text_structure.xml
18.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 24 listopada 1965 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR) rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. i podstawowe założenia na 1967 r. oraz budżet państwa na 1966 r. w częściach dotyczących: Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Polskiej Akademii Nauk.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z podsekretarzem stanu - Włodzimierzem Michajłowem, przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk w Sekretarzem Naukowym PAN - Henrykiem Jabłońskim i zastępcą Sekretarza Naukowego - Maurycym Jaroszyńskim, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Steinert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Kadzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#">Projekty planu na rok 1966 i podstawowych założeń na rok 1967 oraz budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego przedstawił poseł Jan Wąsicki (bezp.).</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#">Kwota przeznaczona w projekcie budżetu państwa na rok 1966 na potrzeby szkolnictwa podległego Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego wzrasta o 8,3 proc.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W stanie organizacyjnym szkolnictwa wyższego nie przewiduje się zmian: utrzymana zostanie liczba 37 szkół i 175 wydziałów. W roku 1966 wysiłek resortu skierowany zostanie na rozwój studiów zaocznych i wieczorowych. Liczba studiów wieczorowych wzrośnie o 8 w stosunku do 1965 r..</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Ilość studiów zaocznych wzrośnie w 1966 r. o 5, tj. do 155; planuje się powołanie zaocznego studium ogólnotechnicznego w Wyższej Szkole Inżynieryjnej w Białymstoku oraz w zakresie chemii w WSI kielecko-radomskiej. Rozbudowana zostanie sieć punktów konsultacyjnych zaocznych. Rozszerzają one działalność wyższych uczelni na regiony, które nie posiadają określonego typu szkół wyższych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Ogólna liczba studentów, w porównaniu z 1965 r., wzrośnie o 6,7 proc., w tym na studiach dziennych o 5,8 proc., wieczorowych - o 10,5 proc. i zaocznych - o 7 proc. Wzrost ilości studentów obejmie w pierwszym rzędzie politechniki, wyższe szkoły inżynieryjne i rolnicze, natomiast pewien spadek przewidywany jest na niektórych uniwersyteckich studiach zaocznych.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Jednolite zasady organizacyjne punktów konsultacyjnych obowiązujące od 1964 r. przewidują przy ich tworzeniu i wyposażeniu pomoc władz terenowych i zakładów pracy. Punkty te obejmą zasięgiem swego działania 26,7 proc. studiujących zaocznie. Do dnia dzisiejszego nie ma jednak wypracowanych właściwych metod dydaktycznych prowadzenia zajęć w punktach konsultacyjnych. Namierza się ograniczyć zajęcia w tych punktach tylko dla studentów I i II roku studiów.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Poseł referent wyraził wątpliwość co do tego, czy baza dydaktyczna rozrosła się tak dalece, że można przenieść zajęcia dla studentów starszych lat do siedziby uczelni, czy istnieje też możliwość zakwaterowania wszystkich przybyłych na zajęcia studentów. Zwrócił on też uwagę na potrzebę rozważenia możliwości prowadzenia uniwersyteckich punktów konsultacyjnych na pierwszym i drugim roku studiów w zakresie fizyki, chemii, biologii i geografii przy studiach nauczycielskich, w oparciu o istniejące tam pracownie. Pozwoliłoby to wspólnym wysiłkiem resortów oświaty i szkolnictwa wyższego lepiej je wyposażyć.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Planuje się wzrost liczby pełno zatrudnionych pracowników naukowych o 9,9 proc. Wiąże się to z planowanym wzrostem liczby studentów.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#">Podstawowym zadaniem szkół wyższych jest obok kształcenia wysokokwalifikowanej kadry, prowadzenie badań naukowych. W projekcie budżetu na rok 1966 przeznacza się na ten cel ponad 207 mln zł. W roku 1966 plan badań Naukowo Technicznych obejmuje 286 tematów w porównaniu ze 183 w br. Kwota przeznaczona na badania naukowe, mimo pewnego wzrostu, nie jest wystarczająca. W związku ze zwiększeniem liczby studentów pracujących, głównie w szkołach technicznych i na kierunkach eksperymentalnych, niektóre uczelnie podejmą pracę na dwie zmiany, co pozwoli na. lepsze wykorzystanie pomieszczeń i aparatury. Wymaga to odpowiedniego przystosowania starych pomieszczeń do zwiększonych zadań. Na przebudowę budynków dydaktycznych, modernizację pracowni, budżet na rok 1966 przeznacza kwoty o 12 proc. większe aniżeli w 1965 r. Znaczną część tych kwot przeznacza się jednak na przystosowanie do potrzeb dydaktycznych budynków nowych uczelni w Białymstoku, Bydgoszczy i Zielonej Górze. Kwoty przeznaczone na remonty nie pokrywają pilnych potrzeb szkolnictwa wyższego.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#">Zgodnie z projektem Narodowego Planu Gospodarczego nakłady Inwestycyjne resortu wynoszą ogółem 567,9 mln zł, co stanowi w porównaniu z rokiem 1965 wzrost o 19,3 proc.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#">Uzyskanie zaplanowanych efektów w roku 1966 uzależnione jest od pełnego wykonania zakresu rzeczowego planu na rok 1965, którego realizacja jest zagrożona. Zaplanowano oddanie do użytku 34 obiektów, oddano - 21. Słabo przebiega wykonania planu inwestycyjnego w Gdańsku, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Toruniu, Szczecinie, Olsztynie. Przyczyną opóźnień jest brak materiałów budowlanych i robotników.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#">Sprawozdawca wniósł o przyjęcie planu i budżetu na 1966 r. wskazując na potrzebę zwiększenia kwot na zakup aparatury i sprzętu dla badań naukowo-badawczych.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#">Na pytania posłów Franciszka Wasążnika (bezp.) i Mariana Walczaka (PZPR) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego Włodzimierz Michajłow. Pytania dotyczyły m.in. środków przeznaczonych na wyższe studia eksternistyczne, szkolenia studentów zagranicą, wykorzystania naukowej bazy wyższych uczelni.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt NPG na 1966 rok i podstawowe założenia na 1967 rok oraz budżet państwa na 1966 rok w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk zreferował poseł Mieczysław Klimaszewski (bezp.).</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#">Polska Akademia Nauk organizuje i prowadzi prace badawcze we wszystkich dziedzinach nauki ze szczególnym uwzględnieniem problemów o doniosłym znaczeniu dla rozwoju gospodarki i kultury narodowej. Działalność swoją PAN prowadzi poprzez 82 placówki naukowe, w tym 21 instytutów, poprzez organizowanie sesji, kongresów, zjazdów, konferencji oraz kształcenie kadry pracowników naukowych i utrzymywanie kontaktów naukowych z zagranicą.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#">Ocena realizacji zadań w zakresie badań naukowych prze0z placówki PAN w roku 1965 jest bardzo trudna, gdyż większość prowadzonych badań ma charakter długofalowy, przy których wyodrębnienie etapu rocznego nastręcza pewne trudności. Ogólnie można stwierdzić, że plany badawcze placówek PAN na 1965 r. były realne i należy przewidywać pełne ich wykonanie. Przypadki, w których można oczekiwać niepełnej realizacji zadań, są nieliczne i spowodowane przyczynami natury przejściowej, jak opóźnienie dostaw aparatury, niedostatecznymi nakładami finansowymi itp.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#">Plan badań naukowych PAN na 1966 rok obejmuje kilkaset problemów, podzielonych na kilka tysięcy tematów. Plan ten powinien w większym stopniu nawiązywać do planu 5-letniego (1966-1970), tymczasem założenia planu 5-letniego nieraz bardzo ogólnikowo informują o zadaniach i nie zawsze precyzują konkretne problemy.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#">Z prac, które mają być ukończone w roku 1966 można wymienić m.in.:</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#">- zarys historii literatury polskiej - część poświęcona Odrodzeniu (Instytut Badań Literackich);</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#">- Słownik Gwar Warmii i Mazur - Zakład Językoznawstwa w Warszawie;</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#">- Historia Literatury Rosyjskiej - Zakład Słowianoznawstwa;</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#">- V tom Zbioru Dokumentów i Materiałów - Pracownia Historii Słowników Polsko-Radzieckich;</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#">- Instytut Geografii ukończy Atlas Narodowy Polski, Atlas Fizjograficzny Polski oraz wykona szereg prac monograficznych.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#">Wydaje się, że należałoby i w stosunku do innych ważniejszych prac dokładniej precyzować terminy ich ukończenia.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#">W zakresie zadań mających szczególne znaczenie dla rozwoju gospodarki narodowej PAN koncentruje się na prowadzeniu badań w zakresie rozwoju elektroniki i nowych zastosowań techniki elektronicznej, w zakresie fizyki ciała stałego, oraz intensyfikacji produkcji rolnej i rozwoju bazy surowcowej dla przemysłu spożywczego. Największą ilość tematów opracowuje Instytut Podstawowych Problemów Techniki i Instytut Fizyki.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#">Wydatki inwestycyjne PAN na 1966 r. wyniosą ok. 100 mln zł.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#">Do najważniejszych inwestycji należy zaliczyć budowę stacji astronomicznej w Borowcu, budowę stacji transformatorowej dla Instytutu Fizyki w Warszawie, budowę Instytutu Maszyn Przepływowych w Gdańsku oraz rozbudowę Zakładu Fizyko-Chemicznych Badań Strukturalnych we Wrocławiu, Domu Zjazdów i Konferencji PAN w Jabłonnie i Zakładu Hodowli Zwierząt w Łomnie-Lesie. Nakłady inwestycyjne nie zaspokajają w pełni potrzeb wielu innych placówek PAN, zarówno w zakresie bazy lokalowej, jak i niezbędnego sprzętu i aparatury.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#">Oddzielnym problemem jest sprawa rozwoju budownictwa mieszkaniowego dla pracowników PAN. W okresie 1966-1970 przewiduje się nakłady finansowe na mieszkania we Wrocławiu, Poznaniu i Warszawie w wysokości ok. 15 mln zł. Są to nakłady daleko niewystarczające i konieczne jest w szerszej farmie popieranie rozwoju budownictwa spółdzielczego wśród pracowników PAN.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#">W planie na 1966 r. przewiduje się zakupy inwestycyjne na kwotę około 19 mln zł, w tym ponad 15 mln przeznacza się na zakup aparatury i sprzętu dla pracowni naukowo-badawczych. Są to jednak nakłady niewystarczające w stosunku do potrzeb modernizacji aparatury naukowej. Z cenniejszych aparatur, które mają być zakupione w 1966 r. wymienić należy: zestaw aparatury do fotogrametrycznego dokumentowania rezultatów badań geologicznych, dyfektograf rentgenowski do badań strukturalnych, kompresor wysokociśnieniowy.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#">Budżet PAN zaplanowany jest oszczędnie i zaspokaja niezbędne potrzeby tej instytucji.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#">Na pytania posłów: Marii Augustyn (PZPR), Franciszka Wasążnika (bezp.), Józefa Kaszewskiego (SD), Andrzeja Werblana (PZPR), Tadeusza Mazowieckiego (bezp. „Znak”) i Elżbiety Kraski (bezp.) odpowiedzi udzielili Sekretarz Naukowy Polskiej Akademii Nauk - Henryk Jabłoński i zastępca Sekretarza Naukowego PAN - Maurycy Jaroszyński. Wyjaśnienie dotyczyły szkolenia kadry naukowej w placówkach PAN, stypendiów naukowych dla doktorantów, przyszłorocznego planu inwestycyjnego PAN oraz działalności wydawniczej i wymiany publikacji naukowych z innymi krajami.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyBukowski">Niesłuszne jest mierzenie efektów pracy placówek naukowych jedynie statystykami „wyprodukowanych” przez nie doktorów, czy docentów. Należałoby zastanowić się nad dalekosiężnymi, wykraczającymi poza pięcioletni okres planowania gospodarczego, perspektywami współpracy między Polską Akademią Nauk a szkolnictwem wyższym. Współpraca ta powinna prowadzić do równomiernego rozwijania działalności naukowej i dydaktycznej, zwłaszcza w tych dziedzinach, w których najbardziej odczuwa się brak wykwalifikowanych specjalistów.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Przewiduje się w najbliższych latach poważny rozwój studiów zaocznych. Zwiększenie liczby studiujących zaocznie nie powinno jednak oznaczać zwiększonego obciążenia pracowników naukowych na wyższych uczelniach czynnościami dydaktycznymi. Pracownicy ci muszą mieć dostateczną ilość czasu na podwyższania swoich kwalifikacji i na samodzielną pracę naukową. Dlatego też wraz z rozwojem studiów zaocznych winno iść w parze dodanie nowych etatów pracowników naukowych tym katedrom, które prowadzić będą tego typu studia.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">Ci, którzy studiują na wyższych uczelniach jako eksterni, są w gorszej sytuacji od studentów zaocznych. M.in. wyraża się to w mniejszej ilości przysługujących im - z racji studiów - urlopów. A przecież wielu spośród studentów-eksternistów mieszka daleko od ośrodków akademickich i kontynuowanie studiów zmusza ich do częstego przerywania pracy.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Północno-wschodni region Polski odczuwa brak wyższych uczelni typu humanistycznego. Otwarcie w Białymstoku wyższej szkoły pedagogicznej usunęłoby ten brak, pozwalając równocześnie na aktywizację naukową i zawodową pracującej w tym regionie kadry nauczycielskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanWąsicki">Sprawność studiów dla pracujących - wieczorowych i zaocznych - uzależniona jest w dużym stopniu od ilości punktów konsultacyjnych, a także od tego, jak przebiega zaopatrzenie studentów w pomoce naukowe i skrypty. Tymczasem ilość tych punktów, zwłaszcza na studiach typu niehumanistycznego, jest stanowczo za mała. Nie starcza także dla wszystkich studiujących podręczników, skryptów i pomocy naukowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Ilość miejsc na pierwszych latach studiów wyższych uczelni rośnie o wiele wolniej niż liczba absolwentów szkół ogólnokształcących. W rezultacie np. na Dolnym Śląsku na wyższe uczelnie dostało się np. 37 proc. absolwentów liceów. Część tych, którzy nie zostali przyjęci na studia, znalazła się w szkołach uczących zawodu, część przystępuje do pracy. Ci młodzi ludzie nie mają jednak przygotowania zawodowego. Dysproporcja między ilością miejsc na studiach wyższych a liczbą kandydatów będzie się w najbliższych latach - ze względu na obecny wyż demograficzny - powiększała. Trzeba stworzyć warunki, które pozwoliłyby zdobyć zawód młodzieży, która nie dostała się na studia.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego - Włodzimierz Michajłow i Sekretarz Naukowy Polskiej Akademii Nauk - Henryk Jabłoński.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan (PZPR):</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">W dziedzinie kształcenia kadr naukowych przez resort szkolnictwa wyższego i Polską Akademię Nauk należy w większym niż dotychczas stopniu skierowywać wysiłek na te dyscypliny naukowe, w których brak kadr, zwłaszcza na dyscypliny techniczne.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Perspektywy wieloletniej współpracy Polskiej Akademii Nauk i resortu szkolnictwa wyższego powinny być tematem specjalnych studiów w podkomisji szkolnictwa wyższego. Podkomisja ta powinna się chyba także zająć problemami współpracy między wyższymi uczelniami technicznymi i rolniczymi, a poszczególnymi gałęziami gospodarki narodowej.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego wspólnie z Komitetem do Spraw Radia i Telewizji zamierza w przyszłym roku dokonać eksperymentu polegającego na prowadzeniu wykładów obejmujących część programu studiów zaocznych i wieczorowych wyższych uczelni technicznych - przez telewizję. Eksperyment ten podejmuje się we współpracy z UNESCO. Przewiduje się, że realizacja tego eksperymentu kosztować będzie ok. 8 mln zł, a ani projekt budżetu resortu szkolnictwa wyższego, ani budżet Komitetu do Spraw Radia i Telewizji nie przewidują tej sumy. Dlatego też należałoby zwrócić się do Ministerstwa Finansów, aby w swojej rezerwie budżetowej zapewniło odpowiednie sumy na przeprowadzenie planowanego eksperymentu.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Najbliższe lata przyniosą zmniejszenie dysproporcji między liczbą kandydatów na wyższe studia a ilością miejsc na uczelniach. Nastąpi to m.in. w wyniku stabilizacji liczby absolwentów szkół ogólnokształcących. Od roku 1968 szkolnictwo wyższe będzie mogło szybciej zwiększać liczbę miejsc na I roku, gdyż zaczną przynosić rezultaty inwestycje podejmowane obecnie w budownictwie pomieszczeń dydaktycznych i domów akademickich.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Komisja przyjęła projekt NPG i budżetu państwa na 1966 rok w częściach dotyczących Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego oraz Polskiej Akademii Nauk w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Komisja uchwaliła dezyderat pod adresem Ministra Finansów, aby z rezerwy budżetowej zapewnił środki na realizację eksperymentu polegającego na prowadzeniu w telewizji wykładów obejmujących program wyższych studiów. Uchwalono również dezyderat pod adresem Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki o rozważenie możliwości zwiększenia środków na zakup aparatury naukowej dla placówek podległych resortowi szkolnictwa wyższego.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>