text_structure.xml 14.6 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Witam posłów i przybyłych gości oraz pracowników Kancelarii Sejmu. W szczególności, chciałem przywitać przedstawiciela Senatu, senatora Aleksandra Bentkowskiego, który przedstawi uzasadnienie do rozpatrywanego w dniu dzisiejszym senackiego projektu ustawy. Stwierdzam kworum oraz informuję, że protokół z poprzedniego posiedzenia Komisji został przyjęty wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Proponowany porządek posiedzenia został państwu doręczony na piśmie. Składa on się z dwóch punktów. Czy do tak sformułowanego porządku dziennego są jakieś zastrzeżenia? Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, będę uważał, że został on przyjęty. Wobec braku sprzeciwu stwierdzam, że porządek posiedzenia został zaakceptowany.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku dziennego, w którym zajmiemy się rozpatrzeniem senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (druk nr 1691). Zanim przekażę głos przedstawicielowi wnioskodawcy pragnę poinformować, że do projektu nadesłane zostały opinie: Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Krajowej Rady Radców Prawnych, Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa. Wszystkie te opinie są zgodne, że projekt należy przyjąć, nikt nie wnosi żadnych uwag, ani zastrzeżeń. Głos przekazuję przedstawicielowi wnioskodawcy, którego proszę o krótkie przedstawienie uzasadnienia do projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Inicjatywa Senatu wynika z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 28 listopada 2006 roku, w którym stwierdził on niezgodność z konstytucją art. 416 Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie, w jakim wyłącza on dopuszczalność wznowienia postępowania w sytuacji, gdy podstawą skargi dotyczącej wznowienia jest art. 401 z oznaczeniem 1 Kodeksu postępowania cywilnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#ZdaniemTrybunaluKonstytucyjnego">„Artykuł 416 k.p.c ma wymiar konstytucyjny. Przyjęte w nim rozwiązanie jest związane z zasadą państwa prawnego (art. 2 konstytucji), zasadą sprawności działania organów państwa (wstęp do konstytucji) oraz prawem do sądu (art. 45 ust. 1 konstytucji). Zasada stabilności prawomocnych orzeczeń sądowych ma istotne znaczenie z punktu widzenia formalnego aspektu zasady państwa prawnego oraz zasady ochrony zaufania do państwa oraz prawa do rozstrzygnięcia sprawy sądowej w rozsądnym terminie. Sprawą oczywistą jest, że każda sprawa, w tym każdy spór prawny, rozpatrywany w drodze sądowej, powinna mieć swoje ostateczne, skuteczne i niepodważalne na drodze prawnej rozstrzygnięcie.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#ZdaniemTrybunaluKonstytucyjnego">Niewzruszalność prawomocnych orzeczeń sądowych nie jest zasadą absolutną, jednak odstępstwa od niej muszą być oceniane z punktu widzenia wskazanych wyżej dyrektyw konstytucyjnych, przy założeniu, że sama zasada stanowi istotny element zasady państwa prawnego.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#ZdaniemTrybunaluKonstytucyjnego">Artykuł 416 k.p.c. wyklucza przy tym dodatkowo stosowanie swoistej obstrukcji procesowej. Jego brak umożliwiałby wielokrotne wnoszenie skarg o wznowienie postępowania, opartych na coraz to nowych podstawach, których zasadność sądy musiałyby badać w kolejnych procesach cywilnych. Kodeks wprowadza zatem środek mający na celu wymuszenie wnikliwego rozważenia sytuacji prawnej w wypadku składania skargi o wznowienie postępowania, co przyczynia się do usprawnienia działalności sądów.”</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#ZdaniemTrybunaluKonstytucyjnego">Samo wykluczenie możliwości wielokrotnego wznawiania postępowania nie narusza unormowań konstytucyjnych i dlatego nie są a priori wykluczone przez ustawę zasadniczą ograniczenia dotyczące wznowienia postępowania, również w sytuacji, gdy tego podstawą wznowienia jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Wskazać można, tytułem przykładu, sytuacje, które uzasadniać mogą takie wyłączenie ze względu na określone zasady i wartości konstytucyjne. Rozwiązanie takie wprowadza np. art. 400 k.p.c., które znajduje uzasadnienie w art. 18 konstytucji. Oceniając zakwestionowaną regulację Trybunał Konstytucyjny doszedł do wniosku, że przyjęcie przez ustawodawcę, iż wcześniejsze wznowienie postępowania w sprawie wyklucza ponowne jego wszczęcie, mające na celu sanację konstytucyjności orzeczenia i stanowi nieproporcjonalne podkreślenie ściśle formalnego aspekt państwa prawnego w stosunku do zasady nadrzędności konstytucji w systemie źródeł prawa (art. 8 ust. 1) oraz zasad dotyczących skutków orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (art. 190 ust. 3 i 4 konstytucji). Ma to tym większe znaczenie, gdy chodzi o ochronę wolności i praw człowieka i obywatela (art. 79 ust. 1 konstytucji). Jak już wskazano, wznowienie postępowania w celu sanacji konstytucyjności rozstrzygnięcia nie może być stawiane na jednej płaszczyźnie z jego wznowieniem z przyczyn określonych w ustawie. Nie można oczywiście lekceważyć tego, że dopuszczalność ponownego wznowienia postępowania przyczynia się do powstania pewnej niepewności w stosunkach prawnych. Jednak jego praktyczne skutki nie są aż tak daleko idące, aby uzasadniać całkowite wykluczenie ponownego wznowienia, gdy podstawą jest żądanie „sanacji konstytucyjności rozstrzygnięcia”. Należy tu podkreślić, że prawomocne rozstrzygnięcie dotknięte jest w tym wypadku szczególnie istotną wadą prawną, tak, iż można domniemywać, że rozstrzygnięcie nie było sprawiedliwe. Postulat zapewnienia niewzruszalności orzeczeniom sądowym nie powinien iść tak daleko, by ad limine wykluczyć możliwość przywrócenia stanu zgodnego z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#ZdaniemTrybunaluKonstytucyjnego">Biorąc powyższe pod uwagę Trybunał Konstytucyjny uznał art. 416 k.p.c. (w określonym zakresie) za niezgodny z art. 190 ust. 4, a przez to z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W moim przekonaniu najbardziej czytelne jest naruszenie przez kwestionowany przepis art. 190 ust. 4, czyli rozwiązania, w którym stwierdza się, że orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach stanowi podstawę do postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i trybie określonym w przepisach właściwych dla danego postępowania. Właśnie dlatego, kierując się brzmieniem sentencji wyroku oraz motywami jego uzasadnienia, proponuje się, aby przesłankę wznowienia postępowania mającą podstawy konstytucyjne (zob. art. 190 ust. 4 konstytucji) wyłączyć spod ogólnego zakazu dalszego wznawiania postępowań w sprawach cywilnych. Zmiana ta pozwoli „wzruszyć” prawomocny wyrok sądu, wydany na podstawie przepisu uznanego przez Trybunał za niekonstytucyjny, również wówczas, gdy wcześniej w sprawie było już wznawiane postępowanie w oparciu o inną przesłankę.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#ZdaniemTrybunaluKonstytucyjnego">Reasumując proponujemy, aby art. 416 przyjął brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#ZdaniemTrybunaluKonstytucyjnego">„Art. 416. Niedopuszczalne jest dalsze wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem wydanym na skutek skargi o wznowienie, z wyjątkiem wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie.”.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#ZdaniemTrybunaluKonstytucyjnego">W imieniu wnioskodawcy zwracam się do Komisji o poparcie projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy przedstawiciel rządu chciałby się wypowiedzieć na temat przedłożonego projektu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMalgorzataManowska">Tak. W imieniu rządu chciałbym poinformować, że 15 maja 2007 roku Rada Ministrów skierowała pod obrady Sejmu przedstawiony przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, który zawiera także nowelizację art. 416. Przedłożenie to znajduje się w druku sejmowym nr 1783. Zwracam także uwagę, że choć zakres normatywny rozpatrywanego rozwiązania jest taki sam jak rozwiązania rządowego, to jednak propozycja przedstawiona przez Ministra Sprawiedliwości lepiej oddaje istotę sprawy i jest bardziej precyzyjna. Rządowa propozycja uregulowania art. 416 składa się z dwóch jednostek redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMalgorzataManowska">W imieniu rządu zwracamy się o łączne rozpatrywanie projektów, rządowego oraz senackiego, dotyczących proponowanych zmian w art. 416 Kodeksu postępowania cywilnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Zarówno propozycja senacka, jak i propozycja rządowa dotyczą tego samego przepisu. Propozycja senacka została złożona szybciej, ale propozycja rządowa jest bardziej kompleksowa. Minister Małgorzata Manowska wnioskuje o łączne rozpatrywanie obu złożonych projektów. Myślę, że kierując się zasadą racjonalnego postępowania, a także ekonomiki działań Komisji, należy uznać zgłoszoną prośbę za zasługującą na poparcie.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Jakie byłyby konsekwencje podjęcia tej decyzji w tym momencie? Komisja musiałaby zdecydować o zawieszeniu prac nad projektem Senatu, do momentu, gdy wpłynie do nas projekt rządowy. Sejm musi odbyć pierwsze czytanie projektu, a następnie przekazać nam projekt do dalszych prac. Takie działanie regulaminowo jest dopuszczalne i wielokrotnie je stosowaliśmy. Czy są inne opinie na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#StalydoradcaKomisjiWojciechSzwajdler">Uważam, że zawieszenie prac nad projektem Senatu byłoby najlepszym rozwiązaniem, zgodnym z modelem działań, jakie podejmuje racjonalny prawodawca.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#StalydoradcaKomisjiWojciechSzwajdler">Z informacji, jakie uzyskaliśmy od przedstawiciela rządu wynika, że propozycja rządowa uregulowania brzmienia art. 416 Kodeksu postępowania cywilnego jest bardziej czytelna od propozycji senackiej. Warto zatem chwilę poczekać i łącznie zapoznać się tymi dwoma przedstawionymi propozycjami. Nie ma sensu rozpatrywać tych projektów osobno i dublować działania legislacyjne podejmowane przez Komisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselGrzegorzKurczuk">Podzielam argumenty przedmówców, ale chciałbym się upewnić, że projekt rządowy znalazł się już w Sejmie. Jaki numer druku ma to przedłożenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMSMalgorzataManowska">Rządowa propozycja zmiany art. 416 Kodeksu postępowania cywilnego została zawarta w sejmowym druku nr 1783.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselGrzegorzKurczuk">Jeśli propozycja jest już w Sejmie, to proponowałbym, aby była ona rozpatrywana na najbliższym posiedzeniu Izby, aby jak najszybciej rozpocząć dalsze prace nad tymi projektami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy przedstawiciel wnioskodawcy zgadza się na łączne rozpatrywanie projektu Senatu oraz projektu rządu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorAleksanderBentkowski">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Kto z członków Komisji jest za zawieszeniem prac nad senackim projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego z druku nr 1691, do czasu otrzymania przez Komisję rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, zawartego</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">w druku nr 1783?</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie zadecydowała o zawieszeniu prac nad senackim projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego z druku nr 1691.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Zakończyliśmy rozpatrywanie punktu pierwszego porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku dziennego, w którym zajmiemy się skierowaniem do podkomisji stałej rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1684).</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy ktoś jest przeciwny przekazaniu projektu do podkomisji stałej? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Stwierdzam, że Komisja skierowała do podkomisji stałej rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1684).</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Czy w punkcie sprawy różne są jeszcze jakieś inne sprawy do załatwienia? Nie widzę zgłoszeń. Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Jednocześnie informuję, że protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PrzewodniczacyposelJozefZych">Dziękuję za przybycie. Zamykam posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>