text_structure.xml
59.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich zaproszonych gości. Za chwilę dotrze do nas również pani minister.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Porządek dzienny otrzymali państwo na piśmie. Czy są uwagi do porządku dziennego?</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Nie ma, zatem stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Wiem, że państwo przygotowali prezentację, którą chcieliby zaprezentować Komisjom, zatem proponuję, abyśmy rozpoczęli od tej prezentacji, a następnie zabierze głos pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Dzień dobry państwu. Chciałabym w dużym skrócie przedstawić państwu działania, które zostały wykonane przez Urząd Morski w Gdyni. Nie muszę państwa informować o podstawach prawnych, bo wszyscy doskonale wiemy, dlaczego się tu spotykamy. Zakres działania Urzędu Morskiego w Gdyni obejmuje linię brzegową od granicy państwa z Rosją, czyli cały Zalew Wiślany, Mierzeję Wiślaną, Płw. Helski, a kończy kilka kilometrów przed Łebą.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Jeśli chodzi o realizację zadań w 2009 r., zaplanowaliśmy wykonanie zadań na kwotę 11.950 tys. zł, a wykonaliśmy na kwotę 11.751 tys. zł, czyli niespełna 200 tys. zł nie zostało wydatkowane. Wykonano zasilanie brzegów Płw. Helskiego. Jest to stała pozycja w naszych planach, tylko w różnej wysokości. W ubiegłym roku na ten cel wydatkowaliśmy środki w wysokości 7339 tys. zł. Zrealizowaliśmy również budowę wału przeciwpowodziowego w Kątach Rybackich na kwotę 2500 tys. zł oraz sztuczne zasilanie w Brzeźnie (wykonywane w ubiegłym i bieżącym roku) na kwotę 1400 tys. zł. W ubiegłym roku podpisaliśmy również umowę w ramach działania 2.2 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na ochronę brzegów morskich w administracji Urzędu Morskiego w Gdyni. Ten projekt ma wartość około 69.000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Zadania na 2010 r. obejmują kwotę 15.000 tys. zł. Wykonanie za 7 miesięcy wynosi 7195 tys. zł, w tym zasilanie brzegów Płw. Helskiego to koszt 5730 tys. zł. Dokończony został wał przeciwpowodziowy w Kątach Rybackich. Obecnie wykonywany jest kolejny odcinek tej inwestycji. Zrealizowaliśmy również sztuczne zasilanie w Brzeźnie. W ramach projektu unijnego na ochronę brzegów morskich będziemy mieć dodatkowo kwotę 12.000 tys. zł. Obecnie kończymy wał przeciwpowodziowy w Kątach Rybackich i na ujściu rzeki Pasłęki. To jest zadanie przeciwpowodziowe realizowane wspólnie z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej. Po stronie zarządu jest wykonanie prac na obszarze rzecznym, a my wykonujemy prace na obszarze morskim. Został ogłoszony przetarg.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Planujemy również sztuczne zasilanie w rejonie Orłowa. Obecnie jesteśmy w fazie przygotowywania dokumentacji. Przewidujemy również budowę i modernizację umocnień brzegowych w Jastrzębiej Górze. Chodzi o przebudowę zakończenia opaski. Umowa została już podpisana, natomiast niezakończone są sprawy środowiskowe.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Jeśli chodzi o wał przeciwpowodziowy w Kątach Rybackich, to warto wspomnieć, że kiedy w październiku 2009 r. mieliśmy silny sztorm, ten wał uratował miejscowość od powodzi. 6 lat temu doszło tam do podtopienia i mieszkańcy zgłaszali, że w czasie występowania podwyższonych stanów wody dochodzi tam do poważnych zalań. Na szczęście budowa wału była na tyle zaawansowana, że jesienią 2009 r. wał już okazał się skuteczny.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Jeśli chodzi o sztuczne zasilanie brzegów w Brzeźnie, to jest to obszar Trójmiasta.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Tak wyglądała nasada Płw. Helskiego po zniszczeniach zimowych. Jak widać, tam często konieczne jest sztuczne zasilanie. Została wykonana tzw. druga linia. Tu widzimy jej budowę. Ta druga linia po sztucznym zasilaniu została przykryta piaskiem. Zdarza się, że w efekcie sztormu zostaje ona odkryta i wówczas zachodzi konieczność wykonania sztucznego zasilania.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Widzą teraz państwo sztuczne zasilanie brzegów Płw. Helskiego z widokiem na port we Władysławowie. Mamy również problemy z klifem w Jastrzębiej Górze. Po ubiegłorocznym sztormie nastąpiły tam pewne anomalie. Po tegorocznych bardzo dużych opadach doszło do osunięcia klifu. Jeszcze w tym roku zamierzamy przystąpić do awaryjnych prac na długości około 200 metrów, gdzie doszło do bardzo dużego zsuwu. Sztorm, o którym już wspomniałam, był w dniach 14-15 października 2009 r. Średni stan morza w Polsce wynosi około 500 cm. Na Zalewie Wiślanym, czyli w Elblągu stan wody wynosił podczas sztormu 684cm i doszło do zalania. W Brzeźnie sytuacja byłaby podobna, ale zastosowano przegrody. W przypadku zapowiadanych podwyższonych stanów wody stosujemy tego typu zabezpieczenia. One zadziałały i dzięki temu woda nie przelała się dalej. Zniszczenia na plażach były znaczne. Obiekty na terenie polskich plaż muszą być rozbierane. Może bowiem zdarzyć się taki stan wody, który dokona zniszczeń.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Na kolejnym zdjęciu widzą państwo osunięcie klifu w Jastrzębiej Górze. Zaczęło się to jesienią ubiegłego roku podczas sztormu. Deszcze, które były w maju bieżącego roku, dopełniły dzieła i doszło do bardzo poważnych szkód.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Chciałabym również powiedzieć kilka zdań o Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko i o projekcie, na realizację którego mamy już podpisaną umowę. W ramach projektu będą realizowane 4 zadania. Pierwsze dotyczy cypla Płw. Helskiego. Są to tereny powojskowe, które kiedyś były zamknięte, a teraz mają być udostępnione dla mieszkańców. Teraz można tam chodzić, natomiast teren wygląda jak powojskowy.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Drugie zadanie dotyczy Ostrowa. Została już zawarta umowa i są wykonywane roboty, natomiast w trakcie sezonu turystycznego są one wykonywane w spowolnionym tempie.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Trzecie zadanie odnosi się do Rozewia. Obecnie przygotowujemy się do przetargu.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Ostatnie zadanie dotyczy Westerplatte. Został już ogłoszony przetarg i w tym roku mamy zamiar przystąpić do prac.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Podpisano już umowę z inżynierem kontraktu. Będzie jeden inżynier na wszystkie cztery zadania.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#UrzeduMorskiegowGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Rozumiem, że teraz zabiorą głos przedstawiciele pozostałych urzędów. Poproszę o zaprezentowanie działań podjętych przez Urząd Morski w Słupsku.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Chciałbym przedstawić realizację zadań z zakresu ochrony brzegów morskich podejmowanych przez Urząd Morski w Słupsku. Urząd Morski w Słupsku jest położony specyficznie. Obejmuje swym zasięgiem otwarte morze. Jeśli chodzi o ochronę brzegu morskiego w Łebie, to obecnie konstrukcje ochronne brzegu morskiego, które tam funkcjonują, to konstrukcje typu opaski brzegowej. W minionym roku Urząd Morski w Słupsku na 182 i 183km brzegu wykonał refulację, czyli sztuczne zasilanie brzegu za kwotę 3721 tys. zł. Sztuczne zasilanie dotyczyło odcinka od falochronu wschodniego w kierunku na wschód. Na tym odcinku mamy największe straty spowodowane erozją lokalną. Jest to odcinek brzegu położony w cieniu falochronów wejściowych do portu w Łebie.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Kilka uwag dotyczących Ustki. W chwili obecnej mamy starą konstrukcję, wykonaną jeszcze przed wojną, składającą się z systemu ostróg brzegowych. Na poniższym zdjęciu widać, że jest to konstrukcja wiekowa. Przygotowujemy remont całego tego systemu ochronnego. W zeszłym roku Urząd Morski w Słupsku wykonał sztuczne zasilanie brzegu.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Kolejny odcinek brzegu, za który odpowiadamy i na którego ochronę wydatkowane są środki z budżetu państwa, to odcinek w Jarosławcu, gdzie został wykonany system umocnień brzegowych. Widzicie państwo opaskę narzutową, która została wykonana. Zrealizowano również system ostróg brzegowych na odcinku 183 m. Jest to odcinek brzegu szczególnie erodowany, ponieważ położony jest na samym zakończeniu opaski brzegowej. Na zdjęciu widać kraniec wschodni opaski brzegowej, która ciągnie się przez ponad 2 km. Doszło do erozji lokalnej na zakończeniu opaski. Wykonaliśmy sztuczne zasilanie wielkości 10 tys. m3. Chodziło o to, żeby baseny sedymentacyjne pomiędzy ostrogami wstępnie zasilić.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Następnym chronionym odcinkiem brzegu morskiego, zapisanym w ustawie, jest odcinek w Darłowie. Obecnie jest on chroniony głównie przez falochrony wyspowe, których budowa była realizowana w 2000 r., oraz system ostróg brzegowych i opasek brzegowych – palisadowych, drewnianych. Zdjęcie, które państwo oglądają, zostało wykonane przy niskim stanie wody. Widać wyraźnie odcinkowe wykonanie falochronu brzegowego. W zeszłym roku po wschodniej stronie falochronów wykonaliśmy refulację wielkości 91.744 m3 za kwotę 3468 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Mamy teraz zestawienie zeszłorocznych działań UM w Słupsku, podejmowanych w Ustce, Darłowie, Łebie i Jarosławcu. Były również dwie umowy uzupełniające. W trakcie pierwszych sztormów jesiennych mieliśmy w Łebie straty na chronionym odcinku brzegu i wykonano sztuczne zasilanie uzupełniające.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Chciałbym teraz opowiedzieć o wykonaniu trwałej konstrukcji ochrony brzegu morskiego. W ubiegłym roku przewidziano wykonanie ostróg w Dźwirzynie. Kontrakt został częściowo zrealizowany w zeszłym roku. W bieżącym roku nastąpi jego zakończenie. Chodzi o budowę 19 ostróg brzegowych. W zeszłym roku zostały zlecone do wykonania 4 ostrogi brzegowe. Z uwagi na trudne warunki atmosferyczne musieliśmy przerwać prace.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Pragnę również wspomnieć o inwestycjach z zakresu ochrony brzegów morskich, na które UM w Słupsku uzyskał środki z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Pierwszy z nich to projekt ochrony brzegu morskiego w Kołobrzegu. Prace jeszcze nie zostały rozpoczęte z uwagi na fakt, że cały czas trwa procedura przetargowa. Chodzi o odwołanie wykonawcy robót. Przetarg został ogłoszony na podstawie poprzedniej ustawy o zamówieniach publicznych, która dawała wykonawcom duże możliwości odwoływania się. Obecnie sprawa sądowa znajduje się w drugiej instancji w sądzie okręgowym w Słupsku. Rozprawa odbędzie się 13 sierpnia br. w pierwszej instancji – w Krajowej Izbie Odwoławczej w Warszawie. Na 6 zarzutów, które postawili nam wykonawcy, dotyczących procedury wyłonienia wykonawcy robót, 5 zostało oddalonych, a 1 uznany. Wydaje się, że po wyroku sądowym będziemy mogli rozpocząć realizację projektu.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">System ochrony brzegu morskiego w Kołobrzegu składać się będzie z progów podwodnych oraz 35 ostróg brzegowych. Całość systemu ma być realizowana na długości 3 km. Wartość kosztorysowa konstrukcji ochronnej wynosi 88 mln zł. Oferty, które otrzymaliśmy, były na poziomie 45-92 mln zł, a więc rozpiętość cenowa była znacząca. Czekamy na rozprawę sądową i mamy nadzieję, że sprawa zostanie odblokowana i będziemy mogli wyłonić wykonawcę robót. Przewidujemy, że w bieżącym roku nie będziemy mogli wykonać zasadniczych robot, ponieważ zbliżamy się do końca roku. Są to roboty hydrotechniczne realizowane na otwartym morzu, więc będzie ograniczona możliwość ich wykonania.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Pragnę wspomnieć również o aplikacji, którą złożyliśmy w zeszłym roku. 2 sierpnia br. otrzymaliśmy z Ministerstwa Środowiska potwierdzenie dofinansowania programu ochrony brzegów morskich na wschód od portu Darłowo. Jest to projekt obejmujący ponad 8km linii brzegowej w pobliżu Jeziora Kopań. Mamy tu do czynienia z intensywnymi wlewami morskimi w czasie sztormów do jeziora. W przypadku niezrealizowania tego projektu, to jezioro przybrzeżne mogłoby zamienić się w zatokę morską. Realizacja projektu przebiega od falochronu wschodniego w Darłowie na długości 1300 m. Konstrukcja wykonana w 2000 r. była zrealizowana bez jakichkolwiek założeń co do jej skuteczności. Obecnie konieczne jest jej przebudowanie. Nastąpi odtworzenie systemu ostróg brzegowych. W większej części wykonany już został wał przeciwsztormowy.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Realizacja wału przeciwsztormowego była wpisana w ustawę. Na ten projekt przeznaczono w ustawie o ochronie brzegów morskich w 2004 r. 10 mln zł. Sam korpus ziemny został wykonany za kwotę 6,5 mln zł. Wartość kosztorysowa samego wału wynosiła 34 mln zł. Było zatem wiadomo, że zapisy ustawy i wskazane środki będą niewystarczające na realizację kompleksowego systemu ochrony brzegu morskiego w pobliżu Jeziora Kopań. Obecnie dodajemy 209 mln zł na zakończenie inwestycji. Bez pieniędzy, które otrzymaliśmy z Ministerstwa Środowiska, los konstrukcji, która do tej pory została wykonana, był wątpliwy. Na mierzei Jeziora Kopań został bowiem wykonany tylko wał ziemny. Skuteczność takiej konstrukcji w warunkach oddziaływania morskiego ocenia się na kilka dni. Dzięki dofinansowaniu na wale będą wykonane umocnienia z narzutów kamiennych. Będzie to nasza ostatnia linia obrony na wysokości tego jeziora.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">We wszystkich projektach, które przewidzieliśmy, konieczne jest wzięcie pod uwagę sprawy zabudowy biogenicznej mierzei. Zwiększenie korpusu ziemnego na mierzei Jeziora Kopań zwiększy retencję wód słodkich. Ta soczewka wody słodkiej jest odpowiedzialna za utrzymanie odpowiedniego wzrostu roślin, które swoimi korzeniami stabilizują ochronę brzegów morskich i nie pozwalają na eoliczny transport piachu.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Na tym chciałbym zakończyć swoją prezentację. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Poprosimy przedstawiciela UM w Szczecinie o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Nasz urząd zajmuje się ochroną zachodniego odcinka wybrzeża i brzegami morskich wód wewnętrznych. Nie będę przytaczał wszystkich liczb, ponieważ są one zamieszczone w druku sejmowym na str. 14. Chciałbym przedstawić, jakie działania podjęliśmy w 2009 r. i w pierwszej połowie 2010 r. oraz jakie zadania zamierzamy jeszcze wykonać w bieżącym roku.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">W 2009 r. poważne zadania realizowaliśmy w dwóch miejscach. Wykonaliśmy sztuczne zasilanie brzegu w rejonie Mrzeżyna i Rewala oraz dość długi odcinek umocnienia brzegowego pod stopą klifu na odcinku 700 m. od słynnej ściany w Trzęsaczu na zachód. Operacja zasilania w Mrzeżynie wynikała z osypania odcinka wyerodowanej wydmy w miejscu, w którym wcześniej refulat był odkładany. Refulacja w 2009 r. stanowiła kolejną próbę „łatania” tego miejsca. Był to jakby „plaster” nakładany na poprzednie umocnienie, który okazał się dość skuteczny.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Widzą teraz państwo odcinek uzupełnionego zabezpieczenia pod klifem w Rewalu. Proszę zwrócić uwagę, że to są brzegi klifu rewalskiego jeszcze dość surowe. W latach ubiegłych ten rejon był dotknięty zjawiskiem osuwania się brzegów klifowych w wyniku wysączania wód podziemnych na skarpy. Takie osuwiska zdarzały się nagminnie. Były dość malownicze, ale jednocześnie groźne, ponieważ osuwiska zbliżały się do zabudowy miejscowości. Widzą państwo teraz jeden z odcinków, który zabezpieczyliśmy jeszcze w 2009 r. Tak to wygląda po zabezpieczeniu. Na odpowiednio uwarstwionej skarpie, zaczynając od geowłókniny przez drobny kamień, a skończywszy na grubym kamieniu, wykonywana jest gruba opaska, która utwardza stopę klifu, stanowiąc zabezpieczenie przed rozmywaniem ze strony fal morskich. Umożliwia także bezpieczne odpływanie wód, które wysączają się z klifu, do morza. W ten sposób rozwiązujemy zatem dwa problemy.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Niestety, opaska zajmuje pewien fragment plaży. W warunkach ekstremalnych, przy dość wysokim poziomie morza, fale mogą dochodzić do tych kamieni, co martwi turystów. Wykonujemy zatem sztuczne zasilanie brzegu. Takie działania zostały podjęte w Rewalu w 2009 r. i również będą zrealizowane w roku bieżącym. Widzą państwo początek zasilania. Dla przypomnienia powiem krótko, że ze wskazanego przez nas, wcześniej zbadanego miejsca poboru, piasek jest pobierany przez pogłębiarkę i transportowany w miejsce wskazane na brzegu za pomocą rurociągu, który biegnie prostopadle do linii brzegowej i zakończony jest złączem. Mieszanina piasku i wody pompowana jest na brzeg i rozgarniana. Tworzona jest sztuczna plaża, podwyższona i poszerzona.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Tak plaża wygląda po wykonaniu zasilania. Jest to najbardziej zalecana metoda ochrony brzegów nie tylko w Polsce, ale także na świecie. Większość wspaniałych plaż w kurortach jest wykonywana sztucznie, kiedy nie ma tam ludzi. Plaża po pewnym czasie trochę się zmniejsza i należy ja odtwarzać.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">To jest fragment wykonywanej opaski z kamienia. Tak wygląda opaska po ukończeniu.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">To jest z kolei odcinek brzegu na zachód od ściany w Trzęsaczu. Widać dość malowniczy klif. Niestety, blisko krawędzi znajdują się zabudowania. To był odcinek zaplanowany do wykonania opaski. Widzą teraz pastwo opaskę w trakcie realizacji, a następnie po jej wykonaniu. To jest ściana z profilu oraz konstrukcja tarasu widokowego przy ścianie w Trzęsaczu.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Ponadto, w ubiegłym roku wykonywaliśmy również kolejny etap monitoringu strefy brzegowej poprzez skanowanie laserowe i zdjęcia ortofoto. Skanowanie laserowe pozwala na uzyskanie cyfrowej mapy wektorowej, która umożliwia wykonywanie profili geodezyjnych z dość dużą dokładnością, a także zbliżenia, obroty, wizualizacje fragmentów brzegu. Dodatkową korzyścią z monitoringu jest uzyskiwanie ortofotomapy. Jest to zdjęcie skalibrowane do rodzaju mapy.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Chciałbym również wspomnieć o sztormie w dniach 14-15 października ubiegłego roku. Był to ekstremalny sztorm, który podniósł wodę o 1,6-1,8 m. na naszym wybrzeżu. Tak wyglądały pomieszczenia w naszej bazie znajdującej się w Szczecinie tuż nad wodą, a tak – w bazie nad Kanałem Piastowskim. To jest słynny hotel „Amber Balic” w Międzyzdrojach, który podobnie wyglądał w czasie słynnego sztormu w 1995 r. Tym razem nie było takiego zagrożenia, gdyż zostało wykonane skuteczne zabezpieczenie.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">To było miejsce, gdzie rozpoczęto sztuczne zasilanie w Rewalu. Niestety, 30% już wykonanego zasilania zostało spłukane w czasie sztormu i trzeba było powtórzyć prace. Tak wyglądał brzeg z powietrza wkrótce po sztormie.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">To jest jedno z miejsc, które dość mocno ucierpiało. Chodzi o stare ujście rzeki Dziwny. Umocnienie brzegowe zostało ze skrzydła zaatakowane. Morze rozmyło wydmę od strony zachodniej. Groziło to przerwaniem wydmy. W najbliższym czasie będą wykonywane prace zabezpieczające.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Tak wyglądały brzegi wyspy Chełmianek. Obecnie wykonywana jest dokumentacja techniczna zabezpieczenia, które będzie realizowane w najbliższym czasie.</u>
<u xml:id="u-6.12" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Przedstawię teraz państwu nasze plany na 2010 r. Widzą państwo wyspę Chełmianek i brzeg, który został wyerodowany. Obecnie jest w opracowywaniu dokumentacja techniczna na zabezpieczenie tego fragmentu brzegu.</u>
<u xml:id="u-6.13" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">To jest wysypisko śmieci w rejonie miejscowości Przytór przy Starej Świnie. Obwałowanie tego wysypiska w niektórych miejscach eroduje, co może grozić przelaniem się do morskich wód wewnętrznych odcieków z tego wysypiska. Z oczywistych względów byłoby to bardzo groźne. Jesteśmy w trakcie procedur wyłonienia wykonawcy zabezpieczeń. Okazało się, że zabezpieczenia będą dużo tańsze niż to przewidywaliśmy. Chcielibyśmy zatem przesunąć część środków na inne zadanie.</u>
<u xml:id="u-6.14" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Widzą państwo ścianę w Trzęsaczu. Jeden z odcinków nie został jeszcze objęty żadnym zabezpieczeniem. Część pieniędzy przeznaczonych na zabezpieczenia wysypiska śmieci zostanie przesunięta na zabezpieczenie tego odcinka.</u>
<u xml:id="u-6.15" who="#GlownyinspektorwInspektoracieOchronyWybrzezaUMwSzczeciniePiotrDomaradzki">Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Dziękuję państwu dyrektorom.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Poproszę o zabranie głosu panią minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAnnaWypychNamiotko">Przepraszam za spóźnienie. Miałam ważne spotkanie z legislatorami i nie udało mi się dotrzeć na czas.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAnnaWypychNamiotko">Jeśli chodzi o realizację programu wieloletniego ochrony brzegów morskich w 2009 r., to nastąpiło obniżenie wartości przewidzianych środków. Nie było to naszym celem, lecz wynikało z kryzysu gospodarczego na świecie. Doszliśmy do wniosku, że pewne zaplanowane inwestycje, które nie zostały jeszcze rozpoczęte, mogą być przesunięte na następne lata. Z 67 mln zł zaplanowanych w budżecie państwa na rok 2009, zrealizowaliśmy około 42 mln zł. Redukcję środków skonsultowaliśmy z inwestorami, czyli z urzędami morskimi. Prowadziliśmy uzgodnienia i mieliśmy wsparcie ze strony gmin nadmorskich.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAnnaWypychNamiotko">Wszystkie zadania, które promujemy w zakresie ochrony brzegów morskich, będą realizowane w takim harmonogramie, aby zapewnić jak najlepszą harmonię. Zamiar pewnych oszczędności w realizacji programu został przez nas przyjęty już w styczniu 2009 r. Nowelizacja ustawy budżetowej, która nastąpiła w lipcu, oznaczała przyjęcie wcześniej założonych korekt w harmonogramie prac związanych z ochroną brzegów.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAnnaWypychNamiotko">Praktycznie wszystkie zadania zostały wykonane, z wyjątkiem jednego, o którym wspomniał pan dyrektor Borodziuk. Chodzi o zadanie w Dźwirzynie, dotyczące umocnień brzegowych w postaci ostróg. Zbyt późne rozstrzygnięcie przetargu spowodowało, że zadanie to zostało rozpoczęte w grudniu. Niestety, nie udało się go zrealizować w całości ze względu na bardzo trudne warunki pogodowe – mrozy, oblodzenie, silne falowanie. Prace były niemożliwe do wykonywania. Była to inwestycja zrealizowana zaledwie w 32%. Stąd niewykorzystana kwota 1347 tys. zł. Pieniądze zostały zwrócone do budżetu państwa. Zadanie to jest kontynuowane w bieżącym roku. Ciągłość zadania została zachowana.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAnnaWypychNamiotko">Pozostałe zmiany w stosunku do przyjętego kosztorysu i harmonogramu wynikają z oszczędności bądź z innego rozstrzygnięcia przetargów. W Łebie, ze względów pogodowych, nie zrealizowaliśmy 16 tys. m3 zasilania. Niezrealizowane środki wyniosły 634 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAnnaWypychNamiotko">W naszym sprawozdaniu zawarliśmy harmonogram prac przewidzianych na 2010 r. Wcześniejsze wytyczne, które przyjęliśmy, a więc monitorowanie i właściwe zarządzanie wszystkimi pracami, udaje nam się realizować. Nie da się jednak ukryć, że wszystkie sprawy proceduralne, wynikające z przetargów, niekiedy wnoszą niespodziewane opóźnienia.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAnnaWypychNamiotko">Jeśli chodzi o ustawę, przygotowujemy się do jej nowelizacji. Ustawa przyjęta w 2003 r. wymaga pewnej aktualizacji. Brzeg morski jest na tyle żywym organizmem, zmieniającym się dynamicznie, że konieczne jest dostosowanie zapisów ustawy do nowych warunków. Konieczne jest np. uwzględnienie w ustawie innych odcinków brzegu morskiego jako wskazanych do ochrony. Przygotowujemy się do nowelizacji, aby rozszerzyć kilometraż wskazany do ochrony. Wskazane przez dyrektorów technicznych Urzędów Morskich działania zmierzające do pozyskania środków z funduszy unijnych są wręcz imponujące. Są to bardzo pozytywne inicjatywy. Wiadomo, że każda taka aplikacja wymaga odpowiedniego przygotowania, dostosowania się do wymagań unijnych, przygotowania doskonałej dokumentacji. Później konieczne jest przeprowadzenie wszystkich trudnych procedur, w szczególności przetargów, które muszą być zgodne z przepisami unijnymi. Musi być zachowana pełna transparentność. Są to bardzo duże środki. Budżet państwa nie miałby szans porywać się na realizację wszystkich tych zadań.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAnnaWypychNamiotko">Służymy dalszymi informacjami.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Dziękuję, pani minister.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselArkadiuszLitwinski">Mam cztery pytania. Dwie kwestie ściśle nawiązują do sprawozdania i dotyczą obszaru, za który odpowiada Urząd Morski w Słupsku. Chciałbym dowiedzieć się, co oznaczają w praktyce „złe warunki atmosferyczne”. Proszę o sprecyzowanie, przy jakim stanie morza i wiatru nie można podejmować prac. Często zdarza się, że prace można wykonać, tylko przy wyższych kosztach. Kiedy nie opłaca się czegoś robić, a kiedy jest to niemożliwe ze względu na zagrożenie życia? Ma to znaczenie, jeśli chodzi o ocenę ofert.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PoselArkadiuszLitwinski">Pan dyrektor wspominał o tym, że w Darłowie borykacie się z problemem wynikającym z tego, że przed kilku laty wykonano bezrozumnie, bez uzasadnienia technicznego, roboty przy falochronie w okolicach Darłowa. Chciałbym dowiedzieć się, czy z tego faktu wyciągnięto jakieś konsekwencje, czy osoby odpowiedzialne nadal pracują w tym obszarze dla naszego państwa?</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PoselArkadiuszLitwinski">Kolejne pytania kieruję do pani minister. Czy, obserwując inne kraje, w których występują podobne problemy z utrzymaniem brzegu morskiego, mogą państwo stwierdzić, że stosowane są podobne technologie ochrony brzegu? Czy w związku z pewną powtarzalnością tych prac nie warto by zastanowić się nad tym, żeby te zadania miały charakter zadań wieloletnich? Wykonawca mógłby wygrywać przetarg na realizację w pewnym odcinku czasu przewidywanych zadań inwestycyjnych, oczywiście, biorąc pod uwagę jakiś margines błędu. Czy w innych krajach na realizację nawet powtarzających się zadań każdorazowo organizowany jest przetarg?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Pani poseł Masłowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Chciałabym nawiązać do wypowiedzi pana przewodniczącego Litwińskiego, który stwierdził, że od wielu lat obserwujemy te same technologie utrzymania brzegu morskiego. Tak się składa, że jestem córką długoletniego pracownika Urzędu Morskiego w Szczecinie. Wielokrotnie rozmawiałam z moim ojcem, który był niezwykle zaangażowany w ochronę brzegu morskiego. Był naczelnikiem wydziału ochrony wybrzeża.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Sztormy zawsze niszczyły brzeg morski, ale obecnie technika obrony jest zupełnie inna niż niegdyś. Cały czas zastanawiałam się, co to jest „zasilanie”. Dziękuje bardzo panu inspektorowi z Urzędu Morskiego w Szczecinie za wyjaśnienie tej kwestii. Zastanawiałam się, czy piasek bierze się z dna morskiego. Pamiętam o głazowaniu, palikowaniu. Ponieważ mój ojciec był także leśnikiem, wielką wagę przywiązywał do zalesiania, zakrzewiania wydm. Widzę wyraźnie, że zmieniła się technika umocnienia brzegowego i bardziej zbliżyła się do wody. Kiedyś wydmy były traktowane jako najważniejsza ostoja. Teraz akcent kładzie się na inne sprawy.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Poprosiłabym pana inspektora o informację, skąd bierze się piasek. Dziękuję serdecznie za dotychczas przekazaną wiedzę, która jest dla mnie czymś nowym.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Na moich oczach ginął kościół w Trzęsaczu. Teraz pozostała już tylko jedna ściana. Wydmy klifowe charakteryzują się osuwaniem. Podziemne wody powodują koleiny, które potem zapadały się.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Moje pytanie dotyczy składowiska odpadów w Przytorze. Jako wojewódzki inspektor sanitarny byłam przeciwna tej inwestycji. Obawiałam się, że może dochodzić do zanieczyszczenia wody morskiej. Zastanawiam się, czy ostatnie problemy z pałeczką coli w Świnoujściu nie wynikają z podobnej przyczyny. Pan częściowo wyjaśnił, że mają być wykonane dodatkowe wzmocnienia. Wiem, że w okolicy Mrzeżyna dochodziło do zanieczyszczeń. Kiedy powstało kilka oczyszczalni, problem został rozwiązany.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Proszę o informację, jakie działania podejmiecie państwo w najbliższym czasie w odniesieniu do składowiska odpadów w Przytorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Pan poseł Cybulski.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselPiotrCybulski">Jesteście państwo prawdziwymi bohaterami, bo bronicie naszej północnej granicy. Morze nie jest dla nas wrogiem, ale ma swoje prawa i zabiera ląd. Interesuje mnie, ile lądu morze zabiera w skali rocznej. Czasami naocznie można przekonać się, jak znaczna powierzchnia lądu ubywa. Państwo radzicie sobie z tym problemem dosyć skutecznie mimo małych środków. Będąc nad morzem, jestem pod wrażeniem pracy państwa i waszych poprzedników. Należą wam się za to wielkie słowa uznania.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselPiotrCybulski">Powtórzę pytanie – jak duża powierzchnia lądu ubywa w skali roku?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Pan przewodniczący Gosiewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Przyroda kieruje się swoimi prawami, które trudno jest człowiekowi przewidzieć. Działania, które podejmujemy, są czymś sztucznym. Powinniśmy przewidywać, jakie mogą być tego skutki w przyszłości. Uważam, że brzeg morza powinien być stały, uzależniony od praw przyrody. Wydmy powinny być czynnikiem izolującym w sposób dostateczny. Od strony głębszego lądu należałoby je wzbogacać roślinnością. W dalszej odległości powinny zostać posadzone drzewa i krzewy.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Tymczasem ingerencja ludzka w ochronę brzegu polega na wprowadzaniu wielu sztuczności. Ktoś z przedmówców wspomniał o tworzeniu sztucznych plaż. Jest to podobno zgodne z praktyką stosowaną w Unii Europejskiej. Moim zdaniem, niezwykle istotny jest sposób ingerencji oraz kwestia, jakich materiałów używamy. Kiedyś używano drewna i kamieni. Interesuje mnie, czy do budowy konstrukcji ochronnych używa się gwoździ. Czy są tam jakieś elementy, które przy dużej fali mogą być wciągnięte do morza i spowodować zanieczyszczenie środowiska? Czy stosowany jest plastik i metale oraz ostre kamienie?</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Mam również pytanie dotyczące sztucznej plaży. Jeśli sztorm wypłucze piasek, to w jakim czasie zostanie on uzupełniony? Czy uda się to zrobić w ciągu tygodnia?</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Czy ktoś z naszych gości chciałby zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorBiuraZwiazkuMiastiGminMorskichKrzysztofWlodarczyk">Związek zawsze przywiązywał dużą wagę do kwestii ochrony brzegu morskiego i pozostajemy w roboczym kontakcie z Urzędami Morskimi. Trwają dyskusje dotyczące metod ochrony brzegu morskiego, skali ochrony, form ingerencji w przyrodę. Dużo się zmienia w sposobie myślenia. Niegdyś dużo dyskutowaliśmy o tzw. ostrogach wbijanych w dno morskie prostopadle do brzegu morskiego. Zależało nam na tym, żeby arsenał metod ochrony brzegu morskiego poszerzyć również o ostrogi, które niegdyś z powodzeniem były stosowane. Widzę, że Urzędy Morskie zaczynają ten element ochrony brzegu morskiego wprowadzać do swoich programów jako uzupełnienie innych metod.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#DyrektorBiuraZwiazkuMiastiGminMorskichKrzysztofWlodarczyk">Zwracam uwagę na stopniowe zwiększanie środków na ochronę brzegu morskiego. Wielkim sukcesem była sama ustawa, która była bezprecedensowa, gdyż zakładała wzrost funduszy w kolejnych latach. Następnym etapem było zwiększenie środków w stosunku do kwot przewidzianych w ustawie. Teraz istotny staje się element funduszy zewnętrznych, który doskonale wspiera te wysiłki i pozwala na działania systemowe, a więc na równoległe stosowanie kilku metod, które mają przynieść oczekiwany efekt.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#DyrektorBiuraZwiazkuMiastiGminMorskichKrzysztofWlodarczyk">W naszej dyskusji brakuje mi pewnego elementu. Kiedyś wojowaliśmy o ostrogi. Od pewnego czasu mówimy z kolei o modułach siedliskowych, z których można budować progi podwodne, przez które morze z dalszego przedpola brzegu rzuca piasek i tworzy plaże. Jednocześnie podciśnienia powodują, że te moduły nie są wyrywane z dna morskiego i są jednocześnie siedliskiem dla ryb.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#DyrektorBiuraZwiazkuMiastiGminMorskichKrzysztofWlodarczyk">Pan dyrektor Domaradzki był uprzejmy powiedzieć, że metoda sztucznej refulacji jest najlepsza i najskuteczniejsza. Nie będę polemizował z tą opinią. Na pewno pozwala ona w sposób doraźny zabezpieczyć oczekiwania gmin, jeśli chodzi o atrakcyjność turystyczną wybrzeża i może cieszyć turystów. Weźmy jednak pod uwagę, że te działania muszą być stale podejmowane i mają trochę charakter niepoliczalny. Nigdy dokładnie nie można policzyć, ile piasku się sypie. Nie chodzi nam o wykluczenie metody refulacji, lecz o to, aby poważnie pomyśleć o dodatkowym elemencie sztucznych progów podwodnych. Jest to metoda stosowana z powodzeniem w USA na bardzo dużą skalę. Urząd Morski w Słupsku również rozważał tę kwestię. Mieliśmy informację o sztucznych progach w rejonie Kołobrzegu. Czy to mają być sztuczne progi budowane metodą tradycyjną, to znaczy głazowiska podwodne, czy też będą stosowane moduły siedliskowe? Czy Urzędy Morskie przewidują wprowadzenie tej metody, jako uzupełniającej, do arsenału metod dotychczas stosowanych?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Poproszę panią minister o podsumowanie dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PodsekretarzstanuwMIAnnaWypychNamiotko">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Litwińskiego, dotyczące inwestycji w Dźwirzynie, sądzę, że na to pytanie powinien odpowiedzieć pan dyrektor Borodziuk, który prowadził tę inwestycję. O odpowiedź na pytanie dotyczące technologii stosowanych w innych krajach poproszę panią dyrektor Stelmaszczyk-Świerczyńską, która w tej dziedzinie jest ekspertem i ma rozpoznanie tej problematyki.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PodsekretarzstanuwMIAnnaWypychNamiotko">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Masłowskiej, to informuję, że piasek pochodzi z morza. Pan Domaradzki powiedział, że Urząd musi znaleźć odpowiednie zasoby piasku, biorąc pod uwagę to, aby droga transportu nie była zbyt długa i kosztowna. Proszę pamiętać, że refulacja, czyli przenoszenie piachu na ląd, nie może odbywać się ze zbyt oddalonych obszarów. Ułożenie rurociągów wiąże się z koniecznością wydatkowania środków.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PodsekretarzstanuwMIAnnaWypychNamiotko">Jeśli chodzi o wał przeciwpowodziowy na Świnie, to wierzę, że cały monitoring prac dotyczących wzmocnienia wału i zabezpieczenia jest prowadzony we właściwym tempie. Zabezpieczone są środki i w tym roku ta inwestycja będzie wykonana. Trudno mi wypowiedzieć się na temat Świnoujścia, bo nie znam tego tematu. Może panowie z urzędu Morskiego w Szczecinie znają więcej szczegółów.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PodsekretarzstanuwMIAnnaWypychNamiotko">Jeśli chodzi o ilość ubywającego terytorium lądowego, to, oczywiście, wykonujemy monitoring brzegu morskiego, z którego wynika, że rocznie cofamy się o 0,4-0,7m w głąb lądu. Sam system monitorowania jest możliwy dzięki technologiom laserowym. Trudno monitorować brzeg tylko na pewnych odcinkach. W tym celu zamierzamy dokonać korekty ustawy. Najwyższa Izba Kontroli zarzuciła nam bowiem brak uprawnień do monitorowania odcinków, których nie mamy uwzględnionych w kilometrażu w załączniku do ustawy. Wydaje nam się, że jest to nadinterpretacja ze strony NIK, która zmusza nas do tego, żeby klarownie i jasno wskazać, iż monitorowanie brzegu ma dotyczyć całego brzegu. Tylko w ten sposób jesteśmy w stanie porównywać zmiany, tendencje. We wszystkich planach wieloletnich konieczna jest weryfikacja. Założenia poczynione w roku 2000 czy 2001 mogą okazać się nieprzystające do sytuacji w roku 2010.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PodsekretarzstanuwMIAnnaWypychNamiotko">Jeśli chodzi o pytanie pana przewodniczącego Gosiewskiego, dotyczące zrównoważonych metod ochrony brzegów w kontekście praw przyrody, mam wrażenie, że staramy się to robić tak dobrze, jak tylko wiedza dzisiejsza pozwala, i to wiedza światowa w tej dziedzinie. Poproszę panią dyrektor Stelmaszczyk-Świerczyńską o omówienie kwestii, w jaki sposób staramy się znaleźć równowagę pomiędzy metodami stosowanymi dla ochrony poszczególnych odcinków brzegu. Istotną rolę w tej dziedzinie odgrywa Instytut Morski, który jest instytutem naukowo-badawczym podległym ministrowi. Mamy w tej dziedzinie dobrą współpracę. Prace wykonywane przez naukowców z tego instytutu pomagają nam podejmować właściwe decyzje.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#PodsekretarzstanuwMIAnnaWypychNamiotko">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, poproszę o zabranie głosu pana dyrektora Brodziuka, a następnie o ogólne informacje na temat technologii ochrony brzegu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Jeśli chodzi o realizację morskich budowli hydrotechnicznych, to należy mieć świadomość, że jest to specyficzny rodzaj wykonawstwa budowlanego. Jeśli przeanalizujecie państwo katalogi norm budowlanych, dotyczących wykonania różnych konstrukcji, przekonacie się, że jest osobny katalog dotyczący budowli morskich. Rezerwy dotyczące pojawienia się niebezpieczeństwa, szczególnych warunków atmosferycznych są ujęte w specyficzny sposób.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Projekt, przy realizacji którego odnotowaliśmy opóźnienia, dotyczy realizacji ostróg brzegowych w strefie brzegowej. Jest to bardzo specyficzna i trudna lokalizacja do wykonania. Koniec ostrogi oscyluje w strefie brzegowej na głębokości 1,7 – 3,5 m. Jest to głębokość, na którą nie da się wprowadzić sprzętu z lądu i nie da się wprowadzić sprzętu pływającego. Wykonawca przerobił konstrukcję kafara, aby móc zagłębić maszynę do poziomu 2,5 m. Maszyna jest chwiejna. Gdy wzmaga się falowanie, stanowi to zagrożenie życia i niemożliwe jest prowadzenie robót. Nikt nie pozwoli sobie na to, żeby przy tego typu pracach zdarzyło się nieszczęście.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Proszę zwrócić uwagę, że w przepisach dotyczących prowadzenia robót nurkowych stan morza 3, oznaczający niewielkie falowanie i wiaterek, powoduje niemożność podjęcia pracy przez nurków. Mówię to z całą odpowiedzialnością jako kierownik robót nurkowych do głębokości 30 m.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Jeśli chodzi o realizację tego typu konstrukcji, to w gminie Ustronie Morskie była realizowana budowa ostróg brzegowych wykonywanych nie przez polską firmę, lecz przez firmę z Niemiec, dysponująca znacznie lepszym sprzętem i technologią. Firma nie wykonała zadania i obecnie sprawa pomiędzy gminą a wykonawcą robót znajduje się w sądzie. Umowa była bardzo niekorzystnie sformułowana. Inwestor nie brał pod uwagę jakichkolwiek spóźnień, a opóźnienia zaczęły się pojawiać.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Mogę powiedzieć, że kontrakt, o którym mowa, jest przemyślany inżyniersko. Urząd Morski w Słupsku ogłasza przetarg na wykonawstwo robót, natomiast to, co się dzieje w fazie udzielania zamówienia publicznego, jest poza naszą możliwością oddziaływania. Proszę wziąć pod uwagę kontrakt kołobrzeski. W końcu listopada ogłosiliśmy przetarg, a do dnia dzisiejszego nie mamy wykonawcy robót. Sprawa preliminarzu finansowania tego zadania jest przesunięta o kilka miesięcy. Liczymy na to, że sprawa zakończy się na sali sądowej, ale teoretycznie istnieje możliwość dalszego przedłużania procedury. Przy realizacji kontraktów z zakresu ochrony brzegów morskich powinna istnieć możliwość uznania środków za niewygasające. Wydaje się to logicznym rozwiązaniem. Nikt nie jest w stanie przewidzieć, jak będzie przebiegać realizacja inwestycji w dłuższej perspektywie czasowej.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Oczywiście, można by powiedzieć, że zbliżał się grudzień i należało przewidzieć niesprzyjające okoliczności. Bywają jednak grudnie, kiedy tafla wody jest absolutnie spokojna i nie ma sztormów.</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Chciałbym odpowiedzieć również na kilka innych pytań formułowanych pod adresem Urzędu Morskiego w Słupsku. Jeśli chodzi o falochron brzegowy w Darłowie wykonany w 2000 r., który obecnie będziemy rozbierać i budować od nowa, sytuacja przedstawia się tak, że w archiwum Urzędu Morskiego w Słupsku znajdują się zaledwie szczątkowe informacje na temat wykonanych robót. Nie ma dokumentacji projektowej. Nie wiadomo kto, jak i dlaczego zatwierdził wykonanie tej konstrukcji. Moduł, który został zastosowany w tej konstrukcji, tj. 50m progu podwodnego i 50m przerwy, jest po prostu nie do przyjęcia . Nie wiem, kto podejmował takie decyzje, i trudno mi powiedzieć, kto jest za to odpowiedzialny. Szef ochrony wybrzeża, który w tamtym czasie pracował w Urzędzie Morskim w Słupsku, obecnie nie jest zatrudniony. Został zwolniony z uwagi na niskie kwalifikacje zawodowe.</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Jeśli chodzi o drugie „bezmyślne” rozwiązanie, jakim była budowa korpusu ziemnego na mierzei Jeziora Kopań, to informuję, że realizacja inwestycji odbyła się zgodnie z ustawą, która wszakże nie przewidywała środków potrzebnych na wykonanie całej konstrukcji. Wykonany został jedynie korpus ziemny, który nie jest odporny na działanie falowania. Dzięki funduszom z Unii Europejskiej w wysokości 209 mln zł, o które aplikowaliśmy do Ministerstwa Środowiska, możliwe będzie dokończenie inwestycji. To jest pierwsza rzecz, do której dział techniczny pod moim kierownictwem przystąpił. Jestem projektantem konstrukcji wału przeciwpowodziowego w 2004 r. Nie wiem, dlaczego ówczesna dyrektor Urzędu Morskiego w Słupsku po zakończeniu robót na etapie korpusu ziemnego nie wystosowała do ministerstwa informacji, że jest to konstrukcja, która w każdej chwili może zostać zniszczona i która nie została ukończona.</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Liczę na to, że pieniądze, które otrzymaliśmy, pomogą nam zakończyć tę inwestycję. Proszę zwrócić uwagę na koszty. Ustawa przewidywała kwotę 10 mln zł, a na dokończenie inwestycji konieczne jest 209 mln zł.</u>
<u xml:id="u-22.9" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Jeśli chodzi o nowe technologie ochrony brzegu, to obecnie we wszystkich Urzędach Morskich w Polsce rozważa się te zagadnienia. Urząd Morski w Słupsku jako pierwszy rozpoczął konsultacje społeczne w miejscach lokalizacji nowych konstrukcji ochrony brzegu. Mieszkańcy przynoszą zdjęcia jeszcze z XIX w. Dzięki temu uzyskujemy obraz brzegu sprzed wielu lat. Podam przykład miejscowości Rowy, gdzie kiedyś mieliśmy trzy rzędy wału wydmowego i szeroką plażę, a obecnie nie ma plaży i jest ostatnia wydma, którą umacniamy. Ta lokalizacja nie została ujęta w ustawie o ochronie brzegów morskich. Przewidujemy wprowadzanie nowych technologii.</u>
<u xml:id="u-22.10" who="#UMwSlupskuAdamBorodziuk">Serdecznie zapraszam do Urzędu Morskiego w Słupsku, gdzie przekażemy pełną informację. Mamy przygotowane 4 koncepcje konstrukcji ochrony brzegu morskiego na wysokości Ustki, Rowów, Łeby oraz mierzei Jeziora Bukowo.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Oddaję głos pani dyrektor.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Pan dyrektor wyjaśnił już pewne kwestie. W swojej praktyce biorę pod uwagę również kwestię kosztów ochrony brzegu oraz ewentualne pożytki, jakie przyniesie ochrona danego odcinka. Moim zdaniem, jest to bardzo istotna sprawa. Oczywiście, my również od wielu lat przeprowadzamy konsultacje społeczne. Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Czasami dane konstrukcje, np. ostrogi, są w stanie przynieść pozytywny efekt, ale musi być transport rumowiska w danym miejscu, który często jest przerwany falochronami. Dawniej brzeg był zupełnie naturalny. Transport rumowiska odbywał się z zachodu na wschód. Morze zabierało brzeg w jednym miejscu, w drugim go odkładało. Można powiedzieć, że była zachowana pewna równowaga.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Od kiedy zaczęliśmy budować porty i falochrony, które wyprowadzały rzeki (pierwsze porty powstały na rzekach), ruch rumowiska został przerwany i równowaga została zakłócona. Obecnie nie możemy rezygnować z budowy portów. Nie chodzi przecież o to, żeby nie rozwijać transportu morskiego. Musimy starać się przywracać równowagę i jest kilka możliwości. Możemy budować olbrzymie konstrukcje, które zabezpieczą dany odcinek, ale na innym odcinku może pojawić się problem, albo będziemy stosować metody stosunkowo mało ingerujące w naturę. Oczywiście, nie jest możliwe stosowanie wyłącznie sztucznego zasilania. W niektórych miejscach musimy zbudować dodatkowe zabezpieczenie. Bardzo wiele miejsc polskiego wybrzeża znajduje się w obszarze Natura 2000.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Przy okazji odpowiem na pytanie pana posła Gosiewskiego. Otóż, te miejsca są bardzo dokładnie sprawdzane. Musimy uzyskiwać decyzje środowiskowe. Nie jest tak, że ochrona brzegów odbywa się poza prawem. Wskazuje się nam okresy, kiedy najmniej oddziałujemy na przyrodę. Nie da się zbudować pewnych konstrukcji bez betonu i bez stali. Dodam, że w polskiej strefie brzegowej mamy bardzo wiele wraków, które zanieczyszczają środowisko. Przy okazji prowadzenia naszych prac staramy się wydobywać te wraki, ale jest ich kilkaset, więc nie można ich usunąć jednorazowo.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">W poważnym stopniu wzorujemy się na Holandii, która ma dużo piaszczystych plaż. W Szwecji brzegi są kamieniste i właściwie nie mamy porównania. W Holandii, Belgii oraz w Niemczech wykonuje się dużo sztucznego zasilania, ale także nie odstępuje się od wykonywania ostróg i progów. Oczywiście, nie jesteśmy w stanie przeprowadzić dokładnej analizy, ale jeśli dany odcinek wymaga zasilania rzędu 1 mln zł rocznie, to trzeba by policzyć, po jakim czasie zwróci się inwestycja budowy systemu ostróg bądź progów. Jeśli po 100 latach, to lepiej wykonywać zasilanie; jeśli po 20 latach, to można się zastanawiać; jeśli po 5 latach, to trzeba to wykonać bez dyskusji. Takie analizy są przez nas wykonywane. Oczywiście, popełniamy też błędy, bo materia jest dynamiczna i nie jesteśmy w stanie w 100% przewidzieć rozwoju sytuacji.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Jeśli chodzi o nowoczesne metody, to jeździmy na spotkania inżynierów ochrony brzegów, bierzemy udział w różnych projektach. Obecnie w Europie obserwujemy powrót do technik jak najbardziej naturalnych, ale w miejscach, które są bezpieczne. Kilka lat temu byliśmy z kolegą w Wielkiej Brytanii i tam kosztem 10 mln funtów renaturalizowano poldery zalewowe. Nawet w Holandii w niektórych miejscach rozbiera się konstrukcje ochronne, ale muszą to być miejsca bezpieczne, które np. mają drugą linię przeciwpowodziową. W Polsce staramy się dobrze współpracować z organami ochrony przyrody. To są miejsca bardzo newralgiczne i czasami stwarza to wiele problemów.</u>
<u xml:id="u-24.5" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Pani poseł Masłowska wspominała o zabudowie wydmy. Obecnie jest to bardzo źle widziane, gdyż jest to nienaturalna roślinność na wydmie. Mówi się, że wprowadzone zostały obce gatunki na wydmie. Staramy się bronić tej praktyki i argumentujemy, że te gatunki już się tam zaaklimatyzowały i nie są obce.</u>
<u xml:id="u-24.6" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Jeśli chodzi o zabudowę trwałą, to w miejscach, gdzie są blisko ludzkie siedliska, drogi, jest ona konieczna. Należy starać się, aby w miarę dobrze ją wpasować i zakryć sztucznym zasilaniem. Również współpraca z gminami w tej dziedzinie układa się coraz lepiej, co potwierdził pan Krzysztof Włodarczyk. Staramy się prowadzić konsultacje, ale proponuję, aby nam pozostawić decyzję co do wyboru sposobu ochrony brzegu, bo to my jesteśmy fachowcami. Staramy się brać pod uwagę opinie gmin, mieszkańców i turystów, ale nie mogą one przesądzać o wyborze metody.</u>
<u xml:id="u-24.7" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Co do kwestii sztormu i sztucznego zasilania, to należy zaznaczyć, że sztormy nie pojawiają się zwykle w okresie sezonu turystycznego. Nie ma możliwości, żeby w ciągu tygodnia odbudować piasek. To jest długotrwały proces, trwający około miesiąca, do dwóch miesięcy. Staramy się to wykonywać poza sezonem.</u>
<u xml:id="u-24.8" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Nawiązując do pytania pana posła Litwińskiego, pragnę powiedzieć, że Urząd Morski w Gdyni zawiera umowy wieloletnie, przy czym nie jest to proste, gdyż musimy przewidzieć ilość wykonanej pracy. Jeśli oceniamy prace na 200 tys. zł rocznie, a potem z pomiarów wynika, że jest to niższy koszt, to wykonawcy mają zastrzeżenia. Teraz zastosujemy tę metodę po raz drugi i określimy koszt w pewnym przedziale cenowym. I tak konieczne jest wykonanie pomiaru wiosną i dopiero wpuszczenie wykonawcy.</u>
<u xml:id="u-24.9" who="#UMwGdyniAnnaStelmaszczykSwierczynska">Kolega chciałby jeszcze uzupełnić moją wypowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#UMwSzczecinieJacekCichocki">Mam dwie uwagi. Pierwsza związana jest z pytaniem pana posła Litwińskiego, a druga – z wypowiedzią dyrektora Biura Związku Miast i Gmin Morskich. Pierwsza kwestia dotyczy nowych technologii. Zawsze chcieliśmy uniknąć takich sytuacji, jak np. w Hiszpanii czy w</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#UMwSzczecinieJacekCichocki">USA. Floryda nie jest naturalną plażą. Jeśli będziemy bardzo rozwijać infrastrukturę od strony brzegu, to stracimy plaże.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#UMwSzczecinieJacekCichocki">Druga uwaga jest następująca. Morze nie zabiera materiału. Pan Domaradzki powiedział o mechanizmie zasilania plaż. Kiedy przychodzi sztorm, to piasek nie jest zabierany do Szwecji, tylko spływa w podbrzeże i odbudowuje rewę, a zatem zabezpiecza pierwszą linię obrony przed sztormami.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#UMwSzczecinieJacekCichocki">Chciałbym nawiązać także do kwestii ostróg. To nie jest metoda zatwierdzona i pewna. Istnieją bowiem pewne ograniczenia i niebezpieczeństwa, na które chciałbym zwrócić uwagę. Dane historyczne nie uwzględniają działalności człowieka na całym brzegu. W ciągu ostatnich 100 lat bardzo mocno ingerowaliśmy w brzeg, nie tylko w miejscach, gdzie mamy ujścia portów. Sytuacja kompletnie się zmieniła. Jeśli chodzi o transport rumowiska, to mamy pewną grupę ostróg i mechanizm działania jest bardzo prosty. Wytraca się prędkość, zatem w przestrzeniach międzyostrogowych następują procesy akumulacyjne, choć nie zawsze. Najczęściej poza grupą ostróg mamy procesy erozyjne, ponieważ strumień rumowiska jest wyjałowiony i woda musi odbudować ten strumień. Najczęściej kończy się to erozją w innych miejscach. Może dojść do sytuacji, że na pewnym fragmencie sytuacja jest pod kontrolą, a na kolejnym morze wyrwie część lądu. Musimy zatem brać pod uwagę sytuację na całym brzegu.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#UMwSzczecinieJacekCichocki">Konieczna jest współpraca z gminami. Jeśli mamy chronić brzeg, to musimy wiedzieć, gdzie. Można wyobrazić sobie sytuację, że ktoś postawi przy klifie budę za 100 tys. zł, a my pod spodem będziemy musieli budować opaskę za 1,5 mln zł. To muszą być działania racjonalne. W swoich działaniach opieramy się na wynikach badań naukowych. Mamy Instytut Morski, Instytut Budownictwa Wodnego PAN i te instytucje wspomagają nas w podejmowaniu decyzji. Jeśli chodzi o stosowanie nowych metod, to należy czynić to mądrze, ujmując zagadnienie z szerszej perspektywy.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Dziękuję za wszystkie wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Jak państwo wiedzą, jesteśmy zobowiązani przedstawić Wysokiej Izbie informację dotyczącą tematyki, o której dziś dyskutowaliśmy. Proponuję, aby naszym przedstawicielem był pan przewodniczący Arkadiusz Litwiński.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Czy są inne propozycje? Nie widzę. Rozumiem, że jest zgoda na moją propozycję. Pan przewodniczący Litwiński przedstawi na forum Sejmu „Informację nt. realizacji ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego »Program ochrony brzegów morskich« w 2009 r.” oraz „Harmonogram realizacji ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego »Program ochrony brzegów morskich« na 2010 r.” (druk nr 2934).</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewRynasiewicz">Jeszcze raz dziękuję państwu za udział w obradach. Zamykam wspólne posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>