text_structure.xml 107 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min. 15.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WładysławKowalski">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WładysławKowalski">Powołuję na sekretarzy posłów: Helenę Jaworską i Karola Strzałkowskiego. Protokół i listę mówców prowadzi poseł Strzałkowski.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WładysławKowalski">Proszę Posłów Sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WładysławKowalski">Protokół 85 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WładysławKowalski">Usprawiedliwiają nieobecność na posiedzeniach Sejmu następujący posłowie: Jachowicz Kazimierz, Kita Adolf, Lukrec Henryk, Nowicka Małgorzata, Ryncarz Władysław, Szyćko Aleksander, Szymanowski Zygmunt, Tilgner Damazy, Żymierski Michał.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WładysławKowalski">Proszą Wysoką Izbę o udzielenie urlopów zdrowotnych następujący posłowie: Gesing Roman do dn. 20 stycznia 1951 r., Jasiuk Andrzej do dn. 31 stycznia 1951 r., Koral Tadeusz do dn. 10 stycznia 1951 r., Rogala Witold do dn. 28 stycznia 1951 r., Turek Tadeusz do dn. 10 stycznia 1951 r., Wójcik Józef do dn. 7 stycznia 1951 r.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WładysławKowalski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Izba zgodziła się na udzielenie urlopów wymienionym posłom.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WładysławKowalski">Sprzeciwów nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WładysławKowalski">Od ob. Prezesa Rady Ministrów otrzymałem pismo z dnia 28 grudnia br. zawiadamiające, że Obywatel Prezydent Rzeczypospolitej mianował Zastępcami Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego dekretem z dnia 18 listopada 1950 r. ob. Piotra Jaroszewicza oraz dekretami z dnia 16 grudnia 1950 r. ob. Adama Wanga i ob. Franciszka Blinowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WładysławKowalski">Od ob. Prezesa Rady Ministrów otrzymałem pismo z dnia 2 listopada 1950 r., w którym Rząd przedkłada Sejmowi Ustawodawczemu do zatwierdzenia 17 dekretów z mocą ustawy, ogłoszonych w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr 47 i 49 z r 1950.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WładysławKowalski">Proszę Posła Sekretarza o odczytanie tytułów tych dekretów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełSekretarz">„1) dekret z dnia 12 października 1950 r. o wynalazczości pracowniczej (Dz. U. R. P. Nr 47 poz. 428),</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełSekretarz">2) dekret z dnia 26 października 1950 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 439),</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełSekretarz">3) dekret z dnia 26 października 1950 r. o Urzędzie Dozoru Technicznego (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 440),</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełSekretarz">4) dekret z dnia 26 października 1950 r. o szkolnictwie rolniczym (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 441),</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełSekretarz">5) dekret z dnia 26 października 1950 r. o zmianie dekretu o najmie lokali (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 442),</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełSekretarz">6) dekret z dnia 26 października 1950 r. o przekształceniu Akademii Handlowej w Krakowie na Wyższą Szkołę Ekonomiczną w Krakowie (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 443),</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełSekretarz">7) dekret z dna 26 października 1950 r. o przekształceniu Akademii Handlowej w Poznaniu na Wyższą Szkołę Ekonomiczną w Poznaniu (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 444),</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełSekretarz">8) dekret z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 445),</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełSekretarz">9) dekret z dnia 26 października 1950 r. o przekazaniu sądom powszechnym spraw w zakresie sądownictwa pracy (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 446),</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełSekretarz">10) dekret z dnia -26 października 1950 r. o zmianie dekretu z dnia 5 sierpnia 1949 r. o reglamentacji niektórych surowców, półfabrykatów i wyrobów gotowych (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 447),</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#PosełSekretarz">11) dekret z dnia 26 października 1950 r. o zmianie ustawy o państwowym gospodarstwie leśnym (Dz. U, R. P. Nr 49 poz. 448),</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#PosełSekretarz">12) dekret z diva 26 października 1950 r. o podatku obrotowym (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 449),</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#PosełSekretarz">13) dekret z dnia 26 października 1950 r. o podatku dochodowym (Dz. U, R. P. Nr 49 poz. 450),</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#PosełSekretarz">14) dekret z dnia 26 października 1950 r. o zmianie dekretu o postępowaniu podatkowym (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 451),</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#PosełSekretarz">15) dekret z dnia 26 października 1950 r. o zobowiązaniach podatkowych (Dz. U. R, P. Nr 49 poz. 452),</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#PosełSekretarz">16) dekret z dnia 26 października 1950 r. o zmianie dekretu o opłacie skarbowej (Dz. U. R. P. Nr 49 poz, 453),</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#PosełSekretarz">17) dekret z dnia 26 października 1950 r. o zmianie dekretu o podatku od nabycia praw majątkowych (Dz. U. R. P. Nr 49 poz. 454).”</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WładysławKowalski">Powyższe dekrety skieruję do odpowiednich komisyj.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WładysławKowalski">Przybyła do Sejmu delegacja polskich przedstawicieli Światowej Rady Pokoju w składzie: prof. Leopold Infeld, prof. Jan Dembowski, poseł Leon Kruczkowski, poseł Wiktor Kłosiewicz, redaktor Ostap Dłuski, prezes Jerzy Putrament.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WładysławKowalski">Delegacja pragnie złożyć Sejmowi uchwały U Światowego Kongresu Obrońców Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WładysławKowalski">Proponuję, ażeby Izba przyjęła delegację.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#komentarz">(Huczne oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WładysławKowalski">Uważam że Wysoka, Izba wyraziła, zgodę na przyjęcie delegacji.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WładysławKowalski">Proszę Obywateli Delegatów o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#komentarz">(Członkowie delegacji zajmują miejsca na ławach Podsekretarzy Stanu.)</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#komentarz">(Wchodzi Prezydent Rzeczypospolitej Ob. Bolesław Bierut, i zajmuje miejsce w loży prezydenckiej.)</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#WładysławKowalski">Gorąco i serdecznie witam przybyłego do Sejmu Prezydenta Rzeczy pospolitej Ob. Bolesława Bieruta.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#komentarz">(Wszyscy wstają i witają Prezydenta Rzeczypospolitej hucznymi i długotrwałymi oklaskami.)</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#WładysławKowalski">Udzielam głosu przedstawicielowi delegacji Światowej Rady Pokoju posłowi Kruczkowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#LeonKruczkowski">Wysoki Sejmie! Kilka tygodni temu w stolicy naszej odbył się II Światowy Kongres Obrońców Pokoju. W pamiętnych dniach listopadowych Warszawa gościła w swoich odbudowujących się murach najdonioślejszy i najszczytniejszy ze wszystkich możliwych parlamentów — parlament 80 narodów, zjednoczonych we wspólnej nieugiętej woli obrony pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#LeonKruczkowski">Nazwano wówczas ten Kongres „trybunałem sumienia narodów”. Był on nie tylko głosem sumienia, nie tylko potężnym głosem dobrej woli w stosunkach międzynarodowych — był on również wykładnikiem realnej siły, zupełnie nowej, nieznanej dotąd w dziejach formy zorganizowanej woli zbiorowej, obejmującej wszystkie kraje, wszystkie części świata, setki nów ludzi wszelkich przekonań społeczno-politycznych i wyznań religijnych. Po raz pierwszy w historii ludzkości ogromna jej większość przeciwstawia się świadomie i aktywnie fatalistycznej interpretacji swoich losów, odwiecznym fałszywym tezom o żywiołowości wojny, po raz pierwszy ludzkość stworzyła sobie oręż — duchowy i fizyczny oręż potęgi, zdolnej paraliżować i unicestwiać zbrodnicze plany wrogów pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#LeonKruczkowski">Kongres warszawski zebrał się i obradował w sytuacji międzynarodowej, określonej dwoma przede wszystkim groźnymi dla bezpieczeństwa narodów faktami: wojny koreańskiej na Dalekim Wschodzie i rozpoczętej remilitaryzacji Niemiec Zachodnich na terenie europejskim. Chociaż odległe o tysiące mil, oba te fakty są dla każdego widoczne w swoim ścisłym związku, oba są ogniwami zbrodniczej strategii imperializmu USA, zmierzającej do narzucenia światu trzeciej imperialistycznej wojny. Co więcej, w agresję amerykańską na Korei został wciągnęły i w, rezultacie głęboko podważony autorytet Organizacji Narodów Zjednoczonych, tej instytucji między naród owej, z której powstaniem pokojowa. ludzkość parę lat temu tyle wiązała nadziei. W impasie znalazła się Rada Bezpieczeństwa, w której jedynie głos delegata Związku Radzieckiego jasno i bezkompromisowo broni zasad i dążeń, jakie powinny przyświecać tej. instytucji. Nieobecność Chin Ludowych zarówno w Radze jak i w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ zniekształca do absurdu prawdziwy obraz sił, których te organy życia międzynarodowego miały być odzwierciedleniem.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#LeonKruczkowski">Przewodniczący Światowej Rady Pokoju prof. Joliot-Curie, w referacie swoim na Kongresie warszawskim określił sytuację, powstałą w ostatnich miesiącach na terenie ONZ, jako próbę stworzenia nowego „świętego przymierza”. W istocie mamy dziś do czynienia ze zjawiskiem przypominającym ową koalicję reakcji europejskiej po roku 1815, której celem było solidarne ubezpieczenie wszystkich ówczesnych spróchniałych monarchii przeciwko wolnościowym i postępowym dążeniom ludów. Podobną rolę spełniać ma dzisiejsza amerykańska maszyna do głosowania w ONZ. Wbrew oczywistym faktom, wbrew jasnej wymowie historycznego procesu emancypacji mas ludowych zarówno w krajach starego kapitalizmu, jak zwłaszcza na wielkich, obszarach krajów dotychczas kolonialnych lub półkolonialnych wsteczna ta koalicja rządów przeprowadza uchwały sprzeczne z elementarnym pojęciem polityki pokojowej, sankcjonuje akty niewątpliwej agresji i jawnej interwencji zbrojnej w sprawy, wewnętrzne krajów odległych o tysiące mil od kraju agresora, cynicznie zdradzając zarazem prawdziwe interesy swych własnych narodów.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#LeonKruczkowski">W tej sytuacji II Światowy Kongres Obrońców Pokoju musiał stać się w oczach wszystkich uczciwych ludzi na całym świecie właściwą reprezentacją ich pragnień i ich woli. W niemałym stopniu przyczyniła się do tego początkowa dwulicowość, a potem brutalność środków, przy pomocy których rząd angielski nie dopuścił do odbycia kongresu na ziemi brytyjskiej. Środki te, perfidne w najgorszym stylu administracyjnym, zaczerpnięte właśnie z tradycji „świętego przymierza”, nie mogły być skuteczne w zastosowaniu do żywego, potężnego nurtu sił, reprezentujących wolę setek milionów. Trybuna kongresowa wzniesiona została w Warszawie, w stolicy kraju, którego naród posiada szczególnie okrutne doświadczenia dwóch imperialistycznych wojen, w stolicy kraju, który od sześciu lat żyje wytężonym, mobilizującym najszersze masy, ofiarnym wysiłkiem pokojowej odbudowy. Uczestnicy Kongresu podkreślali niejednokrotnie zapał i sprawność, z jakimi nasza tak dotkliwie okaleczona stolica w ciągu niewielu dni zdołała Kongresowi przygotować siedzibę i wszystkie warunki pracy.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#LeonKruczkowski">Nie umniejszając w niczym wspaniałego w istocie wysiłku paru tysięcy naszych robotników, techników i bezpośrednich organizatorów Kongresu, pragnę podkreślić z tej trybuny, że wysiłek ten nie był ani przypadkowy, ani niespodziewany, był on tylko szczególnie cennym i pięknym przejawem tych wszystkich potężnych energii twórczych, które Polska Ludowa wyzwoliła w masach naszego narodu, tych energii, twórczych, która z taką samą ofiarnością, sprawnością i zapałem budują od 6 lat podstawy naszego nowego, sprawiedliwego i coraz lepszego życia, naszą siłę i nasz rosnący dobrobyt.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#LeonKruczkowski">Wysoki Sejmie! Mieliśmy szczęście wraz, z całą ludnością naszej stolicy, wraz z całym naszym narodem przeżyć mocniej niż inne narody niedawne dni kongresowe. Były to niezapomniane dni tego wysokiego wzlotu myśli humanistycznej, uczuć moralnych i świadomości politycznej, bez którego ludzkość, straszliwie dziś zagrożona byłaby skazana na rozpacz i zwątpienie, na bierne, poniżające jej godność czekanie katastrofy — były to dni tego wysokiego wzlotu mądrości i woli narodów, który uprawnia do otuchy, do wiary w skuteczność naszej walki o pokój. Wiara ta jak najmocniej jednoczy nas z krajem, którego narody nie traciły jej w najcięższych chwilach hitlerowskiego najazdu, krajem, który zwycięsko rozbił potęgę Wczorajszych agresorów, a dzisiaj jest niezachwianym oparciem wszystkich szczerze pokojowych sił świata — ze Związkiem Radzieckim i jego mądrym sternikiem, wielkim chorążym pokoju — Józefem Stalinem.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#komentarz">(Huczne i długotrwałe oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#LeonKruczkowski">Wiara ta, wiara w dobrą sprawę, rozpłomieniona atmosferą warszawskiego Kongresu, nakazuje nam twardo, stanowczo i konsekwentnie realizować wszystkie jego doniosłe uchwały i postanowienia.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#LeonKruczkowski">Pragnę przypomnieć Wysokiej Izbie, że najważniejszy dorobek Kongresu ujęty został w dwóch głównych jego aktach: w „Manifeście do narodów świata” oraz w „Orędziu do Organizacji Narodów Zjednoczonych”. Oba te akty dowodzą, że Kongres, podkreślając niebezpieczeństwo drogi, na jakiej znalazła się ONZ pod wpływem jawnej, brutalnej presji sił imperialistycznych, postawił jednak zadanie uczynienia wszystkiego co możliwe, aby przywrócić tej instytucji zdolność do odgrywania roli skutecznego narzędzia polityki pokojowej między narodami. Oba te akty są więc wyrazem konstruktywnego ducha prac Kongresu i pod tym względem wnoszą zupełną jasność w obecną sytuację międzynarodową, wywołaną przez intrygi, oszczerstwa i złą wolę imperialistycznej dyplomacji i zależnych od niej rządów.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#LeonKruczkowski">Cóż może być jaśniejszego nad stwierdzenie, że pierwszym krokiem dla przywrócenia autorytetu ONZ i jej zdolności do realnej pracy pokojowej winno być zwołanie w najbliższym czasie konferencji 5 głównych mocarstw z Chińską Republiką Ludową włącznie w celu, zbadania i pokojowego uregulowania istniejących rozbieżności?</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#LeonKruczkowski">Cóż może być jaśniejszego nad uznanie „prób utrzymania narodów przemocą w stanie zależności i ucisku kolonialnego za groźbę dla sprawy pokoju” oraz nad wynikające stąd określenie agresji jako „aktu zbrodniczego tego państwa, które pierwsze użyje siły zbrojnej przeciw innemu państwu pod jakimkolwiek pretekstem”, a więc i w celu interwencji zbrojnej w wewnętrzne konflikty narodów lub przeciw ich dążeniom emancypacyjnym?</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#LeonKruczkowski">Cóż może być jaśniejszego nad stwierdzenie, że „niepodobna zapewnić pokoju przez dążenie do równowagi sił w drodze wyścigu zbrojeń”, ale przeciwnie, że można go zapewnić tylko przez przystąpienie wszystkich państw do stopniowej proporcjonalnej i równoczesnej redukcji istniejących sił zbrojnych?</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#LeonKruczkowski">Cóż wreszcie może być jaśniejszego nad żądanie bezwarunkowego zakazu wszelkich środków masowej zagłady oraz żądanie efektywnej kontroli międzynarodowej nad przestrzeganiem tego zakazu?</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#LeonKruczkowski">Język uchwał Kongresu warszawskiego jest prosty, jednoznaczny i zrozumiały dla wszystkich uczciwych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#LeonKruczkowski">Jest on zrozumiały także dla narodu polskiego, narodu, który mając w pamięci swoją własną przeszłość, szczególnie żywo odczuwa dążenia wyzwoleńcze ludów gnębionych, eksploatacją i uciskiem kolonialnym; narodu, który w wyścigu zbrojeń widzi niebezpieczeństwo dla swoich wielkich prac gospodarczych i kulturalnych, podjętych z myślą o szybkim odrobieniu wczorajszych opóźnień swego rozwoju; narodu — wreszcie — który był bezpośrednim świadkiem i w znacznej mierze ofiarą najokrutniejszych w ostatniej wojnie aktów masowego ludobójstwa.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#LeonKruczkowski">Zrozumiały i bliski dla narodu polskiego jest w uchwałach Kongresu kategoryczny protest przeciw usiłowaniom remilitaryzacji Niemiec i Japonii. Usiłowania te, sprzeczne z układami międzynarodowymi, stanowią szczególnie poważne niebezpieczeństwo dla pokoju, dla niektórych zaś narodów — nowe, bezpośrednie zagrożenie, Pragnę przypomnieć, że w tej sprawie ogłoszone zostało w jesieni br. w Pradze, na sesji Biura Światowego Komitetu Obrońców Pokoju, wspólne oświadczenie delegacji polskiej i francuskiej, niedopuszczające żadnej wątpliwości co do zdecydowanego stanowiska obu narodów wobec szaleńczych prób odradzania neohitlerowskiego Wehrmachtu. Oświadczenie to spotkało się z gorącym poparciem najszerszych mas społeczeństwa francuskiego i polskiego, taki sam oddźwięk towarzyszył dalszym podobnym deklaracjom: francusko-włoskiej i francusko-belgijskiej. W tej sprawie główne zadanie przypada oczywiście samemu narodowi niemieckiemu. Jego przedstawiciele na Kongresie warszawskim dali dobitny wyraz twardej walce, jaką przeciw remilitaryzacji prowadzą pokojowe siły w ich ojczyźnie, siły, których ośrodkiem krystalizacyjnym jest Niemiecka Republika Demokratyczna. Walce tej uchwały warszawskie dodały nowego rozmachu — i to jest jednym z ważnych mierników ich znaczenia dla sprawy pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#LeonKruczkowski">Wysoki Sejmie! Dla kierowania słuszną i sprawiedliwą walką światowego ruchu obrońców pokoju w obecnym, decydującym dla losów ludzkości okresie, Kongres warszawski wyłonił Światową Radę Pokoju. Jako jeden z polskich przedstawicieli w tej Radzie, a zarazem członek Wysokiego Sejmu mam zaszczyt w imieniu klubów poselskich: Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego i Społeczno-Katolickiego przedstawić projekt następującej uchwały:</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#LeonKruczkowski">„Uchwała w sprawie propozycji II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#LeonKruczkowski">I. Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej, wyrażając wolę narodu polskiego, zjednoczonego w potężnym wysiłku odbudowy ze zniszczeń wojennych, uprzemysłowienia swego kraju i ugruntowania w nim ustroju sprawiedliwości społecznej, stwierdzając, że trwały pokój jest najgłębszym dążeniem narodu polskiego i odpowiada potrzebom wszystkich narodów świata, w pełnym przekonaniu, że wyrażona przez II Światowy Kongres Obrońców Pokoju gotowość walki o pokój ludzi wszystkich krajów, niezależnie od ich rasy, narodowości, przekonań społeczno-politycznych i wierzeń religijnych, stanowi siłę, która pokrzyżuje plany rozpętania nowej wojny światowej, uznaje, że II Światowy Kongres Obrońców Pokoju, odbyty w dniach 16–21 listopada 1950 r. w stolicy Polski Warszawie, przez opracowanie konkretnych metod i środków walki o trwały pokój na świecie — dobrze zasłużył się ludzkości.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#LeonKruczkowski">II. Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej popiera w całej pełni propozycję Kongresu, zmierzającą do przywrócenia i utrzymania pokoju oraz do odbudowy zaufania między wszystkimi krajami niezależnie od ich ustroju społecznego.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#LeonKruczkowski">III. Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej deklaruje uroczyście, że cały naród polski udzieli czynnego poparcia działalności Światowej Rady Pokoju, skierowanej ku zapewnieniu trwałego i nieprzerwanego pokoju, ku umocnieniu i rozwojowi pokojowej współpracy między wszystkimi, krajami”.</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#LeonKruczkowski">Wysoki Sejmie! Pragnę z kolei nawiązać do tego punktu w uchwałach II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju, który apeluje bezpośrednio do przedstawicielstw narodowych, do parlamentów wszystkich krajów, a więc, i do tej Wysokiej Izby. Jest to mianowicie apel o specjalne ustawy, przewidujące odpowiedzialność karną za propagandę wojny we wszelkiej postaci, czyli o ustawową obronę pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#LeonKruczkowski">Nie trzeba wielu słów do uzasadnienia głębokiej słuszności tego apelu i celowości ustawy tego rodzaju. Celowości tej nie zmniejsza fakt, że w naszym Państwie Ludowym zniknęły główne źródła wszelkiej wojennej propagandy: ekonomiczne i klasowe źródła nacjonalizmu, oraz przemożne dawniej wpływy obcych, imperialistycznych agentur w gospodarce, w działalności stronnictw politycznych, w prasie, radio i filmie, w całym życiu publicznym. Rząd nasz słusznie szczyci się swoją, od pierwszej chwili jasną i konsekwentnie pokojową polityką zagraniczną, nasze partie polityczne i organizacje masowe wychowują społeczeństwo w duchu szczerego patriotyzmu i nieodłącznych od niego uczuć międzynarodowego braterstwa, nasze szkolnictwo, prasa, literatura i sztuka służą krzewieniu tych samych, pokojowych ideałów.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#LeonKruczkowski">Mimo to nie możemy zamykać oczu na nikczemne, chociaż odosobnione wysiłki niedobitków wczorajszego dnia, często świadomych narzędzi obcego imperializmu, starających się tu i ówdzie siać zamęt w środowiskach o niedostatecznym jeszcze wyrobieniu politycznym, nierzadko również dla doraźnych, spekulacyjnych korzyści osobistych. Nie możemy zapominać, że istniejący jeszcze wrogowie klasowi naszego Państwo Ludowego widzą w dostępnych dla siebie formach propagandy wojennej jeden ze środków szkodzenia naszej odbudowie, uczciwej pokojowej pracy naszego narodu.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#LeonKruczkowski">Lecz ustawowe określenie propagandy wojennej jako przestępstwa surowo karalnego będzie miało przede wszystkim bardzo doniosłe znaczenie moralne i wychowawcze. Ustawodawstwo burżuazyjne karało podżeganie do zbrodni indywidualnej, pozostawiając — w imię osławionej „wolności słowa”— wolną rękę dżentelmenom, zajmującym się zawodowo sianiem nienawiści i podżeganiem do zbrodni masowych, najemnikom prasowym czy radiowym wszelakich „koncernów śmierci”. II Światowy Kongres Obrońców Pokoju sformułował myśl podstawową dla nowego kodeksu praw ludzkości — w tym jedno z chlubnych znamion, legitymujących jego charakter prawdziwego przedstawicielstwa narodów. Musiał je sformułować w chwili, kiedy w tylu jeszcze państwach, mieniących się kulturalnymi, codziennie zatruwa się umysły najohydniejszą, zupełnie jawną, wyzbytą wszelkich hamulców „atomową” propagandą masowego ludobójstwa, a ludzi podejmujących najniewinniejsze nieraz akcje w obronie pokoju zamyka się do więzień albo pozbawia pracy i środków do życia.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#LeonKruczkowski">Wysoki Sejmie! W odpowiedzi na apel, skierowany do wszystkich parlamentów przez II Światowy Kongres Obrońców Pokoju, mam zaszczyt w imieniu klubów poselskich: Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego i Społeczno-Katolickiego, przedstawić następujący projekt ustawy:</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#LeonKruczkowski">„U stawa z dnia... o obronie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#LeonKruczkowski">Propaganda i przygotowania do nowej wojny stanowią największą groźbę dla pokojowej współpracy narodów i są zbrodnią przeciw ojczyźnie i całej ludzkości.</u>
          <u xml:id="u-5.29" who="#LeonKruczkowski">Wyrażając dążenia milionów Polaków, którzy podpisali Apel Sztokholmski, manifestując niezłomną wolę narodu polskiego kontynuowania pokojowego budownictwa i jego gotowość obrony swego bezpieczeństwa, suwerenności i pokoju, solidaryzując się z uchwałami odbytego w Warszawie II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju, pragnąc wraz z wszystkimi miłującymi pokój narodami współdziałać w unieszkodliwieniu sił dążących do rozpętania nowej wojny światowej, Sejm Ustawodawczy stanowi co następuje:</u>
          <u xml:id="u-5.30" who="#LeonKruczkowski">Art. 1. Kto słowem lub pismem, za pośrednictwem prasy, radia, filmu lub w jakikolwiek inny sposób uprawia propagandę wojenną — popełnia zbrodnię przeciw pokojowi i podlega karze więzienia do lat 15.</u>
          <u xml:id="u-5.31" who="#LeonKruczkowski">Art. 2. Zbrodnię przeciw pokojowi (art. 1) popełnia w szczególności kto:</u>
          <u xml:id="u-5.32" who="#LeonKruczkowski">— podżega lub nawołuje do wojny,</u>
          <u xml:id="u-5.33" who="#LeonKruczkowski">— ułatwia szerzenie propagandy prowadzonej przez ośrodki uprawiające kampanię podżegania do wojny,</u>
          <u xml:id="u-5.34" who="#LeonKruczkowski">— zwalcza lub spotwarza Ruch Obrońców Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.35" who="#LeonKruczkowski">Art. 3. W razie skazania za przestępstwo, określone, w niniejszej ustawie, sąd może orzec jako kary dodatkowe: utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych oraz przepadek mienia w całości lub w części.</u>
          <u xml:id="u-5.36" who="#LeonKruczkowski">Art. 4. Do orzekania w sprawach o przestępstwo, określone w niniejszej ustawie, właściwe są sądy wojewódzkie.</u>
          <u xml:id="u-5.37" who="#LeonKruczkowski">Art. 5. Wykonanie ustawy porucza się Ministrowi Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-5.38" who="#LeonKruczkowski">Art. 6. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia”.</u>
          <u xml:id="u-5.39" who="#LeonKruczkowski">Przedkładając pod obrady Wysokiej Izby oba zreferowane projekty, pragnę podkreślić, że na sali znajdują się, prócz polskich członków Światowej Rady Pokoju, również przedstawiciele czołowego aktywu naszego ruchu obrońców pokoju z terenu całego kraju. Ich obecność podnosi wagę aktu, jakiego mamy dokonać. Akt ten jeszcze mocniej uzbroi nasz naród w oręż świadomości i woli, jeszcze bardziej zaktywizuje milionowe rzesze polskich mas pracujących i wzmocni ich udział w wielkim światowym ruchu obrońców pokoju. Akt ten pozwoli nam z jeszcze większym spokojem i ufnością kontynuować naszą pracę budowania podstaw socjalizmu, podstaw szczęśliwej przyszłości naszego kraju. Będzie on szczególnie uroczystym potwierdzeniem niezłomnej woli pokojowego życia, rozwoju i postępu narodu, który miał, zaszczyt gościć u siebie najszczytniejszy Parlament Ludzkości — II Światowy Kongres Obrońców Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.40" who="#LeonKruczkowski">Wnoszę o uchwalenie przez Wysoką Izbę obu przedłożonych projektów uchwały, dotyczącej propozycji II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju oraz ustawy o obronie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-5.41" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WładysławKowalski">Wobec zgłoszenia przez posła Kruczkowskiego w imieniu klubów poselskich wniosków, zawierających:</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WładysławKowalski">a) projekt uchwały w sprawie propozycji II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju — oraz,</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#WładysławKowalski">b) projekt ustawy o obronie pokoju — proponuję na podstawie art. 17 ust. 2 regulaminu Sejmu Ustawodawczego, aby Wysoka Izba uchwaliła zmianę dzisiejszego porządku dziennego, uzupełniając go jeszcze dworna punktami, z kolei 1 i 2 o brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#WładysławKowalski">1. Poselski projekt uchwały w sprawie propozycji II światowego Kongresu Obrońców Pokoju, zamieszczony we wniosku posłów klubów poselskich: Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego i Katolicko-Społecznego (druk nr 829).</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#WładysławKowalski">2. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o obronie pokoju, zamieszczonego we wniosku posłów klubów poselskich: Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego i Katolicko-Społecznego (druk nr 830).</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#WładysławKowalski">Czy są co do propozycji uzupełnienia porządku dziennego sprzeciwy? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#WładysławKowalski">Uważam, że Izba zgodziła się na moją propozycję.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#WładysławKowalski">Ponieważ druk do nowego punktu 2 porządku dziennego został Obywatelom Posłom dopiero dzisiaj doręczony, proponuję, aby Wysoka Izba — na podstawie art. 50 pkt 4) regulaminu Sejmu Ustawodawczego — uchwaliła co do zawartego w tym druku projektu ustawy skrócenie postępowania formalnego, a mianowicie odbycie pierwszego czytania niezwłocznie po rozdaniu druku projektu ustawy. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Izba zgodziła się na moją propozycję, Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktów 1 i 2 porządku dziennego, które potraktujemy łącznie:</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#WładysławKowalski">1. Poselski projekt uchwały w sprawie propozycji II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju, zamieszczony we wniosku posłów klubów poselskich: Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego i Katolicko-Społecznego (druk nr 829).</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#WładysławKowalski">2, Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o obronie pokoju, zamieszczonego we wniosku posłów klubów poselskich: Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego i Katolicko-Społecznego (druk nr. 830).</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#WładysławKowalski">Udzielam głosu w tej sprawie posłowi Ozdze-Michalskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefOzgaMichalski">Wysoki Sejmie! Ruch Obrońców Pokoju kroczy dziś drogą, na której setki milionów ludzi realizuje wezwanie II Światowego Kongresu do walki z agresją, do walki z terrorem faszystowskim, do walki z propagandą wojenną.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JózefOzgaMichalski">Naród nasz wypowiedział swoją wolę obrony pokoju, głosując 18 milionami podpisów za Apelem Sztokholmskim, to znaczy głosował za wydaniem wyroku na tych, którzy by poważył się pierwsi użyć bomby atomowej do mordowania mężczyzn, kobiet i dzieci.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JózefOzgaMichalski">Naśladowcy, Hitlerów, Goeringów i Goebbelsów mają więc z góry wypisany wyrok, o którym, wiedzą zawczasu przed popełnieniem zbrodni.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JózefOzgaMichalski">Lud bowiem wie, że wojna nie jest dziełem sił nadprzyrodzonych, jest ona dziełem ludzi i ludzie winni uczynić wszystko, aby jej zapobiec.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#JózefOzgaMichalski">II Światowy Kongres Pokoju zwrócił się do parlamentów wszystkich krajów z wezwaniem, aby wydały one specjalną ustawę o obronie pokoju, wprowadzającą odpowiedzialność karną za propagandę nowej wojny w jakiejkolwiek postaci: w słowne, w piśmie, w druku, przez radio czy film.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#JózefOzgaMichalski">Słusznie podkreślał w swoim przemówieniu na Kongresie Pokoju wielki pisarz radziecki Ilia Erenburg, uzasadniając swoją rezolucję w tej sprawie: „We francuskiej ustawie o wolności prasy art. 24 ustala odpowiedzialność karną za podżeganie do morderstwa, do kradzieży i do podpalania. Czemuż nie wolno nawoływać do zabicia jednego człowieka, ale wolno nawoływać do zabicia 100 milionów ludzi?... Czemuż nie wolno nawoływać do podpalenia stodoły czy stogu siana, a wolno nawoływać do podpalenia połowy świata?”. W Ojczyźnie naszej zostało zniszczonych i spalonych 356 tys. chłopskich zagród. Wojna wydarła nam miliony obywateli i posiała ich prochy na polach Oświęcimia i Majdanka. Nic dziwnego, że miliony chłopskich rąk podnoszą się dziś w obronie pokoju przeciwko podpalaczom ich domostw, przeciwko wyrachowanym katom, budującym piece Oświęcimia i rozstrzeliwującym z zimną krwią dzieci, starców i kobiety.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#JózefOzgaMichalski">Wiemy, że automaty i karabiny same nie strzelają, że nie wystarcza, mieć wypełnione bombami magazyny.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#JózefOzgaMichalski">Podżegacze do nowej wojny, amerykańscy imperialiści uczą ludzi okrucieństwa i nienawiści wzajemnej, wpajają ideologię wyższości jednych nad drugimi, uczą tego pacierza nienawiści rasowej, którego nauczał największy morderca — Hitler.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#JózefOzgaMichalski">Pragną oni zatruć serca i umysły ludzi, uczynić ich powolnym narzędziem swoich zbrodniczych celów i pchnąć do najniższych rozbójniczych wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#JózefOzgaMichalski">Człowiek nie rodzi się zbrodniarzem, nie przychodzi na świat z faszystowską etyką w czepku, narody nie mają z góry wyznaczonej misji mordowania innych narodów. Jeżeli w naszej polskiej szkole wpaja się miłość braterską do czarnego dziecka murzyńskiego, to nasza młodzież nie nauczy się prawa linczu i nie będzie nikogo nawracać kastetem i pałką na drogę, którą sama kroczy, wyrażając idee sprawiedliwości społecznej i walcząc o postęp — nauką, wiedzą i pracą.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#JózefOzgaMichalski">Lud nasz w historycznych dniach Kongresu podkreślił z całą siłą swoją niewzruszoną wolę rozwijania pokojowego budownictwa i gotowość obrony swojej suwerenności i pokoju.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#JózefOzgaMichalski">Na 27 tysiącach wieców chłopskich podjęto rezolucje, wysłano listy i telegramy.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#JózefOzgaMichalski">19 tysięcy czynów podjęła wieś polska dla uczczenia II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju, manifestując swoją wolę walki o pokój.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#JózefOzgaMichalski">„Zwracamy się do Was, Delegaci, z gorącym apelem — piszą kobiety ze wsi Stępnie, pow. Oleśnica — żadnej wojny więcej! My chcemy pokoju! Wołamy do Was głosem matek, którym wojna zabrała ojców, mężów, braci i synów! Precz z podżegaczami do-wojny! Precz z imperialistami amerykańskimi, którzy zyski swe gromadzą z krwi drogich nam osób!” Mieszkańcy gromady Słupice gm. Jeżów stwierdzają co następuje: „Chcemy pokoju i będziemy o niego walczyć, bo teraz w Polsce Ludowej jest nam dobrze, sami budujemy dostatnie życie, zobowiązujemy się do jeszcze ofiarniejszej pracy w budowie Polski socjalistycznej i w umacnianiu pokoju ze wszystkimi miłującymi pokój narodami świata, a w szczególności ze Związkiem Radzieckim, na którego czele stoi chorąży pokoju światowego — Józef Stalin”.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#JózefOzgaMichalski">W dziesiątkach tysięcy rezolucji, w depeszach i listach nadesłanych do Warszawy wypowiedziały się miliony chłopów, którzy razem z polską klasą robotniczą wałczą na froncie obrony pokoju. Ich umiłowanie ojczystej ziemi, ich wola rozwijania sprawiedliwego życia, ich pragnienie szczęścia swoich rodzin, ich patriotyzm, stanowią fundament, na którym może wznosić się trwale gmach pokojowego budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#JózefOzgaMichalski">Chłopi kochają pokojowe, sprawiedliwe życie, oparte o pracę własnych rąk. Nienawidzą podpalaczy, morderców i rabusiów cudzego mienia.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#JózefOzgaMichalski">Pracujący chłopi, którzy swoim' codziennym wysiłkiem dają wielki wkład w bud rwę pokojowego, twórczego życia, z całą świadomością i całą siłą uczestniczą w potężnym światowym ruchu obrońców pokoju. Widać dobitnie, jak ruch ten przykręca zapędy podpalaczy świata, piętnuje morderców w generalskich szlifach i w dyplomatycznych frakach. Piętnuje i sądzi z całą surowością tych, którzy pracownie naukowe i artystyczne zamienili w kuźnie zbrodniczych myśli.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#JózefOzgaMichalski">Ruch ten nazywa propagatorów wojny nauczycielami zbrodniarzy i żąda sądzenia ich jako zbrodniarzy odpowiedzialnych za wychowanie społeczeństw w duchu grabieży, nacjonalizmu i rasizmu, Ruch ten piętnuje rozpalonym żelazem degeneratów i zdrajców ludu, takich jak Tito i jego klika, którzy podszywali się pod miano przyjaciół ludu, aby oszukać naród i przykuć go do rydwanu imperialistów.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#JózefOzgaMichalski">Faszystowski, meteor marszałka Tito wschodzi w ogniu palonych miast i wsi koreańskich, i już dziś zapowiada się chełpliwie, że może być on rzucony przeciwko ludowi Korei, Chinom lub Związkowi Radzieckiemu.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#JózefOzgaMichalski">Gdziekolwiek zechcieliby go użyć imperialiści, wszędzie dosięgnie zdrajców gniew ludu, który zdepce przemoc i z całą surowością osądzi katów narodu.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#JózefOzgaMichalski">Samowola i bezprawie rozpasanego amerykańskiego imperializmu, odgrażającego się światu bombą atomową, napotyka na żelazną, nieugiętą postawę narodów, które z coraz większą siłą i powodzeniem rozwijają ofensywę pokoju i bez armat i czołgów rozbijają strategiczne plany trumanowskich generałów.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#JózefOzgaMichalski">Ludzie różnych kolorów? skóry, języków i religii stanowili na historycznym Kongresie Obrońców Pokoju jedną wielką rodzinę świata. Ludzkość odnalazło, wspólny język, wychodzi ze starej, pełnej sprzeczności kapitalistycznej wieży Babel i buduje potężną twierdzę pokoju.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#JózefOzgaMichalski">„Warty pokoju” czuwają nad morzem Śródziemnym i nad Morzem Karaibskim, pod upalnym słońcem Argentyny i Brazylii, w przesmykach mórz i na wyspach, nad kanałami, które łączą oceany, Wszędzie czuwają ludzie dobrej woli, gotowi na najwyższe ofiary dla wielkiej sprawy pokoju.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#JózefOzgaMichalski">A tam, gdzie agresja imperialistów przekształciła się w morderczy pochód, niszczący ogniem i mieczem wsie i miasta koreańskie, bohaterski naród Korei okazał swoje umiłowanie ojczyzny i wolności, okazał niebywałą zdolność oporu. I dziś przy ofiarnej pomocy ochotników chińskich łamie grzbiet reakcyjnej krucjacie imperialistów, daje przestrogę naruszycielom pokoju. Narody świata, pomne zniszczeń i cierpień wojny, słusznie wprowadzają w czyn hasło Kongresu: „Na pokój się nie czeka, pokój trzeba zdobyć.</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#JózefOzgaMichalski">W odpowiedzi na apel II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju parlamenty Rumuńskiej Republiki Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej uchwaliły ustawy o obronie pokoju. Również ogólnowłoski Komitet Obrońców Pokoju postanowił na ostatnim swoim posiedzeniu wnieść do parlamentu włoskiego projekt ustawy zakazującej propagandy wojny. Na całym świecie komitety obrońców pokoju działają na rzecz wprowadzenia w czyn uchwał Kongresu.</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#JózefOzgaMichalski">Ustawa przedłożona dzisiaj Sejmowi jest dalszym krokiem na drodze umocnienia pokoju, stanowi wyraz postawy naszego społeczeństwa, jest wynikiem dążenia milionów Polaków, którzy podpisali Apel Sztokholmski i solidaryzują się w pełni z manifestem do narodów świata, przyjętym przez II Światowy Kongres Obrońców Pokoju. W myśl tej ustawy propagowanie nowej wojny, rozpowszechnianie plotek, spotwarzanie lub zwalczanie ruchu obrońców pokoju i inne działanie, sprzyjające rozpętaniu nowej wojny za pomocą wszelkich środków, są zbrodnią przeciwko ojczyźnie i ludzkości, są zbrodnią przeciw pokojowej współpracy między narodami.</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#JózefOzgaMichalski">Treść tej ustawy jest wymierzona przeciwko niedobitkom obszarniczym i kapitalistycznym agentom, przeciwko mikołajczykowcom, przeciwko tej części kułactwa, która na wsi stanowi jeszcze bazę podżegaczy wojennych. Wśród tych ludzi znajduje jeszcze posłuch imperialistyczna propaganda, sącząca się przez płatne agentury podżegaczy zza oceanu.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#JózefOzgaMichalski">Ustawa ta stanie się orężem w walce pracującego chłopstwa przeciwko wrogom naszej ludowej Ojczyzny, przeciwko wrogom pokoju.</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#JózefOzgaMichalski">Drobni i średni chłopi zdają sobie z tego doskonale sprawę i jeszcze bezwzględniej niż dotychczas w imię pokoju i szczęścia ludzkości plenić będą kapitalistyczne chwasty na swoim chłopskim polu, Wszędzie, gdzie propaganda wojenna zatruwa jeszcze umysły chłopskie, gdzie wciska się do wsi, demaskujemy jej nosicieli i wymierzamy sprawiedliwym sądem karę agitatorom i siewcom wojennych nastrojów.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#JózefOzgaMichalski">Wszędzie, gdzie działają wrogowie pokoju, lud gotów jest ich zamiary pokrzyżować i udaremnić. Walczymy o wielką, słuszną sprawę. Walczymy o triumf pokoju, o zwycięstwo dobra nad złem, aby ludzie nie padali na kolana przed przemocą, aby nie rozsypywali się w proch od wybuchów bomb atomowych, aby ludy świata, aby nasz naród oddychał wolnością i pokojem. W walce tej idziemy do zwycięstwa w światowym ruchu obrońców pokoju, na czele z bohaterskimi narodami Związku Radzieckiego, którym przewodzi chorąży pokoju — Stalin.</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#komentarz">(Oklaski,)</u>
          <u xml:id="u-7.31" who="#JózefOzgaMichalski">W walce tej pokój zwycięży wojnę.</u>
          <u xml:id="u-7.32" who="#JózefOzgaMichalski">Klub poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za uchwałą, solidaryzującą się z propozycjami. Kongresu, oraz za ustawą o obronie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-7.33" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WładysławKowalski">Udzielam głosu posłowi Jodłowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JerzyJodłowski">Wysoka Izbo! W ciągu dwu i pół lat Polska Ludowa dwukrotnie umożliwiła obrońcom pokoju niezależnie od ich narodowości, rasy, wyznania i przekonań politycznych, wyrażenie wobec, całego świata niezłomnej woli utrzymania pokoju, zagrożonego przez imperialistycznych podżegaczy wojennych. Nazwy dwóch miast polskich, które w sposób szczególnie bolesny padły ofiarą zbrodniczych zniszczeń ostatniej wojny — Wrocław i Warszawa — zrosły się nierozerwalnie ze światowym ruchem obrońców pokoju. W sierpniu 1948 roku we Wrocławiu zapoczątkowana została pierwsza zorganizowana akcja światowego ruchu pokojowego. W listopadzie 1950 r. w Warszawie mogliśmy przekonać się naocznie, jak potężną, zorganizowaną siłę stanowi dziś ruch obrony pokoju. Kongres wrocławski, który zgromadził najwybitniejszych przedstawicieli kultury, nauki i sztuki, postępowych intelektualistów około 50 krajów, wskazał światu niebezpieczeństwo zagrażające pokojowi, wskazał na konieczność jego obrony w sposób zorganizowany, wskazał środki działania na rzecz pokoju. Kongres warszawski, który, zgromadził przeszło dwa tysiące przedstawicieli 80-ciu krajów, wykazał, że ruch obrońców pokoju jest dziś najbardziej masowym ruchem, jaki zna historia, skupiającym setki milionów łudzi wszystkich klas społecznych, wszystkich ras i narodowości.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JerzyJodłowski">Od Wrocławia do Warszawy, w ciągu dwu i pół lat zaledwie, światowy ruch obrońców pokoju przebył olbrzymią drogę rozwojową, ogarniając masy ludowe wszystkich krajów oraz mobilizując i potęgując ich opór przeciw polityce wojny i ucisku. Od awangardowego ruchu pokoju postępowych intelektualistów, od działalności na rzecz pokoju międzynarodowych organizacji takich, jak Światowa Federacja Związków Zawodowych, Międzynarodowa Demokratyczna Federacja Kobiet, Światowa Federacja Młodzieży Demokratycznej, Międzynarodowe Zrzeszenie Prawników Demokratów, Międzynarodowa Organizacja Dziennikarzy oraz innych, światowy obóz obrońców pokoju przeszedł do nowych, nieznanych poprzednio form organizacyjnych, stal się ruchem masowym, jednocząc we wspólnym obozie wszystkich uczciwych ludzi niezależnie od ich światopoglądu, przekonań społecznych i politycznych, stworzył nowe formy reprezentacji narodów.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#JerzyJodłowski">I Kongres Obrońców Pokoju w Paryżu, powołanie do życia Światowego Komitetu Obrońców Pokoju, apel tego Komitetu do parlamentów świata. Apel Sztokholmski, który znalazł odzew sześciuset milionów ludzi różnych narodowości i kolorów skóry, krajowe kongresy obrońców pokoju — oto poszczególne etapy na drodze rozwoju światowego ruchu obrońców pokoju, którego szczytowym punktem był Kongres warszawski i powołanie Światowej Rady Pokoju. We wspólnym froncie walki o pokój znaleźli się obok siebie czołowi intelektualiści całego świata, dokerzy Marsylii, Antwerpii, Neapolu i Hamburga, odmawiający wyładunku transportu amerykańskiej broni, strajkujący górnicy amerykańscy i francuscy marynarze, włoscy chłopi walczący o ziemię, niemieccy demokraci walczący o zjednoczenie kraju i przeciwko remilitaryzacji Niemiec Zachodnich. Na czoło tego obozu wysunęły się masy ludowe Związku Radzieckiego i krajów demokracji ludowej, ogarnięte entuzjazmem pokojowego budownictwa, oraz bohaterski 'lud Korei, własną krwią zdobywający wolność w walce z barbarzyńskimi, amerykańskimi agresorami.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#JerzyJodłowski">Skąd bierze się i na czym opiera się masowość i żywiołowość światowego ruchu obrońców pokoju? Jak stało się, iż na drodze od Kongresu wrocławskiego do Kongresu warszawskiego ruch ten przekształcił się z awangardowego ruchu postępowych intelektualistów w potężny ruch mas ludowych?</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#JerzyJodłowski">Stało się to nie tylko dlatego, iż pragnienie pokoju jest powszechne wśród wszystkich ludów świata, ale 1 dlatego, że istnieją dziś realne warunki gwarantujące realizację haseł walki o pokój. Stało się tak dlatego, że ludzie na całym świecie widzą coraz jaśniej, czym jest i do czego prowadzi polityka pokoju, realizowana konsekwentnie przez Związek Radziecki i kraje demokracji ludowej i do czego prowadzi imperialistyczna polityka agresji i awantury wojennej.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#JerzyJodłowski">Stało się tak dlatego, że zwycięstwo ustroju socjalistycznego w Związku Radzieckim i znakomity rozwój gospodarczy krajów demokracji ludowej przekonują wszystkich ludzi dobrej woli, iż możliwe jest osiągnięcie rozkwitu narodowego bez wojen i podbojów. Toteż w oparciu o przodującą i centralną silę obozu pokoju, jaką jest Związek Radziecki, we wszystkich narodach wyzwala się wola walki o pokój i staje się realnym, historycznym czynu kiom, kształtującym przyszłość świata wbrew machinacjom podżegaczy wojennych.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#JerzyJodłowski">Wśród narodów ożywionych potężną wolą walki o pokój Polska stoi w czołowych szeregach. Wola walki o pokój i obrony pokoju jest w narodzie polskim tak silna, jak tylko silnym może być pragnienie pokoju w narodzie, który w wyniku imperialistycznej wojny napastniczej stracił 6 milionów ludzi i doznał najcięższych strat w gospodarce narodowej i bezcennym dorobku kulturalnym. Wyrazem tej potężnej woli obrony pokoju była przede wszystkim postawa pełna solidarności ze sztokholmskim apelem Światowego Komitetu Obrońców Pokoju. 18 milionów podpisów polskich figurujących pod tym. apelem, tj. ponad 99% tych, którzy w Polsce apel podpisać mogli, świadczy iż wola pokoju w masach narodu polskiego, budującego podwaliny ustroju sprawiedliwości społecznej, jest powszechna i jednolita.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#JerzyJodłowski">To ta wola pokoju ożywiała robotnika i architekta warszawskiego, gdy entuzjastycznie podjętym wysiłkiem dokonywali niewiarygodnego dzieła przekształcenia w ciągu kilku dni Domu Słowa Polskiego na wspaniałą siedzibę II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#JerzyJodłowski">To ta wola pokoju znalazła wspaniały upust w entuzjastycznej postawie ludu Warszawy witającego delegatów na II Kongres Pokoju oraz w masowych zobowiązaniach czynów kongresowych podejmowanych przez polskich robotników, chłopów i inteligentów pracujących w całym kraju.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#JerzyJodłowski">Polska Ludowa, w której władzę objęła klasa robotnicza i obóz demokracji, nie sięga po cudze ziemie, obce są jej tendencje do ucisku innych narodów. Oparliśmy nasze stosunki z socjalistycznym Związkiem Radzieckim, Niemiecką Republiką Demokratyczną i innymi sąsiadami na zasadach braterskiego zaufania, wzajemnej pomocy i współpracy we wszystkich dziedzinach. W oparciu o te przyjazne, sąsiedzkie stosunki naród polski uzyskał możliwości pokojowej, twórczej pracy nad podniesieniem powszechnego dobrobytu, nad podniesieniem sił produkcyjnych i poziomu kulturalnego. Realizacja tych celów wymaga olbrzymiej i wytężonej pracy, wymaga długotrwałego pokoju. Naród polski na podstawie doświadczeń ostatniego 6-lecia zdobywa coraz jaśniejszą świadomość o możliwości istnienia obok siebie dwóch odmiennych systemów gospodarczych i politycznych. Naród polski coraz wyraźniej widzi przewagę ustroju socjalistycznego nad światem kapitalistycznym i nie obawia się pokojowej rywalizacji z tym światem.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#JerzyJodłowski">Masy pracujące Polski Ludowej z ogromnym entuzjazmem kończą przedterminowo wykonanie pierwszego roku wielkiego 6-letniego Planu Budowy Podstaw Socjalizmu. Polscy robotnicy i chłopi, inteligencja pracująca i rzemieślnicy widzą w wykonaniu tego planu nową szczęśliwą przyszłość Ojczyzny. Dlatego też naród polski, zjednoczony w patriotycznym wysiłku pracy nad Planem 6-letnim, będzie nieustępliwie zwalczał wszystko, co osłabia jego wysiłki na drodze budowy nowego życia. Dlatego naród polski tak gorąco popiera ruch obrońców pokoju i z entuzjazmem wita każdy wysiłek zmierzający do utrzymania pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#JerzyJodłowski">Dlatego warszawski Kongres Pokoju, niezależnie od swego ogólnoświatowego znaczenia, stanów, doniosłe wydarzanie w życiu Polski Ludowej. Z warszawskim Kongresem Pokoju i jego dorobkiem masy pracujące Polski wiążą daleko idące nadzieje odwrócenia groźby wojny, widzą w nim wspaniały przejaw siły ruchu obrońców pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#JerzyJodłowski">Uchwały II Światowego Kongresu Pokoju, a w szczególności 9 punktów orędzia do Organizacji Narodów Zjednoczonych, wskazują konkretne sposoby usunięcia istniejących napięć i trudności międzynarodowych, wskazują drogę do odzyskania wzajemnego zaufania między państwami niezależnie od ich ustroju społecznego. Uchwały II Kongresu Pokoju nie posiadają jedynie charakteru deklaratywnego — stanowią one konkretny program działania, konkretny program walki o pokój i na tym polega przede wszystkim ich doniosłe znaczenie. Uchwały te stanowią rozwinięcie i konkretyzację hasła wyrażonego w manifeście Kongresu do narodów świata: „Na pokój się nie czeka! Pokój trzeba zdobyć!”. Świadomość tej prawdy stać się powinna źródłem ożywczej energii dla wszystkich, którzy stoją w szeregach obrońców pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#JerzyJodłowski">Uchwały Kongresu warszawskiego, zawarte w orędziu do ONZ, a w szczególności uchwały domagające się zaprzestania działań wojennych prowadzonych w Korei, na Formozie i w Wietnamie, potępiające gwałcenie układów międzynarodowych, potępiające próby remilitaryzacji Niemiec i Japonii, potępiające dyskryminację rasowe, interwencje w wewnętrzne sprawy innych narodów, agresję i propagandę wojenną, domagające się normalizacji stosunków w handlu międzynarodowym oraz międzynarodowej wymiany kulturalnej — są zgodne z podstawowymi założeniami polityki Polski Ludowej i są w naszych stosunkach zagranicznych i w życiu wewnętrznym przestrzegane i realizowane.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#JerzyJodłowski">Wśród uchwał Kongresu z punktu widzenia interesów Polski Ludowej i pokoju szczególnie ważne znaczenie ma uchwała w sprawie remilitaryzacji Niemiec Zachodnich. Naród polski jako najbliższy sąsiad Niemiec nie może pogodzić się i nie pogodzi się z remilitaryzacją Niemiec Zachodnich. Dlatego szczególnie żywo witamy i aprobujemy uchwalę II Kongresu Pokoju potępiającą próby remilitaryzacji Niemiec Zachodnich. Dlatego ze szczególną sympatią witamy wysiłki Niemieckiej Republiki Demokratycznej w walce o pokój, o zjednoczenie kraju i przeciwko remilitaryzacji Niemiec Zachodnich.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#JerzyJodłowski">Dlatego propozycje Kongresu, zmierzające do przywrócenia i utrzymania pokoju spotkają się niezawodnie z pełną aprobatą Sejmu Ustawodawczego, któremu zostały przedłożone. Tak jak w dniu 7 marca b. r. Sejm Ustawodawczy jednomyślną uchwałą udzielił swego poparcia przedstawionemu wówczas apelowi Światowego Komitetu Obrońców Pokoju, tak podobnie i dziś również jednomyślną uchwałą powinien udzielić poparcia doniosłym uchwałom II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju, stwierdzając tym, iż polityka zagraniczna i wewnętrzna Polski Ludowej zgodna jest z duchem i treścią tych, uchwal. Udzielimy poparcia tym uchwałom z pełnym poczuciem tej odpowiedzialności, o której tak silnie mówił członek Światowej Rady Pokoju, Ilia Erenburg, na wstępie swego przemówienia na Kongresie Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#JerzyJodłowski">Wśród uchwał II Kongresu Pokoju jedna wymaga od nas ustawodawczego wcielenia w życie. To uchwała, w której Kongres zwrócił się do parlamentów wszystkich krajów z wezwaniem uchwalenia specjalnej ustawy o obronie pokoju, przewidującej karną odpowiedzialność za propagandę nowej wojny w jakiejkolwiek postaci. W wykonaniu tej uchwały przedstawiony został jako wniosek poselski projekt ustawy o obronie pokoju, który, stanowi przedmiot obecnej debaty.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#JerzyJodłowski">Ustawa ta ma na celu zwalczanie w drodze represji nowej propagandy wojennej jako zbrodni przeciw pokojowi. Warto przypomnieć, że sprawa karalności propagandy wojennej kilkakrotnie już podejmowana była na terenie międzynarodowym pod naciskiem Związku Radzieckiego, który konsekwentnie prowadził i prowadzi politykę organizowania i obrony pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#JerzyJodłowski">Wszystkie jednak poprzednie uchwały i deklaracje w sprawie potępienia propagandy wojennej, jak np. postanowienia Statutu Międzynarodowego Trybunału zatwierdzonego przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, jak zasady wyroku norymberskiego, jak wreszcie podjęta na wniosek delegacji radzieckiej uchwała II Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, potępiająca propagandę na rzecz nowej wojny i szerzenie fałszywych wiadomości, mogących zakłócać dobre stosunki między narodami — były systematycznie i z coraz jawniejszym cynizmem gwałcone przez imperialistów amerykańskich i ich popleczników, prowadzących politykę awantury wojennej. Na skutek tej polityki usilna propaganda podżegania do wojny i rozpowszechnianie fałszywych wiadomości rozwija się bezkarnie w szeregu krajów, w których ster rządów dzierżą siły wrogie pokojowi, prowadzone są tam bezkarnie przez prasę, radio i kino kampanie przeciwko państwom demokratycznym i narodom miłującym pokój. Organizacja Narodów Zjednoczonych, która podjęła swego czasu wspomniane uchwały, potępiające propagandę wojenną, nie uczyniła nic, aby uchwałom tym zapewnić egzekutywę i aby przyczynić się do ich realizacji, co raz jeszcze potwierdza trafną ocenę, zawartą w orędziu II Kongresu Pokoju do ONZ, iż Organizacja Narodów Zjednoczonych nie spełnia nadziei, jakie pokładały w niej narody świata, nie zapewnia ludzkości pokoju i ulega wpływom sił, które odrzucają drogę prowadzącą do powszechnego pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#JerzyJodłowski">Dlatego słuszne uchwały II Kongresu Pokoju postawiły jako jeden z problemów, wymagających realnego rozwiązania, sprawę karania propagandy wojennej.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#JerzyJodłowski">Projekt ustawy o obronie pokoju spełnia w całej rozciągłości postulat zawarty w punkcie 5 uchwały II Kongresu Pokoju, traktując propagandę wojenną za pośrednictwem prasy, radia i filmu jako zbrodnię przeciwko pokojowi. Nie oznacza to, rzecz jasna, aby dotychczas propaganda wojenna nie była w Polsce Ludowej traktowana jako przestępstwo i nie była karana na zasadzie dotychczasowych przepisów. Ale ustawa o obronie pokoju, jako ustawa poświęcona specjalnie' zwalczaniu, zbrodni przeciw pokojowi, normuje ten problem lepiej, szerzej i konkretniej niż przepisy dotychczasowe, przez co stanie się doniosłym orężem w rękach władzy ludowej w Polsce, w walce z obcymi i rodzimymi agentami, obozu podżegaczy wojennych. Z zadowoleniem przyjąć należy, że ustawa traktuje jako zbrodnię przeciw pokojowi zwalczanie lub spotwarzani ruchu obrońców pokoju. Wyrazić należy nadzieję, że służyć ona będzie skutecznie do zwalczania fałszywych i szkodliwych opinii o nieuchronności, wojny, rozpowszechnianych w interesie imperializmu anglo-amerykańskiego Stronnictwo Demokratyczne, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, stanęło od początku swej działalności w jednym obozie ze wszystkimi postępowymi i patriotycznymi siłami w Polsce Ludowej do walki o pokój. Członkowie Stronnictwa Demokratycznego masowo i aktywnie uczestniczą w polskim ruchu obrońców pokoju i pracą swoją przyczyniają się do umocnienia obozu pokoju. W czasie akcji zbierania podpisów pod apelem sztokholmskim, która zmobilizowała szeregi Stronnictwa Demokratycznego, 12 tysięcy członków Stronnictwa uczestniczyło czynnie w „trójkach pokoju”, 3 tysiące prelegentów obsługiwało zebrania masowe, a wielu członków SD pracuje aktywnie w terenowych Komitetach Obrońców Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#JerzyJodłowski">Stronnictwo Demokratyczne solidaryzuje się w całej pełni z uchwałami II Kongresu Obrońców Pokoju i wraz z całym narodem polskim widzi w nich nowy oręż do dalszej wałki o pokój, nowy program mobilizacji najszerszych mas i pokłada w nich wiarę w zwycięstwo szczytnej sprawy obrony pokoju, sprawy, za którą walczą miliony ludzi na całym świecie pod przewodnictwem Związku Radzieckiego i Józefa Stalina, którego imię stało się symbolem pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#komentarz">(Oklaski,)</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#JerzyJodłowski">Klub poselski Stronnictwa Demokratycznego głosować będzie zarówno za projektem, uchwały o propozycjach II Światowego Kongresu Pokoju, jak za projektem ustawy o obronie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WładysławKowalski">Udzielam głosu posłowi Frankowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanFrankowski">Wysoki Sejmie! Trudno po tylu doskonałych mowach poświęconych sprawie pokoju w tej sali i na II Kongresie Pokoju dorzucić jeszcze cokolwiek, co by nie zostało powiedziane. Nie siląc się więc na nowe sformułowania ani też na powtarzanie dawnych, przyłączę się w imieniu Klubu Katolicko-Społecznego i jego sympatyków w kraju do tego, co powiedzieli tak pięknie i trafnie moi przedmówcy.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JanFrankowski">Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że na sprawę pokoju można patrzeć dwojako, ale że w rzeczywistości będzie to-jednakże tylko jedno i to samo spojrzenie:</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JanFrankowski">— po pierwsze — jako na program konstruktywny budowy dobrych sąsiedzkich stosunków między narodami świata i,</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#JanFrankowski">— po drugie — negatywnie, jako na bezwzględną, stanowczą walkę z próbami siania zamętu i przygotowania wojny.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#JanFrankowski">W jednym i drugim aspekcie rola katolików polskich jest nader doniosła. Zdajemy sobie w pełni z tego sprawę i Klub nasz w miarę swoich skromnych sił szerzy pewność, że nie ma problemu na świecie, który by nie mógł być rozwiązany przy dobrej woli i przy szczerym wysiłku znalezienia polubownego załatwienia. Kościół katolicki nieraz podczas wieków spełniał rolę rozjemcy i nic bardziej zaszczytnego i pięknego dla katolików, jak postępować w ślady tych wielkich tradycji.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#JanFrankowski">Moment pozytywny jest doniosły na długą falę, ale na chwilę bieżącą nie mniej ważnym jest moment drugi — moment gorącej nieustannej kampanii o pokój, krzyżowanie zamysłów sił dążących do wzniecania nowej, straszliwszej niż kiedykolwiek wojny, szerzenie niezłomnego przekonania, że wojna albo pokój zależy od woli samych ludów świata, że jednolity, zdecydowany, szczery i dobrze zorganizowany front walki o pokój może i musi obalić nawet najbardziej wyrafinowane intrygi i prowokacje obozu wojny.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#JanFrankowski">Katolicy polscy, zarówno księża jak i świeccy, kładąc swe podpisy pod apelem sztokholmskim dowiedli, jak bardzo sprawa pokoju leży im na sercu, jak bardzo zdecydowanie pragną jej bronić do zwycięskiego końca.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#JanFrankowski">List biskupów polskich, przemawiających przez usta ks. biskupa Choromańskiego do Kongresu Pokoju, dodał niemało autorytetu tym spośród katolików, którzy od początku zdecydowanie szli drogą współpracy z Rządem po linii obrony, pokoju.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#JanFrankowski">Nikt tak bardzo jak Polacy nie pragnie pokoju. Dwie wojny, zwłaszcza ostatnia, przyniosły nam straty fizyczne i moralne tak dotkliwe, że każde serce polskie wzdrygać się musi na myśl o nowej pożodze. Wojna uwalnia najgorsze instynkty nienawiści i sadyzmu. Pokój umacnia cnoty i ład i pozwala ludom budować swój dobrobyt i swoją kulturę, rozwijać swe cnoty narodowe.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#JanFrankowski">Oba wnioski klubów poselskich dają pełny wyraz chęci obrony pokoju. Ustawa o ochronie pokoju jest niemal identyczna z tymi, które powzięły już sąsiadujące z nami państwa ludowo-demokratyczne i pokój miłujące. Są one jeszcze jedną manifestacją potężną jednomyślności i spoistości łańcucha narodów, tak jak i nasza dzisiejsza manifestacja, uświetniona obecnością Głowy Państwa, Prezydenta Bieruta, jest wielką manifestacją jednomyślności narodowej za pokojem i przeciw wojnie, za solidarnością całego narodu — przeciw nienawiści i walkom wewnętrznym.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#JanFrankowski">Wysoki Sejmie! Rok 1950 możemy nazwać rokiem trwałej i nieugiętej walki o pokój. Pragnę z naszej strony zadeklarować, że w roku przyszłym 1951 uczynimy wszystko, aby w jeszcze większym stopniu zmobilizować masy za pokojem — przeciw wojnie.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#JanFrankowski">W imieniu Klubu Katolicko-Społecznego pragnę oświadczyć, że będziemy głosować za przedłożonymi wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WładysławKowalski">Głos ma posłanka Nałkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZofiaNałkowska">Zło wojny wydaje się rzeczą niewątpliwą, rzeczą zbyt oczywistą, by należało podejmować trud przekonywania o tym innych. A zwłaszcza tutaj, na tym miejscu ziemi, gdzie jej nieprzebrana straszliwość przekroczyła granice ludzkiego pojmowania. Na tym miejscu i za życia pokolenia, które doświadczyło wielorakości najbardziej wymyślnych cierpień, zadanych ludziom przez ludzi. Pokolenia, które po dziś dzień ogląda co dnia bezmiar zniszczenia przez wojnę spowodowanego. Na tym miejscu i o tym czasie, gdy codzienną troską człowieka jest wśród nieustających wyrzeczeń, w największym wytężeniu wszystkich sił odbudowywać zgliszcza i ruiny, by wydźwigać i umacniać wśród nich nowy kształt życia, któremu wojna nie będzie potrzebna. Życia, które stanie się zadośćuczynieniem cierpień i bohaterstwa nieprzeliczonych umarłych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#ZofiaNałkowska">Zło wojny zdawałoby się rzeczą niewątpliwą. A przecież obrońcy pokoju zmuszeni są wciąż do poszukiwania środków perswazji, do stawiania dowodów, zobowiązani są do największej czujności wobec klas panujących mijającego ustroju, którym do przetrwania wojna jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#ZofiaNałkowska">Muszą wciąż przypominać, że wojna jest zgubą, że dążenie do niej jest zbrodnią. Muszą bronić wartości życia przed podejmowaniem nowej zbrodni.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#ZofiaNałkowska">Niczego nie wolno im zaniedbać, co grozę nowej wojny zdolne jest udaremnić. Jest to ich obowiązek nie tylko wobec tych, co wytężoną pracą budują dziś nowe życie. Jest to także spłacenie długu wobec pamięci tych, co ponieśli śmierć w walce z okupantem, w obozach, w katowniach i krematoriach. Wobec tych wszystkich, którzy cierpieli bohatersko, by nie na darmo umrzeć.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WładysławKowalski">Głos ma poseł Rustecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JanRustecki">Wysoka Izbo! Świat wszedł w decydujący etap walki o pokój. Idea tej walki stała się możliwą dopiero wówczas, kiedy socjalizm wykrył i udowodnił przyczyny wojen zaborczych. Wykrycie przyczyn pozwoliło na wskazanie środków przeciwdziałania, na wskazanie narodom drogi pokojowego współżycia, możliwego przy różnych ustrojach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JanRustecki">Dlatego pierwszym państwem, które podjęło inicjatywę walki o pokój, o pokojowe współżycie narodów, był od chwili swojego powstania Związek Radziecki — pierwsze socjalistyczne państwo na świecie.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JanRustecki">Realizując teorię budowy socjalizmu w jednym kraju, Lenin — jeszcze w okresie obcej interwencji — wykazywał, że ustrój wewnętrzny jakiegokolwiek państwa jest wynikiem układu sił wewnętrznych, że mimo różnicy ustrojów możliwą jest współpraca gospodarcza na warunkach „równy z równymi”.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JanRustecki">Dzieło Lenina kontynuuje Stalin, czego wyrazem są jego niejednokrotne wypowiedzi na fen temat, czego wyrazem, jest konsekwentnie prowadzona pokojowa polityka państwa radzieckiego.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JanRustecki">Zwycięstwo Wielkiej Rewolucji Październikowej — mimo interwencji państw kapitalistycznych — dowiodło słuszności teorii Lenina-Stalina, Potwierdzeniem słuszności tej teorii w nowszych czasach jest zwycięstwo Chin Ludowych, zniesienie ustroju feudalno-kapitalistycznego mimo interwencji imperializmu amerykańskiego, postępująca likwidacja zacofania gospodarczego i społecznego spowodowanego uciskiem kolonialnym państw zaborczych.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#JanRustecki">Możliwości współżycia państw o różnych systemach politycznych zostały potwierdzone w czasie ostatniej wojny, kiedy świat zagrożony przez faszyzm hitlerowski, szykujący dla wszystkich narodów obozy śmierci, połączył swe wysiłki dla obrony przed zalewem barbarzyństwa. Związek Radziecki, wierny swej polityce pokoju, dał największy wkład, poniósł największe ofiary, które zadecydowały o pokonaniu faszyzmu, najgroźniejszego wroga ludzkości.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#JanRustecki">Żeby skutecznie walczyć o pokój, żeby skutecznie paraliżować zamiary i przygotowania do wojny, trzeba stworzyć silę zdolną przeciwstawić się wszelkim knowaniom imperialistycznym podpalaczy świata, trzeba wskazać konkretne w danych warunkach środki, zmierzające do wytworzenia takiej atmosfery, by garstka imperialistów, żerująca na wojnach zaborczych, czuła się osamotniona, by uniemożliwiono jej jeszcze w trakcie przygotowań wojennych realizację zbrodniczych zamiarów.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#JanRustecki">Toteż gdy po klęsce Hitlera znaleźli się jego naśladowcy, gdy imperializm amerykański szykuje się do pójścia w jego ślady, gdy chce podporządkować sobie narody przy pomocy przekupnych rządów państw kapitalistycznych, by zapanować nad światem i w interesie kliki bankierów zatopić ludzkość w morzu krwi — powstała pierwszy raz na świecie siła zdolna unicestwić krwiożercze zamiary nowych kandydatów na władców świata.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#JanRustecki">Tą siłą jest światowy obóz obrońców pokoju, liczący przeszło pół miliarda podpisanych pod Apelem Sztokholmskim, a nadto miliony ludzi, którzy udzielają mu poparcia.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#JanRustecki">Imperializm amerykański, maskując swojo oblicze skradzioną flagą ONZ, napadł na Koreę. Zbrodniczymi nalotami i mordami bezbronnej ludności zdemaskował się w oczach narodów miłujących pokój i wykazał swoje cele, jakimi są ucisk i grabież wolnych narodów. Spotka wszy się z niepowodzeniem, z uporem ludów walczących o swą wolność, dąży do rozszerzenia agresji, do napaści na Związek Radziecki i kraje demokracji ludowej, usiłuje szantażować wolne narody straszakiem bomby atomowej. Pod starym, zużytym przez Hitlera hasłem walki z komunizmem, pragnie zdusić wzmagający się opór klasy robotniczej państw kapitalistycznych, w czym pomagają mu tzw. „socjaliści” typu Bevina, Szumachera, by przygotować nowy pożar świata.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#JanRustecki">Ale histeria wojenna Trumanów trafia na zdecydowany opór zwolenników pokoju na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#JanRustecki">II Światowy Kongres Obrońców Pokoju wykazał, że wojna nie jest nieunikniona, że są siły zdolne sparaliżować knowania amerykańskich imperialistów.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#JanRustecki">II Światowy Kongres Obrońców Pokoju opracował konkretny plan walki o pokój, który łączy wszystkich ludzi dobrej woli. Uchwały, podjęte przez przedstawicieli 80 narodów świata, wskazują środki zdolne przeciwdziałać zakusom imperialistów.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#JanRustecki">Zarówno orędzie do ONZ jak i manifest do narodów świata stanowią historyczne wskazania, którymi kierować się winni wszyscy zwolennicy pokoju. Łączą one wszystkich ludzi, dla których droga jest idea trwałego pokoju na świecie.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#JanRustecki">Któż, prócz imperialistycznych najeźdźców, nie poprze żądania demilitaryzacji Niemiec Zachodnich i Japonii oraz wycofania wojsk okupacyjnych z tych krajów?</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#JanRustecki">Któż z uczciwych ludzi nazwie agresję „pomocą”, a nie aktem zbrodniczym?</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#JanRustecki">Wyrazem istotnych pragnień ludów, uginających się pod ciężarem budżetów wojennych, jest żądanie ograniczenia zbrojeń, żądanie bezwarunkowego zakazu wszelkich rodzajów broni atomowej, bakteriologicznej i chemicznej, substancji trujących, radioaktywnych i wszelkich innych środków masowej zagłady.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#JanRustecki">Któż, prócz szaleńców nawołujących do masowej zagłady starców, kobiet i dzieci, nie poprze tych żądań, nie będzie walczył o ich realizację?!</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#JanRustecki">Imperializm amerykański pragnie przy pomocy hitlerowskiej szkoły propagandy zatruć sumienia ludzkie, rozpalić ducha zaborczości i nienawiści rasowej, pragnie wszczepić bezmyślność i okrucieństwo, wyzyskać miliony żołnierzy, potrzebnych jako mięso armatnie.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#JanRustecki">W Niemczech Zachodnich wypuszcza się z więzień skazanych przez sądy zbrodniarzy hitlerowskich, znanych katów z obozów śmierci, morderców 6 milionów polskich obywateli, burzycieli Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#JanRustecki">Imperializm amerykański odbudowuje niemiecki przemysł zbrojeniowy, prowadząc propagandę odwetu, nowego marszu na wschód. Stanowi to groźbę pożogi wojennej i bezpośrednie zagrożenie dla naszej niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#JanRustecki">Uchwały Kongresu słusznie też oceniły propagandę nowej wojny jako największą groźbę dla pokojowej współpracy narodów, jako jedną z najcięższych zbrodni przeciw ludzkość.</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#JanRustecki">Światowy Kongres Obrońców Pokoju zwrócił się do parlamentów wszystkich krajów o podjęcie ustaw przewidujących odpowiedzialność kamą za propagandę nowej wojny w jakiejkolwiek postaci.</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#JanRustecki">Dziś żaden rząd, żaden parlament, nie może uchylić się od zajęcia wyraźnego stanowiska. Żadne obłudne słowa totalnych dyplomatów nie zastąpią setkom milionów uczciwych ludzi na całym świecie konkretnych faktów odpowiedzi na żądanie przedstawicieli 80 narodów zabronienia propagandy wojennej, wypowiedzenia się za wojną czy przeciw wojnie.</u>
          <u xml:id="u-15.24" who="#JanRustecki">Jakakolwiek byłaby odpowiedź imperialistów, których łączy jedynie, jak szajkę grabieżców, marzenie o przyszłych łupach, których łączy jedynie zwierzęca nienawiść do wszystkiego, co postępowe, szczęśliwe i wolne — siły pokoju, scementowane pragnieniem ratowania zdobyczy kultury wielu pokoleń, pragnieniem zaoszczędzenia milionów istnień ludzkich, odpowiedzą wzmożoną walką o pokój na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-15.25" who="#JanRustecki">Można udaremnić odbycie Światowego Kongresu Obrońców Pokoju w Sheffield, można zapuścić żelazną kurtynę przed światowej sławy ludźmi nauki i sztuki, lecz żadne policyjne szykany nie złamią woli walki o pokój, walki o realizację uchwał II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju, gdyż wyrażają one najżywotniejsze pragnienia wszystkich ludów świata.</u>
          <u xml:id="u-15.26" who="#JanRustecki">Naród polski, ocalony od zagłady dzięki zwycięstwu bohaterskiej armii radzieckiej, od pierwszych dni swojej niepodległości wnosi poważny wkład do walki w obronie pokoju, zacieśniając przyjaźń z narodami Związku Radzieckiego i krajami demokracji ludowej.</u>
          <u xml:id="u-15.27" who="#JanRustecki">Polska klasa robotnicza na ataki histerii imperializmu amerykańskiego odpowiada tysiącami ton dodatkowej produkcji, przyśpiesza realizację planów produkcyjnych, wzmacniając potęgę gospodarczą naszego kraju, ważnego ogniwa w obozie postępu i pokoju.</u>
          <u xml:id="u-15.28" who="#JanRustecki">Gdy w krajach imperialistycznych spada produkcja pokojowa, klasa robotnicza i chłopstwo ugina się pod ciężarem wydatków zbrojeniowych, a propaganda wzywa do nowych zniszczeń i mordów — polski lud pracujący realizuje pokojowe plany gospodarcze, buduje nowe osiedla, fabryki, podnosi wydajność gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-15.29" who="#JanRustecki">Gdy Truman wzmaga histerię wojenną, ogłaszając stan wyjątkowy w kraju, nasz Rząd ludowy podejmuje uchwały o budowie metro warszawskiego i urządzeń zdrowotnych w zaniedbanej przez kapitalistów robotniczej Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-15.30" who="#JanRustecki">Gdy rekin amerykański szykuje się do połknięcia swych słabszych partnerów, gdy kierownicy rządów kapitalistycznych spiskują przeciw własnym narodom, przeciw pokojowi — Polska Ludowa zacieśnia przyjaźń z, Niemiecką Republiką Demokratyczną, gości u siebie jej Prezydenta Wilhelma Piecka, by dać wyraz woli utrzymania pokoju, wspólnej walki o pokój razem z narodem niemieckim, z którym łączy nas granica przyjaźni na Odrze i Nysie Łużyckiej.</u>
          <u xml:id="u-15.31" who="#JanRustecki">Projekt uchwały, solidaryzującej się z propozycjami II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju, odpowiada najgłębszym dążeniom mas pracujących naszego kraju i zgodny jest z polityką. prowadzoną przez Rząd Polski Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-15.32" who="#JanRustecki">Klub poselski PZPR, łącznie ze wszystkimi organizacjami społecznymi, łącznie z wyrazicielem opinii narodu polskiego — Sejmem, udziela projektowi powyższej uchwały pełnego poparcia, Uważamy tę uchwałę za wyraz najgłębszej troski, za wyraz woli walki o pokój ze strony Rządu Polski Ludowej, dowodem czego jest chyba obecność na dzisiejszym posiedzeniu, przy omawianiu punktu, dotyczącego ustawy o obronie pokoju, najwyższego naszego zwierzchnika, pierwszego Obywatela Państwa — Prezydenta Bolesława Bieruta.</u>
          <u xml:id="u-15.33" who="#komentarz">(Długotrwale oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-15.34" who="#JanRustecki">Pokojowa praca polskich mas ludowych jest jeszcze niekiedy zakłócana przez resztki reakcji, powiązanej z obcymi agenturami. Przy pomocy plotek i fałszów, siania paniki wojennej wrogie nam siły usiłują burzyć spokój mas ludowych, odrywać je od twórczej, pokojowej pracy nad budową szczęśliwej przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-15.35" who="#JanRustecki">Ustawa o obronie pokoju, wniesiona przez wszystko kluby poselskie, daje wyraz zgodności naszego parlamentu z uchwałami II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju, daje polskim masom pracującym broń do zwalczania wrogów pokoju, podżegaczy do nowej wojny.</u>
          <u xml:id="u-15.36" who="#JanRustecki">Każdy, kto w naszym kraju siać będzie niepokój i propagandę wojenną, spotka się z karzącym ramieniem sprawiedliwości, z pogardą i potępieniem ze strony całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-15.37" who="#JanRustecki">Niewątpliwie wróg zmieni swoje metody, będzie działał chytrzej i bardziej podstępnie. Dlatego też należy wzmocnić naszą czujność i zmobilizować szerokie masy ludowe, wszystkich uczciwych ludzi do walki z wszelkimi przejawami propagandy wroga, do obrony naszego budownictwa pokojowego.</u>
          <u xml:id="u-15.38" who="#JanRustecki">Ustawa o obronie pokoju stanie się instrumentem wzmacniającym walkę o zwycięstwo idei pokoju, której wodzem i przewodnikiem dla mas pracujących jest Wielki Stalin.</u>
          <u xml:id="u-15.39" who="#komentarz">(Huczne oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-15.40" who="#JanRustecki">Klub poselski Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej będzie głosował za przyjęciem ustawy o obronie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-15.41" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WładysławKowalski">Z uwagi na ujawnioną w wypowiedziach przedstawicieli wszystkich klubów poselskich jednomyślność — proponuję, aby Wysoka Izba odbyła drugie i trzecie czytanie projektu ustawy o obronie pokoju w drodze skróconego postępowania formalnego na podstawie art. 50 pkt 2) regulaminu Sejmu Ustawodawczego przez przystąpienie do rozprawy bez odsyłania do komisji.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WładysławKowalski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Izba zgodziła się na moją propozycję. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do przegłosowania poselskiego projektu uchwały w sprawie propozycji II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WładysławKowalski">Kto z Obywateli Posłów jest za tym projektem uchwały, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#WładysławKowalski">A zatem uchwała ta została przez Sejm jednomyślnie przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do drugiego czytania poselskiego projektu ustawy o obronie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do głosowania nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#WładysławKowalski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem powyższego projektu ustawy, zechce wstać. Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy został w drugim czytaniu przez Sejm uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#WładysławKowalski">Wobec braku przeszkód regulaminowych proponuję przystąpienie do trzeciego czytania. Czy jest sprzeciw? Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o obronie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos? Nikt się nie zgłasza. Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#WładysławKowalski">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem powyższego projektu ustawy, zechce wstać, Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#WładysławKowalski">Stwierdzam, że Sejm ustawę o obronie pokoju jednomyślnie uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#WładysławKowalski">Zarządzam 15-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 do godz. 12 min. 20.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WładysławKowalski">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: pierwsze czytanie wniesionego przez Radę Państwa projektu ustawy o obywatelstwie polskim (druk nr 810).</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Prawniczej i Regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o poborze rekruta (druk nr 812).</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawne? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zniesieniu powiatowych i wojewódzkich komisji osadnictwa rolnego (druk nr 801).</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Rolnictwa i Reform Rolnych.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 6 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o transporcie drogowym (druk nr 809).</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Komunikacji i Łączności.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 7 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie organizacji władz i instytucji w dziedzinie budownictwa (druk nr 811).</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#WładysławKowalski">Udzielam głosu Zastępcy Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego ob. Jędrychowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#komentarz">(Powitany oklaskami)</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Komentarz">Wysoki Sejmie! Rząd przedłożył projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Chemicznego i projekt ustawy o zmianie organizacji władz i instytucji w dziedzinę budownictwa, przewidujący utworzenie w miejsce dotychczasowego urzędu Ministra Budownictwa — urzędu Ministra Budownictwa Przemysłowego, urzędu Ministra Budownictwa Miast i Osiedli oraz Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury przy Prezesie Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Komentarz">Projekty tych ustaw są wyrazem naszego szybkiego rozwoju gospodarczego, odpowiadają one rosnącym potrzebom, tworzą zarazem organizacyjne podstawy wykonania Planu 6-letniego w dziedzinie rozwoju przemysłu chemicznego oraz w dziedzinie budownictwa i inwestycji. Konieczność utworzenia nowych ministerstw wynika z rozszerzającego się pod względem ilościowym zakresu zagadnień, jak również z pogłębiającej się i wzbogacającej problematyki naszego budownictwa gospodarczego w wyniku realizacji wielkiego programu socjalistycznego uprzemysłowienia kraju w ramach 6-letniego Planu Rozwoju Gospodarczego i Budowy Podstaw Socjalizmu.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#Komentarz">Jak wiadomo, przemysł chemiczny należy do najsilniej rozwijających się w okresie 6-lecia gałęzi naszego przemysłu. Produkcja przemysłu chemicznego wzrośnie w okresie 6-lecia przeszło trzy i półkrotnie. Przemysł chemiczny w oparciu o wykorzystanie bogactw naturalnych zostanie przekształcony w drugi — po przemyśle węglowym — narodowy przemysł polski. Zostanie rozbudowany przemysł nawozów sztucznych, przemysł nieorganiczny, zostaną utworzone podstawy wielkiego przemysłu syntezy organicznej i tworzyw sztucznych. Rozwinie się produkcja barwników, farb i lakierów, siedmiokrotnie wzrośnie produkcja farmaceutyczna.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#Komentarz">W ramach Planu 6-letniego powstanie szereg nowych wielkich zakładów chemicznych, uruchomiona zastanie produkcja wielkiej ilości nowych, niewytwarzanych przedtem w kraju artykułów i półfabrykatów chemicznych, jak np. paliwa syntetyczne, kwasy tłuszczowe, fenol, octan celulozy, kaprolaktan i różne inne asortymenty mas plastycznych, środków owadobójczych, barwników, środków leczniczych, a w szczególności hormonów, witamin i antybiotyków.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#Komentarz">Ten rozwój przemysłu chemicznego wymaga nowych form organizacji i nowych form kierowania tą wielką gałęzią naszej produkcji przemysłowej. W dotychczasowej strukturze podstawowa część przemysłu chemicznego zorganizowana była w ramach Centralnego Zarządu Przemysłu Chemicznego, wchodzącego w skład Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego. Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego, które obejmuje zakresem swego działania tak poważne i szybko rozwijające się gałęzie przemysłu, jak energetyczny, elektrotechniczny, hutniczy, metalurgia nieżelazna, przemysł motoryzacyjny, maszynowy, budowa maszyn ciężkich, taboru i sprzętu kolejowego, wyrobów metalowych — nie poświęci dostatecznej uwagi i energii sprawie rozbudowy przemysłu chemicznego. Ponadto odmienna technologia przemysłu chemicznego i przemysłu metalowego utrudnia łączenie tych zagadnień w jednym ministerstwie.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#Komentarz">Poza obecnym Centralnym Zarządem Przemysłu Chemicznego i jego 45 przedsiębiorstwami Ministerstwo Przemysłu Chemicznego przejmie kilka gałęzi przemysłu z zakresu działania Ministerstwa Przemysłu Lekkiego, Są to: Centralny Zarząd Przemysłu Papierniczego wraz z podległymi mu 25 przedsiębiorstwami, Centralny Zarząd Przemysłu Gumowego i Tworzyw Sztucznych z 16 przedsiębiorstwami i Zjednoczenie Przemysłu Włókien Sztucznych wraz z 8 przedsiębiorstwami.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#Komentarz">W ten sposób na początek Ministerstwo Przemysłu Chemicznego będzie kierowało pracą blisko 109 przedsiębiorstw przemysłowych, w większości składających się z kilku zakładów przemysłowych. W przyszłości liczba przedsiębiorstw, podległych Ministerstwu Przemysłu Chemicznego, wzrośnie zarówno na. skutek budowy i uruchomienia nowych zakładów, jak i wskutek rozbudowy istniejących zakładów i konieczności przekształcenia wielu z nich w samodzielne przedsiębiorstwa, działające na zasadzie pełnego rozrachunku gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#Komentarz">Ponadto Ministerstwu zostaje podporządkowana Centrala Handlowa Przemysłu Chemicznego, jak również dwa instytuty: Główny Instytut Chemii Przemysłowej oraz Instytut Włókien Syntetycznych i Sztucznych.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#Komentarz">Podobnie jak przewidziany w Planie 6-letnim rozwój przemysłu chemicznego wywołał konieczność stworzenia nowego wyspecjalizowanego ministerstwa — szeroki zasięg i wzrost naszych planów inwestycyjnych, a w szczególności rozmach naszego budownictwa zrodził potrzebę gruntownej reorganizacji kierowniczych władz w dziedzinie budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#Komentarz">Jak wiadomo w Planie 6-letnim rzeczowy zakres inwestycji w 1955 r. w porównaniu z rokiem 1949 zwiększy się trzy i półkrotnie. Na kłady na inwestycje planowe w okresie 6-lecia wyniosą blisko 184 miliardy zł w nowych jednostkach pieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#Komentarz">W związku z tym wzrostem planu inwestycyjnego produkcja budownictwa uspołecznionego zwiększy się w 1955 r. o 280% w porównaniu z rokiem 1949.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#Komentarz">W szczególności silnie wzrośnie produkcja budownictwa specjalnego, tj. przeważnie przemysłowego — o 294% oraz roboty montażowe — o 386%. Przeszło 45% nakładów inwestycyjnych Planu 6-letniego przeznaczone jest na rozwój przemysłu, na rozbudowę istniejących i budowę setek nowych zakładów przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#Komentarz">Ten ogromny rozmach budownictwa przemysłowego wywołał konieczność powołania odrębnego ministerstwa, kierującego budową wielkich obiektów przemysłowych jak również wielkich obiektów komunikacyjnych — Ministerstwa Budownictwa Przemysłowego, niezależnie od rozbudowy wyspecjalizowanych przedsiębiorstw budowlanych w ramach poszczególnych resortów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#Komentarz">Z drugiej strony wielki wzrost budownictwa mieszkaniowego, realizowanego przede wszystkim w farmie nowych osiedli, wymaga odrębnego zajęcia się problematyką tego budownictwa wraz z całym wiążącym się kompleksem zagadnień, jak wyposażenie osiedli w podstawowe urządzenia komunalne — wodę, kanały, gaz i elektryczność, centralne ogrzewanie, urządzenie ulic, placów, zieleńców, budowa szkół, przedszkoli, żłobków, powiązanie budownictwa osiedli z rozbudową uspołecznionej sieci handlowej itd. Stąd konieczność powołania Ministerstwa Budownictwa Miast i Osiedli, które będzie łączyło w swych rękach funkcje nadzoru nad przedsiębiorstwami budownictwa ogólnego i funkcje inwestora centralnego w zakresie budownictwa mieszkaniowego. W związku z tym znosi się Zakład Osiedli Robotniczych, a podstawową część jego funkcji przejmuje bezpośrednio Ministerstwo Budownictwa Miast i Osiedli.</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#Komentarz">Powołana zostaje odrębna instytucja — Komitet dla Spraw Urbanistyki i Architektury przy Prezesie Rady Ministrów, jako organ normatywny i koordynujący działalność wszystkich resortów w zakresie urbanistyki i architektury.</u>
          <u xml:id="u-18.16" who="#Komentarz">Sieć jednostek podległych obu Ministerstwom oparta będzie na zwiększonej liczbie terenowych oraz branżowych zjednoczeń. Nadzorować i koordynować pracę tych zjednoczeń będą działające na prawach departamentów centralne zarządy. Konieczność podziału dotychczasowego Ministerstwa Budownictwa wynika już z samego faktu wielkiej ilości budów. Plan inwestycyjny 1951 r. obejmuje około 15.000 budów i robót montażowych. W tej liczbie znajduje się około 5.000 wielkich budów. Po reorganizacji władz budownictwa Ministerstwo Budownictwa Przemysłowego obejmie około 1.350 budów, obiektów przemysłowych oraz robót specjalizowanych, a Ministerstwo Budowy Miast i Osiedli — 3.000 większych budów, nie licząc kilku tysięcy mniejszych, wykonywanych przez podległe władzom terenowym powiatowe przedsiębiorstwa budowlane, a nadzorowanych przez Ministerstwo Budownictwa Miast i Osiedli. Pod względem wartości wykonywanych robót — oba nowoutworzone Ministerstwa Budownictwa obejmą około 80% ogólnego programu wykonawstwa budowlano-montażowego. Pozostałe 20% programu będzie wykonywane przez przedsiębiorstwa podległe innym resortom, a w szczególności Ministerstwu Komunikacji, Ministerstwu Górnictwa i Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego.</u>
          <u xml:id="u-18.17" who="#Komentarz">Reorganizacja władz w zakresie budownictwa stworzy organizacyjne podstawy dla wykonania wielkiego 6-letniego planu budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-18.18" who="#Komentarz">Utworzenie Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i dwóch Ministerstw Budownictwa w miejsce jednego ma na celu usprawnienie kierowania procesami produkcji w tych ważnych dziedzinach naszej gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-18.19" who="#Komentarz">Nasze ministerstwa budowlane i przemysłowe nie przypominają w niczym ministerstw przemysłu w państwach kapitał stycznych, które nie kierują i nie mogą kierować przemysłem, gdyż w państwach kapitalistycznych kieruje przemysłem bezpośrednio monopolistyczny kapitał, oligarchia finansowa, Ministerstwa przemysłu w krajach kapitalistycznych ograniczają swoją działalność do interwencji i regulowania gospodarki w interesach wielkich monopoli kapitalistycznych, W Polsce ludowej ministerstwa przemysłowe i budowlane, podobnie jak w Związku Radzieckim, jak również i w krajach demokracji ludowej, bezpośrednio i w sposób planowy kierują działalnością podległych sobie przedsiębiorstw, realizując jako organy zarządu państwowego wielki plan uprzemysłowienia kraju i budowy podstaw socjalizmu. Ministerstwa organizują przedsiębiorstwa i planują zbiorczo ich działalność. Dbają one o postęp techniczny w powierzonej im gałęzi przemysłu i kierują procesami technologicznymi, a zwłaszcza przygotowaniem produkcji nowych artykułów, Kierują procesami inwestycyjnymi. Regulują zagadnienie zatrudnienia i płac, zaopatrzenia i zbytu, nadzorują i koordynują gospodarkę finansową przedsiębiorstw, a w szczególności prowadzą walkę o obniżenie kosztów własnych produkcji w powierzonych ich opiece przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-18.20" who="#Komentarz">Dlatego jest zupełnie naturalne, że w warunkach gospodarki socjalistycznej, obejmującej całość gospodarki narodowej, jak w Związku Radzieckim, lub większą jej część, jak u nas, liczba ministerstw gospodarczych jest bez porównania większa niż w krajach kapitalistycznych. Wynika to z samej istoty ustroju, opartego na uspołecznieniu podstawowych środków produkcji, z istoty socjalistycznej organizacji produkcji i zasady planowania socjalistycznego. Przy tym — jak wskazuje na to wieloletnie doświadczenie Związku Radzieckiego i nasze własne doświadczenie, jeszcze skromne i stosunkowo świeże — ilość ministerstw gospodarczych wzrasta w miarę rozwoju gospodarczego kraju.</u>
          <u xml:id="u-18.21" who="#Komentarz">Ten wzrost liczby ministerstw nie powinien prowadzić do nadmiernego rozrostu aparatu urzędniczego w gospodarce, traktowanej jako całość. Przeciwnie, istnienie mniejszych ministerstw, zdolnych do bardziej bezpośredniego i operatywnego kierowania pracą podległych im zakładów przemysłowych pozwoli na likwidację szeregu zbędnych ogniw oraz uproszczenie i usprawnienie całego aparatu. Włączenie od 1 stycznia 1951 r. centralnych zarządów przemysłu w skład właściwych ministerstw na prawach departamentów branżowych, likwidacja w większości przemysłów pośrednich ogniw w postaci zjednoczeń i przekształcenie wszystkich większych zakładów przemysłowych w samodzielne przedsiębiorstwa, uprości naszą administrację gospodarczą, zmniejszy ilość szczebli pośrednich i w ostatecznym rezultacie przyczyni się do potanienia kosztów aparatu.</u>
          <u xml:id="u-18.22" who="#Komentarz">Utworzenie Ministerstwa Przemysłu Chemicznego. Ministerstwa Budownictwa Przemysłowego oraz Ministerstwa Budownictwa Miast i Osiedli ułatwi dalszy rozwój naszego przemysłu budownictwa, ułatwi walkę o wykonanie planów produkcji i inwestycji, walkę o postęp techniczny, o podniesienie wydajności pracy, o obniżenie kosztów własnych i o zwiększenie socjalistycznej akumulacji.</u>
          <u xml:id="u-18.23" who="#Komentarz">Mam zaszczyt prosić Wysoki Sejm o uchwalenie obydwóch ustaw w brzmieniu przedłożonym przez Rząd.</u>
          <u xml:id="u-18.24" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WładysławKowalski">Czy jeszcze kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 8 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Chemicznego (druk nr 813).</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Przemysłowej.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 9 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o wydawaniu Dziennika Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej i Dziennika Urzędowego Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” (druk nr 814).</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Prawniczej i Regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 10 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o stosunkach służbowych nauczycieli szkół i zakładów szkolenia artystycznego (druk nr 815).</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Kultury i Sztuki.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 11 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o tworzeniu instytutów naukowo-badawczych dla potrzeb gospodarki narodowej (druk nr 816).</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisyj Planu Gospodarczego i Budżetu oraz Oświaty i Nauki.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 12 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy — Przepisy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (druk nr 817).</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Prawniczej i Regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu. 13 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie granic województw krakowskiego i katowickiego (druk nr 818).</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#WładysławKowalski">Czy w tej sprawie pragnie kto zabrać głos? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Prawniczej i Regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 14 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o należnościach ławników za udział w posiedzeniach sądowych oraz karach porządkowych na ławników (druk nr 819).</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Prawniczej i Regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#WładysławKowalski">Przystępujemy do punktu 15 porządku dziennego: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o utworzeniu Funduszu Remontów Młynów Gospodarczych (druk nr 820).</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#WładysławKowalski">Czy kto pragnie zabrać głos w tej sprawie? Nikt głosu nie żąda.</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#WładysławKowalski">Projekt ustawy odsyłam do Komisji Handlu Wewnętrznego i Spółdzielczości.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#WładysławKowalski">Punkt 16: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 1951 — oraz punkt 17: pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o prowizorium budżetowym na okres od 1 stycznia do 31 marca 1951 r. — zdejmuję z porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#WładysławKowalski">W ten sposób porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-19.28" who="#WładysławKowalski">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Kancelarii Sejmu Ustawodawczego.</u>
          <u xml:id="u-19.29" who="#WładysławKowalski">Następne posiedzenie Sejmu Ustawodawczego odbędzie się w dniu jutrzejszym, tj. 30 grudnia 1950 r. o godz. 11 z następującym porządkiem dziennym:</u>
          <u xml:id="u-19.30" who="#WładysławKowalski">„1. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 1951.</u>
          <u xml:id="u-19.31" who="#WładysławKowalski">2. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o prowizorium budżetowym na okres od 1 stycznia do 31 marca 1951 r.</u>
          <u xml:id="u-19.32" who="#WładysławKowalski">3. Sprawozdanie Komisji Budownictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie organizacji władz i instytucji w dziedzinie budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-19.33" who="#WładysławKowalski">4. Sprawozdanie Komisji Przemysłowej o rządowym projekcie ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Chemicznego.</u>
          <u xml:id="u-19.34" who="#WładysławKowalski">5. Sprawozdanie Komisji Prawniczej i Regulaminowej o rządowym projekcie ustawy o wydawaniu Dziennika Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej i Dziennika Urzędowego Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”,</u>
          <u xml:id="u-19.35" who="#WładysławKowalski">6. Sprawozdanie Komisji Prawniczej i Regulaminowej o rządowym projekcie ustawy — Przepisy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-19.36" who="#WładysławKowalski">7. Sprawozdanie Komisji Prawniczej i Regulaminowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie granic województw krakowskiego i katowickiego.</u>
          <u xml:id="u-19.37" who="#WładysławKowalski">8. Sprawozdanie Komisji Handlu Wewnętrznego i Spółdzielczości o rządowym projekcie ustawy o utworzeniu Funduszu Remontów Młynów Gospodarczych.”</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WładysławKowalski">Proszę Posła Sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełSekretarz">„W dniu dzisiejszym bezpośrednio po zakończeniu obrad Sejmu odbędą się posiedzenia następujących komisyj:</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełSekretarz">— Komisji Budownictwa — w sali nr 71,</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełSekretarz">— Komisji Handlu Wewnętrznego i Spółdzielczości — w świetlicy znajdującej się za stołówką na parterze,</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełSekretarz">— Komisji Prawniczej i Regulaminowej — w sali budżetowej,</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełSekretarz">— Komisji Przemysłowej — w sali nr 69.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PosełSekretarz">Pełnomocnik Rządu do Walki z Analfabetyzmem prosi Obywateli Posłów, powołanych do opieki nad walką z analfabetyzmem w poszczególnych województwach względnie w powiatach, o przybycie w dniu jutrzejszym o godz. 9 min. 30 do sali budżetowej w gmachu Sejmu celem omówienia planu pracy na I kwartał 1951 r.”</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WładysławKowalski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 12. min. 55.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>