text_structure.xml 359 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 07)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Maciej Płażyński i Marek Ziółkowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Otwieram osiemnaste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej szóstej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam senatora Ryszarda Ludwiczuka...</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Romana.)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przepraszam najmocniej, faktycznie Romana Ludwiczuka oraz senatora Mieczysława Szyszkę. Listę mówców prowadzić będzie senator Roman Ludwiczuk.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc... Już to panowie uczynili.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że Sejm na posiedzeniu w dniach 22, 23, 24 i 25 sierpnia 2006 r. przyjął większość poprawek Senatu do ustawy o służbie cywilnej, do ustawy o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych, do ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz do ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Sejm przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, a także do ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Ponadto informuję, że Sejm na dwudziestym czwartym posiedzeniu w dniach 6, 7 i 8 września 2006 r. przyjął większość poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz do ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że protokół szesnastego posiedzenia Senatu, zgodnie z art. 39 ust. 3 Regulaminu Senatu, jest przygotowany do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on przyjęty na kolejnym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Doręczony państwu senatorom projekt porządku obrad osiemnastego posiedzenia obejmuje:</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">1. Ustawa o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorstw... Przepraszam, niektórych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">4. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o podatku tonażowym.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">5. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">6. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">7. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proponuję rozpatrzenie punktu szóstego projektu porządku obrad, mimo że sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze zostało dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wobec braku sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad?</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pan senator Niesiołowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorStefanNiesiołowski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, 23 września mija trzydziesta rocznica powstania Komitetu Obrony Robotników i w związku z tym chciałbym prosić o rozszerzenie porządku dziennego o drugie czytanie odpowiedniej uchwały, która jest w trakcie uzgadniania, a która wyraziłaby uznanie dla tej rocznicy, dla utworzenia Komitetu Obrony Robotników. W odpowiednim momencie ten tekst zostanie państwu przedstawiony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Możemy rozszerzyć porządek dzienny o ten punkt, ale tylko pod warunkiem, że zbierze się komisja i przygotuje sprawozdanie, czyli wcześniej zostanie przeprowadzone pierwsze czytanie, czytanie w komisji.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, pan senator Zientarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 8 Regulaminu Senatu, wnoszę o uzupełnienie porządku obrad o punkt: zmiana w składzie komisji senackiej, i rozpatrzenie go jako punktu ostatniego porządku obrad. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dobrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy w sprawie wniosku pana senatora Niesiołowskiego jest jakiś sprzeciw? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">W związku z tym wprowadzamy ten punkt do porządku dziennego, pod warunkiem przygotowania sprawozdania przez komisję. Wprowadzam ten punkt jako przedostatni punkt porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy w stosunku do wniosku pana senatora Zientarskiego jest jakiś sprzeciw? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">W związku z tym wprowadzamy ten punkt jako ostatni punkt porządku tego posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek osiemnastego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej szóstej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowania w sprawie rozpatrywanych ustaw zostaną przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: ustawa o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że zgodnie z art. 235 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zmiana konstytucji następuje w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Sejm, a następnie, w terminie nie dłuższym niż sześćdziesiąt dni, przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 235 ust. 4 konstytucji, Senat uchwala ustawę o zmianie konstytucji bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że ustawa o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej została uchwalona przez Sejm na dwudziestym czwartym posiedzeniu w dniu 8 września 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 8 września 2006 r. skierował ją do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 232, a sprawozdanie komisji w druku nr 232A.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, senatora Jarosława Chmielewskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorJarosławChmielewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorJarosławChmielewski">Sejm uchwalił w dniu 8 września ustawę o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W tym samym dniu odbyło się posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności w sprawie nowej ustawy. Komisje w połączonym składzie dokonały gruntownej analizy ustawy i wytypowały moją osobę na sprawozdawcę, co jest dla mnie dużym zaszczytem, ponieważ jest to pierwsza zmiana konstytucji od jej uchwalenia.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorJarosławChmielewski">Szanowni Państwo, z uwagi na przyspieszony termin i konieczność zakończenia procesu legislacyjnego do 5 kwietnia przewodniczący Komisji Ustawodawczej wystąpił z wnioskiem, aby można było od razu, w tym samym dniu, w którym Sejm uchwalił ustawę, przyjąć tę ustawę na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej i Komisji Praw Człowieka i Praworządności. W związku z ar. 61 Regulaminu Senatu, który nakłada obowiązek przedłożenia senatorom druków, sprawozdań, materiałów w dniu poprzedzającym bezpośrednio posiedzenie komisji, przewodniczący Komisji Ustawodawczej wystąpił o skorzystanie z możliwości odstąpienia od tego obowiązku, z przyczyn przewidzianych w ust. 2 art. 61 regulaminu, to jest przyczyn szczególnych. Uzasadnił swoje stanowisko koniecznością przyspieszenia terminów legislacyjnych, co ma nierozerwalny związek z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, bowiem w dniu 5 listopada traci moc obowiązujący art. 607 §2 kodeksu postępowania karnego, który zezwalał na stosowanie europejskiego nakazu aresztowania w stosunku do obywateli Polski. Członkowie obu komisji poparli wniosek przewodniczącego Komisji Ustawodawczej jednogłośnie, co wyrazili w głosowaniu. Na posiedzeniu komisji obecny był poseł sprawozdawca z komisji sejmowej właściwej do spraw zmiany konstytucji, poseł Karski, oraz przedstawiciel kancelarii prezydenta, sekretarz stanu, minister Draba.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#SenatorJarosławChmielewski">W związku z obowiązującymi w tym zakresie przepisami konstytucji, dotyczącymi jej zmiany, kompetencje obu komisji są ograniczone. Sprowadzają się one jedynie do możliwości rekomendowania Senatowi przyjęcia lub odrzucenia ustawy sejmowej. W związku z art. 236 konstytucji Senat nie zajmuje stanowiska w sprawie ustawy sejmowej, a jedynie uchwala ustawę o zmianie konstytucji, podobnie jak Sejm, w tym samym brzmieniu, jakie jest zapisane w ustawie sejmowej. Nie ma możliwości - zarówno na posiedzeniu komisji, jak i w trakcie posiedzenia Senatu - wnoszenia poprawek, nie można również zgłosić wniosku o odrzucenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#SenatorJarosławChmielewski">Senat swoją pozycję może zaakcentować jedynie poprzez uchwalenie ustawy lub jej nieuchwalenie.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#SenatorJarosławChmielewski">W związku z tym dyskusja na posiedzeniu połączonych komisji była ograniczona i bardzo znikoma, komisje ograniczyły się do przyjęcia stanowiska, iż rekomendują Senatowi uchwalenie ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, oczywiście zgodnie z obowiązującym stanem prawnym w tym samym brzmieniu, w jakim uchwalił ją Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#SenatorJarosławChmielewski">Szanowni Państwo, to tytułem wstępu. Teraz przejdę do bezpośredniego omówienia ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#SenatorJarosławChmielewski">Zmiana konstytucji jest następstwem właściwej decyzji ramowej Rady Europejskiej w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania obywateli polskich, jak i obywateli innych państw, do państwa, które występuje z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie. Chodzi tu o decyzję ramową, w związku z czym jej charakter odbiega od charakteru dyrektywy unijnej, co w uzasadnieniu orzeczenia dostrzegł także Trybunał Konstytucyjny, jednakże Rzeczpospolita Polska na obowiązek zastosowania się do wymienionego aktu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#SenatorJarosławChmielewski">Ten obowiązek po części... Najpierw będę chciał powiedzieć państwu, czym są decyzje ramowe Rady. Stanowią one specyficzny instrument prawny tak zwanego trzeciego filaru, wprowadzony do prawa Unii Europejskiej w traktacie amsterdamskim. Decyzje ramowe koncepcyjnie i konstrukcyjnie odpowiadają dyrektywom tak zwanego pierwszego filaru. Zgodnie z art. 34 ust. 2 lit. b traktatu o Unii Europejskiej decyzje ramowe podejmowane są w celu zbliżenia przepisów ustawowych i wykonawczych. Wiążą one państwa członkowskie w odniesieniu do rezultatu - co jest bardzo ważne - który ma być osiągnięty, pozostawiają jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Nie mogą one, w przeciwieństwie do dyrektyw, wywoływać skutku bezpośredniego, nawet jeśli zawarte w nich postanowienia są precyzyjne i bezwarunkowe. Decyzje ramowe nie przyznają praw ani nie nakładają obowiązków na jednostki w państwach członkowskich. Ich wykonanie w prawie krajowym powinno rządzić się zasadami analogicznymi do zasad obowiązujących w wypadku implementacji dyrektyw europejskich.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#SenatorJarosławChmielewski">Akty prawne Unii Europejskiej tak zwanego trzeciego filaru, w których skład wchodzą decyzje ramowe Rady, zaliczyć można do tak zwanego pochodnego prawa unijnego. Różnice w stosunku do aktów tak zwanego pierwszego filaru, czyli dyrektyw unijnych, wynikają z odmienności poszczególnych filarów Unii. O ile pierwszy filar, czyli dyrektywy, oparty jest na metodzie wspólnotowej, zakładającej po prostu implementację przepisów bezpośrednio do danego systemu krajowego, jak i, jeżeli to nie następuje, bezpośrednie stosowanie dyrektyw w państwie, o tyle nie ma wprost takiego obowiązku w wypadku decyzji Rady. Tutaj jest dość duża swoboda państwa, które po prostu przyjmuje do wykonania taką decyzję ramową.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#SenatorJarosławChmielewski">W następstwie decyzji ramowej - została ona uchwalona w dniu 13 czerwca 2002 r. - polski ustawodawca dokonał odpowiedniej zmiany w kodeksie postępowania karnego, wprowadzając art. 607, który właśnie zezwalał na stosowanie europejskiego nakazu aresztowania. Jednakże Trybunał Konstytucyjny w swoim orzeczeniu z 27 kwietnia 2005 r. orzekł, że art. 607 §1 kodeksu postępowania karnego, zezwalający na przekazanie obywatela polskiego do państwa członkowskiego Unii Europejskiej w ramach europejskiego nakazu aresztowania, jest niezgodny z art. 55 ust. 1 konstytucji oraz odroczył, co jest ważne w związku z naszymi terminami, o osiemnaście miesięcy utratę mocy obowiązującej przez art. 607 §1.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#SenatorJarosławChmielewski">W następstwie pojawienia się tych dwóch... nie aktów prawnych, ale aktu prawnego i orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, została podjęta inicjatywa ustawodawcza, zarówno prezydenta, jak i Sejmu, w sprawie zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#SenatorJarosławChmielewski">Generalnie w tekście proponowanej ustawy została utrzymana w mocy, co spełnia postulaty zarówno obywatelskie, środowisk sejmowych, jak i Kancelarii Prezydenta, zasada zakazu ekstradycji obywatela polskiego z wyjątkiem dwóch przypadków.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#SenatorJarosławChmielewski">Po pierwsze, przypadku, gdy ekstradycja obywatela polskiego może być dokonana na wniosek innego państwa lub sądowego organu międzynarodowego, jeżeli możliwość taka wynika z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej lub ustawy wykonującej akt prawa stanowionego przez organizację międzynarodową, której Rzeczpospolita Polska jest członkiem, pod warunkiem, że czyn objęty wnioskiem o ekstradycję - i tutaj zachowujemy w ustawie zasadę terytorialności - został popełniony poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zatem w tym przypadku ekstradycja obywatela polskiego jest niemożliwa, jeżeli czyn został popełniony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Chodziło o to, aby obywatel polski czuł tę pewność polskiego prawa, że jeżeli dokonał przestępstwa na terytorium Polski, to będzie sądzony w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#SenatorJarosławChmielewski">Po drugie, chodzi o przypadek, gdy czyn stanowił przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej lub stanowiłby przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej w razie popełnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zarówno w czasie jego popełnienia, jak i w chwili złożenia wniosku. Tutaj zachowaliśmy zasadę, iż po prostu wydanie polskiego obywatela może nastąpić jedynie pod warunkiem, że popełnił on czyn, który w polskim systemie prawnym jest uważany za przestępstwo.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#SenatorJarosławChmielewski">Oba te zapisy nie naruszają w sposób bezpośredni decyzji ramowej. Decyzja ta wymienia bodajże w pkcie 2, o ile się nie mylę, trzydzieści dwa czyny, które są scharakteryzowane jako przestępstwa zagrożone karą co najmniej trzech lat pozbawienia wolności, i katalog ten pokrywa się z katalogiem tego typu przestępstw w polskim kodeksie karnym. Tak że dzisiaj nie ma takiego zagrożenia, że obywatel polski będzie ścigany przez ponad dwadzieścia państw unijnych za przestępstwo, które po prostu nie jest skatalogowane w polskim kodeksie karnym.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#SenatorJarosławChmielewski">Pkty 1 i 2 w ust. 2 art. 55 w art. 1 ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie mają jedynie zastosowania w ust. 3, w wypadku którego po prostu nie obowiązują zasada terytorialności, jak i zasada tożsamości przestępstw, czyli ta zasada podwójnego karania. Dotyczy to przypadków związanych z Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości i odnoszących się do najcięższych zbrodni przeciwko ludzkości, takich jak zbrodnia wojenna, zbrodnia agresji czy zbrodnia ludobójstwa. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości jest na etapie dopracowywania tych pojęć, ponieważ zmieniły się, choćby w związku z terroryzmem, warunki i czasami okoliczności kwalifikowania poszczególnych, wcześniej przeze mnie wymienionych, czynów jako właśnie zbrodni ludobójstwa, zbrodni agresji itd.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#SenatorJarosławChmielewski">Nastąpiła również zmiana odnośnie do ekstradycji - tu już nie tylko wszystkich obywateli polskich, ale także obywateli innych państw - osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa, ale bez użycia przemocy, z przyczyn politycznych. I po prostu w ustawie jest nowy zapis zmieniający dotychczasowy zapis w ustawie konstytucyjnej. Dokonanie ekstradycji nie może też naruszać wolności oraz praw człowieka i obywatela. Może zacytuję ten przepis, aby był on jaśniejszy: „Ekstradycja jest zakazana - i to jest warunek bezwzględny - jeżeli dotyczy osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa bez użycia przemocy z przyczyn politycznych lub jej dokonanie będzie naruszać wolności i prawa człowieka i obywatela”.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#SenatorJarosławChmielewski">Szanowni Państwo! Komisja rekomenduje przyjęcie ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w tym brzmieniu, w jakim została ona uchwalona przez Sejm. Tak jak na początku uzasadniałem, przyspieszony termin jest związany z tym, iż 5 listopada traci moc obowiązującą art. 607 kodeksu postępowania karnego i po prostu do tego czasu cały proces legislacyjny związany ze zmianą konstytucji musi się zakończyć.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#SenatorJarosławChmielewski">Było jeszcze wiele wątpliwości, ale one były wyrażane raczej w opiniach legislatorów czy w różnego rodzaju innych opiniach prawnych, na przykład była wątpliwość, czy ustawa, którą uchwalił Sejm, jest ustawą konstytucyjną, czy po prostu zwykłą ustawą. Ostatecznie, stosując literalne brzmienie konstytucji, jak i po prostu wszystkie rodzaje wykładni, ustalono, iż jest to zwykła ustawa o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Widzę, że zgłasza się pan senator Dariusz Górecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorDariuszGórecki">Tak, chciałbym zadać krótkie pytanie. Otóż art. 8 naszej ustawy zasadniczej stanowi: „Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej”. I moje pytanie jest takie: czy pracując nad nowelizacją konstytucji, komisje zajmowały się problemem relacji norm konstytucyjnych do norm wtórnego czy, jak niektórzy mówią, pochodnego prawa wspólnotowego, to znaczy, czy zajmowały się zagadnieniem hierarchii norm prawnych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Senator Jarosław Chmielewski: Mogę odpowiedzieć?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Moment, jest jeszcze drugie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pan senator Wittbrodt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Ja chciałbym zapytać, czy komisja analizowała ten warunek, który tutaj jest zawarty, że czyn ten musi być objęty prawem karnym naszego kraju. Czy tego rodzaju rozwiązania w innych krajach też występują, czy to jest jeden z wyjątków, czy Polska jest państwem wyjątkowym pod tym względem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorJarosławChmielewski">Może odpowiem na pierwsze pytanie. Jak mówiłem na początku sprawozdania, zarówno Senat, jak i komisje mają ograniczone pole manewru w związku z tym, że my możemy tylko przyjąć lub odrzucić ustawę w tym kształcie, w którym została uchwalona przez Sejm. Ani nie możemy wprowadzać poprawek, ani nie może być złożony wniosek o odrzucenie ustawy. Dlatego senatorowie członkowie komisji przyjęli stanowisko, iż szeroka dyskusja jest w tym wypadku zbędna, ponieważ jako Senat możemy wyrazić wolę tylko w ten sposób, że albo odrzucimy, albo przyjmiemy ustawę w kształcie sejmowym. Jednakże ten problem, na który pan senator zwrócił uwagę, był poruszany zarówno w całym legislacyjnym procesie sejmowym, jak i w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego. Po zapoznaniu się niedawno ze sprawozdaniem prezesa Trybunału Konstytucyjnego wiemy, iż trybunał przyjął wykładnię tak zwanego przyjaznego podejścia do prawa unijnego.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#SenatorJarosławChmielewski">Był problem prawny, czy art. 607 kodeksu postępowania karnego w ogóle dotyczy ekstradycji. Art. 55 konstytucji wyraźnie mówi o ekstradycji, a art. 607 - o przekazaniu obywatela polskiego. Jednakże, aby ujednolicić terminologię, i Sejm, i Trybunał Konstytucyjny w swoim uzasadnieniu wskazywali na to, że należy uznać to za ekstradycję i wszelkie terminy, jak: „ekstradycja”, „wydanie”, „przekazanie”, zawierają się po prostu w ekstradycji, w słowie prawnym „ekstradycja”.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#SenatorJarosławChmielewski">Odnośnie do tego, o czym pan mówił, czyli relacji naszej konstytucji, prawa krajowego do prawa unijnego, to też to wyjaśniałem, opisując jakby znaczenie prawne decyzji ramowej. W wypadku polskiego prawodawcy jest duża dowolność, jak implementować czy raczej jak zastosować - to byłoby lepsze słowo - przepisy decyzji ramowej. W ocenie komisji, a raczej, można powiedzieć, bardziej w mojej ocenie, bo komisja aż tak dokładnie tego nie poruszała z przyczyn, które wskazałem, tego naruszenia tych wzajemnych relacji nie ma. Nie ma naruszenia wyższości konstytucji polskiej nad prawem Unii Europejskiej. Sama decyzja ramowa nie zawiera sankcji bezpośrednich, jakichś nakazów, jednakże istniała konieczność jej implementacji, tak aby można było ją w warunkach polskiego wymiaru sprawiedliwości stosować, aby nie rodziło to niepotrzebnych skarg na Polskę innych państw członkowskich Unii Europejskiej, bo jedynie takie mogłoby być zagrożenie, że w tym wypadku któreś państwo by skarżyło po prostu stronę polską.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#SenatorJarosławChmielewski">Odpowiadając na drugie pytanie, powiem, że to jest zasada tak zwanej podwójnej karalności. W materiałach, które przedłożył nam Sejm, ta sprawa była dokładnie analizowana. Jest też opinia Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#SenatorJarosławChmielewski">Pytał pan, Panie Senatorze, o inne państwa. W sposób dużo dalej idący zasada podwójnej karalności odnośnie do właśnie aresztu europejskiego jest realizowana w Holandii i we Włoszech. Tam po prostu w pewnym sensie wywołało to nawet interwencję i zaniepokojenie organów Unii Europejskiej w zakresie właśnie bezpośredniej implementacji europejskiego nakazu aresztowania. W naszym przypadku takie naruszenie bezpośrednie nie ma miejsca, gdyż po prostu katalog przestępstw wymienionych w decyzji ramowej pokrywa się z katalogiem przestępstw, który jest w naszym kodeksie karnym. Zgodnie ze standardami konstytucji i zasadą wyższość konstytucji dobro obywatela polskiego jest najważniejsze, bo chcieliśmy uniknąć takiej sytuacji, że obywatel polski byłby pociągany do odpowiedzialności za czyn, który w Polsce nie jest przestępstwem.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#SenatorJarosławChmielewski">W jednej z poprawek sejmowych zrobiono też pewien gest w stosunku do europejskiego nakazu aresztowania. W pkcie 2 ust. 2 jest wyraźnie napisane: „stanowi przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej lub stanowiłby przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej w razie popełnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. Chodziło o sytuacje, w których na przykład ktoś dokonałby przestępstwa związanego z obrotem narkotykami, ale nie miałoby to miejsca na terenie Polski, lecz gdzieś na terenie Ameryki Południowej, a osoba ta byłaby ścigana przez jakieś państwo członkowskie Unii Europejskiej. Tak więc tym kierowaliśmy się w ocenie ustawy sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Można, Panie Marszałku? Można jeszcze skierować zapytanie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pan senator Bender, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Senatorze Sprawozdawco, chciałbym zapytać o ten pkt 4 propozycji wysuniętych przez Sejm. Otóż ekstradycja jest zakazana, jeśli dotyczy osoby podejrzanej o popełnienie bez użycia przemocy przestępstwa z przyczyn politycznych lub jej dokonanie będzie naruszać wolności i prawa człowieka i obywatela. Rzeczpospolita Polska od czasów przedrozbiorowych dbała zwłaszcza o to, żeby była zagwarantowana wolność religijna. Czy można rozumieć i czy tak należy to rozumieć, że w tym naruszeniu wolności w grę wchodzi również naruszenie wolności religijnej?</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Senator Jarosław Chmielewski: Przyznam się, że...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Za chwilę, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pan senator Lasecki, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorJarosławLasecki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#SenatorJarosławLasecki">Panie Senatorze, mam takie pytanie: czy komisje zajmowały się kwestią tego, na podstawie którego prawa - czy tego obowiązującego w kraju popełnienia przestępstwa, czy też prawa obowiązującego w naszym kraju - będzie orzekana wysokość kary? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#SenatorJarosławLasecki">Drugie pytanie dotyczy kwestii odbywania kary. W którym kraju ta kara będzie odbywana? Jeżeli polski obywatel popełnił przestępstwo w innym kraju, to czy ta kara będzie odbywana w Polsce, czy też w innym kraju? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorJarosławChmielewski">Szanowny Panie Senatorze, brzmienie ust. 4 na to wskazuje. Oczywiście tak daleko nie sięgaliśmy... Ani w Sejmie, ani tym bardziej, tak jak zaznaczyłem, w komisjach senackich, gdzie pole manewru było ograniczone, nie wchodziliśmy w kwestie tak szczegółowe jak sprawy związane z przestępstwami... A raczej nie z przestępstwami, tylko z tym, gdyby ktoś postawił obywatelowi polskiemu - ale nie tylko, bo ten przepis dotyczy także obywateli innych państw - jakiś zarzut właśnie w sprawach związanych z kultem religijnym czy... Ta kwestia nie była poruszana. Jednakże to jest bardzo szeroki aspekt, bo to się przecież wiąże z relacjami między państwami, w których są różne religie i różne wyznania. Poseł Karski podawał taki przykład, że wymiar sprawiedliwości Szkocji próbował - nie znam dokładnych szczegółów - postawić zarzut polskiemu bramkarzowi Borucowi, że się przeżegnał przed wyjściem na mecz. Oczywiście jeżeli taka procedura postawienia zarzutu tej osobie byłaby wszczęta, to myślę, że narażałoby to na śmieszność szkocki wymiar sprawiedliwości. Ale pan na pewno miał na myśli tak zwane zarzuty cięższe, które mogą się pojawić w relacjach między krajami chrześcijańskimi a krajami...</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender:...przecież nie za przeżegnanie się przed meczem...)</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#SenatorJarosławChmielewski">Oczywiście. Ale myślę, że ten przepis wypełnia swoją treścią ten przypadek, o którym pan mówił.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#SenatorJarosławChmielewski">Panie Senatorze! Teraz odnośnie do pana pytania. Oczywiście samo ukaranie będzie następowało na bazie prawa tego państwa, do którego dana osoba zostanie wydana, ponieważ tamto państwo będzie stosowało tymczasowe aresztowanie, które jest tylko środkiem zabezpieczającym, a nie orzeczeniem o skazaniu. Nie można tu powiedzieć, że my będziemy wnikać w to, jak będzie wyglądał system orzekania w danym państwie członkowskim i jak będzie wyglądał system wykonania kary, bo to już jest prawo penitencjarne. Nawet w Sejmie chyba nie było o tym mowy, a tym bardziej w połączonych komisjach senackich. Jednakże tutaj wchodzą normalne reguły prawne, system prawa karnego na przykład brytyjskiego i system prawa karnego polskiego. Polak, który by popełnił przestępstwo w Wielkiej Brytanii, odpowiadające katalogowi przestępstw popełnionych w Polsce, i zostałby później wydany Wielkiej Brytanii, będzie odpowiadał według prawa brytyjskiego i tam będzie odbywał karę pozbawienia wolności lub jakąś inną karę.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Panie Marszałku, czy mogę jeszcze dodać...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, może pan pytać. Oczywiście formę pytania może pan...</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Dobrze, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Tylko za moment, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zdaje się, że pan senator Andrzejewski się zgłaszał...</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan Alexandrowicz.)</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przepraszam, pan Alexandrowicz.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">A potem pan senator Bender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">Panie Senatorze, mam pytanie dotyczące dookreślenia pojęcia wymienionego w art. 55 ust. 3 - „zbrodnia agresji”. Myślę, że mniej więcej wiemy, co to jest zbrodnia ludobójstwa, co to jest zbrodnia przeciwko ludzkości, co to jest zbrodnia wojenna. Ale co to jest zbrodnia agresji i wobec kogo... Prosiłbym o dookreślenie tego terminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorJarosławChmielewski">Jak zaznaczyłem w sprawozdaniu, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości będzie jeszcze... Te pojęcia nadal są niedopracowane. Pana pytanie jest bardzo szerokie, bo ono zahacza i o prawo karne, i o prawo międzynarodowe. Dla nas w Polsce jest jasne, czym jest agresja, choćby 1939 r., i jakie warunki muszą być spełnione, żeby jedno państwo wobec drugiego państwa było agresorem, i kim są osoby, które tę agresję po prostu wykonywały, czyli o niej decydowały. W kontekście tej zmiany sięganie tak daleko jest poza kompetencjami obu komisji, zarówno Komisji Ustawodawczej, jak i Komisji Praw Człowieka i Praworządności. W związku z tym trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorJarosławChmielewski">Poseł sprawozdawca w swoim sprawozdaniu, które złożył w komisji, zaznaczał, że wypracowywanie tych pojęć, przede wszystkim pojęcia zbrodni agresji, i dalsze definiowane... Można powiedzieć, że tego typu przestępstwa żyją swoim życiem, w miarę zmian warunków historycznych, metod stosowania różnych przestępstw, choćby przy zaistnieniu na dużą skalę terroryzmu, bo to też może być pewna forma agresji. Te pojęcia stale muszą być definiowane i to należy też do kompetencji różnego rodzaju konferencji, które pod patronatem trybunału mają się odbywać. Tak nam to tłumaczył poseł sprawozdawca. Jednakże same zapisy są precyzyjne i jasne. A potem to już jest kwestia wykładni prawa, która może mieć tutaj zastosowanie, czy bardziej wykładni sądowej, bo proszę pamiętać, że o sprawie dopuszczalności ekstradycji orzeka sąd. To jest kompetencja wymiaru sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pan senator Bender, a potem pan senator Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Marszałku, Panie Senatorze, to jest sprawa ważna, ta pewna pustka przy słowach „naruszać wolności i prawa człowieka”. Problem religijny jest bardzo istotny. Nasza wielowiekowa tradycja wskazuje na to, że powinniśmy o to zadbać, tym bardziej że dzisiaj różne nurty przejawiające antypolonizm czy różne nurty w kręgach europejskich, które mają ogromną siłę przebicia, w takich kręgach ateistycznych, wrogich każdej religii, a religii chrześcijańskiej, rzymskokatolickiej w szczególności - casus Rocco Buttiglione w Parlamencie Europejskim - mogą wykorzystać ten pewien luz prawny i forsować swoje... zarzucać nam występowanie sytuacji, które nigdy w odniesieniu do wolności religii w Polsce nie występowały i nie występują. Czy w związku z tym można by było, gdy będą państwo w komisji już ostatecznie o tym decydowali, jakoś tę wolność religijną wyeksponować lub napisać w komentarzu do tego to, o czym pan senator przed chwilą powiedział, że wolność obejmuje również wolność religijną?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pan senator Bentkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Panie Senatorze, ta kwestia jest bardzo ważną sprawą. Polska decyduje się na przyjęcie rozwiązań unijnych zezwalających na ekstradycję w przypadku europejskiego nakazu sądowego. Komisja sejmowa na pewno, a sądzę, że nasza również - nie miałem okazji być na posiedzeniu, dlatego pytam - rozpatrywała kwestię samego wykonania kary. Bo ekstradycja dotyczy wydania naszego obywatela pod osąd sądu danego państwa, ale pozostaje kwestia wykonania kary. Mam w związku z tym pytanie: czy komisja ma rozeznanie, jakie mają być ustalenia w tej mierze? Bo wiemy doskonale, że prace nad tą sprawą zostały znakomicie przyspieszone przez przypadek naszego obywatela, który był podejrzany o popełnienie zabójstwa na terenie Belgii. To było takim moderatorem szczególnie szybkich prac legislacyjnych nad tym problemem. Sąd wydał nakaz i zgodę na ekstradycję, zastrzegając jednocześnie, że ten obywatel po ewentualnym orzeczeniu kary przez sąd belgijski będzie ją odbywał w Polsce. Czy komisja rozstrzygała kwestię, jak należy tę sprawę uregulować? Takie sprawy najczęściej są regulowane umowami dwustronnymi co do wykonania kary. A jeżeli tak, to czy komisja rozstrzygała, który sąd, trzymając się tego samego przykładu, będzie decydował o warunkowym przedterminowym zwolnieniu, czy belgijski, czy polski? Czy te kwestie były rozstrzygane? W moim przekonaniu powinny być przynajmniej wzięte pod uwagę w czasie dyskusji nad tym problemem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorJarosławChmielewski">Panie Senatorze Bender, jeszcze raz podkreślam, że nie możemy wnosić poprawek. Ma pan w materiach porównawczych bardzo jasno napisane, jak wygląda dotychczas art. 55 konstytucji i jak on będzie teraz wyglądał w tej kwestii, o którą pan pytał. Myślę, że ustawa zmieniająca konstytucję idzie naprzeciw pana postulatowi, aby wzmocnić ochronę już bezpośrednio obywatela Polski czy nie tylko, właśnie w kwestiach przestępstw związanych z życiem religijnym.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorJarosławChmielewski">Dotychczas był taki zapis: „Zakazana jest ekstradycja osoby podejrzanej o popełnienie bez użycia przemocy przestępstwa z przyczyn politycznych”. Teraz w ust. 4 mamy zdecydowanie szerszy zapis: „Ekstradycja jest zakazana, jeżeli dotyczy osoby podejrzanej o popełnienie bez użycia przemocy - to jest właśnie wyjście naprzeciw temu, żeby karać terroryzm - przestępstwa z przyczyn politycznych lub jej dokonanie będzie naruszać wolności i prawa człowieka i obywatela”. Pojęcie wolności jest szerokie, jest jasno zdefiniowane w naszej konstytucji i w aktach prawa międzynarodowego, więc nie będzie problemu.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Szerokie jak Ocean Spokojny.)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#SenatorJarosławChmielewski">Ale nie da się wszystkiego uszczegółowić bardzo precyzyjnym zapisem. Tym bardziej że, proszę państwa... Ja jestem tylko sprawozdawcą komisji. Komisja może tylko rekomendować tekst ustawy przyjętej przez Sejm. My nie możemy tu już bezpośrednio...</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Jednego wyrazu dodać.)</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#SenatorJarosławChmielewski">Nie możemy, takiej możliwości nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, przepraszam, proszę tutaj na boku nie dyskutować. Jest pytanie, jest odpowiedź. Proszę o jakiś porządek.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Nie na boku, tylko w Izbie.)</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Ale na boku Izby, Panie Senatorze, zwracam panu uwagę.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Jak nie można na środku, to trzeba na boku.)</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorJarosławChmielewski">Odnośnie do pytania pana senatora. Komisja tej kwestii nie analizowała, stosując się do art. 235, o zmianie konstytucji, którego zapis jest dla nas bardzo wiążący: zmiana konstytucji następuje w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Sejm i następnie w terminie nie dłuższym niż sześćdziesiąt dni przez Senat. Przyznam się więc, że te kwestie nie były poruszane. Bardziej szczegółowej odpowiedzi na pytanie, które pan zadał, może udzielić przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości. My w komisji nie analizowaliśmy też tak dokładnie choćby ostatniego przypadku, w tak zwanej sprawie belgijskiej, tak to nazwijmy. Może bardziej kompetentny w tej sprawie będzie wiceminister sprawiedliwości, który jest obecny na posiedzeniu Senatu. Komisja przyjęła po prostu bezpośrednią wykładnię tego przepisu konstytucyjnego. Uznaliśmy, iż możemy tylko rekomendować ten tekst. Po jego analizie rekomendujemy Senatowi uchwalenie, przyjęcie tej ustawy. Nie wnikaliśmy w szczegóły, ponieważ nawet jeżeli podnieślibyśmy jakieś wątpliwości, to nie mamy prawnej możliwości wprowadzenia zmian do tekstu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dobrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Nie widzę już pytań...</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Aha, jeszcze pani senator, tak? Pani senator Fetlińska.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Senator Janina Fetlińska: Dziękuję, Panie Marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że do przepytania są jeszcze ministrowie.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Marszałku, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Senatorze Sprawozdawco, chciałabym zapytać o taką sprawę. Niektóre państwa z reguły nie zgadzają się na ekstradycję swoich obywateli. O ile wiem, dotyczy to Stanów Zjednoczonych, Izraela - to jest wiedza z przekazów telewizyjnych. Chciałabym zapytać, czy to nie dotyczy któregoś z krajów Unii Europejskiej. Czy my musimy wprowadzać to teraz, natychmiast, czy też możemy ten mały, skromny kawałeczek suwerenności zachować? Czy jesteśmy ostatnim, czy pierwszym krajem z tej dziesiątki, która przystąpiła do Unii Europejskiej, który tę sprawę reguluje? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorJarosławChmielewski">Wszystkie państwa Unii Europejskiej muszą wykonać decyzję ramową i tak też się stało, począwszy od Niemiec, poprzez inne państwa, takie zmiany w wewnętrznych przepisach prawnych nastąpiły, także w ustawach konstytucyjnych. Oczywiście nie obyło się bez problemów, odnośnie do samego systemu prawnego w Niemczech, bardziej rygorystyczne stanowisko w stosunku do europejskiego nakazu aresztowania zajęła Holandia, a w sposób bardzo, można powiedzieć, prawny, wyważony zareagowały Włochy, które po prostu zastosowały wprost zasadę podwójnego karania, podwójnej karalności, tak, żeby zabezpieczyć swoich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#SenatorJarosławChmielewski">Jednakże, tak jak zaznaczyłem, my w żaden sposób nie ograniczamy naszej suwerenności. Polska przyjęła na siebie zobowiązania w związku z wejściem do Unii Europejskiej i te zobowiązania po prostu musi realizować. Tak jak powiedziałem, sam akt prawny, jakim jest decyzja ramowa, daje państwu członkowskiemu szereg możliwości przyjęcia różnych formuł jego wykonania. Ustawa sejmowa te wszystkie przesłanki - przede wszystkim zabezpieczenia interesu polskich obywateli, aby nie było nawet pozoru naruszenia polskiej suwerenności - utrzymuje.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#SenatorJarosławChmielewski">Pani senator pytała o Stany Zjednoczone. Tam jest prawdopodobnie trochę inna wykładnia ekstradycji, bardziej rygorystyczna; bardziej chronią własnych obywateli. Ale to wynika z zupełnie innych przyczyn, z pewnej odrębności może nie systemu prawnego, ale pewnej odrębności ustrojowej i historycznej Stanów Zjednoczonych. Powodem jest też duże zagrożenie, można powiedzieć, obywateli Stanów Zjednoczonych w świecie w związku z terroryzmem.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#SenatorJarosławChmielewski">Nie ma obawy, że w jakiś sposób jest tu naruszana pozycja Polski w stosunku do innych państw. Jak czytałem w opinii dotyczącej już bezpośrednio tej sprawy, nie ma państwa, które by nie miało jakichś problemów z wdrażaniem tej decyzji ramowej. Te problemy wynikają bezpośrednio z konkretnych systemów prawnych, które obowiązują w danych państwach. Jednakże każde z tych państw w większym lub mniejszym stopniu dostosowało się do tej decyzji ramowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję panu, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Senator Jarosław Chmielewski: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była prezydenckim projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska prezydenta w toku prac parlamentarnych został upoważniony sekretarz stanu, zastępca szefa Kancelarii Prezydenta RP, pan Robert Draba.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy pan minister chce zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko prezydenta?</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Robert Draba: Ponieważ senator sprawozdawca w sposób wyczerpujący przedstawił temat, to ja może podziękuję, dlatego że nie chciałbym państwu powtarzać tych samych argumentów. Jeśli będą jakiekolwiek pytania co do intencji i zamiarów prezydenta, to oczywiście udzielę na nie odpowiedzi. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Mogą państwo teraz zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do pana ministra Roberta Draby, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pan senator Alexandrowicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">Panie Ministrze, czy byłby pan w stanie powiedzieć nam, co oznacza sformułowanie „zbrodnia agresji”, zawarte w ust. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Panie Ministrze, ja bym poprosił tutaj...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPRobertDraba">Panie Marszałku, chciałbym zaproponować rzecz następującą. Jest z nami specjalista z Ministerstwa Sprawiedliwości, które zajmuje się profesjonalnie tylko i wyłącznie tymi problemami. Może poprosiłbym pana ministra, który jest do tego bardzo dobrze przygotowany i będzie w stanie rozwinąć definicję, o którą pytał pan senator. Jeżeli mógłbym poprosić o przyjęcie takiego rozwiązania, to myślę, że tak byłoby najsprawniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Chodzi o pana ministra Dudę? Tak czy nie?</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Andrzej Duda: Tak się domyślam, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo. I poprosiłbym pana tutaj, do mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Jeżeli chodzi o pytanie zgłoszone przez pana senatora, na które mam odpowiedzieć, dotyczące zbrodni agresji, to chcę powiedzieć, że jest to pojęcie przeniesione do naszego projektu ustawy zmieniającej konstytucję ze statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego, stanowiącego u nas umowę międzynarodową, którą jesteśmy związani. Rzeczywiście jest to w teraz pojęcie niedookreślone. Dookreślenie pojęcia agresji, bo nie jest ono zdefiniowane w tym statucie, będzie musiało stać się dorobkiem Międzynarodowego Trybunału Karnego i w tym momencie właściwie tyle można na ten temat powiedzieć. Jest to pojęcie zawarte w wiążącej nas umowie międzynarodowej i dlatego zostało tu wprowadzone, zresztą wspominał już o tym pan senator sprawozdawca. Jeśli chodzi o to pojęcie, to tak wygląda sytuacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, pan senator Alexandrowicz, potem pan senator Andrzejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">Czy możemy rozumieć, że pojęcie zbrodni agresji dotyczy wyłącznie stosunków pomiędzy państwami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Sądzę, że tak należy to rozumieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pan senator Andrzejewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Ministrze, mam do pana następujące pytania. Czy może pan wskazać praktyczne wykorzystanie w historii orzeczniczej, a nawet ukaranie, za zbrodnię agresji? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Drugie pytanie. Chodzi tu o znamię z ust. 4. Przygotowane jest ono przez Ministerstwo Sprawiedliwości, a brzmi w ten sposób: ekstradycja jest zakazana, jeżeli dotyczy osoby podejrzanej o popełnienie bez użycia przemocy przestępstwa. To znaczy, że nie znamię czynu przestępnego przewiduje przemoc, tylko samo popełnienie musi być bez użycia przemocy. Czy w związku z tym czynności przygotowawcze do aktu terrorystycznego, które nie są popełnione z użyciem przemocy, ewentualnie usiłowanie, które też nie jest użyciem przemocy, mimo że samo przestępstwo, znamię czynu przestępnego zawiera w sobie już warunek przemocy, to mamy rozumieć, tłumacząc to gramatycznie i systemowo, że jeżeli nawet znamię przewiduje przemoc, ale zostało popełnione w innej formie zjawiskowej, bez użycia przemocy, to wówczas ekstradycja jest zakazana? Czy to jest nieudolne sformułowanie, czy też taki jest sens tego przepisu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Przede wszystkim może chciałbym wyjaśnić panu senatorowi i wszystkim państwu, że projekt, który państwo macie przed sobą i nad którym procedujemy, nie jest projektem ministra sprawiedliwości, lecz jest projektem prezydenckim, zmodyfikowanym w toku prac komisji na wniosek przedstawicieli klubów poselskich.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Jeżeli chodzi o merytoryczną stronę, o pojęcie użyte w art. 1 ust. 4, powiedziałbym w ten sposób. Uważam, że należy to rozumieć jako pewien typ, typ czynu przestępnego. Czy w ogóle ten typ czynu przestępnego może być czynem dokonanym bez użycia przemocy, czy nie może? Jeżeli nawet jest to usiłowanie, które w sensie karalności jest traktowane tak jak popełnienie...</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: A czynności przygotowawcze?)</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">...czy czynności przygotowawcze, to czy dotyczą one takiego czynu, który jest dokonywany z użyciem przemocy, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Znamienia, a nie sposobu działania.)</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Tak, tak to należy rozumieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy odpowiedzi usatysfakcjonowały panów senatorów? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję panu, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Andrzej Duda: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów oraz o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam również, że zmiana konstytucji następuje w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Sejm i następnie przez Senat. W związku z tym nie ma możliwości zgłaszania wniosków o wprowadzenie poprawek do ustawy lub o odrzucenie ustawy. Swoje stanowisko będzie można wyrazić w głosowaniu nad uchwaleniem ustawy w brzmieniu uchwalonym przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę pana senatora Edmunda Wittbrodta o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Rzeczywiście jest tak, że prawie po dziesięciu latach obowiązywania konstytucji po raz pierwszy możemy się do niej niejako odnieść i dokonać pierwszych, moim zdaniem, koniecznych zmian. Chociaż trochę ubolewam, bo wydaje się, że znalazłoby się jeszcze parę innych istotnych zmian, co do których można by się było porozumieć ponad podziałami partyjnymi, a które, jak myślę, mogłyby zostać wprowadzone, ale zgodnie z procedurą nie możemy się tym zajmować. Mam tu na myśli chociażby to, żeby na przykład w przyszłym parlamencie nie było osób, na których ciążą wyroki. No, ale trudno.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Tak się stało, że nad ustawą o zmianie konstytucji nie procedowaliśmy, nie dyskutowaliśmy w Komisji Spraw Unii Europejskiej, chociaż myślę, że mogłoby tak być, niemniej jednak chciałbym powiedzieć, że oczywiście będziemy wnosili o jej uchwalenie, mimo zgłaszanych tu różnych uwag. Będziemy wnosili o uchwalenie tych zmian chociażby z tego powodu, że konieczne jest usunięcie sprzeczności, to, o czym powiedział trybunał, ale w ogóle kwestia bezpieczeństwa obywateli i w Polsce, i w Unii Europejskiej, odczucia obywateli to jest jedna z wiodących kwestii, to jest priorytet. Gdy pracowałem w konwencie, śledziliśmy eurobarometr i wynikało z niego, że około 80% społeczeństwa uważa, że sprawa bezpieczeństwa jest jedną z najważniejszych spraw. A wiąże się to również z funkcjonowaniem współdziałania w Unii Europejskiej w ramach trzeciego filaru, czyli współpracy służb, które są odpowiedzialne za bezpieczeństwo, i sądów, i policji, i europolicji.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Dlatego wydaje się, że wprowadzenie instrumentu, który w Unii już funkcjonuje, ale który umożliwia takie funkcjonowanie Unii, żeby przestępca nigdzie nie czuł się bezpiecznie, jest niezbędne. Chcielibyśmy, aby w sytuacji, gdy ktoś popełni w Polsce przestępstwo i gdzieś wyjedzie, można go było tu ściągnąć, można było tu tę sprawę rozpatrzyć i go ukarać. To musi działać w dwie strony.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#SenatorEdmundWittbrodt">Myślę, że zmiany wymuszone decyzją ramową Unii Europejskiej, nawet w proponowanym brzmieniu, w takim, o jakim tu dyskutujemy, są niezbędne do tego, żeby społeczeństwo i w Unii Europejskiej, i w Polsce czuło się bezpiecznie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poproszę o zabranie głosu pana senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jesteśmy w historycznym momencie, jeżeli chodzi o kształtowanie polskiego systemu prawnego, z dwóch powodów. Pierwszy powód jest taki, że jest to pierwsza poprawka do konstytucji, która wytycza drogę, która być może będzie pewnym precedensem. Oto mimo pewnych zapowiedzi nie zmieniamy konstytucji w generalnym zakresie, ale przystępujemy do kształtowania systemu składania poprawek do konstytucji, być może ze względu na większą łatwość, drogę bardziej konsyliacyjnego trybu, nie konfrontacyjnego, przyjmującego zasadność większości rozwiązań tej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Drugi element jest to element może jeszcze ważniejszy, który wynika z prymatu konstytucji nad prawem międzynarodowym, nad prawem unijnym i nad wszystkimi kwestiami, które wynikły jako kwestie sporne w zakresie tego, która norma prawna światowego systemu prawnego jest priorytetowa. Dyskusja ta toczy się jeszcze od prac nad konstytucją, kiedy to komisja konstytucyjna większością zgodnie z ówczesną wolą polityczną przesądziła, że prawo stanowione nie musi się odnosić do prawa naturalnego, czyli ponad ustawowym prawem stanowionym do pewnego wzorca uniwersalnego. Myśmy je wywodzili z prawa naturalnego, ale może być ono wywodzone z różnych źródeł, odwoływać się do różnych wzorców.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Zatem fakt, że Trybunał Konstytucyjny potwierdził prymat konstytucji również nad prawem unijnym, jest bardzo ważką okolicznością, która skutkuje właśnie pierwszą poprawką do konstytucji w celu przywrócenia zgodności, z naszej woli, konstytucji z zasadami, które podzielamy jako parlamentarzyści.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wydaje mi się, że będzie nie tylko elementem racjonalnym, ale i elementem wskazanym przyjęcie tej nowelizacji, pierwszej noweli do konstytucji, z zastrzeżeniem tego, że potwierdza ona te zasady. Potwierdza je ona w paru punktach, zarówno wobec kryterium art. 8 o najwyższym akcie prawnym, którym się kierujemy, jakim jest konstytucja, także art. 9 konstytucji, który mówi o tym, że Polska przestrzega prawa międzynarodowego, jak i z zastosowaniem art. 91, który również, mówiąc o tym, że prawo międzynarodowe, tak pierwotne, jak i wtórne, ma prymat nad ustawą, jednocześnie przesądza, że nie ma prymatu nad konstytucją. Są to wszystko elementy w sposób zasadniczy przesądzające o charakterze obowiązującego w Polsce systemu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ta nowelizacja konstytucji ma jeszcze jeden bardzo ważny i - jak ja twierdzę, a twierdzę nie bez podstaw - priorytetowy wzorzec systemowy. Mianowicie pozwala sądowi ocenić, czy ekstradycja, która jest tu sformułowana jako dyrektywa wiążąca, wiążąca konstytucyjnie, jednocześnie spełnia wzorzec systemowy zgodności z wolnościami i prawami człowieka i obywatela jako wzorcem ponad prawem stanowionym. Przypomnę, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i pochodne, konwencja europejska czy standardy ONZ, stanowią wzorzec, który, jak się wydaje, musi być również respektowany przy bezpośrednim stosowaniu konstytucji. Zatem pośrednio odwołujemy się do tego, co proponował projekt konstytucji, reprezentowany w komisji konstytucyjnej przeze mnie, w zapisie, że konstytucja jest najwyższym prawem stanowionym systemu prawnego. Implicite zawarte jest w tym stwierdzenie, że wzorzec konstytucyjny musi być jednocześnie zgodny z wzorcem i standardem uniwersalnym, czyli z prawem naturalnym, a być może wywiedzionym nie tylko z istoty bycia człowiekiem, ale również z nadania Stwórcy, który to pogląd reprezentuję.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Mamy tu więc do czynienia z aktem najwyższej wagi, jeżeli chodzi o interpretację systemu prawnego. Chciałbym, abyśmy mieli świadomość, że jest to w naszej legislacji akt o wielkiej wadze. Wnoszę o przyjęcie pierwszej poprawki do konstytucji w takim kształcie, bez zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poproszę pana senatora Przemysława Alexandrowicza o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">W ciągu dziewięciu lat obowiązywania konstytucji w debacie publicznej pojawiło się wiele krytycznych głosów wobec jej sformułowań. Nie chcę ich w tej chwili wymieniać, dotyczyły one różnych spraw - pewnych niejasności, niejasności kompetencyjnych w rozstrzygnięciach ustrojowych - tych uwag krytycznych było dość sporo. Otóż wszystkie uwagi, które w debacie publicznej się pojawiały, były kwitowane stwierdzeniem, że niestety, nie możemy tego zmienić, ponieważ zmiana konstytucji jest czymś tak niezmiernie skomplikowanym, trudnym, że w zasadzie niemożliwym, a jakakolwiek próba dokonania nawet najdrobniejszej zmiany wywróci do góry nogami ten z trudem osiągnięty konsensus. Konsensus chwalony przez autorów konstytucji, natomiast na pewno nie przez wszystkich obywateli i nie przez wszystkie siły polityczne.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">I oto dzisiaj mamy przykład, że zmiana konstytucji jest czymś niezmiernie prostym, łatwym.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Jeżeli jest wola.)</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">Oczywiście, jeżeli jest wola dokonania zmiany, zgadzam się z dopowiedzeniem pana senatora Andrzejewskiego. Oczywiście, jeżeli jest wola dokonania zmiany, to jest ona czymś niezmiernie prostym, łatwym i szybkim.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#SenatorPrzemysławAlexandrowicz">Być może dobrze byłoby, żebyśmy zarówno w Senacie, w Izbie Wyższej, jak i w Sejmie rozważyli, czy pewne istotne uwagi do obowiązującego tekstu konstytucji - wypowiadane, tak jak już mówiłem, przez minione dziewięć lat - nie byłyby warte podjęcia i sformułowania w projekty kolejnych nowel. Zwłaszcza jeżeli okazuje się, że jest to wyłącznie kwestia woli politycznej, a przy jej zaistnieniu zmianę konstytucji można stosunkowo szybko i łatwo przeprowadzić. Myślę, że dobrze byłoby, żebyśmy przyjmując tę zmianę w konstytucji, rozważyli taką możliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie nad ustawą o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym trzecim posiedzeniu w dniu 25 sierpnia 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 25 sierpnia 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Marszałek Senatu w dniu 25 sierpnia 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 223, a sprawozdanie komisji w druku nr 223A.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Jarosława Laseckiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorJarosławLasecki">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#SenatorJarosławLasecki">Chciałbym w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej przedstawić sprawozdanie komisji w sprawie ustawy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców. Ustawa ta została uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na posiedzeniu w dniu 25 sierpnia 2006 r. Komisja Gospodarki Narodowej pracowała nad projektem tej ustawy na posiedzeniu w dniu 6 września 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#SenatorJarosławLasecki">Wysoka Izbo, po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej powstała potrzeba przyjęcia przepisów dyrektywy Komisji Europejskiej nr 80/723/EWG z dnia 25 czerwca 1980 r. w sprawie przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy państwami członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi, zwanej dalej dyrektywą o przejrzystości. Jest to też związane z innymi dyrektywami czy też zmianami do tych dyrektyw odpowiednio aż do dnia 28 listopada 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#SenatorJarosławLasecki">Dyrektywa ta ma na celu zapewnienie przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy państwami członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi oraz przejrzystości finansowej przedsiębiorców posiadających prawa specjalne, prawa wyłączne lub świadczących usługi w ogólnym interesie gospodarczym, w przypadku gdy powierzenie im praw lub realizacji świadczeń usług nastąpiło niezgodnie z zasadami otwartości, proporcjonalności i niedyskryminacji.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#SenatorJarosławLasecki">Dyrektywa ta nakłada na państwa członkowskie również obowiązek gromadzenia dokumentów, materiałów i informacji w celu umożliwienia Komisji Europejskiej sprawdzenia, czy przejrzystość została zachowana, a w konsekwencji, czy zapewnione zostały równe warunki konkurencji. Chodzi bowiem o stworzenie możliwości monitorowania wszelkich relacji finansowych pomiędzy państwem a przedsiębiorstwami publicznymi w celu wykrycia ewentualnych nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#SenatorJarosławLasecki">W związku z tym, że dotychczas dyrektywa Unii Europejskiej była wdrożona do polskiego systemu tylko częściowo, pojawiła się konieczność stworzenia ustawy, która kompleksowo będzie rozwiązywała sprawy przejrzystości finansowej pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorstwami publicznymi.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#SenatorJarosławLasecki">Ustawa ma dwa zasadnicze cele. Po pierwsze, powinna się ona przyczynić do jawnego i przejrzystego wykorzystania środków publicznych oraz do przejrzystego korzystania z pewnych przywilejów udzielanych przez organy publiczne. I po drugie, ustawa ta przez wprowadzenie obowiązku gromadzenia dokumentów, materiałów i informacji ma umożliwić Komisji Europejskiej monitorowanie przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy państwem a przedsiębiorstwami publicznymi oraz przejrzystości finansowej tych przedsiębiorców, którym powierzone zostały prawa wyłączne, prawa specjalne lub realizacja usług w ogólnym interesie gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#SenatorJarosławLasecki">Ustawa stwarza równe szanse dla wszystkich przedsiębiorstw, zarówno tych państwowych, jak i prywatnych, tych, które korzystają z dotacji państwa. Powoduje to, że pole gry staje się bardziej przejrzyste, bardziej równe, równe są warunki konkurencji dla wszystkich firm.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#SenatorJarosławLasecki">W trakcie posiedzenia komisji zwrócono uwagę na definicję przedsiębiorcy i działalności gospodarczej, która w przypadku tej ustawy jest nieco inna niż ta znajdująca się w prawodawstwie polskim. I tak, na potrzeby tej ustawy zostało to zdefiniowane w art. 2 w pkcie 5. Definicja przedsiębiorcy nakłada obowiązki wynikające z tej ustawy także na organizacje pozarządowe, gdyż w myśl tej definicji działalnością gospodarczą jest także działalność typu non-profit. Chodzi tutaj przede wszystkim o gromadzenie materiałów i informacji umożliwiających sprawdzenie zależności pomiędzy organizacjami pozarządowymi a organami publicznymi, które udzielają dotacji tymże organizacjom.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#SenatorJarosławLasecki">Koszty wprowadzenia tej ustawy zostały bardzo precyzyjnie oszacowane na kwotę około 4 milionów 305 tysięcy zł. Oszacowanie tych kosztów nastąpiło bardzo precyzyjnie, podam przykład, którym pan minister posłużył się podczas prac w komisji: dziesięć dni pracy razy dwie ryzy papieru razy średnia pensja pracownika organów publicznych. Zostało to więc policzone bardzo precyzyjnie.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#SenatorJarosławLasecki">W ustawie brakuje sankcji za niestosowanie się do tej ustawy - ta kwestia również była dyskutowana podczas prac komisji. Brak sankcji w tej ustawie może spowodować, że informacje zbierane przez przedsiębiorstwa państwowe będą nierzetelne. Niemniej, omijając to, postąpiono świadomie, gdyż sankcje są przewidziane w przepisach o kontroli właścicielskiej.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#SenatorJarosławLasecki">Jeżeli chodzi o poszczególne kraje Unii Europejskiej, to prawie wszystkie zaimplementowały tę dyrektywę Unii Europejskiej, za wyjątkiem Austrii, która implementacji tej dyrektywy nie wprowadziła - sprawa jest w sądzie, czekamy na wynik. Niemcy przetłumaczyły dosłownie tę dyrektywę, a Litwa wprowadziła implementację czasową.</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#SenatorJarosławLasecki">Komisja na swoim posiedzeniu wprowadziła dwie poprawki. Pierwsza poprawka dotyczy dodania w art. 6 ust. 6 w brzmieniu: w przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 2, w wyznaczonym terminie stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dotyczące obowiązków o charakterze niepieniężnym. Druga ze zgłoszonych poprawek dotyczy dodania w art. 11 ust. 3 w brzmieniu: w przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 2, w wyznaczonym terminie stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dotyczące obowiązków o charakterze niepieniężnym.</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#SenatorJarosławLasecki">Wysoka Izbo, Komisja Gospodarki Narodowej jednomyślnie przyjęła zarówno obydwie poprawki, jak i całą ustawę. Ja mam dzisiaj ogromną przyjemność rekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie tej ustawy w całości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Ponieważ pan senator i ja także troszkę zmieniliśmy nazwę tej ustawy, to przeczytam jeszcze raz dokładnie: jest to ustawa o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców. Mówiliśmy też o przedsiębiorstwach, a chodzi o przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#komentarz">(Senator Jarosław Lasecki: Przejęzyczenie.)</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie... Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych prezes Rady Ministrów upoważnił wiceprezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, pana Jarosława Maćkowiaka.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy pan prezes chce zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#komentarz">(Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Jarosław Maćkowiak: Jeżeli jest to możliwe, bardzo chętnie.)</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">To proszę bardzo na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WiceprezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówJarosławMaćkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WiceprezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówJarosławMaćkowiak">Po tak precyzyjnym i wyczerpującym sprawozdaniu pana senatora nie będę mówił szczegółowo o przepisach, a oczywiście, jeżeli byłyby pytania, to bardzo chętnie odpowiem. Chciałbym jeszcze tylko powiedzieć o całej otoczce wokół tej ustawy, której obowiązek przyjęcia wynika po prostu z naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Jest to dość stara dyrektywa, bo z 1980 r., która mówi o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy państwami członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi. Ta dyrektywa, jak już powiedziałem, była przyjęta w 1980 r. - to jest istotne, ponieważ jako Polska nie mieliśmy w żadnej mierze wpływu na treść tej regulacji. Od momentu akcesji zaś jesteśmy zobowiązani tę dyrektywę wdrożyć do naszego porządku prawnego.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WiceprezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówJarosławMaćkowiak">Jeżeli chodzi o samą dyrektywę, jest ona niewątpliwie interdyscyplinarna, dotyczy wielu resortów, w związku z czym przygotowywana była przez zespół, w skład którego wchodzili przedstawiciele kilku ministrów, na czele stał prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WiceprezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówJarosławMaćkowiak">Jeżeli chodzi o same założenia tej ustawy, to były one takie, żeby, po pierwsze, to oczywiście najważniejsze: wdrożyć dyrektywę; po drugie: zminimalizować obciążenia, które mogły być nałożone w związku z implementacją tego aktu prawnego na polskich przedsiębiorców, i w związku z tym w sposób maksymalny wykorzystać istniejące już regulacje prawne, regulacje określające stosunki między przedsiębiorstwami publicznymi a organami, które są organami nadzorczymi w odniesieniu do tych przedsiębiorców, jak również między organami udzielającymi praw wyłącznych i praw specjalnych a tymi przedsiębiorcami. W tym momencie wydaje się, że udało się w sposób bezkonfliktowy wmontować tę ustawę w polski system prawa bez szkody dla możliwości rozwoju naszych przedsiębiorców i bez obciążania administracji dodatkowymi obowiązkami, co zresztą jest odzwierciedlone także w samym OSR, czyli w kosztach wdrożenia tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#WiceprezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówJarosławMaćkowiak">Jeżeli chodzi o koszty wdrożenia tej ustawy, jak tutaj już powiedział pan senator, nie są one wysokie i dotyczą wyłącznie jednostek samorządu terytorialnego. Dlaczego? Dlatego że przyjęte zostało, iż administracja rządowa będzie realizowała obowiązki wynikające z tej ustawy w ramach posiadanych środków, w ramach posiadanych możliwości. Strona samorządowa zaś w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego uznała, że samorządy będą ponosiły dodatkowe obciążenia finansowe - stąd właśnie to precyzyjne wyliczenie kosztów, na które strona samorządowa się zgodziła.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#WiceprezesUrzęduOchronyKonkurencjiiKonsumentówJarosławMaćkowiak">To wszystko, jeżeli chodzi o jakieś ogólne rzeczy dotyczące tej ustawy. Jak już powiedziałem, pan senator bardzo precyzyjnie przedstawił jej regulacje. Jeżeli byłyby pytania, bardzo chętnie odpowiem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Maciej Płażyński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, czy są pytania do pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Jarosław Maćkowiak: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym trzecim posiedzeniu w dniu 24 sierpnia 2006 r. Do Senatu została przekazana w dniu 25 sierpnia 2006 r. Marszałek Senatu w dniu 25 sierpnia 2006 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 221, a sprawozdanie komisji w druku nr 221A.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, senatora Jacka Włosowicza, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorJacekWłosowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#SenatorJacekWłosowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#SenatorJacekWłosowicz">Z upoważnienia Komisji Gospodarki Narodowej przedstawiam sprawozdanie na temat projektu ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Ustawa ta została uchwalona przez Sejm 24 sierpnia 2006 r. i dzień później skierowana do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#SenatorJacekWłosowicz">Ustawa ta ma na celu przede wszystkim realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 czerwca 2005 r., który stwierdził niezgodność z ustawą zasadniczą niektórych przepisów ustawy o kontroli skarbowej w zakresie uprawnień wywiadu skarbowego. Na mocy tego orzeczenia powołane przepisy utraciły moc z dniem 30 czerwca bieżącego roku i od 1 lipca 2006 r. nie mogły być stosowane. Ponadto w tym projekcie dokonano zmian dotyczących kontroli resortowej, przebiegu postępowania kontrolnego oraz tajemnicy skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#SenatorJacekWłosowicz">Jeżeli chodzi o wspomniane orzeczenie trybunału, stwierdził on między innymi, iż art. 36 ust. 2 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej, uprawniający organy kontroli skarbowej do uzyskania, gromadzenia, przetwarzania informacji o osobach, pozostawia pracownikom wywiadu skarbowego nadmierną swobodę wkraczania w sferę prywatności obywateli.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#SenatorJacekWłosowicz">Podobna ocena dotyczy art. 36a uprawniającego wywiad skarbowy do obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych i dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#SenatorJacekWłosowicz">Ponadto trybunał zakwestionował treść art. 36b wspomnianej ustawy, który uprawniał wywiad skarbowy do uzyskania oraz do przetwarzania informacji dotyczących danych identyfikujących abonenta telekomunikacyjnego oraz danych dotyczących uzyskania lub próby uzyskania połączenia.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#SenatorJacekWłosowicz">Ostatni z zakwestionowanych przez trybunał przepisów to art. 36d ust. 4, który przewidywał w terminie dwóch miesięcy od zakończenia kontroli komisyjne niszczenie materiałów zgromadzonych w czasie stosowania kontroli operacyjnej, niemających znaczenia dla postępowania lub niezawierających dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania w sprawach o przestępstwa lub wykroczenia skarbowe. Termin ten został uznany za zbędną zwłokę, ponieważ jedynie niezwłoczne zniszczenie tych materiałów stanowi gwarancję, że nie zostaną wykorzystane w sposób nieuprawniony. Wszystkie te zarzuty trybunału zostały zrealizowane w niniejszej ustawie w postaci zapisów w art. 1 w pkcie 11, 12 i 15.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#SenatorJacekWłosowicz">Oprócz dostosowania tej ustawy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego, jak powiedziałem, nastąpiły zmiany dotyczące kontroli resortowej, przebiegu postępowania kontrolnego oraz tajemnicy skarbowej. W art. 1 w pkcie 4 i w art. 14b uregulowano na nowo zagadnienie tak zwanej kontroli resortowej, której celem jest kontrola działalności jednostek organizacyjnych administracji celnej, podatkowej oraz kontroli skarbowej podległej ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych. Obecnie do kontroli resortowej będą miały zastosowanie przepisy regulujące kontrolę podatkową w ordynacji podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#SenatorJacekWłosowicz">Jednocześnie nowa regulacja, inaczej niż w ordynacji podatkowej, określa termin składania zastrzeżeń i wyjaśnień do protokołu kontroli oraz moment zakończenia kontroli. Jeżeli chodzi o termin, zostało zapisane, że będzie przysługiwał siedmiodniowy. Jeżeli zaś chodzi o moment zakończenia kontroli, to wcześniej dotyczyła ta kontrola jakby dwóch stron, z jednej strony kontrolowanego, a z drugiej strony była realizowana w imieniu ministra, i za termin końca był uznawany czas, kiedy strony zostaną poinformowane, obecnie zaś za koniec kontroli uznaje się termin doręczenia kontrolowanemu takowego protokołu.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#SenatorJacekWłosowicz">Ponadto, jeżeli chodzi o ocenę skutków regulacji, to projekt, tak jak powiedziałem, zapewnia dostosowanie uprawnień wywiadu skarbowego do wymogów konstytucji, zgodnie ze wspomnianym orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Uprawnienia kontroli skarbowej w zakresie przeprowadzenia czynności wywiadu skarbowego będą miały wpływ na zwiększenie skuteczności podejmowanych kontroli oraz przyczynią się do wykrywania i zwalczania przestępczości gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#SenatorJacekWłosowicz">Opinie na temat tego projektu wydał sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej, który stwierdził, że projektowana regulacja jest zgodna z prawem Unii Europejskiej. Na etapie prac parlamentarnych projekt został poddany konsultacjom z reprezentatywnymi związkami zawodowymi, organizacjami pracodawców oraz Krajową Izbą Doradców Podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#SenatorJacekWłosowicz">Ze względu na przedmiot regulacji nowelizacja ta nie spowoduje bezpośrednich skutków w zakresie wpływu na sektor finansów publicznych, rynek pracy, konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw oraz ich sytuację i rozwój regionalny.</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#SenatorJacekWłosowicz">Proponowany projekt na etapie prac sejmowych został poparty przez wszystkie kluby zasiadające w Sejmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać pytanie sprawozdawcy? Nie ma pytań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Senator Jacek Włosowicz: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów. Pana ministra reprezentuje generalny inspektor kontroli skarbowej, pan minister Paweł Banaś.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy pan minister zechce zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Otóż w uzupełnieniu tego, co już zostało powiedziane, chciałbym wyraźnie podkreślić - to warto wyjaśnić w sprawie, którą Wysoki Senat będzie rozważał - że kluczowy dla tej zmiany wyrok Trybunału Konstytucyjnego z ubiegłego roku, z czerwca 2005 r., w swojej istocie ma na celu nie ograniczenie działalności wywiadu skarbowego, ale doprecyzowanie jej zasad i uzgodnienie tej działalności z wymogami konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Pozwolę sobie przytoczyć fragment uzasadnienia do wyroku. Otóż Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że ustawodawca ma nie tylko prawo, ale także obowiązek zwalczania negatywnych zjawisk przez nadawanie takich uprawnień organom kontroli, które to uprawnienia, pozostające w zgodzie z zasadami Konstytucji, będą miały bezpośredni wpływ na zwiększenie sprawności działań kontrolnych, zwłaszcza w zakresie wykrywania i zwalczania tak zwanej szarej strefy i przestępczości gospodarczej oraz że Trybunał Konstytucyjny dopuszcza wyposażenie organów kontroli w specjalne uprawnienia, akcentując jednocześnie konieczność dochowania zgodności takich uregulowań z konstytucją. Tak więc przede wszystkim o zapewnienie tej zgodności chodziło w tej zmianie i rząd kierował się w tej kwestii głównie potrzebą ujednolicenia zasad, które już obowiązują w służbach o podobnym charakterze - w Policji i w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, obecnie również w CBA.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Tak jak powiedział pan senator sprawozdawca, poza kwestiami objętymi wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego w tej nowelizacji znalazły się również inne kwestie, mające charakter przede wszystkim korekty bądź urealnienia pewnych przepisów, między innymi rozwiązania dotyczące obrotu towarowego z zagranicą, które dość istotnie zmieniły się po wejściu Polski do Unii Europejskiej, a więc po zupełnej zmianie i granic celnych, jakie musimy obsługiwać, i filozofii podejścia do problematyki celnej. Tutaj mamy do czynienia przede wszystkim z uzgodnieniem terminologii, ale również z pewną kwestią, która wynikła z likwidacji wywiadu celnego. To działanie związane z porządkowaniem, że tak powiem, krajobrazu służb specjalnych w Polsce zostało zrealizowane na podstawie ustawy o CBA, na mocy której resort finansów dysponuje już tylko jedną służbą specjalną - właśnie wywiadem skarbowym. Równolegle zaś działający i niedziałający wcześniej wywiad celny, mający krótką historię, ale, powiedzmy, bez większych sukcesów, został zlikwidowany. Ale żeby nie tracić możliwości walki z przestępczością celną za pomocą działań operacyjno-rozpoznawczych, wywiad skarbowy w tej korekcie otrzymuje uprawnienie do przesyłki niejawnie nadzorowanej, a więc podstawowego narzędzia operacyjnego, które jest wykorzystywane właśnie w walce z przemytem.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Tutaj pojawia się również problem tajemnicy skarbowej, która w obecnym brzmieniu jest tak rygorystycznie sformułowana, że w gruncie rzeczy nie chroni ani podatnika, ani opinii publicznej przed dezinformacją. A więc ta nowelizacja racjonalizuje sformułowanie, opierając się na rozwiązaniu, które od lat z powodzeniem funkcjonuje w Najwyższej Izbie Kontroli. Stosujemy tutaj podobne, chociaż ciągle bardziej rygorystyczne sformułowanie ustawowe przepisu, który w pewnych szczególnych okolicznościach będzie pozwalał na upublicznienie niektórych informacji uzyskanych w wyniku kontroli skarbowej. Choć brzmi to dziwnie i zaskakująco, obecnie nie ma takiej możliwości w żadnym przypadku, tak więc kontrola skarbowa i jej wyniki pozostają właściwie tylko w obiegu administracyjnym, opinia publiczna o szczegółach nie może się - przynajmniej od kontroli skarbowej - dowiadywać.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">W tej noweli porządkowane są również kwestie związane z kontrolą resortową, która zaczęła skuteczną i znacznie intensywniejszą niż wcześniej działalność, polegającą przede wszystkim na walce z problemami i z zagrożeniami korupcyjnymi w samym resorcie finansów, resorcie ogromnym, bo gromadzącym poza samym ministerstwem również służby celne, służby skarbowe i samą kontrolę skarbową.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Poza tym w tej nowelizacji pojawiają się również rozwiązania ułatwiające życie podatnikowi, takie jak możliwość korekty deklaracji podatkowej już po zakończeniu kontroli podatkowej. To jest rozwiązanie analogiczne do istniejącego już uprawnienia w ordynacji podatkowej, ale na skutek specyfiki działania kontroli skarbowej to rozwiązanie z ordynacji podatkowej nie mogło być stosowane w przypadku kontroli skarbowej, dlatego wymagało osobnego rozwiązania w tej ustawie, w ustawie o kontroli skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Wreszcie w tym rozwiązaniu ułatwiamy korzystanie z danych wynikających z działalności kontroli skarbowej służbom statystyki publicznej, mając nadzieję, że to pomoże również w generalnej refleksji, jaką państwo musi opierać na rzetelnych danych dotyczących i patologii w gospodarce, i problemów związanych z kontrolami skarbowymi.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Tyle tytułem dopowiedzenia. I oczywiście jestem gotów do odpowiedzi na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pan senator Ryszka... Pytanie, tak?</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, otwieram serię pytań.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#SenatorCzesławRyszka">Panie Ministrze, mam pytanie, które dotyczy praktyki pracy urzędów kontroli skarbowej, mianowicie jak wywiad skarbowy będzie sobie radził z tym, co nas często bulwersuje... Chodzi o tak zwane raje podatkowe - spółkę matkę międzynarodowa korporacja lokuje w jakimś kraju czy na jakiejś wyspie... I tutaj jest sprawa cen transferowych, właściwie ewidentnych przestępstw gospodarczych, a to się dokonuje w majestacie prawa. Jak Polska sobie z tym radzi, czy pański urząd w tej nowelizacji będzie miał jakieś, powiedzmy, narzędzie do walki z tym procederem? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Problem cen transferowych, a więc jeden z problemów poddanych kontroli skarbowej i znajdujących się w stałym naszym zainteresowaniu, to jest kwestia, której się wszyscy uczymy. Jest to kwestia związana przede wszystkim z potrzebą z jednej strony zapewnienia możliwości inwestowania inwestorom zagranicznym w Polsce, a z drugiej strony utrudnienia tym inwestorom, którzy chcą oszukać polski Skarb Państwa, manipulowania cenami, przerzucania dochodów, które powinny być opodatkowane w Polsce, za granicę. Jest to problem powszechny, występujący na całym świecie, wszędzie tam, gdzie mamy wolny rynek. I dopóki mamy raje podatkowe, o których pan senator wspomniał, ten problem będzie stale występował, i nie ma tutaj złotego środka. No, takim sposobem byłaby na przykład likwidacja rajów podatkowych, co od nas nie zależy.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Ta nowelizacja nie zawiera jakiś szczególnych rozwiązań dotyczących akurat tej kwestii. Założenie bowiem, jakie przy tej nowelizacji zostało poczynione, to jak najszybsze - co jest priorytetem - rozwiązanie problemów, które wynikły z wyroku Trybunału Konstytucyjnego. To jest priorytet, który zresztą, co trzeba przyznać, i tak, jak się okazało, z pewnym opóźnieniem, z pewnym poślizgiem jest realizowany w tej nowelizacji. A przy tej okazji załatwiamy absolutnie najbardziej palące sprawy - albo trywialne, związane z terminologią, która się zdezaktualizowała po wejściu do Unii Europejskiej i powinna być zmieniona, tak jak w przypadku spraw związanych z obrotem towarowym za granicą, albo tych, które nam utrudniają prowadzenie skutecznej kontroli resortowej, albo - już o tym mówiłem - związanych z tajemnicą skarbową, która uniemożliwia informowanie opinii publicznej o zupełnie podstawowych kwestiach związanych z naszym działaniem. Tak więc w tym rozwiązaniu nie ma jakiś szczególnych pomysłów na zasadnicze załatwienie problemów, trudności związanych z kontrolą cen transferowych. Należy powiedzieć, że to, co robimy w tym momencie, żeby z tą kwestią sobie radzić lepiej, pozostaje w sferze organizacyjnej, to znaczy polega przede wszystkim na przeorganizowaniu i lepszym ułożeniu współpracy komórki walczącej z praniem pieniędzy, Departamentu Informacji Finansowej w Ministerstwie Finansów, komórki, która ma swoją specyfikę, ma swoją bardzo ściśle ograniczoną właściwość i w gruncie rzeczy ustawowo określone bardzo poważne bariery w wymianie informacji z innymi jednostkami, również w ramach Ministerstwa Finansów. To, co usiłujemy w tym momencie zrobić, to zapewnienie, z wykorzystaniem uprawnień, jakie już mamy, jakie są dostępne ministrowi finansów, możliwie dobrego przepływu informacji między kontrolą skarbową a informacją finansową, a więc dwiema służbami bardzo ściśle i na co dzień zainteresowanymi i nieprawidłowościami finansowymi, i problemami związanymi z działalnością firm z rajów podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Ale założenie strategiczne w Ministerstwie Finansów jest takie, że z większą zmianą ustawową, modyfikującą jakieś istotne uprawnienia kontroli skarbowej, należy poczekać do czasu zebrania doświadczeń, które pozwolą tej ekipie rządowej, a więc odpowiadającej za działanie i kontroli skarbowej, i informacji finansowej, wykorzystać wszystkie uprawnienia, jakie już są, i nabyć absolutnej pewności, że te zmiany istotnie modyfikujące działanie tych służb są niezbędne. Tak więc my w naszym planie pracy zakładamy przymiarkę do takiej większej nowelizacji na rok przyszły. Ale założenie jest takie, że nie zaczynamy pracy, i staraliśmy się tego pilnować, w naszym przypadku od jakiś dużych zmian w przepisach. Założenie było takie, że robimy korekty w tych obszarach, w których są konieczne, i staramy się korzystać z tych uprawnień, które już mamy. W przypadku kontroli skarbowej, która działa już od wielu lat, jak się wydaje, to rozwiązanie było jak najbardziej racjonalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pan senator Lasecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#SenatorJarosławLasecki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#SenatorJarosławLasecki">Panie Ministrze, w art. 34 jest zmiana dopuszczająca wyrażenie zgody przez generalnego inspektora kontroli skarbowej na ujawnienie przez dyrektorów czy też przez kierowników komórek organizacyjnych określonych informacji stanowiących tajemnicę skarbową. Czy pan minister nie obawia się, że w myśl tego przepisu będą mogły być ujawniane tajemnice handlowe przedsiębiorstw przez, bądź co bądź, tylko ludzi? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Nie, takiej obawy nie ma, dlatego że ten przepis nie znosi w żadnym stopniu rygorów wynikających z innych tajemnic ustawowych, a więc informacji niejawnych oraz również tajemnicy handlowej. Chodzi tutaj wyłącznie o tajemnicę skarbową, a dokładniej mówiąc, o tajemnicę skarbową obowiązującą kontrolę skarbową, kontrolerów skarbowych, a więc tę tajemnicę, która jest mocowana właśnie ustawą o kontroli skarbowej, to nie obejmuje już na przykład tajemnicy skarbowej określonej w ordynacji podatkowej. Tak że rozwiązanie, które tutaj stosujemy, dotyczy tylko i wyłącznie tajemnicy dotyczącej danych uzyskanych w wyniku kontroli skarbowej, na podstawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Na posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej mieliśmy okazję dyskutować na ten temat. I ja przedstawiałem argumenty wynikające z pewnych doświadczeń Najwyższej Izby Kontroli. Tak że, jak rozumiem, nie jest intencją pana senatora to, żeby do tej kwestii wracać, ale pozwolę sobie powtórzyć: ta nowelizacja nie zmienia żadnej innej tajemnicy ustawowej i nie daje kontrolerom możliwości ani prawa swobodniejszego niż do tej pory obsługiwania i zabezpieczania innych tajemnic.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pan senator Owczarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#SenatorAndrzejOwczarek">Panie Ministrze, najpierw taka uwaga ogólna. Jak czytam o wywiadzie wojskowym, CBŚ, CBA, ABW, to przypominają mi się słowa piosenki Wojciecha Młynarskiego o pewnym miasteczku na Dzikim Zachodzie, gdzie na jednego mieszkańca jeden szeryf przypada, jeden szeryf na jednego mieszkańca. Nie chciałbym, żeby to się skończyło tak jak w tej piosence, ale mam konkretne pytanie. Otrzymujecie w wyniku tej ustawy uprawnienia pozwalające na stosowanie środków głęboko ingerujących w życie prywatne podatników. Musi to być umotywowane spodziewanymi dużymi zyskami dla państwa. Jak pan ocenia? O ile wprowadzenie tej ustawy zwiększy dochody państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">Tak, o tej piosence rozmawialiśmy już także w trakcie debaty sejmowej. I tu pozwolę sobie wskazać na to, że nie chodzi o żadnego nowego szeryfa, ale o służbę, która od lat funkcjonuje w Polsce, od roku 1991. I to, co w tym momencie robimy, to nie jest żadne rozszerzanie uprawnień kontroli skarbowej. Przeciwnie, w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego następuje dość istotne zawężenie, dodefiniowanie, w tym sensie zawężenie, że kontrolna skarbowa musi się liczyć z ograniczeniami wynikającymi z definicji opartych na konstytucji: co to jest obserwacja, wobec kogo może być zastosowana, że dokumenty, które się uzyska w wyniku obserwacji, a okaże się, że ta obserwacja była nietrafna, że nie potwierdza podejrzeń, muszą być natychmiast niszczone, a nie, jak do tej pory, przez pewien czas przechowywane itd. Tak że w tej zmianie nie ma w ogóle problemu rozszerzenia uprawnień kontroli skarbowej. Przeciwnie, te uprawnienia są dodefiniowywane.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">My staraliśmy się zaproponować takie rozwiązanie, żeby wywiad skarbowy zgodnie z sentencją i uzasadnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego dalej działał sprawnie, żeby wykonywał swoje ustawowe zadania. Niewątpliwie zaś trzeba tutaj mówić o pewnych ograniczeniach wynikających z większej precyzji i dodefiniowania tej działalności, która, jak pan senator powiedział, rzeczywiście głęboko ingeruje, ale ingeruje już od lat, a nie na podstawie tej nowelizacji, w prawa obywatelskie i robi to w konkretnym celu: po to, żeby zabezpieczać system finansowy, system gospodarczy naszego państwa przed ludźmi nieuczciwymi i tymi, którzy chcą wykorzystywać przewagę konkurencyjną polegającą na działaniach nieuczciwych. W tym sensie pozwolę sobie powtórzyć rzecz, którą już kilkakrotnie miałem okazję mówić: silna, dobra, funkcjonująca na uczciwych i przejrzystych zasadach kontrola skarbowa jest ewidentnym wsparciem dla uczciwego podmiotu gospodarczego, dla uczciwego podatnika, właśnie dlatego, że zabezpiecza go przed aferzystami i oszustami oraz przed nieuczciwie działającą konkurencją.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPawełBanaś">W moim głębokim przekonaniu nie powinno się używać kontroli skarbowej jako środka zwiększania przychodów budżetowych czy dochodów budżetowych, tak jak nie powinno się używać do tego policji. Kontrola skarbowa, instytucja kontrolna - czasami o kontroli i wywiadzie skarbowym mówi się jak o policji skarbowej - jest instytucją, która oczywiście przynosi konkretne wpływy do budżetu, ale której rola jest znacznie szersza. Jest to instytucja mająca przede wszystkim dbać o porządek w systemie. Pozwolę sobie nie odpowiedzieć na to pytanie dlatego, że nastawianie się na to, że poprzez swoje opresyjne działania wobec podmiotów gospodarczych służba kontrolna będzie zapewniała większe wpływy do budżetu, uważam za systemowo niedobre postawienie sprawy. Od ściągania należności, podatków, od ich egzekucji jest administracja skarbowa, która powinna działać na podstawie reguł wyznaczonych przez parlament.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Nie ma pytań, tak?</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę, pan senator Ryszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#SenatorCzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#SenatorCzesławRyszka">W swoim wystąpieniu chciałbym tylko poszerzyć pytanie, które już zadałem panu ministrowi, właśnie o tę skuteczność kontroli skarbowej, i zwrócić uwagę na to, co również już powiedziałem, na kwestię rajów podatkowych i cen transferowych. Oczywiście, ta nowelizowana ustawa tego nie dotyka, ale, jak pan minister wspomniał, jest przygotowywana ustawa, która te rzeczy całościowo ureguluje.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#SenatorCzesławRyszka">Chciałbym zwrócić uwagę na problematykę ponoszenia fikcyjnych strat przez korporacje międzynarodowe, podmioty zagraniczne, między innymi przez supermarkety. To wywołuje w Polsce bardzo głęboki protest społeczeństwa. Tu właśnie rodzi się pytanie, co robią w tej materii polskie służby kontroli skarbowej. Czy jest możliwe ukrócenie tego procederu?</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#SenatorCzesławRyszka">Rzecz dotyczy kontroli tak zwanych cen transferowych w przedsiębiorstwach wielonarodowych, a dokładniej mówiąc manipulacji cenami w obrotach międzynarodowych. Wiadomo, że w różnych krajach istnieją różne systemy prawne, obowiązują inne stawki podatkowe, i to właśnie pozwala na ominięcie różnych zobowiązań podatkowych. Dlatego właściwie nie należy się dziwić, że niektóre przedsiębiorstwa próbują skumulować maksymalną kwotę swojego zysku w państwach o najniższych podatkach, lub nawet w takich oazach czy rajach podatkowych, gdzie z reguły mają siedziby tak zwane spółki matki.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#SenatorCzesławRyszka">W takim przypadku podstawa opodatkowania państwa o wyższych obciążeniach podatkowych może się kurczyć, narażając ten kraj na utratę dochodów budżetowych, natomiast przychody państwa o niższym poziomie podatków będą się zwiększały. Zjawisko to ma nawet swoją nazwę, transfer pricing, tłumaczone na język polski jako stosowanie cen transferowych.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#SenatorCzesławRyszka">Jedną z metod wykorzystywania rajów podatkowych jest przesunięcie źródeł dochodu przed opodatkowaniem. Technika ta polega na osiągnięciu przez grupę związanych ze sobą podmiotów wysokiego dochodu dzięki sytuacji, w której jeden z tych podmiotów, mający siedzibę w raju podatkowym, uzyskał najwyższe dochody.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#SenatorCzesławRyszka">Przykładem stosowania tej techniki była działalność firm japońskich, sprzedających swoje towary do Stanów Zjednoczonych za pośrednictwem Singapuru. Eksporterzy z Japonii, a jest to państwo o bardzo wysokich podatkach, sprzedawali swój towar spółce podległej im, a funkcjonującej właśnie w raju podatkowym, czyli w Singapurze, po niskiej cenie i oczywiście z niewielkim zyskiem. Następnie firma ta odsprzedawała rzeczone produkty do kraju przeznaczenia, czyli do Stanów Zjednoczonych, po wyższej cenie. W taki właśnie sposób powstał dochód z tej transakcji, osiągnięty w państwie posiadającym niższe podatki.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#SenatorCzesławRyszka">Innymi metodami zmniejszania obciążeń podatkowych, wykorzystywanymi zarówno przez krajowe, jak i międzynarodowe grupy kapitałowe, są, między innymi, fakturowanie nieistniejących operacji i system niedofakturowania bądź przefakturowania transakcji. Zyski osiągane przez podmioty funkcjonujące w państwach o wysokich stawkach podatkowych mogą być minimalizowane przez zwiększenie kosztów w drodze wypłat na rzecz spółek funkcjonujących w rajach podatkowych, na przykład z tytułu należności licencyjnych, odsetek, opłat za zarządzanie itp. Istota tej metody polega na takim dobraniu wielkości i rodzaju obciążeń spółki podległej, aby możliwie jak najbardziej efektywnie oddziaływały one na wysokość obciążeń podatkowych kraju siedziby spółki płacącej oraz żeby stosownie do ustawodawstwa wewnętrznego i umów międzynarodowych to właśnie nie podlegało podatkom płaconym u źródła.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#SenatorCzesławRyszka">Obserwujemy na świecie rosnące znaczenie dużych struktur gospodarczych, korporacji międzynarodowych składających się nieraz z bardzo wielu przedsiębiorstw, które jednak mają wspólny cel, to jest realizację zamierzeń gospodarczych i umocnienie pozycji rynkowej tych przedsiębiorstw. I dzisiaj właśnie to stawia tutaj ogromne wymagania przed służbami kontroli skarbowej każdego kraju, wymagania zupełnie nowe. Wynikają one z faktu, że cele takiej grupy są realizowane w układach typu holdingowego, grupy kapitałowej, której organizacja i struktura może przybierać różne formy, zmieniające się w miarę zmian warunków działania. Grupy kapitałowe mogą mieć charakter grup zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. Przeprowadzenie kontroli skarbowej takiej grupy, w której występują powiązania kapitałowe, gospodarcze, personalne wielu podmiotów gospodarczych realizujących wspólną strategię gospodarczą, wymaga od służb skarbowych bardzo wysokiego poziomu wiedzy, uzależnione jest od możliwości uzyskania informacji i od bardzo sprawnego wywiadu skarbowego.</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#SenatorCzesławRyszka">Kontrola krajowej grupy kapitałowej prowadzona jest w oparciu o znajomość prawa wewnętrznego, wymaga pozyskiwania informacji krajowej, natomiast kontrola międzynarodowej grupy kapitałowej wymaga znajomości realiów gospodarczych krajów, w których działają podmioty wchodzące w skład danej grupy, znajomości prawa podatkowego tych krajów i dostępu do informacji międzynarodowych. Samo ustalenie składu takiej grupy wymaga już czasem współdziałania służb skarbowych wielu krajów.</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#SenatorCzesławRyszka">Mogę dodać, że ta problematyka cen transferowych najwcześniej została dostrzeżona w Stanach Zjednoczonych, gdzie początkowo było to zagadnienie z zakresu wewnętrznego prawa podatkowego. Później, w miarę rozwoju ekspansji firm amerykańskich na innych rynkach, problem ten nabrał wymiaru międzynarodowego. Obecnie, i tutaj aż się prosi, żeby to zastosować w naszym kraju, amerykańskich podatników obowiązują surowe przepisy nakładające obowiązek posiadania odpowiedniej dokumentacji, czyli kalkulacja cen, uzasadnienie wyboru danej metody ustalania cen itd. Odsetki karne od zaległych zobowiązań podatkowych wynikających z cen transferowych są wyższe niż w innych przypadkach. Co ważne, te przepisy są stale zmieniane, dostosowywane do aktualnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#SenatorCzesławRyszka">Wagę problemu można zilustrować wysokością doszacowanych dochodów i kar. Na przykład Toyota i Nissan zapłaciły razem 700 milionów dolarów kar za stosowanie tych wykrytych cen transferowych. Podobnie w przypadku Pepsi Coli ta kwota, którą amerykańskie władze podatkowe zamierzały czy zamierzają wyegzekwować, proces się nie skończył, to 1 miliard 400 milionów dolarów kary.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#SenatorCzesławRyszka">W Europie w 1979 r. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, OECD, wydała odpowiednie wytyczne w zakresie cen transferowych, w dużej mierze oparte właśnie na wzorcach amerykańskich. Od tego czasu one są stale aktualizowane i rozszerzane. Te właśnie wytyczne są często podstawą do tworzenia wewnętrznych regulacji dotyczących cen transferowych. Tak jest w Austrii, w Hiszpanii, na Węgrzech, a także w Polsce. Inne państwa, na przykład Francja, Luksemburg, Holandia czy Norwegia, w praktyce bezpośrednio stosują się do wytycznych OECD.</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#SenatorCzesławRyszka">Praktyka kontroli prowadzonych w zakresie przenoszenia dochodów wskazuje, że większość skontrolowanych polskich podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego przy sprzedaży produktów lub towarów do podmiotów powiązanych, głównie zagranicznych, stale ponosi straty. To już powinien być pewien sygnał dla urzędów naszej kontroli skarbowej. Inwestują, mają ogromne obroty, a stale ponoszą straty. Ta strata wynika nie z założeń strategii gospodarczej bądź nieprzewidzianych sytuacji na rynkach, tylko z praktyki mającej na celu zminimalizowanie podatku w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#SenatorCzesławRyszka">Kończąc, chciałbym dodać, że chociaż obecna nowelizacja nie dotyka tego tematu, o którym wspomniałem, to jednak mam nadzieję, że ta przygotowywana całościowa ustawa, a także te zapisy o wywiadzie skarbowym zajmą się między innymi właśnie sprawą cen transferowych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pan senator Bentkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Panie Marszałku! Szanowna Izbo!</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Pan senator Ryszka dotknął bardzo, powiedzmy, delikatnej kwestii. Te ceny transferowe są wykorzystywane szczególnie przez wielkie korporacje handlowe, mające u nas sieci w rodzaju tych, których nie będę wymieniał z nazwy. Każdy wie, ile takich sieci jest. Okazuje się, że wszystkie te wielkie supermarkety nie płacą zupełnie podatku dochodowego, ponieważ, wykorzystując ceny transferowe, lokują całe swoje zyski poza granicami kraju, u nas ledwo pokrywając koszty funkcjonowania. A więc jest to bardzo ważna dziedzina, z którą, jak tutaj wspomniał pan minister, resort próbuje się uporać. Jest to problem dostrzegany na całym świecie i trudny do rozwiązania także w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Ja chciałbym powiedzieć kilka zdań na temat wypowiedzi pana ministra, która bardzo, bardzo mnie zaskoczyła. W odpowiedzi na pytanie pana senatora pan minister wspomniał, że nie należy utożsamiać i łączyć kontroli skarbowej ze zwiększeniem dochodów państwa. Przyznam, że po raz pierwszy słyszę taką, powiedzmy, jednoznaczną wypowiedź przedstawiciela rządu i przyjmuję to z olbrzymią satysfakcją. Rzeczywiście, nie może być tak, jak dzisiaj jest bardzo często, kiedy urzędnik, kierownik urzędu skarbowego, wysyłając swego kontrolera na jakąkolwiek kontrolę, mówi: jeżeli wrócisz z niczym, to znaczy, że kontrola stracona. Czyli idziesz i masz obowiązek coś znaleźć. Jest to wyjątkowo szkodliwa postawa. Niestety, wynikła ona z faktu, że u nas każde przepisy dotyczące kontroli skarbowej, finansów, związane były z korzyściami, jakie ewentualnie zwiększenie tejże kontroli może przynieść skarbowi państwa. Oczywiście, jak najbardziej, kontrola jest konieczna i niezbędna, ale po to, żeby doszukiwać się patologii, a nie tylko i wyłącznie po to, żeby coś znaleźć, żeby pobyt urzędnika skarbowego na kontroli w danej kontrolowanej jednostce przez okres kilku czy kilkunastu dni nie kończył się niczym, bo to strata czasu. A pracownicy z urzędów skarbowych byli i bardzo często ciągle jeszcze są z tym utożsamiani i są tak delegowani.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Dlatego rozumiem wypowiedź pana ministra, bardzo stanowczą, że będzie się szczególnie zwracać na to uwagę i będzie się korzystać z tych zapisów ustawy w taki sposób, aby można było likwidować wszelką patologię w postępowaniach jednostek kontrolowanych, ale że nie należy jednocześnie utożsamiać, powiedzmy, wprowadzenia tej ustawy z jakimkolwiek wzrostem dochodów, bo jedno z drugim nie ma nic wspólnego.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Dziękuję, Panie Ministrze, za takie stwierdzenie. Przyznam szczerze, że ten problem był często dyskutowany jeszcze w parlamencie poprzednich kadencji i żaden przedstawiciel resortu finansów nigdy nie powiedział tego w tak kategoryczny sposób. Czym innym jest kontrola skarbowa, a czym innym jest ściąganie podatków przez urząd skarbowy. Dziękuję za taką postawę, bo to jest postawa bardzo proobywatelska, postawa, która rzeczywiście stwarza nadzieję na solidność postępowań kontroli skarbowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o podatku tonażowym.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym trzecim posiedzeniu w dniu 24 sierpnia 2006 r. Do Senatu została przekazana 25 sierpnia 2006 r. Marszałek Senatu 25 sierpnia 2006 r. skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 222, sprawozdanie komisji w druku nr 222A.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę poprosić panią senator Arciszewską.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Tak? Jest pani senator.</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, senator Dorotę Arciszewską-Mielewczyk, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Bardzo przepraszam, tak szybko nam dzisiaj praca wre...</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Mam przyjemność przedstawić w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej sprawozdanie z posiedzenia, które odbyło się 6 września. Dotyczyło ono rządowego projektu ustawy o podatku tonażowym.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki Morskiej, dyrektor Departamentu Transportu Morskiego, pani Janina Mentrak, przedstawiła cel ustawy, wskazując na podatek tonażowy jako na jeden z najważniejszych instrumentów polityki transportowej państw członkowskich Unii Europejskiej wobec żeglugi morskiej, zawarty w wytycznych Wspólnoty, dotyczący pomocy publicznej dla transportu morskiego.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Powrót statków pod banderę narodową, dodatkowe wpływy do budżetu państwa z tytułu eksploatacji statków morskich przez polskich armatorów, swoboda wyboru przez armatorów formy opodatkowania swojej działalności, zwiększenie konkurencyjności polskich armatorów, niższa niż średnia w krajach Unii Europejskiej wysokość stawek służących do obliczania dochodu armatora z tytułu świadczenia usług transportu morskiego w żegludze międzynarodowej to tylko niektóre z najważniejszych elementów zapewniających pomoc armatorom, którzy obecnie, właściwie od dłuższego czasu, a teraz już szczególnie, są w trudnej sytuacji. Są to argumenty, które według przedstawicieli rządu i pana ministra przemawiają za tym, aby wprowadzić podatek tonażowy w kształcie, jaki został przedstawiony w projekcie wyżej wymienionej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">W trakcie posiedzenia pan minister gospodarki morskiej ustosunkował się do wątpliwości i pytań padających ze strony członków komisji. Mowa była, między innymi, o ewentualnych uszczupleniach dochodów samorządów, o ewentualnym wprowadzeniu najniższego w Europie podatku tonażowego, o nowelizacji ustawy o zatrudnieniu na statkach morskich w kontekście kosztów pracy marynarzy itp.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Członkowie komisji oraz Ministerstwo Gospodarki Morskiej są zgodni, iż sama ustawa dotycząca podatku tonażowego nie rozwiąże wszystkich problemów armatorów polskich i być może nie przyczyni się w stu procentach do powrotu od zaraz statków pod polską, narodową banderę. Potrzebna jest tu też - wszyscy się z tym zgadzamy - nowelizacja ustawy o zatrudnieniu na statkach morskich, jak również wprowadzenie korzystnych rozwiązań podatkowych dla marynarzy. Komisja ma na względzie wieloletnią pracę nad omawianą ustawą, szerokie konsultacje społeczne, zwłaszcza ze środowiskami, których to bezpośrednio dotyczy, to jest Związkiem Armatorów Polskich, Krajową Izbą Gospodarki Morskiej, a także z Rządowym Centrum Legislacji, widzi potrzebę notyfikacji ustawy przez Komisję Europejską. Zaznaczam, iż chcielibyśmy, aby ustawa obowiązywała od 1 stycznia 2007 r. To wszystko spowodowało, iż komisja przegłosowała przyjęcie projektu bez poprawek, dwie osoby wstrzymały się od głosu, traktując wymieniony projekt jako pierwszy krok do wzmocnienia konkurencyjności polskich armatorów na rynku żeglugowym i do powrotu naszych statków pod narodową banderę.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Tyle, jeżeli chodzi o sprawozdanie. Jestem gotowa odpowiadać na ewentualne pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo. Czy są pytania do pani senator? Nie ma. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister gospodarki morskiej pan Rafał Wiechecki. Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu głos może zabrać obecny przedstawiciel rządu.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy pan minister chce przedstawić stanowisko rządu? Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#komentarz">(Minister Gospodarki Morskiej Rafał Wiechecki: Czy z mównicy?)</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Tak, tak, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#komentarz">(Minister Gospodarki Morskiej Rafał Wiechecki: W Senacie nigdy jeszcze nie występowałem.)</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dobra premiera, bo ważna ustawa. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MinisterGospodarkiMorskiejRafałWiechecki">Jestem posłem, ale w Senacie nie występowałem.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#MinisterGospodarkiMorskiejRafałWiechecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#MinisterGospodarkiMorskiejRafałWiechecki">Myślę, że pani senator przedstawiła tutaj w sprawozdaniu główne założenia ustawy o podatku tonażowym, która zastępuje ustawę o podatku dochodowym, jeżeli chodzi o armatorów. Ja chciałbym przypomnieć, iż w toku prac legislacyjnych po powołaniu stosownej podkomisji składającej się z przedstawicieli, posłów Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Infrastruktury w Sejmie, odbyła się długa debata, długa dyskusja. W końcu wypracowaliśmy chyba optymalne stanowisko w stosunku do początkowej wersji projektu ustawy i zakończyło się to konsensusem następującym: podczas ostatecznego głosowania połączonych Komisji Finansów Publicznych i Komisji Infrastruktury wszyscy byli za przyjęciem ustawy. W czasie głosowania sejmowego, już ostatecznego, tylko jedna osoba wstrzymała się od głosu. Tak że wszystkie ugrupowania i siły parlamentarne akceptują ten projekt, co świadczy o tym, że nie budzi on kontrowersji. Jest to jeden z elementów, oczywiście nie ostatni, ale chyba najważniejszy, potrzebny do tego, aby przełamać pewien marazm, który panował w gospodarce morskiej przez ostatnich kilkanaście lat. My przygotowujemy kolejne rozwiązania, ale ta ustawa o podatku tonażowym, no, rzeczywiście może pokazać, że coś drgnęło, coś się ruszyło.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#MinisterGospodarkiMorskiejRafałWiechecki">I wobec tego, iż panuje ogólny konsensus, jak myślę, nie będę przedstawiał szczegółowych rozwiązań. Generalnie chodzi o to, aby biało-czerwona bandera wróciła na polskie statki. A pod tym hasłem kryje się tak naprawdę przygotowanie instrumentów, które wzmocnią konkurencyjność polskich armatorów na rynku międzynarodowym, po to, aby ci armatorzy którzy są, nadal dobrze funkcjonowali i aby nie tylko funkcjonowali, ale się rozwijali i może żeby także nowi armatorzy się pojawiali.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#MinisterGospodarkiMorskiejRafałWiechecki">Dziękuję. Jeżeli będą jakieś pytania, to jestem oczywiście gotowy opowiedzieć o szczegółowych rozwiązaniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo. Proszę pozostać jeszcze chwilę.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy ktoś z państwa chce skierować pytanie do pana ministra? Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Nie ma pytań i nie ma też chętnych do zabrania głosu w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pani senator? Do dyskusji? Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pani senator Arciszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Dowodem na zasadność wprowadzenia ustawy o podatku tonażowym może być informacja o wynikach kontroli wykorzystania możliwości rozwojowych gospodarki morskiej w latach 2002–2004. Czytamy tam, co następuje: Na skutek niezaoferowania armatorom przez rząd oraz administrację morską dogodnych warunków prawnych i ekonomicznych systematycznie spada liczba polskich statków armatorów pod banderą narodową. Do czasu zakończenia kontroli, a zwłaszcza przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, rząd nie wprowadził zgodnych z wymogami i standardami unijnymi instrumentów finansowych, w tym podatkowych i prawnych, sprzyjających poprawie efektywności gospodarowania krajowych armatorów.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">W latach 1992–2003 liczba statków podnoszących polską banderę obniżyła się z 92% do 17%. Obecnie większość statków eksploatowanych przez armatorów zarejestrowana jest w takich krajach jak Cypr, Wyspy Marshalla, Malta, Bahama, Panama, czy Liberia i innych. Armatorzy podejmują decyzję o zarejestrowaniu statku pod tanią banderą ze względu na obniżenie kosztów eksploatacji. Tania bandera to niskie podatki, opłaty rejestracyjne, wolność zatrudnienia, tańsza siła robocza i, co najgorsze, omijanie standardów bezpieczeństwa ochrony środowiska morskiego, przepisów konwencji międzynarodowych organizacji pracy i międzynarodowych organizacji morskich.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Utrata floty narodowej powoduje brak zysków z przemysłu morskiego, co może doprowadzić do zaniku gospodarki morskiej i jakże cennego szkolnictwa morskiego.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Należy tutaj zaznaczyć, iż nasze akademie morskie kształcą bardzo dobre kadry i cieszą się bardzo dobrą opinią, a nasi marynarze są chętnie zatrudniani na rynku światowym.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Dzięki podatkowi tonażowemu budżet państwa będzie miał stałe dochody, bez względu na to, czy eksploatacja statku nim objęta przynosi zysk, czy straty. Podatek taki obowiązuje w większości krajów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Łączymy wielkie nadzieje oczywiście z powstaniem Ministerstwa Gospodarki Morskiej, ponieważ do tej pory była tylko jedna osoba, która zajmowała się gospodarką morską, ale nie mając swojego budżetu, zawsze była uzależniona w podejmowaniu wielu decyzji od innych ministerstw, bo wiemy, że tematyka gospodarki morskiej podlegała siedmiu różnym ministerstwom. Minister gospodarki morskiej nie może być, przepraszam za określenie, wasalem. Musi być to jednostka mająca możliwość podejmowania decyzji w tej bardzo ważnej dla nas dziedzinie gospodarki, dla nas jako kraju, który ma dostęp do morza. Wraz z powstaniem ministerstwa, mam taką nadzieję, skończymy z piętnastoletnim odwróceniem się plecami do morza i niedostrzeganiem korzyści, jakie możemy czerpać z dostępu do morza.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Podatek tonażowy jest najważniejszym instrumentem polityki transportowej państw członkowskich Unii Europejskiej wobec żeglugi morskiej. Mieści się on również w wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa dla transportu morskiego, nie mamy tu więc problemu, jeżeli chodzi o pomoc publiczną państwa. Podatek ten wymaga jednak ratyfikacji w Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Celem podatku tonażowego państw członkowskich było stworzenie armatorom warunków umożliwiających odzyskanie zdolności konkurencyjnej na międzynarodowym rynku żeglugowym oraz powrót statków pod bandery narodowe państw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Chciałabym zaznaczyć, iż udział floty handlowej pod banderą państw członkowskich Unii Europejskiej w ciągu ostatnich dwudziestu pięciu lat, jak znalazłam w różnego rodzaju informacjach, zmniejszył się z 32% do 14%. Zmniejszyła się także liczba marynarzy - obywateli Unii Europejskiej zatrudnionych na statkach armatorów o blisko 40%.</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Należy jednak zwrócić uwagę, iż ustawa o podatku tonażowym powinna być wsparta nowelizacją przepisów dotyczących zatrudnienia na polskich statkach oraz przepisów podatkowych. W krajach Unii Europejskiej, i nie tylko, marynarze objęci są osobnymi przepisami podatkowymi z racji na specyfikę swojego zawodu. Warto o tym pamiętać i sięgnąć do źródeł, czyli ustaw podatkowych krajów europejskich i nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Musimy wyjść naprzeciw redukowaniu kosztów pracy, elastycznym formom zatrudnienia, aby stworzyć jak najdogodniejsze warunki polskim armatorom do osiągania zysku pod narodową banderą, co oznacza wpływy do budżetu państwa polskiego oraz zatrudnienie polskich marynarzy na tychże statkach.</u>
          <u xml:id="u-80.12" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Kwestie zatrudnienia i pracy na polskich statkach handlowych powinny być uregulowane całościowo. Szacunki mówią o trzydziestu pięciu tysiącach polskich marynarzy pracujących na statkach obcych. Pracując u zagranicznego pracodawcy marynarze podlegają jednak prawu krajowemu zatrudniającego, więc bardzo często emigrują, ponieważ nie chcą borykać się z wciąż zmieniającymi się, nieklarownymi, niejasnymi przepisami podatkowymi, prawnymi i socjalnymi w Polsce. Bo musimy wiedzieć, że marynarz nie jest w stanie śledzić w internecie kolejnych zmian w prawie i nie może być zaskakiwany po powrocie rozwiązaniami, które są nie tylko dla niego, ale nawet dla doradców podatkowych, niezrozumiałe i niespójne.</u>
          <u xml:id="u-80.13" who="#SenatorDorotaArciszewskaMielewczyk">Przedstawiając te wszystkie argumenty i mając nadzieję na to, że w przyszłości zajmiemy się systemowo pracą marynarzy na statkach, która musi współgrać z podatkiem, ustawą o podatku tonażowym, chciałabym prosić moje koleżanki i moich kolegów senatorów, aby w głosowaniu opowiedzieli się za przyjęciem tej ustawy i włączyli się do lobbowania, że użyję takiego słowa, w Ministerstwie Finansów, jak również w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, aby rzeczywiście dogodne przepisy dla naszych marynarzy zostały w Polsce uchwalone. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję pani senator - pani senator, która jest córką kapitana, czyli wie co mówi.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: No niestety, ojciec zginął na morzu, tak że mogę tylko kontynuować te tradycje.)</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy ktoś jeszcze chce zabrać głos w dyskusji? Nie ma chętnych, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o podatku tonażowym zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym trzecim posiedzeniu w dniu 25 sierpnia 2006 r., do Senatu przekazana została w dniu 25 sierpnia 2006 r., marszałek Senatu w tym samym dniu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Obrony Narodowej i Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie, tekst ustawy zawarty jest w druku nr 225, a sprawozdania komisji w drukach nr 225A, 225B.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej, senatora Rafała Ślusarza, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorRafałŚlusarz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze! Szanowni Zebrani!</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorRafałŚlusarz">Decyzją komisji przypadło mi w udziale przedstawienie państwu projektu ustawy o zmianie dwóch ustaw, ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych z dnia 21 sierpnia 1997 r. oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych z dnia 11 września 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#SenatorRafałŚlusarz">Wspomniana nowelizacja jest przedłożeniem rządowym i, jak powiedział pan marszałek, jest zawarta w druku nr 225.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#SenatorRafałŚlusarz">Wysoka Izbo! Dostajecie państwo ustawę, która w art. 1 zawiera czternaście zmian odnoszących się do ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych, w art. 2 zawiera propozycję dwóch zmian ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, a art. 3 utrzymuje dotychczasowe przepisy w odniesieniu do aplikantów powołanych przed dniem wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#SenatorRafałŚlusarz">Ustawa wychodzi naprzeciw przede wszystkim rozwiązaniu pewnego problemu, który powstał w związku z tym, że ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych nie znajduje zastosowania w przypadku powoływania do służby wojskowej aplikantów, asesorów i sędziów. Art. 17 tejże ustawy mówi, że jej się nie stosuje właśnie w tym przypadku, mało tego, art. 17 pkt 2 deleguje regulację tych spraw do ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych i to jest właśnie główny powód, dla którego debatujemy w tej chwili nad tą zmianą, bo jest to wprowadzenie tej regulacji, która już w innym akcie została zasygnalizowana.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#SenatorRafałŚlusarz">Drugą koniecznością czy drugim dążeniem legislatora było to, aby ujednolicić zasady czy zbiór zasad dotyczących sądów wojskowych, sędziów wojskowych, ze zbiorem zasad dotyczących sądów powszechnych, czyli w tle dzisiejszej debaty, w tle dzisiejszej nowelizacji jest ustawa - Prawo o ustroju sądów powszechnych z dnia 27 lipca 2001 r. To są jakby dwa główne założenia.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#SenatorRafałŚlusarz">Ponadto wprowadzonych zostało kilka dość istotnych nowelizacji. Ja będę się posiłkował notatkami, referując państwu i myślę, że w sposób zwarty uda się to wszystko państwu przedstawić. Przyjmując ten porządek, który został zawarty w akcie państwu przedstawionym, będę sygnalizował, jakie zmiany się pojawiają w obu ustawach.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#SenatorRafałŚlusarz">W art. 1 macie państwo czternaście punktów. Zmiana pierwsza określa czy doprecyzowuje prace Zgromadzenia Sędziów. I otóż ten art. 10 zawiera dwie zmiany. Przede wszystkim wprowadza funkcję zastępcy rzecznika, może to jest za duże słowo, bo ten temat został dokładnie opisany w pkcie 9, ale ponieważ ta zmiana jest wprowadzona w pkcie 9, więc wymuszona jest zmiana również w art. 10, stąd funkcja zastępcy rzecznika dyscyplinarnego.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#SenatorRafałŚlusarz">I dość istotna sprawa wprowadzenia z mocy prawa głosowania tajnego w sprawach personalnych Zgromadzenia Sędziów. To jest rozwiązanie analogiczne do ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, do tej pory w tej ustawie - Prawo o ustroju sądów wojskowych było rozwiązanie fakultatywne, od tego momentu będzie jakby obowiązkowe z mocy prawa głosowanie tajne w decyzjach personalnych.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana druga reguluje prawne zasady funkcjonowania sekretariatów. Można powiedzieć, że jest to w jakiejś mierze odwrócenie tego myślenia, o którym wspomniałem, otóż nie da się funkcjonowania sekretariatów zorganizować wedle zasad, które określa prawo o ustroju sądów powszechnych, dlatego tutaj pojawia się delegacja dla ministra sprawiedliwości, aby on osobno to uregulował i to jest art. 18 §1.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana trzecia - określanie statusu sędziów. Jest to jakby ten istotny punkt, o czym mówiliśmy. Dodany został art. 22, który reguluje status sędziów sądów wojskowych. Jest to rozbudowana regulacja. Ja zwrócę uwagę, że następuje to po dobrowolnym zgłoszeniu się kandydata do tej funkcji, spełnieniu wymogów do zawodowej służby wojskowej i ta służba pełniona jest jako służba stała.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana czwarta - zasady przedstawiania kandydatów. Chodzi o doprecyzowanie pewnego zapisu, który do tej pory nie przesądzał w sposób jednoznaczny, czy Zgromadzenie Sędziów ma przedstawić wszystkich kandydatów. Obecna regulacja, analogiczna do rozwiązania przyjętego w sądach powszechnych, jest taka, że wszystkie kandydatury są przedstawione Krajowej Radzie Sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana piąta, też bardzo istotna, która wzbudzała dyskusje razem ze zmianą szóstą - zasady odchodzenia sędziów. Art. 32 §1 dodaje regulację, że rozwiązanie stosunku służbowego z mocy prawa następuje również po orzeczeniu o niezdolności do zawodowej służby wojskowej. Do tej pory występowały tylko zapisy dotyczące wieku i zrzeczenia się tej funkcji.</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#SenatorRafałŚlusarz">Istotna, można powiedzieć ciekawa, jest zmiana szósta, która dotyczy zasad przechodzenia sędziów sądów wojskowych do sądów powszechnych. Do tej pory było tak, że orzeczenie o niezdolności do służby wojskowej przesądzało również o odejściu sędziego z zawodu. W tej chwili ta regulacja umożliwia tym sędziom przechodzenie do sądów powszechnych. A więc orzeczenie o niezdolności do służby wojskowej nie pozbawia ich możliwości wykonywania zawodu sędziego.</u>
          <u xml:id="u-82.14" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana siódma dotyczy zasad ustalania i wypłacania wynagrodzenia sędziom w stanie spoczynku i ich rodzinom. Art. 36 §1 i 2 wskazują podmioty uprawnione do ustalenia i wypłacania uposażeń sędziom i ich rodzinom i przesądzają o tym, że będą to czyniły wojskowe biura emerytalne.</u>
          <u xml:id="u-82.15" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana ósma. Można powiedzieć, że to jest w jakiejś mierze określenie konsekwencji i kar dyscyplinarnych. Do tej pory do tych kar była dołączona kara polegająca na zakazie mianowania na wyższy stopień wojskowy. Ten zapis nie ma możliwości zafunkcjonowania w związku z tym, że stopień wojskowy jest dopisany do stopnia etatowego, nowego stanowiska służbowego, na które trafi ukarany sędzia. W związku z tym nie ma potrzeby utrzymywania takiego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-82.16" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana dziewiąta, o której już wspomniałem, to jest wprowadzenie zastępcy rzecznika. Jest to art. 40 ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych. Ten punkt reguluje również funkcjonowanie zastępcy rzecznika, są to rozwiązania analogiczne do tych, jakie obowiązują w przypadku sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-82.17" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana dziesiąta jest zmianą redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-82.18" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana jedenasta, też istotny zapis, dotyczy konsekwencji naruszenia prawa przez sędziego. Art. 41b przesądza o obligatoryjnym zawieszeniu sędziego w czynnościach służbowych, a w wypadku zezwolenia sądu dyscyplinarnego - o pociągnięciu go do odpowiedzialności karnej w związku z przestępstwem umyślnym. Do tej pory to zawieszenie było fakultatywne. Obecnie pozostaje możliwość fakultatywnego zawieszenia przy przestępstwach nieumyślnych.</u>
          <u xml:id="u-82.19" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana dwunasta reguluje sprawę służby aplikantów, powołania i funkcjonowania aplikantów. To jest art. 49.</u>
          <u xml:id="u-82.20" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zmiana trzynasta dotyczy również aplikantów. Umożliwia im składanie egzaminów łącznie z aplikantami z sądów powszechnych oraz reguluje zasady zwalniania ich ze służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-82.21" who="#SenatorRafałŚlusarz">I ostatnia zmiana - czternasta. Precyzuje w art. 70, które przepisy ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych stosuje się do sądów wojskowych, sędziów wojskowych i ławników.</u>
          <u xml:id="u-82.22" who="#SenatorRafałŚlusarz">I to są zmiany dotyczące ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-82.23" who="#SenatorRafałŚlusarz">W art. 2 macie państwo zmiany dotyczące ustawy - Prawo o służbie wojskowej żołnierzy zawodowej. Są propozycje dwóch zmian. Pierwsza zmiana to wprowadzenie do definicji żołnierza zawodowego w art. 6 wyrazów: „służbę asesorów i sędziów”, czyli poszerzenie tej definicji o żołnierza zawodowego pełniącego stałą służbę asesora i sędziego. Zmiana druga, wynikająca z przyjętych zmian w poprzedniej ustawie, dotyczy określenia zasad przyznawania stopni kandydatom na sędziów. To jest art. 32.</u>
          <u xml:id="u-82.24" who="#SenatorRafałŚlusarz">Wysoka Izbo, w dniu 5 września 2006 r. Komisja Obrony Narodowej zebrała się i debatowała nad tą ustawą. Debata inspirowana była głównie uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, a dotyczyły one trzech spraw.</u>
          <u xml:id="u-82.25" who="#SenatorRafałŚlusarz">Pierwsza wątpliwość Biura Legislacyjnego dotyczyła wspomnianego przed chwilą przeze mnie artykułu zawierającego definicję żołnierza zawodowego. W tej definicji nie użyto określenia: „aplikant”. W związku z tym powstała wątpliwość, czy nie jest to przeoczenie. Przyjęliśmy wyjaśnienie przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, że aplikanci pełnią służbę terminową i w związku z tym definicja tej służby zawarta jest w ogólnej definicji żołnierza zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-82.26" who="#SenatorRafałŚlusarz">Kolejna uwaga dotyczyła sformułowania „utrata sił” użytego w noweli. To jest art. 35 §3, chodzi o odchodzenie sędziów ze służby zawodowej w wojsku. Problem wynikał z tego, że to określenie wydawało się nie mieć umocowania w innych aktach prawnych. Przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości wyprowadzili nas tutaj z błędu co do tego. Jest to rozwiązanie analogiczne do ustawy o ustroju sądów powszechnych. Mało tego, to jest w art. 180 konstytucji. Chociaż komisja dostrzega pewien problem wynikający z tego, że kryterium choroby i utraty sił jest podstawą do tego, żeby sędzia stracił orzeczeniem komisji możliwość wykonywania służby zawodowej w wojsku, to samo określenie dotyczy odchodzenia sędziów z zawodu, to komisja nie podjęła tej wątpliwości Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-82.27" who="#SenatorRafałŚlusarz">I trzecia uwaga legislatora dotyczyła art. 70. To jest zmiana czternasta w art. 1. Dopatrzono się, i słusznie, tego, że zbędnie rozszerzono zmianę na cały art. 70, podczas gdy zmiana dotyczy tylko art. 70 §1 ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych. Byłoby to niespójne choćby z art. 467 §1 ustawy. Komisja podzieliła, zresztą z przedstawicielami ministerstwa, opinię legislatora. W efekcie tego otrzymujecie państwo poprawkę do ustawy zawartą w druku nr 225A.</u>
          <u xml:id="u-82.28" who="#SenatorRafałŚlusarz">Podczas debaty w komisji pojawiały się wątpliwości co do zapisów umożliwiających usunięcie sędziego zawodowego wojskowego, który na przykład nie przeszedł testów sprawnościowych. Mogłoby to zostać potraktowane jako ubytek sił i w związku z tym taki sędzia mógłby zostać zdyskwalifikowany. Komisja wysłuchała i chyba zaakceptowała, bo nie było to już poddane pod głosowanie, argumentację przedstawiciela Departamentu Kadr Ministerstwa Obrony Narodowej, podkreślającego przede wszystkim bardzo, bardzo zróżnicowany charakter testów sprawnościowych, dopasowywanych do funkcji, którą się pełni w wojsku. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-82.29" who="#SenatorRafałŚlusarz">Po drugie, z uwagi na to, że jest to orzeczenie administracyjne, zabezpieczeniem jest droga odwoławcza od tego orzeczenia, która będzie chroniła przed jakimś nadużyciem, nadinterpretacją tych zapisów, które znajdą się w noweli.</u>
          <u xml:id="u-82.30" who="#SenatorRafałŚlusarz">Po przyjęciu jednogłośnie tej jednej poprawki, komisja wnosi o przyjęcie ustawy z zaproponowaną poprawką. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności, senatora Janusza Kubiaka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorJanuszKubiak">Panie Marszałku! Szanowni Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#SenatorJanuszKubiak">Wobec tak dokładnego, pełnego sprawozdania wygłoszonego przed chwilą przez mego kolegę, pana senatora Ślusarza, mogę powiedzieć, że nie mam prawie nic do dodania, żeby nie powiedzieć, że nic. Chciałbym tylko poprzeć to, co powiedział mój przedmówca, omawiając każdą zmianę, jak i poprzeć tę poprawkę, którą przyjęła Komisja Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#SenatorJanuszKubiak">Komisja Praw Człowieka i Praworządności wiedząc o przyjętej poprawce, gdyż obradowała dzień później niż Komisja Obrony Narodowej, wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#SenatorJanuszKubiak">Ale w trakcie dyskusji w Komisji Praw Człowieka i Praworządności pojawiła się kwestia korelacji przepisów ustawy - Prawo o sądach wojskowych i ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Między innymi chodziło o art. 32, związany z ujednoliceniem zapisów wynikających z art. 111 pkt 5, dotyczącego osiągnięcia wieku sześćdziesięciu lat, kiedy to rozwiązuje się stosunek służbowy sędziego wojskowego. Oczywiście sędziowie w służbie pracują do sześćdziesięciu pięciu lat. Poprzedni zapis mówił, że z chwilą osiągnięcia sześćdziesiątego roku życia. Ale z tej racji, że zapis „osiągnął wiek sześćdziesięciu lat” znajduje się w ustawie o żołnierzach zawodowych przyjęto również tę koncepcję w proponowanej zmianie.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#SenatorJanuszKubiak">Zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Praw Człowieka i Praworządności, wnoszę o przyjęcie bez zaproponowanych poprawek, oczywiście poza poprawką Komisji Obrony Narodowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Ziółkowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zgodnie z Regulaminem Senatu chcę zapytać: czy ktoś z państwa senatorów chce zadać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę pytanie do któregokolwiek z dwóch senatorów sprawozdawców? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości. Jeszcze raz zatem witam pana wiceministra Andrzeja Dudę. Czy chciałby pan zabrać głos w tym punkcie obrad Senatu?</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Andrzej Duda: Tak, zabiorę głos.)</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Przedstawione dzisiaj sprawozdania Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Obrony Narodowej z prac nad ustawą o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych były niezwykle dokładne. Myślę, że w dokonanych prezentacjach panowie senatorowie sprawozdawcy w sposób wyczerpujący omówili podstawowe zmiany znowelizowanych ustaw czy może nawet praktycznie wszystkie zmiany, jakie zostały zaproponowane w tej nowelizacji. Chciałbym za tę prezentację bardzo podziękować.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Pragnę również podziękować obydwu komisjom, które niezwykle wnikliwie i sprawnie pracowały. Wiele pytań zadawanych w toku prac komisji pozwoliło na wyjaśnienie wątpliwości, które państwu senatorom się tutaj nasuwały. Myślę, że to niewątpliwie wpłynęło na przybliżenie tej tematyki i pozwoliło zrozumieć istotę tych zmian, które zostały zaproponowane. Efektem tych prac jest przedstawienie również zasadnej korekty, zawartej w sprawozdaniu Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Proszę państwa, nie będę już wnikał szczegółowo i omawiał poszczególnych zaproponowanych zmian. Jak wspomniałem, panowie senatorowie dokonali tego w sposób bardzo wyczerpujący. Chciałbym jedynie podkreślić, że prezentowany projekt był opiniowany przez Krajową Radę Sądownictwa, a proponowane zmiany zostały przyjęte pozytywnie. Projekt był udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Nadto zainteresowania pracami nad projektem ustawy, o którym mowa w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa nie zgłoszono.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Materia projektowanej nowelizacji leży także poza zakresem spraw regulowanych przez prawo Unii Europejskiej. Dlatego też uprzejmie państwa proszę o przyjęcie tego projektu. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Może jeszcze przez chwilę pan minister zostanie.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie panu ministrowi?</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Bentkowski. Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Panie Ministrze, najpierw pytanie zupełnie niewinne. Rozumiem, że możliwość przechodzenia sędziów wojskowych do sądów powszechnych z chwilą, kiedy utracą możliwość wykonywania tego zawodu w ramach sądów wojskowych, to jest pewna nowość. Ale mam w związku z tym pytanie. Otóż przewidziano możliwość odejścia i sędzia sądów wojskowych odchodzi z chwilą ukończenia sześćdziesięciu lat. Czy wtedy taki sędzia będzie mógł również przechodzić do sądu powszechnego? Tam przecież jest okres trwania pracy do sześćdziesięciu pięciu lat z możliwością przedłużenia do siedemdziesięciu lat. To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#SenatorAleksanderBentkowski">I drugie pytanie. Czy może pan mi podać, może ma pan w pamięci to, jaki jest wpływ spraw w sądach wojskowych pierwszej instancji?</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Trzecie pytanie, jaka jest liczba sędziów wojskowych orzekających w sądach pierwszej instancji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Szanowny Panie Senatorze, jeżeli chodzi o pytanie pierwsze, zaproponowano taki tryb w celu usunięcia pewnych zjawisk niekorzystnych, z którymi mogliśmy mieć do tej pory do czynienia. Obecny tryb będzie następujący. Otóż sędziemu w każdym przypadku, jeżeli następuje przejście w stan spoczynku sędziego sądu wojskowego - co może nastąpić z dwóch przyczyn: albo wskutek upływu określonego wieku, albo na skutek orzeczenia dokonanego przez stosowną komisję wojskową, które sprowadza się do tego, że sędzia ów nie może pełnić służby żołnierza zawodowego - zawsze przysługuje uprawnienie do ubiegania się o przeniesienie go przez Krajową Radę Sądownictwa. Krajowa Rada Sądownictwa będzie go rekomendowała prezydentowi do powołania jako sędziego sądu powszechnego. Przyjęliśmy taką jednolitą regulację i to rozwiązanie będzie stosowane. Po prostu taki sędzia, który na podstawie proponowanych przepisów i odpowiedniego orzeczenia, czy też uzyskania odpowiedniego wieku znajdzie się w stanie spoczynku, będzie uprawniony do tego, aby jednak ubiegać się jeszcze o możliwość orzekania jako sędzia sądu powszechnego na zasadach przewidzianych dla sędziów sądu powszechnego. Taka jest propozycja. Do tego ona się sprowadza.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Jeżeli chodzi o pytanie drugie, to muszę przyznać, że w tej chwili nie dysponuję danymi statystycznymi i sądzę, że taka odpowiedź może zostać panu senatorowi przez ministra udzielona na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Było jeszcze, Panie Ministrze, pytanie trzecie, tak?</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Senator Aleksander Bentkowski: W pytaniu trzecim pytałem o liczbę sędziów orzekających w pierwszej instancji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Przyznam się, że nie mam w tej chwili takich danych. Mogę panu senatorowi takiej odpowiedzi udzielić na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#komentarz">(Senator Aleksander Bentkowski: Dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">To są po prostu dane statystyczne. Nie mam ich w tej chwili ze sobą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Ludwik Zalewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#SenatorLudwikZalewski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#SenatorLudwikZalewski">Panie Ministrze, art. 5 ustawy o służbie żołnierzy zawodowych mówi, że żołnierza do wojskowej komisji lekarskiej kieruje się, jeżeli w jego stanie zdrowia nastąpiło pogorszenie uniemożliwiające lub utrudniające wykonywanie zadań służbowych. Czy ta utrata sił nie mieści się w tym właśnie pojęciu? To jest jedno.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#SenatorLudwikZalewski">I drugie pytanie. Czy w związku z tym naniesiemy taką samą poprawkę do nowelizowanej ustawy o służbie żołnierzy zawodowych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościAndrzejDuda">Proszę państwa, w proponowanym rozwiązaniu przyjęto zapis analogiczny, jaki jest w ustawie o ustroju sądów powszechnych, po to, aby podkreślić w pewnym stopniu te ograniczenia, które tam zostały przewidziane do orzekania o przejściu sędziów w stan spoczynku, czyli chorobę lub utratę sił. W istocie jednak prosiłbym, abyście państwo rozważając te dwie kwestie pamiętali, że jeżeli chodzi o sędziów sądów wojskowych nie możemy tutaj mówić ogólnie o utracie sił czy chorobie, ale właśnie z punktu widzenia wymagań, które dla pełnienia danej funkcji są przewidziane dla żołnierza zawodowego. To są dwie zupełnie odrębne kategorie. One mogą w pewnym stopniu się pokrywać, ale to nie jest reguła. To nie jest tak, że zawsze utrata sił czy choroba, na jaką zapadnie sędzia sądu wojskowego, będzie oznaczała chorobę lub utratę sił wystarczającą do tego, aby sprowadzić w stan spoczynku sędziego sądu powszechnego. Tutaj te wymagania są podwyższone, bo te wymagania dotyczą rozstrzygania o możliwości pełnienia zawodowej służby wojskowej. Tylko terminologia została tutaj, w ustawach, ujednolicona, ale jak gdyby w obrębie desygnatów tych dwóch pojęć są różnice. Ponadto różne organy będą o tym orzekały: w pierwszym wypadku, w wypadku sędziów wojskowych, będziemy mieli wojskowe komisje lekarskie, a jeżeli chodzi o sędziów sądów powszechnych, mamy lekarzy orzeczników ZUS. Dlatego myślę, że nie ma jakichś specjalnych wątpliwości co do tego, że ta sytuacja mogłaby tworzyć jakieś niebezpieczeństwo dla sędziów sądów wojskowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, nie widzę więcej chętnych do zgłoszenia pytań.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chciałbym zatem otworzyć dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominam też o wymogach regulaminowych, dotyczących zwłaszcza czasu przemówień i obowiązku składania wniosków o charakterze legislacyjnym na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Oddaję głos panu senatorowi Piotrowi Zientarskiemu.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan będzie łaskaw, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Sam jestem synem sędziego i wieloletnim praktykiem, dlatego materia ta jest mi bliska. Ponadto występowałem przez wiele lat jako obrońca przed sądami wojskowymi.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Generalnie oceniam oczywiście pozytywnie te zmiany nowelizacyjne. Mam jednak jedną poprawkę legislacyjną, którą składam i którą uzasadnię w swoim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#SenatorPiotrZientarski">Zgodnie ze zmianą wprowadzaną do art. 35 §3 ustawy nowelizowanej, sędziego przenosi się w stan spoczynku, jeżeli z powodu choroby lub utraty sił uznany został orzeczeniem wojskowej komisji lekarskiej za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej. Cytowany zapis poddać należy ocenie z punktu widzenia spójności z ustawą o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Ze względu na fakt, iż sędziowie sądu wojskowego pełnią zawodową służbę wojskową - jednoznacznie wskazuje na to art. 2 ustawy o zmianie ustawy, wprowadzający zmiany w zakresie definicji żołnierza zawodowego - stosuje się do tych podmiotów ustawę o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Zgodnie z art. 111 pkt 3 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, żołnierza zawodowego zwalnia się z zawodowej służby wojskowej wskutek ustalenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do służby wojskowej. W związku z powyższym trudno znaleźć uzasadnienie dla szczegółowego określenia podstaw wydawanych w stosunku do sędziów sądów wojskowych orzeczeń wojskowej komisji lekarskiej o niezdolności do służby wojskowej, które sprowadzają się do choroby lub utraty sił.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#SenatorPiotrZientarski">Ten problem był już podnoszony przez referenta, pana senatora Ślusarza. Jak słyszeliśmy, problem ten budził wątpliwości Biura Legislacyjnego, ale tylko w pewnym zakresie, mianowicie w kwestii utraty sił. Ja nie uczestniczyłem osobiście w pracach komisji praw człowieka i niezależnie od jej wątpliwości nasunęły mi się wątpliwości, z którymi się teraz dzielę, wątpliwości w szerszym zakresie, bo chodzi nie tylko o tę kwestię utraty sił.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#SenatorPiotrZientarski">Otóż bardziej właściwe z punktu widzenia jednolitości regulacji zakresu służby wojskowej byłoby sformułowanie treści analizowanego przepisu w następujący sposób: sędziego przenosi się w stan spoczynku, jeżeli uznany został orzeczeniem wojskowej komisji lekarskiej za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#SenatorPiotrZientarski">Słyszeliśmy też przed chwilą z ust pana ministra, że inne jest znaczenie utraty sił i choroby, jeśli chodzi o sędziów sądów wojskowych i sędziów sądów powszechnych. Tu mogą być rozbieżności. Żeby uniknąć tych rozbieżności, między innymi żeby uniknąć tutaj kwestii związanych z różną interpretacją tych samych pojęć, uważam, że ta poprawka, którą złożyłem, jest uzasadniona. Złożyłem ją wczoraj naszemu senackiemu Biuru Legislacyjnemu i Biuro Legislacyjne podzieliło w całości mój pogląd.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#SenatorPiotrZientarski">Proponowany zapis w pierwszej kolejności ujednolici terminologię ustawową z zakresu zawodowej służby wojskowej, istniejącą na gruncie ustawy o ustroju sądów wojskowych i ustawy o wojskowej służbie żołnierzy zawodowych. Po drugie, z punktu widzenia praktycznego stosowania przepisu, umożliwi wojskowym komisjom lekarskim pełne wykorzystywanie dorobku praktyki powstałej na gruncie dotychczasowych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#SenatorPiotrZientarski">Zwrócić należy również uwagę na sposób interpretacji przesłanek - o czym już wspominałem - choroby lub utraty sił, których zaistnienie stanowi warunek konieczny do wydania orzeczenia komisji lekarskiej w stosunku do sędziego sądu wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#SenatorPiotrZientarski">Prawdą jest, że ustawa o ustroju sądów powszechnych zawiera analogiczną regulację odnoszącą się do przechodzenia w stan spoczynku sędziów sądów powszechnych - jest to art. 17 ust. 1. Jednak w odniesieniu do sędziów sądów wojskowych chodzi o niezdolność do pełnienia zawodowej służby wojskowej, zaś w odniesieniu do sędziów sądów powszechnych - o trwałą niezdolność do pełnienia obowiązków sędziego. Są to zupełnie inne pojęcia.</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#SenatorPiotrZientarski">Nie ulega wątpliwości, iż wymagania w zakresie zawodowej służby wojskowej i wymagania dotyczące pełnienia obowiązków sędziego cechują znaczne odmienności, co implikuje wniosek, iż zakres stosowania przepisów jest różny, a to uniemożliwia przyjęcie dorobku praktyki medycznej powstałej na gruncie ustawy o ustroju sądów powszechnych do stosowania na gruncie ustawy o ustroju sądów wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-97.11" who="#SenatorPiotrZientarski">Teza powyższa znajduje również potwierdzenie w dalszej części art. 35 §3 ustawy o zmianie ustawy, zgodnie z którym sędzia sądu wojskowego, jeżeli zostanie uznany za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej, może zostać powołany na urząd sędziego sądu powszechnego.</u>
          <u xml:id="u-97.12" who="#SenatorPiotrZientarski">Reasumując, stwierdzić należy, iż w świetle zasady racjonalnego ustawodawcy, jak również ze względu na jednolitość i spójność ustawodawstwa, co znajduje bezpośrednie przełożenie na jednolitość praktyki, omówiona powyżej zmiana, zgodna z treścią poprawki, którą pozwoliłem sobie przedłożyć, jest konieczna. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kolejnym mówcą jest pan senator Ludwik Zalewski.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#SenatorLudwikZalewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#SenatorLudwikZalewski">Od najdawniejszych czasów regulamin wojskowy zawsze był jasny, zrozumiały dla wszystkich: dla szeregowca, dla kaprala, dla kapitana i dla generała. Nigdy też nie tworzono odrębnych przepisów dla określonych grup żołnierzy. Ustawa zasadnicza określa jednoznacznie warunki zwalniania z zawodowej służby wojskowej. Art. 111 pkt 3, 4 i 5 tej ustawy określają to wyraźnie. A utrata sił przez sędziego... Ustawa określa również sposób zwalniania żołnierza zawodowego. Jest w ustawie też wyraźnie napisane, że sędzia wojskowy jest również żołnierzem zawodowym.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#SenatorLudwikZalewski">Może byśmy wprowadzili zapis „utrata zdolności bojowej przez innych żołnierzy”? Będziemy wkrótce tworzyć nową ustawę, będziemy tu nad nią debatować. Czy nie ma potrzeby wymyślenia nowych określeń dotyczących stanu zdrowia żołnierzy, którzy wracają z Iraku, a może z Afganistanu? Myślę, że są znacznie większe potrzeby, jakieś większe nowe problemy, problemy psychiczne czy inne... Tym bardziej że tu jest ujęte to tak, iż o niezdolności decyduje wojskowa komisja lekarska. Bo nie wiem, czy się przesłyszałem, że orzeczenia jakichś innych komisji... Sędziego przenosi się w stan spoczynku, jeżeli z powodu choroby lub utraty sił uznany został orzeczeniem wojskowej komisji lekarskiej za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej. Jest tam mowa o „wojskowej komisji lekarskiej”, wojskowej, a więc o takiej, która ma możliwość określenia, kto na jakim stanowisku jakie wymogi powinien spełniać.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#SenatorLudwikZalewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Nie otrzymałem jasnej odpowiedzi. Nie otrzymałem, więc te kwestie są dla mnie niezrozumiałe. Na przykład nie wiem, czy chodzi tu o możliwość zwolnienia sędziego w dowolnej chwili, między jednym egzaminem z wf a drugim, czy może o uzyskanie przez tę grupę pewnych uprawnień, ponieważ z wnioskiem do komisji występuje sam zainteresowany lub jego przełożony. I jeśli komisja rzeczywiście potwierdzi - a my w ustawie umożliwimy coś takiego - że sędzia utracił siły, co to będzie oznaczać? A może to jest tylko kwestia dodatku do emerytury? O co tu chodzi? Nie uzyskaliśmy na to jasnej odpowiedzi. Ja w każdym razie, tak na to patrząc, jestem o tym, co powiedziałem, przekonany.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#SenatorLudwikZalewski">Chciałbym, jako żołnierz zawodowy, chociaż już były, żebyśmy poprawkę co do tego wnieśli, zwłaszcza że niedługo będziemy dyskutować nad nową ustawą, która będzie dotyczyć dużej, naprawdę dużej grupy naszych żołnierzy. Dlatego też, Panie Marszałku, popieram poprawkę zgłoszoną przez mojego poprzednika. Wnoszę również, żeby w art. 1 pkt 6 w §3 skreślić wyrazy „z powodu choroby lub utraty sił”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o zabranie głosu pana senatora Aleksandra Bentkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#SenatorAleksanderBentkowski">W całości popieram poprawkę pana senatora Zientarskiego. Rzeczywiście, jednolitość nazewnictwa jest, powiedziałbym, nie tylko niezbędna, ale i kluczowa dla jasności ustawy - i to bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Ale chciałbym kilka zdań powiedzieć na temat zupełnie inny, jakkolwiek całkowicie związany z dzisiejszą problematyką. Otóż nie wiem, czy państwo wiecie, że sędziowie i w ogóle sądy wojskowe w Polsce są zupełnym anachronizmem. I w moim przekonaniu powinny już mieć zmieniony status. Wpływ spraw w sądach wojskowych jest przynajmniej dziesięciokrotnie mniejszy niż w sądach powszechnych. Co to znaczy? Że sędziowie wojskowi mają obciążenie przynajmniej dziesięciokrotnie mniejsze niż mają sędziowie pracujący w sądach powszechnych. To jest, na szczęście, zupełnie naturalne, że tych spraw jest tak mało, bo i wojska mamy coraz mniej. I dlatego to obciążenie jest zdecydowanie mniejsze. Zresztą już dziesięć lat temu, kiedy sprawdzałem te sprawy i kiedy wojska było więcej niż teraz, to obciążenie było mniej więcej dziewięcio-, dziesięciokrotnie mniejsze niż obecnie. No i ja zadałem dzisiaj pytanie panu ministrowi - i, jak sądzę, niebawem otrzymam dokładne dane - jaki jest wpływ spraw do sądów pierwszej instancji i jaka jest liczba sędziów pracujących w sądach pierwszej instancji, a także identyczne pytanie dotyczące sądów drugiej instancji.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Proszę państwa, my utrzymujemy system sądów wojskowych w takim kształcie, w jakim on jest, po prostu w wyniku zwykłej tradycji. Dzisiaj sędzia pracujący w sądzie wojskowym załatwia jedną bądź dwie, najwyżej trzy sprawy w miesiącu. Sprawy przed sądami wojskowymi odbywają się też z niebywałą celebrą, bo jest na to bardzo dużo czasu. Ponadto tak dokładnie protokołowanych spraw jak są one protokołowane w sądach wojskowych nie widziałem nigdzie w sądach powszechnych. Uzasadnienia pisane są natychmiast, tego samego dnia, bo sędziowie poza tym nie mają co robić, więc trzeba tylko poczekać, a napiszą uzasadnienie natychmiast. No i uzasadnienie jest ogłaszane natychmiast, co się nie zdarza w sądach powszechnych. Może to i dobrze. Ale czy stać nas na taką rozrzutność? Proszę państwa, no, nic nie stoi na przeszkodzie - przy czym abstrahuję tu od całego szacunku dla sądów wojskowych - żeby stworzyć wydziały, po prostu wydziały wojskowe w sądach powszechnych. W kilku sądach powszechnych, grodzkich - powtarzam: w kilku, może najwyżej w kilkunastu - można by stworzyć wydziały, w których byłoby po trzech, czterech sędziów wojskowych, podobnie w sądach okręgowych dla drugiej instancji. O tym, że taki precedens w Polsce jest, niech świadczy Izba Wojskowa w Sądzie Najwyższym, której sędziowie, właśnie dlatego, że nie bardzo mają co robić w swojej izbie, są wykorzystywani, zgodnie z przepisami ustawy o Sądzie Najwyższym, do orzekania w sprawach powszechnych i w Izbie Karnej Sądu Najwyższego. Dlaczego więc sędziowie sądów wojskowych, zresztą bardzo dobrzy sędziowie, nie mieliby orzekać w sprawach w sądach powszechnych? Dlaczego nie mieliby być wykorzystywani, zgodnie ze swoją wiedzą, na potrzeby sądownictwa?</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Za sprawą tej ustawy wprowadzamy pewne ujednolicenia - dajemy sędziom wojskowym możliwość korzystania z wszystkich preferencji, jakie posiadają sędziowie sądów powszechnych. Mało tego, idziemy nawet dalej, bo sędzia sądu powszechnego musi pracować do sześćdziesiątego piątego roku życia, a sędzia sądu wojskowego tylko do sześćdziesiątego roku życia. Nie wiem, dlaczego tak jest. No, skoro dajemy tu wszystkie plusy, to w takim razie powinno być także wydłużenie czasu pracy, tym bardziej że sędzia wojskowy musi spełniać pewne określone warunki fizyczne, musi mieć pewne predyspozycje do pełnienia tej funkcji, bo ciągle jeszcze jest oficerem.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#SenatorAleksanderBentkowski">A więc, Szanowny Panie Ministrze, ja prosiłbym, żeby zwrócić na to uwagę. Nie ma - poza sentymentem i tradycją - żadnych innych uwarunkowań dotyczących utrzymania odrębności sądów wojskowych od powszechnych. Sądy wojskowe mogą funkcjonować w ramach sądów powszechnych. Mało tego, ci sędziowie mogą wyznaczać sesje, mogą się ubierać w mundury i sądzić tak, jak dzisiaj sądzą. Po co utrzymywać te sądy w garnizonach? Po co tam tworzyć niepotrzebne służby? I mało tego, dlaczego ci sędziowie mają się tak śmiertelnie nudzić w swojej pracy? Bo jeśli sędzia orzeka trzy razy w miesiącu czy dwa razy w miesiącu, to jest to, że tak powiem, lekkomyślne niewykorzystywanie jego predyspozycji i umiejętności do pracy w sądownictwie. Proszę spokojnie to rozważyć. I proszę nie myśleć, że zamierzam takimi wnioskami pozbawiać kompetencji pana ministra obrony narodowej, no bo takie są czasami nieporozumienia - w dalszym ciągu może on powoływać sędziów sądów wojskowych, nic nie stoi temu na przeszkodzie. Chodzi tylko o to, żeby pod względem organizacyjnym lepiej tych sędziów wykorzystać, żeby po prostu mogli oni częściej i z pożytkiem dla społeczeństwa orzekać również w sądach powszechnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Piotr Łukasz Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jako praktyk - zresztą w poprzedniej kadencji wróciłem do wykonywania zawodu, ponadto w latach osiemdziesiątych stawałem jako obrońca w procesach politycznych przed sądami powszechnymi i przed sądami wojskowymi - opowiadam się za utrzymaniem odrębności sądów wojskowych i prokuratur wojskowych. Wydaje mi się, że jedną sprawą jest utrzymanie tej odrębności, a drugą - dobre wykorzystanie kadr sądów wojskowych i prokuratur wojskowych w sądownictwie cywilnym, dla jego uzdrowienia.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Już w latach osiemdziesiątych, kiedy to, po okresie stalinowskim, w sądownictwie wojskowym nie robiło się kariery politycznej... Tu przypomnę, że prezesi sądów powszechnych i wielu sędziów sądów powszechnych było nomenklaturowo desygnowanych, a tak nie było w sądach wojskowych, tam takich karier się nie robiło. I muszę powiedzieć ze swojej praktyki, że największym zaskoczeniem było dla mnie to, że sądy wojskowe, z wyjątkiem paru zbrodniczych sądów - a twierdzę, że Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni był sądem, który popełniał zbrodnie komunistyczne przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, co formuję z całą odpowiedzialnością - i z wyjątkiem paru sędziów, których możemy sobie wymienić z imienia i nazwiska, przestrzegały procedury, nie łamały praw człowieka w zakresie gwarancji prawa do obrony, tak jak to robiły sądy powszechne. Bo sądy powszechne pod tym względem po prostu się prostytuowały politycznie. Dyscyplina sądów wojskowych w zakresie posłuszeństwa prawu, dbania o ekonomię procesową, solidność stosowania procedur i prawa może być dzisiaj wzorcowa dla sądów powszechnych, w których w większości panuje znakomite rozprężenie i sobiepaństwo. Przykładem tego w sądach powszechnych są chociażby - co mówię pod adresem pana ministra, bo myślę, że wreszcie należy to ukrócić - sprawy, które powinny być w pierwszej kolejności załatwiane, sprawy związane ze stosunkiem pracy, a te są najdłużej załatwiane. Trwające po parę lat sprawy, które mają priorytet ustawowy, w gruncie rzeczy są kpiną z praktyki wymiaru sprawiedliwości w III Rzeczypospolitej, kpiną jest to, co się dzieje w sądach powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Tego nie można powiedzieć o sądach wojskowych. Moja praktyka i stykanie się z sądami wojskowymi pokazują mi, że dzisiaj to jest jedyna zdrowa część polskiego wymiaru sprawiedliwości, powtarzam: jedyna zdrowa część polskiego wymiaru sprawiedliwości. Tak to oceniam jako praktyk.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">W związku z tym nie degradujmy tych sądów, żeby w to bezhołowie, które ma miejsce w sądach powszechnych, włożyć jeszcze te sądy. Tak, delegować sędziów, żeby dyscyplinowali i przywoływali do porządku sądownictwo powszechne. Bo nie jest to problem systemu prawa. Jest to problem praktyki, z którym jak dotąd minister sprawiedliwości, minister Ziobro, który ma dobre zamiary, się nie uporał, powiedzmy sobie.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Druga kwestia jest taka, czy przy tych sądach wojskowych nie lokować tego, co jest w tej chwili priorytetem. Wydziały lustracyjne - już widzę to działanie - czy sądy pracy w ramach ustawy o ujawnianiu... Jak to pójdzie do sądów pracy, to my z tymi procesami nie uporamy się przez najbliższych parę lat. Jeżeli delegujemy tam sędziów do zadań cywilnych, sędziów stosujących rygor i dyscyplinę z procedur, które powszechnie obowiązują, ale które są stosowane z pełnym zakresem odpowiedzialności za ekonomię procesową przez sądy wojskowe, to jest szansa, że sprosta się temu zagadnieniu. Po co to mówię? Po to, żeby nie wylewać dziecka z kąpielą. Tak, dzisiaj potrzebna jest uzdrawiająca interwencja pochodzącej z sądownictwa wojskowego dyscypliny w sądownictwie powszechnym.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">I to poddaję pod rozwagę panom z Ministerstwa Sprawiedliwości i z Ministerstwa Obrony Narodowej. Współdziałanie tych dwóch resortów jest w tej chwili pilną potrzebą, żeby uzdrowić to, co się dzieje w sądownictwie powszechnym i cywilnym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zgodnie z Regulaminem Senatu zamykam dyskusję...</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#komentarz">(Senator Aleksander Bentkowski: Przepraszam bardzo, Panie Marszałku, czy można ad vocem dwa słowa?)</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Ja tylko chciałbym... Porównując to, pan senator Andrzejewski tak bardzo negatywnie przedstawił pracę sądów powszechnych, a jednocześnie w tak doskonałym świetle pracę sądów wojskowych... Ja nie odnoszę się do historii. Też w tym czasie występowałem przed sądami wojskowymi i wiem, jak to było, że były różne sądy. Rzeczywiście, były sądy, które mogłyby być przykładem dla sądów powszechnych. Ale nie o to mi chodzi. Chodzi mi o to, Panie Senatorze Szanowny, że sędzia sądu karnego, powszechnego wydaje średnio dwadzieścia, trzydzieści orzeczeń, wyroków w ciągu miesiąca, a sędzia sądu wojskowego wydaje jeden bądź dwa wyroki. Może więc sobie cyzelować to tak, jak tylko zechce, i może tym się bawić tak, jak tylko zechce. Może sobie prowadzić tę sprawę koncertowo i wzorcowo. Ale on ma na głowie nie czterdzieści spraw, tylko jedną. Stąd porównywanie pracy sędziego sądu wojskowego i sędziego sądu powszechnego nijak się ma do rzeczywistości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Poproszę jeszcze o minutę.)</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Minuta, Panie Senatorze, tak?</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Przysługuje mi pięć minut, ale wykorzystam pół minuty.)</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">To proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Każdy sądzi po sobie, Panie Marszałku. Ale odpowiadam. Nie chodzi tutaj o to, żeby dezawuować sądownictwo powszechne. Jest rozwiązanie i prosiłem, żeby nie mylić tych dwóch kwestii. Chodzi o to, żeby w tej sytuacji delegować sędziów wojskowych do sądów cywilnych, aby pokazali naszym sędziom, jak się pracuje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chcę powiedzieć, że w tej sprawie oczywiście nie było wniosków o charakterze legislacyjnym, ale w ogóle były wnioski o charakterze legislacyjnym, bo złożono te dwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chciałbym zapytać pana ministra, czy do tych wniosków, które zostały złożone, pan minister chce się ustosunkować? Oczywiście nie musi pan.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Andrzej Duda: Nie, dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W takim razie, ponieważ zostały złożone owe wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z Regulaminem Senatu proszę Komisję Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisję Obrony Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W tym momencie zamykam punkt piąty.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym trzecim posiedzeniu 24 sierpnia, a do Senatu została przekazana 25 sierpnia. Marszałek Senatu skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska. Komisje rozpatrzyły ją i przygotowały sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 220, a sprawozdania w drukach nr 220A i 220B.</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Czesława Żelichowskiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Mam zaszczyt w imieniu senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawić sprawozdanie komisji z prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Panie i panowie senatorowie otrzymali druki nr 220, 220A i 220B, które dotykają przedmiotowej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Projekt ustawy to projekt poselski, rozpatrzony przez Sejm, umieszczony w drukach nr 640 i 773.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Ustawa przywraca stan prawny sprzed 1 lipca 2005 r. w zakresie określenia wysokości górnej i dolnej stawki opłaty eksploatacyjnej za wydobywanie wód termalnych.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Sejm uchwalił ustawę na dwudziestym trzecim posiedzeniu w dniu 24 sierpnia bieżącego roku. Do Senatu została ona przekazana w dniu 25 sierpnia bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zajmowała się tym projektem na posiedzeniu, które odbyło się 5 września. Komisja nie wniosła o przyjęcie żadnych poprawek do ustawy. Uchwała została przyjęta przez komisję jednogłośnie, została zaopiniowana pozytywnie i rekomenduję Wysokiej Izbie jej przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska, pana senatora Marka Waszkowiaka - chyba po raz pierwszy widzę pana w takiej roli - o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#SenatorMarekWaszkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#SenatorMarekWaszkowiak">Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska również rozpatrywała tę ustawę. Była pełna jednomyślność, ponieważ senatorowie uważają, że stawka ta jest niepotrzebna. Kwota, którą się uzyskuje z tych opłat, to jest 870 tysięcy zł w skali kraju, zatem koszt pozyskiwania tych pieniędzy jest większy niż pożytek z tego, a tak naprawdę geotermia bez pomocy państwa, bez pomocy narodowego funduszu sama nie funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#SenatorMarekWaszkowiak">A zatem komisja uznała, że wniosek jest zasadny i prosi Wysoki Senat o poparcie tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Ryszard Ciecierski.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Do którego z panów sprawozdawców skierowane jest pytanie?</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Ciecierski: Może do sprawozdawcy Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Chciałbym...)</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tak jest. To proszę stanąć tutaj na podium.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#SenatorRyszardCiecierski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#SenatorRyszardCiecierski">Chciałbym zapytać o taką sprawę: czy wynikiem naszej decyzji będą pewne uszczuplenia w dochodach samorządu terytorialnego? Bo to jest proces, który się powtarza przy różnych decyzjach ustawowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Takiego uszczuplenia, z tego, co ja pamiętam z dyskusji, w 2006 r. nie będzie. To jest kwestia budżetu na 2007 r. Tak że tutaj problemu jak gdyby nie ma.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Ciecierski: A więc będzie. Czy...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem, że jeszcze jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#SenatorRyszardCiecierski">Panie Marszałku, moje pytanie zmierzało właśnie w tym kierunku. Zatem już od 2007 r. nastąpi uszczuplenie dochodów samorządu terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#SenatorCzesławŻelichowski">Ja bym chciał uzupełnić. W skali kraju ta kwota udziału samorządów to jest 500 tysięcy zł. Powtarzam: w skali całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Ciecierski: W skali całego kraju...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem. Dziękuję w takim razie.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Więcej pytań do senatorów sprawozdawców nie ma.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została wniesiona jako poselski projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chciałbym powitać w tym momencie przedstawiciela ministra środowiska, pana podsekretarza stanu, głównego geologa kraju Mariusza-Oriona Jędryska, i zapytać, czy chciałby pan zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Jeśli mogę, to oczywiście tak.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Stanowisko rządu jest takie, że przychylamy się do tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Może teraz się ustosunkuję do zapytania pana senatora o uszczuplenia dochodów gmin. Oczywiście te uszczuplenia będą. Tak jak było powiedziane, będzie to około 500 tysięcy zł w skali kraju. Proszę jednak zwrócić uwagę na to, że jeżeli my teraz nie wspomożemy geotermii obniżeniem opłaty eksploatacyjnej do stawki zerowej, to one nie będą miały w Polsce szans na przeżycie, co będzie oznaczało, że w Polsce nie będziemy wykorzystywać ciepła ziemi do ogrzewania, a więc nie będziemy mieli w jakimś stopniu dywersyfikacji źródeł energii. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Druga sprawa. Geotermie dają miejsca pracy i geotermie pozwalają rozwijać następne miejsca pracy, na przykład w turystyce, bo można inwestować, tak jak to się dzieje na Słowacji, w parki rozrywki itd. Można również ogrzewać stawy rybne, szklarnie. Zatem, po pierwsze, dają one miejsca pracy i płacą podatki w gminach, a po drugie, jest to duży potencjał umożliwiający rozwój energochłonnych inwestycji i turystyki. Z tego gminy mogą mieć wielokrotnie większy dochód niż z opłat eksploatacyjnych, które są stosunkowo mizerne. Jeśli utrzymamy opłaty, to nie widzę możliwości, żeby się rozwijała geotermia w Polsce. Dlatego popieramy tą poprawkę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan minister właściwie odpowiedział już na pytanie pana senatora Ciecierskiego, ale chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Zbigniew Trybuła.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Trybuła: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ja chciałbym zapytać...)</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Ministrze, może ja jednak poproszę pana tutaj, żeby pan zobaczył, jak to ładnie wygląda z tej strony.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#SenatorZbigniewTrybuła">Ja chciałbym zapytać, jaki jest zasób wód termalnych w Polsce, to znaczy jaka to jest skala. Bo pan minister powiedział o tym, że będą nowe miejsca pracy, kąpieliska. Oczywiście, dobrzy by było, gdyby tak się stało. Wiemy, że Polska nie jest tak bardzo znana z tych wód termalnych, ale być może te, które są, jeśli będą dobrze wykorzystane, będą służyć rozwojowi całej gospodarki, nie tylko turystyki. I w związku z tym moje pytanie jest takie: jaki jest w Polsce zasób tych wód termalnych do wykorzystania czy ewentualnie tych, które można wykorzystać? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Szanowny Panie Marszałku! Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Otóż Polska nie jest bogatym krajem, jeśli chodzi o złoża wód termalnych. W skali Europy jest, można by powiedzieć, przeciętnym krajem. Niemniej jednak możliwości są. Istnieje tak zwana strefa Tornquista-Teisseyre'a, która oddziela platformę wschodnią od platformy zachodniej. W tej strefie mamy podwyższone temperatury, podwyższony strumień ciepła. Podobnie dzieje się w okolicach Sudetów i w niewielkiej części Karpat w okolicach Tatr, tam, gdzie w tej chwili działa Geotermia Podhalańska. Temperatury tych wód rzadko przekraczają 90°C. Zwykle to są temperatury 60–92, 93°C. Wody są zwykle zatłaczane z powrotem w złoże, powiedzmy, około 2 km dalej od miejsca, w którym są pobierane. Tak więc to jest jakiś obieg schładzanej wody.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Ja nie powiedziałem, że będą rozwijane, tylko powiedziałem, że będzie taka możliwość rozwinięcia, ponieważ wykraczałoby to poza moje kompetencje, gdybym powiedział, że ja czy Ministerstwo Środowiska będziemy próbować rozwijać gospodarkę w tym kierunku. Będziemy jednak wszelkie możliwe środki dawali na to, żeby tę geotermię rozwijać, podobnie zresztą uważam, że należy rozwijać sferę biopaliw.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Geotermię warto rozwijać dlatego, że oczywiście to implikuje powstawanie miejsc pracy i rozwój gospodarczy, ale ponadto geotermia jest nieemisyjna, to znaczy w atmosferze nie pojawia się dodatkowy dwutlenek węgla, jak to się dzieje na przykład w wypadku wykorzystania biopaliw, gdzie mamy obieg, tak naprawdę to jest obieg, a więc nie redukuje to emisji dwutlenku węgla, tylko ten dwutlenek węgla cały czas obiega: roślina i CO₂ do atmosfery po spaleniu. Dlatego Polska jako kraj może wiele uzyskać w oszczędnościach emisyjnych, a więc i w handlu emisjami możemy mieć duże zyski. Zatem jakkolwiek by patrzeć, warto inwestować w tę geotermię. Ale Polska, powtarzam, nie jest krajem, który ma wielki potencjał.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Potencjał jest jeszcze w wielu wypadkach o tyle ograniczony, że wód, tak jak powiedziałem, nie da się wykorzystać w ten sposób, że się je uwalnia, ale trzeba wiercić drugi otwór, co podraża koszty. Są to bardzo często roztwory o nieprawdopodobnym stężeniu soli, zgazowane, a więc one powodują bardzo dużą korozję, w związku z czym muszą być użyte drogie materiały. Dlatego geotermia jest drogim przedsięwzięciem. Niemniej jednak po usunięciu tej przeszkody, związanej z opłatą eksploatacyjną, jest szansa na to, że będzie w Polsce się rozwijała. Bez usunięcia tej opłaty eksploatacyjnej raczej tej szansy bym nie widział.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Jeśli jeszcze mogę coś powiedzieć, to powiem, że wiele osób mówi: no, a na Słowacji jest to bardzo rozwinięte. Otóż Słowacja jest po tej drugiej stronie Karpat, są to Karpaty wewnętrzne, gdzie jest zupełnie inna sytuacja geologiczna. U nas są wielkie masy skał przerzucone, można powiedzieć, na północ i potem na wschód, tak jak jest na Ukrainie, w związku z czym jest bardzo głęboko do miejsc, gdzie ciepła woda jest. W wypadku Karpat wewnętrznych, czyli Słowacji i Węgier, sytuacja jest inna. Tam rzeczywiście bardzo płytko są ciepłe wody. Dlatego tam bardzo łatwo było to rozwinąć. U nas, niestety, jest dużo trudniej, ale powtarzam, wzdłuż linii Tornquista-Teisseyre'a, czyli od Rzeszowa przez Góry Świętokrzyskie aż po Szczecin oraz w części sudeckiej i troszeczkę w Karpatach jest to możliwe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jeszcze jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Bentkowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Może pan, Panie Ministrze, powiedzieć, z jakiej głębokości czerpane są wody w tych ujęciach w Pyrzycach i koło Zakopanego, bo gdzieś tam jest to miejsce? Z jakiej głębokości te wody są pobierane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Panie Senatorze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">W Polsce to są zwykle głębokości poniżej 1 km, czasem są to 2 km, czyli to jest 1 tysiąc m., to są 2 tysiące m. I obydwa otwory, zatłaczający i pobierający, są mniej więcej na tej samej głębokości.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#komentarz">(Senator Aleksander Bentkowski: Czy to się opłaca?)</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMariuszOrionJędrysek">Taki dublet kosztuje około 40 milionów zł, jeśli to będzie około 2 km, łącznie z orurowaniem, a około 20 milionów zł może kosztować instalacja, zatem razem taka inwestycja kosztuje około 60 milionów zł. No, myślę, że duża ciepłownia podobnie może kosztować, ale tu ogromnie zyskujemy na środowisku i zyskujemy w handlu emisjami. A ponadto, no, rozwijamy tę technologię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominając o wymogach regulaminowych, zapraszam pana senatora Pawła Michalaka jako pierwszego dyskutanta.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Mariusz-Orion Jędrysek: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Mariusz-Orion Jędrysek: Czy jestem już wolny?)</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Ministrze, przepraszam bardzo, ponieważ nie było wniosków o charakterze legislacyjnym, ale nie wiem, czy będą...</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#komentarz">(Senator Paweł Michalak: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">...zadam pytanie antycypacyjne, czy będzie... Przepraszam, chciałbym poinformować Wysoki Senat, że zaraz po zakończeniu tego punktu przewiduję ogłoszenie przerwy do godziny 17.00, to tak, żeby państwo senatorowie mogli zaplanować najbliższą przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-127.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Będzie jeszcze jeden głos w dyskusji, pana senatora...</u>
          <u xml:id="u-127.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Ciecierskiego.)</u>
          <u xml:id="u-127.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Ciecierskiego, tak? Czy będzie wniosek o charakterze legislacyjnym?</u>
          <u xml:id="u-127.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-127.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-127.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zatem, Panie Ministrze, zakładam, że nie będzie pan już potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-127.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#SenatorPawełMichalak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#SenatorPawełMichalak">Odnawialne źródła energii są ważnym elementem, chociażby dlatego, że dyrektywa europejska zobowiązuje nas, żeby w 2010 r. osiągnąć z tych źródeł 7,5% energii. Na pewno nie zapewni to bezpieczeństwa energetycznego, ale tak jak mówił pan minister, zdecydowanie poprawi stan środowiska.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#SenatorPawełMichalak">Oczywiście jest pełna aprobata dla rozwiązania proponowanego w poprawce, zresztą ona konsumuje propozycje rządu. Cieszy też pozytywna ocena komisji samorządu terytorialnego, bo jest kolizja polegająca na tym, że dochody gminy są uszczuplane o tę opłatę eksploatacyjną. Co prawda po rozeznaniu tego tematu mam wątpliwości - jest pani dyrektor, to może odpowie - czy rzeczywiście jest to tylko kwota 870 tysięcy zł...</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest?)</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#SenatorPawełMichalak">Jest, jest pani dyrektor.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#SenatorPawełMichalak">...kwota, która wpływa z tego tytułu. Ja rozpoznałem sprawę jednej geotermii, pyrzyckiej, która funkcjonuje od dziesięciu lat. Jest to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ma płynność finansową - trzeba to od razu powiedzieć. Podczas rozmowy prezes spółki wyraził radość, że taka poprawka zostanie wprowadzona, chociaż to zwolnienie ma dla niego tylko wartość formalną. Dlaczego? I tu jest bardzo ciekawa rzecz związana z tym, jak samorządy podchodzą do tej sprawy. Mianowicie, jeśli chodzi o tę sześćdziesięcioprocentową kwotę, która wpływa do gminy, uchwałą samorządu, decyzją radnych została ona umorzona. Tak samo dwuprocentowa opłata za budowlę - też została w istotny sposób zmniejszona. Gmina widzi więc tu istotne dla siebie korzyści. Ja już nie mówię, że korzyści dla środowiska, ale gmina ma też konkretne uprawnienia do emisji wynikające z Protokołu w Kioto - w takich Pyrzycach prawie 5 t. Myślę więc, że to nie jest... Bo ważny jest tu ten styk. Dla gminy liczy się koszt, ale właśnie na poziomie gminy można to zbilansować, policzyć, jakie ma ona zyski. Jest to też w pewnym stopniu liczba orientacyjna, ale w jakiś sposób miarodajna. U nas jest tylko kilka geotermii i na przykład Pyrzyce wnoszą z tytułu eksploatacji 300–500 tysięcy zł, więc jakby to przez cztery ośrodki pomnożyć, to trochę więcej wychodzi niż 847 tysięcy zł. Jest to 8–10% kosztów, czyli tak jak w normalnej firmie jest to właśnie zysk. I jeżeli gmina ma tak ważny cel jak park rekreacyjny, gdzie te solanki zostaną wykorzystane w celach na przykład leczniczych, to to oznacza odpowiednie otoczenie, tworzenie nowych miejsc pracy itd. Gmina widzi po prostu istotny zysk w tym, że godzi się tak łatwo i szybko na rezygnację z opłaty eksploatacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#SenatorPawełMichalak">Pan minister przedstawił, jak złożone są problemy technologiczne i geologiczne. W przypadku takiej inwestycji prawie nigdy nie da się przewidzieć kosztów, szczególnie eksploatacyjnych, bo do końca nie wiadomo, jak szybko będą się niszczyły instalacje. Oczywiście, mamy przykład Słowacji. Pan minister wyjaśnił, dlaczego dla nas jest to trudne do stosowania, ale inne kraje Unii Europejskiej też mają problemy, na przykład dawno odkryte złoże w historycznych Termopilach w Grecji nie jest jeszcze użytkowane z przyczyn technologicznych, a tam rzeczywiście turystów nie brakuje.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#SenatorPawełMichalak">I jeszcze jedna tylko taka ciekawa refleksja. Wiem, że ministerstwo przygotowuje w najbliższym czasie spotkanie w Mszczonowie, gdzie ma być rozmowa na temat planów dla geotermii. I mam w związku z tym tylko jedno życzenie, żeby one skończyły się sukcesem, a krokiem do tego sukcesu jest właśnie dzisiejsza poprawka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Ryszard Ciecierski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#SenatorRyszardCiecierski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#SenatorRyszardCiecierski">Moje pytanie, na które częściowo pan senator próbował odpowiedzieć czy którym próbował się zająć, dotyczyło dochodu samorządu terytorialnego. Chciałbym, korzystając z możliwości dyskusji nad problemem dochodów samorządu terytorialnego, zwrócić naszą uwagę, zwrócić uwagę rządu na to, jak łatwo nam przychodzi podejmowanie decyzji, które uszczuplają dochody samorządu terytorialnego. W tym wypadku akurat, będąc całym sercem za projektem, nad którym debatujemy, chciałbym zwrócić uwagę na pewien ogólny problem, z którym mamy do czynienia od siedemnastu lat: nieustannie przekazujemy zadania samorządom terytorialnym, nie dofinansowując tych zadań lub, jak to się dzieje również dziś, łatwo podejmujemy decyzje zwalniające z opłat, które stanowiły dochód gminy. W takich sytuacjach, kiedy to dotyka samorządu terytorialnego, nie drży nam ręka. Myślę, że samorządy powinny być objęte szczególną troską Wysokiej Izby i pana marszałka. Chodzi mi również o inne sytuacje. Przy tej okazji powinniśmy podjąć taką refleksję, że jest to kolejne uszczuplenie dochodów samorządu terytorialnego. Mówimy o wzniosłych sprawach, mówiliśmy tak wtedy, kiedy przekazywaliśmy samorządom oświatę, zdrowie, drogi i tak po kolei wszystkie dziedziny - i dobrze jest to przez samorządy realizowane - ale to przekazywanie odbywa się w takiej formie, że mamy do czynienia z niepełnym finansowaniem lub zwalnianiem z opłat, które powinny znaleźć się w dochodach samorządu terytorialnego. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Serdecznie dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chciałbym powiedzieć, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zgodnie z Regulaminem Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chcę poinformować, że na pytania, które zostały sformułowane w trakcie dyskusji, przedstawiciele rządu mogliby odpowiadać tylko wtedy, gdyby to były wnioski o charakterze legislacyjnym dotyczące danego punktu. Zapraszam zatem panią minister do odpowiedzenia ewentualnie na pytanie senatora Michalaka, ale już po ogłoszeniu przerwy, co zaraz zrobię, już poza posiedzeniem.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zamykam więc ten punkt, informując, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, w tym momencie chcę ogłosić przerwę do godziny 17.00, ale najpierw prosiłbym, żeby państwo wysłuchali komunikatów, ponieważ muszą się zebrać komisje i wszystko musi być przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chcę też powiedzieć, że ponieważ pracowaliśmy dzisiaj dosyć sprawnie i zostały nam jeszcze trzy punkty - ten punkt, który był w porządku obrad, plus punkt dodatkowy dotyczący uchwały w sprawie KOR i punkt w sprawie zmiany w składzie komisji - zakładam, że głosowania będą się mogły odbyć około godziny 18.00, 18.30. No tak mniej więcej w tej chwili to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-131.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Posiedzenie Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Obrony Narodowej odbędzie się o godzinie 15.00 w sali nr 176. Porządek obrad: rozpatrzenie poprawek zgłoszonych na posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Posiedzenie Komisji Ustawodawczej, poświęcone pierwszemu czytaniu projektu uchwały Senatu w trzydziestą rocznicę powstania Komitetu Obrony Robotników, odbędzie się w dniu dzisiejszym, 14 września, po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 217. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję państwu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Ogłaszam przerwę w posiedzeniu do godziny 17.00.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godziny 14 minut 48 do godziny 18 minut 00)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, proszę o zajmowanie miejsc, bo wznawiam obrady. Senatorowie sekretarze zajęli już miejsca przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, silentium!</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym trzecim posiedzeniu 25 sierpnia 2006 r., a do Senatu została przekazana w tym samym dniu. Marszałek Senatu skierował ją do Komisji Gospodarki Narodowej, komisja przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 224, a sprawozdanie komisji w druku nr 224A.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Bogdana Lisieckiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorBogdanLisiecki">Panie Marszałku! Panie, Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#SenatorBogdanLisiecki">W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej pragnę przedstawić stanowisko w sprawie zmian do ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#SenatorBogdanLisiecki">Zmiany do ustawy - Prawo o ruchu drogowym to skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 czerwca 2005 r., który stwierdził brak jakichkolwiek materialnych przesłanek, którymi starostowie mogliby kierować się przy wyznaczaniu jednostki usuwającej pojazd oraz wyborze parkingu, na którym umieszcza się usunięty pojazd. Zastrzeżeń nie budziła sama decyzja ustawodawcy o przyznaniu organowi samorządowemu kompetencji do wyznaczania podmiotów gospodarczych uprawnionych do usuwania z drogi pojazdu w sytuacji, o której mówi ustawa w art. 130a ust. 1 i 2, jak i prowadzenia parkingu strzeżonego, na którym umieszczany jest usuwany pojazd. Przepisy więc są tożsame co do wykonywania zadań przez starostów.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#SenatorBogdanLisiecki">Dotychczasowy zapis mówił, że pojazd jest usuwany z drogi przez jednostkę wyznaczoną przez starostę, brakuje zaś przesłanek, jakimi będzie się kierował starosta, wyznaczając jednostki usuwające pojazd oraz wybierając parking, na którym będzie umieszczony usuwany pojazd. Starosta ogłasza więc przetarg na prowadzenie tej działalności według własnej specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Tak więc ustanawia, jakie wymogi mają spełniać podmioty wykonujące wskazane usługi. Należy podkreślić, że w różnych starostwach warunki te mogły być różne co do istotnych warunków zamówienia. Dotychczasowe przepisy ustawy mówią również o tym, że starosta może wybrać podmiot gospodarczy na czas nieokreślony. Obecnie ustawodawca określa ten okres jako nie dłuższy niż trzy lata, a starosta może wyznaczyć więcej niż jedną jednostkę.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#SenatorBogdanLisiecki">Zasadne więc jest wprowadzenie w ustawie przepisów, którymi będzie kierował się starosta przy wyznaczaniu jednostki usuwającej pojazd oraz parkingu, na którym jest umieszczony usuwany pojazd. Następuje to poprzez wybór najlepszej oferty ze względu na warunki określone w nowo wprowadzonych do ustawy punktach. Zmiany te mają prowadzić do zachowania rzetelności oraz podniesienia jakości świadczonych usług.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#SenatorBogdanLisiecki">Komisja Gospodarki Narodowej wprowadziła do ustawy trzy poprawki, które jednak nie zmieniają sensu ustawy, mają one charakter terminologiczny, mają na celu zachowanie przejrzystości przepisów.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#SenatorBogdanLisiecki">W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej rekomenduję przyjęcie ustawy ze zgłoszonymi poprawkami, które komisja przyjęła jednogłośnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę pytanie do pana senatora sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Zbigniew Szaleniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Chciałbym zapytać, czy na posiedzeniu komisji była dyskusja na temat znajdującej się w ustawie pewnej niespójności, która moim zdaniem jest tutaj mocno czytelna. Nakłada się mianowicie na starostę obowiązek, aby wyłaniał firmę według określonych kryteriów najkorzystniejszą, a z drugiej strony jest wpisany tutaj zapis, który mówi o tym, że wysokość opłat, o których mowa w ust. 5c, ustala rada powiatu. Wydają mi się więc nie do pogodzenia te dwa fakty: wybór najlepszej, najkorzystniejszej oferty i wyznaczenie z góry jakiejś konkretnej opłaty, niekoniecznie spełniającej warunki, o których mowa wcześniej. Czy na ten temat była dyskusja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorBogdanLisiecki">Panie Senatorze, ja rozumiem to tak: jeżeli jakiś podmiot będzie wykonywał te usługi, czy to będzie jednostka, która będzie usuwała pojazdy, czy też będzie to parking, na którym będą umieszczane pojazdy, to taki podmiot musi ponieść pewne koszty. No nikt tego charytatywnie nie będzie robił, każdy musi dzisiaj prowadzić działalność po to, żeby uzyskać zysk. Tak że mnie się wydaje, że pomimo tego, że te zapisy są tak skonstruowane, na pewno to będzie wyglądało w ten sposób, że ten, kto będzie prowadził taką działalność, będzie musi mieć z tego tytułu profity.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Tomasz Misiak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#SenatorTomaszMisiak">Przepraszam, nie mogłem uczestniczyć w posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej, więc mam takie pytanie: czy były omawiane i uwzględnione w poprawkach sprawy dotyczące wyboru danego parkingu w przypadku przechowywania w pojeździe substancji niebezpiecznych i parkowania pojazdów przystosowanych do przechowywania substancji niebezpiecznych? W dotychczasowej wersji ustawy nie ma nic na ten temat, a zdarzają się wypadki drogowe związane z tak zwanymi sytuacjami ADR. Wówczas dany parking musi być przystosowany w pewnym określonym miejscu, bo nie chodzi tu tylko o miejsce parkingu i standardy, ale również o to, żeby takie materiały niebezpieczne można było tam przechowywać. Czy to jest tutaj ujęte?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorBogdanLisiecki">Panie Senatorze, ta kwestia nie była poruszana. Wydaje mi się, że jeżeli chodzi o takie pojazdy, to stosować się będzie te przepisy, które są zapisane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Senator Tomasz Misiak: Właśnie tego nie ma tutaj w tej poprawce, nie przewidziano tego.)</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#SenatorBogdanLisiecki">Nie, toteż mówię, że będzie się stosować te przepisy, które są, które obowiązują.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję. Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac legislacyjnych został upoważniony minister spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chciałbym powitać obecnego tu sekretarza stanu w tym ministerstwie, pana Marka Surmacza, i zapytać, czy chciałby pan minister zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Dziękuję, Panie Marszałku. Sprawa jest czytelna, jasna, przepisy mają charakter porządkujący, rozjaśniający i właściwie powodują większą czytelność zasad funkcjonowania w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chciałbym w tym momencie otworzyć dyskusję, ale nikt się do dyskusji nie zapisał...</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze pan senator Szaleniec.)</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Aha, przepraszam, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Szaleniec: Mam pytanie do przedstawiciela rządu.)</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Aha, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W takim razie zapraszam przedstawiciela rządu na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, proszę o zadawanie pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Panie Marszałku, ja powtórzę pytanie, które zadałem panu senatorowi sprawozdawcy, bo widocznie ten temat nie był poruszany na posiedzeniu komisji i pan senator nie odpowiedział mi na moje wątpliwości, więc prosiłbym pana przedstawiciela rządu o odpowiedź na to samo pytanie. Wiem, że w przedłożeniu rządowym nie zapisano kryterium cenowego, które zobowiązywałoby powiat do określenia ceny. Chciałbym, żeby pan podzielił się swoimi uwagami na temat mojej wątpliwości. Czy te kryteria wcześniej określone nie kłócą się z koniecznością uchwalenia opłaty przez radę gminy, skoro zobowiązania są wobec starosty? Przepraszam, chodzi o radę powiatu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Wysoki Senacie! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Ustalanie ceny przez radę powiatu ma charakter kontroli wykonywania funkcji wykonawczej przez starostę. Wyobraźmy sobie sytuację, w której przepis nie przewidywał tego uprawnienia dla rady powiatu. Wówczas odbywałaby się właściwie na zasadach wolnej konkurencji otwarta bitwa o ten kawałek tortu dzielonego w dużych miastach, a to często ma znamiona patologii. Właśnie ta procedura określona w tej ustawie na wyraźne wskazanie Trybunału Konstytucyjnego miała na celu wyłonienie takiego wykonawcy tego typu usług, czyli holowania, a potem przechowywania, by z zachowaniem zasad konkurencji dopuścić do uczestniczenia nie tylko jeden podmiot. Na staroście zaś, który jest najczęściej wnioskodawcą, ciąży obowiązek wystąpienia z inicjatywą uchwałodawczą do rady powiatu i określenia takiej wysokości ceny, która byłaby ceną skalkulowaną na poziomie opłacalności wykonywania tego typu usługi.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Tak że tu nie ma konfliktu. Ta dwustopniowość i niezależność stanowienia i rozstrzygania w tej kwestii określa kontrolę społeczną nad podejmowaniem tych decyzji i, mamy nadzieję, doprowadzi do likwidacji tych wszystkich złych praktyk, które miały dotychczas miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pytania zadają pan senator Kubiak, pan senator Szymura i pan senator Misiak, w tej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#SenatorJanuszKubiak">Ja mam właściwie dwa pytania. Jeżeli jest nowa jednostka, a starosta ma zachować rzetelność, to nie wiem, jak ją zachowa i czy będzie w tym przypadku zasięgał na przykład opinii Policji, gdy chodzi o usuwanie. Drugi przypadek też jest związany z usuwaniem. Jeżeli firma, która wygrała przetarg, usuwa samochód i ten samochód albo pochodzi z kradzieży, albo zostawia go obcokrajowiec, na przykład Rosjanin czy Litwin, to czy w tym punkcie ten, kto wygrał przetarg, kwestia recyklingu... Co on będzie robił z tym samochodem? Czy będzie ewentualnie możliwość otrzymania odszkodowania od Skarbu Państwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Panie Marszałku, mamy tu do czynienia z różnymi stanami faktycznymi. W odniesieniu do kradzieży, czyli przestępstwa, ma zastosowanie praktyka postępowania przygotowawczego, wtedy traktowanie takiego przedmiotu zabezpieczonego jest zupełnie inne. Przedmiotem tej ustawy jest postępowanie z samochodami zatrzymywanymi w tych przypadkach, które określa ustawa w ust. 1 i 2 cytowanego artykułu. Chodzi o takie sytuacje, w których samochody są zabezpieczane na przykład w związku z nieposiadaniem ważnej polisy obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w razie kierowania w stanie nietrzeźwości itd., itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kolejnym pytającym jest pan senator Jerzy Szymura.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#SenatorJerzySzymura">Chciałem zadać pytanie w kontekście organizacji i wykorzystania parkingów przy autostradach. Otóż, do nagminnych sytuacji, które spotykamy, jadąc autostradą, należą takie, gdy widzimy samochody, kierowców zatrzymujących się na autostradzie dla załatwienia doraźnych celów, także takie, w których policjanci zatrzymują kierowców na autostradzie i zatrzymują się oni na pasie ruchu. Policjanci przeze mnie indagowani stwierdzali, że mają takie rozporządzenia, tymczasem zatrzymywanie samochodów na autostradzie, gdzie jeździ się zazwyczaj z maksymalną dozwoloną na autostradzie prędkością, powoduje dodatkowe utrudnienie ruchu i zagrożenie życia. Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, że faktycznie rozporządzenia, które są przekazywane w Policji czy w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, zawierają coś zupełnie innego.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#SenatorJerzySzymura">W związku z tym mam prośbę, a właściwie pytanie. Jak ta kwestia jest widziana przez resort i czy resort zamierza podjąć jakieś działania, aby wyeliminować tego typu sytuacje, doprowadzające często do kolizji? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Panie Senatorze, zatrzymywanie pojazdów na autostradzie w takich okolicznościach, o których pan wspominał, zwykle jest niebezpieczne, zawsze grozi niebezpieczeństwem, dlatego że każde zwolnienie strumienia pojazdów wywołuje zagrożenie, powoduje gwałtowne hamowanie, należy się liczyć z opóźnioną reakcją innych użytkowników drogi. Z pewnością zatrzymywanie musi być bardzo uzasadnione, spowodowane jakimiś ważnymi względami, wyobrażam sobie, że na przykład policja patrolująca dostaje sygnał o tym, że po autostradzie przemieszcza się groźny kryminalista, natomiast zatrzymywanie bez powodu albo z błahego powodu nie jest dopuszczalne. Wydaje mi się, że to nie są częste przypadki i jeśli się zdarzają, to muszą mieć swoje uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Szymura: Chcę powiedzieć, Panie Ministrze, że ciągle się zdarzają na autostradzie Kraków - Katowice i jest to normalne łapanie na radar.)</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">A, ale to nie jest autostrada.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Autostrada.)</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#komentarz">(Senator Jerzy Szymura: Tak, autostrada)</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Pomiar prędkości na autostradzie? Jeśli zdarzają się takie przypadki, to bardzo bym prosił nawet o telefon, to będziemy reagować bezpośrednio i bez żadnego kłopotu.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#komentarz">(Senator Jerzy Szymura: Mam nawet zdjęcie w telefonie, przekażę je panu.)</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Bardzo proszę o sygnał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kolejne pytanie, pan senator Tomasz Misiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#SenatorTomaszMisiak">Panie Ministrze, mam pytanie, czy nie warto byłoby jednak jeszcze zastanowić się nad vacatio legis tej ustawy, ponieważ wprowadzane teraz zmiany doprowadzą do tego, że większość podmiotów, które są zaangażowane, może nie spełniać jej wymogów i tryb przekształcania się może być ryzykowny. Jeżeli ustawa wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia, to w zasadzie w ogóle nie zostawiamy czasu na to, żeby ci ludzie się przystosowali i firmy mogły spełnić odpowiednie kryteria. Jednym słowem, pytanie, czy nie postawimy w trudnej sytuacji ludzi, którzy będą dokonywać wyboru, bo na przykład nie będą mieli z czego wybierać, a wtedy cena stanie się wyższa, bo ci oferujący swoje usługi w ograniczonej ilości oczywiście będą mogli podnosić cenę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Wydaje się, że na tę regulację prawną oczekują wszyscy zainteresowani, mówiąc tak bardzo wprost, czekają w blokach startowych, są gotowi natychmiast po uchwaleniu tego prawa przystąpić do konkursów w trybie określonym w ustawie i objąć te funkcje w poszczególnych starostwach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#SenatorTomaszMisiak">Ja przepraszam, ale to pytanie zadaję dlatego, że konsultowałem to ze stowarzyszeniami przewoźników tego typu, którzy twierdzą, że nie do końca tak jest. Czasami bywa tak, że nie wszyscy, którzy uczestniczą w rozmowach rządowych, mają dostęp do wszystkich informacji, a jednak małych firm jest bardzo dużo. Być może jakieś większe podmioty będą przygotowane, ale polega to właśnie na tym, żeby umożliwić dostęp do rynku większej liczbie podmiotów, być może przydałoby się tu jakieś vacatio legis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Jeśli chodzi o usługi związane bezpośrednio z holowaniem czy zwożeniem pojazdów, to nie są to wielkie podmioty, to są indywidualne, często jednoosobowe przedsiębiorstwa, które prowadzą właściciele tych specjalnych samochodów, przystosowanych do przewożenia. Inaczej jest z parkingami, ale parkingi strzeżone są zorganizowane na terenach powiatów i zapewniam, że teraz czekają tylko na uchwalenie tego prawa, a oczywiście w następstwie jego uchwalenia inicjatywa starostów odpowie na to zapotrzebowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kolejnym pytającym jest pan senator Jerzy Chróścikowski.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Panie Ministrze, chciałbym zapytać, czy były uwzględniane uwagi zgłaszane przez zarząd główny stowarzyszenia właścicieli pomocy? Pytam, bo dotarli do nas różni przedstawiciele, i w terenie, i do biur, z informacjami, że zgłaszane przez nich wnioski nie były brane pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Między innymi jeden z projektów, który został zgłoszony, jedna z uwag to jest sprawa dotycząca parkowania pozostawionych samochodów, po które nikt się nie zgłasza, potem to jest przewłaszczane na rzecz Skarbu Państwa i nie ma żadnego zwrotu za przechowywanie. Oni to przez pewien czas trzymają, nikt im tego nie zwraca, mogą dochodzić na drodze cywilnej, ale nie ma kogo ścigać, a Skarb Państwa nie chce płacić za zobowiązania. Jak ten problem zostanie rozwiązany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Panie Senatorze, ta sprawa nie jest akurat bezpośrednio związana z trybem określonym w tej ustawie, ale jeśli takie przypadki się zdarzają, a zdarzają się, bo takie rupiecie nieustalonego pochodzenia zalegają gdzieś tam na parkingach przez dłuższy czas, to z pewnością one powinny być w szybszym tempie kasowane i nie powodować wszystkich obciążeń, które potem skutkują konfliktami pomiędzy prowadzącymi parkingi a Skarbem Państwa. Ta kwestia wymaga po prostu innej sprawności działania w poszczególnych miejscach, czyli tam, gdzie są starostowie, a i ci właściciele nie powinni czekać zbyt długo, lecz reagować odpowiednio szybko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kolejne pytanie, pan senator Ryszard Bender.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Ministrze, tak sobie przypominam, że na przykład w Belgii, we Flandrii i w samej Brukseli inaczej wyglądają sprawy, jeśli chodzi o parkowanie.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#SenatorRyszardBender">Czy musi o tym stanowić aż ustawa, czy nie wystarczyłoby rozporządzenie ministra? Przecież wchodzimy już w zupełne szczegóły. A może w ustawie trzeba będzie zapisać, że można się ustawiać tylko po stronie numerów parzystych albo tylko po stronie numerów nieparzystych. Czy nie byłoby się udało w ramach jakiejś ustawy tego przejąć i decydować za pomocą rozporządzenia ministerialnego? My doprowadzamy do dewaluacji ustaw. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Dziękuję za to pytanie, jednak nam pozostaje wykonywać orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. To Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę na to, że ustawa właśnie, czyli przepis rangi ustawowej, nie reguluje kryteriów, którymi starostowie powinni się jednak kierować przy wyborze organizatora, prowadzącego parking czy tego, który zajmuje się holowaniem, zwożeniem pojazdów. My wykonujemy zwykłą dyspozycję Trybunału Konstytucyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kolejny pytający, senator Andrzej Łuczycki.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Panie Ministrze, ja chciałbym zadać pytanie dotyczące pojazdów specjalnych, a więc przewożących materiały niebezpieczne. Jak resort ma zamiar rozwiązać ten problem? Nie został on uwzględniony w proponowanej zmianie ustawy, mówię o holowaniu tych specjalnych pojazdów, o ich przechowywaniu, a więc parkowaniu, dochodzi między innymi sprawa podłoża, na jakim te pojazdy powinny parkować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Pkt 7 w art. 1 określa zobowiązanie jednostki do realizacji każdego zlecenia umieszczenia pojazdu na parkingu strzeżonym. Będzie zatem tak, że pewnie będzie kłopot, tak to sobie wyobrażam, ze zorganizowaniem specjalnego parkingu, gotowego do przyjmowania pojazdów z ładunkami niebezpiecznymi, w mniejszym powiecie, ale z pewnością nie będzie tego kłopotu w Warszawie. Któryś z oferentów wystąpi z propozycją w myśl tego zobowiązania i będzie bardziej konkurencyjny od innych usługodawców, więc z pewnością otrzyma to zlecenie szybciej niż inni, bo stworzy odpowiednie warunki z twardym, nieprzepuszczalnym podłożem, z hangarami - możliwe jest zorganizowanie takich pomieszczeń - i wykaże się zdolnością do przechowywania takich pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#komentarz">(Senator Andrzej Łuczycki: A czy to ma regulować rozporządzenie ministra, czy...)</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Nie, to w ustawie jest zapisane, że każdy organizator musi przyjąć każde zlecenie. Zatem ci, którzy będą się u starosty starali o zlecenie, będą musieli przedstawić jak najszerszą ofertę, łącznie ze zdolnością do przechowywania takich pojazdów. Tak, każde zlecenie. W jakimś peryferyjnym powiecie, gdzie nie ma dróg, po których przemieszczają się pojazdy z ładunkami niebezpiecznymi, z pewnością nie będzie potrzeby organizowania takiego parkingu, ale w Warszawie, na Śląsku, przy dużych węzłach komunikacyjnych i w miejscach zagrożonych na pewno tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jeszcze raz będzie pytał pan senator Tomasz Misiak.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#SenatorTomaszMisiak">Przepraszam, uzupełnię wypowiedź pana senatora.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#SenatorTomaszMisiak">Panie Ministrze, mówimy o prawie. Prawo przewiduje obligację wyboru takiego parkingu bez uwzględnienia konieczności zastanowienia się nad tym, czy w ogóle ten parking jest przystosowany do przechowywania tego typu pojazdów. Jednym słowem, skoro starosta wyznaczy konkretne parkingi w danym rejonie do przewożenia na nie tych samochodów, to czy nie automatycznym działaniem stanie się, bo moim zdaniem tak - i proszę o odpowiedź na to pytanie - przewożenie na to miejsce wszelkich pojazdów, które uległy wypadkowi, również tych, które będą zawierały substancje niebezpieczne. W tej sytuacji, jeżeli w ramach przetargu, w trakcie wyłaniania, wybierania tych parkingów w ogóle nie będziemy uwzględniać tego typu warunków, gdy tymczasem wiemy, że przy pewnych drogach krajowych muszą być one uwzględniane, to automatycznie pozbawiamy siebie możliwości wpłynięcia na to, żeby coś takiego było zapisane w tej ustawie. Wydaje mi się, że można by było wpisać to do ustawy i nie mieć tego problemu, można by było po prostu zobowiązać starostów do tego, żeby brali to pod uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Panie Marszałku, z pewnością pan senator ma rację składając takie zastrzeżenia, ale hipotetycznie rozważając, można właściwie przewidywać sytuacje w ogóle niedające się przewidzieć w prawie.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Wydaje mi się, że będąc gospodarzem na terenie powiatu w okolicach ważnego węzła drogowego, gdzie istnieje prawdopodobieństwo dojścia do wypadku drogowego z udziałem pojazdu przewożącego niebezpieczne ładunki - mogą to być cysterny, różne ciężkie pojazdy, na przykład z sypkim towarem itd., a dla samego przewiezienia takiego pojazdu, odtransportowania go wymagany będzie odpowiednio ciężki sprzęt - będąc starostą na terenie takiego powiatu, rozsądnie zarządzając takim powiatem, trzeba przewidywać różne zagrożenia. W takiej sytuacji starosta z pewnością wynajmie firmę zdolną do transportowania tego typu ciężkich samochodów, które ulegną wypadkowi. Takich firm nie będzie wynajmował, umów na tego typu usługi nie będzie podpisywał inny starosta, w innym miejscu, w powiecie, jak mówiłem, peryferyjnym, w którym nie występują tego typu zagrożenia. Prawo umożliwia, prawo wręcz zobowiązuje do tego, żeby zapewnić taki transport, a to dopiero życie określa zobowiązania wobec tego, który to prawo wykonuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powtórnie pan senator Andrzej Łuczycki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Cóż, Panie Ministrze, nie przekonuje mnie pańska argumentacja. Minister nie potrafi tego przewidzieć, a uważa pan, że starosta będzie potrafił przewidzieć takie sytuacje, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiMarekSurmacz">Ja przekazałem taką informację, że rozsądny starosta, który ma wiedzę o tym, że na jego terenie zdarzają się katastrofy z udziałem pojazdów niebezpiecznych, będzie zawierał umowy z innymi przewoźnikami na wykonywanie tego typu usług, a nie ten z powiatu peryferyjnego, u którego nie ma tego typu zagrożeń. W związku z tym to zależy od samych starostów, od ich odpowiedzialności, od odpowiedzialnego podejścia do zarządzania powiatem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Ministrze, nie widzę więcej chętnych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Marek Surmacz: Dziękuję uprzejmie.)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przypominam o wymogach regulaminowych, dotyczących czasu i składania ewentualnych wniosków legislacyjnych na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pierwszy do dyskusji zapisał się pan senator Zbigniew Szaleniec.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Ja zadałem pytanie i, niestety, ani senator sprawozdawca, ani pan minister nie przekonali mnie, że moje zastrzeżenia nie budzą wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Ja chciałbym Wysoką Izbę przekonać do tego, abyśmy zastanowili się nad tym, czy aby rzeczywiście zawarte tu zapisy nie kłócą się ze sobą, czy są one spójne. Proszę państwa, przywołam tylko ust. 5e w art. 1, który mówi o tym, że wyznaczenie jednostki usuwającej pojazd oraz prowadzącej parking strzeżony, na którym umieszcza się usunięty pojazd, następuje przez wybór najkorzystniejszej oferty z uwzględnieniem warunków z ust. 5b i 5d, a te warunki to między innymi konieczność zachowania warunków konkurencji i proponowana cena. Za to w ust. 6 jest zapisane, że wysokość opłat, o których mowa w ust. 5c, ustala rada powiatu.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Proszę państwa, z jednej strony sugeruje się, że starosta, wybierając firmę, powinien kierować się określonymi zasadami, a zwłaszcza konkurencyjnością i ceną, a z drugiej strony nakazuje się administracyjne przyjęcie danej kwoty, którą ustala rada powiatu. Można sobie hipotetycznie założyć, wymyślić taką historię, że jakieś lobby, które zajmuje się tymi sprawami, ma wpływy w radzie powiatu i wpływa na to, że ustala się jakąś kwotę, która będzie bardzo, bardzo korzystna, mimo że w drodze przetargu mogłaby być ona korzystniejsza, albo wręcz przeciwnie, radni powiatowi stwierdzą, że wynegocjowana przez starostę kwota jest za wysoka i trzeba ustalić niższą, a wtedy postawi się starostę przed problemem, gdzie odholować te samochody.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Wydaje mi się, Panie Ministrze - do pana kieruję moją wypowiedź - że przetarg to forma wolnej amerykanki i zupełnie się nie broni, bo przecież to jest podstawowa forma, którą stosuje się przy wielu rozstrzygnięciach w każdej gminie. Dam taki przykład. Wysyła się dzieci na kolonie, często są to dość duże kwoty, wyłania się jakąś firmę w drodze przetargu i nie budzi to żadnych wątpliwości. Tymczasem w tym przypadku, kiedy wyłania się firmę odholowującą czy gdy chodzi o parking, miałoby to budzić wątpliwości. Dla mnie te zapisy się kłócą i proponowałbym Wysokiej Izbie, abyśmy się nad tym zastanowili.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Ja sformułowałem stosowny wniosek o skreślenie zapisu, który nakazuje radzie powiatu przyjmowanie, ustalanie wysokości tej kwoty. Myślę, że będzie jeszcze trochę czasu na zastanowienie się, czy rzeczywiście nie warto skreślić tego punktu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kolejnym mówcą jest senator Tomasz Misiak.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Już wyszedł.)</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Zrezygnował.)</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Mówca uciekł.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie, idzie.)</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Idzie.</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, zapraszam na mównicę. Pamięta pan, w jakim punkcie zabiera pan głos?</u>
          <u xml:id="u-182.9" who="#komentarz">(Senator Tomasz Misiak: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-182.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-182.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#SenatorTomaszMisiak">Oczywiście, pamiętam, o jakim punkcie mówimy.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#SenatorTomaszMisiak">Właśnie w tej chwili Biuro Legislacyjne przygotowuje mi poprawki, ponieważ chciałbym, proszę państwa, zgłosić dwie poprawki. Pierwsza będzie dotyczyła wyznaczenia jednak vacatio legis, ponieważ uważam, że mówimy tu o setkach małych podmiotów gospodarczych, które nie są w stanie natychmiast w sposób zorganizowany przygotować się do takiego wprowadzenia tej ustawy, wiele z tych osób po prostu utraciłoby swoje miejsca pracy. Tymczasem trzymiesięczne vacatio legis naprawdę nie spowoduje wielkich problemów, tym bardziej że pewne działania zostały już podjęte i pewne rozwiązania już funkcjonują. Tego dotyczy moja pierwsza poprawka.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#SenatorTomaszMisiak">Druga poprawka będzie dotyczyła punktu mówiącego o przechowywaniu materiałów niebezpiecznych. Chodzi o zobowiązanie starostów do tego, żeby wybór parkingu na przewożenie tego typu aut dokonywany był z uwzględnieniem również liczby miejsc parkingowych przystosowanych do przechowywania pojazdów objętych ADR. Wybór tego typu parkingów byłby dokonywany dopiero po uwzględnieniu tych dwóch zmian. Tego dotyczą poprawki, które chciałbym wnieść do ustawy. Zaraz złożę je na piśmie u pana marszałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Do zakończenia dyskusji ma pan senator czas, zakładam, że będą złożone.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Następnym mówcą jest pan senator Janusz Kubiak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#SenatorJanuszKubiak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#SenatorJanuszKubiak">Odniosę się do poprawki dotyczącej ust. 5e i ust. 6, o której mówił senator Szaleniec. Jest taka sytuacja, że jednostkę wyznacza starosta, ale opłaty ustala rada powiatu, czyli nie ma korelacji - starosta przygotowuje przetarg, wybór najkorzystniejszej oferty, wszystko, wszystko, a rada powiatu mówi: tyle, a nie tyle. W tym zakresie zobligowany jest starosta. Niektóre argumenty za skreśleniem, które tu senator przedstawiał, w pewnym sensie się nie korelują, a niektóre mają rację bytu, dlatego też będę się zastanawiał nad głosowaniem.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#SenatorJanuszKubiak">Ale bardziej skupiłbym się na usuwaniu; dotyczy to ust. 5a, 5b, 5c, tych wprowadzonych tutaj zmian i wykonania orzeczenia. Starosta jest w pewnym kłopocie. Jeżeli startuje nowa jednostka, to jak ma się wykazać rzetelnością czy świadczeniem usług, skoro w tym nie robiła? Powstaje nowa jednostka, nowy podmiot gospodarczy, no i starosta ma dylemat: przepraszam, jakieś firmy startowały, obsługiwały, robiły, były rzetelne, nierzetelne, mam podstawy; a powstaje nowa jednostka, nowy twór - jak ma to zrobić? Powiedzmy: zmartwienie nie ministerstwa, tylko starosty.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#SenatorJanuszKubiak">Jeśli chodzi o to, co było tutaj mówione, senator Chróścikowski też rozwinął kwestię przedstawionego przeze mnie stanu faktycznego... O co mi chodziło? O usunięcie pojazdów z drogi - „umieszcza się na wyznaczonym przez starostę parkingu strzeżonym do czasu uiszczenia opłaty za jego usunięcie i parkowanie”. W Polsce połowa samochodów faktycznie ma wartość, jaką ma, warta jest symboliczną złotówkę, koszty usunięcia pojazdu, akcji strażaków czy innych służb będą wyższe niż wartość tego pojazdu. Czas, który będzie naliczany, bo na przykład pojazd nie zostanie od razu odebrany, będzie powodował, że koszt będzie dużo wyższy i taka osoba się nie zgłosi. Pan minister tu mówi o kradzieży. Ja przedstawię zupełnie inny stan faktyczny. Samochód został skradziony poza granicami Polski, skradł go obywatel nie z Polski, notabene zginął w wypadku, pojazd zostanie usunięty na taki parking. I co ma zrobić osoba prowadząca tego typu działalność, skoro Skarb Państwa nie poczuwa się do odpowiedzialności w tym zakresie, żeby można było do niego występować na przykład o odszkodowanie?</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#SenatorJanuszKubiak">Wprowadzenie tych przepisów nie reguluje wszystkich stanów faktycznych. Uważam, że wprowadzona zmiana oczywiście jest wykonaniem wyroku, ale nie jest to uregulowanie wszystkich spraw. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Maciej Płażyński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Lista senatorów zapisanych do dyskusji została wyczerpana, a więc zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">W dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym zgłosili panowie senatorowie Zbigniew Szaleniec, Tomasz Misiak i Janusz Kubiak...</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tylko Szaleniec i Misiak.)</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Bez senatora Kubiaka.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dwaj pierwsi senatorowie zgłosili wnioski o charakterze legislacyjnym. W związku z tym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, proszę Komisję Gospodarki Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">A teraz będę ogłaszał przerwę do godziny 19.15.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie rozpatrzenia wniosków do ustawy - Prawo o ruchu drogowym odbędzie się piętnaście minut po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 182.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 18 minut 34 do godziny 19 minut 18)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Panie i Panowie Senatorowie, wznawiam obrady, a jednocześnie ogłaszam przerwę do godziny 19.45. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Posiedzenie klubu Prawa i Sprawiedliwości w sali nr 102 od razu po ogłoszeniu przerwy.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 19 minut 18 do godziny 19 minut 46)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: drugie czytanie projektu w trzydziestą rocznicę powstania Komitetu Obrony Robotników.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że jest to projekt uchwały okolicznościowej, który został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 242.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Marszałek Senatu w dniu 14 września 2006 r., zgodnie z art. 79 ust. 1, w związku z art. 84 ust. 3 Regulaminu Senatu, skierował projekt uchwały do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do Komisji Ustawodawczej. Pierwsze czytanie projektu uchwały zostało przeprowadzone na posiedzeniu komisji w dniu 14 września 2006 r. Zgodnie z art. 84 ust. 3 Regulaminu Senatu, marszałek Senatu zdecydował o skróceniu terminów, o których mowa w art. 80 ust. 1. Komisja po rozpatrzeniu projektu uchwały przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Zawarte jest ono w druku nr 2420.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam też, że zgodnie z art. 84b ust. 1 Regulaminu Senatu drugie czytanie projektu uchwały okolicznościowej obejmuje: przedstawienie Senatowi sprawozdania komisji o projekcie uchwały okolicznościowej przez sprawozdawcę komisji, przeprowadzenie dyskusji oraz głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie uchwały.</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Komisja Ustawodawcza zgodnie postanowiła nadać projektowi uchwały w trzydziestą rocznicę powstania Komitetu Obrony Robotników następującą treść, którą proponuje państwu w druku nr 2420. Oto ta treść.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">"W trzydziestą rocznicę powstania Komitetu Obrony Robotników, przekształconego w 1977 roku w Komitet Samoobrony Społecznej KOR, Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie dla tej ważnej społecznej inicjatywy. Komitet utworzony został przez osoby reprezentujące różne środowiska. Stanowił odpowiedź na brutalne represje władz komunistycznych. W obliczu dyktatury przemocy i kłamstwa był symbolicznym protestem i znakiem solidarności z ofiarami represji, a także sygnałem, że mija czas bierności zastraszonego i zatomizowanego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Powstanie KOR było ważnym wydarzeniem w najnowszej historii Polski. Zapoczątkowało proces powstawania i uaktywniania się środowisk i grup opozycyjnych wobec reżimu komunistycznego, takich jak: Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO), Konfederacja Polski Niepodległej (KPN), Ruch Młodej Polski (RMP), Wolne Związki Zawodowe (WZZ). Umożliwiło także rozwój niezależnych wydawnictw, przełamywało monopol władz komunistycznych w dziedzinie informacji, pozwalało na zapoczątkowanie procesu odkłamywania historii.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">KOR organizował niezależny ruch wydawniczy poprzez takie pisma, jak: «Biuletyn Informacyjny», «Robotnik», «Zapis», «Krytyka», «Głos», «Puls», «Spotkania», Niezależna Oficyna Wydawnicza (NOWA), samokształceniowy (Towarzystwo Kursów Naukowych), związkowy (komitety założycielskie Wolnych Związków Zawodowych) oraz utworzył Biuro Interwencji podejmujące problemy represji. W wyniku tych działań członkowie i współpracownicy KOR byli wielokrotnie zatrzymywani przez władze i poddawani represjom.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Były to czynniki w istotnym stopniu zwiększające wpływ społeczeństwa na kształt i bieg spraw publicznych, które wraz z ogromną wolą Kościoła i historycznym pontyfikatem Jana Pawła II doprowadziły do powstania NSZZ «Solidarność», związku zawodowego i ruchu społecznego, który zmienił historię świata przyczyniając się do obalenia komunizmu, a w konsekwencji odzyskania niepodległości przez Polskę i odbudowania demokracji.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Senat Rzeczypospolitej Polskiej uważa, że działania Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej KOR dobrze przysłużyły się Ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Lista członków Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej KOR:</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jerzy Andrzejewski (1909–1983),</u>
          <u xml:id="u-192.9" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Stanisław Barańczak,</u>
          <u xml:id="u-192.10" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Konrad Bieliński,</u>
          <u xml:id="u-192.11" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Seweryn Blumsztajn,</u>
          <u xml:id="u-192.12" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Bogdan Borusewicz,</u>
          <u xml:id="u-192.13" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Andrzej Celiński,</u>
          <u xml:id="u-192.14" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Mirosław Chojecki,</u>
          <u xml:id="u-192.15" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ludwik Cohn (1902–1981),</u>
          <u xml:id="u-192.16" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jerzy Ficowski (1924–2006),</u>
          <u xml:id="u-192.17" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Stefan Kaczorowski (1899–1988),</u>
          <u xml:id="u-192.18" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">ks. Zbigniew Kamiński (1900–1991),</u>
          <u xml:id="u-192.19" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wiesław Piotr Kęcik,</u>
          <u xml:id="u-192.20" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jan Kielanowski (1910–1989),</u>
          <u xml:id="u-192.21" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Leszek Kołakowski,</u>
          <u xml:id="u-192.22" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Anka Kowalska,</u>
          <u xml:id="u-192.23" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jacek Kuroń (1934–2004),</u>
          <u xml:id="u-192.24" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Edward Lipiński (1888–1986),</u>
          <u xml:id="u-192.25" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jan Józef Lipski (1926–1991),</u>
          <u xml:id="u-192.26" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jan Lityński,</u>
          <u xml:id="u-192.27" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Antoni Macierewicz,</u>
          <u xml:id="u-192.28" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Adam Michnik,</u>
          <u xml:id="u-192.29" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Halina Mikołajska (1925–1989),</u>
          <u xml:id="u-192.30" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ewa Milewicz,</u>
          <u xml:id="u-192.31" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Emil Morgiewicz,</u>
          <u xml:id="u-192.32" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Piotr Naimski,</u>
          <u xml:id="u-192.33" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Jerzy Nowacki,</u>
          <u xml:id="u-192.34" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wojciech Onyszkiewicz,</u>
          <u xml:id="u-192.35" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Antoni Pajdak (1894–1988),</u>
          <u xml:id="u-192.36" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Zbigniew Romaszewski,</u>
          <u xml:id="u-192.37" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Józef Rybicki (1901–1986),</u>
          <u xml:id="u-192.38" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Aniela Steinsbergowa (1886–1988),</u>
          <u xml:id="u-192.39" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Adam Szczypiorski (1895–1979),</u>
          <u xml:id="u-192.40" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Józef Śreniowski,</u>
          <u xml:id="u-192.41" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Maria Wosiek,</u>
          <u xml:id="u-192.42" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Henryk Wujec,</u>
          <u xml:id="u-192.43" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wacław Zawadzki (1900–1978),</u>
          <u xml:id="u-192.44" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">ks. Jan Zieja (1897–1991),</u>
          <u xml:id="u-192.45" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wojciech Ziembiński (1925–2001).</u>
          <u xml:id="u-192.46" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „«Monitor Polski»”.</u>
          <u xml:id="u-192.47" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Tym samym Senat czyni to, czego nie uczyniono na pierwszym zjeździe „Solidarności”, to znaczy oddaje sprawiedliwość i przywraca pamięć chwalebną wszystkim tym, których uchwała wymienia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zgodnie z art. 84b ust. 2 Regulaminu Senatu, przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do przedstawiciela wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania senatora Stefana Niesiołowskiego.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić zapytanie?</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Mam pytanie do posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Senatora.)</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Przepraszam, do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Dlaczego wykreślono w tej uchwale zapis o tym, że KOR utworzono jako odpowiedź na brutalne represje komunistycznych władz wobec uczestników protestu w Radomiu i w Ursusie w 1976 r.? Te wydarzenia były katalizatorem powstania KOR. W związku z tym dlaczego to zdanie zostało wykreślone?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Nasz konsensus co do roli i charakteru Komitetu Obrony Robotników i później utworzonego Komitetu Samoobrony Społecznej KOR dotyczył nie jednorazowego zdarzenia. Dlatego że potrzeba utworzenia frontu obywatelskiego oporu przeciwko władzy komunistycznej narastała, a te wydarzenia były tylko katalizatorem, który spowodował, że to, co dojrzewało, przyoblekło się w kształt trwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan marszałek Kutz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#SenatorKazimierzKutz">Do sprawozdawcy. Chcę podjąć ten wątek, który pan poruszył. Nie tak dawno, przecież parę dni temu, ukazał się niepublikowany wywiad z Jackiem Kuroniem, gdzie te sprawy są opisane z pierwszego źródła. Rzeczywiście, gdyby nie było tego, co się stało w Ursusie i w Radomiu, gdyby nie te ekscesy, protesty robotników, podejrzewam, KOR by nigdy nie powstał. Bo to jest przecież Komitet Obrony Robotników. Oni się zajęli pomocą rodzinom itd. Od tego się zaczęło. Myślę, że właśnie osłabienie tego elementu praźródła robotniczego jest bardzo niesłuszne. To jest wręcz niesprawiedliwe. Trzeba oddać po prostu honor praprzyczynie i ludziom, którzy mieli odwagę pierwsi ponieść konsekwencje i prześladowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że jesteśmy przy pytaniach.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan senator Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Ja mam tylko jedną uwagę. Pani Aniela Steinsbergowa nie urodziła się w roku 1886, tylko w 1896. A ponieważ była dosyć wrażliwa na sprawy wieku, to jest to dla niej obelgą.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pomyłka...)</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Odpowiedź jest taka, że nie dysponuję aktem urodzenia, ani aktem zgonu pani mecenas, koleżanki mojej, Anieli Steinsbergowej. W encyklopedii figuruje taka data... Mówię tutaj o tym, że komisja korzystała z wydanego przez Ośrodek „Karta” słownika biograficznego pod tytułem „Opozycja w PRL”, „Leksykonu opozycji politycznej 1976–1989” Dariusza Cecudy, książki Jana Józefa Lipskiego „KOR”, no i jeszcze pomocy profesora Andrzeja Friszke. „Tygodnik Powszechny” - sięgniemy do następnego materiału pomocniczego i znajdziemy Steinsbergową - w „Poczcie KOR-owców” również nie podaje dokładnie wieku pani mecenas Anieli Steinsbergowej. Stąd, wydaje mi się, że jest to wiedza, która nie może być przeze mnie miarodajnie jako referenta weryfikowana. Na odpowiedzialność senatora Romaszewskiego możemy przyjąć...</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Można. Rok 1896.)</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">...to jako pomyłkę do zwykłego sprostowania bez zwoływania, tak mi się wydaje, w tym celu posiedzenia komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czyli przyjmujemy wersję pana senatora Romaszewskiego, tak?</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Komisja w tej chwili nie może...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Prosiłbym, żeby pan marszałek spytał, czy nikt nie wyraża sprzeciwu, bo akurat nad tym głosować nie można.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Maciej Płażyński: No ale nad tym nie będziemy głosować...)</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">To nie będziemy się odwoływać do posiedzenia komisji i sprawdzania tego za pośrednictwem aktów stanu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Nad datą urodzenia nie będziemy głosować.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Poseł wnioskodawca)</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zgłaszał się pan senator Niesiołowski.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Senator Stefan Niesiołowski: Chcę jeszcze zabrać głos jako wnioskodawca.)</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#SenatorStefanNiesiołowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#SenatorStefanNiesiołowski">W imieniu wnioskodawców, którzy reprezentują znaczną część Senatu - a myślę, że wyłącznie z technicznych powodów nie było ich więcej - chciałbym prosić o poparcie tej uchwały. Zwracam się o nieprowadzenie dyskusji. Zawsze można każdy tekst poprawiać, ja rozumiem wszelkie uwagi. Ale ten tekst powstał w drodze naprawdę długich rozmów, uzgadniane były różne racje, których już nie chcę przytaczać. Taki on jest i o przyjęcie takiej wersji chciałbym bardzo prosić.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#SenatorStefanNiesiołowski">Jeszcze dwa słowa komentarza. W pełni zgadzam się z tymi wszystkimi argumentami, które zostały powiedziane, tekst się sam broni i to w stopniu wystarczającym. Ale dodam kilka słów tytułem analizy towarzyszącej, bo to jest ważne wydarzenie, to jest trzydziesta rocznica, to jest więcej niż jedno pokolenie. KOR był elementem oporu zniewolonego narodu. Tak na to należy patrzeć. Ten opór trwał od pierwszego dnia zniewolenia Polski, nowej niewoli. On miał bardzo różne formy, to była najpierw forma zbrojna, nieskuteczna, wyniszczająca naród, ale bohaterska. Oczywiście przez różne formy... Do niedawna trwał spór o powstanie w Poznaniu, ta nazwa, zdaje się, zaczyna się utrwalać, chociaż były i inne: rewolta poznańska, protest robotniczy, był taki plakat „Pierwszy krzyk”. No to jest ładny plakat, ale to nie był przecież pierwszy krzyk. Pierwszy krzyk to był krzyk żołnierzy Armii Krajowej, NSZ, WiN itd., itd. Ja nie chcę przeprowadzać tu analizy historycznej, ale chcę powiedzieć, że KOR był zasadniczo nowo jakością, był zasadniczo nową jakością, on wprowadził element zupełnie nowy i zaskakująco skuteczny.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#SenatorStefanNiesiołowski">Początkowo przecież się wydawało, że jak poda się listę uczestników KOR, to Służba Bezpieczeństwa ich wyłapie, zaaresztuje. A okazuje się, że tego nie zrobiła. W tym momencie, kiedy KOR zaczął funkcjonować w taki sposób, jak funkcjonował, uruchomił łańcuch... Myśmy wtedy tego nie wiedzieli. Myśmy oczywiście nie przypuszczali... Ja żyłem wtedy w Polsce i nigdy nie sądziłem, nie marzyłem, że będę żył w Polsce niepodległej, a to, że będę w niej posłem, senatorem, w ogóle się w głowie nie mieściło. Ale wtedy okazuje się... Dziś, jak czytam, słucham wypowiedzi ludzi, dla których upadek komunizmu był oczywisty, jasny, to w ogóle było przesądzone... No chętnie bym zobaczył i usłyszał ich wypowiedzi z tamtego okresu.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#SenatorStefanNiesiołowski">KOR uruchomił pewien mechanizm, który prowadził do niepodległości Polski. Dziś możemy sądzić, że nieuchronnie. KOR nie tylko ten mechanizm uruchomił. Wszystkie późniejsze inicjatywy aż do „Solidarności” właściwie powtarzały to w dużym stopniu, naśladowały, ale były... Ja byłem w innej inicjatywie, ona za rok będzie obchodziła swoje trzydzieści lat, to był Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, ale my uznawaliśmy i uznajemy prekursorską pod tym względem rolę takiej formy oporu jak KOR. Ale nie tylko to... KOR łączył bardzo różne środowiska i to była wielka siła tej organizacji. Łączył bardzo różne środowiska, formacje, style uprawiania polityki, ludzi. I to, co było też bardzo istotne, to był kategoryczny brak przemocy, pokojowa droga, którą przejęła „Solidarność”. Wpływ „Solidarności” był tutaj ogromny. Można powiedzieć, że to wszystko, co się wydarzyło po roku 1976, spowodowało, oczywiście z wielką rolą, było o tym mówione, nie chcę powtarzać, ale warto tu jedno zdanie powiedzieć, pontyfikatu Jana Pawła II... A więc rok wyboru Ojca Świętego, wybór Karola Wojtyły na papieża oczywiście przyspieszył ten proces.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#SenatorStefanNiesiołowski">Powiem na koniec tak: tym wszystkim ludziom, którzy tu byli wymienieni, ich działaniu - wielu z nich już nie żyje - zawdzięczamy to, że na tej sali siedzimy. Wielka im za to chwała. Dlatego bardzo proszę o uchwalenie tej ustawy bez dalszej dyskusji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pan senator Niesiołowski apelował o niedyskutowanie, ale oczywiście jesteśmy na etapie dyskusji, w związku z czym formalnie zapytam: czy ktoś chce się jeszcze zapisać do dyskusji? Proszę bardzo. Czy ktoś jeszcze? Nie.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Lista mówców jest zamknięta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Wysoka Izbo, ja wiem, że nie powinno się na ten temat dyskutować. Ja całym sercem jestem za tą uchwałą, popieram tę uchwałę, ale nie mogę przejść, Wysoka Izbo, do porządku nad tym, że się krzywdzi moje miasto, po raz kolejny. Ja nie wiem, kto jest autorem tej poprawki, która wykreśliła słowo o Radomiu...</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Nie wiem, nie wiem, kto jest autorem tej poprawki, niemniej jednak to właśnie robotnicy Radomia spowodowali, że KOR powstał. I pomijanie tego faktu jest, według mnie, bardzo krzywdzące dla tych ludzi, którzy pierwsi odważyli się wystąpić przeciwko władzy komunistycznej.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#komentarz">(Senator Władysław Sidorowicz: Nie pierwsi, nie pierwsi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nie prowadzić dyskusji z salą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#SenatorAndrzejŁuczycki">Ja przepraszam za ten trochę emocjonalny głos z mojej strony, ale jest to kwestia bardzo znacząca dla mieszkańców miasta. Potwierdza to, co do tej pory mieszkańcy miasta cały czas mówią, że Radom poprzez swoje protesty w 1976 r. został głęboko skrzywdzony. Pokrzywdzony został przez ekipę Gierka, później przez ekipę Jaruzelskiego. I w tej chwili odbierając mu prawo do istnienia w tej uchwale, również wpisujemy się w ten nurt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zamykam dyskusję...</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie, jeszcze pan marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przepraszam, pan marszałek Kutz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#SenatorKazimierzKutz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#SenatorKazimierzKutz">Uważam, iż rzeczywiście mój poprzednik poruszył niesłychanie istotną sprawę. Ja się całkowicie zgadzam z wywodem pana senatora Niesiołowskiego. To są wszystko piękne, słuszne rzeczy. Ale rzeczywistość była taka, jaka była. Tutaj mówili, że to Radom... Przedtem były tylko ekscesy w Ursusie. To był drugi przypadek. I cała ta inteligencja, która wtedy była, znalazła powód, żeby zorganizować komitet obrony. To był początek wielkiego ruchu ludowego, robotniczego w Polsce. I to, co w tej uchwale jest zawarte i co zostało skreślone, moim zdaniem, ma znamiona zafałszowania historii. I to nie tylko chodzi o odczucia Radomian, że są krzywdzeni, to jest o wiele poważniejszy problem.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#SenatorKazimierzKutz">Godziłoby się oddać hołd i wyrazy szacunku tym, dla których KOR powstał. Taki był problem. To było wielkie wydarzenie, dlatego że powstała sytuacja, kiedy robotnicy prześladowani, zamykani i katowani, mogli się nareszcie połączyć z inteligencją opozycyjną. I mówienie tylko o tej jednej stronie, przy całkowitym prawie przemilczeniu... Moim zdaniem mamy do czynienia z fałszowaniem historii, co może być bardzo źle odebrane przez miliony ludzi ze sfer robotniczych, mogących to odczuć. Chwała, że Sejm w ogóle coś takiego podnosi.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#SenatorKazimierzKutz">Jak będzie konieczność głosowania, ja będę oczywiście głosował, ale prawda jest, moim zdaniem, o wiele poważniejsza, ma szerszy wymiar niż to jest zawarte w tej uchwale. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Nie ma już możliwości składania poprawek. Jesteśmy jeszcze tylko przed głosowaniem.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w trzydziestą rocznicę powstania Komitetu Obrony Robotników.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że Komisja Ustawodawcza po rozpatrzeniu projektu uchwały przedstawiła wniosek o wprowadzenie poprawki do projektu.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zgodnie z art. 54 ust. 1, w związku z art. 84b ust. 5 Regulaminu Senatu, za chwilę przeprowadzimy głosowanie nad przedstawioną poprawką, a następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianą wynikającą z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawioną przez Komisję Ustawodawczą poprawką. Poprawka ma na celu nadanie uchwale nowego brzmienia.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-213.9" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę o nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-213.10" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-213.11" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-213.12" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">78 obecnych, 74 - za, 1 - przeciw, 3 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-213.13" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-213.14" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w trzydziestą rocznicę powstania Komitetu Obrony Robotników w całości ze zmianą wynikającą z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-213.15" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.16" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za podjęciem uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-213.17" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-213.18" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-213.19" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.20" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 79 obecnych senatorów 76 głosowało za, 3 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-213.21" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w trzydziestą rocznicę powstania Komitetu Obrony Robotników.</u>
          <u xml:id="u-213.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-213.23" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: zmiana w składzie komisji senackiej.</u>
          <u xml:id="u-213.24" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że wniosek Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich w tej sprawie zawarty jest w druku nr 241.</u>
          <u xml:id="u-213.25" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, senatora Piotra Zientarskiego, o zabranie głosu i przedstawienie wniosku komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Na podstawie art. 14 ust. 1 Regulaminu Senatu komisja przedstawia następujący projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Art. 1: Senat Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu odwołuje senatora Kazimierza Wiatra z Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#SenatorPiotrZientarski">Art.2: uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich projektem uchwały w sprawie zmiany w składzie komisji senackiej. Przypominam, że projekt ten zawarty jest w druku nr 241.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk „obecny”.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 78 głosowało za, 2 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie zmiany w składzie komisji senackiej.</u>
          <u xml:id="u-215.10" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: ustawa o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-215.11" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że debata w tej sprawie została zakończona, obecnie możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-215.12" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad ustawą o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-215.13" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka i Praworządności rekomendują Senatowi uchwalenie ustawy w brzmieniu uchwalonym przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-215.14" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 232, a sprawozdanie komisji w druku nr 232A.</u>
          <u xml:id="u-215.15" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam też, że zgodnie z art. 235 ust. 4 konstytucji Senat uchwala ustawę o zmianie konstytucji bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.</u>
          <u xml:id="u-215.16" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad ustawą o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-215.17" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.18" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za uchwaleniem ustawy w brzmieniu uchwalonym przez Sejm? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-215.19" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.20" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-215.21" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Obecnych 81 senatorów, głosowało 81. Większość bezwzględna to 41 senatorów. Za uchwaleniem ustawy w brzmieniu uchwalonym przez Sejm głosowało 81 senatorów, głosów przeciw nie było, nikt też nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.22" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat uchwalił ustawę o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu uchwalonym przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-215.23" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-215.24" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona, możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-215.25" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-215.26" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek. Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu za chwilę przeprowadzimy kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami, następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-215.27" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi przez komisję poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-215.28" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Nad poprawkami pierwszą i drugą należy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-215.29" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawki pierwsza i druga zmierzają do zapewnienia ustawie skuteczności. Zgodnie z zaproponowanymi zmianami, w przypadku niewykonania decyzji wydawanych na podstawie ustawy zastosowanie znajdą przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dotyczące obowiązków o charakterze niepieniężnym.</u>
          <u xml:id="u-215.30" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.31" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.32" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.33" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.34" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-215.35" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-215.36" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-215.37" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.38" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za podjęciem uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-215.39" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.40" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.41" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.42" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-215.43" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-215.44" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-215.45" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona, możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-215.46" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-215.47" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-215.48" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu za chwilę przeprowadzimy kolejne głosowania nad przestawionymi poprawkami, następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-215.49" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi przez komisję poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-215.50" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka pierwsza ma na celu wyłączenie ze stosowania w kontroli resortowej przepisu ordynacji podatkowej odmiennie regulującego zagadnienia zakończenia kontroli oraz terminu wnoszenia zastrzeżeń lub wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-215.51" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.52" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.53" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.54" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.55" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 79 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.56" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.57" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka druga ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-215.58" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.59" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.60" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.61" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.62" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-215.63" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.64" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka trzecia ma na celu wyraźne wskazanie zakresu czynności, jakie można podjąć w ramach wywiadu skarbowego.</u>
          <u xml:id="u-215.65" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.66" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.67" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.68" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.69" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-215.70" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.71" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka czwarta powoduje konieczność obligatoryjnego niszczenia tak zwanych danych bilingowych zebranych przez wywiad skarbowy na podstawie niedostatecznie uzasadnionego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-215.72" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.73" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.74" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.75" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.76" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.77" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 80 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.78" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.79" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka piąta ma charakter porządkowy.</u>
          <u xml:id="u-215.80" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.81" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.82" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto przeciw? Przycisk „przeciw”.</u>
          <u xml:id="u-215.83" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymuje od głosu? Przycisk „wstrzymuję się”.</u>
          <u xml:id="u-215.84" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.85" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 80 obecnych senatorów 80 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-215.86" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.87" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-215.88" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.89" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za podjęciem uchwały? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.90" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.91" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał od głosu? Przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.92" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.93" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-215.94" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-215.95" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o podatku tonażowym.</u>
          <u xml:id="u-215.96" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-215.97" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o podatku tonażowym.</u>
          <u xml:id="u-215.98" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-215.99" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-215.100" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.101" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-215.102" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-215.103" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-215.104" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-215.105" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o podatku tonażowym.</u>
          <u xml:id="u-215.106" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-215.107" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-215.108" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie, zgodnie z art. 52 ust. 6 Regulaminu Senatu, mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-215.109" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności senatora Rafała Ślusarza o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-215.110" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#SenatorRafałŚlusarz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#SenatorRafałŚlusarz">Komisja Praw Człowieka i Praworządności pod przewodnictwem pana senatora Krzysztofa Piesiewicza i Komisja Obrony Narodowej pod przewodnictwem pana senatora Czesława Rybki odbyły wspólne posiedzenie w przerwie w posiedzeniu Senatu w związku ze zgłoszeniem w trakcie debaty poprawki do ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych i ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#SenatorRafałŚlusarz">W komisji uczestniczył, jako gość, wnioskodawca pan Piotr Zientarski oraz przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, którzy przedstawili argumenty przeciwko zgłoszonej poprawce, a więc przeciw skreśleniu słów „z powodu choroby lub utraty sił”, tak jak to macie państwo opisane w zestawieniu wniosków w punkcie oznaczonym rzymską dwójką w poprawce pierwszej. Ich zdaniem tego rodzaju zapis jest konieczny do uznawania sędziów wojskowych za niezdolnych do zawodowej służby wojskowej, co może w konsekwencji prowadzić do przeniesienia takiego sędziego w stan spoczynku. I w tym zakresie występuje spójność z ustawą - Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#SenatorRafałŚlusarz">Pan senator wnioskodawca podtrzymał swój wniosek, w związku z tym został on poddany pod głosowanie, tak jak pozostałe wnioski, które macie państwo w druku nr 225Z.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#SenatorRafałŚlusarz">Pierwszy wniosek, który był wnioskiem Komisji Praw Człowieka i Praworządności, o przyjęcie ustawy bez poprawek, komisja odrzuciła.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#SenatorRafałŚlusarz">Zawartej w punkcie oznaczonym rzymską dwójką poprawki pierwszej, wynikającej z wniosku senatorów Zientarskiego i Zalewskiego, komisja też nie przyjęła, nie uzyskał on wymaganej większości. Ze względu na to, że wynik był remisowy, będzie państwu zaprezentowane stanowisko mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#SenatorRafałŚlusarz">Komisja wnosi o przyjęcie poprawki drugiej zawartej w punkcie oznaczonym rzymską dwójką i przegłosowanie ustawy wraz z tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#SenatorRafałŚlusarz">W konkluzji: komisja rekomenduje odrzucenie wniosku o przyjęcie ustawy bez poprawek i odrzucenie wniosku senatorów Zalewskiego i Zientarskiego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę mniejszości połączonych komisji senatora Ludwika Zalewskiego o zabranie głosu i przedstawienie wniosku mniejszości połączonych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#SenatorLudwikZalewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#SenatorLudwikZalewski">W trakcie debaty nadal nie zostało wyjaśnione, czy to nieszczęsne określenie „utrata sił” pozwala na: po pierwsze, wcześniejsze zwolnienie sędziego w dowolnym czasie przez przełożonego; po drugie, czy sędzia dzięki temu może otrzymać dodatkowe uprawnienia finansowe. Utrata sił w związku ze służbą wojskową, Szanowni Panie i Panowie Senatorowie, oznacza przynajmniej to, że rozpoczynamy od trzeciej, drugiej czy pierwszej grupy inwalidzkiej - a to przekłada się na minimum 15% uposażenia. Ta kwestia nie została nam wyjaśniona, choć o to prosiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#SenatorLudwikZalewski">Ponadto zgodnie z ustawą o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych sędzia wojskowy nie musi służyć do utraty sił. Nie musi, to nie jest potrzebne, nikt tego od sędziego nie wymaga. A jeśli ustawa zasadnicza o służbie żołnierzy zawodowych jest krzywdząca dla sędziów wojskowych, to, Panie i Panowie Senatorowie, co mają na to powiedzieć żołnierze zawodowi?</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#SenatorLudwikZalewski">Próba takiego odwołania, że to określenie dodatkowe jest nam potrzebne, ponieważ orzeczenie komisji lekarskiej związane z ustawą o służbie, z tą ustawą zasadniczą, może spowodować, iż sędzia nie zostanie powołany do sądu powszechnego, jest nieprawdą. Ta ustawa wyraźnie mówi, że może tak być, chyba że sędzia tego nie zechce, a jeśli zechce, to zostanie przeniesiony do sądu jako sędzia sądu powszechnego.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#SenatorLudwikZalewski">I dlatego podtrzymujemy swoją poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy senator wnioskodawca albo senator sprawozdawca chce jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan senator Zientarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Nie chciałbym przytaczać ponownie argumentów, które przedstawiłem w ramach debaty, ale chcę poprzeć wniosek senatora Zalewskiego, a dodatkowo też jakby wzmocnić argumentację prawniczą.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Mianowicie, jak przyznał pan minister Duda, określenia „choroba” lub „utrata sił” - czyli to, o co idzie tutaj spór, spór dotyczący wykreślenia tego - mają inne zakresy znaczeniowe w odniesieniu do sędziów sądów wojskowych i w odniesieniu do sędziów sądów powszechnych. A tu chodzi o to, żeby ten proponowany zapis przede wszystkim ujednolicił terminologię ustawową z zakresu zawodowej służby wojskowej, istniejącą na gruncie ustawy o ustroju sądów wojskowych i ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, bo i tak pozostaje kwestia... Żebyśmy mieli co do tego pełną świadomość, przypomnę, że proponujemy treść następującą: „Sędziego przenosi się w stan spoczynku, jeżeli uznany został orzeczeniem wojskowej komisji lekarskiej za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej” - czyli tak czy inaczej decydować będzie w tej sprawie komisja lekarska. A wprowadzając te dwie przesłanki, te dwa określenia, „choroba” i „utrata sił”, po pierwsze, zawężamy, o czym tutaj mówił pan senator, możliwości rozstrzygania, a po drugie, wprowadzamy niejednolitość i dowolność interpretacji ze względu na inne zakresy znaczeniowe tych pojęć. I dlatego jeśli pozostawimy tutaj tylko ten zapis o orzeczeniu wojskowej komisji lekarskiej, to oczywiście to nie zamknie nikomu drogi, niczego nie ograniczy, a jedynie, w moim przekonaniu, wprowadzi porządek prawny w ramach właściwej, dobrej legislacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty zostały przedstawione następujące wnioski: Komisja Praw Człowieka i Praworządności wnosiła o przyjęcie ustawy bez poprawek, a Komisja Obrony Narodowej oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Praw Człowieka i Praworządności o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się”, podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 80 obecnych senatorów 1 głosował za, 73 - przeciw, 5 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-221.11" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-221.12" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec odrzucenia wniosku... wniosek został odrzucony. Wobec odrzucenia wniosku o przyjęcie ustawy bez poprawek przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-221.13" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka pierwsza ma na celu usunięcie z przepisu dotyczącego uznawania sędziego wojskowego za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej sformułowania zaczerpniętego z terminologii ustawy o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-221.14" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-221.15" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-221.16" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-221.17" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-221.18" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.19" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 80 obecnych senatorów 40 głosowało za, 35 - przeciw, 5 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-221.20" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-221.21" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka druga usuwa istotny błąd redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-221.22" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-221.23" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-221.24" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-221.25" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-221.26" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 77 obecnych senatorów 74 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-221.27" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-221.28" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-221.29" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-221.30" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-221.31" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-221.32" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-221.33" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.34" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Obecnych 81 senatorów, 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-221.35" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-221.36" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-221.37" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-221.38" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-221.39" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-221.40" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-221.41" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-221.42" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-221.43" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw”.</u>
          <u xml:id="u-221.44" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się”.</u>
          <u xml:id="u-221.45" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.46" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Obecnych 81 senatorów, 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-221.47" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-221.48" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrywania punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-221.49" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-221.50" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Obecnie głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-221.51" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej senatora Bogdana Lisieckiego o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
          <u xml:id="u-221.52" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#SenatorBogdanLisiecki">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#SenatorBogdanLisiecki">Komisja po posiedzeniu odbytym w dniu dzisiejszym i po rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych w toku debaty nad ustawą o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym przedstawia Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko: Wysoki Senat raczy przyjąć poprawki pierwszą, drugą, trzecią, szóstą i siódmą.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#SenatorBogdanLisiecki">Poprawki pierwsza, druga i trzecia to poprawki Komisji Gospodarki Narodowej, zostały one jednogłośnie poparte przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#SenatorBogdanLisiecki">Poprawki czwarta i piąta to poprawki zgłoszone przez senatora Misiaka. Poprawki te nie uzyskały akceptacji komisji: było 8 głosów za poprawkami i 9 głosów przeciw.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#SenatorBogdanLisiecki">Poprawki szósta i siódma, poprawki senatora Szaleńca, uzyskały akceptację komisji: było 8 głosów za, 6 przeciw, 2 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#SenatorBogdanLisiecki">Poprawka ósma nie uzyskała akceptacji: było 7 głosów za, 9 przeciw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Czy senatorowie wnioskodawcy chcą zabrać głos? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty komisja oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Informuję, że za chwilę zostaną przeprowadzone kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka pierwsza zmierza do uwzględnienia faktu, że ustawa nie reguluje problematyki przemieszczania z drogi pojazdu utrudniającego prowadzenie akcji ratowniczej.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.10" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.11" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.12" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Obecnych 80 senatorów, 79 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-223.13" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-223.14" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka druga zmierza do zapewnienia spójności terminologicznej w obrębie przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-223.15" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-223.16" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-223.17" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw”.</u>
          <u xml:id="u-223.18" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się”.</u>
          <u xml:id="u-223.19" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.20" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Obecnych 80 senatorów, 80 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-223.21" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-223.22" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka trzecia ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-223.23" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-223.24" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-223.25" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw”.</u>
          <u xml:id="u-223.26" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się”.</u>
          <u xml:id="u-223.27" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.28" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Obecnych 81 senatorów, 80 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-223.29" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-223.30" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawki czwartą i piątą należy przegłosować łącznie. Zmierzają one do tego, aby starosta, wyznaczając jednostkę do prowadzenie parkingu strzeżonego, kierował się między innymi liczbą miejsc do parkowania pojazdów, w tym spełniających wymogi związane z przechowywaniem na parkingu usuniętych pojazdów przewożących towary niebezpieczne, w rozumieniu art. 30 ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, a także zobowiązaniem jednostki do realizacji każdego zlecenia umieszczenia każdego rodzaju pojazdów na parkingu strzeżonym.</u>
          <u xml:id="u-223.31" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-223.32" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-223.33" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.34" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.35" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.36" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 29 głosowało za, 49 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-223.37" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-223.38" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawki szósta i siódma zmierzają do tego, aby rada powiatu nie posiadała kompetencji do ustalania wysokości opłat za usunięcie i parkowanie pojazdu.</u>
          <u xml:id="u-223.39" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-223.40" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.41" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.42" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-223.43" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.44" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 34 głosowało za, 44 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-223.45" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawki zostały odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-223.46" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka ósma zmierza do tego, aby ustawa weszła w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia, nie zaś z dniem ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-223.47" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-223.48" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest za? Proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-223.49" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.50" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał? Przycisk „wstrzymuję się”.</u>
          <u xml:id="u-223.51" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Na 81 obecnych senatorów 30 głosowało za, 50 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-223.52" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-223.53" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-223.54" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-223.55" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.56" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto jest przeciw? Przycisk „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-223.57" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto się wstrzymał, naciska przycisk „wstrzymuję się” i podnosi rękę.</u>
          <u xml:id="u-223.58" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-223.59" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Obecnych 81 senatorów, 81 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-223.60" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-223.61" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Koniec głosowań.</u>
          <u xml:id="u-223.62" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Teraz komunikaty, a później będą oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Uprzejmie informuję, iż marszałek Senatu zwołuje posiedzenie Prezydium Senatu w dniu jutrzejszym, to jest 15 września, o godzinie 9.00.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Uprzejmie informuję, że jutro, w piątek, o godzinie 10.00 w sali nr 182 odbędzie się posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Szanowni Państwo Senatorowie Członkowie Komisji Zdrowia, uprzejmie zapraszam na kolejne posiedzenie Komisji Zdrowia, które odbędzie się w dniu 20 września 2006 r., w środę, o godzinie 12.00 w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Szanowni Państwo Senatorowie Członkowie Komisji Zdrowia, uprzejmie zapraszam na kolejne posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, które odbędzie się w dniu dzisiejszym... Przepraszam, to jest...</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Stary.)</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Tego komunikatu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Szanowni Państwo Senatorowie, uprzejmie zapraszam na konferencję organizowaną przez Komisję Zdrowia na temat „Opieka długoterminowa w Polsce”, która odbędzie się w dniu 22...</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Stary.)</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Stare komunikaty, proszę państwa, się tutaj zaplątały.</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">A więc są tylko dwa komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-224.10" who="#komentarz">(Głos z sali: To już było.)</u>
          <u xml:id="u-224.11" who="#SenatorSekretarzMieczysławSzyszka">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Informuję, że porządek obrad osiemnastego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Przypominam, że zgodnie z art. 49 ust. 2 Regulaminu Senatu oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż pięć minut.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Kto z państwa senatorów pragnie zabrać głos. Są zapisani...</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pani senator Janina Fetlińska.</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Oświadczenie kieruję do ministra zdrowia Zbigniewa Religi oraz do ministra edukacji narodowej Romana Giertycha.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#SenatorJaninaFetlińska">Dotyczy ono porozumienia między Ministerstwem Edukacji Narodowej i Ministerstwem Zdrowia w sprawie wspierania edukacji zdrowotnej w szkole oraz rozwoju programu „Szkoła promująca zdrowie”.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#SenatorJaninaFetlińska">Od 1992 r. realizowany jest w Europie program „Szkoła promująca zdrowie”. Polska jest jednym z siedmiu pierwszych krajów przyjętych do Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, utworzonej przez Światową Organizację Zdrowia, Radę Europy i Komisję Europejską. Obecnie należą do niej czterdzieści trzy kraje regionu europejskiego. Zakłada się, że szkoła promująca zdrowie jest inwestycją dla edukacji, zdrowia i demokracji oraz że każde dziecko i młody człowiek w Europie mają prawo i powinni mieć możliwość uczenia się w szkole promującej zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#SenatorJaninaFetlińska">W Polsce przyjęto, że szkoła promująca zdrowie tworzy warunki i podejmuje działania, które sprzyjają dobremu samopoczuciu społeczności szkolnej oraz podejmowaniu przez członków tej społeczności działań na rzecz zdrowia własnego i innych ludzi oraz tworzenia zdrowego środowiska. Opracowano standardy szkoły promującej zdrowie oraz metody i narzędzia do oceny ich osiągania. Istnieje wiele dowodów, że działania tych szkół przynoszą efekty.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#SenatorJaninaFetlińska">Obecnie w Polsce sieci szkół promujących zdrowie funkcjonują we wszystkich województwach i należy do nich ponad tysiąc dwieście szkół. Tworzone są także sieci powiatowe i miejskie. Rozwiązania przyjęte w Polsce i szerokie upowszechnienie programu na terenie kraju są wysoko oceniane na forum międzynarodowym. Ośrodek koordynujący program znajduje się obecnie w Centrum Metodycznym Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego w Warszawie. Funkcję pełniącej obowiązki krajowego koordynatora sprawuje magister Magdalena Sokołowska, wicedyrektor centrum.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#SenatorJaninaFetlińska">Warunkiem rozwoju programu szkół promujących zdrowie oraz przynależności kraju do Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie są współpraca i wsparcie ze strony resortów edukacji i zdrowia. Niezbędne jest formalne porozumienie podpisane przez obu ministrów. W okresie prawie piętnastu lat istnienia tego programu w Polsce porozumienie obejmowało tylko pięć lat: lata 1992–1995 oraz 2000–2002. Od 2002 r. trwają uzgodnienia między Ministerstwem Edukacji Narodowej a Ministerstwem Zdrowia i mimo kolejnych projektów porozumienie to nie zostało dotychczas podpisane. Uniemożliwia to realizację programu wspierania rozwoju szkół promujących zdrowie i koordynację działań na terenie kraju.</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#SenatorJaninaFetlińska">Niekorzystna sytuacja na poziomie centralnym wpływa negatywie na funkcjonowanie wojewódzkich zespołów wspierających szkoły promujące zdrowie. W skład tych zespołów wchodzą przedstawiciele kuratorium oświaty, centrum zdrowia publicznego, wojewódzkiej stacji sanitarno-epidemiologicznej i organizacji społecznych. Brak zrozumienia i zainteresowania wspieraniem przez rząd programu szkół promujących zdrowie stawia Polskę w niekorzystnej sytuacji na forum międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-226.8" who="#SenatorJaninaFetlińska">Zwracam się z prośbą do panów ministrów o zawarcie stosownego porozumienia i umożliwienie działalności cennej inicjatywy, jaką jest sieć szkół promujących zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-226.9" who="#SenatorJaninaFetlińska">W załączeniu do mojego wystąpienia przedkładam trzy załączniki, które być może pomogą resortom ten problem załatwić, a mianowicie projekt porozumienia, opis dotychczasowych kroków i barier w sprawie jego podpisania oraz program wspierania tego programu.</u>
          <u xml:id="u-226.10" who="#SenatorJaninaFetlińska">I jeszcze drugie oświadczenie, Panie Marszałku, które kieruję do ministra kultury i dziedzictwa narodowego, pana Kazimierza Ujazdowskiego.</u>
          <u xml:id="u-226.11" who="#SenatorJaninaFetlińska">W 2002 r. pod pretekstem tworzenia Narodowego Centrum Kultury doszło do likwidacji Instytutu Dziedzictwa Narodowego i Krajowego Ośrodka Dokumentacji Regionalnych Towarzystw Kultury w Ciechanowie, jedynej tego typu instytucji, której brak jest odczuwalny w ruchu regionalnym. Zwłaszcza obecnie w otwartej przestrzeni europejskiej placówka taka winna wspomagać kreowanie małych ojczyzn oraz ojczyzn regionalnych, z nawiązaniem do wartości, jakimi kierował się regionalizm okresu międzywojennego w utrwalaniu ojczyzny narodowej, i realizowania celów wychowania patriotycznego.</u>
          <u xml:id="u-226.12" who="#SenatorJaninaFetlińska">Majątek i zbiory dokumentujące dzieje i problemy ruchu regionalnego, zgromadzone społecznym wysiłkiem towarzystw z całego kraju, nadal znajdują się w dawnym lokalu ośrodka w Ciechanowie pod społeczną opieką Ciechanowskiego Towarzystwa Naukowego na podstawie umowy użyczenia zawartej z Narodowym Centrum Kultury.</u>
          <u xml:id="u-226.13" who="#SenatorJaninaFetlińska">Z myślą o kontynuowaniu działalności Rada Krajowa Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP prosi o reaktywowanie ośrodka - takie pismo skierowano do pana ministra Kazimierza Michała Ujazdowskiego, ministra kultury - przez nadanie mu statutu Instytutu Regionalizmu z siedzibą w Ciechanowie, gdzie znajdują się zachowane zbiory. Rada krajowa proponuje też strukturę, cele i ewentualne warianty organizacyjne - placówka samodzielna bądź dział zamiejscowy Narodowego Centrum Kultury lub Biblioteki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-226.14" who="#SenatorJaninaFetlińska">Pozostawienie zbiorów w Ciechanowie ma też dodatkowe znaczenie dla funkcjonowania uczelni działających w regionie, szczególnie dla nowo powstałego kierunku kulturoznawstwa Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie.</u>
          <u xml:id="u-226.15" who="#SenatorJaninaFetlińska">Mając to na uwadze, bardzo uprzejmie proszę pana ministra o podjęcie decyzji, która może naprawdę rzetelnie wspierać wychowanie patriotyczne w Polsce. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pan senator Zalewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#SenatorLudwikZalewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#SenatorLudwikZalewski">Oświadczenie kieruję do ministra obrony narodowej Radosława Sikorskiego.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#SenatorLudwikZalewski">Zwracam się do pana ministra z zapytaniem, kiedy żołnierz zawodowy będzie płacił za użytkowanie przydzielonego mu lokalu służbowego czynsz nie wyższy niż ten pobierany za lokale komunalne, wspólnot mieszkaniowych bądź spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#SenatorLudwikZalewski">Podnoszony problem należy do kategorii tak zwanych spraw nie do rozwiązania. Nabiera on szczególnego znaczenia z uwagi na to, że sytuacja materialna kadry zawodowej Wojska Polskiego zależy od profesjonalności i skuteczności powołanej w 1995 r. Wojskowej Agencji Mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#SenatorLudwikZalewski">Ukształtowane pod wpływem agencji przepisy ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej - DzU z 2005 r. nr 41 - różnicują wysokość czynszu opłacanego przez żołnierzy w zależności od tego, w jakich zasobach przydzielono im lokale służbowe, Skarbu Państwa czy na przykład wspólnoty mieszkaniowej; art. 36 ust. 2 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#SenatorLudwikZalewski">Zasady wyliczenia należnych opłat zwalniają agencję od gospodarności i troski o poprawę infrastruktury mieszkaniowej i pozwalają na przerzucenie skutków niegospodarności na żołnierza i jego rodzinę - art. 36 w związku z definicją w art. 1a w pktach 12 i 13.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#SenatorLudwikZalewski">Obecnie na pięciu czynnych żołnierzy zawodowych mieszkających w zasobach agencji przypada jeden pracownik WAM. Jaka spółdzielnia mieszkaniowa może pozwolić sobie na takie proporcje?</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#SenatorLudwikZalewski">Kuriozalny jest przepis art. 32 ustawy, który przenosi na żołnierza obowiązek wyremontowania przydzielonego mu lokalu mieszkalnego agencji. Trzeba podkreślić to, że nie przysługuje mu prawo odmowy przyjęcia lokalu, a rezygnacja pociąga skutek w postaci utraty prawa do lokalu przez okres zajmowania stanowiska służbowego w danym garnizonie, czyli kadencji - art. 24 ust. 3 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#SenatorLudwikZalewski">Panie Ministrze, kadra liczyła na zmiany, ale nie tylko na stanowisku prezesa WAM, liczyła na naprawę błędu, który popełniło poprzednie kierownictwo MON. Najbardziej bolesne dla kadry jest to, że te niczym nieuzasadnione zawyżone opłaty są naliczane i przejadane przez WAM zgodnie z obowiązującym krzywdzącym prawem. Dla kadry nie mają żadnego znaczenia deklaracje Wojskowej Agencji Mieszkaniowej o zmniejszeniu zatrudnienia o 5, 10 czy 15% w kolejnych latach.</u>
          <u xml:id="u-228.9" who="#SenatorLudwikZalewski">Zawsze jednak będzie do pana ministra kierowane postawione wcześniej pytanie: czy żołnierze zawodowi mają prawo mieszkać w kwaterach budowanych za pieniądze MON i ponosić koszty jak normalni obywatele? Istniejąca sytuacja wymaga radykalnej zmiany polityki resortu wobec agencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pan senator Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#SenatorAntoniSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#SenatorAntoniSzymański">Chciałbym skierować oświadczenie do pana premiera. Jest nim apel klubów inteligencji katolickiej w obronie praw migrantów zarobkowych, podjęty w Katowicach 9 września 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#SenatorAntoniSzymański">Prezesi klubów inteligencji katolickiej zwracają się z naglącym apelem do odpowiedzialnych organów Rzeczypospolitej Polskiej o podjęcie pilnych środków zaradczych w obronie praw migrantów zarobkowych w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#SenatorAntoniSzymański">Coraz częściej otrzymujemy relacje na temat łamania podstawowych praw pracowniczych oraz praw człowieka w stosunku do polskich migrantów zarobkowych. W wielu krajach polscy pracownicy są zmuszani do częstej pracy w nadgodzinach bez należnego wynagrodzenia, pozbawiani urlopu, realnej opieki medycznej, zasiłków chorobowych. W razie wypadków przy pracy, łącznie z trwałym inwalidztwem, pracodawcy zwalniają dyscyplinarnie z pracy polskich migrantów zarobkowych bez jakiegokolwiek odszkodowania.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#SenatorAntoniSzymański">Migranci zarobkowi odmawiają ze względów oszczędnościowych zapisywania się do miejscowych związków zawodowych. W przypadku konfliktów pracowniczych mogą dochodzić swoich praw jedynie przed sądami pracy i sądami cywilnymi, lecz często nie posługują się żadnym językiem obcym i nie są w stanie opłacić honorarium adwokata. Duszpasterze i nieliczni wolontariusze są w stanie udzielić bezpłatnej pomocy prawnej tylko niewielu osobom i w najbardziej drastycznych przypadkach. Migranci potrzebują jednak fachowego wsparcia ze strony polskich instytucji państwowych.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#SenatorAntoniSzymański">Służby konsularne powinny informować wszystkie odpowiedzialne organy państwowe o warunkach zatrudniania, warunkach mieszkaniowych i o stanie respektowania praw człowieka i praw pracowniczych migrantów. Do czasu uruchomienia za granicami kraju wyspecjalizowanych agend opieki nad migrantami zarobkowymi, służby konsularne powinny prowadzić koordynację pomocy prawnej i humanitarnej szczególnie w krajach największej migracji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pan senator Sadowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#SenatorSławomirSadowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#SenatorSławomirSadowski">Swoje oświadczenie kieruję do pana Ludwika Dorna, wiceprezesa Rady Ministrów, ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#SenatorSławomirSadowski">Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#SenatorSławomirSadowski">Zwracam się do pana ministra o podjęcie bardziej bezwzględnej i skutecznej walki z piratami drogowymi szalejącymi na ulicach polskich miast i miasteczek. Ludzie ci świadomie łamiąc wszelkie przepisy ruchu drogowego, stwarzają szczególne zagrożenie dla życia. Dość często zdarza się, że na ulicach rozgrywają się wyścigi samochodowe bądź motocyklowe, których uczestnikami są młodzi ludzie będący pod wpływem alkoholu oraz różnego rodzaju narkotyków. Ostatnio doszło do wielu śmiertelnych wypadków, w których zginęli niewinni ludzie, wiele z nich to dzieci. Dużo wypadków ma miejsce na przejściach dla pieszych - jest to szczególny rodzaj wykroczenia.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#SenatorSławomirSadowski">Panie Ministrze, proszę o informację, jakie działania zostaną podjęte przez resort, aby ograniczyć tego typu wypadki.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#SenatorSławomirSadowski">Z poważaniem, Sławomir Sadowski. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Jeszcze ja.)</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Pani senator Kurska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#SenatorAnnaKurska">Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#SenatorAnnaKurska">Oświadczenie kieruję do pani Anny Kalaty, minister pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#SenatorAnnaKurska">W imieniu Związku Byłych Więźniów Politycznych lat 1944–1956 zrzeszającego wyłącznie kombatantów, w tym w większości inwalidów wojennych, zwracam się do pani minister o rozważenie możliwości przywrócenia im statusu inwalidy wojennego, którego zostali pozbawieni w okresie rządów SLD na podstawie ustawy z 11 października 2002 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych, Dziennik Ustaw nr 181, poz. 1515.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#SenatorAnnaKurska">Konsekwencją tej ustawy było wydanie rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 11 marca 2003 r. w sprawie wydawania i anulowania legitymacji osoby represjonowanej, Dziennik Ustaw nr 61 poz. 539. Na podstawie tego rozporządzenia z dniem 15 listopada 2004 r. utraciły ważność dotychczasowe książki inwalidy wojennego.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#SenatorAnnaKurska">Wprowadzenie tych przepisów skarżący odczuli jako podział inwalidów wojennych na lepszych, to znaczy tych, którzy walczyli z reżimem hitlerowskim, i na gorszych - tych, którzy walczyli z reżimem stalinowskim. Ten podział dokonany przez ZUS jest sprzeczny z art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#SenatorAnnaKurska">Reasumując, ponieważ zmiana statusu inwalidy wojennego na status osoby represjonowanej, która skutkuje odebraniem niektórych przywilejów, stwarza wiele niedogodności, szczególnie w zakresie lecznictwa, proszę panią minister o roztoczenie opieki nad tą grupą ludzi, którzy swoim dotychczasowym życiem dali dowód ofiarności, za którą należy się im pomoc i szacunek.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#SenatorAnnaKurska">Z poważaniem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Osiemnastu senatorów złożyło oświadczenia do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Informuję, że protokół osiemnastego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej szóstej kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie trzydziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, w pokoju nr 255.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#WicemarszałekMaciejPłażyński">Zamykam osiemnaste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej szóstej kadencji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>