text_structure.xml
167 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 12 min. 05)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą Marszałek-Senior Zbigniew Rudnicki oraz Marszałek Sejmu Mikołaj Kozakiewicz)</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Na salę wchodzą witani burzliwymi oklaskami gen. Wojciech Jaruzelski, Lech Wałęsa i inne osobistości)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Rada Państwa obdarzyła mnie zaszczytną misją otwarcia pierwszego posiedzenia Sejmu X kadencji. U progu tej kadencji rodzi się następująca refleksja: rozpoczynamy kadencję Sejmu, który może przejść do historii jako Wielki, może ziścić oczekiwania naszego społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Na naszą salę skierowane są oczy 38 milionów Polaków, żyjących w kraju. Żywiej bija serca Polaków na całym świecie. Od Chicago do Kazachstanu. Rozpala się wyobraźnia narodu, który praktycznie przeżył wszystko, którego historycznymi doświadczeniami obdzielić można dzieje wielu narodów.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Wielkie reformowanie naszej gospodarki przyniosło równie dużo nie spełnionych nadziei i oczekiwań, co zwykłych porażek i klęsk. Myślę, że jest nam potrzebna polityka gospodarcza sięgająca do naszych polskich realiów. Musi ona wyrażać się bardziej w śmiałych czynach niż w głoszonych deklaracjach. Mamy przecież gospodarkę o archaicznej strukturze, gospodarkę głęboko niezrównoważoną, gospodarkę państwową i spółdzielczą spętaną okowami biurokracji, narośli obcych naszej kulturze i elementarnym wymogom nowoczesnego funkcjonowania.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Dysponujemy wielkim aparatem wytwórczym, stworzonym w 40-letnim okresie kosztem wyrzeczeń całego narodu. Dysponujemy milionami wykształconych ludzi, żądnych czynów, którym — na Boga — trzeba dać autentyczną okazję.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Opracowujemy dobre plany, ale ich realizacja przebiega bez wyobraźni i determinacji, nierzadko dobór instrumentów jest wadliwy. Są kraje, które wchodziły w ostry kryzys gospodarczy razem z nami, ale z kryzysu tego już dawno wyszły. Oznacza to, że zespoły ludzkie sterujące gospodarką muszą nie tylko chcieć, ale również wiedzieć i umieć. Potrzebni są praktycy z umiejętnością stawiania diagnozy, działający z uporem i konsekwencją.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Zbyt wiele było ambitnych programów. Nazbyt często tworzono je wedle formuły: co robić? Za mało było prób odpowiedzi na pytanie: jak robić? Brakowało zupełnie formuł, czego nie robić, aby spełnić warunek non nocere, po prostu, w czym nie przeszkadzać ludziom, którzy pragną robić coś użytecznego dla siebie i dla innych. I to wydaje się fundamentem działania w gospodarce ludzi wolnych od dogmatów i biurokracji. To przywodzi na myśl działanie rzeźbiarza, którego sztuka polega na usuwaniu zbędnej materii.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Zapewne na tej arenie parlamentarnej przyjdzie nam — posłom — decydować o kształcie naszej przyszłej gospodarki, gospodarki, którą powinniśmy budować, będąc świadomi naszego rodzimego kapitału, jakim obdarzyła nas natura, a więc ziemia, lasy, wody, wszystko to, co na tej ziemi zostało posadowione, a nade wszystko kapitału, jakim są ludzie świadomi tego, czym jest autentyczna wolność i autentyczny dobrobyt, ludzie wykształceni, przywiązani do swego kraju, ludzie o wielkim sercu i oddaniu, czego dowiedli w czasach, gdy walczyli, ginęli i wygrywali.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Jeżeli na tym forum ma czynić się -dobro, to nie zapominajmy, że dobro czyni się rozsądkiem i sercem, nie zaś wzajemnymi uprzedzeniami, brakiem tolerancji i pogardą dla poglądów innych.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Narasta od wielu lat w naszej psychice kryzys elementarnych wartości społecznych, elementarnych wartości dyscypliny społecznej, ładu społecznego. Uświadomienie sobie tych spraw stanowi wielkie wyzwanie dla wszystkich Polek i Polaków, zwłaszcza dla tych, którzy zasiadają w tej sali. Jako Polak i katolik kieruję słowa nadziei i oczekiwania pod adresem polskiego patriotyzmu i polskiego katolicyzmu, które w niejednej historycznej próbie świeciły blaskiem heroizmu i oddania.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Teraz, Panie i Panowie, obok heroizmu potrzebna jest wytężona, codzienna praca, tak jak niegdyś, tak i dziś nikt Polski nie postawi na szlakach rozwoju — możemy to uczynić tylko sami. Znowu nasz los jest w naszych rękach.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Wracając do myśli wstępnej wierzę, że nasz Sejm przejdzie do historii jako Wielki.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Sejm Czteroletni i owoc jego pracy — Konstytucja 3 Maja — nie przyniosły nam historycznego sukcesu. Nie wolno nam o tym zapomnieć. Historia magistra vitae est. Dlatego czas dzisiejszy to czas wielkich wołań o heroizm i pragmatyzm, o patriotyzm i mądrość, o mądry podział ról i naszą wspólną rolę w urządzaniu naszego domu.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Siłą tego Sejmu powinno być jednanie sprzeczności i różnorodności, których wspólnym mianownikiem powinna być wolność i dobrobyt Polaków.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Jak nigdy dotąd w historii spoczywa na naszych barkach odpowiedzialność za dziś i jutro Polski, za nasze miejsce w Europie i na mapie świata, za spełnienie naszych narodowych oczekiwań i pragnień.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Otwieram pierwsze posiedzenie Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#komentarz">(Marszałek-Senior trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Przystępujemy do złożenia ślubowania poselskiego.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Tekst roty ślubowania został Obywatelem Posłom doręczony.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">W myśl art. 2 ust. 2 regulaminu Sejmu ślubowanie odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty ślubowania kolejno posłowie, powstawszy, wypowiadają słowo „ślubuję”.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Do przeprowadzenia ślubowania powołuję 2 spośród najmłodszych wiekiem posłów, posła Janusza Szymańskiego, który będzie odczytywał nazwiska posłów, natomiast poseł Marek Rusakiewicz będzie stwierdzał ewentualną nieobecność wyczytanych posłów.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Proszę Obywateli Posłów o zajęcie miejsc za stołem prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Proszę wszystkich obecnych o powstanie z miejsc i wysłuchanie roty ślubowania.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.”</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Proszę posła Janusza Szymańskiego o kolejne odczytywanie nazwisk obywateli posłów.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański kolejno odczytuje nazwiska posłów)</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AmbroziakJacek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#AndrzejewskiJacek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#ArendarskiAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AumillerAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#BabińskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#BabulAdam">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#BadachTadeuszTomasz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#BajołekAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#BalazsArtur">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#BalickiSzczepan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#BalikZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#BańkowskaAnnaDanuta">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#BarańczakJarosławMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#BarańskiZdzisławStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#BartnickiJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#BartosikMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#BartoszRyszardWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#BartoszczeRoman">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#BaścikEdward">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#BąkJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#BednarkiewiczMaciej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#BentkowskiAleksander">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#BernackiLudwik">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#BesztaBorowskiJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#BibrzyckiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#BieleckiJanKrzysztof">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#BieleckiKrzysztof">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#BielewiczAlfred">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#BielińskiStefan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#BieńTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#BieńkowskaAlicja">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#BilińskiTadeuszCzesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#BlidaBarbara">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#BłachnioJanRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#BłaszczykJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#BłaszczykJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#BłaszczykKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#BłochAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#BobakZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#BocheńIrmindo">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#BoguszJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#BondarewskiAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#BoralMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#BorawskaMarianna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#BorowskiAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#BożekStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#BratkowskiAndrzejWojciech">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#BraunJuliuszJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#BrodeckiAdam">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#BrudniakMieczysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#BrzezińskiEugeniusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#BrzozowskaAnna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#BrzuzyRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#BugajRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#BujakJacek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#BukałaAniela">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#BukowskaAnna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#BurskiAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#BylińskiJanuszJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#CaputaMichał">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#ChałońskiMichałHubert">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#ChmielarskiWiesławJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#ChmielewskiHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#ChojeckiLucjan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#ChojnackaIrena">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#ChoszczewskiJanBogdan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#ChrzanowskiWitold">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#CieślaStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#CimoszewiczWłodzimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#CzajaJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#CzarnikSojkaTeresa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#CzarnobilskiZdzisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#CzenczekMaria">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#CzereyskiKrzysztofJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#CzerniawskiMieczysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#CzerwińskiKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#CzerwińskiLeszek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#CzerwińskiMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#CzeżykIgnacyTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#CzupałaHołogaStefania">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#CzykwinEugeniusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#CzypionkaSebastian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#DalgiewiczJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#BańkowskaAdela">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#DąbrowskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#DerwichBogdan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#DłużniewskiJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#DmochowskaMaria">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#DobielińskaEliszewskaTeresaKatarzyna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#DobroszJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#DojkaMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#DomańskiZdzisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#DominiakWawrzyniec">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#DowgiałłoKrzysztof">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#DowgwiłłowiczJerzyWacław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#DrelaZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#DudaStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#BudkiewiczAnnaTeresa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#DudziakJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#DynerJerzyMieczysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#DynowskaAnna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#DyrakRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#DysKulerskiWitysławWiktor">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#DziubaTadeuszAntoni">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#DziubekMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#EjsmontKrystyna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#FiszbachTadeuszRudolf">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#FurtakAntoni">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#GabrielskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#GabryszewskiAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#GabryśHerbert">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#GajdaJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#GajewiczJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#GajewskiRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#GałeczkaStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#GawełMieczysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#GawlikRadosław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#GawskiZiemowitDionizy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#GeremekBronisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#GębickiStefan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#GilIrenaUrszula">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#GilJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#GilMieczysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#GlapińskiAndrzejJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#GłuchowskiBohdan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#GoczołJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#GołaczyńskiJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#GomolaMaria">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#GoździkiewiczLudomirKarol">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#GórskiMichał">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#GrabarkiewiczMirosławaKazimiera">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#GrabowieckiAdam">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#GrabowskaDanuta">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#GreńRoman">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#GrugelZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#GryczewskiWojciechJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#GrzebykKrzysztof">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#GrzędaKrystyna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#GrzybAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#GrzywaczWaldemar">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#GuentherIgnacy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#GutowskiJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#HelakRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#HennelowaJózefa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#HopferJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#HoroszkiewiczEdward">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#IwanRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#JagiełłoEdmund">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#JanasZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#JanasekHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#JanickiCzesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#JanickiMarianJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#JanickiWojciech">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#JankowskiRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#JanowskiJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#JaroszUrszulaWanda">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#JasińskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#JastrzębskiRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#JaworskiKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#JemiołoTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#JeżMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#JózefiakJerzyMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#JungiewiczJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#JurekMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#JurewiczAleksander">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#JużykiewiczHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#KaczmarekHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#KaczmarekWiesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#KamińskiZbigniewKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#KapsaJarosław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#KarczewskiZygmunt">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#KarpaczJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#KasprzakBernard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#KasprzykJacek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#KastelikCzesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#KaszubskiTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#KawałkoZbigniewMichał">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#KaweckiCzesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#KempkaDorota">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#KernAndrzejPiotr">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#KędzierskaTruszczyńskaDobrochna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#KędzierskiMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#KiećFranciszek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#KiermaszekLamlaWiesława">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#KijonkaTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#KisiliczykJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#KnoppekJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#KnysokAnnaMaria">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#KołodziejRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#KołodziejczykPiotr">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#KomarHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#KomornickiKrzysztof">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#KomorowskiWaldemar">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#KondrackiWiesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#KonopkaAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#KopańskiSławomirMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#KopczyńskiBohdan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#KoralewskiJerzyJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#KornasiewiczAlicjaJózefa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#KosińskiCzesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#KosmalskiAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#KosowskiRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#KostrzewaZbigniewJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#KościelniakJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#KowalMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#KowalczykJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#KowalczykTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#KowalikJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#KowalskiWiesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#KozaczkoLech">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#KozakiewiczMikołaj">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#KozłowskiStefan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#KrajewskiWłodzimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#KrasnodębskiKarol">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#KrasowskiEdmundMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#KraszewskiRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#KrauzStanisława">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#KrólJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#KrólMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#KrzekotowskiJacekStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#KrzyżanowskaOlga">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#KrzyżanowskiWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#KucBożennaMarianna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#KuligowskiJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#KułagaZenon">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#KurekMichał">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#KurońJacekJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#KurzajewskiCzesławKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#KuśJanina">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#KwietniewskaAnnaJolanta">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#LabudaBarbara">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#LangowskaGrażynaMirosława">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#LechLesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#LechZbigniewMirosław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#LenzPiotrPaweł">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#LeszczyńskiWincenty">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#LeśniewskiWitold">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#LiszczTeresa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#LityńskiJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#LiwakWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#LubienieckiJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#LubowskaIwona">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#LysekNorbert">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#ŁapickiAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#ŁączkowskiPawełJulian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#ŁochowskiJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#ŁopuszańskiJanEdward">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#ŁuczakAleksander">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#ŁukasiewiczBogdan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#ŁupinaZygmuntWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#MackiewiczZbigniewWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#MaćkowiakJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#MajdańskiStanisławJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#MalczewskaTeresa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#MałachowskiAleksanderMaria">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#MańkaTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#MarchlikTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#MasarczykJoachim">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#MatusiakRomualda">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#MatuszczakAdam">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#MazanStanisław">Ślubuję.</u>
<u xml:id="u-263.1" who="#komentarz">(Mazur Stanisław nieobecny)</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#MerkelJacek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#MichalakHenrykStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#MichnikAdam">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#MierzwaZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#MiłkowskiAndrzejStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#MituraAdam">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#MleczkoStefan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#ModrzejewskiJerzyHubert">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#ModzelewskiKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#MojzesowiczWojciech">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#MokryWłodzimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#MüllerEdward">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#NeyRoman">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#NiegoszRoman">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#NorbertRoman">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#NowackiTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#NowakCzesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#NowakEdward">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#NowakowskiJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#NowakowskiMirosław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#OkrzesikJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#OleksyJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#OnyszkiewiczJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#OrzechowskiMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#OrzełJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#OsiatyńskiJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#OsińskiBohdanWacław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#OsińskiJerzyZdzisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#OstapiukSeweryn">Ślubuje.</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#PadykułaStanisławJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#PałkaBogusław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#PańkoWalerian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#PaprzyckiLechKrzysztof">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#PawlakWaldemar">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#PidekRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#PiechotaJacek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#PieniążekAntoniKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-301">
<u xml:id="u-301.0" who="#PietkiewiczJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-302">
<u xml:id="u-302.0" who="#PiętaIreneusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-303">
<u xml:id="u-303.0" who="#PigońZenon">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-304">
<u xml:id="u-304.0" who="#PilarczykJózefJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-305">
<u xml:id="u-305.0" who="#PilarskiBohdan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-306">
<u xml:id="u-306.0" who="#PiszelAndrzejJustyn">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-307">
<u xml:id="u-307.0" who="#PogonowskaJuchaEmilia">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-308">
<u xml:id="u-308.0" who="#PolMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-309">
<u xml:id="u-309.0" who="#PolakWojciechSylwester">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-310">
<u xml:id="u-310.0" who="#PolmańskiPiotr">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-311">
<u xml:id="u-311.0" who="#PomirskiMironAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-312">
<u xml:id="u-312.0" who="#PopielaStanisława">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-313">
<u xml:id="u-313.0" who="#PopisMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-314">
<u xml:id="u-314.0" who="#PółtorakMaciejAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-315">
<u xml:id="u-315.0" who="#ProszowskaJoanna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-316">
<u xml:id="u-316.0" who="#PutraKrzysztofJakub">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-317">
<u xml:id="u-317.0" who="#PuzewiczZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-318">
<u xml:id="u-318.0" who="#RajtarJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-319">
<u xml:id="u-319.0" who="#RobakowskiCzesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-320">
<u xml:id="u-320.0" who="#RogińskiPaweł">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-321">
<u xml:id="u-321.0" who="#RogowskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-322">
<u xml:id="u-322.0" who="#RokitaJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-323">
<u xml:id="u-323.0" who="#RosiakJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-324">
<u xml:id="u-324.0" who="#RostekKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-325">
<u xml:id="u-325.0" who="#RozwandowiczJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-326">
<u xml:id="u-326.0" who="#RożekJanuszHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-327">
<u xml:id="u-327.0" who="#RudnickiZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-328">
<u xml:id="u-328.0" who="#RusakiewiczMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-329">
<u xml:id="u-329.0" who="#RuseckiJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-330">
<u xml:id="u-330.0" who="#RusnarczykFranciszek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-331">
<u xml:id="u-331.0" who="#RusznicaJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-332">
<u xml:id="u-332.0" who="#RutkowskiMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-333">
<u xml:id="u-333.0" who="#RyderStefan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-334">
<u xml:id="u-334.0" who="#RzepkaEdward">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-335">
<u xml:id="u-335.0" who="#RzymełkaJanAntoni">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-336">
<u xml:id="u-336.0" who="#SakFranciszek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-337">
<u xml:id="u-337.0" who="#SałataJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-338">
<u xml:id="u-338.0" who="#SeferowiczElżbietaMaria">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-339">
<u xml:id="u-339.0" who="#SekułaIreneusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-340">
<u xml:id="u-340.0" who="#SerafinWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-341">
<u xml:id="u-341.0" who="#SidorAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-342">
<u xml:id="u-342.0" who="#SielickaGrackaMariaTeresa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-343">
<u xml:id="u-343.0" who="#SiemieniukAleksy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-344">
<u xml:id="u-344.0" who="#SienkiewiczHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-345">
<u xml:id="u-345.0" who="#SierakowskaIzabella">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-346">
<u xml:id="u-346.0" who="#SierżantTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-347">
<u xml:id="u-347.0" who="#SikoraAndrzejJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-348">
<u xml:id="u-348.0" who="#SkalskiWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-349">
<u xml:id="u-349.0" who="#SkowrońskiCzesławWacław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-350">
<u xml:id="u-350.0" who="#SkubisIreneusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-351">
<u xml:id="u-351.0" who="#SlezakJerzyWiktor">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-352">
<u xml:id="u-352.0" who="#SmolarekRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-353">
<u xml:id="u-353.0" who="#SobierajskiCzesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-354">
<u xml:id="u-354.0" who="#SobieszczańskiStefanBogusław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-355">
<u xml:id="u-355.0" who="#SobotkaZbigniew">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-356">
<u xml:id="u-356.0" who="#SokołowskaWanda">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-357">
<u xml:id="u-357.0" who="#SolarewiczWojciech">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-358">
<u xml:id="u-358.0" who="#SołtykGrażyna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-359">
<u xml:id="u-359.0" who="#SoskaJacek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-360">
<u xml:id="u-360.0" who="#SroczyńskiJanWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-361">
<u xml:id="u-361.0" who="#StaniszewskaGrażyna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-362">
<u xml:id="u-362.0" who="#StarczynowskiJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-363">
<u xml:id="u-363.0" who="#StarownikMarianRoman">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-364">
<u xml:id="u-364.0" who="#StasiakStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-365">
<u xml:id="u-365.0" who="#StefaniukFranciszek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-366">
<u xml:id="u-366.0" who="#SteinhoffJanuszWojciech">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-367">
<u xml:id="u-367.0" who="#StępniakMaria">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-368">
<u xml:id="u-368.0" who="#StolzmanMariaJoanna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-369">
<u xml:id="u-369.0" who="#StrózikStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-370">
<u xml:id="u-370.0" who="#SuchockaHanna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-371">
<u xml:id="u-371.0" who="#SuchodolskiBolesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-372">
<u xml:id="u-372.0" who="#SuchodolskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-373">
<u xml:id="u-373.0" who="#SusekJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-374">
<u xml:id="u-374.0" who="#SuskiewiczHalinaElżbieta">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-375">
<u xml:id="u-375.0" who="#SytekTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-376">
<u xml:id="u-376.0" who="#SzarmachHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-377">
<u xml:id="u-377.0" who="#SzatybełkoMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-378">
<u xml:id="u-378.0" who="#SzczygielskiJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-379">
<u xml:id="u-379.0" who="#SzczygiełBogdan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-380">
<u xml:id="u-380.0" who="#SzkutnikBolesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-381">
<u xml:id="u-381.0" who="#SzlachtaJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-382">
<u xml:id="u-382.0" who="#SzrederBogumił">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-383">
<u xml:id="u-383.0" who="#SzwedRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-384">
<u xml:id="u-384.0" who="#SzymanderskiJacek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-385">
<u xml:id="u-385.0" who="#SzymańskaKwiatkowskaAnna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-386">
<u xml:id="u-386.0" who="#SzymańskiJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-387">
<u xml:id="u-387.0" who="#SzymańskiKrzysztof">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-388">
<u xml:id="u-388.0" who="#SzymańskiLeonardJózefJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-389">
<u xml:id="u-389.0" who="#SzymborskiJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-390">
<u xml:id="u-390.0" who="#ŚcieszkoTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-391">
<u xml:id="u-391.0" who="#ŚliwaLucjan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-392">
<u xml:id="u-392.0" who="#ŚwięcickiMarcin">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-393">
<u xml:id="u-393.0" who="#ŚwitkaJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-394">
<u xml:id="u-394.0" who="#TokarzWaldemar">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-395">
<u xml:id="u-395.0" who="#TomkiewiczStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-396">
<u xml:id="u-396.0" who="#TrelkaTadeusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-397">
<u xml:id="u-397.0" who="#TrzcińskiJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-398">
<u xml:id="u-398.0" who="#TwarógBolesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-399">
<u xml:id="u-399.0" who="#UjasEugeniusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-400">
<u xml:id="u-400.0" who="#UjazdowskiKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-401">
<u xml:id="u-401.0" who="#UrbanowiczAnna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-402">
<u xml:id="u-402.0" who="#UrbańskaBożenna">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-403">
<u xml:id="u-403.0" who="#WanotStefan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-404">
<u xml:id="u-404.0" who="#WarjanJanMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-405">
<u xml:id="u-405.0" who="#WawrzyniakAlfred">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-406">
<u xml:id="u-406.0" who="#WąsBogusław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-407">
<u xml:id="u-407.0" who="#WęgłowskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-408">
<u xml:id="u-408.0" who="#WęgrzynMałgorzata">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-409">
<u xml:id="u-409.0" who="#WiatrSławomir">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-410">
<u xml:id="u-410.0" who="#WiąckowskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-411">
<u xml:id="u-411.0" who="#WieczorkiewiczAndrzej">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-412">
<u xml:id="u-412.0" who="#WiertekWłodzimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-413">
<u xml:id="u-413.0" who="#WilczyńskaZofia">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-414">
<u xml:id="u-414.0" who="#WilkBronisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-415">
<u xml:id="u-415.0" who="#WittZenon">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-416">
<u xml:id="u-416.0" who="#WleklińskiJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-417">
<u xml:id="u-417.0" who="#WnukJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-418">
<u xml:id="u-418.0" who="#WodaWiesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-419">
<u xml:id="u-419.0" who="#WojciechowskiRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-420">
<u xml:id="u-420.0" who="#WojtczakMichałBernard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-421">
<u xml:id="u-421.0" who="#WolnikWilhelm">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-422">
<u xml:id="u-422.0" who="#WoźniakKazimierz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-423">
<u xml:id="u-423.0" who="#WoźniakTeresa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-424">
<u xml:id="u-424.0" who="#WójcikJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-425">
<u xml:id="u-425.0" who="#WróbelJanJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-426">
<u xml:id="u-426.0" who="#WujecHenryk">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-427">
<u xml:id="u-427.0" who="#WuttkeJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-428">
<u xml:id="u-428.0" who="#WybrańskiAndrzejWiesław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-429">
<u xml:id="u-429.0" who="#WyrowińskiJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-430">
<u xml:id="u-430.0" who="#ZającJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-431">
<u xml:id="u-431.0" who="#ZajączkowskiWiesławMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-432">
<u xml:id="u-432.0" who="#ZalewskaTeresa">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-433">
<u xml:id="u-433.0" who="#ZambrzyckiZdzisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-434">
<u xml:id="u-434.0" who="#ZarzyckiWojciechSzczęsny">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-435">
<u xml:id="u-435.0" who="#ZawadzkiMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-436">
<u xml:id="u-436.0" who="#ZawiślakAndrzejMarek">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-437">
<u xml:id="u-437.0" who="#ZbylutMichał">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-438">
<u xml:id="u-438.0" who="#ZdradaJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-439">
<u xml:id="u-439.0" who="#ZegarJózefStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-440">
<u xml:id="u-440.0" who="#ZemkeJanusz">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-441">
<u xml:id="u-441.0" who="#ZielińskiAdam">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-442">
<u xml:id="u-442.0" who="#ZielińskiRyszard">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-443">
<u xml:id="u-443.0" who="#ZielińskiRyszardJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-444">
<u xml:id="u-444.0" who="#ZiembaBonawentura">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-445">
<u xml:id="u-445.0" who="#ZimnickiAdam">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-446">
<u xml:id="u-446.0" who="#ZimowskiJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-447">
<u xml:id="u-447.0" who="#ZiółkowskaWiesława">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-448">
<u xml:id="u-448.0" who="#ZłakowskiZenon">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-449">
<u xml:id="u-449.0" who="#ZychBogumił">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-450">
<u xml:id="u-450.0" who="#ZychJózef">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-451">
<u xml:id="u-451.0" who="#ŻabińskiKrzysztof">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-452">
<u xml:id="u-452.0" who="#ŻabińskiWładysław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-453">
<u xml:id="u-453.0" who="#ŻelaznyAntoni">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-454">
<u xml:id="u-454.0" who="#ŻenkiewiczMarian">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-455">
<u xml:id="u-455.0" who="#ŻukowskiJan">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-456">
<u xml:id="u-456.0" who="#ŻurawieckiJerzy">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-457">
<u xml:id="u-457.0" who="#ŻurowskiStanisław">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-458">
<u xml:id="u-458.0" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Przepraszam za zakłócenie, ale wydawało mi się, że dwóch kolegów posłów zgłosiło się na wezwanie tego samego nazwiska. Wyjaśnijmy sprawę. Kolega ma odnotowane — Zieliński Adam, a czy był poseł Zimnicki?</u>
<u xml:id="u-458.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Zimnicki: Zimnicki Adam — to ja)</u>
<u xml:id="u-458.2" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Dziękuję bardzo sprawa została wyjaśniona.</u>
<u xml:id="u-458.3" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Czy wszyscy posłowie złożyli ślubowanie?</u>
<u xml:id="u-458.4" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Nikt się nie zgłasza.</u>
<u xml:id="u-458.5" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Stwierdzam, że wszyscy obecni na posiedzeniu posłowie złożyli ślubowanie.</u>
<u xml:id="u-458.6" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Obecnie przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Wybór Marszałka Sejmu.</u>
<u xml:id="u-458.7" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Proszę o zgłaszanie kandydatur.</u>
<u xml:id="u-458.8" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Mam zgłoszenie do głosu posła Aleksandra Bentkowskiego — Przewodniczącego Klubu Poselskiego ZSL. Proszę panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-459">
<u xml:id="u-459.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Wysoki Sejmie! Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego proponuje na stanowisko Marszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji obywatela profesora Mikołaja Kozakiewicza.</u>
<u xml:id="u-459.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Kolega Mikołaj Kozakiewicz urodził się 24 grudnia 1923 roku na Wileńszczyźnie. W 1950 r. ukończył Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Warszawskiego. Początkowo pracował jako nauczyciel, a następnie pracownik naukowy i publicysta. W roku 1984 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Autor ponad 30 książek naukowych i popularno-naukowych wydawanych w kraju i za granicą. Wyróżniony wieloma nagrodami, w tym dwiema Polskiej Akademii Nauk. Od 1970 r. pracownik naukowy Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk. Aktywny członek wielu organizacji naukowo-społecznych w kraju i za granicą.</u>
<u xml:id="u-459.2" who="#PosełAleksanderBentkowski">Do Stronnictwa Ludowego wstąpił w lutym 1947 r., a od 1949 roku jest członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Od X Kongresu ZSL członek Prezydium NK ZSL. Poseł na Sejm IX kadencji. Wybitny działacz ludowy, znany i szanowany nie tylko wśród ludowców, ale także w innych kręgach społeczeństwa, czego dowodem są wyniki ostatnich wyborów.</u>
<u xml:id="u-459.3" who="#PosełAleksanderBentkowski">Wysoka Izbo! W poprzedniej kadencji Sejmu poseł Mikołaj Kozakiewicz był bardzo aktywnym parlamentarzystą, co wyraziło się w wielu ciekawych i odważnych wystąpieniach, w których wskazywał na konieczność przyspieszenia zasadniczych reform ustrojowych, gospodarczych i społecznych.</u>
<u xml:id="u-459.4" who="#PosełAleksanderBentkowski">Zyskał sobie dużą popularność w społeczeństwie również wystąpieniami na plenarnych posiedzeniach okrągłego stołu. Jego postawa, głoszone treści wykazywały nie tylko troskę o rozwój wsi i rolnictwa, ale także poruszały szeroką problematykę naszej państwowości. Akcentował konieczność odzyskania należytego autorytetu i rangi Polski na arenie międzynarodowej. Jest orędownikiem przestrzegania praworządności, ze szczególnym uwzględnieniem podmiotowości obywatelskiej, umacniania rodziny, wychowania i edukacji młodego pokolenia.</u>
<u xml:id="u-459.5" who="#PosełAleksanderBentkowski">W czasie długoletniej działalności społeczno-politycznej dał się poznać jako człowiek rozważny, o dużej wiedzy i wysokiej kulturze osobistej, nie ulegający partykularnym interesom, a mający na uwadze dobro kraju i jego obywateli.</u>
<u xml:id="u-459.6" who="#PosełAleksanderBentkowski">Przedstawiając kandydaturę kolegi Mikołaja Kozakiewicza, ludowcy są przekonani, że wyłaniają ze swego grona człowieka najlepszego, który daje gwarancję godnego reprezentowania Sejmu, jako najwyższej władzy konstytucyjnej w Polsce. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-460">
<u xml:id="u-460.0" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-460.1" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Czy są dalsze kandydatury? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-460.2" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Stwierdzam, że na stanowisko Marszałka Sejmu została zgłoszona kandydatura posła Mikołaja Kozakiewicza.</u>
<u xml:id="u-460.3" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Czy w sprawie zgłoszonej kandydatury ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos? Proszę. Prosimy panie pośle do mównicy. To jest żelazna reguła, która obowiązuje w parlamencie.</u>
</div>
<div xml:id="div-461">
<u xml:id="u-461.0" who="#PosełAdamMichnik">Wysoka Izbo! Chciałem się zwrócić z sugestią, żeby był drugi kandydat, żeby te pierwsze wybory naszego Sejmu były wyborami, a nie jeszcze raz głosowaniem. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-462">
<u xml:id="u-462.0" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Proszę kolegę posła o ustosunkowanie się do tej propozycji. Padł wniosek pod adresem Klubu Poselskiego ZSL.</u>
</div>
<div xml:id="div-463">
<u xml:id="u-463.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Nie. Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego desygnuje tylko Mikołaja Kozakiewicza na stanowisko Marszałka Sejmu. Nie uzgadnialiśmy żadnej innej kandydatury. Jest to nowa propozycja kol. Michnika.</u>
</div>
<div xml:id="div-464">
<u xml:id="u-464.0" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Czy w związku z podtrzymaniem stanowiska Klubu Poselskiego ZSL, panowie posłowie chcą zabrać głos? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-464.1" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Stosownie do art. 16 ust. 2 i art. 79 ust. 1 regulaminu — Sejm wybiera Marszałka Sejmu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
<u xml:id="u-464.2" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział wymagana regulaminem liczba posłów.</u>
<u xml:id="u-464.3" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Zarządzam obliczenie głosów.</u>
<u xml:id="u-464.4" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Głosujemy przez podniesienie ręki, bez użycia urządzenia do obliczania głosów. Proponuję, aby Sejm powierzył obliczanie głosów w poszczególnych sektorach posłom: Barbarze Blidzie, Annie Dynowskiej, Radosławowi Gawlikowi, Ziemowitowi Gawskiemu, Adamowi Grabowieckiemu, Krzysztofowi Grzebykowi, Stefanowi Mleczce, Waldemarowi Pawlakowi, Jackowi Piechocie, Maciejowi Półtorakowi, Markowi Rutkowskiemu, Januszowi Szymańskiemu.</u>
<u xml:id="u-464.5" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Ponadto proponuję, aby Sejm powierzył obliczanie wyników głosowania posłom Romualdzie Matusiak oraz Edwardowi Mȕllerowi.</u>
<u xml:id="u-464.6" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-464.7" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-464.8" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Proszę powołanych posłów o zajęcie ustalonych miejsc w sali w celu obliczenia głosów w poszczególnych sektorach. Obliczenia głosów w każdym sektorze dokonuje dwóch posłów.</u>
<u xml:id="u-464.9" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Proszę Obywateli Posłów o trzymanie podniesionych rąk przy głosowaniu przez czas umożliwiający wyznaczonym posłom obliczenie głosów.</u>
<u xml:id="u-464.10" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-464.11" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Mikołaja Kozakiewicza na stanowisko Marszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
<u xml:id="u-464.12" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-464.13" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-464.14" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Jeden z kolegów posłów sekretarzy głosował przeciw. Proponuję to odnotować. Mógł być niewidoczny przy obliczaniu głosów. Odnotowuje sektor jego miejsca. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-464.15" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
<u xml:id="u-464.16" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Zwracam się do Kolegów Posłów obliczających głosy — odnoszę wrażenie, że w tym sektorze ostatnie miejsca nie zostały obliczone. Czy jest to tylko złudzenie? Kolega obliczył?</u>
</div>
<div xml:id="div-465">
<u xml:id="u-465.0" who="#PosełEdwardMȕller">Były liczone.</u>
</div>
<div xml:id="div-466">
<u xml:id="u-466.0" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Tak? Dziękuję bardzo. Proszę Obywateli Posłów Romualdę Matusiak i Edwarda Mȕllera o dokonanie obliczenia wyników głosowania i przedstawienie protokołu głosowania.</u>
<u xml:id="u-466.1" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Obywateli Posłów proszę o pozostanie na sali posiedzeń.</u>
<u xml:id="u-466.2" who="#komentarz">(Posłowie obliczający głosy w poszczególnych sektorach przekazują protokoły obliczeń)</u>
<u xml:id="u-466.3" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Formułuję prośbę, by sektor 4 jeszcze raz podniósł rękę w przypadku wstrzymania się od głosowania. Powstała po prostu wątpliwość co do tego, czy wszystkie głosy zostały obliczone. Bardzo proszę. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-466.4" who="#komentarz">(Posłowie Romualda Matusiak i Edward Mȕller przekazują Marszałkowi-Seniorowi protokół głosowania)</u>
<u xml:id="u-466.5" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Ogłaszam wynik głosowania. W głosowaniu wzięło udział 434 posłów. Większość bezwzględna wynosi 218 posłów. Za wyborem głosowało 293 posłów. Przeciw wyborowi 81 posłów, wstrzymało się od głosowania 60 posłów.</u>
<u xml:id="u-466.6" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Stwierdzam, że Sejm wybrał posła Mikołaja Kozakiewicza na stanowisko Marszałka Sejmu.</u>
<u xml:id="u-466.7" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
<u xml:id="u-466.8" who="#MarszałekSeniorZbigniewRudnicki">Proszę Obywatela Marszałka Sejmu o objęcie przewodnictwa.</u>
<u xml:id="u-466.9" who="#komentarz">(Marszałek Sejmu Mikołaj Kozakiewicz, witany oklaskami, podchodzi do stołu prezydialnego i obejmuje przewodnictwo)</u>
</div>
<div xml:id="div-467">
<u xml:id="u-467.0" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie! Gdyby jeszcze przed miesiącem ktoś mi powiedział, że z woli większości posłów X kadencji wezmę do ręki laskę marszałkowską, zareagowałbym zdumieniem i niewiarą. Musiało się zdarzyć w ostatnim okresie coś ważnego, musiały zajść różne (dobre i złe) zmiany w ekonomice i w polityce, zarysować się nowe nadzieje, ale i zagrożenia, dokonać się całkowita zmiana kompozycji Sejmu, a co za tym pójdzie i jego funkcjonowania — aby postawiono moją kandydaturę. Ta wyjątkowość zdarzeń i krytyczny etap rozwoju naszego kraju sprawiły również, iż po raz pierwszy od 40 lat zgodziłem się wziąć ewentualnie na siebie brzemię odpowiedzialności związane z piastowaniem wysokiego urzędu.</u>
<u xml:id="u-467.1" who="#Marszałek">Wy, Obywatele Posłowie, wynikiem głosowania zadecydowaliście o tym, że to brzemię rzeczywiście legło na moich ramionach.</u>
<u xml:id="u-467.2" who="#Marszałek">Pragnę podziękować tym wszystkim posłom, którzy głosując na mnie wyrazili mi zaufanie i wiarę, że potrafię w sposób sprawny i skuteczny, ale też i uczciwy kierować pracami Sejmu, nie poddając się manipulacjom ani naciskom z żadnej strony. Postaram się nie zawieść ich zaufania. Szanuję również opinię tych posłów, którzy wstrzymali się od głosu, wyrażając tym gestem brak pewności, czy jestem tym najwłaściwszym kandydatem na Marszałka, czy podołam swoim obowiązkom, które w niezwykle skomplikowanej sytuacji kraju na pewno będą trudniejsze od tych, jakie spoczywały na barkach wszystkich moich poprzedników. Takie wątpliwości, które także mnie samemu nie są obce, mogą być rozwiane tylko przez efekty mego działania.</u>
<u xml:id="u-467.3" who="#Marszałek">Jedno mogę im przyrzec już dzisiaj, iż dzień, w którym przekonam się, że zadanie to przekracza moje możliwości lub, że historyczna epoka, która mnie tutaj wyniosła, zaczyna mnie przerastać, będzie ostatnim dniem mego urzędowania. Niezwłocznie sam się zwrócę do Wysokiej Izby z propozycją przekazania laski marszałkowskiej w ręce silniejsze lub bardziej doświadczone. Tak samo postąpię, gdybym w należytym wypełnianiu swoich obowiązków napotkał wewnętrzne lub zewnętrzne przeszkody, których nie potrafiłbym usunąć.</u>
<u xml:id="u-467.4" who="#Marszałek">Obecnie zwracam się do posłów, którzy, głosując przeciwko mnie, dyskwalifikowali mnie jako kandydata na Marszałka Sejmu. Jeśli postąpili tak, gdyż słuchali głosu własnego sumienia, a nie dlatego, iż ulegali czyjemuś podpuszczeniu lub rozkazowi, szanuję ich, gdyż pamięć o nich zaostrzy kryteria samooceny własnej działalności jako Marszałka Sejmu, jak również uchroni mnie przed pychą płynącą ze złudnego przekonania, że oto wszyscy mnie popierają i ufają mi jako człowiekowi i politykowi. Pycha zaś i zadufanie w sobie niejednego już działacza państwowego przywiodła do zguby.</u>
<u xml:id="u-467.5" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! To, że stanąłem w tym miejscu, jest jednak wynikiem nie tylko indywidualnych decyzji posłów, lecz także wynikiem decyzji podjętych przez gremia kierownicze różnych partii, stronnictw i ugrupowań politycznych, reprezentowanych w tym Sejmie, jak też przez koalicyjne i opozycyjne kluby poselskie. Jedne odegrały swą rolę przez wysunięcie mojej kandydatury, inne przez udzielenie jej swego poparcia, jeszcze inne przez niezgłoszenie sprzeciwu i niewysunięcie kontrkandydatury. We wszystkich tych decyzjach, które zapewne podejmowane były dla odmiennych powodów, lecz wszystkie poprzedziły sam akt wyborczy w Sejmie, dostrzegam również bezpośrednio lub pośrednio udzielony mi kredyt zaufania, a tym samym zobowiązanie moralne do takiego wypełniania obowiązków Marszałka Sejmu, które zapewni równe prawa, równą swobodę wyrażania swych opinii, równe szanse głoszenia i bronienia racji, jednakowe rygory regulaminowe dla wszystkich posłów i klubów czy kół poselskich. Chcę być Marszałkiem całego Sejmu, a nie jakiejkolwiek jego części. Będę tę funkcję pełnić — że użyję sparafrazowanych słów Żeromskiego: „nie kłaniając się ani mocarzom, ani ideologiom, ani instytucjom”.</u>
<u xml:id="u-467.6" who="#Marszałek">Obywatele Posłowie! Nie będę krył przed Wami, iż obejmując z Waszej woli to najwyższe w Sejmie stanowisko, prócz przytłoczenia ogromem odpowiedzialności odczuwam również żal, że w Sejmie, który z pewnością będzie Sejmem walki politycznej, o ekonomiczną i polityczną przyszłość kraju, o jego kształt ustrojowy, o wizję przyszłości Polski, nie będę mógł, jak dawniej, stawać na tej trybunie sejmowej, aby w ramach nieskrępowanej dyskusji poselskiej udzielać poparcia jednym, a zwalczać inne rozwiązania. Marszałek Sejmu, w moim głębokim przekonaniu, musi być arbitrem, a nie zawodnikiem; ma pilnować, aby walka była fair, zgodna z regułami, ale sam nie powinien walczyć, a w żadnym wypadku nie ma prawa korzystać z przyznanej mu władzy dla forsowania jednych, a blokowania innych rozwiązań. Jest to bowiem kompetencja wyłącznie Sejmu jako całości, jak też występujących w Sejmie przedstawicieli różnych klas społecznych, grup interesów, wreszcie orientacji politycznych. Oczywiście, że w każdej sprawie będę miał również własne zdanie, nie będzie ono jednak uzasadnieniem dla jakichkolwiek poczynań Marszałka Sejmu podejmowanych z urzędu.</u>
<u xml:id="u-467.7" who="#Marszałek">Obywatele Posłowie! Nie czas dzisiaj na krasomówcze popisy. Sytuacja jest zbyt dramatyczna, żeby czas tracić na długie przemowy; pęknięcia ścian narodowego domu zbyt głębokie, żeby je zaklejać plasterkami patriotycznej, czy historiozoficznej retoryki. Tym niemniej z okazji inauguracji prac Sejmu X kadencji pragnę przypomnieć, co o posłach sobie współczesnego Sejmu pisał przed 430 laty Andrzej Frycz-Modrzewski:</u>
<u xml:id="u-467.8" who="#Marszałek">„Ale są tacy, co różniąc się w sprawach nie własnych, ale Rzeczypospolitej tracą jednak i dla siebie wszelką życzliwość. Chociaż nic nam nie powinno być droższe od Rzeczypospolitej (...) to jednak nie jest rzeczą słuszną ani dla samej Rzeczypospolitej pożyteczną, gniewać się, czy nienawidzieć tego, kto chciałby, aby nią rządzono według jego zamysłu. Bo po pierwsze, możliwe jest, że kto inaczej niż ty sądzi, sądzi lepiej od ciebie. Następnie choćby się i mylił, to jednak, jeśli ze szczerego serca mówi, co uważa za pożyteczne dla Rzeczypospolitej, błąd jego na przebaczenie raczej zasługuje niż na nienawiść”.</u>
<u xml:id="u-467.9" who="#Marszałek">Jakże aktualna to mądrość, zaczerpnięta z dzieła, którego tytuł „O poprawie Rzeczypospolitej” mógłby być nazwą całej naszej współczesności, a także wyznaczać główną treść zadań Sejmu X kadencji. Jakże aktualna to mądrość w Sejmie, w którym po raz pierwszy od II wojny światowej pojawiła się liczna grupa posłów opozycyjnych. Jest to wyraźny dowód, iż w Polsce trwa i nabiera realnych kształtów proces ewolucyjnego przechodzenia od systemu hegemonistycznego do systemu demokracji parlamentarnej. Musimy dopiero uczyć się życia i współżycia w tym systemie, który dla wszystkich nas jest czymś nowym i nieznanym.</u>
<u xml:id="u-467.10" who="#Marszałek">Chciałbym bardzo, aby mądra myśl Frycza-Modrzewskiego wryła się w pamięć obywateli posłów i określała klimat naszej całej działalności parlamentarnej. Aczkolwiek bowiem stopniowe przechodzenie do parlamentarnej demokracji jest celem uzgodnionym i zadeklarowanym przez wszystkie partie i siły polityczne reprezentowane w Sejmie, nie ulega wątpliwości, iż wystąpią różnice w poglądach, co do tempa i sposobów osiągania tego celu. Z góry też można oczekiwać różnic w poglądach na najskuteczniejsze sposoby rozwiązywania dramatycznie nabrzmiałych problemów ekonomicznych i socjalnych. Wreszcie nie trzeba być prorokiem, aby przewidzieć, iż zderzą się na terenie Sejmu różnice interesów poszczególnych grup i klas społecznych, których szczególnymi rzecznikami czują się poszczególne ugrupowania polityczne i zawodowe, reprezentowane w Sejmie. W tych wszystkich sytuacjach kierowanie się mądrą opinią Frycza-Modrzewskiego stanie się warunkiem owocności prac Sejmu i możności porozumiewania się rzeczników odmiennych poglądów, w imię nadrzędnego dobra narodu i państwa.</u>
<u xml:id="u-467.11" who="#Marszałek">Obywatele Posłowie! Gdybym miał na zakończenie jak najkrócej określić własną rolę Marszałka Sejmu w tej właśnie dziedzinie wzajemnych stosunków — odwołałbym się znów do słów tego wielkiego humanisty i patrioty, który mówił, że należy „łagodzić spory, umacniać przyjaźnie, zachęcać i uczyć miłości i życzliwości, a odwodzić od nieżyczliwości i nienawiści”. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-467.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-468">
<u xml:id="u-468.0" who="#PosełJanŁopuszański">Panie Marszałku, chciałbym się do Pana zwrócić w dwóch słowach.</u>
</div>
<div xml:id="div-469">
<u xml:id="u-469.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-470">
<u xml:id="u-470.0" who="#PosełJanŁopuszański">Jan Łopuszański — poseł z Radomia „Solidarność”.</u>
<u xml:id="u-470.1" who="#PosełJanŁopuszański">Panie Marszałku! Chciałbym Panu przede wszystkim bardzo serdecznie pogratulować wyboru i to pomimo tego, że należałem do osób na tej sali, które głosowały przeciwko Panu. Głosowałem przeciwko Panu z potrzeby mojego sumienia, a nie dlatego, że ktoś mi to sugerował i mnie do tego podpuszczał. Mam nadzieję, że Pan będzie Marszałkiem całego Sejmu i żadnym kolegom nie będzie już insynuował, że ktokolwiek z nas działa inaczej niż z przekonania własnego sumienia. Jeszcze raz gratuluję. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-470.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-471">
<u xml:id="u-471.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Mogę tylko stwierdzić, że nie była moją intencją insynuacja i nie była ona skierowana do żadnego szczególnego odłamu tej Izby.</u>
<u xml:id="u-471.1" who="#Marszałek">Musimy przejść teraz do części roboczej naszego posiedzenia Sejmu i pragnę Obywateli Posłów poinformować, że do Sejmu wpłynęły:</u>
<u xml:id="u-471.2" who="#Marszałek">1) pismo Prezesa Rady Ministrów w sprawie ustąpienia Rządu;</u>
<u xml:id="u-471.3" who="#Marszałek">2) sprawozdanie Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej;</u>
<u xml:id="u-471.4" who="#Marszałek">3) do zatwierdzenia dekrety: z dnia 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 oraz z dnia 1 lipca 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
<u xml:id="u-471.5" who="#Marszałek">Proponuję ustalenie dalszego ciągu porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia — jak następuję:</u>
<u xml:id="u-471.6" who="#Marszałek">2. Wybór wicemarszałków Sejmu.</u>
<u xml:id="u-471.7" who="#Marszałek">3. Rozpatrzenie pisma Prezesa Rady Ministrów w sprawie ustąpienia Rządu.</u>
<u xml:id="u-471.8" who="#Marszałek">4. Wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Sejmu oraz dekretów Rady Państwa.</u>
<u xml:id="u-471.9" who="#Marszałek">5. Wybór sekretarzy Sejmu.</u>
<u xml:id="u-471.10" who="#Marszałek">Po tych punktach porządku dziennego proponuję odroczenie obrad do dnia jutrzejszego. W czasie przerwy, jaka wystąpi między dniem dzisiejszym a jutrzejszym, obradowałaby powołana przez nas Komisja Nadzwyczajna i po wznowieniu posiedzenia w dniu jutrzejszym Sejm rozpatrzyłby sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej oraz dokonał wyboru Trybunału Stanu, który zgodnie z ustawowym wymogiem musi być wybrany na pierwszym w kadencji posiedzeniu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-471.11" who="#Marszałek">Czy w sprawie porządku dziennego i przebiegu pierwszego posiedzenia Sejmu ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-471.12" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
<u xml:id="u-471.13" who="#Marszałek">Uważam, że Sejm przyjął porządek dzienny pierwszego posiedzenia Sejmu.</u>
<u xml:id="u-471.14" who="#Marszałek">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Wybór wicemarszałków Sejmu.</u>
<u xml:id="u-471.15" who="#Marszałek">Kluby poselskie proponują wybór trzech wicemarszałków Sejmu. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-471.16" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-471.17" who="#Marszałek">Uważam, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-471.18" who="#Marszałek">Wobec tego przystępujemy do zgłaszania kandydatur na wicemarszałków. Jako pierwszego proszę o zabranie głosu obywatela posła Mariana Orzechowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-472">
<u xml:id="u-472.0" who="#PosełMarianOrzechowski">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! Z upoważnienia Klubu Poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej pragnę zarekomendować i przedstawić Wysokiemu Sejmowi posła Tadeusza Fiszbacha — jako kandydata na wicemarszałka Sejmu.</u>
<u xml:id="u-472.1" who="#PosełMarianOrzechowski">Poseł Tadeusz Fiszbach urodził się 4 listopada 1935 r. w Dobraczynie, woj. lwowskie. Jego ojciec był robotnikiem, matka nauczycielką. Od 1945 r. przebywa na Wybrzeżu Gdańskim; żonaty, 2 dzieci — syn i córka. W 1957 r. ukończył Wyższą Szkołę Rolniczą w Olsztynie, studiował ekonomię w Wyższej Szkole Nauk Społecznych, jest absolwentem Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. W 1977 r. uzyskał stopień doktora nauk technicznych. Od 1957 r. do 1963 r. pracował zawodowo w przemyśle spożywczym. Jest członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od 1958 r„ a od 1963 r. jej pracownikiem politycznym. Od stycznia 1971 r. był sekretarzem, a od 1975 r. do stycznia 1982 r. I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Gdańsku. Na VII i VIII Zjeździe Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej został wybrany członkiem Komitetu Centralnego partii. Od grudnia 1980 r. do lipca 1931 r. był zastępcą członka Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1980 r. należał do negocjatorów porozumień gdańskich — jest ich sygnatariuszem. Od czerwca 1981 r. do listopada 1986 r. był radcą Ambasady Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Helsinkach. Od roku 1987 do chwili obecnej jest doradcą ministra w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był posłem na Sejm VII i VIII kadencji. W 1979 r. odznaczony Sztandarem Pracy II kl.</u>
<u xml:id="u-472.2" who="#PosełMarianOrzechowski">Obywatele Posłowie! Klub Poselski Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej jest przekonany, że doświadczenie życiowe, kwalifikacje moralno-polityczne posła Tadeusza Fiszbacha, jego głębokie zaangażowanie na rzecz reform, dialogu i porozumienia, a także szeroki autorytet, jakim cieszy się nie tylko w naszej partii — w pełni uzasadniają powierzenie mu przez obywateli posłów godności wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Kierując się tym przeświadczeniem, Klub Poselski Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej rekomenduje posła Tadeusza Fiszbacha na tę odpowiedzialną funkcję.</u>
</div>
<div xml:id="div-473">
<u xml:id="u-473.0" who="#Marszałek">Dziękuję posłowi Orzechowskiemu.</u>
<u xml:id="u-473.1" who="#Marszałek">Obecnie głos ma poseł Bronisław Geremek.</u>
</div>
<div xml:id="div-474">
<u xml:id="u-474.0" who="#PosełBronisławGeremek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego pragnę zgłosić kandydaturę posłanki Olgi Krzyżanowskiej. Jest posłem z Gdańska. Urodziła się w rodzinie, w której za służbę ojczyźnie płaciło się cenę najwyższą, cenę krwi. Uczyła się stosunku do własnego kraju na przykładzie własnej rodziny i ofiar, jakie rodzina płaciła. Jest lekarzem. Urodziła się w Warszawie. Akademię Medyczną skończyła w Gdańsku; jest specjalistą chorób wewnętrznych i chorób przemysłowych; 23 lata pracowała w przemysłowej służbie zdrowia i nadal pracuje.</u>
<u xml:id="u-474.1" who="#PosełBronisławGeremek">Jakie, pozwalam sobie, w imieniu Klubu zgłosić argumenty przedstawienia tej kandydatury?</u>
<u xml:id="u-474.2" who="#PosełBronisławGeremek">Pierwszy to ten, że nie była dotąd posłem, że wchodzi w tej chwili razem ze swoim Klubem w życie publiczne i w odpowiedzialność za własne państwo.</u>
<u xml:id="u-474.3" who="#PosełBronisławGeremek">Drugi to ten, że jest z Gdańska i że przypomina — i chciałbym, żeby przypominała — w ten sposób także Wysokiej Izbie w momencie podjęcia decyzji, jakie znaczenie miał ruch robotników Wybrzeża w ciągu ostatniego dziesięciolecia, otwierający dla kraju, dla Polski nową perspektywę — tę, dzięki której polska opozycja jest dziś obecna także w tej sali, także zawdzięczamy powiewowi wolności, który robotnicy gdańscy wywalczyli.</u>
<u xml:id="u-474.4" who="#PosełBronisławGeremek">Trzeci argument to ten, że jest lekarzem, jest przedstawicielem zawodu bardzo szczególnego, jednego z tych zawodów, w których poczucie krzywdy, niesprawiedliwości jest najbardziej uzasadnione. Jest przedstawicielem zawodu, który pytanie kieruje do tej Izby, że to trzeba zmienić i że tak dalej być nie może. Myślę, że to na pewno jeden z wielkich argumentów, gdy myślimy o przyszłej pracy parlamentu polskiego. Jest lekarzem, to znaczy człowiekiem powołania, wrażliwym na los ludzki i pełnym poświęceń.</u>
<u xml:id="u-474.5" who="#PosełBronisławGeremek">I wreszcie czwarty argument — jest nie tylko posłem z listy Komitetu Obywatelskiego „Solidarności”, a jest człowiekiem prawym, odważnym i wiedzącym czego kraj nasz potrzebuje.</u>
<u xml:id="u-474.6" who="#PosełBronisławGeremek">Wydaje mi się, że wybór posła Olgi Krzyżanowskiej na wicemarszałka Sejmu będzie wyrazem wejścia polskiej opozycji do parlamentu. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-474.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-475">
<u xml:id="u-475.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Geremkowi.</u>
<u xml:id="u-475.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu posła Andrzeja Bondarewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-476">
<u xml:id="u-476.0" who="#PosełAndrzejBondarewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia Klubu Poselskiego Stronnictwa Demokratycznego chciałbym zarekomendować na funkcję wicemarszałka Sejmu PRL posła Teresę Katarzynę Dobielińską-Eliszewską.</u>
<u xml:id="u-476.1" who="#PosełAndrzejBondarewski">Urodziła się w 1941 roku w Radomsku w rodzinie inteligenckiej, o starych patriotycznych tradycjach. Jest prawnuczką powstańca z 1863 roku. Wraz z najbliższą rodziną przebyła całą gehennę okupacji hitlerowskiej, wysiedlenia z Poznania, aresztowania najbliższych i osadzenia w obozach koncentracyjnych.</u>
<u xml:id="u-476.2" who="#PosełAndrzejBondarewski">Po zakończeniu wojny wróciła do Poznania i tam ukończyła szkołę średnią, podejmując następnie studia na wydziale lekarskim Akademii Medycznej w Poznaniu. Ukończyła je w 1968 roku. Wraz z mężem, również lekarzem, osiedliła się w Olsztynie. Jest matką dwóch synów.</u>
<u xml:id="u-476.3" who="#PosełAndrzejBondarewski">Teresa Dobielińska-Eliszewska jest znanym specjalistą w dziedzinie chemioterapii onkologicznej. Swój zawód lekarza wykonuje w szpitalu miejskim w Olsztynie jako ordynator oddziału onkologii. Jednak nie tylko te walory zawodowe zdecydowały o rekomendacji Teresy Dobielińskiej-Eliszewskiej do składu Prezydium Sejmu. Zdecydował o tym również dorobek jej pracy społecznej i politycznej w szeregach naszego Stronnictwa, do którego wstąpiła w 1969 roku w Olsztynie.</u>
<u xml:id="u-476.4" who="#PosełAndrzejBondarewski">W okresie swej działalności tak w Stronnictwie Demokratycznym, jak i w innych organizacjach społecznych koleżanka Teresa Dobielińska-Eliszewska zaprezentowała wysoki poziom patriotyzmu i dojrzałości politycznej. Zadecydowało to o powierzeniu jej funkcji wiceprzewodniczącej Wojewódzkiego Komitetu SD w Olsztynie, a także wysunięcie jej kandydatury do Centralnego Komitetu SD na XIV Kongresie. Przez Centralny Komitet SD została wybrana w skład jego prezydium.</u>
<u xml:id="u-476.5" who="#PosełAndrzejBondarewski">Teresa Dobielińska-Eliszewska piastowała mandat posła w IX kadencji. Została też wysunięta przez Stronnictwo Demokratyczne jako kandydat na posła X kadencji Sejmu.</u>
<u xml:id="u-476.6" who="#PosełAndrzejBondarewski">Mandat posła w IX kadencji wypełniała z całą sumiennością i oddaniem, co niewątpliwie wpłynęło na jej popularność w kampanii wyborczej do Sejmu X kadencji i wybór w skład polskiego parlamentu.</u>
<u xml:id="u-476.7" who="#PosełAndrzejBondarewski">Klub Poselski SD wyraża głębokie przekonanie, iż poseł Dobielińska-Eliszewska, o ile zostanie wybrana w skład Prezydium Sejmu, swe obowiązki wykona z właściwą jej sumiennością, w poczuciu obywatelskiej i patriotycznej odpowiedzialności.</u>
<u xml:id="u-476.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-477">
<u xml:id="u-477.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Bondarewskiemu. I zapytuję Wysoką Izbę, czy są jeszcze jakieś inne kandydatury? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-477.1" who="#Marszałek">Stwierdzam, że zostały zgłoszone następujące kandydatury na stanowiska wicemarszałków Sejmu:</u>
<u xml:id="u-477.2" who="#Marszałek">— Teresy Dobielińskiej-Eliszewskiej,</u>
<u xml:id="u-477.3" who="#Marszałek">— Tadeusza Fiszbacha,</u>
<u xml:id="u-477.4" who="#Marszałek">— Olgi Krzyżanowskiej.</u>
<u xml:id="u-477.5" who="#Marszałek">Czy w sprawie zgłoszonych kandydatur ktoś z Obywateli Posłów pragnąłby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-477.6" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
<u xml:id="u-477.7" who="#Marszałek">Stosownie do art. 16 ust. 2 i art. 79 ust. 1 regulaminu — Sejm wybiera wicemarszałków Sejmu w tym samym trybie co Marszałka Sejmu, to jest bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
<u xml:id="u-477.8" who="#Marszałek">Głosować będziemy kolejno zgłoszone kandydatury.</u>
<u xml:id="u-477.9" who="#Marszałek">Podobnie jak przy wyborze Marszałka Sejmu zarządzam obliczanie głosów. Głosujemy przez podniesienie ręki, bez korzystania z urządzenia do obliczania głosów.</u>
<u xml:id="u-477.10" who="#Marszałek">Proszę powołanych uprzednio posłów, aby po zarządzeniu głosowania dokonali obliczenia głosów w poszczególnych sektorach, tak jak to miało miejsce przy wyborze Marszałka Sejmu.</u>
<u xml:id="u-477.11" who="#Marszałek">Proszę także posłów Romualdę Matusiak i Edwarda Mullera o dokonanie obliczenia wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-477.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-477.13" who="#Marszałek">Proszę, żeby posłowie wyznaczeni do obliczania głosów zajęli ustalone miejsca w sali.</u>
<u xml:id="u-477.14" who="#Marszałek">Czy wszystko gotowe, można już poddawać pod głosowanie? Tak.</u>
<u xml:id="u-477.15" who="#Marszałek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Teresy Dobielińskiej-Eliszewskiej na stanowisko wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę. Proszę posła Piechotę o dodanie mojego głosu. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-477.16" who="#Marszałek">Czy obliczenie głosów zostało już zakończone? Tak.</u>
<u xml:id="u-477.17" who="#Marszałek">Wobec tego pytam, kto z Obywateli Posłów jest przeciw? Proszę podnieść rękę i trzymać do czasu zakończenia obliczania.</u>
<u xml:id="u-477.18" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
<u xml:id="u-477.19" who="#Marszałek">Poczekamy tylko, aż spłyną kartki do obliczenia wyników głosowania. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-477.20" who="#Marszałek">Możemy przystąpić do następnej fazy? Posłowie obliczający są na stanowiskach?</u>
<u xml:id="u-477.21" who="#Marszałek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Tadeusza Fiszbacha na stanowisko wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — proszę podnieść rękę. Proszę dodać mój głos.</u>
<u xml:id="u-477.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-477.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
<u xml:id="u-477.24" who="#Marszałek">Nie pomieszajcie kartek. Czy wszystkie kartki z cząstkowymi wynikami obliczeń już wpłynęły? Jeszcze jedna, tak? Wszystkie już macie?</u>
<u xml:id="u-477.25" who="#Marszałek">Przechodzimy do trzeciego głosowania.</u>
<u xml:id="u-477.26" who="#Marszałek">Czy obliczający głosy są już na stanowiskach?</u>
<u xml:id="u-477.27" who="#Marszałek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Olgi Krzyżanowskiej na stanowisko wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
<u xml:id="u-477.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Zdaje się niedużo do liczenia. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-477.29" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
<u xml:id="u-477.30" who="#Marszałek">Musimy chwilę zaczekać na obliczenie wyników. Posłowie są proszeni o pozostanie w sali.</u>
<u xml:id="u-477.31" who="#Marszałek">Przepraszam, że to tak długo trwało, ale zabrakło jakiegoś kalkulatorka i liczono tradycyjnymi metodami.</u>
<u xml:id="u-477.32" who="#Marszałek">Przechodzę do przedstawienia wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-477.33" who="#Marszałek">W głosowaniu na stanowisko wicemarszałka Sejmu na posła Teresę Dobielińską-Eliszewską wynik był następujący: w głosowaniu wzięło udział 442 posłów. Wymagana większość bezwzględna wynosiła 222 osoby. Za wyborem głosowało 357 posłów, przeciw wyborowi nikt, wstrzymało się od głosowania 85 osób.</u>
<u xml:id="u-477.34" who="#Marszałek">W głosowaniu na posła Tadeusza Fiszbacha na stanowisko wicemarszałka Sejmu głosowanie wypadło, jak następuje:</u>
<u xml:id="u-477.35" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 433 posłów. Większość bezwzględna wynosiła 217. Za wyborem głosowało 397 posłów, przeciw wyborowi 2, wstrzymało się od głosowania 34.</u>
<u xml:id="u-477.36" who="#Marszałek">I wreszcie w głosowaniu na stanowisko wicemarszałka Sejmu na posła Olgę Krzyżanowską wyniki brzmiały jak następuje:</u>
<u xml:id="u-477.37" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 446 posłów, większość bezwzględna wynosiła 224; za wyborem głosowało 421 posłów, przeciw wyborowi nikt, wstrzymało się od głosowania 25 posłów.</u>
<u xml:id="u-477.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-477.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wybrał na stanowiska wicemarszałków Sejmu posłów: Teresę Dobielińską-Eliszewską, Tadeusza Fiszbacha, Olgę Krzyżanowską.</u>
<u xml:id="u-477.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-477.41" who="#Marszałek">Obywatele Posłowie! Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Rozpatrzenie pisma Prezesa Rady Ministrów w sprawie ustąpienia Rządu.</u>
<u xml:id="u-477.42" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Bień: Obywatelu Marszałku! Ja w sprawie formalnej.)</u>
<u xml:id="u-477.43" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-478">
<u xml:id="u-478.0" who="#PosełTadeuszBień">Kolego Marszałku! Koleżanki i Koledzy Posłowie! Mam prośbę o wyjaśnienie jednej kwestii formalnej. Otrzymaliśmy dzisiaj zespół dokumentów obowiązujących, dotyczących działalności Sejmu i Senatu. Między innymi znajduje się w nich dokument, który nazywa się „Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — Regulamin Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”. I stwierdzam, że wybory Prezydium są niezgodne, a raczej nie odpowiadają postanowieniu art. 16 tego regulaminu. Natomiast nic nie było mówione, że Sejm dzisiaj dokonał zmiany w tym regulaminie. Stąd moja wątpliwość. Art. 16 stanowi bowiem, że Prezydium Sejmu tworzą Marszałek i 4 wicemarszałków, a zatem wybraliśmy albo niepełne Prezydium świadomie, albo będziemy teraz tworzyli akty prawne pod dokonane wybory. Prosiłbym o wyjaśnienie tej kwestii. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-479">
<u xml:id="u-479.0" who="#Marszałek">Czy ktoś chce zabrać głos w związku z poruszoną przez posła Bienia sprawą?</u>
<u xml:id="u-479.1" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Bentkowski: Proszę o głos.)</u>
<u xml:id="u-479.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-480">
<u xml:id="u-480.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Poseł Bentkowski — Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego.</u>
<u xml:id="u-480.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Problem ten został poruszony wczoraj na spotkaniu przewodniczących klubów i przewodniczący Klubu posłów niezależnych stwierdził, że byłoby wskazane, ażeby liczba wicemarszałków została zmniejszona do trzech. Stronnictwo Demokratyczne, które teraz podniosło tę kwestię, stanęło na stanowisku, że jest to propozycja słuszna. Nasz Klub nie miał zdania, musiałem zorientować się po spotkaniu naszego Klubu i dzisiaj mogę stwierdzić, że Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, posłowie tego Klubu również uważają, że trzech wicemarszałków jest to wystarczająca liczba. Jednocześnie posłowie klubów chrześcijańskich byli zdania, ażeby problem ten pozostawić do czasu rozstrzygnięcia sprawy regulaminu, kiedy będziemy dyskutować nad regulaminem Sejmu. Wszyscy przedstawiciele klubów zgodzili się z tą propozycją. Nie jest to sprzeczne z regulaminem, dokonaliśmy wyboru trzech wicemarszałków Sejmu, w przyszłości, jeżeli Sejm zatwierdzi regulamin w takim stanie, jaki jest, wybierzemy czwartego, jeżeli nie — nastąpi zmiana, pozostanie wybranych tylko trzech. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-481">
<u xml:id="u-481.0" who="#Marszałek">Ja od siebie, jeśli można? Chcę odpowiedzieć panu — jeżeli można... Czy pan chce coś dodać?</u>
</div>
<div xml:id="div-482">
<u xml:id="u-482.0" who="#PosełTadeuszBień">Nie kwestionuję, proszę państwa, tego trybu wyboru, tylko uważam, że te sprawy nie mogą być rozpatrywane poza gremium sejmowym, jeżeli dotyczą zmiany regulaminu, a jeżeli już tego dotyczą, to najpierw należy Sejm jako gremium powiadomić. Dlatego, że porozumienia przewodniczących klubów poselskich nie są, jak wiem, autorytatywnym dla Sejmu rozstrzygnięciem kwestii regulaminowych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-482.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-483">
<u xml:id="u-483.0" who="#Marszałek">Chcę zwrócić uwagę, że przed przystąpieniem do głosowania na wicemarszałków poddałem opinii Sejmu propozycję wyboru tylko trzech wicemarszałków. Nie było żadnego głosu sprzeciwu, wtedy przyjęliśmy zasadę, że będzie trzech wicemarszałków. Wtedy była pora na występowanie przeciw, wysuwanie obiekcji.</u>
<u xml:id="u-483.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia pisma Prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-483.2" who="#Marszałek">Prezes Rady Ministrów — jak mówiłem — przedstawił Sejmowi pismo następującej treści:</u>
<u xml:id="u-483.3" who="#Marszałek">„Marszałek Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
<u xml:id="u-483.4" who="#Marszałek">Wyrażając poszanowanie prawa Wysokiego Sejmu do odwołania dotychczasowego i powołania nowego Rządu, zgodnie z utrwaloną tradycją parlamentarną — zgłaszam Sejmowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ustąpienie Rady Ministrów. Mieczysław Rakowski”.</u>
<u xml:id="u-483.5" who="#Marszałek">Proponuję, aby rozpatrzenie tego pisma, które przyjmujemy oczywiście do wiadomości, odroczyć do czasu wyboru Prezydenta Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zgodnie bowiem z nowelą konstytucyjną wniosek w sprawie powołania Prezesa Rady Ministrów przedstawia Prezydent. Dopiero wtedy, z chwilą wyboru Prezydenta, powstaną konstytucyjne warunki do powołania Rządu.</u>
<u xml:id="u-483.6" who="#Marszałek">Czy w tej sprawie ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-483.7" who="#komentarz">(Poseł Jacek Kuroń: Chciałbym. Proszę o głos.)</u>
<u xml:id="u-483.8" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-484">
<u xml:id="u-484.0" who="#PosełJacekKuroń">Poseł Jacek Kuroń — Warszawa — Żoliborz.</u>
<u xml:id="u-484.1" who="#PosełJacekKuroń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, w związku z wnioskiem pana Marszałka i w związku z pismem Prezesa Rady Ministrów chciałbym złożyć następujące oświadczenie:</u>
<u xml:id="u-484.2" who="#PosełJacekKuroń">Z głębokim niepokojem obserwujemy działalność Rządu Premiera Rakowskiego. Zwłaszcza ostatnio. W okresie kampanii wyborczej hamowano ruch cen i równocześnie dopuszczono do uwielokrotnienia wypuszczania „pustego pieniądza”, co złamało i tak kruchą równowagę rynkową. Było to zapewne powodowane chęcią zapewnienia koalicji wygrania wyborów.</u>
<u xml:id="u-484.3" who="#PosełJacekKuroń">Następnie przystąpiono do zmasowanych podwyżek cen, nie uzgodnionych ze związkami zawodowymi, nie składających się na żaden szerszy program koniecznego urynkowienia gospodarki, pozbawionych jakichkolwiek zabezpieczeń socjalnych. Trzeba podkreślić, że niewprowadzenie w życie indeksacji, uzgodnionej przy okrągłym stole, obciąża Rząd, bo z jego opieszałości ten fakt niewątpliwie wynikał. Taka polityka chaotyczna, wywoływała wyłącznie niepokoje społeczne. Być może właśnie ze względu na te niepokoje podjęto ostatnią decyzję zamrożenia cen i płac. Być może, trudno zgadnąć. W każdym bądź razie skutki tych decyzji musiały być jak najgorsze. Zamrożenie płac ugodziło w te grupy pracownicze, jakże liczne w naszym kraju, które nie wyszarpały sobie ostatnio podwyżek. Zamrożenie cen przyniesie nam teraz w najbliższym miesiącu absolutną pustkę w sklepach.</u>
<u xml:id="u-484.4" who="#PosełJacekKuroń">Wszystko to razem nakręca spiralę konfliktów i budzi, musi budzić najgłębszy niepokój, co do polityki Rządu, co do celów, intencji. Wymogi konstytucyjne nie pozwalają na inne rozwiązanie niż wniosek pana Marszałka i dlatego nasz Klub, oczywiście w tych warunkach musi się do niego przyłączyć. Mamy nadzieję, że będzie to okres jak najkrótszy i że Rząd w tej końcówce swojej, misji zachowa maksimum odpowiedzialności i rozsądku.</u>
<u xml:id="u-484.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-485">
<u xml:id="u-485.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-485.1" who="#Marszałek">Czy są jeszcze jakieś wypowiedzi w sprawie mojego wniosku?</u>
<u xml:id="u-485.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-486">
<u xml:id="u-486.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówposełIreneuszSekuła">Poseł Ireneusz Sekuła — wiceprezes Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-486.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówposełIreneuszSekuła">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym sprostować niektóre informacje, które zechciał przed chwilą z tej trybuny przedstawić poseł Jacek Kuroń. Chcę przypomnieć, iż po pierwsze tzw. wypływ pieniądza nie jest sterowany w każdym szczególe decyzjami rządowymi, natomiast jest skutkiem decyzji samodzielnych i samofinansujących się przedsiębiorstw. System finansowy jest tak skonstruowany, iż przedsiębiorstwo może dokonywać podwyżek płac, opłacając zwiększony podatek dochodowy. Jeżeli prowadzi politykę płacową zbyt aktywną, dokonując podwyżek ponad swoje możliwości ekonomiczne, konsekwencje tego ujawnią się w momencie opłacania podatku i jeżeli przedsiębiorstwo nie będzie w stanie im sprostać zgodnie z regułami reformy, przejdzie w stan upadłości. To pierwsze wyjaśnienie.</u>
<u xml:id="u-486.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówposełIreneuszSekuła">Wyjaśnienie drugie. Pragnę przypomnieć, że w okresie obrad okrągłego stołu strona opozycyjno-solidarnościowa zwróciła się do Rządu, aby do momentu określenia zasad indeksacji nie dokonywać podwyżek cen urzędowych. Było to w marcu 1989 r. To życzenie Rząd przyjął i od tego czasu żadne ceny urzędowe podnoszone nie były.</u>
<u xml:id="u-486.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówposełIreneuszSekuła">Chcę także powiedzieć, iż zobowiązania wynikające z okrągłego stołu w sprawie indeksacji Rząd w 100% wypełnił. Mianowicie, przy okrągłym stole umówiliśmy się, iż do 30 czerwca br. powstanie odpowiedni system przepisów, w tym wypadku musi to być przepis rangi ustawy, ponieważ tylko ustawą można nakładać na samodzielne przedsiębiorstwa obowiązki. Taki projekt ustawy został natychmiast po zakończeniu obrad okrągłego stołu przez Rząd przygotowany, a następnie konsultowany był z centralami związkowymi. Proces tych konsultacji trwał bardzo długo, ponieważ pomiędzy stanowiskiem związku „Solidarność” a Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych były głębokie rozbieżności. Te rozbieżności udało się usunąć dopiero na początku czerwca 1989 r. W tej sytuacji, kiedy Sejm IX kadencji zakończył już swoje prace, Rząd skierował do Rady Państwa projekt stosownego dekretu, w którym zasady indeksacji uzgodnione z zainteresowanymi związkami zawodowymi mogły być przyjęte. Rada Państwa rozpatrzyła ten projekt na swoim posiedzeniu i uznając, iż sprawa ma tak daleko idący, tak ważny charakter, postanowiła przekazać ten projekt do decyzji Sejmu X kadencji. Projekt zatem jest gotowy i w dniu jutrzejszym Prezes Rady Ministrów wniesie go do laski marszałkowskiej z prośbą o uchwalenie.</u>
<u xml:id="u-486.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówposełIreneuszSekuła">Zatem, jeżeli chodzi o indeksację, jej zasady zostały przyjęte i Rząd swoje obowiązki w tej materii wypełnił. W momencie przyjęcia projektu rządowego przez Radę Ministrów — podkreślam — projektu uzgodnionego ze związkami zawodowymi, a więc przesądzenia reguł indeksacyjnych, stworzyło to możliwość dokonania podwyżek niektórych wybranych cen urzędowych. Konkretnie były to ceny 4 artykułów. Artykuł pierwszy, to alkohol. Przypominam, że mocą ustawy sejmowej Rząd jest obowiązany utrzymywać wzrost cen alkoholu w takim samym co najmniej tempie, jak rośnie średnia płaca w gospodarce uspołecznionej. Średnia płaca znacznie wyprzedziła tempo wzrostu cen alkoholu, stąd też Rząd miał obowiązek tę cenę podwyższyć i to w końcu czerwca uczynił.</u>
<u xml:id="u-486.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówposełIreneuszSekuła">Drugim takim artykułem, który zwykle jest kojarzony z alkoholem, także jako używka, są papierosy. Znów pozwolę sobie przypomnieć, że wpływy ze sprzedaży tych dwóch artykułów obciążonych wysokim podatkiem obrotowym stanowią jedno z ważnych źródeł dochodów budżetu. Pragnę, korzystając z tej okazji, poinformować obywatelki i obywateli posłów, iż mamy w pierwszym półroczu 1989 r. niezwykle złożoną sytuację, jeśli chodzi o dochody budżetu, bowiem wydatki budżetu przebiegają tylko nieco powyżej planu, to „nieco powyżej” związane jest z podniesieniem gwarantowanych cen skupu produktów rolnych od 17 kwietnia, natomiast dochody budżetu przebiegają znacznie poniżej planu. Dlaczego? Ponieważ Trybunał Konstytucyjny uchylił rozporządzenie Rady Ministrów, mocą którego zobowiązania podatkowe opłacane były w pierwszej kolejności decyzjami pobrania z konta bankowego. Uznano, iż tego rodzaju rozwiązanie nie może być regulowane rozporządzeniem Rady Ministrów, powinno być regulowane normą ustawową. Rząd podziela ten pogląd i w związku z tym wniesie do Sejmu odpowiedni projekt ustawy. Ale dopóki to się nie stało, podmioty gospodarcze, zarówno przedsiębiorstwa państwowe, jak i prywatne, spółki, także podmioty gospodarcze będące osobami fizycznymi, np. rolnicy indywidualni, opłacają podatki w niepełnej wysokości, z dużą zwłoką, a często wręcz wcale, traktując je jako zobowiązanie podatkowe pod koniec roku — już kończę, Obywatelu Marszałku. Zmierzam do tego, że bardzo trudna sytuacja związana z dochodami budżetu skłoniła do konieczności podniesienia tych cen, które pozwolą po prostu budżetowi normalnie opłacać swoje wydatki, przede wszystkim w sferze oświaty i służby zdrowia.</u>
<u xml:id="u-486.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówposełIreneuszSekuła">I dwie ostatnie ceny, to cena benzyny, która ma charakter ceny umownej i stanowiona jest przez Centralę Produktów Naftowych na zasadzie ceny równowagi. Mimo dużego importu benzyny ta równowaga była zakłócona, ponieważ ta cena była relatywnie niska. I cena cukru, którego wykup trwa; w ciągu I półrocza zakup cukru był znacznie powyżej dostaw z roku 1988 i ta podwyższona cena też tego zjawiska nie zahamowała.</u>
<u xml:id="u-486.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówposełIreneuszSekuła">Zamrożenie cen i płac natomiast było spowodowane chęcią zahamowania dwóch destrukcyjnych procesów, a mianowicie: żywiołowego podnoszenia cen umownych, po drugie — żywiołowych roszczeń płacowych, oderwanych od wszelkich wyników produkcyjnych i normalnej racjonalności. Po trzecie — chodziło o stworzenie warunków w miarę stabilnych dla ukształtowania organów politycznych państwa, kierownictwa Sejmu, powołania Prezydenta, powołania nowego Rządu, a także wspólnego ze związkami zawodowymi i wspólnego z komisjami sejmowymi przygotowania procesu urynkowienia gospodarki żywnościowej oraz podjęcia szeregu innych ważnych decyzji związanych przede wszystkim z programem gospodarczym Rządu oraz programem dostosowawczym Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Decyzje te powinny zapadać w atmosferze możliwie spokojnej i stabilnej, i to kierowało decyzjami Rządu, a zatem proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej informacji jako prostującej niektóre sformułowania, które mój przedmówca poseł Kuroń zechciał przedstawić. Dziękuję bardzo, przepraszam za przedłużenie wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-486.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-487">
<u xml:id="u-487.0" who="#Marszałek">Myślę, że przemówienie posła Sekuły wykraczało poza problem, którym się teraz zajmujemy — zajmujemy się czasem i trybem, w jakim mamy rozpatrzyć rezygnację Rządu, Rozumiem, że poseł Sekuła wykorzystał okazję, żeby przedstawić argumenty swojego Rządu, który składa rezygnację, ale prosiłbym, żeby to było krócej, bo po prostu to nas odciąga od tego, co jest naszym zadaniem dzisiaj. Na pewno będziemy mieli wiele debat tutaj i ekonomicznych, i ocen, i Rządu, i Rząd będzie miał okazję tak samo do przedstawienia swojego punktu widzenia.</u>
<u xml:id="u-487.1" who="#Marszałek">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie jeszcze zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-487.2" who="#komentarz">(Poseł Bentkowski: Proszę o głos.)</u>
<u xml:id="u-487.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-488">
<u xml:id="u-488.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Chciałem uzupełnić wypowiedź pana wicepremiera Sekuły o dwie bardzo istotne podwyżki, które bardzo mocno dotknęły polską wieś, mianowicie podwyżkę cen traktorów o ponad 100% i podwyżkę cen paliwa, zwłaszcza ropy przed sezonem żniwnym. O tym trzeba pamiętać i my bardzo jesteśmy przeciwni również zamrożeniu cen, ale z uwagi na dobro państwa, na dobro Polski, aby nie pozostawała bez Rządu w okresie przejściowym, optujemy za wnioskiem pana Marszałka.</u>
<u xml:id="u-488.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-489">
<u xml:id="u-489.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Jeszcze jeden głos w dyskusji?</u>
<u xml:id="u-489.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-490">
<u xml:id="u-490.0" who="#PosełRyszardBugaj">Ryszard Bugaj — Obywatelski Klub Parlamentarny.</u>
<u xml:id="u-490.1" who="#PosełRyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Stanowisko, jakie zaprezentował w imieniu Rządu pan wicepremier Sekuła, jest, jak sądzę, dla wszystkich z mojego Klubu nie do przyjęcia. Nie sądzę jednak byśmy mogli i powinni dzisiaj debatować w tej sprawie. Chciałbym tylko — zwracając się do Pana Marszałka — poprosić, byśmy w naszym porządku najbliższych prac mogli mieć umieszczony punkt o dymisji Rządu, byśmy mogli rozpatrywać ten punkt w oparciu o merytoryczne sprawozdanie Rządu, i byśmy mieli czas na wyczerpującą merytoryczną dyskusję. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-490.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-491">
<u xml:id="u-491.0" who="#Marszałek">Jest wniosek, żeby dzisiaj rozpatrywać dymisję Rządu. Podałem powody, dla których — względy konstytucyjne — proponujemy odłożenie tego. Na pewno chodzi o odłożenie sprawy na kilka dni. Przemówienie posła Kuronia wyraźnie też mówiło, że przy całym krytycznym nastawieniu do działalności Rządu, do jej efektów, zwłaszcza w ostatnim okresie, przyjmuje on propozycję — w tej chwili właściwie moją propozycję, bo Prezydium Sejmu dopiero dzisiaj się konstytuuje — żeby odroczyć to do czasu, kiedy rzeczywiście będzie można oczekiwać, że natychmiast po naszym przyjęciu decyzji o dymisji Rządu, będzie istniała możliwość wyznaczenia przez Prezydenta, desygnowania przez Prezydenta nowego Premiera. Więc nie wiem, czy chcecie Państwo, żeby wniosek posła, który został — przepraszam, nazwiska nie pamiętam — przed chwilą zgłoszony poddawać pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-491.1" who="#komentarz">(Ogólna dyskusja na sali obrad)</u>
<u xml:id="u-491.2" who="#Marszałek">Niestety, jest taki szum, że ja nie wiem co wszyscy mówią na raz. Czy przyjąć tylko jako propozycję Marszałka?</u>
<u xml:id="u-491.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Brzuzy: Proszę o głos.)</u>
<u xml:id="u-491.4" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-492">
<u xml:id="u-492.0" who="#PosełRyszardBrzuzy">Ryszard Brzuzy — poseł z woj. piotrkowskiego.</u>
<u xml:id="u-492.1" who="#PosełRyszardBrzuzy">Obywatelu Marszałku! Obawiam się, że Pan po prostu nie zrozumiał wniosku pana Ryszarda Bugaja, ponieważ jemu nie chodziło a to, żeby poddać pod głosowanie, czy dzisiaj Rząd ma ustąpić, czy nie. Chodziło mu tylko o to, żeby Rząd — przed zapadnięciem decyzji, którą my mamy podjąć, czy on ma ustąpić, czy nie — przedstawił obywatelom posłom konkretne szczegółowe sprawozdanie ze swej działalności. Nie trzeba tego poddawać pod głosowanie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-492.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-493">
<u xml:id="u-493.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-493.1" who="#Marszałek">Czyli mogę wnosić, że me ma sprzeciwów przeciwko decyzji o odroczeniu rozpatrzenia pisma Premiera w sprawie dymisji Rządu do chwili, kiedy powstaną konstytucyjne warunki do powołania nowego Rządu.</u>
<u xml:id="u-493.2" who="#Marszałek">Jeżeli sprzeciwu nie usłyszę, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-493.3" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-493.4" who="#Marszałek">Uważam propozycję za przyjętą.</u>
<u xml:id="u-493.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Sejmu oraz dekretów Rady Państwa (druk nr 1).</u>
<u xml:id="u-493.6" who="#Marszałek">Ponieważ ze względów technicznych w formie pisemnej lista proponowanych i uzgodnionych przez kluby poselskie członków Komisji Nadzwyczajnej dotarła tylko do przewodniczących klubów, a nie zdążono tego powielić dla wszystkich, będę musiał ją odczytać; otrzymacie oczywiście Państwo listę, jak tylko powielanie zostanie zakończone.</u>
<u xml:id="u-493.7" who="#Marszałek">„Wniosek klubów poselskich w sprawie powołania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach wyborów do Sejmu oraz dekretów Rady Państwa.</u>
<u xml:id="u-493.8" who="#Marszałek">Kluby poselskie proponują powołanie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej oraz dekretów Rady Państwa w następującym składzie (pozwolicie Państwo, że będę czytał skróty poszczególnych partii i ugrupowań):</u>
<u xml:id="u-493.9" who="#Marszałek">— Maciej Bednarkiewicz — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.10" who="#Marszałek">— Tadeusz Biliński — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.11" who="#Marszałek">— Jan Błachnio — UChS,</u>
<u xml:id="u-493.12" who="#Marszałek">— Stefania Czupała-Hołoga — PZKS,</u>
<u xml:id="u-493.13" who="#Marszałek">— Krzysztof Dowgiałło — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.14" who="#Marszałek">— Jerzy Gołaczyński — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.15" who="#Marszałek">— Danuta Grabowska — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.16" who="#Marszałek">— Wojciech Gryczewski — ZSL,</u>
<u xml:id="u-493.17" who="#Marszałek">— Wojciech Janicki — „Pax”,</u>
<u xml:id="u-493.18" who="#Marszałek">— Tadeusz Kowalczyk — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.19" who="#Marszałek">— Władysław Liwak — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.20" who="#Marszałek">— Józef Lubieniecki — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.21" who="#Marszałek">— Paweł Łączkowski — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.22" who="#Marszałek">— Andrzej Miłkowski — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.23" who="#Marszałek">— Walerian Pańko — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.24" who="#Marszałek">— Lech Paprzycki — ZSL,</u>
<u xml:id="u-493.25" who="#Marszałek">— Emilia Pogonowska-Jucha — ZSL,</u>
<u xml:id="u-493.26" who="#Marszałek">— Jacek Piechota — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.27" who="#Marszałek">— Zbigniew Puzewicz — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.28" who="#Marszałek">— Jerzy Rusecki — SD,</u>
<u xml:id="u-493.29" who="#Marszałek">— Jan Sroczyński — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.30" who="#Marszałek">— Janusz Steinhoff — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.31" who="#Marszałek">— Hanna Suchocka — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.32" who="#Marszałek">— Anna Szymańska-Kwiatkowska — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.33" who="#Marszałek">— Jan Switka — SD,</u>
<u xml:id="u-493.34" who="#Marszałek">— Janusz Trzciński — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.35" who="#Marszałek">— Adam Zieliński — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.36" who="#Marszałek">— Jerzy Zimowski — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.37" who="#Marszałek">— Józef Zych — ZSL”.</u>
<u xml:id="u-493.38" who="#Marszałek">Czy są jakieś uwagi w sprawie proponowanego składu Komisji Nadzwyczajnej?</u>
<u xml:id="u-493.39" who="#Marszałek">Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-493.40" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania, ale tym razem przy pomocy urządzenia do obliczania głosów — przycisków, które macie Obywatele Posłowie przed sobą. Podkreślam, że głosujemy, przyciskając krótko przycisk i podnosząc rękę. Zgodnie z regulaminem głosowanie jest bowiem jawne, ale przycisk ułatwia nam liczenie głosów.</u>
<u xml:id="u-493.41" who="#Marszałek">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem Komisji Nadzwyczajnej w proponowanym składzie — zechce podnieść rękę?</u>
<u xml:id="u-493.42" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-493.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-493.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-493.45" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm dokonał wyboru Komisji Nadzwyczajnej 388 głosami za, 1 — przeciw, 5 — wstrzymującymi się.</u>
<u xml:id="u-493.46" who="#Marszałek">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Wybór sekretarzy Sejmu (druk nr 2).</u>
<u xml:id="u-493.47" who="#Marszałek">I tę listę muszę niestety odczytać, bo nie dotarła do Obywateli Posłów.</u>
<u xml:id="u-493.48" who="#Marszałek">Kluby poselskie proponują powołanie następujących posłów na sekretarzy Sejmu:</u>
<u xml:id="u-493.49" who="#Marszałek">— Barbara Blida — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.50" who="#Marszałek">— Anna Dynowska — SD,</u>
<u xml:id="u-493.51" who="#Marszałek">— Radosław Gawlik — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.52" who="#Marszałek">— Ziemowit Dionizy Gawski — „Pax”,</u>
<u xml:id="u-493.53" who="#Marszałek">— Adam Grabowiecki — ZSL,</u>
<u xml:id="u-493.54" who="#Marszałek">— Krzysztof Grzebyk — PZPR.</u>
<u xml:id="u-493.55" who="#Marszałek">— Romualda Matusiak — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.56" who="#Marszałek">— Stefan Mleczko — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.57" who="#Marszałek">— Edward Muller — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.58" who="#Marszałek">— Waldemar Pawlak — ZSL,</u>
<u xml:id="u-493.59" who="#Marszałek">— Jacek Piechota — PZPR,</u>
<u xml:id="u-493.60" who="#Marszałek">— Maciej Półtorak — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.61" who="#Marszałek">— Marek Rusakiewicz — OKP,</u>
<u xml:id="u-493.62" who="#Marszałek">— Marek Rutkowski — OKP.</u>
<u xml:id="u-493.63" who="#Marszałek">Czy są inne kandydatury na sekretarzy?</u>
<u xml:id="u-493.64" who="#Marszałek">Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-493.65" who="#Marszałek">Kto z Obywateli Posłów jest za przedłożonym wnioskiem i listą sekretarzy — zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-493.66" who="#Marszałek">Kto jest przeciw? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-493.67" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-493.68" who="#Marszałek">Stwierdzam, że wybór sekretarzy Sejmu został dokonany większością — 389 głosów, przeciwko 2 przeciw i 17 wstrzymujących się.</u>
<u xml:id="u-493.69" who="#Marszałek">Obywatele Posłowie! Porządek dzienny przewidziany na dzień dzisiejszy został wyczerpany.</u>
<u xml:id="u-493.70" who="#Marszałek">W dniu dzisiejszym bezpośrednio po zakończeniu obrad, zbierze się nowo wybrana Komisja Nadzwyczajna — w sali nr 101.</u>
<u xml:id="u-493.71" who="#Marszałek">Na tym kończymy dzisiejsze obrady.</u>
<u xml:id="u-493.72" who="#Marszałek">Zarządzam przerwę w obradach do dnia jutrzejszego do godz. 15.</u>
<u xml:id="u-493.73" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 15 min. 05)</u>
<u xml:id="u-493.74" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 15 min. 40)</u>
<u xml:id="u-493.75" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczy Marszałek Sejmu Mikołaj Kozakiewicz)</u>
</div>
<div xml:id="div-494">
<u xml:id="u-494.0" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie! Wznawiam posiedzenie — drugą część pierwszego posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
<u xml:id="u-494.1" who="#Marszałek">Na sekretarzy posiedzenia powołuję posłów Adama Grabowieckiego i Romualdę Matusiak, których proszę o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-494.2" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będzie poseł Adam Grabowiecki.</u>
<u xml:id="u-494.3" who="#Marszałek">Do ślubowania poselskiego zgłosił się poseł Stefan Myszkiewicz-Niesiołowski, który nie złożył ślubowania w toku pierwszej części obecnego posiedzenia Sejmu.</u>
<u xml:id="u-494.4" who="#Marszałek">Proszę Obywatela Posła o zbliżenie się do Prezydium w celu złożenia ślubowania.</u>
<u xml:id="u-494.5" who="#Marszałek">Proszę wszystkich obecnych o powstanie z miejsc.</u>
<u xml:id="u-494.6" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
<u xml:id="u-494.7" who="#Marszałek">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”.</u>
</div>
<div xml:id="div-495">
<u xml:id="u-495.0" who="#PosełStefanMyszkiewiczNiesiołowski">Ślubuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-496">
<u xml:id="u-496.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-496.1" who="#Marszałek">Stwierdzam, że poseł Stefan Myszkiewicz-Niesiołowski złożył ślubowanie poselskie.</u>
<u xml:id="u-496.2" who="#Marszałek">Informuję Obywateli Posłów, że do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o podwyższaniu w 1989 r. wynagrodzeń za pracę w związku ze zmianami cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych (druk nr 5), który został Obywatelom Posłom doręczony.</u>
<u xml:id="u-496.3" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu skieruje powyższy projekt do pierwszego czytania na jednym z najbliższych posiedzeń Sejmu.</u>
<u xml:id="u-496.4" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z przyjętym porządkiem dziennym w dniu dzisiejszym do rozpatrzenia mamy dwa zagadnienia: Sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej oraz wybór Trybunału Stanu.</u>
<u xml:id="u-496.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej:</u>
<u xml:id="u-496.6" who="#Marszałek">1) o sprawozdaniu Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (druk nr 4);</u>
<u xml:id="u-496.7" who="#Marszałek">2) o dekrecie z dnia 12 VI 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 (Dz. U. nr 36, poz. 198);</u>
<u xml:id="u-496.8" who="#Marszałek">3) oraz o dekrecie z dnia 1 VII 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. nr 42, poz. 230) (druk nr 3).</u>
<u xml:id="u-496.9" who="#Marszałek">Głos ma sprawozdawca poseł Janusz Trzciński.</u>
</div>
<div xml:id="div-497">
<u xml:id="u-497.0" who="#PosełJanuszTrzciński">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Zostałem wyznaczony do przedstawienia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach wyborów do Sejmu oraz dekretów Rady Państwa.</u>
<u xml:id="u-497.1" who="#PosełJanuszTrzciński">Powołana przez Sejm na wczorajszym posiedzeniu Komisja Nadzwyczajna, której zadania zostały sformułowane w nazwie komisji, rozpatrywała dwie istotne dla funkcjonowania Sejmu kwestie.</u>
<u xml:id="u-497.2" who="#PosełJanuszTrzciński">W punkcie pierwszym obrad Komisja zapoznała się ze sprawozdaniem Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Sejmu. W wyniku zapoznania się ze sprawozdaniem Państwowej Komisji Wyborczej — doręczonym obywatelom posłom w dniu wczorajszym — i przeprowadzonej dyskusji nad nim w obecności przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej pana prof. Alfonsa Klafkowskiego, Komisja przedstawia Wysokiemu Sejmowi projekt uchwały, zawierający w swej treści wniosek o stwierdzenie ważności wyborów posłów dokonanych w dniu 4 i 18 czerwca br.</u>
<u xml:id="u-497.3" who="#PosełJanuszTrzciński">Wysoka Izbo! W głosowaniu w dniach 4 i 18 czerwca 1989 r. wyborcy dokonali stosownie do postanowień Konstytucji wyboru 460 posłów, w tym 458 w okręgach wyborczych i dwóch z listy krajowej. Nie jest zadaniem naszej Komisji powtarzanie ogłoszonych wyników wyborów przeprowadzonych 4 i 18 czerwca br., ani podawanie danych dotyczących liczby uprawnionych do głosowania, biorących udział w głosowaniu itp. Uczyniła to Państwowa Komisja Wyborcza w swoim sprawozdaniu.</u>
<u xml:id="u-497.4" who="#PosełJanuszTrzciński">Proszę jednak pozwolić, że przy tej okazji podam niektóre dane statystyczne odnoszące się do posłów na Sejm X kadencji. Wśród 460 posłów mamy w Sejmie 62 kobiety i 398 mężczyzn. Poszczególne kluby zrzeszają: PZPR — 173 posłów, Obywatelski Klub Parlamentarny — 161 posłów, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe — 76, Stronnictwo Demokratyczne — 27, „Pax” — 10, Unia Chrześcijańsko-Społeczna — 8 i Polski Związek Katolicko-Społeczny — 5.</u>
<u xml:id="u-497.5" who="#PosełJanuszTrzciński">Co się tyczy stażu pracy w Sejmie to spośród 460 posłów — 422 po raz pierwszy zasiada w Sejmie. Myślę, że obywateli posłów zainteresują także niektóre dane dotyczące wykonywanych zawodów. Inżynierów i techników zasiada 77, specjalistów rolnictwa i leśnictwa — 37, pracowników naukowych — 41, lekarzy — 25, pracowników rolniczych spółdzielni produkcyjnych i PGR — 9, twórców, pracowników kultury — 8, nauczycieli — 36, dziennikarzy i publicystów — 21, prawników — 27, oficerów, żołnierzy w służbie czynnej — 4, pracowników organizacji politycznych i społecznych — 34, pracowników administracji — 36, ekonomistów, planistów, księgowych — 18. 72 posłów podało w rubryce inny zawód, niż te, które tutaj wymieniłem.</u>
<u xml:id="u-497.6" who="#PosełJanuszTrzciński">I wreszcie dane dotyczące wykształcenia posłów. 9 nie podało wykształcenia; wykształceniem wyższym legitymuje się aż 372 posłów, niepełne wyższe ma 15 posłów, średnie zawodowe — 42, średnie ogólnokształcące — 7, niepełne średnie — 4, zasadnicze zawodowe — 9, podstawowe — 2.</u>
<u xml:id="u-497.7" who="#PosełJanuszTrzciński">W trakcie dyskusji na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej nawiązano do oświadczenia grupy członków Państwowej Komisji Wyborczej, oświadczenia złożonego w związku z wydanym przez Radę Państwa dekretem o zmianie Ordynacji wyborczej. Oświadczenie wcześniej opublikowane w prasie postanowiono udostępnić posłom-członkom komisji.</u>
<u xml:id="u-497.8" who="#PosełJanuszTrzciński">Przedstawione tu sprawozdanie Komisji w części dotyczącej rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej nie byłoby pełne, gdyby nie złożyć wyrazów uznania i podziękowania tym wszystkim, którzy wzięli udział w organizacji i przeprowadzeniu wyborów, a w szczególności członkom komisji wyborczych wszystkich szczebli.</u>
<u xml:id="u-497.9" who="#PosełJanuszTrzciński">W drugim punkcie obrad Komisja rozpatrywała skierowane do niej do zaopiniowania dwa dekrety Rady Państwa, a mianowicie:</u>
<u xml:id="u-497.10" who="#PosełJanuszTrzciński">— dekret z dnia 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 oraz —</u>
<u xml:id="u-497.11" who="#PosełJanuszTrzciński">— dekret z dnia 1 lipca 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
<u xml:id="u-497.12" who="#PosełJanuszTrzciński">Ten drugi dekret dotyczył zmiany tekstu ślubowania poselskiego.</u>
<u xml:id="u-497.13" who="#PosełJanuszTrzciński">Po wysłuchaniu przez Komisję przedstawionych przez członka Rady Państwa pana prof. Kazimierza Secomskiego racji, mających przemawiać na rzecz uchwalenia przedstawionych dekretów, członkowie Komisji w dyskusji wyrazili swoją opinię w powyższej kwestii. W toku dyskusji posłowie zwracali uwagę na zagadnienie celowości wydania przez Radę Państwa przedkładanych dzisiaj Sejmowi do zatwierdzenia dekretów, jak i na ich konstytucyjność.</u>
<u xml:id="u-497.14" who="#PosełJanuszTrzciński">Z przebiegu dyskusji wynika, że nie wszyscy posłowie — członkowie Komisji skłonni są uznać przedstawione przez członka Rady Państwa racje na rzecz uchwalenia dekretów przez Sejm za w pełni wystarczające i przekonywające. Wątpliwościom tym Komisja dała wyraz w preambule do projektu uchwały w sprawie zatwierdzenia dekretów (druk nr 3).</u>
<u xml:id="u-497.15" who="#PosełJanuszTrzciński">W wyniku dyskusji, powiem, że długotrwałej i burzliwej, Komisja, uwzględniając wszystkie okoliczności, które w danej chwili powinny być wzięte pod uwagę przy podjęciu ostatecznej decyzji w sprawie zatwierdzenia przez Wysoką Izbę przedstawionych jej dekretów, sformułowała projekt uchwały zawierający w swojej treści wniosek o zatwierdzenie dekretów.</u>
<u xml:id="u-497.16" who="#PosełJanuszTrzciński">Wysoka Izbo! Kończąc to sprawozdanie, zwracam się do Wysokiego Sejmu w imieniu Komisji Nadzwyczajnej z wnioskiem o przyjęcie dwóch uchwał:</u>
<u xml:id="u-497.17" who="#PosełJanuszTrzciński">— po pierwsze — uchwały w sprawie zatwierdzenia dekretów Rady Państwa — druk nr 3 doręczony obywatelom posłom i,</u>
<u xml:id="u-497.18" who="#PosełJanuszTrzciński">— po drugie — w sprawie stwierdzenia ważności wyborów posłów — druk nr 4, również doręczony obywatelom posłom. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-498">
<u xml:id="u-498.0" who="#Marszałek">Dziękuję obywatelowi posłowi.</u>
<u xml:id="u-498.1" who="#Marszałek">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w powyższych sprawach?</u>
<u xml:id="u-498.2" who="#komentarz">(Poseł Jacek Szymanderski: Proszę o głos.)</u>
<u xml:id="u-498.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-499">
<u xml:id="u-499.0" who="#PosełJacekSzymanderski">Jacek Szymanderski wybrany w Białej Podlaskiej.</u>
<u xml:id="u-499.1" who="#PosełJacekSzymanderski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielu posłów z ramienia „Solidarności” wzywało wyborców do skreślania w pierwszej turze wyborów wszystkich kandydatów koalicji, łącznie z listą krajową. Wyborcy posłuchali tego wezwania, ogromna większość kandydatów koalicyjnych łącznie z większością listy krajowej nie przeszła w pierwszej turze. Wezwania do kreślenia wszystkich nie były naruszeniem ustaleń okrągłego stołu, bowiem były zgodne z wynegocjowaną przy okrągłym stole Ordynacją wyborczą.</u>
<u xml:id="u-499.2" who="#PosełJacekSzymanderski">Rozumiem, że wyborcy, skreślając w pierwszej turze kandydatów koalicyjnych, nie chcieli podważyć porozumienia okrągłego stołu. Chcieli oni zademonstrować, że aspiracji narodu do wolności nie zaspokaja 35-procentowa demokracja. Tak należy rozumieć suwerennie wyrażoną wolę narodu i należy ją uszanować. Przez całe cztery lata pracy ustawodawczej powinniśmy o tym pamiętać. Powinniśmy pamiętać, że musimy doprowadzić do pełnej demokracji. Taka jest wykładnia faktu wykreślania kandydatów koalicyjnych w pierwszej turze.</u>
<u xml:id="u-499.3" who="#PosełJacekSzymanderski">Po tym wyjaśnieniu uważam, że ze względu na układ sił politycznych w kraju, należy przyjąć projekt uchwały sformułowany przez Komisję Nadzwyczajną. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-499.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-500">
<u xml:id="u-500.0" who="#Marszałek">Dziękuję obywatelowi posłowi.</u>
<u xml:id="u-500.1" who="#Marszałek">Czy ktoś jeszcze zapisuje się do głosu?</u>
<u xml:id="u-500.2" who="#Marszałek">Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-500.3" who="#Marszałek">Obywatele Posłowie! Zanim przystąpimy do głosowania, przypominam, że głosujemy przyciskając przez krótki czas przycisk oraz podnosząc rękę. Zgodnie z regulaminem Sejmu głosowanie jest jawne. Głosujemy przez podniesienie ręki, a przycisk służy do liczenia głosów.</u>
<u xml:id="u-500.4" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności proponuję głosowanie nad projektami uchwał dotyczących zatwierdzenia dekretów.</u>
<u xml:id="u-500.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-500.6" who="#Marszałek">Kto z Obywateli Posłów jest za zatwierdzeniem dekretu z dnia 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 oraz dekretu z dnia 1 lipca 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
<u xml:id="u-500.7" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-500.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-500.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
<u xml:id="u-500.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm zatwierdził dekret z dnia 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 oraz dekret z dnia 1 lipca 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
<u xml:id="u-500.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały dotyczącej wyborów do Sejmu zawartych w druku sejmowym nr 3 doręczonym Obywatelom Posłom.</u>
<u xml:id="u-500.12" who="#Marszałek">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem projektu uchwały w sprawie stwierdzenia ważności wyboru posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
<u xml:id="u-500.13" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-500.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-500.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
<u xml:id="u-500.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę, a wej. Wyniki głosowania macie Obywatele Posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wyniki głosowania macie obywatele posłowie na tablicy.</u>
<u xml:id="u-500.17" who="#Marszałek">Obecnie chciałbym zarządzić 20-minutową przerwę ze względu na to, że pewne dokumenty do następnego punktu obrad jeszcze nie są gotowe. Chcę powiedzieć, że mamy dość wyraźne trudności w rozruchu Sejmu, tak jak są podobne trudności rozruchu fabryki. Do ostatniej chwili są propozycje i dokonuje się zmian w dokumentach, które mają być podstawą naszych decyzji i dlatego musimy ze względów technicznych zarządzić tą przerwę.</u>
</div>
<div xml:id="div-501">
<u xml:id="u-501.0" who="#PosełTadeuszKijonka">Jeśli można panie Marszałku, dwa słowa.</u>
</div>
<div xml:id="div-502">
<u xml:id="u-502.0" who="#Marszałek">Teraz? Ogłosiłem przerwę, ale proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-503">
<u xml:id="u-503.0" who="#PosełTadeuszKijonka">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie chciałem wypowiedzieć się w stosunku do oświadczenia, które padło przed głosowaniem, ponieważ nie chciałem, aby nastąpiło jakiekolwiek zakłócenie atmosfery przed dokonaniem aktu głosowania. Natomiast myślę, żeby pewne określenie, określenie publicystyczne — mimo wszystko nie zostało przyjęte przez prasę jako uznanie, że w Sejmie mamy do czynienia tylko z około 35-procentową demokracja. Myślę, że jako posłowie zgrupowani w tej sali jesteśmy wszyscy równoprawni i tak powinniśmy się czuć. Jesteśmy w pełni praw, jesteśmy wszyscy równouprawnieni i to równouprawnienie nie może być podważane także w tym miejscu. Świadczy to także o wiarygodności mandatu poselskiego.</u>
<u xml:id="u-503.1" who="#PosełTadeuszKijonka">Chciałem w tej sprawie wypowiedzieć się osobiście, ale myślę, że nie jest to tylko moje odczucie, że tego typu określenie jest zasadne również dla innych kolegów posłów przede wszystkim w rozumieniu naszego wzajemnego, pełnego zaufania, dobrej woli, a także kierując się również sumieniem każdego z nas.</u>
<u xml:id="u-503.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-503.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min. 05 do godz. 17 min. 25)</u>
</div>
<div xml:id="div-504">
<u xml:id="u-504.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-504.1" who="#Marszałek">Bardzo przepraszam Obywateli Posłów za przedłużoną przerwę, ale jak mówiłem, są trudności, trzeba było uzgodnić międzypartyjne propozycje składu Trybunału Stanu, które w formie uzgodnionej teraz dopiero mogę przedstawić.</u>
<u xml:id="u-504.2" who="#Marszałek">Ale przedtem chciałem udzielić głosu pani wicemarszałkowi, przepraszam, ale nazwisko zapomniałem, może Pani się przedstawi. Bardzo Panią przepraszam, jeszcze nie nauczyłem się nawet nazwisk wicemarszałków.</u>
</div>
<div xml:id="div-505">
<u xml:id="u-505.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Olga Krzyżanowska — poseł ziemi gdańskiej. Proszę Państwa! W imieniu swoim i moich dwóch współtowarzyszy, pana Fiszbacha i pani Dobielińskiej-Eliszewskiej chciałam Państwu złożyć serdeczne podziękowanie za wybór nas trojga na wicemarszałków Sejmu, którego to wyboru dokonaliście Państwo wczoraj.</u>
<u xml:id="u-505.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Chcemy podziękować Państwu za zaufanie, którym nas obdarzyliście i mamy nadzieję, że go nie zawiedziemy, chociaż zdajemy sobie sprawę, że nasza rola będzie trudna. Jest to trudny parlament, po raz pierwszy od tylu lat, od wojny zasiada tu opozycja, a poza tym tym bardziej trudny, że sytuacja kraju jest trudna.</u>
<u xml:id="u-505.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Mamy nadzieję, że sprostamy temu zadaniu. Uważamy, że naszą rolą będzie doprowadzić do tego, żebyśmy w sposób uczciwy, rzeczowy i parlamentarny mogli dochodzić do swoich, do wspólnych wniosków, bo nasz punkt widzenia czy nasze racje w tej sali na pewno będą różne.</u>
<u xml:id="u-505.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Swoją rolę widzimy w pomocy dla Państwa, o ile tak można powiedzieć tak wysokiemu gremium pomocy technicznej; żebyśmy jako osoby, które będą Państwu pomagały w prowadzeniu tych obrad — nie zajmowali żadnego stanowiska, a właśnie spełniali swoją rolę, tak jak powiedziałam — rzeczowo, uczciwie i parlamentarnie.</u>
<u xml:id="u-505.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Natomiast chciałam już prywatnie od siebie, już nie od wszystkich, podziękować z tego miejsca naszym wyborcom, naszym wyborcom z ramienia „Solidarności”, dzięki którym zasiadamy na tej sali. Tylko ich poparcie, tylko ich gorące, mocne poparcie pozwoliło nam jako opozycji po raz pierwszy na tej sali zasiąść. Mamy nadzieję, że nie zawiedziemy zaufania naszych wyborców, że utrzymamy kontakt z nimi, że będziemy jawnie pokazywać im to, o czym tu mówimy, i że tak jak obiecywaliśmy na zebraniach wyborczych, potrafimy się z nimi spotykać z podniesionym czołem i w czasie naszej kadencji, chociaż wiemy, że, jak już powiedziałam, nie będzie to łatwe dla każdego z nas i dla każdego, myślę, z Państwa.</u>
<u xml:id="u-505.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">I ostatnia rzecz, o jakiej chciałam powiedzieć, może zupełnie osobistą: pan poseł Geremek, który wczoraj mnie przedstawiał Państwu z ramienia Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, powiedział — był to jeden ze sposobów rekomendacji — że pochodzę z rodziny, która ma duże tradycje niepodległościowe. Myślę, że o wielu z nas, bo tak się nasza polska historia układała, można to powiedzieć. Chciałam powiedzieć już na zakończenie, że te tradycje są o tyle gorzkie, że ojciec mój, żołnierz Armii Krajowej, zginął w więzieniu mokotowskim w Warszawie w 1951 r. Moim gorącym pragnieniem, a myślę, że nas wszystkich tutaj jest, żebyśmy naszych racji politycznych w przyszłości już nigdy nie rozwiązywali przez więzienia, żeby to były racje rozwiązywane w tej sali, w sposób, tak jak powiedziałam, godny, dla dobra naszej ojczyzny. Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-505.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-506">
<u xml:id="u-506.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-506.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do punktu 7 porządku dziennego: Wybór Trybunału Stanu (druk nr 6).</u>
<u xml:id="u-506.2" who="#Marszałek">Obywatele Posłowie! Kluby Poselskie przedstawiają Wysokiemu Sejmowi następujące kandydatury do składu Trybunału Stanu, a tym samym, ponieważ będą to kandydatury częściowo zmienione, anuluje się druk sejmowy nr 6, bo to co teraz przedstawię jest właśnie wynikiem tej długiej przerwy, której ofiarą byliście Obywatele Posłowie.</u>
<u xml:id="u-506.3" who="#Marszałek">Pragnę przypomnieć, że Trybunał Stanu wybierany jest przez Sejm spoza grona posłów na pierwszym posiedzeniu Sejmu na okres jego kadencji. Zgodnie z Konstytucją, przewodniczącym Trybunału Stanu jest z urzędu I Prezes Sądu Najwyższego. Sejm dokonuje natomiast wyboru zastępcy przewodniczącego, 22 członków oraz 5 zastępców członków.</u>
<u xml:id="u-506.4" who="#Marszałek">Odczytuję obecnie listę kandydatów: zastępca przewodniczącego Jan Olszewski — ur. 20 sierpnia 1930 r., adwokat; członkowie:</u>
<u xml:id="u-506.5" who="#Marszałek">— Stanisław Afenda — ur. 22 kwietnia 1923 r., adwokat;</u>
<u xml:id="u-506.6" who="#Marszałek">— Karol Cebula — ur. 30 czerwca 1926 r. w Gliwicach, rzemieślnik w Strzelcach Opolskich, członek Prezydium CK SD;</u>
<u xml:id="u-506.7" who="#Marszałek">— Piotr Chojnacki — ur. 9 maja 1945 r. w Ignacówce, mgr prawa, Prezes WK ZSL w Koninie;</u>
<u xml:id="u-506.8" who="#Marszałek">— Zbigniew Czajkowski — ur. 16 stycznia 1923 r. w Warszawie, wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Stowarzyszenia „Pax”, był członkiem Trybunału Stanu w ubiegłej kadencji;</u>
<u xml:id="u-506.9" who="#Marszałek">— Maciej Dubois — ur. 4 czerwca 1933 r. w Warszawie, adwokat, dziekan Izby Adwokackiej w Warszawie;</u>
<u xml:id="u-506.10" who="#Marszałek">— Stanisław Estreich — adwokat w Zespole Adwokackim nr 1 w Lublinie;</u>
<u xml:id="u-506.11" who="#Marszałek">— Stanisław Fornalik — ur. 17 kwietnia 1926 r., sędzia Sądu Najwyższego;</u>
<u xml:id="u-506.12" who="#Marszałek">— Elżbieta Gacek — ur. 6 lipca 1938 r. w Wąchocku, mgr prawa, poseł na Sejm IX kadencji, sędzia Sądu Wojewódzkiego;</u>
<u xml:id="u-506.13" who="#Marszałek">— Roman Jagieliński — ur. 2 stycznia 1947 r. w Wichradzu, woj. radomskie, inż. ogrodnik, członek Naczelnego Komitetu ZSL;</u>
<u xml:id="u-506.14" who="#Marszałek">— Jerzy Jasiński — ur. 11 lutego 1930 r., profesor w Instytucie Państwa i Prawa Polskiej Akademii Nauk;</u>
<u xml:id="u-506.15" who="#Marszałek">— Andrzej Kalwas — ur. 23 czerwca 1936 r. we Włocławku, radca prawny, dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie;</u>
<u xml:id="u-506.16" who="#Marszałek">— Jerzy Kłoczowski — ur. 29 grudnia 1924 r., prof. historii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim;</u>
<u xml:id="u-506.17" who="#Marszałek">— Leszek Kubicki — ur. 1 czerwca 1930 r. w Pruszkowie, doc. dr hab., pracownik naukowy Instytutu Państwa i Prawa Polskiej Akademii Nauk, naczelny redaktor „Państwa i Prawa”;</u>
<u xml:id="u-506.18" who="#Marszałek">— Marek Kuryłowicz — ur. 18 marca 1944 r. w Lublinie, prof. dr hab. w Uniwersytecie im. Marii Curie-Skłodowskiej, członek Prezydium Centralnego Komitetu SD;</u>
<u xml:id="u-506.19" who="#Marszałek">— Andrzej Płaza — ur. 22 lipca 1951 r. w Opolu, adwokat w Zespole Adwokackim w Opolu, członek Rady Naczelnej Unii Chrześcijańsko-Społecznej;</u>
<u xml:id="u-506.20" who="#Marszałek">— Grzegorz Seidler — ur. 18 września 1913 r. w Stanisławowie, prof. zwyczajny nauk prawnych, poseł na Sejm IX kadencji;</u>
<u xml:id="u-506.21" who="#Marszałek">— Janusz Sokołowski — ur. 29 października 1921 r. w Karniszewicach, prof. zwyczajny Uniwersytetu Gdańskiego;</u>
<u xml:id="u-506.22" who="#Marszałek">— Leon Taylor — ur. w 1913 r., adwokat, dziekan Izby Adwokackiej w Poznaniu, członek Naczelnej Rady Adwokackiej;</u>
<u xml:id="u-506.23" who="#Marszałek">— Tadeusz de Virion — ur. 28 marca 1926 r., adwokat, członek Naczelnej Rady Adwokackiej;</u>
<u xml:id="u-506.24" who="#Marszałek">— Józef Mikos — ur. 23 grudnia 1929 r., sędzia i przewodniczący wydziału Sądu Najwyższego, dotychczasowy członek Trybunału Stanu;</u>
<u xml:id="u-506.25" who="#Marszałek">— Władysław Siła-Nowicki — adwokat, obrońca polityczny;</u>
<u xml:id="u-506.26" who="#Marszałek">— Stanisław Żelichowski — ur. 9 kwietnia 1944 r. w Księżostanach woj. zamojskie, mgr inż. leśnik, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej w Ciechanowie.</u>
<u xml:id="u-506.27" who="#Marszałek">Zastępcy członków:</u>
<u xml:id="u-506.28" who="#Marszałek">— Kazimierz Barczyk — radca prawny w Krakowie;</u>
<u xml:id="u-506.29" who="#Marszałek">— Jacek Kurczewski — ur. 11 stycznia 1943 r., socjolog, dyrektor Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego;</u>
<u xml:id="u-506.30" who="#Marszałek">— Janina Łęgowska — ur. 22 października 1929 r. w Ropczycach, pracownik Warszawskiego Zespołu Poselskiego, poseł na Sejm VIII kadencji, dotychczasowy członek Trybunału Stanu;</u>
<u xml:id="u-506.31" who="#Marszałek">— Jan Zaniemojewski — ur. 15 stycznia 1929 r. w Piotrkowie Trybunalskim, mgr prawa, adwokat, wiceprezes Zarządu Szczecińskiego Związku Prawników Polskich.</u>
<u xml:id="u-506.32" who="#Marszałek">— Piotr Winczorek — dr praw, docent Uniwersytetu Warszawskiego.</u>
<u xml:id="u-506.33" who="#Marszałek">Ustawa o Trybunale Stanu przewiduje, że w skład Trybunału mogą być wybrani jedynie obywatele polscy, korzystający w pełni z praw obywatelskich, nie karani sądownie i nie zatrudnieni w organach administracji państwowej. Przy czym co najmniej połowa członków Trybunału powinna składać się z osób posiadających kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego.</u>
<u xml:id="u-506.34" who="#Marszałek">Stwierdzam, że przedstawione kandydatury odpowiadają powyższym wymaganiom.</u>
<u xml:id="u-506.35" who="#Marszałek">Czy w powyższej sprawie ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos oraz czy są uwagi do przedstawionych kandydatur?</u>
<u xml:id="u-506.36" who="#Marszałek">Proszę bardzo — poseł Janowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-507">
<u xml:id="u-507.0" who="#PosełJanJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od prawie 30 lat Stronnictwo Demokratyczne dążyło do wprowadzenia do polskiego systemu władzy szereg instytucji, które mają zapewnić pełną demokrację i nadzór nad sprawowaniem władzy państwowej. Między innymi jedną z takich instytucji, wprowadzonych po ponad 30 latach naszych starań, może niezbyt usilnych i skutecznych, był Trybunał Stanu. Z tego tytułu moja partia czuła się uprawniona do starań o uczestnictwo naszego przedstawiciela w kierownictwie Trybunału Stanu, i takiego przedstawiciela na stanowisku zastępcy przewodniczącego mieliśmy w Trybunale Stanu poprzedniej kadencji. Również i obecnie Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego zgłosił kandydaturę Jana Linowskiego, sędziego Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu na funkcję zastępcy przewodniczącego. Ponieważ równocześnie kandydaturę na tę funkcję przedstawił Obywatelski Klub Parlamentarny, wynikły trudności proceduralne. W dniu wczorajszym kierownictwo obydwu naszych klubów uzgodniły i w ramach tego uzgodnienia, i przy poparciu innych klubów, posłowie nasi wystąpili z inicjatywą poselską dokonania zmiany w ustawie o Trybunale Stanu w kierunku zwiększenia liczby zastępców z jednego do dwóch. Ażeby w dniu dzisiejszym nie utrudniać przeprowadzenia wyborów Trybunału Stanu, jak również, żeby nie doprowadzać w sprawie, która umożliwiła uzyskanie uzgodnień klubów poselskich odnośnie do konfrontacyjnych wyborów, wycofałem — z upoważnienia mojego Klubu — czasowo kandydaturę Jana Linowskiego, i pragnę poinformować Wysoką Izbę, że licząc na poparcie tej inicjatywy przez wszystkie kluby poselskie, powrócimy do sprawy tej kandydatury w momencie, jeżeli Wysoki Sejm raczy uchwalić zmianę przedmiotowej sprawy w ustawie o Trybunale Stanu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-508">
<u xml:id="u-508.0" who="#Marszałek">Czy dalsza dyskusja? Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-509">
<u xml:id="u-509.0" who="#PosełJacekAmbroziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jacek Ambroziak, poseł z Warszawy, okręg Wola, z Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. W związku z przedstawionym składem Trybunału Stanu — i w związku ze zgłoszeniem rezygnacji przez wybitnego prawnika, wieloletniego i zasłużonego obrońcy w sprawach politycznych, pana mecenasa Władysława Siła-Nowickiego z udziału w tym Trybunale Stanu, nasz Klub proponuje dokonanie pewnych korekt w składzie członków Trybunału Stanu. Prosimy w związku z tym, że pan mecenas Władysław Siła-Nowicki, ku naszemu żalowi, zrezygnował z tej zaszczytnej funkcji — prosimy, aby na jego miejsce Wysoka Izba raczyła przegłosować osobę doc. Jacka Kurczewskiego, który obecnie przez nas jest proponowany na zastępcę członka Trybunału Stanu. Z kolei zamiast pana Jacka Kurczewskiego, żeby Wysoka Izba na zastępcę członka Trybunału Stanu raczyła wybrać pana dr Wiesława Zabłockiego — prawnika po zdanym egzaminie sędziowskim, mającego kwalifikacje wymagane na stanowisku członka Trybunału Stanu — który był zatrudniony w Zakładzie Socjologii Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, a obecnie jest zatrudniony w Arcybiskupim Komitecie Pomocy przy Kurii Metropolitarnej Krakowskiej. Chciałbym jeszcze oświadczyć publicznie z tej trybuny, że absolutnie popieramy wniosek Klubu Poselskiego Stronnictwa Demokratycznego dotyczący zmiany ustawy o Trybunale Stanu i także zmierzający do zmiany liczby zastępców przewodniczącego Trybunału Stanu.</u>
</div>
<div xml:id="div-510">
<u xml:id="u-510.0" who="#Marszałek">Mamy propozycję zmian na liście zgłoszonej.</u>
<u xml:id="u-510.1" who="#Marszałek">Czy są uwagi do tych zmian? Sądzę, że trzeba formalnie przegłosować dokonanie tych zmian. Nie? Czyli głosujemy łącznie.</u>
<u xml:id="u-510.2" who="#Marszałek">W takim razie przypominam, że zgodnie z art. 31 i 79 regulaminu, Sejm wybiera osoby wchodzące w skład Trybunału Stanu bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów. Wybór odbywa się łącznie, chyba, że Sejm postanowi inaczej. Proponuję łączne głosowanie przedstawionych kandydatów, całej listy, wraz z proponowanymi zmianami.</u>
<u xml:id="u-510.3" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
</div>
<div xml:id="div-511">
<u xml:id="u-511.0" who="#PosełWojciechSolarewicz">Proszę o głosowanie indywidualne na każdego kandydata.</u>
</div>
<div xml:id="div-512">
<u xml:id="u-512.0" who="#Marszałek">Padł wniosek przeciwny. Muszę przegłosować w takim razie ten wniosek.</u>
<u xml:id="u-512.1" who="#Marszałek">Kto jest za tym, żeby głosować na każdego kandydata indywidualnie — proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-512.2" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-512.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-512.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
<u xml:id="u-512.5" who="#Marszałek">Wniosek nie został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-512.6" who="#Marszałek">Czy jakieś inne uwagi? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-512.7" who="#Marszałek">Wobec tego możemy przyjąć, że moja propozycja została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-512.8" who="#Marszałek">Przypominam, że głosujemy przez podniesienie ręki oraz przy wykorzystaniu aparatury do liczenia głosów.</u>
<u xml:id="u-512.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-512.10" who="#Marszałek">Kto z Obywateli Posłów jest za wnioskiem w sprawie wyboru Trybunału Stanu w proponowanym składzie — zechce podnieść rękę?</u>
<u xml:id="u-512.11" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-512.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-512.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
<u xml:id="u-512.14" who="#Marszałek">Głosujących za — 371, przeciw — 5, wstrzymało się — 37.</u>
<u xml:id="u-512.15" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — na podstawie art. 33 b ust. 3 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz art. 8 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu — dokonał wyboru Trybunału Stanu w zaproponowanym składzie, to jest ze zgłoszonymi zmianami.</u>
<u xml:id="u-512.16" who="#Marszałek">Tym samym wykonaliśmy najtrudniejsze zadanie tej części obrad.</u>
<u xml:id="u-512.17" who="#Marszałek">Jednocześnie stwierdzam, że na podstawie art. 33 b ust. 4 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przewodniczącym Trybunału Stanu jest z urzędu I Prezes Sądu Najwyższego Adam Łopatka.</u>
<u xml:id="u-512.18" who="#Marszałek">Została nam jedna sprawa drobna, chociaż wiem, że budząca kontrowersje, której proponuję dla powagi Sejmu nie roztrząsać na posiedzeniu plenarnym — jest to sprawa rozmieszczenia klubów na sali posiedzeń. Wnoszę o rozpatrzenie tego dzisiaj na posiedzeniu Prezydium Sejmu i Konwentu Seniorów, gdzie będą zaproponowane i uzgodnione w węższym gronie rozwiązania, które potem Państwo, jeżeli się na nie nie zgodzicie jako kluby, możecie wnieść na obrady plenarne. Ale wydaje mi się, że powaga Sejmu jest za duża, żebyśmy mieli w całym gremium dyskutować zajmowanie miejsc na sali. Proszę zrozumieć, sprawa jest ważna, ma pewne symboliczne znaczenie.</u>
<u xml:id="u-512.19" who="#Marszałek">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u>
<u xml:id="u-512.20" who="#Marszałek">Proszę sekretarza posła Romualdę Matusiak o odczytanie komunikatu.</u>
</div>
<div xml:id="div-513">
<u xml:id="u-513.0" who="#SekretarzposełRomualdaMatusiak">Uprzejmie informuję Obywateli Posłów, że w dniu dzisiejszym, bezpośrednio po zakończeniu obrad odbędzie się zebranie Klubu Poselskiego ZSL — w sali nr 118 im. Konstytucji 3 Maja, a także zebranie posłów rolników członków Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego — w sali nr 101 im. Ignacego Daszyńskiego.</u>
<u xml:id="u-513.1" who="#SekretarzposełRomualdaMatusiak">Mam także do przekazania Państwu informację, że odbędzie się zebranie Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego — w sali kolumnowej.</u>
<u xml:id="u-513.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Solarewicz: Kiedy? Zaraz?)</u>
<u xml:id="u-513.3" who="#SekretarzposełRomualdaMatusiak">Tak. Mam w informacji, że bezpośrednio po zakończeniu obrad w dniu dzisiejszym.</u>
</div>
<div xml:id="div-514">
<u xml:id="u-514.0" who="#PosełJuliuszBraun">Poseł Juliusz Braun — Kielce. Chciałem zgłosić zapytanie w trybie art. 64 regulaminu. Ponieważ wczorajszym posiedzeniom Sejmu i Senatu towarzyszyło wydarzenie godne ubolewania, chciałbym w związku z tym zadać pytanie.</u>
<u xml:id="u-514.1" who="#PosełJuliuszBraun">Wczoraj przez cały dzień, obserwowaliśmy przed gmachem Sejmu pikietę KPN protestującą przeciwko ewentualnemu wyborowi gen. Jaruzelskiego na Prezydenta. Pikietujący zachowywali się spokojnie, nie zakłócali porządku, co odnotowało nawet dzisiejsze „Życie Warszawy”. Przez cały czas obserwowani byli przez funkcjonariuszy Milicji, pilnujących porządku w pobliżu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-514.2" who="#PosełJuliuszBraun">Tymczasem w nocy zostali zaatakowani przez mężczyzn w cywilu, jak słyszymy, w sposób brutalny, i przewiezieni do Dzielnicowego Urzędu Spraw Wewnętrznych.</u>
<u xml:id="u-514.3" who="#PosełJuliuszBraun">Chciałem zapytać, kierując to zapytanie do Ministra Spraw Wewnętrznych, jakie były intencje osób, które zarządziły tę akcję właśnie w dniu pierwszego posiedzenia Sejmu i Senatu. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-514.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-515">
<u xml:id="u-515.0" who="#Marszałek">Nie wiedziałem, jaka będzie treść wystąpienia posła. Chcę stwierdzić, że w porządku dzisiejszych obrad nie mieliśmy punktu interpelacje i zapytania poselskie.</u>
<u xml:id="u-515.1" who="#Marszałek">Sądzę, że mimo to, Minister Spraw Wewnętrznych ustosunkuje się do zapytania obywatela posła. Jednak to zapytanie jest jak gdyby poza porządkiem obrad.</u>
<u xml:id="u-515.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, Czy jeszcze jakieś pytania w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-516">
<u xml:id="u-516.0" who="#PosełJanuszRożek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tej sprawie złożona została przeze mnie i kolegów interpelacja i czekamy cierpliwie, myśląc, że otrzymamy odpowiedź. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-517">
<u xml:id="u-517.0" who="#Marszałek">Tylko, o ile wiem, nie ma Ministra Spraw Wewnętrznych w sali. Możemy oczekiwać odpowiedzi na następnym posiedzeniu Sejmu — pytanie to zostanie przesłane.</u>
<u xml:id="u-517.1" who="#Marszałek">Na tym kończymy pierwsze posiedzenie Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
<u xml:id="u-517.2" who="#Marszałek">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Prac Sejmowych.</u>
<u xml:id="u-517.3" who="#Marszałek">O terminie następnego posiedzenia Sejmu zostaną Obywatele Posłowie powiadomieni.</u>
<u xml:id="u-517.4" who="#Marszałek">Zamykam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-517.5" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
<u xml:id="u-517.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 17 min. 55)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>