text_structure.xml 41.4 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Witam wszystkich posłów oraz przybyłych gości. Stwierdzam kworum oraz informuję, że protokół z poprzedniego posiedzenia Komisji został przyjęty wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Proponowany porządek posiedzenia został państwu doręczony na piśmie. Czy do tak sformułowanego porządku dziennego są jakieś zastrzeżenia? Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, będę uważał, że został on przyjęty. Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że porządek posiedzenia został zaakceptowany.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku dziennego, w którym zajmiemy się sprawozdaniem podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1166). Sprawozdanie podkomisji zostanie zaprezentowane przez przedstawiciela podkomisji posła Jerzego Kozdronia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJerzyKozdron">Na wstępie, jako przewodniczący podkomisji pracującej nad nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego dotyczącej międzynarodowego procesu cywilnego, czyli części IV Kodeksu, chciałbym serdecznie podziękować wszystkim osobom, które wspólnie z członkami podkomisji z poświęceniem pracowały nad tą zmianą. Podziękowania kieruję do wszystkich zaangażowanych w te prace. Prawdą jest, że w trakcie tych prac różniliśmy się w niektórych sprawach, ale naszym wspólnym celem było osiągnięcie konsensusu. Ten cel udało się nam zrealizować. Szczególne podziękowania kieruję pod adresem resortu sprawiedliwości, który wydelegował do wspólnych prac członków Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości. Członkowie Komisji Kodyfikacyjnej wnieśli niezwykle cenny wkład w nasze prace. Nieocenioną pomoc wnieśli także eksperci podkomisji, którzy od samego początku wspierali nas w pracy. Nie ukrywam, że członkowie podkomisji są byłymi sędziami, ale nie mają praktyki i wiedzy z zakresu rozpoznawania specyficznych spraw dotyczących międzynarodowego procesu cywilnego. Tym samym, zmierzenie się członków podkomisji z tą nowelizacją, bez wsparcia ze strony ekspertów, stanowiłoby dla nas zadanie ponad siły. Resumując, jeszcze raz bardzo serdecznie dziękuję za pomoc, gdyż przepisy, w stosunku do wersji pierwotnej przedłożenia, uległy istotnym zmianom. Uważam jednak, że praca została wykonana dobrze.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselJerzyKozdron">Projekt, który dzisiaj prezentuję jest zbyt obszerny, aby odnosić się do niego szczegółowo i dlatego pozostanę przy ogólnym jego scharakteryzowaniu. Nie warto także zbyt długo opowiadać o nim w tym gronie, gdyż wszyscy zebrani są prawnikami i dość dobrze znają się na meandrach postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselJerzyKozdron">Wiadomo powszechnie, że w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej nastąpiło otwarcie granic, a także wzrósł znacząco tzw. obrót transgraniczny, co skutkuje tym, że tego rodzaju sprawy stały się dziś powszechne. Wobec powyższego Kodeks postępowania cywilnego uchwalony w 1964 roku stał się w części obejmującej przepisy dotyczące międzynarodowego postępowania cywilnego anachroniczny. Regulacje te od wielu lat nie były nowelizowane. Skutkiem tego coraz bardziej narastała potrzeba dokonania zmian. Nowelizacja, którą przedstawiam, ma za zadanie wyjść naprzeciw tym oczekiwaniom. Zmiany dotyczą: jurysdykcji krajowej, immunitetów sądowych i egzekucyjnych, zdolności sądowej i procesowej, pomocy prawnej oraz uznawania i wykonalności wyroków sądów zagranicznych. Na temat każdej ze zmienianych instytucji przedstawię kilka podstawowych informacji.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselJerzyKozdron">W przypadku jurysdykcji krajowej, należy powiedzieć, że w sposób znaczący została ograniczona jurysdykcja wyłączna. Nowe rozwiązania wprowadzają zasadę korzystania z jurysdykcji krajowej zwykłej. Jurysdykcja wyłączna została ograniczona do prowadzenia kilku najbardziej istotnych spraw, z punktu widzenia państwa polskiego. Przykładowo, chodzi o sprawy dotyczące małżeństw, gdy obydwoje małżonków ma obywatelstwo polskie oraz zamieszkuje na terenie państwa polskiego, a także we wszystkich sprawach, w których wszystkie strony mieszkają w Polsce. Kolejna grupa dotyczy spraw między rodzicami a dziećmi. W sprawach, gdzie nie będzie wspólnego mianownika do stosowania jurysdykcji wyłącznej, wtedy z niej rezygnujemy. Z jurysdykcji krajowej wyłączone zostają: proces i postępowanie nieprocesowe. Dotychczas dla obydwu tych form postępowania stosowaliśmy wspólne przepisy nakazujące stosować jurysdykcje krajową. Obecnie proponuje się, aby w przypadku procesu stosować inną zasadę dotyczącą jurysdykcji niż w przypadku postępowania nieprocesowego. Obecnie przesłanką dla zastosowania zasady jurysdykcji krajowej ma być miejsce zamieszkania, miejsce pobytu lub siedziba. Obywatelstwo strony nie będzie najważniejszą przesłanką do stosowania jurysdykcji krajowej. Co więcej, z jurysdykcji krajowej wyłączone pewne kategorie spraw. Wynika to z faktu, że ustawodawca chciał na te sprawy zwrócić szczególną uwagę. Do grupy tej należą: sprawy z zakresu prawa pracy, sprawy ubezpieczeniowe, sprawy konsumenckie. Te wszystkie rodzaje spraw są niejako nowymi rodzajami postępowań. Kilka lat temu kodyfikatorom nie śniło się, że tego rodzaju sprawy będą prowadzone. Jurysdykcja krajowa sądu polskiego nie będzie stosowana, gdy miejsce lub siedziba zamieszkania będzie dotyczyło tylko pozwanego. Będzie natomiast stosowana w przypadku, gdy pracownik będący powodem będzie wykonywał, albo miał wykonywać, pracę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy dotyczące jurysdykcji krajowej mają dotyczyć pracownika skierowanego do pracy w Polsce przez pracodawcę z Unii Europejskiej lub spoza niej. W sprawach dotyczących ubezpieczeń konsumenckich uwzględniono rangę słabszej strony. Wynika to z faktu, że sytuacja konsumenta, czy też ubezpieczonego, jest słabsza w stosunku do ubezpieczyciela lub producenta wyrobu. Tym samym jurysdykcja krajowa będzie przysługiwała w sytuacjach, gdy ubezpieczyciel lub producent będzie posiadał zakład lub oddział na terenie państwa polskiego, a roszczenie będzie związane z działalnością tego zakładu.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselJerzyKozdron">Zasada jurysdykcji wyłącznej będzie natomiast stosowana w postępowaniach nieprocesowych tj. w sprawach rejestrowych, związanych z rozwiązaniem osoby prawnej, związane z rozwiązaniem jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, w sytuacji gdy siedziba firmy znajduje się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. To samo będzie dotyczyło spraw rejestrowych, bądź zaskarżania uchwał organów osoby prawnej.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PoselJerzyKozdron">Kolejny ważny element nowelizacji są to zmiany w przepisach dotyczących pomocy prawnej. Nowelizacja stanowi, że w zakresie przeprowadzenia czynności dowodowej w ramach pomocy prawnej sąd państwa polskiego będzie działał bezpośrednio w porozumieniu z sądem państwa wezwanego. W takim przypadku będzie prowadzona działalność na styku systemów prawnych. Czynności dowodowe na terenie państwa wezwanego będą mogły być przeprowadzone przy udziale, a nawet w obecności wyznaczonego sędziego polskiego. Co więcej, możliwe będzie nawet przeprowadzenie czynności dowodowych przez nasz sąd na terenie państwa obcego, jeżeli prawo tego państwa nie będzie się sprzeciwiać takim działaniom.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PoselJerzyKozdron">W przypadku doręczania pism sądowych, właściwymi dla tego typu czynności będą tylko organy sądowe. Nie będzie pośredników w postaci organów dyplomatycznych i konsularnych. Sądy między sobą będą przekazywać pisma. Będzie także możliwość doręczania pism między sądami różnych państw za pomocą poczty. Sąd państwa polskiego będzie mógł wysłać korespondencje pocztą, jeśli prawo państwa obcego nie będzie się sprzeciwiać takim działaniom. W sprawach z udziałem czynnika zagranicznego zawsze dużo trudności sprawiała korespondencja z tzw. pełnomocnikiem do doręczeń. Gdy taki pełnomocnik znajdował się w kraju, to proces mógł się toczyć bez przeszkód. Jednak w przypadku, gdy takiego pełnomocnika nie było, pojawiał się problem. Dziś likwidujemy wymóg posiadania pełnomocnika do doręczeń, wystarczające będzie ustanowienie skrytki do doręczeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PoselJerzyKozdron">Kolejnym ważnym elementem nowelizacji jest uznawalność wyroków sądów zagranicznych. Generalnie wprowadza się jedną zasadę, że wyroki państw obcych są uznawane z mocy prawa. Skasowana zostanie cała procedura stwierdzenia wykonalności tych wyroków. Wyrok uznawany będzie z mocy prawa. Owszem, strony będą miały prawo zaskarżyć w drodze powództwa ustalenia w celu ustalenia, czy wyrok sądu obcego jest obowiązujący, czy też nie. Zwracam także uwagę, że wyroki wydane z pogwałceniem jurysdykcji wyłącznej państwa polskiego będą nieważne. Wydaje się, że poprzez nowe rozwiązania uczynimy bardzo duży krok naprzód, ponieważ usprawnione zostaną postępowania. Wszystkie postępowania o stwierdzenie wykonalności sądów zagranicznych, które były zmorą dla funkcjonowania sądów, zostaną zlikwidowane. Do tej pory tego typu postępowania były dwufazowe, a po wprowadzeniu nowelizacji będą one już jednofazowe. Będzie tylko postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności. Do tego działania będzie w istocie rzeczy ograniczało się całe postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PoselJerzyKozdron">Tak, w skrócie, wygląda informacja na temat efektu naszych prac, gdyby były jakiekolwiek pytania z chęcią postaram się pomóc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Dziękuję za tak szczegółowe zaprezentowanie efektu prac podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Otwieram dyskusję ogólną. Czy ktoś z członków Komisji chciałby się wypowiedzieć na temat sprawozdania podkomisji? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy przedstawicielka rządu może dokonać oceny sprawozdania przedstawionego przez podkomisję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciBeataKempa">W imieniu rządu wyrażam poparcie dla sprawozdania podkomisji. Uważam, że prezentacja przedstawiona przez posła Jerzego Kozdronia zawierała wszystkie najważniejsze elementy. Mam nadzieje, że członkowie Komisji mają pełny obraz wprowadzanych zmian. Wszystkie przedstawione zmiany mają za zadanie uproszczenie dotychczas stosowane, zbyt formalistyczne i pracochłonne, procedury sądowe w postępowaniu międzynarodowym. Wszystkim, którzy się przysłużyli powstaniu tego projektu chcę bardzo podziękować. Na myśli mam głównie wszystkich ekspertów, sędziów, praktyków oraz posłów. Rzeczywiście, podzielam uwagę, że materia tej nowelizacji należy do jednej z bardziej skomplikowanych. Mam nadzieje, że wejście tego projektu w życie przyniesie wszystkim wymierne korzyści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Rozumiem, że rząd nie zgłasza żadnych zastrzeżeń i popiera przyjęcie całego projektu?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy ktoś ma inne zastrzeżenia do przedłożonego sprawozdania podkomisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJerzyKozdron">Zgłaszam uwagę. Nasza podkomisja pracując nad projektem dokonała nowelizacji przepisu, który został także znowelizowany przez podkomisję zajmującą się nowelizacją Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Tym samym, z jednego z rozpatrywanych dziś sprawozdań należy wykreślić niejako podwójnie nowelizowany przepis po to, aby się nie dublował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy Biuro Legislacyjne ma pomysł na rozwiązanie tego problemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorAgnieszkaPawlowskaRys">Rzeczywiście, jak stwierdził poseł Jerzy Kozdroń zarówno w sprawozdaniu dotyczącym nowelizacji Kodeksu postępowanie cywilnego z druku nr 1366, jak i w sprawozdaniu dotyczącym nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z druku nr 1166 jest zmieniany ten sam przepis. Przepisem, który jest podwójnie zmieniany jest art. 598 z oznaczeniem 14 Kodeksu postępowania cywilnego. Ten stan rzeczy wynika z tego, że prace nad tymi nowelizacjami były równolegle prowadzone. Biuro Legislacyjne rozwiązanie problemu upatruje w pozostawieniu w druku nr 1366 art. 598 z oznaczeniem 14, w zaproponowanym przez podkomisję brzmieniu. Natomiast w druku nr 1166 zamiast art. 598 z oznaczeniem 14 należałoby dodać art. 598 z oznaczeniem 12a. Mamy świadomość, że dość nieładnie wygląda przyjęcie oznaczenia 12a jednak jest to jedyne wyjście legislacyjne, które pozwoli nam uniknąć dublowania się przepisów. Nie możemy w to miejsce przyjąć oznaczenia 15, gdyż obawiamy się sytuacji, że jeden z nowelizowanych kodeksów nie wejdzie w życie i powstanie wtedy luka w przepisach.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#LegislatorAgnieszkaPawlowskaRys">Do rozpatrywanego sprawozdania zgłaszamy także drugą uwagę. W nowelizowanym art. 403 § 2 pojawił się oczywisty błąd. W tym przepisie zamiast wyrazu „praktycznych” powinien się znaleźć wyraz „faktycznych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Kiedyś istniała taka praktyka, że w sytuacji, gdy mogła zaistnieć zmiana numeracji przepisów, Izba upoważniał prezydium Sejmu do dokonania potrzebnych zmian.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy sprawozdawca podkomisji podziela uwagi Biura Legislacyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJerzyKozdron">Zgadzam się z uwagami przedstawiciela Biura Legislacyjnego. Obydwie zgłoszone poprawki należy uwzględnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy rząd akceptuje przedstawione propozycje korekt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMSBeataKempa">Gdyby nie została uwzględniona pierwsza propozycja, to obawiam się, że powstałby pewnego rodzaju pat legislacyjny. W ocenie rządu propozycję należy uwzględnić. Druga propozycja jest korektą oczywistego błędu legislacyjnego i także należy ją uwzględnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu propozycji Biura Legislacyjnego? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że propozycje Biura Legislacyjnego zostały uwzględnione przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Przechodzimy do głosowania nad całym projektem.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Kto z członków Komisji jest za przyjęciem sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1366)?</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1366).</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Wyznaczam Urzędowi Komitetu Integracji Europejskiej termin 7 dni na stwierdzenie zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Zgłaszam kandydaturę posła Jerzego Kozdronia. Czy poseł Jerzy Kozdroń zgadza się pełnić funkcję sprawozdawcy ?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselJerzyKozdron">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy są inne propozycje? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że poseł Jerzy Kozdroń będzie reprezentował Komisję w debacie plenarnej.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Zakończyliśmy rozpatrywanie pierwszego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku dziennego, w którym zajmiemy się rozpatrzeniem sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1166). Sprawozdanie zostanie zaprezentowane przez przedstawiciela podkomisji posła Stanisława Chmielewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Prace podkomisji nad rozwiązaniami z druku nr 1166 trwały od stycznia do końca sierpnia br. Podkomisja odbyła 10 posiedzeń. Projekt rządowy został wniesiony do Sejmu w listopadzie 2006 roku. Celem projektu jest nowelizacja rozwiązań Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczących stosunków między rodzicami a dziećmi i dostosowania ich do zmieniającej się w ostatnim piętnastoleciu warunków społecznych i prawnych. Przypominam, że od momentu uchwalenia Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego minęło już prawie 40 lat. W tym czasie Kodeks był 10 razy nowelizowany. Przeprowadzane zmiany dotyczyły różnych części Kodeksu, jednak do tej pory nie próbowano trochę inaczej spojrzeć na funkcjonujące rozwiązania. Dziś omawiany projekt został przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości i dlatego w pracach podkomisji staraliśmy się korzystać z doświadczeń tego grona. Za udzieloną pomoc bardzo dziękuję. Dziękuję także wszystkim członkom podkomisji, a także ekspertom. Mam nadzieję, że efekt tej pracy będzie widoczny i pożyteczny.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselStanislawChmielewski">W sprawozdaniu znajdują się przepisy dotyczące sytuacji prawnej dziecka oraz stosunków między rodzicami a dziećmi wynikających z obowiązujących i ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych oraz postanowień konstytucji. Dodam także, że w zmienianych przepisach zostały uwzględnione liczne postulaty de lege ferenda formułowane przez: doktrynę, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka oraz Trybunał Konstytucyjny. Mam nadzieję, że przedstawiane przepisy mają charakter nowatorski. Uważam, że dzięki twórczym i zażartym dyskusjom, które toczyliśmy na posiedzeniach podkomisji, proponowane rozwiązania będą bardzo dobrze służyły wszystkim. Od momentu zakończenia prac podkomisji nie zgłoszono żadnych uwag, dlatego prezentowane sprawozdanie oceniam jako bardzo dobre. Mam nadzieję, że zostanie ono przyjęte podobnie jak sprawozdanie przyjęte w pierwszym punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselStanislawChmielewski">Dodam, że popieram poprawkę legislacyjną zgłoszoną w trakcie rozpatrywania sprawozdania dotyczącego nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego wywołującą konsekwencje w sprawozdaniu dotyczącym zmian w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Otwieram dyskusję ogólną. Czy ktoś chciałby się wypowiedzieć na temat sprawozdania podkomisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">W art. 3 ustawy nowelizującej, w zmianie nr 3 dotyczącej art. 47 § 2 pkt 2 lit. c, jest błąd. Obecnie w przepisie tym użyte są wyrazy „ustalenie bezskuteczności uznania dziecka”, a powinny być wyrazy „uznanie bezskuteczności uznania ojcostwa”.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Po drugie, na pierwszej stronie sprawozdania znajduje się informacja, że sprawozdanie nie uwzględnia wyroku Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego art. 76 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który został uznany za niezgodny z konstytucją. Ten wyrok został już ogłoszony i art. 76 nie obowiązuje. Jednak automatycznie rodzi się pytanie, czy na miejsce tego przepisu nie powinna zostać wprowadzona inna regulacja? Uchylony przepis miał brzmienie: „Uznanie dziecka nie może nastąpić po jego śmierci, chyba że dziecko pozostawiło zstępnych”. Uważamy, że na to miejsce można wprowadzić rozwiązanie mówiące, o możliwości uznania dziecka po jego śmierci. Być może, w ocenie specjalistów rządu nie trzeba tego robić i wystarczą jedynie przepisy ogólne, aby to wyinterpretować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Zapomniałem dodać, że sprawozdanie oprócz zmian w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym wprowadza także nowe przepisy do innych ustaw tj. Kodeksu cywilnego w art. 2, Kodeksu postępowania cywilnego w art. 3, ustawie – Prawo o aktach stanu cywilnego w art. 4, a także w ustawie o pomocy społecznej w art. 5.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselStanislawChmielewski">Odnosząc się do uwagi dotyczącej art. 76 oraz orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego pragnę stwierdzić, że sprawozdanie nie obejmuje tej nowelizacji. Po dyskusji stanęliśmy na stanowisku, że Komisja Kodyfikacyjna zajmie się tą tematyką w późniejszym terminie. W ocenie Komisji ogólne przepisy pozwalają na wyinterpretowanie normy, o której była mowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy przedstawicielka rządu może dokonać oceny sprawozdania przedstawionego przez podkomisję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzstanuwMSBeataKempa">Jeszcze raz pragnę podziękować podkomisji za przyjęcie nowelizacji tak ważnej ustawy, jaką jest Kodeks rodzinny i opiekuńczy. W uzasadnieniu projektu możemy odnaleźć najważniejsze powody, które zaprezentowałam podczas pierwszego czytania, skłaniające rząd do przedstawienia tego przedłożenia Sejmowi. Tym niemniej, po dokładnej analizie sprawozdania, mamy jeszcze kilka poprawek, które chcielibyśmy w nim uwzględnić. Jedna z uwag ma związek z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 lipca 2007 roku, dotyczącym art. 76 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Trybunał orzekł, że ten przepis jest niezgodny z art. 47, w związku z art. 31 ust. 3 oraz w związku z art. 18 oraz nie jest zgodny z art. 51 ust. 4 konstytucji. Przepis ten utracił zatem moc. Zwracam uwagę, że wyrok został wydany jeszcze w trakcie prac podkomisji. Do wyroku nie zostało jeszcze przygotowane uzasadnienie i znamy jedynie jego przedstawione ustnie motywy wydania tego wyroku. Rząd ma przygotowane rozwiązania mające zastąpić uchylony przepis. W imieniu rządu propozycje te zaprezentuje prof. Janina Panowicz-Lipska.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#SekretarzstanuwMSBeataKempa">Kolejna poprawka, którą zamierzamy przedstawić nie będzie dotyczyła już bezpośrednio wyroku Trybunału, ale jest to korekta, którą należałoby wprowadzić po lekturze przygotowanego przez podkomisję sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#SekretarzstanuwMSBeataKempa">Resumując, przedstawimy cztery propozycje zmian. Rząd udziela poparcia tym propozycjom, a jedynie od woli Komisji zależy decyzja, czy zostaną one dołączone do sprawozdania zawartego w druku nr 1166.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JaninaPanowiczLipska">Zarówno przedstawicielka Biura Legislacyjnego, jak i pani minister Beata Kempa wyjaśniły Komisji, jaka jest istota przygotowanych poprawek. Nasze propozycje powinny zostać uwzględnione, aczkolwiek, wbrew sugestiom, powinno się je przyjąć pod innymi numerami jednostek redakcyjnych niż uchylone artykuły. Wyroki Trybunału Konstytucyjnego poprzez swoją szczególną moc mają szczególną wymowę i odnoszą się do konkretnych przepisów, które uchylają. Jednak uchylenie jakiegoś przepisu w Kodeksie nie oznacza, że automatycznie w to miejsce można wprowadzić regulację zastępczą, już poprawioną. Kodeksy ze względu na swój charakter rządzą się trochę innymi prawami.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JaninaPanowiczLipska">Odnosząc się do wyroku dotyczącego art. 76 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego muszę stwierdzić, że wynika z niego, iż nadal po uchyleniu tego przepisu będzie istniała możliwość uznania ojcostwa dziecka po jego śmierci. Jednak z sentencji wyroku oraz jego ustnego uzasadnienia nie wynika jasno, że przepis ten będzie można stosować w sytuacji, gdy dziecko urodziło się martwe. Jasne jest jedynie, że przepis będzie stosowany w przypadku urodzenia się dziecka żywego, a następnie jego śmierci. Oczywiście możemy przyjąć założenie, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego będzie się odnosiło się także do tego wątpliwego przypadku. Można to zrobić biorąc pod uwagę, jaka była podstawa wydania tego wyroku. Wyrok został wydany w wyniku skargi konstytucyjnej osoby, która nie mogła dokonać uznania swojego dziecka, które urodziło się martwe. Reasumując – proponujemy, aby na miejsce art. 76 nie wprowadzać wyraźnego przepisu, który ma rozstrzygać powyższe wątpliwości, ale zauważamy potrzebę wprowadzenia pewnych korekt do sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JaninaPanowiczLipska">Pierwsza z poprawek ma dotyczyć wyjątkowego trybu uznania w sytuacji, gdy życiu dziecka będzie groziło bezpośrednie niebezpieczeństwo. Obecnie rozwiązanie to znajduje się w art. 74 § 1 przedłożonego projektu. Taki wyjątkowy tryb uznania przed notariuszem jest potrzebny w sytuacji, gdy będzie dopuszczalne uznanie ojcostwa po śmierci dziecka. Tym samym rozwiązanie to należy usunąć z tego przepisu poprzez skreślenie wyrazów „zagrażającego życiu dziecka”. Wyjątkowy tryb uznania przed notariuszem staje się zbędny, gdy istnieje niebezpieczeństwo zagrażające życiu dziecka, gdyż będzie dopuszczalne uznanie ojcostwa po śmierci dziecka. W przepisie tym nie powinno się rozstrzygać czy uznanie będzie dokonane w pełnym wymiarze, we wszystkich sytuacjach, czy tylko w jednym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JaninaPanowiczLipska">Druga poprawka ma dotyczyć art. 83 projektu. Temu przepisowi nadaje się brzmienie: „Po śmierci dziecka ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa nie jest dopuszczalne”. Idąc za treścią orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, dotyczącego art. 76, będzie dopuszczalne uznanie ojcostwa po śmierci dziecka i dlatego musi być także stworzona możliwość uznania bezskuteczności w takiej sytuacji. W wyniku przeprowadzania takiej analizy pojawiała się potrzeba wprowadzenia uzupełnień do sprawozdania. Dlatego postulujemy wprowadzanie do art. 83 paragrafu 2 w brzmieniu: „Jeżeli uznanie ojcostwa nastąpiło po śmierci dziecka stosuje się odpowiedni art. 82 § 1. Powództwo powinno być wytoczone przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy na miejsce dziecka”. Dzięki takiemu rozwiązaniu powództwo będzie wytaczane przeciwko kuratorowi, a nie przeciwko matce. Dotychczas powództwo wytaczał uznający przeciwko matce i przeciwko dziecku. Oczywiście, uzupełniony powinien być także przepis, który dopuszcza możliwość wystąpienia o ustalenie bezskuteczności uznania przez prokuratora. Przepis ten przyjmie brzmienie: „Jeżeli uznanie ojcostwa nastąpiło po śmierci dziecka prokurator może wytoczyć powództwo o uznanie bezskuteczności uznania”. W konsekwencji, w Kodeksie postępowania cywilnego będzie trzeba stwierdzić przeciwko komu jest wytaczane takie powództwo. Jak widać, nie rozstrzygamy jak daleko takie uznanie pośmiertne miałoby występować, jednak uznajemy, że takie przepisy w Kodeksie muszą się już teraz znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#JaninaPanowiczLipska">Na końcu omówię jeszcze jedną poprawkę, którą zapowiedziała pani minister. Art. 454 z oznaczeniem 1 dotyczy powództwa wzajemnego. Uważamy, że zakaz wytaczania powództwa wzajemnego powinien być stosowany w sytuacji, gdy chodzi o ustalenie lub zaprzeczenie macierzyństwa, ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa, a także o wystąpienie bezskuteczności uznania przez ojca. Zmiana ta powinna być rozszerzona na cały przepis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy przewodniczący podkomisji uważa, że Komisja może uwzględnić propozycje rządu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Uważam, że druga uwaga eksperta jest słuszna i należy ją uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselStanislawChmielewski">Natomiast w przypadku pierwszej uwagi, to jest to kontynuacja dyskusji, która miała miejsce na posiedzeniach podkomisji. Uwzględnienie poprawek może doprowadzić do uszczegółowienia i lepszego zinterpretowania przyjmowanych rozwiązań, jednak nie do końca. Jest to wyjście naprzeciw pewnym lukom, które mogą powstawać w niektórych sytuacjach faktycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Rozumiem, że wszystkie uwagi możemy uwzględnić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Zwracam uwagę, że treść poprawki dotyczącej art. 74 nigdzie nie została sformułowana. Jeśli Komisja ma przyjąć ten przepis, to musi on być przedłożony na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy rozwiązania te mogą zostać przygotowane? Czy są inne uwagi do sprawozdania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#SekretarzKomisjiKodyfikacyjnejPrawaCywilnegoRobertZegadlo">W art. 74 § 1 należałoby skreślić wyraz „dziecko”. Po korekcie przepis będzie się odnosił do matki i mężczyzny, który może być ojcem. Uważam, że ochrona dziecka w tym przypadku nie będzie już konieczna, gdyż po śmierci może zostać też uznane. Zwracamy jednak uwagę, że jeżeli istnieje możliwość uznania dziecka po śmierci, to czy zasadne jest zrezygnowanie z możliwości uznania przed śmiercią?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Rozumiem, że poprawka w tym artykule dotyczyłaby skreślenia wyrazu „dziecko”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy Biuro Legislacyjne jest przeciwne przyjęciu takiej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Akceptujemy to rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Poprawki zostały także sformułowane przez Biuro Legislacyjne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Poprawki sformułowane przez Biuro Legislacyjne zostały zaakceptowane przez przewodniczącego podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Tak. Poprawki te zostały sformułowane na piśmie i zostały już podpisane przez członków podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Rozumiem, że poprawki rządu i Biura Legislacyjnego zostały poparte przez członków Komisji, zostały sformułowane na piśmie i nie ma do nich zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LegislatorAgnieszkaPawlowskaRys">Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy zawartego w nowelizacji art. 47 § 2 pkt 2 lit. c. Kodeksu postępowania cywilnego. Czy wyraz „dziecka” nie należy zastąpić wyrazem „ojcostwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#SekretarzstanuwMSBeataKempa">Zgadza się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#LegislatorAgnieszkaPawlowskaRys">Druga moja wątpliwość dotyczy art. 113 z oznaczeniem 6. Na ten temat była dość długa dyskusja na posiedzeniu podkomisji. Czy przepis ten jest czytelny i jasny? Czy z tego przepisu jasno wynika, że warunek dotyczy jedynie sprawowania pieczy nad dzieckiem? Czy nie można go odczytywać jako warunek sprawowania pieczy nad rodziną?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselStanislawChmielewski">W mojej ocenie należy w tym przepisie dopisać wyraz „oraz”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#SekretarzKomisjiKodyfikacyjnejPrawaCywilnegoRobertZegadlo">Oczywiście, ta druga przesłanka dotyczy innych osób, a nie krewnych. W rozwiązaniu trzeba wyraźniej podkreślić, że nie dotyczy on dalszego kręgu rodziny. Uważam, że użycie wyrazu „a także” byłoby właściwsze, albo właściwszym rozwiązaniem byłoby wyodrębnienie paragrafu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JaninaPanowiczLipska">W mojej ocenie, wątpliwości zaprezentowane przed chwilą nie powinny mieć miejsca. Tym bardziej, że do pierwszego kręgu osób zaliczone jest rodzeństwo. Oczywiście, mogą być jakieś wyjątkowe sytuacje, że dziecko sprawowało jakiś dłuższy czas pieczę nad dzieckiem. Przy dokładniejszej interpretacji wynika jednoznacznie, że musi chodzić o „inne osoby”. Właśnie taka była intencja projektodawcy, a dodatkowo obawiam się, że dodanie wyrazu „a także” też nie wyjaśni sprawy do końca. Rozwiązaniem być może byłoby sformułowanie odrębnego zdania w przepisie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#LegislatorAgnieszkaPawlowskaRys">Intencje są zrozumiałe. Przepis nie odnosi się generalnie do rodziny, ale do innych osób. Biuro Legislacyjne chcąc przeciwdziałać takim wątpliwościom proponowałoby wprowadzić doprecyzowanie i zamiast wyrazów „które nad dzieckiem przez dłuższy czas sprawowały pieczę” użyć wyrazy „jeżeli sprawowały one piecze nad dzieckiem przez dłuższy czas”. Pozostawianie pewnej swobody interpretacyjnej w tak drażliwej kwestii może narazić nas na krytykę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Uważam, że lepszym rozwiązaniem byłoby przyjęcie następującego zapisu: „a także innych osób, które przez dłuższy czas”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JaninaPanowiczLipska">Propozycja posła Stanisława Chmielewskiego jest dobra, lecz trzeba ją troszkę zmodyfikować i nadać jej brzmienie: „a także innych osób, jeżeli osoby te sprawowały”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Także zgadzam się na tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy przedstawicielka Biura Legislacyjnego może odczytać brzmienie całej propozycji, aby nie pojawiły się wątpliwości co do ostatecznego brzmienia tego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#LegislatorAgnieszkaPawlowskaRys">Rozwiązanie przyjmie brzmienie: „Przepisy niniejszego oddziału stosuje się odpowiednio do kontaktów rodzeństwa dziadków, powinowatych w linii prostej, a także innych osób jeżeli sprawowały one przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy jest sprzeciw wobec propozycji posła Stanisława Chmielewskiego oraz prof. Janiny Panowicz-Lipskiej? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Rozumiem, że nie ma innych zastrzeżeń do poprawek zgłoszonych przez rząd i Biuro Legislacyjne, które zostały poparte przez członków Komisji, a także sformułowane na piśmie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Przechodzimy do głosowania nad całym projektem.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Kto z członków Komisji jest za przyjęciem sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1166)?</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1166).</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Wyznaczam Urzędowi Komitetu Integracji Europejskiej termin 7 dni na stwierdzenie zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Zgłaszam kandydaturę posła Stanisława Chmielewskiego. Czy poseł Stanisław Chmielewski zgadza się na pełnienie funkcji sprawozdawcy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy są inne propozycje? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że poseł Stanisław Chmielewski będzie reprezentował Komisję w debacie plenarnej.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Zakończyliśmy rozpatrywanie drugiego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku dziennego, w którym skierujemy do podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów nowelizujących Kodeks postępowania cywilnego, rządowe projekty ustaw: – o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1840); – o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1841); – o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (druk nr 1844).</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy jest sprzeciw wobec skierowania projektów do podkomisji? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że Komisja skierowała do podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów nowelizujących Kodeks postępowania cywilnego, rządowe projekty ustaw: – o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1840); – o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1841); – o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (druk nr 1844).</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Zakończyliśmy rozpatrywanie punktu trzeciego i ostatniego porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy w punkcie sprawy różne są jeszcze jakieś inne sprawy do załatwienia? Nie widzę zgłoszeń. Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Jednocześnie informuję, że protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Dziękuję za przybycie. Zamykam posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>