PPC / ppc

text_structure.xml 598 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Jan Król, Stanisław Zając, Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Irenę Marię Nowacką oraz panów posłów: Andrzeja Folwarcznego, Jerzego Jankowskiego i Andrzeja Zapałowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie: Andrzej Folwarczny i Jerzy Jankowski.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie: Andrzej Folwarczny i Andrzej Zapałowski.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">Protokół 45 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">Wysoka Izbo! Przypominam, że Sejm przeniósł na obecne posiedzenie głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o kinematografii oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 864.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszalek">W związku z tym podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o nowy punkt 1 obejmujący to głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszalek">Informuję, że Komisja Transportu i Łączności przedłożyła sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o warunkach wykonywania międzynarodowego transportu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszalek">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 989.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszalek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 50 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszalek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszalek">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisja Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji przedłożyły dodatkowe sprawozdanie o poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszalek">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 872-A.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie trzeciego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszalek">Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ustroju m.st. Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszalek">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 978.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszalek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszalek">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdanie o projektach ustaw - poselskim i komisyjnym - o zmianie ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszalek">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 976.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszalek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszalek">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła projekt uchwały w sprawie realizacji polityki kulturalnej państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszalek">Projekt ten został paniom posłankom i panom posłom doręczony w druku nr 974.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie pierwszego czytania tego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Marszalek">Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisja Zdrowia przedłożyły sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszalek">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 980.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszalek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 50 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#Marszalek">Informuję, że mając na uwadze spodziewane przedłożenie przez komisje sprawozdania o trzech poselskich projektach ustaw dotyczących trybu postępowania w sprawie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej, podjąłem decyzję, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowego punktu 11, obejmującego sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o trybie postępowania w sprawie inicjatywy ustawodawczej obywateli.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#Marszalek">Informuję również, że w związku z tym, że wpłynęły dwa kolejne projekty ustaw dotyczących ograniczenia dochodów osób pełniących funkcje publiczne, a inne inicjatywy ustawodawcze w tej samej sprawie są zapowiadane, podjąłem decyzję, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowego punktu 12, obejmującego pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#Marszalek">Do sprawy tej powrócimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził debaty krótkie:</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#Marszalek">nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#Marszalek">- o ratyfikacji umów między państwami-stronami Traktatu Północnoatlantyckiego,</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#Marszalek">w pierwszych czytaniach projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#Marszalek">- o mniejszościach narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#Marszalek">- o zmianie ustaw dotyczących pracowniczych programów emerytalnych i funduszy emerytalnych oraz o zakładach emerytalnych,</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#Marszalek">a także w łącznej dyskusji nad informacją rządu na temat polityki kulturalnej państwa oraz projektu uchwały w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm wysłuchał 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusji nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi finansów, a także 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad sprawozdaniami o projektach ustaw dotyczących:</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#Marszalek">- ustroju Warszawy,</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#Marszalek">- ochrony przeciwpożarowej,</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#Marszalek">- dodatkowych opłat celnych na towary rolne,</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#Marszalek">- podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego,</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#Marszalek">a także w dyskusji nad sprawozdaniem komisji o projekcie nowelizacji regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#Marszalek">Za chwilę przystąpimy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-2.61" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi finansów.</u>
          <u xml:id="u-2.62" who="#Marszalek">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.63" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy,</u>
          <u xml:id="u-2.64" who="#Marszalek">- dotyczących ochrony przeciwpożarowej,</u>
          <u xml:id="u-2.65" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne.</u>
          <u xml:id="u-2.66" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie nowelizacji ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej.</u>
          <u xml:id="u-2.67" who="#Marszalek">Ostatnimi punktami rozpatrywanymi w dniu dzisiejszym będą sprawozdania komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.68" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym;</u>
          <u xml:id="u-2.69" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o finansach publicznych;</u>
          <u xml:id="u-2.70" who="#Marszalek">- o ratyfikacji umów między państwami-stronami Traktatu Północnoatlantyckiego;</u>
          <u xml:id="u-2.71" who="#Marszalek">- o poprawkach Senatu do ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-2.72" who="#Marszalek">Jutro po głosowaniach nad punktami rozpatrzonymi dzisiaj przeprowadzimy trzecie czytanie projektu nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.73" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie nowelizacji ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.74" who="#Marszalek">W dalszej kolejności przystąpimy do pierwszego czytania projektu ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.75" who="#Marszalek">Rozpatrywanie pytań w sprawach bieżących i interpelacji rozpoczniemy bezpośrednio po zakończeniu przerwy, to jest o godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-2.76" who="#Marszalek">W godzinach wieczornych rozpatrzymy jeszcze sprawozdania komisji: o projekcie nowelizacji regulaminu Sejmu oraz o stanowisku Senatu w sprawie nowelizacji ustawy o warunkach wykonywania międzynarodowego transportu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-2.77" who="#Marszalek">W piątek rano, po głosowaniach, rozpatrzymy informację rządu na temat polityki kulturalnej państwa łącznie z pierwszym czytaniem projektu uchwały w sprawie realizacji tej polityki.</u>
          <u xml:id="u-2.78" who="#Marszalek">Następnie przystąpimy do pierwszych czytań projektów ustaw dotyczących pracowniczych programów emerytalnych i funduszy emerytalnych oraz o zakładach emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-2.79" who="#Marszalek">Ostatnim punktem porządku dziennego rozpatrywanym w piątek będzie sprawozdanie komisji o pilnym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy ramowej między Rzecząpospolitą Polską a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym.</u>
          <u xml:id="u-2.80" who="#Marszalek">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy: o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Australią o ekstradycji.</u>
          <u xml:id="u-2.81" who="#Marszalek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPoselAndrzejFolwarczny">W dniu dzisiejszym, za zgodą marszałka Sejmu, odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPoselAndrzejFolwarczny">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 12.30;</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPoselAndrzejFolwarczny">- Polityki Społecznej - o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPoselAndrzejFolwarczny">- Kultury Fizycznej i Turystyki - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPoselAndrzejFolwarczny">- Nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPoselAndrzejFolwarczny">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących spółdzielczości mieszkaniowej - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPoselAndrzejFolwarczny">- Małych i Średnich Przedsiębiorstw - o godz. 17.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1 porządku dziennego: Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o kinematografii oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 864).</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszalek">Sejm na poprzednim posiedzeniu wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana posła Tomasza Wełnickiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszalek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszalek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o kinematografii oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 864, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszalek">Głosowało 413 posłów. Za - 152, przeciw - 244, wstrzymało się 17.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszalek">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o kinematografii oraz o zmianie niektórych innych ustaw do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi finansów panu Leszkowi Balcerowiczowi (druki nr 929 i 977).</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Jarosława Kalinowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJaroslawKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu 80 posłów z czterech klubów i kół parlamentarnych pragnę przedstawić i uzasadnić wniosek o wyrażenie wotum nieufności panu Leszkowi Balcerowiczowi, wicepremierowi, ministrowi finansów, przewodniczącemu Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wniosek nasz jest protestem przeciwko polityce pana Balcerowicza, który kieruje sprawami ekonomicznymi kraju, czyli odpowiada za jego rozwój gospodarczy i społeczny. Ponosi więc również odpowiedzialność za coraz bardziej widoczne i odczuwalne pogarszanie się sytuacji ekonomicznej w Polsce i warunków życia milionów Polaków. Jak wykazały badania CBOS, przeprowadzone na początku 1999 r., aż 7%, to jest ok. 2,7 mln obywateli naszego kraju żyje bardzo biednie, na skraju minimum biologicznego, a 36%, czyli ponad 14 mln, żyje bardzo skromne i musi ograniczać wydatki na żywność i ochronę zdrowia. Do grupy tej należą emeryci i renciści, pracownicy sfery budżetowej oraz ogromna rzesza rolników. W naszej ojczyźnie systematycznie rozszerza się sfera ubóstwa. Obecnie tylko 6%, czyli 2,4 mln mieszkańców kraju ocenia swą sytuację materialną jako dobrą, a zaledwie 1%, czyli 400 tys., jako bardzo dobrą. Z pewnością wśród tych ostatnich można znaleźć gorliwych zwolenników polityki pana Balcerowicza. Inni myślą wręcz przeciwnie. Tak niskich notowań nie miał żaden rząd po 1989 r. Zdecydowanie pozytywnie ocenia go zaledwie 1% obywateli, natomiast 2/3 Polaków odczuwa głębokie rozczarowanie jego polityką.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wyrazem niezadowolenia z takiej polityki gospodarczej były i są strajki i demonstracje pracowników różnych dogorywających branż polskiego przemysłu, a także lekarzy, pielęgniarek, nauczycieli. Wszystkie protesty łączą się pod jednym sztandarem, na którym jest napisane: Balcerowicz musi odejść.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PoselJaroslawKalinowski"> I nie jest ważne, która grupa społeczna strajkuje czy występuje razem, czy oddzielnie. Ich cel jest ten sam.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PoselJaroslawKalinowski">Rolnicy najbardziej masowo domagają się odejścia pana Leszka Balcerowicza. Ostatnie demonstracje chłopskie to obrona żywotnych interesów ogromnej rzeszy mieszkańców wsi stanowiących prawie 40% narodu. To nieprawda, że drogi blokowali terroryści i chuligani. Robili to uczciwi ludzie, pracowici rolnicy, ojcowie rodzin, które wskutek obecnej polityki gospodarczej pogrążają się w coraz większej biedzie, bez nadziei na lepsze jutro.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PoselJaroslawKalinowski">Nasz wniosek o wyrażenie wotum nieufności wicepremierowi Leszkowi Balcerowiczowi jest więc wyartykułowaniem z trybuny parlamentarnej tego, co myślą i mówią miliony Polaków. Ostatnie badania opinii publicznej wykazały niespotykaną przedtem zgodność poglądów społeczeństwa. Aż 92% Polaków uznało protesty chłopskie za słuszne i uzasadnione. Tak wielkiego zrozumienia wieś polska jeszcze nigdy nie miała. Chciałbym przy tej okazji gorąco podziękować mieszkańcom miast za udzielone nam, rolnikom, poparcie. Odczytujemy je także jako wyraz jedności w nieszczęściu wielkiej grupy Polaków, którzy na własnej skórze odczuwają skutki polityki gospodarczej pana wiecepremiera, ministra Balcerowicza. Grupa ta gwałtownie rośnie i będzie się nadal, niestety, rozszerzać, zapowiadają to najnowsze dane statystyczne. W ciągu ostatnich 4 miesięcy spadła o ponad 20% opłacalność produkcji rolnej i w analogiczny sposób zmniejszyły się dochody rodzin rolniczych. Siła nabywcza wynagrodzeń pracowniczych wzrosła w ub. roku znacznie mniej niż w latach ubiegłych, a w styczniu br. nastąpił wręcz spadek płac realnych. Jednocześnie za rządów obecnej koalicji o 400 tys. zwiększyło się bezrobocie. Jak podaje GUS, od 5 miesięcy postępuje spadek produkcji przemysłowej. Po upływie dwóch miesięcy br. wynosi on 6,8%. Wykazały go aż 22 z ogólnej liczby 29 branż przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PoselJaroslawKalinowski">Bardzo ciekawą ocenę obecnej sytuacji gospodarczej przedstawia dzisiejsza ˝Gazeta Wyborcza˝, do lektury której zachęcam. Dane w niej opublikowane świadczą o tym, że - wbrew twierdzeniom rządu - mamy już w Polsce recesję, a to zapowiada dalszy wzrost bezrobocia, produkcję na magazyn, niewypłacalność przedsiębiorstw, czyli prawdziwą degradację ekonomiczną i społeczną.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PoselJaroslawKalinowski">My, posłowie wnioskodawcy, nie wahamy się powiedzieć głośno, że Polska stoi dziś u progu katastrofy. Jako ludowcy, których pan Balcerowicz i jego zwolennicy niejednokrotnie - zwłaszcza za rządu Waldemara Pawlaka - określali mianem hamulcowych, oświadczamy publicznie: tak, hamowaliśmy antyspołeczną i antypolską politykę liberałów i dzięki temu nasza gospodarka jakoś jeszcze trzyma się swej drogi.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PoselJaroslawKalinowski"> Dzisiaj ponownie musimy nacisnąć na hamulec, który zatrzyma złą politykę gospodarczą pana Leszka Balcerowicza, gdyż w przeciwnym razie wszyscy razem, łącznie z jego zwolennikami, stoczymy się do rowu, nie wiadomo jeszcze jak głębokiego. </u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#PoselJaroslawKalinowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Polityka pana Leszka Balcerowicza wywołuje bardzo rozbieżne oceny społeczeństwa i fachowych środowisk, na ogół jednak do głosu dopuszczani są jej zwolennicy. Wszelka krytyka jest tępiona, a sam wicepremier oraz jego poplecznicy przywdziali szaty największych mędrców, którzy mają monopol na formułowanie jedynie słusznych ocen. W obronie tej polityki zwolennicy pana Balcerowicza chcą stworzyć wrażenie, że światowa gospodarka się wali. Jaka jest jednak prawda, jeżeli chodzi o koniunkturę na świecie? Dla Polski najważniejszymi partnerami są kraje Unii Europejskiej. Jak wynika z powszechnie dostępnych danych, w 1998 r. przyrost PKB w Niemczech wyniósł 2,8% i był nieznacznie wyższy niż w poprzednim roku. We Francji wzrósł on o 3,2% i była to dynamika o wiele większa niż rok wcześniej. We Włoszech wzrósł o 1,5% - tyle samo, co w poprzednim roku. Udział tych trzech krajów stanowi 3/4 całego produktu krajowego brutto strefy euro. To praktycznie one decydują o tempie wzrostu całej Unii Europejskiej. W innych krajach tego obszaru również jednak utrzymywała się wysoka dynamika rozwoju: w Hiszpanii - 3,8%, w Holandii - 3,7%, Portugalii - 4%, Irlandii - 7,7% wzrostu. Przedstawione liczby wykazują, że w 1998 r. w krajach Unii Europejskiej nie nastąpiło żadne załamanie tempa rozwoju gospodarczego, wręcz przeciwnie - utrzymała się jego wysoka dynamika. Uzasadnianie nagłego załamania się w Polsce dynamiki wzrostu kryzysem czy recesją w krajach Unii Europejskiej jest więc mijaniem się z prawdą, a używanie takich argumentów to zwykłe nadużycie. Ten, kto to robi, świadomie wprowadza w błąd opinię publiczną.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoki Sejmie! Kolejnym demonem, który - zdaniem pana Balcerowicza - zesłał nieszczęścia na naszą gospodarkę i spowodował załamanie tempa rozwoju, był kryzys rosyjski. Co tymczasem mówią dane? Udział naszego eksportu do Rosji to niespełna 6% całego eksportu. Zmniejszył się on o 2 punkty procentowe w stosunku do roku poprzedniego. Oznacza to spadek przyrostu naszego PKB tylko o 0,3 punktu procentowego. Rzeczywiście, Rosja znajduje się w stanie kryzysu, który zresztą nie był trudny do przewidzenia, ale gospodarka tego kraju jest inna niż nasza: ma inną strukturę, inne rozmiary i problemy społeczne, całkiem inne uwarunkowania. Trudna sytuacja społeczno-gospodarcza Rosji dawała nam jednak szansę szybkiego zwiększenia eksportu żywności. Trzeba było tylko chcieć, a raczej umieć działać tak, jak to robią inne kraje. Trzeba było w porę uruchomić odpowiednie instrumenty finansowe, a faktem jest to, że takie możliwości były. Pokazuje to budżet państwa wykonany w 1998 r. Takie możliwości były.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wskutek wielu zaniedbań utraciliśmy nawet tę część rosyjskiego rynku, gdzie byliśmy obecni. Winę za to ponosi rząd, a przede wszystkim wicepremier, minister finansów, pan Leszek Balcerowicz. Kłopoty naszej gospodarki biorą się więc głównie stąd, że kierownictwo gospodarcze rządu, na skutek neoliberalnego doktrynerstwa, nie potrafiło wykorzystać koniunktury w krajach rozwiniętych i kryzysu w Rosji dla ożywienia polskiej gospodarki. Potrafiły to zrobić Węgry i Czechy, gdzie eksport w ubiegłym roku wzrastał ponad dwukrotnie szybciej niż u nas. Pan Leszek Balcerowicz i jego przyjaciele powinni więc wykazać więcej pokory i solidnie, solidnie przestudiować doświadczenia naszych sojuszników w NATO. Dowiedzą się wtedy jak rozwijać eksport, który jest fundamentem rozwoju każdej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#PoselJaroslawKalinowski">Zamiast poszukiwać środków zaradczych, rząd spierał się o to, o ile zmniejszył się PKB z powodu kryzysu w Rosji. Pan wicepremier przelicytował wszystkich. Stwierdził on, że kryzys w Rosji oraz na świecie spowodował zmniejszenie naszego PKB o 4% i gdyby nie ten powód, to przyrost PKB byłby równie wysoki jak za czasów koalicji SLD-PSL. Takich księżycowych ocen nie sposób traktować poważnie.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoka Izbo! Prognozy rozwoju gospodarki światowej i poszczególnych jej regionów są oczywiście zróżnicowane. Różne ośrodki zagraniczne prezentują mniej lub bardziej pesymistyczne oceny w zależności od tego, jakie im przyświecają cele. U nas szeroko publikuje się jedynie skrajnie pesymistyczne oceny i prognozy koniunktury gospodarczej, które są podpierane twórczo przez zawsze te same, rzekomo niezależne, instytuty. Tymczasem długoterminowe prognozy na lata 2001-2007 przewidują, że światowa gospodarka będzie wzrastała o około 3% rocznie. W krajach Unii Europejskiej tempo wzrostu gospodarczego wyniesie nie mniej niż 2%, co - uwzględniając poziom rozwoju tych krajów - nie jest mało. Na lata następne przewiduje się wyższą nawet dynamikę. Oczywiście nie można wykluczyć okresowych zaburzeń na rynkach finansowych w niektórych regionach świata. Ich sprawcą jest często kapitał spekulacyjny. Nie bez powodu podejmuje się więc w świecie kroki mające na celu zwiększenie nadzoru nad przepływem tego kapitału. Natomiast w mentalności pana Leszka Balcerowicza i jego zwolenników wprowadzenie takiej kontroli byłoby herezją. Dlatego zagraniczny kapitał spekulacyjny swobodnie hula po naszym rynku pieniężnym.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#PoselJaroslawKalinowski"> Ma on niemały wpływ na kurs naszej waluty, a dzięki wysokiej stopie procentowej osiąga wysokie zyski, jakich nie uzyskałby na rynkach Europy Zachodniej, a następnie wyprowadza je z Polski. Tak na marginesie, może któryś z prawdziwie niezależnych instytutów czy ekspertów obliczy wartość dochodu narodowego, który na przykład w pierwszym półroczu ubiegłego roku, bądź w całym 1998 r., z naszego kraju wytransferował zagraniczny kapitał finansowy. Może wtedy dowiemy się czegoś o prawdziwych przyczynach naszych kłopotów gospodarczych i powodach, które miliony ludzi wpędzają w biedę, a tysiące niezadowolonych wyprowadzają na drogi i ulice Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoki Sejmie! Zmorą polskiej gospodarki jest wyjątkowo niski poziom eksportu. Według danych GUS, dotyczących 11 miesiący ubiegłego roku, udział sprzedaży eksportowej w przychodach z całokształtu działalności przedsiębiorstw wyniósł zaledwie 10,3% i obniżył się o pół punktu w stosunku do okresu poprzedniego. Udział eksportu w tworzeniu PKB jest w Polsce dwu, trzykrotnie mniejszy niż w innych, porównywalnych krajach Unii Europejskiej, czy też w Czechach i na Węgrzech. Wskazuje to na skalę naszego opóźnienia, ale również na fakt, że niski udział eksportu w PKB powoduje zmniejszenie wrażliwości naszej gospodarki na dekoniunkturę zewnętrzną. Z danych, które przedstawiłem wyżej, wynika jednoznacznie, że w roku 1998 czynniki zewnętrzne miały bardzo ograniczony wpływ na naszą gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#PoselJaroslawKalinowski">Gdyby rząd interesował się eksportem albo chociaż mu nie przeszkadzał, to zarówno eksport, jak i PKB wzrosłyby w stopniu podobnym jak w latach poprzednich. Słabnące wyniki gospodarcze zafundowaliśmy sobie sami. Dokładniej: są one rezultatem działań wicepremiera Leszka Balcerowicza i jego abstrakcyjnej polityki schładzania gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoki Sejmie! Obejmując swój urząd w końcu 1997 r., wicepremier Balcerowicz obiecywał wyższe tempo rozwoju gospodarczego i szybsze nadrabianie dystansu dzielącego nas od krajów Unii Europejskiej. Wkrótce okazało się, że zamiast rozwoju zafundował nam politykę ograniczania popytu wewnętrznego, czyli schładzania gospodarki. Miało to jednocześnie umocnić finanse publiczne. Zaprojektowana przez pana Balcerowicza koncepcja stała się polityką całego rządu i całej koalicji AWS-UW. Koncepcja ta opiera się na całkowicie błędnych przesłankach teoretycznych, jest oderwana od rzeczywistości naszej gospodarki i prowadzi do zmarnowania szans na poprawę sytuacji materialnej i warunków życia ludności. Na marginesie, w programach wyborczych AWS i Unii Wolności nie tylko nie było ani słowa o hamowaniu rozwoju gospodarki i dochodów realnych, ale przeciwnie, eksponowano przyspieszenie tempa wzrostu i poprawy warunków życia społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoka Izbo! Chłodzenie czy hamowanie dynamiki rozwoju produkcji i wzrostu gospodarczego może mieć wyjątkowo uzasadnienie, kiedy pojawiają się konkretne bariery rozwoju. W Polsce one nie występują. Przy wysokiej dynamice rozwoju wykorzystanie mocy wytwórczych nie przekracza średnio 70%. Nie brakuje nam siły roboczej. Dostępne są surowce krajowe lub zagraniczne. Od strony podaży czynników produkcji możliwa jest więc dynamika PKB w granicach 7%. Tymczasem pan Leszek Balcerowicz, działając w takiej sytuacji, zupełnie bezsensownie narzucił naszej gospodarce ograniczenie popytu na jej produkty. I świadomie, bądź z braku kompetencji, stworzył nową barierę rozwoju. Nic zatem dziwnego, że w wyniku takiej polityki dynamika przyrostu krajowego brutto zmniejszyła się w 1998 r. o dwa punkty procentowe, co oznacza 30% spadek tempa w stosunku do 1997 r. Nastąpiło bardzo ryzykowne załamanie tempa wzrostu naszej gospodarki. Największy wpływ na ten stan rzeczy miał systematyczny spadek produkcji przedsiębiorstw przemysłowych. Warto przypomnieć, iż ostatni raz mieliśmy z nim do czynienia w marcu 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#PoselJaroslawKalinowski">Produkcja krajowa w coraz większym stopniu wypierana jest przez import, w tym import konsumpcyjny. Zaspokaja on już ponad 1/3 całego popytu krajowego. Spadek produkcji krajowej oznacza, iż zmniejsza się stopień wykorzystania potencjału ekonomicznego kraju, kurczą się źródła dochodów budżetowych i zmniejszają możliwości państwa w zakresie finansowania zadań ważnych dla społeczeństwa. Oznacza także spadek zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw i wzrost bezrobocia oraz pogarszanie sytuacji finansowej przedsiębiorstw, dotyczy to zarówno sektora publicznego, jak i prywatnego. Gorsze wyniki finansowe zmniejszyły możliwości rozwojowe przedsiębiorstw i ich zdolność do uzyskania kredytu bankowego. Coraz liczniejsze grupy przedsiębiorstw przemysłu lekkiego, drzewnego czy spożywczego znajdują się na krawędzi niewypłacalności. Pogorszenie wyników finansowych zmniejsza ich szansę na modernizację i restrukturyzację wewnętrzną.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#PoselJaroslawKalinowski">Skutkiem schładzania gospodarki był w 1998 r. znacząco wolniejszy wzrost realnych dochodów gospodarstw domowych. Wstępne dane za styczeń 1999 r. mówią nawet o spadku płac realnych.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoka Izbo! Szczególnie dramatyczne jest pogorszenie sytuacji ekonomicznej rolników. Na skutek dobrego urodzaju i niekontrolowanego napływu towarów rolno-spożywczych z importu w ostatnich czterech miesiącach ubiegłego roku gwałtownie spadły ceny płacone rolnikom i załamała się opłacalność produkcji. Rosły natomiast ceny środków do produkcji rolnej. W 1998 r. relacja cen uzyskiwanych przez rolników do cen płaconych przez nich wynosiła 79%. Oznacza to pogorszenie opłacalności o ponad 20%. Tak silne rozwarcie nożyc cen zagroziło egzystencji setek tysięcy rodzin rolniczych, zwłaszcza tych, które inwestowały przy pomocy kredytu bankowego. Dotyczy to najlepszych gospodarstw rolnych w Polsce. Rodzinom tym zajrzało w oczy widmo bankructwa. Jesienią ub.r., mimo sygnałów płynących także z tej Izby, rząd nie podjął żadnych działań mogących ułatwić eksport produktów zwierzęcych i ograniczyć import mięsa oraz zboża. Za tę pasywność, skutkującą nie tylko biedą rolników ale i pogarszaniem się sytuacji politycznej na wsi polskiej, odpowiada przede wszystkim wicepremier do spraw gospodarczych i minister finansów pan Leszek Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoki Sejmie! Powstaje zasadnicze pytanie: czy przy takich ofiarach gospodarczych, a co ważniejsze, społecznych, realizowany jest cel główny, to jest zmniejszanie importu i ujemnego salda obrotów zagranicznych? Niech przemówią liczby. Według danych GUS, dotyczących 11 miesięcy ub. r., utrzymała się bardzo wysoka dynamika wzrostu importu, wynosząca 13,5%, przy wzroście eksportu zaledwie o 2,2%. Deficyt obrotów towarowych w tym okresie osiągnął kwotę 19,4 mld dolarów, większą o 4,6 w porównaniu z wynikami z 11 miesięcy roku poprzedniego. Gdyby oszacować grudzień, to deficyt ten za cały ubiegły rok przekroczył rekordową sumę 21 mld dolarów, co stanowi już 15% PKB, aż 98% tego deficytu przypada na sektor prywatny.</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#PoselJaroslawKalinowski">Mówiąc o naszym deficycie handlowym, należy pamiętać, że 2/3 jego wartości przypada na kraje Unii Europejskiej. Za 3 kwartały ub. r. kraje tego ugrupowania w obrotach z Polską uzyskały największą nadwyżkę ze wszystkich krajów świata. Osiągnęła ona kwotę 10,6 mld dolarów i stanowiła około 64% nadwyżki Unii Europejskiej w handlu z całym światem. Nasze zakupy w krajach Unii Europejskiej tylko w 55% zostały pokryte ze środków uzyskanych z eksportu do tych krajów. Polska wniosła więc istotny wkład w podtrzymywanie koniunktury w Unii Europejskiej. Nie ma bowiem lepszej pomocy dla gospodarek tych krajów jak udostępnianie im naszego rynku zbytu. My natomiast ponosimy tego dotkliwe koszty gospodarcze i społeczne, w tym na skutek wysokiego bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#PoselJaroslawKalinowski">Przedstawiając te liczby, czy znając je, nie dziwi teraz stwierdzenie wypowiedziane w ub. r. przez ministra finansów Niemiec, pana Theo Waigla, że najlepszą inwestycją Zachodu w Polsce jest pan wicepremier, minister finansów, Leszek Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-5.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.30" who="#PoselJaroslawKalinowski"> Dla nas jest to zdecydowanie zła inwestycja. Gigantyczny deficyt w obrotach z zagranicą oraz dane statystyczne dotyczące eksportu i importu świadczą o klęsce polityki gospodarczej wykreowanej i realizowanej pod kierownictwem wicepremiera. Nie chodzi tu nawet o bezpośrednią odpowiedzialność wicepremiera, bo ona jest oczywista, ale o tragiczne skutki społeczne i gospodarcze jego polityki. Ileż jeszcze wyrzeczeń i dramatów trzeba, by to zostało zrozumiane.</u>
          <u xml:id="u-5.31" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoki Sejmie! Wiele się mówi u nas o sukcesach związanych z napływem kapitału zagranicznego, ale przemilcza się, że 60% tego kapitału to jest zakup akcji i papierów wartościowych. Ten kapitał nie tworzy miejsc pracy, ten kapitał nie podnosi konkurencyjności naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-5.32" who="#PoselJaroslawKalinowski">Trzeba też wiedzieć, że ponad 50% importu inwestycyjnego stanowi inwestowanie w usługi oraz budowa sieci handlowych i supermarketów, a tylko niespełna 5% importu inwestycyjnego dotyczy przemysłu wysokich technologii.</u>
          <u xml:id="u-5.33" who="#PoselJaroslawKalinowski">I trzeba tu zadać pytanie: Gdzie jest polityka inwestycyjno-przemysłowa naszego rządu? Niezależnie od całkowitego braku zainteresowania rządu kontrolą niektórych segmentów importu, którego skala doprowadziła praktycznie do upadku wielu przedsiębiorstw i całych branż, na powstałą sytuację istotny wpływ miała polityka kursowa, która przez utrzymywanie nadwartościowego kursu złotego szczególnie sprzyjała importowi.</u>
          <u xml:id="u-5.34" who="#PoselJaroslawKalinowski">W tym miejscu trzeba jeszcze raz przypomnieć, że za politykę kursową odpowiada rząd. Art. 24 ustawy o Narodowym Banku Polskim stanowi: ˝Narodowy Bank Polski realizuje politykę walutową ustaloną przez Radę Ministrów w porozumieniu z Radą Polityki Pieniężnej. Zasady ustalania kursu złotego w stosunku do walut obcych ustala Rada Ministrów w porozumieniu z Radą Polityki Pieniężnej˝.</u>
          <u xml:id="u-5.35" who="#PoselJaroslawKalinowski">Projekty polityki kursowej i wynikających z niej decyzji Rady Ministrów opracowuje w praktyce Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów pod przewodnictwem pana premiera Leszka Balcerowicza. Skutki tej polityki widoczne są w handlu zagranicznym. Ale nie tylko. Dzięki tej polityce kapitał zagraniczny, zwłaszcza jego część spekulacyjna, wywiera istotny wpływ na wahania kursu złotego. Wahania te podporządkowane są interesom tego kapitału. Dzięki nim możliwe jest osiąganie wielkich zysków.</u>
          <u xml:id="u-5.36" who="#PoselJaroslawKalinowski">Ujemne saldo w obrotach przedsiębiorstw amortyzował częściowo do niedawna drobny handel przygraniczny. Tymczasem w ubiegłym roku rząd wprowadził znaczne utrudnienia dla tego handlu, stosując opłaty za przekroczenie granicy. Dotknęło to szczególnie obywateli państw zza wschodniej granicy. Na efekty nie trzeba było długo czekać. Obroty na polskich targowiskach gwałtownie spadły. Wprowadzenie utrudnień było decyzją szkodliwą dla polskich interesów. Pozbawiło ono możliwości zarobkowania około 300 tys. drobnych kupców i zwiększyło armię bezrobotnych. Właśnie w warunkach trudności gospodarczych krajów wschodnich drobny handel prywatny mógł sobie najlepiej radzić i dostarczać miliardów dewiz.</u>
          <u xml:id="u-5.37" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoka Izbo! Liczby potwierdzają niezbicie, że polityka schładzania gospodarki i ograniczania popytu wewnętrznego nie doprowadziła do zmniejszenia importu i ujemnego salda obrotów handlu zagranicznego. Gdyby sternicy gospodarki wyszli poza proste schematy monetarystyczne i próbowali wgłębić się w rzeczywiste procesy gospodarcze i ich strukturę, to dowiedzieliby się, że główny problem tkwi w imporcie zaopatrzeniowym i dotyczy przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym.</u>
          <u xml:id="u-5.38" who="#PoselJaroslawKalinowski">Przedsiębiorstwa te realizują już ponad połowę całego naszego importu i tworzą około 2/3 całego deficytu w handlu zagranicznym. Działalność tych przedsiębiorstw per saldo zorientowana jest przede wszystkim na sprzedaż zagranicznych towarów na rynku polskim, a prowadzona przez pana Balcerowicza polityka kursowa nie tylko nie przeciwstawia się temu, ale wręcz zachęca do powiększania importu.</u>
          <u xml:id="u-5.39" who="#PoselJaroslawKalinowski">Trudno nie postawić w tym miejscu pytania: Czy premier Balcerowicz i cały rząd wiedzą, jak będzie wyglądała struktura naszej gospodarki za 3 lata? Czy przy obecnych wpływach kapitału zagranicznego i braku własnej polityki inwestycyjnej możliwa będzie ekspansja eksportowa, czy też Polska stanie się tylko rynkiem zbytu? Czy jeszcze na najbliższe lata wystarczy nam majątku narodowego do sprzedaży kapitałowi zagranicznemu i przeznaczenia tych dewiz na dofinansowanie importu?</u>
          <u xml:id="u-5.40" who="#PoselJaroslawKalinowski">Na odpowiedź czekają nie tylko autorzy wniosku, w których imieniu mam zaszczyt przemawiać. Czeka na tę odpowiedź cały parlament i cała Polska.</u>
          <u xml:id="u-5.41" who="#PoselJaroslawKalinowski">Co dalej z tak bardzo ważnymi przedsiębiorstwami jak PZU? Co dalej z cukrowniami, z energetyką? Na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych pan premier ubolewał nad złą sytuacją przemysłu spirytusowego tylko dlatego, że nie jest on jeszcze sprywatyzowany. Panie premierze, jaki wpływ na kondycję przemysłu spirytusowego miała decyzja pańska, pańskiego rządu, o zniesieniu na 2 miesiące w ubiegłym roku cła na importowany do Polski alkohol?</u>
          <u xml:id="u-5.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.43" who="#PoselJaroslawKalinowski"> O ile w związku z tym zmniejszyły się przychody budżetu? Bardzo prosimy o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-5.44" who="#PoselBogdanPek">(I kto na tym zarobił?)</u>
          <u xml:id="u-5.45" who="#PoselJaroslawKalinowski">W 1998 r., pomimo zwiększenia importu, nie zostały wykonane plany dochodów z ceł. Dlaczego tak się stało? Czyżby założono, że ten import będzie jeszcze większy?</u>
          <u xml:id="u-5.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.47" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoka Izbo! Polsce potrzebna jest długookresowa strategia szybkiego rozwoju. Przy spadającej obecnie dynamice, nawet za 40 lat nie dościgniemy żadnego z krajów Unii Europejskiej. Rozwoju gospodarczego nie osiągnie się poprzez ograniczanie popytu wewnętrznego i schładzanie gospodarki. Nie osiągnie się też przez coraz większy import, który nie ma równoważnego pokrycia w eksporcie. Polsce, która znajduje się na dorobku, potrzebna jest strategia szybkiego rozwoju, doganiania tych, do których chcemy dołączyć. Od kilku dni Polska jest członkiem NATO. Warto dziś zapytać, jakim będziemy partnerem militarnym, jeżeli w gospodarce staniemy się rynkiem zbytu dla innych? Skąd weźmiemy pieniądze dla naszej armii, jeśli nie zdobędziemy ich sprzedając nasze towary na świecie?</u>
          <u xml:id="u-5.48" who="#PoselJaroslawKalinowski">Podstawą szybkiego rozwoju każdej gospodarki jest eksport. Niezbywalnym obowiązkiem państwa jest tworzenie warunków wzmacniających konkurencyjność własnych podmiotów gospodarczych i produkowanych przez nie towarów. Polskie państwo nie wywiązuje się dzisiaj z tych obowiązków. By zaczęło je wykonywać, konieczna jest zmiana na stanowisku głównego kreatora i realizatora polityki gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-5.49" who="#GlosZSali">(To prawda.)</u>
          <u xml:id="u-5.50" who="#PoselJaroslawKalinowski">Pan Leszek Balcerowicz nie przeskoczy samego siebie. Nie jest już w stanie wyjść poza wypowiadane ciągle naiwne banały, takie jak: przyspieszenie prywatyzacji, obniżenie podatków dla najbogatszych, likwidowanie deficytu budżetowego i ślepe cięcie wydatków. Nie jest w stanie zapanować nad resortem finansów, o czym świadczy coraz to pojawiający się ferment w systemie podatkowym, poczynając od ˝Białej księgi˝, a kończąc na ostatnich darowiznach na stypendia. W tych uwagach nie można również pominąć ponad 50% wykonania całorocznego deficytu budżetowego w okresie dwóch miesięcy br.</u>
          <u xml:id="u-5.51" who="#PoselJaroslawKalinowski">Musi to zrozumieć pan premier Jerzy Buzek. Musi o tym wiedzieć cała koalicja AWS-Unia Wolności, w której rękach spoczywa dzisiaj los Polaków.</u>
          <u xml:id="u-5.52" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wysoki Sejmie! Zwolennicy pana Leszka Balcerowicza widzą w nim reformatora na miarę wielkich przedwojennych twórców polskiej gospodarki: Władysława Grabskiego i Eugeniusza Kwiatkowskiego. Uważamy to porównanie za niewłaściwe. Władysław Grabski, minister w kolejnych gabinetach Wincentego Witosa, przeprowadził skutecznie reformę pieniądza, wykupił z obcych rąk na rzecz skarbu państwa zakłady tytoniowe, ustanowił monopol tytoniowy, spirytusowy i in. Dawały one w okresie II Rzeczypospolitej 1/4 wpływów do budżetu państwa i odgrywały rolę stabilizującą. Podjął także budowę portu w Gdyni, zaplanowaną w gabinecie Witosa. Eugeniusz Kwiatkowski dokończył budowę Gdyni i zbudował Centralny Okręg Przemysłowy, ograniczył niemiecką własność ziemską w Polsce, zgodnie z ustawą o parcelacji. Za jego czasów udział banków zagranicznych w ogólnych obrotach banków w Polsce wynosił zaledwie 3%. Reformy tych wielkich Polaków dawały szansę rozwoju naszej gospodarce. Przysparzały siły państwu i służyły poprawie życia obywateli. Dzięki tym reformom rozwinęły się: lotnictwo, żegluga morska, budownictwo, telekomunikacja, przemysł zbrojeniowy, a polska myśl techniczna odnotowała sukcesy na całym świecie. Pan Balcerowicz niczego nie zbudował, wręcz przeciwnie - jego pierwszy plan doprowadził setki najlepszych i najnowocześniejszych zakładów przemysłowych do ruiny. Teraz drugi plan Balcerowicza niszczy te resztki, które jeszcze pozostały - górnictwo, hutnictwo, przemysł włókienniczy, a także odziedziczony po przedwojennych budowniczych Centralny Okręg Przemysłowy z przemysłem metalowym i zbrojeniowym.</u>
          <u xml:id="u-5.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.54" who="#PoselJaroslawKalinowski"> Co więcej, wystarczy jeszcze jeden rok działań pana Leszka Balcerowicza, a wszystkie kluczowe dziedziny polskiej gospodarki znajdą się w rękach kapitału zagranicznego, łącznie z systemem bankowym, a jest on przecież nerwem każdej gospodarki. </u>
          <u xml:id="u-5.55" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.56" who="#PoselJaroslawKalinowski"> Nie bez powodu bowiem wszystkie kraje zachodnie wyjątkowo dbają o zachowanie tożsamości narodowej swoich banków.</u>
          <u xml:id="u-5.57" who="#PoselJaroslawKalinowski">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Sejm obraduje w Warszawie, gdzie jest najmniejsze w kraju bezrobocie, zarobki są najwyższe. Część posłów mieszka jednak poza wielkimi miastami i utrzymuje kontakty ze swoimi wyborcami, zna ich opinie oraz nastroje. Nie jest kwestią przypadku, że wniosek Polskiego Stronnictwa Ludowego o wyrażenie wotum nieufności panu Leszkowi Balcerowiczowi poparli posłowie SLD przede wszystkim z PPS i OPZZ. Poparli go również posłowie Ruchu Odbudowy Polski i ˝Naszego Koła˝, bo są najbliżej wyborców i najlepiej rozumieją ich problemy. Posłowie AWS również znają opinie swoich wyborców, jakże często ludzi rozczarowanych i zdesperowanych. Wiemy, że na spotkaniach w terenie, w małych miastach i na wsi, posłowie AWS sami krytykują rząd, a zwłaszcza antyspołeczną politykę pana wicepremiera Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-5.58" who="#PoselJaroslawKalinowski">Panie Posłanki i Panowie Posłowie AWS! Zdobądźcie się na odwagę i powtórzcie te słowa krytyki na sali sejmowej, dajcie im wyraz w głosowaniu. Miliony Polaków czekają na wasze honorowe i godne posła, Polaka i patrioty zachowanie pokazane tu, w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-5.59" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.60" who="#PoselJaroslawKalinowski"> Nie przedkładajcie interesu politycznego i korzyści płynących z własnej pensji poselskiej nad interes ogólnospołeczny, ogólnonarodowy. Wyborcy chcą wiedzieć, kto tak naprawdę jest za zapisaną w konstytucji społeczną gospodarką rynkową i z której strony sali siedzi, a kto opowiada się za doktryną liberalizmu gospodarczego i to uprawianą w wydaniu, od którego odchodzi cały świat.</u>
          <u xml:id="u-5.61" who="#PoselJaroslawKalinowski">Uważamy, że, aby zmienić antyspołeczną politykę obecnego rządu, trzeba zmienić jej głównego kreatora. Dlatego pan Balcerowicz musi odejść i może to zrobić, bo przecież nie ma ludzi niezastąpionych. Niektórzy posłowie AWS wykazywali się dużą wiedzą, rozsądkiem i wrażliwością przy konstruowaniu w komisjach sejmowych tegorocznego budżetu. Wierzymy, że w Unii Wolności znajdują się bardziej kompetentni ludzie zdolni do kierowania polską gospodarką w sposób fachowy.</u>
          <u xml:id="u-5.62" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.63" who="#PoselJaroslawKalinowski">Osąd, czy z powodu pana wicepremiera Balcerowicza musi odejść cały rząd, zostawiamy decyzji samej koalicji. Mam jedynie propozycję dla samego pana premiera Balcerowicza. Panie premierze, skoro jest pan pewny swoich racji i uważa, że dobrze służy polskiej gospodarce, społeczeństwu, rolnictwu, to niech zdobędzie się pan na odwagę, wyjdzie dzisiaj z Sejmu i stanie twarzą w twarz z tymi tysiącami rolników, którzy będą zgromadzeni dziś przed budynkiem. Oni panu zapewne podziękują za pańskie starania i wysiłki oraz za ich efekty.</u>
          <u xml:id="u-5.64" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.65" who="#PoselEdwardWende">(Wyjdźcie razem.)</u>
          <u xml:id="u-5.66" who="#PoselJaroslawKalinowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu 80 posłów z 4 klubów i kół parlamentarnych rekomenduję wszystkim posłom wniosek o wyrażenie wotum nieufności dla wicepremiera, ministra finansów w rządzie Rzeczypospolitej, przewodniczącego Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, pana Leszka Balcerowicza. Jeszcze nie jest za późno. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.67" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszalek">Zgodnie z art. 61g ust. 2 regulaminu Sejmu skierowałem wniosek do Komisji Finansów Publicznych, która przedłożyła swoją opinię w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 977.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kracika.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselStanislawKracik">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym w imieniu Komisji Finansów Publicznych wypowiedzieć się w zdecydowanie innej tonacji od tej, w której utrzymana była poprzednia wypowiedź, usłyszana przez nas przed chwilą. Chcę powiedzieć, że pan poseł wnioskodawca znacznie rozwinął tę część zarzutów, którą prezentował na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, a zatem czuję się zwolniony z przedstawiania istoty zarzutów, które były zawarte we wniosku. Jak powiedziałem zostały one dzisiaj bardzo obszernie omówione i rozwinięte. Żeby do tej części zarzutów się odnieść, chcę powiedzieć, że oprócz tych podniesionych w uzasadnieniu do wniosku w części pytań zawarty był jeszcze zarzut wyrażony w zupełnie innej formie, a mianowicie w formie pytania dotyczącego odpowiedzialności premiera Balcerowicza za wdrożenie 4 wielkich reform.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselStanislawKracik">Zdaniem Komisji Finansów Publicznych - kiedy mówię: zdaniem Komisji Finansów Publicznych, to chcę wyrazić zastrzeżenie, że nie jest to opinia jednomyślna. To jest oczywiste, dlatego że wśród członków Komisji Finansów Publicznych są sygnatariusze wniosku o wotum nieufności. Zatem mówię o wyniku głosowania, mówię o opinii większości. Czynię to zastrzeżenie dlatego, aby nie było nieporozumień, iż składam sprawozdanie nierzetelnie. Dyskusja w części jawnej i zamkniętej dotyczyła tak naprawdę odniesienia się do podniesionych zarzutów, odpowiedzi na te zarzuty i na pytania postawione przez pana premiera Balcerowicza. Muszę powiedzieć, że kiedy zastanawiałem się, jak w sposób skondensowany przedstawić przebieg tej dyskusji, to doszedłem do wniosku, że da się go podzielić na 3 etapy.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PoselStanislawKracik">Pierwszy etap dotyczy, powiedziałbym, sporu ekspertów. To jest właśnie owa kontrowersja dotycząca przedstawianych tu wskaźników, odniesień do tego, co dzieje się w innych krajach Unii Europejskiej, co dzieje się w gospodarce światowej. Byliśmy świadkami sporu panów profesorów i ekspertów, powoływania się na różnego rodzaju opinie. Zresztą wnioskodawca mówił też dzisiaj o opiniach niezależnych instytutów. Naszym zdaniem problem sprowadza się nie do tego, czy komisja ma się przychylić do opinii któregoś z ekspertów, ale do tego, iż musi ona rozsądzić, jaką odpowiedzialność bierze za swoją opinię ten, kto ją wygłasza, a zatem jaką odpowiedzialność ponosi ten, kto te opinie głosi wtedy, kiedy albo jest uwikłany w podejmowanie działań i w realizację tego programu, albo je głosi dlatego, że ktoś go poprosił o wygłoszenie bądź napisanie takiej czy innej opinii. Mogę stwierdzić, bez obawy o brak obiektywizmu, że jeśli chodzi o tę warstwę dotyczącą ekspertów i wydawania eksperyz, to każdy pozostał przy swoim zdaniu. Zresztą myślę, że ten spór toczy się tutaj, toczyć się będzie jeszcze w wielu miejscach i nie jest on sporem nowym. Ten spór miał miejsce po 1989 r. za kadencji każdego ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PoselStanislawKracik">Warstwa druga, która nas bardzo interesowała, dotyczyła trafności wyboru adresata. Trzeba powiedzieć, że kwestie, które są przypisane konstytucyjnie Radzie Polityki Pieniężnej, nie mogą być przez członków Komisji Finansów Publicznych adresowane, przerzucane na ministra finansów. Problem trafności wyboru adresata zarzutów dotyczy pytania, które wiąże się z trzecią kwestią, o której za chwilę powiem, a mianowicie z rolą ministra finansów w rządzie i pytaniem o to, kto jest naprawdę suwerenem, jeżeli chodzi o ostateczne rozstrzygnięcie, zatwierdzenie i przyjęcie wskaźników makroekonomicznych, przyjęcie i realizację budżetu państwa. Muszę powiedzieć, że członkowie Komisji Finansów Publicznych mieli wiele razy okazję, tak jak dzisiaj panie posłanki i panowie posłowie na tej sali, słyszeć wypowiadane jednym tchem słowa: rząd, minister finansów. Rozróżniamy, czy wniosek dotyczy rządu czy ministra finansów. Chcemy pozostać wierni prawdzie konstytucyjnej i odpowiedzialności za powierzone wycinki życia gospodarczego, społecznego i politycznego.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PoselStanislawKracik">Trzeci problem wygląda następująco. Jaka jest istota tych zarzutów, jeżeli odniesiemy się do tego, że rząd realizuje budżet i przygotowuje jego projekt, który przede wszystkim opracowuje Komisja Finansów Publicznych, ale pracują nad nim wszystkie komisje i przygotowują własne propozycje. Nie zapomnieliśmy o tym, że budżet został dopiero co uchwalony. Dyskusja, która toczy się na jego tle, nie może być oderwana od tego faktu. Pewne decyzje podjął parlament, a wcześniej zaakceptował je rząd. Budżet jest faktem. Gdyby zarzuty dotyczyły jego nierealizowania, gdyby chodziło o to, czego mogą dotyczyć zarzuty wobec każdego zarządu: gminy, powiatu, urzędu wojewódzkiego, że ma budżet, a robi zupełnie co innego, wtedy sprawa byłaby, naszym zdaniem, innej natury.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PoselStanislawKracik">Uważamy w Komisji Finansów Publicznych, że to uzasadnienie po części zaprasza nas do bycia sędziami we własnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PoselJerzyJankowski">(Ale nie w naszej sprawie.)</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PoselStanislawKracik">Tak, ma pan dzisiaj komfort mówienia, że w sprawie członków koalicji. Nie zaprzeczam, tak jest. Wy stawiacie wniosek, a my musimy się do niego odnieść. Jesteście jednak posłankami i posłami z mandatem przedstawicielskim, ślubowaliście odpowiedzialność za całą Rzeczpospolitą. W związku z tym uważamy, że także stajecie się sędziami we własnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PoselStanislawKracik">W imieniu Komisji Finansów Publicznych wnoszę o oddalenie wniosku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszalek">Wysoka Izbo! Zgodnie z art. 61f ust. 6 regulaminu Sejmu w debacie nad tym wnioskiem, po wyczerpaniu listy mówców, głos może zabrać jedynie minister, którego wniosek dotyczy. Nie są więc dopuszczalne pytania jako odrębny element debaty.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszalek">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszalek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszalek">Jako pierwszy zabierze głos pan wiceprezes Rady Ministrów minister finansów Leszek Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będą miał okazję wystąpić szerzej na zakończenie tej debaty, ale uznałem, że dezinformacje i kłamstwa nie powinny zostawać bez odpowiedzi. Wypowiedź pana posła Kalinowskiego składała się głównie z tego typu tez. Chciałbym skorygować to, co wymaga natychmiastowej reakcji.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Pierwszy punkt. Otóż panie pośle, szacunek skutków wstrząsów zewnętrznych, których wygodnie jest panu nie przyjmować do wiadomości, znajduje się w artykule opublikowanym w ˝Rzeczpospolitej˝ z 3 marca tego roku. Został on napisany przez, wydaje mi się, lepszego niż pan eksperta...</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselJaroslawKalinowski">(Skąd ta pewność?)</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">...fachowca od ekonomii, profesora London School of Economics, Stanisława Gomółkę. Zachęcam wszystkich do zapoznania się z tym tekstem.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">W związku z danymi, które cytował pan poseł sprawozdawca, negującymi stan koniunktury na Zachodzie, pragnę przypomnieć rzecz chyba dosyć znaną, że w czwartym kwartale zeszłego roku nasz główny partner - gospodarka niemiecka, miała spadek PKB. To jest drugi punkt.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Trzeci punkt, proszę państwa. Pan poseł, i poniekąd słusznie, kłopotał się tym, że narasta deficyt w handlu zagranicznym, że niedostatecznie rośnie eksport, za bardzo wzrasta import. Propozycja wnioskodawców z PSL, ROP, Radia Maryja i OPZZ jest jednak lekarstwem gorszym od choroby, bo ona się sprowadza do zwiększenia wydatków bez pokrycia, które musiałyby przyczynić się do dalszego wzrostu importu oraz do pochłaniania części towarów, które mogłyby być wyeksportowane. Czyli, panowie, kłopocząc się o pewien problem, proponujecie pogorszenie tego problemu. To po prostu się nie klei.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Jeżeli chodzi o problem kursu walutowego. Już pomijam nawet sprawę, że panowie wnioskodawcy pomylili zakresy odpowiedzialności, nie chcę przez to powiedzieć, że krytycznie oceniam politykę kursu walutowego NBP - uważam, że była prawidłowa, ale i w tym wypadku mamy do czynienia z lekarstwem gorszym od choroby. Zwracano bowiem w tym wystąpieniu uwagę na to, iż w zeszłym roku miała miejsce aprecjacja złotego, co jest faktem, i że to samo przez się mogło przyczyniać się do potanienia importu i spadku cenowej konkurencyjności eksportu, co też jest faktem. Co się jednak do takiego zjawiska przyczynia? Oczywiście zachęta do tego, żeby napływał kapitał krótkookresowy. Zgadzamy się? Tak. A co z kolei przyczynia się do wzrostu napływu kapitału krótkookresowego? Wysokie stopy procentowe. A z czego biorą się wysokie stopy procentowe? Z dużego deficytu, ze zbyt dużego deficytu budżetu, co sprawia, że trzeba oferować bardzo atrakcyjne oprocentowanie bonów i obligacji. Czyli zalecenia zawarte we wniosku zmierzałyby do tego, żeby pogłębiło się to zjawisko, chyba że - i to byłby ostateczny rezultat, o czym powiem w swoim końcowym wystąpieniu - zalecenia te doprowadziłyby do tego, że nagle zawaliłoby się w ogóle zaufanie do polskiej gospodarki. Mielibyśmy wtedy do czynienia z gwałtownym zmniejszeniem wartości polskiej waluty. Taki byłby niechybny rezultat.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Dodam jeszcze, że - chodzi o relacje cen, które poseł sprawozdawca cytował - one są niezgodne z danymi już dostępnymi. Co do relacji cen produktów sprzedawanych przez rolników i kupowanych - faktyczne relacje kształtują się znacznie mniej niekorzystnie, niż pan tu cytował. Natomiast z całą pewnością trzeba będzie rozliczyć publiczne skutki pewnych interwencji podjętych w 1997 r. przez Agencję Rynku Rolnego, skupu zbóż zaniżonej jakości, co doprowadziło do tego, że w tej chwili sprzedajemy te zboża w wysokości 30% ceny zakupu z ogromną stratą dla podatnika, sięgającą 700 mln zł. Ale do tego jeszcze wrócimy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselJaroslawKalinowski">(Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszalek">Panie pośle, tylko proszę o sprostowanie co do faktów, a nie co do ocen, dlatego że tutaj będziemy mieli ciągle wzajemne sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJaroslawKalinowski">Nie podawałem, panie premierze, Wysoka Izbo, danych, które sam wyliczałem. Nie śmiałbym. Podawałem dane zaczerpnięte z opracowań Rządowego Centrum Studiów Strategicznych, Europejskiego Centrum Statystycznego ˝Eurostat˝. Nie wiem, być może pan premier Balcerowicz kwestionuje te dane, ale jeżeli kwestionuje dane europejskich urzędów statystycznych, naszego rządu, to kwestionuje po prostu samego siebie.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PoselJaroslawKalinowski">Szanowni państwo, cytowałem bardzo precyzyjnie art. 24 ustawy o Narodowym Banku Polskim. Artykuł tej ustawy wyraźnie mówi, że nie tylko Narodowy Bank Polski, ale również Rada Ministrów... A Rada Ministrów podejmuje te decyzje na wniosek Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, którym pan, panie wiecepremierze odpowiedzialny za polską gospodarkę, kieruje.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PoselJaroslawKalinowski">Nie jestem profesorem i nie śmiem się mierzyć z profesorami, ale wiem, że interwencja realizowana przez rząd na rynku rolnym również ma to do siebie, że ona nie ma przynosić dochodów per saldo, tylko ona ma zagwarantować dochody producentom rolnym i stabilizację rynku rolnego. Jeśli pan, panie profesorze, tego nie wie, to ja nie wiem, dlaczego pan nie wie.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszalek">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność pan poseł Mirosław Sekuła, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselMiroslawSekula">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność będzie głosował za odrzuceniem wniosku o uchwalenie wotum nieufności ministrowi finansów panu Leszkowi Balcerowiczowi.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#GlosZSali">(Nic nowego.)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselMiroslawSekula">Za wystarczające uzasadnienie takiego stanowiska uznajemy to, że Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność tworzy z Klubem Parlamentarnym Unii Wolności koalicję zdolną do sprawowania władzy...</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#GlosyZSali">(To widać, to widać...)</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PoselMiroslawSekula">...oraz do realizowania programu naprawy państwa przedstawionego w exposé premiera Jerzego Buzka.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PoselMiroslawSekula">Tworząc 11 listopada 1997 r. rząd premiera Buzka, koalicja AWS-Unia Wolności przewidywała jego funkcjonowanie przez 4 lata.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#GlosZSali">(Czemu nie 8 lat?)</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PoselMiroslawSekula">Przez całą kadencję parlamentu. Zamierzamy ten cel zrealizować. Nie będziemy rywalizować z poprzednią koalicją w liczbie rządów.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PoselMiroslawSekula">Co do sprawy zbyt niskiego deficytu budżetowego, przypominam, że deficyt budżetowy w roku bieżącym, to nie tylko 2,5% produktu krajowego brutto, ale aż 10% przychodów budżetu państwa. W ciągu roku to ponad miesiąc funkcjonowania państwa na kredyt. Ten kredyt trzeba będzie spłacić w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PoselMiroslawSekula">Mówiono wiele podczas prac w Komisji Finansów Publicznych o schładzaniu lub hamowaniu gospodarki przez premiera Balcerowicza. Moim zdaniem, wnioskodawcy mylą rozwój gospodarki ze wzrostem wydatków publicznych oraz narastaniem deficytu handlowego. Narastanie wydatków publicznych trzeba powstrzymywać, bo grozi ono wzrostem obciążenia podatkowego obywateli i gospodarki. Narastanie deficytu handlowego również musi być zahamowane, bo grozi poważnym kryzysem finansów państwa i gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PoselMiroslawSekula">Przestrzegamy również przed przywiązywaniem przez opozycję zbyt dużej wagi do mierników wzrostu gospodarki w procentach przyrostu produktu krajowego brutto. Przypomnę, że w latach siedemdziesiątych mieliśmy bardzo wysokie wskaźniki wzrostu PKB - około 10%, a pomimo tego ówczesna gospodarka w pełni zasłużyła na żartobliwe porównanie Jana Pietrzaka: gospodarka socjalistyczna jest jak papier toaletowy: rozwija się, rozwija, a i tak do wiadomo czego. Nie nakłaniajcie, proszę, premiera Balcerowicza, ani obecnej koalicji do takiego rozwoju gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#PoselMiroslawSekula">Zrównoważony rozwój i zapobieżenie kryzysom, jakie dotykają naszych sąsiadów są znacznie ważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#PoselMiroslawSekula">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Skład rządu ustala koalicja posiadająca większość parlamentarną, a nie opozycja. Wysoki Sejm odrzucił już wnioski o wyrażenie wotum nieufności dla ministra edukacji narodowej pana Mirosława Handkego, dla ministra sprawiedliwości pani Hanny Suchockiej, dla ministra zdrowia pana Wojciecha Maksymowicza oraz dla ministra skarbu pana Emila Wąsacza. Wszystkie zostały odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#PoselBogdanPek">(I był to duży sukces.)</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#PoselMiroslawSekula">Zostały odrzucone dlatego, że ich rzeczywistym celem było rozbicie koalicji Akcja Wyborcza Solidarność - Unia Wolności, a nie względy merytoryczne oraz dobro państwa i obywateli.</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#PoselMiroslawSekula">Wobec kogo będą następne wnioski o odwołanie? Zostało jeszcze paru ministrów.</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#GlosZSali">(Janiszewski.)</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#PoselMiroslawSekula">Niedługo będzie wstyd być ministrem, wobec którego nie zgłoszono wniosku o odwołanie. Poprzez swoje wnioski opozycja uzyskała odwrotny skutek od zamierzonego. Ich efektem jest umocnienie koalicji, a nie jej rozbicie.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#PoselMiroslawSekula">Dlatego, szanowni państwo z opozycji, dość już politycznych wotów nieufności. Dość już psucia i przeszkadzania.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#PoselMiroslawSekula"> Wasze działania zostały już wystarczająco przejrzane. Żadne wasze wotum nieufności wobec członków naszego rządu nie zostanie przyjęte. Natomiast przyjmujemy z uwagą i należycie rozważamy wszystkie merytoryczne uwagi dotyczące pracy rządu i parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#GlosyZSali">(Może by tak kogoś mądrzejszego.)</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#PoselMiroslawSekula">Oczekujemy na zmianę waszej polityki.</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#PoselMiroslawSekula"> Oczekujemy, że staniecie się konstruktywną opozycją. Pamiętamy wypowiedzi pana posła Leszka Millera, że celem politycznym opozycji będzie rozbicie koalicji AWS-Unia Wolności. Nieustępliwa walka polityczna, jaką prowadzicie z naszym rządem oraz z koalicją, przynosi szkody naszemu państwu. Tracicie szansę wpisania się w niezbędne reformy Polski. Generujecie i wspieracie niepokoje społeczne oraz pogarszacie obraz naszego kraju w świecie.</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.27" who="#PoselJerzyZakrzewski">(A jeszcze można go pogorszyć?)</u>
          <u xml:id="u-13.28" who="#PoselMiroslawSekula">Taka polityka jest obca naszym zasadom. Nie jest to roztropna praca dla dobra wspólnego, lecz bezwzględna walka o przejęcie władzy, z wieloma negatywnymi konsekwencjami dla państwa. Do takiej gry klub AWS nie da się wciągnąć.</u>
          <u xml:id="u-13.29" who="#GlosZSali">(No jasne.)</u>
          <u xml:id="u-13.30" who="#PoselMiroslawSekula">Program naprawy państwa będziemy realizować, pomimo ciągłego przeszkadzania i - z waszego wyboru - bez was.</u>
          <u xml:id="u-13.31" who="#PoselMiroslawSekula">Pan premier Balcerowicz - przyznajemy to - jest trudnym partnerem dla Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-13.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.33" who="#PoselMiroslawSekula"> Wiele z jego działań jest dla nas kontrowersyjnych...</u>
          <u xml:id="u-13.34" who="#GlosyZSali">(Uuu...)</u>
          <u xml:id="u-13.35" who="#PoselMiroslawSekula">...a niektóre nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-13.36" who="#GlosyZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-13.37" who="#PoselJerzyZakrzewski">(To po co wam taki minister?)</u>
          <u xml:id="u-13.38" who="#PoselMiroslawSekula">Uznajemy pozytywną rolę premiera Balcerowicza jako konsekwentnego strażnika stabilnego budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-13.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.40" who="#PoselMiroslawSekula"> Minister finansów, czyli sługa finansów państwa, nie musi być lubiany, ale musi być skuteczny. Wierzymy w skuteczność jego polityki makroekonomicznej...</u>
          <u xml:id="u-13.41" who="#PoselJerzyZakrzewski">(A my nie wierzymy.)</u>
          <u xml:id="u-13.42" who="#PoselMiroslawSekula">...ale mamy również zastrzeżenia do pracy Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-13.43" who="#GlosyZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-13.44" who="#PoselMiroslawSekula">Dotyczą one niedostatecznej ochrony celnej naszej gospodarki</u>
          <u xml:id="u-13.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.46" who="#PoselMiroslawSekula">, niskiej ściągalności podatków i składek </u>
          <u xml:id="u-13.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.48" who="#PoselMiroslawSekula">, zwłaszcza składki na ubezpieczenia społeczne, oraz ciągle niedostatecznego ograniczenia tzw. szarej strefy w naszej gospodarce. </u>
          <u xml:id="u-13.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.50" who="#PoselMiroslawSekula"> Również polityka personalna w służbach podległych Ministerstwu Finansów często budzi nasze zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-13.51" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.52" who="#PoselMiroslawSekula">Pan premier Balcerowicz jest uznanym autorytetem ekonomicznym w Polsce i na świecie.</u>
          <u xml:id="u-13.53" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.54" who="#GlosyZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-13.55" who="#PoselMiroslawSekula">Zgadzamy się na wiele proponowanych przez niego reform finansów publicznych i gospodarki, pomimo że są one trudne do zaakceptowania przez społeczeństwo. Liczymy, że dadzą one pozytywne efekty w najbliższej przyszłości. Oczekujemy jednakże wywiązywania się z umowy koalicyjnej w zakresie polityki prorodzinnej i wspólnej pracy nad prorodzinnym systemem podatkowym. Mamy również nadzieję, że z ważnymi dla rządu i koalicji inicjatywami Unii Wolności oraz z rządowymi poufnymi materiałami będziemy zapoznawać się drogą bezpośrednią, a nie poprzez środki społecznego przekazu. Liczymy na realizowanie ze strony Unii Wolności w większym stopniu polityki koalicji, a w mniejszym własnej partii. Istnieją różnice w poglądach, a nawet spory wewnątrz koalicji Akcja Wyborcza Solidarność-Unia Wolności. Jednak nie mogą i nie będą one rozstrzygane przez opozycję.</u>
          <u xml:id="u-13.56" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.57" who="#GlosZSali">(Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-13.58" who="#PoselMiroslawSekula">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Są w koalicji rachunki krzywd.</u>
          <u xml:id="u-13.59" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.60" who="#PoselMiroslawSekula"> Obca dłoń ich też nie przekreśli.</u>
          <u xml:id="u-13.61" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.62" who="#PoselMiroslawSekula"> Dlatego Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność będzie głosował za odrzuceniem wniosku o wotum nieufności dla premiera Balcerowicza </u>
          <u xml:id="u-13.63" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.64" who="#PoselMiroslawSekula"> i będzie szukał lepszych sposobów na realizowanie wspólnej polityki koalicyjnej przez Akcję Wyborczą Solidarność i Unię Wolności. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-13.65" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.66" who="#GlosZSali">(Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszalek">Prosiłbym o spokojniejsze wysłuchiwanie racji.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#Marszalek">Pan poseł Marek Wagner, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#Marszalek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselMarekWagner">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jak wynika z wypowiedzi pana posła Sekuły, prawo do krytykowania ministra finansów ma tylko koalicja i tylko AWS. Myślę, że to jest nieprawda. Pozwolimy sobie - jako opozycja - skorzystać z prawa oceny działalności ministra finansów. Słuchając pana posła Sekuły, odniosłem wrażenie, że popiera on swojego ministra finansów w tym rządzie koalicyjnym nie z głębokiego merytorycznego przekonania, tylko z wyrachowania.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PoselMarekWagner"> Jest chyba tak, jak powiedział jeden z prezydentów, nie chce, ale musi tak zrobić, musi poprzeć. </u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PoselMarekWagner">Rozpatrujemy dziś wniosek o wotum nieufności w stosunku do ministra finansów Leszka Balcerowicza odpowiedzialnego w rządzie za koordynację polityki gospodarczej, a także za funkcjonowanie Ministerstwa Finansów oraz służb celnych i skarbowych. To jest, proszę państwa, sprawa dużej wagi, znacznie moim zdaniem donioślejsza niż rozpatrywane wcześniej przez Sejm wnioski dotyczące innych ministrów rządu premiera Jerzego Buzka. Myślę po prostu, że sprawa ta wymaga znacznie większej powagi przy rozpatrywaniu, bo dyskusja jest obserwowana i jej wyniki oraz to, co będzie dalej w gospodarce i w sprawach społecznych, oczekiwane są przez całe społeczeństwo. Mówimy dzisiaj bowiem nie tylko o jednym z ministrów, ale o architekcie polityki gospodarczej, a szerzej mówimy także właśnie o polityce społeczno-gospodarczej rządu.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PoselMarekWagner">Czego społeczeństwo oczekuje od swojego rządu? Po pierwsze, wzrostu gospodarczego, który daje szansę na awans, lepsze życie, rozwój i pomyślność rodziny. Po drugie, rodziny biedne, ludzie słabi, którzy w tej trudnej sytuacji znaleźli się nie z własnej winy, oczekują, że znajdą źródło utrzymania, a w skrajnych przypadkach pomoc ze strony państwa.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PoselMarekWagner">Prowadzone ostatnio badania opinii publicznej systematycznie pokazują spadek optymizmu w społeczeństwie, niepokój o przyszłość, nieufność wobec rządu i Leszka Balcerowicza jako ministra finansów w szczególności. Może to pan, panie premierze, dokładnie sprawdzić we wszystkich badaniach. Ja się posługuję tymi, które pan prawdopodobnie również dostał. Można ten zły stan nastrojów społecznych pokrywać uśmiechami w telewizji, można stwierdzić, że jest to stan przejściowy i że zaraz wszystko samo wróci do normy. Ale właśnie taki sposób podejścia rządu do tych niepokojów, do mnożących się protestów, strajków i innych wystąpień zdesperowanych ludzi świadczy moim zdaniem o niedostatecznym poczuciu odpowiedzialności za przyszłość kraju. Nazwisko Balcerowicz kojarzone jest przez większość Polaków nie tylko z dyscypliną ekonomiczną, ale także z biedą, bezrobociem, brakiem wrażliwości na problemy społeczne. Łatwo jest to zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PoselMarekWagner">W jakim stanie jest bowiem dzisiaj polska gospodarka? Mówmy językiem prostym, zrozumiałym. Wzrost produkcji, który jeszcze dwa lata temu sięgał 12%, zmalał do zera. Bezrobocie, które począwszy od 1994 r. systematycznie spadało, po raz pierwszy od wielu lat wzrosło. Spada liczba oddawanych mieszkań, mimo że w 1997 r. po raz pierwszy po 7 latach zaczęliśmy wychodzić z dołka i liczba tych mieszkań rosła. Pomoc dla ludzi bez środków do życia ulega drastycznemu ograniczeniu. Ośrodki pomocy społecznej w całym kraju sygnalizują brak pieniędzy, wypłacając zasiłki okresowe w wysokości 14 zł na osobę. Nowe samorządy powiatowe nie mogą realizować przypisanych im zadań, bo nie mają za co. Po wprowadzeniu reformy służby zdrowia jest gorzej niż było, szczególnie pacjentowi. Przedsiębiorstwa z miesiąca na miesiąc osiągają coraz niższe zyski. W całych sektorach gospodarki, jak np. w przemyśle lekkim, dochodzi do zapaści i postępują masowe zwolnienia z pracy. I wreszcie budżet państwa już po dwóch miesiącach znajduje się w poważnych opałach, gdyż niski wzrost gospodarczy nie zapewnia planowanych dochodów, a źle przygotowane i kosztowne reformy powodują większe wydatki.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PoselMarekWagner">To nie jest obraz malowany czarną farbą przez opozycję, ale ponura rzeczywistość. Mówią o tym także analizy prowadzone wewnątrz rządu. Nie kto inny jak wicepremier Leszek Balcerowicz potwierdził, że tak właśnie jest. W memorandum opublikowanym w prasie poinformował, że nastąpiło: ˝wyraźne pogorszenie praktycznie wszystkich problemów odziedziczonych w 1997 r. i to na dodatek w większości przypadków w przyspieszonym tempie. Dotyczy to zwłaszcza: strat i długów w dużych przedsiębiorstwach publicznych, wzrostu niegospodarności w dysponowaniu pieniędzmi podatników. Wraz z tymi zjawiskami wystąpiło: dramatyczne załamanie prywatyzacji, a nawet przygotowań do prywatyzacji, brak przyspieszenia w tworzeniu miejsc pracy przez pracodawców, brak w praktyce nowej strategii wobec wsi i rolnictwa. Duże przedsiębiorstwa państwowe powiększyły swoje straty i długi˝. Jakże śmiesznie, proszę państwa, brzmi dzisiaj zarzut premiera Balcerowicza, że temu rządowi brakuje nowej strategii wobec wsi, a minister rolnictwa, który waha się, czy odejść, mówi, że odejdzie pod warunkiem, że następca będzie kontynuował jego reformy.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#PoselMarekWagner"> Powstaje pytanie, czy wszystko to jest dziełem przypadku, czy też ktoś za ten stan rzeczy odpowiada. Wszyscy, którzy sprawowali władzę, wiedzą, że za politykę gospodarczą odpowiada nie tylko minister finansów, ale cały rząd, a przede wszystkim premier, i oni to ponoszą polityczną i konstytucyjną odpowiedzialność za skutki swojego rządzenia. Możemy zatem współczuć panu premierowi Balcerowiczowi, że ma za partnerów kolegów ministrów w części niekompetentnych, nowicjuszy w kierowaniu państwem, którzy do tego rządu weszli nie dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu, ale dzięki układom partyjnym. Byłoby jednak rzeczą dziwną i niezrozumiałą, gdybyśmy stosowali wyłącznie zasadę odpowiedzialności zbiorowej, gdyż każdy z ministrów ma swoją część odpowiedzialności. Dziś zajmujemy się oceną działań i zaniechań wicepremiera do spraw gospodarczych, ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#PoselMarekWagner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o złożony wniosek uważamy, że bardzo istotny jest dobór argumentów, ponieważ sprawa ta ma również wydźwięk międzynarodowy. Polska gospodarka jest powiązana z gospodarką światową i międzynarodowym rynkiem. W Polsce głęboko osadzeni są liczni inwestorzy zagraniczni. To co się dzieje w Polsce, zwłaszcza jeśli chodzi o gospodarkę, jest bacznie obserwowane na zewnątrz. Pod wnioskiem podpisało się wielu posłów lewicy, zwłaszcza posłów związkowych. Związki zawodowe zgrupowane w OPZZ wielokrotnie już wcześniej wyrażały zasadnicze zastrzeżenia co do kierunków i priorytetów polityki społeczno-gospodarczej rządu premiera Jerzego Buzka. Pod adresem rządu kierowały liczne postulaty i wnioski, proponowały partnerstwo w poszukiwaniu najlepszych rozwiązań. Niestety rząd podejmował rozmowy tylko z tymi, którzy wyszli na ulice lub rozpoczęli strajk albo z tymi, których sobie sam wybrał. Złożenie tych podpisów przez posłów związkowych było więc logiczną konsekwencją z jednej strony ich determinacji w obronie ludzi pracy, z drugiej zaś - zerwania dialogu społecznego przez rząd. SLD dyskutował wszelkie aspekty wniosku o wotum nieufności dla Leszka Balcerowicza, w tym jego uzasadnienie. Uzasadnienie to w zasadzie sprowadza się do jednej sprawy, a mianowicie tzw. schładzania gospodarki, a co za tym idzie - zmniejszenia ogólnego popytu, zahamowania tempa wzrostu dochodu narodowego, zmniejszenia produkcji, zwiększenia bezrobocia. Myślę, że dziś bezdyskusyjne jest pogorszenie się w Polsce wskaźników makroekonomicznych, co do tego nawet minister Kropiwnicki zgadza się z panem premierem Balcerowiczem i odwrotnie. Chwalenie się spadkiem inflacji w warunkach drastycznego spadku tempa wzrostu produkcji jest nieporozumieniem. Wracając do konsekwencji schładzania gospodarki, chcę stwierdzić, że w tej sprawie ekonomiści prezentują diametralnie różne opinie. Od poglądu, że w zasadzie żadnego schładzania nie było, a powodem spadku produkcji były niezależne od Polski wstrząsy, które dotknęły gospodarki naszych partnerów, do poglądu, że czynniki zewnętrzne odegrały minimalną rolę, natomiast decydujący był czynnik wewnętrzny, świadome obniżanie popytu wewnętrznego dla poprawy bilansu handlu zagranicznego. Ci ostatni argumentują, i mają rację, że pan premier Leszek Balcerowicz mówił o obniżaniu tempa wzrostu PKB zanim rozpoczął się kryzys w Rosji.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#PoselMarekWagner">Po obu stronach tych dyskusji zaangażowani są ekonomiści mający dorobek i autorytet. Wielu z nich zwraca uwagę, że do schładzania gospodarki przyczyniła się w znacznym stopniu polityka bardzo wysokich stóp procentowych, prowadzona przez Narodowy Bank Polski przed powołaniem Rady Polityki Pieniężnej. Jednak nawet zwolennicy Leszka Balcerowicza przyznają, że do spółki z ministrem rolnictwa ponosi on odpowiedzialność za brak reakcji na załamanie się eksportu rolnego wywołanego tzw. kryzysem rosyjskim. W sytuacji gdy w budżecie były oszczędności, a przypomnę, że deficyt budżetowy w 1998 r. okazał się niższy niż zakładano, trzeba było szybko i skutecznie reagować, a nie czekać, aż zdesperowani rolnicy wyjdą na drogi. Leszek Balcerowicz nie uczynił tego jednak. Ten przykład powinien otworzyć oczy wszystkim bezkrytycznym zwolennikom obniżania deficytu budżetowego za wszelką cenę, szybciej niż zaplanowano, gdyż nie służy to gospodarce, a nawet może przynosić jej szkodę.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#PoselMarekWagner">Wysoka Izbo! Leszek Balcerowicz niewątpliwie ponosi współodpowiedzialność za obecną budzącą najwyższe zaniepokojenie sytuację społeczno-gospodarczą kraju. Ludzi interesuje jednak, co będzie dalej. Co proponuje minister finansów, aby zapewnić wzrost gospodarczy, większą liczbę miejsc pracy, wyższe płace i świadczenia emerytalne? To pytanie uważamy za kluczowe, bo niezależnie od tego, jak ocenimy stopień odpowiedzialności Leszka Balcerowicza za obecną sytuację, wszyscy chcielibyśmy jej poprawy.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#PoselMarekWagner">Sojusz Lewicy Demokratycznej, jako ugrupowanie poważne i odpowiedzialne, nie ogranicza się wyłącznie do krytyki, ale ma także konkretne propozycje. Na początku marca przewodniczący SLD Leszek Miller wystosował specjalne listy do pana premiera Jerzego Buzka i pana wicepremiera Leszka Balcerowicza, w których proponował opracowanie i podjęcie działań celem ożywienia gospodarki, zmniejszenia bezrobocia, zredukowania ujemnego salda obrotów bieżących, opracowanie i wdrożenie programu zapewniającego szybszy wzrost eksportu.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#PoselMarekWagner">Oczekiwaliśmy poważnego podejścia do polityki proeksportowej i przedstawienia konkretnych przedsięwzięć. Oczekiwaliśmy programu zahamowania nieuczciwego importu. Były kiedyś tylko nieśmiałe próby w zakresie ceł, ale czy można zapytać, czym się kierował rząd, idąc w kierunku zwiększenia importu samochodów, a co za tym idzie, części i akcesoriów, obniżając akcyzę. To jest ubytek w dochodach budżetu państwa i pogorszenie bilansu handlu zagranicznego o kilkaset milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#PoselMarekWagner">W listach dopominaliśmy się również o przedstawienie parlamentowi i Komisji Trójstronnej wariantowej prognozy dochodów i wydatków budżetowych co najmniej na lata 2000-2001, uwzględniającej wieloletnie koszty reform i inne wydatki wynikające z zobowiązań państwa, co pozwoliłoby ocenić możliwości poprawy sytuacji w ochronie zdrowia, edukacji i bezpieczeństwie publicznym. Trzeba wreszcie skończyć z patrzeniem na czubek nosa i jednorocznym planowaniem budżetu. Praktyka zawierania różnorakich porozumień i paktów bez zabezpieczenia środków w budżecie, na zasadzie ˝jakoś to będzie˝, wprowadzania kosztownych reform bez bilansowania możliwości finansowych ich pokrycia - to polityka krótkowzroczna i nieodpowiedzialna.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#PoselMarekWagner">Wicepremier Balcerowicz lubuje się w piętnowaniu nieodpowiedzialności u innych. Czas już, aby spojrzał krytycznie na siebie samego. We wspomnianym liście zapytaliśmy wicepremiera Leszka Balcerowicza wprost: Czy jest pan gotów zaproponować w najbliższym czasie pakiet działań nakierowanych na ożywienie gospodarki, zmniejszenie bezrobocia i poprawienie salda wymiany z zagranicą? Czy jest pan gotów przedstawić w najbliższych miesiącach prognozę budżetową i finansową do 2001 r. włącznie? Niestety, nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi. Albo więc rząd się dalej zastanawia, a czas ucieka, albo w dalszym ciągu jest głuchy na zgłaszane propozycje i zamierza kontynuować politykę nicnierobienia i liczenia na cud. To jest najgorsza polityka, jaka może być. Oczywiście brak odpowiedzi jest także odpowiedzią i ważną wskazówką dzisiaj dla posłów SLD, jak mają odnieść się do wniosku o wotum nieufności wobec ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#PoselMarekWagner">Panie i Panowie Posłowie! Leszek Balcerowicz jest nie tylko wicepremierem odpowiedzialnym za politykę gospodarczą, ale również ministrem finansów odpowiedzialnym za budżet państwa i efektywność systemu podatkowego i celnego. Zaniechania i błędy w tej dziedzinie obciążają ministra finansów bezpośrednio i nie mogą być tłumaczone zewnętrznymi kryzysami i nieudolnością innych kolegów z rządu.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#PoselMarekWagner">Dziś grozi nam poważny ubytek dochodów podatkowych w wyniku nieusunięcia z ustawy podatkowej możliwości nieuzasadnionego wzbogacania się kosztem budżetu państwa. Chodzi tu o fundowanie tzw. rent, stypendiów i fikcyjne dary na rzecz Kościoła. O wszystkich tych sprawach była mowa na jesieni ubiegłego roku. Temu wszystkiemu można było wówczas zapobiec. Pan premier Balcerowicz był jednak wtedy zajęty forsowaniem nieprzemyślanej i społecznie nieakceptowanej koncepcji podatku liniowego. Legislacyjny bałagan wywołany nagłym ukazaniem się tzw. białej księgi sprawił, że strażnikowi budżetu nie starczyło już czasu na uszczelnienie systemu podatkowego. W efekcie jesteśmy dziś świadkami publicznej żenującej dyskusji między ministrem Balcerowiczem i jego zastępcą na temat interpretacji prawa podatkowego. Niedługo dowiemy się, jak wielkie straty poniósł budżet państwa w wyniku tego zaniechania.</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#PoselMarekWagner">Z Ministerstwa Finansów notorycznie przychodzą do Sejmu niechlujnie opracowane, zawierające liczne błędy projekty ustaw. Klasycznym przypadkiem był tu projekt ustawy o finansowaniu gmin, powiatów i samorządowych województw, który w całości trzeba było wycofać. Wszystko to stwarza wrażenie, że minister finansów nie ma czasu na pracę w tym ministerstwie.</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#PoselMarekWagner">Musimy sobie także odpowiedzieć na pytanie: Czy minister finansów racjonalnie gospodaruje pieniędzmi podatników? Zgoda na jednoczesne wprowadzenie kilku źle przygotowanych, a przez to nazbyt kosztochłonnych reform spowodowała nadmierne obciążenie budżetu, a w konsekwencji brak środków na prowadzenie aktywnej - podkreślam - aktywnej polityki gospodarczej i zapewnienie właściwego poziomu świadczeń socjalnych. Decyzje w tej sprawie należały oczywiście do całego rządu, ale to właśnie minister finansów powinien zdecydowanie przeciwstawiać się tego rodzaju woluntarystycznym koncepcjom. W efekcie po dwóch miesiącach bieżącego roku deficyt budżetu państwa osiągnął prawie 60% planowanej wielkości rocznej. Wygląda na to, że jeśli rząd ze względów ambicjonalnych nie będzie chciał budżetu znowelizować i zwiększyć deficytu, to czekają nas dalsze cięcia wydatków na oświatę, kulturę, bezpieczeństwo obywateli, pomoc socjalną i ważne cele społeczne i gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#PoselMarekWagner">Wysoki Sejmie! Rozwój gospodarczy kraju to nie tylko prawo i pieniądze, ale także ludzie, którzy kierują przedsiębiorstwami. Wszyscy dobrze pamiętamy kreowanie się pana Leszka Balcerowicza, jeszcze przed wyborami, na wielkiego zwolennika odpolitycznienia gospodarki. Pozostały tylko deklaracje. Nie mamy dowodów na bezpośredni udział ministra finansów w obsadzaniu członków zarządu i rad nadzorczych osobami związanymi z jego partią, ale nie mamy również przykładów jego stanowczych protestów na znane opinii publicznej partyjne zawłaszczanie gospodarki przez koalicję rządzącą wedle zasady TKM. Ostatnim bulwersującym przykładem tej pazerności jest odwołanie prezesa Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi, a wkrótce pewnie i reszty zarządu. Odwołuje się zarząd, który mimo drastycznego spadku cen miedzi na giełdach światowych potrafił dzięki fachowości i konsekwentnej restrukturyzacji kombinatu wygospodarować zysk i zapewnić pracę tysiącom ludzi. Skąd te zmiany? Stąd, że przebierają już nogami politycy AWS, którzy przegrali wybory samorządowe w Lubinie, a także ci, którzy wprawdzie na niczym się nie znają, ale kochają rządzić i zarabiać.</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.24" who="#PoselMarekWagner"> Czy jest to narażanie gospodarki na szwank? Oczywiście tak. Czy wicepremier odpowiedzialny za gospodarkę ma coś w tej sprawie do powiedzenia? Oczywiście tak. Czy mówi, protestuje? Oczywiście nie.</u>
          <u xml:id="u-15.25" who="#PoselMarekWagner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konkludując, zarzucamy wicepremierowi ministrowi finansów panu Leszkowi Balcerowiczowi:</u>
          <u xml:id="u-15.26" who="#PoselMarekWagner">Po pierwsze - bierność wobec negatywnych zjawisk w gospodarce i brak recept na przyszłość, co grozi utrwaleniem niskiego tempa wzrostu, powiększaniem się bezrobocia, pogarszaniem bilansu handlu zagranicznego, a w konsekwencji zaostrzeniem konfliktów społecznych. Leszek Balcerowicz na wszystkie kłopoty ma zawsze tę samą receptę: prywatyzować i zmniejszać wydatki budżetu państwa. Nie dostrzega, że to lekarstwo nie działa, przeciwnie - choroba rozszerza się. Jaka jest różnica między lekarstwem, które proponuje panu pan poseł Kalinowski, a pana lekarstwem, jeżeli pan uważa, że jego nie skutkuje? Pana lekarstwo też nie skutkuje. Może najwyższy czas znaleźć jakieś trzecie lekarstwo.</u>
          <u xml:id="u-15.27" who="#GlosZSali">(Wiagrę.)</u>
          <u xml:id="u-15.28" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.29" who="#PoselMarekWagner">Wtedy już na pewno cała gospodarka stanie.</u>
          <u xml:id="u-15.30" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.31" who="#PoselMarekWagner"> Nie dostrzega się, że pilnie potrzebne jest użycie szerokiej gamy innych instrumentów wspierających eksport, inwestycje, badania naukowe, małe i średnie przedsiębiorstwa, a także chroniące rodzinną produkcję przed nieuczciwą lub niszczącą konkurencją. Takie właśnie lewica widzi wyjście z kryzysu. Zamiast tego rząd przysłał do Sejmu projekt ustawy o zakazie pomocy dla przedsiębiorstw. Pośpiech w tej sprawie to wyjątkowo znamienny przykład doktrynerstwa i nieliczenia się z obecnymi realiami.</u>
          <u xml:id="u-15.32" who="#PoselMarekWagner">Po drugie - brak reakcji na kryzys rosyjski, a tym samym współodpowiedzialność za dopuszczenie do gwałtownego pogorszenia się sytuacji na rynku rolnym.</u>
          <u xml:id="u-15.33" who="#PoselMarekWagner">Po trzecie - uporczywe forsowanie niesprawiedliwych społecznie koncepcji podatkowych, a jednocześnie tolerowanie luk w przepisach podatkowych, powodujących poważne ubytki dochodów budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-15.34" who="#PoselMarekWagner">Po czwarte - zaakceptowanie wprowadzenia naraz kilku kosztownych reform, w wyniku czego uszczuplony budżet nie spełnia ani roli socjalnej, ani rozwojowej, a jednocześnie systemy finansowe nowych szczebli samorządu terytorialnego oraz ochrony zdrowia nie gwarantują sprawnego i lepszego funkcjonowania tych ważnych obszarów życia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-15.35" who="#PoselMarekWagner">Bezkrytyczni admiratorzy Leszka Balcerowicza twierdzą, że jest on gwarantem zdrowych finansów publicznych. Sam Leszek Balcerowicz z upodobaniem powtarza, że albo on, albo czeka nas to, co w Rosji. W jednej z wypowiedzi pozwolił sobie nawet na przyrównanie naszego Sejmu do rosyjskiego parlamentu - Dumy. To już chyba przejaw megalomanii. Przed panem ministrem Balcerowiczem było w Polsce 6 ministrów finansów wywodzących się z lewa, z prawa i ze środka, i polityka żadnego z nich nie groziła nam kryzysem rosyjskim, lecz przybliżała nas systematycznie do gospodarek krajów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-15.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.37" who="#PoselMarekWagner">Odnosimy wrażenie, że pan premier Balcerowicz postrzega obecną sytuację i swoją w niej rolę podobnie jak w roku 1989. Otóż nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki. Panie Premierze! To już nie ta Polska, nie ta gospodarka, nie te metody, bo inne jest społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-15.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Panie pośle, czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMarekWagner">To prawda, że Leszek Balcerowicz gwarantuje, iż w Polsce nie będzie powrotu do pustych półek, ale to gwarantowali też jego poprzednicy i zagwarantują następcy. Leszek Balcerowicz nie gwarantuje natomiast, że Polska ponownie wkroczy na ścieżkę szybkiego wzrostu gospodarczego i sprawiedliwego podziału dochodu narodowego - a tego oczekują ludzie.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselMarekWagner">Z tych właśnie powodów posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej głosować będą za wnioskiem o wotum nieufności, traktując to głosowanie jako zdecydowany sprzeciw wobec dotychczasowej polityki społeczno-gospodarczej rządu, nieskutecznej i bez perspektyw. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszalek">Pan poseł Jerzy Osiatyński w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z prawdziwym zdumieniem słuchałem opowieści pana posła Kalinowskiego o tym, jakim to krajem - mlekiem i miodem płynącym - była Polska międzywojenna. Krajem, w którym nie było biedy na wsi, nie było jaglicy, nie było bezrobocia, nie było wielu innych nieszczęść. Ale to z tamtego okresu, panie pośle, pochodzi powiedzenie o dzieleniu zapałki na czworo na polskiej wsi. Myślę, że warto, zanim będzie się mówiło o wielkich dokonaniach rządu pana Witosa, sięgnąć do historii i przypomnieć sobie, jaki był naprawdę los polskiego rolnika.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z uzasadnienia wniosku o wyrażenie wotum nieufności wiceprezesowi Rady Ministrów ministrowi finansów Leszkowi Balcerowiczowi wynika niezbicie, że posłowie...</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie marszałku, bardzo pana proszę o uciszenie tumultu na sali, żebym mógł kontynuować swoje wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJerzyOsiatynski">...że posłowie, którzy ten wniosek podpisali, bardzo chcieliby odsunięcia wicepremiera Balcerowicza od pełnionych przez niego funkcji państwowych, ale mają kłopoty ze znalezieniem przekonujących i wiarygodnych dla opinii publicznej powodów, dla których należałoby to uczynić.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselJerzyOsiatynski">Wyjściowa teza uzasadnienia wniosku o wotum nieufności opiera się na zarzucie, jakoby polityka gospodarcza rządu koalicji AWS i Unii Wolności prowadziła do radykalnego pogorszenia sytuacji ekonomicznej Polski i warunków życia, bowiem ˝polityka ta, znana pod nazwą polityki schładzania gospodarki, jest błędna teoretycznie i całkowicie oderwania od realiów oraz potrzeb polskiej gospodarki˝.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselJerzyOsiatynski">Czy rzeczywiście rząd pana premiera Buzka i jego minister finansów prowadzą taką politykę? Teza wnioskodawców jest sformułowana dość niejasno i odpowiedzi na pytanie trzeba szukać w kilku płaszczyznach. Istotą polityki rządu pana premiera Buzka jest konsekwentny wysiłek na rzecz utrzymania dyscypliny budżetowej, ograniczanie wydatków, dla których nie można znaleźć pokrycia w dochodach, oraz ograniczanie relacji deficytu budżetowego do produktu krajowego brutto, tak aby m.in. ograniczyć ciężar obsługi tego zadłużenia, a przez to zwiększyć przyszłe możliwości finansowania innych celów.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselJerzyOsiatynski">Trzeba przyznać, że - niezależnie od retoryki ostatnich wypowiedzi niektórych czołowych polityków Sojuszu Lewicy Demokratycznej - pod tym akurat względem polityka tandemu Buzek - Balcerowicz jest tą polityką, którą realizowały tandemy Pawlak - Borowski, Oleksy - Kołodko czy Cimoszewicz - Belka, tylko bardziej konsekwentną i bardziej skuteczną.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PoselJaroslawKalinowski">(Ale wyniki gorsze.)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PoselJerzyOsiatynski">Dzisiejszym krytykom z kręgów PSL i OPZZ zrzeszonym pod banderą SLD taka finansowa dyscyplina i przezorność nie podobała się i wcześniej, i nie podoba się teraz. Ale wtedy ci dzisiejsi krytycy tworzyli rządową większość, więc tylko z upodobaniem zajmowali się cichą dywersją. Stenogramy z prac Sejmu poprzedniej kadencji wnikliwemu czytelnikowi dadzą tu dużo powodów do zadumy nad mizerią ludzkiej kondycji. Obecnie krytycy ci mogą sobie pozwolić na atak frontalny. Hulaj dusza, diabła nie ma! A jak jest, to trzeba go obalić!</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PoselJerzyOsiatynski">Znane są w świecie rezultaty takich pohulanek: polityki wydatków budżetowych bez względu na możliwości ich sfinansowania, wydatków finansowanych z emisji pieniądza, administracyjnego zmuszania prywatnych banków do finansowania rządowych wydatków. W taki właśnie sposób do dziś - i z widomymi wynikami - eksperymentują Rosja i Ukraina. Znam nieźle te doświadczenia, gdyż od kilku lat mogę się im z bliska przyglądać. Znamy też skutki takich eksperymentów w Rumunii i Bułgarii, także gdzie indziej. Oczywiście nikt z projektodawców tych eksperymentów początkowo nigdy nie wierzył, że tak się skończą. Ale tak się faktycznie kończyły. Szkoda, że autorom tych pomysłów w Polsce zabrakło odwagi, aby uczciwie powiedzieć: tak, takiej polityki właśnie chcemy i żadnych doświadczeń Rosji, Ukrainy czy innych krajów się nie obawiamy.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PoselBogdanPek">(To znaczy, że już nie macie argumentów...)</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PoselJerzyOsiatynski">W uzasadnieniu tego wniosku...</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie marszałku, gdybym mógł pana prosić o uspokojenie pana posła Pęka...</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">Proszę państwa, proszę trochę spokojniej słuchać wypowiedzi pana posła Osiatyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJerzyOsiatynski">Chciałbym także prosić pana marszałka o odliczenie czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselJerzyOsiatynski">W uzasadnieniu wniosku sporo się mówi o tzw. schładzaniu gospodarki, jednak nie jest jasne, co autorzy przez to rozumieją. W wąskim znaczeniu tego terminu odnosi się on do podaży pieniądza w gospodarce w ogóle, a podaży kredytu dla przedsiębiorstw i dla gospodarstw domowych w szczególności. O ˝schładzaniu˝ mówi się wtedy, gdy dynamika podaży pieniądza - naturalnie w stałych cenach - się zmniejsza, a o ekspansji - kiedy rośnie. Otóż realny przyrost podaży pieniądza był w 1998 r. o ponado 1 punkt procentowy wyższy niż w 1997 r., a przyrost kredytu dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych był o ponad 2 punkty większy. Termin może jest i ładny, ale w oficjalnych danych Narodowego Banku Polskiego żadnego schłodzenia nie sposób jest się dopatrzeć. Ale nawet gdyby ono było, to przecież za podaż pieniądza odpowiada Narodowy Bank Polski, a nie minister finansów. No ale prezesa NBP autorzy wniosku odwołać w tym trybie nie mogą - więc niechby chociaż Balcerowicza!</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselJerzyOsiatynski">W szerszym znaczeniu - jako miara dyscypliny polityki makroekonomicznej - pojęcia schładzania lub pobudzania ekspansji gospodarczej odnoszą się do łącznego oddziaływania: po pierwsze - deficytu budżetowego w procentach PKB, po drugie - procentowego przyrostu ogólnej podaży pieniądza, po trzecie - procentowego przyrostu kredytów bankowych dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych i po czwarte - zmiany realnego, efektywnego kursu złotego. Tak więc taka łączna miara nie wskazuje na wzrost restryktywności polityki gospodarczej w 1998 r. w porównaniu z rokiem poprzednim. Łatwo to można sprawdzić w tekście, na który powoływał się wcześniej pan premier Balcerowicz z tej trybuny. W całej tej części wywodów wnioskodawcy rozmijają się z faktami. Oczywiście wielu mówców będzie z tej trybuny za chwilę dowodzić, że to przedstawiciel Klubu Parlamentarnego Unii Wolności negował osłabienie dynamiki gospodarczej w Polsce i że to my właśnie jesteśmy ślepi na fakty. Otóż nie negujemy bynajmniej spadku dynamiki wzrostu dochodu narodowego ani, niestety, spadku rozmiarów produkcji przemysłowej. Negujemy natomiast uzasadnienie wniosku, któremu przeczą fakty. Co zaś się tyczy przyczyn spadku dynamiki gospodarczej, to od 1995 r. zwracaliśmy uwagę, że sama stabilizacja makroekonomiczna nie wystarczy dla zapewnienia długofalowego wzrostu, że nie przebiega w sposób zadowalający restrukturyzacja górnictwa i hutnictwa, rolnictwa i przemysłu, że komercjalizacja bez prywatyzacji jest dalece niewystarczająca, że nie wolno się zadowalać wykorzystywanymi w latach 1994-1997 płytkimi rezerwami wzrostu, ale trzeba budować jego nowe fundamenty. Krytykowaliśmy koalicję SLD i PSL za to, że nie dość inwestuje pod przyszły rozwój. Dzisiaj właśnie zbieramy owoce tamtych zaniechań - niedostatecznej prywatyzacji i restrukturyzacji, zmian w usługach społecznych i w porządkowaniu finansów publicznych. Powiecie, posłowie i posłanki z ław opozycji: no a wy teraz co w tych sprawach robicie i czy waszym własnym zdaniem wasze dokonania są dostateczne? Nie są. Mamy tego świadomość i Klub Parlamentarny Unii Wolności zwraca uwagę pana premiera na konieczność poprawy realizacji polityki rządu w tych sprawach. Ale przecież krytyka PSL i części SLD przychodzi od innej strony - nie że robimy za mało, ale że za dużo i że nie stać nas na podejmowanie tylu reform jednocześnie. Może. Trzeba je było wam zacząć. Wszyscy byśmy dziś mieli mniej zmartwień. Ale nie podjęliście ich wcześniej, a dłużej czekać już nie bardzo mogliśmy.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Są takie punkty uzasadnienia wniosku o wotum nieufności, które jego autorom przynoszą wstyd. W pkt. 5 na przykład oskarża się Balcerowicza o błędną politykę kursową. Ta jednak, zgodnie z prawem, jest wyłączną domeną Narodowego Banku Polskiego - z jednym wyjątkiem, o którym mówił pan poseł Kalinowski, ale nie dość dokładnie. Otóż minister finansów może się wypowiedzieć jedynie na temat struktury koszyka walut, według którego NBP będzie ustalał kurs. Jest to sprawa znaczenia drugorzędnego i na dokładkę stanowisko ministra wcale nie musi zostać przez Narodowy Bank Polski uwzględnione. Zdaje się, że pod uzasadnieniem wniosku są także podpisy prawników. Jak to jest możliwe?</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sytuacja w rolnictwie jest naprawdę bardzo trudna i wymaga energicznych działań. Klub Parlamentarny Unii Wolności zwracał na to uwagę już w pierwszym czytaniu ustawy budżetowej na 1999 r. i zapowiadał, że wspólnie z naszym koalicyjnym partnerem znajdziemy dodatkowe środki dla rolnictwa. Środki te znaleziono i rząd premiera Buzka i ministra Balcerowicza będzie realizował politykę wyrównywania szans dla wsi i wspomagania programów restrukturyzacji wsi i rolnictwa. W miarę poprawy sytuacji budżetowej będziemy też dążyli do zwiększania środków na te cele. Trzeba jednak pamiętać, że, z jednej strony, od kilku lat w Polsce na rolnictwo - bez KRUS - wydajemy dwukrotnie więcej niż przeciętnie w krajach OECD, a z drugiej strony, że z tych środków do rolników dociera niewiele, że znaczną część środków zatrzymują pośrednicy i różnej maści właściwie politycznie ustawieni cwaniacy, a także że środki te, zamiast służyć przemianom w rolnictwie, służą utrzymywaniu status quo. Nikt z nas nie zamierza rolnictwa pozostawić bez wsparcia - ale wsparcia w jego przemianach. Wspólnie z opozycją jesteśmy gotowi szukać programu minimum działań niezbędnych dla przemian w rolnictwie, przemian fundamentalnych i niepodlegających koniunkturalnym wahaniom i politycznym gierkom. To jest nasza poważna propozycja.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jednak we wniosku o wotum nieufności dla wicepremiera Balcerowicza, złożonym głównie przez posłów PSL, klub nasz widzi przede wszystkim dramatyczną próbę ucieczki przed odpowiedzialnością za własne błędy i za swoją politykę, zwłaszcza w latach 1996-1997, za którą dziś przychodzi nam wszystkim płacić. I jest doprawdy głęboko nieuczciwa próba przejścia nad tymi błędami do porządku dziennego i udawanie niewinnych.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PoselJerzyOsiatynski">Postawmy więc w trakcie tej debaty kilka pytań, na które sygnatariusze wniosku w swoim wystąpieniu zechcą wszystkim w Polsce uczciwie i jasno odpowiedzieć. Na podstawie czyich decyzji na początku 1996 r. wywindowano ceny zboża do astronomicznej wówczas ceny 600 zł za tonę, doprowadzając do przekreślenia opłacalności hodowli, i jakie były tego skutki dla hodowców trzody chlewnej oraz dla wszystkich konsumentów mięsa na wsi i w mieście? Jakie były finansowe i społeczne skutki przeprowadzonego na wniosek pana ministra Romana Jagielińskiego niekontrolowanego importu zbóż i rozchwiania bilansu zbóż w Polsce w roku 1996? Jakie miała uzasadnienie podjęta przez Radę Ministrów w 1997 r. uchwała o dodatkowym kredytowym zakupie na jesieni 300 tys. ton zbóż już po dokonaniu zakupu 200 tys. ton ze zbiorów z 1997 r.? Jak spłaty tego kredytu odbiły się na płynności finansowej Agencji Rynku Rolnego i na jej możliwościach funkcjonowania w następnych latach? Jakie były skutki wprowadzenia w 1997 r. systemu kredytowych zakupów zboża ze zbiorów w 1997 r. w magazynach autoryzowanych i przechowywania go do 1998 r.? Zakupiono wówczas około 700 tys. ton. Jaki był mechanizm doboru i jakie powiązania firm, które dokonywały tych zakupów? Jak się z nich wywiązały? Jakie były skutki podjętych przez ministra Kalinowskiego w trakcie żniw 1997 r. decyzji o obniżeniu parametrów jakościowych zbóż kupowanych w ramach interwencji, które sprawiły, że i tak już wywindowana cena skupu stawała się jeszcze wyższa, gdy weźmie się pod uwagę parametry jakościowe zboża? Jakie firmy skorzystały na tej decyzji i jakie były ich powiązania? Ile z tych środków naprawdę trafiło do rodzinnych gospodarstw chłopskich o powierzchni, powiedzmy, nie większej niż 10-15 hektarów? W jakim stopniu decyzje ministrów Jagielińskiego i Kalinowskiego podejmowane w roku wyborów parlamentarnych i skutkujące rozregulowaniem rynku rolnego doprowadziły do sparaliżowania dalszych możliwości interwencji ze strony Agencji Rynku Rolnego i do dzisiejszych trudności w rolnictwie? Dlaczego 300 mln dolarów pożyczki z Banku Światowego nie zostało w pełni rozdysponowane zgodnie z przeznaczeniem, to jest na rozwój infrastruktury wiejskiej? Dlaczego wykorzystywano je w sposób najmniej efektywny i czy prawdziwe są zarzuty, że o przyznawaniu tych środków często decydowały znajomości i przynależność partyjna, zaś dynamika ich wykorzystania uległa znacznemu przyspieszeniu przed wyborami 1997 r. Wiele takich...</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#GlosZSali">(To był kredyt zaufania.)</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PoselJerzyOsiatynski">Teraz nie ma tego kredytu. Bardzo bym jednak prosił, panie marszałku, o pomoc, żebym mógł skończyć to przemówienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJerzyOsiatynski">Trzeba postawić jeszcze wiele takich pytań. Między innymi w związku z utworzeniem 5 holdingów cukrowych, blokowaniem prywatyzacji, niezgodnym z prawem w ocenie Najwyższej Izby Kontroli powołaniem Agencji Rozwoju Gospodarczego i transferem do niej środków ze skarbu państwa czy podporządkowaniem holdingu CIECH SA ludziom związanym z PSL, których główną zasługą jest program faktycznej monopolizacji sektora naftowego w Polsce, ze skandalem wokół budowy giełd i rynków hurtowych, zaniedbaniami w tworzeniu prawnych podstaw działania organizacji producenckich w rolnictwie, pomagających funkcjonować rozdrobnionym i mającym wobec tego małą siłą przetargową producentom rolnym i tak dalej.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie Premierze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności zwracam się do pana z prośbą o dopilnowanie, aby szybko nastąpiło wyjaśnienie tych wszystkich kwestii i aby wiedza o tym była ogólnie dostępna: zarówno Wysokiej Izbie, jak i opinii publicznej. Zawiera się w nich bowiem nie mała część odpowiedzi na pytanie o przyczyny braku postępu w rozwiązywaniu rzeczywistych problemów polskiego rolnictwa i całej polskiej gospodarki. Tymczasem sądzimy, że sygnatariusze wniosku o wotum nieufności dla ministra finansów postawili ten wniosek bynajmniej nie po to, aby na te i podobne, niewygodne dla nich pytania odpowiedzieć, ale by przed nimi ucieć. Ta ucieczka nie może się wam udać.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wniosek o wyrażenie ministrowi finansów Leszkowi Balcerowiczowi wotum nieufności jest, zdaniem Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, całkowicie nieuzasadniony. Jest jednocześnie próbą przekreślenia niepodważalnych osiągnięć polskiej gospodarki z minionego dziesięciolecia, próbą zepchnięcia nas w kierunku rosyjskiego czy ukraińskiego scenariusza rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PoselJerzyOsiatynski"> Wniosek ten skierowany jest w istocie przeciwko premierowi Jerzemu Buzkowi, minister finansów bowiem zapewnia jedynie finansowe instrumenty do realizacji programu rządu.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PoselJerzyOsiatynski">Klub Parlamentarny Unii Wolności będzie głosował przeciwko temu wnioskowi.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszalek">Pan poseł Marek Sawicki w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wstępie do pana posła Sekuły. Z pana wypowiedzi dowiedziałem się, że obrona odwoływanych nieudolnych ministrów umocniła koalicję. Powiedział pan, że dla was ważniejsze jest stworzenie koalicji i jej trwanie niż interes państwa i jego obywateli. Gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#GlosZSali">(Tego nie powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PoselMarekSawicki">Natomiast pan poseł Osiatyński prawdopodobnie niezbyt dokładnie słuchał wystąpienia sprawozdawcy, bo nie o wszystkim, o czym pan powiedział, sprawozdawca mówił z tej trybuny. Dziwi mnie, że kwestionuje pan osiągnięcia dwóch wielkich ekonomistów okresu międzywojennego. Zapomina pan jednak, że w znacznie gorszej sytuacji ekonomicznej i politycznej Polska wykupywała majątek z obcych rąk, a dziś dzieje się odwrotnie. Wówczas wybudowano Gdynię, a dziś sprzedano Stocznię Gdańską.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PoselMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Każde społeczeństwo, które nie chce być zniszczone od wewnątrz, musi ustanowić sprawiedliwy ład społeczny. Słowa te wypowiedział papież Jan Paweł II, najwyższy autorytet moralny współczesnego świata. I na tej sali, i w polskim rządzie nie brak ludzi, którzy przy różnych okazjach powołują się na słowa Ojca Świętego, jednak jego nauk nie wprowadzają w życie. W Polsce nie został bowiem ustanowiony sprawiedliwy ład społeczny, wręcz przeciwnie - z roku na rok, z miesiąca na miesiąc pogłębia się niesprawiedliwość, następuje coraz większe rozwarstwienie społeczeństwa, a wynikiem tego jest narastanie niezadowolenia i poczucia krzywdy. Wbrew zapisom konstytucji podstawą ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej nie stała się społeczna gospodarka rynkowa zgodna także ze społeczną nauką Kościoła. Ustrojem tym rządzą wilcze prawa rynku i bezwzględne zasady konkurencji rodem z XIX-wiecznego kapitalizmu. Taki kierunek nadał naszej gospodarce wicepremier Leszek Balcerowicz, dogmatyczny wyznawca zasad monetaryzmu i liberalizmu gospodarczego. Skutki tej polityki gospodarczej najdotkliwiej i najboleśniej odczuła polska wieś.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PoselMarekSawicki">Wysoki Sejmie! Kłopoty z polityką rolną miał już niejeden rząd w naszym kraju. Chłopi jakoś dziwnie nie przystają do różnych strategii ustrojowych. Nie dali się skolektywizować ani włączyć do pegeerów. A teraz, prywatni, nie dają się sprywatyzować i zagospodarować w myśl dogmatycznych zasad liberalizmu. I nie dadzą, bo zdążyli już poznać smak transformacji ustrojowej. Chłopi bardzo dobrze pamiętają terapię szokową, jaką zafundował naszej gospodarce pan Leszek Balcerowicz podczas swej pierwszej kadencji. Wielu rolników, i to najlepszych, wpadło w pułapkę zadłużeniową i poniosło z tego tytułu ogromne straty. Niepowetowane straty poniosła ludność dwuzawodowa zwalniana w związku z zamykaniem fabryk. W skrajną nędzę popadli pracownicy likwidowanych pegeerów. W poczuciu krzywdy i braku szans żyją kolejne roczniki młodzieży nie mogącej znaleźć zatrudnienia poza rolnictwem. Dzięki panu Balcerowiczowi i jego terapii szokowej wieś stała się siedliskiem bezrobocia i biedy.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#PoselMarekSawicki">Po odejściu pana Balcerowicza, po pierwszej próbie, dzięki zmianom politycznym i gospodarczym sytuacja nieco się poprawiła. Ale niestety pan Balcerowicz wrócił i wszystko zaczęło się od początku. Pan Balcerowicz wrócił ˝niesiony˝ hasłem: Mądry wybór - lepsze życie. Teraz wszyscy już widzicie, jak głód z nędzą w naród pędzą.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#PoselMarekSawicki">Wysoka Izbo! Kiedy latem ubiegłego roku rolnicy przyprowadzili pod Ministerstwo Finansów kozę, pan Balcerowicz i jego otoczenie uznali to za niewybredny żart. A to nie był żart, tylko sygnał nadchodzącej nędzy, bo w chłopskiej codzienności koza jest żywicielką najbiedniejszych. Tych biednych na wsi, zresztą nie tylko na wsi, stale przybywa. Rząd jednak tak był zachwycony swoimi sukcesami, że rosnącą biedą nie zamierzał się przejmować. Dostrzegł ją dopiero wówczas, gdy rolnicy wyszli na drogi i zaczęli blokować przejścia graniczne. I wtedy stał się cud. Okazało się, że rządzący naszym krajem cały czas myśleli o rolnikach i ich problemach. Mieli dla nich wspaniałe propozycje i pakiety, nawet pakty, z nikim niedyskutowane i nigdzie nieprezentowane. Rząd nie zarzucał już chłopom, że nie chcą się zrestrukturyzować, cały rząd zaczął raptem mówić językiem Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#PoselMarekSawicki">Trwało to jednak bardzo krótko. Kiedy chłopi rozeszli się do domów, wszystko wróciło do dawnego stanu. Interwencja państwa na rynku żywnościowym okazała się jeszcze jedną niespełnioną obiecanką. Tak naprawdę ta interwencja okazała się marnowaniem grosza publicznego. Średni koszt interwencji w odniesieniu do 1 kg półtuszy przekracza 6 zł. Proponowaliśmy na piśmie panu premierowi Buzkowi i panu wicepremierowi Balcerowiczowi inny rodzaj interwencji. Za 275 mln zł można było kupić co najmniej 75 tys. ton żywca wieprzowego i co najmniej 100 tys. ton półtusz sprzedać za granicę. Wystarczyło podjąć odpowiednie decyzje, a nie prosić Unię Europejską o to, żeby obniżyła opłaty celne przy eksporcie na rynek wschodni.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#GlosZSali">(Dopłaty.)</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#PoselMarekSawicki">Oczywiście chodzi o dopłaty do eksportu. Dziś ta interwencja, dziś ta prośba kosztuje budżet kolejne miliony złotych.</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#GlosZSali">(Kto jest szefem rynku?)</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#PoselMarekSawicki">Ze względu na tę sytuację rolnicy są dziś w Warszawie i demonstrują pod Sejmem, skandując ˝Balcerowicz musi odejść˝. My, posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego, chcemy to hasło powtórzyć: pan wicepremier Leszek Balcerowicz musi odejść, i to jak najprędzej, zanim do końca zniszczy nasze rolnictwo, zanim ostatecznie zrujnuje nasz przemysł, zanim nas wpędzi w jeszcze większe zadłużenie zagraniczne, zanim we własnym państwie staniemy się tylko wyrobnikami, i to, być może, sezonowo potrzebnymi.</u>
          <u xml:id="u-29.15" who="#PoselMarekSawicki">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Jedną z największych klęsk obecnych czasów jest bezrobocie, nie tylko potęgujące biedę setek tysięcy rodzin, ale powodujące degradację społeczną, odbierające nadzieję młodemu pokoleniu i zmniejszające odporność na patologie społeczne. Dlatego wszystkie kraje, wszystkie rządy starają się tworzyć nowe miejsca pracy. Pan Balcerowicz też dokłada starań, aby takie miejsca tworzyć, ale nie u nas. On je tworzy w innych państwach, przede wszystkim w państwach Unii Europejskiej. To nie jest przesada ani demagogiczny chwyt, wystarczy przejrzeć dane statystyczne, aby się przekonać, że Polska w minionym roku znacznie zmniejszyła eksport swoich towarów, a ogromnie zwiększył się import. Te importowane towary produkują robotnicy i rolnicy w innych krajach, mają więc zatrudnienie i zarobek, których brak odczuwa u nas już ponad 2 mln bezrobotnych. A ile jeszcze przybędzie, jeśli Wysoka Izba da panu Balcerowiczowi możliwość dalszego psucia polskiej gospodarki, dalszego jej schładzania i czynienia pseudooszczędności.</u>
          <u xml:id="u-29.16" who="#PoselMarekSawicki">My, chłopi, jesteśmy oszczędni z natury i nie lubimy szafować groszem ani własnym, ani tym bardziej publicznym. Ale wiemy, że nadmierne oszczędności zamieniają się we własne przeciwieństwa, a do tego właśnie doprowadził pan Balcerowicz. Nie żałował pieniędzy na różne fundacje, agencje i fundusze, zaczął natomiast na siłę oszczędzać, kiedy rozpoczęło się wdrażanie reform. Działacze samorządowi wiedzą, jakie środki otrzymały na swoją działalność powiaty i gminy. Po prostu śmieszne. Wszyscy już wiemy, ile dostała służba zdrowia. Pomału dowiadujemy się też, jakie zabezpieczenie ma reforma edukacji. Wielokrotnie powtarzaliśmy, że szansą dla rozwoju rolnictwa i polskiej wsi jest edukacja. Dziś już wiadomo, że szansa ta znów została zaprzepaszczona, bo w schłodzonym budżecie nie ma dostatecznych środków na przyzwoite wprowadzanie reformy.</u>
          <u xml:id="u-29.17" who="#PoselMarekSawicki">Wysoka Izbo! Polska jest krajem biednym. Dlatego nadrzędnym celem polityki gospodarczej powinno być tworzenie warunków do wysokiego i stabilnego tempa wzrostu gospodarczego. Taką taktykę rozpoczął w latach osiemdziesiątych pan wicepremier Zdzisław Sadowski - wybitny i bezpartyjny ekonomista w komunistycznym rządzie. Prowadziły ją także rządy Jana Olszewskiego i Waldemara Pawlaka. Ilekroć natomiast dochodziła w Polsce do władzy opcja liberalna - bez względu na przynależność partyjną - tylekroć następował spadek tempa wzrostu gospodarczego. Jak długo jeszcze będziemy powtarzać tę lekcję, nie wyciągając z niej należytych wniosków? Jak długo Wysoka Izba pozwoli, aby pan Balcerowicz ćwiczył na naszej gospodarce kolejne lekcje liberalizmu, zadawane przez zagraniczny kapitał? Pan Balcerowicz starannie odrabia te lekcje, jest bardzo pojętnym i sumiennym uczniem. Dlatego zbiera liczne nagrody, co z kolei wpędza go w jeszcze większą dumę i utwierdza w przekonaniu o własnej mądrości i nieomylności.</u>
          <u xml:id="u-29.18" who="#PoselMarekSawicki">Skoro tak, to chciałbym panu wicepremierowi Balcerowiczowi zadedykować trzy tezy, trzy rady dla rządzących: po pierwsze, postaraj się o opinię twórczego geniusza, po drugie, otocz się lepszymi od siebie, po trzecie, nie przeszkadzaj innym.</u>
          <u xml:id="u-29.19" who="#PoselMarekSawicki">Niestety pan Balcerowicz nie zastosował się do żadnej z tych rad. Wprawdzie usilnie starał się przekonać naród o swoim twórczym geniuszu, ale mało kto mu uwierzył. Jego geniusz nie rokuje nadziei, i dlatego pan Balcerowicz musi odejść.</u>
          <u xml:id="u-29.20" who="#PoselMarekSawicki">Wysoka Izbo! W tym miejscu pozwolę sobie zadać w imieniu mojego klubu kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-29.21" who="#PoselMarekSawicki">Panie wicepremierze Balcerowicz, odwołuje się pan często do porównań międzynarodowych. Czy znany panu jest kraj Unii Europejskiej albo kraj aspirujący do Unii Europejskiej, w których podstawowa stopa banku centralnego przekracza - tak jak w Polsce - o ponad 10 punktów procentowych stopę inflacji, a w stosunku do cen produkcyjnych - o ponad 13 punktów procentowych?</u>
          <u xml:id="u-29.22" who="#PoselMarekSawicki">Który kraj Europy spłaca wewnętrzny dług publiczny oprocentowany tak wysoko jak w Polsce? Mamy około 27 mld dolarów rezerw dewizowych. Ile w sumie tej stanowi kapitał krótkoterminowy? Ile wyniosły odsetki od lokat rezerw dewizowych na rynkach zagranicznych za 1998 rok? Czy prawdą jest, że założył pan w swym długofalowym programie gospodarczym restrukturyzację wsi polskiej poprzez zmniejszenie produkcji o 50% i takie samo zmniejszenie dochodów rolników?</u>
          <u xml:id="u-29.23" who="#PoselMarekSawicki">Dane GUS wskazują, że w ostatnich 4 latach w całej zbiorowości przedsiębiorstw zmniejszyła się materiałochłonność i energochłonność produkcji, nie wzrastał udział płac w wartości dodanej. Następowała, chociaż zapewne jeszcze niewystarczająca, poprawa efektywności wykorzystania podstawowych czynników produkcji. Tymczasem rentowność netto przedsiębiorstw sektora prywatnego spadła do 1,3% w roku ubiegłym, podczas gdy jeszcze rok wcześniej wynosiła 2%. Dlaczego, panie wicepremierze, tak się dzieje? Czy odpowie pan na postawione pytania, czy tak jak zawsze - chociażby w mediach - od wszystkich tych pytań pan się wykręci?</u>
          <u xml:id="u-29.24" who="#PoselMarekSawicki">Kończąc moje wystąpienie, zwracam się do wszystkich pań i panów posłów, zarówno z lewej, jak i prawej strony sali, do wszystkich, którzy na spotkaniach z wyborcami tak łatwo krytykują obecną politykę rządu i jej głównego kreatora: Zdobądźcie się na odwagę, powtórzcie te słowa krytyki tu, na tej sali, a nade wszystko pokażcie swoim wyborcom, że racje merytoryczne są dla was ważniejsze niż polityczne, i dajcie temu wyraz w głosowaniu za odwołaniem wicepremiera, ministra finansów, przewodniczącego Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów pana Leszka Balcerowicza. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Sekuła w trybie sprostowania. Czy tak?</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#GlosZSali">(Sami swoi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselMiroslawSekula">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie było w moim wystąpieniu słów, których próbował się doszukać pan poseł Sawicki. Powiedziałem, że Wysoki Sejm odrzucił dotychczasowe wnioski o odwołanie ministrów, dlatego że ich rzeczywistym celem było rozbicie koalicji AWS-Unia Wolności, a nie względy merytoryczne oraz dobro państwa i obywateli.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselMiroslawSekula">Odsyłam pana posła Sawickiego do sprawozdania stenograficznego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę pana posła Jana Łopuszańskiego o zabranie głosu w imieniu ˝Naszego Koła˝.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#GlosZSali">(Sami swoi.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#GlosZSali">(Jak zwał, tak zwał.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselJanLopuszanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Wicepremierze! Przedstawiając stanowisko Naszego Koła, chciałbym poinformować, że nasza decyzja w sprawie wotum nieufności dla nas, członków Naszego Koła, jest związana nie tyle z oceną szczegółowych działań, które pan wicepremier w ramach tego rządu i tej koalicji podejmował, ale z oceną pewnej koncepcji ekonomicznej i politycznej, którą pan reprezentuje, koncepcji, przyznajemy, nie tylko o zasięgu polskim, ale obecnej także w obszarze europejskim czy światowym. Ta koncepcja zakłada przede wszystkim, że konkurencja i zysk są główną w istocie, w praktyce jedyną pobudką gospodarki. W konsekwencji obserwujemy niedostatek solidarności z biednymi, ze słabymi - z tymi, którym się w konkurencji nie powiodło. Obserwujemy systematyczne dążenie do wycofania państwa z odpowiedzialności za usunięcie niesprawiedliwości powstających w toku konkurencji gospodarczej, naiwną wiarę w to, że ci, którym się powiodło, załatwią z własnej dobrej woli wszystkie problemy społeczne. Obserwujemy także wycofywanie się państwa, państwa polskiego, z udziału w pobudzaniu procesów wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselJanLopuszanski">Ta polityka w naszych konkretnych polskich warunkach wpisuje się w europejską tendencję, mianowicie w to - bardzo szczególny paradoks - że uczestniczyć w interwencjach gospodarczych może centrala w Brukseli, mogą euroregiony, tylko rządom państw narodowych nie wolno interweniować w gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselJanLopuszanski">Rozumiemy, że pan wicepremier Leszek Balcerowicz w dobrej wierze zakłada, że przynależność Polski do Unii Europejskiej jest rozwiązaniem bezalternatywnym. Chce sukcesu przez Unię. Mniej dla niego jest już ważne, że Polska nie będzie tego sukcesu podmiotem. To nas nieco różni. I co zaskakuje nas, obserwujących dzisiejsze dyskusje na tej sali i nie tylko na tej sali (dyskusja ta jest oczywiście szersza), to pewien zjadliwy wobec pana wicepremiera Leszka Balcerowicza ton wielu jego krytyków, którzy akurat w tym punkcie są z nim najdokładniej zgodni. To jest przecież punkt główny, determinujący kierunek jego polityki. Szerzej: polityka państwa polskiego jest od wielu lat zdominowana przez filozofię przystosowania. Już o tym kiedyś mówiłem z tej trybuny. Musimy się przystosowywać - mówią liczni politycy na scenie polskiej - nawet jeżeli to dla Polski jest szkodliwe. Przejmowanie skrajnych wzorów liberalnych, monetarystycznych ma swoje korzenie właśnie w tej filozofii.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PoselJanLopuszanski">Jest w Polsce realizowana, w sposób niewolniczo-naśladowczy, doktryna trudnego pieniądza. Tego pieniądza starcza dla tych, którzy już i tak go mają. Trudniej z biednymi. Dla tych ta ekonomia staje się w dalszej perspektywie ekonomią śmierci, dlatego że teoria drogiego, trudnego pieniądza spełni się w długiej perspektywie tylko przy założeniu zmniejszającej się liczby ludności. Przykładem na polskim gruncie może być - bardzo konkretnym, poruszanym na tej sali - polskie rolnictwo. Pan wicepremier Leszek Balcerowicz stał się na swoje nieszczęście i koryfeuszem, i symbolem tej linii politycznej i ekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PoselJanLopuszanski">My w tym miejscu pytamy: Jeżeli zlikwidujemy interwencyjną rolę państwa, także gospodarczą, jeżeli doprowadzimy do punktu, z którego już nie będzie odwrotu, jeżeli zlikwidujemy samo państwo polskie, doprowadzimy to do skutku w postaci jego anihilacji w Unii Europejskiej, to kto będzie bronił dobra polskiego narodu i kto będzie bronił dobra poszczególnych grup społecznych ten naród stanowiących?</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PoselJanLopuszanski">Kiedy powoływany był rząd pana premiera Jerzego Buzka, popierając ten rząd, sygnalizowaliśmy z trybuny sejmowej nasz niepokój. Mówiliśmy wtedy, iż obawiamy się, że nie będzie to oczekiwany od dawna rząd przełomu. Rzecz jasna, że największy nasz niepokój budziła niezwykle nieproporcjonalnie zawyżona w koalicji rządowej pozycja Unii Wolności, a w szczególności pana wicepremiera Leszka Balcerowicza - wicepremiera, ministra finansów, przewodniczącego Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. W naszej ocenie: spełniły się nasze najgorsze obawy. Będziemy głosować za wotum nieufności dla pana wicepremiera ministra finansów Leszka Balcerowicza nie tyle z powodu oceny jego roli w ramach tego konkretnego gabinetu, ile w imię sprzeciwu wobec kierunku politycznego, którego realizacji i reprezentacji pan Leszek Balcerowicz się podjął - w naszym najgłębszym przekonaniu ze szkodą dla państwa polskiego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę panią poseł Janinę Kraus o zabranie głosu w imieniu koła KPN - Ojczyzna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJaninaKraus">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Koło Parlamentarne KPN - Ojczyzna jednoznacznie i zdecydowanie opowiada się za odwołaniem ministra Leszka Balcerowicza ze stanowiska ministra finansów. Konkretyzacja najważniejszych zarzutów i szczegółowa argumentacja uzasadniająca powyższy wniosek zostały przedstawione wcześniej - i tu, na tej sali, i w ramach wielu protestów społecznych oraz fachowych, specjalistycznych analiz będących dziełem niezależnych ekspertów i polityków. Chodzi naturalnie o tych, którzy kierują się nie tylko znajomością ekonomicznych teorii i realiów, ale także elementarnymi wartościami i zasadami wynikającymi ze społecznej nauki Kościoła oraz polską racją stanu, troską o dobro państwa polskiego i pomyślność wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PoselJaninaKraus">Nie ulega wątpliwości, że to minister Leszek Balcerowicz osobiście odpowiada za politykę finansową, która w ciągu roku od ponownego objęcia zajmowanych przez niego obecnie stanowisk doprowadziła do katastrofalnego pogorszenia sytuacji gospodarczej i społecznej oraz zmniejszyła szanse uchronienia się przed negatywnymi skutkami narastającego światowego kryzysu finansowego i zapewnienia polskiej gospodarce pomyślniejszego niż dotychczas rozwoju w przyszłości. Sukcesy gospodarcze przedstawiane przez ministra Balcerowicza są niczym innym jak odrabianiem zaległości z pierwszych lat transformacji gospodarczej, a nie zbliżaniem się czy zmniejszaniem dystansu do krajów wysoko rozwiniętych.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PoselJaninaKraus">Istota zarzutu polega na tym, że wszystko to nie jest wynikiem błędów, lecz świadomego i pełnego determinacji służenia, w naszym przekonaniu, złej sprawie. Naszym zdaniem wbrew konstytucyjnej przysiędze zobowiązującej ministra finansów do kierowania się w kreowaniu polityki gospodarczej i finansowej państwa dobrem ojczyzny i pomyślnością wszystkich obywateli, minister finansów podporządkował tę politykę: po pierwsze, skrajnie pojmowanej i woluntarystycznie traktowanej, a nieefektywnej w obecnych warunkach i szkodliwej dla Polski, monetarystycznej doktrynie ekonomicznej, trzeba dodać, kompromitującej się również w skali światowej; po drugie, wymaganiom różnych międzynarodowych organizacji i zagranicznych grup interesu.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#PoselJaninaKraus">Forsowane przez ministra Balcerowicza od 1990 r. reformy i polityka finansowa nie liczyły się i nie liczą się z faktycznymi potrzebami i możliwościami większości społeczeństwa, gospodarki oraz państwa. Sprzeczne są też z konstytucyjnym obowiązkiem chronienia przez członków Rady Ministrów interesów państwa i jego suwerenności, a także realizowania zasad sprawiedliwości społecznej oraz przestrzegania praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych obywateli wynikających z ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#PoselJaninaKraus">Leszek Balcerowicz osobiście odpowiada za rodzącą się recesję w wyniku duszenia popytu wewnętrznego i obniżania dochodów ekonomicznie słabszej części społeczeństwa, za pogorszenie wyników ekonomicznych sektora przedsiębiorstw i programowe zmniejszanie procentowego udziału finansów publicznych w PKB i dochodów budżetowych, m.in. z ceł. Konsekwencją tego jest niedofinansowanie całej sfery budżetowej, w tym także wielkich reform: administracyjnej i społecznych, których realizacja rozpoczęła się w styczniu 1999 r. Dotyczy to także restrukturyzacji rolnictwa, przemysłu zbrojeniowego, lekkiego, rozpoczętej jeszcze w 1990 r., a wymuszonej przez tzw. pierwszy plan Balcerowicza. Negatywne skutki realizacji tego drugiego planu wywołały już poważne i niemożliwe w tej chwili do rozwiązania problemy, napięcia i konflikty społeczne. W przyszłości grozić to może załamaniem się wszystkich realizowanych obecnie reform i całej gospodarki oraz wzrostem bezzrobocia i nie tylko dramatycznym obniżaniem się stopy życiowej podstawowej części społeczeństwa, ale nawet podcięciem biologicznych podstaw jej egzystencji. To wszystko nie może się nie odbić negatywnie na szansach szybkiego wejścia Polski do struktur Unii Europejskiej i zajęcia dobrej pozycji w NATO, bo oparcie wzrostu gospodarczego głównie na eksporcie, a nie na rozwoju rynku wewnętrznego i wzroście dobrobytu wszystkich obywateli, przy równoczesnym zmniejszaniu konkurencyjności polskiej gospodarki, w zbyt dużym stopniu naraża Polskę na negatywne skutki raz po raz wybuchających międzynarodowych kryzysów finansowych.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#PoselJaninaKraus">Wysoka Izbo! Powyższe konstatacje chyba dostatecznie jasno wyrażają naszą pewność co do zasadności odwołania. Zabierając głos w tej sprawie, chciałabym podkreślić, że robimy to nie tylko bez satysfakcji, ale także z poczuciem wyraźnego niedosytu. Po pierwsze dlatego, że, jak dotąd, rodzimym liberałom, wspieranym przez ich zagranicznych protektorów, udało się nie dopuścić do poważnej debaty poświęconej założeniom długofalowej strategii i polityki społeczno - gospodarczej. Na świecie, w wyniku szerzących się kryzysów, coraz powszechniej uznawana jest potrzeba odejścia od liberalnego fundamentalizmu, emancypacji kapitału finansowego i bezzatrudnieniowego wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#PoselJaninaKraus">Po drugie, z tego co mogłam dotąd usłyszeć, i na tej sali i poza tą salą, od przedstawicieli Unii Wolności, AWS, także SLD, a co gorsze również z tego, co mówi nam doświadczenie całych 10 ubiegłych lat, wynika, że szanse przegłosowania odwołania ministra Balcerowicza są nikłe. Można przypuszczać, że gdyby nawet do tego doszło, jego następca nie prowadziłby innej polityki. Taka perspektywa wynika z faktu, że generalne założenia, na których opiera się polityka, którą dotąd uprawiał i uprawia minister Balcerowicz w ramach swojego pierwszego i drugiego planu, cieszą się zgodnym poparciem zarówno elit, nazywających się postsolidarnościowymi, jak też SLD. Trzeba powiedzieć, w odniesieniu do AWS, że właściwie zaprzepaszczeniu uległy obietnice wyborcze a także, że zostały zawiedzione nadzieje społeczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Pani poseł, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselJaninaKraus">Ostatnie zdanie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Ostatnie zdanie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJaninaKraus">Tym, co łączy ponad podziałami elity obecnej koalicji i SLD, jest liberalizm i europejski, lub wręcz kosmopolityczny, internacjonalizm. Różnice dotyczą tylko taktyki, a nie strategii, i oczywiście tego, kto ma być beneficjentem tych reform. Z rysujących się rzeczywistych preferencji wynika, że AWS i UW wystarczająco dobrze dbają o interesy liberałów różnej proweniencji. Jak widać, interes Polski i Polaków ma tu drugorzędne znaczenie. W związku z tym pozostaje nam zadać pytanie: jak długo jeszcze marnowane będą szanse Polski i Polaków?</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselJaninaKraus"> Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszewskiego w imieniu koła ROP.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PoselMarekSawicki">(W kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#WicemarszalekJanKrol">To znaczy? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselMarekSawicki">Panie Marszałku! Ponieważ ta debata dotyczy nie tylko wniosku w sprawie odwołania wicepremiera Leszka Balcerowicza, tak naprawdę jest to debata nad aktualną strategią gospodarczą rządu, proszę o zarządzenie przerwy i sprawienie, żeby rząd się znalazł w ławach rządowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Takiego wniosku formalnego nie ma w regulaminie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszewskiego w imieniu koła Ruchu Odbudowy Polski.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Gdy zgłasza się wniosek formalny, trzeba mieć w ręku regulamin i powołać się na jeden z punktów art.109.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PoselMarekSawicki">(Wniosek formalny w imieniu klubu.)</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselJanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele tu padło słów krytyki pod adresem pana premiera Balcerowicza. Trzeba mu przyznać jedno - jest człowiekiem konsekwentnym. W tej swojej konsekwencji, nawet można powiedzieć, upartym. Konsekwentnym i upartym aż do samobójstwa.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselJanOlszewski"> Nie, proszę państwa, to nawet nie jest śmieszne, bo jest to związane nie z indywidualnymi losami kariery pana wicepremiera Balcerowicza, tylko z wpływem jego polityki na stan państwa, na stan Polski. Muszę przypomnieć finał pierwszego okresu rządów i początku polityki społeczno - gospodarczej, którą kierował w rządach premierów Mazowieckiego i Bieleckiego pan wicepremier Balcerowicz. Ten finał był jednoznaczny. To był finał, który wyrażał się rozpadem budżetu, koniecznością drukowania pustych pieniędzy - ta konieczność była zaakceptowana decyzją pana wicepremiera Balcerowicza, a wreszcie kompletnym rozstrojem całego systemu finansów publicznych. Widzę wyraz zdziwienia na niektórych twarzach. To prawda, że o tym się od lat nie mówi, że o tym cały tabun apologetów tzw. planu Balcerowicza w mediach, a czasami nawet na katedrach uniwersyteckich, w ogóle nie chce pamiętać. Ale przypomnieć o tym trzeba dlatego, że dzisiejsze objawy wskazują na to, że podobny może być finał drugiej misji pana wicepremiera Balcerowicza. To przede wszystkim był powód, dla którego podpisałem wniosek o wotum nieufności dla pana wicepremiera.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PoselJanOlszewski">Jednak muszę też powiedzieć parę słów w jego obronie. Ta polityka nie była i nie jest wyrazem tylko jego osobistych przekonań, rezultatem wyłącznie jego osobistych tylko decyzji. Nie mogłaby być prowadzona, gdyby za nią nie stał pewien określony układ interesów. Ten układ interesów łatwo jest zidentyfikować. Trzeba tylko pamiętać, jaki sektor polskiej gospodarki był najpierw sprywatyzowany w okresie tej pierwszej misji wicepremiera Balcerowicza. Właściwie był on jedynym sprywatyzowanym wtedy sektorem. To był sektor handlu zagranicznego. To wtedy powstały te prywatne, półprywatne czy państwowo-prywatne koncerny, które następnie stały się podstawą budowy nomenklaturowego układu kapitałowego w Polsce. I to ten układ zapewnił możliwość kontynuowania polityki pana wicepremiera Balcerowicza także długo po tym, jak on już zakończył swoją pierwszą misję. Dlatego muszę jednak zwrócić uwagę posłankom i posłom z Sojuszu Lewicy Demokratycznej na fakt, że deklarując dzisiaj poparcie wniosku o odwołanie pana wicepremiera (jakkolwiek ich nie zachęcam do zmiany stanowiska) okazują pewien, powiedziałbym, akt niewdzięczności. Bo to przecież dzięki temu, co się wtedy stało, wielu z państwa mogło spokojnie opuścić masę upadłościową PRL z polisami ubezpieczeniowymi o wartości po paręset milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#PoselJanOlszewski">Dlatego bardzo bym prosił, jeżeli słyszymy z tej strony Izby krytykę polityki Leszka Balcerowicza, o pewną wstrzemięźliwość.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#GlosZSali">(Nie mam żadnej polisy.)</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#PoselJanOlszewski">Chciałbym również skierować pewne przesłanie do, niestety, prawie pustych ław klubu Akcji Wyborczej Solidarność. Naprawdę nie chciałbym być tym, który by próbował przekreślać państwa wewnętrzne rachunki krzywd, jak tutaj powiedziano, z koalicjantem. To są wasze rachunki. I państwo będziecie się z tych rachunków ze swoimi wyborcami, którzy wam zaufali, rozliczać. Ale nie mogę o jednej rzeczy nie powiedzieć. A mam do tego tytuł. Jeśli chodzi o odwołanie się do tradycji i, powiedziałbym, chociaż to zużyte słowo, etosu Solidarności, tytuł jest równie dobry, jak większości z państwa, a w wypadku niektórych - może nawet trochę lepszy. I dlatego chciałbym państwu powiedzieć jedno: możecie rzeczywiście uzasadniać swoją decyzję koniecznością utrzymania rządu, koalicji i władzy...</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#GlosZSali">(Do przyjazdu papieża.)</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#PoselJanOlszewski">...ale władzę sprawuje się albo dlatego, że się z niej ciągnie oczywiste korzyści, czy to osobiste, polityczne, grupowe lub partyjne, albo w imię jakiegoś programu. Państwo taki program mieliście. On wam zapewnił wyborcze zwycięstwo. To był zresztą program w znacznej mierze wspólny z programem Ruchu Odbudowy Polski. I przede wszystkim dlatego o nim wspominam. I otóż w tym rządzie, który realizuje politykę społeczno-gospodarczą zgodnie z linią określoną przez pana premiera Balcerowicza, wy ten program systematycznie przegrywacie.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#GlosZSali">(W jaki sposób? W jaki sposób przegrywamy?)</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#PoselJanOlszewski">Przegraliście państwo sprawę polityki podatkowej i prorodzinnej. Musieliście się ze swego projektu wycofać. Musieliście panowie uznać weto prezydenckie i przyjąć je w sprawie Prokuratorii Generalnej, instytucji, która miała zapewnić choćby minimalny standard uczciwości w procesach prywatyzacji. Już przestaliście mówić o potrzebie powszechnego uwłaszczenia, bo wiecie doskonale, że majątek na to przeznaczony topnieje z każdym dniem, niemal z każdą godziną.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#PoselJanOlszewski">I muszę powiedzieć jeszcze jedno - to jest nawet przykre dla mnie osobiście, bo niewątpliwie mieliśmy tutaj wspólny program, i może nie tylko program, była to także łącząca nas kiedyś postawa. Muszę więc powiedzieć, że to, co robicie, to, jak się w tym układzie koalicyjnym zachowujecie, to, jak panowie staracie się choćby minimalizować skutki tej polityki idącej wbrew programowi AWS, jest naprawdę nieporównanie skromniejsze niż to, na co się jednak w jakimś zakresie zdobywał czasami w poprzednim rządzie przecież słabszy koalicjant, jakim był PSL, który niekiedy skuteczniej blokował prowadzenie wtedy tej samej polityki społeczno-gospodarczej przez panów ministrów Borowskiego, Belkę, Kołodkę.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#GlosZSali">(Kto panu klaszcze?)</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-44.17" who="#PoselJanOlszewski">Mnie, szczerze mówiąc, w tej chwili na oklaskach zupełnie nie zależy.</u>
          <u xml:id="u-44.18" who="#GlosZSali">(Ale dostaje pan brawa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, czas się skończył, już o 3 minuty przekroczył pan limit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselJanOlszewski">Proszę łaskawie odliczyć ten czas, który zajęli panowie polemiści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Już odliczyłem; przekroczył pan limit o 3 minuty, więc jestem bardzo tolerancyjny. Proszę nie przeszkadzać panu posłowi, a pana posła proszę o zmierzanie do zakończenia wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselJanOlszewski">Panie Marszałku! Rzeczywiście mógłbym uzasadniać daleko szerzej nasz wniosek w sprawie wotum nieufności dla pana wicepremiera Balcerowicza, ale wydaje mi się, że powiedziano w tej sprawie tutaj już wystarczająco dużo. Będziemy podtrzymywali ten wniosek i będziemy głosowali za odwołaniem Leszka Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Kaczyńskiego, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselJaroslawKaczynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o finał tej dyskusji, to głosowanie nad wotum nieufności jest rozstrzygnięte. Krótko mówiąc, jeśli ta dyskusja ma mieć jakiś sens, w szczególności dla prawej strony sali, to, jak sądzę, powinna ona służyć przezwyciężeniu pewnej fałszywej alternatywy, która zarysowała się także w dotychczasowych wypowiedziach. Mam na myśli sytuację, którą określa z jednej strony bezkrytyczna akceptacja polityki pana premiera Balcerowicza jako jedynego racjonalnego wariantu, a z drugiej coś, co można by określić jako ekonomię naiwną - w centrum tej ekonomii naiwnej podstawowym pojęciem określającym cel, a także - i to jest najgorsze - będącym instrumentem analizy, znajduje się pojęcie sprawiedliwości dystrybutywnej. Otóż w ramach tej alternatywy wiele zdziałać się nie da i jest bardzo charakterystyczne, że zwolennicy ekonomii naiwnej - czy to deklaratywni, czy nawet szczerzy - w zetknięciu z praktyką władzy na ogół z niej rezygnują; nie tyle nawet na ogół - zawsze z niej rezygnują. Rezygnują dlatego, że jest to po prostu nie do zastosowania.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselJaroslawKaczynski">Ale czy wobec tego, czy w tej sytuacji należy w ogóle rezygnować z krytyki, rezygnować z próby określenia innej alternatywy? Otóż, jestem głęboko przekonany, że nie. I nie ukrywam, że z najwyższym przerażeniem słuchałem tutaj przemówienia pana posła Sekuły, które pokazywało jedno - całkowitą bezradność w tej dziedzinie, bezradność, którą AWS zresztą sobie stworzył sam.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PoselJaroslawKaczynski"> Mógł przecież mieć zaplecze ekonomiczne, mógł mieć tutaj niemałą siłę. Nie ma żadnej, bo trzeba przestrzegać pewnej hierarchii, pewni ludzie muszą rządzić, a w ramach tej hierarchii takiego zaplecza i w ogóle odwołania się do jakichkolwiek względów merytorycznych być nie może.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PoselJaroslawKaczynski">Ale to nie oznacza, żeby ludzie z prawicy, ale spoza AWS, nie mogli w tej sprawie zabierać głosu. Sądzę, że warto się koncepcji pana premiera Balcerowicza przyjrzeć właśnie z tego, nieco innego, punktu widzenia. Co w tych koncepcjach uderza? Omówię je ogólnie, bo tutaj o sprawach aktualnych będzie mówił pan poseł Dorn. Przede wszystkim jeśli nawet wierzyć w to, co pan premier bardzo często deklaruje, to znaczy jego rolę jako depozytariusza pewnej wiedzy ekonomicznej, którą aplikuje do życia społecznego, do życia gospodarczego, a więc jeśli nawet na chwilę w to uwierzyć, to trzeba zwrócić uwagę, że jego koncepcja ekonomiczna, sposób opisu rzeczywistości ekonomicznej w gruncie rzeczy sprowadza się do uwidocznienia tylko jednego - fundamentalnie ważnego, ale tylko jednego - aspektu tych spraw: tego wszystkiego, co wiąże się z pieniądzem. Powtarzam, to jest aspekt fundamentalny, ale przecież nie jedyny.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#PoselJaroslawKaczynski">Ten sposób widzenia tych spraw powoduje zapoznanie problemów niesłychanie wręcz ważnych, problemów związanych z techniczną stroną produkcji, technologii, a co za tym idzie - z innowacyjnością, z państwem, czyli instytucjonalnymi elementami czy determinacjami działalności gospodarczej, ze sprawami socjalnymi czy w końcu sprawami społecznymi.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#PoselJaroslawKaczynski">I można, proszę państwa, powiedzieć, że ten sposób widzenia powoduje coś, co można by określić jako syndrom Balcerowicza. Otóż, ten syndrom to coś, w co polityka pana premiera zawsze się wpisywała w obydwu jej fazach i jednocześnie to współtworzyła. Ten syndrom prowadzi w gruncie rzeczy, nie tylko już w sferze opisu, w sferze działalności poznawczej, ale także w sferze praktycznej, do zapoznania tych wszystkich ważnych problemów, o których tutaj mówiłem i prowadzi do kryzysu bardzo różnych dziedzin - od moralnej począwszy, a na czysto już ekonomicznej skończywszy.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#PoselJaroslawKaczynski">Mamy więc z jednej strony kryzys państwa, czego nie da się naprawić w ramach próby korekty w tej chwili podejmowanej, bo nie da się w tej sytuacji naprawić kryzysu państwa. Kto nie wierzy, niech się przyjrzy obecnym samorządom i nie tylko o sprawę ich pensji w tym momencie chodzi. To jest także kryzys socjalny, kryzys społeczny, tworzenie w Polsce pewnego, coraz bardziej rosnącego, potencjału destrukcji społecznej i to nie tylko w sensie tworzenia przesłanek dla społecznego wybuchu, ale także w tym mianowicie, który polega na tworzeniu coraz większej liczby ludzi zbędnych, ludzi, którzy w nowoczesnym społeczeństwie po prostu nie mogą funkcjonować inaczej, jak tylko licząc na pomoc państwa, czy żyjąc z przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#PoselJaroslawKaczynski">Sytuacja ta musi stanowić podstawę racjonalnej krytyki, która jest potrzebna i która powinna prowadzić do efektów w postaci stworzenia nowego paradygmatu polskiej polityki, polskiego rozwoju. Oczywiście ta polityka, którą premier Balcerowicz prowadził, ma także aspekt pozytywny. Był rozwój gospodarczy. Ale musimy pamiętać, że to był rozwój stosunkowo szybki, może tylko w jednym roku można było mówić o rozwoju szybkim, bo szybki to jest powyżej 7%. To był rozwój, którego, jak tutaj już słusznie zauważono, dosyć proste źródła się wyczerpują w sposób zupełnie oczywisty.</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#PoselJaroslawKaczynski">To nie jest, proszę państwa, tak, że zjawiska, z którymi dzisiaj mamy do czynienia, wynikają wyłącznie z sytuacji zewnętrznej. Nie będę się wdawał w spór, jeżeli chodzi o najbardziej konkretne jego elementy, ale z całą pewnością - i to jest opinia bardzo wielu ekonomistów - to się w tym momencie wyczerpuje. Żeby jednak zanalizować politykę premiera Balcerwicza, to trzeba sobie zadać to pytanie, które tutaj już - wyrażone to zostało nie w formie pytania, ale od razu odpowiedzi - padło. Trzeba na chwilę przynajmniej zrezygnować z wiary w Balcerowicza naukowca, który swą wiedzę aplikuje do rzeczywistości społecznej, i zapytać o system interesów, interesy, które stoją za tą polityką.</u>
          <u xml:id="u-50.10" who="#PoselJaroslawKaczynski">I tutaj, niezależnie od bardzo celnych uwag pana premiera Olszewskiego co do politycznych związków tego rodzaju polityki i jej politycznych beneficjentów, trzeba też zwrócić uwagę na rzecz, która rzuca się w oczy. Otóż banki i importerzy to są dwie główne grupy, które w tej chwili z tego korzystają.</u>
          <u xml:id="u-50.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-50.12" who="#PoselJaroslawKaczynski"> To jest oczywiste przez cały czas. I twierdzić, że nie ma to związku z tą polityką, że między tym, co się w tej dziedzinie dzieje - i dzięki temu w ekonomii w ogóle - a tą polityką związek jest czysto przypadkowy i oparty na elemencie wiedzy - że to wiedza tworzy to zapośredniczenie - to, proszę państwa, byłaby, jak sądzę, bardzo daleko posunięta naiwność. I tutaj mamy do czynienia z pytaniem zasadniczym, pytaniem o posłannictwo prawicy. Czy prawica rzeczywiście musi ten układ, tę sytuację tolerować?</u>
          <u xml:id="u-50.13" who="#PoselJaroslawKaczynski">Obawiam się, że pan premier Balcerowicz ani w sensie moralnym, ani intelektualnym nie jest zdolny do stworzenia potrzebnego nam nowego paradygmatu. Nie jest w stanie wyrwać się z tych uwikłań, w których się znalazł z tych czy innych powodów. Wierzę, że miał dobrą wolę, ale mimo wszystko się znalazł. To jest, proszę państwa, zadanie prawicy. To jest, Wysoka Izbo, zadanie, z którego prawica powinna się wywiązać. Ale niestety się nie wywiązuje i to dzisiaj na tej sali jest bardzo widoczne. Ta koncepcja odwoływania się do Pietrzaka czy przeczenia temu, że trzeba polską gospodarkę szybko rozwijać, pokazuje właśnie miarę tej bezradności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, czas minął, zdecydowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselJaroslawKaczynski">Na koniec trzeba powiedzieć może tylko jedno - że naprawdę będzie dobrze, jeżeli prawica, do której bardzo często odnosi się także na tej sali zwrot, którego sam kiedyś użyłem, chociaż nie jestem jego autorem - TKM, nie zasłuży sobie przypadkiem na nowy: KPP - ale nie chodzi o Komunistyczną Partię Polski, tylko o kompromitację polskiej prawicy.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę o zabranie głosu pana posła Ludwika Dorna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselLudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zacząć od kwestii następującej: jestem bardzo krytyczny wobec pana wicepremiera Balcerowicza, ale na pewne domyślne porównania, które przedstawiano z tej trybuny, on jednak nie zasłużył. Jeżeli bowiem pan poseł Mirosław Sekuła w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność stwierdzał, że obecna koalicja, z AWS, nie będzie się ścigać z minioną koalicją, jeśli chodzi o liczbę rządów, to, jak rozumiem, czynił tutaj wytyk poprzedniej koalicji, iż nie trwała jak przy opoce przy panu premierze Pawlaku bądź panu premierze Oleksym. Panie pośle Sekuła, to nie są stosowne porównania, powtarzam, przy całym moim krytycyzmie wobec pana premiera Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PoselLudwikDorn">Natomiast, Wysoka Izbo, tak się składa, że ta debata, debata nad polityczną postacią i rolą pana wicepremiera Balcerowicza, przebiega w dosyć szczególnej sytuacji, stworzonej przez wczorajsze czy przedwczorajsze informacje. Pan minister, pan wicepremier Balcerowicz odpowiada za budżet. Tutaj przewinęło się to, odwoływano się w niektórych wystąpieniach do ujawnionego faktu, iż realizacja limitu deficytu budżetowego w ciągu dwóch miesięcy sięgnęła 58%. Coś, Wysoka Izbo, z tego wynika. Każdy, kto umie liczyć - a naprawdę nie są to działania skomplikowane - komu także są znane urealnione szacunki wzrostu gospodarczego, wzrostu PKB na 1999 r., wie - i to nie jest rzecz do dyskusji, to jest fakt - że nowelizacja ustawy budżetowej wynika z tej informacji, tak jak dwa plus dwa równa się cztery. Bo nawet jeżeli przyjąć to optymistyczne założenie, że w III i IV kwartale PKB zacznie rosnąć, to po drodze pojawia się pewna dziura, pewien dołek, szacowany na 1-1,2 mld zł, i mimo ewentualnego dalszego wzrostu nie znajdzie to pokrycia. A to już bezpośrednio dotyczy Wysokiej Izby, bo to oznacza rozpoczęcie gdzieś w maju lub czerwcu prac nad nowelizacją ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PoselLudwikDorn">Otóż, przyjmując ten punkt widzenia, można powiedzieć, że panu wicepremierowi Balcerowiczowi za to, co mówił i robił w roku przeszłym, należą się słowa uznania, ale jednocześnie słowa krytyki. Należą się słowa uznania, bo znane są Wysokiej Izbie wypowiedzi pana ministra, iż jeżeli się rusza z tak szerokim frontem reform, pewnym rozdętym balonem reformatorskim, to pieniędzy przy tej polityce makroekonomicznej w budżecie na to nie starczy. I pan wicepremier Balcerowicz to po prostu mówił. Ale jednocześnie wystąpił w podwójnej roli, do której ma niesłychane wprost upodobanie. Wspominałem już o tej podwójnej roli sternika prowadzącego okręt pewną ręką i mówiącego, że wszystko jest w porządku, i majtka na bocianim gnieździe, który jednocześnie krzyczy: Uwaga, uwaga! Płyniemy na rafy! W tym przypadku to było tak, że z jednej strony pan wicepremier Balcerowicz mówił, że pieniędzy nie starczy, a z drugiej strony pan przewodniczący Unii Wolności Balcerowicz i jego partia domagali się przyspieszenia reformatorskiego. Znowu wystąpiła tutaj swego rodzaju podwójność.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#PoselLudwikDorn">Otóż - i tu przechodzę do dalszych słów krytyki - od polityka odpowiedzialnego - a za takiego chce uchodzić pan wicepremier Balcerowicz - można by było wymagać dwóch rodzajów decyzji: pierwsza to odstąpienie od polityki stopniowego istotnego zmniejszania deficytu budżetowego, przyjęcie tej prawdy, którą bodaj najbardziej zwięźle wyraził partyjny kolega pana wicepremiera, pan Kuczyński, minister w rządzie pana premiera Mazowieckiego, pisząc wprost, że parę promili PKB jest warte stabilizacji społecznej i politycznej - bo o tego typu rząd wielkości chodziło przy niezmniejszaniu deficytu budżetowego w tym roku albo mniejszym zmniejszaniu. I to byłaby jedna odpowiedzialna linia polityczna. Druga odpowiedzialna linia polityczna to zagrożenie dymisją. Jeżeli bowiem można było przewidywać - a pan wicepremier Balcerowicz przenikliwie przewidywał tego rodzaju kłopoty, a jest on odpowiedzialny za budżet - to albo mieliśmy tutaj do czynienia z oportunizmem, albo grą na pewną społeczną, a zatem polityczną, awanturę, z jakąś kalkulacją - choć ja nie potrafię sobie tej kalkulacji zrekonstruować. Nie wiem, którą możliwość wybierze pan wicepremier Balcerowicz, ale innych nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#PoselLudwikDorn">Zabrakło tutaj panu ministrowi determinacji, której w innych przypadkach nie zabrakło. Ostatnim przypadkiem takiej determinacji jest odpowiedź udzielona białemu personelowi, lekarzom, którzy domagali się zabezpieczenia i swoich interesów, i słusznych interesów pacjentów. Ta odpowiedź brzmiała tak: zamknąłem budżet, a kluczyk wyrzuciłem do morza. Otóż na podstawie tego, co dowiedzieliśmy się z komunikatu Ministerstwa Finansów, sądzę, że nie była to odpowiedź właściwa. Jest wielce charakterystyczne, że zabrakło komentarza pana wicepremiera do tych danych. Padały wypowiedzi doradców pana wicepremiera, podsekretarzy stanu, a tej wypowiedzi tu zabrakło. Usłyszeliśmy takie ciche: bul, bul, bul. Zastanawiam się tylko, czy to bulgotała woda, której pan wicepremier nabrał w usta, czy też to pękały bańki, kiedy pan wicepremier zaczął nurkować na dno morza po ten kluczyk, który wyrzucił.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#PoselLudwikDorn"> Niemniej, Wysoka Izbo i szanowna koalicjo, stoi się przed wyborem. Ten budżet trzeba znowelizować - znowelizuje się go ofensywnie, czyli wyprzedzając presję społeczną, do czego zachęcam, albo w myśl doktryny posła Goryszewskiego najpierw będziemy ciąć wydatki, aż do oporu społecznego, a potem ustąpimy pod naciskiem. Pierwsza droga jest lepsza. Tylko jest pytanie, czy do pierwszej drogi pan wicepremier się nadaje, bo można powiedzieć, że jest to w III Rzeczypospolitej największy specjalista od sypiących się budżetów. Przypominam, że budżet w rządzie Bieleckiego też się posypał i też byli tacy, którzy przed tym przestrzegali. Jerzy Eysymontt, wówczas szef CUP, mówił, że będzie za tym budżetem głosował, ale namawia do przygotowania się do jego jak najszybszej nowelizacji. Też powstała tu bardzo ciężka uraza, podobna do tej, jaka teraz się przejawia w stosunku do ministra Kropiwnickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Czas minął, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselLudwikDorn">Panie Marszałku! Kończąc, uważam, że nowy paradygmat polityki gospodarczej, o którym mówił poseł Kaczyński, ofensywna nowelizacja budżetu, ofensywna nie w sensie zwiększania wydatków, ale w sensie uprzedzenia nacisku społecznego wydarzeń i załamania finansów, jest posunięciem koniecznym. Twierdzę też, że pan wicepremier nie jest do tego posunięcia zdolny. W związku z tym będę głosował za wotum nieufności także z tego powodu, że po poprzednich deklaracjach i zapowiedzi braku dyscypliny w klubie SLD, sądzę, że pan marszałek Borowski, ta część podstawowej organizacji partyjnej PZPR na SGPiS w latach siedemdziesiątych, pana wicepremiera wesprze.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PoselLudwikDorn"> Skoro będzie pewne wsparcie z tej strony, to głos posła niezrzeszonego nie jest tutaj koalicji potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Macierewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym od tych wewnętrznych problemów w ramach SGPiS wrócić do naszej debaty, do naszej dyskusji. Otóż chcę powiedzieć tak: nie podpisałem wniosku o wotum nieufności, choć zrobiło tak wielu ludzi z prawicy, z którymi się solidaryzuję. Nie mam też zamiaru, co chyba oczywiste, bronić tej linii polityki gospodarczej koalicji, którą reprezentuje, więcej, którą narzuca i wymusza, pan wicepremier Balcerowicz. Nie podpisałem tego wniosku, gdyż jest dla mnie absolutnie oczywiste - i dzisiejsza dyskusja to potwierdziła w 100% - że tak naprawdę głównym powodem tego wniosku jest obalenie tej koalicji, a może dokładniej, jeżeli się przyjrzeć dobrze publikacjom w ˝Gazecie Wyborczej˝, zmiana tej koalicji. Zmiana koalicji, tak by wreszcie znowu znalazła się w niej SLD. I to jest polityczny sens tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Jeśli się przyjrzymy jeszcze temu, co mówił tutaj w imieniu SLD pan poseł Wagner, to zobaczą państwo, że w jego krytyce, obok reform społecznych, główne miejsce zajęło to, iż rząd Jerzego Buzka przyznał za duże ulgi podatkowe Kościołowi.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">To była główna linia krytyki pana Wagnera. Przestrzegam przed solidarnością z taką linią polityczną. Nie mam też zamiaru bronić pana wicepremiera Balcerowicza i jego polityki - to oczywiste - ponieważ sens koalicji AWS i Unii Wolności dla polskiej prawicy polegał przede wszystkim na zmianie stosunków własnościowych. To była istota tego programu, z powodu której Polacy głosowali na Akcję Wyborczą Solidarność. Ale pan wicepremier Balcerowicz tworzy taki dziwny kapitalizm, w którym własności będzie pozbawiona absolutnie większa część Polaków. Taki kapitalizm, w którym kapitał będą mieli tylko byli towarzysze Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Program uwłaszczenia powszechnego, program reprywatyzacji, próba kontroli nieodpowiedzialnej, złodziejskiej prywatyzacji poprzez Prokuratorię Generalną, te filary własnościowego programu prawicy oddalają się coraz bardziej w siną dal i nie trzeba być wielkimanalitykiem, by zobaczyć, jak głosuje w tych sprawach wicepremier Balcerowicz i jego klub - Unia Wolności.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#PoselAntoniMacierewicz"> To jest istota problemu. Niezależnie od tych wszystkich fajerwerków słownych, wszystkich bardzo interesującyh bieżących kombinacji politycznych, jeżeli obóz postsolidarnościowy, obóz solidarnościowy nie wróci do problemu własności, jeżeli nie zagwarantuje większości Polaków, którzy przed laty i przez 50 lat zostali pozbawieni własności, powrotu do własności, skończy się to katastrofą nie dla prawicy, nie dla lewicy, tylko dla Polski. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Obecnie proszę o zabranie głosu pana Leszka Balcerowicza, wicepremiera i ministra finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie! Część wypowiedzi w tej dyskusji bardzo luźno wiązała się z zasadniczym tematem. Mam wrażenie, że służyła ona do pewnego rodzaju politycznych porachunków między panem Olszewskim, panem posłem Macierewiczem, panem posłem Łopuszańskim i przedstawicielami PSL, którzy usilnie usiłowali zawstydzać naszego partnera. Mam nadzieję, że nasz partner nie da się skutecznie zawstydzić i nie da wbić klina w obecną koalicję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#GlosZSali">(Nie ma wstydu.)</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Natomiast jeżeli chodzi o sam wniosek i jego uzasadnienie, to jestem przekonany, że trzeba go rozpatrywać w szerszej perspektywie. Szanowni państwo, mamy tu do czynienia z powtórką z historii. Z taką powtórką z historii będziemy mieli do czynienia w przyszłości, albowiem polityka rozwoju zawsze, zwłaszcza w krajach, które mają tyle do nadrobienia, jest systematycznie atakowana. Doskonale pamiętam wystąpienia ZSL, dzisiaj PSL, z początków naszej transformacji. To jest prostu powtórka.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Powiedziałem, że chodzi o szerszą perspektywę, bo inaczej nie da się zrozumieć tej kolejnej próby. Zacznijmy od rzeczy, którą uważam za najważniejszą. Uważam, że przed każdym krajem, który jest obarczony złym ustrojem, tak jak Polska w 1989 r., i odzyskuje wolność, staje wielkie pytanie: Co zrobi z tą wolnością, czy ją wykorzysta dla rozwoju, a zatem dla systematycznej poprawy warunków życia milionów ludzi, dla wzmocnienia siły państwa, dla powiększenia swego prestiżu za granicą, czy też ową wolność, na zasadzie łatwizny i populizmu, to znaczy zwiększania wydatków bez pokrycia, zmarnuje. To wielkie pytanie, panie marszałku, szanowni państwo, stanęło przed Polską prawie 10 lat temu, a nieco później przed innymi krajami Europy Środkowowschodniej. Dzisiaj, po niemal 10 latach przemian lub ich braku, w zależności od kraju, nie musimy spekulować, nie musimy teoretyzować - wiemy z doświadczenia, jaka polityka się sprawdza, a jaka prowadzi do biedy, do katastrofy. Wiemy, kto wykorzystał wolność dla rozwoju bardziej niż inni, a kto ją zmarnował. Do krajów, które do tej pory, mimo sporej straty czasu, wykorzystały wolność dla rozwoju, należą Polska, kraje nadbałtyckie, Słowenia, Węgry, choć i one nie ustrzegły się przed kryzysem wskutek zwiększania wydatków bez pokrycia w roku 1994 i straciły parę lat rozwoju. Do drugiej grupy krajów, które nie wykorzystały wolności dla rozwoju, należy niemal cała reszta dawnego Związku Radzieckiego, poza krajami nadbałtyckimi. Jest jeszcze sfera pośrednia, gdzie sytuacja gospodarcza układa się znacznie gorzej niż w grupie pierwszej, ale nie tak źle, jak w grupie drugiej, należą do niej głównie Bułgaria, Rumunia, Czechy. Każdy może porównać po 1989 r., jaką kto prowadził politykę i z jakimi rezultatami dla społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielkie pytanie, czy wykorzystuje się wolność kraju dla jego rozwoju, czy też marnuje się ją, daje się sprowadzić do pytania o kształt albo jakość polityki gospodarczej. Czyli o to, jakie warunki tworzą władze polityczne, rząd, Sejm, partie polityczne milionom gospodarujących ludzi. Walka o rozwój kraju, która nigdy się nie kończy, jest walką o kształt polityki gospodarczej. Dzisiaj na tej sali także się ona toczy. Tu nie chodzi o osobę, ale o kierunek polskiej polityki i polityki gospodarczej. Albowiem, szanowni państwo, polityka gospodarcza, czyli to, co czynimy wobec gospodarki, jakie warunki tworzymy milionom ludzi, jest jedynym narzędziem, jakim może posłużyć się społeczeństwo, naród małego czy średniego kraju, takiego jak Polska, dla systematycznej poprawy warunków swojego bytu. Są i inne siły, ale one nie są narzędziami, bo są dane, nie można na nie wpływać, trzeba je umieć przewidywać i dostosować się do nich.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Jedną z tych niezależnych sił, które wywierają poważny skutek, ale na które nie mamy wpływu, jest to, co dziedziczy się na starcie do danej polityki, czy to w 1989, czy w 1997 r. W polskich warunkach chodzi na przykład o pytanie, jakie są tendencje demograficzne, ilu młodych ludzi pojawi się na rynku pracy. Wiemy, że w związku z wyżem demograficznym w Polsce w najbliższych kilku latach ok. 40% przyrostu całej liczby młodych pracobiorców w Europie przypadnie na Polskę. Co z tego wynika? Trzeba odciążać pracodawców od balastu fiskalnego, od biurokracji, aby mogli tworzyć więcej miejsc pracy. Czego dotyczy presja, w znacznej mierze obecna w wysłuchanych na tej sali wypowiedziach? Więcej wydatków, czyli więcej podatków, wyższe podatki, niższe zatrudnienie, większe bezrobocie. Taki jest, moim zdaniem, społeczny sens tych wszystkich propozycji głoszonych pod hasłem zbawienia polskiego narodu. Trzeba też, mówiąc o warunkach odziedziczonych i myśląc o Polsce, zapytać, czy wzrost gospodarczy, niewątpliwy i szybki w latach 1993-1997, nie narastał kosztem zwiększania się ryzyka destabilizacji. Przejawia się ono w tym, że szybciej rośnie import niż eksport. W efekcie dochodzi się do punktu, w którym dalej nie można ryzykować.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Szanowni państwo, wy chcecie zaryzykować Polską, wy proponujecie pójście na takie ryzyko: więcej wydatków bez pokrycia jako zbawienie polskiego narodu. Jakie byłyby tego skutki? To już wypróbowano, proszę państwa. W 1989 r. była cała masa pustego pieniądza. Zaraz wrócę do tego, jakie to miało skutki dla ludzi.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Muszę powiedzieć, że lata 1993-1997, lata rozwoju były jednocześnie okresem, w którym narastało ryzyko destabilizacji, narastał bowiem deficyt w handlu zagranicznym i w bilansie obrotów bieżących. Dlaczego? Bo było dużo wydatków bez pokrycia, bo narastał deficyt w finansach publicznych. Między jednym a drugim istnieje żelazny związek, to jest po prostu elementarz. W związku z tym każdy, kto zajmuje się polską gospodarką nie w perspektywie 6 miesięcy, ale co najmniej paru lat, musiał sobie postawić pytanie, czy będziemy ryzykować po to, żeby następnie zapłacić wysoką społeczną cenę, jak stało się to na Węgrzech w 1994 r., w Czechach w 1995 r. i w wielu innych krajach, gdzie przez parę lat osiągano zerowe średnie tempo rozwoju - w jednym roku 7, a w następnym minus 7. Są kraje, których społeczeństwa poniosły szkodę na skutek takiej polityki gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Chcę powiedzieć, że na starcie odziedziczyliśmy także pewien potencjał destabilizacji. Mój poprzednik, któremu wielokrotnie składałem podziękowania i składam niniejszym, pan prof. Belka, przedłożył projekt budżetu, który zmierzał do tego, żeby zmniejszać owe ryzyko dla rozwoju. W przeciwieństwie do byłych kolegów z rządu pana ministra Belki nie krytykowałem i nie krytykuję go. Uważam, że robił dobrą robotę dla kraju. Państwo powinniście mieć trochę odwagi cywilnej, żeby mu za to podziękować.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Drugą siłą, niezależną od naszego działania, która przecież wpływa na sytuację gospodarczą danego kraju, jest stan koniunktury światowej. Jeśli gospodarka światowa - dotyczy to zwłaszcza naszych głównych partnerów gospodarczych - szybko się rozwija, to rośnie też popyt na nasz eksport, pojawiają się w naszym kraju prawdziwe pieniądze, co oczywiście pomaga w rozwoju. To tak, jakby biec i mieć wiatr w plecy. Jeżeli natomiast tempo rozwoju gospodarki światowej spada - a trzeba być ślepym na rzeczywistość, żeby tego nie widzieć, zostało ono obniżone dwukrotnie na ten rok w stosunku do prognoz jeszcze sprzed roku - to oczywiście zmniejsza się w stosunku do poprzednich przewidywań popyt, zapotrzebowanie, prawdziwe pieniądze za nasz eksport i biegnąc, przy takim samym, a nawet większym wysiłku, osiąga się jednak nieco mniejsze tempo. To zrozumie każdy człowiek, który jest nieuprzedzony i nie chce zamydlić oczu obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Elementarna uczciwość wymaga zatem, aby w ocenie tempa rozwoju w danym okresie w porównaniu z okresem poprzednim brać pod uwagę te zmiany w układzie owych potężnych sił, w warunkach odziedziczonych i warunkach zewnętrznych, aby widzieć, jak one się zmieniły. Tu nie chodzi tylko o uczciwość, chociaż uważam, że uczciwość intelektualna jest elementarnym warunkiem dobrego uprawiania działalności publicznej. Tu chodzi jeszcze o coś innego, a mianowicie o to, jakie wyciągamy wnioski dla polityki gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-60.12" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Państwo przedstawiliście tutaj, w moim przekonaniu, błędną diagnozę, ignorując to, bo tak było wygodnie - zasłonić ręką oczy, nie patrzeć na rzeczywistość. Po co? Myślę, że między innymi po to, żeby powiedzieć, iż zbawieniem dla Polski jest zwiększenie wydatków bez pokrycia. To ma być polska droga do dobrobytu: wydatki bez pokrycia. Jeżeli...</u>
          <u xml:id="u-60.13" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-60.14" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz"> Zaraz panom powiem. Jeżeli zrozumieć dokładnie (a można mieć pewne kłopoty ze zrozumieniem) to, co napisaliście w uzasadnieniu o tym, co nazywacie chłodzeniem - jeśli nie rozumieć tego tak, że wkładamy Polskę do lodówki, bo chyba tego nie macie na myśli - to znaczy, że uważacie, że jest za mało wydatków. </u>
          <u xml:id="u-60.15" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-60.16" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz"> Nie? To za dużo wydatków czy za mało wydatków? Rozumiem więc, że nie jest zarzutem, że jest za mało wydatków i za mały deficyt. Przecież w wystąpieniach na tej sali wszyscy mówcy podpisywali się pod tym żądaniem, mówiono, że jest za mało wydatków budżetowych, w związku z tym za mały popyt, i dlatego mamy te wszystkie konsekwencje, o których była mowa. </u>
          <u xml:id="u-60.17" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę nie przeszkadzać. Pan premier nie przeszkadzał panom, kiedy panowie wygłaszali swoje tezy, więc proszę wysłuchać w tej chwili wystąpienia pana premiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Wobec tego stwierdzam publicznie, że posłowie wnioskodawcy z PSL, z ROP, z Radia Maryja i z OPZZ nie uważają, że jest za mało wydatków, i są zdania, że deficyt budżetu trzeba jeszcze bardziej ograniczać, tak? No to świetnie. To o co w ogóle chodzi w tym całym wniosku?</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#GlosZSali">(O odwołanie Balcerowicza.)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Ha, ha, no, bardzo dziękujemy za szczerą odpowiedź - bez merytorycznego uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Jeżeli państwo pozwolicie, to teraz dokończę swoją wypowiedź. Otóż tu nie idzie o osobę. To jest dalszy ciąg walki o kształt polityki gospodarczej, od której zależy to, jaki w Polsce będzie rozwój. Było rzeczą wygodną dla wnioskodawców i osób wypowiadających się na tej sali, aby nie uznawać tych sił zewnętrznych, tak jak gdyby one nie istniały, ignorować je.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak powiedziałem, na warunki odziedziczone oraz na siły zewnętrzne nie mamy wpływu; trzeba tylko je znać i wyciągać z tego wnioski. My jako społeczeństwo, jako naród, jako politycy mamy wpływ na jeden czynnik: na kształt polityki gospodarczej. A walka o rozwój, jak mówiłem, to jest walka o kształt polityki gospodarczej. Jeżeli patrzymy na historię, łącznie z historią najnowszą, krajów Europy Środkowo-Wschodniej, to dostrzegamy, że stosunkowo mało krajów, które są biedne, wychodzi z biedy przez rozwój - bo inaczej nie da się wyjść z biedy, tylko przez rozwój. Dlaczego? Bo walka o to, żeby utrzymać politykę gospodarczą na prawidłowym kursie, jest niezwykle trudna - a to, co się dzieje tutaj na tej sali, jest tego żywym dowodem - bo zawsze napotyka na przeciwstawne tendencje, na głosy tych, którzy uważają, że wolne przemiany, wolna prywatyzacja, dużo pieniądza bez pokrycia to są recepty na dobrobyt.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Proszę Państwa! Gdyby tak było, to na świecie nie byłoby krajów biednych; maszynka drukarska załatwiłaby nam szybką drogę do dobrobytu. Jeśli chodzi o politykę, którą prowadzimy od 10 lat w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, ścierają się dwa zasadnicze kierunki polityki gospodarczej, dwie jej formy. I w zależności od tego, jaka forma się przebija czy jaki kierunek, takie mamy rezultaty dla ludzi. Od tego zależy, czy kraj unika kryzysu i w rezultacie załamania rozwoju, czy w niego wpada; innymi słowy, czy politycy wpędzają kraj w kryzys, wzywając do zwiększania wydatków bez pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Jeden kierunek polega na zwiększaniu siły konkurencyjnej ludzi i przedsiębiorstw przez liberalizację, czyli usuwanie biurokratycznych ograniczeń, rodzących niekiedy korupcję, przez wzmacnianie prawa, przez sprawną i szybką prywatyzację, żeby naprawiać i rozwijać przedsiębiorstwa, przez mocny i wymienialny pieniądz, przez niższe podatki - tak, ale kluczem do tego są niższe wydatki, czyli uzdrowienie finansów publicznych, a nie, jak państwo postulujecie, zwiększanie wydatków bez pokrycia - przez eliminowanie marnotrawstwa, a nie powiększanie, albo nieblokowanie przedsięwzięć, które zmierzają do tego, żeby marnotrawstwo usuwać. Przykładem jest chociażby reforma KRUS, która tu została zablokowana w skromnych swoich początkach. I to jest jeden kierunek, który, jeśli jest realizowany, zapewnia systematyczny i trwały rozwój.</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Ale jest i kierunek drugi, który zawsze jest z jakąś siłą obecny niemal w każdym kraju, a zależnie od kraju jest obecny z różną siłą. I jeżeli jest silnie reprezentowany, to się przebija. I wtedy mamy takie rezultaty, jak u naszych wschodnich sąsiadów. Otóż ten drugi kierunek, ta recepta na dobrobyt ma polegać na blokowaniu przemian, dzięki którym przedsiębiorstwa zyskiwałyby na sile konkurencyjnej. Na czele z prywatyzacją oraz zwiększaniem wydatków bez pokrycia, w imię pobudzania czy rozgrzewania, co miałoby prowadzić do tego, że gospodarka bez żadnego wysiłku, bez żadnych przemian strukturalnych, nagle miałaby zwiększać swoją dynamikę.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Ten pierwszy kierunek został w Polsce zapoczątkowany u schyłku 1989 r., tutaj, na tej sali, w Sejmie, zwanym niekiedy obraźliwie kontraktowym, co do którego ja osobiście uważam, że odegrał w Polsce rolę historyczną. Przypominam sobie ówczesną sytuację gospodarczą Polski. Nie tylko gigantyczny dług zagraniczny, ale galopujące, 30-40% miesięcznie, ceny i kolejki. Z czego się to wzięło? Z rozdęcia wydatków bez pokrycia. Na co poszły te ogromne wydatki bez pokrycia? To były przede wszystkim ogromne dotacje do tzw. kompleksu żywnościowego w Polsce. Kto stał za tym rozdęciem wydatków bez pokrycia? Ówczesny ZSL, który następie zakrzyczał jako pierwszy, że jest katastrofa.</u>
          <u xml:id="u-62.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.12" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz"> Spowodował katastrofę w Polsce, a następnie stanął w pierwszym szeregu tych, którzy krytykowali to, co sam zrobił. I nie było łatwe, szanowni państwo, wprowadzić pakiet przełomowych reform oraz pakiet legislacyjny, które by miały polską sytuację uzdrowić i położyć podwaliny pod szybki rozwój. Nie brakowało sceptyków i malkontentów, takich, którzy mówili, że wymienialności w Polsce nigdy się nie da wprowadzić, bo kraje Zachodu to robiły 10 lat; albo że nie jest możliwe, aby ograniczać i stabilizować pieniądz, bo duży dopływ pieniądza miał gwarantować dobrobyt. Nie ulegliśmy tym głosom. Wspólnie nie ulegliśmy tym głosom, proszę państwa, bo na szczęście siły rozsądku przeważyły. Czego to dowodzi? Myślę, że dowodzi to tego - podobnie jak ostatnie wielkie wydarzenie: przyjęcie Polski do NATO - że trzeba stawiać sobie wielkie i trudne cele i sprzeciwiać się tendencjom, które mogłyby je podważyć. Jeżeli bowiem dostatecznie dużo ludzi opowie się za polityką rozwoju i sprzeciwi się propozycjom, które są lekarstwem gorszym od choroby, to te wielkie cele: szybki, systematyczny awans naszego kraju, będą osiągalne. To wymaga wielkiej mobilizacji i sprzeciwienia się prądom antyrozwojowym.</u>
          <u xml:id="u-62.13" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Od pierwszych tygodni - to nie jest dygresja historyczna, bo mamy powtórkę z historii - wprowadzania wspomnianego pakietu rozlegały się głosy krytyków. Odtrąbiono klęskę i w kolejnych miesiącach były coraz silniejsze naciski, by zdynamizować, pobudzić, ożywić polską gospodarkę. Jak? Przez wydatki bez pokrycia. Mamy tę samą propozycję. Krytykując, de facto, budżet, z propozycją ograniczania deficytu, wzywa się Wysoką Izbę do tego, by dynamizować czy ożywiać polską gospodarkę właśnie przez owe wydatki bez pokrycia. Ten kierunek w Polsce przejawia się cały czas. Dzisiaj też się przejawia. Przejawia się on z dużo większą siłą gdzie indziej. Nie porównywałem polskiego parlamentu do rosyjskiej Dumy. Prostuję to. Natomiast powiedziałem, zgodnie z przekonaniem, że tendencja do upatrywania klucza do dobrobytu w wydatkach bez pokrycia oraz w wolnej prywatyzacji lub jej blokowaniu dominuje w tamtych parlamentach - właśnie w rosyjskiej Dumie, na Ukrainie, z wiadomymi skutkami dla ludzi. Na szczęście w Polsce jest słabiej reprezentowana i to nas ratuje. Nie można pozwolić na to, żeby zyskiwała ona na sile.</u>
          <u xml:id="u-62.14" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Część wypowiadających się, nie tyle we wniosku, ile w czasie dyskusji, odnosiło się do sytuacji wsi i rolnictwa. Pan poseł Kalinowski przedstawił niereprezentatywne, w moim przekonaniu, liczby. Chciałbym zatem przedstawić pewne liczby świadczące, jak sądzę, o bankructwie poprzedniej polityki, która niewiele dała rolnikom i okazała się ogromnym ciężarem dla reszty społeczeństwa. Należy to nazwać marnotrawstwem. Jeżeli z wielkich wydatków są niewielkie korzyści dla rolników, to jest to marnotrawstwo - wielkie marnotrawstwo.</u>
          <u xml:id="u-62.15" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Szanowni państwo, bardzo poważna organizacja międzynarodowa, a mianowicie OECD, do której Polska należy, od lat oblicza wskaźniki wsparcia ze strony konsumentów i ze strony podatników na rzecz rolnictwa. Jak te wskaźniki przedstawiają się w Polsce na tle innych krajów? Jeden ze wskaźników pokazuje, o ile więcej dopłacają konsumenci z tytułu zawyżenia cen powyżej poziomu rynkowego, co jak wiadomo prowadzi do kumulowania się nadwyżek i następnie problemu, co z tym zrobić. To jest bardzo szkodliwy, antyrynkowy interwencjonizm. Otóż ten wskaźnik w Polsce wzrósł z 8% w latach 1991-1993 do 21% w latach 1996-1998. W pierwszym okresie polscy konsumenci dodatkowo, łącznie z biednymi ludźmi w miastach i na wsi, dopłacali 1,2 mld dolarów, a w drugim okresie dopłacali dodatkowo już 3,6 mld dolarów. W tym samym czasie w Czechach ten sam wskaźnik spadł z 35% do 7%, w krajach Unii Europejskiej z 38% do 25%, na Węgrzech z 12% do 7%, w Meksyku z 26% do 5%, w Nowej Zelandii z 5% do 4%, w Stanach Zjednoczonych wynosił 1% i spadł do minus 1%.</u>
          <u xml:id="u-62.16" who="#GlosZSali">(Jak można porównywać Stany Zjednoczone?)</u>
          <u xml:id="u-62.17" who="#GlosZSali">(I co z tego wynika?)</u>
          <u xml:id="u-62.18" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Czyli bogaci Amerykanie płacą za żywność mniej niż znacznie biedniejsi Polacy, a rolnicy niewiele z tego korzystają, bo to przeznaczane jest przede wszystkim na otrzymywanie nadwyżek i następnie subsydiowanie i sprzedaż ze stratą. Czyste marnotrawstwo.</u>
          <u xml:id="u-62.19" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-62.20" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Drugi wskaźnik, proszę państwa...</u>
          <u xml:id="u-62.21" who="#GlosZSali">(To jest tylko pół prawdy, panie premierze.)</u>
          <u xml:id="u-62.22" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">To jest polityka prowadzona za państwa rządów. To jest przyrost marnotrawstwa, w rezultacie z niewielką korzyścią dla rolników. Drugi wskaźnik, który mierzy sumę tego, co płacą...</u>
          <u xml:id="u-62.23" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-62.24" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Panie marszałku, za 5 minut skończę. Prosiłbym państwa o umożliwienie mi dokończenia. Rozumiem, że słowa prawdy z trudnością się tutaj przebijają.</u>
          <u xml:id="u-62.25" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Otóż, proszę państwa, jeżeli chodzi o drugi wskaźnik, który mierzy zarówno sumę dopłat ze strony konsumentów wskutek podbitych cen, jak i dopłat ze strony podatników, ale z wyłączeniem KRUS, który w Polsce jest wielką pozycją - w zeszłym roku ponad 11 mld zł, w tym roku planowane 13,5 mld zł - to ten wskaźnik w Polsce wzrósł z 2,32% PKB w latach 1991- 1993 do 3,1% w latach 1996 - 1998. Nie licząc KRUS. W tym samym czasie ów wskaźnik spadł w Kanadzie z 1,30 do 0,75% PKB, w Czechach - z 5,53 do 1,28%, w krajach Unii Europejskiej - z 1,50 do 1,14%, na Węgrzech - z 2,74 do 1,52%.</u>
          <u xml:id="u-62.26" who="#GlosZSali">(Co z tego wynika?)</u>
          <u xml:id="u-62.27" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Co z tego wynika? Świetne pytanie. Chodzi o wielkie pieniądze, które są źle wydawane, przynoszą niewiele korzyści rolnikom, a dużo więcej korzyści najprawdopodobniej pośrednikom. Proszę się zapoznać z tymi danymi. Szanowni państwo,...</u>
          <u xml:id="u-62.28" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę nie polemizować z ław, proszę panów.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#GlosZSali">(Bo to są tylko półprawdy, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#WicemarszalekJanKrol">W tej chwili głos ma pan wicepremier Balcerowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Proszę państwa, możecie te dane odrzucić, tak jak się odrzuca prawdę. Prawda może być niewygodna, ale nie przestaje być prawdą.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#GlosZSali">(Jaka prawda?)</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Prawdy nie da się zakrzyczeć, szanowni państwo. Możecie próbować, ale nie da się jej zakrzyczeć.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#GlosZSali">(Bo to nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na zakończenie chciałbym powiedzieć, że wniosek posłów PSL, ROP, OPZZ oraz Radia Maryja jest dalszym ciągiem batalii o kształt polskiej polityki gospodarczej. Jest to prezentacja poglądu, wedle którego przyspieszenie rozwoju można łatwo osiągnąć przez przyspieszenie wydatków bez pokrycia i przez wolne zmiany strukturalne. Potrzebujemy rozwoju jak powietrza, ale taką drogą na pewno go nie osiągniemy.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#GlosZSali">(A jaką?)</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterFinansowLeszekBalcerowicz">Drogą zwiększania wydatków bez pokrycia - co państwo proponujecie - dobrobytu sobie nie kupimy. Jestem przekonany, wyrażam nadzieję, że ta polityka, którą Polska zapoczątkowała i z której nie dała się zepchnąć - mimo wielu prób wywodzących się z tych samych kręgów politycznych, oczywiście argumentujących różnie, ale zmierzających do tego samego celu - nie przebije się w Polsce. Gdyby bowiem ta polityka się przebiła, to, szanowni państwo - jestem o tym przekonany - Polska by przegrała, a na to nie możemy sobie pozwolić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Uzupełniając, chciałem podkreślić, że wniosek podpisali również niektórzy posłowie SLD.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Sprostowanie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselJanLopuszanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprostowanie. Pan wicepremier Leszek Balcerowicz trzykrotnie z tej trybuny przed chwilą powiedział nieprawdę. Chciałbym się odwołać najpierw do wiedzy pana marszałka: Czy jest panu marszałkowi znane jakieś grono posłów Radia Maryja zasiadających na tej sali?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, pan może prostować swoją wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselJanLopuszanski">Panie marszałku, mam szczególny tytuł do prostowania tej właśnie trzykrotnie powiedzianej tu nieprawdy, ponieważ - panu marszałkowi wiadomo - ostatnio zmuszony byłem publicznie prostować w imieniu swoim i kolegów - także w mediach, także w polskiej telewizji - fakty prasowe podobne do tego, o czym w tej chwili mówił pan wicepremier Balcerowicz, iż jakobyśmy ja i moi koledzy z ˝Naszego Koła˝ byli posłami Radia Maryja.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PoselJerzyZakrzewski">(A to nieprawda?)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PoselJanLopuszanski">W związku z tym bardzo proszę z tego miejsca pana wicepremiera Balcerowicza, wszystkich polskich polityków i dziennikarzy o niemówienie nieprawdy. Jeżeli zaś pan wicepremier Balcerowicz tak dobrze orientuje się w sprawach polskiej gospodarki jak w tym, kto zasiada w polskim parlamencie, to współczuję polskiej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, przypominam - i wszystkim innym posłom - że można prostować tylko nieściśle przytoczone stwierdzenia mówcy, pan Łopuszański nie mówił o Radiu Maryja i w związku z tym nie miał co tutaj prostować. To był już głos polemiczny.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Natomiast jeśli chodzi o pytanie, to rzeczywiście nie ma koła Radia Maryja w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PoselIzabellaSierakowska">(Jest ˝Nasze Koło˝...)</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#WicemarszalekJanKrol">Jest ˝Nasze Koło˝.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PoselJerzyZakrzewski">(To niby czyje?)</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł też chciałby sprostować swoją wypowiedź, tak?</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję, panie marszałku. Chciałbym sprostować w związku z wypowiedzią pana premiera, który źle zrozumiał i przytoczył moje sformułowanie, mianowicie jakobym miał pretensję do niego o schładzanie gospodarki i żądał większych wydatków finansowych. Nie, panie premierze, moje zarzuty nie dotyczyły tej kwestii, lecz tego że pana linia polityczna zmierza do pozbawienia Polaków własności, do tego, żeby nie było powszechnego uwłaszczenia i reprywatyzacji. Tego dotyczyły moje zarzuty. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Kalinowski też chce sprostować, tak? W jakim trybie chciał pan zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#GlosZSali">(Sprostowania, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#GlosZSali">(Wnioskodawca ma głos.)</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#WicemarszalekJanKrol">Zgodnie z regulaminem wnioskodawca nie ma już głosu. Proszę czytać regulamin.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#PoselJerzyOsiatynski">(No to nie można prostować.)</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę bardzo, sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselJaroslawKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Nie wiem, jak mam prostować coś, czego tak naprawdę nie mówiłem, bo ani ja jako wnioskodawca, ani inni posłowie, którzy się wypowiadali, nie mówiliśmy o zwiększaniu wydatków bez pokrycia. Mówiliśmy o polityce schładzania gospodarki, która prowadzi wprost do zmniejszania dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PoselJerzyOsiatynski">(To przecież to samo.)</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PoselJaroslawKalinowski">To jest podstawą do tego, aby rozwijać naszą gospodarkę, zwiększać również wydatki, nie ograniczać popytu wewnętrznego, bo on jest głównym motorem napędzającym wzrost PKB w Polsce, a nie, jak to się mówi, spadek wynikający z eksportu.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#PoselJaroslawKalinowski">Była tu natomiast mowa o zawstydzaniu i sprawie dotyczącej art. 24 ustawy o Narodowym Banku Polskim, na który się powoływałem. Chyba muszą się zawstydzić dwaj profesorowie, którzy przemawiali dzisiaj z tej trybuny, ponieważ albo nie rozumieli, albo nie wiedzieli, co mówili. Przecież zgodnie z tym artykułem Rada Ministrów ustala kurs podstawowy zwany parytetem. Panie premierze, Rada Ministrów go ustala i ustaliliście na 1999 r. miesięczną korektę 0,5%. Rada Ministrów ustala też pasmo odchyleń od parytetu i ustaliliście, że jest to plus minus 12,5% na 1999 r. Również Rada Ministrów ustala strukturę koszyka walut, natomiast Narodowy Bank Polski oczywiście dzienne tabele kursów bieżących w zależności od notowań tych walut z koszyka na rynkach zagranicznych. Tak jest napisane w ustawie o Narodowym Banku Polskim i zawarte tam są te kompetencje. Albo Rada Ministrów, ministrowie i premierzy nie wiedzą, za co odpowiadają, albo te kompetencje scedowali na kogoś innego. No więc, panowie, powiedzcie: scedowaliście, oddaliście swoje uprawnienia? Nie odpowiadacie za to, do czego zobowiązuje was ustawa?</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#PoselJaroslawKalinowski">I jeszcze jedno. Szanowni państwo, oczywiście można podawać różne wskaźniki, tabele, cyfry, liczby, zestawienia, ale trzeba przede wszystkim pamiętać, panie premierze, że jesteśmy tu, teraz w Polsce, i że mamy takie rolnictwo, jakie państwa Unii Europejskiej miały 40 lat temu. Tam średnie zatrudnienie wynosi 5-6 %...</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#PoselJerzyZakrzewski">(To premier o tym nie wie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, to już jest polemika. Proszę prostować nieściśle przytaczane pana wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselJaroslawKalinowski">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PoselJaroslawKalinowski">U nas jest 27% i o tym trzeba pamiętać. Wsparcie jest więc niewspółmierne i na hektar, i w dochodach.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PoselJaroslawKalinowski">Panie Premierze! Gdybyśmy wiedzieli, że pan zmieni swoje zdanie, nie składalibyśmy tego wniosku. Natomiast odbyła się niezwykle ważna - w przekonaniu moim i wnioskodawców - debata nad kierunkami polityki gospodarczej. Jutro parlament zadecyduje. Oby to on decydował, a nie ulica.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, to już jest agitacja, a nie sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Niektórzy posłowie zapytywali, w jakim trybie rozpatrujemy wniosek o wotum nieufności. Otóż art. 61f pkt 6 regulaminu mówi: W debacie nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności, po wyczerpaniu listy mówców, głos może zabrać tylko prezes Rady Ministrów w przypadku wotum nieufności dla rządu lub minister, jeżeli wotum nieufności dotyczy ministra. Więc, żeby była jasność, chcę dodać, że pozwoliłem na sprostowania, które oczywiście są problematyczne, biorąc pod uwagę ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#WicemarszalekJanKrol">Do głosowania w sprawie wniosku przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#WicemarszalekJanKrol">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy (druki nr 936 i 978).</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Barzowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Po tak burzliwej debacie przyszło mi sprawozdawać kolejny temat, bardzo kontrowersyjny z politycznego punktu widzenia, w związku z którym również ujawniły się, głównie po stronie opozycji, interesy polityczne.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej chciałbym przedstawić sprawozdanie komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy (druk nr 936). Wysoki Sejm na 45 posiedzeniu w dniu 5 marca br. skierował do komisji dwa projekty ustaw: omawiany, zawarty w druku nr 936, oraz, również poselski, zawarty w druku nr 628. Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, spełniając prośbę pana marszałka o szybkie przedłożenie sprawozdania, na posiedzeniu w dniu 10 marca rozpatrzyła oba projekty ustaw. Uwzględniając opinie wyrażone w debacie podczas pierwszego czytania, a przede wszystkim stanowisko wnioskodawców projektu z druku nr 628, prezentowane na posiedzeniu komisji przez pana posła Pawła Piskorskiego, komisja postanowiła przedłożyć Wysokiej Izbie sprawozdanie o projekcie z druku nr 936. Projekt z druku nr 628 skierowano natomiast do podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Założenia projektu zawartego w druku nr 936, autorstwa posłów Akcji Wyborczej Solidarność, dotyczą przede wszystkim usunięcia przeszkód uniemożliwiających normalne funkcjonowanie miasta. Natomiast projekt poselski autorstwa Unii Wolności proponuje dużo większe zmiany, które zdaniem komisji powinny być rozpatrywane w terminie późniejszym. Przechodząc do omawiania poszczególnych proponowanych zmian, chcę stwierdzić, że zdaniem Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej pozwolą one na szybkie powołanie władz i zmianę fatalnego wizerunku miasta, stolicy Polski, w oczach opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 1 omawianej ustawy dotyczy zmian proponowanych w ustawie z dnia 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Zmiana pierwsza dotyczy art. 9. W lit. a proponowany ust. 3 bezpośrednio określa sposób wyboru prezydenta m.st. Warszawy. Jest on wybierany bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady. Rozwiązanie to jest zgodne z ustawą o samorządzie gminnym. W zmianie 1 lit. b komisja proponuje dodać ust. 4 i 5. Ust. 4 określa zakaz łączenia funkcji prezydenta z pełnieniem innych urzędów lub funkcji w administracji publicznej oraz dodatkowym zatrudnieniem. Komisja uznała za niecelowane utrzymanie zapisu z projektu ustawy i poszerzenie tego katalogu o zakaz łączenia funkcji prezydenta ze sprawowaniem mandatu radnego. Takie rozwiązanie jest zgodne z dotychczas obowiązującą ustawą, ale byłoby sprzeczne z ustawą o samorządzie gminnym. Dodanie ust. 5 ma spowodować wprowadzenie dla członków Zarządu m.st. Warszawy takich samych ograniczeń jak dla wszystkich innych zarządów gmin w oparciu o ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Zmiana druga dotyczy art. 18, w którym określa się, że we wszystkich gminach warszawskich przewodniczącym zarządu jest burmistrz. Zgodnie z projektem oraz dotychczas obowiązującą ustawą - wynikało to również z łączenia funkcji prezydenta m. st. Warszawy z funkcją prezydenta gminy Warszawa Centrum - przewodniczący zarządu gminy Warszawa Centrum nazywał się prezydentem. Komisja uznała, że nie ma żadnego szczególnego powodu, aby gmina Centrum była traktowana odrębnie w sytuacji, w której rozdzielamy funkcję przewodniczącego Zarządu m.st. Warszawy i funkcję przewodniczącego zarządu gminy Centrum. Będzie to również bardziej czytelne dla mieszkańców Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Zmiana trzecia, która polega na skreśleniu art. 19, 20 i 21, jest po części konsekwencją innego sposobu wyboru prezydenta m.st. Warszawy oraz rozdzielenia funkcji prezydenta m.st. Warszawy z funkcją prezydenta jednoosobowego Zarządu Gminy Warszawa Centrum.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">W art. 2 i 3 zawarto przepisy przejściowe, które określają następujące kwestie. W art. 2 - kto pełni obowiązki burmistrza gminy Warszawa Centrum do czasu jego wyboru, w art. 3 - czas, w którym rady m.st. Warszawy i gminy Warszawa Centrum muszą dokonać wyboru prezydenta, burmistrza oraz zarządu.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Art. 4 określa termin wejścia w życie ustawy. Komisja proponuje, aby ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia, uznając, że czas, w którym ustawa powinna wejść w życie, jest bardzo krótki. Niektórzy członkowie komisji uważali, że termin ten powinien być dłuższy i wynosić przynajmniej 7 lub 14 dni. Jednak większość komisji nie podzieliła takiego poglądu.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Chcę również zaznaczyć, że na posiedzeniu komisji pan poseł Maciej Stanisław Jankowski zaproponował inne rozstrzygnięcie w art. 9 nowelizowanej ustawy. Propozycja pana posła Jankowskiego sprowadzała się do innej formuły wyboru prezydenta Warszawy, a mianowicie aby wyboru dokonywały łącznie rady m.st. Warszawy, Rada Gminy Warszawa Centrum oraz powiatu warszawskiego. Również pan poseł proponował, aby te rady miały możliwość zgłaszania kandydatów na prezydenta. Wniosek ten jednak nie był przez komisję rozpatrywany, ponieważ podczas głosowania pan poseł Jankowski był nieobecny, a nikt z innych posłów nie przejął tego wniosku, stąd też komisja pozostawiła ten wniosek bez rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#PoselSprawozdawcaJerzyBarzowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam nadzieję, że komisja sprostała zadaniu, które Wysoka Izba na nią nałożyła, przedkładając, myślę, że zwięzłe sprawozdanie na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu, dlatego też w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Wójcika w imieniu klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselPiotrWojciechWojcik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność chciałem powiedzieć, że klub AWS będzie popierał przedłożenie komisji i głosował za jak najszybszym uchwaleniem ustawy zawartej w przedłożeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PoselPiotrWojciechWojcik">Również jako przedstawiciel wnioskodawców chcę powiedzieć, że pozytywnie odnosimy się do zmian wprowadzonych do projektu i zaproponowanych przez komisję, które to zmiany różnią w tej chwili sprawozdanie komisji od projektu zgłoszonego przez wnioskodawców. Dotyczy to w szczególności zmiany w art. 9 ustawy i wprowadzeniu ust. 5, w którym mowa jest o podporządkowaniu członków Zarządu m.st. Warszawy rygorom ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Uważamy, że wprowadzenie tego rozwiązania było potrzebne i ściśle związane jest z konstrukcją ustawy rozdzielającą funkcję prezydenta Warszawy od funkcji Zarządu Gminy Centrum, bo w obecnej ustawie i w stanie prawnym, który właśnie chcieliśmy jako wnioskodawcy zmienić, prezydent Warszawy pełni jednocześnie jednoosobowo funkcję Zarządu Gminy Centrum.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#PoselPiotrWojciechWojcik">Oprócz tego uważamy za słuszne wprowadzenie w art. 3 proponowanego projektu komisji ograniczenia czasu, określenia terminu, w którym zarówno Rada Warszawy, jak i Zarząd Gminy Centrum powinny dokonać wyboru władz, prezydenta Warszawy i Zarządu Gminy Centrum. Jest to prosta konsekwencja przyjęcia takiej konstrukcji ustawy, której idea polega na tym, aby zmienić stan prawny, będący faktyczną przyczyną blokowania normalnego funkcjonowania władz Warszawy, i powołać... Trzeba zacząć od tego, że nie mogą być one normalnie powołane. Takie narzucenie terminu też będzie naszym zdaniem skutkowało szybszym rozstrzygnięciem tego dylematu.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#PoselPiotrWojciechWojcik">Komisja postanowiła również o powołaniu podkomisji, której zadaniem będzie praca nad dalszymi zmianami ustroju Warszawy. Uznajemy to rozwiązanie za słuszne, ponieważ od początku, już zgłaszając ten projekt, uważaliśmy - i uważamy nadal, i to zdanie będziemy podtrzymywać jako wnioskodawcy, biorąc udział w pracach nad dalszymi zmianami ustawy warszawskiej - że Warszawa potrzebuje głębszej reformy swojego ustroju, która powinna według nas przede wszystkim zawierać ustawowe określenie zadań i funkcji ogólnomiejskich m.st. Warszawy, tak aby miasto to mogło skutecznie wykonywać zadania ponadgminne. W związku z tym niezbędne jest ustawowe uregulowanie sprawy dochodów podatkowych m. st. Warszawy, czyli udziału m.st. Warszawy w podatkach centralnych gmin warszawskich - chodzi też o elementy dodatku stołecznego - jak również przyjęcie ostatecznych konstrukcji powołujących Warszawę do życia jako podmiot prawny o randze powiatowej, który łączyłby funkcje powiatu i warszawskie funkcje ogólnomiejskie, tak aby zapewnić jednocześnie koordynację zadań ogólnomiejskich, w połączeniu z utrzymaniem niezbędnej i sprawdzającej się w praktyce decentralizacji, i funkcjonowanie i rozwiązywanie lokalnych problemów przez gminy warszawskie.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#PoselPiotrWojciechWojcik">Podkreślając konieczność dalszej pracy i głębszej nowelizacji, głębszych zmian ustroju Warszawy umożliwiających jej prawidłowe funkcjonowanie, z naciskiem chcemy zaakcentować i to, że traktujemy ten projekt i te zmiany jako pierwszy niezbędny krok. Chodzi o to, aby władze Warszawy i samorząd warszawski uniknęły sytuacji ekstremalnych, zarządu komisarycznego, uniknęły paraliżu funkcjonowania. Dlatego uważamy, że niezbędne jest przyjęcie tej noweli w trybie pilnym. Będziemy głosowali za jej przyjęciem. Deklarujemy jednocześnie wolę wzięcia udziału w dalszych pracach podkomisji prowadzących do głębszych, zarysowanych przed chwilą, zmian ustroju warszawskiego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę pana posła Witolda Gintowta-Dziewałtowskiego o zabranie głosu w imieniu klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedłożyć w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o ustroju m.st. Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Z przykrością chciałbym skonstatować, że Wysoka Izba nie zdecydowała się na przeprowadzenie pełnej debaty nad tekstem ustawy mającej zmienić ustrój najważniejszego, największego miasta w Polsce, ustrój miasta, który powinien być wzorcem dla wszystkich aglomeracji Rzeczypospolitej. Nie zgodzę się z tym, że rozwiązanie projektowane przez wnioskodawców jest rozwiązaniem drobnym, mało znaczącym. W polskiej tradycji występuje bardzo duża trwałość wszelkich prowizorek i obawiam się, że o ile Wysoka Izba zdecyduje się przyjąć rozwiązania zaproponowane przez wnioskodawców, ten stan rzeczy może trwać dłużej, niż zapewne my byśmy chcieli.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">I jeszcze jedna bardzo istotna sprawa. Otóż ta regulacja ma wpływać na losy, i to znacząco, miasta, ponadmilionowej aglomeracji. Będzie dotyczyła wszystkich mieszkańców m. st. Warszawy. Mamy pełną świadomość, że ta regulacja zmierza do dostosowania ustroju m.st. Warszawy do umowy koalicyjnej Unii Wolności i AWS. Z pewnym zażenowaniem muszę stwierdzić, że mamy oto do czynienia z kolejną próbą dostosowania prawa Rzeczypospolitej do układów politycznych, do umów pomiędzy dwoma partnerami, którzy nie mogąc do tej pory na bazie istniejących uregulowań prawnych znaleźć porozumienia, szukają takich rozwiązań, które pozwolą, zmieniając prawo, jednocześnie wykorzystać sytuację i objąć stanowiska będące, nie ukrywajmy, przedmiotem zainteresowania już przebierających nogami kandydatów. Wprowadzenie nowych rozwiązań nie zmieni w zasadniczy sposób, ale i nie naprawi, ustroju miasta stołecznego. Mamy świadomość, że 5-szczeblowy system samorządowy jest niesprawny i niewydolny, że awantura związana z powszechną publiczną krytyką uposażeń samorządowych radnych i pracowników wybieralnych w samorządach rozpoczęła się od miasta stołecznego, które w wyraźnie nieprzyzwoity sposób wyróżniało się na mapie całego kraju. Nie jest prawdą, że taka sytuacja miała miejsce we wszystkich samorządach. Niestety, ta regulacja niczego nie zmieni również w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Chciałbym zwrócić uwagę na to, że rozpatrywany projekt nie uzyskał wymaganych opinii organizacji samorządu terytorialnego. Jest to o tyle istotne, iż od dłuższego czasu zgłaszały one potrzebę, być może bardzo uzasadnioną, opracowania regulacji określających ustrój również innych wielkich aglomeracji polskich. Możliwe, że byłaby to okazja do uniknięcia wielu konfliktów stricte warszawskich, które tu mają miejsce i są właściwe dla miasta stołecznego Warszawy. Dla mnie dużym zaskoczeniem było również to, że tak jak w stosunku do bardzo niewielu projektów ustaw w tym przypadku ani komisja, ani posłowie nie zostali zapoznani ze stanowiskiem rządu wobec każdego z tych dwóch projektów, chociaż mówimy w zasadzie tylko o projekcie AWS z druku nr 936. Moim zdaniem Sejm nie powinien rozpatrywać projektu ustawy, dopóki nie zostanie mu i komisji przedłożona opinia rządu.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Uchwalenie nowelizacji bez wątpienia spowoduje utworzenie dwóch odrębnych zarządów i administracji, dla gminy Centrum i dla miasta stołecznego Warszawy. Dzisiaj jest to jeden organizm. Musi to wywołać wzrost kosztów utrzymania samorządu terytorialnego w mieście stołecznym. Wnioskodawcy, mimo oczywistego wymogu wynikającego z regulaminu, nie dopełnili warunków i nie określili ani precyzyjnie, ani najogólniej kosztów jego utrzymania. Nie wskazali źródeł finansowania, a wiadomo, że środki muszą pochodzić ze źródeł samorządowych. Brak wskazania źródeł finansowania dodatkowych wydatków na administrację samorządową wyklucza, moim zdaniem, możliwość przyjęcia tej regulacji. Ma ona, poza wyraźnym kontekstem politycznym, charakter bardzo fragmentaryczny. Bez wątpienia nie daje również żadnych szans dyskusji nad kompleksową naprawą ustroju miasta stołecznego.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Poseł sprawozdawca bardzo ogólnie wspomniał o tym, iż komisja wyłoniła podkomisję, która ma zająć się przygotowaniem ustawy określającej ustrój miasta stołecznego Warszawy. Być może będzie to wykraczało poza jej ustrój. Natomiast ja nie jestem przekonany o rychłości i szybkim tempie przygotowania tej regulacji. Nie podano terminu podczas obrad komisji, a żadne ugrupowanie parlamentarne nie podjęło takiego zobowiązania. Rodzi to niebezpieczeństwo, że na kompletną ustawę ustrojową będziemy musieli, być może, czekać do następnej kadencji. Należy rozważyć, czy nie lepszym rozwiązaniem od tych, które są zawarte w projekcie, byłoby przygotowanie ustawy metropolitalnej regulującej ustrój Warszawy i innych dużych aglomeracji polskich.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Nowelizacja proponuje odstąpienie od jednoosobowego zarządu Warszawy Centrum. W moim przekonaniu zarząd kolegialny może spowodować utrudnienie w zarządzaniu miastem stołecznym, ale nie tylko. Tendencje europejskie, światowe są zupełnie inne. W moim przekonaniu jest to rozwiązanie gorsze, bardziej ryzykowne, bardziej upolityczniające funkcję zarządów, nawet gdyby doszło do podziału zarządu gminy Centrum i Warszawy jako miasta stołecznego. Prezydent, zarząd miasta będzie uwikłany w spory polityczne, które, prawdą mówiąc, do tej pory uniemożliwiają wyłonienie w Warszawie zarządu i prezydenta. Uważam, że chociażby z punktu widzenia sprawności zarządzania miastem wybór prezydenta powinien być rozpatrzony... wybór prezydenta powinien nastąpić w drodze wyborów bezpośrednich, w których sami warszawiacy zdecydowaliby o tym, kto ma wykonywać w mieście władzę wykonawczą.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">W moim przekonaniu istotnym naruszeniem nie tylko dobrego obyczaju jest próba wprowadzenia zmian ustrojowych w trakcie kadencji. Zwróćmy uwagę na to, że upłynęło pół roku od wyborów samorządowych. Zwróćmy uwagę na to, że jeżeli nawet dojdzie do nowelizacji ustawy ustrojowej, nie wejdzie ona w życie zaraz po jej uchwaleniu, czyli wprowadzenia zmian można oczekiwać mniej więcej po upływie 1/3 kadencji. Jest to rozwiązanie niestosowane, jest to rozwiązanie, na które nie powinniśmy wyrażać zgody, albowiem psuje ono koncepcję funkcjonowania samorządu, uniemożliwia normalne funkcjonowania każdej organizacji, nie tylko tak specyficznej i tak wrażliwej, jaką są samorządy terytorialne.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Wnioskodawcy proponują wejście ustawy w życie z dniem ogłoszenia. Na posiedzeniu komisji parokrotnie zgłaszano propozycję wprowadzenia chociaż siedmiodniowego vacatio legis. To już jest pewna norma przyzwoitości i myślę, że Sejm zdecyduje, iż bez zastosowania vacatio legis, przynajmniej siedmio-, czternastodniowego, tej nowelizacji nie powinno się przyjmować.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Wnioskodawcy proponują skreślenie m. in. art. 21 z dotychczas obowiązującej ustawy warszawskiej, który określa tryb odwołania, powołania nowego lub czasowego zastępstwa prezydenta miasta, nie wskazując nowej regulacji w tym zakresie. Wnioskodawcy zakładają, że ta luka może być wypełniona przez zastosowanie art. 4, który stanowi, iż: ˝W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1 ust. 1, oraz inne przepisy dotyczące samorządu terytorialnego˝, chodzi o ustawę o samorządzie gminnym. Jest to bardzo dziwna konstrukcja. Z jednej strony tworzymy specjalny przepis, odrębny od zastosowanego w ustawie gminnej, powoływania prezydenta, a z drugiej strony przy odwoływaniu chcemy stosować przepisy mówiące o odwoływaniu. Jeżeli tak, jest tu pewna sprzeczność. Uważam, że jeżeli decydujemy się na jedno rozwiązanie, brane z jednego aktu prawnego, to powinniśmy pozostać przy nim do końca. Mając to na uwadze, mój klub na pewno nie poprze tak brzmiącej nowelizacji. Uważamy, że jeżeli nie zostanie odrzucona, wymaga... Zgłaszamy następujące poprawki do projektu ustawy o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, czas minął, może te poprawki przekaże pan na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Poprawki na piśmie dotyczą...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Pół minuty, czego dotyczą, dwa zadania, bez omawiania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Tak jest. Pierwsza poprawka, art. 1 ust. 1 lit. a ma następujące brzmienie: ˝Rada miasta stołecznego Warszawy wybiera i odwołuje prezydenta miasta stołecznego Warszawy w obecności co najmniej 2/3 ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym˝. Poprawka nr 2 - art. 3 ust. 1 - otrzymuje brzmienie: ˝Rada miasta stołecznego Warszawy wybiera prezydenta i Zarząd miasta stołecznego Warszawy w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów do samorządowych organów stanowiących miasta Warszawy˝. Poprawka nr 3: ˝Prezydenta miasta stołecznego Warszawy wybiera się spośród kandydatów zgłoszonych przez radnych miasta stołecznego Warszawy oraz Rady Gmin Warszawskich˝. Poprawka nr 4: ˝Ustawa wchodzi w życie w terminie 14 dni od ogłoszenia˝. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę pana posła Andrzeja Wielowieyskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Unii Wolności poprzeć projekt przyjęty przez komisję i przedstawiony Wysokiej Izbie. Sprawa jest ważna i pilna. Termin sześciomiesięczny - licząc od daty przeprowadzenia wyborów - w którym trzeba dokonać wyboru prezydenta Warszawy, powinien być zachowany. Natomiast dotychczasowy przepis, który zresztą mój przedmówca próbuje zachować - przepis ustawy z 1994 r. - przewidujący, że do wyboru prezydenta potrzebna jest większość 2/3 głosów, jest niesłuszny, niepraktyczny, grozi komplikacjami przy wyborze i jest sprzeczny z podstawowym aktem ustawowym sprzed 8 lat regulującym pracę polskiego samorządu lokalnego, samorządu gminnego, gdzie po prostu przyjmuje się - tak jak to przyjęliśmy w projekcie komisyjnym - że wójt, burmistrz czy prezydent wybierany jest bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady. Tak też powinno być w przypadku Warszawy. Projekt idzie więc w tym zakresie w słusznym kierunku. Zachowanie dotychczasowego przepisu - większość 2/3 - oznaczałoby możliwość blokowania wyboru prezydenta w przypadku niedogadania się wszystkich dużych ugrupowań politycznych. Takie dogadanie się, porozumienie na szczeblu samorządowym wydaje się zawsze celowe, jest ono zwykle sensowne, może być bardzo korzystne dla miasta, ale może do niego również nie dojść. Wówczas pojawia się często po prostu zwykły szantaż, blokuje to normalne funkcjonowanie władz samorządowych, utrudnia pracę samorządu i jego ˝normalizację˝. Taką sytuację mamy zresztą w tej chwili i istnieje obawa, że wybór prezydenta na podstawie dotychczasowego przepisu mógłby być utrudniony i blokowany.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Zgadzam się w pełni z panem posłem Gintowt-Dziewałtowskim, który powiedział, że prace służące poprawie funkcjonowania ustroju miasta stołecznego Warszawy muszą być dalej prowadzone - muszą być prowadzone szybko i sprawnie, i w dość szerokim zakresie. Zgadzam się, że powinny być też brane tutaj pod uwagę aspekty związane na przykład z pewnymi funkcjami metropolitarnymi. Jest to ważne nie tylko dla regionu stołecznego, ale i dla innych metropolii polskich. Podkreślam: prace powinny być prowadzone szybko. Jest niewątpliwe, że sprawy dotyczące pewnych poprawek w systemie finansów samorządu warszawskiego, a także organizacji przedsiębiorstw komunalnych, wreszcie tej wieloszczeblowości, to znaczy piątego szczebla, który nieoczekiwanie dla samorządowców warszawskich pojawił się u nas w postaci powiatu, powinny być - w ramach tych szybko prowadzonych prac - uregulowane. Jest szansa załatwienia tego w niedługim czasie, myślę, że w ciągu niewielu tygodni będzie można to zakończyć. Ale powiedzmy sobie spokojnie, że nie będzie dziury w niebie, jeżeli popracuje się nad tym rzeczywiście rzetelnie, uwzględniając szerzej opinie samorządu. Samorząd warszawski, przede wszystkim gminy warszawskie powinny się tutaj wypowiedzieć. Myślę, że opinie związków samorządowych też byłyby istotne i ciekawe, podobnie jak opinie rządowe.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Natomiast sprawa prezydenta i rozdzielenia - zresztą długo i wielokrotnie dyskutowanego przedtem - funkcji zwierzchnika gminy Centrum i prezydenta miasta stołecznego Warszawy jest sprawą, w której doszło do uzgodnień, bardzo dobrze znaną i opinii publicznej, i rządowi. Sądzę, że tutaj mój przedmówca chyba trochę przesadził. Opinia rządu nie jest tutaj konieczna, bo cóż tu można jeszcze wnieść. Nie ma jakiejś istotnej potrzeby w tym zakresie, jest to względnie proste i akceptowane. Sądzę też - o czym już mówiłem - że jeżeli chodzi o terminy, to te kilka tygodni wystarczy.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Może warto poruszyć jedną sprawę, która została tu postawiona. Jest to sprawa bardzo istotna dla ustroju samorządowego. Mianowicie chodzi o to, jak ma być wybierany prezydent Warszawy. Wprawdzie ta sprawa nie została ujęta w formie poprawki do tej ustawy, ale może powrócić. Chciałbym powiedzieć na ten temat parę zdań, ponieważ rzecz dotyczy całego samorządu polskiego. Jest to bardzo istotny problem samorządowy.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PoselAndrzejWielowieyski">W wielu krajach działa system, i to bardzo skutecznie, w którym kierownik samorządu lokalnego: wójt, burmistrz lub prezydent, jest wybierany w wyborach powszechnych przez wszystkich wyborców. Jest to zwyczaj zakorzeniony w wielu państwach i działa skutecznie. Wydaje się, że w polskich warunkach, zwłaszcza w tym roku, kiedy wprowadzamy wieloszczeblowy system samorządu, który dopiero się tworzy - jeżeli chodzi o samorząd gminny, to mamy dopiero kilkuletnie doświadczenia w tym zakresie, bardzo cenne i skuteczne - nie jest słuszne tworzenie sytuacji pewnego przeciwstawienia niezależnie wybranych organów władzy: jednoosobowego kierownika samorządu lokalnego i jego rady. Prostszym i bardziej naturalnym rozwiązaniem jest takie, gdy samorząd działa spójnie, jest zwarty, burmistrz lub wójt albo prezydent jest reprezentantem i naturalnym kierownikiem, a nie przeciwstawionym mu przez inne wybory powszechne organem pomocniczym, doradczym, konsultacyjnym czy uchwałodawczym.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Tak więc w polskiej sytuacji, w szczególności w wypadku Warszawy, nie powinniśmy rozważać problemu bezpośredniego wyboru prezydenta, natomiast powinniśmy się starać zachować zwartość współdziałania organów samorządowych. Wybory pośrednie tę zwartość lepiej zapewniają. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę pana posła Mirosława Pietrewicza o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przemawiając przed dwoma tygodniami w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w pierwszym czytaniu dwóch poselskich projektów nowelizacji tzw. ustawy warszawskiej, zwracałem uwagę nie tylko na konieczność przywrócenia funkcjonalności Zarządu m.st. Warszawy, ale przede wszystkim na znaczenie i potrzebę prawidłowego uregulowania finansów miasta, zwłaszcza ustabilizowania źródeł ich dochodów. W moim przekonaniu dobrze temu służyła propozycja zawarta w druku nr 628, zmierzająca do zwiększenia wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz zastąpienia fakultatywnych wpłat dzielnic do budżetu miasta Warszawy opłatami obligatoryjnymi. Jest oczywiste, że te propozycje nie mogły być traktowane jako rozwiązanie docelowe, lecz tylko doraźne. Niemniej dobrze mogły służyć miastu w czasie potrzebnym do opracowania i przyjęcia przez Sejm nowej ustawy, kompleksowo regulującej ustrój i finanse miasta. Szkoda, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu w ogóle nie podjęła tej idei. Wystąpiła natomiast z projektem ograniczającym zmiany w tej ustawie do minimum, to znaczy tylko do kwestii rozdzielenia funkcji prezydenta m.st. Warszawy i burmistrza gminy Warszawa Centrum oraz zastosowania w wyborach władz Warszawy zasad ogólnych, to znaczy odstąpienia od wymogu 2/3 głosów przy wyborach na rzecz zwykłej większości.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PoselMiroslawPietrewicz">To posunięcie moim zdaniem jest niezbędne. Jest ono warunkiem koniecznym do poprawienia zarządzania sprawami miasta, ale jednocześnie dalece niewystarczającym. Ustawa daje ponadto ugrupowaniom tworzącym koalicję polityczną w Warszawie 6 miesięcy na dalsze przepychanki. Wydaje mi się, że jest to zdecydowanie za dużo. Za dużo czasu. Warszawiacy mają bowiem dość impotencji władz miasta. Chcieliby widzieć sprawne i dynamiczne zarządzanie, służące poprawie warunków życia mieszkańców, zwiększeniu bezpieczeństwa publicznego, rozwiązywaniu problemów komunikacyjnych czy mieszkaniowych. Tych problemów nie wolno odkładać.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Apeluję zatem o jak najszybsze dokonanie wyboru prezydenta i zarządu miasta stołecznego Warszawy oraz burmistrza gminy Centrum. Ale przede wszystkim apeluję o pilne podjęcie prac nad przygotowaniem nowej ustawy o ustroju i finansach stolicy naszego państwa. Oczekujemy tego przede wszystkim od rządu. Myślę, że powinna być to przede wszystkim regulacja likwidująca wieloszczeblowość władz samorządu w Warszawie na rzecz, jak sądzimy, jednego jego szczebla. Powinno to nie tylko usprawnić funkcjonowanie władz miasta, a więc rozwiązywanie jego problemów, ale też ograniczyć koszty administracyjne zarządu.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Wysoki Sejmie! Mimo iż propozycja zakresu nowelizacji ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy zawarta w druku nr 978 nie może nas zadowalać, to odczytujemy ją jako pierwszy krok we właściwym kierunku, krok umożliwiający uczynienie następnego i przekroczenie tego zaklętego kręgu niemożności skutecznego działania. Zatem z tych właśnie względów, bardzo pragmatycznych, klub PSL poprze ten projekt w głosowaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Janiszewskiego w imieniu Koła Poselskiego Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselMichalJaniszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Propozycję, zawartą w druku nr 978, dotyczącą zmiany ustawy warszawskiej, przedstawioną przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, trudno nazwać nawet kosmetyczną. Można ją jedynie odczytać jako próbę ucieczki przed zarządem komisarycznym w warszawskim samorządzie. Projekt proponuje pozbycie się jedynie efektu tzw. lustra, a więc konieczności uzgadniania wielu spraw przez prezydenta miasta z samym sobą jako burmistrzem największej gminy w Polsce. I tak dobrze, że ten fenomen bycia urzędnikiem w dwóch osobach nie zakończył się chorobą psychiczną prezydenta Święcickiego.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PoselMichalJaniszewski">Przedłożony projekt nic natomiast nie wspomina o środkach. Nie ma żadnej gwarancji, że jeżeli dojdzie do konfliktu pomiędzy radą powiatu a radą miasta stołecznego Warszawy, a jak wiemy konflikt między tymi ciałami samorządowymi jest wpisany i wynika z dualizmu kompetencyjnego, to czy wówczas gmina Warszawa Centrum nie stwierdzi, jak to miało miejsce w przypadku na przykład gminy Warszawa Wawer, że nie będzie płacić składki na zadania ogólnomiejskie, no i co wówczas? Tego rodzaju pytań można postawić wiele. Każde z nich opisywać może element ustroju miasta, którego nie ma.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PoselMichalJaniszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z tego miejsca chciałbym zaapelować do pana premiera i do pana ministra spraw wewnętrznych i administracji, by podjęli próbę, by pokusili się o przedstawienie rządowego projektu regulującego pracę samorządu w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PoselMichalJaniszewski">Od samego początku projektowanych zmian, zarówno gdy chodzi o podział administracyjny kraju, jak i uruchomienie powiatowego i wojewódzkiego szczebla samorządu terytorialnego, wiadomo było, że jest jeszcze czwarty element, jakim jest ustrój, złośliwi mówią rozstrój, stolicy państwa. Wiadomo było, że rozwiązania strukturalne Warszawy nie będą pasować do całości rozwiązań, a Warszawa poza zadaniami wynikającymi z pracy samorządu spełnia też zadania wynikające ze swej stołeczności. Dlatego powinna być przedmiotem szczególnej troski rządu, a nie, jak jest podobno, przedmiotem koalicyjnej niezgody. Czas to zmienić, panie premierze w imię funkcjonowania stolicy kraju, w imię życia i wypoczynku blisko dwóch milionów jej mieszkańców. O to wnoszę.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#PoselMichalJaniszewski">Koło Parlamentarne Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna poprze tę minimalną nowelę, oczekując tego, zarówno od koalicji, jak i od rządu, aby jeszcze w tej kadencji ustawę warszawską zmienić. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Zamiar przedstawienia pytań zgłosili panowie posłowie: Bogumił Andrzej Borowski, Maciej Poręba, Maciej Stanisław Jankowski, Jan Zaciura i Jerzy Jaskiernia.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Czy ktoś z pań i panów posłów zgłasza nadto zamiar przedstawienia pytań?</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselBogumilAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do posła sprawozdawcy pana Jerzego Barzowskiego w sprawie przedłożonego przez niego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PoselBogumilAndrzejBorowski">Czy zapoznał się pan z moim wystąpieniem w ramach dyskusji przeprowadzonej na 45. posiedzeniu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 4 marca br. w ramach pierwszego czytania poselskich projektów ustaw o zmianie ustawy o ustroju m.st. Warszawy? A jeśli tak, bo myślę, że jest to obowiązkiem posła sprawozdawcy, to czy podziela pan moje wątpliwości, że w sytuacji, gdy obowiązuje orzeczony przez Trybunał Konstytucyjny wyrok z dnia 24 marca 1998 r., sprzed roku, sygn. akt K. 40/97, który spowodował, że składki z gmin warszawskich stanowiące dochody m.st. Warszawy mają charakter dobrowolny i uznaniowy co do wysokości, nagłe rozdzielenie funkcji burmistrza gminy Centrum od funkcji prezydenta m.st. Warszawy może spowodować gwałtowne trudności finansowe w budżecie m.st. Warszawy, a to z powodu, że gmina Warszawa Centrum może zmniejszyć, a nawet zaprzestać, dobrowolnych wszakże, wpłat decydujących o funkcjonowaniu komunikacji miejskiej czy składowaniu odpadów komunalnych, które to przykłady szczegółowo udokumentowałem w moim wystąpieniu w dniu 4 marca br.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PoselBogumilAndrzejBorowski">Chciałbym pana posła zapewnić, że moje pytanie wynika wyłącznie z troski o zabezpieczenie dochodów finansowych budżetu m.st. Warszawy, a nie z pobudek indywidualnych, gdyż jako poseł i równocześnie radny Rady m.st. Warszawy nie pobieram ani grosza diety radnego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Macieja Porębę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselMaciejPoreba">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytania do posła sprawozdawcy: Jaki jest tryb wyłaniania i opiniowania kandydatów na stanowiska prezydenta m.st. Warszawy i burmistrza gminy Centrum? Czy fakt, że w sprawozdaniu komisji nie ma o tym mowy, dowodzi, że projekt przedstawiony przez komisję zawęża demokratyczne zasady wyłaniania i opiniowania na przykład kandydata na prezydenta Warszawy, które to zasady zostały opisane w skreślonym art. 20 ustawy tzw. warszawskiej z 1994 r.?</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PoselMaciejPoreba">I drugie pytanie: Czy oprócz ograniczeń zawartych w art. 1 projektu z druku sprawozdania komisji, a dotyczących zakazu łączenia funkcji prezydenta Warszawy z pełnieniem innych urzędów lub funkcji w administracji publicznej i dodatkowym zatrudnieniem, były brane pod uwagę inne kryteria dotyczące osoby kandydata na tak wysoki urząd, na przykład kryterium wyższego wykształcenia czy też miejsca zamieszkania w obrębie gmin warszawskich?</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PoselMaciejPoreba">Proszę pana posła o dokładną odpowiedź na moje pytania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Macieja Stanisława Jankowskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselMaciejStanislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie. W dyskusji o Warszawie zawsze mówiło się, że jednym z poważnych mankamentów funkcjonowania miasta jest brak decyzyjności. Jak sobie komisja wyobraża poprawę tej decyzyjności, kiedy największa, najbogatsza, najliczniejsza część Warszawy, czyli gmina Centrum, praktycznie staje się niezależnym miastem? W jaki sposób ma funkcjonować prezydent Warszawy, który codziennie musi zgłaszać się z pytaniem do - według pierwszej propozycji - prezydenta, a teraz burmistrza gminy Centrum, czy ten mu coś da czy nie da? Dlaczego tak usytuowany prezydent Warszawy nie może łączyć innych funkcji, kiedy on nie ma co robić? Według nowej wersji prezydent Warszawy ściska dłonie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Jana Zaciurę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselJanZaciura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Co jakiś czas podchodzimy do zmiany ustawy o ustroju m.st. Warszawy i za każdym razem te podejścia są nieskuteczne lub bardzo krytykowane. Tym jednak, co mnie w tej chwili zastanawia, panie marszałku, jest fakt, że zainteresowanie strony rządowej tą kwestią jest minimalne, nie mówiąc już o tym, że nie mieliśmy w sprawie tego projektu poselskiego żadnego stanowiska. To taka wstępna uwaga przed zadaniem pytania.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PoselJanZaciura">Jest takie polskie przysłowie, że nie zmienia się zaprzęgu w środku ruczaju. Myślę, że ono odnosi się do tego, co powinniśmy uszanować, jeśli chodzi o funkcjonowanie ustroju Warszawy. Gdybyśmy to szanowali - a ustrój Warszawy, jeśli chodzi o władze samorządowe jeszcze nie zaczął funkcjonować, bo niektóre samorządy borykają się z elementarnymi trudnościami - to nie należałoby nowelizować ustawy warszawskiej w momencie, kiedy ona jeszcze nie zafunkcjonowała. W związku z tym można zaryzykować twierdzenie, że zmiany mają charakter instrumentalny, polityczny i są po to, aby jednak wszystkie stanowiska tanim kosztem obsadzić i wyeliminować opozycję.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PoselJanZaciura">Moje pytania do posłów wnioskodawców i do posła sprawozdawcy są następujące: Czy wnioskodawcy obecnych zmian konsultowali te zmiany z organizacjami samorządowymi czy z radnymi, a jeżeli tak, to z kim? Po drugie, poinformowano nas, że sprawozdanie komisji wprawdzie składa się wyłącznie z tego przedłożenia zawartego w druku nr 978, ale że komisja powołała podkomisję, która będzie pracowała nad określeniem przyszłych zmian ustroju Warszawy. W związku z tym chciałbym zapytać, czy zakończą się kłótnie poszczególnych elit, a podczas prac nad ustrojem Warszawy mieszkaniec miasta zostanie zapytany o to, co myśli, czy wie, co się dzieje w Warszawie, i jakich zmian oczekuje? I trzecie pytanie: Dlaczego w zmianie 1 do art. 9 ust. 4 nie dopisano, że funkcji prezydenta m.st. Warszawy nie można łączyć z mandatem posła lub też senatora? Czy brak tego zapisu nie wynika z faktu, że na tej giełdzie warszawskiej pojawiają się nazwiska kandydatów na funkcję prezydenta wyłącznie posiadających mandaty poselskie? Ja wiem, że niemożliwe jest pogodzenie jednego i drugiego mandatu. Ustawa warszawska jest ustawą specjalną i moim zdaniem nieuzasadnione jest mówienie, że ograniczamy prawa obywatelskie zapisem w ustawie, że nie można łączyć stanowisk - ale być może posłowie pracujący w komisji mają na ten temat inne zdanie. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Jerzego Jaskiernię z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym ważnym projektem chciałbym zaadresować do posła sprawozdawcy i do przedstawiciela rządu pięć pytań.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pytanie pierwsze dotyczy zmiany pierwszej, regulującej brzmienie ust. 3. Trochę o tym już mówił pan poseł Poręba w odniesieniu do mechanizmu konsultacji. Chciałbym zapytać, czy zdaniem pana posła sprawozdawcy i zdaniem komisji, która rozpatrywała ten projekt, procedura uregulowana w punkcie 1a, jest wystarczająca? W istocie tu się mówi tylko o tym, jaka większość jest potrzebna, o głosowaniu tajnym, a pomija się inne elementy procedury. Chciałbym w związku z tym zapytać: czy to oznacza, że te elementy procedury będą uregulowane w innym trybie? Jaki będzie mechanizm badania ich zgodności z ustawą i dlaczego ustawa milczy o wielu innych aspektach proceduralnych, które mogą powstawać w związku z wyborem prezydenta? Oczywiście może się okazać, że ten wybór nastąpi bezkolizyjnie, ale przecież doświadczenie uczy, że mogą powstawać różne sytuacje. Rodzi się pytanie: w jakim trybie będą one wyjaśniane?</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pytanie drugie dotyczy kwestii kwalifikacji. Otóż w sprawozdaniu w zmianie 1b czytamy o dwóch wyłączeniach - z czym nie można łączyć funkcji prezydenta m.st. Warszawy, natomiast brak jakichkolwiek innych wymogów, kwalifikacji, jakie powinien posiadać kandydat na prezydenta m.st. Warszawy. W związku z tym zapytuję pana posła sprawozdawcę: czy normę tę należy odczytywać tak, że w grę będą tu wchodziły kryteria określone w innych przepisach? Czy też w odniesieniu do prezydenta m.st. Warszawy nie ma żadnych reguł i znaczy to, że każdy może się zgłosić? Przypomnę te wątpliwości, które powstawały wokół spraw kandydatów nie mających obywatelstwa polskiego, zamieszkałych nawet poza terytorium Polski. Są to być może skrajne kwestie, ale przecież przy projektowaniu ustawy nie możemy wykluczać jakiegokolwiek scenariusza. Ustawodawca musi przedstawiać projekt zupełny.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzecie pytanie dotyczy art.3. Chciałbym zapytać, czym motywowana jest konstrukcja zawarta zarówno w ust. 1, jak i w 2, że Rada m.st. Warszawy i Rada gminy Warszawa - Centrum wybierają prezydenta, odpowiednio burmistrza, zarząd miasta, zarząd gminy w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy. Nie dłuższym niż 6 miesiący, to znaczy być może aż 6 miesięcy. Czy w sytuacji, w której mamy do czynienia w istocie z kryzysem zarządzania stolicą państwa, fundowanie sobie terminu sześciomiesięcznego nie jest nadmiernym luksusem? Zapytuję, jakie motywy kierowały postępowaniem komisji, że tego typu konstrukcję tutaj przyjęła? W skrajnym wypadku oznacza to bowiem, to że przez pół roku nie będzie w dalszym ciągu władz Warszawy. Dzieje się to w majestacie ustawy, która w założeniu ma doprowadzić do usanowania sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PoselJerzyJaskiernia">Czwarte pytanie kieruję także do pana posła sprawozdawcy, ale również do przedstawicieli rządu, ponieważ rodzi się wątpliwość czy te trudności, które mamy z ustrojem Warszawy są jakąś polską specyfiką? Czy badano doświadczenia innych stolic? Czy nie ma wzorców bezkolizyjnego wyłaniania władz miasta stołecznego tej wielkości co Warszawa? Przecież są jeszcze większe aglomeracje i to w Europie Środkowej i Wschodniej, już nie mówię o aglomeracjach zachodnich takich jak Londyn, Paryż. Czy próbowano porównywać doświadczenia ? Rząd milczy w tej sprawie. Czy nie dysponuje doświadczeniem, które byłoby przydatne Wysokiej Izbie? Czy rzeczywiście ten niezwykle skomplikowany w swojej konstrukcji model, który został przyjęty, gdziekolwiek się sprawdził? Pytam pana posła sprawozdawcę również z tego punktu widzenia, czy to, co obecnie proponujecie - nawiązuję tutaj do uwagi pana posła Jankowskiego, który sygnalizował bardzo ograniczoną konstrukcję kompetencyjną - ten model gdzieś istnieje, czy gdzieś się sprawdził, czy też jest to kolejny eksperyment, co do którego stwierdzimy po roku, po dwóch, że nie ma zastosowania w postaci funkcjonalnego systemu zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#PoselJerzyJaskiernia">I wreszcie, Wysoki Sejmie, ostatnie, piąte pytanie, które kieruję do pana posła sprawozdawcy, jest pytaniem o zasadniczym znaczeniu. Dotyczy konstrukcji art. 4. Komisja przyjęła brzmienie art. 4: ˝Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia˝. Na tle dotychczasowych doświadczeń, na tle wielokrotnych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego minimalne vacatio legis, które może być uznane za spełniające test zgodności z konstytucją, z zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 2 konstytucji), wynosi 14 dni. Trybunał Konstytucyjny wręcz stwierdził, że jest to minimalne vacatio legis. I nie zawsze nawet 14 dni jest wystarczające, bo celem vacatio legis jest stworzenie szansy zapoznania się z projektem, a wiemy z doświadczenia, że publikacja Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego następuje z opóźnieniem, co trzeba brać pod uwagę przy konstruowaniu vacatio legis.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#PoselJerzyJaskiernia">Zapytuję: Jakimi motywacjami kierowała się komisja, rekomendując Wysokiej Izbie rozwiązanie, które jest, w mojej ocenie, niekonstytucyjne? Skoro od kilku miesięcy utrzymuje się zamieszanie wokół ustroju Warszawy, to fundowanie rozwiązania niekonstytucyjnego, w przypadku braku jakiegokolwiek vacatio legis, a więc proponowanie zapisu, który może być zasadny tylko w sytuacji dramatycznej, np. stanu wyjątkowego, stanu wojennego, co powoduje, że Izba decyduje się na takie rozstrzygnięcie... Dlatego też zapytuję: Jakimi motywacjami kierowała się komisja, rekomendując rozwiązanie, co do którego w wysokim stopniu istnieje prawdopodobieństwo, że Trybunał Konstytucyjny może je uznać za niekonstytucyjne, gdyby doszło do kontroli tego rozwiązania w trybie działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Przy czym chcę pana posła poinformować, że jeśli chodzi o to czwarte pytanie, które w pewnej części było adresowane również do rządu, to rząd nie przedstawiał swojego stanowiska wobec poselskich projektów ustaw. Ufam, że pan poseł sprawozdawca udzieli wszechstronnej odpowiedzi również na to pytanie. Gdyby były jakieś wątpliwości, to w sytuacji, kiedy projekt ponownie trafi do komisji z uwagi na zgłoszone poprawki, ta kwestia będzie poddana szczegółowej analizie.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Barzowskiego celem udzielenia odpowiedzi na zadane przez panów posłów pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselJerzyBarzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że mam dosyć trudne zadanie, zważywszy na fakt, iż Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zajęła się ustawą warszawską właściwie w dosyć trudnych czy nadspodziewanych okolicznościach. Wiemy, że Komisja Nadzwyczajna pracowała bardzo długo i została przez Wysoką Izbę potraktowana w taki sposób, iż Sejm postanowił, że komisja ta nie będzie już rozpatrywać projektów ustaw warszawskich. Wysoki Sejm zdecydowaną większością głosów scedował to na komisję samorządu, uznając, że będzie bardziej kompetentna do rozpatrywania tych ustaw. Należy sądzić, że w podtekście uznano, iż komisja samorządu nie będzie tak skażona wszelkimi politycznymi koneksjami, jeżeli chodzi o posłów warszawskich, którzy w Komisji Nadzwyczajnej stanowili zdecydowaną większość.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselJerzyBarzowski">Niemniej jednak muszę się tutaj odnieść do zgłoszonych problemów i pytań, przepraszając z góry za pewne jeszcze, być może, niedoskonałości. Pracując również w podkomisji, która została powołana, będę się, jak sądzę, bardziej gruntownie wdrażał w te sprawy.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PoselJerzyBarzowski">Jeżeli chodzi o kwestie podnoszone przez pana posła Gintowt-Dziewałtowskiego, to właściwie mógłbym powiedzieć tylko tyle, że wszystkie te problemy były podnoszone podczas, jak sądzę, debat Komisji Nadzwyczajnej, podczas pierwszego czytania, podczas dyskusji na posiedzeniach komisji. I oczywiście te poprawki, które pan poseł zgłosił, będą przez komisję rozpatrywane, ale moja opinia mogłaby być tylko taka, że proponowane zmiany właściwie zachowują status quo. A przecież Wysoka Izba, dając komisji pewne uprawnienia, proponuje, iżby coś w tej materii zrobić, by ustawa warszawska mogła wejść w życie, by władze samorządowe, które zostały wybrane, mogły zacząć funkcjonować. Natomiast propozycje pana posła Gintowt-Dziewałtowskiego, jak mówię, zachowują jakby status quo. Myślę więc, że wystarczy taki komentarz.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PoselJerzyBarzowski">Jeżeli chodzi o kwestie podnoszone przez kilku posłów, a dotyczące prac nad kompleksowym uregulowaniem ustroju Warszawy, to bardzo ogólnie o tym mówiłem, kiedy przedstawiałem sprawozdanie, uznając, że taką rolę miała czy ma na tym etapie do spełnienia komisja samorządu. Należałoby te wszystkie problemy przedstawić tak, by można szybko, uwzględniajac proces legislacyjny, przyjąć jednak tę drobną nowelizację. Pragnę podkreślić, że komisja samorządu powołała 6-osobową podkomisję, która ma się zająć w niedługim czasie kompleksowym uregulowaniem ustroju Warszawy. Niemniej jednak sądzę, że podkomisja nie rozpocznie pracy dopóty, dopóki nie uruchomimy tej nowelizacji. Gdy znowelizowana ustawa, którą w tej chwili się zajmujemy, wejdzie w życie - po przyjęciu przez Senat, po podpisaniu przez prezydenta - dopiero wówczas można będzie rozpocząć kompleksową pracę nad już istniejącą nową ustawą warszawską.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#PoselJerzyBarzowski">Jeśli chodzi o kwestię finansowania, to odpowiem na problem poruszony przez pana posła Janiszewskiego z KPN - Ojczyzna i zarazem na pytanie pana posła Borowskiego. Zapoznałem się z wystąpieniem pana posła Borowskiego i powiem bardzo krótko, pewnie niewystarczająco, ale na tym etapie musi to wystarczyć: komisja nie podziela takiego poglądu, chociaż dostrzega, że ten problem musi być generalnie załatwiony, ale to dopiero na dalszym etapie nowelizacji. Jest pewien problem, jeżeli chodzi o składki. Generalnie mówi się, że burmistrz - jeżeli założymy, że nowelizacja zostanie przyjęta - będzie miał zdecydowanie większą kasę niż prezydent, ale to rozwiązanie musi wystarczyć na tym etapie. Gdybyśmy mieli rozstrzygać kwestie finansowe, to ta nowelizacja musiałaby być o wiele głębsza, a na tym etapie jest to - zdaniem komisji - niecelowe. Chodzi głównie, to - co powiedziałem, przedstawiając sprawozdanie - aby wybrane władze zaczęły funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#PoselJerzyBarzowski">Pan poseł Poręba pyta, jaki jest tryb wyłaniania i opiniowania. To pytanie tu się pojawiało. Tryb, zgodnie z ustawą, jest taki, że we wszystkich kwestiach nieuregulowanych odwołujemy się do ustawy o samorządzie gminnym. W niej te procedury są określone i tutaj nic nowego nie wnosimy. Art. 4 obowiązującej ustawy brzmi tak: w sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1 ust. 1, oraz inne przepisy dotyczące samorządu terytorialnego, w tym przypadku gminnego. Niech więc to będzie odpowiedź na te wszystkie pytania, które dotyczyły procedury. W tym wypadku potraktujemy m.st. Warszawa jak wszystkie inne gminy, i te procedury są zawarte w tamtej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#PoselJerzyBarzowski">Zakaz łączenia funkcji, kryterium wykształcenia - to również poruszał pan poseł Poręba. Ten zakaz wynika po części właśnie z przepisów, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym, ale również zachowujemy pewne przepisy, które były w dotychczasowej ustawie o ustroju m.st. Warszawy. Chodzi o kwestie zatrudnienia w innych urzędach oraz związane z dodatkowym zatrudnieniem. Komisja uznała, że należy wykreślić zakaz w stosunku do radnych, natomiast w wypadku innych należy zchować. Komentarz może być taki: ponieważ radni są wybierani na burmistrzów, prezydentów miast, więc tutaj jest podobna regulacja jak w innych organach jednostek samorządu. Pan poseł Jankowski też o te kwestie pytał, więc odpowiedź jest podobna. W trakcie obrad komisji rozpatrywaliśmy ten zakaz i uregulowanie ma być podobne jak w gminach czy też w miastach wydzielonych, powiatach.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#PoselJerzyBarzowski">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Zaciury dotyczące zainteresowania strony rządowej - no, był to raczej komentarz - powiem to, co pan marszałek zauważył. Otóż rząd nie przedstawił opinii w tej sprawie i komisja uznała - co również stwierdził pan poseł Wielowieyski - że nie jest to pilnie potrzebne. Nie było tego stanowiska, wiemy o tym, mówiono o tym podczas pierwszego czytania, a także w komisji. Komisja uznała, że ta nowelizacja, z przyczyn, które wcześniej przedstawiłem, powinna być dokonana.</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#PoselJerzyBarzowski">Czy były konsultacje z organizacjami? Pytał o to pan poseł Zaciura, wspomniał o tym także pan poseł Gintowt-Dziewałtowski. Chcę przypomnieć, że jest opinia Unii Metropolii Polskich w sprawie proponowanej nowelizacji ustawy i była ona członkom komisji dostępna. Trzeba również stwierdzić, że te propozycje - ponieważ bardziej dotyczyły innych kwestii - nie zostały uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#PoselJerzyBarzowski">Pan poseł Zaciura pytał też, jak będzie pracowała podkomisja, jak będziemy prowadzić konsultacje. Mam nadzieję - ponieważ tak się złożyło, że jestem członkiem tej podkomisji - że będziemy prowadzić szerokie konsultacje z wszystkimi organizacjami samorządowymi, również korzystając z doświadczeń samorządów Warszawy. Natomiast jeszcze raz podkreślę, że uważam, iż praca komisji i podkomisji powinna się rozpocząć po wejściu w życie tej nowelizacji - jak sądzę, chyba jednak powinna ona wejść w życie.</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#PoselJerzyBarzowski">Dlaczego w zmianie 1 w ust. 4 nie dopisano mandatu posła i senatora? Panie pośle, powiem tyle, że to jest kwestia równego traktowania ustawy, nazwijmy to, o miastach na prawach powiatu. Bo tam, pamiętamy, gmina jest specyficznym powiatem. Czyli, krótko mówiąc, ponieważ tutaj najpierw traktuje się gminę Warszawa jako gminę... Tam takiego zakazu nie ma, stąd taka regulacja. Sądzę, że nie ma to żadnego związku z tym, iż tutaj kandydaci na prezydenta są widziani pośród posłów i senatorów.</u>
          <u xml:id="u-103.11" who="#PoselJerzyBarzowski">I wreszcie pytania pana posła Jaskierni. Myślę, że po części na nie już odpowiedziałem. Wszystkie kwestie procedury wyłaniania i inne sprawy nierozstrzygnięte, dotyczące ustroju m.st. Warszawy, reguluje właśnie art. 4 tejże ustawy. Kwalifikacje wedle tej ustawy są takie, jakie są. Nie ma żadnych szczególnych wymogów, aby prezydent miasta Warszawy miał jakieś szczególne kwalifikacje. Tak to należy ocenić.</u>
          <u xml:id="u-103.12" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-103.13" who="#PoselJerzyJaskiernia">(Szczególne czy w ogóle?)</u>
          <u xml:id="u-103.14" who="#PoselJerzyBarzowski">Każdy człowiek ma jakieś kwalifikacje, panie pośle. Każdy. I sądzę, że demokracja dowodzi tego, że takie zapisy w ustawach ustrojowych o gminach i powiatach powstawały, że to samo dotyczy posła i senatora. Jak wiemy, są to wybory wolne i rada może, jak sądzę, wybrać na prezydenta Warszawy każdego, kogo uzna za właściwego kandydata.</u>
          <u xml:id="u-103.15" who="#PoselJerzyBarzowski">Jeżeli chodzi o ten 6-miesięczny termin wyboru prezydenta i burmistrza, chcieliśmy potraktować tę kwestię podobnie, jak to jest rozwiązane w ustawie o samorządzie gminnym - termin od wyborów wynosi maksymalnie 6 miesięcy. Chcieliśmy, ponieważ wchodzi nowelizacja, jest jakby nowa ustawa, nowe prawo, nowy byt prawny, żeby od tego momentu liczyć te 6 miesięcy. Jest to oczywiście przepis przejściowy, który będzie obowiązywał tylko w odniesieniu do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-103.16" who="#PoselJerzyBarzowski">Czy korzystaliśmy z innych doświadczeń? Czy są w innych krajach praktyki, do których można by się odnieść? Muszę tu stwierdzić, że moje doświadczenia są bardzo skromne, nie mogę na to panu posłowi odpowiedzieć. Sądzę jednak, że bazując na opiniach bardziej doświadczonych posłów w komisji samorządu, należy przypuszczać, że te rozwiązania mają gdzieś swoje zastosowanie.</u>
          <u xml:id="u-103.17" who="#PoselJerzyBarzowski">Termin wejścia w życie ustawy, vacatio legis - ten temat też był przez kilku posłów podnoszony. Jest to temat dyskusyjny. Istotnie komisja długo nad tym debatowała. Padły propozycje, jak ująłem to w sprawozdaniu, vacatio legis siedmiodniowe, czternastodniowe. Jednak ze względu na czas, w którym ta ustawa ma wejść w życie, a wiemy, że termin sześciomiesięczny odnośnie do wyborów samorządowych mija w kwietniu, dlatego też komisja uznała, że w tym konkretnym przypadku jest to zasadne i stąd taki wniosek. Natomiast jak postanowi Wysoka Izba, to już oczywiście będzie zależało... Komisja nie uznała, że jest to naruszenie konstytucji, stąd taki zapis został zaproponowany Wysokiej Izbie. Dziękuję panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym sprostować wypowiedź pana posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Panie pośle, może pan prostować swoją błędnie zrozumianą wypowiedź lub wypowiedź nieściśle przytoczoną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Tak, chodzi o nieściśle przytoczoną wypowiedź posła sprawozdawcy, dotyczącą mojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Stwierdzałem tam, że zabrakło wymaganych opinii związków, organizacji samorządowych. Otóż rzeczywiście była opinia na druku Unii Metropolii Polskich, podpisana przez pana prezydenta Marcina Święcickiego, która moim zdaniem jest opinią mało miarodajną, albowiem jest to osoba - nie ma co ukrywać - bardzo zainteresowana osobiście takim czy innym przebiegiem procedowania w tej sprawie. Natomiast zabrakło opinii pozostałych członków, samorządowej, komisji wspólnej rządu i samorządu, moim zdaniem dużo ważniejszej, Związku Miast Polskich i Związku Powiatów. W tym miejscu pan poseł nieściśle przytoczył moją wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Druga kwestia dotyczy spraw związanych z finansowaniem nowo tworzonego organizmu samorządowego. Powiedziałem, że posłowie wnioskodawcy nie dopełnili obowiązku polegającego na określeniu dodatkowych kosztów spowodowanych wdrożeniem w życie ustawy. Te dodatkowe koszty muszą się pojawić, bo będzie nowy, do tej pory nie istniejący, osobny przewodniczący zarządu, powstanie nowy zarząd i administracja. W związku z tym te koszty muszą być określone i musi być wskazane źródło finansowania.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PoselWitoldJozefGintowtDziewaltowski">Jeszcze na jedną sprawę zwrócę uwagę. Tego rodzaju rozwiązanie jest sprzeczne z ideą ustawy, która ma zmierzać do naprawy ustroju samorządowego miasta Warszawy i ma powodować ograniczenie wydatków na koszty administracji samorządowej. Wprowadzenie tej nowelizacji spowoduje sytuację odwrotną. Koszty utrzymania administracji samorządowej w mieście Warszawie wzrosną. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#GlosZSali">(Powiemy to sobie na posiedzeniu komisji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego o powtórzenie pytania, bo rozumiem, że o to chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselBogumilAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł sprawozdawca był łaskaw odpowiedzieć na pierwszą część pytania, to znaczy: Czy pan poseł zapoznał się z moim przemówieniem w ramach pierwszego czytania poselskich projektów ustaw o zmianie ustawy o ustroju m.st. Warszawy? Pan poseł musiał widocznie niedokładnie się z tym przemówieniem zapoznać, jeśli nie udzielił precyzyjnej odpowiedzi na drugie pytanie, bardzo ważne pytanie, które brzmiało: Czy podziela pan moje wątpliwości, że w sytuacji, gdy obowiązuje orzeczony przez Trybunał Konstytucyjny wyrok z 24 marca 1998 r. sygn. akt K 40/97, który spowodował, że składki z gmin warszawskich stanowiące dochody m.st. Warszawy mają charakter dobrowolny i uznaniowy co do wysokości, nagłe rozdzielenie funkcji burmistrza gminy Centrum od funkcji prezydenta m.st. Warszawy może spowodować gwałtowne trudności finansowe w budżecie m.st. Warszawy, itd.?</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PoselBogumilAndrzejBorowski">Szanowny panie pośle sprawozdawco, trzecią kadencję zasiadam we władzach samorządowych stolicy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję, panie pośle, to już nie jest powtórzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselBogumilAndrzejBorowski">...i naprawdę proszę odpowiadać rzeczowo na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę o powtórzenie pytania przez pana posła Macieja Porębę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselMaciejPoreba">Chciałbym uzyskać odpowiedź na swoje pytanie nr 1. Otóż nader często pan poseł sprawozdawca zasłania się ustawą samorządową, a nie wszystkie rozwiązania tej ustawy idealnie pasują do ustroju m.st. Warszawy. W ustawie samorządowej jest napisane, że opiniowanie i wyłanianie kandydatów przysługuje gminie. Pytam: Jakiej gminie, warszawskiej? Białołęce, Włochom, Centrum? Jakiej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O powtórzenie pytania proszę pana posła Jerzego Jaskiernię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie uzyskałem pełnej odpowiedzi na dwa pytania i dlatego pozwolę sobie je powtórzyć.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pytanie pierwsze. Pytałem pana posła sprawozdawcę, gdzie ten model, który jest obecnie proponowany, został w praktyce zastosowany i przyniósł rezultaty. Pan poseł stwierdził, że gdzieś został zastosowany. Prosiłbym w związku z tym o wskazanie, w których państwach - myślę o stolicach porównywalnej do Warszawy wielkości - tego typu rozwiązanie zostało przyjęte i daje pozytywne rezultaty.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Drugie pytanie. Pan poseł, odpowiadając na moje pytanie o kwestie konstytucyjności braku vacatio legis, powiedział, że komisja uznała rozwiązanie za konstytucyjne. Chciałbym prosić o bliższą informację, co było przesłanką decyzji komisji w tej sprawie, w szczególności, po pierwsze, czy komisja zasięgnęła opinii autorytetów w zakresie prawa konstytucyjnego i jakie to były autorytety, po drugie, czy komisja przeanalizowała orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie i w oparciu o które orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego doszła do powyższej konkluzji, a po trzecie, jakie argumenty konstytucyjne zostały wzięte pod uwagę, sugerujące, że wbrew orzecznictwu Trybunału Konstytucyjnego brak jakiegokolwiek vacatio legis może być uznane za rozwiązanie konstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie marszałku, wreszcie chciałbym zapytać - ponieważ skierowałem również pytanie do rządu, a nie wiem, czy nastąpi ta sekwencja - kiedy rząd będzie mógł zareagować na moje pytanie. Nie powtarzam go w nadziei, że rząd przemówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę kolejny raz o zabranie głosu pana posła sprawozdawcę komisji Jerzego Barzowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselJerzyBarzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po raz drugi powtórzę: proszę mi wybaczyć, jeżeli na szczegółowe pytania nie będę umiał odpowiedzieć precyzyjnie.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PoselJerzyBarzowski">Komisja samorządu zajęła się tym problemem na ostatnich posiedzeniach, a nie wszyscy członkowie są tak bogaci jak posłowie warszawscy. Jeszcze raz z całą mocą chcę to podkreślić: tyle, panowie posłowie, debatowaliście w Komisji Nadzwyczajnej, jeżeli więc te wszystkie kwestie do tej pory nie zostały wyjaśnione, to sądzę, że to jest też wasza wina. Jeżeli chodzi o kwestie finansów, mówiłem o tym, że one będą rozstrzygane podczas prac w podkomisji, gdzie zagadnienia związane z tym systemem z pewnością muszą zostać rozwiązane. Mogą być pewne wątpliwości, natomiast nie ma żadnego zagrożenia, żadnych oznak, iż te obawy, o których mówił pan poseł Borowski, należy traktować poważnie. Krótko mówiąc, tych obaw nie podzielam.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PoselJerzyBarzowski">Pan poseł Poręba pytał, jakie gminy będą wyrażać te opinie. Myślę, że tutaj odniesienie jest proste. Tak jak traktuje to ustawa o samorządzie gminnym...</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#GlosZSali">(Jednej.)</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#PoselJerzyBarzowski">Nie, nie jednej. To jest moja opinia. Jeżeli dotyczyć to ma gmin warszawskich, to myślę, że opinię powinny wyrażać - ale tylko opinie - wszystkie gminy. Udzielam takiej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#PoselJerzyBarzowski">Gdzie ten model ma zastosowanie? - pytał pan poseł Jaskiernia. Jeśli chodzi o inne państwa, to ja, jeszcze raz to podkreślam, na to pytanie nie potrafię odpowiedzieć, natomiast ten model ma zastosowanie w Polsce. We wszystkich gminach jest zarząd kolegialny i sądzę, że to stanowi wystarczający dowód, odnosimy się do innych miast w Polsce, a tam to się sprawdziło.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#PoselJerzyBarzowski">Jeżeli chodzi o konstytucyjność braku vacatio legis, to komisja nie zasięgała w tej sprawie opinii, ale miała w swoim gronie, wydaje się, też autorytety w zakresie doświadczeń samorządowych, zostało to przegłosowane. Składam więc taką propozycję. Komisja nie korzystała z opinii żadnych autorytetów. Te opinie, które są znane w orzecznictwie były podnoszone, jednak nie uzyskały wystarczającego poparcia, bo wynik głosowania był określony. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszalekStanislawZajac">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej o poselskich projektach ustaw o:
 1) zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej,
 2) zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej
 (druki nr 448, 686 i 874).</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Rejczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 19 stycznia br. Komisje: Administracji i Spraw Wewnętrznych, Finansów Publicznych oraz Polityki Społecznej, obradujące na wspólnym posiedzeniu pod przewodnictwem posła Jana Rokity, rozpatrzyły sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej o poselskich projektach ustaw: o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej, druk nr 448 oraz o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, druk nr 686.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Z upoważnienia komisji pragnę przedłożyć sprawozdanie z prac nad obu poselskimi projektami ustaw. Nim to jednak uczynię, przypomnę Wysokiej Izbie, że pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej odbyło się na 26 posiedzeniu plenarnym Sejmu w dniu 27 sierpnia ubiegłego roku. Natomiast zgodnie u decyzją marszałka Sejmu, pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej przeprowadzono na połączonym posiedzeniu Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych, Finansów Publicznych oraz Polityki Społecznej w dniu 3 grudnia 1998 r. Na tym posiedzeniu rozpatrzony został także poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej. W trakcie posiedzenia pan poseł Maciej Manicki, reprezentujący stanowisko grupy posłów wnoszących projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej przedstawił jako autopoprawkę inną propozycję tekstu projektu ustawy uwzględniającą, jak zaznaczył, wyniki prowadzonych już po pierwszym czytaniu prac konsultacyjnych i uzgodnień prawnych z przedstawicielami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej. Z uwagi na fakt pojawienia się nowego tekstu projektu ustawy, różniącego się w sprawach merytorycznych od tekstu zawartego w druku sejmowym nr 448 oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji połączone komisje powołały siedmioosobową podkomisję do rozpatrzenia obu projektów ustaw. Komisje wniosły także prośbę do przedstawiciela Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o jak najszybsze przedstawienie stanowiska Rady Ministrów wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, druk nr 686. W trakcie swoich prac podkomisja, której przewodniczył pan poseł Ryszard Ostrowski, zwróciła się kolejno 29 grudnia 1998 r. i 5 stycznia br. do Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu o wydanie opinii prawnych: pierwszej, dotyczącej autopoprawki wniesionej przez posła Macieja Manickiego oraz drugiej, w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej.W konkluzji swojej opinii w sprawie autopoprawki Biuro Studiów i Ekspertyz stwierdziło, że przedłożona autopoprawka powinna być traktowana jako nowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej, pod którym m.in. powinny znaleźć się podpisy co najmniej 15 posłów, a do projektu powinno być dołączone uzasadnienie. Wobec tych argumentów pan poseł Maciej Manicki wycofał autopoprawkę.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Podkomisja w odniesieniu do projektu ustawy zawartego w druku nr 448 zdecydowała - głównie ze względu na upływ czasu i wejście w życie od 1 stycznia 1999 r. reformy systemu ubezpieczeń społecznych - że będzie prowadziła dalsze prace tylko nad jednym z projektów: nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej z druku nr 686. Taka praktyka jest ugruntowana w Sejmie, jeżeli kilka zgłoszonych projektów dotyczy tej samej materii. Decyzję podkomisji w tej sprawie przyjęły także połączone komisje. Za wnioskiem o przyjęcie stanowiska podkomisji, uznającego za podstawę prac nad dwoma projektami projektu z druku nr 686, głosowało 27 posłów, przeciw - 9, a wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">W tym miejscu pragnę poinformować, że pan poseł Maciej Manicki po odrzuceniu przez komisję propozycji nadania rozszerzonego tytułu w brzmieniu: ˝Ustawa o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej, o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej oraz o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych˝, co jednocześnie przesądzałoby o zakresie treści ustawy, zapowiedział, że w formie poprawki w drugim czytaniu zgłosi nową wersję projektu ustawy z druku nr 448, korespondującą z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W wyniku prac nad projektami ustaw w drukach 448 i 686 komisje przedkładają Wysokiej Izbie sprawozdanie, którego tekst zamieszczony został w druku nr 874. Komisje wynoszą, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Załączony do sprawozdania projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej zawiera kilka korekt i zmian w odniesieniu do projektu bazowego zawartego w druku nr 686. Zanim przedstawię i omówię te zmiany, zapoznam Wysoką Izbę ze zgłaszanymi podczas prac komisji najważniejszymi argumentami uzasadniającymi konieczność przeprowadzenia proponowanej dziś kolejnej nowelizacji ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 roku o Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Pragnę zaznaczyć, że zaproponowana w projekcie poselskim w druku 686 nowelizacja dotyczy uzupełnienia przepisów tylko jednego artykułu - art. 129 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Artykuł ten określa sposób nabycia uprawnień funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej przez byłych funkcjonariuszy zakładowych zawodowych straży pożarnych. Zgodnie z ustawą, aby uzyskać uprawnienia funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej, należało w styczniu 1992 r. wyrazić pisemną zgodę na podjęcie służby w Państwowej Straży Pożarnej, a więc złożyć deklarację przystąpienia do Państwowej Straży Pożarnej. Do stycznia 1992 r. istniały: Zawodowa Straż Pożarna oraz zakładowe zawodowe straże pożarne. Obydwie formacje były powoływane przez komendanta głównego straży pożarnych. Wszyscy strażacy zawodowi, niezależnie od miejsca zatrudnienia, posiadali status funkcjonariuszy pożarnictwa i równorzędne uprawnienia. W obu przypadkach ze służy zwalniał komendant główny SP. Istotna różnica polegała na wskazaniu płatnika składki emerytalnej Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Dla zakładowych zawodowych straży pożarnych tym płatnikiem był zakład pracy, a dla zawodowych straży pożarnych - wojewoda. W latach 1992-1994, po utworzeniu Państwowej Straży Pożarnej, komendant główny Państwowej Straży Pożarnej stał się organem emerytalnym dla wszystkich strażaków, tj. dla funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej oraz funkcjonariuszy zakładowych służb ratowniczych, dawnych zakładowych zawodowych straży pożarnych, którzy złożyli deklarację przystąpienia do Państwowej Straży Pożarnej. Komendant główny Państwowej Straży Pożarnej jako organ emerytalny miał uprawnienia zwalniania ze służby oraz wydawania decyzji emerytalnej.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Dnia 26 maja 1995 r. weszła w życie ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Urzędu Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, a więc ustawa dotycząca tzw. emerytur mundurowych. Określiła ona, że organem emerytalnym m.in. dla funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej stał się Zakład Emerytalno-Rentowy (ZER) ministerstwa spraw wewnętrznych. W tej sytuacji komendant główny Państwowej Straży Pożarnej przestał być organem emerytalnym dla strażaków, pozostał jednak nadal organem, który zwalnia ze służby nie tylko fukcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej, lecz także strażaków z zakładowych służb ratowniczych, którzy nawiązali stosunek pracy jeszcze w zawodowej zakładowej straży pożarnej i w terminie złożyli deklarację przystąpienia do Państwowej Straży Pożarnej. Ponieważ nie skorelowano ustawy dotyczącej emerytur mundurowych z ustawą o Państwowej Straży Pożarnej, pojawiły się nieprawidłowości legislacyjne, które doprowadziły do prawnego paradoksu. Ustawa nie przewidziała bowiem możliwości przyznania emerytury strażakom, którzy złożyli deklarację przystąpienia do Państwowej Straży Pożarnej, którzy pracowali lub pracują nadal w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, a którzy z różnych przyczyn nie zostali formalnie zatrudnieni w Państwowej Straży Pożarnej. Jest więc tak, że komendant główny Państwowej Straży Pożarnej zwalnia strażaka zakładowej służby ratowniczej, np. w związku z wypracowaniem wieku emerytalnego, natomiast strażak nie otrzymuje decyzji o emeryturze mundurowej, ponieważ nie jest określony organ emerytalny uprawniony do przyznania emerytury. Ani Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, ani ZUS nie czują się uprawnione do nadania emerytury, a strażak pozostaje bez prawa do wynagrodzenia oraz bez prawa do emerytury.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Dokonana przez Sejm poprzedniej kadencji w 1996 r. nowelizacja art. 129, poza skonkretyzowaniem końcowego terminu posiadania statusu strażaka Państwowej Straży Pożarnej, zgodnie z ust. 6 tego artykułu do dnia 30 czerwca 1998 r., nie wprowadziła żadnych zmian co do statusu tych osób. Do dziś nie ma więc jasnej i jednoznacznej interpretacji ustawy, pozwalającej na stwierdzenie, że do 30 czerwca 1998 r. wszystkie zainteresowane osoby są traktowane jak te, które nabyły uprawnienia do emerytury mundurowej. Nadal pozostały wątpliwości dotyczące prawa emerytalnego tych osób.</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Stosowanie tej ustawy było powodem skarg strażaków, których boleśnie dotknęły jej skutki. Krajowa Sekcja Pożarnictwa NSZZ ˝Solidarność˝, a także liczne organizacje pożarników polskich od lat domagają się, dotychczas niestety bezskutecznie, poprawienia tej rażącej wady prawnej. Wymaga tego zwykły rozsądek i poczucie sprawiedliwości, choć materialne koszty naprawienia tej legislacyjnej nieprawidłowości, która dotknęła około 2 tys. osób, Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji szacuje na ponad 30 mln zł rocznie, co potwierdza stanowisko rządu dotyczące sprawozdania komisji zawartego w druku sejmowym nr 874.</u>
          <u xml:id="u-121.11" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W toku prac komisji nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej (druk nr 686) jako pierwsza zmiana została zgłoszona autopoprawka polegająca na skreśleniu w projekcie całego art. 2. W uzasadnieniu tej zmiany wskazano, że komendant główny Państwowej Straży Pożarnej od roku 1992 do roku 1995 zwolnił ze służby 3201 osób, posiadających wprawdzie status strażaka Państwowej Straży Pożarnej, ale niezatrudnionych na stanowiskach służbowych w Państwowej Straży Pożarnej. Osoby te otrzymały już emerytury mundurowe. Stojąc więc na gruncie ochrony praw nabytych i uwzględniając zasadę, iż prawo nie może działać wstecz, wniesiono autopoprawkę, polegającą na skreśleniu art. 2.</u>
          <u xml:id="u-121.12" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Komisje postanowiły, aby w art. 1 projektu ustawy wprowadzić zmianę polegającą na zastąpieniu w art. 129 ust. 6 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej wyrazów ˝30 czerwca 1998 r.˝ wyrazami ˝30 czerwca 1999 r˝. W projekcie bazowym ustawy z druku nr 686 proponowano datę 31 grudnia 1998 r., jednak z uwagi na przedłużenie prac legislacyjnych niezbędne okazało się ustalenie nowego terminu na dzień 30 czerwca 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-121.13" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Komisje nie wprowadziły innych zmian, natomiast zaproponowały kilka drobnych poprawek redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-121.14" who="#PoselSprawozdawcaJanRejczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych, Finansów Publicznych oraz Polityki Społecznej wnoszę, by Wysoki Sejm raczył uchwalić przedstawiony w sprawozdaniu w druku poselskim nr 874 projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-121.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Wysoka Izbo! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Dzielskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PoselKazimierzDzielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej podzieliła zawodowych strażaków - pracowników pożarnictwa na strażaków Państwowej Straży Pożarnej oraz strażaków pozostałych. Poza strukturą Państwowej Straży Pożarnej pozostała około 7-tysięczna grupa strażaków zakładowych. Jaka jest różnica między tymi służbami?</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PoselKazimierzDzielski">Strażacy Państwowej Straży Pożarnej w przeciwieństwie do strażaków w innych jednostkach organizacyjnych ochrony przeciwpożarowej nawiązują stosunek służbowy na zasadach mianowania lub powołania identycznie jak inne służby mundurowe o charakterze zmilitaryzowanym i strukturze hierarchicznej. Strażacy Państwowej Straży Pożarnej są funkcjonariuszami publicznymi, na których ciąży obowiązek realizowania zadań objętych stosunkiem pracy w całej rozciągłości i przepisami prawa pracy. Stosunek służbowy funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej nie jest stosunkiem pracy, lecz stosunkiem administracyjno-prawnym. Stosunek ten cechuje szczególna dyscyplina służbowa, polegająca na wykonywaniu wszelkich poleceń i rozkazów przełożonych, którym odmówić można tylko wtedy, gdy w wyniku wykonania rozkazu funkcjonariusz popełniłby przestępstwo.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#PoselKazimierzDzielski">Obecnie Państwowa Straż Pożarna jest formacją tworzącą podstawy krajowego systemu ratowniczego. W systemie tym formacja ta może zostać uruchomiona praktycznie natychmiast. Strażacy Państwowej Straży Pożarnej nie są objęci przepisami Kodeksu pracy, w przeciwieństwie do innych służb ochrony przeciwpożarowej nie mają prawa do otrzymywania dodatkowego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Ich czas pracy nie jest unormowany przepisami prawa pracy. Czas pełnienia obowiązków służbowych funkcjonariusza jest mierzony wymiarem obowiązków. Mimo pełnienia często służby w warunkach występowania różnego rodzaju czynników szkodliwych lub uciążliwych nie są objęci przepisami prawa pracy ograniczającymi czasowy charakter takiej pracy.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#PoselKazimierzDzielski">Strażacy w zakładowych strażach pożarnych oraz inni wymienieni w art. 15 pkt 2-5 i 8 ustawy o ochronie przeciwpożarowej objęci są stosunkiem pracy, w wyniku którego jako pracownicy zobowiązani są do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy. Zatrudnieni są na zasadach umowy o pracę na czas określony, nieokreślony lub na okres próbny, nie dłuższy niż 3 miesiące. Nie pełnią więc służby, lecz wykonują pracę. Za pracę w ponadnormatywnym czasie przysługuje im dodatkowe wynagrodzenie na zasadach określonych w przepisach prawa pracy. Nie podlegają dyscyplinie służbowej. Działania zakładowych straży pożarnych w większości przypadków skupiają się na zapłonach technologicznych. Liczba interwencji jest w większości przypadków niewspółmiernie mniejsza od liczby interwencji strażaków Państwowej Straży Pożarnej. Wynagrodzenie uzależnione jest od kondycji finansowej zakładu pracy, na którego terenie funkcjonują. Mimo znacznych różnic należy jednak podkreślić, że zgodnie z konwencją nr 160 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą statystyki pracy strażacy jednostek ochrony przeciwpożarowej wymienieni w art. 15 pkt 1a-5 i 8 spełniają odpowiednie wymogi stawiane zawodowi strażaka. Obejmują one przede wszystkim odpowiednie predyspozycje psychiczne i fizyczne niezbędne do wykonywania tego zawodu. W związku z powyższym uprawnienia emerytalne dla wyżej wymienionej grupy pracowniczej powinny zostać uregulowane kompleksowo w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz w ustawie o emeryturach pomostowych, a nie w obecnej ustawie emerytalnej służb mundurowych. Dlatego propozycja grupy posłów z druku nr 448 byłaby zbyt daleko idąca i sprzeczna z uregulowaniami ustaw emerytalnych obowiązujących w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#PoselKazimierzDzielski">W roku 1992 zdecydowana większość strażaków w zakładowych strażach pożarnych złożyła akces do Państwowej Straży Pożarnej. Z tą chwilą, zgodnie z ustawą, stali się strażakami Państwowej Straży Pożarnej. Tylko niewielka ich część została przyjęta do służby w Państwowej Straży Pożarnej, głównie z braku wolnych miejsc. Sytuacja prawna tych osób nie została do końca uregulowana. Strażacy ci słusznie domagają się odpowiednich uregulowań prawnych.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#PoselKazimierzDzielski">Klub Akcji Wyborczej Solidarność ma świadomość, że każda zmiana tej ustawy kosztuje. Proces legislacyjny wydłuża się, a mamy już marzec i zatwierdzony budżet. Ustawa budżetowa na 1999 r. nie przewiduje tych wydatków. Akcja Wyborcza Solidarność uważa jednak, że na wyrównanie społecznej krzywdy dużej grupy strażaków pieniądze należy znaleźć i przewidzieć w budżecie na rok 2000. Dlatego proponujemy następujący zapis art. 2 ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej: art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 lit. b, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2000 r. Pragnę poinformować Wysoki Sejm, że wprowadzenie tej poprawki jest zgodne z regułami legislacyjnymi i było konsultowane z Biurem Legislacyjnym Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#PoselKazimierzDzielski">Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera ustawę o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej wraz z poprawką w art. 2. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę pana posła Macieja Manickiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PoselMaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawą z 24 sierpnia 1991 roku o Państwowej Straży Pożarnej dokonano podziału zawodowych strażaków na strażaków funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej, którym przysługiwały uprawnienia emerytalne i wypadkowe na takich samych zasadach, jak wojskowym, policjantom i innym mundurowym, oraz strażaków będących pracownikami. Poza Państwową Strażą Pożarną pozostała kilkutysięczna grupa zawodowa pracowników specjalistycznych i zakładowych jednostek ochrony pożarnictwa, która nie została objęta uprawnieniami emerytalnymi strażaków Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PoselMaciejManicki">Przepisy o ochronie przeciwpożarowej wprowadziły pojęcie pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej, czyli zawodowych strażaków pracujących poza Państwową Strażą Pożarną. Podkreślić należy, że pracownicy ci muszą spełniać wszystkie wymogi określone dla zawodu strażaka, tak jak w przypadku strażaków Państwowej Straży Pożarnej. Podlegają de facto tym samym obowiązkom, wykonują dokładnie ten sam zawód. Nie posiadali jednak takich samych, jak funkcjonariusze, uprawnień, w szczególności dotyczących wieku emerytalnego. A przecież trudno sobie wyobrazić 55-letniego lub starszego strażaka uczestniczącego w akcji bojowej. Mając to na względzie, grupa posłów skupionych w zespole posłów OPZZ Sojuszu Lewicy Demokratycznej, po spotkaniach z tym środowiskiem zawodowym, podjęła na początku ubiegłego roku pracę nad projektem ustawy mającym poprawić obowiązujący wówczas stan prawny. Pierwszy projekt złożyliśmy marszałkowi Sejmu już prawie równo rok temu 16 marca 1998 roku. Po perturbacjach legislacyjnych skorygowana jego wersja została skierowana do druku. 28 sierpnia odbyło się pierwsze czytanie. Projekt uzyskał generalną akceptację w oświadczeniach klubowych i poparcie posłów występujących w tej debacie. I tutaj stała się rzecz dość dziwna. Najpierw prace zostały zamrożone. Wielu miesięcy i monitów wymagało podjęcie tej sprawy przez wyznaczone komisje Sejmu. Przebieg dyskusji na ich pierwszym posiedzeniu był, w nawiązaniu do debaty plenarnej, zdumiewający - wręcz chór głosów na nie. Efektem tych głosów, braku woli do rozwiązania narastającego problemu było odrzucenie przez komisje propozycji zawartych w naszym projekcie ustawy zawartym w druku nr 448. Komisje skoncentrowały się wyłącznie na zmianach do ustawy o Państwowej Straży Pożarnej zawartych w druku nr 686. Znalazło to wyraz w sprawozdaniu oznaczonym jako druk nr 874.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PoselMaciejManicki">Klub SLD nie kwestionuje rozwiązań proponowanych przez połączone komisje. Nie przekonuje nas negatywne stanowisko rządu przysłane przez premiera 15 marca bieżącego roku. Dlatego klub SLD poprze te rozwiązania w głosowaniu. Ale uważamy, że plon pracy połączonych komisji jest niewystarczający. Nadal z całą mocą opowiadamy się za koniecznością zmian w zakresie dotyczącym uprawnień emerytalnych zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej nie będących funkcjonariuszami Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PoselMaciejManicki">Zgłaszamy więc poprawki do sprawozdania połączonych komisji, co zresztą zapowiadał pan poseł sprawozdawca. Siłą rzeczy, w obecnym stanie prawnym, po przyjęciu przez Sejm i wejściu w życie nowych przepisów emerytalnych, ustaw o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tekst poprawek jest zmodyfikowany w stosunku do propozycji z druku nr 448. Uznaliśmy również argumenty przeciwników przesuwania strażaków o statusie pracowniczym z grupy objętej systemem ubezpieczeniowym do grupy objętej systemem zaopatrzeniowym, tym bardziej że po wejściu w życie wspomnianych ustaw nie jest to już możliwe. Ale sens proponowanych zmian pozostaje ten sam. Strażak będący pracownikiem nie może być gorzej traktowany od strażaka będącego funkcjonariuszem. I pracownik, i funkcjonariusz, każdy strażak tak samo ryzykuje swoje życie i zdrowie, walcząc z ogniem, walcząc o nasze życie, zdrowie i mienie. Każdy strażak podlega tym samym rygorom, od każdego wymaga się tych samych kwalifikacji i tego samego poświęcenia. Czym różni się pracownik wchodzący do płonącego budynku od funkcjonariusza biorącego udział w tej samej akcji bojowej, uczestniczącego w gaszeniu tego samego lub innego pożaru? Przy okazji trzeba sprostować nieprawdziwe informacje o rzekomym nikłym udziale zakładowych straży pożarnych w akcjach poza ich zakładami.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#PoselMaciejManicki">W 1998 r. w jednym tylko województwie gdańskim, bo wzięliśmy je za przykład, zakładowe straże pożarne i zakładowe służby ratownicze zlokalizowane w portach, stoczniach, na stacjach kolejowych i w innych zakładach pracy brały udział w ponad 12 tys. akcji. Ponad 12 tys. wyjazdów tylko w jednym z ówczesnych 49 województw - czy to jest nikły udział?</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#PoselMaciejManicki">W posiadaniu zakładowych służb ratowniczo-gaśniczych jest blisko 40% wozów pożarniczych, dużo wysokospecjalistycznego sprzętu i na przykład wszystkie statki pożarnicze. Kto gasiłby pożary w portach Szczecina, Trójmiasta i na innych akwenach, gdyby nie było statków pożarniczych zakładowych straży pożarnych i służb ratowniczych? A właściwie nie tyle samych statków, co ich załóg. Czy trzeba mieć wiele wyobraźni, aby ujrzeć grozę pożaru na statku, a jest to przecież pożar, którego Państwowa Straż Pożarna, nawet gdyby chciała, nie jest w stanie ugasić? Czy trudno sobie wyobrazić, jakich kwalifikacji wymaga się od dowodzącego taką pływającą jednostką bojową, jaką odpowiedzialność ponosi on za decyzje i w jakim stresie pracuje? Dotyczy to także wszystkich innych biorących udział w akcji gaśniczej na wodzie.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#PoselMaciejManicki">W tym kontekście iście kuriozalnie brzmi fragment z komunikatu Centrum Informacyjnego Rządu zamieszczonego w internecie jako relacja z obrad rządu. Notabene fragment ten jest powtórzony w stanowisku rządu, które dzisiaj zostało doręczone paniom posłankom i panom posłom. Pozwolę sobie zacytować: ˝Rząd zajmuje również negatywne stanowisko wobec ewentualnych propozycji zmierzających do przyznania także innym pracownikom zakładowych jednostek ochrony przeciwpożarowej szczególnych uprawnień emerytalnych. Rada Ministrów nie podważa faktu, że osoby zatrudnione w jednostkach ochrony przeciwpożarowej wykonują prace w szczególnych warunkach. Należy jednak zwrócić uwagę na istniejące różnice pomiędzy statusem pracownika jednostek ochrony przeciwpożarowej a funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej. Wynikają one m.in. z zakresu jego obowiązków, wysokiej dyspozycyjności, podległości służbowej i odpowiedzialności˝. Czy status pracownika powoduje, że zakres obowiązków dyspozycyjności i odpowiedzialności jest mniejszy? To bzdura, absurd, z którym nie sposób się pogodzić.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#PoselMaciejManicki">Posłowie zespołu OPZZ Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie zgadzają się ze stanowiskiem rządu, dlatego też zgłaszam poprawki do sprawozdania połączonych komisji. Poprawki zakładają uwzględnienie w systemie ubezpieczenia społecznego statusu zatrudnionego w jednostkach ochrony przeciwpożarowej adekwatnego do specyfiki tej grupy zawodowej. Rozwiązanie to jest analogiczne do stosowanych już w przepisach emerytalnych obowiązujących do końca ubiegłego roku i adaptowanych przez obecnie obowiązującą ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Rozwiązanie to uzyskało poparcie ogólnopolskiej reprezentacji zakładowych straży pożarnych i służb ratowniczych, która zebrała się 10 lutego 1999 r., a której apel został doręczony paniom posłankom i panom posłom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Bardzo proszę o przedłożenie poprawek.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Cyconia w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PoselMarianAdamCycon">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak już pan marszałek raczył poinformować, występuję w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności. Klub nasz w dyskusji nad omawianymi projektami zmian ustaw o ochronie przeciwpożarowej, druk nr 448, oraz o Państwowej Straży Pożarnej, druk nr 686, stara się nie poddawać emocjom wywołanym, zgodnie z panującą w ostatnim czasie pod siedzibą parlamentu modą, poprzez używanie sprzętu przeciwpożarowego do zgoła innych celów, niż jego podstawowe przeznaczenie. Potraktowaliśmy te wydarzenia raczej jako chęć ostudzenia gorącej i zbyt często niemerytorycznej dyskusji nad tym tematem. Nie sposób przy okazji nie zauważyć, że swoista moda na wymuszanie zgodnych z wolą zainteresowanych zachowań parlamentu i rządu stała się w ostatnim czasie wręcz regułą stawiającą pod znakiem zapytania możliwość równego traktowania obywateli przez ustanowioną demokratycznie władzę. Protesty nie są niczym nagannym, dopóki - jeśli tak to można określić - nie wchodzą w krew jako swoisty folklor czy obyczaj. Zatem należy im poświęcać tyle uwagi, na ile w każdym wypadku zasługują.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PoselMarianAdamCycon">Sporo powiedziano już z tej trybuny na temat straży pożarnych, strażaków, ich odpowiedzialnej i często niebezpiecznej służby, mizerii budżetowej - środki na ochronę przeciwpożarową - i meandrów legislacyjnych w tej materii. Powstało nawet Stowarzyszenie Strażaków Pokrzywdzonych przez Państwo Polskie, na wzór którego mogą zapewne powstawać następne stowarzyszenia grup zawodowych uważających się za pokrzywdzone. Przepraszam za tę nutę sarkazmu, ale teza, którą posługują się jego członkowie, że dawniej było im lepiej, bo do końca 1994 r. mieli tzw. mundurowe świadczenia emerytalne, wywołuje pytanie, czy celowa jest polityka likwidowania przywilejów na rzecz normowania sytuacji grup zawodowych adekwatnie do zasad sprawiedliwości i akceptacji społecznej. W takim kontekście trudno merytorycznie dyskutować nad zmianami systemowymi mającymi doprowadzić do normalizacji życia gospodarczego i określić obowiązki państwa wobec tych sektorów życia społecznego, których obowiązkiem powinno być prawidłowe działanie.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PoselMarianAdamCycon">Problem, który stał się przyczyną podjęcia dyskutowanych dziś projektów zmian w obowiązujących ustawach, sprowadza się do interpretacji zawartych w tych ustawach zapisów. Przyjęta przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zasada zaliczania do okresu służby - jako okresu z nią równorzędnego - okresu do dnia 31 stycznia 1992 r. wywołuje wątpliwości interpretacyjne i powinna podlegać ocenie oraz wyjaśnieniu nawet - o ile zaistnieje problem sporny - przez Wysoką Izbę. Dotyczy to jednak jedynie potrzeby sformułowania wykładni interpretacyjnej istniejącego już prawa, zatem wszystkie dalej idące zamierzenia nie wydają się zasadne. Zwłaszcza próba nowelizacji ustawy o ochronie przeciwpożarowej budzi tutaj największe wątpliwości wobec faktu, że ustawa nie odnosi się, i odnosić się nie powinna, do sprawy świadczeń emerytalnych. Stanowiłoby to błąd w odniesieniu do obowiązujących zasad legislacji i w konsekwencji mogłoby być zabiegiem bezskutecznym. Należy wyrazić pogląd, że nawet tak jednostkowa problematyka nie uprawnia do poszukiwania rozwiązań pozornych i nierespektujących przyjętych zasad stanowienia prawa przez chcący budować swój autorytet parlament.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#PoselMarianAdamCycon">Jednak sedno dziś rozważanego problemu tkwi w ocenie konsekwencji zachowań jednostki w konkretnych sytuacjach zawodowych oraz w pytaniu, czy zasada równości świadczeń emerytalnych ma wynikać z kwalifikacji, czy cech uprawianego zawodu. Zawsze będą istnieć różnice w prawach do emerytury pomiędzy kierowcą pogotowia ratunkowego i Państwowej Komunikacji Samochodowej, pomiędzy funkcjonariuszem Służby Ochrony Kolei i funkcjonariuszem Straży Granicznej, pomiędzy pilotem wojskowym i pilotem cywilnym pomimo olbrzymiej zbieżności ich kwalifikacji, umiejętności i charakteru wykonywanych obowiązków. Wydawało się to bezdyskusyjne do momentu, w którym zaistniał problem mający dziś swój finał na tej sali. Ranga zawodu strażaka i jego wysoka akceptacja społeczna, niebezpieczne warunki wykonywania tego zawodu - to wszystko zadziałało jako stymulator trochę nerwowych poszukiwań rozwiązania problemu, który, być może w sposób niedoskonały, został już rozwiązany w poprzedniej kadencji Sejmu. Nie wolno przecież zapomnieć, że przeważającą część strażaków stanowią strażacy Państwowej Straży Pożarnej pełniący ciągłą służbę publiczną, których sytuacja - zarówno w zakresie wysokości świadczeń emerytalnych, w kategoriach ich wzrostu w czasie, jak i możliwości budżetu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w odniesieniu do nakładów na działalność straży zawodowych - musi ulec niekorzystnej zmianie w wyniku wprowadzenia jednolitych uprawnień emerytalnych dla obu rodzajów służby. Nie sposób sądzić, że wywoła to bezkrytyczny entuzjazm tej grupy i zostanie przez nią poczytane za przejaw sprawiedliwej oceny rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#PoselMarianAdamCycon">Warto zauważyć, że problem powstał w wyniku zmian ustawowych podjętych w poprzedniej kadencji parlamentu. Można by to uznać za wypadek przy pracy, zwłaszcza że obecne pomysły na naprawienie tej niezręcznej sytuacji również pochodzą z kręgów ówczesnej koalicji. Można by to uznać za normalne, gdyby nie powielały one popełnionych już błędów. Skutki budżetowe tak sformułowanych projektów zmian to konieczność wydatkowania kwot obliczonych przez wnioskodawców na sumy od 1,2 mln do 36 mln. Nie wydaje się, aby to dowodziło rzetelnego rozeznania sytuacji. Przy podejmowaniu decyzji o przyjęciu bądź odrzuceniu projektów muszą się rodzić wątpliwości. Nie dyskutujemy dzisiaj o problemie błahym. Kwestia zaopatrzenia emerytalnego nie jest dla nikogo obojętna i usprawiedliwia emocjonalny stosunek zainteresowanych do przebiegu debaty toczonej nad tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#PoselMarianAdamCycon">Wydaje się, że wystarczające byłoby sformułowanie noweli, jasno przyznającej uprawnienia grupie, która zdeklarowała się w terminie zawartym w obowiązujących przepisach. Tak mogłoby zapewne wyglądać właściwe prawne rozwiązanie. Jednak narosłe wokół tej sprawy emocje oraz społeczna ranga zawodu, którego to dotyczy, skłaniają do niezbędnych w takich przypadkach kompromisów.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#PoselMarianAdamCycon">Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera art. 2 zgodnie ze stanowiskiem AWS i projekty zmiany ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Druhowie Strażacy! Przypadł mi w udziale zaszczyt przemawiania w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w kwestii nowelizacji ustaw: o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej, druk nr 448, o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, druk nr 686, zawartych łącznie jako proponowana ustawa w druku nr 874.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Nierówne potraktowanie strażaków w roku 1991 przez uchwalenie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej i podział strażaków na strażaków Państwowej Straży Pożarnej i innych, wywołał wielkie niezadowolenie i kontrowersje co do sposobu przechodzenia na emeryturę jednej i drugiej grupy. Bardzo często było to wyrażane podczas prac nad nowelizacją ustawy w parlamencie poprzedniej kadencji, które zostały zainicjowane przez Zespół Poselski Strażaków. Również w chwili obecnej Zespół Poselski Strażaków mocno zaangażował się w tę nowelizację.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PoselMiroslawPawlak">To, co było kontrowersyjne, to art. 129 i prace w parlamencie poprzedniej kadencji, kiedy dochodziło do nowelizacji ustawy w 1997 r. Niezadowolenie było wyrażane przez Stowarzyszenie Pożarników Polskich, przez związki zawodowe, Krajową Sekcję Solidarność Pożarników Polskich, przez Związek Zawodowy ˝Florian˝. W poprzednim parlamencie, ku zadowoleniu grupy strażaków z zakładowych straży pożarnych i zakładowych służb ratowniczych, nie udało się uchwalić takiej ustawy, która położyłaby kres niesprawiedliwości i równo potraktowała wszystkich strażaków.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PoselMiroslawPawlak">Efektem tej sytuacji jest też powstanie Stowarzyszenia Strażaków Pokrzywdzonych przez Państwo Polskie, które w swoich pismach do nas zwraca się z prośbą o uregulowanie tych spraw.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#PoselMiroslawPawlak">Zacząć trzeba od przypomnienia, że ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o PSP podzieliła zawodowych strażaków, pracowników ochrony przeciwpożarowej na strażaków PSP, którym przysługują uprawnienia emerytalne i wypadkowe na tych samych zasadach jak pracownikom Policji czy innych służb mundurowych, oraz na strażaków, których można określić jako ˝pozostałych˝. Niewstąpienie do PSP oznaczało utratę ciągłości dotychczasowej służby w jednostkach ochrony przeciwpożarowej. W wyniku tego podziału poza PSP pozostało około 7 tys. pracowników specjalistycznych i zakładowych jednostek ochrony przeciwpożarowej, którzy nie zostali objęci uprawnieniami emerytalnymi przysługującymi Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#PoselMiroslawPawlak">Nowelizacja w sierpniu 1997 r. ustawy o ochronie przeciwpożarowej wprowadziła pojęcie pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej, czyli zawodowych strażaków, pracujących poza PSP. Należą do nich strażacy z jednostek organizacyjnych Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej, zakładowych straży pożarnych, zakładowych straży ratowniczych, służb ratowniczych i innych jednostek. Pracownicy jednostek ochrony przeciwpożarowej - pojęcie to zostało wprowadzone do ustawodawstwa - byli zawodowymi strażakami pracującymi poza PSP. Pracownicy ci muszą spełniać wszystkie wymogi określone w odniesieniu do zawodu strażaka, do tej profesjonalnej służby - identyczne jak w wypadku strażaków PSP. Mają te same obowiązki, wykonują te same czynności prewencji, gaszenia i ratowania. Tak samo narażają się. Tak samo podejmują ryzyko i narażają na niebezpieczeństwo. Znoszą te same uciążliwości, lecz nie mają takich samych uprawnień dotyczących m. in. wieku emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#PoselMiroslawPawlak">Proponowana nowelizacja ma zatem zniwelować tę nierówność, dysproporcję, nierówne traktowanie i pogwałcenie konstytucyjnej zasady równości względem prawa. Niech zatem nowelizowany art. 129 ustawy, wydłużający to przejście do końca czerwca 1999 r., wniesiony w czasie prac komisji sejmowych, i poprawki do ustawy o PSP, które zostały wniesione, a dzisiaj były tu przedstawione chociażby przez posła Manickiego i posła sprawozdawcę, uczynią spójnymi dwie ustawy: ustawę o PSP i ustawę o zaopatrzeniu emerytalnym służb mundurowych - dla dobra wszystkich strażaków, którzy zdobywali wspólnie profesjonalne wykształcenie strażackie, noszą takie same strażackie mundury i służą ludziom, broniąc ich zdrowia, życia, ochraniając majątek narodowy, realizują hasło ze strażackich mundurów: ˝Bogu na chwałę, ludziom na ratunek˝.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#PoselMiroslawPawlak">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem proponowanych rozwiązań z druku nr 874, wraz z poprawkami. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Zamiar przedstawienia pytań zgłosili panie i panowie posłowie: Stanisław Misztal, Izabella Sierakowska, Jan Sieńko, Bogdan Lewandowski, Władysław Adamski, Zofia Krasicka-Domka, Jerzy Jaskiernia, Grzegorz Woźny.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Czy ktoś jeszcze z pań i panów posłów chciałby zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Nadto zgłosili się panowie posłowie Maciej Manicki i Jan Chojnacki.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Czy jeszcze ktoś zgłasza gotowość zadania pytań?</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-130.7" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Zamykam listę posłów pragnących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-130.8" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę pana posła Stanisława Misztala z Akcji Wyborczej Solidarność o przedstawienie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PoselStanislawMisztal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Szanowni Panowie Strażacy! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy Jana Rejczaka. Panie pośle, czy w pracach komisji nad poselskimi projektami ustaw o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej rozważano możliwość wprowadzenia 10-procentowego dodatku do emerytury dla członków ochotniczych straży pożarnych? Należy pamiętać o ważnej roli, jaką odgrywają członkowie ochotniczych straży pożarnych w heroicznej walce z żywiołem. Ponadto chcę zwrócić uwagę, że dodatek taki przysługiwałby najczęściej rolnikom, albowiem to oni właśnie najczęściej są członkami OSP. Dodatkowo chciałbym podkreślić, że dodatek taki nie miałby znaczącego wpływu na finanse państwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi, jakkolwiek materia, którą rozpoznajemy, jest nieco odmienna.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Proszę o zadanie pytania panią poseł Izabellę Sierakowską z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselIzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Strażakiem nie jestem, w grupie strażaków też nie, ale tak się złożyło, że w lutym ubiegłego roku zwróciła się do mnie duża grupa strażaków pracujących w zakładowej straży pożarnej Daewoo Motor Polska w Lublinie i od tego czasu zaczęła się moja interwencja w sprawie strażaków. Interwencja była skierowana zarówno do pana premiera Buzka, jak i rzecznika praw obywatelskich. Problem był bardzo poważny, jako że kierownik zakładu emerytalno-rentowego MSWiA od początku 1997 r. odmawiał grupie strażaków przyznania świadczeń emerytalno-rentowych. W swoim piśmie przypomniałam o stanowieniu prawa, o woli ustawodawcy. Intencją ustawodawcy w 1996 r. było zagwarantowanie możliwości skorzystania przez tę grupę zawodową z należnych uprawnień emerytalnych do końca czerwca 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PoselIzabellaSierakowska">Panie ministrze, otrzymałam kilka bardzo ciekawych odpowiedzi. Pan minister Budnik stwierdził w piśmie, które od niego otrzymałam, że są rozbieżne opinie w sprawie będącej przedmiotem zainteresowania zarówno rzecznika, jak i posłów. Pan napisał wówczas, że czas najwyższy, aby spór zakończyć procesem legislacyjnym. Również pan minister Brochwicz w swoim piśmie potwierdził, że tą sprawą trzeba się zająć: Respektując wolę ustawodawcy co do zagwarantowania tym osobom uprawnień do policyjnego zaopatrzenia emerytalnego, wyrażoną w art. 129 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, wyrażam pogląd, iż jednoznaczne rozstrzygnięcie omawianych wątpliwości możliwe jest jedynie na drodze legislacyjnej. Uznaliście państwo, że taka droga jest niezbędna. Dlatego też zaskoczeniem był dla mnie dokument, który pojawił się dzisiaj w Sejmie. W stanowisku rządu wobec sprawozdania komisji napisano, że proponowanych rozwiązań nie da się pogodzić z zasadami sprawiedliwości społecznej co do wyjątkowego charakteru niektórych uprawnień funkcjonariuszy służb państwowych.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PoselIzabellaSierakowska">Mam pytanie do pana ministra Budnika: Skąd takie nieprzychylne stanowisko rządu wobec jednoznacznego stanowiska komisji, jednoznacznego stanowiska Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O przedstawienie pytania proszę pana posła Jana Sieńkę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PoselJanSienko">Panie Marszałku! Panie Sprawozdawco! Jak wiemy, służba w Państwowej Straży Pożarnej i w zakładowych jednostkach ochrony przeciwpożarowej od wielu, wielu lat była kością niezgody w ochronie przeciwpożarowej. Z jednej strony podnosi się, że funkcjonariusze pożarnictwa w jednostkach zakładowych są wyżej wynagradzani, otrzymują trzynastki, czternastki, deputaty, nagrody i że często wynagrodzenie na tym samym stanowisku jest dwukrotnie wyższe niż w ochronie terenowej, czyli państwowej. Stąd też przez wiele lat w jednostkach terenowych były ciągłe wakaty i nie znam przypadku, aby ze służby w zakładzie przeszedł ktoś do służby terenowej.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PoselJanSienko">Dlatego mam pytanie do pana sprawozdawcy: Niech pan postara się wykazać nam, posłom, konkretne zapisy, które zmniejszałyby te dysproporcje i jak będą wyglądać świadczenia emerytalne w Państwowej Straży Pożarnej, które ma się w myśl projektu ponownie ustalać?</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PoselJanSienko">I druga sprawa. Również mówi się, myślę, że z krzywdą dla służb w jednostkach zakładowych, że jest ona zawężona, że sprowadza się tylko do ochrony zakładu, a w akcji gaśniczej mają obowiązek brać udział wszyscy pracownicy, a także że właśnie w społecznej służbie niektórych ochotniczych straży pożarnych występuje więcej zadań, szerszy jest ich zakres, różnorodność zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#PoselJanSienko">Na tym tle pytanie moje jest następujące: Czy nie uważa pan, panie pośle sprawozdawco, że zadośćuczynie dla zakładowych służb, jakim jest chociażby wynagrodzenie, które otrzymują za wykonaną pracę, i emerytura otrzymywana na ogólnych zasadach w resorcie, w którym pracują, nie są krzywdzące i nie są rozwiązaniem właśnie minimalnym dla tych jednostek zakładowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Bogdana Lewandowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PoselBogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania do pana ministra Budnika.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PoselBogdanLewandowski">Pierwsze pytanie, panie ministrze: Dlaczego rząd nie podjął stosownej inicjatywy legislacyjnej, żeby wyeliminować te ewidentne luki w prawie, o których mówił poseł sprawozdawca? Myślę, że na rządzie spoczywa przede wszystkim odpowiedzialność za stan prawa i również za te niekonsekwencje, które niezbyt dobrze świadczą o naszym porządku prawnym w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PoselBogdanLewandowski">Drugie pytanie. Panie Ministrze! Czy nie obawia się pan, że gdyby proponowane rozwiązania nie zostały przyjęte, to pracownicy Państwowej Straży Pożarnej po prostu zwróciliby się do wszystkich innych instancji w celu wyegzekwowania swoich praw? Mam na myśli skargę konstytucyjną, a nawet i trybunał strasburski. Czy to również rząd brał pod uwagę, wypowiadając się negatywnie o przedstawionym projekcie ustawy?</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#PoselBogdanLewandowski">Panie Ministrze! Trzecia kwestia. Właściwie stanowisko wszystkich klubów w tej sprawie jest niemal identyczne. Wszystkie kluby, nawet przedstawiciel Unii Wolności, wypowiedziały się na rzecz przyjęcia tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#PoselBogdanLewandowski">Czy w tej sytuacji można liczyć na to, że stanowisko rządu ulegnie zmianie, czy też rząd będzie starał się być w opozycji do całego parlamentu? Czy tego rodzaju rozwiązanie jest zgodne z pewnymi normami funkcjonowania demokracji we współczesnych cywilizacjach? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Władysława Adamskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PoselWladyslawAdamski">Panie Marszałku! Mam pytanie do przedstawicieli rządu. Otóż, jak wiemy, projekt ustawy przedłuża na pewien okres czasu uprawnienia emerytalne dla funkcjonariuszy zakładowych straży pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PoselWladyslawAdamski">Ponieważ - moim zdaniem - jest to jednak przedłużenie na zbyt krótki okres czasu, chciałbym w związku z tym zapytać: Czy rząd dokonywał pewnych symulacji, wyliczeń, szacunków? Ile kosztowałoby to budżet państwa, gdyby te uprawnienia zostały zrównane, powiedzmy otwarcie, na okres dłuższy, w sposób trwały? Ile by to wynosiło, jeśli chodzi o obciążenie budżetu w skali jednego roku?</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PoselWladyslawAdamski">Pytam o to, bo tak jak w czasie debaty niektórzy z kolegów podnosili, przecież zarówno w jednym, jak i w drugim wypadku strażacy ponoszą to samo ryzyko, w ten sam sposób ryzykują swoim zdrowiem i życiem. Moim zdaniem, za daleko idące zróżnicowania budzą co najmniej pewne wątpliwości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę panią poseł Zofię Krasicką-Domkę z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wszyscy posłowie uczestniczący w dzisiejszej debacie zgodnie stwierdzają, że zarówno zakładowi strażacy, jak i funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej pracują w warunkach zagrożenia, pod wpływem szkodliwych czynników, walcząc o nasze życie i mienie według przytoczonej tu zasady ˝Bogu na chwałę - ludziom na ratunek˝.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Dzisiejsza inicjatywa jest próbą wyrównania krzywd za pomocą zrównania prawa przechodzenia na emeryturę strażaków z obu grup. Moje pytania do pana posła sprawozdawcy: jak dużą grupę stanowią strażacy będący pracownikami zakładowymi, i drugie, które już formułował z tej trybuny mój poprzednik, jak przedstawiają się symulacje finansowe przy uchwaleniu omawianych dziś projektów ustaw. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Jerzego Jaskiernię z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym dwa pytania zaadresować do pana posła sprawozdawcy i jedno do przedstawiciela rządu. Pytanie do pana posła sprawozdawcy dotyczy konstrukcji zmiany b ust. 7 pkt 2, w której mówi się: ˝nie powołanych lub nie mianowanych na stanowiska służbowe w Państwowej Straży Pożarnej do zakończenia tego okresu˝. Zapytuję jakiego okresu. Domyślam się o co tutaj chodzi, to logiczne, ale ponieważ nigdzie wcześniej nie mówi się o okresie, nie wiem czy tu chodzi o okres niemianowania, czy w ogóle istnieje coś takiego jak okres niemianowania, niepowołania. Prosiłbym o wyjaśnienie tej kwestii od strony legislacyjno-stylistyczno-prawnej.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pytanie drugie. W ust. 8 jest przewidziana konstrukcja ˝Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej stwierdza ustanie okresu zatrudnienia strażaków˝. Chciałbym zapytać w jakim trybie prawnym to stwierdzenie następuje i z jakich przyczyn ten tryb nie jest ujęty w ustawie expressis verbis?</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Trzecie pytanie kieruję do przedstawiciela rządu. Już nawiązywano tu do problematyki kosztów tego rozwiązania. Chciałbym pana ministra prosić o odpowiedź na pytanie: jak kształtują się konsekwencje finansowe w rozbiciu budżetowym według projektu przedłożonego przez komisję i w myśl propozycji przedłożonej przez pana posła Manickiego? Niewątpliwie ten obraz, niezależnie od pewnych uwarunkowań merytorycznych, stworzy nam lepszą orientację w sprawie percepcji rządu poprawek pana posła Manickiego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Grzegorza Woźnego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PoselGrzegorzWozny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania do posła sprawozdawcy i do pana ministra. Pierwsze: jak wyjaśnić sytuację, że Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji uznaje staż strażaków zakładowych do lutego 1992 r., a grupie posiadającej status strażaka Państwowej Straży Pożarnej - do końca 1994 r. były przyznawane emerytury.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PoselGrzegorzWozny">Drugie pytanie: Jaka jest ocena posła sprawozdawcy i pana ministra, dotycząca podziału strażaków na dwie kategorie - Państwowej Straży Pożarnej i zakładowych. Oczywiście kwalifikuje się strażaków zakładowych do drugiej kategorii obywateli, mimo że wykonują te same zadania i tak samo narażają swoje życie i zdrowie. Strażacy Państwowej Straży Pożarnej mają ochronę państwa, a strażacy straży zakładowej nie mają.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#PoselGrzegorzWozny">Trzecie pytanie: środki na realizację ustawy mają się znaleźć dopiero w 2000 r. Proszę powiedzieć z czego mają żyć strażacy i ich rodziny do tego czasu, kiedy zaplanowane zostaną w budżecie przez rząd i przyjęte przez parlament środki na realizację ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Macieja Manickiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PoselMaciejManicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PoselMaciejManicki">Dwa pytania, w tym jedno sprowokowane dyskusją, mogę zadać tylko posłowi sprawozdawcy. Chodzi o to, żeby pan poseł sprawozdawca odpowiadając na to pytanie zechciał sprostować to, co powiedział przedstawiciel klubu Unii Wolności z tej mównicy, że wnioskodawcy projektu nierzetelnie obliczyli skutki, ponieważ one były w rozpiętości od 1,2 mln do 36 mln. Chciałbym, żeby pan poseł odpowiedział, czy czasami nie jest tak, że te skutki dotyczyłyby zupełnie różnych projektów. 36 mln to byłby skutek dotyczący rozwiązań zawartych w druku nr 686, a 1,2 mln to byłby skutek dotyczący rozwiązań zawartych w druku nr 448, a to są dwie różne materie i porównywać tego po prostu nie wolno. Jeśli zaś jest to celowo zrobione, to jest to po prostu nieuczciwe.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PoselMaciejManicki">I pytanie do przedstawiciela rządu pana ministra Budnika. Otóż z tekstu, który mam przed sobą - wydruk z Internetu, bo OPZZ monitoruje działania rządu, przynajmniej przez Internet, wobec braku innych kontaktów tylko to nam pozostaje...</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#GlosZSali">(Całe szczęście.)</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#PoselMaciejManicki">Cytuję zatem: Rada Ministrów zajęła negatywne stanowisko (z zaznaczeniem odmiennego stanowiska ministra spraw wewnętrznych i administracji). Czy to oznacza, że ministrowie np. kultury czy sprawiedliwości mieli tutaj coś przeciw, czy też coś przeciw miał ten, który był przedmiotem szczególnego zainteresowania w dniu dzisiejszym w tej Izbie, minister, członek rządu, wicepremier - bo nadepnąć na odcisk wicepremiera Tomaszewskiego, to może raczej nieszeregowy minister. To są dwie kwestie. I trzecia sprawa do przedstawiciela rządu. Czy prawdą jest, że rozwiązania zawarte w dzisiejszych przepisach emerytalnych w związku z faktem, że uchylone zostały poprzednie ustawy - aczkolwiek pisze się, że one mają być stosowane, nie można ich zmieniać, bo one już nie istnieją, zostały zderogowane, ale mają być stosowane - powodują (ponieważ w wyniku - nazwijmy to po imieniu - niechlujstwa rządu nie został wydany w odpowiednim czasie akt wykonawczy do ustawy) - że strażacy, jeśli nie zostaną przyjęte poprawki, które zgłosiłem, nie zostaną nawet potraktowani jako pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, bo przepisy wykonawcze odnoszą się wyłącznie do funkcjonariuszy, a pracowników pominięto. Czy ta sytuacja rzeczywiście ma miejsce i czy jest potrzebna nowelizacja rangi ustawowej, którą proponuję w stosunku do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">O zadanie pytania proszę pana posła Jana Chojnackiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PoselJanChojnacki">Panie Marszałku! Mam pytanie do pana ministra. Przed uchwaleniem ustawy o Państwowej Straży Pożarnej w roku 1991 też były w Polsce różnego rodzaju straże i wszystkie funkcjonowały według tych samych zasad. Ustawa spowodowała to, że zakładowe straże pożarne stały się innymi formacjami, a inne straże, które były w miastach, w województwach, stały się Państwową Strażą Pożarną. Jednocześnie w roku, kiedy uchwalono tę ustawę, nie zlikwidowano innych jednostek straży pożarnej, bo gdyby tego dokonano, to nie mielibyśmy dzisiaj tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PoselJanChojnacki">Wiem o tym, że zakładowe straże pożarne przekształciły się w zakładowe służby ratownicze, ale wykonywały te same działania, te same zabezpieczenia co przed uchwaleniem ustawy w 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#PoselJanChojnacki">Czy nie należałoby jednak - by po raz kolejny w poszczególnych grupach zawodowych nie wyodrębniać lepszych i gorszych, takich, którym się udało załapać, i takich, którym się nie udało załapać - przedłużyć do 30 czerwca 1999 r. tych uprawnień dla tych ˝innych˝ strażaków i jednocześnie zlikwidować wszystkie pozostałe straże pożarne? - z wyłączeniem oczywiście ochotniczych straży pożarnych, bo one funkcjonują na innych zasadach. Tak więc zakłady pracy lub inne instytucje mogłyby utrzymywać takie służby na innych zasadach i wtedy żaden z pracowników, którzy będą funkcjonować w nowych strukturach, nie będzie miał jakichkolwiek zastrzeżeń, wątpliwości ani pretensji w przyszłości, że należą mu się takie same uprawnienia jak pracownikom Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#PoselJanChojnacki">Należałoby więc skończyć z tym, że jeśli komuś się udało w jakimś terminie złapać, to ma jakieś przywileje, a jeśli komuś się nie udało złapać, to z tych przywilejów nie korzysta, mimo że wykonuje taką samą pracę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszalekStanislawZajac">W celu udzielenia odpowiedzi na przedstawione pytania zabiorą głos podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan Krzysztof Budnik i pan poseł sprawozdawca komisji Jan Rejczak, przy czym nastąpi to o godz. 17, albowiem do tej pory zarządzam przerwę w obradach.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Przedstawię jeszcze Wysokiej Izbie komunikat.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#WicemarszalekStanislawZajac">Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej odbędzie się dzisiaj o godz. 15.30 w sali nr 102.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 06 do godz. 17 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej o poselskich projektach ustaw o:</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#WicemarszalekJanKrol">- zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej,</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#WicemarszalekJanKrol">- zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#WicemarszalekJanKrol">Sejm przed przerwą wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jana Rejczaka oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#WicemarszalekJanKrol">Posłowie zadali także pytania posłowi sprawozdawcy oraz przedstawicielowi rządu.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę obecnie o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Krzysztofa Budnika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu rządu przedstawiam negatywne stanowisko wobec zawartego w druku sejmowym nr 874 projektu nowelizacji ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, który był przedmiotem dzisiejszej debaty w ramach drugiego czytania. Szczegółowe uzasadnienie stanowiska rządu znajduje się w druku sejmowym sporządzonym do sprawozdania sejmowego, a datowanym 15 marca 1999 r. Podkreślam to z tego względu, że niektóre cytowane przez państwa posłów fragmenty o stanowisku rządu nie pochodzą z tego druku. Najbardziej jaskrawe i drastyczne cytaty nie znajdują się w oficjalnej wersji, którą rząd przyjął na posiedzeniu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Negatywne stanowisko rządu wobec nowelizacji ustawy o Państwowej Straży Pożarnej opiera się przede wszystkim na rozróżnianiu innych konsekwencji w zakresie uprawnień emerytalnych osób wykonujących swoją pracę na podstawie stosunku zatrudnienia polegającym na umowie o pracę, a więc stosunku pracownika, i konieczności odmiennego traktowania zgodnie z polskim systemem prawnym - tak w zakresie statusu zawodowego, jak i uprawnień emerytalnych - osób wykonujących swoją pracę w ramach stosunku służbowego. Polskie prawo konsekwentnie bowiem odróżnia od umowy o pracę status zawodowy funkcjonariusza państwowego.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Osoby, o których się mówi w proponowanej nowelizacji ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, potocznie nazywane osobami o statusie strażaka, nigdy nie stały się funkcjonariuszami państwowymi, a więc ich zatrudnienie nigdy nie opierało się na stosunku służbowym w służbie państwowej. Dokładne rozpatrzenie szczególnej ustawy emerytalnej przyznającej uprawnienia do emerytury policyjnej musi ukierunkować nas na taką interpretację, że te uprawnienia mają charakter wyjątkowy i szczególny i dotyczą jedynie funkcjonariuszy służb państwowych. Skoro osoby, które posiadają status strażaka, nigdy nie stały się funkcjonariuszami Państwowej Straży Pożarnej - służby państwowej - nie mogą aspirować do szczególnych uprawnień emerytalnych na podstawie ustawy z 1994 r. o tzw. świadczeniach emerytalnych policyjnych. W istocie więc nowelizacja sprowadza się do przyznania uprawnień do emerytury policyjnej osobom, których zatrudnienie nigdy nie opierało się na stosunku służbowym, oraz do rozszerzenia ustawowej treści pojęcia statusu strażaka, jaka jest obecnie zawarta w obowiązującej ustawie o Państwowej Straży Pożarnej, a w szczególności w art. 129 tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Nie jest przedmiotem kontrowersji, że także strażacy zatrudnieni w zakładowych jednostkach ochrony przeciwpożarowej w charakterze pracowników - bo poza strukturami Państwowej Straży Pożarnej - wykonują pracę o szczególnym charakterze. Jednak właśnie ten charakter zatrudnienia nie może rodzić skutków w postaci przyznania im szczególnych uprawnień do tzw. emerytury policyjnej.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Nowelizacja też - i tak należy ją oceniać - sprowadza się do uregulowania statusu zawodowego, a w zasadzie uprawnień emerytalnych pewnej grupy zawodowej z uwzględnieniem okoliczności, które miały miejsce w przeszłości. Nie rodzi więc to rozwiązań, które będą obowiązywały bądź rodziły skutki w przyszłości, ale stanowi powrót do pewnych regulacji prawnych, które z woli ustawodawcy mają obecnie obowiązujący kształt prawny. W związku z licznymi pytaniami państwa posłów przyznaję, że interpretacje stosownych przepisów prawnych, zwłaszcza dotyczących statusu strażaka, rodziły bardzo duże kontrowersje, były rozbieżne. Ostatecznie jednak Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w swojej praktyce decyzyjnej stanął na stanowisku, że szczególny charakter ustawy z 1994 r. nie może być interpretowany rozszerzająco i dlatego przepisy innych ustaw dotyczących osób aktywnych zawodowo, w szczególności ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, nie mogą stanowić dodatkowych podstaw do przyznawania szczególnych uprawnień emerytalnych. Taka praktyka decyzyjna uzyskała potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie sądowym. Podkreślę, że do 15 lutego 1994 r. Sąd Okręgowy w Warszawie rozpatrzył 165 skarg na odmowne decyzje Zakładu Emerytalno-Rentowego - decyzje odmawiające osobom posiadającym status strażaka szczególnych uprawnień emerytalnych do emerytury policyjnej - i wszystkie te skargi zostały rozpatrzone negatywnie. Sąd oddalał je, uznając, że nie są one zasadne w świetle obecnie obowiązującego prawa. Dlatego nie można się zgodzić z niektórymi wypowiedziami państwa posłów, które zmierzały do wykazania luki prawnej. Ona nie występuje. Po prostu obecnie obowiązujące przepisy prawne w ten sposób rozstrzygają tę kwestię, nie przyznając tym osobom szczególnych uprawnień emerytalnych przede wszystkim z tych względów, o których państwu powiedziałem. A więc wyjątkowy charakter uprawnień emerytalnych dotyczy wyłącznie osób wykonujących swój zawód w ramach szczególnego reżimu stosunku służbowego i do tego jeszcze w ramach służb państwowych, a Państwowa Straż Pożarna należy do służb państwowych.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Ponieważ szczegółowe stanowisko rządu wraz z wykazaniem konsekwencji finansowych zostało przedstawione państwu na piśmie, nie będę w tej chwili powtarzać zawartych w tym druku argumentów, przystąpię natomiast do udzielania odpowiedzi na pytania zadane przez państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Pani posłanka Sierakowska zwracała się z prośbą o wyjaśnienie pewnej rozbieżności między oficjalnym stanowiskiem rządu zaprezentowanym Wysokiej Izbie, a wcześniejszymi wyjaśnieniami - udzielanymi po interwencjach zarówno państwa posłów, jak i rzecznika praw obywatelskich - w sprawie rzeczywistego zakresu uprawnień osób posiadających status strażaka. Przyznaję, że w ramach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji bardzo szczegółowo rozważaliśmy tę kwestię. Przyznaję, że widzieliśmy konieczność zmiany zakresu uprawnień tych osób. Wiąże się z tym konieczność nowelizacji prawa, bo w świetle obecnie obowiązujących przepisów - tak ustawy emerytalnej dla służb mundurowych, jak i ustawy o Państwowej Straży Pożarnej - takiej możliwości nie ma. Ja jednak nie jestem upoważniony do reprezentowania stanowiska Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, tylko do reprezentowania stanowiska rządu, rząd zaś nie zaaprobował tego kierunku zmian w naszym prawie. A zatem sprzeczność ta jest jedynie pozorna. Jest rzeczą naturalną, że rząd, jego poszczególne resorty, na bieżąco monitoruje różne sytuacje kontrowersyjne, bada zasadność postulatów zgłaszanych przez różne środowiska zawodowe i społeczne. Jednak ostatecznie nie podjął takiej decyzji, aby zasadna była nowelizacja przepisów prawnych w przedmiotowym zakresie. Dlatego, odpowiadając również panu posłowi Lewandowskiemu, jeszcze raz powtarzam, że nie zgadzam się z interpretacją, abyśmy w obecnym stanie prawnym mieli do czynienia z luką prawną, ale jedynie z takim stanem prawnym, w świetle którego nie przyznaje się, zgodnie z art. 129 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, osobom posiadającym status strażaka szczególnych uprawnień do emerytury policyjnej.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Oczywiście każdy, kto czuje się pokrzywdzony obowiązującym prawem, zgodnie zresztą z przepisami konstytucyjnymi, ma prawo skierowania skargi do Trybunału Konstytucyjnego, także instytucji międzynarodowych, ale jeszcze raz odwołam się do dotychczasowego orzecznictwa sądowego, a sąd chyba jest najbardziej wymierny w ocenie stanu prawnego, w świetle którego stanowisko Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji zostało uznane za zasadne, przynajmniej z punktu widzenia legalności tych decyzji. Natomiast oczywiście nigdy ani wymiar sprawiedliwości, ani organy administracji nie aspirują do tego, aby ostatecznie decydować o słuszności pewnych rozstrzygnięć, bo to zawsze należy do wyboru kompetentnych czynników politycznych.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Jeżeli chodzi o relacje rządu i parlamentu, dzisiejsza debata rzeczywiście wykazała, że niemalże wszystkie kluby parlamentarne poparły przynajmniej zasadniczy kierunek nowelizacji ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Nie ma sprzeczności między stanowiskiem rządu a stanowiskiem poszczególnych klubów z tego względu, że rząd zawsze w ostateczności jest zobowiązany do wykonywania ustaw uchwalanych przez parlament. Ze swej strony rząd jest zobowiązany do rzetelnego przedstawiania własnego stanowiska, własnej oceny danego zjawiska. Dlatego w swym sformułowanym na piśmie stanowisku rząd wskazuje zarówno argumenty przemawiające za takim rozwiązaniem, jak i za odrzuceniem tych propozycji prawnych. W przypadku gdy Wysoka Izba zdecydowałaby się uchwalić proponowaną nowelizację ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, rząd po prostu będzie wykonywać prawo, jako że jest władzą wykonawczą, a Wysoka Izba stanowi władzę ustawodawczą.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Pan poseł Adamski zadał pytanie: Czy w ogóle nie jest zasadne zniesienie ograniczenia okresu trwania statusu strażaka obecnie trwającego do dnia 30 czerwca 1998 r., a według propozycji komisji sejmowych wydłużonego do 30 czerwca 1999 r., a więc o kolejny rok? Wydaje się, że intencje zawarte w tym pytaniu nie odnoszą się do takich okoliczności czy do takich argumentów, które czyniłyby taki kierunek zmian prawnych zasadnym. Ustawodawca, co w trakcie debaty niektórzy posłowie podnosili, w 1997 r. podjął decyzję o ustanowieniu pewnej daty granicznej trwania instytucji statusu strażaka. Była to data 30 czerwca 1998 r., bowiem z punktu widzenia statusu zawodowego tych osób, pewnych uprawnień do wstąpienia czy do przyjęcia do Państwowej Straży Pożarnej, a tym bardziej w zakresie pewnych uprawnień emerytalnych osób, które nie są funkcjonariuszami państwowymi, tamta decyzja parlamentu była jak najbardziej zasadna. Zniesienie tej daty granicznej spowodowałoby wręcz, że ewentualne skutki takiego rozwiązania w płaszczyźnie prawnej zarówno odnoszące się do osób aktywnych zawodowo, jak i w zakresie ich uprawnień do świadczeń emerytalnych czyniłyby sytuację w ogóle nieprzewidywalną. Dlatego rząd opowiada się wręcz za odrzuceniem proponowanej zmiany 1 w art. 1 oznaczonej lit. a, która sprowadza się do wydłużenia okresu trwania statusu strażaka z tego względu, że w tym przedmiocie nie zaszły żadne okoliczności, które by zmieniały przesłanki ówczesnej decyzji parlamentu, natomiast oczywiście rodzi konkretne skutki finansowe. Gdyby przyjąć ustawę w obecnym kształcie, a więc z wydłużeniem trwania statusu strażaka, nowelizacja objęłaby 2205 osób, co rodziłoby konsekwencje dla budżetu państwa w wysokości ok. 36 mln nowych złotych. Przy utrzymaniu daty 30 czerwca 1998 r. ta nowelizacja dotyczyłaby 1684 osób, ze skutkami finansowymi w wysokości ok. 27,5 mln nowych złotych. Należy również podnieść to, że w istocie takie rozwiązanie mogłoby w przyszłości rodzić aspiracje czy żądania kolejnych grup tych osób dotyczące wydłużenia tego okresu, przesunięcia tej daty, ponieważ trudno znaleźć merytoryczne uzasadnienie dla w ten sposób określonej granicy trwania okresu statusu strażaka.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Pan poseł Jaskiernia zadał pytanie o koszty proponowanych rozwiązań legislacyjnych, w szczególności poprawek wniesionych przez pana posła Manickiego. Jeżeli chodzi o skutki finansowe proponowanej nowelizacji, przed chwilą je przedstawiłem, natomiast jeżeli chodzi o skutki finansowe powstałe po ewentualnym przyjęciu poprawek zgłoszonych przez pana posła Manickiego, to w tej chwili nie jestem w stanie udzielić takiej odpowiedzi, ponieważ te poprawki były zgłoszone w dniu dzisiejszym i jeszcze nie zostały poddane analizie. Strona rządowa przygotuje się i na posiedzeniu komisji sejmowej, która będzie opiniowała te poprawki, przedstawi swoje stanowisko, także w odniesieniu do konsekwencji finansowych.</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Nie zgodziłbym się ze stwierdzeniem pana posła Woźnego, jakoby w przeszłości nastąpił tutaj podział w jednym środowisku zawodowym strażaków, zwłaszcza poprzez traktowanie jako strażaków drugiej kategorii tych, którzy są zatrudnieni w zakładowych jednostkach ochrony przeciwpożarowej, i że ten stan miałby być nadal utrzymywany. Musimy bowiem pamiętać, że w istocie przedmiotem naszych rozważań nie jest problem ewentualnej dyskryminacji pewnej grupy zawodowej, a jedynie rozważanie, czy zasadne jest przyznanie przywilejów kolejnym grupom zawodowym. Jak wcześniej podkreślałem, kryterium rozróżniającym strażaków, którzy wykonują swoją pracę na podstawie umowy o pracę w zakładowych jednostkach ochrony przeciwpożarowej, i strażaków będących funkcjonariuszami Państwowej Straży Pożarnej jest właśnie istota stosunku służbowego. To nie jest tylko problem modelu ustrojowego podstawy zatrudnienia. Musimy pamiętać, że funkcjonariusze państwowi, w tym wypadku strażacy Państwowej Straży Pożarnej, są finansowani ze środków budżetowych, ich wynagrodzenia są wypłacane z budżetu państwa i w konsekwencji ich świadczenia emerytalne w ramach utrzymanego systemu zaopatrzeniowego są także wypłacane ze środków przewidywanych w odpowiedniej części budżetu państwa. Natomiast wynagrodzenia pracowników zakładowych jednostek ochrony przeciwpożarowej, jak i inne świadczenia o charakterze pracowniczym, są wypłacane ze środków danego pracodawcy, którym może być również podmiot prywatny. W wypadku służb państwowych państwo - ponieważ określa wysokość wynagrodzenia funkcjonariuszy i w konsekwencji wysokość świadczeń emerytalnych w zakresie świadczeń dla służb mundurowych - jest władne i ma kompetencje do planowania tych wydatków, prowadzenia polityki finansowej w zakresie statusu ekonomicznego tych osób. Dlatego utrzymanie tego związku jest jak najbardziej zasadne.</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Na pytanie pana posła Manickiego w istocie już wcześniej odpowiedziałem. Jeszcze raz podkreślam, że w dniu dzisiejszym prezentuję stanowisko rządu, nie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, które rzeczywiście - potwierdzam to, bo osobiście byłem w to zaangażowany - pracowało nad kwestią zasadności nowelizacji ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, zwłaszcza w zakresie dotyczącym osób posiadających status strażaka, ale procedury legislacyjne i uprawnienia konstytucyjne jednoznacznie określają, że to rząd ma prawo wnoszenia inicjatyw legislacyjnych, rząd zajmuje stanowisko wobec projektów poselskich, wcześniejsze prace nie uzyskały zaś ostatecznej akceptacji strony rządowej. Natomiast jeżeli chodzi o uznawanie pracy wykonywanej przez strażaków zakładowych jednostek ochrony przeciwpożarowej niebędących jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej, to według strony rządowej tę pracę należy uznawać za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach, ze wszystkimi konsekwencjami, jakie stąd płyną.</u>
          <u xml:id="u-153.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Jeżeli chodzi o szczegółowe pytanie zadane przez pana posła Manickiego, w trakcie przerwy próbowaliśmy to skonsultować, uzyskać informacje w sprawie możliwości stosowania przepisów wykonawczych także wobec tych osób. W sposób wiążący możemy odpowiedzieć na piśmie w terminie późniejszym, ale dzisiaj mogę stwierdzić, iż rozumiemy to w ten sposób, że oczywiście te przepisy będą stosowane także wobec tej grupy osób. Chodzi mi o pewne uprawnienia wynikające z faktu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-153.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Inni posłowie zadawali zbieżne, podobne pytania.</u>
          <u xml:id="u-153.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiKrzysztofBudnik">Panie marszałku, wydaje mi się, że udzieliłem odpowiedzi na wszystkie pytania - niektóre z nich się powtarzały. Gdyby te wyjaśnienia były niewystarczające, to jestem do dyspozycji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Obecnie proszę o zabranie głosu pana posła sprawozdawcę Jana Rejczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PoselJanRejczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podczas tej dyskusji wypowiedziano bardzo wiele opinii i uwag. Oświadczenia wygłaszane przez posłów w imieniu klubów w zasadzie były wyrazem poparcia dla proponowanej przez połączone komisje nowelizacji ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PoselJanRejczak">Zostały też zgłoszone poprawki. Zgodnie z zapowiedzią podczas prac komisji zgłosił poprawki pan poseł Manicki. Jest 5 poprawek. W pierwszej poprawce pan poseł proponuje inny tytuł ustawy, mianowicie: ustawa o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz o zmianie innych ustaw. Podczas prac komisji pan poseł Manicki proponował bardzo zbieżny, jeżeli chodzi o sens, tytuł: ustawa o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej, o zmianie ustawy o PSP oraz o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. A więc jest to propozycja zastąpienia przywołania tytułów kolejnych ustaw wyrazami: o zmianie innych ustaw. Podczas prac w komisji uważaliśmy, że ten tytuł przesądza jednoznacznie treść ustawy, a więc projektem bazowym staje się niejako ustawa o ochronie przeciwpożarowej. Najważniejsza zmiana, poprawka, którą proponuje pan poseł Manicki, to poprawka druga do art. 1: w ustawie z dnia 24 sierpnia o ochronie przeciwpożarowej (wraz z późniejszymi zmianami) dodaje się art. 26a w brzmieniu: zatrudnionym w jednostkach ochrony przeciwpożarowej wymienionych w art. 15 pkt 1a-5 i 8 przysługują uprawnienia określone w ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wymienia się pkt. 1a - 5 i 8, a nie wymienia się dwóch, mianowicie pkt. 6 i 7 - są to Ochotnicza Straż Pożarna i Związek Ochotniczych Straży Pożarnych. Następne poprawki są pewną propozycją dopasowania tych zmian do tego, że 17 grudnia Sejm uchwalił ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ta sprawa też była rozpatrywana podczas prac komisji. Otrzymaliśmy m.in. opinię z Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu i możemy tam przeczytać takie słowa: W razie uznania, iż strażakom zatrudnionym w jednostkach ochrony przeciwpożarowej powinny przysługiwać uprawnienia emerytalno-rentowe takie same jak strażakom PSP, właściwą formą rozwiązania tej kwestii powinna być odpowiednia zmiana ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej oraz ich rodzin. W szczególności należałoby zmienić art. 1 ustawy, dodając jeszcze jedną grupę podmiotów objętych zaopatrzeniem emerytalnym na zasadach określonych w tej ustawie. Ewentualne zrównanie uprawnień emerytalno-rentowych strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej z analogicznymi uprawnieniami służb mundurowych, których dotyczą przepisy cytowanej wyżej ustawy z 18 lutego 1994 r., powinno być uzasadnione stosowną zmianą zakresu ich zadań oraz charakteru ich służby. Zmiana taka może być dokonana tylko w drodze ustawy, która w konsekwencji doprowadziłaby do zrównania statusu strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej ze statusem strażaków PSP. Tak więc te poprawki na pewno wymagają dłuższych prac.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#PoselJanRejczak">Chcę w tym miejscu poinformować Wysoką Izbę, ponieważ takie opinie wygłaszano podczas prac komisji, że należy zauważyć, że w wielu krajach europejskich, także w Ameryce, istnieją dwie formy (lub więcej) jednostek pożarniczych. Są jednostki straży pożarnej finansowane przez państwo lub budżety landów, kantonów itp. oraz jednostki finansowane przez gminy lub zakłady pracy o specyficznym charakterze, np. lotniska międzynarodowe, u nas w Polsce np. petrochemie. W związku z powyższym naturalne wydaje się, że budżet państwa ponosi koszty formacji pożarniczej o charakterze uniwersalnym, a nie specyficznym oraz w ilości takiej, na jaką dany budżet państwa stać. W wielu środowiskach zainteresowanych sprawą ochrony przeciwpożarowej budzą wątpliwości wnioski dotyczące rozszerzenia obszaru nadania uprawnień formacji Państwowej Straży Pożarnej różnym innym służbom ratowniczym, szczególnie że nie bez znaczenia staje się forma własności. W proponowanych do tej pory zmianach w ustawie o ochronie przeciwpożarowej nie bierze się pod uwagę nowych form ubezpieczenia własności, np. po wejściu zagranicznych ubezpieczeń. Dodatkowym argumentem popierającym takie stanowisko jest fakt zaistnienia nowej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przygotowywania nowej ustawy o emeryturach pomostowych. To tyle uwag odnośnie do poprawek zgłoszonych przez pana posła Manickiego.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#PoselJanRejczak">Chcę również poinformować, że pan Kazimierz Dzielski zgłosił poprawkę, która nadaje inne brzmienie art. 2 proponowanej ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. Propozycja polega na tym, że: ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 lit. b, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2000 r., a więc daje to możliwość przygotowania pieniędzy, bo każda taka nowelizacja kosztuje i trzeba to zaplanować w budżecie na następny rok. Jedno z pytań się z tą sprawą wiąże, więc w trakcie odpowiadania do niego wrócę.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#PoselJanRejczak">Wielu posłów informowało o tym, że strażacy, bez względu na to, gdzie są zatrudnieni - czy jako funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej, czy w zakładowych strażach pożarnych - wykonują tę samą pracę. Tak do końca powiedzieć nie można, ponieważ strażak Państwowej Straży Pożarnej jest funkcjonariuszem państwowym i są elementy, które różnią jego pracę od pracy strażaków pracujących w bardzo podobnych warunkach, jeżeli chodzi o akcje ratownicze. Są jednak poważne różnice, takie na przykład, że strażak Państwowej Straży Pożarnej może być delegowany z urzędu do czasowego pełnienia służby w innej jednostce organizacyjnej w ciągu 2 lat na okres 12 miesięcy. Strażak Państwowej Straży Pożarnej co roku podlega okresowej ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby. Zwolnienia ze służby następują w trybie i na zasadach określonych w ustawie, m.in. z powodu nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej, utraty obywatelstwa polskiego, z innych ważnych przyczyn, jeżeli dalsze pozostawanie w służbie nie gwarantuje należytego wykonywania obowiązków. Strażak PSP nie może podejmować dodatkowego zajęcia zarobkowego poza służbą bez zgody przełożonego uprawnionego do mianowania lub powołania. Strażak PSP nie może należeć do partii politycznej, ale to może nie jest wielkie utrudnienie. Strażakowi PSP w czasie długotrwałych akcji ratowniczo-gaśniczych, np. przy pożarach lasów czy powodzi, nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie, w przeciwieństwie do pracowników objętych stosunkiem pracy, a więc tych zakładowych strażaków pożarnych. To też bardzo ważna różnica: strażaka, a więc funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej, można w każdej chwili odwołać z urlopu, można skoszarować; strażak Państwowej Straży Pożarnej odpowiada dyscyplinarnie za czyny sprzeczne ze złożonym ślubowaniem. Od orzeczeń dyscyplinarnych strażak Państwowej Straży Pożarnej nie może odwoływać się do sądu. Są to więc istotne różnice, które upoważniają do szczególnego traktowania funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej przez prawo.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#PoselJanRejczak">Bardzo wielu posłów zadawało pytania. Jako pierwszy pytał pan poseł Stanisław Misztal i był zainteresowany tym, czy w pracach nad tymi dwoma projektami ustaw rozważano możliwość wprowadzenia rozwiązania, którym mogłoby być podwyższenie czy danie 10-procentowego dodatku do emerytury dla członków ochotniczej straży pożarnej. Podzielam troskę pana posła Stanisława Misztala o strażaków z ochotniczych straży pożarnych, ale chcę powiedzieć, że ochotnicza straż pożarna i Związek Ochotniczych Straży Pożarnych to są jednostki ochrony przeciwpożarowej i działają zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej z 1991 r. Ochotnicze straże pożarne funkcjonują w oparciu o przepisy ustawy Prawo o stowarzyszeniach. Chcę podkreślić, że każdy członek ochotniczej straży pożarnej, który uczestniczy w działaniach ratowniczych lub szkoleniu pożarniczym organizowanym przez Państwową Straż Pożarną, otrzymuje ekwiwalent pieniężny za każdą godzinę udziału w akcji w wysokości 1/175 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej. Tak stanowi ustawa o ochronie przeciwpożarowej. Ta ustawa nie określa natomiast uprawnień emerytalno-rentowych strażaków jednostek ochotniczej straży pożarnej. Jeżeli to są rolnicy lub jeżeli pracują w innych gałęziach pozarolniczych, to są objęci powszechnym systemem ubezpieczenia społecznego. Natomiast nie rozważaliśmy możliwości podwyższenia wysokości emerytur czy dodatku do otrzymywanych przez nich emerytur.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#PoselJanRejczak">Następne pytanie do posła sprawozdawcy skierował pan poseł Jan Sieńko. Po krótkim wprowadzeniu przedstawił on taki problem: że funkcjonariusze pożarnictwa w jednostkach zakładowych są lepiej wynagradzani, otrzymują trzynastki, czternastki, deputaty, nagrody i że często ich wynagrodzenie jest dwukrotnie wyższe niż pracującego na tym samym stanowisku w ochronie terenowej, czyli w Państwowej Straży Pożarnej - należy się domyślać. Stąd też przez wiele lat w jednostkach terenowych były ciągłe wakaty i nie jest panu posłowi znany przypadek, aby ze służby w zakładzie przeszedł ktoś do służby terenowej. I postawił pan poseł pytanie, czy mógłbym wskazać konkretne zapisy, które świadczyłyby o zmniejszaniu tych dysproporcji. Zapytał również, jak będą wyglądać świadczenia emerytalne w Państwowej Straży Pożarnej. Nie podzielam stanowiska pana posła, że w zakładowych strażach pożarnych strażacy są wynagradzani wyżej. Przeciętnie otrzymują takie wynagrodzenie, jak w Państwowej Straży Pożarnej - z pewnymi wyjątkami, np. w strażach pożarnych w portach lotniczych czy w rafineriach, petrochemii. Tam zarobki są wyższe, ale też narażenie życia w przypadku uczestniczenia w akcji przeciwpożarowej jest bardzo wysokie. Są też zakładowe straże pożarne, gdzie wynagrodzenie jest mniejsze. Szczególnie dotyczy to zakładów będących w złej kondycji finansowej, gdzie często istnieje groźba rozwiązania zakładowych straży pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#PoselJanRejczak">Pragnę poinformować, odpowiadając na to pytanie, że w jednym z zakładów, dużych zakładów na terenie Warszawy, w Daewoo, od 1991 roku z zakładowej straży pożarnej odeszło do Państwowej Straży Pożarnej dwunastu strażaków na trzydziestu sześciu. I odeszłoby jeszcze więcej, gdyby udało im się zdać odpowiednie egzaminy, co przy przyjęciu na funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej jest wymagane.</u>
          <u xml:id="u-155.8" who="#PoselJanRejczak">Natomiast jeżeli chodzi o te konkretne zapisy dotyczące świadczeń emerytalnych, to otrzymaliśmy jako komisja na wniosek podkomisji od pana ministra spraw wewnętrznych i administracji projekt wstępny rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie szczegółowych zasad ustalania uposażenia przyjmowanego za podstawę wymiaru świadczeń emerytalnych strażaków, którzy nie zostali powołani lub mianowani na stanowiska służbowe w Państwowej Straży Pożarnej. I jest tu zawarty wykaz stanowisk strażaków z jednostek zakładowych porównywalnych do stanowisk strażaków Państwowej Straży Pożarnej. Mowa jest tu także o tym, jakie grupy uposażenia tym osobom przysługują - z uzasadnieniem. Ten dokument jest dostępny.</u>
          <u xml:id="u-155.9" who="#PoselJanRejczak">Kolejne pytanie skierowała do mnie pani poseł Krasicka-Domka. Brzmi ono: jak dużą grupę stanowią strażacy będący pracownikami zakładowymi? Odpowiadam: takich strażaków pracujących w zakładowych strażach pożarnych, które na pewno są wielkim wsparciem dla Państwowej Straży Pożarnej, jest ponad 7 tys.</u>
          <u xml:id="u-155.10" who="#PoselJanRejczak">Również pyta pani poseł, jak przedstawiają się symulacje finansowe przy uchwalaniu omawianych dziś projektów ustaw. Bardzo podobne pytanie zadał pan poseł Władysław Adamski. Na to pytanie odpowiedział pan minister Krzysztof Budnik, bo do niego było ono skierowane.</u>
          <u xml:id="u-155.11" who="#PoselJanRejczak">Pan poseł Jaskiernia skierował dwa pytania. Mianowicie pan poseł zakwestionował pewne zapisy w ustawie o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej czy zgłosił co do nich wątpliwości. Chodzi o zawarty w zmianie b) zapis w ust. 7 pkt 2: ˝nie powołanych lub nie mianowanych na stanowiska służbowe w Państwowej Straży Pożarnej do zakończenia tego okresu˝. Było pytanie: Jakiego okresu? Rzeczywiście, trzeba się tego domyślać. Jeżeli spojrzymy na tekst ustawy, to w zmianie b) czytamy, że dodaje się ust. 7-11 w brzmieniu: ˝Okres zatrudnienia strażaków, o których mowa w ust. 1, w jednostkach ochrony przeciwpożarowej lub na stanowiskach, na których wykonywali czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej od dnia 1 lutego 1992 r. (...)˝. A więc w to miejsce - ponieważ jest pewna niejasność co do zakończenia tego okresu - na pewno korzystniej byłoby wstawić: do 30 stycznia 1990 r., bo od następnego dnia już by obowiązywała ta nowa ustawa. Chcę powiedzieć, że tekst tej proponowanej ustawy był weryfikowany przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu i wtedy może nie miano tej wątpliwości i tej różnicy nie wychwycono.</u>
          <u xml:id="u-155.12" who="#PoselJanRejczak">Sprawa druga, którą przedłożył pan poseł Jaskiernia. W ust. 8 jest przewidziana konstrukcja: ˝Komendant główny Państwowej Straży Pożarnej stwierdza ustanie okresu zatrudnienia strażaków (...)˝. Pan poseł Jaskiernia pyta, w jakim trybie prawnym to stwierdzenie następuje i z jakich przyczyn ten tryb nie jest ujęty w ustawie expressis verbis. A więc komendant główny Państwowej Straży Pożarnej stwierdza ustanie, czyli wygaśnięcie stosunku pracy, co w rozumieniu tej ustawy zastępuje decyzję dotyczącą przyznania prawa do emerytury mundurowej.</u>
          <u xml:id="u-155.13" who="#PoselJanRejczak">Kolejne pytania do sprawozdawcy skierował pan poseł Grzegorz Woźny. Pan poseł pytał, jak wyjaśnić to, że Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji uznaje staż strażaków zakładowych do lutego 1992 r., a grupie osób posiadających status strażaka Państwowej Straży Pożarnej do końca 1994 r. były przyznawane emerytury. Chcę przypomnieć, że 26 maja 1994 r. weszła w życie ustawa z dnia 18 lutego o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, UOP, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, a więc ustawa mundurowa. Stąd zresztą, po wejściu w życie tej ustawy, powstał ten paradoks prawny, który dzisiaj chcemy naprawić.</u>
          <u xml:id="u-155.14" who="#PoselJanRejczak">Następne pytanie, które do mnie skierował pan poseł: Jaka jest ocena posła sprawozdawcy - a także pana ministra - dotycząca podziału strażaków na dwie kategorie, strażaków Państwowej Straży Pożarnej i strażaków zakładowych? Pan poseł podnosił również to, że strażacy Państwowej Straży Pożarnej mają ochronę państwa, a zakładowi nie mają. Na ten temat mówił już pan minister Krzysztof Budnik. Ja tylko chcę powiedzieć, że nie zgadzam się z tym, że strażacy zakładowi nie mają żadnej ochrony. Również oni są przyjmowani do pracy i w odniesieniu do nich trzeba przestrzegać zasad Kodeksu pracy, ale też i wytycznych Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-155.15" who="#PoselJanRejczak">Kolejne pytanie zadał pan Grzegorz Woźny: Z czego mają żyć strażacy i ich rodziny do czasu, kiedy w budżecie zostaną zaplanowane przez rząd i przyjęte przez parlament środki na realizację ustawy? Tu chodzi o to, że w myśl poprawki wniesionej przez pana Kazimierza Dzielskiego pieniądze zaplanowano by w budżecie na rok przyszły, a więc od 1 stycznia 2000 r. Chcę podkreślić, że osoby, o które troszczy się pan poseł Grzegorz Woźny, są obecnie aktywne zawodowo, pracują w ochronie przeciwpożarowej lub są na emeryturach uzyskanych na zasadach ogólnych. Teraz te osoby starają się o pewien przywilej, o emeryturę mundurową, a więc w pewnym zakresie ich oczekiwanie będzie wynagrodzone.</u>
          <u xml:id="u-155.16" who="#PoselJanRejczak">Pan poseł Maciej Manicki prosił, abym ustosunkował się do wypowiedzi przedstawiciela klubu Unii Wolności w związku z tym, że niewłaściwie została zrozumiana wypowiadana przez niego kwestia. Mianowicie wątpliwości dotyczyły rozpiętości kosztów, które pociągnie za sobą wprowadzenie tej ustawy: od 1,2 mln zł do 36 mln zł. Pan poseł Manicki prosił o ustosunkowanie się do tego, czy skutki - a więc 1,2 mln zł czy 36 mln zł - nie dotyczą zupełnie różnych projektów. Pragnę powiedzieć, że koszty, które podał pan poseł Manicki w uzasadnieniu do swojego projektu (druk nr 448), nie były analizowane podczas prac komisji. Natomiast jeżeli chodzi o zmianę ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, to te koszty są oszacowane na 36 mln zł. A więc tu przyznaję rację panu posłowi, że prawdopodobnie pan poseł z Unii Wolności tego nie rozróżnił, z tym że, panie pośle, jestem przekonany, że nie należy dopatrywać się tego, że pan poseł z Unii Wolności w sposób celowy tę sprawę tak podał.</u>
          <u xml:id="u-155.17" who="#PoselJanWyrowinski">(Ale zarzucił niekompetencję autorom wniosku.)</u>
          <u xml:id="u-155.18" who="#PoselJanRejczak">No właśnie. Tak więc tutaj zgadzam się z panem posłem.</u>
          <u xml:id="u-155.19" who="#PoselJanRejczak">To były wszystkie pytania skierowane do mnie podczas tej dyskusji. Starałem się na nie odpowiedzieć. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Manicki.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Rozumiem, że sprostowanie, tak?</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszalekJanKrol">Czy pan poseł nie uzyskał odpowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PoselMaciejManicki">W sprawie odpowiedzi na zadane pytanie. Przepraszam, panie marszałku, że w takiej formie, ale nie widzę innej możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Pozaregulaminowej, rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PoselMaciejManicki">Chodzi o wyjaśnienia pana posła sprawozdawcy dotyczące pytania pana posła Jaskierni, mianowicie o dodawany ust. 8 w art. 1 sprawozdania, w którym jest powiedziane: komendant Państwowej Straży Pożarnej stwierdza, a domniemywać należy, że: w drodze decyzji. Wydaje mi się, że potem trzeba po prostu w tym przepisie dodać te wyrazy, żeby nie było żadnych wątpliwości, bo po co rozwiewać te wątpliwości w drodze interpretacji. Skłoniło mnie to do zgłoszenia jeszcze jednej poprawki, tym razem do tego przepisu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Misztal? Czy chciał pan poseł coś sprostować czy też zgłosić dodatkową poprawkę, byleby była do odczytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PoselStanislawMisztal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jak wynika z odpowiedzi pana posła sprawozdawcy Jana Rejczaka, sprawa dodatków do emerytur członków ochotniczych straży pożarnych nie była jeszcze rozpatrywana podczas prac w komisji. Panie pośle, kiedy więc sprawy ochotniczych straży pożarnych, w tym dodatków do emerytur, będą rozpatrzone?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, ale już czas zadawania pytań się skończył. Teraz może pan tylko uznać, że nie otrzymał pan odpowiedzi na wcześniej zadane pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PoselStanislawMisztal">Tak, chciałbym, żeby pan poseł uzupełnił odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Nie, już nie ma czasu na uzupełnienia. Występuje pan w trybie pozaregulaminowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PoselStanislawMisztal">Ostatnie zdanie. Uważam, że powinny one być rozpatrzone jak najszybciej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Widzę, że pan poseł wcześniej przygotował sobie to pytanie, przed wystąpieniem pana posła Rejczaka.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Czy pan poseł jeszcze coś chciałby dodać? Nie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#WicemarszalekJanKrol">Rozumiem, że na to pytanie na posiedzeniu komisji może być udzielona odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#WicemarszalekJanKrol">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował projekt ustawy ponownie do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#WicemarszalekJanKrol">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#WicemarszalekJanKrol">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-166.7" who="#WicemarszalekJanKrol">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne przywożone z zagranicy (druki nr 863, 863-A i 933).</u>
          <u xml:id="u-166.8" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mirosława Koźlakiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 24 lutego br. połączone Komisje: Finansów Publicznych oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi powierzyły mi zaszczytną funkcję posła sprawozdawcy przedstawiającego projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne przywożone z zagranicy. W trakcie prac nad projektem posłowie połączonych komisji uznali, że rządowe propozycje znowelizowania ustawy są bardzo ważne i zasługują na poparcie komisji. Oprócz poprawek redakcyjnych mających na celu dopracowanie wspomnianej ustawy w ten sposób, aby treść ustawy była bardziej spójna z charakterem zapisów zawartych w porozumieniu ustanawiającym Światową Organizację Handlu, WTO, projekt ustawy wnosi poprawki merytoryczne, które pozwolą na szybkie i bardziej efektywne stosowanie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Wysoka Izbo! Od 1 lipca 1995 r. Polska jest członkiem Światowej Organizacji Handlu. Integralną częścią traktatu o Światowej Organizacji Handlu jest porozumienie o rolnictwie, które pozwala członkom na ochronę własnego rynku przed nadmiernym importem artykułów albo też przed importem artykułów po zaniżonych cenach poprzez nakładanie na te artykuły opłat celnych dodatkowych. Polska we wspomnianym porozumieniu wymieniła długą listę artykułów, w wypadku których mogłaby stosować w razie potrzeby opłatę celną dodatkową. Wkrótce po przystąpieniu naszego kraju do Światowej Organizacji Handlu weszła w życie ustawa regulująca możliwość stosowania opłat celnych dodatkowych w wypadku artykułów rolnych wymienionych w załączniku 1A do porozumienia zawartego 15 kwietnia 1994 r. w Marrakeszu. W ustawie tej jest wiele sformułowań niejasnych, nieprecyzyjnych, utrudniających w efekcie skutecznie jej stosowanie. Dostrzegając te braki, rząd, a następnie komisje zaproponowały wniesienie poprawek, które pozwolą na zastosowanie ustawy w każdym czasie, jeśli tylko wymagać tego będzie sytuacja na naszym rynku wewnętrznym.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Sądzę, że z taką sytuacją spotykamy się właśnie teraz. Rolnicy bardzo często wskazują na fakt nadmiernego importu i chociaż zarzuty te nie zawsze pokrywają się z rzeczywistością, to nie można powiedzieć również, że w ogóle takie fakty nie mają miejsca.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Problemy z upłynnieniem własnej produkcji mięsa wieprzowego, drobiowego, artykułów mleczarskich, najprawdopodobniej w bliskiej przyszłości również zboża z nowych zbiorów zmuszają nas do ochrony rynku poprzez sprawne zastosowanie ustawy wówczas, kiedy tylko okaże się to konieczne.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">W projekcie ustawy przez zmianę zapisu art. 1 ust. 1 rozszerzono krąg państw, na których towary rolne można nakładać opłaty celne dodatkowe. Dotychczas dotyczyło to tylko członków Światowej Organizacji Handlu i tych krajów, którym Polska udzieliła klauzuli najwyższego uprzywilejowania. Inicjatorzy nowelizacji tego artykułu uznali, że nie ma podstaw do tego, ażeby te kraje były bardziej restrykcyjnie traktowane od tych, które nie są członkami WTO czy też nie udzielono im klauzuli najwyższego uprzywilejowania.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Nowelizacja art. 5 ust. 2 daje większą możliwość nakładania opłat celnych dodatkowych, ponieważ opłaty te można będzie zastosować nie tylko na podstawie wartości celnej towaru, ale także na podstawie określenia ilości lub masy netto przywożonych towarów.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Bardzo ważną poprawką jest zmiana art. 6 ustawy, która likwiduje 60-dniowy termin dzielący wprowadzenie opłat celnych dodatkowych od chwili, kiedy minister rolnictwa ogłasza przekroczenie wielkości progowej dla danego towaru rolnego, przywożonego w konkretnym roku.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Poprzez dodanie ust. 2a do art. 4 daje się ministrowi gospodarki możliwość wyłączenia niektórych specyficznych towarów od stosowania opłat celnych dodatkowych. Ma to służyć ułatwieniu importu towarów specjalnego przeznaczenia, np. dla przemysłu farmaceutycznego lub surowców niezbędnych do wytwarzania żywności o specyficznych cechach, potrzebnej dla wąskiej grupy odbiorców. Chodzi tu m. in. o surowce do produkcji żywności bezglutenowej.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Bardzo istotną poprawką wniesioną przez przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych pana posła Henryka Goryszewskiego jest poprawka skracająca z 14 do 7 dni vacatio legis dla rozporządzenia ministra gospodarki wprowadzającego opłaty celne dodatkowe na dany artykuł. Pan poseł Goryszewski poprawkę uzasadniał w ten sposób, że 14-dniowe vacatio legis w okresie żniw może spowodować to, iż w tym czasie może być sprowadzona taka ilość zboża z zewnątrz, która wywoła znaczne perturbacje na rynku krajowym. Jeśli zaś chodzi o towary rolne sezonowe, to 14-dniowe vacatio legis doprowadzić może do tego, że wytwórnie soków w owoce miękkie zaopatrzone mogą być albo będą przede wszystkim przez niepolskich producentów.</u>
          <u xml:id="u-167.9" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Poprawka do art. 7 ma charakter korekcyjny, dostosowujący brzmienie tego artykułu do art. 5 ust. 3 porozumienia w sprawie rolnictwa WTO.</u>
          <u xml:id="u-167.10" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Jeśli zaś chodzi o art. 8 i 9, to dokonuje się tu zmian, które dostosowują zapisy ustawy do zapisów Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-167.11" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">W trakcie prac połączonych komisji uznano, że zmiany 10 i 11 są zbędne, ponieważ zgodnie z ustawą o działach administracji rządowej zmiany nazewnictwa następują automatycznie z dniem wejścia ustawy w życie.</u>
          <u xml:id="u-167.12" who="#PoselSprawozdawcaMiroslawKozlakiewicz">Wysoka Izbo! Połączone Komisje: Finansów Publicznych oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi proszą o przyjęcie projektu wraz ze zgłoszonymi poprawkami. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-167.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę pana posła Zdzisława Pupę o zabranie głosu w imieniu klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PoselZdzislawPupa">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nowelizacja ustawy o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne przywożone z zagranicy będzie stanowić doprecyzowanie zapisów ustawy i skorelowanie ich z obowiązującymi już przepisami porozumienia w sprawie rolnictwa ze Światową Organizacją Handlu (WTO). Projekt nowelizacji ustawy zakłada zmiany zapisu art. 1 ust. 1, co w sposób zdecydowany umożliwi stosowanie ustawy wobec krajów, którym Polska udzieliła klauzuli największego uprzywilejowania. Inicjatorzy nowelizacji, która została dokonana na wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, uważają, że obecnie nie ma podstaw do istnienia takiego ograniczenia, a import towarów na polski obszar celny z krajów posiadających klauzulę największego uprzywilejowania nie może być traktowany bardziej restrykcyjnie niż import z państw, które takiej klauzuli nie posiadają.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PoselZdzislawPupa">Korelacja treści z zapisami obecnymi porozumienia w sprawie rolnictwa WTO, proponowana w art. 2 pkt. 3, 5 i 6, zapewni, miejmy nadzieję, większą przejrzystość definicji tam zawartych i jednocześnie usunie problemy interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#PoselZdzislawPupa">Dając ministrowi właściwemu do spraw gospodarki uprawnienie do wydawania rozporządzeń zawierających wykaz towarów, na które nie będą nakładane opłaty celne, stwarza się możliwość ułatwień tylko dla importu towarów specjalnego przeznaczenia. Proponowana ustawa rozszerza kryteria podstawy naliczania opłat celnych dodatkowych, wprowadzając oprócz obecnie istniejącego kryterium wartości celnej towaru rolnego kryterium ilości lub masy netto towaru przywożonego. Ujednolici to tym samym sposób naliczania opłat celnych dodatkowych z już istniejącymi zasadami stosowanymi przy ustalaniu cła, określonymi w taryfie celnej. Proponowana ustawa określa w art. 6 moment wprowadzenia opłaty celnej dodatkowej. Termin ten wypada 30 dni po wejściu w życie rozporządzenia Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Odstęp czasowy od momentu przygotowania rozporządzenia ministerstwa rolnictwa do czasu wejścia w życie opłaty celnej dodatkowej wydaje się jeszcze zbyt rozległy - obecnie jest 60 dni, proponuje się 30 dni - toteż będzie to wymagało większej uwagi ze strony ministra rolnictwa przy napływie na polski obszar celny towarów niepożądanych, które mogłyby przyczynić się do destabilizacji produkcji rolnej. Przy okazji chciałbym zwrócić uwagę na konieczność właściwego monitorowania importu towarów, gdyż wymaga tego precyzyjne określenie jego ilości. Zapisy nowelizowanej ustawy odnoszą się do przypadku zastosowania opłaty celnej dodatkowej wskutek przekroczenia wielkości progowej zapisanej corocznie w rozporządzeniu. Zmieniony zapis art. 7 ust. 1 uwzględnia kwestię wliczania dostaw zwolnionych z opłaty celnej dodatkowej w danym roku do wielkości importu w roku następnym. Nowelizowana ustawa wychodzi naprzeciw postulatom rolników, Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność i ma na celu umożliwienie szybkiego reagowania na niekorzystne zjawiska na rynku rolnym wewnętrznym. Ustawa przyczyni się, zdaniem klubu AWS, do ochrony polskiego rynku przed napływem tanich produktów rolnych oraz przed nadmiernym importem towarów rolno-spożywczych do Polski.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#PoselZdzislawPupa">Ustawa o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne przywożone z zagranicy została uchwalona w 1995 r. za rządów koalicji SLD-PSL. W tym miejscu należy przypomnieć, że z problemem dotyczącym nadmiernego importu towarów rolno-spożywczych mamy do czynienia od roku 1996, czyli po wejściu w życie tej ustawy, która ogranicza możliwość szybkiego reagowania na niekorzystne dla polskiego rolnika skutki importu zboża, półtusz mięsnych, mączki ziemniaczanej itp. Słowa ostrej krytyki przedstawicieli klubów parlamentarnych Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego kierowane pod adresem obecnej koalicji są często śmieszne i nie na miejscu. Jeśli chodzi o retorykę prezesa PSL pana Kalinowskiego, to muszę stwierdzić z całą odpowiedzialnością, że to panowie z SLD i PSL przyczynili się do bałaganu i krytykują samych siebie, licząc na to, że opinia publiczna ma krótką pamięć. Kierując się zatem dobrem rolników i polskich obywateli, Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność będzie głosował za nowelizacją tej ustawy i będzie pracował nadal nad dalszymi zmianami, które są niezbędne dla utrzymania właściwej kondycji materialnej rodziny wiejskiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę pana posła Tadeusza Matyjka o zabranie głosu w imieniu klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PoselTadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne przywożone z zagranicy (druki nr 863, 863-A i 933).</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PoselTadeuszMatyjek">Panie i Panowie Posłowie! Bardzo istotnym elementem ochrony polskich produktów przed zagraniczną konkurencją są opłaty celne dodatkowe. Przedłożony rządowy projekt ustawy ma za zadanie uczynić bardziej efektywną ochronę krajowej produkcji rolnej przed nadmiernym przywozem na polski obszar celny towarów, których wykaz ustalony został w rozporządzeniu ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej z dnia 4 maja 1998 r. w sprawie określenia wykazu towarów rolnych przywożonych z zagranicy, na które mogą być nałożone opłaty celne dodatkowe. W tym miejscu wypada tylko stwierdzić, że rząd wreszcie przedłożył te od dawna oczekiwane i potrzebne rozwiązania prawne. Nie chcę wnikać, czy rząd nie mógł tego uczynić z własnej woli, a nie w wyniku protestu społecznego rolników. Ważne jednak jest dziś to, że Wysoka Izba może rozstrzygnąć o skali i zakresie dodatkowych opłat celnych.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PoselTadeuszMatyjek">Przede wszystkim w projekcie zakłada się możliwość stosowania tych opłat bez względu na kraj pochodzenia towaru. Umożliwić ma to znowelizowany art. 1 ust. 1 ustawy, który dotyczy zakresu stosowania jej przepisów. Dotychczasowy zapis ograniczał stosowanie ustawy jedynie do krajów, którym Polska przyznała klauzulę najwyższego uprzywilejowania. Zawarte przez Polskę umowy i porozumienia międzynarodowe nie stanowią przeszkody we wprowadzeniu omawianej regulacji.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PoselTadeuszMatyjek">Kolejną ważną proponowaną zmianą ustawy jest przyznanie ministrowi gospodarki fakultatywnej delegacji ustawowej do określenia w drodze rozporządzenia wykazu towarów, na które nie będą nakładane opłaty celne dodatkowe. Służyć ma to ułatwieniu importu towarów tzw. specjalnego przeznaczenia, np. dla określonych gałęzi gospodarki bądź dla określonej wąskiej grupy społecznych odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PoselTadeuszMatyjek">Ważną zmianą wychodzącą naprzeciw potrzebom, jeśli chodzi o praktykę, jest rozszerzenie kryteriów stanowiących podstawę naliczenia opłat celnych dodatkowych. Dotychczas podstawą taką mogła być jedynie wartość celna produktu rolnego. Nowelizowana ustawa pozwala obok wymienionej podstawy stosować kryterium ilościowe przywożonego towaru bądź jego masę netto. Oprócz udogodnień praktycznych celem proponowanej zmiany jest ujednolicenie sposobu naliczania opłat z zasadami stosowanymi przy ustaleniu cła, określonymi w taryfie celnej.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#PoselTadeuszMatyjek">Kolejne istotne zmiany mają na celu skrócenie terminów umożliwiających wprowadzenie opłat dodatkowych i dotyczących wejścia w życie rozporządzenia ustanawiającego takie opłaty. Ma to uczynić omawianą instytucję opłat celnych dodatkowych bardziej efektywną i odporną na wykorzystywanie informacji o jej wprowadzeniu poprzez zwiększony import danych towarów w okresie między wejściem w życie danego przepisu a jego opublikowaniem. Proponowane zmiany zmierzają do faktycznego i realnego zapewnienia funkcji ochronnych dodatkowych opłat celnych. Wykorzystywanie dotychczasowych dostatecznie długich terminów wprowadzania opłat jest działaniem negatywnym, zwłaszcza z punktu widzenia interesów polskich producentów.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#PoselTadeuszMatyjek">Pozostałe zmiany, które mają charakter redakcyjny i porządkujący, dotyczą: po pierwsze, potrzeby dostosowania przepisów ustawy do obowiązujących przepisów, np. Kodeksu celnego, w zakresie użytej terminologii; po drugie, wprowadzenia korekt o charakterze redakcyjnym i uściślającym w zakresie pojęć, którymi posługuje się ustawa.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#PoselTadeuszMatyjek">Panie i Panowie Posłowie! Jak wynika z opinii przedstawionej przez Komitet Integracji Europejskiej, przedłożona ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej. Jednocześnie, zdaniem Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, proponowane zmiany ustawy niewątpliwie przyczynią się do zwiększenia funkcji ochronnej instytucji opłat celnych dodatkowych, czyniąc z niej ważny instrument kształtowania polityki gospodarczej państwa.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#PoselTadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z powyższym Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za uchwaleniem tej ustawy w wersji przyjętej przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszalekJanKrol">W imieniu klubu Unii Wolności głos zabierze pan poseł Jan Wyrowiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PoselJanWyrowinski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Rządowy projekt ustawy, nad którym w dniu dzisiejszym debatujemy podczas drugiego czytania - o zmianie ustawy o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre artykuły rolne przywożone z zagranicy - cieszy się poparciem mojego klubu, o czym chciałbym Wysoką Izbę poinformować. Rozumiemy i w pełni podzielamy racje przedstawione w uzasadnieniu do projektu przez rząd, który był inicjatorem tej nowelizacji. Szkoda tylko, że tak późno ustawa ta wpłynęła do laski marszałkowskiej. Nawiązując jednak do wystąpienia pana posła Pupy, chciałbym Wysokiej Izbie przypomnieć, że ustawa ta weszła w życie z dniem ogłoszenia, a została ogłoszona w Dzienniku Ustaw 24 sierpnia 1995 r., czyli funkcjonowała 2,5 roku pod rządami poprzedniej koalicji. Sądzę, że te mankamenty, które z taką ostrością pojawiły się w poprzednim roku, pojawiały się również w poprzednich latach. Sądzę, panie i panowie posłowie, że inicjatywa dotycząca nowelizacji tej ustawy, a w szczególności zminimalizowania terminu oczekiwania na wprowadzenie czy uzależnienia terminu wprowadzenia dodatkowych opłat celnych od upływu co najmniej 60 dni od rozporządzenia określającego wysokość czy ilość progową produktu jak również cenę, że ta jej niedogodność mogłaby być już wcześniej zauważona. Zauważona nie została, oczywiście zostawiam paniom i panom posłom do namysłu, jakie mogły być tego przyczyny.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PoselJanWyrowinski">Panie i Panowie Posłowie! Ta ustawa stanowi prawną realizację tego, co się nazywa specjalną klauzulą ochronną, a co jest nieodłączną częścią porozumienia w sprawie rolnictwa stanowiącego z kolei część porozumienia kończącego tzw. rundę urugwajską GATT, w efekcie którego powstała Światowa Organizacja Handlu. Gdyby nie było tej specjalnej klauzuli ochronnej to, jak zgodnie wszyscy stwierdzają, do porozumienia w sprawie rolnictwa nie doszłoby. Trzeba mieć świadomość, że Unia Europejska na liście określającej towary, co do których można stosować dodatkową opłatę celną, wyszczególniłaby praktycznie wszystkie towary rolne objęte taryfikacją. Podobnie zresztą Polska, podpisując porozumienie, przyjęła tego rodzaju zapis. Ten instrument chroniący nasz rynek rolny, instrument, na który zżymają się zwolennicy całkowitej liberalizacji handlu, a w szczególności zwolennicy liberalizacji handlu produktami rolnymi, cały czas budzi kontrowersje i można się spodziewać, że jeżeli dojdzie do kolejnej rundy rozmów na temat liberalizacji handlu, w szczególności handlu produktami rolnymi, to będzie pod obstrzałem potężnej krytyki i niewątpliwie jego ostrze zostanie stępione. Niemniej jednak w tej chwili tym instrumentem dysponujemy i sądzę, że to, co proponuje rząd i to, co zaakceptowały połączone komisje, wraz z poprawką, o której mówił sprawozdawca pan poseł Koźlakiewicz, pana przewodniczącego Goryszewskiego, sprawia, że ten instrument ochrony naszego rynku produktów rolnych jest w tej chwili łatwy do użycia. Jest tylko jeden szkopuł, o którym pan minister Plewa bardzo wyraźnie mówił w poprzednim tygodniu, we wtorek 10 marca, na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Otóż, panie i panowie posłowie, aby stosować dodatkowe opłaty celne trzeba mieć dobrą informację na temat tego, jaki jest poziom nasycenia rynku towarami pochodzącymi z importu, tymi towarami, do których można zastosować ten instrument i ta informacja musi się pojawić na biurku decydenta praktycznie natychmiast. Natomiast z informacji, jaką uzyskaliśmy od pana ministra Plewy wynika, że w tej chwili jest trzymiesięczne opóźnienie, dlatego że dokument sald idzie do Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego, następnie do Centrum Informacji Handlu Zagranicznego, stamtąd do GUS i to wszystko trwa tak długo. Również kwestia wyliczenia poziomu wielkości progowej jest uzależniona od pewności informacji. Ponieważ ta wielkość zależy od wielkości importu w trzech latach poprzedzających możliwość wprowadzenia w danym roku tego ograniczenia, w związku z tym również praktycznie niemożliwe jest określenie tej wielkości progowej na samym początku roku. Jest to możliwe dopiero po pewnym czasie. Jedyne, co można określić natychmiast, to jest cena progowa, dlatego że cena progowa odniesiona jest do poziomu cen, średnia cena, jak to określono w porozumieniu, z lat 1986-1988. Zgodnie z informacją, którą przekazał pan minister Plewa, takie rozporządzenie dotyczące cen progowych już jest. Ceny progowe liczy się od cen produktów rolnych, które w tamtym okresie obowiązywały w Unii Europejskiej, dlatego że nasze ceny w tamtym czasie są absolutnie nieporównywalne. Myślę, że to jest bardzo dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PoselJanWyrowinski">Również propozycja rządowa, która w tej chwili się pojawiła w Sejmie, nie wiąże ze sobą - tak jak to można było domniemywać - konieczności jednoczesnego wydania dwóch rozporządzeń: zarówno dotyczącego określenia poziomu ceny progowej, jak i określenia ilości progowej. W tej chwili te dwie czynności mogą się odbyć w różnych terminach, a także skutki wykonania tych rozporządzeń, czyli wydanie rozporządzenia o nałożeniu dodatkowej opłaty celnej w momencie kiedy na przykład cena importowa, czyli cena tego produktu na granicy, spada poniżej ceny progu, może nastąpić od razu, czyli po 7 dniach, jak również tego rodzaju decyzja może być podjęta w momencie uzyskania informacji, że na rynku znajduje się taka ilość towaru, która przekroczyła poziom progowy.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#PoselJanWyrowinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powtarzam to, co powiedziałem na początku: mój klub opowiada się za tym, aby ta ustawa została przyjęta, dlaczego bowiem nie mielibyśmy stosować efektywniej tych wszystkich środków, które są w dyspozycji naszych partnerów, tzn. Unii Europejskiej na przykład, i chronić w ten sposób własnego rynku, póki jesteśmy jeszcze odrębnym podmiotem z punktu widzenia uregulowań celnych.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#PoselJanWyrowinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powodowany tymi racjami, mój klub popiera projekt nowelizacji tej ustawy, a jednocześnie wyraża nadzieję, że w najbliższym czasie ta bolączka podstawowa, którą określiłbym jako brak pełnej informacji dotyczącej ilości towarów rolnych przekraczających naszą granicę - że nie wspomnę o tym, iż jest również spora grupa towarów, która nijak się nie poddaje kontroli celnej i stanowi po prostu przemyt, którego granice są trudne do ustalenia, ale który niewątpliwie istnieje i co do tego nikt z nas nie ma wątpliwości - że ta nasza granica będzie szczelniejsza, a informacje z niej pochodzące będą wiarygodne, bo one również służą naszym rozmowom z partnerami zagranicznymi. Aby mieć argumenty w rozmowach, na przykład, z krajami CEFTA i z krajami, z którymi handlujemy, na temat innych ustaleń celnych, musimy dysponować wiarygodną informacją. To, że takiej informacji niekiedy brakuje, jest bardzo poważnym obciążeniem i mankamentem naszych rozmów.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#PoselJanWyrowinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub popiera tę nowelizację. Mój klub ma nadzieję, że na polskich granicach będziemy mieli więcej informacji o produktach rolnych, które je przekraczają, i że będziemy mogli efektywniej wykorzystywać ten, przyznaję, bardzo ostry instrument kontroli celnej - dodatkowe opłaty celne - w sposób zgodny z interesem polskich producentów rolnych i polskiego państwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę pana posła Ryszarda Smolarka o zabranie głosu w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PoselRyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego do nowelizacji ustawy, która zmienia zasady, warunki i tryb nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne przywożone z zagranicy. Projekt tej nowelizacji, z 7 stycznia 1999 r., znajduje się w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PoselRyszardSmolarek">Nie mogę jednak przed merytorycznym przedstawieniem stanowiska nie ustosunkować się do wystąpień moich poprzedników, szczególnie pana posła Pupy i pana posła Wyrowińskiego, twierdzących, że ten stan, który mamy w tej chwili i który nowelizujemy, został po prostu odziedziczony po poprzedniej koalicji - bo tak jednak nie jest. Byłem członkiem rządu poprzedniej koalicji PSL-SLD, konkretnie wiceministrem rolnictwa, i sądzę, że moja skromna osoba musi odświeżyć pamięć niektórych koleżanek i kolegów posłów z AWS i z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PoselRyszardSmolarek">Jaka była historia tworzenia aktów prawnych uszczelniających wymianę handlową, a szczególnie napływ obcych towarów po zaniżonych cenach czy o zaniżonym cle na polski obszar celny, i jak to wyglądało? Niestety, z ubolewaniem stwierdzam, że historia ta trwa praktycznie od czasu wprowadzenia opłat wyrównawczych. Projekt ustawy o opłatach wyrównawczych został wniesiony 4 miesiące po powstaniu koalicji PSL-SLD, i już w czerwcu mogliśmy wprowadzić opłaty wyrównawcze na 8 grup towarowych, w sumie 57 pozycji, jeżeli chodzi o najbardziej drażliwe produkty. Historia wprowadzania ustawy o opłatach wyrównawczych była taka, panie pośle Pupa: otóż pańscy koledzy ze Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego, jak również koledzy z Unii Wolności byli przeciwni tej regulacji. Mówili wprost - można wrócić do stenogramu z wystąpień sejmowych, one są tutaj, jak również w telewizji - że są przeciwni wprowadzeniu tego mechanizmu, twierdząc, że opłaty wyrównawcze to mechanizm, który powoduje ochronę naszego nienowoczesnego rolnictwa, naszych po prostu złych produktów, niekonkurencyjnych na rynku Unii Europejskiej, i że to uniemożliwi wejście Polski do Unii. Okazało się, że udało nam się wynegocjować akceptację komisji Unii Europejskiej, a opłaty wyrównawcze przyjęto w tym czasie również w GATT w Genewie. I nikt nie protestował, z jednym wyjątkiem: nie udało nam się uzyskać akceptacji i przekonania Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego i Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#PoselRyszardSmolarek">Mimo to dziękuję i wdzięczny jestem panom i panów ugrupowaniom, że po półtora roku doszliście do tego, iż nasze propozycje z tamtego okresu były słuszne, i że zechcieliście jednak podzielić opinie, iż należy granice uszczelniać. Bo nie kto inny, ale my byliśmy ojcem chrzestnym ustawy. Również w momencie wchodzenia Polski do WTO, likwidacji GATT i wchodzenia w życie porozumienia o rolnictwie jako integralnej części Światowej Organizacji Handlu, która z mocy ustawy z dniem 1 lipca likwidowała taki instrument, jak opłaty wyrównawcze we wszystkich 136 państwach, nie zaniechaliśmy jednak, tak jak państwo przez półtora roku, działań w tym obszarze. W tym okresie była już przygotowana ustawa o opłatach celnych dodatkowych, która miała wejść w życie od 1 lipca 1995 r., a została uchwalona praktycznie właśnie przez nas, z inicjatywy również resortu rolnictwa, którym kierowało Polskie Stronnictwo Ludowe. Tylko że, jak powiedziałem, byliśmy ojcem chrzestnym ustawy o opłatach celnych dodatkowych, niemniej okazało się, że dziecko jest kalekie. Ale z jakiego powodu? Z tego powodu, że również wtedy - proszę wrócić do stenogramów, ja mogę podać nazwiska, ale sądzę, że to nie miejsce i czas na to - protestowali panowie tutaj przeciwko proponowanemu wtedy 14-dniowemu terminowi wprowadzania opłat wyrównawczych i ceny progu, ponieważ twierdziliście, że kontrahenci nasi muszą mieć czas na zmianę, renegocjację kontraktów, że nie możemy zaskakiwać naszych partnerów z Unii Europejskiej, że pogorszy to nasz wizerunek, otwartość itd. No i stało się tak, że rzeczywiście z dniem 1 stycznia 1998 r., kiedy - jakkolwiek by na to patrzeć - udało nam się w czasie likwidowania GATT i negocjowania pułapu cen uzyskać akceptację Światowej Organizacji Handlu na jedne z najwyżej zawiązanych teoretycznie poziomów cen na wszystkie artykuły rolne. Również z dniem 1 stycznia 1998 r. wiele pozycji taryfy celnej urealniliśmy, jeżeli chodzi o naszych partnerów z Unii Europejskiej, natomiast siłą rzeczy wchodziła liberalicja, jeżeli chodzi o stronę regulacji celnych z CEFTA. Ale to już było po wyborach, państwo przejęliście władzę i przez półtora roku obserwowaliście ze stoickim spokojem, co się dzieje, nie robiąc w tym względzie nic, poza tym, że były wprowadzane opłaty celne na siedem grup towarowych, i w formule cenowej, i ilościowej, rozpoczęte przez nas, dwie pozycje - przez was. I nic poza tym. Ten termin 60-dniowy nie został skrócony, jak również niedoprecyzowane zostały te wszystkie sprawy, które są mankamentem tej ustawy, ponieważ wtedy była próba jak najbardziej otwartego traktowania tego stanu rzeczy. Ale, jak powiedziałem, nie wracajmy do historii i gdybyście państwo tego nie poruszali, tobym również w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego nie próbował się bronić i odświeżać państwu pamięci.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#PoselRyszardSmolarek">Natomiast wracając do meritum sprawy, sądzę, że ta ustawa w tej chwili rzeczywiście porządkuje naszą wymianę handlową w sposób cywilizowany, który daje szanse na partnerski obrót handlowy, ponieważ skraca przede wszystkim do 7 dni termin wprowadzenia opłat celnych dodatkowych i to jest sprawa, która rzeczywiście w obrocie artykułów rolno-spożywczych jest bardzo ważna, istotna, powiedziałbym, że prawie najważniejsza w tej ustawie. Ta ustawa również określa i precyzuje szczegółowo tryb, warunki nakładania opłat celnych dodatkowych, a przede wszystkim definiuje pewne pojęcia: ceny progu, jednostkowej ceny importowej, stawki celnej stosowanej, jak również wartości celnej towaru, ilości, masy netto przywożonego towaru. To było dość luźno zdefiniowane i sądzę, że dawało pole manewru do dość tendencyjnego czasami interpretowania tych spraw. Sądzę, że również termin, który obliguje do wnoszenia tych opłat w ciągu 7 dni, spowoduje ograniczenie spekulacyjnego charakteru funkcjonowania tej ustawy, ponieważ poprzedni termin, który, jak powiedziałem, nie z inicjatywy naszej koalicji został zatwierdzony w tej ustawie, w tym parlamencie, dawał szanse...</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#PoselJanWyrowinski">(A kto miał większość głosów?)</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#PoselRyszardSmolarek">Panie pośle, nie chodzi tu o większość, wystarczy wziąć wyniki głosowań i zobaczymy jak państwo, Unia Wolności i Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe, głosowaliście wtedy w tej sali sejmowej. Głosowaliście przeciw jednoznacznie, trzeba powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#PoselJanWyrowinski">(Ale wyście rządzili.)</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#PoselRyszardSmolarek">Taki tryb dawał jednak szanse spekulacyjnego traktowania tej ustawy z racji tego, że ogłaszanie z wyprzedzeniem 60 dni listy towarów, ceny progu i wartości progowej na określone towary dawało możliwość przywożenia na zapas pewnych towarów i większej spekulacji niż rzeczywiście mogłaby występować. W tej chwili jest pewien reżim, bardzo zostało to zdyscyplinowane i to jest ważne, i cenne.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#PoselRyszardSmolarek">Chciałbym również dodać, że istotną sprawą dotyczącą tej ustawy jest system sprawnego, jak również wiarygodnego zbierania informacji i szybkiego przekazywania ich do Ministerstwa Gospodarki oraz do Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w celu podejmowania właściwych decyzji, ponieważ dotychczasowe doświadczenia wskazują na to, że nic się w tym względzie nie zmieniło. W dalszym ciągu, jak słyszałem z ust pana ministra Plewy, jest to prawie trzymiesięczny okres, i tutaj trzeba by było poprosić panią minister Skowrońską, żeby zechciała jednak skomentować to, jak ministerstwo widzi praktyczną możliwość realizacji tego 7-dniowego terminu. Czy Centrum Informatyki Handlu Zagranicznego Ministerstwa Gospodarki jest przygotowane, ewentualnie z jakich ośrodków, z jakich giełd i notowań chce czerpać wiarygodne informacje, żeby jednak tę ustawę uczynić żywą, a nie martwą. Rzecz nie tylko w uchwaleniu prawidłowej ustawy, ale również w bardzo sprawnym konstruowaniu informacji sygnalnych, pozwalających na podejmowanie właściwych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#PoselRyszardSmolarek">Wierzę, że uchwalenie tej ustawy w takim kształcie, jak przedłożono w sprawozdaniu komisji rolnictwa i Komisji Finansów Publicznych, daje możliwość sprawnego i bardziej właściwego chronienia polskiego rynku. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przedłożoną nowelizacją ustawy w takim kształcie, jak zostało to zaprezentowane w druku ze sprawozdaniem wyżej wymienionych komisji. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PoselZdzislawPupa">(Czy można sprostowanie?)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszalekJanKrol">No można, panie pośle, i już przejdziemy do pytań. 7 posłów zgłosiło się w celu zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#WicemarszalekJanKrol">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PoselZdzislawPupa">Panie Marszałku! Ja tylko zostałem wywołany przez pana posła Smolarka, a jednocześnie byłego ministra rolnictwa w gabinecie ministrów peeselowskich. Jest takie powiedzenie: uderz w stół, a nożyce się odezwą, i te nożyce się w jakiś sposób odezwały. Chciałem tylko przypomnieć tę ustawę z 1995 r. To ona mówi właśnie o tych praktycznie 60 dniach, które w jakiś sposób obowiązują do tej pory. My to skracamy praktycznie do zera i jest możliwość, pod warunkiem właściwego monitorowania granic, szybkiego reagowania z wyrównawczymi dopłatami celnymi. I ta szansa byłaby praktycznie już od dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PoselZdzislawPupa">Mówię dość często z tej trybuny, jeśli mam możliwość zabrania głosu, o tzw. schizofrenii politycznej. Chciałbym, żebyśmy o tym nie zapominali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Panie pośle, proszę prostować, a nie polemizować. Nie ma już w tej chwili sprostowań do sprostowań.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pytania.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Jan Sieńko z klubu SLD, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PoselJanSienko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania do posła sprawozdawcy lub do przedstawicieli rządu. Uważam, że systemem normalnym jest brak opłat celnych dodatkowych. Opłaty dodatkowe reguluje ustawa z dnia 28 czerwca 1995 r. o zasadach, warunkach i trybie wprowadzania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne przywożone z zagranicy. Czy zatem zaproponowana zmiana w art. 4 po ust. 2 w postaci ust. 2a o brzmieniu: ˝Minister właściwy do spraw gospodarki, w rozporządzeniach, o których mowa w ust. 1 i 2, może określić towary, na które nie będą nakładane opłaty celne dodatkowe˝, nie narusza ducha i litery tej obowiązującej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PoselJanSienko">I po drugie, w art. 6 Rada Ministrów jest upoważniona do szczegółowego ustalania wielkości progowej i ceny progu. Może również określić odrębny sposób lub wyłączyć stosowanie opłaty celnej dodatkowej. Na mocy art. 6 ust. 3 minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej w określonym czasie, nie później niż 60 dni przed ustanowieniem opłaty celnej dodatkowej na dany towar przywożony z zagranicy, określa w drodze rozporządzenia wielkości progowe i ceny progu. Proponowana zmiana tego zapisu, to jest ust. 3, brzmi: minister właściwy do spraw rolnictwa określa corocznie wielkości progowe lub ceny progu. Mam następujące pytanie: Czy zdaniem posła sprawozdawcy proponowana zmiana nie ogranicza możliwości elastycznego określania wielkości, niezbędnych niekiedy ze względu na szybko zmieniającą się sytuację na rynku wewnętrznym? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Zdzisław Kałamaga, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PoselZdzislawKalamaga">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja chciałbym zadać pytanie dotyczące problemu, o którym mówili prawie wszyscy moi przedmówcy. Chodzi mi o to, jak w obecnych warunkach wyliczyć, jaki jest poziom nasycenia rynku poszczególnymi produktami rolnymi. Chciałbym zadać pytanie, jak jest obecnie zorganizowany system informacyjny i z jakim naturalnym opóźnieniem będą znane fakty. I jaka jest pewność informacji dotyczących tzw. wielkości progowych, bo czasami odnoszę wrażenie, mimo że staram się wysilić swoją wyobraźnię, iż może się okazać, że to, nad czym dzisiaj obradujemy, może stać się kolejną, mniejszą lub większą fikcją z tego właśnie powodu, iż nie będziemy w stanie nadążyć za ciągle zmieniającymi się cenami na rynkach europejskich czy chociażby uwzględnić naturalnej sezonowości dostaw na polski obszar celny produktów rolnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Jan Rulewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PoselJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W wypowiedzi pana posła Wyrowińskiego, ale również w wystąpieniach innych posłów, przewijała się wątpliwość - wiąże się to zresztą nie tylko z pracą nad tą ustawą - odnośnie do sprawności obiegu czy też podawania informacji. Pan poseł Wyrowiński powiedział, jeśli dobrze zrozumiałem, że dla przygotowania i przekazania informacji niezbędnych do podjęcia decyzji potrzeba bodajże 3 miesięcy. Mam pytanie, czy w dobie techniki komputerowej, kiedy to wszystkie stacje są już na pewno wyposażone w komputery, tak trudno jest sporządzić, pani minister, informację sygnalną - nie sprawozdanie, ale informację sygnalną o obrocie, o przepływie towarów przez granicę. Przecież karty SAD są właśnie tak skonstruowane, pani minister, w oparciu o kody, po to, żeby móc natychmiast podać informację i w związku z tym podjąć natychmiastowe decyzje - lub prawie natychmiastowe. Tymczasem okazuje się - i tak jest nie tylko w tej dziedzinie - że im więcej mamy komputerów, tym później podajemy informacje. A więc jest to pytanie o sens komputeryzacji - podstawową kwestią jest nie tylko kompleksowość i zakres, ale i szybkość przekazywania, transmisji danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Bronisław Dankowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PoselBronislawKazimierzDankowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nie jest tajemnicą, że wiele towarów jest dostarczanych z pominięciem obszaru celnego, szczególnie towarów rolnych. W związku z omawianą ustawą o zmianie ustawy o zasadach, warunkach i trybie nakładania opłat celnych dodatkowych na niektóre towary rolne mam pytanie: W jaki sposób rząd będzie prowadził monitoring przywożonych towarów, aby skutecznie zapobiec niekontrolowanemu importowi towarów rolnych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pani poseł Ewa Sikorska-Trela, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PoselEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Pani Minister! Do Polski, jak podają statystyki, wpływają ogromną falą leki z Zachodu. Polacy już w tej chwili pokrywają 61% wszystkich kosztów leków zachodnich. Leki te wpływają do Polski przy zerowej stawce celnej, czyli koncerny zachodnie nie wpłacają ani złotówki cła do kiesy państwowej. Moje pytanie brzmi: Czy zgodnie z tą ustawą, głównie chodzi o art. 4 ust. 2a, komponenty do produkcji polskich leków będą mogły być sprowadzane bez cła? Bo praktyka jest taka, że polskie fabryki farmaceutyczne muszą płacić cło na granicy za komponenty do produkcji polskich leków. Czy również w tym zakresie będzie można skorzystać z dobrodziejstw tej ustawy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Rozumiem, że jest to pytanie do pani minister, chociaż wykracza ono trochę poza materię rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pani poseł Zofia Krasicka-Domka, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z zadowoleniem należy przyjąć projekt nowelizacji omawianej ustawy o nakładaniu dodatkowych opłat celnych na niektóre importowane towary. Nowela wychodzi naprzeciw postulatom rolników i jest niezbędna do ochrony polskiego rynku przed nadmiernym importem towarów rolno-spożywczych. Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy: Czy określa się ściśle rodzaj towarów rolnych podlegających dodatkowej opłacie celnej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Pan poseł Jerzy Jaskiernia, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym skierować 4 pytania do pana posła sprawozdawcy i do przedstawiciela rządu, do pani minister. Pierwsze wiąże się z prośbą o wyjaśnienie konstrukcji zawartej w zmianie 4. Chodzi mi o zmianę 4a dotyczącą art. 4 ust. 2a: Minister właściwy do spraw gospodarki w rozporządzeniach, o których mowa w ust. 1 i 2, może określić towary, na które nie będą nakładane opłaty celne dodatkowe. Chciałbym zapytać, jakie są motywacje tej konstrukcji? Czy mamy tu do czynienia ze swobodnym uznaniem administracji? Czy będą tu obowiązywały jakiekolwiek kryteria? Czy jest to dyskrecjonalna władza ministra gospodarki i czym może ona być umotywowana z punktu widzenia politycznego?</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Drugie pytanie dotyczy tego, czy posiadamy odpowiedni system informatyczny? To pytanie kieruję w szczególności do pani minister. Czy takie systemy istnieją w krajach Unii Europejskiej i jakie przynoszą efekty? Chciałbym zapytać hipotetycznie, co będzie, jakie będzie zabezpieczenie przed podawaniem fikcyjnej ceny? Czy nie powstanie na przykład ryzyko zawyżania cen przez producentów zachodnich po to, by wywołać odpowiednią reakcję naszego rządu w tym procederze? Jakie są w tym wypadku doświadczenia państw Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Trzecie pytanie dotyczy tego, jaki jest stosunek tej regulacji do prawa Unii Europejskiej z punktu widzenia zobowiązań ciążących na Rzeczypospolitej Polskiej w fazie przedakcesyjnej. Czy instrumenty, które proponujemy, są typową praktyką, czy one mogą obowiązywać w ograniczonym okresie? Czy w trakcie rozmów przedakcesyjnych ta sprawa była podnoszona? Czy Polska ma tu określoną swobodę, zwłaszcza że - jak pani minister wie - 1 lutego w zasadzie upłynął termin pierwszego etapu dostosowawczego, a więc nasuwa się pytanie, czy tutaj nie pojawiały określone zobowiązania. Chodzi o to, że rząd z reguły opiniuje projekty na etapie inicjatywy, natomiast w dotychczasowej procedurze nie mamy gwarancji badania projektów na etapie drugiego czytania. Jak Wysoka Izba wie, na tym posiedzeniu będziemy rozpatrywali projekt uchwały odnośnie do wprowadzenia praktyki, by na wszystkich etapach było badanie zgodności z prawem europejskim. A więc, niejako antycypując, zapytuję przedstawiciela rządu, czy w tym kształcie projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">I ostatnie pytanie, które kieruję do posła sprawozdawcy i do przedstawicieli rządu. Czy państwo rozważali, jakie skutki może przynieść wprowadzenie tego mechanizmu? Wiemy, jakie są motywacje. Chodzi o to, jak ten termin 7-dniowy, bardzo ambitny, biorąc pod uwagę mechanizmy funkcjonowania organów państwowych, sposób przesyłania informacji i inne uwarunkowania, zadziała w praktyce, jakie będą skutki społeczno-polityczne i ekonomiczne? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekJanKrol">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszalekJanKrol">Lista posłów zadających pytania została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszalekJanKrol">Obecnie proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki panią Annę Skowrońską-Łuczyńską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt, nad którym debatowała Wysoka Izba, jest projektem rządowym, dlatego też występując w imieniu rządu chciałabym przede wszystkim podziękować wszystkim klubom parlamentarnym za pełne poparcie tego projektu. Liczne pytania, które pomimo pełnego poparcia zostały tu postawione, odczytuję jako szczególne zainteresowanie dla materii, którą reguluje ustawa. Przede wszystkim odniosę się do zastrzeżeń bądź uwag, które padły w trakcie debaty.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Pan poseł Matyjek zarzucił rządowi, że sporządził projekt tej ustawy i wniósł go na skutek protestów rolniczych. Otóż chciałabym temu zaprzeczyć. Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd do Sejmu w dniu 1 grudnia 1998 r. Już sama ta data wskazuje na to, że było to przed protestami rolniczymi. Ten projekt rodził się, tworzony był stopniowo, w trakcie nabywania przez rząd doświadczeń wynikających ze stosowania ustawy uchwalonej w połowie 1995 r. Te doświadczenia oczywiście mogły być uzyskane wtedy, kiedy były wprowadzane rozporządzeniami opłaty celne dodatkowe. Otóż takie opłaty w 1996 r. wprowadzone zostały raz, w roku 1997 trzykrotnie, a więc można uznać, że w 1997 r. możliwe było przeprowadzenie pewnych obserwacji, jak działa ta ustawa. W roku 1998 również zostały zastosowane trzykrotnie dodatkowe opłaty celne. Prawdę powiedziawszy, bezużyteczność, a nawet szkodliwość regulacji, której dotyczy najważniejsza zmiana zaproponowana w tej ustawie, mianowicie rezygnacja z 60-dniowego terminu oddzielającego ogłoszenie wielkości progowej od wprowadzenia opłat celnych dodatkowych, szczególnie ostro ujawniła się w połowie ubiegłego roku, kiedy były wprowadzane opłaty celne dodatkowe na pszenicę. Wtedy trzeba było reagować dość szybko i 60-dniowy termin, który musi te dwa akty dzielić, okazał się za długi. Do tej pory bowiem nade wszystko gromadzono doświadczenia czy uwzględniano potrzebę nowelizacji ustawy ze względu na niewłaściwą terminologię, która kolidowała z uchwalonym już po ustawie o opłatach celnych dodatkowych Kodeksem celnym, i szereg innych niedostatków legislacyjnych. Dopiero w połowie ubiegłego roku okazało się, że szybko trzeba ustawę nowelizować, czego dokonano i, jak mówiłam, 1 grudnia projekt ustawy znalazł się w Sejmie. Stąd zarzut tu postawiony uważam za nieuzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Nie chcę się wdawać w polemikę z panem posłem Smolarkiem, chcę tylko powiedzieć, że opłaty wyrównawcze, wobec których krytyczne stanowisko miała zarówno Unia Wolności w poprzedniej kadencji Sejmu, jak i część dzisiejszego największego tu klubu - AWS, jak pan poseł wie, zasadniczo różnią się od opłat celnych dodatkowych. Te opłaty dziś stosowane są uzależnione jednak od przekroczenia progu czy od ilości sprowadzonego towaru. Tak więc trudno jedno i drugie porównywać. Trudno dzisiejszym zwolennikom tej ustawy przypisywać błąd, że poprzedniej regulacji nie popierali. Ale to tyle w tej sprawie. Nie chcę nawiązywać do tej historycznej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Odpowiem teraz posłom, którzy zadawali pytania. Te pytania dotyczyły zasadniczo dwóch kwestii. Pierwsza odnosiła się do możliwości dotrzymania 7-dniowego terminu, który dziś jest przewidziany, i wiążącym się z tym problemem możliwości monitoringu tego, co się dzieje na granicach, monitoringu ilości wpływających do Polski towarów rolnych. Druga kwestia dotyczy zasadności, potrzeby dania ministrowi gospodarki instrumentu w postaci możliwości zwalniania niektórych towarów od opłat celnych dodatkowych w chwili, kiedy te opłaty się wprowadza.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Kwestia pierwsza. Otóż 7 dni, o których mowa w art. 4, to jest siedmiodniowe vacatio legis dla rozporządzenia ministra gospodarki. Rozporządzenie ministra gospodarki w chwili wprowadzenia opłat celnych dodatkowych ma mieć nie dłuższy niż 7-dniowy okres vacatio legis. Znając choćby stanowisko pana posła Jaskierni, który w tej materii również zadawał pytania, stanowisko daleko idącej ostrożności w skracaniu vacatio legis wyrażane przez pana posła nawet dziś przy omawianiu innej ustawy. Powiem, że tu rząd zrobił maksymalny wysiłek dla skrócenia tego terminu, uważając, że ta sytuacja, w której wprowadza się dodatkowe opłaty celne, jest sytuacją właściwie nadzwyczajną i powoduje potrzebę bardzo szybkiego reagowania. Równocześnie jednak chcę uprzedzić ewentualne zarzuty o tak duże skrócenie vacatio legis. Otóż dodatkowe opłaty celne wprowadzane mogą być nie na wszystkie, choć na wiele towarów rolnych. Ich lista jest publikowana, a więc wszyscy zajmujący się obrotem tymi towarami niejako są uprzedzeni, że w stosunku do tych towarów mogą zajść takie okoliczności, iż przy ich nadmiernym wpływie lub imporcie po cenach niższych od ustalonych cen progu będzie można ten nadzwyczajny instrument zastosować. Po pierwsze więc, jest ta lista. Po drugie, minister rolnictwa ogłasza wielkości progowe i ceny progu. Każdy profesjonalnie zajmujący się obrotem towarami rolnymi, importem obserwuje sytuację na rynku. Ona nie jest nieznana, bo nawet prasa powszechnie czytana, nie mówiąc już o prasie fachowej, publikuje w tej chwili informacje, jakie są wielkości importowanego towaru. Tak więc trudno tu mówić o jakimś pełnym zaskoczeniu.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Inicjatywa wprowadzenia opłat dodatkowych obciąża ministra rolnictwa, nie ministra gospodarki. To jego wniosek musi być złożony do ministra gospodarki po to, żeby opłatę celną wprowadził. Wydaje mi się, że dotychczasowa współpraca pomiędzy ministrem rolnictwa a ministrem gospodarki - a przypuszczam, że w każdym rządzie tak jest i będzie - powoduje to, że kiedy nawet zbliżamy się do wielkości czy ceny, czy ilości progowej, to jest to już jakby ostrzeżenie, że te opłaty celne mogą być dodatkowe. Wszystko to, o czym mówiłam, świadczy o tym, że zarówno przygotowanie rządu wydaje się wystarczające, by można prędko wydać to rozporządzenie, jak i uprzedzenie przedsiębiorców zajmujących się tego rodzaju obrotem nastąpiło także wystarczająco wcześnie, żeby można było przyjąć tak krótki termin, o jakim tu jest mowa. To sprawa pierwsza. Sprawa druga i - przyznam od razu - znacznie trudniejsza dotyczy monitoringu granic, który daje pełne podstawy do tego, żeby działać zgodnie z ustawą. Jest tak, że pełna informacja co do wielkości importu przychodzi do resortów z mniej więcej 3-miesięcznym opóźnieniem. Tak panowie posłowie z opozycji pytania te zadający, jak i panowie z koalicji rządzącej - poprzednio nie było takiego monitoringu i właściwie nadal do tej pory nie udało się tego przyspieszyć. Tym niemniej istnieje jednak metoda badania importu w sposób inny aniżeli na podstawie pełnej dokumentacji SAD. Tu panu Rulewskiemu odpowiadam, że rzeczywiście ta konieczna informacja dopływa choćby z ministerstwa rolnictwa, które ma swoje służby graniczne w postaci SIS. Pochodzące stamtąd informacje są wystarczające do tego, żeby podjąć działania na podstawie tej ustawy, co oczywiście nie zwalnia rządu z troski o należyty monitoring. Ministerstwo Finansów, któremu Główny Urząd Ceł podlega, stara się o to, żeby w możliwie najkrótszym czasie doprowadzić do pełnej komputeryzacji naszych służb celnych i aby ten monitoring był pełny i rzetelny, pochodzący również od tamtych służb. Ja jednak powtarzam, że ministerstwo rolnictwa swoimi instrumentami i służbami na granicy może jak na razie takich informacji dostarczać.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Co do tego artykułu, tej zmiany pozwalającej ministrowi gospodarki wyłączyć pewne artykuły spod opłat celnych dodatkowych - a zabierający głos w dyskusji wyraźnie nawet to rozwiązanie popierali - uważamy to za konieczne, dlatego że nie dotyczy to całego zakresu towarów zgodnie z taryfą celną. Dotyczy to towarów o pewnej specyficznej właściwości, dla których niższe ceny mogą być konieczne, a więc i obciążenie ich mniejszym cłem.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Podawano tu, w ślad za rządem, przykład pszenicy czy kukurydzy wykorzystywanej do produkcji mąki dla ludzi będących na diecie bezglutenowej. Nakładając na całą pszenicę opłaty celne dodatkowe, co już miało miejsce i może mieć miejsce w przyszłości, ten jeden gatunek pszenicy zawierający mniejszą ilość białka czy pozbawiony białka, a nieprodukowany w Polsce, można zwolnić od tego rodzaju opłaty. To może dotyczyć również innych towarów. Powiedzmy, że jest opłata celna dodatkowa na jakieś kwiaty czy pąki kwiatów, ale do produkcji farmaceutyków jest potrzebny pewien specyficzny rodzaj tych pąków. Tak bywa. I ten jeden byłby zwolniony. Stąd to nie tyle swoboda uznania przez ministra gospodarki, ile potrzeba gospodarcza. I sam fakt, że przechodzi to wszystkie uzgodnienia międzyresortowe, a więc przede wszystkim ministra rolnictwa, który nade wszystko zawsze dba o to, żeby jak najmniej importowanych towarów było sprowadzanych do Polski przy niskim cle, wydaje się wystarczającym zabezpieczeniem przed tym, by tego rodzaju zapis był nadużywany.</u>
          <u xml:id="u-193.8" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Pani poseł Sikorskiej-Treli odpowiadam, że ta ustawa dotyczy wyłącznie towarów rolnych. Ona wynika, tak jak tu wielu posłów mówiło, z tego porozumienia o rolnictwie związanego właśnie z naszą przynależnością do WTO i z całym pakietem tych właśnie umów międzynarodowych. I ten specyficzny, bardzo uproszczony instrument może dotyczyć tylko towarów rolnych, i to tylko tych, które jeszcze w liście zgłoszono w chwili przystępowania do Światowej Organizacji Handlu jako mogące korzystać z tego instrumentu. A więc siłą rzeczy nie dotyczy to farmaceutyków.</u>
          <u xml:id="u-193.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Sytuacja, którą przedstawiła pani poseł, jest znana ministrowi gospodarki. Rzeczywiście to w ubiegłych latach wprowadzono zerowe stawki na leki, w chwili kiedy tych leków w Polsce nie było i dążąc do obniżenia cen leków w Polsce w ogóle, jako przydatnych ludziom chorym. Wiele natomiast komponentów, wiele składników leków produkowanych w Polsce, przez polski przemysł, sprowadzanych jest z krajów, z którymi nie mamy umów o wolnym handlu, nie z Unii Europejskiej, nie z krajów CEFTA, ale na przykład z krajów dalekiego Wschodu. Stąd obciążone są one nieproporcjonalnie wyższymi cłami. Dla przemysłu farmaceutycznego właśnie rokrocznie ustalany jest specjalny kontyngent artykułów potrzebnych do produkcji leków w Polsce. W tym roku taki kontyngent również będzie. KERM już w ubiegłym tygodniu rekomendował Radzie Ministrów ustalenie takiego kontyngentu. Spodziewam się wobec tego, że w najbliższym czasie Rada Ministrów z całą pewnością uchwali wydanie rozporządzenia, zgodnie z którym będzie można te wszystkie potrzebne przemysłowi farmaceutycznemu komponenty sprowadzać, stosując zerowe stawki celne.</u>
          <u xml:id="u-193.10" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiAnnaSkowronskaLuczynska">Wydaje mi się, że agregując tutaj wiele pytań, odpowiedziałam na wszystkie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mirosława Koźlakiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PoselMiroslawKozlakiewicz">Panie Marszałku! W zasadzie pani minister odpowiedziała na wszystkie pytania. Wydaje mi się jedynie, że mogę odpowiedzieć na pytanie pani poseł Zofii Krasickiej-Domki, która zapytała, czy określa się rodzaj towarów rolnych, na które nałożone będą opłaty celne. Tak, określa się - zresztą pani minister o tym mówiła - na specjalnej liście w stosunku do tych krajów, które podpisały porozumienie przy wejściu do Światowej Organizacji Handlu. Ta lista jest dokładnie określona i jest bardzo długa. Znalazło się na niej wiele naszych polskich artykułów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PoselMiroslawKozlakiewicz">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Sikorskiej-Treli, to na to pytanie też odpowiedziała pani minister, ponieważ chodziło tu wyłącznie o artykuły rolne, które ewentualnie byłyby wykorzystywane do produkcji leków - być może artykuły zielarskie, ale nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PoselMiroslawKozlakiewicz">Jeszcze tylko pytanie pana posła Jaskierni: jaki jest stosunek naszych rozwiązań do prawodawstwa Unii Europejskiej? Większość krajów, bodajże wszystkie - tu musiałbym zapytać panią minister - wstąpiły do Światowej Organizacji Handlu i są jej członkami, i Unia jako całość.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#PoselJanWyrowinski">(Tak, chodzi o Unię Europejską jako całość.)</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#PoselMiroslawKozlakiewicz">Dlatego też nie ma obawy, że nastąpi tu jakaś niezgodność z prawodawstwem unijnym.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#PoselMiroslawKozlakiewicz">To chyba wszystkie pytania. Jak już powiedziałem - pani minister wypełniła za mnie ten miły, ale być może trudny obowiązek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (druki nr 889 i 937).</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Lityńskiego.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Cieszę się, że pan poseł jest gotowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PoselSprawozdawcaJanLitynski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PoselSprawozdawcaJanLitynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan marszałek bardzo precyzyjnie przeczytał, jaki jest temat naszych rozważań. W związku z tym jestem zwolniony od obowiązku przytoczenia go.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PoselSprawozdawcaJanLitynski">Senat do prostej bardzo ustawy wniósł jedną poprawkę. Otóż Sejm proponuje, aby osób, które przybędą na terytorium Polski po 31 grudnia, które uzyskają stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po 31 grudnia 1999 r. i będą mogły być objęte ustawą o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym i osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (niektórzy wolą w tym momencie używać słowa ˝sowieckich˝), nie obowiązywał termin składania wniosków do dnia 31 grudnia 1999 r. Jest to oczywiste dlatego, że te osoby nie mogą złożyć wniosku do 31 grudnia, ponieważ przybyły na terytorium Polski i uzyskają stałe zamieszkanie po 31 grudnia 1999 r. Otóż Senat - Izba Wyższa - w swej wnikliwości zauważył pewną słabość tej ustawy i stwierdził, że osoby, które przybędą po 30 grudnia 1999 r., przed 31 grudnia tego samego roku będą miały utrudnione złożenie takiego wniosku, ponieważ mogą się nie zorientować, że maja prawo złożyć taki wniosek. Wydaje się, że liczba takich osób będzie bardzo ograniczona, to znaczy zbliżona do zbioru pustego. Jednak komisja podczas dwukrotnych posiedzeń - ponieważ za pierwszym razem nie zrozumiała wnikliwości wniosku Senatu - w pełni przychyla się do tego wniosku. W związku z tym komisja proponuje, aby przyjąć poprawkę Senatu, która mówi o tym, żeby osób, które przybędą na terytorium Polski i uzyskają stałe miejsce zamieszkania po 30 września 1999 r., nie obowiązywał termin składania wniosków o uzyskanie świadczenia pieniężnego do dnia 31 grudnia, lecz żeby czas ten był nieograniczony.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#PoselSprawozdawcaJanLitynski">Komisja jednomyślnie proponuje, aby przyjąć poprawkę Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Daszkiewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PoselEdwardDaszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność wyrazić poparcie dla senackiej zmiany do ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Senat słusznie proponuje przedłużenie terminu składania wniosków o świadczenie przysługujące na mocy ustawy na czas nieokreślony przez te osoby, które zamieszkają na terenie Polski po 30 września 1999 r. To często z powodów niezależnych od nich osoby pokrzywdzone nie mogły już albo nie będą mogły wkrótce zamieszkać w obecnych granicach Rzeczypospolitej. Ustawa dotyczy ludzi w podeszłym wieku. Wielu żyje w biedzie, w poczuciu krzywdy, że nie mogli tej pomocy otrzymać. Na pewno nie zwraca ona utraconych sił, zdrowia wskutek pracy dla obcych państw. Czy więc choćby z moralnego punktu widzenia dopuszczalne byłoby pozbawienie tych ludzi świadczeń należnych za cierpienia, oderwanie ich od ojczyzny? Oczywiście, że do tego nie powinniśmy dopuścić. Dlatego Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność w pełni popiera propozycję Senatu i będzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Podsiadłę.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Jest pan poseł? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Wobec tego proszę o zabranie głosu pana posła Jana Lityńskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, bo pan poseł Lityński jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PoselJanLitynski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PoselJanLitynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu mojego klubu chciałbym poprzeć przedstawioną przez komisję propozycję przyjęcia poprawki Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi Lityńskiemu.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Smolarka w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PoselRyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego poprzeć przedłożone sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, z proponowanymi zmianami dotyczącymi zarówno terminów zgłaszania tych wniosków, jak i objęcia szerszego kręgu poszkodowanych - tych, którzy również przebywali w tym czasie na terenie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich jako osoby osadzone w obozach pracy i poszkodowane.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PoselRyszardSmolarek">Nasz klub będzie głosował za poparciem przedłożonego sprawozdania w obecnym kształcie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych pana ministra Jacka Taylora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#KierownikUrzeduDoSprawKombatantowIOsobRepresjonowanychJacekTaylor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd opowiada się zupełnie wyraźnie za przyjęciem poprawki Senatu, której słuszność wydaje się zupełnie oczywista, i gdzieś za 8-9 miesięcy będę mógł pana posła sprawozdawcę poinformować, czy ta liczba ewentualnych wnioskodawców okazała się rzeczywiście liczbą pustą, czy też była ich większa ilość. Nie jest wcale wykluczone, że będzie ich więcej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Do głosowania przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Na razie idziemy jak burza.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 227 i 949).</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Józefa Gruszkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Finansów Publicznych przedkładam sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 227 i 949).</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Sejm na 15 posiedzeniu w dniu 1 kwietnia 1998 r. skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia i przedstawienia sprawozdania. Komisja Finansów Publicznych na swoim posiedzeniu w dniu 16 kwietnia 1998 r. powołała podkomisję nadzwyczajną, powierzając jej opracowanie projektu i przygotowanie sprawozdania. W skład podkomisji weszli wszyscy członkowie stałej podkomisji do spraw monitorowania systemu podatkowego. Podkomisja przewodnictwo powierzyła mówiącemu te słowa. Na swoim pierwszym posiedzeniu podkomisja postanowiła zamówić ekspertyzy zarówno w Biurze Studiów i Ekspertyz, jak i u niezależnych ekspertów w ośrodkach uniwersyteckich zajmujących się problematyką podatkową z Warszawy, Łodzi i Poznania. Podkomisja zaprosiła do współpracy również środowiska zainteresowane problemem zwrotu VAT cudzoziemcom. Środowiska te reprezentowali przedstawiciele producentów, kupców, a także przedsiębiorcy mający ochotę zająć się zwrotem podatku cudzoziemcom.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Po doręczeniu ekspertyz, po ich przeanalizowaniu podkomisja podjęła decyzję, że w sprawach budzących kontrowersje zarówno wśród członków podkomisji, jak i wśród ekspertów oraz przedstawicieli, którzy brali udział w pracach związanych z tym problemem, sporne kwestie zostaną zapisane wariantowo, a o ostatecznym rozstrzygnięciu zdecyduje Komisja Finansów Publicznych. Kontrowersje dotyczyły następujących zagadnień:</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">1. Czy osoby fizyczne nie mające stałego miejsca zamieszkania w Polsce mogą otrzymać zwrot, czy z tego przywileju mogą również korzystać ludzie czasowo zamieszkujący za granicą?</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">2. Kto ma dokonywać zwrotu podatku? Czy uprawnionym do tego zwrotu jest firma zwrotowa, której celem działania jest dokonywanie zwrotu, czy też może to również robić sprzedawca, którzy sprzedał towar podróżnemu?</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">3. Według jakiej formuły ma się obywać zwrot: czy rozliczenie pomiędzy firmą zwrotową następuje w odniesieniu do sprzedawcy, który sprzedał towar i wystawił rachunek, czy też rozliczenie ma nastąpić na linii podmiot zwrotowy - urząd skarbowy?</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">W tym przypadku problem byłby postawiony inaczej, niż przewidział to rząd w swoim projekcie. Gdyby przyjąć to rozwiązanie, fiskus musiałby znacznie zwiększyć kontrolę w stosunku do sprzedawców.</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Zaproponowano również wariantowo warunki, jakie miałby spełniać podmiot zwracający.</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Podkomisja w pierwszej fazie prac nad tym projektem odbyła 5 posiedzeń i w dniu 18 czerwca 1998 r. przedstawiła swoje sprawozdanie. Komisja Finansów Publicznych przystąpiła do rozpatrywania tego sprawozdania w dniu 21 lipca 1998 r. Po przedyskutowaniu problemów przedstawionych w sprawozdaniu podkomisji pojawiła się kwestia braku stanowiska rządu w sprawie wniesionej przez podkomisję, a dotyczącej innej formuły zwrotu, czyli rozliczania zwróconego podatku pomiędzy firmą zwrotową a urzędem skarbowym. Z tego względu komisja większością głosów postanowiła odroczyć posiedzenie, zwracając się do rządu o przedstawienie stanowiska w tej sprawie. Postanowiono również, że członkowie Komisji Finansów Publicznych, którzy mają uwagi do sprawozdania podkomisji, wniosą je, a podkomisja rozpatrzy je wraz ze stanowiskiem rządu i przedstawi nowe sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Podkomisja, pracując dalej nad projektem, uwzględniła wnioski złożone przez posłów oraz stanowisko rządu i przedstawiła nowe sprawozdanie, również w formie wariantowej, w dniu 16 października 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-208.10" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniach w dniach 27 października i 10 listopada podjęła prace nad sprawozdaniem podkomisji, wysłuchując bardzo uważnie głosów zarówno posłów, jak i środowisk związanych z wytwórcami i kupcami. Na posiedzeniu w dniu 10 listopada, po przeanalizowaniu kierunkowych rozwiązań, zalecono podkomisji opracowanie sprawozdania jednowariantowego. Podkomisja takie sprawozdanie jednolite, w formie jednowariantowej, opracowała i przedstawiła w dniu 1 grudnia 1998 r. Jako rozwiązanie przyjęto, że:</u>
          <u xml:id="u-208.11" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">1. Zwrot podatku od towarów i usług na zakupione towary przysługuje tylko osobom fizycznym niemającym stałego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-208.12" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">2. Zwrotu mogą dokonywać sprzedawcy i firmy zwrotowe.</u>
          <u xml:id="u-208.13" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">3. Rozliczenie podatku zwróconego przez firmę zwrotową następuje pomiędzy nią a sprzedawcą.</u>
          <u xml:id="u-208.14" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych w dniu 27 stycznia br. został postawiony problem, czy firma zwrotowa dokonując zwrotu ma odpowiadać tym samym warunkom co sprzedawca. Z tego bardzo trudnego problemu przesłano materiał ponownie do podkomisji, aby go dopracować i przedstawić. Podkomisja na posiedzeniu w dniu 18 lutego stwierdziła, że sprzedawcy dokonujący zwrotu powinni odpowiadać warunkom, jakie obowiązują podatników VAT, którzy prowadzą pełną księgowość w rozumieniu ustawy o rachunkowości, czyli roczny obrót powinien wynosić 800 tys. ECU. To rozwiązanie zostało przedstawione w ostatecznym sprawozdaniu podkomisji datowanym na 18 lutego 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-208.15" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 2 marca przystąpiła do rozstrzygnięć, które postawiła uprzednio przed podkomisją, mających na celu ustalenie, jakim warunkom powinien odpowiadać sprzedawca upoważniony do zwrotu podatku podróżnemu, który dokonał zakupu i wywiózł zakupiony towar w stanie nienaruszonym za granicę i ma ten fakt udokumentowany przez urząd celny. Pojawiły się głosy, że postawienie przed sprzedawcą warunku, aby spełnił wymogi postawione przez ustawę o rachunkowości są zbyt restrykcyjne. Warunek dotyczący obrotów, określony w ustawie o rachunkowości, w wysokości 800 tys. ECU mogłyby spełnić tylko duże sieci handlowe. W toku dyskusji został zgłoszony wniosek, żeby placówka handlowa dokonująca sprzedaży towaru podróżnym mogła dokonywać zwrotu, jeżeli jest płatnikiem VAT w myśl ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym i osiągnęła obrót w wysokości 400 tys. zł. Propozycja ta została przyjęta większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-208.16" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Podsumowując prace Komisji Finansów Publicznych nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, należy stwierdzić, że:</u>
          <u xml:id="u-208.17" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Po pierwsze, podróżni niemający stałego zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dokonujący zakupu towarów i ich wywozu za granicę, mają prawo do zwrotu zapłaconego podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-208.18" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Po drugie, zwrot zapłaconego podatku VAT następuje na podstawie imiennego dokumentu sprzedaży wystawionego przez sprzedawcę, zawierającego w szczególności kwotę podatku zapłaconego przy sprzedaży towarów. Wywóz towaru powinien być potwierdzony przez graniczny urząd celny. Do dokumentu powinien być dołączony paragon z kasy rejestrującej.</u>
          <u xml:id="u-208.19" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Po trzecie, zwrot zapłaconego podatku VAT dokonywany jest przez sprzedawcę, który towar sprzedał, jeżeli spełnia warunki określone w ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, albo przez firmę zwrotową, która podpisała umowę ze sprzedawcą i spełnia warunki określone w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-208.20" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Po czwarte, zwrot podatku VAT może być dokonany, jeżeli podróżny wywiózł zakupiony towar za granicę nie później niż w ostatnim dniu trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano zakupu.</u>
          <u xml:id="u-208.21" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Po piąte, minister właściwy ds. finansów publicznych określi w drodze rozporządzenia wzór znaku informującego podróżnych o możliwości zakupu w tych punktach towarów, od których przysługuje zwrot VAT, oraz wzór dokumentu, którym posługuje się sprzedawca przy sprzedaży towarów. Ponadto ustawa zobowiązuje ministra właściwego ds. finansów publicznych do określenia wzoru pieczęci, jaką posługuje się graniczny urząd celny do stemplowania dokumentów stwierdzających wywóz towarów poza polski obszar celny.</u>
          <u xml:id="u-208.22" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Po szóste, minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić w drodze rozporządzenia: inne towary niż wymienione w art. 21 ust. 3, w stosunku do których nie stosuje się zwrotu VAT, minimalną wartość zakupu, przy której można żądać zwrotu podatku, maksymalną wysokość prowizji za dokonanie zwrotu podatku.</u>
          <u xml:id="u-208.23" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Do przedstawionego projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu komisja - na żądanie wnioskodawców - przedstawia wniosek mniejszości polegajacy na tym, by w art. 1 w dodanym art. 21e ust. 2 pkt 2 skreślić zapis będący powtórzeniem treści wcześniejszych postanowień ustawy. Byłoby to więc uproszczenie i zapis w brzmieniu: ˝minimalną wartość zakupu, przy której można zażądać zwrotu podatku˝ należałoby uznać za wystarczający bez dodatkowego dookreślenia, że wartość ta powinna wynikać z dokumentu potwierdzającego zakup dokonany przez podróżnego.</u>
          <u xml:id="u-208.24" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Analizując przedstawione sprawozdanie, muszę stwierdzić, że zdarzają sie w nim błędy drukarskie, które mogłyby zniekształcić przedstawioną materię ustawową. Ośmielam się prosić, aby pan marszałek rozważył możliwość przekazania ich do Biura Legislacyjnego w celu naniesienia poprawek w treści projektu ustawy. Poprawki te jako redakcyjne przekazuję panu marszałkowi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-208.25" who="#PoselSprawozdawcaJozefGruszka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Finansów Publicznych proszę o uchwalenie przedstawionego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Wojciecha Franka o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PoselWojciechFrank">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Akcji Wyborczej Solidarność mam przyjemność przedstawić stanowisko naszego klubu wobec projektu ustawy zmieniającego ustawę o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Projekt ten przewiduje wprowadzenie uregulowań, pozwalających na zwrot podatku VAT osobom na stałe zameldowanym poza naszym krajem, a na naszym terytorium przebywającym, które zakupione w Polsce towary, ku uciesze rodzimego handlu, wywożą za granicę. Stanowi on nie tylko krok naprzód w dziedzinie skutecznego i pozytywnego wzorowania się na sprawdzonych przykładach z krajów Unii Europejskiej, ale także zapewnia budżetowi państwa dodatkowe środki z racji chociażby ograniczenia tzw. szarej strefy. Szacuje się, że owe dodatkowe środki związane z realizacją przedmiotowej ustawy mogą sięgnąć 100 mln zł. Mimo swego pozytywnego nastawienia dostrzegamy jednak w tym projekcie pewne mankamenty. Otóż w toku prac podkomisji, a potem także Komisji Finansów Publicznych posłowie zdecydowali, że podmiotem uprawnionym do zwrotu kwot podatku VAT są sklepy, co stanowi zmianę w stosunku do intencji rządu i co budzi nasze wątpliwości. Watpliwości pogłębiają się w związku z niekonsekwencją komisji, gdyż chcąc zapewnić wiarygodność podmiotów - chodzi tu o trwałe istnienie na rynku - na spółki prawa handlowego nakłada się obszerny katalog obowiązków, a w sposób dość niefrasobliwy zwalnia się z tych obowiązków właścicieli sklepów. Sprzedawca nie musi składać ani kaucji gwarancyjnej, ani spełniać wymogu niekaralności, co dodatkowo zaciemnia istotę przepisów, które taki wymóg nakładają na spółki dokonujące zwrotu. Istnienie na rynku osoby fizycznej prowadzącej sklep z uprawnieniami do zwrotu podatku VAT jest z pewnością bardziej wątpliwe niż spółki prawa handlowego. Jedyny wymóg stawiany prowadzącym sklep to minimalny obrót roczny w wysokości 400 tys. zł, co wyraźnie wskazuje, że w systemie tym będą miały udział nawet małe placówki handlowe, dla których dodatkowa operacja związana ze zwrotem podatku VAT będzie czynnością najprawdopodobniej niezauważalną z uwagi na wielkość. Naszym zdaniem bardziej czytelnym systemem, a co za tym idzie ograniczającym w znakomity sposób niebezpieczeństwo jego zachwiania, byłoby dopuszczenie do uprawnienia zwrotu podatku VAT tylko spółek prawa handlowego. Pozostawiamy to jednak dalszemu tokowi prac parlamentarnych oraz samej praktyce, która z pewnością zweryfikuje wszystkie różniące się w swej istocie rozwiązania. Budzi również nasze wątpliwości wymóg złożenia przez podmioty nie będące sprzedawcami, a których przedmiotem działalności ma być minimalny zwrot podatku VAT, kaucji gwarancyjnej w wysokości 5 mln zł. Wątpliwości co do zasadności budzi nie tylko jej wysokość, ale również charakter, a tym samym cel; według literalnego brzmienia tej definicji ma to mieć gwarancyjny charakter, a więc powinno coś gwarantować. Ten wygórowany wymóg w praktyce spowoduje zapewne to, iż podmiotami uprawnionymi do zwrotu podatku VAT będą tylko duże, zamożne firmy, kompanie, które będzie stać na uiszczanie kaucji, a którym i tak nie brakuje źródeł dochodu i w samej rzeczy nie gwarantują solidności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PoselWojciechFrank">Projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym należy niewątpliwie do pozytywnych zmian ustawodawstwa podatkowego, zmiana w tej dziedzinie zmierza w pozytywnym kierunku, zapewnia budżetowi tak potrzebne mu dodatkowe środki finansowe. Jest to także oczekiwane przez organizacje europejskie, do których zdążamy, rozwiązanie zmieniające niedoskonały system podatkowy. Odbiór wprowadzonej przez projekt możliwości zwrotu podatku VAT podróżnym przez nich samych nie pozostaje tu również bez znaczenia, gdyż poza pozytywnymi konsekwencjami finansowymi dla państwa w postaci większych wpływów podatkowych z tytułu czynionych przez nich zakupów odbije się zapewne w długofalowej perspektywie na wizerunku Rzeczpospolitej jako państwa przyjaznego cudzoziemcom i miejsca, gdzie zakupy robić warto.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PoselWojciechFrank">Klub nasz mimo uwag i wątpliwości poprze te zmiany podczas głosowania Wysokiej Izby. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Matyjka w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PoselTadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 227 i 949).</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PoselTadeuszMatyjek">Projekt ten dotyczy wprowadzenia do polskiego ustawodawstwa podatkowego nowej instytucji prawnej, którą jest zwrot podatku VAT podróżnym odwiedzającym nasz kraj. Jest to instytucja znana ustawodawstwu państw zachodnich od wielu lat. U nas, mimo podejmowania prób jej wprowadzenia od początku obowiązywania ustawy o podatku od towarów i usług, dopiero teraz pojawia się szansa, aby stała się ona trwałym elementem polskiego systemu podatkowego. Jest to element niezwykle istotny. Przede wszystkim jego wprowadzenie ma służyć dostosowaniu polskiego ustawodawstwa do standardów panujących w Unii Europejskiej. Zgodnie bowiem z art. 15 VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich dotyczących podatków obrotowych państwa członkowskie obowiązane są zwolnić od podatku na określonych warunkach m.in. eksport ze Wspólnoty. Zwolnieniem od podatku obrotowego ma być objęta dostawa towarów wysyłanych lub przewożonych do miejsca przeznaczenia poza Wspólnotą przez nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub w jego imieniu. Zwrot podatku od towarów i usług zagranicznym podróżnym jest realizacją tej dyrektywy. Nie jest to oczywiście jedyny powód wprowadzenia tej instytucji prawnej.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PoselTadeuszMatyjek">Co roku nasz kraj odwiedza ponad 80 mln cudzoziemców, z tego 75% jako jeden z celów przyjazdu deklaruje chęć dokonania zakupów. Możliwość otrzymania zwrotu podatku przy nabyciu towaru spowoduje zwiększenie konkurencyjności naszej oferty handlowej. Również producenci, zwłaszcza prowadzący małe i średnie przedsiębiorstwa, znajdą szersze rynki zbytu, szczególnie na wschodzie naszego kontynentu.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PoselTadeuszMatyjek">Intensyfikacja eksportu detalicznego dokonywanego za pośrednictwem podróżnych wydaje się jednym z najważniejszych efektów, jakie może przynieść omawiana nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług. Rząd w uzasadnieniu swego projektu wskazuje również na określone skutki finansowe proponowanych zmian. Chodzi tu m.in. o planowane w związku z tym zmniejszenie kwoty zasiłku dla bezrobotnych w wyniku ujawnienia dochodów pracowników zatrudnionych obecnie w tzw. szarej strefie, wzrost wpływów na ZUS oraz zwiększenie wpływu dewiz, a przede wszystkim ujawnienie szarej strefy i, co za tym idzie, opłacenie przez nią podatku dochodowego.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#PoselTadeuszMatyjek">Panie i Panowie Posłowie! Oczywiście, skutki finansowe, o których przed chwilą wspomniałem, są z punktu widzenia sytuacji budżetu naszego państwa niezwykle istotne. Jednak podstawowymi cechami zwrotu turystycznego podatku od towarów i usług powinny być: jego wygoda, prostota i efektywność - oceniane z punktu widzenia podróżnego. To podróżny jest głównym adresatem tej instytucji prawnej. To podróżny będzie dokonywał zakupów towarów u polskich sprzedawców. To podróżny wreszcie, zadowolony z obsługi, wróci ponownie do Polski i odzyskany od sprzedawcy bądź firmy dokonującej zwrotu podatek może wydać na zakup kolejnych dóbr. Jego aktywność w tym zakresie będzie jedyną gwarancją sukcesu proponowanych zmian w ustawie o podatku od towarów i usług, a tym samym - osiągnięcia planowanych przez ustawodawcę celów.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#PoselTadeuszMatyjek">Zwrot podatku VAT, bez zbytniej biurokracji w tym zakresie, a także przejrzystość i wygoda systemu zwrotu będą wizytówką naszego kraju jako przyszłego członka Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#PoselTadeuszMatyjek">Panie i Panowie Posłowie! Przedłożony przez rząd projekt ustawy zmieniającej ustawę o podatku od towarów i usług po ponadrocznych pracach w podkomisji doczekał się wreszcie swego ostatecznego kształtu. Sprawozdawca nie podał przyczyn takiego przewlekłego trybu pracy nad tym projektem. Przypomnę, że w budżecie na 1998 r. zaplanowano wpływy z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#PoselTadeuszMatyjek">Konstrukcja zwrotu podatku VAT podróżnym miała w trakcie prac nad projektem co najmniej kilka wariantów. Ostatecznie wypracowana została koncepcja, która zakłada, że w systemie zwrotu podatku występować będą trzy podmioty: podróżny, sprzedawca i firma dokonująca zwrotu. Pokrótce chciałbym przedstawić każdy z nich.</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#PoselTadeuszMatyjek">Po pierwsze, zwrotu podatku może się domagać jedynie osoba fizyczna nie mająca stałego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zwrot ma obejmować kwotę podatku zapłaconego przy zakupie towaru u sprzedawcy, pod warunkiem że towar ten zostanie wywieziony w stanie nienaruszonym poza państwową granicę naszego kraju. Fakt wywozu ma być potwierdzony na odpowiednim dokumencie przez graniczny urząd celny pieczęcią zaopatrzoną w numerator. Wywóz towaru zostanie potwierdzony jednak tylko po okazaniu przez podróżnego paragonu z kasy fiskalnej dokumentującego sprzedaż tego towaru na rzecz podróżnego.</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#PoselTadeuszMatyjek">Drugim rodzajem podmiotu biorącym udział w systemie zwrotu podatku jest sprzedawca. Może być nim tylko podmiot, którego obroty za poprzedni rok podatkowy wynosiły powyżej 400 tys. zł, który jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzi ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz, jeśli sam nie dokonuje zwrotu, ma zawartą umowę w sprawie tego zwrotu przynajmniej z jedną spośród firm dokonujących zwrotu. Nie są to, oczywiście, wszystkie warunki, które musi spełnić podatnik, aby być sprzedawcą uprawnionym do uczestniczenia w tym systemie. Wskazane warunki są jednak najważniejsze. To one właśnie mają się przyczynić do rzetelnego wykazywania dochodów i do ograniczenia działalności gospodarczej w tzw. szarej strefie, a przez to uczynić projektowaną zmianę bardziej efektywną.</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#PoselTadeuszMatyjek">Trzecim podmiotem mającym brać udział w systemie zwrotu jest firma dokonująca zwrotu, czyli podmiot, którego przedmiotem działalności gospodarczej będzie profesjonalne dokonywanie zwrotu podatku podróżnym. Warunki uczestnictwa w tym systemie to m.in.: legitymowanie się statusem podatnika podatku od towarów i usług zarejestrowanego co najmniej od 12 miesięcy, powiadomienie właściwego urzędu skarbowego o zamiarze prowadzenia działalności, zawarcie umów ze sprzedawcami, złożenie odpowiedniego zabezpieczenia w formie kaucji gwarancyjnej oraz posiadanie zaświadczenia od właściwego ministra do spraw finansów publicznych, stwierdzającego łączne spełnienie wszystkich warunków. Te i inne warunki, od których spełnienia zależy możliwość dokonywania przez dany podmiot zwrotu podatku, mają na celu zabezpieczenie rzetelności i profesjonalizmu firm dokonujących zwrotu.</u>
          <u xml:id="u-212.11" who="#PoselTadeuszMatyjek">Proponowany w omawianej ustawie mechanizm dokonywania zwrotu wydaje się gwarantować opłacalność tego przedsięwzięcia zarówno podróżnym, jak i pozostałym uczestnikom systemu. Podróżny otrzyma bowiem zwrot podatku w całości bądź w części, firma dokonująca zwrotu może potrącić przy wypłacie kwoty podatku swoją prowizję, sprzedawca zaś będzie mógł - w momencie otrzymania wszystkich stosownych dokumentów potwierdzających zakup towaru i jego wywóz poza państwową granicę Polski - zastosować do tej sprzedaży stawkę 0%. Tym samym sprzedawca dokona pośrednio eksportu towaru umożliwiającego domaganie się zwrotu różnicy podatku przez urząd skarbowy. Innymi słowy, sprzedawca będzie mógł skorzystać ze wszystkich uprawnień, jakie na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług przysługują eksporterowi.</u>
          <u xml:id="u-212.12" who="#PoselTadeuszMatyjek">W ostatecznym efekcie można więc mówić o zwolnieniu wywożonych towarów z podatku obrotowego w myśl zasad szóstej dyrektywy Rady. Jednocześnie zaprezentowany system zwrotu podatku powinien sam przez się gwarantować jego prawidłowe funkcjonowanie, gdyż w jego wyniku nastąpi wzajemna kontrola firmy dokonującej zwrotu i sprzedawcy. Ewentualne roszczenia podróżnego zostaną zaspokojone z kaucji gwarancyjnej, od której złożenia - jak już wspomniałem - zależy uczestnictwo w tym systemie firmy dokonującej zwrotu.</u>
          <u xml:id="u-212.13" who="#PoselTadeuszMatyjek">Dokonywanie zwrotu podatku będzie przedmiotem nowego rodzaju działalności gospodarczej, której zakres szczegółowo określą bądź zweryfikują prawa wolnego rynku. Dlatego proponowany projekt - co należy ocenić pozytywnie - zawiera obowiązkowe i fakultatywne delegacje ustawowe dla ministra finansów, będące w dużej części instrumentami kształtowania zasad prowadzenia tej szczególnej działalności, z uwzględnieniem zarówno interesów państwa, jak i poszczególnych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-212.14" who="#PoselTadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, co zostało powiedziane, pragnę w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wyrazić poparcie dla proponowanych rozwiązań. Proponowana ustawa eliminuje istotny brak w systemie prawnym, którego sprawne funkcjonowanie ma zbliżyć nasz kraj do krajów Unii Europejskiej. Jednocześnie może się ona przyczynić do rozwoju wymiany handlowej z krajami Wspólnoty Niepodległych Państw, które w najbliższej perspektywie powinny stać się dla nas ważnym rynkiem zbytu. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za uchwaleniem tej ustawy w wersji przyjętej przez Komisję Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Jerzego Koralewskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PoselJerzyKoralewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę czytał krótkiej ustawy, która jest przed nami, natomiast mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Unii Wolności w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PoselJerzyKoralewski">Dlaczego tak długo trwała praca nad tą ustawą? Problem, który tu poruszono, dotyczy tego, czy zwrotu ma dokonywać podmiot czy też należy to rozszerzyć na sprzedawców. Zwyciężyła idea, że jest to szerokie gremium podmiotów i sprzedawców. Sądzę, że to rozwiązanie stanowi bardzo liberalną podstawę gwarantującą konkurencyjność i likwidującą możliwość monopolizacji tej usługi, tym bardziej że komisja w trakcie prac obniżyła progi dotyczące gwarancji dla skarbu państwa, jakich wymaga się od podmiotów pracujących na tym rynku. Było to, przypomnę, 15 mln zł. Dziś propouje się 5 mln zł i rozszerzenie o sklepy. Od początku było to kontrowersyjne dla wielu kolegów posłów. Unia Wolności na to się zgadza. Ta liberalizacja spowoduje, że ewentualne monopole będą musiały liczyć się z konkurencją setek tysięcy sklepów, które mogą podjąć tę działalność. Godzi się też zauważyć, że rozwiązania, jakie proponuje komisja, ułatwiają podjęcie tej procedury przez sklepy. Szkoda, że jest to krytykowane przez posłów koalicyjnych. Sądzę, że życie pokaże, iż jest to dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PoselJerzyKoralewski">Chcę powiedzieć, że były próby ograniczenia kręgu owych podmiotów. Podmioty te prawie dało się określić w czasie prac nad ustawą. Byłoby ich kilka. Obecnie może być kilkadziesiąt podmiotów, o ile zechcą spełnić przewidziane wymogi.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PoselJerzyKoralewski">Dalej, uważam za istotne to, że minister właściwy ds. finansów ma fakultatywne możliwości m.in. określenia minimalnej wartości zakupów, które uprawniają do zwrotu, gdy taka możliwość, konieczność wystąpi. I druga sprawa to określenie maksymalnej wartości prowizji. Przy dywagacjach na temat wielkości prowizji w czasie prac w komisji i szczególnie podkomisji były wątpliwości, czy aby w ogóle ta prowizja nie będzie zbyt duża i czy to komukolwiek z podróżnych, których to dotyczy, się opłaci.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#PoselJerzyKoralewski">Konkludując, Klub Parlamentarny Unii Wolności w całości popiera proponowane w sprawozdaniu rozwiązania i będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pietrewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, od początku inicjatywy rządowej z 10 marca 1998 r. dotyczącej nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, zawartej w druku nr 227, udzielił jej poparcia. W realizacji idei zwrotu podatku VAT podróżnym cudzoziemcom, którzy kupują towary w polskich sklepach, widzieliśmy bowiem szansę na zwiększenie popytu na nasze towary. Jest to, jak pokazują doświadczenia innych krajów, które wprowadziły takie rozwiązania, także sposób na zwiększenie dopływu walut obcych, co poprawia stan rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego. W dłuższym czasie może też zwiększyć dochody budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Prace przygotowawcze do opracowania odpowiedniego systemu instytucjonalno-prawnego zostały rozpoczęte w Ministerstwie Finansów jeszcze w czasie, gdy resortem tym kierował prof. Grzegorz Kołodko. Dzisiaj wprowadzenie możliwości zwrotu podatku od towarów i usług cudzoziemcom może mieć jeszcze większe znaczenie niż dwa lata temu, a to z racji tego, że pobudzanie zainteresowania cudzoziemców zakupami dokonywanymi w Polsce poprzez potanienie towarów o tyle, ile wynosi kwota VAT zawarta w cenie, czyli z reguły o 22%, może przyczynić się do zahamowania tendencji spadkowych występujących w naszej gospodarce. Tendencji wywołanych głównie przez politykę rządu, zmierzającą do ograniczenia popytu wewnętrznego, oraz przez zmniejszony popyt zewnętrzny.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Rozwiązania, które wprowadzamy, powinny być łatwe do zastosowania i dogodne przede wszystkim dla podróżnych przyjeżdżających do Polski, tak aby zachęcały do ponownego odwiedzenia naszego kraju oraz dokonania w nim zakupów. Dlatego posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiadali się za możliwością dokonywania zwrotu podatku nie tylko przez firmę specjalnie w tym celu powołaną, czyli podmiot zwracający, ale również przez sprzedawców płacących podatek od towarów i usług. Chodziło przy tym o to, aby ta możliwość nie była ograniczona tylko do wielkich sklepów i sieci handlowych, co stałoby się, gdyby - jak chciał rząd - ograniczyć prawo zwrotu tylko do sprzedawców legitymujących się obrotami przekraczającymi w skali rocznej 800 tys. ECU, co odpowiada obecnie około 3,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Popieramy rozwiązanie zawarte w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych, przewidujące, iż prawo do zwracania podatku VAT podróżnym będzie miał każdy sprzedawca płacący ten podatek. Będzie on mógł zwracać ten podatek swoim klientom. W praktyce oznacza to, że tylko tzw. ryczałtowcy nie będą mogli zwracać podatku.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Obok sprzedawców będą istniały firmy wyspecjalizowane w dokonywaniu zwrotu podatku VAT w porozumieniu i po zawarciu umowy ze sklepami. W ten sposób tworzymy system, w którym: po pierwsze, sprzedawcom pozostawia się swobodę wyboru co do sposobu dokonywania zwrotu podatku; po drugie, daje się podróżnym wygodę w postaci możliwości wyboru miejsca zwrotu podatku - u sprzedawcy bądź np. na granicy w firmie zwrotowej; po trzecie, zwiększa się dodatkowo popyt na towary polskie, gdyż kwoty zwróconego podatku będą w większości wydatkowane w sklepie, w którym wcześniej dokonano zakupów; po czwarte, zwiększa się możliwość konkurencyjnego obniżania marż za pośrednictwo, bo sprzedawcy mogą nawet z takich marż rezygnować, na przykład pod warunkiem dokonania zakupów w ich sklepach.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Biorąc pod uwagę wymienione przeze mnie możliwości, sądzimy, że minister finansów nie powinien skorzystać z zapisu zawartego w art. 21e ust. 2 projektu ustawy upoważniającego go do wydania rozporządzenia określającego minimalną wartość zakupów umożliwiających żądanie zwrotu podatku oraz ustalenia maksymalnej wysokości prowizji. Ustalenie przez ministra finansów górnej granicy prowizji mogłoby bowiem być uznane za zalecenie jej pobierania w tej wysokości, co mogłoby ograniczyć zachowania konkurencyjne podmiotów, sprzedawców.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Wysoki Sejmie! W tym miejscu pragnę zwrócić uwagę, że wniosek mniejszości polegający na zmianie treści art. 21e ust. 2 pkt 2 zmierza do uzależnienia prawa do zwrotu podatku od wartości pojedynczego zakupu w danym punkcie sprzedaży. W ten sposób podróżny dokonujący kilku mniejszych zakupów w różnych sklepach lub w różnym czasie w tym samym sklepie nie mógłby uzyskać prawa do zwrotu podatku. Tak przynajmniej odczytuję treść tego zapisu. Sądzę, iż wprowadzenie takiego ograniczenia mogłoby istotnie zmniejszyć pozytywne skutki ekonomiczne i budżetowe wprowadzanej regulacji. Uderzałoby ono głównie w mniejsze placówki handlowe. Stąd klub PSL będzie głosował przeciwko wnioskowi mniejszości. Popieramy natomiast w pełni projekt wprowadzenia systemu zwrotu podatku od towarów i usług podróżnym cudzoziemcom zgodnie z przedłożeniem zawartym w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych - druk nr 949. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Były to wystąpienia w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Tomczaka z ˝Naszego Koła˝, który oświadcza, że będzie występował w imieniu wszystkich kół. To poważny przywilej, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PoselWitoldTomczak">Panie Marszałku! Czynimy starania, żeby przemawiać jeszcze w imieniu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">To już byłby przywilej równy przywilejom marszałka, który może się wypowiadać w imieniu całej Izby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PoselWitoldTomczak">Bóg zapłać.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PoselWitoldTomczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam państwu poprawki do rządowego przedłożenia w sprawie zmiany ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druk nr 227). W art. 21a ust. 1 proponuję po słowach: ˝podatku zapłaconego przy nabyciu˝ wprowadzić zapis: ˝produktów wytworzonych na obszarze celnym Rzeczypospolitej Polskiej, które w stanie nienaruszonym...w terminie 3 miesięcy od daty nabycia˝. Pojęcie ˝produkt˝ jest pojęciem szerszym, obejmuje zarówno proponowany w noweli ustawy towar, jak i usługi, które z kolei objęte są dotychczasową ustawą o podatku właśnie od przywoływanych towarów i usług. Proponowany zapis: ˝wyprodukowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej˝ w sposób konkretny stymuluje wzrost polskiego eksportu. Ponadto ten zapis nie koliduje z tak skrupulatnie czy nawet kultowo przestrzeganym porozumieniem z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#PoselWitoldTomczak">W art. 21b ust. 1 proponuję zamianę słów ˝towar˝, ˝towarów˝ na ˝produkt, produktów wytworzonych na obszarze celnym Rzeczypospolitej Polskiej˝ , a ponadto wykreślenie słowa ˝oraz˝ w pkt. 1, a także wykreślenie pkt. 2 i 3. Proponowane zapisy ograniczają bowiem zakres podmiotowy proponowanej noweli ustawy tylko do podatników stosujących rejestrujące kasy fiskalne, a także wprowadzają zbędne biurokratyczne ograniczenia, sprowadzając stosowanie tego tylko do tych podmiotów sprzedających produkty obywatelom nie zamieszkującym na stałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które zlokalizowały swoje siedziby w pobliżu przejścia granicznego. Zrozumiałe jest proponowane ograniczenie dla podmiotów dokonujących zwrotu podatku VAT zawarte w ust. 4 projektowanej noweli. Co do zapisu w ust. 3 pkt 3, to proponujemy go skreślić. Jest to konsekwencja wcześniej przedstawionej propozycji, a ponadto z ustawy o działalności gospodarczej oraz Kodeksu handlowego jasno wynika, co powinien zamieścić w nazwie firmy polski podmiot gospodarczy. Nie zamierzamy chyba dokonywać wyróżnień w stylu na przykład: Nur für Deutsche. Osobiście mam z tym złe skojarzenia.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#PoselWitoldTomczak">Do zapisu ust. 4. Wykreślić cały zapis. W to miejsce proponuję wprowadzić zapis następujący: Zwrot podatku jest dokonywany podróżnym w złotych polskich na przejściu granicznym w oddziałach właściwych urzędów skarbowych. Czas pracy tych oddziałów oraz ich wykaz określi rozporządzeniem minister finansów. Proponowany zapis wyeliminuje procedury związane z ubieganiem się o koncesje. Brak bezpośredniego nadzoru państwa nad podmiotami proponowanymi w noweli ustawy. Brak pełnej bieżącej informacji - tak jest obecnie - o skali zjawiska, skali zwrotu podatku VAT, czyli mniejszego wpływu do budżetu państwa. Możliwość nadużyć. Długotrwałość całej procedury proponowanej w noweli.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#PoselWitoldTomczak">Do zapisu ust. 6. Po słowach ˝paragon z kasy rejestrującej˝ dodać: ˝o ile sprzedawca jest zobowiązany kasę rejestrującą prowadzić˝.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#PoselWitoldTomczak">Do zapisu ust. 9 i 10. Wykreślić cały zapis jako zbędny wobec proponowanej treści zapisu ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#PoselWitoldTomczak">Do zapisu art. 21c ust. 1. Wykreślić cały zapis jako zbędny wobec proponowanej treści zapisu ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-220.7" who="#PoselWitoldTomczak">Do zapisu art. 21d ust. 1. Wykreślić cały zapis jako zbędny wobec przedłożonej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-220.8" who="#PoselWitoldTomczak">Do zapisu art. 21e ust. 1. Ograniczyć treść tego zapisu, z uwzględnieniem właściwej numeracji, do: ˝Minister finansów określi w drodze rozporządzenia:</u>
          <u xml:id="u-220.9" who="#PoselWitoldTomczak">1) wykaz oddziałów urzędów skarbowych dokonujących zwrotów podatku VAT,</u>
          <u xml:id="u-220.10" who="#PoselWitoldTomczak">2) maksymalną wysokość prowizji pobieraną przez urzędy skarbowe przy dokonywanych zwrotach podatku VAT.˝</u>
          <u xml:id="u-220.11" who="#PoselWitoldTomczak">Pozostałe tutaj proponowane w projekcie rządowym zapisy wykreślić, bowiem proponowane nowele trafniej i precyzyjniej regulują zmiany będące intencją rządu Rzeczypospolitej Polskiej. Minimalna wartość zakupów obejmowana fakturami VAT została już uregulowana właściwymi przepisami nowelizowanej ustawy, trudno zatem, aby polski Sejm tworzył obecnie specprawo dla obcokrajowców, Polaków natomiast pozostawiał pod rządami tego samego, ale jednak innego aktu prawnego. Tak samo jak Polacy muszą poznać prawne realia każdego państwa, na terenie którego zamierzają podjąć działalność gospodarczą, tak też powinni postępować obywatele obcych państw, którym rząd polski zamierza obecnie ułatwić gospodarowanie.</u>
          <u xml:id="u-220.12" who="#PoselWitoldTomczak">Nie do przyjęcia jest ponadto uzasadnienie rządowe proponowanych zmian dokonywanych w trzy miesiące od rozpoczęcia nowego roku budżetowego. Wprawdzie konsekwencje finansowe dla budżetu państwa będą odczuwalne dopiero w II połowie roku, ale nie zostały one precyzyjnie przedstawione. To, że zwrot podatku VAT pozbawi państwo wpływu środków do budżetu, wie uczeń gimnazjum, natomiast jak wielki to będzie ubytek, tego nie potrafiły służby ministra finansów oszacować. Skąd bowiem pewność, że podana kwota 580 mln zł jest prawidłowo oszacowana? Brakuje przy tym podania metody tego oszacowania. Skąd pewność, że proponowana nowelizacja wyeliminuje tzw. szarą strefę, skoro w przedłożonej posłom noweli propozycję zmian kieruje się do polskich sprzedawców wyposażonych w kasy rejestrujące, a zatem już bardzo dobrze kontrolowanych i sprawdzalnych? Szarą strefę można wyeliminować wyłącznie przez obniżenie fiskalizmu i winien to wiedzieć minister finansów prezentujący skrajną politykę fiskalną. Ponadto zupełnie nieuzasadnione są wyliczenia kwot zaoszczędzonych zasiłków dla bezrobotnych oraz wpłat tytułem składki ZUS. Kto z inicjatorów proponowanej nowelizacji ustawy wykonał profesjonalne badania jej skutków?</u>
          <u xml:id="u-220.13" who="#PoselWitoldTomczak">Nie można do roli argumentu za nowelizacją ustawy podnosić wzrostu sprzedaży papierosów oraz alkoholu, skoro zarówno minister zdrowia, jak i minister do spraw rodziny tego rządu mają zdecydowanie negatywne opinie co do skutków wynikających z palenia tytoniu oraz spożywania alkoholu. Takie negatywne zdanie również prezentuję jako lekarz i muszę je głosić zarówno Polakom, jak i obywatelom innej narodowości. Są przecież ludźmi, moimi braćmi nie tylko w czasie fety z okazji oficjalnych spotkań.</u>
          <u xml:id="u-220.14" who="#PoselWitoldTomczak">Nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym według propozycji przedłożonej przez rząd może zostać poparta przez posłów Naszego Koła, ROP i KPN - Ojczyzna, jeżeli zostaną uwzględnione poprawki przedstawione wyżej, w tym zapis mówiący jednoznacznie o produktach wytworzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Te same uwagi wnoszę do odpowiednich propozycji przedłożonych w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych - druk nr 949. Propozycja komisji sejmowej dotycząca podmiotów upoważnionych do zwrotu VAT, pomimo prawnych zabezpieczeń, nie może konkurować z propozycją powierzenia tego obowiązku właściwym urzędom skarbowym. Dlatego też dalsze dywagacje co do formy zwrotu zabezpieczeń finansowych itd. są zbędne wobec mojej propozycji idącej najdalej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-220.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jana Rudowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Upływa prawie rok od czasu, kiedy rządowy projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług został przedłożony Wysokiej Izbie. Wydawałoby się, że rok to okres bardzo długi, a nowelizacja, jak się okazuje, nie jest aż tak obszerna, i w związku z tym nasuwałoby się pytanie, czy w tym czasie coś się z tym projektem działo. Myślę, że pan poseł sprawozdawca wyraźnie argumentował, iż w tym czasie podkomisja działająca w ramach Komisji Finansów Publicznych, jak również Komisja Finansów Publicznych na wielu spotkaniach miały okazję zapoznać się nie tylko ze stanowiskiem rządowym, ale również wysłuchać bezpośrednio wielu ekspertów, zapoznać się z pisemnymi ekspertyzami. Rzeczywiście w toku pracy Komisji Finansów Publicznych toczyła się debata nad kształtem przepisów w sprawie zwrotu VAT podróżnym. Zarówno eksperci w swoich wystąpieniach, jak i posłowie zwracali uwagę na to, że wprowadzenie tych rozwiązań jest niezbędne z uwagi na formalne dostosowanie do przepisów, wymogów, dyrektyw Unii Europejskiej, jak też na dopełnienie przepisów o podatku od towarów i usług o bardzo ważny brakujący element, umożliwiający równe traktowanie podatników tego podatku w zakresie dokonywania zwrotów, jeżeli następuje eksport towarów. Bez wątpienia można było mieć zastrzeżenia co do przedstawianych propozycji dokonywania zwrotu bezpośrednio przez urzędy skarbowe. Wyraźnie w stanowisku rządu akcentowane było to, iż tego typu rozwiązanie byłoby źródłem istotnych nadużyć. Natomiast w toku prac podkomisji, a także komisji, wypracowane zostało stanowisko, które zostało zaprezentowane w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJanRudowski">Prezentowany w sprawozdaniu projekt nowelizacji odbiega od propozycji rządowej w zakresie regulacji dopuszczających dokonywanie bezpośrednich zwrotów przez sprzedawców. To rozwiązanie było przedmiotem szczególnie żarliwej dyskusji i pragnę zapewnić Wysoką Izbę, iż jako przedstawiciel rządu również przykładałem do tego rozwiązania bardzo dużą wagę. W propozycji rządu nie znalazło się to rozwiązanie z uwagi na to, że uznawaliśmy, iż dopuszczenie, aby każdy sprzedawca, który jest podatnikiem VAT, każdy sprzedawca, który rejestruje sprzedaż za pomocą kas rejestrujących mógł dokonywać takich operacji - a aktualnie zarejestrowanych jest ponad 900 tys. podatników podatku od towarów i usług, prowadzących działalność w bardzo zróżnicowanym rozmiarze - mogłoby doprowadzić, Wysoka Izbo, do tego, iż rzeczywiście powstawałyby nadużycia. Jeżeli dopuszczono zwrot po 3 miesiącach od daty zakupu, to mogłoby się zdarzać, iż w tym okresie te małe firmy zmieniałyby swoją lokalizację bądź w ogóle zaprzestałyby działalności. Stąd też w toku pracy podkomisji starano się znaleźć rozwiązanie kompromisowe. Jest nim bez wątpienia rozwiązanie, które dopuszcza zwrot bezpośrednio przez sprzedawców, eliminując jednocześnie sprzedawców prowadzących działalność w najmniejszym zakresie. Eliminuje możliwość dokonywania bezpośrednich zwrotów przez sprzedawców, którzy opłacają podatek dochodowy na zasadach zryczałtowanych. A zatem również Wysoka Izba uznała, iż należy wyeliminować tych podatników, którzy nie są w stanie podołać prowadzeniu skomplikowanej ewidencji. Przy obsłudze zwrotów VAT-u bez wątpienia występuje konieczność wystawiania dodatkowych dokumentów obsługi podróżnych zwracających się o dokonanie zwrotu. Stąd bez wątpienia jest to w jakiś sposób rozwiązanie zgodne z wcześniej przyjętymi rozwiązaniami, preferencjami dla tych firm, na które nie nałożono zbytnich obciążeń biurokratycznych.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJanRudowski">Druga istotna zamiana odnosi się do uściślenia warunków, jakie musi spełnić firma pośrednicząca, aby uczestniczyć w zwrocie. Firma zwrotowa w ocenie posłów członków komisji powinna spełnić dodatkowe warunki, aby uczestniczyć w systemie, chociażby z tego powodu, że jest to firma, która specjalizuje się w zwrocie i powinna zapewniać rzetelność działania, rzetelność w obrocie gospodarczym. Stąd też nałożono dodatkowe warunki, m.in. dotyczące formy organizacyjnej prowadzonej działalności gospodarczej, wymogów kaucyjnych, jak również wymogów w zakresie niekaralności członków zarządu, osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie tych firm.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJanRudowski">Wysoka Izbo! Zmiany wprowadzone w pracy Komisji Finansów Publicznych nie modyfikują w istotny sposób zasadniczych założeń działania systemu proponowanego przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym również zwrócić uwagę na zagadnienie, które wiąże się z określeniem minimalnej kwoty zakupu. W toku prac komisji ten problem również był dyskutowany i uznano, iż wprowadzenie rozwiązania zaproponowanego przez podkomisję, odbiegającego od propozycji rządowej, może w istotny sposób ograniczyć dostęp do zwrotu podatku znacznej liczbie podróżnych dokonujących zakupu. Przyjęte w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych rozwiązanie ogranicza dostęp w ten sposób, iż kwota minimalna zakupu musi wynikać z jednego dokumentu. To oznaczałoby, że podróżny, który dokonuje zakupu u kilku sprzedawców bądź u tego samego sprzedawcy, ale zakupu potwierdzonego w kilku dokumentach i na każdym z dokumentów wartość zakupu nie przekracza minimalnej kwoty zakupowej, pozbawiony byłby możliwości otrzymania zwrotu. Stąd też w imieniu rządu w dalszym ciągu twierdzę, iż stanowisko, które było prezentowane, uwzględniające rozwiązania stosowane w większości krajów Unii Europejskiej, ma większe uzasadnienie. Dopuszczenie większej liczby podróżnych do dokonywania zwrotu czy możliwości sumowania wartości zakupów wynikających z różnych dokumentów na pewno rozszerzy grupę podróżnych, którzy będą korzystali z zaproponowanych rozwiązań, a jednocześnie stworzy warunki do tego, aby minimalna wartość zakupu, do której określenia uzyskał delegację, wprawdzie fakultatywną, minister finansów, była na poziomie odpowiadającym standardom europejskim. Dyskutowana była również kwota, przedłożone zostały projekty aktów wykonawczych ministra finansów, dyskutowana była propozycja w tym zakresie i określono wysokość tej kwoty na 50 zł.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnąłbym również odnieść się do wystąpienia pana posła Witolda Tomczaka. Panie pośle, w toku prac komisji były dyskutowane bardzo różne rozwiązania, bardzo różne warianty zastosowania tego systemu w warunkach polskich. Propozycja, którą pan poseł przedstawił, nie była dyskutowana. Jest ona dla mnie nową propozycją. Oceniając ją w tej chwili, mogę stwierdzić, że jest niezgodna z systemem, który obowiązuje w krajach Unii Europejskiej. Analiza dokonana przez Ministerstwo Finansów przed przygotowaniem przedłożenia rządowego, jak również głęboka analiza odpowiednich rozwiązań dyrektywy Rady Unii Europejskiej dokonana w toku pracy w podkomisji i komisji wyraźnie wskazuje na to, iż przyjęcie takiego rozwiązania nie przybliżałoby Polski do wprowadzenia rozwiązań zgodnych z regulacjami Unii Europejskiej, a bez wątpienia od tych rozwiązań mogłoby oddalać.</u>
          <u xml:id="u-222.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJanRudowski">Kolejna uwaga. Wprowadzenie terminów: wyprodukowany na terenie Polski bądź też: produkty wytworzone na obszarze celnym Polski, wymagałoby poważnych zmian w całej ustawie o podatku od towarów i usług. Jak nazwa tego ważnego aktu prawnego w zakresie systemu podatkowego wskazuje, przedmiotem zainteresowania tej ustawy pozostają towary i usługi. Dalsza systematyka całej ustawy odwołuje się do tych pojęć, które wyraźnie w ustawie są zdefiniowane. Wprowadzanie kolejnych pojęć do ustawy wymagałoby wypracowania odpowiednich definicji, które nie odpowiadałyby standardom regulacji, dyrektywom Unii Europejskiej i burzyłyby przyjęty, dotychczasowy system. Wprowadzenie pojęcia: obsługa zwrotów bezpośrednio przez urzędy skarbowe byłoby rozwiązaniem, które nie jest przyjęte w żadnym z krajów Unii Europejskiej. W toku pracy komisji była dyskutowana regulacja związana ze zwrotem podatku na rachunek tzw. firmy zwrotowej, ale komisja odrzuciła to rozwiązanie. Wcześniej rozwiązania tego typu nie proponował również rząd. To rozwiązanie, które zaproponował pan poseł, szłoby jeszcze dalej. Podróżny zgłaszałby się do urzędu skarbowego, byłby tam obsługiwany tak jak każdy podatnik i uzyskiwałby zwrot. Jest to na pewno niezwykłe skomplikowanie, nieznane w krajach Unii Europejskiej, całego systemu dokonywania zwrotów. To właśnie po to, aby podróżnemu ułatwić obsługę zwrotu, aby łatwiej mógł uzyskiwać zwroty, wprowadza się rozwiązania najbardziej dogodne, które aktualnie, po ewolucji (zaczęło się od sprzedawcy), polegają na tym, iż funkcjonują tzw. firmy zwrotowe. Mają one swoje placówki, o których podróżny jest poinformowany, na terenie całego kraju, tak aby podróżny w każdym dogodnym dla siebie momencie mógł uzyskać zwrot w terminie określonym w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-222.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W świetle tak właśnie sformułowanych przeze mnie uwag ten ostatni wniosek, wniosek pana posła Witolda Tomczaka, w mojej ocenie - mówię to w imieniu rządu - nie powinien podlegać uwzględnieniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Józefa Gruszkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PoselJozefGruszka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym powrócić jeszcze do sprawy tych poprawek - właściwie dotyczy to błędów maszynowych - które złożyłem na ręce pana marszałka. Panie marszałku, prosiłbym bardzo, żeby uznać to za autopoprawkę, dlatego że taka formuła jest bardziej precyzyjna.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PoselJozefGruszka">Jeżeli chodzi o poprawki zgłoszone przez pana posła Witolda Tomczaka, to w tym stanie rzeczy nie chciałbym się do nich odnosić, gdyż będzie musiała je rozpatrzyć Komisja Finansów Publicznych. Jeżeli komisja powierzy mi sprawozdawanie z dalszych prac, to poinformuję Wysoką Izbę o stanowisku w sprawie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PoselJozefGruszka">Natomiast wydaje się, że musimy zmierzać do tego, żeby szybko rozstrzygnąć sprawę tej ustawy. Wszyscy posłowie wypowiadający się w imieniu klubów parlamentarnych mówili o dużych nadziejach związanych z ożywieniem rynku w przypadku zwracania VAT cudzoziemcom. Tej sprawy nie można chyba bagatelizować w chwili, kiedy stan gospodarki naszego kraju jest bardzo niepokojący. Dlatego, panie marszałku, jako sprawozdawca komisji, ale również jako poseł pracujący w podkomisji nad tą ustawą, prosiłbym bardzo o to, żeby skierować ją jak najszybciej do Komisji Finansów Publicznych, żebyśmy mogli tę sprawę niebawem rozstrzygnąć. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim i komisyjnym projektach ustaw o zmianie ustawy o finansach publicznych (druki nr 926, 934 i 976).</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kracika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych powierzyła mi obowiązek sprawozdawcy odnośnie do sprawozdania zawartego w druku nr 976, nie będącego ani kompilacją, ani nową propozycją inicjatyw poselskich, o których pan marszałek, zapowiadając ten punkt, był uprzejmy powiedzieć. Aby można było odnieść się do materii, jaką to sprawozdanie się zajmuje, trzeba powiedzieć, iż ten rok budżetowy czy 1 styczeń tego roku był datą wejścia w życie ustawy o finansach publicznych, która zastępując dotychczasową ustawę Prawo budżetowe, podjęła się uporządkowania kwestii finansów publicznych daleko szerzej niż dotychczasowe Prawo budżetowe, definiowała bowiem nie tylko samo pojęcie długu publicznego, ale konstytucyjnie również regulowała jego łączną wysokość, na nowo definiowała odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny budżetowej, wprowadzała podmioty, takie jak samorząd powiatowy i samorząd województwa, nowe w stosunku do tego co funkcjonowało w zakresie finansów publicznych do tej pory. Trzeba powiedzieć, że wdrożenie tej ustawy w życie spotkało się z bardzo ostrą krytyką ze strony mediów i z szeregiem wątpliwości ze strony samorządów terytorialnych na wszystkich szczeblach zasadniczo w dwóch kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">Pierwsza dotyczyła art. 19 ust. 10, a konkretnie zasady, którą ta ustawa wprowadziła, a mianowicie, że zakład budżetowy w dotychczasowym rozumieniu tego terminu przestaje być zakładem budżetowym, jeżeli nie wypracowuje własnych dochodów do wysokości co najmniej 50%. To oznaczało dla większości zakładów budżetowych, takich jak przedszkola czy też zakłady budżetowe o charakterze zakładów komunalnych na poziomie głównie gminnym konieczność ich przekształcania w jednostki budżetowe, jeżeli ich dochody własne tego kryterium nie spełniały. Mieliśmy zatem taką sytuację, w której regulacja prawna rozbiegała się ze stanem faktycznym, gminy bowiem nie zdążyły przekształcić tych zakładów budżetowych w jednostki w ubiegłym roku, a zatem wejście w rok finansowy 1999 powodowało stan rozziewu, można nawet powiedzieć ostrzej - nieprzestrzegania postanowień tej ustawy. To kwestia pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">Kwestia druga dotyczyła prawa do udzielania dotacji instytucjom, które zajmowały się do tej pory, i zajmują nadal, zadaniami publicznymi, wyręczając niejako jednostki samorządu terytorialnego, ale jak się okazuje, niejasne dla wszystkich było brzmienie art. 118, przynajmniej w tym sensie, że kiedy pojawiły się pierwsze zapowiedzi negatywnych stanowisk regionalnych izb obrachunkowych, samorządy terytorialne uznały, że na mocy tego prawa nie mają podstaw do dotowania tych instytucji. I niejako w odpowiedzi na dość silnie w mediach nagłaśnianą kwestię, zwłaszcza dotyczącą takich instytucji, jak domy dzieci głęboko upośledzonych, jak organizacje pozarządowe świadczące przecież ogromną liczbę usług publicznych... Tych organizacji jest około 30 tys., w związku z tym był i adresat, i nadawca tego niepokoju. Wydaje się, że rzeczywiście, pewnie z powodu nie do końca precyzyjnego sformułowania, te interpretacje mogły być takie, jakie były i stąd też w odpowiedzi na nie kolejne projekty poselskie, aby nazwać rzecz po imieniu. Jak mówiliśmy w czasie prac komisji: doprecyzować być może ponad miarę, ale tak, aby już nawet dla wątpiących nie pozostawał cień wątpliwości, że takie prawo do dotowania istnieje, ale na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych. Po długich debatach Komisja Finansów Publicznych dla tych, którzy uznawali, że art. 118 można czytać w oderwaniu od pozostałej części ustawy, wprowadzając ust. 2, przywołuje art. 71, który ma się stosować odpowiednio. Oczywiście rodzą się kolejne wątpliwości, co znaczy ˝stosować się odpowiednio˝, ale myślę, że będzie to... Te wątpliwości już w tej chwili są materią, która wychodzi poza sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych, są efektem prac połączonych prezydiów komisji: kultury, edukacji, samorządu terytorialnego i finansów publicznych. Ale to, co jest materią sprawozdania, tak się w tej chwili przedstawia i ze strony Komisji Finansów Publicznych jest zgoda na to, aby doprecyzować to, co budzi wątpliwości. Jeżeli to doprecyzowanie okaże się jeszcze za mało dobitne, to być może prace nad zmianą ustawy o finansach publicznych będą miały ciąg dalszy i to sprawozdanie nie jest sprawozdaniem ostatnim.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">W sprawie art. 19 ust. 10 pojawiły się tak naprawdę dwie poważne wątpliwości. Chodziło mianowicie o takie instytucje, jak np. Metro Warszawskie - udziela się dużej dotacji na budowę metra, a równocześnie źródłem dochodów jednostek samorządu terytorialnego są dochody ze sprzedaży mienia. Uzgodniono w trakcie prac, iż musimy mówić w wypadku tego 50-procentowego limitu tylko o przychodach, a nie o dochodach.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">I druga kwestia: jak uregulować stan, który prawnie już jest rzeczywistością obowiązującą od 1 stycznia. Nie można powiedzieć, że wprowadza się oto dodatkowo termin, w którym zakłady budżetowe powinny zostać przekształcone w jednostki budżetowe, jeżeli tego warunku nie spełniają. Propozycja komisji jest efektem nie tylko projektów poselskich, ale również stanowiska rządu wobec tych projektów, które zwraca uwagę na to, iż ustawa już obowiązuje, a zatem nie można mówić, że się przesuwa termin jej wejścia w życie. Można natomiast stwierdzić, że wymogu owego 50-procentowego limitu w roku 1999 się nie stosuje, co jest niejako potwierdzeniem stanu faktycznego dla części zakładów budżetowych, które funkcjonowałyby jakby obok tego wymogu ustawy o finansach publicznych, określonego w art. 19 ust. 10, gdyby tego rodzaju zmiany nie wprowadzić. Tak naprawdę wydaje się, że dyskusja toczona teraz podczas mszy rekolekcyjnej będzie daleko mniej emocjonalna niż ta, którą prowadzono w czasie prac Komisji Finansów Publicznych, kiedy tak naprawdę toczył się spór o wyższość jednostki budżetowej nad zakładem budżetowym bądź odwrotnie, w zależności od tego, jakie opinie kto wyraża.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">Jestem świadom tego, że nie potrafię jako poseł sprawozdawca z równym zaangażowaniem i wewnętrznym przekonaniem zachwalać wyższości zakładów budżetowych nad jednostkami budżetowymi. Jednak dla rzetelności, która obowiązuje posła sprawozdawcę, muszę przytoczyć argumenty przemawiające za wnioskiem mniejszości, który wprowadzałby art. 19a, wyłączający niejako spod obowiązku albo 50-procentowych przychodów, albo przekształcenia w jednostkę budżetową zakładu budżetowego te instytucje, które zajmują się oświatą, kulturą, kulturą fizyczną, pomocą społeczną; wymieniane są teraz jeszcze żłobki. Taka jest dokładnie treść tego artykułu. Wtedy zachowana zostałaby możliwość wyboru, czyli fakultatywność - mogą być jednostkami bądź zakładami budżetowymi w zależności od tego, jaka będzie decyzja organu prowadzącego bądź właścicielskiego odnośnie do tych jednostek. Zdaniem wnioskodawców wniosku mniejszości za pozostawieniem tej alternatywy przemawia następujący argument: zasady kierujące działaniem zakładu budżetowego sprzyjają ludziom z inicjatywą, sprzyjają ludziom, którzy potrafią zabiegać o środki dodatkowe i są dysponentami środków zdobytych poza dotacją główną; umówmy się, że są umotywowani do tego, aby być czymś więcej niż kasjerem, aby być kreatywnym, jeśli chodzi o gospodarowanie finansami. Jest oczywiście opinia dokładnie przeciwstawna do tej kwestii, ale...</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">Wynik głosowania w komisji był dla zakładów budżetowych niekorzystny, ale to dlatego, że w ustawie o finansach publicznych świadomie, a nie przez błąd, przyjęto kiedyś, iż zakłady budżetowe powinny stawać się formą zanikającą. To prawda, że w jednostkach budżetowych dyrektor czy kierownik tej jednostki, który potrafi zgromadzić spore środki o statusie środka specjalnego na zasadzie obowiązujących przepisów, wydanych przez Ministerstwo Finansów i wynikających niejako z samej istoty jednostki budżetowej, dla której wszystkie przychody stanowią również dochód do budżetu - jeżeli mówimy o jednostkach gminnych, to dochód do budżetu gminy... Ta zasada oddawania pieniędzy do gmin - powiem na przykład o szkołach jako o jednostkach budżetowych - jest w opinii wielu posłów hamulcem, jeśli chodzi o zdobywanie kolejnych pieniędzy. Wydaje się, że nie ma przeciwwskazań, aby jednostki samorządu terytorialnego i zarządy, które pełnią funkcję organów prowadzących, mogły się rozliczać z tych środków, przedstawiając zrealizowane zakupy i nie odbierać pieniędzy. W praktyce stosowane są różne rozwiązania, ale argument, mający przemawiać za zakładami budżetowymi, przytaczam jako jeden z ważniejszych, zdaniem autorów wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">Trzecia i ostatnia sprawa to problemy związane z interpretacją art. 19, dotyczącego instytucji kultury. Ustawa o organizacji i finansowaniu instytucji kultury w sposób dość wyjątkowy stanowi, iż gospodarkę finansową w instytucjach kultury prowadzi się tak jak w zakładach budżetowych. Jednak orzeczenie NSA z 1995 r. rozstrzyga jednoznacznie, że to nie oznacza, iż są one zakładami budżetowymi, tylko że gospodarkę prowadzi się tak jak w wypadku zakładów budżetowych. Wypowiedzi przedstawicieli Ministerstwa Finansów - nie do końca jednobrzmiące - spowodowały, że te instytucje poczuły się zagrożone i były zainteresowane doprecyzowaniem zapisów tak, aby nie pozostawiały wątpliwości co do tego, że mogą one funkcjonować na zasadach dotychczasowych bądź nowych, gdyby ta fakultatywność je objęła. Dlatego też zgłoszony został wniosek mniejszości do art. 19a dotyczący jednostek oświaty, kultury i kultury fizycznej. Mieliśmy do czynienia niejako z trzema ośrodkami, z których płynęły sygnały niepokoju dotyczące interpretacji ustawy o finansach publicznych, głównie, jak powiadam, dwóch artykułów - art. 19 i art. 118.</u>
          <u xml:id="u-226.8" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">W imieniu Komisji Finansów Publicznych - co nie oznacza, że w imieniu wszystkich jej członków - muszę powiedzieć, że zakres proponowanych zmian jest bardzo ograniczony. Dotyczy usunięcia wątpliwości, powiedziałbym nawet: postawienia kropki nad ˝i˝. Nasuwa się tutaj refleksja, którą chciałbym zakończyć swoją wypowiedź, że będzie bardzo niedobrze, jeżeli ustawę o tak fundamentalnym znaczeniu jak ustawa o finansach publicznych, nazywaną konstytucją finansów publicznych, będziemy nowelizować przy okazji każdej niejasności, każdej wątpliwości. Jeżeli będą pojawiały się inicjatywy poselskie takie jak w tym przypadku, to nie ma żadnych gwarancji, że to, co było osią przewodnią ważnego, historycznego rozstrzygnięcia, zostanie utrzymane, że poprzez takie właśnie tylko drobne, wydawałoby się, poprawki, nie zostanie zdemontowany główny kierunek przyjętych rozwiązań, które miały uporządkować kwestię odpowiedzialności, sposób gospodarowania finansami publicznymi w ścisłym powiązaniu z ustawą o zamówieniach publicznych. Te dwie ustawy muszą z sobą koegzystować. Wówczas cały system będzie funkcjonował. W przeciwnym razie będziemy narażeni na regulacje prawne będące wynikiem na przykład czyjejś uwagi wygłoszonej w mediach, nie do końca odpowiedzialnej.</u>
          <u xml:id="u-226.9" who="#PoselSprawozdawcaStanislawKracik">Zostałem zobowiązany do tego, aby w imieniu członków Komisji Finansów Publicznych, którzy głosowali za przedstawionym przeze mnie rozwiązaniem, powiedzieć, że ustawa o finansach publicznych nie zagrażała istnieniu i funkcjonowaniu placówek kultury, pomocy społecznej i edukacyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Krzysztofa Jurgiela o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych, zawarte w druku nr 976, dotyczące poselskiego i komisyjnego projektów ustaw o zmianie ustawy o finansach publicznych (druki nr 926 i 934) odnosi się do czterech zmian i wychodzi naprzeciw wnioskom składanym przez organy jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Ustawa o finansach publicznych ustanowiła - jako jedną z generalnych zasad - maksymalną kwotę łącznej dotacji dla zakładów budżetowych w wysokości do 50% dochodów własnych zakładu budżetowego. Projekt komisji zawarty w druku nr 934 przewidywał skreślenie ust. 10 w art. 19, który ograniczał dotacje dla zakładów budżetowych do 50%, co naszym zdaniem nie jest zgodne z zasadami przyjętymi w ustawie o finansach publicznych. Rozwiązanie przedstawione przez grupę posłów (druk nr 926) przewiduje wprowadzenie okresu przejściowego - byłby nim rok bieżący - na dokonanie niezbędnych przekształceń zakładów budżetowych. Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera przyjęte przez komisję rozwiązanie zawarte w zmianie 4, przewidującej wprowadzenie w odniesieniu do art. 19 ust. 10 okresu przejściowego w roku 1999, w którym możliwe będzie uporządkowanie i dostosowanie form prawno-organizacyjnych zakładów budżetowych do prowadzonej działalności.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera także zmianę 3, dotyczącą art. 118, która poprzez dodanie ust. 2 o treści: ˝przepisy art. 71 stosuje się odpowiednio˝ jednoznacznie określa zasady udzielania dotacji imiennie określonym podmiotom publicznym i tylko na cele publiczne, związane z realizacją zadań określonego stopnia samorządu terytorialnego. Przyjęcie zasady, że jednostki niezaliczone do sektora finansów publicznych mogą otrzymywać dotacje na podstawie umów zawartych z dysponentem części budżetowej, określających m.in. opis zadania, termin jego wykonania, tryb kontroli wykonania zadania i sposób rozliczenia udzielonej dotacji celowej, spowoduje właściwe wykorzystanie środków publicznych przekazywanych podmiotom.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera także zmianę 1, polegającą na zastąpieniu w art. 19 ust. 10 wyrazu ˝dochodów˝ wyrazem ˝przychodów˝, oraz zmianę 2, polegającą na zastąpieniu w art. 107 ust. 3 wyrazów ˝pkt. 4 i 5˝ wyrazami ˝pkt. 5 i 6˝.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Zmiany te, zgłoszone podczas pracy komisji, porządkują rozwiązania przyjęte niewłaściwie podczas prac nad ustawą. Są to zmiany oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Uważam też, że przy następnej nowelizacji ustawy o finansach publicznych należy wprowadzić słowniczek pojęć.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#PoselKrzysztofJurgiel">W imieniu własnym chciałbym zgłosić poprawkę do art. 29 ust. 2, który obecnie brzmi: ˝Zarząd jednostki samorządu terytorialnego opracowuje harmonogram realizacji dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego˝. Proponuję, aby, szczególnie dla mniejszych gmin, był to zapis fakultatywny, a mianowicie aby art. 29 ust. 2 otrzymał następujące brzmienie: ˝Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może zobowiązać zarząd jednostki samorządu terytorialnego do opracowania harmonogramu realizacji dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego˝. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Pęczaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PoselAndrzejPeczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Trwa proces uchwalania budżetów gmin, powiatów i województw samorządowych. Budżety te bardzo trudno zbilansować. Szczególnie trudna sytuacja panuje w sferze finansowania szeroko rozumianej kultury. Wielkość środków w stosunku do potrzeb jest niewspółmiernie mała, przychody tych jednostek są tradycyjnie znikome w stosunku do kosztów. Podstawę egzystencji jednostek kultury stanowią więc dotacje przedmiotowe. Sądzę zresztą, że w ten sposób realizuje się niejako mecenat państwa nad kulturą narodową. Podobnie wygląda sytuacja przedszkoli, żłobków oraz tych wszystkich instytucji, które dziś już zostały z tej mównicy wymienione, a które prowadzą działalność w formie zakładu budżetowego. Ku takiej formule zmierzają także przekształcające się aktualnie placówki oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PoselAndrzejPeczak">Ustawa o finansach publicznych weszła w życie po 11 dniach od dnia jej ogłoszenia. Nie dało to więc szansy przeprowadzenia jakichkolwiek prac związanych z restrukturyzacją finansowo-organizacyjną zarówno placówek kultury, jak i żłobków oraz przedszkoli. Mając ponadto na uwadze bałagan, jaki przynosi następna nieprzygotowana reforma, reforma oświaty, którą rząd tradycyjnie wprowadza bez pełnego zabezpieczenia finansowego, klub SLD uważa, że zaproponowane przez sejmową komisję finansów zmiany w ustawie o finansach publicznych są niewystarczające i nie w pełni stabilizują warunki finansowania i egzystencji np. zakładów budżetowych. Uważamy, że sytuacja placówek kultury oraz samorządowych żłobków i przedszkoli nie tylko nie ulegnie poprawie z początkiem 2000 r., ale nastąpi dalsza jej destabilizacja. Mówię to, m.in. mając na uwadze dzisiejszą poranną dyskusję i nieprzedstawienie przez wicepremiera odpowiedzialnego za politykę gospodarczą rządu jakichkolwiek działań stwarzających perspektywę przywrócenia w polskiej gospodarce tendencji wzrostowych. Dlatego klub SLD zgłasza poprawkę sprowadzającą się do wykreślenia w art. 19 ustawy o finansach publicznych ust. 10. Poprawka ta jest więc analogiczna do propozycji zgłoszonej w pierwszym czytaniu przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Ponadto popieramy wszystkie te zmiany, które zawarte są w pozostałych punktach sprawozdania Komisji Finansów Publicznych, mając także na uwadze, że wykreślenie ust. 10 w art. 19 spowoduje pewne modyfikacje w zapisach legislacyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Włodzimierza Puzynę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W istocie nie najlepiej to o nas świadczy, jeśli przystępujemy do nowelizacji fundamentalnej ustawy przyjętej przez Sejm kilka tygodni temu. Jest to konieczność, która być może wynika z nie najlepszej praktyki przyjętej ostatnio przez naszą Izbę, że dokonujemy wielu działań, które toczą się równolegle bez zapewnienia odpowiedniej konsultacji i koordynacji działań pomiędzy komisjami specjalistycznymi i tymi, które pracują nad dziedzinami dotkniętymi przez efekty działań komisji wyspecjalizowanych. Mamy tu do czynienia z klasycznym wypadkiem przy pracy, którego można było uniknąć, gdyby komisja samorządu miała szansę uczestniczenia w pracach nad ustawą o finansach publicznych. Był to postulat komisji samorządu skierowania tej ustawy także do pracy w tej komisji - postulat, niestety, odrzucony przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">W tym przypadku mamy do czynienia z działaniami Komisji Finansów Publicznych, które w istocie wchodzą w strukturę ustroju samorządowego. Te wszystkie protesty, które się rozległy z różnych stron ze środowisk samorządowych, właśnie tym są wywołane, że ustawa o finansach publicznych w istocie wprowadza zmiany ustrojowe w systemie samorządu terytorialnego, bo na ustrój samorządu składają się także finanse i system finansowy.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">Komisja dokonała dzieła. Reakcje wymusiły korektę tego dzieła. Klub Unii Wolności od lat stoi na stanowisku konsekwentnego prowadzenia procesu decentralizacji kraju, decentralizacji systemu administracyjnego, ale w ślad za decentralizacją administracji, decentralizacją finansów publicznych. To jest naczelna przesłanka budowania systemu, w którym dominuje odpowiedzialne gospodarowanie finansami publicznymi. Wszak właśnie dlatego wyodrębniliśmy finanse gminne i zapewniliśmy niezależność budżetom gminnym. Wszak dlatego wyodrębniliśmy z centralnego budżetu budżet powiatowy i budżety wojewódzkie. Dlatego sprzyjamy wszelkim działaniom, które prowadzą poprzez decentralizację finansów do wzrostu odpowiedzialności i w efekcie do lepszego gospodarowania publicznymi pieniędzmi. To właśnie należy przyjąć za naczelną przesłankę konstruowania systemu finansów publicznych: zapewnienie takiej struktury i takich mechanizmów, które sprzyjają gospodarności, które budują odpowiedzialność i które w efekcie ograniczają marnotrawstwo i prowadzą do mobilizacji wszelkich sił konstruktywnych, których efektem działania są lepsze rozwiązania, bardziej oszczędne, czy też lepsza jakość usług publicznych.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">Patrząc z tego punktu widzenia, uważamy, że należy tak konstruować system, by sprzyjał decentralizacji - także w ramach jednostek samorządu terytorialnego, także w ramach systemu finansów publicznych. By sprzyjał podejmowaniu odpowiedzialnych decyzji i odpowiadaniu za prowadzenie gospodarki - nawet w tak małych jednostkach jak żłobek czy przedszkole.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">Mamy dowody na to, że zapewnienie samodzielności finansowej właśnie takim jednostkom podniosło znacznie poziom usług, mało tego, wywołało pewien proces tkankotwórczy, ponieważ oznaczało to, że dyrektor przedszkola musiał włączyć do działań rodziców, musiał ich zaangażować, musiał ich w pewnym sensie także zorganizować. Podobne sytuacje miały miejsce w szkołach, które działały na zasadzie zakładów budżetowych. Otóż w tym wymiarze nie jest to tylko kwestia finansowa, ale także sprawa tworzenia pewnego klimatu społecznego i wychowawczego. Wobec tego uważamy, że zachowanie możliwości usamodzielniania czy gwarantowania pewnej samodzielności finansowej jednostkom budżetowym, jednostkom sektora finansów publicznych ma sens. Dlatego opowiadamy się za zachowaniem możliwości wyboru. Będziemy zatem głosować za wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">Z podobnych przyczyn uważamy, że należy zapewnić samorządowi możliwość cedowania swoich kompetencji razem z finansami na rzecz jednostek sektora pozarządowego pełniącego usługi publiczne. Dlatego będziemy również popierali wersję modyfikacji art. 118, zaproponowaną przez połączone prezydia czterech komisji wymienionych przez posła sprawozdawcę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pietrewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Istotą zmian zaproponowanych przez Komisję Finansów Publicznych jest uściślenie zapisu art. 118 ustawy o finansach publicznych oraz pewna niewielka zmiana treści art. 19 ust. 10 ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Jeśli chodzi o pierwszą kwestię, to moim zdaniem nie budzi ona wątpliwości. Zapis zaproponowany przez Komisję Finansów Publicznych ułatwia prawidłową interpretację zamierzeń ustawodawcy i, nie wprowadzając właściwie nowych treści, wskazuje, jak należy rozumieć możliwość skorzystania ze środków publicznych przez podmioty niepubliczne wykonujące zadania publiczne, mianowicie opirając się na zawartej umowie.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Natomiast jeśli chodzi o art. 19 ust. 10, to myślę, panie pośle Kracik, panie pośle sprawozdawco, że gdyby jego treść była taka, jak pan poseł przedstawił, to nie byłoby w ogóle żadnego problemu i nie mielibyśmy potrzeby nowelizowania tego ustępu. Brzmi on bowiem w ten sposób, panie pośle: łącznie dotacje dla zakładu budżetowego nie mogą przekroczyć 50% jego dochodów własnych. Jego dochodów, a nie kosztów, nie wydatków zakładu. Tak było dotąd, że dotacje przedmiotowe były odnoszone do kwoty wydatków. I było to prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Natomiast przyznaję, że nie wiem, dlaczego zmieniony został zapis w tej ustawie w taki sposób, że odnosi się te dotacje - i to łączne dotacje, a więc dotację przedmiotową, dotację inwestycyjną oraz dotację na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe - do dochodów własnych, co zmieniliśmy na przychody własne. To też nie rozwiązuje problemu, ponieważ proszę sobie wyobrazić zakład budżetowy, który inwestuje, a więc łącznie z inwestycjami, z dotacją inwestycyjną on nie może dostać więcej niż 50% własnych przychodów. To znaczy nic. Nie może on funkcjonować, nie może inwestować. I w związku z tym musi ten zapis być zmieniony. Treść tego ustępu musi być inna, nie taka, jaką proponuje Komisja Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Pan poseł zechciał dosyć szeroko przedstawiać argumentację na rzecz bądź utrzymania zakładów budżetowych, bądź też przekształcenia ich w jednostki budżetowe. Moim zdaniem argumentów przemawiających za utrzymaniem zakładów budżetowych jest znacznie więcej i mają one charakter ekonomiczny.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Natomiast za przekształceniem ich w jednostki budżetowe przemawia tylko argumentacja formalnoprawna. Przekształcenie to służy zwiększeniu kontroli nad realizacją budżetu, ale chodzi tu o budżet bardzo sztywno określony, uniemożliwiający temu podmiotowi elastyczne gospodarowanie. Proszę to wziąć pod uwagę. Utrudnia to efektywne gospodarowanie, pomniejsza jego efektywność. Jest to główny argument, nad którym powinniśmy się trochę głębiej zastanowić. Nie chcę już powtarzać argumentów, które pan poseł również przytoczył.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#PoselMiroslawPietrewicz">Biorąc zatem pod uwagę nierealistyczny moim zdaniem zapis w art. 19 ust. 10, wnoszę poprawkę, która brzmi następująco - art. 19 ust. 10 nadać brzmienie: ˝Dotacja przedmiotowa dla zakładu budżetowego, o której mowa w ust. 7, nie może przekroczyć 50% jego wydatków˝. Będzie to i tak ustanowienie stosunkowo wysokiego wymogu uzyskania przychodów; ich wysokość to co najmniej 50% ponoszonych wydatków. Kontrargument przeciwko takiemu zapisowi jest na ogół taki, że sprzyja to rozdymaniu wydatków. Ale trzeba pamiętać, że przecież po to właśnie mamy samorządy, o których mówił pan poseł Puzyna, które powinny przecież gospodarować efektywnie i troszczyć się o każdą wydatkowaną złotówkę; chodzi o to, by nie zatwierdzały one nierealistycznych planów finansowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Pani posłanka Lipowicz zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałabym przede wszystkim zadać pytanie, dlaczego komisja nie przewidziała żadnego okresu przejściowego dla przekształceń zakładów budżetowych wobec świadomości, że wywoła to poważne problemy w ich funkcjonowaniu. Pan poseł Kracik może nam pomóc poznać również intencje Komisji Finansów Publicznych. Czy istnieją jakieś przeciwwskazania wyrażone w dyskusji Komisji Finansów Publicznych, jeśli chodzi o wyraźne rozdzielenie dotacji udzielanych z budżetu jednostek samorządu terytorialnego? Art. 71 dotyczy, jak pan poseł słusznie zwrócił uwagę, dotacji udzielanych z budżetu państwa. Wspomniano tu również, że odpowiednie stosowanie może wywołać dalsze wątpliwości, a przecież właśnie tych wątpliwości chcemy uniknąć. Chciałabym zapytać - jeśli chodzi o wyraźne stwierdzenie, że samorząd z jednej strony może udzielać swoistych grantów, dzieląc na organizacje pozarządowe środki przeznaczone na zadania publiczne, ale niekoniecznie realizowane przez podmioty publiczne, a z drugiej strony zawierając długoterminowe i ściśle określone w jawnym postępowaniu (tego warunku nie ma w art. 71) takie porozumienia, a nie umowy, jak to stwierdzono w tym artykule, co z punktu widzenia prawa samorządu terytorialnego wydaje się właściwe - czy taka forma nie odpowiadałaby intencjom Komisji Finansów Publicznych? Chodzi więc o zdyscyplinowanie, o zawężenie strumienia środków publicznych wypływających z tego sektora, ale w sposób znacznie bardziej uporządkowany. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jerzego Millera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieFinansowJerzyMiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym poinformować państwa posłów, iż w toku prac Komisji Finansów Publicznych nad dwoma projektami zmiany ustawy o finansach publicznych (druki nr 926 i 934) rząd przedstawił stanowisko, w którym przychyla się do propozycji zawartych w druku nr 926, uznając, że okres przejściowy wejścia w życie ust. 10 art. 19 jest ze wszech miar potrzebny ze względu na to, że zakład budżetowy jest formą, w której funkcjonują istotne jednostki publiczne, realizujące zadania publiczne i samorządu, i administracji rządowej, a ponadto instytucje kultury oraz Centralny Inspektorat Standaryzacji mają ustawowy przymus działania na zasadach zakładu budżetowego. Natomiast nie podzielił poglądu, iż propozycje zawarte w druku nr 934 zasługują na uwzględnienie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kracika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PoselStanislawKracik">Panie Marszałku! Pani Posłanko! Wysoka Izbo! To dość złożone pytanie wymaga odpowiedzi nie najprostszej, ale i niedługiej. Po pierwsze, członkowie Komisji Finansów Publicznych, którzy mają poczucie ojcostwa wobec ustawy o finansach publicznych, muszą patrzeć na te projekty, propozycje nowelizacji i na te dopowiedzenia, doprecyzowania trochę inaczej niż autorzy tych wniosków, i to - wydaje się - jest usprawiedliwione. Nie mieliśmy tych wątpliwości wtedy, kiedy powstawała ustawa o finansach publicznych, albowiem - jak już mówiłem wcześniej - potrzeba rygoryzmu i jasnych procedur w wydawaniu środków, jeśli chodzi o finanse publiczne, wydaje się być niekwestionowaną zasadą. Wychodziliśmy z założenia, że ustawa o finansach publicznych nie jest uchwalana 31 grudnia 1998 r. jak ustawa przepisy wprowadzające - prawda, tak na św. Sylwestra. W związku z tym dla ludzi, którzy pracują w samorządzie, gminy funkcjonują dziewiąty rok. Zakładaliśmy, że nie startujemy 1 stycznia ze wszystkim nowym, że do 1 stycznia trzeba się przygotować, bo wiadomo, jaka ustawa i jakie rygory, jakie przepisy wchodzą 1 stycznia. Ustawa o zamówieniach publicznych - o której mówiłem już wcześniej - również jest faktem prawnym od dawna. W związku z tym każdy, kto działał odpowiedzialnie, miał czas, żeby się przygotować do 1 stycznia i nie twierdzić - tak jak w jednym z uzasadnień - że przez swą ogólnikowość, niedoprecyzowane pojęcia typu podmiot publiczny spowodowaliśmy wycofanie się samorządów z dotowania organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PoselStanislawKracik">Jeszcze jedna kwestia, o której chciałbym powiedzieć, dziękując pani poseł za postawienie tego pytania. Kiedy pani poseł postuluje uporządkowane zdyscyplinowanie, to wydaje mi się, że również Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, której mam zaszczyt być członkiem, powinna podjąć trochę inne działania niż doraźne doregulowania czy też nadregulacje prawne i sięgnąć po taki instrument jak nadzór legalnościowy wojewodów nad działalnością samorządów.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PoselStanislawKracik">Jest instytucja kultury. Zadania kultury są wpisane w zadania powiatu, województwa i gminy. Sposób realizowania tych zadań podlega nadzorowi legalnościowemu i nie można powiedzieć, że odwracamy się tyłem do instytucji, za którą jesteśmy odpowiedzialni, bo się chowamy za jakieś niedopowiedzenie, które... Trzeba zresztą powiedzieć wprost i uczciwie, że ani regionalne izby obrachunkowe, ani ich krajowa reprezentacja nie wydały żadnego stosownego dokumentu w tej sprawie. Cały lęk przed regionalnymi izbami obrachunkowymi i chowanie się za owo niedopowiedzenie czy niejasność - wszystko tak naprawdę opierało się na jakichś rozmowach telefonicznych. Tak nie można funkcjonować, ani na takich zasadach nie można doregulowywać prawa. Tak mi się wydaje. I stojąc na takim stanowisku, uznaliśmy, że zapis, który jest, jest wystarczający. Jednak było jasne, że bez nowelizacji ustawy o finansach publicznych, wobec 5 projektów poselskich, czy bez pewnego kompromisu obejść się nie da, dlatego że nec Hercules contra plures. Ale chcieliśmy równocześnie jak najmniej zepsuć ustawę o finansach publicznych. Jest sporem, wydaje się, fundamentalnym w tej kwestii tylko jedno, mianowicie to, czy zakład budżetowy to jest dobrodziejstwo dla instytucji takiej, jak przedszkola, żłobki i szkoły, czy nie jest. Czy jest dobrodziejstwem, czy nie - takie pytanie było postawione. Przedmiotem tego wniosku, o którym teraz mówił z trybuny pan poseł Puzyna, i tej poprawki w imieniu czterech połączonych prezydiów jest jeszcze coś więcej niż tylko owa fakultatywność, która jest we wniosku mniejszości w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych. Bowiem los sposobu finansowania instytucji kultury, w moim przekonaniu, jest przesądzony. (Gdyby pan poseł Puzyna nie stał tyłem do pana marszałka, to w ogóle byłoby wspaniale).</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#PoselStanislawKracik">Gdyby przyjąć propozycję z jednego z projektów nowelizacji zgłoszonej przez część posłów klubu AWS, akceptowaną przez rząd, a która polegała na zostawieniu jednostkom samorządu terytorialnego i innym czasu jeszcze do końca tego roku, żeby uporządkować, rozstrzygnąć problem, co jest zakładem budżetowym, co ma owe 50%, o których pan poseł Pietrewicz mówił, a co nie ma i ma być jednostką budżetową, to najprawdopodobniej zdążylibyśmy również z pracami nad nowym uregulowaniem sposobu finansowania instytucji kultury, nad którym prace są już daleko zaawansowane. Jeżeli natomiast zrobimy to, co robimy, to w moim przekonaniu żadnej nowelizacji w tamtym kierunku nie będzie, ponieważ dla pasywnych, dla biernych otworzona zostaje furtka: nic się już nie zmieni, nie ma co kombinować, żyjmy tak, jak do tej pory, bo było fajnie. I to jest kwestia wyboru. Wydaje mi się, że wynik głosowania w sprawie nieuznawania w tym roku za wiążącą owej zasady 50%, od których zależy likwidacja bądź pozostawienie zakładu budżetowego, jest przesądzony. To z całą pewnością w Wysokiej Izbie przejdzie. Mielibyśmy zatem 9 miesięcy na to, aby spokojnie, jednak już na realnych faktach, na sprawozdaniach z RIO dokonać analizy w ramach monitorowania wdrażania reform, jak to powinno być, i taką regulację zrobić na jesieni. Jeżeli teraz to rozstrzygniemy, to szansy zrobienia tej regulacji się pozbawiamy, panie pośle Puzyna. Na pana patrzę ze szczególnym wyrzutem, bo pan mógłby rzeczywiście jako człowiek, który szanuje za każdym razem rozwiązania systemowe i myślenia systemowego się domaga, jednak dać nam szansę, żebyśmy wszyscy postawili sobie wyzwanie, że trzeba być może trzy nowelizacje zrobić i że zegar nam już bije wtedy od 1 kwietnia, i że musimy to zrobić. Jeżeli dzisiaj przyjmiemy to rozwiązanie, które proponuje pan poseł, to z całą pewnością myślenia o tym nie będzie, bo nie będzie potrzeby. To można i tak, i inaczej, i wtedy właściwie eliminujemy sprawczą siłę regulacji prawnych, wymuszającą na części samorządów działania. Wydaje mi się... Może zabrzmi dziwnie, gdy ja to mówię, ale już dawno przestałem wierzyć w powszechną genialność samorządów terytorialnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">(Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Puzyna - czy sprostowanie? Tak.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">W trybie sprostowania chciałbym zwrócić uwagę panu posłowi Kracikowi, że nie mówiłem o tych zakładach budżetowych, które zajmują się sferą gospodarczą, lecz wyłącznie o zakładach budżetowych, które zajmują się oświatą, kulturą fizyczną, pomocą społeczną i prowadzeniem żłobków. Zupełnie nie rozumiem więc, dlaczego, chcąc myśleć nad rozwiązaniami systemowymi, równocześnie mielibyśmy im kazać gwałtownie i w trybie nagłym zmieniać sposób działania, do którego przywykli i który jest dobrym nawykiem, bo nie wszystkie nawyki, które chciałby pan poseł likwidować, są złe. Nie rozumiem, dlaczego dobre nawyki miałyby paść także i przy okazji walki ze złymi nawykami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PoselWlodzimierzPuzyna">Ta propozycja, którą uczyniłem, to jest tylko propozycja szanująca dobre nawyki i dająca im szanse przetrwania. W tym czasie możemy zrobić bardzo wiele, myśląc o dalszych zmianach.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9 i 10 porządku dziennego:
   9. Sprawozdania Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o:
 1) pilnym rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego o przekazywaniu informacji technicznych dla celów obronnych, sporządzonej w Brukseli dnia 19 października 1970 r. (druki nr 911 i 956),
 2) pilnym rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy o wzajemnej ochronie tajemnicy wynalazków dotyczących obronności, w przypadku których zostały złożone wnioski o udzielenie patentów, sporządzonej w Paryżu dnia 21 września 1960 r. (druki nr 913 i 957);
   10. Sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o:
 1) pilnym rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy między stronami Traktatu Północnoatlantyckiego o ochronie informacji, sporządzonej w Brukseli dnia 6 marca 1997 r. (druki nr 912 i 958),
 2) rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy między państwami-stronami Traktatu Północnoatlantyckiego dotyczącej statusu ich sił zbrojnych, sporządzonej w Londynie dnia 19 czerwca 1951 r. (druki nr 800 i 952),
 3) rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy dotyczącej statusu Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przedstawicieli narodowych i personelu międzynarodowego, sporządzonej w Ottawie dnia 20 września 1951 r. (druki nr 801 i 953),
 4) rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji protokołu dotyczącego statusu międzynarodowych dowództw wojskowych, ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego, sporządzonego w Paryżu dnia 28 sierpnia 1952 r. (druki nr 802 i 954),
 5) rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy w sprawie statusu przedstawicielstw i przedstawicieli państw trzecich przy Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, sporządzonej w Brukseli dnia 14 września 1994 r. (druki nr 803 i 955).</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Kosmę Złotowskiego w celu przedstawienia sprawozdań zawartych w drukach nr 956 i 957.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PoselSprawozdawcaKosmaZlotowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debata o przystąpieniu Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego trwa w Polsce już wiele lat. Apogeum tej debaty przeżywaliśmy niedawno tu, na tej sali, kiedy uchwaliliśmy ustawę upoważniającą prezydenta do ratyfikacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Powiedzieliśmy ˝a˝ - od piątku jesteśmy członkiem NATO. Przyszła więc kolej na to, by powiedzieć ˝b˝, a więc przyjąć za swój dorobek prawny Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Umowa Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego o przekazywaniu informacji technicznych dla celów obronnych, sporządzona w Brukseli dnia 19 października 1970 r. oraz umowa o wzajemnej ochronie tajemnicy wynalazków dotyczących obronności, w przypadku których zostały złożone wnioski o udzielenie patentów, sporządzona w Paryżu 21 września 1960 r. są oczywiście częścią tego dorobku prawnego. Ponieważ wszelkie aspekty polskiego członkostwa w NATO były przez te lata, a także w debacie, którą odbywaliśmy w Sejmie, poruszane, połączone Komisje Obrony Narodowej oraz Spraw Zagranicznych, w imieniu których to sprawozdanie mam zaszczyt przedłożyć Wysokiej Izbie, bez zbędnych dyskusji rekomendują Wysokiej Izbie uchwalenie projektów z druków nr 911 oraz nr 913. Komisje rekomendują to jednogłośnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Bronisława Komorowskiego w celu przedstawienia sprawozdań zawartych w drukach nr 958, 952, 953, 954 i 955.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zapamiętał to pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PoselSprawozdawcaBronislawKomorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję, panie marszałku, za przypomnienie wszystkich numerów druków, mam to zapisane na kartce.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PoselSprawozdawcaBronislawKomorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z prawdziwą przyjemnością chciałbym w ramach sprawozdania poinformować, że w trakcie wspólnego posiedzenia Komisji Obrony Narodowej, Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w dniu 4 marca 1999 r. projekty rządowe ustaw o ratyfikacji umów między państwami - stronami Traktatu Północnoatlantyckiego zawarte w drukach nr 800, 801, 802, 803 i 912 ani nie wywołały żadnych poważniejszych dyskusji, ani też nie zgłoszono do nich żadnych wniosków mniejszości, propozycji zmian. Toteż praktycznie jednogłośnie w głosowaniu na wspólnym posiedzeniu komisji zostały one przyjęte. Dla mnie jest to dowód na to, że w kwestiach polityki bezpieczeństwa, w sprawach związanych z naszym wchodzeniem do Paktu Północnoatlantyckiego polski parlament zachowuje nieomal pełną jednolitość poglądów i działań. W zasadzie na tym mógłbym zakończyć, bo wszystkie te umowy są efektem wykorzystywania przez Polskę dorobku traktatowego Paktu Północnoatlantyckiego, stanowią więc wkład parlamentu w proces integracji sił zbrojnych państwa polskiego w ramach Traktatu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PoselSprawozdawcaBronislawKomorowski">Panie Marszałku! W związku z tym, że sprawa jest niekontrowersyjna, nie wywołała ani żadnych głębszych dyskusji, ani też żadnych wątpliwości, uważam, że możemy rychło przejść do kolejnego czytania i do przegłosowania umów o ratyfikacji w polskim parlamencie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm ustalił w łącznej debacie nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 43 minut, to jest debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Waldemara Pawłowskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PoselWaldemarPawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Upoważnienie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, by ratyfikował pakiet 7 projektów ustaw dotyczących umów między państwami - stronami Paktu Północnoatlantyckiego, jest prostą konsekwencją bycia Polski w strukturach Paktu Północnoatlantyckiego. Zatem ratyfikacja ta wpisuje Polskę w prawny system tegoż paktu. Mój klub będzie podczas trzeciego czytania głosował za upoważnieniem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, by te projekty ustaw ratyfikował. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Andrzeja Brachmańskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Jednak wciągnięcie flagi na maszt i debatę przyspieszyło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PoselAndrzejBrachmanski">No właśnie.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#PoselAndrzejBrachmanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Flagi wciągnięto, były fanfary, jesteśmy w NATO i aż się chce zapytać: Co dalej? Myślę, że warto uświadomić sobie, że tak naprawdę ten uroczysty i bardzo widowiskowy ceremoniał wciągania kolejnych flag na kolejne maszty jest tylko początkiem trudnego etapu naszego członkostwa w NATO. Dzisiaj czeka nas mnóstwo pracy, bowiem sam Traktat Północnoatlantycki zawiera tylko najważniejsze zasady i cele Sojuszu. Bez aktów wykonawczych - owych traktatów i protokołów - będzie on jednak tylko zbiorem intencji. A więc ratyfikacja Taktatu wiąże się z wieloma rzeczami - przyjęciem dorobku prawnego Sojuszu, dostosowaniem prawa wewnętrznego do umów międzynarodowych i wreszcie rzecz najważniejsza, której chciałbym na końcu parę słów poświęcić - to takie przeobrażenie naszej narodowej armii, by nie stała się pośmiewiskiem nowych sojuszników.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#PoselAndrzejBrachmanski">Dziś kończymy I etap, a może raczej etapik, tej pracy. Przyjmujemy umowy międzynarodowe, które stały się podstawą prawną dorobku Sojuszu. Wszystkie te umowy, z wyjątkiem pierwszej, nie mają charakteru politycznego, są porozumieniami o charakterze technicznym. Bez nich jednak niemożliwa byłaby współpraca naukowa i wojskowa w ramach organizacji. Trudno powiedzieć, które z tych siedmiu umów wielostronnych są ważne, a które mniej ważne. Jedni mówią, że szczególnie znaczenie mają tu postanowienia traktatu NATO SOFA, odnoszące się do sprawowania jurysdyksji nad siłami zbrojnymi państw Sojuszu przebywającymi na terytorium innych państw, inni zaś uważają, że szczególne znaczenie ma umowa o ochronie informacji. Ja osobiście sądzę, że stanowią one wszystkie pewien pakiet prawny, bez którego trudno byłoby mówić o naszym prawdziwym członkostwie.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#PoselAndrzejBrachmanski">Panie Marszałku! Szczegółowo o zawartości traktatów mówiono w czasie pierwszego czytania oraz w czasie prac w komisjach. Nie będę więc ich tutaj omawiał, tym bardziej że nie budzą one, jak powiedział mój przedmówca, kontrowersji wśród głównych sił politycznych. Chciałbym tylko przy okazji podzielić się taką refleksją: otóż kiedy czyta się te umowy, to aż uderza prosty i lapidarny język, tak lapidarny, że aż trudno o jakiekolwiek interpretacje tego, i w świetle dyskusji, która odbyła się pół godziny wcześniej na tej sali, czasami zazdrość bierze, że my nie potrafimy takim językiem napisać naszych ustaw i potem musimy je nowelizować. Te zaś traktaty, z których pierwszy napisany został przeszło 30 lat temu, jakoś nie wymagają stałej nowelizacji. Myślę, że to jest też pewien wzór do naśladowania, wzór, z którego warto potem będzie skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#PoselAndrzejBrachmanski">Wysoka Izbo! W czasie pierwszych czytań posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej podnieśli wiele wątpliwości dotyczących ratyfikowanych traktatów - że wspomnę wystąpienia panów posłów Siemiątkowskiego i Zemkego. Z zadowoleniem stwierdzam jednak, że większość tych wątpliwości została rozwiana w trakcie prac parlamentarnych i dlatego SLD poprze ustawy ratyfikacyjne z pełnym przekonaniem. Wiemy jednak, że prawdziwa praca dopiero nas czeka. Będzie to bowiem praca nad dostosowaniem polskiego prawa wewnętrznego do standardów Sojuszu. Nie będzie to łatwe, mieliśmy przedsmak tego w czasie prac nad ustawą o ochronie tajemnicy państwowej.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#PoselAndrzejBrachmanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dyskutując o prawnych aspektach naszego członkostwa w NATO, nie sposób nie skorzystać i nie odnieść się do aspektów materialnych, choćby w dwóch słowach. Kilka dni temu wiele szumu zrobiło opublikowanie w mediach raportu o warunkach socjalno-bytowych polskich żołnierzy. Choć osobiście mam wrażenie, że autorzy raportu wiele przesadzili, to nie sposób zauważyć, że jest to kolejny sygnał o mizerii finansowej naszej armii. Podam inny przykład. Kilka dni temu odwiedzałem jedną z jednostek, które w pierwszej kolejności mają być gotowe do współpracy wojskowej. Roczny przydział paliwa jest tam mniejszy niż suma litrażu baków pojazdów znajdujących się na wyposażeniu jednostki. W tej jednostce mówią, że rzeczywiście do NATO wejdziemy... na piechotę.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#PoselAndrzejBrachmanski">Jak polityczny akt przyjęcia do Sojuszu jest zasługą wszystkich kolejnych rządów III Rzeczypospolitej, tak każdy z tych rządów ma sobie coś do zarzucenia, jeśli chodzi o pieniądze przeznaczone na obronność. Sejmowa Komisja Obrony Narodowej, w której mam zaszczyt zasiadać już kolejną kadencję, wielokrotnie zwracała uwagę na ten fakt. Nigdy jeszcze jednak takiej mizerii w polskich koszarach nie było i Sojusz Lewicy Demokratycznej, ja osobiście, chcielibyśmy jeszcze raz zwrócić uwagę rządowi kierowanemu przez pana Mariana Krzaklewskiego, że bez znacznego zwiększenia środków na armię zapisy Traktatu Północnoatlantyckiego i tych traktatów, które dzisiaj przyjmujemy, będą martwe, zostaną pięknymi literami na pięknym papierze, a Polska będzie trzeciorzędnym członkiem Paktu. Mam nadzieję, że koalicja rządząca posiada świadomość tego faktu. I chciałbym powiedzieć, że dzisiejsze przemówienie pana premiera Balcerowicza było bardzo piękne, ale rzeczywistość w armii skrzeczy. Myślę, że nie powinniśmy o tym zapominać, przyjmując prawne traktaty związane z naszym członkostwem w NATO.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Piskorskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PoselPawelPiskorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas dzisiejszego czytania pochylamy się nad projektami, które szczęśliwie nie wywołują w naszym parlamencie wielkiej debaty. Jak było to mówione niejednokrotnie, decyzja polityczna co do naszego członkostwa została podjęta. Kulminację mamy za sobą, okres świętowania mieliśmy parę dni temu. W tej chwili dopełniamy czynności formalnych, związanych z umowami, ze stroną formalnoprawną naszego członkostwa w NATO. Ta strona formalna w klubie Unii Wolności nie wywołuje żadnych wątpliwości. Tak jak mówiliśmy podczas czytania wszystkich projektów - i komisje praktycznie jednogłośnie je przyjęły - uważamy, że one powinny jak najszybciej stać się prawem.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PoselPawelPiskorski">Zupełnie inną kwestią są podnoszone problemy dotyczące polskiej armii i trzeciego, najtrudniejszego etapu naszego wchodzenia do NATO - dostosowania naszej armii, jej dofinansowania, zmiany struktury dowodzenia i wszystkich elementów związanych z tym, żeby Polska mogła być pełnoprawnym członkiem NATO.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#PoselPawelPiskorski">W dzisiejszej debacie nasz klub Unii Wolności pragnie ograniczyć się wyłącznie do poruszanych tu kwestii umów międzynarodowych. Podpisanie tych umów wydaje się konieczne. Zgodnie z konwencją, którą dzisiaj przyjmujemy, sądzę, że nasze wystąpienia powinny być równie krótkie, jak głosowanie w czasie prac komisji, gdy te projekty zostały w ciągu niecałej minuty przyjęte. Dlatego pozwolicie państwo, pozwoli pan marszałek, że w imieniu klubu Unii Wolności jeszcze raz gorąco poprę przyjęcie ustaw ratyfikujących te umowy międzynarodowe. Klub Unii Wolności jest bardzo zainteresowany włączeniem się w tę zasadniczą dyskusję, jak polskie siły zbrojne czy jak nasz kraj będzie wprowadzał trzeci etap praktycznego dostosowania polskiej armii do warunków NATO. Sądzę, że niejednokrotnie jeszcze w Sejmie na ten temat będziemy debatować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Lesława Podkańskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PoselLeslawPodkanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stajemy dzisiaj wspólnie nad siedmioma projektami ustaw o ratyfikacji umów, które pozwolę sobie nazwać okołopaktowymi. Są to trzy projekty pilne rządowe i cztery zwykłe rządowe. Wszystkie one są częścią obudowy prawnej tego dokumentu, który został złożony w dniu 12 marca przez ministra spraw zagranicznych w siedzibie, gdzie został podpisany Traktat Północnoatlantycki na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PoselLeslawPodkanski">Tak jak to było już powiedziane, 16 marca niedaleko stąd, kilkadziesiąt metrów stąd, załopotały flagi paktu, wraz z biało-czerwoną, flagi, które jak gdyby usankcjonowały moment pierwszego kroku. Ten pierwszy krok to początek drogi, gdzie zmienia się świat w sensie wojskowo-militarnym. Zmieniła się z dniem 12 marca również sytuacja w Europie, jeśli chodzi o aspekt wojskowo-militarny. Dzisiaj jak gdyby równolegle stajemy wspólnie z Paktem Północnoatlantyckim do budowy nowej strategii. NATO kończy pracę nad stworzeniem nowej własnej strategii na XXI wiek. Ale to wcale nie zwalnia nas, Polski, dziewiętnastego członka paktu, od myślenia na temat naszej narodowej strategii, od myślenia o tym, w jaki sposób nasze państwo zbuduje sobie nową architekturę bezpieczeństwa w ramach tej właśnie nowej sytuacji. Dzisiaj omawiane regulacje mają być tą podstawą, która powinna zapewnić naszemu krajowi to, co w klubie Polskiego Stronnictwa Ludowego nazywamy zagwarantowaniem maksimum suwerenności, maksimum niepodległości naszego państwa. Oczywiście to jest wielkie i trudne zadanie. Dzisiaj stwierdzamy, że instrumentem, który ma kształtować strategiczne myślenie w przyszłości, jeśli chodzi o bezpieczeństwo naszego kraju, musi być w pierwszym rzędzie praktyczna współpraca we wszystkich tych dziedzinach, które są objęte zakresem umów, to znaczy w dziedzinie przekazywania i ochrony informacji, wynalazków, statusu sił zbrojnych, przedstawicielstw, dowództw itd. Zawsze będziemy, tak jak w trakcie pierwszego czytania i wcześniej w tej Izbie, domagali się wdrażania takich zasad i tworzenia takich relacji, by odpowiadały one sile ekonomicznej nie tylko Polski w pakcie, ale również Europy w układzie transatlantyckim. Cieszy nas, członków Klubu Parlamentarnego PSL, to, że przyjęcie tych regulacji w istocie oznacza dzisiaj małe koszty, że związane z tym obciążenia budżetowe są minimalne, że nie rodzi to poważnych skutków, jeśli chodzi o finanse państwa.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#PoselLeslawPodkanski">W imieniu Klubu Parlamentarnego PSL również pragnę zgłosić wniosek o przyjęcie ustaw o ratyfikacji umów, które są przedmiotem dzisiejszej debaty. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Były to wystąpienia klubowe.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Longina Pastusiaka z Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PoselLonginPastusiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsza debata jest właściwie pierwszą debatą w Sejmie Rzeczypospolitej od czasu oficjalnego przyjęcia Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Jest to właśnie szósty dzień naszego pełnoprawnego członkostwa w NATO. Oczywiście ta dzisiejsza debata właściwie oznacza zakończenie marszu jedną z trzech ścieżek dochodzenia Polski do NATO. Zakończenie marszu tą pierwszą ścieżką nastąpiło właśnie w Independence w Missouri w miniony piątek wieczorem czasu polskiego. Druga ścieżka to ścieżka legislacyjna, która powoduje, że Polska staje się częścią składową dorobku prawnego Sojuszu Północnoatlantyckiego, a więc ośmiu układów międzynarodowych. Pozostaje nam wreszcie ścieżka wojskowa, ścieżka dojścia do interoperacyjności militarnej, kompatybilności. Sądzę, że to będzie najdłuższa ścieżka, doświadczenie wykazuje, że przebywanie tej drogi może trwać od kilku do kilkunastu nawet lat - mówię o doświadczeniu krajów, które przystępowały do Sojuszu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PoselLonginPastusiak">Trzeba również powiedzieć otwarcie, że przed tym wydarzeniem w Independence w Missouri, przed oficjalnym przystąpieniem do NATO Polska była w ogóle w unikatowej sytuacji w swojej historii, ponieważ ani nie byliśmy członkiem żadnego wielostronnego sojuszu, ani nie mieliśmy dwustronnego układu sojuszniczego z żadnym państwem. I gdybyśmy nagle wyobrazili sobie najczarniejszy z możliwych scenariuszy, gdyby ktoś napadł na Polskę, to żadne państwo na świecie nie byłoby zobowiązane w sensie prawnomiędzynarodowym przyjść Polsce z pomocą. Oczywiście Polska złożyłaby skargę w Radzie Bezpieczeństwa i Rada Bezpieczeństwa, panie ministrze, pewnie nawet przyjęłaby rezolucję potępiającą agresora, tylko że niewiele byłoby z tego pożytku. Na szczęście nikt nam dziś nie zagraża, ale przecież jedna z obiegowych definicji polityki mówi, że jest to sztuka przewidywania, i marny to polityk, który nie przewiduje zagrożeń dla swojego kraju. I dlatego już dziś musimy szukać zakotwiczenia Polski w efektywnym systemie bezpieczeństwa. Takie zakotwiczenie daje nam członkostwo w NATO - art. 4 układu waszyngtońskiego, który mówi o konsultacjach w sytuacji zagrożenia, i przede wszystkim art. 5, który mówi, że napaść na jedno państwo jest napaścią na cały Sojusz Północnoatlantycki. W tym miejscu chciałbym nie zgodzić się z krytyką, z jaką wystąpiono w czasie debaty nad ratyfikacją układu waszyngtońskiego. Niektórzy posłowie wyrażali wątpliwość co do tych gwarancji, porównywali je z gwarancjami z 1939 r. Naprawdę nie widzę żadnej analogii między sytuacją z 1939 r. a sytuacją z 1999 r. Właśnie powstanie NATO było wyciągnięciem wniosków z nieskuteczności gwarancji bezpieczeństwa w przededniu wybuchu II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PoselLonginPastusiak">Trzeba również powiedzieć, że najłatwiej jest mówić o gwarancjach militarnych, natomiast za rzadko i za mało mówimy społeczeństwu polskiemu, że NATO daje nam także gwarancje pozamilitarnych korzyści. Taką pozamilitarną korzyścią jest przede wszystkim zwiększenie wiarygodności Polski, a to jest sygnał dla inwestorów zagranicznych, że Polska jest krajem bezpiecznym w sensie lokowania w niej inwestycji. Uzyskujemy również dostęp do nowoczesnych technologii, uzyskujemy dostęp do informacji technicznych - mówi o tym jedna z umów, nad którymi dziś dyskutujemy. Warto więc o tych pozamilitarnych aspektach bezpieczeństwa pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#PoselLonginPastusiak">Na koniec, panie marszałku, chciałbym powiedzieć, ponieważ w piątek 23 kwietnia rozpocznie się szczyt waszyngtoński, że będzie to ważny szczyt, w którym Polska będzie po raz pierwszy uczestniczyła w charakterze pełnoprawnego członka NATO, nie mówiąc już o tym, że jest to specyficzny, specjalny szczyt, uroczysty - w 50. rocznicę NATO, ważny także z punktu widzenia opracowania nowej koncepcji strategicznej.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#PoselLonginPastusiak">Nie mogę jednak nie wyrazić również pewnego niepokoju. W związku z tym, że będziemy brali udział w decyzjach, które są podejmowane na zasadzie konsensusu, przede wszystkim mam zastrzeżenia do samej idei open door policy - nie w tym sensie, że NATO nie powinno się rozszerzać; przeciwnie. Rząd nasz bardzo silnie akcentuje, że Polska nie zatrzaśnie drzwi przed żadnym nowym państwem. Muszę wszak powiedzieć otwarcie, że polityka otwartych drzwi, przez które nikt nie może przejść, nie jest w istocie polityką otwartych drzwi. Dlatego powinniśmy - jako państwo, jako Polska, jako członek NATO właśnie - domagać się, aby ten proces rozszerzania był kontynuowany.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#PoselLonginPastusiak">Druga sprawa to, oczywiście, kwestia nowej koncepcji strategicznej. Jak wiadomo, w tej kwestii istnieją duże różnice. Wczoraj w Paryżu zadałem ministrowi obrony Francji panu Richard pytanie, czy Francja zmieniła swój stosunek do nowej koncepcji strategicznej przed szczytem w Waszyngtonie. Odpowiedział, że Francja nadal podtrzymuje swoje zastrzeżenia do koncepcji amerykańskich. Od piątku uczestniczymy już w NATO na zasadzie pełnoprawnego partnera i powinniśmy pomóc w znalezieniu kompromisu, żeby ten szczyt zakończył się rzeczywiście przyjęciem nowej koncepcji strategicznej. NATO rzeczywiście powinno mieć mandat ONZ, powinno mieć mandat OBWE, ale nie może NATO pozostać w takiej sytuacji, że jeżeli jedna z tych dwóch organizacji zostanie zaklinczowana, nie będzie możliwe uzyskanie mandatu, a będzie zagrożenie dla bezpieczeństwa krajów członkowskich. Sojusz Północnoatlantycki musi mieć również wówczas prawo działania i angażowania się w operacje pokojowe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Do trzeciego czytania projektów ustaw przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Zdrowia o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (druki nr 971 i 980).</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji pana posła Tadeusza Jacka Zielińskiego.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszJacekZielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiając stanowisko Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Zdrowia odnośnie do uchwały Senatu w sprawie ustawy z 19 lutego 1999 r. o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, chciałbym przypomnieć, iż ustawa ta dotyczyła sposobu nabycia przez kolumny transportu sanitarnego osobowości prawnej i przesądziła, iż organem założycielskim dla tych kolumn będą sejmiki wojewódzkie.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszJacekZielinski">Senat, odnosząc się do ustawy, nie zakwestionował rozwiązań merytorycznych, jakie zostały w niej przyjęte, a jedynie zajął się aspektami technicznymi tego aktu prawnego. Poprawki, jakie Senat proponuje, są niewielkie; są to dwie poprawki, nie zmieniające w istocie rozstrzygnięć, jakie przyjął Sejm.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszJacekZielinski">Należy zgodzić się ze stanowiskiem Senatu, iż pierwsza poprawka usuwa swego rodzaju dualizm w odesłaniu do przyjętych w ustawie o ZOZ w innym miejscu rozwiązań. Natomiast druga poprawka zajmuje się tylko i wyłącznie kwestią lokalizacji przepisu dotyczącego rejestru kolumn transportu sanitarnego.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszJacekZielinski">Poprawki Senatu na forum obu komisji nie spowodowały jakiejkolwiek dyskusji. Spotkały się one z pozytywnym przyjęciem. Nie było w ich kontekście żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszJacekZielinski">W konkluzji chcę stwierdzić, iż komisje wnoszą, aby Sejm raczył przyjąć obie poprawki senackie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę panią posłankę Krystynę Herman o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PoselKrystynaHerman">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zdziwienie może budzić fakt, że niezwykle pilna i prosta w swej treści nowelizacja ustawy o zakładach opieki zdrowotnej rozpatrywana była przez Senat prawie miesiąc. W efekcie tych prac wprowadzono do tekstu ustawy dwie poprawki legislacyjne poprawiające czytelność ustawy. Aby więc nie przedłużać procesu legislacyjnego, w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej oświadczam, że głosować będziemy za przyjęciem poprawek Senatu, zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Zdrowia, zawartym w druku nr 980. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Mariana Adama Cyconia o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PoselMarianAdamCycon">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności, który mam zaszczyt reprezentować, pozytywnie ustosunkowuje się do poprawek wprowadzonych przez Senat do ustawy uchwalonej przez Sejm w dniu 19 lutego 1999 r., tzn. ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Należy podkreślić bezzwłoczność debaty senackiej i słuszność uwag wniesionych do tekstu ustawy. Mam nadzieję, że w ten sposób wszyscy będziemy podchodzić do prostowania nieraz bardzo zawiłych ścieżek reform wprowadzanych obecnie w kraju, a także do drobnych poprawek legislacyjnych. Mój klub, Klub Parlamentarny Unii Wolności, będzie głosował za uznaniem poprawek Senatu za w pełni zasadne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Czy jest pani posłanka Trela? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Wobec tego lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Do głosowania nad tym punktem przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Wiedziałem, że to idzie oświadczenie poselskie, jak zobaczyłem pana posła Chmielewskiego.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Informuję, że pan poseł Chmielewski zgłosił się w celu wygłoszenia oświadczenia poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-265.8" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów jeszcze chciałby wygłosić oświadczenie? Szkoda, taka okazja, nie ma tłoku.</u>
          <u xml:id="u-265.9" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam listę zgłaszających się do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-265.10" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PoselJanChmielewski">Oświadczenie. W dniach 8-9 marca 1999 r. odbyła się w sali kolumnowej Sejmu RP konferencja pt. ˝Sytuacja dzieci w Polsce w okresie przemian˝. Organizatorami byli: Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej Polskiej Akademii Nauk, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych przy udziale Komisji Rodziny Sejmu RP. Jej podstawowym celem było dostarczenie wiedzy pozwalającej na sformułowanie najważniejszych problemów związanych z sytuacją dzieci w Polsce. Wiedza ta pozwoliła uczestnikom zapoznać się z różnymi przedsięwzięciami podejmowanymi ze strony państwa, samorządu terytorialnego, Kościoła katolickiego oraz innych kościołów i związków wyznaniowych, a także bardzo licznych organizacji pozarządowych. W trakcie obrad zastanawiano się nad koniecznością wytyczenia niezbędnych kierunków działań na rzecz rodziny i dziecka.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PoselJanChmielewski">Uważam, że w trakcie tej i innych konferencji trzeba pamiętać przede wszystkim o fundamentalnej prawdzie, że rodzina jest wspólnotą osób zajmującą pierwszą pozycję wśród innych wspólnot tworzonych przez ludzi. Jest ona wspólnotą najbardziej naturalną, powszechną i pierwotną w stosunku do jakiejkolwiek innej wspólnoty. Rodzina jest dla każdego człowieka wspólnotą najważniejszą. W rodzinie w zasadniczych rysach kształtują się losy człowieka. Rodzice, dając życie dziecku, mają pierwotne i niezbywalne prawo oraz pierwszeństwo do jego wychowania. Polityka prorodzinna w państwie i samorządzie nie powinna być utożsamiana z opieką społeczną, ale winna być to polityka interdyscyplinarna. Należy czuwać nad rodzinami, które sobie radzą, aby inni, m.in. prasa, radio, telewizja, nie szkodziły im, tzn. rodzicom, w wypełnianiu zadań, szczególnie zadań wychowawczych. Różne organizacje mają rodzinę wspierać, a nie wypierać czy wręcz zastępować w realizacji jej funkcji. Rodziny niewydolne należy wspierać pomocą i opieką ze strony państwa, samorządu i organizacji pozarządowych. Należy dążyć w sposób pośredni i bezpośredni do umocnienia ekonomicznego rodziny oraz umacniać jej trwałość, która powinna być szczególną wartością, chronioną przez wszystkich uczestników życia społecznego. Uważam, że konieczne jest: systematyczne gromadzenie danych umożliwiających bieżącą analizę zaspokajania potrzeb rodziny, odbudowywanie funkcji i roli szkoły jako ośrodka życia społecznego i kulturalnego, stworzenie rodzinom warunków do posiadania własnego mieszkania oraz wprowadzenie systemu stypendialnego dla dzieci z rodzin ubogich. Postulaty te tożsame są ze stanowiskiem wypracowanym przez Komisję Polityki Społecznej Związku Miast Polskich poprzedniej kadencji, w której pracach miałem zaszczyt uczestniczyć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o wygłoszenie oświadczenia panią posłankę Ewę Sikorską- Trelę, jako że nie zdążyła zabrać głosu w dyskusji nad poprzednim punktem porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PoselEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zwracam się w imieniu swoim i w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność, aby jutro Sejm zechciał zaakceptować zaproponowane przez Senat poprawki do ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej uchwalonej przez Sejm 19 lutego br., a dotyczącej kolumn transportu sanitarnego. Posłowie Akcji Wyborczej Solidarność i ja uważamy, że powinniśmy głosować za przyjęciem tych poprawek, nie zmieniają one bowiem treści merytorycznej ustawy, a jedynie przyczyniają się do jej większej przejrzystości i czytelności. Są to poprawki natury technicznej. Zgadzając się na te drobne techniczne zmiany zgłoszone przez Senat, uważam, że wszyscy powinniśmy je poprzeć ze względu na to, że kolumny transportu sanitarnego bez tej ustawy nie mogą się przekształcić w samodzielne jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, a tym samym nie mogą zawierać umów z kasą chorych na świadczenia transportowe. Taka sytuacja jest w chwili obecnej. Kolumny transportu sanitarnego nie mogą zafunkcjonować jako usługodawca w nowym systemie opieki zdrowotnej, który wprowadziliśmy w Polsce od 1 stycznia 1999 r., i cały czas czekają na tę ustawę. Apeluję, abyśmy wszyscy zagłosowali jutro za przyjęciem poprawek i jak najszybszym dalszym procedowaniem nad tą ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję, pani poseł. Zagłosujemy.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do 18 marca 1999 r. do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#WicemarszalekFranciszekJerzyStefaniuk">Życzę dobrej nocy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 21 min 43)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>