text_structure.xml 429 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Marek Ziółkowski i Zbigniew Romaszewski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#BogdanBorusewicz">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#BogdanBorusewicz">Senatorowie sekretarze zajęli już miejsca przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#BogdanBorusewicz">Wysoki Senacie, proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkt: drugie czytanie projektu opinii o niezgodności z zasadą pomocniczości projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy sezonowej - KOM (2010) 379. Proponuję rozpatrzenie go jako punktu ostatniego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#BogdanBorusewicz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#BogdanBorusewicz">Sprzeciwu nie słyszę, zatem stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#BogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego czwartego porządku obrad: informacja Rzecznika Praw Obywatelskich o działalności w roku 2009 oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#BogdanBorusewicz">Tekst informacji zawarty jest w druku nr 944.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#BogdanBorusewicz">Marszałek Senatu otrzymaną informację skierował do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Komisja na posiedzeniu w dniu 14 października 2010 r. zapoznała się z przedstawioną informacją i poinformowała o tym marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#BogdanBorusewicz">Pragnę powitać obecną na posiedzeniu Senatu rzecznik praw obywatelskich, panią profesor Irenę Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#BogdanBorusewicz">Proszę panią rzecznik o zabranie głosu i przedstawienie informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#IrenaLipowicz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#IrenaLipowicz">Rzecznik praw obywatelskich, jak wiadomo, jest konstytucyjnym organem kontroli i ochrony prawa. Przedmiotem prawnej ochrony udzielanej przez rzecznika jest ochrona wolności i praw człowieka i obywatela wynikających z konstytucji oraz innych aktów normatywnych. Ochrona ta obejmuje wszystkie osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające tej osobowości. Rzecznik w swej działalności poddaje kontroli legalność działania organów organizacji i instytucji obowiązanych do przestrzegania i realizacji praw i wolności człowieka i obywatela, a także przestrzeganie zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej. Konstytucyjnym obowiązkiem rzecznika praw obywatelskich jest też ocena stanu przestrzegania tych wolności i praw.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#IrenaLipowicz">Moja sytuacja dzisiaj jest szczególna, przedstawiam bowiem Wysokiemu Senatowi sprawozdanie z działalności rzecznika praw obywatelskich za rok 2009, czyli w okresie przerwanej kadencji mojego zmarłego poprzednika - doktora Janusza Kochanowskiego. Sprawozdanie, które dzisiaj przedstawiam, jego tezy i punkty przygotowane były przez pana rzecznika osobiście. Tekst został zatwierdzony przed 10 kwietnia 2010 r. i był przygotowany do podpisania na 12 kwietnia 2010 r., ale, jak wiadomo, podpisanie już nie nastąpiło. Ponieważ jednak całość treści została zatwierdzona przez mojego zmarłego poprzednika, zdecydowałam przedstawić Sejmowi i Senatowi tę treść bez żadnych zmian. Możemy bowiem uznać, że mieliśmy tu do czynienia już ze skończonym sprawozdaniem.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#IrenaLipowicz">Wysoki Senacie, Panie Marszałku, nawet jeżeli nie podzieliłabym części tez czy przekonań mojego poprzednika, chciałabym dzisiaj z całym szacunkiem przedstawić jego dorobek, podkreślając zwłaszcza te elementy, które usilnie będę się starała kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#IrenaLipowicz">Rok 2009 był rokiem intensywnej działalności rzecznika praw obywatelskich. W zakresie wystąpień problemowych o charakterze systemowym oraz szczególnych środków zaskarżenia rzecznik wniósł w 2009 r. pięćset pięćdziesiąt pięć wystąpień problemowych - dla porównania, w 2008 r. było sześćset czterdzieści sześć takich wystąpień - w tym sto dziewięćdziesiąt siedem wystąpień o podjęcie inicjatywy prawodawczej, gdyż, jak wiadomo, rzecznik sam takiej inicjatywy nie posiada, a w 2008 r. było trzysta tego rodzaju wystąpień. Tak więc w roku 2009 liczba wystąpień problemowych zmniejszyła się o 14% w stosunku do roku poprzedniego. Istotną przyczyną tego stanu rzeczy była konieczność dalszego prowadzenia około 25% wystąpień generalnych pozostałych z roku 2008.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#IrenaLipowicz">W wielu sprawach o charakterze systemowym prowadzono długotrwałą korespondencję z ministrami, których poglądy były z różnych przyczyn sprzeczne z racjami rzecznika. Do wielu adresatów były kierowane liczne monity o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#IrenaLipowicz">Niższa od ubiegłorocznej liczba wystąpień o podjęcie inicjatywy ustawodawczej była spowodowała intensywnym monitorowaniem wniosków wniesionych do rządu i parlamentu w roku 2008. Typową reakcją na postulowane przez rzecznika zmiany kwestionowanych regulacji były zapowiedzi, często optymistyczne, uwzględnienia propozycji w opracowywanych projektach. Jednak, jak stwierdzał mój poprzednik, najczęściej te zapowiedzi nie miały pokrycia w praktycznych działaniach.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#IrenaLipowicz">Prowadząc samodzielnie sprawę, rzecznik dysponuje szeroką gamą środków służących zbadaniu sprawy. W szczególności może: zbadać, nawet bez uprzedzenia, każdą sprawę na miejscu; żądać złożenia wyjaśnień, przedstawienia akt sprawy; żądać przedłożenia informacji o stanie prowadzonej sprawy; żądać do wglądu w swoim biurze akt sądowych i prokuratorskich oraz akt innych organów ścigania po zakończeniu postępowania i zapadnięciu rozstrzygnięcia; zlecać sporządzanie ekspertyz i opinii. Jeśli rzecznik stwierdzi, że doszło do naruszenia prawa, wówczas może zwrócić się do właściwego organu o załatwienie sprawy zgodnie z obowiązującym prawem. Może również wystąpić do organu nadrzędnego w stosunku do organu naruszającego prawo z wnioskiem o zastosowanie środków nadzorczych, organ nadrzędny zaś zobowiązany jest w ciągu trzydziestu dni poinformować rzecznika o podjętych działaniach. Jeżeli rzecznik stwierdzi, że prawo wciąż jest naruszane, może wystąpić do właściwej jednostki nadrzędnej o podjęcie odpowiednich działań.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#IrenaLipowicz">W roku 2009 wpływ listów w sprawach indywidualnych wyniósł sześćdziesiąt pięć tysięcy dwieście osiem. To też pewien sygnał mówiący o stanie niezadowolenia, frustracji, a często rozpaczy obywateli, którzy w swoich indywidualnych sprawach nie znajdują sprawiedliwości, nie znajdują zadośćuczynienia. Są wśród tych spraw sprawy osób, które zostały słusznie osądzone lub ukarane albo których działania prawne spowodowały w następstwie nieodwracalne skutki prawne. Często są to osoby wielokrotnie wracające do biura rzecznika, chociaż z prawnego punktu widzenia nie można im pomóc. Nie można więc z samej liczby sześćdziesięciu pięciu tysięcy dwustu ośmiu spraw wysnuwać zbyt daleko idących wniosków, ale jest to niewątpliwie ważny sygnał społeczny. Trzydzieści jeden tysięcy czterysta sześć spraw było nowych, było to o 6% więcej w stosunku do wpływów z roku 2008.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#IrenaLipowicz">Przyjęto sześć tysięcy siedmiuset pięćdziesięciu ośmiu interesantów, przy czym przyjęcie interesanta oznacza często wielogodzinne rozmowy. Udzielono dwudziestu dwóch tysięcy dziewięciuset sześćdziesięciu porad telefonicznych. Rozpatrzono trzydzieści siedem tysięcy sześćdziesiąt dziewięć nowych spraw; podjęto się prowadzenia 35% z nich, czyli dwunastu tysięcy dziewięciuset sześćdziesięciu sześciu spraw - wskazany procent mniej więcej pokrywa się z doświadczeniami innych ombudsmanów europejskich.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#IrenaLipowicz">Chcę zwrócić uwagę na porady telefoniczne. Sądzę, że w ramach mojej dalszej działalności będziemy próbowali dokonać w tym zakresie pewnej modernizacji, zmierzającej do uruchomienia infolinii i telefonów zaufania dla poszczególnych ważnych grup ludności, na przykład dla osób niepełnosprawnych. Obecnie porady telefoniczne udzielane przez pracowników merytorycznych nie odpowiadają już potrzebom obywateli.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#IrenaLipowicz">Liczba spraw, które zakończyły się całkowicie pozytywnym rezultatem to dwa tysiące trzysta siedemdziesiąt jeden, to 19,3%. Wskaźnik ten był niższy od osiągniętego w roku 2008, kiedy było to 22,7%, ze względu na to, jak pisze mój poprzednik, że liczba spraw zwiększyła się o dwa tysiące pięćset osiemdziesiąt sześć. W dwudziestu dwóch tysiącach dwustu dwudziestu trzech sprawach udzielono wyjaśnień i wskazano przysługujące środki prawne. Musimy powiedzieć, że ten wskaźnik, wynoszący około 20%, jest typowy dla działalności ombudsmana. Chodzi przecież o sprawy najtrudniejsze, o sprawy, w których dotychczasowe środki prawne zawiodły. Gdybyśmy mieli użyć porównania medycznego, to jest to często odpowiednik onkologii wśród innych działów medycyny, czyli chodzi o szczególnie trudne przypadki i żmudny proces leczenia.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#IrenaLipowicz">W związku ze zbliżającą się debatą budżetową chciałabym przy okazji zasygnalizować, że rozpatrywanie spraw szczególnie złożonych wymaga pracy osób bardzo fachowych. Dokonana przeze mnie analiza warunków płac i zatrudnienia w biurze rzecznika skłania mnie do wniosku, że jeżeli obecna sytuacja i poziom wynagrodzeń będą nadal takie same, to za kilka lat, może nawet w ciągu dwóch, trzech lat, będę mogła zatrudniać głównie emerytów, rencistów i aplikantów. Świetnie wykształcony prawnik z pełnymi uprawnieniami, a takiego potrzebujemy, nie podejmie pracy w biurze rzecznika, ponieważ nasza oferta jest kompletnie niekonkurencyjna. Możemy jeszcze liczyć na pracowników naukowych, którzy dorabiają pracą na uczelni. Bardzo to kontrastuje z działalnością innych rzeczników. Na życzenie komisji sprawiedliwości i praw człowieka przedstawię na przykład strukturę zatrudnienia i prognozę, która z tego wynika. Mój poprzednik nie mógł sobie z tym poradzić, posiadając takie środki budżetowe. Oczywiście będę też szukała rezerw wewnętrznych i wewnętrznych oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#IrenaLipowicz">Jak wskazał Janusz Kochanowski, do tej kategorii odpowiedzi, czyli do spraw, w których udzielono wyjaśnień i wskazano przysługujące środki prawne, nie stosuje się z kryterium skuteczności, choć z listów wynika, że w wyniku porady udzielonej przez rzecznika bardzo wiele spraw zostało pozytywnie zakończonych. Rzecznik prowadzi podjęte sprawy konsekwentnie, a liczna korespondencja, którą wtedy prowadzi, często wymaga pogłębionej argumentacji. Zajmuje to czas i wręcz uniemożliwia zaangażowanie się w rozwiązywanie nowych problemów, z reguły dotyczących działalności tych samych resortów, do których wcześniej, czasem nieskutecznie, były już kierowane wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym zwrócić na coś, co jest częstym powodem nieporozumień. Urząd rzecznika tym się różni od innych urzędów, że nawet jeżeli okazuje się, że zainteresowany zwrócił się do nas bez uzasadnienia, to mimo tego nie zostanie odesłany, że tak powiem, z kwitkiem, zostanie mu tylko wskazana niewłaściwość sprawy. Staramy się wtedy pomóc, staramy się odnaleźć właściwego adresata skargi. Z naszych kontaktów wynika, że panuje kompletna bezradność i jest niski poziom edukacji prawniczej. Nawet kwestia tego, że w Polsce można się odwołać od decyzji, jest często ludziom kompletnie nieznana, niedostępna. Brakuje bezpłatnej pomocy prawnej. W szkołach brakuje lekcji, które przedstawiałyby ludziom w młodym wieku podstawowe, elementarne kwestie prawne.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#IrenaLipowicz">W roku 2009 rzecznik rozpoczął dokumentowanie, w postaci tak zwanych białych ksiąg, przebiegu współpracy z rządem w sprawach o najwyższym priorytecie społecznym. Księgi te zawierają informacje o wystąpieniach i reakcjach na nie. Zakres opracowanych materiałów dotyczy ochrony zdrowia, ochrony praw dziecka i przestrzegania zakazu dyskryminacji, a w opracowaniu są materiały dotyczące realizacji prawa do sądu. Próbuję dotrzeć do tych materiałów i mam nadzieję, że uda się to zrobić. Białe księgi rzecznika są dostępne dla wszystkich państwa senatorów.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#IrenaLipowicz">Rzecznik może występować do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o następczą kontrolę konstytucyjności prawnej. Może również wnieść skargę na wadliwość aktu prawa miejscowego do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Jest to pewien nowy kierunek, który właśnie w 2009 r. zaczął się silniej rysować.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#IrenaLipowicz">Sprawą kluczową z punktu widzenia ochrony praw jednostki, bezpieczeństwa i pewności obrotu prawnego jest zapewnienie właściwego działania organów władzy publicznej. Rzecznik może wystąpić do Sądu Najwyższego o wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów. Występuje również do NSA o wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce lub tych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych. Poza środkami prawnymi o charakterze interwencyjnym rzecznik dysponuje także środkami o charakterze procesowym. Są one znane Senatowi, więc skrócę moje wystąpienie i nie będę w tym momencie szczegółowo tych środków wymieniać. Przypomnijmy tylko, że rzecznik może wnieść skargę do sądu administracyjnego, uczestniczyć w postępowaniu, wnieść skargę kasacyjną, zgłosić udział w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym i samemu złożyć skargę konstytucyjną. Może również żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu, wystąpić z wnioskiem o uchylenie prawomocnego orzeczenia w postępowaniu o wykroczenia i żądać wszczęcia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#IrenaLipowicz">W roku 2009 rzecznik skierował do Trybunału Konstytucyjnego czternaście wniosków o stwierdzenie niezgodności przepisów prawa z konstytucją, dwanaście wniosków o przystąpienie do skargi konstytucyjnej, czterdzieści trzy kasacje do Sądu Najwyższego, czternaście skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych. Są to sprawy o wielkich złożoności, ich opracowanie i właściwe przygotowanie wymaga ogromnej inwencji i nakładu pracy. W ośmiu sprawach rzecznik przystąpił do postępowania sądowego i administracyjnego - być może tę liczbę chcielibyśmy zwiększyć w przyszłości - oraz skierował sześć pytań prawnych do Sądu Najwyższego i dziewięć pytań prawnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#IrenaLipowicz">Rzecznik formalnie nie posiada prawa inicjatywy legislacyjnej. Posiada prawo tak zwanej inspiracji ustawodawczej. Z tego prawa rzecznik w tej kadencji korzystał w szerszym zakresie niż poprzednio. Wskazywał jednak w sprawozdaniu, że skuteczność tych wystąpień zależała od woli adresata oraz od możliwości organizacyjnych i finansowych pozwalających na zaaplikowanie standardów rekomendowanych przez rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#IrenaLipowicz">Reforma procesu stanowienia prawa w Polsce była priorytetem w dążeniu rzecznika do koniecznego ograniczenia jurydyzacji życia, czyli regulowania przez ustawodawcę nieomal każdej jego dziedziny. Według mojego poprzednika nadmiar regulacji prowadził do zakłócenia potrzebnej symbiozy między prawem państwowym a regulującym rozmaite sfery życia codziennego, pierwotnym interactional law, obyczajami czy zwykłą moralnością. Prawo pozytywne, którego zaletami, jak mówił Janusz Kochanowski, są elastyczność i większa określoność, ze względu na liczbę obowiązujących przepisów, niespójność, wieloznaczność, niestabilność, może zatracać z powodu nadmiaru regulacji funkcję motywującą podmioty do nakazanego w normach prawnych zachowania.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#IrenaLipowicz">Konieczność podniesienia jakości stanowionego prawa jest niekwestionowana. Zgadzam się tu w pełni z moim poprzednikiem. Występujące obecnie nadmierne przesunięcie ciężaru dbałości o rzetelność prawa na dokonywaną ex post kontrolę Trybunału Konstytucyjnego powinno, według mojego poprzednika, zostać zrównoważone przez działalność organu, który dokonywałby kontroli prewencyjnie na początku procesu legislacyjnego. Według Janusza Kochanowskiego takim organem powinna być rada stanu jako konstytucyjny organ opiniujący projekty aktów normatywnych oraz sprawujący swoistą pieczę nad poprawnością systemową i technicznolegislacyjną procesu stanowienia prawa, będący obligatoryjnym uczestnikiem procesu legislacyjnego. Podstawowe założenia rozwiązań systemowych, które leżały u podstaw rzecznikowskiej koncepcji utworzenia rady stanu, to przeciwdziałanie nadmiernej jurydyzacji, deregulacja i wprowadzenie rzeczywistej kontroli projektów ustawodawczych na wzór kontroli funkcjonującej w Unii Europejskiej oraz kontroli następczej, to znaczy monitorowanie funkcjonowania obowiązującego ustawodawstwa. Kolejnym czynnikiem miało być przyjęcie zasady automatycznej utraty mocy obowiązujących aktów normatywnych, o ile w określonym czasie nie zostanie wyrażona polityczna wola ich utrzymania. Zasada ta, według Janusza Kochanowskiego, powinna mieć zastosowanie w szczególności w przypadkach zaniechania wydania odpowiednich przepisów wykonawczych. Jeśli dobrze rozumiem wolę mojego poprzednika, chodziło tu o swoistą groźbę zawieszoną poniekąd nad organem wykonawczym, że jeżeli akty wykonawcze nie ukażą się do określonego momentu, to ustawa może utracić swą moc obowiązującą. Projekt ustawy o Radzie Stanu został zaprezentowany w środowisku prawniczym w 2008 r., a w 2009 r. w wystąpieniach do premiera i organów rządowych, do podmiotów odpowiedzialnych za legislację rzecznik wielokrotnie przedstawiał koncepcję Rady Stanu i swoją koncepcję poprawy stanu legislacji. Projekty te są dostępne. Jeżeli Senat czy cały projekt, czy któryś z jego fragmentów chciałby podjąć, służymy pełną informacją. O ile jednak wiem, projekt został również przekazany senackiej Komisji Praw Człowieka i Praworządności.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#IrenaLipowicz">W ocenie rzecznika drogą do skutecznego zagwarantowania prawa obywateli do dobrej legislacji jest współpraca wszystkich organów władzy oraz organów kontroli państwowej i ochrony prawa. Rzecznik polemizował z opinią centrum legislacji z 2009 r., że wnioski rzecznika o pilne usprawnienie procesu legislacyjnego i podniesienie jakości stanowionego prawa nie mieszczą się w katalogu wolności i praw obywateli, których ochronę Konstytucja RP przypisała rzecznikowi praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#IrenaLipowicz">W roku 2009 przypadało dwudziestolecie Konwencji o prawach dziecka. Rzecznik dokonał wówczas wnikliwej oceny całokształtu polityki państwa wobec dzieci. Wydane zostały publikacje „Migracje zagraniczne a polityka rodzinna” w „Biuletynie RPO”, „Polityka rodzinna w krajach Unii Europejskiej - wnioski dla Polski” oraz „Ochrona dzieci a przyszłość demograficzna Polski”. Szczególnie ta ostatnia publikacja wnosi do debaty na temat ochrony dzieci istotną wartość, jaką jest podejście do tematu od strony praw człowieka. Takie podejście wymusza bowiem - pisze Janusz Kochanowski - z jednej strony ocenę efektów działań podejmowanych na rzecz dzieci przez odpowiednie instytucje i organy, a z drugiej strony kładzie nacisk na konieczność uzyskania wiarygodnych danych co do stopnia wypełniania praw podstawowych w odniesieniu do konkretnego dziecka i całej populacji. Podejście od strony praw człowieka pozwala na ocenę, czy prawa dzieci są naruszone i kto jest odpowiedzialny za niewypełnienie tych praw. Ocena przestrzegania praw dziecka stanowi osobny rozdział w informacji, która została Wysokiemu Senatowi udostępniona.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#IrenaLipowicz">Rok 2009... Może jeszcze tylko powiem, że podjęliśmy nowe formy współpracy z rzecznikiem praw dziecka. W najbliższych dniach odbędzie się konferencja organizowana przez rzecznika praw obywatelskich, rzecznika praw dziecka i Fundację „Dzieci Niczyje” - „Dziecko jako ofiara przestępstwa”. Chodzi w szczególności o to, żeby konferencja nie skończyła się tylko przeglądem referatów, ale pewnymi rekomendacjami i wypracowaniem standardów dotyczących przyjaznych przesłuchań dzieci. Te prace zaczęły się w 2009 r. Chodzi w szczególności o to, aby te standardy, które wypracowano w zakresie przyjaznych przesłuchań dzieci - ofiar przestępstw seksualnych, rozciągnąć na inne sytuacje. Obecnie bowiem jest tak, że dziecko jako ofiara wypadku drogowego może być wielokrotnie przesłuchiwane i jego trauma się pogłębia. Te wszystkie standardy, które zostały wypracowane w przypadku przesłuchania dziecka zgwałconego, nie zostały jeszcze rozciągnięte na inne rodzaje przestępstw. Często krzywda powstaje dopiero w toku postępowania, bo utrwala się w dziecku bardzo niekorzystne skutki. Wszystkie podmioty zajmujące się tymi sprawami zgadzają się co do tego.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#IrenaLipowicz">Pozwolę sobie również przesłać panu marszałkowi i przewodniczącemu komisji wyniki tej konferencji. Równocześnie serdecznie na nią zapraszam, takie zaproszenie zostanie skierowane czy już zostało skierowane do komisji, ale składam je również na ręce Prezydium, jeżeli ktokolwiek z państwa senatorów chciałby wziąć udział w konferencji.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#IrenaLipowicz">Przechodzę teraz do bardzo ważnego problemu, takiego, który ma bezpośredni związek z pewnymi działaniami legislacyjnymi, o które wkrótce, dosłownie w najbliższych dniach, zwrócę się do Sejmu i Senatu. Mianowicie, rok 2009 był drugim rokiem doświadczeń rzecznika w realizacji OPCAT, czyli Protokołu fakultatywnego do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Funkcja Krajowego Mechanizmu Prewencji, w skrócie KMP, została powierzona rzecznikowi przez polski rząd. Mój poprzednik wskazywał, że była wykonywana w zakresie ograniczonym wysokością środków finansowych przyznanych przez Sejm w budżecie rzecznika. Poziom realizacji tego zadania był niższy od zakładanego. Przypominam, że mamy w Polsce około tysiąca miejsc pozbawienia wolności. Rzecznik planował kontrolę stu dwudziestu miejsc, które chciał objąć wizytacją. Wartość uzyskana to sto sześć miejsc. Coroczne ograniczenia kwot przeznaczanych na finansowanie działalności rzecznika powodowały zaburzenie wieloletniego planowania w zakresie wizytacji prewencyjnej każdej z tysiąca jednostek miejsc pozbawienia wolności. Raport z KMP został przygotowany w formie dodatku do sprawozdania przedstawionego Senatowi i odrębnej publikacji z tłumaczeniem na język angielski.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#IrenaLipowicz">Tutaj dochodzę do podstawowego problemu prawnego, który wiąże się z początkiem mojej kadencji. Już w pierwszych tygodniach otrzymałam stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych, z którym po głębokiej analizie muszę się zgodzić. Wskazuje ono na to, że kontynuacja tych wizytacji i realizacji protokołu jest narażona na poważne kłopoty i będzie musiała zostać wstrzymana do czasu uzupełnienia podstawy prawnej, co oczywiście powoduje konsekwencje dla Polski, ponieważ są to zobowiązania oenzetowskie. Problem polega bowiem na tym, że nie sposób dokonywać wizytacji bez gromadzenia o więźniach danych intymnych i wrażliwych, to znaczy danych o ich stanie zdrowia, preferencjach seksualnych, chorobach, próbach samouszkodzenia, chorobach psychicznych, uzależnieniach. To są dane, które w polskim systemie prawnym są poddane szczególnej ochronie i musi istnieć podstawa ustawowa do ich gromadzenia.</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#IrenaLipowicz">Kiedy decyzjami parlamentu i rządu nakładano te obowiązki na rzecznika, mojego poprzednika, przyjęto pewną szeroką interpretację i domniemywano, że rzecznik na podstawie obowiązującej ustawy może tego dokonywać. Obecna analiza GIODO - a jest to problematyka, którą zajmowałam się szczegółowo w przeszłości - wskazuje, że tak niestety nie jest i w gruncie rzeczy nie powinno się przejmować tej działalności od rządu bez odpowiedniej zmiany ustawy o RPO.</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#IrenaLipowicz">Jestem teraz w kłopocie, ponieważ rzecznik praw obywatelskich jest odpowiedzialny za to, żeby organy państwowe przestrzegały prawa, nie łamały tego prawa. Nie mogę sama łamać prawa, i to jeszcze w tak wrażliwych, istotnych sprawach. Będę więc starała się blokować resztę wizytacji - proszę się potem nie dziwić, że to się może odbić na wykonaniu lub budżecie - do czasu uzupełnienia tego artykułu. Zwróciłam się do premiera, przeprowadziłam konsultacje z marszałkiem Sejmu. Chodzi tu o jednoartykułową, najwyżej dwuartykułową nowelizację. Po analizie zgodziliśmy się z tym, że najszybszą drogą, wynoszącą ten problem poza bieżące spory polityczne, naturalne w parlamencie, byłby projekt komisyjny. Sprawa jest tu niekwestionowana politycznie przez żadne ugrupowanie. Chodzi tylko o to, żeby była porządna podstawa prawna. Źle się stało, że kwestia zapewnienia takiej podstawy nie została w przeszłości dopilnowana.</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#IrenaLipowicz">Jesteśmy tu między młotem a kowadłem. Jeżeli dalej będę prowadzić wizytacje, to przy najbliższej kontroli podkomisji ONZ narażę się na bardzo poważne zarzuty dla Polski, że nie mamy podstawy ustawowej do tych działań. Międzynarodowe organy ochrony danych osobowych też interesują się już tą kwestią. Jeżeli nie będę robiła wizytacji, narazimy się na zarzut, że wstrzymaliśmy wizytacje. Wyjściem może być bardzo pilny tryb uzupełnienia tej kwestii. Marszałek Sejmu przyrzekł mi tryb pilny. Chciałabym bardzo prosić pana marszałka, Prezydium Senatu, przewodniczących klubów i Wysoki Senat o uwzględnienie tej sytuacji, która dotyczy prestiżu Polski.</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#IrenaLipowicz">Chcę jeszcze podkreślić, że nie kwestionuję samego przejęcia KMP. Ja rozumiem, że mój poprzednik miał jak najlepsze intencje, a tamta interpretacja prawna, choć wątpliwa, pozwalała na to. Ale w tej chwili jesteśmy właściwie pod ścianą, nie możemy udawać, że takiej interpretacji nie ma. Proszę wybaczyć, że absorbuję uwagę Senatu tą szczegółową kwestią, ale jest ona niezwykle istotna.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#IrenaLipowicz">Wielkim osiągnięciem mojego poprzednika było podjęcie w ramach Partnerstwa Wschodniego działań międzynarodowych związanych z ochroną praw człowieka - jest to projekt „Partnerstwo dla praw człowieka”. Rzecznik podjął to zadanie. Wychodził z założenia, że prawa człowieka są niepodzielne i wyznaczają standardy panujące w całej Unii Europejskiej i Radzie Europy. Uważał, że łamanie praw człowieka w innych państwach może stanowić zagrożenie dla ich realizacji również w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#IrenaLipowicz">Rzecznik kierował liczne wystąpienia, w tym do komisarza praw człowieka Rady Europy, w związku z nieprzestrzeganiem praw człowieka w Federacji Rosyjskiej oraz Republice Białorusi. W roku 2009 rzecznik realizował projekt bilateralnej współpracy z ombudsmanem Ukrainy na rzecz umacniania demokracji oraz zwiększenia ochrony praw człowieka, a na obecny rok, 2010, była planowana realizacja programu „Partnerstwo dla praw człowieka - Polska - Gruzja - Mołdowa”. Ten program realizujemy ściśle według tego, co zaplanował mój poprzednik, a może nawet go rozszerzamy - podkreślam: nie ze środków budżetowych, ze środków europejskich, o które w dalszym ciągu będziemy się starać. Opinie naszych partnerów w tym zakresie wyraża najlepiej to, że ombudsmani zabiegają o praktyki dla swoich pracowników w naszym biurze, a w Gruzji po śmierci mojego poprzednika odbyła się specjalna konferencja naukowa dla uczczenia jego pamięci, poświęcona prawom człowieka i instytucji ombudsmana. W tej konferencji wziął udział pan Stanisław Trociuk, zastępca rzecznika praw obywatelskich, obecny tu na sali. Chciałabym przy tej okazji również podziękować panu Stanisławowi Trociukowi za to, że w bardzo ciężkim okresie, po śmierci mojego poprzednika, przejął odpowiedzialność za urząd i prowadził sprawy w sposób jak najbardziej właściwy.</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#IrenaLipowicz">Wschodni kierunek współpracy zagranicznej rzecznika był niekwestionowany. Sztandarową ideą w tej dziedzinie był autorski projekt współpracy ombudsmanów państw Partnerstwa Wschodniego na rzecz poszanowania praw człowieka. Projekt ten uzyskał szerokie uznanie na arenie międzynarodowej. Najlepiej świadczy o tym fakt, że przyłączył się do niego wielki mediator Republiki Francuskiej, a obecnie jego uczestnikami są ombudsmani: Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Mołdowy i Ukrainy. Z pewnymi komplikacjami, ale jednak, zaproszono do udziału w tym projekcie również przedstawiciela Białorusi.</u>
          <u xml:id="u-3.35" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym powiedzieć, że w listopadzie odbędą się w Warszawie warsztaty „Partnerstwo dla praw człowieka” - zapraszam serdecznie państwa senatorów, osoby zainteresowane współpracą z tymi krajami, do obserwacji tych warsztatów lub udziału w nich.</u>
          <u xml:id="u-3.36" who="#IrenaLipowicz">Projekt współpracy ombudsmanów uzyskał uznanie i poparcie prezydenta, ministra spraw zagranicznych oraz sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej, wpisywał się bowiem doskonale w założenia i cele europejskiego Partnerstwa Wschodniego. Plan współpracy ombudsmanów zakłada też wzmocnienie zdolności ich urzędów do partycypacji w budowie demokratycznych państw prawa, wsparcie dla instytucji wymiaru sprawiedliwości, organizacji pozarządowych oraz krajowych mechanizmów prewencji. Zakłada także umacnianie wolności słowa i wolnych mediów w państwach Wschodu. Dotychczasowa współpraca ombudsmanów zaowocowała właśnie warsztatami, o których powiedziałam, podczas których dyskutowano nad stanem przestrzegania praw i wolności człowieka w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, nie zawsze zadawalającym. W grudniu 2009 r. w Warszawie odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Praw Obywatelskich Partnerstwa Wschodniego, która przyjęła deklarację o zacieśnianiu współpracy ombudsmanów. Wskazano węzłowe tematy, wymagające kompleksowej analizy w ciągu najbliższych lat wspólnej działalności. Miło mi to stwierdzić tu, w Senacie, że rok 2010 w tym Partnerstwie Wschodnim jest rokiem solidarności, rok 2011 ma być rokiem prawa do sądu, a rok 2012 - prawa do skutecznej administracji oraz informacji.</u>
          <u xml:id="u-3.37" who="#IrenaLipowicz">Niewątpliwie działalność ombudsmanów wpływa na umacnianie idei społeczeństwa obywatelskiego w Europie Środkowej i Wschodniej. Ponadto realizacja przyjętych planów powinna była, w założeniu Janusza Kochanowskiego, w efektywny sposób przyczynić się do promocji wizerunku Polski jako kraju propagującego wartości demokratyczne wśród wschodnich sąsiadów Unii Europejskiej; wizerunku zgodnego z naszą tradycją, którą powinniśmy się dzielić z mniej doświadczonymi demokracjami.</u>
          <u xml:id="u-3.38" who="#IrenaLipowicz">Wysoki Senacie, to były ostatnie słowa napisane czy zatwierdzone przez mojego poprzednika. Chciałabym potwierdzić, że ta nadzieja spełniła się podczas spotkania ombudsmanów europejskich, pierwszego, w którym wzięłam udział. Mianowicie wysoka ocena tego programu, samej inicjatywy, a także wysoka ocena samych ombudsmanów, od Azerbejdżanu po Gruzję, była niekwestionowana.</u>
          <u xml:id="u-3.39" who="#IrenaLipowicz">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, na tym chciałabym zakończyć, z konieczności bardzo skrótowe, przedstawienie sprawozdania, liczącego ponad sześćset stron. Oczywiście na życzenie państwa senatorów mogę rozszerzyć każdy z przedstawionych wątków.</u>
          <u xml:id="u-3.40" who="#IrenaLipowicz">Chcę też podziękować za dyskusję przeprowadzoną w odpowiedniej komisji senackiej, podczas której mogłam przedstawić moje sprawozdanie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-3.41" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Rzecznik.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#BogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie rzecznikowi praw obywatelskich, pani Irenie Lipowicz?</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Sadowski, proszę uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#BogdanBorusewicz">Potem pan senator Ryszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SławomirSadowski">Pani Minister, chciałbym zapytać, na jakie sprawy obywatelskie chce pani zwrócić szczególną uwagę. I drugie pytanie: wspominała pani o współpracy z rzecznikiem praw dziecka, jak widzi pani tę współpracę?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SławomirSadowski">Przy okazji chciałbym zapytać, czy znane są pani przypadki porywania dzieci - trudno zdefiniować to pojęcie, jest tu wiele definicji - i wywożenia ich za granicę, a także zakres tego procederu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Ryszka, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#CzesławRyszka">Pani Minister, mam pytanie. Ze sprawozdania wynika, że świętej pamięci Janusz Kochanowski był człowiekiem renesansu, o bardzo szerokich horyzontach myślowych, pełnym inicjatyw dla ochrony praw i wolności człowieka. W sprawozdaniu również przewija się taka myśl, że rzecznik, czyli pani minister, będzie dbać o jakość stanowionego prawa. Moje pytanie związane jest z inicjatywą świętej pamięci Janusza Kochanowskiego, dotyczącą powołania Rady Stanu, czyli organu czuwającego nad jakością prawa od początku procesu legislacyjnego, który to organ mógłby na przykład odciążyć też Trybunał Konstytucyjny. Wiemy, że ta inicjatywa rzecznika nie spotkała się z poparciem rządu. Mam pytanie do pani minister: czy będzie pani ten temat kontynuowała, czy ewentualnie go zarzuci? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Woźniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#HenrykWoźniak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#HenrykWoźniak">Chciałbym zapytać panią rzecznik, jak w swojej działalności postrzega problem przewlekłości postępowania procesowego, w szczególności sądowego. Czy ta kwestia jest istotna w planach pani pracy? Dobrze wiemy, że trwające wiele lat procesy tak naprawdę podważają jakość prawa i demoralizują społeczeństwo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Pani Rzecznik.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz: Czy już można...)</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#BogdanBorusewicz">Pani Rzecznik, proszę odpowiadać, potem będzie następna tura pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#IrenaLipowicz">Rozumiem, będzie następna tura. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o kwestię priorytetów, starałam się sformułować je już na początku kadencji. Chcę powiedzieć, że to są priorytety na najbliższe dwa lata, bo chciałabym, żeby pewne kwestie co dwa lata były szczególnie mocno oświetlane przez rzecznika. Chcę zająć się problematyką osób starszych, bardzo często podlegających dyskryminacji - i tu chodzi mi zarówno o osoby starsze wypierane z rynku pracy, jak i osoby w podeszłym wieku, które są często niemal w niewidzialny sposób dyskryminowane w naszym kraju. Również ważna jest dla mnie problematyka osób niepełnosprawnych, rozważenie, dlaczego ciągle nie możemy ratyfikować Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych, a także, niedostrzegana w naszym społeczeństwie, problematyka imigrantów i imigracji. Ciągle jeszcze nie widzimy, jaki jest to problem. Chcę stworzyć, odpowiednio, trzy komisje ekspertów. Poprzednio tych komisji było bardzo wiele, a tutaj również w grę wchodzą kwestie finansowe... Tak więc będzie komisja ekspertów do spraw osób starszych, do spraw osób niepełnosprawnych i do spraw imigracji, które to będą miały za cel wypracowanie już konkretnych wystąpień, z którymi będę się zwracała. Praca, która została wykonana przez mojego poprzednika, nie zostanie zapomniana. Jednak kiedy działał on na rzecz osób starszych, gromadził przede wszystkim socjologów, lekarzy specjalistów, gerontologów, a teraz jest czas, żeby przełożyć to na bardzo konkretne oczekiwania prawne i na postulaty adresowane do parlamentu. To nie mają być seminaria, na których będziemy naukowo zgłębiać ten problem, tylko teraz trzeba wyciągnąć z tego wnioski.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#IrenaLipowicz">Priorytety nie oznaczają... Mogę tylko powiedzieć o tym, co robiłam w ciągu ostatniego tygodnia. W niedzielę odbyła się X Konwencja Ruchu przeciw Bezradności Społecznej - akcji zainicjowanej przez profesora Zolla, którą kontynuował również mój poprzednik. Na tę konwencję przybyły organizacje z całego kraju, naprawdę fantastyczne, zajmujące się prawami człowieka w kontekście osób najbiedniejszych, grup najbardziej zmarginalizowanych, od Jeleniej Góry po Gdynię. Byli również przedstawiciele rządu, byli ci, którzy zajmują się tą problematyką, były największe fundacje z panią Ochojską i z siostrą Chmielewską na czele. Obrady trwały, proszę państwa, przez całą niedzielę i były to bardzo intensywne obrady. Wręczyłam ustanowione przez mojego poprzednika odznaczenia za zasługi dla praw człowieka, otrzymała je między innymi siostra Chmielewska, pani Ochojska, Caritas i środowisko, które było skupione wokół zmarłego ojca Palecznego w ramach jego znanej inicjatywy pomagania bezdomnym na Dworcu Centralnym. Jednym z wniosków z obrad tego forum do spraw osób najbiedniejszych było na przykład to, że Polska ciągle jeszcze nie ma strategii dotyczącej wyciągania ludzi z bezdomności. „Barka” sprowadziła do Polski tysiąc dwieście osób, Polaków, z ulic Londynu, we współpracy z „Barką” i z konsulatem w Hamburgu rozpoczynamy taką akcję w Hamburgu i w Berlinie. Bo chodzi o to, żeby do tych Polaków, którzy sobie nie poradzili za granicą i wylądowali na ulicy, podszedł jakiś inny Polak, streetworker... Zresztą na tej konwencji byli obecni streetworkerzy i mówili o tym, w jaki sposób takich bezdomnych sprowadza do ich rodzin, do domów, zwłaszcza że często problemem w tym jest bariera wstydu. A więc tak wyglądała moja niedziela.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#IrenaLipowicz">Wczoraj z kolei odbyło się drugie już spotkanie z przedstawicielami środowisk LGBT i Komendy Głównej Policji. Podczas tego spotkania mówiono o barierach dotyczących zgłaszania policji aktów przemocy wobec osób homoseksualnych i transseksualnych. My otrzymujemy bardzo mało takich skarg, niemniej jednak radziliśmy nad tym, co zrobić, żeby osoby, które zostały pobite z powodu swojej orientacji albo w ogóle są ofiarami przestępstw, nie obawiały się kontaktu z policją.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#IrenaLipowicz">A dzisiaj, niemal za chwilę, zaczyna się debata w sprawie etyki w szkole - jak wiadomo, jest to teraz jeden z gorących problemów. Zaprosiłam na tę debatę wszystkie strony sporu. Będziemy się zastanawiali, jak spokojnie i ponad podziałami znaleźć drogę wyjścia z tego problemu, wyjścia zgodnego z polskim prawem, z konkordatem, ale również z postulatami środowisk, które uważają brak odpowiedniej praktyki w zakresie etyki za podstawowy problem. Jak Wysoki Senat widzi, intensywnie pracuję nad projektami, ale, jak mówię... Za kilka dni mamy też konferencję „Dziecko jako ofiara przemocy”. No, mogłabym długo o tym opowiadać, ale nie będę już tego rozszerzać. Mam nadzieję, że to była wyczerpująca odpowiedź na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o osoby niepełnosprawne, to chcę sięgać po nowe formy kontaktu, chcę, żeby osoba z dużą niepełnosprawnością prowadziła telefon zaufania dla osób niepełnosprawnych - nawet mam już odpowiedniego, świetnego kandydata - bo z naszych badań wynika, że taka osoba cieszy się szczególnym zaufaniem rozmówców.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o rzecznika praw dziecka, w ogóle o problem porywania dzieci, to w Polsce notuje się około czterdziestu przypadków porwań, powiedziałabym, w jedną i w drugą stronę - no, czasem jest to układ: czterdzieści dwa na trzydzieści osiem - w każdym razie mniej więcej tyle samo dzieci jest porywanych z Polski, jak tych porywanych do Polski, co zresztą było dla nas pewnych zaskoczeniem. Ja, mimo że zaczęłam pełnić urząd w lipcu, już nawiązałam w tej sprawie kontakty z Niemcami, bo głównie tego kraju dotyczy problem. Wzięłam też udział w Europejskich Dniach Prawniczych, podczas których występowałam z tą sprawie. Wniosek z tych działań jest jeden: my potrzebujemy organu, który byłby partnerem dla organu funkcjonującego w Niemczech i orzekającego o tym, czy dane dzieci mogą zostać wydane Polsce. Mówię o tym, bo w wyniku zbadania problemu okazało się, że niemiecki urząd współpracuje na zasadzie partnerskiej z każdym krajem, nawet z Jemenem i z Afganistanem, tylko w Polsce nie ma żadnego odpowiedniego organu. Tymczasem to mogłaby być nawet jakaś organizacja pozarządowa. W każdym razie postaram się tę sprawę pilotować do skutku. To jest pierwsza rzecz. Po drugie, wystąpiłam bardzo stanowczo w sprawie używania języka polskiego jako języka ojczystego podczas dozorowanych kontaktów rodziców z dziećmi. Również tę sprawę będziemy pilotować. Ponadto jeszcze zanim zostałam rzecznikiem, inicjowałam działania zmierzające do tego, aby komisja sejmowa spotkała się z odpowiednią komisją sejmową Bundestagu w sprawie nadzoru nad dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#IrenaLipowicz">Chcę jednak zaznaczyć, że jest tu jeden poważny problem. Otóż inne standardy wynikają z polskiej tradycji, polskiej koncepcji rodziny, a inne są w Niemczech. To znaczy pewne sytuacje dla nas są takie, że absolutnie nie wolno odbierać dziecka - pamiętamy przecież oburzenie społeczne dotyczące przypadku odebrania małej Róży - podczas gdy w niemieckim prawie i praktyce są traktowane jako tak ryzykowne, że w pełni uzasadniają... Tak więc bardzo często nasza ocena prawna zderza się z niemiecką. Chociaż nie jest z tym jeszcze tak źle, jak jest w przypadku Szwecji, która ma kompletnie różne od naszego podejście do tych spraw, a więc najpoważniejsze konflikty mamy ze Szwecją. Państwo szwedzkie ma poczucie, że jest adwokatem dziecka, a więc interes rodziców absolutnie musi w sytuacji konfliktu ustąpić. Była też jednak słynna sprawa polsko-niemieckiego konfliktu dotyczącego chorego dziecka - nie będę jednak wymieniała choroby, bo sprawa była znana, powiem tylko, że dziecko było chore na bardzo ciężką chorobę, która bez specjalistycznej terapii i szczególnej pielęgnacji zawsze kończy się śmiercią. Sprawa wyglądała tak: u dzieci dwojga polskich obywateli mieszkających w Niemczech zdiagnozowano chorobę, właściwe urzędy, to znaczy Jugendamty, zainteresowały się tym, rodzice jednak uciekli do Polski i nie kontynuowali terapii dzieci, jedno dziecko zmarło, a kiedy rodzina wróciła do Niemiec, to oczywiście urząd odebrał im drugie dziecko. Był tam problem kontaktów z tym dzieckiem, ale był też ogromny żal rodziców, którzy uważali, że dziecko ma prawo umrzeć spokojnie w rodzinie, a to, co się dzieje, jest tylko męczeniem dziecka. Urząd niemiecki odpowiadał jednak: według naszych standardów i znajomości sprawy dziecko ma szansę przeżyć, ale musi być przy nim ktoś, kto się absolutnie poświęci opiece nad nim, a rodzice nie dają gwarancji tego... Zresztą jest już dowód na to, bo drugie dziecko zmarło. W każdym razie tego dotyczył jeden z największych konfliktów ostatnich lat.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#IrenaLipowicz">A więc to są sprawy dla rzecznika. Jeżeli państwo w swojej praktyce się z takimi sprawami spotkacie, to bardzo proszę...</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o priorytety, to chcę powiedzieć, że zamierzam zorganizować w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich warsztaty dla asystentów poselskich, dla pracowników takich biur. Mówiłam o tym jeszcze przed ostatnimi tragicznymi wydarzeniami, gdy występowałam w Sejmie. Chcę też powiedzieć, że według mnie te biura to najszersza sieć bezpłatnych porad prawnych w Polsce, sprawa kompletnie niedoceniana, niemal niewidzialna. Wysiłek tych ludzi kierowanych przez państwa jest często zupełnie niedostrzegany. Dopiero teraz, z racji ostatniej tragedii, zwrócono nagle uwagę na to, co właściwie robi asystent posła i jak istotna może być to praca. Tymczasem ci ludzie są pozostawieni samym sobie. Oczywiście są szkolenia w Sejmie, ale... Może więc pan marszałek również mógłby przyczynić się do tego, by były to szkolenia dotyczące także pomocy prawnej. Ja chętnie takie warsztaty u siebie zorganizuję, ale tak naprawdę to państwo o tym decydujecie, bo chodzi o waszych asystentów. Jeśli można będzie dostać od komisji zgłoszenia osób, które państwo byście kierowali na takie warsztaty, to ja je w ciągu najbliższych kilku miesięcy zorganizuję.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Przyjmuję propozycję.)</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#IrenaLipowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#IrenaLipowicz">Myślę, że gdybyśmy mogli w jakiś sposób wyrazić nasze uznanie dla tych osób, które przez lata cierpliwie udzielają porad prawnych i tak właściwie są moimi pomocnikami w terenie, to byłoby to... Właściwie nie mamy dla nich żadnej formy wyróżnienia za ich cichą pracę. Ja chciałabym z tego miejsca uroczyście im podziękować. Chcę też powiedzieć, że wiele spraw przekazują nam, w ramach konsultacji telefonicznych, właśnie pracownicy biur, którzy dzwonią i mówią: mam tu pewnego interesanta, nie mogę sobie z jego sprawą poradzić, weźcie to państwo od nas. Tak więc w czasie tych proponowanych warsztatów poszczególne zespoły opracowywałyby z tymi asystentami pewne kwestie karne, cywilne, administracyjne, to, jak to wszystko wygląda...</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#IrenaLipowicz">Sprawa Rady Stanu. Dziękuję panu senatorowi Ryszce za to pytanie. Muszę powiedzieć, że byłam członkiem Komisji Konstytucyjnej, więc moja wizja konstytucji i ustroju państwa w pewien sposób w dużej mierze została zrealizowana - chociaż nie wszystko zdołałam wywalczyć, bo oczywiście byliśmy wtedy w mniejszości - w obecnym ustroju konstytucyjnym. Przedstawiłam również, jeszcze jako członek, propozycję zmian... No, nie było wtedy mowy o Radzie Stanu, chociaż padło wiele myśli, które się z takim pomysłem wiążą. Chcę powiedzieć, że są argumenty za i przeciw. Ja może tu wykażę, że jestem sceptycznym prawnikiem, ale po prostu uważam, że wobec obecnego stanu debat politycznych, że tak łagodnie to określę, trudno mi sobie wyobrazić konsensus w parlamencie co do przeprowadzenia tej idei. Ale idee mają czasem długie życie. W każdym razie na pewno trzeba wzmocnić Biuro Legislacyjne. Jest w tym też taka bardzo mądra myśl, że stan prawa... Zresztą rozmawiałam już też z marszałkiem Sejmu o tym, że trzeba byłoby zorganizować kiedyś... no, może nie konferencję, ale warsztaty, podczas których byśmy zastanowili się, gdzie powinna stanąć taka jakby niszczarka aktów prawnych, gdzie w Sejmie i w Senacie usytuowalibyśmy pewnego rodzaju niszczarkę zbędnych aktów prawnych. Bo jest mnóstwo osób, które zajmują się stanowieniem nowego prawa, ale nie wiadomo, kto zajmuje się uchylaniem zbędnego prawa. Dlatego mnie, po ośmiu latach spędzonych w tych murach, marzy się ktoś, kto przyglądałby się obowiązującemu prawu i eliminowałby zbędne akty. To byłaby też realizacja myśli pana rzecznika Kochanowskiego, która była zawarta w pomyśle Rady Stanu. Zresztą to nie wymagałoby gwałtownych zmian prawnych. Ale z tego, co słyszę, powstaje Komisja Konstytucyjna i myślę, że właśnie w Komisji Konstytucyjnej jest miejsce na... To jest skończony projekt, ja tu już nie mam nic do roboty.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#IrenaLipowicz">Inny projekt pana rzecznika, o którym nie mówiłam z braku czasu, to przepisy ogólne prawa administracyjnego. Został on przekazany do komisji i to jest rzecz Sejmu i Senatu, czy zostanie on zaaprobowany. Mam pewne uwagi krytyczne w odniesieniu do umowy administracyjnej, może przez zajmowanie się przez długi czas sprawami polsko-niemieckimi, gdyż w tych przepisach ogólnych prawie w 100% przejęto konstrukcję niemiecką, a my mamy inną sytuację. Tak że jeżeli chodzi o przepisy ogólne, to prosiłabym Senat, żeby zwrócił uwagę na to, że fragment dotyczący umowy administracyjnej jest idealistyczny, ale u nas to nie zadziała. Umowa administracyjna jest nam potrzebna, ale z pewnymi modyfikacjami, my nie możemy przejąć w całości konstrukcji niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o przewlekłość postępowania, to chciałabym powiedzieć, że był powołany przez mojego poprzednika zespół ekspertów, komisja, ale ja nie otrzymałam żadnych wyników tych prac. Próbowałam je odnaleźć. Zwróciłam się do pana Dybowskiego, który był sekretarzem tej komisji, i on miał do końca września sporządzić z tych wszystkich notatek porządne sprawozdanie, żebym wiedziała, na czym mój poprzednik skończył, bo nie ma sensu powtarzać prac czy zaczynać wszystkiego od początku. Pan doktor Dybowski poprosił o to, żeby przesunąć ten termin o miesiąc. Pod koniec października bardzo chętnie zapoznam pana senatora z tymi materiałami, a dopiero z tego, pewnie z pomocą pana Trociuka, który ma długoletnie doświadczenie w pracy w tym biurze, wyciągniemy materiały do wystąpienia generalnego. To tyle, jeśli chodzi o pierwszą turę pytań, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Ryszka, potem panowie senatorowie Cichoń i Zientarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#CzesławRyszka">Chciałbym pozostać przez chwilę przy tematyce niemieckiej. Pani rzecznik w jakimś wywiadzie powiedziała, że zajmie się sprawą Polek pracujących nielegalnie w Niemczech. Myślę, że zajęcie się taką sprawą oznacza ujawnienie i w zasadzie spowodowanie ich wydalenia. Mam pytanie, na czym miałaby polegać ta pomoc.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#CzesławRyszka">I druga sprawa, która się z tym łączy. Wiem, że pani minister jest zaangażowana w sprawy tak zwanej mniejszości Polaków w Niemczech, bo tam mniejszość nie istnieje. Co można zrobić, żeby istniała pewna symetria finansowa, jeśli chodzi o nakłady na Niemców w Polsce i na Polaków w Niemczech? Mam na myśli organizacje, stowarzyszenia, szkolnictwo itd. Co jeszcze powinniśmy w Polsce zrobić, żeby to jakoś współgrało, przynajmniej w przypadku środków finansowych, które my dajemy, a których Niemcy nie dają? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz: Bardzo dziękuję. A, przepraszam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, pan senator Cichoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ZbigniewCichoń">Pani Rzecznik, ja mam pytanie związane z przewlekłością postępowań. Pani Profesor, chciałbym, aby pani jako wybitny przedstawiciel prawa administracyjnego ewentualnie wypowiedziała się w takiej sprawie. Czy nie uważa pani, że w odniesieniu do spraw administracyjnych należałoby rozszerzyć instytucję skargi na przewlekłe postępowania? Wiadomo, że została ona wprowadzona w stosunku do postępowań sądowych, następnie objęto nią postępowanie przygotowawcze, a także postępowanie karne sądowe, i została sfera nieuregulowana, mam na myśli skargi na przewlekłość postępowań administracyjnych, w tym zwłaszcza postępowań przed sądami administracyjnymi, bo wiadomo, że na przewlekłość postępowania administracyjnego przysługuje najpierw zażalenie do wyższej instancji, a potem skarga do sądu administracyjnego. A co się dzieje w przypadku przewlekłości postępowania przed sądem administracyjnym? Jak na razie, nie ma tu żadnej instytucji podobnej do skargi w sprawach cywilnych i karnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Zientarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PiotrZientarski">Pani Rzecznik! Pani Profesor!</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PiotrZientarski">W momencie gdy obejmowała pani ten zaszczytny i bardzo istotny urząd, w „Gazecie Prawnej” ukazał się artykuł...</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Sygnał telefonu komórkowego)</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PiotrZientarski">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PiotrZientarski">...zatytułowany „Marzą mi się powszechne ubezpieczenia prawnicze”. Ja wyciąłem ten artykuł i go sobie schowałem, ponieważ ta kwestia bardzo mnie interesuje, w kontekście zresztą pytania, które zostało tam postawione, odnośnie do wymiaru sprawiedliwości i reform z tym związanych. Moje pytanie brzmi: jak chciałaby pani te marzenia zrealizować? W moim przekonaniu jest to olbrzymie pole do zagospodarowania prawników, oczywiście także możliwość otwarcia czy zapewnienia obywatelom powszechności dostępu do usług prawniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Pani Rzecznik.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz: Już mogę?)</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#BogdanBorusewicz">Tak, tak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#IrenaLipowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym zacząć od pytania pana senatora Ryszki dotyczącego pomocy dla kobiet. Uważam, że jeżeli chodzi o łamanie praw kobiet, to najbardziej jaskrawym przykładem, przykładem strasznego łamania praw polskich kobiet jest w tej chwili ich nielegalna praca za granicą. Sto pięćdziesiąt tysięcy polskich kobiet pracuje w Niemczech, prawdopodobnie trzydzieści tysięcy w Austrii i we Włoszech. One są pozbawione praw, ponieważ pracują na czarno, nie mają prawa do ubezpieczenia, do emerytury, do zaopatrzenia społecznego. Żyją w strachu przed wydaleniem, w ciągłym strachu przed odkryciem, co powoduje - i to wiem z praktyki ambasadora - choroby psychiczne i depresje. Nie jest respektowane ich prawo do czasu wolnego, nie jest respektowane ich prawo do wypoczynku. Ja wielokrotnie podczas pełnienia poprzedniej funkcji zabiegałam o to, występowałam nawet przed Bundestagiem, przed komisją Bundestagu w tej sprawie. Odpowiedź zawsze była taka: ale jak to uchwycić, gdy je wydalimy, to zrobimy im jeszcze większą krzywdę, ludzie chcą je zatrudniać, przecież dla tych kobiet jest to często jedyny sposób utrzymania rodziny.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#IrenaLipowicz">Wtedy powiedziałam: trzeba działać poprzez pozytywną praktykę. I taką pozytywną praktykę znalazłam. Stąd przyznana Caritas nagroda, będzie jeszcze Odznaka za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka, będę się też zwracała do organów państwa o przyznanie tym ludziom odznaczeń państwowych. Caritas pomorski i Caritas Diecezji Paderborn wymyśliły rozwiązanie. Jest między nimi porozumienie, które mówi tak: polski Caritas załatwia szkolenia z urzędów pracy dotyczące pielęgnacji i podstaw języka, a także czuwa nad pozostawionymi rodzinami, żeby zapobiec eurosieroctwu, niemiecki Caritas gwarantuje, że rodziny, u których Polki zostaną umieszczone, są sprawdzone i nie będą tam one w żaden sposób prześladowane. Jest legalna praca za 1 tysiąc 300 euro ze składką ubezpieczeniową i emerytalną. Jest koordynator. Caritas Diecezji Paderborn zapewnia koordynatora ze znajomością języka polskiego, swojego rodzaju gorącą linię, na którą te kobiety, gdyby były źle traktowane, zawsze mogą zadzwonić. Przedstawiciele Caritas w Paderborn regularnie wizytują podopiecznych i sprawdzają, czy przestrzegane są prawa kobiet do czasu wolnego. Polski Caritas z kolei zadbał o to, że w jedno miejsce delegowane są kobiety z jednej miejscowości. Czemu to służy? Proszę państwa, opieka przez dwadzieścia godzin dziennie nad chorym na Alzheimera po paru latach praktycznie gwarantuje depresję. A tutaj jest tak, że ta kobieta ma sąsiadkę, która przyjechała z tej samej gminy, i ta sąsiadka jest pod telefonem dwie ulice dalej. Wystarczy, że one czasem wypiją ze sobą herbatę i to już działa przeciw poczuciu osamotnienia. Caritas niemiecki zaczyna dbać o to, żeby te kobiety raz w miesiącu spotykały się ze społecznością niemieckiej gminy, parafii, żeby były włączane w tę społeczność i nie czuły się osamotnione. Niemiecka strona zaczyna wyciągać te kobiety z pracy na czarno, bo mówi tak: to kosztuje drożej, ale po pierwsze, wiem, kto przyjechał, po drugie, cały czas zapewniona jest opieka, nawet gdyby opiekunka zachorowała albo coś się działo. Polski Caritas nie godzi się na to, aby jeździły one same, zawsze musi być zmienniczka, tak by kobieta mogła wrócić do swojej rodziny i nie traciła z nią kontaktu, by małżeństwa i rodziny się nie rozpadały.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#IrenaLipowicz">Mimo nawału obowiązków w pierwszym okresie pełnienia funkcji odbyłam podróż do Paderborn, żeby zobaczyć na miejscu, czy to nie jest tylko jakaś piękna bajka. Spędziłam w Paderborn dwa dni, żeby zobaczyć, jak to działa. Przy okazji powiem, że oni mnie prosili, abyśmy nie próbowali od razu robić z tego wielkiego systemu, bo im zamordujemy inicjatywę, to musi rosnąć samo, niejako organicznie. Oczywiście włącza się w to również Kościół ewangelicki.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#IrenaLipowicz">Ja mam egzemplarz tego porozumienia i nie ma żadnej przeszkody - cieszę, że pan senator o to pyta, bo wczoraj rozmawiałam o tym z nowym szefem Fundacji imienia Heinricha Boella - proszę bardzo, ja mam tu wzór i nie ma żadnej przeszkody, żeby zorganizowały coś takiego dwie lewicowe gminy, to nie jest zawarowane tylko dla Kościoła. Został wypracowany pewien model, oni to wypracowywali przez dziesięć lat, więc już mają doświadczenie, wiedzą, gdzie... Oczywiście w przypadku organizacji świeckich czy gmin będzie to wyglądało troszkę inaczej. W każdym razie to jest to, czego przez lata szukaliśmy. Jeżeli pan senator zechciałby się włączyć w propagowanie tej idei, zechciałby złożyć wizytę w Paderborn, kiedy będę odznaczała pana dyrektora Luettiga, który to fantastycznie zorganizował, to bardzo proszę. Ja potrzebuję współpracowników w Polsce, bo nie jesteśmy w stanie przy tych sześćdziesięciu pięciu tysiącach skarg wszystkiego zrobić. Ja mogę tylko odznaczyć, podziękować, zaprosić do współpracy.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o pytanie pana senatora Cichonia, to powiem, że jest to coraz większy problem. To, co ja w tej chwili mogę robić... Bo nie mogę deklarować, że natychmiast będę występowała o konkretne zmiany prawne, gdyż to wymaga analizy. To, co bym chciała robić, to jest... Przede wszystkim zupełnie nieznana jest skarga na bezczynność władzy. Polacy skarżą się, jak im się zrobi krzywdę, natomiast na brak odpowiedzi, na bezczynność, i to mówię jako administratywistka... Praktycznie oni w ogóle nie wiedzą, że mogą się poskarżyć na to, że władza nic nie robi w ich sprawie. Zwykle się ockną po roku czy po dwóch latach. A więc wiedzę w tym zakresie trzeba upowszechniać.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o przewlekłość w NSA, to nie damy rady rozwiązać tego problemu, jeżeli nie wprowadzimy dwóch rzeczy: mediacji powszechnej i mediacji w administracji, której w ogóle nie ma. Proszę państwa, jesteśmy dziwolągiem na skalę europejską, bo mediacja jako alternatywna metoda załatwiania sporów rozpowszechnia się w całej Europie, ale wszędzie się zaczyna od administracji, a potem dopiero jest wielki... Są kraje, które z wielkim trudem to wprowadzają w postępowaniach karnym i cywilnym, a u nas jest odwrotnie: w postępowaniach karnym i cywilnym - proszę bardzo, a w administracji tego nie ma. Jeżeli w jakimś urzędzie centralnym jest konflikt i to się kończy procesami i odszkodowaniami, to proszę państwa, trzeba powiedzieć, że za ułamek tych kosztów w ramach mediacji można tam zrobić porządek i zaoszczędzić dużo pieniędzy. Gdyby państwo senatorowie zechcieli się z tym zapoznać, to jest rada do spraw mediacji przy ministrze sprawiedliwości - ja już nie będę tworzyć drugiej, bo nie ma co mnożyć rad bez potrzeby - więc zapraszam, w najbliższym czasie będzie międzynarodowy dzień mediacji. Ale bardzo proszę o włączenie się w te sprawy, bo ja w tym widzę - jak również w skargach zbiorowych - lekarstwo na przewlekłość. I jak już będę miała ten raport mojego poprzednika, to prześlę go do Senatu, bardzo proszę o dopilnowanie mnie, żebym przesłała do Senatu raport mojego poprzednika o tej przewlekłości.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#IrenaLipowicz">I wreszcie pytanie pana senatora Zientarskiego. Jestem wzruszona, że ten wywiad został zachowany. Jestem bardzo wdzięczna, że przy tej okazji mogę o tym marzeniu powiedzieć Senatowi i panu marszałkowi oraz całemu prezydium. Proszę państwa, mały przedsiębiorca, który ma sklepik warzywny, jeżeli się wda w spór z wielkim supermarketem albo z jakimś ogromnym producentem, to jakie ma szanse prawne? Jakiego adwokata on może opłacić, a jakiego adwokata może opłacić ten potężny podmiot gospodarczy? W innych krajach można wykupić... Wiemy, że istnieją ubezpieczenia OC, AC i wszyscy je traktują jako rzecz normalną, może być pakiet zwykły, może być luksusowy. Ale ja wątpię, żeby w Polsce osoby fizyczne, może oprócz lekarzy i prawników, wykupywały takie pakiety na ochronę prawną. A na pewno powinni to robić przedsiębiorcy, bo oni są najbardziej zagrożeni. I to by nam pozwoliło... Ja analizowałam, czemu ciągle nie ma ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej. Odpowiedź jest jedna: fala, która wtedy wpłynie... No, to państwo będziecie ten budżet uchwalać, nie ja. Ale gdybyśmy rozdzielili te sprawy i powiedzieli, że tym będą objęci ci, którzy są niezamożni, ale nie są ubodzy, i którzy po prostu nie dają rady z pomocą prawną, ale to nie jest tak, że oni żyją z zasiłku i trzeba im udzielić pomocy w klinikach prawa, które będziemy rozwijać i które chcę rozszerzyć o poradnictwo dla osób, które wpadły w pułapkę zadłużenia... To będą przede wszystkim tacy zwykli ludzie, którzy nie mogą zapłacić od razu 6 tysięcy zł prawnikowi.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#IrenaLipowicz">Ta inicjatywa wywołała echo, mam pierwsze zgłoszenia. No i tu znowu tak patrzę... Skoro ktoś znalazł taki artykuł, Panie Senatorze, to zapraszam do Biura RPO i bardzo zapraszam do pracy. Jakie tu jest niebezpieczeństwo? Takie, żeby jak to czasem niektórzy mówią, korporacje prawnicze nie wyczuły tu zbyt dużego interesu. Dlatego trzeba się dobrze zastanowić... Chociaż za tym raczej są mniejsze kancelarie, które by interesowało to, żeby były jakieś tam pakiety brązowy, srebrny i złoty czy inne. Ale bardzo byłabym wdzięczna za współpracę Senatu, zwłaszcza prawników zasiadających w Senacie, bo ja się troszkę boję, żeby to nie była jakaś furtka.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#IrenaLipowicz">Jak państwo wiecie z mojego ograniczonego wniosku w sprawie samorządu adwokackiego, ja jestem za samorządem zawodowym, ale istotą samorządu jest jego przymusowość, bo jak nie ma całościowej reprezentacji, to się robi konkurencja stowarzyszeń. Ale pozwolę sobie na koniec, Panie Marszałku stwierdzić, że uważam - i to jest przekonanie, któremu dałam wyraz na piśmie i w wystąpieniach naukowych - że nadzór naszego państwa nad samorządami zawodowymi powinien być zdecydowanie silniejszy. I pozwolę sobie opracować wystąpienia również w tym zakresie. Bo, proszę państwa, tam, gdzie na przykład sankcja dyscyplinarna, gdzie samorząd adwokacki... Dopiero wczoraj Trybunał Konstytucyjny - bo wygraliśmy - to usunął. Adwokat wyjechał pracować do Wielkiej Brytanii, żeby zarobić na swoją kancelarię, przez kilka lat nie płacił składek i samorząd adwokacki dożywotnio skreślił go z listy adwokatów, więc jak on wrócił do Polski, to okazało się, że dożywotnio nie ma prawa wykonywania zawodu. To jest przykład, że takiego samorządu nie można tolerować. Wobec tego Trybunał uchwalił wczoraj, że ta sankcja dyscyplinarna nie może być dożywotnia. Bo sąd pozbawia prawa wykonywania zawodu na dziesięć lat, a tutaj tego człowieka... On pojechał tam, żeby właśnie zapracować na kancelarię, a jak wrócił, to okazało się, że już nie ma na co pracować, bo dożywotnio jest pozbawiony prawa wykonywania zawodu i nie ma żadnego odwołania, żadnej drogi prawnej, jest to pułapka bez wyjścia. Jestem wdzięczna Trybunałowi Konstytucyjnemu, że to uchylił, ale to wskazuje, że przez lata... Przecież to był jasny przykład na to, że powinien być nadzór państwa. Bo żeby takie rzeczy były możliwe? Tak że samorząd zawodowy - tak, jak najbardziej, ale również silny i zdecydowany nadzór państwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz: Dziękuję...)</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Jeszcze było moje pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#IrenaLipowicz">Przepraszam, ale jakie pytanie?</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Mniejszość polska, mniejszość niemiecka.)</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#IrenaLipowicz">A, przepraszam bardzo, mam je tutaj...</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o mniejszość, to ja uważam, Panie Senatorze, oceniam, że na status mniejszości, na nazwę „mniejszość” nie mamy w tej chwili szans po prostu dlatego, że jest tu kwestia konstytucji, ale również pewnego lęku przed bardzo ekspansywnymi mniejszościami w establishmencie politycznym, na przykład turecką. Powinniśmy jednak mieć dokładnie tę samą wiązkę praw i obowiązków, którą ma mniejszości niemiecka w Polsce. Ja się temu przyglądałam. Jeżeli państwo w Komisji Spraw Zagranicznych moglibyście zdefiniować we współpracy z Polonią w Niemczech, z naszymi placówkami tam się znajdującymi, ze znakomitym ambasadorem i konsulami, którzy tam są i z którymi utrzymuję kontakt, gdzie są te luki... Ja uważam, że trzeba przez Bundestag i Bundesrat naciskać, żeby tam, gdzie mniejszość niemiecka ma lepszy status... No, nie kłóćmy się, trudno, nie możecie ze względów konstytucyjnych... Ale to zwykle był koniec dyskusji. A tymczasem można to też zrealizować w ramach zwykłego ustawodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli mogę, to powiem, że byłoby też... Z moich kontaktów na Śląsku wynika, że jest tam paradoksalna sytuacja. Jest poczucie, o którym chciałabym panu marszałkowi i Senatowi powiedzieć - to wynika z moich kontaktów, które mam już jako rzecznik - krzywdy wśród Ślązaków, którzy się czują Polakami. Bo oni uważają, że mniejszość niemiecka na Śląsku ma pomoc ze źródeł przeznaczonych na mniejszości, ze źródeł w swoim kraju pochodzenia, jakby tym macierzystym, czyli Niemczech, a polscy Ślązacy są troszkę przez państwo polskie w swojej działalności niewspierani i zapominani.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Chodzi o Ślązaków w Polsce?)</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Bo są Polakami.)</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#IrenaLipowicz">Tak, są Polakami. Ale organizacje regionalne, no subiektywnie... Pan senator pyta, to ja mówię, jak jest, a subiektywny ogląd jest taki, że ta ludność śląska, kaszubska czy inna, która ma bardzo silną opcję polską mówi: no dobrze, ale materialnie mamy gorzej, mamy gorzej niż ludność autonomiczna na Śląsku, tak zwani nowi autonomiści, bo ona otrzymuje wsparcie ze strony Rady Europy i nowych ruchów autonomicznych w Europie. W związku z tym stare organizacje śląskie o bardzo silnej afiliacji, przekonaniu, Ślązacy, Polacy tracą powoli młodzież, bo nie mogą być dla niej równie atrakcyjne. Jeżeli Senat chce coś w tej sprawie zrobić... Ja o tym mówię jako o obserwacji i jako osoba, która pochodzi z tego regionu. W taki paradoks weszliśmy.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Nie ma narodowości śląskiej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz: Ja nie mówię o narodowości. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Woźniak...</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#BogdanBorusewicz">Pani Rzecznik, ale to jeszcze nie koniec pytań.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz: A ja myślałam, że już tak.)</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Woźniak, a potem pan senator Szewiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#HenrykWoźniak">Na początek dygresja w związku z tym, co pani profesor mówiła. Problem szkolnictwa Polaków w Niemczech polega na tym, że to szkolnictwo jest w kompetencji landów.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz: Landów.)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#HenrykWoźniak">Dopóki Polacy nie zostaną uznani za mniejszość, nie będzie to zadanie - przynajmniej takie jest oficjalne stanowisko - dla Bundestagu. Zmiana tej sytuacji to jest długi proces. Ale to tak na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#HenrykWoźniak">Chciałbym nawiązać do problemu Jugendamtów. Pani rzecznik powiedziała, że poszukuje partnera. Mnie się wydaje, że naturalnym partnerem po stronie polskiej jest rzecznik praw dziecka. To jest przecież urząd państwowy, obecnie pewnie już dobrze zorganizowany i wyposażony we wszelkie narzędzia potrzebne do tego, aby być partnerem dla Jugendamtów. Taką propozycją chciałbym się podzielić z panią rzecznik. Nie ma potrzeby szukać organizacji społecznych, skoro jest urząd państwowy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Szewiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AndrzejSzewiński">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#AndrzejSzewiński">Ja chciałbym zadać takie pytanie: jak pani rzecznik ocenia przestrzeganie w Polsce międzynarodowych standardów związanych z prawami człowieka w kontekście orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka? Czy coś się zmieniło in plus przez ostatnie, powiedzmy, kilka lat?</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#AndrzejSzewiński">Kolejne pytanie. Do mojego biura senatorskiego przychodzą interesanci i mówią, że jest dużo problemów związanych z przewlekłością procedur dotyczących wydawania przez ZUS decyzji w sprawie rent. Czy pani rzecznik podjęła jakieś interwencje w tym zakresie? Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#BogdanBorusewicz">Jeszcze pan senator Piechniczek, a potem pani rzecznik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AntoniPiechniczek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#AntoniPiechniczek">Pani Rzecznik!</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#AntoniPiechniczek">Ja mam takie pytanie. Gdy rozpoczynałem pracę w Senacie, chciałem przeforsować coś takiego jak karta praw trenera, czyli inaczej Karta Trenera, analogiczna do Karty Nauczyciela. Powiedziano mi wtedy, że niestety nie stać nas na tego rodzaju przywileje i że raczej z taką inicjatywą powinien wystąpić minister sportu. Oczywiście trzy lata minęły błyskawicznie i nic w tym kierunku nie zrobiono. Ja nie chciałbym bronić trenerów o znanych nazwiskach, którzy prowadzą reprezentację czy zespół z ekstraklasy, ale powiedzieć o armii trenerów - jest ich w całej Polsce między piętnaście a dwadzieścia tysięcy - zatrudnionych na takiej zasadzie, że jak klub ma pieniądze, to daje, a jak ich nie ma, to nie daje. Trenerzy ci mają prawo do wynagrodzenia około 1 tysiąc zł miesięcznie, często jest to dla nich dodatkowa praca po pracy w szkole, a dostają 200, 250, 300 zł. Proszę mi wierzyć, że stan nie tylko polskiej piłki, ale i całego polskiego sportu nigdy się nie poprawi, jeśli my nie rozwiążemy problemu dotyczącego trenerów - chodzi o traktowanie ich na równych prawach z innymi zawodami. Ty pracujesz dodatkowo, cześć, ty się bujaj. To jest twoja sprawa, chcesz, to pracuj, nie chcesz, nie pracuj, do widzenia. To jest jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#AntoniPiechniczek">Drugie pytanie dotyczy takiego bardzo delikatnego zetknięcia się rzecznika praw dziecka z rzecznikiem praw obywatelskich. Podam przykład, który bulwersuje całą polską opinię publiczną od paru tygodni. Chodzi o Karinę, dziewczynkę, która zniknęła na tydzień z domu, a dzisiaj ma odmrożone stópki. Otóż już pojawiają się głosy, że to dziecko należy odebrać rodzinie. Pytanie jest następujące: jeśli ktoś wychowuje ośmioro dzieci, to odebrać mu wszystkie czy jedno? A jeśli jedno, to dlaczego nie siedmioro? Ja chciałbym zwrócić uwagę na to, że my w parlamencie, tu, w tej Izbie, uchwaliliśmy ustawę o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, wtedy też ludziom za takie działania odpowiedzialnym daliśmy rok. Ja podejrzewam, że teraz oni będą się starali udowodnić na wszelkie sposoby, że są potrzebni i że należy odebrać jak najwięcej dzieci, bo to wykaże, że dobrze wykonują pracę. I w tym momencie pojawia się niesamowicie istotne zadanie dla pani: być w tej materii bardzo obiektywnym sędzią. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#IrenaLipowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#IrenaLipowicz">Bardzo dziękuję za wszystkie pytania. Jeżeli chodzi o uwagę pana senatora, to oczywiście jest to kompetencja landów. Jednak podczas moich rozmów w tym zakresie ja zawsze podkreślałam, że Rzeczpospolita Polska zawierała traktat z Republiką Federalną Niemiec i to nie jest nasza sprawa, kto jest wewnętrznie, konstytucyjnie odpowiedzialny. Odpowiada całe państwo. Poza tym, ponieważ jest to kompetencja landów, Bundesrat powinien zwracać uwagę na to, jak to jest realizowane w poszczególnych landach. Jeżeli okazuje się, że w jednym landzie można wspaniale zorganizować nauczanie języka polskiego, a w drugim nie ma tego w ogóle, oznacza to, że jest to sprawa polityczna, która wymaga interwencji na wysokim szczeblu, dotyczącej tego, co się dzieje w danym landzie. Traktat - jest dwadzieścia lat, a więc jest to bardzo dobra okazja... Są bardzo pozytywne, świetne przykłady. Gdy pokazujemy te pozytywne przykłady w niektórych landach, możemy też zapytać: a co się dzieje w innych? To tyle.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#IrenaLipowicz">Kwestia standardów. Musiałabym teraz wygłosić, jeżeli pan senator by pozwolił, półtoragodzinny wykład, ale obawiam się, że znana cierpliwość pana marszałka i znana cierpliwość Senatu zostałyby tutaj narażone... Zresztą te sprawy były przedstawione w poprzednim sprawozdaniu. Ja niedługo będę składała własne sprawozdanie, za rok 2010 - chociaż własne tylko w 1/3 - więc całościową ocenę problemu, jeżeli pan senator pozwoli, zawrę już w tym sprawozdaniu. Są w każdym razie sprawy bardzo znane, mające miejsce w Polsce, które - o ile dobrze zrozumiałam pytanie - bulwersują opinię międzynarodową czy też przyciągają uwagę międzynarodową. Taką sprawą jest na przykład nauczanie etyki... No, o 10.00 mamy... A nie, już nie o 10.00. Niemniej jednak mamy w biurze rzecznika debatę, z udziałem zaproszonych gości, w sprawie etyki, ponieważ to jest jedna z takich podstawowych spraw.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#IrenaLipowicz">Kartą praw trenera nie zajmowałam się, Panie Senatorze. Będę musiała zapoznać się z tym, jak to wyglądało; zapraszam na rozmowę. Po prostu nie chcę w tej chwili mówić o czymś, na czym się nie znam. Jeśli zaś chodzi o forum na temat ubóstwa, to kwestia praw rodzin wielodzietnych, sytuacji rodzin wielodzietnych była bardzo mocno naświetlana. To jest często związane z ubóstwem tych rodzin. Moja interwencja... Rozstrzygać będzie sąd, ja oczywiście mogę uczestniczyć, mogę obserwować... Problem polega na tym, że jedno dziecko, którego sytuacja jest naświetlona przez media, znajduje się jakby pod szczególną ochroną opinii publicznej, ale przecież są tysiące dzieci, które takiej uwagi mediów nie skupiają. Teraz trzeba znaleźć równowagę. Dużo będzie zależało od praktyki, od nadzoru parlamentu nad stosowaniem ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Na tym forum zwracano nam uwagę, że jest na przykład stowarzyszenie rodzin wielodzietnych, z którego są wykluczone rodziny niepełne. Oznacza to, że stowarzyszenie nie przyjmuje samotnych matek i samotnych ojców, którzy mają dużo dzieci. A wiele rodzin wielodzietnych...</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#komentarz">(Głos z sali: „Trzy Plus”, tak?)</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#IrenaLipowicz">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Stowarzyszenie „Trzy Plus”?)</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#IrenaLipowicz">Jedno z...</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#IrenaLipowicz">Po prostu te stowarzyszenia chrześcijańskie mówią, że ich interesują tylko rodziny pełne, a tymczasem mnóstwo rodzin wielodzietnych to są rodziny samotnych matek lub samotnych ojców. Stowarzyszenie, do którego należy pełna rodzina, uczestniczy i naciska... A co mają robić pozostali? A więc strefa ubóstwa to w tej chwili jeden z największych problemów w Polsce, a równocześnie, że tak powiem, nasz najcenniejszy rezerwuar - ludzie w tej strefie mają dzieci, a nasze wskaźniki demograficzne są straszne. Na pewno potrzebna jest opieka w tym zakresie, ale też odbiurokratyzowanie pomocy społecznej. Zapraszam, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#IrenaLipowicz">Trwało to dwanaście godzin, było mnóstwo materiałów i wiele pomysłów na to, jak można by działać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#BogdanBorusewicz">Nie ma więcej pytań. Dziękuję, Pani Rzecznik...</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz: Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#BogdanBorusewicz">...za wyczerpujące odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#BogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów oraz o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#BogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Cichonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#ZbigniewCichoń">Panie Marszałku! Pani Rzecznik! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#ZbigniewCichoń">Chciałbym bardzo podziękować pani rzecznik za to wystąpienie, zwłaszcza za przywołanie świętej pamięci rzecznika praw obywatelskich, pana doktora Janusza Kochanowskiego. Upatruję w tym wystąpieniu nadziei kontynuacji dotychczasowej linii działania pana rzecznika praw obywatelskich, który w sposób szczególny był zatroskany o to, żeby nasze państwo realizowało zasadę art. 2 konstytucji, czyli żeby było rzeczywiście państwem prawa.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#ZbigniewCichoń">Przypomnę, że podczas jednego ze swoich wystąpień stwierdził on, że niestety, jesteśmy dopiero na drodze do stworzenia państwa prawa i droga do przebycia jest jeszcze dosyć długa. Wskazywał te mankamenty naszego ustawodawstwa i praktyki stosowania prawa, które powodują, że jesteśmy jeszcze dość daleko od zrealizowania tej dyspozycji art. 2 konstytucji. Wskazywał między innymi nieposzanowanie tak elementarnego prawa jak prawo do wolności człowieka, przywołując tutaj orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, a zwłaszcza przyjętą przez gremium sztrasburskie uchwałę o tym, że występuje u nas systemowa wadliwość rozwiązań prawnych i praktyki stosowania instytucji pozbawienia wolności, prowadząca do bardzo częstego naruszania art. 5 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#ZbigniewCichoń">Ponadto przedkładał również wiele uwag dotyczących sytuacji osób więzionych. Przypomnę, że wystąpił z interwencją w sprawie śmierci w zakładzie karnym w Krakowie obywatela Rumunii, Roma. Dopuszczono, żeby człowiek zszedł z tego świata na skutek zastosowania głodówki w proteście przeciwko bezprawnemu tymczasowemu aresztowaniu. Oczywiście takie wydarzenia wskazują na to, że również warunki odbywania kary pozbawienia wolności w Polsce nie spełniają niestety standardów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Przypomnę chociażby dwa ostatnio zapadłe orzeczenia, w których Trybunał stwierdził, że niedopuszczalne jest zakazywanie osobom pozbawionym wolności zawierania związków małżeńskich - dwa takie orzeczenia niedawno zapadły. To jest jeden wielki alarm przeciwko praktyce stosowania prawa przez nasze sądy, które uzurpują sobie prawo do ingerencji w tak bardzo intymną sferę życia człowieka jak zawieranie związku małżeńskiego. Trudno sobie wyobrazić, że sędzia w Polsce w XXI wieku myśli tymi kategoriami. Właściwie jest to smutne, że europejska instancja sądowa musi się w tej kwestii wypowiadać.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#ZbigniewCichoń">Mam nadzieję, że pani rzecznik, jako znana profesor prawa, o ogromnym dorobku, również naukowym, będzie kontynuowała tę linię, którą do tej pory realizował pan doktor Janusz Kochanowski, a zarazem podejmie jeszcze nowe inicjatywy, chociażby dlatego, że poprzedni rzecznik był karnistą, a pani profesor jest profesorem prawa administracyjnego. Myślę, że warto zająć się również sprawą, która wiąże się z prawem administracyjnym, a która w moim przekonaniu, jako senatora i prawnika, jest bardzo niebezpieczna, mianowicie sprawą przenoszenia pewnych regulacji z prawa karnego do prawa administracyjnego. Mam na myśli stosowanie, i to nadmiernie rozpowszechnione, instytucji kary administracyjnej, niejednokrotnie bardziej dolegliwej aniżeli odpowiedzialność karna, oraz stosowanie różnych odstępstw od reguł kodeksu postępowania administracyjnego poprzez wprowadzanie rygoru natychmiastowej wykonalności - wbrew dyspozycji art. 118, który wyraźnie precyzuje, kiedy taki rygor może być nadany - przez różne instytucje, które mogą go stosować, mianowicie inspekcję drogową, inspekcję sanitarną, słowem, całą masę różnych instytucji. Zaczyna w Polsce dochodzić do tego, że obywatel jest poddany kontroli i bardzo dolegliwej działalności władczej nie tylko tych instytucji, co do których tradycyjnie był przyzwyczajony, że mogą wyrządzić jakąś dolegliwość za nieprzestrzeganie prawa, czyli policji, prokuratury, sądów, ale całej masy instytucji, które mnożą się jak grzyby po deszczu i które są niejednokrotnie wyposażane w większe kompetencje niż sądy karne. Uważam, że to jest też kwestia do przemyślenia i tu wiążę pewne nadzieje z panią profesor jako profesorem prawa administracyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#BogdanBorusewicz">Poproszę pana senatora Jana Rulewskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JanRulewski">Wysoka Izbo! Pani Rzecznik!</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#JanRulewski">Pozwolę sobie zacząć bynajmniej nie kurtuazyjnie. Nie miałem możliwości wyrazić stosunku do wyboru pani na stanowisko rzecznika, czynię to teraz, oczywiście krócej, zwłaszcza, że sala skróciła tę moją część wstępną, obdarzając panią brawami.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#JanRulewski">Ja pozwolę sobie jednak dodać, że moja satysfakcja z wyboru pani wynika z dwóch przyczyn. Po pierwsze, z dużego doświadczenia, które mogła pani nabyć w trakcie pracy parlamentarnej, jak sądzę, również naukowej, ale, dodam bez subiektywizmu, także w trakcie działalności w „Solidarności”, której jedną z matek było przecież wskazanie w ramach rundy ogłoszonej przez prezydenta Cartera konieczności przestrzegania praw człowieka. To właśnie „Solidarność” głosiła zasadę legalizmu i przestrzegania praw człowieka.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#JanRulewski">Drugi powód do satysfakcji jest taki, że, jako że sprawy, którymi się pani zajmuje, budzą nie tylko emocje, ale również olbrzymie spory prawne i polityczne, pani kultura posłuży zapewne rozpatrywaniu tego wszystkiego w warunkach podwyższonego zaufania i godności tego urzędu. Nie chcę porównywać z innymi osobami, ale sądzę, że pani wzniesie to na wyższy poziom.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#JanRulewski">Ustawa o rzeczniku praw człowieka nie zawiera instytucji programu działania, ponieważ działania rzecznika są nakierowane na kontrolę, następcze. Z tej racji trudno mi się wpisywać do pani notatnika z problemami, ale pozwolę sobie na nietakt i jednak zgłoszę problemy, które mają wielkie znaczenie dla przestrzegania praw międzynarodowych, praw uznanych przez cały świat, i które są oczywiście dostrzeżone i akcentowane w konstytucji. Są to zatem sprawy wielkie. O niektórych z nich już pani mówiła, na przykład o problemie praw dziecka. Przejawia się on...</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#komentarz">(Sygnał telefonu komórkowego)</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#JanRulewski">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#JanRulewski">...W Polsce i nie tylko, w Europie w postaci zaniku odpowiedzialności rodzicielskiej...</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#komentarz">(Sygnał telefonu komórkowego)</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#komentarz">(Senator Grażyna Sztark: Proszę wyłączyć zielonym.)</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#JanRulewski">...w tej najprostszej formie alimentacji. Jako ten, który od lat pracuje w komisji polityki społecznej, uważam, że problem alimentacji nie jest rozwiązany. Dzisiaj jest to problem milionów dzieci i już pojawia się problem ludzi starszych. Wiąże się to z zanikiem instytucji rodzinnych. To zjawisko rodzi oczywiście krzywdę dziecka, porzuconego przez rodziców w zakresie alimentacji i nie tylko, bo przecież mówiła pani o eurosierotach. Jest to problem, którego politycy nie są w stanie rozwiązać, bo jak wiadomo, konstytucyjny obowiązek alimentacji przez państwo - mówię o takiej formie uproszczonej, a więc opiece i pomocy - zderza się jednak z barierami budżetowymi. Krótko mówiąc, te dzieci są dyskryminowane, nie mają takich samych szans rozwoju jak pozostałe, jak moje dzieci, mimo że wzywa do tego Karta Praw Dziecka. I mnie to boli, ponieważ ma to już wymiar milionów przypadków i zjawisko narasta.</u>
          <u xml:id="u-31.11" who="#JanRulewski">Drugim problemem jest problem opieki zdrowotnej, która jeżeli chodzi o prawa człowieka chorego, jak się wydaje, osiągnęła już dno. Kolejki osób, którym grozi utrata życia, a którym przewidziano wizytę lekarską za pół roku, są absurdem. Są największą satyrą czy też największą karykaturą służby zdrowia. Zapisuje się człowieka zagrożonego śmiercią jak towar do wydania w magazynie na za trzy miesiące, pięć miesięcy czy rok. I ten problem, że każdy ma prawo do życia i do opieki zdrowotnej, jak mówi konstytucja w dwóch przynajmniej miejscach, nie jest w Polsce rozwiązany, jest żywotnym problemem wielu milionów Polaków. Przede wszystkim ofiarami tego padają osoby starsze, a więc mamy do czynienia z dyskryminacją osób starszych.</u>
          <u xml:id="u-31.12" who="#JanRulewski">Pozwoliłem sobie wspomnieć, Pani Rzecznik, o proweniencji solidarnościowej. To jest sprawa wielka, tylko to na szczęście obejmuje niewielu, tylu, ilu zgłasza jakieś roszczenie, zresztą określone w konstytucji. Ludzie „Solidarności”, podejmując walkę, nie kalkulowali, nie liczyli nawet, że ich krzywdy zostaną naprawione. A te krzywdy zostały przez komunistyczne państwo wyrządzone, choćby w postaci zdegradowanego systemu emerytalnego. Niestety, Pani Rzecznik, ani moi koledzy, ani inni po tylu latach tych krzywd nie naprawili, wbrew konstytucji, która nakazuje, przynajmniej znów w dwóch artykułach, szczególną opiekę nad kombatantami, uczestnikami walk o wolność. W innym artykule konstytucji, już nie pamiętam, chyba art. 77, jest mowa, że każdy ma prawo do naprawy krzywd wyrządzonych przez władze publiczne. Do dzisiaj wielu ludzi z „Solidarności” uzyskuje mniejsze emerytury niż gdyby wtedy pracowali, siedzieli w domu i grzali się przy piecu, bijąc brawa Jaruzelskiemu. Ja nie mogę nad tą sprawą przejść do porządku, Wysoka Izbo. A niestety czynią tak moi koledzy, którzy od roku nie rozpatrują inicjatywy ustawodawczej, tymczasem odbyło się już trzydziestolecie „Solidarności” w tym państwie, które już osiąga niezłe wskaźniki cywilizacyjnego rozwoju, w tym niezłe wyniki gospodarcze. I prosiłbym, aby pani rzecznik może w jakimś specjalnym trybie wzięła to pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-31.13" who="#JanRulewski">Teraz może trochę tak dla uspokojenia: pani rzecznik powiedziała tu o swoich przesłankach programowych, swoich propozycjach działania. Wcześniej już w tej Izbie wyrażałem pewien dystans wobec tworzenia wielu instytucji rzeczników. I wówczas wyliczyłem - skracam, bo mam tylko dziesięć minut - że było ich siedemnastu. A dzisiaj mówi się już o kolejnym rzeczniku: rzeczniku kultury politycznej. Pytanie, czy nie mamy do czynienia z inflacją. Czy pani potrafi, Pani Rzecznik, w tym wszystkim się znaleźć? Czy obywatele nie będą pisać, przynajmniej w niektórych przypadkach, po pięć, sześć razy do różnych rzeczników, a pani będzie tym ostatnim? I czy nie będzie pani musiała tracić więcej czasu na to, żeby koordynować i uwzględniać czyjeś inne opinie? Ale cieszy to, że pani rzecznik powiedziała, iż w zakresie praw dziecka już podjęła współpracę w sprawie statusu praw tego niejako najsłabszego człowieka i obywatela. Niemniej jednak problem istnieje. Jeszcze dodam, że obok instytucji tych rzeczników ubezpieczonych, rzeczników praw człowieka, dziecka, kierowcy i innych są przecież w Polsce instytucje kontrolne. To jest olbrzymi aparat nadzoru nad prawami człowieka, chociażby przykład z mojej działalności: Państwowa Inspekcja Pracy w zakresie przestrzegania praw do wynagrodzenia, do zrzeszania się itd. A więc powstaje pytanie, czy w tym gąszczu różnych instytucji pani głos będzie zauważony i wysłuchany? Czy będzie on przykładem kolejnych pseudoporozumień o współpracy, czy też da wyniki?</u>
          <u xml:id="u-31.14" who="#JanRulewski">I wreszcie ostatnia moja prośba. Urząd rzecznika, mimo tak wielu instytucji nadzoru, a do nich zalicza się również posłów i senatorów, którzy siedzą w biurach poselskich... No, nie tylko siedzą, przepraszam, ale przyjmują obywateli, działają, kontrolują, nadzorują. Niemniej jednak uważam, że pani wizytacje i tworzenie biur terenowych to jest ten kierunek konieczny i że państwo w tym zakresie nie powinno oszczędzać. A więc po bodajże Śląsku, po Wrocławiu namawiam panią rzecznik, i na mój głos może pani liczyć, żeby tych ośrodków rzecznika było w kraju więcej. Dziękuję. I przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-31.15" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Ziółkowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Kogut, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#StanisławKogut">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Pani Rzecznik!</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#StanisławKogut">Ja chciałbym podziękować za bardzo konstruktywne przedstawienie sprawozdania pani poprzednika. Po raz pierwszy słyszę taki uczciwy dialog, uczciwą ocenę człowieka, który został wybrany przez poprzedni parlament.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#StanisławKogut">Bardzo mnie zainteresowała sprawa, którą pani poruszyła, mianowicie sprawa programowa dotycząca osób niepełnosprawnych. Nie ukrywam, że jestem człowiekiem, który choć nie ma wśród bliskich osoby niepełnosprawnej, to całe dorosłe życie poświęcił ludziom niepełnosprawnym, ludziom bezrobotnym, a także ludziom po prostu biednym. I ja uważam, Pani Rzecznik, że to bardzo dobrze, iż kładzie pani główny nacisk na kwestie dzieci. Ja całkowicie się zgadzam z panem senatorem Piechniczkiem, który podał przykład tej dziewczynki, Kariny, i ja mogę podać, Pani Rzecznik, bardzo dużo podobnych przykładów. Jako człowiek „Solidarności” w stanie wojennym natknąłem się na piątkę dzieci, którym mama i ojciec zmarli, i jedyną prośbą tych dzieci, Pani Rzecznik, było: nie oddawajcie nas do domu dziecka. Bo pierwsze wyjście, jakie się widzi w naszym prawie, to zabieranie dzieci, rozbijanie rodzin. I uważa się, że tym jedynym wyjściem jest dom dziecka.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#StanisławKogut">Sprawa następna. Ja tu słyszałem, jak pan marszałek podpowiadał pani rzecznik: 3+1. Ja się z pewnymi rzeczami całkowicie nie zgadzam. W ostatnim czasie tak Bóg dał, że do mojego biura zgłosiła się kobieta, której mąż zmarł na tętniaka i która została sama z jedenaściorgiem małych dzieci. I w tym momencie co? Nie pomóc? I pan marszałek, i pani mieliście rację: nie można tak działać. Dwa tygodnie później - to ta sama miejscowość, taki zbieg nieszczęśliwych okoliczności - inny człowiek, także ojciec, również umiera na tętniaka. Zostaje siódemka dzieci. I prośby tych dwóch rodzin, ale i innych, Pani Rzecznik, są jednakowe: nie oddawajcie nas do domu dziecka. Pewnie, że jest wiele, wiele problemów, bo jedenaścioro dzieci, została sama matka, a to rodziny rolników, więc sprawy KRUS, zadłużenie. I tu publicznie dziękuję za to, że gdy wystąpiłem do KRUS, przyjechała komisja i umorzyła wszystkie odsetki.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#StanisławKogut">I jeszcze kolejna sprawa. Ja się ogromnie cieszę, że to „Solidarność”, mój związek, nasz związek, doprowadziła do tego, że Polska, jeżeli chodzi o prawo pomocy osobom niepełnosprawnym, bryluje, jest na pierwszym miejscu. Ja mam możliwość porównania innych konstytucji co do zagwarantowania praw osobom niepełnosprawnym i naprawdę to my jesteśmy na pierwszym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#StanisławKogut">Trzeba, Pani Rzecznik, jeszcze zwrócić uwagę na jedną kwestię. Pani tutaj, odpowiadając na pytanie jednego z senatorów, mówiła na temat wyjazdów rodzin. Pani Rzecznik, ja wspólnie z profesorem Ziębą, światowej sławy psychiatrą i psychologiem, przeprowadzaliśmy takie badania, jaki jest stan psychiczny młodych ludzi powracających z zagranicy. Drodzy Państwo, czym prędzej trzeba się zająć tymi ludźmi. Powstaje ogromna, ogromna depresja u młodych ludzi wracających z Anglii, z Irlandii i z innych krajów. Ogromna depresja. Rodziny rozbite, inna kultura, czasem ci ludzie nie znają języka, po prostu są ogromnie zagubieni. Nie ukrywam, że jak osoby niepełnosprawne... Powiedziałem, że zapiszę się do pani rzecznik, bo moim marzeniem jest, aby stworzyć coś takiego jak w Stanach, takie ogromne centra logistyczne, po to, żeby nawet zatrudnić... Ja akurat w odróżnieniu od pana senatora Woźniaka mam takie samo zdanie jak pani i pan marszałek. Polska jest Polską samorządną. Po to tworzyliśmy prawo, żeby powstawały fundacje i stowarzyszenia - no bo po prostu państwa nie stać na to, aby objąć ochroną ludzi najbardziej potrzebujących - i żeby w każdej gminie, w każdej fundacji były takie centra, byli psychologowie, tak jak jest w Stanach, żeby chociaż poprzez rozmowę na wizji odciągnąć człowieka od samobójstwa czy innych takich rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#StanisławKogut">I to tyle. Ja gratuluję podjęcia tematu osób niepełnosprawnych, bo ten temat zawsze jest wstydliwy dla innych. Ci ludzie są ogromnie wykorzystywani przez pracodawców. Ja powiem tak, u mnie pracuje pewna dziewczyna... Przepraszam, nie u mnie, bo fundacja nie jest moja, ale działa społecznie już od prawie dwunastu lat. Ostatnio przyszła do nas taka dziewczyna, po studiach, i się rozpłakała, bo jak się pewien pracodawca z Krakowa, mojego miasta, dowiedział, że ta dziewczyna jest chora na stwardnienie rozsiane, to następnego dnia wypowiedział jej umowę o pracę. A przecież pracodawcy biorą pieniądze na przystosowanie stanowisk i wiele innych rzeczy. No, ale takie jest podejście niektórych pracodawców. Jak słyszą, że mieliby zatrudnić osobę niepełnosprawną, to traktują ją jak trędowatą.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#StanisławKogut">Ja też jestem przeciwny temu, jak tu się, w parlamencie, mówi, żebyśmy dostosowywali prawo dla osób niepełnosprawnych. Nie, ustanawiajmy prawo dla wszystkich obywateli, w tym dla osób niepełnosprawnych, bo to osoba musi być podmiotem, a nie rzecz.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#StanisławKogut">Nie chcę się sprzeczać z moim kolegą i wielkim przyjacielem, panem senatorem Piechniczkiem, bo ja też lubię sport, ale od Karty Nauczyciela przecież chcemy już odejść. No, każdy może zabrać głos, i jeden będzie chciał Karty Nauczyciela, drugi - Karty Trenera, a ja będę chciał Karty Kolejarza i, jako fanatyk niepełnosprawnych, będę chciał też Karty Niepełnosprawnego. Ja mam swoje zdanie na temat tego, o czym pani powiedziała. Ojczyzna, Rzeczpospolita jest jedna. Skoro już mówimy o Ślązakach i Kaszubach, to powiedzmy sobie, że ci Ślązacy i Kaszubi oddawali swoje życie za to, żeby wrócić do macierzy, wrócić do Rzeczypospolitej. Przestańmy robić z Polski Rzeczpospolitą zaściankową. Ja się jednego obawiam, Pani Rzecznik, obawiam się tego, żeby nie wróciła Polska liberum veto i żeby kiedyś nie doprowadzono do rozbioru mojej ukochanej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#StanisławKogut">A za patriotyzm, za tę miłość do niepełnosprawnych serdecznie pani i panu marszałkowi dziękuję, bo ja, jako człowiek „Solidarności”, czekałem na tę chwilę przez trzydzieści lat.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MarekZiółkowski">Pan marszałek Borusewicz. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#BogdanBorusewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#BogdanBorusewicz">Wydaje się, że po tej dyskusji i po wystąpieniu pani rzecznik wszyscy jesteśmy pewni, że ten wybór, który niedawno został dokonany, był dobrym wyborem. To był dobry wybór na stanowisko rzecznika. I to nie tylko dlatego, że pani rzecznik jest prawnikiem, ma gruntowne wykształcenie prawnicze, ale także dlatego, że przez wiele lat była parlamentarzystą. Jest osobą, która nie tylko coś postuluje i nie tylko o czymś pisze, ale przede wszystkim proponuje konkretne rozwiązania. Tutaj też zaproponowała kilka konkretnych rozwiązań i ja się do jednego z nich przyłączę, a do innego pewnie pan senator Kogut się przyłączy...</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Tak, przyłączę się.)</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#BogdanBorusewicz">Przyłączy się pan senator, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#BogdanBorusewicz">To też jest istotne, dlatego że w Polsce pozycja tego urzędu jest bardzo wysoka. Z pozycji tego urzędu można proponować, wdrażać i monitorować, sprawdzać, jak funkcjonują pewne konkretne działania i rozwiązania. Ja uważam - i dobrze, że jest tu wyraźna sugestia - że pani rzecznik będzie preferowała zajmowanie się rozwiązaniami systemowymi. Moim zdaniem, to jest właściwa rola rzecznika. W tym względzie zgadzam się z panem senatorem Cichoniem, bo on zauważył pewien problem systemowy, a zmiany, ingerencje w system prawny niepokoją nas wszystkich. Oczywiście, zdarzają się sytuacje nadzwyczajne, ale jeżeli ingerujemy niejako z boku, poprzez ustawy incydentalne, na przykład w kodeks karny czy w kodeks postępowania administracyjnego itd., to po prostu psujemy system. I musimy mieć tego świadomość, tak więc te ingerencje powinny być minimalne.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#BogdanBorusewicz">Uważam też, że rzecznik powinien się koncentrować przede wszystkim na problemach: państwo - obywatel, duże korporacje - obywatel. Czyli rzecznik powinien interweniować wszędzie tam, gdzie obywatel ma mniejsze szanse, i wspierać tego obywatela. Dlatego myślę, że pewne działania trzeba kontynuować, a z niektórych trzeba się wycofywać albo po prostu ich nie powtarzać.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#BogdanBorusewicz">Ustawa o rzeczniku, która określa zakres kompetencji, jest bardzo krótka, bardzo zwięzła, bardzo szczupła. Nie wiem, czy nie należałoby tej ustawy zmienić tak, żeby te kompetencje poszerzyć. Taka króciutka ustawa może pewne rzeczy ułatwiać, ale nieraz też prowadzi na manowce. Otóż ja nie mogłem się zgodzić w pewnych kwestiach z poprzednim rzecznikiem, bo według mojej oceny on wychodził poza kompetencje rzecznika - i ja mu o tym mówiłem, tutaj, publicznie. On wywodził tę możliwość ze swoich uprawnień konstytucyjnych, uprawnień obywatela. No, marszałek Senatu też jest obywatelem, ale jako marszałek reprezentuje urząd i jest związany z tym urzędem, jest związany także kompetencjami urzędu. Mam nadzieję, że takie incydentalne sytuacje, w których, według mnie, wychodzono poza kompetencje rzecznika, nie będą miały już więcej miejsca. No, wspomnę tylko o sprawie Nangar Khel czy szczepionki przeciw grypie. Przecież to nie leżało w kompetencjach rzecznika. Mam nadzieję, że pani rzecznik nie będzie ingerowała w tego typu incydentalne sprawy, bo to należy do innych urzędów. Oczywiście, jeżeli inne urzędy nie spełniają swojej roli, to można i trzeba zabierać w tej sprawie głos, ale nie należy wyręczać tych, którzy - w innych urzędach - są powołani do pewnych decyzji, odpowiadają za te decyzje, mają kompetencje, a także zaplecze, które umożliwia prawidłowe podejmowanie decyzji.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Rzecznik, za sprawozdanie. I jeszcze raz powtarzam: cieszę się, że Senat, w zasadzie cały, potwierdził - poprzez oklaski, ale także poprzez te pytania, które tu padły - że wybór pani na to stanowisko był wyborem bardzo dobrym. Oczekujemy oczywiście na te wszystkie działania, które pani zapowiedziała. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Augustyn. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MieczysławAugustyn">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Pani Rzecznik, Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MieczysławAugustyn">Ja też, jako przewodniczący Parlamentarnego Zespołu do spraw Osób Starszych, chciałbym wyrazić radość z tego, że przegląd spraw ważnych, które trzeba kontynuować, wypadł dla tej kwestii pozytywnie. Cieszę się, że pani rzecznik zdecydowała się kontynuować prace zespołu monitorującego przestrzeganie praw osób starszych w Polsce. To będzie na pewno narastający problem, dlatego że według badań polskie społeczeństwo od tego roku zaczyna się bardzo szybko starzeć, a od następnej dekady będzie się starzeć najszybciej w Europie, by w końcu stać się najstarszym społeczeństwem Europy. Z tego sobie nie zdajemy sprawy. To, że będzie tak rosła grupa obywateli w bardzo skomplikowanym technologicznie, informatycznie otoczeniu, oznacza, że poziom zagrożenia wykluczeniem społecznym - a ta sprawa zawsze znajduje się blisko kwestii możliwości korzystania przez te osoby z praw obywatelskich - jest duży i będzie rósł. Dlatego chciałbym z tej mównicy zadeklarować pani rzecznik, że jesteśmy gotowi do współpracy. Skupiamy posłów i senatorów wszystkich opcji, wszystkich klubów i zgodnie uważamy, że trzeba przeciwdziałać wszelkim formom dyskryminacji osób starszych, a zwłaszcza przemocy wobec nich. Dobrze by było, byśmy wspólnie zdołali zainicjować odpowiednie w tym zakresie badania i by udało nam się stworzyć dobry system monitoringu przestrzegania praw osób starszych. Naprawdę wiele w materii można zrobić. Dziękuję pani rzecznik, że podtrzymuje zaangażowanie swojego poprzednika w tę kwestię, bo warto, bo trzeba - seniorzy, najbardziej doświadczeni i zasłużeni obywatele, zasługują na to, by ich praw bronić ze szczególną starannością. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Zientarski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PiotrZientarski">Panie Marszałku! Pani Rzecznik! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PiotrZientarski">Ja również chciałbym się przyłączyć do tych podziękowań oraz wyrazić swoją radość, satysfakcję z tego, iż pani profesor objęła tę zaszczytną funkcję, że przedstawia nam w sposób klarowny i jednoznaczny to, czym chce się zajmować, przedstawia swoje priorytety i deklaruje gotowość do pełnej współpracy. Chciałbym tutaj w imieniu własnym, a także Komisji Ustawodawczej Senatu, której jestem przewodniczącym, podkreślić właśnie tę gotowość do współpracy w zakresie inicjatyw ustawodawczych, bo nasza komisja przede wszystkim właśnie tym się zajmuje, tą materią, głównie w zakresie wykonywania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, ale również i tworzenia inicjatyw wychodzących poza orzeczenia Trybunału. Zajmujemy się również tą kwestią, której pani profesor dotknęła, to jest problemami konstytucyjnymi. I tu chciałbym podkreślić, że one będą rozważane nie tylko w Sejmie, ale również u nas, ponieważ pan marszałek zapowiedział powołanie właśnie w ramach Komisji Ustawodawczej, której przewodniczę, podkomisji do spraw zmian w konstytucji. Jak wiemy, konstytucja uprawnia Senat... Jest przecież, poszerzone w stosunku do małej konstytucji, uprawnienie polegające na tym, że jeśli chodzi o zmiany konstytucji, to musi być przyjęta jednobrzmiąca uchwała zarówno Sejmu, jak i Senatu. Skoro więc Senat może, choć nie musi, podjąć tę jednobrzmiącą uchwałę, to trudno sobie wyobrazić, żeby w tej sytuacji nie pracował i nie zastanawiał się nad zmianami w konstytucji. Te kwestie ustrojowe są dla nas tutaj bardzo istotne i również w tym zakresie liczymy na współpracę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#MarekZiółkowski">Chciałbym zapytać panią rzecznik, czy chciałaby się ustosunkować do głosów w dyskusji. Zapraszam panią profesor, zapraszam panią rzecznik na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#IrenaLipowicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym bardzo podziękować i za dobre słowa pod moim adresem, i za zrozumienie intencji. To jest dla mnie wielki dzień. Nie ukrywam, że traktuję i chciałabym dalej traktować Senat jako mojego naturalnego sojusznika, właśnie jako izbę refleksji, powagi, miejsce mniej może targane emocjami politycznymi, w którym mogę liczyć na głębsze zrozumienie tematu.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym powiedzieć, bo nie odpowiedziałam na to pytanie poprzednio, że oczywiście występowaliśmy w sprawie przewlekłości postępowania w ZUS. Monitorujemy to, będzie też pewnie takie ogólniejsze wystąpienie z naszej strony. To tyle, jeśli chodzi o poprzednie problemy.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli pan marszałek pozwoli, to nie będę już odpowiadała, odnosząc się do poszczególnych fragmentów, tylko powiem zbiorczo o problemach. Mogę powiedzieć, że te uwagi i wystąpienia były dla mnie idealne, bo uzupełniły to, czego nie zdołałam czy nie zdążyłam powiedzieć. Chciałabym bardzo podziękować za uwagę o tym, że tym partnerem Internationaler Sozialdienst mógłby być właśnie rzecznik praw dziecka. To jest bardzo dobra propozycja i będę chciała pójść w tym kierunku. Nasza współpraca jest bardzo dobra... Spotkałam się już z głównym inspektorem pracy, planujemy wspólną...</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Z panem Zającem.)</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#IrenaLipowicz">Tak, z panem Zającem.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#IrenaLipowicz">...I planujemy wspólną konferencję na temat bezpieczeństwa pracy i praw pracowników. Będę na nią zapraszała na wiosnę przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#IrenaLipowicz">Chcę również powiedzieć, że jeżeli chodzi o kary administracyjne, to występowaliśmy już w sprawie miarkowania tych kar. Uważam że to była niezwykle trafna uwaga, bo nadmiar, rozrost kar administracyjnych, ich jednakowa wysokość w tak różnych sprawach pokazują, że pojawia się pewna nieoczekiwana patologia. Od tej właśnie strony będziemy się tym zajmować.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#IrenaLipowicz">Kwestia alimentów to jest, proszę państwa, jedna z tych kwestii, które do nas docierają ogromną, wzburzoną falą. Coraz częściej pojawiają się również postępowania międzynarodowe dotyczące właściwych kwestii i coraz częściej pojawia się sprawa alimentacji osób starszych. Trzeba też będzie się przyjrzeć sprawie odwróconej hipoteki, bo ta instytucja może być szansą dla osób samotnych posiadających jeszcze duże lokale mieszkalne, ale proszę zwrócić uwagę - i tu gdyby Senat zechciał to objąć monitoringiem... Ludzie już słyszeli o odwróconej hipotece, czyli o tym, że za przyrzeczenie oddania swojego lokalu po ich śmierci mogą przez wiele lat otrzymywać dodatek do emerytury czy niewielkie wsparcie. Ale już teraz różne sprytne podmioty zaczynają ludzi wabić odwróconą hipoteką i doprowadzają do przepisania na nie praw do nieruchomości. Podczas spotkania rzecznik węgierski pytał mnie, czy też już mamy falę podstępnych przejęć nieruchomości od osób starych. Mówił, że u nich to się nasiliło w ciągu kilku miesięcy, tak jak u nas problem z dopalaczami. U nas już to jest, ale to jeszcze nie jest taka ogromna fala, jak obecnie na Węgrzech. Chciałabym przedłożyć tę sprawę panu marszałkowi, bo to jest zupełnie nowe zjawisko.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym bardzo podziękować za dobre słowo i za wsparcie koncepcji mojej misji przez pana senatora Niesiołowskiego...</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Rulewskiego.)</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#IrenaLipowicz">Tak, Rulewskiego, mój Boże...</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.14" who="#komentarz">(Głos z sali:...Korzystne.)</u>
          <u xml:id="u-41.15" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Dla kogo korzystne?)</u>
          <u xml:id="u-41.16" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.17" who="#IrenaLipowicz">Panie Senatorze...</u>
          <u xml:id="u-41.18" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Wysoka Izbo, proszę o ciszę.)</u>
          <u xml:id="u-41.19" who="#IrenaLipowicz">Panie Marszałku, chciałabym bardzo przeprosić. Pan senator przez lata współpracy... Mam nadzieję, że mi wybaczy moje przejęzyczenie, bardzo przepraszam. Wiedziałam, że coś dzisiaj musi mi się nie udać i tak się właśnie stało w najważniejszym momencie.</u>
          <u xml:id="u-41.20" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.21" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.22" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut:...Bardzo pozytywnie mówił na temat...)</u>
          <u xml:id="u-41.23" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Panie Senatorze, zamilcz pan, zamilcz pan.)</u>
          <u xml:id="u-41.24" who="#IrenaLipowicz">Przepraszam jeszcze raz, ale przejęzyczenie może się zdarzyć każdemu. Przecież znamy się doskonale... Skupiłam się już po prostu na temacie i przejęzyczyłam się.</u>
          <u xml:id="u-41.25" who="#IrenaLipowicz">Chcę powiedzieć, że jest dla mnie jedną z ważnych spraw... Już chyba nawet wiem, dlaczego się pomyliłam. Mianowicie kiedyś mówiliśmy o odszkodowaniach i o problemie nędzy, w której często żyją najwięksi bohaterowie „Solidarności”, i wtedy chciałam wspomnieć o tym, że kiedyś omawiałam to z panem Niesiołowskim, no i w tym momencie nastąpiła zbitka. Wiele osób, które autentycznie dużo wycierpiały w okresie stanu wojennego, bo na przykład przebywały w zakładach karnych, jest wrażliwych na te sprawy, bo one poznały tych ludzi, a potem, i to akurat dotyczy panów, poznały ich późniejsze losy.</u>
          <u xml:id="u-41.26" who="#IrenaLipowicz">Bardzo chciałabym porozmawiać o tym, w jakim zakresie moglibyśmy w przypadku tych rent specjalnych doraźnie występować w takich sprawach. Bardzo zapraszam pana senatora Rulewskiego do ścisłej współpracy w tym zakresie, bo na pewno konieczna jest tu jakaś modyfikacja prawna. Rzecznik jest odpowiedzialny nie tylko za kwestię przestrzegania prawa, bo tu niby jest wszystko nienaganne, ale także za przestrzeganie zasady sprawiedliwości, a tutaj jest krzycząca niesprawiedliwość. Tak więc byłoby dobrze, gdybyśmy mogli w tej sprawie współdziałać - bardzo serdecznie zapraszam. Poprzednio też już w Sejmie zwracano uwagę na to, jak poważny jest to problem.</u>
          <u xml:id="u-41.27" who="#IrenaLipowicz">Chcę też powiedzieć, że bardzo dziękuję za tę uwagę o wielości rzeczników. Przyjmuję tę sytuację z całym dobrodziejstwem inwentarza, staram się nawiązywać z nimi kontakty, spotykałam się już z rzecznikami: praw dziecka, praw pacjenta i ubezpieczonych. Będziemy wszystkie te spotkania kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-41.28" who="#IrenaLipowicz">Jeden rzecznik jest na horyzoncie. Chcę tę kwestię przedstawić Wysokiej Izbie, bo będziecie państwo wkrótce to rozstrzygać, bo leży już projekt dotyczący powołania rzecznika praw żołnierzy. Chcę tylko powiedzieć, że ustawa wyraźnie pozwala mi powołać na trzeciego zastępcę rzecznika praw żołnierzy. Po uzawodowieniu armii musiałam nawet powołać zespół zajmujący się skargami żołnierzy, skierowanymi do Zespołu Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego. To są już inne skargi, to już nie jest fala, to są zawodowcy, którzy mają takie same problemy jak inni zatrudnieni, a na dodatek bardzo specyficzne. Chcę jednak zadeklarować w tym miejscu, przed Wysoką Izbą, że jestem gotowa - oczywiście również proszę, żeby komisja budżetowa zwróciła na to uwagę - powołać na rzecznika praw żołnierzy na przykład osobę popularną wśród żołnierzy. To może być emerytowany generał, może być też inna osoba, ciesząca się zaufaniem środowiska, a jednocześnie spełniająca wszystkie standardy niezbędne do zostania moim zastępcą. Rzeczywiście nad tą sprawą musimy się pochylić. Tak więc jestem w tej kwestii otwarta, ale to parlament będzie musiał zadecydować, co zrobi z tymi projektami. Z mojej strony jest taka deklaracja.</u>
          <u xml:id="u-41.29" who="#IrenaLipowicz">Chcę też podziękować za inne uwagi. Oczywiście, wielość rzeczników osłabia samą instytucję i pozycję rzecznika, ale ja będę świetnie współpracować ze wszystkimi, którymi parlament mnie obdarzy.</u>
          <u xml:id="u-41.30" who="#IrenaLipowicz">Chcę również wspomnieć o kwestii, która została poruszona jako jedna z najważniejszych, mianowicie o likwidacji domów dziecka i wspieraniu instytucji rodziny zastępczej, również rodziny zastępczej dla osób starych. Właściwie dlaczego nie może istnieć instytucja rodziny zastępczej w sytuacji, gdy ktoś jest w stanie - za mniejsze pieniądze niż kosztuje nas miejsce w domu starców - przyjąć do siebie osobę starszą i stworzyć jej warunki rodzinne? Teoretycznie i prawnie jest to już możliwe, jednak nie jest to instytucja powszechna.</u>
          <u xml:id="u-41.31" who="#IrenaLipowicz">Chcę wreszcie powiedzieć, że bardzo dziękuję za uwagi dotyczące chorób psychicznych i depresji. Mamy pewną epidemię społeczną, epidemię depresji, dlatego potrzebne są inicjatywy dotyczące właśnie powstawania centrów. Z przyjemnością informuję, że takie pierwsze centrum, w ścisłej współpracy z „Inicjatywą Korczakowską”, powstaje, dzięki życzliwości samorządu warszawskiego, na Bielanach. Bardzo proszę o wspieranie takich inicjatyw.</u>
          <u xml:id="u-41.32" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: W Krakowie też jest...)</u>
          <u xml:id="u-41.33" who="#IrenaLipowicz">Kraków, dzięki sieci hoteli „U pana Cogito”, jest absolutnie przykładowy. Pozostaję w ścisłym kontakcie z profesorem Cechnickim, który jako inicjator Polsko-Niemieckiego Towarzystwa Zdrowia Psychicznego zrobił mnóstwo dla postępu w psychiatrii.</u>
          <u xml:id="u-41.34" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Panie Marszałku, chcę poprzeć panią rzecznik.)</u>
          <u xml:id="u-41.35" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Nie ma potrzeby.)</u>
          <u xml:id="u-41.36" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Ale jest porządek...)</u>
          <u xml:id="u-41.37" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: A co? Wprowadzam anarchię?)</u>
          <u xml:id="u-41.38" who="#IrenaLipowicz">Po prostu zapraszam pana senatora. Myślę, że będziemy mieli mnóstwo pól współpracy w przypadku pomocy osobom starszym. Bardzo liczę na tę współpracę.</u>
          <u xml:id="u-41.39" who="#IrenaLipowicz">Chcę również powiedzieć, że jestem wdzięczna panu marszałkowi Borusewiczowi za słowa o tym, że ma pozytywną prognozę co do wypełniania moich funkcji. Jeśli chodzi o nowelizację ustawy o rzeczniku, chcę zadeklarować, że znakomicie zmieszczę się w tych kompetencjach, które są. Myślę, że bardziej gra tu rolę kwestia osobowości kolejnych rzeczników, bo każdy ma troszkę inną wizję. Oczywiście będzie tak, jak zdecyduje Wysoka Izba.</u>
          <u xml:id="u-41.40" who="#IrenaLipowicz">Dla mnie najbardziej istotna, wręcz paląca, jest potrzeba nowelizacji w sprawie Krajowego Mechanizmu Prewencji. Na skutek przedwczorajszego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który w części uchylił artykuł o nadawaniu rzecznikowi statutu przez marszałka Sejmu, będziemy musieli jeszcze uzupełnić ten drugi artykuł. Trybunał odroczył wejście w życie wyroku o dwanaście miesięcy, ale jeżeli nie zrobimy tego do końca tej kadencji, to biuro rzecznika przestanie istnieć, stracimy bowiem jakąkolwiek podstawę prawną do funkcjonowania. Tak więc byłabym wdzięczna za zajęcie się tą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-41.41" who="#IrenaLipowicz">Myślę, że nowelizacja, tak jak pan marszałek mówił, jest potrzebna, ale obecne emocje polityczne i prognoza dotycząca parlamentu napawają mnie obawą, czy te prace zakończyłyby się w szybkim tempie i czy sukcesem. Na pewno na razie pilnie potrzebna jest nowelizacja zapisów o Krajowym Mechanizmie Prewencji. Jestem otwarta na wszelkie propozycje w tym zakresie, również propozycje Senatu. Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-41.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Pani Rzecznik.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MarekZiółkowski">Wysoka Izbo, stwierdzam, że Senat zapoznał się z informacją Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MarekZiółkowski">Chciałbym pani profesor serdecznie podziękować i życzyć wielu sukcesów w podejmowaniu skutecznych działań, zarysowanych przez panią rzecznik. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#MarekZiółkowski">Zamykam punkt dwunasty porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat zapoznał się z informacją o przestrzeganiu wolności i praw obywatelskich w roku 2009, a także zapoznał się z szerszym kontekstem działalności pani rzecznik. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#MarekZiółkowski">Tekst ustawy jest w druku nr 977, a sprawozdania komisji w drukach nr 977A i B.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Stanisław Kogut, tym razem zgodnie z porządkiem obrad. Panie Senatorze, niech pan będzie łaskaw przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#StanisławKogut">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#StanisławKogut">W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej mam ogromny zaszczyt przedstawić jej stanowisko w kwestii nowelizacji kodeksu pracy i innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#StanisławKogut">Powiem, że jestem ogromnie zadowolony, że ta praca odbywała się ponad podziałami, a dotyczyła 6 stycznia, Święta Trzech Króli, można też powiedzieć, że Święta Objawienia Pańskiego. W trakcie prac komisji wszyscy doszliśmy do wniosku, że nie jest to tylko święto katolików, bo to jest święto wszystkich chrześcijan. Święto Trzech Króli obchodzone jest w wyznaniu prawosławnym, w wyznaniu protestanckim i w wielu, wielu innych wyznaniach.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#StanisławKogut">Kwestia pierwsza. Tak jak pan marszałek powiedział, w Polsce była długa i burzliwa dyskusja, były składane różne propozycje w sprawie Święta Trzech Króli. Najpierw był projekt obywatelski, pod którym zebrano dwa miliony podpisów, później były dwa projekty w Sejmie. Był też jeden projekt senacki, pod którym osobiście zbierałem podpisy, ale nie uzyskał on akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#StanisławKogut">Obecnie mamy projekt poselski, za przyjęciem którego, czyli za Świętem Trzech Król wolnym od pracy, głosowała zdecydowana większość, nawet niektórzy posłowie SLD. Podczas dyskusji musieliśmy rozmawiać o znowelizowaniu trzech aktów prawnych: kodeksu pracy z 1974 r., ustawy o dniach wolnych od pracy z 1951 r. i ustawy dotyczącej spraw konkordatowych, z 1989 r. Po wymianie zdań chciałbym podziękować legislatorom, przedstawicielom rządu. Faktycznie odbyły się dwa posiedzenia komisji. Ja oprócz tego mogę powiedzieć - kolega senator Rulewski za chwilę będzie składał sprawozdanie komisji rodziny - że odbyły się także dwa posiedzenia komisji rodziny.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#StanisławKogut">Na drugie posiedzenie Komisji Gospodarki przybył poseł sprawozdawca, pan poseł Kozdroń. Wyjaśnił wszystkie nurtujące sprawy, a było ich wiele, nie ma co ukrywać. Pan poseł Kozdroń występował nawet do sekretarza Episkopatu Polski, Jego Ekscelencji księdza biskupa Budzika, który jednoznacznie w swoim piśmie stwierdził, że nie został naruszony konkordat. W §1 konkordatu jasno jest zapisane, że jest możliwość, możliwość negocjacji, jeśli chodzi o dni wolne, a sprawa Święta Trzech Króli czy Objawienia, jak mówi mój kolega, senator Zientarski, nie dotyczy konkordatu.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#StanisławKogut">Sprawa następna. Byli także przedstawiciele związków zawodowych, wszystkich związków zawodowych. Bulwersowała ich taka sprawa. Twierdzili, że jeżeli Święto Trzech Króli czy Święto Objawienia Pańskiego wypadnie w wolną sobotę, to mogą stracić osiem dni, osiem wolnych sobót, bo ustawa obejmuje okres od roku 2011 do roku 2020. Jest to trochę nieprawda. Ja też jestem związkowcem i wiem, że w kodeksie pracy jest zapis o kwartalnym rozliczaniu czasu pracy, a myśmy jako Senat uchwalali ustawę dotyczącą kryzysu, w której zapisaliśmy, że czas pracy można rozliczać rocznie.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#StanisławKogut">W związku z tym zostało złożone zobowiązanie, to nie pojawiło się na posiedzeniu komisji gospodarki, ale na posiedzeniu komisji rodziny, kiedy to pan przewodniczący Mieczysław Augustyn i ja w uzgodnieniu z panem posłem Kozdroniem - to jest poseł z PO, nie z SLD, bo media podawały, że poseł sprawozdawca był z SLD, a ja mówiłem, że nie, że z PO - jednoznacznie stwierdziliśmy, że podejmiemy sprawę nowelizacji kodeksu pracy, tak aby pracownicy nie tracili tych ośmiu dni wolnych. To też jest trochę przesada, bo jeżeli chodzi o rok 2011, to Święto Trzech Króli wypada przecież raz... Przyjęto tutaj katastroficzną wizję.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#StanisławKogut">Co jeszcze jest ważnego w tej ustawie? W tej ustawie... Może powiem tak. Dla dobra sprawy, po to, żeby Święto Trzech Króli było już 6 stycznia 2011 r., wycofałem się z poprawki, ale osobiście jako człowiek, który zna wybitnie kodeks pracy, występowałem, aby skreślić pkt 1, chodzi o to, że powinno się odliczać osiem godzin od nominalnego czasu pracy. Tymczasem ta ustawa jednoznacznie stwierdza, że gdy Trzech Króli wypadnie w wolną sobotę, to nie odlicza się tych ośmiu godzin. No ale zostało to jednogłośnie przyjęte przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#StanisławKogut">Panie Marszałku, Panie i Panowie Senatorowie, podsumowując pracę komisji, powiem, że komisja jest za przyjęciem nowelizacji kodeksu i innych ustaw. Z tym że zostały przyjęte dwie poprawki legislacyjne, literowe, jedna dotyczy zmiany tytułu ustawy, zostały one przyjęte i przez komisję gospodarki, i przez komisję rodziny. W związku z tym komisje wnoszą, żeby Wysoki Senat przyjął tę ustawę z trzema poprawkami, tak aby 6 stycznia 2011 r. był pierwszym dniem wolnym od pracy w cyklu do 2020 r. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, pana senatora Rulewskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#JanRulewski">W imieniu Komisji Rodziny i Polityki Społecznej pozwalam sobie przedstawić sprawozdawanie, o którym już częściowo mówił członek obu komisji, pan senator Kogut. Sprawozdanie jest identyczne ze sprawozdaniem, które uchwaliła, podjęła Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#JanRulewski">Jeśli coś wymaga uzupełnienia, to stwierdzenie, że prace Komisji Rodziny i Polityki Społecznej były prowadzone w czasie dwóch sesji, w trakcie których zasięgano opinii partnerów społecznych oraz przekazywano opinie wnioskodawców z Sejmu. Trzeba też dodać, że przedmiotem dyskusji były zwłaszcza dwa artykuły tej ustawy, a mianowicie art. 2, w którym odwoływano się do kodeksu i konsekwencji związanych z wprowadzeniem Święta Objawienia Pańskiego, oraz art. 3, w przypadku którego senatorowie wyrażali troskę o to, czy podjęcie uchwały przez Senat nie wywoła problemów prawnych, zwłaszcza przed Trybunałem Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#JanRulewski">W efekcie dyskusji postanowiono, komisja zajęła stanowisko, w którym akceptuje poprawki legislacyjne, także tę, która nadaje właściwą nazwę ustawie, a więc o dniach wolnych, a nie o zmianie kodeksu i innych ustaw, choć to przecież trudna poprawka, bo dotyczy zmiany tytułu. Komisje przyjęły te poprawki jednogłośnie. Zgłoszono także inne poprawki, ale zostały one odrzucone. Całą ustawę przyjęto niejednogłośnie. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MarekZiółkowski">Czy są pytania do senatorów sprawozdawców?</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#MarekZiółkowski">Do którego z senatorów?</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Pupa: Do senatora Koguta.)</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#MarekZiółkowski">Do senatora Koguta.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Pupa.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#MarekZiółkowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Nie ma, wszystko jasne.)</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Ja mam...)</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Ryszka, proszę bardzo, czyli dwóch senatorów.</u>
          <u xml:id="u-46.11" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Do mnie?)</u>
          <u xml:id="u-46.12" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka:...Zgłaszam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-46.13" who="#MarekZiółkowski">Proszę, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-46.14" who="#MarekZiółkowski">Teraz pytanie senatora Pupy, potem następne, a później odpowiedź pana senatora Koguta, zwięzła i zbiorcza.</u>
          <u xml:id="u-46.15" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#ZdzisławPupa">Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#ZdzisławPupa">Pan senator wspomniał o tym, że były inicjatywy, można powiedzieć, obywatelskie, które zmierzały do tego, aby Święto Trzech Król zostało ustanowione, dwukrotnie. Co takiego się wydarzyło? Pamiętam między innymi argumentację rządu, niektórych parlamentarzystów, którzy mówili o tym, jakie to są duże koszty, jakie to jest obciążenie. Były i merytoryczne, i pozamerytoryczne, można powiedzieć, oceny czy argumenty, które przekonywały, że tego święta nie należy wprowadzać. Co się wydarzyło w koalicji rządzącej, w rządzie, bo rząd nie popierał tych inicjatyw obywatelskich, co takiego nadzwyczajnego się wydarzyło, że teraz, po unieważnieniu, można powiedzieć, inicjatyw lokalnych, po zlekceważeniu inicjatyw lokalnych rząd zdecydował się na wprowadzenie Święta Trzech Króli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MarekZiółkowski">Poproszę teraz pana senatora Ryszkę o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że pan senator Kogut odpowiada jako sprawozdawca komisji...</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#MarekZiółkowski">...i na takie pytania co ma biedak...</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Pupa: Ale pan senator może wiedzieć, czy nastąpiło w rządzie olśnienie, czy nie. Tylko o to mi chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nawrócenie.)</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Dobrze...)</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Ryszka zadaje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#CzesławRyszka">Ja mam pytanie w podobnym duchu, ale o innym brzmieniu. Mianowicie mówi się o tym, że ta ustawa jest kompromisem, bo daje dzień wolny, Święto Trzech Króli. Czy tego kompromisu nie można było zawrzeć w trakcie procedowania tamtych ustaw? Wtedy usatysfakcjonowany byłby ten milion...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MarekZiółkowski">Panie Senatorze, ale to też nie jest pytanie do sprawozdawcy komisji. Panowie Senatorowie, rozróżniajmy punkty procedury.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: A może akurat na posiedzeniu komisji rozmawiano o tym, że...)</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#MarekZiółkowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Kogut.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#MarekZiółkowski">Panie Senatorze, ma pan wolność obywatelską, proszę odpowiadać jako sprawozdawca komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#StanisławKogut">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#StanisławKogut">Państwo Drodzy, ja jestem człowiekiem, który ogromnie, ogromnie cieszy się z tego, że będzie Święto Trzech Króli. To jest najstarsze chrześcijańskie święto.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#StanisławKogut">Druga sprawa. Ogromnie się cieszę, że doszło do dialogu, do porozumienia. Drodzy Państwo, powiem tak. Te dwa miliony podpisów nie pozostały bez echa, te inicjatywy nie pozostały bez echa. To, o czym ja dobrze wiem, to fakt, że Episkopat Polski spotkał się z rządem i była omawiana ta kwestia. Nie chciałbym tu wprowadzać jakiegoś niepokoju. Drodzy Państwo, ja mówię tak: dziękuję wszystkim za to, że to święto będzie.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#StanisławKogut">Na posiedzeniu komisji jednej czy drugiej, tak się stało, że pracuję w obu, naprawdę był prowadzony dialog, dialog, dialog i jeszcze raz dialog. Została postawiona teza, jak w matematyce, żeby było święto, a założenie było takie... Przy okazji chciałbym podziękować także panu ministrowi, bo pracowała z nami pani dyrektor, która też szukała wyjścia, sposobu, żeby to święto powstało, i była ogromnie zadowolona, kiedy składałem poprawkę polegającą na skreśleniu art. 1. Nawet i na posiedzeniu tej komisji, Drodzy Państwo, było tak, że braliśmy pod uwagę sytuację pracowników budżetowych. Powiem tak. Jeżeli my tę uchwałę uchwalimy, a uchwalimy, to ona będzie najbardziej niekorzystna dla pracowników budżetowych. A przecież to też są ludzie. Myśmy wyszli z tym, że ta ustawa jest ułomna i to trzeba tutaj powiedzieć. Na posiedzeniu komisji rodziny była inicjatywa polityki prorodzinnej, że będziemy nowelizować kodeks pracy. I ja się wtedy zobowiązałem wobec wszystkich związków, że podejmę tę inicjatywę, żeby nie były stratne. Komisja faktycznie zdecydowała o tym jednogłośnie, nie było kwestii spornych. No, Drodzy Państwo, skoro na posiedzenie komisji rodziny przyszedł przedstawiciel sekretarza Episkopatu, Jego Ekscelencji księdza Budzika, pan dyrektor, i wyjaśniał różne kwestie, to, Drodzy Państwo, to dowodzi ogromnej rangi, ogromnej wagi tej sprawy, tego, żeby to święto było wprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#StanisławKogut">Jeżeli chodzi o sprawy... Ja jestem katolikiem praktykującym i przemawiam tutaj, z tej mównicy, w tej kwestii w imię najpiękniejszego przykazania katolików - miłości bliźniego, a nie nienawiści. Bo, Drodzy Państwo, nic nam nie da rozgrzebywanie tej sprawy. Ja po raz pierwszy przemawiam z ogromnym entuzjazmem, z zadowoleniem, bo ogromnie się cieszę, że będzie święto Trzech Króli i że te działania pana Kropiwnickiego nie poszły na marne. Bo przecież ktoś musiał wziąć pod uwagę również dwa miliony podpisów. Jestem góralem. I u nas, jak jest 6 stycznia to... I u ciebie na Podkarpaciu, i u ciebie, Drogi Senatorze Ryszko, w lubelskim...</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Ryszka.)</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#StanisławKogut">Ryszka, przepraszam...</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#StanisławKogut">...Pisze się kredą: Kacper, Melchior i Baltazar.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: U nich też jest 6 stycznia.)</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#StanisławKogut">Niech ten dzień faktycznie będzie dniem pojednania. I w związku z tym, Drodzy Państwo, mogę powiedzieć, że była dyskusja, był dialog i było, Panie Senatorze Pupa, całkiem inne podejście niż na poprzednich posiedzeniach. Ino tyle mogę stwierdzić. Bo przecież nie mogę powiedzieć, że to są działania polityczne, bo to jest ponad polityką.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#StanisławKogut">Przecież był przedstawiciel MSWiA, pan dyrektor... Nie pamiętam nazwiska, wspaniały dyrektor. Media ciągle narzucały przekonanie, że to jest święto tylko katolików. Nie, to jest święto chrześcijan. I niech się cieszą prawosławni, protestanci i jeszcze inni... Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#StanisławKogut">Odbierz mi pan głos, bo jeśli chodzi o te kwestie, to ja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MarekZiółkowski">Nie, nie, nie, ja teraz...</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MarekZiółkowski">Szanowny Panie Senatorze, chciałbym, wyrażając wielką radość, że to przeszło, sformułować swoją wypowiedź, zgodnie z regulaminem, w postaci pytania. Otóż czy pan senator zna taki kawał z czasów PRL? Przypomniała mi o nim moja córka, która piętnaście lat temu powiedziała: tatusiu, ja nic z tego nie rozumiem. A kawał brzmi następująco. Jaka jest różnica między kurą a Gomułką? Zasadnicza. Kura znosi jaja, a Gomułka - święta.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#MarekZiółkowski">Tak, proszę państwa, w 1960 r...</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: O, właśnie chciałem o tym powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#MarekZiółkowski">...Władysław Gomułka zniósł dwa święta: 6 stycznia i 15 sierpnia.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Tak, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#MarekZiółkowski">I, proszę państwa, w tym momencie, że tak powiem, unieważniliśmy ten kawał i to wzbudza mą... Czy pan senator zna ten kawał? Rozumie pan moją radość?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#StanisławKogut">Rozumiem, Panie Marszałku i właśnie miałem mówić o tym, że towarzysz Wiesław Gomułka zniósł te dwa święta. I chyba się teraz w grobie obróci na drugą stronę, że dzisiaj czy jutro w tym Senacie wróci Święto Trzech Króli. Dziękuję, bo to naprawdę na chwałę boską i Rzeczypospolitej, i wszystkich wyborców. Uważam, że to jest najważniejsza chwila.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Augustyn: Amen.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, jest to poselski projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#MarekZiółkowski">Witam pana Radosława Mleczkę, sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#MarekZiółkowski">Czy pan minister chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Radosław Mleczko: Nie, dziękuję bardzo, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#MarekZiółkowski">Czy są pytania do pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Wszystko jasne.)</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#MarekZiółkowski">Wszystko jasne, Panie Ministrze. Dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, chciałbym otworzyć dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#MarekZiółkowski">Jako pierwszy dyskutant w dyskusji zabierze głos pan senator Czesław Ryszka.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Może złoży do protokołu...)</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Do protokołu.)</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze...</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#MarekZiółkowski">Chcę powiedzieć, oszczędzając czas, że pani senator Zając...</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: Oszczędzam czas państwa senatorów, dlatego złożę do protokołu swoje wystąpienie.)</u>
          <u xml:id="u-54.16" who="#MarekZiółkowski">...złożyła swoje wystąpienie do protokołu, co stwierdzam z przyjemnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#CzesławRyszka">Mówiąc prawdę, też miałem taki zamiar, ale...</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Tylko krótko.)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież można...)</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#CzesławRyszka">...senator Kogut, a także pan marszałek mnie ośmielili. Będzie krótko.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#CzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#CzesławRyszka">24 września bieżącego roku, czyli dokładnie pięćdziesiąt lat po tym, jak ustawa towarzysza Wiesława Gomułki wymazała dzień wolny od pracy w Święto Trzech Króli, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ten dzień wolny przywrócił. Nie mówię, że Sejm przywrócił Święto Trzech Króli, bo ono w kalendarzu kościelnym było i jest. Przywrócenie dzisiaj dnia wolnego od pracy w uroczystość Objawienia Pańskiego, czyli 6 stycznia, jest z pewnością powodem do radości nie tylko dla wierzących Polaków, ale - jak mówił senator Kogut - dla wszystkich wierzących katolików... Chciałem powiedzieć, dla chrześcijan. Nie zapominajmy jednak o szerokiej inicjatywie społecznej, której patronował Jerzy Kropiwnicki, ówczesny prezydent Łodzi. Zdołał on zebrać ponad milion podpisów pod obywatelskim projektem ustawy. Przypomnę również, że o poparcie tej inicjatywy 1 września 2008 r. zwróciło się do marszałka Sejmu Prezydium Konferencji Episkopatu Polski. Niestety, Platforma Obywatelska - przykro mi o tym mówić - była przeciwna przywróceniu dnia wolnego w Święto Objawienia Pańskiego i dwa razy odrzuciła projekt ustawy w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Nigdy nie byli przeciwni. To nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#CzesławRyszka">Pierwszy raz przy okazji wspomnianej inicjatywy obywatelskiej Jerzego Kropiwnickiego i drugi raz, później, gdy Sejm w pierwszym czytaniu odrzucił większością głosów poselski projekt klubu Prawa i Sprawiedliwości. Obecnie, przed wyborami samorządowymi Platforma Obywatelska zmieniła front i mamy to, na co czekaliśmy od kilku lat.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Regulamin Sejmu nie pozwala...)</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#CzesławRyszka">I w związku z tym mam takie pytanie: czy nie można było nad takim kompromisowym rozwiązaniem procedować wtedy, kiedy procedowano nad wspomnianymi, odrzuconymi przez PO projektami? Odbyłoby się to z szacunkiem dla miliona Polaków, którzy zgłosili projekt ustawy obywatelskiej. Dobrze jednak, że obecnie parlamentarzyści tej opcji wypowiedzieli się zgodnie z ideą, którą popiera większość społeczeństwa. Radość jednak nie jest pełna, ponieważ jednocześnie z przywróceniem dnia wolnego nastąpiła zmiana w kodeksie pracy polegająca na tym, że nie można będzie odebrać dnia wolnego w przypadku, gdy święto wypada w sobotę. Z tego powodu liczba dni wolnych od pracy pozostanie praktycznie taka sama. Można więc powiedzieć, że Platforma Obywatelska daje i zabiera.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Daje, abyś dzień święty święcił.)</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#CzesławRyszka">Przypomnę, że posłowie Prawa i Sprawiedliwości byli przeciwni zmianom w kodeksie pracy i wnosili w związku z tym o nadanie ustawie innego tytułu, a mianowicie wpisania tam, że są to też zmiany w ustawie o stosunku państwa do Kościoła katolickiego. Nie wdaję się jednak w spór o to, kto ma rację. Dobrze się stało, że już od przyszłego roku 6 stycznia będzie dniem wolnym od pracy, że to bardzo ważne święto, jedno z najważniejszych z punktu widzenia wiary i tradycji w naszym kraju, święto kościelne niosące uniwersalne przesłanie objawienia Jezusa wszystkim narodom i kulturom, będzie obchodzone jako dzień wolny od pracy. Znaczenie tego święta, które zaczęto obchodzić znacznie wcześniej niż Boże Narodzenie, potwierdza wielowiekowa tradycja. Także w trudnych czasach odbudowy polskiej państwowości i gospodarki w II Rzeczypospolitej Święto Trzech Króli było dniem wolnym od pracy. Tego prawa nie odważono się zakwestionować również po II wojnie światowej i w ustawie z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, gdzie wśród świąt wymienionych jako dni wolne od pracy znajdowało się także Święto Trzech Króli. Dopiero po umocnieniu się władzy komunistycznej decyzją Władysława Gomułki, I sekretarza PZPR święto to w wymiarze państwowym zostało zlikwidowane. Przysłuchując się w Sejmie debacie na ten temat, z niesmakiem słuchałem bałamutnych wypowiedzi posłów lewicy, którzy wykorzystali sejmową dyskusję do tego, by przypomnieć, że w Polsce nie ma obecnie wolności wyznaniowej w przestrzeni publicznej, ponieważ - i tu przytoczę ich słowa - narzuca się do świętowania określony dzień, który jest świętem tylko katolików. Uważam, że w tych głosach przeciwników dnia wolnego w Święto Trzech Króli ujawniały się emocje antykatolickie, a nawet antypolskie, bo skierowane przeciwko poczuciu wolnościowemu narodu polskiego. To komuniści zabrali Polakom wolność, likwidując to święto, które było religijnym dobrem całego narodu i jako takie posiadało olbrzymią wartość duchową. Jak widać, także dzisiaj istotą sporu wokół Święta Trzech Króli nie jest wyłącznie sprawa dnia wolnego od pracy, ale kwestia wartości oraz polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-55.13" who="#CzesławRyszka">Od 1989 r. powtarza się narodowi, że nie stać nas na sprawiedliwość społeczną, ponieważ musimy wzmacniać gospodarkę. To w takim razie na co nas stać? Czy stać nas na przykład na zadłużanie kraju, które wynosi już ponad 720 miliardów zł i zbliża się do niebezpiecznej granicy 55% PKB?</u>
          <u xml:id="u-55.14" who="#CzesławRyszka">Konkludując, powiem, że czas ludzki można podzielić na czas pracy, czas wypoczynku i czas świętowania.</u>
          <u xml:id="u-55.15" who="#komentarz">(Senator Grażyna Sztark:...i czas miłości.)</u>
          <u xml:id="u-55.16" who="#CzesławRyszka">Jesteśmy dziś świadkami i uczestnikami lansowania rozwiązań, w których zatraca się wymiar świętowania, a życie zawęża się do wymiaru pracy i odpoczynku, produkcji i konsumpcji. Dlatego konieczna jest praca wychowawcza, która pozwoli wejść w ducha świętowania, by go odpowiednio zrozumieć i właściwie przeżyć. Świętując, jesteśmy bardziej ludzcy, rodzinni, tworzymy duchową wspólnotę. Temu ma również służyć dzień wolny, Święto Objawienia Pańskiego, Trzech Króli. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-55.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Rulewski, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Pan Rulewski jeszcze. Ja się też zapisałem, bo mnie natchnął...)</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Głowski: Wisisz na tablicy, Stasiu.)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#MarekZiółkowski">To już wiemy, Panie Senatorze, ale za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#JanRulewski">Niestety, nie mogę zadośćuczynić prośbom Wysokiej Izby i złożyć przemówienia do protokołu, bo nic nie napisałem.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#JanRulewski">Ale czego nie zapisałem, to zapamiętałem, i nie ukrywam, że moje wystąpienie będzie jednak miało akcenty sceptyczne. Z góry oświadczam, że podzielam entuzjazm polityczny i nie tylko polityczny tych wszystkich, co opowiadali się za ustanowieniem Święta Trzech Króli dniem wolnym, a prawie wszyscy w Polsce się za tym opowiadali, ale cenię tych wszystkich, którzy umieli pogodzić ten entuzjazm z wymogami, z nakazami gospodarki, i wyrażam im swój szacunek. Propozycja Platformy Obywatelskiej konsumuje w sobie prawo obywateli do określania swego miejsca w Polsce w zakresie prawa, w tym prawa do dni wolnych, ale też wraz z inicjatywą posłów PO zostało zachowane prawo tego, co nie ma głosu w Sejmie, to jest ekonomii. Niemniej wydaje mi się, że inicjatywa zgłoszona przez naszych kolegów z Senatu zawiera w sobie wiele niedopowiedzeń bądź nawet błędów.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#JanRulewski">Wskazałem, że na posiedzeniu komisji nie było jednogłośności, i to ja byłem sprawcą tego zamieszania, ponieważ głosowałem przeciwko ustawie. Ale w imię tego ekumenizmu, który wokół Święta Trzech Króli panuje, z sali wycofam poprawki, które zamierzałem zgłosić.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#JanRulewski">Jakie to były poprawki? Poprawka główna zmierzała do tego, żeby wobec krytyki rozwiązań legislacyjnych przedstawionych przez Sejm, dotyczącej dwóch artykułów ustawy, zawiesić jednak jej wykonanie do 1 stycznia 2012 r. I z tej poprawki, jak powiedziałem, się wycofuję. Druga poprawka zmierzała do tego, żeby skreślić art. 3, co do którego opozycja ma, moim zdaniem, dużo słuszności, że wyraźnie premiuje czy promuje porozumienia zawarte wyłącznie z kościołem katolickim. Jak wiem, nie taka była intencja kościoła. Zresztą proszę zauważyć, że to nie kościół występował o ustanowienie Święta Trzech Króli dniem wolnym. Kościół zaledwie to popierał, wyjaśniał. Uważam, że wpisywanie w ustawę tylko jednego z kościołów, bez uzupełnienia tego zapisu o konsultacje z innymi kościołami, jest niesmaczne, zwłaszcza że to święto jest obchodzone we wszystkich religiach chrześcijańskich, w niektórych tylko w innym czasie. I, jak rozumiem, inne religie nie sprzeciwiają się temu, aby ono było dniem wolnym.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#JanRulewski">Zwracam również uwagę, że kwestionując konieczność powoływania się na ustawę o stosunku państwa polskiego do kościoła katolickiego, gdzie enumeratywnie wymienia się te święta, uważano, że to narusza postanowienia konkordatu i tej ustawy, ponieważ suweren, Sejm, parlament, samoistnie wpisuje inne święto. Ja pozwolę sobie zwrócić uwagę, że ideą konkordatu w tym zakresie było stworzenie katolikom - a już dzisiaj wiemy, że chrześcijanom - możliwości swobody wyrażania uczuć w tym jednym z najważniejszych świąt. Zatem jeśli ustawodawca to ułatwia, to nie działa wbrew porozumieniu, wbrew konkordatowi, ale działa na jego korzyść. Można by się posunąć dalej: ale przecież to jest domena kościołów, jakie święta kiedy należy czcić. Ale my tutaj powiadamy: co państwo jako ustawodawcy zrobią, żeby to święto mogło być godnie uczczone. I dlatego ta inicjatywa wychodzi naprzeciw konkordatowi i oczywiście innym kościołom, które powiadają, że trzeba ludziom wierzącym ułatwić oddawanie czci między innymi w tym dniu. Zatem ten zapis, choć zarzut jego niekonstytucyjności jest wątpliwy, bo państwo polskie zobowiązało się, że będzie uzgadniać zmiany, to jednak nie wykracza przeciwko obywatelom i ich prawom. Nie uważam więc za konieczne ujmowanie tego zapisu w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#JanRulewski">Niektórzy od razu wskazali, że przez to to święto stanie się cywilne. No, tak można przyjąć. Obywatele orzekli, że chcą to obchodzić, a parlament się do tego pozytywnie ustosunkował i przyjął to. Zatem nie możemy tu mieć podejrzeń o nietolerancję czy stawiać zarzutów, o jakich tu wspomniał senator Ryszka, mówiąc, że SLD twierdzi, iż państwo polskie narzuca czas i sposób oddawania czci obywatelom. Państwo zresztą nie narzuca, bo nie wskazuje w swojej ustawie, co ktoś w tym dniu powinien robić.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#JanRulewski">Ale istotniejsza sprawa, Wysoka Izbo, dotyczy art. 2, czyli zmian w kodeksie. Jak wiadomo, nastąpiło już czterdzieści sześć zmian kodeksu. A najtrudniejszym rozdziałem kodeksu jest rozdział 6, czyli rozdział dekretujący czas pracy. Dlaczego? Bo są zróżnicowane systemy naliczania czasu pracy, wyznaczania, okresu, rozliczania, w tym rozliczania świąt - trzymiesięczny, miesięczny. Najgorsze jest to, Wysoka Izbo, że w małych przedsiębiorstwach nie ma praktycznie żadnych. Co więcej, to, kiedy był dzień wolny czy świąteczny - wskazują na to materiały PIP - określa się do tyłu, czyli na przykład ustala się tak: jeśli, kelnerko czy kelnerze, pracowałaś czy pracowałeś w sobotę, która była jednocześnie dniem świątecznym, to przy założeniu, że masz 10 zł na godzinę, powinnaś czy powinieneś dostać 400 zł, ale jeśli pracodawca określi, że to był dzień pracy, to dostaniesz tylko 150 zł. To są sprawy czasu pracy i to są sprawy wynagrodzenia. Dlatego jest to takie ważne. Z materiałów Państwowej Inspekcji Pracy, do spraw której Wysoka Izba mnie delegowała, wynika, że na sześćset pięćdziesiąt przedsiębiorstw dwieście różnych naruszeń prawa pracy dotyczy właśnie czasu pracy. A to braku ewidencji, a to niezaliczania - jest trzydzieści takich spraw - okresów świątecznych jako okresów świątecznych, dawania wolnego w zamian za to. Skąd biorą się te zastrzeżenia - nie moje, bo jestem ostatni w tej kolejce zastrzeżeń - stawiane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, dział legislacji i opinię publiczną w postaci mediów? Otóż zastrzeżenia wynikają z faktu, że dział szósty oparty jest na takiej zwartej, że tak powiem, piramidzie logicznej...</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Panie Senatorze, proszę się zbliżać do konkluzji. Zostało sześćdziesiąt sekund.)</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#JanRulewski">Konkluzję już wygłosiłem, Panie Marszałku. Wycofuję tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#JanRulewski">Piramida czasu zawiera takie fundamenty jak ośmiogodzinny dzień pracy, pięciodniowy tydzień pracy, konieczność stworzenia okresu rozliczeniowego, ewidencja czasu pracy, odpoczynek. Proszę państwa, jeśli teraz wchodzimy tym rozwiązaniem, to jest tak, jakbyśmy z tej piramidy wyjęli cegiełkę. Stąd ta moja troska, która spotkała się na szczęście z konstruktywnym działaniem innych parlamentarzystów. I dlatego natychmiast podejmiemy prace na rzecz nowelizacji kodeksu. Powtarzam, chodzi o nowelizację kodeksu, nie tylko o zmiany wynikające z tej inicjatywy. Potrzeba przebudowy całego działu szóstego tak, żeby 70% ludzi zatrudnionych w małych przedsiębiorstwach mogło korzystać z dobrodziejstwa prawa, żeby spotkali się...To powoduje, że moja konkluzja staje się zasadna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Bisztyga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#StanisławBisztyga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#StanisławBisztyga">Będę mówił bardzo krótko. Jestem pod wrażeniem wystąpienia pana senatora Koguta, mojego imiennika, który również ma piękne słowiańskie imię, i w zasadzie ze wszystkimi przekazanymi przez niego treściami się zgadzam. Jestem również pod wrażeniem wystąpienia człowieka, który zawsze kojarzył mi się z radosnym, ekumenicznym przesłaniem. Dzisiaj jednak kolega Czesław, że tak powiem, wbił mnie w ławę senacką. Uważam, że nie trzeba w to włączać polityki. Na jedne umysły Duch Święty działa szybciej, a na inne wolniej. Kilkaset tysięcy podpisów, żarliwa modlitwa bardzo wielu ludzi i oczekiwania, żeby to święto było świętem, znajdują swój finał. I tak bym na to patrzył. Trzeba pewne rzeczy przeanalizować, trzeba pewne rzeczy podsumować i jeszcze poddać korekcie. Cieszymy się, że to będzie. Zostało również powiedziane, że będzie się odbywała nowelizacja kodeksu pracy. A zatem zakładam, że te wszystkie niedoskonałości, których istnienie państwo podkreślaliście, także kolega Jan je podkreślał, zostaną naprawione. Znajdzie to ujście, nie będzie tu sprzeczności z prawem. Uwagi Państwowej Inspekcji Pracy wynikające z analizy kodeksu pracy znajdą swój finał i wszystko to będzie skorygowane.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#StanisławBisztyga">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na coś innego. Otóż nie podzielam poglądu, że zatraca się wymiar świętowania. Oczywiście Święto Trzech Króli jest cudowne i wspaniałe, co pamiętam jeszcze ze swojej młodości, ale przecież mamy jeszcze, Ojcze Czesławie, niedzielę. Świętujemy dzień święty. Wspólne obiady, msza święta, rodzinne spotkania... Wydaje mi się, że my tego ducha nie zatracamy. Teraz dojdzie jeszcze jedno piękne święto i z tego trzeba się cieszyć. Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Zientarski. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PiotrZientarski">Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PiotrZientarski">Ja nie przewidywałem, że zabiorę głos, bo jak pan marszałek wie, raczej występuję w sprawach prawnych. Tutaj też występują problemy prawne, ale nie zamierzałem zabierać głosu.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PiotrZientarski">Może powiem tak. Jestem zbudowany atmosferą, jaką stworzył pan senator Kogut i myślę, że taka właśnie atmosfera powinna nam w tej chwili towarzyszyć.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PiotrZientarski">Ale jestem również czymś innym zbulwersowany. Panie Senatorze Ryszka, pan przygotował to przemówienie jeszcze przed tymi zajściami, które miały miejsce i jest w nim, że tak powiem, troszeczkę ducha konfrontacji, tego czegoś, co dzieli Polaków.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka:...zawodu milionów Polaków.)</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PiotrZientarski">Nie. Pan już sobie przygotował to wystąpienie; przecież pan mówił, że pan sobie przygotowuje te wystąpienia i publikuje w „Niedzieli”. A to jest przykład szerzenia nienawiści i dzielenia Polaków oraz mówienia półprawdy bądź nieprawdy. Panie Senatorze, przede wszystkim nie ma możliwości prawnej, regulaminowej, żeby projekt obywatelski i projekt rządowy czy poselski były jednocześnie, równolegle procedowane. Nie ma takiej możliwości regulaminowej. I nie było innej możliwości niż tylko działanie w tej sposób. A gdyby pan interesował się uzasadnieniami... Bo obraża pan również zmarłego Arama Rybickiego, który był sprawozdawcą tej ustawy. On wyraźnie mówił to, co było powszechnie mówione i transmitowane z Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej, że wrócimy do kompleksowego rozpatrywania tej propozycji i wtedy wprowadzimy zmiany w kodeksie pracy, ponieważ nie stać nas ze względów ekonomicznych na to dodatkowe święto. Od samego początku takie było stanowisko Platformy Obywatelskiej. Nie ma tu mowy, absolutnie, o żadnym oświeceniu czy też ustawianiu z góry Platformy Obywatelskiej przeciwko temu, i to nawet nie tyle przeciwko pomysłowi przywróceniu święta, co świętowaniu w pełni. Zresztą zgodnie z konkordatem i z ustawą o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego, jak pan wie, jest siedem enumeratywnie wymienionych świąt kościelnych. I tego święta nie ma wśród tych enumeratywnie wymienionych świąt, które są jednocześnie dniami wolnymi od pracy. Tak na dobrą sprawę powinno to być załatwiane na takim szczeblu: Stolica Apostolska - nasz rząd. Przyjęliśmy domniemanie, zgodnie z tym, co twierdził przedstawiciel episkopatu, że uzgodnienia są dokonane, chociaż formalnie powinny być na piśmie. Czyli my jakby wyprzedzamy... Stanowczo protestuję przeciwko przedstawianiu Platformy w taki sposób, jakby była przeciwna temu świętu. Protestuję przeciwko twierdzeniu, że my co prawda jesteśmy tutaj, ale myślimy analogicznie do tego, co było wcześniej, za czasów Gomułki, kiedy święta się likwidowało. My nie działamy w tym duchu. Panie Senatorze, trzeba zmienić styl przygotowywanych felietonów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Grubski. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MaciejGrubski">Ta dyskusja zmierza oczywiście w kierunku ocen. Myślę, że warto poświęcić na to chwilę. Przepraszam, że również ja odnoszę się do wypowiedzi pana senatora Ryszki, ale to w pana wypowiedzi pojawiła się kwestia gloryfikacji jednego z pierwszych, że tak powiem, liderów święta, czyli prezydenta Kropiwnickiego, byłego prezydenta mojego miasta. Jako katolik jestem oczywiście za tym, co dzisiaj się wydarzyło, ale jako obywatel miasta, jako samorządowiec, byłem przeciwko temu, co robił Kropiwnicki, bo nie chcę, aby każdy samorządowiec w kraju dla własnego widzimisię próbował realizować politykę ogólnopolską. A taka, niestety, była polityka Kropiwnickiego. Nie zajmował się tym, co było ważne dla mieszkańców naszego miasta, nie przyjmował mieszkańców, nie szanował ich, tylko zajmował się jeżdżeniem po Polsce i motywowaniem ludzi do zbierania podpisów. Powiedziałbym, że chwała mu za to, gdyby był obywatelem, działaczem społecznym, który w tej dziedzinie chce się realizować, a nie prezydentem miasta. Uderzało to, niestety, w Łódź i za to Kropiwnicki został odwołany w referendum. Nie zapominajcie o tym państwo, nie gloryfikujcie dzisiaj tej sytuacji. Dobrze, że wszystko tak się zakończyło, jak się zakończyło. To święto jest świętem nas wszystkich i bardzo się z niego cieszymy, ale nie zgadzam się na to, żeby z Kropiwnickiego robić bohatera. Jego działania uderzyły przede wszystkim w interes naszego miasta. Prezydent miasta nie jest od tego, aby wymyślać sobie sytuację, w której chce być ambasadorem miasta, ambasadorem państwa i realizatorem pewnych idei, idei kompletnie niezwiązanych z samorządem. Oczywiście tego typu działania zostały potępione w referendum i Kropiwnicki poniósł, jak na niego, koszmarną porażkę. Porażkę, powiedziałbym, nawet niezasłużoną, bo człowiek, który dla opozycji zrobił tyle, co Kropiwnicki w Łodzi, nie powinien być poddawany takim weryfikacjom. No, ale został poddany. Dlatego zakończmy te dyskusje, te przepychanki dotyczące tego, kto, co i jak zrobił. Cieszmy się z tego, co uzyskaliśmy wspólnie i idźmy do przodu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#MarekZiółkowski">I pan senator Ryszka. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#CzesławRyszka">Muszę zaprotestować przeciwko bardzo ostremu osądowi mojej osoby, ponieważ ja tylko przypomniałem, jak wyglądało procedowanie...</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: Nie osoby.)</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#CzesławRyszka">Proszę mi nie przerywać.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski: To nie było ad personam.)</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#CzesławRyszka">Panie Marszałku, niech pan uspokoi tego senatora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MarekZiółkowski">Proszę, pan senator Ryszka ma pięć minut.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze. Proszę bardzo o wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#CzesławRyszka">Jako przedstawiciel i członek Prawa i Sprawiedliwości chciałbym przypomnieć, jak wyglądało procedowanie nad tą ustawą. I tylko to przypomniałem. Nie pamiętam, żebym użył jakiegokolwiek słowa, które byłoby z języka nienawiści. A to jest po prostu typowe wprowadzenie kogoś w taką ślepą uliczkę: ty jesteś człowiekiem nienawiści, bo przypomniałeś nam coś, co nas boli. Otóż głosami Platformy Obywatelskiej w Sejmie trzykrotnie odrzucono projekt ustawy o przywróceniu...</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski:...Obywatelskiej?)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#CzesławRyszka">Dwa razy głosami Platformy Obywatelskiej i raz Prawa i Sprawiedliwości, odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu, w którym miała być właśnie zmiana ustawy o stosunku państwa do kościoła, trochę inny projekt ustawy. Ja tylko przypomniałem, że to stało się głosami Platformy Obywatelskiej, a to nie powinno boleć, bo to jest po prostu tylko historia. I nie powiedziałem, że jesteście z tego powodu gorszymi katolikami, w ogóle nie użyłem takich słów, bo to może byłby język nienawiści. Ale skoro przypominanie historii aż tak boli pana senatora, to jest bardzo dużo różnych takich historycznych faktów, które mogą zaboleć bardziej. Tak że tego przemówienia nie przygotowywałem przed tym, co wydarzyło się w Łodzi, tylko jest to po prostu... To nie jest też mój felieton, teraz mówię o czym innym. Bo mój felieton akurat jest o wydarzeniach w Łodzi, on się znajdzie w następnym numerze „Niedzieli”. A więc wypraszam sobie taką ocenę, że używam języka nienawiści. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#MarekZiółkowski">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że pani senator Alicja Zając złożyła swoje przemówienie w dyskusji do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#MarekZiółkowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, nie złożono żadnych wniosków o charakterze legislacyjnym. Informuję, że głosowanie w sprawie tej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za bytność z nami w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#MarekZiółkowski">Tekst w druku nr 983, sprawozdanie komisji - 983A.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Wyrowiński już się zbliża, żeby przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JanWyrowiński">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JanWyrowiński">Myślę, że atmosfera będzie o wiele spokojniejsza podczas prac Izby nad tym punktem. Jest to, jak wspomniał pan marszałek, sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej o ustawie, którą Sejm przyjął 8 października 2010 r., zmieniającej ustawę o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców. Jak państwo senatorowie pamiętacie, ta ustawa weszła w życie w połowie ubiegłego roku, bodajże w sierpniu, i była jednym z instrumentów, które miały, tak jak mowa w tytule, minimalizować czy łagodzić skutki kryzysu, który również nas dotknął i w dalszym ciągu jakoś dotyka. Po roku posłowie, którzy przeanalizowali efekty działania tej ustawy, doszli do wniosku, że są one znikome. Jak to przedstawiła podczas posiedzenia Sejmu pani minister Ostrowska z resortu pracy, z przewidywanego zasobu środków rzędu 1 miliarda zł wykorzystano zaledwie około 2% i...</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Panowie Senatorowie!)</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#JanWyrowiński">Ta analiza doprowadziła posłów, którzy podpisali się pod tym poselskim projektem - bo to był poselski projekt ustawy - do przekonania, że należy złagodzić kryteria korzystania z tej pomocy. Efektem ich pracy jest właśnie ta ustawa zmieniająca wspomnianą przeze mnie na początku ustawę w jednym tylko, ale ważnym miejscu, to znaczy w art. 3, który definiuje warunki, jakie muszą spełniać przedsiębiorca i jego firma, aby mógł on korzystać ze środków, o których mówiłem przed chwilą. Tych warunków jest bardzo wiele, a ten, który ulega zmianie, polega na tym, że aby taki przedsiębiorca mógł aplikować o te środki, w jego firmie musi wystąpić spadek obrotów gospodarczych, rozumianych jako sprzedaż. I dotychczas to było nie mniej niż 25% liczone w ujęciu ilości lub wartości w ciągu trzech kolejnych miesięcy po dniu 1 lipca 2008 r. w porównaniu do tych samych trzech miesięcy w okresie od dnia 1 lipca 2007 r. do dnia 30 czerwca 2008 r. A teraz ten próg obniża się do 10%, sądząc, że tym samym zwiększy się zainteresowanie przedsiębiorców tym rodzajem pomocy.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#JanWyrowiński">Chciałbym Wysoką Izbę poinformować, że rząd w zasadzie negatywnie odnosi się do tego rozwiązania w swojej opinii, którą pani minister Ostrowska zaprezentowała podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej. Rząd wychodzi z założenia, które zresztą zostało potwierdzone ostatnimi wynikami gospodarczymi, poprawą rentowności firm i taką ogólną atmosferą optymizmu biznesowego w Polsce, co przejawiło się w opisie minionego, trzeciego kwartału, że zapotrzebowanie na tego rodzaju pomoc w tej chwili jest już w zasadzie niewielkie i nawet taka zachęta nie spowoduje większego zainteresowania, a jeżeli nawet, to uszczuplone zostaną tym sposobem środki budżetowe. Ta cała retoryka związana z koniecznością oszczędzania itd., itd. też się w tej argumentacji przejawiała.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#JanWyrowiński">Część senatorów przyjęła to uzasadnienie i zgłosiła wniosek mniejszości, o którym poinformuje państwa mój szanowny kolega, pan senator Owczarek, będący jednym ze współautorów tego wniosku, natomiast większość komisji tego zdania nie podzieliła i przychyliła się do tego, co proponują posłowie w ustawie, proponując jednocześnie, jak to ma często miejsce w naszej pracy, przychylenie się do propozycji bardzo precyzyjnej zmiany w art. 2, który definiuje moment wejścia w życie tej ustawy, uzależniając go od sukcesu notyfikacji tej zmiany w Komisji Europejskiej - niestety, dlatego że to jest rodzaj pomocy. I w tej sprawie powstała pewna kontrowersja, dlatego że jeden z urzędów państwowych, to znaczy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, UOKiK, wyraził opinię, że ta notyfikacja nie jest potrzebna, a z drugiej strony ministerstwo pracy podtrzymywało swoją opinię, że jest potrzebna. I w związku z tym zwróciłem się do Ministerstwa Spraw Zagranicznych o jednoznaczną opinię w tej sprawie i taka opinia dotarła do mnie wczoraj. Ministerstwo Spraw Zagranicznych jednoznacznie twierdzi, że taka notyfikacja jest potrzebna. A zatem ta poprawka, którą zaproponowało nasze Biuro Legislacyjne, ma oczywiście sens.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#JanWyrowiński">Ten art. 2, który byłby zagrożony w sytuacji, gdyby notyfikacja nie była potrzebna, zostanie zachowany. I proponujemy, aby on brzmiał zgodnie z propozycją Biura Legislacyjnego, co jest treścią tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#JanWyrowiński">Szanowne Panie i Panowie Senatorowie, ta ustawa jest dosyć opasła - jak państwo wiecie, jest w niej cały zestaw tych instrumentów pomocowych. Przydałaby się nawet kiedyś taka analiza, jak to działa. W większości przypadków one się okazały niepotrzebne, bo na przykład żaden z banków się nie zgłosił po to, aby otrzymać wsparcie, które było możliwe na podstawie jednej z ustaw itd., itd.</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#JanWyrowiński">Nie wiem, czy to, że tak jest, potwierdza tezę, że ten kryzys nie dotknął nas aż tak boleśnie jak innych, czy też raczej dowodzi tego, iż bariery, jakie stworzyliśmy w tych ustawach, są tak wyrafinowane, że nie są w stanie ich pokonać nawet ci z naszych przedsiębiorców, którzy już potrafią ubiegać się o środki pomocowe i o różnego rodzaju wsparcie zewnętrzne.</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#JanWyrowiński">Kończąc, Panie Marszałku, chciałbym zwrócić się do Wysokiej Izby z prośbą, aby podzieliła moją argumentację i odniosła się do tej ustawy przychylnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Zbigniew Romaszewski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Poproszę senatora Owczarka o zreferowanie stanowiska mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Mamy dużo pytań.)</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#ZbigniewRomaszewski">To dobrze, bo na sali nie ma jeszcze ministra.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#AndrzejOwczarek">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#AndrzejOwczarek">Reprezentuję mniejszość, która przychyla się do wniosku, aby ten projekt ustawy o zmianie ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców odrzucić. Dlaczego? Proszę państwa, przyjęty w tamtej wersji ustawy próg spadku obrotów, który by umożliwiał zwracanie się przez przedsiębiorców o pomoc, był zbyt wysoki, to nie ulega najmniejszej wątpliwości. Z kolei granica 10% wydaje nam się zbyt niska, bo 10% w ujęciu rocznym, proszę państwa, przez trzy miesiące, to może być nawet sezonowy spadek sprzedaży. Są firmy, które działają na zasadzie sezonowej i one się mogą o tę pomoc zwrócić.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#AndrzejOwczarek">W tamtej ustawie jest jeszcze inny warunek, który chyba jeszcze bardziej uniemożliwia uzyskanie tej pomocy. Polega on na tym, że trzeba zagwarantować utrzymanie zatrudnienia pracowników przez dłuższy czas. I myślę, że w sytuacji naprawdę kryzysowej odpowiedzialny przedsiębiorca z trudem by się zgodził na to, żeby takie zatrudnienie w czasach niepewnych zagwarantować.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#AndrzejOwczarek">Ponadto wydaje się nam - mam tu na myśli także senatora Trzcińskiego, który właściwie jest autorem tego wniosku - że tego typu ingerencja... Przy tak ułatwionej możliwości osiągnięcia pomocy, bo 10% spadku obrotów to niewiele... Wydaje nam się, że to może w pewien sposób doprowadzić do deregulacji rynku ekonomicznego, zakłócić wolną konkurencję. W związku z czym proszę państwa senatorów o odrzucenie tej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę pozostać blisko, bo już była zapowiedź pytań.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Bisztyga. Bardzo proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#StanisławBisztyga">Ja muszę powiedzieć, że mam mieszane uczucia w związku z tą sprawą. Jestem związany z przedsiębiorcami i kwestie gospodarcze są mi bardzo bliskie. Otóż chciałbym zapytać o taką sprawę. Jakie są szacunki, jeśli chodzi o liczbę podmiotów, które mogłyby skorzystać z tej pomocy na podstawie nowych zapisów, bo pomoc na starych warunkach cieszyła się, no, dość słabym zainteresowaniem. To jest jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#StanisławBisztyga">Czy pan senator Wyrowiński mógłby mi przybliżyć taką kwestię, bo ja tego nie zrozumiałem, czy cyfry, które pan wymieniał, dotyczyły pomocy ogółem, czy też one dotyczyły Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych? Takie byłoby drugie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#StanisławBisztyga">I teraz trzecie. Czy prawdą jest, że do tej pory przedsiębiorcy - taka jest moja ocena sytuacji, wynikająca z rozmów, które prowadziłem z przedsiębiorcami, a także z innymi środowiskami - skupiali się niestety na tym, żeby wykorzystywać zapisy tej ustawy do wydłużania czasu pracy i wprowadzania umów na czas określony? Jeżeli faktycznie tak jest, no to my przez tę ustawę damy im do tego jeszcze większą zachętę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JanWyrowiński">Już przybyła pani minister. Witam panią serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#JanWyrowiński">Być może pani minister odpowie na część wątpliwości pana senatora. Ja, stosownie do posiadanej wiedzy, mogę powiedzieć tylko tyle, że na temat tego, ile firm może z tego skorzystać... No, nie było takiego pytania i nie było takiej analizy. Należy się spodziewać, że więcej niż dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#JanWyrowiński">Jeżeli chodzi o skalę zainteresowania, to powtórzę za panią minister, że generalnie w grę wchodzi kwota około 1 miliard zł, prawda? Jest możliwe...</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Czesława Ostrowska: Dziewięćset sześćdziesiąt pięć...)</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#JanWyrowiński">Ile?</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Czesława Ostrowska: Dziewięćset sześćdziesiąt pięć...)</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#JanWyrowiński">Dziewięćset sześćdziesiąt pięć, tak?</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Czesława Ostrowska: Około 2 miliardów...)</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#JanWyrowiński">Może ja przeczytam, co pani minister powiedziała w Sejmie: W pełni potwierdzam dane, które przedstawił pan poseł reprezentujący SLD, ponieważ rzeczywiście wydaliśmy około 2% wszystkich środków pomocowych, udzieliliśmy ich około ośmiu i pół tysiąca osób - osiem i pół tysiąca osób skorzystało z tych środków - wydatkowaliśmy zaś około 16 milionów. Czyli jeżeli 2% to 16 milionów, 1% to 8 milionów, a więc 100% to 800 milionów, czyli około miliarda, prawda? To jest ta pula, po którą można sięgnąć. Z oferty dotyczącej elastycznego czasu pracy skorzystało ponad siedemset siedemdziesięciu przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#JanWyrowiński">Chciałbym państwa poinformować, że pierwotnie ten wniosek składał się z dwóch części. Oprócz tego progu spadku obrotów zaproponowano również, aby czas bezwarunkowego zatrudnienia skrócić z sześciu do trzech miesięcy. Ale to się nie obroniło z racji tego, że uznano, iż obniżenie tego zagwarantowanego czasu zatrudnienia to zbyt duże ustępstwo na rzecz przedsiębiorców, prawda?</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#JanWyrowiński">Chciałbym również państwa poinformować, że tak naprawdę gros tych pieniędzy... Jest przewidziana pewna procedura związana z otrzymaniem tych pieniędzy, ona jest opisana w art. 14. Firma musi zaproponować również pewne środki naprawcze, i wtedy dopiero może aplikować, no więc jest sporo tych trudności.</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#JanWyrowiński">O co jeszcze pytał na końcu pan senator Bisztyga?</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Pytałem o wykorzystanie zapisów tej ustawy do wydłużania czasu pracy i wprowadzenia umów na czas określony, czy to jest powszechna praktyka.)</u>
          <u xml:id="u-75.13" who="#JanWyrowiński">To znaczy, z tego korzystano... Oczywiście, zawsze jest tak, że się idzie po najmniejszej linii oporu i wykorzystuje się to, co jest najłatwiejsze do osiągnięcia. I tutaj niewątpliwie tak to wyglądało. No, w tej chwili ja mogę to tylko tak ogólnie podsumować. Jeśli pani minister ma większą wiedzę, to wydaje mi się, że się nią z nami podzieli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Gruszka. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#TadeuszGruszka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#TadeuszGruszka">Ja mam następujące pytanie. Wspomniał pan senator, że zwrócił się pan do Ministerstwa Spraw Zagranicznych o opinię. A czy do tego drugiego urzędu, który miał całkiem inne zdanie, zwrócił się pan o potwierdzenie tego stanowiska? Chodzi o potrzebę notyfikacji tych stawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#JanWyrowiński">Panie Senatorze, wyszedłem z założenia, że w sytuacji, gdy między dwoma organami państwa - z jednej strony ministerstwem pracy, z drugiej strony Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów - jest taka rozbieżność w opiniach, która się ujawniła w czasie posiedzenia, to arbitrem rozstrzygającym jest tu Ministerstwo Spraw Zagranicznych, bo z natury rzeczy przysługuje mu władztwo decydowania o tej sprawie. Prawda, Panie Profesorze? W tym sensie ta opinia jest wiążąca, Panie Senatorze, tak mi się wydaje i chyba nie jestem w błędzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JanRulewski">Jeśli dobrze pana zrozumiałem, przedstawił pan jakąś opinię, która niekoniecznie była pańską opinią. Została przedstawiona taka oto logika: przyjmijmy albo odrzućmy tę ustawę. Te środki są niepotrzebne, bo nie ma kryzysu, a nawet jak jest, to łagodny, prawda? Ale za chwilę będzie debata budżetowa i wtedy co drugim słowem będzie „kryzys”. To wobec tego ja zapytam, Panie Senatorze, czy pan podziela to stanowisko, w myśl którego środki przeznaczone na pobudzanie produkcji nie są uruchamiane i w efekcie mamy kryzys lub nie osiągamy wskaźników wzrostu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JanWyrowiński">Ja się starałem, Panie Senatorze, zaprezentować stanowisko komisji, ale jeśli mi się to nie udało, to przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#komentarz">(Senator Jan Rulewski: Tak. Ale jak to jest zgodnie z pańskim zdaniem?)</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#JanWyrowiński">I jeżeli byłem w tym ułomny, to bardzo przepraszam. Teraz jednak, skoro prosi pan mnie o własne zdanie...</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#JanWyrowiński">Mogę się wypowiedzieć, Panie Marszałku?</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Proszę bardzo, sam jestem tego ciekaw.)</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#JanWyrowiński">Powiem tak: gdy patrzy się na państwa, które nie szczędziły kasy na to, żeby pobudzać przedsiębiorczość, pomagać przedsiębiorcom przejść w miarę suchą stopą przez burze i nawałnice ekonomiczne, to Polska, jak się okazuje, jest raczej gdzieś w ogonie, jeżeli chodzi o wielkość środków zaangażowanych w te działania. Ja do końca nie wiem, czy to było spowodowane trudnościami w dostępie do nich, co również jest jak gdyby zapisane w przepisach ustawy, czy też autentycznym brakiem zapotrzebowania, wynikającym z tego, że skutki kryzysu były u nas nieco słabsze, nieco mniej dotkliwe niż w innych państwach dotkniętych kryzysem. Ja tutaj nie mam... Ale są przykłady dobrego wykorzystania takich środków, choćby nie dalej jak w Niemczech. Dzisiaj jest w „Gazecie Wyborczej” artykuł, według którego wsparcie gospodarki niemieckiej różnymi - ukrytymi i jawnymi, czyli takimi, które wymagają notyfikacji, i takimi, które notyfikacji nie wymagają - środkami budżetowymi dało w ciągu roku skalę 165 miliardów euro. Taka to jest skala. Oczywiście, powtarzam, na różne sposoby to było... Niemniej według szacunków niektórych instytutów ekonomicznych w Niemczech to było wsparcie tego rodzaju, tej wielkości. Tak że to nasze wsparcie w tym kontekście jest de facto mikroskopijne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są jeszcze pytania? Nie.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję panom.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Poproszę w tej chwili panią minister o ustosunkowanie się do stanowiska komisji - ponieważ wystąpiły w tej sprawie pewne rozbieżności - i o przedstawienie stanowiska rządu.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#CzesławaOstrowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#CzesławaOstrowska">Stanowisko Rady Ministrów prezentowałam już na posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej, a to dlatego, że Rada Ministrów negatywnie oceniła projekt poselski i nie była za procedowaniem tego projektu. Argumenty, które Rada Ministrów brała pod uwagę, były następujące. Proponowana w tej ustawie zmiana mająca na celu ułatwienie dostępu do środków przeznaczonych na pomoc poprzez zmniejszenie progu spadku obrotów gospodarczych przedsiębiorców z 25% do 10% nie jest niczym uzasadniona, ponieważ przeprowadzona analiza skutków finansowych projektu ustawy wskazuje, że jeżeli obniżymy spadek do 10%, to nastąpi wzrost o ponad 80% wartości podpisanych umów w stosunku do stanu dzisiejszego. Ponadto, w świetle powyższego oraz rekomendacji Rady Unii Europejskiej zobowiązujących Polskę do wyeliminowania nadmiernego deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych poniżej wartości referencyjnej, należy ocenić, że realizacja propozycji przedstawionej w poselskim projekcie powodowałaby wzrost wydatków publicznych, co byłoby czynnikiem zwiększającym ryzyko przekroczenia progu ostrożnościowego, to jest 55%, relacji długu publicznego do PKB. Należy też wskazać, że polska gospodarka rozwija się dobrze, w tempie 3,5% rocznie, bo taki był poziom PKB w drugim kwartale tego roku, ponadto dynamika produkcji przemysłowej przekracza 10% rok do roku, spada też stopa bezrobocia z 12,70% w styczniu do 11,3% w sierpniu - we wrześniu było to 11,6% - do tego wynik finansowy netto przedsiębiorstw niefinansowych wzrósł w 2009 r. o ponad 25% i nadal się poprawia, a więc przedsiębiorstwa zachowują wysoki poziom płynności. W związku z tym Rada Ministrów nie znajduje uzasadnienia dla łagodzenia warunków dostępu przedsiębiorców do wsparcia ze środków publicznych przewidzianych ustawą. Zwróciliśmy też uwagę na to, o czym mówił pan przewodniczący, to jest że ta zmiana będzie wymagała powtórnej notyfikacji ze strony Komisji Europejskiej. To także spowodowało, że decyzja Rady Ministrów była taka, jaką państwu zaprezentowałam.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#CzesławaOstrowska">Rzeczywiście, rozwiązania zawarte w ustawie nie cieszyły się zbyt dużą popularnością, chociaż my robiliśmy bardzo szeroko zakrojoną akcję ich nagłośnienia, w tym skierowaliśmy specjalne ulotki do przedsiębiorców i ich organizacji. Jednak skorzystało z tych rozwiązań niewiele przedsiębiorstw, wykorzystano około 2% środków, objęło to osiem i pół tysiąca miejsc pracy. Tak jak mówiliśmy w trakcie prac nad poprzednio omawianą ustawą, którą też miałam zaszczyt prowadzić w imieniu rządu, większym zainteresowaniem cieszyła się możliwość wprowadzenia elastycznego czasu pracy - z tej oferty skorzystało siedmiuset siedemdziesięciu przedsiębiorców. Może więc powinniśmy się cieszyć, że po prostu ten kryzys nie dotknął zbyt dotkliwie naszych przedsiębiorców. To jednak nie oznacza, że nie powinniśmy pracować nad rozwiązaniami, które docelowo będą mogły w sytuacjach kryzysowych wspomagać przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#CzesławaOstrowska">Chcę ponadto powiedzieć, że rozwiązania zawarte w tej ustawie zostały też zapisane w tak zwanej ustawie powodziowej, w której pułap obniżono do 15%, ponadto w tej chwili rząd pracuje nad ustawą systemową regulującą działania w zakresie takich sytuacji jak powódź i inne klęski żywiołowe. W ustawie tej, w ramach rozwiązań kierowanych do pracodawców, ministerstwo pracy zaproponowało jak gdyby powtórzenie zapisów, które są w obecnej ustawie powodziowej, już jako stałych rozwiązań systemowych, w tym również takich, jakie dotyczą rozwiązań zawartych w tej propozycji ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Teraz senatorowie mają prawo wypytywać panią minister o różne rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Już zgłasza się pan senator Bisztyga, potem będzie Jan Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#StanisławBisztyga">Pani Minister, ja chciałbym zapytać o taką sprawę. Skoro jest tak, jak pani minister mówi, czyli że część tych rozwiązań znalazła się w ustawie powodziowej, część rozwiązań systemowych będzie w nowym, przygotowywanym projekcie ustawy, to czy mam rozumieć to tak, że to, co przygotowali posłowie, i to, co tutaj w części zostało przez komisję pozytywnie rozpatrzone, a przez mniejszość negatywnie... Czyli jest tak, że to, co teraz procedujemy, niekoniecznie powinno być uchwalone, żeby ułatwić życie przedsiębiorcom? Bardzo bym prosił o precyzyjną informację, żebyśmy - jako że szanujemy stanowisko rządu - wiedzieli, jak zachować się podczas głosowania. Rozumiem z tego, co do tej pory usłyszałem, że jest to niepotrzebny projekt ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#CzesławaOstrowska">Tak, Rada Ministrów tak uważa, dlatego przedstawiła negatywną ocenę projektu poselskiego. Niemniej jednak tu decyzję podejmują państwo. Ja w żaden sposób nie mogę państwu, że tak powiem, sugerować rozwiązania w tym zakresie. W każdym razie sytuacja wygląda po prostu... Zresztą nawet zatrudnienie w gospodarce narodowej nie spadło, czyli kryzys w naprawdę niewielkim stopniu dotknął nasze przedsiębiorstwa i nie przełożył się na jakieś olbrzymie, jak pierwotnie myśleliśmy, trudności na rynku pracy. I tylko powinniśmy się, że tak powiem, cieszyć, że udało nam się zachować miejsca pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#JanRulewski">Ja oczywiście nie podzielam pani optymizmu, co więcej, czynię poważny zarzut - i będę się starał dowieść jego racji w pytaniach - że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, być może przy wsparciu innych ministerstw, zamroziło środki niezbędne do zmian w zakresie dochodowości gospodarki, restrukturyzacji rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#JanRulewski">Zacznę jednak od tego „chwalebnego sukcesu” w zakresie bezrobocia, nieznacznego spadku związanego też przecież z eksportem siły roboczej poza Polskę. Przede wszystkim jednak, Pani Minister, trzeba pamiętać, że te 11 czy 12% utrzymuje się od lat i ma cechę stabilności, a więc nie ma czym się chwalić.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#JanRulewski">Pytania co do funduszu. Przy czym abstrahuję już od omawianej tu zmiany ustawy. Pani minister Fedak zapowiadała już w momencie narodzin tej ustawy - gdy również ja zwracałem uwagę, że jest to martwa ustawa, ustawa biurokratyczna, nieracjonalna - że dokonana jej zmiany. Ale dotąd żadnej zmiany nie zaproponowała. Do tego dzisiaj tłumi jakiekolwiek próby - może nieudolne, niemniej próby - zmiany ustawy. Pytam więc: czy jest jakaś inicjatywa w tej sprawie? Skoro pani minister twierdzi, razem z panią minister Fedak, że nie ma kryzysu, to jak jest z tym, co minister Rostowski mówił o kryzysie i cięciach? Co jest prawdą, to, co mówi pani, czy to, co wykazuje budżet?</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#JanRulewski">Trzecie pytanie. Zaniechanie polega, Pani Minister - przepraszam za ton - na tym, że uważacie, iż chodzi tu o środki budżetowe. Otóż, Pani Minister, pani wie lepiej niż my wszyscy tutaj, że to są środki parabudżetowe. Te środki, które miały być przeznaczone z Funduszu Pracy i z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, to nie są środki pochodzące z podatków. To są opłaty pracodawców potrzebne do tego, żeby ratować się w warunkach kryzysu. Państwo tych środków nie uruchomiliście! Te środki zostały zamrożone bądź przeznaczone zupełnie na inne cele! Złamaliście zasadę funduszu, podważacie zaufanie przedsiębiorców do państwa! Zrobiliście z tego podatek najohydniejszej postaci, dlatego ja jestem przeciwko. I prosiłbym...</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#JanRulewski">Ostatnie pytanie. Mija prawie rok stosowania tej ustawy, która wśród wszystkich budziła takie nadzieje. Dlaczego państwo w ciągu roku nie zaproponowaliście innych rozwiązań? Ja celowo pytałem o to pana Wyrowińskiego. Inne gospodarki rozwiązały ten problem. 3,5% to jest dużo, ale to nie jest wystarczająco dla Polski. Pani Minister, Brazylia w gorszych warunkach ma 12% wzrostu. Chiny też 12%... Mówię o tych państwach nieprzypadkowo. Te państwa stosują podobny model w zakresie gospodarowania siłą roboczą co Polska. Tania siła robocza, a wręcz rabunek... A państwo, na czele z panią Fedak, temu sprzyjacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#CzesławaOstrowska">Myślę, że wnioski pana senatora są zbyt daleko idące. Przede wszystkim nie zgadzam się z tym, że środki Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przeznaczone na ten cel są w jakikolwiek sposób zawłaszczone. One leżą na koncie Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i nie są wykorzystywane na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#CzesławaOstrowska">W ramach dialogu w komisji trójstronnej ustaliliśmy również - jak państwo wiecie, nad rozwiązaniami ustawy kryzysowej komisja pracowała kilka miesięcy w ramach dialogu autonomicznego - że dalej będziemy procedowali w tym samym trybie. Bo nie może nastąpić jednostronna zmiana ustawy, to znaczy ze strony rządowej, jeżeli nie ma na to zgody strony społecznej. To był taki kruchy kompromis między pracodawcami a pracobiorcami, jaki udało nam się osiągnąć. Chcę powiedzieć, że rozmowy na ten temat w komisji trójstronnej trwają już prawie rok. Komisja nie zaproponowała jeszcze żadnego uzgodnionego stanowiska w tej sprawie, stąd pani minister Fedak nie wychodziła z inicjatywą w tym zakresie. Dla pracodawców i pracobiorców nie była to sprawa paląca, co też jest poświadczeniem tego, że ten kryzys ma różne oblicza. Pracodawcy zachowują się bardzo rozsądnie. Wiedzą, że dobrych pracowników nie należy tracić, a zagrożenia niżu demograficznego nie istnieją tylko na papierze. Ten rok jest pierwszym rokiem, kiedy mamy niż demograficzny, a dobry pracownik jest po prostu pracownikiem cennym.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#CzesławaOstrowska">Czy to były dobre narzędzia, czy nie? Trudno mi to ocenić, bo nigdy wcześniej w naszej historii tego typu rozwiązania, tego typu narzędzia, nie były stosowane. Te narzędzia zostały też zaproponowane w trakcie dialogu autonomicznego. To pracodawcy zaproponowali ten próg i taki sposób podejścia do tej sprawy. Nie można więc mówić w ten sposób, jak mówił pan senator.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#CzesławaOstrowska">Jeśli chodzi o rynek pracy, o to, jaki on jest... Myślę, że debata o tym... To jest znacznie dłuższy temat. Nie zgadzam się jednak z tą krótką definicją i charakterystyką, jaką zaprezentował pan senator. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Bisztyga. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#StanisławBisztyga">Pani Mister, ja niejako zostałem wywołany tym pytaniem mojego przyjaciela Jana Rulewskiego, którego poglądy w większości, jeśli chodzi o jego znakomite dokonania za czasów „Solidarności”, podzielałem, ale z tym, co przed chwilą wygłosił, w zasadzie w ogóle się nie zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#StanisławBisztyga">Wywołaliśmy temat komisji trójstronnej. Czy według wiedzy pani minister ta trudna problematyka kryzysu gospodarczego, ale też wzrostu gospodarczego, jest na posiedzeniach komisji trójstronnej omawiana, czy nie jest omawiana? Czy udaje się jakiś kompromis w tej sprawie osiągnąć? Bo to jest forum, na którym powinien być prowadzony dialog, i stamtąd powinny wychodzić wszelkie propozycje. Wszystkie inne działania są tego, powiedziałbym, wypadkową, i oceny pracodawców, i oceny strony społecznej czy związków zawodowych. Komisja trójstronna powinna stanowić mózg wszelkiej działalności. Albo ona spełnia swoją rolę, albo trzeba szukać nowych rozwiązań. Gdyby pani była uprzejma się do tego odnieść. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#CzesławaOstrowska">Pan senator poruszył inny trudny problem, problem naszego kruchego dialogu społecznego budowanego od wielu lat. Ten temat jest w tej chwili w kręgu zainteresowań komisji trójstronnej, ale nie jest tematem dominującym.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#CzesławaOstrowska">Komisja trójstronna zajmuje się innymi, ważniejszymi w tej chwili problemami. To świadczy o tym, że kryzys nie jest w tej chwili tak dotkliwy dla stron dialogu społecznego, ponieważ gdyby było inaczej, to dyskusja by trwała. Ja osobiście pracuję w dwóch zespołach związanych z gospodarką w ramach komisji trójstronnej. Na obradach na przykład zespołu do spraw polityki gospodarczej i rynku pracy ten temat się nie pojawił, aczkolwiek na kilku posiedzeniach ja sama apelowałam o to, żeby ten temat wziąć pod obrady i podyskutować o tej ustawie. W związku z tym według wiedzy, którą ja na dzień dzisiejszy posiadam, w tej chwili w komisji trójstronnej nie toczy się dialog dotyczący zmian w tej ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są jeszcze jakieś pytania do pani minister? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego możemy przejść do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Poproszę pana senatora Gruszkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#TadeuszGruszka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#TadeuszGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#TadeuszGruszka">Podtrzymuję pytanie senatora Rulewskiego, które padło na tej sali: jest w końcu ten kryzys, czy go nie ma? Bo z jednej strony w czasie konstrukcji budżetu wszystkim nam się wmawia, że kryzys jest i że należy oszczędzać, zaciskać pasa, a z drugiej strony dla uzasadnienia odrzucenia tej ustawy słyszymy, że kryzysu nie ma, że przedsiębiorcy mają się dobrze i nie trzeba w żaden sposób im pomagać. Pytanie pana Rulewskiego jest więc na miejscu i je podtrzymuję: czy w Polsce jest kryzys, czy go nie ma? Bo obserwujemy w tym momencie doraźną grę optymizmu z pesymizmem rządu, w zależności od sytuacji politycznej. Dzisiaj mamy na to dowód.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#TadeuszGruszka">Czy kryzys jest? Obawiam się, że on jest, ale my o nim nie chcemy głośno mówić. Przykład Chin, które zmieniają, podwyższają stopy procentowe, jest sygnałem dla gospodarek pozostałych krajów świata, że coś niedobrego zaczyna się w tej lokomotywie gospodarczej dziać. To jest system globalny, naczynia połączone, dlatego nie wierzę, że sytuacja na rynku chińskim nie odbije się na pozostałych rynkach. Nie mamy ustabilizowanej sytuacji związanej z kryzysem, a ustawa, o której dzisiaj debatujemy, wychodzi naprzeciw tym problemom, które mogą nas jeszcze dotknąć. Te przypisy wymagają notyfikacji, a więc czas, kiedy ustawa wejdzie w życie, jest w tym momencie bliżej nieokreślony.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#TadeuszGruszka">W treści odpowiedzi na pytania pana senatora Rulewskiego dostrzegam taką tendencję, że rząd dba o pieniądze niewydane. Generalnie mówi się, że te pieniądze chcemy wydać, ale w efekcie, na koniec roku, wykazuje się mniejszy deficyt, bo te pieniądze w efekcie nie zostały wydane. Tak że to jest kreatywna księgowość. Najpierw pokazuje się duży deficyt, a potem się wszyscy się cieszą, że jest mniejszy, bo nie ma takich wydatków. Ta sytuacja powtarza się w samorządach. W samorządach tak samo. Zarzuca się wójtom, burmistrzom i prezydentom miast, że za dużo planują, tworzą bogaty budżet, a w efekcie deficyt jest mniejszy i wszyscy są zadowoleni. Czy o takie zadowolenie nam chodzi? Chyba nie.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#TadeuszGruszka">Teraz kwesta progów. Mamy obniżenie wskaźnika spadku obrotów z 25% do 10%. Argumenty, które padały na posiedzeniu komisji, że dziesięcioprocentowy spadek może wynikać z wahnięcia na rynku, z sezonowości, i że to obniży konkurencyjność... Być może tak jest. Być może próg 10% jest rzeczywiście za niski, dlatego mam propozycję, aby ustalić ten wskaźnik na poziomie 15%. Chodzi o to, żeby ujednolicić te przepisy z przepisami tak zwanej ustawy powodziowej, żeby nie odrzucać ustawy w całości, jak sugeruje nam rząd, tylko by nad nią dalej debatować i przedłożyć to rozwiązanie Wysokiej Izbie, a potem Sejmowi. Moja poprawka zmierza więc do tego, aby w miejscu tych 10% zaproponować 15%. Wydaje mi się, że dzięki temu oprzemy się wahnięciom rynku i obawom, że wpłynie to na konkurencyjność, a jednocześnie nie odrzucimy tej ustawy w całości. Ja rozmawiałem z wieloma przedsiębiorcami i oni wskazują na bariery, które ta ustawa niesie. Oprócz tego, że ten próg 25% jest praktycznie nie do osiągnięcia, to dodatkowe obostrzenia, o których była tutaj mowa, powodują, że dla pracodawcy te przepisy są na tyle niedogodne, iż trudno im z tej pomocy w ogóle skorzystać. I mamy tego efekt: wykorzystano tylko 2% środków z funduszu przewidzianego na pomoc przedsiębiorcom. Inne państwa, na przykład Niemcy, nie obawiają się i pomagają. Uważam, że podniesienie progu do 15% jest w tym momencie jak najbardziej wskazane, i proszę Wysoką Izbę o poparcie mojej poprawki i całej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego informuję, że do protokołu swoje wystąpienia złożyli senator Stanisław Iwan i senator Stanisław Bisztyga. Wniosek legislacyjny został złożony przez senatora Tadeusza Gruszkę.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Gospodarki Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo. Zapraszamy panią minister na posiedzenie komisji.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze oraz ustawy o radcach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 987, a sprawozdania komisji w drukach nr 987A i 987B.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji senatora Klimowicza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PawełKlimowicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PawełKlimowicz">Przedstawiam sprawozdanie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji dotyczące uchwalonej przez Sejm w dniu 8 października 2010 r. ustawy o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze oraz ustawy o radcach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PawełKlimowicz">Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 14 października 2010 r. komisja wnosi o to, aby projekt ustawy został przez Wysoki Senat przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#PawełKlimowicz">Uchwalona przez Sejm ustawa z dnia 8 października 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze oraz ustawy o radcach prawnych ma na celu dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 grudnia 2009 r., stwierdzającego niezgodność z konstytucją art. 90 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja...</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o przerwanie rozmów telefonicznych, bo to przeszkadza nam w obradach. Janku...</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Senator Grażyna Sztark: Jan Rulewski, za drzwi.)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PawełKlimowicz">...Prawo o adwokaturze w części obejmującej zwrot „albo postępowania przez sądem dyscyplinarnym” oraz art. 95c pkt 1 tejże ustawy w części obejmującej zwrot „z zastrzeżeniem art. 90 ust. 2”.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PawełKlimowicz">Ustawa nadaje nowe brzmienie art. 95c pkt 1 ustawy - Prawo o adwokaturze, a także wprowadza odpowiednie zmiany w ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych z uwagi na to, że przywołany akt normatywny zawiera regulacje analogiczne do tych, które zostały zakwestionowane przez sąd konstytucyjny. W konsekwencji również na gruncie ustawy o radcach prawnych przesądzone zostanie, że pierwszą fazą postępowania dyscyplinarnego jest zawsze dochodzenie, zarówno w wypadku, gdy postępowanie takie zostanie wszczęte na wniosek rzecznika dyscyplinarnego, jak i wtedy, gdy polecenie w tym zakresie pochodzi od ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PawełKlimowicz">Trybunał stwierdził niekonstytucyjność rozwiązania zawartego w art. 90 ust. 2 ustawy - Prawo o adwokaturze polegającego na przyznaniu ministrowi kompetencji do zainicjowania postępowania dyscyplinarnego przeciwko adwokatowi i aplikantowi adwokackiemu bezpośrednio przed sądem dyscyplinarnym, a więc z pominięciem dochodzenia bądź też bez względu na wcześniejszy negatywny wynik tego etapu postępowania. Ponadto Trybunał orzekł o niezgodności z konstytucją art. 95c pkt 1 ustawy - Prawo o adwokaturze w części, w której ten przepis, korespondując z postanowieniem art. 90 ust. 2, wskazywał na istnienie wyjątku w zakresie wymogu przeprowadzenia dochodzenia. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego przedstawione regulacje godziły w prawo do obrony, poręczone przez art. 42 ust. 1 ustawy zasadniczej, albowiem ich skutkiem było pozbawienie obwinionego możności wykazania już we wstępnej fazie postępowania dyscyplinarnego, że stawiane mu zarzuty są bezzasadne i tym samym nie ma podstaw do wszczęcia przeciwko niemu postępowania przed sądem dyscyplinarnym.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PawełKlimowicz">Po wysłuchaniu tych wszystkich argumentów Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji - jeszcze raz to powiem - jednomyślnie zaopiniowała ustawę pozytywnie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Zientarski przedstawi stanowisko Komisji Ustawodawczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PiotrZientarski">Komisja Ustawodawcza również przyjęła tę nowelizację bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PiotrZientarski">Chcę tylko przypomnieć, że jest to nowelizacja naszego autorstwa. Od nas ona wyszła i po przeprowadzeniu całej procedury legislacyjnej w Sejmie wróciła do nas bez żadnych uwag ze strony Sejmu. W związku z tym jesteśmy konsekwentni: skoro jesteśmy twórcami tej nowelizacji, to nie mamy do swojego dzieła zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PiotrZientarski">Chodzi tutaj, tak jak powiedział pan senator Klimowicz, o pozbawienie ministra uprawnienia żądania wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przeciwko adwokatowi, oczywiście analogicznie i radcy prawnemu, z pominięciem dochodzenia. Ministerstwo zgodziło się na tego rodzaju samoograniczenie, ponieważ stwierdziło, że faktycznie nie stosuje tej praktyki. Oczywiście pozostaje możliwość żądania wszczęcia postępowania, ale od początku, czyli od dochodzenia. Później, jeśli dochodzenie zakończy się takim wynikiem, że należy dalej prowadzić postępowanie przed sądem dyscyplinarnym, takie postępowanie będzie prowadzone. Na tym polega istota tej nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Teraz senatorowie mają prawo zadawać trwające nie dłużej niż minutę pytania sprawozdawcom.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Ja właściwie mam jedno pytanie, może do senatora Zientarskiego. Skoro ministerstwo nie korzystało z tych przepisów, to kto zaskarżył ustawę do Trybunału?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PiotrZientarski">Z tego, co pamiętam, ale może pan minister mnie sprostuje, jest to chyba rozstrzygnięcie incydentalne, wypadkowe, niedotyczące zaskarżenia tych rozwiązań. Tak to pamiętam, ale nie jestem pewien. W każdym razie Trybunał stwierdził, że tego rodzaju uprawnienie nie przysługuje...</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Zainicjowała to Naczelna Rada Adwokacka.)</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PiotrZientarski">A, przepraszam, Naczelna Rada Adwokacka zainicjowała to postępowanie przed Trybunałem.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Aha, to wyjaśnia całą sprawę.)</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#PiotrZientarski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy pan minister chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#ZbigniewWrona">Przedstawiłbym dane statystyczne mówiące o tym, jak to się kształtuje.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#ZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#ZbigniewWrona">Chciałbym podziękować Senatowi za tę inicjatywę. Rzeczywiście projekt senacki, który w ogóle nie został w Sejmie zmieniony, pod względem legislacyjnym jest prawidłowy i nie mam tu wiele do dodania. Chciałbym tylko do wiadomości państwa senatorów przekazać pewne dane o tym, jak to się kształtuje w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#ZbigniewWrona">Otóż ta regulacja prawna historycznie się zmieniała, co zresztą zbadaliśmy. W latach trzydziestych i do 1950 r. obowiązywały przepisy o adwokaturze, które przewidywały podział na dwie fazy: dochodzenie i postępowanie przed sądami dyscyplinarnymi. Od 1950 do 1997 r. nie było podziału na te dwie fazy, pojawił się on ponownie w 1997 r. W 2007 r. wprowadzono nowelizację, która umożliwiła ministrowi żądanie wszczęcia postępowania przed sądem z pominięciem fazy dochodzenia niezależnie od wyników tego dochodzenia, i to właśnie zostało uznane przez Trybunał za niekonstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#ZbigniewWrona">Chciałbym też podać do wiadomości, że od 1 stycznia 2006 r. do 9 czerwca 2007 r. do Ministerstwa Sprawiedliwości wpłynęły pięćset czterdzieści cztery postanowienia i orzeczenia w sprawach dyscyplinarnych, a od czerwca 2007 r. do dzisiaj - tysiąc dwadzieścia siedem takich orzeczeń. Z kolei od 1 stycznia obecnego roku do 9 lipca, bo akurat mam dane za ten okres, czyli za pierwsze półrocze, Ministerstwo Sprawiedliwości zarejestrowało sto osiemdziesiąt cztery sprawy dyscyplinarne adwokatów i dwieście pięćdziesiąt spraw dyscyplinarnych radców prawnych. Ogólnie, biorąc pod uwagę postępowania wszczęte wcześniej, w dniu 9 lipca w nadzorze ministra pozostawało dwa tysiące osiemdziesiąt spraw dyscyplinarnych, czyli widzimy, że to postępowanie jednak funkcjonuje, jest wszczynane.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#ZbigniewWrona">Jeżeli chodzi o działania ministra, to nigdy nie skorzystał on z tego uprawnienia, które jest niekonstytucyjne. W 2007 r. w jednym wypadku wniósł odwołanie do sądu dyscyplinarnego od postanowienia rzecznika o odmowie wszczęcia postępowania przeciwko adwokatowi. Po nowelizacji z 2007 r. wydał również, incydentalnie, dwa polecenia wszczęcia dochodzenia, czyli było to konstytucyjne, bo nie chodziło o polecenie do sądu, żeby wszczynać sprawę już przed sądem dyscyplinarnym, tylko o dochodzenie.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#ZbigniewWrona">Wysoki Senacie, chciałem po prostu zilustrować tę debatę danymi, które przygotowaliśmy w ministerstwie. Dziękuję bardzo za uwagę i jeżeli są pytania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są jakieś pytania do pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Do dyskusji nikt się nie zapisał.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego dyskusję zamykam.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Wniosków legislacyjnych również nie złożono, tak więc pozostało nam głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy, które zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji, sporządzonego w Warszawie dnia 20 kwietnia 2010 r., Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską o zmianie Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, sporządzonej w Bernie dnia 2 września 1991 r. oraz Protokołu, sporządzonego w Bernie dnia 2 września 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 991, a sprawozdania komisji w drukach nr 991A i 991B.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Poproszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych, pana senatora Grubskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MaciejGrubski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#MaciejGrubski">Szanowny Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#MaciejGrubski">Mam przyjemność przedstawić Wysokiej Izbie w imieniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych sprawozdanie dotyczące rządowego projektu ustawy o ratyfikacji, sporządzonego w Warszawie dnia 20 kwietnia 2010 r., Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską o zmianie Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku... I od razu chcę tu zwrócić uwagę na to, że komisja przyjęła poprawkę. W materiałach, na których pracowaliśmy, zauważyliśmy różnicę między pierwotnym tekstem konwencji a omawianym dokumentem, niepotrzebnie jest dodane słowo, dwa razy jest słowo „od”, i ta poprawka będzie je likwidowała. Dalsza część tytułu będzie brzmiała: „od dochodu i majątku, sporządzonej w Bernie dnia 2 września 1991 r. oraz Protokołu, sporządzonego w Bernie dnia 2 września 1991 r.”.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#MaciejGrubski">Omawiany projekt stabilizuje dotychczasową konwencję, uzupełniając ją o artykuły dotyczące wymiany informacji niezbędnych do ustalenia faktów, co do których mają zastosowanie normy omawianej konwencji. Dotychczas nie było takiej klauzuli. Ponadto, ze względu na globalizację stosunków gospodarczych i konieczność dostarczenia przez umawiające się państwa informacji podatkowych, umożliwia prawidłowe stosowanie przepisów wewnętrznych danych państw. Informacje podatkowe będą wymieniane wyłącznie w celu weryfikacji i prawidłowego wdrażania obowiązków podatkowych. W związku z tym konieczne jest włączenie do przepisów konwencji stosownych zapisów.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#MaciejGrubski">Proponowany w projekcie protokołu do konwencji zapis artykułu oparty jest na przepisach art. 26 modelowej konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku. Reguluje on takie instrumenty i kwestie finansowe jak dywidendy, odsetki, akcje i przepływy akcji. W kwestiach spornych stosowany ma być arbitraż, organy ministerstw finansów obu państw mogą w rozpatrywanej sprawie dochodzić do ugody bądź znaleźć inne rozwiązania. Zmiany umożliwiają obu krajom sprawniejsze funkcjonowanie w tej materii. Okres przejściowy dla konwencji przewidziany jest do 2013 r.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#MaciejGrubski">Szanowny Panie Marszałku, senacka Komisja Spraw Zagranicznych zajmowała się ustawą dnia 12 października. Ustawę zaopiniowano pozytywnie, wszyscy głosujący byli za. Wprowadzono do niej poprawkę. Było kilka pytań precyzujących, na które ministerstwo odpowiedziało. Jest przedstawiciel ministerstwa, myślę więc, że nie będzie problemów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Poproszę senatora Woźniaka o przedstawienie stanowiska Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#HenrykWoźniak">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#HenrykWoźniak">Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#HenrykWoźniak">Stanowisko Komisji Budżetu i Finansów Publicznych jest identyczne ze stanowiskiem Komisji Spraw Zagranicznych. Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rekomenduje Wysokiej Izbie wniesienie poprawki o charakterze w gruncie rzeczy redakcyjnym, poprawki do tytułu ustawy i do art. 1, polegającej na zrezygnowaniu z powtórzenia słowa „od” przed wyrazem „majątku”.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#HenrykWoźniak">Do obszernego wystąpienia mojego przedmówcy chciałbym dodać, że jest to jedyna z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, jakie Rzeczpospolita podpisała z różnymi krajami, która nie zawierała przepisów dotyczących wymiany informacji podatkowej. Jest to ważna kwestia, bo, jak dobrze wiemy, Konfederacja Szwajcarska na ochronie tajemnicy bankowej zbudowała istotne źródło dochodów i zamożności. Ta sytuacja się zmienia także pod wpływem kryzysu finansowego, jaki, zdaje się, jeszcze ma miejsce w świecie, chociaż różnie się o tym mówi, bo przywódcy państw z reguły ogłaszają, że kryzys mamy już za sobą, a ekonomiści mówią, że niekoniecznie. Dziś ten brak zgody na hermetyczność systemu bankowego Szwajcarii jest już faktem, postępuje proces otwierania banków na wymianę informacji. Właśnie przed chwilą wyszedłem ze spotkania z dwoma komisarzami Unii Europejskiej, podczas którego mieliśmy okazję usłyszeć o przygotowaniu dyrektywy - to już finalny etap procesu konsultacji, oczekuje się tylko na stanowiska dwóch krajów - która doprowadzi do całkowitego otwarcia na informacje o tajemnicy bankowej czy do rozhermetyzowania tajemnicy bankowej oraz rozwiązania problemu rajów podatkowych w Europie, oczywiście w tej Europie, w której Unia Europejska może mieć wpływ na stanowienie prawa.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#HenrykWoźniak">Jest to ważna regulacja, która będzie chronić polski system podatkowy przed ubytkiem należnych wpływów z podatków dochodowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy państwo senatorowie mają jakieś pytania do naszych sprawozdawców?</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma pytań.)</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Ponieważ nie ma przedstawiciela Ministerstwa Spraw Zagranicznych, to znaczy...</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Jest?</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Rozmawia przez telefon...)</u>
          <u xml:id="u-110.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan minister jest, ale nie ma upoważnień...)</u>
          <u xml:id="u-110.9" who="#ZbigniewRomaszewski">Skoro nie ma, proszę państwa, to jedyną kwestią jest to, czy mamy tak istotne pytania do ministra, że chcielibyśmy robić przerwę.</u>
          <u xml:id="u-110.10" who="#ZbigniewRomaszewski">Skoro nie, to przechodzimy do następnego etapu, czyli w tej chwili otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-110.11" who="#ZbigniewRomaszewski">Przemówienie w debacie nad tym punktem do protokołu złożył senator Bisztyga.</u>
          <u xml:id="u-110.12" who="#ZbigniewRomaszewski">Lista mówców została w ten sposób wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-110.13" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-110.14" who="#ZbigniewRomaszewski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.15" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką zmieniającej Umowę między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisaną w Warszawie dnia 23 marca 2004 r., podpisanej w Bratysławie dnia 12 maja 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-110.16" who="#ZbigniewRomaszewski">Tekst ustawy znajduje się w druku nr 990, a sprawozdania komisji - w drukach nr 990A i 990B.</u>
          <u xml:id="u-110.17" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę senatora Pawła Klimowicza o przedstawienie sprawozdania Komisji Spraw Zagranicznych, a następnie o przedstawienie sprawozdania Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Pan sam będzie to wszystko przedstawiał.</u>
          <u xml:id="u-110.18" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PawełKlimowicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PawełKlimowicz">Jestem wielkim miłośnikiem Słowacji i dlatego będę sprawozdawcą również Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PawełKlimowicz">Ale teraz przedstawiam sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o uchwalonej przez Sejm w dniu 8 października 2010 r. ustawie o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką zmieniającej Umowę między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisaną w Warszawie dnia 23 marca 2004 r., podpisanej w Bratysławie dnia 12 maja 2010 r. Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 12 października 2010 r. komisja jednomyślnie podjęła decyzję o przedstawieniu pozytywnej opinii i zwróceniu się do Senatu z wnioskiem o przyjęcie takiego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PawełKlimowicz">Przedmiotowa ustawa wyraża zgodę parlamentu na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką, podpisanej dnia 12 maja 2010 r., zmieniającej umowę między naszymi państwami. Obowiązująca umowa o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych weszła w życie dnia 18 grudnia 2006 r. Obecnie uchwalana ustawa dotyczy ratyfikacji umowy zmieniającej tę obowiązującą umowę. Określa przede wszystkim szczegółowe warunki realizowania przez strony polską i słowacką instytucji pościgu transgranicznego i wprowadza następujące zmiany.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PawełKlimowicz">W art. 1 ust. 1 pkt 6 występujące dotychczas w grupie przestępstw, których ściganie objęte jest współpracą obu stron, przestępstwo nielegalnego przekraczania granicy państwowej zastępuje się przestępstwem organizowania nielegalnego przekraczania granicy, co wynika ze zmiany dokonanej w kodeksie karnym, zgodnie z którą przekraczanie granicy jest obecnie wykroczeniem, a nie przestępstwem.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#PawełKlimowicz">Następnie w art. 1 ust. 1 dodane zostały pkty 12 i 13, co powoduje poszerzenie katalogu przestępstw, których ściganie jest objęte współpracą dwustronną, o dwie grupy przestępstw: przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, w tym przestępstw związanych z produkcją, rozpowszechnianiem i przechowywaniem pornografii dziecięcej, oraz przestępstw z wykorzystaniem systemów komputerowych lub innych nośników informacji.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#PawełKlimowicz">Kolejna zmiana. Otóż w art. 8 ust. 1 umowa stanowi, że obserwacja transgraniczna będzie mogła być prowadzona wobec osób, które popełniły przestępstwo mogące stanowić podstawę do wydania europejskiego nakazu aresztowania. Ponadto pojęcie „czyn karalny” zastąpiono pojęciem „przestępstwo” ze względu na zbyt szeroki zakres pojęcia „czyn karalny”, które obejmuje również wykroczenia.</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#PawełKlimowicz">Po art. 8 dodany zostaje nowy art. 8a, który określa warunki kontynuowania pościgu transgranicznego, a w szczególności to, za jakimi osobami pościg może być kontynuowany za granicą. Ustanawia również obowiązek funkcjonariuszy co do powiadomienia najbliższych punktów kontaktowych o miejscu i czasie przekroczenia granicy państwowej przez osobę ściganą oraz o funkcjonariuszach kontynuujących pościg i o posiadanych przez nich uzbrojeniu i środkach technicznych. Nie przewiduje się żadnych ograniczeń czasowych oraz terytorialnych w prowadzeniu pościgu. Artykuł określa też warunki, które muszą spełniać realizujący pościg funkcjonariusze właściwych organów umawiających się stron, a także organy uprawnione do zatrzymania osoby ściganej. Wskazuje też możliwość przetrzymywania osoby zatrzymanej przez właściwy organ umawiającej się strony. Ponadto artykuł ten zakazuje funkcjonariuszom kontynuującym pościg wstępu do mieszkań i miejsc ogólnie niedostępnych, a także ustanawia obowiązek przerwania pościgu w każdym wypadku na żądanie właściwych organów umawiającej się strony, na której terytorium pościg jest kontynuowany. Nadto określa organy uprawnione do prowadzenia pościgu. Tak więc ten artykuł precyzyjnie określa wszystkie wymagania dotyczące pościgu transgranicznego.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#PawełKlimowicz">Postanowienia umowy zmieniającej są samowykonalne, tym samym wejście ich w życie nie spowoduje konieczności wprowadzenia zmian lub uzupełnień do polskiego ustawodawstwa wewnętrznego w zakresie uregulowanym w umowie.</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#PawełKlimowicz">Podczas obrad Komisji Spraw Zagranicznych senatorowie zadawali dosyć konkretne pytania dotyczące samego pościgu transgranicznego, a Ministerstwo Spraw Zagranicznych na wszystkie te wątpliwości odpowiedziało, tak więc, jak już powiedziałem wcześniej, senatorowie Komisji Spraw Zagranicznych jednomyślnie pozytywnie zaopiniowali wspomniany projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#PawełKlimowicz">Jak rozumiem, Panie Marszałku, mam teraz płynnie przejść do sprawozdania Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Nie będę już oczywiście powtarzał omawiania zmian do umowy, powiem tylko, że członkowie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji po zadaniu kilku pytań dotyczących pościgu transgranicznego również jednomyślnie przyjęli pozytywną opinię dotyczącą projektu uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są pytania do sprawozdawcy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy pan minister chciałby w jakiś sposób ustosunkować się do sprawy?</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Piotr Stachańczyk: Panie Marszałku, ponieważ pan sprawozdawca bardzo szczegółowo przedstawił zmiany umowy, to ja odniosę się tylko do pytań, jeśli oczywiście jakieś będą.)</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są pytania do pana ministra Stachańczyka? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego możemy od razu przejść do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Każdy z senatorów ma dziesięć minut, ale, jak się okazuje, tylko Stanisław Bisztyga złożył swoje przemówienie do protokołu. Nie ma innych osób wpisanych na listę dyskutantów.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego w tym momencie dyskusję zamykam.</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#ZbigniewRomaszewski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#ZbigniewRomaszewski">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i zawarty jest w druku nr 839, a sprawozdanie komisji znajduje się w druku nr 839S.</u>
          <u xml:id="u-112.12" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Piotra Zientarskiego, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji na temat projektu ustawy. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PiotrZientarski">Panie Marszałku, w imieniu komisji przedstawiam projekt wymienionej ustawy, wnosząc jednocześnie o odrzucenie tego projektu - o tym mówi zgodna uchwała obu komisji.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PiotrZientarski">Projekt jest szlachetny, bo jego istotą jest objęcie ulgami komunikacyjnymi, oprócz określonych uprawnionych, także doktorantów. To jest istota tej propozycji nowelizacji. Doktoranci są taką grupą, którą, ze względu na ich sytuację i rolę w szkole wyższej, można właściwie uznać zarówno za studentów - bo w pewnym sensie wynika to z ich obowiązku dalszego kształcenia, mam tu na myśli ten trzeci stopień - jak i nauczycieli akademickich, bo w pewnym zakresie również takie są ich obowiązki. Co prawda, nie dotyczy to wszystkich doktorantów, ale wielu z nich prowadzi również zajęcia akademickie. Wskazana przez mnie podwójna tożsamość doktorantów stanowi tę cechę wyróżniającą, relewantną dla określenia statusu tej grupy w świetle prawa o szkolnictwie wyższym. To jest jedna wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PiotrZientarski">Druga związana jest z tym, że wymagałoby to - właściwie to też wynikało z opinii Ministerstwa Infrastruktury - rozstrzygnięcia systemowego. Jeżeli bowiem będziemy, że tak powiem, dokładać tych uprawnień, to z kolei doprowadzimy do pewnej nierówności w stosunku do innych podmiotów. Były tutaj tego przykłady. Z tych też względów uznano, że w tej chwili należy pracować nad poszerzeniem uprawnień, choć nie pozwalają na to możliwości budżetowe. Poza tym przyjęcie akurat tutaj zapisu tego rodzaju - nie tylko ze względu na kontrowersje, na status doktoranta, ale również ze względów systemowych - byłoby niewłaściwe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są pytania... Aha, bo jeszcze mamy...</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Wnioskodawców nie ma, albowiem nie ma pana senatora Piotrowicza, który miał nas reprezentować.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego pytam: czy są jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Mam jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#StanisławBisztyga">Panie Senatorze, jak to się ma do tych wcześniejszych propozycji? Pamiętam, że rok czy półtora roku temu sam zgłaszałem wniosek o przywrócenie ulg dla studentów, a później zostało to powtórzone przez pana prezydenta Komorowskiego. Rozumiem, że jest to jeszcze jakby dodatkowa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PiotrZientarski">Tak, ta propozycja jest dodatkowa. Ona nie ma nic wspólnego z ulgami studenckimi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PiotrZientarski">Ulgi studenckie oczywiście będą, zgodnie z zapowiedziami, zrealizowane ustawowo.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy pan minister Jurek chciałby wypowiedzieć się w kwestii tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Witold Jurek: Nie, nie mam nic do dodania, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Nie pan nic do dodania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy ktoś z państwa ma pytania do pana ministra? Nie.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Do dyskusji nikt się nie zgłosił, nikt nie zapisał się do głosu, nikt również nie złożył żadnych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego Senat mógłby teraz przystąpić do trzeciego czytania projektu ustawy. To trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie, które zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu dziewiętnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.</u>
          <u xml:id="u-117.9" who="#ZbigniewRomaszewski">Przypominam, że jest to projekt ustawy, wykonujący orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Projekt ten zawarty jest w druku nr 918, a sprawozdanie komisji jest w druku nr 918S.</u>
          <u xml:id="u-117.10" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę komisji, Komisji Ustawodawczej i Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Kieresa o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-117.11" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#LeonKieres">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#LeonKieres">Choć materia jest bardzo skomplikowana, to regulacja jest prosta, porządkująca problemy związane z porządkiem konstytucyjnym, czyli wprowadzająca do obiegu prawnego rozwiązanie, które, jak powiedział Trybunał Konstytucyjny, jest czy powinno być zgodne z zasadą sprawiedliwości społecznej oraz zasadą równości wszystkich wobec prawa.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#LeonKieres">Rozwiązanie to dotyczy art. 87 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu przestrzennym i zagospodarowaniu przestrzennym, ale w gruncie rzeczy jego historia sięga roku 1984, kiedy to 12 lipca uchwalono ustawę o planowaniu przestrzennym. Ta ustawa obowiązywała do czasu uchwalenia 7 lipca 1994 r. ustawy o planowaniu przestrzennym, która z kolei została zmieniona licznymi nowelizacjami. Istotne są tutaj te nowelizacje z 22 grudnia 1994 r. i 21 grudnia 2001 r. Wreszcie ta ostatnia nowelizacja została uchylona przez obecnie obowiązującą ustawę, mianowicie ustawę z 27 marca 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#LeonKieres">Chodzi tu o tak zwaną rentę planistyczną. W dotychczasowym brzmieniu art. 87 ust. 1 ustawy o planowaniu przestrzennym i zagospodarowaniu przestrzennym, jak stwierdził Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku 9 lutego 2010 r.... Trybunał Konstytucyjny orzekł: „Art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (...) w zakresie, w jakim wzrost wartości nieruchomości odnosi do kryterium faktycznego jej wykorzystywania w sytuacjach, gdy przeznaczenie nieruchomości zostało określone tak samo jak w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, uchwalonym przed 1 stycznia 1995 r., który utracił moc z powodu upływu terminu wyznaczonego w art. 87 ust. 3 tej ustawy, jest niezgodny z art. 2 i art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#LeonKieres">Otóż, jak powiedziałem, rzecz dotyczy tak zwanej renty planistycznej. Art. 36 i art. 37 mówią o wzroście lub obniżeniu wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem planu zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli w wyniku uchwalonego planu zagospodarowania przestrzennego wartość nieruchomości zmaleje, wówczas właściciel nieruchomości lub inna osoba, której przysługuje tytuł do nieruchomości, ma prawo złożenia roszczenia do gminy o pokrycie różnicy wartości. Chodzi o różnicę między wartością nieruchomości określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu, obowiązującego po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego, a jej wartością określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu, obowiązującego przed zmianą tego planu lub faktycznego sposobu wykorzystania nieruchomości przed jego uchwaleniem. Innymi słowy, właściciel nieruchomości nie może stracić na zmianie przeznaczenia terenu lub też w sytuacji, kiedy wartość jego nieruchomości zostanie obniżona w inny sposób.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#LeonKieres">Inna sytuacja jest wtedy - i ona jest właśnie przedmiotem sporu co do zgodności ustawy z konstytucją - kiedy w związku z uchwaleniem planu zagospodarowania przestrzennego wzrasta wartość nieruchomości. Jeżeli ona wzrasta, to jeżeli ta nieruchomość jest zbywana, a ten okres wynosi pięć lat, to z kolei gminie, która uchwaliła plan zagospodarowania przestrzennego, przysługuje tak zwana renta planistyczna, do wysokości 30% wzrostu wartości nieruchomości. Nie chodzi tu o wartość całej nieruchomości, tylko o procent od różnicy między dotychczasową wartością nieruchomości, a nową jej wartością.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: 30%?)</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#LeonKieres">Tak, do 30%. Ta decyzja administracyjna jest ustalana przez wójta, burmistrza lub prezydenta. Spory powstałe na tym tle są później rozpatrywane przed sądem, chociaż sama decyzja jest wydawana w trybie postępowania administracyjnego, na podstawie ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#LeonKieres">Problem polegał na tym - dlatego właśnie wymieniałem tutaj ustawy, począwszy od 1984 r. - że w chwili wejścia w życie ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym określono ostatecznie już... Poprzednie ustawy - ta z 1994 r., a później ustawy zmieniające z 22 grudnia 2001 r., z 22 grudnia 1999 r., z 21 grudnia 2000 r. - przedłużały ważność planów uchwalonych pod rządami tej ustawy z 1994 r. Ostatecznie te plany miały utracić ważność do końca 2003 r. Co to oznacza? Że gminy do końca tego właśnie roku powinny były uchwalić nowe plany zagospodarowania przestrzennego. Notabene w Polsce tylko około 20% nieruchomości objętych jest aktualnie obowiązującymi planami zagospodarowania przestrzennego, w innych przypadkach - decyzją o warunkach wykorzystania terenu. Ale to jest temat na odrębną dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#LeonKieres">Większość gmin, jak powiedziałem, wykonała ten obowiązek uchwalenia nowych planów zagospodarowania przestrzennego. Miały na to dziewięć lat, bo w gruncie rzeczy, jak powiedziałem, pierwsza ustawa, która je do tego zobowiązywała, to była ta ustawa z 7 lipca 1994 r., a jak już powiedziałem, kolejne ustawy przedłużały ten termin, ostatecznie do 31 grudnia 2003 r. Uchwalenia planów nie dokonała jednak w tym ustawowym terminie gmina Alwernia w województwie małopolskim. W związku ze sprawą właściciela nieruchomości w tej gminie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie powziął pewne wątpliwości co do konstytucyjności art. 36 oraz, przede wszystkim, art. 37 ust. 1. W tej gminie - i w wielu innych, bo to nie jest incydentalny przypadek, choć też nie mogę powiedzieć, że to są przypadki powszechne, to po prostu ma miejsce - zdarzyło się tak, że, jak powiedziałem, 31 grudnia miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego stracił ważność. Co to oznacza? Że nieruchomość, która była objęta tym planem, stała się nieruchomością nieobjętą planowaniem, innymi słowy, straciła na wartości. Wiemy przecież dobrze, że o wartości nieruchomości nie decyduje tylko faktyczne wykorzystywanie, ale także i jej przeznaczenie. Może to być na przykład grunt będący nieużytkiem. Jeżeli planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego ten nieużytek nie ma, to wartość tego nieużytku jest mniejsza. Wzrasta ona gwałtownie, jeżeli dla tego samego nieużytku uchwala się plan zagospodarowania przestrzennego i ta nieruchomość zgodnie z planem jest przeznaczona na przykład na budownictwo, może być podzielona na działki. To jest oczywiste, prawda? Jest tu szalona różnica, mimo że nadal rośnie tam trawa, może być gruz itd. Tak było w rzeczonej sprawie. Wartość nieruchomości spadła, bo przestał obowiązywać plan dla tej nieruchomości. Gmina, chyba po roku, uchwaliła ponownie plan obejmujący tę sporną nieruchomość, co oznaczało, że wartość tej nieruchomości znowu wzrosła, i korzystając z art. 37 ust. 1 ustawy, stwierdziła: ponieważ wzrosła wartość nieruchomości, prosimy o te, nie pamiętam dokładnie, chyba do 30% różnicy między wartością tej nieruchomości przed uchwaleniem planu a wartością po uchwaleniu. No i oczywiście powstał problem. Trybunał Konstytucyjny uznał, że nie można właściciela lub innego użytkownika nieruchomości obarczać negatywnymi konsekwencjami zwłoki w uchwalaniu przez gminę planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego, w związku z tym stwierdził nieważność przepisu art. 37 ust. 1, rozwiązania mówiącego, że wysokość odszkodowania z tytułu obniżenia, to już wiemy, oraz wysokość opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości ustala się na dzień jej sprzedaży. I dalej: obniżenie oraz wzrost wartości nieruchomości stanowią różnicę między wartością nieruchomości, określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego, a jej wartością określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego przed zmianą tego planu, jeśli zaś planu nie było, tak jak w tym przypadku, wartością nieruchomości związaną z faktycznym sposobem wykorzystania nieruchomości przed jego uchwaleniem.</u>
          <u xml:id="u-118.10" who="#LeonKieres">Senacka Komisja Ustawodawcza w celu wykonania wyroku Trybunału podjęła inicjatywę, która jakby porządkuje stan prawny, czyli zapewnia, w naszym przekonaniu, zgodność ustawy z konstytucją. Zaproponowaliśmy, by nie uchylać tego art. 37 ust. 1, tylko po nim dodać nowy przepis, ust. 1a: jeżeli uchwalenie planu miejscowego następuje w związku z utratą mocy przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uchwalony przed dniem 1 stycznia 1995 r. - bo jak powiedziałem, ta sprawa rozpoczęła się w związku z ustawą z 1994 r. - tego art. 37 ust. 1 zdanie drugie niniejszej ustawy nie stosuje się. Chodzi o sytuację, kiedy gmina nie uchwaliła nowego planu... W takim przypadku wzrost wartości nieruchomości stanowi różnica między wartością nieruchomości, określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego po uchwaleniu planu, a jej wartością określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego według wcześniejszego planu. Czyli ten plan, który przestał obowiązywać 31 grudnia 2003 r., będziemy teraz brali pod uwagę, sprawdzając, czy plan nowy w stosunku do tego już nieobowiązującego planu podnosi wartość tej nieruchomości, czy też nie. A więc spadek wartości nieruchomości w związku z utratą ważności starych planów nie będzie brany pod uwagę. W naszym przekonaniu to, powiem kolokwialnie, załatwia sprawę w tym znaczeniu, że dostosowuje rozwiązanie z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym do konstytucyjnego porządku prawnego. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są pytania do sprawozdawcy? Nie ma... Panie Senatorze, ja chciałbym wyjaśnić jedną kwestię. Jaką przyjmuje się wartość, czy to mamy do czynienia ze wzrostem, czy ze spadkiem wartości w wyniku zmiany planu zagospodarowania przestrzennego... Po jakim okresie obowiązywania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#LeonKieres">W momencie sprzedaży płaci się tę rentę planistyczną. Jest specjalne rozporządzenie - już mówię, Panie Marszałku, jakie - które stanowi o tym, jak to się robi. Jest to rozporządzenie... nie rozporządzenie, tylko ustawa, art. 37 ust. 11 oraz art. 154 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Art. 154 mówi o tym, jakie techniki się stosuje przy szacowaniu wartości nieruchomości: wyboru właściwego podejścia oraz metody i techniki szacowania nieruchomości dokonuje rzeczoznawca majątkowy, uwzględniając w szczególności cel wyceny, rodzaj i położenie nieruchomości, przeznaczenie itd. Dalej. W przypadku braku planu - no, tutaj akurat ta sytuacja ma miejsce - przeznaczenie nieruchomości ustala się na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku studium uwzględnia się faktyczny sposób użytkowania nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#LeonKieres">Pan minister Olgierd Dziekoński, który przeszedł do kancelarii pana prezydenta, tłumaczył nam na posiedzeniu komisji, jakie techniki się stosuje. To wymaga wiedzy fachowej rzeczoznawcy, który ocenia wartość takiej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: W momencie sprzedaży, tak?)</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#LeonKieres">Tak, w momencie sprzedaży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są jakieś pytania do sprawozdawcy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy pan minister chciałby się w tej sprawie wypowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Piotr Styczeń: Nie, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są pytania do pana ministra? Pytań też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego moglibyśmy otworzyć dyskusję, ale do dyskusji chwilowo nikt się nie zapisał. Czy ktoś jeszcze chciałby się zgłosić do dyskusji? Nie ma nikogo chętnego.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu. To trzecie czytanie objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#ZbigniewRomaszewski">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 838, a sprawozdanie komisji w druku nr 838S.</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, senatora Mieczysława Augustyna, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#MieczysławAugustyn">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#MieczysławAugustyn">Ta inicjatywa ustawodawcza powstała z bardzo słusznego założenia, że jest rzeczą niemoralną, aby prawo do świadczeń nabywała osoba, która wywołała przestępstwem umyślnym okoliczności doprowadzające do powstania tego prawa. W tym wypadku chodzi o prawo do otrzymania emerytury po umyślnie zabitym, zamordowanym bliskim. Tego nikt nie kwestionował, dlatego wielu senatorów chętnie podpisało się pod tym projektem. Równolegle pracowała nad podobnym rozwiązaniem inna grupa senatorów, przy czym obie grupy nie wiedziały o sobie. W czasie posiedzenia komisji oba projekty skonfrontowaliśmy, biorąc pod uwagę także opinię resortu sprawiedliwości oraz pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#MieczysławAugustyn">Omawiany dziś projekt przywraca zapisy, które były w ramach starego systemu emerytalnego. Dotyczyły one tych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem w FUS - nie obejmowało to ubezpieczonych na przykład w KRUS - ale dotyczyły też tych, którzy byli pozbawieni wolności, a dokonali na przykład samouszkodzenia. Obie te kwestie budziły wątpliwości resortów i senatorów, dlatego senatorowie opowiedzieli się za innym projektem, projektem regulującym materię w sposób, który zyskał już aprobatę, o czym informuję członków zarówno komisji, jak i właściwych resortów. W związku z tym połączone komisje, odnosząc się z najwyższym uznaniem do wnioskodawców i ich intencji, postanowiły - ze względu na wymogi proceduralne nie mogliśmy połączyć projektów - rekomendować Wysokiej Izbie odrzucenie projektu. Z tym że od razu zapowiadam, że w druku nr 878 jest zawarty projekt senatorów, który reguluje te kwestie w sposób, wydaje się, szczęśliwszy.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#MieczysławAugustyn">Tyle mam w tej sprawie do powiedzenia. Liczę na państwa zrozumienie. Jeszcze raz podkreślam, nie mogliśmy, niestety, z przyczyn proceduralnych połączyć tych projektów, niemniej jednak wszystkich senatorów, zarówno tych, którzy podpisali się pod jednym projektem, jak i tych, którzy podpisali się pod drugim, łączy wspólna intencja. Otóż chodzi o to, aby - tak jak dawniej było to określone w ustawie o emeryturach i rentach - otrzymywanie renty po umyślnie zabitym, zamordowanym, co zostanie potwierdzone wyrokiem skazującym, nie było możliwe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy są pytania do sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pan senator Wojciechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Czy to dotyczy tylko osób, które dopuściły się zabójstwa, czy również tych, które swoim działaniem doprowadziły na przykład do samobójstwa, bo mogą być również takie działania? Czy to dotyczy też osób, które swoim postępowaniem doprowadziły do takich sytuacji, że nastąpił zgon? Dużo częściej bowiem mamy do czynienia z tym, że pewna osoba doprowadza do sytuacji, w wyniku której następuje śmierć innego człowieka lub targnięcie się na własne życie. Czy to jest...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#MieczysławAugustyn">Panie Senatorze, rozważając oba projekty, oczywiście braliśmy pod uwagę różne okoliczności. W opiniach resortów również wskazywano na to, że przyczyny popełniania przestępstw, nawet tych umyślnych, mogą być bardzo różne. Niedawno przecież burzliwie procedowaliśmy nad ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Bywa tak, że ktoś pod wpływem silnego wzburzenia poweźmie zamiar dokonania strasznej rzeczy. Czy to oznacza, że osobę mającą prawo do świadczeń z funduszu emerytalnego, która została skazana prawomocnym wyrokiem, ale działała w rozpaczy, pozbawia się prawa do emerytury, a czasem tym samym pozbawia się rodzinę wręcz środków do życia? Otóż w projekcie, w przypadku którego wnosimy o zaprzestanie procedowania, te okoliczności, niestety, nie były wzięte pod uwagę; tam były takie bardzo twarde zapisy. W projekcie, który my proponujemy, jest powołanie się na zasadę sprawiedliwości społecznej i to sądy będą ostatecznie orzekać, czy prawo do świadczenia będzie przysługiwało, czy nie. Będzie się to odbywać z uwzględnieniem przeróżnych okoliczności - można by ich wymienić kilkanaście - które czasem będą uzasadniały to, że mimo iż przestępstwo było popełnione umyślnie, jednak świadczenie będzie się należało. Tak że, Panie Senatorze, zapewniam pana, że braliśmy te kwestie pod uwagę. Podjęliśmy próbę enumeratywnego wypisania wszystkich okoliczności, ale okazało się, że nie jesteśmy w stanie opisać całego życia, dlatego... No, to troszkę już antycypuje to, co będzie. Jest klauzula generalna, rzadko spotykana poza kodeksem cywilnym, niemniej jednak stosowana i my się do niej odwołaliśmy. To też budziło pewne kontrowersje, ale pozostaliśmy przy tym i uzyskaliśmy, jak już powiedziałem, pozytywną opinię resortu sprawiedliwości i ostatecznie także, choć nie bez wątpliwości, resortu pracy i polityki społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Pan senator Cichosz. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#LucjanCichosz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#LucjanCichosz">Panie Marszałku! Panie Sprawozdawco! Chciałbym się dowiedzieć, o jakiej skali mówimy, jeżeli chodzi o takie nieuczciwe, w sposób haniebny, przenoszenie emerytur i rent? Jaka to jest wielkość w skali kraju? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#MieczysławAugustyn">To są bardzo sporadyczne przypadki, niemniej jednak bulwersujące. Wydaje się, że brak tych przepisów jest, czy może być, odbierany, nie daj Boże, jako...</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#komentarz">(Senator Lucjan Cichosz:...przyzwolenie.)</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#MieczysławAugustyn">…nie chcę powiedzieć „przyzwolenie”, ale pobłażliwość wobec osób, które z zamiarem - bo mogłoby tak być - uzyskania świadczenia dopuszczałyby się umyślnego przestępstwa. To było zaledwie kilka przypadków, o ile dobrze pamiętam, w ostatnim dziesięcioleciu. Zwłaszcza Ministerstwo Sprawiedliwości podkreślało, że powinniśmy tę lukę w prawie załatać. Ze względu na to, że tego typu przypadki bardzo rzadko się zdarzają, ministerstwo pracy stwierdziło, że z własnej inicjatywy nie będzie się podejmowało rozwiązania tego problemu jako mało istotnego w porównaniu z poważnymi sprawami, z którymi musi się teraz zmierzyć. Tak to mniej więcej wygląda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, pan senator Wojciechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Uspokoił mnie pan senator, ale mam jeszcze drugie pytanie. Ta emerytura była w pewnym stopniu jakby „dziedziczona”. Czy dziedziczenie jest... W takich sytuacjach jest ono oczywiście ograniczone, ale czy można przyjąć, że to „dziedziczenie” emerytury jest podobne do dziedziczenia majątku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#MieczysławAugustyn">Nie. To jest regulowane zupełnie odrębną ustawą. Nie jest to stricte dziedziczenie, tylko jest to otrzymanie renty po zmarłym współmałżonku lub najbliższym członku rodziny. Tak że to nie są te przepisy, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Ziółkowski)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Przepraszam, jeśli można...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MarekZiółkowski">Przepraszam. Ja muszę się, że tak powiem, wciągnąć w prowadzenie.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#MarekZiółkowski">Senator Wojciechowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Chodzi mi o to, czy jest tu podobna zasada, że jeżeli ten ktoś popełnił takie przestępstwo, że nie będzie mógł dziedziczyć, na przykład zabił kogoś lub doprowadził do jego śmierci... Czy jest tu analogia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#MieczysławAugustyn">Tak, Panie Senatorze. Tego nie było, ale teraz będzie: jeżeli to przestępstwo było umyślne, jeżeli miało miejsce skazanie prawomocnym wyrokiem i jeżeli, i tu jest ten jednak konieczny wyjątek, nie narusza to zasad współżycia społecznego. Bo jak mówię, jeżeli to będą przypadki, które z prawnego punktu widzenia podlegają karze, ale z perspektywy etycznej, zasad współżycia społecznego nie uzasadniają pozbawienia prawa do emerytury, to wtedy sąd będzie miał prawo emeryturę przyznać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#MarekZiółkowski">Rozumiem, że nie ma więcej pytań do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#MarekZiółkowski">Nie wiem, czy pan marszałek o tym powiedział, ale przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania senatora Zbigniewa Cichonia.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#MarekZiółkowski">Czy pani minister Czesława Ostrowska, którą serdecznie witam, chciałaby zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Czesława Ostrowska: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#MarekZiółkowski">Nie chciałaby zabrać głosu.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#MarekZiółkowski">A czy są pytania do pani minister?</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Czesława Ostrowska: To może do pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#MarekZiółkowski">Ewentualnie do pana ministra... Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#MarekZiółkowski">Dziękujemy państwu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.10" who="#MarekZiółkowski">I teraz dyskusja... Chciałem otworzyć dyskusję, ale ponieważ lista mówców jest pusta...</u>
          <u xml:id="u-135.11" who="#MarekZiółkowski">W związku z tym zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-135.12" who="#MarekZiółkowski">Panie Senatorze Sekretarzu, nie zgłoszono żadnych wniosków?</u>
          <u xml:id="u-135.13" who="#komentarz">(Senator Waldemar Kraska: Żadnych.)</u>
          <u xml:id="u-135.14" who="#MarekZiółkowski">Jak rozumiem, głosowanie odbędzie się pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-135.15" who="#MarekZiółkowski">Informuję szanownych senatorów zgromadzonych na sali, że głosowania odbędą się dzisiaj o godzinie 16.30. Nastąpiło dosyć gwałtowne przyspieszenie obrad Senatu i w związku z tym wygląda na to, że niedługo skończymy. Potem będzie krótka przerwa, o 16.30 odbędą się głosowania, a o 17.55 zakończymy dzisiejsze posiedzenie Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-135.16" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji.</u>
          <u xml:id="u-135.17" who="#MarekZiółkowski">Jest to projekt ustawy wykonujący orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Projekt znajduje się w druku nr 919, a sprawozdanie komisji w druku nr 919S.</u>
          <u xml:id="u-135.18" who="#MarekZiółkowski">Sprawozdawcą Komisji Ustawodawczej jest pan senator Stanisław Gogacz. Witam i proszę o przedstawienie wspólnego sprawozdania Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-135.19" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#StanisławGogacz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#StanisławGogacz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#StanisławGogacz">Przedmiotowa zmiana ustawy o Policji, zawarta w druku nr 919, stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 lutego 2010 r., w którym Trybunał orzekł o niezgodności art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji z art. 66 ust. 2 konstytucji w części obejmującej słowa „nie więcej jednak niż za ostatnie trzy lata kalendarzowe”.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#StanisławGogacz">Unormowanie przewidywało, że policjant zwalniany ze służby otrzymuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe lub dodatkowe oraz za niewykorzystany czas wolny od służby przyznany na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy, nie więcej jednak niż za ostatnie trzy lata kalendarzowe. Celem obecnej nowelizacji jest właśnie wykreślenie słów, które wprowadzają tę cezurę, to ograniczenie czasowe do trzech lat. Wzorcem konstytucyjnym jest oczywiście przywołany wcześniej art. 66 ust. 2 ustawy konstytucyjnej, jak również art. 31 ust. 3 konstytucji, który wprowadza pewne ograniczenia, jeżeli chodzi o stosowanie tych norm czasowych. Tak jak powiedziałem, prawo do rocznego płatnego urlopu jest gwarantowane w konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#StanisławGogacz">Art. 31 ust. 3 konstytucji nie wskazuje przesłanek adekwatnych do omawianej tu sytuacji, których wystąpienie pozwalałoby na ograniczenie prawa do korzystania z płatnego urlopu lub do traktowanej jako alternatywa urlopu rekompensaty pieniężnej. Art. 66 ust. 2 konstytucji wymaga, aby czas pracy został ustawowo określony. Czas, który nie został ustawowo uznany za czas pracy, jest więc w ujęciu konstytucyjnym czasem wolnym od pracy. Świadczenie pracy w czasie wolnym od pracy jest możliwe, niemniej powinno być odpowiednio rekompensowane. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego regułę tę należy odnieść również do czasu służby i czasu wolnego od służby. Policjanci, którzy mieli niewykorzystane urlopy wypoczynkowe lub dodatkowe oraz niewykorzystany czas wolny od służby, mają prawo do żądania na podstawie tegoż art. 66 ust. 2 konstytucji dni wolnych od pracy i służby i corocznych płatnych urlopów, zgodnie z zasadą zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Możliwość uzyskania ekwiwalentu pieniężnego jedynie za ostatnie trzy lata kalendarzowe wzbudziła wątpliwości Trybunału Konstytucyjnego także z punktu widzenia zasady sprawiedliwości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#StanisławGogacz">Mając na uwadze konieczność wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego, proponuje się, ażeby nowelizacja przepisów ustawy polegała na skreśleniu słów „nie więcej jednak niż za ostatnie trzy lata kalendarzowe”. Ta propozycja jest zawarta w przywołanym tu druku nr 919, na podstawie którego pracujemy.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#StanisławGogacz">Chciałbym, będąc przy głosie, zgłosić również poprawkę, poprawkę techniczną, jako że ten okres...</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Panie Senatorze, czy to jest poprawka komisji?)</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#StanisławGogacz">Nie, to jest moja poprawka.</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: To znaczy, że w tym momencie skończył pan senator sprawozdanie komisji?)</u>
          <u xml:id="u-136.10" who="#StanisławGogacz">Nie, jeszcze nie.</u>
          <u xml:id="u-136.11" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: W takim razie prosiłbym, żeby to oddzielić. To jest na razie sprawozdanie komisji.)</u>
          <u xml:id="u-136.12" who="#StanisławGogacz">Dobrze, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-136.13" who="#StanisławGogacz">Chciałbym, uprzedzając ewentualne pytania dotyczące skutków finansowych wprowadzenia tej nowelizacji, przywołać pismo ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 27 lipca 2010 r. Minister stwierdził, że skutki finansowe będą, ale ich oszacowanie nie jest możliwe, ponieważ ich wielkość zależy od liczby policjantów, którzy zgłoszą w danym roku kalendarzowym wolę odejścia ze służby, oraz od możliwości składania wniosków o uzupełnienie ekwiwalentów przez policjantów zwolnionych ze służby, którym wypłacono niepełne ekwiwalenty. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-136.14" who="#StanisławGogacz">Po drugie, postaram się uprzedzić ewentualne pytania o rozróżnienie, jakie funkcjonuje, jeżeli chodzi o stosunek pracy i stosunek służby. My debatujemy nad trzema ustawami: ustawą o funkcjonariuszach Policji, ustawą o Straży Granicznej i ustawą o Służbie Więziennej, dlatego że akurat w przypadku tych służb mamy do czynienia nie ze stosunkiem pracy, ale ze stosunkiem służby. Ten stosunek służby w odróżnieniu od stosunku pracy, jeżeli chodzi o przywołane tu orzecznictwo sądowe itd., jest traktowany jako uregulowania dotyczące tych służb specjalistycznych. I dlatego, proszę państwa, w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego i w związku z obowiązkiem wykonania tego wyroku Trybunału Konstytucyjnego proszę o przyjęcie tej nowelizacji. Chciałbym także, jeżeli pan marszałek pozwoli, zgłosić poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#MarekZiółkowski">Ale to jednak, Panie Senatorze, w późniejszej fazie, tak? Poproszę o zgłoszenie poprawki za chwileczkę, w czasie dyskusji, bo w tej chwili chciałbym zacząć pytania do pana senatora.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że pan senator Gogacz jest upoważniony przez Komisję Ustawodawczą do jej reprezentowania w dalszych pracach.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#MarekZiółkowski">Teraz pytam, czy są pytania do pana senatora sprawozdawcy komisji?</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Nie ma, wszystko jasne.)</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#MarekZiółkowski">W takim razie chciałbym powitać pana ministra Adama Rapackiego.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#MarekZiółkowski">Panie Ministrze, czy chciałby pan zabrać głos w sprawie tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Adam Rapacki: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#MarekZiółkowski">To proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Panie Marszałku, będzie wiele pytań.)</u>
          <u xml:id="u-137.10" who="#MarekZiółkowski">Będą pytania, zaraz, zaraz. Pan senator Bisztyga już się rwie, żeby przepytać pana ministra, ale to nastąpi za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-137.11" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#AdamRapacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#AdamRapacki">Chciałbym najpierw bardzo serdecznie podziękować za inicjatywę ustawodawczą. Rzeczywiście jest to uporządkowanie stanu prawnego. Niemniej jednak chciałbym zwrócić uwagę na drobną rozbieżność, mianowicie regulując kwestie tych ekwiwalentów za niewykorzystany urlop, w przypadku Straży Granicznej trzeba byłoby jeszcze uzupełnić to o dwa podpunkty, właśnie dotyczące tych funkcjonariuszy, którzy zostali zwolnieni dyscyplinarnie, i tych, którzy zostali zwolnieni w związku z prawomocnym wyrokiem skazującym, inaczej nie będzie tu spójności. Dajemy ten ekwiwalent za pełny okres niewykorzystanych urlopów dla zwolnionych w trybie normalnym, a pominęliśmy tu tych w takich dwóch aspektach. A więc żeby było to spójne i jednolite, potrzebne byłyby jeszcze te drobne korekty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MarekZiółkowski">I teraz pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MarekZiółkowski">Senatorowie Bisztyga, Wojciechowski, Cichosz już się zgłosili. Proszę: Bisztyga, Wojciechowski, Cichosz. Proszę, ta trójka.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Bisztyga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#StanisławBisztyga">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#StanisławBisztyga">Panie Ministrze, z ogromnym szacunkiem odnosząc się do pana aktywności i do policji, chciałbym zapytać o taką sprawę. Przed miesiącem byliśmy świadkami wielkiej demonstracji służb mundurowych, która przeszła Krakowskim Przedmieściem i Nowym Światem pod kancelarię premiera i pod Sejm. Tam oprócz Straży Granicznej, Straży Pożarnej i Służby Więziennej była bardzo znacząca, wyróżniająca się grupa policjantów. Czy zdaniem pana ministra ta ustawa, którą dzisiaj uchwalamy, spowoduje uspokojenie nastrojów? Czy będzie miało to troszkę wpływ na wyciszenie emocji? I drugie pytanie. Czy powiedziałby pan, jakie są teraz nastroje w tej formacji? Czy dalej tak mocno roszczeniowe? Jak wygląda ta sprawa? To się niby nie wiąże, ale jednak się wiąże... Jak wygląda sprawa wakatów, etatów, płac i tego wszystkiego, co składa się na zaangażowanie w pracy, na ten wzór policjanta, do którego jesteśmy przyzwyczajeni, a który trochę się zaburzył, sądząc z tego, co widziałem w czasie tej demonstracji? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MarekZiółkowski">Pytanie pana senatora Wojciechowskiego.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, Panie Ministrze, chodzi mi o skalę tego zjawiska w powiązaniu... To jest dosyć długi okres, trzyletni. Skąd się bierze tak długi czas niewykorzystywania urlopów? Ja byłem kierownikiem niewielkiego biura i mnie zawsze ścigali, że pracownicy nie wykorzystują urlopów w ciągu roku i tych trzech miesięcy, bo to do marca wtedy trzeba było... A tutaj są okresy dużo dłuższe. I w związku z tym pytanie, skąd się to bierze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MarekZiółkowski">I pytanie senatora Cichosza.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#LucjanCichosz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#LucjanCichosz">Panie Ministrze, moje pytanie wiąże się z pytaniem pana senatora Wojciechowskiego. Chciałbym zapytać, czy ten resort, te służby, nie podlega Państwowej Inspekcji Pracy? Wiadomo, że w innych zakładach ten czas na wykorzystanie urlopu trwa do marca następnego roku. W tym układzie inspektor Państwowej Inspekcji Pracy może reagować, ma do tego prawo, i kierownictwu zakładu dać odpowiednie mandaty za to, że pracownicy nie wykorzystali czasu, jaki ten zakład powinien im dać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MarekZiółkowski">Panie Ministrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#AdamRapacki">Jeśli chodzi o demonstrację służb mundurowych, rzeczywiście była to demonstracja, w której uczestniczyli związkowcy ze wszystkich formacji mundurowych. Wyrażali przede wszystkim swoje niezadowolenie z tego, że płace nie będą rewaloryzowane i podwyższane w roku 2011. Ten rok 2010 to też taki czas, kiedy nie było podwyżek płac w służbach mundurowych. Stąd wynikło jakby zasygnalizowanie pewnego niezadowolenia. Rzeczywiście wszyscy mają do tego prawo, żyjemy w państwie demokratycznym, również służby mundurowe mają dzisiaj związki zawodowe, które artykułują swoje niezadowolenie czy też swoje nastroje w samych służbach.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#AdamRapacki">Jeśli chodzi o tę atmosferę w służbach, to z jednej strony powinna być to dobra atmosfera wynikająca z pewnej stabilizacji działania, z pewnych względnie bezpiecznych warunków działania. A trzeba podkreślić, że w wielu krajach europejskich dotkniętych kryzysem nastąpiły nawet obniżki wynagrodzeń w sferze budżetowej, łącznie z obniżką wynagrodzeń funkcjonariuszy. My w Polsce takich metod nie stosowaliśmy. Ostatnie lata to czas, kiedy następowały podwyżki płac we wszystkich służbach mundurowych podległych ministrowi spraw wewnętrznych, i to podwyżki znaczące. Te lata 2010 i 2011 to taki czas, kiedy tych podwyżek nie ma, niemniej jednak optymistyczne jest to, że w projekcie budżetu na 2011 r. planowane jest znaczące zasilenie budżetu służb, głównie Policji, w wydatkach rzeczowych. Będzie tam bodajże ponad trzysta pięćdziesiąt kilka milionów zł więcej niż w budżecie tegorocznym, z przeznaczeniem na wydatki rzeczowe, a więc takie, które pozwolą na usprawnienie, doposażenie formacji, na przygotowanie się do prezydencji i do mistrzostw europy w piłce nożnej, a więc na te cele, które są niezbędne. Rzeczywiście sytuacja finansowa jest głównym elementem decydującym o nastrojach w służbach i gdyby były większe pieniądze, gdyby można było zaproponować funkcjonariuszom podwyżki, na pewno ich radość byłaby większa i nie byłoby tych przejawów protestu.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#AdamRapacki">Jeśli chodzi o niewykorzystane urlopy powyżej trzech lat, to jest to na stosunkowo niedużą skalę, bo funkcjonariuszy, tak jak w innych instytucjach cywilnych, obowiązuje ten czas wykorzystania urlopu do końca pierwszego kwartału nowego roku. Z tym że trzeba podkreślić, iż funkcjonariusze oprócz tego urlopu zasadniczego w wymiarze dwudziestu sześciu dni roboczych mają jeszcze tak zwany urlop dodatkowy związany z wysługą lat. Maksymalnie może on wynieść piętnaście dodatkowych dni. Dlatego dla niektórych funkcjonariuszy z dłuższym stażem ten urlop to już jest nie dwadzieścia sześć, tylko trzydzieści albo czterdzieści jeden dni roboczych. A więc jest sporo tych urlopów. Czasami, pamiętam to z własnej praktyki, bywało tak, że nie było kiedy tego urlopu wziąć. Ale jest to zjawisko marginalne i nie powinno być jakichś dużych skutków finansowych, których służby czy resort nie mogłyby udźwignąć.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#AdamRapacki">W odpowiedzi na pytania o te skutki finansowe trudno jest nam teraz oszacować, jakie to będą skutki. To rolą szefów jest pilnowanie, aby urlopy były wykorzystywane na bieżąco. Rolą poszczególnych przełożonych jest też pewna konsekwencja w działaniu, w egzekwowaniu tego prawa, a od tego zależy skala zjawiska. Dzisiaj trudno byłoby nam to oszacować, ale jest to problem stosunkowo marginalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Wojciechowski.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#MarekZiółkowski">Czy są jeszcze jakieś pytania do pana ministra? Nie ma. W takim razie to pytanie senatora Wojciechowskiego jest ostatnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, Panie Ministrze, moje pytanie w zasadzie jest o to, czy dobrze zrozumiałem. Urlop w wymiarze dwudziestu sześciu dni normalnie podlega kodeksowi pracy i z tym w zasadzie nie ma problemu, zaś urlop dodatkowy, z tego, co rozumiem, nie podlega, i tu może nastąpić spiętrzenie. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#AdamRapacki">Nie, nie. Ten dodatkowy wynika z ustawy o Policji czy z ustawy o Straży Granicznej albo o innych służbach i on też obligatoryjnie przysługuje funkcjonariuszowi, stąd w praktyce...</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: On nie wynika z kodeksu pracy?)</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#AdamRapacki">Nie, nie, on wynika z ustaw branżowych. W każdej z ustaw branżowych jest zapis dotyczący urlopu dodatkowego, straż pożarna ma nawet więcej niż piętnaście dni. Tak że to wynika z ustaw branżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#MarekZiółkowski">Panie Ministrze, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Adam Rapacki: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#MarekZiółkowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Gogacz jako pierwszy, oczywiście z poprawką.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#MarekZiółkowski">Zapraszam, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#StanisławGogacz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#StanisławGogacz">Poprawka sprowadza się do uzupełnienia zakresu tej nowelizacji o zapisy, które nie zostały do tej pory uwzględnione. Mianowicie w ustawie o Straży Granicznej, w druku, który państwo otrzymaliście, jest informacja o tym, że wykreślamy zakres czasowy trzech lat, chodzi o ust. 1 pkt 2. Moja poprawka sprowadza się do tego, co jest niejako oczywiste, ażeby zapis mówiący o cezurze trzech lat wykreślić również z ust. 2 i z ust. 2a tegoż art. 118 ustawy o Straży Granicznej. Jest to konsekwencja tej nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#MarekZiółkowski">Z tego, co widzę, lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#MarekZiółkowski">Panie Ministrze, czy chciałby się pan ustosunkować do poprawki, którą w tej chwili zgłosił pan senator Gogacz?</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#AdamRapacki">Absolutnie popieram tę poprawkę, prowadzi ona do tego, że problem zostaje rozwiązany kompleksowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#MarekZiółkowski">Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, skoro lista mówców została wyczerpana, to zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#MarekZiółkowski">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, kieruję projekt do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Chciałbym, żeby komisje przygotowały sprawozdanie...</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie zdążymy, bo musimy wysłać do UKIE.)</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#MarekZiółkowski">Aha, do UKIE. Tak. Zostałem poinformowany, że na tym posiedzeniu nie zdążymy tego zrobić. W takim razie, Panie Senatorze Zientarski, proponuję, abyśmy na następnym posiedzeniu...</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski:...Dzisiaj będzie posiedzenie komisji.)</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#MarekZiółkowski">A co z UKIE? Zdąży?</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#komentarz">(Senator Piotr Zientarski:...UKIE, a posiedzenie komisji będzie dzisiaj.)</u>
          <u xml:id="u-154.8" who="#MarekZiółkowski">Panie Senatorze, to ja polecam komisji zajęcie się tym wnioskiem w najwcześniejszym możliwym terminie. Dziękuję bardzo. Mam nadzieję, że będziemy mogli głosować nad tym projektem pod koniec posiedzenia Senatu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.9" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia dwudziestego drugiego punktu porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-154.10" who="#MarekZiółkowski">Projekt został zgłoszony przez grupę...</u>
          <u xml:id="u-154.11" who="#MarekZiółkowski">Pan minister Rapacki powinien zostać, o ile się nie mylę.</u>
          <u xml:id="u-154.12" who="#komentarz">(Senator Grażyna Sztark: Proszę przekazać ministrowi Rapackiemu, żeby został.)</u>
          <u xml:id="u-154.13" who="#MarekZiółkowski">Proszę powiedzieć, że jest tu bardzo pożądany. Ewentualnie... Pan minister Czaplicki też jest z nami.</u>
          <u xml:id="u-154.14" who="#MarekZiółkowski">Przepraszam, wracam do lektury.</u>
          <u xml:id="u-154.15" who="#MarekZiółkowski">Projekt został wniesiony przez grupę senatorów. Zawarty jest w druku nr 856, a sprawozdanie komisji w druku nr 856A.</u>
          <u xml:id="u-154.16" who="#MarekZiółkowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Ortyla, o przedstawienie wspólnego sprawozdania obu komisji.</u>
          <u xml:id="u-154.17" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WładysławOrtyl">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WładysławOrtyl">Przedstawiam wspólne sprawozdanie połączonych komisji, czyli Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, a sprawozdanie to dotyczy zmiany ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WładysławOrtyl">Komisje na dwóch wspólnych posiedzeniach w dniu 20 lipca i 11 sierpnia rozpatrzyły przedstawiony projekt w pierwszym czytaniu, wprowadziły do niego poprawki zaproponowane przez Państwową Komisję Wyborczą oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji i wnoszą o przyjęcie jednolitego tekstu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#WładysławOrtyl">Ustawa, tak jak pan marszałek powiedział, jest inicjatywą grupy posłów Prawa i Sprawiedliwości, a dotyczyła ona w swoim pierwotnym przedłożeniu tylko i wyłącznie spraw wygaśnięcia mandatu na tych trzech szczeblach samorządu. Okres trzech miesięcy, który był, a właściwie do tej pory jest zapisany w ustawie, blokował możliwość szybkiego objęcia mandatów radnych z list, którzy w kolejności według największej liczby głosów powinni ten mandat objąć. Mieliśmy do czynienia z wieloma przykładami zrywania kworum, z pewnymi niejasnościami interpretacyjnymi uregulowań związanych z wygaszaniem mandatu, a także z nieprecyzyjnym uregulowaniem dotyczącym czasu podejmowania decyzji i wzywania organu gminy, powiatu czy samorządu wojewódzkiego przez wojewodę do podjęcia skutecznych działań. W praktyce niejednokrotnie bywało tak, że wojewoda zwlekał z podjęciem czynności w tej sprawie. Z tego powodu w projekcie pojawiła się propozycja skrócenia do miesiąca okresu na podjęcie uchwały o wygaśnięciu mandatu, wskazanie okresu jednego miesiąca dla wojewody na wezwanie organu do podjęcia czynności oraz jednego miesiąca na wydanie zarządzenia zastępczego.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#WładysławOrtyl">Tak jak powiedziałem, w trakcie prac zostały wniesione uwagi Państwowej Komisji Wyborczej oraz ministra spraw wewnętrznych i administracji. Te stanowiska dotyczyły zbyt krótkiego terminu wyznaczonego dla wojewody. W pierwotnym przedłożeniu było to siedem dni. Zostało to zmienione. Zaproponowano okres jednego miesiąca, który został przez komisję zaakceptowany. Ponadto Państwowa Komisja Wyborcza na skutek ostatnio napotkanych problemów podniosła sprawę luki w przepisach, która dotyczyła kompetencji zwołania pierwszej rady w nowo utworzonej gminie, a także kwestie ujednolicenia przepisów ustawy o samorządzie gminnym z przepisami ustawy o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, w których usunięto problem związany z określeniem jednoznacznego terminu wygaśnięcia mandatu wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#WładysławOrtyl">Projekt został poddany konsultacjom z przedstawicielami samorządów, korporacji samorządowych, które nie wniosły do niego uwag. Tak jak powiedziałem, tylko PKW zaproponowało uzupełnienie przepisów, a minister spraw wewnętrznych i administracji zgłosił uwagę dotyczącą terminu, który obowiązywał wojewodę. Wszystkie te uwagi zostały uwzględnione. Komisja wnosi o przyjęcie przez Senat jednolitego tekstu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że pan senator sprawozdawca jest także upoważnionym przedstawicielem wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#MarekZiółkowski">Czy ktoś z państwa senatorów ma pytanie do pana senatora? Nie ma pytań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#MarekZiółkowski">Witam pana ministra Kazimierza Czaplickiego, sekretarza PKW. W dalszym ciągu jest z nami także pan minister Rapacki.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#MarekZiółkowski">Czy panowie chcieliby zabrać głos na temat tegoż projektu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#MarekZiółkowski">Czy są pytania do obecnych tutaj przedstawicieli rządu? Nie ma pytań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, informuję, że nikt nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#MarekZiółkowski">W związku z tym informuję, że Senat mógłby teraz przystąpić do trzeciego czytania projektu, czyli do głosowania, ale głosowanie to odbędzie się razem z innymi głosowaniami pod koniec posiedzenia Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję panom, dziękuję, że pan minister Rapacki powrócił do nas w trybie natychmiastowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego trzeciego, ostatniego już punktu porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o ogłoszeniu roku 2011 Rokiem Świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że jest to projekt wniesiony przez grupę senatorów. Jest on zawarty w druku nr 930, a sprawozdanie w druku nr 930S.</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Marek Trzciński jako sprawozdawca Komisji Ustawodawczej jest już na mównicy.</u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MarekTrzciński">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#MarekTrzciński">Z wielką przyjemnością składam sprawozdanie z pracy Komisji Ustawodawczej o projekcie uchwały o ogłoszeniu roku 2011 Rokiem Świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#MarekTrzciński">Komisja na posiedzeniu 4 sierpnia rozpatrzyła przedstawiony projekt w pierwszym czytaniu, wprowadziła do niego poprawki i wnosi o przyjęcie przez Senat załączonego jednolitego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#MarekTrzciński">Przyjęcie świętego Maksymiliana Kolbego na patrona roku 2011 nie wymaga właściwie uzasadnienia. Jest on jednym z wielkich Polaków, który są rozpoznawani poza granicami kraju. Jest czczony przez ludzi różnych narodowości i wyznań.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#MarekTrzciński">Siedemdziesiąta rocznica jego męczeńskiej śmierci, przypadająca na dzień 14 sierpnia 2011 r., jest odpowiednią okazją do uczczenia tej postaci oraz innych ofiar II wojny światowej, a także wielu Polaków budujących pozycję Polski i szacunek wobec narodu polskiego. W osobie i czynach świętego Maksymiliana wskazać można zarówno heroizm pracy i służby, jak i heroizm męczeństwa. Wyraża się to w wielu jego cechach, które jasno zaznaczają się w jego osobie.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#MarekTrzciński">Maksymilian Kolbe to obrońca godności człowieka. W nauczaniu, jakie znajdujemy w pozostawionych przez świętego Maksymiliana pismach, konsekwentnie bronił on godności osoby ludzkiej. Jednakże szczególną wartość maksymilianowej obronie godności człowieka nadaje jego decyzja o ofiarowaniu swego życia za życie innego człowieka. Postawa świętego Maksymiliana w bunkrze śmierci, opisywana przez świadków współwięźniów, potwierdza autentyzm jego ofiary i jest lekcją godności człowieka.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#MarekTrzciński">Maksymilian to wzór cnót i autorytet moralny. Przez wyrazistość swojej postawy, w której idee stają się rzeczywistą treścią życia, święty Maksymilian dla wielu ludzi na całym świecie stał się niezaprzeczalnym autorytetem moralnym, dając nadzieję na spełnienie poszukiwań tym, którzy w życiu wybierają prawdziwe wartości.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#MarekTrzciński">Maksymilian Kolbe to bohater o heroicznej odwadze. Znając doskonale przerażający i nieludzki sposób wykonania wyroku śmierci przez śmierć głodową, bez wahania zgłosił się w zastępstwie innego więźnia na śmierć. W ten sposób święty Maksymilian wykazał swój szacunek dla ludzkiego życia, ale także heroiczną odwagę, która przezwycięża lęk przed straszną śmiercią dla dobra drugiego człowieka.</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#MarekTrzciński">Święty Maksymilian to wychowawca. Wychowywał młode pokolenie do szeroko pojętej służby przez osobisty przykład i pracę. Dziś również można patrzeć na jego osobę jako na osobę wychowawcy, ponieważ swoim przykładem życia i postawą wciąż wychowuje kolejne pokolenia Polaków do podejmowania ofiarnej służby na rzecz innych ludzi, a także wychowuje do poszanowania osób i wartości.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#MarekTrzciński">Święty Maksymilian Kolbe był społecznikiem. Jest on znany także z przedsięwzięć społecznych, którymi służył środowiskom, w jakich żył. Warto tu wspomnieć choćby o zakonnej ochotniczej straży pożarnej, działającej w Niepokalanowie, pracy wydawniczej w zakresie publikacji książek i czasopism, które wydawał zarówno w Polsce, jak i w innych krajach, a nawet kontynentach - choćby w Japonii, gdzie w zorganizowanym japońskim Niepokalanowie prowadził działalność edukacyjną i charytatywną, kontynuowaną dziś przez jego współbraci zakonnych.</u>
          <u xml:id="u-157.10" who="#MarekTrzciński">Święty Maksymilian Kolbe był człowiekiem nowoczesnym i kreatywnym. Z pewnością święty Maksymilian był bardzo twórczy i przedsiębiorczy. Dzięki swoim zdolnościom organizacyjnym i determinacji w pokonywaniu problemów od podstaw wybudował Niepokalanów w Polsce i w Japonii. Po przybyciu do Japonii już w czasie miesiąca rozpoczął wydawanie japońskiej wersji „Rycerza Niepokalanej”. W polskim Niepokalanowie zbudował rozgłośnię radiową i przygotował uruchomienie pierwszej polskiej stacji telewizyjnej. Doceniał także rozwój środków transportu, szczególnie lotnictwa.</u>
          <u xml:id="u-157.11" who="#MarekTrzciński">Maksymilian Kolbe pozostawił opis pojazdu kosmicznego, który nazwał etereoplanem. Największą nowością w tym wynalazku było odejście od dotychczasowego sposobu poruszania się za pomocą koła lub śmigła. Zasadą poruszania się etereoplanu w przestrzeni kosmicznej miał być odrzut. Pojazd miał docierać do odległych planet, przewidywał także podróż człowieka po pokonaniu siły ciężkości i stworzeniu pełnej klimatyzacji wewnątrz pojazdu. Dokładny opis wynalazku z licznymi wykresami i matematycznymi obliczeniami wysłał do czasopisma „Scienza per Tutti”. Według dzisiejszych rzeczoznawców projekt etereoplanu był wówczas genialnym błyskiem myśli technicznej. Zasada jego działania, jak również przewidywane trudności dotyczące poruszania się w przestrzeni kosmicznej, okazały się poprawne i zgodne z tymi, jakie dzisiaj obowiązują.</u>
          <u xml:id="u-157.12" who="#MarekTrzciński">Te wszystkie działania i pomysły świętego Maksymiliana wyraźnie pokazują, że może być patronem na nasze trudne czasy, w tym patronem ludzi twórczych i przedsiębiorczych. Święty Maksymilian zasługuje także na miano patrona wszelkiej nowoczesności w dziedzinie techniki, wykorzystywanej w służbie dla dobra człowieka.</u>
          <u xml:id="u-157.13" who="#MarekTrzciński">Święty Maksymilian doskonale przystosowywał się do nowych miejsc i ludzi. Zarówno studia zagraniczne w Rzymie, jak i jego podróże do Chin, Korei i Japonii pokazują, że czuł się obywatelem świata i doskonale radził sobie w środowiskach kulturowo bardzo różnych, podchodząc z ogromnym wyczuciem i szacunkiem do kultury i tradycji innych narodów.</u>
          <u xml:id="u-157.14" who="#MarekTrzciński">Wysoka Izbo, wskazane powyżej argumenty potwierdzają, że święty Maksymilian Kolbe słusznie został nazwany patronem naszych trudnych czasów, nie tylko przez odważne oddanie życia, ale także przez odważne stawianie czoła wyzwaniom, jakie niesie współczesny świat.</u>
          <u xml:id="u-157.15" who="#MarekTrzciński">Wysoka Izbo, w imieniu Komisji Ustawodawczej z przyjemnością składam wniosek o przyjęcie uchwały, uwzględniając poprawki zaproponowane przez komisję. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że pan senator jest także upoważnionym przedstawicielem wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#MarekZiółkowski">Czy są pytania do pana senatora?</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Nie ma. Wszystko jest jasne.)</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, informuję, że nikt nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#MarekZiółkowski">W związku z tym moglibyśmy... Pan senator Czesław Ryszka złożył swoje przemówienie do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, moglibyśmy teraz przystąpić do trzeciego czytania, bo chodzi jedynie o głosowanie, ale przeprowadzimy je razem z głosowaniami nad wszystkimi pozostałymi punktami.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#MarekZiółkowski">I teraz niestety muszę odwołać informację, którą przed chwilą podałem. Mamy jeszcze dodatkowy dwudziesty piąty punkt porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-158.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprawozdawca właśnie jedzie.)</u>
          <u xml:id="u-158.10" who="#MarekZiółkowski">Sprawozdawca jeszcze jedzie...</u>
          <u xml:id="u-158.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Dosłownie za pięć minut będzie.)</u>
          <u xml:id="u-158.12" who="#MarekZiółkowski">W takim razie ogłaszam...</u>
          <u xml:id="u-158.13" who="#MarekZiółkowski">A senator Wittbrodt nie mógłby tego sprawozdania przedstawić?</u>
          <u xml:id="u-158.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Senator Głowski zaraz będzie.)</u>
          <u xml:id="u-158.15" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, ogłaszam przerwę do godziny 14.15. Jeżeli za pięć minut pan senator będzie... W swojej łaskawości daję sześć minut senatorowi Głowskiemu. Jak nie dotrze, to ścięcie...</u>
          <u xml:id="u-158.16" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-158.17" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 14 minut 09 do godziny 14 minut 15)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, stwierdzam z dużą satysfakcją, że czas przerwy został wyliczony precyzyjnie.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego piątego porządku obrad: drugie czytanie projektu opinii o niezgodności z zasadą pomocniczości projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy sezonowej - KOM (2010) 379.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#MarekZiółkowski">Jest to projekt wniesiony przez Komisję Spraw Unii Europejskiej. Zawarty jest w druku nr 995, a sprawozdanie komisji jest w druku nr 995S. Senat podejmuje tę opinię w trybie przewidzianym dla uchwał.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#MarekZiółkowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Piotra Głowskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie opinii.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PiotrGłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PiotrGłowski">Niniejszy projekt jest jednym z pięciu wniosków ustawodawczych dotyczących imigracji zarobkowej, których przyjęcie w latach 2007–2009 zostało przewidziane przez Komisję Europejską w planie polityki w dziedzinie legalnej migracji z grudnia 2005 r. Plan ten powstał w związku z obawami przed negatywnymi skutkami procesów demograficznych, niskim przyrostem naturalnym, starzeniem się społeczeństwa oraz powstawaniem strukturalnych luk na unijnym rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PiotrGłowski">W trakcie prac Komisji Spraw Unii Europejskiej doszliśmy do wniosku, że przedstawione przez Komisję propozycje naruszają wymóg zgodności z zasadą pomocniczości, która jest określona w traktacie. W związku z tym pojawiła się pierwotnie opinia komisji, którą przekazaliśmy na jednym z posiedzeń, przedostatnim. Ale ponieważ pojawiły się kolejne opinie dotyczące tego dokumentu, opinie sześciu izb parlamentów Unii Europejskiej, a dziewięć innych zostało zgłoszonych jako uwagi, podczas ostatniego posiedzenia komisja przygotowała opinię Senatu o niezgodności tego projektu dyrektywy z zasadą pomocniczości.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PiotrGłowski">Jeżeli państwo pozwolą, to chciałbym teraz uzasadnić, dlaczego tak uważamy. Projektowane regulacje dotyczą wyłącznie wydawania zezwoleń na pobyt w konkretnym państwie członkowskim, a zezwolenia nie będą dotyczyły uprawnień do pobytu w innych państwach członkowskich. Ponadto projektowane przepisy dyrektywy nie będą dotyczyły w żaden sposób współpracy pomiędzy państwami członkowskimi w zakresie wydawania zezwoleń dla pracowników sezonowych. Tym samym nie występuje w tym akcie element ponadnarodowy. To pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#PiotrGłowski">Pomiędzy państwami członkowskimi występują dzisiaj znaczne różnice w zakresie roli, jaką w gospodarce odgrywają pracownicy sezonowi z innych państw. W sytuacji gdy przepisy Unii Europejskiej nie przewidują swobodnego przepływu pracowników z państw trzecich pomiędzy państwami członkowskimi, a zezwolenia wydawane są przez władze krajowe i mają jedynie krajowy zasięg, nie ma potrzeby harmonizacji przepisów dotyczących wydawania zezwoleń na pracę sezonową. To druga sprawa.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#PiotrGłowski">I trzecia. W projekcie ujęto przepisy dotyczące nie tylko wydawania zezwolenia, ale także warunków pobytu pracowników sezonowych w państwie przyjmującym. Na przykład wymóg zapewnienia zakwaterowania o odpowiednim standardzie jest, w naszej opinii, uprawnieniem dalej idącym niż w przypadku pracowników krajowych czy z innych państw członkowskich. Kwestia ta nie wpływa na bezpieczeństwo Unii Europejskiej czy napływ nielegalnej imigracji. Jednocześnie nałożenie zbytnich obciążeń na pracodawców - a tak będzie w tym przypadku, one będą większe niż w przypadku naszego ustawodawstwa krajowego - i niewielka elastyczność projektowanych przepisów mogą przyczynić się do wzrostu nielegalnej imigracji, a zatem odnieść skutek przeciwny do zamierzonego.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#PiotrGłowski">Komisja Spraw Unii Europejskiej oraz Komisja Gospodarki Narodowej na wspólnym posiedzeniu w dniu 20 października rozpatrzyły w pierwszym czytaniu przedstawiony przez wnioskodawców projekt opinii, który znajduje się w druku nr 995, i wnoszą o przyjęcie go bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#MarekZiółkowski">Także pan senator Głowski jest upoważnioną przez wnioskodawców osobą, która może ich reprezentować.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#MarekZiółkowski">Czy są pytania do pana senatora? Nie.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, witam raz jeszcze panią minister Czesławę Ostrowską.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#MarekZiółkowski">Czy MSZ jest reprezentowane przez... Ale myślę, że pani minister może się kompetentnie także w tej sprawie wypowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#MarekZiółkowski">Proszę, czy chciałaby pani zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#MarekZiółkowski">Czy są pytania do pani minister w tej sprawie? Też nie.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, jeżeli chodzi o dyskusję, to zapisał się do niej pan senator Stanisław Jurcewicz.</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#MarekZiółkowski">Zapraszam, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#StanisławJurcewicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#StanisławJurcewicz">Chciałbym bardzo krótko wzmocnić to, co przed chwilą wyrażał w imieniu Komisji Spraw Unii Europejskiej pan senator Głowski, ponieważ miałem zaszczyt przygotowywać w części opinię do tejże dyrektywy. Chciałbym zwrócić uwagę z punktu widzenia gospodarki na trzy bardzo istotne fragmenty ujęte w konkluzji.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#StanisławJurcewicz">Otóż możemy powiedzieć w ten sposób, że proponowana dyrektywa w części dotyczącej elementów gospodarczych nakłada dodatkowe obowiązki na pracodawców. W naszej ocenie, delikatnie rzecz ujmując, nie zachęca to do zatrudniania pracowników sezonowych. Kolejny element wynika z dodatkowo nakładanych obowiązków. Jeśli chodzi o pewne terminy, użyto sformułowania: w rozsądnym terminie. Proponowaliśmy jako komisja, żeby doprecyzować to w sposób konkretny, jeżeli dalej będzie debata nad dyrektywą, zamiast stosować tak bardzo, powiedziałbym, miękkie terminy. Nasze sugestie dotyczyły też ubezpieczenia. Myślę, że to bardzo ważny element dotyczący pracy sezonowej. Ostatnia sprawa z tym związana pojawiła się w konkluzji wystąpienia pana senatora Głowskiego. Dotyczyła na przykład zakwaterowania i wynikających z tego z tytułu obowiązków, które nazwałbym obowiązkami przedwstępnymi. Chodzi o sytuację, kiedy pracownik sezonowy praktycznie jeszcze w ogóle nie rozpoczął pracy, a już były na niego nakładane jakieś obostrzenia, w mojej ocenie zbyt daleko idące. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#MarekZiółkowski">Rozumiem, że pan senator Wittbrodt zapisuje się do dyskusji, skoro zbliża się do mównicy.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#EdmundWittbrodt">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#EdmundWittbrodt">Wysoka Izbo! Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#EdmundWittbrodt">Oczywiście na posiedzeniach obu komisji nie było żadnych wątpliwości, więc ja nie zabieram głosu tej sprawie. Chodzi tylko o kwestie formalne. To, że wypowiadamy się na temat zgodności bądź niezgodności z zasadą pomocniczości, to rzadka sytuacja i dopiero początek drogi. W traktacie mowa jest o tym, że w przypadku, gdy uzasadnione opinie o niezgodności projektu aktu prawodawczego z zasadą pomocniczości stanowią co najmniej 1/3 głosów przyznanych parlamentom narodowym zgodnie z odpowiednim ustępem itd., projekt zostanie poddany ponownej analizie. Próg ten wynosi 1/4 w przypadku projektu aktu prawodawczego dotyczącego przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, czyli to ten właśnie przypadek. Każdy parlament narodowy otrzymał po dwa głosy. Państwo z jednoizbowym parlamentem ma dwa głosy, państwo, w którym są dwie izby parlamentu, też ma dwa, bo każda izba ma jeden głos. W tej chwili kwestia dotyczy tego progu. Dzisiaj jest tak, jak mówił pan senator sprawozdawca Piotr Głowski. Sześć izb w sposób uzasadniony przedstawiło opinie o niezgodności, a dziewięć parlamentów zgłosiło w ogóle uwagi do tego dokumentu. Dodatkowo Izba Lordów przekazała informację, że zamierza wysłać uzasadnioną opinię pomimo upływu terminu. Czyli jest to też kwestia terminu. A więc my będziemy się znajdowali w takiej sytuacji, że ten próg nie zostanie jeszcze osiągnięty, ale będzie bardzo blisko do osiągnięcia tego progu. No i ciekawe, jak Komisja Europejska zareaguje, kiedy te sześć izb zakwestionuje przestrzeganie zasady pomocniczości, a dziewięć wniesie uwagi do tego dokumentu. Dziękuję bardzo. To tyle tytułem uzupełnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MarekZiółkowski">Rozumiem, że próg to osiem izb, bo skoro jest dwadzieścia siedem...</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#komentarz">(Senator Edmund Wittbrodt: Są pięćdziesiąt cztery punkty, mamy dwadzieścia siedem państw...)</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#MarekZiółkowski">No tak.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#komentarz">(Senator Edmund Wittbrodt: Każda izba ma dwa punkty. Przez cztery... No, to jest mniej niż czternaście. Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#MarekZiółkowski">No tak, to tylko...</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#komentarz">(Senator Piotr Głowski: Czternaście.)</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#MarekZiółkowski">Czternaście, tak. W tym przypadku czternaście izb. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, stwierdzam, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#MarekZiółkowski">Moglibyśmy przystąpić do trzeciego czytania, czyli do głosowania, ale oczywiście to głosowanie przeprowadzimy razem ze wszystkimi innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-165.9" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję pani minister za to, że była pani z nami podczas omawiania tego punktu.</u>
          <u xml:id="u-165.10" who="#MarekZiółkowski">Zaraz poinformuję, że ogłaszam przerwę do godziny 16.30, ale najpierw pani senator zapozna Wysoką Izbę z komunikatami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#GrażynaSztark">Są dwa komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#GrażynaSztark">Pierwszy komunikat. Posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie rozpatrzenia wniosków do ustawy o zmianie ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 182.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#GrażynaSztark">I drugi komunikat. Wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji - to jest druk senacki nr 919 - odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 217. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#MarekZiółkowski">Wysoki Senacie, przerwa do 16.30.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 14 minut 26 do godziny 16 minut 32)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o zajmowanie miejsc i zamknięcie drzwi. Zaczynamy.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#ZbigniewRomaszewski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Zdrowia, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 984Z.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę, senatora Henryka Woźniaka, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#HenrykWoźniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#HenrykWoźniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#HenrykWoźniak">Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie z posiedzenia połączonych Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Zdrowia, które rozpatrzyły w dniu dzisiejszym zgłoszone w trakcie debaty poprawki do ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Komisje wnoszą o przyjęcie wniosku zawartego w punkcie oznaczonym rzymską jedynką, to jest o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostały senator sprawozdawca chcą jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#ZbigniewRomaszewski">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Zdrowia oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, popartym przez połączone komisje, o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-170.9" who="#ZbigniewRomaszewski">Na obecnych 83 senatorów 79 poparło wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, 1 głosował przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-170.10" who="#ZbigniewRomaszewski">W związku z tym nie będziemy głosowali nad poprawkami. Ustawa została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-170.11" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.</u>
          <u xml:id="u-170.12" who="#ZbigniewRomaszewski">Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych.</u>
          <u xml:id="u-170.13" who="#ZbigniewRomaszewski">Komisja Zdrowia przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy. To druk senacki nr 980A.</u>
          <u xml:id="u-170.14" who="#ZbigniewRomaszewski">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-170.15" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-170.16" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka pierwsza ma charakter uściślający.</u>
          <u xml:id="u-170.17" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-170.18" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-170.19" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-170.20" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-170.21" who="#ZbigniewRomaszewski">Na 86 obecnych senatorów 85 poparło poprawkę pierwszą, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-170.22" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka druga również ma charakter uściślający.</u>
          <u xml:id="u-170.23" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-170.24" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-170.25" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-170.26" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-170.27" who="#ZbigniewRomaszewski">Głosowało 84 senatorów, wszyscy poparli poprawkę drugą.</u>
          <u xml:id="u-170.28" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w całości.</u>
          <u xml:id="u-170.29" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-170.30" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-170.31" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-170.32" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-170.33" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 83 senatorów, 83 poparło przedłożony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-170.34" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych.</u>
          <u xml:id="u-170.35" who="#ZbigniewRomaszewski">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o produktach biobójczych oraz ustawy o zmianie ustawy o produktach biobójczych.</u>
          <u xml:id="u-170.36" who="#ZbigniewRomaszewski">Komisja Zdrowia przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-170.37" who="#ZbigniewRomaszewski">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-170.38" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania. Nad zgłoszonymi poprawkami należy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-170.39" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawki pierwsza, druga i trzecia mają charakter uzupełniający i umożliwiają dołączenie do wniosku o wydanie pozwolenia albo wpisu do rejestru produktu biobójczego w ramach procedury wzajemnego uznania wydruku pozwolenia lub wpisu z rejestru produktów biobójczych utworzonego na podstawie decyzji Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-170.40" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-170.41" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-170.42" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-170.43" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-170.44" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów, wszyscy poparli poprawki.</u>
          <u xml:id="u-170.45" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-170.46" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-170.47" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-170.48" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-170.49" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-170.50" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-170.51" who="#ZbigniewRomaszewski">Na 86 obecnych senatorów 85 poparło ustawę, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-170.52" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o produktach biobójczych oraz ustawy o zmianie ustawy o produktach biobójczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#ZbigniewRomaszewski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Gospodarki Narodowej, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 989Z.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę, senatora Stanisława Iwana, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#StanisławIwan">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#StanisławIwan">Połączone komisje w dniu wczorajszym, to jest 20 października bieżącego roku, po rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych w toku wczorajszej debaty nad ustawą o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, rekomendują Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko. Wysoki Senat raczy przyjąć poprawki: pierwszą, drugą, czwartą, siódmą, ósmą, dziesiątą, jedenastą, trzynastą, czternastą, szesnastą, dziewiętnastą, dwudziestą, dwudziestą pierwszą, dwudziestą drugą i dwudziestą trzecią.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#StanisławIwan">Ponadto komisje informują, że na podstawie art. 52 ust. 4 Regulaminu Senatu senator Tadeusz Gruszka dokonał zmiany treści swojego wniosku, to jest poprawki czwartej, oraz że na podstawie tego samego artykułu, ale ust. 7 Regulaminu Senatu, senator Marek Trzciński wycofał swój wniosek, który jednak został podtrzymany przez senatora Witolda Idczaka - jest to poprawka trzecia. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostali senatorowie sprawozdawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Przypominam, że wnioski złożyli: senator Iwan, senator Trzciński, Senator Idczak i senator Gruszka.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#TadeuszGruszka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#TadeuszGruszka">Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#TadeuszGruszka">Pragnę zwrócić uwagę na poprawkę siedemnastą. Proszę o jej przegłosowanie, mimo że nie uzyskała ona akceptacji Komisji Gospodarki Narodowej. Istotą tej poprawki jest taka. Decydującym momentem będzie moment ujawnienia czynu, a nie moment, powiedziałbym, przekazania odczytu funkcjonariuszowi do opracowania czy też obróbki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania. W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka pierwsza podwyższa dopuszczalne prędkości samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t odpowiednio ze 130 km/h do 140 km/h - na autostradzie oraz ze 110 km/h do 120 km/h - na drodze ekspresowej dwujezdniowej.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczył 86 senatorów, poprawka została poparta przez 52 senatorów, 3 głosowało przeciwko, 31 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#ZbigniewRomaszewski">Nad poprawkami drugą i czternastą należy głosować łącznie. Obie te poprawki mają charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.13" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.14" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu nad poprawkami drugą i czternastą uczestniczyło 84 senatorów, 84 senatorów poparło te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.15" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-175.16" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka trzecia uprawnia strażników gminnych i miejskich do dokonywania kontroli ruchu drogowego na wszystkich drogach krajowych.</u>
          <u xml:id="u-175.17" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.18" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.19" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.20" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.21" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów, poprawka została poparta przez 5 senatorów, 78 było przeciwnych, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-175.22" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka trzecia nie została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.23" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka czwarta uprawnia strażników gminnych i miejskich do dokonywania kontroli ruchu drogowego również w części dróg krajowych oznakowanych znakiem drogowym miejscowości.</u>
          <u xml:id="u-175.24" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.25" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.26" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.27" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.28" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów, poprawka została poparta przez 29, przeciwko głosowało 52 senatorów, 5 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-175.29" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka nie została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.30" who="#ZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawki piątej, która uprawnia strażników gminnych i miejskich do dokonywania kontroli ruchu drogowego również w miejscowości.</u>
          <u xml:id="u-175.31" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.32" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.33" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.34" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.35" who="#ZbigniewRomaszewski">Jeszcze dwóch senatorów nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-175.36" who="#ZbigniewRomaszewski">Obecnych 86 senatorów, poprawka została poparta przez 2, przeciwnych było 80 senatorów, 2 senatorów wstrzymało się od głosu, 2 nie wzięło udziału w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-175.37" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka nie została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.38" who="#ZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawek szóstej i dwunastej. Należy nad nimi głosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wykluczy głosowanie nad poprawką siódmą. Poprawki szósta i dwunasta zdejmują ze strażników gminnych i miejskich dokonujących kontroli ruchu drogowego obowiązek prowadzenia jej w oznakowanym miejscu i czasie.</u>
          <u xml:id="u-175.39" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.40" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.41" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.42" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.43" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 87 senatorów, poprawka została poparta przez 27, przeciwnych było 59 senatorów, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-175.44" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka nie została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.45" who="#ZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawki siódmej. Poprawka siódma ma charakter doprecyzowujący.</u>
          <u xml:id="u-175.46" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.47" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.48" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.49" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.50" who="#ZbigniewRomaszewski">Na 86 obecnych senatorów wszyscy poparli poprawkę siódmą.</u>
          <u xml:id="u-175.51" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.52" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka ósma ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-175.53" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.54" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.55" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.56" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.57" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 83 senatorów, wszyscy poparli poprawkę ósmą.</u>
          <u xml:id="u-175.58" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.59" who="#ZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawki dziewiątej, która usuwa z katalogu wytycznych do treści aktu wykonawczego dyrektywę, na podstawie której zasadą jest, że obudowa na urządzenie rejestrujące nie może być instalowana ani używana bez tego urządzenia.</u>
          <u xml:id="u-175.60" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.61" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.62" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.63" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.64" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyły 87 senatorów, poprawka została poparta przez 13, przeciwnych było 73 senatorów, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-175.65" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka nie została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.66" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka dziesiąta ma charakter terminologiczny.</u>
          <u xml:id="u-175.67" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.68" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.69" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.70" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.71" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, poprawka została poparta przez 84, przeciwny był 1 senator.</u>
          <u xml:id="u-175.72" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka dziesiąta została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.73" who="#ZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawka jedenastej, która podwyższa z 5 km/h do 10 km/h próg dopuszczalnego błędu kierowcy w utrzymywaniu dozwolonej prędkości.</u>
          <u xml:id="u-175.74" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.75" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.76" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.77" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.78" who="#ZbigniewRomaszewski">Głosowało 87 senatorów, poprawka została poparta przez 82, przeciwnych było 4 senatorów, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-175.79" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka jedenasta została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.80" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka trzynasta ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-175.81" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.82" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.83" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.84" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.85" who="#ZbigniewRomaszewski">Obecnych 81 senatorów, poprawka została poparta przez 78, przeciw było 2, nikt nie wstrzymał się od głosu, 1 senator nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-175.86" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka trzynasta została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.87" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawki piętnasta i osiemnasta zmierzają do rozszerzenia katalogu źródeł finansowania Krajowego Funduszu Drogowego o środki z grzywien za wykroczenia określone w art. 92, art. 92a oraz art. 96 §3 kodeksu wykroczeń.</u>
          <u xml:id="u-175.88" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.89" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.90" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.91" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.92" who="#ZbigniewRomaszewski">Obecnych 87 senatorów, poprawki zostały poparte przez 37, przeciwko głosowało 49 senatorów, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-175.93" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawki nie zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-175.94" who="#ZbigniewRomaszewski">Przychodzimy do poprawki szesnastej, która zmierza do zapewnienia w ustawie spójności terminologicznej.</u>
          <u xml:id="u-175.95" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.96" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.97" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.98" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.99" who="#ZbigniewRomaszewski">Obecnych 87 senatorów, poprawka została poparta przez 85 senatorów, 2 nie wzięło udziału w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-175.100" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka szesnasta została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.101" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka siedemnasta ma w sposób jednoznaczny wskazać, że termin stu osiemdziesięciu dni, po upływie którego nie może nastąpić nałożenie grzywny w postępowaniu mandatowym, należy liczyć od dnia ujawnienia czynu przez urządzenie rejestrujące, a nie od dnia dokonania odczytu z urządzenia przez uprawnionego funkcjonariusza.</u>
          <u xml:id="u-175.102" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.103" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.104" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.105" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.106" who="#ZbigniewRomaszewski">Na 87 obecnych senatorów 84 poparło poprawkę, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-175.107" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.108" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka dziewiętnasta ma charakter doprecyzowujący.</u>
          <u xml:id="u-175.109" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.110" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.111" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.112" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.113" who="#ZbigniewRomaszewski">Na 87 obecnych senatorów, 84 poparło poprawkę, 1 był przeciw, 2 nie uczestniczyło w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-175.114" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.115" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta pierwsza usuwa zbędne odesłanie.</u>
          <u xml:id="u-175.116" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.117" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.118" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.119" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.120" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze dwudziesta.)</u>
          <u xml:id="u-175.121" who="#ZbigniewRomaszewski">Dwudziestą opuściłem? Przepraszam. A, ma zapewnić spójność terminologiczną... Mnie się wydawało, żeśmy nad nią właśnie głosowali.</u>
          <u xml:id="u-175.122" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz mamy...)</u>
          <u xml:id="u-175.123" who="#ZbigniewRomaszewski">Teraz poprawka dwudziesta pierwsza, która usuwa zbędne odesłanie.</u>
          <u xml:id="u-175.124" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie było dwudziestej.)</u>
          <u xml:id="u-175.125" who="#ZbigniewRomaszewski">No przed sekundą nad nią głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-175.126" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-175.127" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziewiętnasta też...)</u>
          <u xml:id="u-175.128" who="#ZbigniewRomaszewski">A, dziewiętnasta ma charakter doprecyzowujący, a ta ma zapewnić spójność. Dobrze, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.129" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec tego powróćmy do poprawki dwudziestej, która ma zapewnić ustawie spójność terminologiczną.</u>
          <u xml:id="u-175.130" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.131" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.132" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.133" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.134" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, wszyscy poparli poprawkę dwudziestą.</u>
          <u xml:id="u-175.135" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.136" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta pierwsza usuwa zbędne odesłanie.</u>
          <u xml:id="u-175.137" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.138" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.139" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.140" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.141" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów, poprawka została poparta przez 86, czyli przez wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-175.142" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta druga odracza wejście w życie nowych zasad prowadzenia kontroli transportu drogowego do dnia 1 stycznia 2012 r.</u>
          <u xml:id="u-175.143" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.144" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.145" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.146" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.147" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 87 senatorów, 86 poparło poprawkę, 1 był przeciw.</u>
          <u xml:id="u-175.148" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta trzecia przesuwa do trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy termin, do którego podmioty publiczne dostosują swoją działalność do jej przepisów.</u>
          <u xml:id="u-175.149" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.150" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.151" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.152" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.153" who="#ZbigniewRomaszewski">Głosowało 86 senatorów, wszyscy poparli poprawkę dwudziestą trzecią.</u>
          <u xml:id="u-175.154" who="#ZbigniewRomaszewski">Teraz będziemy głosowali nad przyjęciem ustawy w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-175.155" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.156" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy?</u>
          <u xml:id="u-175.157" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.158" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.159" who="#ZbigniewRomaszewski">Głosowało 86 senatorów, wszyscy poparli przyjęcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-175.160" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-175.161" who="#ZbigniewRomaszewski">Powracamy do rozpatrywania punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-175.162" who="#ZbigniewRomaszewski">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad przedstawioną poprawką, a następnie nad podjęciem uchwały w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.163" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad przedstawioną przez Komisję Gospodarki Narodowej poprawką.</u>
          <u xml:id="u-175.164" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka ma charakter porządkowy i ma na celu uwzględnienie nowelizacji ustawy - Prawo telekomunikacyjne, dokonanej ustawą z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu i rozwoju sieci telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-175.165" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.166" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.167" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.168" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.169" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 87 senatorów, 87 poparło poprawkę zgłoszoną przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-175.170" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.171" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w całości, wraz ze zmianą wynikającą z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.172" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.173" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.174" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.175" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.176" who="#ZbigniewRomaszewski">Na 86 obecnych senatorów ustawę poparło 85 z nich, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-175.177" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-175.178" who="#ZbigniewRomaszewski">Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o rezerwach strategicznych.</u>
          <u xml:id="u-175.179" who="#ZbigniewRomaszewski">Komisja Obrony Narodowej oraz Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-175.180" who="#ZbigniewRomaszewski">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-175.181" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.182" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka pierwsza usuwa zbędne odesłanie.</u>
          <u xml:id="u-175.183" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.184" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.185" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.186" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.187" who="#ZbigniewRomaszewski">Głosowało 84 senatorów, 84 poparło poprawkę pierwszą.</u>
          <u xml:id="u-175.188" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.189" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka druga zmierza do wyeliminowania z ustawy przepisu mającego jedynie charakter informacyjny, przykładowy, potwierdzający oczywisty fakt.</u>
          <u xml:id="u-175.190" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.191" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.192" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.193" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.194" who="#ZbigniewRomaszewski">Głosowało 86 senatorów, 86 poparło poprawkę drugą.</u>
          <u xml:id="u-175.195" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.196" who="#ZbigniewRomaszewski">Nad poprawkami trzecią i piątą należy głosować łącznie. Eliminują one regulację, która nie ma wartości normatywnej.</u>
          <u xml:id="u-175.197" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.198" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.199" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.200" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.201" who="#ZbigniewRomaszewski">Obecnych było 84 senatorów, poprawki poparło 83, nie głosował 1 senator.</u>
          <u xml:id="u-175.202" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.203" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka czwarta usuwa zbędne wyrażenie oraz poprawia redakcję przepisu.</u>
          <u xml:id="u-175.204" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.205" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.206" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.207" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.208" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, 85 poparło poprawkę czwartą.</u>
          <u xml:id="u-175.209" who="#ZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawki szóstej, która skreśla z ustawy przepis powtarzający postanowienia zawarte w innej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-175.210" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.211" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.212" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.213" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.214" who="#ZbigniewRomaszewski">Na 87 obecnych senatorów 86 poparło poprawkę, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-175.215" who="#ZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.216" who="#ZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-175.217" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.218" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
          <u xml:id="u-175.219" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.220" who="#ZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.221" who="#ZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 87 senatorów, 87 poparło ustawę.</u>
          <u xml:id="u-175.222" who="#ZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o rezerwach strategicznych.</u>
          <u xml:id="u-175.223" who="#ZbigniewRomaszewski">Powracamy...</u>
          <u xml:id="u-175.224" who="#komentarz">(Senator Marek Ziółkowski: Może ja?)</u>
          <u xml:id="u-175.225" who="#ZbigniewRomaszewski">Tak? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-175.226" who="#komentarz">(Senator Marek Ziółkowski: Drugie pół godziny ja i...)</u>
          <u xml:id="u-175.227" who="#ZbigniewRomaszewski">Bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-175.228" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Ziółkowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#MarekZiółkowski">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#MarekZiółkowski">W pierwszej kolejności głosujemy nad poprawkami, potem nad całością ustawy.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#MarekZiółkowski">Poprawka pierwsza koryguje błąd językowy.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#MarekZiółkowski">Za?</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#MarekZiółkowski">Przeciw?</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#MarekZiółkowski">Wstrzymanie się.</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-176.11" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-176.12" who="#MarekZiółkowski">Poprawka druga ma na celu dostosowanie terminologii nowelizowanej ustawy o ochronie danych osobowych do ustawy z 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych.</u>
          <u xml:id="u-176.13" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-176.14" who="#MarekZiółkowski">Za?</u>
          <u xml:id="u-176.15" who="#MarekZiółkowski">Przeciw?</u>
          <u xml:id="u-176.16" who="#MarekZiółkowski">Wstrzymanie się.</u>
          <u xml:id="u-176.17" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.18" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-176.19" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-176.20" who="#MarekZiółkowski">Poprawka trzecia zmierza do wyeliminowania z ustawy sformułowania, które nie zawiera treści normatywnej.</u>
          <u xml:id="u-176.21" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-176.22" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-176.23" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-176.24" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-176.25" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.26" who="#MarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-176.27" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-176.28" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-176.29" who="#MarekZiółkowski">Poprawka czwarta ujednolica terminologię.</u>
          <u xml:id="u-176.30" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-176.31" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-176.32" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-176.33" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-176.34" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.35" who="#MarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-176.36" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-176.37" who="#MarekZiółkowski">Poprawka piąta koryguje nieprecyzyjne odesłanie.</u>
          <u xml:id="u-176.38" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-176.39" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-176.40" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-176.41" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-176.42" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.43" who="#MarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-176.44" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-176.45" who="#MarekZiółkowski">Poprawka szósta ma na celu dostosowanie terminologii ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym do ustawy z 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych.</u>
          <u xml:id="u-176.46" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-176.47" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-176.48" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-176.49" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-176.50" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-176.51" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-176.52" who="#MarekZiółkowski">I teraz uchwała.</u>
          <u xml:id="u-176.53" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-176.54" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-176.55" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-176.56" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-176.57" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.58" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-176.59" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-176.60" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie.</u>
          <u xml:id="u-176.61" who="#MarekZiółkowski">W przerwie w obradach odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Środowiska. Po debacie przygotowały one wspólne sprawozdanie, zawarte w druku nr 981Z.</u>
          <u xml:id="u-176.62" who="#MarekZiółkowski">Przedstawi je pan senator Michał Wojtczak.</u>
          <u xml:id="u-176.63" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#MichałWojtczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#MichałWojtczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#MichałWojtczak">Połączone komisje na wczorajszym posiedzeniu rozpatrzyły pięć poprawek, z czego rekomendują Wysokiemu Senatowi przyjęcie poprawki czwartej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Stanisław Jurcewicz jest sprawozdawcą mniejszości połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#StanisławJurcewicz">W imieniu mniejszości połączonych komisji proszę o przyjęcie poprawek pierwszej, drugiej, trzeciej i piątej, zawartych w zestawieniu wniosków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MarekZiółkowski">Czy pan senator sprawozdawca Marek Konopka chce się wypowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Senator Marek Konopka: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#MarekZiółkowski">Nie chce. Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania, najpierw nad poprawkami, potem nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, głosujemy nad poprawkami. Proponuję zacząć od łącznego głosowania nad poprawkami pierwszą, drugą, trzecią i piątą.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych senatorów 50 głosowało za, 35 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, cztery poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#MarekZiółkowski">Poprawka czwarta zmierza do wprowadzenia możliwości odpłatnego świadczenia usług przez laboratoria wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska i ich delegatur.</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-180.14" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-180.15" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.16" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-180.17" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.18" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów 76 głosowało za, 9 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.19" who="#MarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.20" who="#MarekZiółkowski">Teraz uchwała w sprawie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-180.21" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-180.22" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-180.23" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.24" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-180.25" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.26" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów 53 głosowało za, 32 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.27" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie.</u>
          <u xml:id="u-180.28" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-180.29" who="#MarekZiółkowski">Komisja Środowiska oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o wprowadzenie poprawki do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-180.30" who="#MarekZiółkowski">Najpierw głosowanie nad przedstawioną poprawką, a potem nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-180.31" who="#MarekZiółkowski">Celem poprawki jest umożliwienie finansowania przedsięwzięć w sferze ochrony środowiska i gospodarki wodnej z dochodów budżetu powiatów i gmin uzyskanych od 1 stycznia 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-180.32" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-180.33" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-180.34" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.35" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-180.36" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.37" who="#MarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-180.38" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.39" who="#MarekZiółkowski">Teraz uchwała w sprawie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-180.40" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.41" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-180.42" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.43" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-180.44" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.45" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-180.46" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-180.47" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-180.48" who="#MarekZiółkowski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, które po debacie przygotowały wspólne sprawozdanie, zawarte w druku nr 976Z.</u>
          <u xml:id="u-180.49" who="#MarekZiółkowski">Przedstawi je pan senator Kleina.</u>
          <u xml:id="u-180.50" who="#MarekZiółkowski">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#KazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#KazimierzKleina">W imieniu połączonych komisji, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, rekomenduję odrzucenie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#MarekZiółkowski">Czy pozostały senator sprawozdawca Ireneusz Niewiarowski chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#komentarz">(Senator Ireneusz Niewiarowski: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, a potem będziemy procedowali dalej.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-182.9" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.10" who="#MarekZiółkowski">Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-182.11" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów 79 głosowało za, 1 - przeciw, 5 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-182.12" who="#MarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-182.13" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-182.14" who="#MarekZiółkowski">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych proponuje przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Jest ona zawarta w druku senackim nr 974A.</u>
          <u xml:id="u-182.15" who="#MarekZiółkowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.16" who="#MarekZiółkowski">Głosujemy nad wnioskiem komisji.</u>
          <u xml:id="u-182.17" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-182.18" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.19" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-182.20" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.21" who="#MarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-182.22" who="#MarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-182.23" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-182.24" who="#MarekZiółkowski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Po debacie przygotowano sprawozdanie, druk nr 975Z.</u>
          <u xml:id="u-182.25" who="#MarekZiółkowski">Senatorem sprawozdawcą jest Henryk Woźniak. O, już biegnie.</u>
          <u xml:id="u-182.26" who="#MarekZiółkowski">Panie Senatorze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#HenrykWoźniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#HenrykWoźniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#HenrykWoźniak">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych dzisiaj na porannym posiedzeniu rozpatrzyła zgłoszone w toku debaty poprawki i przedkłada stanowisko, w którym prosi o przyjęcie poprawek pierwszej, drugiej, czwartej, piątej, siódmej, ósmej, dziewiątej, dziesiątej, dwunastej i trzynastej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MarekZiółkowski">Czy senatorowie wnioskodawcy Augustyn, Kleina albo Woźniak chcą jeszcze zabrać głos? Nie chcą.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy zatem do głosowania, najpierw nad poprawkami, potem nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, najpierw głosujemy nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów 3 głosowało za, 82 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-184.10" who="#MarekZiółkowski">Głosujemy zatem nad poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-184.11" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, poprawka pierwsza ma na celu zwolnienie z podatku usług świadczonych na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-184.12" who="#MarekZiółkowski">Obecność?</u>
          <u xml:id="u-184.13" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.14" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.15" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.16" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.17" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 - przeciw, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-184.18" who="#MarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.19" who="#MarekZiółkowski">Poprawka druga ma na celu doprecyzowanie, że świadczenie niektórych usług w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi przez podmioty prywatne będzie zwolnione z podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-184.20" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.21" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.22" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.23" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.24" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.25" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-184.26" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta i wyklucza to głosowanie nad poprawką trzecią.</u>
          <u xml:id="u-184.27" who="#MarekZiółkowski">Poprawka czwarta wyraźnie rozdziela zakresy usług zwolnionych od podatku w zakresie edukacji.</u>
          <u xml:id="u-184.28" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.29" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.30" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.31" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.32" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.33" who="#MarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-184.34" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów 82 głosowało za, 3 - przeciw, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-184.35" who="#MarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.36" who="#MarekZiółkowski">Poprawka piąta doprecyzowuje zakres usług kształcenia zawodowego oraz wprowadza alternatywę, w miejsce koniunkcji, warunków, jakie należy spełnić, aby można było skorzystać ze zwolnienia od podatku.</u>
          <u xml:id="u-184.37" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.38" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.39" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.40" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.41" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.42" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów 85 było za, 1 się wstrzymał, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-184.43" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.44" who="#MarekZiółkowski">Nad szóstą i jedenastą głosujemy łącznie. Powodują one opodatkowanie stawką podstawową wszelkich form wypożyczania filmów.</u>
          <u xml:id="u-184.45" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.46" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.47" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.48" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.49" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.50" who="#MarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-184.51" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów 34 było za, 50 - przeciw, 1 się wstrzymał, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-184.52" who="#MarekZiółkowski">Te poprawki zostały odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-184.53" who="#MarekZiółkowski">I w związku z tym możemy głosować nad poprawką siódmą.</u>
          <u xml:id="u-184.54" who="#MarekZiółkowski">Ma ona charakter porządkowy.</u>
          <u xml:id="u-184.55" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.56" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.57" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.58" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.59" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.60" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych 83 było za, 2 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-184.61" who="#MarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.62" who="#MarekZiółkowski">Ósma powoduje, że obniżoną stawką podatku będą obłożone wyroby ciastkarskie niezawierające konserwantów i barwników syntetycznych.</u>
          <u xml:id="u-184.63" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.64" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.65" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.66" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.67" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-184.68" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych, 83 było za, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-184.69" who="#MarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.70" who="#MarekZiółkowski">Poprawka dziewiąta doprecyzowuje.</u>
          <u xml:id="u-184.71" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.72" who="#MarekZiółkowski">Za?</u>
          <u xml:id="u-184.73" who="#MarekZiółkowski">Przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.74" who="#MarekZiółkowski">Wstrzymanie się?</u>
          <u xml:id="u-184.75" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.76" who="#MarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 83 było za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-184.77" who="#MarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.78" who="#MarekZiółkowski">Dziesiąta uzupełnia wykazy usług objętych obniżoną stawką podatku o produkcję programów telewizyjnych.</u>
          <u xml:id="u-184.79" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.80" who="#MarekZiółkowski">Za?</u>
          <u xml:id="u-184.81" who="#MarekZiółkowski">Przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.82" who="#MarekZiółkowski">Wstrzymanie się?</u>
          <u xml:id="u-184.83" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.84" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-184.85" who="#MarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.86" who="#MarekZiółkowski">I teraz poprawka dwunasta, ponieważ odrzuciliśmy poprawki szóstą i jedenastą.</u>
          <u xml:id="u-184.87" who="#MarekZiółkowski">Poprawka ma na celu objęcie wypożyczania filmów obniżoną stawką podatku.</u>
          <u xml:id="u-184.88" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.89" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.90" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.91" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.92" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.93" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów 85 głosowało za, 2 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-184.94" who="#MarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.95" who="#MarekZiółkowski">Trzynasta ma charakter porządkowy.</u>
          <u xml:id="u-184.96" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.97" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.98" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.99" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.100" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.101" who="#MarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-184.102" who="#MarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-184.103" who="#MarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.104" who="#MarekZiółkowski">I, proszę państwa, uchwała w całości.</u>
          <u xml:id="u-184.105" who="#MarekZiółkowski">Przycisk obecności, Wysoki Senacie.</u>
          <u xml:id="u-184.106" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.107" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.108" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.109" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.110" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-184.111" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-184.112" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu trzynastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-184.113" who="#MarekZiółkowski">Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o wprowadzenie poprawek do ustawy. To druki senackie nr 977A i 977B.</u>
          <u xml:id="u-184.114" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, teraz poprawki, a potem ustawa w całości.</u>
          <u xml:id="u-184.115" who="#MarekZiółkowski">Nad poprawkami pierwszą i trzecią głosujemy łącznie. Zmierzają one do zmiany tytułu i systematyki ustawy celem adekwatnego odzwierciedlenia aksjologii ustawodawcy w konstrukcji ustawy.</u>
          <u xml:id="u-184.116" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.117" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.118" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.119" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.120" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-184.121" who="#MarekZiółkowski">Przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-184.122" who="#MarekZiółkowski">Poprawka druga zmierza do prawidłowego wprowadzenia zmiany zaproponowanej przepisem.</u>
          <u xml:id="u-184.123" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.124" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.125" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.126" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.127" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.128" who="#MarekZiółkowski">Na 87 obecnych wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-184.129" who="#MarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.130" who="#MarekZiółkowski">I teraz głosowanie nad ustawą w całości.</u>
          <u xml:id="u-184.131" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-184.132" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-184.133" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.134" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-184.135" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.136" who="#MarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-184.137" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-184.138" who="#MarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-184.139" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-184.140" who="#MarekZiółkowski">Rozumiem, że najbardziej cieszył się pan senator Kogut - tak sądzę po oklaskach. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-184.141" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-184.142" who="#MarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej, która ustosunkowała się do wniosku i przygotowała sprawozdanie po debacie. To druk nr 983Z.</u>
          <u xml:id="u-184.143" who="#MarekZiółkowski">A pan senator Wyrowiński już przedstawia sprawozdanie komisji.</u>
          <u xml:id="u-184.144" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#JanWyrowiński">Komisja proponuje Wysokiemu Senatowi, aby przyjął wnioski zawarte w punkcie oznaczonym rzymską dwójką, to jest poprawki pierwszą i drugą. Proponuje też, aby odrzucić wniosek zawarty w punkcie oznaczonym rzymską jedynką. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MarekZiółkowski">Czy senator wnioskodawca Tadeusz Gruszka lub pozostały senator sprawozdawca Andrzej Owczarek chcą zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Gruszka: Nie. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Senator Andrzej Owczarek: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#MarekZiółkowski">Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#MarekZiółkowski">A więc przystępujemy do głosowania, najpierw nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, a potem, w razie czego, nad poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, wniosek o odrzucenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, na 86 obecnych senatorów 7 głosowało za 78 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#MarekZiółkowski">Odrzuciliśmy wniosek o odrzucenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#MarekZiółkowski">Głosujemy zatem nad poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-186.14" who="#MarekZiółkowski">Poprawka pierwsza powoduje, że z pomocy przewidzianej w ustawie o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców będzie mógł skorzystać przedsiębiorca, u którego nastąpi spadek obrotów gospodarczych o 15%, a nie o 10%.</u>
          <u xml:id="u-186.15" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.16" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.17" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.18" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.19" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.20" who="#MarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-186.21" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych 85 było za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.22" who="#MarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.23" who="#MarekZiółkowski">Poprawka druga ma charakter precyzujący.</u>
          <u xml:id="u-186.24" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.25" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.26" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.27" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.28" who="#MarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-186.29" who="#MarekZiółkowski">Przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.30" who="#MarekZiółkowski">I teraz głosujemy nad podjęciem uchwały w całości.</u>
          <u xml:id="u-186.31" who="#MarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.32" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.33" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.34" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.35" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.36" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-186.37" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu piętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - prawo o adwokaturze oraz ustawy o radcach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-186.38" who="#MarekZiółkowski">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Ustawodawcza przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, wnosząc o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-186.39" who="#MarekZiółkowski">I głosujemy nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-186.40" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.41" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.42" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.43" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.44" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-186.45" who="#MarekZiółkowski">Na 86 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-186.46" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze oraz ustawy o radcach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-186.47" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu szesnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji, sporządzonego w Warszawie dnia 20 kwietnia 2010 r., Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską o zmianie Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatku od dochodu od majątku, sporządzonego w Bernie dnia 2 września 1991 r. oraz Protokołu, sporządzonego w Bernie dnia 2 września 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-186.48" who="#MarekZiółkowski">Komisja Spraw Zagranicznych i Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przedstawiły jednobrzmiące projekty, wnosząc o wprowadzenie poprawki do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.49" who="#MarekZiółkowski">Najpierw głosujemy nad tą jedną poprawką.</u>
          <u xml:id="u-186.50" who="#MarekZiółkowski">Mianowicie poprawka ta zmierza do prawidłowego przytoczenia w ustawie tytułu Protokołu.</u>
          <u xml:id="u-186.51" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.52" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.53" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.54" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.55" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.56" who="#MarekZiółkowski">Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-186.57" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.58" who="#MarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.59" who="#MarekZiółkowski">I uchwała w całości, Wysoki Senacie.</u>
          <u xml:id="u-186.60" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.61" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.62" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.63" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.64" who="#MarekZiółkowski">Podaję wyniki.</u>
          <u xml:id="u-186.65" who="#MarekZiółkowski">Na 85 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-186.66" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji sporządzonego w Warszawie dnia 20 kwietnia 2010 r. Protokołu pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską o zmianie Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu od majątku, sporządzonej w Bernie w dniach podanych przeze mnie poprzednio.</u>
          <u xml:id="u-186.67" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, powracamy do punktu siedemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką zmieniającą Umowę między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisaną w Warszawie dnia 23 marca 2004 r., podpisanej w Bratysławie dnia 12 maja 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-186.68" who="#MarekZiółkowski">Komisja Spraw Zagranicznych oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-186.69" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, możemy głosować nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-186.70" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.71" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.72" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.73" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.74" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-186.75" who="#MarekZiółkowski">Głosowało 85 senatorów. Wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-186.76" who="#MarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką zmieniającej Umowę między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych.</u>
          <u xml:id="u-186.77" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu osiemnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.</u>
          <u xml:id="u-186.78" who="#MarekZiółkowski">Dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie komisji oraz przeprowadzono dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.79" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu uchwały. W tej sytuacji jest to oczywiście jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-186.80" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że komisje wnoszą o odrzucenie tego wniosku. Sprawozdanie zawarte jest w druk nr 839Z.</u>
          <u xml:id="u-186.81" who="#MarekZiółkowski">Głosujemy najpierw nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.82" who="#MarekZiółkowski">Kto jest za odrzuceniem?</u>
          <u xml:id="u-186.83" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.84" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.85" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, na 87 senatorów 53 głosowało za odrzuceniem projektu ustawy, 33 - przeciw, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.86" who="#MarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął wniosek o odrzucenie projektu ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.</u>
          <u xml:id="u-186.87" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiętnastego porządku...</u>
          <u xml:id="u-186.88" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-186.89" who="#MarekZiółkowski">Wysoki Senacie, czy mam kogoś odrzucić...</u>
          <u xml:id="u-186.90" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-186.91" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dziewiętnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.</u>
          <u xml:id="u-186.92" who="#MarekZiółkowski">Dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie komisji oraz przeprowadzono dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.93" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy, czyli do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-186.94" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że komisje wprowadziły poprawki do projektu i wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.95" who="#MarekZiółkowski">Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 918S.</u>
          <u xml:id="u-186.96" who="#MarekZiółkowski">Komisje proponują, aby Senat upoważnił pana senatora Leona Kieresa do reprezentowania Wysokiej Izby w dalszych pracach nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-186.97" who="#MarekZiółkowski">Głosujemy nad przedstawionym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.98" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.99" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.100" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.101" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.102" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.103" who="#MarekZiółkowski">Na 86 senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-186.104" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam zatem, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu, jednocześnie upoważniając pana senatora Leona Kieresa do reprezentowania nas w dalszych pracach.</u>
          <u xml:id="u-186.105" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dwudziestego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-186.106" who="#MarekZiółkowski">Przed przerwą przestawione zostało sprawozdanie komisji oraz przeprowadzona została dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-186.107" who="#MarekZiółkowski">Trzecie czytanie w tej sytuacji oznacza głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-186.108" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że komisje wnoszą o odrzucenie projektu ustawy. Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 838S.</u>
          <u xml:id="u-186.109" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.110" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.111" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.112" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.113" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.114" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-186.115" who="#MarekZiółkowski">Na 86 senatorów 54 głosowało za, 32 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.116" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam zatem, że Senat przyjął wniosek o odrzucenie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i tym samym zakończył postępowanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-186.117" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dwudziestego drugiego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-186.118" who="#MarekZiółkowski">Przed przerwą przedstawione zostało sprawozdanie i przeprowadzono dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.119" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu, czyli do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-186.120" who="#MarekZiółkowski">Przypomnę, że komisje po rozpatrzeniu przedstawionego projektu wprowadziły do niego poprawki i wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy. Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 856S. Komisje proponują, aby senator Władysław Ortyl reprezentował Senat w dalszych pracach.</u>
          <u xml:id="u-186.121" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy zatem do głosowania nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-186.122" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.123" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.124" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.125" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.126" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.127" who="#MarekZiółkowski">Na 86 senatorów 85 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.128" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam zatem, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz niektórych innych ustaw i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy oraz upoważnił senatora Władysława Ortyla do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-186.129" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dwudziestego trzeciego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o ogłoszeniu roku 2011 Rokiem Świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
          <u xml:id="u-186.130" who="#MarekZiółkowski">Przypominam, że przed przerwą przedstawiono sprawozdanie komisji o projekcie oraz została przeprowadzona dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-186.131" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do trzeciego czytania, czyli do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-186.132" who="#MarekZiółkowski">Komisja po rozpatrzeniu projektu wprowadziła do niego poprawki i wnosi o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu uchwały o ogłoszeniu roku 2011 Rokiem Świętego Maksymiliana Marii Kolbego. Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 930S.</u>
          <u xml:id="u-186.133" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-186.134" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.135" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.136" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.137" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.138" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję. Wyniki.</u>
          <u xml:id="u-186.139" who="#MarekZiółkowski">Głosowało 84 senatorów. Wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-186.140" who="#MarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę o ogłoszeniu roku 2011 Rokiem Świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
          <u xml:id="u-186.141" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dwudziestego piątego porządku obrad: drugie czytanie projektu opinii o niezgodności z zasadą pomocniczości projektu...</u>
          <u xml:id="u-186.142" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-186.143" who="#MarekZiółkowski">Jeszcze minuta, Wysoki Senacie. Ciszej.</u>
          <u xml:id="u-186.144" who="#MarekZiółkowski">Powracamy do punktu dwudziestego piątego porządku obrad: drugie czytanie projektu opinii o niezgodności z zasadą pomocniczości projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy sezonowej.</u>
          <u xml:id="u-186.145" who="#MarekZiółkowski">Dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie oraz przeprowadzono dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.146" who="#MarekZiółkowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu opinii.</u>
          <u xml:id="u-186.147" who="#MarekZiółkowski">Komisja po rozpatrzeniu projektu wnosi o przyjęcie tego projektu bez poprawek. Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 995Z.</u>
          <u xml:id="u-186.148" who="#MarekZiółkowski">Możemy głosować zatem nad wnioskiem komisji.</u>
          <u xml:id="u-186.149" who="#MarekZiółkowski">Obecność.</u>
          <u xml:id="u-186.150" who="#MarekZiółkowski">Kto za?</u>
          <u xml:id="u-186.151" who="#MarekZiółkowski">Kto przeciw?</u>
          <u xml:id="u-186.152" who="#MarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-186.153" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, podaję wyniki.</u>
          <u xml:id="u-186.154" who="#MarekZiółkowski">Na 85 senatorów 84 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.155" who="#MarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat przyjął opinię o niezgodności z zasadą pomocniczości projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy sezonowej.</u>
          <u xml:id="u-186.156" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, jeszcze raz proszę senatorów sprawozdawców o reprezentowanie Senatu w toku rozpatrywania uchwał Senatu przez komisje sejmowe.</u>
          <u xml:id="u-186.157" who="#MarekZiółkowski">Porządek sześćdziesiątego trzeciego posiedzenia Izby został wyczerpany. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.158" who="#MarekZiółkowski">Ogłaszam piętnaście sekund przerwy technicznej.</u>
          <u xml:id="u-186.159" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-186.160" who="#MarekZiółkowski">Proszę państwa, kandydatami do składania oświadczeń są panowie senatorowie: Rulewski, Sadowski i Bender. W tej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-186.161" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#JanRulewski">Oświadczenie kieruję do pań senatorów Rotnickiej i Sztark, do ministra kultury i dziedzictwa narodowego, pana Zdrojewskiego, do Lecha Wałęsy, do dyrektora Narodowego Centrum Kultury Krzysztofa Dudka, do prezesa fundacji i Stowarzyszenia „Projekt: Polska” Adama Szłapki oraz do prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#JanRulewski">Przygotowując się do obchodów trzydziestolecia powstania NSZZ „Solidarność” opracowałem koncepcję skierowaną do młodzieży studenckiej w Polsce i Europie. Koncepcja oparta była na międzynarodowych spotkaniach młodzieży odbywanych na terenie Polski. Warstwa metodyczna skłaniała młodzież do odbycia trzech kroków: nabycia wiedzy o powstaniu „Solidarności” oraz ruchów wolnościowych i obywatelskich w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, pogłębienia wrażliwości uczestników poprzez bezpośrednie spotkania z bohaterami wydarzeń Sierpnia 1980 r., a także zapoznania się z doświadczeniami wolnej Polski.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#JanRulewski">Na zakończenie spotkań w Gdańsku, w historycznej sali BHP, w obecności Lecha Wałęsy zebrani podjęli apel europejski. W wyniku konkursu ofert wyłoniono realizatora koncepcji Stowarzyszenie „Projekt: Polska”, zrzeszające młodych ludzi. Zakładałem, że ich prace od strony merytorycznej będą wspierać senatorowie i posłowie związani w przeszłości z „Solidarnością”. Tak było w przypadku dwóch osób, czyli pani senator Grażyny Sztark i pani senator Jadwigi Rotnickiej.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#JanRulewski">Międzynarodowe spotkania młodzieży mające charakter warsztatów odbywały się w dniach od 11 do 16 października w dziewięciu grupach studentów pochodzących z Polski i z zagranicy na terenie województwa kujawsko-pomorskiego - tam były dwa obozy - dolnośląskiego, mazowieckiego, wielkopolskiego, na Pomorzu Zachodnim, na terenie województwa lubelskiego, śląsko-dąbrowskiego, małopolskiego i opolskiego. Uczestniczyło w nich stu sześćdziesięciu studentów z trzydziestu czterech krajów. Przyznane przez resort kultury środki nie wystarczały, aby zorganizować tak rozległe przedsięwzięcie, dlatego z wdzięcznością kieruję do marszałków wymienionych województw oraz prezydentów Poznania i Warszawy, a także kanclerza Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, słowa uznania i podziękowania za okazaną pomoc materialną, wsparcie organizacyjne, a wreszcie wyrażoną w ten sposób sympatię dla wysiłku pokolenia „Solidarności”. Ogromną pomoc okazał Instytut Pamięci Narodowej; przygotował on serię spotkań i pokazów, które wywołały głębokie poruszenie zwłaszcza wśród słuchaczy z krajów byłego bloku sowieckiego. Należy podkreślić zaangażowanie dyrektora Krzysztofa Dudka z Narodowego Centrum Kultury, które jako jedyna instytucja rządowa służyło radą i pomocą podczas realizacji projektu. Wreszcie trzeba uznać pionierską pracę członków Stowarzyszenia „Projekt: Polska” i wolontariuszy, z prezesem Adamem Szłapką na czele, którzy jako jedyni podjęli się na taką skalę nowatorskiego przedsięwzięcia, mimo deficytu środków i opóźnionych decyzji finansowych i administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#JanRulewski">Dziś, po kilku dniach od rozstania z uczestnikami, napływają zapytania dotyczące dalszych spotkań. Uważam, że należy rozważyć inicjatywę zorganizowania kolejnych spotkań w innych krajach, na przykład w Niemczech czy Czechach. Niekoniecznie należałoby się wtedy ograniczać do tematyki historycznej, wiodącym tematem mogłoby być w przyszłości na przykład budowanie tożsamości europejskiej. Jednak rozwinięcie tej inicjatywy pod auspicjami Polski wymagałoby działań ze strony najwyższych władz.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#JanRulewski">Proszę o skierowanie tego do marszałków i prezydentów wymienionych województw. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Sadowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#SławomirSadowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#SławomirSadowski">Oświadczenie kieruję do ministra obrony narodowej, pana Bogdana Klicha.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#SławomirSadowski">Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#SławomirSadowski">Zwracam się do pana z prośbą o ponowne rozpatrzenie decyzji dotyczącej likwidacji jednostki wojskowej 16 Pomorskiego Pułku Artylerii w Braniewie oraz ograniczenia liczebności innych jednostek wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#SławomirSadowski">Decyzja o likwidacji wymienionej jednostki wojskowej pociągnie za sobą bardzo wielkie koszty społeczne i gospodarcze. Dotknie ona przede wszystkim mieszkańców Braniewa i powiatu, a także żołnierzy 16 Pomorskiego Pułku Artylerii. Decyzja przyczyni się również do wzrostu bezrobocia w mieście i powiecie. Stopa bezrobocia jest tam obecnie jedną z najwyższych w kraju. Można sobie wyobrazić, o ile wzrośnie po likwidacji tej jednostki wojskowej. Wojsko w znaczący i istotny sposób wywiera wpływ na infrastrukturę gospodarczą w tamtym regionie. Są to miejsca pracy, usługi komunalne świadczone wojsku i rodzinom żołnierzy. Obecność wojska wpływa pozytywnie na rozwój przedsiębiorczości, handlu i różnego rodzaju usług. Nie bez znaczenia jest fakt, że żołnierze wraz z rodzinami stanowią zintegrowaną wspólnotę społeczną, powiązaną więzami ścisłej i owocnej współpracy. W garnizonie braniewskim w ciągu wielu lat zrealizowano dużo inwestycji związanych z infrastrukturą wojskową i koszarową. Dlaczego więc przenosi się kadrę w miejsce wymagające dużych nakładów finansowych pochodzących ze środków publicznych?</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#SławomirSadowski">Na koniec chcę powiedzieć, że mając na uwadze potrzeby oraz dobro społeczności powiatu braniewskiego, rada powiatu zaopiniowała negatywnie zamiar likwidacji jednostki wojskowej 16. Pomorskiego Pułku Artylerii. Jest to uchwała Rady Powiatu Braniewskiego XLVII/279 z 28 września 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#SławomirSadowski">Panie Ministrze, proszę o ponowne rozpatrzenie tej sprawy i o podjęcie decyzji przychylnej dla społeczeństwa miasta Braniewa i powiatu braniewskiego.</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#SławomirSadowski">Z wyrazami szacunku, Sławomir Sadowski. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Bender.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#MarekZiółkowski">Proszę bardzo o oświadczenie, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#RyszardBender">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#RyszardBender">Oświadczenie kieruję do pana Jana Dworaka, przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#RyszardBender">Panie Przewodniczący!</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#RyszardBender">Po objęciu przez pana zwierzchnictwa w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji telewizja publiczna przestaje być politycznie i kulturowo pluralistyczna. Zaprzepaszcza pan tradycję wypracowaną po wydaniu 29 grudnia 1992 r. ustawy, tworzoną przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji powołaną w 1993 r. oraz przez kilka jej następnych składów. W tamtym niełatwym czasie transformacji ustrojowej telewizja publiczna, jej zarząd, rada nadzorcza nie pragnęły, nie śmiały negować potrzeby pluralizmu nadawczego, likwidować ambitnych programów, o różnej często wymowie ideowej i politycznej. Miały nawet ambicję promować programy o uniwersalnych chrześcijańskich wartościach, co zresztą gwarantowała ustawa i polska tożsamość narodowa.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#RyszardBender">Obecnie zabrakło pańskiej troski o to, ażeby władze telewizji publicznej nie eliminowały z emisji programów wartościowych tylko dlatego, że zawierają one wątki ideowe niepoprawne politycznie. Tak się niestety dzieje. Jako przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji ma pan obowiązek dbać o to, by podległa Krajowej Radzie telewizja była wielonurtowa. Do jej podstawowych obowiązków należy przekazywanie nie tylko treści forsowanych przez kręgi rządowe, ale i opozycję, jak też środowiska oceniające rzeczywistość w kraju odmiennie niż rząd.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#RyszardBender">A co się dzieje obecnie, Panie Przewodniczący? Od przyszłego tygodnia zostają arbitralnie usunięte z telewizji publicznej między innymi takie programy, jak „Bronisław Wildstein przedstawia” oraz Anity Gargas „Misja specjalna”. Fakt ten odbierany jest przez szerokie kręgi społeczeństwa jako zwyczajna represja władz telewizji, akceptowana przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz przez jej przewodniczącego.</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#RyszardBender">Panie Przewodniczący, jest pan obecnie związany politycznie z Platformą Obywatelską, ze stronnictwem, które posiada w Polsce niemal pełnię władzy. Ma pan szansę wykazać, że zarówno PO, jak i pan, potraficie uratować resztki pluralistycznego do niedawna oblicza telewizji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#RyszardBender">Panie Przewodniczący Dworak, niech pan przejawi krztę obiektywizmu. Ma pan szansę. Niech pan przywróci w telewizji oba programy, zarówno Bronisława Wildsteina, jak i Anity Gargas. Od pana - porzućmy wykręty - to zależy. Naród doceni powrót wspomnianych programów. Wielu Polaków będzie panu przewodniczącemu wdzięcznych. Odwagi!</u>
          <u xml:id="u-191.8" who="#RyszardBender">Ryszard Bender, senator RP. Warszawa, 21 października 2010 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#MarekZiółkowski">I pan senator Cichoń jako ostatni oświadczyciel.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Gruszka: Nie, przedostatni.)</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Cichoń: Muszę ustąpić pierwszeństwa panu senatorowi...)</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#MarekZiółkowski">Nie, nie, będzie łaskaw pan podejść, Panie Senatorze. Już pana wyczytałem. Proszę tutaj. Do roboty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#ZbigniewCichoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#ZbigniewCichoń">Występuję z oświadczeniem skierowanym do minister zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#ZbigniewCichoń">Chodzi mi o sprawę związaną z dostępem rodziny osoby zmarłej do dokumentacji medycznej. Obecna regulacja prawna stanowi, że taki dostęp mają jedynie osoby, które zostały do tego upoważnione przez osobę zmarłą. Oczywiście jest to regulacja bardzo niedoskonała, bo nie bierze się pod uwagę tego, że niejednokrotnie człowiek, kiedy idzie do szpitala, nie spodziewa się śmierci i nie dokonuje żadnych dyspozycji na wypadek śmierci - kto ma mieć dostęp do dokumentacji medycznej. Szpitale, powołując się na odpowiedni przepis, odmawiają udostępnienia dokumentacji, co uniemożliwia rodzinie, po pierwsze, dokładne ustalenie przebiegu choroby, po drugie, ustalenie stosowanych procedur leczniczych, po trzecie, ewentualne dokonanie oceny, czy leczenie było stosowne, czy też nie. W związku z tym zachodzi pilna potrzeba zmiany tego stanu rzeczy. Proszę, aby pani minister pilotowała tę sprawę i aby wystąpiła z inicjatywą stosownej zmiany ustawodawstwa, które obecnie jest bardzo niedoskonałe i pozbawia człowieka bardzo istotnego prawa, jakim jest prawo wynikające choćby ze stosunków rodzinnych, do troszczenia się o właściwe leczenie osoby najbliższej i do ewentualnego dochodzenia skutków niewłaściwego leczenia oraz odpowiedzialności za nie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#MarekZiółkowski">Pan senator Gruszka będzie łaskaw zabrać głos. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#TadeuszGruszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#TadeuszGruszka">Moje oświadczenie skierowane jest do ministra skarbu państwa, pana Grada.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#TadeuszGruszka">Związany jestem kierowanymi do mojego biura senatorskiego pismami od przedstawicieli samorządu aglomeracji rybnickiej, którzy proszą mnie o interwencję. Chodzi o to, aby minister skarbu państwa jeszcze raz przemyślał kwestię planów prywatyzacji przedsiębiorstwa ciepłowniczego w Jastrzębiu-Zdroju. Sugestie samorządowców z tego terenu - a zwracali się do mnie z prośbą o interwencję praktycznie już wszyscy burmistrzowie i prezydenci - są takie, aby odstąpił pan od zamiaru prywatyzacji przedsiębiorstwa ciepłowniczego w Jastrzębiu i podjął prace na rzecz komunalizacji wspomnianego przedsiębiorstwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#MarekZiółkowski">Informuję, że protokół z sześćdziesiątego trzeciego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie trzydziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, w pokoju nr 255.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#MarekZiółkowski">Zamykam sześćdziesiąte trzecie posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#MarekZiółkowski">Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 44)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>