text_structure.xml
16.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 7 kwietnia 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrywała projekt ustawy o rzecznikach patentowych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, - przedstawiciele Urzędu Patentowego z Prezesem - Ignacym Czerwińskim, przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z zastępcą przewodniczącego - Bolesławem Adamskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Zygmunt Furlak, prezes Polskiej Izby Handlu Zagranicznego - Antoni Adamowicz, dyrektor naczelny PHZ „Polservice” - Albin Trawiński, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów, - wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#">Projekt ustawy o rzecznikach patentowych zreferował w imieniu podkomisji poseł Bolesław Bednarek (PZPR).</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#">Obok tak podstawowych elementów postępu technicznego jak szeroka inicjatywa wynalazcza pracowników, dobrze zorganizowane, odpowiednio wyposażone i należycie funkcjonujące zaplecze naukowo-techniczne, bezpośrednie zainteresowanie zakładów przemysłowych w wykorzystaniu najnowszej myśli technicznej - szczególnej wagi nabiera obecnie należycie zorganizowany system przemysłowej ochrony nowej rodzimej myśli technicznej, ochrony działającej skutecznie zarówno w kraju jak i zagranicą.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#">Do roku 1962 - do czasu uchwalenia ustaw: o prawie wynalazczym i o Urzędzie Patentowym - istniejąca w tej dziedzinie sytuacja prawna nie odpowiada to wymogom dynamicznie rozwijającego się przemysłu i rosnącym zadaniom eksportowym. Oparta na normach prawnych pochodzących jeszcze z okresu międzywojennego działalność patentowa ograniczała się w zasadzie do rejestracji praw do krajowych i zagranicznych wynalazków, wzorów użytkowych oraz znaków towarowych. Nie dysponowano pełnymi materiałami, które mogłyby uzasadnić odmowę udzielenia patentu na zgłoszenie zagraniczne. W rezultacie - w wielu przypadkach udzielano patentów na wynalazki blokujące rozwój polskiego przemysłu, mimo iż przemysł nasz niejednokrotnie dysponował oryginalnymi rozwiązaniami, które nie były jednak zgłaszane do opatentowania w kraju i zagranicą.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#">Wśród złożonych przyczyn tego stanu rzeczy - przyczyną podstawową był brak dostatecznego zrozumienia problemu ochrony patentowej, niedocenianie konieczności chronienia własnej, nowej myśli technicznej i skutecznego przeciwstawiania się zgłaszanym do opatentowania wynalazkom obcym. Tym samym znaczenie Polski, jako kontrahenta na rynku międzynarodowym było nieproporcjonalne w stosunku do posiadanego potencjału gospodarczego oraz możliwości eksportu i wymiany myśli naukowo-technicznej. W dziedzinie rozwoju wynalazczości i organizacji ochrony patentowej wyprzedziły nas kraje nie tylko mniejsze, lecz również słabiej gospodarczo rozwinięte.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#">Sytuacja zmieniła się po uchwaleniu wstaw o prawie wynalazczym i Urzędzie Patentowym. Rozszerzono zadania w zakresie ochrony w kraju i za granicą wynalazków stanowiących własność państwa, pogłębiła się współpraca z przemysłem w zakresie badania zdolności patentowej lub rejestrowej zgłoszonych projektów wynalazczych, wzmogła się działalność informacyjna i szkoleniowa, zaczęto baczniej czuwać nad wykorzystaniem projektów wynalazczych w przemyśle oraz badać efekty uzyskiwane z tego tytułu przez gospodarkę narodową.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#">Wspomniane ustawy oraz wydane na ich podstawie rozporządzenia wykonawcze stworzyły dogodne warunki dla rozwoju wynalazczości w Polsce. Poprzez wzmożone oddziaływanie zainteresowanych tą dziedziną instytucji i organizacji społecznych osiągnięto widoczną poprawę w rozwoju masowej wynalazczości jak i w dziedzinie ochrony osiągnięć rodzimej myśli naukowo-technicznej. Efekty ekonomiczne uzyskane z zastosowania wynalazków, wzorów użytkowych, projektów racjonalizatorskich - wzrosły z 2.008 mln zł w 1963 r. do 4.003 mln zł w 1965 r. Wynagrodzenia wypłacone twórcom wzrosły w tym samym okresie ze 136,8 mln do 213,5 mln zł. Poprawił się poziom techniczny krajowych wynalazków oraz zwiększyła się ilość wynalazków pochodzących z zaplecza naukowo-technicznego przemysłu.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#">O ile rozwój masowego ruchu wynalazczego następuje dość szybko, to w dziedzinie zapewnienia wynalazkom ochrony patentowej pozostajemy jeszcze nadal w tyle za innymi krajami. W tej sytuacji jako jeden z najważniejszych wyłania się obecnie problem rzeczników patentowych jako instytucji związanej ściśle z ochroną praw patentowych.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#">Służba ochrony patentowej (rzecznicy patentowi lub inżynierowie patentowi) jest rozbudowywana do wielkich rozmiarów w krajach kapitalistycznych; również w krajach obozu socjalistycznego znacznie wcześniej niż w Polsce zagadnienie to zostało właściwie docenione; np. w Czechosłowacji istnieje, obok służb zajmujących się masową wynalazczością, około 200 branżowych ośrodków ochrony patentowej oraz sieć referatów ochrony patentowej w zakładach przemysłowych i jednostkach naukowo-technicznych. Podobnie problem ten jest rozwiązany w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Istnienie tego rodzaju rozbudowanej służby ochrony patentowej oraz ośrodków informacji naukowo technicznej i patentowej pozwala gromadzić dane o najnowszych osiągnięciach techniki światowej, nadawać wskutek tego właściwy kierunek własnym opracowaniom i zabezpieczać wyłączność własnych praw za granicą oraz rozwijać na tej podstawie eksport.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#">W Polsce - nieliczni rzecznicy patentowi ograniczali swoją działalność tylko do udzielania techniczno-prawnej pomocy wynalazcom oraz reprezentowali ich przed Urzędem Patentowym. Zakres tej działalności wynikający z postanowień ustawy z 1958 r. nie mógł zresztą być szerszy, gdyż rzecznicy patentowi musieli zajmować się wynalazkami z najróżnorodniejszych dziedzin technicznych i nie byli związani z określoną branżą lub zakładem pracy. Układ taki w żadnej mierze nie zabezpieczał potrzeb gospodarki, utrudniał sprzedaż polskich licencji i patentów za granicę, powodował utratę praw do własnych rozwiązań w związku z ich przechwytywaniem i opatentowaniem przez firmy zagraniczne. Do tych wszystkich niewymiernych z natury rzeczy strat dochodzą również straty spowodowane koniecznością zrezygnowania ze stosowania wyników wieloletnich nieraz prac naszych instytutów i biur projektowych oraz konstrukcyjnych - wskutek wcześniejszego uzyskiwania ochrony patentowej na podobne rozwiązania przez firmy zagraniczne.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#">Pierwsze zmiany w organizacji ochrony patentowej przyniosła ustawa o prawie wynalazczym w 1962 r., która przekazała zabezpieczenie naszych praw patentowych zagranicą z rąk rzeczników patentowych do wyłącznej kompetencji Ministerstwa Handlu Zagranicznego, działającego w tym zakresie poprzez przedsiębiorstwo handlu zagranicznego „Polservice”.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#">Przedłożony obecnie rządowy projekt ustawy o rzecznikach patentowych zakłada, że również zgłaszanie wynalazków wzorów i znaków towarowych z zagranicy do Polski załatwiane będzie wyłącznie przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego - poprzez Polską Izbę Handlu Zagranicznego.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#">Rzecznicy patentowi będą pracownikami uspołecznionych zakładów, wykonującymi swe obowiązki w imieniu i na rzecz tych zakładów. Obowiązki te nie będą ograniczać się, jak poprzednio, tylko do czynności formalno-prawnych; do zadań rzeczników należeć będzie również pobudzanie twórczości wynalazczej oraz inicjowanie i prowadzenie prac zapobiegających wchodzeniu w kolizję z obcymi prawami wyłącznymi oraz służących zabezpieczeniu interesów naszej gospodarki bądź poszczególnych uspołecznionych zakładów w zakresie twórczości technicznej oraz działalności przemysłowej i handlowej.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt ustawy nie reguluje sieci organizacyjnej i umiejscowienia rzeczników patentowych, jednak wskazuje, że w tych zakładach uspołecznionych, w których ustanowienie stanowiska rzecznika patentowego nie będzie uzasadnione, prace związane z ochroną patentową ciążyć będą na jednostce nadrzędnej lub innej posiadającej rzecznika patentowego. Wszelkie rozliczenia z tego tytułu odbywać się będą pomiędzy jednostkami gospodarki uspołecznionej, z wyłączeniem możliwości świadczenia usług na rachunek własny rzecznika.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#">Tym samym zbędne staje się dalsze istnienie kancelarii rzeczników patentowych działających na podstawie ustawy z 1958 r.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#">Sprawy będące w toku i prowadzone przez dotychczasowe kancelarie rzeczników zostaną w odpowiednim czasie przejęte przez właściwe jednostki gospodarki uspołecznionej.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#">Osoby prywatne będą mogły korzystać z usług jednostki uspołecznionej w zakresie ochrony praw patentowych na zasadach przewidzianych w ustawie o prawie wynalazczym bądź też z pomocy rzeczników patentowych przy prezydiach rad narodowych, którzy udzielać mają pomocy przedsiębiorstwom podległym radom oraz autorom wynalazków niepracowniczych.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#">Wspomnieć należy, że już w roku 1963 Urząd Patentowy PRL przystąpił do szkolenia wytypowanych przez jednostki gospodarki uspołecznionej kandydatów na rzeczników. Z objętych szkoleniem ok. 700 osób - 415 zdało już egzamin i przeszło do pracy w przemyśle. Skutki działalności tych rzeczników patentowych są już widoczne, zarówno jeśli chodzi o wzrost ilości wynalazków w tych zakładach jak o podjęte kroki w zakresie ochrony patentowej. Przewiduje się, że do roku 1970 cała gospodarka uspołeczniona zatrudni ok. 2 tys. rzeczników patentowych.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#">Sprawozdawca przedstawił szereg proponowanych przez podkomisję poprawek.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bronisław Warowny (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Cieślak (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Józef Raźny (SD), Tadeusz Młyńczak (SD) - Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, Jan Dziemba (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Prezes Urzędu Patentowego - Ignacy Czerwiński oraz wicedyrektor Biura Prawnego w Urzędzie Rady Ministrów - Zdzisław Keck.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#">Przewodniczący obradom - poseł Wiktor Obolewicz (PZPR) stwierdził, że poruszone przez posłów problemy można podzielić na trzy zasadnicze grupy. Przede wszystkim poruszone zostały w dyskusji istotne sprawy merytoryczne dotyczące ducha projektu ustawy, konieczności jego opracowania z uwagi na istniejącą w Polsce sytuację w dziedzinie wynalazczości i ochrony patentowej. Nasze zacofanie w tej mierze kosztuje nas drogo. Co prawda ilość wniosków wynalazczych stopniowo rośnie, jednakże w nieodpowiedniej proporcji do możliwości; poważna ilość pomysłów wynalazczych nie zostaje uchwycona i zarejestrowana, gdyż obecna organizacja instytucji rzeczników patentowych nie jest dostosowana do potrzeb. Uchwalenie ustawy o rzecznikach patentowych umożliwi stworzenie w Polsce warunków do szybszego rozwoju postępowej myśli technicznej, zabezpieczy interesy państwa w tej dziedzinie, ułatwi drogę wynalazcom do rejestracji patentów.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#">Drugi kompleks zagadnień poruszonych w dyskusji dotyczył spraw związanych ze strukturą organizacyjną, z tworzeniem sieci rzeczników patentowych. Projektowana ustawa określa w sposób ramowy zakres działania i obowiązki rzeczników patentowych oraz warunki ich powoływania. Ze względu na zmienność sytuacji w dziedzinie wynalazczości i postępu technicznego organizacyjne problemy znajdą rozwiązanie w rozporządzeniach wykonawczych.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#">Wskazywano na konieczność zabezpieczenia właściwej pozycji rzeczników patentowych w zakładach pracy, stworzenia im warunków, do rozwijania działalności w dziedzinie pobudzania twórczości wynalazczej w oparciu o szeroką znajomość osiągnięć światowych w interesujących ich branżach.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#">Wskazywano na potrzebę rozwiązania spraw orzecznictwa patentowego dla drobnej wytwórczości, w której ruch wynalazczy rozwija się. Zwracano też uwagę na konieczność rozwiązania całokształtu problemów wynikających z rejestracji polskich patentów zagranicą i zagranicznych w Polsce.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#">Ponadto szereg problemów poruszonych w dyskusji dotyczył konieczności bardziej precyzyjnego sformułowania poszczególnych przepisów projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja przyjęła propozycję szeregu merytorycznych i redakcyjnych poprawek do projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#">M. in. Komisja uznała za potrzebne odmienne aniżeli w projekcie rządowym określenie zadań rzeczników patentowych.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#">Projekt ustawy przewidywał:</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#">„Rzecznik patentowy powołany jest do wykonywania czynności związanych z zabezpieczeniem interesów Państwa w zakresie wynalazczości, do udzielania porad oraz pomocy technicznej i prawnej w sprawach dotyczących ochrony wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych i znaków towarowych, do wykonywania czynności związanych z tą ochroną, do pobudzania twórczości wynalazczej oraz do ochrony interesów twórców projektów wynalazczych”.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#">Komisja przyjęła następującą redakcję tego przepisu:</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#">„Rzecznik patentowy jest powołany do udzielania porad i pomocy technicznej oraz prawnej w sprawach ochrony wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych i znaków towarowych, jak również do wykonywania wszelkich czynności związanych z tą ochroną w Polsce i zagranicą, do pobudzania twórczości wynalazczej oraz do ochrony interesów właścicieli i twórców projektów wynalazczych”.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#">Poprawka ta ma na celu podkreślenie, że rzecznicy patentowi powołani są do ochrony interesów zarówno właścicieli wynalazków jak i ich twórców, zarówno krajowych jak i zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#">Skreślono z projektu ustawy przepis głoszący, że:</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#">„Rzecznik patentowy wykonuje swoje czynności w imieniu i na rzecz uspołecznionego zakładu pracy, w którym jest zatrudniony”.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#">Zdaniem Komisji przepis ten mógł sugerować, że rzecznik patentowy zatrudniony w określonym zakładzie uspołecznionym nie może świadczyć usług na rzecz innego zakładu uspołecznionego. Pozostawiono natomiast przepis głoszący, że:</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#">„Rzecznikowi patentowemu nie wolno wykonywać czynności rzecznika w imieniu własnym i na własny rachunek.” W myśl projektu ustawy:</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#">„Prezes Urzędu Patentowego w porozumieniu z Ministrem Finansów ustali tryb regulowania i wysokość odpłat za czynności rzeczników patentowych, wykonywane na rzecz innych jednostek gospodarki uspołecznionej oraz osób fizycznych i prawnych…” Komisja stanęła na stanowisku, że decyzje w tej sprawie powinny być podejmowane również w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy o rzecznikach patentowych z poprawkami oraz powołała na sprawozdawcę projektu ustawy na plenarne posiedzenie Sejmu posła - Bolesława Bednarka (PZPR).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>