text_structure.xml 469 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godzinie 9 minut 01)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Maciej Płażyński i Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#BogdanBorusewicz">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#BogdanBorusewicz">Panie i Panowie Senatorowie, informuję, że w dniu dzisiejszym o godzinie 11.15 zostanie zarządzona przerwa w obradach w związku z otwarciem wystawy fotograficznej „Wybory Białorusi”, a następnie o godzinie 11.30 w sali nr 217 rozpocznie się konferencja „Białoruś po wyborach”, w której weźmie udział pan Milinkiewicz. Obrady zostaną wznowione o godzinie 12.45.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#BogdanBorusewicz">Ponadto proponuję zmianę kolejności rozpatrywania dotychczasowego punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisanej w Warszawie dnia 23 marca 2004 r., i rozpatrzenie go jako punktu ósmego, od którego zresztą zaczęlibyśmy obrady w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#BogdanBorusewicz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba tę propozycję przyjęła.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#BogdanBorusewicz">Nie ma sprzeciwu. Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przyjął przedstawiony wniosek.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#BogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisanej w Warszawie dnia 23 marca 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwunastym posiedzeniu, w dniu 10 marca 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 13 marca 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 13 marca 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Praw Człowieka i Praworządności, które po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 91, a sprawozdania komisji w drukach nr 91A i nr 91B.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#BogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności, senator Annę Kurską, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Panie Marszałku, ja mam sprawozdanie w sprawie Republiki Słowackiej...)</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#BogdanBorusewicz">To jest właśnie to.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Aha.)</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AnnaKurska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AnnaKurska">17 marca Komisja Praw Człowieka i Praworządności pracowała nad ustawą o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisanej w Warszawie 23 marca 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AnnaKurska">W zasadzie ustawa ta została przyjęta bez poprawek, gdyż jest ona usankcjonowaniem istniejącego od wielu lat status quo w ramach współpracy z państwami, z którymi graniczymy. Jest to bardzo cenne. Kiedyś esesmani uciekali na przykład do Peru czy do Meksyku i byli potem nieuchwytni, a teraz, dzięki temu, że działa Interpol i jest taka współpraca, można łatwiej łapać przestępców.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AnnaKurska">Sejm uchwalił omawianą ustawę 10 marca 2006 r. Na ratyfikację umowy wyrażana jest zgoda, gdyż umowa ta ma zapewnić współpracę między Polską a Słowacją w dziedzinie zwalczania przestępczości, głównie zorganizowanej i międzynarodowej oraz przestępczości granicznej i przygranicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#AnnaKurska">W umowie wymienia się najpoważniejsze przestępstwa, którym zapobieganie i których wykrywanie zostało objęte wspomnianą współpracą. Są to między innymi przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, związane z handlem ludźmi, handlem bronią, handlem techniką wojskową, kradzieżą dzieł sztuki, przeciwko obrotowi gospodarczemu oraz związane z terrorem. Umowa przewiduje wzajemne przekazywanie danych osobowych sprawców przestępstw, informacji o najcięższych przestępstwach popełnianych na terytorium danej strony, wymianę informacji z dziedziny metod zwalczania przestępczości zorganizowanej i przekazywanie wyników badań z dziedziny kryminalistyki i kryminologii. Do szczególnych form współpracy zaliczono instytucję obserwacji transgranicznej oraz przesyłki niejawnie kontrolowanej. Ponadto uregulowano kwestie współpracy na terenach przygranicznych oraz szereg spraw związanych z podejmowaniem czynności związanych ze zwalczaniem przestępczości, na przykład: ochronę przekazywanych informacji niejawnych, ochronę przekazywanych danych osobowych i pokrywanie kosztów działań. Umowa dotyczy spraw regulowanych ustawowo, a także wolności, praw i obowiązków obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#AnnaKurska">To byłoby wszystko, jeśli chodzi o treść umowy i jej wartość. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych, senatora Andrzeja Jarocha, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AndrzejJaroch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#AndrzejJaroch">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowni Goście!</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#AndrzejJaroch">Komisja Spraw Zagranicznych zajęła się rozpatrzeniem przedłożonego projektu czy raczej przedłożonej ustawy sejmowej w dniu 22 marca. W posiedzeniu oprócz senatorów wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#AndrzejJaroch">Nie będę już oczywiście przytaczał treści umowy. Powiem tylko, że w dyskusji rzeczywiście podkreślano konieczność szybkiej ratyfikacji tej umowy, a same zapisy ustawy nie budziły wątpliwości. Wyrażano zadowolenie z tego, że ujętym tam sprawom nadaje się rangę wyższą niż w dotychczasowej współpracy.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#AndrzejJaroch">Dobrym wzorem dla rozwiązań przyjętych w ustawie była, jak wskazywano, umowa między Niemcami a Francją. Spośród trzydziestu umów tego typu, ułatwiających zwalczanie, w ramach współpracy międzynarodowej, przestępczości, ta akuratnie należy do tych ważnych, związanych z współpracą transgraniczną. My takich umów nowej generacji nie mamy wśród tych, które obowiązują.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#AndrzejJaroch">Podczas dyskusji ustaliliśmy, że ta ratyfikacja nie będzie rodziła dodatkowych kosztów budżetowych i nie będzie naruszała zobowiązań wynikających z innych umów.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#AndrzejJaroch">W związku z tym z całym przekonaniem, bo wynik głosowania by jednomyślny, mam zaszczytny obowiązek prosić Senat o to, aby raczył uchwalić ustawę i dopuścił do szybkiej ratyfikacji, bo umowa czeka już dwa lata. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#BogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych i minister spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnych na posiedzeniu przedstawicieli rządu, czy chcą zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Rafał Wiśniewski: Panie Marszałku, nie chcielibyśmy zabierać głosu, tylko prosić...)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#BogdanBorusewicz">Tak? Zapraszam tutaj, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Rafał Wiśniewski: Myślimy, że to nie jest potrzebne. Ale prosimy o przyjęcie tego wniosku.)</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytanie do obecnych na posiedzeniu przedstawicieli rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#BogdanBorusewicz">Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#BogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że połączone komisje będą rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#BogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o administrowaniu obrotem usługowym z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwunastym posiedzeniu, w dniu 10 marca 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 13 marca 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 13 marca 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 97, a sprawozdanie komisji w druku nr 97A.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#BogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, senatora Bogdana Lisieckiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#BogdanLisiecki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#BogdanLisiecki">Pragnę przedstawić ustawę o administrowaniu obrotem usługowym z zagranicą, nad którą to ustawą pracowała Komisja Gospodarki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#BogdanLisiecki">Przedmiotowy projekt ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. W tym kontekście ma on na celu umożliwienie prawidłowej realizacji rozporządzenia Rady Unii Europejskiej nr 1236/2005 z dnia 27 czerwca 2005 r., dotyczącego monitoringu obrotu pomiędzy Unią Europejską i krajami trzecimi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego nieludzkiego traktowania, a także związanymi z nimi usługami. Towary, których dotyczy powyższa regulacja unijna, stanowią jedynie niewielki procent w obrotach Polski z krajami pozaunijnymi.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#BogdanLisiecki">Istotą aktu unijnego, którego realizacji jest poświęcony przedkładany projekt ustawy, jest wprowadzenie ścisłego monitoringu obrotu pomiędzy Unią Europejską a krajami trzecimi sprzętem służącym do wykonywania kary śmierci lub stosowania tortur, a także związanego z nimi świadczenia usług, na przykład wsparcia technicznego. Monitoring ten ma polegać na obowiązku uzyskania pozwoleń importowych i eksportowych wydawanych po spełnieniu warunków i kryteriów określonych w przepisach wyżej wymienionego rozporządzenia Rady Unii Europejskiej. Pozwolenie takie będzie wydawał minister gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#BogdanLisiecki">Polska jako członek Unii Europejskiej brała udział w opracowaniu tego rozporządzenia na forum unijnym. Obecnie Polska, tak jak i pozostałe kraje członkowskie Unii Europejskiej, jest zobowiązana do takiego dostosowania swojego prawa krajowego, aby wyżej wymienione rozporządzenie Rady Unii Europejskiej mogło zgodnie z założonym terminem, to jest 30 lipca 2006 r., rozpocząć funkcjonowanie.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#BogdanLisiecki">Projekt ustawy ma charakter techniczny, to jest umożliwia wykonanie merytorycznego rozstrzygnięcia, jakie zapadło na forum unijnym. Zasięg merytorycznych rozstrzygnięć przewidzianych w przepisach prawa wspólnotowego, to jest we wspomnianym rozporządzeniu Rady, oznacza, że modyfikacje prawa krajowego, które umożliwią prawidłowe wykonanie tego rozporządzenia unijnego, konieczne są w dwóch obszarach, przede wszystkim w zakresie regulacji dotyczących reglamentacji obrotu towarami z krajami trzecimi oraz w zakresie regulacji dotyczących reglamentacji obrotu usługami z krajami trzecimi. W tym ostatnim przypadku chodzi o udzielenie tak zwanej pomocy technicznej.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#BogdanLisiecki">W regulacjach dotyczących reglamentacji obrotu towarowego chodzi o rozciągnięcie trybu administracyjnego wydawanych pozwoleń na wszystkie przypadki przywozu określonych towarów na wspólnotowy obszar celny i ich wywozu z tego obszaru, tak aby pozwolenie obejmowało nie tylko procedurę dopuszczenia do obrotu i wywozu, ale w ogóle przywóz i wywóz towarów, a w szczególności te procedury, w stosunku do których taki obowiązek uzyskania pozwolenia został ustanowiony.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#BogdanLisiecki">W zakresie regulacji dotyczących reglamentacji obrotu usługami z krajami trzecimi ustawa wprowadza przepisy, które umożliwiają wydawanie pozwoleń na obrót tymi usługami z krajami trzecimi i w zakresie, w jakim wymaga tego prawo wspólnotowe, oraz penalizację ewentualnych uchybień tym obowiązkom, do czego także zobowiązuje prawo Wspólnoty.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#BogdanLisiecki">Ustawa zawiera taką konstrukcję, jaka umożliwi wykonanie w przyszłości także innych regulacji unijnych o zbliżonym charakterze, o ile takie zostałyby w przyszłości przyjęte na forum unijnym. Takie rozwiązanie pozwoli na uniknięcie potrzeby dokonywania kolejnych nowelizacji ustawowych w każdym przypadku przyjęcia na szczeblu Unii Europejskiej kolejnych regulacji o podobnym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#BogdanLisiecki">Wysoka Izbo, rozdział 1 ustawy zawiera przepisy ogólne, określające zakres ustawy, słowniczek oraz rozstrzygnięcie o stosowaniu trybu administracyjnego do wydawania pozwoleń wymaganych prawem wspólnotowym.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#BogdanLisiecki">Rozdział 2 zawiera przepisy dotyczące możliwości ustanawiania przez Polskę w sposób autonomiczny monitoringu lub ograniczeń w obrocie usługami z krajami pozaunijnymi. Ta część ustawy bazuje na rozwiązaniach funkcjonujących już w Polsce na podstawie ustawy z 1997 r. o administrowaniu obrotem z zagranicą usługami, które niniejsza ustawa uchyla.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#BogdanLisiecki">Rozdział 3 ustawy zawiera przepisy zapewniające prawidłowe wykonanie przepisów prawa wspólnotowego w zakresie obrotu usługami z krajami pozaunijnymi, w tym przede wszystkim rozporządzenie Rady nr 1236/2005.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#BogdanLisiecki">Rozdział 4 zawiera niezbędne zmiany w przepisach obecnie obowiązujących, to jest w ustawie - Kodeks karny skarbowy oraz w ustawie o administrowaniu obrotem towarowym. O istocie tych zmian wspomniałem już w pierwszej części swojego przemówienia.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#BogdanLisiecki">Rozdział 5 zawiera przepisy końcowe: uchyla się obecnie obowiązującą ustawę o administrowaniu obrotem z zagranicą usługami oraz określa się termin wejścia w życie ustawy na dzień 30 lipca bieżącego roku, na dzień wejścia w życie regulacji unijnej.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#BogdanLisiecki">Szanowny Panie Marszałku, Szanowni Panie i Panowie Senatorowie! Komisja Gospodarki Narodowej nie wniosła do ustawy żadnych poprawek. W trakcie prac na forum komisji i dyskusji z tym związanej nie zgłoszono żadnych uwag, a Komisja Gospodarki Narodowej jednomyślnie przyjęła ustawę jako niebudzącą wątpliwości i konieczną z punktu widzenia zapewnienia prawidłowej realizacji przepisów prawa wspólnotowego.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#BogdanLisiecki">Mając powyższe na uwadze, w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej wnoszę o przyjęcie przedmiotowej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 34 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą kierować z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#BogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, pan senator Andrzejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PiotrAndrzejewski">Chciałbym zapytać - jeżeli oczywiście może na to pytanie odpowiedzieć pan senator sprawozdawca, a nie członek rządu - jak w całej strukturze dotyczącej wykonania tej ustawy i w praktycznym wymiarze wygląda sprawa dotychczasowych struktur BRH, biur radcy handlowego. Czy są one w jakimś związku z praktycznym aspektem wykonywania tego, o czym dzisiaj stanowimy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#BogdanLisiecki">Panie Senatorze, nie omawialiśmy tej sprawy, o którą pan teraz pyta. Myślę, że tutaj przedstawiciel rządu jest bardziej kompetentny.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Dziękuję bardzo. Wobec tego będzie to pytanie do przedstawiciela rządu. Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#BogdanBorusewicz">Nie ma więcej pytań. Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Marcin Korolec: Chcę powiedzieć, że pan senator w sposób wyczerpujący przedstawił zakres i cel...)</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#BogdanBorusewicz">Panie Ministrze, jeżeli pan chce, to poproszę tutaj. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Marcin Korolec: Mogę tutaj, tak?)</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#BogdanBorusewicz">Tak, tak.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Marcin Korolec: Chcę powiedzieć, że pan senator w sposób wyczerpujący przedstawił cel i zakres ustawy. Odpowiadając na pytanie pana senatora...)</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#BogdanBorusewicz">Zaraz będzie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Marcin Korolec: Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#BogdanBorusewicz">Zaraz będzie ten moment, kiedy można zadawać panu pytania.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu, pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, zapytanie do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Andrzejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PiotrAndrzejewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PiotrAndrzejewski">Prosiłbym o odpowiedź na pytanie, jak będzie wykonywana przez przedstawicielstwa za granicą - przedstawicielstwa i MSZ, i Ministerstwa Gospodarki - treść ustawy, którą nowelizujemy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze - chodzi o BRH.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MarcinKorolec">Odpowiadając na pytanie pana senatora, chcę powiedzieć, że ani przedstawicielstwa ministra gospodarki, ani przedstawicielstwa dyplomatyczne...</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Handlowe.)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#MarcinKorolec">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Handlowe. Bo to jeszcze jest...)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#MarcinKorolec">Planowany handel...</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#MarcinKorolec">To znaczy po prostu żadne zagraniczne przedstawicielstwa administracji rządowej nie będą uczestniczyły w wykonywaniu tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: To wystarczy.)</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#MarcinKorolec">Pozwolenia przewidziane tą ustawą będzie wydawał minister gospodarki. Przewiduje się, że to będzie w chwili obecnej Departament Administrowania Obrotem, ale cała administracja będzie skupiona tutaj w Warszawie. Nie będzie rozproszona po świecie.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Lasecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JarosławLasecki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JarosławLasecki">Panie Ministrze, chcę zapytać, w jaki sposób będzie wykonywane potencjalne rozporządzenie, w myśl art. 4, o zakazie obrotu usługami za granicą? Będzie to wydawane ogólnie na cały kraj, czy będzie to wydawane na poszczególne podmioty gospodarcze? W jaki sposób będzie to wprowadzane w życie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MarcinKorolec">Po przyjęciu tej ustawy rozpocznie się formalny proces uzgodnień resortowych w sprawie rozporządzeń wykonawczych. Projekty tych rozporządzeń są już przygotowane i już je konsultowaliśmy. Tak więc nie przewidujemy jakiegoś dużego zaskoczenia, jeśli chodzi o tryb uzgadniania.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MarcinKorolec">Pozwolenia wydawane w ramach tej ustawy będą pozwoleniami dla poszczególnych firm na poszczególne transakcje. Nie wiem, czy to jest...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Piotr Andrzejewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PiotrAndrzejewski">Czy ograniczenia zasady swobodnego obrotu i zasad rynku w skali globalnej są tylko bezkrytycznie implementowane, czy też podlegają jakiejś ocenie systemowej w ramach prac Ministerstwa Gospodarki czy może rządu? Mamy do czynienia z ustawą, która praktycznie rzecz biorąc, tworzy bardzo daleko idące ograniczenia. Takie drugie RWPG tutaj się z tego wyłania. Czy jest jakaś samodzielna ocena rządu, Ministerstwa Gospodarki, czy też ta implementacja jest bezrefleksyjna?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MarcinKorolec">Panie Senatorze, ta ustawa jest wykonaniem rozporządzenia Rady Unii Europejskiej - Rady, nie zaś parlamentu - w związku z tym w rozporządzeniu określony jest zakres towarowy, który będą podlegał obrotowi. Jeżeli mogę przytoczyć, zacytować sformułowania z rozporządzenia Rady, to chodzi o towary przeznaczone do prowadzenia egzekucji, takie jak: szubienice i gilotyny, krzesła elektryczne do prowadzenia egzekucji ludzi, hermetyczne komory wykonane ze stali i szkła zaprojektowane w celu przeprowadzenia egzekucji ludzi przez podanie trującego gazu lub trującej substancji etc. Nie wydaje mi się do końca zasadna myśl, że to jest ograniczenie swobodnego obrotu. Te towary są nazwane i określone w sposób wyraźny z podaniem nawet kodu CN. Tutaj więc nie ma żadnej dowolności, a do podjęcia tego typu decyzji, poprzez głosowanie w Radzie, rząd był upoważniony. Podejmowana w Radzie decyzja była konsultowana również z przedstawicielami parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MarcinKorolec">W moim rozumieniu, jakiegoś znacznego ograniczenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej tutaj nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PiotrAndrzejewski">Jak rozumiem, Panie Ministrze, tylko tymi środkami, którymi handel jest zabroniony w związku z brzmieniem Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, zajęła się Rada w tym wypadku. Proszę pamiętać, że nie mówimy o rozporządzeniu, tylko o art. 13 ustawy, a tu nigdzie nie jest powiedziane, że rozstrzygamy tylko co do szubienic, kajdanek czy środków tortur. W ogóle się dziwię, że w tak poważnym gremium mamy się zajmować pozaprawnymi środkami egzekucji, które zamierza rozprowadzać Unia Europejska, bo tak by to wynikało z pana wypowiedzi. Ja art. 13 odczytuję inaczej. Pan minister ogranicza to tylko do tego, o czym mówi jedno z rozporządzeń, podczas gdy art. 3 w ustawie z 16 kwietnia 2004 r. o administrowaniu obrotem towarowym za granicą ma charakter ogólniejszy, odnosi się do spraw ogólniejszych niż tylko szubienice czy jakieś kajdanki, czy pałki policyjne. Ale jeżeli do tego się sprowadza ta ustawa, no to dziękuję, to już nie będę pana ministra więcej pytał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MarcinKorolec">Przepis art. 3 jest rzeczywiście szerszy i jest sformułowany w sposób ogólny, tak jak pan senator mówi. Ale to jest zabieg celowy w tym sensie, że w art. 3 jest odniesienie do prawa wspólnotowego, prawda? To jest zabieg celowy, u którego podłoża leżało założenie, że nie za każdym razem, jeżeli Unia Europejska w jakiejś swojej formacji - czy to w Radzie, czy w Radzie i parlamencie - przyjmie rozporządzenie, będziemy musieli angażować cały proces legislacyjny do wprowadzenia jakiegoś rodzaju ograniczeń. Ten przepis ma charakter ogólny na wypadek gdyby w przyszłości pojawiały się rozporządzenia podobne do tego, które implementujemy tym razem, po to, żeby po prostu cała polska machina legislacyjna nie musiała być w to zaangażowana.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Dziękuję bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan senator Lasecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JarosławLasecki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JarosławLasecki">Panie Ministrze, ja jestem tak średnio usatysfakcjonowany tymi odpowiedziami, ponieważ nie znajduję w projekcie tej ustawy żadnego przepisu ograniczającego to do tychże usług, o których pan minister raczył mówić. Art. 1 zawierający przepisy ogólne wyraźnie mówi, że można traktować wszystkie usługi jako mieszczące się w tych definicjach obrotu usługami. Mam w związku z tym pytanie: czy ta ustawa obejmuje też usługi informatyczne, czy nie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MarcinKorolec">Usług informatycznych ta ustawa nie obejmuje, dlatego że w art. 1, na końcu pierwszego ustępu, ma pan odniesienie do przepisów prawa wspólnotowego. Ustawa określa zasady administrowania obrotem usługami z zagranicą oraz zasady administrowania obrotem usługami z krajami trzecimi dokonywanym na podstawie przepisów prawa wspólnotowego. A prawo wspólnotowe nie reguluje transgranicznego obrotu usługami informatycznymi.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Senator Jarosław Lasecki: Przepraszam bardzo, o którym artykule pan minister mówi?)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#MarcinKorolec">O art. 1 ust. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#BogdanBorusewicz">Czy są jeszcze jakieś inne pytania?</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#BogdanBorusewicz">Pan, Panie Senatorze?</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#komentarz">(Senator Jarosław Lasecki: Ja przeczytałem teraz bardzo szybko definicję...)</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#BogdanBorusewicz">Ja też mam pewne wątpliwości, ale to już...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JarosławLasecki">Ja przeczytałem teraz bardzo szybko definicję kraju trzeciego, którą znajduję w art. 2, i tam jest napisane, że kraj trzeci to jest kraj niebędący członkiem Wspólnoty Europejskiej. A więc w dalszym ciągu pytam: czy możemy dokonywać obrotu usługami z zagranicą, z krajami trzecimi, czyli z krajami niebędącymi członkami Unii Europejskiej? Tutaj mam wątpliwość, czy możemy to robić na podstawie przepisów prawa wspólnotowego i czy w tym przypadku usługi informatyczne również są objęte działaniem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#BogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MarcinKorolec">Usługi informatyczne świadczone transgranicznie, to znaczy obrót usługami informatycznymi pomiędzy podmiotem działającym w kraju Unii Europejskiej a krajem będącym poza Unią Europejską, nie podlegają reglamentacji wspólnotowej. A jeśli chodzi o usługi wewnątrz Unii Europejskiej, to istnieje zasada swobody świadczenia usług, nie są one reglamentowane, a więc też nie są objęte działaniem tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#BogdanBorusewicz">Czy są jeszcze jakieś inne pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#BogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą. Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o administrowaniu obrotem usługowym z zagranicą zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#BogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwunastym posiedzeniu w dniu 10 marca 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 13 marca 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 13 marca 2006 r. zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu skierował ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 95, a sprawozdanie komisji w druku nr 95A.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#BogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności, senatora Andrzeja Kaweckiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#AndrzejKawecki">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#AndrzejKawecki">W imieniu Komisji Praw Człowieka i Praworządności wnoszę o przyjęcie bez poprawek przedstawionej państwu w druku senackim nr 95 ustawy uchwalonej przez Sejm w dniu 10 marca 2006 r. w związku ze złożonym projektem rządowym. Ustawa ta została jednogłośnie zaakceptowana na posiedzeniu naszej komisji.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#AndrzejKawecki">Ustawa z 10 marca 2006 r. o zmianie ustawy z 22 grudnia 1995 r. o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz o zmianie niektórych innych ustaw zmienia, w art. 1, art. 1 ust. 3 pkt 3, nadając mu brzmienie: „inne obwieszczenia i ogłoszenia, jeżeli ich ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym jest wymagane przez inne ustawy”.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#AndrzejKawecki">Zmienia także art. 96 prawa wekslowego, art. 78 prawa czekowego, art. 1, 4 i 5 dekretu o odtworzeniu dyplomów i świadectw, art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy z 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i innych aktów prawnych oraz art. 16 ust. 1 tej ustawy, a ponadto art. 64 pkt 4 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#AndrzejKawecki">Zmiany wskazane w art. 2, 3 i 4 ustawy polegają na tym, że w prawie wekslowym, czekowym oraz w dekrecie o odtworzeniu dyplomów i świadectw jako miejsce publikacji pewnych ogłoszeń wskazywano Monitor Polski, a w omawianej ustawie z 10 marca 2006 r. wskazuje się, że właściwym publikatorem przy umorzeniu zaginionego weksla lub czeku będzie Monitor Sądowy i Gospodarczy, albo, jeżeli chodzi o odtwarzanie dyplomów lub świadectw, dziennik urzędowy ministra właściwego do spraw oświaty lub szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#AndrzejKawecki">W ustawie z 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i innych ustaw w art. 12 ust. 1 pkt 3 dodaje się pkt 4 w brzmieniu „ogłoszenia sądowe, jeżeli tak stanowią inne ustawy”. A te inne ustawy to właśnie wskazane wcześniej prawo wekslowe, czekowe i dekret o odtwarzaniu dyplomów i świadectw.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#AndrzejKawecki">Ponadto art. 16 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „Jeżeli liczba zmian w ustawie jest znaczna lub gdy ustawa była wielokrotnie uprzednio nowelizowana i posługiwanie się tekstem ustawy może być istotnie utrudnione, Marszałek Sejmu ogłasza tekst jednolity ustawy”.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#AndrzejKawecki">Art. 6 omawianej ustawy z 10 marca 2006 r. nadaje art. 64 pkt 4 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne nowe brzmienie o treści: „art. 42 pkt. 1, 4 i 7, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2006 r.”.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#AndrzejKawecki">Powołam się teraz na opinię senackiego Biura Legislacyjnego z 15 marca 2006 r., w której stwierdza się, że co do zasady opiniowana ustawa nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych, wskazuje się jednak, iż przepisy art. 1 tej ustawy powinny następować po art. 4, z uwagi na to, że art. 2, 3 i 4 regulują szczegółowe postanowienia, rozstrzygnięcia, chronologicznie wcześniejsze, a art. 1 jest przepisem ogólnym, który według Biura Legislacyjnego - i moim zdaniem jest to słuszne - powinien znajdować się po art. 4. Jednakże Biuro Legislacyjne stwierdza w ostatnim zdaniu swojej opinii prawnej: mając na uwadze konieczność wejścia w życie art. 6 ustawy z 10 marca 2006 r. o zmianie ustawy o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego najpóźniej w dniu 21 kwietnia 2006 r., powyższe zastrzeżenie można potraktować jako uwagę o charakterze porządkowym.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#AndrzejKawecki">Należy jeszcze dodać, że art. 6 ustawy z 10 marca 2006 r. przesuwa w czasie udostępnienie dokumentów w formie elektronicznej, nowelizując ustawę o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#AndrzejKawecki">Wysoki Senacie! Wnoszę, jak na wstępie, o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zgodnie z drukiem senackim nr 95. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#BogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kawecki: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Andrzej Grzelak: Panie Marszałku, Wysoka Izbo, wobec wyczerpującego przedstawienia ustawy przez sprawozdawcę dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad. Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#BogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz o zmianie niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-38.16" who="#BogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-38.17" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwunastym posiedzeniu w dniu 10 marca 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 13 marca 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 13 marca 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-38.18" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 98, a sprawozdanie komisji w druku nr 98A.</u>
          <u xml:id="u-38.19" who="#BogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska senatora Michała Wojtczaka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MichałWojtczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MichałWojtczak">W imieniu senackiej Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska przedstawiam sprawozdanie o uchwalonej przez Sejm w dniu 10 marca 2006 r. ustawie zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw, druki senackie nr 98 i nr 98A.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#MichałWojtczak">Celem poselskiego projektu i ustawy uchwalonej przez Sejm, obecnie rozpatrywanej przez Wysoką Izbę, jest zmiana tylko jednego przepisu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. Polega ona na tym, iż w art. 12 ustawy wydłuża się termin obowiązywania wydanych już decyzji dotyczących rekultywacji z wykorzystaniem odpadów. Obowiązująca ustawa przewiduje, że decyzje te wygasają po sześciu miesiącach od dnia wejścia jej w życie, a więc 13 kwietnia 2006 r., za kilka dni. Omawiana nowelizacja przesuwa termin wygaśnięcia tych decyzji o dalszych sześć miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#MichałWojtczak">Ta z pozoru błaha nowelizacja ma niezwykle istotne znaczenie dla wielu przedsiębiorstw, przede wszystkim górniczych i hutniczych, które wytwarzają odpady i wykorzystują je do rekultywacji terenów poprzemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#MichałWojtczak">Do chwili wejścia w życie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw wykorzystywanie odpadów górniczych, głównie skały płonnej, było możliwe na podstawie decyzji wydawanych zgodnie z przepisami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska. Było to zgodne z ówczesnymi przepisami ustawy o odpadach z 27 kwietnia 2001 r. Wspomniana nowelizacja w sposób istotny zmieniła zasady gospodarowania odpadami górniczymi i hutniczymi. Przede wszystkim sprawiła, że wszystkie decyzje umożliwiające rekultywację z wykorzystywaniem odpadów, wydane w oparciu o dotychczasowe przepisy, wygasną właśnie z dniem 13 kwietnia 2006 r. Nowelizacja stworzyła jednocześnie możliwość dalszego odzyskiwania odpadów poza instalacjami i urządzeniami w tak zwanym procesie R14. Zgodnie z tą procedurą odpady górnicze mogą służyć między innymi do wypełniania pustek poeksploatacyjnych. Sposób i warunki takiego wykorzystania odpadów miały być określone w rozporządzeniu ministra środowiska. Niestety, odpowiednie rozporządzenie nie zostało dotąd wydane. Opóźnienie spowodowane jest tym, że nowelizacja ustawy o odpadach została przeprowadzona w oparciu o projekt poselski, takim projektom nie towarzyszą zaś projekty aktów prawnych, więc prace nad rozporządzeniem zostały podjęte dopiero po uchwaleniu ustawy. Dzisiaj brak tego rozporządzenia grozi powstaniem z dniem 13 kwietnia luki prawnej powodującej poważne konsekwencje, głównie dla przedsiębiorstw górniczych i hutniczych.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#MichałWojtczak">Wstrzymanie możliwości wykorzystywania odpadów w procesie rekultywacji nie tylko skutkowałoby zahamowaniem działań przywracających tereny poprzemysłowe do pożądanego stanu, w praktyce mogłoby też oznaczać zatrzymanie pracy wielu kopalń, które bez codziennego odbioru skały płonnej nie są w stanie funkcjonować. Dla zobrazowania skali tego zjawiska podam dwie liczby. Ilość wytwarzanych przez górnictwo odpadów to około 35 milionów t rocznie, a powierzchnia terenów rekultywowanych to rocznie około 1400 ha.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#MichałWojtczak">Biorąc pod uwagę te argumenty, Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska na posiedzeniu w dniu 21 marca podzieliła stanowisko Sejmu i opowiedziała się za przedłużeniem okresu obowiązywania decyzji pozwalających na wykorzystywanie odpadów do rekultywacji o kolejnych sześć miesięcy. Komisja uwzględniła przy tym informację przedstawicieli Ministerstwa Środowiska, którzy zapewnili, że prace nad rozporządzeniem zostały praktycznie zakończone i wkrótce zostanie ono wprowadzone w życie.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#MichałWojtczak">Podsumowując, Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska wnosi o uchwalenie przez Wysoki Senat ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw w wersji przyjętej przez Sejm w dniu 10 marca 2006 r., a więc bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#BogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była poselskim projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#TeresaWarchałowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#TeresaWarchałowska">Teresa Warchałowska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#TeresaWarchałowska">Pragnę tylko poinformować, że rozporządzenie, o którym mowa, ukazało się 27 marca bieżącego roku, opublikowane jest w „Dzienniku Ustaw” nr 49. Ten półroczny okres, który w tej chwili zapisany jest w ustawie zmieniającej, wystarczy do wydania w oparciu o to rozporządzenie zgodnych z prawem decyzji w zakresie odzysku odpadów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad. Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#BogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#BogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#BogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#BogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: informacja Rzecznika Interesu Publicznego o działalności w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#BogdanBorusewicz">Pragnę powitać obecnego na posiedzeniu Senatu rzecznika interesu publicznego, pana Włodzimierza Olszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam, że zgodnie z art. 17d ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne rzecznik interesu publicznego przedstawia prezydentowi RP, Sejmowi, Senatowi, prezesowi Rady Ministrów oraz pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego coroczną informację o swojej działalności wraz z wnioskami wynikającymi ze stanu przestrzegania przepisów powyższej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#BogdanBorusewicz">Przypominam też, że marszałek Senatu otrzymaną od rzecznika interesu publicznego informację, zawartą w druku senackim nr 89, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 10 Regulaminu Senatu skierował do Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisja Praw Człowieka i Praworządności na posiedzeniu w dniu 17 marca 2006 r. rozpatrzyła informację przedstawioną przez rzecznika interesu publicznego i poinformowała o tym marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-42.12" who="#BogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu rzecznika interesu publicznego, pana Włodzimierza Olszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WłodzimierzOlszewski">Swoją informację chcę przedstawić, dzieląc ją na dwa bloki tematyczne. Pierwszy dotyczy sytuacji i stanu Biura Rzecznika Interesu Publicznego, jakie zastałem po objęciu tego urzędu, i wszystkich czynności, które były podejmowane właśnie w związku z tym stanem. W drugim bloku chciałbym przedstawić już konkretne, merytoryczne wyniki pracy rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#WłodzimierzOlszewski">Otóż w latach 1999–2004 Sąd Apelacyjny przekazał rzecznikowi interesu publicznego łącznie dwadzieścia sześć tysięcy sześćset osiemdziesiąt sześć oświadczeń lustracyjnych. Na koniec roku 2005 było ich już dwadzieścia siedem tysięcy pięćset siedemdziesiąt pięć. W poprzedniej kadencji rzecznik poddał czynnościom sprawdzającym osiemnaście tysięcy siedemset czternaście oświadczeń, a do końca roku 2005 poddanych sprawdzeniu było dwadzieścia dwa tysiące dziewięćset czternaście oświadczeń. Tak więc w chwili rozpoczęcia kadencji przez obecnego rzecznika pozostało do sprawdzenia siedem tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt dwa oświadczenia - to są informacje wynikające ze sprawozdania poprzedniego, byłego rzecznika - zaś na koniec 2005 r. zostało cztery tysiące sześćset sześćdziesiąt jeden tych oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#WłodzimierzOlszewski">Obejmując to stanowisko, stwierdziłem, że dotychczasowa praktyka funkcjonowania jednej z najbardziej istotnych czy może nawet najistotniejszej, bo merytorycznej komórki biura, praktyka funkcjonowania Zespołu Informacji i Analiz w zakresie wykonywania czynności związanych z postępowaniami sprawdzającymi, polegająca na tym, że każdy pracownik zespołu - a było ich ponad dwudziestu - prowadził równocześnie czynności w sprawach każdego z rzeczników, utrudniała kontrolę i nadzór nad prowadzonymi czynnościami. W związku z tym decyzją z 18 stycznia w ramach tego zespołu powołałem trzy podzespoły, podlegające bezpośrednio rzecznikowi i każdemu z zastępców.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#WłodzimierzOlszewski">Powołana została też sekcja studyjna, która przygotowała kilka bardzo ważnych, interesujących opracowań na takie tematy: lokale kontaktowe i mieszkania konspiracyjne w pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa; konsultanci Służby Bezpieczeństwa PRL - zarys problemu; kontakt operacyjny - przepisy i praktyka; zbiór wzorów dokumentów operacyjnych Zarządu II Sztabu Generalnego; kontakty służbowe Służby Bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#WłodzimierzOlszewski">Stwierdziłem, dzięki informacjom uzyskanym w Instytucie Pamięci Narodowej, że istniały dość poważne zaległości w zapoznawaniu się przez niektórych pracowników tego zespołu informacji z materiałami przygotowywanymi przez Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN. Od listopada 2004 r. pozostawało nieprzeczytanych trzydzieści akt w czterdziestu sprawach z 2003 r. oraz w sześćdziesięciu trzech sprawach z pierwszej połowy 2004 r. Do stycznia 2005 r. nie wpłynęły stosowne upoważnienia i w czytelni niejawnej biura udostępniona była duża partia materiałów wymienionych na upoważnieniach wystawionych przed listopadem 2004 r., których przegląd trwał zbyt długo, niekiedy ponad pół roku. Wydane zarządzenia doprowadziły do szybkiego zlikwidowania tych zaległości i można powiedzieć, że to zapoznawanie się z materiałami cały czas odbywało się już na bieżąco.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#WłodzimierzOlszewski">W celu usprawnienia pracy Zespołu Informacji i Analiz pismem z dnia 7 lutego 2005 r. rzecznik zwrócił się do prezesa IPN, profesora Leona Kieresa, z prośbą o przekazanie do użytku służbowego elektronicznych pomocy ewidencyjnych. W wyniku dalszych rozmów i uzgodnień Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów przekazało biuru rzecznika takie pomoce, co umożliwiło przeprowadzanie wstępnych kwerend bez potrzeby udawania się w tym celu do czytelni IPN.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#WłodzimierzOlszewski">W celu zapewnienia pełnej kontroli rejestracji wpływających oświadczeń lustracyjnych, które dotychczas były w momencie wpływu rejestrowane w formie repertoryjnej, w zarządzeniu z 5 kwietnia rzecznik polecił utworzenie ewidencji komputerowej, obejmującej rejestrację wszystkich oświadczeń wychodzących, zapytań i wpływających odpowiedzi. Ewidencja ta została opatrzona klauzulą „zastrzeżone”. Poleciłem także wprowadzenie właściwego zabezpieczenia elektronicznego. Doprowadziło to do sytuacji, w której praktycznie stało się niemożliwe pominięcie jakiegokolwiek oświadczenia lustracyjnego w procedurze sprawdzania.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#WłodzimierzOlszewski">W związku z wydatkami, ponoszonymi w toku prowadzonych czynności ze środków finansowych biura rzecznika, niepodlegającymi dotychczas zasądzeniu od osoby lustrowanej na rzecz Skarbu Państwa w orzeczeniach sądu lustracyjnego w przypadkach stwierdzenia niezgodności z prawdą oświadczeń lustracyjnych, na skutek braku w tej mierze wniosku rzecznika zarządzeniem z 1 sierpnia rzecznik wprowadził obowiązek sporządzania spisu poniesionych wydatków i dołączania go do złożonych sądowi wniosków o wszczęcie postępowania lustracyjnego. To są wydatki, które wynikają z art. 618 kodeksu postępowania karnego i obejmują wypłaty z tytułu doręczania pism i wezwań, przejazdów rzecznika lub zastępców, związanych z czynnościami postępowania, należności świadków, są to koszty podróży, zwrot utraconego wynagrodzenia, i należności biegłych lub instytucji wyznaczonych do wydania opinii lub wystawienia zaświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#WłodzimierzOlszewski">Poczynione, a nawet już zrealizowane zostały starania zmierzające do całkowitej zmiany szaty graficznej strony internetowej rzecznika. Trzeba tu przyznać, że przez długi czas witryna nie była aktualizowana, a obecnie jest prowadzona na bieżąco.</u>
          <u xml:id="u-43.10" who="#WłodzimierzOlszewski">Drugim problemem, który pozostawał w sferze zainteresowania rzecznika, był nadzór nad przestrzeganiem przepisów wielu ustaw, przede wszystkim ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa, chodzi oczywiście o tak zwaną ustawę lustracyjną. W ramach wykonywanego nadzoru rzecznik dokonał kontroli realizacji sprawdzania oświadczeń lustracyjnych w kontekście wymogów określonych w art. 17da ustawy lustracyjnej, który to przepis wszedł w życie z dniem 8 marca 2002 r. w następującym brzmieniu: analizy oświadczeń rzecznik dokonuje z uwzględnieniem kolejności, według której zostały wymienione w art. 7 funkcje publiczne. W uzasadnionych przypadkach, to jest ust. 2, rzecznik może odstąpić od analizy oświadczeń według tej kolejności, przy czym rzecznik przekazuje o takich odstępstwach informacje wraz z uzasadnieniem do sądu. Kontrola ta dotyczyła w szczególności licznej grupy zawodowej sędziów i prokuratorów oraz adwokatów. W jej wyniku rzecznik uzyskał informacje, że do dnia 31 grudnia 2004 r. nie podjęto sprawdzania oświadczeń lustracyjnych sędziów i prokuratorów z okręgów sądów apelacyjnych w Gdańsku, Wrocławiu i Katowicach, przy czym oświadczenia z tych okręgów wpłynęły do Sądu Apelacyjnego w Warszawie w okresie od maja do września 2001 r., łącznie było ich pięć tysięcy trzy. Oświadczenia lustracyjne adwokatów wpłynęły od kwietnia 2000 r. do 21 lutego 2001 r., łącznie było ich tysiąc sto dziewięćdziesiąt siedem. Oświadczenia lustracyjne adwokatów zostały sprawdzone w okresie od listopada 2002 r. do kwietnia 2003 r., uzyskując w ten sposób pierwszeństwo przed oświadczeniami sędziów i prokuratorów. Na polecenie rzecznika w lutym 2005 r. rozpoczęto sukcesywnie procedurę sprawdzania. W jej wyniku w 2005 r. zakończono, oczywiście częściowo, sprawdzanie tych oświadczeń. Łącznie sprawdzono w tym okresie trzy tysiące sześćset dziewięćdziesiąt cztery oświadczenia, które wpłynęły, tak jak powiedziałem, na przestrzeni roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-43.11" who="#WłodzimierzOlszewski">Następną ustawą, której przestrzeganie sprawdzał rzecznik, była ustawa z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych. Powyższa ustawa określa zasady ochrony informacji, które wymagają ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem, jako stanowiące tajemnicę państwową lub służbową, niezależnie od formy i sposobu ich wyrażania, także w trakcie ich opracowywania. Za ochronę informacji niejawnych odpowiada kierownik jednostki organizacyjnej, w tym przypadku rzecznik, w której takie informacje są wytwarzane, przetwarzane, przekazywane lub przechowywane. Jednostka organizacyjna, w której są wytwarzane, przetwarzane, przekazywane i przechowywane dokumenty zawierające informacje niejawne oznaczone klauzulą „poufne” lub stanowiące tajemnicę państwową, ma obowiązek zorganizowania kancelarii tajnej.</u>
          <u xml:id="u-43.12" who="#WłodzimierzOlszewski">W kontekście tych przepisów oraz wielu innych, dotyczących także bezpieczeństwa systemów i sieci teleinformatycznych, obowiązkiem rzecznika jest zapewnienie właściwych warunków uniemożliwiających ujawnienie podmiotom nieuprawnionym informacji podlegających ochronie. Dlatego też za wysoce niepokojące należało uznać pojawienie się w drugiej połowie 2005 r. w obiegu publicznym wiadomości o możliwości posiadania przez osoby nieuprawnione dostępu do informacji niejawnych opatrzonych klauzulą „tajne”, a nawet „ściśle tajne”, a rzekomo pochodzących z Biura Rzecznika Interesu Publicznego. Zainteresowanie rzecznika tym problemem skutkowało uzyskaniem pisemnej notatki, sporządzonej przez pracowników biura, o założeniu i prowadzeniu poza Kancelarią Tajną w latach 1999–2004 kartoteki, zawierającej informacje dotyczące osób lustrowanych, zaopatrzone klauzulą „ściśle tajne”. Kartoteka ta, prowadzona w systemie „papierowym”, w 2004 r. przybrała według tych informacji postać elektroniczną, jednakże bez wymaganej akredytacji bezpieczeństwa teleinformatycznego służby ochrony państwa. W tej sytuacji obowiązkiem rzecznika interesu publicznego było natychmiastowe zawiadomienie właściwych organów o mających miejsce nieprawidłowościach, przy czym celem tego było także zapobieżenie mogącym wystąpić w przyszłości podobnym zdarzeniom. Zatem rzecznik, realizując obowiązek przewidziany w art. 304 §2 kodeksu postępowania karnego, skierował stosowne pisma do Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. W związku z tym 4 października 2005 r. funkcjonariusze ABW rozpoczęli trwającą około dwóch tygodni kontrolę w biurze rzecznika. Protokół z tej kontroli wpłynął do biura rzecznika, ale jeszcze bez zaleceń, dopiero 15 marca tego roku. W konsekwencji wystąpienia rzecznika do prokuratury według informacji Departamentu Postępowań Karnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w dniu 21 października 2005 r. zostało wszczęte śledztwo.</u>
          <u xml:id="u-43.13" who="#WłodzimierzOlszewski">W celu zapewnienia ochrony informacji niejawnych przed nieuprawnionym ujawnieniem podjęte zostały następujące czynności. Po pierwsze, modernizacja komputerów i inwentaryzacja sprzętu. Trzeba powiedzieć, że część komputerów w biurze rzecznika została zamieniona na nowe jednostki, wymieniono komputery zakupione w pierwszych latach pracy biura. Wymiana komputerów pociągnęła za sobą konieczność przeprowadzenia gruntownej inwentaryzacji całości sprzętu komputerowego użytkowanego w biurze. Każdy użytkowany komputer jest opisany i przyporządkowany danemu pracownikowi, co czyni tego pracownika odpowiedzialnym zarówno za powierzone mienie, jak i informacje, które znajdują się w tym komputerze. Po drugie, zmodernizowane zostały systemy operacyjne, też już przestarzałe. Starsze systemy są zamieniane na Windows 2000, który przy odpowiedniej konfiguracji zapewnia zwiększoną kontrolę dostępu oraz bezpieczeństwo przechowywanych danych. Po trzecie, osobowe zabezpieczenie sieci teleinformatycznej. Otóż w 2005 r. biuro rzecznika zatrudniło nową osobę na stanowisku administratora sieci teleinformatycznej. Administrator posiada certyfikat dostępu do informacji niejawnych, wydany przez ABW, przeszedł przeszkolenie dla administratorów i inspektorów bezpieczeństwa teleinformatycznego, uzyskując w ten sposób uprawnienie do administrowania wydzielonym stanowiskiem komputerowym. W podobnym szkoleniu uzupełniającym uczestniczył także inspektor bezpieczeństwa teleinformatycznego. Po czwarte, podjęte zostały działania zmierzające do utworzenia drugiego pomieszczenia stanowiącego zespół wydzielonych stanowisk komputerowych. Pomieszczenie to zostało wygospodarowane, odpowiednio wyposażone i zabezpieczone. Poziom zabezpieczeń jest wysoki i zapewnia możliwość przetwarzania informacji klasyfikowanych jako tajemnica państwowa. W tej chwili zespół ten posiada już akredytację ABW.</u>
          <u xml:id="u-43.14" who="#WłodzimierzOlszewski">Kolejną ustawą, której przestrzeganie obserwował rzecznik, jest ustawa o ochronie danych osobowych wraz z rozporządzeniami ministra spraw wewnętrznych i administracji z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przestrzegania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne, służące do przetwarzania danych osobowych. W związku z okolicznościami, o których mówiłem przed chwilą, przy okazji mówienia o nadzorze nad przestrzeganiem ustawy o ochronie informacji niejawnych, uzasadniającymi wystąpienia, o których również wspominałem, rzecznik wystąpił także z pismem z 20 września 2005 r. do generalnego inspektora ochrony danych osobowych z prośbą o przeprowadzenie kontroli w biurze rzecznika. W tym też czasie wyszło na jaw, że od czasu wejścia w życie ustawy o ochronie danych osobowych nie była ona realizowana w biurze rzecznika, a ściślej rzecz ujmując, nie wykonano jakiegokolwiek obowiązku wynikającego z tej ustawy, a mającego na celu zabezpieczenie danych przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, ich zabraniem, przetwarzaniem, zmianą, utratą lub uszkodzeniem czy zniszczeniem. Niezwłocznie zatem przystąpiono do realizacji obowiązków ustawowych. Rzecznik wyznaczył administratora bezpieczeństwa informacji, nadał upoważnienia osobom dopuszczonym do przetwarzania danych, sporządził ewidencję osób upoważnionych do przetwarzania danych, ponadto utworzona została polityka bezpieczeństwa oraz instrukcja zarządzania systemem informatycznym, służącym do przetwarzania danych osobowych. Kontrola generalnego inspektora ochrony danych osobowych przeprowadzona została w dniach od 26 do 30 września 2005 r. i w jej wyniku nie stwierdzono uchybień w zakresie zabezpieczenia danych przed ich udostępnieniem osobom nieuprawnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną lub zniszczeniem.</u>
          <u xml:id="u-43.15" who="#WłodzimierzOlszewski">Przechodząc teraz do części związanej z merytoryczną działalnością rzecznika, pragnę przedstawić kolejne zagadnienia. Zacznę od analizy oświadczeń lustracyjnych i ich publikacji. W 2005 r. biuro rzecznika otrzymało do analizy z Sądu Apelacyjnego w Warszawie osiemset osiemdziesiąt dziewięć kserokopii oświadczeń lustracyjnych. Wśród nich było jedynie trzynaście takich, w których składający oświadczenia przyznali się do faktu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub tajnej i świadomej współpracy z tymi organami. W rozbiciu na kategorie przedstawia się to następująco. Jeśli chodzi o pracę, były to dwie osoby ubiegające się o wpis na listę adwokatów, jeśli chodzi o służbę, dziesięć osób, w tym osoba ubiegająca się o mandat poselski, zastępca szefa Agencji Wywiadu, osoba ubiegająca się o stanowisko sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego i siedem osób ubiegających się o wpis na listy adwokatów. Jeśli zaś mowa o tajnej współpracy, była to jedna osoba, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury. Spośród złożonych w 2005 r. trzynastu oświadczeń dwa nie zostały jeszcze w tym czasie opublikowane w „Monitorze Polskim”, ale przyczyna tego była taka, że ich złożenie nastąpiło dopiero w końcu grudnia 2005 r. Jeśli chodzi o pozostałe przypadki, treść jednego oświadczenia została podana do publicznej wiadomości przez okręgową komisję wyborczą, zaś pozostałe dziesięć opublikowano w trybie art. 11 ust. 1 ustawy lustracyjnej, chodziło tu o osoby kandydujące do objęcia funkcji publicznych, wobec jednej osoby uczynił to prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, wobec dwóch osób - prezes Rady Ministrów, a wobec siedmiu osób - minister sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-43.16" who="#WłodzimierzOlszewski">W trybie art. 28 ustawy lustracyjnej, dotyczącego osób uznanych prawomocnym wyrokiem za te, które złożyły oświadczenia niezgodne z prawdą, prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie opublikował nazwiska piętnastu osób, był wśród nich jeden poseł, jeden członek zarządu rozgłośni regionalnej Polskiego Radia, dwóch prokuratorów, czterech sędziów i siedmiu adwokatów.</u>
          <u xml:id="u-43.17" who="#WłodzimierzOlszewski">Tak jak wspominałem na samym początku, do końca 2005 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie przekazał rzecznikowi łącznie dwadzieścia siedem tysięcy pięćset siedemdziesiąt pięć kserokopii oświadczeń lustracyjnych. Spośród przekazanych przez sąd kserokopii rzecznik do końca 2005 r. objął zapytaniami dwadzieścia dwa tysiące dziewięćset czternaście oświadczeń, co stanowi 83,1% wszystkich, jakie otrzymał. Na koniec roku na czynności takie oczekiwało zatem cztery tysiące sześćset sześćdziesiąt jeden oświadczeń, co stanowi 16,9% ogółu.</u>
          <u xml:id="u-43.18" who="#WłodzimierzOlszewski">W 2005 r. rzecznik skierował do organów wymienionych w ustawie lustracyjnej sto sześćdziesiąt osiem zapytań, obejmując nimi cztery tysiące dwieście osób. Rzecznik otrzymał już odpowiedź w sprawie trzech tysięcy pięciuset osób. Warto zaznaczyć, iż liczba osób objętych zapytaniami w porównaniu do 2004 r. wzrosła o dwa tysiące czterysta pięćdziesiąt i była to największa liczba wystosowanych zapytań w okresie funkcjonowania tego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-43.19" who="#WłodzimierzOlszewski">Szczególną pozycję wśród analizowanych oświadczeń lustracyjnych stanowiły w okresie sprawozdawczym oświadczenia nowo wybranych w 2005 r. parlamentarzystów oraz oświadczenia osób, które objęły w tym okresie kierownicze stanowiska państwowe. Oświadczenia tych osób, łącznie było ich trzysta sześćdziesiąt trzy, zostały potraktowane zgodnie z cytowanym przez mnie przepisem art. 7 ust. 1 ustawy lustracyjnej jako priorytetowe z uwagi na charakter pełnionych przez te osoby funkcji. Zatem dokonane w 2005 r. sprawdzenia objęły dwustu sześćdziesięciu siedmiu nowych parlamentarzystów, trzydzieści pięć osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, jednego sędziego Sądu Najwyższego oraz trzech sędziów Trybunału Stanu. Sprawdzenia oświadczeń parlamentarzystów wybranych jesienią ubiegłego roku oraz osób, które w tym okresie zostały powołane na kierownicze stanowiska państwowe, nie zostały jeszcze zakończone z uwagi na fakt, że kserokopie ich oświadczeń lustracyjnych zaczęły wpływać do biura rzecznika dopiero od listopada 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-43.20" who="#WłodzimierzOlszewski">Jeśli chodzi o wykonanie zadania polegającego na składaniu wniosków, to jest druga istotna dziedzina działalności rzecznika, rzecznik i jego zastępcy wykorzystują przede wszystkim materiały pozostałe po byłych służbach PRL, byłych służbach specjalnych i ocalały od zniszczenia materiał archiwalno-operacyjny. Ponadto wykorzystają również osobowe źródła dowodowe, jakimi są byli funkcjonariusze służb specjalnych, przesłuchiwani w charakterze świadków. Odbierane są także wyjaśnienia od osób, co do których powstały wątpliwości w zakresie zgodności z prawdą ich oświadczeń lustracyjnych. W okresie sprawozdawczym z uprawnienia do złożenia takich wyjaśnień skorzystały trzydzieści cztery osoby, przy czym dziewięć spośród nich przesłało wyjaśnienia na piśmie. Trzy osoby nie skorzystały ze swego uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-43.21" who="#WłodzimierzOlszewski">Z ogólnej liczby osób poddanych lustracji w 2005 r., które zdecydowały się składać wyjaśnienia, trzy osoby były przesłuchiwane w miejscu ich zamieszkania z uwagi na obiektywną niemożność ich stawiennictwa w siedzibie rzecznika i łączyło się to z wyjazdami rzecznika bądź jego zastępców do Jeleniej Góry, Rawy Mazowieckiej i Rzeszowa.</u>
          <u xml:id="u-43.22" who="#WłodzimierzOlszewski">W odniesieniu do dziewięciu osób stwierdzono brak podstaw do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania lustracyjnego. W tym w przypadku sześciu osób ze względu na brak wystarczających dowodów w rozumieniu art. 18a ust. 1 ustawy lustracyjnej, dotyczyło to byłego premiera Rzeczypospolitej, jednego posła, jednego sędziego sądu okręgowego w stanie spoczynku, dwóch prokuratorów prokuratury okręgowej w stanie spoczynku i jednego adwokata. Jeśli zaś chodzi o te trzy osoby, to stało się tak z uwagi na rezygnację z zajmowanych stanowisk ministra oraz podsekretarza stanu, a także kandydata na sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-43.23" who="#WłodzimierzOlszewski">W okresie sprawozdawczym przesłuchanych zostało w charakterze świadków trzydzieści siedem osób, przy czym sześć osób nie stawiło się i ponownie zostało wezwanych, pięciu przesłuchano w regionalnych oddziałach IPN, i to oznaczało kolejne wyjazdy do Krakowa i Wrocławia, zaś jedną osobę w miejscu zamieszkania, w Rawie Mazowieckiej.</u>
          <u xml:id="u-43.24" who="#WłodzimierzOlszewski">W okresie sprawozdawczym rzecznik w trzech przypadkach zasięgnął opinii biegłych z listy biegłych sądowych Sądu Okręgowego w Warszawie - w dwóch sprawach dotyczyła ona badania pisma ręcznego, w jednej opinii psychologicznej.</u>
          <u xml:id="u-43.25" who="#WłodzimierzOlszewski">Wolą ustawodawcy jest, by rzecznik w zakresie zbierania informacji niezbędnych do prawidłowej oceny oświadczeń mógł żądać nadesłania lub przedstawienia aktów oraz dokumentów, a także udostępnienia mu wszelkich materiałów operacyjnych i archiwalnych, łącznie z zawierającymi tajemnicę państwową. I z tych uprawnień rzecznik korzystał szeroko.</u>
          <u xml:id="u-43.26" who="#WłodzimierzOlszewski">Analiza znajdującego się w Biurze Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN materiału archiwalnego, a więc akt, rejestrów, kartotek czy zapisów na nośnikach magnetycznych wytworzonych w latach 1944–1990 przez byłe służby specjalne, stanowi jedną z podstawowych czynności wykonywanych przez pracowników pionu merytorycznego w biurze rzecznika. Zarówno szybkie ich dotarcie do zachowanych materiałów, jak też pewność, że rzecznik jest profesjonalnie informowany o wszystkich przydatnych do lustracji dokumentach, ma zasadniczy wpływ na sprawność i skuteczność postępowań prowadzonych przez rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-43.27" who="#WłodzimierzOlszewski">W 2005 r. oczekiwanie na odpowiedzi z IPN wydłużyło się, co było, według przekazywanych z IPN informacji, efektem zwiększonego obciążenia pracowników Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów po ogłoszeniu tak zwanej listy Wildsteina.</u>
          <u xml:id="u-43.28" who="#WłodzimierzOlszewski">W 2005 r. rzecznik złożył trzydzieści dwa wnioski o wszczęcie postępowania. Objęto postępowaniami siedemnastu prokuratorów w stanie spoczynku, ośmiu adwokatów, dwóch sędziów, w tym jednego w stanie spoczynku, dwóch podsekretarzy stanu, jednego wicewojewodę, jednego dyrektora oddziału Telewizji Polskiej, jednego członka zarządu rozgłośni regionalnej Polskiego Radia. Dla porównania powiem, że w okresie 1999–2004, według informacji składanych przez byłego rzecznika, liczba wniosków kierowanych do sądów w poszczególnych latach wynosiła od trzynastu do trzydziestu. Wśród osób objętych w 2005 r. wnioskami znalazło się siedemnastu tajnych współpracowników i piętnastu funkcjonariuszy pełniących służbę w byłych organach bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-43.29" who="#WłodzimierzOlszewski">Przesłanką, która obliguje rzecznika do wystąpienia do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania lustracyjnego, jest już sama wątpliwość, a więc możliwość złożenia przez osobę podlegającą lustracji niezgodnego z prawdą oświadczenia, chodzi o uzasadnioną wątpliwość co do prawdziwości oświadczenia. W żadnej ze spraw skierowanych w 2005 r. do sądu apelacyjnego sąd ten z przyczyn merytorycznych nie odmówił wszczęcia postępowania, podzielając tym samym stanowisko rzecznika. Ponieważ inne są kryteria składania wniosków przez rzecznika - uzasadniona wątpliwość, zaś inne przy wydaniu orzeczenia przez sąd - pewność, nie powinno dziwić, że część wniosków kierowanych przez rzecznika nie skutkuje wydaniem orzeczenia stwierdzającego kłamstwo lustracyjne.</u>
          <u xml:id="u-43.30" who="#WłodzimierzOlszewski">Badany w archiwach przez pracowników biura rzecznika w 2005 r. materiał operacyjny wytworzony przez byłe służby specjalne pozwolił na ustalenie, że w ewidencji operacyjnej tych służb, to jest w ich dziennikach rejestracyjnych, archiwalnych, koordynacyjnych lub w zbiorach kartotecznych, znalazło się piętnaście osób spośród osób aktualnie pełniących funkcje publiczne. Wskutek braku innego rodzaju materiałów nie wydaje się możliwe obecnie wystąpienie w ich sprawie do sądu. Jednakże postępowanie sprawdzające w odniesieniu do tych osób nie zostało jeszcze zakończone i nadal prowadzone są kwerendy.</u>
          <u xml:id="u-43.31" who="#WłodzimierzOlszewski">I teraz o działalności sądu apelacyjnego powiązanej z działalnością rzecznika. W 2005 r. w sądzie apelacyjnym odbyło się dwieście sześćdziesiąt rozpraw i osiemdziesiąt jeden posiedzeń. W tym też roku sąd wydał w sprawach wszczętych z wniosku rzecznika w obu instancjach orzeczniczych łącznie sześćdziesiąt siedem orzeczeń, w tym trzydzieści osiem w pierwszej instancji i dwadzieścia dziewięć w drugiej. W dwudziestu dwóch sprawach sąd stwierdził fakt złożenia przez osobę lustrowaną zgodnego z prawdą oświadczenia. W ośmiu wypadkach rzecznik wniósł odwołanie, cztery z nich nie zostały uwzględnione przez sąd drugiej instancji, jedno uwzględniono, co spowodowało uchylenie orzeczenia sądu pierwszej instancji z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania, zaś pozostałe odwołania nie zostały jeszcze rozpoznane. I oczywiście rozstrzygnięcia te dotyczą także spraw wniesionych przez poprzedniego rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-43.32" who="#WłodzimierzOlszewski">W dwunastu sprawach sąd uznał, iż oświadczenia były niezgodne z prawdą. Z tego w dziesięciu wypadkach lustrowani wnieśli odwołanie. Trzy odwołania nie zostały uwzględnione przez sąd drugiej instancji, w czterech sprawach sąd odwoławczy zmienił zaskarżone orzeczenie i uznał oświadczenie za zgodne z prawdą, zaś w pozostałych środki odwoławcze nie zostały w okresie sprawozdawczym rozpoznane.</u>
          <u xml:id="u-43.33" who="#WłodzimierzOlszewski">W czterech sprawach sąd umorzył postępowanie. Dotyczyło to sytuacji, w której lustrowany złożył oświadczenie lustracyjne w momencie, gdy wywiad był wyłączony spod działania ustawy; w jednym przypadku lustrowany zmarł; w dwóch przypadkach umorzono postępowanie z powodu odwołania z pełnienia funkcji publicznej. W czterech sprawach sąd zawiesił postępowanie w trybie art. 22 k.p.k. ze względu na stan zdrowia osób lustrowanych powodujący długotrwałą przeszkodę uniemożliwiającą prowadzenie postępowania.</u>
          <u xml:id="u-43.34" who="#WłodzimierzOlszewski">Sąd apelacyjny jako sąd odwoławczy wydał w 2005 r. dwadzieścia dziewięć orzeczeń. Dwadzieścia jeden orzeczeń sądu pierwszej instancji zostało w sądzie odwoławczym utrzymanych w mocy, w tym czternaście, w których uznawano oświadczenia za niezgodne z prawdą - w dziewięciu sprawach obrońcy lustrowanych wystąpili z kasacją - i siedem uznających je za zgodne z prawdą, w tym w dwóch przypadkach rzecznik wystąpił z kasacją, przy czym w jednej z tych spraw sąd odwoławczy kontrolował orzeczenie sądu pierwszej instancji zapadłe w 2004 r. W sześciu wypadkach sąd odwoławczy zmienił orzeczenia sądu pierwszej instancji, uznając, że oświadczenia zostały złożony zgodnie z prawdą. W dwóch wypadkach, w których sąd pierwszej instancji uznał oświadczenia za zgodne z prawdą, orzeczenia zostały uchylone z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.</u>
          <u xml:id="u-43.35" who="#WłodzimierzOlszewski">Należy zwrócić uwagę, że w 2005 r. pojawiła się grupa spraw, w których Sąd Apelacyjny w Warszawie uznawał za prawdziwe oświadczenia lustracyjne osób służących do końca 1954 r. w Milicji Obywatelskiej, przyjmował bowiem określoną w art. 30 kodeksu karnego konstrukcję usprawiedliwionego błędu co do prawa. Stanowisko to wynika z oceny historycznych aktów prawnych w kontekście dyspozycji art. 2 ustawy lustracyjnej. Należy więc przypomnieć, że art. 1 i 4 dekretu PKWN z 7 października 1944 r. sytuował Milicję Obywatelską jako formację służby bezpieczeństwa podległą kierownikowi resortu bezpieczeństwa publicznego, a po utworzeniu rządu tymczasowego powstało Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, któremu do jego likwidacji i do czasu powołania ministerstwa Spraw Wewnętrznych, to jest do 7 grudnia 1954 r., podlegała Milicja Obywatelska. W konsekwencji każdy funkcjonariusz MO do 7 grudnia 1954 r. był formalnie pracownikiem organu bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-43.36" who="#WłodzimierzOlszewski">W każdej jednak z tych spraw rzecznik występował do Sądu Apelacyjnego w Warszawie o wszczęcie postępowania lustracyjnego i o stwierdzenie niezgodności z prawdą oświadczenia osoby poddanej lustracji. Sądy, poczynając od sprawy Włodzimierza Berutowicza, w odniesieniu do którego orzeczenie zapadło w 2004 r., przyjmowały, że osoby lustrowane działały w uzasadnionym błędzie co do prawa w rozumieniu art. 30 kodeksu karnego, albowiem nie miały świadomości co do historycznego usytuowania Milicji Obywatelskiej - art. 2 ustawy lustracyjnej w istocie nie wymienia Milicji Obywatelskiej jako organu bezpieczeństwa państwa, zaś lustrowani w swoich dokumentach personalnych nie taili, że pełnili służbę w Milicji Obywatelskiej. Pogląd ten w znacznej mierze został podzielony, nawiasem mówiąc, na stronie 37 uzasadnienia projektu Prawa i Sprawiedliwości, który dotyczy zmiany modelu lustracji.</u>
          <u xml:id="u-43.37" who="#WłodzimierzOlszewski">Należy podkreślić, że w okresie sprawozdawczym w ośmiu tego rodzaju sprawach sądy pierwszej instancji wydały orzeczenia stwierdzające zgodność z prawdą oświadczeń lustracyjnych. W części takich orzeczeń wniesiono środki odwoławcze na niekorzyść lustrowanych, jednak orzeczenia sądu pierwszej instancji zostały utrzymane w mocy. W sześciu innych przypadkach, w których stwierdzono niezgodność z prawdą oświadczenia lustracyjnego, po wniesieniu przez obrońców lustrowanych środka odwoławczego doszło do zmiany orzeczeń przez sąd drugiej instancji przez zastosowanie wspomnianego przeze mnie art. 30 kodeksu karnego. Trzeba podkreślić, że w jednej ze spraw rzecznik zapowiedział kasację.</u>
          <u xml:id="u-43.38" who="#WłodzimierzOlszewski">W wielu sprawach - trzeba zwrócić na to uwagę - postępowania lustracyjne są przewlekane, oczywiście mówię o sądowych, przez osoby poddane lustracji, które nie stawiają się na rozprawy i przedkładają, nieraz wielokrotnie, zaświadczenia lekarskie usprawiedliwiające nieobecność na rozprawie lub podają inne przyczyny nieobecności.</u>
          <u xml:id="u-43.39" who="#WłodzimierzOlszewski">I na koniec: Sąd Najwyższy. W postępowaniu kasacyjnym rzecznik interesu publicznego w analizowanym okresie wywiódł dwie kasacje od orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie wydanych w drugiej instancji - dotyczy to sprawy Marka Wagnera i Roberta Pelewicza - oraz skierował do prokuratora generalnego wniosek o wywiedzenie kasacji w trybie art. 521 kodeksu postępowania karnego od postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie drugiej instancji. Na skutek tej inicjatywy prokurator generalny wniósł kasację od wspomnianego postanowienia. Rzecznik i jego zastępcy sporządzili w tym okresie także dwanaście odpowiedzi na kasację obrońców osób poddanych lustracji.</u>
          <u xml:id="u-43.40" who="#WłodzimierzOlszewski">Rzecznik interesu publicznego uczestniczył również w postępowaniach o wznowienie, które toczyły się w odniesieniu do czterech spraw przed Sądem Najwyższym. Łącznie w 2005 r. w Sądzie Najwyższym odbyło się szesnaście rozpraw i dwa posiedzenia. W dwóch przypadkach dotyczących wniosków osób lustrowanych o wznowienie postępowania z przyczyn formalnych sprawy zostały załatwione dla nich negatywnie zarządzeniami przewodniczącego wydziału II. W dwóch przypadkach postanowienia były takie, że nie stwierdzono podstaw do wznowienia postępowania z urzędu. Sześć kasacji - w tym pięć osób lustrowanych i jedną rzecznika - sąd uznał za bezzasadne. Pięć kasacji osób lustrowanych sąd oddalił. Trzy kasacje osób lustrowanych skutkowało uchyleniem orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie, w tym jedną ze spraw przekazał do ponownego rozpoznania w pierwszej instancji, zaś w przypadku dwóch pozostałych - do postępowania odwoławczego. Sąd oddalił również kasację, niestety, prokuratora generalnego - tę, o której mówiłem, że została wywiedziona na skutek inicjatywy rzecznika. W jednym przypadku Sąd Najwyższy na skutek kasacji obrońcy zmienił orzeczenie sądu drugiej instancji, uznając oświadczenie osoby lustrowanej za zgodne z prawdą.</u>
          <u xml:id="u-43.41" who="#WłodzimierzOlszewski">Rzecznik interesu publicznego i jego zastępcy uczestniczyli ponadto w prowadzonych przez sąd apelacyjny dwudziestu sześciu postępowaniach lustracyjnych kandydatów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej. W każdej z tych spraw, z uwagi na krótki termin ustawowy do ich zakończenia przed sądem, niezależnie od czynności procesowych dokonywanych przez sąd także rzecznik przeprowadzał intensywne czynności zmierzające do ujawnienia dowodów niezbędnych do sprawdzenia zgodności z prawdą oświadczenia lustracyjnego kandydata. W celu przyspieszenia postępowania w jednej ze spraw rzecznik występował nawet w trybie art. 179 §3 kodeksu postępowania karnego do właściwych naczelnych organów administracji rządowej o wydanie decyzji w sprawie zwolnienia świadków od obowiązku zachowania tajemnicy państwowej. Trzynaście z tych postępowań zakończyło się uznaniem, iż oświadczenia są zgodne z prawdą. W pięciu wypadkach sąd odmówił wszczęcia postępowania z uwagi na negatywną przesłankę procesową, res iudicata, i w ośmiu przypadkach umorzył postępowanie w związku z niezarejestrowaniem kandydata przez Państwową Komisją Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-43.42" who="#WłodzimierzOlszewski">Rzecznik interesu publicznego i jego zastępcy brali czynny udział w dziesięciu postępowaniach w stosunku do osób występujących do sądu apelacyjnego o tak zwaną autolustrację. Z chwilą wszczęcia postępowania w tych sprawach interes społeczny wymagał aktywności rzecznika. Szczególnie obszerne czynności podjął rzecznik w sześciu tego rodzaju sprawach. Czynności te zaowocowały sformułowaniem wielu wniosków dowodowych o przeprowadzenie dowodu z dokumentów i zeznań świadków.</u>
          <u xml:id="u-43.43" who="#WłodzimierzOlszewski">W okresie sprawozdawczym sąd apelacyjny odmówił wszczęcia postępowania w dwóch sprawach tego typu; w czterech wydał orzeczenie, iż lustrowani nie współpracowali z organami bezpieczeństwa państwa; trzy postępowania toczą się nadal. W jednej z nich, znanej, dość głośnej sprawie Henryka Karkoszy, sąd umorzył postępowanie w oparciu o art. 17 §1 pkt 8 kodeksu postępowania karnego z uwagi na wystąpienie negatywnej przesłanki procesowej. Kierował się w tym zakresie uchwałą Sądu Najwyższego z 17 listopada 2005 r., który dokonał interpretacji art. 18a ust. 3 ustawy lustracyjnej. W uchwale tej stwierdzono, że w świetle przepisów ustawy lustracyjnej nie jest dopuszczalne wszczęcie postępowania lustracyjnego wobec osoby, która nie pełni teraz i nie pełniła w przeszłości funkcji publicznej ani nie kandyduje na funkcję publiczną w rozumieniu art. 3 tej ustawy. Treść i trafność tej uchwały jednak, zdaniem rzecznika, budzi zasadnicze wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-43.44" who="#WłodzimierzOlszewski">I wreszcie problem finansowania biura rzecznika. Biuro jest finansowane ze środków budżetowych Sądu Najwyższego. Budżet na 2005 r. został ustalony w wysokości 5 milionów 128 tysięcy zł i wzrósł w porównaniu z 2004 r. o 9,2%. Realizacja budżetu za ten okres przedstawia się następująco. Jeśli chodzi o wydatki, wykonanie nastąpiło w 89,5%, w tym świadczenia na rzecz osób fizycznych - tylko 25%, wydatki bieżące - 89,6%, wydatki majątkowe - 95,8%. Na niewykorzystanie środków finansowych przewidzianych ustawą budżetową wpływ miał głównie niższy poziom wykonania planu etatów, a w konsekwencji wynagrodzeń wraz z pochodnymi, co wyraziło się kwotą 309 tysięcy zł. Osobowy plan wynagrodzeń zakłada obsadę czterdziestu siedmiu etatów, a przeciętne zatrudnienie w okresie sprawozdawczym wynosiło czterdzieści jeden etatów, co spowodowane było trudną sytuacją lokalową biura i w bardzo istotny sposób uniemożliwiło realizację planowanych etatów oraz planu wynagrodzeń z pochodnymi. Powstałe oszczędności w wydatkach bieżących w kwocie 200 tysięcy zł są wynikiem przestrzegania zasad celowości i oszczędności w wydatkach.</u>
          <u xml:id="u-43.45" who="#WłodzimierzOlszewski">I wreszcie, jeśli chodzi o wnioski, one właściwie sprowadzają się do jednej kwestii. Sprawność i skuteczność postępowań prowadzonych przez rzecznika zależna jest w znacznej mierze od możliwie szybkiego uzyskiwania informacji na zapytania kierowane do Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów Instytutu Pamięci Narodowej. Równie ważne jest, by informacje te, wraz z dołączonymi do nich dokumentami, były w miarę kompletne, a więc poprzedzone w miarę możliwości szerokimi kwerendami. Wprawdzie pracownicy Zespołu Informacji i Analiz Biura Rzecznika Interesu Publicznego prowadzą we własnym zakresie szerokie kwerendy, ale punktem wyjścia dla nich są zawsze materiały uzyskane z Instytutu Pamięci Narodowej. Istotne jest więc, by materiały te nie ograniczały się jedynie do kserokopii kart informacyjnych czy zapisów rejestracyjnych. W związku z tym należałoby sformułować postulat, by Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN w zbieraniu materiałów dla rzecznika nie ograniczało się do rutynowej, dość powierzchownej kwerendy i przekazywało materiały możliwie kompletne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.46" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Maciej Płażyński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MaciejPłażyński">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do rzecznika interesu publicznego, pana Włodzimierza Olszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MaciejPłażyński">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan senator Ryszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#CzesławRyszka">Mam pytanie do pana sędziego: jaka jest pańska ocena listy Nizieńskiego? Czemu nie było pańskiej reakcji na tę sprawę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Lista Nizieńskiego powstała zapewne... Ja niestety nie dysponuję w tym zakresie własną wiedzą, ona jest pochodną wiedzy innych osób zatrudnionych w biurze rzecznika. Mówiłem o kartotece. Ta kartoteka obejmuje w sumie dziewięćset dwadzieścia pięć nazwisk. Pan sędzia Nizieński publicznie wypowiadał się o pięciuset osiemdziesięciu ośmiu. Przepytywałem pracowników, skąd ta liczba. Nikt nie potrafił mi tego wytłumaczyć, a więc można domniemywać - ja co prawda wolałbym unikać tego rodzaju wypowiedzi - iż była ona, że tak powiem, sporządzona przez pana sędziego Nizieńskiego w wyniku jego własnej weryfikacji. Jak wspomniałem, ta lista została upubliczniona poprzez opublikowanie jej w „Głosie” - ja jej zresztą na oczy nie widziałem - i stąd wzięła się ta moja interwencja i zainteresowanie tą sprawą, bowiem sprawa była rzeczywiście wysoce niepokojąca. W tej sprawie jest zresztą, z tego, co wiem, prowadzone śledztwo przez Prokuraturę Okręgową w Warszawie, ono teraz trwa. Jakie będą jego wyniki, trudno w tej chwili ocenić. Faktem jest, że tego rodzaju informacje, opatrzone klauzulą „ściśle tajne”, powinny znajdować się wyłącznie w kancelarii tajnej, natomiast znajdowały się poza tą kancelarią. Jak już mówiłem, najpierw były w formie takiej kartoteki, a później przybrały formę elektroniczną. Myślę, że śledztwo też odpowie na pytanie, co się stało z tymi zapisami elektronicznymi. Ja nie byłem w stanie tego ustalić.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Czy klauzule były prawidłowe?)</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#WłodzimierzOlszewski">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Czy klauzule nadano prawidłowo?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pani senator Rafalska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#ElżbietaRafalska">Panie Sędzio, w ramach nadzoru rzecznik dokonał kontroli grupy zawodowej sędziów, prokuratorów oraz adwokatów. I jest tu taka informacja, że do 31 grudnia 2004 r. nie podjęto sprawdzania oświadczeń lustracyjnych sędziów i prokuratorów z okręgów apelacyjnych w Gdańsku, Wrocławiu i Katowicach. Proszę mi powiedzieć, jakie było wyjaśnienie tej sytuacji, co wynikało z tej sytuacji pokontrolnej i jaki jest aktualny stan sprawdzania tych oświadczeń lustracyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Może zacznę od końca. To znaczy aktualnie te oświadczenia, a raczej zapytania, zostały już w komplecie przekazane do Instytutu Pamięci Narodowej. Myślę, że to jest pytanie, na które najlepiej mógłby odpowiedzieć pan sędzia Nizieński, bo ja nie wiem, dlaczego od 2001 r. do końca 2004 r. w ogóle nie zostało poddanych sprawdzeniu kilka tysięcy oświadczeń lustracyjnych sędziów i prokuratorów, sytuujących się w hierarchii stanowisk wyżej niż adwokaci, natomiast sprawdzono adwokatów. Nie chcę tutaj posługiwać się jakimiś domniemaniami, bo myślę, że nie byłaby to dobra formuła, ale oto, co ustaliłem. Zapytałem przewodniczącego Wydziału Lustracyjnego tego Sądu Apelacyjnego, czy wpłynęły zgodne z ustawą wyjaśnienia na temat przyczyn zmiany kolejności i uzyskałem odpowiedź, że taki dokument nie wpłynął. A więc po prostu nie wiem, jaka była przyczyna. Mówię to na podstawie własnej wiedzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, jeszcze raz pani senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#ElżbietaRafalska">Kolejna informacja: w ramach rutynowej kontroli wyszło na jaw, że od czasu wejścia w życie ustawy o ochronie danych osobowych nie była ona realizowana w biurze rzecznika interesu publicznego, a ściśle rzecz ujmując, nie wykonano jakiegokolwiek obowiązku wynikającego z tej ustawy. Takich informacji jest więcej. Czy można wyciągnąć taki wniosek, że w biurze panował ogólny bałagan?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Pani Senator, wolałbym uniknąć tego rodzaju określeń. W każdym razie byłem potężnie zaskoczony tym, że ustawa, która w końcu obowiązywała kilka lat, w ogóle nie była realizowana. Rzeczywiście nie wdrożono żadnego obowiązku, który był nałożony na kierownika zakładu, a więc na rzecznika interesu publicznego. Ja nie potrafię wyjaśnić, czy to było niedopatrzenie, czy wynikało z lekceważenia, tym bardziej, że ja osobiście... Oczywiście to na rzeczniku spoczywa obowiązek ogólnego nadzoru, ale przede wszystkim to dyrektor biura powinien troszczyć się o tego rodzaju sprawy. Widocznie tego po prostu nie uczynił, mimo że było to jego obowiązkiem. Osoba, która zajmowała to stanowisko, po półrocznym okresie naszej „współpracy” pożegnała się z biurem, bowiem nie widziałem żadnych możliwości dalszego kontynuowania naszej wspólnej działalności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Augustyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MieczysławAugustyn">Proszę pana, akurat nie mam przy sobie tekstu, a pan tutaj tego fragmentu, zdaje się, nie przytoczył, ale, o ile dobrze pamiętam, w pisemnej wersji sprawozdania, którą otrzymaliśmy, był fragment poddający jednak w wątpliwość jakość materiałów przekazywanych z IPN, a dotyczących tego, czym państwo się zajmujecie, to znaczy stwierdzania prawdziwości oświadczeń lustracyjnych, ustalania tego na przykład, czy ktoś był tajnym współpracownikiem, czy nie. Usłyszałem od pana - zresztą to był cytat ze sprawozdania - że państwo skierowaliście ileś tam wniosków do sądu odnośnie do tajnych współpracowników. Patrząc z tego punktu widzenia, uważam takie stwierdzenie za daleko idące. Ten tekst powinien brzmieć: „osób, co do których istnieje uzasadniona wątpliwość”, a czy byli, czy nie, to wyjdzie później. Mówię o tym, dlatego że chciałbym zadać panu pewne pytania.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MieczysławAugustyn">Pierwsze pytanie: jak pan w świetle niedługiego, ale jednak już sporego doświadczenia ocenia wiarygodność materiałów znajdujących się w IPN? To delikatna sprawa, bo pytamy, czy nie powołujemy diabła na świadka, mówiąc obrazowo.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#MieczysławAugustyn">W związku z tym jest drugie pytanie. Ponieważ sporo oskarżycielskich wniosków państwa w efekcie zostało jednak zakwestionowanych przez sądy różnych instancji, to jak pan się odnosi do projektów zlikwidowania w ogóle sądu lustracyjnego i do wydawania orzeczeń przez państwo czy też przez pana w tej sprawie? Czy ktoś jest, czy nie...</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Przez IPN, przez IPN.)</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#MieczysławAugustyn">Przez IPN, przepraszam, przez IPN, ale poza sądem, to miałem na myśli. To moje dwa pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Oczywiście wypada się zgodzić z panem senatorem, że doszło tu do pewnego przejęzyczenia. Oczywiście, że to były osoby, których oświadczenia lustracyjne budziły wątpliwości i nie można...</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Augustyn: Ale tak jest w tekście napisane.)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WłodzimierzOlszewski">Być może. Wobec tego już się biję w piersi. Było to na pewno pewnego rodzaju przeoczenie.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WłodzimierzOlszewski">Jeśli chodzi o materiały uzyskiwane z IPN, muszę powiedzieć, że w zdecydowanej większości są to rzeczywiście zapisy ewidencyjne bądź rejestracyjne. Taki zapis rejestracyjny, praktycznie rzecz biorąc, sprowadza się do tego: kategoria TW, imię i nazwisko, data rejestracji, data wyrejestrowania i data zniszczenia dokumentów. W związku z tym nawiążę do drugiej części pytania, czy do tego, jak ja to oceniam w kontekście tego projektu ustawy. A więc oceniam to jako absolutnie niewystarczający dokument, niedający najmniejszych podstaw do tego, aby mógł stanowić o opatrzeniu danej osoby tego rodzaju określeniem jak „tajny współpracownik” czy „kontakt operacyjny”. Stąd też zaświadczenia, które miałyby być wydawane wyłącznie w oparciu o takie zapisy, byłyby nie tylko dalece niewystarczające, ale też niesprawiedliwe i praktycznie nieweryfikowalne.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#WłodzimierzOlszewski">I teraz, jeżeli chodzi z kolei o dalsze dokumenty... O ile zachowały się inne, bo stopień zniszczenia dokumentów jest olbrzymi; trzeba pamiętać, że dokumenty były niszczone jeszcze w styczniu 1990 r. Otóż, moim zdaniem, każdy dokument powinien być weryfikowany. Każdy. Takiej weryfikacji może dokonywać rzecznik, może jej dokonywać, a nawet powinien sąd, jednak z całą pewnością nie powinien dokonywać tego archiwista czy też historyk zatrudniony w pionie archiwalnym IPN. Z tego, co wiem, nikt zresztą nie zamierza, że tak powiem, zaakceptować sytuacji, w której tego rodzaju dokumenty miałyby być tak weryfikowane. One po prostu, jeżeli znajdą się w owym zaświadczeniu, wydawanym zresztą w trybie postępowania administracyjnego, to po prostu nie będą weryfikowane. Można powiedzieć, że to zaświadczenie będzie stanowiło dokument urzędowy. A szukanie jakichkolwiek dowodów przeciwko takiemu dokumentowi jest po prostu beznadziejne. Beznadziejne w tym sensie, że nie daje żadnej nadziei na pozytywny rezultat, zwłaszcza w procesie cywilnym. Z tego, co pamiętam, tam wchodzą w grę powództwa o ustalenie, które miały być rozpoznawane w wydziale pierwszym cywilnym każdego sądu okręgowego właściwego w danym przypadku. Przy czym trudno jest to pogodzić z kodeksem postępowania cywilnego, który przewiduje, że w procesie cywilnym ustala się prawa bądź stosunki prawne, ale nie fakty. Tak więc ja, mimo że mam dość bogatą wyobraźnię, nie tylko faktyczną, ale także dotyczącą prawa, ośmieliłbym się stwierdzić, że tego rodzaju, powiedzmy sobie... To nie jest nawet kontrola sądowa. Trudno powiedzieć, co to, bo przecież to zaświadczenie jest publikowane, a więc najpierw jest to wykonane, a dopiero potem martw się, człowieku, co dalej, wnieś powództwo, opłać je, szukaj na własną rękę na przykład dokumentów w IPN - ciekawe, w jaki sposób? - albo ustalaj oficerów, którzy ponoć mieli prowadzić takiego tajnego współpracownika itd. To jest niemożliwe. To rzucająca się w oczy nierówność stron: z jednej strony IPN, a z drugiej strony ta osoba fizyczna, bez jakichkolwiek możliwości prowadzenia kwerend i poszukiwania dowodów. Tak więc, patrząc z tego punktu widzenia, oczywiście mam znacznie więcej zastrzeżeń i wątpliwości. Tak to oceniam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#AleksanderBentkowski">Panie Rzeczniku, Panie Sędzio, mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#AleksanderBentkowski">Pierwsze to pytanie dotyczące listy pana Nizieńskiego. Pan to określał jako kartotekę poza ewidencją czy jakoś tak. Pan to nazwał bardzo elegancko. Ta kartoteka, jak sądzę, została sporządzona na podstawie informacji, jakie otrzymał rzecznik z IPN, tych informacji na tyle skromnych, że nie pozwalały mu wnieść do sądu spraw kwestionujących prawdziwość oświadczeń, musiały to być informacje na tyle niewystarczające. No, ale znalazły się, jak usłyszałem, bo nawet nie wiedziałem o tym, w obiegu publicznym i to już wystarczy, żeby te osoby były w jakiś sposób naznaczone. Czyli rozumiem, że w przypadku, gdyby ta ustawa, taka, jaka jest przygotowana, znalazła swój wyraz w postaci aktu prawnego, to te wszystkie osoby znalazłyby się na listach współpracowników już z pieczątką IPN?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Tak, oczywiście. Ta kartoteka była sporządzona na podstawie informacji wpływających z Instytutu Pamięci Narodowej. Wszystkie te informacje były jednak - zresztą pan senator Romaszewski sygnalizował ten problem - opatrzone klauzulą „ściśle tajne” i jako ściśle tajne musiały być traktowane. Tę klauzulę mógł uchylić tylko organ, który ją nadawał. A więc ta kartoteka była prowadzona poza kancelarią tajną - chciałem to wyraźnie podkreślić - co oczywiście nie powinno nastąpić.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WłodzimierzOlszewski">Tak, Panie Senatorze, te wszystkie informacje nie dały podstawy do wystąpienia z wnioskami, choć muszę powiedzieć, że jednak, o ile dobrze pamiętam, w ośmiu sprawach z tej dość dużej liczby podjęliśmy dalsze postępowanie w wyniku dalszych kwerend, a w jedenastu wszczęliśmy postępowanie. Co prawda u nas nie ma takiego formalnego wszczęcia postępowania, jak to jest w procedurze karnej. Generalnie rzecz biorąc, gdyby odnieść się wyłącznie do tych informacji, które znajdują się w owej kartotece, to tak, byłaby to już podstawa do tego, żeby one się znalazły w tych zaświadczeniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AleksanderBentkowski">I drugie pytanie, jakby kontynuujące pytania pana senatora Augustyna. Rozumiem, że w tej nowej propozycji, jaka jest wniesiona do Sejmu, następuje odwrócenie sytuacji i przeniesienie ciężaru dowodów? W chwili obecnej rzecznik ma wykazać dzięki dokumentom, dowodom, że dana osoba złożyła nieprawdziwe oświadczenie. A jeżeli przyjmiemy taką ustawę, nad jaką aktualnie prowadzi prace Sejm, to ciężar wykazania dowodów będzie spoczywał na stronie, na tej osobie, której sprawa dotyczy. Osoba znajdująca się, powiedzmy, na liście Wildsteina, znajdzie się teraz na liście publicznej i będzie musiała wykazać, że nie była współpracownikiem. Jakie ma możliwości zakwestionowania tego? Jakie ma możliwości korzystania z dowodów? Ma się tym zajmować sąd cywilny. Zwrócił pan uwagę, że zupełnie inne postępowanie prowadzi się przed sądem cywilnym, a inne przed sądem karnym, w procesie karnym. A więc w jaki sposób ta osoba, która jest na liście z zapisem „tajny współpracownik” ma wykazać, że tym tajnym współpracownikiem nie była?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Oczywiście, że ciężar znalezienia dowodu będzie spoczywał na tej osobie. To jest jasne. Wspomniałem o tym, że praktycznie rzecz biorąc, tam są przewidziane tylko trzy rodzaje powództw o ustalenie. Może spróbuję zacytować to z pamięci. Przy pierwszym powództwie osoba wymieniona w zaświadczeniu nie będzie tą, która wnosi tę sprawę, czyli będzie pomyłka co do osoby. W drugim przypadku dokument ujęty w zaświadczeniu nie będzie autentyczny. I wreszcie w trzecim treść dokumentu nie będzie zgodna z prawdą. Ponieważ proces cywilny jest w tej chwili typowym procesem kontradyktoryjnym, wobec tego inicjatywa sądu, jeśli chodzi o postępowanie dowodowe, właściwie jest żadna. W związku z tym tylko aktywność i inicjatywa stron mogą doprowadzić do właściwego rozstrzygnięcia. Już wspomniałem, że na skutek rażącego naruszenia zasady równości stron w takim procesie, a także przy takim sformułowaniu nazwy powództwa, moim zdaniem, taka osoba jest praktycznie rzecz biorąc pozbawiona jakichkolwiek szans. To jest po prostu, może się nawet tak odważę powiedzieć, fikcja kontroli sądowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Romaszewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Panie Sędzio, jak pan to wyjaśni, bo mówiliśmy o uznaniu oświadczeń dotyczących milicjantów do roku 1954, że te oświadczenia mimo iż formalnie zawierały nieprawdę, były jednak... orzeczono, że to nastąpiło na skutek błędu co do prawa, jest to przewidziane w art. 30. Jak to wyjaśnić w wypadku prezesa Sądu Najwyższego? Błąd co do prawa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WłodzimierzOlszewski">No sprawa pana Włodzimierza Berutowicza nie została, można powiedzieć, zakończona w sposób merytoryczny, bowiem on zmarł i postępowanie zostało umorzone. Mogę powiedzieć, że ja nie do końca się zgadzam z takim stanowiskiem sądu. Ja rozumiem, że jeżeli ktoś pełnił służbę w organach milicji w owym czasie, przez krótki okres, bo tam zdarzały się sytuacje takie, że ktoś był miesiąc, dwa, pół roku, to rzeczywiście można by mówić wtedy o błędzie, ale jeżeli ta służba była długotrwała, to ja uważałbym, że zastosowanie tej konstrukcji jest ryzykowne. Stąd też podjęliśmy inicjatywę skierowania kasacji do Sądu Najwyższego, żeby wreszcie ustalić jakieś rozsądne granice, w których można stosować tę konstrukcję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Biela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#AdamBiela">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#AdamBiela">Chciałbym zadać trzy pytania. Pierwsze pytanie: jak według wiedzy pana sędziego przedstawia się weryfikacja oświadczeń lustracyjnych parlamentarzystów z poprzednich dwóch kadencji, od czasu ustanowienia funkcji rzecznika interesu publicznego? Chodzi mi o to, czy rzecznik zdążył zlustrować wszystkich w czasie trwania tych kadencji? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#AdamBiela">I drugie pytanie. Na moje wyczucie, aktualnie zgodnie z ustawą lustracyjną możliwość autolustracji mają tylko osoby pełniące funkcje publiczne, co nie wydaje mi się być zgodne z zasadami państwa demokratycznego, gdyż każdy, na którego rzucone jest podejrzenie, powinien mieć takie możliwości. Co pan sędzia sądzi na ten temat?</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#AdamBiela">I trzecia kwestia, dotycząca konkretnych planów nowelizacyjnych już istniejącej ustawy. Otóż wydaje mi się, że faktycznie, jeśli nie byłoby żadnej możliwości obrony, to trudno sobie nawet wyobrazić, ile złego mogłaby taka nowelizacja spowodować - jeśli skuteczność obrony obwinionego jest prawie żadna. Co by pan rzecznik sądził, gdyby dokonać - ja nie jestem prawnikiem, więc moje pytanie może być dosyć naiwne... Ale czy nie udałoby się w jakiś sposób znowelizować funkcjonowania jakiegoś pionu sądów powszechnych, żeby jednak był łatwiejszy dostęp każdego obywatela do możliwości obrony, a także, żeby aktualny sąd lustracyjny oraz rzecznik interesu publicznego, no byli stroną, bo już nie instancją wyższą, odwoławczą, w tym postępowaniu. Może to pytanie jest naiwne, wskazujące na nieznajomość struktur sądownictwa, ale...</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Bardzo dobre pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#AdamBiela">Ale chciałbym uzyskać na nie odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Jeśli chodzi o posłów i senatorów, o to, czy wszyscy zostali sprawdzeni, to ja w tej chwili nie mogę powiedzieć, ile osób zostało sprawdzonych przez mojego poprzednika. Ale myślę, że jest to taka liczba osób, że ten długotrwały okres nie stanowi problemu.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WłodzimierzOlszewski">Ja mogę powiedzieć, że zajmuję się jeszcze sprawdzaniem, ale posłów czy senatorów wybranych w ubiegłym roku. Te informacje wpływają z Instytutu Pamięci Narodowej, z tym że to jest tak różnie z nimi. Ja tutaj nawet sobie przygotowałem dane dotyczące posłów, stan na 2 marca. Wyszło tego dwieście sześć oświadczeń i zapytań, ale jeśli chodzi o odpowiedzi ze wszystkich organów - IPN, ABW, Agencji Wywiadu, Komendy Głównej Policji, Ministerstwa Sprawiedliwości, to przyszły dwieście dwie odpowiedzi, w tym tylko cztery z Komendy Głównej Policji.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#WłodzimierzOlszewski">Jeśli chodzi o senatorów, to było pięćdziesiąt osiem oświadczeń i tyle samo wyszło zapytań. Ale odpowiedzi ze wszystkich organów, o których mówiłem, wpłynęło dwadzieścia cztery od wszystkich, dwadzieścia pięć bez ABW, sześć odpowiedzi wpłynęło bez informacji z ABW i Ministerstwa Sprawiedliwości, dwie odpowiedzi tylko z Komendy Głównej Policji, a w jednym przypadku w ogóle brak odpowiedzi. My zresztą wysyłamy ponaglenia, ale tak wygląda sytuacja, jeśli chodzi o posłów i senatorów.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#WłodzimierzOlszewski">Teraz autolustracja. Całkowicie zgadzam się z tym. Ja zresztą zaznaczyłem, że treść tej uchwały Sądu Najwyższego... No ja uczestniczyłem w tym posiedzeniu Sądu Najwyższego i muszę powiedzieć, że jeśli o mnie osobiście chodzi, to wykładnia tego przepisu nie budziła żadnych moich wątpliwości. Po przecinku się używa określenia „a także w innych, szczególnie uzasadnionych przypadkach”, co dla mnie oznaczało jednoznacznie, że wszystko to, co nie podlega lustracji zgodnie z zasadami wyznaczonymi przez ustawę lustracyjną... Tym większe więc było moje zaskoczenie, że Sąd Najwyższy w taki sposób dokonał tej wykładni. No, możemy, niestety... Oczywiście Sąd Apelacyjny w jakimś stopniu czuje się związany tą uchwałą, więc chyba jedynym wyjściem jest po prostu nowelizacja w tym zakresie. I ta nowelizacja powinna po prostu być taka, żeby nie wzbudzała żadnych wątpliwości. Ja uważam, że każda osoba, która została publicznie pomówiona o współpracę z komunistycznymi organami bezpieczeństwa, powinna mieć szansę obrony. Oczywiście jest problem, w jaki sposób to rozwiązać legislacyjnie, żeby to nie było nadmiernie rozdęte, żeby nie stanowiło jakiegoś... no może, żeby nie było zbyt dużej koncentracji w jednym sądzie. No można się nad tym zastanawiać. W każdym razie to byłaby taka legislacyjna działalność, która powinna nie tylko przynieść korzyść, ale i satysfakcję.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#WłodzimierzOlszewski">Ale ja chyba jedno pytanie pominąłem, już w tej chwili...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#AdamBiela">Czy ta aktualna struktura nie mogłaby być w ty układzie traktowana jako instancja apelacyjna, odwoławcza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WłodzimierzOlszewski">No tak, tylko że łączy się z tym kilka problemów, mianowicie jeżeli miałby to być sąd odwoławczy w stosunku do sądów okręgowych, to wówczas jest problem, kto reprezentowałby interes publiczny, prawda? No, ale to wszystko jest bardzo ważne i warte głębszego zastanowienia i refleksji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#AdamBiela">Chodzi o to, żeby każdy rzecznik miał swój odpowiednik, na którym mógłby polegać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WłodzimierzOlszewski">No taki jest projekt, o ile dobrze pamiętam, Platformy Obywatelskiej, żeby właściwość była określona dla wszystkich sądów apelacyjnych i żeby powołać zastępców przy tych sądach. Oczywiście, że jest to możliwe, ale pozostaje kwestia praktycznej realizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#MaciejPłażyński">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#komentarz">(Senator Elżbieta Rafalska: Jeszcze ja mam pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#MaciejPłażyński">Pani Senator, ale to już po przerwie, bo w zgodzie z wcześniejszą zapowiedzią o godzinie 11.15 jest otwarcie wystawy fotograficznej „Wybory Białorusi”, a o 11.30 w sali 217 konferencja „Białoruś po wyborach”. Tak że teraz będzie przerwa do godziny 12.45.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#MaciejPłażyński">Pana sędziego poprosimy ponownie, bo nie dokończyliśmy tej debaty. Po przerwie zaczniemy od pytania pani senator Rafalskiej.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#komentarz">(Senator Elżbieta Rafalska: Panie Marszałku, ja w takim razie rezygnuję, zadam to pytanie na stronie, pan sędzia udzieli odpowiedzi...)</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#MaciejPłażyński">No to rozpoczniemy otwarciem dyskusji, bo jeszcze dyskusja przed nami.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#komentarz">(Rzecznik Interesu Publicznego Włodzimierz Olszewski: Aha, czyli i tak będzie.)</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#MaciejPłażyński">Ogłaszam przerwę do godziny 12.45. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 11 minut 11 do godziny 12 minut 51)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu, który był przed przerwą, czyli do zadawania pytań panu sędziemu Olszewskiemu.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#MaciejPłażyński">Pani senator Rafalska, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#MaciejPłażyński">A pana rzecznika poproszę zaraz o ustosunkowanie się do pytania.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#ElżbietaRafalska">Panie Sędzio, po serii bardzo poważnych pytań, dotyczących merytorycznego zakresu działania rzecznika, mam pytanie bardzo prozaiczne: jak może funkcjonować tak poważna instytucja, zatrudniająca czterdzieści trzy osoby, a mogąca zatrudnić czterdzieści siedem osób, na 400 m²? I jak wyglądają starania o siedzibę? Bo nie wyobrażam sobie funkcjonowania instytucji w tak dramatycznych warunkach lokalowych.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#ElżbietaRafalska">I jeszcze jedno pytanie. W związku z istnieniem tej listy poza kancelarią tajną przeprowadzona była przez ABW kontrola. Jakie są zalecenia pokontrolne tej październikowej kontroli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Rzeczywiście, poruszony przez panią senator problem powierzchni, którą dysponuje biuro rzecznika, jest niezwykle ważny. Ja nie waham się określić tej sytuacji, jaka jest, jako dramatycznej. Ciasnota jest po prostu niewyobrażalna. W niewielkich pomieszczeniach, przeważnie o powierzchni, powiedzmy, kilkunastu metrów kwadratowych, pracuje jeśli nie trzech, to co najmniej dwóch pracowników. Na przykład powierzchnia pomieszczenia, w którym urzęduje dyrektor biura, nie odbiega, jak sądzę, od powierzchni pomieszczeń przeznaczonych, powiedzmy, na toalety. Nawet do tego stopnia... To wygląda niepoważnie, to jest coś, co jest nawet kompromitujące. Gdyby ten dyrektor tam przyjął jakiegoś gościa, to zrobiłoby to na nim ponure wrażenie. Na dodatek to jest w mansardzie, więc tam są pochyłe stropy. Krótko mówiąc, jest po prostu źle.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WłodzimierzOlszewski">Ja dostrzegłem ten problem i podjąłem pewne starania. Po obietnicach, które uzyskałem, głównie ustnych, ale nie tylko, wydawało się, że ten problem może zostać załatwiony. No, niestety, ani minister spraw wewnętrznych, w którego gestii znajdują się pomieszczenia w tym budynku, to jest budynek Ministerstwa Gospodarki, ani zajmujący się bezpośrednio tym problemem ówczesny podsekretarz stanu, pan Jerzy Mazurek, po prostu ostatecznie nie zrobili nic, żeby tę sytuację zmienić.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WłodzimierzOlszewski">Czy obecnie cokolwiek robię? No, nic nie robię, po prostu dlatego, że cały czas sytuacja jest niepewna. Może powinienem podjąć jakieś działania, ale szczerze mówiąc, poruszałbym się jak we mgle. Gdybym miał choćby trochę pewności, że spotkam się z aprobatą i że te perspektywy funkcjonowania tego urzędu będą jednak dłuższe niż okres 2006 r., na pewno podjąłbym energiczniejsze starania. Czy byłyby one uwieńczone sukcesem, nie wiem, trudno powiedzieć. Dotychczasowe moje doświadczenie raczej nie nastraja optymistycznie. Ale bezwzględnie wypada zgodzić się z panią senator. Jak powiedziałem, sytuacja jest zła, dramatyczna.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#WłodzimierzOlszewski">Drugie pytanie dotyczyło kontroli ABW. Otóż ja otrzymałem protokół, ale ograniczający się nawet nie do faktycznych ustaleń, tylko do przytoczenia dowodów, na których ostateczne ustalenia będą oparte. Zaleceń pokontrolnych jeszcze nie otrzymałem. Cały czas oczekuję na nie. Dla mnie jest to sprawa o tyle zdumiewająca, że minęło już blisko pół roku od przeprowadzenia tej kontroli, a protokołu pokontrolnego z zaleceniami po prostu nadal nie mam. Tak wygląda sytuacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#MaciejPłażyński">Czy ktoś jeszcze chciałby zadać pytanie? Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym dziękuję i przechodzimy do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#MaciejPłażyński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#MaciejPłażyński">Do dyskusji zapisał się pan senator Czesław Ryszka.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#CzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#CzesławRyszka">Doceniając działalność rzecznika interesu publicznego, która jest uwidoczniona w sprawozdaniu za rok 2005, pragnę poruszyć trudny, nierozwiązany problem lustracji i dekomunizacji, które są warunkiem odbudowy niepodległego państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#CzesławRyszka">Już te odpowiedzi na pytania wskazują wyraźnie, że do dzisiaj lustracja, która miała zapobiegać infiltracji agenturalnej w podstawowych ogniwach państwa polskiego, jak i dekomunizacja, czyli odsunięcie od władzy grupy ludzi, którzy winni są przestępstw komunistycznych, no, przebiegają, mówiąc wprost, bardzo nieudolnie, konfliktując społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#CzesławRyszka">Dobrze to widać właśnie na przykładzie wspomnianych tutaj list, listy Wildsteina i listy poprzednika obecnego rzecznika, sędziego Olszewskiego, tak zwanej listy Nizieńskiego. Chodzi mi o to, że poznaliśmy nazwiska znajdujące się na tych listach, ale wiele z tych osób czuje się poszkodowanych i, dodam, z pewnością są one ofiarami bezpieki, a nie jej tajnymi współpracownikami.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#CzesławRyszka">Dlatego tak ważnym problemem, który należy rozwiązać, jest właśnie kwestia realizacji prawa lustracyjnego w Polsce. Mamy Sąd Lustracyjny, mamy rzecznika interesu publicznego, jest wreszcie Instytut Pamięci Narodowej, są ustawy, są rozporządzenia, są zatrudnione sztaby ludzi, ale skuteczność działania tych instytucji pozostawia wiele do życzenia.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#CzesławRyszka">Przypomnę, nie po to, żeby panu to wytknąć, że właśnie rzecznik interesu publicznego, sędzia Włodzimierz Olszewski, świadomie czy nie, zatrudnił w swoim biurze byłego pracownika służby bezpieczeństwa, który dawniej zajmował się niszczeniem akt, a teraz rzekomo miałby je chronić. Chodzi o to, czy ze względu na takie i podobne „pomyłki”, afery związane ze służbami specjalnymi, społeczeństwo nie ma prawa powiedzieć, że Polską nadal rządzi komunistyczna agentura.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#CzesławRyszka">Lustracja i dekomunizacja są konieczne. Dlatego w Sejmie jest już projekt Prawa i Sprawiedliwości zakładający wprowadzenie dużych zmian w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej. Te zmiany są konieczne, zwłaszcza po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w wyniku którego każdy ma wgląd w swoje materiały znajdujące się w IPN. Stąd obecna lustracja, polegająca na składaniu oświadczenia lustracyjnego, no, utraciła sens. Przypomnę, że właściwie każdy może teraz przejrzeć swoje akta, a potem napisać, że był lub nie był współpracownikiem SB. Dlatego, aby w Polsce można było przeprowadzić pełną lustrację, należy zmienić mechanizm ustawy.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#CzesławRyszka">Projekt nowej ustawy o IPN nawiązuje do doświadczeń po części niemieckich, po części czeskich i polega na tym, że pewnej określonej grupie osób ujawnia się dokumenty archiwalne i na tej podstawie dokonuje się analizy, czy dana osoba była współpracownikiem, czy nie. Dopowiem, że ujawnianie obecnie wszystkiego wszystkim, tak jak chcą tego niektórzy politycy, no, jest właściwie tylko politycznym sloganem.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#CzesławRyszka">Generalnie chodzi o poddanie czyjejś współpracy ocenie opinii publicznej, a więc, przynajmniej tak jak mówi projekt ustawy, nie chodzi o to, by czyjaś współpraca z SB była karana sądownie, ale chodzi o to, by ta wiedza stała się jawna, stała się publiczna. By nie było sytuacji, że adwokat, który dwa razy w życiu był na rozmowie z SB i nic ważnego jej nie przekazał, ale nie przyznał się do tego w oświadczeniu, tracił mandat do wykonywania zawodu, a jego kolega, który kilkanaście lat donosił na kolegów i przyznał się, mógł dalej pracować w zawodzie zaufania publicznego. Właśnie taki osąd społeczny ma być tą podstawową karą.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#CzesławRyszka">Projekt ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej domaga się, przypomnę, upublicznienia nazwisk osób zarejestrowanych w zespole ewidencyjnym tajnych współpracowników, a także rozszerzenia katalogu osób podlegających lustracji. Dzisiaj, jak wiemy, są to członkowie rządu, posłowie, radni, prawnicy, funkcyjni mediów publicznych. Należy dopowiedzieć, że w projekcie tej ustawy jest też restrykcja: ujawnieni agenci przez dziesięć lat nie będą mogli pełnić funkcji publicznych. Obecnie karani zakazem pełnienia tych funkcji są tylko ci, którzy ubiegając się o nie, skłamali w oświadczeniu lustracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#CzesławRyszka">Już tutaj wspomniano, że projekt ustawy likwiduje Sąd Lustracyjny i urząd rzecznika interesu publicznego. Być może jest to za daleko idąca zmiana. Być może ten urząd powinien znajdować się w pionie IPN i być jeszcze bardziej rozbudowany. Ale skoro te procedury lustracyjne zostają przeniesione do Instytutu Pamięci Narodowej, to byłoby to rozwiązanie logiczne. To IPN stwierdzi, czy dana osoba jest zarejestrowana w zespole ewidencyjnym tajnych współpracowników, czy nie, w jakim charakterze i co z tego wynika. Od wszystkich decyzji IPN będą służyły odwołanie bądź skarga do sądu powszechnego i tutaj słusznie już padały uwagi, że ten pion lustracyjny w sądach powszechnych musiałby zostać jakoś wyróżniony. I ten właśnie projekt ma z jednej strony gwarantować realizację interesu publicznego, a z drugiej zapewnić pełną transparentność praw osób, które będą podlegały lustracji.</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#CzesławRyszka">Ktoś powie, że ten projekt zmiany w tej ustawie jest przewróceniem do góry nogami ustawy o IPN, bo chodzi o przemianę tej instytucji, tej placówki naukowo-badawczej w urząd lustracyjny. Ale przecież IPN, na przykład ujawniając współpracę kilku kapłanów ze służbą bezpieczeństwa, stał się faktycznie urzędem lustracyjnym. Chodzi więc o to, żeby IPN czynił to właśnie na mocy ustawy, by postępowania były prowadzone szybciej, skuteczniej i, co ważne, z odpowiednim oprzyrządowaniem. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Andrzejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PiotrAndrzejewski">Wnosząc oczywiście o przyjęcie tej informacji jako bazy danych dotyczących pracy instytutu, nie można nie wspomnieć o roli Senatu w rozpoczęciu procesu ujawniania prawdy o okresie przed 1989 r., a to jest prawda, której skutki trwają do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PiotrAndrzejewski">Otóż proszę pamiętać, że w roku 1991 Senat podjął uchwałę wzywającą do dobrowolnej lustracji kandydatów przed pierwszymi pełnymi, niezależnymi wyborami po 1989 r. do Sejmu i Senatu. I jest to uchwała, która powinna być, jak mi się wydaje, wyznacznikiem tego, czego dzisiaj mamy spodziewać się po rozwiązaniach legislacyjnych. Doświadczenia tych wszystkich lat pokazały, jak wnioski z tego dyskutowania o sposobie ujawniania pełnej prawdy o tamtych czasach będą wpływały na jakość życia politycznego w Polsce i usuwały konflikty związane z manipulowaniem informacją.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PiotrAndrzejewski">Nie będę tutaj pokazywał ani zasług, ani mankamentów, ale na pewno trzeba powiedzieć, że to wówczas został sformułowany pogląd o lustracji jako procesie pełnym. Trzeba też przypomnieć, że spośród dwudziestu ośmiu wet prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, którego nie bez podstaw nazywam wielkim niwelatorem pracy parlamentu polskiego kadencji awuesowskiej, tylko jedno zakończyło się niepowodzeniem, a mianowicie dotyczące ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Tego też w zamyśle Aleksandra Kwaśniewskiego miało nie być jako przeszkody w cementowaniu układu postokrągłostołowego.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PiotrAndrzejewski">To, że później podcinano budżet, podcinano korzenie, że była niechęć do Instytutu Pamięci Narodowej i jego roli, że była chęć zepchnięcia go czy oczernienia jego działalności, jest faktem. Ale faktem jest również to, że ustawa, z którą mamy do czynienia dzisiaj, jest niezadowalającym nikogo kompromisem. Jest to projekt posła Pęka forsowany przez PSL w okresie, kiedy tak naprawdę ten układ, którego większość jest dzisiaj reprezentowana w Sejmie i w Senacie, układ postsolidarnościowy nie miał wiele do powiedzenia. Stąd te mankamenty, które dały o sobie znać, i stąd ta dalsza manipulacja w ramach tej ustawy. Nie będę wskazywał przykładów tego, bo są one paniom i panom senatorom doskonale znane.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PiotrAndrzejewski">Trzeba jeszcze powiedzieć o jednym, o tym, co jest dorobkiem, bo jest i dorobek związany z polską konstytucją, którą chcemy zmieniać, ale której pewnych plusów nie można negować. Są to podstawowe zasady, którymi kierował się redaktor Wildstein, ujawniając to, co prawo pozwalało mu ujawnić, a mianowicie informację o samych teczkach, nie o ich zawartości, informację, która powinna być powszechna. To wtedy, w 1991 r., reprezentowałem pogląd, który dzisiaj potwierdziło orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, a mianowicie pogląd, że każdy, kogo dotyczy informacja zawarta w teczkach, powinien mieć do niej dostęp, zanim zostanie ona upubliczniona, i powinien mieć możność skomentowania tego tak, iżby to, co mówi funkcjonariusz, i to, co mówi kontakt operacyjny, któremu często już przypisuje się rolę tajnego współpracownika, świadomego, bo tak mówi ustawa i tak sformułowaliśmy wówczas ten wymóg, świadomego tajnego współpracownika... Chodzi o to, żeby każdy mógł zająć stanowisko wobec tych materiałów w ten sposób, żeby nie było dalszej manipulacji w postępowaniach, czy przed sądem lustracyjnym, czy w ramach postępowań ujawniających te informacje. Jest to prawo wynikające z podstawowych praw człowieka, spetryfikowanych w aktualnej konstytucji, prawo pełnego dostępu do informacji o każdym z nas, prawo osób, którym zakładano teczki, a bardzo często zakładano je najpierw kandydatom czy kontaktom operacyjnym po to, żeby właśnie przekształcić ich drogą pewnej manipulacji w tajnych współpracowników.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PiotrAndrzejewski">Trzeba jeszcze powiedzieć o wielkiej manipulacji, która została dokonana nie bez udziału, jak podejrzewamy, obcych służb działających na terenie Polski, manipulacji związanej z przeredagowaniem teczek po roku 1986, wtedy, kiedy z Moskwy przyszło już przyzwolenie na inny stosunek do opozycji w Polsce i kiedy służby specjalne pierwsze zaczęły szykować tak zwaną depaginację, zmianę stron i numeracji stron. IPN jest chyba dopiero przed weryfikowaniem tych materiałów jako materiałów częściowo spreparowanych po roku 1986 - nie przypadkiem mówię tu o roku 1986.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#PiotrAndrzejewski">Przed nami jest więc ogromna praca zmierzająca do przywrócenia pełnej informacji o nas samych. To ma oczyścić Polskę. Ta mętna woda informacji została - tak twierdzę, taki reprezentuję pogląd - po 1989 r. celowo przygotowania, zaprogramowana po to, żeby społeczeństwo podzielić i żeby utrudnić wyzwolenie się od tego bagażu, który został nałożony na stosunki międzyludzkie, na zaufanie ludzi do siebie, przez system, który jest już historią, odszedł do przeszłości, ale którego skutki trwają do dzisiaj. Dlatego też, patrząc z nadzieją na projekty legislacyjne Prawa i Sprawiedliwości, apelowałbym o ich zaakceptowanie wtedy, kiedy będziemy już sensu stricto tworzyć prawo obowiązujące w tym zakresie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Alexandrowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzemysławAlexandrowicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Rzeczniku!</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PrzemysławAlexandrowicz">Zarówno dyskusja, jak i informacja podana przez pana rzecznika, odbiegły trochę od ścisłego tematu - zarówno w dyskusji, jak i w wypowiedzi pana rzecznika, w odpowiedzi na pytania, pojawiły się na przykład elementy dyskusji nad nowymi rozwiązaniami ustawowymi w kwestii lustracji - zatem moja wypowiedź też będzie bardziej ogólna.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PrzemysławAlexandrowicz">Życie polityczne, życie publiczne musi być oparte na prawdzie i jawności. Elementem tej prawdy i jawności jest także ujawnienie zarówno osób, które współpracowały z tajnymi służbami, osób, które tworzyły te tajne służby, jak i materiałów, które zostały przez te osoby spreparowane.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PrzemysławAlexandrowicz">Ja, chociaż jestem historykiem, nigdy nie zajmowałem się archiwami IPN, ale czytając rozmaite opracowania na ten temat, napotkałem kilkakrotnie informacje, że zasoby archiwalne poszczególnych urzędów - Służby Bezpieczeństwa, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych itd. - były kopiowane i przekazywane do „centrali” w Moskwie, że wszystkie tajne służby państw komunistycznych, państw Układu Warszawskiego, wymieniały się tymi informacjami. No, może w mniejszym stopniu wymieniały się między sobą, bo z tym było różnie, ale na pewno udostępniały te informacje głównym decydentom bloku sowieckiego, czyli władzom komunistycznym w Moskwie.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PrzemysławAlexandrowicz">Jednym z podstawowych argumentów, ale nie jedynym argumentem za tym, aby te materiały i te dane były jawne, jest to, aby uniemożliwić szantażowanie osób zaangażowanych w życie polityczne Polski. Pamiętajmy, że działalność tych tajnych służb skończyła się dopiero w 1990 r., minęło dopiero szesnaście lat. Ludzie, których te materiały dotyczyły, ludzie, którzy byli tajnymi współpracownikami aparatu represji w latach PRL, są i będą czynni politycznie jeszcze przez wiele lat. Bezpieczeństwo państwa wymaga, aby te dane i te osoby zostały ujawnione.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PrzemysławAlexandrowicz">Wydaje mi się, że czymś zupełnie innym niż podstawowa konstatacja - ta konstatacja, że nie można tych materiałów trzymać w ukryciu, licząc naiwnie na to, że to, co ukryte nie szkodzi - jest dyskusja o tym, w jaki sposób powinien przebiegać proces lustracyjny. W moim odczuciu zakres jego jawności jest stanowczo za mały. Ciągle jeszcze tej wiedzy tajemnej i ukrytej jest znacznie więcej niż tego, co jest dostępne - a to powinno być historykom, dziennikarzom, uczestnikom życia publicznego, a także zwykłym obywatelom po prostu dostępne. Dlatego myślę, że czeka nas, wcześniej czy później, konieczność prac ustawodawczych nad usprawnieniem tego procesu i nad ustawowym zapewnieniem jawności dokumentów dawnego aparatu represji.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#PrzemysławAlexandrowicz">I jeszcze jedna, drobna sprawa. W dyskusji, w pytaniach pojawił się wątek fałszowania dokumentacji przez służby bezpieczeństwa czy dużej niewiarygodności tej dokumentacji. Ja nie zajmuję się tym zawodowo, ale czytam wiele na temat prac Instytutu Gaucka w Niemczech i częściowo na temat podobnych instytucji w innych krajach i muszę przyznać, że nie spotkałem się z informacją, aby aparat represji fałszował dane, które tworzył do własnego użytku, aby fałszował kartoteki, fałszował doniesienia własnych, tajnych współpracowników. Z tego, co wiem, nawet w najdoskonalej zbadanych archiwach niemieckich takich przypadków praktycznie nie odkrywano. Dlatego też nie wiem, czemu w Polsce jest rozpowszechniane takie zdanie, że te materiały Służby Bezpieczeństwa były nagminnie fałszowane, że często są niewiarygodne. One mogą zawierać nieprawdziwe dane, bo oczywiście tajny współpracownik mógł powiedzieć coś, co nie było prawdą - to jasne, każdy z tych donosów mógł być przez tajnego współpracownika przeinaczony - ale nie wydaje mi się, żeby te materiały jako takie, te olbrzymie archiwa, były tworzone na potrzeby jakichś przyszłych historyków, na czas po ewentualnym przełomie, którego przecież w latach siedemdziesiątych czy na początku lat osiemdziesiątych nikt w tamtych służbach się nie spodziewał. Przypominam tu słynny cytat: „Władzy raz zdobytej nie oddamy nigdy”.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze teraz pan senator Mieczysław Augustyn.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MieczysławAugustyn">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#MieczysławAugustyn">Powiem bardzo krótko. Platforma Obywatelska jest, jak państwo wiecie, bardzo mocno za tym, ażeby - przeciwdziałając różnym manipulacjom, przeciekom, mętnej wodzie i temu wszystkiemu, do czego odnosiły się te użyte tu określenia - rozszerzyć zakres dostępu do archiwów IPN. Bo każdy z nas ma prawo wiedzieć, co na jego temat tam jest i czy w ogóle cokolwiek jest.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#MieczysławAugustyn">Jeśli miały miejsce takie fakty, o których mówił pan senator Andrzejewski, i jeżeli miały miejsce takie fakty jak podane w informacji będącej przedmiotem naszych dzisiejszych obrad, fakty wskazujące na to, że wiarygodność tych materiałów - może nie w dużym stopniu, ale zawsze w jakimś - może być kwestionowana, to powinniśmy, pracując za niedługi czas nad zmianą ustawy, pamiętać o zasadzie domniemania niewinności. Nie może być tak...</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Przy wyborze na stanowiska publiczne? Przecież to jest szaleństwo.)</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#MieczysławAugustyn">Nie może być przecież tak, Panie Senatorze Romaszewski, żeby ktokolwiek był wyłączony spod działania tej zasady. To jest oczywiste, prawda? Dla prawnika na pewno.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: To ja w tej sytuacji zapiszę się...)</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#MieczysławAugustyn">Dlatego myślę, że trzeba pamiętać o tych instytucjach, które będą stwarzały dla obywateli szanse wypowiedzi w swojej sprawie, będą stwarzały szanse ustosunkowania się do tych materiałów, tak aby nie było cienia wątpliwości, że oceniamy ludzi zgodnie z prawdą. Ale zgoda co do tego, że ten proces powinien być przyspieszony, że to powinien być proces na znacznie szerszą skalę niż do tej pory. Myślę, że jeżeli o te dwie sprawy zadbamy - o poszerzenie jawności i o rzetelną ocenę tych materiałów, które muszą mieć charakter dowodowy - to wtedy na pewno ta lustracja i dekomunizacja przyniosą oczekiwane przez nas wszystkich skutki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze teraz pan senator Stanisław Piotrowicz.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#StanisławPiotrowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#StanisławPiotrowicz">Nie zamierzałem zabierać głosu, ale przebieg dyskusji sprowokował mnie do tego.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#StanisławPiotrowicz">Otóż okazuje się, że mija szesnaście lat, a w Polsce, póki co, tak na dobrą sprawę lustracji nie przeprowadzono. Stale podnoszą się takie same głosy: żeby tylko kogoś nie skrzywdzić. A ja pytam, dlaczego zawsze dyskusje zaczynamy od tej samej strony, od strony kontrowersji, tego, czy ktoś tam współpracował, na ile współpracował... Minęło szesnaście lat, a my ciągle nie wiemy, kto w tych służbach był. Dlaczego tego do tej pory nie opublikowano? Kto wykonywał tę czarną robotę? Dlaczego tego do tej pory nie ujawniono? Dlaczego do tej pory nie ujawniono tych, dla których te służby pracowały? Oni są czyści, chodzą w aureoli niewinności, bo przecież ich nigdzie na listach nie znajdziemy, oni nie byli współpracownikami, bo to dla nich te służby pracowały. I ci ludzie do niedawna zajmowali, a sądzę, że jeszcze dziś w dalszym ciągu zajmują eksponowane stanowiska państwowe i stanowiska w biznesie. Pytam: dlaczego nie zaczniemy od tej strony, od ujawnienia funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, ujawnienia tych, dla których te służby pracowały? Później trzeba by ujawnić przypadki ewidentnej współpracy, te niekontrowersyjne. A na koniec zostawmy sobie tych, co do których nie wiadomo, czy współpracowali, czy nie współpracowali - i tu rzeczywiście możemy zachować dużą dozę ostrożności, żeby nikogo nie skrzywdzić. No ale my zawsze lustrację zaczynamy od strony tych kontrowersji i wtedy pojawiają się protesty. Ja myślę, że to też chyba nie przypadek, iż stale nasza uwaga jest odwracana i kierowana właśnie w tę drugą stronę - to po to, by storpedować lustrację, by mimo upływu szesnastu lat nie została ona w Polsce przeprowadzona. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o zabranie głosu panią senator Annę Kurską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#AnnaKurska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#AnnaKurska">Chciałabym przybliżyć państwu nasze zmagania o to, ażeby IPN działał jak najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#AnnaKurska">W ubiegłej kadencji sytuacja była taka, że ustawicznie czynione były zamachy na IPN, co roku ograniczano budżet tak, żeby w końcu rzeczywiście już nie było jak i za co pracować. Ukoronowaniem wszystkiego była koncepcja byłego wicemarszałka Senatu, Jarzembowskiego, który proponował, żeby IPN w ogóle zlikwidować, a pieniądze na to przeznaczane i w ten sposób uzyskane przeznaczyć na budowę Świątyni Opatrzności, co w świetle tego, że wiadomo było, iż był on agnostykiem, było to co najmniej kpiną, skrytykowaną nawet przez Oleksego, a więc nawet w tych kręgach.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#AnnaKurska">No, to już jest historia, na szczęście już tego nie ma i w tej chwili nikogo nie trzeba przekonywać, że w wypadku IPN chodziło tylko o prawdę, o nic więcej, żeby po prostu ludzie, którzy tego rodzaju kłamstwa lustracyjnego dokonali, nie zajmowali pewnych stanowisk.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#AnnaKurska">W tej chwili z kolei chodzi o przyspieszenie prac z tym wszystkim związanych. I rzeczywiście, jak wspominał tu pan senator Piotrowicz, te prace zbyt wolno postępują. Czytamy w sprawozdaniu, że na przykład na sto sześćdziesiąt osiem zapytań udało się załatwić sprawę zaledwie części, rzecznik skierował do organów wymienionych w ustawie zapytania dotyczące czterech tysięcy dwustu osób, odpowiedź otrzymał dotyczącą trzech tysięcy pięciuset. To trwa już półtora roku i nadal niestety nie wszystko zostało wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#AnnaKurska">Tak że, krótko mówiąc, musimy się po prostu naprawdę, jak to się mówi potocznie, sprężyć, żeby te prace postępowały tak, by ludzie, którzy nadal zajmują stanowiska i co do których wiadomo, iż rzeczywiście w minionych latach postępowali nie zawsze zgodnie z duchem etyki, po prostu tych stanowisk nie zajmowali. A dopóki się tego nie stwierdzi, dotychczasowy stan rzeczy będzie się utrzymywał. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pan senator Zbigniew Romaszewski.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Przede wszystkim to ja muszę się całkowicie zgodzić z panem senatorem Alexandrowiczem, bo to, co się mówi, że te akta są całkowicie sfałszowane, zamętnione, że w ogóle się z nimi różne rzeczy działy, to oczywiście jest mit. Te akta są po prostu robione tak, jacy są ludzie - błąd jest rzeczą ludzką, więc i w tych aktach bywają błędy.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#ZbigniewRomaszewski">Ale, proszę państwa, ja przeczytałem tych akt... bo ja wiem? Na mnie jest pewno około pięćdziesięciu tomów. Ja mam, proszę państwa, w ten sposób całą biografię napisaną: to wszystko było, było, było! Jest tylko jeden problem z tymi aktami, proszę państwa, otóż trzeba wiedzieć, jak oceniać źródło, w jakim celu to było pisane. No, ja biorę na przykład akta KOR, których jest trzydzieści dziewięć tomów, i czytam: ten się kłócił z tym, ten się kłócił z tamtym, ten to, ten śmo, ten tamto, ten siamto... I wszystko to prawda, tak, tak było! Tylko że gdyby rzeczywiście zachodziły tak głębokie konflikty, jak oni to przedstawiali, to po prostu my byśmy nie istnieli nawet przez trzy miesiące. A przecież myśmy przetrwali cztery lata! A tego już się z tych akt nie wyczyta. Wyczyta się, że Adam Michnik nie znosił Antka Macierewicza, Antek Macierewicz nie znosił Adama Michnika - tak, to się wyczyta. Ale na przykład tego, że gdyby któremuś działa się krzywda i że gdybym zadzwonił do tego drugiego, to on natychmiast również stanąłby w jego obronie, to się z tych akt nie wyczyta. Bo one były pisane w pewnym określonym celu! A błędy i zafałszowania są rzeczą ludzką. No, poszli sobie ludzie na piwo. Mieli pilnować, ale poszli na piwo. W związku z tym piszą protokół, że do godziny 22 pilnowali, no a ktoś wyszedł, powiedzmy, o godzinie 21 i nikogo nie było. Itd., itd. Tam nawet różne śmieszne rzeczy się pojawiają. No więc tak to jest z tą wiarygodnością tych akt. Oczywiście te akta są dziurawe, na dodatek jest ich strasznie dużo i ja już wcale nie jestem pewien, czy do wszystkich do tej pory dotarliśmy, i nie wiem, czy inne kiedykolwiek się pojawią, czy nie. Na przykład w moich aktach w ogóle nie ma nic o całej działalności związanej z zagranicą - to widocznie gdzieś wyjechało, po prostu gdzieś wyjechało i przy jakiejś okazji zostało albo zniszczone, albo gdzieś leży. To więc tyle, jeżeli chodzi o wiarygodność tych materiałów. One po prostu wymagają oceny.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, teraz kwestia oceny prawnej. Bo tu się ciągle powiada: ocena prawna, ocena prawna, ocena prawna. Proszę państwa, te akta wymagają przede wszystkim oceny eksperckiej. Oceny eksperckiej ludzi, którzy dobrze wiedzą, jak to było i potrafią to odczytać. I nikt mnie nie przekona, że ocena prawna tych akt, bez głębokiej znajomości tego, co było, może do czegoś sensownego prowadzić. Tak, te wypowiedzi, że nas mają sądzić specjaliści z IPN. No to jest, proszę państwa, również fałsz, bo ci specjaliści z IPN o tym, jak funkcjonowała opozycja, jak funkcjonowała Służba Bezpieczeństwa, wiedzą znakomicie, ale to znakomicie więcej niż ci prawnicy, którzy to będą sądzić. To się wielokrotnie okazuje. To się okazuje wtedy, gdy na przykład wezmą państwo książkę pana Gontarczyka, który publikuje akta sprawy tak zwanego Świętego, czyli naszego byłego senatora Jurczyka. Po czym ukazuje się orzeczenie i okazuje się, że tym razem Sąd Najwyższy poszedł na całość. Tak jak powiada, że nie wyrokuje w sposób ostateczny, tak tu jest wyrok, i jest wyrok stojący w totalnej kolizji z przedstawionym materiałem. Można się na różnych rzeczach opierać. Ale jeszcze na dodatek wersje przedstawiane przez „Świętego” były całkowicie różne. Każdemu opowiadał co innego. No, Sąd Najwyższy uznaje, że nie był kłamcą lustracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#ZbigniewRomaszewski">Jaki więc mieć do tego stosunek? Chcę powiedzieć po prostu jedną rzecz: tu w jakiś sposób został utracony autorytet. Myśmy utraciliśmy w gruncie rzeczy autorytety, które w sposób obiektywny, bezstronny potrafią oceniać. I wydaje mi się, że w tej chwili można jedynie powiedzieć: niech mówią same dokumenty. Ale czy mogą mówić same dokumenty, czy też jest potrzebny jakiś proces sądowy? Proszę państwa, w moim przekonaniu jednak tak. Ja sam znam niedużo, jakieś siedem, osiem przypadków ludzi, którzy po podpisaniu oświadczenia o współpracy przychodzili potem, mówili: ja wczoraj podpisałem. I w związku z tym zrywali kontakty. Podpis leżał i leży w tych aktach, oni natomiast przestawali się kontaktować. O Boże, proszę państwa, przecież taka przygoda spotkała również Mirka Chojeckiego, jednego z czołowych działaczy opozycji. Tyle że w komunikacie KOR jest napisane, że wymuszono, że podpisał, że to... W związku z tym o niczym nie ma mowy, prawda? Takie sytuacje też były. No i teraz komu można, jeżeli nie mamy instancji sądowej, złożyć tę relację, że to jest fakt powszechnie - bo ja wiem, w kręgu opozycyjnym, w kręgu, którym interesowało się SB - znany, że to właściwie nie był agent. A zatem, proszę państwa, tu są pewne problemy.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#ZbigniewRomaszewski">No cóż, ale ja muszę państwu powiedzieć, że prace nad ustawą lustracyjną zaczynały się w tej izbie, w Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Jeszcze w 1990 r. prowadziliśmy te prace. Tutaj w Senacie została podjęta pierwsza chyba inicjatywa przygotowania projektu ustawy, którą później byśmy nazywali ustawą lustracyjną. Temat stał się modny, tych projektów ustaw pojawiło się bardzo dużo, jednocześnie ugrupowania, powiedziałbym, postokrągłostołowe, robiły wszystko, ażeby te ustawy nie mogły wejść w życie. I w momencie, kiedy miało nastąpić to wszystko, to rozliczenie, pewne wyeliminowanie ludzi, ludzi, którzy kolaborowali, kolaborantów po prostu, ten okres właściwie został zaniedbany.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#ZbigniewRomaszewski">Teraz co do samej ustawy lustracyjnej. Tutaj się, Panie Senatorze, po prostu w pewnym sensie nie zgadzamy, bo ta ustawa, która powstała, jest oparta właśnie na zasadzie domniemania niewinności. No, proszę państwa, to jest zdumiewająca historia, że człowiek, który ma zająć stanowisko publiczne - publiczne! - który ma być najlepszy, najlepszy z najlepszych, jest wybierany na zasadzie domniemania jego niewinności. Proszę państwa, tak nikt nie postępuje! Tak nie funkcjonuje życie! Jak się kogoś ma wsadzić do więzienia, jak się kogoś ma skazać na karę śmierci, to jest zupełnie inna sprawa, to jest domniemanie niewinności. Ale tu wybieramy kogoś, kto ma być poza wszelkimi podejrzeniami - tak to powinno być.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#ZbigniewRomaszewski">Jak może funkcjonować państwo, które opiera się na zasadzie domniemania niewinności? Jak ono może w ogóle funkcjonować? Czy ktoś z państwa sobie wyobraża, że funkcjonujemy na zasadzie domniemania niewinności? No ten facet jest podejrzany, wobec tego z nim nie utrzymuję kontaktów. Jak inaczej prowadzić biznes? Każdy normalny prywatny człowiek wie, że ten jest wiarygodny, a ten nie jest wiarygodny. I nie domniemywa niewinności, tylko zachowuje ostrożność! I nagle okazuje się, że państwo ma funkcjonować na zasadzie całkowicie sprzecznej z możliwością realnego funkcjonowania. Jak takie państwo ma funkcjonować? To jest przedłożenie interesu poszczególnej jednostki ponad interes państwa. Takie państwo, państwo złożone z takich jednostek, nie może funkcjonować. Jeszcze raz podkreślam, że tu chodzi o obsadzenie podstawowych stanowisk w państwie. No jakoś musimy to państwo bronić. To jest nasz interes wspólny. Proszę państwa, nigdzie na świecie czegoś takiego nie ma, takiego pomysłu, żeby stosować procedurę karną w postępowaniu przy obsadzaniu stanowisk publicznych. Czegoś takiego nie ma! No bo każdy uważa, że jeżeli coś tam jest niewyraźnego, to trudno, tak się temu panu ułożyło w życiu, ale to nie jest dobrze. A my, proszę państwa, nie. My domniemywamy niewinność.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#ZbigniewRomaszewski">Sprawa FOZZ. Są oskarżeni, dziesięć lat trwa proces, chyba już nawet więcej. W międzyczasie jest afera w Nisku, jest afera w banku w Stalowej Woli, jest afera ART.-B, jest afera z zamówieniami publicznymi dla wojska. Bohaterowie tych procesów dalej działają spokojnie, z domniemaniem niewinności. Dostają zamówienia publiczne. Proszę państwa, no jak można funkcjonować na tej zasadzie? Jak to państwo ma się przed tym bronić? Istnieje pewna granica, którą jest po prostu pewne bezpieczeństwo i pewien interes państwa. Ja bym chciał państwu na to zwrócić uwagę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pan senator Krzysztof Piesiewicz. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#KrzysztofPiesiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#KrzysztofPiesiewicz">Myślałem, że to będzie tylko sprawozdanie. Ta rozmowa czy też ta dyskusja poszła jednak takimi ścieżkami, że chcę się troszeczkę do niej ustosunkować. Muszę powiedzieć, że z ogromnym zainteresowaniem wysłuchałem wystąpienia pana senatora Romaszewskiego. Prowadziliśmy polemiki, ale wydaje mi się, że jesteśmy gdzieś bliżej, tylko pewne pojęcia są nieopisane. To magiczne pojęcie in dubio pro reo, domniemania niewinności, nie jest takie groźne w tym wypadku, bo można to nazwać inaczej. Można to nazwać rozłożeniem ciężaru dowodu. Ale zaraz będę o tym mówił.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#KrzysztofPiesiewicz">Najpierw poruszono tutaj problem wartości materiałów archiwalnych IPN w kontekście opisu pewnych faktów czy historii. I to jest prawda, to wszystko, o czym mówił pan senator Romaszewski. Macierewicz, Michnik itd., ktoś wyszedł, ktoś przyszedł, niedopisane, konflikty. Nie jest natomiast napisane to, że współpracowali dla pewnej sprawy. Czyli to jest tak zwana prawda i półprawda, albo i nieprawda. Ponieważ się odwołaliśmy do własnych dokumentów, to ja miałem okazję w tym roku zajrzeć do swoich teczek. I chcę powiedzieć, że materiały w mojej teczce urywają się na roku 1984 r. i tego, co najbardziej by mnie interesowało, nie ma. Teczka jest doprowadzona do 1984 r.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#KrzysztofPiesiewicz">Ale chcę państwu dać przykład jak to będzie, kiedy ktoś zajrzy do mojej teczki za dwadzieścia, trzydzieści lat. Moja teczka rozpoczyna się od raportu niejakiego pułkownika Ochocimskiego, raportu z rozmowy ze mną na ulicy Rakowieckiej w Warszawie. Muszę powiedzieć, że podstawowe pytanie było takie: co pan robił 3 maja? Bo mieli jakieś moje zdjęcia z jakiejś demonstracji. I muszę powiedzieć, że pan pułkownik Ochocimski ten swój raport z rozmowy ze mną na ulicy Rakowieckiej w miarę rzetelnie spisuje. W miarę rzetelnie, to znaczy nie wszystko, bo to, co mówiłem, to oczywiście była plątanina różnych zmyślonych i prawdziwych rzeczy, mówionych po to, żeby omijać to, co było dla mnie niebezpieczne. Ale jak ktoś to będzie czytał za dwadzieścia pięć lat, to zapyta: a jak Piesiewicz znalazł się na Rakowieckiej? Zadzwonił? Prosił o wizytę? Umówił się na kawę? Błagał od tygodni, żeby tam się dostać i porozmawiać? Tego tam nie ma. A Piesiewicz się tam znalazł, ponieważ przyjechano w nocy, w obecności dwóch funkcjonariuszy zabrano go do Fiata 125, przez pewien czas trzymano mu ręce o, tak, w metalowych obwódkach, i zawieziono na Rakowiecką. I tam rozpoczęto kilkugodzinną rozmowę.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#KrzysztofPiesiewicz">A więc to jest prawda, ale też i nieprawda. Na tym polega tak zwana wartość historyczna tych dokumentów - teraz. Naprawdę nie dyskutujmy tu na tej sali, już od piętnastu lat, nad tym, czy ujawnić nazwiska ubeków, czy ujawnić nazwiska łobuzów, czy ujawnić nazwiska tych, którzy łamali charaktery, którzy szantażowali, którzy byli draniami z dystynkcjami oficerów służb polskich. Nie. To jasne. To trzeba raz wreszcie zrobić, przeciąć, opublikować nazwiska: kto tam pracował itd. Nie dyskutujmy na przykład nad kazusem jednego z profesorów Uniwersytetu Warszawskiego, historyka, który będąc na studiach sam się zgłosił i przez lata wyprodukował wagon dokumentów i donosów na studentów, pracowników naukowych itd. To jest oczywiste. Ale tam, gdzie pojawiają się problemy łamania przyzwoitych ludzi, tych, którzy coś podpisali i później nic nie robili, to jest problem: oni mają prawo się oczyścić. To przede wszystkim. Mają prawo mieć ten sąd.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#KrzysztofPiesiewicz">I ja nie neguję tego, że specjaliści w IPN dają pierwszą opinię. Tak, oni się na tym znają, oni w tym siedzą i pracują. Ale czy dzisiaj jest inaczej? Przecież rzecznik interesu publicznego, w związku z podpisaniem deklaracji, która wymagana jest z mocy ustawy, zgłasza wniosek po to, żeby otrzymać ten certyfikat: czy coś jest, czy nie. Żąda nawet tych papierów, prawda? A więc mniej więcej tak to się odbywa. Chodzi tylko o to, i tu mogę powiedzieć, że do końca, dopóki będę senatorem, nie zgodzę się na jedno, na to, żeby ciężar dowodu nie spoczywał na takim urzędzie jak rzecznik interesu publicznego, tylko spoczywał na tym, jak przyjdzie z IPN zaświadczenie: byłeś TW.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Takie nie przyjdzie.)</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#KrzysztofPiesiewicz">No, ale będzie pytanie. Będzie pytanie. Jeżeli oni mają wydawać opinie, to ciężar dowodu... Ja nie mogę udowadniać... Ktoś nie może udowadniać, że nie był. Trzeba mu udowodnić, że był. Ja o tym mówię. Mnie o to chodzi, żeby był organ, gdzie mógłbym przyjść i powiedzieć: nie byłem, zaprzeczam.</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Jawność dokumentów.)</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#KrzysztofPiesiewicz">Jawność dokumentów - następny problem. W jakim zakresie, Panie Senatorze? W jakim zakresie jawność dokumentów?</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Zainteresowany przyjdzie.)</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#KrzysztofPiesiewicz">Ja uważam, że osoba posiadająca status pokrzywdzonego powinna, tak jak jest w Niemczech, decydować o tym, czy to ma mieć charakter publiczny, czy nie. Ja na przykład całkowicie zgadzam się z takimi zachowaniami, z tym, że kiedy następuje odtajnienie tajnych współpracowników, czyli donosicieli, ktoś, kto ma status pokrzywdzonego, ma prawo te nazwiska ujawnić. Ale to on powinien to robić. I on powinien mieć prawo ujawnić fragmenty swojej teczki, ponieważ tego wymagają zasady opisane w konstytucji itd., itd. A więc wydaje mi się, że ta dzisiejsza dyskusja, która wyszła poza przedmiot posiedzenia Senatu, jest dobra, ponieważ, myślę, następuje zbliżenie stanowisk. Chodzi tylko o to... Żeby patetycznie zakończyć, i proszę mnie dobrze zrozumieć, przypomnę, że za życia Jana Pawła II odbywał się wielki proces czyszczenia pewnych, nazwijmy to delikatnie, szarych okresów z życia kościoła: inkwizycji. Jan Paweł II, zabierając głos na finalnym posiedzeniu tego wielkiego procesu, powiedział tak: chodzi tylko o to, żeby dochodzenie do prawdy było prawe. I tylko o to dzisiaj chodzi: żeby nikogo poprzez ten słuszny mechanizm nie postawić w takiej sytuacji, że będzie bezradny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze teraz pan senator Paweł Michalak.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#KrzysztofPutra">Po raz drugi, Panie Senatorze?</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Wniosek formalny, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę, wniosek formalny ma pierwszeństwo.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#KrzysztofPutra">Panie Senatorze Michalak, proszę jeszcze chwilę zaczekać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku, moja propozycja szłaby w tym kierunku, żeby dzisiejszą dyskusję na ten temat zamknąć. A ja zobowiązuję się, także w imieniu Komisji Praw Człowieka i Praworządności, że po świętach zorganizujemy konferencję na ten temat z udziałem różnych osób, które będą mogły się na ten temat wypowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Rozumiem, że jest to wniosek o zamknięcie listy mówców?)</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#ZbigniewRomaszewski">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#komentarz">(Głos z sali: No, ale ja mam prawo być przeciw.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#KrzysztofPutra">Jeśli można...</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Głos z sali:... zamknięcie listy mówców.)</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie jestem... A, listy mówców, tak?)</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#KrzysztofPutra">Jeśli można, to ja zadam następujące pytanie.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#KrzysztofPutra">Do głosu zapisali się jeszcze senatorowie: pani Elżbieta Więcławska-Sauk, pan Władysław Sidorowicz i pan Włodzimierz Łyczywek. Czy są jeszcze osoby, które będą chciały zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#KrzysztofPutra">Jeśli państwo nie będziecie się sprzeciwiać, to uznam, że na tym lista mówców będzie wyczerpana. Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PawełMichalak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PawełMichalak">Za sprawą tego, co powiedzieli Zbyszek Romaszewski i pan senator Piesiewicz, ja też postanowiłem zabrać głos, bo, nie wracając już specjalnie do historii, chcę podnieść pewien problem.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PawełMichalak">Na podstawie indywidualnych dokumentów, które dostaliśmy z IPN, ujawniła się oto pewna ciekawa historia. Po wprowadzeniu stanu wojennego Służba Bezpieczeństwa przygotowała, przynajmniej w naszym regionie, zastępczy zarząd regionu. I na podstawie dokumentów... Co prawda nazwiska były wymazane, ale nie było problemu, żeby tożsamość tych ludzi odcyfrować. Te nazwiska znam. Co ciekawe, one nie pojawiły się na liście Wildsteina, tak jakby ci ludzie nie byli tajnymi współpracownikami.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PawełMichalak">Mamy więc oto problem: ludzie, którzy funkcjonują w życiu społecznym, ewidentnie darzeni byli specjalnym zaufaniem Służby Bezpieczeństwa, bo figurowali - ja nawet wiem, kto miał być moim następcą w tym zarządzie regionu, szefem regionu itd., itd. - bo byli wyznaczeni na wszystkie funkcje. I teraz jaki zakres dokumentów ujawnić? W tej chwili ja stoję przed problemem, czy po dwudziestu pięciu latach ujawnić te nazwiska. Ale to ja mam taki osobisty dylemat, bo wiadomo, że tych ludzi dotkną w środowisku pewne istotne konsekwencje - to jest oczywiste. A jednocześnie w mieście, obok mnie, funkcjonują współpracownicy Służby Bezpieczeństwa podwójnie negatywnie zweryfikowani, bo tam była taka formuła, że nie mają nawet moralnego prawa pracować w organach bezpieczeństwa, i oni są teraz funkcjonariuszami bankowymi, są bardzo wysoko w tej hierarchii bankowej postawieni. I to wszystko jest normalne. Stąd oczywiście rodzą się pytania. I tu powtórzę, że po tych siedemnastu latach nie potrafiliśmy rozliczyć peerelu i pewnie jeszcze długo będzie tak, że pozostanie ocena li tylko moralna.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PawełMichalak">Posłużę się może jeszcze jednym przykładem: tajny współpracownik, ujawniony zresztą dzięki współpracy kilku osób, przez którego kilku ludzi trafiło do więzienia, w tym jedna z dziewczyn na cztery i pół roku - taki wyrok dostała, potem wyjechała do Stanów Zjednoczonych - w tej chwili, jak się okazuje, jest nauczycielem historii i szanowanym człowiekiem w mieście niedaleko Koszalina. Oczywiście to zostało ujawnione, wywołało reperkusje w środowisku, ba, spowodowało bardzo poważną obronę przez eseldowskie, takie esbeckie środowisko, chodziło o to, jaką krzywdę mógł wyrządzić opozycji ten chłopak, który miał wtedy siedemnaście lat.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PawełMichalak">Reasumując, chcę powiedzieć, że myślę, iż cały czas będziemy stali przed dylematem, w jakim stopniu ujawnić te akta. Odpowiedzialność na pewno będzie ciążyła na każdym z nas, chodzi o to, jak głęboko, ile ujawnić z tych akt, do których mamy dostęp, sądzę jednak, że trzeba to robić, ponieważ w konsekwencji po dwudziestu pięciu latach ważna jest już nie kara, lecz ocena moralna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pani senator Elżbieta Więcławska-Sauk.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Wprawdzie nie miałam zamiaru zabierać głosu w tej dyskusji, ale słuchając jej, poczułam się do tego niejako moralnie zmuszona.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Otóż, proszę państwa, ja wróciłam do pracy w telewizji bodaj w roku 1991 czy pod koniec roku 1990. Chcę powiedzieć, że ponieważ zajmowałam się sprawami społecznymi, a to jest ogromnie ważna społeczna sprawa, wielokrotnie przygotowywałam duże godzinne programy na temat kolejnych wersji lustracji, bo było ich wiele, w sumie sześć projektów czy nawet więcej. Uczestniczyło w tych programach wielu, chyba połowa, może bez przesady, ale mnóstwo ludzi z Sejmu, z Senatu, między innymi także pan senator Romaszewski, świetnie to pamiętam. Proszę państwa, po tych programach były uruchomione telefony, telewidzowie mogli dzwonić i się wypowiadać. Jak państwo wiedzą, prowadzenie dialogu jest wtedy bardzo łatwe, człowiek się otwiera, wie, że ja go nie znam, w związku z tym mówi to, co myśli. I to był świetny przekrój, te telefony doskonale świadczyły, pokazywały, co myśli społeczeństwo. A przecież my tę ustawę tworzymy przede wszystkim dla ludzi, prawda? Dlatego też uważam, że powinnam to powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Proszę państwa, otóż podczas tych szerokich dyskusji, już wtedy, na początku lat dziewięćdziesiątych, pojawiał się argument: tak, ale czy my możemy... Nie, proszę państwa, zmanipulowane papiery, najprawdopodobniej fałszowane, my nie możemy tego tak do końca odkryć, pokazać, prawda? Poza tym będą tacy ludzie, którzy się sami przyznają, więc może nie krzywdzić itd.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">A teraz powiem państwu, jakie były wypowiedzi telewidzów. Powiedzieli tak: któryś z posłów mówił o tym, że papiery są fałszywe. Przepraszam, ale czy esbecy sami sobie te papiery fałszowali, czy oni sami siebie oszukiwali? No chyba nie! To po pierwsze. Po drugie, byli oburzeni tym, że w ustawie jest zapis mówiący o tym, że jeśli ktoś sam się przyzna, to jest już zupełnie niewinny. Ludzie mówili tak: proszę pani, czy to znaczy, że jeśli ktoś się przyznał - wiadomo, przyznał się ze strachu, bo może domniemywać, że i tak się wysypie, a skoro jest zapis, który go uniewinnia, to się przyznał - proszę pani, czy to jest moralne, żeby człowiek, który przedtem pełnił taką ohydną rolę, a potem się przyznał, od razu został aniołem i mógł pełnić każdą funkcję? Ja państwu tylko relacjonuję to, co mówili ludzie. Mówili także o tym, że absolutnie nie ma woli, żeby przeprowadzić autentyczną lustrację, tak, autentyczną lustrację. Mówili jedno: proszę pokazać te dokumenty, ludzie to sami ocenią. Jedna z osób powiedziała nawet w ten sposób: proszę pani, czy państwo, czy posłowie oceniają, myślą, że przed ekranem, przed tymi ekranami, na których można śledzić obrady Sejmu, siedzą, przepraszam za słowo, mówię kolokwialnie, sami debile, że oni nie potrafią tego ocenić? Znakomicie potrafią ocenić. Ludzie byli wręcz oburzeni asekuranctwem, asekuranctwem zawartym w przepisach tych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Proszę państwa, teraz ja sama się z tym zetknęłam. Otóż, te papiery świadczą same za siebie, naprawdę. Powiem teraz o czymś innym. Otóż łódzkie SDP, Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, zainicjowało kwestię sprawdzenia weryfikacji, które były prowadzone w związku z powołaniem stanu wojennego, i sprawdzenia tych komisji weryfikacyjnych. Na początku z ust samych weryfikatorów, co zresztą poszło do prasy, pojawiła się wersja, że wszystkie te papiery są spalone, przynajmniej w Łodzi. Wszystkie są spalone. Zrobiła się straszna afera i okazało się, że oczywiście są papiery. Ponieważ byłam wzywana na przesłuchanie do IPN w związku z tym, że byłam represjonowana, miałam okazję przeczytać te papiery. Proszę państwa, bez przesady, ja znałam to od środka, więc mogę te papiery zweryfikować. One są prawdziwe i one o wszystkim mówią! Ja już nie potrzebuję niczego więcej, ja widzę te papiery i wiem, przepraszam za kolokwializm, co było grane.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Dlatego chcę powiedzieć jedno. Im bardziej prosta, otwarta, skierowana do społeczeństwa będzie ta ustawa, jeśli damy ludziom możliwość sprawdzenia tego wszystkiego, mało tego, skończmy z tym, że ktoś się przyznał, ktoś się nie przyznał, ten może, ten nie może... Nie, tak być nie może. To musi być napiętnowane, ludzie muszą sami wyciągnąć z tego wnioski, bo mniej więcej taki, jak państwu króciutko zrelacjonowałam, był głos ludu. Telewidzowie twierdzili, że nie ma absolutnie woli, były telefony, w których pytano o to, czego oni się boją.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Znowu chcemy się na to narazić? Nie. Musimy ludziom pozwolić popatrzeć, zobaczyć i wyciągnąć wnioski. I wtedy będzie to wyglądało tak, że ten parlament rzeczywiście pracuje na rzecz tego społeczeństwa. Chodzi o to, żeby to wszystko było jawne. Nie możemy stwarzać sytuacji, w której bronimy głównie tych, których możemy skrzywdzić, bo może coś tam było przekłamane. Bardziej się obawiamy o tych, którzy wówczas krzywdzili, niż o tych, którzy zostali skrzywdzeni i do tej pory pozostają skrzywdzeni. Ile znamy takich przypadków - sama znam, ale nie mogę o tym powiedzieć, bo papiery nie zostały ujawnione - że człowiek, który ewidentnie to robił, piastuje wysokie stanowisko, a człowiek, który został przez niego skrzywdzony, za przeproszeniem, ledwie wiąże koniec z końcem?</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Skończmy z tą fikcją i udawaniem, że ciągle jest coś na rzeczy. Rozwiążmy wreszcie, po tylu latach tę sprawę jawnie, prosto, najprościej jak to można zrobić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pan senator Włodzimierz... Przepraszam, Władysław Sidorowicz.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Władysław.)</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#KrzysztofPutra">Pan Władysław Sidorowicz, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WładysławSidorowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WładysławSidorowicz">Zapowiedź osobnej konferencji na temat IPN, nie IPN, a może właśnie IPN, rozliczenia z przeszłością, wpływa na to, że zajmę się jednak może bardziej sprawozdaniem rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WładysławSidorowicz">Powiem może tak. Gdy słuchałem sędziego Nizieńskiego, to miałem wrażenie, że stoi przede mną trybun chroniący interesy publiczne. Nie wiem, czy tylko z temperamentu pana sędziego wynika to, że teraz bardziej miałem poczucie, iż sprawozdanie dotyczy pewnej maszynerii administracyjno-biurokratycznej, pozbawionej czegoś takiego, czego rzecznik ma bronić. Przecież obrona interesu publicznego, o którym jednak pośrednio w dalszej części dyskusji mówiliśmy, polega na tym, że trzeba bronić instytucji państwowych przed ludźmi, stanowiącymi zagrożenie, przy pomocy bardzo miękkiej, łagodnej ustawy lustracyjnej, która w gruncie rzeczy zachęca do tego, żeby przyznać się, jeśli się gra o wysokie stanowiska. Do tego sprowadza się przecież nasza ustawa lustracyjna.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#WładysławSidorowicz">Tak szczerze mówiąc, nie wiem, czy prawdą jest, że odejście sędziego Nizieńskiego odbywało się w aurze ogromnej walki przeciwko IPN, w czym niestety wielkie zasługi miał przywoływany przez państwa wicemarszałek Senatu, może już nie będę go musiał wymieniać. I tak sobie myślę, że wobec obowiązywania tej naszej bardzo łagodnej ustawy lustracyjnej potrzebne są jednak determinacja, zdecydowanie rzecznika i przekonanie go, że rzeczywiście służy dobrej sprawie, że kwestia krzywdy, wtedy gdy chronimy interes Rzeczypospolitej, nie jest aż tak istotna i że uchylane w zawiłych procesach, choćby pana Jurczyka, wyroki sądu lustracyjnego nie mogą stanowić dobrego przykładu czy alibi na miękkie działania. Na pewno jest tu potrzebna duża determinacja i może tego mi trochę... Może to wynika z osobowości, może krzywdzę pana sędziego, ale gdy czytałem o komputerach, które przydziela się każdemu osobiście, czy o czyszczeniu procedur związanych z ochroną tajemnicy, to są sprawy wewnętrzne urzędu, które moim zdaniem niekoniecznie, delikatnie mówiąc, powinny być elementem sprawozdania przedstawianego Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#WładysławSidorowicz">Może jeszcze tylko króciutko o jednej sprawie. Wiecie państwo, gdy składałem podanie o papiery w IPN, to jedna sprawa mnie zdumiała, może szerzej powiem o tym przy innej okazji, teraz krótko. Miałem kserokopie zatrzymań, internowania, które chciałem dać ludziom przyjmującym ode mnie ankietę, a oni powiedzieli, że nie, nie trzeba. Byli to młodzi ludzie, pewnie młodzi historycy. I mam ogromne wrażenie, że może im trochę braknąć wiedzy na temat warunków, w których żyliśmy, do tego, aby wyrokować jednak w trudnych sprawach. Dlatego ja jednak byłbym za tym, żeby to było pod nadzorem jakiejś instancji obiektywizującej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pan senator Włodzimierz Łyczywek.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WłodzimierzŁyczywek">Panie Marszałku! Panie i Panowie!</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WłodzimierzŁyczywek">Właściwie na dobrą sprawę, gdyby sytuacja wyglądała tak, że pan senator Romaszewski przyszedłby tu na mównicę i powiedział: w tej sprawie mam bardzo dużo do powiedzenia, ale ponieważ wywołam olbrzymią dyskusję, to dzisiaj tego nie powiem, za dwa tygodnie czy za miesiąc zorganizujemy taką naradę, debatę tylko na ten temat, to ja bym w ogóle nie wychodził dzisiaj na mównicę. Uznałbym, że rzeczywiście debata jest potrzebna, ale nie nad sprawozdaniem, bo debata nad sprawozdaniem nie jest potrzebna, są tam suche liczby, fakty, w tym sprawozdaniu nie widać jakichś nieprawidłowości, nie widać czegoś, co by można było zarzucić rzecznikowi, a zatem właściwie nie ma powodu do prowadzenia debaty na ten temat. Może to być debata, ale znacznie wykraczająca poza to, co mamy dzisiaj przyjąć do wiadomości, czyli stanowisko w przedmiocie sprawozdania rzecznika interesu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#WłodzimierzŁyczywek">Jeżeli jednak pan senator Romaszewski wywołał tę debatę, to muszę powiedzieć, że niektóre sprawy do tego stopnia...</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Krzysztof Putra: Przepraszam państwa, ale proszę o uwagę, proszę o umożliwienie panu senatorowi wygłoszenia przemówienia.)</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#WłodzimierzŁyczywek">...do tego stopnia mnie zbulwersowały, że wystąpiła konieczność przynajmniej opowiedzenia się dzisiaj, nie w przyszłości, dlatego że pan senator najpierw zabrał głos, tak to nazwę, bardzo konfrontacyjny w stosunku do moich poglądów, potem powiedział, że będziemy na ten temat dyskutować, a teraz najlepiej zamknąć listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#WłodzimierzŁyczywek">Otóż, Panie Senatorze, w filozofii prawa są dwie takie teorie, teoria Hobbesa i teoria Locke'a. Jedna mówi, że człowiek człowiekowi jest wilkiem, a druga mówi, że z natury człowiek jest dobry. Z tego, co rozumiem, pan wyznaje tę pierwszą, ja zaś tę drugą teorię.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Ma pan bardzo ciekawy pomysł.)</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#WłodzimierzŁyczywek">W związku z tym, ponieważ...</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Jest też teoria...)</u>
          <u xml:id="u-101.10" who="#WłodzimierzŁyczywek">Nie.</u>
          <u xml:id="u-101.11" who="#WłodzimierzŁyczywek">W związku z tym, ponieważ również mam na ten temat poglądy, jestem przekonany o konieczności przeprowadzenia debaty nad zmianą ustawy lustracyjnej, bo na przykład jestem zdania, że lustracja powinna być bardzo rozszerzona, jeśli chodzi o krąg osób, powiedzmy, o dziennikarzy, inne korporacje prawnicze itd., to jest prawda, tym bardziej że na przykład adwokaci jako korporacja sami się zgłosili do objęcia ustawą lustracyjną, a nie było to przewidziane...</u>
          <u xml:id="u-101.12" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: A co jest zapisane w ustawie o adwokaturze?)</u>
          <u xml:id="u-101.13" who="#WłodzimierzŁyczywek">To nie jest tak, jak pan senator mówi, że skoro wybieramy najlepszych z najlepszych, to dotyczy to najwyższych funkcji państwowych. To nie jest prawda. Jeżeli ma to dotyczyć wszystkich prawników, jeżeli ma to dotyczyć wszystkich dziennikarzy, to w tym momencie miałoby to dotyczyć kilkudziesięciu tysięcy lub setek tysięcy osób, a zatem byłoby to już działanie prawie erga omnes.</u>
          <u xml:id="u-101.14" who="#WłodzimierzŁyczywek">Jeżeli podzielam pański pogląd odnośnie do rozszerzenia lustracji, odnośnie do dostępu do akt, to w żadnym wypadku... Podobnie jak pan senator Piesiewicz, do końca będę walczył, dopóty dopóki będę w tej Izbie, aby zasada domniemania niewinności była zasadą panującą również w tej kwestii. Jeżeli dla pana, Panie Senatorze, tylko problem śmierci wykonywanej przy użyciu tych urządzeń, o których mówił poprzednio występujący tu reprezentant rządu, pan wtedy z kolei pytał, czy w tym zakresie nie należałoby jeszcze, powiedzmy, zlikwidować ograniczeń dotyczących szubienicy, krzesła elektrycznego itd., jeżeli pan uważa, że tylko w odniesieniu do śmierci grożącej na skutek wyroku sądowego musi być kontrola sądowa w trójpodziale władzy Monteskiusza, to ja powiadam tak: śmierć cywilna jest dla wielu ludzi gorszą śmiercią niż śmierć karna.</u>
          <u xml:id="u-101.15" who="#WłodzimierzŁyczywek">Proszę pana, faktem jest, że...</u>
          <u xml:id="u-101.16" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Ależ proszę pana... Boże, co ma Monteskiusz do zasady domniemania niewinności.)</u>
          <u xml:id="u-101.17" who="#WłodzimierzŁyczywek">Proszę pana, ja wyrażam swoje poglądy wynikające z kilkudziesięciu lat doświadczenia w byciu prawnikiem, z doświadczenia kilku pokoleń prawniczych, które reprezentuję.</u>
          <u xml:id="u-101.18" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Widzę, widzę.)</u>
          <u xml:id="u-101.19" who="#WłodzimierzŁyczywek">Pan może mieć oczywiście odmienne zdanie. Kiedyś ustanowiono pewien podział. Pan mówi tak. Jeżeli jest sytuacja, w której nastąpiło rozstrzygnięcie w sprawie czyjejś pracy, niemożliwości świadczenia pracy przez dziesięć lat, i to nie tylko pracy w sensie pełnienia funkcji państwowych czy publicznych, bycia senatorem, posłem, ale również adwokatem, w przyszłości radcą prawnym, sędzią, prokuratorem, być może także dziennikarzem, jeżeli dla pana nie jest to śmiercią cywilną kogoś, kto w zasadzie w tym momencie traci wszelkie szanse życiowe, tak zawodowe, jak i społeczne, to dziwię się, dlatego że rozstrzygnięcia sądowe, nawet jeżeli są błędne, nie powinny powodować wyłączenia procesu sądowego.</u>
          <u xml:id="u-101.20" who="#WłodzimierzŁyczywek">Przywołał pan proces „Świętego” Jurczyka. Całkowicie podzielam pański pogląd, że to rozstrzygnięcie było błędne. Czy jednak w związku z tym, że błędnego rozstrzygnięcia dokonano w Sądzie Najwyższym, należy zlikwidować Sąd Najwyższy? Nie, oczywiście, nie. Ja też byłem w takich sytuacjach, nie będę o tym mówił, że odmawiano mi wydania paszportu, odmawiano mi wbicia pieczątki, nawet na wyjazd do NRD. Wynikało to z akt, których nie znam, które powinienem poznać, choć ja się do tego nie spieszę, ale które powinny być powszechnie dostępne, z tym się oczywiście zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-101.21" who="#WłodzimierzŁyczywek">Chciałbym powiedzieć jeszcze jedno, już tak na koniec, odpowiadając z kolei pani senator Sauk. Ocena oddziaływania ustaw, które oczywiście muszą być poprawiane, jeżeli uważamy, że są błędne, nie może być dokonywana poprzez „szkło kontaktowe”, czyli pod wpływem jakichś osób, które kiedyś do pani dzwoniły. Gdybyśmy brali pod uwagę tego typu, powiedzmy, odbiór społeczny, który prezentuje TVN 24 po godzinie 22.00, to zobaczylibyśmy, że niekoniecznie jest on obrazem odczucia społecznego, a więc tego typu argumentami chyba bym się nie kierował.</u>
          <u xml:id="u-101.22" who="#WłodzimierzŁyczywek">Krótko mówiąc, rzeczywiście, moim zdaniem debata jest potrzebna, tyle że dzisiaj została wywołana niepotrzebnie, dzisiaj mogliśmy przyjąć to stanowisko bez konfrontacyjnych dyskusji na tematy, które w spokoju powinniśmy podjąć w przyszłości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#KrzysztofPutra">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#KrzysztofPutra">Czy rzecznik interesu publicznego, pan Włodzimierz Olszewski chciałby jeszcze zabrać głos i ustosunkować się do wystąpień senatorów w dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WłodzimierzOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WłodzimierzOlszewski">Właściwie zamierzałem wypowiedzieć się w kilku kwestiach, ale rezygnuję i skoncentruję się na wypowiedzi pana senatora Sidorowicza.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WłodzimierzOlszewski">Muszę powiedzieć, że jestem nią głęboko urażony. Ocena mojego charakteru i osobowości miałaby zdaniem pana senatora wskazywać na to, że w sposób nadmiernie łagodny, by nie powiedzieć liberalny albo tolerancyjny, wykonuję swoje obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#WłodzimierzOlszewski">Otóż, ja umiem też czytać intencje. Otóż chcę powiedzieć, że przez ponad czterdzieści lat pracowałem w sądownictwie, byłem sędzią na różnych szczeblach, byłem też adwokatem w latach osiemdziesiątych, bo do tego w jakimś stopniu zmusiła mnie sytuacja. Zawsze wykonywałem swoje zadania i obowiązki uczciwie i rzetelnie, a to, że nie jestem zapalczywy, nie demonstruję zacietrzewienia, że mogę i potrafię wypowiadać się w sposób stonowany i spokojny, nie świadczy o tym, że zasługuję na jakiekolwiek przygany, jeśli chodzi o wykonywanie moich obowiązków ustawowych. Tylko tyle chciałem powiedzieć i oczywiście zgodzić się z jednym - trybunem ludowym to ja rzeczywiście nie jestem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu rzecznikowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#KrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#KrzysztofPutra">Stwierdzam, że Senat zapoznał się z informacją Rzecznika Interesu Publicznego o działalności w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#KrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika Praw Dziecka.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#KrzysztofPutra">Przypominam, że zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka rzecznika praw dziecka powołuje Sejm za zgodą Senatu. Zgodnie z art. 4 ust. 4 tej ustawy Senat podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na powołanie rzecznika w ciągu miesiąca od dnia otrzymania uchwały Sejmu w tej sprawie. Senat otrzymał uchwałę Sejmu w dniu 24 marca 2006 r. Zawarta jest ona w druku senackim nr 114.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#KrzysztofPutra">Przypominam, że Sejm powołał na stanowisko rzecznika praw dziecka panią Ewę Sowińską.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#KrzysztofPutra">Przypominam również, że zgodnie z art. 91 ust. 2 Regulaminu Senatu Senat może wezwać powołaną przez Sejm rzecznik praw dziecka do złożenia wyjaśnień i udzielenia odpowiedzi na pytania senatorów.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#KrzysztofPutra">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pani Ewie Sowińskiej jakieś pytania lub prosić ją o złożenie wyjaśnień?</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#KrzysztofPutra">Chciałbym bardzo serdecznie przywitać rzecznik praw dziecka, panią Ewę Sowińską.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#KrzysztofPutra">Czy ktoś z państwa senatorów...</u>
          <u xml:id="u-104.11" who="#KrzysztofPutra">Pan senator Górecki, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#DariuszGórecki">Przede wszystkim chciałbym pogratulować pani rzecznik tego zaszczytnego wyboru. Jest mi tym przyjemniej, że jest pani z ziemi łódzkiej, z której pochodzę. Nawiasem mówiąc, pani poprzednik również był z ziemi łódzkiej, z województwa łódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#DariuszGórecki">Działalność poprzedniego rzecznika praw dziecka, pana doktora nauk prawnych Pawła Jarosa, w zakresie opieki nad dziećmi została doceniona na arenie międzynarodowej, był on wybrany na przewodniczącego Europejskiej Sieci Rzeczników Praw Dziecka. Z chwilą zaprzestania sprawowania przez niego tego urzędu przewodniczącym zostanie Grek George Moschos. Ma pani wysoko podniesioną poprzeczkę.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#DariuszGórecki">Ale ja mam do pani cztery pytania merytoryczne i jedno organizacyjne. Może zacznę od tych merytorycznych.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#DariuszGórecki">Otóż w ostatnim czasie niepokojąco wzrasta wśród dzieci zachorowalność na gruźlicę, powszechne są skolioza i próchnica. W znacznym stopniu jest to spowodowane brakiem nadzoru lekarskiego w szkołach. Jakie pani zamierza podjąć działania, żeby ten problem jakoś rozwiązać?</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#DariuszGórecki">Drugie pytanie. Czy nie uważa pani, że należy przeprowadzić reformę systemu opieki nad dziećmi? Otóż na Zachodzie nie ma domów dziecka, a u nas są. W moim przekonaniu chyba należałoby je zlikwidować, utworzyć zamiast nich rodziny zastępcze. U nas rośnie liczba wniosków o pozbawienie praw rodzicielskich, nie pracuje się zaś z rodzicami, a myślę, że należałoby przede wszystkim wzmacniać rodzinę, czyli także zwalczać patologię w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#DariuszGórecki">Trzecie pytanie. Badania wykazują, że 30% dzieci żyje w biedzie, zwłaszcza tych, których rodzice pracowali w pegeerach. Są takie sytuacje, że dzieci mieszkają nawet 40 km od szkoły podstawowej. Oczywiście dojeżdżają na lekcje, ale nie biorą udziału w zajęciach fakultatywnych, pozalekcyjnych, różnego rodzaju kółkach zainteresowań. To znacznie ogranicza realizację ich prawa do nauki. Czy pani rzecznik ma pomysł na poprawę tej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#DariuszGórecki">I wreszcie ostatnia kwestia - problem przemocy. Chodzi mi tutaj o przemoc fizyczną, psychiczną, seksualną, zaniedbanie fizyczne czy zaniedbanie emocjonalno-intelektualne. Otóż ochrona dziecka przed przemocą i okrucieństwem dotyczy nie tylko środowiska rodzinnego, ale także placówek opiekuńczych i wychowawczych, o czym się często zapomina. Jeżeli chodzi o problem przemocy, to w moim przekonaniu brak tu nadzoru i koordynacji między służbami do tego powołanymi, a drastycznym przykładem jest łódzka rodzina przechowująca w beczkach pomordowane dzieci. Na tym przykładzie widać brak współdziałania szkoły, policji, kuratora, a także znieczulicę społeczną sąsiadów. Jakie działania zamierza pani podjąć, aby ograniczyć to zjawisko, które narasta? W każdym razie z roku na rok coraz więcej jest interwencji rzecznika w tych sprawach. Na przykład w 2001 r. było tych spraw sześćdziesiąt cztery, rok później już sześćset trzydzieści cztery, w 2003 r. - tysiąc siedemset pięćdziesiąt dwie i to narasta.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#DariuszGórecki">I wreszcie ostatnie pytanie, dotyczące spraw organizacyjnych. Czy przewiduje pani powołanie zastępcy rzecznika praw dziecka? Taka możliwość jest przewidziana w konstytucji, w art. 103, ale oczywiście nie ma takiego obowiązku. I czy myśli pani o utworzeniu ośrodków zamiejscowych Biura Rzecznika Praw Dziecka? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę panią rzecznik Ewę Sowińską na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#KrzysztofPutra">W międzyczasie chciałbym jeszcze zapytać państwa senatorów, czy ktoś z państwa... Pan senator Szafraniec, pan senator Biela, pan senator Wiatr, pani senator Rafalska, pani senator Kurska, pan senator Ryszka, pani senator Fetlińska, pani senator Więcławska-Sauk...</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#KrzysztofPutra">Przyjmiemy taką zasadę, że będzie kilka pytań, a potem odpowiedź, żeby ułatwić pani rzecznik...</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na te pytania, które zadał pan senator Górecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#EwaSowińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#EwaSowińska">Nie wiem, czy tak z łatwością na wszystkie pytania odpowiem, dlatego że potrzebuję trochę czasu na adaptację na tym urzędzie i zapoznanie się... Sprawy naprawdę poszły szybko, 24 marca nastąpił ten wybór, a dzisiaj jest dopiero kilka dni później.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#EwaSowińska">Co myślę na temat pierwszego pytania pana senatora? Oczywiście, że usunięcie opieki lekarskiej ze szkół to był wielki błąd. Dzisiaj jest taka sytuacja, że w poszczególnych szkołach pielęgniarka jest raz w tygodniu. Czyli jedna pielęgniarka, oddelegowana z podstawowej opieki zdrowotnej, ma pod opieką pięć szkół i każdego dnia jest w innej szkole. Ona w zasadzie jest od tego, żeby wykonać w tej szkole jakieś badania przesiewowe, sprawdzić ostrość wzroku za pomocą tablic i przygotować dzieciom karteczki do rodziców z prośbą o zgodę na szczepienie, a w odpowiednim dniu wyłapać, że tak powiem, dzieci na szczepienie i jeszcze strasznie w swojej przychodni prosić o lekarza, który te dzieci przebada, bo dziecko przed każdym szczepieniem musi być przebadane przez lekarza. To jest po prostu dramatyczna sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#EwaSowińska">Często się zdarza, że pielęgniarka ma jeszcze pod opieką jedną szkołę z dziećmi niepełnosprawnymi, gdzie po prostu dwoi się i troi, żeby podołać zadaniom. Może nie każdy wie, ale tam co parę godzin trzeba nawet cewnikować poszczególne dzieci. Taka pielęgniarka wykonuje rozmaite czynności i na przykład w takiej szkole z dziećmi niepełnosprawnymi w zasadzie powinna być codziennie.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#EwaSowińska">Stomatolodzy także wyszli ze szkół. To wszystko oczywiście było podyktowane trudnościami finansowymi, bo personelu do tej pracy nie brakowało. Można mieć wątpliwości, czy ta praca zawsze była dobrze wykonywana, ale w tym przypadku powinien być po prostu odpowiedni nadzór. Będę bardzo optowała za tym, żeby, jeżeli tylko będzie to możliwe, ta pomoc medyczna do szkół wróciła, chociaż na kilka godzin, ale codziennie.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#EwaSowińska">Dalsze pytanie dotyczyło reformy systemu opieki nad dziećmi...</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#komentarz">(Senator Dariusz Górecki: W szczególności, tak...)</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#EwaSowińska">...konkretnie chodziło o sytuację, kiedy... Podstawowym miejscem pobytu dziecka, miejscem, gdzie odbywa się jego rozwój, nie tylko fizyczny, ale też intelektualny i przede wszystkim uczuciowy, jest rodzina, naturalna rodzina. Ale w niektórych sytuacjach, kiedy rodzina staje się całkowicie dysfunkcyjna, muszą zapaść decyzje czasem o ograniczeniu władzy rodzicielskiej, a czasem o odebraniu tej władzy. Jestem za tym, żeby stopniowo likwidować państwowe domy dziecka. Kiedy jeszcze byłam posłem, trafiały do mnie liczne skargi takich pojedynczych, uczciwych osób, które się tam dziećmi opiekowały. Nie chciałabym nikogo skrzywdzić, ale nie zawsze tylko uczciwe osoby pracują w tych domach dziecka. Tam się zdarzały i zdarzają różne rzeczy - alkohol, narkotyki, nieprawidłowości zachowań, pewne przejawy przemocy wśród dzieci. Ale najlepiej, jeżeli w takim raporcie z dobowej czy nocnej opieki będzie napisane, że wszystko było w porządku. To było nagminne. Jeśli zdarzały się osoby, które dostrzegały problemy i ujmowały je w raporcie, to najczęściej traciły pracę. I te osoby przychodziły i na przykład opowiadały w biurze poselskim takie drastyczne historie.</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#EwaSowińska">Już nie wspominam o tym, że ze względów zawodowych w czasie różnych badań profilaktycznych miałam do czynienia z dziećmi z domów dziecka. Nigdy nie zapomnę takiego chłopca, który w dużej przychodni medycyny pracy musiał wykonać badania, ponieważ zaczynał naukę w szkole zawodowej, musiał mieć zgodę na wykonywanie praktyk. Jego praktyki wymagały szerokich badań. Ja po prostu zauważyłam, że to dziecko jest kompletnie nieporadne, pozostawiłam swój gabinet i poszłam z nim wszędzie po kolei. Ten chłopiec naprawdę nie potrafił pójść do rejestracji, nie wiedział, gdzie pójść do laryngologa na badanie. Ja z tym dzieckiem obeszłam tę wielką przychodnię, bo tam czasami i dorosłemu trudno się było znaleźć. Ale zauważyłam, że te dzieci są bardzo nieprzygotowane do jakiejkolwiek samodzielności. Dziecko dostaje w tym domu posiłek, nigdy nie musi iść na pocztę, żeby coś załatwić... W normalnych rodzinach w takie obowiązki dzieci są wciągane, a w domach dziecka absolutnie nie. One są bardzo niesamodzielne i mają wielkie kłopoty życiowe.</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#EwaSowińska">Jestem za tym, żeby powstawały rodzinne domy dziecka. Ten ruch już się zaczął. Ci rodzice przechodzą oczywiście różne przeszkolenia, również badania psychologiczne, pedagogiczne, bo chodzi o to, żeby nie popełnić zbyt wielu pomyłek, chociaż ja wiem, że czasem do takich pomyłek mimo wszystko dochodzi. Ale zawsze metodą na to jest po prostu odebranie uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-107.10" who="#EwaSowińska">I wreszcie adopcje. Do adopcji też nie dochodzi tak łatwo. My prowadzimy długotrwałe rozeznanie: jaka to jest rodzina, czy można powierzyć jej dzieci. Ale jeżeli one się już znajdą w takiej rodzinie, gdzie ci opiekunowie przyjmują je jak swoje dzieci, to często po prostu nagle otrzymują cudowne dzieciństwo.</u>
          <u xml:id="u-107.11" who="#EwaSowińska">I też podam tu przykład, bo najlepsze są przykłady. Miałam koleżankę, która wiele lat była w bezdzietnym małżeństwie. Mieszkali na wsi, prowadzili dosyć bogate gospodarstwo, to byli zamożni rolnicy. I ubiegali się w domu dziecka o adopcję. Kiedy już ta adopcja była bliżej, to dowiedzieli się, że jest pewien kłopot, bo oni wybrali jedno dziecko, ale tych dzieci z jednego domu jest troje. I oni podjęli decyzję, że wezmą całą trójkę. Ja byłam trochę przerażona. Wiem, jak to wygląda, kiedy się stopniowo przyjmuje dziecko, potem następne, jeszcze następne, człowiek się do tej roli przygotowuje i do tej ilości obowiązków wdraża. Ale przyjąć od razu trójkę dzieci... Bałam się, że będzie im ciężko. Ale chciałabym się z państwem podzielić taką sprawą - ci rodzice uważali, że tym dzieciom trzeba wynagrodzić te wcześniejsze lata w domu dziecka. Te dzieci były w Krakowie, wszyscy razem zamieszkali w pięknym miejscu na kilka dni, bo one musiały zwiedzić Kraków. I tak po prostu przemieszczali się po Polsce, raz na miesiąc, raz na dwa miesiące, żeby tym dzieciom naprawdę przychylić nieba. To tak odnośnie do tego, żeby dzieci znalazły się albo w rodzinnych domach dziecka, albo w rodzinach zastępczych, albo zostały adoptowane.</u>
          <u xml:id="u-107.12" who="#EwaSowińska">Jak pracować z rodzicami, żeby poprawić ich funkcję tam, gdzie ona ulega zakłóceniu? Myślę, że przede wszystkim trzeba by przygotować odpowiednie programy. I ja bardzo bym liczyła na media. Do tego, jak to bywa dzisiaj, mamy pewne zastrzeżenia. Będziemy zabiegać o to... Były takie wnioski obywatelskie, żeby zlikwidować przemoc w mediach. Myślę, że tym tropem trzeba pójść, dlatego że brakuje dzisiaj w mediach wzorców dobrej rodziny. Brakuje dzisiaj w ogóle dobrych przykładów, pięknie wychowanych dzieci. Poza tym mało się nas informuje o tym, że my mamy młodzież dobrą i bardzo zdolną, że mamy złotych medalistów na świecie z matematyki, z informatyki. Które media o tym informowały? I to też jest jakaś nieprawidłowość, że te wielkie sukcesy naszej młodzieży są gdzieś schowane, przykryte, a na wierzch wychodzi wszystko to, co najgorsze. To jest jakaś metoda, żeby w przyszłości to odwrócić. Ja wiem, że mentalności naszego społeczeństwa nie odwrócimy od razu...</u>
          <u xml:id="u-107.13" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-107.14" who="#EwaSowińska">Toteż praca rzecznika - pana Jarosa, teraz może moja, i jeszcze wielu następnych - to jest praca na wiele, wiele lat i dla wielu rzeczników. Oczywiście, jak najbardziej byłabym za powołaniem zastępcy. Zorientuję się zaraz na początku mojej pracy, jeżeli do niej przystąpię, czy taki zastępca może być powołany od razu, czy trzeba się wystarać o jakieś dodatkowe fundusze, ale uważam to za bardzo cenną wskazówkę. Po prostu są różne zdarzenia losowe, czasem choroba wyłącza kogoś na chwilę i... A poza tym nie ma człowieka niezastąpionego, a zastępca zawsze uzupełniałby pewne niedociągnięcia jednej osoby.</u>
          <u xml:id="u-107.15" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-107.16" who="#EwaSowińska">I bardzo byłabym za tym.</u>
          <u xml:id="u-107.17" who="#EwaSowińska">Walka z patologią w rodzinie. Dzisiaj mówi się raczej o domowej patologii, dlatego że w takiej rodzinie sensu stricto procent patologii to około 6%. Trzeba natomiast powiedzieć, że w tak zwanych konkubinatach, które statusem zostały już zrównane z rodzinami, jest bardzo dużo patologii. To się zaczyna od alkoholizmu, a kończy na bijatykach, na gnębieniu dzieci. Te dzieci są straszliwie poszkodowane właśnie w takich rodzinach dotkniętych alkoholizmem, a także biedą. Bo czasami brak pracy, szczególnie obydwojga rodziców, staje się dla nich takim dramatem, że oni sobie psychicznie z tym nie radzą. I w tych rodzinach dzieci czasami stają się takimi kozłami ofiarnymi.</u>
          <u xml:id="u-107.18" who="#EwaSowińska">Do powstawania patologii wobec dzieci przyczynia się również pornografia. Przecież u nas dzieci między piętnastym a osiemnastym rokiem życia w ogóle nie są objęte ochroną. To jest jakiś paradoks światowy, że nie ma u nas opieki nad tymi dziećmi, że można po prostu je wykorzystywać do pornografii - a wcześniej są seksualnie wykorzystywane przez pedofilów. Ja czytałam, że zanim pedofil zostanie po raz pierwszy aresztowany, to ma już na sumieniu od trzydziestu do sześćdziesięciu molestowanych i gwałconych dzieci, a w ciągu życia często wykorzystuje trzysta sześćdziesięcioro dzieci.</u>
          <u xml:id="u-107.19" who="#EwaSowińska">Tak że trzeba sobie uzmysłowić grozę tego, co się dzieje, i wrócić do pewnych rozwiązań, wrócić do ochrony dziecka w zakresie legislacji. Jeśli zaś chodzi o media, należy pokazywać dobrą rodzinę - to samo dotyczy powieści i sztuk teatralnych. Przyznam się, że chodzę z dziećmi do filharmonii, chodzę z dziećmi do Teatru Wielkiego dlatego, że się nie boję, że tam moje dzieci będą deprawowane. Wprawdzie został mi w domu już tylko najmłodszy syn, który przygotowuje się do matury, ale mam też wnuki. I ja te moje wnuki na koncerty symfoniczne zabieram, teraz byliśmy w filharmonii na pięknym koncercie „Najpiękniejsze melodie świata” - nawet małe, czteroletnie dzieci były uszczęśliwione takim koncertem. I to jest przykład. Ja nie chcę siebie stawiać za wzór, jestem daleka od tego, ale naprawdę uważam, że dzieci należy wychowywać przez piękną muzykę, wychowywać przez piękne sztuki. W teatrze trzeba powrócić do pięknych sztuk. Myślę, że naszych artystów zachęcimy w interesie dzieci, żeby w teatrach nie było brukowych słów, żeby była kultura polskiego słowa, żeby ona powróciła do naszych mediów, do miejsc publicznych, do środków transportu, żeby była wszędzie.</u>
          <u xml:id="u-107.20" who="#EwaSowińska">Bieda w rodzinie, bieda jako ograniczenie praw do nauki i przyczyna zaniedbań intelektualnych dzieci i młodzieży. Jest propozycja, żeby powstał instytut narodowy wychowania. Wielkie nadzieje pokładam we współpracy rzecznika praw dzieci właśnie z tym instytutem. Chodzi o to, żeby działać wspólnie, również z wydziałem oświaty. Dobrze, gdyby wróciła do tego wydziału oświaty dawna nazwa, żeby to znowu był wydział oświaty, nauki i wychowania. Myśmy przed wielu laty zgubili słowo „wychowanie”, szkoła odeszła od wychowania, uczniowie zaczynają wychowywać czy może tresować nauczycieli - taka jest sytuacja - lub siebie wzajemnie. Jest zjawisko fali. Z mojego gabinetu lekarskiego widziałam obszar pewnej szkoły zawodowej i technicznej i obserwowałam, kiedy przychodziły pierwszaki. Jak słyszałam hałas w pobliżu swojego okna, natychmiast dzwoniłam do dyrekcji, żeby poinformować, że zaraz się zacznie jakaś bójka gdzieś w okolicach tej szkoły, pomiędzy szkołą a przychodnią. Jest fala, ale szkoły boją się przyznać do tego, że jest agresja, dlatego że dzisiaj rodzice wybierają dzieciom szkołę i jak dowiedzą się, że w wybranej szkole jest agresja, to będą się bali tam posłać dzieci, a szkoła może nawet straci rację bytu. W tym jest sens ukryty: za mało się zgłasza przypadków agresji wśród dzieci, nazwijmy to nawet falą.</u>
          <u xml:id="u-107.21" who="#EwaSowińska">Zaniedbania intelektualne. Ja wiem, że w szkołach wśród pedagogów, wśród nauczycieli jest bardzo wielu ludzi ogromnie oddanych dzieciom. Dodatkowe zajęcia prowadzone przez nauczycieli i wychowawców zatrudnionych w danej szkole wcale nie muszą być odpłatne, w przypadku tych odpłatnych zajęć przychodzi ktoś inny do szkoły i prowadzi takie zajęcia. Wśród dzisiejszych nauczycieli mamy jeszcze wielu pedagogów starszego pokolenia, którzy chętnie zajmą się dziećmi, nawet społecznie, przynajmniej w jakimś przedziale czasu, zanim pójdziemy do przodu; także wśród lekarzy są tacy, którzy potrafią jeszcze dzisiaj pracować społecznie.</u>
          <u xml:id="u-107.22" who="#EwaSowińska">Ja powiedziałam przy okazji o tym powołaniu zastępcy, już wybiegłam... Nie wiem, czy ja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Dziecka Powołany przez Sejm Ewa Sowińska: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#KrzysztofPutra">Informuję państwa senatorów o kolejności zabierania głosu... Przy czym bardzo proszę przestrzegać zasady, że na zadanie pytania mamy minutę. Jest więc taka kolejność: pan senator Szafraniec, pan senator Biela, pan senator Wiatr, pani senator Rafalska, pani senator Kurska, pan senator Ryszka, pani senator Fetlińska i pani senator Więcławska-Sauk.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#KrzysztofPutra">Chciałbym dla celów porządkowych zapytać... Jeszcze pan senator Szymański. Czy ktoś z państwa chce jeszcze zapisać się na listę?</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#KrzysztofPutra">Pani senator Tomaszewska, pan senator Sadowski, pan senator Rau i pan senator Trybuła.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę teraz pana senatora Jana Szafrańca o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#JanSzafraniec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#JanSzafraniec">Pani Rzecznik, kiedy byłem senatorem czwartej kadencji, uczestniczyłem w spotkaniu z rzecznikiem praw dziecka i studiowałem sprawozdania roczne, które składał rzecznik. I w każdym właściwie z tych sprawozdań natrafiałem na rozdział o przemocy wobec uczniów, były tam przykłady takiego złego traktowania dzieci przez nauczycieli na terenie szkoły, a chodziło o - i tutaj przytoczę dosłownie - poniżanie uczniów, stawianie zbyt wysokich wymagań, ubliżanie, poszturchiwanie, narażanie na przeziębienia lub wypadki, zmuszanie do wysiłku fizycznego ponad siły dziecka, nakazywanie niebezpiecznych ćwiczeń fizycznych, prac porządkowych itd., itd. Większość z tych zarzutów oczywiście pochodziła od rodziców swoiście zatroskanych o los swoich dzieci, o ich dobro. I okazało się, że w sprawie każdego z tych przypadków interweniował rzecznik praw dziecka i wszczynał postępowanie wyjaśniające, nie wykluczając przy tym orzeczeń sądowych, interwencji rzecznika dyscyplinarnego dla nauczycieli itd. Konsekwencje tych postępowań wyjaśniających ponosili zazwyczaj nauczyciele, którzy najczęściej w codziennej konfrontacji z takim niesfornym uczniem przegrywali i z etykietą udzielonej nagany przystępowali do pracy, która nie przynosi im ani jakiejś finansowej gratyfikacji, ani też należytej satysfakcji.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#JanSzafraniec">Czy nie sądzi pani, że urząd, którym pani będzie kierowała, powinien zajmować się nie tylko prawami? Bo chodzi o to, żeby to był rzecznik zarówno praw dziecka, jak i powinności dziecka, bo teraz dzieci obdarzamy prawami, a nauczycieli powinnościami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję bardzo za to pytanie. Ja w ogóle nie widzę możliwości wychowania jakiegokolwiek dziecka, jeżeli na niego od początku, od maleńkości nie nałoży się pewnych obowiązków. Trzeba oczywiście je stopniować zgodnie z wiekiem i umiejętnościami, ale nie jest możliwe dobre wychowanie, jeśli dziecko ma same prawa, bo nigdy nie będzie to dobry pracownik, dobry uczeń. Szkoła to miejsce nauki, a obowiązek uczęszczania do szkoły i odrabiania zadanych lekcji musi być w szkole egzekwowany. Kiedyś posłużyłam się takim powiedzeniem, że dzieci uczą się, chodzą do szkoły dzięki naszym pieniądzom z podatków, w związku z tym, jeżeli wagarują albo... Ja nie żądam, żeby dziecko miało same szóstki, trzeba podchodzić do tego realnie, bo jedno dziecko jest bardziej uzdolnione z matematyki, a drugie jest humanistą, poprzeczkę trzeba stawiać na miarę możliwości dziecka. Dlatego skala ocen pozytywnych jest od dwójki do szóstki, a jedynka to powinna być taka ocena, która zupełnie wyjątkowo się zdarzy. Ta skala ocen wystarczy, każde dziecko się w niej zmieści.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#EwaSowińska">Musimy przywrócić obowiązki, bo dziecko, które nie przykłada się do lekcji i wagaruje, kradnie nam nasze społeczne pieniądze, w jakimś sensie jest to po prostu złodziejstwo, kradzież. Ja naprawdę będę apelowała o to, żeby obowiązki nie były mniej ważne, tylko równie ważne jak prawa dziecka.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#EwaSowińska">Chciałabym powiedzieć, że pracowałam w bardzo wielu szkołach, bo w ramach swojej pracy zawsze miałam jakieś szkoły pod opieką. Na początku pracy miałam siedem szkół podstawowych pod opieką, oprócz rejonu z pięciuset tysiącami pacjentów, a potem miałam szkoły zawodowe, raz liceum, także szkoły techniczne, a właściwie kończyłam na orzekaniu w sprawie studiów młodego człowieka, już dorosłego. I ja się nie spotkałam ani razu z przemocą nauczyciela wobec dzieci. Przez trzydzieści sześć lat mojej pracy zawodowej - ani jeden przypadek, poza przypadkiem z mojego dzieciństwa. Otóż w mojej szkole podstawowej, w szkole muzycznej był nauczyciel, który miał takie trochę sadystyczne zachowania, ale ja ich nie doświadczyłam, bo byłam dobra w nogach, po prostu. Rzeczywiście, nieładne były jego zachowania. Na skutek interwencji rodziców ten nauczyciel stracił pracę. Przy czym dzisiaj, z perspektywy czasu, rozumiem, dlaczego tak się działo, miał jakieś powojenne urazy i one wpłynęły na jego stan zdrowia i psychikę. Ale w mojej pracy zawodowej po prostu nie spotkałam się z nauczycielem, który źle by się odnosił do dzieci.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#EwaSowińska">Dzisiaj bardzo duże wymagania mają rodzice. Chcieliby, żeby nauczyciel, który ma całą gromadę dzieci pod opieką, dokonał tego, czego oni w domu wobec swoich dzieci nie zrobili. I to nie jest w porządku, że rodzice od razu biorą stronę dziecka, wysłuchują, że jemu krzywda się stała, bo powinno się rozmawiać też z innymi osobami, znaleźć kogoś, kto widział tę sytuację, porozmawiać z nauczycielem. Wydaje mi się, że trzeba wśród dzieci budować autorytet nauczyciela. Bo ktoś mówi w ten sposób: dlaczego za to samo, rzekomo za to samo, koleżanka dostała piątkę, a ja czwórkę? A ja pytam: a czy możliwa jest tak absolutna bezstronność, możliwe jest, żeby nauczyciel pamiętał każde zdanie z wypracowania danej osoby i ten schemat zastosował w stosunku do drugiej? No jest to niemożliwe. Przecież każdy z nas ma koleżanki i kolegów i jednych lubi bardziej, a drugich trochę mniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pan senator Adam Biela, następnie pan senator Kazimierz Wiatr.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AdamBiela">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#AdamBiela">Chciałbym pani doktor zadać dwa pytania. Podziwiam systemowość ujęcia problemów, o których pani mówi na tej sali, odpowiadając na pytania senatorów, ale jest to bardzo szeroki zakres. Chciałbym w związku z tym zapytać, jaką ma pani wizję funkcjonowania tego urzędu - chodzi o wybór priorytetów w kontekście tego olbrzymiego obszaru, jakim są prawa dziecka. Cieszę się, że pani doktor również widzi tę stronę, o którą pytał pan senator Szafraniec, i uważa, że nie powinno tu być takiego jednostronnego traktowania - w przeciwnym wypadku naprawdę ani żadna instytucja, ani rodzice nie dadzą sobie rady. Czyli pierwsze pytanie jest o priorytety w zakresie programu w pani urzędzie.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#AdamBiela">Druga kwestia jest bardziej szczegółowa. Otóż, istotną rolę pomocniczą mogłyby odgrywać, już gdzieniegdzie zorganizowane, placówki oświatowo-wychowawcze takie jak świetlice, zwłaszcza w rejonach biedy, zaniedbań rodzinnych. Jakie by pani doktor widziała możliwości współpracy z tymi instytucjami? Ze szkół zostali wyeliminowani nie tylko lekarze, ale również psychologowie, do których należała jakaś cząstka opieki nad kwestiami wychowania, kwestiami zdrowia psychicznego. Też ich w tej chwili w szkołach nie ma. I dlatego do szkoły, jeśli jest wolna przestrzeń, wchodzi fala, wchodzą inne problemy w coraz większym nasileniu. Czy pani doktor widziałaby jakąś możliwość współpracy z tymi profesjami w zakresie poprawy istniejącej sytuacji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#EwaSowińska">Jednym z takich priorytetów jest, i na pewno nim pozostanie, troska o życie i zdrowie dzieci. Będzie to więc przeciwdziałanie zwiększającej się liczbie zachorowań na gruźlicę, bo jest to teraz ważny problem.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#EwaSowińska">I druga rzecz to zatrzymanie za wszelką cenę przemocy i wciągnięcie w taką akcję wachlarza urzędów, samorządów i instytucji pozarządowych. To jest tak wielki problem, że trzeba ruszyć w całą Polskę, żeby uchronić dzieci.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#EwaSowińska">Wychowywanie rodziców. No przede wszystkim rodzice muszą wiedzieć, że to w ich rękach głównie jest uczuciowy rozwój dziecka. Wszystkie dzieci, które otrzymują w swoim domu miłość, są potem dobrymi rodzicami. Rozwój uczuciowy jest po prostu niezmiernie ważny, a tak się mało o tym mówi. Bo jeżeli akurat obydwoje rodzice pracują, to są trochę zaganiani, mają mało czasu. Tak trudno się przestawić z tych wszystkich obowiązków zawodowych, przyjść do domu i wysłuchać dziecka, i przytulić, i doradzić, i dopomóc. To jest trudne do pogodzenia. A jeszcze jest gorzej, kiedy rodzice są w domu i sami żyją w beznadziei, sami wypaleni są z uczuć i taki wzór przekazują młodemu pokoleniu.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#EwaSowińska">Świetlice. No też mogę podać przykłady. Przed kilku laty w takim dużym mieście w regionie łódzkim, w Piotrkowie Trybunalskim, to stare miasto, mnóstwo było takich dzieci ulicy. Znaleźli więc rozwiązanie ojcowie bernardyni: obeszli ulice, stworzyli świetlice i zgarnęli wszystkie dzieci, które gdzieś w bramach wystawały. Te dzieci mają tam bardzo ciekawe zajęcia, są dożywiane - wiem, że nieważne, ile by się kupiło słodkich bułeczek i rozmaitego pożywienia, te dzieci wszystko po prostu wciągają. I zniknął taki problem w Piotrkowie. Nie wiem, jak długo, ale na pewno parę lat już to funkcjonuje. I funkcjonuje bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#EwaSowińska">W pobliżu mojego miejsca zamieszkania też została otwarta taka świetlica, za którą nikt nic nie płaci, bo wszyscy działają tam charytatywnie. Przychodzą nauczyciele z zawodu, którzy mają trochę wolnego czasu, ale przychodzi też policjant, bo prosi się go o taki dyżur wśród dzieci, powiedzmy, raz w tygodniu czy raz na dwa tygodnie. To jest popołudniowa świetlica, która funkcjonuje chyba dwie albo trzy godziny dziennie. I rodzice mogą w tym czasie zrobić sobie jakieś zakupy czy porządki. A dzieci bardzo dobrze się tam czują. Może niezbyt chętnie odrabiają lekcje, bo przeważnie nie mają nic zadane, tak przynajmniej mówią, wolą się po prostu bawić. No, dosyć sporo jest tam małych dzieci, więc trudno się temu dziwić, ale w jakiś sposób je do nauki też troszkę trzeba zachęcać. Powiedziałam to na podstawie swojej obserwacji, ale wiem, że takie dzieła już powstają we wszystkich chyba miastach, a nawet przyszła do mnie, jeszcze jako do posła, taka prośba, żeby wspomóc powstające przedszkole w miejscowości Domaniewice, tworzone przedszkole społeczne, bo wskutek bardzo restrykcyjnych przepisów unijnych dotyczących warunków sanitarnych mają po prostu kłopoty z uruchomieniem kuchni dla tych dzieci. I jeżeli będę pracowała jako rzecznik, to tymi Domaniewicami się zajmę, żeby to jakoś wspomóc i żeby to dzieło, które wyszło od społeczeństwa, wesprzeć i dokończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#KrzysztofPutra">Głos teraz zabierze pani... przepraszam, pan senator Kazimierz Wiatr, a przygotuje się pani senator Elżbieta Rafalska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#KazimierzWiatr">Szanowna Pani Doktor, trudno w krótkim czasie zadać wyczerpujące pytania. Pierwsze, które wydaje się dość ważne, jest takie: czy jako rzecznik praw dziecka pani doktor bardziej się skoncentruje na takiej działalności interwencyjnej w przypadkach, jakie będą podnoszone, czy też na pewnych rozwiązaniach systemowych, które by mogły wiele spraw odmienić, w szczególności chronić to, co jest dobre, żeby w przyszłości nie zapobiegać skutkom?</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#KazimierzWiatr">Druga sprawa, może bardziej szczegółowa, aczkolwiek jej zakres jest bardzo rozległy. Otóż obserwujemy, że w mediach tej etyki bardzo brakuje, szczególnie w tym czasie, kiedy dzieci i młodzież to oglądają. Czy pani doktor ma jakiś pomysł, ażeby to ograniczyć?</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#KazimierzWiatr">Mam jeszcze dwa pytania, ale one mogą być zbyt szerokie. Często się mówi o agresji wśród młodzieży, a teraz nawet i dzieci. Otóż mam takie przekonanie, że przynajmniej w połowie przypadków ta agresja jest pewną manifestacją niedostrzeżenia, niezauważenia tych młodych ludzi. Czy ewentualnie byłby jakiś pomysł na to?</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#KazimierzWiatr">No i ostatnia sprawa, taka bardziej intencjonalna. Jest chyba pilna potrzeba zbudowania w naszym państwie atmosfery wychowawczej. Bo to, że młodych ludzi wychowuje wszystko i wszędzie, jest oczywiste. Ale jak spowodować, żeby była jakaś taka umowa społeczna dotycząca tych spraw? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#EwaSowińska">No więc ruszył pan temat, który mi leży na sercu, to znaczy problem promocji dobra i profilaktyki, czyli wyjścia przed zło i zapobiegania mu. Ten obszar był mi bardzo bliski, także w mojej pracy zawodowej. Ponieważ zawsze najtańsza jest profilaktyka, będę mocno zwracała na to uwagę. I to nie jest tak, że ja sama będę wymyślać, tylko będę prosiła bardzo szerokie grono, także posłów i senatorów ośmielę się poprosić, o rady, bo razem dużo zrobimy, a ja sama mało zrobię. Bardzo liczę na to, że będziemy mogli rozpocząć od jakichś ważnych konferencji, żeby po prostu dowiedzieć się, w jaki sposób rozpocząć to dzieło zapobiegania złym sprawom. Może będą nawet jakieś ważne konferencje naukowe, tak żebyśmy mogli się spotkać z państwem i ze wszystkimi, na przykład z przedstawicielami resortu edukacji, którym te problemy dzieci są bliskie, i dojść do konsensusu.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#EwaSowińska">No i teraz pewnie coś zgubiłam...</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Wiatr: Jeszcze te media.)</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#EwaSowińska">Tak, media. No więc ja wiem, że do mediów też trzeba odpowiednio podejść. Ja sobie zdaję sprawę, że wojną nic nie zdziałam. Dlatego ja będę bardzo prosiła, będę... Myślę, że jeżeli wszyscy w taki sposób rozpoczniemy... Nie jestem człowiekiem wojny, bo wojna to jest brak pokoju. Tak więc naprawdę będę prosiła i myślę, że dobrocią więcej załatwimy i przestawimy.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#EwaSowińska">Ja przypominam sobie początek audycji telewizyjnej, gdy jedna z koleżanek zapytała: Panie Redaktorze, ma być układnie czy ostro? A on mówi: absolutnie nieukładnie, bo mi spadnie oglądalność. Więc jest coś takiego, naprawdę jest. I tego wszystkiego, co chcemy zrobić dobrze, nie możemy robić nagle, bo społeczeństwo jest już przyzwyczajone do pewnych obrazów przemocy, agresji i wybiera to właśnie tą oglądalnością. Tak więc spokojnie, pomału pokazujmy dobre wzorce, niech one zachęcą do oglądania, a potem coraz bardziej wycofujmy się z agresji, z przemocy, z tych krwawych jatek, które w pewnych godzinach są, i powróćmy do kultury słowa. No, myślę, że o to najprędzej będzie można poprosić media.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#EwaSowińska">Wspomniałam o tym w wypowiedzi na początku tej kadencji Sejmu. I ja się trochę naraziłam mediom. Teraz ciągle jest przytaczane, że ja prosiłam o to, żeby postawić tamę napastliwości i między innymi niechlujstwu słowa. Ale ja jestem przekonana, że razem zrobimy wiele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze teraz pani senator Elżbieta Rafalska. Przygotuje się pani senator Anna Kurska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#ElżbietaRafalska">Pani Rzecznik, w Polsce mamy niewiele domów małego dziecka, ale ciągle je mamy i jest to problem. Z pani wypowiedzi wynika brak zachwytu, uzasadniony, dla instytucjonalnych form opieki tego typu. Jaki w takim razie widziałaby pani pomysł na rozwiązanie problemu właśnie dzieci z domów małego dziecka? Czy znane są pani problemy dotyczące adopcji zagranicznych oraz problemy, z jakimi borykają się ośrodki adopcyjne, szczególnie diecezjalne ośrodki adopcyjne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#EwaSowińska">Pierwszy diecezjalny ośrodek adopcyjny powstał w Łodzi. Ja mieszkam dosyć blisko tego ośrodka. Nie znam całej ich pracy, ale jeżeli chodzi o adopcje zagraniczne, to jest to wielki margines. Bo przeważnie dzieci urodzone z wadami, dla których nie znajdują się chętni rodzice w Polsce, trafiają do takich rodziców, którzy po prostu chcą poświęcić swoje życie.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#EwaSowińska">Ja znowu mam dużo osobistego doświadczenia. Wiele lat moją pacjentką była kobieta, która nie mogła mieć dzieci. W wyniku leczenia doszło do choroby nowotworowej, ale ona bardzo pilnowała swojego zdrowia, to zostało wykryte błyskawicznie, we wczesnej fazie, kobieta została uratowana, wczesnym zabiegiem operacyjnym zostało uratowane jej życie. I wtedy ona podjęła decyzję, że adoptuje dwoje dzieci niepełnosprawnych. Ja z podziwem patrzyłam na tę kobietę, na jej zaangażowanie w rozwój tych dzieci. Jedno z dzieci wymagało domowego nauczania. I ta kobieta chyba byłaby zdolna poruszyć ziemię i niebo, żeby to temu swojemu dziecku załatwić. Dziecko miało domowe nauczanie. Drugie uczyło się w szkole, ale ona codziennie razem z tym dzieckiem odrabiała wszystkie lekcje. Raz w roku wyjeżdżała do sanatorium z tymi chłopcami. I naprawdę wiem, że to wymaga wielkiego, wielkiego, ogromnego serca i poświęcenia, ale ona tak jakoś odpłaciła się za to jej uratowane życie. Zatem takie osoby w Polsce też się zdarzają, jak widać na tym przykładzie, ale więcej tych dzieci idzie za granicę.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#EwaSowińska">Czasami jest jednak problem z adopcją, dlatego że są rodzice, którzy nie chcą się opiekować dziećmi i ich nie odwiedzają, ale nie chcą się zrzec swoich praw, umożliwić tej adopcji. No, jest to jakiś problem. Może legislacyjnie trzeba to wesprzeć, pomóc, żeby jakieś już nieodwracalne skutki braku zainteresowania naturalnych rodziców po prostu w którymś momencie przeciąć i te małe dzieci... Najchętniej adoptowane są małe dzieci, to jest oczywiste, bo ci rodzice mają pewność, że to dziecko naprawdę uzna ich za rodziców, że łatwiej będzie im je wychować od początku. No, niestety, są te opory rodziców naturalnych. To jest trudny, bardzo trudny problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o zabranie głosu panią senator Annę Kurską, a przygotuje się pan senator Czesław Ryszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AnnaKurska">Pani Rzecznik, chciałabym poruszyć dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#AnnaKurska">Jakie ma pani pomysły na uratowanie dzieci z pegeerów? Chodzi mi o to, żeby to nie było stracone pokolenie. Są to bowiem dzieci, które jeżeli nawet uczęszczają do szkoły, to później, popołudniu wracają do domu, gdzie bardzo często jest pijaństwo i jest taka atmosfera marazmu. Czy ma pani koncepcję stworzenia, powiedzmy, jakichś świetlic, żeby te dzieci po prostu się rozwijały kulturalnie, żeby były jakieś zespoły taneczne czy jakieś biblioteki, cokolwiek, żeby byli ludzie, którzy obudzą w nich jakieś zainteresowania. To jest jedna sprawa, która mnie osobiście bardzo boli, bo ja te wioski nieraz oglądam i widzę to na własne oczy.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#AnnaKurska">I druga sprawa: kuratorzy społeczni. To są ludzie, którzy nieraz są bardzo zaangażowani, rzeczywiście za marne grosze, mają tych podopiecznych bardzo dużo, ale często niestety nie są w stanie nad wszystkim zapanować. Czy widzi pani możliwość usprawnienia ich pracy i wykorzystania ich też do takich celów, żeby się nie zdarzyło to, o czym słyszeliśmy, że te dzieci w tych beczkach, a sąsiedzi głusi, cierpiący na znieczulicę i raczej odżegnujący się od tego, żeby usłyszeć i udzielić pomocy? Bo rola tych kuratorów moim zdaniem mogłaby być bardziej aktywna, gdyby oni mieli mniej tych podopiecznych i zarabiali nieco więcej, gdyż oni otrzymują symboliczne zupełnie kwoty. Gdyby więc pani miała kogoś, kto byłby łącznikiem z nimi, i gdyby udało się z nimi współpracować... Bo to są ludzie zaangażowani, którzy rzeczywiście chcą, idą do trudnych dzielnic, gdzie można, jak to się mówi potocznie, dostać w czapę i niczego się nie boją. Tak że tyle powiem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#EwaSowińska">Zjawisko wrodzonego bezrobocia istnieje nie tylko w środowiskach popegeerowskich. Łódź jest przykładem miasta poprzemysłowego, w którym jest ten sam problem. Są rodzice, którzy nie mają pracy, nie mają funduszy na to, żeby godziwie przeżyć, ale na alkohol jakoś się znajduje, i w tych rodzinach wychowują się dzieci, które nie chcą się starać o pracę. One po prostu ze względu na sytuację w domu dziedziczą niechęć do pracy i przyzwyczajenie do takiego właśnie stylu przeżywania z dnia na dzień z byle czym.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#EwaSowińska">Pomysł tych świetlic jest bardzo dobry. Rzeczywiście, w Biurze Rzecznika Praw Dziecka spróbujemy pomyśleć o takim rozwiązaniu. Bo myślę, że w tym środowisku znalazłoby się kilka osób, które mogłyby dostać pracę przy takiej świetlicy. Oczywiście jakiś kurs, przeszkolenie, początkowo nadzór nad tym, jak to się będzie rozwijało, i byłaby dla jakichś tam osób praca, a dla dzieci godziwe miejsce, możliwość ciekawego spędzenia czasu, może czasem i jakichś wspólnych wycieczek. To jest dobry pomysł.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#EwaSowińska">Sprawa tych kuratorów też jest bardzo ważna. No bo niby chodzą ci pracownicy socjalni... Ale to są przeważnie kobiety. I nawet jak ta kobieta z tej opieki społecznej siedzi w biurze, to ona często jest sama i jest narażona na presję. Bo jak przyjdzie taki człowiek, który żąda pieniędzy i jest pod wpływem alkoholu, to może czasem się zdarzyć tak, że to on je dostanie, a nie dostanie ich jakaś biedna matka z dzieckiem, która przyjdzie. Jest to po prostu skutek zwyczajnego niezabezpieczenia tego miejsca pracy. Może te siedziby pracowników socjalnych powinny się mieścić przy jakichś urzędach, żeby zwiększyć bezpieczeństwo. Bo te samotne panie, które tam są, naprawdę są narażone na presję ludzi i im bardziej ktoś jest przebojowy, tym prędzej coś dostanie.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Tak, ale ja mówiłam o kuratorach sądowych.)</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#EwaSowińska">Tak, sądowych, ja wiem.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#EwaSowińska">Dlatego lepszym pomysłem jest nadzór tych kuratorów, którzy się nie boją, niż poleganie na tych pracownicach socjalnych, które gdzieś tam się pojawiają w tej rodzinie, ale nie wypatrzą, że za chwilę dziecko będzie zagłodzone na śmierć, bo to dziecko jest przykryte, a one boją się w tym środowisku rodzinnym domagać się tego, żeby wszyscy opuścili pomieszczenie, gdyż one chcą zostać same z dzieckiem, żeby sprawdzić, jak wygląda, czy przeprowadzić jakieś takie podstawowe badanie w zakresie ich możliwości. Tak więc ten pomysł związany z kuratorami rzeczywiście byłby ważną sprawą w pracy rzecznika i biura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pan senator Czesław Ryszka, bardzo proszę, a przygotuje się pani senator Janina Fetlińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#CzesławRyszka">Pani Rzecznik, mam takie pytanie, które może trochę sięga w przeszłość, a zarazem wybiega w przyszłość. Na pewno słyszała pani audycję Jana Pospieszalskiego „Warto rozmawiać” w miniony poniedziałek, a jak nie, to zna pani ten przypadek, że w jednym z liceów krakowskich stowarzyszenie homoseksualne Lambda rozrzuciło ulotki, w których w sposób ohydny były promowane zachowania homoseksualne. Na skutek tego, że jeden z rodziców taką ulotkę znalazł u swojego dziecka, ta sprawa nabrała rozgłosu, ale przypuszczam, że takich przypadków jest znacznie więcej, dlatego że trudno zakładać, że tylko w jednej szkole znalazły się ulotki z tego stowarzyszenia. Gdyby pani rzecznik była rzecznikiem już kilka miesięcy temu, bo wtedy to się wydarzyło, to jak pani by zareagowała? Albo jak pani zareaguje, jeśli dowie się pani, że teraz coś takiego się stało?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#EwaSowińska">No więc ja do tego problemu nie mogę się odnieść w pełni, bo ja nie miałam okazji obejrzeć tego programu. Po pierwsze, w domu nie mam w ogóle tej stacji...</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Nie, to jest Dwójka, to jest Program Drugi telewizji.)</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Program Drugi telewizji.)</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Telewizji publicznej.)</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#EwaSowińska">To, zdaje się, było jakieś powtórzenie...</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#EwaSowińska">No ale tak się stało, że ja nie mogłam tego obejrzeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#CzesławRyszka">To ja pani jeszcze, że tak powiem, to przybliżę.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#CzesławRyszka">Chodzi mi o pani reakcję. Co pani zrobi, jeśli pani się dowie, że w jakiejś szkole stowarzyszenie homoseksualistów rozdało młodzieży ulotki, w których jest promocja zachowań homoseksualnych? To znaczy na przykład szczegółowy instruktaż, jak uzyskać, powiedzmy, jakiś najlepszy efekt zbliżeń seksualnych mężczyzn, a nawet instruktaż dotyczący zachowań pedofilskich, dlatego że to dotyczyło też starszego mężczyzny i, powiedzmy, kogoś tam z młodzieży. Jak pani zareaguje? Chodzi mi o to, czy pani już jakoś widzi swoje reakcje jako rzecznika praw dziecka w takich sytuacjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#EwaSowińska">No więc właśnie, cały czas w Polsce jest dosyć ostra presja dotycząca tych parad równości itd. No, to też jest właśnie promocja. Bo to wcale nie jest jakiś protest ludzi, którzy się odmiennie zachowują i spotyka ich w Polsce jakaś krzywda, bo absolutnie tego nie ma, nikt tego nie czyni. Tak więc te marsze we wszystkich miastach mają właściwie na celu publiczne mówienie o dewiacjach i promocję tych zachowań.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#EwaSowińska">Jeżeli chodzi o tych pedofilów, o których coraz częściej się mówi, bo przedtem w ogóle nie słyszeliśmy o takich rzeczach, następuje jakaś straszna eskalacja tego problemu, to myślę, że powinna być natychmiastowa reakcja prokuratorska w takich sprawach. Nie możemy w ogóle na coś takiego pozwolić. Ja na początku mówiłam o właśnie tej pornografii i tym, czym ona jest poprzedzona. Mało tego, na przykład 84% takich przestępców, morderców, większość z nich, jest właśnie po takich gwałtach. I statystyki pokazują, że oni czerpią wzorce swoich zachowań z pornografii, od niej się to zaczyna, stąd to ich późniejsze nastawienie, a potem coraz większa agresja i coraz poważniejsze przestępstwa. To jest cały łańcuch zachowań. I wydaje mi się, że prokuratura jak najszybciej powinna się takimi przypadkami zainteresować. W ogóle trzeba też pomyśleć o jakiejś bardzo szerokiej akcji, żeby chronić w tym dzieci.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#EwaSowińska">Ale ja widzę też inny absurd: niektórzy mają obawy i pilnują się, żeby dziecka nie pogłaskać. No a dziecko w pierwszej klasie, które przychodzi do szkoły, po prostu musi się przytulić do swojej pani, bo ono nagle nie jest już w domu i nie ma się do kogo przytulić. No a my się teraz tego boimy, bo to może być źle odebrane, i wpadamy w jakiś straszny absurd. Czy lekarz może zbadać małe dziecko, które płacze, zanim go nie przytuli albo na przykład trochę nie połaskocze? No, musi jakoś odsunąć lęk tego dziecka, a ono musi po prostu nabrać trochę zaufania, żeby to badanie miało sens. Ja nigdy nie odstąpię od tego, żeby przy badaniu dziecka go trochę nie pogłaskać. Stosuję zawsze zasady higieny - jak całuję, to w owłosioną główkę, żeby mi nikt z rodziców nie zarzucił... No ale ja muszę tak postępować wobec małego dziecka i nigdy nie będę tego uważała za niewłaściwe zachowanie. I bardzo przestrzegam przed wzbranianiem paniom uczącym w pierwszej czy drugiej klasie przytulania dzieci, bo to przecież same dzieci biegną do tej spódnicy, żeby się przytulić. I tak musi być. A jednocześnie my zamykamy oczy na rzeczy naprawdę straszne, jakie się dzieją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#KrzysztofPutra">Teraz głos zabierze pani senator Janina Fetlińska, a do wystąpienia przygotuje się pani senator Elżbieta Więcławska-Sauk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JaninaFetlińska">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#JaninaFetlińska">Pani Doktor, Pani Rzecznik!</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#JaninaFetlińska">Chciałam panią zapytać o priorytety w działalności, ale to pytanie zadał już pan senator Biela. Ale też słucham tego, o czym pani mówi, i chcę powiedzieć, że odnajduję w pani wypowiedzi takie ciekawe spojrzenie - bo ma pani spojrzenie systemowe, a jednocześnie ciągle wraca pani do dziecka. I chcę pani pogratulować takiego podejścia. Wydaje mi się, że to jest znakomite, że widzi pani system, ale przede wszystkim w tym systemie widzi pani osobę. Bardzo się z tego cieszę, bo to bardzo dobrze rokuje. Tak więc jak gdyby sama sobie odpowiedziałam na pytanie, które chciałam zadać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#JaninaFetlińska">A teraz druga rzecz, o którą chcę zapytać. Otóż w naszych wypowiedziach, w wypowiedziach kolegów senatorów, przewijała się myśl, że dobrze byłoby zadbać o lekarzy w szkołach. Ja jestem pielęgniarką i wiem, że jest taki model pani profesor Barbary Wojnarowskiej - to ona tak ten model ułożyła - żeby w każdej szkole, na siedemset, osiemset dzieci, była przynajmniej jedna pielęgniarka na cały etat, a lekarz, funkcjonujący jako konsultant, doradca, czasem także osoba sprawdzająca efekty pracy, przewodnik po systemie, byłby jeden na mniej więcej cały powiat. W ten sposób pielęgniarka miałaby stałą pomoc, stałą możliwość konsultacji, a jednocześnie zawsze byłaby w szkole. Jest to system tani i dobry. Nie wiem, z jakich względów był on zarzucany i krytykowany przez część organizatorów ochrony zdrowia. Myślę, że on jest wart poparcia, ponieważ sprawdził się w praktyce na przykład na terenie byłego województwa ciechanowskiego - taki model tam funkcjonował i znakomicie się opłacał, ponieważ był niedrogi, a pomoc, opieka zdrowotna nad dziećmi w szkole, rzeczywiście była dobra. Powiem jeszcze, że w takich bogatych krajach jak Stany Zjednoczone w szkołach funkcjonuje taki właśnie model. A więc wydaje mi się - przy czym mam też na uwadze to, że teraz mamy pielęgniarki ze specjalizacjami, po studiach wyższych - iż ten model mógłby być promowany. Chciałabym prosić o ustosunkowanie się do tego tematu.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#JaninaFetlińska">Druga sprawa. W Polsce w latach dziewięćdziesiątych była znakomita sieć szkół promujących zdrowie, model czy projekt oparty na doświadczeniach WHO. Nasza polska sieć szkół promujących zdrowie była najlepsza w Europie, najbardziej się rozwinęła. Zajmowała się tym też, nomen omen, pani profesor Wojnarowska. Ponieważ jednak w pewnym momencie zabrakło porozumienia między Ministerstwem Zdrowia a resortem edukacji, ten model był niedofinansowany i został zapomniany. Wydaje mi się jednak, że ten model jest wart odbudowy, ponieważ te miejsca, ta ogólnopolska piętnastka i kilka sieci wojewódzkich, to znakomite przykłady promocji zdrowia w szkole i jednocześnie w rodzinie, ponieważ ta cała więź zaczyna się od dziecka, od dbania o zdrowie także w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#JaninaFetlińska">I moje trzecie, ostatnie, mam nadzieję, pytanie. Jak pani rzecznik zamierza przeciwdziałać przemocy w mediach? Bo ciągle obserwujemy filmy... Kiedy byłam chora i leżałam w łóżku, miałam okazję przez tydzień oglądać telewizję i zauważyłam, że jest w niej mnóstwo przemocy. Jeżeli więc dorosły człowiek jest zmęczony tą przemocą w filmach - chodzi o przemoc i seks - to czy dziecko, które jest bardziej chłonne i też często ogląda telewizję przez wiele godzin, nie będzie jeszcze bardziej zmęczone? Może ono mieć wręcz wyprany mózg, mając kontakt z takim właśnie podejściem. Czy zamierza pani podjąć jakieś bardziej zdecydowane działania, żeby ta przemoc w filmach, jeśli już ma być, była pokazywana w nocy i była niedostępna, a przynajmniej mniej dostępna dla młodzieży? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#EwaSowińska">Może zacznę od końca. Mówiliśmy już tutaj o tej przemocy w mediach. Ja nie chciałabym, żeby ta przemoc tam była, ale żeby się z niej wycofywać, stopniowo, w przeciwnym razie będą protesty, bo społeczeństwo, jak mówiłam, przyzwyczaiło się do tego. No a to stopniowe odchodzenie od przemocy i wprowadzanie dobrych wzorców jest jednak możliwe.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#EwaSowińska">Teraz sprawa opieki medycznej w szkole. Oczywiście byłoby najlepiej, żeby pielęgniarka była w szkole przez cały czas, a lekarz nie jest konieczny. Ale gdyby ten jeden lekarz był wytypowany do opieki nad dziećmi w szkołach, to nikt by nie miał w tym rejonie takich pretensji, że tu jest jakaś potrzeba, są chorzy, podczas gdy gdzieś w szkole domagają się, żeby przyszedł lekarz. No a teraz lekarz po prostu wiecznie musi podejmować decyzje: zostawiam chorych i biegnę do szkoły albo zostawiam szkołę i zostaję z chorymi. Czyli gdyby był ten jeden lekarz na jakiś okręg - nie mówię jaki, bo to trzeba by po prostu dopasować - to on mógłby przyjeżdżać do dwóch szkół dziennie czy do jednej szkoły dziennie i wtedy trafiałby... jego harmonogram mógłby być taki, że ten lekarz trafiałby na szczepienia.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#EwaSowińska">Ja osobiście miałam przez dziesięć lat pod opieką, społecznie, szkołę licealną, potem doszło mi jeszcze gimnazjum, i raz w tygodniu bywałam w tej szkole. Był to mój własny czas, pracowałam bez wynagrodzenia - mogłam sobie na to pozwolić, żeby wybrać jedno takie przedpołudnie, kiedy do pracy jechałam na popołudnie, i wtedy przez całe przedpołudnie byłam w szkole. Moja pielęgniarka nie miała problemu ze szczepieniami, mogły być one dzielone, bo jeśli nie wszystkie dzieci przyniosły zaświadczenia, to szczepienie robiło się tydzień później. No ale to wyjątkowa sprawa, a to musi być systemowe.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#EwaSowińska">No i chyba...</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#komentarz">(Senator Janina Fetlińska: Jeszcze sieć szkół promujących zdrowie, ten projekt WHO.)</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#EwaSowińska">Tak, to też jest w ramach tej promocji. Trzeba by było wypracować na obecne potrzeby właśnie taki profil promocji zdrowia w szkołach. Ja kiedyś przygotowywałam takie programy dla tych moich siedmiu szkół podstawowych, raz w miesiącu każda szkoła miała taki swój temat promocyjny i ja przygotowywałam na ten temat różne wizualne materiały. No, takimi sprawami można sterować - na przykład Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku robiła co roku konkurs związany z takimi promocyjnymi działaniami w szkołach i w przychodniach. Tak się akurat składało, że miałam kolegę w sąsiedniej przychodni, w sąsiednim ośrodku, i zawsze rywalizowaliśmy w tym konkursie. No i zawsze było tak, że on miał pierwsze miejsce w województwie gdańskim, ja drugie, bo on miał jeszcze aparat filmowy, ja nie, i jemu było trochę łatwiej. W każdym razie człowiek musi być pasjonatem tego, co robi, kogoś niechętnego nie da się zmusić. Tak że trzeba będzie wybrać do tej pracy pasjonatów i wtedy to wyjdzie pięknie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pani senator Elżbieta Więcławska-Sauk, a następnie pan senator Antoni Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Pani Rzecznik - bo mogę już tak powiedzieć - gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">I chcę zapytać panią o dwie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Pierwsza, co do której chyba wszyscy, jak tu siedzimy, się zgodzimy: nie ma lepszej formy opieki nad dzieckiem porzuconym - bo w tej chwili chyba 90% dzieci w domach dziecka to sieroty społeczne, autentycznych sierot jest bardzo mało - niż adopcja. Adopcja oznacza, że ci adoptujący ludzie chcą dać temu dziecku wszystko to, co daliby prawdziwi rodzice. I nawet te rodzinne domy dziecka nie są tym, czym jest dla zaadoptowanego dziecka normalna, prawdziwa rodzina, w której je darzą miłością. Otóż ja chcę panią zapytać, ponieważ wiem, że proces adopcyjny w Polsce to jest droga przez mękę... Znam przypadki, gdy proces adopcyjny rozpoczęto, gdy dziecko było jeszcze w pieluchach, mówiąc kolokwialnie, a zakończono, kiedy miało ono dwa lata, czyli nabawiło się już choroby sierocej, co jest rzeczą fatalną, bo potem bardzo trudno dziecko z niej wyciągnąć. Znam też przypadek dziecka, które było adoptowane, ponieważ matka siedziała w więzieniu i była pozbawiona praw rodzicielskich, a po dokonaniu adoptacji nastąpił przeciek informacji o tym, gdzie ci ludzie mieszkają, gdzie to dziecko jest. I to, do czego dochodziło w tej rodzinie - bo mamusia oczywiście, jak wyszła z więzienia, zgłosiła się tam - to było po prostu coś nieprawdopodobnego.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">I jak powiadam, u nas te procesy adopcyjne strasznie się przeciągają, w przeciwieństwie do reszty świata, gdzie w tej chwili to idzie dość szybko. Ja nie mówię, żeby przed adopcją nie sprawdzać ludzi, bo to jest szalenie ważne - oni muszą spełniać wszystkie kryteria. Ale chciałabym wiedzieć, czy pani ma zamiar działać na rzecz usprawnienia procesów adopcyjnych. Bo ja wiem, że są całe kolejki ludzi czekających na dzieci i to wszystko niemiłosiernie długo ciągnie się w sądach, niemiłosiernie długo, a dla nich to jest niekiedy gehenna. Czy więc ma pani zamiar podjąć jakieś działania w tej kwestii?</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">A drugie moje pytanie to pytanie nawiązujące właściwie do pytania pana Ryszki, ponieważ myśmy to razem oglądali i oboje byliśmy ogromnie wstrząśnięci tym programem Pospieszalskiego. Muszę powiedzieć, że clou programu... No, oczywiście nimi powinien się zająć prokurator, ale to zupełnie inna sprawa. Mianowicie chodziło o to, że te ulotki, ohydne w treści, a nawet ilustrowane zdjęciami, były rozdawane bez wiedzy dyrektora, bez wiedzy nauczyciela. Mało tego, warunkiem, pod jakim pan Biedroń przeprowadził na tej sali, uskutecznił to rzekome szkolenie, było to, żeby nie uczestniczył w nim nikt z nauczycieli, nikt z dyrekcji, nikt z kierownictwa szkoły. I tu się zaczął problem, ponieważ dyrektor szkoły, który tam zasiadał pośród widzów, powiedział: zaraz, przepraszam, ale przecież ja odpowiadam za tę szkołę, ja muszę wiedzieć o czymś takim. Naturalnie przeciwnicy, czyli zwolennicy tej jakby europejskości - oczywiście w cudzysłowie: „europejskości” - twierdzili: ale jak to, ale przecież tu jest walka z homofobią, wolność słowa... No, tak w ogóle to ja jako dziennikarz uważam, że w tej chwili nadużywa się pojęcia wolności słowa, używa się go w odniesieniu do wszystkich problemów, nawet w kwestiach, które nie mają z tym zupełnie nic wspólnego. No a już na zakończenie tego programu padło coś, co mną absolutnie wstrząsnęło. Pani psycholog powiedziała: proszę państwa, jeśli państwo tak już bronicie tej rzekomej wolności słowa, to ja chcę coś państwu opowiedzieć. Otóż ostatnio jakiś pan dostał jakąś dużą nagrodę na uniwersytecie w Stanach Zjednoczonych za doktorat, którego tematem było: jakich przyjemności może doznać mały chłopiec podczas stosunku z dorosłym mężczyzną. I po tej kwestii właściwie nikt już się nie odezwał, bo już było wiadomo, o co w tym wszystkim chodzi.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Teraz ja chcę panią zapytać, czy pani jako rzecznik będzie działała na rzecz tego, żeby wszelkie tego rodzaju informacje, na przykład takie spotkania w sprawie homofobii, w których często ukrywa się różne, zupełnie inne treści... Chodzi o to, czy one będą musiały być konsultowane z kierownictwem szkoły i z gronem nauczycielskim. Bo to jest podstawa, to oni odpowiadają za tę szkołę.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#ElżbietaWięcławskaSauk">Takie są te moje dwa pytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#EwaSowińska">Może zacznę od tej drugiej sprawy, bo jest ona taka bardzo wstrząsająca. A więc trzeba sobie powiedzieć, że to, co ktoś nazywa fobią, my nazywamy zniewoleniem. I ci ludzie może nawet są biedni, bo są rzeczywiście zniewoleni. Ale nasza rola polega na tym, żeby nie dopuszczać do takich sytuacji i do tragedii, a tego, kogo trzeba, wziąć na leczenie.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#EwaSowińska">Do szkoły nie wolno wchodzić nikomu postronnemu. Szkoła powinna być w ogóle zamknięta, bo dzisiaj to nie tylko jakieś informacje mogą przeciekać, ale i narkotyki. W związku z tym ja obserwuję, że zamykanych jest bardzo wiele szkół, a jak grupa dzieci kończy lekcje, to wtedy przychodzi ktoś z kluczem, otwiera drzwi i je wypuszcza. Żaden wykład nie może się odbyć nie tylko bez obecności wychowawców i dyrektora, ale nawet wcześniej powinni być o tym powiadamiani rodzice i powinni wyrazić swoją zgodę na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#komentarz">(Senator Elżbieta Więcławska-Sauk: Czy pani będzie walczyć o to, żeby było takie zarządzenie?)</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#EwaSowińska">Oczywiście, że tak, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#komentarz">(Senator Elżbieta Więcławska-Sauk: I o to mi chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#EwaSowińska">Ja obserwuję też taką szkołę na moim osiedlu, gdzie bardzo dużo ludzi przywozi dzieci samochodami, nawet z dalszych okolic, bo ta szkoła jakoś jawi się rodzicom jako bezpieczna. Świadomi rodzice rozważnie wybierają szkołę, robią wywiad, jakie są szkoły, które są zamykane, gdzie jest strzeżony dostęp. Nikt niepowołany nie powinien się do szkoły dostać i dyrektor szkoły ma obowiązek tego dopilnować.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#EwaSowińska">Sprawa adopcji. No, dawno w ogóle o tym nie mówiliśmy. Nawet w procesie legislacyjnym tego tematu dawno już nie było. I będzie taka potrzeba, żeby rzecznik wystąpił o powrót do dawnej ustawy i o wprowadzenie pewnych zmian. Życie idzie naprzód, wiele rzeczy się nowelizuje, co parę miesięcy niemalże, a ta sprawa leży od bardzo dawna.</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#EwaSowińska">No a sama adopcja rzeczywiście jakiegoś czasu wymaga, bo to jest też kwestia szkolenia dla rodziców, a na te szkolenia są kolejki... A więc może trzeba zwiększyć ilość tych szkoleń. Ale tu jest...</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba to zmienić.)</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#EwaSowińska">Tak, tak, zmienić trochę ustawodawstwo. Proces legislacyjny w tym zakresie musi być rozpoczęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#KrzysztofPutra">Ja chciałbym tylko zapytać, czy jeszcze ktoś z państwa - bo jeszcze siedmiu senatorów chce zadać pytania - będzie zgłaszał się do dyskusji. Chciałbym, żebyśmy mogli zakończyć tę część do godziny 16.00, a potem ogłosić przerwę, i żeby o 17.00 można było rozpocząć głosowania. Czy ktoś z państwa jeszcze będzie się zapisywał do głosu? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#KrzysztofPutra">Czy możemy na tym zamknąć listę zgłoszeń do zadania pytania? Nie widzę sprzeciwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#ZbigniewSzaleniec">Panie Marszałku, ja mam prośbę, żeby pan przestrzegał tego, aby zadawanie pytania rzeczywiście nie przekraczało minuty, bo na ogół to zadawanie pytań trwa kilka minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#KrzysztofPutra">Będę starał się to robić, choć temat jest tak skomplikowany, że warto jest jednak spokojnie o tym rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Antoniego Szymańskiego, a przygotowuje się pani senator Ewa Tomaszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#AntoniSzymański">Panie Marszałku! Pani Rzecznik! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#AntoniSzymański">Mamy świadomość tego, że gdyby pani jako rzecznik zechciała sprostać wszystkim oczekiwaniom, które na tej sali już padły, i tym, które jeszcze padną za chwilę, to musiałaby pani mieć bardzo silny urząd, a pozycja rzecznika musiałaby być rzeczywiście niezwykle mocna. A jest to urząd niewielki liczebnie, pozycja rzecznika zresztą nie jest najwyższa, choć jako organu opiniodawczego jest bardzo istotna.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#AntoniSzymański">Ponieważ deklarowała pani parokrotnie w swoich wypowiedziach, że zależy pani na tym, żeby dzieci miały szanse na wychowywanie się w rodzinach pełnych, chcę zapytać, czy możemy liczyć na głos pani jako rzecznika w bulwersujących sprawach, kiedy to państwo zachęca do rozpadu rodzin, a w tej chwili jest tak w wielu sytuacjach. Na przykład niektóre świadczenia rodzinne, przykładowo zaliczka alimentacyjna, są zależne od tego, czy rodzic samotnie wychowuje dziecko. A jeżeli wychowują je oboje, to nie mają szansy na otrzymanie zaliczki alimentacyjnej czy na otrzymanie niektórych innych świadczeń. Gdy spojrzymy na prawo dotyczące rozwodów, to okaże się, że warunek, iż w imię dobra dziecka - jeśli to dobro jest zagrożone rozwodem - nie można takiego rozwodu udzielić, w ogóle nie jest przestrzegany. No, nie mówię, że w 100% nie jest przestrzegany, bo byłoby to przesadą, ale nie jest on przez sądy w tej chwili uznawany, chociaż tak to jest w prawie sformułowane. Mało tego, niedawno wprowadzono w życie przepis, który zlikwidował posiedzenia pojednawcze w sprawach rozwodowych. Co to oznacza? To oznacza, że wiele małżeństw, które po zastanowieniu się miałyby szansę na to, żeby się pojednać, żyć razem, wychowywać wspólnie dziecko, rozchodzi się. Stąd procesów rozwodowych zakończonych rozwodem, bardzo szybkim, jest coraz więcej, na czym w szczególności cierpią dzieci. No i coraz więcej dzieci wychowywanych jest przez ludzi samotnych.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#AntoniSzymański">Wracam do mojego pytania: czy możemy liczyć na mocny głos pani, aby rozwiązania społeczne w zakresie świadczeń, w zakresie kodeksu rodzinnego i w innych kwestiach, również w tej, która dzisiaj jest przedmiotem poważnej dyskusji wśród senatorów - myślę tu o kwestii podwójnego opodatkowania Polaków pracujących za granicą, co rozluźnia więzi rodzinne i co uderza w dobro dzieci... A więc czy w tych kwestiach możemy liczyć na mocny pani głos, żeby dzieci to podstawowe prawo do wychowywania przez oboje rodziców miały zagwarantowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#EwaSowińska">Wydaje mi się, że ten zapowiadany już przez prorodzinne środowiska projekt wspólnego opodatkowania właśnie ze względu na rodzinę, na dzieci, będzie taką zachętą, żeby jednak te rodziny trzymały się razem. To jest jakaś nowość, której nigdy nie było. Wydaje się, że w tym roku tego nie da się przeprowadzić, ale będzie duży nacisk, żeby w nowym budżecie, ustalanym jesienią, wziąć pod uwagę te wyliczenia, bo wyliczenia, ile to będzie kosztowało, już są. Jest to wielka zachęta dla rodziny, żeby nie bronić się też przed kolejnym dzieckiem, powiedzmy, bo będą jakieś wymierne tego skutki. Było wielką niesprawiedliwością to, że każdy się rozliczał jako pracownik i nikt nie brał pod uwagę liczebności jego rodziny. Przecież inaczej żyje ze swojej pensji jeden człowiek, a inaczej, jeżeli tam jest na wychowaniu, powiedzmy, troje dzieci i żona akurat niepracująca. To są rozmaite sytuacje. Ustalenie prorodzinnego rozliczania się podatkowego będzie bardzo ważną sprawą.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#EwaSowińska">Oczywiście, że te sprawy pojednawcze jakoś tak łatwo zostały odrzucone, ale może też za mało spełniały tę właściwą rolę. Trudno mi powiedzieć, jak to się przedstawiało, ale może te pojednawcze spotkania były lekceważone. Może trzeba coś więcej wypracować. Prawnicy chyba też są zainteresowani tym, żeby te sprawy nie przeciągały się za długo. Może nie zawsze jest ta troska o dzieci i w ogóle rozpatrzenie, jaki los czeka te dzieci. Zawsze jest to wielki dramat. Obojętne chyba w jakim wieku dziecko przeżywa taki rodzinny dramat, to zawsze dla niego jest problemem. I są to bardzo takie delikatne sprawy, jak sobie z tą krzywdą dziecka poradzić. Bo ja nie wierzę, żeby kiedykolwiek w ogóle tej krzywdy nie było. Ona jest zawsze. Ale może raz dramat jest większy, raz trochę mniejszy. No, trudno to ocenić. Trzeba promować raczej rodziny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pani senator Ewa Tomaszewska. Przygotuje się pan senator Sławomir Sadowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#EwaTomaszewska">Pani Rzecznik, chcę znowu wrócić do tej sprawy medialnej, a w szczególności do telewizji publicznej i promowanych często scen drastycznych, scen przemocy, agresji, a także zachowań nieakceptowalnych, patologicznych. Chodzi tu o alkohol, narkotyki, ale też postawy nieodpowiedzialne, nieodpowiadanie za własne czyny. Moje pytanie jest takie: czy pani się już jakoś zorientowała w stanie prawnym, by skutecznie podjąć współpracę z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji w tej sprawie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#EwaSowińska">Wydaje mi się, że sprawa nawiązania ścisłych kontaktów z Krajową Radą nie będzie sprawiała kłopotów. Liczę, że przynajmniej w publicznej telewizji te kroki będą szybsze i bardziej widoczne. Mam złe doświadczenie jeszcze z czwartej kadencji, kiedy w 2004 r. uczestniczyłam w Urzędzie Rady Ministrów w spotkaniu, organizowanym przez panią Środę - zostałam wydelegowana z klubu. Chodziło o zapobieganie konkretnej chorobie, to znaczy rozwojowi raka szyjki macicy u kobiet. I była taka prosta sprawa. Na początku tej konferencji jeden z profesorów przedstawiał zwykłą tabelkę przyczyn tej choroby. Kiedy panie dyskutowały, jak wprowadzić różne programy i badania przesiewowe itd., ja po prostu zapytałam, czy zanim panie wypracują te różne programy, szkolenia i jakieś prezentacje wizualne itd., nie można by zobowiązać telewizji publicznej, żeby przed każdym dziennikiem i po każdym dzienniku czy wiadomościach po prostu pokazała się ta tabelka. To moje hasło zostało przyjęte, ale nigdy nie zostało zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#EwaSowińska">Wiem, że politycznie nie mogło być zrealizowane, dlatego, że przyczynami tej choroby jest wczesna inicjacja seksualna, wielopartnerstwo, niedojrzałość immunologiczna. U kobiety w wieku szesnastu, piętnastu, czy siedemnastu lat nie ma dojrzałości zapobiegającej schorzeniom. I wtedy, kiedy się zaczyna to przedwczesne działanie i jeszcze związane z tym wielopartnerstwo, bo ono jest zawsze... Po ostatnich debatach w sprawie zwalczania alkoholizmu, my wiemy, że w tej chwili dziewczęta dominują w spożyciu alkoholu wśród młodocianych. Wśród młodzieży od piętnastego czy czternastego roku życia już znacznie więcej dziewcząt niż chłopców zaczęło się upijać. Wiadomo do czego to doprowadzi. Nie ustrzegą się one tego schorzenia, tego nowotworu. To nic nie da, że się raz na rok, czy dwa lata, nakaże chodzić do lekarza. To nic nie da. Trzeba zapobiegać. To jest tańsze. Tańsze i pewniejsze. Ale pokazanie tego było w ogóle niepolityczne. To był głos wołającego na puszczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zbierze teraz pan senator Sławomir Sadowski, a przygotuje się pan senator Zbigniew Rau.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#SławomirSadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#SławomirSadowski">Panie Marszałku, Pani Rzecznik, z pytań zadawanych na tej sali przez koleżanki i kolegów senatorów wynika, że stoi pani przed wielkimi problemami, przed misją, wyzwaniem, przed syzyfową wręcz pracą. Problemy te wynikają, jak wszyscy wiedzą, z braku środków finansowych, biedy, patologii i jeszcze innych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#SławomirSadowski">Chcę panią rzecznik zapytać, czy zamierza pani w porozumieniu z ministerstwem edukacji utworzyć instytucję rzecznika praw ucznia. Jak wiadomo, większość naszych dzieci to uczniowie szkół różnego szczebla - podstawowych, gimnazjów, szkół średnich różnych typów - i, co za tym idzie, czy chce pani również dowartościować rzecznika praw ucznia w szkołach różnego typu, szkołach, gdzie często rzecznik praw ucznia jest tylko taką atrapą, jakby przybudówką rady pedagogicznej, czy też funkcjonuje formalnie, bo jest taki wymóg. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#EwaSowińska">Wydaje mi się, że obecna technika i dostęp młodzieży do internetu może sprawiać, że nie będzie to już tak potrzebne, ale nie chcę przekreślać, muszę się zapoznać z tym, jak to funkcjonuje i czy to spełnia swoją rolę. Ale dzisiaj, kiedy większość młodzieży ma dostęp do internetu można by pomyśleć o tym, żeby mogła korzystać w jakimś tam czasie, czy o jakiejś określonej godzinie, żeby była dla niej udostępniona taka pora, w której mogłyby dawać sygnał do Warszawy i zgłaszać jakieś swoje problemy. A może nie, może właśnie lepiej w zaciszu pomieszczenia powiedzieć o swoich problemach, nie ujawniając się. Dzisiaj czasem młodzież po prostu po stylu wiadomości rozpoznaje kolegę czy koleżankę w tej poczcie głosowej, czy w internecie, oni potrafią się już rozpoznać. Może dla kogoś byłyby to sprawy zbyt osobiste, żeby były rozpoznawane. Jest to do rozpatrzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pan senator Zbigniew Rau, a przygotuje się pan senator Zbigniew Trybuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#ZbigniewRau">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#ZbigniewRau">Pani Rzecznik, wielokrotnie była pani w naszej dyskusji chwalona za systemową perspektywę postrzegania zadań, które przed panią stoją. Prosiłbym zatem o refleksję na następujący temat.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#ZbigniewRau">Otóż rzecznik praw dziecka w naszym systemie prawnym jest organem konstytucyjnym. W związku z tym teoretycy prawa konstytucyjnego wielokrotnie zastanawiali się, słusznie bądź niesłusznie, nad celowością utrzymania tej instytucji. Tu argument był taki, że może zachodzić pewien pozytywny spór kompetencyjny między rzecznikiem praw obywatelskich i rzecznikiem praw dziecka. Gdyby doprowadzić tę argumentację do pewnej skrajności, można by powiedzieć: dlaczego takiego rzecznika nie miałyby mieć osoby w wieku podeszłym, osoby ułomne, itd., itd. Bardzo prosiłbym zatem, żeby odpowiedziała pani, oczywiście nie kusząc się o żadną analizę prawno-konstytucyjną, dlaczego pani zdaniem, z perspektywy pani własnego doświadczenia jako matki, jako lekarza i jako obywatela, ta instytucja jest niezastąpiona i dlaczego rzecznik praw obywatelskich sam nie mógłby zrobić tego, co może zrobić w tej kwestii, w tej dziedzinie, rzecznik praw dziecka. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo. Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#EwaSowińska">Jest to specyficzny okres życia osoby ludzkiej, bo to dziecko jest od początku osobą ludzką i zawsze zasługuje na szacunek, a ja mówię, że także na miłość. To jest wiek rozwojowy, zupełnie niepodobny do dalszego życia człowieka. Ma swoją wielką specyfikę. Ja myślę, że rzecznik praw obywatelskich ma bardzo duży zakres działania. I w późniejszym terminie, bo przecież rzecznik praw obywatelskich, ta funkcja była wcześniejsza, musiała pojawić się potrzeba ogarnięcia opieką tych wszystkich istot ludzkich, które są w tym okresie rozwojowym, czasem bardzo burzliwym.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#EwaSowińska">Ja wiem, że między rzecznikiem praw obywatelskich a rzecznikiem praw dziecka istnieje bezpośredni kontakt i powiązanie w działaniach, i pracy, ale myślę, że właśnie ta specyfika dziecka, a obecnie jeszcze ten dramat okrucieństwa wobec dzieci, który jest w ostatnich miesiącach szczególnie... Ja bym powiedziała, że gdzieś tak od dwóch lat szczególnie tutaj iskrzy, bo wcześniej też słyszeliśmy o przemocy, ale takie straszne dramaty i w takiej liczbie pojawiły się tak drastycznie chyba w ostatnich dwóch latach. Urząd rzecznika praw dziecka już istniał, ale powiedzmy szczerze: on się dopiero budował. Kiedy śledzi się sprawozdania pana ministra Jarosa z tych lat jego pracy, trzeba zauważyć, że w pierwszym roku nie działo się jeszcze tak wiele, w drugim, trzecim już coraz więcej. A więc ten urząd musiał zaistnieć, trzeba było stworzyć system jego działania i dopiero zbierać efekty takiej pełnej pracy. Tak że nie było tu możliwości jakiegoś powstrzymania tej fali strasznej przemocy, która się stała, bo ten urząd się budował. W tej chwili jednak musi nastąpić jakaś wielka intensyfikacja tej pracy, powstrzymanie fali przemocy jest chyba jedną z pierwszych rzeczy do zrobienia: ograniczenie tych straszliwych dramatów, znęcania się, tej patologii, która zaistniała, i tych śmierci niewinnych dzieci. To jest wielkie wyzwanie. Nie wiem, czy rzecznik praw obywatelskich byłby w stanie teraz, w tej sytuacji, ogarnąć to wszystko. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#KrzysztofPutra">Głos zabierze pan senator Zbigniew Trybuła, a przygotuje się pan senator Czesław Rybka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#ZbigniewTrybuła">Panie Marszałku, Pani Rzecznik, Wysoka Izbo, z tej dyskusji i z tych zadawanych tutaj pytań widać, że będzie pani miała bardzo dużo pracy. Ale jest pani predysponowana do tego, bo - proszę od razu sprostować, jeśli się mylę - jest pani matką sześciorga dzieci, jest pani lekarzem, to wiemy, i doświadczonym posłem. I myślę, że w tej pracy to bardzo ułatwi pani podejmowanie odpowiednich decyzji, bo pani zna to z własnego doświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#ZbigniewTrybuła">A moje pytanie jest następujące: jakie miejsce wśród tych licznych spraw: patologii i różnych nieprawidłowości, którymi pani na pewno będzie się zajmowała, zajmie w urzędzie, którym pani kieruje, promocja rodzin wielodzietnych, ale takich rodzin zdrowych, nie patologicznych, takich, w których panuje miłość, zgoda i w których najlepiej realizuje się proces wychowawczy i kształtowanie właściwych postaw dzieci? Ja też mam sześcioro dzieci i wiem, co to znaczy: każde jest inne, chociaż staramy się je wychować tak samo. Widać jednak, że w takiej rodzinie ten proces wychowawczy realizuje się najlepiej. I dlatego taka promocja w środkach masowego przekazu, w mediach, prowadzona również przez panią, może doprowadzić do tego, że tych spraw patologicznych będzie coraz mniej.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#ZbigniewTrybuła">Druga sprawa. Pani mówiła tu o tym, że będzie pani tak miękko reagować na te nieprawidłowości. Ja zachęcałbym może czy też prosił, żeby szczególnie w sprawach programów dla dzieci występować jednak bardzo ostro, tak żeby rodzice, którzy zostawiają dzieci przed telewizorem, gdy ma być dobranocka, byli pewni, że tam nie będzie żadnej agresji. Moje najmłodsze dzieci już to wiedzą i jak jest coś złego, same wyłączają telewizor. Ale nie wszystkie dzieci o tym wiedzą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#EwaSowińska">Rzeczywiście promocja tych zdrowych rodzin i tego obrazu miłości jest społeczeństwu ogromnie potrzebna. Społeczeństwo nawet jeszcze o tym nie wie, że jest mu to tak bardzo potrzebne. Ja liczę, że Krajowa Rada troszeczkę dopomoże właśnie w tym, żeby do mediów dostał się ten pozytywny wzorzec, żeby przywrócić takie poczucie piękna, dobra i miłości w obrazie telewizyjnym. Ja uczestniczyłam w dwusemestralnych zajęciach w Studium Edukacyjno-Wychowawczym i również dwusemestralnych zajęciach w Instytucie Edukacji Narodowej. Nawiązałam kontakt z doktorem Leśniakiem, który ma bardzo pięknie opracowane sprawy tych różnych bajek telewizyjnych. Ja sobie pozwolę skorzystać z jego doświadczenia, dlatego że bardzo dużo bajek z pozoru wyglądałoby może na nie najgorsze, a jednak mają tam tę dodatkową ścieżkę, która działa na podświadomość. Ja tu od razu powiem, że dosyć niebezpieczne są bajki japońskie, bo to nie jest nasza kultura, nasze dzieci muszą wyrastać na innych bajkach, a dodatkowo one mają też właśnie działanie na podświadomość. W Japonii była taka afera: po nadaniu jednej bajki mnóstwo dzieci po prostu trafiło do szpitala, dlatego że nagle zaczęły krzyczeć, wpadały po prostu w jakiś atak strachu czy histerii, trudno mi to ocenić. Te dzieci były w szpitalu na obserwacji i okazało się, że przyczyną była bajka. Tam się pokazały niewidoczne dla oka, trafiające tylko do podświadomości dziecka, sceny zbiorowego gwałtu. To była japońska bajka, gdzie występowały takie lalki z dużymi oczyma, jakby z odrobiną łezki w tych oczach. Ja teraz może nie przytoczę tak dokładnie, ale chciałabym już od razu uczulić tych z państwa, którzy mają dzieci czy ewentualnie wnuki, żeby być ostrożnym, a jakąś taką akcję informacyjną na ten temat na pewno zainicjujemy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#KrzysztofPutra">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o zabranie głosu pana senatora Czesława Rybkę.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#KrzysztofPutra">Ostatnim zadającym pytanie będzie pan senator Janusz Gałkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#CzesławRybka">Pani Doktor, ja świadomie zapisałem się w tej końcowej fazie na listę pytających, dlatego że mamy już teraz dosyć obszerną wiedzę na temat pani wizji sprawowania tego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#CzesławRybka">W związku z tym mam pewne pytanie. Proszę powiedzieć: czy pani oparła swoją wizję na istniejącym systemie prawnym w Polsce, uznając go za wystarczająco dobry, czy też widzi pani potrzebę zmian? A jeśli tak, to jakie są tu najbardziej palące potrzeby?</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#CzesławRybka">Drugie pytanie dotyczy pani wypowiedzi. Wspomniała pani - użyję tutaj cytatu z pani wypowiedzi, jeśli go zmienię, to przepraszam - że ocena niedostateczna, jedynka, winna być w szkole rzadkością. Ja na podstawie swojej wieloletniej praktyki w szkole wyrobiłem sobie trochę odmienne zdanie, ale chciałbym poznać pani wizję ingerencji w system oceniania w szkole. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#EwaSowińska">Jeśli chodzi o system legislacyjny czy prawo, na jakim się opiera obecnie urząd rzecznika praw dziecka, to ja bym powiedziała, że na pewno ujawnią się jakieś luki, w które trzeba będzie zaingerować i będzie trzeba prosić państwa o odpowiednie zajęcie się tym właśnie w Senacie czy w Sejmie. Ale bardziej podstawową rzeczą byłoby respektowanie tego prawa, które istnieje, a czasem po prostu jest omijane. I to wcale nie jest taka rzadkość, że się prawo omija. Chociażby wszyscy, którzy prowadzą samochód, wiedzą, jak to bywa. Wszyscy wiemy, co dany znak oznacza, ale jak się uda, to trochę się przyspieszy... Ale to już tak żartobliwie mówię.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#EwaSowińska">Teraz system zmiany ocen. Mnie jakoś nie satysfakcjonuje czy do mnie nie przemawia obecny sposób oceniania w pierwszych klasach, jakiś taki obrazkowy, bo ja widzę, że dzieci się bardzo cieszą, jak dostaną dobre oceny, jest to dla nich zachętą do dalszej pracy, a to jakieś takie punktowe... Ja nawet nie bardzo rozumiem, jak to jest oceniane, ale jakby unika się oceny określonym stopniem, która każdemu coś powie, bo wiadomo, co ta ocena znaczy. Żeby nie różnicować dzieci, ten, kto otrzyma słabszą ocenę, powinien mieć trochę dopingu, że musi więcej się pouczyć, i może wychowawca powinien mu w tym pomóc. Jestem jak najbardziej za tym, żeby skupiać się też na tych dzieciach, które mają trudności. Bardzo wygodnie jest pracować z tak zwanymi orłami, jest to wielki komfort dla nauczyciela, ale w klasie czasem zdarzają się też słabsze dzieci. Bardzo bym chciała, żeby nauczyciele brali to pod uwagę i nawet indywidualnie wspierali możliwości dzieci i podciągali poziom. Nie trzeba go zaniżać, bo nasze szkolnictwo wykształciło... Powiedziałam na samym początku, że mamy złotych medalistów na świecie, mieliśmy bardzo dobrych chemików w olimpiadach na poziomie jeżeli nie światowym, to europejskim. Ale za mało o tym wiemy, a jest to fantastyczna rzecz, zarówno pokazywanie przykładów dobrej rodziny, jak i pokazywanie wybitnych osiągnięć naszych, polskich dzieci.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#EwaSowińska">Posługuję się przykładami, bo jak państwo wiecie, przykłady jednak przemawiają. A więc jedzie do Francji klasa z łódzkiej szkoły, bo dzieci uczą się francuskiego, i są tam przyjmowani przez dziesięć dni w domach dzieci francuskich. Uczęszczają tam do szkoły, bo doskonalą język francuski. I mogą się w tej szkole znaleźć ze swoim poziomem francuskiego i sobie tam radzą. Dzieci francuskie znają tylko język francuski, bo bardzo sobie cenią ojczysty język, do innych mają awersję. Po angielsku za bardzo nie chcą rozmawiać, po niemiecku może niektóre. I jest taka wymiana zdań. Jakiś polski uczeń pyta swojego kolegi, u którego mieszka: jakiego pochodzenia jest twoja mama? I tamten chłopiec mówi tak: mój tato jest Francuzem, a moja mama, jak by ci tu powiedzieć... Czy wiesz, gdzie leży Japonia? Dziecko polskie to wie. Aha, no to koło Japonii jest Tajwan. No, oczywiście, wiadomo. No to koło Tajwanu jest Laos, a moja mama jest z Laosu. I polskie dziecko mówi: a stolicą Laosu jest... No, ja akurat tego w tej chwili nie pamiętam. I w związku z tym jest wielka afera w szkole, bo poszła wiadomość, że polskie dziecko wiedziało, jaka jest stolica Laosu. I trzy dni później przyjechało z południa Francji dwóch braci Laotańczyków ze swoimi rodzinami i przywiozło potrawy laotańskie, żeby uhonorować to polskie dziecko, które wiedziało coś o ich kraju.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#EwaSowińska">A więc poziom kształcenia naszych dzieci jest naprawdę dobry i nie zaniżajmy tego poziomu. Nie kierujmy się jakimiś, nie zawsze sprawdzonymi reformatorskimi zapędami. I pokazujmy tych bardzo dobrych uczniów, pokazujmy, jak oni sobie radzą i w świecie, i w Europie. Po prostu to jest zachęta dla innych, żeby też dobrze pracowali, żeby starali się doścignąć najlepszych, żeby nie wagary były tą największą zachętą, tylko sukcesy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#KrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#KrzysztofPutra">Proszę o zadanie pytania pana senatora Janusza Gałkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#KrzysztofPutra">I to już będzie ostatnie pytanie. To ostatni senator, który będzie zadawał pytanie.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#KrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#JanuszGałkowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#JanuszGałkowski">Pani Rzecznik, mam takie pytanie: jakie jest pani stanowisko wobec prawa dziecka dotyczącego ustrzeżenia go przed przebywaniem w miejscach zagrożeń? W Wielkiej Brytanii na przykład w wielu klubach, pubach, dyskotekach istnieje zakaz przebywania dzieci i młodzieży do lat osiemnastu w zasadzie już po godzinie dwudziestej. Czy pani by popierała takie rozwiązanie, jak wprowadzenie takiego zakazu u nas? Tego rodzaju, można powiedzieć, prewencyjne działanie naszych władz zmusiłoby właścicieli takich lokali do tego, żeby nie wpuszczali dzieci, młodzieży, zakazywali im przebywania w takich miejscach. Jakie jest pani stanowisko w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#EwaSowińska">Bardzo to popieram. Bardzo popieram to, co pan senator powiedział. Rzecznik praw dziecka powinien ciągle otaczać ochroną dzieci i młodzież aż do pełnoletności, czyli do ukończenia osiemnastu lat. I tu nie powinno być wyjątków, tym bardziej, że w takich miejscach są narażeni nie tylko na zetknięcie z alkoholem, są narażeni na zetknięcie z narkotykami, na nieprawdopodobny hałas, na przebywanie w zadymionych miejscach. Hałas dyskotekowy jest w stanie uszkodzić dzieciom słuch. Ja się z tym stykałam. Nawet walkmany wywołują znaczne defekty słuchu u młodzieży, a co dopiero przebywanie w miejscach takich, gdzie nie może się odbywać normalna rozmowa. Trzeba pomyśleć o innych formach rozrywki. Trudno, żeby odebrać dzieciom w ogóle jakąś wizję wspólnego przebywania, ale to powinno być coś zupełnie innego. Musimy dojść do tego, co zaoferować młodzieży, żeby ją odciągnąć od dyskotek. A tam trzeba postawić tamę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#KrzysztofPutra">Bardzo dziękuję pani rzecznik za bardzo wyczerpujące odpowiedzi. To była, mam wrażenie, bardzo dobra dyskusja. Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#KrzysztofPutra">Ogłaszam przerwę do godziny 17.00.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#KrzysztofPutra">O 17.00 rozpoczniemy głosowania, również w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#KrzysztofPutra">Jeszcze raz bardzo serdecznie pani dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Dziecka Powołany przez Sejm Ewa Sowińska: Dziękuję, Panie Marszałku. Dziękuję wszystkim, którzy z taką cierpliwością mnie słuchali. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#KrzysztofPutra">Proszę jeszcze senatora sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#AndrzejMazurkiewicz">Szanowni Państwo Senatorowie! Członków Komisji Zdrowia uprzejmie zapraszam na posiedzenie Komisji Zdrowia, które odbędzie się w czasie przerwy w obradach w sali nr 179.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#AndrzejMazurkiewicz">O godzinie 16.15 w sali nr 102 zbiera się klub Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#AndrzejMazurkiewicz">Kolejny komunikat. Uprzejmie zapraszam państwa senatorów na otwarte, wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu i Senatu, które odbędzie się dzisiaj o godzinie 18.30. Odbędzie się tam spotkanie z byłym kandydatem na prezydenta Republiki Białorusi, panem Aleksandrem Milinkiewiczem. Serdecznie zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 16 minut 00 do godziny 17 minut 20)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu trzynastego porządku obrad: uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika Praw Dziecka.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że przed przerwą w obradach powołany przez Sejm rzecznik praw dziecka, pani Ewa Sowińska odpowiadała na pytania senatorów. Obecnie Senat może przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie wyrażenia przez Senat zgody na powołanie Ewy Sowińskiej na stanowisko rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że zgodnie z art. 53 ust. 6 i 7 Regulaminu Senatu głosowanie w sprawach personalnych jest tajne. Odbywa się przy użyciu opieczętowanych kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#MaciejPłażyński">Do przeprowadzenia głosowania tajnego wyznaczam senatorów sekretarzy: senatora Andrzeja Mazurkiewicza, senatora Andrzeja Łuczyckiego i senatora Romana Ludwiczuka.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#MaciejPłażyński">Za chwilę wyznaczeni do przeprowadzenia głosowania tajnego senatorowie sekretarze rozdadzą państwu senatorom karty do głosowania tajnego.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#MaciejPłażyński">W karcie do głosowania tajnego należy postawić tylko jeden znak „x”. Karta do głosowania, na której postawiono więcej niż jeden znak „x” lub nie postawiono żadnego, zostanie uznana za głos nieważny. Po wypełnieniu kart senatorowie w kolejności alfabetycznej będą wrzucać te karty do urny.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#MaciejPłażyński">Następnie zostanie zarządzona przerwa, w trakcie której wyznaczeni do przeprowadzenia głosowania senatorowie sekretarze dokonają obliczenia głosów oraz sporządzą protokół głosowania tajnego.</u>
          <u xml:id="u-171.10" who="#MaciejPłażyński">Proszę senatorów sekretarzy o rozdanie kart.</u>
          <u xml:id="u-171.11" who="#MaciejPłażyński">Czy wszystkie panie senator i wszyscy panowie senatorowie otrzymali karty do głosowania imiennego? Wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-171.12" who="#MaciejPłażyński">Proszę senatora sekretarza Andrzeja Mazurkiewicza o odczytywanie kolejno nazwisk senatorów, a państwa senatorów proszę o wrzucanie do urny wypełnionych kart do głosowania tajnego. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Mirosław Adamczak,</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Franciszek Adamczyk,</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Przemysław Alexandrowicz,</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Piotr Andrzejewski,</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk,</u>
          <u xml:id="u-172.5" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Mieczysław Augustyn,</u>
          <u xml:id="u-172.6" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Dariusz Bachalski,</u>
          <u xml:id="u-172.7" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Ryszard Bender,</u>
          <u xml:id="u-172.8" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Aleksander Bentkowski,</u>
          <u xml:id="u-172.9" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Przemysław Berent,</u>
          <u xml:id="u-172.10" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Adam Biela,</u>
          <u xml:id="u-172.11" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Krystyna Bochenek,</u>
          <u xml:id="u-172.12" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Piotr Boroń,</u>
          <u xml:id="u-172.13" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Bogdan Borusewicz,</u>
          <u xml:id="u-172.14" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Margareta Budner,</u>
          <u xml:id="u-172.15" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jarosław Chmielewski,</u>
          <u xml:id="u-172.16" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Ryszard Ciecierski,</u>
          <u xml:id="u-172.17" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jerzy Chróścikowski,</u>
          <u xml:id="u-172.18" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Krzysztof Cugowski,</u>
          <u xml:id="u-172.19" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Janina Fetlińska,</u>
          <u xml:id="u-172.20" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Urszula Gacek,</u>
          <u xml:id="u-172.21" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Janusz Gałkowski,</u>
          <u xml:id="u-172.22" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Elżbieta Gelert,</u>
          <u xml:id="u-172.23" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Andrzej Gołaś,</u>
          <u xml:id="u-172.24" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jarosław Gowin,</u>
          <u xml:id="u-172.25" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Dariusz Górecki,</u>
          <u xml:id="u-172.26" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Ryszard Górecki,</u>
          <u xml:id="u-172.27" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Henryk Górski,</u>
          <u xml:id="u-172.28" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Andrzej Jaroch,</u>
          <u xml:id="u-172.29" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Stanisław Karczewski,</u>
          <u xml:id="u-172.30" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Andrzej Kawecki,</u>
          <u xml:id="u-172.31" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Stanisław Kogut,</u>
          <u xml:id="u-172.32" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Bronisław Korfanty,</u>
          <u xml:id="u-172.33" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Waldemar Kraska,</u>
          <u xml:id="u-172.34" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Janusz Kubiak,</u>
          <u xml:id="u-172.35" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Anna Kurska,</u>
          <u xml:id="u-172.36" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Kazimierz Kutz,</u>
          <u xml:id="u-172.37" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jarosław Lasecki,</u>
          <u xml:id="u-172.38" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Ryszard Legutko,</u>
          <u xml:id="u-172.39" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Tadeusz Lewandowski,</u>
          <u xml:id="u-172.40" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Bogdan Lisiecki,</u>
          <u xml:id="u-172.41" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Roman Ludwiczuk,</u>
          <u xml:id="u-172.42" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Andrzej Łuczycki,</u>
          <u xml:id="u-172.43" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Józef Łyczak,</u>
          <u xml:id="u-172.44" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Włodzimierz Łyczywek,</u>
          <u xml:id="u-172.45" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Tadeusz Maćkała,</u>
          <u xml:id="u-172.46" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Adam Massalski,</u>
          <u xml:id="u-172.47" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Mieczysław Maziarz,</u>
          <u xml:id="u-172.48" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Andrzej Mazurkiewicz,</u>
          <u xml:id="u-172.49" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Paweł Michalak,</u>
          <u xml:id="u-172.50" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Marian Miłek,</u>
          <u xml:id="u-172.51" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Tomasz Misiak,</u>
          <u xml:id="u-172.52" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Antoni Motyczka,</u>
          <u xml:id="u-172.53" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Stefan Niesiołowski,</u>
          <u xml:id="u-172.54" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Mirosława Nykiel,</u>
          <u xml:id="u-172.55" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Michał Okła,</u>
          <u xml:id="u-172.56" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Władysław Ortyl,</u>
          <u xml:id="u-172.57" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Andrzej Owczarek,</u>
          <u xml:id="u-172.58" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Maria Pańczyk-Pozdziej,</u>
          <u xml:id="u-172.59" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Andrzej Person,</u>
          <u xml:id="u-172.60" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Krzysztof Piesiewicz,</u>
          <u xml:id="u-172.61" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Stanisław Piotrowicz,</u>
          <u xml:id="u-172.62" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Maciej Płażyński,</u>
          <u xml:id="u-172.63" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Lesław Podkański,</u>
          <u xml:id="u-172.64" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Krzysztof Putra,</u>
          <u xml:id="u-172.65" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Elżbieta Rafalska,</u>
          <u xml:id="u-172.66" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Zbigniew Rau,</u>
          <u xml:id="u-172.67" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Marek Rocki,</u>
          <u xml:id="u-172.68" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Zbigniew Romaszewski,</u>
          <u xml:id="u-172.69" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jadwiga Rudnicka,</u>
          <u xml:id="u-172.70" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Czesław Rybka,</u>
          <u xml:id="u-172.71" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Czesław Ryszka,</u>
          <u xml:id="u-172.72" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Sławomir Sadowski,</u>
          <u xml:id="u-172.73" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jacek Sauk,</u>
          <u xml:id="u-172.74" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Władysław Sidorowicz,</u>
          <u xml:id="u-172.75" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Radosław Sikorski,</u>
          <u xml:id="u-172.76" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Robert Smoktunowicz,</u>
          <u xml:id="u-172.77" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jan Szafraniec,</u>
          <u xml:id="u-172.78" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Zbigniew Szaleniec,</u>
          <u xml:id="u-172.79" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jerzy Szmit,</u>
          <u xml:id="u-172.80" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Antoni Szymański,</u>
          <u xml:id="u-172.81" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jerzy Szymura,</u>
          <u xml:id="u-172.82" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Mieczysław Szyszka,</u>
          <u xml:id="u-172.83" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Rafał Ślusarz,</u>
          <u xml:id="u-172.84" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Ewa Tomaszewska,</u>
          <u xml:id="u-172.85" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Zbigniew Trybuła,</u>
          <u xml:id="u-172.86" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Piotr Wach,</u>
          <u xml:id="u-172.87" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Marek Waszkowiak,</u>
          <u xml:id="u-172.88" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Kazimierz Wiatr,</u>
          <u xml:id="u-172.89" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Roman Wierzbicki,</u>
          <u xml:id="u-172.90" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Elżbieta Więcławska-Sauk,</u>
          <u xml:id="u-172.91" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Mariusz Witczak,</u>
          <u xml:id="u-172.92" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Edmund Wittbrodt,</u>
          <u xml:id="u-172.93" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Michał Wojtczak,</u>
          <u xml:id="u-172.94" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Jacek Włosowicz,</u>
          <u xml:id="u-172.95" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Ludwik Zalewski,</u>
          <u xml:id="u-172.96" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Piotr Zientarski,</u>
          <u xml:id="u-172.97" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Marek Ziółkowski,</u>
          <u xml:id="u-172.98" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Kosma Złotowski,</u>
          <u xml:id="u-172.99" who="#AndrzejMazurkiewicz">Senator Czesław Żelichowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#MaciejPłażyński">Czy wszyscy oddali głosy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę teraz wyznaczonych do przeprowadzenia głosowania tajnego senatorów sekretarzy o obliczenie głosów i sporządzenie protokołu głosowania tajnego.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#MaciejPłażyński">Zarządzam przerwę do godziny 17.40.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 17 minut 28 do godziny 17 minut 40)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu trzynastego porządku obrad: uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika Praw Dziecka.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że wyznaczeni do przeprowadzenia głosowania tajnego senatorowie sekretarze zakończyli obliczanie głosów i sporządzili protokół głosowania tajnego.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#MaciejPłażyński">Ogłaszam wyniki głosowania tajnego w sprawie wyrażenia przez Senat zgody na powołanie Ewy Sowińskiej na stanowisko rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#MaciejPłażyński">Protokół głosowania tajnego z dnia 30 marca 2006 r. w sprawie wyrażenia przez Senat zgody na powołanie Ewy Sowińskiej na stanowisko rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#MaciejPłażyński">W głosowaniu tajnym oddano głosów 84. Głosów nieważnych nie było. Wyznaczeni przez marszałka do przeprowadzenia głosowania senatorowie: Roman Ludwiczuk, Andrzej Łuczycki, Andrzej Mazurkiewicz, stwierdzają, że za wyrażeniem zgody głosowało 53 senatorów, przeciw głosowało 31. Warszawa, 30 marca.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#MaciejPłażyński">Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 marca 2006 r. w sprawie wyrażenia zgody na powołanie rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#MaciejPłażyński">Senat Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o rzeczniku praw dziecka wyraża zgodę na powołanie Ewy Barbary Sowińskiej na stanowisko rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#MaciejPłażyński">Czy pani rzecznik chce zabrać głos? Ma pani taką możliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#EwaSowińska">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#EwaSowińska">Szanując państwa czas, chciałabym tylko serdecznie podziękować za obdarzenie mnie zaufaniem. Bardzo proszę o wspieranie mnie na tym urzędzie, którego sprawowanie nie będzie łatwe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#MaciejPłażyński">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawki do ustawy, druk senacki nr 104A.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#MaciejPłażyński">Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu, za chwilę przeprowadzimy głosowanie nad przedstawioną poprawką, a następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przeprowadzoną przez Komisję Kultury i Środków Przekazu poprawką.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#MaciejPłażyński">Poprawka zmierza do wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych, które mogą zaistnieć w związku z definicją „zawodowej odsprzedaży”.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#MaciejPłażyński">Proszę pana o podanie mi karty, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.11" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.12" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.13" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.14" who="#MaciejPłażyński">81 senatorów głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-176.15" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Senat przyjął poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-176.16" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w całości ze zmianą wynikającą z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-176.17" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-176.18" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za podjęciem uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.19" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.20" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.21" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.22" who="#MaciejPłażyński">83 senatorów głosowało, 81 - za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-176.23" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.</u>
          <u xml:id="u-176.24" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłacanych premii gwarancyjnych.</u>
          <u xml:id="u-176.25" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-176.26" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłacanych premii gwarancyjnych.</u>
          <u xml:id="u-176.27" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek - druk senacki nr 105A.</u>
          <u xml:id="u-176.28" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-176.29" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-176.30" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.31" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.32" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-176.33" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 84 senatorów, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-176.34" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłacanych premii gwarancyjnych.</u>
          <u xml:id="u-176.35" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-176.36" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków oraz przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-176.37" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie, zgodnie z art. 52 ust. 6 Regulaminu Senatu, głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-176.38" who="#MaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senatora Czesława Żelichowskiego o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-176.39" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#CzesławŻelichowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#CzesławŻelichowski">Podczas wczorajszego wspólnego posiedzenia dwóch komisji, Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, rozpatrywane były poprawki zgłoszone podczas debaty nad ustawą - Prawo zamówień publicznych oraz ustawą o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#CzesławŻelichowski">Mam zaszczyt przedstawić Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko. Wysoki Senat raczy przyjąć wnioski: siódmy, ósmy, dziewiąty, jedenasty, dwunasty, trzynasty, piętnasty, osiemnasty, dwudziesty drugi, dwudziesty trzeci, dwudziesty piąty, dwudziesty szósty, dwudziesty siódmy, dwudziesty dziewiąty, trzydziesty, trzydziesty pierwszy, trzydziesty czwarty, trzydziesty piąty, trzydziesty szósty, trzydziesty siódmy, trzydziesty ósmy, czterdziesty pierwszy, czterdziesty drugi, czterdziesty czwarty, czterdziesty piąty, czterdziesty siódmy, czterdziesty ósmy, pięćdziesiąty, pięćdziesiąty pierwszy, pięćdziesiąty drugi, pięćdziesiąty piąty, pięćdziesiąty siódmy, pięćdziesiąty dziewiąty, sześćdziesiąty drugi, sześćdziesiąty trzeci, sześćdziesiąty czwarty, sześćdziesiąty piąty, sześćdziesiąty siódmy, sześćdziesiąty ósmy i sześćdziesiąty dziewiąty.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#CzesławŻelichowski">Zgodnie z zestawieniem wniosków, które państwu zostało przedłożone, poprawka pierwsza, pani senator Krystyny Bochenek i pana senatora Piesiewicza, została zaopiniowana przez komisje negatywnie: 6 senatorów głosowało za, 8 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#CzesławŻelichowski">Poprawka druga, zgłoszona przez Komisję Gospodarki Narodowej i... Momencik, przepraszam... Jeżeli chodzi o poprawkę drugą, to połączone komisje zaopiniowały ją negatywnie: tylko 1 senator głosował za, 14 było przeciw.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#CzesławŻelichowski">Poprawka trzecia została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#CzesławŻelichowski">Poprawka czwarta, senatora Wiatra, została zaopiniowana przez połączone komisje także negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#CzesławŻelichowski">Poprawka piąta także została zaopiniowana negatywnie: 9 senatorów było za, 13 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#CzesławŻelichowski">Poprawka szósta została wycofana przez senatora Waszkowiaka.</u>
          <u xml:id="u-177.9" who="#CzesławŻelichowski">Poprawka siódma też została zaopiniowana negatywnie, to była poprawka senatora Wittbrodta.</u>
          <u xml:id="u-177.10" who="#CzesławŻelichowski">I poprawka ósma, Komisji Gospodarki Narodowej, też została zaopiniowana negatywnie przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-177.11" who="#CzesławŻelichowski">Poprawka dziewiąta została zaopiniowana pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-177.12" who="#CzesławŻelichowski">Poprawka dziesiąta została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-177.13" who="#CzesławŻelichowski">Szanowni Państwo, poprawki, które zostały przeze mnie wymienione, czyli poprawki od siódmej do sześćdziesiątej dziewiątej, zostały zaopiniowane przez połączone komisje pozytywnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu w celu przedstawienia wniosków mniejszości sprawozdawcę mniejszości połączonych komisji senatora Andrzeja Łuczyckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#AndrzejŁuczycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#AndrzejŁuczycki">Ja odniosę się do poprawki mówiącej o spółdzielczych kasach oszczędności. Pierwotnie ta poprawka została przyjęta przez Komisję Gospodarki Narodowej, ale na wczorajszym wspólnym posiedzeniu komisji została odrzucona. Przedstawię teraz pokrótce argumenty i poproszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#AndrzejŁuczycki">Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe nie są, Szanowni Państwo, bankami, nie są to jedyne podmioty oferujące pożyczki. I jest pytanie, Szanowni Państwo: dlaczego właśnie tylko SKOK dostaje takie możliwości, przecież są podmioty w Polsce, które również udzielają pożyczek. SKOK już korzysta z przywilejów, na przykład ma ulgę, jeśli chodzi o płacenie podatków za 2005 r. i za rok bieżący. Negatywną opinię na temat uprzywilejowania SKOK w tej ustawie przedstawiły niezależne podmioty - Narodowy Bank Polski, NIK czy Biuro Studiów i Ekspertyz Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#AndrzejŁuczycki">Wprowadzenie możliwości udzielania poręczeń przez SKOK sprawi, że ryzyko decyzji kasy stworzonej dla dobra spółdzielców poniosą właśnie te osoby, które zgromadziły tam swoje oszczędności. Zgodnie, proszę państwa z art. 44 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, w kasę oszczędnościowo-kredytową może przekształcić się każda pracownicza kasa oszczędnościowo-pożyczkowa. Kondycja finansowa większości tych kas nie pozwala na przyjęcie poręczeń o nieograniczonej wartości.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#AndrzejŁuczycki">Działania czynione w ostatnim czasie, a dotyczące SKOK, charakteryzują się zwiększeniem uprawnień tychże, bez jednoczesnego rozszerzenia obowiązków. Tym samym doprowadza się do przekształcenia spółdzielczych kas w banki sensu stricto, lecz bez obostrzeń charakterystycznych dla banków. Może to być w konsekwencji groźne dla samych kas, dla ich członków, mieć jednocześnie negatywny wpływ na poziom uczciwej konkurencji na rynku finansowym.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#AndrzejŁuczycki">Chcielibyśmy, aby wszystkie podmioty korzystały z jednakowych uprawnień, uprzywilejowanie SKOK jest tutaj podejrzane. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MaciejPłażyński">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostali senatorowie sprawozdawcy chcą zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Górecki, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#RyszardGórecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#RyszardGórecki">Chciałbym zaapelować i bardzo prosić Wysoką Izbę o przegłosowanie poprawki piątej, chodzi tu o zamówienia nieprzekraczające 60 tysięcy euro, o wyłączenie uczelni.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#RyszardGórecki">Uczelnie wyższe mają zupełnie inną specyfikę, co uzasadniałem wczoraj. Postawienie sprawy tak, jak to referowała komisja, jest nieporozumieniem, jest niezrozumieniem specyfiki. Uzasadniałem to szeroko wczoraj. Obiecywano, także pan premier, to rektorom, od lat rektorzy o to zabiegali, także w autopoprawce rządowej była jednoznaczna propozycja zwolnienia w ogóle wszystkich instytucji do 60 tysięcy euro. Dzisiaj niektórzy ministrowie też się za tym opowiadali. Jest też pewna niespójność, jeśli chodzi w ogóle o stanowisko rządowe, dlatego bardzo proszę państwa senatorów o przegłosowanie tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Piesiewicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#KrzysztofPiesiewicz">Proszę państwa, apeluję o refleksję nad poprawką pierwszą. Wprawdzie w komisjach, jak słyszałem, osiem osób było za, a sześć przeciw, ale być może jest jeszcze szansa, żeby odwrócić pewien absurd, polegający na tym, że przetargom będzie podlegała produkcja filmowa. No trudno sobie wyobrazić, żeby zatrudniać aktora do głównej roli w drodze przetargu publicznego. Niech państwo zważą, czy przypadkiem nie pakujemy się w jakiś absurd, tym bardziej, że produkcja telewizyjna jest zwolniona z tego rodzaju formuły. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że senator Marek Waszkowiak wycofał swoje wnioski: trzeci, szósty, dziesiąty, dwudziesty i trzydziesty drugi, druk nr 99Z.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#MaciejPłażyński">Zgodnie z art. 52 ust. 7 Regulaminu Senatu, każdy senator może podtrzymać wycofany wniosek, przejmując uprawnienia dotychczasowego wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#MaciejPłażyński">Czy ktoś z państwa senatorów chce podtrzymać wycofane wnioski? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan senator Wiatr.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Wiatr: Ja zgłaszałem kilka poprawek i chciałbym parę słów powiedzieć, w szczególności o poprawce czwartej.)</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#MaciejPłażyński">Ale nie chodzi o podtrzymanie wniosku?</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Wiatr: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#MaciejPłażyński">Pan chce się odnieść do tego, co było wcześniej, czyli zabierze pan głos jako wnioskodawca.</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#KazimierzWiatr">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#KazimierzWiatr">Mój głos jest trochę nawiązaniem do wypowiedzi pana senatora Góreckiego. Otóż w poprawce czwartej jest propozycja zwiększenia progu zwolnionego od procedury z 6 do 12 tysięcy, jest to jakby pójście w kierunku rozluźnienia zapisów ustawy. Ja muszę powiedzieć, że dzisiaj, w ciągu dnia odbyliśmy kilka spotkań, dyskutując nad poprawką zgłoszoną przez konferencję rektorów, opisaną w punkcie piątym. No ona ma takie znamiona nierównego traktowania podmiotów. Dlatego wydaje się, że poprawka zgłoszona przeze mnie, która co prawda jest daleka od tego progu 60 tysięcy, jest pewnym niewielkim kroczkiem w tym kierunku, a jakby wyrównuje te podmioty. Tak że oczywiście trzeba zauważyć, że...</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#KazimierzWiatr">Ja już kończę.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#KazimierzWiatr">...w tym druku otrzymanym z Sejmu do kwoty 60 tysięcy jest pewne rozluźnienie, niemniej jednak wydaje się, że ono jest niewystarczające. Dlatego ta poprawka czwarta choć jest oczywiście połowiczna, mówiąc delikatnie, ma znamiona równego traktowania podmiotów i jest jakimś krokiem chyba w dobrą stronę.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#KazimierzWiatr">Jednocześnie chciałbym jako autor innych poprawek wycofać poprawkę czterdziestą szóstą, pięćdziesiątą trzecią i pięćdziesiątą czwartą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MaciejPłażyński">Może pan jeszcze raz wymienić te wycofane poprawki, czterdziesta szósta i co dalej?</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Wiatr: Czterdziesta szósta, pięćdziesiąta trzecia i pięćdziesiąta czwarta.)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty komisje, mniejszość Komisji Gospodarki Narodowej oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu za chwilę zostaną przeprowadzone kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pierwsza wyłącza spod rygorów ustawy zamówienia, których przedmiotem jest produkcja lub koprodukcja filmowa.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 36 głosowało za, 46 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.14" who="#komentarz">(Głosowanie nr 4)</u>
          <u xml:id="u-186.15" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.16" who="#MaciejPłażyński">Poprawka druga wyłącza spod rygorów ustawy zamówienia, których przedmiotem są usługi banków spółdzielczych w zakresie czynności bankowych na rzecz jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-186.17" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.18" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.19" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.20" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.21" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.22" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 4 głosowało za, 78 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.23" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.24" who="#MaciejPłażyński">Poprawki trzecia i szósta są poprawkami wycofanymi.</u>
          <u xml:id="u-186.25" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czwarta podnosi próg wartości zamówień i konkursu, po przekroczeniu którego należy stosować ustawę, z 6 tysięcy euro do 12 tysięcy euro.</u>
          <u xml:id="u-186.26" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.27" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.28" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.29" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.30" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.31" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 35 głosowało za, 42 - przeciw, 6 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.32" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.33" who="#MaciejPłażyński">Poprawka piąta zmierza do tego, by w przypadku zamówień udzielanych przez szkoły wyższe ustawa była stosowana dopiero wówczas, gdy wartość zamówienia przekroczy 60 tysięcy euro.</u>
          <u xml:id="u-186.34" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.35" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.36" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.37" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.38" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.39" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 41 głosowało za...</u>
          <u xml:id="u-186.40" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-186.41" who="#MaciejPłażyński">...40 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.42" who="#komentarz">(Senator Ryszard Górecki: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-186.43" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.45" who="#MaciejPłażyński">Poprawka siódma zmierza do tego, aby w postępowaniach o wartości do 60 tysięcy euro można było żądać wadium.</u>
          <u xml:id="u-186.46" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.47" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.48" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.49" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.50" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.51" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 73 głosowało za, 6 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.52" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.53" who="#MaciejPłażyński">Poprawka ósma skreśla, jako zbędne i niejednoznaczne, wyłączenie stosowania do zamówień poniżej 60 tysięcy euro przepisu dotyczącego fakultatywnych postanowień specyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-186.54" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.55" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.56" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.57" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.58" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.59" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 84 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.60" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.61" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dziewiąta zmierza do tego, aby w przypadku zamówień o wartości do 60 tysięcy euro wyłączone było stosowanie przepisów dotyczących tylko terminów składania ofert i wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a nie wszystkich terminów.</u>
          <u xml:id="u-186.62" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.63" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.64" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.65" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.66" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.67" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.68" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.69" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dziesiąta jest wycofana.</u>
          <u xml:id="u-186.70" who="#MaciejPłażyński">Poprawka jedenasta znosi konieczność wskazywania w ogłoszeniu o wszczęciu postępowania zasad oceny ofert obok kryteriów tej oceny.</u>
          <u xml:id="u-186.71" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.72" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.73" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.74" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.75" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.76" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.77" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.78" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwunasta zmierza do tego, aby w przypadku zamówień o wartości do 60 tysięcy euro obowiązek wyznaczenia terminu nie krótszego niż 7 dni istniał tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje terminy dłuższe.</u>
          <u xml:id="u-186.79" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.80" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.81" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.82" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.83" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.84" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 84 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.85" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.86" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzynasta precyzuje, iż postępowanie uproszczone stosuje w przypadku zamówień, których przedmiotem są usługi w zakresie ochrony osób i mienia, a nie wszelkiej ochrony.</u>
          <u xml:id="u-186.87" who="#MaciejPłażyński">Proszę o przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.88" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.89" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.90" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.91" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.92" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 84 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.93" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.94" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czternasta poddaje pełnym rygorom ustawy usługi związane bezpośrednio z prowadzeniem gospodarki leśnej.</u>
          <u xml:id="u-186.95" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.96" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.97" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.98" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.99" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.100" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 32 głosowało za, 52 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.101" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.102" who="#MaciejPłażyński">Poprawka piętnasta wyłącza z postępowania uproszczonego usługi związane z bieżącym utrzymaniem dróg i ulic.</u>
          <u xml:id="u-186.103" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.104" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.105" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.106" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.107" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.108" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 84 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.109" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.110" who="#MaciejPłażyński">Poprawka szesnasta zobowiązuje prezesa Urzędu do opublikowania na wniosek zamawiającego sprostowania ogłoszenia, jeżeli błąd w ogłoszeniu stanowiłby przesłankę unieważnienia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-186.111" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.112" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.113" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.114" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.115" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.116" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 30 głosowało za, 54 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.117" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.118" who="#MaciejPłażyński">Poprawka siedemnasta wprowadza przepis, który zakazuje udzielania zamówienia przez centralnego zamawiającego, jeżeli miałoby to ograniczyć konkurencję.</u>
          <u xml:id="u-186.119" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.120" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.121" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.122" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.123" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.124" who="#MaciejPłażyński">Na 84 głosujących 26 jest za, 58 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.125" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.126" who="#MaciejPłażyński">Poprawka osiemnasta ma na celu utrzymanie dotychczasowego rozwiązania w zakresie obowiązku powoływania komisji przetargowej.</u>
          <u xml:id="u-186.127" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.128" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.129" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.130" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.131" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.132" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.133" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.134" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta pierwsza zmierza do tego, aby nie wykluczano z postępowania wykonawców zalegających z podatkami, opłatami lub składkami, jeżeli odwołali się oni od stwierdzonej zaległości i nie zapadło jeszcze ostateczne rozstrzygnięcie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-186.135" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.136" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.137" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.138" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.139" who="#MaciejPłażyński">Na 84 obecnych senatorów 21 głosowało za, 57 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-186.140" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.141" who="#MaciejPłażyński">Nad poprawkami dwudziestą drugą i dwudziestą szóstą głosujemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-186.142" who="#MaciejPłażyński">Poprawki dwudziesta druga i dwudziesta szósta zmierzają do tego, aby w przypadku gdy dokumenty potwierdzające spełnienie warunków udziału w postępowaniu zawierają błędy, zapewniający miał obowiązek wezwać wykonawcę do ich uzupełnienia, tak jak w przypadku niezłożenia tych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-186.143" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.144" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.145" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.146" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.147" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.148" who="#MaciejPłażyński">Na 83 głosujących 81 jest za, 2 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.149" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.150" who="#MaciejPłażyński">Poprawki dwudziesta trzecia i dwudziesta piąta mają na celu ujednolicenie rozwiązań ustawy w zakresie miejsca wskazania oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziałów w postępowaniu.</u>
          <u xml:id="u-186.151" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.152" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.153" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.154" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.155" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.156" who="#MaciejPłażyński">Na 83 głosujących 82 jest za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.157" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.158" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta...</u>
          <u xml:id="u-186.159" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja chciałbym wycofać tę poprawkę, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-186.160" who="#MaciejPłażyński">Dwudziestą czwartą, tak?</u>
          <u xml:id="u-186.161" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie można wycofać. Można to zrobić do chwili przystąpienia do głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-186.162" who="#komentarz">(Rozmowy na sali.)</u>
          <u xml:id="u-186.163" who="#MaciejPłażyński">Do przystąpienia, czyli do początku głosowania?</u>
          <u xml:id="u-186.164" who="#komentarz">(Rozmowy na sali.)</u>
          <u xml:id="u-186.165" who="#MaciejPłażyński">Trudno, głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-186.166" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta czwarta ma na celu zróżnicowanie wartości zamówienia, której przekroczenie...</u>
          <u xml:id="u-186.167" who="#komentarz">(Senator Krystyna Bochenek: Wycofana.)</u>
          <u xml:id="u-186.168" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie może być wycofana.)</u>
          <u xml:id="u-186.169" who="#komentarz">(Głos z sali: Wycofana!)</u>
          <u xml:id="u-186.170" who="#MaciejPłażyński">Rozstrzygnięcie jest takie, że nie można wycofać. Traktujemy początek głosowania nad daną ustawą jako ostateczny termin wycofania. Ponieważ jesteśmy w trakcie głosowania, nie wycofujemy. Odrzucicie ją państwo po prostu i przez to będzie wycofana.</u>
          <u xml:id="u-186.171" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta czwarta ma na celu zróżnicowanie wartości zamówienia, której przekroczenie zobowiązuje zamawiającego do żądania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu w zależności od tego, czy jego przedmiotem są usługi i dostawy, czy roboty budowlane, i jednocześnie obniża ten próg w odniesieniu do robót budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-186.172" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.173" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.174" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.175" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.176" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.177" who="#MaciejPłażyński">Na 82 obecnych senatorów 1 głosował za, 67 - przeciw, 14 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.178" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.179" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta piąta została przegłosowana łącznie z dwudziestą trzecią. Poprawka dwudziesta szósta - łącznie z dwudziestą drugą.</u>
          <u xml:id="u-186.180" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta siódma precyzuje, że dokumenty złożone w trybie uzupełnienia mają potwierdzać spełnienie warunków udziału w postępowaniu w dniu otwarcia ofert.</u>
          <u xml:id="u-186.181" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.182" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.183" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.184" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.185" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.186" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.187" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.188" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta ósma zmierza do tego, aby tak jak dotychczas, wykonawca był wzywany do uzupełnienia dokumentów tylko wtedy, gdy ich nieuzupełnienie skutkowałoby unieważnieniem postępowania.</u>
          <u xml:id="u-186.189" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.190" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.191" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.192" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.193" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.194" who="#MaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 3 głosowało za, 77 - przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.195" who="#komentarz">(Wicemarszałek przeczytał omyłkowo: 1 wstrzymał się od głosu.)</u>
          <u xml:id="u-186.196" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.197" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta dziewiąta zmierza do tego, aby zamawiający, opisując przedmiot zamówienia, zachowywał polskie normy przenoszące wszelkie normy europejskie, a nie tylko europejskie normy zharmonizowane.</u>
          <u xml:id="u-186.198" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.199" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.200" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.201" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.202" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.203" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.204" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.205" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta precyzuje, iż wartość końcową przedmiotu zamówienia uwzględnia się przy określeniach wartości tylko wtedy, gdy przedmiotem zamówienia są dostawy nabywane na podstawie umowy dzierżawy, najmu lub leasingu.</u>
          <u xml:id="u-186.206" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.207" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.208" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.209" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.210" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.211" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.212" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.213" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta pierwsza ma na celu doprecyzowanie, że ogłoszenie kursu złotego w stosunku do euro na potrzeby ustawy ma następować nie rzadziej niż co dwa lata.</u>
          <u xml:id="u-186.214" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.215" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.216" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.217" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.218" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.219" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.220" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.221" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta trzecia ma na celu pozostawienie do uznania wykonawcy, czy poda on zamawiającemu nazwy podwykonawców.</u>
          <u xml:id="u-186.222" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.223" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.224" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.225" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.226" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.227" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 24 głosowało za, 57 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.228" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.229" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta czwarta zmierza do tego, aby zamawiający mógł określić w specyfikacji, która część zamówienia może być powierzona podwykonawcom, a nie jak dotychczas, która część nie może być im powierzona.</u>
          <u xml:id="u-186.230" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.231" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.232" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.233" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.234" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.235" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.236" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.237" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta piąta eliminuje możliwość modyfikacji treści postanowień specyfikacji dotyczących kryteriów oceny ofert, warunków udziału w postępowaniu oraz sposobu oceny ich spełnienia.</u>
          <u xml:id="u-186.238" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.239" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.240" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.241" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.242" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.243" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.244" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.245" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta szósta zmierza do zapewnienia spójności przepisów ustawy dotyczących korzystania ze strony internetowej w przetargu nieograniczonym.</u>
          <u xml:id="u-186.246" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.247" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.248" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.249" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.250" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.251" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.252" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.253" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta siódma wskazuje, w jakim okresie należy udostępniać specyfikacje na stronie internetowej w przypadku przetargu nieograniczonego o wartości zamówień do 60 tysięcy euro.</u>
          <u xml:id="u-186.254" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.255" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.256" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.257" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.258" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.259" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 nie głosował (Wicemarszałek przeczytał omyłkowo: 1 wstrzymał się od głosu).</u>
          <u xml:id="u-186.260" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.261" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta ósma określa termin na przekazanie wykonawcy specyfikacji istotnych warunków zamówienia.</u>
          <u xml:id="u-186.262" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.263" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.264" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.265" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.266" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.267" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 78 głosowało za, 5 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.268" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.269" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta dziewiąta ma na celu zróżnicowanie wartości zamówienia, której przekroczenie zobowiązuje zamawiającego do żądania wadium w zależności od tego, czy jego przedmiotem są usługi i dostawy czy roboty budowlane, i jednocześnie oblicza ten próg w odniesieniu do robót budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-186.270" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.271" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.272" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.273" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.274" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.275" who="#MaciejPłażyński">Na 82 obecnych senatorów 8 głosowało za, 56 - przeciw, 18 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.276" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.277" who="#MaciejPłażyński">Poprawki czterdziesta i sześćdziesiąta pierwsza mają na celu zniesienie wprowadzanej nowelizacją możliwości udzielenia przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe poręczeń stanowiących wadium lub zabezpieczenie należytego wykonania umowy.</u>
          <u xml:id="u-186.278" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.279" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.280" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.281" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.282" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.283" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 27 głosowało za, 54 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.284" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.285" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czterdziesta pierwsza precyzuje sposób przekazania ogłoszenia o zamówieniu urzędowi unijnemu w przypadku pilnej potrzeby udzielenia zamówienia w trybie przetargu ograniczonego.</u>
          <u xml:id="u-186.286" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.287" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.288" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.289" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.290" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.291" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.292" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.293" who="#MaciejPłażyński">Poprawki czterdziesta druga i czterdziesta czwarta skreślają jako zbędne rozróżnienie zamówień na dostawy, usługi i roboty budowlane.</u>
          <u xml:id="u-186.294" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.295" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.296" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.297" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.298" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.299" who="#MaciejPłażyński">Na 82 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-186.300" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.301" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czterdziesta trzecia dodaje nową przesłankę udzielenia zamówienia z wolnej ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.302" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.303" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.304" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.305" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.306" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.307" who="#MaciejPłażyński">Na 82 obecnych senatorów 4 głosowało za, 76 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.308" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.309" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czterdziesta czwarta została przegłosowana łącznie z poprawką czterdziestą drugą.</u>
          <u xml:id="u-186.310" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czterdziesta piąta ma na celu uniknięcie podwójnej nowelizacji tego samego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-186.311" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.312" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.313" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.314" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.315" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.316" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.317" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.318" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czterdziesta szósta jest wycofana.</u>
          <u xml:id="u-186.319" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czterdziesta siódma wprowadza brakującą regulację w zakresie przekazywania ogłoszeń o udzielaniu zamówienia.</u>
          <u xml:id="u-186.320" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.321" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.322" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.323" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.324" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.325" who="#MaciejPłażyński">Na 82 obecnych senatorów 82 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.326" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.327" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czterdziesta ósma określa termin, w którym zamawiający zawiadamia prezesa urzędu o ustanowieniu dynamicznego systemu zakupów na okres dłuższy niż cztery lata.</u>
          <u xml:id="u-186.328" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.329" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.330" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.331" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.332" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.333" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.334" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.335" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czterdziesta dziewiąta zmierza do tego, aby w postępowaniu konkursowym wyłącznie w przypadku przyrzeczenia nagrody pieniężnej lub rzeczowej następowało automatycznie przeniesienie na zamawiającego autorskich praw majątkowych do pracy konkursowej.</u>
          <u xml:id="u-186.336" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.337" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.338" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.339" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.340" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.341" who="#MaciejPłażyński">Na 82 obecnych senatorów 28 głosowało za, 52 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.342" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.343" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pięćdziesiąta ma na celu umożliwienie zamawiającemu powierzenia przygotowania lub przeprowadzenia postępowania konkursowego własnej jednostce organizacyjnej lub osobie trzeciej.</u>
          <u xml:id="u-186.344" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.345" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.346" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.347" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.348" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.349" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.350" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.351" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pięćdziesiąta pierwsza modyfikuje przepis tak, aby wskazywał on podmiot odpowiedzialny za zapewnienie anonimowości autorów prac konkursowych aż do rozstrzygnięcia konkursu.</u>
          <u xml:id="u-186.352" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.353" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.354" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.355" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.356" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.357" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.358" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.359" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pięćdziesiąta druga wprowadza regulację dotyczącą terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia sektorowego w trybie negocjacji z ogłoszeniem.</u>
          <u xml:id="u-186.360" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.361" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.362" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.363" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.364" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.365" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.366" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pięćdziesiąta piąta ma na celu zapewnienie spójności przepisu.</u>
          <u xml:id="u-186.367" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.368" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.369" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.370" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.371" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.372" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 79 głosowało za, 4 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.373" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.374" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pięćdziesiąta szósta ma na celu zapewnienie spójności przepisu...</u>
          <u xml:id="u-186.375" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie, jest wycofana.)</u>
          <u xml:id="u-186.376" who="#MaciejPłażyński">Przepraszam. Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-186.377" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pięćdziesiąta siódma zmierza do tego, aby w przypadku zamówień sektorowych zamawiający mógł odstąpić od obowiązku wykluczenia z postępowania wykonawców, jeśli zastrzegł to w specyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-186.378" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.379" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.380" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.381" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.382" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.383" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.384" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.385" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pięćdziesiąta ósma ma na celu skreślenie przepisu dopuszczającego możliwość zmiany przy zawarciu umowy sposobu spełnienia świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-186.386" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.387" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.388" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.389" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.390" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.391" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 27 głosowało za, 56 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-186.392" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.393" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pięćdziesiąta dziewiąta koryguje formę gramatyczną wyrazu.</u>
          <u xml:id="u-186.394" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.395" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.396" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.397" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.398" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.399" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.400" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.401" who="#MaciejPłażyński">Poprawka sześćdziesiąta ma na celu obniżenie progu wartości zamówienia na roboty budowlane, po przekroczeniu którego zamawiający ma obowiązek żądania zabezpieczenia należytego wykonania umowy.</u>
          <u xml:id="u-186.402" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.403" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.404" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.405" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.406" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.407" who="#MaciejPłażyński">Na 83 obecnych senatorów 4 głosowało za, 59 - przeciw, 20 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.408" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-186.409" who="#MaciejPłażyński">Poprawka sześćdziesiąta druga ogranicza kompetencje Rady Zamówień Publicznych do opiniowania zastrzeżeń pokontrolnych nieuwzględnionych przez prezesa urzędu do tych, które dotyczą obowiązku unieważnienia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-186.410" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.411" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.412" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.413" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.414" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.415" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.416" who="#MaciejPłażyński">Na 82 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.417" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.418" who="#MaciejPłażyński">Poprawka sześćdziesiąta czwarta zmierza do zastosowania używanego...</u>
          <u xml:id="u-186.419" who="#komentarz">(Głos z sali: Sześćdziesiąta trzecia.)</u>
          <u xml:id="u-186.420" who="#MaciejPłażyński">Przepraszam. Poprawka sześćdziesiąta trzecia przedłuża termin na zaopiniowanie przez Radę Zamówień Publicznych zaleceń pokontrolnych.</u>
          <u xml:id="u-186.421" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.422" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.423" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.424" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.425" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.426" who="#MaciejPłażyński">Na 79 obecnych senatorów 77 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.427" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.428" who="#MaciejPłażyński">Poprawka sześćdziesiąta czwarta zmierza do zastosowania używanego w ustawie skrótu nazwy urzędu.</u>
          <u xml:id="u-186.429" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.430" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.431" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.432" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.433" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.434" who="#MaciejPłażyński">Na 79 obecnych senatorów 79 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.435" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.436" who="#MaciejPłażyński">Poprawka sześćdziesiąta piąta ma na celu doprecyzowanie, kiedy zgłoszenie przystąpienia do protestu uważa się za wniesione.</u>
          <u xml:id="u-186.437" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.438" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.439" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.440" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.441" who="#MaciejPłażyński">Na 78 obecnych senatorów 78 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.442" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.443" who="#MaciejPłażyński">Poprawka sześćdziesiąta siódma wprowadza zasadę, że wpis pokrywa koszty postępowania. Poprawka powoduje, że wpis będzie zależny od wartości zamówienia.</u>
          <u xml:id="u-186.444" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.445" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.446" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.447" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.448" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.449" who="#MaciejPłażyński">Na 77 obecnych senatorów 77 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.450" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.451" who="#MaciejPłażyński">Poprawka sześćdziesiąta ósma skreśla jako zbędny przepis, którego treść została zawarta w przepisie poprzedzającym.</u>
          <u xml:id="u-186.452" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.453" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.454" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.455" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.456" who="#MaciejPłażyński">Na 77 obecnych senatorów 77 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-186.457" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.458" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania... Jeszcze termin ustawy. Poprawka sześćdziesiąta...</u>
          <u xml:id="u-186.459" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziewiąta.)</u>
          <u xml:id="u-186.460" who="#MaciejPłażyński">...sześćdziesiąta dziewiąta zmienia termin wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.461" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.462" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.463" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.464" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-186.465" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.466" who="#MaciejPłażyński">Na 77 obecnych senatorów 76 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.467" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.468" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-186.469" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.470" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za podjęciem uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.471" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciwko? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.472" who="#MaciejPłażyński">Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.473" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.474" who="#MaciejPłażyński">Na 77 obecnych senatorów 75 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-186.475" who="#MaciejPłażyński">Uchwała została podjęta.</u>
          <u xml:id="u-186.476" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-186.477" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad:</u>
          <u xml:id="u-186.478" who="#MaciejPłażyński">Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz ustawy o służbie cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-186.479" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-186.480" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie zgodnie z art. 52 ust. 6 Regulaminu Senatu mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-186.481" who="#MaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Andrzeja Jarocha, o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-186.482" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#AndrzejJaroch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#AndrzejJaroch">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#AndrzejJaroch">W dniu wczorajszym, po obradach Senatu, komisja rozpatrzyła wnioski zgłoszone w czasie debaty. Były to w zasadzie trzy wnioski oznaczone w sprawozdaniu rzymską jedynką, dwójką i trójką. Kolejne głosowania miały następujący wynik: wniosek o odrzucenie ustawy: dwa głos za, sześć przeciw, jeden wstrzymujący się. Wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek: sześć głosów za, trzy przeciw, jeden wstrzymujący się. W związku z tym, że rozstrzygnięto to głosowanie i wniosek został przyjęty, nie głosowaliśmy nad kolejnymi wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#AndrzejJaroch">Proszę Wysoki Senat o poddanie tego wniosku pod głosowanie w czasie dzisiejszej sesji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MaciejPłażyński">Czy senatorowie wnioskodawcy lub senator sprawozdawca chcą jeszcze zabrać głos? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz ustawy o służbie cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty przedstawiono następujące wnioski: mniejszość Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wnosiła o odrzucenie ustawy. Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej wnosiła o przyjęcie ustawy bez poprawek. Senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do tekstu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek. Informuję, że głosowanie nad przedstawionymi poprawkami zostanie przeprowadzone, jeżeli zostaną odrzucone poprzednie wnioski.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem mniejszości Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o odrzucenie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz ustawy o służbie cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-188.8" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciwko? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-188.9" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-188.10" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.11" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 22 głosowało za, 46 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-188.12" who="#MaciejPłażyński">Wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-188.13" who="#MaciejPłażyński">Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie ustawy przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-188.14" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-188.15" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-188.16" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-188.17" who="#MaciejPłażyński">Kto wstrzymał się od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-188.18" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.19" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 48 głosowało za, 22 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-188.20" who="#MaciejPłażyński">Wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-188.21" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz ustawy o służbie cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-188.22" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu piątego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały o współpracy Senatu z samorządem terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-188.23" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że w dniu wczorajszym zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie uchwały oraz została przeprowadzona dyskusja i obecnie zgodnie z art. 81 ust. 5 Regulaminu Senatu możemy przystąpić do trzeciego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-188.24" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy więc do trzeciego czytania projektu uchwały o współpracy Senatu z samorządem terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-188.25" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że zgodnie z art. 82 ust. 1 Regulaminu Senatu trzecie czytanie projektu uchwały obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-188.26" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że komisje po rozpatrzeniu przedstawionego przez wnioskodawcę projektu uchwały wprowadziły do niego poprawki i wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu uchwały o współpracy Senatu z samorządem terytorialnym - druk nr 103S.</u>
          <u xml:id="u-188.27" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy więc do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały o współpracy Senatu z samorządem terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-188.28" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-188.29" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-188.30" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-188.31" who="#MaciejPłażyński">Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-188.32" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.33" who="#MaciejPłażyński">Na 72 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-188.34" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę o współpracy Senatu z samorządem terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-188.35" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-188.36" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-188.37" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie zgodnie z art. 52 ust. 6 Regulaminu Senatu mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-188.38" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, senator Ewę Tomaszewską, i przedstawienie uzgodnionych wniosków. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#EwaTomaszewska">W dniu wczorajszym komisja zapoznała się z przedstawionymi trzydziestoma dwoma poprawkami. W tej sytuacji wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, który przedtem komisja rekomendowała Wysokiej Izbie, nie uzyskał większości.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#EwaTomaszewska">Wobec tego rozpatrywano poprawki, przy czym było kilka bloków tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#EwaTomaszewska">W szczególności były to poprawki uwzględniające uwagi Biura Legislacyjnego, zgłoszone wcześniej w trakcie prac nad ustawą, oraz poprawki zgłoszone przez pana przewodniczącego Antoniego Szymańskiego, i te poprawki uzyskały akceptację komisji.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#EwaTomaszewska">Były dwa bloki poprawek zgłoszonych przez pana senatora Augustyna i jedna z tych zbitek, składająca się z dwóch poprawek, uwzględniała szczególną sytuację pracowników agencji pracy tymczasowej. Pozostałe poprawki zmieniały jakby filozofię ustawy, wskazując na podmiot, jakim jest pracownik, a wykluczając czy ograniczając rolę przedstawicielstwa pracowników w postaci związków zawodowych w zakładzie.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#EwaTomaszewska">Trzeci istotny blok poprawek zgłoszony został przez pana senatora Romaszewskiego. Część z nich dotyczyła trybu głosowań i trybu wyboru komisji. W każdym razie były to poprawki wprowadzające większe umocowanie prawa pracowników do tworzenia rad pracowniczych. Jak komisja oceniała te poprawki, to myślę, że chyba nie ma potrzeby - ponieważ jest ich trzydzieści dwie, a w sprawozdaniu jest to napisane - dokładnie w stosunku do każdej z nich omawiać, prawda? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę mniejszości komisji, senatora Mieczysława Augustyna i przedstawienie wniosków mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#MieczysławAugustyn">Przedstawiałem to państwu w czasie debaty, zatem tylko powtórzę. Sens pierwszego bloku poprawek jest następujący. Chodzi o to, aby pracownicy zatrudnieni w agencji pracy tymczasowej mogli uczestniczyć w dobrodziejstwach ustawy w tym miejscu, w którym rzeczywiście pracują, a nie w którym są zatrudnieni, ponieważ często rozrzuceni są po całym kraju. Jeżeli odrzucimy tę moją poprawkę, to po prostu opowiemy się za fikcją.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#MieczysławAugustyn">Drugi blok poprawek związany jest z dyrektywą Unii Europejskiej, dotyczy pracowników, bo to oni mają być bezpośrednimi beneficjentami tej ustawy. Tymczasem, jak państwo wiecie, w art. 4 ust. 1 pkt 1 i 2 prawa przysługujące pracownikom przekazane są związkom zawodowym w tych zakładach, w których są związki, i one same, z pominięciem pracowników, wyłaniają radę pracowników. Uważam, że trzeba opowiedzieć się za przyjęciem tego bloku poprawek. Jeśli postąpimy inaczej, to jest wielce prawdopodobne, że ta cała skądinąd dobra ustawa trafi do kosza za pośrednictwem trybunału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#MaciejPłażyński">Czy senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Romaszewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Wysoka Izbo, ja wnosiłem wiele poprawek, jednak szczególną wagę przywiązuję do poprawki czternastej. Mianowicie w zakładach pracy, w których nie funkcjonują związki zawodowe, powołanie rady pracowników odbywa się, jak jest tu powiedziane, na wniosek 10% pracowników. Otóż muszę powiedzieć, że jest to kwestia odpowiedzi na pytanie, być albo nie być tej ustawy, czy my chcemy spełnić zalecenia dyrektywy, czy my rzeczywiście chcemy dać zabezpieczenie w postaci rad pracowników w tych zakładach. Jeżeli postawimy ów warunek 10%, to można być przekonanym, że przy dzisiejszej aktywności społeczeństwa nie powstaną rady pracowników. Dlatego ja wnioskuję o skreślenie tego warunku zebrania 10% pracowników, i przyjęcie tego, że te rady powstają z mocy prawa. Taka jest treść poprawki czternastej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że pan senator Zbigniew Romaszewski wycofał swój wniosek zawarty w pkcie II ppkcie 16 druku nr 94Z.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#MaciejPłażyński">Czy ktoś z państwa senatorów chce podtrzymać wycofany wniosek? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty zostały przedstawione następujące wnioski: komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#MaciejPłażyński">Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu, w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie w wypadku odrzucenia tego wniosku nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem komisji o przyjęcie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.9" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciwko? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.10" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.11" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.12" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 69 było przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.13" who="#MaciejPłażyński">Wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-194.14" who="#MaciejPłażyński">Poprawka pierwsza zmierza do wyłączenia z zakresu stosowania ustawy pracowników zatrudnionych w agencjach pracy tymczasowej. Poprawka szósta stanowi konsekwencję poprawki pierwszej. Będziemy głosować nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-194.15" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.16" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.17" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.18" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.19" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.20" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 24 głosowało za, 45 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.21" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.22" who="#MaciejPłażyński">Nad poprawkami drugą, trzecią, piątą, dziesiątą, dwunastą, trzynastą, dwudziestą drugą, dwudziestą dziewiątą, trzydziestą drugą i trzydziestą trzecią należy głosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wyklucza głosowanie nad poprawkami czwartą, siódmą, ósmą, dziewiątą i czternastą.</u>
          <u xml:id="u-194.23" who="#MaciejPłażyński">Poprawki druga, trzecia, piąta, dziesiąta, dwunasta, trzynasta, dwudziesta druga, dwudziesta dziewiąta, trzydziesta druga i trzydziesta trzecia mają na celu uregulowanie w ustawie zasad wyboru rady pracowników jedynie przez pracowników, wyłączając przewidziany przez Sejm tryb wyboru rady przez organizację związkową u pracodawcy, u którego działa taka organizacja.</u>
          <u xml:id="u-194.24" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.25" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.26" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.27" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.28" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.29" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 25 głosowało za, 43 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.30" who="#MaciejPłażyński">Poprawki zostały odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-194.31" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czwarta ma charakter legislacyjno-porządkujący, dotyczy liczby członków rady pracowników.</u>
          <u xml:id="u-194.32" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.33" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.34" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.35" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.36" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.37" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 64 głosowało za, 1 - przeciw, 5 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-194.38" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.39" who="#MaciejPłażyński">Poprawka siódma ma na celu wyłączenie określenia zasad funkcjonowania rady pracowników przez organizacje związkowe w zawieranym przez nie porozumieniu u pracodawcy, u którego działa więcej niż jedna organizacja związkowa.</u>
          <u xml:id="u-194.40" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.41" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.42" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.43" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.44" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.45" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 32 głosowało za, 34 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.46" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.47" who="#MaciejPłażyński">Poprawka ósma ma na celu wskazanie, ilu kandydatów może poprzeć uprawniony do głosowania pracownik.</u>
          <u xml:id="u-194.48" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.49" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.50" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.51" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.52" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.53" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 30 głosowało za, 38 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-194.54" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.55" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dziewiąta ma na celu rozszerzenie katalogu sytuacji, w których ulega rozwiązaniu rada pracowników u pracodawcy, u którego nie działa organizacja związkowa.</u>
          <u xml:id="u-194.56" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.57" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.58" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.59" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.60" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.61" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 2 głosowało za, 64 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.62" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.63" who="#MaciejPłażyński">Poprawka jedenasta dotyczy zakresu ustaleń rady pracowników z pracodawcą i zmierza do uściślenia, iż są nim objęte również koszty wykonywania ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-194.64" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.65" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.66" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.67" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.68" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.69" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 69 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.70" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.71" who="#MaciejPłażyński">Poprawka czternasta zmierza do tego, aby wybór rady pracowników u pracodawcy, u którego nie działa organizacja związkowa, organizowano bez wymogu złożenia pisemnego wniosku co najmniej 10% pracowników.</u>
          <u xml:id="u-194.72" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.73" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.74" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.75" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.76" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.77" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 9 głosowało za, 58 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.78" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.79" who="#MaciejPłażyński">Poprawka piętnasta zmierza do wydłużenia czternastodniowego terminu na powiadomienie pracowników przez pracodawcę o wyborach do rady w zakładach, w których nie działa organizacja związkowa. Ponadto poprawka przedłuża termin zgłaszania kandydatów do rady z siedmiu do dwudziestu jeden dni.</u>
          <u xml:id="u-194.80" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.81" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.82" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.83" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.84" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.85" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 67 głosowało za, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.86" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.87" who="#MaciejPłażyński">Poprawka szesnasta dotyczy czynnego i biernego...</u>
          <u xml:id="u-194.88" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz poprawka siedemnasta.)</u>
          <u xml:id="u-194.89" who="#MaciejPłażyński">Przepraszam. Rzeczywiście, poprawka szesnasta została wykluczona.</u>
          <u xml:id="u-194.90" who="#MaciejPłażyński">Poprawka siedemnasta ma charakter uściślający i zmierza do prawidłowego uregulowania biernego prawa wyborczego do rady pracowników. Poprawka eliminuje niejasność, związaną z ograniczeniem tego prawa w stosunku do niektórych kategorii pracowników, wymaganym stażem pracy oraz okresem działania pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-194.91" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.92" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.93" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.94" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.95" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.96" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 48 głosowało za, 1 - przeciw, 21 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.97" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.98" who="#MaciejPłażyński">Poprawka osiemnasta zmierza do określenia w ustawie składu komisji wyborczej w wyborach do rad pracowników.</u>
          <u xml:id="u-194.99" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.100" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.101" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.102" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.103" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.104" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 7 było za, 60 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.105" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.106" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dziewiętnasta zmierza do tego, aby regulamin wyborów do rady pracowników był ogłaszany przez pracodawcę. Poprawka stwarza możliwość jego zmiany przez komisję wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-194.107" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.108" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.109" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.110" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.111" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 4 głosowało za, 63 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.112" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.113" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta ma na celu skreślenie w ustawie uregulowania stanowiącego, że wybory do rady mają charakter bezpośredni.</u>
          <u xml:id="u-194.114" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.115" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.116" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.117" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.118" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.119" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 67 głosowało za, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.120" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.121" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta pierwsza ma na celu skreślenie przepisów dotyczących określenia ważności wyborów do rady pracowników oraz wyeliminowanie instytucji wyborów ponownych.</u>
          <u xml:id="u-194.122" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.123" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.124" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.125" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.126" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.127" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 2 głosowało za, 64 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-194.128" who="#MaciejPłażyński">Poprawka zastała odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.129" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta trzecia zmierza do wyeliminowania wyborów uzupełniających w sytuacji ustania członkostwa w radzie pracowników u pracodawcy, u którego nie działa organizacja związkowa.</u>
          <u xml:id="u-194.130" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.131" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.132" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.133" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.134" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.135" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 3 głosowało za, 65 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.136" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.137" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta czwarta ma charakter językowy i ma na celu usunięcie błędu składniowego, polegającego na niedostosowaniu liczby i przypadka gramatycznego.</u>
          <u xml:id="u-194.138" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.139" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.140" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.141" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.142" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.143" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 69 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.144" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.145" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta piąta zmierza do jednoznacznego wskazania podmiotu wybierającego osoby pełniące funkcje doradcze lub przygotowujące ekspertyzy.</u>
          <u xml:id="u-194.146" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.147" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.148" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.149" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.150" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.151" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 3 głosowało za, 65 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.152" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.153" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta szósta ma charakter językowy i zmierza do usunięcia błędu stylistycznego, będącego tautologią językową.</u>
          <u xml:id="u-194.154" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.155" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.156" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.157" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.158" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.159" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 67 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-194.160" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.161" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta siódma ma na celu zapewnienie lepszej realizacji prawa do drogi sądowej w razie odmowy ujawnienia przez pracodawcę informacji.</u>
          <u xml:id="u-194.162" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.163" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.164" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.165" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.166" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.167" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 64 głosowało za, 3 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.168" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.169" who="#MaciejPłażyński">Poprawka dwudziesta ósma zmierza do rozszerzenia ochrony pracowniczej nie tylko na członków rady pracowników, lecz także na kandydatów do niej, od chwili ich zgłoszenia do ogłoszenia wyników wyborów.</u>
          <u xml:id="u-194.170" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.171" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.172" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.173" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.174" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.175" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 2 było za, 67 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.176" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.177" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta zmierza do rozszerzenia strony przedmiotowej przepisu karnego o przekazywanie fałszywych informacji radzie pracowników.</u>
          <u xml:id="u-194.178" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.179" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.180" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.181" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.182" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.183" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 68 głosowało za, 2 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.184" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-194.185" who="#MaciejPłażyński">Poprawka trzydziesta pierwsza ma na celu ograniczenie sankcji przewidzianej w przepisie karnym jedynie do kary grzywny.</u>
          <u xml:id="u-194.186" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.187" who="#MaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.188" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.189" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.190" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.191" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 5 głosowało za, 64 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.192" who="#MaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-194.193" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania za przyjęciem uchwały w sprawie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji w całości, ze zmianami wynikających z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-194.194" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.195" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.196" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciwko? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.197" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuje się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.198" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 69 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-194.199" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-194.200" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Traktatu między Królestwem Belgii, Republiką Czeską, Królestwem Danii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Estońską, Republiką Grecką, Królestwem Hiszpanii, Republiką Francuską, Irlandią, Republiką Włoską, Republiką Cypryjską, Republiką Łotewską, Republiką Litewską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Republiką Węgierską, Republiką Malty, Królestwem Niderlandów, Republiką Austrii, Rzecząpospolitą Polską, Republiką Portugalską, Republiką Słowenii, Republiką Słowacką, Republiką Finlandii, Królestwem Szwecji, Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej) a Republiką Bułgarii oraz Rumunią dotyczącego przystąpienia Republiki Bułgarii i Rumunii do Unii Europejskiej, sporządzonego w Luksemburgu dnia 25 kwietnia 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-194.201" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-194.202" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-194.203" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Komisja Spraw Unii Europejskiej oraz Komisja Spraw Zagranicznych przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druk senacki nr 92A.</u>
          <u xml:id="u-194.204" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-194.205" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.206" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.207" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.208" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.209" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.210" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 71 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-194.211" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Traktatu między Królestwem Belgii, Republiką Czeską, Królestwem Danii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Estońską, Republiką Grecką, Królestwem Hiszpanii, Republiką Francuską, Irlandią, Republiką Włoską, Republiką Cypryjską, Republiką Łotewską, Republiką Litewską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Republiką Węgierską, Republiką Malty, Królestwem Niderlandów, Republiką Austrii, Rzecząpospolitą Polską, Republiką Portugalską, Republiką Słowenii, Republiką Słowacką, Republiką Finlandii, Królestwem Szwecji, Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, a więc państwami członkowskimi Unii Europejskiej, a Republiką Bułgarii oraz Rumunią dotyczącego przystąpienia Republiki Bułgarii i Rumunii do Unii Europejskiej, sporządzonego w Luksemburgu dnia 25 kwietnia 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-194.212" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisanej w Warszawie dnia 23 marca 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-194.213" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-194.214" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisanej w Warszawie dnia 23 marca 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-194.215" who="#MaciejPłażyński">Komisja Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisja Spraw Zagranicznych przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druki senackie nr 91A, 92B.</u>
          <u xml:id="u-194.216" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-194.217" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.218" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.219" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.220" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.221" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.222" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 71 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-194.223" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych, podpisanej w Warszawie dnia 23 marca 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-194.224" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o administrowaniu obrotem usługowym z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-194.225" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona. Obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-194.226" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o administrowaniu obrotem usługowym z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-194.227" who="#MaciejPłażyński">Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druk senacki nr 97A.</u>
          <u xml:id="u-194.228" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-194.229" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.230" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.231" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.232" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.233" who="#MaciejPłażyński">Na 71 obecnych senatorów 71 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-194.234" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o administrowaniu obrotem usługowym z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-194.235" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-194.236" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona. Obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-194.237" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-194.238" who="#MaciejPłażyński">Komisja Praw Człowieka i Praworządności przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druk senacki nr 95A.</u>
          <u xml:id="u-194.239" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-194.240" who="#MaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.241" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.242" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.243" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-194.244" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.245" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 70 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-194.246" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-194.247" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-194.248" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona. Obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-194.249" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-194.250" who="#MaciejPłażyński">Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druk senacki nr 98A.</u>
          <u xml:id="u-194.251" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-194.252" who="#MaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-194.253" who="#MaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.254" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.255" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-194.256" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.257" who="#MaciejPłażyński">Na 70 obecnych senatorów 70 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-194.258" who="#MaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-194.259" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że porządek obrad ósmego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-194.260" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-194.261" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że zgodnie z art. 49 ust. 2 Regulaminu Senatu oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż pięć minut.</u>
          <u xml:id="u-194.262" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że zgodnie z art. 49 ust. 2a Regulaminu Senatu marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym na to czasie, czyli w ciągu pięciu minut.</u>
          <u xml:id="u-194.263" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-194.264" who="#MaciejPłażyński">To teraz komunikaty, a zaraz wrócimy do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-194.265" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#AndrzejŁuczycki">Komunikat: osoby zainteresowane uczestnictwem w pracach zespołu parlamentarnego do spraw społeczeństwa informacyjnego oraz rozwoju gospodarczego opartego na wiedzy proszone są na zebranie organizacyjne w sali podanej w esemesie, o godzinie 19.30; podpisano: senator Jerzy Szymura. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Czesław Ryszka.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę o spokój na sali.</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#CzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#CzesławRyszka">Moja oświadczenie kieruję do ministrów: ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro oraz ministra skarbu państwa Wojciecha Jasińskiego.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#CzesławRyszka">Jako senator reprezentujący mieszkańców regionu częstochowskiego chciałbym poruszyć bulwersującą sprawę dotyczącą sposobu zadysponowania mieniem Skarbu Państwa o olbrzymiej wartości bez uwzględnienia obowiązujących przepisów, a także interesu regionu, w którym znajduje się to mienie. Chodzi o znajdujące się pod Częstochową Lotnisko Rudniki.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#CzesławRyszka">Wartość nieruchomości i obiektów składających się na to lotnisko, według protokołu zdawczo-odbiorczego nieruchomości, sporządzonego 31 stycznia 2002 r. przez 12 Terenowy Oddział Lotniskowy w Warszawie i Agencję Mienia Wojskowego, przekroczyła 5 milionów zł, a dokładnie wyniosła 5 milionów 46 tysięcy 795 zł.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#CzesławRyszka">Dodać należy, że o to lotnisko, bardzo ważne dla Częstochowy, mogące stanowić jeden z motorów napędowych rozwoju tego regionu, od wielu lat bezskutecznie ubiegał się Aeroklub Częstochowski, prowadzący tam swoją działalność, a także wojewoda śląski, prezydent miasta Częstochowy oraz wójt gminy Rudniki.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#CzesławRyszka">Sprawa sprzedaży lotniska w świetle dokumentów, których kserokopiami dysponuję, zmierzała w kierunku pożądanym przez wspomniane samorządy. Było tak do roku 2004, kiedy nagle w sposób sprzeczny z ustawą o zamówieniach publicznych, bez oglądania się na interesy tak właściwych samorządów, mieszkańców regionu, jak i zapewne Skarbu Państwa, Agencja Mienia Wojskowego zadysponowała tym mieniem, tworząc podmiot gospodarczy pod nazwą Bosacka Development Partners, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w Krakowie, którego oprócz tejże agencji jedynym wspólnikiem została osoba fizyczna, pan Andrzej Stoch z Zakopanego, wnoszący do spółki 50 tysięcy zł, czyli nieporównywalnie mniej, niż wynosił udział Agencji Mienia Wojskowego - 15 milionów 301 tysięcy zł. W ten sposób wspólne mienie stało się nagle mieniem prywatnym z dostępem do niego wyłącznie jednej osoby fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#CzesławRyszka">Uzyskałem ponadto informację, że w dniu 21 grudnia 2004 r. w Krakowie Agencja Mienia Wojskowego sprzedała znaczną część udziałów panu Andrzejowi Stochowi. Bliższymi danymi na ten temat nie dysponuję.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#CzesławRyszka">Jest rzeczą bardzo interesującą to, że w trakcie przeprowadzania wskazanych czynności wartość lotniska w Rudnikach zmniejszyła się do kwoty 3 milionów 801 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#CzesławRyszka">Nie znajduję żadnego wyjaśnienia takiego stanu rzeczy i nie potrafię właściwie zakwalifikować dokonanych czynności bez używania słów z kodeksu karnego. Uważam, że należałoby podjąć pilnie niezbędne działania prawne, aby ocenić dokonane czynności i ewentualnie doprowadzić do zwrotu tego mienia Skarbowi Państwa.</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#CzesławRyszka">Składając to oświadczenie, mam na uwadze fakt, że wszyscy ówcześni zainteresowani ministrowie popierali inicjatywę samorządu miejscowego, co być może uśpiło zainteresowanych i zezwoliło na doprowadzenie do tak specyficznej „transakcji” mieniem Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-197.10" who="#CzesławRyszka">Kierując ten wniosek do ministra sprawiedliwości oraz ministra skarbu państwa, spodziewam się, że podejmą oni odpowiednie czynności, które uwzględnią dążenia władz samorządowych i mieszkańców regionu częstochowskiego. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Zbigniew Rau.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#ZbigniewRau">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#ZbigniewRau">Mam zaszczyt przedstawić oświadczenie podpisane przez sześćdziesięciu jeden senatorów. Nasze oświadczenie kierujemy do minister finansów, pani wicepremier profesor Zyty Gilowskiej.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#ZbigniewRau">W związku z narastającym problemem należności podatkowych naszych rodaków pracujących w Wielkiej Brytanii prosimy panią premier o zapoznanie się z naszym stanowiskiem i przyjęcie wynikającego z niego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#ZbigniewRau">Obecnie obowiązująca, pochodząca z 1976 r. umowa z Wielką Brytanią o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu nie może stanowić adekwatnej podstawy do rozwiązania problemów ponad dwustu pięćdziesięciu tysięcy Polaków. Zawarty w niej mechanizm unikania podwójnego opodatkowania funkcjonuje tylko formalnie, gdyż w istocie, ekonomicznie działa tak jak podwójne opodatkowanie. Wynika to z jaskrawych różnic w poziomie cen, płac i kosztów utrzymania w Polsce i w Wielkiej Brytanii. Przykładowo: kwota wolna od podatku w Polsce wynosi 3 tysiące zł, a w Wielkiej Brytanii - 6 tysięcy funtów. W tej sytuacji przewidywany termin zmiany umowy o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu, czyli 1 stycznia 2008 r., jest stanowczo zbyt odległy.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#ZbigniewRau">Dlatego z satysfakcją odnotowujemy propozycje Ministerstwa Finansów zmierzające do zmiany prawa krajowego przed zmianą umowy międzynarodowej. Jednak i ta zapowiadana zmiana, sprowadzająca się do objęcia wskazanych tu podatników skorygowanym systemem diet, ma istotne mankamenty. Ustawa zawierająca tę korektę wejdzie bowiem w życie 1 stycznia 2007 r., a więc obejmie podatników, którzy rozliczą się dopiero za rok 2007. Nie obejmie to zatem podatników, którzy rozliczą się za 2006, 2005 r. i także za lata wcześniejsze, czyli za lata wielkiego exodusu naszych rodaków do Wielkiej Brytanii.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#ZbigniewRau">Istnieje tymczasem możliwość bardzo szybkiego, radykalnego rozwiązania problemu bez konieczności zmiany umowy o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu. Należy wyjaśnić, że umowa o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu nie jest źródłem prawa w zakresie wysokości obciążeń podatkowych. O tym decyduje prawo wewnętrzne danego państwa. Dlatego też prawodawca polski, a konkretnie minister finansów, może wykorzystać uprawnienie do zaniechania poboru swoich zobowiązań podatkowych w całości lub w części odpowiadającej opodatkowaniu nadmiernemu w stosunku do wynikającego z obecnej umowy z Wielką Brytanią. Podstawą do tego jest art. 22 §1 pkt 1 obecnie obowiązującej ordynacji podatkowej o treści: minister właściwy do spraw finansów publicznych może w drodze rozporządzenia w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, no i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#ZbigniewRau">Ponieważ przygotowanie takiego aktu też wymaga czasu, minister finansów może na podstawie art. 50 tejże ordynacji podatkowej „przedłużać terminy przewidziane w przepisach prawa podatkowego z wyjątkiem terminów określonych w art. 68–71, art. 77 §1, art. 79 §2, art. 80 §1, art. 87 §3 i 4, art. 88 §1 i art. 118, określając grupy podatników, którym przedłużono terminy, rodzaje czynności, których termin wykonania został przedłużony, oraz dzień upływu przedłużonego terminu”.</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#ZbigniewRau">Chodzi tu zatem o możliwość przedłużenia terminu złożenia zeznania przez podatników pracujących w Wielkiej Brytanii do czasu, aż przygotowane zostanie rozporządzenie przewidziane w art. 22 §1 pkt 1 ordynacji podatkowej, o którym była mowa.</u>
          <u xml:id="u-199.8" who="#ZbigniewRau">W kontekście proponowanego przez nas rozwiązania należy uznać za bezzasadną argumentację Ministerstwa Finansów, które przyjęło za orzecznictwem sądowym jako kryterium umorzenia zaległości podatkowej drastyczne pogorszenie sytuacji ekonomicznej podatnika, niemożność utrzymania się z posiadanych dochodów itp. Jest to argumentacja przedstawiona przez wiceministra Mirosława Barszcza w rozmowie z Januszem Weissem w Radiu Zet w dniu 27 marca 2006 r. Kryteria przyjęte przez Naczelny Sąd Administracyjny, który orzeka w sprawach indywidualnych, nie mogą mieć wpływu na proponowane przez nas rozwiązanie, bo ono nie podlega rozpatrzeniu przez NSA. Minister finansów nie bada bowiem indywidualnej sytuacji około dwustu pięćdziesięciu tysięcy podatników, lecz skutki społeczne, które wywoła zaniechanie działania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-199.9" who="#ZbigniewRau">Jesteśmy przekonani, że rezygnacja z proponowanego przez nas rozwiązania grozić może kryzysem społecznym w postaci decyzji o pozostaniu na obczyźnie najbardziej dynamicznych rodaków, świadomym uchylaniu się przez nich od płacenia podatku, fikcyjnych, a być może i rzeczywistych rozwodach, zrywaniu więzi materialnych z rodziną pozostałą w kraju itd.</u>
          <u xml:id="u-199.10" who="#ZbigniewRau">Przekonani, iż pani premier podejmie zaproponowane przez nas rozwiązanie, pozostajemy z wyrazami szacunku i poważania - i tu następują podpisy sześćdziesięciu jeden senatorów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Lesław Podkański, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#LesławPodkański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#LesławPodkański">Moje oświadczenie kieruję do prezesa Rady Ministrów, pana premiera Kazimierza Marcinkiewicza, a dotyczy ono zapowiedzianej, realizowanej polityki kredytowej przez odpowiedzialne służby finansowe, zarówno Narodowy Bank Polski, jak i nadzór bankowy.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#LesławPodkański">Otóż, te instytucje w tej chwili podejmują działania zmierzające do ograniczenia dostępu do kredytów dewizowych w naszym kraju. Według zapowiedzi instytucji finansowych ma to przede wszystkim dotyczyć kredytów hipotecznych, czyli wszystkich kredytów zaciąganych w celu zakupu mieszkania, a Polacy w tej chwili dosyć intensywnie mieszkania kupują. Ma to też dotyczyć małych polskich banków, którym ograniczy się dostęp do kredytów dewizowych bądź utrudni w całości realizację tego typu kredytów.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#LesławPodkański">Traktuję to jako bardzo nieodpowiedzialne działanie, działanie niebezpieczne dla polskiej gospodarki, dla naszych obywateli i tym bardziej nie przyjmuję uzasadnień, jakie płyną z Narodowego Banku Polskiego i nadzoru bankowego. Otóż, te instytucje tak uzasadniają swoją decyzję: w trosce o bezpieczeństwo systemu bankowego uniemożliwiamy polskim firmom i Polakom korzystanie z kredytów dewizowych. I jeszcze bardziej paranoicznie to uzasadniają, mówiąc, że nie ogranicza to swobód rynkowych. No nic bardziej mylnego.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#LesławPodkański">Krótko stwierdzam: jest to groźne i to bardzo groźne, bo stracą na tym wszyscy polscy kredytobiorcy, którzy zamierzają wziąć kredyt w dewizach na zakup własnego mieszkania i którzy muszą zapłacić wyższe oprocentowanie, czyli mają wyższe koszty. Stracą małe banki, gdyż ograniczą swoją działalność i udział w rynku, a większość Polaków korzysta z usług banków mniejszych, jeśli weźmiemy pod uwagę proporcjonalny udział klientów w polskim systemie bankowym. Straci także rynek, gdyż ogranicza to konkurencję międzybankową. Stracą przedsiębiorcy, którzy zajmują się produkcją budowlaną, usługami budowlanymi. Stracą pośrednicy, sprzedawcy nieruchomości. Stracą pracownicy sektora budowlanego. I na takim działaniu, co najważniejsze, straci polski budżet, bo będą mniejsze przychody do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#LesławPodkański">Czym jest budownictwo dla gospodarki, czym jest rolnictwo dla gospodarki, nie będę mówił. Ale pojawia się tu pytanie: o co chodzi? Czyżby chodziło o to, by nasze władze finansowe wspierały dyktat wielkich banków, które pozostają w większości, przypominam: prawie w 80%, w rękach kapitału zagranicznego? Bo tak czy inaczej my Polacy musimy pójść do tych banków i musimy przyjąć dyktowane przez nie warunki. Tak więc szokuje mnie ten kierunek działań, tym bardziej że dzisiaj mamy informację, że kredyt złotowy jest już i tak ponaddwukrotnie droższy od kredytu dewizowego.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#LesławPodkański">Pytam więc pana premiera: co na to rząd Rzeczypospolitej Polskiej? Czy rząd przeanalizował zagrożenia z tego płynące? Jakie podjął i planuje podjąć działania w tej sprawie? I czy rząd ma świadomość, że przyjęty rządowy program dopłat do kredytów mieszkaniowych z budżetu państwa zostanie dzięki temu mechanizmowi całkowicie przechwycony przez wielkie banki? Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Piotr Boroń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PiotrBoroń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy oświadczenia, z których jedno pragnę przeczytać.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PiotrBoroń">W tym roku przypada smutna, dwudziesta piąta rocznica wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. W hołdzie tym, którzy wówczas nie bali się ryzykować swojego życia, by bronić wolności i demokracji, występujemy z inicjatywą przyznania pośmiertnie pułkownikowi Ryszardowi Kuklińskiemu Orderu Orła Białego, co od dawna postulują środowiska antykomunistyczne, a pan prezydent może ziścić ku sprawiedliwości dziejowej.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PiotrBoroń">Podpisało łącznie, co znamienne, pięćdziesięciu jeden senatorów.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#PiotrBoroń">Odczytać je do protokołu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MaciejPłażyński">Nazwiska? Nie, nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Michał Okła, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#MichałOkła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#MichałOkła">Moje oświadczenie skierowane jest do pana Kazimierza Marcinkiewicza, prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#MichałOkła">Od kilku tygodni przez Polskę przetacza się fala protestów pracowników służby zdrowia. Protesty odbywają się kolejno w wybranych województwach, a jednocześnie zapowiadany jest protest ogólnopolski. Napięta sytuacja w ochronie zdrowia zaczyna wymykać się spod kontroli, co może zagrozić bezpieczeństwu zdrowotnemu obywateli.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#MichałOkła">W dniu 7 kwietnia komitet protestacyjny pracowników ochrony zdrowia zamierza podjąć akcję protestacyjną przeciwko, jak to zostało określone w stanowisku komitetu z dnia 23 marca, wyzyskowi ekonomicznemu personelu medycznego przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#MichałOkła">Wynagrodzenia pracowników służby zdrowia są zdecydowanie za niskie, nie zapewniają godziwego życia. Zmuszają do podejmowania przez lekarzy pracy na kilku etatach, co wpływa negatywnie na świadczenie usług medycznych i nie daje możliwości dokształcania i podwyższania kwalifikacji. Taka sytuacja jest niedopuszczalna i karygodna. Część pracowników służby zdrowia zmuszona jest do emigracji w celach zarobkowych do państw Unii Europejskiej, które otworzyły dla Polski swoje rynki pracy. Może to utrudnić i tak nie najlepszy dostęp do lekarzy, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Polskę opuszczają ludzie wykształceni, na kształcenie których państwo poniosło olbrzymie koszty, a teraz nie mogą znaleźć godnej, odpowiadającej ich kwalifikacjom pracy.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#MichałOkła">Wyzywamy rząd do natychmiastowego zajęcia stanowiska w tej sprawie i oczekujemy na propozycję konkretnych działań w celu zwiększenia nakładów na służbę zdrowia do 6% PKB i spełnienia żądań komitetu protestacyjnego pracowników ochrony zdrowia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Mieczysław Szyszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MieczysławSzyszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#MieczysławSzyszka">Oświadczenie kieruję do ministra gospodarki, Piotra Grzegorza Woźniaka.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#MieczysławSzyszka">Dotyczy ono wstrzymania budowy podziemnego zbiornika, magazynu gazu w likwidowanym zakładzie górniczym Nowa Ruda.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#MieczysławSzyszka">Zakres rzeczowy wykonania podziemnej części magazynu określa się na 85%. Pomimo tego Zarząd Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w 2004 r. podjął decyzję, że przedmiotowy magazyn jest dla niego nieprzydatny. Ostatnie wydarzenia dotyczące dostaw gazu do Polski w okresie zimowym wykazały, że taki zbiornik o pojemności całkowitej 210 milionów m³, usytuowany w Polsce południowo-zachodniej, wpłynie zdecydowanie na poprawę bezpieczeństwa energetycznego w tej części kraju.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#MieczysławSzyszka">Dlatego też proszę pana ministra o szybką interwencję, której celem będzie dokończenie tej inwestycji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#MaciejPłażyński">Pani senator Elżbieta Rafalska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#ElżbietaRafalska">Panie Marszałku, swoje oświadczenie kieruję do sekretarza stanu, kierownika Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#ElżbietaRafalska">Sprawa dotyczy byłych więźniów obozów koncentracyjnych, którym Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych przyznaje medale z okazji sześćdziesięciolecia rocznicy powołania związku.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#ElżbietaRafalska">Medal ten przysługuje tylko tym członkom, którzy regularnie płacili składki związkowe, i przez członków związku traktowany jest jako szczególne wyróżnienie. Jednak wyróżnieni otrzymują go dopiero po uregulowaniu 30 zł odpłatności.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#ElżbietaRafalska">Proszę o wyjaśnienie tej paradoksalnej sytuacji obciążania finansowego osób wyróżnionych.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#ElżbietaRafalska">I kolejne oświadczenie, skierowane do ministra sportu.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#ElżbietaRafalska">Polski Związek Koszykówki jest kolejnym związkiem sportowym borykającym się z pozasportowymi problemami. Pierwszy raz w historii związku pracownicy PZK nie otrzymali wynagrodzenia, a niedobory finansowe sięgają prawie 3 milionów zł. Prawdopodobnie taka jest kwota długu, ale nie ma pewności, ponieważ komisja rewizyjna związku nie miała dostępu do pełnej dokumentacji finansowej. Związek nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań finansowych. Część wierzytelności została sprzedana firmie windykacyjnej. Polski Związek Koszykówki zalega też z przekazywaniem środków do młodzieżowych centrów szkoleniowych dla licealistów.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#ElżbietaRafalska">Proszę o udzielenie mi informacji o nadzorowaniu działalności Polskiego Związku Koszykówki przez Ministerstwo Sportu w zakresie finansowej działalności tego związku.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#ElżbietaRafalska">I kolejne oświadczenie, skierowane do ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#ElżbietaRafalska">Do 31 grudnia 2001 r. komornicy, zgodnie z prawem, w sprawach alimentacyjnych naliczali 21% kosztów egzekucyjnych. Od 1 stycznia 2002 r. zaczęła obowiązywać ustawa z dnia 18 września 2001 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, która nakazała komornikom pobieranie 15% od wyegzekwowanego roszczenia.</u>
          <u xml:id="u-209.9" who="#ElżbietaRafalska">Do mojego biura dotarły informacje, iż komornicy województwa lubuskiego po zmianie ustawy, o której mowa, interpretowali prawo na swój sposób, pobierając opłatę w wysokości 21% kosztów egzekucyjnych. Zawyżone opłaty były pobierane do czasu rozstrzygnięcia tej kwestii przez Sąd Najwyższy.</u>
          <u xml:id="u-209.10" who="#ElżbietaRafalska">Co w tej sytuacji mają zrobić poszkodowani, dłużnicy i wierzyciele? I czy błędy komorników będą naprawione z urzędu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#MaciejPłażyński">Pan senator Jerzy Szmit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#JerzySzmit">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#JerzySzmit">Moje oświadczenie kieruję do ministra infrastruktury i budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#JerzySzmit">Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#JerzySzmit">Na początku dziękuję za odpowiedź na moje pierwsze oświadczenie, dotyczące ujednolicenia stref numerycznych w granicach jednego województwa.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#JerzySzmit">Chciałbym jednak zaznaczyć, że argumentacja w nim zawarta jest dla mnie, jak i dla większości społeczeństwa zainteresowanego tym tematem, nieprzekonująca. Propozycja, którą przedstawiłem, dotycząca wprowadzenia definicji połączeń telefonicznych wojewódzkiego i międzywojewódzkiego, ma za zadanie uporządkowanie stanu istniejącego oraz zlikwidowanie anomalii powstałych w wyniku reformy administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#JerzySzmit">Zgadzam się ze stwierdzeniem zawartym w pana odpowiedzi, iż rozwój nowych technologii i telefonii internetowej ma duży wpływ na przyspieszenie procesu uregulowania stawki połączeń telefonicznych na obszarze całego kraju. Jednak wprowadzenie jednolitej stawki za połączenia telefoniczne może nastąpić dopiero za kilka lub kilkanaście lat, a to niesie konieczność ponoszenia przez abonentów telefonicznych wciąż wysokich kosztów za połączenia w obrębie jednego województwa. Mamy również nadzieję, iż złożona propozycja będzie pierwszym etapem przyspieszenia wspomnianego przez pana procesu zrównania opłat telefonicznych na terenie całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-211.6" who="#JerzySzmit">Nie zgadzam się ze stwierdzeniem zawartym w pana odpowiedzi, iż definiowanie rodzajów połączeń w oparciu o granice województw niesie znamiona nierównego traktowania abonentów. Wspomina pan, iż abonenci oddaleni od siebie na niewielką odległość, a jednak rozdzieleni granicą województwa, ponosiliby wyższe opłaty za połączenie niż ci, których dzieli większa odległość, ale znajdują się w obrębie jednego województwa. Ale to właśnie obecnie najbardziej widać znamiona nierównego traktowania abonentów, którzy w ramach jednego województwa - podam przykład województwa warmińsko-mazurskiego - muszą dzwonić do pięciu różnych stref numeracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-211.7" who="#JerzySzmit">Jest wiele przykładów, że abonenci dzwoniący do siebie z dwóch sąsiadujących powiatów w jednym województwie ponoszą koszty opłat strefowych.</u>
          <u xml:id="u-211.8" who="#JerzySzmit">Podam również przykład gmin Kisielice i Susz, które należą do powiatu iławskiego. Abonenci dzwoniący z Kisielic i Susza są w strefie numeracyjnej 055, a powiat iławski w strefie numeracyjnej 089. Są też takie anomalie, że abonenci dzwoniący w ramach powiatu są zmuszeni ponosić koszty połączeń strefowych.</u>
          <u xml:id="u-211.9" who="#JerzySzmit">Opłata strefowa, jaką płaciliby abonenci rozdzieleni granicą województwa, jest dla mnie oczywista i naturalna. Odbywałoby się to w ramach obecnego podziału administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-211.10" who="#JerzySzmit">Chciałbym zaznaczyć, iż w obowiązujących cennikach operatorów nadal są dwa rodzaje połączeń: lokalne i strefowe. Jednak obecnie nie są one zdefiniowane w odpowiednim rozporządzeniu pana ministra. Z analizy ofert operatorów można wnioskować, iż wprowadzenie proponowanych definicji wiąże się tylko ze zmianą istniejących taryfikacji połączeń, które wykonują abonenci w ramach województwa i poza nim.</u>
          <u xml:id="u-211.11" who="#JerzySzmit">Chciałbym również podkreślić, że moja propozycja definiowania połączeń w żaden sposób nie ingeruje i nie miała zamiaru ingerować w ustalanie cen za usługi telekomunikacyjne, co leży wyłącznie w gestii operatorów telefonicznych. Jestem głęboko przekonany, iż do czasu wyraźnego i odczuwalnego przez nas wszystkich przyspieszenia procesu optymalizacji opłat powinniśmy uporządkować obecną sytuację. Wiąże się to z ponoszeniem przez abonentów dużych kosztów za połączenia telefoniczne w obrębie jednego województwa. Koszty te ponoszą abonenci indywidualni, przedsiębiorcy, jak i instytucje państwowe, których funkcjonowanie w oczywisty sposób związane jest z danym województwem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#MaciejPłażyński">Zakończyliśmy oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że protokół ósmego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej szóstej kadencji, zgodnie z art. 39 ust. 3 Regulaminu Senatu, zostanie udostępniony senatorom w terminie trzydziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#MaciejPłażyński">Zamykam ósme posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej szóstej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 19 minut 32)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>