text_structure.xml 107 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselJanLitynski">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących problematyki ubezpieczeń społecznych. Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie rozpatrzenie informacji o funkcjonowaniu systemu informatycznego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych oraz wniosku poselskiego, który będzie referował pan poseł Jan Wyrowiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJanWyrowinski">Marszałek Sejmu nie zawiadomił wszystkich posłów o uwzględnieniu wspomnianego wniosku w porządku obrad i dlatego w dniu dzisiejszym nie może odbyć się pierwsze czytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselJanLitynski">Dodam, że nie wszyscy członkowie Komisji Nadzwyczajnej otrzymali informację zatytułowaną: "Stan prac nad systemem informatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych". Dlatego też, chciałbym dowiedzieć się, w jaki sposób wspomniane materiały były przekazywane posłom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejEwaLewicka">Informuję, że przesłano nam listę członków Komisji. Na podstawie wspomnianej listy materiały były przekazywane bezpośrednio posłom bądź do skrytek poselskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJanLitynski">Faktem jest jednak, że nie wszyscy członkowie Komisji Nadzwyczajnej otrzymali informację o stanie prac nad systemem informatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Rozumiem jednak, że sekretarz Komisji dysponuje kilkoma egzemplarzami wspomnianej informacji i może przekazać je posłom, którzy takiej informacji nie mają.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselJanLitynski">Proponuję, aby w pierwszej kolejności materiał zreferował przedstawiciel Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMaciejManicki">Sugeruję, aby początkowo członkowie Komisji Nad-zwyczajnej mogli sformułować pytania pod adresem przedstawicieli rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z członków Komisji Nadzwyczajnej chciałby zgłosić inną propozycję dotyczącą sposobu procedowania? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z posłów jest przeciwny przyjęciu wniosku sformułowanego przez pana posła Macieja Manickiego? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PoselJanLitynski">Stwierdzam, że wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PoselJanLitynski">Proponuję, aby przedstawiciele rządu udzielali odpowiedzi na pytania bezpośrednio po ich sformułowaniu.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z członków Komisji Nadzwyczajnej chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMaciejManicki">W moim przekonaniu, odpowiedzialność za stan prawny w zakresie reformy systemu ubezpieczeń społecznych w największym stopniu ponoszą: sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej, pani Ewa Lewicka oraz prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, pan Stanisław Alot. W praktyce zadaniem wymienionych osób było przygotowanie projektów ustaw. Przypominam tempo prac i deklaracje rządu, zgodnie z którymi wszystkie zagadnienia zostaną należycie uregulowane we wspomnianych aktach prawnych. Mam zwłaszcza na myśli projekt ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie przyjęte przez Radę Ministrów z datą 13 grudnia 1998 roku. W związku z powyższym chciałbym zapytać, czy i ewentualnie jakie zastrzeżenia do wspomnianych projektów zgłaszały wymienione osoby w procesie uzgodnień międzyresortowych, mające na celu zapobieganie kłopotom związanym z płaceniem składek w roku bieżącym? Myślę między innymi o przepisie dotyczącym przesunięcia składki, którego konsekwencją była utrata 1/12 składki.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselMaciejManicki">Po drugie, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest przygotowany organizacyjnie do wypełniania zadań wynikających z reformy? Moje pytanie dotyczy statutu i regulaminu. W szczególności interesuje mnie, kto korzysta z centralnej bazy danych. Czy jest to centrala, oddziały, ich komórki? Czy też wspomniana baza danych nie jest wykorzystywana? Jaki jest stan centralnej bazy danych? Czy w tym zakresie jest na bieżąco prowadzona rejestracja danych? Jeżeli nie, to jakie są zaległości w rejestracji danych na kontach? Od kiedy są zapisywane dane na kontach? Czy każdego miesiąca, poczynając od kwietnia liczba poprawnie prowadzonych kont przekracza odpowiedni, coraz wyższy poziom? W powyższym kontekście chciałbym dowiedzieć się, dlaczego osoba, która chce uzyskać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wymagane niekiedy zaświadczenie o niezaleganiu z płatnością składek, musi stawić się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wraz z kopiami przesłanych wcześniej dokumentów? Wspomniane zaświadczenie powinno być wydawane na podstawie informacji zgromadzonych w bazie danych. Dlaczego Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie przesyła korespondencji do ubezpieczonych i płatników składek wymaganej przepisami prawa? Przykładowo powinienem już otrzymać informację, w której stwierdza się, że na moim koncie została już zgromadzona składka w wysokości 30 miesięcznych planowanych składek. Niestety, do dnia dzisiejszego nie uzyskałem takiej informacji. W konsekwencji osoba, która może zatrudniać się u kilku pracodawców w podobnej sytuacji wpłacałaby niepotrzebnie wyższą składkę. Przy tym, zwrot nadpłaty może nastąpić najwyżej w wartości nominalnej. Jest jednak znacznie istotniejszy problem, gdyż Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zawiadamia ubezpieczonych o tym, że ich pracodawcy nie płacą składki. Przypominam, że zgodnie z rygorami ustawowymi, ubezpieczony powinien zwrócić się z żądaniem uzupełnienia konta w określonym czasie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaniedbuje swoje obowiązki w omawianym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselMaciejManicki">Po trzecie, chciałbym sformułować kilka pytań dotyczących kwestii finansowych i proszę, aby udzielone odpowiedzi były zgodne ze stanem faktycznym. Czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaciągnął więcej niż jeden kredyt, lub też pożyczkę, która formalnie nie jest kredytem? Precyzując, chciałbym dowiedzieć się, czy ZUS zaciągnął jakieś zobowiązania poza zobowiązaniami w kwocie 810 mln złotych, które były przedmiotem uwagi Komisji Nadzwyczajnej? Poza tym, chciałbym dowiedzieć się, jak wysokie odsetki będzie musiał uiścić Zakład Ubezpieczeń Społecznych od wspomnianej kwoty 810 mln złotych i ewentualnych innych zobowiązań? Jaką kwotę odsetek będzie musiał zapłacić Zakład Ubezpieczeń Społecznych otwartym funduszom emerytalnym? Zwracam się ze szczególnym apelem do pani minister Ewy Lewickiej o rzetelną odpowiedź. Przypominam, że pani minister Ewa Lewicka już raz świadomie wprowadziła Sejm w błąd, stwierdzając w dniu 23 kwietnia: "Powiedzieliśmy, że do końca kwietnia dane dotyczące tego, którzy z płatników składek i w jakim stopniu wywiązują się z tego obowiązku, zostaną przekazane po dacie 30 kwietnia. To jest realna data, o której mówiliśmy od dawna". Przypominam, że dzisiaj mamy dzień 24 lipca i wciąż nie została zrealizowana powyższa deklaracja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJanLitynski">Proszę, aby adresaci pytań udzielili na nie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Odpowiem na pytania dotyczące aktów wykonawczych, ustawy, korespondowania oraz trybu uzgadniania. Po uchwaleniu ustawy z 13 października o systemie ubezpieczeń społecznych w grudniu ubiegłego roku wydano wiele rozporządzeń. Jedno z nich wymagało w późniejszym okresie nowelizacji. Wspomniane rozporządzenie zostało w pełni uzgodnione z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w trakcie uzgodnień międzyresortowych. Dodatkowo wspomniany akt wykonawczy uwzględniał pewne proceduralne wymogi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, albowiem ZUS był w dużym stopniu autorem projektu. Wymogi dotyczące weryfikacji błędów, sposobu sortowania składek, zaliczania kolejności są ściśle związane z systemem informatycznym. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń w procesie legislacyjnym dotyczącym wspomnianego rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Następnie ustosunkuję się do kwestii jednomiesięcznego przesunięcia składki. Zapisy ustawowe, które były przedmiotem uzgodnień międzyresortowych, przeszły przez procedurę uzgodnień wewnętrznych i nie były kwestionowane nawet przez Ministerstwo Finansów. Przesunięcie terminu płatności składki wynikało z faktu, że w rzeczywistości terminy opłacania składek przez pracodawców były inne niż zakładano. Skala tego zjawiska nie była nikomu znana. Nie wiadomo było, ile osób wykorzysta możliwość przesunięcia terminu płatności składek.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Myślę, że pan prezes Adam Kaplica wyjaśni, dlaczego i jak zmodyfikowano wspomniane grudniowe rozporządzenie. Dodam jedynie, że wyżej wymieniony akt wykonawczy musiał zostać zmieniony, gdyż wprowadzał bardzo sztywną procedurę weryfikacji błędów i blokował możliwość przesuwania składki do otwartych funduszy emerytalnych. Konieczne zatem było uelastycznienie regulacji zawartych w rozporządzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrezesZakladuUbezpieczenSpolecznychStanislawAlot">Udzielę odpowiedzi na pytanie dotyczące dostosowania organizacyjnego. Rada Nadzorcza Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powołała czterech członków zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i zaopiniowała statut nadawany przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Przedstawione powyżej informacje są odpowiedzią na pytanie dotyczące stopnia dostosowania struktury ZUS-u do ustaw.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PrezesZakladuUbezpieczenSpolecznychStanislawAlot">W kolejności odniosę się do kwestii rozporządzenia zmienionego w czerwcu bieżącego roku. Wspomniane rozporządzenie wydane w grudniu nakładało na Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z ustawą, obowiązek sprawdzenia dokumentów wychodzących od płatnika. Jeżeli kwota uwzględniona w takim dokumencie była niezgodna z kwotą zawartą w dokumentach systemu bankowego bądź wspomniany dokument zawierał błędy, wówczas zgodnie z przepisami ustawy i wspomnianego rozporządzenia był on odrzucany i nie mógł być podstawą do przekazania pieniędzy do otwartego funduszu emerytalnego. Zgodnie z zaproponowaną zmianą Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązał się do wnikania w materię raportów imiennych i deklaracji przesyłanych co miesiąc przez płatników po to, aby wykryć wśród wspomnianych dokumentów poprawnie wypełnione pozycje dotyczące jednej osoby bądź większej liczby osób ubezpieczonych i aby ich poprawnie naliczone składki mogły być przekazane do otwartego funduszu emerytalnego. Oczywiście w konsekwencji konieczny był znacznie bardziej dokładny sposób badania dokumentów niż sposób przewidziany w pierwotnej procedurze. Po drugie, zmiana nakłada na Zakład Ubezpieczeń Społecznych nowe zobowiązania, których wcześniej nie nakładała ustawa. Wcześniej Zakład Ubezpieczeń Społecznych porównywał i oceniał dokumenty otrzymane od płatnika. W chwili obecnej ZUS przeprowadza weryfikację raportów imiennych przekazanych przez płatnika i na tej podstawie przekazuje składki do otwartego funduszu emerytalnego, jeżeli oczywiście dana osoba zawarła skuteczną umowę z otwartym funduszem emerytalnym. Natomiast pracodawca, płatnik otrzymuje informację mówiącą o tym, która pozycja zestawienia, deklaracji, czy raportu imiennego wymaga poprawienia błędu. Wspomniane rozwiązanie zostało wymuszone sytuacją opisaną na stronie 9 informacji przedłożonej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a konkretnie warunkami koniecznymi do przesłania składki do otwartego funduszu emerytalnego. Różnica polega na tym, że gdy podczas badania dokumentów przekazanych od płatnika wykryta została chociażby jedna niezgodność, wówczas niemożliwe było przesłanie składki do otwartego funduszu emerytalnego. Zagadnienia oznaczone na stronie 9 są etapami weryfikacji dokonywanej przez system informatyczny. Zmiana zaproponowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych miała na celu zwiększenie liczby badanych dokumentów oraz umożliwienie przekazania składki do otwartych funduszy emerytalnych od większej liczby osób. W procesie planowania reformy nie dysponowaliśmy wiedzą o jakości wypełnianych dokumentów. W maju okazało się jednak, że w wyniku błędów zawartych w dokumentach otrzymywanych od płatników do otwartych funduszy emerytalnych przekazywano zaledwie 1-1,5% kwot, które mogłyby być przekazane. Część z dokumentów nie mogła być ani wówczas, ani nie może być dziś zweryfikowana. Dodam, że w załączniku nr 2 opisane są zdarzenia i współzależności będące warunkami koniecznymi przesłania składki do otwartego funduszu emerytalnego. Dopiero po spełnieniu tych warunków składki mogą zostać przekazane do otwartego funduszu emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PrezesZakladuUbezpieczenSpolecznychStanislawAlot">Odnośnie do przetwarzania dokumentów, chciałbym zwrócić uwagę, że rysunek zawarty na stronie 9 świadczy o tym, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych przetwarza dokumenty produkowane poza nim. Dokumenty wypełniane przez płatników składek muszą być porównane z dokumentami przekazywanymi przez system bankowy. Planując reformę systemu ubezpieczeń społecznych nie przewidzieliśmy, że w systemie bankowym powstanie kilkaset tysięcy błędów, które uniemożliwią porównanie dokumentów ubezpieczeniowych z dokumentami otrzymywanymi z systemu bankowego. Oznacza to również, że bez porównania tych dokumentów, a więc bez stwierdzenia, czy takie przelewy wpłynęły z systemu bankowego, nie jest możliwe przekazanie składek do otwartych funduszy emerytalnych. Proszę, aby członkowie Komisji Nadzwyczajnej słuchając wyjaśnień pana prezesa Adama Kaplicy wzięli pod uwagę fakt, że dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przetwarzanie dokumentów, podobnie jak bezpieczeństwo przekazywanych danych jest jedną z najważniejszych spraw. Zapis ustawy stanowi, że nie należne, a opłacone składki, przekazane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do otwartych funduszy emerytalnych, nie podlegają zwrotowi.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PrezesZakladuUbezpieczenSpolecznychStanislawAlot">Informację o stanie bazy danych, liczbie zakładanych kont i problemach z tym związanych przedstawi pan prezes Adam Kaplica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WiceprezesZakladuUbezpieczenSpolecznychAdamKaplica">Baza danych zawiera obecnie 2.100 tys. kont dla płatników i 14.200 tys. kont dla ubezpieczonych. Przy zakładaniu kont stosowaliśmy bardzo rygorystyczne procedury dotyczące identyfikacji i w związku z tym, może okazać się, że liczba kont jest nieco większa niż liczba osób ubezpieczonych. Przy tym liczba osób ubezpieczonych może się zmieniać, podczas gdy liczba kont będzie systematycznie narastać, albowiem osoby, które stracą prawo do ubezpieczenia, pozostaną w ewidencji.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WiceprezesZakladuUbezpieczenSpolecznychAdamKaplica">Cechy wprowadzonego systemu zapewniają to, że dokumenty ubezpieczonych lub dokumenty płatników nie zostaną zaewidencjonowane na niewłaściwych kontach. Fakt pomieszania kont był powodem opóźnienia reformy związanej z zakładaniem kont in-dywidualnych w krajach, które taką reformę przeprowadziły. Opóźnienie wynikające ze wspomnianego błędu sięgało kilku lat. W Polsce nie mamy takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WiceprezesZakladuUbezpieczenSpolecznychAdamKaplica">W konsekwencji konieczności wprowadzania poprawek w oprogramowaniu, wspo-mniane oprogramowanie nie osiągnęło jeszcze stanu docelowego. Obecnie wykorzystujemy oprogramowanie realizujące postanowienia rozporządzenia z 22 czerwca. Jest to jednak oprogramowanie zaledwie zaadaptowane do tego aktu wykonawczego. Nowe oprogramowanie ma zostać wdrożone w terminach określonych w załączniku nr 4. Wspomniany załącznik zawiera terminy dostosowania oprogramowania do potrzeb wynikających z założeń reformy. Opóźnienia są spowodowane faktem, że niektóre zmiany są dokonywane w trakcie procesu realizacji oprogramowania, co nie pozwala na stabilizację oprogramowania. Kolejnym powodem znaczącego opóźnienia była realizacja procedury zamówień publicznych. Praktycznie przetwarzanie dokumentów płatników i osób ubezpieczonych, w tym także dokumentów zg-łoszeniowych mogliśmy rozpocząć dopiero w marcu, gdyż 25 lutego zakończyła się kompletacja dostaw urządzeń skanujących dokumenty papierowe. Początkowo nie uzyskaliśmy zgody na zamówienie urządzeń w trybie wolnej ręki i w związku z tym doszło do niekończącej się realizacji procedury zamówienia publicznego. Ostatecznie wspomniana procedura została przerwana i zrealizowana w trybie zamówienia wolnej ręki, ale dopiero w wyżej wymienionym terminie. Wciąż odczuwamy skutki wspomnianych opóźnień.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WiceprezesZakladuUbezpieczenSpolecznychAdamKaplica">Pan poseł Maciej Manicki zapytał, kto korzysta z centralnej bazy danych. Informuję, że w chwili obecnej wskutek powstałych opóźnień korzystanie z centralnej bazy danych jest bardzo utrudnione, a generalnie dla pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - niemożliwe. Centralna baza danych jest wykorzystywana w centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przewidujemy, że we wrześniu bieżącego roku możliwe będzie powszechne korzystanie z wspomnianej bazy danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z członków Komisji chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMaciejManicki">Nie uzyskałem odpowiedzi na wszystkie sformułowane przeze mnie pytania. Przypominam, że jedno z nich dotyczyło zobowiązań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrezesStanislawAlot">Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek przesyłania informacji do osób ubezpieczonych, których konto nie został zasilone. Dnia 31 sierpnia zrealizowane zostanie zadanie zawarte w pkt. 1 załącznika nr 4 w brzmieniu: "Stworzenie możliwości rozpoczęcia procesu informowania płatników o błędach w drodze listownego wysyłania informacji o stanie kont według nowego schematu rozliczeń" i wówczas możliwe będzie masowe rozsyłanie dokumentów do tej części ubezpieczonych, których konto nie zostało zasilone.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PrezesStanislawAlot">Potwierdzam, że obecnie wydanie zaświadczenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymaga dostarczenia przez klientów ZUS-u kopii dokumentów. Wiąże się to z faktem, że nie otrzymaliśmy od Narodowego Banku Polskiego informacji za pierwsze miesiące roku, a tym samym nie mogliśmy wypełnić kont płatników. Dopiero 19 lipca Narodowy Bank Polski częściowo przekazał do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dane o opłacaniu składek za okres od 1 stycznia do 26 kwietnia 1999 roku, co jednak nie rozwiązało naszych problemów. W chwili obecnej wciąż prosimy naszych klientów o dostarczanie kopii przelewów, ponieważ nie jesteśmy w stanie uzgodnić wszystkich kont.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMaciejManicki">Wciąż nie uzyskałem odpowiedzi na pytanie dotyczące wysokości zobowiązań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i związanych z nimi odsetkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WiceprezesZakladuUbezpieczenSpolecznychIreneuszFafara">Dnia 27 lutego został zaciągnięty kredyt na wypłatę świadczeń emerytalno-rentowych w wysokości 760 mln złotych w dwóch polskich bankach. W marcu bieżącego roku spłacona została część wspomnianego kredytu w kwocie 30 mln złotych. Zatem obecnie w księgach rachunkowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych istnieje zobowiązanie w kwocie 730 mln złotych. Kredyt był oprocentowany poniżej stóp procentowych na rynku pieniężnych. Odsetki zapłacone w pierwszym miesiącu wyniosły około 8.300 tys. złotych, natomiast obecnie po spłacie 30 mln złotych miesięczne odsetki wynoszą 8.030 tys. złotych. Zatem na koniec czerwca łącznie odsetki wynoszą około 33 mln złotych. Od 27 lutego Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaciągnął żadnych dodatkowych zobowiązań finansowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselJanLitynski">Czy pan poseł Maciej Manicki uzyskał odpowiedzi na wszystkie sformułowane wcześniej pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselMaciejManicki">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z członków Komisji chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Nie jestem formalistką, ale zwracam uwagę, że ostatnio rząd przesyła Komisji nie podpisane dokumenty. Chciałabym dowiedzieć się, kto przedkłada omawianą na dzisiejszym posiedzeniu informację?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrezesStanislawAlot">Zakład Ubezpieczeń Społecznych został zobowiązany przez Komisję do przedłożenia informacji omawianej na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJanLitynski">Rozumiem, że wspomniany dokument przedłożył Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Ile kont płatników i osób ubezpieczonych należy jeszcze założyć? Czy założenie konta sprowadza się tylko do wpisania podstawowych danych, czy też wymaga wpisania informacji dotyczących środków pieniężnych?</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PoslankaAnnaFilek">Po drugie, chciałabym dowiedzieć się od przedstawicieli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czy w zeszłym roku w czasie tworzenia ustaw Zakład Ubezpieczeń Społecznych zatrudnił jakiegoś eksperta, mającego określoną wizję przyjętych rozwiązań, który potrafiłby zweryfikować proponowane rozwiązania?</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PoslankaAnnaFilek">Po trzecie, jak szybko zostaną wyeliminowane omawiane problemy i gdzie tkwią najistotniejsze trudności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrezesStanislawAlot">Na początku przepraszam, że moja odpowiedź nie będzie satysfakcjonująca. Na stronie 2 przedłożonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych materiału w punkcie zatytułowanym "Podstawowe zagrożenia" zawarto stwierdzenie, iż we wszystkich krajach, w których przeprowadzono podobne reformy, podstawowym źródłem opóźnień było doprowadzenie do sytuacji, w której środki były kierowane na konta niewłaściwych odbiorców na skutek niejednoznacznej identyfikacji ubezpieczonych lub płatników składek oraz nieprecyzyjnego rozliczania składek. Wieloletnie doświadczenia wskazują na fakt, że jest to źródło kłopotów wszystkich krajów, które wprowadzając system kont indywidualnych bądź kont indywidualnych i systemów kapitałowych zaniedbały prace nad przygotowaniem baz danych o odpowiedniej jakości. Problem polegający na złej identyfikacji i wprowadzeniu do bazy nieprecyzyjnych danych zaistniał we wszystkich krajach przeprowadzających taką reformę. Tymczasem w Polsce wspomniany problem nie wystąpił. Dla każdej osoby musi być założone konto zawierające dane identyfikacyjne zawarte w dokumencie zgłoszeniowym. Na każdym z kont jest odnotowywana wpłata z dokładnością do jednego grosza. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może pozwolić sobie na jakiekolwiek pomyłki w tym zakresie. Podkreślam, że jest to najważniejszy wymóg, do przestrzegania którego został zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PrezesStanislawAlot">W omawianym dokumencie omówiliśmy również czynniki utrudniające prawidłowe funkcjonowanie systemu. Zakładanie kont wymaga współpracy z otoczeniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w tym między innymi z systemem bankowym, z systemami państwowych baz danych, wśród których mogę wymienić KEP, REGON, PESEL. Brak wspomnianej współpracy jest wyraźnym utrudnieniem.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PrezesStanislawAlot">W kolejności chciałbym omówić elementy konta. Mianowicie, konto ubezpieczonego składa się z danych osoby pochodzących z dokumentu zgłoszeniowego oraz składek odnotowanych w ramach poszczególnych funduszy. Wszystkie dokumenty są rejestrowane co miesiąc po to, aby zwolnić osobę ubezpieczoną z obowiązku gromadzenia dokumentów ubezpieczeniowych. Powtarzam, na koncie zarejestrowane są dane uzyskane z dokumentu zgłoszeniowego oraz wszystkie dane z raportów imiennych, przesyłane co miesiąc do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Na koncie są odnotowywane wpływy przekazywane na poszczególne fundusze.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PrezesStanislawAlot">Odniosę się teraz do pytania dotyczącego liczby kont płatników i osób ubezpieczonych. Informuje, że wszystkich kont płatników zidentyfikowanych na podstawie przedłożonych Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych dokumentów jest około 2.100 tys. Poza tym, założonych został około 14.300 tys. kont dla osób ubezpieczonych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselJanLitynski">Pozwolę sobie nawiązać do pytania sformułowanego przez panią posłankę Annę Filek.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselJanLitynski">Chciałbym dowiedzieć się, dlaczego członkowie Komisji Nadzwyczajnej byli wprowadzani w błąd przez ponad rok. W którym momencie Zakład Ubezpieczeń Społecznych dowiedział się o tym, że we wszystkich krajach, w których przeprowadzano podobne reformy podstawowym błędem było kierowanie środków na niewłaściwe konta? Przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie poinformowali posłów o wspomnianej obawie, ale wielokrotnie zapewniali, że system informatyczny zacznie funkcjonować od 1 stycznia. Następnie poinformowano nas, że będzie to możliwe 1 kwietnia. Tymczasem okazuje się, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zdaje sobie sprawę, że spełnienie tych założeń było niemożliwe, gdyż istniało zagrożenie niejednoznacznej identyfikacji ubezpieczonych lub płatników składek oraz nieprecyzyjnego rozliczania składek.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselJanLitynski">W przedłożonym Komisji materiale zawarto następujące stwierdzenie:</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PoselJanLitynski">"O jakości stosowanych w kraju identyfikatorów może świadczyć fakt, że na prośbę ZUS dostarczono zaledwie:</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PoselJanLitynski">-  400 tys. identyfikatorów KEP podmiotów gospodarczych (na 2,1 mln zarejestrowanych w ZUS),</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PoselJanLitynski">- 12 mln identyfikatorów KEP osób (na conajmniej 21 mln osób opłacających podatki)".</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#PoselJanLitynski">W moim przekonaniu, w trakcie budowy systemu należało przewidzieć, że mogą wystąpić problemy związane z niejednoznaczną identyfikacją ubezpieczonych lub płatników składek, nieprecyzyjnym rozliczaniem składek oraz z identyfikatorami. Poza tym należało przewidzieć, że dokumenty papierowe będą czytane przez skanery z błędami, a tym samym będą wymagały poprawy. Zatem zadaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych było oszacowanie maksymalnego procentu błędów oraz terminu zakończenia prac.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#PoselJanLitynski">W materiale zawarto również stwierdzenie, zgodnie z którym największym zagrożeniem jest wprowadzenie oprogramowania z błędami, które spowodują powstanie błędów identyfikacji lub błędów rozliczania składek. Zwracam uwagę, że w czasie posiedzeń powyższy problem był poruszany. Zatem nie powinniśmy zastanawiać się, ile kont zostanie założonych w przyszłym miesiącu. Dlaczego nie przyjęto realnego harmonogramu prac, przewidującego zakończenie prac 1 stycznia 2000 roku? Kto jest za to odpowiedzialny? Dlaczego członkowie Komisji Nadzwyczajnej, a także opinia publiczna została wprowadzona w błąd zapewnieniami, iż system zacznie funkcjonować od 1 stycznia, a następnie od 1 kwietnia? Zwracam uwagę, że system informatyczny nie funkcjonuje do chwili obecnej. Dlaczego przedstawiciele rządu proponowali członkom Komisji Nadzwyczajnej terminy nierealne w świetle omawianego materiału przedłożonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych? Okazuje się, że w głównej mierze opóźnienia wynikały z rozporządzeń rządu. Sejmu nie interesuje, czy ZUS uzgodnił z rządem postanowienia rozporządzenia. Ważne jest, że przygotowane zostało złe oprzyrządowanie prawne utrudniające funkcjonowanie systemu informatycznego. Podstawowym problemem jest fakt, że w atmosferze przodownictwa pracy poprzez ustawę sejmową, która gwarantowała dotrzymanie określonych terminów wprowadziliśmy w błąd płatników składek i osoby ubezpieczone. W pewnym sensie wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za obecną sytuację.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#PoselJanLitynski">Po raz pierwszy otrzymaliśmy harmonogram, którego realizację można rozliczyć. Oczywiście, warunkiem jest podpisanie wspo-mnianego dokumentu. Wówczas 31 sierpnia będziemy mogli sprawdzić, które zadania zostały zrealizowane, a następnie 30 listopada ewentualnie stwierdzić, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych osiągnął możliwości przetwarzania dokumentów rozliczeniowych w czasie gwarantującym brak konieczności naliczania odsetek umownych. W powyższym kontekście chciałbym dowiedzieć się, jak wygląda sytuacja w zakresie odsetek umownych. Z jakich środków odsetki umowne są ostatecznie finansowane? Czy istnieje obowiązek płacenia wspomnianych odsetek? Jaka będzie skala zjawiska tego zjawiska i jakie wywoła ono skutki dla budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#PoselJanLitynski">Na zakończenie, chciałbym dowiedzieć się, co się stanie, jeżeli założone terminy nie zostaną dotrzymane? Jakie działania organizacyjne i personalne zostaną podjęte w takiej sytuacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrezesStanislawAlot">Nie można przetestować systemów bez rozpoczęcia reformy. Niemożliwe jest przetestowanie programów i skanerów, jeżeli odpowiednich dokumentów nie wypełni 2 mln płatników. Brałem udział w kilku przedsięwzięciach mających na celu przetestowanie skanerów i za każdym razem rzeczywistość przechodziła najśmielsze oczekiwania. Dodam, że istnieją firmy przygotowujące materiały testujące. Nie można było przewidzieć, jaki procent błędów popełnią płatnicy w wypełnianych dokumentach. Nie przypuszczaliśmy, że system bankowy będzie również źródłem błędów. Zwracam uwagę, że w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych nie ma żadnego przepisu dotyczącego zasad usuwania błędów, których źródłem jest system bankowy.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PrezesStanislawAlot">Odnośnie do współpracy z systemami KEP, PESEL, REGON, chciałbym poinformować, że system KEP powinien dostarczyć nam danych zgodnie ze znaną zasadą ordynacji podatkowej. Niestety, system KEP nie dostarczył Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych niezbędnych danych. Systemy REGON i PESEL powinny być przygotowane do tych zadań. Zakład Ubezpieczeń Społecznych został zapewniony, że nie będzie problemów z dostępem do wspomnianych baz danych. Niepełne przygotowanie wspomnianych systemów nie jest sprawą ZUS. Jako prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie mam wpływu na trzy państwowe bazy danych.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PrezesStanislawAlot">W kolejności chciałbym odnieść się do kwestii skanerów i wypełnianych dokumentów. Po to, aby zminimalizować możliwość wystąpienia błędów przy przetwarzaniu dokumentów z postaci papierowej na elektroniczną, wprowadziliśmy dodatkowe rozwiązania, których celem jest poprawa jakości przetwarzania. Niemniej jednak, zawsze w takim procesie przetwarzania niektóre dokumenty będą musiały być korygowane ręcznie. Informuję, że stacje ręcznego korygowania dokumentów funkcjonują obecnie. Nie wiedzieliśmy, jak dużo błędów wystąpi w procesie przetwarzania, ale przewidzieliśmy konieczność uruchomienia wspomnianych stanowisk korygujących.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PrezesStanislawAlot">Odniosę się teraz do kwestii opóźnień. Dostarczyliśmy członkom Komisji Nadzwyczajnej informacji o terminach uruchomienia poszczególnych funkcji programu informatycznego, gdyż generalny wykonawca zobowiązał się do dotrzymania wspomnianych terminów i podpisał przedłożony w materiale harmonogram. Jest to zatem część aneksu umowy zawartej z generalnym wykonawcą. Niedotrzymanie wspomnianych terminów przez wykonawcę wiąże się z określonymi konsekwencjami prawnymi i umownymi, określonymi w umowie zawartej pomiędzy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych a generalnym wykonawcą.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PrezesStanislawAlot">Dopiero wprowadzenie rzeczywistych dokumentów do bazy danych pozwoliło ocenić ich jakość. Udało się jednak zrealizować w pełni jedno z założeń. Mianowicie, dane zgromadzone w bazie nie są obarczone ani błędami identyfikacji, ani błędami wynikającymi z nieprecyzyjnego rozliczania składki. Ze względu na fakt, że nie chcieliśmy wprowadzać do bazy danych dokumentów, które nie zostały w pełni zidentyfikowane, powstały opóźnienia związane z przekazywaniem należnej składki od uczestników otwartych funduszy emerytalnych. Chcieliśmy uniknąć zakładania kont osobom nie do końca zidentyfikowanym i dokonywania na nich nie zweryfikowanych zapisów. Ustawa nałożyła na Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązek przestrzegania procedur dotyczących kont i danych, co z kolei było przyczyną opóźnień. Przykładowo na Węgrzech wprowadzono od razu do bazy danych wszystkie informacje przekazane przez płatników. Niestety proces usuwania błędów trwał w tym kraju aż 4 lata. Nie wybraliśmy takiego rozwiązania w Polsce i dzięki temu dysponujemy dobrą bazą danych. Będziemy wprowadzali do bazy danych informacje przekazane z systemu bankowego, z systemu KEP, PESEL, czy REGON, ale tylko te, które z całą pewnością określają osobę, podmiot gospodarczy i kwotę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselJanLitynski">Czy zapewnienia, że system informatyczny zacznie funkcjonować początkowo 1 stycznia, a następnie 1 kwietnia były realistyczne, czy nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrezesStanislawAlot">System informatyczny zaczął funkcjonować w odpowiednim momencie. Natomiast pod rządami ustawy i rozporządzenia, zgodnego z ustawą początkowo sprawność przesyłania składek była bardzo mała. Dlatego też, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaproponował zmianę, którą wymuszał system ubezpieczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJanLitynski">Rozumiem, że system został uruchomiony, ale nie jest dostatecznie sprawny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrezesStanislawAlot">Dokładnie to chciałem powiedzieć. Reforma systemu emerytalnego została rozpoczęta. System informatyczny został uruchomiony, ale nie osiągnął jeszcze pełnej wydajności, czyli stanu w którym wszystkie dokumenty będą przetwarzane w dniu wpłynięcia. Wspomnianą wydajność system osiągnie w terminie uwzględnionym w harmonogramie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJanLitynski">Dlaczego zatem konieczne jest płacenie karnych odsetek? Nie musielibyśmy zwoływać dzisiejszego posiedzenia, gdyby w chwili uchwalania ustawy prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poinformował posłów, że jeżeli system zacznie funkcjonować 1 stycznia, wówczas nie będzie on w pełni sprawny i konieczne będzie płacenie karnych odsetek oraz że osiągnie on pełną zdolność 30 listopada 1999 roku. Niestety, nie zostaliśmy o tym poinformowani i w konsekwencji zostaliśmy wprowadzeni w błąd. Przypominam, że przedstawiciele rządu zapewniali, iż 1 stycznia bieżącego roku zacznie funkcjonować sprawny system.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselMaciejManicki">Chciałbym sprostować, że opozycja była przekonana, że nie będzie to możliwe. Zgłaszaliśmy zastrzeżenia w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrezesStanislawAlot">W grudniu ubiegłego roku nie wiedzieliśmy, że we wrześniu bądź w październiku rozpoczną się kolejne fazy programu. Wówczas nie wiedzieliśmy również, że system bankowy oraz systemy baz danych państwowych okażą się w takim stopniu zawodne. Dopiero teraz okazało się, że Narodowy Bank Polski oraz inne banki są w stanie poprawić swoje procedury i wyeliminować błędy powstałe w systemach bankowych, które uniemożliwiały nam wprowadzenie do bazy danych, na konta poszczególnych płatników informacji o wpłatach dokonanych w systemie ubezpieczeniowym. Zlikwidowane zostało źródło błędów, gdyż w Narodowym Banku Polskim został uruchomiony odpowiedni system informatyczny, który jeszcze nie działa w pełni wydajnie. Oznacza to, że nie wszystkie źródła zagrożeń zostały rozpoznane i opisane.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PrezesStanislawAlot">Jeżeli przewidzielibyśmy możliwość wystąpienia błędów w systemie bankowym, wówczas nie chcielibyśmy, aby przekazywanie pieniędzy do otwartych funduszy emerytalnych rozpoczęło się od kwietnia. Wolelibyśmy, aby banki uruchomiły systemy naprawcze, co przyczyniłoby się do sprawniejszego przekazywania składek. Nie braliśmy jednak pod uwagę takiej ewentualności. Liczba błędów popełnianych w dokumentach przesyłanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie mogła być oszacowana. W rzeczywistości jest więcej błędów niż zakładaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PrezesStanislawAlot">Pan prezes Adam Kaplica ustosunkuje się do pytania dotyczącego odsetek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WiceprezesAdamKaplica">Do 15 czerwca Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie mógł przekazywać składek do otwartych funduszy emerytalnych, gdyż dokumenty, na podstawie których wspomniane składki mogły być przesyłane zawierały błędy bądź były częścią kompletów, których nie potrafiliśmy jednoznacznie opisać. Były to dokumenty płatnika i raporty imienne, które nie były wzajemnie uzgodnione. Do dnia 23 czerwca zgodnie z rozporządzeniem Zakład Ubezpieczeń Społecznych takie sprawy kierował do wyjaśnienia i w tych przypadkach nie płaciło się odsetek. Natomiast po 23 czerwca sytuacja uległa zmianie. Oprogramowanie nie jest jeszcze dostosowane do rozporządzenia, a przy tym nie jest w pełni wydajne. W konsekwencji nie są przetwarzane wszystkie dokumenty. Tymczasem ustawa przewiduje, że jeżeli wszystkie dokumenty nie zostaną przetworzone w ciągu 5 dni roboczych, wówczas Zakład Ubezpieczeń Społecznych musi zapłacić odsetki od nieprzetworzonych na czas dokumentów rozliczeniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJanLitynski">Rozumiem, że w grudniu ubiegłego roku przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych byli przekonani, że w kwietniu zacznie funkcjonować system informatyczny, gdyż zapewniali o tym członków Komisji Nadzwyczajnej. Obecnie jest przygotowany program, a przedstawiciele rządu dysponują doświadczeniem i wiedzą o zagrożeniach. Poza tym, została wyeliminowana część błędów. Mimo to zakłada się, że system informatyczny osiągnie pełną zdolność dopiero za 4 miesiące. W moim przekonaniu ocena sytuacji dokonana w grudniu była całkowicie nierealistyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Niestety, sprawdziły się moje przypuszczenia, o których mówiłam podczas prac Komisji Nadzwyczajnej. Przypominam, że byłam przeciwna przyjęciu daty 1 stycznia 1999 roku, jako terminu realnego do wprowadzenia w życie reformy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie miał trudności z rozwiązaniem obecnych problemów. Uważam, że dzisiejsza debata Komisji Nadzwyczajnej powinna być poświęcona poszukiwaniu rozwiązań wspomnianych problemów i dlatego nie możemy unikać szczerej dyskusji. Uczestnicy dyskusji nie powinni wprowadzać się wzajemnie w błąd, gdyż tylko szczera dyskusja, której przedmiotem będzie rozwiązanie problemów, jest w stanie zapobiec nieszczęściu. Zwracam uwagę, że mimo gwarancji państwa system może stać niewydolny i nie będzie wiadomo, jakie środki i komu należy wypłacić.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PoslankaAnnaBankowska">Niepokoją mnie informacje przekazywane członkom Komisji Nadzwyczajnej, gdyż zgodnie z przedstawicielami ZUS źródłem problemów są błędne dokumenty dostarczane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z przekazywanymi informacjami nowe rozporządzenie ma wyeliminować wspomniane błędy. W moim przekonaniu, jest to utopijne założenie. Przypominam bowiem, że około 30% prostych dokumentów, które do końca 1998 roku musieli sporządzać płatnicy, było wypełnianych błędnie. Wyjaśnię teraz, jak wspomniane błędy były korygowane. Mianowicie 20% dokumentów było poprawianych przez pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w systemie ręcznym. Około 5-8% spraw było wyjaśnianych za pośrednictwem telefonu, natomiast pozostałe błędy były korygowane w drodze wymiany korespondencji. Obecnie, zakłada się, że albo wspomniane błędy zostaną wyeliminowane - co w moim przekonaniu jest utopijnym założeniem, albo możliwe będzie przyjęcie błędnych dokumentów przez centralę w Warszawie, bez konieczności ingerowania w dokumenty źródłowe. Według mnie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych podejmując takie działania zapętli się.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PoslankaAnnaBankowska">Przypominam, że pan prezes Adam Kaplica stwierdził 21 maja, że błędy identyfikacji płatnika stanowią 10-12%, błędy identyfikacji ubezpieczonych - 40%, błędy formalne w pojedynczym dokumencie stanowią 35-40%. Zakładając, że poszczególne zdarzenia losowe - w tym przypadku błędy - są wzajemnie niezależne, można oszacować, że prawdopodobieństwo wystąpienia poprawnej deklaracji wynosi 58%, poprawnego raportu - 35%, natomiast poprawnej dokumentacji w grupie płatników - 20%. Nie możemy jednak przyjąć takiego założenia.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PoslankaAnnaBankowska">Omówię teraz krótko różnice pomiędzy poprzednio i obecnie funkcjonującym systemem. Po pierwsze, wcześniej przyjmowano, że indywidualne konta ubezpieczonych w pierwszym filarze, na które będą zapisywane nie rzeczywiste, ale pierwotnie deklarowane kwoty ruszą od 1 stycznia 2000 roku i dopiero po rocznym okresie płatnicy będą przekazywali co miesiąc informację o podstawie wymiaru składki i rzeczywistej składce dla każdego ubezpieczonego. Takie rozwiązanie miało zagwarantować Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych niezbędny do przygotowania się czas. Zakładano, że podsystem obsługi drugiego filaru zostanie wdrożony 1 stycznia 1999 roku, przy czym ustalono, że podobnie jak w innych krajach będą funkcjonowały imienne przelewy. Określano również fizyczne rozproszenie bazy danych. W obecnym systemie założono, że reforma rozpocznie się 1 stycznia 1999 roku i wprowadzono zasadę, zgodnie z którą na indywidualnych kontach ewidencjonowane będą rzeczywiście zapłacone składki. Przy tym płatnicy zostali zobowiązani do przesyłania miesięcznych raportów, a nie raportów rocznych z rozbiciem na poszczególne miesiące. Zrezygnowano również z przelewów imiennych na rzecz wpłat w ramach drugiego filara, przyjęto koncepcję obsługiwania kas chorych oraz wprowadzono obowiązek wpłacania składek na centralne rachunki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PoslankaAnnaBankowska">W kolejności omówię, w jaki sposób są przekazywane środki pieniężne, co pozwoli ocenić, czy informacje zawarte w materiale są realistyczne. Wszystkie wpłaty trafiają na rachunki centralne, a informacje dotyczące wspomnianych wpłat są przekazywane bezpośrednio do komputera centralnego zlokalizowanego w centralnym ośrodku obliczeniowym. Zatem pomijane są oddziały i komórka finansowa centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W praktyce nikt nie zajmuje się kontrolą prawidłowości dokonanych wpłat, wyjaśnianiem ani korygowaniem ewentualnych niezgodności. Oznacza to, że zaległości narastają lawinowo, a zarząd Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie może przeciwdziałać temu zjawisku.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PoslankaAnnaBankowska">Drugą kwestią, która jest źródłem zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania systemu, jest zmiana architektury systemu, polegająca na stworzeniu scentralizowanej bazy danych. Wyjaśnię, jakie są konsekwencje przyjęcia takiego rozwiązania. Jedną z konsekwencji jest rezygnacja z pracy systemu w czasie bieżącym, co gwarantowałoby każdemu użytkownikowi systemu natychmiastowy dostęp do danych. W efekcie 10-krotnie zmniejszyła się liczba jednostek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wprowadzających dane do systemu bezpośrednio z dokumentów źródłowych. Stało się tak dlatego, gdyż oddziały obsługujące płatników pozbawiono możliwości wglądu do danych zapisanych na poszczególnych kontach.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#PoslankaAnnaBankowska">Zwracam również uwagę, że w chwili obecnej w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych nie pracuje pion dochodów. Znacznie skomplikowała się procedura wykrywania popełnionych przez płatników błędów we wskazanych przez nich dokumentach i w efekcie wydłużył się czas jej trwania.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#PoslankaAnnaBankowska">Z informacji, którymi dysponuję, wynika, że wypełnione przez płatników formularze są przez nich wysyłane do około 350 oddziałów, a następnie są one przekazywane do 37 wytypowanych, tak zwanych oddziałowych ośrodków, które elektronicznie przetwarzają informacje zawarte w formularzach. Gdzie są składowane wspomniane deklaracje? Czy dostęp do wspomnianych dokumentów mają pracownicy oddziałów, które nie są jednostkami przetwarzającymi dane? W moim przekonaniu, jest to podstawowy problem, który uniemożliwia swobodne przyjęcie propozycji zgłoszonych na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#PoslankaAnnaBankowska">Uważam, że procedura zautomatyzowanego wprowadzania danych do komputera umożliwia wykrywanie jedynie części błędów formalnych, a nie błędów merytorycznych. Dane zawarte w dokumentach nie podlegają kontroli merytorycznej podczas procesu ich wprowadzania do komputera. Kolejnym istotnym błędem było nieprzeprowadzenie odpowiednich testów i brak pilotażowego wdrożenia systemu, mimo iż przewidywała to pierwotnie umowa.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#PoslankaAnnaBankowska">Chciałabym dowiedzieć się, dlaczego zrezygnowano z równoległej eksploatacji starego systemu bieżącej obsługi płatników?</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#PoslankaAnnaBankowska">Reasumując, wątpię, aby ograniczając się jedynie do zmiany rozporządzenia będziemy w stanie rozwiązać obecne problemy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przestałam ufać zapewnieniom, gdyż uważam, że przedłożony harmonogram jest nierealny i w przyszłości grożą nam jeszcze większe problemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselJanLitynski">Zanim odpowiedzi na powyższe pytania udzieli przedstawiciel Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, chciałbym przypomnieć, że po wyczerpaniu listy mówców będziemy musieli podjąć decyzję w omawianej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WiceprezesAdamKaplica">Chciałbym ustosunkować się do wątpliwości dotyczących scentralizowanego systemu. Przez długi czas dyskutowano, czy należy stworzyć scen-tralizowany, czy rozproszony system. Początkowo PROKOM przyjął koncepcję systemu rozproszonego. Jednakże obecnie nikt z pracowników wspomnianej firmy nie ma wątpliwości, że nie jest możliwe przetworzenie wspomnianych danych w systemie rozproszonym.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WiceprezesAdamKaplica">W kolejności chciałbym odnieść się do kwestii przepływu dokumentów. Ustawa przewiduje, że dokumenty powinny zostać przetworzone w ciągu dwóch dni. W związku z powyższym, aby dotrzymać ustawowego terminu dokumenty muszą być bezpośrednio ewidencjonowane na centralnych kontach, a nie mogą być przesyłane do oddziałów. Wydaje się, że obecnie nikt nie ma wątpliwości, nawet wykonawcy, projektujący system rozproszony, iż zaproponowane rozwiązanie przewidujące stworzenie scentralizowanego systemu jest jedynym właściwym rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#WiceprezesAdamKaplica">Omówię teraz kwestię przetwarzania dokumentów. Informuję, że w tym zakresie wszystko zostało podporządkowane procedurom elektronicznym, gdyż w ciągu dwóch dni, a nawet w ciągu pięciu dni nie można wprowadzić ręcznie informacji zawartych w 10 mln dokumentów. Zatem wybór procedur automatycznych był konsekwencją przyjętych założeń ustawowych. Poza tym, było to jedyne możliwe rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PrezesStanislawAlot">Chciałbym dodać, że w chwili obecnej obieg dokumentów jest dostosowany do potrzeb klientów. Do niedawna klienci byli przyporządkowani do poszczególnych oddziałów bądź inspektoratów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ze względu na miejsce zamieszkania. Obecnie dokument może zostać dostarczony do dowolnego inspektoratu bądź oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast fakt, że dokumenty są przetwarzane w 37 ośrodkach jest wynikiem funkcji celu i pieniędzy. Nie mogliśmy inwestować pieniędzy w 340 ośrodków przetwarzania. W konsekwencji przyjętego rozwiązania przetworzone dokumenty trafiają w postaci elektronicznej do centralnej bazy danych. Dostęp do wspomnianych dokumentów będzie miał odpowiedni pracownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na podstawie kompetencji przyznanych mu przez strukturę organiza-cyjną. Oznacza to, że nie ma potrzeby, aby w każdym oddziale przechowywać zapisy papierowe dotyczące płatnika, gdyż uprawniony pracownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może skorzystać z części zapisów bazy danych w czasie rzeczywistym.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PrezesStanislawAlot">Procedura wyjaśniania błędów za pośrednictwem telefonu, skuteczna wcześniej, nie może być obecnie wykorzystywana. Weryfikowanie dokumentów w skali masowej musi się odbywać za pośrednictwem wydruków, które przy pomocy linii kopertujących pozwalają wysłać w tym samym czasie masową informację do wielu tysięcy ludzi. Inna procedura nie może być obecnie wykorzystywana. Przypominam, że w ustawie przyjęto, iż pieniądze są przekazywane drogą bezgotówkową oraz, że czas krążenia pieniądza jest ograniczony do 3-5 dni. Powyższe założenia wymagają stosowania procedur au-tomatycznych.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PrezesStanislawAlot">Odniosę się teraz do kwestii przelewów indywidualnych. Informuję, że stosowanie takiej procedury było początkowo przewidywane. Przypominam, jednak, że przedstawiciele systemu bankowego byli przeciwni takiemu rozwiązaniu. Jeżeli obecnie poprawne wypełnienie w ciągu miesiąca trzech przelewów sprawia kłopot 2.100 tys. ludzi, to proszę sobie wyobrazić skalę problemu, gdyby co miesiąc 5 mln ludzi musiało wypełnić swój własny dodatkowy przelew. Nie mogliśmy dopuścić do możliwości powstania takiego procentu błędów w tego typu obiegu informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Chciałabym zabrać głos ad vocem.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PoslankaAnnaBankowska">Po pierwsze, nie twierdzę, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien korygować błędy przy pomocy telefonów. Zwracam uwagę, że w poprzednim systemie można było korygować ręcznie 20% dokumentów, a 7% - wykorzystując telefon, co obecnie nie jest możliwe. W związku z faktem, że wdrożony został bardziej skomplikowany system, musiała zwiększyć się liczba błędów. Zatem korespondencyjne wyjaśnianie wszystkich błędów jest długą i żmudną procedurą. Obecnie wszystkie deklaracje są ułożone w stertach w poszczególnych oddziałach i aby skorygować informację przekazaną przez płatnika składek, konieczne jest wyszukanie odpowiedniego dokumentu wśród wspomnianych dokumentów papierowych. Potwierdzeniem danych zgromadzonych w komputerze centralnym jest dokumentacja źródłowa. Jeżeli nie będą korygowane dokumenty źródłowe, wówczas Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie będzie realizował podstawowej zasady wynikającej z ustawy o rachunkowości, z prawa bankowego i prawa karnego, a to jest niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PoslankaAnnaBankowska">Pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zastanawiają się, w jaki sposób będą przekazywane informacje dotyczące błędów w deklaracji. W jaki sposób zostaną skorygowane błędy w dokumentach źródłowych, jeżeli pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie mają do nich dostępu? Konieczne jest skonsultowanie tego zagadnienia z pracownikami. Zgodnie z prawem nie można przekazywać pieniędzy na konta bez spełnienia trzech kryteriów wynikających z ustawy o systemie ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PoslankaAnnaBankowska">Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że ZUS nie dysponował odpowiednimi środkami na stworzenie rozproszonej bazy danych. W pierwotnej umowie środki przeznaczone na infrastukturę techniczną oszacowano na poziomie 135 mln złotych. Czy rzeczywiście do końca ubiegłego roku na infrastrukturę techniczną wydano około 700 mln złotych? Czy odstąpiono od przyjętej pierwotnie zasady, zgodnie z którą zakup sprzętu powinien nastąpić w ostatniej chwili, czyli nie wcześniej niż po udanych wdrożeniach pilotażowych, z których zrezygnowano? Dopiero po pilotażowym wdrożeniu systemu możliwe byłoby stwierdzenie, jaki sprzęt jest wydajny, czy jaki sprzęt jest potrzebny. Czy przeprowadzono analizę porównawczą kosztów eksploatacji systemu? Według informacji, którymi dysponuję, miesięczne koszty eksploatacji kompleksowego systemu informatycznego będą co najmniej o kilka milionów złotych wyższe niż pierwotnie zakładano.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#PoslankaAnnaBankowska">Reasumując, chodzi o to, aby członkowie Komisji Nadzwyczajnej nie zostali po raz kolejny wprowadzeni w błąd. Powinniśmy uniknąć sytuacji, w której niektórzy posłowie zajmują odrębne stanowisko niezgodne z postanowieniami Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselJanLitynski">Proponuję, aby członkowie prezydium Komisji wspólnie przygotowali redakcję stosownej opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Chętnie podejmę współpracę w tym zakresie. Wcześniej jednak wnikliwie przeanalizuję materiały, które otrzymałam podczas dzisiejszego posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselJanLitynski">Czy prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, pan Stanisław Alot chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrezesStanislawAlot">Nie jest prawdą, że do końca ubiegłego roku, ani do chwili obecnej wydano około 700 mln złotych na sprzęt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselJanLitynski">Proszę o podanie łącznej kwoty wydatków na infrastrukturę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrezesStanislawAlot">Do chwili obecnej na infrastrukturę wydaliśmy około 200 mln złotych.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PrezesStanislawAlot">Zwracam uwagę, że w raporcie PHAE stwierdzono, że system rozproszony nie jest dobry i dlatego eksperci PHARE nie doradzali przyjęcia takiego rozwiązania. Pierwotnie wspomniany system, który jest systemem komercyjnym, nie jest skomplikowany, niemniej jednak łatwo stracić nad nim kontrolę. Natomiast system bazowy jest systemem państwowym. Rozumiem, jednak, że pani posłanka Anna Bańkowska ma prawo mieć odrębne zdanie w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselJanLitynski">Przypominam, że jest to jedno z podstawowych praw posła na Sejm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselStefanMacner">Myślę, że nikt nie chce przyznać się do kompromitacji. Chciałbym dowiedzieć się, które z przekazanych informacji są prawdziwe? Dane zawarte w przekazanym Komisji w kwietniu raporcie o stanie finansów i systemu informatycznego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych były inne niż dane przedstawione przez panią minister Ewę Lewicką z mównicy sejmowej, a także inne niż dane zawarte w materiałach przedłożonych na dzisiejszym posiedzeniu. Rzekomo pod koniec kwietnia miał zostać uruchomiony system, gdyż nie było żadnych przeszkód, aby to mogło się stać. Przytoczę następującą wypowiedź, która miała miejsce na forum Sejmu: "Zakończono instalację i konfigurację komputera centralnego, na którym rozpoczęto eksploatację programów przetwarzania dokumentów ubezpieczeniowych. Centralny ośrodek obliczeniowy od 18 lutego realizuje zadania wynikające z harmonogramu...". Za każdym razem przedstawiciele rządu przekazują posłom inne informacje w przedkładanych dokumentach. Pani minister Ewa Lewicka, wymieniając 6 punktów pozwalających zobrazować wdrażanie systemu, stwierdziła: "Po szóste, Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotował także infrastrukturę techniczno-systemową kompleksowego systemu informatycznego w takim stanie, że dzisiaj po wprowadzeniu danych do tychże formularzy będzie mógł do końca kwietnia bieżącego roku wystartować z systemem kont indywidualnych". Jeden z posłów zapytał, kiedy to się stanie, a pani minister Ewa Lewicka odpowiedziała: "Tak, to jest w dokumencie. Do końca kwietnia". Społeczeństwo zostało po-informowane, że wspomniany system zacznie funkcjonować 1 kwietnia, a zwracam uwagę, że obecnie jest lipiec.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselStefanMacner">Z informacji, jakimi dysponuję, wynika, że banki są niesolidne, gdyż przekazują nie-dokładne dokumenty. Czy we wspomnia-nych dokumentach są podawane inne liczby? Zwracam uwagę, że minął półroczny okres. Zapytuję, w jaki sposób Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotuje sprawozdanie finansowe za pierwsze półrocze, nie dysponując odpowiednimi danymi?</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselStefanMacner">Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazuje składki na ubezpieczenia społeczne. Kasy chorych twierdzą, że nie dysponują środkami pieniężnymi, gdyż nie przekazuje ich Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który z kolei nie wie, ile środków przekazują płatnicy. ZUS chce przekazywać środki do drugiego filara przy wykorzystaniu systemu ryczałtowego. W jakim celu przygotowywaliśmy reformę? Środki przekazywane w imieniu każdego ubezpieczonego miały być ewidencjonowane na indywidualnych kontach. Dodatkowo dnia 1 lipca ubezpieczony powinien uzyskać informację o tym, jaką kwotę przekazał pracodawca.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PoselStefanMacner">Usłyszałem również, że miał zostać powołany ekspert, który wyda opinię niezależnie od Sejmu, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych czy Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi. Bezstronny ekspert powinien przeanalizować sytuację. Osoba mająca wy-obrażenie o omawianej sprawie musiała zdawać sobie sprawę z faktu, że wspomniany system nie mógł zacząć funkcjonować od 1 stycznia. Niemniej jednak niektórzy zapewniali nas, że jest to możliwe. Przypominam, że w połowie roku podjęliśmy działania zmierzające do przyspieszenia prac nad omawianą ustawą między innymi po to, aby wcześniej zakończone zostały prace nad systemem informatycznym.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PoselStefanMacner">Chciałbym przypomnieć, że w trakcie posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej, które odbyło się 8 lipca ubiegłego roku zastanawialiśmy się, jakie będzie źródło pokrycia luki w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wynikającej z konieczności przekazywania od 1 stycznia pieniędzy do drugiego filara. Uzyskaliśmy odpowiedź, że od września pieniądze będą gromadzone na specjalnym koncie. Zgodnie z przedstawionymi informacjami zakładano, że w planie prywatyzacyjnym na realizację reformy zostanie zabezpieczona kwota 4.700 mln złotych. Na wspomnianym posiedzeniu usłyszeliśmy następującą wypo-wiedź: "Minister skarbu państwa, w porozumieniu z ministrem pracy i polityki socjalnej oraz ministrem finansów wyodrębnił specjalne konto, na którym od września będą gromadzone środki na reformę ubezpieczeń społecznych". Zwracam uwagę, że nikt nie miał prawa wyodrębnić takiego konta. W stenogramie z posiedzenia jest również następujące stwierdzenie: "Jeżeli reformę realizujemy od 1 stycznia, to do tego dnia powinny być przekazane pieniądze. Z naszych obliczeń wynika, że w styczniu potrzebne jest 400 mln złotych, w lutym - 300 mln złotych i 350 mln złotych w marcu. W zasadzie mogę oświadczyć, że środki na realizację reformy w 1999 roku są zabezpieczone. Dnia 1 stycznia 1999 roku na specjalnie wydzielonym koncie powinna się znaleźć kwota 1 mld złotych". Przypominam, że zapytałem, co się stało z wspomnianą kwotą 1 mld złotych. Jeżeli na pierwsze trzy miesiące zabezpieczono tę kwotę, to w jakim celu Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaciągnął pożyczkę na kwotę ponad 700 mln złotych? Jeden z posłów zapytał o kwotę odsetek związanych z wyżej wymienionym zobowiązaniem. Chciałbym dowiedzieć się, kto personalnie odpowiada za to, że w praktyce ilość składek przekazanych do otwartych funduszy emerytalnych nie przekracza 1% należnych składek? Wspomniane stwierdzenie jest kompromitujące. Ludzie powinni wiedzieć, że na ich kontach nie zostały zgromadzone żadne środki.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PoselStefanMacner">Na zakończenie chciałbym zapytać, czy przedstawiciele rządu nie uważają, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi złą politykę kadrową? Zastępowanie ludzi od-powiedzialnych w poprzednim okresie za przygotowania związane z wdrażaniem reformy jest jedną z przyczyn zaistnienia obecnej, kompromitującej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Część z pytań została słusznie skierowana pod moim adresem, niemniej jednak ostatnia z kwestii, o których wspomniał pan poseł Stefan Macner, nie należy do moich kompetencji. Wielokrotnie informowałam posłów w formie pisemnej, iż prowadzenie polityki kadrowej w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych należy do kompetencji prezesa tej instytucji. W odpowiednim czasie mogę przedstawić panu posłowi Stefanowi Macnerowi moją ocenę działań podejmowanych w ramach polityki kadrowej w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Chciałabym ustosunkować się do pytania dotyczącego środków pieniężnych przeka-zywanych do drugiego filara. Informuję, że od ubiegłego roku nic się w tym zakresie nie zmieniło. Pieniądze są przekazywane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do otwartych funduszy emerytalnych. Sejm zabezpieczył na ten cel w ustawie budżetowej kwotę 4 mld złotych. Jeżeli Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazuje pieniądze do otwartych funduszy emerytalnych, wówczas otrzymuje dotację. Problem polega jednak na tym, że środki przekazywane są w bardzo małej kwocie. Zatem środki zostały uruchomione w bardzo małym stopniu. Dlatego też, spotykamy się na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej dotyczącym tego zagadnienia po raz drugi. Szukamy środków zaradczych, które pozwolą rozwiązać powyższy problem. Jest to bardzo niekorzystna sytuacja dla ubezpieczonych, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, otwartych funduszy emerytalnych i całej reformy. Ubywająca składka i rekompensata pochodząca z systemu rekompensacyjnego nie stwarzają zagrożeń w zakresie finansowania systemu. Niepokojące elementy mające wpływ na płynność finansową Zakładu Ubezpieczeń Społecznych są związane z przesunięciem składki oraz z tym, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma wystarczającą płynność przy założonej dotacji.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Wszystkie deklaracje dotyczące terminów były związane z terminem założenia kont indywidualnych. W debacie sejmowej zwróciłam uwagę na fakt, że system informatyczny jest rozbudowywany. Poza tym, system nie mógł należycie funkcjonować już 1 stycznia, gdyż jeszcze wtedy płatnicy nie przekazali deklaracji zgłoszeniowych, a tym samym nie można było wprowadzić danych do systemu. Przypominam, że pod koniec stycznia pracodawcy musieli przesłać deklaracje osób ubezpieczonych do systemu. W kolejności pracodawcy mieli przesłać pierwszą deklarację rozliczeniową. W konsekwencji dopiero w kwietniu zaczęły działać mechanizmy uruchomione na początku roku. Po 30 kwietnia, kiedy to miały zostać założone konta indywidualne, nie podjęto dalszych zaplanowanych działań. Przypominam, że w czerwcu dokonano na wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zmiany rozporządzenia, gdyż okazało się, że zgodnie z określonymi procedurami nie można przetwarzać tak dużego materiału z błędami. Obecnie zdajemy sobie sprawę z faktu zaistnienia określonych barier. Niestety, przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zbyt długo nie informowali resortu o barierach związanych z reformą. Gdyby informacja o wspomnianych przeszkodach została przekazana wcześniej, to być może rozwiązanie przewidujące przekazywanie składek do otwartych funduszy emerytalnych na zasadzie ryczałtu powinno być wprowadzone kilka miesięcy wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Pod koniec kwietnia miały zostać założone konta indywidualne. Pan prezes Adam Kaplica potwierdzi, że konta zostały założone kilka tygodni później. Dzięki procedurze utworzone zostały konta indywidualne, które są narzędziami. Prawdą jest jednak fakt, że wspomniane konta nie zawierają bardzo wielu informacji. Informuję, że w harmo-nogramie przedłożonym członkom Komisji Nadzwyczajnej zawarte jest wyjaśnienie części wątpliwości dotyczącej powyższej kwestii. Analizując zapisy harmonogramu można dowiedzieć się, jakich informacji brakuje na kontach i jakie działania należy w związku z tym podjąć.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">W harmonogramie jest zawarta odpo-wiedź na pytanie sformułowane przez panią posłankę Annę Bańkowską, która chciała dowiedzieć się, w jaki sposób system będzie komunikował się z płatnikami składek w celu korekty błędów i od kiedy będzie to możliwe. Informuję, że system komunikacji zacznie funkcjonować pod koniec sierpnia bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Reasumując harmonogram informuje nas o tym, kiedy jaki element systemu zacznie działać. Oczywiście można sceptycznie potraktować informacje zawarte w tym dokumencie. Informuję, że wspomniany harmonogram podpisał prezes firmy PROKOM, pan Krauze oraz prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, pan Adam Kaplica. W związku z powyższym jest to dokument podany do publicznej wiadomości, którego realizacja może być weryfikowana. Przykładowo na posiedzeniu Komisji, które mogłoby odbyć się pod koniec sierpnia, posłowie będą mogli sprawdzić, czy pierwsze trzy punkty harmonogramu są należycie realizowane. Harmonogram zakłada przyspieszenie procedury przesyłania składek. Pod koniec sierpnia planuje się przesłanie składki w imieniu około 1/4 członków otwartych funduszy emerytalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJanLitynski">Odniosłem wrażenie, że harmonogram jest oficjalnym do-kumentem przedłożonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Po wyjaśnieniach rozumiem jednak, że jest to porozumienie zawarte pomiędzy dwoma prezesami, a zatem Komisja może go potraktować jako ciekawostkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Na dzisiejszym posiedzeniu przedłożyliśmy Komisji oficjalny dokument Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselJanLitynski">Mam wątpliwości dotyczące statusu wspomnianego dokumentu. Komisja nie może ustosunkowywać się do wewnętrznego dokumentu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Harmonogram podpisany przez pana prezesa Krauzego i pana prezesa Adama Kaplicę jest dokumentem wewnętrznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych bądź dokumentem zawartym pomiędzy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych a instytucją usługową.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselJanLitynski">Dla Komisji system informatyczny wdraża Zakład Ubezpieczeń Społecznych i posłów nie interesuje, jakie narzędzia ZUS wykorzystuje w tym celu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Przedłożony dokument jest dokumentem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dodam, że w dniu wczorajszym prezes firmy PROKOM podpisał się pod tym dokumentem, jednocześnie podpisując aneks do umowy z ZUS. Zatem obie strony zobowiązały się do dotrzymania tych terminów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PrezesStanislawAlot">Dodam, że rzeczywiście na pierwszej stronie przedłożonego dokumentu jest zawarte następujące stwierdzenie: "Praktyczna ilość składek przekazywanych do otwartych funduszy emerytalnych nie przekraczała 1% należnych składek na skutek zbyt rygorystycznych przepisów rozporządzenia dotyczącego zasad rozliczania składek do OFE". Wspomniane spostrzeżenie było przyczyną zmiany rozporządzenia. Chcemy przyspieszyć tempo przekazywania składek do otwartych funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PrezesStanislawAlot">Po drugie, nie jest prawdziwe stwierdzenie, że kasy chorych nie otrzymują należnych im środków. Konto powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego jest codziennie opróżniane i codziennie jedna branżowa i 16 regionalnych kas chorych otrzymuje środki im należne według założonego współczynnika. Zgodnie ze stwierdzeniem zawartym w załączniku nr 4 do dnia 20 sierpnia zostaną przekazane dane statystyczne dotyczące opłacania składek na ubezpieczenia zdrowotne. Kolejne punkty harmonogramu, a więc punkt 6, 7 i 8 również dotyczą obsługi informatycznej kas chorych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z członków Komisji Finansów Publicznych chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Cieszy mnie, że powstał harmonogram prac. Wspomniany dokument powinien wyznaczyć datę, po której zostaną rozwiązane omawiane na dzisiejszym posiedzeniu problemy, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie mógł pracować na bieżąco. Niestety, przedłożona deklaracja nie pozwala wyznaczyć wspomnianej daty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PrezesStanislawAlot">Takie informacje są zawarte na 13 stronie przedłożonego dokumentu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Muszę z przykrością stwierdzić, że nie dysponuję stroną nr 13.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoslankaAnnaBankowska">Przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stwierdzili, że zostały założone konta indywidualne. W moim przekonaniu, nie ma potrzeby, aby przedstawiciele ZUS reklamowali reprezentowaną przez siebie instytucję na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej. Konto nie powinno zawierać wyłącznie imienia, nazwiska i numeru PESEL osoby ubezpieczonej. Na koncie indywidualnym powinny być ewidencjonowane składki rzeczywiście przekazane w imieniu każdego ubezpieczonego oraz informacje o składkach należnych.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PoslankaAnnaBankowska">Reasumując, chciałabym dowiedzieć się, od kiedy Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie pracował na bieżąco?</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PoslankaAnnaBankowska">Po drugie, jeżeli dobrze pamiętam, od początku lipca Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest zobowiązany do przekazywania rzeczywistych wpłat na rzecz kas chorych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Nie. Termin został przesunięty do końca roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Na zakończenie, chciałabym ustosunkować się do kwestii przekazywania środków. Mianowicie, do otwartych funduszy emerytalnych przekazano zaledwie 1% składek należnych. Czy pozostałe środki są gdzieś przechowywane? Jeżeli jest to prawda, to chciałabym dowiedzieć się, dlaczego nie została spłacona pożyczka.Proszę, aby przedstawiciele ZUS-u omówili obecną sytuację finansową Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Z informacji, którymi dysponuję, wynika, że do otwartych funduszy emerytalnych mają wpływać co miesiąc zryczałtowane składki w łącznej kwocie 500 mln złotych. Powtarzam, że interesuje mnie, dlaczego do tej pory nie została spłacona pożyczka? Chciałabym również wiedzieć, z jakiego konta pochodziłyby środki, które byłyby przekazywane do otwartych funduszy emerytalnych, gdybyśmy przyjęli w dniu dzisiejszym ustawę, którą omawiał przedwczoraj pan poseł Jan Wyrowiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselStefanMacner">Przypominam, że nie uzyskałem odpowiedzi na jedno z podstawowych pytań sformułowanych przeze mnie na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselJanLitynski">Proszę o powtórzenie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselStefanMacner">Przedstawiłem zagadnienie w kontekście dokumentów prezentowanych w roku ubiegłym i w roku bieżącym. Wykazałem, że na początku roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien dysponować kwotą 1 mld złotych. Dodatkowo ZUS powinien dysponować środkami przekazywanymi w ramach składek. Przypominam, że wspomniałem również o kwestii polityki kadrowej prowadzonej w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselJanLitynski">Zwracam uwagę, że pani minister Ewa Lewicka udzieliła bardzo precyzyjnej odpowiedzi na pytanie dotyczące polityki kadrowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#SekretarzstanuEwaLewicka">Ponownie wyjaśnię wątpliwości dotyczące wspomnianej kwoty 1 mld złotych. W ustawie budżetowej zabezpieczono kwotę 4 mld złotych, która może być wykorzystana tylko i wyłącznie jako rekompensata za składkę przekazywaną do drugiego filara. Dlaczego więc Zakład Ubezpieczeń Społecznych miałby dysponować od dnia 1 stycznia kwotą 1 mld złotych, skoro do tej pory do drugiego filara nie są przekazywane składki w zakładanej wielkości. W art. 4 ustawy budżetowej zagwarantowano wspomniane środki Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. ZUS będzie mógł dysponować tymi środkami w chwili, gdy do otwartego funduszu emerytalnego zostaną przekazane składki. Przypominam, że w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są przewidziane dwie dotacje. Pierwszą z nich jest dotacja uzupełniająca przewidziana w roku bieżącym w kwocie 5,6 mld złotych, natomiast drugą jest dotacja celowa związana z przepływem składki w kwocie 4 mld złotych. Obecnie nie ma zatem podstaw, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzyskał dotację uzupełniającą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselJanLitynski">Proszę, aby przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiedzieli na pytania sformułowane przez panią posłankę Annę Bańkowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WiceprezesIreneuszFafara">Informuję, że pieniądze są wykorzystywane na wypłatę bieżących świadczeń emerytalno-rentowych. Środki są gromadzone na nieoprocentowanym rachunku, wówczas gdy w dokumentach występują błędy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Rozumiem, że środki są przechowywane na nieoprocentowanym rachunku, wówczas, gdy w dokumentacji występują błędy. W związku z faktem, że obecnie płatnicy popełniają bardzo wiele błędów w dokumentach, chciałabym dowiedzieć się, jaka kwota została zgromadzona na wspomnianym nieoprocentowanym rachunku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WiceprezesIreneuszFafara">Powtarzam, że pieniądze są wykorzystywane na wypłatę bieżących świadczeń emerytalno-rentowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Zwracam uwagę, że przed chwilą poinformował pan członków Komisji Nadzwyczajnej, że jeżeli w dokumentach występują błędy, wówczas środki są gromadzone na nieoprocentowanym rachunku. Można zatem przypuszczać, że ponieważ obecnie dokumentacja zawiera bardzo wiele błędów, na wspomnianym rachunku została zgromadzona znaczna kwota. Proszę o precyzyjne wyjaśnienie powyższej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WiceprezesIreneuszFafara">Możliwe, że pomyliłem się. Informuję, że ustawa obliguje Zakład Ubezpieczeń Społecznych do przekazywania na nieoprocentowane konto kwot, na które opiewają błędnie wypełnione dokumenty rozliczeniowe dostarczone przez płatników. Wspomniane środki będą przekazywane na nieoprocentowany rachunek założony w Narodowym Banku Polskim dopiero, gdy konta indywidualne będą należycie funkcjonowały i będzie możliwe porównanie wpływających deklaracji rozliczeniowych z informacjami zawartymi w spisie ubezpieczonych. W związku z faktem, że wspomniana baza nie funkcjonuje, środki są wykorzystywane na wypłatę bieżących świadczeń emerytalno-rentowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Pan prezes Adam Kaplica stwierdził przedwczoraj, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych dysponuje informacjami o sposobie płacenia składek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselJanWyrowinski">Pan poseł Stefan Macner przesadził mówiąc, że obecna sytuacja jest kompromitująca. Obecny stan powinniśmy raczej traktować, jako poważny wypadek przy pracy. Na szczęście w skład systemu ubezpieczeń wchodzą instytucje prywatne, które od razu zauważyły zaistniałe trudności. Gdyby wspomniane instytucje nie były elementami składowymi systemu ubezpieczeń, wówczas nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem systemu informatycznego zostałyby wykryte znacznie później.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PoselJanWyrowinski">Po drugie, pan poseł Stefan Macner zapytał, czy powołany został audytor informatyczny. Pan prezes Adam Kaplica, stwierdził, że utworzona została instytucja audytora informatycznego. Chciałbym się dowiedzieć, czy jest to prawda? Jeżeli rzeczywiście audytor podjął już pracę, uważam, że również członkowie Komisji Nadzwyczajnej powinni się zapoznać z jego opinią dotyczącą przyjętej procedury wdrażania systemu.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PoselJanWyrowinski">Po trzecie, czy firma PROKOM przystępując do realizacji systemu informatycznego dysponowała doświadczeniami w zakresie przedsięwzięć tej skali? Czy wykonawca brał pod uwagę doświadczenia zagraniczne, zwłaszcza dotyczące systemu rozliczeń bankowych? Rozumiem, że wspomniany system jest głównym źródłem wszystkich kłopotów.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PoselJanWyrowinski">Oczywiście, trudno sobie wyobrazić, aby system mógł być wdrażany w inny sposób, niż ma to miejsce w chwili obecnej. Uważam jednak, że możliwe było wyodrębnienie pewnych etapów wdrażania. Mam w szczególności na myśli człon związany z otwartymi funduszami emerytalnymi. W tym zakresie można było stworzyć harmonogram, którego realizacja mogłaby rozpocząć się w chwili, gdy istniałaby pewność, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zidentyfikował i skojarzył składki z płatnikiem, a zatem możliwe byłoby przekazanie pieniędzy do otwartych funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PoselJanWyrowinski">W kolejności chciałbym zapytać, jak wygląda współpraca z systemem PESEL, KEP i REGON? Czy wspomniany kontakt odbywa się w czasie bieżącym? Jak pod względem technicznym jest rozwiązana współpraca z wymienionymi bazami?</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#PoselJanWyrowinski">Chciałbym również sformułować pytanie dotyczące kont indywidualnych. Termin konto indywidualne może być rozumiany, jako zbiór informacji, takich jak nazwisko, imię i data urodzenia. Niemniej jednak istotą konta jest fakt, że dane tam zgromadzone są aktualizowane na bieżąco. Zatem, czy 14 mln kont, o których wspomniał pan prezes Adam Kaplica, są to konta rzeczywiście funkcjonujące? Czy dane konto jest na stałe przypisane określonej osobie ubezpieczonej? Czy jeżeli osoba ubezpieczona zmienia pracodawcę, wówczas przydziela się jej inne konto indywidualne, czy też składki są ewidencjonowane wciąż na tym samym koncie?</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#PoselJanWyrowinski">Na zakończenie, chciałbym ustosunkować się do niezmiernie interesującego zagadnienia związanego z harmonogramem. Przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także wykonawca zakładają, że do dnia 31 sierpnia dziennie będzie przetwarzanych 80 tys. dokumentów związanych z obsługą otwartych funduszy emerytalnych. Zatem w skali miesiąca będzie przetwarzanych 2 mln dokumentów. Harmonogram przewiduje również, że na koniec października będzie obsługiwanych 100% członków zarejestrowanych w otwartych funduszach emerytalnych. Czy założenia przedstawione w harmonogramie świadczą, że do końca października zostaną wyeliminowane omawiane problemy? Rozumiem, że od końca października otwarte fundusze emerytalne będą otrzymywały środki należne im zgodnie ze zidentyfikowanymi i skojarzonymi dokumentami. Czy przedstawiony przeze mnie tok rozumowania jest słuszny? Jeżeli jest to prawda, uważam, że należy na to zwrócić uwagę w opinii Komisji. Jeżeli jednak wspo-mniane założenia nie zostaną zrealizowane, wówczas może zaistnieć potrzeba podjęcia określonych decyzji personalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselJanLitynski">Zanim oddam głos przedstawicielom Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, informuję, że prezydium przygotowało projekt stanowiska Komisji w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PoselJanLitynski">"Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących problematyki ubezpieczeń społecznych przyjmuje do wiadomości harmonogram prac nad systemem informatycznym przedłożonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w dniu 24 lipca 1999 roku.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PoselJanLitynski">Komisja stwierdza, że realizacja harmonogramu będzie próbą częściowego naprawienia skutków opóźnień wynikłych z przyjęcia nierealistycznych terminów wdrażania systemu. Komisja była wielokrotnie wprowadzana w błąd zapewnieniami o możliwej realizacji systemu informatycznego ZUS w terminach proponowanych w ustawach. Dlatego też, pierwsze posiedzenie Komisji poświęcone sposobowi realizacji harmonogramu odbędzie się w pierwszym tygodniu września bieżącego roku. Komisja uważa, że w przypadku wystą-pienia opóźnień powinny zostać daleko idące wnioski organizacyjne i personalne".</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PoselJanLitynski">Proszę, aby członkowie Komisji Nadzwyczajnej ustosunkowali się w dalszej części posiedzenia do powyższego projektu stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrezesStanislawAlot">Po pierwsze, nie tylko otwarte fundusze emerytalne zajęły się kwestią składek. Informuję, że organizując konferencje prasowe stwierdziłem początkowo, że cieszy mnie fakt, iż przekazana została pierwsza składka, następnie wyraziłem ubolewanie ze względu na fakt, że przekazano zbyt mało środków, w kolejności ucieszył mnie fakt, że przyjęte zostało rozporządzenie, w wyniku czego przekazano więcej środków, a następnie znowu zmartwił mnie fakt, że w rzeczywistości przekazano zbyt mało środków, bo zaledwie ponad 50 mln złotych. Reasumując zwracam, uwagę, że nie tylko otwarte fundusze emerytalne analizowały tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PrezesStanislawAlot">W kolejności pan prezes Adam Kaplica udzieli odpowiedzi na pytania dotyczące ws-półpracy z bazami REGON, KEP i PESEL oraz wyjaśni, jakie dane zostały zapisane na kontach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WiceprezesAdamKaplica">Po pierwsze, chciałbym sprostować, że kłopoty zaistniałe w ramach systemu bankowego nie są kłopotami firmy PROKOM.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselJanWyrowinski">Zapytałem, czy nie można było przewidzieć na podstawie doświadczeń innych krajów, w których przeprowadzono podobne reformy, że źródłem błędów będzie również system bankowy.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PoselJanWyrowinski">Jestem informatykiem i wiem, że przystępując do projektowania takiego systemu należy zidentyfikować źródła potencjalnych zagrożeń. Zdaję sobie sprawę z faktu, że wiele zagadnień ma charakter pionierski, ale generalnie należało przewidzieć, że źródłem problemów może być również system bankowy, chociażby ze względu na stopień wdrożenia systemów informatycznych w polskich bankach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WiceprezesAdamKaplica">Fakt wystąpienia problemów związanych z przekazem dokumentów w formie elektronicznej przez banki zaskoczył nas wszystkich. Przypuszczam że nie spodziewały się tego nawet same banki. Zwracam uwagę, że międzybankowy system rozliczeń elektronicznych funkcjonuje od 1992 roku. Dodam, że w skali Europy jest to bardzo dobry system. Okazało się jednak, że mimo 8-krotnego zwiększenia prze-pustowości komputera przekazywanie dokumentów na większą skalę okazało się problematyczne.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WiceprezesAdamKaplica">W kolejności udzielę odpowiedzi na pytania dotyczące baz REGON, KEP i PESEL. Baza informatyczna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych obejmuje wymienione trzy rejestry w zakresie niezbędnym dla potrzeb identyfikacji. Oznacza to, że w bazie nie zostały uwzględnione dane adresowe zgromadzone we wspomnianych rejestrach. Przykładowo baza ZUS-u obejmuje pełny rejestr PESEL i REGON, ale przy tym obejmuje zaledwie 400 tys. spośród 1 mln podmiotów gospodarczych, które powinny płacić podatki i 12 mln na co najmniej 21 mln identyfikatorów osób indywidualnych opłacających podatki.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WiceprezesAdamKaplica">Wyjaśnię teraz krótko, jaki przyjęliśmy sposób kontaktowania się. Otrzymaliśmy pełne bazy danych, choć nie w każdym przypadku, które co miesiąc mają być aktualizowane i uzgadniane raz w ciągu roku. Uzgodnienie ma polegać na sprawdzeniu, czy przyrosty odnotowane w ciągu roku pokrywają się ze stanem bazy danych na koniec roku. Natomiast informuję, że możliwości realizacyjne wymienionych rejestrów są dość ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WiceprezesAdamKaplica">Odniosę się teraz do pytania dotyczącego elementów składowych konta. Informuję, że konto zawiera identyfikator konta, związany jednoznacznie ze wszystkimi danymi iden-tyfikacyjnymi, które napłyną z różnych źródeł. Oznacza to, że jeśli jakaś osoba jest zatrudniona u dwóch pracodawców, to dysponujemy danymi wspomnianej osoby zgłoszonymi przez obu pracodawców. Dodatkowo konto zawiera również dane identyfikacyjne wspomnianej osoby, przekazane z otwartych funduszy emerytalnych. Kolejną częścią składową są wszystkie dane o dokumentach zakwalifikowanych na dane konto oraz informacje o środkach przekazanych do otwartych funduszy emerytalnych i do kas chorych. Dodam, że obecnie informacje o bieżącym stanie konta są bardzo ograniczone, albowiem praktycznie dopiero tydzień temu otrzymaliśmy z Narodowego Banku Polskiego dane obejmujące okres pierwszych czterech miesięcy funkcjonowania reformy, a konkretnie okres od 1 stycznia do 28 kwietnia. Niestety, okazało się, że przekazane dane nie są kompletne. Uzyskaliśmy jednak szereg danych, które umożliwią stopniowe nadrabianie zaległości i rozliczenie składek napływających w pierwszych czterech miesiącach do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselJanLitynski">W kolejności głos zabiorą: pan poseł Maciej Manicki oraz pani posłanka Ewa Tomaszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselJanWyrowinski">Nie uzyskałem odpowiedzi na pytanie dotyczące audytora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WiceprezesAdamKaplica">Chcemy powołać takiego audytora i dlatego przygotowujemy założenia dla audytu. Problem polega jednak na tym, że stworzenie wspomnianych założeń jest dość skomplikowane. Wyjaśniam, że zwykły audyt informatyczny polega na porównaniu projektu z realizacją i dokonaniu oceny, czy projekt został zrealizowany. Tymczasem w omawianym przypadku założenia ulegają dynamicznym zmianom i w konsekwencji projekt jest modyfikowany w trakcie jego realizacji. Z taką sytuacją audytor spotyka się bardzo rzadko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselMaciejManicki">W pierwszej kolejności chciałbym odnieść się do odpo-wiedzi udzielonych na sformułowane przeze mnie w trakcie dzisiejszego posiedzenia pytania.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselMaciejManicki">Nie zapytałem, czy stanowisko Zakładu Ubezpieczeń Społecznych różniło się od stanowiska ministerstwa w sprawie treści rozporządzenia wydanego w grudniu. Wspo-mniany akt prawny był "gniotem", który spowodował poważne perturbacje. Na pytanie dotyczące dostosowania organizacyjnego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych uzyskałem odpowiedź, zgodnie z którą rada nadzorcza zaopiniowała projekt statutu. Niestety, nie uzyskałem informacji o tym, czy statut został przyjęty, czy też nie. Przypominam, że na mój wniosek przepisy umożliwiające nadanie statutu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych weszły w życie po upływie 14 dni od daty ogłoszenia ustawy, czyli jeszcze w ubiegłym roku. Minęło zatem ponad 8 miesięcy, a wciąż nie istnieją podstawowe dokumenty regulujące funkcjonowanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PoselMaciejManicki">Odniosę się teraz do odpowiedzi na pytanie dotyczące faktu nieprzekazania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych informacji. W kontekście dzisiejszej dyskusji muszę stwierdzić, że co najmniej trzy przepisy ustawy nie są realizowane. Mam przede wszystkim na myśli art. 19 ust. 4, który nakłada na Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązek natychmiastowego poinformowania płatników składek, a za ich pośrednictwem osoby, która osiągnęła kwotę stanowiącą 30-krotność przeciętnego wynagrodzenia, o tym fakcie. Nie jest przestrzegany również art. 50 ust. 4 w brzmieniu: "Dane, o których mowa w ust. 3 udostępnia się także na wniosek osób fizycznych i płatników składek". Wspomniany przepis dotyczy danych zawartych na kontach. Wśród tych przepisów chciałbym również wspomnieć o art. 40 ust. 5, który jeszcze nie może być nie przestrzegany, ale istnieje obawa, że będzie to się działo w przyszłości. Wspomniany przepis ma następującą redakcję: "W przypadku, gdy Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdzi, że od 6 miesięcy składka na ubezpieczenie emerytalne nie jest opłacana lub opłacana w wysokości niższej od należnej, powinien niezwłocznie zawiadomić ubezpieczonego". Zwracam uwagę, że wiele zakładów pracy, nie wyłączając kopalni, nie płaci składek. Wspo-mniany fakt ma wpływ na waloryzację składek przekazywanych na konto.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PoselMaciejManicki">W tym kontekście informuję, że pani minister Ewa Lewicka w trakcie trzeciego dnia 48 posiedzenia Sejmu, a konkretnie 28 kwietnia, popełniła czyn, za który przykładowo w Stanach Zjednoczonych można pójść do więzienia. Pani minister Ewa Lewicka stwierdziła: "System kont indywidualnych i zapisów na naszym koncie jest ważny, dlatego że składka powinna popłynąć za konkretnych ludzi do konkretnych, wybranych otwartych funduszy emerytalnych. Pierwsza składka za konkretne osoby musi płynąć najwcześniej 13 maja tego roku, bo to jest pierwszy termin płatności składek. Następne są terminami związanymi z wpływaniem składek do ZUS i te składki będą wpływały do otwartych funduszy emerytalnych". W dalszej części wystąpienia pani minister Ewa Lewicka omówiła wyjątki od reguły związanej z błędami w ewidencji, a następnie stwierdziła: "ZUS wedle wiedzy na dzień dzisiejszy jest gotów do wykonania tej operacji". Zwracam uwagę, że byliśmy wprowadzani w błąd nie tylko w grudniu, ale również w kwietniu i podejrzewam, że było to świadome działanie.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#PoselMaciejManicki">Jeżeli przeanalizujemy dotacje przewidziane w budżecie państwa dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zauważymy, że wiązały się one ze zmianami przyjętymi w przepisach regulujących funkcjonowanie tego systemu. W moim przekonaniu dwa czynniki mają wpływ na nierytmiczne przekazywanie i wydatkowanie środków w 1999 roku. Po pierwsze, mam na myśli warunek 30-krotności. Wspomniane zjawisko nie miało jednak prawa wystąpić w pierwszym półroczu w skali mającej istotne znaczenie. Drugi z czynników, jakim jest problem związany z transferem środków do otwartych funduszy emerytalnych, nie powinien wystąpić w przyszłych latach. Zjawisko to wystąpiło jednak w pierwszym półroczu w marginalnym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#PoselMaciejManicki">Zwracam uwagę posłów na wykorzystanie środków finansowych pochodzących z budżetu państwa, a zasilających Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W tym kontekście mam poważne obawy, czy pod koniec roku nie wystąpią problemy związane z płynnością, których konsekwencją mogą być trudności z terminową regulacją należności wobec emerytów i rencistów. Dane o kwotach wydanych z budżetu, przedkładane posłom co miesiąc w formie informacji o wykonaniu deficytu budżetowego, trzeba skorygować co najmniej o kwotę 700 mln złotych uzyskaną w ramach wciąż nie spłaconego kredytu bankowego. Nie jest prawdą, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykorzystał 55% jednej z dotacji. ZUS wykorzystał znacznie więcej środków, gdyż konieczne będzie oddanie wspomnianej kwoty 730 mln złotych powiększonej o 33 mln złotych odsetek. Jeżeli zatem szczegółowo przeanalizujemy wspomniane zjawisko, dojdziemy do wniosku, że obecny stan wydaje się niepokojący.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#PoselMaciejManicki">W powyższym kontekście, chciałbym dowiedzieć się, jaka jest ściągalność składek. Proszę również o omówienie kwestii związanych z egzekucją należności przeterminowanych. Czy obecnie są zawierane układy ratalne dotyczące należności za rok 1999?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselJanLitynski">Zanim podejmiemy decyzję, oddam głos pani posłance Ewie Tomaszewskiej, a następnie poproszę przedstawiciela Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o udzielenie odpowiedzi na pytania sformułowane przez pana posła Macieja Manickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoslankaEwaTomaszewska">Moja wypowiedź będzie dotyczyła kwestii poruszonej przez pana posła Macieja Manickiego. W harmonogramie nie został zapisany termin uruchomienia mechanizmu dotyczącego wspomnianej 30-krotności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PrezesStanislawAlot">Informacje dla osób, które spełniły warunek 30-krotności oraz informacje dla osób ubezpieczonych, których konta nie zostały uzupełnione, zostaną przesłane w terminie zawartym w pozycji nr 1 harmonogramu z załącznika nr 4. Wówczas możliwy będzie masowy wydruk informacji.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PrezesStanislawAlot">Dane dotyczące zmian w stanach kont między 1 stycznia a 23 kwietnia zostały przekazane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dopiero 19 lipca. Wcześniej nie mogliśmy uzupełnić wspomnianych kont, gdyż nie dysponowaliśmy żadnymi danymi w tym zakresie. Oznacza to, że w styczniu, lutym, marcu lub kwietniu nie dysponowaliśmy podstawowymi danymi z systemu bankowego, aby poinformować daną osobę o fakcie przekroczenia 30-krotności. Zatem powtarzam, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie mógł rozwiązać wspomnianego problemu. Od 19 lipca dane za okres od 1 stycznia do 23 kwietnia są wprowadzane na konta. Wciąż oczekujemy na uzupełnienie brakujących informacji. Po uzupełnieniu wszystkich danych będziemy mogli przekazać wspomniane informacje osobom ubezpieczonym. Wcześniej nie byliśmy w stanie tego uczynić. Wina nie tkwi jednak po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PrezesStanislawAlot">Na pytanie dotyczące ściągalności składek odpowie pan prezes Ireneusz Fąfara.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WiceprezesIreneuszFafara">W pierwszej kolejności ustosunkuję się do ostatniego z pytań sformułowanych przez pana posła Macieja Manickiego, dotyczącego układów ratalnych.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WiceprezesIreneuszFafara">W 1990 roku na poziomie centralnym nie zostały zawarte żadne układy ratalne. Oddziały mają wprawdzie prawo do zawierania wspomnianych układów, chociaż w rzeczywistości ich możliwości zostały ograniczone do trzymiesięcznego okresu. Oznacza to, że wykorzystujemy zapis ustawowy pozwalający jedynie przedłużać termin płatności składek na ubezpieczenia społeczne niektórym pracodawcom. Od maja, gdy kopalnie zaczęły mieć kłopoty w zakresie płatności składek na ubezpieczenia społeczne, przedłużamy termin płatności wspomnianych składek w części płaconej przez pracodawców o maksymalnie 12 dni, pobierając przy tym opłatę prolongacyjną, stanowiącą przychód Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#WiceprezesIreneuszFafara">Niestety, w dniu dzisiejszym nie jestem w stanie określić wskaźnika ściągalności bieżących składek. Dane dotyczące zaległych płatności bieżących, które otrzymaliśmy 19 lipca z Narodowego Banku Polskiego nie pozwalają na podanie wiarygodnej wysokości wskaźnika ściągalności składek.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#WiceprezesIreneuszFafara">Trzecie z pytań sformułowanych przez pana posła Macieja Manickiego dotyczyło egzekucji. W chwili obecnej służby dochodów i rozliczeń zajmują się przede wszystkim egzekucją należności, z którymi płatnicy zalegali na dzień 31 grudnia 1998 roku. W związku z faktem, że dysponujemy pierwszymi wydrukami niektórych oddziałów dotyczącymi zaległości bieżących za kwiecień, służby dochodów i rozliczeń oraz służby generalnego inspektora kontroli płatności składek rozpoczęły kontrolę bieżącą w ubiegłym tygodniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselJanLitynski">Rozumiem, że nie można dokładnie określić wskaźnika ściągalności. W moim przekonaniu, można jednak określić, jaki jest wskaźnik ściągalności w stosunku do planu finansowego. Należy porównać rzeczywiste i zakładane wpływy środków pieniężnych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WiceprezesIreneuszFafara">Zwracam jednak uwagę, że aby dysponować pełną informacją w zakresie ściągalności składek, musimy mieć informacje o pewnej części płatności, które realizują przedsiębiorcy. Analizując pierwsze z uzyskanych raportów mogę stwierdzić, że w chwili obecnej, przy założeniu 5%-owej skali błędu, wskaźnik ściągalności przekracza poziom 90%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselMaciejManicki">W chwili obecnej nie dysponuję stosownymi aktami prawnymi, ale informuję, że zaniepokoił mnie jeden fakt i proszę o wyjaśnienie tej wątpliwości. Mianowicie, czy konsekwencją wspomnianego braku informacji nie będzie nie wykonanie przepisu o waloryzacji środków zarejestrowanych na kontach? Przypominam, że przyjęliśmy dość dziwny wskaźnik, którego poziom wiąże się ze wskaźnikiem inflacji i sumą wpływów na fundusz. Chciałbym również dowiedzieć się, kiedy miała zostać przeprowadzona pierwsza waloryzacja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WiceprezesIreneuszFafara">Za chwilę sprawdzę, jaki jest termin przeprowadzenia pierwszej waloryzacji. Dodam, że nie spowoduje to konsekwencji, o których wspomniał pan poseł Maciej Manicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselJanLitynski">Proponuję, aby wspomniane zagadnienia rozpatrzyć we wrześniu.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z członków Komisji Nadzwyczajnej chciałby zgłosić uwagi w sprawie projektu stanowiska?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoslankaAnnaBankowska">Proszę o ponowne przytoczenie brzmienia projektu stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselJanLitynski">Projekt stanowiska ma następującą redakcję:</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PoselJanLitynski">"Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących problematyki ubezpieczeń społecznych przyjmuje do wiadomości harmonogram prac nad systemem informatycznym przedłożonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w dniu 24 lipca.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PoselJanLitynski">Komisja stwierdza, że realizacja harmonogramu będzie próbą częściowego naprawienia skutków opóźnień wynikłych z przyjęcia nierealistycznych terminów wdrażania systemu. Komisja była wielokrotnie wprowadzana w błąd zapewnieniami o możliwej realizacji systemu informatycznego ZUS w terminach proponowanych w ustawach. Dlatego też, pierwsze posiedzenie Komisji poświęcone sposobowi realizacji harmonogramu odbędzie się w pierwszym tygodniu września bieżącego roku. Komisja uważa, że w przypadku wystąpienia opóźnień powinny zostać daleko idące wnioski organizacyjne i personalne".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PrezesStanislawAlot">Zwracam uwagę, że przekazywane informacje wynikały z ówczesnego stanu wiedzy. Nie wprowadzaliśmy celowo i wielokrotnie Komisji w błąd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselJanLitynski">W projekcie stanowiska nie stwierdzamy, że Komisja była celowo wprowadzana w błąd. Zdanie dotyczące wspomnianej kwestii ma następującą redakcję: "Komisja była wielokrotnie wprowadzana w błąd zapewnieniami o możliwej realizacji systemu informatycznego ZUS w terminach proponowanych w ustawach".</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z członków Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących problematyki ubezpieczeń społecznych jest przeciwny przyjęciu stanowiska w zaproponowanym powyżej brzmieniu? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PoselJanLitynski">Stwierdzam, że Komisja przyjęła stanowisko i postanowiła przekazać je prezesowi Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#PoselJanLitynski">Zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>