text_structure.xml 12.5 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min. 20.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Komentarz">Przewodniczący Marszałek Sejmu dr. Kazimierz Świtalski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#KazimierzŚwitalski">Otwieram posiedzenie. Protokół 146 posiedzenia uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów. Protokół 147 posiedzenia znajduje się do przejrzenia w Biurze Sejmu. Jako sekretarze zasiadają pp. Borecki i Wojtowicz. Listę mówców prowadzi p. Wojtowicz.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#KazimierzŚwitalski">Przystępujemy do porządku dziennego: Trzecie czytanie projektu ustawy — ordynacja wyborcza do Sejmu (druki nr 1169 i 1171).</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#KazimierzŚwitalski">Jako sprawozdawca głos ma p. Podoski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#BohdanPodoski">Wysoka Izbo! W ciągu tych paru ostatnich dni wygłoszono wiele mów i wiele przytoczono argumentów przeciw ustawom wyborczym, ale ani najkunsztowniej zbudowane mowy, ani najzręczniej dobrane argumenty, nie zatrą jednak prostej i oczywistej dla każdego prawdy. Przez świat idą wielkie przemiany i przeobrażenia. Zasadniczą tendencją tych przemian i przeobrażeń jest wzmocnienie czynnika rządzącego w państwie, jest zespole nie i skonsolidowanie społeczeństwa w pracy twórczej nad budową podstaw potęgi państwa. Byłoby błędem nie do darowania, gdybyśmy tej tendencji nie dali wyrazu i w naszem ustawodawstwie.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#BohdanPodoski">I dlatego nowa Konstytucja i dlatego nowe ustawy wyborcze realizują tendencję ustrojową czasów, które idą. Ale czynią to według mego głębokiego przekonania doskonalej, niż gdzie indziej, bo z należytym umiarem, bo z należytą troską o równowagę pomiędzy czynnikiem rządzącym a czynnikiem społecznym, bo z należytem poszanowaniem podstawowej cechy psychicznej narodu polskiego, który rozkochany jest w wolności i więzami doktryn, zbudowanych choćby przez najlepiej zorganizowane partie, związać się nie da.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#BohdanPodoski">Stanowisko nasze podyktowane jest nie przemijającym interesem grupowym, ale wypływa z najgłębiej pojętej polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#BohdanPodoski">Wnoszę o przyjęcie ustawy w trzeciem czytaniu bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KazimierzŚwitalski">Głos ma p. Wierczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KarolWierczak">W imieniu Klubu Narodowego składam następujące oświadczenie:</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#KarolWierczak">Stronnictwo Narodowe dąży do wprowadzenia w Polsce pełnego ustroju państwa narodowego. Nie dala wyrazu temu dążeniu Konstytucja z r. 1921. Tem mniej Konstytucja uchwalona w roku bieżącym, w epoce zwycięstwa idei narodowych w świecie, nie urzeczywistnia tej idei i nadal uzależnia losy Państwa i kierunek polityki polskiej od żywiołów obcych narodowi polskiemu, przedewszystkiem od Żydów.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Głosy na ławach B. B. W. R.: Też program narodowy.)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#KarolWierczak">Nadto ustawy wyborcze, obecnie uchwalone, nie dają możności ujawniania się woli narodu i sprowadzają wybory do mianowania posłów przez rząd. W tych warunkach jakakolwiek kontrola polityki i gospodarki rządowej przez naród jest niemożliwa.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#KarolWierczak">Wobec tego Stronnictwo Narodowe, tem usilniej prowadząc nadal prace swoje w kraju, zmierzające do przekształcenia Polski w państwo narodowe, ustala, że żaden z członków obozu narodowego i zwolenników narodowego programu nie może ani ubiegać się o mandat, ani przyjmować mandatu do izb ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#komentarz">(Oklaski na prawicy. Głos na ławach BB: Te winogrona są kwaśne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KazimierzŚwitalski">Głos ma p. Maksymilian Malinowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MaksymilianMalinowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Ludowego oświadczam: Głosować będziemy przeciw ustawie o ordynacji wyborczej, ponieważ:</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MaksymilianMalinowski">1) jest ona sprzeczna z obowiązującą obecnie Konstytucją,</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MaksymilianMalinowski">2) odbiera masom ludowym prawo powszechnego, równego, bezpośredniego i tajnego głosowania,</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#MaksymilianMalinowski">3) w najgłębszem naszem rozumieniu jest szkodliwa dla przyszłości Państwa, gdyż odsuwa masy ludowe od wpływu na bieg spraw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#MaksymilianMalinowski">Stwierdzamy wobec Polski i ludu, że usiłowaliśmy z dobrą wolą na Komisji Sejmowej i w pełnym Sejmie przez zgłoszenie licznych poprawek polepszyć ustawę, B. B. W. R. jednak odrzucił wszystkie nasze poprawki, to też musi wziąć odpowiedzialność za to, że masy chłopskie, które pod naszem przewodnictwem i pod naszym wpływem widziały dotychczas możność rozstrzygnięcia swych najżywotniejszych spraw na terenie sejmowym, obecnie mogą utracić wiarę w kartkę wyborczą i przejść do porządku nad wyborami, które nie mogą im dać własnego przedstawicielstwa.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Oklaski na ławach Klubu Stronnictwa Ludowego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#KazimierzŚwitalski">Głos ma p. Niedziałkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MieczysławNiedziałkowski">Głosowaniem Waszem dzisiejszem stawiacie Panowie faktycznie polski ruch socjalistyczny poza ramami przyszłej oficjalnej reprezentacji kraju, 28 czerwca 1935 roku zamykacie Panowie Sejm Rzeczypospolitej przed wielkiemi ruchami społecznemi, które mimo to w kraju pozostaną, których żaden przepis prawa formalnego nie zniszczy i nie usunie. Z tego stanu rzeczy będziemy musieli wyciągnąć wszystkie konsekwencje. Myśmy w tym Sejmie spełnili do końca nasz obowiązek. Walcząc o prawa polityczne ludu, walcząc o wszystkie jego potrzeby, walcząc ostatnio o prawo wyborcze, wskazaliśmy drogę wyjścia z tego położenia politycznego, w jakim kraj się znajduje. Wy tę drogę dzisiaj tak samo zamykacie.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MieczysławNiedziałkowski">Dawna Rzeczpospolita upadła pod ciężarem dwóch nierozwiązanych przez nią spraw: sprawy społecznej polskiego chłopa i sprawy narodowościowej. Utrwalając rządy przywilejów, Sejm grodzieński przypieczętował wówczas los Polski. Wy w tej chwili, pokrywając właściwą treść Waszych planów tak samo frazesami, pełnemi słów o patriotyzmie, o przywiązaniu do Państwa, budujecie znowu ustrój przywileju dla Was i dla Waszej biurokracji. Zagarniając dla siebie monopol na Polskę, uderzacie w same podstawy jej istnienia, niebaczni na katastrofę całej gospodarki i całego ustroju społecznego, na rosnącą dojrzałość narodów, które historia połączyła z nami w jednej organizacji państwowej. Odbieraniem i pomniejszaniem praw, powiększaniem i gruntowaniem przywilejów, chcecie dźwigać jutro Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MieczysławNiedziałkowski">Odpowiedzialność spada nie tylko na tę grupę z pośród was, która z całą świadomością plan tego prawa wyborczego powzięła i teraz go przeprowadza. Równą winę ponoszą ci, którzy, zdając sobie sprawę ze skutków odsunięcia milionów obywateli od rzeczywistego wpływu na losy kraju, głosują jednak wbrew własnemu przekonaniu i biernością swoją umożliwiają ponowienie w Państwie przegranych historycznie form rządzenia.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MieczysławNiedziałkowski">Nie mówimy już do Was, mówimy bezpośrednio do polskich pracujących mas, które walkę podjętą poprowadzą dalej. Wyświechtanym hasłom „walki z partiami”, wyciągniętym z lamusa faszystowskim pojęć i starych marzeń reakcji, przeciwstawiamy naszą wiarę niezłomną, że człowiek pracy w Polsce nie wyrzeknie się ani wolności, ani swego prawa, przeciwstawia my rosnącą w masach ideę rządu robotniczo-włościańskiego, przeciwstawiamy najdumniejszą myśl historii, myśl, której na imię socjalizm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#KazimierzŚwitalski">Głos ma p. Kalaga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#IgnacyKalaga">W imieniu Komunistycznej Frakcji Polskiej oświadczam: Uniemożliwiono nam wypowiedzenie się w całej rozciągłości nad ordynacją wyborczą do Sejmu i Senatu. Będziemy głosowali przeciw ustawie wyborczej, która grabi masom ludu pracującego resztki praw politycznych.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#IgnacyKalaga">Na tę ordynację wyborczą, jak i na wszystkie zamachy na prawa i byt robotników, chłopów, pracującej inteligencji i narodów uciskanych i podbitych lud pracy odpowie Wam walką w jednolitym anty-faszystowskim froncie ludowym przez strajki polityczne, walki chłopskie, aż rozerwie wszystkie te okowy, w które zakuwaliście i zakuwacie masy pracujące.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#IgnacyKalaga">Na gruzach waszych powstanie rząd robotniczo-chłopski, który da wolność, ziemię, pracę i chleb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#KazimierzŚwitalski">Głos ma p. Cardini.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Nieobecny.)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#KazimierzŚwitalski">P. Cardini jest nieobecny, wobec czego traci głos.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#KazimierzŚwitalski">Nikt więcej do głosu nie jest zapisany. Poprawek żadnych nie zgłoszono, wobec tego głosujemy nad całością ustawy.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#komentarz">(P. Niedziałkowski: Wnoszę o imienne głosowanie.)</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#KazimierzŚwitalski">Proszę Panów Posłów, którzy popierają wniosek o imienne głosowanie, żeby wstali. Poparcie jest dostateczne, zarządzam imienne głosowanie. Kto z Panów Posłów jest za ustawą, pisze słowo „tak”, kto jest przeciw ustawie pisze słowo „nie”.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#KazimierzŚwitalski">Proszę Panów sekretarzy o zajęcie się głosowaniem.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#komentarz">(Po chwili.)</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#KazimierzŚwitalski">Zapytuję, czy wszyscy Panowie oddali kartki? Zamykam głosowanie. Zarządzam przerwę 10-minutową dla obliczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 10 min. 30 do godz. 10 min. 47.)</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#KazimierzŚwitalski">Wznawiam posiedzenie. Oddano kartek 312, nieważnych 7. „Tak” głosowało posłów 215, „nie” głosowało posłów 90. Wobec tego ustawa o ordynacji wyborczej do Sejmu została w trzeciem czytaniu uchwalona. (Spis nazwisk na str. 7).</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#KazimierzŚwitalski">Mam zamiar zamknąć posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#KazimierzŚwitalski">Proszę p. Sekretarza o odczytanie interpelacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MichałWawrzynowski">Interpelacja posłów z Klubu Narodowego do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie aresztowania i osadzenia w więzieniu na Łukiszkach w Wilnie ks. proboszcza Mieczysława Małynicz-Malickiego z Trok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#KazimierzŚwitalski">Interpelację tę prześlę p. Prezesowi Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#KazimierzŚwitalski">O terminie następnego posiedzenia mogą Panowie być zawiadomieni pisemnie.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#KazimierzŚwitalski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 10 min. 48.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>