text_structure.xml 420 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godzinie 9 minut 30)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodnicz膮 wicemarsza艂kowie Donald Tusk i Andrzej Chronowski oraz marsza艂ek Alicja Grze艣kowiak)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 senator贸w sekretarzy o zaj臋cie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyst臋pujemy do punktu dziesi膮tego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e rozpatrywana ustawa zosta艂a uchwalona przez Sejm na pi膮tym posiedzeniu, w dniu 11 grudnia 1997 r. Do Senatu zosta艂a przekazana 12 grudnia 1997 r. Pani marsza艂ek Senatu w dniu 12 grudnia 1997 r., zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowa艂a j膮 do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowa艂y swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam ponadto, 偶e tekst ustawy zawarty jest w druku nr 33, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 33A i nr 33B.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Ustawodawczej, senatora Wies艂awa Chrzanowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Komisja Ustawodawcza rozpatrzy艂a projekt ustawy, uchwalonej 11 grudnia 1997 r. przez Sejm, o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y. Komisja postanowi艂a rekomendowa膰 Wysokiej Izbie podj臋cie uchwa艂y o przyj臋ciu tej ustawy bez poprawek. Zosta艂 tak偶e zg艂oszony wniosek mniejszo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Do czego sprowadza si臋 tre艣膰 ustawy? Do skre艣lenia w art. 4 ust. 2 i 3. Ust. 1 wprowadza do nauczania szkolnego wiedz臋 o 偶yciu seksualnym cz艂owieka, w ust. 2 i 3 by艂y za艣 pewne wskaz贸wki, zalecenia, zobowi膮zania ministra edukacji do wprowadzenia w szkole przedmiotu - wiedza o 偶yciu seksualnym cz艂owieka. Je艣li za艣 chodzi o ostatni ust臋p, to dotyczy on sposobu opracowania tego przedmiotu przez ministra edukacji w porozumieniu z ministrem zdrowia i opieki spo艂ecznej. Ustawa nowelizuj膮ca nie likwiduje obowi膮zku wprowadzenia do szk贸艂 wiedzy o 偶yciu seksualnym, natomiast nie przes膮dza sprawy stworzenia odr臋bnego przedmiotu. Jak zwraca艂 uwag臋 przedstawiciel Ministerstwa Edukacji Narodowej, sam program czy rozk艂ad materia艂u nauczanych przedmiot贸w w zasadzie nie jest ustalany na szczeblu ustawowym. Pozostaje to w gestii ministra edukacji. To jedna przes艂anka niewprowadzania odr臋bnego przedmiotu.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Druga jest bardziej, nazwijmy to, prozaiczna. Nale偶y jasno powiedzie膰, 偶e nie ma obecnie finansowych mo偶liwo艣ci uruchomienia nauczania takiego przedmiotu. Na marginesie nale偶y zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e r贸wnie偶 odno艣ne rozporz膮dzenie poprzedniego ministra edukacji, pana Wiatra, w pewnym sensie narusza艂o 贸w przepis, dlatego 偶e wprowadza艂o przedmiot nie jako obowi膮zuj膮cy, jak wynika z ustawy, lecz jako fakultatywny. Nie wykonywano zatem w pe艂ni zobowi膮zania prawnego wynikaj膮cego z ustawy.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Z tych wszystkich wzgl臋d贸w komisja postanowi艂a rekomendowa膰 Wysokiej Izbie przyj臋cie tej ustawy bez poprawek. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 mniejszo艣ci Komisji Ustawodawczej, senatora Zdzis艂awa Jarmu偶ka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Wniosek mniejszo艣ci jest przeciwny wnioskowi wi臋kszo艣ci Komisji Ustawodawczej. Sprowadza si臋 do propozycji odrzucenia ustawy.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Jest to projekt rz膮dowy. Rz膮d uzasadnia go tym, i偶 - jego zdaniem - zagadnienia edukacji seksualnej mog膮 by膰 roz艂o偶one na inne przedmioty, a niekoniecznie musi to by膰 jeden odr臋bny przedmiot. Poza tym podaje, 偶e niekt贸re zagadnienia dotycz膮ce tej tematyki s膮 ju偶 wprowadzane w przedmiotach og贸lnokszta艂c膮cych od 1 stycznia 1997 r. Oczywi艣cie, ich elementy by艂y tam jeszcze przed 1997 r. Innym argumentem rz膮du s膮 sprawy finansowe. Mianowicie, ustawa ma oszcz臋dzi膰 wydatkowania ponad 51 milion贸w z艂otych na wprowadzenie odr臋bnego przedmiotu.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Panie i Panowie Senatorowie! Pozw贸lcie, 偶e pokr贸tce odnios臋 si臋 do pierwszej przyczyny wprowadzenia nowelizacji, a mianowicie do ch臋ci roz艂o偶enia materia艂u tego przedmiotu na inne, na przyk艂ad chemi臋, fizyk臋 czy matematyk臋. Sprawa nauczania seksualnego nie jest ani problemem politycznym, ani ideologicznym, jest to problem biologiczny. To problem wiedzy, kt贸ra winna by膰 przekazywana przez ludzi odpowiednio do tego przygotowanych. To wa偶ne zw艂aszcza dlatego, 偶e uczniowie to osoby m艂ode, wchodz膮ce dopiero w 偶ycie, a m贸wi膮c 艣ci艣lej, rozpoczynaj膮ce okres swojej dojrza艂o艣ci 偶yciowej. Nie jest 艂atwo przekaza膰 m艂odzie偶y tak skomplikowan膮 i istotn膮 wiedz臋, z kt贸r膮 b臋dzie si臋 ona musia艂a styka膰 od pocz膮tku dojrzewania nawet do p贸藕nej staro艣ci. Jest to zagadnienie towarzysz膮ce cz艂owiekowi przez ca艂e 偶ycie. Jest to, niestety, pop臋d, uczucie pierwotne, ni偶sze, nie podlegaj膮ce korekcie intelektu. Mo偶na je jednak kontrolowa膰, je偶eli intelekt b臋dzie wyposa偶ony we w艂a艣ciwe narz臋dzia zdobyte dzi臋ki do艣wiadczeniu 偶yciowemu i przede wszystkim wiedzy. Dlatego te偶 dob贸r nauczycieli tego przedmiotu jest spraw膮 najbardziej istotn膮. Osoba taka powinna mie膰 wystarczaj膮c膮 wiedz臋, w艂asne do艣wiadczenie 偶yciowe i nade wszystko w艂a艣ciwe cechy osobowo艣ci. Ten przedmiot powinien by膰 wyk艂adany przez osoby wykszta艂cone w tym zakresie i na wydzielonych lekcjach, czyli powinien by膰 oddzielnym przedmiotem. Dlaczego to jest tak wa偶ne? Nie tylko dlatego, 偶eby ludzie posiadali wiedz臋 o jednej z najistotniejszych spraw 偶yciowych, jednocze艣nie rozpatrujemy ten problem w kontek艣cie walki z aborcj膮, walki o jej zmniejszanie. Wiedza pozwoli m艂odym ludziom na zrozumienie tego zagadnienia i kierowanie swoim post臋powaniem. Jestem przekonany, 偶e przyczyni si臋 do zmniejszenia liczby aborcji w艣r贸d os贸b m艂odych, jeszcze niedojrza艂ych psychicznie.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Mam jeszcze uwag臋 dotycz膮c膮 oszcz臋dno艣ci owych 51 milion贸w z艂otych. Czy koszty, jakie ponie艣liby艣my z powodu wprowadzenia takiego przedmiotu, nie s膮 warte korzy艣ci, kt贸re z tego wyniesiemy? Stan膮 si臋 one widoczne wtedy, kiedy zmniejszy si臋 liczba zabieg贸w aborcyjnych, kiedy b臋dzie wi臋ksza 艣wiadomo艣膰 seksualna i wiele problem贸w zwi膮zanych z zagadnieniem zaj艣cia w ci膮偶臋 zniknie. Uwa偶amy zatem, i偶 taki przedmiot powinien funkcjonowa膰 oddzielnie.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">S膮dz臋, 偶e powinienem tak偶e poinformowa膰 panie i pan贸w senator贸w o sprawie, kt贸ra zdominowa艂a posiedzenie komisji. Ju偶 na pocz膮tku powsta艂 problem, czy przy ka偶dym projekcie omawianym w naszym parlamencie jest potrzebna albo konieczna opinia Komitetu Integracji Europejskiej. Czy jest to sprawa zwyczajowa, czy obligatoryjna? Nie potrafili艣my sobie tego wyja艣ni膰 na posiedzeniu komisji. Je艣li macie pa艅stwo przed sob膮 pismo pana premiera, profesora Jerzego Buzka, do pana marsza艂ka sejmu, Macieja P艂a偶y艅skiego, to mo偶ecie zobaczy膰, 偶e jest tam napisane, i偶 opinie dotycz膮ce zgodno艣ci proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej zostan膮 przekazane niezw艂ocznie po ich wyra偶eniu przez Komitet Integracji Europejskiej. Obecny na posiedzeniu komisji pose艂 sprawozdawca zaprzeczy艂 jakoby taka opinia by艂a w Sejmie. Nie by艂o jej tak偶e u nas. Co prawda, my powinni艣my procedowa膰, obradowa膰 nad ustawami, kt贸re s膮 nam przekazane przez Sejm, ale nie s膮dz臋, by ta sprawa by艂a nam oboj臋tna.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Pozostawiam pa艅stwa z t膮 w膮tpliwo艣ci膮 i wnosz臋 o odrzucenie nowelizacji ustawy. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej, senatora Dariusza K艂eczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorDariuszKleczek">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorDariuszKleczek">Komisja Rodziny i Polityki Spo艂ecznej, po dyskusji przeprowadzonej w sprawie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y, przedstawion膮 przez stron臋 rz膮dow膮 jako projekt pilny, postanowi艂a przed艂o偶y膰 Wysokiej Izbie stanowisko o przyj臋cie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorDariuszKleczek">Komisja przedstawi r贸wnie偶 Wysokiej Izbie wniosek mniejszo艣ci o odrzucenie ustawy, kt贸ry b臋dzie zaprezentowany w osobnym sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#SenatorDariuszKleczek">Komisja Rodziny i Polityki Spo艂ecznej zgodzi艂a si臋 z tym, 偶e edukacja maj膮ca na celu przygotowanie m艂odego cz艂owieka do odpowiedzialnego 偶ycia i odpowiedzialno艣ci za siebie i drug膮 osob臋 jest potrzebna. Jednak powsta艂y r贸偶nice w kwestii tego, kto powinien j膮 prowadzi膰. Czy takie prawo powinni mie膰 rodzice, kt贸rzy wedle konstytucji maj膮 prawo do wychowywania dzieci zgodnie z w艂asnymi przekonaniami, czy szko艂a, kt贸ra w my艣l systemu o艣wiaty powinna wspiera膰 rodzic贸w w procesie wychowania.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#SenatorDariuszKleczek">Komisja przyj臋艂a r贸wnie偶 argumentacj臋 Ministerstwa Edukacji Narodowej, 偶e w bud偶ecie brak 艣rodk贸w na wprowadzenie nowego przedmiotu oraz zgodzi艂a si臋 z my艣l膮, kt贸r膮 przedstawi艂 nam przedstawiciel tego ministerstwa, 偶e fora Sejmu i Senatu nie powinny ustala膰 szczeg贸艂owego programu szkolnego.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#SenatorDariuszKleczek">W zwi膮zku z tym w imieniu Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej wnosz臋 o uchwalenie ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 bez poprawek. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 mniejszo艣ci Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej, pani膮 senator Dorot臋 Kempk臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorDorotaKempka">Pani Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorDorotaKempka">W imieniu w艂asnym i grupy senator贸w zg艂aszam wniosek mniejszo艣ci komisji o odrzucenie rz膮dowego projektu ustawy, kt贸ry przewiduje wycofanie ze szko艂y programu wiedzy o 偶yciu seksualnym cz艂owieka. W艂a艣ciwie prowadzona edukacja seksualna jest jedn膮 z najskuteczniejszych metod zapobiegania epidemii AIDS oraz niepo偶膮danym ci膮偶om. Pozbawienie m艂odzie偶y dost臋pu do rzetelnej informacji, zgodnej ze stanem wsp贸艂czesnej wiedzy, zwi臋ksza ryzyko zaka偶e艅, zachorowa艅, a tak偶e ryzyko niepo偶膮danej ci膮偶y.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorDorotaKempka">Ponadto wycofanie edukacji seksualnej ze szk贸艂 r贸wnolegle z wprowadzeniem restrykcyjnej ustawy antyaborcyjnej oraz zwi膮zane z tym niebezpiecze艅stwo nielegalnego i gro藕nego dla 偶ycia przerywania ci膮偶y na pewno odbije si臋 na m艂odych ludziach, a zw艂aszcza na dziewcz臋tach. My艣l臋, 偶e w ostatnim czasie mamy tysi膮ce przyk艂ad贸w potwierdzaj膮cych fakt, i偶 niedojrza艂e i nieu艣wiadomione dziewczynki podejmuj膮 decyzje, kt贸rych nigdy nie powinny podejmowa膰 - o nielegalnym usuni臋ciu ci膮偶y. Wycofanie edukacji seksualnej narusza podstawowe prawa cz艂owieka - prawo do informacji i prawo do zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorDorotaKempka">Proponowane przez rz膮d rozwi膮zanie, zak艂adaj膮ce wprowadzanie tak zwanej 艣cie偶ki mi臋dzyprzedmiotowej, b臋dzie nieskuteczne. To niemo偶liwe, 偶eby wiedz臋 o edukacji seksualnej cz艂owieka mogli przekazywa膰 nauczyciele r贸偶nych przedmiot贸w, na przyk艂ad na lekcjach wychowawczych. Dlatego nie mog臋 si臋 zgodzi膰 ze stanowiskiem Ministerstwa Edukacji Narodowej, 偶e 艣rodki finansowe w wysoko艣ci 51 milion贸w z艂 s膮 oszcz臋dno艣ci膮. To nie jest 偶adna oszcz臋dno艣膰! O oszcz臋dno艣ci b臋dziemy mogli m贸wi膰 tylko wtedy, je偶eli doprowadzimy do tego, 偶e nauczyciele b臋d膮 przygotowani do prowadzenia zaj臋膰 z tego偶 przedmiotu. Szanowni Pa艅stwo! To przecie偶 Ministerstwo Edukacji Narodowej, dyrektorzy szk贸艂 i nauczyciele m贸wi膮 wyra藕nie, 偶e nie mo偶na na ka偶dej lekcji przekazywa膰 wiedzy o 偶yciu seksualnym, 偶e to musi by膰 okre艣lony przedmiot prowadzony przez bardzo dobrego specjalist臋.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorDorotaKempka">Dodatkowego argumentu przemawiaj膮cego za wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy dostarczy艂y mi listy organizacji pozarz膮dowych nades艂ane do Grupy Parlamentarnej Kobiet. Wskazuje si臋 w nich na negatywny skutek braku wiedzy dzieci i m艂odzie偶y na temat seksualno艣ci cz艂owieka.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#SenatorDorotaKempka">Pragn臋 te偶 podkre艣li膰, i偶 wed艂ug opinii Biura Legislacyjnego Senatu, Trybuna艂 Konstytucyjny w orzeczeniu z czerwca bie偶膮cego roku nie wnosi艂 zastrze偶e艅 dotycz膮cych ustawowego obowi膮zku wprowadzenia do programu szkolnego odr臋bnego przedmiotu - wiedzy o 偶yciu seksualnym cz艂owieka. Takie sformu艂owanie znajduje si臋 w opinii, kt贸r膮 dostarczy艂o nam przed posiedzeniem komisji Biuro Legislacyjne Senatu.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#SenatorDorotaKempka">Szanowni Pa艅stwo! Panie i Panowie Senatorowie! Uwa偶am, 偶e mniejszo艣膰 komisji, opowiadaj膮c si臋 za odrzuceniem tego wniosku, jednocze艣nie opowiada si臋 za niezabijaniem. Natomiast wszyscy, kt贸rzy b臋d膮 g艂osowali za przyj臋ciem tej ustawy bez poprawek, jednocze艣nie opowiedz膮 si臋 za zabijaniem, bo proponuje si臋 tu zakaz dost臋pu do wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#SenatorDorotaKempka">Panie Marsza艂ku, ko艅cz膮c swoj膮 wypowied藕, jeszcze raz powtarzam: opowiadam si臋 odrzuceniem tej ustawy. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zgodnie z art. 38 ust. 5 Regulaminu Senatu chc臋 zapyta膰, czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, chcia艂by skierowa膰 kr贸tkie, zadawane z miejsca pytanie do senator贸w sprawozdawc贸w? Nie widz臋 ch臋tnych.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#GlosyZSali">(Jest, senator Konarski.)</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">A, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorStefanKonarski">Panie Marsza艂ku, chcia艂em skierowa膰 pytanie do sprawozdawc贸w, g艂贸wnie do sprawozdawcy wniosku mniejszo艣ci. Czy cz艂owiek uczy si臋 zasad higieny - jak偶e istotnych w zwalczaniu wszelkich epidemii, jakie trapi艂y ludzko艣膰 - dopiero na przedmiocie nazywanym higien膮, kt贸ry jest pod koniec szko艂y podstawowej, pod koniec szko艂y 艣redniej? Czy te偶 uczy si臋 ich w normalnym toku edukacyjnym - w domu, w przedszkolu, w szkole? Jest to r贸wnie偶 walka o 偶ycie, gdy偶 przypomnijmy sobie, jak dziesi膮tkowa艂y ludzko艣膰 wszelkiego rodzaju epidemie, przenoszone chocia偶by przez brudne r臋ce, niemycie owoc贸w przed jedzeniem... Czerwonki, nie czerwonki i inne historie.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorStefanKonarski">Czy pan senator, jako lekarz, nie uwa偶a, 偶e ta wiedza mo偶e by膰 r贸wnie skutecznie przekazywana interdyscyplinarnie, na wielu podmiotach? I dochodzimy teraz do takiego stanu, jaki mamy, jaki mo偶emy zauwa偶y膰 nawet w otoczeniu tych instytucji... Widzimy, do czego to wszystko doprowadzi艂o. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy pan senator Jarmu偶ek ma zamiar odpowiedzie膰 na to pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Oczywi艣cie, pan senator ma racj臋, tyle tylko 偶e wiedza dotycz膮ca higieny osobistej jest spraw膮 bardziej kulturow膮 i cywilizacyjn膮, wdra偶an膮 od pierwszych miesi臋cy 偶ycia. Natomiast edukacja seksualna jest kwesti膮 bardzo g艂臋bokiej i specjalistycznej wiedzy - biologicznej, endokrynologicznej, psychologicznej. Chc膮c j膮 przekaza膰 w tak prosty spos贸b jak nauczenie mycia r膮k czy dbanie o higien臋, trzeba samemu j膮 dobrze zg艂臋bi膰 i swobodnie si臋 w niej porusza膰. Przekaza膰 tak, aby zrozumia艂 j膮 cz艂owiek dopiero wchodz膮cy w 偶ycie. Tak wi臋c przyznaj臋 panu racj臋, ale nie mog臋 si臋 zgodzi膰 na por贸wnywanie tych dw贸ch przedmiot贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorJerzyMaslowski">Panie Marsza艂ku, mam pytanie do pana senatora Jarmu偶ka. M贸wi膮c o innych przedmiotach, na kt贸rych wed艂ug pana nie ma mo偶liwo艣ci nauczania element贸w wiedzy o 偶yciu seksualnym cz艂owieka, wymieni艂 pan matematyk臋, fizyk臋 i chemi臋. A ja chcia艂bym zapyta膰, dlaczego nie mo偶na tej wiedzy przekazywa膰 na biologii, j臋zyku polskim, godzinie wychowawczej? I dlaczego nie na katechezie? Czy m贸g艂by pan senator udzieli膰 mi odpowiedzi na to pytanie? Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">My艣l臋, 偶e ju偶 na to pytanie odpowiedzia艂em. Oczywi艣cie, matematyk, biolog, fizyk, ka偶dy z nas wie co艣 na ten temat. I tyle, ile wie, mo偶e powiedzie膰. Ale tu nie o to chodzi, 偶eby powiedzie膰 tyle, ile si臋 wie, ale tyle, ile si臋 powinno powiedzie膰. A to mo偶e zrobi膰 tylko osoba, kt贸ra ma bardzo du偶膮 wiedz臋 na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania?</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorWieslawPietrzak">Mam pytanie do pan贸w senator贸w sprawozdawc贸w. Czy kto艣 mo偶e poinformowa膰 mnie, jak ta sprawa jest rozwi膮zana w innych pa艅stwach? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorWieslawPietrzak">I drugie: czy zdaniem pa艅stwa i pan贸w sprawozdawc贸w taka wiedza b臋dzie przeszkadza艂a cz艂owiekowi, czy te偶 b臋dzie ona pomocna? Chcia艂bym us艂ysze膰 jasn膮 odpowied藕. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze pytania, czy te偶 przejdziemy do odpowiedzi?</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie Senatorze, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Chcia艂em sprostowa膰, bo z tego, co m贸wi艂a pani senator Kempka, wynika艂o, 偶e edukacja seksualna w drodze tej nowelizacji ma by膰 usuni臋ta z program贸w szkolnych. Nie powinno si臋 przes膮dza膰 na szczeblu ustawowym, czy b臋dzie ona przekazywana w ramach r贸偶nych przedmiot贸w, czy te偶 stanowi膰 b臋dzie odr臋bny przedmiot. To jest tylko informacja ministerstwa, 偶e w tej chwili nie projektuje takiego przedmiotu. Natomiast sama ustawa tego nie przes膮dza. Ci, kt贸rzy uwa偶aj膮, 偶e niewprowadzenie tego przedmiotu ma negatywny charakter... To jest kwestia oceny dzia艂ania ministra edukacji narodowej w przypadku, gdyby ta ustawa by艂a ostatecznie przyj臋ta, co wed艂ug konstytucji nale偶y do Sejmu. W dalszym ci膮gu istnieje obowi膮zek wprowadzania w nauce szkolnej element贸w wiedzy o 偶yciu seksualnym. To jest pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Je偶eli chodzi o to, jak edukacja seksualna wygl膮da w innych krajach, tego nie mog臋 przedstawi膰. Nie korzystali艣my z takiej wiedzy. Ustawa ta nie przes膮dza o samym programie i jego u艂o偶eniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, senator K艂eczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#SenatorDariuszKleczek">W wielu krajach, zar贸wno w Europie Zachodniej, jak i w Stanach Zjednoczonych, jest prowadzona edukacja seksualna. Po dwudziestu, trzydziestu latach do艣wiadcze艅 w tych krajach znamy ju偶 pewne efekty, kt贸re upowa偶niaj膮 nas do tego, 偶eby chroni膰 nasze dzieci przed powt贸rzeniem niekt贸rych b艂臋d贸w. W艣r贸d tych materia艂贸w, kt贸re mia艂em okazj臋 przegl膮da膰 - je偶eli b臋dzie taka wola, to na przysz艂e posiedzenie ka偶demu mog臋 je dostarczy膰 - wida膰 jednoznacznie, 偶e g艂osowanie za przyj臋ciem naszej ustawy, a nie za odrzuceniem, tak jak pani senator wspomnia艂a, jest g艂osowaniem za 偶yciem.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#SenatorDariuszKleczek">Trzydziestoletnie do艣wiadczenia Stan贸w Zjednoczonych s膮 dowodem na to, 偶e edukacja spowodowa艂a wzrost aborcji o 800%. Liczba dzieci rodz膮cych si臋 w zwi膮zkach pozama艂偶e艅skich wzros艂a o 457%, seksualne wykorzystywanie dzieci - o 500%, wska藕nik rozwod贸w - o 133%, liczba niepe艂nych rodzin, w kt贸rych rodzic samotnie wychowuje dziecko - o 214%, a liczba par mieszkaj膮cych razem bez 艣lub贸w - o 279%. Nast膮pi艂 r贸wnie偶 wzrost zaka偶e艅 chorobami przenoszonymi drog膮 p艂ciow膮 - o 245%, samob贸jstw w艣r贸d nastolatk贸w - o 214%, a tak偶e przest臋pczo艣ci nieletnich - o 295%. S膮 to do艣wiadczenia kraj贸w zachodnich, kt贸re upowa偶niaj膮 nas do tego, 偶eby nie powtarza膰 tych b艂臋d贸w. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorWieslawPietrzak">(Mam jeszcze pytanie uzupe艂niaj膮ce.)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przepraszam, ale nie udzieli艂em panu senatorowi g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani senator Kempka. Rozumiem, 偶e b臋dzie pani senator zadawa艂a pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorDorotaKempka">Nie, chcia艂abym odpowiedzie膰 na pytanie, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorDorotaKempka">Panie Marsza艂ku, chcia艂am odpowiedzie膰 na pytanie, kt贸re zada艂 kolega senator z naszego klubu. Prawda jest taka, 偶e w ustawach, kt贸re obowi膮zuj膮 w tej chwili w Europie, wiedza, powtarzam jeszcze raz, wiedza o edukacji seksualnej cz艂owieka jest szeroko stosowana. Mo偶na by tu wskaza膰 wszystkie kraje europejskie i nie tylko europejskie.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#SenatorDorotaKempka">Odpowiadaj膮c na pytanie mojego kolegi, chcia艂abym powiedzie膰, 偶e praktycznie nasza ustawa o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i prawie do dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y jest jedn膮 z najbardziej restrykcyjnych ustaw w Europie. Druga tak restrykcyjna ustawa jest w Irlandii.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#SenatorDorotaKempka">Dlatego jeszcze raz powtarzam, 偶e ci wszyscy, kt贸rzy opowiadaj膮 si臋 za tym, 偶eby by艂 program edukacji seksualnej cz艂owieka, opowiadaj膮 si臋 zarazem za ochron膮 偶ycia. Chcemy dostarczy膰 m艂odzie偶y jak najszerszej wiedzy, lecz podawanej przez specjalist贸w i znawc贸w, bez rumie艅c贸w, bez okazji, bo przecie偶 na ka偶dym przedmiocie kto艣 z nas mo偶e m贸wi膰 na temat wiedzy seksualnej. Chodzi nam o wiedz臋 merytoryczn膮.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#SenatorDorotaKempka">Takie jest moje zdanie. I dlatego przedstawi艂am Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie odrzucenia tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Oczywi艣cie, nie mam najmniejszego zamiaru zamyka膰 dyskusji na tym etapie zadawania pyta艅 do senator贸w sprawozdawc贸w. Mam wra偶enie, 偶e zar贸wno pytania, jak i odpowiedzi zamieniaj膮 si臋, de facto, w debat臋 i nie dotycz膮 konkretnie sprawozda艅 senator贸w.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zwracam si臋 do pa艅stwa senator贸w, aby艣my kolejne g艂osy przenie艣li jednak do debaty, je艣li taka mo偶liwo艣膰 istnieje, poniewa偶 dotychczas 偶adne pytanie i ani jedna odpowied藕 nie dotyczy艂y bezpo艣rednio sprawozda艅.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">(Jeszcze jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zg贸d藕my si臋 w takim razie przynajmniej co do tego, aby艣my zadawali kr贸tkie pytania, dotycz膮ce sprawozda艅.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W kolejno艣ci: senator Jarmu偶ek, p贸藕niej senator Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Chcia艂bym odpowiedzie膰 panu senatorowi K艂eczkowi. Przepraszam bardzo, ale nie wiem, jak pana nazwisko powinno si臋 odmienia膰, chyba tak.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#SenatorDariuszKleczek">(K艂eczkowi.)</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Panie Senatorze, nie ma 偶adnych podstaw i nikt nie jest uprawniony do tego, aby twierdzi膰, 偶e dostarczanie wiedzy, w tym wypadku wiedzy seksualnej, spowodowa艂o wzrost liczby przeprowadzanych aborcji czy te偶 innych zwi膮zanych z t膮 sfer膮 偶ycia wykrocze艅 lub przest臋pstw. A mo偶e w艂a艣nie niedostarczanie tej wiedzy spowodowa艂oby wzrost patologii z tym zwi膮zanych. Dlatego nie mo偶na powiedzie膰, 偶e wzrost patologii zwi膮zanej z przerywaniem ci膮偶y, itd. wi膮偶e si臋 bezpo艣rednio z nauczaniem przedmiotu o problemach seksualnych. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Pani senator Kempka m贸wi艂a o tym, 偶e w szko艂ach jest prowadzona edukacja seksualna. Niew膮tpliwie tak, to jest prawda. Natomiast chcia艂bym si臋 dowiedzie膰, w jakich konkretnie krajach funkcjonuje ona w szko艂ach jako wyodr臋bniony przedmiot, obok biologii, historii itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani Senator, mo偶na prosi膰 o odpowied藕?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorDorotaKempka">Z materia艂贸w, kt贸rymi dysponuj臋, wynika, 偶e przedmiot ten jest wyodr臋bniony w ustawach w Austrii, Anglii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji i Grecji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorJerzyMaslowski">Panie Marsza艂ku, mam bardzo kr贸tkie pytanie do pani senator Doroty Kempki. Pani senator powiedzia艂a, 偶e tego przedmiotu powinni naucza膰 przygotowani nauczyciele.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#SenatorJerzyMaslowski">Moje pytanie jest nast臋puj膮ce: czy pani senator potrafi powiedzie膰, ilu w Polsce mamy przygotowanych nauczycieli? Dlaczego o to pytam? Poniewa偶 wtedy, gdy by艂a sprawa zwi膮zana z wprowadzeniem tego przedmiotu przez pana ministra Wiatra, sprawdza艂em u siebie w wojew贸dztwie i okaza艂o si臋, 偶e jest ich tylko dw贸ch. Nie ulega w膮tpliwo艣ci, i偶 nauczyciele ci musz膮 by膰 specjalnie przygotowani. Czy w skali Polski dysponujemy tak膮 kadr膮?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorDorotaKempka">Odpowiadam na to pytanie. Prawda jest cz臋艣ciowo taka, jak m贸wi pan senator. Na to pytanie mo偶e nam najpe艂niej odpowiedzie膰 przedstawiciel Ministerstwa Edukacji Narodowej. Z tego co wiem, w Polsce s膮 uruchomione instytuty edukacji seksualnej, mi臋dzy innymi w Wy偶szej Szkole Pedagogicznej w Zielonej G贸rze, a tak偶e w wy偶szych szko艂ach wychowania fizycznego. To prawda, 偶e nauczycieli jest dzi艣 jeszcze za ma艂o, nie mog臋 natomiast zgodzi膰 si臋 na to, by艣my prawo przekazywania tak powa偶nej wiedzy dawali ka偶demu nauczycielowi. Tego przedmiotu powinny uczy膰 osoby odpowiednio przygotowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Czy s膮 jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, senator Wittbrodt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Chcia艂bym zada膰 pytanie osobom zg艂aszaj膮cym wnioski mniejszo艣ci. Wprowadzenie wiedzy o 偶yciu seksualnym jest oczywi艣cie potrzebne, ale czy przyj臋cie tej poprawki wyklucza wprowadzenie odr臋bnego przedmiotu? Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy kto z pa艅stwa chcia艂by jeszcze zada膰 pytanie?</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W takim razie senator Jarmu偶ek, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Uwa偶am, 偶e wyklucza, a s膮dz臋 tak na podstawie wypowiedzi przedstawiciela Ministerstwa Edukacji Narodowej, jak膮 mia艂em okazj臋 us艂ysze膰 chyba na posiedzeniu naszej komisji. Zrozumia艂em j膮 tak, i偶 od 1999 r. ten przedmiot b臋dzie wprowadzany w ramach innych. Dlatego s膮dz臋, i偶 ze strony ministra edukacji narodowej nie ma woli wprowadzenia odr臋bnego przedmiotu. By膰 mo偶e pani minister zaprzeczy temu i powie, 偶e od 1999 r. b臋dzie on jednak wprowadzony, ale na posiedzeniu komisji inaczej to zrozumia艂em.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo. Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania?</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, pan senator K艂eczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorDariuszKleczek">Uwagi pana senatora Jarmu偶ka dotyczy艂y bezpo艣rednio mojej wypowiedzi. Przeka偶臋 je autorom opracowa艅. Pozwol臋 sobie jednak r贸wnie偶 przed nast臋pnym posiedzeniem dostarczy膰 panu odpowiednie opracowania. Mo偶e z nich wynika膰, 偶e autorzy danych nie myl膮 si臋.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#SenatorDariuszKleczek">Bardzo si臋 ciesz臋, 偶e pani senator Kempka jest w stanie broni膰 偶ycia razem z nami. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(Dlaczego razem?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie Senatorze, czy chce pan zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#SenatorDariuszKleczek">(Pana senatora to dziwi.)</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proponuj臋 jednak najpierw si臋 zg艂asza膰 i dopiero p贸藕niej zabiera膰 g艂os.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Otwieram debat臋.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam o wymogach regulaminowych, dotycz膮cych czasu wypowiedzi w debacie, oraz o konieczno艣ci zapisywania si臋 do g艂osu u senatora prowadz膮cego list臋 m贸wc贸w, a tak偶e o obowi膮zku sk艂adania wniosk贸w o charakterze legislacyjnym na pi艣mie.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Piwo艅skiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Znaczna cz臋艣膰 spo艂ecze艅stwa, co zreszt膮 mieli艣my okazj臋 przed chwil膮 zaobserwowa膰 na tej sali, a zw艂aszcza ludzie zawodowo zajmuj膮cy si臋 problemami edukacji m艂odego pokolenia, odbieraj膮 omawian膮 nowelizacj臋 bardziej w kategoriach ideologicznych ni偶 ekonomicznych, jakie s膮 zawarte w uzasadnieniu m贸wi膮cym, i偶 rezygnacja z dotychczasowego zapisu, obliguj膮cego do wprowadzenia przedmiotu - wiedza o 偶yciu seksualnym cz艂owieka, spowoduje rezygnacj臋 ze zwi臋kszenia wydatk贸w o 51 milion贸w 13 tysi臋cy z艂otych. Podkre艣lam to, by uzmys艂owi膰, jak niewielka jest ta kwota w stosunku do tego, ile mog膮 nas kosztowa膰 skutki niewiedzy.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Wiele ju偶 powiedziano i wiele atramentu wylano dowodz膮c, 偶e to w艂a艣nie szko艂a musi wzi膮膰 na siebie ci臋偶ar odpowiedzialno艣ci za prawid艂ow膮 edukacj臋 o 偶yciu seksualnym cz艂owieka, jak jest zreszt膮 w znakomitej wi臋kszo艣ci kraj贸w. Podkre艣lam s艂owo "prawid艂ow膮", bo t臋 nieformaln膮 wiedz臋 uczniowie sami zdobywaj膮, czego skutki s膮 cz臋sto fatalne.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Panie Senatorze K艂eczek, powo艂ywanie si臋 na dane statystyczne, kt贸re pan tu przedstawi艂, by wykaza膰 wzrost liczby przypadk贸w b臋d膮cych skutkami popularyzacji wiedzy na tematy zwi膮zane z 偶yciem seksualnym, jest chyba nadu偶yciem. Nie ma ku temu 偶adnych podstaw. My艣l臋, 偶e nie powinni艣my tego robi膰, bo po prostu oszukujemy samych siebie. Jest wiele innych czynnik贸w stanowi膮cych podstaw臋 owego wzrostu, kt贸re mo偶na by tu przedstawi膰, ale na pewno nie jest to sama wiedza. Gdyby艣my poszli t膮 drog膮 rozumowania, doszliby艣my do do艣膰 paradoksalnego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Chc臋 si臋 zaj膮膰 innym argumentem, kt贸ry stanowi艂 podstaw臋 rezygnacji, a przedstawiony zosta艂 w pierwszej cz臋艣ci uzasadnienia, mianowicie, i偶 wiedza o 偶yciu seksualnym cz艂owieka, 艣wiadomym i odpowiedzialnym planowaniu rodziny oraz ochronie p艂odu ludzkiego zawarta jest w podstawach programowych przedmiot贸w og贸lnokszta艂c膮cych obowi膮zkowych od 1 wrze艣nia. Na razie te podstawy wprowadzane s膮 eksperymentalnie w oko艂o dwustu szko艂ach, a w 1999 r. obligatoryjnie b臋d膮 funkcjonowa艂y ju偶 w ca艂ym naszym systemie szkolnym. To w pe艂ni zasadny argument i zosta艂 tu przedstawiony. Tylko kto b臋dzie to robi艂? My艣l臋, 偶e powinni艣my si臋 nad tym zastanowi膰.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Sami pa艅stwo przedstawili艣cie wiele argument贸w za wprowadzeniem poprawki, o kt贸rej ewentualne uwzgl臋dnienie przy przyjmowaniu nowelizacji b臋d臋 prosi艂. Podstawy, o kt贸rych m贸wi臋, daj膮 szkole i nauczycielowi pe艂n膮 swobod臋 oraz autonomi臋 w kreowaniu poszczeg贸lnych zestaw贸w. M贸wi臋 "zestaw贸w", bo czasami trudno to ju偶 nazwa膰 przedmiotami. Na terenie szko艂y nie dzia艂a system akademicki, ale je艣li chodzi o pe艂ne skorelowanie wielu r贸偶nych dziedzin, kt贸re maj膮 stanowi膰 o ca艂o艣ci modelu wychowania i kszta艂cenia m艂odego cz艂owieka, b臋dzie w tym du偶a swoboda. Mo偶na by oczywi艣cie na ten temat jeszcze dyskutowa膰.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Paradoksem jest, 偶e jednym tchem m贸wimy o skre艣leniu przedmiotu ze wzgl臋d贸w oszcz臋dno艣ciowych i jednocze艣nie w ust. 2 skre艣lamy zapis o obowi膮zku ministra edukacji, jakim jest kszta艂cenie nauczycieli. Przecie偶 z wymiany zda艅, kt贸rej przed chwil膮 byli艣my 艣wiadkami, i z zapowiedzi ministra edukacji wynika, 偶e maj膮 to robi膰 nauczyciele innych przedmiot贸w. Sk膮d oni wezm膮 t臋 wiedz臋, je偶eli ustawowo zdejmie si臋 z ministra edukacji narodowej obowi膮zek w zakresie ich przygotowania?</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Moi Pa艅stwo, pad艂o tu ju偶 wiele s艂贸w, nie lubi臋 powtarza膰 argument贸w, wi臋c powiem tylko, 偶e jestem za tym, 偶eby nie majstrowa膰 przy ustawie. W swej dotychczasowej postaci pozwala艂a na przeznaczenie na edukacj膮 seksualn膮 dodatkowych godzin. Nie wprowadzanie przedmiotu nauczanego przez ca艂y rok, ale godzin, za kt贸re mo偶na by by艂o nauczycielowi godziwie zap艂aci膰, przedtem za艣 przygotowa膰 go do ich prowadzenia, tak by robi艂 to sensownie i m膮drze. Ale jestem realist膮. Argument ekonomiczny b臋dzie na tyle przekonuj膮cy, 偶e szansa na zachowanie ustawy bez zmian jest znikoma. W zwi膮zku z tym mam propozycj臋, by w przypadku odrzucenia wniosku o odrzucenie ustawy, przyj膮膰 t臋 poprawk臋. Zaraz dotrze do pa艅stwa druk, ale poniewa偶 poprawka jest ma艂o czytelna, gdy nie ma si臋 ca艂ej ustawy, zacytuj臋 jej fragment i na tym tle wyja艣ni臋, czego dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Ot贸偶 zamiast skre艣lenia ust. 2 i 3 proponuj臋 wprowadzenie jednego ust臋pu, oznaczonego jako ust. 2, o nast臋puj膮cej tre艣ci: "Minister edukacji w porozumieniu z ministrem zdrowia i opieki spo艂ecznej ustali zakres tre艣ci programowej wiedzy o 偶yciu seksualnym, zawartym w podstawie programowej kszta艂cenia og贸lnego, oraz..." - i to najwa偶niejsza cz臋艣膰 - "...wprowadzi do systemu dokszta艂cania i doskonalenia nauczycieli tematyk臋 z zakresu wiedzy o 偶yciu seksualnym cz艂owieka". Ka偶da szko艂a b臋dzie wtedy mog艂a przygotowa膰 sobie nauczyciela, czy mo偶e b臋dzie to jeden nauczyciel na dwie szko艂y, kt贸ry by ten przedmiot sensownie i m膮drze wyk艂ada艂. Je偶eli z tego te偶 zrezygnujemy, bo jednym tchem skre艣limy zar贸wno sam przedmiot, jak i obowi膮zek edukacji nauczycieli w tym zakresie, to naprawd臋 pope艂nimy fatalny b艂膮d, kt贸ry zem艣ci si臋 by膰 mo偶e takimi w艂a艣nie danymi, kt贸re by艂y tu ju偶 cytowane.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Mam zatem pro艣b臋 do pa艅stwa o przyj臋cie tej poprawki i zachowanie nak艂adanego na ministra edukacji obowi膮zku szerzenia, krzewienia tej wiedzy w艣r贸d nauczycieli, 偶eby w szkole mia艂 kto realizowa膰 te zadania. Dzi臋kuj臋, Panie Marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Do zabrania g艂osu jest zapisana jako nast臋pna pani senator Jolanta Danielak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorJolantaDanielak">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#SenatorJolantaDanielak">Mamy nast臋pn膮 ustaw臋, kt贸rej wprowadzenie jest zwi膮zane z poszukiwaniem pieni臋dzy. Cz臋艣膰 znale藕li艣my u inwalid贸w, cz臋艣膰 u emeryt贸w, a teraz chcemy zabra膰 艣rodki przeznaczone dla m艂odzie偶y, bo na wprowadzenie przedmiotu, kt贸rego ona wyczekuje. Gdyby pa艅stwo mieli kontakt z m艂odzie偶膮, wiedzieliby, 偶e to jest jedyny przedmiot, na kt贸ry m艂odzi ludzie czekaj膮. To, 偶e ucz膮 si臋 matematyki czy polskiego, wynika st膮d, i偶 to my, doro艣li, chcemy, 偶eby si臋 tego uczyli. Natomiast ten przedmiot odpowiada zapotrzebowaniom ludzi m艂odych i doros艂ych.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#SenatorJolantaDanielak">Mo偶e przypomnijmy sobie, jak zrodzi艂a si臋 my艣l jego wprowadzenia. Panie Senatorze K艂eczek, ja bardzo przepraszam, ale to co pan przedstawia, to demagogia. To w艂a艣nie informacje o rosn膮cych problemach zwi膮zanych z nieprawid艂owym funkcjonowaniem seksualnym ludzi m艂odych, nap艂ywaj膮ce z Zachodu i potwierdzaj膮ce si臋 r贸wnie偶 w naszym kraju, spowodowa艂y, 偶e zrodzi艂a si臋 my艣l o pilnej potrzebie wprowadzenia do szk贸艂 takiego przedmiotu. W naszym gronie jest du偶a liczba lekarzy, dziwi臋 si臋 wi臋c, 偶e nikt z pa艅stwa nie zauwa偶a jednej rzeczy. Od lat lekarze, psycholodzy, pedagodzy, socjolodzy wr臋cz krzycz膮, 偶e rozw贸j biologiczny, psychologiczny, intelektualny i emocjonalny naszych dzieci podlega w ostatnich latach istotnym przeobra偶eniom. Dzieci bardzo szybko rozwijaj膮 si臋 fizycznie, bardzo wcze艣nie osi膮gaj膮 dojrza艂o艣膰 seksualn膮, nie nad膮偶a natomiast za tym dojrza艂o艣膰 spo艂eczna i emocjonalna. W艂a艣nie to jest, Panie Senatorze, podstawow膮 przyczyn膮 tego, co si臋 dzieje na Zachodzie, a o czym pan m贸wi艂. Sprawa dotyczy bowiem nie tylko m艂odych ludzi w Polsce, ale wszystkich m艂odych ludzi na 艣wiecie.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#SenatorJolantaDanielak">Chcemy, 偶eby nasze dzieciaki by艂y m膮dre, wyro艣ni臋te, zdrowe. Ale to ma te偶 okre艣lone skutki i nasz膮 rol膮, naszym obowi膮zkiem jest pilnowanie, 偶eby m艂odzie偶 by艂a r贸wnie偶 dojrza艂a. Sk膮d tyle opor贸w przed wprowadzeniem tego przedmiotu do szk贸艂? Przecie偶 to nie s膮 lekcje, kt贸re zak艂adaj膮 trening technik seksualnych. To s膮 lekcje, kt贸re maj膮 u艣wiadomi膰 uczniom seksualno艣膰 cz艂owieka. Czy nam si臋 to podoba, czy te偶 nie, jest ona przypisana ka偶demu z nas i jest elementarn膮 cz臋艣ci膮 osobowo艣ci. Dlaczego wi臋c chcemy zabra膰 m艂odym ludziom mo偶liwo艣膰 przyspieszenia nabycia 艣wiadomo艣ci r贸偶nic wynikaj膮cych z seksualno艣ci, z szacunku dla p艂ci, mo偶liwo艣膰 rozumienia pewnych zachowa艅 wynikaj膮cych z seksualno艣ci, mo偶liwo艣膰 przygotowania do realizacji r贸l 偶yciowych, tak rodzinnych, zawodowych, jak i spo艂ecznych, kt贸re pozostaj膮 w bardzo 艣cis艂ym zwi膮zku z nasz膮 seksualno艣ci膮, czy nam si臋 to podoba, czy te偶 nie? Nie wiem, sk膮d ten op贸r. Czy dlatego, 偶e te zaj臋cia maj膮 by膰 organizowane w szkole? Je艣li chodzi o mnie, to nie mia艂abym nic przeciwko temu, 偶eby robi艂a to rodzina, ale nie robi. Przez ca艂e moje 偶ycie zawodowe i pozazawodowe mam bardzo bliskie kontakty z m艂odzie偶膮. Przez kilkana艣cie lat zajmowa艂am si臋 m艂odzie偶膮 zagro偶on膮 demoralizacj膮, przest臋pczo艣ci膮 i mam podstawy do tego, 偶eby przekaza膰 pa艅stwu wiedz臋 na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#SenatorJolantaDanielak">W ankietach i badaniach, kt贸re by艂y przeprowadzane w wielu szko艂ach na terenie Polski, m艂odzie偶 stwierdzi艂a, 偶e rodzic jest ostatnim w kolejno艣ci 藕r贸d艂em informacji na temat zachowa艅 seksualnych. Dlaczego pa艅stwo nie przekazuj膮 takich informacji? Dlaczego pa艅stwo nie przygotowuj膮 swoich dzieci do 偶ycia, chocia偶 wielu z nas, przedstawiaj膮c si臋, chwali si臋 swoimi dzie膰mi? Dlaczego nasze dzieci s膮 do tego nieprzygotowane? Dlaczego dziewi臋tnastoletni cz艂owiek nie ma poj臋cia, co to znaczy inicjacja seksualna, co to s膮 napi臋cia seksualne? Czy rzeczywi艣cie nasz膮 rol膮 i naszym zadaniem jest blokowanie m艂odym ludziom dost臋pu do wiedzy, kt贸r膮 my ju偶 posiadamy, bo przecie偶 nie o umiej臋tno艣ci chodzi, tylko o wiedz臋!</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#SenatorJolantaDanielak">My wszyscy, doro艣li, zachowujemy si臋 jak rodzic, kt贸ry nie jest w stanie zaakceptowa膰 doros艂o艣ci w艂asnego dziecka, tego 偶e ma ono prawo do realizowania siebie. A tyle tutaj m贸wimy na temat praw. Przypomn臋, 偶e dziecko, to te偶 cz艂owiek.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#SenatorJolantaDanielak">Dlaczego ta wiedza ma by膰 przekazywana w szkole? Bo, jeszcze raz powtarzam, po prostu gdzie艣 trzeba to robi膰. Nie zgadzam si臋 z tym, 偶e mog膮 to by膰 zaj臋cia improwizowane na lekcjach biologii, chemii czy wuefu, jak proponowano w niekt贸rych wypowiedziach. Na ten temat nie mo偶e by膰 improwizacji, prosz臋 pa艅stwa. T臋 wiedz臋 musimy przedstawia膰 kompleksowo, zgodnie z okre艣lonym programem. Mo偶emy dyskutowa膰, jaki to ma by膰 program, ale lito艣ci, w tym nie mo偶e by膰 dowolno艣ci! A poza tym, prosz臋 pa艅stwa, mamy dzieci. Czy pa艅stwo nie zagl膮daj膮 do podr臋cznik贸w szkolnych? Czy pa艅stwo nie maj膮 informacji nap艂ywaj膮cych od naszych dzieci ze szko艂y, od nauczycieli, 偶e programy s膮 prze艂adowane, 偶e nie ma czasu na realizacj臋 podstaw programowych? I oczekuj膮 pa艅stwo, 偶e w ramach tego prze艂adowanego programu nauczyciel wdro偶y jeszcze to, o co by nam chodzi艂o? Ja w to nie wierz臋. Wierz臋 natomiast, 偶e ka偶dy z nauczycieli b臋dzie czu艂 szczeg贸lny op贸r przed wprowadzaniem informacji z dziedziny wiedzy, o kt贸rej teraz m贸wimy. To na jej w艂a艣nie przekazywanie zabraknie czasu. Jestem tego pewna.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#SenatorJolantaDanielak">Pada艂y wnioski, 偶e mo偶na te zaj臋cia organizowa膰 na godzinach wychowawczych. Ale偶 oczywi艣cie, mo偶na. Tylko 偶e tak ju偶 jest. Je偶eli nasze dziecko mia艂o szcz臋艣cie i trafi艂o na pedagoga z prawdziwego zdarzenia, dobrego wychowawc臋, to ten zrobi艂 wszystko, 偶eby w klasie pojawi艂 si臋 psycholog, pedagog, kt贸ry ma podstawow膮 wiedz臋 w zakresie pedagogiki seksualnej, to wtedy takie zaj臋cia si臋 odby艂y. Je艣li jednak nasze dziecko b臋dzie mia艂o pecha i trafi do innego wychowawcy, nigdy nie b臋dzie mia艂o tego rodzaju zaj臋膰.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#WicemarszalekDonaldTusk">(Czas min膮艂.)</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#SenatorJolantaDanielak">Ju偶 ko艅cz臋, Panie Marsza艂ku, jeszcze jedno. Je偶eli zdecyduj膮 si臋 pa艅stwo na wprowadzenie tej poprawki, to zdecyduj膮 si臋 te偶 na problemy, o kt贸rych m贸wi艂 w艂a艣nie pan senator K艂eczek. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-43.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.11" who="#SenatorJolantaDanielak">.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani senator Krystyna Czuba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorKrystynaCzuba">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#SenatorKrystynaCzuba">Mamy rok pi臋膰dziesi臋ciolecia Powszechnej Deklaracji Praw Cz艂owieka. Prawie wszyscy podpisali艣my rezolucj臋 w tej sprawie. Nie chc臋 teraz powiedzie膰, 偶e problem wychowania seksualnego w szkole dotyczy wy艂膮cznie braku pieni臋dzy. Uwa偶am, 偶e tak nie jest, a w ka偶dym razie nie powinno by膰. My艣l臋, 偶e to po prostu problem praw cz艂owieka, praw rodzic贸w, kt贸rzy maj膮 mie膰 mo偶liwo艣膰 decydowania o wychowaniu swoich dzieci. Zosta艂o to zagwarantowane zar贸wno w podpisanej przez Polsk臋 karcie, jak i w obecnej konstytucji, wobec kt贸rej wszyscy sk艂adali艣my zobowi膮zanie mandatowe. Zosta艂o to tak偶e zagwarantowane we wszystkich konwencjach mi臋dzynarodowych, a przede wszystkim w Konwencji Praw Dziecka, gdzie jest bardzo wyra藕na klauzula m贸wi膮ca, i偶 rodzice maj膮 prawo do wychowania w艂asnych dzieci, wed艂ug swoich przekona艅 i religii. Jeszcze raz to podkre艣lam z ca艂膮 moc膮, 偶e wcale nie chodzi tu o pieni膮dze. Nawet gdyby by艂y, zaj臋艂abym identyczne stanowisko i m贸wi艂abym to co teraz. W imieniu rodzic贸w stwierdzam, 偶e szko艂a nie mo偶e narzuca膰 jednego modelu wychowawczego. Dlaczego? W艂a艣nie dlatego, 偶e s膮 odpowiednie gwarancje w konwencjach mi臋dzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#SenatorKrystynaCzuba">Cz臋艣膰 z pa艅stwa m贸wi, 偶e wiedza to jest problem, kt贸ry nie sk艂ania do 偶adnych zachowa艅. Chcia艂abym powiedzie膰, 偶e chyba jest to g艂臋bokie nieporozumienie. Po co wiedza? Dla samej wiedzy? Czy to sensowne? Wiedza dla wiedzy czy wiedza, kt贸ra czemu艣 s艂u偶y? W tym wypadku wiedza ma s艂u偶y膰 i s艂u偶y jakim艣 do艣wiadczeniom. Na og贸艂 jest tak, 偶e zainteresowany jak膮艣 dziedzin膮 m艂ody cz艂owiek po prostu w ni膮 wkracza. Ka偶da wiedza sk艂ania do podj臋cia dzia艂a艅 praktycznych. Mam pewne do艣wiadczenia z pracy w Ministerstwie Edukacji Narodowej, w 1993 r. by艂am rzecznikiem ministerstwa i doradc膮 ministra do spraw wychowania. Problem wychowania seksualnego zosta艂 podj臋ty w 1993 r. Musz臋 powiedzie膰, korzystaj膮c z bardzo wielu do艣wiadcze艅 z pracy w ministerstwie, 偶e ci, kt贸rzy niejako pilota偶owo wprowadzali ten program, na og贸艂 nie tylko nie byli do tego przygotowani, ale po prostu przekre艣lali prawa rodzic贸w. Bardzo cz臋sto m贸wili, 偶e w艂a艣ciwie to rodzice nie mog膮 ingerowa膰, bo s膮 nieprzygotowani. Prosz臋 pa艅stwa, nieprzygotowanie to rzecz wzgl臋dna. Mi艂o艣膰 dzieci do swoich rodzic贸w jest najwa偶niejsza. Szko艂a ma pom贸c w wychowaniu, ale nie gwarantuje pe艂nego wychowania bez udzia艂u rodzic贸w. Wszyscy to dobrze wiemy. Gdyby by艂o inaczej, dziecko pozostawa艂oby ca艂y czas w szkole i tylko ona by艂aby odpowiedzialna za ca艂okszta艂t jego zachowa艅, a tak nie jest i by膰 nie mo偶e.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#SenatorKrystynaCzuba">Chc臋 powiedzie膰, ale nie tylko we w艂asnym imieniu, bo tak偶e bardzo licznych grup rodzic贸w katolickich - z kt贸rymi cz臋sto si臋 spotyka艂am, dla kt贸rych prowadzi艂am wyk艂ady i r贸偶ne zaj臋cia - 偶e nie zgadzam si臋 na wychowanie seksualne w szkole, b臋d膮ce instrukta偶em technik seksualnych. My si臋 po prostu na to nie zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#SenatorKrystynaCzuba">Chcia艂abym jeszcze odpowiedzie膰 jednemu z pan贸w senator贸w. Oznajmi艂, 偶e pop臋d to taka w艂a艣ciwo艣膰 cz艂owieka, nie podlegaj膮ca racjom rozumu. To chyba nieporozumienie, g艂臋bokie nieporozumienie. Wszystkie pop臋dy podlegaj膮 racjom rozumu, gdy偶 inaczej jedliby艣my, kiedy tylko mieliby艣my ochot臋, a nasze zachowania seksualne by艂yby identyczne w r贸偶nych sytuacjach, niezale偶nie od okoliczno艣ci. Przecie偶 to absurd i nonsens, nikt przy zdrowych zmys艂ach nie zachowywa艂by si臋 w taki spos贸b. Chcia艂abym zwr贸ci膰 na to uwag臋.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#SenatorKrystynaCzuba">Jest jeszcze jeden problem, mianowicie, integracji. Zosta艂o postawione pytanie, czy ten temat obliguje nas do takich, a nie innych zapis贸w? Ot贸偶 r贸wnie偶 w kontek艣cie obecnej tematyki wiemy, 偶e nie jest tak, i偶 ka偶dy parlament i pa艅stwo nie maj膮 nic do powiedzenia w tej sprawie. Oczywi艣cie, integracja polega na tym, 偶e zachowuje si臋 pe艂ne prawa. Na tym w艂a艣nie polega demokracja, 偶e prawa cz艂owieka i prawa rodzic贸w s膮 uwzgl臋dniane. Je偶eli takie czy inne pa艅stwa europejskie przyj臋艂y dany model wychowawczy, to mia艂y do tego prawo, mia艂y swoje racje.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#SenatorKrystynaCzuba">Pad艂o tak偶e pytanie, jak ten problem rozwi膮zuje si臋 na 艣wiecie, jak funkcjonuje model wychowawczy szko艂y, je艣li chodzi o tematyk臋 seksualn膮? Wiele s艂ysza艂am wyk艂ad贸w na ten temat, wiele czyta艂am artyku艂贸w, ale swoistym 艣wiadkiem koronnym w tej sprawie jest dla mnie profesor Bernard Natanson. Nim zacz膮艂 z aborcj膮, m贸wi艂, 偶e akcje wychowania seksualnego to jego dzie艂o, jego pomys艂. Mo偶na sobie na ten temat poczyta膰, mog臋 dostarczy膰 zainteresowanym materia艂y. Profesor m贸wi艂, 偶e podsun膮艂 mediom ten temat jako problem, kt贸ry mia艂y "nag艂o艣ni膰". Kiedy "nag艂o艣ni艂y" tematyk臋, sam by艂 zdumiony tym, co si臋 sta艂o. Nie mog臋 w tej chwili operowa膰 cyframi, ale wiem, 偶e wielokrotnie nak艂ady zwi膮zane z upowszechnianiem tego problemu by艂y kierowane do medi贸w, nie za艣 na wychowanie czy na szko艂臋. Chcia艂abym jako艣 przedstawi膰 tutaj te sprawy, bo by艂a o nich mowa.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#SenatorKrystynaCzuba">Mo偶e jeszcze raz podkre艣l臋 swoje stanowisko. W imieniu bardzo licznych stowarzysze艅 rodzin katolickich, jak r贸wnie偶 pos艂贸w i senator贸w, kt贸rzy pochodz膮 z tych 艣rodowisk, chcia艂abym prosi膰 o uwzgl臋dnienie propozycji, kt贸r膮 przedstawi艂o nam Ministerstwo Edukacji Narodowej. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu pani膮 senator El偶biet臋 P艂onk臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorElzbietaPlonka">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#SenatorElzbietaPlonka">M贸wili艣my tu dzisiaj ju偶 po raz kolejny, a ten temat przewija si臋 w dyskusjach od lat, jaki ma by膰 m艂ody cz艂owiek, kt贸ry wchodzi w 偶ycie. Jakie da膰 mu wzorce? Kolejny raz pada艂y tu s艂owa 艣wiadcz膮ce o tym, 偶e g艂臋boko si臋 r贸偶nimy i analizujemy problem na r贸偶nych p艂aszczyznach. Dlatego tak trudno jest si臋 nam porozumie膰 w omawianej sprawie. Jest tak r贸wnie偶 dlatego, 偶e wiedza o 偶yciu, kt贸rej elementem jest tak偶e dzisiejsza problematyka - m贸wi臋 to jako lekarz i cz艂owiek do艣wiadczony w tej kwestii, bo jestem m臋偶atk膮 i mam dorastaj膮ce dzieci - jest najtrudniejsz膮 dziedzin膮 wiedzy. Stanowi to odpowied藕 na pytanie, dlaczego w dobie wielkiej techniki, wieku zdobyczy cywilizacyjnych, cz艂owiek jest strasznie zagubiony, niepewny, jak 偶y膰. Jest zagubiony. I nie pomo偶e mu wiedza o seksualno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#SenatorElzbietaPlonka">Pojawia si臋 pytanie: dlaczego w takim razie pod koniec XX wieku jeste艣my tak biedni, dlaczego nasza m艂odzie偶 nie s艂ucha rodzic贸w, a rodzice nie umiej膮 rozmawia膰 z dzie膰mi? Jest to bardzo g艂臋boki problem, bo w 偶ycie cz艂owieka wkroczy艂y r贸偶ne elementy destrukcyjne. Zar贸wno samo ludzkie 偶ycie, jak i humanizm, zosta艂y nara偶one na destrukcj臋. Dlatego dzi臋ki rozumowi, kt贸ry jest najwa偶niejszym narz膮dem seksualnym, powtarzam, najwa偶niejszym, rodzi si臋 mo偶liwo艣膰 dzia艂ania. Cz艂owiek decyduje, jak si臋 zachowa, bo ma rozum. Jednak sam rozum nie wystarczy, trzeba jeszcze mie膰 g艂臋bok膮 wiedz臋 na ten temat i trzeba by膰 do jej przyj臋cia przygotowanym. R贸偶ne elementy destrukcyjne spowodowa艂y, 偶e zagubi艂o si臋 藕r贸d艂o wiedzy, bo upad艂a rodzina. Generalnie mamy do czynienia z upadkiem rodziny i rodzinnych wi臋zi. Co si臋 sta艂o z rodzin膮? Zgin臋艂o albo ginie co艣, co jest jej spoiwem, co le偶y u podstaw prawid艂owego rozwoju cz艂owieka, mianowicie, najg艂臋bsze uczucie, czyli mi艂o艣膰. A mi艂o艣ci nie mo偶na si臋 nauczy膰. Mi艂o艣ci mo偶na do艣wiadcza膰 i mo偶na j膮 przekazywa膰. Je偶eli rodzice i spo艂ecze艅stwo nie umiej膮 tego zrobi膰 poprzez postawy w 偶yciu rodzinnym, to m艂odzie偶 te偶 nie potrafi.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#SenatorElzbietaPlonka">Powiedzia艂 to ju偶 pan przewodnicz膮cy komisji, senator K艂eczek. Wiedza na ten temat jest w tej chwili rozpowszechniana we wszystkich krajach rozwini臋tych i rozwijaj膮cych si臋 na r贸偶e sposoby. Jest rozpowszechniana poprzez mass media, publikatory, wreszcie ksi膮偶ki. Tylko co z tego? Jak ju偶 powiedzia艂am, nie nauczymy 偶ycia, wpajaj膮c wiedz臋, dlatego 偶e w tym przypadku jest ona interdyscyplinarna i wymaga przekonuj膮cych postaw. Rodzice musz膮 si臋 nauczy膰, jak rozmawia膰 z dzie膰mi. Jednak je艣li sami s膮 rozwiedzeni, je艣li sami nie do艣wiadczyli mi艂o艣ci, je艣li pos艂ugiwali si臋 tylko technik膮 zdobyt膮 dzi臋ki wiedzy, to nie potrafi膮. Na Zachodzie wprowadza si臋 wiedz臋 o 偶yciu seksualnym cz艂owieka od wczesnych lat i efekty s膮 takie, 偶e dalej brak wi臋zi rodzinnych i mamy do czynienia z ch艂odem i wo艂aniem o mi艂o艣膰. Naprawd臋, przez ca艂y 艣wiat idzie wo艂anie o mi艂o艣膰. A mi艂o艣ci naprawd臋 nie mo偶na si臋 nauczy膰. Nikogo jej nie nauczymy m贸wi膮c ex cathedra: r贸b to i to, a b臋dziesz mia艂 mi艂o艣膰. Mi艂o艣ci naprawd臋 trzeba do艣wiadcza膰 i to przez wiele lat a偶 do 艣mierci. Mam wra偶enie, 偶e to, co teraz m贸wi臋 o mi艂o艣ci, w kt贸rym艣 momencie naszego 偶ycia odezwie si臋 echem. Faktycznie, je艣li nie ma mi艂o艣ci, to nie ma mowy, by艣my byli w pe艂ni lud藕mi. O to w艂a艣nie chodzi.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#SenatorElzbietaPlonka">Chcia艂abym teraz wr贸ci膰 do naszego tematu. Przecie偶 zostawiamy w art. 4 zapis, 偶e do program贸w nauczania szkolnego wprowadza si臋 wiedz臋 o 偶yciu seksualnym cz艂owieka, o zasadach 艣wiadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o warto艣ci rodziny - to niezb臋dny element, bo przecie偶 cz艂owiek przychodzi na 艣wiat w rodzinie, cho膰by tylko z艂o偶onej z matki, ale to ju偶 rodzina, cho膰 niepe艂na - 偶yciu w fazie prenatalnej oraz metodach i 艣rodkach 艣wiadomej prokreacji. Nie wypieramy si臋 tego, 偶e chcemy wprowadzi膰 interdyscyplinarn膮 wiedz臋 na temat 偶ycia cz艂owieka. Jednak bez uczenia tego przedmiotu w kontek艣cie do艣wiadcze艅 i prawid艂owo funkcjonuj膮cej rodziny. Nie nauczymy wtedy mi艂o艣ci, lecz dostarczymy wiedzy o seksualno艣ci. I c贸偶 z tego? B臋dzie tak jak w Stanach Zjednoczonych, we Francji, w Kanadzie czy w ka偶dym innym kraju. Wszyscy b臋d膮 wo艂a膰 w podtek艣cie, niejako w pod艣wiadomo艣ci: nauczcie nas mi艂o艣ci! To jest bardzo wa偶ne, a dzisiejszy 艣wiat to zgubi艂, gubi to dzisiejsza rodzina.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#SenatorElzbietaPlonka">Chcemy, 偶eby Ministerstwo Edukacji Narodowej w porozumieniu z Ministerstwem Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej mia艂o czas na zainicjowanie bardzo szerokiej fali przygotowa艅 do powrotu do prawid艂owego systemu warto艣ciowania w tej dziedzinie. Dzisiaj ju偶 dwunastoletnie, trzynastoletnie dziewczynki zachodz膮 w ci膮偶臋, bo uczy si臋 techniki wchodzenia w 偶ycie, a nie przekazuje warto艣ci. Brak wizji, co ma by膰 potem. To jest moment emocji, dzia艂ania instynktu, nie wybiera si臋 partnera na ca艂e 偶ycie, nie cementuje si臋 zwi膮zku na dobre i z艂e, a rodzin臋 ma si臋 przecie偶 na dobre i z艂e. Raz m膮偶, a raz 偶ona ma taki, a nie inny humor i nie chodzi tylko o przyjemno艣ci. Kiedy艣 sko艅cz膮 si臋 mo偶liwo艣ci ich doznawania, zostanie pustka. Uchylaj膮c w art. 4 ust. 2 i 3, dajemy wi臋c czas na prawdziwe przygotowanie si臋 do tego tematu.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#SenatorElzbietaPlonka">Chcia艂abym, 偶eby艣my pokazali innym krajom, 偶e naprawd臋 potrafimy w Polsce odbudowywa膰 warto艣ci i uczy膰 ich przez do艣wiadczenie. Nie chcemy, by dzieci by艂y w takiej sytuacji, jak w tej chwili. Ja r贸wnie偶 chodz臋 na lekcje wychowawcze i jestem zapraszana do szk贸艂 艣rednich. Chodz臋 tam, rozmawiam z m艂odzie偶膮 i nikt nie wy艣miewa tego, co proponuj臋. A jestem nauczycielem z Polskiego Stowarzyszenia Naturalnego Planowania Rodziny. Owszem, inni mog膮 m贸wi膰 o alternatywnych sposobach, ja jednak ucz臋 metody naturalnej, kt贸rej podstaw膮 jest wiedza z dziedziny endokrynologii, bo dzi臋ki temu sposobowi jestem w stanie nauczy膰 postaw zar贸wno dziewczynk臋, jak i ch艂opca, m臋偶czyzn臋 i kobiet臋. Nauczy膰 postaw. To nie jest tylko wiedza, ale musi to by膰 r贸wnie偶 dzia艂anie interdyscyplinarne z udzia艂em lekarza, psychologa i do艣wiadczonego pedagoga. To ma si臋 wi臋c odbywa膰 na godzinach wychowawczych, na kt贸re zapraszane b臋d膮 odpowiedni ludzie.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#SenatorElzbietaPlonka">To, co proponowano nam poprzednio, to by艂y podr臋czniki do nauki technik, dlatego protestowali艣my. My nie chcemy uczy膰 technik, chcemy uczy膰 warto艣ci i przygotowywa膰 do 偶ycia w rodzinie. Inaczej wykszta艂cimy samotnik贸w i egoist贸w przywyk艂ych do 偶ycia tylko dla siebie. I te偶 b臋d膮 nieszcz臋艣liwi. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#SenatorElzbietaPlonka">.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Zbigniew Romaszewski.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">(Dzi臋kuj臋.)</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Jerzy Kopaczewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorJerzyKopaczewski">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorJerzyKopaczewski">Nowelizacja ustawy - zreszt膮 od kilku posiedze艅 nic innego nie robimy, tylko nowelizujemy wszystkie ustawy, do kt贸rych ma zastrze偶enia obecnie rz膮dz膮ca koalicja - jest pewnym wybiegiem legislacyjnym, u kt贸rego podstaw le偶膮 sprawy finansowe, oszcz臋dno艣ciowe. W zwi膮zku z tym proponuje si臋 nowelizacj臋, zgodnie z kt贸r膮 lekcje, gdzie m贸wi si臋 m艂odym ludziom o pewnych sposobach zachowania w trudnych dla nich sytuacjach 偶yciowych, w trudnym okresie 偶yciowym, w og贸le usuwa si臋 z programu. Proponuje si臋 za to przej艣cie z lekcyjnej formy integracyjnej na form臋 nieintegracyjn膮, kt贸ra pozwoli na to, aby bardziej lub mniej przygotowana, bardziej lub mniej wstydliwa, bardziej lub mniej do艣wiadczona pani powiedzia艂a kilka s艂贸w na temat tej trudnej sztuki 偶ycia intymnego.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorJerzyKopaczewski">Wysoki Senacie! W dniu wczorajszym Sejm Rzeczypospolitej niejako przyklepa艂 to, co uchwali艂 Trybuna艂 Konstytucyjny odno艣nie do ustawy antyaborcyjnej. Jest to na pewno trudna i konsekwentna decyzja, kt贸r膮 podj臋li pos艂owie rz膮dz膮cej koalicji. Oczywi艣cie, jest to zgodne z prawem i wi臋kszo艣膰 czy te偶 mniejszo艣膰 narodu b臋dzie musia艂a si臋 z tym zgodzi膰. Ale my dzisiaj, tu w Senacie, dobijamy t臋 ustaw臋, m贸wi膮c, 偶e nie tylko nie b臋dzie wolno niczego robi膰, ale i tak偶e nie b臋dzie wolno niczego m贸wi膰, nie wolno b臋dzie edukowa膰 w spos贸b, o jakim my my艣limy. Jest to niebezpieczny precedens.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#SenatorJerzyKopaczewski">Na tej sali poszczeg贸lni senatorowie w przem贸wieniach powo艂ywali si臋 na 艣rodowisko lekarskie, kt贸re wypowiada si臋 raz tak, raz inaczej, ale najcz臋艣ciej milczy. Nikt nie wie, przed jakim dylematem staje lekarz, u kt贸rego, czasami podst臋pnie, szuka ratunku kobieta, kt贸ra chce pozby膰 si臋 niepo偶膮danej ci膮偶y. Ustaw膮 o planowaniu rodziny, o ochronie p艂odu ludzkiego polski parlament opuszcza zas艂on臋 milczenia. Parlament nie pozwala na przerywanie ci膮偶y - to trudne prawo, ale prawo. Ale teraz, o czym ju偶 m贸wi艂em, nie pozwala si臋 tak偶e na edukowanie m艂odego pokolenia, na to aby by艂o ono 艣wiadome, co robi.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#SenatorJerzyKopaczewski">Czasami m贸wimy tutaj r贸偶nymi j臋zykami. M贸wi膮c o sferze 偶ycia intymnego, prawa strona k艂adzie nacisk na uczucia, lewa - po cz臋艣ci na biologi臋. My艣l臋, 偶e je偶eli nie b臋dzie edukacji, zar贸wno na temat sfery 偶ycia uczuciowego, emocjonalnego, jak i biologicznego, je偶eli nie b臋dzie si臋 d膮偶y膰 do poprawienia kondycji polskiej rodziny, poprawienia poziomu wykszta艂cenia ludzi, kt贸rzy p艂odz膮 dzieci, je偶eli w szko艂ach nie b臋dzie przygotowanych odpowiednich kadr, to b臋dziemy krajem tak pi臋knym jak Irlandia - mia艂em j膮 okazj臋 niedawno odwiedzi膰 - ale jeszcze bardziej restrykcyjnym, je偶eli chodzi o sprawy wychowania, edukacji i 偶ycia seksualnego. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 pana senatora Zdzis艂awa Jarmu偶ka o zabranie g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Musz臋 si臋 ustosunkowa膰 do dw贸ch nieporozumie艅, przeinacze艅, kt贸re pojawi艂y si臋 w wyst膮pieniu pani senator Czuby. Pani senator zarzuca nam - to znaczy mniejszo艣ci, kt贸ra wyst臋puje przeciwko nowelizacji ustawy - 偶e twierdzimy, i偶 wiedza nie sk艂ania do 偶adnych zachowa艅. Wprost przeciwnie, Pani Senator, w艂a艣nie my twierdzimy, 偶e wiedza sk艂ania do okre艣lonych zachowa艅 pozytywnych, nie tylko negatywnych. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">Druga sprawa. Mnie osobi艣cie zarzuci艂a pani, i偶 twierdz臋, 偶e pop臋dy nie s膮 zale偶ne od naszej woli. Tak twierdz臋, bo tak w艂a艣nie jest, Pani Senator: ani pop臋d seksualny, ani 偶aden inny nie jest zale偶ny od naszej woli, tak jak zale偶ne od naszej woli jest podniesienie r臋ki w t臋 czy w inn膮 stron臋. Pop臋dy mog膮 by膰 korygowane poprzez intelekt, wzbogacony wiedz膮 i do艣wiadczeniem 偶yciowym. Nie mog膮 one jednak zosta膰 zlikwidowane. Je偶eli pani senator b臋dzie g艂odna, to nie mo偶e sobie pani powiedzie膰: przestaj臋 by膰 g艂odna, przestaj臋 odczuwa膰 g艂贸d. Bo to te偶 jest pop臋d. Taka jest prawda wynikaj膮ca z biologii, z fizjologii. Bez wzgl臋du na to, jakie pani b臋dzie mia艂a na ten temat zdanie, prawa fizjologiczne nie ulegn膮 zmianie. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Wies艂aw Pietrzak.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#SenatorKrystynaCzuba">(:iAd vocem.)</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Ad vocem, pani senator Czuba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorKrystynaCzuba">Chc臋 powiedzie膰, 偶e nie wymieni艂am pana senatora z nazwiska. M贸wi艂am nie tylko o woli, ale i o tym, 偶e ka偶de dzia艂anie jest zale偶ne od naszego rozumu i woli. Ja nie my艣l臋, 偶e pop臋d to jest co艣, czego ka偶dy z nas nie do艣wiadcza. Tego nie powiedzia艂am, Panie Senatorze, tak jak nie powiedzia艂am, 偶e wiedza nie sk艂ania do okre艣lonych zachowa艅. Wprost przeciwnie, powiedzia艂am, 偶e w艂a艣nie sk艂ania.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#SenatorKrystynaCzuba">My艣l臋, 偶e rzeczywi艣cie u偶ywamy r贸偶nych j臋zyk贸w, nie mam co do tego 偶adnej w膮tpliwo艣ci. Po prostu tak jest, 偶e o cz艂owieku m贸wimy r贸偶nymi j臋zykami. Kluczem do zrozumienia zasad, kt贸re tutaj poruszamy, jest w艂a艣nie to, jak traktujemy cz艂owieka: integralnie czy nie. Zosta艂o nam tu przypisane, 偶e nasza strona traktuje cz艂owieka integralnie, bo dopuszcza uczucia, a nie tylko rozum. Dopuszcza wol臋, uczucia i problem seksualnych dzia艂a艅 - to jest traktowanie integralne, nie jakie艣 wyabstrahowane, biologiczne. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#SenatorWieslawPietrzak">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#SenatorWieslawPietrzak">Po raz kolejny rozmawiamy o sprawach spo艂ecznych, o du偶ej grupie spo艂ecznej - o naszej m艂odzie偶y. I po raz kolejny mam wra偶enie, 偶e nie pytamy zainteresowanych o zdanie. Wprawdzie pani senator Czuba stwierdzi艂a, 偶e ma kontakt z towarzystwami rodzin katolickich... G艂臋boko w to wierz臋, jak r贸wnie偶 w to, 偶e rodziny te maj膮 takie zdanie. Nie pytamy natomiast m艂odzie偶y, nie pytamy rodzic贸w, kt贸rzy nie s膮 stowarzyszeni. I musz臋 przyzna膰, 偶e nie znamy ich zdania.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#SenatorWieslawPietrzak">Wydaje mi si臋 te偶, 偶e powinni艣my sobie sami odpowiedzie膰, na niekt贸re pytania. Przede wszystkim o to, czy wiedza seksualna, o kt贸rej w dniu dzisiejszym m贸wimy, b臋dzie przeszkadza艂a m艂odemu cz艂owiekowi w 偶yciu, czy pomaga艂a. Je偶eli dojdziemy do wniosku, 偶e ona jest potrzebna, 偶e b臋dzie pomaga艂a, to w dalszej kolejno艣ci powinni艣my si臋 zastanowi膰, kto powinien j膮 przekazywa膰.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#SenatorWieslawPietrzak">Zgadzam w zupe艂no艣ci ze wszystkimi, kt贸rzy m贸wi膮... I wydaje mi si臋, 偶e nie znajdzie si臋 na tej sali nikt, kto b臋dzie odbiera艂 rodzicom prawo do wychowania, nauczania swoich dzieci. Ale, niestety, praktyka jest inna: niekt贸rzy rodzice nie poruszaj膮 ze swoimi dzie膰mi tych kwestii ze wzgl臋du na wstydliwo艣膰 tematu, albo ze wzgl臋du na inne sprawy - nawet i te, o kt贸rych pani senator m贸wi艂a. S膮 rozwody, s膮 rodziny patologiczne, kt贸re swoim przyk艂adem ucz膮 czego艣 z艂ego.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#SenatorWieslawPietrzak">Kto wobec tego, powinien si臋 t膮 spraw膮 zainteresowa膰 i uzupe艂ni膰 luk臋, kt贸ra powstaje albo w wyniku z艂ego nauczania, albo z艂ego przyk艂adu, albo niech臋ci, niewiedzy czy nieumiej臋tno艣ci rodzic贸w przekazania tego, co jest potrzebne dziecku.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#SenatorWieslawPietrzak">Zgadzam si臋, 偶e mo偶na zacz膮膰 od szkolenia rodzic贸w, od przekazania im tej wiedzy. Ale p贸ki co, trzeba w jaki艣 spos贸b ten problem rozwi膮za膰 i to w spos贸b logiczny. Dziwi臋 si臋 Ministerstwu Edukacji Narodowej, kt贸re przecie偶 powinno d膮偶y膰 do tego, 偶eby m艂ody cz艂owiek m贸g艂 posi膮艣膰 jak najwi臋cej wiedzy, r贸wnie偶 na ten temat. Nie zgadzam si臋 absolutnie ze stwierdzeniem, 偶e ta wiedza przyczyni艂a si臋 do wzrostu patologii i r贸偶nych zachowa艅 negatywnych w wysoko rozwini臋tych krajach zachodnich. Trzeba by przeprowadzi膰 naprawd臋 bardzo szczeg贸艂owe badania, 偶eby w bezpo艣redni spos贸b wi膮za膰 te dwie sprawy: posiadan膮 wiedz臋 seksualn膮 i negatywne skutki. Mo偶e 藕le zosta艂a dobrana tematyka, zagadnienia, mo偶e realizowali to 藕li nauczyciele. A mo偶e przyczyna jest w tym przypadku inna.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#SenatorWieslawPietrzak">Szanowni Pa艅stwo! Je偶eli dojdziemy do wniosku, 偶e szko艂a powinna zaj膮膰 si臋 tym problemem, to odpowiedzmy sobie na pytanie: kto to powinien robi膰? Nauczyciel przypadkowy czy te偶 nauczyciel wyspecjalizowany? Wydaje mi si臋, 偶e pytanie jest retoryczne. Na pewno nauczyciel przygotowany. I nawet je偶eli jest ich niewielu, to specjalnie wyznaczony do tego pedagog, z przygotowaniem i z predyspozycjami, b臋dzie na pewno lepszy od nauczyciela dowolnego przedmiotu.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#SenatorWieslawPietrzak">Zgadzam si臋 z pani膮 senator P艂onk膮, 偶e do zagadnie艅 zwi膮zanych z tym przedmiotem trzeba podej艣膰 szeroko. Zastan贸wmy si臋 nad zmian膮 przedmiotu, nad dostosowaniem tematyki. Mo偶e nazwijmy go wiedz膮 o cz艂owieku czy o 偶yciu cz艂owieka albo jeszcze inaczej i dostosujmy do niego tematyk臋. A nie wykre艣lajmy przedmiotu i nie pozostawiajmy szko艂om pewnej swobody w tej sprawie, twierdz膮c, 偶e szko艂a b臋dzie mog艂a prowadzi膰 te zaj臋cia przy okazji innych przedmiot贸w, a je偶eli zechce, to b臋dzie mog艂a nawet przeprowadza膰 dodatkowe lekcje na ten temat, bo to tylko kamufla偶. To jest prosz臋 pa艅stwa u艂udne: kto艣 musi za to zap艂aci膰 i musi to zorganizowa膰.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#SenatorWieslawPietrzak">My艣l臋, 偶e szkodliwe b臋dzie, je偶eli ta poprawka zostanie w dniu dzisiejszym przyj臋ta. B臋dzie to 藕le 艣wiadczy艂o o naszym podej艣ciu do edukacji m艂odzie偶y. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Ryszard Gibu艂a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorRyszardGibula">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#SenatorRyszardGibula">Do zabrania g艂osu w debacie nad nowel膮 do tej ustawy sprowokowa艂 mnie artyku艂 tygodnika "Nie", zamieszczony w ostatnim numerze, w kt贸rym postawiona zosta艂a teza, i偶 minister Handke stwierdzi艂, jakoby w wypadku wychowania seksualnego osobny przedmiot nie by艂 potrzebny, gdy偶 dzieci ucz膮 si臋 偶ycia rodzinnego z Biblii, ucz膮 si臋 go na lekcjach polskiego i religii. Nie wiem, czy to prawda, wydaje mi si臋, 偶e nie. Nie zgadzam si臋 te偶 z tym pogl膮dem, zosta艂em wi臋c zainspirowany do tego, aby powiedzie膰, 偶e taki przedmiot jest, moim zdaniem, potrzebny. Oczywi艣cie to mo偶e zupe艂nie nie znale藕膰 odzwierciedlenia w dzisiejszym g艂osowaniu nad t膮 ustaw膮.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#SenatorRyszardGibula">A tak nawiasem m贸wi膮c, czy my, jako senatorowie i parlamentarzy艣ci, powinni艣my dopuszcza膰 do tego, 偶eby tego rodzaju kpiny by艂y przez tego szatana Urbana publikowane? Zdaje mi si臋, 偶e powinien tu jednak zwyci臋偶y膰 rozs膮dek.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#SenatorRyszardGibula">Wiedza o 偶yciu seksualnym cz艂owieka jest, moim zdaniem, niezb臋dna. Zgadzam si臋 z senatorem Jarmu偶kiem, kt贸ry twierdzi, 偶e wiedza sk艂ania do okre艣lonych zachowa艅. I wydaje mi si臋, 偶e nie b臋dzie b艂臋dem, je艣li powiem, i偶 nie tylko wiedza, ale r贸wnie偶 praktyka jest potrzebna, Drodzy Pa艅stwo. Postawi臋 tak膮 tez臋, a mam nadziej臋, 偶e utrwali si臋 ona w 艣wiadomo艣ci spo艂ecznej, i偶 w tym seks jest podobny do ta艅ca. Prosz臋 zauwa偶y膰, i偶 nauka ta艅ca z podr臋cznika nie jest mo偶liwa. Nikt nie nauczy si臋 dobrze ta艅czy膰 jedynie po przeczytaniu ksi膮偶ki. Tak te偶 wychowanie seksualne nie mo偶e by膰 oparte jedynie na podr臋cznikach i na samej wiedzy. A je偶eli w og贸le tej wiedzy nie ma, to zauwa偶cie, jak bardzo zubo偶one zostaje m艂ode pokolenie. Na pewno, tu szczeg贸lnie kieruj臋 te s艂owa do pa艅, mo偶na ta艅czy膰, czerpi膮c wiedz臋 z podr臋cznika i depcz膮c po palcach. Ale mo偶na te偶, dzi臋ki praktycznej nauce ta艅ca, ta艅czy膰 doskonale, p艂ynnie, porywaj膮co. Dlatego teza, i偶 seks jest podobny do ta艅ca, wydaje mi si臋 ciekawa i prawdziwa. Mam nadziej臋, 偶e obroni si臋 sama.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#SenatorRyszardGibula">Chc臋 jeszcze odnie艣膰 to zagadnienie do kwestii bezpiecze艅stwa i higieny pracy. Prosz臋 zauwa偶y膰, ka偶d膮 instrukcj臋, ka偶dy mechanizm, ka偶de stanowisko pracy opatruje si臋 pewnymi tabliczkami instruuj膮cymi, jak si臋 zachowa膰, gdzie wk艂ada膰 r臋k臋, a gdzie nie. Czy zatem wiedza o tym, jak post臋powa膰 i jakie zajmowa膰 stanowisko, czy pozycj臋 w danej pracy, jest tak zb臋dna i niepotrzebna? Czy opis, chocia偶by obrazkowy, ja ju偶 nie m贸wi臋 o bogatszym, jest niezb臋dny? My艣l臋, 偶e w tej pi臋knej dziedzinie, jak膮 jest seks, nale偶a艂oby co艣 zrobi膰 dla m艂odego pokolenia, a nie pr贸bowa膰 wie艣膰 m艂odzie偶 do Europy przez Iran albo Afganistan.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#SenatorRyszardGibula">Prosz臋, rozwa偶cie to przed g艂osowaniem. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Witold Kowalski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#SenatorWitoldKowalski">Panie Marsza艂ku! Szanowni Pa艅stwo! Wi臋kszo艣膰 na tej sali na pewno wola艂aby, by pan senator, m贸j przedm贸wca, czerpa艂 natchnienie do swoich wyst膮pie艅 z nieco mo偶e innych lektur, ale to ju偶 pozostawmy bez komentarza.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#SenatorWitoldKowalski">Szanowni Pa艅stwo! Ten program maj膮 realizowa膰 szko艂y i po cz臋艣ci to robi膮. W wielu gminach jest realizowany na przyk艂ad program pani Papisowej "Wychowanie w mi艂o艣ci." I gminy go realizuj膮. Zostawmy wi臋c decyzj臋 rodzicom, by oni mogli zdecydowa膰, jaki to b臋dzie program i w jakim zakresie b臋dzie realizowany. Pozw贸lmy im wychowywa膰 wed艂ug ich woli.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#SenatorWitoldKowalski">Prosz臋 pa艅stwa, pani senator Danielak i pan senator Pietrzak powo艂ywali si臋 na wol臋 m艂odzie偶y. Ot贸偶 wol膮 m艂odzie偶y jest tak偶e i to, aby w ka偶dej wsi by艂a doskonale wyposa偶ona sala gimnastyczna i odbywa艂y si臋 zaj臋cia pozalekcyjne, a na nie nie ma pieni臋dzy. M艂odzi ludzie chcieliby, 偶eby i w inny spos贸b uatrakcyjni膰 im czas i prac臋. Nie mo偶emy zreszt膮 kierowa膰 si臋 li tylko zdaniem i wol膮 m艂odzie偶y w tak wa偶nej i istotnej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#SenatorWitoldKowalski">I na koniec chc臋 powiedzie膰, 偶e pad艂o tu te偶 sformu艂owanie, i偶 ustawa o planowaniu rodziny i dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y jest najbardziej restrykcyjna w Polsce i w Irlandii. Moim zdaniem, powinni艣my si臋 cieszy膰 i by膰 z tego dumni. S膮 to te warto艣ci i rozwi膮zania, kt贸re z podniesionym czo艂em mo偶emy wnie艣膰 do Europy. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Na tym wyczerpa艂a si臋...</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam o konieczno艣ci zapisywania si臋 do g艂osu, by艂o na to du偶o czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#SenatorTomaszMichalowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przepraszam, 偶e pozwalam sobie zabiera膰 g艂os, niemniej zosta艂em do tego sprowokowany pewnym wcze艣niejszym wyst膮pieniem.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#SenatorTomaszMichalowski">Ws艂uchuj膮c si臋 w t臋 debat臋, odnosz臋 wra偶enie, 偶e m贸wimy dwoma r贸偶nymi j臋zykami i operujemy sfer膮 poj臋膰 zupe艂nie do siebie nie przystaj膮cych. M贸wimy o wiedzy. Nie oszukujmy si臋, prosz臋 pa艅stwa, mamy do czynienia z nadmiarem wiedzy w tym wzgl臋dzie. To, co si臋 sta艂o u nas po 1989 r., jest dopiero skandalem - popuszczenie wodzy fantazji i dopuszczenie tylu medi贸w adresowanych do m艂odzie偶y, kt贸re w za艂o偶eniu maj膮 niby wychowywa膰, r贸wnie偶 seksualnie, a de facto deprawuj膮.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#SenatorTomaszMichalowski">Panie Senatorze Gibu艂a! My si臋 r贸偶nimy w tym wzgl臋dzie, bo pan patrzy na wiedz臋 o wychowaniu seksualnym, maj膮c swojego ucznia i guru, jakim jest redaktor pewnego tygodnika. I de facto pan ujawni艂 jak gdyby rzeczywiste intencje wprowadzenia tego przedmiotu oraz cel. Temu w艂a艣nie si臋 przeciwstawiamy.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#SenatorTomaszMichalowski">Co ja obserwuj臋, a jestem nauczycielem j臋zyka polskiego, to brak wra偶liwo艣ci na innego cz艂owieka, na ludzkie problemy, zbrukanie czy zburzenie sfery intymnej. Obecnie to jest tragedi膮. Dlatego musimy patrze膰 w spos贸b ca艂o艣ciowy. Czasami pi臋kny erotyk, jak Le艣miana "W malinowym chru艣niaku", wi臋cej m贸wi o tym, co jest istot膮 wszystkich naszych zamierze艅 i dzia艂a艅 - o mi艂o艣ci, o widzeniu drugiego cz艂owieka i o wra偶liwo艣ci. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#SenatorRyszardGibula">(Panie Marsza艂ku, :iad vocem wypowiedzi pana senatora.)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie Senatorze, nawet zabranie g艂osu ad vocem zale偶y od zgody marsza艂ka, wi臋c prosi艂bym o niewchodzenie mi w s艂owo.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#SenatorRyszardGibula">(W艂a艣nie dlatego chcia艂em zg艂osi膰 ch臋膰...)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 w takim przypadku poczeka膰 na zgod臋 marsza艂ka.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#SenatorRyszardGibula">(Oczywi艣cie.)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#SenatorRyszardGibula">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#SenatorRyszardGibula">Chcia艂em panu senatorowi powiedzie膰, 偶e redaktor "pewnego tygodnika" nie jest moim guru i by艂o to niew艂a艣ciwe sformu艂owanie - to po pierwsze. A po drugie, chcia艂bym wyrazi膰 pogl膮d, 偶e nawet najlepszy polonista nie b臋dzie w stanie dobrze wychowa膰 m艂odzie偶y pod wzgl臋dem seksualnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Krzysztof Lipiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Pa艅stwo senatorowie z lewej strony znowu si臋 w tej dyskusji zagalopowali, bowiem jest to okazja, 偶eby uprawia膰 wielk膮 polityk臋 w sprawach ma艂o istotnych. Chc臋 przypomnie膰, 偶e przedmiotem ustawy jest ca艂kiem inna kwestia i 偶e nowelizacja, kt贸ra zosta艂a dokonana przez Sejm, wcale nie wycofuje z program贸w szkolnych zagadnie艅, kt贸re maj膮 wp艂yw na 艣wiadome i odpowiedzialne rodzicielstwo. Regulacja ta jest bowiem zawarta w art. 4 ust. 1, kt贸ry po nowelizacji nadal pozostaje w mocy.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#SenatorKrzysztofLipiec">W moim przekonaniu, s艂uszne jest natomiast zlikwidowanie art. 4 ust. 2 i 3, bowiem nie powinno tak by膰, na co niejednokrotnie by艂a zwracana uwaga, aby zakres przedmiot贸w by艂 regulowany ustawowo. To jedna kwestia. Podkre艣lam: nie likwiduje si臋 w przedmiotach szkolnych, w艣r贸d zada艅, jakie szko艂a ma realizowa膰, tych, kt贸re dotycz膮 艣wiadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Ca艂a ideologia, kt贸ra tu zosta艂a dodana, jest 艣mieszna. W moim przekonaniu, p艂ciowo艣膰, o kt贸r膮 przede wszystkim chodzi w tej debacie, ka偶demu cz艂owiekowi jest zadana, jest w ka偶dym z nas. Prosz臋 odwo艂a膰 si臋 do w艂asnych do艣wiadcze艅 i prze偶y膰. Nikt z pa艅stwa w szkole nie pobiera艂 nauki w tej dziedzinie, nie uczestniczy艂 w lekcjach wiedzy o 偶yciu seksualnym cz艂owieka, a jednak nie podejrzewam, 偶eby kto艣 by艂 niezadowolony z w艂asnych prze偶y膰 i do艣wiadcze艅. Ja przynajmniej chodzi艂em do szko艂y, w kt贸rej takiego przedmiotu nie by艂o, a jako艣 sobie poradzi艂em. Z tego wzgl臋du, 偶e - tak to przynajmniej czu艂em i czuj臋 - p艂ciowo艣膰 jest we mnie, natomiast to, co mo偶e dotrze膰 do mnie z zewn膮trz, mo偶e tylko w tej dziedzinie 偶ycia przeszkodzi膰. Moim zdaniem, szko艂a w tej materii mo偶e m艂ode pokolenie tylko i wy艂膮cznie zdeprawowa膰. Dlatego uwa偶am, 偶e s艂uszne jest wykre艣lenie z ustawy art. 4 ust. 2 i 3.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#SenatorKrzysztofLipiec">B臋d臋 g艂osowa艂 za ustaw膮 o zmianie ustawy o planowaniu rodziny i ochronie p艂odu ludzkiego. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#SenatorKrzysztofLipiec">.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Adam Struzik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#SenatorAdamStruzik">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#SenatorAdamStruzik">Zastanawia艂em si臋 przed zabraniem g艂osu, jak b臋d臋 traktowany - czy jako przedstawiciel lewej strony, poniewa偶 po lewej stronie siedz臋, czy jako przedstawiciel prawej, bo pogl膮dy, kt贸re za chwil臋 wyra偶臋, s膮 raczej bli偶sze tym, jakie by艂y wyra偶ane po stronie prawej. Trudno si臋 w takiej sytuacji znale藕膰.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#SenatorAdamStruzik">Szanowni Pa艅stwo! Problem, kt贸ry dzisiaj rozwa偶amy, dotyczy konkretnego artyku艂u, ale tak naprawd臋 zmienia si臋 w dyskusj臋 o charakterze 艣wiatopogl膮dowym, ideologicznym. Nikt z nas nie ma w膮tpliwo艣ci, 偶e wiedza jest motorem post臋pu, ale w niekt贸rych przypadkach bywa r贸wnie偶 motorem zniszczenia czy degradacji. Nikt z nas nie ma w膮tpliwo艣ci, 偶e szko艂a powinna nie tylko naucza膰, lecz r贸wnie偶 wychowywa膰. Nikt z nas nie ma w膮tpliwo艣ci, 偶e 艣rodki masowego przekazu powinny, opr贸cz przekazywania informacji, kreowa膰 postawy pozytywne, dobre czy mo偶e lepsze, bardziej solidarne i bardziej sprawiedliwe spo艂ecze艅stwo. Jak jest w praktyce, wiemy. Cz臋sto 艣rodki masowego przekazu s膮 no艣nikiem nie tylko okrucie艅stwa, nie tylko nienawi艣ci, lecz i zwyk艂ej ludzkiej pod艂o艣ci.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#SenatorAdamStruzik">Kiedy zastanawia艂em si臋 dzi艣 nad t膮 w艂a艣nie ustaw膮, odnios艂em si臋 do art. 4. Gdy si臋 wczytamy w pr贸b臋 nowelizacji, to zrozumiemy, 偶e propozycja jest na tym etapie s艂uszna. Je艣li zachowamy art. 4 pkt 1, to damy szans臋, zar贸wno 艣wiat艂ym dyrektorom szk贸艂 oraz 艣wiat艂ym pedagogom, jak i 艣wiat艂ym rodzicom - szans臋 kszta艂cenia swoich dzieci, przekazywania im wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#SenatorAdamStruzik">Moi przedm贸wcy zwracali uwag臋 na delikatno艣膰 tej sfery uczu膰. Nie odwa偶y艂bym si臋 dzieli膰 jej na sfer臋 biologiczn膮 i psychologiczn膮, bo i cz艂owieka nie mo偶na dzieli膰 na psyche i some. Cz艂owiek jest jedno艣ci膮, ca艂o艣ci膮. Je艣li si臋 go traktuje w spos贸b holistyczny, jako jednostk臋 z ca艂膮 przyrodzon膮 jej godno艣ci膮, to trzeba mie膰 艣wiadomo艣膰, 偶e te dwie sfery si臋 przeplataj膮, s膮 od siebie absolutnie zale偶ne, a cz艂owiek podlega te偶 bod藕com z zewn膮trz i r贸wnie偶 na nie reaguje.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#SenatorAdamStruzik">Zachowany ust. 1 daje szans臋, ale oczywi艣cie tylko 艣wiat艂ym rodzicom, a przez 艣wiat艂ych rozumiem takich, kt贸rzy daj膮 szans臋 wyboru, pami臋taj膮, 偶e w Biblii zapisany jest tekst o wolnej woli.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#SenatorAdamStruzik">Czy automatyczne wprowadzenie przedmiotu do szko艂y, przy olbrzymim deficycie kadry, kt贸ra mo偶e obiektywnie, uczciwie i w spos贸b naukowy czy te偶 ludzki zabiera膰 g艂os w tej sprawie, jest na tym etapie mo偶liwe? Czy jest uczciwe? Technicznie jest oczywi艣cie mo偶liwe, tak jak mo偶liwe jest, by dwunastoletni ch艂opiec w艂膮czy艂 sobie internet - a mo偶e to zrobi膰, bo dzieci s膮 teraz zdolne - i znalaz艂 tam w znanym ju偶 sobie j臋zyku angielskim r贸偶ne historie. Ten sam dwunastoletni ch艂opiec mo偶e na grze komputerowej zabija膰 kolejnych przeciwnik贸w, kt贸rzy ci膮gle wstaj膮 i wstaj膮. Potem, ten偶e dwunastoletni czy trzynastoletni ch艂opiec dusi swego koleg臋, bo liczy na to, 偶e on r贸wnie偶 wstanie. On po prostu nie zdaje sobie sprawy z tego, 偶e kto艣, kto 偶yje obok niego, ma tylko jedno 偶ycie. W komputerze bowiem 偶yje sze艣膰 albo dziesi臋膰 razy.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#SenatorAdamStruzik">Dlatego te偶 uwa偶am, 偶e nie powinni艣my tej dyskusji zamienia膰 w dyskusj臋 o charakterze 艣wiatopogl膮dowym, ideologicznym. Nie powinni艣my spiera膰 si臋 o to, czy bardziej prawid艂owe jest podej艣cie biologiczne, czy idealistyczne? Powinni艣my natomiast odpowiedzie膰 sobie na pytanie, czy nasza szko艂a, nasi pedagodzy, poloni艣ci, historycy, biologowie, a nawet nauczyciele, kt贸rzy zostali szybko wyszkoleni na specjalnych kursach, potrafi膮 sprosta膰 temu zadaniu. Obawiam si臋, 偶e nie potrafi膮.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#SenatorAdamStruzik">Tak si臋 sk艂ada, prosz臋 pa艅stwa, 偶e moja 偶ona jest nauczycielk膮 fizyki od roku 1982. Najpierw pracowa艂a w szko艂ach wiejskich, teraz uczy w liceum. Znam to 艣rodowisko i jestem przekonany, 偶e nie mo偶na w tej chwili drog膮 nakazu wprowadzi膰 do wszystkich szk贸艂 takiego przedmiotu, bowiem wielu nauczycieli potrzebuje tej wiedzy dla siebie. Oczywi艣cie, nie mo偶na te偶 twierdzi膰, 偶e niewprowadzenie takiego przedmiotu rozwi膮偶e problem. Dlatego wyra偶am nadziej臋, 偶e przedstawiciel Ministerstwa Edukacji Narodowej odpowie pozytywnie na zawart膮 w art. 1 ustawy szans臋, 偶eby t臋 tematyk臋 mo偶na by艂o przedstawia膰 w szkole na r贸偶nych przedmiotach. Ale nie przy pomocy tych nauczycieli, prosz臋 pa艅stwa, bo trudno wymaga膰 od nauczyciela historii, j臋zyka czy geografii, 偶eby zna艂 si臋 na tych sprawach. Takie tematy powinni omawia膰 zaproszeni lekarze. Jako ucze艅 by艂em edukowany przez lekarzy, kt贸rzy przychodzili na lekcje. Jako doros艂y sam by艂em zapraszany do szk贸艂 i m贸wi艂em bardzo otwarcie o trudnych problemach zrozumia艂ym j臋zykiem i m艂odzie偶 mnie rozumia艂a. M贸wi艂em uczciwie, nie przedstawia艂em tych problem贸w jednostronnie. M贸wi艂em te偶 o takich sprawach, jak 艣wiadome macierzy艅stwo czy regulacja pocz臋膰. To jest kwestia p贸藕niejszego wyboru, jaki kto b臋dzie mia艂 艣wiatopogl膮d. My艣l臋, 偶e to by艂aby lepsza droga.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#SenatorAdamStruzik">Mo偶na zaprasza膰 ludzi, kt贸rzy maj膮 inne pogl膮dy, przedstawicieli r贸偶nych organizacji pozarz膮dowych, kt贸rzy przedstawi膮 to w spos贸b kulturalny, zgodny ze swoj膮 wiedz膮 i przekonaniem. To jest szansa na dzisiaj. A czy jutro uda si臋 nam taki przedmiot zbudowa膰? My艣l臋, 偶e uda nam si臋 zbudowa膰 wtedy...</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#WicemarszalekDonaldTusk">(Czas min膮艂.)</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#SenatorAdamStruzik">...kiedy sko艅cz膮 si臋 napi臋cia 艣wiatopogl膮dowe, ideologiczne.</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#SenatorAdamStruzik">Ju偶, Panie Marsza艂ku, ko艅cz臋. Wtedy gdy nawet na tej sali nie b臋dziemy musieli z tego powodu nawzajem si臋 podsumowywa膰 czy nawet nienawidzi膰. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Kazimierz Kutz. Jest to ostatni m贸wca zapisany do g艂osu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#SenatorKazimierzKutz">I chwa艂a Bogu!</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#SenatorKazimierzKutz">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#SenatorKazimierzKutz">Jestem tutaj po raz pierwszy, Panie Marsza艂ku, wi臋c jakby co, niech pan mnie podda...</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#SenatorKazimierzKutz">Prosz臋 pa艅stwa, przys艂uchuj臋 si臋 temu wszystkiemu i wydaje mi si臋, 偶e nie jeste艣my 艣wiadomi, i偶 ta nowela dotyczy bodaj najwa偶niejszej sprawy, jak膮 m艂ody cz艂owiek ma przed sob膮, a mianowicie szcz臋艣cia. M贸wimy o okresie, w kt贸rym w艂a艣nie m艂odzie偶 wchodzi w sfer臋 偶ycia erotycznego, seksualnego, a to jest podstawowa domena mo偶liwego ludzkiego szcz臋艣cia na Ziemi. Mam czw贸rk臋 dzieci, jeden syn ju偶 jest doros艂y, c贸rka wchodzi w艂a艣nie w wiek inicjacji erotycznej. Sam jestem ju偶 w tym wieku, 偶e moje szcz臋艣cie, bior膮ce si臋 z seksu, mam ju偶 niejako za sob膮, ale mam r贸wnie偶 pewne do艣wiadczenia i mniej wi臋cej wiem, na czym to polega. Nie mo偶na projektowa膰 czegokolwiek, co by to szcz臋艣cie uniemo偶liwia艂o albo proponowa艂o w szcz膮tkowej formie.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#SenatorKazimierzKutz">Zgadzam si臋 z przedm贸wcami, 偶e dla m艂odzie偶y jest to dzisiaj bardzo wa偶na sprawa w zwi膮zku z tym, 偶e 偶yjemy w spo艂ecze艅stwie - m贸wi臋 o rodzicach - w kt贸rym kultura erotyczna jest nies艂ychanie prymitywna i za艣ciankowa, podobnie jak m贸wienie o tych sprawach. To si臋 oczywi艣cie bierze z takiego za艣ciankowego polskiego katolicyzmu, kt贸ry m贸wi, 偶e jest to sfera grzechu i 偶e o tym si臋 nie powinno m贸wi膰. Taka, niestety, jest w Polsce tradycja. Dlatego my艣l臋, 偶e ta ustawa jest bardzo w膮tpliwa. Z innej strony, rzeczywi艣cie 偶yjemy w dobie rozbe艂tanych informacji, r贸wnie偶 na ten temat, i m艂odzie偶 o potrzebie inicjowania 偶ycia seksualnego mo偶e si臋 dowiedzie膰 z kina, z telewizji, sk膮d tylko pa艅stwo chc膮.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#SenatorKazimierzKutz">W zwi膮zku z tym wydaje mi si臋, 偶e w ka偶dej szkole powinien by膰 szczeg贸lny nauczyciel, kt贸ry cieszy艂by si臋 szczeg贸lnym zaufaniem, poniewa偶 m艂odzie偶 ma zawsze i przede wszystkim mn贸stwo pyta艅. W naszych domach tego si臋 nie dowiemy, w szkole te偶 si臋 nie dowiadujemy. Gdzie m艂odzie偶 ma si臋 o tym wszystkim dowiedzie膰? My艣l臋, 偶e w dzisiejszych czasach w ka偶dej szkole powinien by膰 specjalny nauczyciel. To mo偶e by膰 nauczyciel dowolnego przedmiotu, lecz ten, kt贸ry si臋 cieszy zaufaniem m艂odzie偶y i m贸g艂by odpowiedzie膰 na dr臋cz膮ce j膮 pytania.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#SenatorKazimierzKutz">Pos艂u偶臋 si臋 przyk艂adem. Wiemy, 偶e m艂odzie偶, kt贸ra w okre艣lonym wieku wchodzi w sfer臋 zainteresowa艅 seksualnych, przedtem przechodzi inicjacj臋 metafizyczn膮. My艣l臋 o nauce religii i wchodzeniu w te wszystkie sprawy. Chc臋 na przyk艂adzie w艂asnym powiedzie膰, co si臋 sta艂o z moim dzieckiem, kiedy wprowadzono nauk臋 religii do szko艂y. Jak 藕li katecheci spartolili robot臋 i spowodowali, 偶e ta dziewczyna, chocia偶 nie przesta艂a wierzy膰 w Boga, to uwa偶a, i偶 ci, kt贸rzy j膮 ucz膮, nie s膮 w stanie zaspokoi膰 jej potrzeb, za co by艂a w jaki艣 spos贸b prze艣ladowana. Mog臋 艣mia艂o powiedzie膰, 偶e to dziecko zosta艂o przez z艂ych katechet贸w zdeformowane i ma trwa艂y uraz. Oczywi艣cie w sferze ducha. Ta komplikacja by膰 mo偶e z czasem b臋dzie dla niej dobrodziejstwem, bo postawi wiele rzeczy na innym poziomie i sama b臋dzie musia艂a tego do艣wiadczy膰.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#SenatorKazimierzKutz">Je艣li za艣 chodzi o sfer臋 erotyczn膮, kt贸ra jest r贸wnie偶 dzia艂alno艣ci膮 empiryczn膮, to jest sprawa o wiele powa偶niejsza, poniewa偶 patologia w tej sferze jest 藕r贸d艂em wszystkich nieszcz臋艣膰 cz艂owieka, cz臋sto nieodwracalnych. Dlatego my艣l臋, 偶e jest to dziedzina tak wa偶na, 偶e tu nie chodzi o poprawk臋 trzeci膮, czwart膮, pi膮t膮, sz贸st膮. Tu chodzi o szcz臋艣cie m艂odego pokolenia. Nie wolno nam odebra膰 m艂odzie偶y jakiejkolwiek mo偶liwo艣ci zaspokojenia potrzeby wiedzy. Wiedza jeszcze nigdy nikomu nie zaszkodzi艂a. Nie s艂ysza艂em, 偶eby tak by艂o. Projekt ustawy wydaje mi si臋 przyk艂adem typowego leseferyzmu, typowego rozmydlania sprawy. Jeden z naszych arcybiskup贸w m贸wi艂, 偶e wad膮 naszego chrze艣cija艅stwa jest jego subiektywizacja. W gruncie rzeczy doprowadzi to tutaj do tego, 偶e pewni ludzie subiektywnie, czyli dowolnie, w ramach swojego r贸偶nego poziomu wiedzy b臋d膮 nauczali m艂odzie偶, czym jest ta sfera. Uwa偶am, 偶e powinno by膰 wr臋cz przeciwnie. Najwa偶niejsze by艂oby w tej chwili to, aby ustawa mia艂a wsparcie w ministerstwie. Tak偶e wa偶ne by艂oby stworzenie, i to jak najszybciej, specjalnej grupy nauczycieli, kt贸ra - 偶eby spe艂ni膰 potrzeby m艂odzie偶y - podj臋艂aby ten trud we wszystkich szko艂ach. Inaczej b臋dzie tak, 偶e nie tylko si臋 o艣mieszymy w oczach ludzi, kt贸rych dotyczy ustawa, ale ona si臋 oczywi艣cie od tego "odwr贸ci plecami". B臋dzie to wi臋c nast臋pna mistyfikacja, kt贸r膮 tak czy inaczej tutaj przeg艂osujemy, ale po偶ytek z tego b臋dzie niewielki.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#SenatorKazimierzKutz">.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Informuj臋, 偶e lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zgodnie z art. 43, w zwi膮zku z art. 29 ust. 2 oraz art. 30 ust. 2 Regulaminu Senatu chcia艂em teraz udzieli膰 g艂osu przedstawicielowi rz膮du. Przypominam, 偶e rozpatrywana ustawa by艂a pilnym rz膮dowym projektem ustawy, a upowa偶niony do reprezentowania stanowiska rz膮du w toku prac parlamentarnych zosta艂 minister edukacji narodowej. Prosz臋 o zabranie g艂osu przedstawiciela ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Mo偶e najpierw si臋 przedstawi臋. Irena Dzierzgowska, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Chcia艂am przedstawi膰 pa艅stwu cztery argumenty, my艣l臋, 偶e merytoryczne, dotycz膮ce wniesionego projektu ustawy. Na pocz膮tku chcia艂am podkre艣li膰 to, o czym by艂a tu ju偶 wielokrotnie mowa, 偶e wiedza o 偶yciu seksualnym cz艂owieka pozostaje wiedz膮, kt贸ra ma by膰 nadal nauczana w szkole - przecie偶 zapis ustawowy obowi膮zuje ministra edukacji narodowej. Zwracamy si臋 jedynie z propozycj膮, 偶eby nie tworzy膰 odr臋bnego przedmiotu. Wiedza o 偶yciu seksualnym by艂a zreszt膮 wprowadzona jedynie fakultatywnie, nie nale偶a艂a do przedmiot贸w podlegaj膮cych normalnym ocenom szkolnym i zaliczaniu w zwyk艂ym trybie.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Od 1 wrze艣nia 1999 r. we wszystkich szko艂ach b臋d膮 obowi膮zywa艂y nowe podstawy i programy nauczania. Mamy je od 15 maja, zosta艂y ju偶 podpisane przez ministra edukacji. W nowych podstawach programowych znajduje si臋 艣cie偶ka nazywana edukacj膮 zdrowotn膮, a w niej zawieraj膮 si臋 r贸wnie偶 wszelkie tre艣ci dotycz膮ce wiedzy o 偶yciu seksualnym cz艂owieka. Te programy ju偶 istniej膮, ale jako ca艂o艣膰, jako pakiet, b臋d膮 obowi膮zywa艂y od wrze艣nia 1999 r. Do tego czasu b臋d膮 przygotowane programy nauczania, podr臋czniki, a fachowcy, kt贸rzy b臋d膮 si臋 tym zajmowa膰, zostan膮 odpowiednio wykszta艂ceni.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Chcia艂am zwr贸ci膰 uwag臋 na jedn膮 rzecz. Podstawy programowe i ca艂a reforma programowa edukacji polskiej szko艂y ma polega膰 na tym, 偶eby szkole, czyli nauczycielowi, radzie pedagogicznej, ale r贸wnie偶 rodzicom i spo艂eczno艣ci lokalnej, da膰 wi臋kszy wp艂yw na to, w jaki spos贸b szko艂a naucza konkretnych tre艣ci programowych. Istniej膮 oczywi艣cie programy nauczania w r贸偶nych krajach Europy, ale nigdy nie s膮 tak obligatoryjne, 偶eby szko艂a musia艂a wprowadza膰 pi臋膰, sze艣膰 czy siedem godzin w ramach odr臋bnego przedmiotu. Jest to bowiem bardzo r贸偶nie rozstrzygane. Najcz臋艣ciej decyduje o tym sama szko艂a, poniewa偶 decentralizacja systemu edukacji jest znacznie wi臋ksza ni偶 w Polsce. My tak偶e chcemy, 偶eby od 1 wrze艣nia 1999 r. to szko艂a decydowa艂a o tym, czy chce mie膰 odr臋bny przedmiot, je艣li ma fachowc贸w, czy chce mie膰 艣cie偶k臋 mi臋dzyprzedmiotow膮, czy elementy wychowania seksualnego b臋d膮 na godzinach wychowawczych, czy na godzinach pozalekcyjnych i w jaki spos贸b b臋d膮 one realizowane. Dzisiaj ju偶 o tym nie przes膮dzamy i szko艂y, kt贸re maj膮 przygotowanych ludzi, mog膮 to wprowadza膰. Chcia艂am powiedzie膰, 偶e nikt przecie偶 nie zabrania zaprasza膰 lekarzy na godziny wychowawcze. Wolno to robi膰 ju偶 dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Na dow贸d tego, 偶e nie musi by膰 to koniecznie oddzielny przedmiot, wystarczy wskaza膰 w programie tego przedmiotu na przyk艂ad niekt贸re jego tre艣ci, cho膰by fazy rozwoju cz艂owieka od okresu prenatalnego do staro艣ci. Przecie偶 realizuje si臋 to dzisiaj na biologii, wi臋c nie wymagany jest odr臋bny przedmiot. Na przyk艂ad taki temat jak pozytywny model komunikacji mi臋dzy dziewcz臋tami i ch艂opcami, z kolei jest problemem wychowawczym, nie zamyka si臋 tylko w dziedzinie wychowania seksualnego. Ju偶 teraz wychowawca powinien umie膰 si臋 tym zajmowa膰 i uczy膰 tego dzieci. Jest tak偶e problem doboru lektur, czyli odpowiednie przes艂anki i kryteria doboru lektur i czasopism. Przecie偶 jest to problem, kt贸ry musi by膰 nauczany tak偶e dzisiaj w ramach j臋zyka polskiego i w ramach godzin wychowawczych, a tak偶e w ramach wychowania obywatelskiego. Naprawd臋 s膮 takie przedmioty szkolne, na kt贸rych mo偶na wprowadzi膰 tre艣ci tak rozumianego wychowania seksualnego. Je艣li chodzi natomiast o bardzo fachowe tematy, takie jak na przyk艂ad metody sterowania p艂odno艣ci膮 czy patologi臋 zwi膮zk贸w partnerskich - co te偶 jest zawarte w programie - to je艣li wychowawca chce i ma odpowiednie mo偶liwo艣ci, to r贸wnie偶 dzisiaj mo偶e zaprasza膰 i lekarzy, i specjalist贸w, kt贸rzy b臋d膮 prowadzili wyk艂ad. Nie ma 偶adnych przeszk贸d, a wiedza o wychowaniu seksualnym b臋dzie obowi膮zuj膮ca w szkole.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Chcia艂am tak偶e zwr贸ci膰 uwag臋 na sprawy, powiedzia艂abym, organizacyjno-formalne. Po pierwsze, brakuje 艣rodk贸w. Chodzi o 51 milion贸w z艂otych, kt贸re nie zosta艂y zaplanowane - nie ma ich w bud偶ecie na 1998 r., a musia艂yby si臋 tam znale藕膰, 偶eby wprowadzi膰 nowy, dodatkowy przedmiot. Po drugie, brakuje podr臋cznik贸w. Nie ma ani jednego podr臋cznika do wiedzy o wychowaniu seksualnym zatwierdzonego przez ministra edukacji narodowej. I po trzecie, nie ma nauczycieli, fachowc贸w. My艣l臋, 偶e dw贸ch na wojew贸dztwo to i tak niez艂y wynik. Brakuje w og贸le danych o kszta艂ceniu nauczycieli, wiadomo jednak, 偶e by艂y trzy studia podyplomowe, kt贸re zajmowa艂y si臋 dok艂adnie t膮 tematyk膮, wobec czego mamy mo偶e kilkuset fachowc贸w w skali kraju. Tam, gdzie s膮, szko艂a mo偶e ich zatrudnia膰. Nie mo偶emy jednak obligatoryjnie wprowadzi膰 przedmiotu, do kt贸rego nauczania nie ma dobrze przygotowanych nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Je艣li mo偶na, to jeszcze tylko mam jedn膮 uwag臋 do zg艂oszonej poprawki, poniewa偶 cz臋艣ciowo zosta艂a ona niejako ju偶 zrealizowana przez ministra edukacji. We wprowadzonych zarz膮dzeniem ministra podstawach programowych istniej膮 tre艣ci dotycz膮ce edukacji seksualnej cz艂owieka, kt贸re ju偶 dzisiaj obowi膮zuj膮. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo. Czy kto艣 z pa艅stwa senator贸w chcia艂by zada膰 jakie艣 pytanie pani minister?</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, pan senator Piwo艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Chcia艂bym tym razem zapyta膰 konkretnie o swoj膮 poprawk臋, kt贸ra zmierza艂a do utrzymania obowi膮zku prowadzenia edukacji w艣r贸d nauczycieli, na艂o偶onego przez ustaw臋 na ministra. Chodzi o to, aby艣my nie narzekali, 偶e nie ma kto tego uczy膰 i aby w ko艅cu osi膮gn膮膰 taki stan, 偶e w ka偶dej szkole - zgodnie z intencj膮 wyra偶on膮 tutaj bardzo 艂adnie przez pana senatora Kutza - by艂 cz艂owiek do tego przygotowany, niewa偶ne, czy b臋dzie to nauczyciel takiego czy innego przedmiotu. I do tego zmierza艂a moja poprawka. Chcia艂em prosi膰, by pani minister ustosunkowa艂a si臋 do tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Mo偶e wys艂uchamy jeszcze innych pyta艅 i poprosz臋 pani膮 minister o zbiorow膮 odpowied藕.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zdaje si臋, 偶e pan senator 呕enkiewicz prosi艂 o g艂os. Prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Pani Minister, pad艂y z pani ust argumenty, powiedzia艂bym, obiektywne, kt贸re w jaki艣 spos贸b utrudniaj膮 lub uniemo偶liwiaj膮 wprowadzenie tego przedmiotu do szk贸艂. Chcia艂bym pani膮 zapyta膰 o rzecz nast臋puj膮c膮.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Czy pani zdaniem, jako przedstawiciela ministra edukacji, to czynniki obiektywne, materialne decyduj膮 o tym, 偶e pa艅stwo w tej chwili jeste艣cie przeciwni wprowadzeniu tego przedmiotu, czy jeste艣cie pa艅stwo temu przeciwni ze wzgl臋d贸w merytoryczno-filozoficznych? Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">(Rozumiem, 偶e ju偶 mog臋 odpowiedzie膰. Tak, Panie Marsza艂ku?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przepraszam, jeszcze momencik.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#SenatorJolantaDanielak">Pani Minister, powiedzia艂a pani, 偶e w tej chwili nie mamy przygotowanej kadry do prowadzenia takich zaj臋膰. Prosz臋 mi powiedzie膰, kto wobec tego szkoli艂 si臋 we wszystkich instytutach pedagogiki seksualnej, kt贸re funkcjonuj膮 na terenie kraju. W艂a艣ciwie wszystkie o艣rodki akademickie prowadz膮 od kilku lat takie szkolenia. Co si臋 sta艂o z t膮 kadr膮?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, pan senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Pani Minister, czy jest pani gotowa zaakceptowa膰 stwierdzenie jednego z senator贸w w debacie, 偶e - rzekomo - mamy nadmiar wiedzy w tym zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Nie widz臋 wi臋cej pyta艅.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, Pani Minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Pytanie dotycz膮ce poprawki. Poprawka sk艂ada艂a si臋 z dw贸ch cz臋艣ci. Rozumiem, 偶e je艣li chodzi o doskonalenie nauczycieli, to, oczywi艣cie, ten zapis obligowa艂by tylko ministra edukacji do zaj臋cia si臋 t膮 konkretn膮 tematyk膮. Minister edukacji ma ustawowy obowi膮zek zajmowania si臋 dokszta艂caniem i doskonaleniem nauczycieli. Oczywi艣cie istnieje ca艂a bardzo szeroka 艣cie偶ka przygotowania nauczycieli do reformy. My艣l臋, 偶e w zakresie przygotowania nauczycieli znajd膮 si臋 r贸wnie偶 te tre艣ci programowe, kt贸re do tej pory w szkole by艂y traktowane troszk臋 marginesowo. W zwi膮zku z tym jestem przekonana, 偶e przygotowanie tego typu r贸wnie偶 musi by膰. Oczywi艣cie, je艣li parlament zadecyduje o podkre艣leniu wagi tego konkretnego tematu, to b臋dzie on tak traktowany r贸wnie偶 przez ministra. Chcia艂abym jednak powiedzie膰 wyra藕nie, 偶e my艣limy ju偶 o ca艂o艣ciowym przygotowaniu do reformy doskonalenia nauczycieli. Jest tak偶e przygotowany projekt przygotowania nauczycieli do reformy. Rozumiem, 偶e pami臋tamy r贸wnie偶 o tym podczas przygotowywania si臋 do reformy.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Czy to jest zmiana merytoryczna, organizacyjna, finansowa czy ideologiczna? Odpowiem tak. To jest ustawa oko艂obud偶etowa. Powodem tak szybkiego wniesienia tego projektu ustawy by艂a sprawa bud偶etu. Oczywi艣cie, je艣li brakuje pieni臋dzy, to zastanawiamy si臋 pod wzgl臋dem merytorycznym, z czego resort mo偶e, a nawet musi zrezygnowa膰 i jakie rezygnacje albo jakie zmiany spowoduj膮 najmniejsze szkody, a mo偶e nawet przynios膮 po偶ytek. Chcia艂abym przy okazji powiedzie膰, jestem o tym g艂臋boko przekonana, 偶e uczenie nie przedmiotu, ale wiedzy o 偶yciu seksualnym cz艂owieka jest potrzebne. Natomiast jestem te偶 przekonana, 偶e wyodr臋bnienie tego przedmiotu jest niepotrzebne, dlatego 偶e: po pierwsze, b臋d膮 powtarzane tre艣ci i tak omawiane na innych przedmiotach; a po drugie, wprowadzenie nowego, dobrze przygotowanego przedmiotu wymaga przygotowania ludzi, fachowc贸w, program贸w nauczania i dobrych podr臋cznik贸w. Bardzo bym chcia艂a, 偶eby w 1999 r. szko艂y, kt贸re zdecyduj膮 si臋 na wprowadzanie tej edukacji - jako odr臋bnego przedmiotu lub jako formy mi臋dzyprzedmiotowej - by艂y naprawd臋 do tego przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Pad艂o pytanie o fachowc贸w, kt贸rzy byli szkoleni. Oczywi艣cie, 偶e byli oni szkoleni, ale skala tych szkole艅 jest niewystarczaj膮ca. To jest w sumie kilkaset os贸b, kilkuset absolwent贸w, wed艂ug naszych danych jest ich poni偶ej tysi膮ca. Cztery najwi臋ksze uczelnie, kt贸re szkoli艂y ich na studiach podyplomowych, wykszta艂ci艂y oko艂o sze艣ciuset os贸b. Taka jest, niestety, liczba absolwent贸w tego kierunku. Nie wiem, czy to ju偶 wszystkie pytania, dok艂adnie nie pami臋tam.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#SenatorZbigniewKulak">(Czy wiedzy jest za du偶o, czy za ma艂o?)</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Czy wiedzy jest za du偶o, czy za ma艂o? My艣l臋, 偶e jest to pytanie wymagaj膮ce odr臋bnej debaty. Czy w og贸le w naszej szkole jest bardzo du偶o wiedzy z r贸偶nych przedmiot贸w, czy ma艂o wiedzy? To jest pytanie zwi膮zane z tym, czego chcemy nauczy膰 i jak chcemy wykszta艂ci膰 absolwenta. Trudno to por贸wnywa膰 i trudno powiedzie膰 dok艂adnie. Dzisiaj samej wiedzy o 偶yciu seksualnym cz艂owieka na r贸偶nych przedmiotach wcale nie jest ma艂o. Jednak, jak ju偶 powiedzia艂am, takich temat贸w - zahaczaj膮cych o kwestie dotycz膮ce planowania rodziny czy zapobiegania ci膮偶y - jest w Polsce rzeczywi艣cie ma艂o. W naszych szko艂ach jest ich zapewne mniej ni偶 w innych krajach Europy. My艣l臋 jednak, 偶e jest to te偶 sprawa zgody 艣rodowiska lokalnego i 艣rodowiska rodzic贸w. Chcia艂abym r贸wnie偶, 偶eby w 1999 r., kiedy szko艂a b臋dzie decydowa艂a, by艂o brane pod uwag臋 zdanie rodzic贸w i 艣rodowiska, 偶eby i oni troch臋 decydowali o tym, co jest potrzebne ich dzieciom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, pan senator Struzik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#SenatorAdamStruzik">Pani Minister! Poniewa偶 pojawi艂o si臋 wiele w膮tpliwo艣ci, chcia艂bym, 偶eby pani jednoznacznie odpowiedzia艂a - pani to ju偶 powiedzia艂a, ale chodzi o to, 偶eby to by艂o jednoznaczne - czy s膮 jakiekolwiek przeszkody formalne, 偶eby 艣wiatli rodzice i 艣wiatli nauczyciele poszerzali w obecnej chwili wiedz臋 w tym zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Nie ma absolutnie 偶adnych przeszk贸d, 偶eby robi艂a to rodzina. Nie ma r贸wnie偶 偶adnych przeszk贸d, 偶eby robi艂a to szko艂a, a zapis ustawowy obliguje nas do tego, 偶eby wiedza o 偶yciu seksualnym cz艂owieka by艂a wiedz膮 szkoln膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania do pani minister? Nie widz臋 zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">(Dzi臋kuj臋.)</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, aby w trakcie przerwy Komisja Rodziny i Polityki Spo艂ecznej oraz Komisja Ustawodawcza ustosunkowa艂y si臋 do propozycji poprawek i przygotowa艂y wsp贸lne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Informuj臋, 偶e zgodnie z wcze艣niejsz膮 zapowiedzi膮 g艂osowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y, tak jak i w sprawie innych, zostanie przeprowadzone po przerwie. I z g贸ry musz臋 przeprosi膰, bo nie wiemy jeszcze, po kt贸rej przerwie. Pierwsza cz臋艣膰 naszego dzisiejszego debatowania pokaza艂a, 偶e prawdopodobnie czeka nas jednak d艂ugi dzie艅 pracy i, by膰 mo偶e, b臋dzie on wymaga艂 kilku przerw.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zanim og艂osz臋 przerw臋, prosz臋 pani膮 marsza艂ek... Mamy mi艂y, tradycyjny zwyczaj. Przybyli do nas harcerze z Betlejemskim 艢wiat艂em Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy mo偶na prosi膰 o chwil臋 przerwy w skupieniu i ciszy?</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 te偶 pani膮 marsza艂ek o przyj臋cie tej mi艂ej delegacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzedstawicielZwiazkuHarcerstwaPolskiego">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzedstawicielZwiazkuHarcerstwaPolskiego">Chcia艂bym w imieniu Zwi膮zku Harcerstwa Polskiego zaprezentowa膰 ju偶 po raz si贸dmy Betlejemskie 艢wiat艂o Pokoju. Jest to p艂omie艅, kt贸ry kilka dni temu zosta艂 rozpalony w Betlejem, w grocie narodzin Jezusa Chrystusa, i przez skaut贸w austriackich przywieziony do Europy, a za po艣rednictwem skaut贸w s艂owackich wczoraj na przej艣ciu granicznym w 艁ysej Polanie przekazany Zwi膮zkowi Harcerstwa Polskiego. P艂omie艅 ten symbolizuje wszystkie warto艣ci, na kt贸re tak bardzo czekamy przed 艣wi臋tami Bo偶ego Narodzenia: mi艂o艣膰, braterstwo, przyja藕艅, nadziej臋, pojednanie i pok贸j. Ka偶dego roku Betlejemskiemu 艢wiat艂u Pokoju towarzyszy pewne przes艂anie. W tym roku tym has艂o brzmi: przeka偶my sobie znak pokoju. Jako m艂odzi ludzie, kt贸rzy wst膮pi膮 za chwil臋 w doros艂e 偶ycie, nie chcemy czeka膰 na pok贸j, ale sami go tworzy膰. I dlatego chcemy ca艂emu spo艂ecze艅stwu, tak偶e Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej, przekaza膰 Betlejemskie 艢wiat艂o Pokoju, z najgor臋tszymi 偶yczeniami wszystkiego najlepszego z okazji 艣wi膮t Bo偶ego Narodzenia i z 偶yczeniami szcz臋艣liwego nowego roku.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PrzedstawicielZwiazkuHarcerstwaPolskiego">.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#komentarz">(Przedstawiciel Zwi膮zku Harcerstwa Polskiego wr臋cza marsza艂kowi Betlejemskie 艢wiat艂o Pokoju)</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#PrzedstawicielZwiazkuHarcerstwaPolskiego">.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Dzi臋kujemy bardzo za to, 偶e przyszli do nas harcerze. Za to, 偶e przyszli z Betlejemskim 艢wiat艂em Pokoju i 偶e maj膮 do nas pos艂anie. To zobowi膮zuje, bo przyszli do nas m艂odzi, kt贸rzy nam zaufali. M艂odzi, kt贸rzy b臋d膮 budowa膰 przysz艂o艣膰 w trzecim tysi膮cleciu. Dzi臋kuj臋 bardzo. Dzi臋kujemy zw艂aszcza za to przes艂anie: przeka偶cie sobie znak pokoju.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Broni膮c zatem tych wszystkich warto艣ci, kt贸re wynikaj膮 z narodzenia Chrystusa, kt贸rych 藕r贸d艂em jest Betlejem, przeka偶my sobie znak pokoju. Dzi臋kujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#komentarz">(Wszyscy wstaj膮 i przekazuj膮 sobie znak pokoju)</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Bardzo dzi臋kujemy. Niech to 艣wiat艂o nas o艣wieca m膮dro艣ci膮, mi艂o艣ci膮 i pokojem. Niech nam 艣wieci.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Dzi臋kuj臋 za Betlejemskie 艢wiat艂o Pokoju. Chcia艂am przekaza膰 wam op艂atek, prosz膮c, by艣cie si臋 nim podzielili w naszym imieniu. Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzedstawicielZwiazkuHarcerstwaPolskiego">Dzi臋kuj臋 bardzo. Ja chcia艂em jeszcze raz przekaza膰 偶yczenia w imieniu Zwi膮zku Harcerstwa Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Dzi臋kujemy za 偶yczenia. My艣l臋, 偶e b臋d臋 wyrazicielk膮 woli wszystkich pa艅stwa senator贸w, kiedy wam z kolei przeka偶臋 od nas pi臋kne 艣wi膮teczne 偶yczenia zdrowych, radosnych, szcz臋艣liwych 艣wi膮t Bo偶ego Narodzenia, jak r贸wnie偶 utrwalania tych warto艣ci, kt贸re le偶膮 u podstaw prawdziwego skautingu. Tego 偶ycz臋 wam jako marsza艂ek Senatu, tego 偶yczymy wam my wszyscy, senatorowie. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzedstawicielZwiazkuHarcerstwaPolskiego">Dzi臋kuj臋 bardzo. Czuwaj!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Czuwaj!</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PrzedstawicielZwiazkuHarcerstwaPolskiego">(Dzi臋kuj臋 bardzo, Pani Marsza艂ek.)</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Dzi臋kujemy za ten pok贸j przekazany z Betlejem przez m艂odych harcerzy. My艣l臋, 偶e b臋dzie on go艣ci艂 w naszych duszach. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Wysoka Izbo! Zanim og艂osz臋 przerw臋 i wyt艂umacz臋, do czego b臋dzie nam ona wszystkim potrzebna, prosz臋 o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej oraz Komisji Ustawodawczej, w sprawie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y, odb臋dzie si臋 zaraz po og艂oszeniu przerwy, w sali obrad plenarnych Senatu.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Wsp贸lne posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich oraz Komisji Spraw Emigracji i Polak贸w za Granic膮 rozpocznie si臋 tu偶 po og艂oszeniu przerwy w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych odb臋dzie si臋 bezpo艣rednio po zako艅czeniu obrad Senatu w sali nr 179. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Przerwa nie jest tylko potrzebna na prace komisji. Odrobina wypoczynku i mo偶liwo艣膰 konsumpcji pod jej koniec przyda si臋 bardzo Wysokiej Izbie. Zgodnie bowiem z sugestiami wielu senator贸w, b臋dziemy chcieli mo偶liwie szybko wyczerpa膰 porz膮dek obrad. Tak wi臋c og艂aszam przerw臋 do godziny 13.45.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#GlosyZSali">(Za d艂ugo, do 13.00!)</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Wystarczy, tak? Tylko czy ci, kt贸rzy b臋d膮 uczestniczy膰 w pracach komisji, te偶 b臋d膮 mieli szans臋...</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#GlosyZSali">(Wystarczy, tak.)</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dobrze, ulegn臋, zgodnie z regu艂ami demokracji, bo mam wra偶enie, 偶e wi臋kszo艣膰 pa艅stwa chce skr贸ci膰 przerw臋 do godziny 13.00. Gdyby pojawi艂a si臋 potrzeba jej przed艂u偶enia, na ekranie pojawi si臋 odpowiednia informacja.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 11 minut 55 do godziny 13 minut 24)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 wy艣wietli膰 informacj臋, 偶e b臋dziemy g艂osowa膰.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Wedle mojej oceny wzrokowej nie mamy kworum, a chcieli艣my przyst膮pi膰 do pilnych g艂osowa艅, jako 偶e Sejm czeka w pe艂nym napi臋ciu na nasze dzisiejsze produkty legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 jeszcze o chwil臋 cierpliwo艣ci, jak tylko si臋 zorientujemy, 偶e jest kworum...</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">(Przerwa by艂a za kr贸tka.)</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proponowa艂em, 偶eby przerwa by艂a troch臋 d艂u偶sza ze wzgl臋du na posi艂ek. G艂os ludu senatorskiego by艂 jednoznaczny. Wszyscy stwierdzili, 偶e zd膮偶ymy obradowa膰, je艣膰 i g艂osowa膰.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Powracamy do punktu 贸smego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracownik贸w jednostek sfery bud偶etowej.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e w przerwie w obradach odby艂o si臋 posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej oraz Komisji Gospodarki Narodowej, kt贸re ustosunkowa艂y si臋 do wszystkich wniosk贸w przedstawionych w trakcie debaty i przygotowa艂y wsp贸lne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e debata nad rozpatrywan膮 ustaw膮 zosta艂a zako艅czona i obecnie, zgodnie z art. 45 ust. 3 Regulaminu Senatu, mog膮 zabra膰 g艂os jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosk贸w sprawozdawc臋 Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej oraz Komisji Gospodarki Narodowej, senatora Dariusza K艂eczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#SenatorDariuszKleczek">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#SenatorDariuszKleczek">Na dzisiejszym wsp贸lnym posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej w sprawie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracownik贸w jednostek sfery bud偶etowej, komisje, po wys艂uchaniu senator贸w wnioskodawc贸w i przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, przyj臋艂y pro艣b臋 o wycofanie wniosku o wprowadzenie zg艂oszonych poprawek od ich autor贸w.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#SenatorDariuszKleczek">W zwi膮zku z tym wsp贸lne komisje wnosz膮 o przyj臋cie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracownik贸w jednostek sfery bud偶etowej bez poprawek. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo. Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostali senatorowie sprawozdawcy chc膮 jeszcze zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Wnioski w trakcie debaty zg艂osili senator Leon Kieres i pani senator Anna Bogucka-Skowro艅ska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Panie Marsza艂ku, mo偶e z miejsca. Wraz z senatorem Kieresem, w tej chwili nieobecnym, w czasie obrad komisji wycofali艣my sw贸j wniosek nie z powodu jego bezzasadno艣ci, ale z innych przyczyn. Ustawa z 12 grudnia 1997 r. obejmuje r贸wnie偶 pracownik贸w mianowanych, poniewa偶 nale偶膮 oni do sfery bud偶etowej, kt贸rej dotyczy ta ustawa, pozbawia ich natomiast dw贸ch przywilej贸w. Pierwszy wynika艂 z art. 2 ust. 3 pktu 4b, drugi za艣 z art. 2 ust. 3 pktu 5b. Chodzi tu o pozbawienie ich pewnych uprawnie艅 zwi膮zanych z mo偶liwo艣ci膮 uzyskania cz臋艣ci wynagrodzenia rocznego, proporcjonalnej do przepracowanego okresu, bez zawartego w tym artykule warunku, kt贸ry zwi膮zany jest z okresem co najmniej sze艣ciomiesi臋cznego zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Uwa偶ali艣my t臋 poprawk臋 za uzasadnion膮 ze wzgl臋d贸w prawnych. Chodzi艂o o to, aby ustawa by艂a zupe艂na i kompletna. Wycofanie poprawki by艂o z naszej strony motywowane tym, 偶e w tej chwili nie s膮 znane skutki finansowe jej przyj臋cia, zw艂aszcza je艣li chodzi o pracownik贸w samorz膮dowych gmin. O charakterze ich stosunku pracy decyduj膮 bowiem statuty gmin. W zwi膮zku z tym stwierdzili艣my, 偶e nie mo偶na przyjmowa膰 poprawki, zw艂aszcza do ustawy oko艂obud偶etowej, w sytuacji gdy nie s膮 znane jej skutki finansowe, a poza tym tak偶e dlatego, 偶e jej przyj臋cie mog艂oby op贸藕ni膰 wej艣cie w 偶ycie proponowanych rozwi膮za艅. Dlatego ubolewamy, 偶e ustawa zosta艂a do nas skierowana w trybie pilnym, co uniemo偶liwi艂o dok艂adniejsz膮 analiz臋 sytuacji pracownik贸w mianowanych. Uwa偶amy, 偶e nasze stanowisko prawnie jest skuteczne.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Takie by艂y nasze motywy wycofania wniosku i dlatego zabra艂am w tej chwili g艂os. Wycofanie przez nas wniosku uzyska艂o aprobat臋 komisji i z tym si臋 zgadzamy. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Czy pozostali senatorowie sprawozdawcy chc膮 zabra膰 g艂os? S膮 to: pani senator El偶bieta P艂onka z Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej i pan senator Andrzej Sikora z Komisji Gospodarki Narodowej. Jest nieobecny, to znaczy 偶e nie ma zamiaru zabra膰 g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przechodzimy do g艂osowania w sprawie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracownik贸w jednostek sfery bud偶etowej.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e w tej sprawie w trakcie debaty zosta艂y przedstawione nast臋puj膮ce wnioski: Komisja Rodziny i Polityki Spo艂ecznej oraz Komisja Gospodarki Narodowej wnosi艂y o przyj臋cie ustawy bez poprawek; senator Anna Bogucka-Skowro艅ska oraz senator Leon Kieres wycofali swoj膮 poprawk臋 w sprawie zmiany brzmienia art. 2 ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Informuj臋, 偶e w zwi膮zku z wycofaniem wniosku senator Anny Boguckiej-Skowro艅skiej oraz senatora Leona Kieresa przyst膮pimy do g艂osowania nad popartym przez po艂膮czone komisje wnioskiem Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej oraz Komisji Gospodarki Narodowej o przyj臋cie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad wnioskiem komisji o przyj臋cie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracownik贸w jednostek sfery bud偶etowej bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem przedstawionego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto jest przeciw, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Na 80 obecnych senator贸w 79 g艂osowa艂o za, nikt nie by艂 przeciw, 1 wstrzyma艂 si臋 od g艂osu. (:bG艂osowanie nr 21).</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracownik贸w jednostek sfery bud偶etowej.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Powracamy do punktu dziewi膮tego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Prawo o ruchu drogowym".</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e podczas przerwy w obradach odby艂o si臋 posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej, kt贸re ustosunkowa艂y si臋 do wszystkich wniosk贸w przedstawionych w trakcie debaty.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam te偶, 偶e debata nad rozpatrywan膮 ustaw膮 zosta艂a zako艅czona i obecnie, zgodnie z art. 45 ust. 3 Regulaminu Senatu, g艂os mog膮 zabra膰 jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej, senatora Jacka Sauka, i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosk贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#SenatorJacekSauk">Dzi臋kuj臋, Panie Marsza艂ku.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#SenatorJacekSauk">Wysoka Izbo! Komisja Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej oraz Komisja Gospodarki Narodowej na wsp贸lnym posiedzeniu w dniu dzisiejszym przyj臋艂y w g艂osowaniu poprawki do ustawy o zmianie ustawy "Prawo o ruchu drogowym" przedstawione wczoraj Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#SenatorJacekSauk">Poprawki zaproponowane przez Komisj臋 Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej przyj臋to dwunastoma g艂osami za, przy siedmiu g艂osach sprzeciwu i jednym g艂osie wstrzymuj膮cym si臋, a poprawk臋 Komisji Gospodarki Narodowej - jednomy艣lnie. W zwi膮zku z tym prosz臋, aby Wysoki Senat raczy艂 przyj膮膰 poprawki pierwsz膮 i drug膮, zawarte w druku nr 41Z.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#SenatorJacekSauk">S膮dz臋, 偶e dodatkowa motywacja jest zb臋dna, bowiem podczas obrad poszczeg贸lnych komisji przedstawili j膮 ju偶 minister oraz cz艂onkowie rz膮du, a my z pani膮 senator to pa艅stwu zaprezentowali艣my. Chyba 偶e pa艅stwo jeszcze raz chcieliby to us艂ysze膰. Dzi臋kuj臋 uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy pozostali senatorowie sprawozdawcy chc膮 zabra膰 g艂os? Sprawozdawc膮 komisji by艂a...</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przepraszam bardzo, nie zauwa偶y艂em. Prosz臋, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#SenatorGenowefaFerenc">Chcia艂abym nawi膮za膰 do dyskusji, kt贸ra toczy艂a si臋 na wsp贸lnym posiedzeniu komisji. Przedstawiciel Biura Legislacyjnego powiadomi艂 nas, 偶e nie powinni艣my tych poprawek uchwala膰, poniewa偶 wychodzimy poza materi臋 przedstawion膮 w pilnym projekcie rz膮dowym. St膮d taki akurat rozk艂ad g艂os贸w podczas g艂osowania. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przewidzia艂em g艂os dla pani senator Ferenc jako sprawozdawcy Komisji Gospodarki Narodowej, ale rozumiem, 偶e teraz ju偶 nie ma takiej potrzeby. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przechodzimy do g艂osowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Prawo o ruchu drogowym".</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e w tej sprawie komisje przedstawi艂y w trakcie debaty wnioski o wprowadzenie poprawek.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Informuj臋, 偶e zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu, za chwil臋 zostan膮 przeprowadzone kolejne g艂osowania nad przedstawionymi poprawkami, wed艂ug kolejno艣ci przepis贸w ustawy.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad przedstawionymi poprawkami. Pa艅stwo pozwol膮, 偶e b臋d臋 czyta艂 tylko uzasadnienia. Tekst poprawek jest d艂ugi, a poza tym jest zawarty w przedstawionych pa艅stwu drukach.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Poprawka pierwsza ma na celu zmian臋 art. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o zmianie ustawy "Prawo o ruchu drogowym". Polega na wprowadzeniu zmian w niekt贸rych przepisach ustawy z 20 czerwca 1997 r. "Prawo o ruchu drogowym". Art. 144 ust. 2 tej ustawy w wersji przyj臋tej przez Sejm przesuwa o rok termin, w kt贸rym maj膮 straci膰 moc porozumienia zawarte przez kierownik贸w urz臋d贸w rejonowych z gminami, dotycz膮ce przej臋cia przez gminy niekt贸rych zada艅 administracyjnych z zakresu komunikacji. Dodatkowe zmiany w przepisach prawa o ruchu drogowym, postulowane w tej poprawce, wi膮偶膮 si臋 merytorycznie z przesuni臋ciem terminu i dotycz膮: sprecyzowania zakresu zada艅 zleconych tak zwanym wielkim miastom; wyd艂u偶enia czasu, w kt贸rym mog膮 zachowa膰 moc przepisy wykonawcze wydane na podstawie poprzedniego prawa o ruchu drogowym z 1983 r.; zmian terminu wej艣cia w 偶ycie niekt贸rych przepis贸w tej ustawy, dotycz膮cych mi臋dzy innymi nowego wzoru dokumentu prawa jazdy, karty pojazdu i nowych zasad uzyskiwania prawa jazdy.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem tej poprawki, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-103.11" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Na 83 obecnych senator贸w 60 g艂osowa艂o za, 21 - przeciw, 2 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu. (:bG艂osowanie nr 22).</u>
          <u xml:id="u-103.12" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Stwierdzam, 偶e Senat przyj膮艂 poprawk臋 pierwsz膮.</u>
          <u xml:id="u-103.13" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kolejna poprawka, Komisji Gospodarki Narodowej, poparta przez po艂膮czone komisje, nadaje art. 2 nast臋puj膮ce brzmienie: "Ustawa wchodzi w 偶ycie po up艂ywie 14 dni od dnia og艂oszenia." Poprawka uwzgl臋dnia fakt, i偶 odst膮pienie od zachowania wymaganego dwutygodniowego vacatio legis nie znajduje uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-103.14" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-103.15" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem tej poprawki, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-103.16" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-103.17" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-103.18" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-103.19" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Na 85 obecnych senator贸w 65 g艂osowa艂o za, 10 - przeciw, 9 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu, 1 nie g艂osowa艂. (:bG艂osowanie nr 23).</u>
          <u xml:id="u-103.20" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Stwierdzam, 偶e Senat przyj膮艂 poprawk臋 drug膮.</u>
          <u xml:id="u-103.21" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad ca艂o艣ci膮 projektu uchwa艂y w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Prawo o ruchu drogowym" wraz z przyj臋tymi przez Senat poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-103.22" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-103.23" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem projektu uchwa艂y w ca艂o艣ci wraz z przyj臋tymi przez Senat poprawkami, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-103.24" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto jest przeciw, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-103.25" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-103.26" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Na 85 obecnych senator贸w 62 g艂osowa艂o za, 18 - przeciw, 5 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu. (:bG艂osowanie nr 24).</u>
          <u xml:id="u-103.27" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Prawo o ruchu drogowym".</u>
          <u xml:id="u-103.28" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyst臋pujemy do punktu jedenastego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-103.29" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e rozpatrywana ustawa zosta艂a uchwalona przez Sejm na pi膮tym posiedzeniu w dniu 11 grudnia 1997 r., a do Senatu przekazana 12 grudnia 1997 r. Marsza艂ek Senatu w dniu 12 grudnia 1997 r., zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowa艂 j膮 do Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu, Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej, Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowa艂y swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-103.30" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam ponadto, 偶e tekst ustawy zawarty jest w druku nr 34, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 34A, 34B i 34C.</u>
          <u xml:id="u-103.31" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu, senatora Jerzego Smorawi艅skiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorJerzySmorawinski">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#SenatorJerzySmorawinski">Proponowany przez Sejm projekt ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej w spos贸b znacz膮cy r贸偶ni si臋 od projektu rz膮dowego. I to dobrze. Projekt ten bowiem przewidywa艂 skre艣lenie w ustawie o kulturze fizycznej ust. 2 w art. 19 oraz art. 61. W ten spos贸b ustawodawca zrezygnowa艂 z okre艣lenia liczby godzin wychowania fizycznego. Efektem tego projektu by艂oby utrzymanie trzech godzin wychowania fizycznego, a nawet powr贸t do dw贸ch godzin w tygodniu. Na szcz臋艣cie Sejm z艂agodzi艂 drastyczne propozycje rz膮du i proponowana zmiana dotyczy tylko art. 61 pktu 2: "Tygodniowy wymiar godzin wychowania fizycznego, o kt贸rym mowa w art. 19 ust. 2, wynosi w okresie od dnia 1 wrze艣nia 1996 r. do dnia 31 sierpnia 2000 r., co najmniej trzy godziny lekcyjne." Nie zmienia to obowi膮zku wprowadzenia pi臋ciu godzin lekcyjnych wychowania fizycznego tygodniowo od 1 wrze艣nia roku 2000. Poza tym utrzymuje obowi膮zek zapewnienia co najmniej trzech godzin wuefu tygodniowo oraz dodatkowo pozostawia w gestii w艂adz samorz膮dowych wcze艣niejsze wprowadzenie czwartej i ewentualnie pi膮tej godziny wychowania fizycznego, w zale偶no艣ci od mo偶liwo艣ci samorz膮dowych i uwarunkowa艅 lokalnych. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej popiera proponowan膮 zmian臋, wymaga to jednak nieco szerszego komentarza.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#SenatorJerzySmorawinski">Ot贸偶 geneza zapisu o liczbie godzin wychowania fizycznego w ustawie o kulturze fizycznej ma swoj膮 histori臋. W odr贸偶nieniu od innych nowelizowanych tutaj ustaw, nie by艂 to zapis zrobiony pochopnie. Wr臋cz przeciwnie, by艂 poprzedzony g艂臋bokimi przemy艣leniami, oparty na naukowej analizie oraz zgodny ze spo艂ecznym zapotrzebowaniem. By艂 poparty r贸wnie偶 innymi ustawami i zarz膮dzeniami, kt贸re dawa艂y narz臋dzia i mechanizmy umo偶liwiaj膮ce jego realizacj臋.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#SenatorJerzySmorawinski">Pragn臋 bardzo kr贸tko przypomnie膰, 偶e Rada Kultury Fizycznej przy prezydencie Wa艂臋sie, kt贸rej zreszt膮 mia艂em przyjemno艣膰 przewodniczy膰, jako pierwsza dokona艂a analizy zdrowia spo艂eczno艣ci polskiej, w tym w szczeg贸lno艣ci zdrowia dzieci i m艂odzie偶y. Efektem tej pracy by艂o stanowisko owej rady, m贸wi膮ce o konieczno艣ci zwi臋kszenia liczby godzin wychowania fizycznego. Kontynuacj膮 tych dzia艂a艅 by艂y inicjatywy Senatu, kt贸ry przej膮艂 patronat nad dwiema konferencjami dotycz膮cymi prozdrowotnego wychowania dzieci i m艂odzie偶y. Odby艂y si臋 one w latach 1994 i 1995, przy znacz膮cym wsp贸艂udziale finansowym i organizacyjnym Senatu. Doprowadzono w贸wczas do wydania pokonferencyjnych materia艂贸w, w kt贸rych zawarta by艂a nie tylko analiza zdrowia naszej m艂odzie偶y, lecz r贸wnie偶 odpowied藕 na to, jak wp艂ywa aktywno艣膰 ruchowa na harmonijny rozw贸j fizyczny m艂odzie偶y.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#SenatorJerzySmorawinski">Na podstawie racjonalnych przes艂anek w styczniu 1996 r. parlament podj膮艂 uchwa艂臋 o kulturze fizycznej ze stosownymi zapisami. Za dzia艂alno艣ci膮 parlamentu posz艂o Ministerstwo Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej, kt贸re w 1996 r. opracowa艂o Narodowy Program Zdrowia. Ot贸偶 tam, po艣r贸d osiemnastu cel贸w operacyjnych, na pierwszym miejscu uwzgl臋dniono zwi臋kszenie aktywno艣ci fizycznej ludno艣ci, a na trzydziestej si贸dmej stronie dokumentu jest napisane: "Nale偶y wprowadzi膰 w szko艂ach podstawowych i ponadpodstawowych wszystkich typ贸w pi臋膰 godzin wychowania fizycznego".</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#SenatorJerzySmorawinski">Powiedzia艂em wcze艣niej o mechanizmach wykonawczych. Jednym z tych mechanizm贸w by艂a ustawa o dop艂atach do gier liczbowych, z kt贸rych znacz膮c膮 cz臋艣膰 finans贸w skierowano na budow臋 infrastruktury sportowej, a tak偶e na sport dzieci i m艂odzie偶y oraz os贸b niepe艂nosprawnych. W zwi膮zku z tym zwi臋kszono r贸wnie偶 liczb臋 nauczycieli kszta艂conych na akademiach wychowania fizycznego, powo艂ano szko艂y zawodowe kszta艂c膮ce nauczycieli wychowania fizycznego na poziomie licencjat贸w, jak r贸wnie偶 uruchomiono w innych uczelniach kierunki umo偶liwiaj膮ce nabycie praw pedagogicznych w zakresie wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#SenatorJerzySmorawinski">Rz膮d, wnosz膮c projekt tej drastycznej nowelizacji ustawy, motywowa艂 go brakiem bazy i kadry oraz trudno艣ciami finansowymi. Jest faktem, 偶e nie wszystkie nasze szko艂y posiadaj膮 stosown膮 baz臋. Stanowi膮 one oko艂o 50% wszystkich szk贸艂. Pragn臋 jednak zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e istniej膮cy zapis w ustawie o kulturze fizycznej, jak r贸wnie偶 mechanizmy, o kt贸rych m贸wi艂em, stymulowa艂y budowanie infrastruktury i w ci膮gu zaledwie dw贸ch lat powsta艂y czterysta trzydzie艣ci dwa obiekty sportowe, w tym czterdzie艣ci dwie p艂ywalnie i dwie艣cie pi臋膰dziesi膮t sal gimnastycznych. Uaktywnione zosta艂y samorz膮dy, bo w systemie o艣wiatowo-samorz膮dowym obecnie budowanych jest blisko tysi膮c sal gimnastycznych.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#SenatorJerzySmorawinski">Z tym wi膮偶e si臋 kwestia szkolenia kadry. Chcia艂bym z ca艂膮 odpowiedzialno艣ci膮 powiedzie膰, jako rektor jednej z akademii wychowania fizycznego, 偶e aktualne programy szkolenia, pedagogizacji student贸w, w spos贸b znaczny r贸偶ni膮 si臋 od takich form prowadzenia wychowania fizycznego, do jakich byli艣my przyzwyczajeni kiedy艣. Uczymy m艂odzie偶 prowadzenia zaj臋膰 w terenie i wykorzystywania wszelkich walor贸w wynikaj膮cych z zaj臋膰 terenowych, ze 艣wie偶ego powietrza. Oczywi艣cie, nikogo nie nauczy si臋 p艂ywania na sucho, ale zaj臋cia terenowe s膮 wspania艂膮 okazj膮 do rozwoju fizycznego i do tego nowa kadra nauczycieli jest przygotowana.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#SenatorJerzySmorawinski">Poza tym wprowadzili艣my przed paroma laty przedmiot zwany wychowaniem prozdrowotnym. To jest bardzo istotne dlatego, 偶e nauczyciele potrafi膮 w tej chwili m贸wi膰 o zdrowym stylu 偶ycia i nie by艂oby nic zdro偶nego, gdyby jedn膮 czy drug膮 lekcj臋 wychowania fizycznego, kiedy warunki atmosferyczne nie pozwalaj膮 na prowadzenie zaj臋膰 terenowych, po艣wi臋ci膰 w艂a艣nie zagadnieniom wychowania prozdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#SenatorJerzySmorawinski">Kolejn膮 spraw膮 jest to, 偶e niestety zagra偶a nam ni偶 demograficzny. Po 2000 r. zbiegn膮 si臋 dwie rzeczy: ni偶 demograficzny i wzrost liczby wykszta艂conych nauczycieli, zatem mo偶liwo艣ci wprowadzenia tych godzin zaistniej膮.</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#SenatorJerzySmorawinski">Istotn膮 spraw膮 s膮 oczywi艣cie trudno艣ci finansowe. Trudno nie przyzna膰 racji osobie twierdz膮cej, 偶e nauczycielom po prostu trzeba zap艂aci膰. Dane przekazane przez pana ministra Handkego m贸wi艂y jednak, 偶e koszty wprowadzenia trzeciej godziny wychowania fizycznego si臋gaj膮 135 milion贸w z艂otych. W ci膮gu ostatnich dw贸ch dni mieli艣my ju偶 tu okazj臋 s艂ysze膰 o znacznie wi臋kszych kosztach r贸偶nych innych spraw. Chcia艂em te偶 powiedzie膰, 偶e pan marsza艂ek Struzik wskazywa艂 na inne ewentualne 藕r贸d艂a uzyskania wp艂yw贸w do bud偶etu. Nie chcia艂bym rozwija膰 tego tematu, ale ostatnio bardzo mnie zbulwersowa艂a sprawa op艂acania r贸偶nych nale偶no艣ci podatkowych odsetkami od d艂ug贸w istniej膮cych w s艂u偶bie zdrowia. Tylko z tego tytu艂u, jak donosz膮 raporty NIK, w bie偶膮cym roku nie wp艂yn臋艂o do bud偶etu 650 milion贸w z艂otych.</u>
          <u xml:id="u-104.11" who="#SenatorJerzySmorawinski">Wysoka Izbo! Omawiana ustawa dotyczy oczywi艣cie aktywno艣ci ruchowej dzieci i m艂odzie偶y w wieku szkolnym, jej skutki si臋gaj膮 jednak daleko w przysz艂o艣膰. B臋dzie ona bowiem rzutowa膰 na zdrowotno艣膰 przysz艂ego pokolenia ludzi dojrza艂ych. Naszym obowi膮zkiem jest zadbanie, aby pokolenie to sk艂ada艂o si臋 ze zdrowych ludzi. Jest to mo偶liwe tylko dzi臋ki wczesnemu wyrobieniu w nich nawyku aktywno艣ci ruchowej. Jego brak jest mi臋dzy innymi powodem tego, 偶e obecny stan zdrowia naszego spo艂ecze艅stwa, naszej populacji, nie jest najlepszy. Jest to spo艂ecze艅stwo, w kt贸rym, jak ju偶 wszyscy dobrze wiemy, milion os贸b cierpi na chorob臋 wie艅cow膮, za艣 trzy miliony na nadci艣nienie t臋tnicze. Mamy rocznie sto tysi臋cy przypadk贸w zawa艂贸w, z czego oko艂o 40% ze skutkiem 艣miertelnym. To tak jakby codziennie rozbija艂 si臋 samolot z oko艂o stu dwudziestoma osobami na pok艂adzie. Powodem tego wszystkiego jest mi臋dzy innymi brak ruchu. Mog臋 tak偶e przytoczy膰 inne dane, ot贸偶 w艣r贸d populacji os贸b, kt贸re przekroczy艂y trzydziesty pi膮ty rok 偶ycia, tylko 9,6%-13,8%, w zale偶no艣ci od 艣rodowiska, prowadzi aktywny tryb 偶ycia.</u>
          <u xml:id="u-104.12" who="#SenatorJerzySmorawinski">Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu wyra偶a nadziej臋, 偶e wniesiona nowelizacja b臋dzie do 2000 r. jedyn膮 zmian膮 w procesie wdra偶ania w szko艂ach pi臋ciu godzin wychowania fizycznego w tygodniu. Wyra偶amy nadziej臋, 偶e okres najbli偶szych dw贸ch lat b臋dzie s艂u偶y艂 dalszemu przygotowaniu infrastruktury i wykszta艂ceniu liczniejszej kadry nauczycielskiej.</u>
          <u xml:id="u-104.13" who="#SenatorJerzySmorawinski">Jeszcze raz wnosz臋 o poparcie projektu sejmowego. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej, senatora Lecha Feszlera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#SenatorLechFeszler">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#SenatorLechFeszler">W imieniu Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej pragn臋 przedstawi膰 sprawozdanie komisji w sprawie uchwalonej przez Sejm, w dniu 11 grudnia 1997 r., ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#SenatorLechFeszler">Po jej rozpatrzeniu komisja jednog艂o艣nie postanowi艂a zarekomendowa膰 Wysokiej Izbie przyj臋cie wymienionej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#SenatorLechFeszler">Proponowana zmiana w art. 61 ust. 2 ustawy jest zwi膮zana z vacatio legis art. 19 ust. 2 ustawy o kulturze fizycznej, wprowadzaj膮cego obowi膮zek zapewnienia w szko艂ach podstawowych i ponadpodstawowych pi臋ciu godzin lekcyjnych wychowania fizycznego tygodniowo. Konieczno艣膰 wprowadzenia tego :ivacatio legis spowodowana jest przede wszystkim brakiem odpowiedniej bazy materialnej, g艂贸wnie sal gimnastycznych, w szko艂ach prowadzonych przez gminy, ale nie tylko, bo tak偶e nie wszystkie szko艂y ponadpodstawowe, kuratoryjne czy te偶 resortowe posiadaj膮 tak膮 baz臋. Ju偶 obecnie s膮 trudno艣ci z realizacj膮 wprowadzonej od 1 wrze艣nia 1996 r. trzeciej godziny wychowania fizycznego. Oko艂o 40% szk贸艂 nie ma sal gimnastycznych, brakuje basen贸w i boisk sportowych, a tak偶e 艣rodk贸w na zwi臋kszenie liczby nowych zaj臋膰 lekcyjnych. O nie doszacowanej subwencji o艣wiatowej m贸wiono ju偶 w poprzedniej kadencji obu izb parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#SenatorLechFeszler">Po reformie samorz膮dowej w 1990 r., a nast臋pnie po przej臋ciu szk贸艂 gminy rozpocz臋艂y tworzenie nowej bazy materialnej nie tylko w postaci budowy obiekt贸w dydaktycznych, ale tak偶e poprzez budow臋 sal sportowych, basen贸w i boisk, cz臋sto przy wsparciu finansowym Urz臋du Kultury Fizycznej i Turystyki. Dlatego te偶, zdaj膮c spraw臋 z dotychczasowych uwarunkowa艅, komisja przyjmuje rozwi膮zanie proponowane przez Sejm. Traktuje je przy tym jako wytyczn膮, bo art. 19 m贸wi o co najmniej pi臋ciu godzinach zaj臋膰 w 2000 r., przy jednoczesnym pozostawieniu obecnie co najmniej trzech godzin lekcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#SenatorLechFeszler">Komisja Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej proponuje Wysokiej Izbie przyj臋cie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, pana senatora Krzysztofa Lipca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#SenatorKrzysztofLipiec">W imieniu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej mam zaszczyt przedstawi膰 wysokiemu senatowi sprawozdanie z prac tej komisji nad ustaw膮 o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Pani marsza艂ek Senatu w dniu 12 grudnia 1997 r. skierowa艂a ustaw臋 do naszej komisji. Komisja Nauki i Edukacji Narodowej pracowa艂a nad projektem w dniu wczorajszym i proponuje Wysokiemu Senatowi przyj臋cie ustawy bez poprawek. W trakcie obrad komisji zosta艂 zg艂oszony r贸wnie偶 wniosek mniejszo艣ci, kt贸ry zostanie przedstawiony przez sprawozdawc臋 mniejszo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Sprawozdawca Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu w bardzo obszernym wyst膮pieniu odni贸s艂 si臋 do propozycji zmian omawianej ustawy, tak wi臋c ja postaram si臋 tylko bardzo kr贸tko przedstawi膰 sytuacj臋. Ot贸偶 trzeba wyra藕nie powiedzie膰, 偶e g艂贸wny zamys艂 tw贸rcy ustawy o kulturze fizycznej, wyra偶ony w art. 19 ust. 2, nie zosta艂 zmieniony w wyniku prac Sejmu nad jej nowelizacj膮, bowiem przepis o obligatoryjnym wprowadzeniu pi臋ciu godzinach lekcyjnych wychowania fizycznego b臋dzie obowi膮zywa艂 od 1 wrze艣nia 2000 r. i b臋dzie uj臋ty w szkolnych planach nauczania. Zmiana dotyczy natomiast rozdzia艂u 12, dok艂adnie za艣 art. 61, a wi臋c przepis贸w przej艣ciowych i ko艅cowych. M贸wi si臋 tam, 偶e do 31 sierpnia 2000 r. zaj臋cia z wychowania fizycznego maj膮 si臋 odbywa膰 w wymiarze co najmniej trzech godzin tygodniowo. Istniej膮 wi臋c mo偶liwo艣ci, aby szko艂y dysponuj膮ce odpowiednimi 艣rodkami finansowymi zapewnia艂y swoim wychowankom kszta艂cenie w zakresie wychowania fizycznego na poziomie wy偶szym ni偶 mog膮 to zapewni膰 trzy godziny tygodniowo.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Nie da si臋 ukry膰, 偶e omawiana ustawa, zaproponowana przez rz膮d w trybie pilnym, ma charakter oko艂obud偶etowy. Przy czym w tym wszystkim nie chodzi o brak sal gimnastycznych czy mo偶liwo艣ci nauczania tego przedmiotu, bowiem zaj臋cia z wychowania fizycznego mog膮 si臋 odbywa膰 r贸wnie偶 poza wymienionymi przeze mnie obiektami. Tu chodzi o pieni膮dze. Po prostu rz膮d nie jest w stanie zapewni膰 pod wzgl臋dem finansowym mo偶liwo艣ci realizowania zaj臋膰 z wychowania fizycznego, tak jak to by艂o powiedziane w art. 61 ust. 2 ustawy, kt贸ra jeszcze obowi膮zuje. Dzi臋kuj臋 pa艅stwu serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 mniejszo艣ci Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, senatora Mariana 呕enkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#SenatorMarianZenkiewicz">W imieniu w艂asnym i grupy senator贸w wnosz臋 o odrzuceniu w ca艂o艣ci ustawy z dnia 11 grudnia 1997 r. o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Naszym zdaniem, argumentacja rz膮du, powo艂uj膮cego si臋 na brak mo偶liwo艣ci organizacyjno-lokalowych, brak nauczycieli oraz 艣rodk贸w finansowych, nie jest przekonuj膮ca. Mi臋dzy innymi dlatego, i偶 w ci膮gu ca艂ego ponadczteroletniego okresu prac nad projektem ustawy o kulturze fizycznej zawsze s艂yszeli艣my z ust przedstawicieli rz膮d贸w, co prawda poprzednich, i偶 resort edukacji jest w pe艂ni gotowy do wykonania tej ustawy. Niedawna zmiana rz膮du nie mog艂a przecie偶 nijak wp艂yn膮膰 na zmian臋 bazy sportowej i kadrowej w naszych szko艂ach. Przeciwnie, to w艂a艣nie w ci膮gu ostatnich trzech lat baza ta wzrasta艂a niezwykle szybko. M贸wi艂 ju偶 o tym pan pose艂 sprawozdawca poprzedniej komisji. Przypomn臋, 偶e chodzi o czterysta trzydzie艣ci dwa obiekty sportowe, w tym dwie艣cie pi臋膰dziesi膮t sal gimnastycznych. Jest to olbrzymie wsparcie ilo艣ciowe i jako艣ciowe dla tej sfery. M贸wienie o braku kadry te偶 jest w du偶ej mierze w膮tpliwym argumentem, wspomina艂 o tym pan pose艂 sprawozdawca. Ja natomiast mog臋 doda膰, 偶e wszelkie analizy, dotycz膮ce osi膮gni臋膰 szk贸艂 na niwie sportu, wskazuj膮 jednoznacznie, 偶e wa偶ny jest przede wszystkim stosunek nauczyciela do tych spraw i jego zaanga偶owanie. A to ju偶 jest zupe艂nie inne zagadnienie.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Wreszcie argument o braku 艣rodk贸w. Przecie偶 chodzi o kwot臋 rz臋du 117 milion贸w z艂otych w przysz艂ym roku, jak m贸wi膮 jedni, albo 135 milion贸w z艂otych, jak m贸wi膮 inni. Prosz臋 przy tym zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e tragiczne statystyki o katastrofalnym stanie zdrowia i niskiej sprawno艣ci fizycznej naszej m艂odzie偶y zmuszaj膮 do refleksji nad tego typu dzia艂aniami. Czy偶by wi臋c drobne, praktycznie prawie nic nie znacz膮ce oszcz臋dno艣ci bud偶etowe mia艂y by膰 rozstrzygaj膮cym argumentem na rzecz op贸藕niania realizacji ustawy o kulturze fizycznej? Czy mamy prawo akceptowa膰 decyzje, kt贸re hamuj膮 dzia艂ania na rzecz poprawy zdrowia i sprawno艣ci fizycznej naszej m艂odzie偶y? Naszym zdaniem, nie. Nie tylko nie mamy takiego prawa, ale wr臋cz przeciwnie, mamy bezwzgl臋dny obowi膮zek dzia艂a膰 na rzecz rozwijania kultury fizycznej i sportu we wszystkich naszych szko艂ach.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Dlatego apelujemy do wszystkich senator贸w, kt贸rym le偶膮 na sercu zdrowie i sprawno艣膰 fizyczna naszej m艂odzie偶y, aby g艂osowali tak jak my, to znaczy za odrzuceniem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Na zako艅czenie jeszcze jedna uwaga. Z naszej dyskusji o zmianie ustawy o kulturze fizycznej nie wolno robi膰 sporu o charakterze 艣wiatopogl膮dowym czy politycznym. Dlatego zdumieniem nape艂ni艂a mnie wypowied藕 jednego z cz艂onk贸w naszej komisji, kt贸ry por贸wna艂 pr贸b臋 d膮偶膮c膮 do zwi臋kszenia liczby godzin wychowania fizycznego do praktyk totalitarnych. Naprawd臋, to nie jest naszym zadaniem. My jeste艣my dalecy od totalitaryzmu i nie o to nam w tym wniosku chodzi. Chodzi za艣 o to, 偶e skoro powiedzia艂o si臋 ju偶 pierwsze s艂owo w sprawie reform w wychowaniu fizycznym, to trzeba doko艅czy膰. Nie mo偶na w chwili obecnej hamowa膰, mi臋dzy innymi, reformy Narodowego Programu Zdrowia, w kt贸rym te偶 jest mowa o konieczno艣ci wprowadzenia pi臋ciu godzin wuefu do szk贸艂. Je艣li b臋dziemy to odsuwa膰, zawsze znajdziemy argumenty, kt贸re b臋d膮 mog艂y podawa膰 w w膮tpliwo艣膰 sens tej uchwa艂y. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 mniejszo艣ci Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu, senatora Jerzego Cie艣laka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#SenatorJerzyCieslak">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#SenatorJerzyCieslak">W latach 1990-1993 w wyniku zmian kilku akt贸w prawnych zlikwidowano Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej. Zniesiono gwarancje dotycz膮ce przeznaczania cz臋艣ci zysk贸w totalizatora na budow臋 obiekt贸w sportowych. Zlikwidowano w szko艂ach oko艂o 40% zaj臋膰 z wychowania fizycznego. To nie s膮 argumenty polityczne, ja m贸wi臋 o faktach.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#SenatorJerzyCieslak">W 1993 r. badania prowadzone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej wykaza艂y, 偶e tylko 5% dzieci uprawia艂o sport. W opinii Ministerstwa Zdrowia i Opieki Spo艂ecznej tylko 12% dzieci badanych przez pediatr贸w kwalifikowano jako zdrowe. Oko艂o 30% poborowych nie nadawa艂o si臋 do s艂u偶by wojskowej z przyczyn zdrowotnych. W tej sytuacji nie mia艂y sensu pr贸by kolejnej nowelizacji ustawy o kulturze fizycznej z 3 lipca 1984 r.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#SenatorJerzyCieslak">Nowa ustawa zosta艂a uchwalona 18 stycznia 1996 r. By艂 to projekt poselski i prace nad nim trwa艂y w Sejmie ponad rok. Ustawa w spos贸b kompleksowy reguluje wszelkie dzia艂ania w zakresie kultury fizycznej i sportu oraz, co jest nie mniej wa偶ne, dostosowuje nasz system prawny do regulacji obowi膮zuj膮cych w krajach Unii Europejskiej. Podkre艣lam z naciskiem, 偶e odnosi si臋 to r贸wnie偶 do art. 19, nak艂adaj膮cego na plac贸wki o艣wiaty i wychowania obowi膮zek prowadzenia zaj臋膰 wychowania fizycznego, oraz do art. 61, kt贸ry zwi臋ksza tygodniowy wymiar godzin wychowania fizycznego w szko艂ach do co najmniej czterech godzin od 1998 r. i do pi臋ciu godzin od roku 2000. W okresie prac nad t膮 ustaw膮 pos艂owie i senatorowie informowani byli przez Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Urz膮d Kultury Fizycznej i Turystyki o powa偶nych trudno艣ciach w realizacji zapis贸w dw贸ch wymienionych artyku艂贸w. M贸wiono o konieczno艣ci szybkiego budowania nowych obiekt贸w sportowych i zwi臋kszenia liczby nauczycieli wychowania fizycznego o 30%.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#SenatorJerzyCieslak">Wysoki Senacie, parlamentarzy艣ci koalicji SLD-PSL nie byli jednak spolegliwi wobec swojego rz膮du. Uznali, 偶e kultura fizyczna jest cz臋艣ci膮 og贸lnej kultury spo艂ecze艅stwa, a lekcje wychowania fizycznego i zaj臋cia sportowe w szko艂ach s膮 bardzo istotnym elementem spo艂ecznej profilaktyki zdrowotnej. W zwi膮zku z tym ju偶 w 1995 r., a wi臋c w okresie kiedy trwa艂y prace nad ustaw膮, ruszy艂a budowa czterystu nowych obiekt贸w sportowych. Obecnie w trakcie realizacji jest tysi膮c pi臋膰set takich obiekt贸w. Od trzech lat obserwujemy ogromn膮 mobilizacj臋 administracji rz膮dowej i samorz膮dowej wok贸艂 tych w艂a艣nie zada艅. Inwestycje i remonty modernizacyjne s膮 wsp贸lnie finansowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, Urz膮d Kultury Fizycznej i Turystyki oraz samorz膮dy miast i gmin. Nie wolno nam zmarnowa膰 tego okresu mobilizacji, nie nale偶y jej tak偶e wyhamowywa膰. Zwi臋kszono nab贸r student贸w w akademiach wychowania fizycznego i w college'ach. Mamy wi臋c za sob膮 trzyletni okres intensywnych przygotowa艅 do realizacji zapis贸w art. 61.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#SenatorJerzyCieslak">W tej sytuacji nowa koalicja zg艂asza projekt nowelizacji ustawy o kulturze fizycznej, ograniczaj膮cy obowi膮zkow膮 liczb臋 lekcji wychowania fizycznego do trzech tygodniowo a偶 do 31 sierpnia 2000 r. W 艣wietle fakt贸w i opinii, kt贸re przedstawi艂em wcze艣niej, nie jest to dobra inicjatywa. Jej realizacja ograniczy udzia艂 dzieci i m艂odzie偶y w zorganizowanych formach wysi艂ku fizycznego, sprzyjaj膮cego dobrej kondycji psychofizycznej, i w dalszym ci膮gu najbardziej powszechn膮 form膮 膰wicze艅 fizycznych b臋d膮 ta艅ce w zadymionych dyskotekach, po wypiciu pi臋ciu piw.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#SenatorJerzyCieslak">Panie i Panowie Senatorowie, z tych i innych wzgl臋d贸w, o kt贸rych m贸wili艣my w czasie posiedzenia komisji, a kt贸rych nie przytaczam dlatego, 偶e szanuj臋 czas Wysokiej Izby, a poza tym ze wzgl臋du na to, i偶 proponowana nowelizacja niezgodna jest z Narodowym Programem Zdrowia, w imieniu mniejszo艣ci Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu prosz臋 Wysoki Senat o odrzucenie ustawy uchwalonej przez Sejm w dniu 11 grudnia 1997 r., a wi臋c o poparcie wniosku mniejszo艣ci z druku 34A. Uwa偶nie wys艂uchali艣my wyst膮pienia sprawozdawcy wi臋kszo艣ci komisji, by膰 mo偶e w spos贸b nie zamierzony, w ko艅cowej cz臋艣ci tego wyst膮pienia pan senator Smorawi艅ski przytoczy艂 bardzo wiele argument贸w, kt贸re przemawiaj膮 za odrzuceniem tej inicjatywy. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zgodnie z art. 38 ust. 5 Regulaminu Senatu chc臋 zapyta膰, czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, chcia艂by skierowa膰 kr贸tkie, zadawane z miejsca zapytania do senator贸w sprawozdawc贸w. Ze wzgl臋du na du偶膮 liczb臋 os贸b zapisanych do debaty, proponuj臋, 偶eby ewentualne pytania z miejsca dotyczy艂y wy艂膮cznie materia艂u sprawozdawanego przez senator贸w sprawozdawc贸w.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, pani senator Kempka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorDorotaKempka">Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Marsza艂ku.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#SenatorDorotaKempka">Mam kr贸tkie pytania do pana senatora sprawozdawcy Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#SenatorDorotaKempka">Panie Senatorze, wspomnia艂 pan, 偶e uczestniczy艂 pan w konferencjach, kt贸re by艂y organizowane w poprzedniej kadencji przy wsp贸艂udziale Senatu i senackiej Komisji Kultury, 艢rodk贸w Przekazu, Wychowania Fizycznego i Sportu. Czy m贸g艂by pan odpowiedzie膰 mi na dwa bardzo kr贸tkie pytania. Moja wiedza w tym zakresie mo偶e nie jest pe艂na.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#SenatorDorotaKempka">Pierwsze pytanie. M贸wi艂 pan o wprowadzeniu nowego kierunku w akademiach wychowania fizycznego - aktywno艣ci ruchowej. Interesuje mnie, jak absolwenci tego kierunku b臋d膮 wykorzystani w pracy.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#SenatorDorotaKempka">I drugie pytanie. Wiem, 偶e bardzo du偶o nauczycieli podejmuje dodatkowe studia w ramach studi贸w zaocznych w akademiach wychowania fizycznego. Jest to kolejny fakultet, kt贸ry daje dodatkowe uprawnienia. Czy mo偶e pan nas poinformowa膰, ilu jest tych nauczycieli, bo oni jednak liczyli na to, 偶e b臋d膮 naucza膰 dw贸ch zawod贸w i b臋d膮 mogli realizowa膰 program wychowania fizycznego, kt贸ry jest w ustawie o kulturze fizycznej. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#SenatorJerzySmorawinski">Je艣li chodzi o nowy przedmiot, to nazywa si臋 on wychowaniem prozdrowotnym. Zaj臋cia z niego maj膮 nauczy膰 pedagogizacji dzieci, a tak偶e tego, jak nale偶y zachowywa膰 si臋, aby realizowa膰 zdrowy styl 偶ycia. W jego zakres wchodz膮 nie tylko informacje o potrzebie aktywno艣ci ruchowej, lecz r贸wnie偶 bardzo istotne zagadnienia z tematyki higieny osobistej i 偶ywienia. W programie tym chodzi po prostu o wzbogacenie wiedzy student贸w w ramach nowego przedmiotu - wychowanie prozdrowotne. To jest pytanie pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#SenatorJerzySmorawinski">Pytanie drugie. Je艣li chodzi o s艂uchaczy studi贸w zaocznych, to wi臋kszo艣膰 z nich nie studiuje drugiego fakultetu. Jest to na og贸艂 ich pierwszy kierunek. Nieliczni studenci, to co pan senator m贸wi, traktuj膮 studia zaoczne w zakresie wychowania fizycznego jako mo偶liwo艣膰 dodatkowego przedmiotu nauczania. Niestety jest to niewielka grupa. Dodatkowa uwaga: idziemy w kierunku takiej tendencji, aby w przysz艂o艣ci nauczyciele wychowania fizycznego, ko艅cz膮c studia, mieli uprawnienia do nauczania dw贸ch przedmiot贸w. Jest to jednak jeszcze przed nami. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Gibu艂a, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#SenatorRyszardGibula">Moje pytanie skierowane jest do senatora Cie艣laka. Ot贸偶 pan senator reprezentuje wojew贸dztwo jeleniog贸rskie. Na ziemiach zachodnich wybory wygra艂o SLD. M艂odzie偶 z tych wojew贸dztw zapewne chce i wychowania seksualnego, i wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#SenatorRyszardGibula">Panie Senatorze, czy w czasie prac komisji nie dyskutowano o aspekcie moralnym prawa? Czy wolno nam m艂odzie偶y, kt贸ra tego pragnie, odbiera膰 prawo do wychowania fizycznego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#SenatorJerzyCieslak">Aspekt moralny nie by艂 poruszany w czasie posiedzenia komisji i dlatego nie powo艂ywa艂em si臋 na te kwestie. Ale bardzo mocno eksponowane by艂y te problemy, kt贸re zg艂osi艂em jako sprawozdawca wniosk贸w mniejszo艣ci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania do senator贸w sprawozdawc贸w? Nie widz臋.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Otwieram debat臋.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam o wymogach regulaminowych dotycz膮cych czasu wypowiedzi w debacie oraz o konieczno艣ci zapisywania si臋 do g艂osu u senatora prowadz膮cego list臋 m贸wc贸w i o obowi膮zku sk艂adania wniosk贸w o charakterze legislacyjnym na pi艣mie.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu senatora Zbigniewa Kulaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#SenatorZbigniewKulak">Na wst臋pie pragn臋 zadeklarowa膰 moje zachowanie w g艂osowaniu nad dyskutowan膮 ustaw膮. B臋d膮c przeciwnym jej uchwaleniu, opowiem si臋 za wnioskami mniejszo艣ci w tej sprawie. Aby jednak g艂osowa膰 z pe艂nym przekonaniem, wzi膮艂em udzia艂 w posiedzeniu Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu, kt贸re odby艂o si臋 przedwczoraj. Mimo 偶e nie jestem jej formalnym cz艂onkiem, wys艂ucha艂em zderzenia argumenty dw贸ch stron: za realizacj膮 ustawy bez jej nowelizowania z powodu znanych zagro偶e艅 dla zdrowia dzieci i m艂odzie偶y; oraz za jej nowelizacj膮 z powodu trudno艣ci ze sfinansowaniem bud偶etowym oraz zbyt skromnej bazy umo偶liwiaj膮cej realizacj臋 rozszerzonego programu zaj臋膰 sportowo-usprawniaj膮cych.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie i Panowie Senatorowie! Argumenty dotycz膮ce niewystarczaj膮cej bazy w postaci odpowiednich obiekt贸w sportowych pozwol臋 sobie odrzuci膰, gdy偶 ten spos贸b my艣lenia nigdy nie pozwoli艂 uczyni膰 kroku naprz贸d. Zawsze mo偶na udowodni膰, 偶e za kolejny rok sal gimnastycznych i basen贸w p艂ywackich b臋dzie o kilkadziesi膮t czy mo偶e kilkaset wi臋cej.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#SenatorZbigniewKulak">Zgadzam si臋 w tym momencie z wypowiedzi膮 senatora Jerzego Smorawi艅skiego, kt贸ry podkre艣la艂 konieczno艣膰 wyj艣cia z lekcjami wychowania fizycznego poza zamkni臋te obiekty sportowe i prowadzenia ich przede wszystkim w warunkach naturalnych, w plenerze. Pozwol臋 sobie zg艂osi膰 w tym momencie dodatkow膮 uwag臋: w plenerze i to nie tylko od poniedzia艂ku do pi膮tku. Przecie偶 nasze szko艂y w soboty i niedziele praktycznie zamieraj膮, a w pozosta艂e pi臋膰 dni tygodnia eksploatowane s膮 do granic wytrzyma艂o艣ci i pojemno艣ci. Przebywaj膮c kiedy艣 d艂u偶szy czas w Niemczech, obserwowa艂em masowe zjawisko odbywania zorganizowanych zaj臋膰 sportowych z dzie膰mi i m艂odzie偶膮 - w formie r贸偶nych festyn贸w, zawod贸w, wy艣cig贸w - w艂a艣nie w dni wolne od pracy. Niekiedy imprezy te odbywa艂y si臋 tak偶e z udzia艂em rodzic贸w, s膮siad贸w i znajomych na terenach szk贸艂, ale te偶 w parkach, na osiedlach mieszkaniowych itd. Stanowi艂y one autentyczn膮 form臋 zdrowego relaksu. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wzorce te powiela膰 w Polsce. Dlatego zwolennikom nowelizacji ustawy pragn臋 obali膰 argument o skromno艣ci bazy sportowej.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#SenatorZbigniewKulak">Pozostaje jednak argument materialny, finansowo-bud偶etowy. To ju偶 problem i zmartwienie rz膮dz膮cych. Skoro znajduj膮 oni 艣rodki na finansowanie jednego rozszerzonego przedmiotu, a w ten spos贸b zaoszcz臋dz膮 na finansowaniu innego, rzekomo ca艂kowicie zbytecznego, to dlaczego nie mog膮 znale藕膰 pieni臋dzy na zaj臋cia sportowe? Nie jest to optymistyczne na pocz膮tku nowej kadencji parlamentu. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Zbyszka Piwo艅skiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Nie ja pierwszy z tej m贸wnicy wypowiem opini臋, 偶e od dw贸ch dni przyjmujemy ustawy i nowelizacje ustaw, kt贸rych wsp贸lnym mianownikiem jest pieni膮dz, a w艂a艣ciwie jego brak. Przy tym m贸wi si臋, 偶e ten pieni膮dz ma zosta膰 przeznaczony na likwidacj臋 skutk贸w powodzi. Takiego argumentu nie da si臋 podwa偶y膰. Na ten temat b臋dziemy jeszcze wi臋cej m贸wi膰 przy omawianiu bud偶etu. Mo偶na by艂oby jednak podej艣膰 do tego wszystkiego troch臋 inaczej, gdzie indziej poszuka膰 pieni臋dzy. Mo偶e nawet w troch臋 bardziej sprawiedliwy spos贸b, bo te nasze zabiegi uderzaj膮 akurat w najs艂absz膮 cz臋艣膰 spo艂ecze艅stwa, kt贸ra si臋 nie obroni. A to w dalekosi臋偶nych skutkach mo偶e nas kosztowa膰 znacznie wi臋cej ni偶 teraz zaoszcz臋dzimy pieni臋dzy.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">W tym gronie by艂oby truizmem, a wr臋cz chyba nawet nietaktem, przekonywanie, czym w prawid艂owym rozwoju m艂odego cz艂owieka jest wychowanie fizyczne. Pada艂y tu zreszt膮 takie informacje. Powo艂ywano si臋 na r贸偶ne badania wskazuj膮ce, 偶e faktycznie jest bardzo 藕le z naszym m艂odym pokoleniem.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Z zawodu jestem nauczycielem, wprawdzie nie wychowania fizycznego, lecz matematyki. Z pewno艣ci膮 z niedowierzaniem niekt贸rzy z pa艅stwa przyj臋liby wiadomo艣膰, 偶e w pewnej skrajnej sytuacji, gdybym mia艂 wybiera膰, to chyba bardziej broni艂bym godziny wychowania fizycznego, ani偶eli tej mojej matematyki. Bo tutaj wystarczy nauczy膰 logicznego my艣lenia i umiej臋tno艣ci szukania stosownej informacji. Natomiast brak ruchu i 膰wicze艅 mo偶e na trwa艂e zniweczy膰 nasz wszelki wysi艂ek. I cz艂owiek mo偶e by膰 m膮dry, ale po prostu u艂omny.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">By膰 mo偶e do tego tematu podchodz臋 emocjonalnie i osobi艣cie. Kiedy ta ustawa by艂a przyjmowana w Senacie, bardzo d艂ugo i wnikliwie j膮 rozwa偶ali艣my. To w艂a艣nie Senat zaproponowa艂 poprawk臋, a偶eby postanowieniami ustawy obj膮膰 tak偶e pierwsze dwa lata szko艂y ponadpodstawowej, jako 偶e w wersji sejmowej postanowienia te mia艂y dotyczy膰 tylko szko艂y podstawowej. Wyszli艣my z prostego za艂o偶enia, 偶e w艂a艣nie w wieku 15-17 lat m艂ody cz艂owiek jest najbardziej podatny na r贸偶nego rodzaju skrzywienia, kt贸rych skutki s膮 p贸藕niej w 偶yciu nieodwracalne. Dowod贸w potwierdzaj膮cych t臋 opini臋 jest a偶 nadto - zar贸wno w komisjach poborowych, jak i innych. I chyba nie trzeba ich jeszcze raz przytacza膰.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Pan senator Smorawi艅ski jako sprawozdawca powo艂a艂 si臋 na trzy koronne argumenty, przemawiaj膮ce za wniesieniem nowelizacji: brak pieni臋dzy - nie b臋d臋 z tym polemizowa艂, by艂a ju偶 mowa na ten temat - brak nauczycieli wychowania fizycznego oraz brak bazy materialnej, czyli sal gimnastycznych.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Na temat nauczycieli pan senator m贸wi艂 sporo. Chc臋 tylko doda膰, 偶e w艂a艣nie ta ustawa zmobilizowa艂a ludzi do sprawnego i skutecznego my艣lenia. To dotyczy zar贸wno bazy, jak i kadry. Pos艂u偶臋 si臋 przyk艂adem z Zielonej G贸ry, z naszej Wy偶szej Szko艂y Pedagogicznej, kt贸ra oczekuje ju偶 tylko na ostateczn膮 decyzj臋 ministra edukacji, a偶eby wprowadzi膰 nowy system kszta艂cenia. Mianowicie, nauczyciele r贸偶nych specjalno艣ci, sprawni fizycznie i chc膮cy mie膰 drug膮 specjalizacj臋, b臋d膮 mogli posi膮艣膰 umiej臋tno艣膰 nauczania wychowania fizycznego na poziomie licencjatu. Uczelnia ta, zreszt膮 przy pomocy pa艅skich wsp贸艂pracownik贸w, Panie Senatorze, przygotowywana jest do tego, a偶eby uruchomi膰 w艂a艣nie t臋 specjalno艣膰 - wychowanie fizyczne - jednocze艣nie umo偶liwiaj膮c elastyczne wykorzystanie ludzi. Nie jest 藕le i my艣l臋, 偶e z tym mo偶na by sobie poradzi膰.</u>
          <u xml:id="u-122.7" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Podobnie jest z baz膮. Tutaj r贸wnie偶 pada艂y wielko艣ci. To w艂a艣nie ta ustawa zmobilizowa艂a do tego, co si臋 sta艂o. Istnieje obawa, czy taki sygna艂 z parlamentu nie stanie si臋 pewnym hamulcem. Miejmy nadziej臋, 偶e nie. Chcia艂bym z uznaniem odnie艣膰 si臋 do Sejmu, kt贸ry zmieni艂 propozycj臋 rz膮dow膮, o czym m贸wi艂 pan senator sprawozdawca, za to, 偶e nie zrezygnowano z tych godzin wychowania fizycznego, a jedynie ich wprowadzenie przesuni臋to w czasie.</u>
          <u xml:id="u-122.8" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Opowiadam si臋 za tym, a偶eby nie majstrowa膰 w tej ustawie, lecz raczej zastanowi膰 si臋, jak j膮 zrealizowa膰. Mam jednak obiekcj臋, czy rozwi膮zanie przyj臋te teraz przez Sejm jest realne. Je偶eli przesun臋li艣my termin wprowadzenia tych trzech dodatkowych godzin wychowania fizycznego z 1988 r. na 2000 r., i w tym w艂a艣nie roku b臋dziemy wprowadzali pi臋膰 godzin, to z g贸ry mo偶na przewidzie膰, 偶e w ci膮gu tego jednego roku te dwie godziny, kt贸re dotychczasowa ustawa rozk艂ada艂a na kolejne etapy...</u>
          <u xml:id="u-122.9" who="#WicemarszalekDonaldTusk">(Czas min膮艂.)</u>
          <u xml:id="u-122.10" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">...偶e co dwa lata b臋dziemy wprowadzali, kolejno, jedn膮 godzin臋... Mia艂em nawet ewentualnie przygotowan膮 poprawk臋, ale zrezygnowa艂em z niej, bo po prostu nie licz臋 na jej przyj臋cie.</u>
          <u xml:id="u-122.11" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Moi Pa艅stwo, tu w Senacie Komisja Nauki i Edukacji Narodowej oraz komisja kultury fizycznej, przy udziale przedstawicieli obydwu resort贸w, zastanawia艂y si臋, jak to wprowadzi膰. Bo naprawd臋 nie chodzi o pi臋膰 godzin w sali gimnastycznej, z gwizdkiem. Chodzi o to, 偶eby to by艂 ruch, najlepiej na 艣wie偶ym powietrzu.</u>
          <u xml:id="u-122.12" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">S膮 lepsi znawcy tej sprawy, ale my艣l臋, 偶e to w艂a艣nie ona powinna by膰 przedmiotem troski resortu i nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-122.13" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Zak艂adaj膮c, 偶e mo偶liwo艣膰 nieprzyj臋cia tej ustawy jest niewielka, chcia艂bym jedynie wnie艣膰, a偶eby dwie nasze komisje - kieruj臋 to do ich przewodnicz膮cych - Komisja Nauki i Edukacji Narodowej oraz komisja kultury fizycznej przyj臋艂y zapis "nie mniej ni偶 trzy godziny". Czyli 偶eby co roku rozlicza膰 resort edukacji narodowej z tego, co robi, 偶eby zagwarantowa膰, 偶e w 2000 r. b臋dzie w szko艂ach pi臋膰 godzin wychowania fizycznego. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Chcia艂em przeprosi膰 pana senatora. Oczywi艣cie, nie przekroczy艂 pan czasu wypowiedzi. Zachowa艂 pan umiar i nie wyczerpa艂 dziesi臋ciu minut.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Marian 呕enkiewicz, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Tym razem ju偶 pozwol臋 sobie m贸wi膰 tylko i wy艂膮cznie we w艂asnym imieniu. Pozw贸lcie pa艅stwo, 偶e na pocz膮tku podziel臋 si臋 pewn膮 osobist膮 refleksj膮, kt贸ra jednocze艣nie b臋dzie odpowiedzi膮 na wiele argument贸w za przyj臋ciem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Jestem trwale zwi膮zany ze sportem, od czterdziestu lat. Wychowa艂em si臋 w ma艂ej wsi. W szkole mieli艣my znacznie wi臋cej ni偶 trzy godziny wychowania fizycznego tygodniowo. I tak si臋 z艂o偶y艂o, 偶e z tej mojej ma艂ej wiejskiej szko艂y, w kt贸rej nie by艂o 偶adnej sali gimnastycznej, nie by艂o przyzwoitego boiska, wysz艂o wielu znanych sportowc贸w. Nie chwal臋 si臋, ale ja te偶 mia艂em zaszczyt reprezentowa膰 Polsk臋 na arenie mi臋dzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Wydaje mi si臋, 偶e o wynikach decyduje przede wszystkim zaanga偶owanie nauczyciela i ch臋膰 uprawiania sportu. M贸wi艂em o tym na posiedzeniu komisji. Wszyscy jeste艣my spadkobiercami kultury greckiej, dlatego powinny nam zawsze przy艣wieca膰 s艂owa Arystotelesa: "w zdrowym ciele zdrowy duch".</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#SenatorMarianZenkiewicz">To, co w tej chwili proponuje rz膮d, napawa mnie du偶ym niepokojem. W trakcie kampanii wyborczej s艂yszeli艣my has艂a obecnej koalicji, 偶e to w艂a艣nie PSL i SLD spowalnia艂y wszelkie reformy. Co natomiast dzieje si臋 w ostatnich dw贸ch dniach w Senacie? Przesuwamy terminy wej艣cia w 偶ycie prawa energetycznego, zmieniamy ustaw臋 o rehabilitacji os贸b niepe艂nosprawnych, zmieniamy ustaw臋 o dop艂atach do w臋gla, czyli o restrukturyzacji kopal艅, zmieniamy prawo o ruchu drogowym. A wreszcie, usi艂ujemy przesun膮膰 w czasie postanowienia tej ustawy, kt贸ra jest przedmiotem naszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Prosz臋 pa艅stwa, obsesyjne poszukiwania oszcz臋dno艣ci bud偶etowych, dokonywane przez pewne grupy obecnie b臋d膮ce u w艂adzy, s膮 naprawd臋 w niekt贸rych momentach absurdalne. Prosz臋 te偶 zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e dzieje si臋 to kosztem najs艂abszych, i tych, do kt贸rych kieszeni naj艂atwiej si臋gn膮膰: rencist贸w, emeryt贸w, ludzi mieszkaj膮cych w blokach - my艣l臋 o zniesieniu dop艂at do ciep艂ej wody i ogrzewania. Oszcz臋dza si臋 na niepe艂nosprawnych oraz na dzieciach, jak w przypadku tej ustawy. Dlaczego nie szuka si臋 tych 藕r贸de艂 gdzie indziej, na przyk艂ad w szarej strefie? Dlaczego nie szuka si臋 tam, gdzie rzeczywi艣cie mo偶na wiele znale藕膰, i to nie kosztem zdrowia czy standardu 偶ycia przeci臋tnego cz艂owieka? Jaki jest tego cel? Czy rzeczywi艣cie nadrz臋dnym celem naszej polityki gospodarczej ma by膰 sztuczne zmniejszenie deficytu bud偶etowego do poziomu 1,5%, tak jak 偶yczy sobie pan premier Balcerowicz? Przecie偶 nie o to chodzi! Przypomn臋, 偶e standardy Unii Europejskiej s膮 w tym zakresie znacznie wy偶sze, wynosz膮 bowiem 2,5% deficytu.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Je艣li chodzi o sam膮 ustaw臋, to jak ju偶 m贸wi艂 pan pose艂 sprawozdawca, jak m贸wili pozostali koledzy, by艂a ona poselskim projektem. Przypomn臋 jeszcze, 偶e w poprzedniej kadencji pilotowa艂 j膮 pose艂 opozycji, nie偶yj膮cy ju偶 pan Marek Wielgus, a zosta艂a ona uchwalona przy pe艂nym aplauzie. Dlaczego wi臋c dzisiaj mamy wyst臋powa膰 w roli hamulcowego w stosunku do post臋pu, jaki mia艂 na tym polu szans臋 zaistnie膰?</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Dlaczego broni臋 tezy o odrzuceniu tej ustawy? Ot贸偶, tak jak m贸wi艂em, argumenty rz膮du s膮 nieprzekonuj膮ce, zar贸wno te dotycz膮ce struktury materialnej, jak i dotycz膮ce ewentualnych oszcz臋dno艣ci. Na pewno b臋dzie to krok wstecz na drodze do poprawy stanu fizycznego naszego spo艂ecze艅stwa. Obawiam si臋 bardzo, 偶e je艣li przyjmiemy t臋 ustaw臋, to od艂o偶ymy ca艂膮 spraw臋 ad calendas Graecas. Za dwa lata znowu pojawi膮 si臋 te same trudno艣ci, znowu us艂yszymy, 偶e nie zbudowano sal, 偶e jeszcze jest za ma艂o fachowc贸w w tej dziedzinie. Je艣li b臋dziemy w ten spos贸b post臋powa膰, i to nie tylko na tym obszarze, nie tylko w tej sprawie, to naprawd臋 nie b臋dziemy w stanie wdra偶a膰 reform i przeprowadza膰 ich w spos贸b konsekwentny. Przeprowadzanie wszelkich reform, tej r贸wnie偶, wymaga 偶elaznej konsekwencji i, powiedzia艂bym, pewnej lojalno艣ci w stosunku do decyzji poprzednich parlament贸w, je艣li oczywi艣cie nie s膮 to decyzje polityczne. A przecie偶 tej ustawy, jak 偶adnej innej, za polityczn膮 absolutnie uzna膰 nie mog臋.</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Dlatego, bardzo dobrze rozumiej膮c intencje rz膮du i Sejmu, dla zasady b臋d臋 g艂osowa艂 przeciwko tej ustawie, nie chc臋 bowiem wyst臋powa膰 w roli hamulcowego wobec post臋pu w dziedzinie sportu i kultury fizycznej. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Gibu艂a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#SenatorRyszardGibula">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#SenatorRyszardGibula">G艂os w tej debacie nale偶y zabra膰, a to dlatego, 偶e zachodzi obawa, i偶 je艣li dalej b臋d膮 trwa艂y rz膮dy obecnej koalicji, to liczba godzin wychowania fizycznego w szko艂ach nie tylko nie b臋dzie wzrasta艂a, ale wr臋cz b臋dzie si臋 zmniejsza艂a. Istnieje niebezpiecze艅stwo, 偶e w chorym ciele zapanuje chory duch.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#SenatorRyszardGibula">Nasza m艂odzie偶 znakomicie si臋 w ostatnim czasie rozwija. Prosz臋 zauwa偶y膰, jak szybko rosn膮 dzieci. W 艣lad za tym nie idzie jednak wychowanie fizyczne. A przecie偶 powinna funkcjonowa膰 zasada zr贸wnowa偶onego rozwoju - nie tylko wzrost, ale i sprawno艣膰. Pad艂y tu stwierdzenia, 偶e trzeba w m艂odzie偶y wyrobi膰 w艂a艣ciwe nawyki. To prawda. Jak zatem mo偶na uchwala膰 tak膮 ustaw臋? Przecie偶 nale偶a艂oby zrobi膰 wszystko, przeprowadzi膰 dog艂臋bn膮 debat臋, spr贸bowa膰 znale藕膰 pieni膮dze, jak m贸wili moi przedm贸wcy, czy to na przej艣ciach granicznych, czy to ograniczaj膮c etaty w administracji, czy to w innych dzia艂ach i z innych 藕r贸de艂.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#SenatorRyszardGibula">Tylko rozw贸j i zwi臋kszenie liczby zaj臋膰 wychowania fizycznego mog膮 umo偶liwi膰 naszej m艂odzie偶y nale偶yty rozw贸j. Prawdziwo艣膰 tej tezy mog膮 potwierdzi膰 lekarze, a jest ich kilku w naszym gronie. Sytuacja jest za艣 taka, 偶e nie pozwala si臋 na zwi臋kszenie liczby godzin wychowania fizycznego. Tak naprawd臋, o czym m贸wi艂 senator Lipiec, chodzi o pieni膮dze. Niestety, tak brzmi brutalna prawda. Tylko czy z punktu widzenia alokacji 艣rodk贸w bud偶etowych w艂a艣ciwsze jest podj臋cie dodatkowych zobowi膮za艅 pa艅stwa polskiego, zwi膮zanych z finansowaniem w nied艂ugim ju偶 najprawdopodobniej okresie ratyfikowanego konkordatu, ni偶 wprowadzenie czwartej godziny wychowania fizycznego? Rodzi si臋 tu naprawd臋 wiele w膮tpliwo艣ci. Czy lepiej jest finansowa膰 lekcje wychowania fizycznego, czy lekcje religii? Pan senator Piwo艅ski powiedzia艂, 偶e w skrajnej sytuacji got贸w by艂by zrezygnowa膰 z jednej godziny matematyki na rzecz jednej godziny wychowania fizycznego. My艣l臋, 偶e nieodleg艂a od prawdy b臋dzie r贸wnie偶 teza, 偶e z r贸wnym powodzeniem mo偶na by by艂o zrezygnowa膰 z jednej godziny religii na rzecz jednej godziny wychowania fizycznego. Po偶ytek dla m艂odzie偶y m贸g艂by by膰 wi臋kszy.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#SenatorRyszardGibula">Sytuacja jest taka: nie chcecie w szko艂ach edukacji seksualnej, nie chcecie wychowania fizycznego, a chcecie religii. I tu jest ten aspekt moralny, o kt贸rym m贸wi艂em: kto wam da艂 do tego prawo? Nie m贸wcie mi, 偶e wasi wyborcy. Bo wasi wyborcy s膮 innymi wyborcami ni偶 moi. U mnie, w wojew贸dztwie wa艂brzyskim, osi膮gn臋li艣my przewag臋 siedemnastu punkt贸w nad "Solidarno艣ci膮". Wygrali艣my i w wyborach do Sejmu, i do Senatu. Moi wyborcy chc膮 kontynuacji, chc膮 lekcji wychowania seksualnego i wychowania fizycznego. Tym w zasadzie mo偶na by by艂o ca艂膮 rzecz spuentowa膰. Zreszt膮 powtarzam moim kolegom z wojew贸dztwa, kt贸rzy obecnie sprawuj膮 w艂adz臋: nie macie moralnego prawa, nie wy tu wygrali艣cie! Dostali艣cie w艂adz臋 dzi臋ki kolegom, kt贸rzy wygrali w wojew贸dztwach wschodnich i po艂udniowych, wi臋c liczcie si臋 z tym.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#SenatorRyszardGibula">Mo偶na by zapyta膰, dlaczego w wojew贸dztwie wa艂brzyskim chc膮 wychowania fizycznego? To nie do ko艅ca musi by膰 prawd膮, ale niewykluczone, 偶e dlatego, 偶e z wojew贸dztwa wa艂brzyskiego jest bli偶ej do Europy.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#SenatorRyszardGibula">Popieram wnioski mniejszo艣ci i b臋d臋 g艂osowa艂 za odrzuceniem ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#SenatorTadeuszLewandowski">(Z Jeleniej G贸ry jest jeszcze bli偶ej, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Lipiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Musz臋 szczerze wyzna膰, 偶e jestem troszeczk臋 za偶enowany poziomem dyskusji, jaka ma miejsce w izbie, o kt贸rej mnie, m艂odemu senatorowi, m贸wiono, 偶e jest izb膮 refleksji narodowej i powagi. Rozumiem prawo opozycji do krytykowania bez ma艂a wszystkiego. Ale na Boga, Panowie, bez przesady! Nie m贸wcie, 偶e Akcja Wyborcza Solidarno艣膰 chce upo艣ledzi膰 m艂odzie偶, odebra膰 im wychowanie fizyczne, bo to jest nieprawda. Nie ma tutaj kamer telewizyjnych, mikrofon贸w radiowych. Zejd藕my na ziemi臋 i zacznijmy powa偶nie debatowa膰.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Oznak膮 tego, 偶e Akcja Wyborcza Solidarno艣膰 opowiada si臋 za kultur膮 fizyczn膮, jest chocia偶by kszta艂t ustawy, kt贸ra jest przedmiotem obrad. To w艂a艣nie g艂osami pos艂贸w Akcji Wyborczej Solidarno艣膰 jej rz膮dowa wersja zosta艂a zmieniona na bardziej sprzyjaj膮c膮, m贸wili艣cie o tym, Panowie, i g艂osami ni偶szej izby zosta艂o to wyra偶one.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Zdumiewa mnie natomiast, kiedy panowie senatorowie z opozycji stwierdzaj膮, 偶e parlamentarzy艣ci koalicji SLD-PSL nie byli spolegliwi, je艣li chodzi o ustaw臋 o kulturze fizycznej. Mo偶na uchwala膰 prawo, zgodnie z w艂asnymi 偶yczeniami, ale pomy艣lmy o tym, jak je zrealizowa膰. Tak jest, mi臋dzy innymi, z ustaw膮 o kulturze fizycznej. Zapisano w ustawie szczytny cel, ale czy panowie s膮 艣wiadomi, co si臋 dzia艂o z realizacj膮? Czy nie pami臋taj膮 pa艅stwo, jak gminy wyst臋powa艂y do rz膮du, kt贸ry ju偶 nie istnieje, z wnioskami o to, 偶eby doszacowa膰 subwencje, 偶eby da膰 nale偶yte 艣rodki? Spowodowa艂a to, mi臋dzy innymi, ta czwarta godzina wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#SenatorKrzysztofLipiec">A co panowie zrobili w tej sprawie w poprzedniej kadencji? S膮 tutaj parlamentarzy艣ci, kt贸rzy pracowali w parlamencie w poprzedniej kadencji. Jak panowie zadbali o realizacj臋 przepis贸w uchwalonej przez siebie ustawy? To przecie偶 poprzednia koalicja by艂a zobowi膮zana, aby przygotowa膰 projekt bud偶etu pa艅stwa na nast臋pny rok. Czy panowie wiedz膮 o tym, 偶e w projekcie bud偶etu, przygotowanym przez profesora Belk臋, waszego ministra, na realizacj臋 tych zada艅, kt贸re dzisiaj s膮 przedmiotem sporu, nie znalaz艂a si臋 ani jedna z艂ot贸wka? Prosz臋 to sprawdzi膰 w projekcie bud偶etu, kt贸ry przej臋li艣my. To jest nasz bud偶et, ale przygotowany przez profesora Belk臋, waszego wiceministra.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Prosz臋 nie m贸wi膰, 偶e nie szuka si臋 innych 艣rodk贸w. Kto ma tych innych 艣rodk贸w szuka膰 i to jeszcze w szarej strefie? Rz膮d, kt贸ry nie zd膮偶y艂 jeszcze zagrza膰 foteli? A co zrobi艂 wasz rz膮d w tej sprawie? Zlikwidowali艣cie szar膮 stref臋? Ograniczyli艣cie j膮 chocia偶by? Nie, wzros艂a. A tam rzeczywi艣cie s膮 pieni膮dze. I prosz臋 nie m贸wi膰, 偶e obecny rz膮d czego艣 nie zrobi. Prosz臋 najpierw da膰 mu szans臋. A taka szansa jest, bowiem ustawa, kt贸ra jest przedmiotem tej debaty, nie likwiduje, po raz drugi podkre艣lam, pi臋ciu godzin wychowania fizycznego od 2000 r. Prosz臋 da膰 rz膮dowi szans臋.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#SenatorKrzysztofLipiec">B膮d藕my w tej debacie uczciwi. Zawsze wtedy, kiedy nie ma si臋 nic do powiedzenia, podrzuca si臋 w parlamencie i na innych szczeblach tematy zast臋pcze, jak religia, aborcja, konkordat. Znamy to, ale w to nie wejdziemy. Religia jest potrzebna, wychowanie fizyczne r贸wnie偶. Bardzo prosz臋 pan贸w senator贸w z lewej strony sali o merytoryczn膮 i rozwa偶n膮 debat臋.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Jeszcze raz podkre艣lam, 偶e chodzi tutaj o pieni膮dze, bo to jest ustawa oko艂obud偶etowa. A z艂y to gospodarz, kt贸ry planuje wydatki bez pokrycia w bud偶ecie. W ten spos贸b jeszcze nikt daleko nie zaszed艂. Wystarczy popatrze膰 na ma艂e gospodarstwa domowe: mo偶na mie膰 wiele 偶ycze艅, mo偶na je realizowa膰 na kredyt, ale w pewnym momencie mo偶na si臋 zap臋dzi膰. Obecny rz膮d nie chce tego zrobi膰, nie chce doprowadzi膰 gmin, przede wszystkim, bo na nich ten obowi膮zek b臋dzie ci膮偶y艂, do sytuacji kryzysowej, wi臋c stara si臋 zachowa膰 rozwag臋. Sejm troch臋 poprawi艂 jego propozycj臋 i to w kierunku, o kt贸rym panowie m贸wicie.</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#SenatorKrzysztofLipiec">B臋d臋 g艂osowa艂 za przyj臋ciem tej ustawy w wersji opracowanej przez Sejm. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#SenatorMarianZenkiewicz">(Panie Marsza艂ku, mo偶na :iad vocem?)</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#SenatorZbigniewKulak">(:iAd vocem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator Kulak ad vocem. Przygotuje si臋 do g艂osu pan senator Jarosz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Marsza艂ku, dzi臋kuj臋 za udzielenie g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Senatorze, na pana pytanie, co robili艣my w poprzedniej kadencji, odpowiem, 偶e w lipcu i sierpniu pracowali艣my tu po osiemna艣cie godzin dziennie, a wtedy pa艅stwo z AWS prowadzili kampani臋 wyborcz膮, niestety skuteczn膮.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#SenatorTadeuszLewandowski">(I przez to powodzi nie zauwa偶yli艣cie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan senator 呕enkiewicz ad vocem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Zwracam si臋 do pana senatora Lipca. Panie Senatorze, je偶eli m贸wimy konkretnie, to powiedzmy sobie r贸wnie偶 szczerze, 偶e wczoraj, przez pa艅skie, mi臋dzy innymi, podniesienie r臋ki przy g艂osowaniu za, w lekki spos贸b odprowadzili艣my z bud偶etu 180 milion贸w z艂 na dop艂aty do w臋gla. Mia艂y one by膰 realizowane od pocz膮tku przysz艂ego roku. Panowie z jakich艣 tam wzgl臋d贸w zrezygnowali z tych dop艂at. Prosz臋, lekk膮 r臋k膮 wydano 180 milion贸w z艂, a pani minister m贸wi艂a wczoraj o 117 milionach z艂 jako koszcie wprowadzenia dodatkowych godzin wychowania fizycznego. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Serdecznie prosz臋 wszystkich senator贸w, bo nie jest to pierwszy przypadek, aby szczeg贸艂owo zapoznali si臋 z tymi ustaleniami regulaminu, kt贸re m贸wi膮 w jakich sprawach, na jaki temat, korzystamy z formu艂y ad vocem.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, senator Jarosz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#SenatorStanislawJarosz">Panie Marsza艂ku! Szanowni Pa艅stwo!</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#SenatorStanislawJarosz">W tej dyskusji poruszanych jest wiele r贸偶nych problem贸w i w艂a艣ciwie troch臋 odchodzimy od przedmiotu sprawy. Ustawa, kt贸ra zosta艂a przygotowana przez naszych poprzednik贸w, jest niew膮tpliwie dobra i mimo 偶e nie jestem nauczycielem, zdaj臋 sobie z tego spraw臋. Ona jest potrzebna i musi by膰 realizowana.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#SenatorStanislawJarosz">Pozostaje problem jej zgodno艣ci z realiami. Nie chc臋 podnosi膰 kwestii finansowych, bo zgadzam si臋 z panami pos艂ami z opozycji, 偶e gdyby艣my posiedzieli nad tym ze specjalistami jeszcze troch臋, to te kilkadziesi膮t milion贸w z艂otych by艣my znale藕li.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#SenatorStanislawJarosz">Chc臋 jednak zwr贸ci膰 uwag臋 na kwesti臋 bazy. Prosz臋 pa艅stwa, by膰 mo偶e w zachodniej Polsce, gdzie opozycja te wybory wygra艂a, ta baza rzeczywi艣cie jest wystarczaj膮ca i umo偶liwia realizacj臋 godzin wychowania fizycznego w zwi臋kszonym zakresie. Ja pochodz臋 z Polski wschodniej i tam takich mo偶liwo艣ci, szczeg贸lnie w gminach wiejskich, nie ma, co nie znaczy, 偶e nie b臋dzie. Przesuni臋cie w czasie pe艂nej realizacji ustawy z tego punktu widzenia uznaj臋 za celowe i zaraz b臋d臋 si臋 stara艂 to uzasadni膰.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#SenatorStanislawJarosz">Trzeba zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e po poprawkach w Sejmie - nie dochodz臋, kto by艂 ich autorem: opozycja czy koalicja - ta ustawa odesz艂a jakby od swojego rygoryzmu. A by艂 on bardzo niebezpieczny i rzeczywi艣cie prowadzi艂 do tego, 偶e uderzaliby艣my w tych, kt贸rzy s膮 najs艂absi, nie umiej膮 si臋 broni膰. Odej艣cie od tego rygoryzmu przez wprowadzenie i utrzymanie zapisu, 偶e po roku 2000 ma by膰 pi臋膰 godzin wychowania fizycznego - czwarta godzina wejdzie za rok czy dwa lata p贸藕niej - zapewnia realizacj臋 celu, o jaki nam chodzi: wychowanie zdrowego spo艂ecze艅stwa, zapewnienie m艂odzie偶y warunk贸w do uprawiania sportu, odrywanie m艂odzie偶y od innych, niepo偶膮danych, zaj臋膰, co jako rodzice chcieliby艣my, przede wszystkim, osi膮gn膮膰.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#SenatorStanislawJarosz">Je偶eli chodzi o baz臋 lokalow膮, to chcia艂bym powiedzie膰, korzystaj膮c z tego, 偶e jest tu przedstawiciel resortu edukacji, i偶 sytuacja jest bardzo trudna. Powszechne s膮 przypadki, kiedy budow臋 sal gimnastycznych kuratoria, reprezentuj膮ce rz膮d, traktuj膮 jako cel drugorz臋dny albo nieistotny. Dochodzi do takich sytuacji, 偶e gminy, kt贸re dostaj膮 pieni膮dze z totalizatora sportowego w Urz臋dzie Kultury Fizycznej i Turystyki, nie otrzymuj膮 ze strony kuratori贸w wsparcia w promowaniu cel贸w zwi膮zanych z realizacj膮 obiekt贸w szkolnych. M贸wi膮c to, opieram si臋 na przyk艂adach, kt贸re znam. Wszystkie w艂a艣ciwie pieni膮dze czy wi臋kszo艣膰 pieni臋dzy przeznacza si臋 na budow臋 szk贸艂, na budow臋 obiekt贸w sportowych natomiast z du偶ymi oporami, traktuj膮c je jako drugorz臋dne.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#SenatorStanislawJarosz">Je艣li chodzi o budow臋 szk贸艂, to twierdz臋, 偶e s膮 to w du偶ej cz臋艣ci, nie m贸wi臋, 偶e wszystkie, ale w du偶ej cz臋艣ci budowy ma艂o racjonalne. Chcia艂bym tutaj powiedzie膰 o sieci szk贸艂 na terenach wiejskich. Prosz臋 pa艅stwa, dochodzi do takich sytuacji, 偶e oto zbieraj膮 si臋 spo艂eczne komitety i w ka偶dej miejscowo艣ci ma by膰 szko艂a. Powstaje szko艂a, kt贸ra po dw贸ch latach, z powodu nieuwzgl臋dnienia warunk贸w demograficznych, przestaje mie膰 uczni贸w. Jest tych uczni贸w dwudziestu, trzydziestu, nie ma natomiast pieni臋dzy na sale gimnastyczne. Gminy wielokrotnie pr贸bowa艂y podej艣膰 do tego w spos贸b racjonalny, ale oto mieli艣my przyk艂ady - mam nadziej臋, 偶e my tak nie b臋dziemy post臋powa膰 - 偶e nasi parlamentarzy艣ci, 偶eby si臋 przypodoba膰 wyborcom, wybierali si臋 w te tereny i z uporem bronili inwestycji, twierdz膮c, 偶e tam musi by膰 szko艂a, bo ilu艣 tam mieszka艅c贸w tego chce.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#SenatorStanislawJarosz">Do czego zmierzam w tej cz臋艣ci wypowiedzi? Ot贸偶 chc臋 zaapelowa膰 do resortu edukacji o uznanie sprawy priorytetowego traktowania realizacji inwestycji sportowych - mam tu na my艣li g艂贸wnie sale gimnastyczne - i o to, 偶eby to by艂 cel r贸wnie wa偶ny, jak budowa szk贸艂. Nale偶y zaj膮膰 si臋 w spos贸b racjonalny sieci膮 szk贸艂 na terenach wiejskich, bo to bardzo wa偶ne zadanie. Znajdzie si臋 w tej dziedzinie poplecznik, jakim na pewno b臋d膮 samorz膮dy, ale pod warunkiem, 偶e centrala r贸wnie偶 p贸jdzie w tym kierunku, a nie tylko b臋dzie obiecywa膰, 偶e w ka偶dej wsi stanie szko艂a, bo to jest bez sensu. 呕eby by艂o jasne powiem, 偶e ja sam pochodz臋 z teren贸w wojew贸dztwa rolniczego, wiejskiego. Musimy w taki spos贸b podej艣膰 do inwestycji sportowych na terenach, gdzie nie ma sal gimnastycznych, 偶eby m贸c za cztery, dwa, dwa i p贸艂 albo trzy lata wprowadzi膰 pi臋膰 godzin wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#SenatorStanislawJarosz">Chcia艂bym powiedzie膰 jeszcze inn膮 rzecz. Osoby z opozycji twierdz膮 tutaj, jak si臋 wydaje, 偶e pi膮tej godziny ju偶 w og贸le nie b臋dzie, bo ustawa zostanie od艂o偶ona, 偶e chcemy w ten spos贸b zatrzyma膰 jej wprowadzenie. My艣l臋, 偶e nie mo偶e by膰 takiej mo偶liwo艣ci. We w艂asnym imieniu - ale chyba r贸wnie偶 innych parlamentarzyst贸w z Akcji Wyborczej Solidarno艣膰 - deklaruj臋, 偶e b臋dziemy domaga膰 si臋, aby pocz膮wszy od 2000 r. w szko艂ach by艂o pi臋膰 godzin wychowania fizycznego. Argumentem, z powodu kt贸rego to odsuwamy, jest dla mnie g艂贸wnie kwestia bazy materialnej. St膮d m贸j apel i moja troska o to, 偶eby ta baza by艂a rozbudowywana, bo rzeczywi艣cie tutaj ci膮gle jest potrzebny znaczny post臋p, mimo 偶e co艣 ju偶 zrobiono.</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#SenatorStanislawJarosz">Dlatego, bior膮c pod uwag臋 poprawki Sejmu, b臋d臋 g艂osowa艂 za przyj臋ciem projektu ustawy w tej mocno st臋pionej wersji, z zastrze偶eniem, o kt贸rym powiedzia艂em. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo. Pad艂o pytanie ze strony pana senatora. Pani minister Dzierzgowska ca艂y czas z niezwyk艂膮 sumienno艣ci膮 przys艂uchuje si臋 naszej debacie, wi臋c nie ma problemu.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Maciej 艢wi膮tkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#SenatorMaciejSwiatkowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#SenatorMaciejSwiatkowski">W pierwszej wersji zmian ustawy o kulturze fizycznej rz膮d wnosi艂 o wykre艣lenie w art. 19 ust. 2 oraz skre艣lenie w art. 61 ustawy o kulturze fizycznej z dnia 18 stycznia 1996 r. W praktyce oznacza艂oby to zapis ustawowy w przedmiotowej sprawie o nast臋puj膮cej tre艣ci: "Przedszkola, szko艂y, plac贸wki o艣wiatowo-wychowawcze oraz wy偶sze szko艂y funkcjonuj膮ce w systemie dziennym obowi膮zane s膮 do prowadzenia zaj臋膰 wychowania fizycznego". Ten sam rz膮d - pomimo obiektywnych przes艂anek, takich jak: brak bazy materialnej, niedostateczna ilo艣膰 kadry nauczycieli wychowania fizycznego oraz 艣rodk贸w finansowych na realizacj臋 czwartej godziny wychowania fizycznego od 1 wrze艣nia nast臋pnego roku - wykaza艂 dobr膮 wol臋, uzna艂 argumenty podnoszone przez pos艂贸w i senator贸w podczas debaty sejmowej oraz w toku pracy w komisjach merytorycznych i przysta艂 na zapis, nad kt贸rym dzisiaj dyskutujemy. Tre艣膰 tego zapisu wychodzi r贸wnie偶 naprzeciw opinii 艣rodowisk sportowych oraz ca艂ego spo艂ecze艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#SenatorMaciejSwiatkowski">Nale偶y si臋 zgodzi膰 z niekt贸rymi argumentami opozycji. Powiem wi臋cej, cz臋艣膰 z nich nawet podzielamy. Zgadzam si臋 r贸wnie偶, jako senator oraz lekarz, kt贸ry ma kontakt ze sportem, 偶e polska populacja ma z艂e wska藕niki oceniaj膮ce stan zdrowotno艣ci. Dotyczy to i dzieci, i m艂odzie偶y, i osobnik贸w doros艂ych. Wynikaj膮 one g艂贸wnie z braku zachowa艅 prozdrowotnych, w kt贸rym aktywno艣膰 ruchowa od dziecka do p贸藕nej staro艣ci odgrywa pierwszoplanow膮 rol臋. Ja jednak widz臋, 偶e za ten stan rzeczy win臋 ponosz膮 jednak rz膮dy poprzedniego systemu politycznego. W poprzednim systemie sport cz臋sto by艂 traktowany instrumentalnie i propagandowo. To z winy poprzedniego systemu mamy zaniedbania w infrastrukturze sportowej, nawet w stosunku do kraj贸w by艂ej demokracji ludowej. Ma艂o jest krytych p艂ywalni, sztucznych lodowisk, hal sportowych, kompleks贸w boisk sportowych na wolnym powietrzu, brak boisk sportowych, sal gimnastycznych; sale na og贸艂 s膮 ma艂e, szkolne boiska cz臋sto pokrywa si臋 asfaltem, aby s艂u偶y艂y jako parkingi osiedlowe lub place do nauki jazdy pojazdami samochodowymi. Budowano osiedla mieszkaniowe, w kt贸rych cz臋sto mieszka kilkadziesi膮t tysi臋cy ludno艣ci, a w og贸le brak jest jakiejkolwiek infrastruktury sportowej - czy te偶 budowano pomniki sportu, takie jak Stadion Dziesi臋ciolecia albo Stadion 艢l膮ski.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#SenatorMaciejSwiatkowski">Niskie p艂ace, z艂e warunki pracy, cz臋sto negatywna selekcja zawodowa i braki legislacyjne sprawiaj膮, 偶e nauczyciele wychowania fizycznego i trenerzy po paru latach pracy, kiedy mija m艂odzie艅czy zapa艂, odchodz膮 z zawodu i wol膮 si臋 zajmowa膰, na przyk艂ad, sprzedawaniem warzyw. Programy szkolne, tak偶e dotycz膮ce liczby godzin wychowania fizycznego, ustala艂o Ministerstwo Edukacji Narodowej, kt贸rym przez pi臋膰dziesi膮t lat zarz膮dza艂a lewica.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#SenatorMaciejSwiatkowski">W okresie transformacji ustrojowej takie dziedziny 偶ycia, jak wychowanie fizyczne i uprawianie sportu w wieku dojrza艂ym a偶 do p贸藕nej staro艣ci odsuwane s膮 na dalszy plan. S膮dz臋, 偶e po 2000 r. pojawi si臋 mo偶liwo艣膰 realizowania poszerzonych zaj臋膰 wychowania fizycznego, nawet bez konieczno艣ci zapisu ustawowego, poniewa偶 b臋dzie to wynika艂o z przewidywanego ni偶u demograficznego, wi臋kszej liczby absolwent贸w szk贸艂 wychowania fizycznego, nowych metod prowadzenia zaj臋膰 dla dzieci i m艂odzie偶y, na przyk艂ad zaj臋膰 zblokowanych w terenie. Zadaniem parlamentarzyst贸w b臋dzie jednak czuwanie nad tym, aby minister edukacji narodowej nie zmniejsza艂 nak艂ad贸w na lekcje wychowania fizycznego oraz aby nadal, tak jak w ostatnich latach, dzi臋ki anga偶owaniu 艣rodk贸w gminy, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Urz臋du Kultury Fizycznej i Turystyki, odpis贸w od gier liczbowych oraz innych podmiot贸w, realizowano inwestycje sportowe g艂贸wnie dla dzieci i m艂odzie偶y. Obecna koalicja AWS i Unii Wolno艣ci ma w swoim gronie parlamentarzyst贸w przygotowanych merytorycznie w przedmiotowej sprawie. Wielu z nich rekreacyjnie uprawia sport i czuje potrzeb臋 zachowa艅 prozdrowotnych. Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu w swoim programie zak艂ada kreowanie prozdrowotnych zachowa艅 ludno艣ci. To wszystko sprawia, 偶e o przysz艂o艣膰 dziedziny, w kt贸rej sport wyczynowy jest wierzcho艂kiem g贸ry lodowej, mo偶emy by膰 spokojni.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#SenatorMaciejSwiatkowski">Dlatego prosz臋 Wysok膮 Izb臋 o przyj臋cie nowelizacji ustawy o kulturze fizycznej bez poprawek. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Jerzy Mas艂owski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorJerzyMaslowski">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#SenatorJerzyMaslowski">Moja wypowied藕 nie b臋dzie g艂osem przeciwko zwi臋kszonym godzinom wychowania fizycznego w szko艂ach, b臋dzie natomiast g艂osem przeciwko zwi臋kszaniu godzin wychowania fizycznego w spos贸b mechaniczny, administracyjny. B臋dzie g艂osem przeciwko zwi臋kszaniu godzin wychowania fizycznego w celu realizacji zapis贸w ustawy o kulturze fizycznej bez uwzgl臋dnienia reali贸w istniej膮cych w polskich szko艂ach.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#SenatorJerzyMaslowski">Cz臋sto, szczeg贸lnie podczas obecnego posiedzenia Wysokiej Izby, padaj膮 na tej sali pytania o konsultacje ze 艣rodowiskami zainteresowanymi dan膮 problematyk膮. Ot贸偶 wyprzedzaj膮c pytanie tego typu, powiem na wst臋pie, 偶e przygotowuj膮c si臋 do debaty o zmianie ustawy o kulturze fizycznej przeprowadzi艂em w miar臋 szerokie i reprezentatywne konsultacje z przedstawicielami samorz膮d贸w lokalnych, dyrektorami szk贸艂, nauczycielami wychowania fizycznego i - co szczeg贸lnie pragn臋 podkre艣li膰 - rodzicami uczni贸w, kt贸rzy korzystaj膮 z dobrodziejstw omawianej dzisiaj ustawy. Zar贸wno na tej podstawie, jak i na podstawie w艂asnych do艣wiadcze艅 zwi膮zanych z wprowadzaniem trzeciej godziny wychowania fizycznego w szko艂ach samorz膮dowych, pragn臋 zwr贸ci膰 uwag臋 pa艅 i pan贸w senator贸w na trzy pola zagadnie艅, moim zdaniem, wa偶niejsze od podnoszonego tu tak mocno czynnika finansowego. To pola, bez kt贸rych rzetelnej realizacji nast臋pna godzina wychowania fizycznego b臋dzie w polskich szko艂ach kolejnym niemo偶liwym do rozwi膮zania problemem, by nie rzec - kolejn膮 fikcj膮.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#SenatorJerzyMaslowski">Pierwsze pole zagadnie艅 to blok spraw zwi膮zanych z funkcjonuj膮cymi w szko艂ach programami nauczania. Mimo zapowiedzi i pr贸by zmian, szczeg贸lnie od 1994 r., nie zmienia si臋 konstrukcja, a przede wszystkim filozofia program贸w szkolnych. Od lat istnieje ten sam sztywny podzia艂 na poszczeg贸lne przedmioty.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#SenatorJerzyMaslowski">Kolejny element z tym zwi膮zany to brak rzeczywistych program贸w do zaj臋膰 rekreacyjno-sportowych i brak korelacji zaj臋膰 wychowania fizycznego z innymi przedmiotami.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#SenatorJerzyMaslowski">Ustawa o kulturze fizycznej od pocz膮tku w spos贸b mechaniczny i sztywny wyznacza艂a przydzia艂 godzin do poszczeg贸lnych klas czy oddzia艂贸w, bez zmiany plan贸w nauczania, bez zmiany organizacji pracy szko艂y, bez zmiany - co jest chyba szczeg贸lnie istotne - plan贸w ucznia, czy wreszcie bez zmiany zarz膮dzenia o klasyfikowaniu i ocenianiu ucznia. Dodatkowa godzina wuefu sta艂a si臋 kolejn膮 obowi膮zkow膮 godzin膮 realizowan膮 tradycyjnymi metodami mi臋dzy j臋zykiem polskim a matematyk膮. Realizowan膮, co nale偶y chyba szczeg贸lnie podkre艣li膰, w szko艂ach nieprzygotowanych do realizacji tylu godzin wychowania fizycznego. Nieprzygotowanych nie tylko ze wzgl臋du na brak sal gimnastycznych, ale r贸wnie偶 ze wzgl臋du na brak chocia偶by zwyk艂ych 艂azienek, nie wspominaj膮c ju偶 o prysznicach.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#SenatorJerzyMaslowski">Drugi blok zagadnie艅 to problemy kadrowe. Ju偶 przy trzeciej godzinie jest powszechny brak nauczycieli wychowania fizycznego. Jak zapewni膰 kadry na czwart膮 i pi膮t膮 godzin臋? Nauczyciele wychowania fizycznego w polskich szko艂ach s膮 ju偶 dzi艣 najbardziej obci膮偶on膮 godzinowo grup膮 nauczycieli. Jednak wa偶niejszy od brak贸w kadrowych wydaje si臋 problem kszta艂cenia nowych kadr. S艂ysza艂em wypowied藕 pana senatora Smorawi艅skiego, 偶e s膮 nowe programy i nowe sposoby kszta艂cenia nauczycieli. Jako pracownik samorz膮dowy odpowiedzialny za o艣wiat臋 musz臋 stwierdzi膰, 偶e w ostatnim okresie takich nauczycieli do naszych jedenastu szk贸艂 nie pozyskali艣my - nie pozyskali艣my ani jednego. Tak wi臋c, albo nie podejmuj膮 oni pracy nauczycieli, albo ich po prostu jeszcze nie ma. To wszystko jest w sferze plan贸w, pocz膮tk贸w realizacji, a nie na etapie rzeczywistego zatrudniania tych ludzi w szkole.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#SenatorJerzyMaslowski">Nale偶y r贸wnie偶 wspomnie膰 o smutnej konfrontacji teorii wyk艂adanej na uczelniach z rzeczywisto艣ci膮 w poszczeg贸lnych szko艂ach, szczeg贸lnie szko艂ach prowadzonych przez administracj臋 samorz膮dow膮, gdzie - szczeg贸lnie w ma艂ych o艣rodkach, w ma艂ych gminach - od lat nie zakupiono nie tylko 偶adnych urz膮dze艅 sportowych, ale nawet zwyk艂ych pi艂ek.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#SenatorJerzyMaslowski">I wreszcie ostatni blok, zwi膮zany z baz膮 lokalow膮, z salami gimnastycznymi. O tym m贸wi艂 do艣膰 szeroko senator Jarosz, a wi臋c nie chcia艂bym powtarza膰 tych argument贸w. Chc臋 tylko powiedzie膰 jedno. W ostatnim okresie w polskiej rzeczywisto艣ci pojawi艂o si臋 bardzo du偶o sal gimnastycznych, pojawi艂o si臋 r贸wnie偶 du偶o basen贸w, ale ostatnie siedem lat nie nadrobi zap贸藕nie艅 z pi臋膰dziesi臋ciu lat PRL, gdy sal gimnastycznych - szczeg贸lnie w ma艂ych o艣rodkach, w ma艂ych miastach, na wsiach - praktycznie nie budowano.</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#SenatorJerzyMaslowski">Dzisiaj trzecia godzina zaj臋膰 lekcyjnych odbywa si臋 cz臋sto na korytarzach, w salach lekcyjnych. Cz臋艣膰 uczni贸w siedzi, wystawiony jest st贸艂 do ping-ponga - taka jest rzeczywisto艣膰 polskiej szko艂y - czterech uczni贸w gra, pozostali siedz膮. Co z czwart膮 i pi膮t膮 godzin膮, je艣li mieliby艣my je mechanicznie wprowadza膰 jako godziny obowi膮zkowe? My艣l臋, 偶e te dwa lata, kt贸re mamy przed sob膮, do roku 2000, to jest okres, kiedy b臋dzie mo偶na pomy艣le膰 o zupe艂nie innej filozofii prowadzenia zaj臋膰 rekreacyjno-sportowych czy zaj臋膰 wychowania fizycznego w szko艂ach. Chcia艂bym si臋 w tej kwestii zgodzi膰 z panem senatorem Kulakiem, kt贸ry m贸wi艂 o zaj臋ciach w sobot臋 i w niedziel臋, o zaj臋ciach po po艂udniu. Tak, one s膮 potrzebne. Tylko nie mog膮 to by膰 zaj臋cia obowi膮zkowe, podlegaj膮ce zarz膮dzeniu, ocenianiu, klasyfikowaniu, ca艂ej procedurze szkolnej, bo stanie si臋 wtedy tak, jak si臋 sta艂o z trzeci膮 godzin膮. Stan膮 si臋 one jednym z wielu przedmiot贸w. Ucze艅 klasy 贸smej ma obecnie ju偶 trzydzie艣ci dwie godziny obowi膮zkowe. Do艂贸偶my jeszcze jedn膮 i jeszcze jedn膮, a dojdziemy w sumie do pi臋膰dziesi臋ciu godzin tygodniowo z zaj臋ciami domowymi.</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#SenatorJerzyMaslowski">By艂a tutaj podnoszona jeszcze jedna sprawa. Czy je艣li przyjmiemy dzisiaj proponowane przez rz膮d i Sejm uregulowania, nie b臋dzie mo偶liwe wprowadzanie dodatkowych godzin wychowania fizycznego? Ot贸偶 musz臋 pa艅stwu powiedzie膰, 偶e w naszym samorz膮dzie - nie czekaj膮c na ustaw臋 o kulturze fizycznej i wprowadzenie czwartej godziny - od wrze艣nia wprowadzili艣my na przyk艂ad w klasach czwartych szko艂y podstawowej dwie godziny zaj臋膰 na p艂ywalni dla wszystkich uczni贸w; zaj臋膰, kt贸re maj膮 ko艅czy膰 si臋 dla wi臋kszo艣ci uczni贸w egzaminem na kart臋 p艂ywack膮. My jednak mo偶emy sobie na to pozwoli膰, bo do subwencji dok艂adamy oko艂o 20% i mamy w mie艣cie dwa baseny. Co ma zrobi膰 s膮siednia gmina, kt贸ra oddalona jest od basenu o 70 km?</u>
          <u xml:id="u-138.11" who="#SenatorJerzyMaslowski">Dlatego z tych powod贸w, a nie ze wzgl臋du na braki finansowe, uwa偶am - i tak b臋d臋 g艂osowa艂 - 偶e nale偶y przyj膮膰 proponowane przez rz膮d zmiany. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, pan senator Jerzy Cie艣lak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#SenatorJerzyCieslak">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#SenatorJerzyCieslak">Na pocz膮tku trzeciej kadencji Senatu zwr贸ci艂em si臋 do pa艅 i pan贸w senator贸w z apelem, 偶eby艣my w tej izbie nie tracili czasu na ja艂owe polemiki polityczne i spierali si臋 g艂贸wnie na p艂aszczy藕nie merytorycznej.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#SenatorJerzyCieslak">Dzisiaj chc臋 zwr贸ci膰 si臋 do prawej strony sali Senatu z nast臋puj膮c膮 pro艣b膮. Macie pa艅stwo wi臋kszo艣膰 w obydwu izbach parlamentu. Je偶eli wi臋c ci, kt贸rzy po wys艂uchaniu argument贸w merytorycznych padaj膮cych w tej debacie maj膮 w膮tpliwo艣ci, jak g艂osowa膰 i czy g艂osowanie b臋dzie s艂uszne, i wobec tego zechc膮 poprze膰 poprawki mniejszo艣ci, nie stanie si臋 nic istotnego, nic wa偶nego i nic ostatecznego. Wi臋kszo艣膰 koalicyjna w Sejmie mo偶e oczywi艣cie uchwa艂臋 Senatu odrzuci膰. Co jednak na tym wsp贸lnie zyskamy? Pracujemy nad t膮 ustaw膮 w ogromnym po艣piechu, w zbyt du偶ym po艣piechu. Wydaje mi si臋, 偶e te argumenty, r贸wnie偶 stenogramy z posiedze艅 Senatu, powinny dotrze膰 do pos艂贸w. Powinni艣my jeszcze pozostawi膰 Sejmowi mo偶liwo艣膰 pog艂臋bionej refleksji nad s艂uszno艣ci膮 lub brakiem s艂uszno艣ci tej ustawy. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Micha艂owski, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#SenatorTomaszMichalowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#SenatorTomaszMichalowski">Mamy kolejn膮 d艂ugotrwa艂膮 debat臋, co 艣wiadczy o tym, 偶e albo problem jest wa偶ki, albo daj膮cy mo偶no艣膰 wypowiadania pewnych kwestii, niekoniecznie merytorycznie zwi膮zanych z przedmiotem omawianego problemu. Wydaje mi si臋, 偶e chodzi o drugie.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#SenatorTomaszMichalowski">Prosz臋 pa艅stwa, us艂ysza艂em tu okre艣lenia: "hamulcowi post臋pu", "ta艅ce w zadymionych pomieszczeniach plus piwo", "wy jeste艣cie winni". Powiem tylko jedno, nie chc臋 ju偶 tego komentowa膰 i, zgodnie z sugesti膮 mojego przedm贸wcy, odwo艂uj臋 si臋 do wiersza Herberta "Kwestia smaku".</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#SenatorTomaszMichalowski">Jednak, prosz臋 pa艅stwa, rozmawiamy tu o problemie znacznie szerszym. Je偶eli kto艣 na tej sali uwa偶a, 偶e wprowadzenie czwartej, a nawet pi膮tej i sz贸stej godziny wychowania fizycznego poprawi b艂yskawicznie, niemal偶e natychmiast, stan zdrowotny naszych dzieci, to jest w b艂臋dzie. My m贸wimy o kulturze fizycznej, a kultura fizyczna, prosz臋 pa艅stwa, to sport, rekreacja, turystyka. To umiej臋tno艣膰 aktywnego sp臋dzenia wolnego czasu. To rodzinne wyjazdy, 艣cie偶ki rowerowe, aktywno艣膰 ruchowa nie tylko podczas czterdziestu pi臋ciu minut na wychowaniu fizycznym. M贸wimy tu o problemie znacznie szerszym. Mam nadziej臋, 偶e ministerstwo, do kt贸rego apeluj臋, b臋dzie stara艂o si臋 przygotowa膰 program komplementarny i elastyczny. B臋d臋 o to zabiega艂.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#SenatorTomaszMichalowski">Prosz臋 pa艅stwa, nie wszyscy mog膮 zosta膰 sportowcami. Wyczynowcy maj膮 zaj臋cia dodatkowe, godziny uzupe艂niaj膮ce, i dokszta艂caj膮 si臋 w klubach. Cz臋艣膰 dzieci potrzebuje po prostu ruchu, zwyk艂ego ruchu na powietrzu. Mo偶na to im zagwarantowa膰 dzi臋ki przekazaniu 艣rodk贸w, na przyk艂ad na organizowanie wyjazd贸w turystycznych, rajd贸w szkolnych, jak r贸wnie偶 rekreacji i wypoczynku. Dlatego nie zaw臋偶ajmy liczby zaj臋膰 w szkole do jednej godziny wychowania fizycznego, co podkre艣lali moi przedm贸wcy. Rzecz w tym, 偶e jest to zapisane, tylko zosta艂o roz艂o偶one w czasie - mam nadziej臋 - po to, by racjonalnie wprowadza膰 kolejne godziny wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#SenatorTomaszMichalowski">Mam nadziej臋 r贸wnie偶, 偶e gmina b臋dzie wreszcie wzmocniona finansowo. Apeluj臋 o to do ministerstwa, ca艂y czas b臋d臋 si臋 o t臋 spraw臋 ubiega艂 i o ni膮 walczy艂.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#SenatorTomaszMichalowski">Bardzo si臋 ciesz臋, i偶 w swojej poprzedniej wypowiedzi stwierdzi艂a pani, 偶e stopie艅 decentralizacji polskiej o艣wiaty jest jeszcze niewystarczaj膮cy. Chcia艂bym, aby w艂膮czanie nowych element贸w wychowania fizycznego wi膮za艂o si臋 z reform膮 program贸w, z reform膮 samorz膮dow膮 i z decentralizacj膮 艣rodk贸w finansowych przyznawanych szko艂om, a tak偶e by艂o ca艂o艣ciowe i komplementarne. Je偶eli podejdziemy do tego w ten spos贸b, prosz臋 pa艅stwa - wydaje mi si臋 - b臋dziemy mie膰 satysfakcj臋, i偶 rzeczywi艣cie co艣 si臋 w tym zakresie zmienia. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Poprosz臋 senatora Smorawi艅skiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#SenatorJerzySmorawinski">Panie Marsza艂ku! Szanowni Pa艅stwo!</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#SenatorJerzySmorawinski">Prezentuj膮c sw贸j pogl膮d jako sprawozdawca, stara艂em si臋 przede wszystkim uwzgl臋dni膰 sprawy merytoryczne, a jako senator bezpartyjny stara艂em si臋 wznie艣膰 ponad to, co jest po lewej i po prawej stronie. Prowadzona dyskusja jest jednak zupe艂nie niemerytoryczna. Chcia艂em powiedzie膰, 偶e z punktu widzenia zawodowego, zar贸wno jako nauczyciel akademicki, cz艂owiek zaanga偶owany w sport, jak i jako lekarz, by艂bym ostatni, kt贸ry by proponowa艂 jakiekolwiek ograniczenia w zakresie wprowadzenia wychowania fizycznego. Popar艂em wniosek Sejmu, gdy偶 uwa偶a艂em, 偶e s膮 pewne merytoryczne przes艂anki, nie wynikaj膮ce z braku pieni臋dzy. Gdyby by艂o tak, jak m贸wi艂 pan senator Lipiec, 偶e to tylko pieni膮dze decyduj膮, to by艂bym pierwszy, kt贸ry by powiedzia艂 - nie, wuef ma by膰 od razu cztery czy pi臋膰 godzin w tygodniu. Znam 偶ycie, wiem, jak wygl膮da organizacja i przychylam si臋 do opinii wielu senator贸w, kt贸rzy twierdz膮, 偶e w mniejszych o艣rodkach istniej膮 trudno艣ci w zorganizowaniu dodatkowych godzin wychowania fizycznego. My kszta艂cimy w nowy spos贸b. To, 偶e nowe kadry nie wsz臋dzie trafiaj膮, to trudno. Kszta艂cimy ich w zakresie wychowania prozdrowotnego, jak maj膮 poprowadzi膰 lekcje wychowania w trudnych warunkach, na przyk艂ad nie na sali gimnastycznej, ale w klasie. Nawyk ruchu nie przychodzi z 艂atwo艣ci膮. Problem polega na tym, 偶e starsi przedstawiciele spo艂ecze艅stwa si臋 nie ruszaj膮, bo nie maj膮 takiego nawyku. Nawyk ruchu trzeba gdzie艣 wpoi膰. Nale偶y go wpoi膰 u dzieci w spos贸b zorganizowany. Nie jeste艣my w stanie w tej chwili stworzy膰 modelu zachodniego, w kt贸rym rodzice razem z dzie膰mi wychodz膮 na wsp贸lne zaj臋cia rekreacyjne. Aby poprzez zorganizowane zaj臋cia wyrobi膰 u m艂odych ludzi ten na艂贸g ruchu, potrzeba jeszcze chyba dwudziestu lat. By膰 mo偶e swoje dzieci b臋d膮 ju偶 oni wychowywa膰 pod tym wzgl臋dem inaczej ni偶 teraz.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#SenatorJerzySmorawinski">Uwa偶am, 偶e na realizacj臋 tej ustawy po prostu potrzeba troch臋 czasu. By艂bym za odrzuceniem projektu rz膮dowego. Dzi臋ki z艂agodzeniu tej sprawy przez Sejm jest on po prostu do przyj臋cia. I tutaj ca艂ym sercem by艂bym za wszystkimi sprawami, o kt贸rych m贸wi lewa strona, a mianowicie 偶e jest to blokowanie ustawy. Jednak偶e patrz膮c na to zupe艂nie realnie, s膮dz臋, 偶e pewne obiektywne sprawy 艣wiadcz膮 o odsuni臋ciu.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#SenatorJerzySmorawinski">Oby to, co powiedzia艂em w swoim wyst膮pieniu, by艂o ostatni膮 rzecz膮, kt贸r膮 tutaj dyskutujemy, dotycz膮c膮 wprowadzenia pi臋ciu godzin wychowania fizycznego. A je艣li b臋d膮 inne zakusy, na przyk艂ad na odebranie odpis贸w z totalizatora czy inne dzia艂ania organizacyjne, wtedy powinni艣my stan膮膰 jednym zwartym szeregiem i powiedzie膰: nie. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Pan senator Mazurkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Zaczn臋 mo偶e niemerytorycznie, od dowcipu o tym, jak na zawodach sportowych na trybunie siedzi dw贸ch kibic贸w. Siedz膮 i ogl膮daj膮 zawody lekkoatletyczne. Widz膮, jak biegnie dw贸ch zawodnik贸w na d艂ugim dystansie. Jeden kibic m贸wi do drugiego: "Mog臋 si臋 za艂o偶y膰, 偶e wygra ten w czerwonym krawacie". A ten drugi m贸wi: "S艂uchaj, to nie krawat, to j臋zyk". Tak mniej wi臋cej wygl膮da dzi艣 stan polskiego sportu - zadyszka i s艂aba kondycja. Przyczyn stanu polskiego sportu nale偶y szuka膰 mi臋dzy innymi w艂a艣nie w wychowaniu fizycznym w szko艂ach podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Mia艂em to szcz臋艣cie, 偶e chodzi艂em do klasy sportowej, dzi臋ki czemu mia艂em siedem godzin zaj臋膰 wychowania fizycznego i dodatkowo siedem godzin zaj臋膰 pozalekcyjnych. Wiem, co to jest sport i jakie daje on korzy艣ci.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Pewnie ka偶dy z nas zgodzi艂by si臋 z tym, 偶e inwestycja w sport to inwestycja w zdrowie. W naszych szko艂ach podstawowych ponad 60% dzieci ma krzywic臋 kr臋gos艂upa. Rodz膮 si臋 r贸偶nego rodzaju schorzenia, a przecie偶 je偶eli nie zainwestujemy w sport, je偶eli zabraknie pieni臋dzy na kultur臋 fizyczn膮, to potem skutki tego odczuwamy w s艂u偶bie zdrowia. Ale to, o czym w tej chwili m贸wi臋, jest tylko jedn膮 stron膮 medalu.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Druga jego strona wygl膮da tak, jak ju偶 nie raz z tej m贸wnicy moi koledzy przedstawiali. Brak zaplecza, brak infrastruktury i brak bazy dla kszta艂cenia dzieci i m艂odzie偶y.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Ciesz臋, 偶e dzisiaj pani minister wys艂ucha艂a tylu deklaracji i tylu gorzkich s艂贸w, zar贸wno z lewej, jak i z prawej strony. Dlaczego? My艣l臋, prosz臋 pa艅stwa, 偶e s膮 to wnioski, kt贸re nale偶y wyci膮gn膮膰 z tej debaty. Jest to zaledwie dotkni臋cie problemu, problemu o wiele szerszego i o wiele bardziej powa偶nego. M贸wimy o wychowaniu fizycznym w szko艂ach, o liczbie godzin, a przecie偶 w toku debaty warto by by艂o zastanowi膰 si臋 te偶 nad dzia艂alno艣ci膮 klub贸w sportowych, promowaniem aktywnego, zdrowego trybu 偶ycia. Jest to jedna z wielu dr贸g, kt贸ra prowadzi do zdrowego spo艂ecze艅stwa. Zorganizowanie zaj臋膰 pozaszkolnych, w tym zaj臋膰 sportowych, wi膮偶e si臋 z odci膮ganiem m艂odzie偶y od alkoholu, narkotyk贸w, w艂ama艅 i wielu innych patologii.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">C贸偶, realia s膮 takie, jakie s膮. Gdy nie wiemy, o czym m贸wimy, to m贸wimy o pieni膮dzach. Na te wszystkie inwestycje potrzebne s膮 pieni膮dze, pieni膮dze, pieni膮dze - i tylko tyle, a mo偶e a偶 tyle.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Poprawiona przez Sejm ustawa ma nieco 艂agodniejszy charakter, chocia偶 mo偶e nie jest doskona艂a i nie wszystkich nas zadowala. Moim zdaniem, z dzisiejszej debaty wynika dla ministerstwa jasny wniosek, 偶e trzeba powa偶nie popracowa膰 nad tym problemem i opracowa膰 kompleksowy plan zmierzaj膮cy zar贸wno do poprawy kondycji fizycznej naszej m艂odzie偶y, jak i do tego, aby sport w Polsce by艂 postrzegany inaczej ni偶 do tej pory. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Informuj臋, 偶e lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zgodnie z art. 44 i w zwi膮zku z art. 29 ust. 2 oraz art. 30 ust. 2 Regulaminu Senatu chcia艂bym teraz udzieli膰 g艂osu przedstawicielowi rz膮du.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e rozpatrywana ustawa by艂a pilnym rz膮dowym projektem ustawy, a upowa偶nionym do reprezentowania stanowiska rz膮du w toku prac parlamentarnych zosta艂 minister edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu pani膮 minister Dzierzgowsk膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Ustawa w wersji przyj臋tej przez Sejm zabezpiecza docelowe wprowadzenie pi臋ciu godzin kultury fizycznej. Chcia艂am przypomnie膰 o tym, o czym ju偶 tu wielokrotnie m贸wiono, 偶e wprowadzenie czwartej i pi膮tej godziny jedynie przemieszcza w czasie. Docelowo, zgodnie z tym zapisem, w 2000 r. b臋dzie pi臋膰 godzin wychowania kultury fizycznej w szko艂ach.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Nie ukrywam, 偶e uzasadnienie takiego wniosku ma g艂贸wnie finansowy i organizacyjny charakter. Moim zdaniem, przekonuj膮ce s膮 argumenty dotycz膮ce niewystarczaj膮cej bazy dla ponad dwudziestu pi臋ciu tysi臋cy szk贸艂. Niespe艂na pi臋tna艣cie tysi臋cy szk贸艂 ma sale gimnastyczne. To naprawd臋 jest przekonuj膮cy argument. Brakuje pi臋tnastu tysi臋cy nauczycieli kultury fizycznej - to te偶 jest argument. I wreszcie, brakuje 117 milion贸w z艂otych, kt贸re s膮 niezb臋dne, aby wprowadzi膰 t臋 czwart膮 godzin臋 kultury fizycznej w czterech miesi膮cach 1998 r. To s膮 g艂贸wne argumenty.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Chcia艂am powiedzie膰, 偶e w bud偶ecie na 1998 r., tworzonym jeszcze przez poprzedni rz膮d, nie przewidziano 艣rodk贸w na realizacj臋 tej ustawy. Chc臋 te偶 powiedzie膰 bardzo wyra藕nie, 偶e Ministerstwo Edukacji Narodowej nie zamierza ogranicza膰 aktywno艣ci dzieci i m艂odzie偶y. Doskonale zdajemy sobie spraw臋 ze znaczenia zdrowia dzieci i ich aktywno艣ci ruchowej. Wa偶na jest jednak nie tylko liczba godzin lekcyjnych, lecz r贸wnie偶 ich jako艣膰 i spos贸b prowadzenia. I w艂a艣nie dlatego, 偶e analizy stanu zdrowia dzieci i m艂odzie偶y oraz analizy stanu zdrowia poborowych s膮 tak alarmuj膮ce, jestem przekonana, i偶 lekcje wychowania fizycznego musz膮 si臋 odbywa膰 w dobrych warunkach. Te trzy godziny zaj臋膰 z kultury fizycznej musz膮 si臋 odbywa膰 w odpowiednich warunkach.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Przychylam si臋 do takiego my艣lenia, 偶e to nie jest jedyna forma. Mog膮 by膰 i wycieczki, i rekreacja, i sport rodzinny, i pikniki. Tak, prosz臋 bardzo, tylko zapewnijmy chocia偶 dobre warunki na te trzy godziny zaj臋膰 kultury fizycznej. A ju偶 dzisiaj, po wprowadzeniu tej trzeciej godziny, niekt贸re lekcje wuefu odbywaj膮 si臋 w sali lekcyjnej, gdzie dzieci siedz膮 w 艂awkach szkolnych. Naprawd臋 nie ma to nic wsp贸lnego z aktywno艣ci膮.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">W zapisach ustawy m贸wi si臋 o "co najmniej trzech godzinach". W 偶aden spos贸b nie ogranicza si臋 g贸rnej granicy. I ju偶 dzisiaj znamy samorz膮dy terytorialne i dyrektor贸w szk贸艂, kt贸rzy wprowadzaj膮 i czwart膮, i pi膮t膮, i dziesi膮t膮 godzin臋 kultury fizycznej wsz臋dzie tam, gdzie to tylko jest mo偶liwe.</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Chcia艂am te偶 bardzo wyra藕nie wyja艣ni膰 kwesti臋, kt贸ra pojawia艂a si臋 w wypowiedziach prawie wszystkich pan贸w senator贸w. Ot贸偶, wersja Ministerstwa Edukacji Narodowej rzeczywi艣cie w do艣膰 istotny spos贸b r贸偶ni si臋 od przyj臋tej przez Sejm. Ale nie dlatego, 偶e ministerstwo edukacji chcia艂o ograniczy膰 godziny kultury fizycznej - te, kt贸re s膮 i kt贸re b臋d膮 w przysz艂o艣ci - tylko dlatego, 偶e jest pewnym precedensem, i偶 parlament ustala liczb臋 godzin jakiegokolwiek przedmiotu! A r贸wnie偶 dlatego, 偶e chcieli艣my zachowa膰 taki spos贸b rozumowania, 偶e Ministerstwo Edukacji Narodowej ustala pewne ramowe standardy, natomiast dok艂adne decyzje - ile godzin jakiego przedmiotu, pojedynczo czy w blokach przedmiotowych - od 1999 r. znajd膮 si臋 w gestii dyrektor贸w szk贸艂, rad pedagogicznych i samorz膮d贸w terytorialnych jako organ贸w prowadz膮cych. Nie chcieli艣my wprowadza膰 precedensu, 偶e oto parlament ustala liczb臋 godzin jakiego艣 przedmiotu. Nie chodzi艂o o ograniczenie tych godzin, tylko o pewn膮 jedno艣膰 legislacyjn膮.</u>
          <u xml:id="u-148.8" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Chcia艂am r贸wnie偶 powiedzie膰, 偶e resort edukacji powa偶nie traktuje wszystkie zapisy ustawowe. Musimy bra膰 pod uwag臋 zapis obliguj膮cy nas do tego, 偶eby w 2000 r. by艂o w szko艂ach pi臋膰 godzin kultury fizycznej tygodniowo. To jest jednocze艣nie odpowied藕 na pytanie, kt贸re postawi艂 pan senator Jarosz. Inwestycje sportowe b臋d膮 traktowane na r贸wni z budow膮 obiekt贸w szkolnych. Musz膮 by膰 tak traktowane. Jeste艣my wdzi臋czni samorz膮dom za to, co dotychczas zrobi艂y, je艣li chodzi o inwestycje szkolne i sportowe. B臋dziemy si臋 zwraca膰 o kontynuowanie tego typu dzia艂a艅 i stara膰 si臋 o wsp贸艂finansowanie budowy obiekt贸w szkolnych i sportowych. Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotuje w pierwszym kwartale 1998 r. d艂ugofalowy plan dzia艂a艅 zwi膮zanych z przygotowaniem ustawy o kulturze fizycznej, do realizacji w roku 2000. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo. Czy s膮 pytania do pani minister?</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, pani senator Simonides.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#SenatorDorotaSimonides">Dzi臋kuj臋, Panie Marsza艂ku.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#SenatorDorotaSimonides">Pani Minister, chcia艂am zapyta膰, czy istnieje jaki艣 alternatywny plan uprawiania sportu w szko艂ach zalanych przez pow贸d藕. Na Opolszczy藕nie mamy sto pi臋膰dziesi膮t cztery takie szko艂y. Nie ma tam sal gimnastycznych, a na korytarzu nie da si臋 uprawia膰 gimnastyki, w dodatku w tych zawilgoconych, zagrzybionych murach. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania?</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, senator Lipiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Pani Minister, chcia艂em zapyta膰 pani膮, czy pa艅stwo jest zad艂u偶one wobec gmin z tytu艂u subwencji o艣wiatowej za 1997 r. Czy pani minister jest w stanie okre艣li膰 wysoko艣膰 tego d艂ugu? Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Chcia艂bym zapyta膰, czy ministerstwo jest przygotowane na ewentualno艣膰 odrzucenia ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej. Czy jest to brane pod uwag臋? Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Mazurkiewicz, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Pani Minister, moje pytanie dotyczy zapowiedzi kompleksowego planu, o kt贸rym pani wspomnia艂a. Chodzi mi o wsp贸艂dzia艂anie na linii: administracja rz膮dowa - administracja samorz膮dowa. Na jakich zasadach b臋d膮 realizowane inwestycje o charakterze prosportowym? Chodzi mi na przyk艂ad o sale gimnastyczne w szko艂ach. Jak膮 ministerstwo widzi rol臋 samorz膮d贸w? Na jakich zasadach b臋dzie oparte to wsp贸艂finansowanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani senator Danielak, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#SenatorJolantaDanielak">Pani Minister, czy nie obawia si臋 pani, 偶e ta nowelizacja mo偶e spowodowa膰 os艂abienie tempa realizacji tych inwestycji? 呕e liczba oddawanych obiekt贸w sportowych wyra藕nie spadnie z powodu ustabilizowanego zapotrzebowania na realizacj臋 zaj臋膰 fizycznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania? Nie.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W takim razie prosz臋 pani膮 minister o odpowied藕.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Mo偶e odpowiem kolejno.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Czy istnieje alternatywny program dla obszar贸w obj臋tych powodzi膮? Dyrektorzy szk贸艂 i kuratorzy o艣wiaty mieli przygotowa膰 taki projekt. Niestety, to jest raczej plan konkretnej szko艂y. Oczywi艣cie, b臋dziemy wspiera膰 wszelkie dzia艂ania, kt贸re b臋d膮 mog艂y chocia偶 troch臋 z艂agodzi膰 t臋 sytuacj臋, ale o to musi zadba膰 sama szko艂a, musi pomy艣le膰 o dowolnych zaj臋ciach sportowych. R贸wnie偶 takich, kt贸re b臋d膮 si臋 odbywa艂y poza terenem szko艂y. I oby ta aktywno艣膰 dzieci mog艂a zosta膰 zaspokojona na wszelkich mo偶liwych obiektach sportowych, nie tylko szkolnych.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">D艂ug pa艅stwa wobec gmin. Nie potrafi臋 dzisiaj odpowiedzie膰 na to pytanie. Je艣li chodzi o subwencje dla gmin, to dzisiaj s艂ucha艂am przez moment wypowiedzi pani minister finans贸w w Sejmie i wygl膮da na to, 偶e takiego d艂ugu nie ma. By膰 mo偶e jakie艣 pojedyncze gminy wyst臋powa艂y...</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Czy ministerstwo jest przygotowane do odrzucenia tego projektu ustawy? To znaczy, proponuj膮c poprawk臋, oczywi艣cie liczymy si臋 z tym, 偶e parlament mo偶e zdecydowa膰 inaczej. Ja si臋 boj臋 czego艣 innego. To nie ministerstwo musi by膰 przygotowane, to szko艂y musz膮 by膰 przygotowane! Bo ta ustawa nie wymaga w艂a艣ciwie nawet dodatkowych rozporz膮dze艅 wykonawczych, je艣li chodzi o ministra edukacji narodowej. Tylko co z tego? Przecie偶 we wrze艣niu nie zwi臋kszy si臋 liczba nauczycieli i liczba obiekt贸w. B臋d膮 po prostu kolejne lekcje prowadzone albo na korytarzu, albo nawet w salach lekcyjnych. Ju偶 s艂ysza艂am o jednej ze szk贸艂, gdzie dzieci na lekcjach wuefu graj膮 w szachy. To naprawd臋 dobra rozrywka, tylko nie jestem pewna, czy ma du偶o wsp贸lnego z aktywno艣ci膮 ruchow膮. Z aktywno艣ci膮 umys艂ow膮, oczywi艣cie. Obawiam si臋 wi臋c czego艣 innego. Mo偶emy m贸wi膰 o przygotowaniu ministerstwa, ale to po prostu szko艂y nie s膮 do tego przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Jak wyobra偶amy sobie wsp贸艂finansowanie inwestycji sportowych? Bardzo bym prosi艂a o odroczenie terminu odpowiedzi na to pytanie do pierwszego kwarta艂u. Dzisiaj mog臋 tylko obieca膰, 偶e w projekcie na pewno znajdzie si臋 zapis dotycz膮cy zasad wsp贸艂finansowania i w og贸le zasad wsp贸艂pracy z samorz膮dami, je艣li chodzi o budow臋 i utrzymywanie obiekt贸w sportowych, nie tylko szkolnych. Bardziej by nam nawet zale偶a艂o na tym, by to by艂y na przyk艂ad gminne obiekty sportowe, z kt贸rych mo偶e korzysta膰 nie jedna szko艂a, ale kilka. Nie zawsze musi to wi臋c by膰 sala gimnastyczna przy konkretnej szkole. Samorz膮dy ju偶 dzisiaj podejmuj膮 takie inwestycje na swoim terenie.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Kolejna sprawa, czy nie obawiam si臋, 偶e liczba obiekt贸w sportowych spadnie? My艣l臋, 偶e je艣li policzymy, ile obiekt贸w jest potrzebnych, a dziesi臋膰 tysi臋cy szk贸艂 czeka na budow臋 sal, to przez dwa i p贸艂 roku, kt贸re nam zosta艂o na realizacj臋 ustawy, b臋dziemy musieli wraz z samorz膮dami terytorialnymi maksymalnie przyspieszy膰 wszystko, co si臋 da, by uzupe艂ni膰 brakuj膮c膮 baz臋. My艣l臋, 偶e to nie spowoduje 偶adnego spadku, szczeg贸lnie 偶e bardzo wierz臋 w m膮dro艣膰 dzia艂aczy samorz膮d贸w terytorialnych, kt贸rzy doskonale wiedz膮, jak wa偶na jest aktywno艣膰 dzieci i m艂odzie偶y i na pewno b臋d膮 starali si臋 stworzy膰 im jak najlepsze warunki, nie czekaj膮c na zapisy ustawowe. Jestem przekonana, 偶e wsp贸艂pracuj膮c z samorz膮dami, ministerstwo b臋dzie si臋 stara艂o nie spowolni膰 tego etapu przygotowa艅.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Czy s膮 jeszcze pytania lub uwagi kierowane do pani minister?</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#SenatorWitoldKowalski">(Panie Marsza艂ku, je艣li mo偶na...)</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#SenatorWitoldKowalski">Chcia艂em tylko powiedzie膰 pani minister, 偶e zasady wsp贸艂finansowania inwestycji, o kt贸rych tu m贸wimy, powinny by膰 znane jak najwcze艣niej, dlatego 偶e niekt贸re gminy uchwalaj膮 bud偶ety ju偶 w styczniu, chocia偶 maj膮 na to czas do ko艅ca marca. Do艣wiadczenia lat ubieg艂ych nakazuj膮 przyspieszenie okre艣lenia tych偶e zasad, gdy偶 podczas planowaniu bud偶etu jest to bardzo istotne. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo, pan senator Jarosz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#SenatorStanislawJarosz">Chcia艂bym jeszcze powr贸ci膰 do sprawy priorytetowo艣ci budowy sal gimnastycznych. Ot贸偶 od pewnego czasu przyj臋艂o si臋, 偶e bud偶ety przeznaczone na budow臋 obiekt贸w szkolnych w kuratorium s膮 opiniowane przez sejmiki. Rodzi to sytuacj臋, w kt贸rej przebicie si臋 z budow膮 sali jest bardzo trudne, poniewa偶 wtedy podnosi si臋 krzyk, 偶e gdzie艣 wali si臋 szko艂a. Zazwyczaj jest to uzasadnione, ale bywa i tak, 偶e wska藕niki demograficzne wcale tego nie uzasadniaj膮. St膮d moja obawa, 偶e teraz, gdy powiedziano ju偶, 偶e termin wprowadzenia kolejnych godzin b臋dzie przesuni臋ty o dwa lata, w procedurze opiniowania obiekty sportowe mog膮 by膰 tym bardziej pomijane. Chcia艂bym, 偶eby na to w jaki艣 spos贸b uczuli膰 kurator贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">Na pewno we藕miemy to pod uwag臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze pytania lub uwagi do pani minister? Nie widz臋 zg艂osze艅. Dzi臋kuj臋 serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejIrenaDzierzgowska">(Dzi臋kuj臋 bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Ze wzgl臋du na sygna艂y z Sejmu, proponuj臋 Wysokiej Izbie, aby艣my po kr贸tkiej przerwie technicznej przyst膮pili do pracy nad kolejnym punktem, zwi膮zanym z ustaw膮 o kodeksie karnym. G艂osowanie nad obiema uchwa艂ami, a wi臋c t膮, nad kt贸r膮 debat臋 przed chwil膮 zako艅czyli艣my, i nast臋pn膮, dotycz膮c膮 kodeksu karnego, przeprowadzimy bezpo艣rednio po zako艅czeniu dyskusji nad ni膮.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W tej chwili og艂aszam pi臋tnastominutow膮 przerw臋, do godziny 15.50.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 35 do godziny 15 minut 50)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 senator贸w sekretarzy o zaj臋cie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zamkn膮艂em dyskusj臋 nad poprzednim punktem, nad kt贸rym zako艅czyli艣my debat臋 tu偶 przed przerw膮.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Informuj臋, wbrew wcze艣niejszej zapowiedzi, ale zgodnie z potrzebami chwili i po konsultacjach z przedstawicielami izby ni偶szej, 偶e g艂osowania przeprowadzimy po zako艅czeniu debat nad nast臋pnymi punktami porz膮dku dziennego, w kt贸rych podejmiemy rozstrzygni臋cia w sprawie ustaw.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyst臋pujemy do punktu dwunastego porz膮dku dziennego...</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Ma pan pytanie, Panie Senatorze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#SenatorAdamGlapinski">Panie Marsza艂ku, o kt贸rej godzinie mniej wi臋cej mo偶emy si臋 spodziewa膰 g艂osowa艅?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Jestem w tej chwili bezradny, mam dylemat, bowiem wielu senator贸w podchodzi do mnie z pro艣b膮 o wprowadzenie dyscypliny i jak najszybsze przeprowadzanie debat, r贸wnocze艣nie zapisuj膮c si臋 do g艂osu. W zwi膮zku z tym nie wiem, nie jestem w stanie przewidzie膰, ilu z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, b臋dzie zabiera艂o g艂os w debacie. Nie mamy 偶adnej mo偶liwo艣ci precyzyjnego okre艣lenia terminu g艂osowania. Mo偶na za艂o偶y膰, 偶e to b臋dzie oko艂o godziny 18.00.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyst臋pujemy do punktu dwunastego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz o zmianie niekt贸rych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e rozpatrywana ustawa zosta艂a uchwalona przez Sejm na pi膮tym posiedzeniu 12 grudnia 1997 r. Do Senatu zosta艂a przekazana 12 grudnia 1997 r. Marsza艂ek Senatu 16 grudnia 1997 r., zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowa艂a j膮 do Komisji Ustawodawczej oraz do Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowa艂y swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam ponadto, 偶e tekst ustawy zawarty jest w druku nr 40, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 40A i 40B.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Ustawodawczej, pana senatora Stanis艂awa Gogacza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#SenatorStanislawGogacz">Komisja Ustawodawcza na swoim przedwczorajszym posiedzeniu ustosunkowa艂a si臋 do ustawy o zmianie ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz niekt贸rych innych ustaw. Ta ustawa zawarta jest w druku sejmowym nr 46 oraz w druku senackim nr 40.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#SenatorStanislawGogacz">Wej艣cie w 偶ycie nowych kodeks贸w, uchwalonych 6 czerwca 1997 r., wi膮偶e si臋 z konieczno艣ci膮 dostosowania obowi膮zuj膮cego prawa o wykroczeniach oraz prawa karnego skarbowego do nowych rozwi膮za艅 materialno-prawnych, proceduralnych i wykonawczych, przyj臋tych w tych kodeksach. Takie akty prawne, jak ustawa karna skarbowa, powinny wej艣膰 w 偶ycie r贸wnocze艣nie z kodeksami karnymi. R贸wnie偶 ze wzgl臋d贸w praktycznych dodatkowy czas umo偶liwi zar贸wno kierownictwu Ministerstwa Sprawiedliwo艣ci, jak i s臋dziom oraz prokuratorom lepsze przygotowanie si臋 do stosowania nowego prawa. Nale偶y w tym miejscu doda膰, 偶e same zmiany do ka偶dego z tych kodeks贸w zajmuj膮 po oko艂o czterdzie艣ci stron maszynopisu. Jest to oko艂o pi臋膰set szczeg贸艂owych zmian przepis贸w. By艂oby 藕le, gdyby wiedza na temat nowych przepis贸w prawa karnego wynika艂a przede wszystkim z praktyki, a do艣wiadczenie zawodowe by艂o zdobywane na zasadzie pr贸b i b艂臋d贸w. Tworzenie prawa wymaga refleksji oraz rozwa偶nego post臋powania. St膮d przed艂u偶enie vacatio legis dla omawianych ustaw z 1 stycznia 1998 r. na 1 wrze艣nia 1998 r. wydaje si臋 by膰 s艂uszne i uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Ustawodawczej wnosz臋 o przyj臋cie uchwalonej przez Sejm, na pi膮tym posiedzeniu 12 grudnia 1997 r., ustawy o zmianie ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz o zmianie niekt贸rych innych ustaw. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci, pana senatora Mariana Cichosza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#SenatorMarianCichosz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#SenatorMarianCichosz">W imieniu Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci mam zaszczyt przedstawi膰 stanowisko wypracowane przez komisj臋 na posiedzeniu 16 grudnia bie偶膮cego roku, w sprawie nowelizacji ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz o zmianie niekt贸rych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#SenatorMarianCichosz">Przypomn臋, 偶e Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 12 grudnia bie偶膮cego roku znowelizowa艂 przywo艂ane ustawy w ten spos贸b, 偶e wyd艂u偶y艂 vacatio legis o dalszych osiem miesi臋cy i ustali艂 moment wej艣cia w 偶ycie ca艂ego pakietu omawianych ustaw karnych oraz ustawy, z 7 wrze艣nia 1997 r., o dyscyplinie wojskowej na dzie艅 1 wrze艣nia 1998 r. Ponadto w ustawie, z 29 sierpnia 1997 r., "Ordynacja podatkowa" zmieni艂 tre艣膰 art. 64 搂1 pktu 4, nadaj膮c mu nast臋puj膮ce brzmienie: "odszkodowania za nies艂uszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie, uzyskanego na podstawie przepis贸w kodeksu post臋powania karnego".</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#SenatorMarianCichosz">Wyd艂u偶enie momentu wej艣cia w 偶ycie cytowanych ustaw, wi膮偶e si臋, jak to powiedzia艂 m贸j przedm贸wca, z konieczno艣ci膮 dostosowania obowi膮zuj膮cego prawa o wykroczeniach oraz prawa karnego skarbowego do nowych rozwi膮za艅 materialno-prawnych, proceduralnych i wykonawczych, przyj臋tych w kodeksach. Obecnie zaistnia艂 powa偶ny brak synchronizacji pomi臋dzy dotychczas obowi膮zuj膮cymi przepisami o wykroczeniach oraz o przest臋pstwach i wykroczeniach skarbowych a unormowaniami systemowymi, zawartymi w nowych kodeksach karnych. Z tych wzgl臋d贸w utrata mocy przytoczonych przepis贸w dnia 1 stycznia 1998 r. uniemo偶liwia艂aby dalsze stosowanie prawa o wykroczeniach oraz ustawy karnej skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#SenatorMarianCichosz">Z uwagi na 艣cis艂y zwi膮zek prawa o wykroczeniach oraz ustawy karnej skarbowej z kodyfikacj膮 karn膮 nale偶y przygotowa膰 projekty zmian stosownych ustaw. Obszerno艣膰 tych zmian wymaga膰 b臋dzie niew膮tpliwie d艂ugich i uci膮偶liwych prac parlamentarnych. Poza tym wdro偶enie ustaw wymaga przygotowania i wydania kilkudziesi臋ciu akt贸w wykonawczych w postaci rozporz膮dze艅.</u>
          <u xml:id="u-172.5" who="#SenatorMarianCichosz">Innym argumentem, przemawiaj膮cym za wyd艂u偶eniem vacatio legis tych ustaw, jest konieczno艣膰 przeszkolenia kadry pracownik贸w wymiaru sprawiedliwo艣ci, organ贸w 艣cigania i plac贸wek penitencjarnych do stosowania tego nowego prawa. Wedle moich informacji, kadra, kt贸ra b臋dzie stosowa艂a te przepisy, a wi臋c zatrudniona w plac贸wkach wymiaru sprawiedliwo艣ci, w organach 艣cigania, w plac贸wkach penitencjarnych, zna je s艂abo, w stopniu niezadowalaj膮cym. Niekt贸rzy moi rozm贸wcy, wywodz膮cy si臋 z tego kr臋gu, postulowali nawet przed艂u偶enie terminu wej艣cia w 偶ycie tych ustaw do 1 stycznia 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-172.6" who="#SenatorMarianCichosz">Wydaje si臋 jednak, 偶e proponowana data wej艣cia w 偶ycie, czyli 1 wrze艣nia, jest uzasadniona. To wystarczaj膮cy okres, by bardzo dobrze pozna膰 regulacje prawne, zw艂aszcza 偶e generalnie nie ma tam zmian zasad stosowania prawa, a tylko inne unormowania.</u>
          <u xml:id="u-172.7" who="#SenatorMarianCichosz">W toku prac legislacyjnych potrzebne okaza艂o si臋 nadanie nowego brzmienia zapisowi zawartemu w art. 64 搂1 pkt 4 ustawy "Ordynacja podatkowa". Zapis proponowany obecnie jest bardziej precyzyjny, a ponadto w okresie przej艣ciowym, czyli do momentu wej艣cia w 偶ycie nowych regulacji, nie blokuje mo偶liwo艣ci potr膮cenia zobowi膮za艅 i zaleg艂o艣ci podatkowych z wymaganej wierzytelno艣ci podatnika wobec skarbu pa艅stwa z tytu艂u odszkodowania za nies艂uszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie, uzyskanego na podstawie przepis贸w kodeksu post臋powania karnego.</u>
          <u xml:id="u-172.8" who="#SenatorMarianCichosz">To zawi艂a konstrukcja zdaniowa, wi臋c postaram si臋 wyja艣ni膰, o co chodzi. Ustawodawca w nowym przepisie ordynacji podatkowej sprecyzowa艂 wspomniany przepis. Zgodnie z nim, je偶eli kt贸ry艣 z podatnik贸w uzyska艂 odszkodowanie, dlatego 偶e w przesz艂o艣ci nies艂usznie go skazano, tymczasowo aresztowano b膮d藕 zatrzymano, to powsta艂e wierzytelno艣ci b臋dzie mo偶na skompensowa膰 z ewentualnymi zobowi膮zaniami tej osoby, jako podatnika, wobec skarbu pa艅stwa. W tej postaci jest to jasne.</u>
          <u xml:id="u-172.9" who="#SenatorMarianCichosz">W cz臋艣ci przed chwil膮 przeze mnie przedstawionej komisja postanowi艂a zaproponowa膰 Wysokiemu Senatowi przyj臋cie ustaw w wersji uchwalonej przez Sejm. Zwr贸ci艂a jednak uwag臋 na niesp贸jno艣膰 proponowanych nowelizacji ca艂ego pakietu ustaw karnych z zapisami zawartymi w art. 106 i 110 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. "Prawo bankowe", kt贸ra wchodzi w 偶ycie z dniem 1 stycznia 1998 r. Wymienione przepisy prawa bankowego odwo艂uj膮 si臋 do postanowie艅 art. 299 nowego kodeksu karnego i art. 307 nowego kodeksu post臋powania karnego. Przepis art. 299 kodeksu karnego normuje przest臋pstwo tak zwanego prania brudnych pieni臋dzy. Ma na celu zwi臋kszenie efektywno艣ci przeciwdzia艂ania temu niebezpiecznemu zjawisku. Obecnie przest臋pstwo to opisane jest w art. 5 ustawy z 12 pa藕dziernika 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego. Skoro zatem kodeks karny uzyska moc obowi膮zuj膮c膮 - a mam nadziej臋, 偶e tak si臋 stanie - od 1 wrze艣nia 1998 r., nale偶y odnie艣膰 si臋 tak偶e do art. 106 i 110 nowego prawa bankowego. W przeciwnym wypadku b臋dzie tam odwo艂anie do nieobowi膮zuj膮cego jeszcze prawa. Prawo bankowe b臋dzie odsy艂a艂o do przepis贸w, kt贸re najprawdopodobniej, je艣li taka b臋dzie wola Wysokiej Izby, wejd膮 w 偶ycie dopiero 1 wrze艣nia 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-172.10" who="#SenatorMarianCichosz">Komisja, dostrzegaj膮c t臋 niesp贸jno艣膰, uzna艂a, 偶e na polu walki z takimi przest臋pstwami gospodarczymi, jak pranie brudnych pieni臋dzy, nie mo偶na pozostawia膰 luk. Wykrywalno艣膰 tego typu przest臋pstw jest wprawdzie niezwykle niska - od momentu wej艣cia w 偶ycie ustawy o ochronie obrotu gospodarczego w okr臋gu S膮du Apelacyjnego w Lublinie by艂a dot膮d wszcz臋ta tylko jedna sprawa, kt贸ra zreszt膮 zosta艂a umorzona, a w skali kraju wykrywa si臋 co najwy偶ej kilka lub kilkana艣cie tego typu przest臋pstw - ale takie zawieszenie w pr贸偶ni czyni wyrw臋 w obowi膮zuj膮cym systemie prawnym i jest sprzeczne z zasadami techniki legislacyjnej oraz tworzenia prawa.</u>
          <u xml:id="u-172.11" who="#SenatorMarianCichosz">Komisja proponuje usuni臋cie sprzeczno艣ci przez przyj臋cie poprawki o nast臋puj膮cej tre艣ci. "W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. 芦Prawo bankowe禄 art. 194 otrzymuje brzmienie: Ustawa wchodzi w 偶ycie z dniem 1 stycznia 1998 r., z tym 偶e do 31 sierpnia 1998 r., w miejsce przepis贸w ustaw powo艂anych w art. 106 i 110, stosuje si臋 odpowiednie przepisy obowi膮zuj膮cych ustaw." "Odpowiednie przepisy obowi膮zuj膮cych ustaw" to mi臋dzy innymi cytowany przeze mnie art. 5 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zgodnie z art. 38 ust. 5 Regulaminu Senatu chcia艂bym zapyta膰, czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, chcia艂by skierowa膰 kr贸tkie, zadawane z miejsca pytanie do senator贸w sprawozdawc贸w? Nie widz臋 zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Otwieram debat臋.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam o wymogach regulaminowych dotycz膮cych czasu wypowiedzi w debacie oraz o konieczno艣ci zapisywania si臋 do g艂osu u senatora prowadz膮cego list臋 m贸wc贸w, a tak偶e o obowi膮zku sk艂adania wniosk贸w o charakterze legislacyjnym na pi艣mie.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Nikt nie zapisa艂 si臋 do g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#JaSieZapisze">(Piotr 艁ukasz Juliusz Andrzejewski.)</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam o konieczno艣ci zapisywania si臋 do g艂osu u senatora prowadz膮cego list臋 m贸wc贸w.</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu senatora Piotra Andrzejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-173.8" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Jeszcze tylko w trakcie wyst膮pienia pana senatora b臋dzie mo偶na zapisa膰 si臋 do g艂osu, potem nie b臋dzie to ju偶 mo偶liwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Mamy dwa stanowiska dw贸ch komisji, konieczne wi臋c b臋dzie ich spotkanie. B臋d臋 jednak antycypowa艂, broni膮c stanowiska Komisji Ustawodawczej. Materii, kt贸rej dotyczy poprawka Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci, ustawa nowelizuj膮ca nie dotyka...</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Widz臋, 偶e jest na sali pan minister sprawiedliwo艣ci. Bardzo by艂bym rad, gdyby zechcia艂 pan ustosunkowa膰 si臋 do tez, kt贸re sformu艂owa艂a Komisja Ustawodawcza.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dlaczego nie nale偶y podziela膰 stanowiska Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci dotycz膮cego wprowadzenia poprawki? Po pierwsze, ze wzgl臋d贸w formalnych. Po drugie, ze wzgl臋d贸w merytorycznych.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ze wzgl臋d贸w formalnych dlatego, 偶e odnosi si臋 ona do zakresu, kt贸rego ustawa nowelizuj膮ca nie dotyka, gdy偶 nie rusza ona materii prawa bankowego. Z tego powodu Sejm b臋dzie m贸g艂 pozostawi膰 t臋 poprawk臋 bez rozpoznania.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Przes艂anka merytoryczna wynika z w膮tpliwo艣ci, kt贸re zg艂osi艂a pani Izabella Retyk z Biura Legislacyjnego. Pani Retyk zauwa偶y艂a, 偶e w prawie bankowym te偶 jest odniesienie do tych przepis贸w i 偶e jako kryterium artyku艂u, o kt贸rym tu mowa, przywo艂uj膮 one stan prawny, kt贸ry ta zmiana sytuuje w zakresie kodeksu karnego, kodeksu post臋powania karnego i innych przepis贸w innych ustaw. I to jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Skutki, kt贸re wywodzi z tego Komisja Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci, s膮 jednak zawodne, dlatego chc臋 je podda膰 krytyce. Nie jest bowiem prawd膮, 偶e prawo bankowe odwo艂uje si臋 do nie istniej膮cego prawa. Ono odwo艂uje si臋 do normy istniej膮cej. Przypomn臋, 偶e regulacja prawna zosta艂a prawomocnie dokonana i opublikowana w "Dzienniku Ustaw" nr 140. W zwi膮zku z tym, cho膰 data wej艣cia w 偶ycie jest odroczona na mocy ustawy, kt贸r膮 si臋 zajmujemy, prawo to obowi膮zuje jako opublikowane, a w艂a艣ciwie promulgowane, nie wywo艂uje jednak skutk贸w w zakresie dzia艂alno艣ci s膮d贸w - czyn nie jest przest臋pstwem, kt贸re jest karalne. A prawo bankowe nie odwo艂uje si臋 do funkcji tej normy jako normy prawa karnego na u偶ytek karania przest臋pstw z tego przepisu, ale, jak wynika z art. 106 prawa bankowego, odwo艂uje si臋 do posi艂kowej tre艣ci samej dyspozycji tej normy, nie za艣 na u偶ytek post臋powania za przest臋pstwo tego typu.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">A wi臋c ta norma funkcjonuje w "Dzienniku Ustaw" jako przes艂anka kryterium prawnego. W zwi膮zku z tym jest to prawo istniej膮ce, kt贸re wprawdzie jeszcze nie wesz艂o w 偶ycie, ale ju偶 mo偶e by膰 podstaw膮 funkcjonowania, posi艂kowo, jako kryterium innych norm prawa bankowego. Mo偶na powiedzie膰, 偶e tutaj zachodzi szczeg贸lna okoliczno艣膰 prawa intertemporalnego, kt贸re m贸wi, 偶e przepisy kodeksu karnego - s艂u偶膮ce do tego, 偶eby na podstawie ich przekroczenia ludzi skazywa膰 przed s膮dami, w ka偶dym razie podda膰 dyspozycje tych norm ocenie s膮du - kt贸re nie pe艂ni膮 swojej funkcji zasadniczej, wchodz膮 w 偶ycie po艣rednio z mocy innych przepis贸w prawnych jako kryterium na u偶ytek prawa bankowego. I nie ma tu 偶adnej pr贸偶ni prawnej. Taka jest motywacja prawnicza.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Komisja Ustawodawcza zastanawia艂a si臋 nad tym i uzna艂a, 偶e nie nale偶y rozszerza膰 zakresu ustawy nowelizuj膮cej o prawo bankowe czy te偶 inne przepisy prawne, czy te偶 dokonywa膰 przegl膮du ca艂ego systemu prawa, kt贸re odnosi si臋 ju偶 do stan贸w faktycznych. Nie ma pr贸偶ni r贸wnie偶 dlatego - to te偶 wykracza poza zakres ustawy - 偶e dop贸ki ten przepis, ju偶 funkcjonuj膮cego prawa, kt贸re jest przed wej艣ciem w 偶ycie, nie b臋dzie przedmiotem orzecznictwa s膮dowego, b臋dzie realizowane to, co proponuje Komisja Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci przez art. 5 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego. Nie ma pr贸偶ni, bo dop贸ki ten przepis, zawarty w ju偶 og艂oszonym kodeksie karnym, nie wchodzi w 偶ycie, obowi膮zuje poprzednia ustawa karna. A mianowicie art. 5, r贸wnowa偶ny z przepisem, kt贸ry nie wchodzi w 偶ycie, a kt贸ry powo艂uje prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dba艂o艣膰 Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci o to, 偶eby nie by艂o nie istniej膮cego prawa, 偶eby nie by艂o luki, 偶eby nie by艂o pr贸偶ni, jest ze wszech miar godna polecenia. Wszystkie te przes艂anki natomiast, w tej konkretnej sytuacji nie wyst臋puj膮.</u>
          <u xml:id="u-174.10" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">I jest jeszcze trzeci motyw, kt贸rym kierowa艂a si臋 Komisja Ustawodawcza, uwa偶aj膮c, 偶e nale偶y przyj膮膰 ustaw臋 bez poprawek. Chodzi o czas. Je偶eli prezydent nie zd膮偶y艂by jej podpisa膰, to przepisy tych wszystkich kodeks贸w wejd膮 w 偶ycie, powoduj膮c niezwykle skomplikowany stan w orzecznictwie s膮dowym. Prawo bowiem, kt贸re obowi膮zuje nawet przez par臋 godzin, je偶eli jest korzystniejsze dla sprawcy, b臋dzie wi膮za艂o w przysz艂o艣ci orzecznictwo. Stwarzaliby艣my w ten spos贸b bardzo skomplikowany system prawny, gdzie prawo obowi膮zuje przelotnie, 偶eby p贸藕niej znowu nie obowi膮zywa膰.</u>
          <u xml:id="u-174.11" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Nie wiem, jakie s膮 plany resortu, ale istnieje konieczno艣膰 dokonania - niezale偶nie od konieczno艣ci wype艂nienia systemu prawnego towarzysz膮cymi tym ustawom rozporz膮dzeniami, kt贸re jeszcze nie zosta艂y przygotowane w pe艂ni przez poprzedni rz膮d i poprzedni resort sprawiedliwo艣ci, a to warunkuje t臋 ustaw臋 - zmian w tym prawie, gdy偶 dostrze偶ono wiele b艂臋d贸w. W贸wczas mieliby艣my jeszcze bardziej skomplikowany stan prawny: trzeba by by艂o zmienia膰 prawo, kt贸re ju偶 wesz艂o w 偶ycie, co dla orzecznictwa s膮d贸w by艂oby dodatkowym galimatiasem.</u>
          <u xml:id="u-174.12" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Tak wi臋c, ze wzgl臋d贸w formalnych i merytorycznych, ze wzgl臋du na prawid艂owo艣膰 wchodzenia tego prawa w 偶ycie, nale偶y przeciwstawi膰 si臋 tendencji do odsy艂ania tego kompleksu nowych regulacji - kodeksu karnego, kodeksu post臋powania karnego, kodeksu karnego wykonawczego oraz wszystkich innych ustaw - z powrotem do Sejmu. Wydaje mi si臋, 偶e ze spokojnym sumieniem, je偶eli chodzi o poprawno艣膰 prawn膮, mo偶emy przyj膮膰 t臋 ustaw臋, dotycz膮c膮 przecie偶 tylko innego terminu wej艣cia w 偶ycie pakietu ustaw, bez poprawek, o co w imieniu Komisji Ustawodawczej wnosz臋. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 pana senatora Romaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Przed艂o偶ona ustawa, przesuwaj膮ca termin wej艣cia w 偶ycie kodeks贸w, w zasadzie jest absolutnie niekontrowersyjna. Propozycja, a偶eby kodeksy wesz艂y w 偶ycie z dniem 1 lipca, by艂a ju偶 w tej izbie przyj臋ta. Zdrowy rozs膮dek nakazywa艂 przyj膮膰, 偶e w tak kr贸tkim czasie nie uda si臋 tych kodeks贸w wprowadzi膰 w spos贸b racjonalny ze wzgl臋du na akty wykonawcze, kt贸re trzeba napisa膰, ze wzgl臋du na ustaw臋 karn膮 skarbow膮, kodeks wykrocze艅. To by艂a gigantyczna praca. Do tego trzeba doda膰 przeszkolenie ca艂ego personelu s臋dziowskiego, prokuratorskiego, wi臋ziennictwa. To wydawa艂o si臋 oczywiste, takie poprawki zosta艂y w Senacie z艂o偶one i przyj臋te. Niestety, Sejm nie podzieli艂 naszego stanowiska i dlatego dzisiaj zasiadamy nad t膮 ustaw膮 ponownie. Ale to jest sprawa w艂a艣ciwie bezdyskusyjna. Ustawa, w zakresie przed艂o偶onym tutaj na pewno powinna wej艣膰 w 偶ycie. Co wi臋cej, na pewno powinna wej艣膰 w 偶ycie przed 1 stycznia 1998 r., w przeciwnym bowiem wypadku rzeczywi艣cie komplikacje, jakie powstan膮, b臋d膮 ogromne.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Musz臋 natomiast powiedzie膰, 偶e wyst膮pienie mojego przyjaciela, Piotra Andrzejewskiego, absolutnie mnie nie przekona艂o, a raczej s膮dz臋, 偶e pozwoli艂 sobie na kilka subtelnych 偶art贸w, szczeg贸lnie je艣li chodzi o pierwszy artyku艂, dotycz膮cy formalnych przes艂anek, dla kt贸rych nie mo偶emy w tej chwili wprowadzi膰 zmian do prawa bankowego. Tylko tak to mog臋 potraktowa膰. Tak daleko jeszcze ani Sejm, ani Trybuna艂 Konstytucyjny nie poszed艂, 偶eby nas w tym prawie ograniczy膰. Je偶eli chodzi o orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego, to m贸wi ono bardzo wyra藕nie, 偶e zmiany wprowadzane przez Senat musz膮 dotyczy膰 materii ustawowej. Materi膮 przed艂o偶onej ustawy jest dopasowanie akt贸w legislacyjnych do op贸藕nionego terminu wej艣cia w 偶ycie kodeks贸w. I w tym zakresie oczywi艣cie mo偶emy prawo bankowe zmieni膰.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Prosz臋 pa艅stwa, teraz sprawa merytoryczna. Rzecz jasna, mo偶na tworzy膰 z艂e prawo, tylko po co wtedy Senat? Stawiam takie pytanie. Mo偶e tak zosta膰, s膮dy na pewno b臋d膮 sobie jako艣 radzi艂y, prokuratury te偶. Najwy偶ej S膮d Najwy偶szy b臋dzie dokonywa艂 wyk艂adni niejasnych, nieczytelnych, niezrozumia艂ych czy sprzecznych przepis贸w. Ale Senat powo艂ano do tego, 偶eby to prawo by艂o dobre.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Je偶eli chodzi o prawo bankowe, to nie mog臋 zgodzi膰 si臋 z pogl膮dem senatora Andrzejewskiego, 偶e wszystko jest porz膮dku, a prawo bankowe b臋dzie r贸wnie skuteczne bez naszej poprawki, jak i z poprawk膮. Owszem, przy dobrej woli, gdyby wszyscy bardzo tego chcieli, jakby by艂a polityczna wola walki z praniem brudnych pieni臋dzy, to pewnie by to funkcjonowa艂o. Lecz problem polega na tym, 偶e nasze banki s膮 dosy膰 oporne w ujawnianiu wszelkich tajemnic.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">My艣l臋, 偶e niejednoznaczno艣膰 przepis贸w w tym wzgl臋dzie mo偶e spowodowa膰 postawienie pewnych barier przed prokuratur膮 i s艂u偶bami, kt贸re prowadz膮 dochodzenia w sprawach gospodarczych. I tak b臋dzie. Je偶eli w art. 106 jest zapis, 偶e "bank jest obowi膮zany przeciwdzia艂a膰 wykorzystywaniu swojej dzia艂alno艣ci dla cel贸w maj膮cych zwi膮zek z przest臋pstwem, o kt贸rym mowa w art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r.", to on m贸wi o pewnym przest臋pstwie. I teraz, je偶eli przest臋pstwa nie ma, kodeks nie wszed艂 w 偶ycie, no to o czym jest mowa? Nie s膮 podejmowane dzia艂ania. Dalej jest napisane, 偶e prokurator mo偶e 偶膮da膰 - to jest bardzo wa偶na rzecz - informacji o obrotach i stanach rachunk贸w bankowych klienta, kt贸rego dotyczy zawiadomienie, tak偶e w toku czynno艣ci podejmowanych na podstawie art. 307 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. "Kodeks post臋powania karnego". Czy jest art. 307? Nie, art. 307 b臋dzie obowi膮zywa艂 dopiero od wrze艣nia, wobec czego mo偶na prokuratorowi odpowiedzie膰, 偶e nie ma podstawy prawnej do takiego wyst膮pienia. Oczywi艣cie, je偶eli jest dobra wola, mo偶na si臋 w tym momencie powo艂ywa膰 na przepisy obowi膮zuj膮ce, jednak偶e bardzo cz臋sto takiej dobrej woli po prostu nie by艂o. A musz臋 powiedzie膰, 偶e problem prania brudnych pieni臋dzy jest jednym z trudniejszych problem贸w, tak jak ustawa o ochronie obrotu gospodarczego w og贸le. To jest ustawa, kt贸ra w gruncie rzeczy by艂a pisana przez trzy lata i wesz艂a w nie najlepszej postaci.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">My艣l臋, 偶e, generalnie rzecz bior膮c, w tym kraju s膮 si艂y, kt贸re nie bardzo by chcia艂y, a偶eby obr贸t gospodarczy by艂 ca艂kowicie jasny, przejrzysty i legalny, a przest臋pstwa w tej dziedzinie by艂y szczeg贸lnie skrupulatnie 艣cigane. Musz臋 powiedzie膰, 偶e martwi mnie ten przypadek. Bo to jest taki przypadek, kiedy przepisy ulega艂y akurat pewnemu zawieszeniu, zachwianiu, nie by艂y dopracowane. Mimo wszystko okres dziewi臋ciu miesi臋cy to du偶o i nie bardzo mo偶emy sobie pozwoli膰 na to, 偶eby te przepisy nie obowi膮zywa艂y. Do czego bowiem zobowi膮zuj膮 one banki? Zobowi膮zuj膮 je do wsp贸艂pracy w zwalczaniu przest臋pczo艣ci zorganizowanej, w zwalczaniu prania brudnych pieni臋dzy. Powiedzmy sobie szczerze, 偶e jest to w og贸le jedna z najskuteczniejszych metod zwalczania przest臋pczo艣ci zorganizowanej: patrze膰, gdzie te pieni膮dze si臋 podzia艂y, a nie 艣ciga膰 poszczeg贸lnych ludzi. Skoro s膮 pieni膮dze, to sk膮d艣 si臋 wzi臋艂y. To jest jedna ze skuteczniejszych metod walki i to wszystko ulega zawieszeniu.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Dlatego, Wysoka Izbo, uwa偶am za uzasadnione wniesienie poprawki proponowanej przez Komisj臋 Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci, kt贸ra te sprawy wyja艣nia. Mianowicie, 偶e ustawa "Prawo bankowe", tak jak by艂o dotychczas, wchodzi w 偶ycie z dniem 1 stycznia, z tym 偶e do 31 sierpnia 1998 r., w miejsce przepis贸w ustaw powo艂anych w art. 106 i art. 110, czyli art. 299 kodeksu karnego i art. 307 kpk, stosuje si臋 odpowiednie przepisy obowi膮zuj膮cych ustaw. Jest to w zasadzie oczywiste, tylko trzeba to gdzie艣 zapisa膰. Bo je艣li si臋 nie chce, to mo偶e nie by膰 oczywiste. Je偶eli chodzi o art. 299, to faktycznie jest on zbli偶ony w tre艣ci do art. 5 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, cho膰 pomi臋dzy tymi artyku艂ami s膮 r贸偶nice. Trudno, na to ju偶 nic nie poradzimy. W zwi膮zku z tym wnosz臋, 偶eby przyj膮膰 to wraz z poprawk膮, tym bardziej 偶e zajmowali艣my si臋 tu regulaminem wojskowym, ordynacj膮 podatkow膮, 艣wiadkiem koronnym. Te wszystkie ustawy s膮. Przepraszam, ale jest to bardzo powa偶ny problem i nie widz臋 powodu, dlaczego mamy go pomin膮膰. Jest te偶 argument czasowy. Rzeczywi艣cie, jest to powa偶ny problem, ale, prosz臋 pa艅stwa, my w tej chwili b臋dziemy jeszcze g艂osowali nad ustawami, kt贸re nie zosta艂y przeg艂osowane. Sejm czeka, a偶eby m贸c przeg艂osowa膰 nasze poprawki. To dotyczy wszystkich ustaw, kt贸re jeszcze dotychczas nie by艂y przeg艂osowane.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Nie widz臋 powodu, dla kt贸rego nie mieliby艣my tej poprawki przyj膮膰 i przes艂a膰 do Sejmu, aby pos艂owie j膮 zaopiniowali, przyj臋li b膮d藕 odrzucili. Cho膰 musz臋 powiedzie膰 szczerze, 偶e powod贸w do odrzucenia nie ma. Jest to poprawka dok艂adnie w tym samym duchu, kt贸ry przy艣wieca ca艂ej ustawie przed艂o偶onej przez Sejm. To wszystko. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Krzysztof Piesiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Nie podzielam wyk艂adni metafizycznej przedstawionej przez pana senatora Andrzejewskiego. Je偶eli co艣 jest, je偶eli czego艣 nie ma... Po prostu - jak jest vacatio legis, to nie ma ustawy, a w zwi膮zku z tym popieram t臋 poprawk臋 i popieram wniosek o przyj臋cie tej ustawy. Jednocze艣nie rezygnuj臋 z kontynuowania swego wyst膮pienia po to, 偶eby pan prezydent m贸g艂 wcze艣niej j膮 podpisa膰. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Senator Piesiewicz by艂 zapisany do g艂osu w debacie jako ostatni. Informuj臋, 偶e lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zgodnie z art. 43 w zwi膮zku z art. 29 ust. 2 oraz art. 30 ust. 2 Regulaminu Senatu chcia艂bym teraz udzieli膰 g艂osu przedstawicielowi rz膮du.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e rozpatrywana ustawa jest rz膮dowym projektem ustawy, a upowa偶niony do reprezentowania stanowiska rz膮du w toku prac parlamentarnych zosta艂 minister sprawiedliwo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana ministra Piotrowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">Jestem wdzi臋czny za t臋 dyskusj臋, kt贸rej tutaj z przyjemno艣ci膮 wys艂ucha艂em. Jej poziom by艂 taki, jaki zwykle bywa w Senacie. Moi koledzy adwokaci powiedzieli wszystko, co nale偶a艂o tutaj powiedzie膰, powiedzia艂 tak偶e wszystko pan senator Zbigniew Romaszewski. Ja powinienem na tym poprzesta膰 - id膮c w 艣lad za panem senatorem Krzysztofem Piesiewiczem- i oznajmi膰 w Sejmie, 偶eby pos艂owie zaczekali na poprawk臋. Jednak偶e pozwol臋 sobie na uwag臋, bo do tego jestem zobowi膮zany, jestem tu pe艂nomocnikiem rz膮du i musz臋 reprezentowa膰 jego interesy.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">Trzeba si臋 dobrze zastanowi膰 nad tym, co b臋dzie, gdy Wysoki Senat tej legislacyjnie s艂usznej poprawki teraz nie uchwali i przyjmie ustaw臋 bez poprawek. Jaki b臋dzie stan rzeczy? Po prostu pranie brudnych pieni臋dzy - ujmuj臋 to oczywi艣cie w cudzys艂贸w, bo jako prawnik powinienem u偶y膰 d艂u偶szej nazwy tego przest臋pstwa, lecz zosta艅my przy tym kr贸tkim okre艣leniu, bo w艂a艣nie szkoda czasu - b臋dzie przest臋pstwem z art. 5 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego. Nie b臋dzie 偶adnej pr贸偶ni w prawie, to przest臋pstwo b臋dzie 艣cigane. Moim zdaniem, w tym przypadku pan senator Romaszewski przesadza twierdz膮c, 偶e nie b臋dzie 艣cigania tych przest臋pstw. Jest art. 5 kodeksu post臋powania karnego i przepis art. 258 kodeksu post臋powania karnego, kt贸ry - bez wzgl臋du na postaw臋 bank贸w - b臋dzie prowadzi艂 do 艣cigania owej przest臋pczo艣ci. Banki mia艂y, maj膮 i b臋d膮 mia艂y w ramach nowych przepis贸w obowi膮zek zawiadamiania o tego rodzaju przest臋pstwie, a organy 艣cigania b臋d膮 mia艂y zawsze obowi膮zek 艣ciga膰 podejrzanych.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">Dzi臋kuj臋 bardzo za uwag臋, nie ko艅cz臋 tego 偶adnym wnioskiem, bo te wnioski ju偶 pad艂y. Pan senator Stanis艂aw Gogacz prezentowa艂 stanowisko jednej komisji, a pan senator Marian Cichosz prezentowa艂 stanowisko drugiej komisji. Jak zrozumia艂em, co do zasady przed艂u偶ania vacatio legis nie ma w tej izbie w膮tpliwo艣ci, ta kwestia jest w og贸le bezsporna i niedyskusyjna. Zrozumia艂em te偶 to, 偶e pad艂y tutaj wszystkie argumenty za przed艂u偶eniem :ivacatio legis. Oddaj臋 sprawiedliwo艣膰 Senatowi, za to 偶e w ubieg艂ej kadencji by艂 za d艂u偶szym :ivacatio legis, dostrzegaj膮c potrzeb臋 d艂u偶szego wdra偶ania tych przepis贸w w 偶ycie i dostosowania innych przepis贸w do nowych, du偶ych kodyfikacji karnych, a zepsu艂 to wszystko Sejm, odrzucaj膮c poprawk臋.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">Bior膮c wi臋c to wszystko pod uwag臋, t臋 bezsporno艣膰, niedyskusyjno艣膰 samej zasady, prosz臋 o wydanie stosownego werdyktu, czyli o podj臋cie odpowiedniej uchwa艂y - tak si臋 to tutaj nazywa, jak sobie przypominam sprzed czterech lat. Mam jednak w膮tpliwo艣ci, czy zd膮偶ymy, bo jak nie zd膮偶ymy opublikowa膰 w "Dzienniku Ustaw" proponowanej ustawy, to b臋dzie bardzo 藕le, o czym by艂a ju偶 tu mowa. G艂osowanie w Sejmie odb臋dzie si臋 o 20.00. Nie wiem, bo to wykracza poza moje mo偶liwo艣ci, czy Sejm przyjmie to dzisiaj do g艂osowania, ale jest to ostatni termin w Sejmie, kiedy poprawki Senatu mog艂yby by膰 przyj臋te, wzgl臋dnie odrzucone. Ta poprawka by艂aby przyj臋ta na sto procent, ale czy jest to mo偶liwe pod wzgl臋dem technicznym, tego nie wiem. Dzi臋kuj臋 uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#SenatorMarianCichosz">(Ja mam pytanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋, Panie Ministrze. Prosz臋 pozosta膰 na miejscu, bo podejrzewam, 偶e b臋d膮 pytania. Licz臋 na ewentualn膮 pomoc pana ministra, by przekona膰 izb臋 ni偶sz膮, je艣li b臋dzie taka potrzeba, do kontynuowania obrad jeszcze w dniu jutrzejszym, niezale偶nie od zewn臋trznych wydarze艅, wa偶nych dla sporej grupy pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#SenatorMarianCichosz">Nale偶y podzi臋kowa膰 panu ministrowi za dokonanie wysokiej oceny pracy Senatu, bo tak to odebra艂em, ale ad rem.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#SenatorMarianCichosz">Ot贸偶, Panie Ministrze, podzielam celowo艣ciowe argumenty, kt贸re pan przed chwil膮 przytoczy艂, natomiast jestem przekonany, 偶e z punktu widzenia sp贸jno艣ci systemu prawnego ta poprawka jest jednak konieczna. Mam takie pytanie. Jak by pan oceni艂 post臋powanie prokuratora jako organu 艣cigania po 1 stycznia 1998 r., gdyby nasza poprawka nie zosta艂a przyj臋ta, a prokurator mia艂 do czynienia z nast臋puj膮c膮 sytuacj膮. Ot贸偶 urz臋dnik bankowy dokonuje transferu lub konwersji pieni臋dzy - skr贸c臋 to tutaj, bo pan zna doskonale tre艣膰 ustawy - wbrew przepisom czy znamionom przest臋pstwa okre艣lonego w art. 299 搂1 nowego kodeksu karnego, kt贸rego termin wej艣cia w 偶ycie przesuwamy na 1 wrze艣nia 1998 r. Jak wiemy, art. 299 - jeszcze tylko m贸j kr贸tki komentarz - nie jest prostym odzwierciedleniem art. 5 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, natomiast w艂a艣nie na ten artyku艂 nowego kodeksu karnego, co stara艂em si臋 uzasadni膰, cho膰 mo偶e zbyt kr贸tko, powo艂uje si臋 ustawodawca w art. 106 prawa bankowego. I nie jest to tylko proste przesuni臋cie w czasie 艣cigania przest臋pstwa prania brudnych pieni臋dzy, Panie Ministrze. Oznacza to r贸wnie偶 rozszerzenie odpowiedzialno艣ci na urz臋dnik贸w bankowych i nie tylko. Powsta艂aby wi臋c swego rodzaju pr贸偶nia. Uwa偶am, 偶e poprawka, kt贸r膮 proponujemy, spowoduje, 偶e tej pr贸偶ni nie b臋dzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania lub uwagi do pana ministra Piotrowskiego?</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani senator Skowro艅ska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Pan minister m贸wi艂, 偶e nic takiego si臋 nie stanie, je偶eli nie b臋dzie tej poprawki, bo banki b臋d膮 zobowi膮zane do podejmowania dzia艂a艅 okre艣lonych w przepisach, kt贸re r贸wnie偶 i moim zdaniem b臋d膮 przepisami martwymi. Teraz moje pytanie.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Na jakiej podstawie prawnej banki b臋d膮 wykonywa艂y te zadania, w szczeg贸lno艣ci kszta艂towa艂y odpowiedzialno艣膰 porz膮dkow膮 i karn膮 pracownik贸w za niewykonywanie tych dzia艂a艅? Ta odpowiedzialno艣膰 jest okre艣lona w art. 107 i odnosi si臋 do art. 106. W jakim trybie b臋d膮 prowadzi艂y rejestr wp艂at got贸wkowych powy偶ej okre艣lonej kwoty, sugeruj膮cy mo偶no艣膰 uzyskiwania depozyt贸w bankowych z prania brudnych pieni臋dzy itd.? Chcia艂abym, 偶eby pan minister poda艂, na jakiej podstawie prawnej to nast膮pi, skoro jeste艣my zgodni co do tego, 偶e nie na podstawie przepis贸w, kt贸re si臋 odwo艂uj膮 do nie istniej膮cego prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Gibu艂a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#SenatorRyszardGibula">Panie Ministrze, mnie r贸wnie偶 zaintrygowa艂 ten fragment pa艅skiej wypowiedzi, w kt贸rym rzek艂 pan, 偶e debata nad omawian膮 ustaw膮 by艂a taka, jaka zazwyczaj w Senacie bywa. Chcia艂bym si臋 dowiedzie膰, co autor mia艂 na my艣li.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania? Pozwol膮 pa艅stwo, 偶e zwolni臋 pana ministra z odpowiedzi na ostatnie pytanie, poniewa偶 mam dobrze w pami臋ci jego nast臋pne zdanie. Wyra藕nie w nim okre艣li艂, 偶e chodzi mu o wysoki poziom debaty w Senacie, nie pozostawia艂 tu 偶adnej w膮tpliwo艣ci. Szkoda naszego czasu na do艣膰 retoryczne zabawy s艂owne. S艂ucham?</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#SenatorRyszardGibula">(Tak to odebra艂em.)</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Wszyscy tak to odebrali, nie spos贸b by艂o inaczej.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o odpowiedzi na dwa pierwsze pytania, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">Panie Marsza艂ku, z najwy偶sz膮 przyjemno艣ci膮 jeszcze raz powt贸rz臋, 偶e debata by艂a na bardzo wysokim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">Odpowiadam teraz na pytanie zadane przez pa艅stwa senator贸w, co b臋dzie, gdy poprawka nie zostanie przyj臋ta. Bo w艂a艣ciwie jest to jedno pytanie. Bank b臋dzie zawiadamia艂 organy 艣cigania w my艣l art. 258 kodeksu post臋powania karnego, a te organy musz膮 wszcz膮膰 post臋powanie karne, zgodnie z art. 5 kodeksu post臋powania karnego. Je艣li za艣 idzie o materialnoprawn膮 podstaw臋 odpowiedzialno艣ci w tej cz臋艣ci, gdzie przepis art. 299 nie przylega do nowego kodeksu karnego i do art. 5 ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, to b臋dziemy mieli mo偶liwo艣膰 zakwalifikowania tego z art. 246 搂1 albo 搂2 kodeksu karnego - co najmniej, bo w zale偶no艣ci od stanu faktycznego mo偶na jeszcze szuka膰 innych mo偶liwo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">(Mam pytanie uzupe艂niaj膮ce.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani Senator, tylko je艣li mo偶na...</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">(Ale tylko uzupe艂niaj膮ce pytanie, bo gdyby tak by艂o...)</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Ale nie jestem pewny, czy pan minister sko艅czy艂 odpowied藕.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">(Tak, dzi臋kuj臋 bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">Zrozumia艂am, 偶e pan minister sko艅czy艂 my艣l. Gdyby tak by艂o, Panie Ministrze, to te przepisy by艂yby niepotrzebne. W zwi膮zku z tym mam pytanie. Czy pan minister ma informacje, 偶e cho膰 jeden raz bank zawiadomi艂 o podejrzeniu dotycz膮cym prania u siebie brudnych pieni臋dzy, bez przepis贸w, kt贸re by go wprost zobowi膮zywa艂y do wyra藕nego baczenia na to i bez obowi膮zku przeciwdzia艂ania wykorzystywaniu swojej dzia艂alno艣ci? Bo te przepisy nie s膮 to偶same z og贸lnymi przepisami kodeksu post臋powania karnego, kt贸re ka偶膮 zawiadamia膰 o podejrzeniu pope艂nienia przest臋pstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">Niech mi pani senator wybaczy, ale ja mog臋 mie膰 inne zdanie. Mam te偶 prawo do b艂臋du. Uwa偶am, 偶e tak pod rz膮dami obecnie obowi膮zuj膮cego prawa, jak pod rz膮dami prawa, kt贸re zgodnie z nasz膮 poprawk膮 ma wej艣膰 w 偶ycie 1 wrze艣nia, bank ma obowi膮zek zawiadamia膰 o przest臋pstwie, bo jest instytucj膮, o kt贸rej mowa w art. 258 搂2 kodeksu post臋powania karnego. Nie ma zmian w zakresie obowi膮zku zawiadamiania o przest臋pstwie. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Czy s膮 jeszcze pytania lub uwagi do pana ministra? Nie widz臋 ch臋tnych.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLeszekPiotrowski">(Dzi臋kuj臋.)</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Poniewa偶 w debacie zg艂oszono wniosek, kt贸ry wyrazi艂 tu pan senator Romaszewski, informuj臋 o zdarzeniu, kt贸re b臋dzie mia艂o miejsce za d艂u偶sz膮 chwil臋. Posiedzenie Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci oraz Komisji Ustawodawczej w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz niekt贸rych innych ustaw odb臋dzie si臋 w sali plenarnej Senatu zaraz po og艂oszeniu przerwy, a wi臋c po odbyciu debaty nad kolejnym punktem, aby艣my mo偶liwie szybko mogli przyst膮pi膰 do g艂osowa艅, o kt贸re apeluje i pan minister, i Sejm.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyst臋pujemy do punktu trzynastego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o lasach oraz o zmianie niekt贸rych ustaw i ustaw臋 o ochronie grunt贸w rolnych i le艣nych.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, 偶e rozpatrywana ustawa zosta艂a uchwalona przez Sejm na pi膮tym posiedzeniu w dniu 11 grudnia 1997 r. Do Senatu zosta艂a przekazana w dniu 12 grudnia 1997 r. Pani marsza艂ek Senatu w dniu 12 grudnia 1997 r., zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowa艂a j膮 do Komisji Ochrony 艢rodowiska oraz Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowa艂y swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam ponadto, 偶e tekst ustawy zawarty jest w druku nr 35, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 35A i nr 35B.</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Ochrony 艢rodowiska, pana senatora Franciszka Bachled臋-Ksi臋dzularza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">Panie Marsza艂ku! Szanowni Pa艅stwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">Przypad艂 mi w udziale mi艂y obowi膮zek z艂o偶enia sprawozdania z pracy Komisji Ochrony 艢rodowiska, kt贸ra na swoim posiedzeniu, dnia 16 grudnia, rozpatrzy艂a projekt ustawy przys艂any do nas z Sejmu. Chcia艂bym przedstawi膰 stanowisko komisji oraz powiedzie膰 kilka s艂贸w o materii ustawy.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">Nowelizacja zmierza do przesuni臋cia o rok daty wej艣cia w 偶ycie przepisu dotycz膮cego miernika naliczania podatku le艣nego, zmienionego ustaw膮 z 24 kwietnia 1997 r. o zmianie ustawy o lasach oraz o zmianie niekt贸rych ustaw. Od 1 stycznia 1998 r. podatek le艣ny mia艂 by膰 naliczany nie na podstawie 艣redniej ceny drewna tartacznego iglastego, lecz na podstawie og贸lnej 艣redniej ceny drewna. R贸wnolegle z t膮 zmian膮 nie pojawi艂 si臋 jednak przepis przej艣ciowy, kt贸ry zobowi膮zywa艂by prezesa G艂贸wnego Urz臋du Statystycznego do wydania komunikatu og艂aszaj膮cego 艣redni膮 cen臋 drewna w 1998 r. W nowelizacji proponuje si臋 przed艂u偶enie o rok obowi膮zuj膮cych zasad, dotycz膮cych naliczania tego podatku.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">Dokonana w ustawie z 24 kwietnia 1997 r. zmiana miernika naliczania podatku le艣nego, powoduj膮ca jego obni偶enie, rodzi okre艣lone skutki finansowe dla dochod贸w gmin, gdy偶 w艂a艣nie im jest on przekazywany. Pan Stanis艂aw 呕elichowski, by艂y minister ochrony 艣rodowiska a obecnie cz艂onek sejmowej Komisji Ochrony 艢rodowiska, poda艂 dane m贸wi膮ce, 偶e obni偶enie podatku spowodowa艂oby straty rz臋du 30 milion贸w z艂otych. By艂aby to wi臋c do艣膰 powa偶na kwota.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">Pragn臋 przypomnie膰 szanownym paniom i panom senatorom, 偶e kiedy by艂a uchwalana ustawa z 24 kwietnia 1997 r., Senat zwraca艂 na to uwag臋 i proponowa艂 poprawk臋 zmierzaj膮c膮 do podwy偶szenia wska藕nika naliczania podatku. Przyj臋ta w Senacie poprawka zosta艂a jednak odrzucona przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">Zwracam r贸wnie偶 uwag臋, 偶e r贸wnolegle z propozycj膮, zawart膮 w art. 3, dotycz膮c膮 przesuni臋cia terminu wej艣cia w 偶ycie przepisu wprowadzaj膮cego ni偶szy od dotychczas obowi膮zuj膮cego miernik naliczenia podatku le艣nego, nowela zawiera niezb臋dne przepisy przej艣ciowe obliguj膮ce prezesa G艂贸wnego Urz臋du Statystycznego do og艂oszenia w 1998 r. - podkre艣lam, w przysz艂ym roku - 艣redniej ceny drewna i nieog艂aszania w tym roku 艣redniej ceny drewna tartacznego iglastego. Tym samym przyj臋cie noweli spowoduje w 1998 r. naliczenie podatku le艣nego wed艂ug 艣redniej ceny drewna tartacznego iglastego, opublikowanej przez prezesa GUS w komunikacie z 20 pa藕dziernika 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">Jednocze艣nie w noweli proponuje si臋 zmian臋 ustawy o ochronie grunt贸w rolnych i le艣nych, jest o tym mowa w art. 2. Zmierza si臋 do zmiany miernika naliczania nale偶no艣ci i op艂at rocznych z tytu艂u wy艂膮czenia grunt贸w rolnych i le艣nych z produkcji. Wymienione nale偶no艣ci i op艂aty stanowi膮 dochody funduszu ochrony grunt贸w rolnych. Do Senatu nale偶y ocena zasadno艣ci tego merytorycznego rozwi膮zania maj膮cego skutek analogiczny do om贸wionej zmiany w podatku le艣nym.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">Pragn臋 przypomnie膰, 偶e uchwa艂a zawarta w druku nr 35A zosta艂a przez komisj臋 podj臋ta jednog艂o艣nie. Prosz臋 wi臋c Wysoki Senat o poparcie tego stanowiska. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o zabranie g艂osu pani膮 senator Janin臋 Sagatowsk膮, sprawozdawc臋 Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#SenatorJaninaSagatowska">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#SenatorJaninaSagatowska">Komisja Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej, w imieniu kt贸rej mam zaszczyt przemawia膰, 16 grudnia rozpatrzy艂a ustaw臋 z 11 grudnia 1997 r. zmieniaj膮c膮 ustaw臋 o zmianie ustawy o lasach oraz o zmianie niekt贸rych ustaw i ustaw臋 o ochronie grunt贸w rolnych i le艣nych.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#SenatorJaninaSagatowska">Jak ju偶 wspomina艂 m贸j przedm贸wca, sprawozdawca innej komisji, przedmiotem tej ustawy jest zmiana terminu wej艣cia w 偶ycie przepisu dotycz膮cego miernika naliczania podatku le艣nego - nie od 1 stycznia 1998 r., ale od 1 stycznia 1990 r. - a tak偶e zmiana miernika naliczania nale偶no艣ci op艂at rocznych z tytu艂u wy艂膮czenia grunt贸w rolnych i le艣nych z produkcji - nie na podstawie 艣redniej ceny drewna tartacznego iglastego, lecz 艣redniej ceny drewna w og贸le, tak jak przy ustalaniu podatku le艣nego. To dotyczy艂o ustawy o ochronie grunt贸w rolnych i le艣nych. Tym samym nast膮pi ujednolicenie tego wska藕nika w obydwu ustawach.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#SenatorJaninaSagatowska">Po dyskusji komisja postanowi艂a przed艂o偶y膰 Wysokiej Izbie projekt uchwa艂y o przyj臋cie tej ustawy bez poprawek. Komisja, podejmuj膮c tak膮 uchwa艂臋, kierowa艂a si臋 przede wszystkim trosk膮 o finanse gmin w 1998 r., i to g艂贸wnie wiejskich albo miejsko-wiejskich, w kt贸rych bud偶etach dochody z podatku le艣nego stanowi膮 znacz膮c膮 pozycj臋. Straty w dochodach gmin wynika艂yby z tego, i偶 艣rednia cena drewna zwyk艂ego, nie za艣 tartacznego iglastego, na podstawie kt贸rej ma by膰 naliczany podatek le艣ny, mo偶e by膰 og艂oszona w obwieszczeniu prezesa G艂贸wnego Urz臋du Statystycznego dopiero w pa藕dzierniku 1998 r., a wi臋c ju偶 na potrzeby podatku za rok 1990, jak ju偶 m贸wi艂 przewodnicz膮cy Komisji Ochrony 艢rodowiska. W zmienionej w kwietniu 1997 r. ustawie nie pojawi艂 si臋 bowiem przepis zobowi膮zuj膮cy prezesa GUS do wydania komunikatu o 艣redniej cenie sprzeda偶y drewna w 1998 r. Na skutek takiego w艂a艣nie przeoczenia gminy straci艂yby znaczn膮 cz臋艣膰 swoich dochod贸w.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#SenatorJaninaSagatowska">W imieniu komisji wnosz臋 o przyj臋cie ustawy bez poprawek. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 uprzejmie, Pani Senator. Zgodnie z art. 38...</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">(Panie Marsza艂ku, :iad vocem, je偶eli mo偶na.)</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiedzularz">W czasie wypowiedzi pani przewodnicz膮cej Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej dwukrotnie pojawi艂 si臋 b艂膮d. Mianowicie, m贸wi艂a ona "1990 r.", a mia艂a na my艣li rok 1999. Dlatego, bardzo prosz臋 o zmian臋 w protokole. S膮dz臋, 偶e pani senator na to si臋 zgodzi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#SenatorJaninaSagatowska">(Bardzo przepraszam, je艣li tak jest, to prosz臋 o sprostowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przyznaje pani racj臋 panu senatorowi? Bo ja to musz臋 wiedzie膰, 偶eby zarz膮dzi膰 zmian臋 w protokole.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#SenatorJadwigaSagatowska">Je偶eli tak powiedzia艂am, to oczywi艣cie. To by艂o chyba faktycznie przej臋zyczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 o stosown膮 poprawk臋 w protokole. Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Chc臋 zapyta膰, czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, chcia艂by skierowa膰 kr贸tkie, zadane z miejsca pytanie do senator贸w sprawozdawc贸w? Nie.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Otwieram debat臋.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Nikt nie zapisa艂 si臋 do g艂osu, w zwi膮zku z tym... Nie, jeszcze nie zamkn臋 dyskusji, poniewa偶... Mog臋 tylko poinformowa膰, 偶e lista m贸wc贸w nie zaistnia艂a.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zgodnie z art. 43, w zwi膮zku z art. 29 ust. 2 oraz z art. 30 ust. 2 Regulaminu Senatu chcia艂em teraz udzieli膰 g艂osu przedstawicielowi rz膮du. Przypominam, 偶e rozpatrywana ustawa by艂a projektem poselskim.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Chcia艂bym spyta膰 przedstawiciela rz膮du, czy zechce zabra膰 g艂os w tej sprawie? Jest u nas minister Rados艂aw Gawlik.</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaRadoslawGawlik">(Czy mog臋 kr贸tko z miejsca?)</u>
          <u xml:id="u-200.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋 na m贸wnic臋. Jest pan po raz pierwszy go艣ciem naszej izby, z przyjemno艣ci膮 przyjrzymy si臋 nowym ministrom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaRadoslawGawlik">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaRadoslawGawlik">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie! Jestem od niedawna sekretarzem stanu w ministerstwie ochrony 艣rodowiska. W艂a艣ciwie mam do powiedzenia tylko jedno zdanie, 偶e rz膮d podpisuje si臋 pod projektem tej ustawy. Prosimy o jej poparcie. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Ministrze. Czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, chcia艂by zada膰 jakie艣 pytanie panu ministrowi?</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#SenatorJerzyPieniazek">(Ja mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Jest pytanie. Panie Ministrze, prosz臋 spocz膮膰. Mo偶na odpowiada膰 z miejsca, tam jest mikrofon.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#SenatorJerzyPieniazek">Nowelizacja ustawy o lasach wprowadza, mi臋dzy innymi, obowi膮zek cechowania drewna przy wyr臋bie poni偶ej czasu tak zwanej r臋bno艣ci. Kiedy m贸wimy o tak zwanych lasach niepa艅stwowych, czyli w wi臋kszo艣ci prywatnych, nak艂ada obowi膮zek cechowania drzew, a p贸藕niej ju偶 po 艣ci臋ciu drewna, na szefa urz臋du rejonowego. W przypadku las贸w pa艅stwowych deleguje uprawnienia w tej sprawie dla ministra ochrony 艣rodowiska, a wi臋c dla pana. Interesuje mnie pana stanowisko wzgl臋dem tej delegacji, dotycz膮cej las贸w pa艅stwowych, jak r贸wnie偶 stanowisko Ministerstwa Ochrony 艢rodowiska, Zasob贸w Naturalnych i Le艣nictwa w zakresie cechowania drzewa do 艣ci臋cia, p贸藕niej za艣 oznaczania drewna z las贸w prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#SenatorJerzyPieniazek">W przypadku gdy lasy prywatne niejako nie granicz膮 z pa艅stwowymi, nie ma zagro偶enia, i偶 dojdzie do kradzie偶y w lasach pa艅stwowych. Oczywi艣cie, zawsze istnieje gro藕ba, 偶e jeden drugiemu mo偶e wyci膮膰 drzewa. Pytam o to, bo owa kwestia jest dla w艂a艣cicieli las贸w niezwykle trudna w zwi膮zku z bardzo ostrym ustawowym nakazem cechowania drewna. Chodzi o to, czy przypadkiem ten ustawowy zapis nie jest przys艂owiowym wylewaniem dziecka z k膮piel膮? Praktycznie jest dzisiaj tak, 偶e ka偶de drzewo wycinane w prywatnym lesie trzeba szybko zg艂osi膰 do urz臋du rejonowego. W艂a艣ciciel mo偶e zreszt膮 to zrobi膰 dopiero po uzyskaniu zgody, r贸wnie偶 w przypadku wiatro艂om贸w. Dlatego pytam, jakie mo偶na znale藕膰 wyj艣cie z tej sytuacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania?</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Senator Okrzesik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#SenatorJanuszOkrzesik">Panie Marsza艂ku, chcia艂bym tylko powiedzie膰, 偶e instytucja pyta艅 powsta艂a po to, 偶eby dotyczy艂y one omawianej ustawy. Pytania, kt贸re zada艂 pan senator, zupe艂nie poza ni膮 wykraczaj膮. To tylko taka uwaga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Jestem w tym momencie w k艂opotliwej sytuacji. Mamy ministra, mamy pytanie i mamy...</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#SenatorSlawomirWillenberg">(Oczywi艣cie.)</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#SenatorJanChodkowski">(Pytanie jest spoza materii ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Prosz臋, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaRadoslawGawlik">Pomog臋 wyj艣膰 z tej sytuacji. I co? Dzi臋kuj臋 bardzo za pomoc. Rzeczywi艣cie, jestem raczej ma艂o bywa艂y w tej izbie, ale ju偶 b臋d臋 wiedzia艂, kt贸ry guziczek trzeba nacisn膮膰.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaRadoslawGawlik">Zadane pytanie lu藕no wi膮偶e si臋 z materi膮 omawianej dzisiaj ustawy, ale kr贸ciutko odpowiem, 偶e poruszona kwestia by艂a przedmiotem kontrowersji w trakcie prac nad tymi rozwi膮zaniami w Sejmie poprzedniej kadencji. Przez kilka lat mieli艣my w艂a艣ciwie takie rozwi膮zanie, 偶e nie by艂o cechowania drewna zar贸wno w lasach prywatnych, jak i pa艅stwowych. Przewa偶y艂 pogl膮d, 偶e cechowanie trzeba wprowadzi膰, aby przeszkodzi膰 dewastacji las贸w. Trudno by艂o sobie wyobrazi膰 wprowadzenie tego obowi膮zku tylko cz臋艣ciowo, na przyk艂ad w lasach pa艅stwowych, a w prywatnych nie, albo w tych lasach pa艅stwowych, kt贸re granicz膮 z prywatnymi. Dlatego wprowadzono jednolite rozwi膮zanie. My艣l臋, 偶e postaram si臋, by przygotowano panu senatorowi... przepraszam bardzo, zdaje si臋, 偶e tu nie wolno mie膰 telefon贸w kom贸rkowych, ju偶 go wy艂膮czy艂em... szczeg贸艂owe uzasadnienie w Departamencie Le艣nictwa i Departamencie Prawnym Ministerstwa Ochrony 艢rodowiska, Zasob贸w Naturalnych i Le艣nictwa. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Bardzo bym prosi艂, Panie Senatorze, 偶eby pilnowa膰 dyscypliny, a nie j膮 rozlu藕nia膰.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#SenatorJerzyPieniazek">(Przepraszam bardzo, Panie Marsza艂ku, ale moje pytanie wi膮偶e si臋 jednak z zakresem omawianej ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dzi臋kuj臋. Czy s膮 jeszcze jakie艣 pytania lub uwagi do pana ministra? Nie widz臋. Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaRadoslawGawlik">(Dzi臋kuj臋 bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Informuj臋, 偶e zgodnie z wcze艣niejsz膮 zapowiedzi膮 g艂osowanie w sprawie ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o lasach oraz o zmianie niekt贸rych ustaw i ustawy o ochronie grunt贸w rolnych i le艣nych, zostanie przeprowadzone wsp贸lnie z innymi g艂osowaniami, zaraz po przerwie, kt贸r膮 za chwil臋 og艂osz臋. Zanim to zrobi臋, musz臋 dowiedzie膰 si臋 od przedstawicieli Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci, a tak偶e Komisji Ustawodawczej, ile czasu potrzeba na zebranie komisji?</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">(Pi臋tna艣cie minut wystarczy.)</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proponuj臋 wi臋c pi臋tna艣cie minut przerwy na zebranie obu komisji. Niestety, b臋dziemy zmuszeni przej艣膰 tu偶 po przerwie do dalszych punkt贸w, poniewa偶 nasze s艂u偶by techniczne potrzebuj膮 jednak troch臋 czasu na wydrukowanie materia艂贸w. A nie b臋dziemy tego czasu marnowali, chyba 偶e wol膮 izby jest przed艂u偶enie przerwy, by co艣 zje艣膰 i troch臋 odpocz膮膰. Nie widz臋 jednak, by by艂a taka wola.</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Og艂aszam przerw臋 do godziny 17.15. Oczywi艣cie zebranie obu komisji b臋dzie w tej sali.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 17 minut 01 do godziny 17 minut 22)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 senator贸w sekretarzy o zaj臋cie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do punktu czternastego porz膮dku dziennego: pierwsze czytanie przedstawionego przez Komisj臋 Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych projektu uchwa艂y Senatu w sprawie utworzenia Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e projekt ten zawarty jest w druku nr 26</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Chcia艂bym te偶 przypomnie膰, 偶e do post臋powania z projektami uchwa艂 stosuje si臋 odpowiednio przepisy art. 61 ust. 1, art. 63, art. 63a, art. 63b oraz art. 63c Regulaminu Senatu, dotycz膮ce projekt贸w ustaw.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 przedstawiciela wnioskodawc贸w, pana senatora W艂adys艂awa Bartoszewskiego, o zabranie g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Zosta艂em, prosz臋 pa艅stwa senator贸w poinformowany, 偶e pan senator szybkim krokiem zbli偶a si臋 do sali obrad, prosz臋 o chwileczk臋 cierpliwo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">. I oto pan senator ju偶 jest. Ja rozumiem, 偶e to dow贸d na ten szybki krok.</u>
          <u xml:id="u-209.9" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali)</u>
          <u xml:id="u-209.10" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">.</u>
          <u xml:id="u-209.11" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosimy o zabranie g艂osu i przedstawienie projektu uchwa艂y.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Bardzo przepraszam, Panie Marsza艂ku, gdzie艣 si臋 papierek zapodzia艂, ale ju偶 si臋 znalaz艂, nigdy bowiem w 偶yciu nie jest tak, 偶eby co艣 przepada艂o na zawsze.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Mam zaszczyt przed艂o偶y膰 projekt uchwa艂y naszego Senatu w sprawie utworzenia Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Uchwa艂a ta, je艣li j膮 przyjmiemy, b臋dzie brzmia艂a tak.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">"Popieraj膮c cele Unii Mi臋dzyparlamentarnej, organizacji mi臋dzynarodowej skupiaj膮cej przedstawicieli suwerennych pa艅stw i dzia艂aj膮cej od 1889 r...." - to nie jest b艂膮d - "...dzia艂aj膮cej od 1889 r. jako forum mi臋dzyparlamentarne na rzecz pokoju i wsp贸艂pracy mi臋dzy narodami oraz umacniania instytucji przedstawicielskich, Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyra偶a wol臋 utworzenia Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej i jej udzia艂u w pracach Unii Mi臋dzyparlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">W sk艂ad Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej mog膮 wchodzi膰 na podstawie uchwa艂 Senatu i Sejmu senatorowie oraz pos艂owie.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Cz艂onkami Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej s膮 wszyscy senatorowie..." - nie jest to idealnie wydrukowane, bo brak literek - "...Senatu czwartej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Uchwa艂a wchodzi w 偶ycie z dniem podj臋cia."</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Nie jest to instytucja nowa, sprawa jest zasadniczo znana, ale zwracam uwag臋 na wag臋 naszych kontakt贸w z innymi parlamentami. Polska Grupa Unii Mi臋dzyparlamentarnej ma ju偶 pewn膮 tradycj臋, obecna polska grupa b臋dzie w naszej kadencji t臋 tradycj臋 kontynuowa膰.</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Uchwa艂a by艂a przyj臋ta na wst臋pnym spotkaniu organizacyjnym Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej, ale oczywi艣cie na podstawie art. 65 ust. 1 Regulaminu Senatu Komisja Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych, kt贸r膮 mam zaszczyt reprezentowa膰, wnosi projekt uchwa艂y, kt贸ry przed chwil膮 pa艅stwu przeczyta艂em.</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Nie s膮dz臋, aby wymaga艂o to z mojej strony jakich艣 obszerniejszych wyja艣nie艅, ale je偶eli oczywi艣cie b臋d膮 takie 偶yczenia, to do tej sprawy wr贸cimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, ma jakie艣 kr贸tkie, zadawane z miejsca pytanie do senatora sprawozdawcy? Nie widz臋 zg艂osze艅.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Uzna膰 nale偶y, 偶e i Unia Mi臋dzyparlamentarna, i Polska Grupa Unii Mi臋dzyparlamentarnej jest grup膮 multilateraln膮 艣wiatopogl膮dowo i w gruncie rzeczy wszystkie opcje reprezentowane w parlamencie s膮 i w niej reprezentowane. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Senatorze. Ja rozumiem, 偶e to by艂o dodatkowe wyja艣nienia, ale 偶adnych w膮tpliwo艣ci nie ma, dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">(Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Marsza艂ku.)</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Otwieram debat臋.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Jak zwykle przypominam o wymogach regulaminowych.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Nie ma zg艂osze艅 do debaty.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">W zwi膮zku z tym informuj臋, 偶e lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Zamykam debat臋.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Szanowni Panie i Panowie Senatorowie! Je艣li nie us艂ysz臋 sprzeciwu, to zaproponuj臋 Wysokiej Izbie przej艣cie bezpo艣rednio po pierwszym czytaniu do drugiego czytania tej uchwa艂y.</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">(W艂a艣nie chcia艂em z艂o偶y膰 ten wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-213.9" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Nie by艂o go, Panie Senatorze, wi臋c pozwoli艂em sobie sam to zrobi膰.</u>
          <u xml:id="u-213.10" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">(Panie Marsza艂ku, pan jest nieoceniony.)</u>
          <u xml:id="u-213.11" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-213.12" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">(Jak to si臋 przyciska?)</u>
          <u xml:id="u-213.13" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czerwony przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">O, przepraszam, jeszcze z miejsca nie m贸wi艂em.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Panie Marsza艂ku!</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">W ramach drugiego czytania przedk艂adam wniosek Komisji Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych w sprawie projektu uchwa艂y w sprawie utworzenia Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej - tekst pa艅stwo senatorowie maj膮.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Nie zg艂aszam w drugim czytaniu 偶adnych dodatkowych informacji. Na tym ko艅cz臋. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wobec przyj臋cia wniosku o niezw艂oczne przej艣cie do drugiego czytania bez odsy艂ania do komisji, mo偶emy przyst膮pi膰 obecnie do drugiego czytania projektu uchwa艂y.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e drugie czytanie zgodnie z art. 63c Regulaminu Senatu obejmuje, w naszej sytuacji, g艂osowanie nad przedstawionym projektem uchwa艂y.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, w tym momencie pozwol臋 sobie podda膰 t臋 uchwa艂臋 pod g艂osowanie.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad przedstawionym przez Komisj臋 Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych projektem uchwa艂y w sprawie utworzenia Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa senator贸w jest z przyj臋ciem przedstawionego projektu uchwa艂y, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku" za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciw, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o podanie wynik贸w g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 76 obecnych senator贸w 72 g艂osowa艂o za, 1 - przeciw, 2 wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania, 1 nie g艂osowa艂. (:bG艂osowanie nr 25).</u>
          <u xml:id="u-215.10" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wobec wynik贸w g艂osowania stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie utworzenia Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-215.11" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Panie i Panowie Senatorowie, :bpowracamy do punktu dziesi膮tego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y.</u>
          <u xml:id="u-215.12" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e podczas przerwy w obradach odby艂o si臋 posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej oraz Komisji Ustawodawczej, kt贸re ustosunkowa艂y si臋 do wszystkich wniosk贸w przedstawionych w trakcie debaty i przygotowa艂y wsp贸lne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-215.13" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e debata nad rozpatrywan膮 ustaw膮 zosta艂a zako艅czona i obecnie zgodnie z art. 45 ust. 3 Regulaminu Senatu mog膮 g艂os zabra膰 jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-215.14" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 sprawozdawc臋 Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej oraz Komisji Ustawodawczej, pana senatora Wies艂awa Chrzanowskiego, o zabranie g艂osu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosk贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#SenatorWieslawChrzanowski">Komisja, po rozwa偶eniu stanowisk zaj臋tych w czasie debaty, postanowi艂a wnosi膰 o przyj臋cie ustawy bez poprawek. Zosta艂 oddalony wniosek o odrzucenie ustawy, nad wnioskiem w sprawie poprawki nie by艂o g艂osowania ze wzgl臋du na przyj臋cie wniosku o przyj臋cie ustawy bez poprawek. Dzi臋kuj臋, Panie Marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 sprawozdawc臋 mniejszo艣ci po艂膮czonych komisji, pani膮 senator Jolant臋 Danielak, o zabranie g艂osu i przedstawienie wniosk贸w mniejszo艣ci po艂膮czonych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#SenatorJolantaDanielak">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#SenatorJolantaDanielak">W imieniu mniejszo艣ci wnosz臋 o odrzucenie ustawy. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Chcia艂bym zapyta膰 senator贸w wnioskodawc贸w i senator贸w sprawozdawc贸w komisji, czy chcieliby jeszcze zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, pan senator Zbyszko Piwo艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Z uwagi na to, 偶e komisja nie rozpatrywa艂a mojej propozycji, zarekomendowa艂a przyj臋cie uchwa艂y bez poprawek, chcia艂bym raz jeszcze prosi膰 o jej rozwa偶enie. Dodam tylko tyle: jednym z koronnych argument贸w za niewprowadzaniem w og贸le zaj臋膰, o kt贸rych jest mowa w ustawie, jest brak kadry. Poprawka usuwa z ustawy dwa ust臋py, jeden o wprowadzeniu przedmiotu, i to zostaje zachowane, i drugi, kt贸ry m贸wi o przygotowaniu nauczycieli do prowadzenia tych zaj臋膰. W ca艂ej naszej debacie przewija艂 si臋 ten w膮tek, 偶e nauczyciele nie s膮 do tego przygotowani. A moja poprawka zmierza do jednego: zachowuj膮c usuni臋cie przedmiotu, podtrzymuj臋 spoczywaj膮cy na ministrze edukacji narodowej obowi膮zek doskonalenia nauczycieli, kt贸rzy b臋d膮 prowadzili te zaj臋cia w szko艂ach. Bez wzgl臋du na to, jakiego przedmiotu ucz膮, powinni by膰 przygotowani do rozmowy z uczniami na te tematy.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Bardzo prosz臋 o przyj臋cie tej poprawki. W niczym nie narusza ona ustawy, nic nie kosztuje. A je艣li nawet tak, to minimalnie. Wychodzi natomiast naprzeciw intencji tej偶e ustawy. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze za to dodatkowe wyja艣nienie.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czy jeszcze kto艣 z pa艅stwa senator贸w wnioskodawc贸w i ewentualnie sprawozdawc贸w chcia艂by zabra膰 g艂os? Nie widz臋 zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e w tej sprawie w trakcie debaty przedstawiono nast臋puj膮ce wnioski. Mniejszo艣膰 Komisji Ustawodawczej oraz mniejszo艣膰 Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej wnosi艂y o odrzucenie ustawy. Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Rodziny i Polityki Spo艂ecznej wnosi艂y o przyj臋cie ustawy bez poprawek. I pan senator Zbyszko Piwo艅ski przedstawi艂 wniosek o wprowadzenie do ustawy poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Informuj臋, 偶e zgodnie z Regulaminem Senatu w pierwszej kolejno艣ci zostanie przeprowadzone g艂osowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, oznaczonym rzymsk膮 jedynk膮 w druku nr 33Z. Nast臋pnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad wnioskiem o przyj臋cie ustawy bez poprawek, oznaczonym rzymsk膮 dw贸jk膮 w druku nr 33Z.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Informuj臋, 偶e g艂osowanie nad poprawk膮, oznaczon膮 w druku nr 33Z rzymsk膮 tr贸jk膮, zostanie przeprowadzone tylko w wypadku odrzucenia dwu poprzednich wniosk贸w.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad wnioskiem mniejszo艣ci komisji o odrzucenie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa senator贸w jest za przyj臋ciem przedstawionego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciw, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.11" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o podanie wynik贸w g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-221.12" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 83 obecnych senator贸w 24 g艂osowa艂o za wnioskiem, 57 - przeciw, 2 wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania. (:bG艂osowanie nr 26).</u>
          <u xml:id="u-221.13" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie ustawy przyst臋pujemy do g艂osowania nad wnioskiem komisji o przyj臋cie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-221.14" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-221.15" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa senator贸w jest za przyj臋ciem przedstawionego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.16" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciwny, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.17" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto si臋 wstrzyma艂 si臋 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.18" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o podanie wynik贸w g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-221.19" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 83 obecnych senator贸w 55 g艂osowa艂o za wnioskiem, 23 - przeciw, 4 wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania, 1 nie g艂osowa艂. (:bG艂osowanie nr 27).</u>
          <u xml:id="u-221.20" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, znowu te telefony kom贸rkowe. Ju偶 tyle raz zwracali艣my na to uwag臋 i jednak obowi膮zywa艂 b臋dzie bezwzgl臋dny zakaz wchodzenia na sal臋 z telefonami kom贸rkowymi.</u>
          <u xml:id="u-221.21" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie p艂odu ludzkiego i warunkach dopuszczalno艣ci przerywania ci膮偶y.</u>
          <u xml:id="u-221.22" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Powracamy do punktu jedenastego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-221.23" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e debata nad rozpatrywan膮 ustaw膮 zosta艂a zako艅czona i obecnie mo偶emy przyst膮pi膰 do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-221.24" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam r贸wnie偶, 偶e Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu, Komisja Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej oraz Komisja Nauki i Edukacji Narodowej przedstawi艂y projekty uchwa艂, w kt贸rych wnosi艂y o przyj臋cie tej ustawy bez poprawek, natomiast mniejszo艣膰 Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu oraz mniejszo艣膰 Komisji Nauki i Edukacji Narodowej wnosi艂y o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-221.25" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Informuj臋, 偶e zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejno艣ci zostanie przeprowadzone g艂osowanie nad wnioskiem mniejszo艣ci komisji o odrzucenie ustawy, a w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad wnioskiem komisji o przyj臋cie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-221.26" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad wnioskiem mniejszo艣ci komisji o odrzucenie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-221.27" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-221.28" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem przedstawionego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.29" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.30" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-221.31" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-221.32" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 84 obecnych senator贸w 24 g艂osowa艂o za, 57 - przeciw, 3 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu. (:bG艂osowanie nr 28).</u>
          <u xml:id="u-221.33" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie ustawy przyst臋pujemy do g艂osowania nad wnioskiem komisji o przyj臋cie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-221.34" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-221.35" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem przedstawionego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.36" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.37" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-221.38" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-221.39" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 84 obecnych senator贸w 57 g艂osowa艂o za, 24 - przeciw, 2 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu, 1 nie g艂osowa艂. (:bG艂osowanie nr 29).</u>
          <u xml:id="u-221.40" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-221.41" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Powracamy do punktu trzynastego porz膮dku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o lasach oraz zmianie niekt贸rych ustaw i ustaw臋 o ochronie grunt贸w rolnych i le艣nych.</u>
          <u xml:id="u-221.42" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e debata nad rozpatrywan膮 ustaw膮 zosta艂a zako艅czona i obecnie mo偶emy przyst膮pi膰 do g艂osowania. Przypominam r贸wnie偶, 偶e Komisja Ochrony 艢rodowiska oraz Komisja Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej przedstawi艂y jednobrzmi膮ce projekty uchwa艂y, w kt贸rych wnosi艂y o przyj臋cie ustawy bez poprawek - druki senackie nr 35A i 35B.</u>
          <u xml:id="u-221.43" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-221.44" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem przedstawionego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-221.45" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.46" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-221.47" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-221.48" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 85 obecnych senator贸w 80 g艂osowa艂o za, 1 - przeciw, 4 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu. (:bG艂osowanie nr 30).</u>
          <u xml:id="u-221.49" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 o zmianie ustawy o lasach oraz o zmianie niekt贸rych ustaw i ustaw臋 o ochronie grunt贸w rolnych i le艣nych.</u>
          <u xml:id="u-221.50" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do punktu pi臋tnastego porz膮dku dziennego: pierwsze czytanie przedstawionego przez grup臋 senator贸w projektu uchwa艂y w sprawie zmiany Regulaminu Senatu. Przypominam, 偶e projekt ten zawarty jest w druku nr 27.</u>
          <u xml:id="u-221.51" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Chcia艂bym te偶 przypomnie膰, 偶e do post臋powania z projektami uchwa艂 stosuje si臋 odpowiednio przepisy art. 61 oraz art. 63, podpunkty oznaczone literami "a", "b" i "c" Regulaminu Senatu, dotycz膮ce projektu ustaw.</u>
          <u xml:id="u-221.52" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu i przedstawienie projektu uchwa艂y przedstawiciela wnioskodawc贸w, pana senatora W艂adys艂awa Bartoszewskiego. Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Pod niewinn膮 nazw膮 zmiany regulaminu, co jest zgodne z prawd膮, kryje si臋 pewien - tak bym to nazwa艂 - akt porz膮dkowy, kt贸ry na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych, zgodnie reprezentuj膮c trzy r贸偶ne opcje, uznali艣my za potrzebny i w interesie pa艅stwa. Uznali艣my te偶, 偶e do nas nale偶y jego wykonanie.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Komisja, kt贸r膮 mam zaszczyt reprezentowa膰, nazywa si臋 Komisj膮 Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych. W Sejmie Rzeczypospolitej dzia艂aj膮, jak wiadomo, Komisja Spraw Zagranicznych oraz Komisja Integracji Europejskiej. W sk艂adzie naszego rz膮du jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych, ale obecnie tak偶e Komitet Integracji Europejskiej w randze ministerstwa. Nasze kontakty z parlamentami europejskimi b臋d膮 teraz spot臋gowane. Komisja izby wy偶szej r贸wnie偶 reprezentuje zainteresowanie integracj膮 europejsk膮, co jest zreszt膮 zgodne z lini膮 programow膮 w艂a艣ciwie wszystkich g艂贸wnych opcji w naszym parlamencie. Jest to wi臋c czynno艣膰 niby porz膮dkowa, ale zarazem troch臋 g艂臋bsza, bo usprawniaj膮ca i eliminuj膮ca mo偶liwe nieporozumienia co do naszych zainteresowa艅, kierunku dzia艂ania i kompetencji, kt贸re przecie偶 nie s膮 rozbie偶ne z dzia艂aniami naszych szanownych koleg贸w pos艂贸w, ale 艣ci艣le z nimi zbie偶ne i zmierzaj膮 do osi膮gni臋cia takiego samego celu.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Pa艅stwo wszyscy otrzymali uzasadnienie. Nie b臋d臋 go w ca艂o艣ci czyta艂, 偶eby nie przed艂u偶a膰 wyst膮pienia, ale chcia艂em zwr贸ci膰 uwag臋 na pilno艣膰 tej sprawy ze wzgl臋du na to, 偶e gdy decyzja Senatu zapadnie, b臋dzie przekazana mediom oraz plac贸wkom dyplomatycznym, one za艣 odpowiednio poinformuj膮 swoje rz膮dy, 偶e obie izby z ca艂膮 powag膮 koncentruj膮 si臋 na tej problematyce.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">To, co chcia艂bym wyja艣ni膰, dotyczy pktu 6 uzasadnienia. Ot贸偶 nasza komisja nie zmienia zakresu dzia艂ania. W poprzedniej kadencji by艂a Podkomisja do Spraw Integracji Europejskiej. Jak mnie poinformowano, bo si臋 nad tym zastanawiali艣my, ta podkomisja - w kt贸rej dzia艂a艂o, zajmuj膮c si臋 r贸wnocze艣nie innymi sprawami, kilku cz艂onk贸w komisji - praktycznie nie sprawdza艂a si臋. By艂y tam osoby, kt贸re s膮 dzi艣 w naszej izbie. Ponadto punkt ci臋偶ko艣ci, jakim jest droga do Unii Europejskiej, w ostatnich tygodniach zarysowa艂 si臋 wyra藕niej. Jak wiadomo, akurat niemal u progu naszej kadencji, bo 13 grudnia, na szczycie Unii Europejskiej w Luksemburgu zaproszono do udzia艂u w procesie przyst臋powania kandydat贸w, kt贸rzy o to zabiegali, a szczeg贸lnie najlepiej przygotowan膮 sz贸stk臋 pa艅stw, i w tej grupie Polsk臋.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Nie b臋d臋 rozwa偶a艂 spraw merytorycznych dotycz膮cych drogi do Unii, tylko te, kt贸re znajduj膮 odbicie w naszej nazwie. Oczywiste jest, 偶e w naszej gestii b臋dzie problematyka gospodarcza mi臋dzynarodowa. Po reformie, kt贸ra nast膮pi艂a w ci膮gu ostatnich miesi臋cy, przy obecnym modelu podzia艂u w艂adzy i rz膮du, ta problematyka b臋dzie g艂贸wnie w gestii naszej komisji, a nie komisji gospodarki. Ale niekt贸re problemy b臋d膮 si臋 艣ci艣le zaz臋bia艂y z zakresem kompetencji Komisji Gospodarki Narodowej, a jeszcze inne jej bardziej b臋d膮 podlega艂y.</u>
          <u xml:id="u-222.6" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">G艂贸wnym tematem zainteresowania naszej komisji jest zatem proces przygotowania do integracji. Przysz艂a Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej nie zmienia wi臋c zakresu dzia艂ania w sensie wyzbycia si臋 jakich艣 dotychczasowych zainteresowa艅, a jedynie go powi臋ksza lub intensyfikuje w odniesieniu do aktualnych wymog贸w naszej polityki zagranicznej. Prawdopodobnie dobre zrozumienie tego sposobu my艣lenia spowodowa艂o, 偶e projekt uchwa艂y podpisa艂o, jak powiadam, dziesi臋cioro senator贸w obu p艂ci, reprezentuj膮cych wszystkie opcje polityczne.</u>
          <u xml:id="u-222.7" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Panie Marsza艂ku! Bardzo prosz臋 r贸wnie偶 o uwzgl臋dnienie mego wniosku, aby mo偶liwe by艂o przeprowadzenie dw贸ch czyta艅. Na 23 stycznia jest przewidziana w Senacie wielka debata na temat integracji europejskiej. Pa艅stwo b臋d膮 o tym jeszcze zawiadomieni przez kierownictwo Senatu. Zrealizowanie przedstawionego wniosku usprawni艂oby nasze wyst臋powanie, ju偶 bez zatar膰 stylistycznych. Bardzo dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Oczywi艣cie ten wniosek ju偶 przyjmuj臋.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Zgodnie z art. 63 ust. 2 Regulaminu Senatu chcia艂bym zapyta膰, czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, chcia艂by skierowa膰 kr贸tkie zapytanie do senatora sprawozdawcy. Nie widz臋 zg艂osze艅.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Otwieram debat臋.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam o wymogach regulaminowych dotycz膮cych debaty.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Abramskiego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pani senator Dorota Simonides.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#SenatorPawelAbramski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#SenatorPawelAbramski">Na wst臋pie kilka s艂贸w dotycz膮cych zmiany nazwy komisji, kwestii, kt贸r膮 w spos贸b tak bardzo obrazowy przedstawi艂 pan senator Bartoszewski. Ot贸偶 chc臋 powiedzie膰, 偶e Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich odnosi艂a si臋 do tego pomys艂u, ale wydawa艂o nam si臋, 偶e poj臋cie, kt贸re funkcjonowa艂o do dnia dzisiejszego, przynajmniej przed zmian膮, by艂o szersze. Taka propozycja natomiast by艂a i wydawa艂a si臋 zasadna.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#SenatorPawelAbramski">Korzystaj膮c z faktu, 偶e pan senator Bartoszewski przyst膮pi艂 w tym punkcie porz膮dku do spraw zwi膮zanych ze zmian膮 regulaminu, ja r贸wnie偶 pozwol臋 sobie zaproponowa膰 zmian臋, kt贸ra w naszym odczuciu jest bardzo istotna. Mimo i偶 Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich proceduje w tej chwili nad poprawkami i zmianami regulaminowymi, pozwol臋 sobie podda膰 pod rozwag臋 Wysokiej Izby zmian臋 w Regulaminie Senatu. Zmiana ta dotyczy oczywi艣cie spraw personalnych. I tak proponujemy, by w art. 8 ust. 1 skre艣li膰 pkt 18, a w art. 72 ust. 1 skre艣li膰 wyrazy "przy pomocy zast臋pcy szefa Kancelarii Senatu".</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#SenatorPawelAbramski">O co mniej wi臋cej chodzi? Ot贸偶 Akcja Wyborcza Solidarno艣膰, wbrew potocznej opinii, kt贸ra wywodzi si臋 z lewej strony sceny politycznej, nie zabiega o stanowiska zwi膮zane z funkcjonowaniem Sejmu i Senatu. Proponujemy likwidacj臋 stanowiska zast臋pcy szefa Kancelarii Senatu, uznaj膮c to stanowisko za fikcyjne i niczemu nie s艂u偶膮ce. Osoba pe艂ni膮ca t臋 funkcj臋 nie ponosi 偶adnej odpowiedzialno艣ci za funkcjonowanie Wysokiej Izby. Zniesienie za艣 tego stanowiska jest celowe i zasadne z uwagi na oszcz臋dno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#SenatorPawelAbramski">Chc臋 przypomnie膰, 偶e propozycja utworzenia stanowiska zast臋pcy szefa Kancelarii Senatu by艂a r贸wnie偶 偶ywo dyskutowana w 1996 r. na dw贸ch posiedzeniach Wysokiej Izby. Przeciwko temu bardzo ostro wypowiadali si臋 wtedy przedstawiciele "Solidarno艣ci" i Unii Wolno艣ci. Projekt uzasadnia艂 mi臋dzy innymi sprawozdawca Jan Orzechowski z PSL, m贸wi膮c, 偶e powinna by膰 w kancelarii osoba, kt贸ra zast臋powa艂aby szefa w czasie jego nieobecno艣ci. Nie znalaz艂o to jednak odzwierciedlenia w regulaminie, zast臋pstwo okaza艂o si臋 stricte fikcyjne. Chc臋 r贸wnie偶 przypomnie膰, 偶e opozycja - "Solidarno艣膰" i Unia Wolno艣ci - zwraca艂a w贸wczas uwag臋, 偶e od przywr贸cenia Senatu, czyli od 1989 r., obywa艂 si臋 on bez stanowiska zast臋pcy i funkcjonowanie kancelarii nie ucierpia艂o na tym. Faktyczne zast臋pstwo by艂o pe艂nione przez dyrektora wyznaczonego przez szefa kancelarii - i takie rozwi膮zanie dzi艣 proponujemy. Utworzenie stanowiska zast臋pcy w 1996 r. nie by艂o poprzedzone analiz膮 dzia艂alno艣ci kancelarii, z kt贸rej by wynika艂a konieczno艣膰 uzupe艂nienia struktury organizacyjnej. Ponadto opozycja zwraca艂a uwag臋, 偶e stanowisko zast臋pcy szefa Kancelarii Senatu jest kosztowne, a wydatki z nim zwi膮zane, zb臋dne. Je艣li Wysoka Izba b臋dzie sobie 偶yczy艂a, mog臋 przedstawi膰 dane liczbowe.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#SenatorPawelAbramski">Nale偶y zauwa偶y膰, 偶e argument finansowy sam w sobie nie mo偶e rozstrzyga膰 o tworzeniu lub nietworzeniu stanowiska. A jednak w obecnej sytuacji finansowej kraju, zmuszaj膮cej wszystkich, r贸wnie偶 Kancelari臋 Senatu, do poszukiwania oszcz臋dno艣ci bud偶etowych, argumenty natury finansowej dodatkowo uzasadniaj膮 likwidacj臋 niepotrzebnego stanowiska, a w ka偶dym razie nie mog膮 by膰 lekcewa偶one.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#SenatorPawelAbramski">Dlatego, Wysoka Izbo, wnosz臋 o przyj臋cie mojej propozycji likwidacji tego stanowiska. Dzi臋kuj臋, Panie Marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pani膮 senator Dorot臋 Simonides. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan senator Zbyszko Piwo艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#SenatorDorotaSimonides">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#SenatorDorotaSimonides">W pe艂ni popieram pierwsze czytanie uchwa艂y o zmianie nazwy Komisji Spraw Zagranicznych na Komisj臋 Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. W poprzedniej kadencji powsta艂o pewne sztuczne cia艂o - w ramach Komisji Spraw Zagranicznych wybrano sze艣ciu cz艂onk贸w do Podkomisji do Spraw Integracji Europejskiej. Nale偶a艂am do niej, chocia偶 jej spos贸b dzia艂ania wydawa艂 mi si臋 pewnym nonsensem. Rzeczy, kt贸re tam wypracowywali艣my, by艂y jeszcze raz omawiane podczas obrad Komisji Spraw Zagranicznych. Nie mieli艣my 偶adnego prawa, by nasze uchwa艂y czy postanowienia niejako pu艣ci膰 poza Komisj膮 Spraw Zagranicznych. To istotnie by艂o merytorycznym b艂臋dem. Chodzi艂o tylko o to, by taka komisja by艂a i by mo偶na by艂o pokaza膰, 偶e integracja europejska nas de facto interesuje. Dlatego wydaje mi si臋, 偶e zaproponowane dzi艣 rozwi膮zanie to naprawienie b艂臋du i 偶e teraz b臋dziemy mogli ju偶 razem merytorycznie pracowa膰 w obr臋bie komisji, kt贸rej zainteresowania odpowiadaj膮 nazwie. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Piwo艅skiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Wyst臋puj臋 z propozycj膮, kt贸ra w艂a艣ciwie ma charakter wniosku formalnego. 15 grudnia - patrz臋 na pana przewodnicz膮cego - up艂yn膮艂 termin sk艂adania wniosk贸w dotycz膮cych zmiany regulaminu jako takiego. Jeste艣my w punkcie, kiedy wszystkie wnioski ju偶 wp艂yn臋艂y. Od momentu przygotowania kompleksowego regulaminu dzieli nas dos艂ownie kilka tygodni. Chcia艂bym prosi膰 o to, 偶eby艣my zrezygnowali z dyskusji cz膮stkowych, kt贸re nie maj膮 sensu, bo b臋dziemy zaraz wracali do tego samego. Nie neguj臋 zasadno艣ci takiego czy innego rozwi膮zania, tylko przypominam raz jeszcze, 偶e termin ju偶 up艂yn膮艂 i jeste艣my w okresie przygotowa艅. Przedstawimy kompleksowo ca艂y dokument i w贸wczas go przyjmiemy. Widz臋, 偶e po pierwszym wniosku pan senator zg艂osi艂 nowy, kt贸ry w og贸le nie by艂 rozpatrywany na posiedzeniu komisji regulaminowej, wi臋c tym samym zaczyna si臋 tworzy膰 znacznie szerszy problem, ani偶eli pierwotnie by艂 zapisany w porz膮dku obrad, gdzie znalaz艂 si臋 tylko wniosek pana senatora Bartoszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#SenatorZbyszkoPiwonski">Proponuj臋, a偶eby艣my nie dyskutowali tego dalej ani nie roztrz膮sali tej sprawy. Mo偶e jedynie zobowi膮偶my Komisj臋 Regulaminow膮 i Spraw Senatorskich do przyspieszenia prac, a偶eby w stosunkowo nied艂ugim czasie przedstawi膰 kompleksowo ca艂y dokument Regulaminu Senatu. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Gibu艂臋.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#SenatorAdamStruzik">(Pytanie, Panie Marsza艂ku, czy mo偶na w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#SenatorAdamStruzik">W jakim w艂a艣ciwie trybie pan senator Abramski zg艂osi艂 sw贸j wniosek, abstrahuj臋 ju偶 od jego tre艣ci? Ja nie rozumiem trybu, kt贸ry zosta艂 przyj臋ty i dopuszczony. Dotar艂y do nas dokumenty dotycz膮ce zmiany Regulaminu Senatu i zmiany nazwy Komisji Spraw Zagranicznych, natomiast nie otrzymali艣my 偶adnych dokument贸w dotycz膮cych tej propozycji. Przecie偶 to nie jest pierwsze czytanie, czy jakakolwiek inna forma...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Panie Marsza艂ku, to jest dok艂adnie pierwsze czytanie. Ka偶dy senator ma prawo zabra膰 g艂os w debacie i sk艂ada膰 wnioski. Przepraszam, ale nie b臋d臋 cenzurowa艂 wniosk贸w pa艅stwa senator贸w.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#SenatorAdamStruzik">(My艣l臋, 偶e jednak tak nie jest i poprosz臋 przedstawiciela komisji regulaminowej o wyja艣nienia w tej sprawie.)</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czy przewodnicz膮cy komisji regulaminowej chcia艂by ewentualnie jeszcze co艣 doda膰 w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#SenatorIreneuszZarzycki">Panie Marsza艂ku, nie ma tu 偶adnej sprzeczno艣ci. Jeste艣my w trakcie pierwszego czytania projektu uchwa艂y i w trakcie tego czytania ka偶dy senator ma prawo zg艂osi膰 dowolne wnioski dotycz膮ce dowolnych artyku艂贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#SenatorRyszardGibula">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie!</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#SenatorRyszardGibula">Ja r贸wnie偶 w tej kwestii. Ot贸偶 mam wra偶enie, 偶e zgodnie z Regulaminem Senatu i z przyj臋tym porz膮dkiem, co najwa偶niejsze, jest przed nami kwestia czytania projektu uchwa艂y Senatu w sprawie zmiany Regulaminu Senatu. Pragn臋 jednak zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e jako przedstawiciel wnioskodawc贸w projektu z druku senackiego nr 27 okre艣lony jest pan senator Bartoszewski. Je艣li si臋 myl臋, prosz臋 to skorygowa膰. Wprawdzie nie mam przed sob膮 tego druku, ale mam nadziej臋, 偶e znajduje si臋 gdzie艣 w okolicy. Jestem przekonany, 偶e w druku senackim nr 27, przyj臋tym do porz膮dku obrad, nie ma wniosku, kt贸ry z艂o偶y艂 pan senator Abramski. St膮d te偶 wydaje mi si臋, 偶e nie mo偶emy nawet przyst膮pi膰 do pierwszego czytania tego wniosku, poniewa偶 nie zosta艂 on przyj臋ty do porz膮dku. Prosz臋 o rozstrzygni臋cie tej kwestii zgodnie z regulaminem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Stwierdzam, 偶e lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana, w zwi膮zku z tym...</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#SenatorIreneuszZarzycki">(Panie Marsza艂ku, czy mo偶na?)</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#SenatorIreneuszZarzycki">Ot贸偶, jest to pierwsze czytanie projektu uchwa艂y. Zgodnie z art. 63 Regulaminu Senatu, pierwsze czytanie obejmuje: uzasadnienie projektu przez wnioskodawc臋, pytania senator贸w i odpowiedzi wnioskodawc贸w, przeprowadzenie debaty oraz zg艂oszenie poprawek. Tyle m贸wi na ten temat regulamin. Pan senator zabra艂 g艂os w debacie, z艂o偶y艂 poprawki, kt贸re komisje wst臋pnie rozpatrz膮, a p贸藕niej Wysoki Senat zadecyduje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, nie chcia艂bym wszczyna膰 od nowa debaty. Rozmawiamy o sprawach formalnych. Je艣li wyja艣nienia przewodnicz膮cego Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich nie satysfakcjonuj膮 pa艅stwa senator贸w, mog臋 spokojnie og艂osi膰 dziesi臋ciominutow膮 przerw臋, 偶eby spotka艂a si臋 jeszcze w tej sprawie komisja regulaminowa, na przyk艂ad na tej sali, i oceni艂a ten problem. Chocia偶 wed艂ug mojego mniemania - jeszcze raz powtarzam - regulamin w 偶aden spos贸b nie zosta艂 z艂amany. Przychylam si臋 tutaj do stanowiska przewodnicz膮cego.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Jeszcze pani marsza艂ek, tak? Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#SenatorAlicjaGrzeskowiak">Panie Marsza艂ku! Szanowni Pa艅stwo!</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#SenatorAlicjaGrzeskowiak">Regulamin nie zosta艂 z艂amany, poniewa偶 w porz膮dku obrad zapisano og贸lnie: pierwsze czytanie przedstawionego przez grup臋 senator贸w projektu uchwa艂y Senatu w sprawie zmiany Regulaminu Senatu. A zatem zmiana regulaminu jest przedmiotem rozpatrywania w trybie przewidzianym dla uchwa艂 i dla inicjatyw, a nie dla ustaw. Wydaje mi si臋, 偶e osoby zg艂aszaj膮ce zastrze偶enia pomyli艂y te dwie kategorie i my艣l膮 o ustawach, do kt贸rych poprawki rzeczywi艣cie maj膮 pewne ograniczone ramy, bo musimy mie艣ci膰 si臋 w ustawie nowelizuj膮cej. Tutaj natomiast nie ma tego problemu. Jest to pierwsze czytanie, a poniewa偶 temat tego czytania jest okre艣lony og贸lnie jako zmiany regulaminu, to ka偶da poprawka z sali dotycz膮ca tej kwestii powinna by膰 rozpatrzona zgodnie z regulaminem. To znaczy, najpierw pierwsze czytanie, poniewa偶 wp艂yn臋艂a poprawka do uchwa艂y, a potem odpowiednia komisja, czyli regulaminowa, powinna rozwa偶y膰 t臋 poprawk臋. Czyli jest tak, jak m贸wili przed chwil膮 pan marsza艂ek Senatu i pan przewodnicz膮cy komisji, i taki tok powinien by膰 zastosowany. Nie by艂o tu 偶adnego z艂amania regulaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Pani Marsza艂ek.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Szanowni Pa艅stwo, i tak b臋dzie og艂oszona przerwa na zebranie komisji. Je艣li Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich oraz pracownicy Biura Legislacyjnego stwierdz膮, 偶e ta poprawka nie jest zgodna z regulaminem - co przy uchwale rzeczywi艣cie wydaje mi si臋 niemo偶liwo艣ci膮 - sprawa po prostu zostanie wyja艣niona w komisjach, Panie Marsza艂ku. My艣l臋, 偶e naprawd臋 nie ma sensu, 偶eby艣my dalej prowadzili debat臋.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, je艣li pan jeszcze chce zabra膰 g艂os.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#SenatorAdamStruzik">Prosz臋 pa艅stwa, zgadzam si臋 w ca艂o艣ci z tymi interpretacjami, jest tylko jeden problem. Je偶eli nad czym艣 debatujemy, to przecie偶 wcze艣niej otrzymujemy druki w danej sprawie. Druk senacki zawiera konkretny problem. Je偶eli by艣my si臋 kierowali tak膮 logik膮, to w dyskusji nad naszym regulaminem w ka偶dej chwili mo偶na by by艂o zakwestionowa膰 czy zg艂osi膰 jak膮kolwiek poprawk臋. Jak si臋 w takim razie mog膮 czu膰 ci, kt贸rzy do takiej dyskusji nie s膮 przygotowani? Przygotowali艣my si臋 do dyskusji na temat zmiany nazwy komisji i to rozumiem. Nie kwestionuj臋 zasadno艣ci wniosku pana senatora, natomiast uwa偶am, 偶e po zg艂oszeniu takiego wniosku powinni艣my to dosta膰 w drukach. Chcia艂bym, 偶eby komisja regulaminowa ostatecznie to wyja艣ni艂a. Taka by艂a do tej pory procedura, prosz臋 pa艅stwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Szanowne Panie i Szanowni Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Obowi膮zkiem ka偶dego senatora, kt贸ry zg艂asza poprawk臋, jest przedstawienie jej na pi艣mie. Ka偶dy z pa艅stwa otrzyma t臋 poprawk臋 i b臋dzie m贸g艂 si臋 z ni膮 spokojnie zapozna膰. Nast臋pnie musi by膰 przerwa w posiedzeniu na zebranie si臋 komisji, gdzie b臋dzie kolejna dyskusja. Panie Marsza艂ku, ka偶da inicjatywa, kt贸ra by艂a prowadzona, przynajmniej w ostatniej fazie, w Senacie na tym niestety polega艂a, 偶e by艂 projekt, pierwsze czytanie i zg艂aszano poprawki, a p贸藕niej komisje po prostu je weryfikowa艂y. Taka by艂a do tej pory praktyka i procedura. Taki jest po prostu Regulamin Senatu.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, jeszcze pan senator Kulak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Marsza艂ku, mo偶e nieco uspokoj臋 atmosfer臋. Wydaje mi si臋, 偶e intencj膮 pana senatora Bartoszewskiego by艂o szybkie, stosunkowo proste i bezkolizyjne dokonanie zmiany nazwy komisji, bo zale偶y mu na czasie. Je偶eli wejdziemy w tej chwili w tego typu sp贸r, istnieje gro藕ba, 偶e b臋dziemy si臋 przeciwstawia膰 przej艣ciu do drugiego czytania jeszcze w dniu dzisiejszym. Skomplikuje to sytuacj臋 panu senatorowi Bartoszewskiemu. W zwi膮zku z tym mam pro艣b臋, 偶eby ewentualnie wycofa膰 ten wniosek. I tylko tyle. Oczywi艣cie, maj膮 pa艅stwo wi臋kszo艣膰 i mog膮 zmieni膰 regulamin, natomiast zdaje si臋, 偶e pan senator Bartoszewski mnie poprze w tym momencie, chocia偶 na pewno tego nie wiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Powiem kr贸ciutko w zwi膮zku z tym, 偶e zosta艂em wywo艂any. Rzeczywi艣cie, nie bra艂em pod uwag臋, 偶e b臋d膮 zg艂oszone w czasie dzisiejszej debaty jakie艣 inne poprawki do Regulaminu Senatu. Nie wypowiadam si臋 w tej chwili merytorycznie, cho膰 pewnie b臋d臋 g艂osowa艂 akurat za t膮 poprawk膮, kt贸r膮 zg艂osi艂 pan senator Abramski, je偶eli b臋dzie ona przedmiotem g艂osowania. Poniewa偶 istnieje absolutny konsensus w kwestii ujednolicenia nazwy tej komisji i istnieje potrzeba terminowa, zwi膮zana z og贸lnokrajowymi zadaniami i terminami prac Senatu, s膮dzi艂em, 偶e b臋dzie to przebiega膰 bez wi臋kszych trudno艣ci, bez nadmiernego absorbowania koleg贸w.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">Wy艂oni艂a si臋 tu te偶 inna sprawa. Wprawdzie jest powiedziane i pani marsza艂ek Grze艣kowiak ma absolutn膮 racj臋, 偶e wymienionym w porz膮dku dziennym przedmiotem obrad jest zmiana Regulaminu Senatu, to jednak by艂bym przeciwnikiem 艂膮czenia tych spraw, poniewa偶 tam jest przywo艂any druk nr 27, kt贸ry precyzuje, o jak膮 zmian臋 chodzi. Raz wi臋c jest racja, a raz jej nie ma - zale偶y to od punktu widzenia. Dlatego ja bym wysun膮艂 postulat minimum: na razie uchwali膰 w drugim czytaniu to, na czym nam - jednak dziesi臋ciorgu senatorom wszystkich opcji - zale偶y. A je偶eli pan marsza艂ek podejmie tak膮 decyzj臋, to mo偶emy przecie偶 zupe艂nie odr臋bnie m贸wi膰 o sprawie zmiany stanowisk w kierownictwach biur Senatu. To jest zupe艂nie inna sprawa. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, marsza艂ek prowadz膮cy jest zobowi膮zany przestrzega膰 Regulaminu Senatu i po prostu ja tu nic innego nie robi臋, tylko go przestrzegam i zgodnie z nim prowadz臋 obrady. Regulamin ten jest mo偶e s艂aby, ale - niestety - czego艣 musimy si臋 trzyma膰.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">W zwi膮zku z tym informuj臋, 偶e lista m贸wc贸w zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Zamykam debat臋.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Pa艅stwo Senatorowie, mam w tym momencie do czynienia z nast臋puj膮c膮 sytuacj膮. Jest zg艂oszona poprawka do projektu uchwa艂y, a jednocze艣nie jest wniosek o przej艣cie do drugiego czytania jeszcze w trakcie pierwszego posiedzenia. W zwi膮zku z tym kieruj臋 projekt do komisji i zobowi膮zuj臋 je do szybkiego przygotowania sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#SenatorZbigniewKulak">(Nie mo偶na na tym samym posiedzeniu.)</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, by艂 taki wniosek i - oczywi艣cie - ja takiej decyzji sam nie podejm臋. W tym momencie musz臋 si臋 odwo艂a膰 do Wysokiej Izby. Je艣li taka b臋dzie wola pa艅stwa senator贸w, 偶eby te komisje si臋 zebra艂y jeszcze dzisiaj i przygotowa艂y wniosek do g艂osowania, to tak si臋 stanie. Ja taki wniosek jestem zobowi膮zany przedstawi膰.</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#SenatorJolantaDanielak">(Pani senator Ferenc.)</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#SenatorGenowefaFerenc">Panie Marsza艂ku, mam pytanie. Przed chwil膮 pan Bartoszewski powiedzia艂, 偶e jego wniosek o drugie czytanie przedstawiony w druku nr 27 dotyczy艂 tylko zmiany nazwy komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Pani senator, jeszcze raz powtarzam, ten wniosek rzeczywi艣cie by艂, ale w tym momencie pojawi艂 si臋 jeszcze wniosek z sali, kt贸ry komisja regulaminowa, rozpatruj膮c go, mo偶e przyj膮膰 albo odrzuci膰. Rozumiem, 偶e jest sprzeciw...</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#GlosZSali">(Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">...ze strony pa艅stwa wobec przej艣cia bezpo艣rednio do drugiego czytania. Rozumiem to w ten spos贸b i tak traktuj臋, dlatego pozwol臋 sobie w tym momencie przeprowadzi膰 g艂osowanie nad wnioskiem o przej艣cie bezpo艣rednio do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#SenatorJozefKuczynski">(Dobrze, zgadzamy si臋.)</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#GlosZSali">(Ale jak?)</u>
          <u xml:id="u-247.7" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Z jednoczesnym oddaniem do komisji.</u>
          <u xml:id="u-247.8" who="#SenatorWladyslawBartoszewski">(Co b臋dzie tematem g艂osowania?)</u>
          <u xml:id="u-247.9" who="#SenatorJolantaDanielak">(Nie znamy tematu w og贸le.)</u>
          <u xml:id="u-247.10" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czy Wysoka Izba 偶yczy sobie, aby jeszcze na tym posiedzeniu Senatu zosta艂 rozpatrzony projekt uchwa艂y przedstawiony przez pana senatora Bartoszewskiego. Po wys艂aniu do komisji, w trybie pilnym komisje go rozpatrz膮, a nast臋pnie...</u>
          <u xml:id="u-247.11" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(W kt贸rym druku jest ten wniosek?)</u>
          <u xml:id="u-247.12" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">W druku nr 27.</u>
          <u xml:id="u-247.13" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-247.14" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">.</u>
          <u xml:id="u-247.15" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Panie Senatorze, ka偶dy dosta艂 druk, a w tym momencie otrzymali pa艅stwo r贸wnie偶 t臋 poprawk臋 na pi艣mie.</u>
          <u xml:id="u-247.16" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(Ale nie ma jej w druku. Pan notorycznie 艂amie regulamin.)</u>
          <u xml:id="u-247.17" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Pa艅stwo Senatorowie, w zwi膮zku z tym, 偶e rzeczywi艣cie mog膮 by膰 w膮tpliwo艣ci natury prawnej, pozwol臋 sobie og艂osi膰 raptem dziesi臋膰 minut przerwy przed g艂osowaniem nad wnioskiem, kt贸ry postawi艂em. My艣l臋, 偶e te dziesi臋膰 minut pozwoli nam rozstrzygn膮膰 generalnie od strony prawnej ten problem.</u>
          <u xml:id="u-247.18" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(Panie Marsza艂ku, mam wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-247.19" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Bardzo prosz臋 o zwo艂anie Konwentu Senior贸w. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#GlosZSali">(Prosz臋 prze艂o偶y膰 na jutro.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, sytuacja jest w tej chwili taka, 偶e Konwent Senior贸w zarz膮dza pani marsza艂ek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(Ja wnosz臋. Przecie偶 nie musi zarz膮dza膰.)</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Rozumiem, 偶e 偶yczy pan sobie w przerwie.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(Nie 偶ycz臋 sobie, tylko wnosz臋.)</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wnosi pan, aby jeszcze dzisiaj. My艣l臋, 偶e pani marsza艂ek us艂ysza艂a ten wniosek i oczywi艣cie podejmie decyzj臋. Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Og艂aszam dziesi臋ciominutow膮 przerw臋.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#SenatorJerzyPieniazek">(Jest komunikat.)</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przepraszam bardzo, jeszcze komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Podczas przerwy w obradach w sali nr 179 zbierze si臋 klub AWS.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Informuj臋 jednocze艣nie, 偶e zebranie konstytuuj膮ce Polskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej odb臋dzie si臋 w sali posiedze艅 Sejmu dzisiaj o godzinie 19.00.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 18 minut 17 do godziny 18 minut 40)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">Zwo艂uj臋 posiedzenie Konwentu Senior贸w.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#MarszalekAlicjaGrzeskowiak">I w zwi膮zku z tym og艂aszam przerw臋 do godziny 19.00.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 18 minut 40 do godziny 19 minut 31)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Szanowne Panie i Panowie Senatorowie, pro艣ba Sejmu, 偶eby jak najszybciej przekaza膰 ustaw臋 "Kodeks karny", sprawia, 偶e pozwalam sobie powr贸ci膰 do tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Powracamy do punktu dwunastego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz o zmianie niekt贸rych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e w czasie przerwy w obradach odby艂o si臋 posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci, kt贸re ustosunkowa艂y si臋 do wszystkich wniosk贸w przedstawionych w trakcie debaty i przygotowa艂y wsp贸lne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam te偶, 偶e debata nad rozpatrywan膮 ustaw膮 zosta艂a zako艅czona. Obecnie, zgodnie z art. 45 ust. 3 Regulaminu Senatu, mog膮 zabra膰 g艂os jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 sprawozdawc臋 Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci, pana senatora Piotra Andrzejewskiego, o zabranie g艂osu i przedstawienie wniosk贸w uzgodnionych na posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Po艂膮czone komisje: Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci, opowiedzia艂y si臋 za przyj臋ciem ustawy bez poprawek. Motywacja Komisji Ustawodawczej zyska艂a wi臋kszo艣膰 g艂os贸w. Zasadno艣膰 stanowiska komisji potwierdzi艂y r贸wnie偶 argumenty przedstawione przez przedstawiciela rz膮du, pana wiceministra sprawiedliwo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">W imieniu po艂膮czonych komisji wnosz臋 o przyj臋cie ustawy bez poprawek. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 sprawozdawc臋 mniejszo艣ci po艂膮czonych komisji, pana senatora Mariana Cichosza, o zabranie g艂osu i przedstawienie wniosk贸w mniejszo艣ci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#SenatorMarianCichosz">Panie Marsza艂ku! Szanowne Panie, Szanowni Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#SenatorMarianCichosz">Na pocz膮tku chcia艂em stwierdzi膰, i偶 w g艂osowaniu stosunek g艂os贸w by艂 nast臋puj膮cy: o艣miu senator贸w opowiedzia艂o si臋 za przyj臋ciem ustawy bez poprawek, siedmiu - przeciw. A wi臋c, wyst臋puj臋 w imieniu grupy siedmiu senator贸w.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#SenatorMarianCichosz">Pragn臋 podtrzyma膰 wniosek, kt贸ry z艂o偶y艂em podczas mojego pierwszego wyst膮pienia, jako senator sprawozdawca. Moja argumentacja jest nast臋puj膮ca: ka偶de prawo stanowione przez ustawodawc臋 powinno by膰 jasne, sp贸jne, komplementarne. Gdyby艣my pozostawili rozpatrywane dzisiaj ustawy bez uwzgl臋dnienia proponowanej poprawki, naruszyliby艣my elementarne zasady tworzenia prawa. W artykule, kt贸ry omawia艂em, zawarta jest nieprawid艂owo艣膰 wymagaj膮ca zmiany. To jest pierwsza przyczyna koniecznego wprowadzenia tej poprawki: czyszczenie prawa - tak to okre艣l臋.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#SenatorMarianCichosz">Druga, bardzo istotna przyczyna dotyczy celu. Postaram si臋 to udowodni膰 poprzez zacytowanie art. 106 nowego prawa bankowego: "Bank jest obowi膮zany przeciwdzia艂a膰 wykorzystaniu swojej dzia艂alno艣ci dla cel贸w maj膮cych zwi膮zek z przest臋pstwem, o kt贸rym mowa w art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. 芦Kodeks karny禄 lub w celu ukrycia dzia艂a艅 przest臋pczych".</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#SenatorMarianCichosz">Prosz臋 pa艅stwa, gdyby艣my ten artyku艂 pozostawili w tej wersji, to po 1 stycznia 1998 r. by艂aby dziwna sytuacja. Ten artyku艂 zawiera艂by odes艂anie do nie istniej膮cego prawa, albowiem art. 299 wejdzie w 偶ycie dopiero 1 wrze艣nia 1998 r., je偶eli taka b臋dzie wola Wysokiej Izby. Jest to naprawd臋 wyj膮tkowa niesp贸jno艣膰.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#SenatorMarianCichosz">Poza tym, ka偶dy dyrektor banku mo偶e powiedzie膰, 偶e po 1 stycznia 1998 r. nie jest zobowi膮zany przeciwdzia艂a膰 wykorzystywaniu swojej dzia艂alno艣ci dla cel贸w maj膮cych zwi膮zek z przest臋pstwem, o kt贸rym mowa w art. 299 nowego kodeksu karnego. Do art. 106 prawa bankowego odwo艂uje si臋 tak偶e art. 107 tego偶 prawa. I je偶eli nie skorygujemy art. 106, to w贸wczas niemo偶liwa by艂aby odpowiedzialno艣膰 porz膮dkowa, ale r贸wnie偶 i karna, pracownika banku, kt贸ry wbrew swoim obowi膮zkom nie zawiadamia o okoliczno艣ciach pope艂nienia przest臋pstwa w warunkach, o kt贸rych m贸wi art. 106.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#SenatorMarianCichosz">To wszystko jest mo偶e nieczytelne, poniewa偶 rzeczywi艣cie taki tw贸r prawny nie zdarza si臋 cz臋sto. Jest tu odes艂anie do innych przepis贸w, ju偶 obowi膮zuj膮cych lub maj膮cych obowi膮zywa膰 w innym czasie. Nie ma prostych rozwi膮za艅 konstrukcyjnych tam, gdzie tworzy si臋 typy przest臋pstwa poprzez hipotezy, dyspozycje i sankcje, na co zwr贸ci艂 uwag臋 pan senator Andrzejewski. I to mo偶e stwarza膰 iluzj臋, 偶e prawo jest sp贸jne i b臋dzie korelowa膰 z pozosta艂ymi ustawami, nawet je偶eli nie przyjmiemy tej poprawki. Ta poprawka, prosz臋 pa艅stwa, jest niezb臋dna. I my艣l臋, 偶e Sejm by艂by rozczarowany, gdyby艣my jej nie przyj臋li.</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#SenatorMarianCichosz">Pragn臋 tylko poinformowa膰 Wysok膮 Izb臋, i偶 w sali kinowej dzisiaj od 9.00 oczekuje na rozpatrzenie naszego stanowiska sejmowa Komisja Sprawiedliwo艣ci i Praw Cz艂owieka. I my艣l臋, 偶e jej cz艂onkowie byliby zaskoczeni, gdyby艣my tej poprawki nie przyj臋li.</u>
          <u xml:id="u-255.8" who="#SenatorMarianCichosz">Reasumuj膮c, uwa偶am, 偶e w imi臋 przywo艂anych przeze mnie zasad: czysto艣ci, jasno艣ci, sp贸jno艣ci, komplementarno艣ci prawa, konieczne jest dokonanie zmian, o kt贸re prosz臋 Wysok膮 Izb臋. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czy senatorowie sprawozdawcy chc膮 jeszcze zabra膰 g艂os w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e sprawozdawc膮 komisji by艂 pan senator Stanis艂aw Gogacz. Czy chce pan zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#SenatorStanislawGogacz">(Dzi臋kuj臋.)</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz o zmianie niekt贸rych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e w tej sprawie w trakcie debaty zosta艂y przedstawione nast臋puj膮ce wnioski. Komisja Ustawodawcza wnosi艂a o przyj臋cie ustawy bez poprawek - jest to wniosek oznaczony rzymsk膮 jedynk膮 w druku nr 40Z. Komisja Praw Cz艂owieka i Praworz膮dno艣ci wnosi艂a o wprowadzenie do ustawy poprawki.</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Informuj臋, 偶e zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu, w pierwszej kolejno艣ci zostanie przeprowadzone g艂osowanie nad wnioskiem o przyj臋cie ustawy bez poprawek. Nast臋pnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku - nad przedstawion膮 poprawk膮.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad wnioskiem Komisji Ustawodawczej o przyj臋cie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz o zmianie niekt贸rych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-256.9" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-256.10" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem przedstawionego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.11" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciw, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.12" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.13" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o podanie wynik贸w g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-256.14" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 82 obecnych senator贸w 45 g艂osowa艂o za, 34 - przeciw, 3 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu. (:bG艂osowanie nr 31).</u>
          <u xml:id="u-256.15" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wobec wynik贸w g艂osowania stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie ustawy o zmianie ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks karny", ustawy "Przepisy wprowadzaj膮ce kodeks post臋powania karnego", ustawy "Kodeks karny wykonawczy" oraz o zmianie niekt贸rych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-256.16" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Panie i Panowie Senatorowie, :bpowracamy do punktu pi臋tnastego porz膮dku naszych obrad: pierwsze czytanie przedstawionego przez grup臋 senator贸w projektu uchwa艂y w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-256.17" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">W zwi膮zku z w膮tpliwo艣ciami niekt贸rych senator贸w co do zasadno艣ci przej艣cia do drugiego czytania przypominam, 偶e taki wniosek zg艂osi艂 sprawozdawca wniosku, pan senator Bartoszewski. Rozumiem, 偶e zg艂oszenie nast膮pi艂o w trybie art. 65 ust. 4 Regulaminu Senatu. Zacytuj臋 regulamin w tym punkcie. Art. 65 ust. 4 Regulaminu Senatu m贸wi, 偶e Senat w szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach mo偶e skr贸ci膰 post臋powanie z projektami uchwa艂 przez przyst膮pienie do drugiego czytania niezw艂ocznie po zako艅czeniu pierwszego, bez odsy艂ania projektu do komisji.</u>
          <u xml:id="u-256.18" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, w tej chwili poddam ten wniosek pod g艂osowanie.</u>
          <u xml:id="u-256.19" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za tym, aby Wysoka Izba przesz艂a do drugiego czytania od razu, bez odsy艂ania do komisji, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.20" who="#SenatorJerzyCieslak">(Ja mam pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-256.21" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciwko, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.22" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.23" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o podanie wynik贸w g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-256.24" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 82 obecnych senator贸w 76 g艂osowa艂o za, nikt nie by艂 przeciw, 4 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu, 2 nie g艂osowa艂o. (:bG艂osowanie nr 32).</u>
          <u xml:id="u-256.25" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">W zwi膮zku z tym, prosz臋 pa艅stwa, przyst臋pujemy do g艂osowania nad projektem uchwa艂y zawartym w druku nr 27 i dostarczonym pa艅stwu oraz poprawkami zg艂oszonymi przez pana senatora Abramskiego. W pierwszej kolejno艣ci zostanie przeprowadzone g艂osowanie nad wnioskiem referowanym przez pana senatora Bartoszewskiego, zawartym w druku nr 27.</u>
          <u xml:id="u-256.26" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-256.27" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-256.28" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem tego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.29" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciwko, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.30" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-256.31" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o podanie wynik贸w g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-256.32" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 83 obecnych senator贸w 83 g艂osowa艂o za. (:bG艂osowanie nr 33).</u>
          <u xml:id="u-256.33" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad wnioskiem pana senatora Abramskiego: w art. 8 w ust. 1 skre艣la si臋 pkt 18 oraz w art. 72 w ust. 1... nad obydwoma tymi wnioskami, prosz臋 pa艅stwa, g艂osujemy 艂膮cznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#SenatorWieslawPietrzak">Panie Marsza艂ku, ja mam istotne w tej sprawie pytanie. Pan senator W艂adys艂aw Bartoszewski wnosi艂 o przej艣cie do drugiego czytania, ale tylko jego wniosku. Nie by艂o wniosku pana senatora Bartoszewskiego i nie by艂o 偶adnego innego wniosku o przej艣cie do drugiego czytania w odniesieniu do poprawki pana senatora Abramskiego. Ja g艂osowa艂em za, s膮dz膮c, 偶e b臋dzie rozpatrywany tylko jeden wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa senator贸w, m贸wi膮c o wniosku pana senatora Bartoszewskiego, wyra藕nie podkre艣li艂em, 偶e jest to sprawa zawartego w druku nr 27 wniosku i poprawki pana senatora Abramskiego - sprawdz膮 sobie to pa艅stwo w protokole. Ale to, prosz臋 pa艅stwa, jedna sprawa, a druga sprawa to to, 偶e zarz膮dzi艂em ju偶 g艂osowanie i powinni艣my je sko艅czy膰.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">W tej sytuacji wyja艣ni臋 mo偶e jednak do ko艅ca. Nie tylko w opinii wszystkich prawnik贸w, ale r贸wnie偶 Konwentu Senior贸w, kt贸ry pani marsza艂ek zwo艂a艂a na wniosek pana senatora Jarzembowskiego, sprawa jest jasna. Poprawka dotyczy tej uchwa艂y i jest jej integraln膮 cz臋艣ci膮.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Tak wi臋c, prosz臋 pa艅stwa, wobec zarzut贸w, 偶e 艂ama艂em przepisy regulaminu, chc臋 powiedzie膰, 偶e jednak nie. Stwierdzam, 偶e regulamin nie zosta艂 przeze mnie z艂amany i prosz臋, pozw贸lcie pa艅stwo, 偶e b臋d臋 to g艂osowanie kontynuowa艂, gdy偶 ju偶 je zarz膮dzi艂em, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(W kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Zg艂aszam wniosek formalny o przekazanie wniosku pana senatora... nazwiska nie pami臋tam, do Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich i o przygotowanie stosownego sprawozdania, a dopiero p贸藕niej przekazanie tego Senatowi do g艂osowania. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Panie Senatorze, zgodnie z Regulaminem Senatu musia艂bym w tym momencie zarz膮dzi膰 reasumpcj臋 pierwszego g艂osowania, a nast臋pnie przej艣膰 do g艂osowania nad pa艅skim wnioskiem. Przypominam, 偶e g艂osowali艣my ju偶 nad wnioskiem pana senatora Bartoszewskiego i ten wniosek zosta艂 przyj臋ty.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#SenatorZdzislawJarmuzek">(Tam tego nie by艂o.)</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wniosek o przej艣cie do drugiego czytania bez odsy艂ania do komisji, prosz臋 pa艅stwa - tak to brzmia艂o. Dlatego, Panie Senatorze, nie mog臋 uwzgl臋dni膰 pa艅skiego wniosku. Nie mo偶emy osobno rozpatrywa膰 uchwa艂y, osobno poprawek, gdy偶 jest to jedna uchwa艂a.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Ju偶 zarz膮dzi艂em, prosz臋 pa艅stwa, g艂osowanie w sprawie tego wniosku i pozw贸lcie pa艅stwo, 偶e przyst膮pimy do tego g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">I jeszcze jedno, Panie Senatorze. Najwy偶sz膮 w艂adz膮 w tym wszystkim jest Senat. W sytuacjach konfliktowych ka偶dy zag艂osuje w zgodzie ze swoim sumieniem i to b臋dzie wyroczni膮 dla marsza艂ka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(To prosz臋 poda膰 po g艂osowaniu.)</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Tak, Panie Senatorze. A teraz sko艅czymy to g艂osowanie. By膰 mo偶e oka偶e si臋, 偶e poprawka zostanie po prostu odrzucona. To b臋dzie wola Senatu w tym momencie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Ale musz臋 powiedzie膰, 偶e g艂osowali艣my - znam opini臋 kole偶anek i koleg贸w - nad wnioskiem pana senatora Bartoszewskiego, poniewa偶 wniosek drugi nie ma 偶adnego zwi膮zku ze spraw膮 zawart膮 w druku i preferowan膮 przez pana senatora Bartoszewskiego. Pan marsza艂ek zasugerowa艂 nam w ten spos贸b sytuacj臋 inn膮 z formalnego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Wnosz臋 jednak o to, aby艣my te dwie sprawy rozpatrzyli rozdzielnie. My艣l臋, 偶e ju偶 teraz dla czysto艣ci sprawy, poniewa偶 zupe艂nie niepotrzebnie z b艂ahego de facto wniosku zrobi艂a si臋 sprawa zadra偶niaj膮ca stosunki pomi臋dzy nami i to w okresie, w kt贸rym ten ogie艅 powinien sprzyja膰 pojednaniu, a nie rozdra偶nianiu i chodzeniu na skr贸ty w wa偶nych sprawach ludzkich. O to wnosz臋, Panie Marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Panie Senatorze, przepraszam. Prosz臋 pa艅stwa, nie chc臋 si臋 wdawa膰 w 偶adn膮 polemik臋. Przestrzegam regulaminu, do czego jestem zobowi膮zany, Panie Senatorze. Pan natomiast stara si臋 w tym momencie, 偶ebym ten regulamin z艂ama艂. Nie bez kozery zacytowa艂em artyku艂 z Regulaminu Senatu, spodziewa艂em si臋 takiego pytania.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad poprawk膮 pana senatora Abramskiego. Przypominam, 偶e przeprowadzimy g艂osowanie nad dwiema poprawkami 艂膮cznie.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#SenatorJolantaDanielak">(Jeszcze pan senator.)</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, ju偶 dwukrotnie zarz膮dzi艂em g艂osowanie. W tym momencie, niestety, g艂osu nie udziel臋.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem tego wniosku, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciwko, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-262.7" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-262.8" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-262.9" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, o艣miu senator贸w jeszcze nie g艂osowa艂o, poczekajmy chwil臋, 偶eby sprawdzi膰 karty do g艂osowania przed og艂oszeniem wynik贸w.</u>
          <u xml:id="u-262.10" who="#SenatorRyszardJarzembowski">(Nie, ja 艣wiadomie nie g艂osowa艂em.)</u>
          <u xml:id="u-262.11" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowronska">(Ja nie dosta艂am tej poprawki.)</u>
          <u xml:id="u-262.12" who="#SenatorMarcinTyrna">(Nie chc膮 g艂osowa膰.)</u>
          <u xml:id="u-262.13" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-262.14" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">.</u>
          <u xml:id="u-262.15" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, wszyscy mieli dosta膰 druki. Poprosz臋 obs艂ug臋, 偶eby dostarczono pani senator poprawki.</u>
          <u xml:id="u-262.16" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o podanie wynik贸w g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-262.17" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 82 obecnych senator贸w 52 g艂osowa艂o za, 16 - przeciw, 7 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu, 7 nie g艂osowa艂o. (:bG艂osowanie nr 34).</u>
          <u xml:id="u-262.18" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Stwierdzam, 偶e poprawka zosta艂a przyj臋ta.</u>
          <u xml:id="u-262.19" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad ca艂o艣ci膮 uchwa艂y w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-262.20" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-262.21" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem ca艂o艣ci uchwa艂y, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-262.22" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciwko, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-262.23" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-262.24" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-262.25" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 82 obecnych senator贸w 55 g艂osowa艂o za, 4 - przeciw, 2 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu, 21 nie g艂osowa艂o. (:bG艂osowanie nr 35).</u>
          <u xml:id="u-262.26" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-262.27" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do punktu szesnastego porz膮dku dziennego: zmiany w sk艂adzie komisji senackich.</u>
          <u xml:id="u-262.28" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e wniosek Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich zawarty jest w druku nr 28.</u>
          <u xml:id="u-262.29" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich, pana senatora Paw艂a Abramskiego, i przedstawienie wniosku komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#SenatorPawelAbramski">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#SenatorPawelAbramski">Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich stawia wniosek dotycz膮cy zmian w sk艂adzie komisji senackich, jest to druk nr 28, art.: 1, 2 i 3.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#SenatorPawelAbramski">Powo艂uje si臋 pana senatora Leona Kieresa, Krzysztofa Piesiewicza, Zbigniewa Romaszewskiego i Edmunda Wittbrodta do Komisji Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#SenatorPawelAbramski">Powo艂uje si臋 pani膮 senator Jadwig臋 Stokarsk膮 do sk艂adu Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#SenatorPawelAbramski">Komisja Regulaminowa i Spraw Senackich proponuje odwo艂anie senatora Stefana Jurczaka ze sk艂adu Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#SenatorPawelAbramski">Prosimy o podj臋cie uchwa艂y. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, chcia艂by zabra膰 g艂os w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋, pan senator Okrzesik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#SenatorJanuszOkrzesik">Mam tylko pytanie, Panie Marsza艂ku, czy zacytowane w projekcie uchwa艂y nazwy komisji s膮 zgodne z regulaminem po zmianie, kt贸r膮 wprowadzili艣my.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Panie Senatorze, mo偶na r贸偶nie to interpretowa膰 i powiedzie膰 kr贸tko, 偶e nie.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#GlosZSali">(Oczywi艣cie.)</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">W zwi膮zku z tym, Panie Senatorze, nie b臋dzie tutaj wi臋kszych zastrze偶e艅 i mo偶na z艂o偶y膰 autopoprawk臋 do tej uchwa艂y.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, m贸wi艂em, 偶e to jest r贸偶nie. Mam informacj臋 z biura prawnego, 偶e jednak jest to zgodnie z Regulaminem Senatu. I za to wezm臋 odpowiedzialno艣膰, Panie Senatorze. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czy jeszcze kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, chcia艂by zada膰 pytanie? Nie widz臋 ch臋tnych.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do g艂osowania nad przedstawionym przez Komisj臋 Regulaminow膮 i Spraw Senatorskich projektem uchwa艂y w sprawie zmian w sk艂adzie komisji senackich. Przypominam, 偶e projekt zawarty jest w druku nr 28.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku obecno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, jest za przyj臋ciem przedstawionego projektu uchwa艂y, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "za" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto jest przeciwko, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "przeciw" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-266.9" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Kto si臋 wstrzyma艂 od g艂osu, prosz臋 o naci艣ni臋cie przycisku "wstrzymuj臋 si臋" i podniesienie r臋ki.</u>
          <u xml:id="u-266.10" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. Prosz臋 o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-266.11" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na 82 obecnych senator贸w 71 g艂osowa艂o za, g艂os贸w przeciwnych nie by艂o, 11 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu. (:bG艂osowanie nr 36).</u>
          <u xml:id="u-266.12" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Wobec wynik贸w g艂osowania stwierdzam, 偶e Senat podj膮艂 uchwa艂臋 w sprawie zmian w sk艂adzie komisji senackich.</u>
          <u xml:id="u-266.13" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Informuj臋, 偶e porz膮dek dzienny pi膮tego posiedzenia Senatu zosta艂 wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-266.14" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przyst臋pujemy do o艣wiadcze艅 i wyst膮pie艅 senator贸w poza porz膮dkiem dziennym.</u>
          <u xml:id="u-266.15" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam, 偶e zgodnie z art. 42a ust. 2 Regulaminu Senatu, wyst膮pienie takie nie mo偶e trwa膰 d艂u偶ej ni偶 pi臋膰 minut.</u>
          <u xml:id="u-266.16" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Czy kto艣 z pa艅stwa, pa艅 i pan贸w senator贸w, pragnie zabra膰 g艂os?</u>
          <u xml:id="u-266.17" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pana senatora J贸zefa Kuczy艅skiego o wyg艂oszenie o艣wiadczenia. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan senator Henryk Stok艂osa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#SenatorJozefKuczynski">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#SenatorJozefKuczynski">Prosi艂bym, 偶eby sala...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Panie i Panowie Senatorowie! Je艣li kto艣 opuszcza sal臋, prosz臋 to zrobi膰 w miar臋 dyskretnie i spokojnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#SenatorJozefKuczynski">Przyczynkiem do mojego o艣wiadczenia sta艂y si臋 pewne wydarzenia, jakie mia艂y miejsce w trakcie naszego ostatniego, czwartego, posiedzenia w dniu 10 grudnia, a wyst臋puj臋 dopiero dzi艣, gdy偶 przepisy naszego regulaminu nie pozwoli艂y mi na zabranie g艂osu tego samego dnia.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#SenatorJozefKuczynski">W czasie tego posiedzenia prowadz膮cy obrady wicemarsza艂ek Donald Tusk dwukrotnie interweniowa艂 wobec nas, cz艂onk贸w izby: raz, gdy zwr贸ci艂 uwag臋 senatorowi Adamskiemu za pochopne u偶ycie w wyst膮pieniu zbyt mocnych, 偶e tak powiem, s艂贸w - zdaniem marsza艂ka, nie uzasadnionych w tej konkretnej sytuacji; i drugi raz, gdy do艣膰 ostro napomnia艂 niekt贸rych senator贸w o przestrzeganie regulaminu i dobrego obyczaju. Chodzi艂o konkretnie o g艂o艣ne rozmowy i chodzenie po sali w trakcie wyst膮pie艅 oraz inne przejawy czasem nawet demonstracyjnie nonszalanckich zachowa艅.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#SenatorJozefKuczynski">Zgadzam si臋 w pe艂ni z reakcj膮 marsza艂ka Tuska w obu przypadkach. Musimy bowiem od pocz膮tku kadencji bardzo konsekwentnie uczy膰 si臋 wzajemnie - a w tym zakresie szczeg贸ln膮 rol臋 odgrywaj膮 prowadz膮cy obrady - odpowiedniej dyscypliny i kultury obrad oraz odpowiedzialno艣ci za s艂owa w imi臋 wysokiej godno艣ci i dobrych obyczaj贸w, jakich kreatorem powinna by膰 w艂a艣nie nasza izba.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#SenatorJozefKuczynski">Nie rozumiem jednak, dlaczego w tym samym czasie wicemarsza艂ek Tusk w podobny spos贸b nie zareagowa艂 na zachowanie i postaw臋 sekretarza stanu w Ministerstwie Transportu i Gospodarki Morskiej. Dotyczy to zar贸wno u偶ytych przez niego ocen na temat wyst膮pienia senatora Adamskiego, jak i braku odpowiedzi na niekt贸re bardzo konkretne pytania. Pan minister Krzysztof Tch贸rzewski, jako referuj膮cy na naszym posiedzeniu w imieniu rz膮du dyskutowan膮 ustaw臋, nie mia艂 prawa do formu艂owania subiektywnych ocen wyst膮pie艅 senator贸w, nie m贸wi膮c ju偶 o ocenach uw艂aczaj膮cych, jak to mo偶na traktowa膰 w odniesieniu do senatora Adamskiego. Mia艂 natomiast obowi膮zek udzielenia odpowiedzi na zadane pytania cho膰by: "tak", "nie" lub "nie wiem", czego nie dope艂ni艂 mimo interwencji zainteresowanego, jak to mia艂o miejsce w odniesieniu do senatora Jerzego Pieni膮偶ka.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#SenatorJozefKuczynski">Niestety, ani nieuprawniona i ura偶aj膮ca godno艣膰 jednego z cz艂onk贸w naszej izby wypowied藕 pana ministra, ani zlekcewa偶enie innego przez brak odpowiedzi na jego pytania - a wi臋c zachowania co najmniej naganne - nie spotka艂y si臋 z 偶adn膮 reakcj膮 pana marsza艂ka Tuska. Je偶eli te zaniechania podyktowane by艂y zasadami go艣cinno艣ci, a chcia艂bym wierzy膰, 偶e nie wzgl臋dami politycznymi, to marsza艂ek Tusk w mojej ocenie granic臋 t臋 przesun膮艂 zbyt daleko. Lecz je偶eli tr膮ci艂o to serwilizmem w stosunku do przedstawiciela rz膮du, protestuj臋 i od prowadz膮cych nasze posiedzenia domagam si臋 r贸wnej miary i dba艂o艣ci o dobre obyczaje w stosunku do wszystkich uczestnik贸w obrad, tak jak od wszystkich nas oczekuj臋 zachowa艅 godnych i odpowiedzialnych.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#SenatorJozefKuczynski">Dzi臋kuj臋 bardzo. 呕ycz臋 weso艂ych, spokojnych 艣wi膮t.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kujemy, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Pan senator Henryk Stok艂osa z艂o偶y艂 o艣wiadczenie do protoko艂u.*</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 teraz o zabranie g艂osu pana senatora Jerzego Cie艣laka. Nast臋pny b臋dzie pan senator Marian 呕enkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#SenatorJerzyCieslak">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#SenatorJerzyCieslak">Z zapowiadanego przez Akcj臋 Wyborcz膮 Solidarno艣膰 i Uni臋 Wolno艣ci w kampanii wyborczej przyspieszenia po trzech miesi膮cach dostrzegalne jest tylko d膮偶enie do szybkiej i bezwarunkowej ratyfikacji konkordatu oraz do reformy administracyjnej kraju. Poniewa偶 w tej drugiej sprawie media "nag艂a艣niaj膮" przede wszystkim opini臋 zwolennik贸w tak zwanej reformy powiatowej, niech b臋dzie r贸wnie偶 wys艂uchany g艂os jednego z licznych jej przeciwnik贸w.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#SenatorJerzyCieslak">Wypada przypomnie膰, 偶e na pocz膮tku lat dziewi臋膰dziesi膮tych pod has艂em decentralizacji w艂adzy nadano tylko wi臋ksz膮 samodzielno艣膰 gminom i wprowadzono niesprawny system zarz膮dzania stolic膮. Sejmiki samorz膮dowe gmin nie przej臋艂y, niestety, uprawnie艅 decyzyjnych zlikwidowanych wojew贸dzkich rad narodowych i sta艂y si臋 g艂贸wnie "ozdobnikiem polskiej demokracji". Przez trzy lata post臋powa艂a centralizacja podporz膮dkowywanych bezpo艣rednio rz膮dowi organ贸w administracji specjalnej. W konsekwencji wojewodowie pozbawieni zostali w艂adzy nawet nad stra偶膮 po偶arn膮 na swoim terenie. To by艂 powa偶ny b艂膮d, kt贸ry w poprzedniej kadencji parlamentu uda艂o si臋 cz臋艣ciowo skorygowa膰.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#SenatorJerzyCieslak">Wci膮偶 jeszcze trwa w naszym kraju trudny proces transformacji gospodarki i 偶ycia spo艂ecznego. Nie mo偶emy pozwoli膰 sobie teraz na wprowadzenie ba艂aganu reorganizacyjnego zwi膮zanego z tak zwan膮 reform膮 powiatow膮, zwi膮zane z tym wydatki oraz zahamowanie funkcji organ贸w administracji rz膮dowej i samorz膮dowej, kt贸re przez kilkana艣cie miesi臋cy zajmowa膰 si臋 b臋d膮 swoimi wewn臋trznymi problemami zamiast realizowa膰 zadania, do kt贸rych zosta艂y powo艂ane.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#SenatorJerzyCieslak">M贸j najwy偶szy niepok贸j budz膮 r贸wnie偶 r贸偶nice w rachunkach symulacyjnych ekspert贸w, dotycz膮ce koszt贸w reaktywowania powiat贸w i tworzenia centr贸w regionalnych - od 80 milion贸w poprzez 350 milion贸w i 660 milion贸w a偶 do 1 miliarda 200 milion贸w z艂otych - oraz zwi臋kszenie liczby stanowisk w administracji. Obecnie w urz臋dach wojew贸dzkich i rejonowych pracuje oko艂o dwudziestu sze艣ciu tysi臋cy dwustu urz臋dnik贸w. Profesor Witold Kie偶u艅 liczb臋 stanowisk w powiatach szacuje na czterdzie艣ci cztery tysi膮ce trzysta. Eksperci, na przyk艂ad z London School of Economics, zwracaj膮 r贸wnie偶 uwag臋 na fakt, 偶e w okresie najbli偶szych dwudziestu lat w krajach Unii Europejskiej ograniczane i likwidowane b臋d膮 po艣rednie szczeble zarz膮dzania, rz膮dowe i samorz膮dowe, poniewa偶 szybki rozw贸j elektronicznych technik informacji i 艂膮czno艣ci wymusi redukcj臋 zb臋dnych urz臋dnik贸w i biurek.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#SenatorJerzyCieslak">Znam argumenty zwolennik贸w reaktywowania powiat贸w i 偶aden z nich nie wydaje mi si臋 wystarczaj膮co racjonalny. W wyniku takiej reformy na pewno zyskaj膮 wielkie miasta, na pewno du偶o strac膮 obecne stolice ma艂ych i 艣rednich wojew贸dztw, nie wiadomo, czy i ile zyskaj膮 miasta b臋d膮ce siedzibami nowych powiat贸w. Ujawni膮 si臋 ogromne problemy ze wsp贸艂finansowaniem przez r贸wnouprawnione powiaty takich plac贸wek, jak szpitale wojew贸dzkie, na przyk艂ad w Gorzowie i P艂ocku, teatry, na przyk艂ad w Bielsku-Bia艂ej i Tarnowie, filharmonie, na przyk艂ad w Jeleniej G贸rze. Od偶yj膮 lokalne konflikty graniczne gmin i powiat贸w. Zgodnie z konstytucj膮 podstawow膮 jednostk膮 organizacyjn膮 pozostanie gmina. Ale g艂os gmin przepuszczony przez filtr dw贸ch wy偶szych szczebli zarz膮dzania znacznie s艂abiej s艂yszalny b臋dzie w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#SenatorJerzyCieslak">Potrafi臋 zrozumie膰, 偶e Unia Wolno艣ci chce nagrodzi膰 i wzmocni膰 swoje polityczne bastiony w przysz艂ych stolicach region贸w oraz 偶e kilkuset ambitnych prezydent贸w miast i burmistrz贸w przymierza si臋 do stanowisk starost贸w. Ale nie s膮 to wystarczaj膮ce powody do dzielnicowej dezintegracji naszego kraju i drastycznego zr贸偶nicowania poziomu 偶ycia mieszka艅c贸w poszczeg贸lnych region贸w. Ostatecznie jestem wi臋c zwolennikiem decentralizacji w postaci wojew贸dztw samorz膮dowych w dotychczasowych granicach. Na pocz膮tek powinny otrzyma膰 do swojej dyspozycji 25% 艣rodk贸w wp艂ywaj膮cych obecnie do bud偶etu centralnego. To jest, moim zdaniem, najbardziej skuteczny, tani i bezpieczny spos贸b decentralizacji w艂adzy. Tak rozumiem zapisy programu wyborczego SLD, chocia偶 klub parlamentarny nie zaj膮艂 jednoznacznego stanowiska w tej sprawie. Pos艂owie publicznie popieraj膮cy w imieniu SLD reaktywowanie powiat贸w nie s膮 wi臋c do tego formalnie upowa偶nieni.</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#SenatorJerzyCieslak">O艣wiadczenie swoje kieruj臋 do premiera Jerzego Buzka. Nie oczekuj臋 odpowiedzi, ale uprzejmie prosz臋, 偶eby Rada Ministr贸w podda艂a wnikliwej analizie przedstawione opinie przed podj臋ciem inicjatywy legislacyjnej dotycz膮cej termin贸w i sposob贸w dalszej decentralizacji w艂adzy w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#SenatorJerzyCieslak">Dzi臋kuj臋, Panie Marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przypominam pa艅stwu o czasie.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora... Pan senator Marian 呕enkiewicz z艂o偶y艂 o艣wiadczenie do protoko艂u? Nie, jest.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Mariana 呕enkiewicza. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan senator Ryszard Jarzembowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Moje o艣wiadczenie kieruj臋 do pana Jerzego Buzka jako premiera rz膮du, pana Leszka Balcerowicza jako ministra finans贸w i pani Hanny Suchockiej jako prokuratora generalnego Rzeczypospolitej Polskiej. W odr贸偶nieniu od pana senatora Cie艣laka, ja oczekuj臋 od tych pa艅stwa odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#SenatorMarianZenkiewicz">O艣wiadczenie moje dotyczy bowiem bardzo niepokoj膮cego zjawiska z dziedziny gospodarki paliwami p艂ynnymi. Ot贸偶 od ubieg艂ego roku obserwujemy niewyt艂umaczalnie szybki wzrost produkcji oleju opa艂owego. Pomimo wzrostu liczby samochod贸w z silnikami diesla, maleje produkcja oleju nap臋dowego. Z kolei sprzeda偶 oleju nap臋dowego jest wi臋ksza od sumy produkcji i importu tego oleju!</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Wyt艂umaczenie tego paradoksu jest tylko jedno. Mamy do czynienia z gigantycznym procederem polegaj膮cym na nielegalnym dodawaniu oleju opa艂owego do oleju nap臋dowego. Szacuje si臋, 偶e w ten spos贸b kilkana艣cie procent oleju opa艂owego trafia do zbiornik贸w samochodowych zamiast palnik贸w olejowych. W ten nielegalny spos贸b nieuczciwi dystrybutorzy zarabiaj膮 oko艂o 30 groszy na ka偶dym litrze oleju nap臋dowego. Proceder ten stymuluj膮 absurdalnie skonstruowane stawki celne. Olej ci臋偶ki nap臋dowy nie jest obj臋ty akcyz膮, a stawka celna wynosi zaledwie 6%. W przypadku importu tego oleju z kraj贸w CEFTA c艂o jest ca艂kowicie zniesione. Zr贸偶nicowana jest tak偶e stawka akcyzy na olej nap臋dowy produkcji krajowej, w zale偶no艣ci od zawarto艣ci siarki. Wszystko to stwarza olbrzymie mo偶liwo艣ci i zach臋t臋 dla przest臋pczego procederu dodawania oleju opa艂owego do nap臋dowego. Procederu, kt贸ry jest 藕r贸d艂em olbrzymich zysk贸w i nielegalnych fortun.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Sprawa ta ma jednak r贸wnie偶 szerszy wymiar spo艂eczny. Ot贸偶 opr贸cz tego, 偶e sprawcy tych czyn贸w nielegalnie uszczuplaj膮 dochody bud偶etu pa艅stwa, nara偶aj膮 tysi膮ce posiadaczy samochod贸w z silnikami diesla na powa偶ne straty finansowe, a tak偶e na ryzyko wypadk贸w drogowych. Z bada艅 przeprowadzanych przez specjalistyczne o艣rodki samochodowe wynika bowiem jednoznacznie, 偶e spalanie oleju opa艂owego w silnikach samochodowych powoduje korozj臋 oraz niszczenie uk艂ad贸w wtryskowych. Jakie s膮 tego skutki, chyba nikomu nie trzeba t艂umaczy膰.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Zjawisko to ma sw贸j wyd藕wi臋k spo艂eczny i pisze si臋 o tym w niekt贸rych gazetach, tak wi臋c 偶aden z odpowiedzialnych za ten proceder cz艂onk贸w rz膮du nie mo偶e t艂umaczy膰 si臋 niewiedz膮. Dlatego zwracam si臋 do pana ministra finans贸w i do prokuratora generalnego, pani Suchockiej, o podj臋cie szybkich i zdecydowanych dzia艂a艅, kt贸re musz膮 doprowadzi膰 do skutecznego opanowania sytuacji. Potrzebna tu jest koordynacja dzia艂a艅 UOP i Policji celem zbadania, do jakich odbiorc贸w kierowany jest olej opa艂owy i jak on jest wykorzystywany. Potrzebna jest tak偶e weryfikacja podatku akcyzowego i stawek celnych, aby ten przest臋pczy proceder przesta艂 by膰 op艂acalny. Konieczne jest te偶 podj臋cie zdecydowanych dzia艂a艅 prokuratorskich w celu ukarania winnych. Poniewa偶 sprawa dotyczy mienia, zdrowia i 偶ycia wielu obywateli, nale偶y jej nada膰 odpowiedni膮 rang臋, a dzia艂ania prewencyjne podj膮膰 w trybie natychmiastowym.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#SenatorMarianZenkiewicz">Licz臋 na zrozumienie ze strony wszystkich adresat贸w mojego o艣wiadczenia i nadanie tej sprawie natychmiastowego trybu. Dzi臋kuj臋, Panie Marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Ryszarda Jarzembowskiego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan senator Andrzej Mazurkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Dzi臋kuj臋, Panie Marsza艂ku. Jedno o艣wiadczenie z艂o偶y艂em do protoko艂u, 偶eby nie zabiera膰 czasu.* Przeczytam tylko to kr贸tsze.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Panie Marsza艂ku! Szanowni Pa艅stwo!</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#SenatorRyszardJarzembowski">W tych dniach min臋艂a kolejna rocznica utworzenia przez w艂adze pa艅stwowe II Rzeczypospolitej, jednego z pierwszych w tej cz臋艣ci Europy, obozu koncentracyjnego w Berezie Kartuskiej. Osadzono tutaj i torturowano w bestialski spos贸b oraz doprowadzono do utraty zdrowia i 偶ycia wiele tysi臋cy os贸b. I nic to, 偶e Polska by艂a wtedy zwi膮zana ze Stolic膮 Apostolsk膮 konkordatem, obowi膮zuj膮cym od po艂owy lat dwudziestych. Ob贸z w Berezie zosta艂 utworzony na mocy rozporz膮dzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, z dnia 17 czerwca 1934 r., zamieszczonego w "Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej" nr 50 pod pozycj膮 nr 473. Jest to kr贸tki dokument, wi臋c pozwol臋 go sobie w ca艂o艣ci przytoczy膰.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#SenatorRyszardJarzembowski">"Art. 1. Osoby, kt贸rych dzia艂alno艣膰 lub post臋powanie daje podstaw臋 do przypuszczenia, 偶e grozi z ich strony naruszenie bezpiecze艅stwa, spokoju lub porz膮dku publicznego, mog膮 ulec przytrzymaniu i przymusowemu umieszczeniu w miejscach odosobnienia, nie przeznaczonych dla os贸b skazanych lub aresztowanych z powodu przest臋pstw.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Art. 2. Zarz膮dzenie co do przytrzymania i skierowania osoby przytrzymanej do miejsca odosobnienia wydaj膮 w艂adze administracji og贸lnej. Postanowienie o przymusowym odosobnieniu wydaje s臋dzia 艣ledczy na wniosek w艂adzy, kt贸ra zarz膮dzi艂a przytrzymanie. Uzasadniony wniosek tej w艂adzy jest wystarczaj膮c膮 podstaw膮 do wydania postanowienia. Odpis postanowienia b臋dzie dor臋czony osobie przytrzymanej w ci膮gu 48 godzin od chwili jej przytrzymania. Na postanowienie s臋dziego 艣rodki odwo艂awcze nie s艂u偶膮.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Art. 3. O odosobnieniu orzeka s臋dzia 艣ledczy, wyznaczony w tym celu przez kolegium administracyjne w艂a艣ciwego s膮du okr臋gowego. W艂a艣ciwym jest s膮d, w kt贸rego okr臋gu po艂o偶one jest miejsce odosobnienia.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Art. 4. Odosobnienie mo偶e by膰 orzeczone na trzy miesi膮ce. Mo偶e by膰 przed艂u偶one w zwi膮zku z zachowaniem si臋 odosobnionego, na dalsze trzy miesi膮ce, w trybie okre艣lonym w art. 2. Odosobnieni mog膮 by膰 zatrudnieni wyznaczon膮 im prac膮.</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Art. 5. Wykonanie rozporz膮dzenia niniejszego porucza si臋 ministrom: spraw wewn臋trznych i sprawiedliwo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-275.8" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Art. 6. Rozporz膮dzenie niniejsze wchodzi w 偶ycie z dniem og艂oszenia i traci moc obowi膮zuj膮c膮 w terminie i na obszarach, kt贸re okre艣l膮 rozporz膮dzenia Rady Ministr贸w."</u>
          <u xml:id="u-275.9" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Podpisali: prezydent Ignacy Mo艣cicki, prezes Rady Ministr贸w Leon Koz艂owski, minister spraw zagranicznych J贸zef Beck, minister spraw wojskowych J贸zef Pi艂sudski i inni ministrowie.</u>
          <u xml:id="u-275.10" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Szanowni Pa艅stwo, pozwoli艂em sobie przytoczy膰 tre艣膰 tego haniebnego dokumentu nie tylko dlatego, 偶e do obozu w Berezie Kartuskiej zosta艂a zes艂ana bardzo liczna grupa mieszka艅c贸w W艂oc艂awka, mojego rodzinnego miasta. R贸wnie偶 dlatego, 偶e w ostatnich dniach grupa senator贸w z ugrupowa艅 tworz膮cych obecnie wi臋kszo艣膰 parlamentarn膮 przedstawi艂a w komisjach senackich projekt uchwa艂y maj膮cej stwierdzi膰 istnienie ci膮g艂o艣ci prawnej mi臋dzy II i III Rzecz膮pospolit膮. Niech b臋dzie swoistym memento, 偶e tre艣膰 cytowanego rozporz膮dzenia z 1934 r. mo偶e sta膰 si臋 na powr贸t obowi膮zuj膮cym prawem. Dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Andrzeja Mazurkiewicza. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan senator Janusz Lorenz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Swoje o艣wiadczenie kieruj臋 na r臋ce premiera rz膮du Rzeczypospolitej Polskiej, pana profesora Buzka.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Zwr贸ci艂o si臋 do mnie stowarzyszenie dzia艂aj膮ce pod nazw膮 Og贸lnopolski Ruch Mieszkaniowy. Stowarzyszenie to dzia艂a, mi臋dzy innymi, w Przemy艣lu, a wi臋c w mie艣cie znajduj膮cym si臋 na obszarze, gdzie zosta艂em wybrany do Senatu. Ale sprawa, z kt贸r膮 zwraca si臋 stowarzyszenie, jest problemem og贸lnopolskim. Zajmuje si臋 nim tak偶e zarz膮d G艂贸wnego Zwi膮zku Lokator贸w i Sp贸艂dzielc贸w, Krajowy Zwi膮zek Lokator贸w i Sp贸艂dzielc贸w i inne organizacje. Problem ten jest znany wielu z pa艅stwa. Dotyczy on obci膮偶e艅 zwi膮zanych ze sp艂at膮 kredyt贸w mieszkaniowych zaci膮gni臋tych przez sp贸艂dzielnie, to one zaci膮ga艂y je bowiem par臋 lat temu w imieniu swoich lokator贸w. Potem nast膮pi艂a zmiana oprocentowania kredyt贸w w PKO BP. Ci臋偶ar zwi膮zanych z tym koszt贸w spad艂 na sp贸艂dzielc贸w, lokator贸w. W wielu przypadkach doprowadzi艂o to do dramat贸w, do sytuacji, kiedy ludzie nie byli w stanie pokry膰 tych wielkich nale偶no艣ci. Rodzi艂y si臋 konflikty mi臋dzy zarz膮dami sp贸艂dzielni a lokatorami.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Problem ten nie zosta艂 do tej pory rozwi膮zany. Trybuna艂 Konstytucyjny ma w tej sprawie wyda膰 postanowienie dotycz膮ce sposobu ustalenia zasad sp艂aty kredyt贸w, a wi臋c uregulowania kwestii um贸w cywilnoprawnych.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Stowarzyszenie, kt贸re skierowa艂o do mnie pismo, ma dwa g艂贸wne postulaty, z kt贸rymi identyfikuj膮 si臋 r贸wnie偶 wszystkie krajowe zwi膮zki lokator贸w i sp贸艂dzielc贸w, dzia艂aj膮ce w ich imieniu. Chodzi o to, aby da膰 lokatorowi prawo wyboru formy sp艂aty kredytu mieszkaniowego, zaci膮gni臋tego przez sp贸艂dzielni臋 w banku PKO BP. Przede wszystkim na zasadach obowi膮zuj膮cych od 31 grudnia 1991 r., w formie 1% i 2%. Lokator sp艂aca艂by w ten spos贸b kredyt bez obci膮偶e艅 odsetkami naros艂ymi w latach 1990-1997. Proponuj膮 oni, aby ten kredyt by艂 oprocentowany nie wi臋cej ni偶 3% w skali rocznej. Zwracaj膮 si臋 te偶 z postulatem, aby lokator m贸g艂 sp艂aca膰 kredyt na zasadach przepis贸w ustawy obowi膮zuj膮cej od 1 stycznia 1996 r., a nast臋pnie znowelizowanej i obowi膮zuj膮cej od 17 wrze艣nia 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Jak Polska d艂uga i szeroka s膮 sp贸艂dzielnie, a w ka偶dej z nich, albo przynajmniej w znacznej ich cz臋艣ci, pojawia si臋 ten problem. Dotyka on wielu polskich rodzin. Jest to b艂臋dne ko艂o, kt贸re trzeba kiedy艣 przerwa膰, kto艣 musi podj膮膰 decyzj臋. My艣l臋, 偶e dobrze by艂oby, gdyby w艂a艣nie rz膮d pana premiera Buzka rozwi膮za艂 ten problem.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#SenatorAndrzejMazurkiewicz">Pozwol臋 sobie z艂o偶y膰 na r臋ce pana marsza艂ka pismo, kt贸re zosta艂o do mnie skierowane w nadziei, 偶e zostanie ono przekazane panu premierowi w drodze korespondencji pomi臋dzy Senatem a rz膮dem Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Jest to naszym obowi膮zkiem, Panie Senatorze. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Janusza Lorenza. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan senator Krzysztof Lipiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#SenatorJanuszLorenz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#SenatorJanuszLorenz">O艣wiadczenie swoje kieruj臋 do pana Emila W膮sacza, ministra skarbu, z prze艣wiadczeniem, 偶e doprowadzi do tego, aby gospodarka kierowa艂a si臋 regu艂ami ekonomii, a nie politycznymi zachciankami.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#SenatorJanuszLorenz">Ustanowiona na posiedzeniu Rady Ministr贸w 9 wrze艣nia 1997 r. Warmi艅sko-Mazurska Specjalna Strefa Ekonomiczna zosta艂a utworzona na obszarze 335 hektar贸w. Jest to strefa rozproszona, sk艂adaj膮ca si臋 z trzech podstref: Bartoszyc, Dobrego Miasta i Szczytna. Na sp贸艂k臋 zarz膮dzaj膮c膮 stref膮 zosta艂a wybrana Warmi艅sko-Mazurska Specjalna Strefa Ekonomiczna SA z siedzib膮 w Olsztynie. W zwi膮zku z powy偶szym, 10 pa藕dziernika 1997 r. wyst膮pi艂em z wnioskiem o przeniesienie siedziby sp贸艂ki zarz膮dzaj膮cej z Olsztyna do Szczytna. Moim zdaniem, siedziba sp贸艂ki zarz膮dzaj膮cej powinna znajdowa膰 si臋 na obszarze dzia艂ania strefy. Siedziba w Olsztynie mia艂a racj臋 bytu do czasu powo艂ania strefy. Zarz膮dzanie stref膮 winno by膰 zdecentralizowane - w jednym z miast powinna znajdowa膰 si臋 siedziba sp贸艂ki zarz膮dzaj膮cej stref膮, a w dw贸ch pozosta艂ych siedziby sp贸艂ek zarz膮dzaj膮cych podstrefami z du偶ymi uprawnieniami. Przy zdecentralizowanym zarz膮dzaniu koszty utrzymania zarz膮du by艂yby znacznie ni偶sze, a skuteczno艣膰 dzia艂a艅 zdecydowanie wy偶sza.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#SenatorJanuszLorenz">Argumenty przemawiaj膮ce za lokalizacj膮 siedziby w Szczytnie, a nie w Bartoszycach czy w Dobrym Mie艣cie, by艂y mi臋dzy innymi nast臋puj膮ce. Jest to najwi臋ksze miasto na terenie dzia艂ania strefy, zajmuje najwi臋kszy obszar strefy, 160 ha, i jest centralnie po艂o偶one w obecnych i przysz艂ych granicach wojew贸dztwa. Na jego terenie funkcjonuje jedyny w p贸艂nocno-wschodniej Polsce mi臋dzynarodowy port lotniczy Szczytno-Szymany oraz o艣rodek akademicki i dwie wy偶sze szko艂y zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#SenatorJanuszLorenz">30 pa藕dziernika bie偶膮cego roku minister skarbu, przychylaj膮c si臋 do mojego wniosku, przeni贸s艂 siedzib臋 sp贸艂ki zarz膮dzaj膮cej z Olsztyna do Szczytna. G艂贸wnym zadaniem sp贸艂ki zarz膮dzaj膮cej stref膮 b臋dzie pozyskiwanie inwestor贸w, wydawanie im zezwole艅 na prowadzenie dzia艂alno艣ci gospodarczej, zdobywanie grunt贸w pod budow臋 nowych zak艂ad贸w, prowadzenie inwestycji infrastrukturalnych na terenie strefy oraz kontrola, czy prowadzona dzia艂alno艣膰 jest zgodna z wydawanym zezwoleniem, jak r贸wnie偶 prowadzenie wszelkiej dzia艂alno艣ci us艂ugowej na rzecz inwestor贸w dzia艂aj膮cych w strefie. Wy偶ej wymieniona dzia艂alno艣膰 b臋dzie wymaga艂a sta艂ej obecno艣ci pracownik贸w sp贸艂ki zarz膮dzaj膮cej na terenach strefy. W zwi膮zku z powy偶szym sp贸艂ka zarz膮dzaj膮ca musi mie膰 swoje sta艂e przedstawicielstwa w terenach trzech podstref. Utrzymywanie dodatkowo siedziby sp贸艂ki poza obszarem strefy uwa偶am za ekonomicznie i funkcjonalnie nieuzasadnione. Obecne koszty wynagrodzenia rady nadzorczej, w kt贸rej sk艂ad wchodzi jedena艣cie os贸b, s膮 zbli偶one do koszt贸w wynagrodzenia wszystkich pracownik贸w sp贸艂ki, w sumie trzynastu os贸b, co nie powinno by膰 akceptowane. Utworzenie dodatkowej czapy administracyjnej w Olsztynie zdecydowanie wp艂ynie na zwi臋kszenie koszt贸w funkcjonowania sp贸艂ki. Ponowne dzia艂ania maj膮ce na celu przeniesienie siedziby sp贸艂ki zarz膮dzaj膮cej do Olsztyna uwa偶am za niew艂a艣ciwe oraz dzia艂aj膮ce na szkod臋 Warmi艅sko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej SA.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#SenatorJanuszLorenz">Prosz臋 o zbadanie sprawy i przyj臋cie mojego wniosku za s艂uszny. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu senatora Krzysztofa Lipca. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan Ryszard S艂awi艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Panie Marsza艂ku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#SenatorKrzysztofLipiec">O艣wiadczenie kieruj臋 do ministra sprawiedliwo艣ci, prokuratora generalnego i przewodnicz膮cego Krajowego Sejmiku Samorz膮dowego.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#SenatorKrzysztofLipiec">W dniu 11 grudnia 1997 r. dokonano eksmisji mojego biura senatorskiego zlokalizowanego w delegaturze Zarz膮du Regionu 艢wi臋tokrzyskiego NSZZ "Solidarno艣膰" w Starachowicach i zaj臋cia przez komornika s膮du rejonowego zar贸wno dokumentacji biura, jak i sprz臋tu b臋d膮cego jego wyposa偶eniem, kt贸rego w艂a艣cicielem jest Kancelaria Senatu.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Istotnie, lokal ten obci膮偶ony by艂 eksmisj膮. Na skutek braku dobrej woli postkomunistycznego prezydenta miasta, kt贸ry nie zgodzi艂 si臋 na przed艂u偶enie umowy najmu tego lokalu i skierowa艂 do s膮du, za po艣rednictwem swoich s艂u偶b - to jest Miejskiego Zarz膮du Budynk贸w Mieszkalnych - wniosek o eksmisj臋 "Solidarno艣ci", nie zapewniaj膮c w zamian innego pomieszczenia. Po og艂oszeniu wynik贸w ostatnich wybor贸w parlamentarnych, zgodnie z ustaleniami Zarz膮du Regionu 艢wi臋tokrzyskiego NSZZ "Solidarno艣膰" i Rady Regionalnej AWS, postanowi艂em zorganizowa膰 biuro senatorskie w lokalu zwi膮zkowym, o czym poinformowa艂em w艂adze miasta. W celu rozwi膮zania zaistnia艂ego konfliktu prowadz臋 negocjacje z prezydentem miasta, kt贸ry obieca艂, 偶e sprawa definitywnie zostanie rozstrzygni臋ta w dniu 4 grudnia tego roku. Do dnia dzisiejszego sprawa ta nie zosta艂a za艂atwiona.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Poniewa偶 na dzie艅 11 grudnia 1997 r. zosta艂 wyznaczony przez komornika termin eksmisji, w dniu 10 grudnia tego roku z艂o偶y艂em do prezesa S膮du Rejonowego w Starachowicach, komornika s膮du rejonowego i dyrektora Miejskiego Zarz膮du Budynk贸w Mieszkalnych, wnioski o odroczenie terminu egzekucji ze wzgl臋du na trwaj膮ce negocjacje z prezydentem miasta, kt贸re mia艂y za偶egna膰 istniej膮cy konflikt. W dniu, w kt贸rym wyznaczono termin eksmisji, dyrektor biura senatorskiego AWS, pan Stanis艂aw Bara艅ski, telefonicznie rozmawia艂 z prezydentem miasta oraz dyrektorem MZBM, kt贸ry zobowi膮za艂 si臋 do wstrzymania egzekucji. W rzeczywisto艣ci ze zobowi膮zania dyrektor MZBM si臋 nie wywi膮za艂.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#SenatorKrzysztofLipiec">W moim przekonaniu, na skutek eksmisji mojego biura i zaj臋cia przez komornika moich dokument贸w i wyposa偶enia biura, za przyzwoleniem w艂adz miasta, dosz艂o do ra偶膮cego naruszenia art. 24 ust. 1 ustawy o wykonywaniu mandatu pos艂a i senatora.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#SenatorKrzysztofLipiec">W dniu 16 grudnia tego roku dyrektor mojego biura poinformowa艂 prokuratur臋 rejonow膮 w Starachowicach o fakcie zerwania plomby za艂o偶onej przez komornika na pomieszczeniu, w kt贸rym zdeponowano moje dokumenty i wyposa偶enie biura. W zaistnia艂ej sytuacji zabrak艂o wyobra藕ni i dobrej woli prezydenta miasta, kt贸ry sw膮 postaw膮 skompromitowa艂 miasto Starachowice. Zadziwia mnie r贸wnie偶 postawa pana prezesa S膮du Rejonowego w Starachowicach, jak i komornika, kt贸rzy - b臋d膮c przedstawicielami organ贸w pa艅stwa, dysponuj膮c ustawowymi kompetencjami - na skutek politycznych nacisk贸w dopu艣cili si臋 naruszenia ustawy o wykonywaniu mandatu pos艂a i senatora.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Pragn臋 r贸wnie偶 o艣wiadczy膰, 偶e po wykonaniu egzekucji i szerokim zainteresowaniu si臋 spraw膮 przez 艣rodowiska dziennikarskie moi najbli偶si wsp贸艂pracownicy s膮 szykanowani. Otrzymuj膮 anonimowe telefony z pogr贸偶kami.</u>
          <u xml:id="u-281.8" who="#SenatorKrzysztofLipiec">Bardzo prosz臋 osobisto艣ci, do kt贸rych kieruj臋 o艣wiadczenie, o zainteresowanie si臋 spraw膮, kt贸r膮 przedstawi艂em. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-281.9" who="#SenatorZbigniewKulak">(A pan mia艂 umow臋?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Przepraszam bardzo, Panie Senatorze, pytania nie s膮 przewidziane. Je艣li chodzi o ewentualne ad vocem, mog臋 panu udzieli膰 g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#SenatorZbigniewKulak">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Ryszarda S艂awi艅skiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#SenatorRyszardSlawinski">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#SenatorRyszardSlawinski">To o艣wiadczenie chcia艂bym skierowa膰 do wicepremiera Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#SenatorRyszardSlawinski">Jest to protest przeciwko drastycznej podwy偶ce cen energii cieplnej. W imieniu grupy senator贸w Parlamentarnego Klubu SLD wyra偶am zdecydowany protest przeciwko uwolnieniu cen energii cieplnej i jednoczesnego odst膮pienia od dotowania cz臋艣ci koszt贸w dostaw tej energii do mieszka艅. Odst膮pienie od urz臋dowych cen doprowadzi do drastycznej podwy偶ki koszt贸w dostawy energii cieplnej do mieszka艅 w bardzo wielu miejscowo艣ciach. Wobec wycofania si臋 z pokrywania cz臋艣ci koszt贸w energii dotacj膮 bud偶etow膮, wiele rodzin polskich znajdzie si臋 w tragicznej, niezawinionej przez siebie sytuacji. Wysokie koszty wytwarzania i przesy艂ania energii cieplnej, przy jednoczesnej z艂ej izolacji cieplnej budynk贸w mieszkalnych, prowadzi膰 b臋d膮 do bardzo wysokich op艂at za energi臋 ciepln膮, przekraczaj膮cych mo偶liwo艣ci bud偶etu wielu gospodarstw domowych. Powszechne mog膮 by膰 zjawiska nieregulowania nale偶no艣ci za pobran膮 energi臋 ciepln膮, tworzenie zaleg艂o艣ci w regulowaniu op艂at za mieszkanie, narastanie niezadowolenia spo艂ecznego i protest贸w spo艂ecznych. Szczeg贸lnie dra偶liwa b臋dzie sytuacja w mniejszych miejscowo艣ciach, w kt贸rych koszty wytwarzania energii cieplnej s膮 na og贸艂 wysokie, a zarobki niskie. Sytuacji nie ratuje funkcjonuj膮cy system dodatk贸w mieszkaniowych. Warunki otrzymania dodatku mieszkaniowego nie pozwol膮 pom贸c wszystkim, kt贸rzy znajd膮 si臋 w tragicznej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#SenatorRyszardSlawinski">Parlamentarny Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uwa偶a za nieodzowne odst膮pienie od jednoczesnego uwalniania cen energii cieplnej i ca艂kowitego odst膮pienia od dotowania cz臋艣ci koszt贸w dostawy energii cieplnej do mieszka艅. Wnosimy, aby Senat i Sejm raczy艂y wprowadzi膰 do ustawy bud偶etowej konieczne zmiany, by ochroni膰 polskie rodziny przed materialn膮 i spo艂eczn膮 degradacj膮. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana senatora Sucha艅skiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#SenatorJerzySuchanski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#SenatorJerzySuchanski">Pozwol膮 pa艅stwo, 偶e z艂o偶臋 wszystkim z okazji zbli偶aj膮cych si臋 艣wi膮t oraz Nowego Roku jak najlepsze 偶yczenia. 呕ycz臋 sp臋dzenia 艣wi膮t w spokoju, udanej zabawy sylwestrowej. I oby rok 1998 by艂 dla pa艅stwa, dla pa艅stwa rodzin, znajomych i bliskich pod ka偶dym wzgl臋dem lepszy od 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#SenatorJerzySuchanski">.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 w tej chwili pana senatora sekretarza o odczytanie komunikat贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#SenatorSekretarzJerzyPieniazek">Szanowni Pa艅stwo, Panie i Panowie Senatorowie! Posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Mi臋dzynarodowych Stosunk贸w Gospodarczych odb臋dzie si臋 bezpo艣rednio po zako艅czeniu obrad Senatu w sali nr 179.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#SenatorSekretarzJerzyPieniazek">.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#SenatorSekretarzJerzyPieniazek">Taki dosta艂em komunikat.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">(Ale, Panie Senatorze, niech si臋 pan tym nie martwi, to komunikat. My艣l臋, 偶e przyst膮pimy do nast臋pnego.)</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#SenatorSekretarzJerzyPieniazek">Drugi komunikat. Posiedzenie klubu senator贸w SLD odb臋dzie si臋 w dniu 6 stycznia 1998 r. o godzinie 17.00.</u>
          <u xml:id="u-287.6" who="#SenatorSekretarzJerzyPieniazek">I trzeci komunikat. Przewodnicz膮cy Komisji Rodziny i Polityki Spo艂ecznej informuje, 偶e najbli偶sze posiedzenie komisji odb臋dzie si臋 w dniu 7 stycznia 1998 r. o godzinie 11.30. B臋dzie ono po艣wi臋cone projektowi ustawy bud偶etowej na rok 1998 - 7 stycznia o 11.30.</u>
          <u xml:id="u-287.7" who="#SenatorSekretarzJerzyPieniazek">R贸wnie偶 偶ycz臋 weso艂ych 艣wi膮t i do siego roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Dzi臋kuj臋. W imieniu Prezydium Senatu jak najbardziej gor膮co przy艂膮czam si臋 do tych 偶ycze艅. My艣l臋, 偶e wszystkim nam trzeba tego 偶yczy膰, 偶eby ta izba budowa艂a sw贸j autorytet, aby艣my posuwali si臋 do przodu, a efekty pracy rzeczywi艣cie rozk艂ada艂y si臋 na spo艂ecze艅stwo.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Informuj臋 r贸wnie偶, 偶e protok贸艂 pi膮tego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej czwartej kadencji, zgodnie z art. 34 ust. 3 Regulaminu Senatu, b臋dzie udost臋pniony senatorom w terminie dwudziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pok贸j nr 255.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#SenatorMieczyslawJanowski">(Jeszcze pytanie, Panie Marsza艂ku, je艣li mo偶na.)</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Pytania nie s膮 przewidziane, chyba 偶e w sprawie formalnej. Rozumiem, 偶e o takie chodzi.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#SenatorMieczyslawJanowski">Tak, formalne, dotycz膮ce terminu nast臋pnych spotka艅 Senatu. Na kiedy s膮 przewidziane nast臋pne posiedzenia Senatu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Prosz臋 pa艅stwa, to sprawa trudna do przewidzenia. S膮dz臋, 偶e gdzie艣 w po艂owie stycznia, takie s膮 wst臋pne plany. Nawet nie zebra艂 si臋 Konwent Senior贸w, bo nie by艂o nad czym debatowa膰. Nie ma w tej chwili projekt贸w ustaw. Oczywi艣cie, s膮 sprawy komisji, sprawy bud偶etowe te偶 id膮 normalnie. Jest opracowywany harmonogram, na nast臋pnym zebraniu Konwentu Senior贸w zostanie ju偶 przedstawiony. My艣l臋, 偶e praca b臋dzie praktycznie co dwa tygodnie, mi臋dzy posiedzeniami Sejmu. Zreszt膮 Prezydium Senatu postanowi艂o, 偶e praca Senatu b臋dzie sz艂a jakim艣 rytmem.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#SenatorMieczyslawJanowski">(Czyli przed sz贸stym stycznia posiedzenie Senatu jest wykluczone?)</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Na dzie艅 dzisiejszy i po dzisiejszym posiedzeniu Sejmu - tak, prosz臋 pa艅stwa, chocia偶 nie nale偶y m贸wi膰 "nigdy".</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">Zamykam pi膮te posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej czwartej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#komentarz">(Wicemarsza艂ek uderza trzykrotnie lask膮 marsza艂kowsk膮)</u>
          <u xml:id="u-290.5" who="#WicemarszalekAndrzejChronowski">.</u>
          <u xml:id="u-290.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 20 minut 35)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>