text_structure.xml 575 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 10 minut 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Grażyna Sztark, Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#BogdanBorusewicz">Otwieram sześćdziesiąte ósme posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#BogdanBorusewicz">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam pana senatora Andrzeja Szewińskiego oraz pana senatora Władysława Dajczaka. Listę mówców prowadzić będzie senator Władysław Dajczak.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#BogdanBorusewicz">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#BogdanBorusewicz">Wysoka Izbo! W dniu 24 grudnia ubiegłego roku zmarł Jerzy Józef Baranowski, senator czwartej kadencji, członek Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Ochrony Środowiska. Uczcijmy pamięć senatora minutą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że Sejm na osiemdziesiątym posiedzeniu w dniu 16 grudnia 2010 r. przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o partiach politycznych, do ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, do ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw, do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym, do ustawy o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011–2013, a także większość poprawek Senatu do ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, do ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#BogdanBorusewicz">Informuję też państwa senatorów, że Sejm na osiemdziesiątym drugim posiedzeniu w dniu 5 stycznia 2011 r. przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy - Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego, do ustawy o zmianie ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego oraz niektórych innych ustaw, a także przyjął jedyną poprawkę Senatu do ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz niektórych innych ustaw. Ponadto Sejm na tym samym posiedzeniu w dniu 5 stycznia 2011 r. przyjął większość poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji oraz ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, do ustawy - Kodeks wyborczy, do ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Kodeks wyborczy, do ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw, do ustawy o kierujących pojazdami.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#BogdanBorusewicz">Wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołu sześćdziesiątego czwartego posiedzenia stwierdzam, że protokół tego posiedzenia został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że protokoły sześćdziesiątego piątego i sześćdziesiątego szóstego posiedzenia Senatu zgodnie z Regulaminem Senatu są przygotowane do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do nich zastrzeżeń, to zostaną one przyjęte na kolejnym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#BogdanBorusewicz">Doręczony państwu senatorom projekt porządku obrad sześćdziesiątego ósmego posiedzenia obejmuje:</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#BogdanBorusewicz">1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2011.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#BogdanBorusewicz">2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#BogdanBorusewicz">3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#BogdanBorusewicz">4. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy o ochronie przyrody.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#BogdanBorusewicz">5. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#BogdanBorusewicz">6. Drugie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#BogdanBorusewicz">Wysoka Izbo! Proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkt: zmiany w składzie komisji senackich - i rozpatrzenie go jako punktu siódmego porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#BogdanBorusewicz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#BogdanBorusewicz">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#BogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#BogdanBorusewicz">Stwierdzam...</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Ja mam...)</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#BohdanPaszkowski">Panie Marszałku, mam pewne pytanie. Dołożyłem wszelkich starań, żeby uzyskać druk budżetu uchwalonego przez Sejm i nie uzyskałem do niego dostępu. Nie jest on dostępny, przynajmniej w zeszłym tygodniu nie był, kiedy tu byłem. Dzisiaj też nie ma go na półkach. Dlatego mam pytanie do pana marszałka w związku z tym punktem porządku obrad: czy był zarządzony przez pana marszałka druk tego budżetu, który został uchwalony przez Sejm, a jeżeli tak, to w ilu egzemplarzach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BogdanBorusewicz">Druk został dostarczony w formie elektronicznej po zakończeniu prac komisji, a oprócz tego został wyłożony na półkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#BohdanPaszkowski">Panie Marszałku, ja zadałem konkretne pytanie. Ile egzemplarzy budżetu zostało wydrukowanych? Chodzi mi o druk, który uchwalił Sejm. Ile było tych egzemplarzy? Ja przyznam, że byłem tu tydzień temu i nie było tego druku, dzisiaj też nie ma tego druku, ani tu na zapleczu, ani w korytarzu, gdzie są one wykładane.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Senator Władysław Dajczak: Lasy oszczędzamy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#BogdanBorusewicz">Druk ten był w formie elektronicznej, 23 grudnia 2010 r. został wydrukowany i wyłożony na półkach do dyspozycji senatorów.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest rzecz marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#BogdanBorusewicz">Panie i Panowie Senatorowie, została wydrukowana dostateczna liczba egzemplarzy i druk ten nadal jest do pobrania w Biurze Prac Senackich, tak jak zawsze, według ustalonej procedury.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#BogdanBorusewicz">Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad sześćdziesiątego ósmego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że głosowania zostaną przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#BogdanBorusewicz">Informuję również, że jutro o godzinie 12.00 zostanie zarządzona półgodzinna przerwa na otwarcie wystawy „Żołnierze «Warszyca»”.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#BogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2011.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#BogdanBorusewicz">Marszałek Senatu skierował ustawę budżetową do komisji senackich.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#BogdanBorusewicz">Komisje senackie po rozpatrzeniu właściwych części budżetowych przekazały swoje opinie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która na ich podstawie przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 1072, a sprawozdanie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych w druku nr 1072A.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#BogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, pana senatora Kazimierza Kleinę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KazimierzKleina">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#KazimierzKleina">W imieniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie naszej komisji o uchwalonej przez Sejm w dniu 17 grudnia 2010 r. ustawie budżetowej na rok 2011. Nasze sprawozdanie zostało zawarte w druku nr 1072A. Komisja nasza, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, wnosi o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#KazimierzKleina">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#KazimierzKleina">Budżet państwa jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów organów władzy państwowej, organów kontroli i ochrony prawa, sądów i trybunałów oraz administracji rządowej. W budżecie przewiduje się środki na subwencje i dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego. Budżet państwa jest wyrazem polityki społeczno-gospodarczej i finansowej państwa i jego struktur. Ustawa budżetowa jest więc podstawą gospodarki finansowej państwa w roku budżetowym. Budżet powinien spełniać dwie ważne funkcje, powinien wzmacniać instytucje państwowe, aby mogły one zapewnić bezpieczeństwo finansowe całego państwa i wszystkich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#KazimierzKleina">Polska jest krajem, w którym skutki światowego kryzysu dla gospodarki realnej okazały się znacznie mniej dotkliwe niż w innych krajach OECD. Nasza gospodarka jako jedyna w Unii Europejskie i jedna z nielicznych w OECD odnotowała wzrost gospodarczy w roku 2009. Budżet na rok 2011 to kontynuacja dobrej polityki gospodarczej, budżet na rok 2011 jest kolejnym etapem wprowadzania niższego deficytu, stabilizacji i konsolidacji finansów publicznych. Jak mówi minister Rostowski, budżet musi budować kulturę stabilności finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#KazimierzKleina">Polityka budżetowa w 2011 r. musi uwzględniać również rekomendacje dotyczące redukcji nadmiernego deficytu oraz opinię Ecofin na temat polskiego programu konwergencji, aktualizacji z roku 2009. W najbliższych latach, szczególnie w roku bieżącym i w roku 2012, Polska powinna zredukować nadmierny deficyt w wiarygodny i trwały sposób.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#KazimierzKleina">Uwzględniając różne uwarunkowania oraz dużą niepewność dotyczącą czynników zewnętrznych, rząd zgodnie z zachowaniem zasady ostrożności zdecydował się na oparcie budżetu państwa na konserwatywnym scenariuszu makroekonomicznym. Należy dodać, że szczególnymi uwarunkowaniami, jakimi należało się kierować podczas prac nad budżetem państwa na rok 2011, były olbrzymie straty związane z powodzią, która dotknęła nasz kraj w ubiegłym roku.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#KazimierzKleina">Szanowni Państwo, ustawa budżetowa na rok 2011 jest opracowana według zasad wynikających z ustawy o finansach publicznych i z uwzględnieniem określonych założeń makroekonomicznych. Budżet na rok 2011 przyjmuje ostrożne założenia. Konieczne jest zmniejszenie tempa wzrostu długu publicznego, co wymaga przede wszystkim ograniczenia wzrostu wydatków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#KazimierzKleina">Przyjęte na rok 2011 założenia, odnoszące się do podstawowych wskaźników makroekonomicznych, należy uznać za realistyczne. Według sporządzonych prognoz wzrost produktu krajowego brutto w ujęciu realnym ma wynieść 4% wobec wzrostu o 3,4% w roku 2010 i spadku o 1% w 2009 r. Przyjęto również, iż nastąpi jedynie niewielkie przyspieszenie dynamiki cen towarów i usług konsumpcyjnych, czyli inflacji, która wyniesie średniorocznie 2,3%. Ponadto prognozuje się wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce o 3,7% do poziomu ponad 3 tysięcy 350 zł, prawie 3 tysięcy 360 zł. Prognozuje się też wzrost liczby zatrudnionych o 1,8% przy jednoczesnym zmniejszeniu się liczby zarejestrowanych bezrobotnych o 20%, to jest do miliona pięciuset osiemdziesięciu ośmiu tysięcy osób, i stopy bezrobocia o 2,4 punktu procentowego do 9,9%. Nastąpi ponadto umocnienie złotówki wobec dolara i euro oraz pogorszenie salda obrotów bieżących.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#KazimierzKleina">Najważniejszy kierunek polityki fiskalnej jest skutkiem nałożonej przez Radę Unii Europejskiej na Polskę procedury nadmiernego deficytu w związku z przekraczaniem relacji deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych do wartości referencyjnej, wynoszącej 3% PKB. W jej wyniku powinna nastąpić stosowna redukcja deficytu do poziomu nieprzekraczającego wielkości, o której wspomniałem, do końca roku 2012 w sposób trwały i wiarygodny. Jednocześnie Rada zobowiązała Polskę do corocznego obniżania deficytu o 1,25 punktu procentowego. Po zniesieniu procedury nadmiernego deficytu konieczne jest utrzymanie deficytu strukturalnego na poziomie 1% PKB. Deficyt sektora w roku 2008 wyniósł 3% PKB, w 2009 r. 7,2%, zaś w 2010 r. wyniesie najprawdopodobniej niespełna 8%. Ostatnio, i wczoraj, i przedwczoraj, o problemie deficytu i szacowania jego poziomu w roku 2010 pisały media. Z szacunków Komisji Europejskiej wynika, że deficyt sektora w roku 2011 powinien ulec zmniejszeniu do poziomu 6,6%, ewentualnie 6,7% PKB, zaś w roku 2012 do poziomu 6%. Obserwowany trend kształtowania się wielkości deficytu jest bardzo daleki od oczekiwań i wytycznych Rady Unii Europejskiej, ale działania, które podejmuje rząd, zmierzają w tym bardzo pozytywnym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#KazimierzKleina">W 2010 r. mieliśmy do czynienia z dalszym pogłębieniem ogromnej nierównowagi w sektorze instytucji rządowych i samorządowych. W związku z tym, jak państwo senatorowie pamiętacie, podjęliśmy wiele ustaw, które miały zapobiec tej nierównowadze i ograniczyć wydatki publiczne w poszczególnych sferach życia społecznego, związanych z finansowaniem z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#KazimierzKleina">Należy oczekiwać, iż saldo sektora znacznie i trwale poprawi się tylko dzięki szybszemu wzrostowi gospodarczemu. Przykład roku 2007 wyraźnie pokazuje niebezpieczeństwo kryjące się w głębokiej nierównowadze strukturalnej niwelowanej czynnikami cyklicznymi. Podejmowane działania w celu zacieśnienia polityki fiskalnej w najbliższym czasie, polegające na podwyższeniu stawek podatku od towarów i usług oraz na poprawie zarządzania płynnością, a także wprowadzeniu reguły wydatkowej, należy ocenić jako bardzo dobre działania, oczekiwane, ale pewnie jeszcze w wielu przypadkach niewystarczające. Te wszystkie działania, które przyczyniają się do ograniczenia kryzysu finansów publicznych, ciągle nie eliminują wszystkich zagrożeń. W związku z tym te prace nad budżetem zmierzają do tego, aby w maksymalnym stopniu ograniczyć ewentualne skutki kryzysu finansów publicznych, jeżeli mogłoby do niego dojść w jakimś większym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#KazimierzKleina">Trwałe efekty restrykcyjnej polityki fiskalnej można uzyskać, podejmując działania mające na celu obniżenie skali wydatków publicznych, na co wskazują liczne doświadczenia polskie, ale także innych krajów. Podwyżki podatków muszą być bardzo umiarkowane, dlatego też ta decyzja dotycząca podatku VAT była decyzją o rzeczywiście niewielkiej zmianie podatku, ale jednak mającej istotny wpływ na sytuację budżetu państwa. Działania związane ze zmianami w systemie podatków muszą mieć związek i być skorelowane z działaniami na rzecz redukcji wydatków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#KazimierzKleina">Wysoka Izbo! Przystąpię teraz do omówienia zmian w projekcie ustawy budżetowej na 2011 r. wprowadzonych przez Sejm. Jak państwo senatorowie wiedzą, za projekt budżetu odpowiedzialny jest rząd. Przygotowuje tę ustawę w odpowiednim terminie, kieruje ją do Sejmu, zaś Sejm podczas prac w Komisji Finansów Publicznych, a także podczas debat plenarnych, dokonuje modyfikacji tej ustawy. Oczywiście w trakcie debaty nad ustawą budżetową w Sejmie, ale także i w Senacie, deficyt budżetu państwa, jako ten istotny element wskazujący pewien kierunek polityki finansowej państwa, nie ulega zmianie. Ustalony on został w tym roku w wysokości 40 miliardów 200 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#KazimierzKleina">A oto poprawki wniesione do projektu ustawy budżetowej na rok 2011 przez Komisję Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#KazimierzKleina">W stosunku do projektu rządowego - projekt został skierowany do Sejmu 29 września 2010 r. - dochody budżetu państwa uległy zmniejszeniu o 29 milionów 194 tysiące zł. Te zmniejszenia były dokonane w części 32 „Rolnictwo” w wyniku przekształcenia jednostki budżetowej Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi w agencję wykonawczą z dniem 1 stycznia 2011 r. W związku z tymi zmianami w ustawie o finansach publicznych, o czym będę jeszcze mówił podczas mojego wystąpienia, podobnych zmian i podczas prac Sejmu, i podczas prac Senatu było więcej, wynikały one z przekształcenia niektórych zakładów budżetowych czy jednostek budżetowych w instytucje gospodarki budżetowej. O tym mówiliśmy więcej i szerzej na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. W związku z tą poprawką, o której wspominałem, tą zmianą, zwiększono w części 80 „Regionalne izby obrachunkowe” dochody budżetu państwa, co było skutkiem zmian wynikających z ustawy o finansach publicznych polegających na likwidacji dochodów własnych i zobowiązaniu instytucji do prowadzenia działalności informacyjnej, instruktażowej i szkoleniowej. Wydatki budżetu państwa w wyniku prac Komisji Finansów Publicznych uległy per saldo zmniejszeniu o 29 milionów 194 tysiące zł w związku przewidywanymi zmianami systemowymi wynikającymi z art. 94 ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych. Chodzi o przekształcenie Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w agencję wykonawczą oraz nałożenie nowych zadań na regionalne izby obrachunkowe.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#KazimierzKleina">W poszczególnych częściach budżetowych dokonano zmniejszeń na łączną kwotę 64 milionów 152 tysięcy zł. Wydatki w dziale „Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa” zmniejszono ogółem o 61 milionów 838 tysięcy zł, w tym w częściach „Państwowa Inspekcja Pracy” - o 23 miliony zł, „Najwyższa Izba Kontroli” - o prawie 15 milionów zł, 14 milionów 991 tysięcy zł, „Kancelaria Prezydenta RP” - o 10 milionów 309 tysięcy zł, „Instytut Pamięci Narodowej” - o 7 milionów 900 tysięcy zł. Zostały także zmniejszone środki na wynagrodzenia osobowe pracowników w następujących częściach: „Naczelny Sąd Administracyjny”, „Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji”, „Trybunał Konstytucyjnym”, „Rzecznik Praw Obywatelskich”, „Sąd Najwyższy”, „Rzecznik Praw Dziecka”. W części 37 „Sprawiedliwość” w rozdziale „Centralne administracyjne jednostki wymiaru sprawiedliwości i prokuratury” zmniejszono wydatki bieżące o kwotę 1 miliona 384 tysięcy zł. W części 32 „Rolnictwo” zmniejszono dotacje i subwencje przeznaczone na rolnictwo ekologiczne o 700 tysięcy zł. W części 20 „Gospodarka” zmniejszono wydatki bieżące na zadania w zakresie bezpieczeństwa wykorzystania energii atomowej o 230 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#KazimierzKleina">Także podczas prac w komisji dokonano zwiększeń wydatków na łączną kwotę 101 milionów 414 tysięcy zł. Zwiększono wydatki w rozdziałach „Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej” oraz „Ochotnicze Straże Pożarne” o kwotę 51 milionów 100 tysięcy zł. W dziale „Szkolnictwo wyższe” w rozdziale „Działalność dydaktyczna” zwiększono wydatki na inwestycje o kwotę 23 milionów zł. W części 39 „Transport” zwiększono wydatki majątkowe Inspekcji Transportu Drogowego oraz dotacje i subwencje na działalność dydaktyczną w szkolnictwie wyższym o 10 milionów zł. W części 24 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” zwiększono wydatki majątkowe archiwów oraz dotacje na ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami o 7 milionów zł. W części 46 „Zdrowie” przede wszystkim zwiększono wydatki majątkowe na program wieloletni „Przebudowa i rozbudowa Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku”. W części 75 „Urząd Transportu Kolejowego” zwiększono wydatki bieżące oraz wynagrodzenia o kwotę 2 milionów zł. W części 88 „Powszechne jednostki prokuratury” zwiększono wynagrodzenia osobowe prokuratorów oraz aplikantów. W części 43 „Wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne” zwiększono wydatki na zadania w zakresie kultury dla mniejszości narodowych i etnicznych. W części 33 „Rozwój wsi” zwiększono wydatki majątkowe na Centrum Doradztwa Rolniczego o 700 tysięcy zł. I w części 50 „Urząd Regulacji Energetyki” zwiększono wydatki na zakup materiałów i wyposażenia o kwotę 230 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#KazimierzKleina">Dokonano zmian w rezerwach celowych, to jest w części 83, i per saldo te rezerwy uległy zmniejszeniu o 66 milionów 456 tysięcy zł. Te rezerwy są rzeczywiście istotnym elementem budżetu państwa. One umożliwiają bardziej elastyczne funkcjonowanie poszczególnych struktur rządowych, administracji rządowej, ponieważ tymi środkami można zarządzać, korzystając właśnie z przepisów ustawy o finansach publicznych, dzięki decyzjom Komisji Finansów Publicznych Sejmu i ministra finansów. Te rezerwy celowe zmniejszono, jak już wspomniałem, per saldo o 66 milionów 456 tysięcy zł. Między innymi zmniejszono poz. 4 rezerw „Przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych” o kwotę 40 milionów zł oraz poz. 57 „Skutki zmian systemowych wynikających z art. 94 ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, w tym sfinansowanie wynagrodzeń wraz z pochodnymi” o 29 milionów 194 tysiące zł. Zwiększono środki dla samorządowych kolegiów odwoławczych. Dodano też nową pozycję rezerw, poz. 67 „Kontynuacja prac rewaloryzacyjno-remontowych zespołu budynków klasztornych w Supraślu”, i tutaj jest duża kwota, ale z punktu widzenia budżetu nie aż tak wielka - 1 milion 200 tysięcy zł. Ponadto zmieniono nazwę poz. 54, dodając na końcu tekstu wyrazy „w tym 6 milionów zł dla spółek wodnych na realizację zadań z zakresu utrzymania melioracji wodnych szczegółowych”.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#KazimierzKleina">Podczas trzeciego czytania, już w Sejmie, dokonano kolejnych zmian w ustawie budżetowej, a dnia 20 grudnia 2010 r. budżet przyjęto. Kwoty dochodów i wydatków budżetu państwa nie ulegają zmianie. Dochody utrzymują się na poziomie 273 miliardów 271 milionów 468 tysięcy zł, a wydatki na poziomie 313 miliardów 471 milionów 468 tysięcy zł. Także deficyt budżetu państwa pozostał na obecnym poziomie - 40 miliardów 200 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#KazimierzKleina">Poprawki przyjęte podczas trzeciego czytania nie powodowały zmiany kwoty wydatków budżetu państwa ogółem, tylko dotyczyły przesunięć w klasyfikacji wydatków. Dokonano wielu zmian w poszczególnych częściach budżetu i zmniejszono planowane wydatki o 58 milionów 553 tysiące zł. Wydatki w jednostkach pozarządowych zmniejszono łącznie o 26 milionów 313 tysięcy zł, a więc dokonano kolejnych cięć w poszczególnych instytucjach, na przykład w Instytucie Pamięci Narodowej, w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, w Państwowej Inspekcji Pracy, w Najwyższej Izbie Kontroli, w Sądzie Najwyższym czy w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji. W częściach „Krajowe Biuro Wyborcze”, „Rzecznik Praw Obywatelskich” i „Krajowa Rada Sądownictwa” ograniczono środki na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń w urzędach naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa. W części 28 „Nauka” dokonano zmian wynikających z różnego rodzaju ograniczeń ustawowych. W części 19 „Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe” zmniejszono wydatki przeznaczone na subwencje dla partii politycznych o kwotę, o której wspomnę, 11 milionów 790 tysięcy zł. Zmiana ta wynikła z obowiązującej wówczas ustawy o finansowaniu partii politycznych. Nasza propozycja zgłoszona w Senacie, która później została przyjęta przez Sejm, w jeszcze większym stopniu ograniczyła wydatki z budżetu państwa na partie polityczne. Ograniczenia wynikające z ustaw przyjętych już po uchwaleniu ustawy budżetowej dały kwotę wynoszącą ponad 40 milionów zł. Ale o tym będę jeszcze mówił. W części 42 „Sprawy wewnętrzne” zmniejszono dotacje i subwencje dla podległych pod Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej jednostek Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, a w części 38 „Szkolnictwo wyższe” zmniejszono dotacje przeznaczone na działalność dydaktyczną, ale o niedużą kwotę, o 450 tysięcy zł. To także wynikało z pewnych wewnętrznych przesunięć. Z kolei w innych częściach dokonano zwiększenia wydatków na łączną kwotę 28 milionów 686 tysięcy zł, z wyłączeniem rezerw celowych. I tak o 15 milionów zł zwiększono wydatki przeznaczone na podniesienie składek w związku z akcesją Polski do Europejskiej Agencji Kosmicznej. W części „Zabezpieczenie społeczne” wydatki przeznaczone na dotacje dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zwiększono o 8 milionów 686 tysięcy zł. Dokonano także zmian w budżecie wojewodów - w województwie mazowieckim o 5 milionów zł zwiększono dotacje dla powiatowych komend Państwowej Straży Pożarnej z przeznaczeniem na wypłatę gwarantowanych prawem świadczeń socjalnych i utrzymanie zdolności operacyjnej jednostek.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#KazimierzKleina">Dokonano zmian w rezerwach celowych. O kwotę 12 milionów 627 tysięcy zł zwiększono rezerwę w poz. 4 „Przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych”. Rezerwa płacowa na zmiany organizacyjne i nowe zadania, w tym na skutki przechodzące z roku 2010 oraz na wynagrodzenia osób zajmujących się programami finansowanymi z budżetu Unii Europejskiej i środkami z pomocy udzielonej przez państwa członkowskie EFTA, została zwiększona o 5 milionów zł. Rezerwa na podniesienie ulgi na przewozy dla studentów do kwoty 51% oraz podniesienie ulgi dla niewidomych została zwiększona o 5 milionów zł. Są to skutki ustawy i poprawek, które przyjęliśmy. My w Senacie je wprowadziliśmy, a później zostały zaakceptowane przez Sejm. Dodano też nowe pozycje rezerw. W związku z przewodnictwem Polski w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie 2011 r. przeznaczono środki dla Zamku Królewskiego w Warszawie. Zamek Królewski będzie włączony w niektóre przedsięwzięcia związane właśnie z polskim przewodnictwem i stąd dodatkowa dotacja w kwocie 6 milionów 790 tysięcy zł. Wprowadzono także nową rezerwę, dotyczącą finansowania Wyższego Prawosławnego Seminarium w Warszawie, na kwotę 450 tysięcy zł. Dokonano również zmian w nazwach poszczególnych rezerw tak, aby dostosować je do celów, do jakich zostały powołane. Zmiany, które omówiłem, są odzwierciedlone w odpowiednich załącznikach do ustawy budżetowej na rok 2011.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#KazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Senatorowie! Przedstawię teraz państwu informację dotyczącą przewidywanych oszczędności w budżecie państwa w związku z przyjętymi ustawami okołobudżetowymi. Chodzi o te ustawy, które przyjęliśmy w końcówce ubiegłego roku, a które mają istotny wpływ na budżet państwa w roku bieżącym, czyli o ustawę z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej, ustawę z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o partiach politycznych, ustawę z dnia 16 grudnia 2010 r. o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011–2013 oraz o ustawę z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Pragnę od razu nadmienić, że kwota oszczędności wymieniona w załączonych materiałach, a więc wynikająca z tych ustaw, została już zagospodarowana w trakcie zgłaszania poprawek poselskich, czyli w trakcie pracy nad ustawą budżetową w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#KazimierzKleina">Wspomniana ustawa z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej jest ściśle związana z uchwaloną w dniu 17 grudnia 2010 r. i przekazaną do Senatu ustawą budżetową. W przedmiotowej ustawie zostały przewidziane regulacje umożliwiające osiągnięcie dochodów zaplanowanych w samej ustawie budżetowej na rok 2011, a także wprowadzono ograniczenia zapobiegające nadmiernym wydatkom, po to, aby zapanować nad wydatkami w taki sposób, by zaplanowany na rok 2011 deficyt budżetu państwa nie został przekroczony i żeby wydatki były realizowane zgodnie z założonym planem. Regulacje zawarte w tej ustawie można podzielić, co do zasady, na trzy rodzaje. Pierwszy z nich to regulacje związane ze zmianami w ustawach, które mają przynieść określone dochody budżetowe. Druga grupa zmian związana jest z kierunkami działań, które pozwalają na nieprzekraczanie określonych progów wydatkowych poprzez ograniczanie wzrostu wydatków, względnie wykreowanie oszczędności. Trzecia grupa to zmiany o charakterze technicznym, umożliwiające wykonanie ustawy budżetowej podmiotom i instytucjom realizującym określone części budżetu.</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#KazimierzKleina">Wśród wielu zmian, które zostały w tej ustawie wprowadzone, należy wyróżnić najważniejsze z nich. Te zmiany to: niepowiększanie wynagrodzeń w sferze budżetowej poprzez ustalenie w roku 2011 wynagrodzenia dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w wysokości wynagrodzenia przysługującego tym osobom w roku 2008, zamrożenie indywidualnych wynagrodzeń osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi oraz zamrożenie na poziomie roku 2010 funduszu wynagrodzeń w jednostkach i podmiotach sektora finansów publicznych. Skutki finansowe tych zmian, które dotyczą osób na państwowych stanowiskach kierowniczych, powinny w roku 2011 dać oszczędności rzędu 6 milionów zł. Likwidacja podwójnej diety kontrolerskiej w regionalnych izbach obrachunkowych, w Najwyższej Izbie Kontroli i w Państwowej Inspekcji Pracy pozwoli zaoszczędzić 2 miliony 376 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#KazimierzKleina">Zmiany związane z ograniczeniem wysokości zasiłku pogrzebowego dają jedne z większych pozytywnych skutków budżetowych. Jak państwo pamiętacie, wysokość tego zasiłku decyzją Sejmu i Senatu obniżona została do kwoty 4 tysięcy zł. A oszczędności wynikające z przyjęcia tych rozwiązań to łączna kwota 866 milionów 600 tysięcy zł. Największe oszczędności będą w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych oraz w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. W mniejszym stopniu - ale tam to także zostało ujednolicone i zrównane do tego samego poziomu - dotyczy to tego świadczenia dla służb mundurowych. Tam te oszczędności będą wynosiły 4 miliony 266 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#KazimierzKleina">Jest też grupa zmian ograniczających kreowanie względnego wzrostu wydatków budżetu państwa; część tych wydatków została w związku z tym przeniesiona. A więc na przykład finansowanie programu wieloletniego pod nazwą „Program Budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006–2010” będzie nie z budżetu państwa, lecz z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; ten fundusz jest także zaliczany do jednostek sektora finansów publicznych. Skutki finansowe to odciążenie budżetu państwa w roku 2011 z finansowania tego zadania kwotą 325 milionów zł bez uszczerbku dla tego zadania. Podobnie jest ze sfinansowaniem w roku 2011 kosztów związanych ze specjalizacją oraz realizacją stażów podyplomowych lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych ze środków Funduszu Pracy. Te skutki odciążeniowe to będą dla budżetu państwa oszczędności rzędu 717 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#KazimierzKleina">Pozostawienie dotacji z budżetu państwa dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na poziomie z roku 2010 w wysokości 739 milionów zł z przeznaczeniem na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych - i to jest największa kwota dotacji, ponad 659 milionów zł - oraz rekompensata dla gmin z tytułu zwolnień podatkowych - to kwota 80 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#KazimierzKleina">Ustawowe określenie wysokości dotacji z budżetu państwa przeznaczonej na ubezpieczenia zdrowotne dla rolników i domowników, a w konsekwencji odejście od dotychczasowego parametru jej ustalania, to znaczy uzależnienie wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne tych grup społecznych od ceny kwintala żyta i od minimalnego wynagrodzenia, przyczyni się do stabilizacji zarówno przychodów Narodowego Funduszu Zdrowia, jak i wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na ten cel. Skutki finansowe przyjęcia tego rozwiązania prawnego w roku 2011 pozwalają na odstąpienie od konieczności wyasygnowania z budżetu państwa zwiększonej kwoty dotacji dla Funduszu Emerytur Rolniczych w wysokości około 183 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#KazimierzKleina">Teraz odnośnie do ustawy z dnia 16 grudnia o zmianie ustawy o partiach politycznych, zresztą te zmiany wywołały spore emocje tutaj u nas w Senacie. A łączne oszczędności z tytułu wejścia w życie tej ustawy w roku 2011 będą oszczędnościami ponad pięćdziesięciomilionowymi. Z tym że 11 milionów, jak wspomniałem, to są oszczędności wynikające z zaniechania rewaloryzacji kwoty dotacji dla partii politycznych, a ponad 42 miliony zł to ograniczenie dotacji do 50% jej wysokości w roku poprzednim.</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#KazimierzKleina">Kolejna istotna ustawa, która w ostatnich dniach także wywołuje sporo emocji, to ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011–2013. Zapisy tej ustawy zostały już zawarte w ustawie budżetowej, ograniczenia wynikające ze wspomnianej ustawy zostały w przygotowanym budżecie przyjęte i powinny wywołać pozytywne skutki. Jak wiemy, pan prezydent złożył co prawda zapytanie o zgodność tej ustawy z konstytucją, wydaje się jednak, że działania, które tą ustawą są regulowane, będą mogły być realizowane w planowanym zakresie przez jednostki sektora finansów publicznych bez względu na to, jaka będzie ostateczna decyzja Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-7.31" who="#KazimierzKleina">Także zmiana, która ogranicza prawo do korzystania równocześnie z emerytury i możliwości pracy w tym samym zakładzie pracy bez obowiązku zwolnienia się z tego zakładu, powinna przynieść skutki finansowe polegające na zmniejszeniu wydatków na emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w kwocie około 700 milionów zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-7.32" who="#KazimierzKleina">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, mam teraz okazję przedstawić stanowisko Komisji Budżetu i Finansów Publicznych w sprawie ustawy budżetowej na rok 2011, a więc omówić efekty pracy zarówno komisji branżowych Senatu, jak i komisji budżetowej, która tymi sprawami się zajmowała.</u>
          <u xml:id="u-7.33" who="#KazimierzKleina">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych odbyła kilka posiedzeń i przyjęła ostateczne stanowisko na posiedzeniu w dniu 5 stycznia bieżącego roku, w którym to stanowisku proponuje wprowadzenie do ustawy szeregu poprawek. Wcześniej Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrzyła stanowiska poszczególnych komisji branżowych, zapoznała się z przygotowanymi przez te komisja poprawkami i sugestiami, wysłuchała też opinii ministra finansów, poznała stanowisko Biura Legislacyjnego, miała także okazję zapoznać się z przygotowanymi na nasz wniosek ekspertyzami i opracowaniami, aby lepiej móc przeanalizować wszystkie te elementy, które są istotne przy kształtowaniu, ustalaniu i uchwalaniu budżetu. Komisja Budżetu i Finansów Publicznych miała między innymi okazję długo dyskutować z panią minister Majszczyk, która reprezentowała rząd na posiedzeniach komisji. Pani minister przedstawiła komisji ogólne, główne założenia do ustawy budżetowej oraz wprowadziła nas w istotę różnych problemów szczegółowych, w tym także w sposoby kreowania wydatków w poszczególnych sektorach budżetu.</u>
          <u xml:id="u-7.34" who="#KazimierzKleina">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, dziesięć komisji, w tym Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, po opracowaniu i analizie właściwych im, branżowych części budżetu nie wnosiły żadnych zastrzeżeń do ustawy budżetowej, natomiast pięć innych komisji senackich przedłożyło Komisji Budżetu i Finansów Publicznych opinie zawierające dziewięć poprawek. Poprawki zgłosiłem również ja, senator Kazimierz Kleina, zgłosił je także senator Henryk Woźniak. Komisja Budżetu i Finansów Publicznych w głosowaniu przyjęła trzy poprawki komisji branżowych, mianowicie poprawki Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Środowiska, jak również wszystkie poprawki wspomnianych senatorów, nie przyjęła zaś trzech poprawek Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, które poparła mniejszość komisji. I właśnie mniejszość komisji będzie te poprawki omawiać. Wspomnianą mniejszość reprezentują senatorowie Karczewski, Dobkowski i Banaś. Komisja nie poparła także poprawek Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz jednej poprawki Komisji Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-7.35" who="#KazimierzKleina">Teraz chciałbym uzasadnić, dlatego że to wynika z obowiązków regulaminowych, jakie były motywy tego, że komisja nie zaakceptowała poprawek zgłoszonych przez poszczególne komisje, o których wspomniałem, to jest trzech poprawek zgłoszonych przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, razem było ich sześć, dwóch poprawek Komisji Kultury i Środków Przekazu i jednej poprawki Komisji Środowiska, i jakie były argumenty, którymi się kierowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-7.36" who="#KazimierzKleina">Pierwsza poprawka to wniosek Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Ta poprawka sugerowała przekazanie dodatkowych pieniędzy na program rzecznika praw obywatelskich ze środków partii politycznych w części 19 rozdział 75823. Jest to zwiększenie o 150 tysięcy zł budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich. W tej poprawce wnioskodawcy proponowali uruchomienie działalności rzecznika praw obywatelskich za granicą, otoczenie opieką obywateli polskich między innymi w krajach Unii Europejskiej. Komisja przyjęła w tej sprawie stanowisko negatywne, przede wszystkim z tego powodu, że uznała, iż środki pochodzące z oszczędności związanych ze środkami przeznaczonymi na partie polityczne należy przekazać na inny cel, lecz także dlatego, że została dokonana analiza budżetu rzecznika praw obywatelskich i okazało się, że tegoroczny budżet wzrośnie w stosunku do budżetu z roku 2010 o 5,3%. Poprawka, którą zgłosili senatorowie, miałaby dotyczyć także wydatków na wynagrodzenia. Ograniczenia związane z tymi wydatkami wynikają z ustaw, o których mówiłem, w związku z tym nie mieliśmy możliwości... Przeznaczenie dodatkowych pieniędzy na ten cel byłoby niemożliwe, ponieważ zgodnie z innymi ustawami instytucje państwowe nie mają prawa uruchamiać nowych wydatków związanych z wynagrodzeniami - ustawa okołobudżetowa zakłada, że fundusze wynagrodzeń poszczególnych instytucji pozostają na poziomie z roku 2010.</u>
          <u xml:id="u-7.37" who="#KazimierzKleina">Poprawka druga, także Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, dotyczy świadczeń na rzecz kombatantów i zwiększenia budżetu Państwowego Funduszu Kombatantów o 10 milionów zł. W tym przypadku nasze stanowisko również było negatywne, ale wynikało to z tego, że ponownie przeanalizowaliśmy także budżet Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Budżet na te cele, na które Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji proponuje zwiększenie środków o 10 milionów zł w związku ze świadczeniami na rzecz osób fizycznych... Oznaczałoby to, że budżet w tym zakresie wzrósłby o 100%. Po rozmowach, także z urzędem do spraw kombatantów, i analizie wydatków za 2010 r. okazało się, że budżet ustalony na poziomie trochę ponad 11 milionów zł - jeżeli się nie mylę, to była mniej więcej taka kwota - nawet nie został wykorzystany w całości. A więc pomimo tego, że te pieniądze pewnie byłyby potrzebne i może w jeszcze większym stopniu pomogłyby pewnym osobom, według urzędu wysokość środków finansowych była ustalona w sposób prawidłowy. Jednak Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przyjęła poprawkę, która zwiększyła budżet urzędu do spraw kombatantów, ale nie w zakresie świadczeń socjalnych, tylko w zakresie działań przeznaczonych dla organizacji kombatanckich, ponieważ środki w tej części są zbyt małe i tu rzeczywiście występowały problemy. Uznaliśmy, że niewielki wzrost byłby celowy i potrzebny, stąd ta poprawka Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, która przeznacza na ten cel kwotę niedużą, bo chodzi o 0,5 miliona zł - skoro jednak do tej pory przeznaczano na ten cel 1,5 miliona zł, to wzrost tej kwoty o tę niedużą procentowo wartość jest spory.</u>
          <u xml:id="u-7.38" who="#KazimierzKleina">Poprawka trzecia, Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, zmierzała do przeznaczenia dodatkowych 12 milionów zł na rzecz prokuratury. Jak państwo senatorowie pamiętacie, prokuratura została w sensie finansowym wyłączona z budżetu ministra sprawiedliwości. Budżet prokuratury w ubiegłym roku przechodził pewne perturbacje, ponieważ jego poszczególne części może nie do końca prawidłowo zostały ustalone przez jego dysponentów. W ciągu roku minister finansów pomagał tej instytucji w taki sposób, aby nie doszło do jakiś kłopotów, i przeznaczył na to dodatkowe pieniądze, także z rezerw itd. Ostatecznie budżet na rok 2011 został uchwalony w taki sposób, że w stosunku do roku 2010 został on zwiększony o ponad 11 milionów zł, między innymi na potrzeby prowadzonych postępowań. Oczywiście pamiętamy o tym, że prokuratura jako jednostka wydzielona powstała chyba w marcu czy na przełomie marca i kwietnia. Ale według analiz, jakie zostały przeprowadzone w Ministerstwie Finansów, w Ministerstwie Sprawiedliwości, a także w uzgodnieniu z prokuraturą, tak ukształtowany budżet na bieżący rok nie powinien budzić wątpliwości, a jeżeli pojawiłyby się jakieś problemy, to minister finansów w ramach możliwości prawnych, w ramach uprawnień, jakie posiada, jest w stanie tak przesunąć wydatki prokuratury, aby nie zabrakło środków na główne cele, jakie sobie ona wyznaczyła.</u>
          <u xml:id="u-7.39" who="#KazimierzKleina">Poprawka piąta to poprawka Komisji Kultury i Środków Przekazu zwiększająca środki na Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. Ta poprawka dotyczyła zwiększenia wynagrodzeń. Otrzymała ona jednomyślnie negatywną opinię wszystkich członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, ponieważ kreowała nowe wydatki związane ze wzrostem wynagrodzeń. A jak już wcześniej powiedziałem, ograniczenia związane z płacami wynikają z innych ustaw przyjętych przez Sejm i w ustawie budżetowej nie możemy kreować wydatków, które nie mają pokrycia w innych wydatkach.</u>
          <u xml:id="u-7.40" who="#KazimierzKleina">Poprawka szósta to poprawka Komisji Kultury i Środków Przekazu. Było tutaj sporo wątpliwości i sporo... My dostrzegaliśmy celowość tej poprawki. Jej autorzy uważali, że oszczędności związane ze środkami przeznaczonymi na finansowanie partii politycznych powinny być przeznaczone na kulturę, i zaproponowali, aby przeznaczyć je na wsparcie dla muzeów, dla dziedzictwa kulturowego itd. Komisja nie negowała celowości i potrzeby finansowania tych zadań, ale uznała, że cel, który ostatecznie przyjęła, a więc przekazanie tych pieniędzy na uruchomienie programu opieki nad dziećmi do lat trzech, jest bardzo istotny i wynika z przyjęcia przez Sejm ustawy w tej sprawie oraz że z punktu widzenia społecznego bardzo ważne będzie przekazanie tych pieniędzy właśnie na to, aby utworzyć budżet w wysokości 51 milionów zł jako specjalną rezerwę przeznaczoną na finansowanie programu opieki nad dziećmi do lat trzech. Równocześnie Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zwróciła uwagę na to, że w budżecie ministra kultury nastąpił istotny wzrost wydatków na ten obszar, o którym była mowa, czyli wzrost o 9%, a równocześnie są przewidziane dodatkowe fundusze unijne w wysokości 217 milionów zł na cele związane z kulturą. Tak więc wydawało się nam, że źródło pokrycia wydatków związanych w tym zadaniem, jakie zaproponowała Komisja Kultury i Środków Przekazu, było niewłaściwe, w związku z czym komisja budżetu odrzuciła propozycję komisji kultury.</u>
          <u xml:id="u-7.41" who="#KazimierzKleina">Poprawka ósma, Komisji Środowiska, dotyczy zwiększenia wydatków regionalnych dyrekcji ochrony środowiska kosztem specjalnej rezerwy. Ta poprawka też wywołała sporo emocji, dyskusji i rozmów, była także powodem specjalnych spotkań z przedstawicielem Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i ostatecznie uznaliśmy, że będziemy wnosić o jej odrzucenie. Poprawka została jednomyślnie odrzucona przez wszystkich członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, a zadania, o których mówiła Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, będą realizowane z rezerwy przeznaczonej na cel związany z finansowaniem projektów z udziałem środków Unii Europejskiej. Procedura uruchomienia tych środków jest może trochę bardziej skomplikowana niż w sytuacji, kiedy pieniądze znajdują się bezpośrednio w budżecie poszczególnych instytucji, ale daje to większą gwarancję, że będą one bardziej racjonalnie zagospodarowane. Na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych została złożona przez panią z Ministerstwa Finansów deklaracja, że jeżeli dyrekcja generalna i poszczególne regionalne dyrekcje ochrony środowiska będą już gotowe, aby uruchomić programy, które będą wymagały dodatkowego wsparcia, to Ministerstwo Finansów będzie działało w takim kierunku, aby decyzja zapadła możliwie jak najszybciej. Co do celowości i słuszności tego zadania nikt się nie spierał. Wydawało się jednak, że lepszym rozwiązaniem będzie takie rozdysponowanie środków, jakie zostało zaproponowane w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-7.42" who="#KazimierzKleina">Powoli kończąc moje sprawozdanie, chciałbym jeszcze poinformować o poprawkach, które zostały przyjęte przez Komisję Budżetu i Finansów Publicznych. Poprawki pierwsza, trzecia, czwarta i dziesiąta, które są zawarte w naszym sprawozdaniu, polegają przede wszystkim na dołączeniu do ustawy budżetowej, zgodnie z wymogami ustawy o finansach publicznych, planów finansowych instytucji gospodarki budżetowej, utworzonych i zarejestrowanych już po złożeniu projektu ustawy budżetowej na rok 2011, zastępujących dotychczasowe gospodarstwa pomocnicze. Zmiany wiążą się także z tym, że powstały pewne oszczędności dotyczące tych instytucji. Dzięki temu mogliśmy - Komisja Budżetu i Finansów Publicznych - przeznaczyć zaoszczędzone kwoty na cele, które według członków komisji były istotne.</u>
          <u xml:id="u-7.43" who="#KazimierzKleina">Poprawka pierwsza zwiększa o 2 miliony 180 tysięcy zł... Z czego na Archiwa Państwowe przeznacza się 1 milion zł. Od kilku lat jest taka praktyka - jest to też troska Senatu - aby zwiększać środki na ochronę dokumentów, archiwaliów, które są zgromadzone w Archiwach Państwowych. Wydaje się, że obecnie budżet Archiwów Państwowych jest ustalany na przyzwoitym poziomie, ale dodatkowe środki przeznaczane bezpośrednio na ochronę najcenniejszych archiwaliów są bardzo istotne, na ten cel zawsze brakuje pieniędzy. Decyzja naszej komisji była taka, aby także w tym roku Senat wsparł to działanie.</u>
          <u xml:id="u-7.44" who="#KazimierzKleina">Wsparcie dla Państwowego Funduszu Kombatantów, o którym wspomniałem, wynosi 0,5 miliona zł. Jest także, że tak powiem, łączna poprawka, która... Między innymi w poprawce pierwszej wygospodarowaliśmy 680 tysięcy zł z przeznaczeniem na implementację polskiego programu na rzecz poszerzania demokracji. Łącznie na ten cel przeznaczamy prawie 3 miliony zł, a w ramach pierwszej poprawki będzie to 680 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-7.45" who="#KazimierzKleina">Poprawka druga zwiększa limit poręczeń i gwarancji do kwoty 60 miliardów zł. W wyniku tej poprawki rząd będzie upoważniony do tego, aby w razie potrzeb móc dokonywać poręczeń i gwarancji na tę kwotę. Zwiększenie, które zaproponowaliśmy, zresztą uzgodnione także z ministrem finansów, wynosi 5 miliardów zł. Ale to jest tylko możliwość udzielania poręczeń i gwarancji na wypadek problemów, które mamy nadzieję - a nawet jesteśmy przekonani - że nie nastąpią. Chodzi o jakieś poważniejsze problemy finansowe.</u>
          <u xml:id="u-7.46" who="#KazimierzKleina">Poprawka trzecia dodaje plan finansowy jednostki gospodarki budżetowej - Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej.</u>
          <u xml:id="u-7.47" who="#KazimierzKleina">Poprawka czwarta dodaje plan finansowy jednostki gospodarki budżetowej - Centrum Usług Logistycznych.</u>
          <u xml:id="u-7.48" who="#KazimierzKleina">Poprawka piąta dotyczy Kancelarii Senatu. Zgodnie ze stanowiskiem komisji... Ta poprawka zwiększa o 2 miliony zł dotacje przeznaczone na opiekę nad Polakami za granicą kosztem zmniejszenia wydatków majątkowych w tym samym rozdziale budżetu i tej samej jego części.</u>
          <u xml:id="u-7.49" who="#KazimierzKleina">Poprawka szósta zwiększa wydatki budżetowe Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, kosztem zmniejszenia wydatków bieżących centralnych administracyjnych jednostek wymiaru sprawiedliwości i prokuratury. Powyższa kwota dotyczy środków na opłacenie składki z tytułu członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Grupie Państw przeciwko Korupcji.</u>
          <u xml:id="u-7.50" who="#KazimierzKleina">Poprawka siódma zwiększa o 2 miliony 828 tysięcy zł wydatki bieżące rezerwy celowej przeznaczonej na wsparcie międzynarodowej współpracy na rzecz demokracji kosztem zmniejszenia dotacji na partie polityczne.</u>
          <u xml:id="u-7.51" who="#KazimierzKleina">Poprawka ósma zwiększa o 40 milionów zł dotacje na rezerwę celową przeznaczoną na realizację zadań wynikających z ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 kosztem zmniejszenia dotacji na partie polityczne.</u>
          <u xml:id="u-7.52" who="#KazimierzKleina">Poprawka dziewiąta, która jest w ramach budżetu kultury fizycznej, zwiększa dotacje i subwencje o 2 miliony 250 tysięcy zł kosztem zmniejszenia wydatków bieżących Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie. Przesunięcie to umożliwia bezpośrednie finansowanie analiz antydopingowych w formie dotacji celowej dla Instytutu Sportu. Ta poprawka była uzgodniona z ministrem sportu. Ona, mimo że początkowo budziła pewne emocje, po wyjaśnieniach otrzymanych z ministerstwa została zaakceptowana.</u>
          <u xml:id="u-7.53" who="#KazimierzKleina">Poprawka dziesiąta dodaje plany finansowe sześciu instytucji gospodarki budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-7.54" who="#KazimierzKleina">Poprawka jedenasta aktualizuje plan finansowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i ma na celu zapewnienie spójności danych, uwzględnienie wydatków związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz finansowaniem w 2011 r. kosztów budowy zbiornika wodnego Świnna Poręba.</u>
          <u xml:id="u-7.55" who="#KazimierzKleina">A więc takie poprawki proponuje Komisja Budżetu i Finansów Publicznych i prosi o ich zaakceptowanie.</u>
          <u xml:id="u-7.56" who="#KazimierzKleina">Na koniec chciałbym bardzo serdecznie podziękować pani minister Majszczyk oraz wszystkim osobom i instytucjom, które pomagały Komisji Budżetu i Finansów Publicznych w pracach nad ustawą budżetową na rok 2011. Raz jeszcze prosimy o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-7.57" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.58" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Grażyna Sztark)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#GrażynaSztark">Teraz proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Stanisława Karczewskiego, o przedstawienie wniosków mniejszości komisji.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#GrażynaSztark">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławKarczewski">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławKarczewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#StanisławKarczewski">Właściwie pan senator w swoim bardzo obszernym i dokładnym sprawozdaniu przedstawił i omówił trzy nasze poprawki - mam zaszczyt być wnioskodawcą mniejszości - za co panu senatorowi bardzo serdecznie dziękuję. Ja może tylko przypomnę, że nasz wniosek dotyczy trzech poprawek zgłoszonych przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, które jednogłośnie zostały przyjęte przez tę komisję. Dotyczą one trzech kwestii.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#StanisławKarczewski">Pierwsza poprawka to przyznanie niewielkiej kwoty, 150 tysięcy zł, rzecznikowi praw obywatelskich po to, aby mógł on zapoznać się z problemami Polonii w Niemczech oraz w innych krajach. Wnioski, które stamtąd płyną do rzecznika praw obywatelskich, są bardzo istotne, bardzo ważne, zwiększa się ich liczba, dlatego warto też zwiększyć tę kwotę, aby pani rzecznik praw obywatelskich mogła się z nimi zapoznać. To jest jedna poprawka, którą gorąco rekomendujemy i prosimy o jej poparcie.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#StanisławKarczewski">Druga poprawka, którą pan senator przedstawił, omówił, a także uzasadnił potrzebę jej wprowadzenia, dotyczy 10 milionów zł. Kwotą tą chcielibyśmy wzmocnić Państwowy Fundusz Kombatantów. Nie zgadzam się z panem senatorem sprawozdawcą, który powiedział, że taka kwota nie zostanie wykorzystana przez tę instytucję. Z całą pewnością kwota ta zostanie wykorzystana przez tę instytucję, ponadto dotyczy ona bardzo istotnej, bardzo ważnej sprawy. Bardzo bym prosił, aby koleżanki i koledzy senatorowie z klubu Platformy Obywatelskiej poparli tę poprawkę. Proszę państwa, w ubiegłym roku było czternaście tysięcy wniosków o zapomogę, pozytywnie rozpatrzonych próśb było dwanaście tysięcy i zasiłki w wysokości 750 zł. Wydaje nam się, że jest to kwota niezwykle mała dla tych ludzi, a naszą poprawką można byłoby ją zwiększyć, tym samym można byłoby pomóc tym ludziom. Ludzi, którzy potrzebują pomocy socjalnej, jest niewiele - sto dwadzieścia do stu czterdziestu tysięcy. Bardzo gorąco prosimy senatorów o poparcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#StanisławKarczewski">Trzecia poprawka, którą również pan senator był uprzejmy precyzyjnie omówić, dotyczy prokuratury. I zgadzam się z panem senatorem, że faktycznie niedofinansowanie w ubiegłym roku było znaczne, że to jest ważna sprawa. W związku z tym uważamy, że w tej chwili, jeśli chodzi o przygotowania postępowań prokuratorskich, uzupełnienie tej kwoty o 12 milionów zł jest bezwzględnie konieczne. Zatem gorąco proszę Wysoką Izbę o poparcie naszych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#GrażynaSztark">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#GrażynaSztark">Proszę uprzejmie... Pan senator Ortyl, pan senator Paszkowski i pan senator Sepioł.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#GrażynaSztark">Proszę uprzejmie, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WładysławOrtyl">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Do którego senatora?)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#WładysławOrtyl">Do pana senatora Kleiny.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Serdecznie zapraszam.)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#WładysławOrtyl">Mam takie pytanie: czy komisja budżetu zajmowała się sprawą płynności budżetu... Mianowicie chodzi mi o jeden z ważniejszych czynników, czyli o egzekucję podatków. Czy to było omawiane? Bo z tego, co wiem, wynika, że jeśli chodzi o ściągalność podatków, to nie ma poprawy. Czy to było przedmiotem troski komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#GrażynaSztark">Proszę, pan senator Paszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#BohdanPaszkowski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#BohdanPaszkowski">Moje pytania są związane ogólnie ze strukturą budżetu. Czy państwo dyskutowaliście na temat struktury budżetu, na temat strony dochodowej i wydatkowej? Co do strony dochodowej budżetu, to mam na myśli konkretnie kwestię dominacji we wpływach z podatków - w ogóle podatki dominują, jeśli chodzi o stronę dochodową - podatków pośrednich i ich wpływu na rozwój, nazwijmy to, gospodarczy. Co do strony wydatkowej, to tak zwane wydatki sztywne sięgają prawie 75% przewidywanych wydatków budżetowych. Czy na ten temat również państwo dyskutowaliście? Jakie były ewentualne wnioski i czy otrzymaliście państwo odpowiedź od przedstawicieli Ministerstwa Finansów?</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#BohdanPaszkowski">Mam jeszcze takie konkretne pytanie odnośnie do państwa poprawek. Między innymi proponujecie państwo w poprawce dziesiątej dodanie w załączniku nr 13 planów finansowych różnych instytucji gospodarki budżetowej, na przykład Podlaskiej Instytucji Gospodarki Budżetowej „Bielik”. Czy państwo... Jak rozumiem, był to wniosek strony rządowej. Chciałbym się dowiedzieć, czym się zajmują te zakłady, a szczególnie ta Podlaska Instytucja Gospodarki Budżetowej „Bielik”. Bo jestem z Podlasia, a nigdy o takiej instytucji nie słyszałem. Czym one się zajmują? Jaki jest zakres przedmiotowy... Czy państwo dowiedzieliście się czegoś na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#GrażynaSztark">I pan senator Sepioł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JanuszSepioł">Referując poprawki, mówił pan o funduszu, którego środki mają być przeznaczone na rzecz poszerzenia demokracji. Chciałbym się dowiedzieć, w jaki sposób ta demokracja ma być poszerzana i kto jest dysponentem tych środków? O jaki dokładnie fundusz chodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#GrażynaSztark">Panie Senatorze, bardzo proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KazimierzKleina">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#KazimierzKleina">Wszystkie sprawy, o których mówili tutaj panowie senatorowie, były przedmiotem naszych dyskusji w trakcie prac nad ustawą budżetową. Oczywiście te dyskusje nie były aż tak głębokie, aż tak pogłębione, bo przecież nie ma czasu na to, aby na przykład dyskutować głównie nad problemami związanymi ze ściągalnością podatków. Zakładamy, że kwoty, które są przyjmowane w projekcie budżetu państwa, wiążą się z aktywnością poszczególnych instytucji, które dbają o to, aby ściągalność podatków była większa. Pytaliśmy, w jaki sposób ta sprawa jest realizowana, w jaki sposób przewiduje się większą aktywność w roku bieżącym i pani minister mówiła tutaj o pewnych inicjatywach i działaniach, które w tej sprawie są podejmowane. Jak wiemy, problem ściągalności podatków występuje od wielu lat i od wielu lat nad nim się dyskutuje. Czy to jest sposób, że tak powiem, wystarczający? W urzędach, które się zajmują tymi działaniami, oraz w ustawach, które tego dotyczą, zostały przyjęte odpowiednie mechanizmy. Podczas naszej debaty budżetowej zwracano uwagę głównie na jedną sprawę, która również była przedmiotem naszej troski i o której wielokrotnie mówiliśmy na posiedzeniach plenarnych i na posiedzeniach komisji budżetowej. Ta sprawa jest, że tak powiem, załatwiana, a nawet w części już została załatwiona. Chodzi oczywiście o upowszechnienie kas fiskalnych. Branże i zawody, które do tej pory nie musiały rejestrować swoich dochodów za pośrednictwem kas fiskalnych... Zdecydowana większość zawodów, które do tej pory korzystały z tego przywileju, została zobowiązana do prowadzenia ewidencji sprzedaży swoich usług lub towarów, głównie usług, właśnie za pośrednictwem kas fiskalnych. I wydaje mi się, a także naszej komisji, że dzięki temu ta ściągalność będzie zdecydowanie większa i że dochody poszczególnych branż, poszczególnych zawodów będą bardziej przejrzyste. To oczywiście nie jest jedyny element. Zdajemy sobie sprawę z tego, że to wymaga także większej operatywności i aktywności ze strony wszystkich instytucji skarbowych. Niemniej jednak na ten element zwróciliśmy uwagę i to także powinno wywołać pozytywny skutek.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#KazimierzKleina">Drugie pytanie dotyczyło struktury dochodowej i wydatkowej, kwestii sztywnych wydatków i podatków. Te podatki także wzrastają w tym budżecie w stosunku do roku ubiegłego. To wynika przede wszystkim z tego, że wprowadziliśmy wzrost podatku VAT innymi ustawami, ale także wiąże się to ze wzrostem ściągalności oraz z przewidywanym wzrostem gospodarczym w roku 2011. Jeśli chodzi o podatki sztywne, to te ustawy, które przyjęliśmy w ostatnich tygodniach i miesiącach, miały niektóre wydatki odsztywnić. I nawet... Dość długo i szczegółowo była dyskutowana kwestia stałego wydatku w postaci procentu produktu krajowego brutto przeznaczanego na obronność. Mimo że sztywność tego wydatku została zachowana, to jednak... Minister finansów, ale także minister obrony narodowej, informowali, że jeżeli zostaną wprowadzone na przykład pewne zmiany organizacyjne dotyczące funduszy w obronności, to wiele wydatków, które dzisiaj mają charakter sztywny, ulegnie odblokowaniu. A więc mamy nadzieję, że ten rok będzie kolejnym rokiem takiego wycofywania się z wydatków sztywnych. Chociaż niestety także my - wiemy to przecież z własnego doświadczenia - podczas debat nad poszczególnymi ustawami często staramy się wprowadzać kolejne wydatki sztywne, dodając tym samym kolejne wydatki, które powinny być realizowane z budżetu państwa. Tak więc ten problem jest powodowany często także naszymi działaniami, które powinny iść w przeciwnym kierunku niż działania polegające na tym, że czasami zgłaszamy poprawki odnośnie do takich czy innych zadań. Sprawa tych wydatków sztywnych była podnoszona i uważam, że to jest zmora budżetu. Na ten temat dyskutowaliśmy na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, ponieważ już od tego roku budżetowego nie ma inwestycji wieloletnich. Jak państwo pamiętacie, one też zawsze były umieszczane w budżecie. W tej chwili wszystkie te wieloletnie inwestycje, które zostały rozpoczęte, są kontynuowane. I zostały one ujęte w tym zadaniowym układzie budżetu. Warto zajrzeć do tej części budżetu, to jest końcowa część ustawy budżetowej. Tam po prostu wyraźnie widać, w jakim kierunku zmierzają zmiany w budżecie, widać tam, że tak powiem, sposób programowania na wiele lat do przodu także niektórych większych działań związanych z finansowaniem wydatków budżetowych. My zwracaliśmy uwagę, że te wydatki sztywne ciągle stanowią zagrożenie. Ministerstwo odpowiadało, że rząd zabiega o to, żeby obszar tych wydatków zmniejszać.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#KazimierzKleina">Jeśli chodzi o wspomniane przeze mnie instytucie gospodarki budżetowej, to są to nowe jednostki, które zostały wprowadzone ustawą o finansach publicznych. Jak państwo senatorowie pamiętacie, w wyniku naszych decyzji zostały zlikwidowane zakłady budżetowe. Jednak w niektórych jednostkach mogły być one przekształcone w instytucje gospodarki budżetowej. W miejsce likwidowanych instytucji mogły być powoływane właśnie te instytucje gospodarki budżetowej. Nie będę mówił dokładnie o tej instytucji z Podlasia... My nie analizowaliśmy budżetów poszczególnych instytucji. Opieraliśmy się oczywiście tutaj na oświadczeniu ministra finansów, że te budżety, plany finansowe są zgodny z celami, jakie te instytucje mają osiągnąć. Te instytucje musiały zostać wprowadzone do budżetu nie dlatego, że teraz co roku będą wprowadzane, tylko dlatego, że one powstały już po przygotowaniu ustawy budżetowej, czyli po wrześniu 2010 r. Jak pamiętamy, wszystkie zakłady budżetowe, które do tej pory funkcjonowały, powinny być zlikwidowane z dniem 31 grudnia 2010 r. One się zatem przekształcały, a wobec tych podmiotów, które nie przekształciły się wcześniej lub nie uległy likwidacji w całości, musiało nastąpić, powiedziałbym, ustawowe nadanie budżetu. Wynika to z ustawy o finansach publicznych. Te instytucje w większości są związane, jak myślę, ze sferą sprawiedliwości, bo to są podmioty działające przy zakładach karnych, przy ministrze sprawiedliwości itd. Myślę, że pani minister dokładnie powie, czym dana instytucja konkretnie się zajmuje.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#KazimierzKleina">I teraz kwestia funduszu wspomnianego przez pana senatora Sepioła. To jest fundusz w wysokości 100 milionów zł... Chyba w granicach 102 milionów... Chwileczkę, muszę sprawdzić... On stanowi rezerwę celową i dysponentem tej rezerwy jest minister spraw zagranicznych. To jest rezerwa... Już szukam... To jest rezerwa celowa w poz. 31 w wysokości 109 milionów zł, której pełna nazwa jest taka: implementacja polskiego programu współpracy na rzecz rozwoju oraz wsparcie międzynarodowej współpracy na rzecz demokracji i społeczeństwa obywatelskiego, w tym 9 milionów zł przeznaczone jest na Partnerstwo Wschodnie oraz 2,4 miliona zł na dofinansowanie Specjalistycznych Studiów Wschodnich Uniwersytetu Warszawskiego. O dotacje mogą więc występować także organizacje pozarządowe i instytucje, które realizują projekty związane z upowszechnianiem zasad demokracji i społeczeństwa obywatelskiego w różnych krajach na świecie, ale głównie w tych, które powstały po rozpadzie systemu komunistycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#GrażynaSztark">I kolejny blok pytań. Panowie Rulewski, Dajczak i Błaszczyk. Rozpoczyna pan senator Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JanRulewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JanRulewski">Panie Przewodniczący, dość wyczerpująco przedstawił pan przebieg prac komisji i nie tylko. Zapewne do wszystkich członków komisji dotarły informacje o olbrzymim i niespodziewanym deficycie Funduszu Pracy. Chodzi zwłaszcza o środki na aktywne formy walki z bezrobociem, a więc na to, co w bliższej lub dalszej przyszłości może generować dochody dla budżetu państwa. Co stanowiło o tak drastycznej redukcji? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JanRulewski">Drugie pytanie dotyczy gatunkowo nieco mniejszego problemu. Rzecznikowi praw obywatelskich zostały przypisane nowe zadania. Rzecznik zgłosił bardzo ciekawe działanie dotyczące opieki nad Polakami za granicą, tą milionową grupą ludzi, którym nikt w sensie prawnym dotychczas nie pomagał. Czy kwota 150 tysięcy przeznaczona na trzy wizytacje - myślę, że na przykład w Niemczech, Anglii czy Francji - była zbyt dużym wydatkiem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#GrażynaSztark">Pan senator Dajczak, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WładysławDajczak">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WładysławDajczak">Panie Przewodniczący, mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy wzrostu podatku VAT. Wspomniał pan o tym, że będzie to dodatkowy przychód dla budżetu państwa, ale wydaje się, iż w pewnych obszarach życia skutek tego niestety będzie negatywny. Chciałbym zapytać, czy komisja finansów zastanawiała się, bo mówił pan o dokładnej analizie budżetu, jaki to będzie miało wpływ na przykład na ochronę zdrowia. Wydaje się, że środki w związku ze wzrostem VAT zostaną uszczuplone. Czy może pan powiedzieć, o jaką kwotę zostaną one uszczuplone i czy w związku z tym rząd przewiduje jakąś rekompensatę? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#WładysławDajczak">I drugie pytanie. W założeniach do budżetu słyszeliśmy o wzroście podatku PIT od osób fizycznych o 6% i wzrost podatku CIT od osób prawnych aż o 13,2%. Chciałbym spytać, czy na posiedzeniu komisji rząd przedstawił jakieś założenia, z których wynika aż tak duży wzrost tego podatku. Na jakich przesłankach rząd się opiera? Czy to założenie jest realne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#GrażynaSztark">I pan senator Błaszczyk, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Zamykam ten blok pytań.)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzemysławBłaszczyk">Treść jednego mojego pytania wyczerpał już kolega Dajczak.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PrzemysławBłaszczyk">Chciałbym się dowiedzieć, na ile realne są dochody z prywatyzacji w wysokości 15 miliardów zł. Czy komisja zastanawiała się nad tym i o tym dyskutowała? Wiemy też, że przewidziane jest 2,2 miliarda zł dochodu z prywatyzacji Agencji Nieruchomości Rolnych. Czy ten temat na posiedzeniu komisji był poruszony? Na ile jest to realne?</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PrzemysławBłaszczyk">Moje kolejne pytanie także jest podobne do pytania senatora Dajczaka, ale chodzi mi o sferę rolnictwa. Czy dyskutowano na posiedzeniu, na ile zmiany w podatku VAT odbiją się na rolnikach, a w szczególności rolnikach ryczałtowych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę, Panie Senatorze, o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#KazimierzKleina">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#KazimierzKleina">Odpowiadam na pytania, które tutaj zostały postawione. W pierwszej kolejności pytanie pana senatora Rulewskiego o Fundusz Pracy. Do naszej komisji wpłynęły pisma od przedstawicieli różnych środowisk, także urzędów marszałkowskich, wojewódzkich urzędów pracy, wojewódzkich rad zatrudnienia, którzy zwracali uwagę na ograniczenie wysokości Funduszu Pracy. Równocześnie nasza komisja otrzymywała też informacje od instytucji rządowych, ale także i organizacji pozarządowych, że te środki nie zawsze są wykorzystywane w sposób racjonalny. Zdarzają się niestety przypadki, że przeznaczenie środków na przykład na wsparcie osób bezrobotnych w praktyce nie wywołuje takiego pozytywnego skutku, jakiego byśmy oczekiwali. Komisja zaakceptowała jednak takie rozwiązanie, jakie jest, przyjmując do wiadomości argumenty ministra finansów, które wewnątrz rządu zostały uzgodnione, że taka wysokość środków, jaka została przeznaczona w tym roku na Fundusz Pracy, przy jego odpowiednim przemodelowaniu, będzie kwotą wystarczającą. Tak bym to skomentował, więcej nic nie mogę powiedzieć. Wiadomo, że wolelibyśmy, żeby na każdym etapie prac nad ustawą budżetową tych pieniędzy było więcej. No wiadomo. Ja wskazywałem, kiedy przedstawiałem sprawozdanie z prac komisji budżetowej, w których częściach dokonywaliśmy cięć i oszczędności, których dokonywał także rząd. A często to były setki milionów zł. Wiadomo, że jeżeli środki w zeszłym roku były większe, a w tym roku będą mniejsze, to ostateczni beneficjenci to odczują. Zdajemy sobie z tego sprawę, ale cięcia, które zaproponował rząd, tak nam to przedstawiono na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, miały być jak najmniej dolegliwe dla przeciętnego obywatela, no może nie przeciętnego, ale tego mniej zamożnego, w trudniejszej sytuacji. Dlatego jeżeli mówimy na przykład o cięciach związanych z zasiłkiem pogrzebowym... W żaden sposób nie można powiedzieć, że 4 tysiące to jest więcej niż 6 tysięcy, to jest oczywiste. To świadczenie będzie mniejsze i ci, którzy je otrzymają, będą musieli przyjąć tyle, ile dostaną. Prawda? To po prostu wynika z sytuacji budżetu państwa i tylko z tego względu zmiany były dokonywane. Tyle na ten temat mogę powiedzieć. Niewiele więcej da się zrobić.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#KazimierzKleina">Jeśli chodzi jeszcze o ten Fundusz Pracy, to bardzo duże środki pochodzą również z funduszy europejskich. Pan senator doskonale wie i wielu z nas również, że częstym problemem w wydatkowaniu tych pieniędzy jest dzisiaj brak beneficjentów. Instytucje, które przeprowadzają szkolenia, które zajmują się podnoszeniem kwalifikacji osób korzystających z tych środków, cierpią na deficyt beneficjentów, a bardzo trudno jest tego beneficjenta zdobyć.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#KazimierzKleina">Teraz pytanie o budżet rzecznika praw obywatelskich. My tę sprawę analizowaliśmy w związku z tym, że pojawiła się poprawka przygotowana przez komisję. Dokonaliśmy analizy budżetu rzecznika praw obywatelskich i okazuje się, że łączny wzrost tego budżetu w stosunku do roku ubiegłego wynosi 5%, czyli budżet urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich w stosunku do roku ubiegłego osiągnął poziom 105%. Tak więc mimo tego, że nastąpiły cięcia na etapie prac w Sejmie i to wcale niemałe, budżet urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich jest większy, niż był w roku ubiegłym. Musimy pamiętać, że główna część kosztów funkcjonowania urzędu rzecznika, ale także innych instytucji rządowych, to płace, i one zostały zatrzymane na poziomie z roku 2010. A równocześnie te poszczególne instytucje, no, są zobowiązane albo ustawą, albo wewnętrzną, że tak powiem, polityką rządu czy w ogóle polityką tych instytucji do ograniczenia zatrudnienia. Tak więc wydaje się, że ta kwota, którą otrzymuje urząd rzecznika, jest i tak dość duża. Rzecznik musiałby dokonać wewnętrznych przesunięć, żeby móc realizować te cele, o których mówił pan senator, a które są istotne, czyli wizytacje rzecznika lub jego przedstawicieli w różnych krajach europejskich, także Unii Europejskiej, tam, gdzie są ograniczane prawa polskich obywateli, szczególnie pracowników sezonowych czy stałych itd. No, w ostatnim czasie było sporo takich doświadczeń. Wydaje mi się, że trzeba próbować to robić ze środków z tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#KazimierzKleina">Kolejne pytanie panów senatorów, także pan senator Dajczak o to pytał, dotyczyło wzrostu podatku VAT. Oczywiście, podniesienie podatku o 1% generalnie powoduje wzrost dochodów w budżecie państwa. Ta kwota jest odzwierciedlona w budżecie i my zwracaliśmy na to uwagę. W założeniach rządu jest przewidywany również wzrost podatku PIT i CIT, ale wynikający z tego, że na rok 2011 przewiduje się wzrost gospodarczy. Tak że jeżeli będzie wzrost gospodarczy, to jego efektem powinien być wzrost podatków pochodzących z działalności gospodarczej. Nie wiem, może ja to źle zrozumiałem, ale tam nie ma... Ja nie mówiłem albo może źle powiedziałem w trakcie omawiania budżetu, sprawozdania budżetowego... No w każdym razie tam przewiduje się nie tyle wzrost stawek podatku, co wzrost dochodów w całości, chyba taka też była intencja pana senatora, prawda? Wzrost dochodów w całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WładysławDajczak">To znaczy w pytaniu o VAT, Panie Przewodniczący, chodziło mi o to, że, tak jak pan wspomniał, z jednej strony będzie się to wiązało ze wzrostem dochodów budżetu państwa, ale z drugiej strony z uszczupleniem środków w pewnych innych obszarach. Konkretnie chodzi mi o służbę zdrowia. O ile się zmniejszą dochody w tym obszarze i czy będzie jakaś rekompensata w tym zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#KazimierzKleina">Pani Marszałek, myśmy nie analizowali, jaki skutek czy wpływ na budżet i dochody poszczególnych firm, instytucji czy osób będzie miało wprowadzenie podatku VAT w tych obszarach, gdzie tego podatku nie było do tej pory. Ale trzeba też przyjąć za dobrą monetę informację, że poziom inflacji w roku 2011 będzie rzędu 2,3%. Czyli nawet ten wzrost podatków nie doprowadzi do jakiegoś radykalnego wzrostu obciążeń obywateli. No, skoro inflacja jest mniej więcej na poziomie z ostatnich kilku lat, to nie powinno to doprowadzić do powstania problemów związanych ze wzrostem czy jakichś istotnych obciążeń dla obywateli. Co prawda w poszczególnych obszarach ten problem może wystąpić w większym stopniu. Ale pamiętajmy też o tym, że na niektóre podstawowe produkty podatek VAT został obniżony do 5% i wbrew pozorom grupa produktów, które mają niższy podatek niż przed tą zmianą, nie jest wcale taka mała.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#KazimierzKleina">No i dochody z prywatyzacji. One zostały określone na tym poziomie, jak zapisano to w budżecie. Z tym że Komisja Budżetu i Finansów Publicznych nie analizowała, czy ta... Myślę, że Komisja Gospodarki Narodowej analizowała tę kwestię i przyjęła, że to są realne dochody, i myśmy przyjęli do wiadomości, że dochody z prywatyzacji, jakie zostały zaplanowane w budżecie państwa, są realne i możliwe do osiągnięcia. I takie jest stanowisko Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Senator Jan Wyrowiński: My dokładnie to analizowaliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#KazimierzKleina">VAT w rolnictwie. Na ten temat myśmy nie dyskutowali na posiedzeniu komisji, nie zajmowaliśmy się w większym stopniu sprawą VAT w rolnictwie. Zwracaliśmy jednak uwagę na to, że budżet przeznaczony na rolnictwo jest największą częścią budżetu państwa jako całości, prawda, w stosunku do różnych innych sfer życia...</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#komentarz">(Senator Przemysław Błaszczyk: A jak duży to udział?)</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#KazimierzKleina">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#komentarz">(Senator Przemysław Błaszczyk: Jak duży jest ten udział?)</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Jest przedstawiciel ministerstwa.)</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#KazimierzKleina">I Unii, i budżetu państwa...</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Część pytań można skierować do przedstawicieli rządu.)</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#KazimierzKleina">Rzeczywiście sprawy rolnictwa są jednym z głównych priorytetów rządu. Już od lat środki przeznaczane na rolnictwo, obok wydatków na obronę narodową, są bardzo istotną i bardzo dużą grupą wydatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#GrażynaSztark">I panowie senatorowie Szaleniec i Kowalski.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#ZbigniewSzaleniec">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#ZbigniewSzaleniec">Panie Senatorze, analizując budżet w komisji regulaminowej, z satysfakcją przyjęliśmy informację Kancelarii Prezydenta, że sama ograniczyła swoje wydatki o kwotę, jeżeli się nie mylę, 10 milionów zł. Padały wtedy różne sugestie co do tego, jak można by wykorzystać tę kwotę. Jakie jest ostateczne przeznaczenie tych pieniędzy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#GrażynaSztark">I pan senator Kowalski. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#SławomirKowalski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#SławomirKowalski">Panie Senatorze, w związku z wieloma interwencjami u mnie w biurze mam pytanie, czy w przedstawionym budżecie znajdą się środki, przynajmniej częściowe, na kompleksową regulację koryt potoków oraz na zalesienie Beskidu Żywieckiego. Oczywiście to pytanie ma związek z ostatnimi powodziami. Wiadomo, że to jest profilaktyka, i dobrze by było przynajmniej zacząć wprowadzać tę profilaktykę w życie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#GrażynaSztark">Pan senator Gruszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#TadeuszGruszka">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#TadeuszGruszka">Ja mam pytanie, czy komisja pochyliła się nad kwestią długu publicznego, którego obsługa ma w tym roku osiągnąć wartość ponad 38 miliardów zł - w stosunku do roku ubiegłego to jest wzrost o prawie 4 miliardy zł. Czy komisja zastanawiała się, w jaki sposób można by dokonać tak zwanych cięć, żeby te wydatki były mniejsze? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#GrażynaSztark">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#KazimierzKleina">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#KazimierzKleina">Te środki Kancelarii Prezydenta, oszczędności w wydatkach Kancelarii Prezydenta, zostały rozdysponowane już podczas prac w Sejmie. I trudno mi w tej chwili powiedzieć dokładnie, na jaki cel zostały przeznaczone akurat te pieniądze. Chciałbym powiedzieć, że oszczędności i Kancelarii Prezydenta, ale także wielu innych kancelarii, zostały, że tak powiem, zagospodarowane i rozdysponowane już na etapie prac w Sejmie. Dlatego myśmy, jako Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, nie poddawali głębszej analizie poszczególnych decyzji kwotowych, po prostu nie analizowaliśmy dokładnie, jakie środki z jakich instytucji na jakie cele i na jakie wydatki są przeznaczane. Myślę, że ewentualnie pani minister i pan minister będą mogli bardziej szczegółowo poinformować Wysoką Izbę o sposobach rozdysponowania tych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#KazimierzKleina">Regulacja i melioracja. Do naszej komisji, Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, zwracali się marszałkowie z różnych regionów i województw Polski, w tym, między innymi, z województwa pomorskiego i warmińsko-mazurskiego, o dodatkowe pieniądze, które powinny być przeznaczone na regulację Żuław Wiślanych, na melioracje na tym terenie i na innych, o których tutaj pan senator wspomniał. Chcę państwa poinformować o tym, o czym nas poinformowała pani minister - zresztą jest odpowiedni zapis w ustawie budżetowej - że mianowicie jest specjalna rezerwa, po raz pierwszy przewidziana na tego typu prace, w której zapisano 200 milionów zł. I ta rezerwa będzie uruchamiana w zależności od potrzeb zgłaszanych przez poszczególnych dysponentów, głównie urzędy marszałkowskie czy instytucje przez nie powoływane, na realizację tych zadań. Po raz pierwszy tak duża kwota została przeznaczona na sytuacje, w których będzie potrzeba regulacji poszczególnych strumieni, powiedzmy, nawadniających, odwadniających itd., właśnie po to, aby zapobiegać takim zdarzeniom, jakie miały miejsce w latach poprzednich. To nie jest rezerwa, która ma likwidować skutki tych tragedii z ubiegło roku, tylko ma stanowić niejako zabezpieczenie na przyszłość. Wydaje się, i o tym rozmawialiśmy na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych z panią minister, że ta kwota powinna być wystarczającą na tego typu cele. No, wiadomo, że jak się pojawią pieniądze, to pojawi się też bardzo duża liczba zadań i może się okazać, że tych pieniędzy będzie za mało. Ale ta kwota jest naprawdę duża i ona po raz pierwszy będzie mogła być uruchomiona na takie cele, o których wspomniał pan senator.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#KazimierzKleina">A o tym konkretnym przypadku, o którym pan senator wspomniał, myśmy nie mówili, mając gwarancje, że są pieniądze, które będą mogły być uruchamiane na takie właśnie cele.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#KazimierzKleina">Dług publiczny. Obsługa długu publicznego to jest ten podstawowy obowiązek - może nie podstawowy, ale jeden z ważniejszych obowiązków - ministra finansów, bo to on planuje pieniądze, które powinny być związane z obsługą tego długu. I choć ta kwota jest duża, bardzo duża, to nie negowaliśmy jej celowości, uważając, że po prostu ona powinna taka być. Tak więc ta sprawa nie była przedmiotem jakichś analiz. Jeżeli będzie można poczynić jakieś oszczędności na obsłudze długu, czy to krajowego, czy zagranicznego, to dzięki temu powstanie możliwość obniżania deficytu budżetu państwa i obniżania wydatków budżetu państwa w ogóle. Tak więc myślę, że obsługa długu publicznego będzie realizowana w taki sposób, aby ten dług po prostu malał, a nie rósł. I my dlatego nie planowaliśmy tu żadnych cięć ani żadnych zmian, aby po prostu nie kreować nowego długu, bowiem środki przeznaczone na obsługę de facto są na spłacanie tych wszystkich naszych pożyczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#GrażynaSztark">Ponownie pan senator Błaszczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Panie Senatorze, mam pytanie. Nie wiem, czy dobrze myślę i czy to pytanie będzie akurat na sto procent trafne, ale doszły mnie słuchy, że Europejski Bank Centralny zabezpieczył 20 miliardów euro na możliwość kredytowania dla rządu polskiego. To zabezpieczenie wiąże się z kosztami, bowiem ponosimy je już tylko za to, że te pieniądze w każdej chwili są do naszej dyspozycji. Czy pan przewodniczący wie, jak wysokie są to koszty? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#GrażynaSztark">Zapachniało wielkimi kwotami, w związku z tym nie wiem, czy to pytanie nie jest do pana ministra finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#KazimierzKleina">Myślę, że to pytanie będzie do pana ministra,...</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Chyba bardziej.)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#KazimierzKleina">...do pani minister.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#KazimierzKleina">My tej kwestii bliżej nie analizowaliśmy, choć zdajemy sobie sprawę z tego, że jeżeli są w dyspozycji środki, które można uruchomić na różne cele - co wynika po prostu z pewnej potrzeby budżetu państwa i stanowi zabezpieczenie przed skutkami kryzysu - to ta możliwość wiąże się także z kosztami, taka jest zasada. Nie analizowaliśmy jednak wielkości tych kwot, tego, czy one są wystarczające, czy zbyt małe, rozumiejąc, że minister finansów podejmuje w tej sprawie absolutnie racjonalne decyzje, najlepsze z punktu widzenia budżetu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#GrażynaSztark">Pytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#GrażynaSztark">W związku z tym serdecznie dziękuję, Panie Senatorze, za bardzo merytoryczne i wyczerpujące odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Kleina: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#GrażynaSztark">Ponieważ projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd, do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#GrażynaSztark">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#GrażynaSztark">Pan minister Vincent-Rostowski. Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JanVincentRostowski">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#JanVincentRostowski">Po trzech budżetach kryzysowych, czyli budżecie na 2009 r., nowelizacji budżetu na 2009 r., a także budżecie na 2010 r., ten, nad którym dzisiaj Wysoki Senat debatuje, jest pierwszym z trzech budżetów konsolidujących finanse publiczne. Budżety na 2012 i 2013 r. będą te finanse publiczne jeszcze mocniej konsolidowały.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#JanVincentRostowski">Wspomniane trzy budżety kryzysowe obrazują rosnące deficyty budżetu państwa: 18 miliardów zł w budżecie na 2009 r., 27 miliardów zł po nowelizacji tego budżetu i 52 miliardy zł, maksymalny deficyt budżetowy przewidziany w budżecie na 2010 r. Taka ewolucja była słuszna i naturalna, bo mimo że światowy kryzys gospodarczy dotknął Polskę w porównaniu z innymi krajami Europy w małym stopniu, to jednak wpłynął na zmniejszenie dochodów, szczególnie podatkowych, a także na zwiększenie niektórych wydatków, na przykład dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, którego to dochody spadły na skutek mniejszych wpływów niż przewidziane ze składki emerytalnej i ze składki rentowej.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#JanVincentRostowski">Deficyt budżetu państwa na 2011 r. nie przekroczy 40,2 miliarda zł, czyli będzie co najmniej o 12 miliardów zł mniejszy od dozwolonego w budżecie na 2010 r. Jak mówiłem, w następnych latach deficyty budżetu państwa będą coraz mniejsze, czyli w kolejnych latach będą sukcesywnie malały. Przewidujemy, że w tym roku również deficyt w sektorze finansów publicznych będzie, według definicji unijnej, znacznie mniejszy od tego, który był w 2010 r. Do tego wrócę za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#JanVincentRostowski">Jeśli chodzi o podjęte działania, to na ich skutek w budżecie na 2011 r. jest 13 miliardów zł nowych oszczędności po stronie wydatków i dochodów - są to oszczędności oraz dodatkowe dochody, które będą powtarzały się w następnych latach. Są to działania przeliczane na jakieś 0,8 punktu procentowego PKB. Na dodatek są też efekty działań podjętych przez nasz rząd w poprzednich latach, a które dadzą w 2011 r., czyli już w tym roku, aż 4 miliardy zł dodatkowych oszczędności lub dochodów. Wyszczególnię je za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#JanVincentRostowski">Poza tym będzie jeszcze około 8 miliardów zł dodatkowych jednorazowych dochodów, wynikających z prywatyzacji. Te kwoty będą przepływały przez budżet, będą wpływały do niego w formie dochodów - w niektórych przypadkach będą pochodziły one z prywatyzacji pewnych pakietów akcji, zaś w innych przypadkach ze sprzedaży ziemi Agencji Nieruchomości Rolnej. Będą także dodatkowe dochody z dywidend spółek Skarbu Państwa. Łącznie te jednorazowe dodatkowe dochody wynoszą w tym roku 8 miliardów zł, czyli nieco ponad 0,5 punktu procentowego PKB. Łączny skutek tych działań to zmniejszenie deficytu sektora finansów publicznych o 1,6 punktu procentowego PKB.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#JanVincentRostowski">Jeżeli jeszcze weźmiemy pod uwagę skutki dla budżetu państwa, dla innych jednostek sektora finansów publicznych, wynikające z przyspieszającego wzrostu gospodarczego - i do tej kwestii wzrostu gospodarczego wrócę za chwilę - to łączne skutki tych działań, a także, jak mówię, lepszego wyniku budżetowego w efekcie przyspieszającego wzrostu gospodarczego powinny zamknąć się w okolicach dwóch punktów procentowych PKB. Dodajmy do tego jeszcze skutki reformy systemu emerytalnego, reformy drugiego filara tego systemu, czyli reformy systemu otwartych funduszy emerytalnych - otóż ta reforma powinna spowodować zaoszczędzenie w sektorze finansów publicznych dodatkowych 11 miliardów zł, czyli około 0,7 punktu procentowego PKB. Z tego wynika, że łączne zmniejszenie deficytu sektora finansów publicznych w 2011 r. powinno wynosić 2,6–2,7 punktu procentowego PKB. Oznacza to obniżenie deficytu o prawie 1/3 w tym roku w porównaniu z tym z 2010 r. Co więcej, jeśli chodzi o dalsze skutki działań, które już zostały podjęte, i tych, które są obecnie opracowywane przez rząd, to oznacza to wszystko, że deficyt sektora finansów publicznych w 2012 r., czyli w przyszłym roku, będzie - tak oceniamy na podstawie już podjętych lub opracowywanych działań - o co najmniej połowę niższy niż w 2010 r. Oczywiście intencją rządu polskiego jest to, aby deficyt ten w 2012 r., czyli w przyszłym roku, był poniżej 3% produktu krajowego brutto, tak aby spełnione zostały nasze zobowiązania wobec Unii Europejskiej. Bo, jak państwo wiecie, Polska - zresztą tak jak olbrzymia większość państw Unii Europejskiej - w tej chwili podlega procedurze związanej z nadmiernym deficytem.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#JanVincentRostowski">Myślę, że warto jeszcze kilka słów powiedzieć o wzroście gospodarczym w 2010 r. i o perspektywach dotyczących roku 2011. Państwo zapewne wiecie, Panowie Senatorowie, Panie... Senatorzy...</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski: Państwo Senatorowie.)</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#JanVincentRostowski">Tak, dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#JanVincentRostowski">...Że w trzecim kwartale 2010 r. wzrost gospodarczy w Polsce - zgodnie z zasadami Unii Europejskiej, czyli sezonowo wyrównany - osiągnął poziom 4,7%. Było to drugie najwyższe tempo wzrostu w całej Unii Europejskiej. Tylko Szwecja nas wyprzedziła. Ale też należy pamiętać, że w 2009 r. Szwecja przeżyła dramatyczne załamanie wzrostu i dochód narodowy w Szwecji spadł mniej więcej o 5%. My zaś mieliśmy w 2010 r. kolejny rok naprawdę świetnego wyniku, jeśli chodzi o gospodarkę. I możemy przypuszczać, że założenia zawarte w budżecie na rok obecny są raczej konserwatywne niż zbyt optymistyczne. Wynik wzrostu gospodarczego w trzecim kwartale ubiegłego roku pozwala nam jasno powiedzieć - naprawdę teraz, po tym wyniku w trzecim kwartale 2010 r., nie waham się to powiedzieć, mimo że na ogół w tych sprawach wolę być ostrożny i konserwatywny - że Polska wyszła zwycięsko z kryzysu światowego.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#JanVincentRostowski">Ale oczywiście nie jest to koniec problemów gospodarczych, szczególnie problemów dotyczących finansów publicznych. Wszyscy przecież wiedzą, że taki wielki kryzys gospodarczy, największy od czasów drugiej wojny światowej, nie mógł nie odbić się na kondycji finansów publicznych - zresztą widzieliśmy to, jak mówiłem wcześniej, w rozmiarze deficytu sektora finansów publicznych w 2010 r. A, jak też już wspomniałem, deficyt ten był bardzo wysoki. Dlatego też musimy rozpocząć - i nawet już rozpoczęliśmy - prace dotyczące konsolidacji finansów publicznych, aby utrzymać to wielkie zwycięstwo nad kryzysem, zwycięstwo, które Polska osiągnęła w tych ostatnich kilku latach, tak aby zapewnić stabilność polskiej gospodarki także w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#JanVincentRostowski">To, że jesteśmy na dobrej drodze, widać po wynikach deficytu budżetu państwa za ubiegły rok. Wczoraj mogłem ogłosić, że według naszych wstępnych szacunków deficyt budżetu państwa za 2010 r. zamknie się kwotą lekko poniżej 45 miliardów zł. Jest to o 7 miliardów zł mniej niż przewidywała ustawa budżetowa. Co więcej, gdyby nie powódź i koszty finansowe wynikające z powodzi, które wyniosły prawie 3 miliardy zł, to deficyt za 2010 r. byłby aż o 10 miliardów zł niższy niż to przewidziano w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#JanVincentRostowski">Myślę, że tu warto na moment zatrzymać się nad strukturą tego niższego deficytu. Z czego wynika ten niższy deficyt budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-41.14" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Z kreatywnej księgowości.)</u>
          <u xml:id="u-41.15" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Panie Senatorze...)</u>
          <u xml:id="u-41.16" who="#JanVincentRostowski">Panie Senatorze, gdyby pan cokolwiek wiedział...</u>
          <u xml:id="u-41.17" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Pan pytał, więc odpowiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-41.18" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Pytania będą...)</u>
          <u xml:id="u-41.19" who="#JanVincentRostowski">Gdyby pan cokolwiek wiedział o księgowości Ministerstwa Finansów, jeśli chodzi o budżet, to myślę, że nie przyszłoby panu senatorowi do głowy to, by coś takiego powiedzieć. Ale jeśli pan senator naprawdę tak uważa, to bardzo proszę zgłosić do prokuratury, że pan tak sądzi.</u>
          <u xml:id="u-41.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.21" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Za wyobraźnię się nie karze.)</u>
          <u xml:id="u-41.22" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Panie Senatorze, teraz nie prowadzimy dyskusji, teraz jest wystąpienie ministra.)</u>
          <u xml:id="u-41.23" who="#JanVincentRostowski">Pani Marszałek, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.24" who="#JanVincentRostowski">Chciałbym wrócić do sprawy struktury deficytu i powodów, dla których deficyt w 2010 r. był aż o 7 miliardów niższy niż przewidywano w ustawie budżetowej. Otóż tylko 1 miliard zł wynika z dochodów wyższych niż przewidywane w ustawie. A aż 6 miliardów to efekt niższych wydatków. Jest to dowód na to, w jak odpowiedzialny, ostrożny i precyzyjny sposób dysponenci tych środków, ministrowie, szefowie urzędów zarządzali środkami, które były im przekazywane, jak poważnie podchodzili do konieczności ostrożnego wydawania każdego grosza publicznego. I myślę, że ta praca, ten wysiłek nie zasługuje na tego rodzaju komentarze, na które pan senator sobie pozwolił.</u>
          <u xml:id="u-41.25" who="#JanVincentRostowski">Myślę, że warto także Wysokiemu Senatowi przedstawić kilka dodatkowych danych - będę cytował dane Unii Europejskiej - które także pokazują, jak ostrożnie, odpowiedzialnie rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego zarządza pieniędzmi publicznymi. Jeżeli weźmiemy pod uwagę relację wydatków do dochodu narodowego i odejmiemy od tych wydatków, po pierwsze, wydatki w pełni finansowane przez Unię Europejską, a po drugie, wydatki wynikające z transferów do otwartych funduszy emerytalnych i kosztu obsługi długu będącego skutkiem poprzednich transferów do otwartych funduszy emerytalnych, to zobaczymy, że w latach 2008–2010 w naturalny sposób był dość znaczący, choć umiarkowany - i za chwilę, aby pokazać kontekst, przytoczę także dane dotyczące innych krajów Unii Europejskiej - wzrost tej relacji. W 2008 r. było to 0,7 punktu procentowego, w 2009 r. - 0,4 punktu procentowego i w 2010 r. - 0,7 punktu procentowego PKB. Ale w 2011 r., według prognoz Komisji Europejskiej dotyczących naszego dochodu narodowego i wydatków sektora finansów publicznych oraz naszych szacunków dotyczących spożytkowania środków unijnych, a także transferów do otwartych funduszy emerytalnych i obsługi długu wynikającego z poprzednich transferów do otwartych funduszy emerytalnych, będziemy świadkami spadku tej relacji wydatków do PKB aż o 1,9 punktu procentowego. Oznacza to, że w tym roku będziemy mieli najniższą relację wydatków do PKB, po odjęciu skutków transferów do otwartych funduszy emerytalnych i po odjęciu wydatków finansowanych przez Unię Europejską, od ponad dziesięciu lat.</u>
          <u xml:id="u-41.26" who="#JanVincentRostowski">Myślę więc, że warto na tych danych chwileczkę się zatrzymać. Często mówi się o marnotrawstwie w sektorze publicznym i oczywiście za każdego rządu w każdym kraju marnotrawstwo w sektorze publicznym istnieje. Ale proszę zauważyć, że te krajowe wydatki w relacji do PKB w tym roku będą najniższe od co najmniej dziesięciu lat, będą także o całe 4 punkty procentowe niższe niż w latach 2002–2005. Dlaczego mówię o latach 2002–2005? Nie po to, żeby się pastwić nad rządem lewicy z tamtych lat, tylko dlatego, że wtedy tempo wzrostu gospodarczego było podobne do tego, które przewidujemy teraz, które mieliśmy w ostatnich kilku latach i będziemy mieli prawdopodobnie w tym roku. Jest to więc okres z makroekonomicznego punktu widzenia porównywalny. 4 punkty procentowe mniej, to znaczy o ponad 10% mniej, jeśli chodzi o tę relację wydatków krajowych do PKB.</u>
          <u xml:id="u-41.27" who="#JanVincentRostowski">Jeżeli porównamy zatem zmianę tej relacji wydatków sektora publicznego do dochodu narodowego w Polsce w dobie kryzysu, czyli w latach 2008–2011, ze zmianami w innych krajach, to zobaczymy, że we wszystkich krajach Europy Zachodniej ta relacja rośnie, w niektórych dramatycznie: w Finlandii - o 5,6 punktu procentowego PKB, w Holandii - o 4,7, we Francji - o 3,3, nawet w Niemczech o 2 punkty procentowe PKB, a w Polsce ta relacja spada o 0,7 punktu procentowego PKB, mimo że był to okres wielkiego kryzysu. Oczywiście taki wynik mogliśmy osiągnąć też dzięki temu, że jako jedyny kraj w Europie w 2009 r. mieliśmy wzrost gospodarczy na poziomie 1,7% PKB, a w tym roku będziemy mieli prawdopodobnie drugi najlepszy wynik w Europie.</u>
          <u xml:id="u-41.28" who="#JanVincentRostowski">Wysoki Senacie! Pani Marszałek! Myślę, że możemy dzisiaj naprawdę z dość dużą dozą pewności powiedzieć, że polska gospodarka i polskie finanse publiczne są na dobrej drodze. Oczywiście ma to miejsce w kontekście...</u>
          <u xml:id="u-41.29" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Na autostradzie.)</u>
          <u xml:id="u-41.30" who="#JanVincentRostowski">A to już do prokuratury z tym proszę...</u>
          <u xml:id="u-41.31" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Dlaczego? Ja tylko powiedziałem, że na autostradzie.)</u>
          <u xml:id="u-41.32" who="#JanVincentRostowski">A ja usłyszałem, że to kradzież. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#GrażynaSztark">Panie Senatorze, po raz ostatni zwracam uwagę.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski: To ja przepraszam. No, myślę, że...)</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#GrażynaSztark">Pytania będą za chwilę. Bardzo proszę się przygotować...</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#komentarz">(Senator Władysław Ortyl: Każdy słyszy, co chce.)</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#GrażynaSztark">Ale nie komentujemy. Bardzo proszę o cierpliwość...</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#komentarz">(Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski: To ja przepraszam, mój słuch jest może nie taki, jaki powinien być. Źle usłyszałem. Przepraszam, źle usłyszałem.)</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#GrażynaSztark">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#komentarz">(Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski: Więc...)</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co tak przerywasz?)</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę, Panie Ministrze, proszę o kontynuowanie. I proszę naprawdę nie przerywać, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JanVincentRostowski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JanVincentRostowski">Chciałbym powiedzieć, że polska gospodarka jest na dobrej drodze, na autostradzie. Panie Senatorze, w Polsce dzisiaj budujemy autostrady w szybszym tempie niż Wielka Brytania, Francja, Włochy i Niemcy budowały wtedy, kiedy miały tyle samo kilometrów autostrad co Polska. Trochę wolniej niż Hiszpania, kiedy była na tym samym etapie, ale szybciej niż te cztery kraje.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Bo oni nie potrzebują budować.)</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#JanVincentRostowski">Może pan senator, który jest z południowej Polski, jeśli się nie mylę, po prostu sobie tą autostradą pojedzie. Ja jechałem: zupełnie niezła. I mogę panu senatorowi powiedzieć, że jakość tych autostrad jest dużo lepsza niż tych, które budowano w tamtych latach, w końcu lat sześćdziesiątych i na początku lat siedemdziesiątych, w Europie Zachodniej. I pan senator powinien to dobrze wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Szczególnie w stronę Katowic...)</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#JanVincentRostowski">Polska gospodarka jest teraz naprawdę na dobrej drodze, jeśli chodzi o skutki wewnętrznie wyprodukowanego wzrostu gospodarczego, i jest także na dobrej drodze, jeśli chodzi o ustabilizowanie polskich finansów publicznych. Ale nie oznacza to, że nie ma zagrożeń. Bo mimo że polska gospodarka jest silna, mimo że naprawiamy i konsolidujemy polskie finanse publiczne, nigdy dotąd nie było aż tak wielkiego zagrożenia, turbulencji, które mogą przyjść do Polski z zewnątrz, a szczególnie z Europy Zachodniej, ze strefy euro. Dlatego chciałbym zwrócić się do pana senatora, który zadał pytanie o elastyczną linię kredytową. Panie Senatorze, elastyczna linia kredytowa została nam udzielona przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, nie przez Europejski Bank Centralny. Jest to niuans, o którym jednak warto pamiętać, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#JanVincentRostowski">Co jest kluczowe w tej sytuacji? Otóż to, że dzięki temu w razie potrzeby Polska będzie miała dostęp do finansowania 3/4 potrzeb pożyczkowych całego tego roku. Tak jak powiedziałem, gdyby była taka potrzeba. Oczywiście nie mamy najmniejszego zamiaru sięgać po te środki. Gdyby jednak nastąpiły dramatyczne turbulencje na rynkach światowych, a szczególnie na rynkach obligacji skarbowych w Europie, a nie można tego całkiem wykluczyć - państwo senatorowie możecie sięgnąć do dzisiejszych gazet i zobaczyć, jakie problemy przeżywa dziś chociażby Portugalia, wiemy też o problemach, które wcześniej dotknęły Irlandię i Grecję, a niektórzy już mówią o kolejnych krajach, które mogą mieć problemy - to mamy wyjście. Fakt, że rząd polski zapewnił, że finansowanie 3/4 potrzeb budżetu państwa w tym roku mamy z góry bezpieczne, oczywiście w przypadku wyjątkowych i dramatycznych turbulencji, jest dowodem naszej odpowiedzialności, naszego ostrożnego, przewidującego, wyprzedzającego i przezornego podejścia do zarządzania finansami publicznymi naszego kraju. Koszt wynosić będzie 107 milionów dolarów, czyli 330 milionów zł rocznie. Proszę pamiętać o tym, że w sytuacji, w której dług publiczny wynosi 750 miliardów zł, to jeden punkt procentowy różnicy oprocentowania tego długu to 7,5 miliarda zł. Wobec tego można łatwo obliczyć, że ta kwota to niecałe 0,04 punktu procentowego kosztów obsługi tego zadłużenia, tak zwane cztery punkty bazowe.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#JanVincentRostowski">Wysoka Izbo, Izba na pewno wie, państwo senatorowie na pewno wiecie, że fluktuacje rentowności w ciągu jednego dnia mogą być większe niż te cztery punkty bazowe. A fakt, że mamy to zabezpieczenie, oznacza, że nie popadniemy w taką sytuację, jak niektóre kraje, gdzie rynki i spekulanci, których - jak rozumiem - senatorowie po prawej stronie są szczególnymi entuzjastami...</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Dlaczego po prawej?)</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#JanVincentRostowski">Żartuję oczywiście. Nie miało to być w żaden sposób złośliwe, to było bardziej pieszczotliwe.</u>
          <u xml:id="u-43.10" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski:...pieszczoch pan minister.)</u>
          <u xml:id="u-43.11" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-43.12" who="#JanVincentRostowski">Nie stworzymy sytuacji, w której inni będą mogli myśleć, że jesteśmy w sytuacji przymusowej i musimy płacić nie cztery punkty bazowe, nie 0,04%, tylko 1 punkt procentowy albo 2 punkty procentowe, bo po prostu musimy finansować nasz budżet. Jest to forma ubezpieczenia, ale to jest lepsze niż ubezpieczenie, bo jest to środek, można by powiedzieć, zapobiegawczy. Sama świadomość, że zawsze możemy po te środki sięgnąć, gdyby oczywiście zaistniała taka potrzeba, sprawia, że chronimy się przed atakami spekulacyjnymi. Myślę, że jeżeli przez chwilę zastanowimy się nad tym, czy było jakieś jedno działanie, możliwe do podjęcia w ostatnim roku, które w większym stopniu zapewniłoby bezpieczeństwo gospodarki polskiej i polskich finansów publicznych... Ja na pewno nie jestem w stanie wskazać działania, które zapewniłoby większe bezpieczeństwo, niż przedłużenie o dwa lata i podwyższenie o 40% elastycznej linii kredytowej.</u>
          <u xml:id="u-43.13" who="#JanVincentRostowski">Chciałbym się zwrócić do pana senatora Rulewskiego, który poruszył kwestię Funduszu Pracy. Jak pan senator wie, w latach 2009–2010 nastąpił bardzo znaczący wzrost środków na aktywne działania przeciwko bezrobociu. W 2008 r. były to 3 miliardy 362 miliony zł, w 2009 r. było to już 6 miliardów 205 milionów zł, a w 2010 r. na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu zaplanowano 6 miliardów 536 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-43.14" who="#JanVincentRostowski">W tym roku znacząco obniżyliśmy te kwoty. Powody są dwa. Jeden to konieczność wypełnienia naszych zobowiązań wobec Unii Europejskiej, czyli podjęcia działań, które obniżą deficyt sektora finansów publicznych. Fundusz Pracy jest częścią sektora finansów publicznych i fakt, że są tam środki, nic nie zmienia z punktu widzenia metodologii unijnej i podejścia Komisji Europejskiej oraz Rady Ministrów Finansów Unii Europejskiej. Deficyt sektora finansów publicznych to różnica między dochodami a wydatkami sektora finansów publicznych. Wydatki na aktywne działania przeciwko bezrobociu są wydatkami nawet wtedy, gdy w Funduszu Pracy jest nadwyżka.</u>
          <u xml:id="u-43.15" who="#JanVincentRostowski">Skoro obserwujemy przyspieszenie wzrostu gospodarczego - jak mówiłem, myślę, że w tym roku będzie on co najmniej na poziomie 3,6%, a może być wyższy - i skoro przewidujemy dalsze przyspieszenie wzrostu w przyszłym roku, to na pewno będziemy mieli do czynienia z dość znaczącym wzrostem zatrudnienia. Przewidujemy wzrost zatrudnienia na poziomie aż 1,9%. Przewidujemy także spadek bezrobocia. Wobec tego uznaliśmy, że jest to stosowny moment, aby obniżyć te wydatki, choć oczywiście nie do aż tak niskich poziomów, jak w 2006 r. czy w 2007 r., tak by spełnić nasze zobowiązania wobec Unii Europejskiej, ale także po to, żeby zbudować rezerwę w funduszu na przyszłe trudniejsze czasy, na następny kryzys, którego zapewne świat nie uniknie.</u>
          <u xml:id="u-43.16" who="#JanVincentRostowski">Mam nadzieję i mam wiarę, że gdy przyjdzie następny kryzys, to Polska tak samo dobrze da sobie z nim radę, jak dała sobie radę z tym kryzysem, który w Polsce już się skończył. Ale trzeba być przewidującym i przygotowywać się na złe czasy. I dlatego budowa takiej rezerwy w Funduszu Pracy jest jak najbardziej wskazana. Pozwala to nam także - w porównaniu z innymi cięciami, których w przeciwnym razie musielibyśmy dokonać - spełnić nasze zobowiązania wobec Unii Europejskiej w sposób relatywnie najmniej bolesny. Rozumiem oczywiście, że jest to także bardzo ważny kierunek wydatków. Jednak uważamy - na podstawie naszych prognoz dotyczących poziomu zatrudnienia, poziomu bezrobocia - że właśnie teraz możemy najmniejszym kosztem, jeśli chodzi o bezrobocie, obniżyć te wydatki i zbudować tę rezerwę na przyszłe, trudniejsze czasy.</u>
          <u xml:id="u-43.17" who="#JanVincentRostowski">Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Jak już wspomniałem, możemy powiedzieć, że Polska zwycięsko przeszła przez światowy kryzys gospodarczy. Zwycięzcy powinni być wielkoduszni. Państwo Senatorowie po prawej stronie, może zauważyliście, że nie było żadnych złośliwych wycieczek pod adresem poprzednich rządów.</u>
          <u xml:id="u-43.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.19" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Po raz pierwszy.)</u>
          <u xml:id="u-43.20" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski: Po raz pierwszy.)</u>
          <u xml:id="u-43.21" who="#komentarz">(Senator Władysław Ortyl: Pełna pieszczotliwość.)</u>
          <u xml:id="u-43.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Była obawa...)</u>
          <u xml:id="u-43.23" who="#JanVincentRostowski">I myślę - mam taką nadzieję - że będziemy mogli powiedzieć, iż cały ten rok będzie zwycięski dla Polski, dla rządu Platformy Obywatelskiej i PSL i że będziemy mogli być tak samo wielkoduszni wobec państwa w przyszłym roku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.24" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-43.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#GrażynaSztark">Panie Ministrze, proszę pozostać, ponieważ na pewno zachęcił pan do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#komentarz">(Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski: Bardzo przepraszam, nie jestem przyzwyczajony.)</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#GrażynaSztark">Teraz senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#GrażynaSztark">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#GrażynaSztark">Widzę, widzę zgłoszenia...</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Las rąk.)</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#GrażynaSztark">Proszę państwa, po kolei.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#GrażynaSztark">W tym bloku zadają pytania panowie senatorowie Ortyl, Sepioł i Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#komentarz">(Głos z sali: I Paszkowski.)</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#GrażynaSztark">Wszystko widzimy, wszystko widzimy.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#komentarz">(Senator Władysław Ortyl: Dziękuję bardzo...)</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę, pan senator Ortyl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WładysławOrtyl">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WładysławOrtyl">Panie Ministrze, chciałbym pana ministra poprosić o uzupełnienie informacji, o którą pytałem pana przewodniczącego, pana senatora Kleinę. Chodzi mi o egzekucję podatków i poprawę systemu ich ściągalności. Jakie działania są podejmowane i z jakim skutkiem?</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#WładysławOrtyl">Drugie pytanie dotyczy oceny i komentarza pana ministra. Dlaczego tak się stało, że oszczędności, które rząd zaproponował w budżecie na 2011 r., obejmą głównie osoby dotknięte losowo? Mam tu na myśli niepełnosprawnych - bo w PFRON są obniżki - bezrobotnych czy osoby, które miałyby otrzymać zasiłek pogrzebowy. Czy to jest przypadek, czy jakiś plan? Bardzo martwi mnie to, że tak się stało, iż osoby najsłabsze, dotknięte losowo, ucierpią na tym najbardziej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#GrażynaSztark">Pan senator Sepioł. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JanuszSepioł">W dochodach budżetu na 2010 r. i budżetu na 2011 r. znaczącą pozycją były dochody z prywatyzacji. Chciałbym zapytać, jak długo jeszcze, zdaniem pana ministra, w polskim budżecie takie dochody mogą mieć istotne znaczenie. Pytam o to, ponieważ wśród krytyków zmian w systemie OFE - mam na myśli na przykład Mordasewicza - mówi się o tym, że gdyby utrzymywać wysoką dynamikę dochodów z prywatyzacji, to w zasadzie systemu OFE nie trzeba by ruszać. Co pan sądzi o takich poglądach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#GrażynaSztark">I ostatni w tej serii pytań. Pan senator Andrzejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PiotrAndrzejewski">Mam trzy dosyć ogólne pytania, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PiotrAndrzejewski">Pierwsze. Do jakiej kwoty jest otwarta linia kredytowa w Międzynarodowym Funduszu Walutowym i jak jest ona oprocentowana?</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Czyli jakiej wysokości kredyt...)</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PiotrAndrzejewski">Jaki kredyt możemy uzyskać z Międzynarodowego Funduszu Walutowego i jak oprocentowany? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PiotrAndrzejewski">Drugie pytanie, związane z tym poprzednim, jest już bardziej ogólne. Jak wygląda dynamika przyrostu długu publicznego i dynamika jego obsługi? Mam na myśli wartości podane w procentach i w liczbach bezwzględnych.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PiotrAndrzejewski">I wreszcie trzecie pytanie, zasadnicze, które zwykle zadaję. Mianowicie jak bardzo struktura tego budżetu jest zbliżona do budżetu zadaniowego w stosunku do tego, co zastaliśmy i co funkcjonuje cały czas jako pozostałość struktury budżetu z poprzedniego wieku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#GrażynaSztark">Proszę uprzejmie, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JanVincentRostowski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JanVincentRostowski">Na temat egzekucji podatków mogę powiedzieć, że jeśli chodzi o udział w PKB, to ona konsekwentnie, powoli maleje, mimo że kwotowo rośnie. No, ale w wielu przypadkach kwotowo coś rośnie, po prostu dlatego, że nominał albo realna wartość dochodu narodowego rośnie. Była pewna reorganizacja sposobu egzekucji i kontrole są adresowane dużo bardziej konkretnie. Tak więc mimo że teraz jest mniej kontroli, to ich skutki są na ogół znacznie lepsze. Jeżeli pan senator zechce bardziej szczegółowe pytania zadać na piśmie, to oczywiście odpowiemy na nie na piśmie. Myślę, że dobrym przykładem nowego podejścia, które obowiązuje od 2008 r., jest zmiana kontroli celnych. W 2007 r. Polska była na drugim miejscu, jeśli chodzi o transporty przychodzące spoza Unii Europejskiej, które były kontrolowane przez celników; 47% wszystkich transportów było kontrolowanych fizycznie. W 2010 r. było to w granicach 8%, a jednak skutki, jeśli chodzi o dodatkowe dochody wynikające z kontroli, są dokładnie na tym samym poziomie, nie spadły. Myślę, że takie podejście - kiedy próbujemy przeprowadzać kontrole w taki sposób, żeby były mniej uciążliwe dla przedsiębiorców, a jednak dawały te same skutki kontrolne i te same wyniki, jeśli chodzi o dodatkowe dochody dla budżetu państwa - jest słuszne i pożądane.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#JanVincentRostowski">Teraz odpowiem na pytania dotyczące oszczędności. Pan senator wspomniał o niepełnosprawnych. Otóż tak jak w poprzednich latach - zresztą tak samo było za rządów PiS - ograniczyliśmy transfery do PFRON. Nie jest to nic nowego, wszystkie rządy tak robiły i my też tak zrobiliśmy. Chcę jednak powiedzieć, że dużo więcej środków PFRON jest teraz przekazywanych na aktywizację osób niepełnosprawnych; chodzi o pracujące osoby niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#JanVincentRostowski">Jeśli chodzi o zasiłek pogrzebowy, to został on obniżony o 40%, ale należy pamiętać, że był to najwyższy zasiłek pogrzebowy - mam na myśli bezwzględne kwoty, nie w relacji do dochodu, nie w relacji do płacy, nie w relacji do dochodu narodowego na osobę, tylko właśnie bezwzględne kwoty - w całej Unii Europejskiej, bo ten zasiłek był dwa razy wyższy niż przeciętny unijny. I on nadal jest wyższy od przeciętnego unijnego, mimo że pan senator oczywiście dobrze wie, że dochód narodowy i płace w Polsce są znacznie niższe niż w Unii. Myślę, że ten zasiłek po prostu głównie zasilał kieszenie właścicieli firm pogrzebowych, a relatywnie w małej mierze tak naprawdę pomagał osobom, które straciły najbliższych członków rodziny. On był naprawdę na przesadnie zawyżonym poziomie, stąd myślę, że stopień obniżenia tego zasiłku był naprawdę wstrzemięźliwy.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#JanVincentRostowski">Oczywiście bardzo dużym, takim znaczącym elementem oszczędności w budżecie na ten rok jest zamrożenie płac i funduszu płac. Wobec tego nie jest tak, jak mówi pan senator, że te oszczędności zostały opracowane w jakiś szczególnie niestosowny sposób, zresztą zaczęliśmy - jeśli mogę powiedzieć „śmy” o sobie jako o części administracji publicznej - od siebie. I to jest już drugi rok, kiedy w administracji centralnej ta kwota bazowa, która decyduje o płacach, jest zamrożona, i jest to drugi rok, kiedy w administracji centralnej zamrożony jest fundusz płac.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#JanVincentRostowski">Pan senator pytał o prywatyzację. Oczywiście nie ma takiej możliwości, aby prywatyzacja trwała w nieskończoność, bo jest ograniczony zasób kapitału należącego do państwa. W latach 1998–2001, za rządów premiera Buzka, był okres najszybszej prywatyzacji, która złożyła się na wartość odpowiadającą 7% PKB. Potem, za rządów Lewicy, był znacznie niższy poziom prywatyzacji, wynosiła ona wtedy trochę powyżej 2%, a już za rządów Prawa i Sprawiedliwości prywatyzacja była śladowa. Jeśli chodzi o ten rząd, to przewidujemy na ten cały czteroletni okres prywatyzację, mówię z pamięci, na poziomie 3,7 punktu procentowego PKB, oczywiście w jednym roku.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#JanVincentRostowski">Na pewno nie jest tak, że Otwarte Fundusze Emerytalne czy... Powiem inaczej: nie jest tak, że zmiana w podziale składki miedzy Otwartymi Funduszami Emerytalnymi i tymi nowymi osobistymi kontami w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w znaczący sposób wpłynie na tempo prywatyzacji. Nie będzie tak ani w tym roku, ani w następnym. Ta różnica w skali całego roku wyniosłaby trochę powyżej 2 miliardów zł, jeśli chodzi o środki dostępne dla funduszy do inwestowania na giełdzie. Jak pan senator wie, obecnie fundusze muszą inwestować 3/5 swoich środków w obligacje skarbowe i jeśli 5% składki zostanie przesunięte na nowe konta w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, to pozostała jej część będzie mogła być przez otwarte fundusze inwestowana z większą swobodą. Myślę, że znacząca część pozostałej składki - jej większa część, a może nawet prawie całość - będzie inwestowana w akcje. Tak więc zmiana struktury składki nie wpłynie w znaczący sposób na prywatyzację ani w tym roku, ani w następnych latach.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#JanVincentRostowski">Co więcej, najpóźniej od przyszłego roku będziemy mieli ulgę podatkową od dodatkowych oszczędności w ramach OFE albo w ramach innych instytucji finansowych III filaru. Ta ulga podatkowa w pierwszych latach będzie dotyczyła 2% płacy, o ile oczywiście te środki będą inwestowane czy przekazywane na oszczędności emerytalne, zaś od 2017 r. ta ulga będzie dotyczyła aż 4% płacy. Tak więc środki dostępne dla Otwartych Funduszy Emerytalnych lub innych instytucji, innych funduszy w 2017 r. na inwestowanie w spółki - w nowo prywatyzowane, już istniejące czy w zupełnie nowe spółki prywatne - będą mogły osiągnąć poziom aż 7,5% płacy, czyli ponad dwukrotnie więcej niż dzisiaj. Myślę, że jeżeli już mówimy o propozycji rządowych zmian w Otwartych Funduszach Emerytalnych, to wspomniany aspekt zmian jest kluczowy, bowiem tworzy bodziec, zachętę do prawdziwych nowych oszczędności i do prawdziwego nowego strumienia finansowania dla polskich firm, tych sprywatyzowanych czy po prostu prywatnych, bowiem w ten sposób będą one mogły zdobyć na giełdzie kapitał.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#JanVincentRostowski">Rozumiem, że pan senator Andrzejewski zapytał o to, jaka kwota jest dostępna w tej elastycznej linii kredytowej...</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: I jak jest oprocentowana.)</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#JanVincentRostowski">Ale najpierw spytał pan o to, jaka to jest kwota.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#JanVincentRostowski">Tak więc kwota, o którą pan senator zapytał, będzie wynosiła około 29 miliardów dolarów, przy dzisiejszym kursie daje trochę więcej niż 20 miliardów euro, jednak jej oprocentowanie będzie znacznie niższe niż obecne rynkowe oprocentowanie długu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-51.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile to procent?)</u>
          <u xml:id="u-51.14" who="#JanVincentRostowski">To zależy od tego, do ilu się pociągnie, ale gdzieś w okolicach 3,5%.</u>
          <u xml:id="u-51.15" who="#JanVincentRostowski">To też jest bardzo ważne, bowiem warto zaznaczyć, że tak zwana pomoc europejska, po którą na przykład sięgnęła Grecja, jest oprocentowana na dużo wyższym poziomie, 5,5%–6%. Tak więc myślę, że popatrzyliśmy, jak taki roztropny kupiec, gdzie jest najwyższa cena i poszliśmy tam, gdzie była ona niższa, czyli do Międzynarodowego Funduszu Walutowego.</u>
          <u xml:id="u-51.16" who="#JanVincentRostowski">Odnośnie do pytania dotyczącego budżetu zadaniowego, powiem tak: prace nad budżetem zadaniowym trwają. Ale myślę, że tutaj najważniejsza kwestia, najważniejszy potencjalny przełom, jeśli chodzi o budżet zadaniowy, wynika z nowelizacji ustawy o finansach publicznych, którą Senat niedawno przyjął, a to dlatego, że w tej nowelizacji mamy jedną rzecz, która jest na pewno zupełnie nowatorska w skali Europy, a może i w skali świata. Mianowicie te ustawy, które ustanawiają wszelkie nowe wydatki sztywne uwarunkowane ustawowo, muszą także zawierać roczne limity kwotowe odnośnie do tych wydatków oraz mechanizm, który dopasuje wydatki do tych limitów, gdyby doszło - jeśli mogę powiedzieć kolokwialnie - do zderzenia między uprawnieniami i limitami. Oznacza to, że będziemy wiedzieli dokładnie, jakie mogą być maksymalne wydatki wynikające z jakiejś nowelizacji albo nowej ustawy w ciągu następnych dziesięciu lat. I jak dodamy te wszystkie wydatki, to będziemy wiedzieli, jakie jest zaangażowanie państwa w różne wydatki sztywne. Nigdy wcześniej tego nie mieliśmy. Co więcej, reguła wydatkowa stanowiąca, że wydatki zmienne czy niesztywne, można by powiedzieć, i nowe wydatki sztywne nie mogą rosnąć o więcej niż 1% realnie, czyli inflacja plus 1%, jak długo nasz deficyt będzie według definicji Unii Europejskiej nadmierny. To oznacza, że poszczególne resorty będą miały wielki bodziec do szukania oszczędności w wydatkach sztywnych, jeżeli będą chciały stworzyć jakieś nowe wydatki sztywne albo wygospodarować środki na wydatki niesztywne. A więc tutaj tworzymy bodziec do tego, żeby naprawdę tworzyć budżet zadaniowy. Bo można go oczywiście próbować narzucać i w Ministerstwie Finansów często nam mówią, że aż nazbyt chętnie narzucamy resortom różne rzeczy, ale oczywiście zawsze lepiej jest, gdy resorty i różne inne części administracji same chciały wykorzystywać taki instrument, jak budżet zadaniowy. Ta nowelizacja ustawy o finansach publicznych tworząca taką regułę wydatkową... A będzie także reguła, oczywiście mniej rygorystyczna, ograniczająca wzrost wydatków nawet wtedy, gdy wyjdziemy z procedury nadmiernego deficytu, tak aby wzrost wydatków w sektorze nie mógł przewyższyć przeciętnej z poprzednich pięciu lat. Wszystko po to, żebyśmy nie mieli znów takich doświadczeń, jakie mieliśmy w latach 2006, 2007 i 2008, kiedy następował szybki wzrost i kiedy wszyscy myśleli, że można sobie pozwolić na nieograniczony wzrost wydatków. To będzie dalej kontrola ogólnego poziomu wydatków w całym sektorze finansów publicznych i oczywiście także w budżecie centralnym. Tak że te reguły będą tworzyły autentyczną zachętę do wykorzystywania budżetu zadaniowego, do powiedzenia sobie: no dobrze, ten cel możemy osiągnąć na kilka różnych sposobów, ale jak chcemy dostać te środki, które są dostępne, i jak wykorzystać je na ten cel. Jeżeli tutaj coś zaoszczędzimy, to będziemy mogli, mieszcząc się w ramach reguł, wydawać więcej, ale w jakiś inny sposób, tak aby osiągnąć ten sam cel. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Jeszcze trzecie pytanie było.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JanVincentRostowski">A, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Trzecie pytanie, Panie Ministrze, dotyczyło wzrostu i dynamiki wzrostu długu publicznego i jego obsługi.)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JanVincentRostowski">A, tak, tak.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Czy tamte procenty są stałe, sztywne, czy rosną, itd.)</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#JanVincentRostowski">Tak, tak.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: To proszę.)</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#JanVincentRostowski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#JanVincentRostowski">Przepraszam, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#JanVincentRostowski">Powiem tak: relacja długu do PKB w naturalny sposób wzrosła w dobie kryzysu. Ale jeśli mogę...</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Do jakiej wysokości, przepraszam?)</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#JanVincentRostowski">Jeszcze nie mamy ostatecznych danych za 2010 r. i dlatego nie chcę ich przedstawiać, szczególnie że są tutaj państwo z agencji...</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Towarzyskich!)</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#komentarz">(Senator Władysław Ortyl: Z ABW.)</u>
          <u xml:id="u-53.14" who="#JanVincentRostowski">Nie, nie, z zupełnie innych - Reuters i raczej AFP niż ABW.</u>
          <u xml:id="u-53.15" who="#JanVincentRostowski">...I natychmiast to napiszą, a potem będą mieli mi za złe, że się pomyliłem, nawet jeśli to byłaby pomyłka o ułamek procentu.</u>
          <u xml:id="u-53.16" who="#JanVincentRostowski">Ale można powiedzieć tak: dzięki działaniom podjętym w tym budżecie i dzięki reformie OFE, którą rząd ogłosił 29 grudnia, możemy mieć wielką pewność, że relacja długu do PKB w tym roku nie wzrośnie przy założeniu tych wielkości makroekonomicznych i tych działań, o których już wspomniałem, a w przyszłym roku zacznie już spadać.</u>
          <u xml:id="u-53.17" who="#JanVincentRostowski">Jeśli chodzi o oprocentowanie, to w relacji na przykład do dochodu narodowego czy do długu publicznego ono jest mniej więcej stabilne i na poziomie bardzo zbliżonym do przeciętnej unijnej, to jest dwa i kilka dziesiątych procent PKB. I to się utrzymuje na stabilnym poziomie już od kilku lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#GrażynaSztark">Może ja przedstawię listę państwa senatorów, którzy zapisali się do zadania pytań: senatorowie Chróścikowski, Ryszka, Majkowski, Błaszczyk, Gruszka, Paszkowski, Pupa, Bisztyga, Adamczak, Ortyl, Karczewski, Klima, Woźniak, Piotrowicz.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#GrażynaSztark">Kto jeszcze? Kogo nie wyczytałam? Bardzo proszę zapisywać się u pana sekretarza na listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#GrażynaSztark">I teraz w tym bloku pytań zapraszam pana senatora Chróścikowskiego. Następni będą panowie senatorowie Ryszka i Majkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#JerzyChróścikowski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#JerzyChróścikowski">Panie Ministrze, jeśli mogę zadać pytanie dotyczące...</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#JerzyChróścikowski">Jeśli można, Panie Ministrze...</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Przepraszam bardzo, przepraszam, moment. Dobrze? Jedną sekundę. Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#JerzyChróścikowski">Mogę?</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#JerzyChróścikowski">Panie Ministrze, to bardzo cenne, że zwiększamy dochody, tak trzeba czynić, dochody powinny być coraz większe, jednak niepokoi mnie jedna sprawa, mianowicie że robimy coś, co jest zaprzeczeniem... Wymuszamy na rolnikach wykup gruntów i chcemy podwyższyć dochody do budżetu państwa, pozbawiając ich prawa europejskiego, w którym mowa, że trwałość dzierżaw jest ważna, w dzierżawy można inwestować, można brać środki finansowe na grunty, które ma się w dzierżawie, można korzystać z programu PROW, wsparcia gospodarstw rolnych. Jednocześnie Agencja Nieruchomości Rolnych zmusza dzisiaj rolników do podejmowania decyzji, czy mają wykupić grunt dzierżawiony, czy też mają zainwestować w gospodarstwo, które dzisiaj może skorzystać z uruchamianego za kilka dni programu dla wsparcia gospodarstw rolnych. Jak można tak łamać rolników w czasie kryzysu, zmuszać, żeby nie inwestowali, nie poprawiali struktury funkcjonowania swojego gospodarstwa, zmuszać ich poprzez zabranie im dzisiaj dzierżawy - bo jeśli rolnik nie opowie się za tym, jeśli nie zechce wykupić dzierżawy na prawach pierwokupu, wyrzuca się go i wystawia się jego grunty na sprzedaż bezpośrednią. To jest wbrew zasadom i wbrew logice. Jeżeli my chcemy rozwijać najlepsze w Polsce gospodarstwa, które wydzierżawiły dużo gruntów i które zmusza się dzisiaj, żeby w przyszłym roku wykupywały te dzierżawione grunty, to działa to wbrew logice. I takim działaniem...</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Pytanie, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#JerzyChróścikowski">...załamujemy w tym momencie gospodarkę rolną.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#JerzyChróścikowski">I zwracam uwagę na to, że tam obowiązuje to codzienne raportowanie, jak na posiedzeniu komisji minister rolnictwa powiedział, to znaczy musi być wykonywana codzienna sprzedaż gruntów. To jest działanie na siłę, takie stachanowskie, tak aby utrudnić funkcjonowanie rolnikom, a pozyskać tylko pieniądze do budżetu. Przecież to jest wbrew logice! Czy pan minister wie o tym? Czy pan minister takie działania popierał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#GrażynaSztark">Proszę bardzo, pan senator Ryszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#CzesławRyszka">Panie Ministrze, moje pytania dotyczą dwóch dziedzin. Wspomniano o wysokim zadłużeniu państwa. Czy rząd wie...</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#komentarz">(Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski: Relatywnie niskim zadłużeniu państwa, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#CzesławRyszka">750 miliardów to jest niskie zadłużenie, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JanVincentRostowski">Wszystko zależy od punktu odniesienia. Panie Senatorze, jeżeli odjęlibyśmy od tego długu zadłużenie, które wynika z funkcjonowania systemu otwartych funduszy emerytalnych, to relacja długu do PKB w Polsce wynosiłaby mniej niż 40%, czyli należelibyśmy do ścisłej czołówki, jeśli chodzi o najniższe zadłużenie w Europie, we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Mielibyśmy zadłużenie niższe niż zadłużenie Republiki Czeskiej czy Republiki Słowackiej.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Ale to by nie zmieniło wysokości długu.)</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#JanVincentRostowski">Wysokości czego, Panie Senatorze?</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Ilości pieniędzy, które są pożyczone. Bo to jest tylko, powiedziałbym, przerzucanie ich z jednej kieszeni do drugiej.)</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#JanVincentRostowski">Tak, ale po drugiej stronie mamy aktywa i tym się właśnie różnimy od Republiki Czeskiej, która ich nie ma. No, ale bardzo proszę o pytanie, bo panu przerwałem, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#CzesławRyszka">Moje pierwsze pytanie brzmi: czy rząd ma informację na temat zadłużenia samorządów?</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#CzesławRyszka">I drugie pytanie: czy rząd pomoże samorządom w realizacji podwyżki dla nauczycieli? Chodzi o te 7%, które w tym roku...</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: I pan senator Krzysztof Majkowski...)</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#CzesławRyszka">Mam jeszcze pytanie z innej dziedziny. Padło takie zdanie, jeśli chodzi o te 5% zabrane z OFE do ZUS, że to będzie rosło, że te pieniądze będą wzrastać. Ale jak będą wzrastać w ZUS, skoro ZUS nie jest bankiem ani domem maklerskim itd.? To pytanie, powiedzmy, techniczne. Czy te pieniądze rzeczywiście wzrosną, czy tylko będą tam przekazywane i wydatkowane na emerytury i renty? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#GrażynaSztark">Jeszcze pan senator Majkowski i zamykam tę serię pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#KrzysztofMajkowski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#KrzysztofMajkowski">Panie Ministrze, mam trzy pytania. Pierwsze dotyczy tego, że po raz czwarty uczestniczymy w tworzeniu budżetu i zauważyłem pewną zasadę...</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski: Po raz piąty, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#KrzysztofMajkowski">Piąty?</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski: Tak, po raz piąty.)</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Nowelizacja była.)</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale tych nowelizacji było kilka.)</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#KrzysztofMajkowski">Nie, nie. Ja mówię o uchwalaniu budżetu, a nie o nowelizacjach. Bądźmy precyzyjni.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#KrzysztofMajkowski">Chodzi o to, że dało się zauważyć pewną zasadę. Otóż przez pierwsze trzy lata wydatki na utrzymanie Kancelarii Prezydenta były sukcesywnie zmniejszane, z roku na rok były coraz mniejsze. Panie Ministrze, co jest przyczyną tego, że w tym roku jest tak duży wzrost tych wydatków? Czy zadania, które Kancelaria Prezydenta w tej chwili wykonuje, są zdecydowanie większe? Jeżeli tak, to jakie one są?</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#KrzysztofMajkowski">Drugie pytanie dotyczy prywatyzacji. Uzupełniając wypowiedź senatora Sepioła, chciałbym dopytać o prywatyzację. Panie Ministrze, w tym roku dochody z prywatyzacji zaplanowano na 25 miliardów zł, a wyniosły one, z tego, co pamiętam, 22 miliardy 186 milionów zł. W ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji jest zapis, że część dochodów z prywatyzacji zasila różnego rodzaju fundusze, między innymi Fundusz Rezerwy Demograficznej. W tym czasie, przez ostatnie dwa lata, Fundusz Rezerwy Demograficznej, naprawdę nieźle funkcjonujący fundusz, został pozbawiony środków finansowych, które do tej pory były tam zgromadzone. Mało tego, środki te w ubiegłym roku nie zostały uzupełnione. Czy fundusz ten zostanie odbudowany z tytułu dochodów prywatyzacyjnych przewidzianych na 2011 r.? Jeżeli tak, to w jakiej wysokości?</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#KrzysztofMajkowski">I trzecie pytanie, Panie Ministrze. Na rok 2011 została przez URE zatwierdzona taryfa dotycząca zwiększenia cen, między innymi, energii elektrycznej. Jest to, w zależności od wielu uwarunkowań, podwyżka rzędu 8–9%.W związku z tym sektor energetyczny będzie miał zwiększone dochody i jednocześnie zwiększone zyski. Czy pański resort, resort finansów planuje odbieranie tym przedsiębiorstwom dywidendy z tytułu wypracowanego zysku, tak jak było to robione przez ostatnie trzy lata, czy te pieniądze pozostaną do dyspozycji tych firm, które zysk wypracowały? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#GrażynaSztark">Zaraz ogłoszę dziesięciominutową przerwę techniczną, a 13.05 pan minister rozpocznie od udzielenia panom senatorom odpowiedzi na zadane pytania.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#GrażynaSztark">Chyba że woli pan teraz udzielić odpowiedzi?</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#GrażynaSztark">Jeśli mogę odpowiedzieć...</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę. A po tych trzech odpowiedziach ogłoszę dziesięciominutową przerwę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JanVincentRostowski">Bardzo dziękuję, Pani Marszałek, bo niestety muszę zaraz pojechać do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ale potem, jeśli państwo pozwolicie, jeszcze do Senatu wrócę. Tak więc odpowiem teraz na te pytania. Na kolejne będzie odpowiadała pani minister Majszczyk.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#JanVincentRostowski">Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące dzierżaw, to pan senator dobrze wie, że dzierżawa nie jest idealną formą własności, bo zniechęca do inwestycji. Myślę, że przechodzenie na pełną własność jest absolutnie słusznym i pożądanym działaniem, czyli w pełni zgadzam się w tej sprawie z ministrem rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#JanVincentRostowski">Jeśli chodzi o zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego, to stanowi ono kilka procent ogółu zadłużenia państwa, to znaczy jakieś 3% PKB, ale bardzo szybko rośnie. Jest to znaczący problem, także w kontekście naszych zobowiązań wobec Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#JanVincentRostowski">Podwyżka dla nauczycieli jest w pełni - w pełni, chcę to powiedzieć z całą odpowiedzialnością - finansowana przez budżet państwa. To, że niektóre samorządy chcą swoim nauczycielom płacić więcej, to jest już ich sprawa. Bardzo się cieszę, że tak robią, ale jeżeli chodzi o zasadniczy taryfikator, to ta podwyżka, która została nauczycielom przyrzeczona, będzie w pełni finansowana przez budżet państwa w ramach dotacji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#JanVincentRostowski">Teraz pytanie dotyczące przesunięcia części składki z otwartych funduszy emerytalnych do osobistych kont w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Dokładny sposób waloryzacji tych środków nie jest jeszcze określony, ale będzie to prawdopodobnie nominalne tempo wzrostu PKB. Nominalne tempo wzrostu PKB jest bardzo podobne do tempa wzrostu funduszu płac, co jest bazą waloryzacji obecnych kont indywidualnych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Ten sposób waloryzacji oznacza, że w pierwszym filarze, a teraz także w tych kontach osobistych, podstawa pobierania składki emerytalnej rośnie dokładnie tak samo, jak uprawnienia do przyszłej emerytury. I to właśnie zapewnia równowagę systemu emerytalnego. W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych nie będzie zatem problemu jakiegoś deficytu czy niedoborów wynikających z tego przesunięcia.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#JanVincentRostowski">O odpowiedź na pytanie dotyczące Kancelarii Prezydenta pozwolę sobie poprosić panią minister Majszczyk, bo ja nie znam szczegółów tych zapisów.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#JanVincentRostowski">Jeśli chodzi o Fundusz Rezerwy Demograficznej, to powiem, że ze względu na mechanizm waloryzacji emerytur w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych fundusz ten nie jest aż tak potrzebny, jak niektórym ekonomistom wydawało się na początku reformy, choć na pewno będzie on spełniał pożyteczną funkcję. Chciałbym również zaznaczyć, że ten fundusz jest mocno zasilany z prywatyzacji właśnie w tej kadencji, dlatego że jest prywatyzacja. W poprzedniej kadencji był na znacznie niższym poziomie, bo prywatyzacji po prostu nie było. Środki, które zostały wykorzystane w ubiegłym roku, zostały w dużej mierze uzupełnione już w trakcie tamtego roku, właśnie na skutek prywatyzacji. Także w tym roku ten fundusz powinien wzrosnąć. Stopień wykorzystania go w budżecie na 2011 r. jest znacznie mniejszy niż w roku ubiegłym. Wychodzimy zatem z tego kryzysowego trybu zasilania Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Rezerwy Demograficznej.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#JanVincentRostowski">Jeśli chodzi o zyski firm energetycznych, to dziwię się, że pan senator odnosi się do nich z taką troską, bo ja nie.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#JanVincentRostowski">Jeszcze raz przepraszam za to, że muszę opuścić salę. Wrócę później. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#GrażynaSztark">Tym razem ogłaszam przerwę do 13.10.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#GrażynaSztark">Po przerwie rozpoczną zadawanie pytań panowie senatorowie: Błaszczyk, Gruszka i Paszkowski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#GrażynaSztark">Przypominam, przerwa do 13.10.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 13 minut 01 do godziny 13 minut 12)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Poproszę panią minister na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pytanie pana senatora Błaszczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Pani Minister, mam kilka pytań. Pierwsze pytanie dotyczy skutków powodzi. Z tego, co mówił pan minister, wynika, że w tamtym roku koszty związane z tymi skutkami wyniosły około 3 miliardów zł. Wiem, że na ten rok też planowane są jakieś fundusze, ale ogólnie straty oszacowano na 12 miliardów zł. Chciałbym dowiedzieć się, jak te straty wpłyną na tegoroczny budżet, na wzrost gospodarczy, bo wiadomo, że w czasie tej klęski poniosły je i firmy, i gospodarstwa rolne.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzemysławBłaszczyk">Kolejne pytanie dotyczy wejścia do strefy euro. Wiemy, że dzięki temu, iż jesteśmy poza strefą euro, skorzystaliśmy, nasz wzrost gospodarczy jest wyższy. Chciałbym dowiedzieć się, jakie są plany ministerstwa w związku z tą kwestią. Bo dochodzą do nas różne wieści.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#PrzemysławBłaszczyk">Następne pytanie dotyczy sektora finansów związanych z samorządami. Jak obecne inwestycje dotyczące funduszy inwestycyjnych samorządów i ich udziału w finansowaniu różnych przedsięwzięć związanych ze środkami unijnymi wpłyną na deficyt sektora finansów publicznych? Czy są jakieś dane i czy nie zagrozi to tym, że zbliżymy się do tego progu zadłużenia wynoszącego 55%? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o skutki powodzi, to, tak jak zostało wspominane przez pana ministra, w związku z sytuacją i zdarzeniami, które miały miejsce w roku ubiegłym, koszty poniesione przez budżet państwa wynoszą około 3 miliardy zł. Trzeba pamiętać, że w budżecie corocznie tworzona jest rezerwa na tak zwane klęski żywiołowe i przeciwdziałanie skutkom różnych klęsk żywiołowych. Ta rezerwa w roku 2010 wynosiła 750 milionów zł i te środki ze swojej natury, z założenia przeznaczone były na ewentualne wydarzenia takie, jak te, które niestety miały miejsce w ubiegłym roku. Wydarzenia, które dotknęły Polskę, spowodowały, że w maju ubiegłego roku za zgodą parlamentu przeznaczono część rezerwy 8 na cele związane z usuwaniem skutków powodzi. Była to kwota 2 miliardów zł. Tak jak pan senator wspomniał, skutki tej powodzi, straty, które zostały poniesione w gospodarce, w różnych jej dziedzinach w związku z tą sytuacją, szacowane są na około 12 miliardów zł. Trzeba jednak pamiętać, że w większości te skutki związane są z infrastrukturą, która z reguły nie jest odbudowywana w ciągu jednego roku, ale jest to proces długofalowy, są to inwestycje rozciągnięte w czasie. Poza tym, jak to jest ze środkami publicznymi, wymaga to procedury przetargowej, więc to wszystko trwa. Na rok 2011 przewidziano zwiększenie w budżecie tych rezerw, zostały zaplanowane środki w podwójnej wysokości w stosunku do tego, co do tej pory corocznie planowane było w związku z usuwaniem skutków różnych klęsk żywiołowych bądź przeciwdziałaniem tym klęskom, i w rezerwie 4 budżetu na rok 2011 przewidziana jest kwota ponad 1 miliarda 400 milionów zł. Zgodnie z oceną, analizą tego, co zostało stwierdzone w terenie, oczywiście we współpracy z wojewodami, rezerwa ta została zaplanowana w takiej wysokości przez dysponenta, który kształtuje potrzeby z nią związane, czyli Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, jako kwota, która powinna zaspokoić potrzeby związane z walką ze skutkami klęsk.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#HannaMajszczyk">Odnosząc się do kwoty 12 miliardów zł, o której wspomniał pan senator, chciałabym zwrócić uwagę na to, że z całą pewnością nie zawsze skutki powodzi będą eliminowane za pomocą środków budżetowych. Duża liczba różnych inwestycji była przecież objęta ubezpieczeniem, więc część kosztów naprawy będzie pokryta również z ubezpieczeń, które zostały wykupione czy to przez przedsiębiorców, czy przez jednostki publiczne, na przykład gdy chodzi o różne budynki, obiekty użytku publicznego. Część środków na te cele będzie z pewnością pochodziła właśnie z tego źródła.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o wejście do strefy euro, to obecnie nie ma konkretnej daty, którą można byłoby przedstawić jako datę czy też moment, w związku z którym Polska zdecydowanie będzie chciała dążyć do tego, aby wejść do strefy euro. Jak wielokrotnie mówiono, obecna sytuacja na świecie i światowy kryzys gospodarczy, jak również fakt niespełnienia przez Polskę warunków, jakie są wymagane do tego, aby ubiegać się o wejście do tej strefy, powodują, że najpierw musimy zejść z poziomu nadmiernego deficytu i spełnić kryteria, do których zobowiązuje nas Unia, żeby można było realnie planować nasze wejście do strefy euro, oczywiście przy założeniu, że będzie to właściwy z punktu widzenia interesów Polski moment na to, aby się o to wejście ubiegać.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o jednostki samorządu terytorialnego oraz inwestycje podejmowane przez te jednostki również z udziałem środków unijnych i ewentualne zagrożenie co do przekroczenia długu publicznego w relacji do PKB, to, tak jak pan minister Rostowski zaznaczał już w swojej wypowiedzi, być może udział zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego nie jest aż tak duży, tym niemniej tempo wzrostu tego zadłużenia jest niepokojąco szybkie i duże. Dlatego też zastanawiamy się nad podjęciem, cały czas we współpracy ze stroną samorządową, w tym tygodniu również z reprezentantami Komisji Wspólnej, ponieważ obecnie, wobec istnienia rozwiązań prawnych, z jakimi mamy do czynienia, ciężar obsługi długu publicznego w całości przerzucony jest na sferę rządową, zaś ta część, która również jest liczona do długu publicznego, a kreowana jest, jeśli mogę tak powiedzieć, po stronie jednostek samorządu terytorialnego, w żaden sposób nie jest dzisiaj na tę stronę przerzucana. Wszystkie te problemy będą przedmiotem wspólnej dyskusji i szukania wspólnych rozwiązań, bo oczywiście również w interesie jednostek samorządu terytorialnego jest to, aby ani w tym roku, ani w przyszłym nie doszło do przekroczenia drugiego progu ostrożnościowego. Wiązałoby się to z tym, że nie zakończymy procedury dotyczącej nadmiernego deficytu, która została wdrożona przez Komisję, a to z kolei może powodować określone konsekwencje, jeśli chodzi o środki unijne, z których będziemy mogli korzystać. Dlatego również w interesie jednostek samorządu, tak jak przed chwilą powiedziałam, jest dążenie do tego, aby w racjonalny sposób przeciwdziałać takim trendom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Gruszka.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#TadeuszGruszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#TadeuszGruszka">Pani Minister, jakie są koszty przygotowania i sprawowania prezydencji? Wszyscy wiemy, że niebawem nas to czeka. Jakie to są koszty w tym roku? Pokazane jest to w odniesieniu do różnych działów i trudno było mi to zsumować. Być może pani minister wie, ile to jest razem. To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#TadeuszGruszka">Drugie pytanie dotyczy założeń. Przewidziano bardzo duże wzrosty w liczbach bezwzględnych, wzrost z akcyzy na poziomie ponad 5 miliardów, przy czym zakłada się, że wzrośnie tylko akcyza na papierosy, na wyroby tytoniowe. Przy okazji miałbym taką uwagę. Jeżeli akcyza jest zbyt wysoka, to uwidacznia się tak zwany przygraniczny handel. Czy założenia wzrostu o 10%, o te 5 miliardów zł, w sytuacji gdy nie podwyższa się akcyzy na paliwa i wyroby spirytusowe, nie są zbyt optymistyczne? Czy zakładamy, że Polacy wypiją więcej alkoholu, czy są tu jakieś inne założenia?</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#TadeuszGruszka">Kolejne pytanie jest podobne. Jakie przyjęto założenia, szacując tak wysoki wzrostu dochodów z podatku PIT, mianowicie na poziomie około 2 miliardów? To jest wzrost o 6% w porównaniu do roku ubiegłego, przy czym - chciałbym na to zwrócić uwagę - wzrost PKB nie przekłada się na wzrost dochodów ludności. Obecnie można powiedzieć, że wzrost za rok ubiegły mamy plus minus na poziomie 3,5%, a realny wzrost dochodów ludności jest rzędu około 1%. Dlatego pytam, skąd założenie tak dużego wzrostu dochodów z PIT.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#TadeuszGruszka">I ostatnie pytanie. Czy podziela pani zdanie sprawozdawcy, senatora Kleiny, który powiedział, że bez względu na to, jaka będzie decyzja Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ograniczenia zatrudnienia w administracji, że jeżeli Trybunał podejmie negatywną decyzję w sprawie ustawy, która została skierowana do niego przez prezydenta, to nie odbije się to na budżecie? Notabene ustawa była bardzo krytykowana przez opozycję na etapie procedowania i w Sejmie, i w Senacie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o prezydencję, to opracowany był specjalny program związany z przygotowaniem do sprawowania prezydencji przez Polskę w Unii Europejskiej. Jeśli pan senator pozwoli, to kompleksową informację o kwotach, o kosztach związanych z prezydencją, bo to nie są koszty, które ponosimy jedynie w roku 2011, gdyż przygotowujemy się do przewodnictwa od dłuższego czasu, przekażemy na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o założenia związane ze wzrostem dochodów zarówno z podatku akcyzowego, jak i podatku PIT - tak jak pan senator wspomniał, w przypadku podatku akcyzowego zakładany jest wzrost stawki tego podatku na papierosy - tak naprawdę wzrost dochodów z tego tytułu zakładany jest między innymi w związku z założeniami makroekonomicznymi, które zostały przyjęte najpierw w założeniach do ustawy budżetowej, a potem konsekwentnie przeniesione na wyliczenia i pracę nad samym projektem ustawy budżetowej. Wynika to z założenia wzrostu i jednocześnie rozwoju działalności gospodarczej, a w konsekwencji również konsumpcji, która będzie się przekładała na dochody z różnych tytułów, również z tytułu podatku akcyzowego.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#HannaMajszczyk">Kwestia opinii Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie z pytaniem pana senatora chodzi o moje zdanie w tej sprawie. Osobiście podzielałabym zdanie, które wypowiedział pan senator sprawozdawca, ponieważ założenia przyjęte w przypadku ustawy dotyczącej restrukturyzacji zatrudnienia wiążą się z ograniczeniem zatrudnienia w określonym przedziale czasu. Nie jest to tak naprawdę ograniczenie zatrudnienia na jakąś konkretną godzinę, na godzinę „zero”. Poszczególni pracodawcy, poszczególne jednostki zatrudniające określone osoby miały tego dokonać, biorąc pod uwagę średnią zatrudnienia z roku ubiegłego i z początku tego roku. Uwzględniając fakt, że w niektórych przypadkach wiązałoby się to z liczniejszymi zwolnieniami, wymagającymi wypłaty określonych kwot osobom odchodzącym z pracy, jakieś szczególne dochody z tego tytułu, jakieś oszczędności związane z przyjęciem tej ustawy na rok 2011 nie zostały policzone. W związku z tym nie przekłada się to na realizację budżetu na rok 2011, na założenia i kwoty, które zostały w tym projekcie przedstawione. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Paszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#BohdanPaszkowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#BohdanPaszkowski">Ja chciałbym zacząć od tego, od czego zaczął kolega, chodzi mi o kwestię naszej prezydencji. Rzeczywiście jest program, który zakłada przeznaczenie sumy 429 milionów 534 tysięcy na realizację przewodnictwa polskiego, w tym z budżetu 233 milionów 332 tysięcy. Skąd ma być pozyskana druga część? To jest moje pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#BohdanPaszkowski">Wiąże się z nim kolejne moje pytanie. Mianowicie na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej próbowałem uzyskać odpowiedź na pytanie, co będzie wynikało z naszej prezydencji. Nie uzyskałem odpowiedzi, odniesiono się do tego w ten sposób, że będą szkolenia, będą spotkania i mamy się przygotować. Co z tych spotkań będzie wynikało? Jakie są priorytety? Niestety mimo obecności wielu przedstawicieli różnych resortów nie otrzymałem jakiejś konkretnej odpowiedzi na te pytania. Ja bym prosił panią minister o udzielenie na nie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#BohdanPaszkowski">Z tym wiążą się moje kolejne pytania - jeżeli mogę, Panie Marszałku - które postaram się bardzo szybko przedstawić. Czy mogłaby pani pokusić się o prognozę na najbliższe lata dotyczącą ograniczania wydatków? Jak będą wyglądały wydatki sztywne w budżecie? W tej chwili stanowią one prawie 75%. Czy one będą ograniczane? W jakim stopniu?</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#BohdanPaszkowski">Następne moje pytanie jest takie. Jakie jest zapotrzebowanie budżetu państwa na środki finansowe, czyli pożyczki i kredyty, na ten rok? Jaka to jest suma? Chodzi o to, żeby zachować płynność budżetu, pospłacać to, co jest do spłacenia, ewentualnie sfinansować to, co trzeba sfinansować, a w danym momencie nie ma na to pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#BohdanPaszkowski">Następne moje pytanie wiąże się z wieloletnimi planami. W budżecie uwzględniony jest program modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Biura Ochrony Rządu na lata 2007–2011. On jest rozbity na pewne podzadania. Nie wiem, czy ja dobrze czytam. Tam są określone mierniki. To jest ostatni rok działania tego programu, a ja czytam, że niektóre podzadania w ramach tego programu zostaną wykonane w 135%, inne w 100%, w 93%, a niektóre w 60%. Niech mi pani wyjaśni, dlaczego tak się dzieje. Czy to znaczy, że z góry założono, że pewne zadania nie zostaną wykonane? Czy ja to źle odczytuję?</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#BohdanPaszkowski">Następne moje pytanie wiąże się z konkretną kwestią. Mianowicie mówimy tu o zahamowaniu w sferze zatrudnienia, o ograniczaniu zatrudnienia, utrzymaniu poziomu wynagrodzeń. Tymczasem przeglądając budżet, który wydobyłem dzisiaj z rana, popatrzyłem na plan finansowy Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. Wygląda to tak. Stan zatrudnienia na koniec 2009 r. - tysiąc sto dziewięćdziesiąt jeden, na koniec 2010 r. - tysiąc dwieście dziewiętnaście, a na koniec roku 2011 - trzy tysiące dwieście sześćdziesiąt dziewięć osób. Przeglądając te liczby, patrząc na ich skalę, zauważyłem, że w zasadzie w tym planie finansowym one są porównywalne, a jedynie zwiększyły się, i to bardzo istotnie, środki obrotowe - nie wiem, z jakiej przyczyny, ale jest tutaj bardzo istotny wzrost. Czy mogłaby mi pani wyjaśnić, dlaczego w tej agencji będzie taka rewolucja personalna? Nie pamiętam, żeby zwiększyły się jej zadania, tak więc chciałbym wiedzieć, o co tutaj chodzi.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#BohdanPaszkowski">W związku z tym mam również pytanie bardzo szczegółowe. W budżecie, w dotacjach przedmiotowych, jest przewidziana kwota 21 milionów zł na dofinansowanie barów mlecznych. Mam następujące pytanie: dlaczego finansujemy bary mleczne, skoro realizowany jest wielokrotnie większy program dożywiania, którego adresatami są chyba nawet dwa miliony osób. Czy mogłaby mi pani to wyjaśnić, powiedzieć, czy jest to jakaś spuścizna po innych ustawach itd., itd.? Chodzi mi o to, jaki jest sens tego programu, jeśli weźmie się pod uwagę to, że w zakresie dożywiania są inne programy. Jak jest realizowana ta dotacja przedmiotowa i ile podmiotów uzyskuje to dofinansowanie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, zaczynając od pierwszego pytania, dotyczącego prezydencji, to, podobnie jak było w przypadku poprzedniej kwestii, odniesiemy się do niego szczegółowo na piśmie. Pan senator nawiązał do kwoty na rok 2011, do tej kwoty 400 milionów...</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: A ile wynosiły środki niewygasające z roku 2010?)</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#HannaMajszczyk">Nie ma środków niewygasających, nie było rozporządzeń...</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Nie było środków w rezerwie?)</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#HannaMajszczyk">To znaczy... w rezerwie? Aha, w samej rezerwie, tak?</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: To były środki niewygasające.)</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#HannaMajszczyk">My używamy określenia „środki niewygasające” w stosunku do tych, które przechodzą, a budżet nie podlega takiemu, jeśli można tak to określić, rolowaniu, środki budżetowe nie przechodzą automatycznie na rok następny. Nie ma takiego założenia. Jeżeli są jakieś niewykorzystane środki, bo w tej rezerwie były drobne oszczędności, to one po prostu wpływają na wynik w danym roku, na który były przeznaczone, nie są jednak bezpośrednio przenoszone na rok następny. Ta kwota 400 milionów zł, o których wspomniał pan senator, jest tą, która, zgodnie z dużo wcześniej przyjętym programem tej prezydencji, była właśnie planowana na rok 2011. Suma tych wszystkich środków była dużo większa i, jak powiedziałam, informację o niej, łącznie z jej rozbiciem na źródła finansowania, przekażemy panu senatorowi, podobnie jak w przypadku poprzedniej kwestii, na piśmie. Prezydencja i jej finansowanie należą do właściwości ministra spraw zagranicznych, który - oczywiście również biorąc pod uwagę decyzje Rady Ministrów i zapotrzebowanie zgłaszane z poszczególnych resortów - będzie określał nasze priorytety na okres tej prezydencji, a tych priorytetów jest kilka. Tak więc tę informację, prośbę o przekazanie panu senatorowi, jakie priorytety zostały przyjęte dla Polski na ten półroczny okres naszej prezydencji, przekażę ministrowi spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#HannaMajszczyk">Co do efektów tych spotkań, tych szkoleń, to oczywiście ma to być przygotowanie do prowadzenia tego przewodnictwa. W poszczególnych dziedzinach są tworzone różne grupy robocze, które jednak muszą być prowadzone przez przedstawicieli Polski zgodnie z tym, jak ta prezydencja przez każde państwo członkowskie jest pełniona. Takie przygotowanie się do prowadzenia wymaga również czasu, bowiem wymaga zapoznania się z procedurami na miejscu, w Brukseli. Trzeba poznać te wszystkie mechanizmy, również te związane z obiegiem legislacyjnym pewnych dokumentów, ze sposobem ich przygotowywania, co oczywiście pochłania też określone środki. Zaś co do efektów tych szkoleń, to będą one zależeć właśnie od umiejętnego prowadzenia grup. Również chodzi tu o sprawne prowadzenie postępowań w ramach grup roboczych, robienie tego w taki sposób, aby okres tej prezydencji, czas, który będzie przynależał Polsce, a także priorytety, jakie będą przyjęte przez Polskę przy kontynuowaniu prac w poszczególnych grupach, mogły być uwieńczone jakimiś efektami, zrealizowaniem przynajmniej części zadań. Mówię o ich części, ponieważ trzeba sobie również zdawać sprawę z tego - patrząc na prace legislacyjne w Parlamencie Europejskim, w Komisji Europejskiej - że pewne rzeczy są przeprowadzane w ramach jednej prezydencji jedynie w wyjątkowych sytuacjach, i są to rzeczy bardzo wąskie tematycznie, wąskie zakresowo. My też z pewnością będziemy musieli kontynuować pewne kwestie, które nie zostaną zakończone przez obecną prezydencję. Tak więc jeśli chodzi o rzeczy, nad którymi będziemy pracować, to również będziemy zobligowani do uznania za swoje priorytety, do włączenia do naszych prac tych zadań i zmian - czy też kontynuowania tworzenia pewnych dyrektyw w celu ich zakończenia - jakie zostały przyjęte przez Komisję Europejską podczas obecnej prezydencji czy też jeszcze podczas poprzedniej. Tak jest w przypadku każdego państwa i nie sądzę, żeby w przypadku Polski miało być inaczej i że akurat obecna prezydencja zakończy wszystkie prace wraz z końcem czerwca. Do tego dochodzą oczywiście te priorytety, które postawi sobie Polska, a głównym zadaniem będzie tutaj to, żeby w tym okresie osiągnąć jak największe efekty z punktu widzenia celów, jakie sobie założymy.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o program modernizacji Policji, to chciałabym zwrócić uwagę na to, że jeśli chodzi o budżet zadaniowy i wszystkie programy... Ja oczywiście w tej chwili nie pamiętam dokładnie tych mierników, które przytaczał pan senator. Te mierniki zaproponowane przez poszczególnych dysponentów, którzy realizują poszczególne programy, są odpowiednio dobierane. Często jest tak, zwłaszcza jeżeli chodzi o program, że przy jego zakończeniu ma zostać osiągnięty określony cel, tak więc może tego dotyczą te niższe mierniki, o których mówił pan senator, te w wysokości sześćdziesięciu... a w każdym razie poniżej stu. Miernik w wysokości stu zawsze bowiem kojarzy się nam z osiągnięciem celu w pełni, a na to, aby czasami dojść do osiągnięcia celów założonych w programie, potrzeba kilku lat. Dlatego też programy z reguły są kilkuletnie, wieloletnie, zaś w poszczególnych latach osiągniecie tego ostatecznego celu jest oceniane na przykład na 60%, potem być może na 70–90%, jeśli chodzi o osiągnięcie tego celu ostatecznego, czyli 100%. To może być też, jeżeli oczywiście będą ku temu sprzyjające warunki, procentowe przekroczenie założonego celu.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#HannaMajszczyk">Co do Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, to oczywiście, analizując w ten sposób budżet i te wszystkie zestawienia, o których powiedział pan senator, możemy zobaczyć, że pokazują one olbrzymi wzrost zatrudnienia w tej agencji. Chciałabym jednak zwrócić uwagę na to, że nie jest to wzrost związany stricte z powiększeniem się samej agencji. Co do zasady, to tak, ona się powiększa, o czym za chwilę powiem, ale nie jest tak dlatego, że nagle do tej agencji - w tym kształcie, w jakim funkcjonowała ona w roku 2010 - dojdzie półtora tysiąca pracowników. To zwiększenie zatrudnienia jest tak naprawdę wynikiem reformy finansów publicznych, związanym z likwidacją gospodarstw pomocniczych. Przecież również dotyczyło to tych gospodarstw pomocniczych, które funkcjonowały w otoczeniu ministra obrony narodowej, Ministerstwa Obrony Narodowej, i które realizowały zadania bezpośrednio dla potrzeb obronności, w znaczeniu obsługi jakichś obiektów wojskowych czy też innych, ściśle związanych z obronnością, wykonujących zadania związane z celami obronności. Dlatego też likwidacja tych gospodarstw pomocniczych nie zawsze mogła wiązać się z tym, że po prostu dane zadania przestaną istnieć czy też będą mogły zostać przejęte przez samo Ministerstwo Obrony Narodowej. W niektórych przypadkach były to bowiem wyspecjalizowane gospodarstwa pomocnicze, posiadające określone certyfikaty bezpieczeństwa. Nie każdy podmiot, który pojawił się ot, tak, z ulicy, może realizować zadania na terenie jednostki wojskowej, stąd też w stosunku do części gospodarstw pomocniczych i zadań przez nie realizowanych zdecydowano, że jednak - ze względu na specyfikę tych działań i specyfikę odbiorcy, który zamawia te usługi czy też towary - muszą one pozostać w obrębie instytucji i jednostek nadzorowanych przez Ministerstwo Obrony Narodowej, co zapewni bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o te potrzeby pożyczkowe, to, o ile dobrze pamiętam, Panie Senatorze, jest to w załączniku nr 3 do ustawy. Jeżeli pan pozwoli, to szczegółową informację o tych kwotach przekażę panu na przerwie czy też po zakończeniu debaty.</u>
          <u xml:id="u-76.12" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Dziękuję bardzo...)</u>
          <u xml:id="u-76.13" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Jeszcze bary mleczne.)</u>
          <u xml:id="u-76.14" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Są bardzo potrzebne, naprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-76.15" who="#HannaMajszczyk">A, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-76.16" who="#HannaMajszczyk">Jeśli chodzi o bary mleczne, to oczywiście, jak pan senator zauważył, mają one swoją pewną historię, historię dość długą, jeżeli chodzi o finansowanie. I w tym momencie, oczywiście na podstawie informacji i wiedzy, jakie posiadam w chwili obecnej, mogę powiedzieć, że wiąże się to przede wszystkim - jednak i mimo wszystko - z oczekiwaniem społecznym dotyczącym utrzymywania niskich cen w tego typu placówkach.</u>
          <u xml:id="u-76.17" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Kefiry, nie ma nic lepszego, naprawdę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o zabranie głosu pana senatora Pupę. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#ZdzisławPupa">Pani Minister, znając sytuację demograficzną Polski, wiedząc, że elementem prorozwojowym jest właściwa kondycja materialna rodzin, chciałbym zapytać panią minister, jak budżet państwa zadbał o rozwój rodzin, o kondycję materialną polskich rodzin. Bo trzeba być świadomym również tego, że nasz wschodni sąsiad, Ukraina, przeznacza na to bardzo duże środki. Chodzi tu na przykład o kwoty związane z urodzeniem dziecka: w przeliczeniu na złotówki na pierwsze dziecko jest 6 tysięcy zł, na drugie - 12,5 tysiąca zł, a na trzecie - około 25 tysięcy zł. Co polski rząd oferuje polskim rodzinom? O to chciałbym zapytać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o rozwiązania, to oczywiście ustawa budżetowa, ze względu na zakres tematyczny i sposób konstruowania budżetu, sama w sobie nie zakłada szczególnych rezerw - jeżeli to pan senator miał na myśli - które miałyby w jakiś sposób bezpośrednio przyczyniać się do pomocy polskim rodzinom. Oczywiście są kontynuowane te rozwiązania, które były przyjmowane we wcześniejszych latach przy okazji zmian ustaw o charakterze merytorycznym związanych z tak zwanym becikowym czy ulgą na dzieci. To jest cały czas kontynuowane. Oczywiście skutki z tym związane również zostały zaplanowane w tej ustawie budżetowej na rok 2011. Poza tym trzeba byłoby zdefiniować, co mamy na myśli, mówiąc o pomocy dla polskich rodzin, bo oczywiście to pojęcie jest bardzo pojemne. Równie dobrze możemy mówić o tym, że corocznie, również w 2011 r., i to jest akurat adresowane szczególnie do rodzin, które mają niższe poziomy uposażeń czy dochodów, mamy całą pomoc państwa w zakresie dożywiania - ona była przewidziana w 2010 r. i jest przewidziana w 2011 r. - która przekracza ponad 0,5 miliarda zł. Te działania są kontynuowane, również w 2011 r., o czym również mówi ta ustawa budżetowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Bisztyga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#StanisławBisztyga">Pani Minister, ja oczywiście oceniam pozytywnie sposób, w jaki rząd radzi sobie z problemami kryzysowymi, zgadzam się z panem ministrem, że nie można było lepiej zabezpieczyć naszych interesów, jeżeli chodzi o Międzynarodowy Fundusz Walutowy, niż przedłużyć o dwa lata naszą umowę i zwiększyć ten nasz limit o 40%. Byłbym jednak wdzięczny, gdyby pani mogła powiedzieć - nie chodzi tu o wróżenie - jakie są procentowe szanse na to, że będziemy korzystać z tych pożyczek. Czy to jest zrobione po to, żeby zrobić, czy jednak wydaje się pani, że taka sytuacja może mieć miejsce?</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#StanisławBisztyga">Drugie pytanie. Ostatnio pan minister... Może nawet będzie pani zręczniej na nie odpowiedzieć niż panu ministrowi Rostowskiemu. Jak pani odnosi się do światłych uwag i do totalnej krytyki kierowanej pod waszym adresem przez pana ministra Balcerowicza? Czasami wydaje mi się, że jednak pan profesor jakby zapomina, że niektóre rozwiązania on wdrażał, a państwo je wykorzystujecie. Gdyby pani się do tego odniosła...</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#StanisławBisztyga">Trzecie pytanie dotyczy Funduszu Pracy. Pan minister powiedział, że w latach 2008, 2009, 2010 było w nim odpowiednio 3,3, 6,2, 6,5 miliarda zł i że następuje bardzo znaczący spadek w 2011 r. Mnie jednak wydaje się, że nie utrzyma się tego, że państwo nie będziecie w stanie, nie chcąc niepokojów społecznych, utrzymać tego planowanego poziomu. Czy pani minister i resort jednak rozważacie możliwość zwiększenia odpisu na ten fundusz w trakcie roku budżetowego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o korzystanie z tej elastycznej linii kredytowej, to już sam fakt, że Polska ubiegała się o przyznanie takiej linii kredytowej, świadczy o tym, że chcieliśmy się zabezpieczyć na wypadek, gdyby zaistniała konieczność posiłkowania się takimi środkami. W związku z tym nie można nigdy wykluczyć możliwości skorzystania z tego instrumentu. Oczywiście chodzi tu przede wszystkim o zabezpieczenie się na wypadek, gdyby światowa sytuacja gospodarcza spowodowała, że znajdziemy się w takim położeniu, że będziemy zmuszeni do skorzystania z tego instrumentu. Ubieganie się o ten instrument finansowy nie było z założenia skalkulowane w ten sposób, że w danym momencie już te środki są nam potrzebne i na pewno wiadomo, że będziemy z nich korzystać.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o kwestię Funduszu Pracy, to w tym momencie nie mogę powiedzieć, żebyśmy przewidywali zmiany, jeżeli chodzi o zwiększenie wydatków związanych ze wspieraniem aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu, ponieważ tak jak mówił pan minister w swojej wypowiedzi, te wydatki z Funduszu Pracy również wliczane są do deficytu sektora, do tych wszystkich wskaźników, które brane są od uwagę przez Komisję Europejską. W związku z tym zmiana wykorzystania tych środków polegająca na zwiększaniu wydatków na pewno nie jest zakładana w tym momencie, przynajmniej przez rząd, przez resort finansów, nie jest zakładane robienie jakichś zmian w tym zakresie. Powtórzę tylko to, o czym mówił już pan minister, że kwota, która jest przeznaczona na te aktywne formy walki z bezrobociem, jest na poziomie kwot, jakie były przeznaczone na ten cel w latach ubiegłych. Zwiększenie, znaczne zwiększenie tych kwot w poprzednim roku i dwa lata temu związane było z sytuacją gospodarczą, z jaką mieliśmy do czynienia. Ponieważ odnotowujemy dodatni wzrost gospodarczy, jesteśmy w czołówce, dalsze utrzymywanie na tak wysokim poziomie tych kwot, zwłaszcza w tym roku, kiedy groziło nam przekroczenie tego drugiego progu ostrożnościowego, nie było naszym zdaniem uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#HannaMajszczyk">Nie chciałabym w tym momencie, i proszę nie oczekiwać ode mnie polemiki z krytyką pana profesora Balcerowicza... Chciałabym tylko może ogólnie odnieść się do tego w ten sposób, że z całą pewnością wzrost długu publicznego, który jest uwidaczniany przez ten osławiony licznik tego długu, widoczny dla całego społeczeństwa, nie może być odrywany od całego otoczenia, jakie jest z nim związane, czyli również między innymi od tego, że rośnie PKB i że sam przyrost tego długu publicznego nie jest wyznacznikiem ani miernikiem tego, w jakiej sytuacji znajdują się finanse publiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pani senator Adamczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MałgorzataAdamczak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#MałgorzataAdamczak">Właściwie zapytanie jest do samego pana ministra, ale niestety go nie ma, więc mam nadzieję, że pani mi odpowie. Ja w sprawie świadczeń rodzinnych i podniesienia progu dochodowego. Czy ministerstwo zamierza podnieść ten próg dochodowy? Przecież od sześciu lat ten próg dochodowy jest na tym samym poziomie i co roku z systemu świadczeń wypada bardzo wiele rodzin. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#HannaMajszczyk">Stanowisko rządu wobec wniosku, który był przedkładany przez komisję trójstronną, co do podniesienia tych progów dochodowych, jeżeli to pani senator miała na myśli, nie jest pozytywne, przede wszystkim z uwagi na sytuację finansów publicznych. Oczywiście były również szacowane skutki, jakie wiązałyby się z uwzględnieniem tych propozycji, które były przedstawione. Te skutki sięgały kilkuset milionów złotych, 600–700 milionów zł już w roku 2011, jeśli oczywiście odnosimy się do okresu, w którym ta propozycja była przedstawiona. Takie stanowisko rządu w sprawie podnoszenia tych progów dochodowych, negatywne stanowisko, tak jak powiedziałam, było uwarunkowane przede wszystkim tym, że te skutki były tak olbrzymie. Po drugie, chodziło o sytuację finansów publicznych, bo przecież te skutki to dodatkowe wydatki i pogorszenie tych wszystkich wskaźników, o których dzisiaj mówimy, a które wpływają również na postrzeganie Polski na rynkach zagranicznych, co ma bezpośrednie przełożenie także na ocenę naszej gospodarki, również co do możliwości ubiegania się o pewne środki unijne i przygotowywania do wejścia do strefy euro. Niemniej taka ocena, to, że nie podjęto decyzji o podwyższeniu tych progów, związana jest z tym, że w ostatnim okresie, na przestrzeni ostatnich dwóch lat, były podejmowane różne działania, które zwiększały wydatki, adresowane między innymi do rodzin. Szczegółowe rozliczenia takich działań możemy przedstawić, one sięgały kwoty prawie miliarda zł. To również miało wpływ na taką a nie inną decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Ortyl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WładysławOrtyl">Pani Minister, ja mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WładysławOrtyl">Pierwsza sprawa. Chciałbym zapytać, wracając do tego „długomierza”, o którym pani wspomniała, czy jest prawdą, że... Bo mówi się, że zadłużenie, które on wskazuje, jest i tak zaniżone, mimo że narasta, że to jest taka, powiedziałbym, przysługa dla rządu, bo on fałszuje troszkę, zaniża... Czy to prawda?</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WładysławOrtyl">A druga sprawa jest taka. Czy będzie potrzebna korekta budżetu, a jeśli tak, to na jakim poziomie, jeśli ustawa o ograniczeniu zatrudnienia w administracji, którą skierował prezydent do Trybunału, zostanie przez Trybunał zakwestionowana? Bo ona miała dawać jakieś pozytywne skutki, jeśli chodzi o oszczędności budżetowe. Jaki byłby poziom ewentualnej korekty? Bo to, że korekta będzie potrzebna, jest dla mnie faktem, gdyż ta ustawa rzeczywiście ma duże błędy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Pani Minister, ja dodam, że mi się wydaje, że ten licznik profesora Balcerowicza jest po prostu zepsuty, bo na przykład w okresie umacniania się złotówki, kiedy dług w walutach obcych ewidentnie malał, on ciągle bił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#HannaMajszczyk">Może zacznę od kwestii konieczności zmiany ustawy budżetowej na 2011 r. w przypadku zakwestionowania przez Trybunał rozwiązań związanych z ustawą o restrukturyzacji zatrudnienia. Ja już odnosiłam się do pytania na ten temat, więc powtórzę tylko, że nie widzimy powodów, dla których... Nie widzimy jakiejkolwiek przesłanki do tego, żeby ustawa budżetowa miała być nowelizowana z tego właśnie powodu, bo, jak mówiłam wcześniej, rozwiązania przyjęte w tej ustawie zakładały określony horyzont czasowy. Jeżeli chodzi o kwestię związaną z wypłatą pewnych rekompensat za zwolnienia pracowników, to nie należało oczekiwać szczególnych oszczędności w roku 2011. Stąd też nie widzę potrzeby jakiejkolwiek korekty z tego tytułu, chociaż nie wiadomo, jaki będzie wyrok Trybunału i być może zgodność ustawy o restrukturyzacji zatrudnienia z konstytucją nie będzie zakwestionowana.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o zegar długu... Myślę, że jest wiele elementów, które należałoby brać pod uwagę oceniając wartości, jakie wskazuje ten licznik. W związku z tym, jeśli państwo pozwolicie, powstrzymam się od oceny, czy on jest zepsuty, czy nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Karczewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#StanisławKarczewski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#StanisławKarczewski">Ja przygotowałem wiele pytań, ale część z nich już tutaj padła. Pozwolę sobie zadać jedno z tych, które do pana ministra przygotowałem. Czy pani minister wie, na podstawie jakich wskaźników pan minister określił tempo budowy autostrad za najlepsze w Europie? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#StanisławKarczewski">Drugie pytanie dotyczy opieki zdrowotnej. Wszyscy eksperci twierdzą, że finansowanie opieki zdrowotnej w wysokości 6% PKB daje gwarancję bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców. Czy rząd lub ministerstwo finansów wspólnie z ministerstwem zdrowia określiły drogę dochodzenia do tego niewątpliwie słusznego wskaźnika?</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#StanisławKarczewski">To właściwie wszystkie pytania, bo inne, które chciałem zadać, zostały już zadane. To są moje dwa pytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o przedstawione przez pana ministra tempo budowy autostrad, o ile pamiętam, były tam przykłady z Wielkiej Brytanii... Myślę, że pan minister mógł te informacje przedstawić na podstawie własnych obserwacji i wiedzy, jaką posiadał. Myślę, że dane dotyczące innych państw, które były cytowane, zostały wyliczone na podstawie informacji przedstawianych bezpośrednio przez te państwa, być może wynikały z bezpośrednich konsultacji, rozmów pana ministra przy okazji różnych spotkań, również na szczeblu unijnym, do których dochodzi praktycznie co najmniej raz w miesiącu. Wiadomo, że tempo budowy autostrad i w ogóle kwestia budowy dróg jest u nas gorącym tematem od bardzo dawna, więc myślę, że jest to również temat bezpośredniej wymiany poglądów ministrów na wszelkich możliwych spotkaniach. Stąd przykłady, na które powoływał się pan minister.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o drogę dojścia do odpowiedniego wskaźnika finansowania opieki zdrowotnej, to nie ma jakiegoś szczególnego drogowskazu, który miałby zapewniać realizację określonych celów. Jak wszyscy wiemy, obecnie trwają prace nad pakietem tak zwanych ustaw zdrowotnych, które wiążą się z formą finansowania, jaka w ocenie rządu ma na tym etapie zapewniać odpowiedni poziom usług w zakresie ochrony zdrowia. I ten poziom, skoro te ustawy i te programy zostały przez rząd przyjęte, zostanie zapewniony w budżecie państwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Klima, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MaciejKlima">Panie Marszałku! Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#MaciejKlima">Mam kilka pytań. Chciałbym, żeby pani ustosunkowała się do następujących kwestii. W budżecie na 2011 r. jest planowany wyraźny spadek wartości odpisów na fundusze celowe, to znaczy Fundusz Reprywatyzacji, restrukturyzacji, Fundusz Skarbu Państwa oraz Fundusz Nauki i Technologii Polskiej. Co spowodowało, że państwo zdecydowaliście się zmniejszyć prawie o 3 miliardy wartość odpisów? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#MaciejKlima">Drugie pytanie, które chciałbym zadać, już padło. Jakby pani określiła, chodzi mi o kwotę w miliardach, potrzeby pożyczkowe państwa, łącznie z tak zwanym rolowaniem budżetu? Kiedy patrzę na podejście do finansowania krajowego, to widzę wyraźną zmianę taktyki zaciągania zobowiązań. W roku poprzednim mieliśmy w bonach skarbowych zupełnie inne wartości... Widzę, że w tej chwili preferujecie państwo zobowiązania w obligacjach skarbowych i widzę, że dominuje zmienne oprocentowanie, w przeciwieństwie do roku poprzedniego, kiedy preferowane były obligacje o stałym oprocentowaniu. Co spowodowało tak wyraźną zmianę taktyki dotyczącej zaciąganych zobowiązań w papierach wartościowych?</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#MaciejKlima">Jeszcze jedno pytanie. Pan minister mówił o prognozowanym przyroście wartości PKB o 3,6%. Wiadomo, że taki wzrost produktu krajowego brutto będzie miał zasadniczy wpływ na dochody podatkowe i niepodatkowe. Czy są robione symulacje, w jaki sposób przyrost PKB poniżej 3% wpłynąłby na dochody podatkowe i niepodatkowe? Bo to może spowodować w trakcie pierwszego półrocza zasadnicze komplikacje dotyczące dochodów państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o spadek wartości odpisów na fundusze celowe, to w czasie prac nad ustawą budżetową na rok 2011 nie były podejmowane żadne szczególne działania ze strony resortu finansów czy też ze strony rządu na poziomie prac związanych z rozpatrywaniem projektu budżetu dotyczące ograniczenia odpisów na różne fundusze, w tym również na te, o których wspominał pan senator. Te fundusze są zarządzane przez poszczególne resorty, a kwestia kształtowania środków w tych funduszach i sposoby ich wykorzystania są związane z oceną określonych potrzeb czy też zasadności lokowania pewnych środków i finansowania z tych funduszy różnych działań. Stąd też nie było odgórnej ingerencji właśnie w takie a nie inne ukształtowanie wielkości odpisów na fundusze, o których pan senator wspominał.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o kwestie związane ze wzrostem PKB i ewentualnymi symulacjami, które robimy... Nie robimy takich symulacji... To znaczy oczywiście symulacje robimy, i to różne, jeżeli chodzi o dochody, o jakieś możliwe wskaźniki PKB i ewentualne ich przełożenie na dochody budżetu państwa, z tym że w tym momencie nie mamy podstaw do tego, żeby zakładać, że może być tutaj jakieś zachwianie, jeżeli chodzi o realizację dochodów, czy też odstępstwa na niekorzyść w stosunku do tego, co jest zaplanowane w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#HannaMajszczyk">Co do tych potrzeb pożyczkowych, o których wspominał pan senator, to, jak już obiecałam panu senatorowi podczas przerwy... Jeżeli chodzi o taktykę... Jeżeli chodzi o same kwoty, to one są podane w załączniku, a jeżeli chodzi o samą taktykę, to możemy udzielić szczegółowych informacji, przy czym już teraz mogę powiedzieć, że zmiana pewnych priorytetów w odniesieniu do tych papierów, o których pan senator wspominał, wiąże się oczywiście z analizą i doświadczeniem z lat poprzednich, jak również z obserwacją tego, co może się dziać na rynku, a także tego, jakie najlepsze korzyści możemy osiągać w interesie Polski po to, aby zadłużenie było jak najmniejsze. Dlatego też takie zmiany, jeżeli chodzi o przekierunkowanie tych potrzeb, następują. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Woźniak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#HenrykWoźniak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#HenrykWoźniak">Budżet jest narzędziem budowania równowagi finansów publicznych i zapewnienia bezpieczeństwa finansów publicznych. I oczywiście w tej sferze nie można nie dostrzec dokonań obecnego ministra finansów i jego ekipy. Ale też budżet, z natury rzeczy, jest narzędziem rozwoju gospodarczego i inwestowania w przyszłość. Swoje pytanie miałem zadać panu ministrowi Rostowskiemu, ale rozumiem, że przecież pani minister odpowie mi równie dobrze. Czy ten budżet jest takim właśnie instrumentem rozwoju Polski? Bo bez wątpienia program budowy autostrad i dróg szybkiego ruchu jest tym, czym ten rząd może się poszczycić, ale przecież są jeszcze dwa wielkie obszary do inwestowania, wymagające dużych nakładów - mam tu na myśli transport kolejowy i energetykę. Czy oczekiwania resortów gospodarczych są uwzględniane w ramach budowania tego budżetu? Jak pani minister te kwestie ocenia?</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#HenrykWoźniak">Dodam jeszcze, że... To pytanie zostało zainspirowane konkretną sytuacją. W programie budowy dróg szybkiego ruchu i autostrad była przewidziana i zabezpieczona finansowo budowa drogi szybkiego ruchu S3. Z tego zadania został wykreślony odcinek Gorzów - Międzyrzecz, nieduży odcinek, mający niespełna 40 km, z zapewnieniem dotychczasowego finansowania. Jak rozumieć tę sytuację, że nagle zabrakło pieniędzy, i to w sytuacji, gdy cały ten program dotyczący S3 miał zabezpieczenie w postaci środków unijnych, jako wieloletnie zadanie inwestycyjne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o budżet na rok 2011 i sprostanie oczekiwaniom poszczególnych resortów co do kształtowania budżetu w celu realizacji zadań, które te resorty chciałyby realizować, to trzeba przypomnieć, że jest to budżet całego państwa, a więc potrzeby czy też zadania przedstawiane przez poszczególne resorty do realizacji muszą uwzględniać możliwości. Przy okazji prac nad budżetem na rok 2011, w tym również w trakcie prac w różnych komisjach sejmowych, podnoszone były również takie tematy jak problem budowy dróg czy też likwidacji z planów jakiegoś odcinka drogi. Ktoś - nie chcę tutaj przywoływać jego nazwiska, zwłaszcza że nie pamiętam, kto to był, mogłabym więc niesłusznie przypisać komuś autorstwo tego porównania - słusznie, jak mi się wydaje, porównał planowanie budżetu państwa do planowania pewnych wydatków w gospodarstwie domowym. Cóż, trudno sobie wyobrazić to, by każdy z członków tego gospodarstwa domowego, dzieci i dorośli, mógł wypełnić każde swoje zadanie i realizować zapotrzebowanie na wydatki, gdy w budżecie tej rodziny nie ma środków na realizację tego. Przykładem, który może być tutaj przedstawiony, jest planowanie wysłania dziecka na studia zagraniczne. Trudno sobie przecież wyobrazić, że ktoś będzie robił takie plany, jeżeli nie zapewni w budżecie środków na utrzymanie tego dziecka na owych studiach, zwłaszcza jeżeli wysyła je, jak mówię, za granicę i jeżeli te studia są w pełni płatne. Dlatego podczas konstruowania tego budżetu i realizacji tych zadań, o których wspomina pan senator, wszystkie resorty i wszyscy dysponenci muszą też uwzględniać możliwości budżetu dotyczące sfinansowania celów, które sobie postawiono.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#HannaMajszczyk">A skoro pan senator przywołuje kwestię konkretnego odcinka drogi, to ja mogę zaręczyć, że określone decyzje co do tego, czy dany odcinek drogi ma być w roku 2011 kontynuowany, czy nie, na pewno nie zapadały bezpośrednio na szczeblu związanym z pracami nad ustawą budżetową, bo takie sprawy to należą już do poszczególnych priorytetów kształtowanych na szczeblu ministra infrastruktury. To wszystko - z uwagi na możliwości finansowe, konieczność zejścia z deficytu sektora finansów publicznych i na nieprzekroczenie drugiego progu ostrożnościowego - spowodowało, że środki na rok najbliższy są o wiele mniejsze niż wcześniej. To decyduje również o tym, że minister infrastruktury musi podejmować decyzje, jakie zadania będą realizowane w pierwszej kolejności, a jakie w następnej. Bo, jak minister infrastruktury wielokrotnie już podkreślał, takie ukształtowanie budżetu nie wiąże się z rezygnacją z budowy określonych dróg, ale z innym rozlokowaniem w czasie realizacji określonych priorytetów. Tyle na ten temat mogę powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Senator Piotrowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#StanisławPiotrowicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#StanisławPiotrowicz">Pani Minister, niewątpliwie kształt budżetu należy odnieść do stanu finansów państwa. Dopiero w tym kontekście można oceniać, na ile ten budżet został skonstruowany prawidłowo. W szczególności miałbym do pani minister takie pytanie: jak kształtuje się dług publiczny na koniec 2010 r., a jaki był ten dług na koniec roku 2007 r.? I podobnie: jak kształtuje się deficyt budżetowy na koniec 2010 r. i jak ten deficyt wyglądał trzy lata temu? Chodzi o to, żeby dostrzec, jakie są w tej mierze tendencje i czy rzeczywiście należy dokonywać pewnych zmian budżetowych, ewentualnie w jakim zakresie.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#StanisławPiotrowicz">I kolejne pytanie, szczegółowe, już ostatnie. Dotyczy ono prokuratury. Prokuratura została wydzielona z Ministerstwa Sprawiedliwości. Ale czy uwzględniono w budżecie, że to spowoduje zwiększenie kosztów funkcjonowania prokuratury? Bo jest wzrost tych kosztów, chociażby w wyniku tego, że prokuratura musi korzystać z oddzielnych pomieszczeń, podczas gdy dotychczas wykorzystywano budynek Ministerstwa Sprawiedliwości, dotychczas korzystano ze sprzętu, z serwerów i z innych urządzeń należących do Ministerstwa Sprawiedliwości. Te koszty wzrosły w związku z samodzielnością prokuratury, a jednocześnie budżet prokuratury został obniżony, i to w odniesieniu do budżetu z roku 2009. Czy to jest przeoczenie, czy też świadome działanie, z rozmysłem? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o prokuraturę - bo może zacznę od tej części pytania - to trudno mówić, że budżet prokuratury został ograniczony w stosunku do budżetu z roku 2009, bo, jak słusznie sam pan senator zauważył, nie było odrębnego budżetu prokuratury. Był to przecież budżet, który mieścił się w budżecie ministra sprawiedliwości, dlatego nie ma tu bezpośredniego porównania. Oczywiście na pewno łatwiej jest dokonywać różnych przesunięć i alokacji środków w jednym budżecie niż w budżecie konkretnej jednostki, która tylko wykorzystuje środki na cele konkretnie związane z realizacją zadań prokuratury. Niemniej jednak przy okazji wydzielenia tej instytucji w roku 2010 nastąpiło przeniesienie środków z budżetu ministra sprawiedliwości do budżetu prokuratora. I to przeniesienie związane było z podziałem tych środków, jakie były zaplanowane na rok 2010, na cele związane z realizacją zadań prokuratury przez ministra sprawiedliwości. W proporcji do czasu, jaki pozostał do końca roku... Bo to wyłączenie się prokuratury nastąpiło, o ile pamiętam, w marcu roku 2010. Oczywiście po upływie tego kwartału środki, które pozostały w budżecie ministra sprawiedliwości na cele związane z realizacją zadań prokuratury, były już odpowiednio, proporcjonalnie mniejsze, ale w całej tej wysokości zostały wyłączone do budżetu prokuratora. Jak rozumiem, te pytania pana senatora związane są z informacjami, które pojawiają się co do tego, że ten budżet nie jest wystarczający, jeżeli chodzi o potrzeby prokuratora. Niemniej jednak chcę tu powiedzieć, choć wielokrotnie już to podkreślałam, gdy takie pytania były zadawane w trakcie prac sejmowych, że kształt i wykorzystanie budżetu prokuratora w roku 2010 wiązały się częściowo - podkreślam: częściowo, bo nie można powiedzieć, że w całości - z tym, że te środki zostały być może niewłaściwie rozlokowane już na wstępie przez tę nową jednostkę, jeśli chodzi o realizację poszczególnych działań wewnątrz tego resortu. I w trakcie roku następowały przeniesienia. Oczywiście, to jest nowa jednostka, dlatego właśnie te wszystkie potrzeby, o których mówił pan senator, będzie rozpoznawała tak naprawdę dopiero w trakcie funkcjonowania. Dlatego na bieżąco były podejmowane działania, które zabezpieczały poprawność realizacji zadań przez tę instytucję i wykonywanie wszystkich czynności. Wiązało się to, między innymi, z przesunięciem czy wydzieleniem pewnych środków z rezerwy ogólnej do dyspozycji prokuratora po to, aby mógł zrealizować swoje potrzeby, a konkretnie potrzeby związane z postępowaniami prokuratorskimi wymienionymi we wniosku prokuratora o uruchomienie tej rezerwy ogólnej na jego potrzeby. I w ten sposób te potrzeby na rok 2010 zostały zabezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#HannaMajszczyk">A jeżeli chodzi o rok 2011, to już na etapie tworzenia budżetu, czyli we wrześniu, a właściwie jeszcze w sierpniu - ale przedstawienie go Radzie Ministrów miało miejsce we wrześniu ubiegłego roku - potrzeby te zostały zasygnalizowane przez prokuratora, a budżet prokuratora został odpowiednio zwiększony. W trakcie przedstawiania tej ustawy Radzie Ministrów zostały na przykład zwiększone wydatki na postępowania prokuratorskie o ponad 11 milionów zł, a w sumie, w stosunku do pierwotnie planowanych przez samego prokuratora środków na ten cel, nawet więcej. Tak że budżet odpowiednio został powiększony i w naszym mniemaniu zabezpiecza realizację tych celów. Niemniej jednak, ponieważ w dalszym ciągu jest to instytucja stosunkowo nowa - rok 2011 jest dopiero drugim rokiem jej działania - będziemy oczywiście na bieżąco współpracować z prokuratorem i w przypadku pojawienia się jakichkolwiek potrzeb czy wątpliwości co do możliwości zrealizowania określonych celów na pewno będziemy tym trudnościom przeciwdziałać, chociaż nie przewidujemy w tym momencie, żeby taka potrzeba zaistniała.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o dług i deficyt, o szczegółowe kwoty z ubiegłego roku i z roku 2007, bo o to pytał pan senator, to przedstawimy panu senatorowi te informacje. Na pewno deficyt za rok 2010 - o czym już wspominał pan minister Rostowski - szacowany na koniec roku 2010 wyniósł powyżej 45 miliardów zł. Ale oczywiście końcowe wyliczenia będą znane dopiero po zakończeniu wszystkich rozliczeń w okresach przejściowych, między innymi właśnie rozliczeń dotacji, które będą rozliczane jeszcze do końca tego miesiąca przez poszczególnych dysponentów, czy też rozliczenia zwrotu podatku od towarów i usług. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: My przekażemy te informacje panu senatorowi...)</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Dajczak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WładysławDajczak">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WładysławDajczak">Dwa pytania, Pani Minister. Jedno już zadawałem senatorowi sprawozdawcy, chodzi mi o wzrost stawek podatku VAT. Jakie to będzie miało skutki dla ochrony zdrowia? Bo myślę, że spowoduje to ubytek środków dla ochrony zdrowia. Czy mogłaby pani minister powiedzieć, o jaką kwotę tu chodzi i czy ewentualnie są planowane jakieś rekompensaty dla służby zdrowia z tego tytułu? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WładysławDajczak">I drugie pytanie. Chciałbym tak uzupełniająco dopytać o to, o co już tu pytał pan senator Woźniak. Ta droga S3 jest niewątpliwie ważna dla naszego kraju, ale też dla województwa lubuskiego. W czasie debaty sejmowej jedna z posłanek otrzymała zapewnienie, że ta droga w żadnym wypadku nie jest zagrożona. Tymczasem parę dni później raptem pojawiła się informacja, że środków jednak zabraknie, między innymi na ten odcinek, o którym wspomniał pan senator Woźniak. W ciągu ostatnich dwóch dni w województwie lubuskim mieliśmy okazję słuchać publicznych wypowiedzi niektórych parlamentarzystów z koalicji rządzącej na temat tego, że jest pełna gwarancja Ministerstwa Finansów dla tej drogi, że nie ma już żadnego zagrożenia i że ten odcinek również będzie realizowany, bo są na to pieniądze. Czy pani minister może to potwierdzić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o wzrost podatku od towarów i usług i ewentualne skutki dla ochrony zdrowia, to tak jak już mówiliśmy, również na tej sali, w trakcie prac nad ustawą okołobudżetową - bo ona właśnie wprowadzała zmiany w zakresie podwyższenia tej stawki podatku od towarów i usług od stycznia bieżącego roku - nie są szacowane żadne... to znaczy nie były szacowane żadne skutki, które miałyby podlegać zrekompensowaniu dla ośrodków zdrowia czy służby zdrowia, w szerokim rozumieniu tego słowa, z tytułu podwyżek stawek podatku od towarów i usług. Takie skutki zresztą trudno byłoby określić na etapie podwyższania podatku od towarów i usług, ponieważ, jak wszyscy wiemy, jest to podatek o charakterze cenotwórczym, a ceny, właściwie wszystkie, mają charakter rynkowy, może z jakimiś tam drobnymi wyjątkami, gdy muszą być zgody na podwyższanie cen dla określonych grup towarów. Chcę jednak powiedzieć, że konkurencyjność rynkowa poszczególnych towarów sprawia, że podwyższenie stawki podatku od towarów i usług nie musi oznaczać automatycznego przerzucenia tej podwyżki na ceny. Stąd też nie można przyjmować takiego założenia, że jeżeli stawka podatku wzrasta o jeden punkt procentowy, to automatycznie wydatki i koszty poszczególnych podmiotów wzrosną bezpośrednio w takiej relacji, jak została podwyższona ta stawka podatku, bo ceny wielu towarów mogą w ogóle nie wzrosnąć. Jak wszyscy wiemy, podatek od towarów i usług jest tylko jednym z elementów, który może mieć wpływ, aczkolwiek nie musi, na cenę towaru. Dlatego nie były szacowane żadne skutki, w odniesieniu do służby zdrowia również, i nie były też szacowane jakieś kwoty związane z koniecznością zrekompensowania jakichkolwiek podwyżek cen z tego tytułu. Ta konkurencyjność, o której wspomniałam, naszym zdaniem spowoduje, że skutek tej podwyżki będzie co do zasady niewielki, jeżeli chodzi o przełożenie na ceny i na koszty związane z zakupami dla całego sektora, dla całej gospodarki, różnych podmiotów czy instytucji publicznych, również dla służby zdrowia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Dziękuję bardzo...)</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#komentarz">(Senator Władysław Dajczak: Jeszcze pytanie, czy będzie droga S3.)</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#HannaMajszczyk">Aha, przepraszam. Panie Senatorze, jeżeli chodzi o tę drogę, to tak jak zaznaczyłam, lista priorytetów i zadań, które będą realizowane w roku 2011, jest sporządzana na poziomie Ministerstwa Infrastruktury. My wspólnie z ministrem infrastruktury i z całym rządem planowaliśmy budżet i wiadomo, jakie środki w budżecie są do dyspozycji ministra infrastruktury czy też KFD. Są jeszcze środki z programu wieloletniego, który został załączony do ustawy budżetowe. I na tym etapie możemy mówić już tylko o zapewnieniu tych środków, które zostały w tej ustawie przewidziane.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#HannaMajszczyk">A co do tego, czy ten akurat odcinek drogi będzie realizowany, czy nie, ja w tym momencie niestety nie mogę... No, ja nie mam ani upoważnienia, ani takiej wiedzy, żebym mogła państwu potwierdzić, że ten odcinek drogi na pewno będzie realizowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Kowalski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#SławomirKowalski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#SławomirKowalski">Pani Minister, 1 stycznia weszła w życie nowa ustawa o finansach publicznych, która zlikwidowała dochody własne wielu podmiotów, chodzi między innymi o gospodarstwa pomocnicze. Tam było dość dużo niepokoju w związku z tym, że te podmioty będą musiały oddawać na cudzy rachunek, że tak powiem, wypracowane przez siebie pieniądze czy dochody. W jaki sposób powinien działać mechanizm zwrotu pieniędzy dla tych podmiotów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#HannaMajszczyk">Zgodnie z ustawą wprowadzającą ustawę o finansach publicznych przez dwa lata od roku 2011, a więc również na rok 2012... Ustawa wprowadzająca ustawę o finansach publicznych zobligowała do stworzenia w ustawie budżetowej na kolejne dwa lata, czyli na rok 2011 i 2012, rezerwy w budżecie państwa, która to rezerwa - w budżecie na rok 2011 jest to rezerwa nr 57 - ma zabezpieczać środki związane z likwidacją rachunku dochodów własnych oraz z likwidacją gospodarstw pomocniczych w poszczególnych jednostkach budżetowych w przypadku, gdy jednostki budżetowe przejęły realizację zadań po likwidowanych gospodarstwach pomocniczych. Ta rezerwa w budżecie na rok 2011 opiewa na kwotę ponad 1 miliarda zł i została skonstruowana w ten sposób, że poszczególni dysponenci, którzy wiedzieli, iż nie będą już mogli prowadzić rachunku dochodów własnych, a więc realizację swoich zadań będą w całości finansowali z budżetu, powinni zaplanować odpowiednio dochody, które będą osiągali, w dalszym ciągu wykonując te zadania, oraz wydatki, które znajdowały się właśnie w tak zwanej rezerwie systemowej nr 57 umieszczonej w budżecie na rok 2011. Oczywiście zgodnie z ustawą wprowadzającą ustawę o finansach publicznych ta rezerwa może być przeznaczona na wydatki proporcjonalnie do dochodów osiąganych przez te jednostki. Co do zasady te zadania realizowane są przez jednostkę budżetową, która ma swój budżet i będzie realizowała swoje główne zadania w ramach środków zaplanowanych w budżecie państwa na rok 2011. Kiedy jednostka budżetowa osiągnie dodatkowe dochody, które wcześniej szły na rachunek dochodów własnych, i poniesie z tego tytułu koszty, będzie ubiegała się... To znaczy odpowiedni dysponent, który wcześniej dysponował tym rachunkiem, będzie kierował wniosek do ministra finansów, przedstawi odpowiednie rozliczenia i minister finansów będzie uruchamiał środki z tej rezerwy. Tak będzie przez dwa lata, w 2011 i 2012 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#StanisławJurcewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#StanisławJurcewicz">Pani Minister, mam pytania co do dwóch kwestii. Pierwsze dotyczy planu finansowego Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców. Jest dosyć znaczna różnica, jeżeli chodzi o plany na rok 2010 i na rok 2011. Poprosiłbym może o krótką odpowiedź w formie pisemnej, jak działał ten fundusz w roku 2010. Chodzi mi o to, ile zostało, że tak powiem, uratowanych miejsc pracy, ile przedsiębiorstw uchroniło się przed likwidacją bądź upadkiem i jakiej wielkości pożyczki i kredyty zostały udzielone. Poprzez te pytania zmierzam do kwestii poruszanej już wcześniej, czyli do Funduszu Pracy. Pamiętamy wszyscy, że jest pewien algorytm finansowania promocji zatrudnienia, aktywnych form bezrobocia itd., itd. Dysponentem jest oczywiście jedno z ministerstw. Zmierzam tu do zasygnalizowania pewnej kwestii i do zapytania pani minister o to, czy w trakcie roku budżetowego, załóżmy, po kwartale czy półroczu, będzie przeprowadzona analiza finansowa środków zaangażowanych w Funduszu Pracy. Przy czym rozumiem, że jest funkcja państwa, podzadanie, działanie itd., że ta składowa budżetu zadaniowego ma osiągnąć określony cel. Najniższą jednostką jest oczywiście urząd pracy na szczeblu powiatowym, od niego wymagana jest efektywność itd., itd. Zwracam na to uwagę i proszę ministerstwo o przemyślenie tego, szczególnie jeśli chodzi o kwestie dotyczące młodzieży. Wśród osób do dwudziestego piątego roku życia, a później po czterdziestym piątym roku życia, jest największe bezrobocie. Znam sytuację budżetową państwa i jeśli o mnie chodzi, to oczywiście także uważam, że jeżeli trzeba oszczędzać, to wszędzie, ale zważmy na jedno, szczególnie jeżeli chodzi o ludzi młodych: są niewielkie środki... Można oczywiście odpowiedzieć, że jest to decyzja ministerstwa pracy, ale kranik z pieniędzmi odkręca Ministerstwo Finansów. Szczególnie ludzie młodzi... Proszę zważyć na propozycję jednego z państw sąsiadujących, dotyczącą ludzi młodych w kontekście OFE, ZUS itd. Czy pani minister nie sądzi, że środki, szczególnie przeznaczone dla ludzi młodych, młodocianych pracowników i stażystów, są za małe? Moim zdaniem należałoby to przemyśleć i może po pierwszym półroczu przeprowadzić taką analizę, jeśli jest to możliwe, aby się temu przyjrzeć. Bo stopa bezrobocia, ogólnie rzecz biorąc, jest różna w różnych częściach kraju. Gdy patrzy się na sprawę makroekonomicznie, to oczywiście można powiedzieć, że to jest 10%, 8% 11%, ale przecież są województwa i regiony, gdzie bezrobocie sięga 20%. I myślę, że warto byłoby odkręcić kranik z pieniędzmi dla tych regionów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, oczywiście, jak najbardziej taką analizę można wykonać i będziemy wnosić do ministra pracy o to, aby jej dokonać. Chciałabym zwrócić uwagę na fakt, że zmiana alokacji środków wewnątrz wydatków jest możliwa. Jeżeli jednak pytał pan senator o to, czy można zwiększyć te kwoty poprzez uruchomienie dodatkowych środków, ponad to, co zostało zaplanowane, to powiem, że w tym momencie trudno byłoby coś takiego zakładać. W takim przypadku automatycznie stwierdzalibyśmy, że już dzisiaj zakładamy, iż ograniczenie tych wydatków, a przez to zmiana wyników tego sektora, nie będzie realizowane, ponieważ sądzimy, że nastąpi właśnie wzrost wydatków. Oczywiście sytuacja jest dynamiczna i różnie może się rozwijać w trakcie roku budżetowego, ale te wskaźniki, te założenia, jakie są dzisiaj, wiedza co do kształtowania się tych wydatków i sama konstrukcja budżetu na rok 2011, która zakłada ograniczenie wydatków, nie powinny skłaniać do tego, żeby z góry zakładać, iż środki mogą być zwiększone. Można myśleć o odpowiednim alokowaniu środków, a analiza, o której mówi pan senator, jak najbardziej słuszna i potrzebna, z pewnością przyczyni się, czy to jeszcze w drugiej połowie tego roku, czy też w przyszłym roku, kiedy może już, mam nadzieję, takich ograniczeń w zakresie wydatków Funduszu Pracy nie będzie, do odpowiedniego ukierunkowania tych środków, właśnie na zaktywizowanie ludzi młodych, a nie na inne cele. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Błaszczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Pani Minister, mam pytania związane z podstawowymi zapisami ustawy budżetowej. Pierwsze dotyczy podatku akcyzowego i założeń wysokości tego podatku - 58,7 miliarda zł. Wiem, że przy okazji omawiania ustawy o wzroście podatku akcyzowego wymieniana była dość duża suma dotycząca szarej strefy: gdzieś traciliśmy 20 miliardów zł z powodu nieściągalności tego podatku, z powodu przemytu. Z założeń na 2011 r. wynika, że ten podatek ma być wyższy, jednak szara strefa na pewno też będzie się poszerzać. Czy ministerstwo uwzględniło spadek związany z szarą strefą? Kolejne pytanie... A nie, jeszcze dodatkowe pytanie odnośnie do tego punktu. Jak ta sprawa wyglądała w roku 2010? Czy założenia związane z podatkiem akcyzowym zostały w stu procentach zrealizowane?</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PrzemysławBłaszczyk">Kolejne pytanie dotyczy podatków CIT i PIT. Nie jestem ekonomistą, dlatego chciałbym się dowiedzieć od pani minister, choć może moje pytanie jest nie miejscu, dlaczego jest taka duża różnica pomiędzy wysokością podatku CIT a wysokością podatku PIT. Czy takie małe wpływy z podatku CIT są związane z tym, że nasze przedsiębiorstwa, nasza gospodarka nie są takie świetne - wiadomo, że podatek CIT dotyczy osób prawnych - czy też jest to związane z szarą strefą i nieściągalnością tego podatku? I czy takie duże różnice pomiędzy CIT a PIT... Nie wiem, czy są podobne podatki w innych krajach wysoko rozwiniętych i czy też są takie duże różnice, a podatek CIT jest na takim niskim poziomie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o podatek akcyzowy, to oczywiście wszystkie kwestie, o których mówił pan senator, czyli rozszerzenie ewentualnej szarej strefy... Mówimy o papierosach i założeniach związanych z podwyżką stawki podatku akcyzowego na papierosy, bo to tego przede wszystkim dotyczy główne założenie co do wzrostu dochodów z tytułu tego podatku. Wszystko to było brane pod uwagę i zarówno wskaźniki makroekonomiczne, jak i cały czas doskonalone metody i instrumenty walki z szarą strefą pozwalają nam zakładać takie właśnie wskaźniki i mieć takie oczekiwania co do dochodów z podatku akcyzowego. Teraz nie odpowiem panu senatorowi, jak wygląda sytuacja co do podatku od samych papierosów, bo nie mam przy sobie materiałów zawierających takie rozbicie, ale powiem, że samo wykonanie dotyczące podatku akcyzowego za rok 2010 jest o prawie 5% wyższe od planu. A więc już sam ten fakt, informacje otrzymane po zakończeniu roku 2010 powodują, że nasze założenia co do kształtowania dochodów na rok 2011 nie wydają się wcale jakimś przeliczeniem czy zawyżeniem.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o podatki CIT i PIT, to różnica między nimi związana jest z tym... Trzeba wziąć pod uwagę sposób rozliczania podatku dochodowego od osób prawnych. Obecna sytuacja związana z wpływami z tytułu tego podatku, o tyle niższymi od oczekiwanych, bo w stosunku do założeń jest on w dość znacznym stopniu niezrealizowany... Niemniej jednak nie sądzę - nie mamy też analiz czy informacji, które pozwalałyby nam tak zakładać - żeby wynikało to z funkcjonowania jakiejś szarej strefy czy unikania płacenia tego podatku w wyniku omijania przepisów, ale wiąże się z rozliczaniem w różny sposób podatku dochodowego od osób prawnych. Rok 2010 był tak naprawdę pierwszym rokiem, w którym podmioty gospodarcze rozliczające ten podatek rozliczały straty z okresu kryzysu gospodarczego. Tak naprawdę jest to możliwe dopiero po dwóch latach, a właśnie tamten rok był pierwszym okresem... A więc wyniki tak niskie w stosunku do założeń, w naszych analizach, są wynikiem tego zdarzenia. Trudno odnieść się do różnic, o których mówił pan senator, czy one są podobne w innych państwach, gdzie jest podatek dochodowy od osób prawnych i podatki dochodowe od osób fizycznych, ponieważ nie ma, podobnie jak w przypadku podatku od towarów i usług, dyrektyw, które by ściśle narzucały jednakowe metody liczenia tych podatków, zwłaszcza jeżeli chodzi o koszty, możliwości rozliczania różnych strat. Porównywanie z innymi państwami nie jest możliwe, ponieważ nie ma wspólnej podstawy, która by uzasadniała takie porównanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Majkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#KrzysztofMajkowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#KrzysztofMajkowski">Pani Minister, ja kontynuując zadawanie pytań, które kierowałem do pana ministra Rostowskiego, chciałbym panią dopytać o dwie kwestie. Jeżeli już była o tym mowa, to przepraszam, proszę nie odpowiadać. Chciałbym wrócić do pytania dotyczącego wydatków w 2011 r. na Kancelarię Prezydenta. Minister Rostowski nie umiał... znaczy, nie miał precyzyjnej informacji, nie mógł odpowiedzieć i scedował tę odpowiedź na panią minister. Jeżeli może pani odpowiedzieć, to bardzo o to proszę.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#KrzysztofMajkowski">Drugie pytanie. I tu, Panie Marszałku, przepraszam, prośba do pana, żeby może nie zobligować, ale prosić, aby minister finansów... Zresztą obojętnie który minister występuje i jest do dyspozycji senatorów, po tym, gdy zadaję pytanie, oczekuję odpowiedzi ze strony ministra. Jeżeli jej nie zna, może udzielić odpowiedzi na piśmie. Dla mnie niedopuszczalna jest odpowiedź, przypuszczenia pana ministra. Gdy zapytałem - powtórzę to pytanie - czy w 2011 r. na skutek podwyższania cen energii elektrycznej o około 8–9% zysk, który wypracują przedsiębiorstwa energetyczne, Ministerstwo Finansów będzie egzekwować w postaci dywidendy, czy zostawi to na rozwój przedsiębiorstw, pan minister uśmiechnął się i powiedział, że on by sobie życzył takiego lub innego rozwiązania. Dla mnie jest to niedopuszczalne. Jeżeli pani minister może mi odpowiedzieć, to bardzo bym prosił o informację, jakie są plany Ministerstwa Finansów co do ściągania dywidendy z przedsiębiorstw energetycznych, których zysk za 2011 r. będzie, szacuje się, rzędu 5–6 miliardów netto. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o budżet Kancelarii Prezydenta, to ustawa budżetowa na rok 2010 zakładała, że będzie on w wysokości 158 milionów 485 tysięcy zł. Według przedłożenia rządowego projektu ustawy budżetowej, który został skierowany do parlamentu, budżet ten został ukształtowany na poziomie 181 milionów 833 tysięcy zł. Różnica wynosi około 30 milionów zł, z tym że chciałabym zwrócić uwagę na fakt, iż w przypadku Kancelarii Prezydenta, podobnie jak w przypadku Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i kilkunastu innych instytucji, budżety zaproponowane przez poszczególnych dysponentów, w tym tych, o których przed chwilą wspomniałam, minister finansów, a następnie rząd, że tak powiem, wkładają do budżetu, nie mając możliwości i prawa ingerencji w nie. Są to jednostki określone w art. 139 ustawy o finansach publicznych. Przepis ten mówi wprost, że takie budżety włącza się do ustawy budżetowej. One nie są planowane w ustawie budżetowej, ale włącza się je do ustawy budżetowej. A więc w przypadku Kancelarii Prezydenta, tak samo jak w przypadku Kancelarii Senatu, informacje, budżety, które nam przyśle Kancelaria Prezydenta, Kancelaria Sejmu czy Kancelaria Senatu, są włączane do ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#HannaMajszczyk">Niemniej jednak zaznaczam, że już w trakcie prac w Sejmie nad budżetem państwa wiele budżetów, w tym między innymi budżet Kancelarii Prezydenta, zostało zmienionych. Myślę, że ukształtowanie tych budżetów w takiej, a nie innej wysokości wiązało się z tym, że kiedy przysyłano nam je do resortu, w sierpniu ubiegłego roku, nie była jeszcze znana, a nawet jeśli były już znane jakieś projekty, to na pewno nie była jeszcze uchwalona, ustawa okołobudżetowa, która między innymi zamrażała tak zwane fundusze wynagrodzeń właśnie we wspomnianych przeze mnie jednostkach. Ponieważ to zamrożenie nastąpiło wskutek przyjęcia uchwały budżetowej przez parlament, niektóre środki zaplanowane w budżetach tych jednostek, w tym również w Kancelarii Prezydenta, i tak byłyby nie do wykorzystania, gdyż ich wykorzystanie naruszałoby ustawę okołobudżetową. Stąd też w trakcie prac w Sejmie nad projektem budżetu na rok 2011 zmniejszono środki, budżet ze 181 milionów 833 tysięcy, o których mówiłam, do kwoty 171 milionów 524 tysięcy, czyli o jakieś 13 milionów zł. Te środki zostały odpowiednio zagospodarowane przez Sejm, przesunięte na realizację określonych celów i ich już w tym budżecie nie ma - chodzi o te 13 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli zaś chodzi o pytanie pana senatora dotyczące ściągalności dywidendy, to ja przekażę je do resortu i udzielimy odpowiedzi na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Paszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#BohdanPaszkowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#BohdanPaszkowski">Ja mam pytanie. Często mówi się o pewnych oszczędnościach z tytułu wprowadzenia nowych narzędzi w zarządzaniu płynnością sektora publicznego. Czy mogłaby pani sprecyzować, co to są za narzędzia? Jakich ewentualnie efektów finansowych oczekujecie państwo w związku z ich wprowadzeniem? To jest jedno moje pytanie.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#BohdanPaszkowski">Teraz już konkretne pytanie co do kwestii związanych z rezerwami. Jeśli chodzi o finansowanie Wyższego Prawosławnego Seminarium w Warszawie, to jest kwota 450 milionów. To będzie pokrywać, że tak powiem...</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#komentarz">(Senator Jan Wyrowiński: Tysięcy.)</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Milionów?)</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#BohdanPaszkowski">Tysięcy, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#BohdanPaszkowski">...Cały budżet tych jednostek?</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#BohdanPaszkowski">Następne moje pytanie związane z rezerwami. Jest rezerwa - ona wynosi 3 tysiące... nie, 3 miliony - „Środki na utworzenie Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia”. To centrum w całości powstanie z tych pieniędzy, tak?</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#BohdanPaszkowski">I jeszcze jedno pytanie, bo ta sprawa mnie intryguje. W rezerwie „Ochrona odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej” jest 130 milionów. Mogłaby pani sprecyzować, kto to jest odbiorca wrażliwy na energię elektryczną?</u>
          <u xml:id="u-129.9" who="#BohdanPaszkowski">Ostatnie już pytanie odnośnie do rezerw. Jest rezerwa „Opłaty dotyczące czarteru samolotów zewnętrznych” i kwota prawie 8 milionów - dobrze czytam - a nie ma w budżecie zakupu samolotu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o seminarium prawosławne i kwotę, to jest to rezerwa, która powstała w trakcie prac sejmowych. Trudno mi w tym momencie powiedzieć, czy jest to cały budżet i czy tylko te środki wystarczą na utrzymanie seminarium. Myślę, że nie i że jest to jakaś część, kwota, którą będzie wspomagane to seminarium, a nie finansowane w całości, z pewnością nie.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o kwotę 3 milionów zł na rezerwę związaną z centrum porozumienia i dialogu, o której mówił pan senator, to nie jest to cała kwota przeznaczona na ten cel. Zgodnie z porozumieniem, jakie zostało zawarte ze stroną rosyjską, obie strony zadeklarowały wydatkowanie w trakcie roku budżetowego na sprawy związane z realizacją centrum dialogu i porozumienia kwoty, w przeliczeniu na złote, około 4 milionów zł. 1 milion jest już w budżecie resortu, który będzie się tym zajmował, a w zależności od rozwoju po obu stronach... Środki będą uruchamiane w zależności od porozumień i celów, jakie zostaną dopracowane. Dlatego zdecydowano, że w większości będą one w rezerwie i dopiero kiedy zaistnieje potrzeba, będą one uruchamiane. Jednak kwota docelowa zaplanowana na ten rok, tak jak powiedziałam, to jest kwota rzędu 4 milionów zł, a 3 miliony zł z tej kwoty są w rezerwie.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o kwotę 130 milionów zł i tak zwanych odbiorców energii wrażliwej, to jest to kwestia ustawy, która w tym zakresie... przepraszam, że nie wiem, czy w tym momencie jest ona jeszcze procedowana, czy już została przyjęta przez parlament. Ta rezerwa pojawiła się w momencie, kiedy taki projekt aktu prawnego został przygotowany i zgodnie z założeniami rządu miał być przyjęty, traktowany był jako ten, który będzie przyjęty; wiązał się on z wykorzystaniem możliwości, jakie dają dyrektywy unijne co do wspomożenia tak zwanych odbiorców wrażliwych. Zgodnie z tym projektem, który ja pamiętam i z którym miałam możliwość zapoznania się na - przyznaję - wstępnym etapie jego przygotowywania, chodziło o, mówiąc w uproszczeniu, pewne dofinansowanie zakupu energii elektrycznej przez osoby o bardzo niskich zarobkach, zakładano w nim, że pewne limity miesięczne, które byłyby uznane jako niezbędne dla funkcjonowania danej osoby, mogłyby być w ten sposób dofinansowane z budżetu. Mechanizmy tego dofinansowania były różne, zakładano również dofinansowanie poprzez pomoc społeczną i odpowiednie rozeznanie w terenie osób, które do takiej pomocy i takiego dofinansowania byłyby zakwalifikowane.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o zakup samolotów, to w tym momencie nie mam informacji, która by pozwalała powiedzieć, że w tym roku jest zakładany zakup tych samolotów.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: A jeszcze to podstawowe pytanie, w zasadzie pierwsze, dotyczące tych nowych narzędzi.)</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#HannaMajszczyk">A tak, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-131.7" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o te nowe instrumenty zarządzania płynnością, to niedawno parlament przyjął ustawę zmieniającą ustawę o finansach publicznych, która to ustawa przewidywała między innymi wprowadzenie instrumentów zakładających, że jednostki sektora finansów publicznych swoje wolne środki będą oddawać ministrowi finansów w zarządzanie bądź też do depozytu. Środki te będą odpowiednio oprocentowane według reguły określonej w tej ustawie o finansach publicznych. W wyniku tego, że minister finansów będzie mógł zarządzać tymi wolnymi środkami jednostek sektora finansów publicznych, zmniejszą się potrzeby pożyczkowe państwa o kwotę szacowaną, jak to było przedstawiane w ustawie zmieniającej ustawę o finansach publicznych, na około 20 miliardów zł. Skutki tych nowych instrumentów i zarządzania tą płynnością były oczywiście uwzględnione podczas kształtowania budżetu na rok 2011 i kształtowania potrzeb pożyczkowych Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-131.8" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Jakie są te szacunki?)</u>
          <u xml:id="u-131.9" who="#HannaMajszczyk">Tak jak powiedziałam, potrzeby pożyczkowe Skarbu Państwa zmniejszą się o kwotę około 20 miliardów zł. Tak zresztą to było przedstawione w wyliczeniu tabelarycznym w uzasadnieniu do ustawy zmieniającej ustawę o finansach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Gogacz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#StanisławGogacz">Pani Minister, ja mam pytanie dotyczące przychodów w dziale zatytułowanym „Przychody z prywatyzacji i ich rozdysponowanie”. Państwo umieściliście tam kwotę 15 miliardów zł. Chciałbym zapytać, na ile jest to kwota, która wynika z rzetelnej analizy, z rzetelnego przygotowania tych procesów prywatyzacyjnych. Chcę zaznaczyć, że ja osobiście nie jestem zwolennikiem prywatyzowania strategicznych spółek Skarbu Państwa, ale chciałbym zapytać o rzetelność wyliczenia tej kwoty. To pytanie stawiam zachęcony niejako pozycją zatytułowaną „Analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2009 r.”, którą jak każdego roku opublikowała Najwyższa Izba Kontroli, a którą to pozycję otrzymaliśmy do naszych skrytek. I z niej właśnie, z działu dotyczącego prywatyzacji, dowiedziałem się, że w 2009 r. z przychodów z prywatyzacji zaplanowanych na 12 miliardów zł w znowelizowanej ustawie budżetowej do budżetu wpłynęło o 5 miliardów zł mniej, a na 12 miliardów zł zaplanowanych 5 miliardów zł to jednak kwota dość duża. I co czytamy w tej analizie Najwyższej Izby Kontroli? Mianowicie że „przyczyną nieuzyskania planowanych przychodów - mówimy o 2009 r., ale per analogiam oczywiście mam prawo podejrzewać, że pewne rzeczy się powtarzają - z prywatyzacji było podobnie jak w latach ubiegłych nierzetelne planowanie i uwzględnianie w planie przychodów wpływów ze spółek nieprzygotowanych do procesu prywatyzacji”. Dalej oczywiście jest mowa o tym, że brak było realnych podstaw do planowania przychodów. I moje pytanie jest takie: jak to możliwe, że to nie zawirowania na rynku nieruchomości, na międzynarodowym rynku nieruchomości czy też na innych scenach ekonomicznych, forach ekonomicznych gospodarki międzynarodowej są tego przyczyną, tylko jest nią właśnie to, co przytoczyłem, czyli „powyższe uwarunkowania”, a więc brak dogłębnej, rzetelnej analizy, który spowodował, że te przychody z prywatyzacji były prawie o połowę mniejsze? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, oczywiście jeżeli chodzi o... Bo w sumie pytanie pana senatora dotyczyło tak naprawdę roku 2009...</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gogacz: Chodzi o analogię, podejrzenie. Czy państwo zmieniliście to?)</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#HannaMajszczyk">Już mówię. Jeżeli pan senator pyta o to, dlaczego to było przyczyną, to ja jednak poprosiłabym, żeby mimo wszystko to minister skarbu się wypowiedział - ponieważ z całą pewnością udzielił odpowiedzi na te zarzuty NIK i albo zgodził się z taką analizą Najwyższej Izby Kontroli, albo też wskazał powody, dla których stało się tak lub inaczej - czy rzeczywiście podziela te zarzuty Najwyższej Izby Kontroli. Ja nie znam tego protokołu kontroli ani też odpowiedzi ministra skarbu państwa, więc pozwolę sobie przekazać to pytanie panu ministrowi skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o kwotę 15 miliardów zł, to nie mam żadnych podstaw, by przypuszczać, że ta kwota jest oszacowana w sposób nierzetelny. Przychody z prywatyzacji były szczególnie analizowane podczas kształtowania budżetu na rok 2011. Oprócz tego, że analizowano je w ścisłym porozumieniu z ministrem skarbu państwa, to dodatkowo były one przedmiotem szczegółowej analizy na posiedzeniu Rady Ministrów, na dwóch posiedzeniach Rady Ministrów poświęconych obradom nad budżetem Skarbu Państwa, więc jestem przekonana, że jak najbardziej rzetelnie i odpowiedzialnie zostały zaproponowane w tym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Bogdan Borusewicz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#BogdanBorusewicz">Pytanie zadaje pan senator Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#JanRulewski">Pani Minister, ja mam dużo szacunku do pani przełożonego, ale również do pani, za skonstruowanie tego budżetu, który jak sądzę, mógłby być ozdobną bombką na choinkę, bo tak dobrze jest zrobiony. Niemniej jednak nie podzielam tej tezy, którą pani po gospodarsku i tak obrazowo przedstawiła, jakoby rodzina gospodarowała zasobami, które posiada. W gospodarce tak nie jest, czasem robi się spółki z kimś, kto ma, posiada, bądź wychodzi się z innymi inicjatywami. I moje pytanie jest takie: czy państwu podczas konstruowania budżetu nie brakuje pewnej ofensywności, którą powinni przejawiać inni ministrowie, szczególnie minister gospodarki?</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#JanRulewski">Chciałbym przy okazji powiedzieć, jak to bym widział. Gdy pani Merkel miała problemy, a nie miała też pieniędzy, to zaprosiła rosyjski Sbierbank, żeby kupił Opla, bo chodziło o to, żeby utrzymać miejsca pracy i oczywiście zarobić na tych miejscach pracy, również dla budżetu. A ja od dawna powtarzam pewien pomysł. Bo dlaczego my nie możemy ocieplać mieszkań? Nie chodzi o te okna, piece, te szklane lustra, baterie szklane. Przecież to rozwiązuje cztery problemy, problemy związane z energią, pracą, naszymi surowcami i ochroną środowiska. To jest ten instrument, który powoduje, że my wychodzimy do przodu, nie czekamy, aż będzie gotówka, tylko jak gdyby zapożyczamy się w formie pracy, żeby wytworzyć dodatkową wartość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#BogdanBorusewicz">Pani senator Adamczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MałgorzataAdamczak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MałgorzataAdamczak">Pani Minister, ja w sprawie ustawy, nad którą cały czas toczą się prace, ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W jednej z rezerw celowych w budżecie ujęto 40 milionów zł, w tym 5 milionów 250 tysięcy zł na postępowanie w sprawach o adopcję - czyli, jak rozumiem, trafi to też do ośrodków adopcyjnych - i około 35 milionów zł na wsparcie tworzenia stanowiska asystenta i koordynatora rodziny oraz na wsparcie organizacji szkoleń dla kandydatów. Ja mam takie pytanie: czy według pani wiedzy i według Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej wystarczy tych pieniędzy na wdrożenie tej ustawy? Poza tym niepokoi mnie w tej ustawie pewna kwestia: otóż tu jest mowa o wsparciu tworzenia stanowiska asystenta i koordynatora rodziny. Jak rozumiem, chodzi tylko o wsparcie utworzenia tego stanowiska. Czy to ministerstwo będzie cały czas finansowało tego asystenta, czy też spocznie to potem na barkach gminy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#BogdanBorusewicz">I jeszcze pan senator Klima.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MaciejKlima">Panie Marszałku, Pani Minister, kilka krótkich pytań. Każdemu rządowi zależy na szkolnictwie wyższym. W dziale 803 „Szkolnictwo wyższe” w części dotyczącej szkół medycznych ustalono budżet na rok 2011 w wysokości 1 miliarda 364 milionów zł, o pół procentu więcej niż w roku ubiegłym. Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę inflację, to jest tych środków mniej. Kto podjął decyzję de facto o zmniejszeniu wydatków na szkolnictwo wyższe?</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#MaciejKlima">Następne pytanie. Pani Minister, wykorzystanie funduszy unijnych jest zadaniem szczególnie ważnym dla każdego rządu od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej. Dlaczego w dziale dotyczącym szkolnictwa wyższego, a dokładnie działalności dydaktycznej - żeby było łatwiej szukać: to dział 803, rozdział 80306 - nastąpił wyraźny spadek wykorzystania funduszy unijnych? Podobna sytuacja dotyczy też pozostałej działalności. Norweski Mechanizm Finansowy został wykorzystany w tym roku w 52% w stosunku do roku ubiegłego; Program Operacyjny „Innowacyjna gospodarka”, co powinno nas szczególnie interesować, został wykorzystany w 41%; Program Operacyjny „Kapitał ludzki”, czyli ten, który powinien być szczególnie eksploatowany - w 54%. Co spowodowało, że w planie budżetowym te środki nie zostaną właściwie wykorzystane?</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#MaciejKlima">I na koniec, żeby już nie przedłużać, pytanie trzecie. Od niedawna istnieje Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych. Jest to fundusz, który zaciekawił mnie dlatego, że powstał w 2009 r., w 2010 r. wykorzystanie środków przez ten fundusz było dosyć mizerne, plany na ten zaś rok są, powiedziałbym, dość interesujące. I dlatego chciałbym, żeby pani minister przybliżyła nam powody tego, że Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych nie wykorzystał swoich środków i możliwości finansowych w roku 2010? To na razie tyle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#HannaMajszczyk">Chciałabym odpowiedzieć na pytanie pana senatora Rulewskiego odnośnie do współpracy z innymi ministrami czy też współpracy w ramach rządu. Odwoływał się pan senator między innymi do przykładu ministra gospodarki, jeśli chodzi o podejmowanie pewnych inicjatyw, które mimo wszystko mogłyby sprzyjać rozwojowi i jednocześnie mieć pozytywny wpływ na budżet, jeśli dobrze zrozumiałam intencję i wnioski z tego wywodu. Ja chciałabym zaznaczyć, Panie Senatorze, że projekt budżetu jest kształtowany na poziomie rządu, a nie samego ministra finansów, i że wszystkie te aspekty, o których pan senator wspomniał, są podczas konstruowania budżetu brane pod uwagę i rozważane. Przy tym zawsze na ostateczny kształt nakłada się to - tak jak powiedziałam i przy czym będę jednak obstawała - jaką pulą środków dysponujemy, żeby te wszystkie cele realizować. Oczywiście kiedy mówiłam, że każda rodzina, każde gospodarstwo planuje takie wydatki i realizuje takie zamierzenia, jakie ma dochody, miałam na myśli również to, że bierze pod uwagę, jakie ma możliwości pozyskania środków, ale w takim stopniu, jaki z założenia pozwala na spłatę i utrzymanie się na poziomie dającym bezpieczeństwo i gwarancję wyjścia z długów. Dlatego to moje porównanie, o którym wspomniałam, jest według mnie jak najbardziej aktualne i adekwatne do sytuacji, z jaką mamy do czynienia. Tak więc ta współpraca w ramach poszczególnych resortów istnieje, przy czym zawsze nakładane są na nią możliwości, że tak powiem, górnego pułapu.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#HannaMajszczyk">To, co mówię panu senatorowi, wiąże się częściowo z odpowiedzią na pytanie dotyczące ograniczenia wydatków na szkolnictwo wyższe w odniesieniu do uczelni medycznych, jak było podane w przykładzie, ponieważ podziału środków w ramach wydatków poszczególnego dysponenta dokonuje już sam dysponent. To dysponent ma określoną pulę środków, którą odpowiednio zawiaduje. A więc ten podział, czyli wzrost tylko o pół punktu procentowego, był spowodowany, jak rozumiem, pewną racjonalnością działań dysponenta. Widać w danym momencie uznał on, że priorytety, jeżeli chodzi o realizację jego zadań, być może muszą być ukierunkowane inaczej i na realizację tych celów pozostało właśnie tyle, ile mógł na to przeznaczyć. Na pewno podczas kształtowania budżetu nie ograniczano z założenia akurat środków na uczelnie medyczne.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#HannaMajszczyk">Jeśli chodzi o wykorzystanie środków unijnych, o których mówił pan senator, to ja poproszę zarówno ministra nauki, jak i ministra rozwoju regionalnego, aby przesłali panu senatorowi informację, co było powodem takiego a nie innego wykorzystania tych środków, czy wiązało się to z przeprowadzaniem przetargów - oczywiście w zależności od tego, na co te środki miały być wykorzystane - czy też wiązało się to z jakimiś opóźnieniami w realizacji tych celów, a może z brakiem możliwości znalezienia odpowiednich wykonawców. Być może były też inne przyczyny. Co do tej sprawy odpowiemy na piśmie, bo właściwe do udzielenia takich odpowiedzi będą zarówno Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, jak i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które sprawuje nadzór w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o rezerwę związaną z ustawą, o której wspominała pani senator, i o 40 milionów zł, które obecnie są przewidziane w tej rezerwie, to ta kwota została oszacowana w tej wysokości w ścisłym porozumieniu z ministrem pracy. Będzie to pierwszy rok funkcjonowania tej ustawy i w ogóle tych rozwiązań, które będą wdrażane do systemu. Dlatego też oceniono, że na przygotowanie całego mechanizmu w pierwszym roku te środki będą wystarczające. Oczywiście skieruję to pytanie do ministra pracy, ale, o ile pamiętam, z założeń tej ustawy wynikało, że jednostki samorządu terytorialnego także włączą się w ten mechanizm i że nie będzie to finansowane w całości z budżetu państwa. I dlatego te środki muszą być odpowiednio rozłożone. Jednak szczegółowy podział i zakres, jaki zakładano, minister pracy przekaże pani senator na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#komentarz">(Senator Maciej Klima: Jeszcze Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych.)</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, przekażemy te informacje na piśmie. W tym momencie nie mam danych za rok ubiegły, jeśli chodzi o wykorzystanie tych środków, więc nie mogłabym się również odnieść co do przyszłego roku i powiedzieć, jaka to różnica i czym jest spowodowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#BogdanBorusewicz">Ja też mam pytanie do pani. W budżecie ministra kultury są prawdopodobnie 4 miliony zł na Europejskie Centrum Solidarności. Czy to są dodatkowe 4 miliony zł, czy też te 4 miliony przeznaczone są na całą działalność? Chodzi o to, że mniej więcej 4 miliony potrzeba na działalność i 4 miliony potrzeba też w tym roku na stałą wystawę, która ma być przygotowana w budynku centrum - on może nie jest jeszcze zaawansowany, ale projekt i jego realizacja zostaną zrealizowane do roku 2013. A więc czy to 4 miliony, czy też 4 miliony plus 4 miliony? Nie mam co do tego jasności i w związku z tym zadaję to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#BogdanBorusewicz">A teraz pytanie zadaje pan senator Karczewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#StanisławKarczewski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#StanisławKarczewski">Właściwie zadawanie tego pytania rozpoczął pan senator Klima. Miało ono dotyczyć bardzo ważnego elementu rozwoju kraju, jakim niewątpliwie jest nauka. A moje pytanie brzmi tak: jak w stosunku do poprzednich lat przedstawia się budżet na rozwój nauki? Komentując niejako, ale zadając również pytanie dotyczące ograniczenia finansowania szkolnictwa w zakresie medycznym, należy wyrazić ubolewanie, ponieważ na uczelnie medyczne spadnie gros obowiązków w związku z planowanym pakietem, który niebawem do nas trafi. Widać tu pewną niekonsekwencję. Czy pani minister mogłaby w jakiś sposób wyjaśnić ten brak konsekwencji, ograniczenie finansowania szkół medycznych i zwiększenie liczby ich obowiązków?</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#StanisławKarczewski">Pani Minister, drugie pytanie dotyczy izb lekarskich i jeśli pani minister nie będzie w stanie na nie odpowiedzieć, ja to rozumiem, to bardzo bym prosił o odpowiedź pisemną. Chodzi mi o dofinansowywanie izb lekarskich w zakresie obowiązków, które izba lekarska przejęła od administracji państwowej. Z moich informacji wynika, że koszty tych obowiązków to około 6–7 milionów zł, a przewidziane finansowanie jest na poziomie 2 milionów. Ja zgłaszam poprawkę dotyczącą niewielkiego zwiększenia finansowania, o 1 milion. Niezależnie od tego bardzo bym prosił o odpowiedź pisemną w tej sprawie. Dlaczego jest tak duży stopień niedofinansowania? Przeznaczane w tej chwili pieniądze stanowią 20–30% koniecznych środków.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#StanisławKarczewski">Trzecie, ostatnie pytanie dotyczy wypowiedzi pana ministra. Pan minister powiedział, że już ma pewne wyliczenia dotyczące realizacji budżetu w 2010 r., mówił o deficycie mniejszym o 7 miliardów. Czy państwo już wiecie, jakie będą wpływy do budżetu z zysków Narodowego Banku Polskiego? Czy państwo odnosiliście zapisane w budżecie 1,7 miliarda zł do zysków z poprzednich lat, czy jakichś innych parametrów? Jeśli tak, to bardzo proszę powiedzieć, jakie to były parametry. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Wyrowiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#JanWyrowiński">Pani Minister, po ogłoszeniu decyzji - siedzę tutaj, w pierwszym rzędzie - o zmianach w systemie emerytalnym odbyły się już przetargi obligacji rządowych. Czy jest już jakaś analiza dotycząca atrakcyjności tych obligacji i związku między ich rentownością, która ujawniła się w przetargu, a zmianami proponowanymi w systemie emerytalnym? Jak wiemy, na Węgrzech - oczywiście tam skala zmian była jakościowo i ilościowo znacznie poważniejsza niż w Polsce - taka informacja wywołała reakcję, reakcja rynku była dosyć pesymistyczna. Czy ma pani jakąś wstępną wiedzę na temat tego, jak rynki zareagowały na nasze propozycje? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#HannaMajszczyk">Zacznę od odpowiedzi na pytanie pierwsze, dotyczące budżetu Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku. Zgodnie z tym, co mamy w przedłożeniu, jest to kwota przeznaczona na instytucję kultury, czyli Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku, na instytucję w całości, a nie konkretnie na wystawę.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: A ile to jest?)</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#HannaMajszczyk">4 miliony zł.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#HannaMajszczyk">Na pytanie pana senatora Karczewskiego dotyczące wskaźników wzrostu wydatków na naukę odpowiem, że oczywiście mamy takie informacje. Wydatki na naukę na przestrzeni ostatnich lat stale rosną. W roku 2005 w stosunku do roku 2004 był to przyrost o 1,8%, w następnym roku było to 10,9%, później 10,5%, następnie 3,2%, w roku 2009 8,18%, następnie 21,5% i w roku 2011 w stosunku do roku 2010 były to 3%. Jest to zmienne, niemniej jednak cały czas obserwujemy wzrost w stosunku do roku poprzedniego.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o dofinansowanie izb lekarskich, to do niedawna był z nami pan minister Rzemek z Ministerstwa Zdrowia... Jest jeszcze. Jeżeli zechce, to odniesie się do tego pytania, jeśli pan senator pozwoli, bo ja takiej informacji...</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski: To poproszę na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#HannaMajszczyk">Na piśmie. Tak?</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-149.9" who="#HannaMajszczyk">To pan minister udzieli tej informacji na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-149.10" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o dochody Narodowego Banku Polskiego, to dochody w wysokości 1,7 miliarda zł zostały zaplanowane z uwzględnieniem informacji uzyskanych z Narodowego Banku Polskiego o przewidywanych przez Narodowy Bank Polski możliwych dochodach, które zostaną przekazane...</u>
          <u xml:id="u-149.11" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski: To na ten rok?)</u>
          <u xml:id="u-149.12" who="#HannaMajszczyk">Na 2011 r.</u>
          <u xml:id="u-149.13" who="#komentarz">(Senator Stanisław Karczewski: A na 2010 r.?)</u>
          <u xml:id="u-149.14" who="#HannaMajszczyk">Przekażemy taką informację na piśmie. W tym momencie nie dysponuję tą informacją, Panie Senatorze. Nie wiem, czy nie ominęłam jakiegoś pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Klima zadaje pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MaciejKlima">Pani Minister, dwa krótkie pytania. W rozdziale dotyczącym inspekcji sanitarnej w 2011 r. jest wyraźny spadek w budżecie, zaplanowana kwota stanowi 78%. Prosiłbym o wyjaśnienie, co spowodowało taki wyraźny spadek budżetu sanepidu. Jeszcze jedno pytanie, dotyczące zwalczania narkomanii. Chodzi o rozdział 85153. W budżecie na 2011 r. zaplanowana kwota jest o 5% mniejsza niż w 2010 r. Tymczasem nie obserwujemy na razie żadnych zjawisk, które sugerowałyby, że nakłady na walkę z narkomanią mogłyby być mniejsze. Prosiłbym o wyjaśnienie w tych sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę pana senatora Bendera o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#RyszardBender">Z wypowiedzi pani minister dowiedzieliśmy się, że w odniesieniu do akademii medycznych o ich budżetach w budżecie państwa decyduje dysponent, czyli minister, z tego, co rozumiem, minister zdrowia. Czy to nie jest jakieś uchylanie się rządu od odpowiedzialności za szkolnictwo wyższe? Chodzi mi nie tylko o szkoły medyczne, ale w ogóle o szkolnictwo wyższe, również o bliską mi humanistykę. Czy to nie jest jakieś uchylanie się i pozostawianie budżetów w tych granicach, jakie przedstawia dysponent? Przecież to jest budżet państwa, budżet rządu państwa.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#RyszardBender">Z tego, co wiem, w innych krajach, chociażby w Wielkiej Brytanii, o wszystkim decyduje pierwszy minister Jej Królewskiej Mości czy Jego Królewskiej Mości i wszystko idzie na jego konto, jest odczytywane na plus lub na minus. Nie wiem, czy to jest dobra maniera, że tak powiem, bo nie chcę uważać tego za przejaw stałego działania, aby zostawiać to tak całkowicie autonomicznie dysponentowi, czyli ministerstwu.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#RyszardBender">Jeszcze raz powiem, że gdy się to tak rozdrobni, gdy pójdą w te ślady inne ministerstwa, to nie będzie dobrze. Z nauką w Polsce już jest nie najlepiej, już kulejemy, już zostajemy w tyle, a jeszcze do niedawna w większości dziedzin szkolnictwa wyższego nie byliśmy za krajami Europy Zachodniej i Ameryki. Sytuacja będzie się pogarszać, będziemy jeszcze bardziej brnęli, nie będziemy szli do przodu, lecz do tyłu. W związku z tym pytam, czy nie można byłoby jednak brać pod uwagę choćby tego, o czym mówimy w naszej Izbie, i mimo wszystko decydować o tym z perspektywy rządu, który reprezentuje interes państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#HannaMajszczyk">Może odpowiem najpierw na to ostatnie pytanie. Panie Senatorze, jeżeli chodzi o podziały limitu, to środkami dysponuje minister właściwy w danej części budżetu. To on sugeruje rozdysponowanie środków, ponieważ to on najlepiej wie, jakie są potrzeby w poszczególnych częściach. Oczywiście nie zmniejsza to w żaden sposób...</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: A premier? A wicepremierzy?)</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#HannaMajszczyk">...odpowiedzialności rządu co do kształtu całego budżetu. Tym niemniej chciałabym zwrócić uwagę, że uczelnie wyższe, również uczelnie medyczne, mają także dochody własne, ich środki nie pochodzą tylko z budżetu. Oceniając więc budżety tych jednostek rok po roku czy w skali roku pod kątem możliwości realizowania przez nie podstawowych funkcji i celów, należałoby rozpatrywać całość uwarunkowań, łącznie z dochodami, jakie planują osiągać ze swojej pozostałej działalności. Bo w tym momencie mówimy tylko o tych środkach, które są przekazywane bezpośrednio z budżetu. Nie mam w tej chwili informacji na ten temat, ale z pewnością ten minister, który rozdzielał środki z budżetu, miał na uwadze również analizę tych uczelni pod kątem dochodów, które osiągają z innych źródeł, a nie tylko z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: No, chyba że tak...)</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#HannaMajszczyk">Dokładnie tak.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o pytania pana senatora Klimy dotyczące inspekcji czy też zwalczania narkomanii, to są to zdecydowanie pytania do ministra zdrowia. Widzę, że jest pan minister Rzemek, więc mógłby, jeśli pan marszałek pozwoli, udzielić informacji i odpowiedzieć szczegółowo na te pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#BogdanBorusewicz">Oczywiście. Kiedy pani skończy odpowiadać, to poproszę pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#BogdanBorusewicz">Było jeszcze jedno pytanie pana senatora Wyrowińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#JanWyrowiński">Pani minister zapomniała o moim pytaniu. Oczywiście nie musi pani na nie odpowiadać, ale... Chodzi mi o pierwsze reakcje rynków. Czy były jakieś, czy ich nie było? Czy państwa zdaniem polskie obligacje zachowały rentowność?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, nie mam żadnych informacji, które uzasadniałyby twierdzenie, że wpłynęło to w jakikolwiek istotny sposób na rentowność naszych obligacji.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#komentarz">(Senator Jan Wyrowiński: A reakcja węgierska...)</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#HannaMajszczyk">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję. Dziękuję pani minister. Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę teraz o zabranie głosu wiceministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#BogdanBorusewicz">Rozumiem, że jest, tak?</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#BogdanBorusewicz">Pan minister Cezary Rzemek. Proszę uprzejmie, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#CezaryRzemek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#CezaryRzemek">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#CezaryRzemek">Jeżeli chodzi o główną inspekcję sanitarną, to w roku 2010 zakończyła się duża inwestycja związana z przeniesieniem siedziby. Choćby dlatego w planach na rok 2011 widzimy kwotę niższą niż w roku 2010.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#CezaryRzemek">Jeżeli zaś chodzi o zwalczanie narkomanii, to w roku 2010 na ten cel były przeznaczone środki unijne w kwocie 562 tysięcy zł. W tym roku takich środków nie ma, stąd różnica i nieznaczny spadek środków na ten cel. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#BogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców. Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut. Podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że w dyskusji nad ustawą budżetową senatorowie nie mogą zgłaszać wniosków o odrzucenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#BogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Grzegorza Banasia. Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Tak, tak, już biegnę.)</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#BogdanBorusewicz">Nie, niech pan sobie spokojnie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#GrzegorzBanaś">Uspokoiłem się... Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#GrzegorzBanaś">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Panowie Senatorowie! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#GrzegorzBanaś">Pan minister Rostowski zechciał dzisiaj być bardzo łaskawy dla opozycji, bowiem, jak powiedział, zrezygnował ze swoich zwyczajów i nie stosował, mówiąc bardzo oględnie, argumentów ad personam. No i generalnie starał się odpowiadać na zadane pytania w sposób możliwie wyczerpujący. To dobrze, świadczy to o zmianie retoryki pana ministra. Pewnie świadczy to też o tym, że do pana ministra wreszcie dotarło, iż dłużej nie da się tak czarować budżetu. Czas stanąć przed prawdziwymi pytaniami i przed prawdziwymi wyzwaniami.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#GrzegorzBanaś">A te wyzwania? Można je znaleźć chociażby podczas przeglądania dzisiejszej prasy. „Puls Biznesu” pisze, że pęka mit Zielonej Wyspy, giełda traci, a koszt obsługi długu rządowego rośnie. Są to pierwsze skutki rozbicia drugiego filara. Lars Christensen, główny ekonomista wschodzących rynków duńskiego banku mówi, że Polski rząd go rozczarował, bo poświęcił system emerytalny, aby uniknąć reform. A Bartosz Pawłowski, strateg rynku obligacji z Banku Londyńskiego mówi: świat coraz częściej porównuje Polskę do Węgier, a zapomina o Zielonej Wyspie. I wreszcie Tim Ash, główny ekonomista rynków wschodzących w Royal Bank of Scotland konstatuje: zmiany w OFE nie są lekiem na deficyt. A, i jeszcze jeden cytat, z tak chętnie w zeszłym roku przywoływanego wydawnictwa, szczególnie przez pana ministra finansów, z „The Economist”. Otóż ostatni artykuł o Polsce w najnowszym wydaniu tego tygodnika nosi tytuł „Zmarnowana szansa”. Tygodnik, który dotąd chwalił nas za odporność na kryzys, pisze w ten sposób: w przeszłości rząd tłumaczył swoją bierność wetem prezydenta Kaczyńskiego, a teraz uznaje, że bolesne reformy byłyby po myśli opozycji.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#GrzegorzBanaś">Jak te opinie mają się do tego stanu, który malował przed nami wielce dzisiaj wielkoduszny minister finansów, pan minister Rostkowski? Przepraszam, Rostowski.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Vincent.)</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#GrzegorzBanaś">Tak, Vincent. To się nie zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-162.7" who="#GrzegorzBanaś">Przyjrzyjmy się najpierw, Szanowni Państwo, prognozom, które dotyczyły 2010 r., bo przecież na ich bazie budujemy i planujemy budżet na rok 2011. Pan minister raczył był zachwalać jako niebywały sukces deficyt, który według niego został określony na poziomie 45 miliardów zł. Ale zapomniał dodać, że wcześniej, bo już od września, wstrzymał dotacje na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, wskutek czego FUS musiał się zapożyczyć, pożyczył 5,4 miliarda zł ze Skarbu Państwa i 7,5 miliarda z rezerw Funduszu Rozwoju Demograficznego. Jeśli dodamy te kwoty do tych 45 miliardów, o których mówił pan minister, to będziemy mieli ten prawdziwy deficyt, a nie ten udawany, który z taką wielkodusznością pan minister nam tutaj serwuje. I będzie to deficyt na poziomie 58 miliardów zł, a planowany był na poziomie 52 miliardów. Czy więc mamy wzrost deficytu, czy jego spadek? Chyba jednak wzrost. A ten spadek o 7 miliardów? Dobrze, że choć o te 7 miliardów udało się deficyt ograniczyć, jednak nie jest to ani żaden sukces, ani żaden specjalny wynik świadczący o geniuszu czy wspaniałych osiągnięciach pana ministra. Ot, po prostu niespodziewanie zdarzyła się wypłata z Banku Centralnego w wysokości 4 miliardów zł. To jest główny składnik tych 7 miliardów, o które został obniżony deficyt budżetu centralnego. A jaki był tak naprawdę deficyt? Jaki deficyt finansów publicznych na rok 2010 jest szykowany? Chcę o tym powiedzieć w tej samej sekwencji, bo przecież na tym będziemy budowali budżet na rok 2011. No niestety, okazuje się, że pan minister mocno się przeliczył. Pamiętam tę dyskusję, kiedy uchwalaliśmy budżet na rok 2010. Mówiliśmy wtedy o tych wskaźnikach dotyczących zadłużenia i ostrzegaliśmy: Panie Ministrze, idzie rok wyborczy, jednostki samorządu terytorialnego na pewno będą mocno się zadłużać, już w 2009 r. zakończyły bilans z ponad trzynastomiliardową stratą. Ale pan minister założył, że to będzie 52 miliardy zł, że mniej więcej na tyle zadłużą się jednostki samorządu terytorialnego. I co się dzisiaj okazuje? Nie, to już nie jest ta kwota, to jest około 60 miliardów zł. Do tego - o tym zresztą chyba mówił pan minister, również pani minister o tym mówiła - znacznie spadły dochody z PIT i z CIT. Przecież to jest również spadek dochodów własnych samorządów, to jest około 6–7 miliardów, jak prognozują specjaliści. Tak więc okazało się, że budżet roku 2010 kończy się bardzo dużym deficytem, deficyt sektora finansów publicznych jest także znacznie większy od tego, który planowano.</u>
          <u xml:id="u-162.8" who="#GrzegorzBanaś">I jak na tym tle wygląda prognoza na rok 2011? Przyjrzyjmy się temu, o czym nam tutaj opowiadał pan minister. Pan minister mówił, że jest to najniższy deficyt w ostatnich latach - mówię o deficycie budżetowym - że to jest sukces, że to wymagało wielkiego wysiłku i że to jest coś, czym trzeba się będzie pochwalić przed Europą. No, popatrzmy. Oficjalny deficyt jest określony na 40 miliardów zł, to jest różnica między przychodami a wydatkami budżetu. Ale przecież jest wyodrębniony budżet środków europejskich, a tam deficyt jest określony na ponad 15 miliardów zł. To się dodaje to do tych 40 miliardów. Refundacja dla OFE jednak będzie i trzeba ją liczyć, tak jak nakazuje nam Europa. Na razie mamy tylko niejasną deklarację, ale tak czy owak refundację dla OFE trzeba będzie pokrywać z budżetu lub przynajmniej zaliczać ją do wydatków budżetowych. A to nam zwiększa sam deficyt budżetu centralnego o następne 24 miliardy. Oczywiście nie można zapomnieć o tym, że obowiązuje odpis na FRD, czyli na Fundusz Rezerwy Demograficznej, w wysokości prawie 6 miliardów zł. Daje nam to łącznie deficyt w wysokości 85,4 miliarda zł, co stanowi aż 5,7% PKB. Odejmijmy od tych 85 miliardów - i tak ostrożnie liczonych - to, co przypadnie z prywatyzacji. Pamiętamy, że przychody z prywatyzacji, wpływy z prywatyzacji szacuje się na około 15 miliardów zł. Tutaj pozwolę sobie na drobną asocjację. Pamiętam, jak w roku 2010 resort skarbu sprzedał akcje KGHM, 10% akcji za około 2 miliardy zł. To było na początku ubiegłego roku. A gdyby sprzedawał ten sam pakiet akcji na koniec 2010 r., w grudniu, to dostałby 3 miliardy 260 milionów zł, bo tak wzrosła w ciągu roku wartość akcji KGHM. Do tego pod koniec roku dochodzi jeszcze dywidenda w wysokości 450 milionów zł. A mówię o tym, nawiązując do wypowiedzi pana senatora Sepioła, żeby pokazać, jak śliską sprawą jest opieranie bardzo poważnych wydatków budżetu na prywatyzacji. Bo ta prywatyzacja nabiera niestety cech środka tylko i wyłącznie łatającego niedobory w budżecie, ona nie ma na celu znajdowania nowych inwestorów posiadających know-how, którzy przyjdą wraz z otwarciem nowych rynków, ona służy czemuś innemu - bieżącemu zaspokajaniu potrzeb budżetu. Ale wróćmy do naszych wyliczeń. Gdy odejmiemy od tych 85 miliardów tę kwotę 15 miliardów, która wiąże się z przychodami z prywatyzacji, i jeszcze nawet te 20 miliardów, które pan minister poukrywał i poprzenosił w różne miejsca, finansując różne fundusze, na przykład krajowy fundusz dróg, już nie wprost z budżetu, tylko poprzez Bank Gospodarstwa Krajowego, poprzez obligacje lub pożyczki, które ten bank w takich sprawach będzie musiał uruchomić, to i tak otrzymujemy kwotę około 56 miliardów zł. I to jest kwota potrzeb budżetowych netto. A to oznacza...</u>
          <u xml:id="u-162.9" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Panie Senatorze, minuta. Już przekroczył pan...)</u>
          <u xml:id="u-162.10" who="#GrzegorzBanaś">Minuta do połowy mojej wypowiedzi, to się zgadza. Już będę powoli...</u>
          <u xml:id="u-162.11" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Proszę bardzo, proszę rekapitulować.)</u>
          <u xml:id="u-162.12" who="#GrzegorzBanaś">A to oznacza, Szanowni Państwo, biorąc pod uwagę te wszystkie potrzeby związane z finansowaniem dotychczasowego zadłużenia, że potrzeby pożyczkowe brutto naszego państwa na rok 2011 mogą sięgać nawet 170 miliardów zł. To jest kwota ogromna. Nie wiadomo, jak się zachowają inwestorzy na rynkach finansowych. Nie mamy już OFE, bo OFE wycofaliśmy, a 60% aktywów OFE to były obligacje Skarbu Państwa. Któryś z senatorów powiedział, że ten budżet wygląda jak piękna bombka. Tak, ale jak łatwo ta bombka może zostać stłuczona. Szanowni Państwo, pozwolicie, że będę kończył, bo pan...</u>
          <u xml:id="u-162.13" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Dziękuję, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-162.14" who="#GrzegorzBanaś">Powiedziałem, że będę kończył, a nie, że już kończę. Już ostatnie...</u>
          <u xml:id="u-162.15" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-162.16" who="#GrzegorzBanaś">Panie Marszałku, ostatnie dwa słowa.</u>
          <u xml:id="u-162.17" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Panie Senatorze, proszę kończyć.)</u>
          <u xml:id="u-162.18" who="#GrzegorzBanaś">Dobrze, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-162.19" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Dobrze pan zaczął, niech pan także dobrze skończy.)</u>
          <u xml:id="u-162.20" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-162.21" who="#GrzegorzBanaś">Dobrze. Pewnie jeszcze będzie mi dane pięć minut w ramach repliki i wtedy dokończę te moje wyliczenia dotyczące już budżetu całego sektora, bo on również jest dużo większy niż prognozowany na rok 2011. Kończąc, wyraźnie powiem, że to jest budżet, który nadal pogłębia na ogromną skalę nierównowagę w sektorze instytucji rządowych i samorządowych, a podejmowane próby poprawy polegające na podwyżkach podatków i wprowadzaniu reguł wydatkowych są tylko i wyłącznie działaniami pozorowanymi i maskującymi brak jakiejkolwiek reformy finansów państwa. Tak naprawdę ten budżet bardzo mocno dotknie najuboższych, bo około 5 miliardów zł zostało zdjęte z tych wszystkich zapisów dotyczących wydatków społeczno-socjalnych, na przykład obniżono dotacje na PFRON, zmniejszono środki dotyczące aktywizacji bezrobotnych. Myślę, Szanowni Państwo, że tak naprawdę jest to budżet wielkiego zamieszania i zamętu, to jest budżet trzy razy „z”: zaklęć, zamieszania i zamętu. Ten budżet Polsce nie służy. Ja będę głosował przeciwko przyjęciu tej ustawy i tak samo będzie głosował klub Prawa i Sprawiedliwości, w imię odpowiedzialności za losy tych, którzy dziś, teraz żyją w Polsce i tych, którzy tutaj przyjdą, odwrotnie niż proponuje pan premier, który tylko i wyłącznie - przypominam jego wypowiedź - chce się zajmować tymi, którzy są tu i teraz. W imię odpowiedzialności za przyszłość my tego budżetu nie poprzemy. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-162.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Władysława Ortyla.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WładysławOrtyl">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WładysławOrtyl">W swoim wystąpieniu pragnę zwrócić uwagę na kilka cech tego budżetu i oczywiście złożyć kilka poprawek, które tego budżetu dotyczą. Rzeczywiście, tak jak już wspomniał pan senator Grzegorz Banaś, ten budżet wyjątkowo dotyka ludzi słabszych, dotkniętych przez los, niepełnosprawnych, bezrobotnych, a także osób, które otrzymują zasiłki pogrzebowe. To jest taki dziwny zbieg okoliczności, że z tej grupy zdejmuje się największą część oszczędności, ponad 5 miliardów zł.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#WładysławOrtyl">Myślę, że należy skomentować także to, co się dzieje w obrębie tego podwyższonego o 1% VAT, z możliwością oczywiście dalszego jego wzrostu do 25%. I tutaj ciągle słyszymy, że to nie spowoduje wielkiego wzrostu cen, co oczywiście nie jest już dziś prawdą, dlatego że jak obserwujemy dynamikę wzrostu cen, porównując na przykład styczeń do października, to jest już około 3%. Tak że tutaj można też twierdzić, że informacje o wzroście VAT dały już w efekcie podwyżki nawet przed faktycznym wejściem tego w życie, czyli przed 1 stycznia. Niektórzy robią to odpowiednio wcześniej, systematycznie podwyższając ceny, i potem, po wprowadzeniu wyższego VAT, już ich nie podnoszą, a niektórzy, po prostu wykorzystując to, że mają zapasy, sprzedają je. I efekt tej podwyżki będzie odłożony w czasie, po pierwszym kwartale - nawet takie sytuacje mogą się zdarzyć.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#WładysławOrtyl">Ja myślę, że nie powinno być tego hurraoptymizmu, o którym tu mówił nam pan minister Rostowski - podobnie zresztą mówił, że jest wzrost, że jest i lepiej, i dostatniej - bo to chwalenie jest głównie na ustach polityków Platformy Obywatelskiej, PSL cichutko zaś milczy i jakoś tam na tę przyczepkę budżetową po prostu się dosiada.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#WładysławOrtyl">Ja jestem bardzo zaniepokojony tym, co się dzieje z ustawą o ograniczeniu zatrudnienia w administracji. Nie dość, że może być przez Trybunał po prostu uznana za ustawę niezgodną z konstytucją, to jeszcze mamy w tej chwili taki efekt, że w wielu instytucjach, urzędach, w szczególności w urzędach wojewódzkich, następuje wzrost zatrudnienia między innymi po to, żeby w przypadku wejścia tej ustawy w życie pokazać potem, skąd się wzięły te zwolnienia. I to w efekcie nie dotknie tych osób... To znaczy, procentowo warunek zostanie spełniony, natomiast stan liczbowy zostanie zachowany. To zatrudnienie w administracji się zwiększa. Mamy już w tej chwili ponad trzysta pięć tysięcy osób i ta dynamika w stosunku do października wynosi prawie 13%. Tutaj cały czas mówimy o wzroście.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#WładysławOrtyl">Trzeba też powiedzieć o tym, jak rośnie liczba bezrobotnych. Jest zapowiedzianych ponad sto tysięcy zwolnień. Pięćset pięćdziesiąt zakładów zadeklarowało, zgłosiło chęć wprowadzenia zwolnień grupowych, które dadzą ponad pięćdziesiąt tysięcy zwolnień. Pięćdziesiąt tysięcy pracowników straci miejsca pracy. Do tego oczywiście cały czas dochodzą jeszcze zwolnienia indywidualne, bo jeżeli są grupowe, to na pewno są także te indywidualne.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#WładysławOrtyl">Myślę, że cały ten budżet jest w jakimś stopniu dopychany kolanem, tak o tym trzeba powiedzieć. Nie ma tu systemowych działań, które by miały formułę czy to pakietu stabilizacyjnego, czy to pewnych działań długookresowych. A tutaj naprawdę należy się dopominać o takie jasne i czytelne rzeczy dla gospodarki. Myślę również, że te zaniechania związane z wprowadzaniem budżetu zadaniowego, o którym tu już była mowa, głównie zaś te w trakcie jego opracowania, będą miały istotny wpływ na to, co się z nim potem będzie działo w trakcie roku. Myślę, że wszyscy jesteśmy przekonani co do tego, iż właśnie opracowywanie budżetu w formule budżetu zadaniowego pozwala, a wręcz stawia wyzwanie, konieczność, aby starannie operować kwotami i starannie kalkulować to, co chcemy wykonać. I wtedy nie mamy takiego efektu, jak pan minister, który dzisiaj z wielką radością stwierdził, iż deficyt jest o 7 miliardów mniejszy. Oczywiście można ogłosić, że budujemy drogi, autostrady, że cała Polska jest wielkim placem budowy. I oczywiście to jest sukces. Ogłaszamy więc sukces, robimy konferencję prasową, a następnie na tym wielkim placu budowy nie wykonujemy części zadań, nie kończymy autostrad, nie budujemy dróg ekspresowych, ale sukces oczywiście ogłaszamy i mówimy, że nie wydaliśmy 7 miliardów, bośmy gospodarowali oszczędnie. A jak pytałem ministra w poprzednim roku, czy ma jakieś problemy z tym, że ktoś zawyżył środki na jakieś zadania, i czy ktoś analizuje, jak to jest robione, to mówił, że absolutnie nie ma problemów i że jest święcie przekonany o tym, iż analiza została wykonana dobrze, a wszyscy oglądali każdą złotówkę po trzy razy. A dzisiaj się chwali tym, że 7 miliardów po prostu nie wydano, tak to trzeba powiedzieć. To nie jest tak, że je zaoszczędzono, nie. Po prostu nie wydano 7 miliardów na te ważne, jak myślę, zadania.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#WładysławOrtyl">Tak samo jest z tą tęsknotą pod tytułem „a gdyby tylko nie było jeszcze i powodzi”. Tylko dlaczego minister nie powie „a gdybyśmy nie skreślili tamtych projektów i gdybyśmy wydali pieniądze na zabezpieczenia przeciwpowodziowe”? Tak trzeba stawiać tezy, a nie mówić „a gdyby nie było powodzi”. Jakby nie było, toby nie było. A jakbyśmy wydali te 3 miliardy na zabezpieczenia przeciwpowodziowe? Ja nie mówię, że w tym roku, bo to niestety nie było możliwe, ale w poprzednich latach. Tymczasem pamiętamy te skreślenia inwestycji przeciwpowodziowych dokonane w 2008 r. Jakbyśmy te środki wydali, nie byłoby kosztów. To znaczy koszty może by były, bo nie można powiedzieć, że to by zabezpieczyło w 100%, ale byłyby zmniejszone. Jednak nie byłoby tych kosztów ani tych skutków, które jeszcze mogą się zdarzyć, jeżeli taka powódź będzie na przykład w tym roku albo w kolejnych latach - oczywiście oby się nie zdarzyła.</u>
          <u xml:id="u-164.8" who="#WładysławOrtyl">Myślę, że tutaj mówimy o sukcesach, o oszczędnościach, ale program budowy dróg, i to już jest faktem, jak wszyscy państwo wiedzą, po prostu się załamał. A więc tegoroczny budżet poprzez niewykonanie tych zadań może doprowadzić do tego, że będziemy mieć komunikat o sukcesie, jak to nie wydaliśmy kilku miliardów złotych.</u>
          <u xml:id="u-164.9" who="#WładysławOrtyl">Chciałbym jeszcze, Panie Marszałku, powiedzieć dwa słowa o poprawkach, które złożyłem. Dotyczą one między innymi właśnie inwestycji drogowych, które zostały rozpoczęte i którym grozi zamrożenie i po prostu zamknięcie, co byłoby złem dosyć dużym ze względu na to, że to wszystko tam też kosztuje. Dotyczy to rozpoczętych inwestycji, jak połączenie Podkarpacia z Warszawą, a przypomnę, że tam jest jedyne w tej chwili miasto wojewódzkie, które takiego bezpośredniego połączenia kolejowego nie posiada. Złożyłem także poprawkę, która dotyczy zabezpieczenia, a właściwie wydzielenia środków w zadaniu wieloletnim dotyczącym przygotowania naszego kraju do prezydencji i przeprowadzenia jej, środków w wysokości 17 milionów zł, na zabezpieczenie obsługi medycznej. Nie chciałbym, żeby koszty tego podwyższonego zabezpieczenia medycznego zostały przerzucone na Narodowy Fundusz Zdrowia, a później po prostu zdjęte z naszych pieniędzy na ten cel. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Jana Rulewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JanRulewski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#JanRulewski">Wysoka Izbo, moje wystąpienie pozwolę sobie dla precyzji odczytać, co rzadko robię.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#JanRulewski">Chcę się wypowiedzieć o budżecie na 2011 r., bo uważam, że nie można ograniczać się jedynie do afirmacji przedstawionego projektu, a tym bardziej nie można skupiać się na analizie buchalteryjnych równań. Te w sposób profesjonalny i z głęboką troską przeprowadził minister Rostowski.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#JanRulewski">Budżet tegoroczny to odpowiedź na pytania o kondycję i rozwój gospodarki, o miejsce w nim milionów Polaków prowadzących działalność gospodarczą, pracujących i bezrobotnych. Podczas zredukowanych do minimum prac w Komisji Rodziny i Polityki Społecznej pytałem o to, czy rząd zadowala założony w budżecie poziom bezrobocia wynoszący 10%. Na tak postawione pytanie padła odpowiedź: nie. Jednak dziś, wobec Wysokiej Izby, stawiam pytanie w wersji rozszerzonej: czy Polskę stać na tak wysokie bezrobocie? W chwili obecnej wynosi ono już 12% i ma wszelkie cechy stabilności, gdyż od początku III Rzeczpospolitej ta liczba nigdy nie spadła poniżej 10%. W opinii znawców gospodarki jest to już stan alarmowy. Przy 15% możemy mówić o dramacie, a powyżej, do 20%, o klęsce widzianej i jako klęska gospodarcza, i jako wielki dramat społeczny. I jest to odbierane już nie tylko jako klęska gospodarcza czy też jako inwalidztwo rynku pracy. Dodajmy, że jest to liczba bezrobotnych zarejestrowanych, nieuwzględniająca półtora miliona ludzi na, że tak to nazwę, wypomóżkach w innych krajach. To zjawisko znakomicie rozwiązuje cudze problemy pokoleniowe i finansowe, jeszcze raz podkreślam: cudze, ale nie nasze.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#JanRulewski">Polski, jeszcze dzisiaj będącej zagłębiem młodości, nie stać na bezrobocie wśród młodzieży, zwłaszcza tej wykształconej, a tu liczby i wzrosty są niepokojące, bowiem 10–15%, czyli ponad 40% bezrobotnych, to ludzie do trzydziestego czwartego roku życia, a więc w okresie zakładania siedliska, rodziny w Polsce. Jak powiadam, te wskaźniki wciąż rosną.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#JanRulewski">Według danych GUS, wśród dwóch milionów bezrobotnych przeważa jednak młodzież - choć należy dodać, że są też problemy z zarobkowaniem czy też podjęciem pracy przez osoby tak zwane 50 plus - w związku z czym trzeba mówić wprost o marnotrawstwie największego w zjednoczonej Europie pokładu młodej energii. O tym marnotrawstwie już przed laty informowali nas, przestrzegając nas przed nim, ministrowie Michał Boni i Jacek Kuroń, choć zapewne jeszcze wtedy nie wiedzieli, że boom oświatowy pochłonie miliardy złotych, i tych budżetowych, i tych z kies rodziców, aby w efekcie, jak się okazało, olbrzymia armia tych młodych ludzi - w tym roku opuści wyższe uczelnie trzysta tysięcy absolwentów - zamieniała się w martwą statystykę urzędów pracy. Gorzej, kosztami utrzymania tych ludzi nadal obciążeni są rodzice.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#JanRulewski">FUS, ten największy pożeracz publicznych środków, szacuje, że jednoprocentowy przyrost miejsc pracy oznacza wzrost przychodów funduszu o miliard. Dodajmy, że redukcja wydatków urzędów pracy i pomocy społecznej w przypadku zmniejszenia bezrobocia o 5% to dalsze 2 miliardy zł oszczędności, to także wzrost dochodów fiskusa o 240 milionów zł. Są optymiści, którzy twierdzą, że każdy milion ludzi wkraczających na rynek pracy - a więc połowa bezrobotnych lub nieco mniej - może wytworzyć produkt globalny w wysokości 90 miliardów zł. Podkreślmy tylko jeszcze, że to bezrobocie ma miejsce w kraju Unii Europejskiej, w którym występuje najmniejszy wskaźnik aktywności zawodowej - no, prawie najmniejszy, wyprzedzają nas bodajże Bułgarzy czy Rumuni i Włosi. Tak więc ten wskaźnik aktywności obejmuje zaledwie połowę potencjalnych pracowników bądź działaczy gospodarczych, a szczupła grupa, pracujących bezpośrednio w produkcji i usługach, musi wynagrodzić silne zetatyzowanie sfery budżetowej. Zatem odpowiadając na pytanie, czy stać nas na długotrwałe inwalidztwo pracy, mówię głośno: nie!</u>
          <u xml:id="u-166.7" who="#JanRulewski">Na pytanie, czy obecny budżet zmierza do leczenia choroby, odpowiedź może być pozytywna tylko jeśli chodzi o pewną jego część, mianowicie tę, w której jest mowa o: podatkach, utrzymaniu niskich kosztów robocizny, składce ubezpieczeniowej czy nawet dofinansowaniu ze środków europejskich. Również dostrzegam nieznaczne wsparcie ze strony polityki oświatowej. Jednak gorzej przedstawiają się elementy polityki gospodarczej: spadek nakładów na infrastrukturę, w tym drogową, na budownictwo i na innowacyjność gospodarki. Oczywiście, mnie musi najbardziej interesować budżet ministerstwa pracy, od lat wykazujący wysokie przyrosty i w sposób bezpośredni redukujący bezrobocie w Polsce. Mówiąc wprost, uchwalony przez Sejm plan funduszu wyłącza niemałą armię jego pracowników z tworzenia miejsc pracy dla około trzystu tysięcy bezrobotnych, bo tyle ich stworzono w minionym roku, pozbawiając bezrobotnych możliwości udziału w aktywnych formach pomocy w postaci: staży absolwenckich, podejmowania samodzielnej działalności gospodarczej, szkolenia i zatrudnienia młodzieży w OHP. Zaś pracodawców pozbawia się pomocy przy tworzeniu nowych miejsc pracy, w tym nawet w urzędach skarbowych, które posiłkują się bezrobotnymi podczas nawału pitów. Tak więc dwudziestotrzytysięczna armia pracowników urzędów pracy już na starcie nie będzie miała pracy z powodu braku środków na aktywne formy zwalczania bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-166.8" who="#JanRulewski">Moim zdaniem, twierdzenie o możliwych przesunięciach w planie Funduszu Pracy w ciągu roku jest zwodnicze. Reżim związany z zawieraniem umowy i realizowany przez powiatowe urzędy pracy wymaga planowania już z dzisiejszej perspektywy. Nie sposób zgodzić się z głosami, że kryzys minął i że rynek sam sprosta nadwyżce poszukujących pracy. Autorów tych twierdzeń pytam: czy to również spowoduje, że znikną powiaty z trzydziestoprocentowym bezrobociem? I co stanie się z armią absolwentów politologii oraz marketingu i zarządzania, jeśli, że tak powiem, nie posmaruje się, nie przeznaczy się odpowiedniego datku, aby pracodawcy mogli ich przyjmować?</u>
          <u xml:id="u-166.9" who="#JanRulewski">Jeśli nawet przyjąć, że tak ma być, bo nie ma środków, to jednak muszę zapytać panów senatorów, obrońców tej tezy, również o to, dlaczego w sposób hurtowy, że tak powiem, smaruje się stażystów po studiach medycznych. A robi się to w sposób bezkonfliktowy i po znacznie wygórowanych stawkach. Przypominam, że stażysta, powiedzmy, prawnik, który stara się o jakąś aplikację, o jakiś udział w życiu zawodowym, dostanie 800 zł, a przyszły lekarz - 2100 zł plus 800 zł za bycie asystentem jakiegoś profesora. I gdzie jest tu sprawiedliwość i równość? Przecież może się zdarzyć, że lekarz, który nie znajdzie pracy, czyli miejsca do odbycia stażu, też będzie bezrobotny.</u>
          <u xml:id="u-166.10" who="#komentarz">(Senator Jan Wyrowiński: Mniej jest młodych lekarzy niż prawników.)</u>
          <u xml:id="u-166.11" who="#JanRulewski">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-166.12" who="#komentarz">(Senator Jan Wyrowiński: Po prostu to reguluje rynek, mniej jest młodych lekarzy niż prawników.)</u>
          <u xml:id="u-166.13" who="#JanRulewski">Tak, tylko tu przyjmujemy, że jest to hurtowe, bo każdy lekarz, siostra czy pielęgniarka muszą to otrzymać. Może jednak dzielilibyśmy się ciężarami sprawiedliwie?</u>
          <u xml:id="u-166.14" who="#JanRulewski">Wreszcie też trzeba spytać, na co mogą liczyć pracownicy administracji publicznej w liczbie trzydziestu tysięcy, którzy, jak sądzę, zostaną zwolnieni w tym roku z pracy - choć już nie w nadzwyczajnym trybie, o co zabiegałem. Jeśli nawet zgodziłbym się z panem ministrem co do konieczności tych redukcji, to podtrzymuję swoje pytanie, pytanie wielokrotnie zadawane: czy jesteśmy zadowoleni z niskotowarowego rynku pracy, z rynku montażystów zachodnich produktów? Czy nie budzi refleksji fakt, że łkamy o koreańskie, a ostatnio nawet o chińskie, montownie samochodów, smarując tych inwestorów niezłymi dotacjami?</u>
          <u xml:id="u-166.15" who="#JanRulewski">Tak jest, ekonomiści mają rację, gdy zarzucają nam przewlekłą chorobę rynku pracy, a pozwolę sobie dodać: rynku, któremu trzeba dobrego transplantologa. Skorzystajmy z metod stosowanych na świecie, w Unii Europejskiej, które tam się sprawdziły. Jednak do tego potrzebna byłaby przynajmniej taka debata, jaką przeprowadza corocznie, właśnie teraz, na początku roku, każdy amerykański prezydent.</u>
          <u xml:id="u-166.16" who="#JanRulewski">Póki co, w przedstawionym planie Funduszu Pracy trzeba jednak dokonać korekt. Przyjmuję tutaj stanowisko pana ministra, który mówi, że wśród wielu rzeczy ważna jest też równowaga deficytu, równowaga tych zobowiązań, jakich podjęliśmy się w Unii. Zgadzam się również z tym, że Unia to nie jest tylko jakieś biuro podawcze, bo my tę Unię musimy współtworzyć, a zatem wpisywać się w jej filozofię, zmierzającą przecież do likwidacji deficytu, do jego ograniczenia, ale też dążącą do ograniczenia bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-166.17" who="#JanRulewski">Tak więc w tych poprawkach - ograniczonych, uwzględniających głos pana ministra - zmierzałbym do tego, aby pozostały środki na podtrzymywanie kontaktu absolwentów z rynkiem pracy. Wraz z rzemieślnikami należy przyuczać do zawodu niewykształconą, a czasami trudną młodzież, zaś tam, gdzie występuje zapaść rynku, jednak wesprzeć przedsiębiorców poprzez refundację kosztów tworzenia i utrzymania miejsc pracy. Zgadzam się też z zarzutami dotyczącymi nadmiernej hojności dla staży, zwłaszcza w administracji. Dlatego uważam, że plan funduszu należy ograniczyć do 10% ogólnej wielkości przeznaczonej na zatrudnianie w administracji i przeznaczyć to przede wszystkim na te... Temu mają służyć poprawki, do których poparcie apeluję do Wysokiej Izby. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Czesława Ryszkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#CzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#CzesławRyszka">Pan minister Rostowski nazwał siebie konserwatywnym optymistą. Ten budżet nazwał konserwatywnym i optymistycznym, więc ja to tak ujmuję bardziej osobowo i mówię, że nazwał siebie konserwatywnym optymistą. Uważam, że niestety, ale jest tylko optymistą, ponieważ konserwatysta myślałby bardziej o konsekwencjach dla przyszłych pokoleń Polaków, a tego nie widzę w działaniach pana ministra w przedmiocie budżetu państwa na 2011 r.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#CzesławRyszka">Przypomnę założenia: dochody wyniosą 273,3 miliarda zł, wydatki - nie więcej niż 315,5 miliarda zł, deficyt to 40,2 miliarda zł, inflacja będzie na poziomie 2,3%, bezrobocie - na poziomie 9,9%. Rzeczywiście wygląda to bardzo optymistycznie. Ale czy realistycznie?</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#CzesławRyszka">Jak sądzę, deficyt został znacznie zaniżony, ponieważ podwyżka stawek podatku VAT oraz podatku akcyzowego nieuchronnie prowadzi do wzrostu cen detalicznych oraz zaopatrzeniowych. Zresztą już widzimy, jak wzrosły ceny energii elektrycznej, paliw płynnych, gazu, a to oczywiście się przekłada na koszty wytwarzania, stąd i inflacja zapewne będzie większa niż ta, która jest tu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#CzesławRyszka">A mogę przypomnieć, że przed kilkoma laty premier Donald Tusk, wówczas jako poseł i lider Platformy Obywatelskiej, strasząc katastrofą gospodarczą po przejęciu rządów przez Prawo i Sprawiedliwość, ostrzegał, że Polaków czeka katastrofa, bo będziemy za benzynę płacić 5 zł za litr. Dzisiaj do tej katastrofy doprowadził on sam, z tym że słowo „katastrofa” zniknęło ze słownika politycznego Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#CzesławRyszka">Wypomniałem panu ministrowi również to, że budżet jest wirtualny - mówiłem o wirtualnej księgowości - czyli nierzeczywisty, co wywołało jego ostrą ripostę. Przecież dowodem na to, że jest to wirtualny budżet, jest właśnie ten zapisany w budżecie wspomniany przeze mnie poziom bezrobocia: 9,9%. Skoro obecnie ono przekracza 12%, to naprawdę to nazbyt optymistyczne założenie, pozwalające jednak ministrowi finansów zabrać środki przeznaczone na aktywne formy zwalczania bezrobocia. Czy chodziło tylko o to, aby zabrać powiatowym urzędom pracy 2/3 pieniędzy, które mogły wydać na ten cel w minionym roku? Jak w sytuacji braku pieniędzy na walkę z bezrobociem ma obniżyć się jego poziom o ponad 2 punkty procentowe? Zapewne będzie to wreszcie jeden z cudów Platformy Obywatelskiej, na które czekamy od trzech lat.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#CzesławRyszka">W omawianym budżecie zostały zamrożone płace pracowników sfery budżetowej, oprócz płac nauczycieli, które mają wzrosnąć o 7%. Wniosek jest bardzo prosty: to budżetówka poniesie największe konsekwencje takiego kształtu budżetu państwa. A przypomnę, że to właśnie tę grupę zawodową ma dotknąć ustawa o tak zwanej racjonalizacji zatrudnienia, zakładająca zwolnienia 10% pracowników. Aż dziw bierze, że nie słychać jeszcze społecznych protestów. A może one były, tyle że ukryte, skoro prezydent skierował ustawę do Trybunału Konstytucyjnego?</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#CzesławRyszka">A miało być tak pięknie. Rząd Platformy Obywatelskiej doszedł do władzy, zapowiadając reformę KRUS, przyspieszenie wzrostu gospodarczego, obniżkę podatków... nie będę wymieniał dalej tych obietnic. Tymczasem mamy rosnące długi i podwyżki podatków. Mamy też przedziwne sięganie po pieniądze z OFE, czyli pieniądze z kieszeni przyszłych emerytów, z budżetów polskich rodzin, ze spółek energetycznych. Wszystko to jest obliczone na przetrwanie do wyborów parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#CzesławRyszka">Rozumiem, że jest kryzys na świecie, że Polska jakoś się broni, ale tu podkreślę słowo „jakoś”. Jakoś, bo powiem, że ta obrona jest dość przedziwna, nierzadko bez logiki i myślenia o przyszłości, o interesie obywateli. Wyższe podatki oraz zapowiedziane cięcia uderzą przede wszystkim w rodziny, te najsłabsze rodziny, wielodzietne, w bezrobotnych, osoby otrzymujące zasiłki po zmarłych, osoby niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#CzesławRyszka">Jednak najbardziej niepokojącą kwestią dotyczącą finansów publicznych w tym rządzie jest brak ich zbilansowania. W 1990 r. pogierkowskie długi w dużej mierze nam darowano lub rozłożono na raty w zamian za ustanowienie w Polsce gospodarki rynkowej w wersji sugerowanej przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy czy Bank Światowy. No, były to długi zaciągnięte za granicą, w zachodnich państwach, w zachodnich instytucjach finansowych, które, co zrozumiałe, uznały, że jest to dobry sposób na włączenie Polski w ich orbitę gospodarczą. Mam takie pytanie: kto i ile podaruje nam z obecnego gigantycznego zadłużenia zbliżającego się do 800 miliardów zł?</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#CzesławRyszka">Minister finansów wyjątkowo lekceważy ten fakt, że ten zegar zadłużenia pędzi dramatycznie. Tymczasem jeśli obecny trend się utrzyma, jeżeli wykorzystają to światowi spekulanci, to w 2011 r. to zadłużenie może nie tylko przekroczyć 55%, ale dojść nawet do 60% PKB. Może tak być, ponieważ finanse publiczne od trzech lat dryfują w kierunku właśnie tak dużego deficytu i tak potężnego zadłużenia. I tego procesu nie da się zatrzymać bez zdecydowanych reform w finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#CzesławRyszka">Gdzie jest ten budżet zadaniowy, o którym tyle mówiło się na początku rządów Platformy Obywatelskiej? A taki budżet jest niemal we wszystkich państwach OECD. Ten budżet zadaniowy pokazuje, w których dziedzinach aktywności państwa są nieefektywne i gdzie można dokonać oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-168.13" who="#CzesławRyszka">Gdzie jest pakiet stabilizacyjny, który posiadały poprzednie rządy? To był bardzo dobry zwyczaj, kiedy rząd przedstawiał tak zwaną kotwicę budżetową, ten właśnie pakiet stabilizacyjny; przez kilka lat było to 30 miliardów zł. W obecnym budżecie nie tylko nie ma wspomnianej kotwicy, ale dzięki właśnie wirtualnej księgowości ukryto wiele wydatków przed polską opinią publiczną, przed Komisją Europejską, a także rynkami finansowymi. Dlatego, jak sądzę, deficyt będzie znacznie wyższy niż założone 40 miliardów zł.</u>
          <u xml:id="u-168.14" who="#CzesławRyszka">Rodzi się pytanie, jak naród, w którym dzietność wynosi 1,4 dziecka na rodzinę, w którym trzy osoby pracują na jednego emeryta, a na każdego obywatela poniżej osiemnastego roku życia przypada 90 tysięcy zł długu publicznego, może z optymizmem patrzeć w przyszłość? A przecież tyle optymizmu było w słowach ministra Rostowskiego.</u>
          <u xml:id="u-168.15" who="#CzesławRyszka">Konkludując, powiem, że pod względem finansów publicznych nasze państwo bardziej przypomina PRL niż państwo po demokratycznej transformacji ustrojowej. Mówi się o reformach, ale nic się nie robi. Rząd goni za kryzysem, zamiast go wyprzedzać. Zadłużenie finansów publicznych, chaotyczne cięcia wydatków budżetowych, lekceważenie negatywnych zjawisk demograficznych, wypychanie młodych za granicę - bardzo dziękuję panu senatorowi Rulewskiemu za tę analizę sytuacji na rynku pracy, dotyczącą zwłaszcza młodzieży - to wszystko grozi niewypłacalnością w przyszłości systemów emerytalnego i zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-168.16" who="#CzesławRyszka">Podsumowując, powiem, że wszystkie kolejne rządy w nowej Polsce miały kłopoty z budżetem, jednak takiego festiwalu obietnic, a potem odejścia od nich, takiej tolerancji dla afer, usuwania czy zwalczania najlepszych ludzi walczących z patologiami nie było za żadnego rządu po 1989 r. Były rządy lepsze czy gorsze w którejś dziedzinie, ale takiej kumulacji najgorszych zjawisk jeszcze nie było.</u>
          <u xml:id="u-168.17" who="#CzesławRyszka">I na koniec, odnosząc się jeszcze do kryzysu finansowego, przypomnę, że w Grecji kryzys rozpoczął się od nadmiernego, ale ukrywanego długu publicznego. Rządy Konstantinosa Karamanlisa, przewodniczącego liberalnej Nowej Demokracji w latach 2004–2009, partii podobnej do Platformy Obywatelskiej, doprowadziły do niewypłacalności w sektorze publicznym, wystawiając Greków na atak spekulacyjny ze strony międzynarodowego kapitału finansowego. Obecnie Antonio Samaras, nowy przewodniczący tej partii, zażądał postawienia odpowiedzialnych za kryzys przed trybunałem stanu, oskarżając ich o zdradę narodową. Nie chciałbym być złym prorokiem, ale jeśli w naszych finansach publicznych nic się nie zmieni, nie dokonamy jakiejś radykalnej, dobrej reformy, to czeka nas grecki scenariusz, także z Trybunałem Stanu dla obecnie rządzących. A nie jest to perspektywa zbyt odległa, bo tylko za upadek polskiego przemysłu stoczniowego powinien któryś z ministrów stanąć przed Trybunałem Stanu. I mam nadzieję, że tak się stanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Zdzisława Pupę.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Ziółkowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#ZdzisławPupa">Dziękuję za umożliwienie mi zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#ZdzisławPupa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Przedstawiciele Rządu!</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#ZdzisławPupa">Szkoda, że rząd jest tak symbolicznie reprezentowany, niemniej jednak...</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#ZdzisławPupa">Nie zabierałbym dziś głosu z tej mównicy, ale zabieram z uwagi na fakt, że usłyszałem od pana ministra Rostowskiego zapewnienia co do świetlanej przyszłości naszego kraju, która nas czeka pod rządami Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Pan minister Rostowski używał takich słów jak: świetny rozwój gospodarczy, jesteśmy na dobrej drodze, Polska wspaniale przeszła przez kryzys gospodarczy.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#ZdzisławPupa">Moi szanowni przedmówcy zwracali uwagę na fakt, że tak nie jest, że mimo dobrego samopoczucia pana ministra Rostowskiego sytuacja w naszym kraju jest zupełnie inna, diametralnie różna od tego, o czym tu słyszeliśmy, a co padło z tej mównicy z ust przedstawiciela rządu - wysoko postawionego, bo przecież samego ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#ZdzisławPupa">Kiedy popatrzymy na obecne problemy związane z naszą gospodarką, to zauważymy, że mamy do czynienia z bardzo dużym zadłużeniem w przypadku przedsiębiorców, że przedsiębiorcy są u siebie, wzajemnie, zadłużeni, i to na skalę do tej pory niespotykaną... Kiedy popatrzymy na problemy związane z pomocą rodzinie, wydatkami prorodzinnymi, to zauważymy, że w tym budżecie jest o dwie trzecie mniej pieniędzy na aktywizację bezrobotnych, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie miał zdecydowanie mniej pieniędzy, że zabraknie 40% środków na leczenie stomatologiczne i rodziny będą musiały dołożyć z własnych budżetów. Doprowadzi to do takiej sytuacji, że wielu dyrektorów przychodni, placówek zdrowia, które zajmują się ochroną zdrowia, będzie wymuszało na lekarzach, aby przyjmowali mniej pacjentów, a tym samym wydłużą się kolejki do lekarzy specjalistów i, co za tym idzie, będzie świadczonych mniej usług. Przecież za tak zwane nadwykonania nikt nie płaci. Dyrektorzy szpitali czy szpitale mają obowiązek przyjmowania pacjentów i ratowania życia, ale za intensywną opiekę czy udzieloną pomoc medyczną nie otrzymają żadnej rekompensaty mimo to, że są jednostkami wysoce specjalistycznymi.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#ZdzisławPupa">Policja, wojsko, straż pożarna nie mają tak naprawdę pieniędzy na wykonywanie swoich podstawowych obowiązków. Ja przypominam sobie pewne uroczyste spotkanie, w którym uczestniczyli przedstawiciele poszczególnych służb mundurowych. Ja zapytałem jednego z oficerów Wojska Polskiego, dlaczego wojskowi przyszli w strojach morowych, że tak powiem, czyli tych, których używają w akcjach, a nie w galowych. A on mówi: panie senatorze, brakuje pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#ZdzisławPupa">Dalej, popatrzmy na problem ochrony przeciwpowodziowej. Do dzisiaj rodziny, które dotknęła tragedia powodzi, nie uzyskały należnej rekompensaty i borykają się ze skutkami tych dramatów. Na usuwanie skutków powodzi brakuje pieniędzy. O tym dyskutujemy tu, w parlamencie, w Komisji Środowiska. Wciąż brakuje pieniędzy na melioracje, brakuje pieniędzy na wały przeciwpowodziowe. I w tym miejscu jeszcze raz przypomnę słowa ministra Rostowskiego: świetny rozwój gospodarczy, jesteśmy na dobrej drodze.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#ZdzisławPupa">Kiedy popatrzymy na dług publiczny, który, jak tu już moi koledzy wspomnieli, rośnie w tempie zatrważającym, średnio o 300 milionów zł dziennie, kiedy posłuchamy tego, co mówią zaprzyjaźnione z rządem media, to zauważymy, że w naszym kraju zaczyna się dziać coś niepokojącego. I trzeba, aby pan premier Tusk, aby pan minister Rostowski zauważyli problemy, przed którymi stoimy.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#ZdzisławPupa">Chciałbym jeszcze przypomnieć, że nie tak dawno na billboardach na ulicach i w mediach pojawiło się hasło: nie róbmy polityki, budujmy mosty. Ale ja chcę zauważyć, że polityka to dbanie o dobro wspólne, to właśnie dbanie o dobro, jakim jest kraj. I chciałbym, abyśmy o to dobro zadbali, aby pan premier Tusk i pan minister Rostowski jednak do polityki wrócili i zadbali o dobro wspólne, bo wtedy będzie można budować mosty, bo wtedy będzie można budować orliki, bo wtedy będzie można budować szkoły i inne placówki, które są potrzebne dla rozwoju naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-171.10" who="#ZdzisławPupa">Z uwagi na to wszystko składam stosowne poprawki. Myślę, że uzyskają one aprobatę. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-171.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Majkowski, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#MarekZiółkowski">A poprawki pan senator składa czy podpisuje? Panie Senatorze Pupa, poprawki składa pan teraz czy już pan je złożył? Aha, złożył pan, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Majkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#KrzysztofMajkowski">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Pani Minister! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#KrzysztofMajkowski">Można powiedzieć, że na temat tego budżetu nic odkrywczego już powiedzieć się nie da, bo i w komisji gospodarki, i w komisji finansów wszystkie kwestie, które interesowały senatorów, zostały przedyskutowane w sposób wystarczający. Ale czy faktycznie ci wszyscy, którzy tym budżetem się interesowali, są usatysfakcjonowani, czy nie zadają sobie pytania, czy można było ten budżet ułożyć lepiej? Ja uważam, że można było, i to z kilku zasadniczych powodów. Nie na zasadzie parcia do tego osławionego procesu prywatyzacji, tylko... Przecież nawet i w tej dzisiejszej dyskusji z tej trybuny padały słowa o nacisku na prywatyzację, szczególnie mocno kładzionego przez ten rząd. Bo nie kto inny, tylko ten rząd, rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego - i dzisiaj pan minister Rostowski to potwierdził - przyjął narodowy plan na lata 2008–2012 dotyczący prywatyzacji, dzięki czemu faktycznie wpływy do budżetu państwa są rokrocznie rzędu kilkunastu miliardów złotych. Tylko pytanie: skoro teraz sukcesywnie sprzedajemy wszystko, co ma jeszcze jakąkolwiek wartość, to co będzie za dwa, trzy lata, za pięć lat, kiedy już wszystko wyprzedamy? Wyprzedamy polski przemysł. W tej chwili mówi się już o przymiarce do sprzedaży lasów państwowych, do wyprzedaży gruntów. W takim razie co nam zostanie? Co zostanie z tego państwa polskiego, które przez wiele pokoleń było budowane z takim trudem i mozołem?</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#KrzysztofMajkowski">W tym budżecie można zauważyć - zresztą dzisiaj pana ministra Rostowskiego o to zapytałem - typowo polityczne podejście do wydatków w tych podziałach na poszczególne działy, rozdziały na poszczególne instytucje państwa. I zwróćcie państwo uwagę, że pomimo tego, że instytucje powinny być traktowane w sposób jednakowy, bo mają one służyć całemu narodowi, okazuje się, że budżet zarządzany przykładowo przez urzędników kancelarii prezydenta Kaczyńskiego w latach 2008, 2009, 2010 był rokrocznie wskutek różnego rodzaju zabiegów okrawany, jakby po to, żeby w 2011 r. został zwiększony o ponad 20 milionów zł, co pani minister potwierdziła. Czy z tego tytułu kompetencje prezydenta będą zwiększone? Wątpię. Ale wydatki oczywiście zostały zwiększone.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#KrzysztofMajkowski">Pan minister mówił również o zobowiązaniach państwa wobec jednostek samorządu terytorialnego. A ja z tej trybuny mówię, że nieprawdą jest to, co pan minister dzisiaj powiedział, czyli że 100% zagwarantowanych podwyżek na przykład dla lekarzy, pielęgniarek, nauczycieli pokrywanych jest z budżetu państwa w formie subwencji czy dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego. Ja - zresztą myślę, że nie tylko ja, bo wielu z nas zaczynało swój byt polityczny w samorządzie terytorialnym, dlatego sądzę, że mamy z samorządem doskonałe kontakty - uważam, że gdyby zapytać o tę sprawę burmistrzów, starostów i prezydentów miast, to okazałoby się, że na palcach jednej ręki można byłoby policzyć te jednostki samorządu terytorialnego, którym pieniędzy otrzymanych z budżetu państwa wystarczyło na podwyżki na przykład dla nauczycieli. Jeżeli te jednostki nie brały dodatkowych kredytów, nie brały na siebie dodatkowych zobowiązań, to po prostu... Przecież one nie były w stanie same zabezpieczyć takich środków, o jakich mówimy.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#KrzysztofMajkowski">Zadłużenie. Zadłużenie państwa obecnie... No, pan minister oczywiście żartuje. Ja nie znam się w podobnym stopniu na finansach, ale myślę, że kwota 19 tysięcy zł przypadająca na osobę, na statystycznego Polaka, a obecnie już ponad 19 tysięcy zł po prostu powinna nas przerażać. Pan minister robi sobie z tego żarty, być może dla niego to jest niedużo, mnie jednak wydaje się, że w obliczu tego, co jeszcze czeka nas w następnych latach, jest to kwota, która po prostu będzie porażać. Bo prawie 800 miliardów zł jako zadłużenie państwa to kwota, którą, jak myślę, nie wszyscy jesteśmy w stanie sobie wyobrazić. A do tego wielkość i przyspieszenie zadłużania się w ostatnich trzech latach są imponujące - z danych, które tu mieliśmy do dyspozycji, wynika, że w przeciągu ostatnich trzech lat zadłużenie państwa zwiększyło się o ponad 250 miliardów zł. Jeżeli będzie to narastać w tym tempie, to, jak myślę, niedługo nie będzie już skąd brać.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#KrzysztofMajkowski">To, co dzisiaj pan minister Rostowski prezentował z tej mównicy - mówię między innymi o Funduszu Rezerwy Demograficznej... Prawdą jest, że nie było do niego wpływów w latach 2005–2007, w czasach sprawowania rządów przez Prawo i Sprawiedliwość, ale prawdą jest też... No, nie było, bo nie było wtedy prywatyzacji, nie było takiej potrzeby, żeby to, co w majątku narodowym Polski najlepsze, wyprzedawać. A obecnie taka wyprzedaż jest nagminna. No, prawdą jest również to, że w latach 2005–2007 nikt do tego funduszu nie sięgał - on był gromadzony przez lata, począwszy od końca lat dziewięćdziesiątych, kiedy faktycznie była to kwota rzędu kilku miliardów złotych - tylko że potem, przez ten krótki okres, przez lata 2008–2009, został, jak myślę, skonsumowany w sposób nierozsądny. Być może prawdą jest, że obecnie jest on częściowo odbudowywany... Z tym że ten fundusz miał służyć osobom, które na skutek procesu prywatyzacji, z tego, co pamiętam, chyba w latach 2017–2022 miałyby problem ze znalezieniem miejsca pracy, czyli ten fundusz miał być dla nich pewnego rodzaju rekompensatą, ale obecnie jego już po prostu nie ma i prawdopodobnie nie ma perspektyw na jego odbudowanie.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#KrzysztofMajkowski">Ostatnia kwestia, którą chciałbym poruszyć, to sięganie do kieszeni przede wszystkim najuboższych. Bo to, co mówiłem o podwyżce między innymi energii elektrycznej, to mówiłem nie dlatego... Ja mam świadomość tego, że gdyby ta podwyżka była rzędu 9 czy nawet 10%, a kwoty, które przedsiębiorstwa energetyczne uzyskałyby z tytułu tych podwyżek, służyłyby do odbudowy majątku, do modernizacji, do remontów, to nikt by specjalnie nie protestował. Ale skoro zyski wypracowane przez te przedsiębiorstwa są później wysysane, jak motopompą, w postaci dywidend, co jednocześnie zmusza te same przedsiębiorstwa do tego, żeby zaciągały kredyty komercyjne w bankach, w zdecydowanej większości zachodnich, to ja uważam, że jest to po prostu nie w porządku wobec ludzi najbiedniejszych. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Chróścikowski, proszę bardzo... A, nie ma go. To w takim razie pan senator Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PiotrAndrzejewski">Tak nieliczny skład jest zainteresowany debatą budżetową, do tego ta nieobecność pana ministra... Wydaje mi się, że ta nikła frekwencja świadczy o tym, jak dalece - tak to jest według mojego poglądu - w ramach tej debaty uprawiamy w Senacie tylko kosmetykę budżetową, bo tak naprawdę w tych sprawach decyduje władza wykonawcza sprzężona z większością sejmową. I w związku z tym od wielu lat odbywa się tutaj, w Senacie, prezentacja stanowisk, które są wyrazem obywatelskiego i społecznego niepokoju o stan finansów publicznych, o polską rację stanu i o to, w jakim zakresie to, co deklarują poszczególne rządy i co dyktuje polityczny wizerunek, jest konfrontowane z rzeczywistością. Ta konfrontacja zwykle nie wypada pozytywnie. Wyjątkiem był jeden budżet szykowany swego czasu, bardzo wcześnie, przez rząd Jana Olszewskiego, a przejęty później przez rząd pani Suchockiej, budżet bardzo odpowiedzialny i precyzyjny. Wszystkie pozostałe budżety w dużej mierze są budżetami życzeniowymi, takimi budowanymi na zasadzie wishful thinking, czyli, po polsku, myślenia życzeniowego, które ma charakter propagandowy również w przypadku rynków finansowych. Bo jest tak, jak mówił w dzisiejszych odpowiedziach pan minister Rostowski, to znaczy że nie może wszystkiego powiedzieć, dlatego że ci, którzy tego słuchają, wyciągają z tego wnioski, a to wpływa i na kursy walutowe, i na wiarygodność finansową Polski... Tak, ja się z tym wszystkim zgadzam, tylko że to, co tutaj artykułujemy w ramach tej kosmetyki budżetowej, wskazuje na daleko idące potrzeby, na to, że ta nasza przykrótka kołdra budżetowa odkrywa coraz to większe niedostatki finansowania zadań publicznych, coraz większe niedostatki finansów publicznych, rosnący coraz bardziej, wręcz lawinowo, dług w zakresie finansów publicznych, coraz większy zakres wydatków sztywnych związanych z obsługą tego długu i coraz mniejszy margines na to, o czym możemy decydować w polskim parlamencie, a zwłaszcza w Senacie.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PiotrAndrzejewski">Ja nie będę się ustosunkowywał do ogólnych kwestii, bo na pewno dużo lepiej i skuteczniej zrobią to moi koledzy. Ja powiem za to o tym, co nie zostało uwzględnione jako stanowisko Komisji Kultury i Środków Przekazu, której mam zaszczyt przewodniczyć. Otóż po konsultacjach z przewodniczącym Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i całą Krajową Radą, której ucięto w porównaniu z projektem budżetu ponad 2 miliony zł z niezbędnych środków - a te zresztą były przycinane w poprzednich budżetach w sposób wręcz skrajny - ustaliliśmy na posiedzeniu komisji, że dla utrzymania status quo, dla utrzymania funkcjonowania Krajowej Rady niezbędne jest 320 tysięcy zł. Dlatego w tej chwili złożę taką poprawkę, aby przyznać Krajowej Radzie tę kwotę, kosztem zmniejszenia o 320 tysięcy zł wydatków bieżących jednostek budżetowych. To jest stanowisko komisji kultury, nie moje, a większość w komisji ma przecież rządząca Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#PiotrAndrzejewski">Następna kwestia, która była przedmiotem debaty i uzgodnień, i to w pewnym momencie nawet uzgodnień międzyklubowych, tyle że nie została zaakceptowana przez komisję gospodarki, gdyż nie było w tej sprawie pozytywnej opinii ministra finansów. Chodzi o 30 milionów zł na muzealnictwo. Otóż jest bardzo wyśrubowany program, jeżeli chodzi o muzea, jeżeli chodzi o aktywność ministra kultury w tym zakresie - a ten budżet, co trzeba powiedzieć obiektywnie, wzrasta w porównaniu z budżetami innych działów, w których szuka się ograniczeń i cięć budżetowych - dlatego komisja kultury po debacie przyjęła i zaproponowała komisji gospodarki zwiększenie o 30 milionów wydatków inwestycyjnych, zgodnie z programem rządu, kosztem zmniejszenia kwoty zaoszczędzonej na dotacjach i subwencjach dotyczących partii politycznych. Ja składam wniosek, ponawiam ten wniosek i prosiłbym o jego poważne rozważenie, bo jest to wniosek odpowiedzialny.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#PiotrAndrzejewski">Następny wniosek dotyczył już Kancelarii Senatu, przesunięcia wewnętrznego, na szczęście znalazł się on w stanowisku komisji, w jej punkcie piątym. Chodzi mianowicie o przesunięcie środków z polonijnych wydatków inwestycyjnych, gdyż mieliśmy zwroty ze względu na niewykorzystanie ich na wydatki bieżące, wspierające Polonię i Polaków. Dziękuję za uwzględnienie tego wniosku. Prosiłbym tylko, żeby to się w Sejmie ostało. To jest nieduża kwota, są to 2 miliony, a jeśli chodzi o plany budżetowe to jest constans, następuje tylko przesunięcie między pozycjami.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#PiotrAndrzejewski">Następna kwestia też dotyczy Kancelarii Senatu i naszej działalności związanej z opieką nad Polonią i Polakami. Również kosztem finansowania związanego z uzyskaniem pewnej superaty budżetowej ze względu na ograniczenie dotacji i subwencji partii, po uzgodnieniu z Kancelarią Senatu, składam wniosek o zwiększenie środków przeznaczonych na działalność związaną z opieką nad Polonią i Polakami o 5 milionów zł, o zwiększenie w ramach wydatków. Pozwalam sobie złożyć taki wniosek.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#PiotrAndrzejewski">Pozostaje mi tylko życzyć władzy wykonawczej, żeby udało się zrealizować ten budżet w takim zakresie, bo mam daleko idące wątpliwości, które zresztą były tu artykułowane, czy ten budżet jest realny. Wszystkiego dobrego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Piotrowicz.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#StanisławPiotrowicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#StanisławPiotrowicz">Mam świadomość tego, że nigdy nie uda się skonstruować budżetu, z którego wszyscy byliby zadowoleni, to jest wręcz niemożliwe. Budżet musi być dostosowany do możliwości finansowych państwa, poza wszelkim sporem. Obawiam się jednak, a to z tego powodu, że dziś debatujemy nad budżetem, nie mając pełnej wiedzy na temat tego, w jakiej sytuacji finansowej znajduje się państwo. Wszyscy czujemy, że jest źle, że z dnia na dzień jest coraz gorzej. Wskazuje na to wiele czynników, wskazują na to rosnące ceny, wskazuje na to rezygnacja z wielu wcześniejszych zamierzeń, również ze względów finansowych. Jednocześnie mam wrażenie, właściwie jestem o tym głęboko przekonany, że te fakty są przed nami, przed parlamentarzystami ukrywane przez rządzących, ukrywane są również przed opinią publiczną. Dzieje się to w różny sposób. A to nie zdaje się sprawozdania ze stanu finansów publicznych, a to nie odpowiada się na pytania z takich czy innych względów i jednocześnie używa się języka zupełnie niezrozumiałego dla obywateli albo wręcz zupełnie co innego oznaczającego. Ażeby nie być gołosłownym, przytoczę tylko kilka faktów z nieodległej przeszłości. Ustawa o kompensacji przemysłu stoczniowego, czytaj: ustawa o likwidacji przemysłu stoczniowego. Ustawa o racjonalizacji zatrudnienia - jak to dobrze brzmi - czytaj: ustawa o zwolnieniu 10% pracowników. Rezygnacja z budowy dróg została określona urealnieniem planu budowy dróg. Wszystko można pięknie opakować i sprzedać, byle tylko ukryć przed społeczeństwem rzeczywisty stan państwa. I o to mam pretensje, jeżeli nie o to, że finanse są w coraz gorszym stanie, choć i o to można mieć pretensje. Skoro tak, to dlaczego nie podejmuje się stosownych reform, tym bardziej że obiecywało się to narodowi. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#StanisławPiotrowicz">Jeszcze większym grzechem jest to, że rzeczywisty stan rzeczy ukrywa się przed społeczeństwem. Jak wspomniał pan senator Ryszka, prawda zapewne wcześniej czy później wyjdzie na jaw, ale dla mnie małym pocieszeniem jest to, że społeczeństwo po czasie ujrzy to wszystko i dostrzeże mankamenty i niedowład rządzących, skoro za to wszystko zapłacą nie rządzący, ale my, obywatele.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#StanisławPiotrowicz">Gdy mówimy o budżecie, to chciałbym zwrócić też uwagę na to, że są pewne podmioty, które dyskryminowane są na przestrzeni lat w kolejnych budżetach. Dostrzegam też takie zjawisko, że mniejszą winę ponosi a właściwie ekskulpowany jest ten, kto dopuszcza się nadużyć, zaś winą obarczany jest ten, kto te nadużycia ujawnił. Przekłada się to na konkretne działania, również w sferze budżetowej. Nie tak dawno przecież procedowaliśmy nad ustawą, która ograniczała środki dla regionalnych izb obrachunkowych, ograniczała środki dla Państwowej Inspekcji Pracy, ograniczała również środki dla Najwyższej Izby Kontroli. Dziś w tej ustawie dostrzegamy ograniczenia dla prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#StanisławPiotrowicz">Wydzielono prokuraturę. Jak już wielokrotnie wspominałem, przyświecała temu idea, że oto będziemy mieli silną, niezależną prokuraturę. Pojawiały się nawet pytania o to, czy aby społeczeństwu i państwu nie zagraża tak silna pozycja prokuratury. Okazuje się, że wydzielono prokuraturę, nie martwiąc się nadmiernie o to, gdzie ona będzie funkcjonowała i czy będzie miała na to środki. W odpowiedzi na moje słowa wspomniała pani minister o tym, że teraz prokuratura to jest przecież nowy podmiot i nie wiadomo, ile nas będzie kosztował, bo dopiero został utworzony, a gdyby brakowało pieniędzy, to być może nastąpią pewne przesunięcia. Chcę powiedzieć, że w budżecie na funkcjonowanie prokuratury, konkretnie na prowadzenie postępowań przygotowawczych, śledztw, brakuje 14 milionów zł. Wynika to z informacji uzyskanej od prokuratora generalnego, z informacji, która - jestem przekonany - dotarła również do Ministerstwa Finansów. Postępowania przygotowawcze kosztują tyle samo, niezależnie od tego, czy prokuratura funkcjonuje w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości, czy poza ministerstwem. Zatem nie tłumaczy to ograniczenia środków na postępowania przygotowawcze.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#StanisławPiotrowicz">Nie przewidziano także tego, że prokuratura musi gdzieś funkcjonować, nie zauważono, że nie ma obiektu, że obiekt, w którym działa, jest wynajęty tylko czasowo i do września tego roku prokuratura musi się opowiedzieć, czy korzysta z prawa pierwokupu dotychczasowego budynku, czy też nie, a jeżeli zechce skorzystać z prawa pierwokupu, to w momencie podpisywania umowy wstępnej jest zobowiązana uiścić kwotę 35 milionów zł. Tego też nie przewidziano. Jednocześnie pragnę podkreślić, że już w tej chwili Prokuratura Generalna i prokuratury warszawskie rokrocznie z tytułu najmu lokali płacą 17 milionów zł. Zatem jest to dość istotna kwestia. Trzeba zadbać o to, żeby prokuratura nie była petentem, żeby prokuratura nie musiała wynajmować od czasami niewiadomego pochodzenia podmiotów obiektów w celu urzędowania.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#StanisławPiotrowicz">Chcę wreszcie powiedzieć, że te 14 milionów to kwota, której brakuje w odniesieniu do budżetu prokuratury z 2009 r., a trzeba wiedzieć, że wszystkie usługi, chodzi głównie o ekspertyzy, o koszty biegłych, świadków itd., itd., teraz są droższe, ich ceny wzrosły choćby w związku z inflacją oraz wzrostem podatku VAT. Z tego też względu trzeba doszacować ten budżet w tym zakresie. Stąd moja poprawka zmierza w tym kierunku, żeby istotnie zadbać o to, by prokuratura mogła prowadzić postępowania przygotowawcze. Tym bardziej że ostatnie wydarzenia pokazują, jak wiele pieniędzy prokuratura będzie musiała wydać w związku ze śledztwem dotyczącym katastrofy smoleńskiej. Widzimy, ile już ekspertyz zlecono instytutowi Sehna w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#StanisławPiotrowicz">Obserwuję również niepokojące zjawisko, które wpisuje się w tezę, że winien jest ten, kto ujawnia nadużycia, a nie ten, kto się ich dopuszcza. Świadczy o tym zmniejszenie funduszu operacyjnego Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Ten fundusz w tym roku został zmniejszony o 53,5% w stosunku do planu na rok 2010. Cóż to oznacza? Istotą funkcjonowania tej służby są przecież działania operacyjne i jeżeli ta służba nie będzie prowadzić działań operacyjnych, to rzeczywiście będzie zbędna.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#StanisławPiotrowicz">Pragnę również podkreślić, że w porównaniu do projektu w niespotykany sposób ograniczono, a w zasadzie obniżono o 1 milion zł, budżet rzecznika praw obywatelskich, a jednocześnie zwiększono liczbę zadań, jakie na rzeczniku praw obywatelskich spoczywają. Te zadania zostały nałożone ustawą, którą nie tak dawno przyjmowaliśmy, ustawą o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. Żeby nie być gołosłownym, powiem, że zdaniem pani profesor Ireny Lipowicz przekazanie nowych kompetencji bez zapewnienia odpowiednich środków finansowych jest niezgodne z zasadami konstytucyjnymi, może także zniweczyć cel uchwalenia ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, nad którą parlament pracował tak intensywnie w ostatnich tygodniach. Wdrożenie dyrektyw Unii Europejskiej przez Polskę jest pilnie monitorowane przez Komisję Europejską i społeczeństwo obywatelskie, a ich niewykonanie naraża nasz kraj na poważne kary finansowe. Przedstawiciele Unii Europejskiej oraz Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich wykazali podczas ostatnich spotkań z panią rzecznik zainteresowanie przejęciem tych nowych ważnych zadań, pytając szczegółowo, ile nowych etatów otrzyma w związku z tym. Pani rzecznik będzie zmuszona odpowiedzieć, że zero.</u>
          <u xml:id="u-177.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Panie Senatorze, proszę zbliżać się do konkluzji.)</u>
          <u xml:id="u-177.10" who="#StanisławPiotrowicz">Tak, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-177.11" who="#StanisławPiotrowicz">Tradycyjnie obniżono także budżet Instytutowi Pamięci Narodowej, chyba najbardziej ze wszystkich instytucji, bo o 16 milionów zł, to jest o 7% w stosunku do projektu. Ta instytucja od lat uważana jest za instytucję niechcianą. Na nic słowa, na nic piękne gesty, jeżeli w ślad za tym nie idą środki finansowe i możliwości realizowania zadań.</u>
          <u xml:id="u-177.12" who="#StanisławPiotrowicz">Składam kilka poprawek, w szczególności poprawkę dotyczącą prokuratury. Z tego względu, że czas mojego wystąpienia minął, nie będę tych poprawek omawiał. Składam je na piśmie. Serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Trzciński.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MarekTrzciński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MarekTrzciński">Budżet państwa jako plan finansowy polityki państwa oraz narzędzie polityki społecznej uwzględnia planowane dochody i wydatki państwa na rok następny. Kryzys, który obejmuje całą gospodarkę światową, mobilizuje do oszczędzania i zaciśnięcia pasa. Nie dziwi zatem kształt bardzo odpowiedzialnego budżetu, jaki został przedstawiony Wysokiemu Senatowi. Trudny czas dla gospodarki dopingować powinien do podejmowania nowych wyzwań, nie tylko w sferze związanej z ograniczeniem zbędnych bądź niekoniecznych wydatków, ale także związanych z poprawieniem efektywności wydatkowania, szczególnie w tych obszarach, w których udział pieniędzy publicznych jest dominujący, takich jak ochrona zdrowia, edukacja czy pomoc społeczna. Ten trudny czas powinien prowokować także do poszukiwania rozwiązań prowadzących do zwiększenia przychodów budżetu państwa. Chciałbym więc zaproponować nieśmiało pani minister, powiedziałbym, szufladę wypełnioną pieniędzmi do zagospodarowania. Jak sądzę, w skali każdego roku jest w niej kwota około 30 miliardów zł. Takim niezagospodarowanym obszarem jest szara strefa, która według banku światowego wynosi w Polsce aż 28,1% PKB, podczas gdy średnia europejska to 15%. 13% różnicy to bardzo dużo pieniędzy. Produkcja ukryta, prowadzona bez uiszczenia świadczeń i podatków, składek na ubezpieczenie społeczne, ceł, opłat koncesyjnych i ekologicznych, jest zjawiskiem powszechnym. Wiele firm, które w ten sposób funkcjonują, zatrudnia pracowników na czarno, zataja faktyczne rozmiary importu, nie wykazuje wszystkich przychodów i zawyża koszty, co w ostatecznym rozrachunku pozwala pokazywać minimalne zyski do opodatkowania lub wykazywać stratę. Bardzo często zaniżane są też składki na ubezpieczenia społeczne poprzez deklarowanie minimalnych płac. Faktyczne wynagrodzenia pracownicy otrzymują bardzo często w kopertach. W każdym przypadku naruszane są przepisy fiskalne. Koszty, jakie ponosi gospodarka polska, to nie tylko ograniczenie wpływów do budżetu, ale także ograniczenie konkurencyjności legalnie działających przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MarekTrzciński">Przedstawione dane prowokują do działania. Ponaddwudziestoośmioprocentowa szara strefa w porównaniu z 15% w Unii Europejskiej wskazuje na ogromny potencjał wzrostu przychodów budżetowych i ograniczenia deficytu budżetowego w kolejnych latach. Moim zdaniem uzasadnione jest podjęcie prac zmierzających do ograniczenia niepożądanych zjawisk, które istotnie ograniczają wpływy do budżetu. Ograniczenie szarej strefy w gospodarce polskiej do poziomu unijnego przynieść może korzyści, które stać się mogą receptą na problemy związane z deficytem budżetu państwa. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Wiatr.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#KazimierzWiatr">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Pani Minister! Panowie Dyrektorzy!</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#KazimierzWiatr">Jako przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, ale także jako profesor, obywatel, powinienem chyba też powiedzieć, że jako ojciec i od niedawna dziadek, ale także jako wychowawca młodego pokolenia, czuję się w obowiązku wypowiedzieć kilka zdań przy okazji niesłychanie ważnej debaty budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#KazimierzWiatr">Komisja Nauki, Edukacji i Sportu w dniu 3 stycznia na trwającym wiele godzin posiedzeniu analizowała części budżetu dotyczące oświaty, nauki, szkolnictwa wyższego i sportu, ale także wielu innych obszarów. Chodzi chociażby o działalność Urzędu Patentowego czy Polskiej Akademii Nauk. Nie ma wątpliwości, że budżet 2011 r. jest budżetem bardzo zachowawczym, może przesadnie ostrożnym. Wiemy, że z perspektywy potrzeb w budżecie zawsze jest za mało pieniędzy, ale jeśli budżet jest zachowawczy i ograniczony, to poszczególne proporcje są szczególnie ważne. Bo my tak naprawdę, uchwalając budżet, decydujemy o proporcjach jego redystrybucji, przychodów, które są zaplanowane. Niezwykle istotne są zatem dobre inwestycje, a nie tylko bieżące koszty. Mamy na sali specjalistów od finansów i od gospodarki, wiemy, że przyszłe przychody są wynikiem dzisiejszych inwestycji. Wiemy również, że inwestycje mogą być krótkoterminowe i długoterminowe, a te krótkoterminowe stopę zwrotu zawsze mają mniejszą. Tak się składa, że przedmiotem zainteresowania naszej komisji w budżecie prawie we wszystkich przypadkach są inwestycje długoterminowe. A tak trudno jest doprosić się, aby w kolejnych budżetach proporcje były bardziej korzystne i środki były przeznaczane na inwestycje bardziej potrzebne, takie, które przyniosą przychody za kilka czy kilkanaście lat.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#KazimierzWiatr">Tak się składa, że prawie wszystkie obszary naszego zainteresowania, mówię o Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, mają charakter prorozwojowy, dotyczą młodzieży, zdrowia czy kapitału ludzkiego, kapitału intelektualnego - czyli pojęcia wprowadzonego ostatnio między innymi przez nasze Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego - oraz edukacji, wiedzy, nauki. To one zdecydują o naszej przyszłości. Bardzo często deklarujemy - świadomie mówię „deklarujemy”, w pierwszej osobie liczby mnogiej - ale także rząd deklaruje budowę społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy. A jakie są fakty? Na informatyzację państwa przeznaczamy 0,26 promila PKB, to są 82 miliony. Taka jest tendencja od paru lat, może nawet od wielu lat. Można wprawdzie powiedzieć, że środki na ten cel są w innych działach, a tutaj jest przewidziane tylko finansowanie samego jądra, samej koordynacji, ale to i tak pozostawia wiele do myślenia.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#KazimierzWiatr">Oświata, nauka, szkolnictwo wyższe - te poszczególne części budżetowe analizowaliśmy dzisiaj na posiedzeniu komisji. Wzrost ledwie pokrywa inflację - tak mniej więcej to wygląda. A przecież wprowadziliśmy obniżenie wieku szkolnego! Jesteśmy świadomi tego, zresztą mówimy o tym od wielu lat, że na przestrzeni minionego dwudziestolecia liczba studentów zrosła pięciokrotnie, a tymczasem gdy w 1992 r. na szkolnictwo wyższe było 0,88% PKB, to w roku bieżącym jest 0,83%, czyli na studenta przypada pięć razy mniej środków, a nawet więcej niż pięć razy mniej, bo wtedy było 0,88%, a teraz jest 0,83% dzielone przez pięć... Jeśli popatrzymy na to, jaki to procent wydatków budżetu, to okaże się, że w 2004 r. było to 4,5%, a obecnie to jest 3,7%. Oczywiście w największym kłopocie jest nauka. Tu muszę powiedzieć, że podczas posiedzenia komisji obecny na nim pan dyrektor powiedział, że jest lepiej, bo jest o 0,01% więcej. Tyle tylko, że nie dodał, że 1991 r. na naukę przeznaczaliśmy 0,76% PKB, a w roku 2011–0,38%, a to dokładnie dwa razy mniej. Tak, dokładnie dwa razy mniej. W licznych stanowiskach, na przykład Prezydium Polskiej Akademii Nauk, konferencji rektorów i wielu innych przedstawicielskich instytucji z tej sfery, sygnalizuje się niezwykle niepokojący stan w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#KazimierzWiatr">Proszę państwa, Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 20 października 2010 r. negatywnie zaopiniowała budżet państwa w zakresie części 28 „Nauka”. Ta sama komisja na tym posiedzeniu w dniu 20 października 2010 r. przedstawiła poprawkę o przeznaczeniu dodatkowo 500 milionów zł na podwyższenie wynagrodzeń w szkolnictwie wyższym. To tylko jedna z kolejnych ilustracji tego, o czym mówię.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#KazimierzWiatr">Przy okazji rozpatrywania ustawy o zasadach finansowania nauki, która niedawno, bo w kwietniu 2010 r., była procedowana także przez naszą Izbę, zgłosiłem poprawkę polegającą na dodaniu w ustawie o finansowaniu nauki takiego zapisu: „Wydatki na naukę finansowane przez ministra ustala się w ustawie budżetowej w wysokości zapewniającej dojście do poziomu wydatków w roku 2015 nie niższego niż 1% Produktu Krajowego Brutto z roku poprzedniego”. Proszę państwa, znamy przecież strategię lizbońską, według której na badania naukowe powinniśmy przeznaczać 3%. Według szacunków to jest około 1% wydatków budżetowych, a tymczasem w tej chwili mamy 0,38%. Jeśli uwzględnimy, że ta część, że tak powiem, komercyjna jest niewielka, okaże się, że jesteśmy prawie dziesięciokrotnie niżej od tego poziomu. Tu trzeba dodać, że według procesu bolońskiego powinno być jeszcze 2% na szkolnictwo wyższe, co razem dałoby 5%, a my mamy w sumie... 0,38% plus 0,83% daje 1,2% zamiast 5%.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#KazimierzWiatr">Jak na tym tle wyglądają inne kraje, proszę państwa? Otóż średnia w Unii Europejskiej to jest 1,9%, przy czym 0,67% jest z budżetu. Powiedzmy, w takich krajach jak Rumunia... No właśnie, Rumunia ma 0,41% PKB z budżetu, Węgry mają 0,72%, Hiszpania, podobna do nas, ma 0,61%, Czechy mają 0,56%... A więc to wygląda rzeczywiście źle, zwłaszcza jeżeli weźmiemy pod uwagę to, że nauka, innowacje, wdrożenia, informatyzacja, nowe technologie mają być tą lokomotywą rozwoju, jak to z tej mównicy mówiła pani minister. Dzisiaj byłem z panem senatorem Rachoniem na konferencji - która zresztą jeszcze trwa - poświęconej zastosowaniu nowoczesnych technologii we wspieraniu nauki. Widać, że są pomysły, jest wola, jest wiedza, są narzędzia, ale realizuje się tylko 1/5 tych pomysłów, bo na resztę nie ma środków.</u>
          <u xml:id="u-181.8" who="#KazimierzWiatr">Proszę państwa, jeżeli ma być tak jak w strategii lizbońskiej, jeżeli ma być budowa społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy, to większość obywateli powinna zajmować się wytwarzaniem i przetwarzaniem informacji. To właśnie będzie decydować o wpływach gospodarczych i znaczeniu politycznym kraju. Obecnie pogłębia się dotychczasowy podział na kraje, które zajmują się rolnictwem i wydobywaniem surowców, czyli kraje zajmujące się brudną produkcją, i na kraje, które produkują i przetwarzają wiedzę. No i wygląda na to, że wobec obecnego poziomu redystrybucji dóbr na naukę ten pociąg odjedzie raczej bez nas.</u>
          <u xml:id="u-181.9" who="#KazimierzWiatr">Narzekamy, że w rankingach światowych pozycja Polski, naszego szkolnictwa wyższego, nauki nie jest zadawalająca, ale to jest wynik prostego przełożenia finansowania...</u>
          <u xml:id="u-181.10" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Panie Senatorze, proszę o kończenie wystąpienia.)</u>
          <u xml:id="u-181.11" who="#KazimierzWiatr">Już, minuta.</u>
          <u xml:id="u-181.12" who="#KazimierzWiatr">A zatem chodzi o inwestycję długoterminową. Chcielibyśmy, aby młodzi ludzie w Polsce się rozwijali i aby zostawali w Polsce, aby naukowcy zostawali w Polsce. Na wojsko przeznaczamy 1,95% PKB. W Stanach Zjednoczonych proporcja nakładów na naukę i zbrojenia to 1 do 1, w Czechach 1 do 2, a w Polsce to jest 1 do 5.</u>
          <u xml:id="u-181.13" who="#KazimierzWiatr">Dlatego przedkładam poprawkę - a jest to poprawka bezpieczna - która mówi, że jeżeli do końca sierpnia wpływy do budżetu z tytułu podatku od towarów i usług osiągną poziom 3/4 zakładanych wpływów, to przeznaczymy w ramach rezerw budżetowych na naukę, na działalność statutową i inwestycyjną jednostek naukowych oraz na badania własne szkół wyższych, kwotę 200 milionów zł. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Błaszczyk, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Wysoki Senacie! Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#PrzemysławBłaszczyk">Ja chciałbym w swojej wypowiedzi odnieść się do części budżetowej związanej z rolnictwem. Mamy w tej części wzrost, ale nie jest on spowodowany większym wpływem środków krajowych, lecz środkami Unii Europejskiej, które znacząco wzrastają w porównaniu z tymi z 2010 r. Szkoda tylko, że za tym wzrostem środków z Unii Europejskiej nie idzie też wzrost środków z budżetu krajowego, bo to w znacznym stopniu pozwoliłoby polskiej wsi, polskim rolnikom doganiać rolnictwo europejskie, europejskie standardy.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#PrzemysławBłaszczyk">Zmiany w budżecie rolnictwa, w szczególności te związane ze spadkami dofinansowań, wiążą się z ubezpieczeniami upraw i zwierząt gospodarskich - tutaj mamy dość duży spadek, bo z 300 milionów do 100 milionów. Pewne uzasadnienie tego spadku jest też w ustawie o ubezpieczeniach rolników, która wymaga poprawy, skierowania do ponownego procedowania, gdyż na dzień obecny nie przystaje ona do rzeczywistości. Mamy też spadki w sferze związanej z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych - dziwne - z racji wydarzeń z 2010 r. Spadki dotyczą także środków związanych z Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa, postępem biologicznym w produkcji zwierzęcej. Środki nie są także wystarczające w takich działach, jak Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz inspekcja... no, ta druga. Te inspekcje wykonują zadania związane z bezpieczeństwem żywności i naszego żywienia. Wiemy, że od paru lat te inspekcje zabiegają o większe środki i zawsze są pomijane w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#PrzemysławBłaszczyk">Chciałbym także się odnieść do pytania pana przewodniczącego Chróścikowskiego, dotyczącego Agencji Nieruchomości Rolnych, i zwrócić jego uwagę na, można powiedzieć, działalność tej agencji w sferze zabezpieczenia dochodów związanych z prywatyzacją. Agencja ma w 2011 r. narzuconą sumę 2,2 miliarda zł, którą ma osiągnąć z prywatyzacji. Tak jak powiedział pan przewodniczący i na posiedzeniu komisji także pan minister, realizacja tej prywatyzacji jest monitorowana codziennie. Nie wiem, czy akurat tak duży nacisk na to, żeby szybko sprzedawać grunty rolne, jest wskazany, tym bardziej że rolnicy jednak nie mają wystarczających środków na to, aby dzierżawy zamieniać na własność. Wielu rolników z tych dzierżaw zrezygnuje i te grunty przejdą w ręce tych, którzy chcą w jakiś sposób zainwestować swoje środki czy w jakiś sposób ulokować nadwyżkę finansową, a niekoniecznie pracować i działać w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#PrzemysławBłaszczyk">Rolników dotyka także zwyżka podatku VAT. Dotyczy to szczególnie rolników ryczałtowych, którzy mieli stawkę w wysokości 6%, a teraz nastąpił jej wzrost o 1%, czyli do 7%. Nie mogą oni jak vatowcy uzyskać zwrotu nadpłaconego podatku. Wiemy, że kupują paliwo, że to duży koszt w rolnictwie, a teraz będzie podatek w wysokości 23%. Co ważniejsze, zdrożały także półprodukty oraz materiał hodowlany. Zamiast 3% jest 8%, tak że ten wzrost jest znaczący, o 5 punktów procentowych, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę to, że rolnik ryczałtowy tylko o 1 punkt procentowy ma większą stawkę podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#PrzemysławBłaszczyk">Tak więc kolejny raz rolnicy muszą ponieść ciężar związany ze złym stanem finansów publicznych państwa.</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#PrzemysławBłaszczyk">Wiemy także, jakie obecnie są ceny paliwa, jak mówiłem wcześniej, jest to znaczący koszt w rolnictwie. Za rządów Prawa i Sprawiedliwości udało się doprowadzić do dopłat związanych ze zwrotem akcyzy w wysokości 85 gr do litra paliwa. Były propozycje i zapowiedzi PSL, koalicjanta Platformy Obywatelskiej, że ta suma będzie zwiększona. Do tej pory żadnych takich propozycji nie ma, ani w budżecie, ani w założeniach na kolejne lata. Wiemy, że kiedy rząd Prawa i Sprawiedliwości dokładał 25 gr, paliwo kosztowało 3 zł z hakiem, teraz zaś kosztuje 5 zł, a niektórzy mówią, że cena dojdzie do 6 zł.</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#PrzemysławBłaszczyk">Zgłaszam także poprawkę, którą wcześniej przedłożyłem na ręce pana marszałka, dotyczącą zwiększenia dofinansowania do materiału siewnego. W tamtym roku mieliśmy 90 milionów zł, w tym roku zapisano 50 milionów zł. Dlatego złożyłem poprawkę zmierzającą do tego, ażeby zwiększyć te środki do stanu z tamtego roku. Pan minister wskazywał, że środki nie są zapisane, ale się znajdą w razie potrzeby. Wiemy, że potrzeba będzie, raczej nie będzie spadku dofinansowania i zmniejszenia liczby wniosków składanych przez rolników w kwestii materiału siewnego, dlatego zwiększenie tych środków jest wskazane.</u>
          <u xml:id="u-183.9" who="#PrzemysławBłaszczyk">Wcześniej mieliśmy ustawę dotyczącą dopłat do materiału siewnego na terenach objętych powodzią. Proponowaliśmy, żeby zwiększyć tę sumę ze 100 zł do hektara dla tych rolników, którzy zostali dotknięci klęską, do 200 zł do hektara. Obiecywał nam to pan minister Ławniczak - wiemy, że już tej funkcji nie sprawuje - powiedział, że będzie walczył o notyfikację takiej pomocy, że nie powinien to być problem, jeżeliby środki na to dofinansowanie pochodziły z budżetu państwa. Pan minister Plocke zobowiązał się, że sprawdzi tę obietnicę i poczyni kroki w tym kierunku. Szkoda, że nie są zapisane środki na te zmiany. Mam nadzieję, że dojdzie to do skutku i tereny objęte powodzią, rolnicy z tamtych terenów... Bo wiemy, że żeby nie dopuścić do zalań miast i większych strat, zalewano tereny rolnicze.</u>
          <u xml:id="u-183.10" who="#PrzemysławBłaszczyk">Reasumując moją wypowiedź, powiem, że rolnictwo, tak jak powiedziałem na wstępie, ma większe środki. Spowodowane jest to tylko środkami z Unii Europejskiej, brakuje dodatkowego finansowania z budżetu państwa. Mam nadzieję, że w kolejnych latach zauważymy ten problem. W tym roku będziemy sprawować przewodnictwo w Unii Europejskiej. Ważny postulat, który powinniśmy postawić w czasie naszego przewodnictwa, dotyczący projektu unijnego budżetu na kolejne lata, jest taki, aby zrównać dopłaty polskich rolników z dopłatami rolników Unii Europejskiej, co też by w jakiś sposób pomogło polskiej wsi. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-183.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Kowalski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#SławomirKowalski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#SławomirKowalski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#SławomirKowalski">Ja w swoim wystąpieniu chciałbym się odnieść do części budżetu dotyczącej oświaty, wychowania i edukacji.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#SławomirKowalski">Proszę państwa, ustawa budżetowa na 2011 r. na oświatę, wychowanie i edukacyjną opiekę wychowawczą przewiduje środki w wysokości prawie 39 miliardów 266 milionów zł. Jeśli uwzględnimy także kwoty przewidziane w budżecie środków europejskich, to okaże się, że nakłady na zadania oświatowe wzrosły o prawie 6%.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#SławomirKowalski">Wydatki budżetu państwa ponoszone na oświatę, to przede wszystkim subwencja oświatowa. W części oświatowej subwencji ogólnej w tym roku zaplanowano wydatki w wysokości 36 miliardów 925 milionów zł. Widzimy duży wzrost tej subwencji i ten wzrost powinien być zauważalny dla samorządowców, dla samorządów, więc przynajmniej w części zostaną zaspokojone żądania samorządowców, żeby jakość edukacji nie była uzyskiwana kosztem gmin czy powiatów.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#SławomirKowalski">Sensowna i racjonalna polityka edukacyjna na poziomie lokalnym stwarza realną szansę każdemu samorządowi, żeby edukacja była dofinansowana na właściwym poziomie. Sama subwencja oświatowa w 2011 r. wzrośnie o 5,5% w stosunku do subwencji w roku 2010. I to w zasadzie pokrywa koszty dwóch zadań, mianowicie, po pierwsze, wzrost wydatków wynikający ze wzrostu wynagrodzeń nauczycieli od 1 września 2010 r. o 7%, a po drugie, podwyżkę tychże wynagrodzeń o 7% od 1 września 2011 r. Wiąże się to również ze wzrostem kwoty bazowej, która od 1 września 2011 r. będzie wynosiła 2 tysiące 618 zł.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#SławomirKowalski">Przy planowaniu kwoty subwencji wzięto także pod uwagę skutki wzrostu wynagrodzeń dla nauczycieli za prowadzenie części ustnej egzaminu maturalnego. Do tej pory był to problem i dobrze, że został rozwiązany.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#SławomirKowalski">Wydatki na oświatę to również rezerwy celowe. Rezerwa nr 10 dotyczy dofinansowania kosztów podnoszenia jakości oświaty, czyli tak zwanego awansu zawodowego, i jest tam 12 milionów zł. W rezerwie nr 11 „Stypendia prezesa Rady Ministrów” jest 11 milionów zł. Rezerwa nr 26 „Narodowy Program Stypendialny” dotyczy głównie tak zwanej wyprawki szkolnej i jest tam kolejnych 505 milionów zł. W rezerwie nr 38, czyli dotyczącej programu „Bezpieczna szkoła”, jest 6 milionów zł. Bardzo ważny temat, to dofinansowanie zadań wynikających z obniżenia wieku szkolnego; jest 150 milionów zł na program „Radosna szkoła”.</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#SławomirKowalski">Proszę państwa, reasumując, powiem, że w przedstawionej ustawie budżetowej widać, że akurat wydatki przeznaczone na edukację traktowane są przez rząd prorozwojowo. Widać chęć inwestowania w polską oświatę, w kapitał ludzki, czyli w rozwój Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#MarekZiółkowski">Pani senator Adamczak.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MałgorzataAdamczak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#MałgorzataAdamczak">Pani Minister! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#MałgorzataAdamczak">Szkoda, że nie ma tutaj państwa senatorów z PiS. Choć pan Andrzejewski mówił przed chwilą, że to nas tutaj nie ma, że jest mało senatorów, to potem okazuje się, że budżet nie bardzo interesuje właśnie prawą stronę sali.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#MałgorzataAdamczak">Rozpoczynając moje przemówienie, chciałabym podziękować panu premierowi i panu ministrowi oraz przypomnieć państwu senatorom, że nie jest tak, jakoby rząd zabierał pieniądze tylko tym biednym. To jest nieprawda, dlatego też przypomnę jedną sprawę: to właśnie pan premier był inicjatorem tego, żeby znieść próg dochodowy co do świadczeń pielęgnacyjnych dla rodziców, którzy rezygnują z pracy, aby móc opiekować się dzieckiem niepełnosprawnym. I on tym się nie chwali - bo tu się często mówi, że Platforma się chwali - ja nie słyszałam, żeby pan premier tym się chwalił. Muszę także przypomnieć, że kwoty zasiłku rodzinnego uległy podwyższeniu - tym też pan premier się nie chwali, podobnie jak nie chwali się tym nikt z rządu Platformy. To takie przypomnienie dla pań i panów senatorów z PiS.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#MałgorzataAdamczak">Następna sprawa. Już tu wspomniałam pani minister o podwyższeniu tego progu dochodowego. To jest poważny problem. Ja myślę, że skoro znalazły się pieniądze dla rodzin na te świadczenia pielęgnacyjne, to my wszyscy, senatorowie, musimy wypracować coś wspólnie, aby ten próg dochodowy tak naprawdę podnieść, bo z tego grona wypada coraz więc rodzin. I to by było do pani minister. Proszę przekazać to panu ministrowi, bo myślę, że wola rządu i pana premiera jest taka, żeby ten próg podnieść, tylko jak zwykle mówi się o braku pieniędzy, tymczasem na to muszą być pieniądze. Może nie być aż tyle środków na CBA czy inny sprawy, ale żeby starczyło właśnie dla rodzin, to jest podstawa. Słuchajcie, co z tego, że będziemy utrzymywać kulturę i temu podobne, jak ludzie nie będą mieć pieniędzy, żeby iść do muzeum czy do kina?</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#MałgorzataAdamczak">Następna sprawa to jest niestety problem PFRON. Dzięki ustawie sytuacja się zmieniła i myślę, że PFRON wyjdzie teraz na prostą. Ale cały czas jest znak zapytania, jeżeli chodzi o PFRON. Ja bym chciała tutaj, w tym momencie, zaprosić... Niestety nie ma pana ministra, ale na ręce pani minister składam zaproszenie dla pana ministra. Bo komisja polityki społecznej na pewno się spotka w sprawie rozpatrywania tego, co się dzieje w PFRON i jak to tam wygląda. A więc żeby pan minister przyjął zaproszenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej i żeby wspólnie z nami omawiał sprawy osób niepełnosprawnych. A tak naprawdę jest tych osób całkiem sporo, bo prawie pięć milionów. I myślę, że warto się zastanowić, co w tym momencie z PFRON, co będziemy dalej robić i jak będziemy starać się naprawdę stwarzać coś takiego, co by tym niepełnosprawnym pomogło, to znaczy tym, którzy tego potrzebują. To tyle.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#MałgorzataAdamczak">A, jeszcze nie ma pana senatora Pupy, który mówił o naszych billboardach. Panie Senatorze Pupa, przecież budujemy Orliki, budujemy mosty, budujemy drogi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MarekZiółkowski">I pan senator Górecki.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#RyszardGórecki">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#RyszardGórecki">Popieram wypowiedź pani senator sprzed chwili, bo uważam, że pomoc społeczna dla osób niepełnosprawnych jest naprawdę kluczową sprawą. I lepiej realizować to niż becikowe. bo becikowe, muszę powiedzieć, często przyznawane jest tym rodzinom, które naprawdę stoją na dobrym poziomie finansowym. To tak ad vocem.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#RyszardGórecki">Ja chciałbym nawiązać jeszcze do wystąpienia pana senatora Wiatra, przewodniczącego naszej komisji. Uzgodniliśmy nawet, że zabierze głos jako pierwszy, a ja jako drugi, chociaż zapisaliśmy się w odwrotnej kolejności. Otóż w trakcie debaty na ostatnim posiedzeniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu pan senator przedstawił informacje, bardzo szczegółowe, przedstawił fakty dotyczące finansowania nauki i szkolnictwa wyższego. I wszystko to się zgadza. Wspieram jego opinię, wspieram jego inicjatywę wprowadzenia poprawki, Pani Minister, odnośnie do 200 milionów zł na naukę, jeśli tylko będzie szansa uzyskania tych dochodów podatkowych, bo chyba taka jest propozycja. Proszę nie traktować mojej wypowiedzi jako politycznej, zresztą ja jestem z PO, a kolega senator jest z PiS, więc to nie tak. Nauka nie jest obszarem polityki czy odmienności partii politycznych, nie, jest to kluczowy obszar rozwoju gospodarczego każdego kraju. Takim dowodem na osiągnięcie przez naukę wielkiego sukcesu w Azji, w Chinach i w Indiach jest to, że Chiny w latach osiemdziesiątych inwestowały w naukę, wysyłając młodych ludzi do Stanów Zjednoczonych, Japonii itd. - zresztą ja przebywałem wspólnie z nimi na stażach - a dziś mamy owoce tego inwestowania.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#RyszardGórecki">Chcę powiedzieć, że rozwój kraju będzie miał miejsce wtedy, gdy będą jasne wizje, jasne strategie tego rozwoju. Około dwa miesiące temu mieliśmy spotkanie z ambasadorem Japonii, pan senator Rulewski, siedzący na tej sali, też był tam obecny, kiedy to ambasador Japonii przedstawił program naprawy i rozwoju gospodarczego swojego kraju, Japonii właśnie. Tak, zakłada się tam, proszę państwa, że nowa strategia rozwoju gospodarczego to silna gospodarka, solidne finanse publiczne i nowy system ubezpieczeń społecznych. Dotyka to akurat tych samych obszarów, co u nas. I tu znów popieram wypowiedź pana ministra Rostowskiego i pani minister obecnej na tej sali. Ale chcę też powiedzieć, że to są tylko ogólne sprawy. Japończycy mają siedem jasno pojętych filarów wzrostu gospodarczego, proszę sobie wyobrazić: strategia rozwoju zielonych innowacji, strategia nowych rozwiązań na rynku usług medycznych, strategia gospodarcza dla Azji, strategia rewitalizacji regionów oraz promocji turystyki, strategia tworzenia państwa ukierunkowanego na naukę, technikę oraz IT, information technology, i jeszcze dwie inne strategie, dotyczące między innymi sektora finansowego. Tam stawia się na naukę. My zaś, przy takim finansowaniu, jakie mamy dzisiaj, na tym poziomie tego nie zrobimy. Wiadomo, że nie będzie owoców od razu, nie zbierzemy ich za rok czy za dwa lata, nie, one będą za kilka lat, ale musimy tak do tego podchodzić. W tej sprawie też debatowaliśmy z panią minister w ubiegłym roku na wspólnym spotkaniu, senatorowie zgłosili także taką apelację do pana premiera, który przecież zapowiadał, że będzie 2% PKB w 2010 r., mówił o tym w roku 2008. Rozumiem, że nas teraz na to nie stać i że trzeba się z tym pogodzić, ale trzeba też robić wszystko, żeby jednak znaleźć pieniądze na naukę, bo bez tego my nie będziemy się rozwijać. Mówię szczerze, nie politycznie, mówię jako obywatel, który troszczy się o swój kraj.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#RyszardGórecki">Chcę jeszcze powiedzieć, że jest wiele innych obszarów, na które trzeba zwrócić uwagę. Ostatnio spotkałem się z prezesem i z wiceprezesem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, zainspirowałem panów prezesów, by wprowadzić strategię rozwoju produkcji energii odnawialnej, która przechodzi bardzo dynamiczny rozwój w krajach regionu Morza Bałtyckiego. Podczas tej konferencji parlamentarnej - nawet byłem wtedy przewodniczącym polskiej delegacji, bo pan marszałek Ziółkowski, zmusił mnie, zmobilizował mnie do tego; dużo tam się nauczyłem - mówiono, że ratunkiem, przyszłością energetyczną tych krajów jest produkcja energii odnawialnej. My zakładamy, że w 2020 r. mamy jej mieć 15%. Osiągniemy to, jeśli przeznaczymy na to pieniądze. Dzisiaj pół godziny temu rozmawiałem w kuluarach z ministrem Gawłowskim. Mam pewien pomysł, pewną koncepcję i myślę, że jeśli będzie wsparcie dla tego pomysłu - a nie będzie to wymagało od Ministerstwa Finansów wielkich pieniędzy - to naprawdę będziemy ratowali polską gospodarkę i rozwój polskich obszarów wiejskich także w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#RyszardGórecki">Dbajmy o to, aby nasz kraj się rozwijał, nie uprawiajmy walki politycznej, ale myślmy naprawdę merytorycznie i sensownie. Powtarzam: popieram poprawkę, którą zgłosił pan senator Wiatr. Bardzo proszę też panią minister o to, aby przekonała swojego szefa, żeby jednak na to się zgodził i aby ta poprawka została poparta przez Ministerstwo Finansów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę, pan senator Gruszka.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#TadeuszGruszka">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Zaproszeni Goście!</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#TadeuszGruszka">Chciałoby się zapytać, że skoro jest tak, wydawałoby się, dobrze - akurat przede mną trzech senatorów z Platformy Obywatelskiej wygłaszało peany na cześć tego budżetu - to dlaczego jest tak źle. Skoro jest tak dobrze - przed chwileczką słyszeliśmy, że zakładany wzrost PKB był 2%, a pan minister finansów się chwalił, że wyniesie 3,6% - to dlaczego w budżecie na 2011 r. widzimy w każdym miejscu tyle ograniczeń? W tym budżecie, który, jak się wydaje, jest, delikatnie mówiąc, wielce przypudrowany, jest takim przypudrowanym trupem, następuje wypychanie poza budżet, do jednostek sektora finansów publicznych, obciążeń finansowych, które powinien ponosić budżet państwa. To jest właśnie ukrywanie tego, co nad nami wisi, a co swego czasu senator Jurcewicz miał na myśli, mówiąc, że nie będziemy zadłużać naszych wnuków. Chciałbym powiedzieć, że w tym momencie zadłużenie każdego z nas, też tego, który się w tym momencie rodzi, wynosi prawie 21 tysięcy zł. I ono nie maleje, Panie Senatorze Jurcewicz.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#TadeuszGruszka">Tak więc zadłużamy na potęgę i siebie, i tych, którzy właśnie się rodzą. Nie pokazuje się rzeczywistego deficytu, tworząc różnego rodzaju fundusze, spychając zaspokajanie potrzeb budżetowych do Funduszu Pracy, do Krajowego Funduszu Drogowego, a jednocześnie następuje podbieranie pieniędzy z Funduszu Rezerwy Demograficznej. Minister mówił, że jest uzupełnianie, ale to jest tylko takie wlewanie do szklanki i jednoczesne ulewanie z niej na inne potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#TadeuszGruszka">Była mowa o OFE, o Otwartych Funduszach Emerytalnych, o tym, że te 11 miliardów zł mają zaspokoić... tu i teraz. Takie zdanie usłyszeliśmy też z ust pana premiera Tuska, który powiedział, że liczy się tu i teraz, a przecież na początku kadencji mówił, że musimy patrzeć w przyszłość, czyli dalej niż trwa jedna kadencja. Polityka pana premiera zdecydowanie się zmieniła, w związku z czym ta polityka „tu i teraz” powoduje, że zmieniamy zasady w OFE i to tak diametralnie, że wielu ekonomistów - bo nie mnie oceniać, czy jest to dobry kierunek, czy nie - z trwogą patrzy na tworzenie fikcyjnych pieniędzy w ZUS, bo w OFE są prawdziwe pieniądze, które zarabiają na przyszłych emerytów. Dlatego dziwi mnie stanowisko i zdanie pana premiera, który w trakcie tej operacji powiedział, że przyszli emeryci zyskają na takim manewrze. Jeżeli tak, to może należałoby pójść dalej i w ogóle zlikwidować OFE? Jeżeli jest to lepsze dla przyszłych emerytów, jeżeli oni na tym zyskają, to pytam: dlaczego premier Tusk nie zrobi kolejnego kroku i, skoro ma to być lepsze dla przyszłych emerytów, całkowicie nie zlikwiduje OFE?</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#TadeuszGruszka">Chciałbym zauważyć, że świetny wynik wzrostu gospodarczego, o którym mówiliśmy - był zakładany gdzieś na poziomie 2%, a będzie, to bardzo dobrze, około 4% - nie przekłada się jednoznacznie na dochody budżetowe obywateli, bo przy takim wzroście średni wzrost dochodów naszych budżetów powinien być rzędu 1%. Pani Minister, mam duże obawy co do założeń budżetowych na obecny rok, bowiem zakłada się znaczny wzrost, jak mi to pani wytłumaczyła, z tak zwanych względów makroekonomicznych. A ja patrzę ze zdziwieniem, że w dobie wzrostu PKB w stosunku do założonego o prawie 2% rośnie bezrobocie, a my zakładamy, że przy kolejnym wzroście PKB o 1% to bezrobocie spadnie do około 9,5%. Te dane się rozmijają, bo kiedy mamy dwuprocentowy wzrost PKB, bezrobocie rośnie, a my zakładamy, że przy jednoprocentowym wzroście w stosunku do tego, co jest obecnie, bezrobocie spadnie, zaokrąglając, o 3%. Ciekawe. A później, w konsekwencji, jest wzrost dochodów z PIT, który ma wynieść 5,9%, i z akcyzy - wytłumaczono, że ten wzrost jest uzasadniony tak zwanymi warunkami makroekonomicznymi. Tak więc uważam, że te założenia są bardzo naciągnięte na potrzeby stworzenia wizerunkowo dobrego budżetu na 2011 r. Optymistyczne jest to, że, czym pochwalił się tutaj minister Rostowski, jest zmniejszenie deficytu o 7 miliardów zł, do 45 miliardów zł. Tak, tylko o ile mniej z tego tytułu zostało wykonanych zadań?</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#TadeuszGruszka">W samorządzie spotkałem się z prezydentem, który w momencie tworzenia budżetu jasno mówił: jeżeli zdobędę pieniądze z takiego i z takiego źródła albo z innego źródła, to wtedy to wykonam. Tak więc trudno było mieć zastrzeżenia do takiego prezydenta, bo on jasno określił, skąd chce pozyskać pieniądze, i jeżeli z różnych przyczyn ich nie pozyskał, nie było podstaw, aby mieć do niego jakieś zarzuty. A tutaj mamy optymistyczne plany, mówi się, że wszystko będziemy budować, że drogi do roku 2012 będą przygotowane - autostrad miało być, o ile dobrze pamiętam, blisko 1 tysiąc km, a dróg ekspresowych 2 tysiące km. Ile z tego będzie? Jeżeli powstanie z tego połowa, to i tak będzie to sukces. Ale przecież nie na tym buduje się wizerunek rzetelnego gospodarza Polski.</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#TadeuszGruszka">Wrócę jeszcze do tego wzrostu gospodarczego. Pan Rostowski chciał przedstawić wizję dobrego budżetu, rozwoju naszej gospodarki, a chciałbym powiedzieć, że ta zielona wyspa coraz bardziej blednie, a poza tym mamy tutaj konkurentów. Dla mnie dobrym wskaźnikiem byłoby to, gdyby wzrost gospodarczy wyniósł tyle, ile na przykład w Estonii. W zeszłym roku ich PKB wynosił minus 10%, a teraz mogą się pochwalić wskaźnikiem plus 2%, tak więc uzyskali bezwzględny przyrost o 12%. I tym naprawdę można się chwalić, a nie tym, że było założone 1,5% i że udało się to przeskoczyć. Tak więc chciałbym zwrócić uwagę na to, że inne państwa, mimo że w liczbach bezwzględnych mają mniejszy PKB od naszego, to zdecydowanie mają się czym pochwalić, mogą się pochwalić większym sukcesem niż nasz minister, bo dwunastoprocentowy wzrost PKB, licząc rok do roku, pokazuje jednak ciężką pracę rządu estońskiego.</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#TadeuszGruszka">Pani przedmówczyni mówiła tutaj o billboardach. Rzeczywiście, one w wielu miejscach były nietrafione, bo tam, gdzie nie ma rzek, było hasło: „Nie róbmy polityki, budujmy mosty”. To dziwne, że w takich miejscach chciano na siłę budować mosty.</u>
          <u xml:id="u-191.8" who="#TadeuszGruszka">Tak więc te wszystkie billboardy były przenośnią, bo w tej sytuacji, jak się wydaje, należałoby powiedzieć: nie róbmy polityki i nie budujmy. I tym zdaniem zakończę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MarekZiółkowski">Ponieważ wszedł pan marszałek Romaszewski, zapraszam go na trybunę.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Chcę dzisiaj mówić o kwestii, co do której bardzo trudno nam jest się generalnie, że tak powiem, dobrać, to znaczy o podziale środków wyznaczonych przez budżet. A problem jest dosyć trudny, powiedziałbym. Składa się na to przede wszystkim to, że decyzje dotyczące podziału środków musimy podejmować w dość krótkim czasie, i mając przed sobą długą listę cyferek, pewnie ze dwustu tysięcy, w zasadzie nie bardzo jesteśmy w stanie coś z tym zrobić. Okazuje się, że w tej sytuacji los naszej nauki i naszego szkolnictwa wyższego w budżecie przedstawia się niezwykle marnie, powiedziałbym, że wręcz niepokojąco. I ta sytuacja powtarza się praktycznie co roku, jest to kwestia zupełnie systematyczna, a ta zapaść nauki i szkolnictwa wyższego ustawia i będzie ustawiała nasz kraj na marginesie rozwijającego się świata.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Poważna dyskusja na temat sposobów finansowania i nakładów, jakie ponosimy na badania i rozwój, na szkolnictwo wyższe, właściwie ginie w powodzi haseł, które wypowiadamy, mówiąc o rozwoju, innowacyjności, postępie, bo okazuje się, że nie towarzyszą temu żadne środki, które by pozwalały nam zająć właściwe miejsce.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Szanowni Państwo, chyba mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że nasze nakłady na naukę, czyli badania i rozwój, od czasów PRL, kiedy wynosiły 1,5% PKB, systematycznie, właściwie począwszy od roku 1980, zaczęły spadać, przeżyły lekką stabilizację w roku 1990, po czym nastąpił dalszy systematyczny spadek. W tej chwili nasze nakłady na badania i rozwój kształtują się gdzieś na poziomie 0,6% produktu krajowego brutto. A jeżeli chodzi o budżet, bo to każdy może sprawdzić, nakłady na naukę wynoszą 0,3%.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, można to porównać z tym, co się dzieje na świecie, i to nie tylko w takich krajach jak Luksemburg czy Szwecja, w krajach bogatych, gdzie wysokość nakładów na naukę, na badania i rozwój to około 1 tysiąca 370 dolarów - 1 tysiąca 350 dolarów na jednego mieszkańca. W Polsce kształtują się one tylko na poziomie 67 dolarów na mieszkańca. Ale nie porównujmy się z takimi krajami, możemy porównać się z Czechami, gdzie te nakłady wynoszą 369 dolarów, możemy się porównać z Węgrami, gdzie one wynoszą 180,9 dolara, nawet ze Słowacją, gdzie te nakłady też są większe i wynoszą 92 dolary. Tak to wygląda finansowanie naszej nauki.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Możemy również odnieść się do tego, jak to wygląda w stosunku do nakładów, z uwzględnieniem wielkości produktu krajowego brutto na jednego mieszkańca. I tutaj już nie będziemy się porównywali z Norwegią, w której dochód na mieszkańca jest mniej więcej 3,3 razu wyższy niż w Polsce, a nakłady są dziesięć i pół razu wyższe, ale na przykład z Finlandią, w której PKB na mieszkańca jest dwukrotnie wyższe, zaś nakłady na naukę na jednego mieszkańca są czternastokrotnie wyższe. W Czechach, które mają PKB na mieszkańca 1,4 razu wyższe, te nakłady są cztery i pół razu wyższe. Na Węgrzech, gdzie dochód na mieszkańca jest prawie taki sam jak u nas, to znaczy PKB na mieszkańca wynosi 109% tego, które jest w Polsce, nakłady są 2,22 razu wyższe.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, to obrazuje zjawisko, które niewątpliwie musi zakończyć się pewną degradacją naszego kraju i zajęciem marginalnego miejsca w skali cywilizowanego świata. Myślę, że jest to bardzo niepokojące i powinniśmy poświęcić temu dużo więcej uwagi.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Niewątpliwie nakłady na badania i rozwój w zasadzie kształtują miejsce kraju w cywilizowanym świecie. Trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że choć rozwój gospodarczy kraju ma ogromne znaczenie, to jednak właśnie ten kapitał ludzki, kapitał nauki, kapitał badań determinuje miejsce tego kraju w świecie.</u>
          <u xml:id="u-193.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, no cóż, okazuje się, że na przykład w takich Stanach Zjednoczonych 95% prowadzonych badań, w przypadku których perspektywa realizacji, perspektywa zastosowań odsuwa się do trzech, pięciu lat, jest finansowanych z budżetu państwa. To właśnie te badania doprowadziły do tego, że powstała Dolina Krzemowa, że powstały obwody scalone, że powstały nowe materiały o wyjątkowej wytrzymałości czy odporności na substancje szczególnie aktywne chemicznie. Bez tego Stany Zjednoczone nie odgrywałyby takiej roli, jaką w rzeczywistości odgrywają.</u>
          <u xml:id="u-193.9" who="#ZbigniewRomaszewski">U nas ta sprawa wygląda dosyć smutno, właściwie chyba w ogóle nie jest zauważana albo traktuje się to tak, że jakoś tam jest i jakoś tam będzie. Można kupić licencje.</u>
          <u xml:id="u-193.10" who="#ZbigniewRomaszewski">Niestety, o ile możemy powiedzieć, że nakłady na szkolnictwo wyższe w jakiś sposób nadążają za wzrostem PKB, o tyle jeżeli chodzi o naukę, to te nakłady spadły mniej więcej dwukrotnie. Jeżeli chodzi o szkolnictwo wyższe, to również nie możemy się czuć w pełni usatysfakcjonowani, bo mimo iż liczba studentów od roku 1990 wzrosła mniej więcej pięciokrotnie - od czterystu tysięcy do prawie dwóch milionów - to okazuje się, że już liczba nauczycieli akademickich wzrosła w rzeczywistości tylko o 60%. Jak to się dzieje, że pięciokrotnie większa liczba studentów wymaga tylko o 60% większej liczby nauczycieli akademickich, tego nie wiadomo. Sądzę, że nie jest to możliwe do zrealizowania bez obniżenia poziomu, musi się to też odbić na możliwościach prowadzenia badań naukowych.</u>
          <u xml:id="u-193.11" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, to jest w skrócie obraz, z którym mamy w tej chwili do czynienia. Akurat w naszej Izbie zasiada pewnie z dziesięciu rektorów i ze dwudziestu profesorów wyższych uczelni. Muszę powiedzieć, że właściwie wszyscy czujemy się wobec tego problemu bezbronni przede wszystkim dlatego, że w tej fazie uchwalania budżetu nawet nie jesteśmy w stanie w sposób skuteczny na to reagować. Stąd to milczenie.</u>
          <u xml:id="u-193.12" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, teraz przy okazji badania budżetu miałem możliwość, a właściwie zażądałem możliwości zapoznania się z przeciętnymi wynagrodzeniami w różnych dziedzinach, w różnych branżach. Proszę państwa, jeżeli my spojrzymy na to i zauważymy, że doktorant po studiach dostaje stypendium w wysokości 1–1,5 tysiąca zł, adiunkt może funkcjonować za 3 tysiące zł, a profesor za 7 tysięcy zł, to przepraszam, to jest mniej więcej... A są profesorowie nadzwyczajni, których płace mieszczą się w widełkach od 3 tysięcy, o ile pamiętam. Trzeba zrozumieć, że jest to po prostu niemożliwe, że to musi w sposób stanowczy i jednoznaczny prowadzić do drenażu mózgów. W tej sytuacji ludzie zaczynają uciekać, przestają być naukowcami, zaczynają poszukiwać środków utrzymania. Często są to ludzie, którzy w tym momencie zakładają rodziny i zaczynają funkcjonować przede wszystkim w sferze zarobkowej.</u>
          <u xml:id="u-193.13" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, opowiadanie o tym, a o tym często się opowiada, że stworzymy system konkurencyjny, jest, ja bym powiedział, śmieszne, a właściwie tragiczne. To są poglądy, które można spokojnie uprawiać, mając budkę z kartoflami. Nauka jako taka jest dostatecznie konkurencyjna, wynika to przede wszystkim z chęci, ambicji ludzkich i potrzeby wiedzy, samej ciekawości naukowej. Myślę, że żadne reformy bez zwiększenia nakładów na naukę, bez zwiększenia nakładów na szkolnictwo wyższe nie są w stanie tej sytuacji zmienić. Muszę powiedzieć, że jest nam niezwykle przykro, bo właściwie podczas budowania budżetu jesteśmy w tej sprawie całkowicie bezbronni.</u>
          <u xml:id="u-193.14" who="#ZbigniewRomaszewski">Oczywiście ja muszę się nie zgodzić z panem ministrem Rostowskim, to znaczy w zasadzie w jakiś sposób zgodzić się muszę, ale nie wyobrażam sobie tego, ażeby ograniczanie środków publicznych, oszczędności środków publicznych mogły przynieść właściwe rezultaty, jeżeli za pomocą tych środków publicznych nie uruchomimy szkolnictwa wyższego, nie uruchomimy nauki, nie będziemy budowali kapitału ludzkiego.</u>
          <u xml:id="u-193.15" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, wydaje mi się, że nawet sam sposób budowania budżetu, budżet, który ma 75% wydatków sztywnych, nie daje dużych możliwości. Z tej gęstwiny cyferek, przed którą my stajemy, nie jesteśmy w stanie wygenerować realnych zmian w budżecie. Muszę powiedzieć, że ja dużo lepiej wspominam czasy - i może należałoby do tego powrócić - kiedy gdzieś w marcu czy w kwietniu myśmy przyjmowali założenia polityki społeczno-gospodarczej, które mówiły o tym, że chcemy przesunąć pieniądze na przykład z obrony narodowej na naukę albo na pomoc społeczną. Myślę, że w gruncie rzeczy jest to dużo lepsze. W tej sytuacji my stajemy właściwie przed problemem żyrowania budżetu, który faktycznie został przygotowany przez rząd, przysłany nam przez Sejm, a my cóż, możemy po parę milionów przełożyć, kiedyś był taki zwyczaj, że lokalnie można było ten budżet o 1 milion czy o 2 miliony zmienić.</u>
          <u xml:id="u-193.16" who="#ZbigniewRomaszewski">Tymczasem tu stajemy przed problemem, który państwu przed chwilą przedstawiłem, zapaści nauki ze względu na niedostateczne nakłady.</u>
          <u xml:id="u-193.17" who="#ZbigniewRomaszewski">Ja bym chciał zaapelować. Może nasza komisja zwołałaby kiedyś szerszą konferencję, na której moglibyśmy po prostu zapoznać się z problemem, podyskutować, w jaki sposób go rozwiązać. Nie miejmy nadziei, że możliwe są jakiekolwiek reformy w takiej sytuacji, w sytuacji przeznaczania tak niskich nakładów, bez ich zwiększenia. Proszę państwa, to jest właściwie zasadnicza kwestia, którą chciałem poruszyć w swoim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-193.18" who="#ZbigniewRomaszewski">Z innych spraw istotna jest oczywiście sprawa kombatantów. To jest mój, że tak powiem, konik, ja już któryś raz to forsuję. Czasami mi się to udaje, czasami mi się nie udaje, niezależnie od tego systematycznie powracamy do tej samej sytuacji, to znaczy do sytuacji, w której nakłady na fundusz pomocy kombatantom są zdecydowanie zaniżone, trudno to nawet tak nazywać, one są po prostu drastycznie niskie. Pomysł, że w roku 2011 nakłady na fundusz kombatancki mają wynosić 9 milionów zł wygląda na drwinę z kombatantów. Proszę państwa, osób uprawnionych do korzystania z tego funduszu jest jakieś sto dwadzieścia, najwyżej sto czterdzieści tysięcy. W zeszłym roku do Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych napłynęło czternaście tysięcy wniosków o pomoc, z czego dwanaście tysięcy uznano za słuszne i udzielono jakiegoś wsparcia. Z prostego dzielenia wynika, że to wsparcie wynosiło około 750 zł na osobę. Jest to suma, która może czasami pozwoli kupić lekarstwa, bo zdarza się płacić trzysta kilkadziesiąt złotych za lekarstwa, które są po prostu naszym kombatantom niedostępne. Proszę państwa, w zestawieniu z art. 19 - to jest art. 19, w gruncie rzeczy definiujący, co to jest Rzeczpospolita Polska - w którym mówi się o tym, że Rzeczpospolita Polska szczególną opieką otacza kombatantów, to jest cyniczne, wygląda po prostu jak drwina. Przestańmy zastępować realne działania słowami, bo te słowa niczego nie budują. Dlatego ja zdecydowanie nie tylko popieram, ale domagam się tego, abyśmy uznali, że mamy do czynienia z ludźmi, którzy są dla Polski niezwykle zasłużeni, a którzy w tej chwili znajdują się często w dramatycznej sytuacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-193.20" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Grażyna Sztark)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#GrażynaSztark">Panie Marszałku, przy okazji chcę zaznaczyć, że został wykorzystany dodatkowy czas regulaminowy.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Tego się spodziewałem.)</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#GrażynaSztark">Zapraszam pana senatora Rulewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#JanRulewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#JanRulewski">Pani senator Adamczak poruszyła bardzo ważny temat...</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Przypominam, że zostało już tylko pięć minut.)</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#JanRulewski">Skrócę wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#JanRulewski">...z gatunku wrażliwych społecznie. Mianowicie przypomniała o obowiązku wielu rządów, o konieczności waloryzacji progów upoważniających do interwencji państwa w postaci pomocy społecznej. Wiemy, znam odpowiedź pani minister Fedak, że dzisiaj potrzebne by było na to 820 milionów. Podejrzewam, że za dwa lata to będzie 1,5 miliarda i armia ludzi niezadowolonych, dotkniętych wykluczeniem społecznym itd. Ja przypominam rządowi, że mija dwadzieścia miesięcy od złożenia pewnej inicjatywy, trudnej inicjatywy, ale inicjatywy, którą można przyjąć ze zrozumieniem, a w wyniku której można by jednak ograniczyć rodzinne ulgi podatkowe wyłącznie do osób średnio lub nisko uposażonych, zwłaszcza nisko uposażonych. Rząd w ciągu dwudziestu miesięcy nie udzielił w tej sprawie żadnej odpowiedzi, aczkolwiek słyszę, że minister Rostowski jakby to już czytał. Proszę o odpowiedź na piśmie, co z tą inicjatywą. Według moich obliczeń to jest 1 miliard zł, z którego, jak sądzę, obywatele majętni lub lepiej uposażeni w ramach ogólnej debaty o dzieleniu się wspólnym kawałkiem chleba byliby skłonni zrezygnować.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#JanRulewski">Drugie przypomnienie kieruję do Wysokiej Izby. Mianowicie w zeszłym roku obchodziliśmy trzydziestą rocznicę powstania NSZZ „Solidarność”. Jak wiadomo, po jego powstaniu nastąpiło osiemnaście miesięcy różnego rodzaju walk, między innymi w 1981 r., w tym walk o swobody, o wolność, ale i o chleb. Taką cechą dominującą w 1981 r... To zapoczątkowano już w Ustrzykach Dolnych i w Rzeszowie, gdzie doszło do rewolucyjnych kroków ustrojowych w zakresie gospodarki rolnej, w zakresie własności, w zakresie obrotu żywnością. A, dodam do tego etapu jeszcze Bydgoszcz. I teraz mam prośbę do Wysokiej Izby. Otóż skoro w zeszłym roku na cele związane z obchodami powstania „Solidarności” przeznaczono 21 milionów zł, to byłoby sprawiedliwe, aby Wysoka Izba zechciała potrząsnąć sakiewką i przeznaczyć około 1 miliona zł także na różnego rodzaju obchody tych wydarzeń, które miały miejsce w 1981 r. Gwarantuję, że te środki nie zostaną zużyte wyłącznie na akademie, na uroczystości, choć to też jest konieczne, ale będą wykorzystane - w ramach gospodarskiego podejścia, także w kontekście polskiej prezydencji - zwłaszcza na to, co nas wszystkich interesuje, zarówno mieszkańców wsi, jak i miast, na wyżywienie narodu. Tak, wyżywienie narodu, bo wprawdzie teraz nie ma już problemu kartek, ale jest choćby problem jakości wyżywienia. Proszę Wysoką Izbę o poparcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#GrażynaSztark">Zapraszam pana senatora Wyrowińskiego.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#GrażynaSztark">Dziesięć minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JanWyrowiński">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#JanWyrowiński">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#JanWyrowiński">Ze strony szanownych kolegów z opozycji było wiele krytycznych wypowiedzi co do intencji pana ministra, co do intencji rządu, stawiano wręcz zarzut, że mówi się niepełną prawdę o stanie naszych finansów, że się ukrywa pewne rzeczy, lekceważy niektóre sprawy. Otóż, Panie i Panowie Senatorowie, to nie są - jestem o tym głęboko przekonany - słuszne, prawdziwe zarzuty. Fakt, że codziennie wzrasta nasz dług publiczny, naprawdę spędza panu ministrowi Rostowskiemu sen z powiek. Ale, jak państwo doskonale pamiętacie, pan minister mówił, że przecież nie tylko rośnie dług, ale i rośnie produkt krajowy brutto i że trzeba na to wszystko patrzeć właśnie z takiej perspektywy. Zarzut, że nasz rząd z lekceważeniem odnosi się do sprawy kondycji finansów publicznych, jest, powtarzam, chybiony. Jeżeli uczciwie przyjrzymy się sposobowi, w jaki od kilku lat konstruowane są budżety, konkretnie od trzech lat, to zauważymy, że szczególnie widoczna jest tendencja cięcia wydatków. Chciałbym przypomnieć państwu z opozycji, że w 2009 r. z tej strony słychać było podszepty „zwiększmy deficyt, dajmy więcej pieniędzy”, my mówiliśmy „nie, idziemy inną drogą”. Wtedy, chciałbym zaznaczyć, znaleźliśmy 20 miliardów zł w wydatkach, obcięliśmy... Jak dzisiaj wyglądałby nasz dług publiczny, gdybyśmy wtedy ulegli tym podszeptom? Sądzę, że zegar długu biłby znacznie szybciej i być może przekroczylibyśmy ograniczenia konstytucyjne, które na szczęście w naszej konstytucji są. Jeżeli spojrzycie państwo na... Najsurowszymi recenzentami naszej gospodarki - pomijam wszelkie opinie - najbardziej wymagającymi są tak zwane rynki finansowe, a więc ci, którzy pożyczają nam pieniądze. Szanowni Państwo, Polska w dalszym ciągu cieszy się dobrą opinią u tych najbardziej wymagających recenzentów. Taka jest prawda, zgódźmy się z tym.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#JanWyrowiński">Rok 2010, o czym pan minister wspominał może niezbyt... to był naprawdę dobry rok dla polskiej gospodarki. To był naprawdę dobry rok, nadspodziewanie dobry dla polskiej gospodarki. Nawet najbardziej zdeterminowani krytycy pana ministra Rostowskiego, premiera Tuska - mówię o krytykach ze sfery osób, które znają się na ekonomii - muszą, nawet z pewnym niezadowoleniem, stwierdzić, że tak się rzeczy miały. Proponuję chociażby lekturę podsumowania, które co jakiś czas ukazuje się na przykład w „Gazecie Wyborczej”, gdzie pięciu mówi o gospodarce. Nawet Krzysztof Rybiński, który wśród ekonomistów wyróżnia się krytycyzmem, niekiedy uzasadnionym, przyznał, że rzeczywiście gospodarka idzie do przodu.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#JanWyrowiński">Szanowni Państwo, w trzecim kwartale było 4,7. To jest, można powiedzieć, wynik olimpijski. Z pewnością na to, co się stało, również w dużym stopniu wpłynął fakt, że Niemcy wychodzą na prostą i że w połowie 2010 r. wzrósł eksport niemiecki. Tym samym wzrósł i nasz. Jak państwo doskonale wiecie, 40% naszego eksportu to eksport do Niemiec. Rosła także konsumpcja, a to jest najwyraźniejszy, że tak powiem, wskaźnik optymizmu społecznego. Rosła ona w sposób znacznie szybszy niż oczekiwano. Jedyne, co budziło pewien niepokój, to fakt, że zatrzymały się inwestycje prywatne. Inwestycje publiczne zaś szły do przodu, być może w nieco wolnym tempie, niemniej jednak szły i to była pewna rekompensata. Otóż według szacunków w nadchodzącym roku - podejrzewam, że pan senator Trzciński może nam to potwierdzić - z uwagi na fakt, że rosną środki finansowe w portfelach przedsiębiorców i że jest pewien nadmiar tych środków, również te inwestycje będą się zwiększały. W związku z tym nie stawiałbym takiej tezy, że wskaźniki makroekonomiczne, którymi posługiwano się podczas tworzenia budżetu, nie do końca są prawdziwe. Ja sądzę, że one są niedoszacowane. Życzmy sobie wszyscy, Szanowni Państwo, żeby tak było.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#JanWyrowiński">Myślę, że przy okazji tej debaty trzeba również oddać polskim przedsiębiorcom to, co im się należy. Mimo trudnych warunków... No, nie do końca jest tak, jak w przedstawianych nam zarzutach, że w otoczeniu biznesu, w zakresie pomagania przedsiębiorczości w Polsce nic się nie zmienia. Szanowni Państwo, zmienia się na lepsze, choć nie w takim tempie, jakiego byśmy oczekiwali, a szczególnie jakiego oczekują przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#JanWyrowiński">Panie i Panowie Senatorowie, myślę, że najbardziej spektakularnym przejawem perspektywicznego myślenia o tym, jak się uporać z naszymi problemami, szczególnie jeżeli chodzi o kondycję finansów publicznych, jest, po pierwsze, to, że stosujemy z żelazną konsekwencją regułę wydatkową odnośnie do konstruowania budżetu - oczywiście to jest bolesne, mówiono już tutaj o tym, również panowie z opozycji o tym mówili - a po drugie, to o czym mówił pan minister Rostowski sprowokowany pytaniem pana senatora Błaszczyka. Chodzi mi o ten kredyt elastyczny, który otrzymaliśmy... Tylko wobec dwóch państw, to jest Meksyku i Polski, zastosowano tak elastyczną linię kredytową, kredyt, który stanowi zabezpieczenie na najgorsze. A najgorszego oczywiście też trzeba się spodziewać, bo sytuacja wokół nas, niestety, nie jest różowa i wszystko się może wydarzyć. W tej chwili te środki to 29 miliardów dolarów do naszej ewentualnej dyspozycji. Oczywiście oby to nie było potrzebne. Jednak to, że mamy taką możliwość i że ta kwota została zwiększona z 20 miliardów do 29 miliardów zł, to są również elementy, że tak powiem, dobrej oceny naszej gospodarki i tego, co robimy przez znaczące środowiska finansowe na świecie.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#JanWyrowiński">Panie i Panowie Senatorowie! Jak państwo wiecie, są trzy metody uporania się z problemami budżetowymi, zlikwidowania deficytu. Dwie są szalenie proste - pierwsza to ciąć wydatki, druga to zwiększać podatki. I trzecia, najtrudniejsza, to sprawić, aby wpływało więcej pieniędzy do budżetu. I nie dlatego, że zwiększymy podatki, tylko dlatego, że działa gospodarka. I musimy robić wszystko, aby była stosowana przede wszystkim ta trzecia metoda. Myślę, że to, co jeszcze wiąże się z tą sprawą, to znaczy ten pakiet ustaw, które mają ułatwiać przedsiębiorcom działalność, które mają również, przynajmniej po części, wyprowadzać ich z szarej strefy, znajdzie się w naszej izbie i wówczas wszyscy zgodnie zagłosujemy za tym, aby weszły one w życie. Chciałby polskim przedsiębiorcom, których trud, ryzyko, zaangażowanie jest najważniejsze, jeżeli chodzi o to, ile mamy pieniędzy w kasie państwowej, życzyć jak najmniej kłód pod nogami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo za dyscyplinę. Równo dziesięć minut.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#GrażynaSztark">I pan senator Stanisław Jurcewicz, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#StanisławJurcewicz">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#StanisławJurcewicz">Pani Minister, chciałbym się podzielić kilkoma przemyśleniami i uwagami, które nasunęły mi się w trakcie dyskusji, szczególnie podczas wypowiedzi kolegów z opozycji. Otóż była tu mowa... Padało wprost stwierdzenie dotyczące PKB i miejsc pracy. Myślę, że to wymaga głębszej analizy. Takie uproszczenie jest dosyć złudne, trzeba wniknąć w strukturę PKB, bo nie zawsze te relacje da się wprost utożsamić.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#StanisławJurcewicz">Następna dosyć istotna sprawa, która była wcześniej poruszana, dotyczyła wydatków sztywnych. Jaka jest ich relacje do wydatków elastycznych w budżecie państwa? Okazuje się, że podnoszony dzisiaj temat oszczędności, jeżeli chodzi o wydatki sztywne, ma dosyć duże znaczenie już od roku 2000. I doszło do tego, że te wydatki sztywne odgrywają bardzo istotną rolę w budżecie. Tak więc myślę, że te propozycje czy krytyka powinny być nacechowane pewnym obiektywizmem. Bo odnośnie do wydatków sztywnych nastąpił wzrost o 250%, tak szacują źródła. Załóżmy, że może to nie jest dokładnie tyle, ale tak to się przedstawia.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#StanisławJurcewicz">Następną sprawę, którą chciałbym się podzielić, kieruję do Ministerstwa Finansów. Myślę, że propozycja pana senatora Trzcińskiego jest do rozważenia i należałoby się zastanowić, czy w tej chwili polityka fiskalna jest optymalna. Czy ci przedsiębiorcy, którzy działali w tak trudnych warunkach... Czy taki element sprawdzania ich jest rzeczywiście właściwym narzędziem? Padło stwierdzenie, iż szara strefa to około 30% PKB. Moim zdaniem spostrzeżenie pana senatora Trzcińskiego jest istotne i należy się zastanowić nad polityką fiskalną w tym zakresie, w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#StanisławJurcewicz">Następna sprawa... Była tu mowa o faktach i chciałbym, Szanowni Państwo, po prostu je przytoczyć. Bo niewłaściwe wydaje mi się bezkrytyczne określanie tego budżetu jako... Otóż jak wnikniemy w pewne cyfry i liczby, to zobaczymy, że nastąpiły wzrosty, jeśli chodzi o wydatki społeczne. Dodatki do emerytur itd., dodatki związane z kwestiami społecznymi sięgają 300–400 milionów zł. Czyli budżet, można powiedzieć, jest w tym zakresie bardzo odpowiedzialny. Owszem, jest trudny, ale w kwestiach społecznych czy socjalnych są wzrosty i to znaczne. Warto popatrzeć na... Zasiłki macierzyńskie - mówię w zaokrągleniu - to około 200 milionów zł, zasiłki opiekuńcze, świadczenia rehabilitacyjne, dodatki do emerytur i rent... Tak że określanie tego budżetu, tylko i wyłącznie przez kolegów z opozycji, jako bardzo niedobrego, wydaje się dużą przesadą.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#StanisławJurcewicz">Chciałbym również jeszcze raz zasygnalizować pani minister sprawę Funduszu Pracy. Być może nieprecyzyjnie się wypowiedziałem, ale moja intencja zapewne nie była taka, że należy zwiększyć deficyt. Chciałem wskazać na sytuację, która ma miejsce lub będzie miała miejsce, i dotyczy migracji młodzieży. To nie jest bez znaczenia - nawet jak się dyskutuje o OFE, o ZUS - biorąc pod uwagę propozycję państw, które są członkami Unii Europejskiej. Wskazywałem na to, że są rezerwy i należałoby przeanalizować... Wręcz apeluję o to, aby w jak najkrótszym czasie zwiększyć pieniądze na staże, na zatrudnianie młodocianych, na wynagrodzenia z racji zatrudniania pracowników młodocianych, na ubezpieczenia. Jednak nie mówiłem, że należy zwiększyć deficyt. Są różnego rodzaju rezerwy, a największy kran z rezerwą jest w ministerstwie finansów i co do tego nie mam wątpliwości. I dlatego jeszcze raz wnoszę... Myślę, że może być poważny problem, jeśli chodzi o propozycje zatrudnienia dla naszej młodzieży po ukończeniu edukacji i dlatego jeszcze raz proszę, mimo ograniczenia środków na Fundusz Pracy, na niektóre jego elementy, żeby jednak wziąć pod uwagę sprawy stażystów, młodocianych pracowników. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#GrażynaSztark">I pan Tadeusz Gruszka.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#GrażynaSztark">Panie Senatorze, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#TadeuszGruszka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#TadeuszGruszka">W ramach sprostowania chciałbym powiedzieć, bo być może źle zostałem zrozumiany, że nie życzę Polsce, aby te wzrosty, które były zaznaczone, nie zostały zrealizowane. Wprost przeciwnie, życzę jej, aby były jeszcze dwukrotnie, trzykrotnie większe. I dlatego celem sprostowania mówię o tym, że nie taka była moja intencja, być może zostałem źle zrozumiany. Chciałbym, żeby to było jasne.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#TadeuszGruszka">Pan senator Wyrowiński wspomniał o sposobach zwiększania budżetu państwa. Jednym z elementów, o których pan mówił, są podatki. Tylko trzeba wiedzieć o tym, że nieściągalność, że się tak wyrażę, podatków jest rzędu 25 miliardów. A więc należałoby tak skierować aparat państwowy, aby te pieniądze zostały odzyskane od wierzycieli wobec państwa. Również tam powinniśmy szukać pieniędzy brakujących w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#TadeuszGruszka">I na koniec odniosę się do tych billboardów „Nie róbmy polityki, budujmy drogi”. Chcę dać szansę temu rządowi i wnoszę poprawkę, aby jednak budować drogi, nie robiąc polityki. Chociaż to jest trudne, bo przecież polityka to sztuka rządzenia. Nie podejrzewam, żeby chodziło - jak jest w innej definicji - o dążenie do władzy. Tak że trudno wyczuć, jaki był zamiar twórców tych billboardów. Mam nadzieję, że chodziło o sztukę rządzenia, a robienie tej polityki... W związku z tym składam na ręce pani marszałek poprawkę, która pozwoli na rozpoczęcie budowy drogi regionalnej Racibórz - Pszczyna w granicach miasta Rybnik. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#GrażynaSztark">I pan senator Misiołek, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#AndrzejMisiołek">Pani Marszałek! Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#AndrzejMisiołek">Krótko odniosę się do wypowiedzi pana senatora Gruszki i pana senatora Wyrowińskiego. Podnoszenie podatków w celu zwiększenia budżetu jest metodą niewłaściwą, ponieważ podnoszenie podatków powoduje właśnie obniżenie wpływów do budżetu. Jeżeli chcemy, aby gospodarka dobrze funkcjonowała i aby cały czas była napędzana, to trzeba stosować odwrotną metodę, czyli obniżać podatki, bo wtedy przedsiębiorcy chcą produkować. Zgadzam się więc z panem senatorem Wyrowińskim, że sposobem na to, żeby gospodarka dobrze funkcjonowała, a dzięki temu, żeby również państwo dobrze funkcjonowało, jest obniżanie podatków, a nie ich podnoszenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#GrażynaSztark">Proszę państwa informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#GrażynaSztark">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#GrażynaSztark">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli... Proszę państwa, tych wniosków legislacyjnych jest sześćdziesiąt cztery. Złożyli je, wyczytam w kolejności: Grzegorz Banaś, Władysław Ortyl, Jan Rulewski, Stanisław Kogut, Witold Idczak, Maciej Klima, Zdzisław Pupa, Norbert Krajczy, Alicja Zając, Kazimierz Kleina, Zbigniew Cichoń, Tadeusz Skorupa, Maciej Klima, Piotr Andrzejewski, Stanisław Piotrowicz, Kazimierz Wiatr, Stanisław Karczewski, Przemysław Błaszczyk; i ponownie Tadeusz Skorupa, ponownie Maciej Klima, ponownie Stanisław Kogut, ponownie Zbigniew Cichoń; i znów Stanisław Kogut, Tadeusz Skorupa, Bohdan Paszkowski, Ryszard Górecki... Nie, przepraszam bardzo: Kazimierz Wiatr, Grzegorz Banaś, Kazimierz Kleina, Zdzisław Pupa, Władysław Ortyl, Władysław Dajczak, Tadeusz Gruszka, ponownie Władysław Ortyl, Michał Okła, Kazimierz Kleina z Bogdanem Borusewiczem, Grzegorz Wojciechowski, Bronisław Korfanty, Wiesław Dobkowski, Piotr Kaleta, ponownie Jan Rulewski, Lucjan Cichosz, ponownie Tadeusz Gruszka i znów Jan Rulewski.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#GrażynaSztark">Czy przedstawiciel rządu chce ustosunkować się do przedstawionych wniosków? Zapraszam panią minister.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#komentarz">(Senator Stanisław Jurcewicz: Na posiedzeniu komisji...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#HannaMajszczyk">Pani Marszałek, dziękuję uprzejmie, pochylimy się nad wszystkimi wnioskami, przeanalizujemy je i na posiedzeniu komisji zajmiemy stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#GrażynaSztark">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Budżetu i Finansów Publicznych o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#GrażynaSztark">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone jutro.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#GrażynaSztark">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#GrażynaSztark">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 1069, a sprawozdania komisji w drukach nr 1069A i 1069B.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#GrażynaSztark">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Mariusza Witczaka, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#GrażynaSztark">Zapraszam, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MariuszWitczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#MariuszWitczak">Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej poparła ustawę i wnosi o jej przyjęcie z ośmioma poprawkami, o których za chwilę opowiem. Przedtem powiem jeszcze dwa zdania. Ustawa dotyczy odpowiedzialności urzędników za rażące naruszenie prawa w sytuacji, gdy Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego musi wypłacić odszkodowanie. Ustawa wprowadza też mechanizm automatycznego zawiadamiania prokuratury po tym, jak odszkodowanie zostanie wypłacone. Prokuratura będzie miała za zadanie przeprowadzić postępowanie wyjaśniające i stwierdzić, czy urzędnik przekroczył swoje uprawnienia i dopuścił się rażącego naruszenia prawa, czy też nie. Krótko mówiąc, jest to ustawa o regresie. W przypadku takiego naruszenia prawa pracownik może zostać ukarany karą grzywny maksymalnie w wysokości dwunastokrotności swojego wynagrodzenia, to jest kara maksymalna. Mogą zaistnieć sytuacje, w których to sąd, oceniając zaangażowanie urzędnika, sprawę przekroczenia kompetencji lub złamania prawa, będzie decydował, czy należy zastosować maksymalną karę, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#MariuszWitczak">Zanim powiem o poprawkach, chciałbym jeszcze wspomnieć, że na posiedzeniu komisji pojawiały się wątpliwości i pytania co do tego, czy ta kategoria, ta klauzula generalna rażącego naruszenia prawa jest opisana i zdefiniowana wystarczająco precyzyjnie, żeby stanowić podstawę do karania urzędnika. Podczas dyskusji zarówno wnioskodawcy, jak i strona rządowa tłumaczyli, że jest to klauzula generalna, która każdorazowo jest doprecyzowywana przez organ orzekający. I chociaż w art. 6 został opisany katalog podstawowych rażących naruszeń, to i tak decydował będzie sąd. Na pytania senatorów o to, w jakich sytuacjach można spodziewać się zastosowania tej ustawy, odpowiadano, że chodzi o drastyczne naruszenia prawa i nie zachodzi obawa, że urzędnik będzie, że tak powiem, sparaliżowany, że będzie obawiał się podejmować decyzje, bo ustawa będzie dotyczyć sytuacji wyjątkowych. Pojawiały się również pytania odnośnie do tego mechanizmu automatycznego zawiadamiania prokuratury w sytuacjach, jeszcze raz to podkreślę, kiedy odszkodowanie wypłaca Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego. Zastanawiano się, czy takiego postępowania nie powinna prowadzić Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa. W odpowiedzi uzyskaliśmy informację, że prokuratoria nie ma takiego instrumentarium, jakie ma prokuratura, i że nie byłoby to dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#MariuszWitczak">Po wyjaśnieniu różnych wątpliwości i po dyskusji komisja przyjęła osiem poprawek. Żeby nie było potem dodatkowych pytań, od razu powiem na czym te poprawki polegają.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#MariuszWitczak">Poprawka w art. 1 doprecyzowuje zakres przedmiotowy ustawy.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#MariuszWitczak">Poprawki do art. 2, czyli poprawki druga i trzecia w naszym zestawieniu, jednoznacznie odsyłają do kodeksu, czyli doprecyzowują odesłanie.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#MariuszWitczak">Następna poprawka dotyczy art. 6 i precyzuje podstawę prawną do wydawania decyzji dotyczącej wadliwego postępowania. W ustawie mowa jest o tym, iż oprócz wadliwych decyzji, można zaskarżyć wadliwe postępowanie, ale należało to uporządkować i potwierdzić, że ta ustawa będzie działała i w jednej, i w drugiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#MariuszWitczak">Poprawka piąta jest klasyczną poprawką redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#MariuszWitczak">Poprawka szósta odnosi się do nieprecyzyjnego odesłania. Według tej poprawki należy skreślić wyrazy „o którym była mowa w art. 7 ust. 3”.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#MariuszWitczak">I wreszcie poprawka siódma. Chodzi w niej o takie doprecyzowanie, jakie funkcjonuje w kodeksie prawa pracy. Musi być jasne, kiedy mamy do czynienia z odpowiedzialność solidarną, a kiedy sąd będzie decydował o odpowiedzialności poszczególnych decydentów należących do organu kolegialnego i będzie karał członków takiego organu kolegialnego odpowiednio, proporcjonalnie do ich przewinienia.</u>
          <u xml:id="u-207.10" who="#MariuszWitczak">W poprawce ósmej została doprecyzowana kwestia wejścia ustawy w życie, tak aby ona mogła funkcjonować od razu, od momentu, kiedy wejdzie w życie. Bo z konstrukcji zapisu, który przyszedł do nas z Sejmu, wynikało, że ustawa wchodziłaby w życie jednego dnia, a dopiero następnego mogłaby zacząć funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-207.11" who="#MariuszWitczak">Te wszystkie poprawki, które państwu omówiłem, komisja zechciała przyjąć. Jak mówiłem, wszelkie wątpliwości były przedmiotem dyskusji. Wnosimy o to, by Wysoka Izba zechciała przyjąć tę ustawę wraz z poprawkami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#GrażynaSztark">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, pana senatora Stanisława Piotrowicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#StanisławPiotrowicz">Pani Marszałek! Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#StanisławPiotrowicz">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w dniu 4 stycznia 2011 r. rozpatrzyła uchwaloną przez Sejm w dniu 16 grudnia 2010 r. ustawę o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa. Po długiej i myślę, że wszechstronnej dyskusji senatorowie doszli do wniosku, że jest to zły akt prawny. Dlatego też komisja wnioskuje o odrzucenie tego aktu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#StanisławPiotrowicz">Chcę podkreślić, że zgadzamy się co do tego, że funkcjonariusze powinni ponosić odpowiedzialność za wadliwe decyzje, decyzje, które przynoszą szkodę, które są wydawane w oparciu o rażące naruszenie prawa. Odpowiedzialności tej można jednak dochodzić w obrębie już istniejącego systemu prawa. Rodzi się zatem pytanie, po co kolejny akt prawny, niespójny i mocno krytykowany przez różne środowiska prawnicze, skoro odpowiedzialności można dochodzić w oparciu o już istniejące przepisy. Doszliśmy do wniosku, że chodzi tylko o to, żeby wyjść naprzeciw oczekiwaniom społecznym. Często przecież poddaje się krytyce niewłaściwe decyzje oraz spowodowane w związku z tym szkody, a społeczeństwo oczekuje reakcji. Najlepszym panaceum jest wobec tego uchwalenie ustawy, która by miała zadośćuczynić społecznym oczekiwaniom. Tymczasem może się okazać, że ta ustawa nie tylko nie przyniesie oczekiwanych efektów, ale wręcz przeciwnie - spowoduje sytuację, że nie będzie możliwe jakiekolwiek dochodzenie roszczeń w stosunku do pracowników.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#StanisławPiotrowicz">Chciałbym podkreślić, że wprowadzane zmiany mogłyby zostać wpisane w już obowiązujące regulacje, bez potrzeby tworzenia nowych szczególnych zasad odpowiedzialności regresowej funkcjonariuszy publicznych jedynie za kwalifikowane, tu podkreślam, rażące naruszenie prawa, a tym samym multiplikowanie kolejnych norm prawnych. Tym bardziej, że opiniowana ustawa niesie szereg zmian w aktach normatywnych o podstawowym znaczeniu dla danej gałęzi prawa, opartych o spójny zespół zasad, takich jak kodeks postępowania administracyjnego, kodeks postępowania cywilnego, ordynacja podatkowa, prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Te ostatnie, wprowadzając modyfikacje w sposobie wydawania orzeczeń w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, również znacząco ingerują w przepisy o gruntowanym znaczeniu i pozycji systemowej.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#StanisławPiotrowicz">Wystarczająca dla zrealizowania zamysłu ustawodawcy byłaby modyfikacja już funkcjonujących rozwiązań, uwzględniająca wyższą odpowiedzialność funkcjonariuszy w przypadku nieumyślnych działań lub zaniechań - chodzi o kwotę dwunastokrotności wynagrodzenia - oraz uwzględniająca wprowadzenie obowiązku wszczęcia postępowania regresowego, ewentualnie także zmiana uwzględniająca konieczność wprowadzenia postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez organ niezależny od jednostki wypłacającej odszkodowanie, bez dokonania dalszych ingerencji, budzących wątpliwości co do spójności systemowej proponowanych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#StanisławPiotrowicz">Krytyczne uwagi natury systemowej, negatywnie oceniające rozwiązania zawarte w projekcie ustawy, zostały zgłoszone także na wcześniejszym etapie prac legislacyjnych przez Krajową Radą Sądownictwa i Sąd Najwyższy oraz podniesione w opiniach zleconych przez Biuro Analiz Sejmowych. Również senackie Biuro Legislacyjne krytycznie odnosi się do tejże ustawy. Myślę, że wprowadzi ona więcej złego, niż dobrego. Eliminuje ona dotychczas obowiązujące przepisy, które pozwalają dochodzić roszczeń, jest wadliwym i złym aktem prawnym.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#StanisławPiotrowicz">Chcę również podkreślić, że w świetle obowiązujących przepisów podmiot, który wypłacił odszkodowanie, mógł dochodzić roszczeń regresowych od pracownika do wysokości trzykrotnego wynagrodzenia. Jeżeli uważamy, że to jest za mało, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby w obowiązujących przepisach zmienić tę wysokość z trzech do dwunastu miesięcznych wynagrodzeń, co w tej ustawie się proponuje.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#StanisławPiotrowicz">Pragnę podkreślić, że efekt może być zupełnie odwrotny od zamierzonego. Tego rodzaju odpowiedzialność może spowodować, że nikt nie będzie chciał podejmować ważkich decyzji, a to może w ogóle sparaliżować administrację państwową. Nie chciałbym być funkcjonariuszem administracji państwowej, który zostanie pociągnięty do odpowiedzialności za to, że ktoś uznał podjętą przez niego decyzję za błędną, wadliwą, związaną z naruszeniem prawa. Przecież w polskim systemie prawa istnieje możliwość pociągnięcia funkcjonariusza, który nie dopełnia obowiązków czy przekracza swoje uprawnienia, nie tylko do odpowiedzialności cywilnej, ale również do odpowiedzialności karnej. To jest zwykła odpowiedzialność natury karnej, z art. 231, jak pan profesor Kieres słusznie podpowiada. Do tego rodzaju odpowiedzialności można zatem pociągnąć funkcjonariusza publicznego w świetle już istniejącego prawa. Jeżeli dotychczasowe przepisy nie działają, to wadliwe wydaje się... Dotychczasowe przepisy nie funkcjonują, a tworzy się nowe, podkreślam, jeszcze bardziej wadliwe.</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#StanisławPiotrowicz">Dlatego też, doceniając intencje, podkreślam - i o tym na posiedzeniu komisji mówiono - że ta ustawa jest złym instrumentem do realizacji celów, jakie zamierza się osiągnąć. I z tych tylko względów komisja wnioskowała o odrzucenie tego aktu prawnego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#GrażynaSztark">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#GrażynaSztark">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#GrażynaSztark">Proszę uprzejmie, będziemy zapisywali... Pan senator Szewiński, następnie senator Jurcewicz, senator Bisztyga i pan senator Kieres.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze pan senator Ryszka.)</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#GrażynaSztark">Tak, pan senator Ryszka, a potem pan senator Kieres.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#GrażynaSztark">Panie Senatorze Szewiński, do którego z panów senatorów sprawozdawców...</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#komentarz">(Senator Andrzej Szewiński: Pierwsze pytanie do senatora Witczaka, a drugie...)</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#AndrzejSzewiński">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#AndrzejSzewiński">Czy ma pan senator wiedzę o tym, ile decyzji podatkowych zostało w 2010 r. zaskarżonych i ile spośród nich zostało uchylonych przez sądy? Jeżeli takiej wiedzy pan nie posiada, to sceduję...</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#komentarz">(Senator Mariusz Witczak: Nie rozmawialiśmy o tej kwestii na posiedzeniu komisji, tak że nie posiadam tej wiedzy.)</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#AndrzejSzewiński">Drugie pytanie do pana senatora...</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Zapraszam pana senatora Piotrowicza...)</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#AndrzejSzewiński">To może pozwolę sobie zadać to pytanie do dwóch senatorów sprawozdawców. Czy w ocenie panów senatorów ta nowelizacja wpłynie w sposób znaczny na ograniczenie wydatków z budżetu państwa z tytułu roszczeń za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy publicznych, którzy w sposób rażący lekceważyli prawa i interesy obywateli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#GrażynaSztark">Proszę uprzejmie, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#StanisławPiotrowicz">Ja myślę, że skutek może być odwrotny od zamierzonego. Ta ustawa może przede wszystkim, jak już wspomniałem, spowodować paraliż decyzyjny. Musimy zdawać sobie sprawę, w jakich okolicznościach w ogóle powstają decyzje. Ktoś formalnie podpisuje się pod daną decyzją, ale zanim to nastąpi trwa pewien proces, tworzony jest wokół tego określony klimat, istnieją pewne pragmatyki służbowe. O tym trzeba pamiętać. Kto w związku z tym zgodzi się podjąć decyzję, która może być kontrowersyjna? Urzędnik nie może jednak od podejmowania decyzji uciekać. Tak surowe sankcje mogą powodować pewien paraliż i w sumie także straty społeczne.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#StanisławPiotrowicz">Chciałbym wreszcie podkreślić, że mamy do czynienia... Przepraszam, ja może już wychodzę poza obszar pytania, ale nie dopowiedziałem wcześniej, że istnieje też pewne niebezpieczeństwo, że ta ustawa zadziała automatycznie. Pracodawca, który wypłacił odszkodowanie za działanie funkcjonariusza, jest zobowiązany zawiadomić o tym prokuraturę, mimo że czasami może się w jakiejś mierze zgadzać z decyzją pracownika, z takich, czy z innych względów, ale ma obowiązek zawiadomić o tym prokuratora. Boję się też, że jeżeli prokurator z kolei dokona wszechstronnej oceny sprawy i nie wytoczy powództwa, to wówczas całe odium spadnie na tego właśnie prokuratora, to on będzie uznany za tego, który wstrzymuje dochodzenie i pociągnięcie do odpowiedzialności cywilnej funkcjonariusza. Zresztą tu w tej ustawie mamy do czynienia z pomieszaniem wielu porządków prawnych, karnego, cywilnego itd. Nawet posłowie w Sejmie, gdy wypowiadali się na temat tej sprawy, to jedni mówili o karaniu funkcjonariuszy, a inni mówili o odpowiedzialności cywilnej. Tak że ta ustawa jest po prostu pomieszaniem różnych procedur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MariuszWitczak">Ja pragnę zwrócić uwagę, że ta ustawa działa tylko w sytuacji, kiedy zostało w rażący sposób naruszone prawo. Czyli ja bym nie do końca podzielał pogląd pana senatora Piotrowicza, że ona może być paraliżująca dla urzędników. To będzie dotyczyło tylko drastycznych sytuacji, w których urzędnik zignoruje prawo. I tak jak pan senator powiedział, novum tej ustawy czy czynnikiem, który ma mobilizować do bardziej wnikliwej pracy na rzecz obywateli, jest to właśnie, że jeżeli zostanie wypłacone odszkodowanie - bo to dotyczy tylko takiej sytuacji, to nie będzie zwykłe zaskarżone postępowanie administracyjne czy... No, we wszystkich innych kwestiach działają inne kodeksy. Tutaj po prostu musi zostać wypłacone przez Skarb Państwa czy przez jednostkę samorządu odszkodowanie. I wtedy zachodzi ten automat, co warto podkreślić, o którym mówi pan senator Piotrowicz, że trzeba zawiadomić prokuraturę, która tak naprawdę prowadzi postępowanie wyjaśniające, ale przecież może umorzyć to postępowanie i przekazać je do sądu, a sąd będzie decydował, czy urzędnik...</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Pan senator nie wie, o czym mówi.)</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#MariuszWitczak">...rażąco naruszył prawo, czy nie naruszył prawa, tak?</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#MariuszWitczak">Podsumowując, chcę powiedzieć, że moim zdaniem to nie będą jakieś częste przypadki, a raczej bardzo, bardzo wyjątkowe.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#MariuszWitczak">I jeszcze może, też wychodząc trochę poza materię, chciałbym jedną sprawę wytłumaczyć. Myślę, że w kwestiach podatkowych czy w kwestia takich jak znany problem pana Kluski, niegdyś szefa Optimusa... No, taki problem już chyba nie powstanie - i nie tego akurat dotyczy ta ustawa - bo ten problem został rozwiązany w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Dzisiaj kolejność jest taka, że najpierw sąd musi stwierdzić w orzeczeniu, czy w takiej konfliktowej sytuacji przedsiębiorca ma płacić, czy nie, i dopiero wtedy przedsiębiorca będzie wpłacać pieniądze, a niegdyś było inaczej - najpierw przedsiębiorca musiał wpłacić pieniądze zgodnie z decyzją urzędu skarbowego, a dopiero potem mógł dochodzić swoich praw w sądzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#GrażynaSztark">I, w ramach sprostowania, pan senator Szewiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#AndrzejSzewiński">Ja tylko ad vocem. Chciałbym nawiązać do pytania, czy przedmiotowa nowelizacja wpłynie, czy też nie wpłynie w ocenie pana senatora na ograniczenie wydatków z budżetu państwa z tytułu roszczeń. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#AndrzejSzewiński">Jednym zdaniem: wpłynie czy nie. W ocenie...</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Wpłynie na bicie piany.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#GrażynaSztark">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#GrażynaSztark">Panie Senatorze, zaraz będzie pan miał głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#MariuszWitczak">To znaczy, mówimy o sytuacjach, kiedy i tak odszkodowanie zostało... czy błąd został popełniony i sąd zdecydował o wypłaceniu odszkodowania, więc ono zostało wypłacone. Ale być może - i myślę, że taka jest intencja wnioskodawców - poprawi się wnikliwość urzędników w trudnych przypadkach i może nie będą doprowadzali do sytuacji, w których w rażący sposób naruszane będzie prawo, może będzie po prostu mniej tego typu przypadków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#GrażynaSztark">I teraz proszę o zadanie pytania pana senatora Jurcewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#StanisławJurcewicz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#StanisławJurcewicz">Ja mam pytanie do pana senatora Piotrowicza.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#StanisławJurcewicz">Panie Senatorze, podejmowanie kontrowersyjnych decyzji nie oznacza podejmowania decyzji z ryzykiem naruszenia prawa, bo tak z wypowiedzi...</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#StanisławJurcewicz">A pytanie, już konkretne, jest takie. Czy pamięta pan, kto w przypadku wspomnianej tu firmy, firmy Optimus, która upadła, poniósł odpowiedzialność i w jakim zakresie? Jeżeli nie... Ja pytam o to, bo pan podkreślał to ryzyko decyzji i odpowiedzialności. Może pan wie, kto i jaką odpowiedzialność wtedy poniósł. A wiemy, jakie skutki zrodziła tamta decyzja urzędnika. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#GrażynaSztark">Jedną sekundkę, jedną sekundkę. Może, Panie Senatorze, jeszcze pan senator Bisztyga zada pytanie, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#StanisławBisztyga">Ja również do pana senatora Piotrowicza się zwracam.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#StanisławBisztyga">Panie Senatorze, trochę mnie niepokoi, że stanowiska komisji są tak bardzo rozbieżne. Czy nie widzi pan możliwości znalezienia jakiegoś kompromisu? Ja rozumiem totalną negację. Czasami... Analizowałem również opinię naszego Biura Legislacyjnego, na którą się pan powoływał. Owszem, tutaj są pewne uwagi krytyczne, dotyczące zwłaszcza nazwy, są też uwagi w kwestii odpowiedzialności majątkowej, że to jest tylko fragment dotyczący sytuacji, gdy osobom trzecim wypłacone zostało odszkodowanie. Ale czy nie wydaje się panu, że powinniśmy próbować znaleźć jakieś rozwiązanie pośrednie, skoro komisja pana senatora Witczaka mówi zdecydowanie „tak”, a pan mówi zdecydowanie „nie”. Czy nie uważa pan, że gdyby przyjąć jeszcze jakieś poprawki, to można by było... No ja po zapoznaniu się z państwa stanowiskiem odniosłem wrażenie, że ta ustawa przynosi same szkody. A wydaje się, że jednak jakieś rozwiązanie... no, tak sądzę... Pierwsze pytanie: czy pan widzi możliwość kompromisu?</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#StanisławBisztyga">Teraz drugie. Ta ustawa, w moim przekonaniu, daje jakieś nowe narzędzie. Czy pan też jest zdania, że ustawa daje nowe narzędzie?</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#StanisławBisztyga">I trzecie pytanie. Dlaczego pan się upiera przy tezie, że efekt będzie odwrotny od zamierzonego? Na jakiej podstawie? Czy ma pan takie doświadczenia regionalne? Mnie się wydaje, że jeżeli urzędnicy są światłymi ludźmi, to wyciągną z tej ustawy to, co chcą wyciągnąć, i skorzystają z niej zgodnie z obowiązującymi przepisami. Czyli dostają nowe narzędzie.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#StanisławBisztyga">Te trzy kwestie, te trzy pytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#GrażynaSztark">Panie Senatorze, bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#StanisławPiotrowicz">Odpowiadanie na pytania zacznę może w odwróconej kolejności, od pytania pana senatora Bisztygi. Myślę, że warto jeszcze raz powiedzieć, że jeżeli funkcjonariusz publiczny narusza prawo, mało tego, jeżeli narusza prawo w sposób rażący, to może podlegać odpowiedzialności karnej i, w ślad za tym, odpowiedzialności cywilnej znacznie surowszej od tej, którą przewiduje ta ustawa. Jeżeli funkcjonariusz dopuści się tego z winy umyślnej, to odpowiada do pełnej szkody - popełnia przestępstwo i może odpowiadać do pełnej szkody. A jeżeli dopuści się czynu o charakteru nieumyślnym, to też ponosi odpowiedzialność karną.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#StanisławPiotrowicz">Ta ustawa wprowadza przede wszystkim zaostrzenie tej odpowiedzialności cywilnej do dwunastokrotności wynagrodzenia. Dotychczasowe rozwiązania mówią o odpowiedzialności do trzykrotności wynagrodzenia. W związku z tym jeżeli chcemy osiągnąć taki efekt, żeby byli funkcjonariusze ponosili surowszą odpowiedzialność, to trzeba dokonać zmiany w już istniejących przepisach poprzez zamianę zapisu o trzykrotności na zapis o dwunastokrotności wynagrodzenia. Zresztą to sugerują również prawnicy z naszego Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#StanisławPiotrowicz">Dalej, kwestia tego, że już na tym etapie myli się pewien porządek. Co zrobi prokurator, czy prokurator umorzy postępowanie? Nie. Bo prokurator będzie rozpoznawał tę sprawę na gruncie cywilistycznym. I to też jest novum, bo generalnie prokuratura jest powołana do ścigania sprawców przestępstw. W świetle obowiązującego prawa prokuratura może również - powtarzam: w świetle już istniejącego prawa - inicjować postępowania cywilne, może się do tych postępowań przyłączyć na dowolnym etapie. Tak że już są uregulowania prawne, które zezwalają prokuratorowi na angażowanie się w tego rodzaju procesy i na inicjowanie ich. Myślę jednak, że właśnie ten akt prawny spowoduje dosyć duże zamieszenia w już istniejącym systemie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#StanisławPiotrowicz">Kto poniósł odpowiedzialność w przypadku Optimusa? No, nie było to przedmiotem prac na posiedzeniu komisji. Ja też się tą sprawą wcześniej nie zajmowałem i dlatego nie mogę odpowiedzieć panu senatorowi Jurcewiczowi...</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Bo sami nie wiecie.)</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#komentarz">(Senator Jan Dobrzyński: My wszystko wiemy. Senator wszystko wie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#GrażynaSztark">Panowie Senatorowie, proszę się zapisywać do zadawania pytań. Proszę nie dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Piotrowicz: Myślę, że to wszystko...)</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#GrażynaSztark">Pan jest oczywiście sprawozdawcą komisji, ma pan do tego prawo.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#GrażynaSztark">Proszę uprzejmie, pan senator Ryszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#CzesławRyszka">Początkowo myślałem, że...</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Pytanie do którego pana senatora?)</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#CzesławRyszka">Do senatora Witczaka.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#CzesławRyszka">Początkowo myślałem, że ta ustawa to jest... że co prawda posła Palikota już nie ma, ale to są jakieś popłuczyny po „Przyjaznym Państwie”. Ale teraz ta dyskusja uświadomiła mi, że jest to bardzo sprytna ustawa. Jeśli urzędnik w jakiś bardzo rażący sposób naruszy prawo, to zamiast iść do więzienia, wystarczy, że zapłacić dwunastokrotną pensję. Taki jest sens tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#GrażynaSztark">A pytanie?</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#GrażynaSztark">Odpowiadam panu senatorowi...</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Ale ja...)</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#komentarz">(Senator Mariusz Witczak:...że nie taki jest sens tej ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#GrażynaSztark">Proszę zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#CzesławRyszka">Uchwalając tę ustawę, komisja i pan senator powinni mieć wyobraźnię i mieć w pamięci jakiś przykład takiego naruszenia prawa, które w obecnym postępowaniu administracyjnym, w obecnym stanie prawnym mogłoby, że tak powiem, ujść na sucho. Proszę podać przykład właśnie takiego naruszenia prawa, które by podlegało pod tę ustawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#MariuszWitczak">Można nie wydać pozwolenia na budowę i osoba będzie poszkodowana taką decyzją, bo można sobie wyobrazić, że straci linię kredytową, straci pieniądze, albo będą długo podejmowane decyzje w sprawach koncesji gospodarczych na przykład przez samorząd województwa, bo takie kompetencje w niektórych dziedzinach on ma, no i powodowane będą rozmaite szkody.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Panowie Senatorowie!)</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#MariuszWitczak">Jest więc wiele takich przypadków, w których ustawa może być naruszona, może zostać źle zinterpretowana. Jest szereg takich przypadków.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Ale ja prosiłem, żeby podać przykład...)</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#MariuszWitczak">Dałem panu przykład, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka:...takiego naruszenia prawa...)</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Ale pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-230.8" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka:...które zostałoby, powiedzmy, w obecnym stanie prawnym pominięte. Bo to, o czym pan powiedział, że ktoś nie wyda, powiedzmy, zezwolenia, można zaskarżyć i urzędnik i tak będzie za to odpowiadał.)</u>
          <u xml:id="u-230.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Dobrze. Pytanie brzmi, Panie Senatorze...)</u>
          <u xml:id="u-230.10" who="#MariuszWitczak">Mogą wynikać z tego różne konsekwencje, za które jednostka samorządu terytorialnego będzie musiała zapłacić. Ja dałem panu przykład, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#GrażynaSztark">I pan senator Konopka. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MarekKonopka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MarekKonopka">Ja miałem pytanie do senatora Witczaka, ale odpowiedział na nie pan senator Piotrowicz. Już wiem, że kierownik jednostki, który wypłacił odszkodowanie, zgłasza to prokuraturze, ale chcę rozszerzyć to pytanie. Czy osoba poszkodowana również może wystąpić do sądu w tej sprawie, czy tylko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#MariuszWitczak">To nie wynika z ustawy, ale jest oczywiste, że osoba poszkodowana na gruncie innych praw może w każdej sytuacji dochodzić własnych roszczeń i to zrealizować. To jest oczywiste. Ale tego nie reguluje ta ustawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#GrażynaSztark">I pani senator Zając. Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#AlicjaZając">Może to dobrze, że przysłuchuję się tej dyskusji nie jako prawnik, tylko jako biolog, ktoś, kto jest bliżej człowieka i życia. I chciałabym powiedzieć, że w ogóle tytuł ustawy budzi moje zdziwienie, ponieważ do dzisiaj obowiązują przepisy dotyczące funkcjonariuszy publicznych naruszających prawo skutkujące dosyć poważnymi konsekwencjami, łącznie z dyscyplinarnym zwolnieniem z pracy. W ogóle kto będzie definiował rażące naruszenie prawa? To po pierwsze. A po drugie, co będzie się działo w momencie uzyskania informacji, że funkcjonariusz naruszył prawo? Czy on będzie odsunięty od wydawania decyzji, czy on będzie zawieszony? To jest w ogóle bardzo niejasne, a przepisy dzisiaj obowiązujące w zakresie oceniania pracy urzędników i ich ewentualnego karania za wykroczenia są dosyć oczywiste. Dlatego wprowadzenie dodatkowego przepisu w mojej ocenie powoduje niepotrzebne zamieszanie, ponieważ już dzisiaj sumuje się kilka różnych przepisów, a dochodzi jeszcze nowy z tym tytułem „rażące naruszenie prawa”. Jest takie pojęcie kodeksowe, ja to rozumiem, bo wiadomo, jak zdefiniować „naruszenie prawa”: jest to nieprzestrzeganie obowiązujących przepisów prawa. A „rażące naruszenie prawa”? Gdzie jest ta granica między naruszeniem prawa a rażącym naruszeniem prawa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#GrażynaSztark">I pan senator Banaś.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Dziękuję...)</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#GrażynaSztark">Do kogo? Do którego pana senatora?</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#GrażynaSztark">Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Już mogę?)</u>
          <u xml:id="u-236.7" who="#GrażynaSztark">Bliżej ma pan pana senatora Ryszkę.</u>
          <u xml:id="u-236.8" who="#GrażynaSztark">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#GrzegorzBanaś">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#GrzegorzBanaś">Mam pytanie do pana senatora Witczaka, sprawozdawcy komisji. To jest coś, co właściwie się toczy na naszych oczach, a chodzi o budowę autostrady A1, która się zatrzymała na pewnym moście. Ten most jest przedmiotem sporu pomiędzy Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad a wykonawcą, czyli Alpine Bau. Mówiąc krótko, wykonawca domaga się odszkodowania w wysokości 1,1 miliarda zł za to, że urzędnicy generalnej dyrekcji nie potrafili prawidłowo ocenić bezpieczeństwa projektu mostu. Dziś się okazuje, że nawet osoba powołana w postępowaniu administracyjnym przez generalną dyrekcję ocenia, że ten projekt, który forsowała generalna dyrekcja, jest po prostu taki, że most może zagrażać bezpieczeństwu osób go użytkujących. No i wracam teraz do meritum sprawy. 1,1 miliarda zł - o takie odszkodowanie wnosi ta firma, zresztą po raz drugi przystąpiła do przetargu, wygrała go i kontynuuje budowę. Jak według pana w kontekście tego projektu ustawy tego typu odszkodowania będą w jakiś sposób realnie odbijały się na urzędnikach podejmujących decyzje? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#GrażynaSztark">I zapraszam pana senatora Witczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#MariuszWitczak">Od razu odpowiadam, że ten przypadek nie był przedmiotem rozważań komisji. Nie znam tej sytuacji, o której pan senator mówi. Chcę tylko podkreślić, że to jest ustawa o odpowiedzialności urzędników w sytuacji, w której Skarb Państwa wypłaci odszkodowanie. Gdyby w tym przypadku Skarb Państwa wypłacił odszkodowanie, czyli sąd by podzielił poglądy tej firmy, która domaga się odszkodowania, to należałoby, i to byłoby oczywiście rażące naruszenie prawa, bo taka, a nie inna byłaby formuła... No, wtedy oczywiście, gdyby działała ta ustawa, byłby ten automatyzm... Mówimy o sytuacji hipotetycznej, bo ja nie znam tego przypadku, ja nie wiem, czy pan senator traktuje to jako przykład...</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Proszę bardzo, dysponuję materiałami.)</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#MariuszWitczak">Nie, nie, nie będziemy rozważać tej kwestii, bo ja nie znam tego przypadku, nie wiem, jakie to są materiały.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#MariuszWitczak">Ale zakładamy, żeby chociaż trochę panu senatorowi odpowiedzieć, że gdyby teoretycznie taka sytuacja miała miejsce, byłoby wypłacone odszkodowanie, to mielibyśmy do czynienia z tym automatyzmem, czyli kierownik tej jednostki musiałby zawiadomić prokuraturę i byłaby realizowana ta ustawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#GrażynaSztark">Teraz jeszcze...</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#GrażynaSztark">...bardzo proszę o odpowiedź dla pani senator Zając...</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Przepraszam bardzo, ale doprecyzowując...)</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#GrażynaSztark">...na pytanie o różnicę...</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Ale, Pani Marszałek...)</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#GrażynaSztark">...między rażącym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#GrzegorzBanaś">Pani Marszałek, bardzo przepraszam, ale chcę doprecyzować, bo to jest ważna sprawa. Musimy sobie tutaj odpowiedzieć na to pytanie. Bo jeżeli chodzi o sprawy, które mogą tyczyć interesów prawnych, własności i w których jest to szacowane na kwoty, no, na poziomie dla nas zrozumiałym, na setki złotych, być może tysiące złotych... Ale tu być może będą zachodzić takie sytuacje, że będzie to szacowane na miliardy złotych, i one również będą w pewien sposób konsumowane przez tę ustawę. Jak miliardy złotych będzie mógł właśnie ten urzędnik, który dzisiaj... To jest dyrektor generalny dróg krajowych i autostrad, dyrektor, który został powołany przez ten rząd i który do dzisiaj zresztą nie potrafił zdać egzaminu na urzędnika cywilnego...</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Panie Senatorze!)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#GrzegorzBanaś">Jak on odpowie za taki właśnie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#GrażynaSztark">Panie Senatorze, pan senator Witczak i pan senator Piotrowicz są sprawozdawcami swoich komisji. Pan senator Witczak poinformował, że przedmiotem obrad komisji nie były tego typu przypadki. Zaraz będziemy mieli do dyspozycji pana ministra i jeżeli posiadł pan taką wiedzę, to bardzo proszę skierować pytanie do niego. Również ma pan możliwość wystąpić z zapytaniem w formie oświadczenia. Ta sprawa wykracza chyba poza zakres tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#GrażynaSztark">I teraz zapraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#GrzegorzBanaś">Z całym szacunkiem, Pani Marszałek, chcę zauważyć, że to jest nie projekt rządowy, tylko poselski, a to jest zupełnie coś innego.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Ale pan senator odpowiedział, Panie Senatorze...)</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#GrzegorzBanaś">Pan senator nie umiał odpowiedzieć i to jest...</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark:...że nie posiada takiej wiedzy. W związku z tym, naprawdę, Panie Senatorze...)</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#GrzegorzBanaś">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#GrażynaSztark">Teraz bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie pani senator Zając. Chodziło o granicę między rażącym przekroczeniem dyscypliny i jej przekroczeniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MariuszWitczak">Przysłuchiwałem się temu i to była raczej pewna opinia pani senator. Jeszcze raz podkreślę, że rażące naruszenie prawa nie jest zdefiniowane, ponieważ traktuje się je jako...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#AlicjaZając">Pani Marszałek, na podstawie materiału, który został przygotowany przez prawników, sądzę, że może to prowadzić do zbyt daleko idącej uznaniowości w stosowaniu przepisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#MariuszWitczak">Tak. Przypomnę pani senator, że kiedy przekazywałem stanowisko komisji, mówiłem na początku, że takie zarzuty się pojawiały. I odpowiedź na nie była właśnie taka, że rażące naruszenie prawa jest zawsze doprecyzowywane przez organ orzekający, w tym przypadku sąd. Są to sytuacje szczególne, jest już pewna praktyka takich orzeczeń, buduje się pewien ich katalog. Sąd każdorazowo definiuje szczegółowo tego typu kategorię. Taka jest odpowiedź, było to też poruszone na posiedzeniu komisji, o czym powiedziałem na początku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#GrażynaSztark">I teraz blok pytań.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#GrażynaSztark">Proszę uprzejmie, pan senator Smulewicz.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#GrażynaSztark">Pytanie jest do którego pana senatora?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#ErykSmulewicz">Pani Marszałek, do pana senatora Piotrowicza.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#ErykSmulewicz">Pani Marszałek! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#ErykSmulewicz">Ta ustawa przewiduje różne sankcje w stosunku do urzędników, między innymi kary finansowe, mówi się w niej o dwunastokrotności wynagrodzenia danego urzędnika. Chcę zapytać pana senatora, czy podczas obrad komisji była dyskusja o tym, czy ta wielkość kary jest akurat adekwatna. Skąd wzięto ten sztywny parametr, tę dwunastokrotność wynagrodzenia, i czy ta kara może być mniejsza? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#GrażynaSztark">I teraz - jeszcze chwileczkę, dobrze? - pan senator Grzegorz Wojciechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#GrzegorzWojciechowski">W polskim prawie istnieje taka zasada, że nie można karać dwukrotnie. Oczywiście jak każda zasada, przyzwoita zasada, ma wyjątek, i tym wyjątkiem są oczywiście rolnicy. Na przykład w kwestii dopłat są oni karani dwukrotnie: raz na podstawie ustawy o dopłatach bezpośrednich, a drugi raz na podstawie kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#GrzegorzWojciechowski">Czy urzędnicy, że tak powiem, wejdą do polskiego prawa jako drugi wyjątek od tej zasady? Czym właściwie jest ta sankcja dwunastomiesięcznego wynagrodzenia? Co to jest? Czy jest to kara, czy jest to zadośćuczynienie, czy może jest to jeszcze coś innego? Bo jeżeli jest to kara, to reguluje to już, o ile dobrze pamiętam, art. 231 kodeksu - chodzi w nim między innymi o przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków. Czyli albo go nie można zastosować... No, chyba że wprowadzamy tutaj drugi wyjątek do polskiego prawa. Zresztą w stosunku do podwójnego karania rolników otrzymaliśmy już zarzut ze strony Unii Europejskiej, stąd nie wiem, może tutaj też możemy spodziewać się takiego zarzutu odnośnie do tego podwójnego karania. I ponieważ jedna komisja jest za, a druga przeciw, w związku z tym proszę o odpowiedź obydwu senatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#GrażynaSztark">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#GrażynaSztark">I pan senator Dobrzyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#JanDobrzyński">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#JanDobrzyński">Mam pytanie do sprawozdawcy Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Otóż, Panie Senatorze, art. 2 określa funkcjonariusza publicznego jako osobę biorącą udział w prowadzeniu sprawy rozstrzyganej w drodze decyzji lub postanowienia. Mam pytanie, czy wśród tych osób są również: wojewoda, prezydent, wójt, burmistrz, a także członkowie zarządu, na czele z marszałkiem sejmiku województwa i starostą, czy też tego typu restrykcjom podlegają tylko urzędnicy, którzy bezpośrednio wykonują te prace?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę o odpowiedź obu panów senatorów.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#GrażynaSztark">Kto pierwszy? Pan senator Piotrowicz.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#komentarz">(Senator Jan Dobrzyński: Ja zadałem pytanie panu Witczakowi.)</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#GrażynaSztark">Ale, jak mówiłam, był blok pytań i teraz głos ma pan senator Piotrowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#StanisławPiotrowicz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#StanisławPiotrowicz">Pan senator Smulewicz pytał o to, czy kara w wysokości do dwunastomiesięcznego wynagrodzenia jest adekwatna. To pytanie pokazuje właśnie to, że my nie rozumiemy tej ustawy. Nie można bowiem mówić, że dwunastokrotność wynagrodzenia jest jakakolwiek karą, że jest jakąkolwiek sankcją o charakterze karnym, bo tutaj chodzi o odpowiedzialność cywilną.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#StanisławPiotrowicz">W tej ustawie miesza się szereg porządków, w następstwie czego ze strony państwa senatorów padają uzasadnione pytania, związane z tym, że tutaj jest coś niejasnego. Tu mieszają się: kodeks pracy, kodeks cywilny, kodeks karny i ugruntowane orzecznictwo na gruncie tych kodeksów. Nagle pojawia się ustawa, która wprowadza, moim zdaniem, niepokojący zapis: „Odpowiedzialność funkcjonariusza publicznego na zasadach określonych w ustawie wyłącza przewidzianą w przepisach odrębnych odpowiedzialność majątkową funkcjonariusza publicznego wobec podmiotu odpowiedzialnego za szkodę wyrządzoną tym samym działaniem lub zaniechaniem”. Zatem mamy art. 3, w którym wyłącza się odpowiedzialność na gruncie innych przepisów, a jednocześnie, co nadal podkreślam, jest dość niejasnym aktem prawnym.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#StanisławPiotrowicz">W związku z tym, kiedy mówiłem o tym, że ta ustawa może nie przynieść efektów, które dzięki niej chce się osiągnąć, miałem na myśli właśnie to, że na gruncie dotychczasowych przepisów można osiągnąć to, co się chce, a jeżeli uważamy, że odpowiedzialność cywilna funkcjonariusza do wysokości trzykrotnego wynagrodzenia jest nieadekwatna, to w tamtych przepisach też można dokonać stosownej zmiany. Wtedy pozostanie pewna spójność systemowa, będzie pewna przejrzystość, natomiast tu stale nie wiemy, z czym mamy do czynienia, czy chodzi o karę dla funkcjonariusza, czy o jego odpowiedzialność cywilną.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#StanisławPiotrowicz">Chcę jeszcze raz z całą mocą podkreślić, że w świetle już obowiązujących przepisów, jeżeli funkcjonariusz ze swej winy, czy to umyślnej, czy nieumyślnej, wyrządził szkodę, podlega odpowiedzialności karnej na podstawie art. 231 kodeksu karnego. Co więcej, możliwa jest też jego odpowiedzialność cywilna na podstawie kodeksu cywilnego. Boję się, że ten art. 3 spowoduje zamieszanie, bo jest w nim zapis, który wyłączy tamtą odpowiedzialność. Tak więc wkrada się tutaj pewne nieporozumienie.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Panie Senatorze...)</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#StanisławPiotrowicz">I dlatego mówię, że tylko z tego względu jest to niedobry instrument do osiągnięcia tych efektów, które zamierza się osiągnąć. Ja nie kwestionuję tego, że jest potrzeba, aby rzeczywiście pociągać funkcjonariuszy do odpowiedzialności karnej, jednak trzeba mieć do tego dobre instrumenty, zakorzenione w prawie. Jeżeli uważamy, że one nie funkcjonują, to trzeba się zastanowić, dlaczego tak jest i dokonać pewnej korekty. Jeżeli uważamy, że istniejące zapisy są zbyt liberalne, to można rozważyć pewne ich zaostrzenie, nie trzeba wprowadzać nowej ustawy, która burzy pewien utrwalony porządek prawny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#GrażynaSztark">Zapraszam pana senatora Witczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#MariuszWitczak">Odpowiadam panu senatorowi, że można odpowiadać solidarnie. Jeżeli kilku urzędników, państwowych czy samorządowych, ma wpływ na decyzję, która prowadzi do wypłaty odszkodowania albo przez Skarb Państwa, albo jednostkę samorządu terytorialnego, to oczywiście wszyscy podlegają, ale to sąd będzie decydował o tym, czy odpowiadają solidarnie, czyli o tym, że wszyscy mają taki sam udział w podjęciu złej decyzji, czy ten udział jest różny. Wtedy odpowiedzialność jest proporcjonalna. Sąd będzie o tym decydował.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Senator Jan Dobrzyński: Pani Marszałek, ja pytałem konkretnie i bardzo proszę...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#GrażynaSztark">Chce pan uzupełnić, tak?</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#komentarz">(Senator Jan Dobrzyński: Tak. I bardzo proszę...)</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#GrażynaSztark">Proszę uprzejmie. Do którego z panów senatorów kieruje pan pytanie?</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#komentarz">(Senator Jan Dobrzyński: Do pana Witczaka.)</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#GrażynaSztark">Zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#komentarz">(Senator Jan Dobrzyński: I prosiłbym o konkretną odpowiedź, bo takie polityczne wywody są zbędne.)</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#GrażynaSztark">Ale proszę zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#JanDobrzyński">Chodzi mi o to, żeby pan senator wyraźnie powiedział - bo ja nie doczytałem się tego w ustawie - czy wśród tych osób, które prowadzą sprawę, są również wojewoda, zarząd z marszałkiem województwa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MariuszWitczak">Tak, to może być wojewoda, to może być członek zarządu...</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#komentarz">(Senator Jan Dobrzyński:...burmistrz, wójt i starosta. Panie Senatorze, proszę odpowiedzieć, jeżeli tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#MariuszWitczak">Tak, może tak być.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Senator Jan Dobrzyński: W każdym razie ja tego w ustawie nie widzę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#GrażynaSztark">Teraz pan senator Błaszczyk, a następnie pan senator Paszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Panowie Senatorowie Sprawozdawcy...</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Do którego z panów senatorów będzie pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#PrzemysławBłaszczyk">Do senatorów sprawozdawców, tak ogólnie...</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Grażyna Sztark: Dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#PrzemysławBłaszczyk">Jak państwo wiecie, na początku tej kadencji wszyscy mogli się dowiedzieć o mojej sprawie - bo była ogłoszona przez marszałka - związanej z problemami z urzędem skarbowym. Sprawa toczyła się od dłuższego czasu, związana też była z tym, że przez te problemy zaangażowałem się w jakiś sposób w życie polityczne. Wygrałem z urzędem skarbowym w wojewódzkim sądzie administracyjnym, wygrałem w sądzie rejonowym. Te organa przyznały mi rację. Trwało to dwa lata, ucierpiało na tym nie tylko moje zdrowie, lecz także finanse. I chciałbym się odnieść do tego, czy ta ustawa... Podejrzewam, że to jest bardziej ustawa piarowska niż rzeczywista ustawa, na której podstawie w takiej sytuacji pociągnięto by do odpowiedzialności urzędników, którzy doprowadzili do tego. Bo prawo było po mojej stronie, a urzędnicy nadal pracują, wiem nawet, że jeśli chodzi o moją sytuację, to na początku niektórzy dostali premię z racji tego, że wykazali takie, w ich mniemaniu, nieprawidłowości. Bardzo ciekawi mnie - kieruję to do senatorów sprawozdawców - czy ta ustawa w jakiś sposób będzie miała wpływ na to, żeby w takich sytuacjach także urzędnicy, a nie tylko petent i osoba oskarżona, ponosili konsekwencje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#GrażynaSztark">I pan senator Paszkowski, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#BohdanPaszkowski">Mam pytanie związane z tymi podstawami, które stanowią przesłankę do tego, by to kierownik jednostki organizacyjnej musiał zawiadamiać prokuraturę o takiej sprawie. Jednak mówi się też, że organy, które będą rozstrzygać te sprawy, mają taką możliwość, żeby stwierdzać, czy zostało dokonane tak zwane rażące naruszenie prawa. Chodzi mi w zasadzie o kwestię tak zwanych ugód. Bo z jednej strony ugody sądowe, oprócz wyroku, mają stanowić podstawę do tego - w przypadku, jeżeli będzie zasądzone odszkodowanie lub ustalona zostanie ugoda - żeby zawiadamiać prokuraturę o takiej sytuacji. Ale z drugiej strony, jeżeli, jak rozumiem, w ramach postępowania sądowego zawiera się ugodę, to sąd w zasadzie nie ma uprawnienia do tego, aby stwierdzać, że nastąpiło rażące naruszenie prawa, bo po prostu dochodzi do porozumienia między stronami. W związku z tym pojawi się taki dylemat, że w zasadzie nie będzie orzeczenia w ramach ugody, bo sąd ma tylko zbadać, czy to jest zgodne z zasadami współżycia społecznego, i tyle. Nie będzie stwierdzał, czy nastąpiło rażące naruszenie prawa. W art. 6 są odesłania do różnych artykułów, czy to k.p.a., czy ordynacji podatkowej, czy innych ustaw. Wobec tego spytam: co rozumiemy przez „rażące naruszenie prawa”? Czy nie zauważyliście państwo, że jest pewna niespójność w ustawie? Kto ma w takim przypadku stwierdzić - biorąc pod uwagę, jak rozumiem, zamknięty katalog podstaw, które stanowią stwierdzenie rażącego naruszenie prawa - że to rażące naruszenie prawa zaistniało w danej sprawie? Jest też oblig, aby zawiadamiać prokuraturę. Czy w ustawie nie ma niespójności, jeśli chodzi o tę kwestię? Bo jeżeli nie będzie obowiązku, aby sąd stwierdzał, że nastąpiło rażące naruszenie prawa w przypadku zawierania ugody - nie ma takiego obowiązku ustalonego w tejże ustawie, a art. 6 określa, jak sądzę, zamknięty katalog tego, co rozumiemy przez „rażące naruszenie prawa” - to w zasadzie bezprzedmiotowe jest w wypadku stwierdzania ugód sądowych nakładanie na kierownika jednostki takiego obowiązku, żeby zawiadamiał prokuraturę. Moim zdaniem jest to zupełna niespójność. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#GrażynaSztark">Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#GrażynaSztark">Który z panów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#MariuszWitczak">To kwestia, którą muszą wyjaśnić prawnicy, ponieważ my na posiedzeniu naszej komisji jej nie poruszaliśmy. Chciałbym usłyszeć opinię pana ministra na ten temat. Być może pan senator Piotrowicz odpowie panu senatorowi na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#MariuszWitczak">Jeżeli zaś chodzi o pytanie pana senatora Błaszczyka, to raczej... No, jest to opinia pana senatora. Trudno, żebyśmy na posiedzeniu komisji analizowali każdą sytuację personalnie i nie robiliśmy tego. Jeszcze raz chciałbym podkreślić, że po to, aby urzędnicy w ogóle... To znaczy jest podstawowa zasada, że prawo nie działa wstecz. Tak więc, nawet jeżeli są takie sprawy - ja ich nie znam - ale zostały zakończone... Trudno, żeby w takim przypadku ustawa działała wstecz. Wyobraźmy sobie takie sytuacje. W takich wypadkach musi zajść ten warunek, że zostanie wypłacone odszkodowanie. Dopiero to uruchamia decyzję regresową czy prowadzi do takiej decyzji wobec urzędników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#GrażynaSztark">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#GrażynaSztark">Pan senator Piotrowicz, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#StanisławPiotrowicz">Trzeba zwrócić uwagę na to, jak ten cały tryb przedstawia ustawa. A więc najpierw musi być decyzja, zła decyzja funkcjonariusza publicznego. Ta decyzja musi być prawomocnie zakwestionowania w trybie, o którym mowa w art. 6 tej ustawy. I w tejże ostatecznej decyzji czy też w orzeczeniu sądu administracyjnego musi być użyte sformułowanie, że funkcjonariusz wydał tę decyzję nie tylko „z naruszeniem prawa”, lecz „z rażącym naruszeniem prawa”. Jeżeli nie zostanie użyte to określenie, to ustawa w moim przekonaniu dalej nie funkcjonuje. Później musi nastąpić wypłata odszkodowania. O to odszkodowanie może się toczyć proces; on może trwać - znam polskie realia - wiele lat. A zatem podmiot pokrzywdzony takim działaniem funkcjonariusza musi wystąpić do sądu cywilnego o zasądzenie odszkodowania, bo poniósł szkodę w związku z rażącą, wadliwą decyzją funkcjonariusza publicznego. Sąd zasądzi prawomocnie takie odszkodowanie i to odszkodowanie musi być wypłacone. Chciałbym jeszcze tu coś dodać, bo pan senator Paszkowski mówił: no dobrze, ale sąd nie będzie stwierdzał, czy było rażące, czy nie, bo przecież może być ugoda, a wtedy nie będzie w tę materię wnikał. Otóż to rażące naruszenie prawa musi być stwierdzone na wcześniejszym etapie, nie przed sądem w sprawie o odszkodowanie. Jeżeli zaś wypłata odszkodowania nastąpi po wyroku sądowym czy po ugodzie sądowej, to dopiero wówczas przełożony, pracodawca funkcjonariusza publicznego będzie patrzył w ten sposób: wypłaciłem odszkodowanie, mój funkcjonariusz wydał tę decyzję z rażącym naruszeniem prawa, w związku z tym występuję do prokuratora. Prokurator bada sprawę nie na gruncie karnym, ale na gruncie cywilnym, i to jest to, o czym mówiłem wcześniej przy omawianiu budżetu: spowoduje to zwiększenie obowiązków prokuratora. Prokuratorzy zajmą się analizowaniem tego rodzaju spraw zamiast swoim podstawowym zadaniem, czyli ściganiem sprawców przestępstw. Prokuratorzy już w tej chwili, ja to podkreślałem, mają formalne możliwości inicjowania postępowań cywilnych z urzędu, mogą się też przyłączyć na dowolnym etapie do już istniejących postępowań cywilnych, jeżeli uznają, że interes publiczny tego wymaga. Zatem ta ustawa nie stwarza im nowych możliwości. W tej ustawie stwierdza się, że pracownik będzie ponosił odpowiedzialność cywilną do dwunastokrotności wynagrodzenia, że jego pracodawca jest zobowiązany zawiadomić prokuraturę, choćby sam miał inne zdanie w tej sprawie, a prokurator wcale nie jest związany takim stanowiskiem, może wytoczyć powództwo, ale nie musi go wytaczać, będzie badał wszystkie okoliczności, lecz nie w postępowaniu karnym, tylko w postępowaniu cywilistycznym. Dlatego też nie będzie tam żadnych umorzeń postępowania, a jedynie takie postępowanie wyjaśniające albo się skończy skierowaniem pozwu do sądu, albo nie.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#StanisławPiotrowicz">Pan senator Błaszczyk pytał o to, czy ta ustawa może coś poprawić w sensie odpowiedzialności, pytała również pani senator Zając, i nie dostała odpowiedzi, co z funkcjonariuszami, którzy wydają decyzje. Sami państwo widzą, że od wadliwej decyzji do pociągnięcia funkcjonariusza do odpowiedzialności cywilnej może upłynąć sporo czasu, bo dość długa jest ta droga. Najpierw postępowanie administracyjne, później postępowania o odszkodowanie względem pracodawcy funkcjonariusza, a dopiero później w grę wchodzi postępowanie regresowe, kiedy to pracodawca zawiadomi prokuraturę, żeby ta dochodziła roszczeń cywilnych od podległego mu funkcjonariusza.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Pytanie senatora Wojciechowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Senatorowie! Chodzi mi o spójność przepisów. Na przykład decyzja obszarowa, wrócę do tej właśnie kwestii, jest wydawana w określonym terminie i w zasadzie na podstawie książki procedur. Książka procedur to są, powiedzmy, dwa tomy dwa razy grubsze niż ten budżet. Jedyną sprawą, o której urzędnik może sam zdecydować przy wydawaniu tej decyzji, jest to, o której godzinie pójdzie do toalety. System informatyczny również jest włączany wtedy, kiedy zadecyduje prezes, a nie wtedy, kiedy upływa termin. Po wydaniu takiej decyzji być może ktoś wystąpi z wnioskiem o odszkodowanie, ponieważ nie dotrzymano terminu i ktoś poniósł szkodę. Kto będzie odpowiadał w tej sytuacji? Oczywiście procedura, która obowiązuje tego urzędnika, jest prawem powielaczowym i nie będzie uwzględniona przed sądem, przed żadnym sądem nie będzie to traktowane jako prawo. Ale jako prawo będzie to traktowane przy ewentualnym zwolnieniu pracownika, gdyby spróbował wydać tę decyzję w terminie. W każdym z biur powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa kilka lub kilkanaście tysięcy takich decyzji jest wydawanych w taki sposób. Co z tym urzędnikiem, jaka jest jego odpowiedzialność?</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Druga sprawa, o którą chciałbym zapytać, to jest to, jakie decyzje podlegają samej ustawie. Czy jeśli urzędnik jadący służbowym samochodem błędnie podejmie na skrzyżowaniu decyzję, to też będzie ona tej ustawie podlegać, czy nie będzie podlegać?</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: To też jest rażące naruszenie.)</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#GrzegorzWojciechowski">Rażąco naruszy prawo i rozbije ten samochód. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy któryś z panów chce odpowiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#MariuszWitczak">Wykończył nas pan, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#MariuszWitczak">Nie rozważaliśmy tych przypadków w komisji, ani sprawy książki procedur, ani tych wszystkich szczegółów. Mam wrażenie, że omówiliśmy cały zakres ustawy i wszystkie te istotne kwestie, które dotyczyły rozważań legislacyjnych i merytorycznych. W zasadzie zaczynamy już teraz abstrahować i myślę, że coraz trudniej nam się rozmawia. Nie analizowaliśmy tych przypadków w komisji. Złamanie przepisów ruchu drogowego... Oczywiście trzeba w sensie prawnym rozstrzygać, czy jest to rażące naruszenie zasad prawa, czy nie, nie będziemy teraz rozstrzygali o tym z mównicy, nie będziemy analizować każdej sytuacji, czy to prywatnej, czy personalnej, czy wyabstrahowanej, bo możemy tak jeszcze pięć godzin dyskutować. Mam wrażenie, że wszystkie te istotne kwestie, o których rozmawialiśmy na posiedzeniu komisji, wyczerpaliśmy. Jest różnica poglądów między komisjami, mamy trochę inny pogląd na zagrożenia wynikające z tej ustawy, i to już państwo będą musieli o tym rozstrzygnąć, ewentualnie zgłaszać poprawki, bo przed nami jeszcze debata i możliwość składania poprawek, a potem wspólne posiedzenie komisji, które będą decydowały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Błaszczyk, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PrzemysławBłaszczyk">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PrzemysławBłaszczyk">Mam pytanie do pana senatora Piotrowicza, prośbę o wyjaśnienia w kontekście sprawy, którą przedstawiałem, dotyczącej rażącego naruszenia prawa. Jak można udowodnić rażące naruszenie prawa urzędnikowi skarbowemu, skoro on pełni jedynie funkcję kontrolną? To podatnik jest zobowiązany naliczyć, przeliczyć, wyliczyć, nawet się ukarać, a urzędnik skarbowy tylko kontroluje, czy to jest prawidłowe. Jeśli wyda decyzję, że jest nieprawidłowe, to wtedy osoba, która w jakiś sposób została oskarżona, podważono jej zdanie, musi dochodzić swego prawa w sądach. Na pewno jest problem z tą ustawą, gdyż taki urzędnik rażąco nie narusza prawa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#StanisławPiotrowicz">Jeżeli można, odpowiem, że ta ustawa ma zastosowanie tylko do takich sytuacji, gdy w następstwie decyzji podjętej z rażącym naruszeniem prawa została spowodowana szkoda, i to szkoda wymierna, szkoda o charakterze majątkowym, bo ustawa mówi o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariusza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Paszkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#BohdanPaszkowski">Mam pytanie związane z przesłankami odpowiedzialności funkcjonariusza. Mianowicie w art. 5, który wymienia te przesłanki, w pkcie 2, bardzo ważnym, stwierdza się, że rażące naruszenie prawa, o którym mowa w pkcie 1, zostało spowodowane zawinionym działaniem lub zaniechaniem funkcjonariusza publicznego. W związku z tym mam pytanie, jakie przepisy będą tu stosowane, jeżeli chodzi o określenie tego zawinionego działania lub zaniechania funkcjonariusza publicznego. Czy to jest instytucja na gruncie prawa administracyjnego, cywilnego, czy też jakiegoś innego, czy jeszcze doktryna to ustali? Nie wiecie panowie?</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#BohdanPaszkowski">Jeszcze, idąc tym tropem, poruszę taką kwestię. Czy to naruszenie prawa i później odpowiedzialność funkcjonariusza będą się jakoś przekładać na stosunek administracyjnoprawny czy też z kodeksu pracy, w zależności od statusu danego pracownika, na jego status zatrudnieniowy, czy to może stanowić jakąś przesłankę do jego zwolnienia ze służby, wydalenia ze służby czy też zwolnienia jako pracownika?</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#BohdanPaszkowski">I trzecie pytanie, które się z tym wiąże. Faktycznie jest tu problem dotyczący art. 2 i ustalenia, kim jest funkcjonariusz publiczny, który ma odpowiadać. Mówi tu się o udziale tej osoby, zatrudnionej na podstawie umowy cywilnoprawnej, w prowadzeniu sprawy rozstrzyganej w drodze decyzji. Rodzi się pytanie, czy na podstawie tak szeroko sformułowanej przesłanki może to dotyczyć odpowiedzialności osoby, w imieniu której wydawana jest ta decyzja, z tego powodu, że sam akt upoważnienia danej osoby do brania udziału w postępowaniu może stanowić - teoretycznie, na gruncie tego przepisu - przesłankę do tego, żeby była ona współodpowiedzialna za naruszenie, rażące naruszenie prawa w wyniku tego postępowania. Innymi słowy, chodzi mi o to, że odpowiedzialność może spoczywać również na organie, w imieniu którego wydawane są decyzje, albowiem na przykład upoważnił zbyt szeroki krąg osób do wydawania decyzji w wyniku działalności jakiejś osoby i ktoś przez niego upoważniony, załóżmy, że o niskim statusie zawodowym w sensie hierarchii urzędniczej, spowodował taką decyzją szkodę. W dużych urzędach powszechne jest to, że upoważnienie w imieniu organu, na przykład wojewody, wydają osoby nie z kręgu kierownictwa urzędu, na przykład dyrektor departamentu czy kierownik wydziału, ale czynią to chociażby niektórzy inspektorzy. Czy sam fakt, że upoważnienie organu zostało scedowane tak daleko, może prowadzić do tego, żeby na tym organie z racji tego, że decyzja wydana na przykład przez inspektora została wydana z rażącym naruszeniem prawa, zawiesić tę odpowiedzialność? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MariuszWitczak">Panie Senatorze, nie rozważaliśmy tego problemu na posiedzeniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Kieres.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#LeonKieres">Ja mam pytanie do obydwu panów sprawozdawców. Czy na posiedzeniu komisji analizowaliście państwo, jak sytuacja objęta tą ustawą regulowana jest w innych państwach, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Właśnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#MariuszWitczak">Nie, nie, Panie Senatorze, niestety, nie podejmowaliśmy tego tematu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#StanisławPiotrowicz">Również w komisji praw człowieka nie analizowano tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Takiego problemu nie analizowano.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Muchacki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#RafałMuchacki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#RafałMuchacki">Chciałbym zadać pytanie panu senatorowi Piotrowiczowi.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#RafałMuchacki">Panie Senatorze, nie jestem prawnikiem, a pan jest wybitnym prawnikiem, dlatego proszę wybaczyć mi nieudolność języka prawnego. Proszę mi powiedzieć, czy ta ustawa konsumuje sytuację, z którą się spotkałem. Otóż jeden organ samorządowy, konkretnie marszałek, przekazuje staroście pieniądze na konkretny cel inwestycyjny, na szpital, który podlega temu staroście. Starosta przez pięć miesięcy tworzy umowę, po pięciu miesiącach przedstawia ją dyrektorowi szpitala i każe mu te pieniądze wydać do końca roku. Dyrektor nie wydaje tych pieniędzy, bo nie jest w stanie tego zrobić, i musi milion niejako zwrócić, po czym w następnym roku już z własnych pieniędzy musi ten milion dołożyć. Czy to jest naruszenie prawa, czy nie? De facto pieniądze nie opuściły budżetu, na ten konkretny cel nie zostały wydane, ale w efekcie na coś innego zostały wydane. Czy jest to rażące naruszenie prawa, czy nie, a jeżeli tak, to kto kogo i gdzie ma podać do sądu? Dla mnie jest to sytuacja dość ciekawa z punktu widzenia tej ustawy. Czy ta ustawa obejmuje tę sytuację? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#StanisławPiotrowicz">Jestem przekonany, że ta ustawa nie będzie miała zastosowania do takiego przypadku. Tak jak już wcześniej powiedziałem, rażące naruszenie prawa musi być stwierdzone w określonym trybie, który przewiduje art. 6. To jest pierwsza sprawa. Sprawa druga. Musi zostać wypłacone odszkodowanie, a więc musi powstać szkoda w mieniu podmiotu. To jest kolejny problem. Odszkodowanie musi zostać wypłacone. Dopiero wtedy pracodawca będzie zobowiązany zawiadomić prokuraturę, by ta wytoczyła powództwo. W gruncie rzeczy o to w tej ustawie chodzi. Chodzi o to, żeby wyegzekwować pieniądze od funkcjonariusza, który podjął decyzję z rażącym naruszeniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#StanisławPiotrowicz">Ja jeszcze wrócę do pytania pana senatora Paszkowskiego, do art. 5 ust. 2. Wydaje mi się, że terminy „rażące naruszanie prawa”, „zawinione działanie lub zaniechanie funkcjonariusza publicznego” to są określenia bardzo bliskie pojęciom występującym na gruncie prawa karnego. W moim przekonaniu cały czas mamy tu do czynienia z pomieszaniem wielu porządków prawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów. Tak?</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Z odpowiedzi, które zostały mi udzielone, wynika, że nie bardzo wiadomo, jak ta ustawa będzie działać, chociażby w przypadku funduszy unijnych nie wiadomo, czy będzie się to odbywało na podstawie książki procedur, czy na podstawie przepisów ustawy, które niewątpliwie są ze sobą sprzeczne.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#GrzegorzWojciechowski">Chciałbym zapytać o jeszcze jedną sprawę. Powstaje szkoda, ktoś jedzie samochodem, wjeżdża w dziurę, urywa sobie koło, powstaje szkoda. Występuje on do właściciela drogi o odszkodowanie. Okazuje się, że właściciel drogi jest ubezpieczony i ten ktoś otrzymuje odszkodowanie od ubezpieczyciela. Czy w tej sytuacji odszkodowanie zostało wypłacone, czy nie zostało wypłacone? Ono zostało wypłacone, ale nie ze strony organu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MariuszWitczak">Panie Senatorze, mam wrażenie, że ten przypadek nie mieści się w zakresie tej ustawy, prawnicy to rozstrzygną...</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Jeżeli zatem...)</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#MariuszWitczak">Chcę powiedzieć jasno, że dzisiaj niezwykle trudno jest nam, nawet panu senatorowi Piotrowiczowi, który jest prawnikiem, rozstrzygać w odniesieniu do każdej wyabstrahowanej sytuacji. Nie jesteśmy sądem, nie jesteśmy tu od tego, żeby rozstrzygać. My omówiliśmy zakres ustawy.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#MariuszWitczak">Jeśli zaś chodzi o książkę procedur, to mam wrażenie, że ona nie jest prawem, aktem prawnym. Gdy mówimy o rażącym naruszeniu prawa, to mamy na myśli akty prawne, ustawy, kodeksy. Mam wrażenie, że książka procedur się tu nie mieści, poza tym są inne formy odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Ale są różnice między prawem...)</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#MariuszWitczak">Są tu inne formy odpowiedzialności, ale o szczegółach powie oczywiście pan minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Należy zatem przyjąć, że jeżeli organ jest ubezpieczony, to ta ustawa nie ma zastosowania. Tak to rozumiem. Wystarczy, że organ się ubezpieczy, i ta ustawy po prostu nie działa. Tak? Tak to zrozumiałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#MariuszWitczak">Nie, nie. Panie Senatorze, z tej ustawy jasno wynika, że jeżeli zostanie wypłacone odszkodowanie ze Skarbu Państwa albo z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, to wtedy uruchamia się ten cały mechanizm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Ubezpieczyciel występuje z regresem, w tym momencie wypłacane jest odszkodowanie i tu sprawa się kończy.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Komu w takim razie płaci się te dwanaście...</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: W tym momencie...)</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#GrzegorzWojciechowski">Panowie powiedzieli, że to jest rodzaj odszkodowania. Komu się płaci te dwanaście wynagrodzeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#MariuszWitczak">Panie Senatorze, to jest ustawa o odpowiedzialności urzędników. Gdy urzędnik dopuszcza się rażącego naruszenia prawa, to ponosi za to odpowiedzialność. W obecnym prawodawstwie istnieje, o czym pan senator wcześniej mówił, możliwość karania czy dochodzenia roszczeń do trzykrotności, więc to nie jest zjawisko kompletnie nowe czy wcześniej niespotykane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony wiceminister sprawiedliwości, pan Zbigniew Wrona.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#ZbigniewWrona">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#ZbigniewWrona">Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#ZbigniewWrona">Projekt jest poselski i rząd opracował stanowisko rządu w sprawie tego projektu, które zostało przyjęte. Jest to stanowisko pozytywne i takie tutaj przedstawiam.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#ZbigniewWrona">Chcę tylko w związku z tymi pytaniami i wątpliwościami, które były tutaj przez państwa senatorów podnoszone, podkreślić, że tak jak tutaj była mowa, zresztą bardzo precyzyjnie wyjaśniał to między innymi pan senator Piotrowicz, ta ustawa dotyczy wyłącznie tych szkód, które są wywołane wydaniem decyzji administracyjnej albo bezczynnością. Zatem może nieuzasadniony jest ten zarzut czy ta obawa, że urzędnicy nie będą podejmować decyzji, bo z tytułu tej ustawy mogą również odpowiadać, jeżeli nie podejmą decyzji, czyli będą po prostu bezczynni. Tak można to wyjaśnić i bronić tej ustawy, odwołując się do tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#ZbigniewWrona">Nie podlegają tej ustawie wszystkie takie czyny naganne, jak na przykład zawinione spowodowanie wypadku drogowego i zniszczenie mienia w postaci samochodu. One podlegają ogólnemu reżimowi kodeksu pracy i oczywiście posiłkowo również kodeksu cywilnego, ale z tym ograniczeniem z kodeksu pracy, że jest to odpowiedzialność do trzykrotności w wypadku winy nieumyślnej, a w przypadku winy umyślnej - bez ograniczeń, czyli do wysokości realnie poniesionej przez Skarb Państwa czy też samorząd szkody. Ta ustawa nie tworzy nowych podstaw odpowiedzialności ani Skarbu Państwa, ani samorządów, tylko tworzy podstawę prawną, więcej nawet, nie tylko podstawę prawną, ale prawny obowiązek, żeby Skarb Państwa - też była o tym mowa - dochodził regresu od tego urzędnika, który zawinił, wydając taką decyzję administracyjną.</u>
          <u xml:id="u-297.5" who="#ZbigniewWrona">Jeżeli chodzi o pojęcie „rażącego naruszenia prawa”, to przypominam, że bodajże art. 145 kodeksu postępowania administracyjnego, który określa podstawy stwierdzenia nieważności decyzji, posługuje się tym pojęciem, a zatem jest to pojęcie nie z dziedziny prawa karnego, ale prawa administracyjnego. Musi być to również rażące naruszenie prawa stwierdzone bardzo precyzyjnie, art. 6 określa, w jakim trybie musi być stwierdzone to rażące naruszenie prawa. Wszystkie te przepisy posługują się tym pojęciem rażącego naruszenia prawa i komisja senacka słusznie wprowadza poprawki, które zmierzają do tego, żeby w dwóch przypadkach, w których nie było to wyraźnie powiedziane, było określone, że sąd musi stwierdzić, czy było to rażące naruszenie prawa, czy nie. Te poprawki komisyjne wyraźnie przewidują, że musi stwierdzić, czy to było rażące naruszenie prawa, czy nie. I wtedy dopiero otwiera się możliwość stosowania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-297.6" who="#ZbigniewWrona">Podam tylko - właściwie to wszystko było już wyjaśnione, więc nie wchodzę w kwestie prawne - garść danych finansowych, statystycznych, które badaliśmy. Opracowując stanowisko rządu, zwróciliśmy się do wszystkich ministerstw o przedstawienie wysokości kwot wypłaconych z tytułu odszkodowań za działanie urzędników. I na przykład Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w 2008 r. wypłaciło ponad 2,5 miliona zł. Tu chodzi o szeroko rozumiany resort, więc mam na myśli nie tylko samo ministerstwo, ale również wszystkie służby podległe resortowi. Ministerstwo Infrastruktury wypłaciło 4,5 miliona zł, prawie 4,6 miliona zł. Takie są dane. Jednak muszę powiedzieć wyraźnie, że to są dane dotyczące w ogóle odpowiedzialności za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej przez urzędników tych resortów, nie ograniczają się one tylko do kwestii decyzyjnych. Ta ustawa zaś ogranicza swoje działanie wyłącznie do tych sytuacji, gdy jest decyzja administracyjna i na skutek tej decyzji będzie wypłacone obywatelowi czy też jakiejkolwiek osobie odszkodowanie, a urzędnik, wydając tę decyzję albo jej nie wydając, czyli zaniechując wydania, dopuścił się stwierdzonego prawem, zgodnie z procedurą, rażącego naruszenia prawa. I wydaje się, że te mechanizmy, że ten reżim odpowiedzialności wystarczająco chroni prawa tego urzędnika i nie wisi nad urzędnikami jakaś groźba, że każdy błąd, zła ocena dowodu... Mogą być decyzje wydane w dobrej wierze, ale błędne, i od tego jest postępowanie odwoławcze - zgodnie z konstytucją obowiązuje dwuinstancyjność - żeby korygować te błędy. To nie oznacza, że każda decyzja, która zostanie zmieniona czy uchylona w trybie instancyjnym, zaraz będzie powodowała tę odpowiedzialność urzędnika. Tak będzie tylko wtedy, gdy będzie to rażące naruszenie i, co więcej, zawinione. Co to znaczy „zawinione”? W kodeksie cywilnym, do którego tutaj się odsyła, bo ta ustawa nie reguluje pojęcia winy, ale odsyła do kodeksu cywilnego, też nie ma wyraźnego przepisu, który by winę definiował, ale jest bardzo bogate orzecznictwo i doktryna. Jak wiadomo, wina może być albo umyślna, albo nieumyślna. Jeśli jest umyślna, to wtedy bez ograniczeń co do wysokości można dochodzić tego regresu, w przypadku nieumyślności, która może polegać albo na niedbalstwie, albo na lekkomyślności, można będzie stosować tę ustawę i karę do wysokości dwunastu wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-297.7" who="#ZbigniewWrona">Panie Marszałku, ja tyle chciałem powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Są pytania do pana.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Poproszę pana senatora Konopkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MarekKonopka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#MarekKonopka">Panie Ministrze, nawiązując do własnych pytań kierowanych do senatorów sprawozdawców, chciałbym poprosić o wyjaśnienie pewnej sytuacji. Oczywiście kierownik jednostki administracyjnej, który wypłacił odszkodowanie, składa zawiadomienie do prokuratury. Jednocześnie ten poszkodowany również występuje do sądu o wszczęcie postępowania. Czy toczą się dwa równoległe postępowania, czy w tym momencie któryś z organów się wycofuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#ZbigniewWrona">Już odpowiadam. W świetle tego, co mamy w tej ustawie - jeszcze raz podkreślam, że jest to projekt nie rządowy, lecz poselski, ale rząd go popiera - nie mogą się toczyć dwa postępowania o to samo odszkodowanie, przy czym jeżeli prokurator prowadzi postępowanie wyjaśniające, to ono nie blokuje postępowania, które by ewentualnie wytoczył przed sądem cywilnym zainteresowany, absolutnie nie ma tutaj żadnej przeszkody. Ale gdyby prokurator w wyniku tego postępowania wyjaśniającego doszedł do wniosku, że należy wytoczyć powództwo, to je wytacza przed sądem cywilnym, przy czym są to dwie różne sprawy, bo obywatel właściwie nie mógłby wytoczyć tego powództwa, dopóki poszkodowany nie uzyskałby wypłaty odszkodowania, gdyż sekwencja jest taka - zresztą pan senator Piotrowicz o tym dokładnie mówił - że najpierw musi być wypłacone odszkodowanie poszkodowanemu, żeby można było w ogóle mówić o dochodzeniu regresu od urzędnika. Ta ustawa nie tworzy nowych podstaw odpowiedzialności Skarbu Państwa czy też samorządów wobec pokrzywdzonych, ta ustawa jedynie stwarza obowiązek prawny i pewne ramy proceduralne dochodzenia regresu od tego urzędnika, który zawinił przy wydawaniu decyzji albo zawinił swoją bezczynnością. Ale najpierw musi być wypłacone to odszkodowane, ono może być wypłacone albo w wyniku wyroku, albo w wyniku ugody.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#ZbigniewWrona">Była tutaj wątpliwość, gdzie się stwierdza to rażące naruszenie w przypadku ugody. To też bardzo precyzyjnie pan senator Piotrowicz... Właściwie, Panie Senatorze, pan był przeciwko tej ustawie, ale pan to tak precyzyjnie objaśnił, że się utwierdziłem w przekonaniu, że pozytywne stanowisko rządu jest słuszne. Więc najpierw musi być...</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: A, to Piotrowicz musi wyjaśnić, dlaczego jest przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#ZbigniewWrona">...ta sekwencja wypłaty odszkodowania... przepraszam, to stwierdzenie rażącego naruszenia prawa i to musi być decyzja albo wyrok sądowy, bo to wynika z art. 6.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Lub ugoda.)</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#ZbigniewWrona">Nie, jak pan senator Piotrowicz powiedział, dopiero później następuje żądanie wypłaty odszkodowania. Mamy wyrok lub decyzję administracyjną, o której mowa w art. 6, tam jest ileś punktów, które mówią, w jakim trybie musi być stwierdzone rażące naruszenie prawa; w art. 6 jest jedenaście punktów. I jeżeli zachodzi któraś z tych sytuacji, czyli w trybie przewidzianym procedurą, czy to w k.p.a., czy w ustawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, czy w ordynacji podatkowej, zostanie stwierdzone rażące naruszenie prawa i zostanie wypłacone odszkodowanie, to wtedy Skarb Państwa ma obowiązek zareagować. Nie będzie można stwierdzić, jak to może mieć miejsce dzisiaj, że wypłaciliśmy odszkodowanie i możemy spuścić zasłonę milczenia, nic więcej nie będziemy w tej sprawie robić. Nie będzie można tej sprawy pod dywan zamieść, tylko trzeba będzie niestety dla urzędnika, który zawinił, przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, i to prowadzone przez prokuratora, czy zachodzą podstawy do żądania odszkodowania.</u>
          <u xml:id="u-300.6" who="#ZbigniewWrona">Pierwsza czynność to stwierdzenie w trybie decyzji rażącego naruszenia prawa, druga czynność to wypłacenie odszkodowania. Dopiero wtedy będzie możliwość żądania od urzędnika regresu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Poproszę pana senatora Banasia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#GrzegorzBanaś">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#GrzegorzBanaś">Właśnie stwierdziłem, że już nic nie rozumiem z wyjaśnień, które przed chwilą złożył tutaj pan minister. Mam do pana ministra wiele szacunku, bo rzeczywiście jest niezwykle kompetentny, i znam go od jakiegoś czasu...</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#GrzegorzBanaś">Panie Ministrze, to chyba można tak skomentować: im bardziej sprawa jest zawikłana, im większy galimatias... Bo tak naprawdę chyba nie chodzi o to, żeby coś załatwić, tylko o to, żeby te procedury bardzo elegancko wybrzmiały. Pan pewnie potrafi zrobić tak, żeby to wybrzmiało, ja nie. Zapytam więc raz jeszcze o to, o co pytałem sprawozdawcę komisji. To jest sytuacja, która dzieje się na naszych oczach... Raz jeszcze powiem, o co chodzi. Chodzi o autostradę A1, a dokładnie o 19 km tej autostrady. Prace nad nią zatrzymały z powodu procesu sądowego, jaki wytoczył wykonawca, który powtórnie wygrał przetarg. Żądanie odszkodowania ze strony podmiotu, który realizuje tę inwestycję powtórnie, bo okazało się, że zastrzeżenia, które wnosił urzędnik państwowy... Mówiąc urzędnik, mówię oczywiście skrótowo, bo chodzi o Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Dyrekcja bowiem uparła się, że projekt mostu, który miał zostać tam zbudowany, jest dobry, a wszyscy biegli, łącznie z tym, którego powołał później minister infrastruktury, stwierdzili, że ten most jest niestety zaprojektowany niezgodnie ze sztuką budowlaną. W związku z tym odszkodowanie w wysokości 1,1 miliarda zł... Pan mówił przed chwilą, że w ubiegłym roku łączna suma odszkodowań wynosiła mniej więcej 10 milionów zł... Ja mam takie pytanie. Bo to są kwoty horrendalne i w konsekwencji stosowania tej ustawy mogą dotyczyć wręcz pojedynczego urzędnika. Ja myślę, tak po prostu, po inżyniersku, że chodziło być może o ministra infrastruktury, a na pewno o dyrektora Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, który z uporem maniaka trzymał się wersji, że ten most da się zbudować. Okazało się jednak, że się nie da. I to będzie kosztowało 1,1 miliarda zł.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#GrzegorzBanaś">Pan mówił o tym, że to sąd musi stwierdzić rażące naruszenie...</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#komentarz">(Senator Stanisław Jurcewicz: No dobra, ale...)</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#GrzegorzBanaś">Nie musi pan słuchać, może pan po prostu wyjść.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#komentarz">(Senator Stanisław Jurcewicz: Ale nie pan jest od rozkazywania...)</u>
          <u xml:id="u-302.9" who="#GrzegorzBanaś">Pan też nie.</u>
          <u xml:id="u-302.10" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Pytanie powinno trwać nie dłużej niż minutę.)</u>
          <u xml:id="u-302.11" who="#komentarz">(Senator Stanisław Jurcewicz: Tak regulamin mówi.)</u>
          <u xml:id="u-302.12" who="#GrzegorzBanaś">A ile pan marszałek pozwoli, to będę konkludował.</u>
          <u xml:id="u-302.13" who="#GrzegorzBanaś">Niech pan, Panie Ministrze, postara się mi wyjaśnić, w jaki sposób będzie funkcjonować ta ustawa wobec tej konkretnej sytuacji, która dzieje się na naszych oczach. Czy będziemy mieli możliwość obciążenia w jakiś sposób urzędnika? Czy ta ustawa daje jakiekolwiek możliwości realnych sankcji wobec urzędników, czy tylko i wyłącznie... Bo wydaje mi się, że jest to kolejna rzecz, która tylko stwarza przekonanie, że proszę bardzo, my wszyscy, a w szczególności rząd, działamy ku temu, żeby wam, obywatelom, upraszczać to i tamto, a tak naprawdę... No właśnie. Co?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Jeszcze pan senator Szewiński.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#AndrzejSzewiński">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#AndrzejSzewiński">Panie Ministrze, czy w pana ocenie te pozytywne efekty, jakie mają być następstwem wprowadzenia nowych szczegółowych zasad dotyczących odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych ujętych w procedowanym projekcie nowego aktu prawnego, nie mogłyby być osiągnięte przez rozszerzenie już obowiązujących regulacji prawnych? To spowodowałoby uniknięcie pewnych deregulacji czy też zmian zapisów ustawowych w podstawowych aktach normatywnych, jakie będą musiały być wprowadzone w przypadku przyjęcia przedmiotowego projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#ZbigniewRomaszewski">I pan senator Paszkowski.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Ja tylko prosiłbym o to, żeby tę minutę zachowywać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#BohdanPaszkowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#BohdanPaszkowski">Ja mam krótkie pytanie. Czy fakt, że przesłanką pociągnięcia do odpowiedzialności może być zaniechanie, nie spowoduje sytuacji, Panie Ministrze, że faktycznie odpowiadał będzie organ? Bo niezależnie od tego, jakie regulacje wewnętrzne są w danej instytucji, to organ jest odpowiedzialny za zaniechanie wydania decyzji. Wydaje decyzję nie konkretny pracownik, Iksiński, bo to jest kwestia wewnętrznej odpowiedzialności, tylko organ, czyli wójt, prezydent, zarząd na przykład powiatu, wojewoda, itd. Czy na gruncie tej ustawy nie doprowadzamy do sytuacji, że nastąpi bezwzględna odpowiedzialność organu? Chodzi mi o odpowiedzialność za zaniechanie wydania decyzji.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#BohdanPaszkowski">Mam jeszcze jedno pytanie związane z samą ideą tej ustawy. W uzasadnieniu przywołany był przykład Optimusa pana Kluski. Czy mógłby pan minister powiedzieć, co konkretnie w sprawie tych domiarów... Była też głośna sprawa firmy komputerowej z Wrocławia, ona się nazywała bodajże JTT, kiedy to okazało się, że domiar podatkowy został wymierzony, że tak powiem, bez umocowania prawnego, co orzekły po wielu latach sądy administracyjne. Co tam się stało? Czy nie jest tak, że jako uzasadnienie przytacza się okoliczności dotyczące przepisów, które na gruncie naszego prawa dałyby się ewentualnie wyegzekwować, ale po prostu tego prawa się nie stosuje? Ja się obawiam, że nie będzie wiadomo, jak stosować przepisy tej ustawy, chociażby z powodu przesłanki o konieczności zawinienia urzędnika. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#ZbigniewWrona">W pytaniach poruszono cały blok zagadnień. Ja mogę powiedzieć, jak ja rozumiem przepisy tej ustawy, reprezentując pozytywne stanowisko rządu wobec tego projektu poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#ZbigniewWrona">Kwestia kazusu, o którym mówił pan senator Banaś. Nie jest mi znana dokładnie ta sprawa, mam tylko, powiedziałbym, ogólny jej zarys przed oczami. Jeżeli szkoda została wywołana wydaniem decyzji administracyjnej, na przykład pozwolenia na budowę, mimo że w sposób oczywisty nie można było jej wydać ze względu na istotne wady konstrukcyjne tego projektu... Bo prawidłowo rozumujący urzędnik, który poznał ekspertyzy i zasięgnął opinii inżynierów, musiał dojść do wniosku, że nie można decyzji pozwalającej na budowę mostu wydać. Jeżeli decyzja dotycząca pozwolenia na budowę zostanie uchylona albo też zostanie stwierdzona jej nieważność w jednym z trybów, o których mowa w art. 6, i zostanie stwierdzone, że nastąpiło rażące naruszenie prawa, a Skarb Państwa zapłaci... Bo jest jeszcze pytanie, czy roszczenie, o którym pan senator mówi, przekraczające miliard zł, jest zasadne. Nie wiem, czy ta sprawa się już zakończyła, ale chyba nie. Oczywiście, można zgłaszać różne roszczenia i nic nie limituje zgłaszania roszczeń, poza opłatami sądowymi, które trzeba uiścić sądowi z własnej kieszeni, jak się wytacza pozew. Tak że nie wiemy, czy to roszczenie jest zasadne, w każdym razie gdyby się okazało, że ono jest zasadne, i przez Skarb Państwa zostałoby wypłacone odszkodowanie, to wtedy powstałaby możliwość żądania od urzędnika, który zawinił przy wydaniu tej decyzji, odszkodowania w maksymalnej wysokości dwunastu wynagrodzeń. Chyba że byłoby to spowodowane umyślnie z jakiś powodów, na przykład, nie wiem, urzędnik świadomie wydał wadliwą decyzję z powodu korupcji, to wtedy nie ma żadnych ograniczeń, można żądać tego regresu w wysokości szkody. Tak wygląda ta kwestia.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#ZbigniewWrona">Jeżeli nie było decyzji administracyjnej, to tej ustawy się nie stosuje, no chyba że było zaniechanie.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: To co wtedy?)</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#ZbigniewWrona">No właśnie, jeżeli ta decyzja została uchylona lub stwierdzono jej nieważność w wyniku rażącego naruszenia prawa i zostało wypłacone odszkodowanie, to wtedy Skarb Państwa nie tylko może, ale jest zobligowany dochodzić od tego urzędnika regresu w wysokości do dwunastu wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-308.5" who="#ZbigniewWrona">Pan senator Szewiński pytał, czy nie dałoby się osiągnąć tego samego efektu poprzez rozszerzenie innych regulacji, które już są obecnie.</u>
          <u xml:id="u-308.6" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-308.7" who="#ZbigniewWrona">Ja powiem tak, ta ustawa w istocie nie jest niczym innym, jak tylko takim rozszerzeniem pewnych obowiązujących regulacji, bo rzeczywiście, o czym też była mowa dzisiaj, są pewne przepisy, które mogą być stosowane.</u>
          <u xml:id="u-308.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Ciii... Proszę o ciszę!)</u>
          <u xml:id="u-308.9" who="#ZbigniewWrona">Brakuje jednak doprecyzowania, że tutaj chodzi o to podwyższone odszkodowanie, a więc do dwunastu wynagrodzeń w przypadku rażącego naruszenia. No, dzisiaj nie jest to powiedziane i dzisiaj poruszamy się, zgodnie z kodeksem pracy, w ramach do trzech wynagrodzeń. Obecnie kodeks pracy nie limituje, nie uzależnia tego odszkodowania od tego, jaki to był rodzaj naruszenia prawa. A ta ustawa rozszerza właśnie te regulacje, ustanawia niejako regulację szczególną, że musi to być rażące naruszenie prawa. To jest krótka ustawa, zawierająca tylko siedemnaście artykułów, zresztą w kilku z nich się odsyła do innych przepisów, na przykład art. 4 odsyła do kodeksu cywilnego. A zatem to nie jest samoistna, wystarczająca, kompletna regulacja, tylko to jest regulacja właśnie niejako rozszerzająca to, co już istnieje w kodeksie pracy czy w kodeksie cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-308.10" who="#ZbigniewWrona">I było jeszcze pytanie pana senatora Paszkowskiego dotyczące... To pytanie dotyczyło...</u>
          <u xml:id="u-308.11" who="#ZbigniewWrona">Panie Senatorze, niech pan przypomni, bo były trzy pytania...</u>
          <u xml:id="u-308.12" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Pierwsze pytanie dotyczyło tego, czy nie wprowadzamy tutaj bezwzględnej odpowiedzialności organu za zaniechanie.)</u>
          <u xml:id="u-308.13" who="#ZbigniewWrona">Tak, tak, już sobie przypominam.</u>
          <u xml:id="u-308.14" who="#ZbigniewWrona">Nie, no trzeba odróżnić dwie kwestie. Odpowiedzialność organu... Ta ustawa nie reguluje kwestii obowiązku zapłaty odszkodowania osobie poszkodowanej, bo to wynika z kodeksu cywilnego. Jeżeli władza publiczna, jakikolwiek jej organ, wyrządzi szkodę podczas wykonywania władzy publicznej, to wtedy na zasadach określonych w kodeksie cywilnym musi być wypłacone odszkodowanie. Tak? To jest art. 417 kodeksu cywilnego. A ta ustawa reguluje regres wobec tego pracownika, tego urzędnika, który zawinił. Czyli jeżeli organ w sposób niezgodny z przepisami mimo obowiązku powstrzymuje się od wydania decyzji, a obywatel czeka - na przykład przedsiębiorca, który uruchomił kredyt, ma środki finansowe, chce budować, realizować jakąś inwestycję, ale urzędnik mu nie wydaje pozwolenia na budowę, mimo że ma terminy określone w kodeksie postępowania administracyjnego, powinien wydać decyzję w ciągu miesiąca, a w sprawach skomplikowanych do dwóch miesięcy... I jeżeli urzędnik będzie przedłużał, to musi wytłumaczyć dlaczego, musi zawiadomić wnioskodawcę, że przedłuża ten termin i musi to uzasadnić. Powiem krótko, jeżeli urzędnik nie wydaje tej decyzji i obywatel się poskarży na bezczynność, a organ orzekający stwierdzi, że to jest rażąca bezczynność, rażące naruszenie prawa, to wtedy organ odpowiada, no, może nie tyle organ, co jednostka organizacyjna. To może być Skarb Państwa w przypadku administracji rządowej albo może to być jednostka samorządu terytorialnego, czyli gmina, powiat, województwo. A więc jednostka organizacyjna odpowiada względem tej osoby, która poniosła szkodę w wyniku bezczynności.</u>
          <u xml:id="u-308.15" who="#ZbigniewWrona">Ta ustawa dotyczy relacji pomiędzy jednostką organizacyjną, jednostką samorządu terytorialnego, czyli gminą, powiatem, województwem lub Skarbem Państwa, a jego urzędnikiem. Skarb Państw, gmina, powiat, województwo ma obowiązek zażądać odszkodowania od tego urzędnika, jeżeli stwierdzono rażące naruszenie prawa w wyniku bezczynności. Czyli to są dwie różne sprawy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Przepraszam bardzo, Panie Ministrze, ja tutaj pana nie zrozumiałem. Bo jeśli mamy do czynienia z zaniechaniem...</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#ZbigniewRomaszewski">...to w jakich warunkach zaniechanie jest rażącym naruszeniem, a w jakich jest zwykłym zaniechaniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#ZbigniewWrona">No w takich warunkach, gdy urzędnik...</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Kiedy jest rażącym naruszeniem prawa, a kiedy jest tylko naruszeniem prawa?)</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#ZbigniewWrona">Podałem przykład wydania pozwolenia na budowę. Jeżeli urzędnik ma rozpatrzyć wniosek o wydanie pozwolenia na budowę i nie przeprowadza żadnych czynności, nie wyjaśnia sprawy, w ogóle jej nie bada, i upływa miesiąc - bo zgodnie z art. 36 czy 35 kodeksu postępowania administracyjnego urzędnik ma obowiązek wytłumaczenia się, dlaczego nie wydał tej decyzji w terminie miesiąca... Ma poinformować wnioskodawcę, że nie mógł tego uczynić, bo na przykład sprawa jest skomplikowana i musi jeszcze coś tam wyjaśnić. I jeżeli ma dane niezbędne do wyjaśnienia, do wydania decyzji, a tego nie czyni, no to jest to rażące naruszenie prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dobrze, ale to według pana każde zaniechanie jest rażącym naruszeniem prawa?</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Nie każde, tylko...)</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#ZbigniewRomaszewski">No to niech mi pan poda teraz przykład zaniechania, które nie jest rażącym naruszeniem prawa, tylko zwykłym naruszeniem prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#ZbigniewWrona">No, rażące naruszenie prawa musi stwierdzić organ administracyjny w trybie przewidzianym w kodeksie postępowania administracyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#ZbigniewRomaszewski">No, ale ten organ...</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Panie Marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Przepraszam, no niech mi pan poda taki przykład, to ja uwierzę, że to jest możliwe, w przeciwny wypadku będę uważał, że tu jest totalna dowolność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#ZbigniewWrona">Jeżeli urzędnik o jeden dzień przekroczy ten termin, no to trudno powiedzieć, czy to jest rażące naruszenie prawa, to by trzeba oceniać konkretny przypadek.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#komentarz">(Senator Leon Kieres: Każdy przypadek będzie indywidualnie oceniany.)</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: I każdy przez inną osobę.)</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#komentarz">(Senator Leon Kieres: To prawda.)</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#ZbigniewWrona">Ale do sądu można z tym pójść.</u>
          <u xml:id="u-314.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Przepraszam, ale to jest zupełna dowolność w prawie.)</u>
          <u xml:id="u-314.6" who="#ZbigniewWrona">Ale ta ustawa tego nie reguluje.</u>
          <u xml:id="u-314.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Przepraszam bardzo, że się włączyłem.)</u>
          <u xml:id="u-314.8" who="#ZbigniewWrona">Ta ustawa nie reguluje pojęcia rażącego naruszenia prawa, bo odsyła tutaj do tych przepisów, które są zawarte w kodeksie postępowania administracyjnego lub w ustawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi czy w przepisach ordynacji podatkowej, gdzie posłużono się pojęciem „rażące naruszenie prawa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Panie Marszałku, ja jeszcze nie otrzymałem odpowiedzi na to konkretne pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Tak, tak, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#BohdanPaszkowski">Pytałem, czy ktoś z urzędników poniósł odpowiedzialność również na gruncie, powiedzmy, majątkowym - bo przecież obecne przepisy taką możliwość dopuszczają - chociażby w sprawie pana Kluski, czyli Optimusa. Były też inne sprawy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#ZbigniewWrona">Prawdę mówiąc, ta sprawa nie jest mi znana, to znaczy ja nie badałem, czy ktoś poniósł odpowiedzialność. Panu senatorowi chodzi chyba o odpowiedzialność urzędnika skarbowego, tak? Ta sprawa nie jest mi znana, w sensie odpowiedzialności konkretnych osób, nie badałem tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Ale to nie jest uzasadnienie...)</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Ale to nie jest projekt rządowy, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#komentarz">(Senator Bohdan Paszkowski: Ja wiem...)</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Kieres.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#LeonKieres">Panie Ministrze, ta ustawa w pewnej fundamentalnej sprawie przepisuje wręcz jeden z przepisów kodeksu pracy, art. 118 kodeksu pracy. Art. 118 kodeksu pracy mówi o odpowiedzialności pracownika za szkody wyrządzone w imieniu pracodawcy. I ten przepis został przepisany w art. 9 ust. 2 tej ustawy. W tym artykule chodzi o dopuszczenie się działania lub zaniechanie przez kilku funkcjonariuszy, no a w art. 118 kodeksu pracy mówi się o kilku pracownikach. Jeżeli kilku funkcjonariuszy dopuściło się działania lub zaniechania, wtedy ponoszą oni odpowiedzialność przy ustaleniu stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych funkcjonariuszy do rażącego naruszenia prawa. Jeżeli tego się nie ustali, czyli jeżeli nie można ustalić stopnia zawinienia, to odpowiadają oni w częściach równych.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#LeonKieres">Innymi słowy - jeśli mogę, powołam się na pana nazwisko i mojego kolegi senatora Zientarskiego - gdybyśmy we trzech dopuścili się rażącego naruszenia prawa przez działanie lub zaniechanie, a nie można ustalić stopnia naszej winy, zawinienia, czyli przyczynienia się do tego działania lub zaniechania, to każdy z nas odpowiada w równych częściach. I choć taką sytuację można akceptować na gruncie prawa pracy, kodeksu pracy, to czy nie uważa pan, że przeniesienie tej instytucji żywcem na grunt odpowiedzialności odszkodowawczej funkcjonariusza publicznego nie jest właściwe? Wynotowałem tu sobie różne hipotetyczne sytuacje, które mogą kryć się pod tym rozwiązaniem. Na przykład, jeśli można ustalić mój stopień zawinienia, ale innych dwóch panów nie, to jak wtedy to jest ustalane? Czy w 50% ja odpowiadam, a panowie po połowie, po 25%, składających się na drugie 50%?</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#LeonKieres">W tym kontekście mam drugie pytanie, Panie Ministrze. Mianowicie majątkowa odpowiedzialność odszkodowawcza funkcjonariuszy publicznych jest związana między innymi - w art. 5 są te trzy przesłanki - z wykonywaniem władzy publicznej, czyli, jak mówią prawnicy, z imperium, a nie z dominium. Tak więc, bo były tutaj takie pytania, rzecz nie dotyczy stosunków cywilnoprawnych, tylko imperium, właśnie aktów władczych. Podejmowanie aktów władczych zwykle kojarzone jest z określonym organem, a najczęściej mamy organy jednoosobowe, ale mamy przecież również funkcję imperium, czyli wydawanie decyzji przez organy kolegialne, na przykład trzyosobowe składy orzekające Krajowej Izby Odwoławczej przy Urzędzie Zamówień Publicznych. Ja już pomijam to, że na tle tej ustawy będą duże kontrowersje, pytania, co to znaczy wykonywanie władzy publicznej i czy na przykład Krajowa Izba Odwoławcza jest sądem, a przecież sądy zostały wyłączone z tej odpowiedzialności. Bowiem urzędnik będzie ponosił odpowiedzialność za zaniechanie, ale sędzia, który przez pięć lat trzyma w biurku sprawę, a przez siedem lat prowadzi postępowanie, to - choć podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej i zostanie skazany, wyłączony, a nawet wyrzucony z zawodu - nie został jednak objęty tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#LeonKieres">Według mnie pojawia się tu następujące pytanie. Mianowicie w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pojęcie władzy sądowej jest ujmowane bardzo szeroko, nie odnosi się tylko do sądu, zaś ta ustawa nie mówi, co to znaczy wykonywanie władzy publicznej. Przez kogo jest ona wykonywana? Przez funkcjonariusza publicznego. I pytanie jest tutaj następujące: jeżeli decyzja wydawana jest przez organ dwu- czy trzyosobowy, to rozumiem, że jeżeli ten organ trzyosobowy... Na przykład byłem w zmowie z senatorem Zientarskim, a z kolei pan był - co jest oczywiście pewne - tą kryształową postacią w naszym trzyosobowym zespole. I my nie chcieliśmy tej sprawy szybko załatwić, pan był temu przeciwny, ale i tak decyzję wydaliśmy w trójkę z rażącą zwłoką, było tutaj zaniechanie. I jak w tej sytuacji będzie wyglądała nasza odpowiedzialność? Rozumiem, że wtedy będziemy musieli powiedzieć tak: członek zespołu, bardzo przeze mnie szanowany Zbigniew Wrona, był tym, który - chociaż sam organ działał ze zwłoką - wyraźnie dążył do załatwienia sprawy w ciągu trzydziestu lub sześćdziesięciu dni, no, Zientarski tam też troszeczkę chciał, ale pewnie ten Kieres, niegodziwiec, albo się lenił, w ogóle nie przychodził, albo ciągle miał jakieś wątpliwości i dlatego, zamiast w ciągu sześćdziesięciu dni, ta decyzja została wydana dopiero po roku czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#ZbigniewWrona">Tak, można?</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#ZbigniewWrona">Kilka pan senator poruszył zagadnień, zresztą bardzo interesujących z prawnego punktu widzenia. Regulacja w art. 9 §2 kodeksu pracy - szczerze powiem, podzielając oczywiście zdanie pana senatora - nie jest łatwa do stosowania, a chodzi w niej o tę odpowiedzialność kilku osób. W takiej sytuacji każdorazowo trzeba ustalać stopień winy i przyczynienia się do powstania szkody. To nie jest łatwe zagadnienie, choć z całą pewnością zawsze będzie występować w przypadku organów kolegialnych, choć nie tylko w ich przypadku. Bowiem organ może być jednoosobowy, ale wina może być i tak podzielona, bo na przykład osoba uprawniona do podpisania decyzji, czyli do formalnego jej wydania, popełniła zaniechanie, choć również mógł się do tego przyczynić urzędnik, który był odpowiedzialny na przykład za przesłuchanie świadka, a z tym zwlekał, albo ten, który był odpowiedzialny za uzyskanie opinii, ekspertyzy.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#komentarz">(Senator Leon Kieres: Dokładnie, są decyzje, które możemy wydać tylko po zasięgnięciu opinii innego organu.)</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#ZbigniewWrona">Tak więc, niestety, każdorazowo trzeba ustalać, czy przyczynili się oni do tego w równym stopniu, a jeżeli tak, to oczywiście będą odpowiadać w częściach równych. Może być też jednak tak, że jeden przyczynił się bardziej, wtedy każdorazowo trzeba będzie to ustalać. Jest też norma, która mówi, że jeśli nie jest możliwe ustalenie tego, to wtedy następuje odpowiedzialność w częściach równych. Oczywiście należy tutaj założyć, że ten, który powinien być obciążony odpowiedzialnością, nie poczuwa się do niej i na pewno będzie udowadniał, że jego stopień przyczynienia się był zerowy albo znikomy, powołując się na pewne dowody. Ta norma funkcjonuje w kodeksie pracy od dziesiątków lat, jest też już dość dokładnie przeanalizowana zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie. Tak więc należałoby oczekiwać, że te same reguły zostaną przeniesione tutaj, na grunt tej ustawy, bowiem co do zasady mamy tutaj całkowicie analogiczną konstrukcję prawną.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#ZbigniewWrona">Zresztą odpowiadając panu senatorowi Szewińskiemu, mówiłem, że właśnie ta ustawa niejako rozszerza już istniejące regulacje, że ona idzie dalej w pewnych kwestiach, do tej pory ograniczonych wyłącznie do urzędników, do wydawania decyzji administracyjnych albo do ich zaniechania. Ona idzie o krok dalej niż przewiduje to kodeks pracy, dlatego też, jak się wydaje, pewne konstrukcje mogą być przenoszone z kodeksu pracy do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#ZbigniewWrona">Jeżeli chodzi o problem organów kolegialnych, to nie mam żadnych wątpliwości, że trzeba będzie indywidualnie badać odpowiedzialność każdego z członków tych organów. Jeżeli okazałoby się, że jeden z członków organu kolegialnego nie ponosi żadnej winy, bo rzeczywiście dążył do wydania decyzji, a pozostali spowodowali tę zwłokę, to oczywiście będą odpowiadać tylko ci, którzy zawinili. To wynika z zasady winy, która została tu wyeksponowana w art. 5 w pkcie 2: rażące naruszenie prawa zostało spowodowane zawinionym działaniem. Jeżeli ktoś nie zawinił, to oczywiście nie będzie ponosił odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#ZbigniewWrona">Kwestia odpowiedzialności sędziów jest tematem odrębnym, ta ustawa tego absolutnie nie dotyczy. Zresztą byłoby to chyba absolutnie niekonstytucyjne, ponieważ, jak wiemy, wartością nadrzędną przy orzekaniu sądowym jest niezawisłość - aczkolwiek pan profesor, pan senator wspomniał tutaj o jednym z mechanizmów jednak egzekwowania wykonywania obowiązków przez sędziów, jaką jest odpowiedzialność dyscyplinarna.</u>
          <u xml:id="u-321.7" who="#ZbigniewWrona">Panie Marszałku, dziękuję. Nie wiem, czy jeszcze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Wojciechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Wrócę do metody wydawania decyzji dotyczących środków unijnych, która to odbywa się na podstawie procedur. Jeżeli urzędnik, wydając taką decyzję, według procedury jest zobowiązany do wydania jej z użyciem systemu informatycznego, a przez pół roku nie ma tego systemu, to, zgodnie z przepisem ustawy, powinien wziąć długopis i taką decyzję napisać ręcznie. Jednak tego mu zrobić nie wolno z uwagi na umowę o pracę. Kto w takiej sytuacji ponosi odpowiedzialność? Czy ten urzędnik, który nie wziął długopisu i nie napisał tej decyzji, a za co nie został wyrzucony z pracy, czy ten prezes czy też dyrektor, który nie uruchomił systemu informatycznego? Oczywiście, procedura jest prawem powielaczowym i nie może być wzięta pod uwagę przez sąd, jednak tutaj został przekroczony termin i to w sposób rażący. Kto więc ponosi za to odpowiedzialność?</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#GrzegorzWojciechowski">Moje drugie pytanie dotyczy ubezpieczenia. Jeżeli na przykład starostwo jest ubezpieczone od szkód związanych z niewyremontowaniem drogi, to jeżeliby przyjąć, że podjęcie decyzji o nieremontowaniu tej drogi, było decyzją wydaną z rażącym naruszeniem prawa. Bo może tak się zdarzyć, tak może to określić sąd. Starostwo jest ubezpieczone, więc nie poniosło żadnej szkody. Ta suma nie znajdzie się wśród kwot, które pan minister wymieniał, bo to było ubezpieczenie. Czy w związku z tym urzędnik również będzie za to odpowiadał? Czy nie jest to forma obejścia dotychczasowego prawa, tak że według dotychczasowych przepisów by za to odpowiadał, a teraz już nie będzie?</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#GrzegorzWojciechowski">I trzecie pytanie: co z przepisami, które do tej pory obowiązują? Z tego, co wiem, nie zostają uchylone. Czy mogą być stosowane albo jedne albo drugie, czy jest tutaj wybór? A jeżeli jest wybór, to na jakiej podstawie? Czy podstawą może być na przykład losowanie, czy też będą to jakieś inne względy formalne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#ZbigniewWrona">Może zacznę od pytania trzeciego, bo to będzie chyba najprostsza odpowiedź. Art. 3 to reguluje: odpowiedzialność funkcjonariusza publicznego na zasadach określonych w ustawie - to znaczy w tej ustawie - wyłącza przewidzianą w przepisach odrębnych odpowiedzialność majątkową funkcjonariusza publicznego wobec podmiotu odpowiedzialnego za szkodę wyrządzoną tym samym działaniem lub zaniechaniem. A zatem nie ma tutaj takiego zbiegu, którego by się nie dało wyeliminować, bo jeżeli w zakres zastosowania wchodzi ta ustawa, to wtedy reżim na przykład kodeksu pracy nie jest stosowany, dlatego że właśnie ta ustawa przewiduje szczególny reżim odpowiedzialności, podwyższony zresztą w sensie dotkliwości finansowej do dwunastu odszkodowań, czyli żadnego... To jest rozstrzygnięte w art. 3, jeśli jest kolizja.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#ZbigniewWrona">Co do kwestii tego ubezpieczenia, warunkiem regresu wobec winnego urzędnika jest poniesienie szkody przez Skarb Państwa albo jednostkę samorządu terytorialnego. A więc musi być poniesiona szkoda. Jeżeli szkody nie ma, to oczywiście tej odpowiedzialności nie będzie, bo ta ustawa ma służyć tylko temu, żeby Skarb Państwa nie musiał sam płacić takich odszkodowań, żeby dało się przynajmniej w części ściągnąć je potem od urzędnika, który w sposób rażący naruszył prawo.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#ZbigniewWrona">Jeżeli chodzi o decyzje związane z procedurami unijnymi, to oczywiście to rażące naruszenie prawa jest oceniane w świetle przepisów powszechnie obowiązujących, czyli procedur administracyjnych i prawa materialnego, bo rażące naruszenie...</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Jest określone w KPA.)</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#ZbigniewWrona">No właśnie KPA to jest procedura administracyjna.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#ZbigniewWrona">Rażące naruszenie prawa może polegać zarówno na naruszeniu przepisów postępowania, czyli w tym wypadku kodeksu postępowania administracyjnego, jak i przepisów szczególnych, bo ustawy mieszczące się w szeroko rozumianym obszarze prawa administracyjnego bardzo często zawierają normy szczególne wobec KPA. KPA jest taką bazą, która jest stosowana, o ile dana ustawa nie reguluje jakiejś kwestii odmiennie. Tak czy inaczej chodzi tutaj o procedurę. I nie może być rażąco naruszana ani procedura określona w KPA, ani ta określona w innych przepisach powszechnie obowiązujących. A rażące naruszenie prawa musi być oceniane przez pryzmat prawa materialnego, i tu ten przykład niewydania pozwolenia na budowę mimo istnienia ku temu wszystkich przesłanek albo odwrotnie - wydania pozwolenia mimo że absolutnie nie można było go wydać, bo warunki konstrukcyjne jakiegoś obiektu budowlanego nie spełniały, powiedzmy, norm technicznych. A więc zarówno procedura, jak i prawo materialne są badane pod tym kątem, czy nie nastąpiło rażące naruszenie prawa.</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#ZbigniewWrona">Co do procedur, o których pan senator mówił, to jeżeli one nie mają statusu prawa powszechnie obowiązującego, są raczej tylko pewną pomocą, ale ocenia się to przez pryzmat przepisów powszechnie obowiązujących. Jeżeli przepisy unijne są tym prawem twardym, które może być i powinno być stosowane bezpośrednio na mocy konstytucji jako część wewnętrznego polskiego porządku prawnego, to oczywiście również naruszenie przepisów unijnych może być podstawą oceny, że nastąpiło rażące naruszenie prawa.</u>
          <u xml:id="u-325.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Teraz pani senator Zając...)</u>
          <u xml:id="u-325.8" who="#ZbigniewWrona">Jeszcze ja chciałbym dokończyć.</u>
          <u xml:id="u-325.9" who="#ZbigniewWrona">Czy odpowie urzędnik, który nie wydał decyzji, czy też kierownik urzędu, który nie zapewnił warunków do ich wydania? Otóż jeżeli obaj zawinili... To znaczy jeżeli urzędnik miał obowiązek wydania decyzji mimo braku tego systemu informatycznego, to oczywiście będzie za to odpowiadał, ale niezależnie od tego będzie można postawić zarzut również temu, który jest kierownikiem urzędu i nie stworzył warunków niezbędnych do wydania decyzji.</u>
          <u xml:id="u-325.10" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Na podstawie tej ustawy?)</u>
          <u xml:id="u-325.11" who="#ZbigniewWrona">Tak, bo jeżeli chodzi o zaniechanie... Oczywiście znowu muszą być spełnione warunki, to znaczy musi być stwierdzone to rażące naruszenie prawa i musi być wypłacone odszkodowanie. No i wtedy można zażądać zwrotu przynajmniej części tego odszkodowania przez urzędnika, jak i...</u>
          <u xml:id="u-325.12" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: A jeśli nie brał udziału w wydaniu tej decyzji?)</u>
          <u xml:id="u-325.13" who="#ZbigniewWrona">Nie musi brać udziału bezpośrednio, bo ta ustawa - o tym też już była mowa - nie dotyczy wyłącznie tych osób, które się podpisują na decyzji jako upoważnione do jej wydania, ale również wszystkich tych, którzy jakkolwiek uczestniczyli w postępowaniu. Na przykład może to być pracownik, który schował akta albo wyniósł je z urzędu i w ten sposób uniemożliwił zakończenie sprawy. To też jest naruszenie obowiązków pracowniczych i jeżeli w wyniku takiego działania nastąpi rażące zaniechanie, to w mojej ocenie ta ustawa mogłaby być stosowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo. Pani senator Zając.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#AlicjaZając">Z toku naszej dyskusji, jak się wydaje, wynikać by mogło, że w Polsce powszechne jest wydawanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa. Sądzę, że tak nie jest i dlatego chciałabym zadać pytanie w troszeczkę innej materii. Przyjmijmy, że w toku postępowania prowadzonego przez prokuratora nie znajduje on podstaw do wytoczenia powództwa. Pracownik urzędu, funkcjonariusz publiczny, ma prawo do ochrony dobrego imienia. Czy w przypadku, kiedy po długo trwającym postępowaniu wyjaśniającym nie przedstawiono przeciwko niemu żadnych dowodów, może on wystąpić o odszkodowanie w ramach obrony swojego dobrego imienia, zwłaszcza w sprawach dużej rangi, nagłośnionych medialnie, kiedy został przedstawiony w złym świetle? A jeśli tak, to do kogo on występuje o odszkodowanie - do Skarbu Państwa czy do swojego przełożonego? Czy w ogóle to było rozważane? Pytam dlatego, że to jest, jak mi się wydaje, ważne. I musimy jednak rozważyć też drugą możliwość, nie tylko to, że się karze, ale również to, że można wziąć w obronę niesłusznie podejrzanych o rażące naruszenie prawa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Bender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#RyszardBender">Panie Ministrze, czy pan dostrzegł, że rekomendując nam projekt ustawy, nad którym debatujemy, jednocześnie pomniejszył pan jej znaczenie? Powiem więcej: zdeprecjonował pan ten projekt ustawy. Dlaczego? A dlatego, że pan sam stwierdził, iż on nie zawiera właściwie nic nowego - i chyba rzeczywiście tak jest - poza tym, że będzie odpowiedzialność do dwunastokrotności kwoty wynagrodzenia, a nie do wysokości wynagrodzenia trzymiesięcznego, jak było dotąd. Nie jestem co prawda prawnikiem, ale myślę, że wszystkie pozostałe zmiany nie są chyba ogromne. W związku z tym właściwie to nie jest rekomendowanie, tylko de facto deprecjonowanie. I to sprawia, że istotnie trudno nam będzie głosować za ustawą, która ma jedynie, jak pan powiedział, rozszerzyć... Po co rozszerzać nową ustawą? Czy nie lepiej było zrobić nowelizację? Nie mnóżmy bytów, w tym również legislacyjnych - tak mi się wydaje - bo i po co. I tak jest zatrzęsienie przepisów, zwłaszcza ustaw. Nawet dzisiaj ktoś mi powiedział, że jest coraz mniej rozporządzeń, bo ministrowie boją się je wydawać, i wszystko się załatwia ustawami. Nie mnóżmy tych bytów legislacyjnych. W średniowieczu filozofowie dbali, żeby tak się nie działo na polu filozoficznym, była zasada tak zwanej brzytwy Ockhama, która nakazywała ciąć te byty. Spróbujcie państwo znaleźć taką brzytwę i niech rząd chroni nas przed nadmiarem takich różnych legislacyjnych rozszerzeń, bo to właściwie jest tylko powtarzanie w kółko tego samego, a później następuje gubienie się w tych drobiazgach - zwłaszcza gubią się ludzie spoza kręgów prawniczych - jakie nam państwo w tych rozszerzeniach serwujecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Jeszcze pan senator Banaś. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#GrzegorzBanaś">Dziękuję uprzejmie, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#GrzegorzBanaś">Panie Ministrze, ja bym wrócił raz jeszcze do tego pojęcia, które tak bardzo często pan przytacza, czyli rażącego naruszenie prawa i kwestii znalezienia pewnej granicy. Pan mówił o tym, że już w innych przepisach prawnych to pojęcie zostało w pewien sposób zdefiniowane. Więc moje pytanie jest takie: czy te definicje, które są zewnętrzne w stosunku do tej ustawy - no, ja nie wiem, to chyba jest jakieś lex specialis w stosunku do kodeksu cywilnego - są jakby do implementacji, czy też doktryna będzie kształtowała zupełnie na nowo pojęcie rażącego naruszenia prawa? I pozwoli pan, że zilustruję te swoje wątpliwości pewnym przykładem z mojego województwa, województwa świętokrzyskiego. Oto okazuje się, że wszystkie procedury administracyjne dotyczące budowy drogi - mówię tu o drodze S7 od północnej granicy województwa świętokrzyskiego do Skarżyska, tu siedzi pan senator Okła, który jest mieszkańcem tego pięknego miasta - zostały już rozstrzygnięte, ogłoszono przetarg tak naprawdę na realizację inwestycji i ten przetarg w tej chwili został jakby zresetowany pod, tak to nazwijmy, pozorem czy też z powodu niemożności znalezienia środków finansowych na realizację tej inwestycji. Czyli w tej chwili narażamy się na to, że będą procesy o odszkodowanie ze strony tych osób, które już wystąpiły w tym przetargu, bo przecież one musiały zaproponować pewien projekt budowlany, musiały ponieść koszty et cetera, et cetera. Jak pan właśnie tego typu zdarzenia odniesie do tej ustawy, nad którą w tej chwili procedujemy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#ZbigniewWrona">Może zacznę od tego ostatniego pytania. Jeżeli tam była wydana decyzja administracyjna i zostało wypłacone odszkodowanie, ktoś poniósł szkodę...</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Jeszcze nie.)</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#ZbigniewWrona">To tej ustawy jeszcze do tego się nie stosuje. Dopiero wtedy, kiedy jest decyzja administracyjna, w wyniku tej decyzji ktoś poniósł szkodę i temu komuś, kto poniósł szkodę, zostało wypłacone odszkodowanie, otwiera się przestrzeń stosowania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#ZbigniewWrona">Odpowiadając panu senatorowi Benderowi...</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Ale przepraszam, jeszcze temat tego zaklęcia, tak to nazwijmy, czyli...)</u>
          <u xml:id="u-333.5" who="#ZbigniewWrona">A, rażące naruszenie. Nie ma nigdzie definicji, jest to pojemne określenie, ale zostało ono bardzo dokładnie wyjaśnione w komentarzach do...</u>
          <u xml:id="u-333.6" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Dobrze mówi senator Banaś, to jest zaklęcie.)</u>
          <u xml:id="u-333.7" who="#ZbigniewWrona">...wielu ustaw, które tym pojęciem się posługują, prawo często się posługuje takimi określeniami ogólnymi. Inaczej musiałoby... No, nie napisalibyśmy takiej ustawy, która miałaby za zadanie zdefiniować wszystkie możliwe przypadki rażącego naruszenia prawa, ale istnieją procedury, które umożliwiają stwierdzenie tego faktu w sposób sprawiedliwy, chronią prawa obywatela. Jeżeli obywatel urzędnik uważa, że nie nastąpiło rażące naruszenie prawa, to może to udowadniać przed organem, który o tym orzeka. Tak więc to wynika z komentarzy do tych ustaw i z bardzo bogatego orzecznictwa dotyczącego pojęcia rażącego naruszenia prawa.</u>
          <u xml:id="u-333.8" who="#ZbigniewWrona">Pan senator Bender...</u>
          <u xml:id="u-333.9" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Lepiej nowelizować.)</u>
          <u xml:id="u-333.10" who="#ZbigniewWrona">Myślę, że musi być jednak ta ustawa ze względu na fakt, że ona dotyczy funkcjonariuszy publicznych. W kodeksie pracy nie bardzo jest miejsce na tego typu regulacje, ponieważ to jest raczej prawo administracyjne, gdyż chodzi tu o urzędników. Dlatego też jest ta nowa ustawa. Ona nie jest...</u>
          <u xml:id="u-333.11" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Pracowników publicznych, pan senator powiedział...)</u>
          <u xml:id="u-333.12" who="#ZbigniewWrona">Ona nie jest zresztą, tak jak powiedziałem, objętościowo zbyt duża, ponieważ rozwija pewne regulacje. Jednak według mnie, i to też mówiłem, jest zasadnicza różnica między systemem, w którym można zamieść sprawę pod dywan i nie dochodzić niczego, mimo że Skarb Państwa albo gmina poniosły wielkie szkody...</u>
          <u xml:id="u-333.13" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Ale są przepisy, które to regulują.)</u>
          <u xml:id="u-333.14" who="#ZbigniewWrona">...a systemem, który wprowadza obowiązek rzetelnego wyjaśnienia tej sprawy przez prokuratora. I to jest istotne novum ustawowe, o czym zresztą mówiłem. Ta regulacja dotyczy nie relacji pomiędzy Skarbem Państwa a osobą poszkodowaną, tylko relacji pomiędzy Skarbem Państwa a jego urzędnikiem.</u>
          <u xml:id="u-333.15" who="#ZbigniewWrona">I kwestia... Właśnie, nie mogę sobie... Jaka jeszcze była? Kto jeszcze...</u>
          <u xml:id="u-333.16" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Pani senator Zając pytała.)</u>
          <u xml:id="u-333.17" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Urzędnik niesłusznie...)</u>
          <u xml:id="u-333.18" who="#ZbigniewWrona">A, właśnie, a tak, tak.</u>
          <u xml:id="u-333.19" who="#ZbigniewWrona">Ta ustawa tego nie reguluje, ale jeżeli chodzi o postępowanie wyjaśniające, to tutaj nie ma podstaw, aby kogokolwiek obciążać winą czy też przyklejać mu jakąś etykietkę nieuczciwego urzędnika z tytułu samego tego faktu, że prokurator bada, czy nastąpiło rażące naruszenie prawa, czy nie. Tutaj nie ma procedury stawiania komuś jakiegokolwiek zarzutu. Prokurator bada tę sprawę, bada, czy w tej sprawie zostało rażąco naruszone prawo. Gdyby się wypowiadał w sposób kategoryczny, na przykład przed zakończeniem tego postępowania gdzieś publicznie się wypowiedział, że ta osoba jest winna tego rażącego naruszenia prawa, to oczywiście tak jak każdemu przysługuje jej roszczenie o ochronę dóbr osobistych i może swojego dobrego imienia dochodzić zarówno w aspekcie przeproszenia i sprostowania, jak i zadośćuczynienia finansowego, podstawy do tego stanowi art. 23 czy 24 kodeksu cywilnego. A jeżeli uważa, że krzywda jest poważna, to może również dochodzić ochrony w postępowaniu karnym - to jest przestępstwo zniesławienia. I oczywiście może to zrobić, gdyby na przykład prokurator, który prowadzi to postępowanie, inkryminował jej jakieś naganne zachowania i mówił o tym przed zakończeniem tego postępowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę, pan senator Wojciechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Ostatnie pytanie w tym zakresie, do którego pan mnie trochę sprowokował, Panie Ministrze swoimi precyzyjnymi odpowiedziami. W związku z tym chciałbym czegoś się dowiedzieć. Tam jest użyte słowo „decyzji”, które może być traktowane dwojako: jako słowo w liczbie mnogiej albo chyba dopełniacz w liczbie pojedynczej. Jeżeli ja wydałem na przykład dziesięć tysięcy decyzji obszarowych, bo biura powiatowe takie liczby decyzji wydają, z naruszeniem prawa, bo system nie działał, i sąd uznał, że jest tam 1% mojej winy... Decyzji jest dziesięć tysięcy, więc łatwo policzyć: te dwanaście miesięcy razy sto, czyli to będzie, jak rozumiem, wynagrodzenie, które otrzymuję w ciągu stu lat. Czy źle to zrozumiałem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#ZbigniewWrona">Górną granicą odszkodowania jest dwanaście wynagrodzeń miesięcznych i nie można jej przekroczyć, chyba że ktoś umyślnie spowodował szkodę.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Jeśli już raz zapłaciłem, to już więcej razy do końca życia nie zapłacę?)</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#ZbigniewWrona">Jeżeli powstała szkoda kogokolwiek, ten ktoś uzyskał odszkodowanie i prokurator stwierdzi, że nastąpiło zawinienie przez urzędnika w wyniku rażącego naruszenia prawa, to prokurator ma obowiązek wytoczyć powództwo do wysokości dwunastu wynagrodzeń. Ale jeżeli, tak jak pan senator mówił, stopień przyczynienia się był znikomy, no to oczywiście jest to kara adekwatna do stopnia przyczynienia się.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Czyli razy tysiąc...)</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#ZbigniewWrona">No ale każda z tych decyzji musiałaby być uchylona albo musiałaby być stwierdzona jej nieważność i musiałoby być stwierdzone przy tym uchyleniu, że nastąpiło rażące naruszenie prawa. Jeżeli w dziesięciu tysiącach przypadków ta sama osoba dopuściła się rażącego naruszenia prawa i spowodowała tym szkodę, to oczywiście odpowiada na zasadzie tej ustawy, a górną granicą odpowiedzialności jest dwanaście...</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Za wszystkie decyzje, jakie...)</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#ZbigniewWrona">Za każdą odrębnie.</u>
          <u xml:id="u-336.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Za każdą odrębnie. To jest sto lat.)</u>
          <u xml:id="u-336.8" who="#ZbigniewWrona">Postępowanie...</u>
          <u xml:id="u-336.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-336.10" who="#ZbigniewWrona">No ale tak się... Oczywiście to jest przykład hipotetyczny, ale ustawa...</u>
          <u xml:id="u-336.11" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Tak to się wyjaśnia.)</u>
          <u xml:id="u-336.12" who="#ZbigniewWrona">...tego nie limituje, bo każda sprawa, która się kończy decyzją, jest odrębna.</u>
          <u xml:id="u-336.13" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-336.14" who="#ZbigniewWrona">To jest odszkodowanie, które wynika z wydania konkretnej decyzji w konkretnym postępowaniu. Jeżeli jest dziesięć tysięcy postępowań, to może być dziesięć tysięcy szkód.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Nie, to tylko 1%, czyli sto. I tak starczy.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Panie Ministrze, ja mam ostatnie chyba pytanie, bo już więcej chętnych nie ma. Czy panu jest coś wiadomo na temat konsultacji ze związkami zawodowymi - bo jest to ustawa dotycząca bezpośrednio praw pracowniczych - czy też ta ustawa została podjęta z rażącym naruszeniem prawa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#ZbigniewWrona">Nie, to jest projekt poselski, więc nie wiem, z kim projektodawcy go konsultowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, możemy jeszcze przystąpić do dyskusji i w ten sposób dzisiaj zakończyć sprawę.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Jako pierwszy o zabranie głosu proszony jest pan senator Szewiński.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Czyli ja mogę się oddalić?)</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Tak jest. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#AndrzejSzewiński">Teraz ja się tutaj poznęcam.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#AndrzejSzewiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#AndrzejSzewiński">Mimo pewnych wątpliwości, jakie zasiał w mojej głowie pan profesor senator Kieres, dotyczących jakości procedowanej ustawy, dziwię się, że w Izbie Wyższej tak dużo negatywnych opinii i słów krytyki zostało powiedzianych na temat nowelizacji, która w mojej ocenie powinna skutecznie wpłynąć na jakość działania urzędników. Przecież w naszym interesie jest, aby relacje urzędnik - obywatel były przyjazne, aby ten urzędnik nie był tym wilkiem, mówiąc kolokwialnie. Ja jestem gorącym orędownikiem twierdzenia, iż urzędnik publiczny powinien służyć obywatelowi, a nie odwrotnie. Powinien skutecznie wykorzystywać odpowiednie instrumenty prawne i wykazywać się dobrą wolą. Projektodawcy tego aktu prawnego wyszli, w mojej ocenie, naprzeciw oczekiwaniom obywateli, przyświecała im intencja wyeliminowania przypadków hamujących rozwój polskiej przedsiębiorczości. Chyba wszyscy mamy świadomość tego, iż w przeszłości liczne błędne decyzje administracyjne bardzo często doprowadzały prywatne firmy, przedsiębiorstwa, przedsiębiorców do strat finansowych, a często nawet na skraj bankructwa, czego następstwem była utrata miejsc pracy oraz mniejsze wpływy do budżetu z tytułu odprowadzania podatków. Oczywiście mam świadomość tego, iż przyjęcie procedowanego projektu będzie się łączyło z komplikacjami związanymi z wprowadzeniem wielu zmian w tak zwanych aktach normatywnych. Nie mam jednak wątpliwości, iż dzięki temu projektowi nastąpi znaczna poprawa jakości procesu podejmowania decyzji administracyjnych, której efektem końcowym będzie mniejsza liczba decyzji wydawanych z rażącym naruszeniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#AndrzejSzewiński">Jak wspomniał pan minister Wrona, twierdzenie wypowiadane przez krytyków przedmiotowej ustawy, iż po wprowadzeniu omawianych regulacji prawnych urzędnicy będą się bali podejmować decyzje, co może doprowadzić do paraliżu w urzędach, jest w mojej ocenie fałszywe, ponieważ zaniechanie działań dotyczących wydawania decyzji w ustawowych terminach również będzie w szczególnych przypadkach kwalifikowane jako rażące naruszenie prawa.</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#AndrzejSzewiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W mojej ocenie dzięki tej nowelizacji wzrośnie w polskim społeczeństwie zaufanie i szacunek do instytucji publicznych, a w szczególności do urzędników publicznych. W sposób transparentny będzie można wyróżnić dobrych, rzetelnych pracowników oraz wyeliminować tych, których niekompetencja rzuca cień na całe środowisko. Dzięki takim właśnie nowelizacjom Polska stanie się krajem jeszcze bardziej przyjaznym dla mieszkańców, dla obywateli i będzie spełniać standardy, jakie występują w dojrzałych demokracjach w XXI wieku. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Kieres jest jeszcze proszony na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#komentarz">(Senator Leon Kieres: Panie Marszałku, Wysoka Izbo...)</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Ziółkowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#LeonKieres">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#LeonKieres">Panie i Panowie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#LeonKieres">Ta ustawa, bez względu na to, czy się do niej odnosimy entuzjastycznie, czy ją wspieramy, czy też chłodno przyglądamy się jej treści, jest niewątpliwie aktem prawnym, który dowodzi pewnej bezradności. Nie potrafiliśmy sobie poradzić z przypadkami patologii, tak można powiedzieć, w związku z tym tworzymy nowy, ustawowy akt prawny, który ma sprawić, że sytuacje omawiane szeroko, głośno w mediach, bulwersujące opinię publiczną, epatowaną właśnie tymi przypadkami... że takie przypadki w przyszłości zostaną usunięte. Mam duże wątpliwości co do tego, czy zamiar pomysłodawców się powiedzie, mimo całej szlachetności intencji, jaka niewątpliwie kryje się za tą inicjatywą ustawodawczą. Ustawa ta bowiem powinna być wzmocniona przez zespół aktów prawnych regulujących kompleksowo, spójnie sprawy dotyczące korpusu urzędniczego w Polsce. Jeżeli przyjrzymy się aktom prawnym dotyczącym tej właśnie grupy zatrudnionych, to zobaczymy, że są odrębne regulacje prawne dotyczące pracowników administracji rządowej, powiem ogólnie, odrębna ustawa o pracownikach samorządowych, odrębna ustawa o pracownikach zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych zajmujących się działalnością gospodarczą, ale wykonujących funkcje administracyjne i zaliczanych do funkcjonariuszy publicznych. W gruncie rzeczy nie tylko o to tutaj chodzi, chodzi także o stan prawa polskiego. Urzędnik będzie odpowiadał w przypadkach, jak słusznie pan minister podkreślał, tylko zawinionych, jednakże nie tylko z winy umyślnej, ale także z winy nieumyślnej. Ja przez pięć lat sprawowałem funkcję wysokiego urzędnika administracji państwowej, ale w gruncie rzeczy, pomijając bardzo ważne dla mnie okresy obecności tutaj w Senacie, ten okres mojego zaangażowania, wykonywania zadań funkcjonariusza publicznego można określić w sumie na szesnaście lat w związku z moją działalnością samorządową na stanowiskach kierowniczych i podejmowaniem decyzji podczas pełnienia tych funkcji. Stan prawa polskiego nie ułatwia urzędnikowi podejmowania decyzji bez strachu, że ta decyzja czy inny sposób wykonywania tak zwanego imperium, czyli władczego rozstrzygania spraw, nie będzie kiedyś przedmiotem badania w postępowaniach, zwłaszcza prawnokarnych. Stopień zawinienia to jest jeden problem. Trzeba powiedzieć, że kwestia winy nieumyślnej, bardzo kontrowersyjna i sporna, także w literaturze, do której pan minister słusznie nas odsyłał, prawnokarnej, a także z zakresu prawa administracyjnego, procedury administracyjnej i prawa administracyjnego, nie jest jednoznaczna. Drugie zagadnienie to jest problem tego rażącego naruszenia prawa. W prawie polskim nie ma jednego określenia tego, czym jest rażące naruszenie prawa. Polskie ustawy albo posługują się tym pojęciem, w ogóle nie mówiąc, co to jest, albo z kolei mówią, ale w odniesieniu do określonej działalności. O ile pamiętam, ustawa o działalności turystycznej podaje przykłady rażącego naruszenia prawa; orzecznictwo dotyczące ustawy o zwalczaniu alkoholizmu mówi o tym, kiedy w związku z rażącym naruszeniem prawa trzeba odebrać przedsiębiorcy pozwolenie na sprzedaż alkoholu... Jest tam między innymi powiedziane, że jednorazowa sprzedaż alkoholu osobie niepełnoletniej jest przypadkiem rażącego naruszenia prawa, a w tej sytuacji odpowiedni organ ma obowiązek - bo to nie jest tylko kwestia uznania, czyli że organ może to zrobić, ale wręcz musi - uchylić takie pozwolenie, a jeśli w przeszłości wnioskodawcy miał miejsce taki przypadek, jeśli coś takiego zostałoby stwierdzone, to ów organ ma obowiązek odmówić wydania decyzji o pozwoleniu. W każdym jednak razie orzecznictwo w sprawie rażącego naruszenia prawa nie będzie jednoznaczne. W jednych przypadkach, gdy idzie o ustalenie rażącego naruszania prawa, w przypadkach decyzji w określonej dziedzinie niektóre sądy będą bardzo rygorystyczne, a w innych sytuacjach, w innej dziedzinie, będą bardziej tolerancyjne w odniesieniu do przypadków naruszenia prawa przez urzędnika i nie będą kwalifikowały takich naruszeń jako rażącego naruszenia prawa.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#LeonKieres">Ale to nie jest tak, że ta ustawa będzie się odnosiła tylko do odpowiedzialności odszkodowawczej urzędnika. Zwracam państwa uwagę na to, że ta ustawa reguluje również, jak wspominał pan minister, status prokuratury w takich postępowaniach. Bo to prokurator będzie otrzymywał wniosek od organu, który wypłacił odszkodowanie, czyli informację o tym, czy wszcząć dalej postępowanie, czy też nie. Prawdę mówiąc, kiedy czytam art. 7 ust. 3 i ust. 4, a zwłaszcza ust. 3, który mówi, że po otrzymaniu wniosku od organu, który wypłacił pokrzywdzonemu, petentowi, stronie postępowania, odszkodowanie, prokurator przeprowadza postępowanie wyjaśniające zmierzające do ustalenia przesłanek uzasadniających wytoczenie na rzecz podmiotu odpowiedzialnego powództwa o odszkodowanie... Sytuacja więc będzie następująca: prokurator otrzymuje wniosek - bo prawomocnie stwierdzono, że władztwo, organ wydał daną decyzję z rażącym naruszeniem prawa - ale przecież to stwierdzenie o rażącym naruszeniu prawa może pochodzić albo od organu administracyjnego... To jest tu wprost powiedziane tak, że na przykład prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który otrzyma skierowaną do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów skargę na swoją decyzję, może stwierdzić - tenże prezes, w swojej własnej sprawie - że doszło do rażącego naruszenia prawa, a w związku z tym, czyli skoro stwierdził, że naruszył prawo w sposób rażący, powinien przekazać sprawę prokuratorowi, który następnie powinien wszcząć postępowanie. Z tym że rozumiem, że to dotyczy nie tylko tego jednego przypadku, kiedy organy same mogą poprawiać prawo, czyli same będą stwierdzać: naruszyłem prawo w sposób rażący, a w związku z tym niech pan, Panie Prokuratorze, albo niech pani, Pani Prokurator - krótko: organ prokuratury - wszczyna postępowanie. Jest jeszcze druga sytuacja, która budzi moje pewne wątpliwości. Mianowicie zwykle o sytuacji wystąpienia rażącego naruszenia prawa będzie orzekał sąd, sąd administracyjny. W wyniku tego właśnie rozstrzygnięcia sądu obywatel otrzyma odszkodowanie, czy to od Skarbu Państwa, czy z budżetu jednostki samorządu terytorialnego - bo w samorządach też są funkcjonariusze. No ale co wtedy, prokurator będzie przeprowadzał postępowanie wyjaśniające, czy sąd miał rację? Czy tylko będzie sprawdzał, czy w tej sprawie został wydany wyrok i to już wystarczy? Pytam, bo tu jest powiedziane, że prokurator przeprowadza postępowanie wyjaśniające zmierzające do ustalenia przesłanek uzasadniających wytoczenie na rzecz podmiotu odpowiedzialnego powództwa o odszkodowanie przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu... A to można interpretować dwojako, Panie Ministrze. Można interpretować to rzeczywiście tak, że prokurator tylko bada, czy zapadł w danej sprawie prawomocny wyrok, a jeśli zapadł, to wtedy on tylko gromadzi odpowiednie dokumenty, żeby skierować sprawę na drogę postępowania cywilnego o zasądzenie na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego odszkodowania od tego właśnie urzędnika. Ale też można chyba... Pewnie pojawią się i tacy komentatorzy tego przepisu, którzy powiedzą, że ustawodawca znowu zachował się nieracjonalnie, albo też będzie dosyć pobieżne odniesienie się do tego poglądu... Bo równie dobrze można by było przeprowadzić taką analizę tego przepisu, która mówiłaby tak: prokurator bada, czy sąd miał w ogóle prawo wydać w danej sprawie wyrok, a do tego właśnie taki wyrok. Oczywiście to jest w pewnym zakresie argumentum ad absurdum, bo z zasad organizacji wymiaru sprawiedliwości i sytuacji prokuratury w Polsce wynika, że prokurator może kontrolować orzecznictwo sądowe, ale w drodze domagania się weryfikacji wyroku przez zaskarżenie tego wyroku do określonej instancji sądowej. Pozostają jednak, wobec gramatycznej wykładni tego przepisu, pewne wątpliwości, z którymi ja na pewno z tej sali wyjdę.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#LeonKieres">Kolejna sprawa związana z prokuraturą...</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Panie Senatorze, prosiłbym o zmierzanie do konkluzji.)</u>
          <u xml:id="u-343.6" who="#LeonKieres">Już kończę, tak, już kończę. Panie Marszałku, proszę doliczyć mi te dodatkowe pięć minut.</u>
          <u xml:id="u-343.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Tak, już się rozpoczęły.)</u>
          <u xml:id="u-343.8" who="#LeonKieres">W takim razie ostatnia kwestia. Mianowicie jeśli ta ustawa wejdzie w życie, to trzeba będzie wprost urzędnikom powiedzieć: grozić wam będzie nie tylko odpowiedzialność majątkowa... Bo ja tu nie bronię tej klasy polskich pracowników, chociaż też muszę powiedzieć, że nie zawsze przyłączałbym się do głosów krytykujących, zwłaszcza takich, jakie ostatnio słyszałem, tych o opasłym brzuchu polskiej sfery funkcjonowania publicznego, który się tak niby rozrósł. W każdym razie trzeba będzie powiedzieć: jeżeli, Drogi Urzędniku, zostanie ustalone, że wydałeś decyzję z rażącym naruszeniem prawa - z winy umyślnej czy też, a może zwłaszcza, z winy nieumyślnej - i jeżeli prokurator rozpocznie postępowanie, żeby ściągnąć od ciebie odszkodowanie, to ten sam prokurator, czy my tego chcemy, czy też nie, będzie musiał mieć na uwadze także art. 231 kodeksu karnego, w którym jest mowa o przestępstwach urzędniczych ściganych z oskarżenia publicznego. A niedopełnienie obowiązków lub przekroczenie uprawnień przez urzędnika jest podstawą do egzekwowania odpowiedzialności karnej z możliwością zasądzenia kary pozbawienia wolności do lat trzech. I to także trzeba powiedzieć tym, do których w gruncie rzeczy ta ustawa jest adresowana.</u>
          <u xml:id="u-343.9" who="#LeonKieres">I teraz moja poprawka, Panie Marszałku. Bo bez względu na to, jakie będą losy tej ustawy, zgłaszam dwie poprawki. Skoro właściwe, administracyjne organy mają obowiązek stwierdzenia, czy w rozpatrywanej sprawie doszło do rażącego naruszenia prawa, to sądy również powinny mieć taki obowiązek, a nie tylko uprawnienie. Nie może być tak, że prezes Urzędu Zamówień Publicznych czy ktoś inny, rozpatrując skargę, odwołanie, będzie musiał jednocześnie zbadać, czy weryfikowana przez niego decyzja rażąco narusza prawo, ale gdy sprawa dojdzie do sądu, to sąd będzie mógł, ale nie będzie musiał tej kwestii badać. Dlatego też składam poprawkę zmierzającą do tego, żeby sądy również miały taki obowiązek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#MarekZiółkowski">Dwie poprawki, tak?</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#komentarz">(Senator Leon Kieres: Dwie poprawki, tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#MarekZiółkowski">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#MarekZiółkowski">Senatorowie Muchacki, Trzciński, Smulewicz i Grzyb złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#MarekZiółkowski">A ja teraz tę dyskusję zamykam.</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#MarekZiółkowski">Dwie poprawki złożył przed chwilą pan senator Kieres, prócz tego komisje przedstawiły odmienne wnioski. Proszę zatem Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji o ustosunkowanie się do tych wniosków i o przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#MarekZiółkowski">Głosowanie odbędzie się pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-344.8" who="#MarekZiółkowski">Pytanie do pana ministra: czy pan minister chciałby się ustosunkować do poprawek pana senatora Kieresa teraz, czy raczej na posiedzeniu komisji?</u>
          <u xml:id="u-344.9" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Może od razu, z miejsca się ustosunkuję.)</u>
          <u xml:id="u-344.10" who="#MarekZiółkowski">To proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#ZbigniewWrona">Ja już nawet myślałem sobie... Ja widziałem te poprawki już zapisane, myślałem nawet, że one już zostały zgłoszone. W każdym razie jak najbardziej popieram te poprawki. Zresztą, jak mówiłem w mojej wypowiedzi, myślałem, że są to już wprowadzone poprawki. One są słuszne, rzeczywiście sąd musi nie tylko mieć możliwość wypowiedzenia się, ale wręcz musi orzekać, czy doszło do rażącego naruszenia prawa, czy nie było to rażące naruszenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#MarekZiółkowski">Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę komisje o to zapowiedziane wspólne posiedzenie i o ustosunkowanie się do tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#MarekZiółkowski">Głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#MarekZiółkowski">A teraz, proszę państwa, ogłoszę przerwę, tylko najpierw pan senator Szewiński będzie łaskaw odczytać komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#AndrzejSzewiński">Tak jest, Panie Marszałku, dziękuję za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#AndrzejSzewiński">Posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych odbędzie się w dniu dzisiejszym o godzinie 21.00 w sali nr 176. Porządek obrad: rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w trakcie debaty do ustawy budżetowej na rok 2011.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#AndrzejSzewiński">I drugi komunikacik. Wspólne posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawie zgłoszonych w trakcie debaty wniosków do ustawy o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa odbędzie się pół godziny po ogłoszeniu przerwy.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Czyli o 21.10...)</u>
          <u xml:id="u-347.4" who="#AndrzejSzewiński">Przepraszam, jeszcze muszę dodać, że to posiedzenie odbędzie się w sali nr 182.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#MarekZiółkowski">Właśnie, o 21.10 w sali nr 182.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, kończę na dzisiaj posiedzenie. Ogłaszam przerwę do jutra, do godziny 9.00 rano.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Wysoki Senacie.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 20 minut 41)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>