text_structure.xml
36.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Otwieram posiedzenie Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Witam wszystkich obecnych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Protokół z poprzedniego posiedzenia Komisji był wyłożony w sekretariacie Komisji. Nie złożono do niego żadnych zastrzeżeń. Protokół ten uznaję zatem za przyjęty. Proponowany porządek dzienny, składający się z dwóch punktów został zawarty w zawiadomieniu o posiedzeniu. Czy są wnioski lub uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma uwag. Stwierdzam przyjęcie zaproponowanego porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PosełJerzyGwiżdż">Przystępujemy do realizacji pierwszego punktu porządku dziennego, czyli do kwestii korzystania z materiałów objętych klauzulą „tajne” i „tajne specjalnego znaczenia”, w związku z toczącym się postępowanie o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej i karnej byłego ministra spraw wewnętrznych A. Milczanowskiego. Oddaję głos panu płk. T. Rusakowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Zgodnie z procedurą jestem zobowiązany przedstawić członkom Komisji zasady, jakie obowiązują przy posługiwaniu się materiałami objętymi klauzulą „tajne” i „tajne specjalnego znaczenia”. Nie będą to zapewne informacje nowe, ale istnieje wymóg ich przedstawienia.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Obowiązek zachowania w tajemnicy wiadomości określonych jako niejawne, ma charakter nakazu ustawowego i wynika z ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej. Ustawa ta była kilkakrotnie nowelizowana, w tym zwłaszcza ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej. Należy dodać, że celem tej ostatniej nowelizacji było stworzenie podstaw prawnych do wprowadzenia niektórych standardów NATO z zakresu ochrony tajemnicy do wewnętrznego prawa polskiego.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Chcę przypomnieć, że tajemnicą państwową jest wiadomość, której ujawnienie osobom nie upoważnionym może narazić na szkodę obronność, bezpieczeństwo lub inny ważny interes państwa dotyczący m.in. przygotowań obronnych w gospodarce narodowej i administracji państwowej, organizacji organów ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego, ich wyposażenia oraz form i metod pracy, a także danych identyfikujących funkcjonariuszy tych organów i osoby współdziałające z organami ochrony bezpieczeństwa publicznego, wykonujących zadania z zakresu wywiadu i kontrwywiadu. Wiadomości te oznaczone są odpowiednimi klauzulami tajności. Wiadomości stanowiące tajemnicę państwową o szczególnie ważnym znaczeniu dla obronności państwa, sił zbrojnych i bezpieczeństwa państwa oznaczane są klauzulą „tajne specjalnego znaczenia”.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">W odniesieniu do pozostałych wiadomości, stanowiących tajemnicę państwową stosuje się klauzulę „tajne”. Należy dodać, że wiadomości tego rodzaju mogą być wyrażane w dowolnej formie, a więc: mowy, pisma, dźwięku, obrazu itp.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Zgodnie z art. 5 ustawy o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej, zachowanie tajemnicy państwowej jest obowiązkiem każdego, do czyjej wiadomości ona dotarła.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Natomiast zgodnie z art. 7 tejże ustawy, z wiadomościami stanowiącymi tajemnicę państwową może być zapoznana osoba, która została upoważniona do dostępu do takich wiadomości. Jednakże cofnięcie upoważnienia nie zwalnia z obowiązku zachowania tajemnicy państwowej. Osoby upoważnione do takiego dostępu - w myśl przepisów art. 8 - muszą być zapoznane z obowiązkami wynikającymi z ustawy oraz z innymi przepisami dotyczących ochrony tajemnicy państwowej, a fakt zapoznania powinien być udokumentowany. Ponadto osoby te są zobowiązane stosować niezbędne środki zapobiegające ujawnieniu wiadomości osobom nie upoważnionym.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">W odniesieniu do podejmowanej problematyki prawo stawia posłów i senatorów w sytuacji szczególnie uprzywilejowanej. Zgodnie bowiem z utrzymanym w mocy art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1985 r. o obowiązkach i prawach posłów i senatorów - tekst jednolity w Dzienniku Ustaw z 1991 r. Nr 18, poz. 79 - posłowie i senatorowie mają prawo dostępu do wiadomości stanowiących tajemnicę państwową, a także wstępu na teren obiektów lub pomieszczeń, w których wiadomości te występują, bez potrzeby uzyskania odrębnych upoważnień. Wyjątek od tej zasady stanowi dostęp do wiadomości stanowiących tajemnicę państwową o szczególnie ważnym znaczeniu dla obronności państwa, sił zbrojnych i bezpieczeństwa państwa oznaczonych klauzulą „tajne specjalnego znaczenia”.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Dostęp do tych wiadomości oraz tryb ich udostępniania określa powołana wcześniej ustawa o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej. Zgodnie z tą ustawą upoważnienie może być udzielone osobie, która:</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">- jest obywatelem polskim,</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">- daje rękojmię zachowania tajemnicy,</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">- wykonuje prace wymagające dostępu do wiadomości stanowiących tajemnicę państwową.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Zasada ta w swojej konstrukcji nie przewiduje wyjątków.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Stosownego upoważnienia do dostępu do wiadomości stanowiących tajemnicę państwową o szczególnie ważnym znaczeniu dla obronności państwa lub sił zbrojnych, udziela minister obrony narodowej lub upoważniony przez niego organ wojskowy. Kwestię tę reguluje art. 21 wielokrotnie przywoływanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Należy dodać, że przedstawione zasady odnoszą się wyłącznie do osób upoważnionych do dostępu do wiadomości stanowiących tajemnicę państwową o szczególnie ważnym znaczeniu dla obronności państwa lub sił zbrojnych. Wiadomości te są oznaczone klauzulą „tajne specjalnego znaczenia”.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Osoby mające uzyskać upoważnienie do innych rodzajów wiadomości o tej klauzuli podlegają upoważnieniu według procedury ustalonej przez ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Przedstawię teraz algorytm stosowany w resorcie obrony narodowej procedury uzyskiwania upoważnień do dostępu do wiadomości stanowiących tajemnicę państwową o klauzuli „tajne specjalnego znaczenia”.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Kwestia pierwsza, to wniosek właściwego organu skierowany do ministra obrony narodowej o upoważnienie. Wniosek ten powinien zawierać: podstawowe dane personalne, określenie rodzaju wiadomości, a także o zwięzłą opinię wnioskodawcy o kandydacie. Do wniosku załączona jest ankieta bezpieczeństwa własnoręcznie wypełniona przez kandydata.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Kwestia druga, to sprawdzenie, czy osoba wymieniona we wniosku spełnia ustawowe kryterium udzielenia upoważnienia, określone art. 8 przywoływanej wielokrotnie ustawy oraz czy dane zawarte w ankiecie bezpieczeństwa są właściwe.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Wynik sprawdzenia może decydować o udzieleniu upoważnienia lub o odmowie udzielenia przedmiotowego upoważnienia.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Kwestia trzecia, to udzielenie upoważnienia, ogłoszenie zakresu i terminu ważności upoważnienia w decyzji ministra, a następnie wystawienie upoważnienia według ustalonego wzoru.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Kwestia czwarta, to zapoznanie osoby upoważnionej z przepisami o ochronie tajemnicy państwowej, dotyczącymi zasad wytwarzania, przechowywania, zabezpieczania i udostępniania nośników wiadomości o klauzuli „tajne specjalnego znaczenia”.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Kwestia piąta, to podpisanie w obecności wnioskodawcy oświadczenia o zachowaniu w tajemnicy udostępnionych wiadomości.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Przedstawione postępowanie nie odbiega w zasadniczy sposób od praktyk stosowanych w krajach Europy Zachodniej, w tym zwłaszcza państw będących członkami Sojuszu Północnoatlantyckiego.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Należy dodać, że zbliżoną procedurę stosuje się do posłów, członków sejmowej Komisji do spraw Służb Specjalnych oraz pracowników technicznych i sekretariatu tejże Komisji.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Ponadto procedura ta obowiązuje pracowników sekretariatu Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Tak więc zgodnie z tym, o czym mówiłem chciałbym przystąpić do zastosowania procedury polegającej na zapoznaniu członków Komisji z upoważnieniem oraz podpisaniem oświadczenia o zachowaniu tajemnicy. Dla każdego członka Komisji przygotowane są dwa egzemplarze oświadczenia. Po ich własnoręcznym podpisaniu i wpisaniu daty, jeden egzemplarz powinien zostać przekazany pracowniczce sekretariatu Komisji, a drugi pozostanie u mnie.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Analogicznie będzie z upoważnieniami. Jeden podpisany egzemplarz powinien pozostać w sekretariacie Komisji, a drugi u mnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy są pytania lub uwagi do zaprezentowanych informacji i procedur? Nie ma.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Proszę zatem - po wyczytaniu nazwiska członka Komisji - o podchodzenie do mnie, w celu odbioru, podpisania i złożenia dokumentów, o których była mowa, czyli oświadczenie i upoważnienie.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Obecni na posiedzeniu członkowie komisji pobierają, podpisują i składają oświadczenia i upoważnienia).</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Dziękuję płk. Rusakowi i rozumiem, że na tym zakończyliśmy...</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Mam jeszcze jedną kwestię. Przepisy, o których mówił płk Rusak były wielokrotnie nowelizowane, a jednocześnie nie ma jednolitych urzędowych tekstów. Uważam więc, że byłoby sprawą właściwą, aby członkowie Komisji otrzymali jednolite teksty ustaw dotyczących problematyki ochrony tajemnicy państwowej i służbowej. Służby prawne MON zapewne dysponują tego rodzaju tekstami. Ponadto chcę dodać, że nie chodzi o akty czy materiały o charakterze wewnętrznym - poufnym.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Należy również przypomnieć, że w poprzedniej kadencji sprawy ochrony tajemnicy państwowej i służbowej budziły pewne wątpliwości. Tym bardziej więc dobrze byłoby dysponować obowiązującymi aktami.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#SzefWojskowychSłużbInformacyjnychpłkTadeuszRusak">Akty te zostaną dostarczone Komisji w przyszłym tygodniu, zwłaszcza że - o ile wiem - Komisja będzie obradować w przyszłym tygodniu. Ponadto, podczas posiedzenia w przyszłym tygodniu procedura podpisania i złożenia oświadczenia i upoważnienia, zostanie zastosowana w odniesieniu do tych członków Komisji, którzy stali się nimi w ostatnim czasie i wobec tego nie zostali wymienieni we wniosku, w oparciu o który odbyła się procedura w dniu dzisiejszym. Dotyczy to również posłów nieobecnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Chcę jeszcze poinformować, że naczelny prokurator wojskowy, pismem z dnia 18 lutego 1998 r. powiadomił marszałka Sejmu, że członkowie Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej oraz pracownicy jej sekretariatu uzyskali prawo wglądu w dokumenty prokuratorskie, dotyczące tzw. sprawy Oleksego. Ponadto muszę dodać, że mimo zastosowania procedury, która miała miejsce przed chwilą, jeszcze nie jesteśmy upoważnieni do wglądu do materiałów z klauzulą „tajne specjalnego znaczenia”. Czeka nas bowiem jeszcze podobna procedura z udziałem Urzędu Ochrony Państwa.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w kwestiach dotyczących pierwszego punktu porządku dziennego? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełJerzyGwiżdż">Przechodzimy zatem do drugiego punktu porządku dziennego, czyli do kwestii ustalenia trybu pracy w sprawie wniosku wstępnego o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu byłego prezesa Rady Ministrów W. Cimoszewicza i b. wiceprezesa Rady Ministrów i ministra finansów M. Belki.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PosełJerzyGwiżdż">Chcę poinformować Komisję, że 19 lutego 1998 r. do marszałka Sejmu wpłynął wniosek podpisany przez 121 posłów o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego prezesa Rady Ministrów W. Cimoszewicza i byłego wiceprezesa Rady Ministrów i ministra finansów M. Belki.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PosełJerzyGwiżdż">Zdaniem wnioskodawców Włodzimierz Cimoszewicz, kierując pracami Rady Ministrów naruszył art. 21 ustawy konstytucyjnej z 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym oraz art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. Prawo budżetowe, nakazujący Radzie Ministrów przedłożenie Sejmowi projektu ustawy budżetowej w terminie umożliwiającym jej uchwalenie przed rozpoczęciem roku budżetowego, to jest do dnia 31 października, naruszył ponadto art. 33 ust. 3 ustawy Prawo budżetowe nakazujący Radzie Ministrów przedłożenie projektu ustawy o prowizorium budżetowym, w razie nie wypełnienia przez Radę Ministrów obowiązku wskazanego w art. 33 ust. 1, naruszył także art. 222 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., nakazujący Radzie Ministrów przedłożenie Sejmowi projektu ustawy budżetowej najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wnioskodawcy domagają się pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej M. Belkę, który jako wicepremier i minister finansów naruszył art. 31 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. Prawo budżetowe, nakazujący ministrowi finansów opracowanie projektu ustawy budżetowej i przedłożenie go Radzie ministrów wraz z uzasadnieniem oraz wykazem spraw spornych, co nie nastąpiło, przez co naruszone zostały wymogi art. 21 ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. oraz art. 222 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PosełJerzyGwiżdż">Swoje wnioski wnioskodawcy uzasadniają następująco.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PosełJerzyGwiżdż">Przygotowanie i przedstawienie Sejmowi projektu ustawy budżetowej na rok następny jest konstytucyjnym obowiązkiem Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#PosełJerzyGwiżdż">Rada Ministrów jest jedynym organem upoważnionym do przygotowania i przedłożenia projektu ustawy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#PosełJerzyGwiżdż">Pracami Rady Ministrów kieruje prezes Rady Ministrów, który odpowiedzialny jest za wypełnienie przez nią obowiązków konstytucyjnych. Ustawa konstytucyjna z 17 października 1992 r. nakazywała w art. 21 Radzie Ministrów przedłożenie Sejmowi projektu ustawy budżetowej w terminie umożliwiającym uchwalenie ustawy budżetowej przed rozpoczęciem roku budżetowego.</u>
<u xml:id="u-8.10" who="#PosełJerzyGwiżdż">Ustawa konstytucyjna odsyłała, w przedmiocie trybu przygotowania budżetu do ustawy - Prawo budżetowe, która wskazywała w art. 33 ust. 1, że projekt budżetu powinien być przedstawiony przez Radę Ministrów do dnia 31 października roku poprzedzającego rok budżetowy, przewidując ponadto w art. 33 ust. 3 obowiązek przygotowania ustawy o prowizorium budżetowym w razie nie wypełnienia przez Radę Ministrów obowiązku przewidzianego w art. 33 ust. 1.</u>
<u xml:id="u-8.11" who="#PosełJerzyGwiżdż">Ustawa Prawo budżetowe w art. 31 ust. 3 nakłada na ministra finansów obowiązek opracowania i przedstawienia Radzie Ministrów projektu ustawy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-8.12" who="#PosełJerzyGwiżdż">Rada Ministrów kierowana przez W. Cimoszewicza do dnia 17 października 1997 r. nie wypełniła - zdaniem wnioskodawców - konstytucyjnego obowiązku przedłożenia Sejmowi projektu ustawy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-8.13" who="#PosełJerzyGwiżdż">Minister finansów do tego dnia nie wykonał - jak twierdzą wnioskodawcy - ustawowego obowiązku przedłożenia Radzie Ministrów projektu ustawy budżetowej lub projektu ustawy o prowizorium budżetowym, mimo że prace w tym zakresie zostały podjęte już w lipcu 1997 r.</u>
<u xml:id="u-8.14" who="#PosełJerzyGwiżdż">Po wyborach parlamentarnych prezes Rady Ministrów przedłożył panu Prezydentowi Rzeczypospolitej wniosek o dymisję gabinetu, wszelako wniosek ten nie został przyjęty. Mimo złożenia wniosku o dymisję, prace nad przygotowaniem budżetu trwały, o czym świadczy publiczne zapewnienie ministra - rzecznika rządu o przygotowaniach do przedłożenia projektu ustawy budżetowej na pierwszym posiedzeniu nowopowołanego Sejmu.</u>
<u xml:id="u-8.15" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wniosek prezesa rady Ministrów o dymisję został przyjęty przez Prezydenta Rzeczypospolitej w pierwszym dniu obowiązywania Konstytucji Rzeczypospolitej polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na jej podstawie.</u>
<u xml:id="u-8.16" who="#PosełJerzyGwiżdż">W dniu przyjęcia dymisji Rady Ministrów M. Belka - wicepremier i minister finansów przekazał Prezydentowi Rzeczypospolitej projekt ustawy budżetowej swego autorstwa, wszelako nie przedstawiony Radzie Ministrów i przez nią nie rozpatrywany.</u>
<u xml:id="u-8.17" who="#PosełJerzyGwiżdż">Projekt ten przekazany został także nowemu prezesowi Rady Ministrów, ale w dniu jej zaprzysiężenia przez Prezydenta Rzeczypospolitej, to jest 31 października 1997 r.</u>
<u xml:id="u-8.18" who="#PosełJerzyGwiżdż">Rada Ministrów kierowana przez W. Cimoszewicza do dnia 17 października 1997 r. działając na podstawie ustawy konstytucyjnej z 17 października 1992 r. nie przedłożyła Sejmowi projektu ustawy budżetowej w trybie przewidzianym w ustawie konstytucyjnej oraz ustawie Prawo budżetowe, a minister finansów, wbrew obowiązkowi ustawowemu, nie przedłożył Radzie Ministrów projektu ustawy budżetowej, ani też projektu ustawy o prowizorium budżetowym.</u>
<u xml:id="u-8.19" who="#PosełJerzyGwiżdż">Rozpoczęte prace nad przygotowaniem projektu ustawy budżetowej zostały przerwane po wyborach parlamentarnych.</u>
<u xml:id="u-8.20" who="#PosełJerzyGwiżdż">Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przyjął dymisję Rady Ministrów w dniu 17 października 1997 r. na podstawie art. 162 ust. 3 nowej konstytucji z dnia 2 kwietnia 1997 r. i powierzył Radzie Ministrów dalsze sprawowanie obowiązków do czasu powołania nowej Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-8.21" who="#PosełJerzyGwiżdż">W dniu 17 października 1997 r. Radę Ministrów kierowaną przez W. Cimoszewicza obowiązywał już art. 222 nowej konstytucji nakazujący przedłożenie Sejmowi projektu ustawy budżetowej najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego. Mimo to, projekt budżetu nie został przez Radę Ministrów przedłożony Sejmowi, aż do dnia zakończenia misji gabinetu, zaś minister finansów nie przedstawił nawet do rozpatrzenia Radzie Ministrów projektu ustawy budżetowej lub projektu ustawy o prowizorium budżetowym.</u>
<u xml:id="u-8.22" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wnioskodawcy twierdzą, iż uznać zatem należy, że Rada Ministrów, mimo podjęcia jeszcze w lipcu 1997 r. wstępnych prac, mających na celu przygotowanie i przedłożenie Sejmowi projektu ustawy budżetowej, obowiązku tego nie dopełniła, zarówno pod rządami ustawy konstytucyjnej z 17 października 1992 r., jak i Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. W tym stanie rzeczy wnoszę o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego premiera W. Cimoszewicza i byłego wicepremiera i ministra finansów M. Belkę.</u>
<u xml:id="u-8.23" who="#PosełJerzyGwiżdż">Prezentowany wniosek wraz z uzasadnieniem, które przedstawiłem z niewielkimi skrótami został przekazany do naszej Komisji przez marszałka Sejmu. Oznacza to spełnienie wymogów określonych właściwymi przepisami. Nasza Komisji może więc rozpatrywać przedłożony wniosek. Należy podkreślić, że wniosek został podpisany przez wymaganą liczbę posłów. Wniosek podpisało 121 posłów, a wymagana liczba to 115 podpisów.</u>
<u xml:id="u-8.24" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wniosek zawiera określenie osób podlegających odpowiedzialności konstytucyjnej oraz stanowisk państwowych, z pełnieniem których związana jest odpowiedzialność konstytucyjna. Wniosek zawiera również zarzut ze wskazaniem naruszonych przepisów konstytucyjnych oraz przepisów ustawy Prawo budżetowe. Zarzuty zostały również uzasadnione, co prezentowałem. W imieniu prezydium Komisji, w dniu 20 marca br. - przesyłając treść wniosku - zwróciłem się do W. Cimoszewicza i M. Belki o to, aby byli uprzejmi złożyć pisemne wyjaśnienia i przedstawienia ewentualnych wniosków dowodowych, w terminie 14 dni od dnia otrzymania przesłanego wniosku. Ponadto poinformowałem, że zgodnie z przepisami ustawy o Trybunale Stanu obaj panowie mają prawo do korzystania z wyznaczonego obrońcy.</u>
<u xml:id="u-8.25" who="#PosełJerzyGwiżdż">Upoważnionym do występowania w imieniu wnioskodawców przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej jest poseł P. Wójcik z Klubu AWS. W związku z tym zapytuję posła P. Wójcika, czy ma jakieś uwagi dotyczące wniosku?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełPiotrWójcik">Tak, chcę przedstawić kilka uwag. Nie mają one jednak zasadniczego charakteru.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełPiotrWójcik">Chcę podkreślić, w imieniu wnioskodawców, że w pełni podtrzymujemy treść wstępnego wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego premiera W. Cimoszewicza i byłego wicepremiera i ministra finansów M. Belkę.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PosełPiotrWójcik">Przed uwagami merytorycznymi mam uwagi techniczne. Chodzi o błędy pisarskie, które znalazły się w przełożonym wniosku.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PosełPiotrWójcik">Pierwszy błąd jest na str. 2 w drugim wierszu od góry. Jest: „art. 33 ust. 3”, a powinno być „art. 33 ust. 1”.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PosełPiotrWójcik">Drugi błąd jest na str. 3 w wierszu pierwszym od góry. Jest: „art. 31 ust. 3 pkt 4”, a powinno być „art. 31 ust. 3 pkt 3”.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#PosełPiotrWójcik">Jeżeli chodzi o kwestie merytoryczne, to chcę poczynić dwa uzupełnienia do uzasadnienia, które przedstawił pan przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#PosełPiotrWójcik">Kwestia pierwsza, to problem wynikający z naruszenia art. 222 nowej Konstytucji RP, który brzmi: „Rada Ministrów przedkłada Sejmowi najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego projekt ustawy budżetowej na następny rok. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu”.</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#PosełPiotrWójcik">Kwestia ta była podnoszona w wystąpieniu sejmowym posła L. Millera. Chodziło o to, że wybory parlamentarne są wyjątkową okolicznością - o której mowa w zdaniu drugim art. 222 - w której możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu. Tymczasem zdaniem wnioskodawców wybory parlamentarne, które odbyły się w terminie konstytucyjnym - czyli znanym - nie są taką okolicznością. Nie można więc sądzić, że wystąpiły przesłanki zawarte w drugim zdaniu art. 222.</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#PosełPiotrWójcik">Sprawa druga dotyczy treści wniosku w odniesieniu zarówno do W. Cimoszewicza, jak i M. Belki. Tuż po wyborach - 22 września 1997 r. rzecznik prasowy rządu zapewniła, że rząd prowadzi prace nad budżetem. Uważamy więc, że z przyczyn politycznych prace te zostały przerwane z naruszeniem przepisów konstytucji i przepisów ustawy Prawo budżetowe. Fakt przerwania z przyczyn politycznych prac nad projektem budżetu potwierdzają prominentni przedstawiciele poprzedniej koalicji rządzącej, a wśród nich m.in. poseł L. Miller, który w swoim wystąpieniu sejmowym na początku grudnia ub.r. m.in. powiedział: „Wysoka Izbo. Po raz kolejny informuję, że projekt budżetu nie był omawiany przez rząd W. Cimoszewicza, bo w sytuacji, gdy wybory przyniosły perspektywę utworzenia innego układu koalicyjnego, byłoby to działanie śmieszne”.</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#PosełPiotrWójcik">Pozwolę sobie na krótki komentarz. Myślę, że zaprezentowany cytat potwierdza nasz zarzut. Jest to zarzut bardzo poważny. Nie może więc być ujmowany w kategoriach śmieszności, gdyż dotyczy złamania przepisów Konstytucji RP oraz przepisów ustawy Prawo budżetowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy ktoś z członków Komisji chciałby odnieść się do uwag posła P. Wójcika?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Chcę zapytać czy jesteśmy w fazie postępowania, o której stanowi art. 69 ust. 2 brzmiący: „Komisja, po wstępnym zapoznaniu się ze złożonymi zarzutami oraz wyjaśnieniami i wnioskami osoby objętej zarzutami, określa zakres i sposób przeprowadzenia postępowania dowodowego”.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jeżeli bowiem tak jest, to zwracam uwagę, że nie otrzymaliśmy wyjaśnień od osób, których dotyczą wnioski. Nasuwa się więc pytanie o charakter naszego procedowania w tej chwili, skoro nie mamy wyjaśnień i wniosków dowodowych drugiej strony.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Kwestia druga to sprostowanie wynikające z tego, że specjalizuję się naukowo w prawie finansowym - w tym także w prawie budżetowym oraz pracowałem nad nową konstytucją. W związku z tym chcę podkreślić, że art. 222, a zwłaszcza zdanie drugie nie mówi o zdarzeniach, które są nieprzewidywalne, lecz o zdarzeniach nadzwyczajnych o szczególnym znaczeniu.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ponadto warto pamiętać o kontekście sytuacyjnym, w którym ustępujący rząd - po przegranych wyborach - przed przedstawieniem przez nowego premiera programu rządu, z którego musi wynikać także kształt budżetu, przedstawia nowowybranemu Sejmowi projekt budżetu obejmujący program działania nie rządu, który obejmuje władzę, lecz obejmujący program działania opozycji. Nie ulegałoby wówczas wątpliwości, że projekt taki musiałby być totalnie przebudowany. Tak więc, jeżeli chodzi o kluczową kwestię, jaka jest interpretacja zdania drugiego art. 222 Konstytucji RP, to nie chodzi o nadzwyczajność w rozumieniu prawa ubezpieczeniowego, w myśl którego nadzwyczajnym wypadkiem jest wypadek samochodowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Ponieważ pierwsze pytanie było skierowane w zasadzie do prezydium Komisji, chcę na nie odpowiedzieć. Nie ulega wątpliwości, że podczas dzisiejszego posiedzenia nie jest przewidziana dyskusja merytoryczna. Chodzi tylko o ustalenie trybu dalszych prac i potwierdzenie prawidłowości wniosku, który wpłynął. Chodzi również o ewentualne zgłoszenie ekspertów itd. Tak więc debata merytoryczna odbędzie się po wpłynięciu wyjaśnień i wniosków dowodowych od osób objętych wnioskiem wstępnym.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Jeżeli natomiast chodzi o drugą kwestię podniesioną przez posła M. Mazurkiewicza, to jak rozumiem, jest uwaga kierowana do przedstawiciela wnioskodawców.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jest to problem, nad którym będziemy debatować wówczas, gdy wpłyną wyjaśnienia od osób objętych wnioskiem wstępnym. Chyba również dopiero wówczas będzie właściwy czas na rozważenie kwestii ekspertów. Tak więc podejmowanie postępowania dowodowego w tej chwili byłoby postępowaniem nierozważnym i sprzecznym z art. 69 ust. 2 regulaminu Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">W pełni podzielam tok rozumowania zaprezentowany przez posła M. Mazurkiewicza. Wynika to m.in. z tego, że byłem pilnym uczniem wówczas, gdy poseł M. Mazurkiewicz był przewodniczącym Komisji Konstytucyjnej. Rozumiem jednak, że poseł P. Wójcik chce się odnieść do wypowiedzi posła M. Mazurkiewicza.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełPiotrWójcik">Chcę jednak zwrócić uwagę, że nie mówimy o okolicznościach nadzwyczajnych, lecz o wyjątkowych przypadkach. Ponadto chcę dodać, że nie ma żadnych przepisów, które nowemu rządowi zabraniałyby wnoszenia autopoprawek do projektu budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełStanisławIwanicki">Mam wniosek, który kieruję do prezydium Komisji. Chodzi o to, aby w okresie 2 tygodni przeznaczonych na złożenie wyjaśnień przez byłego premiera W. Cimoszewicza i byłego wicepremiera i ministra finansów M. Belkę, prezydium Komisji rozważyło, jakich ekspertów należy powołać w tej sprawie. Należy bowiem uniknąć sytuacji, w której na kolejnym posiedzeniu będziemy dopiero zastanawiać się nad ekspertami. Chodzi bowiem o to, aby jak najszybciej przystąpić do postępowania dowodowego i aby postępowanie to maksymalnie skrócić.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wstępne propozycje prezydium Komisji zmierzają dokładnie w tym samym kierunku.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Chcę zwrócić uwagę, że wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej osób pełniących funkcję tej miary co premier i wicepremier jest sprawą szczególnej wagi. Wniosek tego rodzaju powinien być przygotowany szczególnie wnikliwie. W związku z tym mam pytanie do wnioskodawców, czy przygotowując ten wniosek próbowali zapoznać się z wyjaśnieniami i punktem widzenia zarówno byłego premiera W. Cimoszewicza, jak i byłego wicepremiera i ministra finansów M. Belki. Zwracam bowiem uwagę, że w uzasadnieniu wniosku jest m.in. odwołanie się do wypowiedzi przewodniczącego Klubu SLD, posła L. Millera. Rzeczywiście poseł L. Miller spełnia istotną rolę. Jednakże o wiele większymi bohaterami tej sprawy są W. Cimoszewicz i M. Belka.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełPiotrWójcik">Zapoznanie się ze stanowiskiem byłego premiera W. Cimoszewicza i stanowiskiem byłego wicepremiera i ministra finansów M. Belki było możliwe m.in. dzięki licznym wypowiedziom publicznym obu panów. W tej kwestii będziemy również składali wnioski dowodowe. Ponadto chcę dodać, że przedłożony wniosek koncentruje się na aspekcie prawnym i analizie prawnej. Chodzi więc o interpretację na gruncie prawnym. Istotą wniosku są argumenty merytoryczne. Należy również podkreślić, że będziemy mieli okazję zapoznać się z argumentami prawnymi drugiej strony.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Kilka ostatnich wypowiedzi ma charakter merytoryczny. W związku z tym chcę przypomnieć, że posiedzenie dotyczy kwestii trybu prac nad wnioskiem. Proponuję więc, aby zaniechać już dyskusji merytorycznej, zwłaszcza że w tej fazie postępowania będą to zapewne argumenty jednostronne. Znamy bowiem tylko wniosek, a nie znamy wyjaśnień osób objętych wnioskiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Popieram to, co powiedziała poseł A. Murynowicz. Proponuję więc zakończenie dyskusji w tym punkcie porządku dziennego. Chcę bowiem przypomnieć, że z brzmienia art. 68 ust. 1 regulaminu Sejmu wynika jednoznacznie, że w postępowaniu przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego. Oznacza to więc kontradyktoryjność, możliwość udziału w posiedzeniach Komisji i wypowiedzenia się osób objętych wnioskiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełStanisławIwanicki">Zgłaszam wniosek formalny o zamknięcie dyskusji nad drugim punktem przyjętego porządku dziennego. Dyskusja ta jest bezprzedmiotowa i sprzeczna z regulaminem Sejmu. Z jednej bowiem strony cytowane są przepisy regulaminu Sejmu, a z drugiej strony prezentowane są wypowiedzi naruszające regulamin Sejmu. Tak więc, aby nie pozostawać w sprzeczności z samym sobą, proponuję zakończyć debatę. Tryb prac nad zaprezentowanym wnioskiem wstępnym jest bowiem ustalony.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">W imieniu prezydium Komisji chcę członków Komisji prosić o zgłaszanie propozycji dotyczących ekspertów.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Wydaje się to przedwczesne. O ekspertach należałoby mówić po zapoznaniu się z wyjaśnieniami W. Cimoszewicza i M. Belki.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Ponieważ członkowie Komisji wyjaśnienia W. Cimoszewicza i M. Belki otrzymają ze stosownym wyprzedzeniem przed posiedzeniem Komisji, na którym wyjaśnienia te będą rozpatrywane, będzie czas, aby również rozważyć kwestię ekspertów. Jeżeli więc nasuną się jakieś kandydatury ekspertów, to można je zgłaszać do sekretariatu Komisji. Tak więc proszę o rozważenie możliwości wcześniejszego zgłaszania kandydatów na ekspertów, gdyż pozwoli to nam na uniknięcie spiętrzenia prac, gdyż w drodze są już następne wnioski wstępne.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy w sprawie trybu prac nad zaprezentowanym wnioskiem wstępnym o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej, ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma. Stwierdzam zatem wyczerpanie porządku dziennego. Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawach różnych, przed zamknięciem posiedzenia? Nie ma zgłoszeń. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>