim kształcie te spółdzielnie mają funkcjonować, nie są obecnie stosunki własnościowe, ale po prostu bieda. Część ludzi nie ma z czego opłacać wysokich czynszów w spółdzielniach. Spółdzielnie nie ściągają tych czynszów i nie mają pieniędzy na funkcjonowanie. Skala problemu jest olbrzymia. W niektórych spółdzielniach 1/4 członków ma zaległości czynszowe, które kwalifikują się już do tego, by oddać sprawy do sądu i żądać wyroków eksmisyjnych. Mam więc pytanie do rządu: Czy oprócz tej ustawy, nad którą pracowali posłowie z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, rząd planuje na przykład w ustawie o dodatkach mieszkaniowych jakieś zmiany, które spowodowałyby możliwość, by biedniejsza część członków spółdzielni podołała ciężarom związanym z bieżącym płaceniem czynszów?</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WojciechSzarama">Drugie pytanie. Wielokrotnie był tu cytowany wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Jak w świetle tego wyroku rząd, projektodawcy widzą funkcjonowanie tej ustawy? Przecież jeśli ktoś będzie chciał sprzedać swoje mieszkanie nieczłonkowi spółdzielni, a ten nieczłonek nie będzie chciał zostać członkiem tej spółdzielni, to sprawy znowu staną przed Trybunałem Konstytucyjnym. A Trybunał Konstytucyjny wydał już w tej sprawie wyrok, na który będzie się można powoływać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Wiesława Szczepańskiego.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#TomaszNałęcz">Rozwoju Miast - przepraszam najmocniej.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#TomaszNałęcz">Przepraszam pana prezesa za zmianę nazwy urzędu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli można - zanim przystąpię do omawiania pytań, które zadali posłowie w trakcie debaty - chciałbym przypomnieć, że ten projekt jest projektem poselskim, do którego rząd przedstawił stanowisko z szeregiem uwag. Uwagi te w znacznej części zostały uwzględnione w trakcie prac komisyjnych. W trakcie debaty sejmowej szereg posłów wnosiło uwagi do tego projektu. Chciałbym zwrócić uwagę na pewne kwestie i pewne rzeczy wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WiesławSzczepański">Pan poseł Jurgiel wspominał debatę na ten temat i mówił, iż projekt ten przywraca pewne określenia, które powstały. Ja natomiast chciałbym powiedzieć, iż projekt, nad którym dzisiaj debatujemy, jest konsekwencją tego przyjętego w 2000 r. Wtedy były 4 projekty. Nie ukrywajmy, że wówczas te projekty zmierzały do jednego, właściwie do uwłaszczenia spółdzielców, a to zakwestionował Trybunał Konstytucyjny; kwestia była następująca: za 3% wartości odtworzeniowej tego obiektu nie można było kupić.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WiesławSzczepański">Teraz przechodzę do zadawanych tu pytań w kwestiach związanych z tą ustawą. Dlaczego przyjęto taką definicję remontu? Przyjęto ją dlatego, że w Prawie budowlanym nie ma pojęcia modernizacji i chodziło o to, aby w związku z działaniami, jakie podejmują spółdzielnie mieszkaniowe, można było określić, co definiujemy jako modernizację. W projekcie ustawy wpisywane były odwołania się do modernizacji bez jej zdefiniowania, dlatego rząd przygotował projekt takiej definicji. Przez modernizację należy rozumieć trwałe ulepszenie, unowocześnienie istniejącego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, w szczególności polegające na wykonaniu nowej instalacji wodno-kanalizacyjnej, gazowej lub zmianie sposobu ogrzewania. W ten sposób zdefiniowaliśmy, co należy rozumieć przez modernizację.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#WiesławSzczepański">Pani poseł pytała, ile spółdzielni mieszkaniowych upadło, czy znamy takie, czy mamy wiadomości na temat, jakie to są kwoty. Odpowiadam, co następuje: W Polsce według naszych szacunków działa obecnie ok. 5,5 tys. spółdzielni mieszkaniowych. Upadłość w ostatnich 2 latach ogłosiło ok. 27 spółdzielni, co stanowi 0,5% całej puli spółdzielni mieszkaniowych. Tylko część upadłych spółdzielni mieszkaniowych posiadała domy, w których były ustanowione na członków spółdzielcze prawa do lokali, a liczba takich mieszkań w tych spółdzielniach stanowiła ok. 1 tys. To stanowi ok. 0,03% ogólnej liczby mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#WiesławSzczepański">Jeśli chodzi o kwestię związaną z art. 35 - dlaczego nie uwzględniono spółdzielni, które przed 1939 r. miały prawo własności do gruntów - to zdajemy sobie sprawę z tego, że prawdopodobnie chodzi głównie o spółdzielnie warszawskie. Taka nastąpiła zmiana ustrojowa i trudno, abyśmy dzisiaj to zmieniali. Pamiętam, że te punkty były również przedmiotem debaty, kiedy rozpatrywano w roku 2000 tę ustawę. Wtedy parlament nie podzielił jednak decyzji, aby te grunty były przekazywane spółdzielniom nieodpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#WiesławSzczepański">Kiedy zostaną rozliczone wkłady mieszkaniowe? Szanowni państwo, w trakcie debaty nad ustawą o pomocy państwa w spłacie kredytów mieszkaniowych wspominałem, iż w Polsce jest obecnie ok. 2056 tys. książeczek mieszkaniowych. Gdybyśmy chcieli wypłacić wszystkim osobom kwoty zwaloryzowanych wkładów w takiej wysokości, w jakiej dzisiaj się je wypłaca, to łącznie byłaby to kwota ok. 15 mld zł. W związku z tym rząd sukcesywnie realizuje rozliczenia z tytułu książeczek mieszkaniowych, zgodnie z rozwiązaniami zawartymi w tej ustawie, a więc w sytuacji, gdy osoba posiadająca książeczkę mieszkaniową zamierza nabyć mieszkanie, kupić mieszkanie nowe, kupić mieszkanie zakładowe, kupić mieszkanie komunalne bądź podjąć działania związane z partycypacją w towarzystwach budownictwa społecznego.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#WiesławSzczepański">Czy projektowana ustawa przyczyni się do wzrostu liczby budowanych mieszkań? Ta kwestia związana jest z gotowością spółdzielni do podejmowania decyzji o budowie mieszkań oraz z tym, czy ludzie będą mieli zasoby finansowe, umożliwiające podjęcie działań związanych z budową mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#WiesławSzczepański">Jeden z posłów powiedział, że spółdzielnie korzystają z preferencyjnych kredytów. Szanowni państwo, dzisiaj spółdzielnie mogą korzystać tylko z jednego rodzaju preferencyjnego kredytu, to jest z kredytu z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Chcę powiedzieć, że na ten kredyt zdecydowało się w skali kraju około kilkudziesięciu spółdzielni. Szacuję, że w tym roku około stu spółdzielni będzie korzystało z tej formy kredytu. Nie jest tak, że spółdzielnie budują tylko na sprzedaż. Z informacji, które posiadamy, wynika, że w 2000 r. spółdzielnie wybudowały w ramach systemu opartego na Krajowym Funduszu Mieszkaniowym 3053 mieszkania lokatorskie, których nigdy nie będzie można wykupić. Tego typu rozwiązania podejmuje się również w tej ustawie. To są mieszkania lokatorskie, nie na sprzedaż, po prostu dane osoby mogą w nich zamieszkać.</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#WiesławSzczepański">Jeden z posłów zapytał, dlaczego skreśla się art. 51 w tej ustawie. Myślę, że pan poseł sprawozdawca udzieli odpowiedzi na to pytanie. To jest konsekwencją skreślenia art. 108. Skoro komisja podjęła decyzję o skreśleniu, to konsekwentnie trzeba również skreślić artykuły, które są z tym związane.</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#WiesławSzczepański">Czy projekt jest restrykcyjny w odniesieniu do spółdzielców, czy umacnia zarządy? Powiem tak: nie chciałbym z góry zakładać, że wszyscy prezesi są be, że wszyscy prezesi są źli. Państwo posłowie z Ligi Polskich Rodzin, z Prawa i Sprawiedliwości z reguły uogólniają, wskazują nieliczne przypadki złego działania zarządów spółdzielni i uogólniają to w odniesieniu do spółdzielni funkcjonujących w Polsce. Jak już powiedziałem, w Polsce jest ich 5,5 tys. Być może w kilkudziesięciu, a może w kilkuset zaistniała taka sytuacja, natomiast nie jest to przenoszone na układ związany z całością członków spółdzielni. Jakkolwiek by było, członek spółdzielni ma prawo zabierania głosu, ma prawo głosowania na walnym zebraniu członków, na zebraniu przedstawicieli, gdzie sam powołuje radę nadzorczą i pośrednio powołuje zarząd. Uprawnienia członków pozwalają im, jeśli zarządy działają źle, odwołać radę nadzorczą, a potem odwołać zarząd, a w konsekwencji dążyć do tego, aby zarząd poniósł konsekwencje, jeśli działał na szkodę spółdzielców. Mówię w tym momencie o nowym zarządzie, który będzie analizował, jakie są konsekwencje działania poprzedniego zarządu. W związku z tym myślę, że państwo posłowie sami powinni odpowiedzieć na pytanie, czy to jest restrykcyjne.</u>
          <u xml:id="u-107.10" who="#WiesławSzczepański">Mówiono tu na temat znowelizowanych kwot. Wspomniała o tym jedna z pań posłanek. Chciałbym dokonać rozgraniczenia co do kwot, które są zapisywane w budżecie Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, oraz definicji, która pojawia się w tej ustawie. Znowelizowane kwoty odnoszą się do ustawy o pomocy państwa w spłacie kredytów mieszkaniowych, w której mówi się, iż osoba, która spłaci kredyt i 30% skapitalizowanych odsetek i opłat z tytułu kredytu, w tym mówi się o kwocie znowelizowanej, ma prawo do przekształcenia mieszkania lokatorskiego w mieszkanie własnościowe. Pojawia się tam definicja kwot nominowanych, natomiast w tym przypadku jest to inna formuła przekształcenia mieszkania - na zasadzie różnicy między wkładem zwaloryzowanym a wartością rynkową.</u>
          <u xml:id="u-107.11" who="#WiesławSzczepański">Czy rząd planuje zmiany w ustawie o dodatkach mieszkaniowych? Chcę powiedzieć, iż zamierzamy podjąć działania w celu dokonania zmian. Wiemy, że jest zbyt mało czasu, aby dokonać tego w roku 2003. Najprawdopodobniej prace nad propozycjami zmian w ustawie o dodatkach mieszkaniowych rozpoczniemy pod koniec tego kwartału tak, żeby zmiany mogły funkcjonować w roku 2004. To tyle, panie marszałku. Inne sprawy kierowane były do posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#TomaszNałęcz">Jeszcze pan poseł sprawozdawca zabierze głos.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Przepraszam bardzo, pytałam o upadłość.)</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#TomaszNałęcz">Może pan minister jeszcze uzupełni odpowiedź. Było jeszcze pytanie pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WiesławSzczepański">Pani poseł, już powiedziałem, że jeśli chodzi o upadłość, to w ciągu ostatnich dwóch lat... To znaczy, po pierwsze, urząd mieszkalnictwa nie prowadzi statystyki dotyczącej tego, jaki to jest majątek i o jaką liczbę chodzi. Z informacji, które posiadamy, wynika, że w Polsce w ciągu ostatnich dwóch lat upadłość ogłosiło 27 spółdzielni. Są to przede wszystkim spółdzielnie małe. Łącznie, jak podałem, w zasobach mieszkaniowych w tych spółdzielniach jest około tysiąca mieszkań i prawie 90% tych spółdzielni mieszkaniowych nie było zrzeszonych w żadnym związku, wobec czego nie podlegały one jakiejkolwiek kontroli finansowej. Tak więc zarówno ze strony członków, jak i ze strony władz spółdzielczych nie było nadzoru nad tymi spółdzielniami. Nie było przypadków, aby upadłość ogłosiła duża spółdzielnia. Z reguły są to spółdzielnie posiadające od kilkudziesięciu do stu paru mieszkań. W dużych spółdzielniach takiego przypadku nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WiesławSzczepański">Nie mamy na ten temat informacji i stosownych danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Polaczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę odnieść się do kilku kwestii, które zostały skierowane do mnie jako do posła sprawozdawcy. Myślę, że na początku należałoby odnieść się do kwestii podnoszonej przez część pań i panów posłów zadających pytania. Chodzi o istotny spór, jaki toczył się w trakcie prac w podkomisji sejmowej, na posiedzeniu Komisji Infrastruktury. Chodzi o kwestię uchylenia art. 108a, który w chwili obecnej, według dotychczasowego stanu prawnego, daje podstawę prawną członkom spółdzielni mieszkaniowych do występowania z wnioskami o stwierdzenie przez sąd i orzeczenie przez sąd podziału spółdzielni w przypadku odmowy takiej decyzji na walnym zgromadzeniu członków spółdzielni. Pytania stawiane w tej sprawie dotyczyły różnych korelacji, odnosiły się do dalszej drogi sądowej spraw wszczętych, które są zawisłe przed sądami. Kwestia ta była podniesiona na przykład w pytaniu pani poseł Łukacijewskiej, w pytaniu pani poseł Masłowskiej...</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Poseł Gramały.)</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#JerzyPolaczek">...pani poseł Gramały, również pani poseł Szumskiej. Przede wszystkim chcę powrócić do fragmentu dyskusji, jaka toczyła się na posiedzeniach podkomisji infrastruktury. Mianowicie panie i panowie posłowie, którzy wnosili o zachowanie przepisu, który został wprowadzony na podstawie nowej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w 2000 r., zwracali przede wszystkim uwagę na to, iż struktura spółdzielczości w Polsce jest bardzo zróżnicowana, w związku z czym w sytuacjach, w których funkcjonują jednostki spółdzielcze skupiające kilkanaście tysięcy, a czasami kilkadziesiąt bądź ponad 50 tys. członków, trwanie w tej strukturze może również przyczyniać się do powstawania niewątpliwych strat lub do marnowania części środków bądź do prowadzenia gospodarki w takich wielkich spółdzielniach w sposób mniej efektywny aniżeli w jednostkach mniejszych. Takie argumenty były wysuwane przez jedną ze stron.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#JerzyPolaczek">Jak słusznie podniesiono, w uzasadnieniu do projektu zmiany ustawy przede wszystkim zwraca się uwagę na to, iż ten artykuł zdaniem wnioskodawców może być wykorzystywany w celu dopuszczania do takiego stanu funkcjonowania w tych spółdzielniach, w których te procesy mają miejsce, iż może to doprowadzić do wieloletniego anarchizowania działalności gospodarczej, a także do takich następstw, w przypadku których, jak rozumiem, długie postępowanie sądowe wyrządzi spółdzielni znaczne szkody, a ostateczny wyrok unieważni dokonany podział spółdzielni. Myślę, że racje są tutaj wyważone z jednej i z drugiej strony. Natomiast należy sobie odpowiedzieć na pytanie: Czy w państwie, które gwarantuje prawo jednostkom do zrzeszania się oraz gwarantuje to prawo w konstytucji... Przypomnę, iż w wystąpieniu cytowałem fragment uzasadnienia z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Uzasadnienie orzeczenia zawiera argumentację, w której podziela się z jednej strony konstytucyjność tego rozwiązania, a z drugiej strony zwraca się uwagę na potrzebę funkcjonowania takiego „bezpiecznika”, dlatego że w procedurach wewnątrzspółdzielczych osiągnięcie modelu, w którym w ogromnej spółdzielni mieszkaniowej większość członków spółdzielni miałaby się opowiedzieć za podziałem tejże spółdzielni, jest bardzo trudne, żeby nie powiedzieć, niemożliwe do zrealizowania.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#JerzyPolaczek">Chciałbym, odpowiadając paniom i panom posłom, którzy podnosili tę kwestię, zakomunikować, iż ten temat - w związku z deklaracjami niektórych pań i panów posłów występujących w trakcie tej debaty - zapewne pojawi się ponownie w trakcie dalszych prac Komisji Infrastruktury. Zachęcam tych z państwa, panie i panów posłów, dla których ta problematyka jest ważna, by w sposób realny, również poprzez osobiste uczestnictwo, wpływali na to, by przepis, który na obecnym etapie prac został uchylony, znalazł odmienne rozwiązanie, docelowo chodzi mi o to, by został on po prostu zachowany.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#JerzyPolaczek">Było pytanie pani poseł Łukacijewskiej: Jak to jest z tymi sprawami wniesionymi do sądów w związku z tym, iż w projekcie noweli zapowiada się, iż sprawy wszczęte na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów rozpatrywane są na podstawie przepisów niniejszej ustawy? Wydaje się, iż zastosowanie tego przepisu wprost do sytuacji faktycznej, o której w tej chwili mówię, może nastręczać problemy sądom. Wydaje się jednak, że powinniśmy oczekiwać przede wszystkim odpowiednich orzeczeń sądów, które muszą się odnieść do tej nowej sytuacji prawnej, gdyby taka sytuacja zaistniała i ten przepis został uchwalony. Oczywiście jako poseł na Sejm, nie jako poseł sprawozdawca, mam w tej sprawie własny, osobisty pogląd, ale nie chciałbym go tutaj szerzej uzasadniać. Natomiast wszystkie propozycje rozwiązań, o których mówimy, zostały przegłosowane na posiedzeniach podkomisji i Komisji Infrastruktury większością głosów i taki jest kształt przyjętej treści sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#JerzyPolaczek">Chciałbym odnieść się do tych pytań, które zadało przynajmniej kilka pań i kilku panów posłów. Mianowicie chodzi o różne relacje cytowanych przez państwa przepisów w odniesieniu do wartości rynkowej. Ta definicja wartości rynkowej - jak powiedziałem w swoim wystąpieniu - została wprowadzona do projektu ustawy w taki sposób, aby ją odnieść do ustawy o gospodarce nieruchomościami i w konsekwencji wprowadzenia tej definicji w szeregu innych przepisów odniesiono wszystkie rozliczenia pomiędzy spółdzielnią i członkami do tej kategorii, o której tutaj wspominam. Oczywiście, może to powodować, iż niektóre przepisy są czy mogą być mniej korzystne dla poszczególnych kategorii spraw, które są regulowane w tej nowelizacji. Zwracał na to uwagę na przykład pan poseł Stec, jeśli chodzi o treść zmiany 11. i 12. Na przykład zmiana 12. dotyczy realizacji żądania członka spółdzielni, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego; spółdzielnia wówczas - na pisemne żądanie członka - jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego m.in. spłaty przypadającej na jego lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami, spłaty przypadającego na jego lokal uzupełnienia wkładu mieszkaniowego z tytułu modernizacji budynku, w rozumieniu art. 6.</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#JerzyPolaczek">Podnosiliście też państwo kwestię zahamowania procesu wyodrębnienia własności czy przekształceń własnościowych - pani poseł Masłowska zadawała to pytanie. Moim zdaniem jest to temat do realizacji w praktyce, dlatego że w momencie, kiedy weszła w życie ustawa w roku 2000, a faktycznie w roku 2001, ten proces rzeczywiście był hamowany przez część spółdzielni mieszkaniowych - w tym wypadku wypowiadam się tutaj, mając osobisty pogląd na ten temat - dlatego że były zapowiedzi noweli, która zmierzała do zahamowania tego procesu wprost. Moim zdaniem akurat ten zamysł ustawodawcy z roku 2000 w tym zakresie w dużej mierze został - przynajmniej na tym etapie prac komisji - zachowany.</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#JerzyPolaczek">Myślę, że rzeczywiście może być problem z tymi sprawami wszczętymi na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów w zakresie przekształceń własnościowych. Jeśli jednak Wysoka Izba przeprowadzi tę nowelizację, a zasadnicze elementy projektu ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zostaną zachowane, to wydaje się, iż nastąpi, powinien na szerszą skalę mieć miejsce proces składania wniosków przez panie i panów spółdzielców, członków spółdzielni mieszkaniowych. Ten proces jest związany przede wszystkim ze stanem prawnym nieruchomości spółdzielczych, ponieważ ta część noweli, odpowiednie przepisy, które to regulują, zderzają się z bardzo niejasną sytuacją faktyczną wielu terenów spółdzielni mieszkaniowych. Muszę tutaj powiedzieć, że ten czas został zmarnowany przez wiele spółdzielni mieszkaniowych, widać to choćby w porównaniu z regulacjami stanów prawnych, które to regulacje przeprowadziły gminy w latach 90-tych. Tam wygląda to znacznie lepiej. W sytuacji, gdy zachowujemy możliwość przekształceń na dogodnych dla spółdzielców warunkach, wydaje się, że będziemy mieli do czynienia z szerszym procesem, energicznym, wdrażania tej ustawy mieszkaniowej w praktyce spółdzielczej.</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#JerzyPolaczek">Pan poseł Smolana pytał, kiedy zostaną rozliczone kwestie związane z wkładami na książeczkach mieszkaniowych, a także czy ta ustawa przyczyni się do wzrostu budownictwa. Myślę, że ta ustawa ze swej istoty nie jest ustawą o inwestycjach realizowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, lecz ma ona kształt regulacyjny, zatem nie odnosi się do kwestii, o które pan poseł pytał.</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#JerzyPolaczek">Padło pytanie pani poseł Grabińskiej o zasadność skreślenia art. 25. Chcę przypomnieć, iż ten zapis odnosił się do procedury, w której większość właścicieli lokali w budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości jest obliczana według liczby lokali. Większość ta może podjąć uchwałę w zakresie praw i obowiązków w taki sposób, aby miały tu zastosowanie przepisy o własności lokali. Mówią o tym kolejne ustępy tegoż artykułu. Większością głosów przegłosowano tu wniosek, który, o ile pamiętam, miał swoje uzasadnienie w tym, iż tenże artykuł był oceniany jako ogromnie skomplikowany w stosowaniu w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#JerzyPolaczek">Pytanie pani poseł Szumskiej w sprawie art. 42 ust. 6. Proponowałbym pani poseł, aby ten temat został jeszcze raz podniesiony w trakcie dalszych prac Komisji Infrastruktury. Jak rozumiem, chodziło tu o zakwestionowanie tej metody obmiaru powierzchni użytkowej lokali. Wiem, że jest to nowa regulacja w stosunku do poprzedniej. Jeśli pani poseł złożyła wnioski dotyczące zmiany tego sposobu, to zachęcam do uzasadnienia ich w trakcie dalszych prac nad nowelizacją.</u>
          <u xml:id="u-113.12" who="#JerzyPolaczek">Chcę jeszcze raz powtórzyć, iż w ocenie posłów z Komisji Infrastruktury zasadnicze znaczenie mają dwie fundamentalne dla tej ustawy kwestie. Pierwsza to pytanie o kształt spółdzielczości mieszkaniowej w kontekście celu, jaki przyświecał ustawodawcy, gdy chciał on w roku 2000 zrealizować te zmiany poprzez uchylenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Ta kwestia została ponownie wniesiona przez posłów wnioskodawców. Druga sprawa to wspomniany już art. 108a. W sposób, powiedziałbym, zasadniczy daje on możliwość skorzystania z innej drogi niż postępowanie spółdzielcze w przypadku tych spółdzielni, dla których zmiany, z uwagi na ich wielkość, mogą być ogromnie utrudnione albo wręcz niemożliwe. Pozostają tu oczywiście wątpliwości co do prowadzenia według nowych przepisów tych spraw, które zostały wszczęte.</u>
          <u xml:id="u-113.13" who="#JerzyPolaczek">Jeśli chodzi o część pytań, jakie państwo posłowie zadali w trakcie tego drugiego czytania - jako że ta ustawa ma charakter ustrojowy, reguluje istotną część życia społecznego w naszym kraju - postaramy się skorzystać dodatkowo z koniecznych opinii i ekspertyz w interesie wszystkich stron, w interesie spółdzielni mieszkaniowych, spółdzielców, w taki sposób, aby ten projekt był dojrzały i stwarzał równowagę pomiędzy prawami i obowiązkami spółdzielni mieszkaniowych i samych spółdzielców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie, w związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#TomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#TomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych (druki nr 644 i 889).</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako sprawozdawca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji zawarte w druku nr 889 o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#TadeuszTomaszewski">2 lipca br. marszałek Sejmu skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny do pierwszego czytania. Po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz po pracach nad projektem w podkomisji i komisji przedstawiamy sprawozdanie wraz z oświadczeniem przedstawiciela Komitetu Integracji Europejskiej, że przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. W pracach komisji i podkomisji brali udział przedstawiciele Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej, związków zawodowych oraz rady kombatantów i innych instytucji rządowych.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#TadeuszTomaszewski">Panie i Panowie Posłowie! Art. 1 projektu nowelizacji obejmuje trzynaście zmian do ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami tej ustawy, podstawę wymiaru renty inwalidzkiej inwalidów wojennych stanowi kwota bazowa służąca do obliczania podstawy wymiaru emerytury i renty na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, a od 1 stycznia 1998 r. - przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#TadeuszTomaszewski">Od 1996 r. w wyniku zmiany zasad waloryzacji świadczeń nowo przyznawane renty inwalidów wojennych i wojskowych były wyższe od już wypłacanych. Wysokość nowo przyznawanych rent była obliczana na podstawie aktualnej w danym roku kwoty bazowej, zaś renty przyznawane wcześniej, tj. przed terminem danej waloryzacji, były podwyższane przy zastosowaniu, od 1996 r., wskaźnika podwyżek niższego od wskaźnika wzrostu wynagrodzeń. Doprowadziło to do powstania w dniu dzisiejszym jedenastu podstaw wymiaru tych świadczeń. Konieczność ujednolicenia podstaw świadczeń mających charakter odszkodowawczy sygnalizował Trybunał Konstytucyjny. Takie rozwiązania wywołują niezadowolenie świadczeniobiorców i są sprzeczne z istotą renty inwalidy wojennego finansowanej z budżetu państwa. Rząd SLD-UP-PSL stoi na stanowisku, że brak jest uzasadnienia do zróżnicowania wysokości takiego świadczenia w zależności od daty jego przyznania.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#TadeuszTomaszewski">W czerwcu 2002 r. rozpiętość podstawy wymiaru renty inwalidzkiej wahała się od kwoty 1270,86 zł do kwoty 1775,89 zł. Najniższą podstawą objętych było na dzień 30 czerwca br. według danych ZUS prawie 70% uprawnionych. W przypadku jednorazowego wyrównania podstaw wymiaru rent inwalidów wojennych i wojskowych wysokość wydatków budżetowych w roku 2002 wyniosłaby około 500 mln zł. Na taki wydatek jednorazowy nie stać obecnie budżetu państwa. Stąd rozwiązanie zawarte w sprawozdaniu, które w porównaniu z projektem rządowym skraca okres ujednolicania podstawy wymiaru rent inwalidów wojennych i wojskowych z 6 do 5 lat, tj. do dnia 1 marca 2007 r. Wówczas najniższa podstawa wymiaru wynosić będzie 1775,89 zł. W ciągu tych 5 lat kwoty wymiaru nie będą podlegały waloryzacji, natomiast będą podwyższane z mocy ustawy. Waloryzacja podstawy wymiaru na zasadach przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wprowadzona zostanie od dnia 1 marca 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#TadeuszTomaszewski">Zgodnie z regulacjami ustawowymi zawartymi w sprawozdaniu najniższe podstawy wymiaru renty inwalidzkiej wynosić będą:</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#TadeuszTomaszewski">- od 1 marca 2003 r. - 1350 zł, czyli będzie większa od aktualnie obowiązującej o 79,14 zł, i ta podwyżka dotyczyć będzie około 70,7% wszystkich świadczeń,</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#TadeuszTomaszewski">- od 1 marca 2004 r. - 1424,64 zł i podwyżką zostanie objętych 72% wszystkich świadczeń,</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#TadeuszTomaszewski">- od 1 marca 2005 r. - 1536,39 zł i podwyżką tą zostanie objętych 81,1% wszystkich świadczeń,</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#TadeuszTomaszewski">- od 1 marca 2006 r. - 1650 zł, a podwyżka dotyczyć będzie ponad 90% wszystkich świadczeń,</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#TadeuszTomaszewski">- ostatnia regulacja od 1 marca 2007 r. - do kwoty 1775,89 zł; podwyżka ta dotyczyć będzie ponad 99% wszystkich świadczeń i wówczas zakończy się proces ujednolicania podstawy wymiaru.</u>
          <u xml:id="u-115.11" who="#TadeuszTomaszewski">Całkowity koszt wyrównywania podstaw wymiaru w ciągu 5 lat wyniesie ponad 188 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-115.12" who="#TadeuszTomaszewski">Zmiana 2. w art. 16 ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin przewiduje:</u>
          <u xml:id="u-115.13" who="#TadeuszTomaszewski">1) ulgi w wysokości 37% dla inwalidy wojennego (wojskowego) w przejazdach w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu kolejowego i autobusowego:</u>
          <u xml:id="u-115.14" who="#TadeuszTomaszewski">- w 1 i 2 klasie pociągów,</u>
          <u xml:id="u-115.15" who="#TadeuszTomaszewski">- w autobusach w komunikacji zwykłej, przyspieszonej i pospiesznej.</u>
          <u xml:id="u-115.16" who="#TadeuszTomaszewski">Rozwiązanie to więc rozszerza 37-procentową ulgę w odniesieniu do obecnego stanu prawnego na autobusy przyspieszone i pospieszne oraz 2 klasę pociągów ekspresowych;</u>
          <u xml:id="u-115.17" who="#TadeuszTomaszewski">2) ulgę w wysokości 78% dla inwalidów wojennych zaliczanych do I grupy inwalidów przy przejazdach w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego, kolejowego i autobusowego:</u>
          <u xml:id="u-115.18" who="#TadeuszTomaszewski">- w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych,</u>
          <u xml:id="u-115.19" who="#TadeuszTomaszewski">- w autobusach w komunikacji zwykłej; w trakcie prac komisji dodano: „w komunikacji autobusowej przyspieszonej i pospiesznej”;</u>
          <u xml:id="u-115.20" who="#TadeuszTomaszewski">3) ulgę 95% dla przewodnika lub opiekuna towarzyszącego w podróży inwalidzie wojennemu zaliczanemu do I grupy inwalidów w komunikacji krajowej przy przejazdach środkami publicznego transportu kolejowego i autobusowego:</u>
          <u xml:id="u-115.21" who="#TadeuszTomaszewski">- w 1 i 2 klasie pociągów,</u>
          <u xml:id="u-115.22" who="#TadeuszTomaszewski">- w autobusach komunikacji zwykłej; zgodnie z tą regulacją w autobusach przyspieszonych i pospiesznych, czego nie obejmował aktualny stan prawny.</u>
          <u xml:id="u-115.23" who="#TadeuszTomaszewski">Zmiana 3. skreśla art. 23 ustawy o inwalidach wojennych i wojskowych, upoważniający Radę Ministrów do przyznawania uprawnień i przywilejów w drodze rozporządzenia. Mam na myśli ulgi OC, AC, zwolnienie z opłat abonamentowych. Te uprawnienia zostają przeniesione do ustawy w zmianie 4., która:</u>
          <u xml:id="u-115.24" who="#TadeuszTomaszewski">1) wprowadza zwolnienie dla inwalidów wojennych z opłat abonamentowych za używa odbiorników radiowych i telewizyjnych;</u>
          <u xml:id="u-115.25" who="#TadeuszTomaszewski">2) ustawowo reguluje uprawnienie refundacji wysokości 50% opłacanej składki OC lub AC dla inwalidów wojennych zaliczanych do I grupy inwalidów, z tym że jeżeli suma ubezpieczenia przekracza równowartość 6 tys. euro z nieopłacania składki, refundacja przysługuje od części opłaconej składki w takiej proporcji, w jakiej kwota stanowiąca równowartość 6 tys. euro pozostaje do rzeczywistej sumy ubezpieczenia. Refundacja przysługiwać będzie od jednego pojazdu samochodowego będącego własnością inwalidy wojennego, który nie służy do zarobkowego przewozu. Wypłaty kwoty refundacji dokonuje na wniosek uprawnionego do refundacji organ rentowy wypłacający rentę, po okazaniu oryginału umowy ubezpieczenia i udokumentowaniu opłacenia składki. Refundacje wypłacane będą przez organy rentowe ze środków będących w dyspozycji tychże organów, a finansowane z budżetu państwa. Szczegóły związane z przyznawaniem i wypłatą refundacji określi minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w drodze rozporządzenia. Mówiąc o składce OC lub AC, mam na myśli zachowanie dotychczasowych uprawnień do jednej i drugiej składki.</u>
          <u xml:id="u-115.26" who="#TadeuszTomaszewski">Wysoki Sejmie! Dokumentem potwierdzającym prawo do korzystania z uprawnień ustawowych jest książka inwalidy wojennego (wojskowego), wystawiona przez organ rentowy, po wyrażeniu zgody przez inwalidę na przetwarzanie jego danych osobowych. Natomiast minister właściwy określi w drodze rozporządzenia tryb wydawania i anulowania książek inwalidy wojennego, dokumenty wymagane do wydawania książek oraz wzór książki inwalidy wojennego.</u>
          <u xml:id="u-115.27" who="#TadeuszTomaszewski">Ust. 2 art. 23 wprowadza anulowanie książek inwalidy wojennego. Anulowanie tej książki z dniem śmierci inwalidy pozwoli na pozostawienie książki ze względu na wartość pamiątkową dla rodziny inwalidy oraz spowoduje wyeliminowanie występujących nieprawidłowości z wykorzystaniem tej książki po śmierci osoby uprawnionej. Tę kwestię wielokrotnie podnoszono, była ona podnoszona również w opinii Biura Studiów i Ekspertyz. Została ona w tej chwili w trakcie prac sejmowych wyraźnie doprecyzowana.</u>
          <u xml:id="u-115.28" who="#TadeuszTomaszewski">Zmiany od 5. do 13. w ustawie o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin mają charakter techniczny, a część z nich wynika z wcześniej omówionych przeze mnie zmian.</u>
          <u xml:id="u-115.29" who="#TadeuszTomaszewski">Panie i Panowie Posłowie! Art. 2 to nowelizacja ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
          <u xml:id="u-115.30" who="#TadeuszTomaszewski">Zmiana 1. ustawy o kombatantach przewiduje w art. 12, iż prawo do świadczeń pieniężnych i innych uprawnień wynikających z ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin przysługuje kombatantom będącym inwalidami wojennymi lub wojskowymi, z wyjątkiem rodzin pozostałych po kombatantach będących inwalidami wojennymi lub wojskowymi oraz osób, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa pozostającego w związku z pobytem w niewoli lub obozach internowania, na przymusowych zesłaniach i deportacji w Związku Radzieckim, członkom rodzin pozostałym po tych osobach lub pobierającym w chwili śmierci rentę z tytułu inwalidztwa, którym nie przysługuje prawo do 50-procentowej refundacji opłacanej składki na ubezpieczenie OC i AC. Pozostałe uprawnienia członków rodzin pozostałych po kombatantach będących inwalidami wojennymi i wojskowymi są zachowane. Dokumentem potwierdzającym prawo do korzystania z uprawnień ustawy kombatanckiej jest legitymacja osoby represjonowanej. Tok postępowania w sprawie legitymacji osoby represjonowanej jest podobny jak w przypadku książki inwalidy wojennego, co szczegółowo omówiłem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-115.31" who="#TadeuszTomaszewski">Zmiana 2. w art. 20 przewiduje:</u>
          <u xml:id="u-115.32" who="#TadeuszTomaszewski">1) ulgę w wysokości 37% w komunikacji krajowej w przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych i transportu autobusowego w komunikacji zwykłej według projektu rządowego, a komisja dodała również: w komunikacji przyspieszonej na podstawie biletów jednorazowych; w 2 klasie pociągów innych niż osobowe lub pospieszne, jeśli osoba uprawniona dokonuje dopłaty w wysokości stanowiącej różnicę między należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 1 a należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 2;</u>
          <u xml:id="u-115.33" who="#TadeuszTomaszewski">2) wprowadzenie dodatku kompensacyjnego w wysokości 15% dodatku kombatanckiego w miejsce dotychczas obowiązujących uprawnień do refundacji zwolnień z opłat abonamentu RTV, refundacji ulgi telefonicznej i 50% zniżki OC za pojazd samochodowy oraz 10% zniżki w cenie zakupu od skarbu państwa lub gminy lokalu mieszkalnego.</u>
          <u xml:id="u-115.34" who="#TadeuszTomaszewski">Refundacja wszystkich uprawnień kombatanckich, a przede wszystkim ulgi telefonicznej i zniżek OC, coraz częściej natrafiała na duże trudności, ponieważ ostatnio znacznie zwiększyła się liczba podmiotów świadczących tego rodzaju usługi, jak też poszerzył się znacząco asortyment świadczonych usług. Wobec powyższego wprowadzono dodatek kompensacyjny w wysokości 15% dodatku kombatanckiego. Wielkość ta powstała z podzielenia kwoty przewidzianej w budżecie 2002 r. na refundację przez liczbę uprawnionych do ww. świadczeń powiększonej o kwotę 5242 tys. zł niezbędną do zaokrąglenia dodatku do pełnych 15%. W roku 2002 zaplanowano na refundację ulg 166 067 tys. zł. Łączna liczba uprawnionych do świadczeń na koniec 2001 r. wyniosła 682 006 osób. Tak więc na osobę uprawnioną przypada miesięcznie 20 zł 29 gr, rocznie 243 zł 50 gr.</u>
          <u xml:id="u-115.35" who="#TadeuszTomaszewski">Według danych na koniec 2001 r. z poszczególnych ulg i zwolnień korzystało:</u>
          <u xml:id="u-115.36" who="#TadeuszTomaszewski">Jeśli chodzi o refundację zwolnień z opłat abonamentu RTV, na 409 228 uprawnionych korzystało 59,2%. Likwidacja tego zwolnienia jest szczególnie uzasadniona, bowiem zgodnie z obowiązującymi przepisami wszystkie osoby przekraczające 75 lat są uprawnione do takiego zwolnienia z mocy prawa. Środowiska kombatanckie w ciągu najbliższych kilku lat w większości będą zwolnione z wymienionych opłat z racji osiąganego wieku, a więc refundowanie abonamentu radiowego i telewizyjnego staje się mało zasadne. Przypomnę również, że inwalidzi wojenni mają ustawowo to zwolnienie zapewnione.</u>
          <u xml:id="u-115.37" who="#TadeuszTomaszewski">Refundacja druga, refundacja ulgi telefonicznej - na 682 006 osób uprawnionych korzystało z tej ulgi 50% wszystkich uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-115.38" who="#TadeuszTomaszewski">W związku z koniecznością dostosowania przepisów prawa do wymogów konstytucji zarządzenie ministra łączności utraciło moc obowiązującą 30 marca br. Od tej chwili brak jest podstaw prawnych, by wzywać kombatantów do corocznego przedstawiania operatorowi telekomunikacyjnemu odpowiednich dokumentów. Nie można więc zweryfikować, czy po śmierci kombatanta z ulgi nie korzystają osoby nieuprawnione, co naraża Państwowy Fundusz Kombatantów na poważne straty. TP SA zamierza odejść od systemu rozliczeniowego, którego podstawą jest jedna jednostka taryfikacyjna (impuls) na rzecz rozliczenia minutowego. Zróżnicowanie jednolitego do tej pory pojęcia jednostki licznikowej faktycznie uniemożliwi prowadzenie rozliczeń między Państwowym Funduszem Kombatantów a operatorami na podstawie art. 23 ust. 3 pkt 2 ustawy o kombatantach.</u>
          <u xml:id="u-115.39" who="#TadeuszTomaszewski">Refundacja trzecia, tj. refundacja 50% zniżki OC na pojazd samochodowy - uprawnieni kombatanci i inwalidzi.</u>
          <u xml:id="u-115.40" who="#TadeuszTomaszewski">W roku 2001 Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych dokonał refundacji za 19,5 tys. osób. Około 70% korzystających z refundacji opłacanej składki OC stanowili inwalidzi wojenni, którzy równolegle mają prawo do ww. ulgi z mocy ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin i zachowują je nadal zgodnie ze sprawozdaniem. W związku z zaprzestaniem przez PZU SA w okresie od 1 października 2001 r. do 30 kwietnia 2002 r. udzielania ulg kombatantom inwalidom Urząd do Spraw Kombatantów jest zmuszony do indywidualnej refundacji ulgi OC. Średnia kwota udzielonej przez urząd refundacji wynosiła 250 zł. Najczęściej jednak refundowana kwota to ok. 100 zł, ale zdarzały się też takie kwoty, jak 1030 zł za samochód Mercedes czy 868 zł za Volkswagena.</u>
          <u xml:id="u-115.41" who="#TadeuszTomaszewski">Czwarta zniżka aktualnie funkcjonująca to zniżka w wysokości 10% w cenie zakupu od skarbu państwa lub gminy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. Z tej zniżki korzystają tylko nieliczne, lepiej usytuowane osoby. Do tej pory zanotowano kilka żądań o refundację powyższej zniżki ze strony gmin, co wskazuje, że jest ona stosowana sporadycznie.</u>
          <u xml:id="u-115.42" who="#TadeuszTomaszewski">Wysoki Sejmie! Przedstawione w omawianym sprawozdaniu rozwiązania sprzyjają realizacji zasady sprawiedliwości społecznej. Zdecydowana większość uprawnionych odczuje poprawę sytuacji. Pomoc trafi do środowisk wiejskich i osób o niskim statusie materialnym. Dodatek kompensacyjny ma charakter powszechny dla kombatantów, będzie waloryzowany, a dochód z niego wynikający będzie zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych. Z tego podatku zwolnione są również kwoty refundacji z tytułu opłacanej składki na OC lub AC. Dodatek kombatancki w kwocie 135 zł 96 gr, ryczałt energetyczny w kwocie 88 zł 23 gr oraz wprowadzony dodatek kompensacyjny w kwocie 20 zł 29 gr będą wypłacane miesięcznie przez właściwe organy rentowe ze środków będących w dyspozycji tych organów i finansowane z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-115.43" who="#TadeuszTomaszewski">Art. 4 ustawy nowelizuje ustawę o zasiłkach rodzinnych, włączając wysokość dodatku kompensacyjnego do dochodów rodziny branych pod uwagę przy ustalaniu prawa do zasiłku rodzinnego.</u>
          <u xml:id="u-115.44" who="#TadeuszTomaszewski">Art. 6 - zgodnie z sugestią również Biura Studiów i Ekspertyz - daje możliwość gminie, która przed wejściem w życie przepisów ustawy utraciła część dochodów ze sprzedaży kombatantom lokalu mieszkalnego w związku z zastosowaniem zniżki w wysokości 10% ceny zakupu, otrzymania dotacji celowej z budżetu państwa na zrekompensowanie utraconych dochodów. Dotacja ta będzie przekazywana przez wojewodów na wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta miasta złożony w terminie do dnia 31 marca 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-115.45" who="#TadeuszTomaszewski">Art. 7 reguluje ważność książek inwalidy wojennego (wojskowego), wystawionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Będą one ważne przez 2 lata od dnia wejścia w życie przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-115.46" who="#TadeuszTomaszewski">Art. 8 reguluje zasady refundacji opłacanych przez inwalidów wojennych (wojskowych) w okresie od 1 października 2002 r. składek na OC lub AC.</u>
          <u xml:id="u-115.47" who="#TadeuszTomaszewski">Zgodnie z art. 12 ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem przepisów dotyczących dodatku kompensacyjnego i uprawnień do korzystania przez kombatantów z drugiej klasy pociągów innych niż osobowe i pośpieszne, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-115.48" who="#TadeuszTomaszewski">Panie i Panowie Posłowie! Komisja przedstawia w sprawozdaniu 5 wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-115.49" who="#TadeuszTomaszewski">Wniosek 1. zawiera propozycję skrócenia do 4 lat okresu ujednolicania podstawy wymiaru rent inwalidów wojennych wraz z innymi kwotami podstawy wymiaru. Wniosek ten był omawiany szczegółowo na komisji. Ze względu na brak możliwości realizacji tej regulacji w budżecie państwa został większością głosów odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-115.50" who="#TadeuszTomaszewski">We wniosku 2. proponuje się zwiększenie z 37% do 49% wysokości ulgi komunikacyjnej przysługującej inwalidom wojennym.</u>
          <u xml:id="u-115.51" who="#TadeuszTomaszewski">Wniosek 3. zawiera propozycję zwiększenia z 78% do 95% wysokości ulgi komunikacyjnej dla inwalidów zaliczanych do I grupy.</u>
          <u xml:id="u-115.52" who="#TadeuszTomaszewski">We wniosku 4. proponuje się skreślenie wyrazów „osobowych i pośpiesznych”. Oznacza to, że inwalidzi wojenni I grupy korzystaliby z ulgi 78-procentowej we wszystkich rodzajach pociągów.</u>
          <u xml:id="u-115.53" who="#TadeuszTomaszewski">Wniosek 5. proponuje rozszerzenie ulgi 37-procentowej w komunikacji autobusowej dla kombatantów również na komunikację autobusową pośpieszną.</u>
          <u xml:id="u-115.54" who="#TadeuszTomaszewski">Panie i Panowie Posłowie! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny wnoszę o uchwalenie ustawy zawartej w sprawozdaniu (druk nr 889). Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.55" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#TomaszNałęcz">Informuję, że przedstawiciele Komisji Ustawodawczej nie przedłożyli Prezydium Komisji Ustawodawczej nieuwzględnionych przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Edmunda Stachowicza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#EdmundStachowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych, zawartego w drukach nr 644 i 889. Proponowane w nowelizacji ustaw zmiany mają na celu rozwiązanie problemów nurtujących środowisko inwalidów wojennych i wojskowych oraz kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#EdmundStachowicz">Jedna z proponowanych zmian ma na celu ujednolicenie podstawy wymiaru rent inwalidów wojennych i wojskowych oraz zlikwidowanie istniejących w tej dziedzinie rozwarstwień. W obecnym stanie podstawę wymiaru rent inwalidów wojennych i wojskowych stanowi kwota bazowa obowiązująca w dniu przyznania rent, co w konsekwencji doprowadziło do powstania 10 podstaw wymiaru tych świadczeń, a po waloryzacji w czerwcu bieżącego roku - pojawienia się nowej, jedenastej podstawy wymiaru rent. Sprawa ujednolicenia podstawy wymiaru rent była wielokrotnie ponoszona w formie skarg, wniosków i protestów przez środowisko inwalidów wojennych, kombatantów. Była ona także rozpatrywana przez Trybunał Konstytucyjny, który w postanowieniu zawartym w wyroku z 2000 r. zasygnalizował Radzie Ministrów potrzebę podjęcia inicjatywy ustawodawczej w przedmiocie unormowania podstawy wymiaru rent inwalidów wojennych i wojskowych. Poprzedni rząd nie zrobił w tej sprawie nic, choć czasu było sporo. Przypomnę tylko, że w poprzedniej kadencji wielokrotnie posłowie w zapytaniach czy interpelacjach tę kwestię podnosili. Odpowiedź pani minister Ewy Lewickiej w imieniu rządu była jedna: Brak środków na przeprowadzenie tej zmiany. Były też i takie wypowiedzi, że ta dotychczasowa koncepcja jest dobra.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#EdmundStachowicz">Wysoka Izbo! Proponowane w nowelizacji ustawy rozwiązania sprzyjają realizacji zasad sprawiedliwości społecznej, ponieważ zwiększone świadczenia trafią właśnie do osób żyjących w środowiskach wiejskich i osób o niskim statusie materialnym. Konstruktywne rozmowy z przedstawicielami rządu podczas prac komisji oraz podkomisji nad zmianami omawianej ustawy sprawiły, że uzgodniony został krótszy okres dojścia do jednolitej podstawy wymiaru renty inwalidy wojennego i wojskowego. Sędziwy wiek inwalidów wojennych wskazuje na dalsze skrócenie okresu dojścia do stawki podstawowej, jednakże ze względu na stan finansów publicznych wystąpiła konieczność rozłożenia w czasie wprowadzenia jednolitej podstawy wymiaru rent inwalidów wojennych i wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#EdmundStachowicz">Wysoka Izbo! Kolejna projektowana zmiana dotyczy zakresu ulg w przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego i autobusowego dla inwalidów wojennych i wojskowych. Przyjętymi w grudniu ustawami okołobudżetowymi przysługujące ulgi w przejazdach dla inwalidów wojennych zostały ograniczone. Z uwagi na szczególną pozycję inwalidów wojennych, określoną jednoznacznie w konstytucji, jak również napływające protesty z wielu środowisk zostały przygotowane regulacje ustawowe mające na celu zmianę wprowadzonych ograniczeń w tym zakresie, w tym dotyczących także inwalidów wojskowych. W związku z tym projekt zawiera rozszerzenie ulg w przejazdach kolejowych i autobusowych.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#EdmundStachowicz">Należy także odnieść się do zastąpienia dodatkiem kompensacyjnym przysługujących dotychczas kombatantom i innych uprawnionym osobom następujących ulg:</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#EdmundStachowicz">- zniżki w wysokości 10% ceny zakupu od skarbu państwa lub gminy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego na własność, jeżeli w dniu zakupu są ich najemcami lub dzierżawcami,</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#EdmundStachowicz">- zwolnienia z abonamentowych opłat radiowych i telewizyjnych, z opłat za 20 telefonicznych jednostek licznikowych miesięcznie oraz 50% ulgi za abonament telefoniczny,</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#EdmundStachowicz">- ulgi w opłatach rejestracyjnych od pojazdów samochodowych oraz 50% zniżki w płaceniu składek na obowiązkowe ubezpieczenie pojazdów samochodowych.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#EdmundStachowicz">Wprowadzenie dodatku kompensacyjnego w miejsce wymienionych zniżek i ulg ma szczególne znaczenie. Z dotychczasowych wymienionych zniżek i ulg nie korzystają bowiem wszyscy uprawnieni. Przykładowo ze zniżki w cenie zakupu lokalu czy też ze zniżki w opłaceniu składek na ubezpieczenie komunikacyjne korzystają tylko nieliczne, lepiej sytuowane osoby, mieszkające najczęściej w miastach.</u>
          <u xml:id="u-117.9" who="#EdmundStachowicz">Dodatek kompensacyjny został określony jako dodatek o charakterze powszechnym, przysługujący wszystkim kombatantom i osobom uprawnionym. Dodatek ten będzie wypłacany co miesiąc, a wprowadzenie tego dodatku pozwoli na dotarcie z pomocą finansową do wszystkich uprawnionych. Zdecydowana większość uprawnionych odczuje poprawę sytuacji, pomoc trafi do środowisk wiejskich, do osób o niskim statusie materialnym.</u>
          <u xml:id="u-117.10" who="#EdmundStachowicz">Wysoka Izbo! Przyjęcie zmian zawartych w omawianym projekcie będzie prowadziło, w granicach możliwości finansowych państwa, do rozwiązania podstawowych problemów inwalidów wojennych i wojskowych oraz kombatantów. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprze wypracowane w toku prac legislacyjnych zmiany omawianego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-117.11" who="#EdmundStachowicz">Ponadto, panie marszałku, chcę złożyć dwie poprawki do tegoż projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Żylińskiego występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MarekŻyliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego itd. - tytuł tej ustawy jest wyjątkowo długi - jak również odnieść się do sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny zawartego w druku nr 889.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#MarekŻyliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w tak krótkim czasie zaprezentować stanowisko konsultowane z wieloma organizacjami wojennymi, wojskowymi, kombatanckimi. Znam stanowisko tych organizacji: Związku Inwalidów Wojennych, Związku Ociemniałych Żołnierzy, Związku Powstańców Warszawy, Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, sybiraków, więźniów łagrów, obozów koncentracyjnych, więźniów faszyzmu i stalinizmu, Stowarzyszenia Szarych Szeregów i wielu innych organizacji. Korespondencję, którą otrzymałem od indywidualnych osób w trakcie prac nad tymi projektami, musiałem czytać kilka godzin. Chciałem ją przeczytać i czytałem kilka godzin. Jest prawdą - i dziękuję bardzo - że pracowaliśmy w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny i podkomisji nadzwyczajnej, która bardzo merytorycznie i szczegółowo analizowała każdą z propozycji zawartych w przedłożeniu rządu reprezentowanego przez tutaj obecnego pana ministra. Jest prawdą również, że w wyniku tych konstruktywnych rozmów udało nam się w trakcie prac przedstawić czy dopracować już na posiedzeniu plenarnym komisji opracowanie, które jest zawarte w druku nr 889, które traktuję jako kompatybilne zarówno z przedłożeniem przegłosowanym przez komisję, jak również z poprawkami mniejszości; liczę, że Wysoka Izba w czasie głosowania na to przystanie.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#MarekŻyliński">Nie będę mówił o paradoksach, które powstały, o tym, że aktualnie istnieje 11 podstaw wymiaru rent inwalidów wojennych, przy czym w grupie świadczeniobiorców o najniższej podstawie wymiaru znaleźli się prawie wszyscy inwalidzi wojenni, wojskowi oraz byli więźniowie obozów koncentracyjnych pobierający renty inwalidów wojennych, czyli ci wszyscy, którzy prawo do renty nabyli przed styczniem 1996 r. Jest prawdą, że różnicowanie tego środowiska jest naganne moralnie, stanowi przykład niesprawiedliwości społecznej i narusza konstytucyjną zasadę równości wobec prawa. Jest prawdą również, i chwała za to temu rządowi, że podjęta została inicjatywa legislacyjna mająca na celu jak najszybsze wyrównanie, bo jest to środowisko odchodzące, jak dumnie mówi, na wieczną wartę, w tempie bardzo już szybkim. Jest prawdą, że również rzecznik praw obywatelskich podjął sprawę i w swoim wystąpieniu postanowił zasygnalizować Radzie Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej potrzebę podjęcia inicjatywy ustawodawczej. I tak się stało.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#MarekŻyliński">Odbyła się długa dyskusja, przy czym, powiem szczerze - mówiłem to też w podkomisji - byłem zażenowany pewnym urzędniczym podejściem do spraw środowiska, które jest symbolem godności i historii, przeszłości naszego narodu. W części pierwszej wystąpienia powiem o pewnych niezgodnościach czy wręcz patrzeniu z innego punktu widzenia na liczby wymieniane w przedłożeniu rządowym. W części drugiej odniosę się do owego wstydu, o którym będę chciał powiedzieć w imieniu tych środowisk 40-milionowemu narodowi. Wszak jesteśmy przedstawicielami tego narodu, Najjaśniejszej Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#MarekŻyliński">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mówimy o 130-tysięcznej grupie świadczeniobiorców odchodzących w tempie bardzo szybkim, bo są to w większości obywatele w wieku powyżej 75 lat. Nazywa się to urzędniczo: ubytki naturalne, my to nazywamy wieczną wartą. Jeśli chodzi o 5-letni okres zawarty w przedłożeniu rządowym, uderzają trzy liczby. Według ministerstwa pracy okres 5 lat zawarty w przedłożeniu rządowym zaskutkuje łącznie kosztami w wysokości 188 mln zł. Według wyliczeń, których dokonał Związek Inwalidów Wojennych, w ciągu 4 lat jest to również 188 mln. Ale nie mówi się nic o tym, że te środowiska świadomie chcą się zgodzić na zamrożenie waloryzacji, której koszt według naszych wyliczeń wyniósłby 183 mln. 188 mln wydatki, 183 mln niewydane pieniądze, oszczędności z tytułu zamrożenia tych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#MarekŻyliński">Drugim szokującym elementem jest to, panie ministrze, że w przedłożeniu rządowym obciążenie budżetu państwa jest rozłożone głównie na lata 2006–2007, kiedy będzie już nowy Sejm, nowy rząd. Nie wiem, co tutaj tkwi w podtekście, czy to jest kwestia tego, że ktoś inny będzie się tłumaczył z tych ustaleń, czy ewentualnie tego, że wreszcie drgnie gospodarka, o czym tak bardzo pozytywnie tutaj się mówi. I nie rozumiemy w związku z tym tego, że nie możemy zaplanować na okres wcześniejszy tych wydatków, skoro, powtarzam, te środowiska świadomie zgadzają się na zamrożenie waloryzacji. Tyle o liczbach. Nie chcę dłużej o tym mówić, bo pan minister dysponuje sztabem urzędników, którzy na każde wyliczenie odpowiedzą tysiącem innych. Chcę powiedzieć, że jest to wstyd - 40-milionowy naród nie może utrzymać godnie 130-tysięcznej rzeszy bohaterów narodowych w ich ostatnich dniach.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#MarekŻyliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żenująca jest dyskusja o tym, czy bohater narodowy, inwalida raz w roku jeżdżący na uroczystości patriotyczne albo na groby swoich bliskich, ma prawo jechać pierwszą klasą czy pociągiem pospiesznym. To jest dla mnie żenująca dyskusja. Dlatego jeśli nasze wnioski mniejszości zostaną odrzucone tu, w Sejmie, to chciałbym, korzystając z tego, że wypowiadam się z trybuny sejmowej, powiedzieć wam, żołnierze kombatanci, osoby represjonowane: dziękuję. Jeśli nie doczekacie się tej minimalnej gratyfikacji, która wam jest zagwarantowana w konstytucji, i jeśli z ramienia tego organu, najwyższego organu przedstawicielskiego Najjaśniejszej Rzeczypospolitej nie otrzymacie tej gratyfikacji od Polski, za którą walczyliście, za którą cierpieliście, której służyliście wiernie nie za śmieszne pieniądze, tylko w imię hasła „Bóg - Honor - Ojczyzna”, to z tej trybuny chcę wam powiedzieć: dziękuję. Pamiętajcie również, że tu, w tym Sejmie, dzisiaj rano odbyła się dyskusja, m.in. przeplatał się wątek abolicji podatkowej - jest propozycja zwolnienia krętaczy i malwersantów z wielomilionowych zobowiązań wobec skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#MarekŻyliński">Apeluję do wszystkich posłów i polityków - nie dyskutuję o przeszłości, tak często tutaj wytykanej, o okresie sprzed 3 lat, nie dyskutuję o ostatnich 60 latach - wrzesień w polskiej świadomości jest miesiącem szczególnym. Był 1 września, niedawno biły dzwony, odbywały się też msze z okazji uroczystości 17 września. To daty napaści z jednej strony totalitaryzmu hitlerowskiego, z drugiej strony bolszewickiego. Jutro 27 września, wszyscy państwo macie w skrytkach zaproszenie - Dzień Podziemnego Państwa Polskiego. Przygotujmy prezent w postaci wyników głosowania. Jaki on będzie, wykażą wydruki z głosowania nad tą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#MarekŻyliński">Pamiętajcie, szanowne panie i panowie posłowie - naród bez szacunku dla historii, naród bez szacunku dla bohaterów i dla przeszłości, przestaje istnieć. Wszyscy jesteśmy tutaj przedstawicielami narodu. 40-milionowy naród może utrzymać 130-tysięczną rzeszę świadczeniobiorców. Jeśli tego o rok nie skrócimy, skrzywdzimy 10%. Ubytek naturalny, bo tak to się nazywa, 13 tys. ludzi - ich życie, życiorysy, ich pisma, ich odczucia. Jak i państwo dziękuję im za walkę prowadzoną po to, abyśmy dziś w demokratyczny sposób mogli na ten temat dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-119.9" who="#MarekŻyliński">W imieniu tych wszystkich środowisk apeluję do serc i sumień o odrzucenie statystyki i debaty o pieniądzach - wcześniej starałem się wykazać, że one są. Apeluję o przyjęcie wszystkich poprawek mniejszości zawartych w druku nr 889. Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-119.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Włodzimierza Czechowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na dzisiejszym posiedzeniu przyszło nam ponownie zająć się sprawą zmiany ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin z druku nr 889. W obronie praw tego środowiska występowałem kilka razy z tej wysokiej trybuny. Efektem jest to, że znane są propozycje zarówno strony rządowej jak i komisji sejmowej w tej sprawie. Jednakże motywacja, jaka posłużyła do ich przedłożenia w proponowanej wersji, jest dla Samoobrony niezrozumiała i nie do przyjęcia. Czy mamy to rozumieć - a przede wszystkim osoby bezpośrednio tym zainteresowane, inwalidzi wojenni - w ten sposób, że obecna koalicja rządząca jest dobra tylko co do chęci, a nie co do realnego i sprawiedliwego rozwiązywania istotnych problemów obywateli, które powstały wskutek manipulacji poprzednich rządów, manipulowania ustawami emerytalnymi, i to obywateli o szczególnym statusie społecznym, który powinien być chroniony ponad podziałami politycznymi? Proponowane przez rząd i komisję sejmową poprawki do ustawy naszym zdaniem wiążą się ze zbyt długim czasem, to po pierwsze, mają charakter skokowy, to po drugie, są zbyt urzędnicze, to po trzecie. Takie rozwiązanie w proponowanym kształcie w bardzo wielu przypadkach, dla licznych wiekowych inwalidów wojennych, będzie już nieaktualne z przyczyn choćby naturalnych.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WłodzimierzCzechowski">Wysoka Izbo! Ten Sejm, my wszyscy posłowie szliśmy do wyborów w 2001 r. z wielką chęcią czynienia czegoś dobrego, a przede wszystkim naprawienia tego, co jest złe, a złem jest obecna ustawa o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin. Złe są również poprawki do tejże ustawy proponowane przez rząd i Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Czy wnioskodawcy zarówno ze strony rządowej jak i komisji zapomnieli lub nie wiedzą, w jakim wieku są dzisiejsi Polacy inwalidzi wojenni, których ta sprawa dotyczy? Jaki jest ich stan zdrowia spowodowany przeżyciami wojennymi i konsekwencjami tego w latach ubowskiego terroru? O tym szeroko i z patosem mówił pan poseł Żyliński i nie będę już tego powtarzał. Mimo tych pytań, sądzę, że wszyscy o tym dobrze wiedzą i doskonale znają sytuację tego środowiska. A jeśli tak jest, to wyzbądźmy się hipokryzji, że jesteśmy dobrzy i szlachetni, bo proponowanie ludziom załatwienia wyrównania renty najniższej do roku 2008 jest - zdaniem Samoobrony - nieporozumieniem i oszustwem. Czy nawet w warunkach zapowiadanego przez rząd lepszego budżetu państwa na rok 2003 i na dalsze lata nie stać nas na załatwienie tego raz na zawsze w wymiarach racjonalnych, dających satysfakcję, choć mam świadomość tego, że być może nie wszystkim?</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#WłodzimierzCzechowski">Wysoka Izbo! W imieniu Samoobrony stwierdzam, że będziemy głosowali za wnioskiem mniejszości, by podstawy wymiaru renty inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin podwyższać równomiernie - od kwoty 1450 zł od 1 marca 2003 r. i zakończyć kwotą 1775,89 zł 1 marca 2006 r., a także uregulować sprawy przejazdów z art. 16 w punktach zgłoszonych w poprawkach 2–5. Popierając wniosek mniejszości Samoobrona liczy także na jego poparcie przez wszystkich, którzy doceniają wkład tych Polaków w okresie II wojny światowej i okresie odbudowy w dorobek naszego kraju, którzy zdają sobie sprawę z krzywd, jakich oni doznali w minionym okresie i w czasie transformacji ustrojowej. Przede wszystkim liczymy na to, że wartości, jakimi posługujemy się w naszym życiu, są wartościami w pełnym znaczeniu tego słowa uniwersalnymi, a nie tylko słowami służącymi do spełniania doraźnych celów, jakimi są choćby wybory do władz lokalnych. Czy naprawdę rozumiemy i znamy sytuację środowiska inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin? Odpowiedzmy sobie uczciwie: czy w 2003 r. możemy odmówić tej grupie społecznej prawa do życia godnego, mając na względzie zapowiedziane przyspieszenie gospodarcze w roku 2003 i w dalszych latach, co prezentował niedawno pan minister Kołodko a potwierdził pan premier Leszek Miller.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#WłodzimierzCzechowski">W tej sytuacji klub Samoobrony będzie głosować za wnioskiem mniejszości, który próbuje choć w części naprawić krzywdy wyrządzone temu środowisku. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Zawiszę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#ArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt reprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, ale także Parlamentarnego Zespołu do Spraw Kombatantów i Tradycji Niepodległościowych, z którym to gremium to stanowisko było reprezentowane. Ten zespół skupia w swoim gronie nie tylko posłów Prawa i Sprawiedliwości, ale także Platformy Obywatelskiej, Polskiego Stronnictwa Ludowego i Ruchu Odbudowy Polski. Wreszcie pro domo sua występuję tutaj jako najmłodszy mówca w tej debacie, ale syn żołnierza Armii Krajowej, obecnie w stopniu porucznika, posiadającego status inwalidy wojennego. Klub Prawo i Sprawiedliwość popiera tę część przedłożenia rządowego, która ma charakter racjonalizatorski, która polepsza dotychczasowy stan rzeczy, która wreszcie - co było dla nas szczególnie istotne - zebrała pozytywne recenzje środowisk kombatanckich. Temu nie sposób się przeciwstawiać i w tych kwestiach konstruktywnie współpracowaliśmy z większością parlamentarną. Niestety jednak sprawy kluczowe dla tej ustawy są kontrowersyjne i propozycje odmienne od rządowych zostały zgłoszone we wnioskach mniejszości czy też poprawkach, do czego za chwilę jeszcze przejdę i na tych sprawach przyjdzie mi się skoncentrować, ponieważ one stanowią o istocie proponowanej ustawy. Rzecz jasna, jako Prawo i Sprawiedliwość będziemy popierać wniosek mniejszości, bodaj najistotniejszy, który mówi o skróceniu czasu dochodzenia do pełnego wymiaru renty inwalidzkiej do 4 lat, a argumenty za tym stanowiskiem zostały już przedstawione w podniosłym wystąpieniu pana posła Żylińskiego i nie sposób czegokolwiek dodawać, sprawa powinna być wystarczająco jasna.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#ArturZawisza">Żeby jednak dać pewną szansę większości parlamentarnej, niezależnie od tego, iż popierać będziemy wniosek mniejszości zgłoszony przez kolegów z Platformy Obywatelskiej, zaproponujemy dodatkowo stanowisko pośrednie pomiędzy, powiedziałbym, radykalnym, najdalej idącym wnioskiem mniejszości a zachowawczym stanowiskiem rządu. Mianowicie zaproponujemy takie brzmienie poprawki, które będzie zgodne z jedną z propozycji wyliczeń przedkładanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, a więc takie, w którym także mamy do czynienia z najkrótszym i najbardziej pożądanym, bo czteroletnim, procesem dochodzenia do pełnego wymiaru renty, ale gdzie owe najniższe podstawy wymiaru są wyznaczone innymi kwotami niż we wniosku najdalej idącym. A więc pomiędzy zachowawczym stanowiskiem rządu a wnioskiem najdalej idącym, który będziemy popierać, aby dać szanse większości parlamentarnej zreflektowania się, przedstawiamy propozycję pośrednią, która nie jest dowolnym wymysłem posłów PiS, ale która jest oparta na obliczeniach rządowych przedstawianych podczas prac komisyjnych. 2. i 3. wnioski mniejszości dotyczą spraw pokrewnych, a więc wysokości ulgi przejazdowej zarówno dla inwalidów wojennych II i III grupy, jak i inwalidów wojennych grupy I. Proponujemy tutaj, co było relacjonowane w sprawozdaniu z prac komisji, zastąpienie ulgi 37% ulgą 49% dla inwalidów wojennych II i III grupy, a wreszcie ulgę 78% dla inwalidów wojennych I grupy ulgą 95%, a więc taką, jaką cieszą się przewodnicy i opiekunowie towarzyszący w podróży inwalidom wojennym zaliczonym do I grupy. Tu w ostateczności idzie o wyrównanie statusu inwalidy wojennego i statusu jego opiekuna lub przewodnika, jednak przede wszystkim idzie o to, aby docenić tych najbardziej zasłużonych i niestety już nielicznych inwalidów wojennych, a więc tych spośród kombatantów, którzy są najbardziej poszkodowani przez historię i którym od parlamentu Rzeczypospolitej należy się najwięcej.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#ArturZawisza">Wniosek mniejszości nr 4 dotyczy zagadnienia związanego z poprzednimi, ale o charakterze - wydawałoby się wcześniej - najbardziej oczywistym, o wymiarze honorowym, jednak dotyczy takiego zagadnienia, co do którego nie znaleźliśmy zrozumienia ze strony rządu, mimo bardzo wyraźnego stanowiska Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej i mimo argumentacji i zdroworozsądkowej, i historycznej, i także budżetowej, która była przedstawiana. Idzie mianowicie o to, aby ulga dla inwalidów wojennych I grupy dotyczyła nie tylko pociągów osobowych i pospiesznych, ale po prostu wszelkich pociągów zaliczających się do środków publicznego transportu zbiorowego; sprawa była wielokrotnie dyskutowana i wydawała się jasna. Mianowicie sądziliśmy jako posłowie Prawa i Sprawiedliwości, ale nie tylko, także wszyscy autorzy wniosku mniejszości, że zmuszanie inwalidów wojennych I grupy do korzystania tylko z pociągów osobowych i pospiesznych, z wyłączeniem pociągów ekspresowych czy też InterCity... Wydawałoby się, że jest to rzeczą poza wszelką kontrowersją i w żaden sposób nie naraża budżetu na jakiekolwiek poważne straty, jeżeli tu o stratach można by mówić, a jednak zrozumienia nie znaleźliśmy, czego bardzo żałujemy, ale do sprawy wracamy i wracać będziemy konsekwentnie w tej, a być może, jeśli będzie trzeba, w następnej kadencji Sejmu. A mówię nie przypadkiem o tych kadencjach, ponieważ przedstawiciel Sojuszu Lewicy Demokratycznej wyraźnie utyskiwał na wiceminister pracy poprzedniej kadencji panią Ewę Lewicką, która odpowiadała, jak rozumiem, na interpelację posłów SLD, że nie ma źródeł pokrycia w budżecie, że brakuje środków. I to jest zarzut wobec pani Ewy Lewickiej. A zatem jest to zarzut wobec pana ministra Patera, wiceministra rządu tej kadencji, który na propozycje dotyczące w szczególności pierwszego z wniosków mniejszości odpowiada dokładnie tymi samymi słowy, jakimi wówczas odpowiadała pani Ewa Lewicka, to znaczy, że nie ma źródeł pokrycia w budżecie, że brakuje środków. To jeżeli SLD oskarża poprzednią wiceminister, być może słusznie, to ja oskarżam obecnego wiceministra o zajmowanie takiego samego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#ArturZawisza">I wreszcie sprawa ostatnia, ale bardzo ważna, ponieważ wnioski mniejszości zawarte w sprawozdaniu komisji dotyczą inwalidów wojennych. Otóż mamy jeszcze kwestię kombatantów. Trzeba przypomnieć, że niefortunne, proponowane przez większość parlamentarną rozwiązania dotyczące kombatantów, zostały przyjęte przez Sejm, ale zostały także zaskarżone przez posłów Prawa i Sprawiedliwości do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#ArturZawisza">Otóż pozwolę sobie przypomnieć, że ustawa o kombatantach z 1991 r. urzeczywistnia szczególną wartość konstytucyjną, jaką jest opieka nad weteranami walk o niepodległość. Opieka nad weteranami walk o niepodległość jest wyrazem szacunku i zobowiązaniem, jakie niepodległa i demokratyczna Rzeczpospolita ma wobec ludzi walczących o istnienie państwa polskiego. Art. 19 konstytucji, który stanowi, że Rzeczpospolita otacza szczególną opieką weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych, pozostaje w ścisłym związku z zasadą niepodległości wyrażoną w art. 5 ustawy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#ArturZawisza">Otóż pragnę zwrócić uwagę, że art. 19 ma charakter szczególny, ponieważ jest jednym z artykułów pierwszego rozdziału konstytucji, który zawiera normy o ustrojowym znaczeniu. Uprawnienia kombatanckie nie są zatem jednym z wielu praw socjalno-materialnych ustanowionych przez ustawodawcę, lecz wyrastają z ważnej ustrojowej wartości konstytucyjnej. Poza charakterem socjalno-materialnym mają moralno-sprawiedliwościowy wymiar.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#ArturZawisza">Ustawa regulująca status kombatantów ma ze swej istoty wyróżniający charakter, to znaczy ustanawia silniejsze uprawnienia ze względu na wartości podstawowe III Rzeczypospolitej. Wspomina o nich preambuła do konstytucji, która deklaruje, a państwo tę konstytucję w swoim czasie uchwalali, wdzięczność przodkom za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#ArturZawisza">Otóż my proponujemy, nie są to znowu jakieś dowolne wymysły opozycyjnych posłów, powrót do status quo ante, a więc do ulgi w wysokości 50% przy przejazdach środkami publicznego transportu kolejowego i autobusowego, zatem proponujemy to, z czym mieliśmy do czynienia poprzednio, zanim ta ustawa została przez większość parlamentarną popsuta. Owa ulga odpowiadała racjom ustawy o kombatantach, która daje im szczególne uprawnienie wynikające z ich roli w dziejach Polski i w walce o niepodległość. Dlatego też ulga komunikacyjna obejmowała wszystkie przejazdy środkami publicznego transportu komunikacyjnego - piszą posłowie Prawa i Sprawiedliwości w swoim wniosku do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#ArturZawisza">Wprowadzona zmiana, niefortunna, odbierająca ulgę 50-procentową, oznacza, że państwo polskie podtrzymuje ulgi dla osób walczących o niepodległość, ale z wyłączeniem komunikacji lepszej jakości. Trzeba zauważyć, że rozwiązanie to kłóci się z zasadami opieki nad weteranami w większości krajów naszego kręgu kulturowego. Uprawnienia te włącznie z ulgami komunikacyjnymi nie mają bowiem wymiaru jedynie socjalnego, a zatem ustawodawca nie może traktować tych uprawnień jak nieuzasadnionych materialnych przywilejów.</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#ArturZawisza">Mamy pewność, że Trybunał Konstytucyjny podzieli nasze stanowisko, ale chcąc oszczędzić wstydu Sejmowi, a więc sytuacji, w której zostanie orzeczona niekonstytucyjność jego rozwiązań, proponujemy powrót do stanu poprzedniego przy okazji tej nowelizacji ustawy o kombatantach, a więc ulgę w wysokości 50%. Takie stanowisko prezentujemy w drugim czytaniu przedłożonego projektu rządowego, będziemy konsekwentnie przy nim trwać z nadzieją na uzyskanie głosów większości parlamentarnej, tym razem po dobrej stronie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, ilu minutowe są wystąpienia?)</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#TomaszNałęcz">Dziesięcio.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Zapowiedziane było 5-minutowe.)</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale 5-minutowe są w rozpisce.)</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#TomaszNałęcz">Informuję, że liczy się to, co marszałek odczytał i co Sejm przyjął, a nie to, co jest w roboczej notatce dostarczonej posłom o 10-minutowych oświadczeniach w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeniach w imieniu kół. Zresztą widzę, że posłowie są dobrze poinformowani, bo wszyscy, włącznie z posłem Sojuszu Lewicy Demokratycznej, przemawiali 10 minut.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To wystąpienie trwało dłużej.)</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle, zaraz sprawdzimy, ale moim zdaniem 8,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Mioduszewskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić stanowisko w odniesieniu do ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych (druki nr 644 i 889); długi ten tytuł ustawy.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#JózefMioduszewski">Pan poseł sprawozdawca Tadeusz Tomaszewski szczegółowo, kompetentnie i komunikatywnie przedstawił propozycje ustawy. Zwrócę uwagę tylko na niektóre ważne zapisy.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#JózefMioduszewski">Najistotniejszymi zmianami w omawianym projekcie ustawy, korzystnymi w stosunku do dotychczasowych uregulowań prawnych, są:</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#JózefMioduszewski">- wprowadzenie jednolitej podstawy wymiaru renty inwalidy wojennego i wojskowego,</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#JózefMioduszewski">- wprowadzenie dodatku kompensacyjnego do dodatku kombatanckiego,</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#JózefMioduszewski">- rozszerzenie uprawnień w ulgach komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#JózefMioduszewski">Liczne zmiany zasad waloryzacji i świadczeń emerytalnych doprowadziły do sytuacji, że mamy obecnie 11 podstaw wymiaru świadczeń rentowych, o czym już była mowa. Zrozumiałe, że aby w tym wszystkim się połapać, trzeba mieć wyższy stopień wtajemniczenia, a nie jest tak prosto i łatwo teraz się połapać w tych wymiarach. I z reguły nowo przyznawane świadczenia były wyższe od już wypłacanych - tworzył się stary portfel. Oczywiście, że ta sytuacja budziła sprzeciw świadczeniobiorców i była sprzeczna, o czym mówił pan poseł sprawozdawca, z istotą renty inwalidy wojennego, która ma charakter odszkodowawczy i nie może być różnicowana w zależności od daty przyznania. Stąd też wprowadzona jest w omawianej ustawie jednolita kwota wymiaru renty 1775, 89 zł. Co do tej zasady nie ma kontrowersji, sporny jest natomiast termin, w którym nastąpi ujednolicenie najniższej podstawy wymiaru renty. W przedłożeniu rządowym termin ten określono na 6 lat.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#JózefMioduszewski">Związek Inwalidów Wojennych i Wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej wyraził stanowisko, że rozumiejąc uwarunkowania ekonomiczno-społeczne przyjmuje propozycję rządową sukcesywnego ujednolicania podstawy wymiaru renty, wnioskując jednocześnie o rozważenie możliwości skrócenia okresu dochodzenia do pełnego wymiaru. Podkomisja, a następnie Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, po analizie i debacie, rozważyła taką możliwość i skróciła ten okres do 5 lat. Dalsze skracanie tego okresu obecnie nie jest możliwe ze względu na stan finansów państwa.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#JózefMioduszewski">Podzielam w pełni żarliwą wypowiedź pana posła Żylińskiego co do zasady, ale przypomnijmy sobie, Wysoka Izbo, że niespełna przed rokiem w tej Izbie cięliśmy praktycznie wszystkie, słuszne i niesłuszne, wydatki i sukcesem tego rządu jest uratowanie kraju przed katastrofą finansową.</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#JózefMioduszewski">Łatwo powiedzieć: wprowadźmy to od razu. Tylko gdzie te 500 mln, o których mówił pan poseł sprawozdawca? Na razie nie mamy z czego tego zrobić. Jeśli znamy sytuację gospodarczą, to w tym roku będzie tylko 1% przyrostu produkcji. Na przyszły rok planujemy 3,5. Opozycja i niektórzy ekonomiści nie wierzą, że i to osiągniemy, więc dajemy to, co można dać. I nie mieszajmy pojęć i debaty z innych punktów, chodzi np. o abolicję. Bo nie jest tak, jak wynikałoby z wypowiedzi pana posła Żylińskiego, że abolicją, czyli rozgrzeszeniem, obejmujemy tych, o których wiemy, że czegoś krajowi nie zapłacili. Bo jeśli chodzi o tych, o których wiadomo, że ileś tam nie zapłacili, to w stosunku do nich będzie obowiązywać 70-procentowy podatek, a nie 7-procentowy, więc nie mieszajmy debaty i pojęć. Stąd też głosowałbym, to łatwo przegłosować, żeby od dziś wprowadzić tę podstawę. Tylko z czego? Za chwilę będziemy znowuż ratować się różnymi cięciami. Ustabilizujmy finanse publiczne, zwłaszcza że Związek Inwalidów Wojennych i Wojskowych pisze wyraźnie w swym stanowisku, że rozumiejąc stan finansów państwa, godzi się na takie rozwiązanie i z tak dalekimi propozycjami, jak zwiększenie uprawnień dotyczących ulg komunikacyjnych nie wychodził i inne środowiska, które rozumieją stan naszych finansów publicznych, też nie wychodzą.</u>
          <u xml:id="u-125.10" who="#JózefMioduszewski">Omawiana ustawa w istotny sposób zmienia podział środków na pomoc kombatantom i innym osobom uprawnionym. W miejsce dotychczasowych świadczeń, opłat RTV, telekomunikacyjnych i ulg komunikacyjnych wprowadza się dodatek kompensacyjny w wysokości 15% dodatku kombatanckiego. Zasadniczymi walorami tej zmiany jest uproszczenie rozliczeń i przede wszystkim równy podział środków pomocowych dla wszystkich uprawnionych. Podkreślę argumentację pana posła sprawozdawcy, że projektowane rozwiązanie sprzyja realizacji zasady sprawiedliwości społecznej, a pomoc tę otrzymają osoby o niskim statusie materialnym, szczególnie ze środowisk wiejskich, które dotychczas z tej pomocy nie korzystały.</u>
          <u xml:id="u-125.11" who="#JózefMioduszewski">W stosunku do przedłożenia rządowego Komisja Polityki Społecznej i Rodziny rozszerzyła zakres ulg komunikacyjnych autobusowych, przyznając prawo do ulgi inwalidom wojennym pierwszej grupy na autobusy w komunikacji zwykłej, pospiesznej i przyspieszonej oraz kombatantom w komunikacji zwykłej i przyspieszonej. Tak jest w zapisie ustawy poza wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-125.12" who="#JózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uprawnienia kombatanckie, oczywiście nie dotyczy to uprawnień inwalidów wojennych, wywołują duże zainteresowanie, emocje i kontrowersje społeczne. Środowiska kombatanckie wywierają presję na uzyskanie jak najkorzystniejszych uprawnień, natomiast nie ma co ukrywać, że w środowiskach poza kombatanckich, szczególnie starszego pokolenia, wyrażane są poglądy, że nie należy nadmiernie rozszerzać tych uprawnień, szczególnie w stosunku do dość szerokiej grupy grupy nie kombatantów, a osób uprawnionych, bo ta grupa jest dość szeroka.</u>
          <u xml:id="u-125.13" who="#JózefMioduszewski">Dlatego też Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego nie poprze wniosków mniejszości od 1 do 4. Stwierdzenie pana posła Zawiszy, że Wysoka Izba popsuje poprzednią ustawę, trafia mi do przekonania pod warunkiem, że będziemy mieli w zanadrzu jakieś dodatkowe fundusze i finanse, o czym już wcześniej mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-125.14" who="#JózefMioduszewski">Panie pośle Zawisza, podwyższenia tych ulg Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego naprawdę w tej chwili nie może poprzeć. Natomiast będzie głosował za przyjęciem ustawy, która wiele rzeczy upraszcza, porządkuje i jest w sumie korzystna dla środowisk kombatanckich. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-125.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#TomaszNałęcz">Jako ostatniego przed przerwą proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Mańkę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AndrzejMańka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawię stanowisko klubu LPR w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#AndrzejMańka">Inwalidom wojennym i wojskowym kombatantom, osobom represjonowanym w czasie wojny, jak i tym, które podlegały represjom po wojnie ze względów politycznych czy religijnych należy się pamięć, szacunek i troska. Wszyscy powinniśmy pamiętać o ich zasługach, szanować ich determinację i osiągnięcia w walce o wolną i suwerenną Polskę, przekazywać ten szacunek młodym, ucząc ich w ten sposób patriotyzmu, wytrwałości i niezłomności. W związku z tym ze strony państwa osobom tym należy się szczególna opieka i pomoc.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#AndrzejMańka">Pokrótce omówię, jakie zmiany powinny być wprowadzone, zdaniem LPR, aby ta pomoc i opieka były w miarę optymalne. Zacznę od zmian w ustawie o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#AndrzejMańka">Po pierwsze, planowane jest ujednolicenie podstawy wymiaru rent inwalidy wojennego i wojskowego. Tylko dlaczego ma to trwać tak długo? Art. 11 ust. 4 - proponujemy wprowadzenie tej zmiany do marca 2003 r., gdyż inwalidzi wojenni to ludzie starsi i niestety wielu z nich może po prostu nie doczekać roku 2007. Rozumiemy kłopoty budżetowe państwa, ale sprawa dotyczy stosunkowo niewielkiej liczby osób w podeszłym wieku, zasłużonych dla Polski, nieraz ciężko poszkodowanych przez los, nie powinniśmy więc na nich oszczędzać.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#AndrzejMańka">Art. 16 ust. 3–5 dotyczy ulg w przejazdach środkami zbiorowego transportu publicznego. W tym miejscu proponujemy podniesienie ulgi dla inwalidów wojennych z 37% do 48%, a dla inwalidów I grupy z 78% do 98% oraz rozszerzenie jej na drugą klasę pociągów ekspresowych i autobusy pospieszne, gdyż nie na wszystkich trasach, szczególnie poza wojewódzkich, kursują zwykłe autobusy. Proponujemy też, by 98-procentowa ulga dla przewodnika lub opiekuna towarzyszącego inwalidzie wojennemu obowiązywała także w 2. klasie pociągów ekspresowych.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#AndrzejMańka">Jeśli chodzi o ustawę o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, proponujemy zmianę brzmienia art. 2 pkt 7, co pozwoli na uznanie za działalność równorzędną z kombatancką poniesienie śmierci, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, uszczerbek zdrowia, który nastąpił wskutek działania wojsk lub milicji podczas wystąpień wolnościowych od 1956 r. do zakończenia stanu wojennego; teraz w rachubę wchodzi tylko 1956 r.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#AndrzejMańka">Art. 20 - będziemy głosowali przeciwko zniesieniu dla kombatantów 10-procentowej zniżki ceny zakupu od skarbu państwa lub gminy lokalu mieszkalnego lub domu na własność, jeżeli w dniu zakupu są ich najemcami lub dzierżawcami. Koszty funkcjonowania tego przepisu w obecnym brzmieniu są znikome.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#AndrzejMańka">Naszym zdaniem dodatek kompensacyjny powinien wynosić nie 15, ale 30% dodatku kombatanckiego, co wynosiłoby na dzień dzisiejszy 40 zł. 15-procentowy dodatek nie pokryje strat wynikających z kasacji przywileju polegającego na zwolnieniu z abonamentowych opłat telewizyjnych i radiowych, z opłat za 20 telefonicznych jednostek licznikowych miesięcznie oraz 50-procentowej ulgi za abonament telefoniczny. Proponujemy, aby ulga na przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego wynosiła dla kombatantów nie 37%, ale 48.</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#AndrzejMańka">Pieniądze na proponowane przez nas zmiany mogłyby pochodzić z funduszy zaplanowanych w budżecie na propagandę prounijną oraz na procesy dostosowawcze do Unii Europejskiej. Jeśli nasze poprawki nie zostaną uwzględnione, będziemy głosowali przeciwko zaplanowanym zmianom, z wyjątkiem tych, które chociaż częściowo poprawiają byt inwalidów, kombatantów i osób represjonowanych, a dotyczą głównie ulg komunikacyjnych w transporcie zbiorowym. Nasze stanowisko będą odzwierciedlały poprawki, które na ręce pana marszałka teraz złożę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Przewodnicząca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny skierowała na moje ręce prośbę o to, żeby przed przerwą ten punkt zakończyć, ponieważ planuje zwołanie komisji w tej sprawie na godz. 20. Dlatego przepraszając bardzo za przedłużenie obrad, informuję, że będziemy kontynuowali obrady, ale zważywszy na ten stan, nie uwzględnię prośby o zadanie pytań, bo nie jest to obowiązkowe przy drugim czytaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Müllera występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#JerzyTomaszMüller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W odróżnieniu od wcześniej występujących posłów wykorzystam 5 minut, które zostały nam przyznane zgodnie z wcześniejszymi informacjami. Uważając również za nieuprawnione twierdzenia, jakoby projekty rządowe były projektami biurokratycznymi, sugerujące instrumentalne traktowanie osób tworzących środowiska kombatanckie, inwalidów wojennych czy inwalidów wojskowych i innych uprawnionych osób, odniosę się przede wszystkim do merytorycznych kwestii, ponieważ to, że temu środowisku należy się właściwy szacunek, nie budzi chyba jakichkolwiek wątpliwości. Natomiast ze stanowiskiem wskazującym na wykorzystywanie tego faktu, żeby wykazać, że jedni posłowie dostrzegają ten problem, a inni, tworzący koalicję rządową, są bezduszni i biurokratycznym mechanizmem próbują rozwiązać problem wadliwego prawa na dzień dzisiejszy funkcjonującego w tej materii, bez wątpienia nie można się zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#JerzyTomaszMüller">W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić opinię w sprawie sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 889) o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych (druk nr 644).</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#JerzyTomaszMüller">Jak już powiedziano, obecny stan prawny dotyczący uprawnień inwalidów wojennych i wojskowych oraz kombatantów i innych osób uprawnionych ustanawiają dwie ustawy: z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin oraz z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#JerzyTomaszMüller">Przedstawiony przez rząd projekt ustawy o zmianach do ww. ustaw wraz z uzasadnieniem oraz projektami aktów wykonawczych, a także opinie środowisk kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych wskazują na konieczność uporządkowania oraz dostosowania przepisów do aktualnej rzeczywistości społeczno-gospodarczej państwa. Ponadto wskazują one na konieczność wprowadzenia takich regulacji prawnych w zakresie uprawnień kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych oraz osób będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, które uczynią ustawę w tej materii trwałą, odporną na doraźne zapotrzebowania polityczne, sprawiedliwą dla wszystkich uprawnionych oraz przede wszystkim wykonalną w pełnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#JerzyTomaszMüller">Klub Parlamentarny Unii Pracy w pełni akceptuje zaproponowane przez rząd koalicyjny SLD-Unia Pracy-PSL rozwiązania ustawowe oraz podziela przedstawioną argumentację.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#JerzyTomaszMüller">Zlikwidowanie rozwarstwienia w podstawach wymiaru rent inwalidów wojennych i wojskowych, sprowadzenie funkcjonujących aktualnie 11 portfeli do jednej ujednoliconej podstawy, niezależnej od daty przyznania świadczenia, stanowi główny element proponowanych zmian. Ponadto projektowana ustawa w istotny sposób zmienia dystrybucję środków przeznaczonych na pomoc inwalidom wojennym, kombatantom i innym osobom uprawnionym, m.in. znacznie zwiększa liczbę osób korzystających ze świadczeń w ramach przyznanych uprawnień. Wprowadzenie w miejsce niektórych dotychczasowych ulg i zniżek dodatku kompensacyjnego w wysokości 15% dodatku kombatanckiego oraz rozszerzenie zakresu ulg w przejazdach środkami publicznego transportu kolejowego sprawia, że pomoc finansowa będzie miała charakter powszechny i dotrze do wszystkich uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#JerzyTomaszMüller">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kombatanci, inwalidzi wojenni oraz osoby będące ofiarami represji wojennych są ludźmi, którym należy się szczególny szacunek, ale także są ludźmi, których drogi życiowe dobiegają kresu, dlatego też bardzo ważne jest, by wprowadzane przez Sejm, a ich dotyczące ustawy przyjmowane były przez to środowisko z przeświadczeniem, że stanowiący prawo zachowali zasady sprawiedliwości, humanizmu i wrażliwości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#JerzyTomaszMüller">Klub Parlamentarny Unii Pracy, mając świadomość, jakie są aktualnie możliwości finansowe państwa, będzie głosował za wnioskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Jednocześnie za słuszne uznajemy zgłoszone wnioski mniejszości, bo nie ma wątpliwości, że każde korzystniejsze świadczenie, każde rozwiązanie przyspieszające datę wdrożenia ustawy jest pociągnięciem słusznym. Naszym zdaniem należy wrócić do tych wniosków niezwłocznie w momencie poprawy sytuacji gospodarczej kraju. Każde odłożenie na później realizacji słusznych uprawnień kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych oraz osób będących ofiarami represji wojennych wiąże się z ryzykiem, że wielu z nich odejdzie z żalem i poczuciem niesprawiedliwego potraktowania ich przez kolejne parlamenty i rządy wolnej Polski, nie doczekawszy satysfakcjonujących rozwiązań. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Głowę występującego w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#JózefGłowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej pragnę przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#JózefGłowa">Zmiany, jakie znalazły się w rozpatrywanym przez Wysoką Izbę projekcie ustawy, są z nieukrywanym zniecierpliwieniem oczekiwane przez środowisko kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych. Oczekiwanie to wynika przede wszystkim według przeświadczenia zainteresowanych z niesprawiedliwych zasad ustalenia świadczeń polegających na rozbudowanym systemie aż 11 różnych portfeli. Rozgoryczenie środowisk kombatanckich wynika z tego, że dotyczy to osób w podeszłym wieku i wiele z nich nie doczekało sprawiedliwego rozstrzygnięcia prawnego dotyczącego uhonorowania ich zasług. Nawet skomplikowana sytuacja finansowa kraju nie powinna uzasadniać konieczności rozłożenia procesu ujednolicania podstawy świadczeń aż na 6 długich lat. Tak długi okres ujednolicenia zasad wzbudza szczególnie u osób w wieku bardzo zaawansowanym obawy co do realności doczekania dobrodziejstw nowelizowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#JózefGłowa">Panie Marszałku! Panie, Panowie Posłowie! Rządowy projekt ustawy w gruncie rzeczy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych. Dlatego Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej popiera projekt omawianej ustawy i wnosimy o skierowanie go do komisji celem dopracowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pana ministra Krzysztofa Patera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#KrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdecydowana większość klubów opozycyjnych dostrzegła jednak, iż de facto ta ustawa przede wszystkim zdecydowanie poprawia sytuację inwalidów wojennych i wojskowych oraz kombatantów. I za to dostrzeżenie należy się słowo: Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#KrzysztofPater">Otóż przypomnę krótko. Po pierwsze, dokonujemy zrównania podstawy wymiaru świadczeń dla inwalidów wojennych i wojskowych. Co to praktycznie oznacza? To, że ten rząd po kilku dobrych latach zdecydował się w miarę możliwości finansowych państwa nie chować głowy w piasek, lecz przystąpić do rozwiązywania tego problemu. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#KrzysztofPater">Druga. Poprawiamy w sposób zdecydowany możliwości, jeśli chodzi o skalę ulg w przejazdach pociągami i autobusami. Przykłady: pociągi ekspresowe dla inwalidów wojennych i wojskowych oraz kombatantów, autobusy pospieszne i przyspieszone dla inwalidów I grupy, dla kombatantów autobusy przyspieszone. Wprowadzamy zasadę, iż wszyscy kombatanci otrzymają dodatek kompensacyjny. Co to praktycznie oznacza? To, że ponad 300 tys. świadczeniobiorców, którzy od 1974 r., nie mając telefonu, nie mając samochodu, nie mając możliwości nabycia mieszkania, nie korzystało z rzeczowej formy pomocy państwa, a teraz, po 28 latach, otrzyma w przyszłym roku rocznie ponad 250 zł wolnych od podatku. To kolejny element proponowanej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#KrzysztofPater">Wreszcie ostatnia sprawa, na którą chciałbym zwrócić uwagę. Wreszcie doprowadzamy, z szacunku dla inwalidów wojennych i wojskowych, do sytuacji, w której książką inwalidy wojennego i wojskowego będą posługiwały się osoby, które są inwalidami wojennymi i wojskowymi, które z mocy standardów międzynarodowych, z mocy polskiego prawa mają moralne prawo do posługiwania się tytułem honorowym tego typu.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#KrzysztofPater">Chciałbym krótko odnieść się do kilku wypowiedzi zgłaszanych w czasie tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#KrzysztofPater">Pan poseł Żyliński. Oczywiście w każdej sytuacji każdy rząd jest obowiązany przedstawiać parlamentowi wszelkie analizy związane z kosztami projektowanych regulacji według jednolitych standardów. I to zadanie zostanie zawsze przez nas wykonane. Natomiast w tym momencie nasze standardy, stosowane od lat, są odmienne od metodologii, jaką do szacowania przyjmują różne organizacje, w tym związek, o którym pan poseł wspominał. Nasze propozycje zmierzają do tego, aby rozwiązać problem w możliwie krótkim czasie. To oznacza, iż za 2 lata ponad 70% świadczeniobiorców będzie miało już jednolitą podstawę wymiaru, za 3 lata ponad 90%, a za 4 lata - ponad 99%.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#KrzysztofPater">Mówiąc o prawie do godnego życia, mówiąc o tym, na co rząd przeznacza pieniądze, chciałbym powiedzieć tak. Rząd dostrzega potrzeby, dostrzega zapisy art. 19 konstytucji, który mówi, jak wskazywał zresztą pan poseł Zawisza, o szczególnej trosce wobec inwalidów wojennych i wojskowych, a nie wobec całego grona kombatantów. I to przedłożenie spełnia tę przesłankę wynikającą z konstytucji. Natomiast w momencie, kiedy mówimy o świadczeniach, musimy pamiętać o tym, że 60% rencistów pobierających renty z tytułu ubezpieczeń społecznych otrzymuje świadczenie niższe niż najniższe świadczenie wypłacane inwalidzie wojennemu i wojskowemu. A kiedy dochodzimy już do wyższych progów, to okazuje się, że z jednej strony mamy 10% osób pobierających rentę inwalidzką, z drugiej strony mamy 80% osób pobierających rentę inwalidy wojennego i wojskowego. To tylko jeden z praktycznych przykładów troski i doceniania przez państwo roli inwalidów wojennych i wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#KrzysztofPater">Oczywiście zawsze pojawi się rozdźwięk pomiędzy kwestią pokrycia źródeł finansowania a możliwościami. Bo co do chęci, to jak widać ze spadku odziedziczonego po poprzednim rządzie, z ustawami, które były przyjmowane niestety bez pokrycia, jest ogromny problem. W tej chwili stajemy raz po raz przed koniecznością realizacji ustaw, które były właśnie zaciąganiem zobowiązań bez pokrycia. Tutaj wreszcie zaczynamy po pierwszym roku prostowania sytuacji w finansach publicznych dochodzić do rozwiązań, które mogą poprawiać byt. I w tym sensie uważam, że ta ustawa... Myślę zresztą, że i jutrzejsze głosowanie pokaże to finalnie, dlatego że nie wyobrażam sobie sytuacji, aby którykolwiek klub czy koło zagłosowały przeciw tej ustawie, nie zgadzając się na proponowaną poprawę bytu inwalidów wojennych i wojskowych oraz kombatantów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niech mi będzie wolno w kilku zdaniach ustosunkować się do niektórych wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#TadeuszTomaszewski">Pierwsza uwaga, dotycząca wystąpienia pana posła Czechowskiego, który powiedział, że ten projekt ustawy to manipulacja rządu. Chciałbym, aby jednak używając takich określeń, powiedzieć, w którym elemencie ustawy występuje taka manipulacja rządu. Bo skoro za manipulację rządu uznaje pan poseł Czechowski to, że w przyszłym roku 91 tys. osób uprawnionych otrzyma pierwszą najniższą podwyżkę 79 zł... Gdybyśmy wzięli pod uwagę, że waloryzacja będzie 4-procentowa, to od kwoty 1270 zł wyniosłoby to 50 zł, a jeśli weźmiemy 3,5-procentową, tak jak w przypadku wzrostu gospodarczego, to jest to 43 zł. A będzie 79 zł. W związku z powyższym to jest manipulacja? Życzyłbym, żeby w innych obszarach taką manipulację rząd mógł innym grupom i środowiskom przedstawić. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#TadeuszTomaszewski">Po drugie. Pan poseł Marek Żyliński, którego bardzo cenię, w sposób rzeczywiście doniosły przedstawił tu takie dwa określenia, że ze wstydem niejako patrzy na propozycje rządu i że wynika to z urzędniczego podejścia do środowiska. Szanowny panie pośle, panie wojewodo z poprzedniej kadencji, czy wówczas do pana nie przychodzili inwalidzi wojenni i wojskowi? Co odpisywała pani minister Lewicka? A więc to, co powiedział pan poseł Artur Zawisza. Nie ma możliwości. I było tak, jak mówił pan minister Pater - chowano głowę w piasek. Teraz po raz pierwszy rząd wychodzi z propozycją na miarę możliwości budżetu państwa. I czym się różnimy? Sądzę, że różnimy się tylko tym, że państwo chcą, żeby był krótszy okres dojścia, a my mówimy, że ze względu na budżet państwa skróciliśmy o rok, jeśli chodzi o projekt rządowy, i poszukujemy tego rozwiązania. W związku z tym nawet opozycja, która zna sytuację budżetu państwa, nie mówi, że można to przeprowadzić w ciągu jednego roku. Bo wie o tym, że to jest niemożliwe. W związku z tym podbijanie bębenka o rok, z 37% do 49%... A niektórzy nawet przez parę dni tak się przespali, że we wnioskach mniejszości zgłosili 49%, a teraz już we wniosku następnym, w poprawce, zgłaszają 50%, a inni podnoszą z 95% do 98%, wiedząc o tym, że ustawa ogólna nie przewiduje takich ulg, np. 98% czy 50%, o czym już wielokrotnie była mowa na tej sali, ze względów związanych z późniejszymi rozliczeniami z przewoźnikami. W związku z tym chciałoby się, aby w tym obszarze - ze względu, jak wszyscy podkreślali, na zasługi tego środowiska dla Polski - jednak takiej dyskusji, polegającej na podbijaniu bębenka, nie prowadzić, tylko powiedzieć sobie, żeby na tyle, na ile pozwalają możliwości państwa, posuwać sprawę do przodu. I sądzę, że projekt rządowy wchodzi naprzeciw potrzebom zwłaszcza środowiska Związku Inwalidów Wojennych i Wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej, bo przecież to oni wymogli właściwie wcześniej, będąc u rzecznika praw obywatelskich, w Trybunale Konstytucyjnym itd., jakiekolwiek zainteresowanie rządu. Wcześniej rząd mówił: nie ma i nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#TadeuszTomaszewski">Ta sprawa przecież istnieje od 1996 roku, wtedy pojawiła się ta kwestia. Przez minione cztery lata nie znaleziono wyjścia, teraz ono jest. Spróbujmy się porozumieć w imię dobra tego środowiska. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#TomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszona poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#TomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#TomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#TomaszNałęcz">Informuję, że posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 20 w sali nr 24 w budynku G.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#TomaszNałęcz">Zarządzam przerwę do godziny 17.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min 21 do godz. 17 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#MarekBorowski">Zaczniemy może od komunikatu.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny odbędzie się dzisiaj o godz. 20 w sali nr 24, budynek G.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o administrowaniu obrotem towarami z zagranicą, o zmianie ustawy Kodeks celny oraz o zmianie innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Gawłowskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#MarekBorowski">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#MarekBorowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 863.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o administrowaniu obrotem towarami z zagranicą, o zmianie ustawy Kodeks celny oraz o zmianie innych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Europejską, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-140.9" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-140.10" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-140.11" who="#MarekBorowski">Głosowało 368 posłów. Za opowiedziało się 284, przeciw - 59, wstrzymało się 25.</u>
          <u xml:id="u-140.12" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o administrowaniu obrotem towarami z zagranicą, o zmianie ustawy Kodeks celny oraz o zmianie innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-140.13" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o rządowym projekcie ustawy o uchyleniu ustawy o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”.</u>
          <u xml:id="u-140.14" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Franciszka Wołowicza oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-140.15" who="#MarekBorowski">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-140.16" who="#MarekBorowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-140.17" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.18" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy, w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 498.</u>
          <u xml:id="u-140.19" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.20" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o uchyleniu ustawy o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”, w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 498, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-140.21" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-140.22" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-140.23" who="#MarekBorowski">Głosowało 379 posłów. Za było 378, przeciwnych głosów nie było, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-140.24" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o uchyleniu ustawy o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”.</u>
          <u xml:id="u-140.25" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o współpracy policji i straży granicznych na terenach przygranicznych, podpisanej w Berlinie dnia 18 lutego 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-140.26" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Brachmańskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-140.27" who="#MarekBorowski">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-140.28" who="#MarekBorowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-140.29" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.30" who="#MarekBorowski">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy, w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 827.</u>
          <u xml:id="u-140.31" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.32" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o współpracy policji i straży granicznych na terenach przygranicznych, podpisanej w Berlinie dnia 18 lutego 2002 r., w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 827, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-140.33" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-140.34" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-140.35" who="#MarekBorowski">Głosowało 382 posłów. Za opowiedziało się 379, przeciwnych nie było, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-140.36" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o współpracy policji i straży granicznych na terenach przygranicznych, podpisanej w Berlinie dnia 18 lutego 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-140.37" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o budowie i utrzymaniu granicznych obiektów mostowych w Rzeczypospolitej Polskiej zlokalizowanych w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg krajowych, w Republice Federalnej Niemiec w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg federalnych, podpisanej dnia 21 listopada 2000 r. we Frankfurcie nad Odrą.</u>
          <u xml:id="u-140.38" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Bogusława Liberadzkiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-140.39" who="#MarekBorowski">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-140.40" who="#MarekBorowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-140.41" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.42" who="#MarekBorowski">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 876.</u>
          <u xml:id="u-140.43" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.44" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o budowie i utrzymaniu granicznych obiektów mostowych w Rzeczypospolitej Polskiej zlokalizowanych w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg krajowych, w Republice Federalnej Niemiec w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg federalnych, podpisanej dnia 21 listopada 2000 r. we Frankfurcie nad Odrą, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury oraz Komisję Spraw Zagranicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-140.45" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-140.46" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-140.47" who="#MarekBorowski">Głosowało 382 posłów. Za opowiedziało się 380, wstrzymało się 2, głosów przeciwnych nie było.</u>
          <u xml:id="u-140.48" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o budowie i utrzymaniu granicznych obiektów mostowych w Rzeczypospolitej Polskiej zlokalizowanych w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg krajowych, w Republice Federalnej Niemiec w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg federalnych, podpisanej dnia 21 listopada 2000 r. we Frankfurcie nad Odrą.</u>
          <u xml:id="u-140.49" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-140.50" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez przedstawiciela wnioskodawców pana posła Ludwika Dorna oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-140.51" who="#MarekBorowski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-140.52" who="#MarekBorowski">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-140.53" who="#MarekBorowski">Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm, zgodnie z propozycją Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-140.54" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-140.55" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów zawartego w druku nr 724, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-140.56" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-140.57" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-140.58" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 247, przeciw - 129, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-140.59" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-140.60" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o jednorazowym opodatkowaniu nieujawnionego dochodu oraz o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i ustawy Kodeks karny skarbowy.</u>
          <u xml:id="u-140.61" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Elżbietę Romero oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-140.62" who="#MarekBorowski">W dyskusji zgłoszono poprawki do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-140.63" who="#MarekBorowski">Sejm skierował projekt ustawy ponownie do komisji w celu przedstawienia sprawozdania o zgłoszonych poprawkach.</u>
          <u xml:id="u-140.64" who="#MarekBorowski">Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom i panom posłom dostarczone w druku nr 890-A.</u>
          <u xml:id="u-140.65" who="#MarekBorowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-140.66" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Elżbietę Romero.</u>
          <u xml:id="u-140.67" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#ElżbietaRomero">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić państwu dodatkowe sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o jednorazowym opodatkowaniu nieujawnionego dochodu oraz o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i ustawy Kodeks karny skarbowy.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#ElżbietaRomero">Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu wczorajszym rozpatrzyła 42 poprawki zgłoszone przez posłów w czasie drugiego czytania ustawy. Część z nich zgłoszona została również podczas pierwszego czytania ustawy. Komisja przyjęła i rekomenduje Wysokiej Izbie 23 poprawki. Większość z nich ma charakter porządkowy, uzupełniający i doprecyzowujący zawarte w projekcie ustawy przepisy. Zostały zgłoszone również wnioski merytoryczne, część z nich komisja przyjęła i rekomenduje Wysokiej Izbie. Do takich należą m.in.: wniosek 1., gdzie w art. 2 dodaje się ust. 3 wykluczający możliwość jednorazowego opodatkowania nieujawnionych dochodów w przypadku osób, w stosunku do których toczy się postępowanie karne; wniosek 4., zmieniający dotychczasowy termin „przestępstwo” na „czyn zabroniony” i definiujący go; wniosek 17., zmieniający zapisy art. 11 i w ten sposób uniemożliwiający uniknięcie opodatkowania wtedy, gdy wskaże się np. osobę zmarłą lub przebywającą za granicą jako tę, która ukryła majątek. Nowa treść art. 11 wyklucza sytuację, w której istnieje majątek nabyty z nieujawnionych źródeł, a nie ma osoby zobowiązanej do zapłacenia podatku. Wniosek 18., zgłoszony przez posła Łyżwińskiego, dodaje po art. 11 art. 11a, zgodnie z którym nie mogą do jednorazowego opodatkowania zgłosić dochodów osoby, które w jakimkolwiek okresie od 1990 r. do 2002 r. były funkcjonariuszami publicznymi. Są to m.in. prezydent, posłowie, senatorowie, radni, sędziowie, prokuratorzy, notariusze, komornicy, pracownicy administracji rządowej i samorządowej, pracownicy kontroli państwowej i samorządowej oraz osoby zajmujące kierownicze stanowiska w innych instytucjach państwowych, funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Więziennej oraz osoby pełniące czynną służbę wojskową. Wniosek 39. w art. 17 pkt 1 w przepisie art. 119f Ordynacji podatkowej po § 4 dodaje § 5 i 6, zgodnie z którymi deklaracje majątkowe mogą przyjmować jedynie osoby będące pracownikami urzędu, posiadające certyfikat bezpieczeństwa i pisemne imienne upoważnienie od naczelnika urzędu skarbowego.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#ElżbietaRomero">Komisja nie przyjęła i nie rekomenduje Wysokiej Izbie m.in. wniosku 6. zgłoszonego przez posła Zagórskiego, który to wniosek dotyczy art. 5 ust. 3. Chodzi w nim o to, aby podatnik miał obowiązek wskazać w deklaracji podatkowej, z jakich źródeł oraz w jakich okolicznościach uzyskał dochód zgłoszony do opodatkowania. Komisja rekomenduje zapis, zgodnie z którym podatnik ma obowiązek złożyć oświadczenie, że dochód zgłoszony do opodatkowania nie pochodził z przestępstwa, a zgodnie z ust. 2, wskazuje sposób jego uzyskania.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#ElżbietaRomero">Wnioski 12., 13., 14. i 15... Ponownie posłowie zgłosili najwięcej poprawek do art. 10 ust. 1, określającego wysokość stawki jednorazowego podatku. Podobnie jak w pierwszym czytaniu, zgłoszono propozycję stawek 40-, 30-, i 19-procentowej, jak również stawki 50-procentowej. Wszystkie te wnioski komisja odrzuciła. Komisja nie przyjęła również wniosku 17. o wykreślenie art. 11 zmierzającego do uniemożliwienia jednorazowego opodatkowania dochodów nieujawnionych w przypadku osób, które ukryły majątek nabyty z tych dochodów poprzez dokonanie czynności pozornych. Komisja nie rekomenduje również wniosku 22. mówiącego o tym, aby po art. 16 dodać art. 16a nakładający na ministra finansów obowiązek opublikowania wykazu podatników, którzy złożyli deklarację podatkową, wraz z podaniem wysokości ujawnionego przez nich dochodu. To samo dotyczy wniosku 37., złożonego przez pana Jankowskiego z grupą posłów, o to, aby w art. 17 w pkt. 1 skreślić art. 119d. Z treści uzasadnienia wynikało, że dotyczy on oświadczeń majątkowych. W pierwszym czytaniu zgłosił do tego artykułu poprawkę poseł Olewiński. Poprawka została przyjęta przez komisję. Zgodnie z nią osoby niemające obowiązku składania deklaracji majątkowych nie składają oświadczeń majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#ElżbietaRomero">Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych nie rekomenduje wniosków 12., 13., 14., 15. i 22., uważając, iż ich przyjęcie uczyni ustawę martwą w części dotyczącej jednorazowego opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#ElżbietaRomero">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Komisja Finansów Publicznych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#MarekBorowski">Proszę państwa o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#ElżbietaRomero">Komisja Finansów Publicznych, przedstawiając dodatkowe sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy, druk nr 890-A, wnosi o przyjęcie rekomendowanych w nim poprawek. Dziękuję za nieuwagę.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 890.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#MarekBorowski">Komisja przedstawia również wnioski mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#MarekBorowski">W 1. wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje skreślić art. od 1 do 16, określające zasady ujawniania majątku przez osoby fizyczne oraz zasady opodatkowania nieujawnionego dochodu.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#MarekBorowski">Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje zmianę tytułu projektu ustawy, a także bezprzedmiotowość pozostałych wniosków mniejszości oraz poprawek od 1. do 22.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości, polegającego na skreśleniu art. 1–16, wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#MarekBorowski">Głosowało 382 posłów. Za opowiedziało się 149, przeciw - 232, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-144.11" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-144.12" who="#MarekBorowski">W 1. poprawce do art. 2 wnioskodawca proponuje dodać ust. 3 stanowiący, że przepisów ustawy nie stosuje się, jeżeli w związku z niewykonywaniem obowiązku podatkowego dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych, określonego w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, toczy się postępowanie karne przed prokuratorem, niefinansowym organem dochodzenia lub sądem.</u>
          <u xml:id="u-144.13" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-144.14" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-144.15" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki do art. 2, polegającej na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-144.16" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-144.17" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-144.18" who="#MarekBorowski">Głosowało 383 posłów. Wszyscy opowiedzieli się za tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-144.19" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-144.20" who="#MarekBorowski">W 2. poprawce do art. 3 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby ilekroć w ustawie jest mowa o dochodzie, należało przez to rozumieć sumę przychodów, a nie, jak proponowała komisja, sumę dochodów uzyskanych, osiągniętych w latach 1996–2001, nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych.</u>
          <u xml:id="u-144.21" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-144.22" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-144.23" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki do art. 3 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-144.24" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-144.25" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-144.26" who="#MarekBorowski">Głosowało 383 posłów. Za opowiedziało się 382, przeciw - 1, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-144.27" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-144.28" who="#MarekBorowski">W 3. poprawce do art. 3 pkt 4 wnioskodawca proponuje, aby ilekroć w ustawie jest mowa o jednorazowym podatku, należało przez to rozumieć podatek obliczony przez podatnika w deklaracji podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-144.29" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-144.30" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pani poseł Gilowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#ZytaGilowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam wrażenie, że nastąpiła jakaś pomyłka, dlatego że w dodatkowym sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych w druku nr 890-A jako poprawka 3. figuruje inna poprawka niż pan marszałek raczył przeczytać, mianowicie poprawka następująca: w art. 3 pkt 4 skreślić wyrazy „stanowiący w całości dochód budżetu państwa”. Dziękuję bardzo. Inna treść i inny sens.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MarekBorowski">Pani poseł, proszę państwa, już to sobie wyjaśniliśmy. Poprawka rzeczywiście brzmi w ten sposób, że w art. 3 pkt 4 trzeba skreślić wyrazy „stanowiący w całości dochód budżetu państwa”, ale to jest fragment całego pkt. 4 w art. 3, który brzmi następująco: „Ilekroć w ustawie jest mowa o jednorazowym podatku, należy przez to rozumieć, stanowiący w całości dochód budżetu państwa, podatek obliczony przez podatnika w deklaracji podatkowej”. Zatem jeżeli się skreśli te słowa, to tym samym wnioskodawca proponuje, aby ilekroć w ustawie jest mowa o jednorazowym podatku, należało przez to rozumieć podatek obliczony przez podatnika w deklaracji podatkowej. Po prostu przytoczony jest tekst, choć rzeczywiście mogło to być mylące na, że tak powiem, pierwszy odsłuch, zwłaszcza że tu było to inaczej zapisane.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki do art. 3 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#MarekBorowski">Głosowało 380 posłów. Za opowiedziało się 144, przeciw - 236, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.8" who="#MarekBorowski">W 4. poprawce do art. 3 wnioskodawca proponuje, aby pkt 6 stanowił, że ilekroć w ustawie jest mowa o czynie zabronionym, należy przez to rozumieć przestępstwo, wykroczenie, przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe inne niż określone w art. 12 ust. 1 pkt 1, polegające na narażeniu skarbu państwa na uszczuplenie należności, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-146.9" who="#MarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będą odpowiednie zmiany w art. 5 ust 3 i art. 15 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-146.10" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.11" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.12" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki do art. 3 pkt 6 wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.13" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.14" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.15" who="#MarekBorowski">Głosowało 382 posłów. Za było 381, przeciw - 1, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-146.16" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.17" who="#MarekBorowski">W 5. poprawce do art. 5 wnioskodawca proponuje, aby ust. 2 stanowił, że w deklaracji podatkowej podatnicy ujawniają dane dotyczące dochodu, wskazując sposób jego uzyskania.</u>
          <u xml:id="u-146.18" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.19" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.20" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki do art. 5 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.21" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.22" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.23" who="#MarekBorowski">Głosowało 382 posłów. Wszyscy opowiedzieli się za poprawką.</u>
          <u xml:id="u-146.24" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.25" who="#MarekBorowski">W 6. poprawce do art. 5 wnioskodawca proponuje, aby ust. 3 stanowił, że w deklaracji podatkowej podatnik ma obowiązek wskazać, z jakich źródeł oraz w jakich okolicznościach uzyskał dochód zgłoszony do opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-146.26" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.27" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 7.</u>
          <u xml:id="u-146.28" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.29" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki do art. 5 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.30" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.31" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.32" who="#MarekBorowski">Głosowało 379 posłów. Za opowiedziało się 154, przeciw - 225, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-146.33" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.34" who="#MarekBorowski">W 7. poprawce do art. 5 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby w deklaracji podatkowej podatnik miał obowiązek złożyć oświadczenie, że dochód zgłoszony do opodatkowania nie pochodzi z przestępstwa, oraz podać, z jakich źródeł pochodzi.</u>
          <u xml:id="u-146.35" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.36" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.37" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki do art. 5 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.38" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.39" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.40" who="#MarekBorowski">Głosowało 383 posłów. Za opowiedziało się 155, przeciw - 227, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.41" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.42" who="#MarekBorowski">W 8. poprawce do art. 5 ust. 5 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw finansów publicznych określił w drodze rozporządzenia wzór deklaracji podatkowej, uwzględniając w szczególności szczegółowy opis majątku objętego deklaracją, w tym miejsce położenia i powierzchnię nieruchomości, datę nabycia, numery rachunków bankowych oraz numery rachunków w innych instytucjach finansowych w kraju i za granicą wraz z nazwą i adresem oraz stan na tych rachunkach na dzień 31 grudnia 2001 r., tytuł prawny do majątku i dane identyfikujące podmiot, od którego majątek został nabyty.</u>
          <u xml:id="u-146.43" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.44" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.45" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. poprawki do art. 5 ust. 5 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.46" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.47" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.48" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Wszyscy opowiedzieli się za poprawką.</u>
          <u xml:id="u-146.49" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.50" who="#MarekBorowski">W poprawkach 9. do art. 7 ust. 1 pkt 1 oraz 23. do art. 17 zmiana 1. wnioskodawca proponuje, aby po wyrazie „zamieszkania” dodać wyrazy „lub pobytu”.</u>
          <u xml:id="u-146.51" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-146.52" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-146.53" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.54" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 9. i 23., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.55" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.56" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.57" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Wszyscy opowiedzieli się za poprawką.</u>
          <u xml:id="u-146.58" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.59" who="#MarekBorowski">W 2. wniosku mniejszości do art. 7 ust. 1 wnioskodawca proponuje skreślić pkt 2, stanowiący, że opodatkowaniu jednorazowym podatkiem podlegają osoby fizyczne, które w latach 1996–2001 uzyskały dochód nieznajdujący pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzący ze źródeł nieujawnionych, nawet wówczas gdy w celu jego ukrycia, w terminie składania deklaracji podatkowej, nie są właścicielem - posiadaczem - rzeczy lub praw majątkowych nabytych z tego dochodu.</u>
          <u xml:id="u-146.60" who="#MarekBorowski">Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje bezprzedmiotowość 10. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.61" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.62" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości do art. 7 ust 1, polegającego na skreśleniu pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.63" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.64" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.65" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 148, przeciw - 233, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-146.66" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.67" who="#MarekBorowski">W 10. poprawce do art. 7 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby pkt 2 stanowił, że opodatkowaniu jednorazowym podatkiem podlegają osoby fizyczne, które w latach 1996–2001 uzyskały dochód nieznajdujący pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł ujawnionych.</u>
          <u xml:id="u-146.68" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.69" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.70" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki do art. 7 ust. 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.71" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.72" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.73" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 149, przeciw - 231, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.74" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.75" who="#MarekBorowski">W 11. poprawce do art. 9 wnioskodawca proponuje, aby wartość majątku wykazanego w deklaracji podatkowej obliczało się zgodnie z zasadami określonymi w art. 119d § 1–4 ustawy Ordynacja podatkowa.</u>
          <u xml:id="u-146.76" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.77" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.78" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. poprawki do art. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.79" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.80" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.81" who="#MarekBorowski">Głosowało 383 posłów. Za opowiedziało się 381, przeciw - 2, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-146.82" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.83" who="#MarekBorowski">W 12. poprawce do art. 10 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby stawka jednorazowego podatku wynosiła 50% podstawy opodatkowania, a nie, jak proponuje komisja, 7,5% podstawy opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-146.84" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.85" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 13. do 15. oraz wniosków mniejszości 3. i 4.</u>
          <u xml:id="u-146.86" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.87" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. poprawki do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.88" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.89" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.90" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 156, przeciw - 224, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.91" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.92" who="#MarekBorowski">W 13. poprawce do art. 10 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby stawka jednorazowego podatku wynosiła 40% podstawy opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-146.93" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.94" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 14. i 15. oraz wniosków mniejszości 3. i 4.</u>
          <u xml:id="u-146.95" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.96" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. poprawki do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.97" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.98" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.99" who="#MarekBorowski">Głosowało 382 posłów. Za opowiedziało się 134, przeciw - 220, wstrzymało się 28.</u>
          <u xml:id="u-146.100" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.101" who="#MarekBorowski">W 14. poprawce do art. 10 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby stawka jednorazowego podatku wynosiła 30% podstawy opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-146.102" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.103" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 15. oraz wniosków mniejszości 3. i 4.</u>
          <u xml:id="u-146.104" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.105" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. poprawki do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.106" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.107" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.108" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 106, przeciw - 239, wstrzymało się 36.</u>
          <u xml:id="u-146.109" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.110" who="#MarekBorowski">W 15. poprawce do art. 10 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby stawka jednorazowego podatku wynosiła 19% podstawy opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-146.111" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.112" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość wniosków mniejszości 3. i 4.</u>
          <u xml:id="u-146.113" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.114" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. poprawki do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.115" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.116" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.117" who="#MarekBorowski">Głosowało 379 posłów. Za opowiedziało się 101, przeciw - 266, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.118" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.119" who="#MarekBorowski">W 4. wniosku mniejszości od art. 10 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby stawka jednorazowego podatku wynosiła 15% podstawy opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-146.120" who="#MarekBorowski">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 3. wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-146.121" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.122" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. wniosku mniejszości do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.123" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.124" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.125" who="#MarekBorowski">Głosowało 380 posłów. Za opowiedziało się 124, przeciw - 236, wstrzymało się 20 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.126" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.127" who="#MarekBorowski">W 3. wniosku mniejszości do art. 10 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby stawka jednorazowego podatku wynosiła 12% podstawy opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-146.128" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.129" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. wniosku mniejszości do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.130" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.131" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.132" who="#MarekBorowski">Głosowało 379 posłów. Za opowiedziało się 284, przeciw - 72, wstrzymało się 23 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.133" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.134" who="#MarekBorowski">W 16. poprawce wnioskodawca proponuje skreślić art. 11 dotyczący m.in. zwolnienia od jednorazowego podatku części dochodu osoby, która będąc właścicielem lub posiadaczem majątku, wskaże podmiot, który przekazał jej ten majątek celem ukrycia.</u>
          <u xml:id="u-146.135" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.136" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 17. oraz 5. wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-146.137" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.138" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. poprawki, polegającej na skreśleniu art. 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.139" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.140" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.141" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 148, przeciw - 233, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-146.142" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.143" who="#MarekBorowski">W 17. poprawce wnioskodawca w nowym brzmieniu art. 11 proponuje m.in., aby osoba, która jest właścicielem lub posiadaczem majątku w celu ukrycia wysokości dochodów innej osoby, wskazując osobę, która przekazała jej ten majątek celem ukrycia, podlegała zwolnieniu od jednorazowego podatku od tej części dochodu, która odpowiada wartości przejętego majątku, jeżeli:</u>
          <u xml:id="u-146.144" who="#MarekBorowski">- osoba ukrywająca majątek w celu ukrycia wysokości swojego dochodu złożyła rzetelną deklarację podatkową, ujawniając ten majątek,</u>
          <u xml:id="u-146.145" who="#MarekBorowski">- w stosunku do osoby ukrywającej swój majątek została wydana decyzja ustalająca zobowiązanie podatkowe w wysokości i na zasadach określonych w art. 20 ust. 3 i art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-146.146" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.147" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 5. wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-146.148" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.149" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17. poprawki do art. 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.150" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.151" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.152" who="#MarekBorowski">Głosowało 379 posłów. Za opowiedziało się 287, przeciw - 50, wstrzymało się 42 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.153" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.154" who="#MarekBorowski">5. wniosek mniejszości stał się bezprzedmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-146.155" who="#MarekBorowski">W 18. poprawce wnioskodawca proponuje dodać po art. 11 nowy artykuł stanowiący, że nie mogą zgłosić się do jednorazowego opodatkowania dochodów z nieujawnionych źródeł na podstawie tej ustawy osoby, które w jakimkolwiek okresie od 1990 r. do 2002 r. były funkcjonariuszami publicznymi w rozumieniu art. 115 § 13 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-146.156" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.157" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.158" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 18. poprawki, polegającej na dodaniu po art. 11 nowego artykułu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.159" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.160" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.161" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Za opowiedziało się 375, przeciw - 1, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.162" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.163" who="#MarekBorowski">W 19. poprawce wnioskodawca proponuje dodać po art. 11 nowy artykuł stanowiący, że nie mogą zgłosić się do jednorazowego opodatkowania dochodów z nieujawnionych źródeł na podstawie tej ustawy osoby, które w ostatnich 5 latach nie ujawniły dochodów przekraczających 200 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-146.164" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.165" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.166" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 19. poprawki, polegającej na dodaniu po art. 11 nowego artykułu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.167" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.168" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.169" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 111, przeciw - 261, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.170" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.171" who="#MarekBorowski">W 20. poprawce do art. 12 wnioskodawca proponuje:</u>
          <u xml:id="u-146.172" who="#MarekBorowski">- w ust. 1 pkt 2, aby osoba, która złożyła deklarację podatkową, nie podlegała obciążeniu podatkami, opłatami i innymi należnościami publicznoprawnymi związanymi z działalnością, z której uzyskano dochód wskazany w deklaracji podatkowej,</u>
          <u xml:id="u-146.173" who="#MarekBorowski">- w ust. 2 skreślić wyrazy „pkt 1”.</u>
          <u xml:id="u-146.174" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.175" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.176" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 20. poprawki do art. 12 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.177" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.178" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.179" who="#MarekBorowski">Głosowało 380 posłów. Za opowiedziało się 351, przeciw - 24, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.180" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.181" who="#MarekBorowski">W 21. poprawce wnioskodawca proponuje skreślić art. 13 stanowiący m.in., że jeżeli podatnik złoży deklarację podatkową, postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa lub skarbowa dotyczące przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub przychodów pochodzących ze źródeł nieujawnionych, wszczęte i niezakończone decyzją ostateczną przed dniem złożenia deklaracji podatkowej ulega zawieszeniu.</u>
          <u xml:id="u-146.182" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.183" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.184" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 21. poprawki, polegającej na skreśleniu art. 13, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.185" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.186" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.187" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Za opowiedziało się 35, przeciw - 277, wstrzymało się 65 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.188" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.189" who="#MarekBorowski">W 22. poprawce, polegającej na dodaniu art. 16a, wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw finansów publicznych, w terminie do dnia 31 marca 2003 r., opublikował w Monitorze Polskim wykaz podatników, którzy złożyli deklarację podatkową, wraz z podaniem wysokości ujawnionego przez nich dochodu.</u>
          <u xml:id="u-146.190" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.191" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.192" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 22. poprawki, polegającej na dodaniu art. 16a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.193" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.194" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.195" who="#MarekBorowski">Głosowało 380 posłów. Za opowiedziało się 150, przeciw - 230, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-146.196" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.197" who="#MarekBorowski">Poprawki od 23. do 40. zgłoszone zostały do art. 17 projektu ustawy, zawierającego zmiany do ustawy Ordynacja podatkowa.</u>
          <u xml:id="u-146.198" who="#MarekBorowski">Poprawkę 23. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-146.199" who="#MarekBorowski">W 24. poprawce do art. 119b § 1 zdanie wstępne wnioskodawca proponuje, aby deklaracja majątkowa zawierała spis majątku osoby składającej deklarację majątkową, jego wartość w podziale na poszczególne grupy składników, a także inne elementy wymienione w tym artykule.</u>
          <u xml:id="u-146.200" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.201" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.202" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 24. poprawki do art. 119b § 1 zdanie wstępne ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.203" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.204" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.205" who="#MarekBorowski">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 374, przeciw - 5, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.206" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.207" who="#MarekBorowski">W 25. poprawce do art. 119b wnioskodawca proponuje:</u>
          <u xml:id="u-146.208" who="#MarekBorowski">- aby pkt 3 w § 1 stanowił, że deklaracja majątkowa, o której mowa w art. 119a § 1, zawiera m.in. daty nabycia: prawa odrębnej własności lokalu, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego wraz z adresem lokalu lub domu oraz jego powierzchnią użytkową,</u>
          <u xml:id="u-146.209" who="#MarekBorowski">- aby pkt 3 w § 3 stanowił, że nie podlega ujawnieniu w deklaracji majątkowej lokal mieszkalny o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 70 m2 lub prawo do takiego lokalu wraz z działką gruntu przypadającą na ten lokal, jeżeli osoba fizyczna nie posiada innej nieruchomości, prawa odrębnej własności lokalu, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego, z wyjątkiem ogrodu pracowniczego.</u>
          <u xml:id="u-146.210" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.211" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 30. w zakresie lit. a dotyczącej pkt. 3 w art. 119b § 3 ustawy nowelizowanej.</u>
          <u xml:id="u-146.212" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.213" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 25. poprawki do art. 119b § 1 pkt 3 oraz § 3 pkt 3 ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.214" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.215" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.216" who="#MarekBorowski">Głosowało 380 posłów. Za opowiedziało się 376, przeciw - 1, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.217" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.218" who="#MarekBorowski">W 26. poprawce do art. 119b wnioskodawca proponuje:</u>
          <u xml:id="u-146.219" who="#MarekBorowski">- aby w § 1 w pkt. 7 po wyrazie „rzeczy” dodać wyraz „ruchomej”,</u>
          <u xml:id="u-146.220" who="#MarekBorowski">- aby w § 3 w pkt. 6 wyrazy „dobra kultury” zastąpić wyrazami „rzeczy ruchome stanowiące dobra kultury”.</u>
          <u xml:id="u-146.221" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.222" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.223" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 26. poprawki do art. 119b § 1 pkt 7 oraz § 3 pkt 6 ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.224" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.225" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.226" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Za opowiedziało się 372, przeciw - 2, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.227" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.228" who="#MarekBorowski">W 27. poprawce do art. 119b § 1, polegającej na nadaniu nowego brzmienia pkt. 6, wnioskodawca proponuje, aby deklaracja majątkowa zawierała także kwoty zasobów pieniężnych, w tym: zgromadzonych na rachunkach bankowych lub na rachunkach w innych instytucjach finansowych wraz z nazwą i adresem banku lub instytucji, wartości pieniężne, środki przekazane innym podmiotom w formie zaliczek, przedpłat, zadatków, kaucji lub w podobnej formie.</u>
          <u xml:id="u-146.229" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.230" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.231" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 27. poprawki do art. 119b § 1 pkt 6 ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.232" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.233" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.234" who="#MarekBorowski">Głosowało 378 posłów. Za opowiedziało się 374, przeciw - 3, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.235" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.236" who="#MarekBorowski">W 28. poprawce do art. 119b, polegającej na nadaniu nowego brzmienia § 2, wnioskodawca proponuje, aby w deklaracji majątkowej podawać: informację o obciążeniach ustanowionych na składnikach majątku, wymienionych w § 1 pkt. 1–3, odrębnie dla każdego rodzaju łączną wartość składników majątku, wymienionych w § 1 pkt 5, łączną wartość zasobów pieniężnych, o których mowa w § 1 pkt 6, zgromadzonych w poszczególnych bankach lub instytucjach, łączną wartość dóbr kultury, o których mowa w § 1 pkt 7.</u>
          <u xml:id="u-146.237" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.238" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.239" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 28. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.240" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.241" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.242" who="#MarekBorowski">Głosowało 378 posłów. Za opowiedziało się 368, przeciw - 9, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.243" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.244" who="#MarekBorowski">W 29. poprawce do art. 119b wnioskodawca proponuje dodać po § 6 nowy paragraf stanowiący, że jeżeli osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą nie ma obowiązku prowadzenia w tym zakresie ksiąg podatkowych, nie ujawnia w deklaracji podatkowej składników majątku zaliczonych do grupy 3–6 Klasyfikacji Środków Trwałych, o której mowa w ustawie o podatku dochodowym, związanych z tą działalnością, oraz w konsekwencji zmianę w § 3 pkt 1 tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-146.245" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.246" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.247" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 29. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.248" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.249" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.250" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Za opowiedziało się 374, przeciw - 2, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.251" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.252" who="#MarekBorowski">W 30. poprawce w lit. b do art. 119b § 3 wnioskodawca proponuje dodać pkt 8a stanowiący, że nie podlegają ujawnieniu w deklaracji majątkowej rzeczy ruchome lub nieruchome będące w posiadaniu zależnym.</u>
          <u xml:id="u-146.253" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.254" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.255" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 30. poprawki do art. 119b § 3 ustawy nowelizowanej, polegającej na dodaniu pkt 8a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.256" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.257" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.258" who="#MarekBorowski">Głosowało 376 posłów. Za opowiedziało się 23, przeciw - 321, wstrzymało się 32 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.259" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.260" who="#MarekBorowski">W 31. poprawce do art. 119b § 3 pkt 4 wnioskodawca proponuje, aby nie podlegały ujawnieniu w deklaracji majątkowej rzeczy ruchome, z zastrzeżeniem pkt. 6, będące wyposażeniem gospodarstwa domowego, o jednostkowej wartości przekraczającej równowartość 15 tys. euro, obliczonej zgodnie z zasadami określonymi w art. 119d § 4.</u>
          <u xml:id="u-146.261" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.262" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.263" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 31. poprawki do art. 119b § 3 pkt 4 ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.264" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.265" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.266" who="#MarekBorowski">Głosowało 378 posłów. Za opowiedziało się 49, przeciw - 292, wstrzymało się 37 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.267" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.268" who="#MarekBorowski">W 32. poprawce do art. 119b § 3 pkt 6 wnioskodawca proponuje, aby nie podlegały ujawnieniu w deklaracji majątkowej m.in. dobra kultury, w rozumieniu przepisów o ochronie dóbr kultury, wytworzone po dniu 9 maja 1945 r., jeżeli ich jednostkowa wartość nie przekracza równowartości 15 tys. euro, obliczonej zgodnie z zasadami określonymi w art. 119d § 9.</u>
          <u xml:id="u-146.269" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.270" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.271" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 32. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.272" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.273" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.274" who="#MarekBorowski">Głosowało 379 posłów. Za opowiedziało się 39, przeciw - 304, wstrzymało się 36 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.275" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.276" who="#MarekBorowski">W 33. poprawce do art. 119b § 3 pkt 8 wnioskodawca proponuje, aby nie podlegały ujawnieniu w deklaracji majątkowej: najem, dzierżawa, użytkowanie, leasing lub inne umowy o podobnym charakterze, jeżeli wysokość opłat - zobowiązań - w stosunku rocznym, odrębnie z każdego tytułu, nie przekracza 10 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-146.277" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.278" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.279" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 33. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.280" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.281" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.282" who="#MarekBorowski">Głosowało 380 posłów. Za opowiedziało się 313, przeciw - 64, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.283" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.284" who="#MarekBorowski">W 34. poprawce do art. 119b wnioskodawca proponuje dodać po § 6 nowy paragraf stanowiący, że zwalnia się od obowiązku składania deklaracji majątkowych osoby, których majątek nie przekracza łącznie wartości 500 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-146.285" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.286" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.287" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 34. poprawki do art. 119b ustawy nowelizowanej, polegającej na dodaniu po § 6 nowego paragrafu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.288" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.289" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.290" who="#MarekBorowski">Głosowało 378 posłów. Za opowiedziało się 16, przeciw - 320, wstrzymało się 42 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.291" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.292" who="#MarekBorowski">W 35. poprawce do art. 119 wnioskodawca w nowym brzmieniu § 4 proponuje: jeżeli osoba fizyczna jest obowiązana złożyć deklarację majątkową, nie stosuje się zwolnień, o których mowa w § 3 pkt. 3, 7 i 9.</u>
          <u xml:id="u-146.293" who="#MarekBorowski">Wnioskodawca proponuje jednocześnie, aby w tym przypadku ujawnieniu podlegały: lokal lub prawo, o którym mowa w § 3 pkt 3, bez względu na powierzchnię lokalu lub domu, środki transportu, bez względu na ich jednostkową wartość, składniki majątku, o których mowa w tej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-146.294" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.295" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.296" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 35. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.297" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.298" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.299" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Za opowiedziało się 371, przeciw - 4, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.300" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.301" who="#MarekBorowski">W 36. poprawce do art. 119b § 5 pkt 2 lit. b wnioskodawca proponuje, aby po wyrazach „nie wybudowały” dodać wyrazy „lub nie zakupiły”.</u>
          <u xml:id="u-146.302" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.303" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.304" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 36. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.305" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.306" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.307" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Za opowiedziało się 373, przeciw - 2, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.308" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.309" who="#MarekBorowski">W 37. poprawce wnioskodawca proponuje skreślić art. 119d dotyczący m.in. określenia wartości składników i praw majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-146.310" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.311" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 38.</u>
          <u xml:id="u-146.312" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.313" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 37. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.314" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.315" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.316" who="#MarekBorowski">Głosowało 378 posłów. Za opowiedziało się 62, przeciw - 315, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.317" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.318" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, ja sobie zdaję sprawę, że nie wszyscy muszą marszałka lubić, ale czy trzeba to tak demonstrować jak poseł Marcinkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-146.319" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-146.320" who="#MarekBorowski">W 38. poprawce do art. 119d § 1 wnioskodawca proponuje, aby wartość składników majątkowych określać według ceny ich nabycia lub kosztu wytworzenia, z wyjątkiem nieruchomości, których wartość określa się zgodnie z zasadami określonymi w § 5.</u>
          <u xml:id="u-146.321" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.322" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.323" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 38. poprawki do art. 119d § 1 ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.324" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.325" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.326" who="#MarekBorowski">Głosowało 379 posłów. Za opowiedziało się 51, przeciw - 325, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-146.327" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-146.328" who="#MarekBorowski">W 39. poprawce do art. 119f wnioskodawca proponuje: w § 2, aby deklaracje majątkowe, o których mowa w tym przepisie, były składane w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu w dniu 31 grudnia roku, za który jest składana deklaracja, oraz dodać § 5 i 6 stanowiące m.in., że deklaracje majątkowe składane osobiście mogą przyjmować wyłącznie osoby pisemnie do tego upoważnione przez naczelnika urzędu skarbowego.</u>
          <u xml:id="u-146.329" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.330" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.331" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 39. poprawki do art. 119f § 2 ustawy nowelizowanej oraz polegającej na dodaniu § 5 i 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.332" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.333" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.334" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Za opowiedziało się 372, przeciw - 4, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.335" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.336" who="#MarekBorowski">W 40. poprawce do art. 119g wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw finansów publicznych określił, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji majątkowej, uwzględniając m.in. miejsce położenia nieruchomości, w tym nieruchomości, w stosunku do których przysługuje prawo majątkowe wraz z ewentualnymi obciążeniami.</u>
          <u xml:id="u-146.337" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.338" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.339" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 40. poprawki do art. 119g ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.340" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.341" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.342" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Za opowiedziało się 371, przeciw - 2, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-146.343" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.344" who="#MarekBorowski">Poprawki 41. i 42. zgłoszone zostały do art. 18 zawierającego zmiany do ustawy Kodeks karny skarbowy.</u>
          <u xml:id="u-146.345" who="#MarekBorowski">W 41. poprawce do art. 18 wnioskodawca proponuje m.in., aby osoby określone w § 1 i 2 w art. 56a ustawy nowelizowanej podlegały karze grzywny do 720 stawek dziennych, a nie, jak proponowała komisja, nie mniejszej niż 400 stawek dziennych.</u>
          <u xml:id="u-146.346" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-146.347" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 42.</u>
          <u xml:id="u-146.348" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-146.349" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 41. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-146.350" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-146.351" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-146.352" who="#MarekBorowski">Głosowało 376 posłów. Za opowiedziało się 329, przeciw - 46, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.353" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-146.354" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, przed głosowaniem nad całością pan poseł Giertych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#RomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Czy znane mu jest staropolskie przysłowie, które mówi, „że prawo w Rzeczypospolitej jest jak pajęczyna, bąk się przebije, ugrzęźnie muszyna”. I czy ta ustawa nie jest przypadkiem po prostu zalegalizowaniem tego przysłowia. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Kalisz: Sami poeci dzisiaj...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o jednorazowym opodatkowaniu nieujawnionego dochodu oraz o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i ustawy Kodeks karny skarbowy, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Uuu...)</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#MarekBorowski">Głosowało 379 posłów. Za opowiedziało się 221, przeciw - 155, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o jednorazowym opodatkowaniu nieujawnionego dochodu oraz o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa i ustawy Kodeks karny skarbowy.</u>
          <u xml:id="u-148.8" who="#MarekBorowski">Jeszcze raz przeczytamy komunikat, proszę się skupić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 20 w sali nr 24, budynek G.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję za wspólne popołudnie.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#MarekBorowski">5 minut przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 07 do godz. 18 min 16)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł (druki nr 881 i 907).</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Krystynę Skowrońską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#KrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych jako poseł sprawozdawca mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł (druki sejmowe nr 881 i 907).</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#KrystynaSkowrońska">W dniu 11 września 2002 r. Senat Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę w sprawie tejże ustawy, wprowadzając do jej tekstu 6 poprawka.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#KrystynaSkowrońska">Poprawka 1. dotyczy art. 1 pkt. 25 lit. c dokonującego zmiany art. 21 ust. 3 pkt 2 ustawy matki i polega na propozycji wykreślenia wyrazu „brokerów” oraz wyrazów „oraz w stosunku do funduszy emerytalnych”, ustanawiając zapis, że kontrolę w ramach sprawowanego nadzoru rejestracji i powiadamiania o transakcjach podejrzanych sprawuje Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych w stosunku do zakładów ubezpieczeń i głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#KrystynaSkowrońska">Poprawka 5. dotyczy zmian w art. 1 w pkt. 31 w lit. c i jest konsekwencją wprowadzenia poprawki 1.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#KrystynaSkowrońska">Wyżej wymienione poprawki komisja przyjęła jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#KrystynaSkowrońska">Poprawka 2. rozpatrywana była łącznie z poprawką 3. W poprawce 2. dotyczącej zmiany art. 1 pkt. 25 lit. c proponuje się wykreślenie tiret trzecie.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#KrystynaSkowrońska">Poprawka 6. - zmiana art. 1 pkt 31 lit. c poprzez skreślenie tiret pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#KrystynaSkowrońska">Poprawki komisja przyjęła jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#KrystynaSkowrońska">Poprawka 3. dotyczy art. 1 pkt 30, ma charakter doprecyzowujący i została przyjęta przez komisję jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#KrystynaSkowrońska">W poprawce 4. Senat proponuje, aby w art. 1 w pkt. 31 lit. b w zdaniu wstępnym wyrazy „ust. 1” zastąpić wyrazami „ust. 1a”, a w ust. 1a wyrazy „Ministra Sprawiedliwości” zastąpić wyrazami „prokuratora generalnego”. W sprawie tej poprawki stanowisko rządu było pozytywne. Rząd uważa, że taki zapis w istotny sposób zwiększy spójność ustawy z ustawami o Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, tj. poprzez monitoring technik operacyjnych czy monitoring zakładania podsłuchu.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#KrystynaSkowrońska">W dyskusji na posiedzeniu komisji zgłaszano uwagi, wskazując, że regulacja przyjęta przez Sejm jest precyzyjniejsza i wskazuje, że wszędzie tam, gdzie nad dostępem do wiadomości stanowiących tajemnicę bankową kontrolę sprawuje niezawisły sąd, zgodę na przekazywanie informacji przez generalnego inspektora informacji finansowej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych oraz szefom Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Wojskowych Służb Informacyjnych winien udzielać minister sprawiedliwości, a nie, jak proponuje Senat, prokurator generalny. Ostatecznie w głosowaniu komisja przyjęła poprawkę Senatu. Za jej przyjęciem głosowało 13 posłów, wstrzymało się od głosu 4 posłów, głosów przeciw nie było. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Elżbietę Romero występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#TomaszNałęcz">Nie widzę w tej chwili pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#TomaszNałęcz">Proszę więc o zabranie głosu panią poseł Krystynę Skowrońską występującą w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#KrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić opinię dotyczącą sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych i nieujawnionych źródeł (druki nr 881 i 907).</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#KrystynaSkowrońska">Klub Poselski Platforma Obywatelska poprze poprawki 1., 2., 3., 5. i 6., będzie zaś głosował przeciwko przyjęciu poprawki 4., uznając poprawność regulacji przyjętej przez Sejm w art. 1 pkt 31 lit. b dotyczącej ust. 1, według której - przytaczam tutaj przepis regulacji - informacje, o których mowa w art. 8 ust. 1 omawianej ustawy, dotyczące transakcji przekraczających 15 tys. euro lub transakcji podejrzanych, generalny inspektor przekazuje ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych oraz szefom Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Wojskowych Służb Informacyjnych na pisemny, uzasadniony wniosek złożony za zgodą ministra sprawiedliwości, a nie, jak proponuje Senat, za zgodą prokuratora generalnego. Uważamy, że wszędzie tam, gdzie nad dostępem do wiadomości stanowiących tajemnicę bankową sprawuje nadzór niezawisły sąd, zgodę na przekazanie informacji przez generalnego inspektora innym służbom powinien wydawać minister sprawiedliwości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Jurgiela występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam przyjemność przedstawić oświadczenie dotyczące stanowiska Senatu w sprawie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#KrzysztofJurgiel">Przypomnę, że celem obecnej nowelizacji jest zwiększenie skuteczności działań mających przeciwdziałać zjawisku prania brudnych pieniędzy oraz objęcie ustawą zjawiska finansowania terroryzmu.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#KrzysztofJurgiel">Zdaniem klubu Prawo i Sprawiedliwość zwalczanie przestępstw, których dotyczy ustawa, jest jednym z podstawowych zadań polskiego rządu, ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa obrotu finansowego i ochrony państwa. Zawsze podkreślamy, że dla realizacji tego celu potrzebne są zdecydowane i skuteczne działania. Nowelizacja ustawy w istotny sposób zwiększa skuteczność przepisów przeciw praniu brudnych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#KrzysztofJurgiel">Klub Prawo i Sprawiedliwość podziela stanowisko Senatu, zgodnie z którym ustawa nie wzbudza zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym, z wyjątkiem zmian zawartych w art. 1 pkt 25 lit. c tiret trzecie oraz w art. 1 pkt 31 lit. c tiret pierwsze. Poprawki 1. i 5. regulują ten problem. Poprawki 2. i 6. usuwają zbędną regulację, ponieważ ustawa nowelizująca powtórnie skreśla przepisy, które zostały skreślone ustawą z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej. Poprawka 3. doprecyzowuje i wskazuje, iż informacje o transakcjach objętych przepisami ustawy przekazywane są przez generalnego inspektora informacji finansowej sądom i prokuratorom na potrzeby postępowania, na ich pisemny wniosek. Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował przeciw poprawce 4. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Świętochowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#LeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu podjętej w dniu 11 września 2002 r., wprowadzającej sześć poprawek w ustawie o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#LeszekŚwiętochowski">Polskie Stronnictwo Ludowe popiera wszystkie zaproponowane przez Senat poprawki, zgodnie ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych. Analizując treść poprawek zgłoszonych przez Senat, uważam, że najważniejsza jest poprawka 4., w której zastępuje się wyrazy „ministra sprawiedliwości” wyrazami „prokuratora generalnego”. Choć ma charakter porządkowy, to jednak powoduje, że to prokurator generalny, a nie minister sprawiedliwości, będzie wyrażał zgodę na przekazywanie przez generalnego inspektora informacji o transakcjach ministrowi spraw wewnętrznych, szefom Agencji Wywiadu i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz szefowi Wojskowych Służb Informacyjnych. Ta zmiana wpływa na większą spójność systemu prawa, szczególnie w powiązaniu z ustawami o Policji czy dotyczącymi bezpieczeństwa publicznego. Poprawki 1. i 5. są konsekwencją wykreślenia z definicji „instytucji obowiązanej” powszechnych towarzystw emerytalnych. Poprawki pozostałe mają charakter doprecyzowujący, redakcyjny i uściślający, porządkują przepisy i usuwają zbędną regulację, szczególnie poprawki 2. i 6.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#LeszekŚwiętochowski">Reasumując, stwierdzam, że choć poprawki Senatu są kosmetyczne, to jednak ułatwiają jednoznaczną interpretację i stosowanie przepisów omawianej ustawy, ustawy bardzo trudnej w stosowaniu. Jeszcze raz podkreślam, że Polskie Stronnictwo Ludowe popiera wszystkie poprawki. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Orkisza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#JanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić stanowisko naszego klubu wobec sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#JanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy, po zapoznaniu się ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych przedłożonym w druku nr 907, jak również po zapoznaniu się z uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 września 2002 r. w sprawie omawianej ustawy, przedłożoną w druku nr 881, zdecydował, że będzie głosował za wszystkimi sześcioma poprawkami wniesionymi przez komisję. Są to poprawki o charakterze porządkowym, doprecyzowującym. Znaczenie poprawki 4. zostało bardzo szczegółowo omówione. W pełnej rozciągłości Klub Parlamentarny Unii Pracy również to popiera. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Łyżwińskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#StanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#StanisławŁyżwiński">Uchwała Senatu w sprawie ustawy uchwalonej przez Sejm w dniu 30 sierpnia 2002 r. jest raczej standardowa, nieróżniąca się od uchwał Senatu w sprawach innych ustaw uchwalanych przez Sejm. Poprawki Senatu mają charakter porządkujący i usuwają zbędne zapisy. W tym miejscu należałoby tylko zwrócić uwagę, że pomimo trzech czytań i prac w komisjach sejmowych uchwalane ustawy mają często uchybienia o takim charakterze, którego posłowie powinni się troszeczkę wstydzić.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#StanisławŁyżwiński">W sprawach merytorycznych dotyczących ustawy klub Samoobrony bardzo aktywnie pracował, przedkładał swoje propozycje. Zwracaliśmy m.in. uwagę na zapisy dotyczące instytucji obowiązanych. Mieliśmy zastrzeżenia dotyczące podniesienia z 10 do 15 tys. euro kwoty transakcji wymagającej rejestracji przez generalnego inspektora informacji finansowej. Rząd argumentował, że tę kwotę należy podnieść, dlatego że transakcje w wysokości 10 tys. euro w ciągu 2 lat staną się powszechnymi transakcjami w Polsce. Jeżeli rząd ma taki plan, że obywatele Rzeczypospolitej za 2 lata będą powszechnie dokonywać zakupów za 10 tys. euro, to niech taki plan po prostu ujawni społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#StanisławŁyżwiński">Jednak sama nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł nie rozwiązuje problemu prania brudnych pieniędzy w Polsce. Okazuje się, że ustawa jest, że Sejm pracuje nad doprecyzowaniem jej przepisów, ale dalej w Polsce mamy do czynienia z baronami i świętymi krowami, których ustawy praktycznie nie dotyczą. Tacy ludzie często zajmują kluczowe stanowiska w państwie. Ustawa obowiązuje, są przepisy prawa mające na celu ograniczenie prania brudnych pieniędzy, a mimo to minister rządu, pożyczając od przyjaciół 300 tys. zł, publicznie mówi, że z tego czynu nie ma zamiaru się tłumaczyć. Pan przewodniczący Lepper mówił o 200 tys. Pan minister się obraził, bo to nie było 200, a 300 tys. Następny minister pożycza 200 tys. i też publicznie mówi, że to jest jego prywatna sprawa, bo pożyczył i oddał.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pożyczka zawsze jest prywatna.)</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#StanisławŁyżwiński">Taka sytuacja w państwie prawa, w państwie, w którym parlament uchwalił ustawę o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, jest po prostu niedopuszczalna. Ci panowie ministrowie muszą jednoznacznie wytłumaczyć społeczeństwu, że nie złamali zapisów tej ustawy. Muszą przedstawić dokumenty, że wszystkie instytucje wymienione w ustawie, którą Sejm w dniu dzisiejszym doprecyzowuje, kontrolowały transakcje przez nich przeprowadzone. Muszą udowodnić, że minister rządu to nie jest osoba najwłaściwsza do przeprowadzania dużych transakcji finansowych za pomocą walizki. Takie metody transakcji finansowych zastrzeżone są w naszym kraju dla całkiem innych środowisk, na walkę z którymi społeczeństwo płaci dość wysokie podatki. Muszą udowodnić, że pożyczone przez nich bardzo duże sumy pochodziły z legalnych źródeł, a pożyczki te nie były ścieżką służącą do wyprania brudnych pieniędzy. W innym przypadku - przepraszam, że zacytuję w tym miejscu słowa pana premiera Millera - ustawa taka powinna znaleźć się tam, gdzie jest jej miejsce, czyli w sejmowym koszu.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#StanisławŁyżwiński">Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej nie wnosi uwag do poprawek Senatu wniesionych do ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę pana posła Bogdana Zdrojewskiego o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#BogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie jest raczej skierowane do przedstawiciela rządu - właściwie dwa pytania. Pierwsze pytanie dotyczy kwoty 10 tys., która jest określona w ustawie, i będzie to obowiązywać od momentu wejścia w życie ustawy. Potem będzie waloryzacja w pewnym sensie, czyli 15 tys., o ile pamiętam, w 2004 r. Jaką procedurę techniczną rząd przewiduje albo dla dalszych waloryzacji, albo dla okresu pomiędzy - bo być może dojdzie do takiej sytuacji? Czy będzie się to działo w trybie nowelizacji ustawy, czy też zakładamy, iż tak po prostu pozostanie?</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#BogdanZdrojewski">Drugie pytanie dotyczy rozumienia pojęcia broker. O ile wiem, właśnie reprezentant rządu wprowadzał i tę kategorię, i specyficzne jej rozumienie. Chodzi o to, czy brokerzy są rozumiani tutaj tylko i wyłącznie jako reprezentanci instytucji zajmującej się, krótko mówiąc, ubezpieczeniami, czy też jest to pojęcie szersze - bo od czasu do czasu jest ono używane jako pojęcie szersze? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jacka Uczkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#JacekUczkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zanim udzielę odpowiedzi na pytania pana posła, chciałbym, korzystając z okoliczności, zwrócić się do Wysokiej Izby o przyjęcie poprawek zgłoszonych przez Senat. Nie będę ich uzasadniał, ponieważ były one bardzo dobrze uzasadnione przez panią posłankę Skowrońską.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#JacekUczkiewicz">Nie mogę niestety nie sprostować wypowiedzi pana posła Łyżwińskiego, ponieważ w żadnym stenogramie nie znajdzie się wypowiedzi w imieniu rządu, że operacja o wartości 10 tys. euro ma się stać powszechną i normalną. Przypomnę więc panu posłowi argumentację. Chodzi o to, że, po pierwsze, 15 tys. euro jest standardem wyznaczonym w prawie Unii Europejskiej, po drugie, dla jakości analizy przepływów finansowych pod kątem wykorzystania środków do legalizacji prania brudnych pieniędzy to, czy weźmiemy za podstawę 10 tys. euro, czy 15 tys. euro, nie ma większego, jakościowego znaczenia, ponieważ mówimy tu o transakcjach zwykłych, niepodejrzanych. Przypomnę raz jeszcze, że dla transakcji podejrzanej nie ma żadnego limitu i nie jest ważne, czy jej wartość wynosi 10 zł, czy 100 tys. euro - traktowana jest ona jednakowo. W związku z tym podwyższenie do 15 tys. euro ma aspekt bardzo praktyczny, mianowicie chodzi o ograniczenie ilości informacji, które napływać będą do centralnej bazy danych, bez istotnego uszczerbku dla jakości prowadzonych analiz. Jeszcze raz mówię, rozmawiamy o transakcjach zwykłych, a nie o transakcjach podejrzanych.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#JacekUczkiewicz">Drugie sprostowanie, oczywiste. Te przypadki, które tu były w politycznym wystąpieniu wymieniane przez pana posła, nie mają nic wspólnego z zagadnieniem prania pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#JacekUczkiewicz">Odpowiadając na pytanie pana posła Zdrojewskiego - kwota 10 tys. Otóż tutaj jest pewne nieporozumienie, dlatego że w obecnym stanie prawnym, gdybyśmy nie znowelizowali tej ustawy, od 2004 r. byłoby 10 tys. euro, i to dla wszystkich instytucji obowiązanych. Natomiast proponujemy podwyższenie do 15 tys. euro też od tej samej daty, czyli od momentu wejścia w życie obowiązku przekazywania do centralnej bazy danych. A więc właściwie tutaj nie będzie żadnego procesu waloryzacji, tylko jednorazowa waloryzacja, natomiast to się nakłada również na rozłożenie, przesunięcie w czasie tych obowiązków. Powtarzam: nie ma tu żadnego procesu waloryzacji, jest jednorazowa decyzja o zmianie z 10 tys. euro w dotychczasowej ustawie do 15 tys. i nie przewiduję, żeby można było tutaj coś dalej robić, ponieważ, jak powiedziałem, limitem czy też wartością jest ta wartość, która jest przyjęta w prawie unijnym.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#JacekUczkiewicz">Jeśli chodzi o brokerów, pośredników ubezpieczeniowych, to muszę powiedzieć, że ta zmiana ma również aspekt dostosowawczy, ponieważ zarówno w rekomendacjach Rady Europy, jak i w innych przepisach unijnych pośrednicy ubezpieczeniowi nie są wskazywani jako instytucje obowiązane, instytucje finansowe, ale to koresponduje bardzo silnie z opinią nadzoru bankowego, który wskazywał nam na to, że umiejscowienie pośredników ubezpieczeniowych w naszej sytuacji, w Polsce, i charakter ich zatrudnienia, często łączenie obowiązków pośrednika z innymi obowiązkami prowadzi do tego, że właściwie jest to zbiór nie do opanowania, nie do ogarnięcia. Dlatego też poszliśmy taką oto drogą: po pierwsze, dopasujemy to do standardów unijnych, po drugie, ciężar odpowiedzialności za wprowadzanie i stosowanie ustawy skoncentrujemy na zakładach ubezpieczeniowych. To one jako instytucje finansowe powinny być odpowiedzialne za to, żeby tak prowadzić swoje interesy, by ustawowe warunki były spełnione. Podam przykład, bo przecież rozmawiam z tymi zakładami ubezpieczeniowymi. Przedstawiciel takiego zakładu mówi: a myśmy wprowadzili zasadę, że pośrednicy nie przyjmują w ogóle gotówki, wszystko idzie obrotem. Jest to jakaś metoda, ponieważ jednym z elementów takiego niebezpieczeństwa, gorących punktów w tej sprawie prania pieniędzy poprzez zakłady ubezpieczeniowe jest właśnie wykupywanie przez pośrednika z walizką pieniędzy w ręku. A więc zakład ubezpieczeniowy czynimy jednoznacznie odpowiedzialnym i zakłady ubezpieczeniowe będziemy rozliczać ze stosowania ustawy - ich obowiązkiem jest właściwe zorganizowanie pracy z pośrednikami. To ma również swoją taką oto konotację. Proszę zwrócić uwagę, Wysoka Izbo, że w dotychczasowej regulacji pozostawiono, nakładając na instytucje obowiązane szereg istotnych i ważnych dla finansowego bezpieczeństwa państwa obowiązków, zupełnie otwartą kwestię rejestru tych instytucji obowiązanych, a w związku z tym rozliczania instytucji obowiązanych z wykonywania ustawy. Otóż ta regulacja, zwracam na to uwagę, w innych rozstrzygnięciach ma na celu właśnie wprowadzenie takiego rejestru. A z kolei zaprowadzenie takiego rejestru instytucji obowiązanych byłoby niemożliwe, gdybyśmy utrzymali w tych kategoriach również brokerów, pośredników. Dlatego z całą świadomością tego, że jest to ulepszenie ustawy, w paru aspektach proponowaliśmy taki zapis. Bardzo dobrze, że Wysoka Izba i również Senat to zaaprobowali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Krystynę Skowrońską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#KrystynaSkowrońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#KrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żałuję, że w tej części posiedzenia nie ma pana posła Łyżwińskiego, bo w zasadzie sprostowanie czy objaśnienie należałoby się panu posłowi Łyżwińskiemu. Sformułował on opinię, że komisja pracowała w taki sposób, że dopuściła do potrzeby doprecyzowania przepisów ustawy. Chciałabym tylko szanownemu koledze posłowi przypomnieć, że w sprawozdaniu komisji wskazywaliśmy, że praca była trudna, żmudna, ciężka, bardzo wnikliwie przeanalizowano materiał ustawy, długo się spierano - o czym pan minister doskonale wie - odbyto sześć posiedzeń podkomisji, dwa posiedzenia Komisji Finansów. W związku z tym uwaga dotycząca tego, iż mało precyzyjnie... czy że są jeszcze uwagi do projektu ustawy, jest - moim zdaniem - nieuprawniona. Pan minister szczegółowo doprecyzował sprawę, jeśli chodzi o uwagę w zakresie transakcji podejrzanych i ewidencji co do wysokości kwoty. Chciałabym jeszcze tylko dodać wyjaśnienie w sprawie przelicznika dotyczącego wysokości euro. Można panu posłowi Zdrojewskiemu odpowiedzieć, że jeżeli będzie się zmieniała cena euro, to również kwota transakcji, którą trzeba obowiązkowo przekazać, będzie ulegała waloryzacji. A uwagi pod adresem posłów w części politycznej wystąpienia pozostawiam bez komentarza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#TomaszNałęcz">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o komisyjnym projekcie uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego (druki nr 510 i 870).</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Teresę Jasztal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#TeresaJasztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży przedstawić sprawozdanie o komisyjnym projekcie uchwały w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#TeresaJasztal">20 czerwca 2002 r. na 24. posiedzeniu Sejm skierował powyższy projekt uchwały do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu rozpatrzenia. 10 września komisja rozpatrzyła projekt uchwały i przyjęła go w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#TeresaJasztal">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#TeresaJasztal">Dnia 15 listopada 2002 r. mija trzysta lat od założenia w 1702 r. przez cesarza Leopolda I Habsburga Akademii Leopoldyńskiej, która dała początek Uniwersytetowi we Wrocławiu.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#TeresaJasztal">Jubileusz wrocławskiej uczelni, będącej Alma Mater wielu wybitnych uczonych, w tym również laureatów Nagrody Nobla, z różnych dziedzin i narodowości stanowi doniosłą sposobność przypomnienia dziedzictwa kulturowego i intelektualnego krajów oraz narodów Europy. Historia uczelni wrocławskiej jest odzwierciedleniem złożonych procesów, które zaszły w tej części Europy. Świętując ten jubileusz, Uniwersytet Wrocławski nawiązuje do swojej tradycji, obejmującej okres austriacki, niemiecki i polski.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#TeresaJasztal">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przyłączając się do obchodów jubileuszu Uniwersytetu, pragnie oddać hołd dziedzictwu kulturowemu i intelektualnemu krajów oraz narodów Europy, które w ciągu minionych trzystu lat istnienia ukształtowały jego charakter, tradycje i obyczajowość. Wspierając ideę intelektualnej, kulturowej i politycznej jedności Europy, ucieleśnionej w dziejach i działalności Uniwersytetu Wrocławskiego, oraz rozpowszechniając ten wzorzec w świadomości społeczeństwa polskiego oraz społeczności międzynarodowej Sejm uznaje Uniwersytet Wrocławski za dobro Narodu Polskiego i docenia jego rolę w edukacji i wychowaniu młodzieży oraz wkład w rozwój kultury i nauki Polski, Europy i świata.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#TeresaJasztal">Czyniąc zadość osiągnięciom i dorobkowi uczelni wrocławskiej, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w celu dalszego rozwoju Uniwersytetu Wrocławskiego zwraca się do rządu o zagwarantowanie w budżecie państwa, począwszy od 2003 r., środków na realizację programu przedsięwzięć inwestycyjnych wrocławskiej uczelni, mających strategiczne znaczenie dla badań naukowych i edukacji narodu w obliczu nowych wyzwań cywilizacyjnych, w tym również budowy nowego gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej, niezbędnego dla ochrony zbiorów o bezcennej, europejskiej i światowej wartości”.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#TeresaJasztal">Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały. Jednak, zgodnie z art. 43 regulaminu Sejmu, przedstawia na żądanie wnioskodawców wnioski mniejszości od 1. do 6. Komisja wszystkie wnioski mniejszości zaopiniowała negatywnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabrnie głosu pana posła Janusza Krasonia, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#JanuszKrasoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed kilku laty Senat Uniwersytetu Wrocławskiego podjął decyzję o uczczeniu historycznego momentu, jakim było zapoczątkowanie dziejów edukacji na poziomie uniwersyteckim w stolicy Dolnego Śląska, we Wrocławiu. Mówi o tym uchwała uniwersyteckiego senatu, w której czytamy m.in.: „Uczelnia nasza pragnie uczcić swój jubileusz, nawiązując do prześwietnej przeszłości, w tym do aktu fundacyjnego, ogłoszonego przez króla Czech i Węgier Władysława II Jagiellończyka, do tradycji Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie oraz do wcześniejszych dziejów Uniwersytetu Wrocławskiego, wywodzącego się z powstałej w 1702 roku Akademii Leopoldyńskiej”.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#JanuszKrasoń">Nie ma bowiem polskiej uczelni wyższej, której losy byłyby bardziej powikłane niż dzieje Uniwersytetu Wrocławskiego. Rektor tej uczelni opublikował właśnie niezwykłą książkę pt. „Cztery początki”, która odzwierciedla owe powikłania szczególnie interesująco. Książka zawiera bowiem cztery dokumenty fundacyjne, każdorazowo ustanawiające we Wrocławiu uczelnię, która spełniała rolę uczelni uniwersyteckiej. Dokument pierwszy to pochodzący z roku 1505 akt fundacyjny uniwersytetu, podpisany przez króla Czech i Węgier Władysława II Jagiellończyka. Wola króla Władysława II, mimo poparcia Rady Miejskiej Wrocławia, nie została zrealizowana, m.in. wskutek protestu ówczesnych władz Uniwersytetu Jagiellońskiego, które w obawie przed utratą swych dochodów wystosowały do papieża Juliusza II protest przeciwko założeniu uczelni wyższej we Wrocławiu.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#JanuszKrasoń">Dopiero dwa stulecia później, dzięki staraniom wrocławskiego zakonu jezuitów, w roku 1702 Leopold I Habsburg, cesarz rzymski narodu niemieckiego, założył niewielką akademię jezuicką, zwaną od imienia jego założyciela Leopoldiną, składającą się zaledwie z dwóch fakultetów - filozoficznego i teologicznego. Piękny, zabytkowy gmach główny uniwersytetu pochodzi z pierwszej połowy XVIII stulecia i jest dzisiaj jedną z najpiękniejszych i najcenniejszych budowli barokowych w Polsce. Akademia Leopoldyńska rozpoczęła nauczanie 15 listopada 1702 r., który to dzień został przyjęty jako tradycyjny dzień święta Uniwersytetu Wrocławskiego.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#JanuszKrasoń">Trzeci początek to rok 1811, gdy obszar Dolnego Śląska stał się częścią Prus. Wówczas król Prus Fryderyk Wilhelm III przeniósł na mocy edyktu uniwersytet Viadrina z Frankfurtu nad Odrą do Wrocławia. Moment ten zapoczątkował niemieckie dzieje Uniwersytetu Wrocławskiego, które zaowocowały rozkwitem tej uczelni i przyznaniem w późniejszym okresie 9 nagród Nobla uczonym tej uczelni. Okres niemiecki uniwersytetu we Wrocławiu trwał do 1945 r. i skończył się wraz z klęską III Rzeszy Niemieckiej upadkiem Festung Breslau. Wówczas przybyli do Wrocławia polscy profesorowie z Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie istniejącego tam od 1661 r., którzy byli zmuszeni poszukiwać nowego miejsca dla siebie; znaleźli je we Wrocławiu w zrujnowanych gmachach opuszczonej uczelni niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#JanuszKrasoń">Czwarty polski początek uniwersytetu we Wrocławiu rozpoczął się 24 sierpnia 1945 r. ustanowieniem uniwersytetu i politechniki we Wrocławiu. Nowa uczelnia rozpoczęła jednak funkcjonowanie 15 listopada 1945 r., co w sposób symboliczny nawiązywało do Akademii Leopoldyńskiej. Drugim ważnym symbolem tego czwartego początku było to, że ostatni rektor polskiego uniwersytetu we Lwowie profesor Stanisław Kulczyński został pierwszym rektorem polskiego uniwersytetu we Wrocławiu.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#JanuszKrasoń">Można powiedzieć, że Uniwersytet Wrocławski jako uczelnia polska ma nie 300, lecz tylko 57 lat. To powiedziawszy jednak wymazalibyśmy z historii i pamięci wysiłki innych narodów, instytucji i krajów, które prowadziły edukację wyższą we Wrocławiu i których spadkobiercą w sensie materialnym, kulturowym i duchowym pragnie być społeczność akademicka obecnego polskiego Uniwersytetu Wrocławskiego. Czyniąc to, zadalibyśmy również gwałt prawdzie historycznej, tej mianowicie, że na ówczesnym niemieckim Uniwersytecie Wrocławskim kształciło się studentów wielu narodowości, m.in. Czechów, a także Polaków, np. poeci Adam Asnyk, Jan Kasprowicz, a także Wojciech Korfanty, Ignacy Chrzanowski i Wojciech Cybulski, że wielki polski profesor Władysław Nehring był rektorem niemieckiego uniwersytetu we Wrocławiu, że to w Akademii Leopoldyńskiej opublikowano pierwsze polskie wydanie biblii w przekładzie Jakuba Wujka.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#JanuszKrasoń">Należy również przypomnieć mało znany fakt, że uniwersalnie przyjęty na całym świecie hymn akademicki Gaudeamus igitur pochodzi z Uwertury Uniwersyteckiej Johannesa Brahmsa, skomponowanej dla Uniwersytetu Wrocławskiego z czasów niemieckich. Johannes Brahms to jeden z licznych doktorów honoris causa tej uczelni. Tradycja edukacji uniwersyteckiej we Wrocławiu skupia więc w sobie jak w soczewce pierwiastki kultury polskiej, czeskiej, austriackiej, niemieckiej, ukraińskiej i litewskiej. Tu krzyżują się także wpływy religii katolickiej i protestanckiej. Dzieje uniwersytetu we Wrocławiu stanowią zatem ucieleśnienie rozmaitości wpływów połączonych w jedną tradycję, której spadkobiercą jest i pozostanie polski Uniwersytet Wrocławski.</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#JanuszKrasoń">Polscy uczeni uniwersytetu u początku XXI stulecia pragną wykroczyć poza historyczne podziały i konflikty rozdzierające kontynent europejski i odwołują się do idei jedności intelektualnej Europy, która jednoczy świat akademicki, mimo różnic etnicznych, kulturowych i politycznych. Idea jedności intelektualnej Europy to hasło, pod którym Uniwersytet Wrocławski świętować będzie swój jubileusz.</u>
          <u xml:id="u-173.8" who="#JanuszKrasoń">Dlatego mając na uwadze tę szczególną wymowę decyzji wrocławskich uczonych, proszę Wysoki Sejm w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD o poparcie przedłożonej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-173.9" who="#JanuszKrasoń">Znamienne jest także, że wrocławskie środowisko akademickie, świętując swój jubileusz, pragnie aktywnie włączyć się w proces integracji Polski z Unią Europejską. Ich aktywna postawa przejawia się w tym, że właśnie już niebawem, 15 listopada br. Uniwersytet Wrocławski stanie się miejscem spotkania prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Aleksandra Kwaśniewskiego z prezydentami Niemiec, Czech i Austrii, którzy nawiązując do hasła jedności intelektualnej Europy będą uczestniczyć w debacie o przyszłości Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-173.10" who="#JanuszKrasoń">Warto również zwrócić uwagę, że jubileusz Uniwersytetu Wrocławskiego zyskał sobie uznanie społeczności międzynarodowej i że odbywać się będzie pod patronatem największej światowej organizacji poświęconej edukacji, nauce i kulturze UNESCO oraz że wśród blisko 100 międzynarodowych wydarzeń jubileuszowych znajduje się m.in. specjalna sesja poświęcona dziejom Uniwersytetu Wrocławskiego w siedzibie UNESCO w Paryżu, wizyta Konferencji Episkopatu Polski, konferencja poświęcona stosunkom polsko-ukraińskim i wiele innych.</u>
          <u xml:id="u-173.11" who="#JanuszKrasoń">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem uchwały o treści zawartej w sprawozdaniu komisji w druku nr 870. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Zdrojewskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#BogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po raz drugi Wysoka Izba przystępuje do debaty nad uchwałą w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego. Pomimo bowiem poparcia samej idei uczczenia jubileuszu wrocławskiej uczelni, sama treść uchwały, a zwłaszcza jej uzasadnienie, wzbudziły pewne kontrowersje. Dziś przy pewnych modyfikacjach przystępujemy do debaty w sytuacji dość ciekawej. Oto z jednej strony usunięto niezbyt szczęśliwe sformułowania nieoddające faktów historycznych w sposób precyzyjny, ale z drugiej strony można też zauważyć dość ogólne, by nie powiedzieć ogólnikowe, potraktowanie długiej historii przecież nietuzinkowej uczelni jakby z ostrożności procesowej, tak by ewentualnie nie narazić się na ponowną krytykę czy też jakieś zaczepki.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#BogdanZdrojewski">Prawdę mówiąc, martwi mnie taka próba pewnej ucieczki, gdyż jest ona świadectwem albo pewnego kompleksu, według mnie zupełnie nieuzasadnionego, albo też trudności poradzenia sobie ze skomplikowaną, nie ulega wątpliwości, spuścizną wrocławskiej Alma Mater. W czasie takiego jubileuszu warto by podjąć temat, tak by ani Wysokiej Izbie, ani też bogatej społeczności wrocławskiej uczelni problem ten nie spędzał snu z powiek.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#BogdanZdrojewski">Podkreślam jeszcze raz: jubileusz, zasługi uczelni, jej rola w obecnej edukacji i polskiej nauce nie powinny budzić żadnej wątpliwości i pewnie nie budzą. Czytając tekst uchwały, przy pełnym jej poparciu, nietrudno jednak wyczuć te zakręty, które sprawiły taki czy inny kłopot szanownej komisji. Patrząc zaś na proponowane poprawki, kłopot ten widoczny jest odrobinę bardziej. Jakie widać problemy? Ciągłość czy też brak ciągłości uczelni? A niby czego się wstydzić w tej historii? Jaka uczelnia mająca ponad 100-letnią historię nie zmagała się z rozmaitymi problemami, nie miała przerw w swojej historii, nie zmieniała języka nauczania, w niektórych wypadkach też patrona? Większość uczelni w burzliwych dziejach Europy zmieniała przynależność państwową. Najstarsze uczelnie Europy: Bolonia, powstała w 1088 r., czy paryska Sorbona (notabene uczelnia, o której mówi się, iż data jej powstania precyzyjnie nie jest znana, podaje się 1150 r., ale też inne źródła podają 1170 r.), czy też Oxford, Cambridge miały przerwy w swojej działalności i długoletnie kryzysy, także okresy wstydliwe. Z dzisiejszego punktu widzenia działalność wielu tych uczelni, jeśli chodzi o te trudne okresy, mogła być kwestionowana. Przypomnę proces inkwizycyjny Joanny d'Arc właśnie na Sorbonie, którego efektem był wyrok śmierci itd. Przypomnę także, że i Sorbona, i Padwa, i Bolonia miały okresy długich przerw. Uczelnie były likwidowane: Sorbona w 1793 r., Padwa podzieliła się na dwie uczelnie, właściwie był to rozpad na legistów i artystów. Dla ciekawości powiem, że w tej uczelni artystów mieścili się medycy. Zmieniały się nazwy tych uczelni, zmieniali się patroni, natomiast rzadko kto kwestionuje prawo do posługiwania się daną nazwą, do pewnej ciągłości tradycji.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#BogdanZdrojewski">Chcę poprzeć projekt uchwały, apelować, aby jubileusz uczelni odbył się jednak z poparciem Wysokiej Izby, a także zwrócić się do wrocławskich środowisk historyków, aby poradzili sobie z tą spuścizną w sposób niebudzący wątpliwości, tak aby sam jubileusz przebiegał przy pełnej świadomości skomplikowanej historii tej uczelni, jak i satysfakcji z tego, że spuścizna ta jest nie tylko bogata, ale warta podkreślenia i wysokiej oceny Izby, parlamentu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#BogdanZdrojewski">Teraz króciutko już odniosę się do poprawek. Platforma Obywatelska będzie głosowała przeciwko tym poprawkom z dwóch powodów: po pierwsze, dlatego że są one wadliwe merytorycznie, a po drugie, że bardzo nam zależy na tym, aby jubileusz, który zbliża się i już lada moment będzie miał miejsce, odbył się przy poparciu Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#BogdanZdrojewski">Natomiast krótko do tych poprawek. Otóż pierwsza poprawka odnosi się do tytułu samej uchwały: Jubileusz 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego czy też - jak proponuje się w poprawce mniejszościowej - Akademii Leopoldyńskiej. Zwrócę uwagę, że jeżeli mówimy o jubileuszu czy jubilacie, to właściwie powinien on żyć, funkcjonować. Jeżeli Akademii Leopoldyńskiej obecnie nie ma, bo mamy Uniwersytet Wrocławski, to ta rocznica dosyć dziwnie wygląda i trzeba byłoby wyeliminować to określenie: 300-lecie.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#BogdanZdrojewski">Druga kwestia. W 2. poprawce znajduje się taki akapit, przeczytam go w skrócie: chlubne karty z jego przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Pierwszy raz słyszę o chlubnych kartach z przyszłości. Jest to zapewne życzenie pod adresem uczelni, ale w tej chwili wydaje mi się, że jest to pewnego rodzaju wada.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#BogdanZdrojewski">Przekreśla się możliwość wpisania w treść uchwały takiego oto sformułowania: wspierając idee intelektualnej, kulturowej i politycznej jedności Europy. Myślę, że chodzi tutaj o tę jedność. Z jednej strony można myśleć, że tam, gdzie wszyscy myślą podobnie, nikt nie myśli zbyt wiele, ale czytając cały akapit i całą treść uchwały, myślę, że nie o taką jedność w tej uchwale chodziło.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#BogdanZdrojewski">Skracając moją opinię, Platforma Obywatelska wesprze projekt uchwały w brzmieniu przedstawionym przez komisję, z tymi ogólnymi opiniami i uwagami, które proszę przyjąć jako wyraz pewnej troski o to, aby temu jubileuszowi towarzyszyła dobra atmosfera i przekonanie, że uczelnia zasługuje na pełne wsparcie, a także poparcie w tych staraniach, które w tej części materialnej uchwały zostały sformułowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Muszyńskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#MarekMuszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsze czytanie tej uchwały odbyło się 19 i 20 czerwca br. i tam zajmowaliśmy się historią tej uczelni, historią tej części Europy, a nawet genealogią rodu Habsburgów. Projekt tej uchwały wzbudził pewne kontrowersje, jak sądzę, właśnie z powodu jak najlepszego dopracowania strony, nazwijmy to, historycznej. Oczywiście nie da się w krótkim projekcie uchwały napisać podręcznika historii, a tym bardziej nie da się uchwałą Sejmu poprawić historii. Historia jest, jaka jest i nie da się jej zmienić. W tej części Europy była bardzo skomplikowana i należy ten cały bagaż przyjąć. Za półtora miesiąca święcić będziemy jubileusz 300-lecia tej uczelni, bo jest ciągłość.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#MarekMuszyński">Dobrze by było, aby Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zauważył ten w końcu niebagatelny jubileusz. Oczywiście można mieć uwagi do przedstawionego projektu uchwały. Nie jest ona idealna, to prawda. Mnie jako wrocławianinowi brakuje może pełniejszego, wyraźniejszego zaznaczenia, nazwijmy to, części finansowej. Jednak z tego, co wiemy, z docierających informacji wynika, że w budżecie przeznaczono jakąś część pieniędzy na tę uczelnię.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#MarekMuszyński">Jeśli chodzi o inną uwagę, z którą można dyskutować, to uchwała stara się chyba wykroczyć poza jubileusz i wpisać się, być może niezupełnie świadomie, w zbliżającą się, przyszłoroczną, kampanię referendalną w sprawie Unii Europejskiej. To może być dla wielu osób kontrowersyjne.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#MarekMuszyński">Popierając w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości przedłożony projekt uchwały, przede wszystkim apelujemy do Wysokiej Izby, a w szczególności do posłów wrocławskich, aby nie przedłużać procedowania nad tą potrzebną uchwałą i doprowadzić do jej przyjęcia. Jeśli chodzi natomiast o wnioski mniejszości, mając na uwadze to, co powiedziałem wcześniej, będziemy głosować przeciwko pięciu pierwszym wnioskom mniejszości, poprzemy szósty i jesteśmy w całości za przyjęciem tej uchwały. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wypowiedzieć stanowisko klubu dotyczące uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MirosławPawlak">Bogata jest historia tej uczelni, podobnie jak bogata jest historia Polski i ziem zachodnich, historia Wrocławia. Przeszłość historyczna jest ważna. Jako członek Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży miałem możliwość wraz z koleżankami i kolegami uczestniczyć w wyjazdowym posiedzeniu komisji we Wrocławiu, przebywać na tej uczelni, zapoznać się szczegółowiej z jej dorobkiem, z ludźmi, którzy tam pracują, zobaczyć, z jak wielkim rozmachem prowadzi się prace renowacyjne przygotowujące uczelnię do tego wspaniałego jubileuszu.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MirosławPawlak">Bacząc na wszystkie zawirowania historyczne, wszystkie wichry, jakie nad tą ziemią i nad Wrocławiem, jak również nad tą uczelnią się przetoczyły, stwierdzamy w naszym klubie, że jest zachowana ciągłość historyczna tejże uczelni.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#MirosławPawlak">Współczesny Uniwersytet Wrocławski rozwija bardzo szeroką współpracę międzynarodową, która służy rozwojowi tejże uczelni, wymianie myśli, podnoszeniu jakości badań naukowych i poziomu nauczania. Jest, można powiedzieć, pomostem między Wschodem i Zachodem. Dlatego bez rozszerzania moich myśli, bo można by tu dużo powiedzieć, stwierdzam, że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze projekt uchwały w sprawie uczczenia jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! U początku utworzenia Uniwersytetu Wrocławskiego w roku 1945 legły pragnienia polskiego świata nauki i edukacji akademickiej uratowania dorobku cywilizacyjnego wielu wieków z życia narodu. Spełnienie tych pragnień, przypomnę, zaszczepionych przez Boga w sercach i umysłach profesorów oraz innych pracowników polskich uniwersytetów, zwłaszcza Jana Kazimierza we Lwowie i Stefana Batorego w Wilnie, uratowanych z pożogi wojennej lat 1939–1945 i ludobójczych specakcji ZSRR i Trzeciej Rzeszy Niemieckiej, miało dokonać się pośród morza ruin i gruzów. Takim bowiem był właśnie Wrocław w roku 1945, który Najjaśniejsza Rzeczpospolita odzyskała po latach kolonizacji i zawłaszczeń. Z resztek ocalałej infrastruktury, zbiorów bibliotecznych, muzealnych, laboratoriów udało się utworzyć tkankę dydaktyczną, która pozwoliła rozpocząć życie akademickie i badania naukowe.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#AntoniStanisławStryjewski">Życie Uniwersytetu Wrocławskiego toczy się w mieście, które niedawno obchodziło 1000-lecie utworzenia w nim biskupstwa, o co zabiegał Bolesław Chrobry, jeden z najwybitniejszych władców polskich; w mieście, w którym biskupi wrocławscy powołali szkołę katedralną słynącą od wieku XII w całej Europie z wysokiego poziomu wykładanej teologii i przez to określaną mianem uniwersytetu, choć przecież formalnie nim nie była; w mieście, w którym działał Mikołaj Kopernik jako kanonik kolegiaty świętokrzyskiej na wrocławskim Tumie. On również był promotorem idei powołania w nadodrzańskiej metropolii uniwersytetu. Wiedział bowiem, ile dobra przynosi Alma Mater. Znał to z Krakowa, Bolonii, Padwy. Zaszczepił tę myśl rajcom miejskim Wrocławia oraz królowi Czech i Węgier Władysławowi II Jagiellończykowi, któremu na mocy różnych dynastycznych koligacji przypadł zarząd nad Śląskiem. Uniwersytet Wrocławski pamięta o tym królu, wnuku Władysława Jagiełły, króla Rzeczypospolitej Obojga Narodów, bo on erygował w 1505 r. uniwersytet, odpowiadając na oczekiwanie mieszkańców miasta i całej śląskiej krainy, którzy uzasadniali potrzebę istnienia uniwersytetu koniecznością zwalczania herezji i umocnienia katolicyzmu na Śląsku. Pamiętamy i Kopernika, i Władysława Jagiellończyka, choć uniwersytet wówczas jeszcze tak naprawdę nie powstał.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#AntoniStanisławStryjewski">Uniwersytet Wrocławski pamięta ponad 140-letnie starania księży jezuitów o otwarcie we Wrocławiu gimnazjum, kolegium i akademii. Protestanckie wówczas miasto nie chciało katolickiej szkoły. Determinacja kolejnych cesarzy, którzy objęli wówczas władztwo nad Śląskiem, a przede wszystkim Leopolda I Habsburga, umożliwiła utworzenie Akademii Leopoldyńskiej, która miała stać się w przyszłości pełnym uniwersytetem. Było to w roku 1702.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#AntoniStanisławStryjewski">Uniwersytet Wrocławski pamięta, że Leopoldina żyła dzięki temu, że cesarz obdarował ją piastowskim zamkiem książęcym na lewym brzegu Odry, oraz to, że lud śląski i wielkopolski był katolicki i mówił po polsku w przewadze. Tak jak pamięta liczne działania władz pruskich, które po zagarnięciu Śląska po roku 1740 doprowadziły do upadku Leopoldiny, a potem w roku 1811 sprowadziły do Wrocławia Viadrinę, protestancki pruski uniwersytet z Frankfurtu nad Odrą, robiąc miejsce dla rozwoju uniwersytetu berlińskiego.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#AntoniStanisławStryjewski">Uniwersytet Wrocławski pamięta rok 1911, kiedy to świętując 100-lecie Viadriny we Wrocławiu, władze pruskie przemianowały ją na Śląski Uniwersytet Fryderyka Wilhelma, który zakończył swój żywot wraz z upadkiem Festung Breslau w roku 1945.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#AntoniStanisławStryjewski">Uniwersytet Wrocławski pamięta również historię Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, bo tam odkrywana i przekazywana pokoleniom prawda o Bogu, o świecie i o człowieku wyznaczała zręby cywilizacji życia naszego narodu i narodów pobratymczych, wyznaczała rytm życia państwa polskiego. Z tych to właśnie tradycji wyrósł Uniwersytet Wrocławski, by i on wyznaczał nowe zręby cywilizacji narodu i nowe rytmy życia państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#AntoniStanisławStryjewski">Uniwersytet Wrocławski, wpisany w polską historię i polską kulturę, potrzebny jest Polakom nie tylko we Wrocławiu i na Śląsku nadodrzańskim. Uniwersytet Wrocławski potrzebny jest Polsce, by nigdy już nie powtórzyła się tragedia wynarodawiania, wyobcowania, kolonizacji, zwłaszcza niemieckiej, i utraty łączności Śląska z Polską. Ale by Uniwersytet Wrocławski mógł spełnić pokładane w nim nadzieje, muszą być spełnione przynajmniej dwa warunki. Po pierwsze, jego profesorowie i studenci powinni być przy prawdzie i w pełni miłości do ojczyzny, do Polski. I po wtóre, władze państwowe powinny wziąć pełną odpowiedzialność za jego byt materialny.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#AntoniStanisławStryjewski">Dlatego jeśli Senat Uniwersytetu Wrocławskiego wraz z rektorem chcą świętować jubileusz 300-lecia powołania we Wrocławiu Akademii Leopoldyńskiej, niech to robią, ale w prawdzie i w rozwadze. Dlatego jeśli władze państwa polskiego, w tym Sejm, chcą, by Uniwersytet Wrocławski rozwijał się i przyczyniał do rozwoju Polski, niech wesprą finansowo niezbędne inwestycje, w tym budowę gmachu nowej biblioteki, oraz niech jak najszybciej wprowadzą prawidłowy system finansowania i funkcjonowania szkół wyższych, tak by różne jubileusze polskich uniwersytetów i akademii były tylko przyczynkiem do ich chwały, a nie okazją do wyciągnięcia żebraczej ręki lub załatwiania antypolskich interesów.</u>
          <u xml:id="u-181.8" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Pragnę moje wystąpienie zakończyć odniesieniem się do sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Chcę wycofać drugi wniosek mniejszości, a w to miejsce złożyć poprawkę, która uwzględnia część zapisów tegoż wniosku mniejszości, mianowicie polega ona na zmianie tytułu. Brzmiałby ten tytuł tak: „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie zagwarantowania środków finansowych na rozwój Uniwersytetu Wrocławskiego”, a sama treść uchwały wówczas by była następująca: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje dobro narodowe, jakim jest Uniwersytet Wrocławski. Uznaje jego znaczący udział w dorobku nauki i kultury polskiej oraz europejskiej. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w celu zapewnienia Uniwersytetowi Wrocławskiemu dalszego rozwoju, mając na uwadze chlubne karty z jego przeszłości, teraźniejszość i przyszłość, zobowiązuje rząd Rzeczypospolitej Polskiej do zagwarantowania w budżecie państwa, począwszy od roku 2003, stosownych środków finansowych na realizację tego rozwoju. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje za konieczne przedsięwzięcia zapewniające rozwój badań naukowych, kadry badaczy i nauczycieli, godne warunki procesu dydaktycznego, budowę nowego gmachu biblioteki uniwersyteckiej, który ochroni zbiory o bezcennej wartości”.</u>
          <u xml:id="u-181.9" who="#AntoniStanisławStryjewski">Jeżeliby na tę poprawkę Wysoka Izba nie wyraziła zgody, to chcielibyśmy, żeby w wyniku przyjęcia pozostałych zgłoszonych wniosków mniejszości uchwalony przez Wysoką Izbę projekt uchwały brzmiał następująco:</u>
          <u xml:id="u-181.10" who="#AntoniStanisławStryjewski">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie jubileuszu 300-lecia powołania Akademii Leopoldyńskiej we Wrocławiu.</u>
          <u xml:id="u-181.11" who="#AntoniStanisławStryjewski">Dnia 15 listopada 2002 r. mija 300 lat od założenia w 1702 r. przez cesarza Leopolda I Habsburga Akademii Leopoldyńskiej, która dała początek uniwersytetowi we Wrocławiu. Jubileusz wrocławskiej uczelni stanowi doniosłą sposobność przypomnienia dziedzictwa kulturowego i intelektualnego krajów oraz narodów Europy. Historia uczelni wrocławskiej jest odzwierciedleniem złożonych procesów, które zaszły w tej części Europy. Świętując ten jubileusz, Uniwersytet Wrocławski nawiązuje do swej tradycji obejmującej okres austriacki, niemiecki i polski.</u>
          <u xml:id="u-181.12" who="#AntoniStanisławStryjewski">Sejm uznaje Uniwersytet Wrocławski za dobro narodu polskiego i docenia jego rolę w edukacji i wychowaniu młodzieży oraz wkład w rozwój kultury i nauki Polski, Europy i świata. Czyniąc zadość osiągnięciom i dorobkowi uczelni wrocławskiej, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w celu dalszego rozwoju Uniwersytetu Wrocławskiego zwraca się do rządu o zagwarantowanie w budżecie państwa, począwszy od roku 2003, środków na realizację programu przedsięwzięć inwestycyjnych wrocławskiej uczelni mających strategiczne znaczenie dla badań naukowych i edukacji narodu w obliczu nowych wyzwań cywilizacyjnych, w tym również budowy nowego gmachu biblioteki uniwersyteckiej, niezbędnego dla ochrony zbiorów o bezcennej europejskiej i światowej wartości.</u>
          <u xml:id="u-181.13" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę zwrócić uwagę, że na poprawki nr 4 i 6 wyraził zgodę w imieniu władz uczelni wrocławskiej ich pełnomocnik prof. Jan Chmielewski. Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle, ale proszę o te poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Danutę Polak występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#DanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt uchwały w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego przez wiele miesięcy wywoływał emocje z powodu jej tytułu, choć co do treści była większa zgoda. Niepodważalny jest fakt, iż uczelnia, która w tym roku obchodzi 300-lecie, ma status uniwersytetu, a nie akademii. Posłowie Unii Pracy składają hołd tym, którzy stworzyli wielowiekowy chlubny dorobek Uniwersytetu Wrocławskiego, zapoczątkowany przez akademię jezuicką, a następnie kontynuowany przez Uniwersytet Lwowski. Dziś Uniwersytet Wrocławski ma rangę europejską. Współpracuje z 30 zagranicznymi uniwersytetami i jest pomostem między Wschodem i Zachodem. O dorobku naukowym świadczą liczne nagrody Nobla przyznane absolwentom i profesorom tej uczelni, publikacje naukowe, doktoraty naukowe i honorowe, zasobna biblioteka, szeroka oferta kierunków i specjalności na studiach stacjonarnych, wieczorowych i zaocznych.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#DanutaPolak">Życzeniem posłów Unii Pracy jest, by omawiana uchwała była darem Sejmu na dzień 15 listopada br. Klub Unii Pracy, doceniając dotychczasowy dorobek, będzie wspierał wszystkie inicjatywy rozwojowe uczelni. Tymczasem posłowie Unii Pracy będą głosować za przyjęciem uchwały w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę pana posła Bogdana Zdrojewskiego, który wyraził chęć zadania pytania posłance sprawozdawczyni. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#BogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania; i pierwsze, i drugie skierowane są do pani posłanki sprawozdawczyni. Pierwsze jest takie: Wiadomo, że 4 października jest inauguracja roku akademickiego na Uniwersytecie Wrocławskim. Liczono na to, że projekt tej uchwały przejdzie już procedurę legislacyjną. Czy jest szansa, aby komisja rozpatrzyła te wnioski, które zostały dzisiaj złożone, tak aby inauguracja roku akademickiego odbywała się przy poparciu Wysokiej Izby dla uniwersytetu?</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#BogdanZdrojewski">I drugie pytanie. Czy wrocławscy historycy - wiadomo, że istnieje tam silny Instytut Historyczny, którego dyrektorem jest prof. Wrzesiński - partycypowali w treści uchwały, w uzasadnieniu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#TomaszNałęcz">Zanim udzielę głosu pani poseł, chciałbym wyjaśnić, że pierwsze pytanie było do mnie w gruncie rzeczy. Za chwilę zaproponuję Sejmowi podjęcie decyzji, żeby przystąpić do głosowania nad projektem tej uchwały po doręczeniu posłom poprawek, bez skierowania jej do komisji. Ale decyzja należy do Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawczynię komisji panią posłankę Teresę Jasztal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#TeresaJasztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam się do pana marszałka zwrócić właśnie z takim wnioskiem, żeby po zestawieniu poprawek bez skierowania do komisji projekt uchwały przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#TeresaJasztal">Odpowiadam na pytanie pana posła Zdrojewskiego. Tak, panie pośle, przyjęty tekst uchwały, przejęty przeze mnie, został zaprezentowany komisji przez pełnomocnika rektora uniwersytetu pana prof. Chmielewskiego, który z historykami opracował nowy projekt uchwały. My w tej uchwale zmieniliśmy tylko to, że zamiast: Dolnego Śląska, jest: Polski i Europy; i przyjęła to cała komisja.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#TeresaJasztal">Ale muszę powiedzieć, panie marszałku, że jest mi po prostu wstyd i jestem ogromnie zażenowana tym, iż projekt uchwały intencyjnej, o której tu wielokrotnie mówiliśmy, który ma wyrazić uznanie Wysokiej Izby dla starego polskiego uniwersytetu, nie może być uchwalony w normalnym, spokojnym trybie, tylko poseł, który się z tego środowiska wywodzi, po prostu utrudnia i chce uniemożliwić przyjęcie tej uchwały właśnie w czasie, kiedy będzie się odbywała inauguracja.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zawekować posła Stryjewskiego.)</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#TeresaJasztal">Dlatego bardzo proszę pana marszałka, żeby już nie kierować tego do komisji, tylko żebyśmy podjęli decyzję tutaj, na sali sejmowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#TomaszNałęcz">Pan poseł Stryjewski w trybie sprostowania, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Niech pani zapisze, że był wniosek o zawekowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Protestuję przeciwko słowom pani posłanki Jasztal, jakobym utrudniał przegłosowanie tejże uchwały. Właśnie takie opinie, rozgłaszane przez panią Jasztal formalnie i nieformalnie oraz inne osoby, spowodowały całą nagonkę na moją osobę i na to środowisko właśnie we Wrocławiu; łącznie z kilkudziesięcioma stronami wypowiedzi wulgarnych, prymitywnych, obrzucających mnie kalumniami; z wypowiedziami poniżej godności człowieka i poniżej w ogóle intencji tej uchwały; łącznie z takimi, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle. Udzieliłem panu głosu, aczkolwiek to nie jest tryb sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">...że to nie ma znaczenia, czy to jest polski, czy niemiecki, czy jakikolwiek; bo uniwersytet z każdym momentem traci miliard złotych. No, takie jakieś totalne bzdury. I pani posłanka Jasztal w tej chwili po prostu wypowiada słowa nieprawdziwe. Ja przyjęcia tej uchwały nie utrudniam, natomiast chcę, żeby była ona prawidłowo napisana historycznie, językowo, intencjonalnie i żeby wyrażała prawdę historyczną, i polską rację stanu, i nic więcej. Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu pana prof. Tomasza Gobana-Klasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#TomaszGobanKlas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko rządu do projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#TomaszGobanKlas">Rząd pozytywnie opiniuje projekt uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego i wyraża przekonanie, iż jest ona wyrazem uznania całego społeczeństwa polskiego dla roli i dokonań uczelni w dziele krzewienia nauki i edukacji. Uniwersytet Wrocławski, realizując swoją misję, nawiązuje do tradycji Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie oraz Akademii Leopoldyńskiej. Tym samym nawiązuje do idei uniwersalizmu nauki i nauczania; idei, która legła u podstaw powstania uniwersytetu jako najwyższej formy organizacyjnej kształcenia. Uroczystości jubileuszowe są najlepszą sposobnością dla przypomnienia humanistycznych ideałów tolerancji, pokoju i porozumienia między narodami, które w dobie jednoczącej się Europy nabierają szczególnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#TomaszGobanKlas">Wyrazem wsparcia rządu dla Uniwersytetu Wrocławskiego jest decyzja o dofinansowaniu ze środków budżetu państwa budowy nowego gmachu biblioteki głównej. Inwestycja ta o wartości kosztorysowej 206 104 tys. zł, dla której przewidziano dofinansowanie ze środków budżetu państwa w kwocie 124 522 tys. zł, została już uwzględniona w wykazie inwestycji wieloletnich, stanowiących załącznik do ustawy budżetowej na rok 2002. Rozpoczęcie tej inwestycji w roku jubileuszu uczelni i przyznanie środków budżetowych na dalsze lata jest potwierdzeniem współuczestnictwa rządu w obchodach tej ważnej rocznicy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#TomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu uchwały poprawki, proponuję, aby Sejm przystąpił do głosowania po doręczeniu paniom i panom posłom zestawienia zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#TomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#TomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#TomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych (druk nr 897).</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu ministra obrony narodowej pana Jerzego Szmajdzińskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#JerzySzmajdziński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia Rady Ministrów mam zaszczyt przedstawić rządowy projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych. Ten projekt jest - w ślad za ustawą z 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu - uzupełnieniem do zmian, które w polskich służbach specjalnych już zaszły. Stanowi on jednocześnie ukoronowanie trwających z przerwami ponad 10 lat prac nad ustawą o WSI, które z różnych względów nie zostały dotąd sfinalizowane. Niniejsze przedłożenie rządowe jest zarazem odpowiedzią na postulaty zgłaszane ze wszystkich stron sceny politycznej, skonkretyzowane w kolejnych dezyderatach sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych, mówiących o pilnej konieczności przygotowania ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#JerzySzmajdziński">Celem wydania omawianej ustawy jest kompleksowe uregulowanie statusu prawnego Wojskowych Służb Informacyjnych, określenie ich stabilnej pozycji w państwie i siłach zbrojnych oraz jednoznaczne określenie zakresu uprawnień i obowiązków. Koncepcja przedstawianego projektu ustawy o WSI została oparta m.in. na założeniu, że zagadnienia dotyczące obronności państwa i bezpieczeństwa sił zbrojnych powinny być przedmiotem ochrony sprawowanej przez wojskowe służby specjalne.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#JerzySzmajdziński">Wysoka Izbo! Konieczność ustalenia zasad organizacji i funkcjonowania wojskowych służb specjalnych autonomicznym aktem prawnym rangi ustawowej dyktują przede wszystkim następujące względy:</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#JerzySzmajdziński">- po pierwsze, konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawnego - art. 2 konstytucji - wymaga między innymi, aby wszystkie organy państwowe, a więc również organy właściwe w sprawach obronności i bezpieczeństwa państwa, działały na bazie i w granicach prawa. Dlatego też WSI muszą posiadać ustawowo określone zadania oraz uprawnienia i obowiązki;</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#JerzySzmajdziński">- po drugie, działalność WSI wkracza w sferę elementarnych praw i wolności obywatelskich, te zaś mogą ulegać ograniczeniu tylko w zakresie ustalonym w ustawie;</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#JerzySzmajdziński">- po trzecie, ramy prawne działalności WSI są szczególnie istotne w aspekcie procesów integracji europejskiej. Muszą one wyrażać pełne poszanowanie powszechnie wiążących i akceptowanych przez społeczność międzynarodową standardów ochrony podstawowych praw i wolności człowieka, co z kolei posiada wyjątkowy wymiar w warunkach członkostwa Polski w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, a także wobec postanowień obowiązujących w niej umów międzynarodowych, określających status międzynarodowych dowództw i sztabów wojskowych oraz sił zbrojnych poszczególnych państw;</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#JerzySzmajdziński">- po czwarte, WSI są służbą specjalną, zbliżoną do Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu oraz częściowo do innych organów ustawowo uprawnionych do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych. Zbieżność ta wymaga, aby - podobnie jak te organy - także WSI posiadały odrębne umocowanie ustawowe, symetryczne zarazem wobec regulacji odnoszących się do innych podobnych służb;</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#JerzySzmajdziński">- po piąte, WSI obok wykonywania zadań operacyjno-rozpoznawczych, wykrywczych i przeciwdziałających są uprawnione jako służba ochrony państwa - z mocy ustawy o ochronie informacji niejawnych - do działania w sprawach ochrony informacji niejawnych dotyczących obronności państwa, ich szef zaś pełni funkcję krajowej władzy bezpieczeństwa w stosunkach międzynarodowych w tych sprawach;</u>
          <u xml:id="u-195.8" who="#JerzySzmajdziński">- po szóste, WSI realizują też zadania wynikające z sojuszy i układów wojskowych, których stroną jest Polska, z umów międzynarodowych dotyczących rozbrojenia, jak również współdziałają w organizowaniu polskich przedstawicielstw wojskowych za granicą oraz odpowiadają za utrzymywanie kontaktów z przedstawicielstwami wojskowymi państw obcych działających na terenie Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-195.9" who="#JerzySzmajdziński">Wysoki Sejmie! 11-letni dorobek WSI stanowi dobrą podstawę do wprowadzenia racjonalnych rozwiązań w zakresie właściwości, usytuowania w strukturach wojskowych i państwowych oraz wyposażenia w odpowiednie narzędzia prawne, warunkujące realizację obszernego pakietu zadań. Z tego względu projekt ustawy został oparty na następujących założeniach generalnych:</u>
          <u xml:id="u-195.10" who="#JerzySzmajdziński">- po pierwsze, Wojskowe Służby Informacyjne są usytuowane w składzie sił zbrojnych Rzeczypospolitej jako wyodrębniona i wyspecjalizowana służba, która spełnia funkcję służby specjalnej i służby ochrony państwa w zakresie swej właściwości, obejmującej obronność państwa i bezpieczeństwo sił zbrojnych RP, natomiast szef WSI pełni funkcję krajowej władzy bezpieczeństwa w sprawach ochrony informacji niejawnych w stosunkach międzynarodowych z zakresu obronności państwa;</u>
          <u xml:id="u-195.11" who="#JerzySzmajdziński">- po drugie, zadania WSI są realizowane zarówno na terytorium Rzeczypospolitej, jak i poza jej granicami, odpowiednio do zadań nakładanych na siły zbrojne;</u>
          <u xml:id="u-195.12" who="#JerzySzmajdziński">- po trzecie, zadania WSI są ograniczone do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych i analityczno-informacyjnych, a także innych czynności służbowych i nie obejmują one uprawnień śledczych;</u>
          <u xml:id="u-195.13" who="#JerzySzmajdziński">- po czwarte, podejmowanie przez WSI czynności operacyjno-rozpoznawczych w celu realizacji ściśle określonych zadań jest nadzorowane przez prokuratora generalnego i Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie;</u>
          <u xml:id="u-195.14" who="#JerzySzmajdziński">- po piąte, szef WSI podlega bezpośrednio ministrowi obrony narodowej, a jego działalność jest kontrolowana przez Sejm;</u>
          <u xml:id="u-195.15" who="#JerzySzmajdziński">- po szóste, zachowana jest specyficzna dla sił zbrojnych instytucjonalna jedność służb wywiadu i kontrwywiadu wojskowego, zgodnie z polską tradycją i wzorami niektórych państw zachodnich;</u>
          <u xml:id="u-195.16" who="#JerzySzmajdziński">- po siódme, zakres obowiązków i uprawnień żołnierzy WSI jest adekwatny do zadań WSI i spełnianych funkcji;</u>
          <u xml:id="u-195.17" who="#JerzySzmajdziński">- po ósme, ustawowo gwarantuje się przejrzystą formułę finansowania działalności WSI;</u>
          <u xml:id="u-195.18" who="#JerzySzmajdziński">- po dziewiąte, zapewniona jest właściwa ochrona informacji posiadanych przez WSI i wszelkiego rodzaju danych osobowych;</u>
          <u xml:id="u-195.19" who="#JerzySzmajdziński">- po dziesiąte, WSI w szerokim zakresie mogą podejmować współdziałanie z odpowiednimi organami, służbami i instytucjami krajowymi oraz zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-195.20" who="#JerzySzmajdziński">Panie i Panowie! Biorąc pod uwagę obowiązujące uregulowania ustawowe w szeroko rozumianym zakresie bezpieczeństwa i obronności państwa, w pracach nad przedstawionym projektem istotny akcent został położony na więzi łączące WSI z siłami zbrojnymi Rzeczypospolitej. Prawnym wyrazem tego jest zdefiniowanie WSI jako wyodrębnionej i wyspecjalizowanej służby wchodzącej w skład sił zbrojnych Rzeczypospolitej, co do zasady realizowanie zadań wyłącznie na rzecz lub w interesie sił zbrojnych Rzeczypospolitej oraz szeregu przepisów wyznaczających sferę działania WSI wyłącznie w granicach obronności państwa i bezpieczeństwa sił zbrojnych Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-195.21" who="#JerzySzmajdziński">Równoważność interesów państwa w zakresie ochrony jego bezpieczeństwa i obronności nie wymaga szerszego uzasadnienia. Wskazać należy wszakże, iż do WSI należy obecnie również cała sfera specjalistycznej osłony kontrwywiadowczej, jak również ochrony informacji niejawnych dotyczących obronności państwa, wykraczająca poza resort obrony narodowej. Obejmuje ona bowiem obszar podmiotów gospodarczych, jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych oraz innych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność związaną z obronnością państwa, w tym i w stosunkach z zagranicą. Projekt ustawy zachowuje tak zakreślone spectrum zainteresowań WSI, zwłaszcza wobec ustawowych regulacji ochrony informacji niejawnych. Dostrzegając jednak możliwość praktycznego przenikania się działalności różnych służb, projekt stwarza skuteczne mechanizmy do współdziałania i wymiany informacji. Należy tu również pamiętać o obowiązujących już w tym zakresie unormowaniach wynikających z ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, a w szczególności o platformach współdziałania służb specjalnych w postaci Kolegium do Spraw Służb Specjalnych i wspólnoty informacyjnej rządu.</u>
          <u xml:id="u-195.22" who="#JerzySzmajdziński">Wysoka Izbo! W problematyce służb specjalnych jednym z najbardziej drażliwych tematów pozostaje wykonywanie przez nie czynności operacyjno-rozpoznawczych. Zamieszczone w projektowanej ustawie przepisy dotyczące podejmowania takich działań przez WSI są wprawdzie wzorowane na rozwiązaniach występujących w innych współobowiązujących ustawach, odnoszących się do pozostałych organów uprawnionych do wykonywania takich czynności, a zwłaszcza w ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, ale nie są z nimi tożsame. Inny zakres tych czynności przypisany WSI wynika z ich zadań. Wyróżnikiem czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych przez WSI jest ich ukierunkowanie na ochronę obronności państwa i bezpieczeństwa sił zbrojnych oraz wykonywanie ich również, a raczej przede wszystkim, w celach prewencyjnych. Ponadto możliwość wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych przez WSI dotyczy także przestępstw nienależących do właściwości innych organów, obejmując te z nich, które należą do jurysdykcji sądów wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-195.23" who="#JerzySzmajdziński">Projekt sytuuje WSI jako służbę specjalną o charakterze wyłącznie operacyjno-rozpoznawczym i analityczno-informacyjnym, nie przyznając jej uprawnień organów ścigania karnego. Taki zapis wynika przede wszystkim z dotychczasowych doświadczeń WSI, które wskazują, że z uprawnień takich służby te mogłyby korzystać jedynie w pojedynczych przypadkach. Ze względu na założenie, że WSI nie mogą wykonywać czynności dochodzeniowo-śledczych, wszelkie informacje uzyskane przez nie, wskazujące na popełnienie przestępstwa, są przekazywane właściwym organom i instytucjom. Działalność WSI nie może być jednak w pewnych przewidywalnych sytuacjach zupełnie pozbawiona niezbędnej skuteczności, stąd też przyznanie żołnierzom WSI możliwości korzystania ze szczególnych, wymienionych w art. 21 i 23 projektu uprawnień, które są analogiczne do uprawnień ustawowych innych służb.</u>
          <u xml:id="u-195.24" who="#JerzySzmajdziński">Wysoki Sejmie! Mając na uwadze, że działalność WSI wkracza w sferę konstytucyjnie chronionych dóbr osobistych i ochrony danych osobowych, a także w znacznej mierze jest objęta tajemnicą państwową lub służbową, umieściliśmy w projekcie ustawy niezbędne gwarancje ochrony informacji uzyskiwanych bądź posiadanych przez Wojskowe Służby Informacyjne. Podkreślenia wymaga fakt, że na żołnierzy WSI zostaje nałożony bezwzględny obowiązek respektowania godności obywateli w toku wykonywania wszystkich czynności służbowych oraz obowiązek przestrzegania i ochrony praw człowieka, a także wykonywania czynności w sposób najmniej naruszający dobra osobiste osoby, której te czynności dotyczą. W ten sposób zostaje spełniony jeden ze standardów współczesnych państw demokratycznych oraz postulat wynikający z Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Materia ujęta w projektowanej ustawie odpowiada postanowieniom umów międzynarodowych obowiązujących w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na proponowany przepis art. 7, umożliwiający szefowi WSI, po uzyskaniu zgody ministra obrony narodowej, podejmowanie współdziałania i zawieranie porozumień z właściwymi organami i służbami innych państw, co ustawowo sankcjonuje działania WSI, zwłaszcza wykonywane w ramach wspólnoty wywiadowczej NATO, wydatnie zintensyfikowane po ubiegłorocznych atakach terrorystycznych na Nowy Jork i Waszyngton.</u>
          <u xml:id="u-195.25" who="#JerzySzmajdziński">Przedstawiona ustawa nie wchodzi w zakres objęty prawem europejskim, jak również nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-195.26" who="#JerzySzmajdziński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niniejszy rządowy projekt ustawy o WSI jest elementem tworzonego systemu skutecznej ochrony potencjału obronnego naszego państwa i warunkuje właściwe funkcjonowanie sił zbrojnych Rzeczypospolitej w kraju i poza jego granicami, gdzie stacjonują i pełnią służbę jednostki wojskowe oraz żołnierze Wojska Polskiego obecnie, a zapewne także w przyszłości. Wojskowe Służby Specjalne są nierozłącznym elementem wszystkich sił zbrojnych na świecie, jak również formacji nieregularnych. Zawsze też dysponowało nimi Wojsko Polskie. Zapisały się one chlubnymi kartami w naszej historii, szczególnie przed II wojną światową i w czasie jej trwania. Jestem przekonany, że przedkładana ustawa stwarza odpowiednie ramy prawne dające możliwość nawiązania do tych szczytnych tradycji.</u>
          <u xml:id="u-195.27" who="#JerzySzmajdziński">Proszę zatem Wysoką Izbę, panie i panów posłów o skierowanie projektu do właściwej sejmowej komisji, jednej lub tak, jak postanowi Prezydium Sejmu i Wysoka Izba, i o uchwalenie w nieodległej perspektywie tej ustawy o istotnym znaczeniu dla obronności państwa i bezpieczeństwa sił zbrojnych Rzeczypospolitej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-195.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie, mam nadzieję, że awaria komputera jest przypadkowa i nie wiąże się z tematyką naszych debat. Przepraszam, nie będziemy mogli wyświetlać na tablicach informacji.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#TomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#TomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Marczewskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#MarianMarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko i nasze uwagi do przedłożonego Wysokiej Izbie projektu ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#MarianMarczewski">Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy jest kolejnym wypełnieniem naszych zobowiązań zawartych w programie wyborczym Sojuszu Lewicy Demokratycznej, jest też kolejnym etapem realizacji reformy polskich służb specjalnych. Wbrew sceptykom, wbrew tym, którzy roztaczali czarne wizje i przewidywali zapaść w działalności służb specjalnych, reforma przeprowadzona w UOP, utworzenie Agencji Wywiadu i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego spowodowało, że struktura tych służb jest bardziej przejrzysta, podział kompetencji czytelny, służby działają w sposób efektywny, a - co bardzo ważne - społeczna, parlamentarna kontrola nad nimi sprawowana jest w sposób wnikliwy, wszechstronny i niczym niezakłócony.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#MarianMarczewski">Konieczność ustawowego uregulowania działalności Wojskowych Służb Informacyjnych zgłaszana była od bardzo dawna przez większość ugrupowań parlamentarnych. Dość powiedzieć, że Wojskowe Służby Informacyjne, utworzone 22 sierpnia 1991 r. rozkazem ministra obrony narodowej, działają, jak to określił profesor Stanisław Hoc, na wielu protezach prawnych. Taka sytuacja nijak się ma do demokratycznego państwa prawa. W przeszłości podejmowano różnego rodzaju próby ustawowego uregulowania działalności WSI, ale na próbach się skończyło. W dniu 15 grudnia 1999 r. ówczesny minister obrony narodowej Janusz Onyszkiewicz stwierdził, że ustawa o Wojskowych Służbach Informacyjnych jest na dalekim etapie uzgodnień. Niestety, na uzgodnieniach się skończyło. Chciałbym państwu przypomnieć, że pan minister Janusz Zemke, występując na forum Sejmu w debacie na temat utworzenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, zapewniał, iż po uchwaleniu przez parlament ustawy o tych agencjach w możliwie krótkim czasie zostanie przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych. Tak też się stało, mój rząd dotrzymał zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#MarianMarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę państwa poinformować, że wstępny projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych był prezentowany przez pana ministra Szmajdzińskiego na posiedzeniu Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Mieliśmy dość czasu, aby zapoznać się z uwagami ekspertów, aby zadać szereg pytań panu ministrowi i zgłosić swoje uwagi. Do projektu załączone były także propozycje aktów wykonawczych. Tekst, który dzisiaj rozpatrujemy, uwzględnia w swej treści większość uwag, które zgłaszali eksperci i nad którymi dyskutowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#MarianMarczewski">Chcę powiedzieć, że taki tryb przedstawienia projektu ustawy, jak również rozwiązania w niej zawarte zyskały akceptację, aprobatę członków Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Byliśmy usatysfakcjonowani, panie ministrze, takim sposobem prezentowania przez pana projektu ustawy. Tym niemniej uważamy, że podczas prac w komisji należy bardzo mocno pochylić się nad niektórymi propozycjami. Otóż uważamy, że należy wprowadzić do ustawy zapisy dotyczące wymogów, jakie powinien spełniać kandydat na szefa Wojskowych Służb Informacyjnych. Sądzimy także, że bardziej precyzyjnie powinny być wydzielone zadania dla wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. Z ustawy powinno wynikać, kto czym się zajmuje, które piony odpowiadają za wywiad, a które za kontrwywiad. Wydaje się, że należy także doprecyzować art. 3 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a projektu ustawy - chodzi o zadania, jakie powinny realizować Wojskowe Służby Informacyjne. W artykułach tych wymienia się jako jedno z zadań rozpoznanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw przeciwko obronności państwa i tzw. przestępstw wojskowych. Wśród bardzo poważnych przestępstw określonych w Kodeksie karnym, w części wojskowej, znalazły się także te o mniejszym ciężarze gatunkowym, jak samowolne oddalenie się, znieważenie podwładnych lub przełożonych czy też uchylanie się cywili od służby wojskowej lub niestawienie się do niej na czas. Wydaje się, że tymi sprawami nie powinny zajmować się Wojskowe Służby Informacyjne, lecz Żandarmeria Wojskowa. Tak się zresztą dzieje, ale należy to precyzyjniej zapisać w ustawie, w przytoczonych przeze mnie artykułach.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#MarianMarczewski">Należy się także zastanowić nad treścią art. 4. Czy to szef Wojskowych Służb Informacyjnych ma powiadamiać najwyższe władze RP o uzyskanych informacjach o szczególnie istotnym znaczeniu dla obronności państwa? Czy nie powinien tego czynić minister obrony narodowej? A co z informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa państwa, dotyczącymi bardzo poważnych zagrożeń, przestępstw, które nie są związane z obronnością państwa, a które żołnierze Wojskowych Służb Informacyjnych mogą uzyskać w trakcie wykonywania obowiązków służbowych. Komu je przekazują? Należy to doprecyzować, należy to zapisać.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#MarianMarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Te uwagi w niczym nie umniejszają wartości tego projektu, projektu ustawy oczekiwanej i niezbędnej. Mój klub, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w pełni popiera przedłożony przez rząd projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych i wnosi o przesłanie go do pracy w komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Konstantego Miodowicza występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#KonstantyMiodowicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Szefostwo Wojskowych Służb Informacyjnych powołał do życia dnia 22 sierpnia 1991 r. rozkaz Piotra Kołodziejczyka, ówczesnego ministra obrony narodowej. WSI utworzono na kanwie struktur i komórek organizacyjnych rozwiązanego jednocześnie Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Pierwszym, podporządkowanym bezpośrednio szefowi resortu obrony, dowódcą Wojskowych Służb Informacyjnych został kontradmirał Czesław Wawrzyniak.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#KonstantyMiodowicz">Opisywanym wydarzeniom nie towarzyszyło, niestety, wypracowanie, uchwalenie i wdrożenie ustawy regulującej całościowo funkcjonowanie wojskowych służb specjalnych, a w szczególności określającej ich pozycję w państwie i armii, zadania, organizację, uprawnienia i obowiązki. Ten stan rzeczy trwa do dzisiaj, stanowiąc przykry dysonans - na co zwrócił uwagę mój poprzednik - w kontekście proklamowanej w konstytucji zasady demokratycznego państwa prawnego.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#KonstantyMiodowicz">Podstawy formalnoprawne działań WSI są nadal niepełne i fragmentaryczne. Stanowią je, przypomnijmy, m.in. określone zapisy ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, ustawy o powszechnym obowiązku obrony oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#KonstantyMiodowicz">Owszem, podejmowano próby zmiany tej sytuacji. Projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych z 14 stycznia 1999 r. był opiniowany przez Komisję do Spraw Służb Specjalnych Sejmu III kadencji, po czym słuch o nim zaginął. Wtedy też, a także później, wspomniana komisja formułowała adresowane do prezesa Rady Ministrów i ministra obrony narodowej dezyderaty, postulując w nich pilną potrzebę prowadzenia odnośnych prac legislacyjnych. Domagano się tego również w ramach posiedzeń plenarnych parlamentu. Po raz kolejny miało to miejsce w trakcie prowadzonych wiosną bieżącego roku prac nad ustawą o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu. Ostatecznie, wypowiadając się dnia 25 kwietnia 2002 r. w imieniu rządu, pan Janusz Zemke, sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, zapowiedział rychłe skierowanie do laski marszałkowskiej postulowanego projektu.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#KonstantyMiodowicz">Rozpatrywane obecnie przedłożenie rządowe, publikowane w druku sejmowym nr 897 z dnia 19 września b.r., jest realizacją tego zapewnienia. Zawiera ono 46 artykułów umieszczonych w 6 rozdziałach, a uzupełniają je ośmiostronicowe uzasadnienie projektu, projekty stosownych aktów wykonawczych, tj. rozporządzenia premiera oraz pięciu rozporządzeń ministra obrony narodowej z uzasadnieniami, wreszcie opinia Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#KonstantyMiodowicz">Autorzy projektu ustawy określają Wojskowe Służby Informacyjne jako wyodrębnioną, wyspecjalizowaną służbę specjalną, właściwą w sprawach obronności państwa i bezpieczeństwa Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej. Plasują się one w obrębie sił zbrojnych, współpracując ze służbami rozpoznania wojskowego - tak stanowi art. 3 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#KonstantyMiodowicz">Wojskowe Służby Informacyjne w zakresie ochrony informacji niejawnych wykonują zadania służby ochrony państwa, a ich szef sprawuje funkcje krajowej władzy bezpieczeństwa w stosunkach międzynarodowych dotyczących spraw obronności kraju - art. 3 ust. 3. Szef Wojskowych Służb Informacyjnych zgodnie z projektem podlega ministrowi obrony narodowej, określającemu kierunki działania służby - art. 5 i art. 10 - a kontroluje go Sejm Rzeczypospolitej - art. 10 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#KonstantyMiodowicz">Służby, o których mowa, konstytuuje 7 pionów funkcjonalnych, w tym piony wywiadu i kontrwywiadu wojskowego - art. 11 - a składają się na nie inspektorat WSI oraz terenowe lub specjalistyczne jednostki organizacyjne. Zaprojektowano Wojskowe Służby Informacyjne jako formację o charakterze operacyjno-rozpoznawczym, a ponadto analityczno-informacyjnym, nie mają one uprawnień organów ścigania karnego. WSI mają realizować swoje przedsięwzięcia w obrębie 17 pól zadaniowych - art. 3 ust. 1 oraz ust. 3 - tak na terenie Polski, jak i poza granicami kraju, zarówno w okresie pokoju, jak i wojny. Art. 6 i art. 7 przedłożenia deklarują współdziałanie i koordynację prowadzenia przez żołnierzy i pracowników WSI czynności i przedsięwzięć zadaniowych z wyspecjalizowanymi organami, instytucjami, komórkami organizacyjnymi, służbami krajowymi i zagranicznymi. Zauważmy, iż żołnierzom WSI przysługiwać mają określone w art. 21–23 uprawnienia policyjne, włącznie z możliwością stosowania środków przymusu bezpośredniego i prawem użycia, w sytuacjach i okolicznościach ściśle określonych, broni palnej.</u>
          <u xml:id="u-199.8" who="#KonstantyMiodowicz">Stosowanie przez interesującą nas służbę środków techniki operacyjnej - podsłuchów, podglądów, perlustracji - podporządkowano kontroli sądowej, a wdrożenie tak złożonych przedsięwzięć operacyjnych jak tzw. przesyłka czy zakup kontrolowane niejawnie lub przyjęcie, wręczenie korzyści majątkowych uzależniono w ostatniej instancji od zgody prokuratora generalnego. Wojskowe Służby Informacyjne konspirują swoje kadry i współpracowników, obiekty, środki transportowe, urządzenia, formy, metody i sposób realizacji zadań m.in. z użyciem dokumentów legalizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-199.9" who="#KonstantyMiodowicz">Dodajmy wreszcie, że ewentualne uchwalenie ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych implikuje nowelizację trzech ustaw, wyszczególnionych w rozdziale 5 projektu, a jej wdrożenie nie spowoduje jakoby dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-199.10" who="#KonstantyMiodowicz">Kilka zapisów zawartych w projekcie zwraca szczególną uwagę, zresztą z różnych powodów, zachęcając do poddania ich dyskusji. Deklarując pozytywny stosunek do większości uregulowań, o których obecnie napomykam, pozwolę sobie niektóre z nich wymienić. Są to: po pierwsze, zapowiedź wdrożenia środka specjalnego szefa WSI, którego wpływy pochodzić mają z zadań i przedsięwzięć realizowanych we współpracy ze służbami specjalnymi innych państw - art. 13 ust. 3; po drugie, nieskrępowane demonstrowanie przedstawicielstw wojskowych współtworzonych przez Wojskowe Służby Informacyjne - art. 3 ust. 1 pkt 10 - jako instytucji przykrycia kadr wywiadowczych - art. 11; po trzecie, ujęta w art. 39 możliwość budowania tzw. drugiej linii czy, jak kto woli, pozycji N; po czwarte, możliwość pozyskiwania agentury nie tylko wśród żołnierzy sił zbrojnych i pracowników wojska, lecz również wśród osób nieposiadających żadnych związków z armią - art. 34; po piąte, dopuszczenie możliwości realizacji zadań ujętych w art. 3 ust. 1 pkt 4 na drodze kontroli operacyjnej, oczywiście za zgodą sądu, a mówiąc ściślej, sądu wojskowego. Stosowną dyspozycję zawiera art. 25 ust. 1. Powiedzmy wprost: Chodzi o stosowanie środków techniki operacyjnej celem wywiązania się z zadań analityczno-informacyjnych. Gratuluję! O takie uprawnienia Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a nawet Agencja Wywiadu w trakcie prac nad dotyczącą ich ustawą nie śmiały prosić.</u>
          <u xml:id="u-199.11" who="#KonstantyMiodowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Prezentowany w druku nr 897 projekt jest aktem przygotowanym poprawnie pod względem redakcyjnym. W sposób też wyrazisty zakreśla zawarte w nim koncepcje. Niewątpliwie jest też konstrukcją dojrzalszą od prezentowanej Komisji do Spraw Służb Specjalnych w 1999 r. Wiele zawartych w projekcie rozwiązań przyjęto z ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, np. art.: 23, 25, 26, 27, 28, 29 i 30 odpowiadają kolejno art. 26, 27, 28, 29, 30, 31 i 32 ustawy o agencjach. Rzecz jasna fakt ten nie jest sam przez się podstawą do stawiania zarzutu. Na szczęście oceniany projekt nie zawiera przepisów odnoszących się do aspektów logistycznych i bytowo-socjalnych, których nieokiełznana kaskada zatopiła w ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu jej warstwę zadaniowo-funkcjonalną.</u>
          <u xml:id="u-199.12" who="#KonstantyMiodowicz">Projekt ustawy o WSI kładzie też ostatecznie kres pomysłom sugerującym dekompozycję specjalnych służb wojskowych, przy jednoczesnym pozbawieniu armii możliwości dysponowania własną służbą wywiadowczą. WSI, wbrew pierwotnym założeniom wysuniętej przez SLD koncepcji pseudoreformy sektora polskich służb specjalnych, pozostaną częścią sił zbrojnych, jednocząc wywiad z linią kontrwywiadowczą w ramach jednej formuły organizacyjnej. Obliguje do tego chlubna tradycja Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, wymóg efektywności realizowanych przedsięwzięć oraz standardy obowiązujące w euroatlantyckiej społeczności wywiadowczej.</u>
          <u xml:id="u-199.13" who="#KonstantyMiodowicz">Wojskowe Służby Informacyjne nie posiadają uprawnień dochodzeniowo-śledczych. Są też w mniejszym niż nowo powstałe agencje bezpieczeństwa państwowego stopniu narażone na polityczną manipulację, dewastującą obecnie wspomniane służby cywilne.</u>
          <u xml:id="u-199.14" who="#KonstantyMiodowicz">Z kolei zapisy art. 43 i 44 przedłożenia wykluczają możliwość uruchomienia pod pretekstem wdrożenia ustawy fali czystek kadrowych, destabilizujących i demoralizujących służbę. W sytuacji globalizacji zagrożeń terrorystycznych, wprowadzających służby wywiadowcze Sojuszu Atlantyckiego w stan swoistego alertu, taki rozwój wydarzeń w Wojskowych Służbach Informacyjnych należy przyjąć z zadowoleniem.</u>
          <u xml:id="u-199.15" who="#KonstantyMiodowicz">Wojskowe Służby Informacyjne są i pozostaną progresywnie rozwijającą się służbą resortową. Wolno w tym miejscu wyrazić nadzieję, iż wpisanie Wojskowych Służb Informacyjnych w regulację ustawową zapewni im dalszy stabilny rozwój, odpowiadający naszym interesom narodowym.</u>
          <u xml:id="u-199.16" who="#KonstantyMiodowicz">Wysoka Izbo! Dyskutowany dziś projekt budzi szereg uwag szczegółowych. Pełne w tym miejscu ich wyłuszczenie nie jest możliwe. Niemniej zasygnalizuję krótko niektóre z nich.</u>
          <u xml:id="u-199.17" who="#KonstantyMiodowicz">Po pierwsze, art. 2 jest nie tyle słowniczkiem, co wykazem stosowanych w projekcie skrótów. Postuluję, by w jego ramach objaśnić takie kluczowe dla rozumienia pomieszczonych w ustawie treści pojęcia, jak: wywiad elektroniczny, służby specjalne, kryptoanaliza, służby rozpoznania czy obronność państwa.</u>
          <u xml:id="u-199.18" who="#KonstantyMiodowicz">Po drugie, art. 3 ust. 1 pkt 1 przytacza treści art. 26 ust. 1 Konstytucji RP. Rodzi się jednak pytanie: Czy nie przyjąć niektórych ze sformułowań zawartych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, jako już funkcjonujących w obowiązującym prawie?</u>
          <u xml:id="u-199.19" who="#KonstantyMiodowicz">Po trzecie, zadania określone w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. d będą oczywiście kolidowały z zainteresowaniami Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Notabene wciąż brak aktu rozdzielającego kompetencje tych służb, do czego delegację odnajdujemy w ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-199.20" who="#KonstantyMiodowicz">Po czwarte, w art. 3 ust. 1 pkt 6 mowa jest o ochronie bezpieczeństwa jednostek wojskowych oraz żołnierzy wypełniających swoje zadania poza granicami kraju. Rozumiem, iż chodzi tu o ochronę operacyjną, a nie fizyczną.</u>
          <u xml:id="u-199.21" who="#KonstantyMiodowicz">Po piąte, regulacja art. 3 ust. 1 pkt 7 domaga się, w kontekście zapisu art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, doprecyzowania zakresu prowadzonego wywiadu radioelektronicznego.</u>
          <u xml:id="u-199.22" who="#KonstantyMiodowicz">Po szóste, sugeruję wykreślić z art. 15 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-199.23" who="#KonstantyMiodowicz">Po siódme, podkreślmy kontrowersyjność zapisów art. 21. Chodzi tu o kompetencje policyjne.</u>
          <u xml:id="u-199.24" who="#KonstantyMiodowicz">Proponuję nadto zastanowić się nad:</u>
          <u xml:id="u-199.25" who="#KonstantyMiodowicz">Po pierwsze, możliwością ustawowego umocowania tzw. tajnych przeszukań, tak efektywnych w rozpracowaniach szpiegowskich. Kontrolę nad tą ważną formą pracy operacyjnej należałoby powierzyć sądom.</u>
          <u xml:id="u-199.26" who="#KonstantyMiodowicz">Po drugie, możliwością zwalniania od odpowiedzialności karnej osób, które na zlecenie i pod kontrolą Wojskowych Służb Informacyjnych biorą udział w obcym wywiadzie. Ta ostatnia sprawa ma kluczowe znaczenie dla realizacji działań ofensywnych, na przykład gier kontrwywiadowczych, przedsięwzięć oferenckich etc.</u>
          <u xml:id="u-199.27" who="#KonstantyMiodowicz">Kończąc i ubolewając nad skandalicznym trybem wprowadzenia projektu ustawy o WSI pod obrady Sejmu, kompromitującym tę instytucję, pragnę powiedzieć, że Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej uważa omawiane zapisy ustawy zawarte w druku nr 897, omawiane w przedłożeniu, za dobrą podstawę dalszych prac legislacyjnych i wnosi o powierzenie ich Komisji Nadzwyczajnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#TomaszNałęcz">Tryb, w jakim wprowadzono ten punkt porządku dziennego, był absolutnie zgodny z regulaminem; słowo „skandaliczny” było więc chyba zbyt ostre w tym przypadku, ale pewno bardzo subiektywne.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Poseł Konstanty Miodowicz: Panie marszałku, nie chcę podejmować dyskusji.)</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#TomaszNałęcz">Nie może być w Sejmie skandali zgodnych z regulaminem.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Dziewulskiego, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#ZbigniewDziewulski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#ZbigniewDziewulski">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej po zapoznaniu się z rządowym projektem ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych, wraz z projektami przedstawionych podstawowych aktów wykonawczych, zamieszczonym w druku sejmowym nr 897, przyjął następujące stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#ZbigniewDziewulski">Rada Ministrów, proponując niniejszą ustawę, miała na celu kompleksowe uregulowanie statusu prawnego oraz zasad postępowania i działania Wojskowych Służb Informacyjnych, w ślad za ustawą z dnia 24 maja br., dotyczącą reformy polskich służb specjalnych. Rząd starał się tu unormować przepisy dotyczące wywiadu wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#ZbigniewDziewulski">Projekt ustawy reguluje całokształt działalności oraz kompetencje Wojskowych Służb Informacyjnych, zaliczając do ich zadań między innymi (wymienię tu tylko niektóre):</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#ZbigniewDziewulski">- rozpoznawanie, zapobieganie oraz zwalczanie zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń godzących w niepodległość państwa,</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#ZbigniewDziewulski">- uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla obronności państwa oraz zdolności bojowej i bezpieczeństwa sił zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#ZbigniewDziewulski">Wojskowe Służby Informacyjne są więc usytuowane w składzie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej jako wyodrębniona i wyspecjalizowana służba, która spełnia funkcje zarówno służby specjalnej, jak i służby ochrony państwa.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#ZbigniewDziewulski">Warto jednak podkreślić, iż w omawianym rządowym projekcie założono, że zadania Wojskowych Służb Informacyjnych ograniczone są do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych i analityczno-informacyjnych oraz innych czynności natury służbowej i nie obejmują one uprawnień śledczych. Dlatego też, jeśli informacje uzyskane przez Wojskowe Służby Informacyjne będą potwierdzały popełnienie przestępstwa, wykroczenia bądź też przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, mają one za zadanie przekazanie zgromadzonych informacji odpowiednio prokuratorowi, Żandarmerii Wojskowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Policji lub Straży Granicznej.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#ZbigniewDziewulski">Projekt ustawy zakłada bezpośrednie podporządkowanie szefa Wojskowych Służb Informacyjnych ministrowi obrony narodowej. W myśl art. 10 ust. 4 zapewnia się Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej sprawowanie kontroli nad działalnością tego rodzaju służb.</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#ZbigniewDziewulski">Nie można również pominąć faktu, iż działalność Wojskowych Służb Informacyjnych ma wkraczać w sferę konstytucyjnie chronionych dóbr osobistych oraz ochrony danych osobowych. Większość zadań podejmowanych przez wywiad wojskowy będzie obejmowanych klauzulą tajności, a więc w żadnym wypadku nie można dopuścić do jakichkolwiek przecieków informacji, co mogłoby okazać się katastrofalne w skutkach.</u>
          <u xml:id="u-201.10" who="#ZbigniewDziewulski">Rząd, projektując ustawę o Wojskowych Służbach Informacyjnych, wykorzystał wieloletnie doświadczenie polskiego wywiadu wojskowego, wzorował proponowane unormowania prawne na rozwiązaniach zastosowanych w niektórych państwach sojuszniczych, a przede wszystkim starał się odpowiedzieć na postulaty dotyczące reformy wywiadu wojskowego, wysuwane od wielu lat przez różne gremia polskiej sceny politycznej.</u>
          <u xml:id="u-201.11" who="#ZbigniewDziewulski">Nie było dla nikogo tajemnicą, iż reforma Wojskowych Służb Informacyjnych jest niezbędna. Warto jednak zastanowić się nad tym, czy prace nad tak ważnym projektem ustawy powinny przebiegać w taki sposób. Posłowie otrzymali druki sejmowe zawierające niniejszy projekt ustawy dopiero 24 września, a już dzisiaj debatujemy nad formą działania Wojskowych Służb Informacyjnych. Uważam, iż powinniśmy mieć nieco więcej czasu na dogłębne przeanalizowanie tego projektu ustawy, gdyż działalność wojskowego wywiadu ma gwarantować obywatelom naszego kraju bezpieczeństwo i nienaruszalność granic.</u>
          <u xml:id="u-201.12" who="#ZbigniewDziewulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej po zapoznaniu się z treścią tego projektu ustawy wnosi o skierowanie go do właściwych komisji, w tym do Komisji Obrony Narodowej, jako że projekt dotyczy Wojskowych Służb Informacyjnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Wassermanna, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#ZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych był projektem długo oczekiwanym. Konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawnego i zasada praworządności wymagają, aby wszystkie organy państwowe działały na podstawie i w granicach prawa, a w szczególności te organy, które, wykonując swoje funkcje, wkraczają w sferę praw i wolności człowieka.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#ZbigniewWassermann">W chwili obecnej w zasadzie brak jest ustawowych regulacji dotyczących zadań, zakresu, metod i sposobów działania oraz zasad kontroli działalności tych służb. Dlatego należy zauważyć, że w uzasadnieniu do projektu rząd szczerze przedstawił obecną sytuację prawną Wojskowych Służb Informacyjnych i trafnie przyznał, że służby te muszą wreszcie posiadać ustawowo określone zadania, uprawnienia i obowiązki. Ponieważ działalność Wojskowych Służb Informacyjnych, jak zaznaczyłem wcześniej, wkracza w sferę podstawowych wolności i praw człowieka, obowiązkiem parlamentu jest określenie w ustawie gwarancji i mechanizmów ochrony prawnej przed nadmierną i nieuzasadnioną ingerencją w tę sferę. Dlatego wielokrotnie klub Prawo i Sprawiedliwość, a także sejmowa Komisja do Spraw Służb Specjalnych w dezyderatach wskazywały na pilną konieczność opracowania ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#ZbigniewWassermann">Zgodnie z załączonym do projektu ustawy uzasadnieniem celem wydania ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych jest kompleksowe uregulowanie ich statusu prawnego oraz jednoznaczne ustalenie zakresu ich uprawnień i obowiązków. Niestety, projekt w przedłożonym brzmieniu nie osiąga tego celu. Zakres działania i zadania Wojskowych Służb Informacyjnych nakładają się na zadania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu. Wojskowe Służby Informacyjne będą kolejną formacją powołaną do rozpoznawania, wykrywania przestępstw szpiegostwa, terroryzmu i zapobiegania im oraz zwalczania zagrożeń godzących w niepodległość państwa, nienaruszalność jego terytorium i w obronność. Takie rozwiązanie nie sprzyja wyraźnemu rozgraniczeniu kompetencji i, co za tym idzie, odpowiedzialności za działalność tych służb.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#ZbigniewWassermann">Wojskowe Służby Informacyjne są usytuowane w składzie sił zbrojnych. Zgodnie z art. 134 ust. 1 konstytucji to prezydent Rzeczypospolitej jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych. Z drugiej strony, zgodnie z konstytucją, to Rada Ministrów sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju, a minister obrony narodowej kieruje działem: obronność państwa. Rozgraniczenie roli tych dwóch organów władzy wykonawczej w działalności Wojskowych Służb Informacyjnych jest bardzo istotne nie tylko w aspekcie ponoszenia odpowiedzialności za Wojskowe Służby Informacyjne. WSI są służbą specjalną zbliżoną do Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu i omawiany projekt zawiera symetryczne rozwiązania do rozwiązań zawartych w ustawie o tych agencjach.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#ZbigniewWassermann">Zastosowanie tych samych rozwiązań wiąże się, niestety, z powielaniem pewnych kontrowersyjnych i złych uregulowań. Należy tu wymienić na przykład: 1) niejasne przepisy dotyczące podejmowania współdziałania i zawierania porozumień przez Wojskowe Służby Informacyjne ze służbami innych państw, 2) brak przejrzystych zasad finansowania działalności Wojskowych Służb Informacyjnych i wyłączenie w praktyce kontroli nad gromadzeniem i wydatkowaniem pieniędzy ze środka specjalnego, wreszcie 3) hasłowe określenie kontroli działalności Wojskowych Służb Informacyjnych przez Sejm. A przecież Sejmowa Komisja do Spraw Służb Specjalnych zgłaszała postulaty dotyczące ustawowego określenia sposobów i metod kontroli służb specjalnych przez Sejm, kontroli niezbędnej w demokratycznym państwie. Postulat ten, mimo zapewnień, i tym razem nie został spełniony.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#ZbigniewWassermann">Inne bardzo ważne zagadnienia i przepisy, jak dotyczące wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych i kontroli operacyjnej, klub Prawo i Sprawiedliwość po raz kolejny postara się sprecyzować tak, aby stworzyć gwarancje prawne chroniące przed nieuzasadnioną ingerencją w sferę praw i wolności człowieka.</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#ZbigniewWassermann">Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przekazaniem projektu ustawy do Komisji Nadzwyczajnej, składającej się z posłów Komisji do Spraw Służb Specjalnych, Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Gruszkę, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Debatujemy nad projektem ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych. Wiosną tego roku, przystępując do reformy Urzędu Ochrony Państwa, wszystkie bez wyjątku kluby mówiły o konieczności kompleksowego uregulowania spraw dotyczących wszystkich służb specjalnych. Jeżeli chodzi o służby cywilne, ta reforma została już dokonana. Na mocy uchwalonej ustawy 24 maja br. Urząd Ochrony Państwa przestał istnieć i w jego miejsce powołano dwie agencje: Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencję Wywiadu. Zakładano też, najogólniej rzecz biorąc, że zasadnicza część wywiadu wojskowego przejdzie z Wojskowych Służb Informacyjnych do cywilnej Agencji Wywiadu, a w gestii ministra obrony narodowej pozostanie silne rozpoznanie wojskowe oraz kontrwywiad wojskowy. Czyli miała zostać przeprowadzona również zasadnicza reforma WSI. Jak zatem te zamiary zostały uwzględnione w projekcie ustawy?</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#JózefGruszka">W imieniu mojego klubu parlamentarnego chciałbym przede wszystkim wyrazić zadowolenie, że nasz koalicyjny rząd wniósł ten projekt. Ta regulacja całościowa jest konieczna, jako że tak ważna materia ustawowa jest porozrzucana, znajduje się w różnych aktach. Nie można być z tego zadowolonym, ale pojawia się projekt i dzisiaj możemy rozpocząć nad nim pracę.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#JózefGruszka">W strukturze Wojskowych Służb Informacyjnych w dalszym ciągu przewiduje się istnienie wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. Mówi o tym art. 12. Jest to praktyka niedobra i niespotykana w systemach służb specjalnych państw o ugruntowanej demokracji. O odrębności strukturalnej wywiadu i kontrwywiadu decyduje przede wszystkim odmienność zadań i obszarów aktywności operacyjnej - najogólniej mówiąc, dla jednych priorytety działalności odnoszą się do zagranicy, a dla drugich - do spraw krajowych. Reforma Urzędu Ochrony Państwa poszła tą drogą m.in. dlatego, aby każda ze służb miała jednoznacznie określone pole działalności. Podział strukturalny i odrębne zwierzchnictwo są nieodzowne zwłaszcza w odniesieniu do wywiadu, w tym wojskowego, który - jak wskazuje praktyka - najlepiej funkcjonował w kraju, budując niejednokrotnie nieformalne wpływy w polityce i gospodarce; natomiast z zagranicy szły najczęściej informacje dublujące ustalenia placówek dyplomatycznych oraz powszechnie dostępne w dobie dzisiejszego funkcjonowania mass mediów, rynku i technik informatycznych.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#JózefGruszka">Projekt ustawy wymienia w art. 5 ust. 1 zadania Wojskowych Służb Informacyjnych. Nie ma tutaj podziału, które z nich będą realizowane przez poszczególne piony funkcjonalne WSI, określone w art. 12. Autorzy nie poszli więc drogą ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, w której jednoznacznie rozdzielono zadania dla jednej i drugiej agencji. Projektowany zapis oznaczać będzie, że szef WSI może dowolnie powierzać zadania stricte wywiadowcze i kontrwywiadowcze np. pionowi analityczno-informacyjnemu, ochrony informacji niejawnych czy wojskowym strukturom przedstawicielstw dyplomatycznych. Zaciemnieniem takiego podejścia jest kolejny art. 6, który mówi, że zadania określone poprzednio mogą być realizowane w kraju i za granicą, nie precyzując, które i gdzie.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#JózefGruszka">Art. 5 ust. 1 pkt 3 określa zadanie Wojskowych Służb Informacyjnych jako służby ochrony państwa oraz służby spełniającej funkcję krajowej władzy bezpieczeństwa w zakresie ochrony informacji niejawnych w stosunkach międzynarodowych dotyczących bezpieczeństwa państwa. Te same funkcje spełniał uprzednio Urząd Ochrony Państwa, a teraz będzie spełniać Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Model dwóch służb ochrony państwa i dwóch krajowych władz bezpieczeństwa przyjęto po raz pierwszy w ustawie o ochronie informacji niejawnych z dnia 29 stycznia 1999 r. Należy jednak podkreślić, że nie jest to dobre rozwiązanie. Funkcje te powinna pełnić jedna służba krajowa. Ale tak jak uprzednio, tak i teraz główne role tutaj tak zostały rozpisane. Myślę, że w pracach nad tym projektem uda się pewne kwestie uregulować, sformułować jasno i poprawić zapisy.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#JózefGruszka">Również pkt 6 tego samego artykułu - wspieranie sojuszy i układów wojskowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Czy to jest zadanie dla służb specjalnych? Wydaje się, że nie, gdyż tak sformułowane zadanie jest w obszarze polityki, od której służby powinny być jak najdalej, a nie kreować ją. Pkt 7 - uczestniczenie w planowaniu (mówię ciągle o art. 5) i realizacji kontroli rozbrojeniowych umów międzynarodowych. Jest to nieformalne i nieprecyzyjne ujęcia zadania. Służby specjalne powinny przede wszystkim zasilać informacyjnie procesy planowania i kontroli rozbrojeniowych umów, głównie wtedy, gdy uczestniczy w nich strona polska bądź gdy mogą być zagrożone nasze interesy obronne.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#JózefGruszka">Art. 8 ust. 1 jest tylko niewielką próbą przybliżenia niektórych zadań WSI do potrzeb operacyjno-taktycznych sił zbrojnych. Wygląda to na jeszcze jedną próbę przekonania o potrzebie istnienia oddzielnego wywiadu wojskowego. Takie jest rozumowanie autorów tego projektu. Art. 25 ust. 1 daje Wojskowym Służbom Informacyjnym dużo większe uprawnienia do stosowania kontroli operacyjnej, niż posiada je Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Przypomnijmy, że ABW i tylko ona, a nie Agencja Wywiadu, może ją stosować w przypadkach rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw: szpiegostwa, terroryzmu, naruszenia tajemnicy państwowej i innych przestępstw godzących w bezpieczeństwo państwa, godzących w podstawy ekonomiczne państwa, korupcji osób pełniących funkcje publiczne, w zakresie produkcji i obrotu materiałami i technologiami o znaczeniu strategicznym. Tymczasem autorzy ustawy dają Wojskowym Służbom Informacyjnym uprawnienia do stosowania kontroli operacyjnej nie tylko w przypadkach rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw określonych w ust. 1 pkt 2 tego artykułu, lecz również w innych sytuacjach, a mianowicie: rozpoznawania, zapobiegania oraz zwalczania zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń godzących w obronność, niepodległość, niepodzielność terytorium i nienaruszalność granic Rzeczypospolitej Polskiej, a także bezpieczeństwo sił zbrojnych; uzyskiwania, gromadzenia, przetwarzania, analizowania i przekazywania właściwym organom informacji o istotnym znaczeniu dla obronności RP i sił zbrojnych; rozpoznawania i analizowania napięć w rejonach konfliktów zbrojnych; wspierania sojuszy i układów wojskowych; prowadzenia wywiadu i kontrwywiadu radioelektronicznego (pkt 8).</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#JózefGruszka">Z zapisów tych wynika, że autorzy projektu ogromnie rozszerzyli uprawnienia Wojskowych Służb Informacyjnych w zakresie kontroli operacyjnej w porównaniu ze służbami cywilnymi. Tam wywiad nie może stosować jej w ogóle, natomiast w ramach Wojskowych Służb Informacyjnych wywiad wojskowy może to robić w pełni, podobnie jak struktury analityczne i inne. Podejście takie oczywiście jest nie do przyjęcia, ale - powtarzam - tę materię należy przepracować i dostosować po to, by funkcjonowanie z jednej strony było precyzyjne, a z drugiej strony niepotrzebnie nie naruszało pewnych zasad.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#JózefGruszka">Uprawnienia żołnierzy Wojskowych Służb Informacyjnych w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych (art. 22, 23 i 24) też nie zostały zróżnicowane, jak to uczyniono w ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu. Oznacza to, że oficerowie wywiadu i innych pionów funkcjonalnych będą mieli np. prawo legitymowania, zatrzymywania osób, przeszukiwania, kontroli osobistej i bagażu, stosowania przymusu bezpośredniego.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#JózefGruszka">Konkludując, panie marszałku, Wysoka Izbo, Polskie Stronnictwo Ludowe będzie się opowiadało za jak najszybszym tempem prac w celu dostosowania przedłożenia z jednej strony, z drugiej strony będziemy się starali, uczestnicząc w tych pracach, doprowadzić do tego, by to była nowoczesna ustawa, która pomoże w funkcjonowaniu Wojskowym Służbom Informacyjnym i zapewni bezpieczeństwo państwa, bo o to przecież chodzi.</u>
          <u xml:id="u-205.10" who="#JózefGruszka">Jeżeli chodzi o tryb pracy, panie marszałku, to w imieniu mojego klubu zwracam się o rozważenie przez Prezydium Sejmu propozycji, by pracą nad tym projektem zajęła się jednak Komisja Nadzwyczajna. Kierowanie bowiem projektu ustawy chociażby do Komisji Obrony Narodowej i Komisji do Spraw Służb Specjalnych doprowadzi do tego, że będzie powoływana podkomisja, prace będą prowadzone dwutorowo, bo potem trzeba pracować w komisji. Natomiast jeśli projektem zajmie się Komisja Nadzwyczajna, to w sposób jednoznaczny i zdecydowanie. Chcę podkreślić, że nie ma oczywiście takiego przymusu, by to robić na wyścigi, ale będzie to można zrobić precyzyjnie i szybko. Tak więc opowiadamy się za skierowaniem tego projektu do Komisji Nadzwyczajnej powołanej specjalnie do jego rozpatrzenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bohdana Kopczyńskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#BohdanKopczyński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych, zawarty w druku nr 897 z dnia 19 września 2002 r. Dobrze się stało, że w ogóle mamy projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych, skoro faktycznie wojskowe służby specjalne działały bez umocowania prawnego od powstania Polski po rozbiorach w 1918 r. i trwa to do dzisiaj - z zastrzeżeniem, że po 1990 r. funkcjonowanie wojskowego wywiadu i kontrwywiadu w oparciu o niejawne i resortowe akty normatywne częściowo uzyskiwały umocowanie ustawowe. Znalazło to odbicie w art. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o UOP. Mogę powiedzieć w tym miejscu, że byłem ojcem tej ustawy, która została obecnie uchylona przez rządzącą opcję SLD-UP-PSL i utworzone zostały Agencja Wywiadu oraz Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego mocą ustawy z dnia 24 maja 2002 r. (DzU nr 74, poz. 676).</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#BohdanKopczyński">Pełniejsza regulacja nastąpiła w wyniku nowelizacji ustawy z dnia 25 października 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP w art. 15 sankcjonująca istnienie i określająca zadania Wojskowych Służb Informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#BohdanKopczyński">Kolejne regulacje utrwalające ustawowo istnienie WSI to art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie ministra obrony narodowej (DzU z 1996 r. nr 10, poz. 58, z późn. zm.), gdzie WSI zostały podporządkowane bezpośrednio temu ministrowi. Ustawa z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (DzU nr 11, poz. 95, ze zm.) umocowała w art. 2 pkt 3 WSI jako jedną ze służb ochrony państwa; szef WSI ma wykonywać funkcję krajowej władzy bezpieczeństwa w stosunkach międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#BohdanKopczyński">Wysoka Izbo! Ten rys historyczny prawnej regulacji wojskowego wywiadu i kontrwywiadu stał się konieczny, zważywszy na to, że istnienie tej służby, jakże ważnej dla Polski, od początku winno być oparte o akt prawny rangi ustawowej, a tak nie było, ze szkodą dla narodu polskiego i państwa polskiego. Trzeba było 12 lat, aby ujrzała światło dzienne projektowana ustawa o Wojskowych Służbach Informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#BohdanKopczyński">Przed omówieniem treści tej ustawy o WSI można zażądać od jej autorów, aby wyjaśnili, na czym opierają ustalenie święta WSI, o którym mowa w art. 16 omawianego projektu ustawy, na dzień 25 października.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#BohdanKopczyński">Przejdę teraz do omówienia struktury omawianego projektu ustawy o WSI. Zawiera on 6 rozdziałów tematycznych:</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#BohdanKopczyński">1. Przepisy ogólne (art. 1 i 2);</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#BohdanKopczyński">2. Zakres działania i organizacja WSI (art. 3–17);</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#BohdanKopczyński">3. Uprawnienia i obowiązki żołnierzy WSI (art. 18–36);</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#BohdanKopczyński">4. Przepisy szczególne dotyczące służby wojskowej żołnierzy WSI (art. 37–39);</u>
          <u xml:id="u-207.10" who="#BohdanKopczyński">5. Zmiany w przepisach obowiązujących (art. 40–42);</u>
          <u xml:id="u-207.11" who="#BohdanKopczyński">6. Przepisy przejściowe i końcowe (art. 43–46).</u>
          <u xml:id="u-207.12" who="#BohdanKopczyński">Trzeba wskazać, że omawiana ustawa zawiera szereg delegacji dla różnych organów władzy, w tym rangi zarządzeń oraz rangi rozporządzeń. W toku prac należy te kwestie związane z delegacjami bardzo skrupulatnie zbadać, w związku z tym że dobra ustawa nie powinna zawierać żadnej delegacji, a do tego trzeba legislatorów i takie są akta prawne w zakresie tworzenia prawa, a prawa specjalnego, jakimi są służby specjalne, w szczególności.</u>
          <u xml:id="u-207.13" who="#BohdanKopczyński">Tutaj np. wbrew zapisowi art. 34 ust. 4 regulaminu Sejmu, iż do uzasadnienia wniesionego przez Radę Ministrów projektu ustawy dołącza się projekty podstawowych aktów prawnych, nie dołączono 10 rozporządzeń, tj.: z art. 21 ust. 6 ministra obrony narodowej w sprawie wykonywanych czynności przez żołnierzy WSI, o jakich mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 5–8 art. 21 projektu ustawy; z art. 22 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów odnośnie do stosowania środków przymusu bezpośredniego: z art. 23 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie warunków użycia broni; z art. 25 ust. 16 rozporządzenia MON w sprawie sposobu dokumentowania kontroli operacyjnej; z art. 27 ust. 5 rozporządzenia MON w sprawie czynności związanych z rozpoznaniem, zapobieganiem i wykrywaniem przestępstw podlegających orzecznictwu sądów wojskowych; z art. 28 ust. 5 rozporządzenia MON w sprawie przestępstw, o jakich mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 - co do materiałów zebranych niejawnie; z art. 32 ust. 7 i 8 rozporządzenia prezesa Rady Ministrów oraz MON w sprawie przekazywania informacji o osobie przez organy, służby i instytucje; z art. 37 ust. 2 rozporządzenia MON w sprawie dodatkowego umundurowania, ubioru, uzbrojenia i wyposażenia przysługujących żołnierzom WSI, co związane jest z wydatkami, a uzasadnienie błędnie podaje, że ustawa o WSI nie pociąga za sobą wydatków finansowych; z art. 39 ust. 2 rozporządzenia MON w sprawie warunków i trybu oddelegowywania żołnierzy WSI do zadań służbowych poza WSI.</u>
          <u xml:id="u-207.14" who="#BohdanKopczyński">Zatem brak wymienionych aktów prawnych w liczbie 10, rangi rozporządzenia - w źródłach prawa taki akt prawny zajmuje drugie miejsce po ustawie - czyni ten projekt ułomnym. Należy tę wadę konwalidować przed rozpoczęciem prac w komisjach przez doręczenie posłom projektów rozporządzeń Rady Ministrów, prezesa Rady Ministrów, ministra obrony narodowej. Pozwoli to dopiero na konfrontację rozporządzeń z projektem ustawy o WSI i na ocenę zgodności projektu ustawy o WSI z konstytucją RP.</u>
          <u xml:id="u-207.15" who="#BohdanKopczyński">Należy podnieść, że było ogromne niechlujstwo i bezprawie w tym zakresie przy opracowaniu ustawy o ABW i AW, gdyż wbrew art. 34 ust. 4 regulaminu Sejmu uchwalono tę ustawę mimo braku ok. 50 projektów rozporządzeń Rady Ministrów i prezesa Rady Ministrów. Taki jest system prac obecnego parlamentu, gdzie siła głosów zagłusza porządek prawny.</u>
          <u xml:id="u-207.16" who="#BohdanKopczyński">Generalnie należy stwierdzić, że uzupełniająco do projektu ustawy o WSI ma zastosowanie ustawa o służbie żołnierzy zawodowych z mocy art. 37 ust. 1 omawianego projektu ustawy o WSI. Zadania, jakie ustawodawca ma powierzyć organom WSI, sprowadzają się do zapewnienia narodowi polskiemu i państwu polskiemu bezpieczeństwa, o jakim mówi konstytucja RP oraz ustawy zwykłe. Zależy to w szczególności od kadr WSI, gdyż ich nabór zadecyduje o losach naszej suwerenności zewnętrznej i wewnętrznej,</u>
          <u xml:id="u-207.17" who="#BohdanKopczyński">Liga Polskich Rodzin zajmuje stanowisko, by omawiany projekt ustawy o WSI skierować do Komisji Obrony Narodowej i Komisji Ustawodawczej jako merytorycznie i prawnie uzasadnionych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Janickiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MarianJanicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawiam nasze stanowisko wobec projektu ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych. Głównym celem projektowanej ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych jest kompleksowe uregulowanie ich statusu prawnego w jednym akcie prawnym w sposób kompleksowo określający rolę i pozycję Wojskowych Służb Informacyjnych w strukturze organów państwa.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#MarianJanicki">Proponowany projekt ustawy jest kolejnym etapem realizacji programu reformy polskich służb specjalnych po reformie Urzędu Ochrony Państwa i powołaniu Agencji Wywiadu i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Prace nad tym projektem, jak wspomniał pan minister, trwały blisko 10 lat i dzisiaj są odpowiedzią na postulaty zgłaszane ze wszystkich stron sceny politycznej. W tej sprawie Komisja do Spraw Służb Specjalnych od początku swej działalności zgłaszała dezyderaty pod adresem Ministerstwa Obrony Narodowej w celu jak najwcześniejszego przedstawienia projektu w tym zakresie. Już w czasie pierwszych posiedzeń naszej Komisji do Spraw Służb Specjalnych IV kadencji pan Jerzy Szmajdziński, minister obrony narodowej, deklarował, że w terminie do końca września projekt wpłynie do Sejmu. Z satysfakcją i zadowoleniem przyjmuję fakt dotrzymania terminu. Jest to dobry obyczaj, który zasługuje na szersze upowszechnienie. To właśnie nie kto inny, ale koalicyjny rząd Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Unii Pracy oraz Polskiego Stronnictwa Ludowego powyższy projekt faktycznie przedstawia.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#MarianJanicki">Wojskowe Służby Informacyjne mają być wyodrębnioną i wyspecjalizowaną służbą wchodzącą w skład sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, służbą specjalną i służbą ochrony państwa właściwą w sprawach obronności państwa i bezpieczeństwa sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. W ustawie w sposób szczegółowy określono zakres działań i organizacji Wojskowych Służb Informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#MarianJanicki">Główne zadania to: rozpoznawanie, zapobieganie oraz zwalczanie zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń godzących w niepodległość państwa i niepodległość jego terytorium, bezpieczeństwo granic i bezpieczeństwo sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstw wojennych, wykrywanie przestępstw szpiegostwa, terroryzmu, przestępstw przeciwko obronności państwa albo popełnionych na szkodę państwa sojuszniczego, wykrywanie przestępstw przeciwko ochronie informacji niejawnych, w dziedzinie badań naukowych, prac rozwojowych, ochronie i zabezpieczeniu produkcji, obrotu towarami, technologiami i usługami o przeznaczeniu wojskowym.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#MarianJanicki">Ważnym zadaniem jest także uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie, analizowanie informacji i przekazanie właściwym organom informacji mających istotne znaczenie dla obronności państwa, analiza zagrożeń w rejonie napięć, kryzysów i konfliktów międzynarodowych, ochrona bezpieczeństwa jednostek wojskowych, prowadzenie wywiadu i kontrwywiadu radioelektronicznego, realizowanie przedsięwzięć wynikających z sojuszy i układów wojskowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#MarianJanicki">W ustawie określono współdziałanie Wojskowych Służb Informacyjnych z innymi organami, służbami, instytucjami, takimi jak Sztabem Generalnym Wojska Polskiego, Policją, Strażą Graniczną itp. W art. 8 zobowiązano organy administracji rządowej, samorządowej do współdziałania i pomocy w realizacji zadań. Zagwarantowano kontrolę w sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych nad Wojskową Służbą Informacyjną oraz konieczność opinii komisji w przypadku powołania szefa i wiceszefów Wojskowych Służb Informacyjnych. W art. 13 określono zasady finansowania Wojskowych Służb Informacyjnych z budżetu państwa. Jednocześnie ze względu na specyfikę działalności służby dopuszcza się możliwość niestosowania przepisów o finansach publicznych, rachunkowości i zamówieniach publicznych. Stwarza się możliwość utworzenia na ten cel funduszu operacyjnego jako środka specjalnego szefa Wojskowych Służb Informacyjnych, którego wpływy mogą pochodzić z tytułu wykonywania zadań i przedsięwzięć we współpracy ze służbami specjalnymi innych państw. Szczególnie także chciałbym podkreślić, że szczegółowe rozporządzenie w tym zakresie będzie podejmował minister obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#MarianJanicki">W rozdziale 3 określono uprawnienia i obowiązki żołnierzy Wojskowych Służb Informacyjnych. Na żołnierzy nałożono wiele zadań, ale także dano wiele uprawnień i kompetencji, które mają przyczynić się do sprawnego i operatywnego działania - możliwość wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, w tym możliwość wprowadzenia kontroli operacyjnej za zgodą sądu. Żołnierze na przykład mają kompetencje wydawania poleceń określonego zachowania się w granicach niezbędnych do wykonywania tych czynności, zatrzymywania osób, dokonywania kontroli osobistych, sprawdzania zawartości bagażu osobistego czy ładunku, żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i przedsiębiorstw. W nagłych przypadkach każda osoba jest zobowiązana udzielić doraźnej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#MarianJanicki">W art. 23 określono szczegółowe zasady użycia broni palnej. W ustawie daje się gwarancję żołnierzom i osobom współpracującym, udzielającym pomocy Wojskowym Służbom Informacyjnym, które uniemożliwiają ustalenie danych identyfikacyjnych danej osoby. Są to zapisy bardzo istotne i niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania i podniesienia skuteczności działań Wojskowych Służb Informacyjnych. Musimy być świadomi, że każdy, kto udziela pomocy, kto pracuje na rzecz Wojskowych Służb Informacyjnych, kto z nimi współdziała i współpracuje, kto w dobrej wierze służby ojczyźnie i jej bezpieczeństwu, musi mieć gwarancję, że jego dane osobowe nie będą nigdy ujawnione. Mamy tutaj przypadki tylko przestępstw groźnych czy zabójstw. Bo tylko wtedy znajdziemy osoby do współpracy, współdziałania i pomocy. Nie może być w przyszłości takich faktów, że osoby udzielające pomocy będą potem potępiane, oskarżone czy piętnowane, jak było w przypadku ostatniej ustawy lustracyjnej, gdzie ten temat zawsze się przewijał. Bo jak możemy piętnować i oczerniać kogoś, kto dobrze służy ojczyźnie i bezpieczeństwa jej obywateli.</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#MarianJanicki">W projekcie ustawy nakłada się obowiązek na prezesa Rady Ministrów i ministra obrony narodowej wydania aż 24 rozporządzeń i zarządzeń, które w sposób szczegółowy określą formy, metody i sposoby wykonywania zadań przez Wojskowe Służby Informacyjne. Należy wierzyć, że wydane akty wykonawcze na podstawie powyższej ustawy uregulują wszystko to co nie mogło się znaleźć w ustawie, dając gwarancję jawności działania Wojskowych Służb Informacyjnych wszędzie tam, gdzie jest to możliwe z punktu widzenia bezpieczeństwa i obronności kraju.</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#MarianJanicki">Przedstawiony projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnym jest projektem od strony prawnej dobrze przygotowanym i mój Klub Parlamentarny Unii Pracy jest za przekazaniem go do komisji. Opowiadam się tu za wnioskiem posła Gruszki z Polskiego Stronnictwa Ludowego i uważam, że powinniśmy powołać Komisję Nadzwyczajną, aby jak najszybciej ten projekt opracować, dopracować i żeby można było jak najszybciej uchwalić ustawę, albowiem jest to niezmiernie ważne. Tyle razy się sprzeczaliśmy, że tej ustawy nie ma, w związku z tym pracujmy, aby ona jak najszybciej powstała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszewskiego w imieniu Koła Poselskiego Ruchu Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#JanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt, nad którym dyskutujemy, ma niewątpliwie jedną bardzo istotną i niepodlegającą dyskusji zaletę, że w ogóle jest, że po 10 czy 12 latach powstał oto akt prawny, który stwarza podstawy legalnej działalności wojskowych służb specjalnych. W momencie kiedy ten projekt powstał, nabrał jakiejś takiej cechy szczególnej pilności, powiedziałbym, pilności nadzwyczajnej. Projekt wpłynął do Sejmu 19 września, posłowie otrzymali go przedwczoraj, a dzisiaj już jest pierwsze czytanie. Tutaj ktoś z moich przedmówców określił ten tryb jako skandal i został skarcony przez pana marszałka, dlatego będę ostrożniejszy w sformułowaniach, ale powiem, że nie przekonuje mnie argument, że wszystko jest zgodne z regulaminem, bo regulamin Sejmu nie może pozbawiać posłów prawa do uczciwego wykonywania swoich obowiązków. A powiem otwarcie i szczerze, ja zabieram głos w tej dyskusji nieprzygotowany. Jestem po jednej lekturze, wydawało mi się, uważnej tego aktu, ale przecież waga tego projektu, waga tego zamysłu legislacyjnego naprawdę domagałaby się bardziej szczegółowej i bardziej wnikliwej analizy. Przy tym wszystkim mamy tutaj do czynienia z pewną próbą, powiedziałbym, jednak wprowadzenia w błąd zarówno Wysokiej Izby, jak i opinii publicznej. Bo jeżeli w piśmie przewodnim do tego projektu pan premier pisze, że przedstawia Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych, a z dwudziestu paru przewidzianych w ustawie aktów wykonawczych załącza się chyba 5, jeżeli dobrze liczę, i to zupełnie trzeciorzędnych, a wszystkich aktów dotyczących podstawowych spraw nie mamy, no, to ja muszę powiedzieć, że może lepiej byłoby sobie darować ten zapis i uniknąć tego zarzutu, że w istocie rzeczy mamy do czynienia z jakąś taką naiwną zresztą próbą wprowadzenia w błąd opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#JanOlszewski">Jak powiedziałem, z zażenowaniem muszę się przyznać do tego, że staję do tej dyskusji, że zabieram głos, w moim przekonaniu, niedostatecznie do niej przygotowany. W związku z tym proszę mi wybaczyć, że poruszę tylko trzy sprawy i poruszę je być może bardzo powierzchownie, ale nie mogę nad nimi przejść do porządku dziennego, bo rzeczywiście dotyczą spraw, które w moim przekonaniu są dla tej problematyki kluczowe. Po pierwsze, to sprawa kompetencji Wojskowych Służb Informacyjnych. Otóż - przynajmniej chyba takie było założenie - to powinna być służba o bardzo wyspecjalizowanym charakterze. Powinna być określona w projekcie tej ustawy specyfika jej działania. Tymczasem mamy do czynienia z czymś, co jakby sankcjonuje pewną, powiedziałbym, wszechwładzę tych służb. To już znamy z okresu PRL. WSI zostały przyznane kompetencje zarówno Agencji Wywiadu, jak i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, wzbogacone jeszcze o szereg dziedzin, które rzeczywiście są specyficzne dla działalności Wojskowych Służb Informacyjnych. Ale to jest zakres o wiele za szeroki i to jest zakres, który będzie wprowadzał w działalność służb specjalnych III Rzeczypospolitej elementy pewnej konkurencyjności w najgorszym tego słowa znaczeniu, próby, że tak powiem, przejmowania wzajemnych kompetencji i wchodzenia sobie w zakres działań przez poszczególne służby specjalne, co jest zawsze sprawą niesłychanie groźną.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#JanOlszewski">Można powiedzieć, że elementem porządkującym i równocześnie pozwalającym na kontrolę działalności takich służb jest sposób ich finansowania i kontroli tego finansowania. Trzeba powiedzieć, że jeśli o to chodzi, art. 13 tego projektu w ust. 1 daje pewną nadzieję, że rzeczywiście intencje projektodawców w tym zakresie odpowiadały wyzwaniom. Ust. 1 brzmi: Działalność WSI, z zastrzeżeniem ust. 3, jest finansowana z budżetu państwa. Ale ust. 3 tego art. 13 - trzynastka tutaj jak zwykle okazuje się feralna - mówi, że w celu wspierania realizacji zadań WSI tworzy się środek specjalny szefa WSI, którego wpływy pochodzą z zadań i przedsięwzięć wykonywanych we współpracy ze służbami specjalnymi innych państw. To jest nic innego jak próba usankcjonowania praktyki, która była dosyć powszechna także w służbach Informacji Wojskowej PRL, a której szczytowym chyba wykwitem, trzeba powiedzieć, nie ukrywając faktów, była instytucja FOZZ, Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego. Przecież to jest pole, to jest ten zasadniczy obszar, na którym działanie agentów służb, zwłaszcza wojskowych, wywarło tego rodzaju wpływ i przyniosło takie konsekwencje, z którymi wymiar sprawiedliwości w III Rzeczypospolitej do tej pory się nie uporał i nie mam specjalnych nadziei, żeby uporał się przez następne 10- czy 12-lecie jej istnienia. Sądzę więc, że ten zapis, zapis ust. 3 art. 13, w tej formie w żadnym wypadku w ustawie znaleźć się nie powinien.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#JanOlszewski">Wreszcie trzecia sprawa, nie ukrywam, z pewnego punktu widzenia najbardziej mniej obchodząca, bo odnosząca się do stosunku służb specjalnych, w tym wypadku Wojskowych Służb Informacyjnych, do każdego z nas, do tzw. zwykłych obywateli. Jakie są właściwie uprawnienia i kompetencje tej służby w stosunku do każdego z nas? Wiemy doskonale, że w klasycznym modelu peerelowskim tych służb każdy obywatel był traktowany jako potencjalny współpracownik i, praktycznie biorąc, jest sformułowana prawnie zasada zobowiązania do takiej współpracy. Co z tej zasady przeniknęło do projektu? Otóż boję się, że bardzo wiele, o wiele za wiele. Gdyby to się ograniczało do art. 8, który mówi, że organy administracji rządowej, organy samorządu terytorialnego, instytucje państwowe, dowódcy (szefowie) jednostek (instytucji) wojskowych oraz przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie użyteczności publicznej są obowiązani, w zakresie swego działania, do współdziałania z WSI, a w szczególności do udzielania pomocy w realizacji zadań WSI, to myślę, że to byłoby właśnie to, co powinno ten zakres możliwości oddziaływania służb na instytucje zewnętrzne określać. Ale poza art. 8 niestety w tej ustawie mamy art. 21 ust. 1 pkt 1, który powiada: żołnierze WSI, wykonując czynności operacyjno-rozpoznawcze, mają prawo wydawania poleceń określonego zachowania się, w granicach niezbędnych do wykonania tych czynności. Adresat tego przepisu nie jest określony. Nie jest powiedziane, że to się odnosi do żołnierzy, do funkcjonariuszy państwowych. To jest polecenie, które może być wydane każdemu. Pkt 7: żołnierze WSI, wykonując czynności operacyjno-rozpoznawcze, mają prawo żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji. To jest powtórka art. 8, z jednym uzupełnieniem: że wszystkie te instytucje i przedsiębiorcy są obowiązani, w zakresie swojego działania, do udzielenia nieodpłatnie tej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów. Ale dalej jest pkt 8. Otóż ci żołnierze WSI w trakcie wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych mają prawo zwracania się o niezbędną pomoc do innych podmiotów, niewymienionych w pkt. 7, jak również zwracania się w nagłych przypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy; wymienione podmioty i osoby są obowiązane do udzielenia nieodpłatnie tej pomocy. Art. 22 koronuje tę całą konstrukcję: W razie niepodporządkowania się poleceniom wydanym na podstawie przepisów prawa, a w szczególności art. 21 ust. 1 pkt 1 - który cytowałem - żołnierze WSI mogą stosować fizyczne, techniczne i chemiczne środki przymusu bezpośredniego, służące do obezwładniania osób, zatrzymywania pojazdów itd. No, rozumiem, że przy redagowaniu tych przepisów projektodawcy nie zastanawiali się specjalnie nad ich konsekwencjami, że intencje były dobre, ale wyszło tak jak z samej głębi tradycji PRL. W tej ustawie, w momencie kiedy będzie ją uchwalał Sejm Rzeczypospolitej, tego być nie może.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#JanOlszewski">Myślę w związku z tym, że tryb pracy nad tą ustawą, który nam na początku narzucono, musi ulec zasadniczej zmianie. Ja się nie zgadzam z tymi moimi przedmówcami, którzy mówią, że trzeba powołać nadzwyczajną komisję i szybko zakończyć prace. Nad tym projektem ponoć pochylała się już sejmowa Komisja do Spraw Służb Specjalnych. Widać, jak sądzę, nie kwestionując tego wysiłku, że projektodawcy ustawy nie wszystkie zalecenia wzięli sobie odpowiednio do serca. Jeżeli mamy teraz znowu powołać komisję specjalną, w odpowiednio wąskim i dobranym składzie, to boję się, że rezultaty mogą być podobne. Proponuję, żeby jednak tę ustawę poddać normalnemu trybowi prac ustawodawczych, żeby ją skierować może rzeczywiście do sejmowej Komisji Ustawodawczej, ale także przede wszystkim oczywiście do Komisji Obrony Narodowej, ale w szczególności wnosiłbym o skierowanie jej także do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, ze względu właśnie na ten aspekt odnoszący się do uprawnień każdego obywatela, który może być w krąg prac służb specjalnych w sposób szczególny wciągnięty.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#JanOlszewski">I wreszcie ostatnia, drobna sprawa, która może jest wyrazem mojego szczególnego tupetu i bezczelności, a może po prostu ignorancji, ale byłbym wdzięczny panu ministrowi, jeśli nie jest to oczywiście głęboka tajemnica państwowa, za zdradzenie, co uzasadnia dzień 25 października jako dzień święta służb specjalnych, bo może to niezdrowa ciekawość, ale chciałbym to wiedzieć. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#JanuszWojciechowski">Rozumiem, że został zgłoszony wniosek o skierowanie projektu do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, a nie do komisji prawa i sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#JanuszWojciechowski">To było ostatnie zgłoszone wystąpienie w debacie.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#JanuszWojciechowski">Chęć zadania pytania zgłosił pan poseł Antoni Macierewicz.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#JanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#AntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw jednak muszę przekazać pewną uwagę przed zadaniem pytań, bo wychodzi wiceprzewodniczący Komisji do Spraw Służb Specjalnych. To sprawia, że muszę tutaj powiedzieć, iż jeżeli ktokolwiek deklarował, że Komisja do Spraw Służb Specjalnych pracowała nad tą ustawą, to pomylił się co do faktografii, bo takich prac Komisja do Spraw Służb Specjalnych nie prowadziła. Otrzymała do wiadomości, zostało to przekazane Komisji do Spraw Służb Specjalnych i tyle. Żadnych prac Komisja do Spraw Służb Specjalnych nie wykonywała, ale rozumiem, że członkowie tej komisji z SLD będą formułowali tutaj swoją opinię na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Były dezyderaty Komisji do Spraw Służb Specjalnych.)</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#AntoniMacierewicz">Teraz, jeżeli można, chciałbym zadać pytania, pytania tym istotniejsze, że ta ustawa jest szczególna nie tylko ze względu na swój przedmiot, ale także ze względu na to, że przez ostatnie dziesiątki lat, w tym także 12 lat Polski dążącej do niepodległości, nie było ustawowego uregulowania kompetencji i możliwości wojskowych służb specjalnych. I koalicja na czele z SLD, która wielokrotnie w tej sprawie wytaczała różne armaty przeciw swoim poprzednikom, również ponad rok czekała, zanim przekazała ten projekt Wysokiej Izbie. Jeżeli czekała na to aż rok, to wydaje się, że teraz można popracować w sposób normalny nad tą ustawą, a nie w jakimś trybie nadzwyczajnym. Państwo rok czekaliście, to poczekajcie jeszcze dwa miesiące.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, czy to jest wystąpienie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#JanuszWojciechowski">Panie pośle, ale bardzo proszę o pytanie. Protesty są zasadne, ponieważ wystąpienie klubowe Ligi Polskich Rodzin już było. Bardzo proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#AntoniMacierewicz">Zgadza się. W związku z tym proszę potraktować to jako pytanie. Jeżeli czekano aż rok na przekazanie Sejmowi tej ustawy, to dlaczego rząd uważa, że nie może poczekać jeszcze miesiąc, by umożliwić normalne prace, które dadzą solidne podstawy praworządnej ustawie? Bo ten projekt praworządny nie jest, to jest oczywiste. W związku z tym chciałbym spytać, jaki jest sens zapisu, iż do zadań WSI należy rozpoznawanie, zapobieganie oraz zwalczanie zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń godzących w niepodległość państwa i niepodzielność jego terytorium? Bo gdyby to było ograniczone do związanych z tym działań armii, działań wojskowych, to sens byłby oczywisty. Ale przy takim sformułowaniu kompetencje Wojskowych Służb Informacyjnych i zakres ich działania są w istocie nieograniczone, tak dalece nieograniczone, że w art. 6 ust. 4 - i to jest też pytanie - daje się prezesowi Rady Ministrów - o, przepraszam, ministrowi obrony narodowej - w drodze zarządzenia, upoważnienie do określenia zakresu i trybu współdziałania WSI z organami wojskowymi. Czyli w istocie - czy tak jest, czy nie, pytam pana ministra i pana współpracowników - stopień zwierzchności bądź podległości Wojskowych Służb Informacyjnych, jeśli chodzi o funkcjonowanie codzienne armii, będzie określony przez ministra obrony narodowej, i może się zdarzyć tak, że de facto będzie to superstruktura zwierzchnia wobec armii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#JanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, nie chcę ingerować w treść pańskiego pytania, ale nie ma czegoś takiego w art. 6 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest istotne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#AntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Pan marszałek ma rację, bardzo pana przepraszam, chodzi o ust. 5. Bardzo pana przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#JanuszWojciechowski">Czy jeszcze pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#AntoniMacierewicz">Tak, jeszcze, jeżeli pan pozwoli, kilka innych pytań.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#AntoniMacierewicz">Zasadnicze pytanie, żeby nie prowokować panów z SLD do niepoważnych wystąpień, brzmi tak: Dlaczego wobec służby, która zapisała się w dziejach Polaków, narodu i państwa polskiego chyba najgorzej ze wszystkich służb sowieckich, nie podjęto żadnego zabezpieczenia, by sowiecka agentura i ludzie, którzy odpowiedzialni są za nieszczęścia Polski, nie pełnili dalej wysokich funkcji w Wojskowych Służbach Informacyjnych niepodległego państwa polskiego? Nie ma nawet takiego zabezpieczenia, drugorzędnego, ale jednak, jak to, które istnieje w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i w Agencji Wywiadu, czyli nie ma zakazu odnośnie do szefa - szef w przeszłości nie mógł być związany z agenturą sowiecką. Taki zakaz jest w tamtych służbach, tutaj nawet takiego zakazu nie ma. Dlaczego państwo to zrobiliście? Dlaczego, zważywszy, że nie tylko Fundusz Obsługi Zadłużenia Zagranicznego, o którym mówił tutaj pan premier Jan Olszewski, ale, po dzień dzisiejszy, wiele fundamentalnych agend gospodarczych, np. PZU, jest oddawanych w ręce dawnej agentury wojskowej, o czym wszyscy wiedzą, bo opisuje to prasa bez specjalnej żenady i bez protestu z państwa strony, a więc chyba jest to prawda. I to jest pytanie zasadnicze. Miałbym bardzo wiele innych, ale na to proszę odpowiedzieć, bo wiarygodność tych służb i to, czy one będą traktowane tak, jak były traktowane dotychczas przez społeczeństwo i naród polski, czy też ten stosunek się zmieni, zależy m.in. od tego, czy będą tam pracowali ludzie wiarygodni. Dziękuję. Przepraszam za przedłużenie.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#JanuszWojciechowski">Zgłosił się jeszcze do zadania pytania pan poseł Marian Janicki.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#MarianJanicki">Panie Marszałku! Ja sobie pozwolę zadać jeszcze dwa pytania na tle wypowiedzi pana premiera Olszewskiego. Jak wygląda generalnie kwestia środków specjalnych w ramach innych podobnych działań służb w innych państwach? Bo jestem przekonany, że te służby mają określone środki specjalne, a państwo na pewno macie jakieś doświadczenia, dokonujecie wymiany tych doświadczeń z innymi służbami o podobnym charakterze w innych państwach. Jak to jest na całym świecie, gdybyście państwo mogli udzielić mi informacji?</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#MarianJanicki">I kwestia udzielania pomocy nie tylko przez osoby prawne, ale także przez osoby fizyczne wojskowym służbom specjalnym w zakresie obronności państwa i bezpieczeństwa państwa. Czy podobne zapisy, które państwo proponujecie, są także w innych państwach, w innym ustawodawstwie, np. w amerykańskim, francuskim czy brytyjskim? Proszę o podanie takich przykładów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Lewandowski jeszcze zgłasza się z pytaniem.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#JanuszWojciechowski">Pan poseł Bogdan Lewandowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania do pana ministra Szmajdzińskiego. Pierwsze pytanie. Czy Komisja do Spraw Służb Specjalnych formułowała dezyderaty w sprawie inicjatywy ustawodawczej rządu odnoszące się właśnie do ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#BogdanLewandowski">I drugie pytanie. Czy jeszcze we wstępnej fazie prac nad projektem projekt tej ustawy był przedstawiony Komisji do Spraw Służb Specjalnych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#JanuszWojciechowski">Pozwolę sobie dołączyć jeszcze swoje pytania, trochę tak z troski o poprawność legislacyjną projektu, panie ministrze, i w nawiązaniu do pytania pana posła Olszewskiego, ponieważ te przepisy, które pan wymienił, art. 21 projektu, są w zasadzie tożsame z treścią art. 15 ustawy o Policji. One są w zasadzie przepisywane od 12 lat, mają tę samą treść. Natomiast chciałbym wyjaśnić, czy inny przepis proponowany w tej ustawie świadomie jest akurat różny od tego, co jest w ustawie o Policji. Mam na myśli przepis art. 23 ust. 3 dotyczący zasad użycia broni palnej przez funkcjonariuszy Wojskowych Służb Informacyjnych. Otóż tu jest napisane, że użycie broni nie może zmierzać do pozbawienia życia. Przeczytam cały przepis: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni, i nie może zmierzać do pozbawienia jej życia, a także narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób”. Natomiast w nowelizowanej kilka tygodni temu ustawie o Policji w art. 17 ust. 3 mamy krótsze sformułowanie: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni palnej”. Koniec, kropka. Czy to jest świadomie zamierzone zróżnicowanie zasad użycia broni palnej między WSI a Policją, czy też coś tu zostało przeoczone? To jest jedno pytanie. Drugie dotyczy tego, co nazwano środkiem specjalnym, nie pamiętam, w którym to jest przepisie... W art. 13 ust. 3 projektu jest mowa o środku specjalnym. Zdaje się, że tu chodzi o środki specjalne, to jest rzeczownik, który ma tylko liczbę mnogą, a nie pojedynczą, używa się sformułowania: środek specjalny. Językowo chyba nie do końca jest to prawidłowe, ale to już kwestia nazewnictwa. Natomiast czy nie uważa pan minister, że tylko zadekretowanie tego środka, jeśli to się ma tak nazywać, bez wskazania na co ma być wydatkowany, jest wystarczającym uregulowaniem? Z punktu widzenia kontroli finansów publicznych czy to jednak nie ustawa powinna określać przynajmniej kierunek, cel wydatkowania tego środka, niech już tak się nazywa?</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#JanuszWojciechowski">I wreszcie czysto legislacyjna uwaga: czy pan minister to podziela, że nie powinno się pisać skrótu K.p.k., bo takiego zapisu nie stosuje się w ustawach, choćby w ustawie o Policji pisze się: Kodeks postępowania karnego. Natomiast skrót K.p.k. jest do tekstów, do artykułów o prawie, to jest termin z języka prawniczego, ale nie z języka prawnego. Zgłaszam tę uwagę, żeby ją ewentualnie uwzględnić w postępowaniu legislacyjnym. Zadaję pytanie, bo w innej formie nie można tego zgłosić.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#JanuszWojciechowski">I wreszcie uwaga legislacyjna dotycząca art. 21 ust. 3: czy jest potrzebny ten ustęp, bo on mówi, że osobie zatrzymanej i przeszukanej lub u której dokonano przeszukania przysługują uprawnienia przewidziane w K.p.k. Przysługują, żadna ustawa ich wyłączyć nie może, więc czy akurat w ustawie o WSI trzeba deklarować to, co w oczywisty sposób przysługuje? Kodeks jest aktem, niekonstytucyjnym wprawdzie, ale jednak nikt nie ma wątpliwości co do tego, że kodeksowych uprawnień ta ustawa wyłączyć nie może. I wreszcie pytanie: czym się różni osoba przeszukana od osoby, u której dokonano przeszukania? Z tego przepisu wynika takie rozróżnienie. Dziękuję bardzo, to już wszystkie moje pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#JerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#JerzySzmajdziński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem podziękować za opinie, które w imieniu klubów zostały przedstawione. One pokazują, że akceptowane są główne kierunki w tej ustawie. Oczywiście nie eliminują tych uwag i wątpliwości, które panowie posłowie zgłosili. Chciałem za to podziękować. Niektóre kwestie są szczegółowe, np. dlaczego K.p.k. a nie Kodeks postępowania karnego. Centrum Legislacyjne Rządu uznało, że taki skrót może być zastosowany, ale możemy zmienić to w Sejmie i nie widzę w tym problemu. Osoba przeszukiwana... Przeszukuje się osobę... Proszę?</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Albo lokal.)</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#JerzySzmajdziński">...albo lokal. Jeśli tu są jakieś problemy wymagające innego sprecyzowania, to to zostanie zrobione. Natomiast celowo szerzej zapisano kwestię użycia broni, dlatego że Policja działa w sposób restrykcyjny, natomiast służby informacyjne stosują środki zapobiegania, prewencji, w większym stopniu, staramy się o możliwie najmniejsze szkody... Uważaliśmy, że tak trzeba napisać, sformułować zapis łagodniej niż w stosunku do sposobu działania Policji. Środek specjalny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#JanuszWojciechowski">Panie ministrze, przepraszam, tylko wtrącę jedno zdanie, bo pan odpowiada na moje pytanie. Ale sytuacje dotyczące użycia broni są te same co w ustawie policyjnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#JerzySzmajdziński">Te same...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#JanuszWojciechowski">Zgłaszam to nie po to, żeby uzyskać odpowiedź, ale z prośbą o rozważenie tego w dalszych pracach...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#JerzySzmajdziński">Oczywiście, rozważymy. Tu jest większa staranność w tym, żeby nie uczynić szkód nieodwracalnych w stosunku do tych osób, przeciwko którym tej broni się używa. Uważamy więc, że to jest właściwe, ale Wysoka Izba zdecyduje.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#JerzySzmajdziński">Jeśli chodzi o środek specjalny i fundusz operacyjny w innych państwach i w innych służbach specjalnych, to w innych krajach występuje ten środek. Fundusz operacyjny zawiera dochody ze środka specjalnego, a fundusz operacyjny podlega kontroli i Najwyższej Izby Kontroli, kontroli w takim zakresie, w jakim uzna to za właściwe, i sejmowej Komisji ds. Służb Specjalnych; podane muszą być wszystkie elementy pozyskiwanych, wydatkowanych środków. Nie ma w tej sprawie żadnej tajności dla Komisji ds. Służb Specjalnych czy dla odpowiedniego departamentu Najwyższej Izby Kontroli, który tę kontrolę przeprowadza rok po roku.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#JerzySzmajdziński">Jeśli chodzi o to, czy komisja rozpatrzyła czy nie rozpatrzyła. Pan poseł Macierewicz był uprzejmy powiedzieć, że komisja żadnych prac nie wykonała. Pan poseł Macierewicz spóźnił się gdzieś o 2,5 godziny na posiedzenie komisji, jest protokół z tego z moją przytomną obecnością, więc wiem, o czym mówię. Zgodziłem się z członkami komisji, na wyraźną prośbę pana posła Miodowicza, żeby nie traktować tego spotkania komisji jako wyrażenie opinii. Ale jeśli pan chce powiedzieć, że komisja się nie spotkała, nie dyskutowała i uwag Bogdana Libery, stałego doradcy Komisji ds. Służb Specjalnych, nie przedstawiła, i posłowie głosu nie zabrali i nie dyskutowali przez 2,5 godziny, to ja nie wiem, co to znaczy, że komisja podjęła pracę, czy nie podjęła pracy, czy się zajęła, czy nie, czy wypowiedziała się, czy się nie wypowiedziała. Informuję pana, że członkowie komisji wypowiedzieli się, natomiast komisja nie zajęła w głosowaniu tajnym czy supertajnym stanowiska w tej sprawie, ale niech pan nie formułuje takich opinii... Chyba że mamy do czynienia z takim stanem wiedzy, że pan przyszedł na koniec posiedzenia, już nie mógł wziąć udziału w dyskusji i uznał, że w związku z tym pana nieobecność oznacza, że i komisja nic nie robiła przez 2,5 godziny. No więc robiła.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#JerzySzmajdziński">Rok czekaliśmy, dlaczego rząd się spieszy... Proszę panów, zapytajcie o to, a zwłaszcza pan poseł przewodniczący Wassermann niech zapyta, dlaczego w poprzedniej kadencji nie wykonano dyspozycji płynącej z konstytucji Rzeczypospolitej. Konstytucja weszła w życie w 1997 r. i jeden z jej artykułów mówi, że w ciągu dwóch lat miały być gotowe akty ustawowe, które są konieczne. Formułowanie dzisiaj pretensji do tego rządu jest - mówiąc delikatnie - nieporozumieniem, żeby nie używać innych słów.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#JerzySzmajdziński">Upływa rok od dnia wyborów, jest ta ustawa, a nie była najważniejsza w obszarze, za który odpowiadam. Ja nie znam powodów, dla których Prezydium Sejmu skierowało ten projekt pod obrady 26 września, czyli 19 września tekst wydrukowano, a 26 dostarczono. Nie zabiegałem o to, natomiast to nie ja jestem odpowiedzialny za tę kwestię i nie apeluję o to, żeby ustawa była uchwalona w przyszłym tygodniu, ani za dwa tygodnie, ani za trzy tygodnie. Chcę, żeby to była jak najlepsza ustawa, ale chciałbym, żebyśmy już przestali opowiadać o 12-letniej historii, bo, proszę panów, z tych 12 lat to tylko przez 18 miesięcy odpowiedzialność za resort obrony narodowej ponosił w koalicji SLD-PSL Stanisław Dobrzański, bo tyle czasu był ministrem obrony, a przez 12 lat ministrami obrony narodowej byli ludzie prawicy. I proszę te uwagi kierować do swoich politycznych kolegów.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#JerzySzmajdziński"> Przykro mi, że muszę to przypominać, ale taka jest rzeczywistość w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#JerzySzmajdziński">Jeśli chodzi o to, o czym mówił pan poseł Olszewski, to jeszcze raz wracam do 3 września, rząd przyjął ustawę i to jest ten termin, o którym możemy mówić, że wypełniliśmy swoje zobowiązania, a 19 września był to druk poselski. Warto się pewnie zastanowić, co się działo między 3 a 19, dlaczego to tak trwa. Pan poseł Olszewski stale wracał do tego wszystkiego, co jest związane z tą ustawą, ale dotyczyło okresu sprzed 1990 r., jakby w ciągu tych 12 lat Wojskowych Służb Informacyjnych nie było, więc informuję, że były, że działały. I w tym czasie spraw typu... Nawet gdybym przyjął, że to jest prawda o FOZ-ie czy przyjął inne rzeczy, ale w tych sprawach nie chcę w ogóle się wypowiadać. Nie ma to kompletnie znaczenia dla tych 12 lat działania Wojskowych Służby Informacyjnych, bo w tym czasie nikt nie stwierdził jakichś spraw, które mogłyby podważać wypełnianie funkcji kontrolnej i zwierzchniej nad tymi służbami przez kolejnych polityków prawicy, którzy kierowali Ministerstwem Obrony Narodowej. Więc to stałe odnoszenie do okresu poprzedniego jest nieuzasadnione, bo nawet w takiej nazwie to specjalnie nie działało.</u>
          <u xml:id="u-230.8" who="#JerzySzmajdziński">Natomiast zgadzam się z panem posłem Olszewskim w tym, co dotyczy art. 21, 22. Z ducha ustawy jest to jasne, że działalność rozpoznawcza jest związana z wykonywaniem zadań, które dotyczą obronności państwa. Ale dla porządku, żeby nie było jakichś wątpliwości, czy można to zastosować w związku z innymi czynnościami, to oczywiście warto to jaśniej napisać czy nawet powtórzyć i nic się nie stanie; lepiej w tych sprawach rzeczywiście i na zimne dmuchać, bo to jest najbardziej wrażliwa kwestia, jeśli chodzi o ten stosunek do obywateli, to co może obywateli spotkać. Tu moja absolutna zgoda i będziemy szukali takich zapisów, które...</u>
          <u xml:id="u-230.9" who="#JerzySzmajdziński">Czy zakres tych kompetencji jest za szeroki, zwłaszcza mówił o tym pan poseł Wassermann. Najprawdopodobniej będzie rozporządzenie prezesa Rady Ministrów, o ile dobrze pamiętam, które dokona rozgraniczenia między Agencją Wywiadu i Wojskowymi Służbami Informacyjnymi. Z tego co wiem, jest to już końcowa faza prac i Kolegium do Spraw Służb Specjalnych w ciągu kilkunastu dni powinno przyjąć to rozporządzenie. Ale pan poseł Wassermann nie czyta art. 3 ust. 1 pkt 2b razem z art. 3 ust. 2. Jak to razem się przeczyta, to myślę, że będzie większa przejrzystość, czy są rozgraniczone kompetencje w tym artykule dotyczącym walki z terroryzmem itd. Ten zapis został dokładnie ustalony z Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-230.10" who="#JerzySzmajdziński">Jeśli chodzi o datę 25 października jako święto, 25 października 1918 r. utworzony został II Wydział Informacyjny Sztabu Głównego i stąd ta data. Błąd, że w uzasadnieniu tego nie zapisaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-230.11" who="#JerzySzmajdziński">Jeśli chodzi o akty wykonawcze, jest ich 26. Obowiązkiem jest przedstawienie najważniejszych, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby, jeśli takie będzie żądanie komisji... Uznaliśmy, że te są najważniejsze, ale przecież możemy się mylić, nie mamy monopolu na określenie, który akt wykonawczy może szczególnie interesować. Podjąłem decyzję, żeby natychmiast, już teraz przystąpić do prac nad wszystkimi aktami wykonawczymi, w związku z tym do dyspozycji komisji będą te projekty, których komisja będzie oczekiwać.</u>
          <u xml:id="u-230.12" who="#JerzySzmajdziński">Jeśli chodzi o kontrolę sejmową, którą kwestionował pan poseł Wassermann, absolutnie się z tym nie zgadzam. Uważam, że jeśli pan poseł Wassermann ma jakieś zapisy, które trzeba umieścić w ustawie, żeby wzmocnić rangę, rolę i odpowiedzialność sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych, to oczekuję na propozycje. Komisja do Spraw Służb Specjalnych działa na podstawie też jednego ze źródeł prawa, kontroluje służby specjalne, jej działalność finansową kontroluje Najwyższa Izba Kontroli, wszystkie te dokumenty są do dyspozycji komisji, jest pełny dostęp do informacji. Ale jeśli coś trzeba zapisać, to ja z góry nie mówię: nie; jeśli się da wzmocnić cywilną i demokratyczną kontrolę nad służbami specjalnymi, to deklaruję tutaj pełną otwartość.</u>
          <u xml:id="u-230.13" who="#JerzySzmajdziński">Co do wymogów, jakie powinien spełniać szef Wojskowych Służb Informacyjnych, dzisiaj to wynika z ustawy pragmatycznej, bo to jest jednostka wojskowa, więc w tamtej ustawie są wszystkie elementy związane z tym, jak wygląda powoływanie, jakie trzeba spełniać kryteria, jakie są inne wymagania i funkcje.</u>
          <u xml:id="u-230.14" who="#JerzySzmajdziński">Natomiast co do agentury sowieckiej i tym podobnych spraw, nie znam takiej agentury w Wojskowych Służbach Informacyjnych, nie będę się wypowiadał. Jeśli pan poseł Macierewicz zgłosi jakąś poprawkę, propozycję, to przecież będzie rozpatrzona tak jak wszystko co może i powinno być rozpatrzone, ale nie chcę tego ani komentować, ani się do tego ustosunkowywać, ani mówić: tak czy nie.</u>
          <u xml:id="u-230.15" who="#JerzySzmajdziński">Za jedno chciałem podziękować - za to, że mimo tego bardzo krótkiego czasu... i tu podzielam uwagę i opinię, że wiemy, sam jestem posłem, kiedy druk jest z 19 września, to z pewnością 22 września mógł być fizycznie w posiadaniu koleżanek i kolegów posłów. Chciałem raz jeszcze podkreślić, że nie jest intencją rządu, żeby ten projekt był rozpatrywany w trybie pilnym, takiej klauzuli nie ma. Natomiast Ministerstwu Obrony Narodowej i Wojskowym Służbom Informacyjnym, jej oficerom i żołnierzom, zależy, jak sądzę, żeby powstał dobry akt, który będzie określał ich ustawową odpowiedzialność, nie będzie kolidował z działaniem innych służb, że będzie zagwarantowana cywilna i demokratyczna kontrola nad tymi służbami, bo to jest w interesie tych służb, żeby nie było stałych podejrzeń, że obszar nie ten, że kompetencje nie te, że wkraczają w różne obszary, że druga linia czy działa aktywnie w sferze gospodarki. Nie ma potrzeby, żeby służby specjalne werbowały kogoś czy zajmowały pozycję w obszarze gospodarki, natomiast powinny się interesować tą częścią gospodarki, która jest związana z obronnością, z przemysłem zbrojeniowym, z eksportem broni, to oczywiste. Chcemy zrobić dobre prawo, w związku z tym deklarujemy pełną otwartość na te propozycje, które pomogą stworzyć dobrą ustawę. 12 lat nie było tej ustawy. Jeszcze miesiąc, jeszcze dwa może jej nie być, ale ważne, żeby była dobra i przedstawimy w toku prac sejmowych rozwiązania dotyczące niektórych z tych spraw, które zostały dzisiaj podniesione, dotyczące praw obywatelskich, funduszy operacyjnych, środka specjalnego, jak dokładnie jest to rozwiązywane w innych służbach, w innych strukturach wojskowych służb specjalnych, w innych NATO-wskich armiach, aby był też przegląd sytuacji, żebyśmy wiedzieli, że nie tworzymy takiego samego prawa, ale standardy, sposób postępowania będą podobne. Dzisiaj musimy i powinniśmy mieć sprawniejsze te struktury, bo i zagrożenia są takie, jakich jeszcze rok temu nie było, więc źle, że tak późno, ale jestem przekonany, że wspólnie pracując, uda nam się stworzyć dobre prawo i będziemy mieli jedną ze spraw, którą mamy na wspólnym, ustalmy, na wspólnym sumieniu wpisaną... Dzisiaj mówię to jako minister obrony, a moi poprzednicy zawsze mówili, że będzie taka ustawa, że będzie to na wspólny rachunek, że będzie taka ustawa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za udzielenie odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#JanuszWojciechowski">Pan poseł Macierewicz w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#JanuszWojciechowski">Sprostowania?</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#AntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem sprostować źle zrozumiane przez pana ministra obrony narodowej moje słowa w trzech obszarach. Po pierwsze, nie jest prawdą, iż twierdziłem, jakoby komisja nie miała możliwości zapoznania się z tą ustawą, ona - powiedziałem wyraźnie - była przekazana do wglądu komisji, ale komisja nie pracowała nad tą ustawą i chcę to bardzo wyraźnie powiedzieć. Wszystkie zarzuty, jakie pan tutaj formułuje, ocierające się o potwarz, chciałbym, żeby pan wycofał w sposób zdecydowany, dlatego że, po pierwsze, nie jest prawdą, że spóźniłem się na to posiedzenie i bardzo proszę to sprawdzić. Po drugie, zostało specjalnie podkreślone przez członków komisji, iż jeżeli rozpoczniemy pracę nad tą ustawą, to skutek będzie taki, że nie mogąc wypowiedzieć kompetentnie i w sposób wyczerpujący rzeczywistego zdania, umożliwimy panu powoływanie się na to, iż Komisja do Spraw Służb Specjalnych sprawę już załatwiła. To nie jest prawda. Komisja nie pracowała nad tą ustawą. Praca nad ustawą kończy się opinią i to jest praca nad ustawą. Pan dobrze o tym wie.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#AntoniMacierewicz">Sprawa druga. Z przykrością stwierdzam, że nie usłyszałem odpowiedzi związanej z art. 1, mianowicie z tak szerokim zakreśleniem tego artykułu, że obejmuje on nie tylko sprawy wojskowe, ale wszystkie sprawy związane z niepodległością i bezpieczeństwem państwa polskiego. To pozwala wkraczać WSI we wszystkie dziedziny.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#AntoniMacierewicz">Trzecia niezrozumiana przez pana moja wypowiedź dotyczy oczywiście kwestii wiarygodności tych służb i ich składu personalnego. Pan mnie nie zrozumiał. Nie odwoływałem się do ustawy pragmatycznej, ani do żadnej innej, innego sposobu regulacji wewnętrznej w wojsku. Odwoływałem się do zapisów, które pozwolą wyeliminować na przyszłość z Wojskowych Służb Informacyjnych ludzi, którzy mają dłonie umoczone w zbrodniach na narodzie polskim. Nie było dotąd takiego mechanizmu, nie wprowadzono go, dlatego o to pytałem i proszę się nie wykręcać, bo jest to jedna z ważniejszych spraw. Nie może być tak, żebyśmy tworzyli narzędzie, które będzie służyło kontynuacji zbrodniczej struktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#JanuszWojciechowski">Panie pośle, proszę nie prowadzić polemiki. Rozumiem, że pan reklamuje brak odpowiedzi na pytanie. Pan minister zakończył swoją wypowiedź, więc do tego może się ograniczyć pańskie sprostowanie. W takim trybie, że pańska wypowiedź, pańskie pytanie zostały źle zrozumiane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#AntoniMacierewicz">Zgadza się, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#AntoniMacierewicz">Bardzo proszę, żeby odpowiedź dotyczyła mojego pytania, a nie stworzonego, fikcyjnie mechanizmu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#JanuszWojciechowski">Czy pan minister chce uzupełnić odpowiedź?</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#JerzySzmajdziński">Art. 26 konstytucji mówi właśnie o zadaniach sił zbrojnych, a ponieważ zadania sił zbrojnych to również zadania Wojskowych Służb Informacyjnych, które są częścią sił zbrojnych, w związku z tym do tego się odwołujemy, ale to w toku prac wyjaśnimy. Natomiast, drogi panie pośle, nie...</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Nie jestem dla pana drogim posłem.)</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#JerzySzmajdziński">Proszę pana, też jestem posłem i stosuję retorykę, jaką uważam za stosowną, tak jak pan stosuje retorykę, jaką pan uważa za stosowną. A pan stosuje gorszą retorykę, bo pan obraża ludzi. Ja mówię do pana: drogi panie pośle, ale już wycofuję, proszę o skreślenie tych słów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#JanuszWojciechowski">Panie pośle Macierewicz, przepraszam bardzo, proszę nie ingerować w wypowiedzi, zwłaszcza takie, które nie są obraźliwe. Może pan zaprotestować w innym trybie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#JerzySzmajdziński">Jeżeli dla kogoś słowa: drogi panie pośle, są obraźliwe, to proszę o skreślenie tych słów z protokołu i podpiszę się pod tym. Nie powoływałem się w wystąpieniu rządowym na to, że komisja wyraziła opinię. W ogóle nic takiego nie mówiłem. Natomiast proszę pana, jesteśmy tyle samo lat w Sejmie. Jeśli pan uważa, że odbycie posiedzenia komisji w sprawie wcześniej dostarczonego projektu ustawy, posiedzenia, na którym przedstawiono opinie - na wniosek przewodniczącego komisji posła Zbigniewa Wassermanna z Prawa i Sprawiedliwości wykonywane są ekspertyzy, opinie, zaprasza się szefa zespołu ekspertów tej komisji - w którego porządku obrad jest przewidziana dyskusja nad tym projektem, to nie jest wykonywanie prac przez komisję, to informuję, że dobrze, to ustalmy, że taka jest definicja, że to, co się odbyło w Komisji do Spraw Służb Specjalnych to nie była praca Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Tyle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#JanuszWojciechowski">Pan poseł Lewandowski, proszę.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: Marczewski.)</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#JanuszWojciechowski">Marczewski, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#JanuszWojciechowski">Pan poseł Marczewski.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#JanuszWojciechowski">W jakim trybie, panie pośle, bo pan nie zabierał głosu.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: Sprostowania. Zabierałem głos, przedstawiając wystąpienie klubowe.)</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#JanuszWojciechowski">Pan poseł miał wystąpienie. Przepraszam, nie byłem przy pańskim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#MarianMarczewski">Panie Marszałku! Wydaje mi się, że czytamy z panem posłem Macierewiczem dwa różne projekty ustaw. Mówił on o bardzo szerokich uprawnieniach Wojskowych Służb Informacyjnych wynikających z art. 1, podczas gdy w tym artykule jest określony bardzo wąski zakres działania tych służb. Zapisano w nim, że Wojskowe Służby Informacyjne są służbą specjalną i służbą ochrony państwa w rozumieniu odrębnych przepisów właściwą w sprawach obronności państwa i bezpieczeństwa sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Tak że chyba dwie różne ustawy czytaliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle, z tym że muszę trochę pana tutaj skarcić. Trochę nadużyta została formuła sprostowania, bo poseł Macierewicz nie powoływał się na pańską wypowiedź z tego, co pamiętam.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#JanuszWojciechowski">Jeszcze raz przypominam, że sprostowanie dotyczy błędnie przytoczonej lub źle zrozumianej wypowiedzi własnej.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#JanuszWojciechowski">To były już wszystkie wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#JanuszWojciechowski">Panu ministrowi dziękuję, z tym że jeśli wolno, chciałbym to zakończyć taką uwagą. Jeśli chodzi o środki specjalne - będę się upierał przy tej nazwie, ona jest używana w większości ustaw - to jednak nie za bardzo się je da skontrolować - mówię to jako osoba mająca pewne doświadczenie kontrolerskie - w sytuacji, kiedy w ustawie nie zapisano, na co te pieniądze mogą iść. A nie jest to zapisane w ustawie i nawet w odesłaniu do rozporządzenia ministra obrony narodowej jest też mowa o zasadach ewidencjonowania i wydatkowania środka specjalnego, a nie napisano, na co on może być przeznaczony. W związku z tym skontrolowanie tego będzie praktycznie niemożliwe. Jest prośba, żeby to uwzględnić w toku dalszych prac legislacyjnych, bo będzie luka w ustawie. Muszę to zasygnalizować jako osoba w końcu współodpowiedzialna za kształt prawa, jakie z tej Izby wychodzi.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi. Dziękuję wszystkim zabierającym głos.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#JanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#JanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych, zawarty w druku nr 897, do Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji do Spraw Służb Specjalnych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#JanuszWojciechowski">Jednakowoż w dyskusji zgłoszono odmienne wnioski. Pierwszy to był wniosek o skierowanie projektu do Komisji Nadzwyczajnej, drugi - wniosek o skierowanie projektu również do Komisji Ustawodawczej, a trzeci w gruncie rzeczy - wniosek o skierowanie go dodatkowo do Komisji Ustawodawczej i do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#JanuszWojciechowski">Tak więc są jeszcze wnioski o dodatkowe skierowanie, w związku z czym do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-241.10" who="#JanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 17. i 18. porządku dziennego: 17. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (druki nr 586 i 892). 18. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (druki nr 659 i 893).</u>
          <u xml:id="u-241.11" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Kasprzyka w celu przedstawienia sprawozdań komisji zawartych w wymienionych drukach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#JacekKasprzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedłożyć Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” dotyczące dwóch rządowych projektów związanych właśnie z tym pakietem. Jednym z nich jest projekt ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (druk nr 892). Pan marszałek skierował wymieniony projekt 18 czerwca 2002 r. do pierwszego czytania w Komisji Nadzwyczajnej, która po przeprowadzeniu pierwszego czytania w dniach 16 lipca i 24 września i po wysłuchaniu przedstawicieli Komitetu Integracji Europejskiej wnosi, aby Wysoka Izba zechciała załączony projekt ustawy uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#JacekKasprzyk">Projektowana ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych jest bowiem dopełnieniem do wprowadzanej od 3 lat reformy systemu ubezpieczeń społecznych w naszym kraju. Ustawa ma charakter kompleksowy i porządkujący dotychczasowy stan prawny. Obowiązująca od 1 stycznia 1999 r. ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych powołała fundusz ubezpieczenia wypadkowego, wydzielony w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zasilany składką obciążającą wyłącznie pracodawcę, z którego mają być finansowane świadczenia wypadkowe. Ustawa ta przesądziła również o zróżnicowanej stopie procentowej składki. W ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zapisano również, że rodzaje świadczeń z ubezpieczeń społecznych, warunki nabywania prawa do nich oraz zasady i tryb ich przyznawania określają odrębne przepisy.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#JacekKasprzyk">Jestem trochę w kłopocie, ponieważ mam rozpisany każdy artykuł ustawy, niemniej jednak ze względu na szacunek dla czasu Wysokiej Izby pozwolę sobie ograniczyć się do tych najważniejszych, mając również na uwadze bardzo aktywną pracę posłów podkomisji, komisji, jak i aktywny udział przedstawicieli partnerów społecznych. Ta ustawa bowiem, jak i ta, o której za chwilę będę mówił, była przedmiotem obrad Komisji Trójstronnej, a więc komisji utworzonej pomiędzy stroną rządową, pracodawcami i związkami zawodowymi, gdzie uzyskała pełną akceptację, z wyjątkiem stanowiska NSZZ „Solidarność”; dotyczy to kwestii związanej z wypadkami w drodze do pracy i z pracy.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#JacekKasprzyk">Rozdział 1, zawierający art. 1–5, opisuje przedmiotowy charakter ustawy, zawiera słowniczek pojęć, jakie pojawiają się w tejże ustawie, definiuje również wypadek przy pracy i wypadki, które nastąpiły w okresie ubezpieczenia wypadkowego z innych tytułów niż praca najemna. Ponadto w przepisach tego rozdziału określono, jakie podmioty są zobowiązane do ustalania okoliczności przyczyn takich wypadków. W rozdziale tym jest zawarta również definicja wypadku przy pracy, wypadku śmiertelnego, ciężkiego i zbiorowego. Za wypadek przy pracy będzie uważany tylko takie zdarzenie, które spowoduje uraz lub śmierć. Definicja ta niczego nie zmienia w sferze prawa do świadczeń osób ubezpieczonych, zdarzenia bowiem bez następstw z punktu widzenia ubezpieczenia społecznego tutaj nie mają znaczenia. Przyjęte w definicji wypadku śmiertelnego, podobnie jak w dotychczasowych przepisach, 6-miesięczne kryterium nie ogranicza i nie będzie ograniczać prawa do świadczeń z tytułu wypadku dla rodziny osoby zmarłej. Przyjęcie takiego kryterium zarówno w przeszłości, jak i obecnie służy wyłącznie do celów statystycznych.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#JacekKasprzyk">Rozdział 2 dotyczy rodzajów świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, warunków nabywania prawa do tych świadczeń, zasad i trybu ich przyznawania oraz ustalania ich wysokości i zasad ich wypłaty. W art. 6 jest katalog świadczeń przysługujących z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, takich jak: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie ustalonym ustawą, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy, również renta szkoleniowa, renta rodzinna oraz dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej. Katalog ten dotyczy tylko świadczeń związanych z ubezpieczeniem społecznym z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Wszystkie świadczenia będą obecnie przysługiwały z funduszu wypadkowego i będą wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Co istotne, osobom prowadzącym działalność pozarolniczą i osobom z nimi współpracującym, duchownym będącym płatnikami składek na własne ubezpieczenie oraz członkom ich rodzin świadczenia nie przysługują w razie wystąpienia w dniu wypadku zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne na kwotę przekraczającą 2 zł, do czasu spłaty całości zadłużenia. Zgodnie bowiem z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczenie wypadkowe jest obowiązkowe, a nie dobrowolne. Oczywiście spłacając zaległości, nie traci się uprawnień do świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#JacekKasprzyk">Art. 7 mówi, że w przypadku zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku wyrównawczego stosowane będą oczywiście przepisy ustawy o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#JacekKasprzyk">Zgodnie z art. 8 zasiłek chorobowy dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, będzie przysługiwał już od pierwszego dnia niezdolności do pracy w wysokości 100%. Tu jest nawiązanie do Kodeksu pracy, w którym mnóstwo kontrowersji wzbudzała kwestia pierwszego dnia chorobowego. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego nie będzie przysługiwał za okresy niezdolności do pracy spowodowane wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, za które ubezpieczony na podstawie odrębnych przepisów zachowuje prawo do wynagrodzenia, uposażenia, stypendium lub innego świadczenia przysługującego za ten okres.</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#JacekKasprzyk">Art. 11 zawiera regulacje związane z jednorazowym odszkodowaniem, które przysługuje ubezpieczonemu, a w przypadku śmierci w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową - członkom rodziny, lub jeżeli ubezpieczony doznał stałego lub trwałego uszczerbku na zdrowiu. Przepis ten definiuje pojęcia stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Pragnę zapewnić, że definicje te nie uległy zmianie w stosunku do obecnie obowiązujących.</u>
          <u xml:id="u-242.8" who="#JacekKasprzyk">Istotny jest art. 12, a w związku z tym również art. 53, który także dotyczy kwestii jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu. Będzie ono niższe niż obecnie. W projektowanej ustawie wysokość jednorazowego odszkodowania określono na 20% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku poprzednim, z tym że poziom 20% będzie osiągany stopniowo, począwszy od wyjściowego poziomu 16% w 2003 r. Kwota jednorazowego odszkodowania będzie się zmieniać raz w roku. Jeżeli w przypadku poszkodowanego w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu ulegnie powiększeniu co najmniej o 10 punktów procentowych, jednorazowe odszkodowanie zostanie zwiększone o 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego pierwotnie zostało ono ustalone. Natomiast jeżeli wobec ubezpieczonego zostanie orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji, jednorazowe odszkodowanie zwiększone zostanie o kwotę 3,5-krotnego przeciętnego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-242.9" who="#JacekKasprzyk">Art. 13. odnosi się do członków rodziny ubezpieczonego i stanowi, że właśnie tym członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub wskutek choroby zawodowej, przysługiwać będzie jednorazowe odszkodowanie. Przysługuje ono również w razie śmierci w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową rencisty, który był uprawniony do renty z ubezpieczenia wypadkowego. Przepis dalej wymienia członków rodziny ubezpieczonego uprawnionych do tego świadczenia. Jeżeli małżonek w chwili śmierci osoby ubezpieczonej pozostawał w separacji orzeczonej przez sąd, jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje.</u>
          <u xml:id="u-242.10" who="#JacekKasprzyk">W art. 14. zawarta jest delegacja dla ministra pracy i polityki społecznej do ogłaszania corocznie w Monitorze Polskim wysokości jednorazowych kwot odszkodowań.</u>
          <u xml:id="u-242.11" who="#JacekKasprzyk">Art. 16. dotyczy stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.</u>
          <u xml:id="u-242.12" who="#JacekKasprzyk">Określa to lekarz orzecznik ZUS. Wszystkie sprawy związane z prawem do świadczenia rehabilitacyjnego, jednorazowego odszkodowania dla członków rodziny ustala również orzecznik ZUS na wniosek danej osoby.</u>
          <u xml:id="u-242.13" who="#JacekKasprzyk">Art. 17. - zgodnie z tym artykułem przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, do ustalenia wysokości tych świadczeń oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy o emeryturach i rentach. Świadczenia przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. W przepisie tym zrezygnowano z górnej podstawy wymiaru świadczeń w stosunku do świadczeń wypadkowych, co odpowiada zasadzie, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe też nie jest ograniczona. Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, zostaje przywrócone w razie ponownego powstania tej niezdolności, bez względu na okres, jaki upłynął od ustania prawa do renty.</u>
          <u xml:id="u-242.14" who="#JacekKasprzyk">Gwarancji wysokości najniższych świadczeń - co jest bardzo istotne - poświęcono art. 18. Określone w nim zostało, że renta z tytułu niezdolności do pracy i renta szkoleniowa z ubezpieczenia wypadkowego nie może być niższa niż: 80% podstawy jej wymiaru dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy, 60% podstawy dla osoby częściowo niezdolnej do pracy i 100% podstawy dla osoby uprawnionej do renty szkoleniowej. Zapis taki jest konieczny ze względu na potrzebę ujednolicenia systemu rent z systemem powszechnym, co oczywiście nie usuwa dotychczasowych preferencji wymiaru rent wypadkowych.</u>
          <u xml:id="u-242.15" who="#JacekKasprzyk">Art. 20 stanowi, że renty z ubezpieczenia wypadkowego oraz dodatki dla sieroty zupełnej podlegają okresowej waloryzacji w terminach i na zasadach określonych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Artykuł ten przesądza również, że renta z tytułu niezdolności do pracy, renta szkoleniowa oraz renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego nie może być niższa niż 120% kwoty najniższej odpowiedniej renty ustalonej, podwyższonej zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-242.16" who="#JacekKasprzyk">Dosyć istotny jest art. 21, bowiem przyjęto w nim, że świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez niego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, umyślne lub na skutek rażącego niedbalstwa. Świadczenia nie będą również przysługiwać ubezpieczonemu, który, będąc w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Jeżeli zajdzie uzasadnione podejrzenie, że ubezpieczony znajdował się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających czy psychotropowych, będzie musiał poddać się odpowiednim badaniom i będzie musiał ponieść ich koszty.</u>
          <u xml:id="u-242.17" who="#JacekKasprzyk">Art. 22 daje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych uprawnienie do odsyłania do pracodawcy protokołu lub karty wypadku, jeśli zawierają one formalne braki, w celu uzupełnienia. Chodzi o skrócenie okresu oczekiwania i przyspieszenie całej procedury.</u>
          <u xml:id="u-242.18" who="#JacekKasprzyk">Zgodnie z art. 23, świadczeniem z ubezpieczenia wypadkowego będzie refundacja kosztów leczenia skutków wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, związanego z usługami stomatologicznymi i szczepieniami ochronnymi. Fundusz wypadkowy pokryje także koszty przedmiotów ortopedycznych w wysokości udziału własnego ubezpieczonego.</u>
          <u xml:id="u-242.19" who="#JacekKasprzyk">Rozdział 3 reguluje sprawę zbiegu praw do świadczeń. Art. od 24 do 26 mówią, że w razie zbiegu uprawnień do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego z uprawnieniami do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, tzn. zasiłku chorobowego, zasiłku wyrównawczego i świadczenia rehabilitacyjnego, ubezpieczonemu będą przysługiwały świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego. W przypadku zbiegu prawa do rent z różnych tytułów obowiązuje zasada pobierania jednego świadczenia rentowego, wyższego bądź wybranego przez osobę uprawnioną. Nadal też będzie możliwe pobieranie renty wypadkowej i emerytury łącznie, z tym, że jednego świadczenia w całości, a drugiego w połowie wysokości, według wyboru osoby uprawnionej, przy czym osoba pobierająca łącznie te świadczenia nie będzie mogła uzyskać dodatkowych dochodów ze źródeł podlegających oskładkowaniu na ubezpieczenie społeczne. Ponadto renta wypadkowa będzie ulegała zmniejszeniu lub zawieszeniu w razie osiągnięcia przychodu na analogicznych zasadach jak w przypadku pozostałych świadczeń rentowych. Najniższa renta wypadkowa będzie wynosiła 120% kwoty najniższej renty z ubezpieczenia rentowego.</u>
          <u xml:id="u-242.20" who="#JacekKasprzyk">Rozdział 4 dotyczy zasad różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i skutków. Ten postulat już jest uwzględniony w dotychczasowych rozwiązaniach ustawowych, zyskuje również coraz większą aprobatę i coraz częściej zarówno przez pracodawców, jak i przez związki zawodowe jest podnoszone to, aby składka była uzależniona od stanu bezpieczeństwa warunków pracy w zakładzie pracy. I tak, art. 27–34 oraz art. 51, 52 i 58 mówią, że w obecnym stanie prawnym, wprowadzonym ustawą z października 1998 r., fundusz wypadkowy zasilany jest składkami, których stopa procentowa ma wynosić od 0,40% do 8,12% podstawy wymiaru składek.</u>
          <u xml:id="u-242.21" who="#JacekKasprzyk">Od 1 stycznia 1999 r. stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe dla wszystkich płatników wynosi 1,62% podstawy wymiaru i nie ulegnie zmianie do 31 grudnia 2002 r. Różnicowanie składek odbywać się więc będzie, zgodnie z tym projektem ustawy, dwuetapowo. Jest propozycja, aby od 1 stycznia 2003 r. to różnicowanie odbywało się na poziomie grupy działalności, a od 1 stycznia 2006 r. - na poziomie poszczególnych płatników. Zróżnicowanym wymiarem składek zostaliby objęci płatnicy zatrudniający co najmniej 10 osób. Płatnicy składek kwalifikowani byliby do 29 grup działalności tworzonych według kodu Polskiej Klasyfikacji Działalności. Minister pracy i polityki społecznej nie rzadziej niż raz na 3 lata ustalałby kategorie ryzyka dla grup działalności na podstawie danych statystycznych z ostatnich 3 lat. 30 kategoriom ryzyka podporządkowane zostałyby stopy procentowe składki w założonych granicach od 0,40% do 8,12%. Składka zróżnicowana na poziomie płatników ustalana byłaby corocznie przez oddziały ZUS na podstawie danych przekazywanych płatnikom.</u>
          <u xml:id="u-242.22" who="#JacekKasprzyk">Art. 27–34 mówią o kompetencji Państwowej Inspekcji Pracy, która w pierwszym projekcie rozwiązania rządowego miała większe uprawnienia co do orzekania w sprawie zgodności kontrolowanych danych u płatników i w zasadzie już decydowania o podniesieniu wysokości składki. Zgodnie z wolą komisji przyjęto rozwiązanie, że Państwowa Inspekcja Pracy weryfikuje te dane, a dopiero wniosek przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który podejmuje ostateczną decyzję. Wynikało to również z decyzji samej Państwowej Inspekcji Pracy, która uznała, że nie czuje się przygotowana do wykonania tego zadania na tyle, aby kompleksowo przeprowadzić takie analizy.</u>
          <u xml:id="u-242.23" who="#JacekKasprzyk">Proszę państwa, rozdział 5 dotyczy zasad finansowania prewencji wypadkowej. Na mocy art. 37 przeznacza się do 1% należnych składek na ubezpieczenie wypadkowe właśnie na ten fundusz, zgodnie z planem finansowym Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który co roku w ustawie budżetowej przyjmujemy. Ten 1% budził emocje w podkomisji, a także w komisji. Jest to określona, dosyć wysoka kwota. Padały pytania, czy w dobie dzisiejszych potrzeb wydatkowych, związanych również z systemem ubezpieczeń, odszkodowań wypadkowych, prewencja jest dzisiaj aż tak pierwszoplanowa i aż tak kosztowna. Uznano, również pod naciskiem partnerów społecznych, że zasady prewencji są bardzo istotne i taki limit, do 1%, powinniśmy mieć. Nie oznacza to 1%, zapisane jest: do 1%, i Wysoka Izba corocznie w ustawie budżetowej będzie decydowała - oczywiście jeżeli przyjmie to rozwiązanie ustawowe - jaka będzie wysokość tejże składki.</u>
          <u xml:id="u-242.24" who="#JacekKasprzyk">Proszę państwa, art. 40, ponieważ ustawa dotyka również i innych ustaw, skreśla przepis mówiący o tym, że Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych płaci jednorazowe odszkodowanie, ale w przepisach przejściowych jest zapisane, że będzie jeszcze płacił do czerwca 2003 r. te, które były niezapłacone przez upadłego pracodawcę. Pozostałe zmiany są konsekwencją.</u>
          <u xml:id="u-242.25" who="#JacekKasprzyk">Art. 41 dotyczy absolwentów, którzy są skierowani na staż lub szkolenie. Do tej pory mają oni również świadczenia wypadkowe, a będą je mieli na podstawie ubezpieczenia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-242.26" who="#JacekKasprzyk">W art. 43 skreślono przepis, że składkę wypadkową zróżnicowaną ustala się w drodze decyzji ZUS. Teraz w przepisie proponowanej ustawy jest to uregulowane w sposób bardziej kompleksowy.</u>
          <u xml:id="u-242.27" who="#JacekKasprzyk">Proszę państwa, jest również kwestia związana z art. 45. Są to sprawy wypadków w drodze do pracy i z pracy. Jest tu uzupełnienie słowniczka ustawy o definicję wypadku w drodze, albowiem świadczenia chorobowe z tego tytułu są regulowane w sposób preferencyjny, a więc już od pierwszego dnia jest 100% płacone zasiłku. Również art. 44, dokonując zmiany w dotychczasowej ustawie, stwierdza, że włączenie wypadku w drodze do pracy i z pracy do ubezpieczenia rentowego oznacza, że system ubezpieczeń społecznych nie będzie zapewniał już jednorazowego odszkodowania z tytułu takich zdarzeń.</u>
          <u xml:id="u-242.28" who="#JacekKasprzyk">Proszę państwa, reszta propozycji i zmian w dużej części dotyczy już nie spraw merytorycznych, ale porządkujących, doprecyzowujących główne zapisy, pozwolę więc sobie do nich już nie wracać.</u>
          <u xml:id="u-242.29" who="#JacekKasprzyk">Chciałbym tylko powiedzieć, że ta ustawa ma również pewne skutki społeczne, likwiduje bowiem utrzymujący się nadal w prawie dotyczącym ubezpieczenia społecznego podział na uspołecznione i nieuspołecznione zakłady pracy. Również zróżnicowanie wielkości składek w zależności od stopnia bezpieczeństwa jest oczekiwane. Jak powiedziałem, ustawa zawierała również zakres kompetencji. Ponadto była ona omawiana przez Komisję Trójstronną.</u>
          <u xml:id="u-242.30" who="#JacekKasprzyk">Proszę Państwa! Pozwolicie państwo, że przejdę do drugiej ustawy, do drugiego sprawozdania z druku nr 893, dotyczącego rządowego projektu ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach. Komisja Nadzwyczajna po otrzymaniu 22 lipca, decyzją pana marszałka, projektu do pierwszego czytania, po posiedzeniach 26 lipca i 24 września i wysłuchaniu przedstawiciela Komisji Integracji Europejskiej, wnosi do Wysokiej Izby o uchwalenie wyżej wymienionego projektu. Celem tej ustawy jest unormowanie kwestii zaopatrzenia dla niektórych osób, które uległy wypadkom w innych okolicznościach niż wymienione w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Oczywiście projektowana ustawa jest konsekwencją przyjęcia nowych zasad systemu ubezpieczenia społecznego z 1998 r. Dotychczasowe kwestie będące przedmiotem tej ustawy są unormowane rozporządzeniem Rady Ministrów z 16 września 1997 r. i wymagały również rozwiązania prawnego. Część rozwiązań znajduje się w odrębnych regulacjach dotyczących m.in. skutków zdarzeń związanych z udzielaniem pomocy tzw. służbom mundurowym. Zgodnie z nową ustawą osoby, które uległy wypadkowi w szczególnych okolicznościach, oraz członkowie rodzin osób zmarłych wskutek takiego wypadku będą objęci ochroną. Ochrona ta polega na zapewnieniu uprawnień do świadczeń przewidzianych w ustawie z tytułu doznanej szkody spowodowanej wypadkiem.</u>
          <u xml:id="u-242.31" who="#JacekKasprzyk">Zakres tych świadczeń będzie istniał, tak jak to było dotychczas, jednak będzie nieco węższy niż zakres świadczeń należnych w razie wypadku przy pracy. Przepisy projektowanej ustawy nie rozszerzają tego katalogu, ale uzyskały akceptację społeczną partnerów społecznych, organizacji pracodawców, związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-242.32" who="#JacekKasprzyk">Według projektowanej ustawy przedkładanej w sprawozdaniu osobie, która uległa wypadkowi w szczególnych okolicznościach, przysługiwałaby renta z tytułu niezdolności do pracy oraz jednorazowe odszkodowanie z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu, o ile osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy. Osobie uznanej za częściowo niezdolną do pracy, która jest uprawniona do renty z tego tytułu, nie będzie już przysługiwało jednorazowe odszkodowanie. Członkom rodziny osoby, która zmarła wskutek wypadku, będzie przysługiwać renta rodzinna i jednorazowe odszkodowanie. Na podstawie przepisów projektowanej ustawy świadczenia pieniężne dla osób poszkodowanych wskutek wypadku powstałego w szczególnych okolicznościach oraz dla członków rodzin osoby zmarłej wskutek takiego wypadku będą finansowane z budżetu państwa. Przepisy ustawy nie przewidują świadczeń pieniężnych w razie czasowej niezdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-242.33" who="#JacekKasprzyk">Przepisy projektowanej i przedłożonej w sprawozdaniu ustawy nie odnoszą się do wypadków zaistniałych w drodze do lub z miejsca określonych zdarzeń. Jeżeli jednak osoba, która uległa wypadkowi w szczególnych okolicznościach określonych w ustawie, jest pracownikiem, to z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wskutek tego wypadku nabywałaby prawo do wynagrodzenia, a następnie do zasiłku chorobowego na warunkach i w wysokości określonych w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, podobnie jak w sytuacji, gdyby do takiego zdarzenia doszło w typowo prywatnych okolicznościach. Świadczenia określone w projekcie ustawy będą przyznawane i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wniosek osoby poszkodowanej, a także na wniosek uprawnionych członków rodziny osoby zmarłej wskutek wypadku zaistniałego w szczególnych okolicznościach lub ich pełnomocnika.</u>
          <u xml:id="u-242.34" who="#JacekKasprzyk">Komisja podczas szczegółowych prac nie wniosła do projektu rządowego żadnych merytorycznych propozycji, natomiast wniesiono kilka zmian technicznych, porządkujących, które dla meritum sprawy, dla istoty ustawy nie miały większego znaczenia. W związku z tym pozwolę sobie nie omawiać tych uwag technicznych.</u>
          <u xml:id="u-242.35" who="#JacekKasprzyk">W imieniu Komisji Nadzwyczajnej wnoszę, Wysoka Izbo, o uchwalenie obydwu przedłożonych sprawozdań. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#JanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i 5-minutowe oświadczenia w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#JanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią poseł Alicję Murynowicz o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#AlicjaMurynowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po półgodzinnym przemówieniu pana posła sprawozdawcy nie wypada już wiele mówić. Sprawozdania dotyczące obu projektów ustaw zostały przedstawione artykuł po artykule, a więc bardzo szczegółowo, w związku z tym powiem tylko o kilku pozytywach w odniesieniu do tych ustaw, aby poprzeć decyzję mojego klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej dotyczącą głosowania za przedstawionymi przez rząd propozycjami.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#AlicjaMurynowicz">Jeżeli chodzi o ustawę tak zwaną dużą, czyli rządowy projekt ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, to niewątpliwie największą zaletą jest to, że ustawa ta jest pierwszą systemową ustawą od 1975 r., kiedy to poprzednia ustawa uregulowała sprawę wypadków przy pracy. W 1998 r. deklarowano podczas prac Komisji Nadzwyczajnej do spraw ubezpieczeń społecznych bardzo szybką ścieżkę legislacyjną dla ustawy o wypadkach przy pracy. Miałam ten zaszczyt pracować w komisji. Pozwolę sobie na pewną złośliwość, gdyż wątpliwy to zaszczyt, jeśli chodzi o efekt końcowy, ponieważ od 1998 r. minęły 4 lata i dopiero teraz doczekaliśmy się projektu tej ustawy. A jest ona włączona w cały system ubezpieczeń społecznych. Niewątpliwą również zaletą proponowanych zmian jest to - pomijając fakt, że po raz pierwszy od bardzo wielu lat te projekty zdobyły pełne poparcie partnerów społecznych w Komisji Trójstronnej, oczywiście przy wypracowywaniu ostatecznego kompromisu były różnice zdań, ale to się zdarzyło po raz pierwszy od długiego czasu - że ustawa ta zwiększa bezpieczeństwo pracy również poprzez finansowe zachęty, zwiększa to bezpieczeństwo poprzez zróżnicowanie składki według branż, jakie następują.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#AlicjaMurynowicz">Ustawa mniejsza, czyli o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach ma jedną bardzo ważną zaletę. Nie chcę wymieniać wszystkiego, co dotyczy tej ustawy, ale niewątpliwie w przypadku art. 2 ust. 1 pkt. 1, 2 i bodajże 10, kiedy mówimy, że za wypadek uzasadniający przyznanie świadczeń - chodzi o choroby zawodowe lub wypadki w szczególnych okolicznościach - uznajemy zdarzenie, które nastąpiło przy ratowaniu innych osób od grożącego ich życiu niebezpieczeństwa, przy chronieniu własności publicznej przed grożącą jej szkodą i przy wykonywaniu bezpośredniej ochrony przed klęskami żywiołowymi, to po raz pierwszy jest jasne, że zapewniamy uprawnienia do świadczeń z powodu szczególnych okoliczności wszystkim strażakom z Ochotniczej Straży Pożarnej. Do tej pory przez wiele, wiele lat prosili oni o uregulowanie swego statusu, lecz bezskutecznie; nie mieli tej komfortowej, można powiedzieć, sytuacji, a właśnie ta tzw. mała ustawa tę sytuację stwarza. Nie przedłużając zatem wypowiedzi, jeszcze raz w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej deklaruję poparcie dla obu rządowych projektów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Parchańskiego w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#TadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej stanowisko wobec sprawozdań Komisji Nadzwyczajnej o projektach ustaw: o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#TadeuszParchański">Projekty tych ustaw były rozpatrywane przez Komisję Nadzwyczajną, chociaż tylko pierwszy z nich formalnie został przez rząd przedłożony w ramach realizacji strategii gospodarczej rządu SLD-Unia Pracy-PSL „Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca” w części dotyczącej pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”. Tu chciałbym tylko wyrazić żal, że projektami nie zajęła się też odpowiednia komisja merytoryczna, ale to nie pierwszy taki przypadek. Jak wiemy, wystarczy, że rząd na pierwszej stronie projektu ustawy napisze „projekt w ramach strategii gospodarczej” i wiadomo, że odpowiednia merytoryczna komisja sejmowa już się nim nie zajmie. To z pewnością przyspiesza procedurę uchwalania ustaw, choć nie w każdym przypadku, i pewnie nie najlepiej służy jakości stanowionego prawa. Omawiane dziś ustawy mają na celu uporządkowanie obecnie obowiązujących uregulowań prawnych w zakresie ubezpieczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Nie chciałbym powtarzać, jakie szczegółowe rozwiązania zawierają oba projekty, ponieważ omówił to przed chwilą bardzo dokładnie pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#TadeuszParchański">Proponowane ustawy zawierają wiele dobrych i godnych poparcia rozwiązań i od razu powiem, że klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za ich przyjęciem. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na związek rozpatrywanych ustaw z pakietem „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, a szczególnie zastanowić się w jakim stopniu zaproponowane rozwiązania mają przyczynić się do rozwoju przedsiębiorczości. Nie mam wątpliwości, że regulacje zawarte w pierwszym z omawianych projektów powinny przyczynić się do większej dbałości o bezpieczeństwo pracowników, ponieważ wysokość składki ubezpieczenia wypadkowego zależeć będzie od stopnia zagrożenia wypadkami w poszczególnych branżach oraz u poszczególnych pracodawców według zasady: więcej wypadków, większa składka, co uważamy za słuszne. Czy jednak w praktyce tak naprawdę będzie? Czy na przykład spółki węglowe, które zaliczane są do kategorii największego ryzyka wypadkowego będą płacić podwyższone składki? Wiemy, że należą do największych dłużników ZUS.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#TadeuszParchański">A jaki będzie wpływ tej ustawy na przedsiębiorczość? Skutki proponowanych rozwiązań będą dla poszczególnych przedsiębiorców nie jednakowe. Najważniejsze zmiany dotyczą zrównania uspołecznionych i prywatnych zakładów pracy w zakresie wypłacanych jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy, do tej pory bowiem zakłady uspołecznione wypłacały te odszkodowania z własnych środków. Zasiłek chorobowy w wysokości jak dotychczas 100% podstawy wymiaru będzie przysługiwał już od pierwszego, a nie jak dotąd od trzydziestego szóstego dnia. Nastąpi wyłączenie świadczeń z tytułu wypadków w drodze do pracy i z pracy ze świadczeń ubezpieczenia wypadkowego oraz zniesienie jednorazowych odszkodowań z tego tytułu. I to są rozwiązania dla przedsiębiorców korzystne.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#TadeuszParchański">Nie dla wszystkich korzystne okaże się zróżnicowanie wysokości składki. Ale nie chcemy kwestionować zasady, według której większą składkę zapłacą przedsiębiorcy, u których zagrożenie wypadkami jest większe. Tu pojawia się tylko wątpliwość, czy proponowane rozwiązania przyczynią się do zmniejszenia kosztów pracy i tworzenia nowych miejsc pracy, jak twierdzi rząd na stronie 19 uzasadnienia do pierwszego z projektów, tj. projektu ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Perspektywa obniżenia składki wydaje się odległa, a w pierwszych latach obowiązywania ustawy koszt pracy może dla wielu firm być nawet wyższy niż obecnie.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#TadeuszParchański">Nie kwestionujemy tu projektu ustawy ani poszczególnych zapisów, jedynie pragniemy zwrócić uwagę, że wprowadzanie tej ustawy w ramach pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość” i w związku z tym twierdzenie, że może ona sprzyjać obniżeniu kosztów pracy i tworzeniu nowych miejsc pracy, jest zabiegiem czysto propagandowym. Z różnych zapisów strategii rządowej oraz w uzasadnieniach do kolejnych ustaw widać, że rząd zgadza się z poglądem, że obniżanie kosztów pracy jest niezbędnym warunkiem do tworzenia nowych miejsc pracy. Niestety kolejne projekty ustaw nie przynoszą konkretnych rozwiązań zmniejszających koszty pracy lub są to zmiany wręcz symboliczne, o marginalnym znaczeniu.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#TadeuszParchański">Najistotniejszym obciążeniem powodującym ucieczkę w szarą strefę przez wielu przedsiębiorców są wysokie składki na ubezpieczenia społeczne oraz wysokie podatki - i to nie tylko podatek dochodowy od osób fizycznych. W tym zakresie jak dotąd nie doczekaliśmy się od rządu żadnych propozycji - może z wyjątkiem tej z ostatnich dni, tzn. ustawy abolicyjnej. Jest to jedyna propozycja rządu, która zmniejsza obciążenia podatkowe, ale tylko tym, którzy nie prowadzili działalności gospodarczej legalnie, czyli, mówiąc inaczej, funkcjonowali w szarej strefie. Ci nieuczciwi przedsiębiorcy nie płacili również składek na ubezpieczenie zdrowotne ani składek na ubezpieczenie społeczne. Te niezapłacone składki mają im być podarowane w całości. Swoją drogą ciekawe, czy pan premier Kołodko konsultował takie rozwiązanie z ministrem pracy i polityki społecznej. Tak więc uczciwym przedsiębiorcom składek na ZUS ani podatków obniżyć nie można, ponieważ muszą zapłacić za siebie oraz za tych nieuczciwych. A może należałoby obniżyć wysokość składek i podatków wszystkim podatnikom oraz zwiększyć skuteczność egzekucji. Być może zmniejszyłby się wtedy zakres szarej strefy, a wpływy do budżetu zaczęłyby wzrastać.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#TadeuszParchański">Jak długo jeszcze solidni i uczciwi przedsiębiorcy ponosić będą straty z powodu nieuczciwości innych oraz niskiej skuteczności państwa? Czekamy na inną strategię, na rozwiązania zachęcające do uczciwego prowadzenia działalności gospodarczej, a nie takie, które nagradzają nieuczciwych.</u>
          <u xml:id="u-246.8" who="#TadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dziś rano pan premier Pol w debacie nad wnioskiem o wotum nieufności dla niego powiedział m.in.: ludzie czekają na rozwiązania, które dadzą im pracę. Te ustawy, o których tu mówimy - chociaż jedna z nich jest przedstawiana w ramach pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość” - do takich rozwiązań niestety nie należą.</u>
          <u xml:id="u-246.9" who="#TadeuszParchański">Będziemy głosować za przyjęciem przedstawionych przez Komisję Nadzwyczajną projektów ustaw ze względu na pozytywną ocenę konkretnych zapisów, choć nie zgadzamy się z tą częścią uzasadnienia rządowego, która mówi o wpływie proponowanej ustawy na tworzenie nowych miejsc pracy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Beger reprezentującą Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz w sprawie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#RenataBeger">Przedstawione przez rząd Wysokiej Izbie ustawy mają charakter porządkujący dotychczasowy stan prawny w zakresie ubezpieczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz zaopatrzenia osób, które uległy wypadkom przy pracy w szczególnych okolicznościach.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#RenataBeger">Projekty tych ustaw w gruncie rzeczy dostosowują sytuację prawną do wprowadzonej 1 stycznia 1999 r. reformy ubezpieczeń społecznych. W tym miejscu chcę powiedzieć, że dziwi nas fakt, iż reforma ubezpieczeń społecznych funkcjonuje już prawie trzy lata, a odpowiedzialne za tą dziedzinę życia społecznego struktury rządu dopiero teraz zauważyły konieczność dostosowania prawa do wprowadzonej 1 stycznia 1999 r. reformy.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W pracach nad rządowym projektem ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca” wprowadziła kilka poprawek.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#RenataBeger">Poprawki, które zostały wprowadzone przez komisję w większości są naszym zdaniem słuszne i nie mamy do nich większych zastrzeżeń, ale są i takie, które budzą zdziwienie. Mianowicie w art. 8 komisja dodała ust. 4, który to ustęp uniemożliwia przyznanie zasiłku chorobowego osobom korzystającym ze świadczeń rehabilitacyjnych. Świadczenia rehabilitacyjne są przyznawane osobom niepełnosprawnym, założeniem ich jest pomoc i umożliwienie w miarę normalnego funkcjonowania ludziom mocno pokrzywdzonym przez los, ludziom, którzy i tak w naszym społeczeństwie nie z własnej winy mają ciężkie życie, z jednej strony pokonując niepełnosprawność, z drugiej zaś często jeszcze spotykaną w naszym społeczeństwie nietolerancję. Nie można im odmawiać prawa do pomocy w razie choroby. Państwo nie może być aż tak okrutne, nie można narażać na dodatkowe cierpienia ludzi, którzy i tak mocno je przeżywają. Nie chcę dalej ciągnąć tego tematu, ale chcę powiedzieć jeszcze jedno być może bardzo mocne zdanie: parlament nie może dodatkowo karać ludzi już i tak bardzo mocno skrzywdzonych przez los.</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#RenataBeger">Moim zdaniem, zdaniem posłów mojego klubu komisja jednak nie wprowadziła wszystkich potrzebnych poprawek, które powinny były być wprowadzone. Zgodnie z projektem ustawy wpłaty na wyodrębniony fundusz wypadkowy wprowadzony ustawą z dnia 13 października 1998 r. mają być teraz zróżnicowane w zależności od stopnia zagrożenia wypadkowego. Zróżnicowanie to ma być dość znaczne, bo od 0,4% do 8,12% podstawy wymiaru składek. Takie podejście w projekcie ustawy ubezpieczeniowej naszym zdaniem jest bardzo nie na miejscu. Po pierwsze, łamie to podstawową zasadę stosowaną przy wszelkiego rodzaju ubezpieczeniach, a mianowicie zasadę solidaryzmu społecznego. Ubezpieczenia w ogóle powstały tylko dzięki realizowanej w praktyce solidarności społecznej. Po co więc ubezpieczenie, jeśli jednych ubezpieczonych obciąża się bardzo wysoką składką, a innych bardzo niską, w zależności od tego, jaką pracę wykonują. Natomiast ewentualne świadczenia nie zależą od wysokości składki, tylko od innych warunków ubezpieczenia, np. od stopnia utraty zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#RenataBeger">Po drugie, takie podejście do ubezpieczenia jest pewnym rodzajem kary dla tych członków społeczeństwa, którzy podejmują się najtrudniejszych ról społecznych, pracy, która bardzo często jest niebezpieczna, a nawet stwarza zagrożenie dla życia.</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#RenataBeger">Wysoka Izbo! Zadaję pytanie: Czy możemy zaakceptować taki przepis w ustawie o ubezpieczeniu społecznym, zgodnie z którym od wynagrodzeń posłów, członków rządu będzie naliczana składka w wysokości 0,4% podstawy jej wymiaru, a dla górników, pracowników budowlanych i osób wykonujących inne bardziej niebezpieczne zawody - 8,12%? Taki przepis zdaniem posłów Samoobrony jest niedopuszczalny. Dość już chyba w naszym kraju segregowania obywateli, wyceniania zdrowia, a nawet życia w zależności od zajmowanej pozycji społecznej.</u>
          <u xml:id="u-248.8" who="#RenataBeger">W projekcie ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych duże wątpliwości może budzić zapis art. 6 ust. 1. Zapis ten jest bardzo nieprecyzyjny. W obecnej rzeczywistości społeczno-gospodarczej i sytuacji na rynku pracy wina umyślna poszkodowanego lub rażące niedbalstwo są bardzo trudne do określenia. Dlatego też nasuwa mi się taki przykład i jednocześnie pytanie: Czy kierowca, który ulegnie wypadkowi, ale został, oczywiście słowną tylko, groźbą zwolnienia z pracy zmuszony przez pracodawcę do nadmiernej ilości godzin pracy lub do jazdy samochodem o wątpliwej jakości technicznej, będzie osobą, która dopuściła się rażącego niedbalstwa czy nie?</u>
          <u xml:id="u-248.9" who="#RenataBeger">Pracując nad sprawozdaniem nadzwyczajnej komisji, w moim klubie odnieśliśmy wrażenie, że koalicja spieszy się bardzo, aby uchwalać ustawy zaproponowane przez rząd, nie przywiązując należytej uwagi do jakości wprowadzanych zapisów. Te projekty ustaw ubezpieczeniowych są szczególnie ważne, i to zwłaszcza dla osób najsłabszych, ponieważ dotyczą one osób, których dotyka nieszczęście. Naszym zdaniem takiego typu ustawy powinny być szczególnie dobrze dopracowane, dlatego też w imieniu klubu Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej składam wniosek o ponowne skierowanie ich do komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#JanuszWojciechowski">Z tym że jedynym sposobem na to, żeby projekt trafił ponownie do komisji, jest złożenie poprawki, choćby jednej.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#JanuszWojciechowski">Proszę teraz panią poseł Marię Nowak o przedstawienie oświadczenia Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia oświadczenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość na temat projektów ustaw dotyczących pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, tj. projektu ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz projektu ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#MariaNowak">Omawiane projekty ustaw regulują i porządkują dotychczasowy stan prawny. Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych jest niezbędna po to, aby uregulować zasady przyznawania i wypłaty świadczeń w myśl przyjętej i wprowadzonej od 1 stycznia 1999 r. reformy ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#MariaNowak">Trzeba przyznać, że istniejący stan prawny w tym zakresie jest ułomny. Pomimo że w 1998 r. uchwalono ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenie wypadkowe nadal jest regulowane ustawą z 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, która jest niespójna z obowiązującym prawem, a nawet sprzeczna z zasadami konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, co potwierdził w kwietniu br. Trybunał Konstytucyjny. Pragnę zaznaczyć, że zgodnie z ustawą z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wyodrębniony został w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych fundusz wypadkowy, z którego wypłacane będą świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a składki na ubezpieczenia wypadkowe mają być zróżnicowane w zależności od poziomu zagrożeń zawodowych i ich skutków. Takie zasady nie budziły sprzeciwu, a nawet zyskały przychylność, w toku konsultacji, partnerów społecznych.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#MariaNowak">W rozdziale 2 omawianego projektu określono rodzaje świadczeń, które będą przyznawane z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a także warunki nabywania prawa do świadczeń, zasady i tryb ich przyznawania, ustalania ich wysokości oraz zasady wypłaty. Wszystkie te świadczenie wypłacane będą przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z funduszu wypadkowego. Jest to zgodne z istotą ubezpieczeń wypadkowych. To pracodawca ubezpiecza się od ryzyka konsekwencji finansowych, które mogą mieć miejsce w sytuacji, gdy dochodzi do wypadku w miejscu pracy.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#MariaNowak">Na uwagę zasługują zapisy w rozdziale 4, które określają zasady różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenia wypadkowe z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków. Uważamy, że zapisy art. 26–36 stwarzają sytuację stymulującą zapobieganie wypadkom i chorobom zawodowym. Taka m.in. była intencja zmian, chodziło bowiem o to, aby zapisy co do ubezpieczenia wypadkowego zawierały takie unormowania, które będą wpływać na ograniczenie liczby oraz skutków wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Celowi temu służyć będzie także naszym zdaniem odpowiednio ukierunkowana prewencja, która została określona w art. 37.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#MariaNowak">W sprawozdaniu głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2001 r. czytamy, że znaczna skala naruszeń przepisów dotyczących technicznego zabezpieczenia pracy, jak również przepisów o przygotowaniu pracowników do pracy, powodowała, że osoby zatrudnione w kontrolowanych zakładach wykonywały pracę w warunkach zagrożenia wypadkowego i chorobowego. Pracodawcy często tłumaczą zaniedbania w tym zakresie brakiem środków finansowych. Właściwe jest przyznanie w art. 36 kompetencji inspektorowi pracy Państwowej Inspekcji Pracy, zgodnie z którą może on wystąpić do jednostki organizacyjnej zakładu z wnioskiem o podwyższenie składek płatnikowi, u którego w czasie dwóch kolejnych kontroli stwierdzono rażące naruszenie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uważamy, że zapisy te wpłyną motywacyjnie na pracodawców i skutkować będą podejmowaniem przez nich działań inwestycyjnych, remontowych, które z kolei przyczynią się do poprawy warunków bhp w zakładzie pracy.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na bezpieczeństwo pracy na pewno mają wpływ warunki techniczne, stan urządzeń i maszyn, ale wcale nie mniejszy wpływ na zagrożenie wypadkowe ma stan człowieka, który te urządzenie obsługuje. Jeżeli pracownik jest zmęczony, ma słabą kondycję psychiczną i fizyczną, jest chory, to prawdopodobieństwo spowodowania wypadku jest o wiele większe. A więc jak ma się to, o czym dzisiaj mówimy, do przyjętych niedawno przez Wysoką Izbę głosami koalicji rządowej zmian w Kodeksie pracy?</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#MariaNowak">Przyjęcie przepisu, że za pierwszy dzień zwolnienia lekarskiego nie jest wypłacany zasiłek chorobowy, powoduje, że część pracowników pomimo złego stanu zdrowia udaje się do pracy, narażając tym samym siebie i innych na wypadek przy pracy, czy narażając się na zwiększenie prawdopodobieństwa zachorowania na chorobę zawodową. Tym zmianom klub Prawo i Sprawiedliwość był przeciwny i dzisiaj także wskazuje na zagrożenia płynące z przyjętych w Kodeksie pracy uregulowań, które mogą wpłynąć na zwiększenie liczby wypadków przy pracy. Zdrowie i życie ludzkie jest bezcenne. Należy zrobić wszystko, aby je należycie - i wszędzie, gdzie jest to tylko możliwe - chronić i zabezpieczać. Ufamy i apelujemy, aby rząd nie czekał, aż wzrośnie liczba wypadków przy pracy, ale zreflektował się i przygotował projekt nowelizacji Kodeksu pracy znoszący niekorzystne dla pracowników zapisy.</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#MariaNowak">Podsumowując, dodam tylko, że rozwiązania zaproponowane w projekcie dotyczącym zaopatrzenia z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach uważamy za zasadne.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#MariaNowak">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, uznając proponowane w obu projektach ustaw rozwiązania za idące we właściwym kierunku, będzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-250.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Ryszarda Pojdę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#RyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawiam oświadczenie na temat sprawozdań Komisji Nadzwyczajnej dotyczących rządowych projektów ustaw: ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (druk nr 586) i ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (druk nr 659).</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#RyszardPojda">Ustawa zawarta w druku sejmowym nr 586 porządkuje dotychczasowy stan prawny w świetle wprowadzonej od dnia 1 stycznia 1999 r. reformy ubezpieczeń społecznych. Istniejący stan prawny jest niewystarczający z tego względu, że materia zawarta w projekcie jest regulowana ustawą z 1975 r., co stwarza szereg luk prawnych i niekonsekwencji nawet o charakterze konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#RyszardPojda">Nowa ustawa reguluje działania pracodawców zmierzające do podnoszenia poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy. Mechanizmem tym jest zróżnicowanie składki w zależności od ryzyka wypadkowego w zakresie od 0,4% do 8,12% podstawy wymiaru składek. Z tytułu wypadków przy pracy lub choroby zawodowej będzie przysługiwało ubezpieczonym lub członkom ich rodzin 8 rodzajów świadczeń. Będą te świadczenia pokrywane z funduszu wypadkowego i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Spowoduje to odciążenie zakładu pracy z tytułu kosztów odszkodowań, co zgodne jest z istotą ubezpieczeń wypadkowych. W projekcie ustawy zaproponowano nową definicję wypadków przy pracy, która eliminuje tzw. wypadki bezurazowe, przyjęto definicję wypadku śmiertelnego, natomiast 6-miesięczne kryterium od jego zaistnienia służy wyłącznie do celów statystycznych i nie ogranicza prawa do świadczeń z tego tytułu. Zasiłek chorobowy z tytułu wypadku przy pracy będzie przysługiwał od pierwszego dnia niezdolności do pracy i będzie płacony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zmniejszy to koszty pracodawcy, jak też w dużej części wyeliminuje ukrywanie wypadków w celach statystycznych. W projekcie przewidziano też, że część funduszu wypadkowego będzie przeznaczona na prewencję wypadkową.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#RyszardPojda">Projekt zawiera również regulacje dotyczące sposobu zaspokajania roszczeń w stosunku do pracowników zakładów pracy zlikwidowanych przed końcem 2002 r. Świadczenia te będą wypłacane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#RyszardPojda">Przyjęte w projekcie rozwiązania w ocenie Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przyniosą pozytywne skutki społeczne.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#RyszardPojda">Projekt ustawy z druku nr 659 normuje kwestie zaopatrzenia dla niektórych osób, które uległy wypadkom w innych okolicznościach niż wypadki określone w projekcie ustawy zawartej w druku nr 586. Dotychczas te kwestie są unormowane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 września 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#RyszardPojda">Zakres tych świadczeń, tak jak było dotychczas, jest węższy niż świadczeń należnych z tytułu wypadku przy pracy, jednak nie powoduje to utraty społecznego charakteru tej regulacji. Wpływ projektowanej ustawy na wydatki budżetu państwa jest trudny do oceny, jednak skala wypłacanych z tego tytułu świadczeń jest niewielka. W toku prac nad projektami ustaw zawartymi w drukach nr 586 i 659 odbyto wymagane konsultacje z partnerami społecznymi i ich uwagi wykorzystano w pracach nad końcowymi wersjami projektu. Zmiany i uściślenia rozpatrywane w toku prac nad projektami ustaw w Komisji Nadzwyczajnej zostały omówione przez posła sprawozdawcę. W związku z powyższym Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem projektów ustaw według przedłożenia komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#JanuszWojciechowski">Nie ma dalszych zgłoszeń w dyskusji, nie ma również pytań. To może kolejno, najpierw zabierze głos przedstawiciel rządu podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pan minister Krzysztof Pater. Ale żeby nie było tak zupełnie bez pytań, chciałbym, panie ministrze, zadać panu pytanie. Otóż w tej ustawie są oczywiście przewidziane pewne kompetencje dla lekarzy orzeczników. Może to trochę wybiega poza zakres tej ustawy, ale ponieważ jest sporo skarg na tę instytucję, i w środkach masowego przekazu, i w działalności poselskiej z tym się spotykamy, to mam takie pytanie: Czy w resorcie myśli się w tym kierunku, żeby jednak wrócić do idei komisyjnego rozstrzygania w tych sprawach? Takie procedury antykorupcyjne, o które powinniśmy się troszczyć w procesie legislacyjnym, wymagają tego, żeby raczej tam, gdzie to jest możliwe była stosowana zasada wielu oczu, a nie by te kwestie były rozstrzygane jednoosobowo. Czy w ogóle jest to brane pod uwagę w jakichś działaniach resortu na przyszłość? Kwestia komisyjnego orzekania w sprawach niezdolności do pracy. Takie jest moje pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#KrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może najpierw pozwolę sobie odpowiedzieć na pytanie pana marszałka. Otóż w pierwszej połowie przyszłego roku planujemy przedstawić propozycje kompleksowych zmian w zakresie orzecznictwa. Istota tych zmian ma się sprowadzać, po pierwsze, do wprowadzenia zasady, iż po jednoosobowym orzecznictwie w pierwszej instancji w ZUS pojawia się możliwość odwołania do komisji działającej jakby jako instancja odwoławcza. Ponieważ mamy świadomość, że nie wszystkie osoby ubiegające się o świadczenia będą je uzyskiwały, bo z punktu widzenia medycznego nie wszyscy zawsze się do tego kwalifikują, chcemy również doprowadzić do usprawnienia tej drugiej fazy, a więc fazy postępowania sądowego. W chwili obecnej generalna istota czy kierunek myślenia w tym zakresie sprowadza się do tego, aby zachowując oczywiście dwuinstancyjność postępowania sądowego jako jeden z fundamentalnych elementów ustrojowych wprowadzić jednak zasadę, iż przedmiotem jakby postępowania sądowego mogą być w sensie merytorycznym te kwestie, które były poruszane we wcześniejszej procedurze w ZUS, a więc aby nie było możliwości zgłoszenia się czy ujawnienia kolejnych dolegliwości, które nie były ujawniane w fazie postępowania w ZUS. Jeżeli ktoś zgłosiłby kolejne dolegliwości, to już nie prowadziłoby to do badania danej osoby przez biegłego sądowego, lecz następowałoby jakby cofnięcie sprawy do ZUS. Cel jest prosty - po to, aby równocześnie wprowadzając te dwie instancje doprowadzić finalnie do sytuacji, w której osoba niezadowolona z decyzji orzecznika, z decyzji komisji, znacznie szybciej miała w procesie sądowym ostateczne rozstrzygnięcie, zakładając scenariusz, iż zdecydowana większość osób niezadowolonych z decyzji orzecznika będzie odwoływała się do komisji, osoby niezadowolone z decyzji komisji będą składały wniosek do sądu, niezadowolone z decyzji sądu w pierwszej instancji będą składały apelację. I chodzi o to, aby czas na te wszystkie etapy był możliwie krótki w sensie praktycznym. Chcemy w pierwszej połowie roku pójść w tym kierunku, który przed chwilą zarysowałem. Chciałbym powiedzieć kilka zdań w związku z uwagami czy pytaniami, które padły w odniesieniu do tych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#KrzysztofPater">Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych jest jedną z ustaw o bardzo dalekim horyzoncie działania. Nie oczekujemy, iż w roku przyszłym to przyniesie już jakieś efekty, chociaż z punktu widzenia części przedsiębiorców... Likwidowanie tych niekonstytucyjności jest to oczywiście prosty sposób, aby w krótkim czasie, w roku 2003, odczuć w sensie finansowym efekty działania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#KrzysztofPater">W dyskusjach z partnerami społecznymi w Komisji Trójstronnej, a szczególnie z pracodawcami, dochodziliśmy niekiedy do sytuacji paradoksalnej, ponieważ pracodawcy zgłaszali chęć doprowadzenia do sytuacji, w której fundusz wypadkowy byłby relatywnie szybko funduszem samobilansującym się. Odpowiedź rządu jest oczywista: tak, tylko trzeba zachować w tym zakresie zdrowy rozsądek. W tej chwili jest to dotacja budżetowa na poziomie około 600–650 mln zł. Nie można doprowadzić do sytuacji, w której z roku na rok, w roku 2003, ten fundusz byłby samobilansujący się, albowiem oznaczałoby to istotne podwyższenie obciążeń finansowych pracodawców. Dlatego w uchwale Komisji Trójstronnej ustaliliśmy, że mając przed sobą mniej więcej półtora roku, bo tak można powiedzieć, funkcjonowania ustawy, czyli w roku 2004, usiądziemy i na spokojnie zastanowimy się, kiedy możemy osiągnąć samofinansowanie się funduszu wypadkowego, bo dopiero w tym momencie można powiedzieć, że jest to sposób, bo pracodawcy jakby w kolejnym kroku poczują zachęty finansowe. Już nie będzie sytuacji, że nadwyżka w funduszu wypadkowym w danym roku kalendarzowym byłaby konsumowana na inne fundusze, lecz prowadziłaby do redukcji składki w kolejnym roku. Przy czym na jedną rzecz chcę jeszcze zwrócić uwagę. Otóż wydatki z funduszu wypadkowego w zdecydowanej większości, bo w 85%, są wydatkami długoterminowymi, a więc świadczeniami rentowymi. Tak więc jeden wypadek skutkuje bardzo istotnie długoterminowymi, powiedziałbym, że właściwie dożywotnimi wypłatami. Stąd też horyzont czasowy, który w tej ustawie został zarysowany, a więc de facto 1 kwietnia 2009 r., kiedy ten model ma w pełni funkcjonować, zmierza do tego, aby ten system był systemem, który jakby stopniowo wkracza i nabiera motywującego charakteru, aby pracodawcy mogli już niejako poczuć na własnej skórze w 2003 r., 2004 r. konsekwencje tej ustawy, ale równocześnie nabrać wyobrażenia, że składka kalkulowana według poziomu wypadkowości w branży, jeżeli nic u siebie nie poprawią z wypadkowością, z bezpieczeństwem pracy, może w perspektywie roku 2009 być o 50% podwyższona, albo odwrotnie - o 50% zmniejszona. To jest, jak sądzę, istotna motywacja. W tym sensie kreuje to długoterminowo pozytywne zachowania u pracodawców, bo przecież składkę - to w odniesieniu do wypowiedzi pani poseł Beger - na fundusz wypadkowy płacą w całości pracodawcy. A interes pracowników to przede wszystkim bezpieczeństwo pracy, bo najważniejsze jest życie i zdrowie, a nie wysokość świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#KrzysztofPater">Myślę, że te czynniki spowodowały... Jest faktem, że kilka miesięcy zajął nam dialog w Komisji Trójstronnej, bo była to pierwsza ustawa, gdzie osiągano porozumienie, gdzie szukano kompromisu, a trzeba było znaleźć kompromis także ze względów finansowych, kompromis pomiędzy związkami zawodowymi, pracodawcami, rządem. Udało nam się ten kompromis osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#KrzysztofPater">Jeśli chodzi o uwagę pani poseł Beger do art. 8 ust. 4, to wynika ona z niezrozumienia. Celem nie jest pozbawienie kogokolwiek świadczenia. Celem jest doprowadzenie do sytuacji, w której ktoś, kto na podstawie odrębnych przepisów ma prawo do wynagrodzenia, uposażenia, stypendium lub innego świadczenia, nie może równocześnie pobierać świadczenia rehabilitacyjnego, które jest wypłacane wtedy, kiedy utraci się prawo do zasiłku chorobowego, bo prawo do zasiłku chorobowego jest ograniczone w czasie. Jeżeli ktoś rokuje szanse na to, że przywróci mu się pełną sprawność organizmu, otrzymuje świadczenie rehabilitacyjne. I oczywiście w związku z tym, co mówiłem, składkę płacą pracodawcy. Na pewno nie przewidujemy obciążenia kogokolwiek według aktualnych statystyk składką na poziomie przekraczającym 4%. Można powiedzieć, że najwyższa składka będzie prawdopodobnie niższa niż 4%.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#KrzysztofPater">Składka w wysokości 8,12% jest oczywiście możliwa przy odpowiednio wyższych poziomach wypadkowości. Mamy świadomość, że wprowadzenie składki wynoszącej 8,12%, faktycznie płaconej, byłoby rozwiązaniem czysto teoretycznym, gdyż w tej fazie branże, o których pan poseł mówił, nie byłyby w stanie temu sprostać. Poziom zagrożeń, poziom wypadkowości może być nawet dużo wyższy niż w polskim górnictwie, i to nie jest tylko czysto teoretyczne czy akademickie ujęcie, ale faktyczne. Stąd nasze wstępne przymiarki do składki na poziomie nieprzekraczającym 4%.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#KrzysztofPater">Odnosząc się do jednej konkretnej uwagi pani poseł Renaty Beger dotyczącej art. 6 ust. 1, związanej z tzw. małą ustawą wypadkową, chciałbym powiedzieć, że ta ustawa dotyczy, po pierwsze, szczególnych okoliczności, po drugie, w żadnej sytuacji kierowca, pracownik, który podczas pracy w sposób rażący nie przyczynia się do wypadku - jeżeli mówimy o realiach polskich, to przede wszystkim poprzez nadużycie alkoholu - nie jest pozbawiony praw do świadczeń. Ta ustawa w tym zakresie zabezpiecza pracownika, aczkolwiek, podkreślam jeszcze raz, celem tej ustawy jest przede wszystkim stworzenie takiej sytuacji, w której liczba świadczeń będzie możliwie najmniejsza ze względu na mały poziom wypadkowości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę teraz sprawozdawcę komisji pana posła Jacka Kasprzyka o wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#JacekKasprzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z przykrością muszę się odnieść do wystąpienia nieobecnej już pani poseł Beger. Jest to raczej, jak delikatnie powiedział pan minister, kwestia zupełnego niezrozumienia ustawy, o której mówimy. Żeby komisja mogła wprowadzić niewątpliwie słuszne, zdaniem pani poseł, jej postulaty, to musiałaby mieć do tego okazję. Nie mówię tego tylko dlatego, że akurat prowadziłem prace nad tą ustawą. Dziękuję wszystkim posłom, którzy byli w te prace zaangażowani, z mojego klubu parlamentarnego i z koalicji, ale również z opozycji. Dali oni tutaj wyraz znajomości tychże rozwiązań. Przykro mi, ale nikt z Samoobrony nie miał chęci zgłoszenia czegokolwiek. Mówienie o problemach, o tym, że w pośpiechu pracowaliśmy, że nie było możliwości, mnie jako posłowi klubu koalicyjnego specjalnie nie przeszkadza, bo prawem opozycji jest krytyka, ale jest to nieuczciwe i nieeleganckie wobec innych posłów opozycji, którzy nad tą ustawą pracowali.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#JacekKasprzyk">Natomiast pani poseł mogę odpowiedzieć, że, po pierwsze, tak jak powiedział pan minister, tej składki nie płaci pracownik, więc wrażliwość społeczna okazywana pracownikowi powinna być troszeczkę inaczej ukierunkowana, a po drugie, ta składka musi być zróżnicowana, bo dzisiaj pomimo postępu technologicznego mamy bardzo zyskowne technologie, ale jednocześnie stwarzające bardzo duże ryzyko, i to ukryte ryzyko. To jest kwestia wyważenia, technologia na pozór, wydawałoby się, bezpieczna i warunki pracy pozornie bezpieczne, a ryzyko jest ukryte i praca jest bardzo szkodliwa dla osoby, która wykonuje te czynności. Składka więc będzie musiała być różnicowana. Natomiast niewątpliwie praca posła jest mniej ryzykowna - świadczy ona chociażby o zaangażowaniu co poniektórych - aniżeli osoby, która pracuje, stosując szkodliwe technologie czy też jest zatrudniony w górnictwie czy hutnictwie. Tyle tytułem sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#JacekKasprzyk">Dziękuję bardzo państwu za aktywną pracę. Mam nadzieję, panie ministrze, panie marszałku, że możemy spokojnie przejść do trzeciego czytania, bo chyba nikt nie zgłosił żadnych poprawek, i zakończyć pracę nad tą ustawą na tym etapie w Sejmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#JanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#JanuszWojciechowski">Do trzecich czytań projektów ustaw przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#JanuszWojciechowski">To już był ostatni punkt porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#JanuszWojciechowski">Zakończyliśmy zatem rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#JanuszWojciechowski">Dotychczas nie mam żadnego zgłoszenia posłów do wygłoszenia oświadczeń. Nikt z państwa obecnych się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#JanuszWojciechowski">W takim razie nie pozostaje mi już nic innego, jak tylko zarządzić przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 27 września, do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję wszystkim państwu.</u>
          <u xml:id="u-257.8" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 55)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>