PPC / ppc

text_structure.xml 457 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Stanisław Zając, Marek Borowski, Jan Król i Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią posłankę Małgorzatę Ostrowską oraz panów posłów Jerzego Jankowskiego, Jacka Szczota i Adama Stanisława Szejnfelda.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Jerzy Jankowski i Adam Stanisław Szejnfeld.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Jerzy Jankowski i pani posłanka Małgorzata Ostrowska.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Proszę posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informuję, że za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji wspólnie z Komisją Finansów Publicznych - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących funkcjonowania banków spółdzielczych - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy o zamówieniach publicznych - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Finansów Publicznych - o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Etyki Poselskiej - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Kultury Fizycznej i Turystyki - o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi wspólnie z Komisją Zdrowia - o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Spraw Zagranicznych wspólnie z Komisją Polityki Społecznej - o godz. 16.30,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji - o godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - o godz. 17.30,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Rodziny oraz Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">- Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji wspólnie z Komisją Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 20.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Dzisiejsze posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zostało odwołane.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">I jest jeszcze jeden komunikat. Zapraszam uprzejmie na spotkanie Polsko-Rosyjskiej Grupy Parlamentarnej z ambasadorem Federacji Rosyjskiej w Warszawie panem Siergiejem Razowem. Spotkanie odbędzie się w dniu 7 czerwca o godz. 11 w sali nr 128, w budynku Senatu. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedłożyły dodatkowe sprawozdanie o projekcie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 1806-A.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie trzeciego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Punkt ten rozpatrzymy w piątkowym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych w dziennikach urzędowych oraz o wydawaniu tych dzienników.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Kazimierza Działochę oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono poprawkę do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">Sejm postanowił o nieodsyłaniu tego projektu ustawy ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Poprawka została paniom posłankom i panom posłom doręczona.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Działochę w celu przedstawienia poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzDziałocha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu wczorajszym w trakcie drugiego czytania projektu ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych pani poseł Teresa Liszcz zgłosiła poprawkę dotyczącą przepisu art. 44, czyli klauzuli wejścia ustawy w życie. Propozycja poprawki polega na tym, by ustawa weszła w życiem z dniem 1 stycznia 2001 r. w całości, łącznie z przepisami art. 19 ust. 3 i odpowiednią częścią art. 22. Według pierwotnej wersji te przepisy miały wejść w życie z dniem 1 stycznia 2001 r., a cała ustawa - po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzDziałocha">Poprawka ta była konsultowana nieformalnie, poza składem komisji, z udziałem także przedstawicieli Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i uzyskała pełne poparcie, tak jak wczoraj na sali. Chodzi o to, by wszystkie możliwe koszty związane z wejściem w życie ustawy miały pokrycie w nowym budżecie. W szczególności zbyt dużo może kosztować wprowadzenie zasady czy instytucji, by zapis elektroniczny służył także do wydawania i rozpowszechniania dzienników, wprowadza się bowiem upowszechnianie dzienników urzędowych w formie zapisu elektronicznego. Byłoby dobrze, zgodnie z tą poprawką, żeby ten przepis wszedł w życie z innymi przepisami ustawy, a więc by wszystkie przepisy weszły w życie z jedną datą - z dniem 1 stycznia 2001 r., i by miały one oparcie w nowym budżecie. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1832.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie zgłoszoną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">W poprawce do art. 44 wnioskodawca proponuje, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby ustawa weszła w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 19 ust. 3 oraz art. 22 w określonym zakresie, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 44, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#Marszałek">Głosowało 409 posłów. Za - 356, przeciw - 49, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych w dziennikach urzędowych oraz o wydawaniu tych dzienników, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#Marszałek">Głosowało 415 posłów. Za - 415.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Zbigniewa Zarębskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1908.</u>
          <u xml:id="u-6.24" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.25" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.28" who="#Marszałek">Głosowało 415. Za - 415.</u>
          <u xml:id="u-6.29" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne.</u>
          <u xml:id="u-6.30" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o zmianie nazwy Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-6.31" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jana Zaciurę oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.32" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.33" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-6.34" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.35" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1913.</u>
          <u xml:id="u-6.36" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.37" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie nazwy Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.38" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.39" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.40" who="#Marszałek">Głosowało 414 posłów. Za - 380, przeciw - 25, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-6.41" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie nazwy: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.</u>
          <u xml:id="u-6.42" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy nazwy Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.</u>
          <u xml:id="u-6.43" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Stanisława Kopcia oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.44" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.45" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-6.46" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.47" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1914.</u>
          <u xml:id="u-6.48" who="#Marszałek">Komisja przedstawia jednocześnie wnioski mniejszości, nad którymi będziemy głosować w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-6.49" who="#Marszałek">W pierwszym wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje, aby w tytule ustawy wyrazy: Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego zastąpić wyrazami: Bydgoska Akademia Pedagogiczna im. Kazimierza Wielkiego.</u>
          <u xml:id="u-6.50" who="#Marszałek">Z pierwszym wnioskiem mniejszości łączy się drugi wniosek mniejszości do art. 1, w którym wnioskodawca proponuje, aby Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy nadać nazwę: Bydgoska Akademia Pedagogiczna im. Kazimierza Wielkiego.</u>
          <u xml:id="u-6.51" who="#Marszałek">Wnioski te poddam łącznie pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.52" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.53" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości do tytułu ustawy oraz 2. wniosku mniejszości do art. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.54" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.55" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.56" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za - 196, przeciw - 196, wstrzymało się 27.</u>
          <u xml:id="u-6.57" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-6.58" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.59" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy nazwy Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.60" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.61" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.62" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za - 378, przeciw - 30, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-6.63" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy nazwy Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego.</u>
          <u xml:id="u-6.64" who="#komentarz">(Głos z sali: Imienia, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-6.65" who="#Marszałek">Imienia, imienia, może niewyraźnie mówię, imienia, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.66" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach nazwy Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.</u>
          <u xml:id="u-6.67" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Danutę Grabowską oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.68" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.69" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-6.70" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.71" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1915.</u>
          <u xml:id="u-6.72" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.73" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach nazwy Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego w Kielcach, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.74" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.75" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.76" who="#Marszałek">Głosowało 417 posłów. Za - 392, przeciw - 18, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-6.77" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach nazwy Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.</u>
          <u xml:id="u-6.78" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o przekształceniu Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Słupsku w Akademię Pomorską.</u>
          <u xml:id="u-6.79" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Franciszka Potulskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.80" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.81" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-6.82" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.83" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1916.</u>
          <u xml:id="u-6.84" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.85" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o przekształceniu Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Słupsku w Akademię Pomorską, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.86" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.87" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.88" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za - 391, przeciw - 19, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-6.89" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o nadaniu Wyższej Szkole Pedagogicznej w Słupsku nazwy Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku.</u>
          <u xml:id="u-6.90" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Głosowanie nad sprawozdaniem Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o komisyjnym projekcie uchwały w sprawie powołania Komisji Śledczej do zbadania przebiegu procesów prywatyzacji Banku Gdańskiego, a także powstania Banku Inicjatyw Gospodarczych i płynących z nich konsekwencji (druki nr 1747 i 1873).</u>
          <u xml:id="u-6.91" who="#Marszałek">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Małgorzatę Ostrowską oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.92" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-6.93" who="#Marszałek">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.94" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie projektu uchwały zawartego w druku nr 1747.</u>
          <u xml:id="u-6.95" who="#Marszałek">W przypadku odrzucenia wniosku o odrzucenie pod głosowanie podam wniosek o przyjęcie projektu uchwały w całości.</u>
          <u xml:id="u-6.96" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.97" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu uchwały w sprawie powołania Komisji Śledczej do zbadania przebiegu procesów prywatyzacji Banku Gdańskiego, a także powstania Banku Inicjatyw Gospodarczych i płynących z nich konsekwencji, zawartego w druku nr 1747, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.98" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.99" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.100" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 212, przeciw - 207, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-6.101" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.102" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o opłacie skarbowej (druki nr 1502, 1838, 1838-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-6.103" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas drugiego czytania rządowego projektu ustawy o opłacie skarbowej w dniu 10 maja zgłoszono dwie poprawki. Pierwsza polega na tym, aby nie zwalniać z opłaty skarbowej czynności w postępowaniu upadłościowym. Komisje rekomendują odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">Druga poprawka polega na zmniejszeniu odpłatności za dokonanie wpisów przedsiębiorstw zagranicznych do ewidencji przedsiębiorstw. Komisje rekomendują przyjęcie tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1838.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają jednocześnie poprawki i wniosek mniejszości, na którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">W poprawce 1. do art 2 ust 1 pkt 1 lit. i wnioskodawca proponuje, aby podania i załączniki do podań, czynności urzędowe, zaświadczenia, zezwolenia oraz dokumenty stwierdzające ustanowienie pełnomocnika oraz ich odpisy nie podlegały opłacie skarbowej w sprawach sprzedaży rzeczy tylko w postępowaniu egzekucyjnym, a nie, jak proponują komisje, również w postępowaniu upadłościowym.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1. do art 2 ust 1 pkt 1 lit. i, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#Marszałek">Głosowało 421 posłów. Za - 156, przeciw - 264, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#Marszałek">W jedynym wniosku mniejszości do załącznika do projektu ustawy w części od I do V wnioskodawca proponuje obniżenie niektórych stawek opłaty skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do załącznika do projektu ustawy w części od I do V, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za - 188, przeciw - 227, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#Marszałek">W poprawce 2. do załącznika do projektu ustawy w części II poz. 19 i polegającej na dodaniu poz. 20 wnioskodawca proponuje, aby opłata skarbowa wynosiła:</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#Marszałek">- od dokonania wpisu przedstawicielstwa przedsiębiorcy zagranicznego do ewidencji przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych 4 tys. zł, a nie, jak proponowały komisje, 6 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#Marszałek">- od zmiany wpisu przedstawicielstwa przedsiębiorcy zagranicznego do ewidencji przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych - 2 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2. do załącznika do projektu ustawy w części II poz. 19 i polegającej na dodaniu poz. 20, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 257, przeciw - 157, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o opłacie skarbowej w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.33" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 267, przeciw - 5, wstrzymało się 150.</u>
          <u xml:id="u-8.34" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o opłacie skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-8.35" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (druki nr 1498, 1837, 1837-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-8.36" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas posiedzenia Sejmu 10 maja do ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zgłoszono 9 poprawek. 8 poprawek komisja rekomenduje pozytywnie, natomiast dziewiątą poprawkę proponuje odrzucić. W tej poprawce proponuje się zwiększenie odpłatności za czynności cywilnoprawne, polegające na zawieraniu umów dotyczących zbywania nieruchomości, rozłożenie tego na lata 2001–2005. Natomiast w projekcie jest zapis, aby od roku 2001 ta stawka wynosiła 2%. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1837.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają jednocześnie poprawki i wnioski mniejszości, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#Marszałek">W poprawce 3. do art. 1, polegającej na dodaniu ust. 7 i 8, wnioskodawca proponuje, aby:</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#Marszałek">— w przypadku gdy zgodnie z odrębnymi przepisami spółka powstała w wyniku przekształcenia innej spółki lub połączenia się innych spółek wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki przekształconej spółki lub każdej z łączących się spółek, podatek od czynności cywilnoprawnych zapłacony od wniesionych wkładów, od kapitału zakładowego podlegał zaliczeniu na poczet podatku należnego od umowy spółki, która powstała w wyniku przekształcenia spółki lub połączenia się spółek, a także,</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#Marszałek">— przepis ten stosować odpowiednio do umowy spółki, która przejęła cały majątek innej spółki lub spółek.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki: 1. do art. 1 ust. 3, polegająca na skreśleniu pkt. 5, oraz 2. do art. 9 ust. 1 pkt 11, polegająca na skreśleniu lit. c-f.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 1., 2. i 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 416, przeciw - 5, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#Marszałek">W poprawce 4. do art. 7 ust. 1 wnioskodawca proponuje dodać po pkt. 3 punkt stanowiący, że stawka podatku od umowy pożyczki wynosi 2%.</u>
          <u xml:id="u-10.17" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.19" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 4. do art. 7 ust. 1, polegającej na dodaniu po pkt. 3 nowego punktu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.22" who="#Marszałek">Głosowało 418 posłów. Za - 413, przeciw - 3, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-10.23" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.24" who="#Marszałek">W 1. wniosku mniejszości do art. 7 ust. 1 pkt 5 wnioskodawca proponuje, aby stawka podatku od umowy poręczenia wynosiła 5 zł, a nie, jak proponują komisje, 7 zł.</u>
          <u xml:id="u-10.25" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.26" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości do art. 7 ust. 1 pkt 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.29" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za - 185, przeciw - 233, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-10.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-10.31" who="#Marszałek">W 2. wniosku mniejszości do art. 7 ust. 1 pkt 7 wnioskodawca proponuje, aby stawka podatku od umowy majątkowej małżeńskiej wynosiła 25 zł, a nie, jak proponują komisje, 38 zł.</u>
          <u xml:id="u-10.32" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.33" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości do art. 7 ust. 1 pkt 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.36" who="#Marszałek">Głosowało 415 posłów. Za - 185, przeciw - 222, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-10.37" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-10.38" who="#Marszałek">W poprawce 5. do art. 7 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby obniżenia stawki podatku określonego w tym przepisie nie stosować do stawek podatku od umowy spółki.</u>
          <u xml:id="u-10.39" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.40" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.41" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 5. do art. 7 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.42" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.43" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.44" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za - 414, przeciw - 7, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-10.45" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.46" who="#Marszałek">W poprawce 6. do art. 9 ust. 1 pkt 2 lit. e wnioskodawca proponuje, aby przeniesienie własności nieruchomości, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, w drodze darowizny było zwolnione od podatku w części dotyczącej m.in. przejęcia przez obdarowanego zobowiązań darczyńcy, a nie - jak proponowały komisje - zobowiązań na rzecz zbywcy lub osób trzecich.</u>
          <u xml:id="u-10.47" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.48" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.49" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 6. do art. 9 ust. 1 pkt 2 lit. e, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.50" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.51" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.52" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za - 422, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-10.53" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.54" who="#Marszałek">W poprawce 7. do art. 9 ust. 1 pkt 6 wnioskodawca proponuje, aby sprzedaż rzeczy ruchomych była zwolniona od podatku, jeżeli podstawa opodatkowania nie przekracza 1000 zł, a nie - jak proponowały komisje - 500 zł.</u>
          <u xml:id="u-10.55" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.56" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.57" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 7. do art. 9 ust. 1 pkt 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.58" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.59" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.60" who="#Marszałek">Głosowało 420 posłów. Za - 418, przeciw - 1, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-10.61" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.62" who="#Marszałek">W poprawce 8. do art. 12 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje skreślić przepis stanowiący o właściwości miejscowej organu podatkowego, w przypadku gdy nieruchomość położona jest na terenie działania kilku urzędów skarbowych.</u>
          <u xml:id="u-10.63" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.64" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.65" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 8. do art. 12 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.66" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.67" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.68" who="#Marszałek">Głosowało 420 posłów. Za - 417, przeciw - 3.</u>
          <u xml:id="u-10.69" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.70" who="#Marszałek">W 3. wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje dodać nowy artykuł stanowiący, że od 1 stycznia 2002 r. uprawnienia organu podatkowego będącego urzędem skarbowym, o którym mowa w art. 12 ust. 1, 3 i 4 oraz w art. 13, przejmuje odpowiednio wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a także II Urzędem Skarbowym Warszawa Śródmieście, o którym mowa w art. 12 ust. 2, przejmuje prezydent m. st. Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-10.71" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.72" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 3. wniosku mniejszości, polegającego na dodaniu nowego artykułu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.73" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.74" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.75" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za - 168, przeciw - 256, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-10.76" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-10.77" who="#Marszałek">W poprawce 9. wnioskodawca proponuje po art. 14 dodać artykuł regulujący w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. stawki podatku od umów sprzedaży, zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny przy przeniesieniu własności nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym.</u>
          <u xml:id="u-10.78" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.79" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-10.80" who="#Marszałek">Pan poseł Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy przyjęcie tej poprawki nie spowoduje pogorszenia sytuacji podatników w przypadku, gdy będzie przeniesienie własności nieruchomości, własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego? Dotychczas w takim przypadku stawka opłaty skarbowej wynosiła 2%, a teraz proponowalibyśmy 4,5%. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście w tym przypadku nastąpi pogorszenie, natomiast wnioskodawca, jak wynikało z prac komisji, miał na względzie to, że w wyniku zmniejszenia od 1 stycznia 2001 r. stawki z 5% na 2% w roku 2001 wpływy gmin będą uszczuplone o ok. 712 mln zł. Tutaj ma pan rację, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 9., polegającej na dodaniu po art. 14 nowego artykułu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#Marszałek">Głosowało 421 posłów. Za - 7, przeciw - 411, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za - 420, przeciw - 1, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o podatku od czynności cywilnoprawnych.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Powołanie rzecznika praw dziecka (druki nr 1865 i 1940).</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Z dniem 1 stycznia 2000 r. weszła w życie ustawa o rzeczniku praw dziecka. Zgodnie z art. 4 ust. 1 tej ustawy Sejm, za zgodą Senatu, powołuje rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#Marszałek">Lista kandydatów na rzecznika praw dziecka została doręczona paniom posłankom i panom posłom w druku nr 1865.</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#Marszałek">Zgłoszone zostały kandydatury pana Jacka Kordackiego, pana Marka Piechowiaka oraz pana Tomasza Polkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#Marszałek">Opinia Komisji Rodziny o zgłoszonych kandydatach została paniom posłankom i panom posłom doręczona w druku nr 1940.</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Alicję Murynowicz w celu przedstawienia kandydatury pana Jacka Kordackiego, zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#Marszałek">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#Marszałek">Pani poseł Alicja Murynowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzecznik praw dziecka jest instytucją bardzo wysoko umocowaną w prawie, gdyż wynika z samej konstytucji. Jak sama nazwa wskazuje, rzecznik stoi na straży praw dziecka. Powinien interweniować w każdej sytuacji, w której dziecku dzieje się krzywda. Niestety, obecna ustawa nie gwarantuje realizacji pełnego zakresu praw dziecka, gdyż nie daje instrumentów i narzędzi niezbędnych do realizacji tak ważnych zadań. Dlatego nieprawdopodobnie ważna jest osoba, która zajmie tę zaszczytną funkcję i będzie pełnić to stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Pan doktor Jacek Kordacki ma 45 lat. Urodził się w Łodzi, tam skończył Akademię Medyczną i jest specjalistą chirurgii dziecięcej i psychiatrii.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#Marszałek">Przeszkadzają pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Tak.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Mów.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełAlicjaMurynowicz">W latach 1980–1996 pracował w oddziałach chirurgii dziecięcych szpitali pediatrycznych oraz w Centrum Zdrowia Matki Polki. Od 1997 r. jest etatowym dyrektorem hostelu dla dzieci i matek z dziećmi uciekających przed przemocą. Systematycznie doskonali swoje kwalifikacje. Szkolił się również w Narodowym Towarzystwie Ochrony Dzieci przed Okrucieństwem w Wielkiej Brytanii, Urzędzie Lekarza Zaufania w Amsterdamie, w Wydziale Spraw Socjalnych Urzędu Miasta Manchester, w Wydziale Spraw Socjalnych oraz Policji Państwowej w Groningen w Holandii. Obecnie na Uniwersytecie Jagiellońskim jest słuchaczem drugiego roku kursu kwalifikującego do uzyskania certyfikatu psychoterapeuty.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Brał czynny udział w 5 międzynarodowych zjazdach poświęconych problematyce dziecka maltretowanego. Był członkiem komitetu V Europejskiego Zjazdu nt.: Ochrona dzieci przed okrucieństwem, w Oslo w 1996 r. Uczestniczył w ponad 30 krajowych zjazdach i konferencjach. Był współzałożycielem Stowarzyszenia na rzecz Ochrony Dzieci przed Okrucieństwem. Prowadzona przez niego fundacja swoją ofertę adresuje przede wszystkim do dzieci zaniedbanych, maltretowanych, wykorzystywanych seksualnie, ale także do rodzin. Fundacja realizuje autorski program kompleksowej oferty dla całej rodziny, co dzisiaj jest oczywistością, a jeszcze kilka lat temu nie było. W czasie wdrażania tego programu ten program w Polsce był nowatorski. Kierowany przez pana dr. Kordackiego hostel jest jedynym w Polsce hostelem nastawionym głównie na dzieci seksualnie wykorzystywane i ich terapię.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Jest świetnym znawcą problematyki pediatrycznej i psychiatrycznej, służby zdrowia, pracy socjalnej, dziecka w szpitalu, dziecka niepełnosprawnego, opóźnionego w rozwoju, a także problematyki warunków życia w Polsce. Nigdy nie był członkiem żadnej partii politycznej, a swoje sympatie polityczne określa następująco: Dla dobra dziecka mogę współpracować z każdym.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Dorobek naukowy, zainteresowania, praktyczne doświadczenia, zdolności organizacyjne oraz cechy osobowościowe dr. Kordackiego są, zdaniem wnioskodawców, najlepszą rekomendacją do piastowania przez niego stanowiska rzecznika praw dziecka. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Janiaka w celu przedstawienia kandydatury pana Marka Piechowiaka, zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełKazimierzJaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt zaprezentować kandydata na stanowisko rzecznika praw dziecka pana dr. Marka Piechowiaka.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełKazimierzJaniak">Organ rzecznika praw dziecka ma swoje zasadnicze umotywowanie w zapisach Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w art. 72 ust. 4, zaś stojące przed nim zadania oraz metody i formy działania określa ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r. o rzeczniku praw dziecka. Rzecznik praw dziecka będzie musiał podejmować szereg działań mających na celu zapewnienie dziecku pełnego i harmonijnego rozwoju, z poszanowaniem jego godności i podmiotowości. Działając na rzecz praw dziecka na każdym etapie jego rozwoju, rzecznik będzie musiał zabiegać w szczególności o prawo do życia, ochrony zdrowia, prawo do wychowania w rodzinie, prawo do godziwych warunków socjalnych oraz prawo do nauki. Ale rzecznik praw dziecka, którego najważniejszym celem będzie troska o ochronę praw dzieci, jakie zostały zagwarantowane w konstytucji, a także w Konwencji o prawach dziecka oraz innych przepisach, będzie musiał realizować te prawa z poszanowaniem władzy rodzicielskiej. Czynić to będzie musiał zgodnie z polskimi zwyczajami i tradycjami, zwłaszcza z tymi, które dotyczą miejsca dziecka w rodzinie i poza rodziną. Jednocześnie, dobrze rozumiejąc swoje funkcje, rzecznik praw dziecka będzie musiał zapobiegać wykorzystywaniu swojego urzędu do przeciwstawiania praw przysługujących dzieciom prawom ich rodziców oraz do antagonizowania członków rodziny i rozbijania ich więzi.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PosełKazimierzJaniak">Rzecznik praw dziecka powierzone obowiązki będzie musiał wypełniać bezstronnie, z najwyższą starannością i sumiennością. Dlatego też uwzględniając charakter wymienionych obowiązków, pamiętając o szczególnie wrażliwym i delikatnym przedmiocie troski urzędu, nad którego obsadą dziś dyskutujemy, z całym naciskiem podkreślić należy, że funkcję tę sprawować musi osoba o sprawdzonych, wypróbowanych i najwyższych kwalifikacjach, zarówno merytorycznych jak i moralnych.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PosełKazimierzJaniak">Jesteśmy przekonani, że właśnie pan Marek Piechowiak posiada wszystkie wymagane cechy i niezbędne doświadczenie predysponujące go do pełnienia tej roli i funkcji. W swojej pracy zawodowej od lat związany jest z zagadnieniami praw człowieka. Jest wybitnym znawcą międzynarodowej i konstytucyjnej problematyki praw człowieka. Posiada szczególną i niezbędną wrażliwość na prawne problemy dotyczące dzieci. Potrzebne doświadczenie gromadził przez szereg lat, pełniąc odpowiednie funkcje zawodowe. M.in. w latach 1991–1996 był adiunktem poznańskiego Centrum Praw Człowieka w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Pełnił jednocześnie funkcję kierownika Centrum Naukowej Informacji i Dokumentacji Praw Człowieka. W latach 1994–1996 był zastępcą przewodniczącego komitetu redakcyjnego Materiałów Poznańskiego Centrum Komitetu Praw Człowieka. Od 1993 r. prowadzi wykłady na międzynarodowym kursie International Protection of Human Rights.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PosełKazimierzJaniak">Marek Piechowiak ma za sobą liczne zagraniczne staże i specjalistyczne szkolenia dotyczące ochrony praw człowieka. Odbywał je m.in.: w Haskiej Akademii Prawa Międzynarodowego, w Międzynarodowym Instytucie Praw Człowieka w Strasburgu oraz w Dyrektoriacie Praw Człowieka Rady Europy. Jest autorem szeregu ważnych i cenionych publikacji o zasięgu międzynarodowym i krajowym. Przede wszystkim jest człowiekiem o nieposzlakowanej opinii moralnej, co w przypadku pełnienia funkcji rzecznika praw dziecka stanowić winno szczególne wymaganie. Cieszy się dużym autorytetem w środowisku. Jest osobą cechującą się dużym oddaniem i niezwykłą pracowitością. Wykazał się dużą samodzielnością w podejmowaniu trudnych decyzji, pełniąc odpowiedzialne funkcje kierownicze. Nie jest związany bezpośrednio z działalnością partyjną, co kwalifikuje go jako osobę, która będzie działać bezstronnie i niezależnie od doraźnych interesów wąskich grup politycznych. Dr Marek Piechowiak posiada rodzinę, jest ojcem 2 córek.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#PosełKazimierzJaniak">W przekonaniu Akcji Wyborczej Solidarność wszystkie wymienione cechy oraz długoletnie doświadczenie i nabyta wiedza wobec wymagań, jakie ustawa nakłada na osobę rzecznika praw dziecka, w wystarczającym stopniu uzasadniają kandydaturę pana dr. Marka Piechowiaka na odpowiedzialne i skuteczne piastowanie tego urzędu. Wierzymy, że pan Marek Piechowiak zostanie obdarzony dużym zaufaniem ze strony dzieci i rodziców. Przede wszystkim wierzymy, że nie tylko będzie stał na straży praw i dobra dzieci, ale będzie również wywierał pozytywny wpływ na działalność innych instytucji związanych z realizacją praw dzieci. Współdziałając z rodzicami i wychowawcami, stworzy wraz z nimi skuteczny system ochrony praw dzieci.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#PosełKazimierzJaniak">Dlatego też rekomenduję w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność na funkcję rzecznika praw dziecka pana dr. Marka Piechowiaka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Stolzman w celu przedstawienia kandydatury pana Tomasza Polkowskiego, zgłoszonej przez grupę posłów z Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełMariaStolzman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności mam zaszczyt zarekomendować na urząd rzecznika praw dziecka pana Tomasza Polkowskiego. Moje zadanie w tym przypadku jest bardzo ułatwione, ponieważ nazwisko pana Polkowskiego, jak też efekty jego działalności są znane wszystkim ludziom w Polsce, którzy zajmują się sprawami dziecka.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełMariaStolzman">Pan Polkowski ma 38 lat, dorobił się trojga dzieci, nie należy do żadnej partii politycznej. Z wykształcenia jest anglistą ze specjalnością pedagogiczną. Uzyskał ponadto wykształcenie z dziedziny pedagogiki opiekuńczej na stażach w Stanach Zjednoczonych oraz w rezultacie szkoleń typu PRIDE. Od 1991 r. działa społecznie i zawodowo w Towarzystwie „Nasz Dom”. Jest przewodniczącym tego towarzystwa.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełMariaStolzman">Przez 9 lat współpracowałam bardzo blisko z panem Polkowskim i mogłam patrzeć na jego niebywałe poświęcenie i wielką aktywność w działalności instytucji „Nasz Dom”, która niejednokrotnie przychodziła z pomocą państwowym i rodzinnym domom dziecka wtedy, kiedy znalazły się w bardzo trudnej sytuacji, kiedy nagle w kasie państwowej brakowało pieniędzy na to, by te domy mogły normalnie egzystować. Pan Polkowski jest człowiekiem medialnym. Współpracuje z wszystkimi mediami i dowodem na to jest choćby akcja „Dzieciak” czy akcja „Pocztówki do św. Mikołaja”, która weszła na stałe do spisu wydarzeń na rzecz dzieci. Jest gorącym zwolennikiem wychowania dzieci przede wszystkim w rodzinie, ale jeśli nie ma warunków do tego, to wówczas jest zwolennikiem rodzinnych domów dziecka a nie państwowych. Prowadził szeroko zakrojoną akcję w tym kierunku i w ciągu dwóch lat przyczynił się do założenia 30 rodzinnych domów dziecka. Jest to stara idea, ale na jakiś czas się od niej odeszło i forowało tworzenie państwowych domów dziecka.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełMariaStolzman">Był współorganizatorem sejmu dziecięcego, który od kilku lat odbywa się 1 czerwca tutaj, w tej sali.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PosełMariaStolzman">Jest kawalerem Orderu Uśmiechu.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PosełMariaStolzman">Proszę państwa, wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że ustawa o rzeczniku praw dziecka nie jest najwyższych lotów, a zakres uprawnień rzecznika nie jest wystarczający. Niemniej jednak myślę, że od samego rzecznika zależy jak on będzie działać i jak będzie działał jego urząd. Sądzę, że pan Tomasz Polkowski przy pomocy niewielkiego biura potrafi działać skutecznie we wszystkich sprawach dotyczących dzieci, nie tylko tych pokrzywdzonych, maltretowanych, lecz także z normalnych rodzin, których potrzeby również doskonale rozumie. Mogę z całym spokojem sumienia przedstawiać Wysokiej Izbie kandydaturę pana Tomasza Polkowskiego na urząd rzecznika do spraw dziecka. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Szymańskiego w celu przedstawienia stanowiska komisji.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#Marszałek">Prośba o krótkie przedstawienie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zastosuję się oczywiście do tej prośby.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Mam zaszczyt w imieniu sejmowej Komisji Rodziny przedstawić opinię w sprawie kandydatów na rzecznika praw dziecka - druk sejmowy nr 1865.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Grupy posłów zgłosiły trzech kandydatów, których nazwiska umieszczono w druku w następującej kolejności: Jacek Kordacki, Marek Piechowiak, Tomasz Polkowski.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Podczas posiedzenia komisji w dniu 23 maja br. kandydaci zostali przedstawieni przez przedstawicieli wnioskodawców, a następnie odpowiadali na pytania posłów.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Jacek Kordacki jako dramatyczną ocenił sytuację dzieci z tzw. normalnych rodzin z powodu małej ilości czasu, jaki rodzice im poświęcają. Szkołę ocenił jako instytucję najbardziej maltretującą dzieci, traktującą je przedmiotowo. Jest gorąco przeciwny okrucieństwu w mediach. Niezależnie od dotychczasowej działalności na rzecz dzieci krzywdzonych, w przypadku wyboru na rzecznika podmiotem jego działania będą wszystkie dzieci, a swoją pracę chciałby rozpocząć od przygotowania raportu o ich sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Marek Piechowiak za istotne uważa całościowe spojrzenie na prawa dziecka. Stwierdza, że ustawa o rzeczniku daje możliwości walki o prawa dzieci, a skuteczność jego działania będzie zależała od umiejętności dialogu i współpracy z instytucjami, które zajmują się ochroną praw dzieci. Kandydat za ważne uznał działanie w kierunku stworzenia dzieciom godziwych warunków materialnych, a także wyrównywania szans w dostępie do edukacji dzieci z rejonów wiejskich. Docenia organizacje pozarządowe działające na rzecz dzieci. Opowiedział się przeciwko karceniu dzieci, powodującemu uszczerbek na zdrowiu psychicznym czy fizycznym. Uważa, że jest potrzebna inicjatywa legislacyjna, zmierzająca do zapewnienia dzieciom lepszej opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Tomasz Polkowski widzi potrzebę, aby rzecznik przede wszystkim słuchał dzieci. Chciałby współpracy wolontariuszy w urzędzie rzecznika. Dostrzega mankamenty obecnej ustawy, ale opowiada się za tym, by rzecznik zbudował swój autorytet na jej podstawie. Podkreśla konieczność profilaktyki, aby zostało zachowane prawo dziecka do życia w rodzinie. Problemy sieroctwa oraz ubóstwa uważa za szczególnie ważne. Chciałby, aby powiatowe centra pomocy rodzinie miały więcej możliwości działania. Popiera zmiany zmierzające do odchodzenia od placówek opiekuńczych w kierunku rodzinnych form opieki. Jest przeciwko temu, by rzecznik był instrumentem donosów dzieci na rodziców. Nie wyobraża też sobie walki z narkotykami, przemocą, w tym psychiczną lub w mediach oraz z pornografią bez pomocy rodziców.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Wszyscy kandydaci są bezpartyjni, opowiedzieli się za zgodnym z ustawą o rzeczniku działaniem na rzecz dziecka od jego poczęcia, pornografię uważają za zło, szczególnie tę kierowaną do dzieci. Wszyscy kandydaci uważają, że mają dobry kontakt z dziećmi. Komisja Rodziny pozytywnie zaopiniowała kandydatów na rzecznika praw dziecka. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych kandydatur?</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#Marszałek">W związku z tym, że na stanowisko rzecznika praw dziecka zgłoszono trzech kandydatów, Sejm przeprowadzi w tej sprawie głosowanie imienne.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#Marszałek">Przypominam zasady głosowania imiennego.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 113...</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Znamy.)</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#Marszałek">Bo się państwo pomylicie.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 113 ust. 5 regulaminu Sejmu głosowanie imienne odbywa się przy wykorzystaniu przygotowanej w tym celu urny. Posłowie kolejno, w porządku alfabetycznym, wyczytani przez sekretarza Sejmu, wrzucają swoje karty do urny.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#Marszałek">Obliczenia głosów dokonuje 5 sekretarzy Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#Marszałek">Wyniki głosowania imiennego ogłoszę na podstawie protokołu przedstawionego przez posłów sekretarzy obliczających głosy.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#Marszałek">Wyniki głosowania są ostateczne i nie mogą być przedmiotem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#Marszałek">Wszyscy państwo otrzymali kartę do głosowania zawierającą kandydatury na rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#Marszałek">Na karcie do głosowanie należy skreślić nazwiska co najmniej dwóch kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#Marszałek">Karty bez skreśleń lub niepodpisane będą nieważne.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#Marszałek">Wynik głosowania zostanie obliczony na podstawie kart ważnych.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#Marszałek">Czy wszyscy z obecnych pań posłanek i panów posłów posiadają karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#Marszałek">Nikt nie zgłasza braku karty.</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#Marszałek">Sejm powołuje rzecznika praw dziecka bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-25.21" who="#Marszałek">Do przeprowadzenia głosowania imiennego powołuję następujących sekretarzy Sejmu: pana posła Mieczysława Jedonia, pana posła Andrzeja Zapałowskiego, pana posła Eugeniusza Kłopotka, panią poseł Agnieszkę Pasternak i pana posła Macieja Rudnickiego.</u>
          <u xml:id="u-25.22" who="#Marszałek">Imienną listę posłów odczytywać będzie pan poseł Jerzy Jankowski.</u>
          <u xml:id="u-25.23" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Adamczyk Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Adamska-Wedler Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Adamski Władysław;</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ajchler Romuald;</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Anusz Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Anuszkiewicz Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Arciszewska-Mielewczyk Dorota;</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Arkuszewski Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Arndt Paweł;</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Balazs Artur;</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Balcerowicz Leszek;</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Banach Jolanta;</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bańkowska Anna;</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Barczyk Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bartosz Waldemar Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Barys Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-26.16" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Barzowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.17" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Baszczyński Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.18" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bentkowski Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-26.19" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Berdychowski Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-26.20" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bergier Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.21" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Biela Adam;</u>
          <u xml:id="u-26.22" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bielan Adam Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.23" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bielecki Czesław;</u>
          <u xml:id="u-26.24" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Biernacki Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.25" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Biliński Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.26" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Blecharczyk Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.27" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Blida Barbara;</u>
          <u xml:id="u-26.28" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Błaszczyk Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.29" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Borowski Bogumił Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.30" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Borowski Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.31" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Borusewicz Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-26.32" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Brachmański Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.33" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Brejza Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.34" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bryłowski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-26.35" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Brzeski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.36" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Brzeski Janusz;</u>
          <u xml:id="u-26.37" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Brzózka Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.38" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Budnik Jerzy Feliks;</u>
          <u xml:id="u-26.39" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bujak Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-26.40" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Bułka Władysław;</u>
          <u xml:id="u-26.41" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Buzek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.42" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Byra Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.43" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Cegielska Franciszka;</u>
          <u xml:id="u-26.44" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Cencek Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-26.45" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Chmielewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.46" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Chojnacki Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.47" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Chrzanowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.48" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Chrzanowski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.49" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Chrzanowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.50" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ciborowska Danuta;</u>
          <u xml:id="u-26.51" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ciesielski Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-26.52" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Cieślak Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-26.53" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Cieślak Czesław;</u>
          <u xml:id="u-26.54" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Cimoszewicz Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.55" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Cycoń Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.56" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Cygonik Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.57" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Cymański Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.58" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Czarnecki Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.59" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Czech Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-26.60" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Czepułkowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.61" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Czerniawski Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-26.62" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dankowski Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-26.63" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Daszkiewicz Edward;</u>
          <u xml:id="u-26.64" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dąbrowski Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.65" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dembiński Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.66" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Denysiuk Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-26.67" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Deręgowski Witold;</u>
          <u xml:id="u-26.68" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Długosz Henryk;</u>
          <u xml:id="u-26.69" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dobrosz Janusz;</u>
          <u xml:id="u-26.70" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dorn Ludwik;</u>
          <u xml:id="u-26.71" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Drzewiecki Mirosław Michał;</u>
          <u xml:id="u-26.72" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dyduch Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.73" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dykty Henryk;</u>
          <u xml:id="u-26.74" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Działocha Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.75" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Działoszyński Karol;</u>
          <u xml:id="u-26.76" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dziamski Leszek Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-26.77" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dzielski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.78" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Dziewulski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.79" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Eysmont Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.80" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Fabisiak Joanna;</u>
          <u xml:id="u-26.81" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Fiedorowicz Czesław;</u>
          <u xml:id="u-26.82" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Filek Anna;</u>
          <u xml:id="u-26.83" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Firak Witold;</u>
          <u xml:id="u-26.84" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Folwarczny Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.85" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Frank Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-26.86" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Frasyniuk Władysław;</u>
          <u xml:id="u-26.87" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Frączek Barbara Franciszka;</u>
          <u xml:id="u-26.88" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Freyberg Ewa;</u>
          <u xml:id="u-26.89" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gadzinowski Piotr;</u>
          <u xml:id="u-26.90" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gajda Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.91" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gajecka-Bożek Maria;</u>
          <u xml:id="u-26.92" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gargaś Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.93" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gawlik Radosław;</u>
          <u xml:id="u-26.94" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Geremek Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-26.95" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Giedrojć Roman;</u>
          <u xml:id="u-26.96" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gintowt-Dziewałtowski Witold;</u>
          <u xml:id="u-26.97" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Głowacki Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.98" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Godzik Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.99" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Goliński Marian Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-26.100" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Goryszewski Henryk;</u>
          <u xml:id="u-26.101" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Góralska Helena;</u>
          <u xml:id="u-26.102" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Górny Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.103" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Grabowska Danuta;</u>
          <u xml:id="u-26.104" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Grabowski Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-26.105" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Grabowski Mariusz Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.106" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Graś Paweł;</u>
          <u xml:id="u-26.107" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gruszka Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.108" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gruszka Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.109" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Grzonkowski Stanisław Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.110" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Gwiżdż Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.111" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Hall Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-26.112" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Hausner Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-26.113" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Hayn Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.114" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Herman Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-26.115" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Hyla-Makowska Barbara;</u>
          <u xml:id="u-26.116" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ikonowicz Piotr;</u>
          <u xml:id="u-26.117" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Imiołczyk Barbara;</u>
          <u xml:id="u-26.118" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Iwanicki Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.119" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Iwiński Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.120" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jackowski Jan Maria;</u>
          <u xml:id="u-26.121" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jacków Mieczysław Piotr;</u>
          <u xml:id="u-26.122" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jagieliński Roman;</u>
          <u xml:id="u-26.123" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jakubowska Aleksandra;</u>
          <u xml:id="u-26.124" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janas Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.125" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janas Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.126" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janiak Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.127" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janik Ewa;</u>
          <u xml:id="u-26.128" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janik Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.129" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janiszewski Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.130" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janiszewski Michał;</u>
          <u xml:id="u-26.131" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jankiewicz Paweł;</u>
          <u xml:id="u-26.132" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jankowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.133" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jankowski Maciej;</u>
          <u xml:id="u-26.134" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jankowski Maciej Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.135" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janowski Gabriel;</u>
          <u xml:id="u-26.136" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Janowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.137" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jarmuziewicz Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.138" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jaros Paweł;</u>
          <u xml:id="u-26.139" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jaskiernia Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.140" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jaszewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.141" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jasztal Teresa;</u>
          <u xml:id="u-26.142" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jedoń Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-26.143" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jurgiel Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.144" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Jurgielaniec Seweryn;</u>
          <u xml:id="u-26.145" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Juśko Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.146" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kaczmarek Michał;</u>
          <u xml:id="u-26.147" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kaczmarek Seweryn;</u>
          <u xml:id="u-26.148" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kaczmarek Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-26.149" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kaczyński Jarosław;</u>
          <u xml:id="u-26.150" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kaczyński Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.151" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kalemba Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.152" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kaleta Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.153" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kalinowski Jarosław;</u>
          <u xml:id="u-26.154" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kałamaga Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-26.155" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kamiński Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.156" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kamiński Mariusz;</u>
          <u xml:id="u-26.157" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kamiński Michał Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-26.158" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kaniewski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.159" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kapera Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.160" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Karwowski Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-26.161" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kasprzyk Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.162" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kędra Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.163" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kielian Władysław;</u>
          <u xml:id="u-26.164" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kiełbowicz Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-26.165" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kilian Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.166" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kisieliński Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.167" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kleitz-Żółtowska Maria;</u>
          <u xml:id="u-26.168" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Klimek Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.169" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kłak Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.170" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kłopotek Eugeniusz;</u>
          <u xml:id="u-26.171" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kobielusz Antoni;</u>
          <u xml:id="u-26.172" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kobylińska Zdzisława;</u>
          <u xml:id="u-26.173" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kochanowski Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.174" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kolasiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.175" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Komołowski Longin;</u>
          <u xml:id="u-26.176" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Komorowski Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-26.177" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Konarski Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.178" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kopeć Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.179" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Koralewski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.180" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Korpak Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.181" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kowalska Bronisława;</u>
          <u xml:id="u-26.182" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kozioł Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.183" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Koźlakiewicz Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-26.184" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kracik Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.185" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Krasicka-Domka Zofia;</u>
          <u xml:id="u-26.186" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kraus Janina;</u>
          <u xml:id="u-26.187" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kroll Henryk;</u>
          <u xml:id="u-26.188" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kropiwnicki Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.189" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Król Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.190" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Krutul Piotr;</u>
          <u xml:id="u-26.191" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Krzaklewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.192" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Krzyżanowska Olga;</u>
          <u xml:id="u-26.193" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kubiak Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-26.194" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kufel Zenon;</u>
          <u xml:id="u-26.195" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kukliński Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-26.196" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kulas Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.197" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kurczuk Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.198" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Kuroń Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.199" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Langowska Grażyna;</u>
          <u xml:id="u-26.200" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Lassota Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.201" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Leraczyk Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.202" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Lewandowski Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-26.203" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Lewandowski Janusz;</u>
          <u xml:id="u-26.204" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Lewandowski Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.205" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Lewandowski Piotr;</u>
          <u xml:id="u-26.206" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Lewandowski Tadeusz Bernard;</u>
          <u xml:id="u-26.207" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Liberadzki Bogusław;</u>
          <u xml:id="u-26.208" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Libicki Marcin;</u>
          <u xml:id="u-26.209" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Liszcz Teresa;</u>
          <u xml:id="u-26.210" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Lityński Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.211" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Łączkowski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-26.212" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Łopuszański Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.213" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Łoziński Adam;</u>
          <u xml:id="u-26.214" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Łuczak Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-26.215" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Łużniak Karol;</u>
          <u xml:id="u-26.216" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Łybacka Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-26.217" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Machnik Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-26.218" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Macierewicz Antoni;</u>
          <u xml:id="u-26.219" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Macner Stefan;</u>
          <u xml:id="u-26.220" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Maćkała Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.221" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Madej Jerzy Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.222" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Majewski Wit;</u>
          <u xml:id="u-26.223" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Manicki Maciej;</u>
          <u xml:id="u-26.224" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Maniura Edward;</u>
          <u xml:id="u-26.225" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Mańkowska Ewa;</u>
          <u xml:id="u-26.226" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Marcinkiewicz Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.227" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Marczewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.228" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Markiewicz Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.229" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Martyniuk Wacław;</u>
          <u xml:id="u-26.230" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Masternak Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.231" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Matusiak Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.232" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Mazowiecki Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.233" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Mazurkiewicz Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.234" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Miller Leszek;</u>
          <u xml:id="u-26.235" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Milner Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.236" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Miodowicz Konstanty;</u>
          <u xml:id="u-26.237" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Miszczuk Piotr;</u>
          <u xml:id="u-26.238" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Misztal Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.239" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Mozolewski Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.240" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Mroziński Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.241" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Murynowicz Alicja;</u>
          <u xml:id="u-26.242" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nieduszyński Witold;</u>
          <u xml:id="u-26.243" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Niemiec Szymon Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.244" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Niesiołowski Stefan;</u>
          <u xml:id="u-26.245" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Niewiarowski Ireneusz;</u>
          <u xml:id="u-26.246" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nikolski Lech.</u>
          <u xml:id="u-26.247" who="#komentarz">(Głos z sali: Marszałek mówi, że możesz zwolnić.)</u>
          <u xml:id="u-26.248" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Aha.</u>
          <u xml:id="u-26.249" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nowacka Irena Maria;</u>
          <u xml:id="u-26.250" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nowaczyk Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-26.251" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nowicki Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.252" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nowina-Konopka Halina;</u>
          <u xml:id="u-26.253" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nowina-Konopka Piotr;</u>
          <u xml:id="u-26.254" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nowok Paweł;</u>
          <u xml:id="u-26.255" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Nycz Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.256" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Okońska-Zaremba Małgorzata;</u>
          <u xml:id="u-26.257" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Oksiuta Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.258" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Olak Wacław;</u>
          <u xml:id="u-26.259" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Oleksy Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.260" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Olewiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.261" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Olszewski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.262" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Olszewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.263" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Olszewski Mariusz;</u>
          <u xml:id="u-26.264" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Onyszkiewicz Janusz;</u>
          <u xml:id="u-26.265" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Oraniec Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.266" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Osiatyński Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.267" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Osik Wiktor;</u>
          <u xml:id="u-26.268" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Osnowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.269" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ostrowska Małgorzata;</u>
          <u xml:id="u-26.270" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ostrowski Ryszard Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.271" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Otręba Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.272" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Owoc Alfred;</u>
          <u xml:id="u-26.273" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pałubicki Janusz;</u>
          <u xml:id="u-26.274" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pasternak Agnieszka;</u>
          <u xml:id="u-26.275" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pastusiak Longin;</u>
          <u xml:id="u-26.276" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Paszczyk Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.277" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pawlak Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-26.278" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pawlak Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.279" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pawlak Waldemar;</u>
          <u xml:id="u-26.280" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pawlus Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.281" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pawłowska Regina;</u>
          <u xml:id="u-26.282" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pawłowski Waldemar;</u>
          <u xml:id="u-26.283" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Paździor Helmut;</u>
          <u xml:id="u-26.284" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pęczak Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.285" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pęk Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-26.286" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piątkowski Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.287" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piechota Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.288" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piechowiak Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.289" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piekarska Katarzyna Maria;</u>
          <u xml:id="u-26.290" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piela-Mielczarek Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-26.291" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pietrewicz Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-26.292" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pilarczyk Józef Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.293" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pilniakowski Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.294" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piłat Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.295" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piłka Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.296" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piotrowski Leszek;</u>
          <u xml:id="u-26.297" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Piskorski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-26.298" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Plewa Sergiusz;</u>
          <u xml:id="u-26.299" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Płażyński Maciej;</u>
          <u xml:id="u-26.300" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Podkański Lesław;</u>
          <u xml:id="u-26.301" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Podkański Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-26.302" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Podsiadło Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-26.303" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pogoda Czesław;</u>
          <u xml:id="u-26.304" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Polaczek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.305" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Poręba Maciej;</u>
          <u xml:id="u-26.306" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Poślednik Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.307" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Potocki Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.308" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Potulski Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-26.309" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Poznański Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.310" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pupa Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-26.311" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Pusz Sylwia;</u>
          <u xml:id="u-26.312" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Puzyna Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.313" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Radziszewska Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-26.314" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rak Władysław;</u>
          <u xml:id="u-26.315" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ratman Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-26.316" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rejczak Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.317" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rokita Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.318" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rudnicki Maciej;</u>
          <u xml:id="u-26.319" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rulewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.320" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rutkowski Roman;</u>
          <u xml:id="u-26.321" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rybicki Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.322" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rynasiewicz Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.323" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ryszka Czesław;</u>
          <u xml:id="u-26.324" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Rzymełka Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.325" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sas Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.326" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sawicki Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.327" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Schetyna Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.328" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Schreiber Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.329" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sekuła Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-26.330" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Senkowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.331" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Siekierski Czesław;</u>
          <u xml:id="u-26.332" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Siemiątkowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.333" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sieńko Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.334" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sierakowska Izabella;</u>
          <u xml:id="u-26.335" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sikora Waldemar Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-26.336" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sikorska-Trela Ewa;</u>
          <u xml:id="u-26.337" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Skomra Szczepan;</u>
          <u xml:id="u-26.338" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Skorulski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.339" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Skrzypek Władysław Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.340" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Słomka Adam;</u>
          <u xml:id="u-26.341" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Słomski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.342" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Smereczyńska Maria Władysława;</u>
          <u xml:id="u-26.343" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Smirnow Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.344" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Smolarek Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.345" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Smoliński Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.346" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sobecka Anna;</u>
          <u xml:id="u-26.347" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sobierajski Czesław;</u>
          <u xml:id="u-26.348" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sobotka Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.349" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sołtyk Grażyna;</u>
          <u xml:id="u-26.350" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sołtysiewicz Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.351" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sosnowska Joanna;</u>
          <u xml:id="u-26.352" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Sroczyński Roman;</u>
          <u xml:id="u-26.353" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Stanibuła Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.354" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Staniszewska Grażyna;</u>
          <u xml:id="u-26.355" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Staręga-Piasek Joanna;</u>
          <u xml:id="u-26.356" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Stec Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.357" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Stefaniuk Franciszek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.358" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Steinhoff Janusz;</u>
          <u xml:id="u-26.359" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Stępień Władysław;</u>
          <u xml:id="u-26.360" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Stolzman Maria;</u>
          <u xml:id="u-26.361" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Stryjak Cezary;</u>
          <u xml:id="u-26.362" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Styczeń Mirosław Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.363" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Suchocka Hanna;</u>
          <u xml:id="u-26.364" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Swakoń Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.365" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Swoszowski Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-26.366" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Syczewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.367" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Syryjczyk Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.368" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szarawarski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.369" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szczepański Wiesław Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.370" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szczot Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.371" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szczygielski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.372" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szczygieł Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-26.373" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szejnfeld Adam Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.374" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szelwicki Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-26.375" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szeremietiew Romuald;</u>
          <u xml:id="u-26.376" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szewc Leszek Marian;</u>
          <u xml:id="u-26.377" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szkaradek Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.378" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szkop Władysław;</u>
          <u xml:id="u-26.379" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szmajdziński Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.380" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szparaga Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-26.381" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szteliga Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.382" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szwed Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.383" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szweda Bernard;</u>
          <u xml:id="u-26.384" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szweda Wiesław.</u>
          <u xml:id="u-26.385" who="#komentarz">(Głos z sali: Trochę wolniej.)</u>
          <u xml:id="u-26.386" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-26.387" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szymańczyk Lech;</u>
          <u xml:id="u-26.388" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szymański Antoni;</u>
          <u xml:id="u-26.389" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szymański Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.390" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szymański Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.391" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szynalska Renata;</u>
          <u xml:id="u-26.392" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Szyszko Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-26.393" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Śledzińska-Katarasińska Iwona;</u>
          <u xml:id="u-26.394" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Śleziak Czesław;</u>
          <u xml:id="u-26.395" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Śmieja Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.396" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Śnieżek Adam;</u>
          <u xml:id="u-26.397" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Tchórzewski Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-26.398" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Tomaszewska Ewa;</u>
          <u xml:id="u-26.399" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Tomaszewski Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.400" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Tomczak Witold;</u>
          <u xml:id="u-26.401" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Tuszyński Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-26.402" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Tworkowski Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.403" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Tyczka Antoni;</u>
          <u xml:id="u-26.404" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ujazdowski Kazimierz Michał;</u>
          <u xml:id="u-26.405" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Ulicki Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.406" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Umiński Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.407" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Urbańczyk Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.408" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wachowska Urszula;</u>
          <u xml:id="u-26.409" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wagner Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.410" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Walczyńska-Rechmal Maria;</u>
          <u xml:id="u-26.411" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Walendziak Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-26.412" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Walendzik Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.413" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Waniek Danuta;</u>
          <u xml:id="u-26.414" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wasiński Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-26.415" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wawak Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.416" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wawryniewicz Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.417" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wądołowski Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.418" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wełnicki Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-26.419" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wende Edward;</u>
          <u xml:id="u-26.420" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wenderlich Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.421" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wędrychowicz Adam;</u>
          <u xml:id="u-26.422" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wiaderny Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.423" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wiązowski Waldemar Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-26.424" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Widzyk Jerzy Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.425" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wielowieyski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.426" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wierchowicz Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.427" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wikiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.428" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wilczyńska Zofia;</u>
          <u xml:id="u-26.429" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Włodarczyk Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-26.430" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Woda Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-26.431" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wojtczak Michał;</u>
          <u xml:id="u-26.432" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wojtyła Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.433" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Woźnicki Andrzej Maciej;</u>
          <u xml:id="u-26.434" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Woźny Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.435" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wójcik Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-26.436" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wójcik Marek Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.437" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wójcik Piotr Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-26.438" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wójcik Tomasz Feliks;</u>
          <u xml:id="u-26.439" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wrona Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-26.440" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wujec Henryk;</u>
          <u xml:id="u-26.441" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Wyrowiński Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.442" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zaborowski Zbyszek;</u>
          <u xml:id="u-26.443" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zaciura Jan;</u>
          <u xml:id="u-26.444" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zając Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.445" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zając Jerzy Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-26.446" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zając Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.447" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zakrzewska Jadwiga;</u>
          <u xml:id="u-26.448" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zakrzewski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-26.449" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zalewska Anna;</u>
          <u xml:id="u-26.450" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zapałowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.451" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zarębski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-26.452" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zarzycki Wojciech Szczęsny;</u>
          <u xml:id="u-26.453" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zawiła Marcin;</u>
          <u xml:id="u-26.454" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zbrzyzny Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-26.455" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zemke Janusz;</u>
          <u xml:id="u-26.456" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zieliński Marek;</u>
          <u xml:id="u-26.457" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zieliński Tadeusz Jacek;</u>
          <u xml:id="u-26.458" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Złotowski Kosma;</u>
          <u xml:id="u-26.459" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Zych Józef;</u>
          <u xml:id="u-26.460" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Żak Piotr;</u>
          <u xml:id="u-26.461" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Żelazowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-26.462" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Żelichowski Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-26.463" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Żyliński Adam Jacek.</u>
          <u xml:id="u-26.464" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-26.465" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Czy wszyscy z obecnych pań posłanek i panów posłów oddali głosy?</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę sekretarzy Sejmu o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przypomnę, że do przeprowadzenia głosowania imiennego zostali powołani sekretarze Sejmu: pan poseł Mieczysław Jedoń, pan poseł Andrzej Zapałowski, pan poseł Eugeniusz Kłopotek, pani posłanka Agnieszka Pasternak i pan poseł Maciej Rudnicki.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Łączności z Polakami za Granicą o rządowym i senackim projektach ustaw o obywatelstwie polskim (druki nr 1408, 1222 i 1907).</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Ryszarda Czarneckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o obywatelstwie polskim jest, w przekonaniu obu sejmowych komisji, jednym z istotniejszych aktów prawnych, które Sejm przyjmie w tym roku. Projekt ten jest sumą projektów zgłoszonych w zeszłym roku wiosną przez Senat Rzeczypospolitej oraz jesienią przez rząd Rzeczypospolitej. Połączone Komisje: Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Łączności z Polakami za Granicą wyłoniły specjalną podkomisję, której miałem zaszczyt być przewodniczącym. Przygotowywała ona ten projekt, który, podkreślam, jest kompromisem między projektem rządowym i senackim - kompromisem, jak sądzę, mądrym. Prace nad tym projektem trwały od jesieni zeszłego roku. W efekcie mamy projekt, który w głębokim przekonaniu członków obu komisji jest bardzo ważny i - co szczególnie istotne - jest wyjściem naprzeciw oczekiwaniom społecznym, szczególnie może tych osób, które kiedyś posiadały obywatelstwo polskie i musiały się go zrzec lub które niesłusznie pozbawiono obywatelstwa polskiego, bądź też tych osób, które chcą nabyć obywatelstwo polskie.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Chciałbym podkreślić, że należy ten projekt traktować jako integralną część całego pakietu, który został zgłoszony przez Senat i twórczo uzupełniony przez rząd. Mianowicie były tam trzy projekty: projekt ustawy o obywatelstwie polskim, projekt ustawy o repatriacji i karta Polaka. W projekcie rządowym projekt ustawy o obywatelstwie konsumował niejako zapisy dotyczące projektu ustawy o repatriacji. Chciałem Wysoki Sejm poinformować, że w toku prac podkomisji i obu komisji zdecydowaliśmy się na rozdzielenie tych spraw, uważając, że sprawa repatriacji, sprawa szczególnie ważna w aspekcie moralnym, ale przecież nie tylko, zasługuje na to, aby wyodrębnić ją w osobnej ustawie. Tak też się stało. Jednocześnie chciałbym poinformować, że prace nad tym projektem są już w fazie końcowej. Zakończyła prace specjalna podkomisja i na najbliższym posiedzeniu obu komisji ten projekt zostanie przegłosowany i przesłany do Wysokiej Izby. Mówię o tym, ponieważ z wielu stron dochodzą pytania, kiedy te prace zostaną ukończone. Postanowiliśmy więc, że najpierw przedstawimy Wysokiej Izbie projekt ustawy o obywatelstwie polskim, choć stanowi on jedynie - podkreślam - pierwszy element tego pakietu.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Jednocześnie chciałbym poinformować, że rząd Rzeczypospolitej poinformował członków komisji, że przygotowuje specjalną regulację, która przynajmniej po części konsumowałaby rozwiązania przyjęte w senackim projekcie karty Polaka.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nowa ustawa o obywatelstwie polskim zastąpi starą - bo liczącą już 38 lat - ustawę o obywatelstwie z 15 lutego 1962 r., wraz z jej nowelizacjami z roku 1975, 1990, 1995 i 1998 r. - przy czym ta ostatnia nowelizacja była podyktowana zmianami w administracyjnym podziale kraju i reformą administracyjną. Przedmiot nowelizacji z roku 1997, czyli obszar repatriacji, jak już wspomniałem, będzie objęty osobną ustawą. Nawet jednak zmiany dokonane w ustawodawstwie dotyczącym obywatelstwa polskiego już po roku 1990, choć istotne i rzeczywiście idące w dobrym kierunku, co należy tutaj podkreślić - jest to zasługa tego i poprzedniego parlamentu - nie były jednak w stanie nadążyć za dynamicznymi przeobrażeniami polityczno-ustrojowymi oraz społeczno-ekonomicznymi.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Nowelizacje te na przykład, mówiąc konkretnie, zbyt ogólnikowo traktowały kwestie kryteriów nabycia obywatelstwa polskiego (poza wymogiem 5-letniego zamieszkiwania w Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się). W związku z tym dotychczas organy podejmujące decyzje o nabyciu obywatelstwa polskiego przez cudzoziemca miały zbyt dużą swobodę w interpretacji przepisów.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Nowy projekt, który mam zaszczyt przedstawiać Wysokiej Izbie, uwzględniający zasadnicze zmiany ustrojowe i fakt kierunkowej regulacji tego obszaru przez konstytucję z 1997 r., zgodny jest z europejskimi standardami, zwłaszcza chodzi tutaj o Europejską Konwencję o Obywatelstwie uchwaloną przed trzema lat przez Radę Europy przy znaczącym udziale delegacji Rzeczypospolitej Polskiej. Nasz projekt, realizując ustawowe prawo do obywatelstwa i jego zmiany jednocześnie, nie zakłada obligatoryjnej naturalizacji czy automatycznego uzyskania obywatelstwa polskiego przez określone kategorie osób, ale oczywiście w olbrzymim stopniu zwiększa szanse nabycia, uzyskania, przywrócenia obywatelstwa polskiego w porównaniu ze stanem obecnym. Jest to największa wartość tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Ramy przedstawianego Wysokiemu Sejmowi projektu wyznaczają aktualne potrzeby państwa polskiego i dotychczasowa praktyka. Przewiduje on następujące formy nabycia obywatelstwa polskiego:</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">— po pierwsze, przez urodzenie,</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">— po drugie, przez przysposobienie, adopcję, usynowienie,</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">— po trzecie, przez uzyskanie obywatelstwa,</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">— po czwarte, na drodze nadania obywatelstwa,</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">— po piąte, w drodze uznania obywatelstwa,</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">— i po szóste, poprzez przywrócenie obywatelstwa.</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że ta siódma forma, czyli repatriacja, będzie uregulowana w osobnym projekcie ustawy już w najbliższym czasie. Podstawową wszak formą nabycia naszego obywatelstwa pozostaje, zgodnie zresztą z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, uzyskanie go przez urodzenie w oparciu o ius sanguinis, czyli prawo krwi. W dalszym ciągu też jako uzupełniająca pozostaje zasada ius soli, czyli zasada ziemi. Ma ona skutecznie zapobiegać, tak jak dotychczas starała się czynić, przypadkom bezpaństwowości dzieci.</u>
          <u xml:id="u-28.14" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Projekt ten, co bardzo mocno chciałbym podkreślić, ma znaczenie nie tylko prawne, nie tylko praktyczne, ale także moralne, albowiem stanowi swoiste moralne zadośćuczynienie na przykład dla żołnierzy walczących za Polskę po 1 września 1939 r. Wielu z tych ludzi zostało pozbawionych obywatelstwa polskiego lub faktycznie zmuszonych do jego zrzeczenia się. To jest na pewno haniebna karta historii PRL, zwłaszcza pierwszych lat powojennych, ale przecież nie tylko. Projekt ustawy o obywatelstwie polskim stwarza również możliwość przywrócenia obywatelstwa polskiego (rozdział 8) emigrantom, którzy, gdy chcieli powrócić do kraju choćby na pobyt czasowy, nieraz do umierających rodziców lub do ciężko chorego współmałżonka, bywali zmuszani w ambasadach PRL do zrzeczenia się polskiego paszportu, polskiego obywatelstwa. Podobnie stwarza się możliwość przywrócenia obywatelstwa Polakom, którzy szczególnie po stanie wojennym w latach osiemdziesiątych, ale także wcześniej byli zmuszani do tzw. wyjazdu w jedną stronę przez ówczesne władze, a więc wyjazdu, który praktycznie polegał na zrzeczeniu się polskiego obywatelstwa. Projekt umożliwia przywrócenie im obywatelstwa, gdy decyzja o wyjeździe i zrzeczeniu się obywatelstwa była spowodowana obawą przed represjami lub szykanami typu: aresztowanie, zatrzymanie, utrata pracy lub mieszkania, relegowanie ze szkoły lub uczelni.</u>
          <u xml:id="u-28.15" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Chciałbym podkreślić, że projekt ten został przyjęty po uzyskaniu absolutnego konsensusu zarówno przez członków podkomisji, powołanej przez obie komisje, jak i przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych i Komisję Łączności z Polakami za Granicą. Głosowanie nad tym projektem było jednogłośne. Przedstawiciele różnych opcji politycznych uznali, że projekt ten jest niezbędny.</u>
          <u xml:id="u-28.16" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">W projekcie tym rozdział 1 mówi o przepisach ogólnych. Zawiera również, co jest istotne, swoisty słowniczek pojęć, które w sposób bardzo konkretny pokazują definicje, które później są niezbędne dla przyznawania lub nabywania obywatelstwa polskiego. Mówię o tym, ponieważ w tej sprawie dotychczas było wiele niejasności. Mówiłem już wcześniej o tym, że te kryteria przyznawania obywatelstwa polskiego wcześniej były dosyć szerokie i stwarzały pole do swoistej nadinterpretacji przez urzędników różnego szczebla.</u>
          <u xml:id="u-28.17" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Jest również w tym projekcie zasada ciągłości obywatelstwa polskiego, podkreślająca trwałość obywatelstwa w czasie, począwszy od momentu jego powstania, zgodnie z wówczas obowiązującymi przepisami, do momentu ustania niezależnie od zmian, jakim podlega ustawodawstwo dotyczące obywatelstwa.</u>
          <u xml:id="u-28.18" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Wreszcie art. 4. Wiąże się z nim sprawa, która nieraz budzi kontrowersje i dotyczy wyłączności obywatelstwa polskiego, a więc stwierdza, że państwo polskie uznaje wyłącznie jedno polskie obywatelstwo osoby, która jest obywatelem polskim, ale, jak wiadomo, taka jest praktyka, również czasami ma ta osoba paszporty innych państw. To jest szczególnie ważne w wypadku ludzi, którzy kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt lat spędzili poza granicami kraju i mają często właśnie dwa paszporty. Państwo polskie w przypadku gdy obywatele polscy mają również obywatelstwa innych krajów, uznaje wyłącznie obywatelstwo polskie. Jest to zresztą zgodne, żeby było jasne, z tradycją polskiego prawa, w szczególności z obowiązującą w II Rzeczypospolitej ustawą o obywatelstwie polskim, uchwaloną w zawierusze wojennej w roku 1920, jak również jest to zgodne z Europejską Konwencją o Obywatelstwie, która praktycznie przewiduje tylko jeden, z tego, co pamiętam, wyjątek od tej zasady, mianowicie możliwość posiadania dwóch obywatelstw dla współmałżonków i dzieci, którzy pochodzą z takich małżeństw, gdzie małżonkowie mają różne obywatelstwa.</u>
          <u xml:id="u-28.19" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Jednocześnie chciałem powiedzieć, że na tle regulacji europejskich tylko mniej więcej w połowie państw będących członkami Unii Europejskiej obowiązuje zasada wielokrotnego obywatelstwa. W pozostałych, w tym u naszych najbliższych sąsiadów, takich jak Niemcy, Austria czy też kraje skandynawskie, obowiązuje zasada jednego obywatelstwa. Kraje, które praktykują de facto zasadę obywatelstwa podwójnego czy wielokrotnego, to są przede wszystkim państwa o charakterze imigracyjnym, takie jak Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Australia lub też państwa niegdyś kolonialne, jak Wielka Brytania czy Francja.</u>
          <u xml:id="u-28.20" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Wychodząc z założenia, że nie leży w interesie Polski stwarzanie możliwości powstawania podwójnego obywatelstwa, proponuje się odstąpienie od tej zasady w zupełnie wyjątkowych sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-28.21" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ten projekt był długo oczekiwany, zarówno przez Polaków mieszkających poza granicami kraju, jak i Polaków, którzy mieszkają na terytorium Rzeczypospolitej. Mieliśmy w tym zakresie wiele monitów ze strony organizacji społecznych, kombatanckich. Dotyczyły one zwłaszcza sytuacji, o której mówi projekt ustawy, i to bardzo dobrze. Chodzi mianowicie o możliwości, które ten projekt stwarza dla żołnierzy Rzeczypospolitej, którzy po II wojnie światowej, zakończywszy służbę w ramach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, stawali się żołnierzami innych państw - byli w wojsku amerykańskim, francuskim czy brytyjskim. Ale projekt ten, co jest szczególnie ważne, stwarza możliwości nabycia obywatelstwa przez żołnierzy polskiej konspiracji, zwłaszcza Armii Krajowej, którzy walczyli na kresach wschodnich; w tej chwili jest to dla nich pewna moralna satysfakcja, a także możliwość zmiany warunków ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-28.22" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym zarekomendować Wysokiej Izbie ten projekt, mając świadomość, jeśli chodzi o zmiany, że stare ustawodawstwo podlegało nowelizacjom, ale obecna sytuacja ustrojowa, prawna i społeczno-ekonomiczna w naszym kraju wymaga nowych regulacji prawnych. Często nie nadążamy ze zmianami prawa za zmianami ekonomicznymi, społecznymi czy politycznymi. Myślę, że uchwalenie tego projektu ustawy - jeszcze raz to podkreślam - oczekiwanej przez wiele środowisk w Polsce i poza granicami kraju, jest istotną kwestią. Mam także świadomość, że projekt ten stanowi część szerszego pakietu ustaw, w którego skład wchodzi bardzo ważna i również oczekiwana ustawa o repatriacji oraz takie czy inne rozwiązania prawne, które stworzą możliwości swobodniejszego przyjazdu do naszego kraju i podjęcia pracy Polakom mieszkającym poza granicami kraju, zwłaszcza na Wschodzie. Myślę tu o projekcie Karty Polaka, aczkolwiek w tym zakresie jesteśmy otwarci na rozwiązania rządowe i sądzę, że podobnie jak w przypadku projektu ustawy o obywatelstwie polskim uda się znaleźć kompromis między tymi projektami.</u>
          <u xml:id="u-28.23" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">W komisji i podkomisji przyjęliśmy jako podstawę pracy projekt rządowy, ale wiele rozwiązań z projektu senackiego również zostało uwzględnionych. Przez cały czas w pracach sejmowych komisji i podkomisji uczestniczyli zresztą przedstawiciele Senatu, a także, co podkreślam, organizacji takich, jak np. Wspólnota Polska - której głos był niesłychanie ważny, za co w tej chwili dziękuję - oraz organizacji zrzeszających Polaków, którzy mieszkali poza granicami kraju, zwłaszcza na Wschodzie, w Kazachstanie, a którzy dzięki repatriacji są w tej chwili obywatelami polskimi. Ich głos szczególnie w związku z projektem ustawy o repatriacji, a także projektem ustawy o obywatelstwie polskim był uwzględniany.</u>
          <u xml:id="u-28.24" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Chciałbym bardzo podziękować wszystkim organizacjom społecznym, które brały udział w pracach nad tym projektem, jak również wielu ekspertom, którzy przyczynili się do tego, że, jak sądzę, projekt ten jest bardzo dobry pod względem legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-28.25" who="#PosełSprawozdawcaRyszardCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mogę ze spokojnym sumieniem zarekomendować Wysokiemu Sejmowi projekt ustawy o obywatelstwie polskim, wierząc, że będzie to ze strony naszego parlamentu kolejny ważny krok w kierunku społecznych oczekiwań, w kierunku tworzenia nowego, lepszego ładu prawnego w naszym kraju; ten ład prawny będzie także otwarty dla osób, które jeszcze w tej chwili obywatelstwa polskiego nie mają, lecz o tym marzą, tego chcą, a często im się to po prostu należy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji na tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Ewę Sikorską-Trelę w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Klub Akcji Wyborczej Solidarność, w imieniu którego mam honor przemawiać, z zadowoleniem i akceptacją przyjmuje przedłożony dziś Sejmowi projekt nowej, wspólnej - rządowej i senackiej, ustawy o obywatelskie polskim, zawarty w druku sejmowym nr 1907. Fakt, iż wkład w ostateczny kształt tej ustawy wnieśli zarówno rząd, jak i posłowie oraz senatorowie powoduje, iż jest to projekt dojrzały i obejmujący zagadnienie obywatelstwa wszechstronnie. Mówi o tym art. 1 projektu ustawy: Ustawa określa zasady, tryb i warunki nabywania obywatelstwa polskiego oraz jego utraty i właściwość organów w tych sprawach. Należy podkreślić, iż rozważany dziś projekt ustawy o obywatelstwie polskim ma charakter całościowy, obejmując wszystkie zagadnienia związane z problematyką obywatelstwa, włącznie z repatriacją. Dotychczasowa ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim była zbyt ogólnikowa, mało precyzyjna, nie zawierała bowiem jasnych kryteriów nabycia obywatelstwa polskiego i zostawiała bardzo dużą dowolność w interpretacji jej przepisów.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Polska po 1989 r. zmieniła się i dziś chciałaby być matką dla wszystkich Polaków, także dla tych, którzy kiedyś obywatelstwo polskie utracili. Istnieje bowiem dziś silna potrzeba wyrównania krzywd, jakich doznały różnorodne grupy obywateli w okresie PRL. Klub Akcji Wyborczej Solidarność akceptuje zasady nabywania obywatelstwa polskiego zawarte w art. 6 projektu ustawy, który mówi, iż obywatelstwo polskie nabywa się przez urodzenie, wskutek przysposobienia, przez uzyskanie, w drodze nadania, w drodze uznania, przez przywrócenie lub repatriację. Nowym uregulowaniem w projekcie ustawy jest forma nabycia obywatelstwa przez przysposobienie. Mówi o tym art. 13 ustawy, w którym proponuje się, aby dziecko nieposiadające polskiego obywatelstwa, przysposobione przez obywateli polskich, w przypadku gdy przysposobienie to jest pełne w rozumieniu Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nabywało obywatelstwo polskie.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PosełEwaSikorskaTrela">W sposób odmienny od dotychczasowych przepisów o obywatelstwie projekt ustawy w art. 21 proponuje możliwość nabycia obywatelstwa polskiego przez uznanie, przyznając takie kompetencje wojewodzie. Art. 21 mówi, iż wojewoda uznaje za obywatela polskiego cudzoziemca, na jego wniosek, jeżeli spełnia on łącznie następujące warunki: zamieszkuje na terytorium RP co najmniej 5 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, posiada urzędowo poświadczoną znajomość języka polskiego, ma zapewnione w Polsce mieszkanie i utrzymanie oraz nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego. Taki zapis w ustawie gwarantuje, iż obywatelstwo polskie nabędą tylko cudzoziemcy, którzy asymilowali się w naszym społeczeństwie, znają język polski, mają zapewnione mieszkanie i utrzymanie.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera również rozwiązanie zaproponowane w art. 4 projektu ustawy, które de facto uznaje zjawisko podwójnego obywatelstwa, z tym że utrzymuje zasadę, iż w obliczu prawa polskiego tylko obywatelstwo polskie określa zakres praw i obowiązków wobec państwa polskiego. To znaczy, że wobec władz polskich obywatel polski posiadający równocześnie oba obywatelstwa jest wyłącznie polskim obywatelem i nie może żądać, aby traktowały go one jako obywatela innego państwa. Rozwiązanie to jest zgodne z polską tradycją i wychodzi naprzeciw wielomilionowej polskiej emigracji rozsianej po całym świecie, szczególnie w Stanach Zjednoczonych. Polacy ci, nasi rodacy, emigrując często za chlebem, a często z pobudek politycznych, przyjmowali obywatelstwo obcych krajów, nigdy nie zrywając więzi i kontaktów z ojczyzną. Polska dla nich zawsze pozostała pierwszą ojczyzną, matką. Dlatego Akcja Wyborcza Solidarność w pełni akceptuje takie rozwiązanie, które, należy zaznaczyć, funkcjonuje jedynie w połowie państw Unii Europejskiej, natomiast Niemcy, Austria i państwa skandynawskie stosują zasadę jednego obywatelstwa. Zasadę wielokrotnego obywatelstwa stosują przede wszystkim państwa o charakterze imigracyjnym, takie jak: Stany Zjednoczone, Australia, Francja, Wielka Brytania. Do tego grona zalicza się Polska.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Klub Akcji Wyborczej Solidarność podkreśla, iż dobrze się stało - ale twierdzimy, że stanowczo za późno - iż dziś przedkłada się Sejmowi projekt nowej ustawy o obywatelstwie polskim, który zrywa z możliwością pozbawienia kogokolwiek obywatelstwa polskiego wbrew jego woli, przewiduje natomiast w szerszych granicach przywracanie obywatelstwa polskiego jako aktu elementarnej sprawiedliwości w stosunku do naszych rodaków. Przyjęcie ustawy będzie częściowym bodaj wyrównaniem krzywd, jakie stały się udziałem wielu obywateli w okresie drugiej wojny światowej i w okresie PRL.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Popieramy zapisy zawarte w projekcie ustawy, które przewidują przywrócenie obywatelstwa polskiego wszystkim Polakom, którzy zostali przymusowo przesiedleni lub którzy wyemigrowali w okresie PRL. Należy pamiętać, iż wielu uchodźców politycznych zrzekało się obywatelstwa polskiego tylko dlatego, że nabywając obywatelstwo obce mogło przyjeżdżać do kraju i utrzymywać bliski kontakt z rodziną. Przywrócenie tym osobom, na ich wniosek, obywatelstwa polskiego będzie prostym aktem sprawiedliwości i chociaż częściowym wyrównaniem krzywd moralnych, jakich doznały od władz PRL.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Bardzo ważny jest rozdział 8 ustawy, mówiący o przywróceniu obywatelstwa polskiego. Zapisy tego rozdziału wychodzą naprzeciw wszystkim środowiskom kombatanckim i emigracyjnym. Warty podkreślenia jest art. 27 w projekcie ustawy, który mówi: Osobie, która opuściła terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po dniu 1 września 1939 r. i utraciła obywatelstwo polskie przed dniem 4 czerwca 1989 r. na podstawie ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie państwa polskiego przez wstąpienie do służby wojskowej po 9 maja 1945 r. w siłach zbrojnych Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Stanów Zjednoczonych Ameryki lub Republiki Francuskiej, przywraca się obywatelstwo polskie, jeżeli złoży przed konsulem oświadczenie o woli powrotu do obywatelstwa polskiego i konsul wyda akt o przywróceniu obywatelstwa polskiego. Ust. 2 tego artykułu mówi: Oświadczenie o woli powrotu do obywatelstwa polskiego składa się w terminie 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Akcja Wyborcza Solidarność uważa, iż ważność i moralny wymiar ustawy o obywatelstwie polskim decydują o tym, iż powinna ona zawierać również preambułę. Szkoda, że w omawianym projekcie jej nie ma.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Kończąc, chcę powiedzieć, iż posłowie Akcji Wyborczej Solidarność w pełni popierają przedłożony przez rząd i Senat projekt ustawy zawarty w druku nr 1907. Przyjęcie tej ustawy będzie następnym aktem wyrównywania krzywd moralnych Polakom, których doznali w okresie PRL od władz komunistycznych.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Mamy nadzieję, że praktyki pozbawienia obywatelstwa polskiego rodaków już nigdy się nie powtórzą. Mamy swoją ojczyznę - Polskę, w której musi być miejsce dla wszystkich Polaków. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Wita Majewskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełWitMajewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko do projektu ustawy o obywatelstwie polskim, zawartego w sprawozdaniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Chcę powiedzieć, że mój klub popiera generalnie rozwiązania zawarte w tej ustawie. Przede wszystkim ustawa spełnia wymogi zawarte w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w art. 34 i 137, jak również jest zgodna z założeniami europejskiej karty obywatelstwa, w związku z czym nie utrudni prac związanych z integracją europejską.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełWitMajewski">Ustawa opiera się na tradycyjnie przyjętych w Rzeczypospolitej rozwiązaniach, sprowadzających instytucję obywatelstwa, opierających instytucję obywatelstwa na prawie krwi, czyli zasadzie praw nabywanych poprzez urodzenie z obywateli polskich i posiłkowo, jak tego wymaga współczesne państwo, posiłkuje się zasadą prawa ziemi, również znaną tradycyjnie prawu Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełWitMajewski">Ustawa gwarantuje obywatelom Rzeczypospolitej dotychczasowy ich status i bez ich wniosku nie pozwala na żadne ruchy, które utrudniałyby im godne wypełnianie swoich obywatelskich obowiązków i korzystanie z praw obywateli na terenie Rzeczypospolitej. Określa też w art. 6 wiele sposobów nabycia obywatelstwa, które tu już poseł sprawozdawca w imieniu połączonych komisji szczegółowo relacjonował, nie ma więc potrzeby do nich nawiązywać. Wydaje się, że wszystkie te sposoby uwzględniają złożoność praktyki, jaka wiąże się z problematyką obywatelstwa we współczesnym państwie, to znaczy połączone komisje starały się w tym projekcie uwzględnić te wszystkie kwestie i problemy, które niedawno w związku z ustawą o obywatelstwie w Rzeczypospolitej pojawiają się czy pojawiały.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PosełWitMajewski">Oczywiście dla pełnego obrazu spraw brakuje rozwiązania problemów związanych z repatriacją, ale zgodnie z zamysłem ustawy, i w pewnym sensie z postulowaną przez Senat koncepcją rozwiązania tych kwestii, ustawa o repatriacji będzie odrębną ustawą i musimy z tego miejsca Polaków żyjących poza granicami prosić o krótką cierpliwość, ponieważ, miejmy nadzieję, przed wakacjami ustawa o repatriacji zostanie przez Wysoką Izbę rozpatrzona i uzupełni to, czego dzisiaj nie będą mogli znaleźć w projekcie ustawy o obywatelstwie.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PosełWitMajewski">Ustawa stoi na gruncie nowoczesnych rozwiązań w zakresie obywatelstwa, do których zaliczyłbym przede wszystkim bardzo rozwinięte gwarancje trybu uzyskiwania obywatelstwa w przypadkach przez obywateli państw obcych pożądanych, a więc w tym zakresie po uchwaleniu ustawy będzie pełna jasność: kto, kiedy i na jakich zasadach, na jakich warunkach może uzyskać obywatelstwo polskie lub kiedy organ państwa, Rzeczypospolitej, może z ważnych dla naszego kraju względów tego statusu cudzoziemcowi odmówić. Wydaje się, że te przepisy spełniają normy państwa prawa i wyeliminują wiele dotychczasowych skarg i problemów z tym związanych.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PosełWitMajewski">Ustawa naprawia też pewne krzywdy, o których była tutaj mowa, w stosunku do obywateli Rzeczypospolitej, którzy w wyniku działań wojennych, ale i działań represyjnych w Polsce Ludowej, utracili obywatelstwo polskie. Ustawa w sposób przejrzysty, ułatwiony umożliwia im odzyskanie tego obywatelstwa, jeżeli z takim wnioskiem wystąpią w przewidzianym w ustawie okresie. Zarazem zabezpiecza ona Rzeczpospolitą przed sytuacjami automatycznego przywracania obywatelstwa osobom, które działały na szkodę Rzeczypospolitej bądź wybrały obywatelstwo innego państwa na zasadzie etnicznej przynależności do narodu tego państwa. Ustawa toleruje podwójne obywatelstwo, to znaczy oczywiście dla organów Rzeczypospolitej obywatel polski jest zawsze i tylko obywatelem polskim, natomiast nie jest przeszkodą w nabyciu obywatelstwa polskiego fakt posiadania innego obywatelstwa, w określonych oczywiście okolicznościach. To jest potrzebne, ponieważ, jak wiemy, wielu Polaków rozsianych po świecie — z różnych racji, chociażby małżeństw mieszanych i innych sytuacji — chciałoby korzystać ze statusu obywatelstwa polskiego, łącząc to z obywatelstwem kraju pobytu. Wszystkie te rozwiązania służą, jak sądzę, rozwikłaniu problemów, które dzisiaj w praktyce dotyczącej obywatelstwa się pojawiały, i zdaniem mojego klubu projekt ten będzie dobrze służył Rzeczypospolitej oraz będzie pomocny w wielu sprawach konfliktowych, niejasnych, co do których zwracali się przede wszystkim Polacy żyjący na świecie, ale nie tylko, bo również obywatele cudzoziemcy, którzy z różnych względów chcą żyć na stałe w Polsce. Myślę, że ustawa ta w sposób nowoczesny pozwoli te wszystkie złożone problemy rozwiązywać. W związku z tym Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej udzieli poparcia projektowi połączonych komisji, będzie głosował za przyjęciem ustawy o obywatelstwie polskim. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Potockiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełAndrzejPotocki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poseł sprawozdawca bardzo kompetentnie i szczegółowo przedstawił projekt ustawy, co pozwala mi się czuć zwolnionym od obowiązku szczegółowego przytaczania poszczególnych zagadnień związanych z ustawą o obywatelstwie polskim. W imieniu klubu Unii Wolności wyrażam radość, że stare ustawodawstwo dotyczące tej kwestii bliskie jest już zgonu i zostanie zastąpione ustawą napisaną sensownie, logicznie i wyczerpująco. Oczywiście żadne prawo nie jest w stanie przewidzieć wszystkich możliwych sytuacji związanych z przyznaniem obywatelstwa, a także z powrotem do obywatelstwa, bo jest to dziedzina dość subtelna, skomplikowana i za każdym razem wiążą się z nią trudne ludzkie losy. Niemniej wysiłek ustawodawcy, który starał się przynajmniej ramowo przewidzieć wszystkie podstawowe sytuacje, każe przypuszczać, iż wykonanie tej ustawy nie powinno być szczególnym problemem wobec żadnej z osób, które starać się będą o obywatelstwo bądź o jego przywrócenie. Cieszy też fakt, że uwzględniono, i to w sposób niezwykle wyczerpujący, interesy tych osób, które były kiedyś obywatelami polskimi, a które utraciły obywatelstwo bez własnej winy, gdyż utraciły je z powodu konieczności starcia się z represyjnym systemem prawnym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej; kiedy szukały szansy na lepsze życie bądź na życie w wolnym świecie, zostały zmuszone do gestu, który jest gestem oczywiście upokarzającym i którego żadne państwo wobec żadnego ze swych obywateli, nawet sprzeciwiających się drastycznie porządkowi prawnemu czy politycznemu, stosować nigdy nie powinno. Myślę, że ta ustawa zamknie raz na zawsze czarny okres historii, w którym państwo polskie mogło swobodnie decydować o tym, czy chce, żeby ktoś był jego obywatelem, czy nie. Naszym zdaniem obywatelstwo polskie jest zaszczytem i honorem, ale nie może być przywilejem ekskluzywnym, którego odmawia się bądź który przyznaje się wyłącznie ze względu na urzędnicze bądź polityczne widzimisię. Każdy, kto ma tytuł do uzyskania obywatelstwa, powinien móc występować o nie w godności i w honorowej postawie, a nie będąc upokarzanym urzędniczymi decyzjami. Ustawa to przekreśla raz na zawsze. Mam nadzieję, że nie będziemy mieli już nigdy do czynienia z sytuacją, w której trzeba będzie wracać do tamtych nieprawych rozwiązań. Nie ma w tej ustawie mowy o repatriacji. Sądzę, że słusznie, bo repatriacja jest nie tylko innym zagadnieniem prawnym, ale także innym zagadnieniem społecznym i politycznym. Repatriacja nie jest bowiem zwykłym przywróceniem utraconych niegdyś bez winy obywatela praw, ale jest pewną operacją społeczną, której przeprowadzenie wymaga bardzo dużej subtelności, która, prawdę mówiąc, nie może polegać wyłącznie na przyznaniu się do polskości jako jedynym mechanizmie. Postanowienie, że te sprawy rozstrzygać będzie ustawa osobna, daje szansę na to, że będzie ona przygotowana dobrze nie tylko z punktu widzenia interesów osób, które chciałyby się starać o repatriację do Polski, ale także z punktu widzenia interesów państwa polskiego, jego bezpieczeństwa, z punktu widzenia zgodności z normami międzynarodowymi w tej mierze, ale także dlatego że konieczne jest przyjrzenie się temu, kto i w jaki sposób uzyskuje polski dokument. Nie zawsze bowiem — tak jak uczy dotychczasowa praktyka — repatriacja była wyłącznie sprawą nawiązania kontaktów z ojczyzną przez naszych rodaków z Kazachstanu czy z innych dawnych republik sowieckich, czasem była także mechanizmem, który pozwalał wprowadzać do Polski osoby w najwyższym stopniu niepożądane. Będzie to jednak przedmiot osobnej ustawy i nie ma co się nad tym w tej chwili rozwodzić.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełAndrzejPotocki">Klub Unii Wolności w związku z tym, co powiedziałem, w pełni popiera ten projekt ustawy i wyraża olbrzymią satysfakcję, że wreszcie zbliżamy się do końca procesu legislacyjnego w tej sprawie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pana posła Mirosława Pawlaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, poprze w głosowaniu rozpatrywany w tej debacie projekt ustawy o obywatelstwie polskim, który stanie się ustawą. Zrodził się on z dwóch projektów: rządowego i senackiego. Wszystkie zapisy, które były przedmiotem prac podkomisji, jak również połączonych komisji, gwarantują, że przyszła ustawa o repatriacji rozwiąże problem Polaków, którzy mieszkają poza granicami Polski. Znaleźli się tam oni z różnych powodów: historycznych, politycznych, a nawet ekonomicznych czy niejednokrotnie, jak Polacy w Kazachstanie, zostali wywiezieni wbrew własnej woli na zsyłkę.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełMirosławPawlak">To wszystko, co wiąże się ze zmianami i przeobrażeniami polityczno-ustrojowymi w naszej ojczyźnie oraz ze zmianami społeczno-ekonomicznymi, spowodowało, że obowiązująca ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim, nawet po zmianach wprowadzonych ustawą z dnia 25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach i ustawą z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej w związku z reformą ustrojową państwa, nie jest w pełni adekwatna do zmieniającej się sytuacji politycznej, społecznej i prawnej Polski. Jednocześnie uregulowania przyjęte w wyżej wymienionej ustawie o obywatelstwie polskim są niejednokrotnie zbyt ogólnikowe i nie zawierają jasnych kryteriów nabycia obywatelstwa polskiego. Projekt nowej ustawy określa natomiast w sposób dość jednoznaczny, kto i w jaki sposób może to obywatelstwo nabyć. Konieczność opracowania projektu nowej ustawy wynikła więc z potrzeby uwzględnienia fundamentalnych zmian ustrojowych państwa i rozwoju podstawowych zasad prawnych dotyczących obywatelstwa polskiego. Związane jest to również z zasadniczymi sprawami, które są w szczególności zawarte w Europejskiej Konwencji o Obywatelstwie z 1997 r. opracowanej przez Radę Europy przy aktywnym udziale Polski. Opracowany w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji projekt nowej ustawy o obywatelstwie polskim spełnia te wymogi. W myśl projektu nowa ustawa o obywatelstwie polskim ma charakter całościowy, obejmuje wszelkie zagadnienia związane z problematyką obywatelstwa, włącznie z repatriacją. Jak wiemy, ustawa o repatriacji będzie jednak osobnym przedmiotem prac podkomisji i komisji.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełMirosławPawlak">Budził trochę wątpliwości i wywołał niepokój szczególnie art. 4, mówiący o zasadzie wyłączności obywatelstwa polskiego; proponowany zapis nie usuwa możliwości powstawania przypadków podwójnego obywatelstwa, ale tworzy jasne dyrektywy pozwalające na usuwanie niekorzystnych przypadków wielokrotnego obywatelstwa. Nie narusza się tym samym w żadnym stopniu suwerenności państwa drugiego obywatelstwa. Zasadą jest bowiem, że wobec polskich władz obywatel polski mający równocześnie obce obywatelstwo jest wyłącznie polskim obywatelem i nie może żądać, aby traktowały go one jako obywatela innego państwa.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełMirosławPawlak">Projekt ustawy przewiduje nabycie obywatelstwa polskiego przez urodzenie, przysposobienie, uzyskanie, nadanie, uznanie, repatriację i przywrócenie. Podstawową formą nabycia obywatelstwa polskiego, zgodnie z postanowieniem art. 34 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jest nabycie przez urodzenie z rodziców będących obywatelami polskimi. Ten sposób nabycia, znany ze wszystkich trzech wcześniejszych ustaw o obywatelstwie polskim, został również uregulowany w przedmiotowym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#PosełMirosławPawlak">Nowy tytuł nabycia obywatelstwa polskiego proponowany w ustawie spełnia oczekiwania znacznej liczby byłych obywateli polskich, którzy bez własnej winy utracili obywatelstwo polskie i chcą dzisiaj do niego powrócić. Jest to bardzo istotne i ważne, w szczególności ze względu na trwające dyskusje i wszystkie zabiegi czynione w celu repatriacji, zwłaszcza Polaków z Kazachstanu. Był to i jest główny i nabrzmiały temat w pracach Komisji Łączności z Polakami za Granicą czy Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, ale jest to również problem ogólnonarodowy, ogólnospołeczny. Te rozwiązania wychodzą naprzeciw, jak powiedziałem na wstępie, wszystkim obywatelom, którzy z różnych przyczyn znaleźli się poza granicami swojej ojczyzny. Ten podstawowy projekt, nad którym debatujemy, a który powstał z dwu projektów, rządowego i senackiego, jest zgodny z art. 34 i 137 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, nie pociąga również za sobą wielkich nakładów finansowych ze strony budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#PosełMirosławPawlak">Biorąc pod uwagę wszystkie przesłanki, o których mówili moi przedmówcy i które ja podniosłem, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za uchwaleniem ustawy o obywatelstwie polskim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Były to wystąpienia w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Macierewicza w imieniu Koła Parlamentarnego Ruchu Odbudowy Polski - Porozumienie Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę tylko dla formalności przypomnieć, że przemawiam, jako poseł niezrzeszony, w imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego, a także koła Ruchu Odbudowy Polski - Porozumienie Centrum.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełAntoniMacierewicz">Popieramy ten projekt ustawy i poprzemy go w głosowaniu. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na kilka kwestii, które wymagają dopowiedzenia. Jest oczywiste, że ustawa, o której dyskutujemy, jest ustawą zasadniczą zarówno dla państwa polskiego, jak i dla olbrzymiej, kilkudziesięciomilionowej rzeszy narodu polskiego bez względu na to, gdzie jego członkowie przebywają, zarówno dla Polaków, którzy żyją między Odrą a Bugiem, jak i dla blisko 30-milionowej rzeszy Polaków mieszkających poza granicami kraju. W tej sprawie, w sprawie traktowania Polaków mieszkających zwłaszcza poza granicami kraju, po roku 1989 niejednokrotnie prowadzono politykę bardzo niekonsekwentną, która często była przez tych Polaków odbierana jako porzucenie ich przez ich ojczyznę. Było też wiele zamieszania w tej sprawie, ono trwa często do dzisiaj. Chcę zwrócić uwagę na bardzo niekonsekwentne i wątpliwe postępowanie konsulatów polskich w USA, w Chicago, gdzie w sposób zupełnie bezprawny zmusza się do wyrabiania paszportów polskich ludzi, co do których istnieje domniemanie, że są obywatelami polskimi — bądź ich dzieci — a którzy chcą wjechać na teren Rzeczypospolitej, będąc obywatelami amerykańskimi. Miejmy nadzieję, że ta ustawa także takie kwestie ostatecznie ureguluje i uniemożliwi samowolę konsulatów, która, wydaje się, wynika wyłącznie z przyczyn fiskalnych, z chęci wyciągnięcia, mówiąc brutalnie, pieniędzy od tych ludzi, co naprawdę nie licuje z godnością państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełAntoniMacierewicz">Ta ustawa zawiera zasadniczą i fundamentalną kwestię, o której chcę powiedzieć, mianowicie mówi w art. 3 o ciągłości obywatelstwa polskiego. Ale jeżeli mówi się o ciągłości obywatelstwa polskiego, to jest konieczne uregulowanie sytuacji nie tylko tych osób, które straciły obywatelstwo polskie bądź których pozbawiono, bezprawnie i w drodze represji, prześladowania, obywatelstwa polskiego, ale także tych osób, które nigdy obywatelstwa polskiego nie utraciły, które zawsze obywatelami polskimi były, chociaż Polska Rzeczpospolita Ludowa, okupacyjne państwo sowieckie, przestała ich za obywateli polskich uważać. Myślę o tych wszystkich osobach, które się urodziły na terytorium państwa polskiego w jego granicach przedwojennych, a teraz mieszkają poza obecnie istniejącymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z tym proponujemy poprawkę polegającą na tym, by do art. 40 dodać ust. 4a w brzmieniu następującym: „Poświadczenie obywatelstwa osób urodzonych na terenach niewchodzących obecnie w skład państwa polskiego wydaje minister spraw wewnętrznych”. W ten sposób ta kwestia będzie załatwiona, kwestia, która może jest symboliczna, bo może nie dotyczy dziesiątków milionów ludzi, ale dla osób mieszkających na dawnych kresach wschodnich jest zupełnie fundamentalna — tam narasta gorycz kompleksu porzucenia przez państwo polskie, które ma obowiązek opiekować się swoimi obywatelami, a które nie chce ludzi najwierniejszych z wiernych uznać za swoich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PosełAntoniMacierewicz">I na koniec jeszcze jedna uwaga. Mam głębokie przekonanie, i tak zrozumiałem sprawozdanie pana posła przewodniczącego Czarneckiego, że uchwalenie tej ustawy, po poprawkach, jakie zgłaszamy, w żaden sposób nie koliduje z kartą Polaka ani jest substytucją, zamianą, zastępstwem tej karty, która jest pewnym fundamentalnym zobowiązaniem państwa polskiego wobec tych wszystkich, którzy obywatelstwa polskiego nie posiadają, lecz posiadają polskie korzenie, chcą się do Polski przyznawać, chcą być z nią solidarni i z nią współdziałać, a my jesteśmy im winni to minimum, jakie będzie stanowiła karta Polaka.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dziękuję najmocniej. Raz jeszcze chcę potwierdzić w imieniu własnym i koła Ruchu Odbudowy Polski - PC, że ustawę tę poprzemy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zgłosili się panie i panowie posłowie do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Romualda Ajchlera z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełRomualdAjchler">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Być może pan minister do tego się ustosunkuje. Ale chciałbym je zadać w pewnym kontekście. Otóż 35 lat temu z Polski do Niemiec wyjechała rodzina i pozostała w Niemczech, w tamtym czasie była to Republika Federalna Niemiec. Po kilku latach pobytu w RFN osoby te chciały przyjechać do Polski na pogrzeb ojca. Bojąc się jednak, że władze polskie nie zezwolą im na powrót do Niemiec, zrezygnowały wówczas - dobrowolnie oczywiście - z obywatelstwa polskiego. Bojaźń przed tym, iż nie zostaną wypuszczone z kraju do Niemiec, była główną przyczyną rezygnacji z tego obywatelstwa. Trzy lata temu osoby te ubiegały się o obywatelstwo polskie i wtedy odmówiono im. Stąd moje pytanie: Panie pośle, czy na podstawie obecnego projektu ustawy będą one mogły skutecznie ubiegać się o przywrócenie obywatelstwa polskiego i jakie mają na to szanse? Pytam o to, gdyż niedawno w tejże sprawie otrzymałem list z pytaniem. Polacy w sposób wnikliwy obserwują to, co się dzieje na sali plenarnej, a tym bardziej Polacy przebywający za granicą. Z tego listu wiem, że chcą powrócić, być w Polsce, ale chcą jednocześnie zachować obywatelstwo niemieckie, stąd moje pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Marek Kaczyński z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełMarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W nawiązaniu do wypowiedzi pana posła Macierewicza chciałbym poruszyć problem dotyczący Polaków, którzy przebywają w USA. Prasa doniosła w ostatnim czasie bardzo alarmujące informacje, iż Polacy mieszkający w USA są zmuszani wręcz do tego, aby legitymować się przy przekraczaniu granicy z Polską polskimi dokumentami, polskimi paszportami; dotyczy to również ich dzieci urodzonych w Stanach. Chciałbym podkreślić fakt, poruszany także przez prasę, iż wiążą się z tym pewne koszty, w związku z czym niektórzy rezygnują nawet z wyrabiania tych dokumentów, a także fakt, też mocno podkreślany, pewnej arogancji, a czasami wręcz szykan paszportowych - nazwijmy je tak - w stosunku do Polaków, którzy takich dokumentów nie mają, a mają tylko dokumenty potwierdzające obywatelstwo amerykańskie. Myślę, że w związku z tą sytuacją powstaje bardzo niekorzystna sfera negatywnych emocji, nawet niechęci, co może być bardzo niebezpieczne dla Polaków, którzy zrezygnują z wyjazdu do Polski, jeżeli takie informacje do nich dotrą, czy takie sytuacje ich spotkają.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełMarekKaczyński">Pierwszy pytanie. Czy ustawa o obywatelstwie polskim, o której dziś dyskutujemy w Sejmie, zmieni tę sprawę w sensie pozytywnym? Czy wymogi, które są obecnie, pozostaną i jak ten problem należałoby rozwiązać? Pytanie drugie, wiążące się z pierwszym. Ustawa miałaby przynieść pozytywne skutki dla Polaków, o których mówiłem, ale wejdzie ona w życie po dosyć długim czasie, dzisiaj jest drugie czytanie, natomiast zbliża się najbardziej intensywny okres przyjazdów do Polski - urlopy, wycieczki, odwiedziny - zawsze tak było w okresie letnim. Co w tej chwili zrobi rząd, jakie podejmie działania, aby ukrócić czy zmniejszyć negatywny proceder, który obserwujemy na granicach, może właśnie w kwestii podejścia urzędników, celników i całej rzeszy urzędników, którzy tym się zajmują? Czy sytuacja, którą omawiam w wystąpieniu, dotyczy także obywateli polskich przebywających w innych krajach, chociażby w Niemczech czy innych państwach, czy tylko obywateli polskich mających obywatelstwo amerykańskie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pani posłanka Ewa Tomaszewska z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W licznych wystąpieniach zwracano uwagę na sytuację Polaków w Kazachstanie i wszystkich innych, których dotknęły wywózki na Wschód w czasie II wojny światowej. Problem repatriacji wymaga jak najszybszego uregulowania, ale także przyjęcia jak najprostszego i rzeczywiście skutecznego sposobu odzyskiwania obywatelstwa polskiego. Zapis ust. 2 art. 6 odwołujący się do odrębnej ustawy, ustawy, która dziś nie istnieje, budzi mój niepokój. Stąd zwracam się do pana posła sprawozdawcy o przedstawienie informacji o podejmowanych w tej kwestii pracach legislacyjnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pani posłanka Zofia Krasicka-Domka z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Moje pytanie kieruję do pana posła sprawozdawcy i proszę także o ustosunkowanie się pana ministra. Zadaję je pod wpływem niepokoju, jaki zgłaszają do biura poselskiego zbulwersowani doniesieniami w mediach wyborcy. Chodzi o wypowiedź pana prezydenta Kwaśniewskiego, który podczas ostatniej wizyty w Tel Awiwie przyobiecał nadanie obywatelstwa polskiego każdemu Izraelczykowi, który się zwróci o to do polskich władz. Pan prezydent przyobiecał także zwrócić majątek po przodkach żydowskich w Polsce. W kontekście tego problemu proszę wyjaśnić, jakie warunki musi spełnić obywatel innego kraju, który zechce uzyskać obywatelstwo polskie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Kazimierza Ferenca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym podziękować panu sprawozdawcy i występującym w imieniu klubów posłom za poparcie rządowej inicjatywy senackiej. Chciałbym w imieniu rządu podziękować za owocną współpracę w łonie komisji nad ostatecznym kształtem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Chciałbym też oświadczyć, że rząd poprze wnoszone przez panią poseł Sikorską-Trelę wnioski i uwagi do ustawy, które dzisiaj w trakcie wystąpienia klubowego pani poseł zgłosiła. Myślę, że te poprawki znajdą zrozumienie w trakcie dalszych prac legislacyjnych nad materią prawną tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Chcę też powiedzieć, że rząd z zainteresowaniem wysłuchał wystąpień klubowych pań i panów posłów, i myślę, że w dalszej pracy jest w stanie ciągle precyzyjnie współpracować z komisją, która będzie kształtowała dalszą materię prawną tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Zadane przez panie i panów posłów pytania są kierowane, rozumiem, głównie do pana posła sprawozdawcy i mam nadzieję, że pan poseł precyzyjnie na nie odpowie.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie tylko.)</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Natomiast dwa pytania były kierowane do przedstawiciela rządu i mam obowiązek na nie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Pan poseł Ajchler mówił o instytucji przywrócenia obywatelstwa w sytuacji, gdy obywatele polscy przebywający za granicą ze względu na konieczność utrzymania kontaktów z Polską, nie tylko z przyczyn losowych, ale różnych, zrzekli się lub musieli zrzec się tego obywatelstwa. Precyzyjne zapisy nowej propozycji ustawy znajdują rozwiązanie tej sprawy. Problem, panie pośle, jest tylko jeden: projektowana ustawa mówi o zrzeczeniu się obywatelstwa przed 4 czerwca 1989 r., wobec tego ustawowe rozwiązanie prawne w zakresie przywrócenia obywatelstwa jest w materii prawnej tej ustawy w przypadku, gdy zrzeczenie się tego obywatelstwa miało miejsce przed 4 czerwca 1989 r. Natomiast rozwiązanie tego problemu, o którym pan mówił, jeżeli zrzeczenie się obywatelstwa nastąpiło po 4 czerwca 1989 r., musi dokonać się przez instytucję nadania obywatelstwa.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: To było wiele lat temu.)</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Prawo projektowanej ustawy daje odpowiedź na to pytanie i zapewniam pana, że znajduje rozwiązanie prawne, które będzie inne niż dotychczasowa praktyka stosowana przed wejściem w życie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Pan poseł Kaczyński mówił o sytuacji, która jest opisana w art. 49 projektowanej ustawy, gdzie mówi się, że obywatel Polski posiadający obywatelstwo polskie w czasie przekraczania granicy i w czasie pobytu w Polsce powinien legitymować się polskim dowodem tożsamości, przeważnie jest to paszport. Art. 49 mówi o instytucji wykroczenia przeciw prawu, które narusza każdy obywatel, też posiadacz obcego paszportu, a równocześnie obywatel polski, gdy na terenie Polski lub przy przekraczaniu granicy legitymuje się paszportem obcego kraju. Natomiast sytuacja, o której precyzyjnie mówił pan poseł, że obywatele polscy są przymuszani do wyrabiania paszportów w sytuacji, kiedy nie ma domniemania, że posiadają oni obywatelstwo polskie, jest niezgodna z prawem, panie pośle. Myślę, że strona dowodowa należy do Straży Granicznej. Jeżeli obywatel legitymujący się paszportem obcego kraju przy przekraczaniu granicy polskiej posługuje się językiem polskim, a równocześnie mówi Straży Granicznej, że nie jest obywatelem polskim, nie widzę powodów, żeby z zachowaniem prawa, nie wynika to bowiem z ustawy, nie mógł przekroczyć polskiej granicy. Natomiast gdy mówi on, że jest obywatelem polskim, a nie ma paszportu polskiego, to oczywiście jest to wykroczenie i czyn ten jest karalny. Projektowana ustawa opisuje precyzyjnie ten przypadek.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Nie będę mówił o pytaniu pani poseł Tomaszewskiej, mimo że bardzo cenię to wystąpienie. Myślę, że pan poseł sprawozdawca udzieli pani poseł szczegółowych informacji o trybie pracy nad odrębną ustawą o repatriacji, która jest przygotowywana. Natomiast przepis, który cytowała pani poseł Krasicka-Domka, jest uwzględniony w projektowanej ustawie. Mówi o tym precyzyjnie cały rozdział 5, pani poseł. Myślę, że zapisy tego rozdziału dają precyzyjną odpowiedź na pani pytanie. Jeżeli pan marszałek i pani poseł zwolnią mnie z obowiązku cytowania zapisów rozdziału 5 ustawy, to będę zobowiązany. Dziękuję, panie marszałku. Dziękuję państwu bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Ryszarda Czarneckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełRyszardCzarnecki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Dziękuję bardzo za udzielenie mi głosu. Chciałbym ustosunkować się do ważnych pytań, które zostały przez panie i panów posłów zadane.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełRyszardCzarnecki">Może najpierw dwa wyjaśnienia natury ogólnej. Po pierwsze, przedstawiany projekt ustawy jest projektem naszym, sejmowym. Nie jest to kompilacja projektów senackiego i rządowego. Pracowały nad nim dwie połączone komisje: Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisja Łączności z Polakami za Granicą, a także specjalna podkomisja. Tyle gwoli wyjaśnienia, ponieważ pojawił się w tej sprawie głos w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PosełRyszardCzarnecki">Kwestia druga. Chciałbym powiedzieć bardzo wyraźnie, że ten projekt jest jak najbardziej zgodny ze specjalną konwencją Rady Europy o obywatelstwie, konwencją, która została przyjęta trzy lata temu, że konweniuje on z nią, ale konwencje Rady Europy nie stanowią, przynajmniej w części, obligatoryjnego ustawodawstwa europejskiego. Nie są częścią dyrektyw Unii Europejskiej. Tak więc fakt, iż ta konwencja się pojawiła, wcale nie zmusza nas ani do jej przyjęcia, ani też do stosowania się do konkluzji, które z niej wynikają. Chciałbym powiedzieć bardzo wyraźnie, że w wielu krajach Unii Europejskiej zostały przyjęte rozwiązania inne, niż przyjmuje Polska. Model, który proponujemy w tej ustawie, jest zbliżony do modelu niemieckiego, austriackiego, szwedzkiego, fińskiego, duńskiego, natomiast jest odmienny od modelu, który został przyjęty w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej czy Republice Francuskiej. Tak więc przyjęcie lub nieprzyjęcie tego projektu ustawy zupełnie nie przeszkodzi ani nie pomoże naszym staraniom o wejście do Unii Europejskiej. Tyle gwoli wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PosełRyszardCzarnecki">Jeśli chodzi o poszczególne pytania, to pan poseł Macierewicz był łaskaw zapytać o kartę Polaka, czyli o trzeci projekt, nad którym pracowały komisje. Chciałbym poinformować, że rząd Rzeczypospolitej przekazał informację posłom, że przygotowuje własny - nie chcę powiedzieć: alternatywny, ale własny - projekt dokumentu, który by konsumował wszystkie treści zawarte w senackim projekcie karty Polaka, i posłowie cierpliwie czekają na ten dokument, tak aby podjąć prace nad dwoma dokumentami: senacką kartą Polaka i projektem rządowym.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PosełRyszardCzarnecki">Pan poseł Ajchler bardzo słusznie podniósł kwestię dramatu ludzi, którzy byli zmuszeni zrzec się obywatelstwa polskiego, ponieważ ta obawa, o której mówił pan poseł, występowała wielokrotnie - obawa o to, czy będzie się wypuszczonym z powrotem z Polski. Chciałem powiedzieć, że to reguluje jednoznacznie art. 28 ust. 1 pkt 1, który mówi w sposób niebudzący wątpliwości, że osoby, które... Może zacytuję dokładnie to, co jest rozstrzygnięte pozytywnie. Jeżeli „składający wniosek był przekonany, że nie otrzyma dokumentu lub zezwolenia uprawniającego do przybycia na terytorium PRL, jeżeli mieszkał poza jej granicami”. A więc: tak, pod warunkiem, pan minister o tym powiedział, że ten fakt nastąpił przed 4 czerwca 1989 r., a więc przed okresem, który się umownie dość przyjęło za początek zmian ustrojowych w Polsce. Sytuacja się zmieniła i trudno było spodziewać się, że obywatele w nowym państwie polskim będą represjonowani z tytułu przyjazdu do naszego kraju. Jeżeli ten przyjazd nastąpił przed 4 czerwca 1989 r., to na podstawie tego właśnie rozdziału, o którym wspomniałem, rozdziału 8., można nabyć obywatelstwo polskie, jeżeli nie, to w drodze normalnej możliwe jest nabycie obywatelstwa polskiego ponownie, co również ten projekt przewiduje. W każdym razie przypadek opisany przez pana posła jest dość częsty. Dlatego ustawodawcy wyszli naprzeciw tym ludzkim dramatom.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#PosełRyszardCzarnecki">Pan poseł Kaczyński pytał, również w kontekście publikacji dziennika „Życie”, o przypadki, gdy obywatele amerykańscy, polscy jednocześnie, są zmuszani na granicy polskiej, chodzi głównie o lotniska, do legitymowania się dokumentami polskimi. Pan poseł pytał, czy dotyczy to tylko obywateli amerykańskich i polskich jednocześnie. Nie, dotyczy to również innych państw, a szczególnie głośne były przypadki odnośnie do obywateli kanadyjskich, którzy mają jednocześnie obywatelstwo polskie. Trudno mi się ustosunkować do pojedynczych przypadków, może niezbyt miłego zachowania funkcjonariuszy Straży Granicznej. Generalnie służby te pracują bardzo przyzwoicie, natomiast, według obecnie obowiązujących przepisów, obywatel polski powinien się legitymować paszportem polskim.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#PosełRyszardCzarnecki">Pani poseł Tomaszewska pytała o kwestię repatriacji. Chciałem poinformować z radością, że podkomisja, w skład której weszli posłowie Komisji Łączności z Polakami za Granicą oraz Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych zakończyła prace nad projektem ustawy o repatriacji. Jako podstawę przyjęliśmy dokument senacki, przy czym uwzględniliśmy szereg poprawek rządowych, a więc znowu można by było mówić tutaj o pewnym konsensusie. Na najbliższym posiedzeniu obu Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Łączności z Polakami za Granicą nad tym projektem będziemy debatowali. Dzisiaj przewodniczący Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych pan poseł Rokita zapewnił mnie, że to posiedzenie odbędzie się jutro. Mam nadzieję, że tak się stanie. W każdym razie jestem przekonany, że na najbliższym lub na następnym posiedzeniu Sejmu nad projektem tym będzie debata, oczywiście chodzi o drugie czytanie, ponieważ pierwsze było w końcu września 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#PosełRyszardCzarnecki">Wreszcie pani poseł Krasicka-Domka wspomniała o wypowiedzi pana prezydenta Kwaśniewskiego. Pani poseł zapewne lepiej zna enuncjacje pana prezydenta Kwaśniewskiego niż ja. Mogę tylko powiedzieć, że projekt ustawy, o którym wspomniał również pan minister Ferenc, mówi o możliwościach przyznania obywatelstwa, ale nie każdemu obywatelowi obcego państwa, który z tym wystąpi, jak to pani poseł sugerowała, że znalazło się w wypowiedzi pana prezydenta Kwaśniewskiego, lecz tylko tym dawnym obywatelom Polski, którzy zostali zmuszeni do zrzeczenia się obywatelstwa polskiego przy wyjeździe z kraju, rozumiem że chodzi o rok 1968, bądź pod groźbą relegowania z pracy czy uczelni, o czym mówiłem wcześniej, wyjechali z kraju i zrzekli się obywatelstwa. Oczywiście to dotyczy tylko pewnej grupy obywateli izraelskich, którzy kiedyś byli obywatelami polskimi. Trudno tu mówić o całej populacji Izraela w twym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#PosełRyszardCzarnecki">Chciałbym bardzo podziękować za pytania pań i panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#PosełRyszardCzarnecki">Jednocześnie jest pewna kontrowersja między mną a panem ministrem Ferencem. Mianowicie bardzo uważnie słuchałem wystąpienia pani poseł Sikorskiej-Treli. Było to wystąpienie w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność. Przed wystąpieniem pani poseł generalnie znałem treść tego wystąpienia i nie dopatrzyłem się w nim żadnych poprawek do projektu ustawy, o której mówimy, panie ministrze. Być może poprawki zostaną zgłoszone przez senatorów Rzeczypospolitej. Natomiast nie słyszałem o żadnej poprawce ze strony pani Sikorskiej-Treli. Jedną poprawkę zgłosił pan poseł Macierewicz. Wymaga ona pewnej obróbki legislacyjnej. Dziękuję bardzo, panie marszałku, za udzielenie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pan poseł Marek Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełMarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przepraszam, że jeszcze raz zabieram głos, chciałbym jednak doprecyzować swoje pytanie, jako że pan minister odpowiedział na nie tylko częściowo. Przytoczę sytuację, o której napisano we wczorajszym „Życiu”. Pan minister udzielał odpowiedzi na ten temat. Sytuacja jest następująca. Do Polski przyjeżdża osoba, która ma paszport amerykański. Strażnik znajduje w komputerze informację w zbiorze dotyczącym PESEL, że osoba ta jest również Polakiem. Załóżmy, że osoba ta nie chce przedstawiać się jako Polak, lecz legitymuje się paszportem amerykańskim. Strażnik żąda jednak polskiego paszportu i nie pozwala na wjazd lub wyjazd. Czy to działanie strażnika jest zgodne z prawem? Ustawa, która funkcjonuje już 40 lat, mówi, że każdy obywatel polski, nawet jeśli ma również inne obywatelstwo, kiedy przyjeżdża do Polski musi mieć polski paszport. To samo dotyczy dzieci obywateli polskich urodzonych za granicą.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PosełMarekKaczyński">Druga sytuacja, związana z dzieckiem. Do Polski przyjeżdża małżeństwo z dzieckiem. Matka dziecka jest Polką z pochodzenia i ma paszport amerykański, a ojciec jest rodowitym Amerykaninem. 3-letnie dziecko ma tylko paszport amerykański. Przy wyjeździe Straż Graniczna żąda od dziecka polskiego paszportu. Po zrobieniu awantury przez ojca, który, notabene, jest w Ameryce policjantem, Straż Graniczna ulega i łaskawie wypuszcza dziecko. Skoro zatem jest takie prawo, to straż nie powinna wypuścić dziecka. Powinna kazać wyrobić paszport, co moim zdaniem byłoby absurdalne. Pojawia się tutaj sytuacja wybiórczego stosowania prawa. Jedno dziecko można bowiem wypuścić bez paszportu, od innego można zażądać, aby był paszport.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PosełMarekKaczyński">W związku z tym wszystkim, o czym powiedziałem, stawiam pytanie. Pomimo że są przepisy, powinny być podjęte przez rząd jakieś działania, aby zmienić tę - moim zdaniem bardzo niebezpieczną - sytuację. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę bardzo, pan minister Kazimierz Ferenc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pan poseł wymienił dwa odrębne przypadki, do których trzeba się ustosunkować oddzielnie. Pierwsza sprawa dotyczy art. 49, czyli rozdział XIII nowo projektowanej ustawy. Obecny stan prawny dotyczący obywatelstwa polskiego jest prawie identyczny. To znaczy, jeżeli obywatel obcego kraju jest obywatelem polskim, to na terenie Polski musi posługiwać się polskim dowodem tożsamości. To nie jest naruszenie przez Straż Graniczną prawa polskiego, gdyż obywatel nie może traktować obywatelstwa polskiego w sposób fakultatywny, uznaniowy, jako własne widzimisię. Jest obywatelem polskim. Jeśli on nie chce już być obywatelem polskim, to jest instytucja zrzeczenia się obywatelstwa. I w tym przypadku moja odpowiedź, panie pośle, panie marszałku, jest następująca. Mamy tu do czynienia z instytucją naruszenia prawa przez obywatela polskiego i myślę, że Straż Graniczna postępuje tutaj zgodnie z prawem. Nie można - nie będę tu wskazywał moralnych aspektów takiego zachowania - mówić, że jest się obywatelem polskim, a innym razem - że nie jest się obywatelem polskim. I swoje zaniedbania, brak staranności, nie powiem: konieczność ponoszenia wydatków - bo bycie obywatelem jest też zobowiązaniem nie tylko materialnym, nie tylko moralnym, ale też zobowiązaniem prawnym... W tym przypadku dochodzi po prostu do naruszenia prawa przez obywatela polskiego - każda instytucja rządowa, publiczna, ma prawo traktować go na równi z każdym innym obywatelem mieszkającym w Polsce. To jest odpowiedź na pierwszą część pytania pana posła.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiKazimierzFerenc">Druga część pytania, myślę, jest zbyt ogólna, by móc precyzyjnie odpowiedzieć, panie pośle. Jeżeli dziecko, którego rodzicami są obywatele polscy, urodzone za granicą, z mocy prawa posiada obywatelstwo kraju urodzenia, natomiast nie stało się obywatelem polskim przez nadanie tego obywatelstwa, ma do tego prawo, należy jednak traktować to fakultatywnie. Opis takiego przypadku jest zawarty w art. 23 i 24 projektowanej ustawy. Natomiast myślę, że jeżeli Straż Graniczna traktowała tak czy inaczej taki przypadek przy założeniu, że był to przypadek indywidualny, to nie należy tego uogólniać, panie pośle. Jeżeli dziecko było obywatelem polskim, to znaczy jeśli Straż Graniczna stwierdziła, że według informacji zawartych w PESEL jest ono obywatelem polskim dzięki staraniom rodziców - właśnie dlatego, że rodzicami są Polacy posiadający paszport polski - to rzeczywiście Straż Graniczna miała prawo w tym przypadku wykonywać prawo polskie. Natomiast jeżeli nie było takiego przypadku, to Straż Graniczna postępowałaby - mówię w takim trybie, bo nie mam dowodu, żeby móc to stwierdzić - bezprawnie, to znaczy naruszałaby polskie przepisy, w tym przepisy ustawy o obywatelstwie. Jeżeli pan poseł będzie w stanie przekazać ministrowi spraw wewnętrznych szczegółową informację o tej sprawie, to zobowiązuję się, że w tym przypadku w imię ochrony praw polskich obywateli minister spraw wewnętrznych rozważy tę sprawę i udzieli szczegółowych informacji panu posłowi. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawkę do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Łączności z Polakami za Granicą w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 176 dotyczącej bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach, przyjętej przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie dnia 22 czerwca 1995 r. (druki nr 1889 i 1947).</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Karola Łużniaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełSprawozdawcaKarolŁużniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Gospodarki, Komisji Polityki Społecznej i Komisji Spraw Zagranicznych przedłożyć parlamentowi w celu uchwalenia projekt ustawy o wyrażeniu zgody na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Konwencji nr 176 dotyczącej bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach, przyjętej przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie w dniu 22 czerwca 1995 r. Na samym wstępie, panie marszałku, chciałem wyrazić zadowolenie, że parlament polski i prezydent dokonają ratyfikacji tej konwencji. Miałem przyjemność być uczestnikiem prac nad tą konwencją, zresztą nie jako jedyny z naszego kraju. Chciałem poinformować, że do Genewy na posiedzenie plenarne wyjeżdżali w imieniu naszego państwa przedstawiciele związków zawodowych, przedstawiciele państwa - nazwijmy ich tak - oraz przedstawiciele pracodawców. Jest to konwencja trójstronnego dialogu społecznego, przyjętego przy opracowywaniu tej konwencji. Trochę szkoda, że do tego tematu przystępujemy dopiero po 5 latach, aczkolwiek dobrze, że ta sprawa nabrała odpowiedniego wymiaru. Dlaczego, proszę państwa? Otóż zapisy konwencji nr 176 dla nas, jako obywateli Rzeczypospolitej, a konkretnie dla górników zatrudnionych w Rzeczypospolitej, nie są niczym nowym. Prawo obowiązujące w Polsce, Prawo górnicze i geologiczne, przepisy szczegółowe Prawa górniczego dotyczące bezpieczeństwa pracy są na dobrym, powiedziałbym, światowym poziomie. Niestety, na świecie są jeszcze państwa, w których te kwestie są bardzo źle rozwiązane, że wspomnę tylko Amerykę Łacińską, gdzie są przypadki zatrudniania pod ziemią, w kopalniach, nieletnich i kobiet; znane są na świecie przypadki wykonywania pracy w warunkach urągających bezpieczeństwu, w ponadnormatywnym czasie pracy, w nieodpowiednich warunkach, jeżeli chodzi o środowisko pracy. Podkreślam to, ponieważ ratyfikacja przez nasz kraj tej konwencji nie zmieni generalnie sytuacji w tych państwach, o których wspominam, natomiast na pewno liczba ratyfikujących tę konwencję państw wpłynie na to, że te nieliczne państwa na świecie bardzo głęboko się zastanowią nad tym, jakie prawo i jakie przepisy u siebie stosują. Chciałem bardzo krótko, jest to dość doniosły moment, przedstawić treść tej konwencji. Robię to po prostu po to, żeby w zapisie prac naszego parlamentu postanowienia tej konwencji zabrzmiały bardzo konkretnie.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełSprawozdawcaKarolŁużniak">Konwencja nr 176 Międzynarodowej Organizacji Pracy reguluje kwestie bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach. Nakłada ona na państwo, które ją ratyfikowało, obowiązek przygotowania, wprowadzania w życie oraz dokonywania okresowego przeglądu spójnej polityki bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w kopalniach. Zgodnie z art. 5 konwencji ustawodawstwo krajowe wyznaczy władzę odpowiedzialną za nadzór nad różnymi aspektami bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach. Ustawodawstwo to będzie przewidywać m.in. nadzór nad bezpieczeństwem i zdrowiem w kopalniach, inspekcją kopalni przez inspektorów wyznaczonych w tym celu przez właściwą władzę krajową, procedury raportowania i dochodzeń w razie wypadków śmiertelnych lub ciężkich, jak również katastrof górniczych i niebezpiecznych zdarzeń, przygotowanie i publikowanie statystyk dotyczących wypadków, chorób zawodowych i niebezpiecznych zdarzeń, w sposób określony przez krajowe ustawodawstwo.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PosełSprawozdawcaKarolŁużniak">Postanowienia konwencji nakładają na pracodawców obowiązek podejmowania środków profilaktycznych i zabezpieczających, środków mających eliminować lub minimalizować ryzyko w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w podległych im kopalniach oraz obowiązek przygotowania planu działania w wypadku zagrożeń specyficznych dla każdej kopalni w zakresie możliwych do przewidzenia katastrof z przyczyn technicznych i naturalnych.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PosełSprawozdawcaKarolŁużniak">Konwencja określa również prawa i obowiązki pracowników i ich przedstawicieli, które obejmują, między innymi, prawo zgłaszania pracodawcy i właściwym władzom wypadków, niebezpiecznych zdarzeń i zagrożeń, występowanie o przeprowadzenie inspekcji i dochodzeń oraz ich realizację przez pracodawcę i właściwe władze, jeżeli pojawi się przypadek wywołujący zaniepokojenie z punktu widzenia bezpieczeństwa i zdrowia, posiadania oraz uzyskiwania informacji o zagrożeniach w miejscu pracy, które mogą wpływać na bezpieczeństwo i zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#PosełSprawozdawcaKarolŁużniak">Konwencja określa podstawowe obowiązki pracowników odnośnie do przestrzegania ustanowionych środków bezpieczeństwa i zdrowia. Art. 15 konwencji nakłada na państwo obowiązek podjęcia środków zgodnie z ustawodawstwem krajowym, zachęcających do współpracy między pracodawcami i pracownikami i ich przedstawicielami w celu promowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#PosełSprawozdawcaKarolŁużniak">W imieniu połączonych Komisji: Gospodarki i Polityki Społecznej oraz Spraw Zagranicznych wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy zawarty w druku nr 1889 bez poprawek. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół poselskich.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Nowoka w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełPawełNowok">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt ustosunkować się do projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 176 dotyczącej bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełPawełNowok">Konwencja nr 176 została przyjęta przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie dnia 22 czerwca w 1995 r. Została już ratyfikowana przez kilka państw członkowskich, między innymi Finlandię, Szwecję, Irlandię, Hiszpanię, Niemcy i Słowację. Weszła w życie 5 czerwca 1998 r. Cieszę się, że po 5 latach od chwili przyjęcia nareszcie Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zajmuje się Konwencją nr 176 Międzynarodowej Organizacji Pracy. Duży udział w jej opracowaniu ma górnicza reprezentacja związku „Solidarność”, która uczestniczyła w pracach Międzynarodowej Organizacji Pracy nad tą konwencją.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełPawełNowok">Konwencja nr 176 Międzynarodowej Organizacji Pracy reguluje kwestie bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach. Poseł sprawozdawca już wymienił, co nakłada na państwo, a zatem nie będę się powtarzał.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełPawełNowok">Art. 15 konwencji, jednak go wymienię, nakłada na państwo obowiązek podjęcia środków zgodnie z ustawodawstwem krajowym, zachęcającym do współpracy między pracodawcami i pracownikami i ich przedstawicielami w celu promowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PosełPawełNowok">Zdecydowana większość zagadnień z zakresu bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach została uregulowana w polskim systemie prawnym, między innymi w Kodeksie pracy, ustawie o społecznej inspekcji pracy, Prawie geologicznym i górniczym oraz w rozporządzeniach i zarządzeniach. W polskim górnictwie wiele elementów konwencji udało się wprowadzić w życie dzięki zapisom w ponad zakładowym układzie zbiorowym pracy dla pracowników zakładów górniczych. Dlatego górnicy tak żywiołowo zareagowali na niesłuszną decyzję pracodawców, wypowiadającą ponad zakładowy układ zbiorowy pracy.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#PosełPawełNowok">Wiele pozytywnych zmian udało się wprowadzić dzięki dobrej współpracy związków zawodowych i Wyższego Urzędu Górniczego. Sekretariat Górnictwa i Energetyki NSZZ „Solidarność”, współpracując z Politechniką Śląską, powołał do życia nowy kierunek studiów: zarządzanie bezpieczeństwem, zaś Krajowa Komisja Maszyn Górniczych, pracująca przy Politechnice Gliwickiej, skupiająca związkowców, projektantów i producentów, pracuje nad konstrukcją bezpiecznych maszyn i urządzeń górniczych.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#PosełPawełNowok">Bardzo istotną sprawą jest to, że związki zawodowe działające w górnictwie polskim w sprawach bezpiecznej pracy mówią jednym głosem. Staje się w polskim górnictwie możliwe to, co było do niedawna niemożliwe w żadnym polskim przedsiębiorstwie.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#PosełPawełNowok">Ratyfikacja konwencji nie pociąga za sobą skutków finansowych ani konieczności zmian legislacyjnych w polskim ustawodawstwie. Kopalnie uzyskują certyfikaty ISO 9000. Jednak jeśli chodzi o bezpieczne warunki pracy potrzebny, a nawet konieczny jest mecenat państwa. Dlatego zwracam się do Wysokiej Izby w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność o wyrażenie zgody na dokonanie przez prezydenta ratyfikacji konwencji nr 176 Międzynarodowej Organizacji Pracy dla dobra polskiego górnictwa, a w szczególności pracowników pracujących w górnictwie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kisielińskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełJanKisieliński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej odnośnie do ratyfikacji Konwencji nr 176 dotyczącej bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełJanKisieliński">Praca w kopalniach pochłania wciąż wiele ofiar. Wypadki są wciąż nader częstą przyczyną kalectwa osób zatrudnionych w zakładach górniczych. Mimo że dysponujemy dziś coraz nowocześniejszą techniką, uwzględniającą wymogi związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ryzyka związanego z zawodem górnika całkowicie wyeliminować się nie da. Tam bowiem, gdzie wchodzą w grę siły przyrody, człowiek jest często bezradny, o czym świadczą chociażby niezawinione przez człowieka katastrofy górnicze. Nie znaczy to bynajmniej, że jesteśmy wobec licznych zagrożeń związanych z pracą górniczą zupełnie bezsilni. Akurat polski dorobek w tworzeniu bezpiecznych warunków pracy w kopalniach jest dobrze oceniany w świecie. Mamy dobre ustawodawstwo i sprawny system szkoleń. Faktem jest, że restrukturyzacja górnictwa i jego trudna sytuacja ekonomiczna nie wpływa dodatnio na stan bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PosełJanKisieliński">Wyższy Urząd Górniczy nie od dziś sygnalizuje, że jednym z efektów nazbyt szybkiej i chaotycznej restrukturyzacji jest zwiększenie wypadkowości w zakładach poddanych likwidacji. Sygnalizuje się również zaniechanie jakichkolwiek inwestycji w sferze ochrony i bezpieczeństwa pracy, co powoduje, że górnicy pracują na granicy ryzyka. Na dodatek w większości kopalń górnicy są zmuszani do pracy w zespołach, którym daleko do tych, które zostały określone w normach i dyrektywach.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PosełJanKisieliński">W tej sytuacji zupełnie innego znaczenia nabiera treść konwencji nr 176. Stanowi ona ostrzeżenie dla pracodawców. Ostrzeżenie, które jasno mówi, że pracodawca, który łamie podstawowe normy bezpieczeństwa i higieny pracy, łamie normy cywilizowanego świata. Dlatego każde potwierdzenie niezbędności starań o poprawę na tym polu uważamy za celowe.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PosełJanKisieliński">Konwencja nr 176, przyjęta w 1995 r. przez Międzynarodową Organizację Pracy, nakłada na państwo i pracodawców obowiązek podjęcia szeregu działań sprzyjających bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników zatrudnionych w kopalniach, a także bezpieczeństwu powszechnemu. Jej ogromnym walorem jest to, że nie powstała ona za biurkiem. Ostateczne sformułowania jej przepisów poprzedzone zostały szerokimi konsultacjami z najbardziej reprezentatywnymi organizacjami pracodawców i pracobiorców, a także z instytucjami państwowymi. Daje to gwarancję, iż przyjęte w niej rozwiązania i sugestie są nie tylko optymalne, ale i możliwe do zastosowania. Przepisy konwencji uwzględniają dotychczasową wiedzę, stan rozwoju techniki i uzyskane przez górnictwo doświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#PosełJanKisieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, mając na uwadze rangę tego dokumentu, znaczenie postanowień konwencji nr 176 dla bezpieczeństwa pracy w naszych kopalniach, uważa jej ratyfikację za potrzebną, w pełni uzasadnioną i wnosi o skierowanie jej do trzeciego czytania jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Folwarcznego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełAndrzejFolwarczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem omawianej ustawy jest wyrażenie zgody na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Konwencji nr 176 dotyczącej bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach, przyjętej przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie 22 czerwca 1995 r. Konwencja formułuje szereg zasad ogólnych określonych jako cele polityki państw będących jej stronami oraz podstawowe prawa pracodawców i pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełAndrzejFolwarczny">Warto zwrócić uwagę na to, że zgodnie z konwencją ustawodawstwo krajowe ma przewidywać m.in. nadzór nad bezpieczeństwem i zdrowiem w kopalniach, inspekcje kopalni przez inspektorów wyznaczonych w tym celu przez właściwą władzę krajową, procedury raportowania i dochodzeń w sprawie wypadków ciężkich i śmiertelnych, jak również katastrof górniczych i niebezpiecznych zdarzeń, przygotowanie i publikowanie statystyk dotyczących wypadków, chorób zawodowych i niebezpiecznych zdarzeń.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#PosełAndrzejFolwarczny">Konwencja nakłada na pracodawców obowiązek podejmowania środków profilaktycznych i zabezpieczających, środków eliminujących lub minimalizujących ryzyko w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przygotowania planu działania w wypadku zagrożeń specyficznych dla każdej kopalni w zakresie możliwych do przewidzenia katastrof z przyczyn technicznych i naturalnych.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#PosełAndrzejFolwarczny">Konwencja określa także prawa pracowników, które obejmują m.in. prawo zgłaszania pracodawcy i właściwym władzom wypadków oraz niebezpiecznych zdarzeń i zagrożeń, występowania o prowadzenie inspekcji, dochodzeń oraz ich realizacji przez pracodawcę i właściwe władze, posiadania oraz uzyskiwania informacji o zagrożeniach w miejscu pracy, które mogą wpływać na ich bezpieczeństwo i zdrowie. Konwencja określa podstawowe obowiązki pracowników odnośnie do przestrzegania ustanowionych środków bezpieczeństwa i zdrowia. Nakłada również na państwo obowiązek podjęcia środków zachęcających do współpracy pomiędzy pracodawcami i pracownikami w celu promowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#PosełAndrzejFolwarczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ratyfikacja konwencji nie pociągnie za sobą skutków finansowych ani nie spowoduje konieczności zmian legislacyjnych. Kwestie poruszane w konwencji już dziś uregulowane są m.in. w Kodeksie pracy oraz Prawie geologicznym i górniczym.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#PosełAndrzejFolwarczny">W związku z powyższym Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera projekt ustawy o ratyfikacji omawianej konwencji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Brzózkę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełStanisławBrzózka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego występuję, opowiada się za przyjęciem ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 176 dotyczącej bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach, przyjętej przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie dnia 22 czerwca 1995 r. Konwencja ta dotyczy bardzo ważnego aspektu życia gospodarczego, jakim jest bezpieczeństwo pracy we wszystkich kopalniach, a w warunkach polskich głównie w kopalniach węgla kamiennego, gdzie wypadków jest dużo, a ich skutki są bardzo dramatyczne. Konwencja określa zasady ogólne jako cele polityki państw będących jej stronami w zakresie bezpieczeństwa w pracy, a m.in. obowiązek przystosowania, wprowadzania w życie oraz dokonywania okresowego przeglądu spójnej polityki w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w kopalniach. Wszystkie obowiązki, które określa konwencja, dotyczące pracodawców i pracowników omówił pan poseł sprawozdawca, zatem nie będę już o tym mówił.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PosełStanisławBrzózka">Jak już było powiedziane przez posła z AWS podstawowe przepisy dotyczące problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy w Polsce zawarte są w Kodeksie pracy. Określone są tam bardzo szczegółowe prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, w tym obowiązki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Szereg ważnych kwestii dla zapewnienia bezpieczeństwa w zakładach górniczych reguluje ustawa Prawo geologiczne i górnicze oraz przepisy wykonawcze, a także rozporządzenia i zarządzenia właściwych ministrów.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PosełStanisławBrzózka">Aktualnie w Sejmie trwają prace nad nowelizacją ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy i Społecznej Inspekcji Pracy. Celem tych nowelizacji jest wzmocnienie kontrolnych i profilaktycznych funkcji obydwu inspekcji. Zagrożeń zdrowia i życia w związku z pracą w kopalniach niestety nie ubywa, dlatego potrzebne jest skuteczne przeciwdziałanie tym zagrożeniom.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PosełStanisławBrzózka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny PSL opowiada się za dokonaniem przez prezydenta Rzeczypospolitej ratyfikacji Konwencji MOP nr 176. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Nikt z pań posłanek ani panów posłów nie zgłasza zamiaru przedstawienia pytań.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamykam zatem dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw o:</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#WicemarszałekStanisławZając">1) ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (druk nr 1857),</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#WicemarszałekStanisławZając">2) działalności ubezpieczeniowej (druk nr 1859),</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#WicemarszałekStanisławZając">3) pośrednictwie ubezpieczeniowym (druk nr 1860).</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Rafała Zagórnego w celu przedstawienia uzasadnienia projektów ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! W przededniu wstąpienia Polski do struktur Unii Europejskiej istnieje pilna konieczność dostosowania prawa ubezpieczeń gospodarczych, jednej z podstaw rynku finansowego, do prawa Unii Europejskiej. Rynek ubezpieczeń w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie, a obowiązująca obecnie ustawa z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej nie reguluje wszystkich kwestii w sposób wystarczający, pewne zaś zagadnienia są przez nią zupełnie pominięte.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Przedstawiane projekty stanowią reformę legislacyjną w zakresie ubezpieczeń gospodarczych, na którą składa się podział regulacji zawartych w obecnej ustawie o działalności ubezpieczeniowej na trzy ustawy składające się na tzw. pakiet, w skład którego wchodzą: ustawa o działalności ubezpieczeniowej, ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych oraz ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Pokrótce postaram się omówić wszystkie trzy projekty.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Zacznijmy od projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Obowiązująca obecnie ustawa z 1990 r. nie reguluje wszystkich kwestii w sposób wystarczający. Wiele kluczowych uregulowań znajduje się w aktach rangi rozporządzeń, a wiele wątpliwości musi być rozwiązywanych przez praktykę prowadzenia działalności ubezpieczeniowej, co w państwie prawa nie może być uznane za właściwe. Projekt nowej ustawy o działalności ubezpieczeniowej ma do zrealizowania następujące cele:</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">1) pełne dostosowanie regulacji w zakresie działalności ubezpieczeniowej do wymogów Unii Europejskiej (chodzi tu o dyrektywy ubezpieczeniowe trzeciej generacji);</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">2) wykonywanie systemowych zmian w zakresie organizacji i funkcjonowania nadzoru ubezpieczeniowego, poprzez powołanie ciała kolegialnego w postaci Komisji Nadzoru Ubezpieczeń; regulacje te oparte są na zasadzie nadzoru finansowego, który w tej chwili został już wprowadzony w sektorze bankowym. Instrumenty nadzorcze określone są w stosunku do poszczególnych stanów faktycznych zaistniałych w danym zakładzie ubezpieczeń;</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">3) doprecyzowanie i uszczegółowienie zasad prowadzenia działalności ubezpieczeniowej w celu wzmocnienia ochrony ubezpieczonych i zwiększenia bezpieczeństwa obrotu ubezpieczeniowego;</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">4) określenie szczegółowych zasad wykonywania zawodu aktuariusza;</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">5) wzmocnienie uprawnień rzecznika ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Jeśli chodzi o Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego, proponujemy rozwiązania, które są w dużej mierze wzorowane na Komisji Nadzoru Bankowego. Przewodniczącym komisji byłaby osoba powoływana przez prezesa Rady Ministrów spośród kandydatów wyłonionych w drodze konkursu, z grona osób, które posiadają wystarczającą wiedzę i doświadczenie w dziedzinie ubezpieczeń. Zastępcą przewodniczącego byłby minister właściwy do spraw instytucji finansowych lub też odpowiedni sekretarz bądź podsekretarz stanu w tymże ministerstwie. Ponadto członkami komisji byliby: prezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, prezes Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi, prezes NBP lub wyznaczony przez niego przedstawiciel, przewodniczący Komisji Papierów Wartościowych i Giełd lub jego przedstawiciel oraz jeszcze jeden przedstawiciel ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Przewodniczący komisji byłby zarazem szefem Urzędu Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego. W urząd ten zostałaby przekształcona istniejąca dzisiaj struktura, czyli PUNU, tak więc obyłoby się bez żadnych dodatkowych kosztów związanych z powołaniem tego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Wzmocniono pewne instrumenty nadzorcze, którymi komisja dysponuje. Po pierwsze, wprowadzono możliwość sprzeciwu wobec kandydatów na prezesa lub członka zarządu zakładu ubezpieczeń. Po drugie, doprecyzowano zasady postępowania naprawczego. I w końcu po trzecie, uszczegółowiono regulacje dotyczące zarządu majątkiem zakładu ubezpieczeń w przypadku cofnięcia zezwolenia na prowadzenie działalności.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Te wszystkie instrumenty, o których wspomniałem, mają na celu, po pierwsze, lepsze, większe zabezpieczenie sektora, a po drugie, zbliżenie rynku ubezpieczeń do innych rynków finansowych. Jestem głęboko przekonany, że wzajemne przenikanie się rynków będzie się zwiększało. Utrzymywanie przez dłuższy okres takiego stanu, że będziemy mieli różne komisje nadzorcze czy różne organy nadzorcze do poszczególnych fragmentów rynku, będzie stopniowo utrudniać jego rozwój. Już w tej chwili mamy takie sytuacje, że poszczególne organy nadzorcze nie bardzo są w stanie porozumieć się ze sobą w sensie przekazywania informacji. To już dziś w jakimś stopniu utrudnia rozwój tego rynku.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Myślę, że jedyną właściwą drogą jest stopniowe dochodzenie do momentu, kiedy będzie można zacząć konsolidować poszczególne organy nadzorcze. Temu m.in. służy również ten projekt, który, powtórzę, wprowadza dla Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego rozwiązania podobne do tych, jakimi już w tej chwili dysponuje czy posługuje się Komisja Nadzoru Bankowego.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Projekt ustawy zawiera także propozycje zmian w Kodeksie cywilnym. Zmiany te dotyczyłyby głównie obowiązujących obecnie w ustawie o działalności ubezpieczeniowej zasad związanych z określaniem ogólnych warunków ubezpieczeń i unormowań w nich zawartych. Zdaniem projektodawców regulacje te powinny być włączone do Kodeksu cywilnego, stanowią bowiem integralną część regulacji związanych z umową ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Co do drugiego projektu ustawy, projektu ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Podstawą nowych rozwiązań jest zrównanie ubezpieczenia obowiązkowego z obowiązkiem zawarcia umowy ubezpieczenia, co znajduje również potwierdzenie w projekcie ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Należy bowiem przyjąć, że obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia w żaden sposób nie wpływa na istotę umów zawartych „pod przymusem”. Są to takie same umowy ubezpieczenia jak wszystkie inne.</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Poprzez unormowania w projekcie ustawodawca pragnie zrezygnować z traktowania ubezpieczeń obowiązkowych jako odrębnej kategorii ubezpieczeń, przeciwstawnej ubezpieczeniom dobrowolnym. Podział na ubezpieczenia obowiązkowe i dobrowolne wywodzi się bowiem z czasów ubezpieczeń ustawowych, czyli ex lege. W obecnie funkcjonującym systemie ubezpieczeń gospodarczych wszystkie ubezpieczenia są umowne, mają one podstawy kontraktowe, a tylko w odniesieniu do niektórych z nich stosowane są pewne ograniczenia tej kontraktowej swobody.</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Projekt ustawy, podobnie jak pozostałe projekty wchodzące w skład pakietu, ma na celu również dostosowanie polskiego prawa do dyrektyw Parlamentu Europejskiego. Najistotniejszym nowym rozwiązaniem, wynikającym z dyrektyw, jest objęcie zakresem ochrony ubezpieczeniowej z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów terytorium państw tzw. wielostronnego porozumienia gwarancyjnego, tj. aktualnie państw Unii Europejskiej, Węgier, Czech, Słowacji, Słowenii i Chorwacji. Mówiąc po prostu, w momencie wejścia w życie tych przepisów na podstawie szczególnych porozumień będzie można podpisywać umowy z krajami spoza wielostronnego porozumienia gwarancyjnego, natomiast w ramach tego porozumienia nasze ubezpieczenia będą ważne i nie trzeba będzie zawierać dodatkowych ubezpieczeń. W projekcie zamieszczano również szereg unormowań, które w aktualnym stanie prawnym znajdują się w przepisach wykonawczych. Uznano bowiem, że normy prawne wkraczające w sferę praw i obowiązków obywatelskich powinny zostać określone w akcie prawnym rangi ustawy. Jednocześnie przyjęto założenie, że przepisy normujące ubezpieczenia obowiązkowe, jak również uregulowania normujące zasadnicze kwestie powiązane systemowo z ubezpieczeniami obowiązkowymi, powinny znaleźć kompletne ujęcie w jednym akcie prawnym. W projekcie rozszerzono swobodę kształtowania umowy ubezpieczenia obowiązkowego przez strony, które tę umowę zawierają.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Z uwagi na dużą ilość ubezpieczeń obowiązkowych, które są przewidziane przez przepisy innych ustaw, w projekcie zawarto delegację dla ministra właściwego ds. instytucji finansowych do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad spełnienia ubezpieczenia obowiązkowego: terminu powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalnych sum gwarancyjnych. Rozporządzenie takie będzie wydawane w porozumieniu z właściwym ministrem oraz po uzyskaniu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń i organów samorządowych podmiotów podlegających obowiązkowi ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Jednym z założeń projektu ustawy jest ponadto przywrócenie właściwej roli ogólnych warunków ubezpieczeń, tzw. OWU. Również w ubezpieczeniach obowiązkowych OWU są podstawowym wzorcem decydującym o treści indywidualnej umowy ubezpieczenia, w granicach wyznaczonych oczywiście przez Kodeks cywilny i przepisy niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Jeszcze kilka zdań o tym, które ubezpieczenia będą ubezpieczeniami obowiązkowymi. Otóż stosownie do art. 4 projektu, który mam zaszczyt przedstawiać, ubezpieczeniami obowiązkowymi byłyby: ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych i w końcu ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, przewidziane przez przepisy innych ustaw lub przewidziane na mocy ratyfikowanych przez Rzeczypospolitą Polską umów międzynarodowych, nakładających na określone podmioty obowiązek zawarcia takiego ubezpieczenia. Uznano, że ubezpieczenie obowiązkowe powinno po pierwsze, dotyczyć dziedzin ważnych ze społecznego i gospodarczego punktu widzenia, po drugie, obejmować ryzyka o charakterze powszechnym, po trzecie, chronić interesy ekonomiczne osób poszkodowanych i uprawnionych, będących osobami trzecimi, poprzez gwarantowanie im możliwości zaspokojenia roszczeń i po czwarte, gwarantować skuteczną kontrolę spełnienia obowiązku ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-66.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W końcu ostatnia ustawa, projekt ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Zawiera on przepisy regulujące działalność agentów ubezpieczeniowych i brokerów ubezpieczeniowych oraz ustala zasady prowadzenia rejestrów pośredników. W obecnym stanie prawnym uregulowania dotyczące działalności pośredników zawarte są w rozdziale nr 3 ustawy z 1990 r. Rozwiązanie takie, naszym zdaniem, jest głęboko niewłaściwe, chociażby z punktu widzenia samych zasad techniki legislacyjnej, a ponadto utrudnia ono korzystanie z przepisów tej ustawy. Po prostu zamazuje pewne sprawy. Jest to na dodatek regulacja fragmentaryczna, niepozbawiona niejasności, stanowiąca namiastkę ogólnego prawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-66.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Projekt ustawy zachowuje obowiązujący w obecnym stanie prawnym podział pośredników na agentów ubezpieczeniowych i brokerów ubezpieczeniowych. Tak jak dotychczas pośrednictwo ubezpieczeniowe obejmuje również działalność w zakresie reasekuracji. Jedną z najważniejszych zmian w stosunku do obecnie obowiązujących rozwiązań jest rezygnacja z zasady licencjonowania działalności agentów ubezpieczeniowych przez organ nadzoru. Zasada ta zgodnie z praktyką stosowaną w krajach Unii Europejskiej została w projekcie zastąpiona wymogiem rejestracji. W chwili obecnej nie istnieje żaden centralny rejestr agentów ubezpieczeniowych. Zgodnie z przepisami projektu byłyby prowadzone dwa rejestry. Po pierwsze, rejestr agentów ubezpieczeniowych, który byłby prowadzony przez Polską Izbę Ubezpieczeń, po drugie, rejestr brokerów ubezpieczeniowych, który byłby prowadzony przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-66.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Ostatnią kwestią, na którą chciałbym zwrócić uwagę, jest problem odpowiedniego zabezpieczenia finansowego, które będą musiały posiadać firmy brokerskie. To zabezpieczenie będzie warunkiem uzyskania zezwolenia zgodnie z obowiązującą zasadą, że broker musi posiadać takie zabezpieczenie w formie polisy ubezpieczenia OC, przy czym obecnie obowiązujące przepisy ustawy o działalności ubezpieczeniowej nie przewidują w tym zakresie minimalnych sum gwarancyjnych. Rozwiązanie to nie jest właściwe z uwagi zwłaszcza na liberalizm w ustalaniu niskich sum gwarancyjnych. Sumy te są ustalane przez samych brokerów, co z kolei nie gwarantuje efektywnej ochrony osobom poszkodowanym w wyniku niewłaściwej działalności brokera. Obecnie w ramach kompleksowej reformy prawa ubezpieczeń gospodarczych, która przewiduje również wejście w życie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych, projekt ten stanowi, że ubezpieczenie OC brokera jest ubezpieczeniem obowiązkowym w rozumieniu tejże ustawy. Projekt zawiera delegację dla ministra właściwego do spraw instytucji finansowych do określenia w drodze rozporządzenia zasad zawarcia tej umowy, w tym w szczególności określa termin zawarcia umowy oraz ustalenie minimalnej sumy gwarancyjnej.</u>
          <u xml:id="u-66.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiając pakiet trzech ustaw, rząd wypełnia swój obowiązek, który jest związany z przedstawieniem pakietu ustaw w ramach tzw. pakietu ustaw dostosowawczych do Unii Europejskiej. Przedstawiając te ustawy, mam przyjemność poinformować, że wywiązałem się również wobec państwa — co prawda z niejakim opóźnieniem, chyba 3-, czy 4-miesięcznym — z obowiązku, który przyjąłem na siebie dwa lata temu, kiedy prezentowałem projekt nowelizacji ustawy o działalności ubezpieczeniowej i zobowiązałem się, iż w ciągu półtora roku przedstawię parlamentowi swoisty kodeks ubezpieczeń gospodarczych. Mam wrażenie, że ten kodeks ubezpieczeń gospodarczych został przygotowany w sposób właściwy. Oczywiście wzbudza on wątpliwości i dyskusje poszczególnych uczestników rynku. Natomiast w ciągu półtora roku, kiedy przygotowywaliśmy te ustawy, nie spotkałem się z tezą, że on jest niepotrzebny, nie spotkałem się również w finalnych pracach z tezą, że on jest zły. Mogą być krytykowane poszczególne rozwiązania, ale dla odmiany te rozwiązania są bardzo mocno popierane przez innych uczestników rynku. Materiał, który państwo otrzymaliście, jest wypadkową pracy bardzo wielu ludzi, w tym również ludzi z rynku, ludzi z firm ubezpieczeniowych, brokerów. Jest to materiał, który powstał przy wydatnej pomocy PIU. Za to wszystko chciałbym bardzo serdecznie podziękować i chciałbym prosić panie i panów posłów o jak najszybszą pracę nad tym materiałem, dlatego że całemu sektorowi ubezpieczeń taki kodeks, taki, jakiego już się dorobił sektor bankowy, jest bardzo potrzebny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 41 minut, to jest debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Kaperę w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełKazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozwijający się bardzo dynamicznie rynek ubezpieczeń, a także przygotowania przed wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej stwarzają konieczność dostosowania prawa dotyczącego ubezpieczeń gospodarczych do nowej rzeczywistości. Należy z zadowoleniem podkreślić, że rząd pana premiera Buzka wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom, przedkładając Wysokiej Izbie projekty ustaw, które stanowią propozycje daleko idących zmian obowiązującej w chwili obecnej ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej. Wniesione projekty składają się na tzw. pakiet, w skład którego wchodzą ustawy: o działalności ubezpieczeniowej, o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych oraz o pośrednictwie ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełKazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubowe wobec złożonych do laski marszałkowskiej przez rząd projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PosełKazimierzKapera">Odnosząc się do projektu ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, należy podkreślić, iż celem ustawowej regulacji tej kwestii jest zapewnienie maksymalnej ochrony ubezpieczonym. Należy dążyć do zagwarantowania ubezpieczonym wiedzy, w czyim imieniu i na czyją rzecz działają pośrednicy. Konieczne jest wyeliminowanie z usług ubezpieczeniowych patologicznego i kosztownego zjawiska piramid, występującego coraz powszechniej na rynku polskim. Należy podkreślić, iż zagraniczne ustawodawstwa poradziły sobie z tym problemem, zakazując wprost takiej organizacji pośrednictwa w usługach finansowych. Zakaz taki obowiązuje na przykład w ustawodawstwie kanadyjskim. Tworząc regulację prawną dotyczącą pośrednictwa ubezpieczeniowego, konieczne jest także wyeliminowanie możliwości sprzedaży ubezpieczeń przy pomocy osób do tego nieprzygotowanych, niespełniających elementarnych wymagań w zakresie posiadanej wiedzy dotyczącej sprzedawanej ochrony.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PosełKazimierzKapera">Odnosząc się do projektu ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, pozytywnie należy ocenić pomysł ustawowego uregulowania obszaru, w którym państwo nakłada na obywateli dodatkowe obowiązki o wymiarze finansowym. Chciałbym jednak podkreślić, iż przy tworzeniu tej regulacji należy przede wszystkim odpowiedzieć sobie na pytanie, jak dalece państwo powinno ingerować, w jakich sferach zobowiązanie obywateli do zapewnienia sobie ochrony jest uzasadnione, bowiem lista obowiązkowych ubezpieczeń jest już bardzo długa. Prawo nie jest jedynym instrumentem, jakim dysponuje państwo. W niektórych obszarach skuteczniejsze wydaje się zwiększenie wiedzy niż nakładanie kolejnych obowiązków, których wypełnienia nikt nie jest w stanie wyegzekwować, tak jak ma to miejsce w przypadku obowiązkowych ubezpieczeń rolników, na co jednoznacznie wskazują dane statystyczne. Przestrzegam więc przed przeregulowaniem tej sfery.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#PosełKazimierzKapera">Celem proponowanych uregulowań jest pełna harmonizacja prawa polskiego z rozwiązaniami obowiązującymi w Unii Europejskiej, doprecyzowanie zasad prowadzenia działalności ubezpieczeniowej, zwłaszcza w zakresie gospodarki finansowej zakładów ubezpieczeń, a także wprowadzenie norm zwiększających bezpieczeństwo ubezpieczeniowe. Proponowane normy o gospodarce finansowej zakładów ubezpieczeń należy uznać za zasadne, mimo iż w większości powtarzają one normy obecnie obowiązujące.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#PosełKazimierzKapera">Szczególnie pozytywnie należy ocenić wprowadzenie jednoznacznego obowiązku legitymowania się przez wszystkie osoby wchodzące w skład zarządu zakładu ubezpieczeń odpowiednim wykształceniem i doświadczeniem zawodowym, niezbędnym do zarządzania zakładem ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#PosełKazimierzKapera">Kolejną niezwykle pozytywną zmianą jest wprowadzenie normy uniemożliwiającej podmiotom powiązanym kapitałowo podwójne zaliczanie tych samych środków. Normą zdecydowanie zwiększającą bezpieczeństwo osób ubezpieczonych jest również przepis wyposażający organ nadzoru w dodatkowe środki działania, do jakich zaliczyć należy możliwość ograniczenia rozporządzania aktywami, a także możliwość ograniczenia zakresu prowadzonej działalności w przypadkach, w których stosunki finansowe zakładu ubezpieczeń są nieprawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#PosełKazimierzKapera">Natomiast proponowane zmiany obowiązującego prawa w zakresie organizacji nadzoru ubezpieczeniowego należy uznać za wątpliwe. Należy podkreślić, iż obecnie obowiązujące w zakresie nadzoru ubezpieczeniowego normy prawne są w pełni zgodne z uregulowaniami unijnymi i trudno jest wskazać racjonalne uzasadnienie tak radykalnych zmian, jakie proponują autorzy projektu, zwłaszcza że powodów tych nie przedstawiono w uzasadnieniu projektu.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#PosełKazimierzKapera">Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami organem nadzoru jest centralny organ administracji państwowej - Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń, którym kieruje prezes powoływany przez prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra finansów. Urząd podlega nadzorowi prezesa Rady Ministrów. Zadaniem nadzoru jest ochrona interesów osoby ubezpieczonej i zapobieganie sytuacji, w której zakład ubezpieczeń nie będzie w stanie wypłacać ubezpieczonemu należnego świadczenia. Koszty nadzoru nad działalnością ubezpieczeniową i brokerską ponoszą zakłady ubezpieczeń do wysokości 0,3% zbioru składek brutto. Analogiczna organizacja nadzoru ubezpieczeniowego występuje w krajach Unii Europejskiej, np. w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#PosełKazimierzKapera">Autorzy projektu proponują zastąpienie Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Komisją Nadzoru Ubezpieczeniowego. Zadania komisji rozszerzono w stosunku do zadań urzędu o wydawanie zezwoleń na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej, co wydaje się nie być wystarczającym uzasadnieniem radykalnej zmiany formuły nadzoru, zwłaszcza w świetle dalszych propozycji zawartych w projekcie, takich jak fakt wydawania zezwoleń w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw instytucji finansowych, który jednocześnie ma swojego przedstawiciela w komisji. Proponowany skład komisji również budzi wątpliwości, bowiem zgodnie z projektem członkami komisji mieliby być prezesi instytucji sprawujących nadzór nad pozostałymi segmentami rynku finansowego bez zachowania zasady wzajemności. Ponadto autorzy projektu zdają się zapominać, że organy te działają często w interesie zupełnie innych podmiotów. Przede wszystkim należy jednoznacznie powiedzieć, że zmiany, jakie zaproponowali autorzy projektu, nie zwiększą bezpieczeństwa osób ubezpieczonych, co stanowi przecież jeden z zasadniczych celów nowej regulacji.</u>
          <u xml:id="u-68.10" who="#PosełKazimierzKapera">Zmiany, jakie powinny nastąpić w systemie nadzoru ubezpieczeniowego, dotyczą norm w zakresie warunków prawidłowej gospodarki finansowej zakładów ubezpieczeń i ochrony konsumenckich interesów ubezpieczonych. Proponowana w projekcie zmiana organizacji nadzoru nie spowoduje oczekiwanych zmian w działalności zakładów ubezpieczeń, może natomiast spowodować zakłócenia w prawidłowym wykonywaniu obowiązków nadzoru. Nie jest możliwe podjęcie tak dużego ryzyka destabilizacji w sytuacji dynamicznego rozwoju polskiego rynku ubezpieczeniowego. Na rynku tym pojawiają się nowe zjawiska, które wymagają natychmiastowej oceny i często również szybkiej reakcji nadzoru ubezpieczeniowego. W celu zapewnienia skuteczności działania nadzoru ubezpieczeniowego nadzór ten powinien być wykonywany przez wyspecjalizowany urząd, kierowany przez szefa tego urzędu. Rozwiązanie takie zapewnia szybkość i elastyczność działania, zapewnia jasność w zakresie kompetencji i odpowiedzialności za podejmowane decyzje.</u>
          <u xml:id="u-68.11" who="#PosełKazimierzKapera">W świetle oczywistego faktu, że polski rynek ubezpieczeniowy potrzebuje stabilizacji, istotne jest również zapewnienie stabilności systemu organizacji nadzoru ubezpieczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-68.12" who="#PosełKazimierzKapera">Wysoki Sejmie! Kolejny projekt ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych obejmuje szereg unormowań, które w aktualnym stanie prawnym regulowane są przepisami wykonawczymi. Projektodawcy uznali, że normy prawne, które wkraczają w sferę praw i obowiązków obywatelskich, winny być uregulowane ustawą. Należy podkreślić, że prezentowany projekt ustawy poprzez kompletne ujęcie w jednym akcie prawnym przepisów normujących ubezpieczenia obowiązkowe oraz uregulowań powiązanych systemowo z ubezpieczeniem obowiązkowym służy rozszerzeniu społecznej dostępności tych unormowań. W omawianym projekcie ustawy m.in.:</u>
          <u xml:id="u-68.13" who="#PosełKazimierzKapera">- wprowadzono w celu usunięcia istniejących wątpliwości definicję ubezpieczenia obowiązkowego,</u>
          <u xml:id="u-68.14" who="#PosełKazimierzKapera">- przewidziano możliwość bezpośredniego dochodzenia roszczeń osób uprawnionych do odszkodowania nie tylko od zakładu ubezpieczeń, ale również, w przypadkach wskazanych w ustawie, np. od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego i Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych,</u>
          <u xml:id="u-68.15" who="#PosełKazimierzKapera">- rozszerzono katalog pojazdów, których posiadacze będą mieli możliwość zawierania umowy ubezpieczenia tzw. krótkoterminowego,</u>
          <u xml:id="u-68.16" who="#PosełKazimierzKapera">- dopuszczono możliwość zawarcia umowy ubezpieczenia krótkoterminowego w odniesieniu do pojazdów wolnobieżnych, zabytkowych oraz tzw. weteranów szos i pojazdów unikatowych, związane z faktem ich okresowego wprowadzania do ruchu na drogę publiczną,</u>
          <u xml:id="u-68.17" who="#PosełKazimierzKapera">- dokonano zmian dotyczących statusu oraz polityki finansowej Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego,</u>
          <u xml:id="u-68.18" who="#PosełKazimierzKapera">- wskazano organ odpowiedzialny za skutki wypadków spowodowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez pojazdy zarejestrowane w krajach sygnatariuszy Wielostronnego Porozumienia Gwarancyjnego i na terenie tych krajów przez pojazdy zarejestrowane w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-68.19" who="#PosełKazimierzKapera">Wysoki Sejmie! Oceniając przedłożone projekty, nie można nie zwrócić uwagi na widoczny pośpiech, z jakim były przygotowywane, na co wskazuje spora liczba błędów redakcyjnych, nieprecyzyjnych sformułowań, a także niejasnych delegacji ustawowych. Wątpliwości budzi również zawarta w projekcie liczba delegacji do wydania aktów wykonawczych, przekazująca ministrowi właściwemu do spraw instytucji finansowych kompetencje do regulowania rynku ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-68.20" who="#PosełKazimierzKapera">Reasumując, w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność wnoszę o skierowanie projektu do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Ciesielskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sektor ubezpieczeniowy należy do najbardziej dynamicznie rozwijających się w minionym dziesięcioleciu w Polsce. Jednak przez wszystkie te lata jego rozwój wyprzedzał - czasami dość dotkliwie - regulacje prawne. W minionych latach kilkakrotnie dokonywano nowelizacji obowiązującego prawa ubezpieczeniowego, jednak aktualny był zawsze postulat opracowania nowej swoistej konstytucji lub, jak to powiedział pan minister Zagórny, kodeksu regulującego funkcjonowanie sektora ubezpieczeniowego w naszym kraju. I oto mamy trzy rządowe projekty ustaw: o działalności ubezpieczeniowej, o pośrednictwie ubezpieczeniowym i o ubezpieczeniach obowiązkowych. Otrzymujemy je niemal w końcu obecnej kadencji Sejmu, co nie jest wiadomością dobrą. Tak się bowiem składa, że, jak pokazuje wieloletnie doświadczenie, prace nad regulacjami prawnymi sektora ubezpieczeniowego trwają w Sejmie długo: rok, dwa, a nawet dłużej. Zaznaczyć przy tym należy, że były to jak dotąd jedynie mniejsze lub większe nowelizacje. Tymczasem teraz mamy do czynienia z pakietem trzech projektów nowych ustaw, obejmującym ponad 100 stron tekstu, podzielonego na 33 rozdziały, 418 artykułów i kilkanaście aktów wykonawczych. To stawia pod znakiem zapytania realność zakończenia prac nad tym pakietem i wejścia w życie omawianych ustaw jeszcze w tej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PosełWiesławCiesielski">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za tym, aby jednak podjąć wyzwanie i uchwalić pakiet ustaw ubezpieczeniowych w Sejmie III kadencji. Dlatego też uważamy, że należy stworzyć decyzjami Wysokiej Izby niezbędne ku temu warunki. W szczególności proponujemy, aby trud prac legislacyjnych powierzyć sejmowej Komisji Nadzwyczajnej. Nie powinna ona być zbyt liczna, najwyżej 10–12 osobowa, a w jej składzie powinni się znaleźć specjaliści od sektora finansowego, zwłaszcza ubezpieczeniowego, ze wszystkich klubów i kół poselskich. Tak skompletowana komisja mogłaby naszym zdaniem poradzić sobie z niezwykle trudnym zadaniem. O powołanie takiej komisji wnoszę w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PosełWiesławCiesielski">A że zadanie to jest rzeczywiście niezwykle trudne, niech świadczy kontrowersja wokół jednego z głównych celów, jakie stawiane są przed przedłożonymi projektami, a mianowicie potrzeby harmonizacji prawa polskiego z prawem Unii Europejskiej. Oto bowiem rząd jako wnioskodawca właśnie na ten cel wskazuje jako na cel pierwszy i najważniejszy. Pisze o tym w pierwszych akapitach uzasadnienia do ustawy o działalności ubezpieczeniowej (str. 60), uzasadnienia do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (str. 37) oraz uzasadnienia do ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym (str. 12, 13). Tymczasem wiadomo, że zharmonizowanie polskiego prawa ubezpieczeniowego z prawem unijnym tylko w obszarze ustawy o działalności ubezpieczeniowej wymaga uwzględnienia co najmniej 28 dyrektyw i rekomendacji oraz decyzji organów Unii Europejskiej. A tu w projekcie rządowym uwzględniono ich jedynie 7, jedną czwartą. To oznacza występowanie istotnych mankamentów, niezgodności, pomyłek, a nawet braków, na co wskazuje m.in. opinia Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PosełWiesławCiesielski">Pojawia się więc problem: Co to znaczy zharmonizować polskie prawo ubezpieczeniowe z prawem unijnym? Czy to oznacza selektywne dostosowanie: jedno dostosowujemy, ale drugiego nie? Jeśli tak, to które dostosowujemy i dlaczego? Czy to oznacza rozkładanie tego procesu w czasie? Jeśli tak, to według jakich kryteriów? Jak długi ma być ten czas, skoro sami zabiegamy o szybkie określenie terminu i szybkie przyjęcie do Unii Europejskiej? Czy stać nas na częściowe dostosowanie polskiego prawa ubezpieczeniowego do prawa Unii Europejskiej? Pytań można by mnożyć wiele, nie czas to jednak ani miejsce. Widać jednak, że problem to podstawowy i niezwykle trudny.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#PosełWiesławCiesielski">Innym celem, jaki stawia sobie wnioskodawca, jest poprawienie stanu prawnego polskiego prawa ubezpieczeń. Cel to chwalebny, zrealizowanie go - niezwykle potrzebne. Diabeł tkwi jednak w szczegółach. W szczególności należałoby postawić sobie pytanie: Czy proponowane rozwiązania pozwolą na wyeliminowanie szeregu negatywnych zjawisk występujących na rynku ubezpieczeń w Polsce i przełamanie szkodliwych stereotypów? Mam na myśli choćby dwa następujące stereotypy. Pierwszy: Każdy klient zakładu ubezpieczeń to ktoś, kto chce wyłudzić nienależne odszkodowanie. Drugi: Każdy ubezpieczyciel to ktoś, kto kokietuje przyszłego klienta iście rajskimi wizjami, a gdy ten już się stanie klientem, to ubezpieczyciel łupie go bezlitośnie, szukając każdego, w tym niegodziwego, sposobu na niezrealizowanie swoich wobec niego zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#PosełWiesławCiesielski">Pobieżna lektura omawianych projektów daje wiele powodów do poważnych wątpliwości. Z braku czasu nie będę ich wymieniał czy choćby sygnalizował, zresztą nie ma teraz takiej konieczności. Pozwolę sobie jednak zwrócić uwagę na problem parytetu ubezpieczyciel - ubezpieczony. W trakcie prac nad przedłożonymi projektami trzeba będzie temu zagadnieniu poświęcić wiele uwagi, w szczególności rozdz. 15, regulującemu funkcjonowanie instytucji rzecznika ubezpieczonych. Intencją utworzenia tej instytucji było przed kilkoma laty dodatkowe zabezpieczenie praw i interesów ubezpieczonych, wielokrotnie zagrożonych przez ubezpieczycieli. Tymczasem w art. 217 ku swemu zdumieniu czytam, że: „rzecznik reprezentuje prawa i interesy ubezpieczających”. Co to znaczy? Błąd w druku czy też zamach na prawa i interesy ubezpieczonych? W art. 219 ust. 2 zapisano, że: „Rzecznikiem powinna być osoba wyróżniająca się wiedzą w zakresie ubezpieczeń i posiadająca wyższe wykształcenie prawnicze”. Co to znaczy: wyróżniająca się wiedzą w zakresie ubezpieczeń? Kto i na podstawie jakich kryteriów ma to oceniać? I dlaczego jest wymóg wyższego wykształcenia prawniczego, skoro można zostać prezesem największego polskiego ubezpieczyciela, posiadając wykształcenie medyczne?</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#PosełWiesławCiesielski">Nie jest trudno znaleźć nieprawników, którzy posiadają wiedzę w zakresie ubezpieczeń nieporównywalnie większą od wielu prawników, którzy dzisiaj się tymi ubezpieczeniami zajmują, sprawując wiele odpowiedzialnych funkcji. Wydaje się, że właściwsze byłoby tutaj sprecyzowanie wymogu wyłączenia z ubiegania się o funkcję rzecznika osób powiązanych w ten czy inny sposób z ubezpieczycielami, bo to przed nimi mają być ubezpieczeni chronieni. Propozycja zawarta w projekcie rządowym sugeruje wręcz, że rzecznik już jest ustalony, i to z imienia i nazwiska. Po co więc wygłupiać się, lepiej to od razu napisać.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#PosełWiesławCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy bardzo mało czasu, a zarazem ogromną pracę do wykonania. Pracę, która będzie też oznaczała poprawienie wielu błędów, niedoróbek, rozstrzygnięcie spraw fundamentalnych i zasadniczych. Nie traćmy więc czasu, dobrze zorganizujmy pracę i przystąpmy do jej wykonania. Wnoszę o skierowanie pakietu trzech ustaw ubezpieczeniowych do Komisji Nadzwyczajnej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Nie widzę na sali pana posła Andrzeja Wielowieyskiego.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">W tej sytuacji proszę o zabranie głosu pana Józefa Zycha w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Problem ubezpieczeń gospodarczych jest zagadnieniem istotnym i jednocześnie bardzo skomplikowanym. Przed chwilą pan poseł Ciesielski zwrócił uwagę na jedną rzecz, mianowicie na konieczność powołania komisji, która składałaby się ze specjalistów. Jeśli chodzi zarówno o doktrynę polskiego prawa ubezpieczeniowego, jak i działalność praktyczną, to przez 13 lat byłem radcą prawnym zakładu ubezpieczeń i wiem, jak trudno w praktyce interpretować i tworzyć te przepisy. Myślę, że to jest zagadnienie istotne dla Sejmu, gdyż jeżeli w skład tej komisji wchodzić będą posłowie, którzy w życiu nie mieli z tym do czynienia, to będzie bardzo trudno.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W Polsce jest wiele wspaniałych instytucji, wspomniany rzecznik praw ubezpieczonych, nadzór ubezpieczeniowy i jednocześnie kulejące zakłady ubezpieczeń, w stosunku do których się eksperymentuje. Mamy przykład z ostatnich miesięcy PZU, kiedy Sejm w uchwale wzywa rząd do przedłożenia koncepcji prywatyzacji, restrukturyzacji i próby wyjścia rządu z naruszeniem uchwały Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PosełJózefZych">To jest podstawowy problem. Żadnym, nawet najlepszym, przepisem nie rozwiążemy kwestii praktycznych, jeżeli nadal będzie obowiązywać zła wola. Sądzę, że Sejm Rzeczypospolitej w tym wypadku do tego nie dopuści.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#PosełJózefZych">Przejdę do meritum. Trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że w Kodeksie cywilnym są regulacje dotyczące umowy ubezpieczenia i że zarówno, jeśli chodzi o projekt ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, jak i gdy chodzi o projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej, pewne przepisy są przenoszone albo uzupełniane. Chciałbym przede wszystkim zwrócić uwagę na art. 13 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Przede wszystkim wyznacza on ogólne ramy dotyczące ustalania składek ubezpieczeniowych, stanowiąc, że wysokość składek ubezpieczeniowych ustala zakład ubezpieczeń na podstawie oceny ryzyka ubezpieczeniowego. Dalej jest powiedziane, że zakład ubezpieczeń jest obowiązany gromadzić odpowiednie statystyki w celu ustalenia na ich podstawie składek ubezpieczeniowych. Także na podstawie ust. 2, który stanowi, że składka ubezpieczeniowa powinna być ustalana w wysokości wystarczającej do wykonania wszystkich zobowiązań zakładu ubezpieczeń, w tym do utworzenia odpowiednich rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, dochodzę do wniosku, że do końca nie zdajemy sobie z tego sprawy albo upraszczamy problem ustalania składek z tytułu poszczególnych ubezpieczeń. To jest praktyka zakładów w ostatnim okresie.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#PosełJózefZych">Był czas w polskiej teorii ubezpieczeń, kiedy najwspanialsi jej przedstawiciele brali pod uwagę doświadczenia wielu zakładów ubezpieczeń. Przypomnę, że przed wojną na terenie Polski działały 33 zakłady ubezpieczeń zagranicznych. Miałem okazję likwidować szkody z tego okresu. Z tych firm brano przykład, jak należy kalkulować składkę. Dzisiaj sprawa jest upraszczana. Nie bierze się pod uwagę na przykład dobrowolnej składki generalnie z wszystkich ubezpieczeń, tylko wybiera się, ustala się ją na podstawie bardzo nieprecyzyjnych zapisów. Doszło do tego, że zakłady ubezpieczeń, mając upoważnienie do tworzenia ogólnych warunków czy ustalania taryf składek, robią to w sposób, który absolutnie narusza zasady dotyczące samych ubezpieczonych. Pamiętam, jak tu niedawno występował pan premier Balcerowicz - którego skądinąd bardzo cenię - i uzasadniał, jakie to sukcesy ma między innymi PZU, biorąc pod uwagę stosunek składek do produktu krajowego brutto. Wtedy powiedziałem panu premierowi, że to nie jest sukces, bo składa się na to wiele czynników: wzrost liczby pojazdów mechanicznych i inne okoliczności, a więc wprowadzanie obowiązkowych ubezpieczeń komunikacyjnych. A zatem powinien być bardzo wnikliwy nadzór nad tym, jak kalkuluje się składki i jak wydaje się pieniądze. Na dzień dzisiejszy wiemy doskonale, skąd bierze się ciągły bój o to, by prezes zakładu był nie tyle fachowcem, ile był związany z tą czy inną partią. Chodzi bowiem o środki prewencyjne. Trzeba obserwować, gdzie te środki i w jaki sposób są wykorzystywane. To jest problem pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#PosełJózefZych">Przejdę teraz do kwestii obowiązkowych ubezpieczeń. Podzielam tu pogląd kolegi z Akcji Wyborczej Solidarność, że najprościej jest wprowadzać obowiązkowe ubezpieczenia, bo wtedy zakład ubezpieczeń niewiele się martwi, ma uregulowane wszystkie kwestie. Dlatego też obowiązkowym ubezpieczeniom trzeba się przyjrzeć w sposób szczególny. Pan Minister trafnie w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na to, że w wielu przypadkach skorzystano z dotychczasowych doświadczeń. Są pewne regulacje, które rozszerzają uprawnienia poszkodowanego. Trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę przy kwestii obowiązkowych ubezpieczeń, szczególnie jeśli chodzi o ubezpieczenia komunikacyjne, na to, że absolutnie słuszną zasadą jest możliwość dochodzenia roszczenia bezpośrednio przez poszkodowanego w sądzie. To jest sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#PosełJózefZych">Rzeczą niezwykle ważną jest również przyjęcie zasady, że uznanie roszczenia przez sprawcę, zawarcie ugody i wyrok sądowy są równoznaczne, jeśli chodzi o dochodzenie roszczeń. Oczywiście wiemy doskonale, że 30-dniowy termin, o którym mówi ustawa, zgłoszenia szkody, wypadku czy roszczenia nie jest z reguły przestrzegany. Zawsze znajdą się bowiem jakieś okoliczności, że jeszcze nie wiadomo, co z postępowaniem karnym, itd. Jest to więc sprawa niezwykle ważna, na którą także trzeba zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#PosełJózefZych">Myślę, że istotną sprawą w przypadku ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdów mechanicznych, czyli ubezpieczeń komunikacyjnych - szczególnie przy takiej liczbie wypadków, jaka jest w Polsce i wzroście liczby pojazdów - jest to, aby obowiązki nakładane na posiadaczy pojazdów i tych, którzy są ubezpieczeni, były bezwzględnie przestrzegane. Wydaje się, że słuszna jest propozycja, aby przyjąć zasadę regresu w stosunku do sprawców, którzy w sposób umyślny, rażący naruszają te przepisy oraz - wyjątkowo - tych poszkodowanych, którzy także nie wywiązują się z obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Bardzo dużo u nas mówi się na każdym kroku o dostosowywaniu naszego prawa do prawa unijnego, o harmonizacji. To jest słuszna zasada, ale pierwszą zasadą jest: porządkujmy to, co nasze, co jest w kraju, co ma służyć przede wszystkim tym, którzy idą do zakładu ubezpieczeń czy chcą, czy nie, bo w przypadku ubezpieczeń obowiązkowych muszą być ubezpieczeni. To podstawowa rzecz. Możemy mówić tutaj ciągle, sto razy na dzień, pięknie o Unii Europejskiej, ale trzeba popatrzeć, jak te zakłady działają, jak działa tam nadzór ubezpieczeniowy. Należy także pamiętać, że wprowadzając piękne przepisy, trzeba bardzo wnikliwie patrzeć na to, jak chroni się u nas przede wszystkim samych ubezpieczonych poszkodowanych i w jakim zakresie działają w praktyce te instytucje ochronne, które tworzymy, chociażby rzecznik ubezpieczonych. Wysoki Sejmie, przecież to jest fikcja. Niejednokrotnie miałem okazję rozmawiać z rzecznikiem o tym, co on mógł zrobić. Do takiej sytuacji prowadzi właśnie monopol i takie działanie, a jednocześnie brak gwarancji, bo faktycznie brakuje gwarancji prawnych i zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#PosełJózefZych">Myślę, że przy okazji tego pierwszego czytania i podczas dalszych prac Sejm zechce zwrócić uwagę przede wszystkim na kwestię ochrony ubezpieczonych, szczególnie jeśli chodzi o ubezpieczenia obowiązkowe. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności pana posła Andrzeja Wielowieyskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Przepraszam za lekkie spóźnienie. Uczestniczyłem w dalszych pracach komisji finansów. Kontrolowaliśmy pewien obiekt ujęty w budżecie na ten rok.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Wysoka Izbo! Dobrze się dzieje, że mamy wreszcie ten pakiet ustaw ubezpieczeniowych. Czekaliśmy na niego dość długo. Musieliśmy w przypadku niektórych spraw wprowadzać odpowiednio wcześnie w epizodycznych w gruncie rzeczy ustawach pewne przepisy przystosowujące nas do wymogów europejskich. W tej chwili otrzymujemy większy pakiet i to dobre. Wydaje mi się, że bezwzględnie powinniśmy przekazać te trzy propozycje do pracy w komisjach. Mam tylko parę uwag, które zresztą podzielam z niektórymi naszymi ekspertami i posłami; prawdopodobnie część z nich była już prezentowana.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Chciałbym podkreślić - a wydaje się, że nie zostało to tutaj w pełni zaakcentowane i brakuje tego również w uzasadnieniach - że obok kwestii dostosowania się do wymogów Unii pozostaje jeszcze problem dokładnego sprawdzenia, czy dostosowujemy system do wymogów konstytucji. Musimy tego dopilnować.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Nie jest dziwne, że mamy tu pewne zastrzeżenia ze strony Komitetu Integracji Europejskiej, dlatego że jeżeli chodzi o ustawę o działalności ubezpieczeniowej (druk nr 1859), to tylko część dyrektyw Unii Europejskiej została uwzględniona; jeszcze ok. 20 wymagałoby sprawdzenia i jednak skorygowania w rzeczach być może drobnych, ale ktoś to musi zrobić. W uzasadnieniu mówi się o 7 dyrektywach, a dyrektyw dotyczących ubezpieczeń jest prawie 30.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Jeśli chodzi o pewne zagadnienia, np. sprawę swobody świadczenia usług ubezpieczeniowych, to wydaje się, że nie powinny być one normowane, dopóki nie przystąpimy do Unii. To jeszcze parę lat, a zatem pozostaje sprawą otwartą, czy powinniśmy uwzględniać to w ustawie. Wprawdzie były już przypadki, kiedy do ustaw wprowadzaliśmy klauzulę zawieszającą, określano, że dany przepis będzie obowiązywać od momentu wejścia do Unii Europejskiej, jednakże wydaje się, że powinniśmy być bardzo ostrożni; ten moment nie jest całkowicie oczywisty i być może z niektórymi sformułowaniami należałoby poczekać.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Jeżeli chodzi o projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej, niepokoi brak pewnej liczby rozporządzeń wykonawczych. Jak oceniają nasi eksperci, przedstawiono nam zaledwie połowę tych rozporządzeń, a sprawy są dostatecznie ważne, żeby mieć jasność, w jaki sposób będziemy to realizować. Tak więc brakuje nam projektów rozporządzeń wykonawczych i wydaje się, że w trakcie prac komisji powinniśmy uzyskać od resortu propozycje w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Są pewne zastrzeżenia co do zakresu wprowadzonych do ustawy o działalności ubezpieczeniowej przepisów, zwłaszcza jeżeli chodzi o pojęcie działalności ubezpieczeniowej. Jest to sprawa może raczej metodyki czy semantyki, wydaje się jednak, że trzeba będzie rozdzielić tu czynności wymienione w projekcie ustawy. Niektórych czynności prawdopodobnie nie powinniśmy uznać za czynności ubezpieczeniowe, bo nie wszystkie czynności podejmowane przez jednostki ubezpieczeniowe są czynnościami ubezpieczeniowymi.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Istnieje też dylemat formalny, dotyczący pewnej metody: gdzie umieścić przepisy dotyczące Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego; czy nie byłoby lepiej umieścić je w odrębnej ustawie. Dylemat dotyczy kwestii, czy zawrzeć to w odrębnej ustawie, czy połączyć to z działalnością ubezpieczeniową. To chyba moja jedyna uwaga do tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#PosełAndrzejWielowieyski">I wreszcie, jeżeli chodzi o pośrednictwo ubezpieczeniowe, trzeba będzie zbadać zwłaszcza problem i konsekwencje potraktowania pośredników ubezpieczeniowych jak przedsiębiorców. W rozumieniu ustawy o działalności gospodarczej należałoby pośredników ubezpieczeniowych, jako uprawiających pośrednictwo, czyli działalność gospodarczą, traktować jak przedsiębiorców. Może to mieć dość istotne znaczenie dla pewnych szczegółowych sformułowań. Tak więc, jak widać, szereg spraw będzie wymagało sprawdzenia przez komisję i to zarówno na odcinku dostosowywania do przepisów Unii Europejskiej, jak i naszych przepisów konstytucyjnych. Przede wszystkim będziemy musieli jednak w dialogu z Ministerstwem Finansów sprawdzić zakres przygotowania przepisów wykonawczych, które tutaj będą musiały być jeszcze dość liczne, prawdopodobnie liczniejsze niż te, które przedłożono nam wraz z projektami tych ustaw. Jest rzeczą jasną, że powinniśmy przekazać je do dalszych prac w komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Koła nie skorzystały z możliwości wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Kontynuujemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Chmielewskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rząd przedłożył Wysokiej Izbie projekty ustaw o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (druk nr 1857), o działalności ubezpieczeniowej (druk nr 1859) oraz o pośrednictwie ubezpieczeniowym (druk nr 1860). Projekt ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych jest częścią pakietu ustaw reformujących ubezpieczenia gospodarcze, w skład którego wchodzą: ustawa o działalności ubezpieczeniowej, ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym, ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnych i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Najważniejszym rozwiązaniem jest objęcie zakresem ochrony ubezpieczeniowej z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów pochodzących z państw, które zawarły wielostronne porozumienie gwarancyjne, tj. państw Unii Europejskiej, a także Węgier, Czech, Słowacji i innych.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełJanChmielewski">Podstawą nowych rozwiązań w dziedzinie ubezpieczeń obowiązkowych jest zrównanie ubezpieczenia obowiązkowego z obowiązkiem zawarcia umowy ubezpieczenia. Projekt ustawy przewiduje rezygnację z traktowania ubezpieczeń obowiązkowych jako odrębnej kategorii ubezpieczeń przeciwstawianej ubezpieczeniom dobrowolnym. Według proponowanych zapisów ubezpieczeniami obowiązkowymi są wyłącznie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Proponuje się, aby ubezpieczeniami obowiązkowymi były ubezpieczenia, takie jak: posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ich ruchem, tj. ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, tj. ubezpieczenie OC rolników, budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego oraz przewidziane przez przepisy innych ustaw lub umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Polskę, nakładające na określone podmioty obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełJanChmielewski">W projekcie ustawy przewidziano możliwość bezpośredniego dochodzenia roszczeń osób uprawnionych do odszkodowania nie tylko od zakładu ubezpieczeń, ale również od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego i Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Proponuje się, aby wpływy z opłat z tytułu niedopełnienia obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC dla rolników, jak również inne wpływy były uznane za środki przeznaczone na zaspokojenie roszczeń, a nie, jak obecnie, na dochody Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Natomiast Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych ma być odpowiedzialne za skutki wypadków spowodowanych w Polsce przez pojazdy zarejestrowane w krajach sygnatariuszy wielostronnego porozumienia gwarancyjnego i na terenie tych krajów przez pojazdy zarejestrowane w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PosełJanChmielewski">Projekt ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym obejmuje regulacje pośrednictwa w ubezpieczeniach na życie oraz w pozostałych ubezpieczeniach osobowych i majątkowych. Pośrednictwo wiąże się integralnie z nowoczesną organizacją ubezpieczeń gospodarczych opartą na zasadach rynkowych. Omawiany projekt ustawy kompleksowo i nowocześnie reguluje całokształt problematyki pośrednictwa ubezpieczeniowego i przybliża nasze rozwiązania do rozwiązań istniejących w najbardziej rozwiniętych krajach Europy. Istota pośrednictwa została określona jako „podejmowanie się przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub prawnych związanych z zawieraniem bądź wykonywaniem umów ubezpieczenia”. Do pośrednictwa zaliczono także reasekurację. Proponuje się utrzymanie podziału na agentów ubezpieczeniowych i brokerów, którzy mogą działać na rzecz jednego lub więcej ubezpieczycieli. Według zapisu projektu uchwały ich praca została określona jako działalność gospodarcza. Projekt utrzymuje obowiązek posiadania zezwolenia na działalność brokerską. Organem wydającym zezwolenia ma być Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego. W zapisach projektu ustawy utrzymane zostało wymaganie zabezpieczenia finansowego odpowiedzialności cywilnej brokera w formie polisy OC. Wprowadzono również kryterium posiadania przez agenta ubezpieczeniowego odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia zawodowego w działalności ubezpieczeniowej lub pośrednictwie. Projekt ustawy oddziela działalność brokerską od agencyjnej i przewiduje utworzenie dwóch rejestrów dla pośredników: prowadzonego przez Polską Izbę Ubezpieczeń - dla agentów oraz prowadzonego przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego - dla brokerów.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PosełJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej, który znajduje się w omawianym pakiecie, jest częścią reformy legislacyjnej w zakresie ubezpieczeń gospodarczych i ma do spełnienia kilka celów. Jednym z nich jest pełne dostosowanie regulacji w zakresie działalności ubezpieczeniowej do wymogów krajów Unii Europejskiej. Bardzo ważnym celem jest realizacja systemowych zmian w zakresie organizacji funkcjonowania nadzoru ubezpieczeniowego poprzez powołanie ciała kolegialnego w postaci Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego. Ważne jest, że chcemy doprecyzować i uszczegółowić zasady prowadzenia działalności ubezpieczeniowej w celu wzmocnienia ochrony ubezpieczonych i zwiększenia bezpieczeństwa obrotu ubezpieczeniowego oraz wzmocnić uprawnienia rzecznika ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PosełJanChmielewski">Analizowany projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej ma przynieść poprawę w zakresie bezpieczeństwa prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i nadzoru nad jej wykonaniem. Za ważny cel projektu ustawy, w ogóle projektów, uznać należy potrzebę dostosowania prawa w przedmiotowym zakresie do wymogów konstytucji oraz do innych regulacji ustawowych, w tym m.in. Prawa działalności gospodarczej oraz Prawa dewizowego.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PosełJanChmielewski">Na zakończenie chciałbym zasygnalizować, że Biuro Studiów i Ekspertyz wniosło wiele zastrzeżeń, które, myślę, powinny być poruszone podczas pracy w komisji. Zastrzeżenia te dotyczą - tu prosiłbym o odpowiedź - właśnie zgodności z wymogami Unii Europejskiej; rozstrzygnięcia, czy wszystkie rozwiązania musimy stosować natychmiast, czy muszą one wchodzić równocześnie, czy możemy zastrzec, że pewne rozwiązania wejdą w życie w momencie, kiedy będziemy członkiem Unii Europejskiej. Zastrzeżenia dotyczą problemu wydania aktów wykonawczych, nie wszystkie się tutaj znalazły, dotyczą także uzasadnienia. Jest napisane, że brakuje w wielu wypadkach głębokich uzasadnień merytorycznych. Co pan minister o tym sądzi, czy to jest słuszne?</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#PosełJanChmielewski">Nie będę przedkładał różnych uwag szczegółowych. Myślę, że na to jest czas podczas pracy w komisji. Ustawa, cały pakiet jest bardzo potrzebny, wnoszę o przejście do dalszych prac legislacyjnych. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Nowickiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełJózefNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W swojej wypowiedzi chciałbym odnieść się do projektu ustawy z druku nr 1860 o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Pan minister w swoim wystąpieniu wyraził pewne wątpliwości dotyczące projektu ustawy. Chciałbym również zaprezentować swoje wątpliwości z prośbą, by pan minister był uprzejmy się do nich odnieść.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PosełJózefNowicki">Otóż w uzasadnieniu do tego projektu ustawy stwierdza się, że poważnym mankamentem tej regulacji jest niedostosowanie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym do prawa europejskiego. Wyraźnie mówi się, że jest to jedynie pierwszy mały krok czy próba wyjścia naprzeciw kompleksowego i nowoczesnego uregulowania pośrednictwa ubezpieczeniowego i zbliżenia tego prawa do standardów europejskich, do prawa europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#PosełJózefNowicki">Mówił pan minister także o zakończeniu prac nad kodeksem ubezpieczeniowym. W związku z tym mam wątpliwość - przy czym prosiłbym, by pan minister wypowiedział się, czy w tym kodeksie, w tej propozycji ten problem jest rozwiązany - czy kodeks idzie dalej w tych uregulowaniach i przybliża prawo o pośrednictwie ubezpieczeniowym do standardów prawa europejskiego. Jeśli tak, to rodzi się pytanie, czy jest sens rozpatrywać zawartą w druku nr 1860 propozycję oddzielnie, czy też można by ją rozpatrywać łącznie z całym pakietem dotyczącym kodeksu.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#PosełJózefNowicki">W innym miejscu uzasadnienia do tego projektu, do tego przedłożenia jest mowa o tym, że projekt przewiduje wyraźne rozdzielenie działalności brokerskiej od działalności agencyjnej, wprowadza przepisy gwarantujące rzeczywistą niezależność brokera od zakładu ubezpieczeń. Osobiście jestem przekonany, że osiągnięcie tego rozdzielenia, jak również niezależności brokera są sytuacjami wielce pożądanymi. Jeśli jednak analizuję zapis w rozdziale 3 w art. 19 w ust. 1, to mam wątpliwość, czy on jest na tyle precyzyjny i na tyle jasny, że z jednej strony osiągamy ten stan, o którym mówi się w uzasadnieniu, dotyczący rozdzielenia działalności, a z drugiej strony tej niezależności.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#PosełJózefNowicki">Jeśli uwzględnić dotychczasową praktykę, w której utarło się, że broker żąda wynagrodzenia od zakładu ubezpieczeniowego i tym samym ustawia się na pozycji agenta, to myślę, że w art. 19 należałoby wyraźniej zapisać, że związków między brokerem a zakładem ubezpieczeń nie ma. Potrzebny byłby tu bardzo przejrzysty zapis, że broker działa przede wszystkim w interesie klienta i od niego powinien otrzymywać wynagrodzenie za wykonaną przez siebie pracę, a więc prowizję za to, że wskazuje w sposób obiektywny zakład ubezpieczeniowy i jednocześnie wykonuje wszelkie czynności prawne związane z przygotowaniem podpisania ewentualnej umowy. Wobec tego osobiście uważam, że w art. 19 należałoby wyraźnie zapisać, że broker ubezpieczeniowy reprezentuje interes ubezpieczającego się, a więc klienta, i wówczas - w moim przekonaniu - ten warunek, który również rząd chciał osiągnąć przedłożoną regulacją, byłby w pełni osiągnięty.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#PosełJózefNowicki">Na zakończenie chciałbym pana ministra zapytać, czy Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego z tymi uprawnieniami, które przewidziane są w tych propozycjach, może skutecznie zastąpić Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń, który działa w obecnym kształcie prawnym. Czy nie należałoby tych uprawnień jeszcze doprecyzować, by ta kontrola i ten nadzór były skuteczne? Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo dziękuję panu posłowi i proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Korpaka z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełJózefKorpak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Debatujemy dziś nad pakietem ustaw reformujących ubezpieczenia gospodarcze, w skład którego wchodzą: ustawa o działalności ubezpieczeniowej, ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym oraz ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Z obszaru proponowanych regulacji ustawy o działalności ubezpieczeniowej wyłączone zostały zagadnienia ubezpieczeń obowiązkowych oraz pośrednictwa ubezpieczeniowego, których unormowania znajdować się będą teraz w odrębnych ustawach. Projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej zamieszczony w druku nr 1859 ma na względzie kilka zasadniczych celów:</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełJózefKorpak">— po pierwsze, pełne dostosowanie regulacji w zakresie działalności ubezpieczeniowej do wymogów Unii Europejskiej,</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PosełJózefKorpak">— po drugie, wprowadzenie systemowych zmian w zakresie organizacji i funkcjonowania nadzoru ubezpieczeniowego poprzez powołanie ciała kolegialnego w postaci Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego,</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PosełJózefKorpak">— po trzecie, doprecyzowanie i uszczegółowienie zasad prowadzenia działalności ubezpieczeniowej w celu wzmocnienia ochrony ubezpieczonych i zwiększenia bezpieczeństwa obrotu ubezpieczeniowego,</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#PosełJózefKorpak">— po czwarte, określenie szczegółowych zasad wykonywania zawodu aktuariusza,</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#PosełJózefKorpak">— i po piąte, wzmocnienie uprawnień rzecznika ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#PosełJózefKorpak">Podstawową zmianą systemową zawartą w projekcie ustawy o działalności ubezpieczeniowej jest wprowadzenie kolegialnej formy organu nadzoru - Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego. Głównym zadaniem tej komisji będzie ochrona interesów ubezpieczonych poprzez zapobieganie sytuacjom, w których zakład ubezpieczeń nie byłby w stanie wypłacać ubezpieczonemu należnego świadczenia. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego łączyłaby dotychczasowe uprawnienia ministra finansów i Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń w zakresie nadzoru ubezpieczeniowego. Jak wskazuje doświadczenie ostatnich 4 lat funkcjonowania dualizmu w zakresie nadzoru, nie jest to rozwiązanie pozwalające na skuteczne sprawowanie nadzoru, tak więc to pociągnięcie legislacyjne powinno nadzór usprawnić.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#PosełJózefKorpak">Przewodniczącym komisji byłaby osoba powoływana przez prezesa Rady Ministrów spośród kandydatów wyłonionych w drodze konkursu - osób posiadających wiedzę w dziedzinie ubezpieczeń oraz odpowiednie doświadczenie zawodowe. Przewodniczący komisji byłby jednocześnie szefem Urzędu Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego, który to urząd z dniem wejścia w życie ustawy wstępuje w prawa i obowiązki dotychczasowego Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#PosełJózefKorpak">Ponadto ustawa o działalności ubezpieczeniowej wprowadza podział ubezpieczeń na dobrowolne i obowiązkowe, z odesłaniem do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#PosełJózefKorpak">Nowym uregulowaniem ustawy o działalności ubezpieczeniowej jest sprecyzowanie wymogów wobec członków zarządu zakładu ubezpieczeń oraz zapis dotyczący sprzeciwu - Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego w określonych przypadkach może złożyć sprzeciw odnośnie do powołania danej osoby na członka zarządu zakładu ubezpieczeń. Przepisy dotyczące tych kwestii mają na celu stworzenie nadzoru, który będzie prawidłowym instrumentem na tym rynku stosowanym w celu ochrony ubezpieczonych i który zapewni wysoki poziom kadry kierowniczej zakładów ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#PosełJózefKorpak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej, zachowując dotychczasowe zasadnicze uregulowania rynku ubezpieczeniowego, ma na celu ich poszerzenie i dopracowanie, zwłaszcza w zakresie zasad i warunków wykonywania i podejmowania działalności ubezpieczeniowej przez krajowe i zagraniczne zakłady ubezpieczeń. Doprecyzowanie przepisów w tej dziedzinie zdaniem projektodawcy przyniesie efekty w zakresie poprawy bezpieczeństwa prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i nadzoru nad jej wykonywaniem.</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#PosełJózefKorpak">Jeżeli chodzi o zmiany w przepisach obowiązujących, projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej zawiera propozycje zmian w Kodeksie cywilnym. Zmiany te dotyczyłyby głównie obowiązujących obecnie w ustawie o działalności ubezpieczeniowej zasad związanych z określeniem ogólnych warunków ubezpieczeń i zawartych unormowań. Regulacje te powinny być włączone do Kodeksu cywilnego, gdyż stanowią integralną część regulacji związanych z umową ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-80.12" who="#PosełJózefKorpak">Kolejną zmianą w obowiązujących przepisach jest zmiana zaproponowana w ustawie o zamówieniach publicznych, która ma umożliwiać jednostkom samorządu terytorialnego przystępowanie do towarzystw ubezpieczeń wzajemnych i zawieranie z nimi umów ubezpieczenia dotyczących mienia komunalnego. Sądzę, że te zmiany są oczekiwane przez samorządy terytorialne i znajdą akceptację jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-80.13" who="#PosełJózefKorpak">Kolejnym projektem ustawy, który jest przedmiotem dzisiejszej debaty, jest projekt ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Projekt ten określa zasady podejmowania i wykonywania pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń osobowych i majątkowych. Pośrednictwo ubezpieczeniowe nie jest dziedziną ubezpieczeniową, dlatego też istniejąca aktualnie regulacja pośrednictwa w ustawie o działalności ubezpieczeniowej jest z punktu widzenia techniki legislacyjnej rozwiązaniem niewłaściwym. Ponadto należy stwierdzić, że poświęcony tej tematyce rozdział w obowiązującej ustawie z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej, obejmujący zarówno agentów, jak i brokerów ubezpieczeniowych, tworzy obecnie namiastkę ogólnego prawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Jest to moim zdaniem regulacja fragmentaryczna, cechująca się zbyt daleko idącym rygoryzmem, odznaczającym się licencjonowaniem działalności agentów ubezpieczeniowych oraz niejasnościami np. co do legalności działań tzw. multiagentów. Poważnym mankamentem obecnego stanu prawnego w tej dziedzinie jest również brak dostosowania do standardów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-80.14" who="#PosełJózefKorpak">Jeśli wziąć pod uwagę powyższe kwestie, to uregulowanie całokształtu problematyki pośrednictwa ubezpieczeniowego jest sprawą nie tylko oczywistą, ale także niezwykle pilną. Zaproponowany przez rząd projekt ustawy stara się wyjść naprzeciw potrzebie kompleksowego i nowoczesnego uregulowania pośrednictwa ubezpieczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-80.15" who="#PosełJózefKorpak">Ostatnim w pakiecie ustaw ubezpieczeniowych jest projekt ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-80.16" who="#PosełJózefKorpak">Jak już częściowo wskazuje tytuł tej ustawy, określa ona zasady zawierania i wykonywania umów obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej rolników i obowiązkowego ubezpieczenia budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, sposób kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, konsekwencje niespełnienia tego obowiązku oraz podstawowe zasady, jakim powinny odpowiadać umowy innych ubezpieczeń obowiązkowych, a także zadania i zasady działania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego i Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-80.17" who="#PosełJózefKorpak">Podstawą nowych rozwiązań w dziedzinie ubezpieczeń obowiązkowych jest zrównanie ubezpieczenia obowiązkowego z obowiązkiem zawarcia umowy ubezpieczenia. Należy bowiem przyjąć, że obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia w żaden sposób nie wpływa na istotę umów zawartych „pod przymusem”. Są to takie same umowy ubezpieczenia jak wszystkie inne.</u>
          <u xml:id="u-80.18" who="#PosełJózefKorpak">Zdefiniowanie pojęcia „ubezpieczenia obowiązkowe”, jak również przedstawienie w projekcie ustawy - w art. 4 - rodzajów ubezpieczeń obowiązkowych ma na celu usunięcie wątpliwości istniejących na gruncie obecnie obowiązujących przepisów oraz prezentowanych w doktrynie ubezpieczeniowej, dotyczących konstrukcji podziału ubezpieczeń obowiązkowych i obowiązku ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-80.19" who="#PosełJózefKorpak">Uznano, że ubezpieczenie obowiązkowe powinno: dotyczyć dziedzin ważnych ze społecznego i gospodarczego punktu widzenia, obejmować ryzyka o charakterze powszechnym, chronić interesy ekonomiczne osób poszkodowanych i uprawnionych, będących osobami trzecimi, poprzez gwarantowanie możliwości zaspokojenia ich roszczeń, gwarantować skuteczną kontrolę spełnienia obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-80.20" who="#PosełJózefKorpak">W projekcie ustawy w druku nr 1857 zamieszczono pewne unormowania, które w aktualnym stanie prawnym znajdują się w przepisach wykonawczych. Uznano bowiem, że normy prawne wkraczające w sferę praw i obowiązków obywatelskich winny znaleźć miejsce w akcie prawnym rangi ustawowej. Przyjęto jednocześnie założenie, że przepisy normujące ubezpieczenia obowiązkowe, jak również uregulowania normujące zasadnicze kwestie powiązane systemowo z ubezpieczeniami obowiązkowymi, powinny znaleźć kompletne ujęcie w jednym akcie prawnym, co służyć będzie istotnemu rozszerzeniu społecznej dostępności tych unormowań i ich spójności.</u>
          <u xml:id="u-80.21" who="#PosełJózefKorpak">W projekcie rozszerzono swobodę kształtowania umowy ubezpieczenia obowiązkowego przez strony. Uznano, że ograniczenie swobody kształtowania tego stosunku prawnego powinny zawierać najbardziej podstawowe unormowania określające obowiązki zakładu ubezpieczeń i ubezpieczającego się oraz chroniące interesy poszkodowanych i uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-80.22" who="#PosełJózefKorpak">Uznano ponadto, że gwarancją kompletności ochrony ubezpieczeniowej są rygorystyczne przepisy dotyczące spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, skuteczny system kontroli, a nadto spójny system instytucji gwarantujących zaspokojenie roszczeń osób poszkodowanych i uprawnionych - zakład ubezpieczeń, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-80.23" who="#PosełJózefKorpak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pakiet ustaw reformujących ubezpieczenia gospodarcze z pewnością jest potrzebny i zbliża nasze ustawodawstwo do norm prawnych obowiązujących w Unii Europejskiej. Mam nadzieję, że praca w komisjach sejmowych nad powyższym pakietem będzie przebiegać bez zakłóceń i przyniesie oczekiwane skutki, w szczególności zapewni sprawność i bezpieczeństwo systemu ubezpieczeniowego. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do zabrania głosu w debacie nad projektem ustawy o działalności ubezpieczeniowej wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych (druk sejmowy nr 1859) skłoniła mnie, członka sejmowej Komisji Integracji Europejskiej, opinia sporządzona przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu w odniesieniu do tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Pozwolę sobie zacytować jeden z punktów tej opinii. „Dla regulacji działalności ubezpieczeniowej podstawowe znaczenie ma 28 dyrektyw i rekomendacji oraz decyzje organów Unii Europejskiej. Natomiast z uzasadnienia do projektu wynika, że projekt uwzględnia jedynie 7 dyrektyw. Nic więc dziwnego, że w świetle opinii Komitetu Integracji Europejskiej projekt zawiera istotne mankamenty, niezgodności i poważne pomyłki oraz braki, opisane konkretnie w pkt. III, IV, VI–XIII i XV” tejże opinii.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Proszę Szanownych Posłów! W uchwalonym przez nas regulaminie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity uchwały z 30 lipca 1992 r. według stanu prawnego na 30 września 1999 r.) wprowadziliśmy w art 31 pkt 7 o konieczności zgodności przedkładanych projektów aktów prawnych z prawem Unii Europejskiej. W dotychczasowych debatach było to bardzo mocno uwzględniane, przypominam dyskusje o drobnych uchybieniach, natomiast z taką sytuacją dotychczas się nie spotkałem.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Pozwolę sobie jeszcze zacytować w tej sytuacji pkt 4 tejże opinii. Jeszcze raz powtarzam - jest to opinia Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu: Projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej przejdzie zapewne do historii polskiej legislacji, jeśli Sejm go uchwali. Przewiduje on bowiem, że niektóre przepisy obowiązywać będą do dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, natomiast inne przepisy wejdą w życie z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Nie wiem, czy można uzależniać wejście w życie przepisów ustawy od zdarzenia przyszłego, zwłaszcza że wymienione przepisy są często tak odległe i neutralne w stosunku do faktu przynależności Polski do Unii.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Taka jest treść opinii eksperta powołanego przez nasze biuro sejmowe. Pozwolę sobie zatem wskazać także na to, że Komitet Integracji Europejskiej wypełnił tu swoją rolę i zadanie, gdyż przedłożył pismo, znak 1319/2000 DHP TK z 13 kwietnia 2000 r., w którym wyraźnie w pkt. III stwierdzono w wypadku omawianego tutaj projektu ustawy: „Projekt ustawy zawiera zarówno przepisy pozostające w pełnej zgodności z prawem Unii Europejskiej, jak i przepisy implementowane błędnie”. Z czymś takim osobiście jeszcze w tej kadencji się nie spotkałem, żeby taki projekt został przedłożony do laski marszałkowskiej. „Podkreślić także należy, iż część przepisów znajdujących odzwierciedlenie w przepisach prawa UE i implementujących je do polskiego porządku prawnego zawiera często daleko idące mankamenty”.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Pkt IV tejże opinii. Zgodny z art. 6 pierwszej dyrektywy ubezpieczeniowej jest art. 4 ust. 1 projektu. Jednak pomyłką projektodawcy jest prawdopodobnie zapis art. 252 ust. 1 stwierdzający, iż art. 4 wchodzi w życie z dniem członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Projekt zawiera wiele podobnych pomyłek, co stawia pod znakiem zapytania możliwość rzeczywistej jego oceny pod względem zgodności z prawem Unii Europejskiej. Widzę pod tym podpis podsekretarza stanu Pawła Sameckiego, p.o. sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Powstaje pytanie: W jaki sposób ten projekt w ogóle trafił pod obrady Wysokiej Izby i co skłoniło osobę kierującą ten projekt do laski marszałkowskiej, RM-1030 z dnia 18 kwietnia 2000 r., że dzisiaj go rozpatrujemy? I jeszcze słyszę tu jakieś pochlebne opinie. Panowie posłowie, musimy być konsekwentni: albo deklarujemy wobec Unii Europejskiej, że rzeczywiście chcemy wstąpić do Unii Europejskiej, że chcemy dostosować nasze prawodawstwo do prawodawstwa Unii Europejskiej, że pożądany dla nas termin przygotowania naszego ustawodawstwa to koniec 2002 r., albo też zaistniały jakieś przesłanki, że w projekcie, rządowym nie spełnia się tych obietnic, wymagań, uzgodnień. W każdym razie ja jako członek Komisji Integracji Europejskiej jestem zdecydowanie przeciwny takiemu bagatelizowaniu regulaminu Sejmu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Te wszystkie wątpliwości, które pan poseł przedstawił Wysokiej Izbie, z pewnością będą rozpatrywane i szczegółowo analizowane w trakcie prac nad omawianym projektem, zwłaszcza w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z przedstawioną w tej sprawie opinią.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Maniurę z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Korzystając z czasu, jaki pozostał klubowi, chciałbym zadać kilka pytań panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PosełEdwardManiura">Panie ministrze, czy przedstawione w projektach rozwiązania uregulują problem „zielonej karty”, który się ciągle pojawia? Kolejne pytania: Czy w przypadku zniszczenia pojazdu za granicą w myśl nowych przepisów istnieje możliwość rozwiązania umowy ubezpieczeniowej? Czy przedłożone przez rząd projekty wymuszą na towarzystwach ubezpieczeniowych duże zróżnicowanie składek ubezpieczenia zwłaszcza w obszarze ubezpieczeń komunikacyjnych? Dzisiaj jest już to zróżnicowanie, lecz wydaje się, że jest ono niewystarczające. Opłaty, szczególnie ubezpieczeń nieobowiązkowych, czyli autocasco, są tak wysokie, że powszechnie tylko nieliczni z nich korzystają. Gdyby jednak zaproponowano tutaj bardzo duże zróżnicowanie, to uważam, że większość posiadaczy samochodów korzystałaby z tego.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełEdwardManiura">Na koniec chciałbym się podzielić, panie ministrze, uwagą dotyczącą zapisu art. 74 w rozdziale 5. Bardzo dobrze, że w ust. 2 wprowadzono obowiązkową kontrolę ubezpieczenia na granicy. Tutaj chodzi o Straż Graniczną. To dotychczas było rzadko egzekwowane na polskiej granicy przez polską Straż Graniczną, natomiast sprawdzanie polis ubezpieczeniowych przez służby innych państw jest codziennością, szczególnie na granicy zachodniej. Wydaje mi się, że to jest ważne na granicy wschodniej ze względu na bezpieczeństwo na polskich drogach. Uważam, że wprowadzenie tego obowiązku kontroli przez Straż Graniczną odpowiednich dokumentów, również dokumentów ubezpieczeniowych, jest jak najbardziej celowe. To wszystko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Mamy jeszcze dwóch posłów, którzy chcieliby zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Szymon Niemiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełSzymonJózefNiemiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym uzyskać informację od pana ministra o zakresie konsultacji dotyczących proponowanych rozwiązań prawnych z przedstawicielami sektora ubezpieczeniowego. Jakie są opinie środowiska o proponowanych regulacjach i z kim to było konsultowane? Prosiłbym o bardziej szczegółową informację.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PosełSzymonJózefNiemiec">Jak obecne prawo w zakresie ubezpieczeń ma się do prawa w rozwiniętych krajach Europy Zachodniej oraz czy rząd zgadza się - a jeżeli tak, to w jakim stopniu - z uwagami wniesionymi przez biuro ekspertyz sejmowych i przez Komitet Integracji Europejskiej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę pan poseł Maciej Rudnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełMaciejRudnicki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Ja chciałem zapytać pana ministra o trzy, a w zasadzie cztery kwestie dotyczące dwóch projektów ustaw. Mianowicie w ustawie o działalności ubezpieczeniowej (druk nr 1859) rząd, dokonując pewnych zmian w zakresie przepisów dotyczących funkcjonowania nadzoru nad ubezpieczeniami, nadzoru ubezpieczeniowego, w uzasadnieniu podał, że jednym z podstawowych celów tych zmian jest dokonanie zasadniczych systemowych zmian w funkcjonowaniu i organizacji tego systemu ubezpieczeniowego. Bardzo trudno jest znaleźć w uzasadnieniu projektu właśnie te motywy, które by świadczyły o takich zasadniczych systemowych zmianach. Chciałbym prosić, by pan minister był uprzejmy rozszerzyć również to swoje uzasadnienie, przedstawione wcześniej, dotyczące tych zmian w nadzorze. I w odniesieniu do trzech kwestii w tym projekcie chciałbym też prosić o rozwinięcie. Mianowicie jedną z osób, które miałyby zasiadać w Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego, jest prezes UNFE - czy ewentualnie ministerstwo czy rząd dokonał analizy potencjalnych konfliktów pojawiających się w pewnych obszarach funkcjonowania UNFE i, antycypując, które mogą się pojawić w funkcjonowaniu Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego, i czy jest możliwe pojawienie się konfliktu pewnych interesów, w pewnych rozstrzygnięciach, decyzjach, pomiędzy np. prezesem UNFE a komisją, w której ten prezes będzie zasiadał? Czy tego typu analizy były przeprowadzone? To jest jedna wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełMaciejRudnicki">Drugie pytanie. Jeżeli dobrze się wczytałem w projekt ustawy, to następuje zmiana finansowania funkcjonowania działalności nadzorczej. Dotychczas było tak w ustawie o działalności ubezpieczeniowej, że te koszty ponosiły zakłady ubezpieczeniowe, teraz zaś proponuje się, żeby w całości ponosił je skarb państwa, nie wskazując jednocześnie źródeł pokrycia tych wydatków. Jaki jest szacunek w skali rocznej kosztów funkcjonowania komisji i w ogóle systemu nadzoru? Dotychczas było tak, że koszty nadzoru ponoszą zakłady ubezpieczeń, teraz zaś według projektu koszty funkcjonowania chyba komisji, jeżeli dobrze pamiętam, ponosi skarb państwa, czyli funkcjonowanie komisji jest finansowane przez skarb państwa. Jakie są koszty i jakie będą źródła pokrycia tych wydatków?</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PosełMaciejRudnicki">Trzecie pytanie dotyczy art. 201 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Mianowicie w tym artykule w zasadzie jest powtórzona regulacja, która dotyczy obecnie Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń w zakresie posiłkowania się usługami zewnętrznymi, jeżeli chodzi o wykonywanie nadzoru kontroli finansowej poprzez zlecanie usług kontrolnych czy audytorskich wyspecjalizowanym firmom czy podmiotom uprawnionym do badania sprawozdań finansowych i ksiąg rachunkowych. Chciałbym zapytać: jaka jest obecnie praktyka w tym zakresie i czy nie należałoby wprowadzić wyraźnie zapisu w tym projekcie ustawy odwołującego się do odpowiednich postanowień ustawy o zamówieniach publicznych? Prosiłbym o informację, jak obecnie funkcjonuje ten system.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PosełMaciejRudnicki">Ostatnie pytanie do pana ministra dotyczy projektu ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Niedawno Wysoka Izba debatowała nad kwestiami związanymi z ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej adwokatów i radców prawnych, dość szeroka dyskusja była nad tym prowadzona i wiele ciekawych uwag zostało wniesionych. Czy ministerstwo zapoznało się z tą dyskusją? Czy nie należałoby w pełni już wprowadzić takich zasad, chociaż one będą bardzo zbliżone, ubezpieczenia działalności brokerskiej, które powodowałyby, że ta korporacja zawodowa, bo można mówić, że wytworzyła się pewna korporacja zawodowa, będzie miała przynajmniej te zasady analogicznie uregulowane, tak jak jest to w przypadku korporacji adwokatów i radców prawnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu i udzielenie odpowiedzi na pytania podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Rafała Zagórnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chwilkę to trwało, ponieważ musiałem zabrać więcej dokumentów niż zwykle, dlatego że został z tej trybuny przeprowadzony dość frontalny atak i krytyka tejże ustawy przez pana posła Borowskiego. Może od tego zacznę, dlatego że wielu z państwa sygnalizowało problemy niezgodności czy domniemanej niezgodności tejże ustawy z prawem Unii Europejskiej, postaram się to wyjaśnić. Chciałbym zacząć od odniesienia się do wypowiedzi pana posła Borowskiego. Otóż przykro mi jest bardzo, że pan poseł Borowski...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Bogumił Borowski.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Tak jest, panie marszałku, naturalnie.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">... wypowiadając się, wyjął z opinii UKIE pojedyncze fragmenty, nie przeczytał ostatniego zdania tejże opinii, które jest wytłuszczone, zaznaczone grubym drukiem, i brzmi: „W konkluzji stwierdzam, iż projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej, realizując w znacznym stopniu główne założenia procesu dostosowania prawa polskiego do prawa UE, pozostaje z nim zgodny, z zastrzeżeniami”. Przykro mi jest również, że pan poseł nie zadał sobie trudu przeczytania uzasadnienia, które minister finansów dołączył do pakietu tych trzech ustaw, gdzie wyraźnie, punkt po punkcie, odnosimy się do kolejnych zastrzeżeń UKIE. I żeby już nie wchodzić w polemikę, postaram się krótko powiedzieć, na czym polega problem. Problem polega na tym, że są trzy rodzaje zastrzeżeń UKIE. Pierwsze, tak jak uwaga nr VIII, gdzie rzeczywiście popełniliśmy błąd, który usunęliśmy w ostatecznej wersji projektu. Tego błędu nie ma już w projekcie ostatecznym, przyjmowanym przez Radę Ministrów. Były chyba dwie takie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Drugi rodzaj uwag dotyczy pewnego nieporozumienia. Tutaj wielu z państwa sygnalizowało to, że projekt realizuje siedem dyrektyw. Owszem, projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej realizuje siedem dyrektyw na dwadzieścia osiem, tylko że kolejne projekty o obowiązkowych ubezpieczeniach to jest kolejne pięć dyrektyw, a o pośrednictwie to jest jedna dyrektywa. W sumie mamy 13 dyrektyw, natomiast pozostałe są zrealizowane, że się tak wyrażę, w innych aktach prawnych. Mamy dyrektywę, która dotyczy prowadzenia rachunkowości w zakładach ubezpieczeniowych, i ta dyrektywa jest już zrealizowana w projekcie ustawy, częściowo w ustawie o rachunkowości, a częściowo w projekcie, który został wniesiony i który miałem przyjemność Wysokiej Izbie prezentować, mamy dyrektywy dotyczące przepływu kapitału i one już są zrealizowane, jakby skonsumowane w Prawie dewizowym. Tak że mogę stwierdzić, że ten projekt jest zgodny z dyrektywami.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Pozostaje, to prawda, trzecia grupa, o czym również chciałbym zasygnalizować. Tutaj problem polega na tym, że zastosowaliśmy takie rozwiązanie, że niektóre przepisy wejdą w życie w dniu wejścia Polski do Unii. Jest to rozwiązanie kontrowersyjne. Zgadzam się tu z opiniami prawników, którzy twierdzą, że właściwie nie powinno się takich rozwiązań przyjmować. Tylko pytam, czy nie wiedząc dzisiaj na pewno, jaka będzie dokładnie ta data, powinniśmy tworzyć takie rozwiązania, które umożliwią zachodnim, zagranicznym, unijnym firmom ubezpieczeniowym możliwość wejścia na polski rynek bez żadnych ograniczeń i zarazem godzić się z tym, że nie będziemy mieli pewnych profitów płynących z wejścia Polski do Unii. Moim zdaniem takie rozwiązanie byłoby błędne. To jest moje zdanie, akurat w tym wypadku Rada Ministrów to zdanie podzieliła, a ja to zdanie lansuję zresztą nie tylko w kwestii pakietu ustaw ubezpieczeniowych, ale również w kwestii innych ustaw, na przykład dotyczących dostosowywania polskiego rolnictwa, które, jak wiemy, jest bardzo kosztowne. Niektóre rozwiązania unijne są bardzo kosztowne. Powstaje pytanie, czy powinniśmy je wprowadzać już od razu za rok, za pół roku, nawet za dwa, czy też dopiero później. Ale to jest osobna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Jeszcze raz stwierdzę, żeby nie było żadnych wątpliwości, posiłkując się opinią UKIE, że ten projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Nie we wszystkich przypadkach konsumuje on od razu wszystkie rozwiązania unijne, których Unia będzie od nas wymagać w momencie, kiedy będziemy do niej wchodzić, ale on jest zgody z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Teraz uwagi dotyczące państwa wypowiedzi i pytań, pozwolę sobie już pominąć kwestie dotyczące problematyki unijnej.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Pan poseł Kapera dość dużo mówił o Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego i przedstawiał pewne krytyczne opinie. Krótko, jak najkrócej pozwolę sobie powiedzieć, jaka była idea, która nam przyświecała.</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Mówiłem już o tym, że naszym zdaniem powinniśmy docelowo dążyć do unifikacji, do konsolidacji organów kontrolnych. Nie może być tak, że każdy nowy, rodzący się rynek powoduje powstanie nowego organu kontrolnego. Mamy w tej chwili już kilka organów nadzorczych i naprawdę, wierzcie mi państwo, bo jestem wiceprzewodniczącym jednego z nich, to znaczy Komisji Nadzoru Bankowego, za chwilę będziemy mieli problemy polegające na tym, że rynek się rozwija bardzo dynamicznie, te rynki przenikają się wzajemnie i jeżeli nie będziemy pracować, tak zresztą, jak pracuje nad tym większość krajów Europy Zachodniej czy krajów Ameryki Północnej... Oni dążą do konsolidacji nadzoru. Oczywiście to nie może być dokonane w ciągu kilku najbliższych miesięcy czy zapewne nawet roku i to pewno nie będzie tak, że jednym ruchem doprowadzimy do powstania jednej organizacji nadzorczej nad całym sektorem finansowym. Tutaj są problemy.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Moim zdaniem Komisja Papierów Wartościowych i Giełd prawdopodobnie powinna zostać z boku, dlatego że ona zajmuje się całym rynkiem papierów wartościowych i nie tylko rynkiem finansowym. Jeśli jednak chodzi o pozostałe podsektory, a mam na myśli ubezpieczenia, bankowość, UNFE, powinniśmy dążyć do tego, żeby je skonsolidować i ujednolicić. I to jest pierwszy krok.</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Zgadzam się z tymi z państwa, którzy mówili, że oto pewne osoby z innych nadzorów mają zasiadać w komisji, a przewodniczący komisji nie będzie zasiadał w innych komisjach. Wydaje mi się jednak, że jeżeli parlament zechce uchwalić taką ustawę, powinniśmy zaproponować, w następnym kroku, możliwość uczestnictwa przewodniczącego Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego w tych innych komisjach - bo najpierw mielibyśmy dzięki temu unię personalną i wówczas dużo łatwiej by nam było zaproponować konsolidację, za rok, za dwa, za trzy. Taka jest idea.</u>
          <u xml:id="u-92.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Pan poseł mówi... zresztą nie tylko pan poseł, bo ja się z rynku dowiaduję, że ta propozycja Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego to jest upolitycznienie nadzoru. Proszę państwa, jakież to jest upolitycznienie nadzoru, jeżeli ja dzisiaj jednoosobowo podejmuję, na mocy pełnomocnictwa ministra finansów, decyzję, czy komuś udzielę koncesji czy nie; jednoosobowo. Przecież chyba dużo lepszym i rozsądniejszym rozwiązaniem jest to, żebyśmy mieli 7-osobową komisję, która jest w stanie wyważyć wszystkie za i przeciw. W obecnej sytuacji jest organ kontrolny (PUNU) i organ będący licencjonodawcą — minister finansów. Nie będę w tym gronie ukrywał, że dochodzi do rozbieżności w ocenie sytuacji pomiędzy ministrem finansów i szefem PUNU, niestety. Taki dualizm nie jest dobry i w moim głębokim przekonaniu trzeba z nim jak najszybciej skończyć, tym bardziej że mamy już dobre doświadczenia płynące z Komisji Nadzoru Bankowego.</u>
          <u xml:id="u-92.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Mam pecha, że mówię to w kilka tygodni po tym, co się zdarzyło z Bankiem Staropolskim, przypomnę jednak, że decyzje, które doprowadziły Bank Staropolski do katastrofalnego finału, zapadły ponad 3 lata temu, a Komisja Nadzoru Bankowego działa od 2 lat i paru miesięcy. Ten nadzór się rzeczywiście sprawdził.</u>
          <u xml:id="u-92.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Jeśli chodzi o wypowiedź pana posła Ciesielskiego, to do kwestii 7 dyrektyw już się odniosłem. Pan poseł krytykował także proponowany zapis, że rzecznik ubezpieczonych musi być prawnikiem. Mam nadzieję, panie pośle, że nie chce pan wprowadzić zapisu, że on musi być medykiem. Właśnie wprowadzenie zapisu, że musi być prawnikiem i musi mieć wystarczającą wiedzę w zakresie ubezpieczeń, ma być w jakimś stopniu zabezpieczeniem. W jakimś stopniu, bo tak naprawdę podstawowym zabezpieczeniem ma być to, że nie będzie go powoływał minister finansów - tak jak ja to zrobiłem kilka miesięcy temu, jednoosobowo - tylko będzie go powoływała komisja. Komisja przeprowadzi konkurs i na podstawie wyników tego konkursu przedstawi jednego konkretnego kandydata ministrowi finansów. Wydaje mi się, że to jest lepsze rozwiązanie. Nad zapisem, czy to musi być prawnik, oczywiście możemy dyskutować. Zapisaliśmy, że to ma być prawnik, dlatego że konsultacje z rzecznikiem wykazały, że ponad 90% spraw stanowią sprawy, którymi on się zajmuje. To są sprawy natury stricte prawnej. Dlatego też został wprowadzony taki zapis. Chcieliśmy maksymalnie to zawęzić do fachowców. Może zrobiliśmy to nie najlepiej. Jak powiedziałem, jesteśmy otwarci na dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-92.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Na pewno nie jest wybrany rzecznik następnej kadencji. On został wybrany kilka miesięcy temu. Mam nadzieję, że osoba, która będzie wybierana na mocy... Może powiem inaczej. Osoba, która będzie wybierana na kolejną kadencję, będzie wybierana przez komisję na podstawie tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-92.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Chciałbym się w całości zgodzić z panem posłem Zychem, który zachęcał do tego, aby w komisji - czy może nawet w komisji specjalnej, nie wiem, jakie decyzje państwo podejmiecie - zasiadali ludzie, którzy zetknęli się z tym sektorem, oraz by korzystać również z sił zewnętrznych. Zdecydowanie jesteśmy za tym.</u>
          <u xml:id="u-92.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Pan poseł Wielowieyski poruszył kwestię Unii oraz rozporządzeń. Rzeczywiście nie zostały przez nas przedstawione wszystkie rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-92.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Tutaj, na marginesie, kilka zdań komentarza do wypowiedzi pana posła Ciesielskiego. To prawda, że spóźniliśmy się z tymi projektami. Spóźniliśmy się 4 miesiące. Obiecywałem, że one będą pod koniec 1999 r. To wynika z tego, że chcieliśmy w maksymalnym stopniu uzgodnić te rozporządzenia ze środowiskiem. One były pisane wspólnie z przedstawicielami środowiska.</u>
          <u xml:id="u-92.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Tu odpowiadam panu posłowi Rudnickiemu. Rozporządzenia były pisane wspólne z przedstawicielami środowiska, ale później w naturalny sposób zaproponowaliśmy wniesienie pewnych poprawek i w naturalny sposób różne części środowiska zaczęły się krytycznie odnosić do różnych fragmentów tych ustaw. Staraliśmy się to za wszelką cenę uzgodnić. To nam zajęło sporo czasu i rzeczywiście się spóźniliśmy. To przyznaję.</u>
          <u xml:id="u-92.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Wrócę do kwestii rozporządzeń. Jest napisane, że mają być przedstawione podstawowe rozporządzenia. Te podstawowe rozporządzenia - a jest ich kilkanaście, o ile pamiętam - dostarczyliśmy. Pracujemy nad pozostałymi. Wydaje mi się, że spełniliśmy wymóg regulaminu, bo podstawowe rozporządzenia zostały dostarczone.</u>
          <u xml:id="u-92.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Pan poseł Nowicki. Tutaj jest pewnego rodzaju nieporozumienie, panie pośle. Kiedy mówiłem o kodeksie, to umownie nazwałem pakiet tych trzech ustaw kodeksem. Rzeczywiście, może wypowiedziałem się nieprecyzyjnie. Generalnie, niezależnie od tego, czy nazwiemy to kodeksem w cudzysłowie, czy konstytucją prawa ubezpieczeniowego, odpowiedź na pana pytanie jest następująca: Tak, te przepisy już dzisiaj spełniają wymogi norm unijnych.</u>
          <u xml:id="u-92.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Czy komisja może skutecznie zastąpić PUNU? Jestem przekonany, że tak. Uważam, że nadzór nad całym rynkiem - o tym już mówiłem - powinien być lepiej i skuteczniej wykonywany przez komisję niż przez dwa, obok siebie działające, organy, to znaczy PUNU i ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-92.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Pytania. Pan poseł Maniura podniósł problem zielonej karty. Tak, problem zielonej karty zostanie rozwiązany, to znaczy zniknie zielona karta. Nie będziemy musieli wykupywać zielonej karty przy wyjazdach do krajów Unii od chwili, kiedy te przepisy zaczną obowiązywać, a nie dopiero wtedy, kiedy wejdziemy do Unii.</u>
          <u xml:id="u-92.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Jaka jest procedura w przypadku zniszczenia pojazdu za granicą? Otóż całkowite zniszczenie pojazdu powoduje automatyczne wyrejestrowanie tego pojazdu i rozwiązanie umowy w zakresie OC.</u>
          <u xml:id="u-92.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Czy przedstawione projekty wymuszą zróżnicowanie składek? Nie, te projekty tego nie wymuszą. One może - może, ja tego nie obiecuję, nie mogę tego obiecać, bo bym mówił nieprawdę - przyczynią się do zwiększenia konkurencji i do zróżnicowania składek. To, co w tej chwili obserwujemy na rynku, to jest proces dywersyfikacji składek i zarazem wycofywania się niektórych towarzystw, niektórych zakładów ubezpieczeniowych z pewnych fragmentów rynku. Nie będę operował nazwami, ale widzimy, że pewne firmy po prostu całkowicie wycofują się z działalności polegającej na obowiązkowym ubezpieczaniu pojazdów, w ogóle ubezpieczaniu pojazdów mechanicznych. To również, co ja obserwuję na rynku, to jest to, że zaczynają się różnicować stawki nawet w zależności, a właściwie przede wszystkim w zależności od poszczególnych marek samochodów. To nie jest to, co mieliśmy na początku, kiedy towarzystwo było zakładane czy była rozpoczynana działalność towarzystwa po to, żeby dawać niską stawkę na konkretne samochody, na konkretne marki samochodów. To była z założenia działalność, która może nie prowadziła do straty, bo po prostu firma samochodowa dopłacała tę drugą część składki, czyli można powiedzieć, że to był taki quasi-dumping. W tej chwili mamy do czynienia z tym, że towarzystwa to dywersyfikują w zależności od tego, jaka jest szkodowość poszczególnych marek, mówiąc krótko, jak często są one kradzione. Myślę, że to się będzie pogłębiało.</u>
          <u xml:id="u-92.24" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Pan poseł Niemiec pytał, czy były konsultacje z przedstawicielami sektora. Tak jak mówiłem, te projekty były przygotowywane w dużej mierze przy współudziale przedstawicieli sektora czy nawet przez nich. Oczywiście później te zmiany, które nanosiliśmy, były konsultowane. Nie twierdzę, że te projekty są identyczne z tym, co przedstawiciele sektora nam przedłożyli, bo myśmy pewnych zmian - co oczywiste - dokonali. Ale na pewno przedstawiciele sektora doskonale wiedzą, co jest w tych projektach, i myślę, że jednak w dużej części się z nimi utożsamiają czy zgadzają.</u>
          <u xml:id="u-92.25" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Pytania pana posła Rudnickiego.</u>
          <u xml:id="u-92.26" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Co do zmian w nadzorze, myślę, że to już rozszerzyłem.</u>
          <u xml:id="u-92.27" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Zmiany w finansowaniu. Proszę państwa, PUNU jest ostatnią instytucją nadzorczą, która była finansowana nie z budżetu. Uznaliśmy, że to nie jest właściwa sytuacja, aby PUNU była finansowana przez zakłady ubezpieczeń. Koszt dla budżetu będzie ok. 20 mln zł rocznie, ale część tych pieniędzy zostanie odzyskana, dlatego że nie będzie obowiązkowych składek dla zakładów ubezpieczeń, w związku z czym wzrośnie rentowność zakładów ubezpieczeniowych. Tak że część tych pieniędzy odzyskamy. Tu chcieliśmy po prostu zachować jednolitość rozwiązań dla wszystkich nadzorów. Nie może być tak, że jeden z nich jest traktowany inaczej, utrzymuje się ze składek. To samo zresztą zrobiliśmy z rzecznikiem ubezpieczonych, ale tutaj koszty są minimalne.</u>
          <u xml:id="u-92.28" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Jeżeli chodzi o tę kontrolę, to tylko firmy audytorskie mogą badać. Trudno mi w tej chwili powiedzieć, w jakim stopniu ta nowa komisja będzie korzystała z takiej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-92.29" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">I ostatnie pytanie. Tak, znamy efekty tej konferencji, o której pan poseł mówił, i nawet mogę się pochwalić, że w tej chwili w uzgodnieniach międzyresortowych już mamy rozporządzenie, które jakby w części konsumuje te propozycje.</u>
          <u xml:id="u-92.30" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówRafałZagórny">Mam nadzieję, że na wszystkie pytania w mniejszym lub większym stopniu udzieliłem odpowiedzi. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-92.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę Państwa! Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowe projekty ustaw: o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych, a także o działalności ubezpieczeniowej i o pośrednictwie ubezpieczeniowym, zawarte w drukach już wymienianych, do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W dyskusji wszelako zgłoszono wniosek o skierowanie tych projektów ustaw do komisji nadzwyczajnej, którą trzeba by utworzyć.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To, zdaje się, pan poseł Bogumił Borowski zgłosił ten wniosek... Nie, pan poseł Ciesielski.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł Ciesielski podtrzymuje ten wniosek? Podtrzymuje, wobec tego do głosowania przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza (druki nr 1824 i 1949).</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Jacka Zielińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJacekZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 2 września 1999 r. miałem okazję składać Wysokiej Izbie w imieniu Komisji Zdrowia sprawozdanie w sprawie projektu ustawy, którego celem było przesunięcie daty wprowadzenia lekarskiego egzaminu postażowego. Miałem więc okazję rekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie regulacji bliźniaczej w stosunku do tej, która w tej chwili znajduje się w drugim czytaniu. Sejm przyjął wówczas tę ustawę nieomal jednomyślnie. Została ona skierowana do Senatu, który — przekonany przez jednego z wiceministrów zdrowia — odrzucił ten projekt i skierował go ponownie do izby poselskiej. W międzyczasie, przed rozpatrzeniem przez Sejm, minęły terminy przewidziane w ustawie i zajmowanie się przez Sejm uchwałą Senatu stało się bezprzedmiotowe. W tym czasie — minęło, jak łatwo policzyć, 9 miesięcy — toczyła się dyskusja na temat egzaminu postażowego, dotycząca szczególnie tego, czy ten egzamin jest przygotowany przez resort zdrowia w sposób właściwy. W międzyczasie wpłynęła do laski marszałkowskiej inicjatywa poselska, która ma na celu prolongatę daty wprowadzenia tego ważnego egzaminu. Nie proponowano w niej przedłużenia vacatio legis, jeśli chodzi o jego wprowadzenie, ponieważ terminy, jak powiedziałem, już minęły. Zaproponowano natomiast zawieszenie przeprowadzania tego egzaminu. Posłowie w swoim wniosku wskazują na to, iż egzamin ten nie jest należycie przygotowany, a poza tym narusza pewną, oczywistą w państwie prawa, ekspektatywę. Polega ona w przypadku dyplomantów wydziałów medycznych na tym, iż mają oni prawo uzyskać prawo wykonywania zawodu bez takiego egzaminu przynajmniej w okresie kilkuletnim. Wprowadzenie egzaminu bez odpowiednio długiego okresu stanowiłoby więc naruszenie przysługującego im prawa. Wniosek poselski spotkał się z poparciem zainteresowanych, czyli lekarzy aspirujących do wykonywania zawodów lekarzy stażystów, stowarzyszeń lekarskich, kolegium rektorów akademii medycznych i Naczelnej Rady Lekarskiej. Podobnie jak w przypadku ustawy z września minionego roku, także ten projekt spotkał się ze sprzeciwem ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJacekZieliński">W komisji, na forum której odbyło się pierwsze czytanie wspomnianej inicjatywy poselskiej, powtórzyła się jakby cała dyskusja toczona w prasie, a dotycząca oczywiście projektu z roku 1999. Zarzucano stronie rządowej, iż nie są znane podstawowe kwestie, które będą przedmiotem pytań, a nawet nie znany jest zestaw pytań i zestaw literatury. Wskazywano także na pewne braki legislacyjne, mam na myśli legislację wewnątrzministerialną. Na forum komisji mieli okazję wypowiedzieć się, oczywiście poza przedstawicielami resortu, przedstawiciele Krajowej Rady Egzaminów Lekarskich, również autorzy pytań egzaminacyjnych. Posłowie mieli okazję odnotować, iż należy docenić to, że zaznacza się pewien postęp w przygotowaniu tego egzaminu, ale stopień tych przygotowań jest wciąż niezadowalający. Posłowie już debatując na temat poszczególnych rozwiązań w projekcie ustawy zastanawiali się nad tym, czy nie wprowadzić normy zakładającej to, iż egzamin odbędzie się, jednak jego efekty, jego wyniki nie będą brane pod uwagę już w procesie dochodzenia do prawa wykonywania zawodu. A więc byłby egzamin, ale bez skutków prawnych. Komisja, podobnie jak w roku 1999, nie przychyliła się do takiego rozwiązania, ponieważ mija się z celem przeprowadzanie kosztownego i wymagającego wielu zabiegów egzaminu, a potem przechodzenie do porządku dziennego nad jego efektem.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJacekZieliński">Ostatecznie komisja przyjęła projekt ustawy zawierający w artykule merytorycznym dwa ustępy, a więc zachowano ustęp z przedłożenia poselskiego stwierdzający, iż egzaminu państwowego, który jest kryterium dostępu do zawodu, nie przeprowadza się do dnia 30 września 2003 r., a więc minister ma nie podejmować żadnych czynności związanym już z wyegzekwowaniem tegoż. Został dodany nowy ustęp, który ma za zadanie usunąć wszelkie wątpliwości co do tego, czy osoby, które nie przystąpią do egzaminu do 30 września 2003 r., nie będą musiały go odbyć w terminie późniejszym. Przepis art. 63a ust. 1 brzmiałby, iż warunku, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, nie stosuje się do osób kończących staż przed 1 października roku 2003, a więc wszystkie te osoby na zawsze będą zwolnione z obowiązku zdania tego egzaminu. Wydaje się, że ta formuła jakby usuwa wszystkie wątpliwości, jakie w tym kontekście mogą się pojawić. A więc egzamin nie będzie przeprowadzany, a osoby, które do 1 października roku 2003 ukończą staż lekarski, nie będą musiały nigdy tego egzaminu zdawać.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszJacekZieliński">Kończąc, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałem dodać, że zarówno projekt poselski, jak i sprawozdanie Komisji Zdrowia zostały uznane za przedłożenia zgodne z prawem Unii Europejskiej. Wnoszę o to, by Wysoka Izba raczyła uchwalić projekt ustawy w kształcie z druku nr 1949. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Mańkowską w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność. Ewę Marię, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełEwaMańkowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność wyrazić stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza, zawartego w drukach nr 1824 i 1949.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PosełEwaMańkowska">Proponowana zmiana dotyczy wprowadzenia okresu przejściowego dla ustawy do dnia 30 września 2003 r., co pozwoli na lepsze przygotowanie egzaminu państwowego kończącego staż podyplomowy lekarza lub lekarza stomatologa. Zarówno posłowie, jak i środowiska zawodowe oraz reprezentanci organizacji studenckich nie kwestionowali potrzeby wprowadzenia takiego egzaminu. Wątpliwości budził jedynie termin wprowadzenia obowiązku złożenia egzaminu państwowego przez absolwentów, którzy przez znaczną część okresu studiów nie mogli znać zasad czekającego ich egzaminu. Przesunięcie terminu wprowadzenia egzaminu państwowego w polskich uczelniach medycznych pozwoli tym osobom ze stosownym wyprzedzeniem poznać jego reguły i odbyć studia medyczne z myślą o tym sprawdzianie.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PosełEwaMańkowska">Wysoki Sejmie! Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera inicjatywę poselską projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza, zawartą w drukach nr 1824 i 1949, i będzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę teraz panią poseł Marię Gajecką-Bożek z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj już po raz drugi debatujemy nad zmianą ustawy o zawodzie lekarza w części dotyczącej przesunięcia terminu egzaminu państwowego kończącego staż lekarzy i lekarzy stomatologów. W dniu 2 września 1999 r. na tej sali przedstawiciele wszystkich opcji politycznych byli zgodni: termin egzaminu należy przesunąć na rok 2003. W dniu następnym, 360 głosami za, proponowaną zmianę przyjęto. W dniu 23 września szanowny Senat odrzucił nowelizację w całości. Nie trafiła ona jednak pod obrady Sejmu w dniu 24 września, a od 1 października 1999 r. ustawa o zawodzie lekarza w art. 15 ust. 3 zaczęła obowiązywać.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Rząd od początku był przeciwny przesunięciu terminu egzaminu. Ta niby przypadkowa gra datami nie pozwoliła posłom odrzucić poprawek Senatu. Tak więc studenci w połowie studiów, bo będąc na trzecim roku, dowiedzieli się, iż ukończenie bardzo ciężkich i najdroższych studiów nie daje im nic. Jeżeli nie zdadzą egzaminu kończącego staż, nie otrzymają prawa wykonywania zawodu lekarza. W demokratycznym państwie prawa, za jakie się Polska uważa, prawo nie powinno działać wstecz. Może część z tych osób nie wybrałaby tego kierunku studiów. Po morderczej nauce, po prawie 6 latach wykreślonych z życiorysu, lekarz zarabia obecnie mniej niż sprzątaczka w kasie chorych.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Obecnie w Polsce poza nielicznymi wyjątkami nie ma jednolitych standardów postępowania medycznego. Absolwenci uczelni medycznych mają wiedzę, która nierzadko różni się w odniesieniu do wielu zagadnień medycznych, co jest spowodowane innymi poglądami wykładowców i sposobem nauczania w różnych ośrodkach akademickich. Jest tajemnicą poliszynela, że w jednej akademii medycznej zdaje się egzamin korzystając z podręcznika X, a w drugiej akademii, jeśli zna się ten podręcznik bardzo dobrze, otrzymuje się ocenę negatywną, bo egzaminujący nie uznaje tego podręcznika, ale podręcznik Y.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PosełMariaGajeckaBożek">W okresie przejściowym konieczne wydaje się ujednolicenie programów nauczania we wszystkich akademiach medycznych. Od 1 października 1999 r. obowiązuje nowy, bo 18-miesięczny, staż podyplomowy dla lekarzy medycyny. Na podstawie licznych listów od młodych lekarzy mogę stwierdzić, iż w większości ośrodków program stażu nie jest realizowany. Stażysta nadal jest wykorzystywany jako tania siła robocza do robienia wypisów. Często nie jest mu znany opiekun stażowy. Zarówno lekarzom prowadzącym, jak i kierownikom placówek nie są znane zasady oraz tryb prowadzenia stażu.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Przeglądałam bardzo dokładnie ramowy program stażu podyplomowego lekarza medycyny, załącznik nr 1. Staż trwa 18 miesięcy, czyli 78 tygodni. Staże cząstkowe to 68 tygodni. Zajęcia z orzecznictwa - 16 godz., z bioetyki - 20 godz., z prawa medycznego - 30 godz., łącznie 66 godz, czyli 9 dni, blisko 2 tygodnie. Zostaje zatem 8 tygodni. Część absolwentów zostaje powołana na 7-tygodniowe szkolenie wojskowe. Ci prawie 30-letni ludzie mają już swoje rodziny. Zgodnie z Kodeksem pracy przysługuje im urlop wypoczynkowy, który należy wykorzystać w danym roku kalendarzowym. Nie będą więc mogli przystąpić do egzaminu w określonym terminie. Zasilą szeregi bezrobotnych. Kto i z czego będzie utrzymywał ich rodziny? Kto ich zatrudni, jeżeli nie mają prawa wykonywania zawodu lekarza?</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Przygotowanie egzaminów państwowych w innych krajach było procesem wieloletnim, np. w Niemczech trwało 15 lat. Było procesem opartym na konsultacjach społecznych, mających na celu opracowanie obiektywnych kryteriów egzaminu państwowego oraz wyjaśnienie wątpliwości zarówno egzaminatorów, jak i zdających, a u nas stale słyszymy z ust przedstawicieli ministra zdrowia, że egzamin jest bardzo dobrze przygotowany. Pomimo wielokrotnych zapewnień o sprecyzowaniu tematów lekarskiego egzaminu państwowego nie został do końca kwietnia opracowany sylabus dla lekarzy stomatologów, a jedynie podano spis 27 podręczników, z których część jest niedostępna.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#PosełMariaGajeckaBożek">16–17 maja odbył się próbny egzamin dla stażystów stomatologów. Mam przed sobą wersję próbną pytań. Oto niektóre przykłady:</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Pytanie 135: Kiedy powstał obecnie obowiązujący Kodeks etyki lekarskiej: A - w 1992 r. i znowelizowany w 1995 r.; B - był uchwalany w sali Filharmonii Warszawskiej w 1989 r.; C - w 1990 r.; D - w 1968 r.; E - w 1991 r. i znowelizowany w 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Ma się wrażenie, że bierze się udział w telewizyjnych „Milionerach”. Czy nie ważniejsze są zasady kodeksu etyki niż rok i miejsce jego uchwalenia?</u>
          <u xml:id="u-98.9" who="#PosełMariaGajeckaBożek">I następne pytanie - nr 127: Zakład Ubezpieczeń Społecznych może upoważnić do wystawienia zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy, i m.in. odpowiedź 4: dyrektora państwowego zakładu lecznictwa. Co to jest państwowy zakład lecznictwa? Proszę mi to wytłumaczyć, bo ustawa o PUZ nie zna takiego określenia.</u>
          <u xml:id="u-98.10" who="#PosełMariaGajeckaBożek">I żeby nie zanudzać już Wysokiej Izby, jeszcze jeden, ostatni już przykład. Pytanie 130: Zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy wystawia się z dwiema kopiami. Oryginał zaświadczenia należy przesłać - i tu jest odpowiedź 3: do zespołu opieki zdrowotnej. Proszę mi wskazać, gdzie jeszcze w Polsce istnieją zespoły opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-98.11" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Przykładów można by podać jeszcze wiele. Nic więc dziwnego, że absolwenci nie protestują przeciwko idei sprawdzeniu stopnia przygotowania do zawodu. Powinno nam wszystkim zależeć, aby źle przygotowany egzamin nie skrzywdził młodych lekarzy i nie stał się źródłem emocji i kontrowersji.</u>
          <u xml:id="u-98.12" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Negatywne kontrowersje w postaci nieotrzymania prawa do wykonywania zawodu lekarza, wiążące się z niezaliczeniem egzaminu, obligują Ministerstwo Zdrowia do szczególnie starannego przygotowania egzaminu pod względem merytorycznym i formalnym.</u>
          <u xml:id="u-98.13" who="#PosełMariaGajeckaBożek">Członkowie Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej popierają nowelizację ustawy, licząc na to, że tym razem Sejm zdąży do 15 lipca rozpatrzyć poprawki Senatu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-98.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pani poseł Radziszewska? Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To w imieniu Unii Wolności pan poseł Zieliński się wypowie, tak? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ przychodzi mi też wypowiedzieć się w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, pragnę oświadczyć, iż popieramy przedłożony projekt ustawy. Stoimy na stanowisku, iż egzamin postażowy jest ważną instytucją polskiego prawa medycznego, ma charakter weryfikacyjny i szczególnie w kontekście naszej akcesji do Unii Europejskiej będzie obiektywnym kryterium sprawdzenia posiadanych kwalifikacji przez osoby aspirujące do zawodu medycznego. Jednakowoż ten egzamin musi być dobrze przygotowany i osoby, które podejmują studia medyczne, muszą mieć jasną wiedzę co do tego, kiedy ich ten egzamin będzie czekał, jakie będą kryteria i jaki materiał będzie wymagany podczas tego egzaminu. Dlatego uważamy, że należy jeszcze poczekać z egzaminem do roku 2003, a ministerstwo ten czas powinno wykorzystać na solidne przygotowanie tego sprawdzianu.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Podsumowując, chciałem powiedzieć, że w dniu jutrzejszym Klub Parlamentarny Unii Wolności będzie głosował za przyjęciem ustawy nowelizującej ustawę o zawodzie lekarza. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Ryszard Stanibuła z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kierując się żywotnym interesem ludzi ochrony zdrowia oraz zważywszy na racje przemawiające za szczególnym potraktowaniem problemu egzaminu państwowego kończącego staż podyplomowy lekarza, grupa posłów wniosła w marcu br. projekt ustawy nowelizującej ustawę o zawodzie lekarza. Materia, nad którą przychodzi nam dzisiaj w tej Wysokiej Izbie procedować, ma szczególny charakter. W projekcie zmiany ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza proponuje się bowiem dodanie nowego art. 62a w brzmieniu: „Egzaminu państwowego, o którym mowa w art. 15 ust. 3, nie przeprowadza się do dnia 31 września 2003 r.”. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt prezentować Wysokiej Izbie stanowisko, stał i niezłomnie stoi na stanowisku, iż Polsce potrzebne są bardzo dobrze wykształcone, a nawet, co jest logiczną pochodną, wysokospecjalistyczne kadry medyczne. W dobie wyścigu po najnowsze zdobycze i osiągnięcia naukowe to właśnie zawód lekarza wymaga szczególnego poświęcenia, zaangażowania i ustawicznego doskonalenia we wszystkich specjalnościach. Jest to prawda oczywista i bezdyskusyjna. Pozostaje również poza wszelkim sporem fakt, iż każda nabyta w czasie studiów lub w okresie późniejszym wiedza czy specjalizacja podlegać musi końcowemu jej sprawdzianowi, jakim jest i pozostanie zawsze egzamin.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Wysoka Izbo! Godzi się jednakże wspomnieć, iż Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w ustawie z dnia 3 września 1999 r. o zmianie ustawy o zawodzie lekarza postanowił o przedłużeniu okresu dostosowawczego dotyczącego wprowadzenia egzaminu państwowego kończącego staż podyplomowy lekarza. I oto Senat, zajmując stanowisko w sprawie cytowanej ustawy, podjął uchwałę o jej odrzuceniu. Rozpatrzenie uchwały przez Sejm stało się bezprzedmiotowe wobec faktu wejścia w życie nowelizowanych wówczas przepisów już w trakcie toczącego się postępowania legislacyjnego w parlamencie. Fakt ten legł u podstaw tego, iż grupa posłów ponownie proponuje w formie inicjatywy ustawodawczej zajęcie się tym zagadnieniem. Idea ustawowego obowiązku składania egzaminu państwowego jest najzupełniej słuszna, co podkreślałem na wstępie mojego wystąpienia. Jednakże jest on całkowitą nowością na gruncie polskim i powinien być bardzo dobrze przygotowany. Nie bez znaczenia jest bowiem fakt, iż osoby ustawowo zobowiązane do złożenia egzaminu muszą ze stosownym wyprzedzeniem znać jego reguły i odbywać studia medyczne z myślą o tej formie sprawdzianu. W żadnym bądź razie nie wolno tutaj zadziałać niejako z zaskoczenia, a lekarzy potraktować po prostu ex cathedra. Takie działanie i idee mu przyświecające uznać i potraktować należy za par excellence niedopuszczalne. Ta grupa zawodowa musi być traktowana bardzo poważnie, a planowane egzaminy o charakterze państwowym mają być w istocie rzeczy uwieńczeniem wieloletniego trudu. Nie można postawić znaku równości między takim egzaminem a kolejnym uczelnianym kolokwium. Te właśnie reguły przyświecały projektodawcom przedkładanej dzisiaj zmiany ustawy o zawodzie lekarza, aby wprowadzić zapis proponujący okres dostosowawczy kończący się dnia 31 września 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełRyszardStanibuła">Wysoka Izbo! Wejście w życie ustawy nie spowoduje żadnych skutków finansowych dla budżetu państwa. Pragnę podkreślić, iż zakres przedmiotowy proponowanych zmian w ustawie nie jest objęty przepisami prawa wspólnotowego ani postanowieniami Układu Europejskiego. Zgodnie z brzemieniem art. 16 ustawy o zawodzie lekarza, lekarz może uzyskać tytuł specjalisty po odbyciu stażu i złożeniu egzaminu państwowego albo po uznaniu tytułu specjalisty uzyskanego za granicą. Należy zatem stwierdzić, iż zaproponowany w przedłożonym projekcie ustawy okres przejściowy nie zmienia sytuacji osób, które zdobyły wykształcenie medyczne poza granicami kraju i w konsekwencji pozostaje poza zakresem regulacji prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#PosełRyszardStanibuła">Reasumując, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego w pełni popiera rozwiązania legislacyjne zawarte w sprawozdaniu Komisji Zdrowia w druku nr 1949. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zgłosiło się dwóch posłów do zadania pytań, pan poseł Józef Nowicki i pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę, pan poseł Józef Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełJózefNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kształcenie podyplomowe lekarzy to nie tylko kształcenie w ramach stażu, ale to jest także specjalizacja. Chciałbym wykorzystać obecność pana ministra i zapytać dlaczego tak jest. Jeśli chodzi o specjalizację, to może się ona odbywać w trybie rezydencjalnym lub na podstawie umowy cywilnoprawnej. Rozumiem, że w tym pierwszym trybie wszelkie ograniczenia są wskazane, natomiast dlaczego w drugim trybie, kiedy dokonuje się to w oparciu o umowę cywilnoprawną, kiedy młody lekarz decyduje się na robienie specjalizacji własnym sumptem, pokrywanie wszelkich kosztów, ogranicza się mu dostęp do specjalizacji? Prosiłbym, żeby pan minister był uprzejmy odpowiedzieć na to pytanie. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić się odpowiednio do pana posła sprawozdawcy i do pana ministra z dwoma pytaniami.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pierwsze: Usłyszeliśmy tutaj przed chwilą w dyskusji, że projekt ustawy nie jest objęty zobowiązaniami z tytułu dostosowania prawa polskiego do prawa wspólnotowego, a więc innymi słowy, że nie ciąży na nas tutaj obowiązek dostosowawczy. Chciałbym wszakże zadać w tej sprawie pytanie skierowane do rządu. Nawet jeśli taki obowiązek nie ciąży na nas, jest dla nas interesująca praktyka w tej dziedzinie w krajach Unii Europejskiej. Chciałbym w związku z tym zapytać: Czy ten system, który obecnie wdrażamy, jest systemem stosowanym w innych państwach Unii Europejskiej? Czy zbliżamy się do występującej tam praktyki, czy się od niej oddalamy? Czy jakieś modele są stosowane szerzej? Jakie doświadczenia w tym zakresie rząd chciałby wykorzystać? Innymi słowy, czy ten system będzie systemem kompatybilnym ze względu na porównywalność kwalifikacji osób, które będą nim objęte?</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Z tym wiąże się drugie pytanie. Czy wyższe uczelnie medyczne i system podyplomowego kształcenia będą dostosowane do tego, aby to wdrożyć? Określenie tego terminu na 1 września 2003 r. z czegoś wynika. Tak więc chciałbym zapytać: Czy mamy pełną gwarancję, że ten termin zostanie dotrzymany, czy zostaną spełnione przesłanki, by w tym terminie udało się osiągnąć cel ustawowy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Może najpierw pan Andrzej Ryś, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia, a potem sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić stanowisko rządu wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza, druk nr 1824, przyjęte w dniu wczorajszym na posiedzeniu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza wymóg złożenia egzaminu kończącego staż podyplomowy jako jeden z wymogów przyznania prawa wykonywania zawodu lekarza stomatologa, lekarza wszedł w życie z dniem 1 października 1999 r. Na podstawie upoważnienia ustawowego minister zdrowia wydał w dniu 24 maja 1999 r. rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego lekarza, lekarza stomatologa opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 54, według którego egzamin kończący staż podyplomowy po raz pierwszy ma być przeprowadzony dla lekarzy stomatologów w roku 2000, dla lekarzy — w roku 2001. Staż ma na celu pogłębienie wiedzy teoretycznej uzyskanej w trakcie studiów przeddyplomowych oraz nabycie umiejętności praktycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych w zakresie podstawowych dziedzin medycyny i ma charakter ściśle określonego szkolenia zakończonego zgodnie z ustawą o zawodzie lekarza — wzorem wielu państw — egzaminem państwowym.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Celem przedmiotowego egzaminu jest zabezpieczenie właściwego poziomu przygotowania do samodzielnego wykonywania zawodu niezależnie od uczelni, którą lekarz, lekarz stomatolog ukończył w kraju lub za granicą. Stanowi on zatem obiektywne i ujednolicone kryterium oceny przygotowania do zawodu, porównywalne z procedurami uzyskiwania licencji do wykonywania zawodu w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">W intencji ustawodawcy egzamin ten powinien stanowić właściwe zabezpieczenie jakości świadczeń zdrowotnych udzielanych przez lekarzy polskim obywatelom zgodnie ze wskazaniami współczesnej wiedzy medycznej. Zakres państwowego egzaminu, którym kończy się staż podyplomowy, obejmuje wyłącznie treści określone w ramowym programie stażu podyplomowego ujętym w przedmiotowym, cytowanym już rozporządzeniu, pozwala zatem na ocenę jakości realizacji programów w placówkach uprawnionych, akredytowanych do prowadzenia stażu. Minister zdrowia dokładnie określił zakres i program stażu podyplomowego w rozporządzeniu. Staż może być odbywany wyłącznie w jednostkach uprawnionych do prowadzenia stażu podyplomowego, które zostały wpisane na listę marszałka województwa po konsultacji z okręgowymi izbami lekarskimi.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Lekarz odbywa staż na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony. Staż podyplomowy jest okresem wykonywania zawodu zgodnie z określonym programem (i czasem jego trwania) pod nadzorem lekarza posiadającego specjalizację w dziedzinie medycyny właściwej ze względu na realizację określonej części programu. Za staż odpowiedzialny jest koordynator stażu powołany przez dyrektora jednostki w porozumieniu z okręgową radą lekarską, który nadzoruje i zalicza staż podyplomowy.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Zapisy rozporządzenia określają mechanizmy zabezpieczające prawidłowy przebieg stażu. I tak opiekun bezpośredni nadzoruje realizację programu, przeprowadza sprawdziany z wiedzy teoretycznej i nabytych przez stażystów umiejętności praktycznych. Każdy staż cząstkowy powinien być zakończony złożeniem kolokwium przed ordynatorem lub kierownikiem zakładu. Stażysta może uzyskać zaliczenie stażu po realizacji całego programu, zaliczeniu kolokwiów i sprawdzianów.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Środki finansowe niezbędne do odbycia stażu zapewnia minister zdrowia - w tym na przeprowadzenie egzaminu państwowego. Środki finansowe na przeprowadzenie egzaminu w roku 2000 oraz egzaminu mającego się odbyć w roku 2001 zostały zabezpieczone w budżecie ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Egzamin po stażu podyplomowym będzie miał formę testu przeprowadzanego jednocześnie w całym kraju. Należy podkreślić, że Ministerstwo Zdrowia dysponuje dostatecznie przygotowaną kadrą o wieloletnim doświadczeniu, która organizuje testowe egzaminy medyczne - wstępne, a także konkursowe - w oparciu o standardy światowe.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Zarządzeniem ministra zdrowia i opieki społecznej z dnia 23 marca 1999 r. została powołana Krajowa Rada Egzaminów Lekarskich, która stosownie do powierzonych jej zadań podjęła działania mające na celu przygotowanie pod względem merytorycznym także egzaminu państwowego kończącego staż podyplomowy lekarzy i lekarzy stomatologów.</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Na internetowej stronie ministra zdrowia został zamieszczony wykaz podręczników, na podstawie których opracowywane są zadania testowe, umożliwiające stażystom stomatologom przygotowanie się do egzaminu. Natomiast dla absolwentów wydziałów lekarskich akademii medycznych został wydany sylabus medyczny, według którego opracowywane są egzaminy testowe.</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Krajowa Rada Egzaminów Lekarskich zwróciła się do ekspertów rekrutujących się ze środowisk medycznych, akademii medycznych, towarzystw naukowych, nadzoru krajowego oraz izb lekarskich w sprawie opracowania pytań testowych do egzaminu lekarskiego. Po uzyskaniu wyżej wymienionych propozycji Krajowa Rada Egzaminów Lekarskich powoła zespół, który zweryfikuje pytania testowe pod względem ich jednoznaczności - chodzi o możliwe odpowiedzi - i zakwalifikuje do stosowania na użytek egzaminu państwowego. Zgodnie z założeniami Krajowej Rady Egzaminów Lekarskich tylko te pytania będą zakwalifikowane na użytek egzaminu, w których przypadku prawidłowa odpowiedź będzie potwierdzała przygotowanie lekarza do samodzielnego rozwiązania problemu klinicznego.</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Uwzględniając stanowisko prezydium Komisji Stomatologii Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 17 lutego, postulaty samorządu studenckiego oraz podkomisji nadzwyczajnej Komisji Zdrowia do rozpatrzenia spraw lekarskich, staży podyplomowych i specjalizacyjnych, ustalono terminy egzaminów próbnych, do których stażyści mogli lub będą mogli przystąpić na zasadzie dobrowolności. W przypadku lekarzy stomatologów egzamin próbny odbył się w dniach 16 i 17 maja 2000 r., dla lekarzy został zaplanowany na 24 i 25 października. Państwowy egzamin zostałby przeprowadzony 26 i 27 września 2000 r. - dla lekarzy stomatologów oraz 3 i 4 kwietnia 2001 r. - dla lekarzy, a zatem mógłby się odbyć po wcześniejszym przetestowaniu i podaniu do wiadomości materiałów egzaminacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-108.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">W związku z podjętymi działaniami przygotowawczymi na rzecz przeprowadzenia egzaminu państwowego dotychczas poniesiono koszty z budżetu państwa w wysokości 400 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-108.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Przesunięcie terminu zaproponowane przez komisję sejmową poza zwolnieniem z obowiązku składania egzaminu kończącego staż podyplomowy trzech kolejnych roczników absolwentów nie stwarza realnych warunków do lepszego przygotowania lekarzy do składania egzaminów. Natomiast biorąc pod uwagę dynamizm postępu wiedzy medycznej, ryzyko podjęcia wykonywania zawodu przez niedostatecznie przygotowanego lekarza lub lekarza stomatologa może powodować koszty społeczne i ekonomiczne trudne do oszacowania. Pomimo to, pomimo należytego przygotowania państwowego egzaminu po stażu podyplomowym i poniesionych nakładów finansowych, wobec stanowiska grupy posłów Komisji Zdrowia, Konferencji Rektorów Akademii Medycznych, Naczelnej Rady Lekarskiej oraz samorządu studentów akademii medycznej, rząd przychyla się do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza. Jednocześnie liczymy na to, że w najbliższych latach i miesiącach wspólnie z konferencją rektorów udoskonalimy program kształcenia lekarzy, lekarzy stomatologów, a wspólnie z samorządem lekarskim poprawimy i ocenimy jakość prowadzonych staży. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-108.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Jeżeli chodzi o postawione pytania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze pytania, tak?</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Pozwolę sobie odpowiedzieć na pytania. Pierwsze pytanie dotyczyło limitowania specjalizacji przeprowadzanych w trybach innych niż rezydenckie. Taki zapis pojawił się w rozporządzeniu o specjalizacjach. W tej chwili ukończyliśmy prace nad nowelizacją tego rozporządzenia. Liczymy się z tym, że w ciągu najbliższego miesiąca, półtora miesiąca, ukaże się rozporządzenie. Zasadniczo odchodzimy od limitowania specjalizacji w przypadkach, gdy są miejsca do odbywania specjalizacji, natomiast jest pewne naturalne limitowanie wynikające z liczby miejsc w ramach szkolenia. Są specjalizacje, w wypadku których jest określona liczba możliwości szkoleniowych. Oczywiście zgodnie z tymi możliwościami będą przyjmowani lekarze mogący się specjalizować. Limity zostałyby rozdzielane tylko z puli ministra zdrowia na państwowe stypendia, zwane rezydenturami. Ta nowelizacja została przygotowana wspólnie ze środowiskiem lekarskim i spełnia większość postulatów wynikających z procesu wdrażania pierwszego rozporządzenia, które w zasadniczy sposób zmienia proces kształcenia lekarzy specjalistów w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Jeżeli chodzi o obowiązek zdawania egzaminów państwowych, o których dzisiaj mówimy, to w Europie większość krajów wprowadziła takie egzaminy. Odbywają się one w różnym momencie kariery studenta, absolwenta akademii medycznej. Najczęściej kończą etap kształcenia w uczelni medycznej i tam ten proces się odbywa. Generalnie na całym świecie, wzorem szczególnie Ameryki Północnej, dąży się do zwiększania liczby egzaminów, które są obligatoryjne na poziomie stanowym, federalnym czy państwowym, w celu poprawienia jakości kształcenia. Jednocześnie jest to mechanizm pozwalający na ocenę jakości kształcenia lekarzy.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejRyś">Czy uczelnie podejmą wszelkie kroki zmierzające do poprawy systemu kształcenia, programów? Mamy sygnały od rektorów, że ten proces się rozpoczął. Uczelnie podjęły też proces dobrowolnej akredytacji swoich programów nauczania. Jednocześnie trzeba powiedzieć, że dyskusja wokół egzaminów, która się toczy w ostatnich miesiącach, zmobilizowała wszystkich do tego, by ten proces poprawić. Mamy nadzieję, że nowelizacja ustawy, wprowadzona przez państwa posłów, nie spowoduje zwolnienia tego procesu, lecz że wszyscy - ze świadomością 3-letniego okresu przygotowawczego - będziemy dalej pracować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Jacka Zielińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego czytania nie zostały zgłoszone żadne poprawki, mam zatem nadzieję, że w dniu jutrzejszym Sejm przyjmie tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Skierowane zostało do mnie tylko jedno pytanie, postawione przez pana posła Jaskiernię, na które została udzielona już odpowiedź w ramach wypowiedzi pana ministra Rysia. Chciałbym tylko dodać, że kwestie związane z uznawaniem kwalifikacji osób aspirujących do zawodu lekarza są uregulowane w dyrektywie nr 93/16/EWG z 4 kwietnia 1993 r. Podstawowa idea tej normy polega na tym, iż państwo przyjmujące ma za zadanie uznanie kwalifikacji osoby, która spełniła warunki stawiane jej w kraju macierzystym. A zatem jeżeli na przykład dana osoba spełnia kryteria stawiane przed kandydatem na lekarza we Francji, to te kwalifikacje muszą być uznane w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">I kwestia druga: Czy tego rodzaju egzaminy są przeprowadzane? Przykładem tego, że są przeprowadzane, jest chociażby nasz najbliższy sąsiad - Niemcy, gdzie jednak do tego egzaminu dochodzono przez 15 lat, a więc okres przygotowawczy był znacznie dłuższy niż w naszym przypadku, ponieważ egzamin został wprowadzony ustawą z 1996 r., która weszła w życie w roku 1997. Stąd nasza propozycja, by egzamin był przeprowadzany od roku 2003, wydaje się w pełni trafna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie były zgłoszone żadne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ogłaszam przerwę do godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 41 do godz. 16 min 08)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekJanKról">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekJanKról">Wysoka Izbo! Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej przedłożyło wniosek w sprawie kandydatury na stanowisko prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#WicemarszałekJanKról">Wniosek ten został paniom posłankom i panom posłom doręczony w druku nr 1933.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#WicemarszałekJanKról">Opinia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka również została paniom posłankom i panom posłom doręczona w druku nr 1975.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#WicemarszałekJanKról">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący powołanie prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#WicemarszałekJanKról">Punkt ten rozpatrzymy w dniu jutrzejszym, po rozpatrzeniu projektu uchwały upamiętniającej rocznicę wizyty Ojca Świętego w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełJanuszZemke">Nie mam żadnych uwag co do tego, że ten punkt będzie rozpatrywany jutro, natomiast mam pytanie, czy pan marszałek przewiduje, że dojdzie tylko do formalnego głosowania, czy też przed głosowaniem będą wystąpienia klubów lub pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekJanKról">Oczywiście będzie pytanie, czy ktoś chce zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełJanuszZemke">Aha, rozumiem, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekJanKról">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Powołanie rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszałekJanKról">Ogłaszam wyniki głosowania w sprawie powołania rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#WicemarszałekJanKról">W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. Kart nieważnych oddano 9, wszystkie kandydatury skreśliło 2 posłów. Większość bezwzględna, po odliczeniu kart nieważnych, wynosi 206.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#WicemarszałekJanKról">Poszczególni kandydaci otrzymali następujące liczby głosów: pan Jacek Kordacki — 158, pan Marek Piechowiak — 200, pan Tomasz Polkowski — 51.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#WicemarszałekJanKról">Stwierdzam, że Sejm nie powołał rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#WicemarszałekJanKról">Zgodnie z art. 3 ust. 4 regulaminu Sejmu w takim przypadku w drugiej turze głosowania skreśla się z listy nazwisko tego kandydata, który uzyskał najmniejszą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#WicemarszałekJanKról">W drugiej turze głosowania Sejm głosować będzie nad kandydaturami pana Jacka Kordackiego i pana Marka Piechowiaka.</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#WicemarszałekJanKról">W związku z tym w tej sprawie ponownie przeprowadzimy głosowanie imienne. Głosowanie to odbędzie się w dniu jutrzejszym o godz. 11.30, bezpośrednio po zakończeniu przerwy.</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#WicemarszałekJanKról">Karty do głosowania będą wydawane w czasie przerwy w dolnej palarni.</u>
          <u xml:id="u-118.10" who="#WicemarszałekJanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 (druk nr 1888).</u>
          <u xml:id="u-118.11" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana Henryka Wujca w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Rady Ministrów projekt ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 (druk nr 1888). Projekt na wniosek ministra rolnictwa i rozwoju wsi został przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do pierwszego czytania do Wysokiej Izby. Projekt ustawy zawiera przepisy dostosowujące polskie ustawodawstwo do prawa Unii Europejskiej. Jest on zgodny z prawem Unii Europejskiej, o czym mówi opinia podsekretarza stanu w Komitecie Integracji Europejskiej pana ministra Pawła Sameckiego.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Ustawa o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przyjęta przez Sejm w grudniu 1993 r., a ogłoszona w Dzienniku Ustaw w styczniu 1994 r., była już wielokrotnie nowelizowana. Celem tych zmian było lepsze dostosowanie zasad działania Agencji do potrzeb wspierania rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Obecna nowelizacja ma na celu przede wszystkim lepsze wykorzystanie agencji, jeśli chodzi o udzielanie pomocy finansowej, zwłaszcza z wykorzystaniem funduszy Unii Europejskiej. Głównym zadaniem tej ustawy jest umożliwienie agencji udzielania pomocy finansowej:</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">- przewidzianej w rozporządzeniu Rady Unii Europejskiej nr 1268/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie wsparcia wspólnoty dla działań przedakcesyjnych w rolnictwie i rozwoju obszarów wiejskich w okresie przedakcesyjnym w krajach kandydujących Europy Środkowowschodniej, tj. w ramach programu SAPARD;</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">- na realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego zadania inwestycyjne w zakresie infrastruktury wiejskiej, gdyż poprzez zaproponowaną zmianę w art. 4, 9 i 12 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 - poprzez dodanie ust. 9a w każdym z tych artykułów - jednostki samorządu terytorialnego, tzn. gminy, powiaty i województwa, będą mogły otrzymać środki finansowe od Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na wyżej wymienione cele bezpośrednio, a nie, jak dotychczas, poprzez wojewodę właściwego dla danej jednostki samorządu;</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">- na przedsięwzięcia w zakresie rybołówstwa i przetwórstwa rybnego, w związku z tym, że minister właściwy do spraw rolnictwa przejął zadania w tym zakresie na mocy ustawy o działach administracji publicznej;</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">- na wspieranie przedsięwzięć w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji zawodowych mieszkańców wsi, w tym także udzielania pomocy studentom ze wsi w formie poręczeń kredytów studenckich. Wielokrotnie zgłaszano wniosek, żeby Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa również mogła udzielać tych poręczeń i w ten sposób ułatwić dostęp do kredytów studenckich młodzieży z terenów wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Nadanie nowego brzmienia ust. 1 i 3 w art. 3, który jest najbardziej istotny w tej ustawie, ponieważ mówi o tym, co należy do zadań agencji, ma na celu dostosowanie działalności agencji zarówno do jej możliwości finansowych, jak i oczekiwań podmiotów korzystających z jej pomocy. Zostało tu zawarte m.in. jasne określenie, że do zadań agencji należy wspieranie infrastruktury telekomunikacyjnej na wsi. Dotychczas nie zostało to zrobione. Jak państwo wiedzą, ustawa o możliwości finansowania z funduszy publicznych przedsiębiorstw prywatnych ułatwi też skierowanie tych funduszy na infrastrukturę telekomunikacyjną, a także elektroenergetyczną i inne.</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Nowelizacja ta ma również na celu zrezygnowanie z pierwszeństwa stosowania przez agencję dopłat do oprocentowania kredytów bankowych na rzecz między innymi spłaty ze środków agencji za kredytobiorcę części udzielonego mu przez bank kredytu preferencyjnego, udzielania pożyczek na realizację przedsięwzięć w zakresie małej przedsiębiorczości w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich. Żeby było dokładnie wiadomo, jak będzie można udzielać tej pomocy, w art. 3 ust. 5 powiedziane jest, że będzie wydane rozporządzenie Rady Ministrów, które określi zasady udzielania tej pomocy. Natomiast żeby spełnić wymagania konstytucyjne, teraz przy okazji tej nowelizacji dajemy również wytyczne, które muszą być uwzględnione przy wydawaniu takiego rozporządzenia. W związku z tym art. 3 ust. 5 jest uzupełniony o te wytyczne.</u>
          <u xml:id="u-119.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Następuje również zmiana art. 3a. Jest ona związana z powierzeniem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa realizacji zadań w ramach programu SAPARD, wynikających z rozporządzenia Rady Unii Europejskiej, o którym wcześniej mówiłem. Mam na myśli to sławne rozporządzenie nr 1268; już wiele osób zna ten numer na pamięć.</u>
          <u xml:id="u-119.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">W ustawie zostały umieszczone dwie delegacje do wydania rozporządzeń dotyczących programu SAPARD, zobowiązujące Radę Ministrów do określenia:</u>
          <u xml:id="u-119.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">- szczegółowego zakresu i kierunków działań oraz sposobu realizacji zadań agencji ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej oraz współfinansujących krajowych środków publicznych (w szczególności dotyczy to pełnienia przez agencję funkcji agencji płatniczej i wdrażającej),</u>
          <u xml:id="u-119.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">- szczegółowych zasad i trybu sprawowania nadzoru nad agencją przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w szczególności kontroli finansowej gospodarowania wyżej wymienionymi środkami.</u>
          <u xml:id="u-119.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Takie dwa rozporządzenia muszą być wydane po przyjęciu tej ustawy przez Wysoką Izbę. Nie ma tu jeszcze tych projektów rozporządzeń wykonawczych, ale usprawiedliwiam to tym, że, jak państwo wiedzą, podstawą wydania tych rozporządzeń będzie regulacja finansowa wydana przez Komisję Europejską. Ciągle czekamy na tę regulację; miała być wydana na początku tego roku. Ostatnio otrzymaliśmy jej projekt. Wnieśliśmy do niego swoje uwagi. Obecnie delegacja Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z ministrem Balazsem na czele wyjechała do Brukseli, gdzie spotkała się z ministrem Fischlerem i osobami odpowiedzialnymi za program SAPARD. Miała tam być przedstawiona ta regulacja finansowa już przyjęta przez Komisję Europejską. Wczoraj telefonowały do mnie osoby biorące w tym udział i poinformowały mnie, że regulacja jeszcze nie jest gotowa, trwają nad nią prace, chociaż komitet FEOGA, to znaczy ten, który zarządza funduszami, już ją przyjął, ale sama Komisja Europejska jeszcze jej nie przyjęła. Wobec tego, póki nie ma tej regulacji, trudno wydać rozporządzenia z tak szczegółowymi zasadami, dotyczącymi zarówno działania agencji płatniczej i wdrażającej, jak też kontroli. Czekamy na to rozporządzenie.</u>
          <u xml:id="u-119.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">W tym projekcie jest również skreślony art. 7 ust. 2 pkt 1. Eliminuje się martwy przepis, który mówi o tym, że środki z oprocentowania rezerw obowiązkowych banków są przychodami agencji. Zgodnie z art. 39 ust. 4 ustawy z 1997 r. o Narodowym Banku Polskim kwota rezerwy obowiązkowej nie podlega oprocentowaniu, a, jak państwo pamiętają, to właśnie oprocentowanie rezerw obowiązkowych dało w pewnym sensie początek istnieniu agencji, ponieważ z tego powstał Fundusz Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa, który potem został przekształcony w Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Teraz to już nie jest konieczne, ponieważ budżetowe środki finansowe i inne środki pozwalają na to, by agencja miała środki na realizowanie swoich celów.</u>
          <u xml:id="u-119.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Następuje modyfikacja dotychczasowego ust. 1 w art. 10a. Została ona wprowadzona na wniosek ministra finansów. Zgodnie z tą modyfikacją obecnie agencja może obejmować, za zgodą ministra właściwego do spraw finansów publicznych i ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, akcje w spółkach akcyjnych lub udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, realizujących przedsięwzięcia objęte programem budowy rolniczych rynków hurtowych i giełd rolnych. Dotychczas była mowa o tym, żeby ten program był zaakceptowany przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Obecnie wprowadzamy modyfikację: ma on być zaakceptowany przez Radę Ministrów. Jest to związane również z tym, że ten program jest szerszy, nie dotyczy tylko spraw będących w kręgu zainteresowań ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, lecz jest ściśle związany również z działaniem ministra do spraw skarbu państwa, a więc to wymaga decyzji Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-119.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Dodaje się również nowy art. 10c, bardzo istotny, który ma na celu stworzenie prezesowi agencji możliwości umarzania, odraczania lub rozkładania na raty wierzytelności, których odzyskanie nie jest możliwe lub ich odzyskanie zagraża egzystencji dłużnika. Jak państwo wiedzą, z dniem 1 stycznia 1998 r. utracił moc przepis dekretu z dnia 16 maja 1956 r. o umarzaniu i udzielaniu ulg w spłacaniu należności państwowych i w związku z tym od początku 1998 r. agencja nie może podejmować decyzji o umorzeniu niektórych wierzytelności, co powoduje konieczność ponoszenia kosztów bez żadnej gwarancji odzyskania choćby części dochodzonych wierzytelności. Agencja zatem będzie mogła umarzać wierzytelności jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, po wyczerpaniu wszystkich możliwych prawnych środków ich odzyskania. Wpływy z tytułu spłat wykupionych i udzielonych kredytów naprawczych ze środków byłego Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa oraz pożyczek na małą przedsiębiorczość stanowią przychody agencji, a zatem umorzenie, rozłożenie na raty lub odroczenie spłaty kredytów lub pożyczek nie spowoduje skutków finansowych po stronie wydatków dla budżetu państwa. W projekcie ustawy nie przewiduje się umarzania wierzytelności agencji wynikających z niezgodnego z przeznaczeniem wykorzystania środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, ponieważ przepisy Unii Europejskiej w tym zakresie nie przewidują możliwości dokonywania umorzeń; w tym wypadku są bardzo restrykcyjne. Wiem, że Biuro Studiów i Ekspertyz podniosło pewne kwestie, że niezbyt ściśle jest sprecyzowany ten artykuł. Jednak w tym artykule w ust. 10 jest zapowiedziane rozporządzenie Rady Ministrów, które te wątpliwości mogłoby rozstrzygnąć, precyzując dokładniej zasady tego umarzania. Szczególnie był podnoszony art. 10c ust. 3 pkt 4 mówiący o tym, że wierzytelności mogą być umorzone w całości lub w części, jeżeli ściągnięcie wierzytelności zagraża ważnym interesom dłużnika, a w szczególności jego egzystencji. Biuro Studiów i Ekspertyz zwracało uwagę na to, że nie jest to precyzyjne, a ponieważ rozporządzenie Rady Ministrów musi szczegółowo określić zasady umarzania, w szczególności przesłanki uzasadniające umorzenie, odroczenie lub rozłożenie na raty wierzytelności agencji, rodzaj i zakres udzielonych ulg w spłacaniu należności, więc ta kwestia mogłaby być rozstrzygnięta w rozporządzeniu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-119.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Został zmodyfikowany art. 11. Modyfikacja ma na celu dostosowanie tego przepisu do ustawy o finansach publicznych w zakresie zatwierdzania przez ministra właściwego ds. finansów publicznych rocznego sprawozdania finansowego agencji. Przepis art. 3 dotyczący zmian w ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 został wprowadzony na wniosek Ministerstwa Finansów w celu stworzenia podstawy prawnej umożliwiającej jednostkom samorządu terytorialnego pozyskiwanie środków finansowych od Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na realizowane przez nie zadania w zakresie infrastruktury. Warto tutaj przypomnieć, że ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która obowiązywała w roku ubiegłym i obowiązuje w tym roku, rzeczywiście stwarzała istotne problemy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w przekazywaniu funduszów na infrastrukturę w jednostkach, w gminach przeważnie, ponieważ było takie wymaganie, że jest ściśle określony katalog tytułów środków przekazywanych na zadania własne gmin i ten katalog nie obejmował środków przekazywanych przez agencję, obejmował on środki przekazywane przez wojewodę. W związku z tym ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w dotychczasowym brzmieniu, która zawierała ten zamknięty katalog tytułów środków publicznych należnych gminom, nie umożliwiała przekazywania funduszy przez agencję. Oznacza to, że środki publiczne będą teraz mogły trafiać do jednostek samorządu terytorialnego z pominięciem wojewody i niekoniecznie z funduszy celowych, mogą być przekazywane bezpośrednio przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zaproponowana zmiana pozwoli agencji przekazywać środki publiczne na określone zadania jednostkom samorządu terytorialnego. W szczególności dotyczy to środków Unii Europejskiej SAPARD, które zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej powinny być przekazywane beneficjentom jedynie przez agencję płatniczą. Powyższa zmiana ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego umożliwi przestrzeganie procedur określonych przez dawcę środków.</u>
          <u xml:id="u-119.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Projekt ustawy był przedmiotem uzgodnień międzyresortowych oraz uzgodnień z organizacjami i związkami zawodowymi rolników. Agencja realizuje swoje zadania statutowe w ramach środków określonych w rocznym planie finansowym, ustalanym przez prezesa agencji, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi oraz ministrem finansów.</u>
          <u xml:id="u-119.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">W planach finansowych agencji w latach przyszłych będą również wymienione środki na funkcjonowanie 16 oddziałów regionalnych agencji. Ta nowelizacja wprowadza również możliwość tworzenia oddziałów regionalnych agencji. Jest to ściśle związane z wdrożeniem środków pomocowych SAPARD, ponieważ agencja płatnicza nie może być tylko na szczeblu centralnym, musi być również w oddziałach regionalnych. Unia Europejska będzie szczegółowo kontrolować funkcjonowanie tej agencji płatniczej, w szczególności działanie oddziałów regionalnych. Szacuje się, że w latach 2000–2002 wydatki na powołanie i funkcjonowanie oddziałów agencji będą kształtowały się na poziomie ok. 45 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-119.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">W ustawie budżetowej na rok 2000 z 21 stycznia tego roku dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zostały przewidziane środki w wysokości 1 150 000 tys. zł, w tym 200 000 tys. zł na współfinansowanie działań programu SAPARD. Te środki będą mogły być wykorzystane wówczas, gdy zostanie podpisane memorandum finansowe z Unią Europejską, które określi, że Unia Europejska przekazuje środki w wysokości 163 683 000 euro; wymagane jest w tym wypadku nasze współfinansowanie z budżetu państwa w proporcji: 75% - środki Unii Europejskiej, 25% - środki z funduszy budżetowych. To zapewnia między innymi fundusz w wysokości 200 mln zł z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W związku z tym on jest zamrożony do czasu podpisania memorandum finansowego z Unią Europejską. Przewiduje się, że będzie ono możliwe do podpisania po zakończeniu zarówno uzgadniania programu operacyjnego SAPARD, jak i procesu akredytacji Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Unia Europejska przewiduje zakończenie tej procedury na przełomie września i października. Wszystko zależy również od momentu wydania rozporządzenia finansowego Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-119.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o zgodność projektu ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu agencji z prawem Unii Europejskiej, to w opinii podpisanej przez ministra Sameckiego stwierdza się, że projekt ustawy jest zgodny. Dodatkowo w ekspertyzie podkreśla się — sądzę, że warto o tym przypomnieć — że są pewne rozstrzygnięcia europejskie, które w pewien sposób wyłączają dziedzinę produkcji rolniczej i sprawy rolne z ogólnych zasad obowiązujących w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-119.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Art. 42 traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską wyłącza stosowanie ogólnych zasad konkurencji do produkcji rolnej i handlu produktami rolnymi na rzecz ustanowionych przez Radę Unii Europejskiej, które uwzględniałyby specyfikę tego sektora gospodarki. Rada uprawniona jest do wydania zezwolenia na udzielanie pomocy publicznej. Również rozporządzenie Rady nr 1268/1999 z czerwca ubiegłego roku mówi wyraźnie o możliwości uzyskania wsparcia finansowego dla określonych działań odpowiadających ustawodawstwu wspólnotowemu, w tym na inwestycje w gospodarstwach rolnych, udoskonalenie procesu przetwórstwa i wprowadzania produktów rolnych i rybnych na rynek, poprawę jakości kontroli weterynaryjnej, ochrony roślin, prowadzenie rejestru gruntów, podnoszenie kwalifikacji zawodowych rolników. Wprowadzenie zatem w opiniowanym projekcie przepisów, które stwarzają możliwość administrowania środkami pochodzącymi z Unii Europejskiej, uzyskanymi na podstawie rozporządzenia Rady nr 1268/1999, jest zgodne z prawem Unii Europejskiej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-119.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jednocześnie zgodnie z art. 63 pkt 1 oraz pkt 5 Układu Europejskiego w odniesieniu do produktów rolnych nie stosuje się zakazu udzielania pomocy państwa, która uznana jest za niezgodną z Układem Europejskim. W rezultacie Układ Europejski zezwala na stosowanie w odniesieniu do produktów rolnych pomocy publicznej. Formy udzielania tej pomocy w ramach działań na rynku rolnym prowadzonych przez Agencje Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są zgodne z projektem ustawy i odpowiadają realizowanym przez Unię Europejską zasadom Wspólnej Polityki Rolnej. W związku z tym pan minister Samecki stwierdza w konkluzji, że jest to projekt ustawy zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-119.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Szanowni Państwo! Chciałbym po przedstawieniu tego projektu ustawy prosić Wysoką Izbę o skierowanie go do dalszych prac w komisjach sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekJanKról">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekJanKról">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Rynasiewicza w imieniu klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedłożony przez rząd projekt zmiany ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest kolejną, trzecią już od momentu utworzenia w 1992 r. Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa bardzo potrzebną zmianą zmierzającą do poszerzenia zakresu zadań i odpowiedzialności Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pomysł utworzenia funduszu, przekształcenia go w agencję, jak i późniejszą działalność agencji, nie tylko w zakresie bezpośredniego wspierania rolnictwa, ale również w zakresie poprawy stanu infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich, należy ocenić pozytywnie. Są to osiągnięcia niezaprzeczalne i godne podkreślenia.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Wprowadzone rozwiązania w projekcie rządowym podtrzymują ważną rolę agencji w kształtowaniu sytuacji w rolnictwie i obszarach wiejskich. Nowelizacja przewiduje, iż w celu realizacji zadań w ramach programu SAPARD agencja będzie mogła tworzyć oddziały regionalne. Mnogość zadań, jakie czekają Polskę, wymaga wprowadzenia zapisów umożliwiających wykorzystanie wsparcia wspólnoty dla działań przedakcesyjnych w rolnictwie i rozwoju obszarów wiejskich w ramach programu SAPARD. Stąd ten zapis należy ocenić pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Ustawa przypisuje ministrowi finansów nadzór nad agencją w zakresie gospodarowania środkami, czuwania nad właściwym wykorzystaniem pomocy z funduszy europejskich. Jednocześnie zamieszczone zostały dwie delegacje dla Rady Ministrów do wydania rozporządzeń, które określą szczegółowy zakres i kierunki działań oraz sposób realizacji zadań agencji dotyczących pełnienia funkcji agencji płatniczej i wdrażającej, jak również określą zasady i tryb uwzględniające wymogi międzynarodowe w zakresie nadzoru. Termin wydania tych rozporządzeń uzależniony jest od przygotowania stosownych aktów wykonawczych przez Unię Europejską, o czym szczegółowo już mówił pan minister Wujec.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Projekt ustawy poszerza katalog zadań agencji również o wspieranie rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej na wsi, wspieranie inwestycji w rybołówstwie, przetwórstwie rybnym oraz o udzielanie poręczeń spłat kredytów studenckich. Aby można było mówić o wyczerpaniu pełnego katalogu, należałoby również uwzględnić wspieranie rozwoju sieci elektroenergetycznych na obszarach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Bardzo istotna zmiana w dotychczasowym funkcjonowaniu agencji dotyczy wspierania małej przedsiębiorczości w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich. Agencja będzie mogła udzielać pożyczek i finansować spłaty za kredytobiorcę części udzielonego kredytu. Również prezes agencji będzie mógł na wniosek dłużnika umarzać lub odraczać wierzytelności agencji, z wyjątkiem niewłaściwie wykorzystanych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Wprowadzone zmiany w art. 3 ustawy tworzą podstawę prawną do uzyskiwania przez gminy, powiaty i województwa środków finansowych na realizowanie zadań inwestycyjnych bezpośrednio od agencji. W ten sposób poszerzony zostanie katalog dochodów i wydatków jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność pragnę stwierdzić, że proponowana nowelizacja ustawy pozwala na właściwe przygotowanie Polski do wykorzystania pomocy przedakcesyjnej, tworzenia nowych miejsc pracy, wspierania rolnictwa i rozwoju infrastruktury na obszarach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Klub Akcji Wyborczej Solidarność wnosi o przekazanie projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Pawlaka w imieniu klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełStanisławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu i z upoważnienia Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PosełStanisławPawlak">Projekt ustawy zawiera łącznie 9 zmian, z tego 8 zmian dotyczy ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Przedmiotem tego projektu jest przede wszystkim poszerzenie katalogu zadań agencji o takie, jak: rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej na wsi, wspieranie inwestycji w rybołówstwie, przetwórstwie rybnym, udzielanie poręczeń spłat kredytu studenckiego i innych, oraz środków prawnych, za pomocą których agencja może realizować powyższe zadania, takie jak: udzielanie pożyczek, finansowanie spłaty za kredytobiorcę części udzielonego kredytu. Ponadto rozwinięciu uległy przepisy (dotychczasowy art. 3a ustawy), które nadają agencji status podmiotu uprawnionego do gospodarowania środkami pochodzącymi z funduszy Unii Europejskiej, głównie, jak zaznaczono w uzasadnieniu do projektu, w ramach programu SAPARD, przeznaczonymi na rozwój infrastruktury wsi. W tym programie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie pełnić funkcję agencji płatniczej i wdrażającej. Dla realizacji programu agencja będzie mogła tworzyć oddziały regionalne. Niezależnie od nowych obowiązków agencja będzie kontynuować swoje dotychczasowe zadania w zakresie określanym corocznie przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Chcę jednak stwierdzić, że dopiero dzisiaj w pierwszym czytaniu Sejm rozpatruje rządowy projekt zmian dający Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa możliwość tworzenia oddziałów regionalnych, a w praktyce zostały one już powołane w granicach nowych 16 województw. Projekt zawęża możliwości powoływania oddziałów, jeśli chodzi o ich liczbę i lokalizację, wobec konieczności tworzenia po jednym oddziale w regionie. Inne ustawy w tej kwestii mają charakter bardziej ogólny, chociażby tak jak w wypadku Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, Agencji Rynku Rolnego czy Agencji Prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#PosełStanisławPawlak">W projekcie ustawy zostały zamieszczone dwie delegacje do wydania przez Radę Ministrów rozporządzeń dotyczących programu SAPARD. Niestety projekty tych rozporządzeń nie zostały dołączone do omawianego projektu. W uzasadnieniu do projektu rząd stwierdza, że rozporządzenia te zostaną opracowane po otrzymaniu przez Polskę stosownych aktów wykonawczych z Komisji Europejskiej. Mówił też o tym pan minister. No ale co oznacza taki zapis? Kiedy to nastąpi, w jakim terminie? Taki stan nas bardzo niepokoi.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#PosełStanisławPawlak">W projekcie proponuje się dodać zupełnie nowy art. 10c, na podstawie którego prezes agencji, w ściśle określonych okolicznościach i pod nadzorem ministra finansów, będzie miał możliwość umarzania, odraczania lub rozkładania na raty wierzytelności agencji, których odzyskanie nie jest możliwe lub w stopniu niewspółmiernym do kosztów odzyskania utrudnione. W projekcie nie przewiduje się umarzania wierzytelności agencji wynikających z niezgodnego z przeznaczeniem wykorzystania środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Mogą natomiast być umarzane na przykład wierzytelności: których ściągnięcie zagraża ważnym interesom dłużnika, a w szczególności jego egzystencji; gdy dłużnik zmarł bez pozostawienia spadkobierców; gdy zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że postępowanie egzekucyjne okaże się nieskuteczne. Właśnie brak projektu rozporządzenia Rady Ministrów, określającego szczegółowe zasady i tryb umarzania, odraczania albo rozkładania na raty przez prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wierzytelności agencji, nie pozwala odnieść się do proponowanego art. 10c. Stwierdzam natomiast, że bardzo szeroki zakres spraw jest pozostawiony do uznania prezesa pomimo faktu, że umorzenie wierzytelności powyżej pewnej kwoty wymagać będzie zgody ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#PosełStanisławPawlak">Pozytywnie oceniamy zmianę art. 11, która ma na celu dostosowanie tego przepisu do ustawy o finansach publicznych w zakresie zatwierdzania przez ministra finansów rocznego sprawozdania finansowego agencji.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#PosełStanisławPawlak">Projekt rządowy obejmuje także niewielką zmianę ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jest to jednak nowela bardzo istotna w związku z proponowanymi zmianami dotyczącymi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dodawany przepis stwarza podstawę prawną do uzyskiwania przez gminy, powiaty i województwa środków finansowych na realizowanie zadań inwestycyjnych bezpośrednio od agencji. Tym samym rozszerzono katalog dochodów gmin, powiatów i województw o środki finansowe przekazywane na podstawie odrębnych przepisów przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na realizację zadań inwestycyjnych. Organy samorządów terytorialnych proponowaną zmianę przyjmują z zadowoleniem.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#PosełStanisławPawlak">Chciałbym, panie marszałku, posłużyć się fragmentem opinii prawnej sporządzonej przez pana Piotra Radziewicza w części dotyczącej zmian w art. 3 ust. 2 ustawy. Otóż przepis w zakresie, w jakim dotyczy określenia funduszy Unii Europejskiej, odsyła do regulacji w art. 3a ust. 1. Sam posługuje się tylko sformułowaniem: fundusze Unii Europejskiej. Tymczasem w art. 3a wymienione są „fundusze Unii Europejskiej oraz inne źródła zagraniczne”. Literalna analiza normy każe sądzić, że powyższe odesłanie nie dotyczy „innych źródeł zagranicznych”. Czy jednak rzeczywiście taki był zamysł projektodawcy?</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#PosełStanisławPawlak">Poza tym wydaje się, iż zwrot: „zadań finansowanych i współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej” powinien otrzymać brzmienie analogiczne jak w art. 3a ust. 1: „zadań finansowanych i współfinansowanych ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej”.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#PosełStanisławPawlak">Agencja otrzymała nowe instrumenty prawne mające służyć realizacji celów ustawy. Może zatem m.in. udzielać pożyczek i finansować za kredytobiorcę spłaty części udzielonego kredytu. Warto zauważyć, iż uprawnienia te nie zostały powiązane w żaden sposób z rocznym planem finansowym i realnymi możliwościami ekonomicznymi Agencji. Co więcej, dotychczasowe brzmienie art. 3 ust. 2 pkt 3 ustawy: „Agencja realizuje swoje zadania w szczególności przez (...) udzielanie gwarancji i poręczeń kredytowych, określonych w planie finansowym” proponuje się zmienić poprzez wykreślenie ostatniej części tego przepisu. W efekcie uzyska on następujący kształt: „Agencja realizuje swoje zadania w szczególności przez (...) udzielanie gwarancji i poręczeń kredytowych”. Czy tak rzeczywiście powinniśmy to zmienić?</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#PosełStanisławPawlak">Projekt nie precyzuje zakresu podmiotowego art. 3 ust. 2 pkt 5 ustawy - „udzielanie pożyczek”. Tymczasem w uzasadnieniu do projektu deklaruje się, iż Agencja udziela pożyczek na realizację przedsięwzięć w zakresie małej przedsiębiorczości w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-123.10" who="#PosełStanisławPawlak">Wyrażam jednak przekonanie, że w dalszych pracach legislacyjnych w komisjach sejmowych zasygnalizowane nieścisłości zostaną wyjaśnione i doprecyzowane.</u>
          <u xml:id="u-123.11" who="#PosełStanisławPawlak">Dlatego też, panie marszałku, Wysoka Izbo, w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej proponuję skierować omawiany projekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Finansów Publicznych, a także wnoszę o wyrażenie opinii przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Stolzman w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełMariaStolzman">Panie Marszałku! Panowie Posłowie! W druku nr 1888 jest zamieszczony projekt ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000. Mam zaszczyt w imieniu klubu Unii Wolności przedstawić kilka uwag związanych z tą ustawą. Moi przedmówcy omawiali ją bardzo szczegółowo, ograniczę się zatem tylko do rzeczy, które, uważam, powinny być podkreślone.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełMariaStolzman">Pan poseł Pawlak mówił już o tym, że w tej ustawie mamy sankcjonować coś, co już się stało. Agencja utworzyła oddziały regionalne, mimo że powinna mieć do tego upoważnienie ustawowe. Jest to w ogóle związane z istnieniem tej Agencji, bo po raz drugi w jej historii się zdarza, że post factum zatwierdzamy regulacje, które powinny być przedtem przez Sejm uchwalone. Myślę, że może w przyszłości już to nie będzie miało miejsca.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PosełMariaStolzman">Przechodząc do zadań Agencji, chciałabym powiedzieć, że z wielkim zadowoleniem potwierdzam konieczność wprowadzenia punktu mówiącego o przedsięwzięciach tworzących nowe miejsca pracy dla mieszkańców wsi w obszarach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, a także miast do 20 tys. mieszkańców. Myślę, że jest to szalenie ważne z tego względu, iż te miasta są naturalnym zapleczem wsi i utworzone tam miejsca pracy również pozwolą znaleźć zatrudnienie mieszkańcom wsi.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PosełMariaStolzman">Dobrze by było, gdyby w tych działaniach agencji wykorzystywać organizacje pozarządowe, wiele z nich jest w Polsce wyspecjalizowanych właśnie w tworzeniu nowych miejsc pracy w obszarach wiejskich i miejsko-wiejskich. Myślę, że jest to też zgodne z tendencjami unijnymi, gdzie organizacje pozarządowe dużo szerzej biorą udział w wielu przedsięwzięciach niż to jeszcze ma u nas miejsce.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#PosełMariaStolzman">W art. 3 w pkt. 5 w jednym zdaniu mówi się o rozwoju infrastruktury techniczno-produkcyjnej miast do 10 tys. mieszkańców, wsi i rolnictwa, jak również inwestycji związanych z tworzeniem giełd i rynków hurtowych. Sądzę, że inwestycje związane z tworzeniem giełd i rynków hurtowych powinny stanowić osobny punkt, gdyż to sugeruje, że się je lokuje tylko w miastach do 10 tys. mieszkańców, a zwykle te rynki hurtowe są w znacznie większych miejscowościach.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#PosełMariaStolzman">Ust. 7 w omawianym artykule został już przez Sejm wprowadzony nowelizacją ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i to sformułowanie jest jego wiernym powtórzeniem.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#PosełMariaStolzman">Mam jeszcze dwie uwagi i obie dotyczą banków spółdzielczych. Otóż tu jest punkt mówiący o tym, że agencja będzie wspierała rozwój infrastruktury informatycznej banków spółdzielczych. Jest on żywcem przepisany z istniejącej ustawy. O ile wiem, nigdy ten punkt nie funkcjonował, a poza tym dzisiaj wszystkie banki spółdzielcze mają infrastrukturę informatyczną, nie jest to ta sytuacja, która była w momencie powstawania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#PosełMariaStolzman">Również w pkt. 2, w którym mówi się o tym, w jaki sposób agencja realizuje swoje zadania, jest stwierdzone, że ma zakupywać obligacje banków regionalnych, o których mowa w ustawie z dnia 24 czerwca o restrukturyzacji banków spółdzielczych i o zmianie niektórych ustaw, emitowane celem restrukturyzacji należności kredytowych zrzeszonych w nich banków spółdzielczych. Otóż chciałabym powiedzieć, że w tej chwili nad zmianą ustawy tzw. świętojańskiej z 24 czerwca 1994 r. pracuje Komisja Nadzwyczajna i zagadnienie obligacji będzie tu odmiennie uregulowane niż było to do tej pory. I sądzę, że ten przepis w tym brzmieniu w tej ustawie nie będzie mógł się znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#PosełMariaStolzman">To tyle moich uwag. Rozumiem, że moi przedmówcy wskazali już wiele adresów, pod które ta ustawa powinna być skierowana, wymienili też komisję samorządności, która powinna przekazać swoje uwagi na ten temat. Mój klub również poprze dalsze prace nad tą ustawą. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Szczęsnego Zarzyckiego w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przypomnieć, że ustawa o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która weszła w życie w dniu 29 grudnia 1993 r., uchwalona przez Sejm RP II kadencji i realizowana pod przewodnictwem koalicji rządzącej PSL–SLD w latach 1993–1997, dobrze wypełniała zapotrzebowanie na rozwój infrastruktury wiejskiej, to jest budowę wodociągów, kanalizacji, dróg, a także przez wspomaganie 36 liniami kredytów preferencyjnych rolników.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Po wyborach w 1997 r. rządząca dotychczas przez 2,5 roku koalicja Akcji Wyborczej Solidarność-Unii Wolności zmniejszyła możliwość korzystania z preferencyjnych linii kredytowych do 8, a także uległy obniżeniu możliwości wspierania finansowego samorządów terytorialnych w budowie infrastruktury wiejskiej. Widoczne jest to szczególnie w 2000 r., w którym - to trzeci taki kolejny rok - nakłady na rolnictwo uległy zmniejszeniu i, co jest ważne, cięcia wprowadzono w dziedzinach kreujących postęp. Chodzi o środki na postęp biologiczny w zakresie produkcji zwierzęcej i roślinnej, wapnowanie, meliorację gruntów, doradztwo rolnicze, izby rolnicze, środki ułatwiające dostępność do kredytów preferencyjnych i na wymienione wyżej wspomaganie samorządów. Rząd zapowiadał zrekompensowanie tego spadku nakładów przez uruchomienie środków funduszu przedakcesyjnego SAPARD. Wiemy, że praktycznie obecny rok jest stracony, jeśli chodzi o korzystanie z tego źródła.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Dyskutowany na obecnym posiedzeniu projekt ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 poszerza zakres dotychczasowych zadań agencji. Dotyczy to m.in. właśnie rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej, wspierania inwestycji w rybołówstwie i przetwórstwie rybnym, udzielania poręczeń kredytu studenckiego oraz propozycji nowych możliwości prawnych, za pomocą których agencja może realizować wymienione zadania, w tym m.in. udzielanie pożyczek i finansowanie spłaty części udzielonego kredytu. W projekcie ustawy dostrzega się potrzebę rozszerzenia uprawnień agencji w gospodarowaniu środkami pochodzącymi z przedakcesyjnych funduszów Unii Europejskiej, a w szczególności programu SAPARD. Omawiana nowelizacja wprowadza zmianę w dotychczasowej ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego - w art. 4, 9 i 12 - przez dodanie pkt. 9a. Rozumieć to należy w ten sposób, że w katalogu dochodów samorządu terytorialnego uwzględnia się środki finansowe przekazywane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Będą one służyły dofinansowaniu inwestycyjnych zadań własnych gmin - w dużej mierze dotyczy to środków z funduszu SAPARD przekazywanych przez agencję płatniczą.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Większość zapowiedzianych w projekcie zmian należy ocenić jako korzystne dla rolnictwa i samorządów terytorialnych, pod warunkiem że będą również zapewnione środki finansowe na realizację wszystkich zadań agencji.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">W art. 1 dodaje się ust. 4 w brzmieniu: „Agencja może tworzyć oddziały terytorialne”. De facto one zostały już powołane i będzie to usankcjonowanie tego stanu w obecnej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę zgłosić propozycję rozwiązania bardzo aktualnego problemu - pomocy w formie dotacji podmiotowej na wznowienie produkcji dla rolników, którzy w wyniku klęsk żywiołowych (jak ma to miejsce obecnie w niektórych rejonach kraju) utracili plony bądź też ich mienie uległo zniszczeniu. Tych poszkodowanych rolników nie stać jest na zaciąganie kredytów, nawet preferencyjnych. Taka pomoc będzie w sumie bardziej opłacalna niż przyjmowanie na przysłowiowy „państwowy garnuszek” poszkodowanych rolników, którym zabraknie pieniędzy na utrzymanie rodzin i prowadzenie działalności rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o skierowanie projektu do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekJanKról">Przechodzimy do pytań, ponieważ lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszałekJanKról">Trzech posłów zgłosiło się do zadania pytania: pan poseł Kopeć, pan poseł Stanibuła, pan poseł Chmielewski.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#WicemarszałekJanKról">Czy ktoś jeszcze? Pan poseł Jaskiernia.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#WicemarszałekJanKról">Zamykam listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Stanisław Kopeć jako pierwszy; jako drugi pan poseł Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełStanisławKopeć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam 4 pytania. Na str. 10 uzasadnienia projektu ustawy wnioskodawca stwierdza, iż dokonał uzgodnień międzyresortowych oraz uzgodnień z organizacjami i związkami zawodowymi rolników. Pytam: Jaki był wynik tych uzgodnień, szczególnie uzgodnień z organizacjami zawodowymi rolników?</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełStanisławKopeć">Drugie pytanie. We wszystkich praktycznie wystąpieniach klubowych mówiono o powołaniu 16 oddziałów regionalnych. Rzeczywiście te oddziały już powołano, średnio pracuje w nich 8–10 osób, a ustawa trafia dopiero teraz do pierwszego czytania. Pytam: Na jakiej podstawie te oddziały zostały powołane, na jakiej podstawie zatrudniono tych ludzi?</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PosełStanisławKopeć">Wreszcie trzecie pytanie. Koszty funkcjonowania oddziałów regionalnych w latach 2000–2002 zostały określone w uzasadnieniu na poziomie 45 mln zł. Pytam: Czy to będzie kosztowało 45 mln zł rocznie, czy w tym pełnym 3-letnim okresie funkcjonowania oddziałów?</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PosełStanisławKopeć">I czwarte pytanie - myślę, bardziej strategiczne. Panie Ministrze! Jeżeli tak się stanie - oby tak nie było - że środki Unii Europejskiej nie dotrą na czas, jak w tym roku, ani w oczekiwanej kwocie, ani tym bardziej wcale, to kiedy najpóźniej agencja ma zamiar uruchomić te 200 mln zł budżetowego polskiego wkładu, tak by mogło to być wykorzystane przez gminy na poprawę infrastruktury? Jaka jest górna granica wyczekiwania - grudzień, wrzesień, październik tego roku? Co dalej ma się z tym stać? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę skierować trzy pytania do pana ministra Henryka Wujca.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Pytanie pierwsze. Proszę, panie ministrze, o ile to możliwe, o szczegółowe wyjaśnienie, jak należy praktycznie rozumieć zapis art. 3 ust. 2 pkt 6: zakup obligacji banków regionalnych, o których mowa w ustawie z dnia 24 czerwca 1994 r. o restrukturyzacji banków spółdzielczych i Banku Gospodarki Żywnościowej? Do jakich wysokości kwot pokrywa się należności, jeśli chodzi o te środki i o emitowanie celem restrukturyzacji należności kredytowych zrzeszonych tam banków spółdzielczych?</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PosełRyszardStanibuła">Drugie pytanie. Proszę o uszczegółowienie trybu kontroli i stanu przygotowania agencji do obsługi i gospodarowania środkami pochodzącymi z funduszy Unii Europejskiej i krajowymi środkami publicznymi na współfinansowanie.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PosełRyszardStanibuła">I pytanie trzecie. Proszę o jasne skonkretyzowanie sytuacji, w jakich prezes agencji będzie miał możliwość umarzania, odraczania lub rozkładania na raty wierzytelności, których odzyskanie nie jest możliwe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jan Chmielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytania do pana ministra. Kiedy według pana ministra zostaną uruchomione środki programu SAPARD? Jakie ważne argumenty przemawiały za powstawaniem oddziałów regionalnych? - bo one już są. Czy projekt był konsultowany również z organizacjami samorządowymi? Na str. 10 czytamy bowiem, że projekt był przedmiotem uzgodnień międzyresortowych oraz z organizacjami i związkami zawodowymi rolników. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym skierować do pana ministra pytania związane z faktem, że projekt ten bardzo ściśle dotyczy programu SAPARD. Mówiliśmy o tej sprawie na zakończonym w dniu wczorajszym posiedzeniu Parlamentarnej Komisji Wspólnej Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej i w istocie trudno jest w pełni zorientować się, w jakim zakresie znamy reguły SAPARD, a w jakim ich nie znamy. Chciałbym w związku z tym sformułować trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Po pierwsze, do jakiego stopnia reguły SAPARD są rządowi znane, skoro przedkłada projekt ustawy, gdzie przynajmniej i w uzasadnieniu, i w projekcie stale się odnosi do programu SAPARD, ale jednocześnie w uzasadnieniu na str. 8 mówi, że w ustawie zostały zamieszczone dwie delegacje do wydania rozporządzeń dotyczących programu SAPARD, a rozporządzenia te zostaną opracowane po otrzymaniu przez Polskę stosownych aktów wykonawczych z Komisji Europejskiej? Chcę więc zapytać, czy program SAPARD jest już na tyle dobrze znany rządowi, że może przedłożyć projekt ustawy, ale jeszcze nie może przedłożyć projektu rozporządzeń? - to znaczy, że rząd już posiada wiedzę o SAPARD, tylko brak jeszcze szczegółowego rozporządzenia wykonawczego, bądź że to rozporządzenie może w sposób zasadniczy rzutować na całą konstrukcję i sposób realizacji programu SAPARD.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Drugie pytanie z tym związane. Czy rząd jest w posiadaniu decyzji podjętej w tej sprawie? Bo na forum parlamentarnej komisji wspólnej została sformułowana teza, że komitet zarządzający już przyjął to rozporządzenie, ale czeka się na stanowisko Rady Europejskiej; na marginesie - to opóźnienie się tu utrzymuje. Dlatego też zapytałem, czy ten kształt dokumentu, w tej wersji, która została przyjęta przez komitet zarządzający, jest znany rządowi i już można w sposób szczegółowy odnieść się do tych problemów, które tutaj z dyskusji wynikają?</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">I wreszcie trzecia kwestia, w jakim stopniu kształt projektu, mam na myśli w szczególności koncepcję tworzenia oddziałów regionalnych, jest zobligowany poprzez kształt SAPARD. Innymi słowy, załóżmy, że nie byłoby SAPARD, czy ten projekt w ogóle byłby aktualny i w jakim sensie by się modyfikował? Pytam o to, czy mamy już doświadczenia z innych krajów aplikujących w odniesieniu do SAPARD i czy tam przyjęto podobne rozwiązanie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana Henryka Wujca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem bardzo podziękować posłom, którzy w wystąpieniach klubowych omawiali projekt ustawy i w sumie, jak sądzę, pozytywnie ocenili tę inicjatywę; może ona jest spóźniona, ale na pewno jest bardzo potrzebna. W szczególności chciałbym się odnieść najpierw do niektórych kwestii podniesionych w wystąpieniach klubowych, a potem postaram się odpowiedzieć na wszystkie pytania. Gdybym jakieś pytania pominął, proszę o przypomnienie.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o kwestie poruszone w wystąpieniu posła Kaczyńskiego, który prezentował stanowisko klubu AWS, to w większości są one zgodne z wystąpieniem rządowym, więc tylko odnotuję to z satysfakcją.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o wystąpienie posła Pawlaka, to zwróciłem uwagę na kwestię, która zresztą później wielokrotnie pojawiała się w pytaniach, więc odniosę się do niej już teraz na wstępie. Chodzi o przewidywaną w projekcie ustawy regulację, która mówi o tym, że będą tworzone oddziały regionalne Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, że ustawa zezwala na tworzenie tych oddziałów.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Otóż, szanowni państwo, tworzenie oddziałów regionalnych rozpoczęto po wydaniu rozporządzenia prezesa Rady Ministrów, nie pamiętam dokładnie daty, było ono opublikowane w Dzienniku Ustaw z listopada ub.r. Tym rozporządzeniem prezes Rady Ministrów zmienił, znowelizował statut Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i wprowadził możliwość tworzenia oddziałów regionalnych. Była tam wymieniona liczba 16 oddziałów i maksymalna liczba zatrudnionych w tych oddziałach - 160 osób docelowo. Wtedy właśnie prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczął tworzenie tych oddziałów. Skąd, można zapytać, ten pośpiech, dlaczego nie czekano na nowelizację ustawy? Ten pośpiech wynikał właśnie z prac nad przygotowaniem Polski do wdrożenia programu operacyjnego SAPARD, dlatego że według rozporządzenia Rady Unii Europejskiej nr 1268 z czerwca ub.r. kraj, który aplikuje do wykorzystania tych funduszy, ma obowiązek utworzyć agencję płatniczą.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Agencja płatnicza nie może być agencją, która ma tylko szczebel centralny, musi mieć swoje struktury terenowe, ponieważ jest to agencja, która działa zgodnie z Europejskim Funduszem Orientacji i Gwarancji dla Rolnictwa, tzw. FEOGA, gdzie są zapisane zasady działania agencji płatniczej w przypadku, kiedy mamy do czynienia z funduszami, które operują na zasadach gwarancji. Fundusze gwarancji są używane w Unii Europejskiej do realizacji Wspólnej Polityki Rolnej na dopłaty bezpośrednie kompensujące rolnikom utratę dochodów, związane ze zmianą regulacji Wspólnej Polityki Rolnej. Te zasady gwarancji są bardzo ściśle opisane i wymagają właśnie jednolitej agencji płatniczej, która bezpośrednio daje te pieniądze, ale również kontroluje zasadność ich wydawania.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Ponieważ Unia Europejska zdecydowała, że fundusze SAPARD, które będą przyznawane dla poszczególnych krajów kandydujących, będą regulowane ściśle według tych zasad gwarancji, wymaga to również ustanowienia agencji płatniczej i to takiej, która będzie mogła przekazywać fundusze zgodnie z przeznaczeniem, ale i kontrolować sposób ich wykorzystywania. W wypadku nieprawidłowego wykorzystywania funduszy Unia Europejska może w ogóle wstrzymać dalsze ich przekazywanie. I w związku z tym jest to bardzo ważne, żeby ta kontrola, żeby wydawanie funduszu było zgodne z zasadami tego systemu gwarancji. Dlatego też przygotowując się do utworzenia agencji płatniczej, rząd jeszcze w styczniu roku ubiegłego podjął decyzję, że tą agencją płatniczą będzie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Natomiast trwały nadal dyskusje i prace nad tym, jak ta agencja powinna dalej pracować, w jaki sposób. Ostatecznie w wyniku tych prac i dyskusji ustalono, że najlepszy system będzie taki, jeśli Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która ma największe doświadczenie w działaniu na terenach rolniczych i wiejskich, która udzielała wielokrotnie, tutaj zresztą była o tym mowa, pomocy na rzecz rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, będzie realizować całość procesu płatniczego i w związku z tym jest konieczność utworzenia oddziałów regionalnych. Żeby przyspieszyć możliwość tworzenia tych oddziałów, prezes Rady Ministrów wydał to właśnie rozporządzenie, a jednocześnie wprowadzono do projektu zmiany ustawy właśnie tę nowelizację. Jak państwo wiedzą, prace nad projektami nowelizującymi trwają zwykle bardzo długo, przygotowania do tego, uzgadniania, i w związku z tym projekt ten wszedł dopiero teraz.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">W związku z wydaniem tego rozporządzenia prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczął tworzenie oddziałów agencji w ten sposób, że powołał pełniących obowiązki szefów tych oddziałów. Ci szefowie ogłosili w miejscowych mediach, głównie w prasie, o tym, że będą przyjmowali pracowników, podali zasady ich przyjmowania oraz termin zgłoszenia. Wszystkie zgłoszenia zostały przekazane do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, gdzie była powołana specjalna komisja do ich oceny i do podejmowania decyzji o zatrudnieniu. Obecnie zatrudnia się tylko kilku pracowników, o ile wiem tylko czterech, ale docelowo ma być ich dziesięciu, dlatego że takie są wymagania ze strony Unii Europejskiej. Unia Europejska w czasie kontroli, bo stałe są kontrole zarówno funkcjonowania agencji, jak i naszych przygotowań, zwracała uwagę, że jest konieczność już w tej chwili zatrudnienia dalszych pracowników w celu ich odpowiedniego przeszkolenia, tak, żeby byli zdolni do realizowania tego programu. Tak więc obecnie jest zatrudnionych czterech pracowników w oddziałach regionalnych, a docelowo ma być ich dziesięciu. Nowelizacja tej ustawy da, że tak powiem, pełniejszą podstawę prawną, nie będzie to tylko rozporządzenie. Można oczywiście tu mieć pewne wątpliwości. Wiem, że takie wątpliwości były zgłaszane, ale w tym wypadku uznana została potrzeba szybkiego uruchomienia możliwości tworzenia oddziałów regionalnych agencji.</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Teraz tak: pan poseł Pawlak mówił również o tym, że SAPARD przeznaczony jest na rozwój infrastruktury wsi. Nie tylko on jest przeznaczony na rozwój infrastruktury, ale generalnie na rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich, jest przeznaczony na modernizację przetwórstwa, na modernizację poszczególnych gospodarstw rolnych, na tworzenie miejsc pracy, ale w szczególności również na rozwój infrastruktury, zresztą komponent infrastruktura jest największy w ramach programu operacyjnego SAPARD.</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o projekty rozporządzeń, które nie zostały załączone, to jest w skierowanym tu projekcie ustawy zapewnienie ze strony prezesa Rady Ministrów, że niezwłocznie będą one przekazane, po wydaniu regulacji finansowej, która dotychczas nie została wydana. Jeszcze będę dokładniej mówił o tym, odpowiadając panu posłowi Jaskierni na pytanie, ale teraz tylko krótko powiem, już o tym mówiłem, że to już nie wchodzi w zakres naszych możliwości, żeby przyspieszyć prace, możemy co najwyżej prosić i nalegać na wydanie szybciej tego rozporządzenia i to robiliśmy wielokrotnie. Również i komisja wspólna to robiła, wiem że prasa ostatnio też podnosiła tę kwestię, ale ta rzecz jest w mocy Unii Europejskiej. To, że jest tak bardzo to opóźnione, nie świadczy o złej woli, to świadczy o skomplikowaniu tego programu. Unia Europejska po raz pierwszy daje fundusze, które będą rozdzielane w poszczególnych krajach. Dotychczas zawsze decydowały ostatecznie o tym programy PHARE-owskie, decyzja była podejmowana ostatecznie w Brukseli. W tym wypadku będą podejmowane decyzje przez agencję płatniczą, więc tutaj szczególnie starannie są przygotowane rozporządzenia, zarówno to pierwsze - 1268, które też było opóźnione, jak i to obecne. W chwili, kiedy to będzie wydane, można będzie na pewno wydać rozporządzenie Rady Ministrów zarówno o zasadach działania agencji płatniczej, jak i jej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Co do pytania pana posła Pawlaka, kiedy to będzie, to sądzę, że w czasie pracy w komisji. Unia Europejska zapowiadała, że wyda je 5 czerwca. Nie zostało to jeszcze wydane 5 czerwca, być może to będzie na dniach wydane. Po wydaniu zwykle natychmiast otrzymujemy te rozporządzenia, więc myślę, że ministerstwo rolnictwa, mając to rozporządzenie, będzie mogło w terminie, nie wiem, od dwóch tygodni do miesiąca wydać swój projekt, który po zatwierdzeniu przez Radę Ministrów zostanie skierowany do pracy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-137.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o to, że nie ma tych zasad umarzania, tak samo powiedziałem, że to musi być w rozporządzeniu. Tutaj pan poseł Pawlak ma rację, bo te względy, o których mówiłem, nie wchodzą w grę. Mogę tylko tytułem usprawiedliwienia poinformować, że dążąc do tego, aby jednak omawiany projekt ustawy jak najszybciej stał się przedmiotem pracy w Sejmie, nie czekaliśmy na przygotowanie rozporządzenia. Prace nad tym trwają. Pewne zasady są umieszczone już w samym tym projekcie ustawy, bo właśnie w odniesieniu do zakresu umarzania bardzo szczegółowo jest powiedziane zarówno o tych zasadach, jak i np. o tym, że umorzenie wierzytelności w kwocie powyżej 10 tys. zł wymaga pisemnej zgody ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Jest tu więc bardzo ścisłe ograniczenie. Jeśli chodzi o zakres tego rozporządzenia, też jest tu bardzo ściśle powiedziane: „Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określi szczegółowe zasady i tryb umarzania w całości lub w części, odraczania albo rozkładania na raty wierzytelności agencji, mając na względzie zabezpieczenie interesów finansowych agencji z uwzględnieniem:</u>
          <u xml:id="u-137.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">1) przesłanek uzasadniających umorzenie, odroczenie lub rozłożenie na raty wierzytelności agencji,</u>
          <u xml:id="u-137.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">2) rodzaju i zakresu udzielonych ulg w spłacaniu należności”.</u>
          <u xml:id="u-137.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">A zatem szereg tych postanowień już weszło do samej regulacji ustawowej.</u>
          <u xml:id="u-137.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Poseł Maria Stolzman zwracała uwagę, że przeszły tutaj, w pewnym sensie na zasadzie przepisania z poprzedniej ustawy, te regulacje, które były już wcześniej podane w art. 3 ust. 2 pkt 2, 4. Mówi się o zakupie obligacji banków regionalnych, wcześniej jeszcze mówi się o programach budowania infrastruktury informatycznej dla banków spółdzielczych, które praktycznie nie zostały wykorzystane. Sam minister rolnictwa nie wnosił tej sprawy jako nowelizującej, ona tu została przepisana. Chodzi o to, żeby ta nowelizacja była bardziej czytelna, dlatego to zostało w całości zamieszczone. Myślę, że to będzie wymagało po prostu pracy w komisji. Jeśli już wchodzą niektóre regulacje, o których mówiła pani poseł Stolzman, a które nakazują zmianę regulacji obecnych, to myślę, że będzie można tego dokonać już w pracy w komisji.</u>
          <u xml:id="u-137.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Chciałbym również poinformować, że niezauważona jest zmiana drobna, ale też istotna. Otóż tam, gdzie się wymienia zadania agencji, w art. 3 ust. 1 pkt 5, dotychczas mowa była o rozwoju infrastruktury techniczno-produkcyjnej nie tylko wsi, lecz i miast - ale do 5 tys. Obecnie w nowelizacji proponuje się 10 tys., ponieważ było szereg zgłoszeń z małych miasteczek, które są w ścisłym związku z funkcjonowaniem wsi, dotyczących tego, żeby one również mogły z tych możliwości agencyjnych korzystać. I taka zmiana jest tutaj wprowadzona. Oczywiście od Wysokiej Izby zależy, jak to dalej się potoczy.</u>
          <u xml:id="u-137.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Poseł Zarzycki, po pierwsze, przypomniał historię ustawy. Ja na początku powiedziałem, że ona została uchwalona w grudniu 1993 r., że jest to zasługa koalicji. Rzeczywiście, trudno nie zauważyć, że tak to naprawdę było. Sądzę, że jest to istotne, iż ta ustawa została wprowadzona. Można ją było już wcześniej wprowadzić. Uważam, że to opóźnienie było błędem, ale jednocześnie chciałbym powiedzieć, że środki, z których mogła agencja korzystać, w szczególności ASAL-300, zostały przygotowane przez rząd Hanny Suchockiej. Była podpisana umowa i dzięki temu agencja mogła w latach 1994, 1995, 1996 i 1997 korzystać z programu ASAL-300 w wysokości 250 mln dolarów na finansowanie infrastruktury wiejskiej. To, że Agencja dobrze działała, jest więc wspólną zasługą.</u>
          <u xml:id="u-137.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o liczbę linii kredytowych, rzeczywiście ta liczba została ograniczona, ale myślę, że to było celowo robione, głównie po to, żeby te kredyty były bardziej efektywnie wykorzystane, ponieważ rozdrobnienie linii wcale nie jest dobre, bo w ten sposób nie dokonuje się istotnych zmian. Akurat otrzymaliśmy niedawno - sądzę, że wkrótce komisja rolnictwa również to otrzyma - sprawozdanie z działalności Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa za rok 1999. Tutaj są szczegółowo określone zakresy tego kredytowania, linie kredytowe, również jeśli chodzi o kredyty klęskowe. Myślę, że to dość wyraźnie pokazuje, że te kredyty są dobrze wykorzystywane i udzielane są w dużej skali. One w tych wsiach, w których zostały wzięte, w rzeczywisty sposób zmieniają sytuację.</u>
          <u xml:id="u-137.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Tyle, jeśli chodzi o sprawy dotyczące wystąpień. Chciałbym jeszcze odpowiedzieć na pytania poszczególnych posłów.</u>
          <u xml:id="u-137.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Poseł Kopeć pytał o uzgodnienia międzyresortowe i uzgodnienia ze związkami zawodowymi. Korzystam więc z pomocy pracowników Departamentu Budżetu i Finansów, którzy są tutaj obecni. Nie mamy przy sobie dokumentacji, ale wiem, że był wysłany projekt ustawy do wszystkich związków zawodowych działających w skali ogólnopolskiej, czyli do kółek i organizacji rolniczych, do związku „Samoobrona”, do związku RI „Solidarność”, do Krajowej Rady Izb Rolniczych również. Przyszły pisma, że te organizacje nie wnoszą uwag, w związku z tym nie było potrzeby przeprowadzania dodatkowych zmian i uzgodnień w tej sprawie. Wiadomo, że uzgodnienia międzyresortowe wymagają długotrwałej pracy. Było szereg uwag, zwłaszcza ze strony ministra finansów, a to wymagało podjęcia uzgodnień.</u>
          <u xml:id="u-137.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o oddziały regionalne, to mówiłem już o tym. Chciałbym tylko jeszcze dodać, że tworzenie oddziałów regionalnych, jak poseł Kopeć zauważył, wymaga pewnych nakładów. Podana w uzasadnieniu suma 45 mln zł dotyczy całego okresu, lat 2000–2002. Chodzi tutaj o całość środków przeznaczonych na utworzenie regionalnych oddziałów agencji. W bieżącym roku, o ile pamiętam, środki na tworzenie tych oddziałów wynoszą około 20 mln zł. Chodzi o podstawowe sprawy, o wyposażenie ich w niezbędny do funkcjonowania agencji płatniczej sprzęt. Jeżeli chodzi o oddziały regionalne agencji, to przedstawiłem uzasadnienie. Myślę, że budziło to pewne wątpliwości, wydaje się jednak, że konieczne było utworzenie tych oddziałów na tych zasadach, żeby nie było zarzutu, że z powodu nieprzygotowania agencji płatniczej Polska opóźnia wdrożenie programu operacyjnego SAPARD.</u>
          <u xml:id="u-137.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Poseł Kopeć pytał również o to, jak długo będziemy czekać na wdrożenie programu SAPARD. Sądzę, że pytanie dotyczyło tego roku. Mówiłem o tym, że według pism, jakie otrzymujemy z Komisji Europejskiej, zakończenie prac jest przewidywane na przełom września i października. Wynika to również z tempa pracy nad programem operacyjnym. Chcę króciutko przypomnieć, że program operacyjny przedłożyliśmy 29 grudnia. Komisja Europejska prosiła o wniesienie różnych dodatkowych uzupełnień, które wprowadziliśmy i wysłaliśmy, tak że program ten został zarejestrowany w Komisji Europejskiej 6 kwietnia. Został więc on przyjęty przez Unię Europejską 6 kwietnia i będzie stanowił podstawę do dalszej pracy, która będzie już oficjalnie prowadzona. Przyjechała tu delegacja z Komisji Europejskiej i szczegółowo, punkt po punkcie, uzgadniano ten program. Jeżeli uwagi, które wniosła Komisja Europejska, zdążymy w szybkim tempie uwzględnić — a to jest bardzo dużo pracy; choć zasadniczy podział został zatwierdzony, opracowania wymaga szereg szczegółów, jeśli chodzi o wdrażanie — to wówczas zdążymy w tym terminie, bo w sierpniu chyba zbiera się tzw. start committee i może być ten program zatwierdzony. Wtedy, jeśli chodzi o program operacyjny, zdążymy na czas.</u>
          <u xml:id="u-137.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Znacznie poważniejsza jest sprawa akredytacji agencji płatniczej, bo brak rozporządzenia finansowego utrudnia przygotowanie kryteriów zarówno dotyczących funkcjonowania agencji płatniczej, jak i agencji wdrażającej. Sami tworzymy te kryteria, wysyłamy je do Komisji Europejskiej celem zatwierdzenia. Komisja Europejska też nie jest jednak do tego odpowiednio przygotowana i między innymi dlatego odbyło teraz spotkanie w dniach 6, 7 i 8 w Brukseli - wszystkie państwa są tam zapraszane - na którym to rozporządzenie miało być zaprezentowane, uwagi miały być zgłoszone i przeprowadzone miały być uzgodnienia w tym zakresie. Ale właśnie to rozporządzenie ostatecznie nie zostało zaprezentowane. Otrzymaliśmy projekt tego rozporządzenia. Awansem odpowiadam posłowi Jaskierni, bo o to pytał. Otrzymaliśmy awansem na początku maja projekt tego rozporządzenia - odbyło się to na takich zasadach, że jakoś ukradkiem dostaliśmy ten projekt, prosiliśmy o ten projekt i otrzymaliśmy go - do tego projektu wnieśliby swoje uwagi w terminie przewidzianym przez Komisję Europejską. Część tych uwag została uwzględniona, zwłaszcza jeśli chodzi o złagodzenie w pierwszym roku procedur akredytacyjnych, właśnie ze względu na to, że jest bardzo mało czasu. Na to Komisja Europejska się zgodziła, ale rzeczywiście, tak jak mówił poseł Jaskiernia, Komitet FEOGA zatwierdził co prawda projekt tego rozporządzenia, ale to nie Komitet FEOGA stanowi to rozporządzenie, ono musi pójść do Rady Unii Europejskiej i tam być zatwierdzone. I tego zatwierdzenia jeszcze nie ma. Widać są jeszcze kwestie, które w samej Komisji Europejskiej podlegają dyskusji. Należy się spodziewać, że to będzie w najbliższym czasie, bo 5 czerwca już był prawie terminem gotowości. Wtedy możemy wykonać dalszą swoją pracę, bo inaczej jesteśmy tym powstrzymywani. Z tym jest związana również ta sprawa 200 mln zł, które są przewidziane na współfinansowanie programu SAPARD. Mianowicie musimy mieć te środki w momencie kiedy przyjdzie do podpisania memorandum finansowego, bo Komisja Europejska zażyczy sobie pokazania, gdzie mamy te środki. One muszą być umieszczone w budżecie i są w nim umieszczone w dwóch pozycjach, właśnie w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - 200 mln zł, oraz w rezerwie celowej przeznaczonej na współfinansowanie środków z pomocy europejskiej. To jest rezerwa piąta... czy dotacja celowa, gdzie zapisano dodatkowo 30 mln, w tym 10 mln jest na tworzenie grup producenckich. Te środki mamy i musimy je pokazać w momencie podpisywania memorandum finansowego, dlatego one są zamrożone. Gdybyśmy w tej chwili część tych środków przeznaczyli na działania infrastrukturalne, to musielibyśmy dostać zgodę Unii Europejskiej na to, żeby one były awansem wliczone potem do współfinansowania. Po otrzymaniu rozporządzenia finansowego, zobaczymy, jak ono wygląda, o takie działania wystąpimy po to, żeby można było te środki, nie czekając na podpisanie końcowego memorandum finansowego, już używać tytułem współfinansowania programu SAPARD. To wymaga oczywiście wzajemnych uzgodnień, ale są pewne racje i myślę, że inne kraje europejskie, które kandydują do Unii Europejskiej, mają ten sam problem, żeby taką zgodę w pierwszym roku funkcjonowania uzyskać. Podążać można tylko tą drogą, bo gdybyśmy sami działali, wówczas nie byłoby potem pokrycia tych 25%.</u>
          <u xml:id="u-137.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o pytanie posła Stanibuły dotyczące zakupu obligacji dotyczących banków spółdzielczych, to dotychczas te środki nie były używane, one są zapisane, ale nie było takiego wystąpienia. Jeśli chodzi o regulacje w tej sprawie, to art. 3 ust. 5 mówi o tym, że Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określa szczegółowy zakres wszystkich tych działań, a więc również i tego działania, i w tym wypadku musiałoby być to rozporządzenie Rady Ministrów. Zresztą, jak pan poseł zauważył, również ta kwestia była tu podnoszona, że obecnie ten zapis wymaga już zmiany, bo są prowadzone prace nad zmianą sposobu funkcjonowania banków spółdzielczych i będzie wymagało to zmiany. Dlatego wydaje mi się, że w tym momencie raczej trzeba się skupić nad zmianą tego zapisu niż nad wydawaniem rozporządzenia Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-137.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Sprawa dotycząca trybu kontroli przez Unię Europejską tych funduszy i agencji płatniczej, i jak to teraz jest realizowane. Korzystamy z projektów, ostatni, który otrzymaliśmy, to był projekt rozporządzenia dotyczący regulacji finansowych, wcześniej otrzymywaliśmy pewne wytyczne dotyczące tego rozporządzenia. Odpowiednio do tego zostały przygotowane takie wytyczne dotyczące tego, jak powinna działać agencja płatnicza i jaka powinna być kontrola. W Ministerstwie Finansów został powołany zespół ds. przygotowania akredytacji agencji płatniczej, podobny zespół również w Ministerstwie Rolnictwa, i te dwa zespoły, każdy w odpowiednim zakresie, tamten płatniczej, ten wdrażania, współpracują i odbywają co jakiś czas wspólne spotkania. W ramach tego procesu akredytacji minister finansów odpowiada za ten proces. On narzuca specjalne kontrole tej agencji, ale wcześniej sama Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa musi przeprowadzać własną kontrolę. To jest tzw. audyt wewnętrzny swojego przygotowania, który jest potem do wglądu, do kontroli, również przez Komisję Europejską.</u>
          <u xml:id="u-137.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Prace dotyczące tej kwestii są daleko zaawansowane, co nie znaczy, że wszystko jest w porządku. Chociaż agencja podejmuje znaczne wysiłki, to jednak pracy jest nadal bardzo wiele i nie chcę powiedzieć, że w terminie tego nie zrobimy, ale wymaga to naprawdę ogromnych wysiłków, żeby, mając dopiero teraz to rozporządzenie finansowe, zrobić wszystko to, czego Unia Europejska będzie od nas wymagać. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa deklaruje, że to zrobi, że wykona w terminie wszystkie prace.</u>
          <u xml:id="u-137.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Jeśli chodzi o pytanie dotyczące sprawy umarzania, to już na nie odpowiedziałem. Dość szczegółowo zostały omówione te zasady w samej nowelizacji, zaś pozostałe kwestie będą ujęte w rozporządzeniu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-137.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Poseł Chmielewski zapytał o program SAPARD - nie pamiętam dokładnie pytania, zdążyłem tylko zapisać hasło: SAPARD - o oddziały regionalne i o samorządy terytorialne. Jeśli chodzi o oddziały regionalne, to już wyjaśniałem, w jaki sposób to było tłumaczone, dlaczego one powstawały i jaka była zasada ich tworzenia. Chodzi o przygotowanie się do możliwości wdrożenia programu operacyjnego SAPARD i utworzenia agencji płatniczej. Jeśli chodzi o samorządy terytorialne, to rutynowe działanie jest następujące: projekty ustaw wysyła się do komisji wspólnej rządu i samorządu, gdzie są one oceniane. Ten projekt ustawy był przez nas skierowany do komisji wspólnej.</u>
          <u xml:id="u-137.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Poseł Jaskiernia zapytał, czy są znane rządowi reguły odnoszące się do SAPARD. Sądzę, że chodziło o to, czy są znane głównie ministrowi rolnictwa. Jest to podstawowy dokument, który stale jest wykorzystywany w pracy w ministerstwie rolnictwa. Agendy, departamenty tym się zajmują, to jest ich abecadło. Jeśli chodzi o podstawowe rozporządzenie Unii Europejskiej, z czerwca, to ono nie jest szczegółowe. Sformułowane są w nim bardzo ogólne zasady. W związku z tym ono nie jest pomocne przy opracowywaniu szczegółów zasad tworzenia agencji płatniczej,</u>
          <u xml:id="u-137.29" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Ale czy rząd ma tekst rozporządzenia?)</u>
          <u xml:id="u-137.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Przecież to jest elementarna rzecz. Mogę go w tej chwili panu pokazać. Rząd ma rozporządzenie nr 1268/1999 z 21 czerwca 1999 r. od czerwca zeszłego roku - oczywiście w wersji angielskiej, bo taką wersję otrzymał, i w wersji oficjalnie przetłumaczonej. Mam ten tekst przy sobie.</u>
          <u xml:id="u-137.31" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: A ostatni - z czerwca?)</u>
          <u xml:id="u-137.32" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Z czerwca nie ma, panie pośle. To jest projekt. Projekt mamy. Jest z maja tego roku i też go mam przy sobie. Oficjalnie został on dostarczony. Dano nam 4 dni na wniesienie uwag do tego projektu. Przesłaliśmy uwagi zgłoszone przez agencję restrukturyzacji, ministerstwo rolnictwa i Ministerstwo Finansów. Przesłał je minister Ners listem do Komisji Europejskiej. Były one potem przedmiotem pracy. Między innymi dlatego to rozporządzenie nie zostało wydane od razu po przygotowaniu projektu, by można było uwzględnić uwagi krajów kandydujących. Nasze uwagi też zostały wniesione. Uzyskaliśmy informację, że wiele z tych uwag zostało uwzględnionych. Spodziewaliśmy się, że w czasie spotkania na wysokim szczeblu — jako że udał się z wizytą minister Balazs, spotykał się z ministrem Fischlerem — będzie to gotowe, że otrzymamy do ręki rozporządzenie. Nie otrzymaliśmy go jeszcze. Może kiedy przyjedzie nasza delegacja, to już będzie je miała. Sądzę jednak, że dopiero kilka dni po ich wyjeździe zostanie ono wydane. Tak więc korzystamy z tego, co mamy, ale jesteśmy ostrożni, bo już mieliśmy nieoficjalnie jeden projekt, który otrzymaliśmy w lutym, a nowy jest zupełnie inny. Wobec tego czekamy na ostateczny rezultat pracy. Są tam dwie legacje. Mówiłem o tym. Te dwie legacje są ściśle związane z brakiem projektu rozporządzenia finansowego SAPARD. Będą one przygotowane wtedy, kiedy to otrzymamy. Decyzja komitetu zarządzającego FEOGA jest pozytywna, ale to nie FEOGA stanowi ostatecznie o kształcie rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-137.33" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykWujec">Czy to rozporządzenie finansowe wymagało oddziałów regionalnych? W rozporządzeniu nr 1268/1999 nie jest napisane, że są potrzebne oddziały regionalne. Tam jest powiedziane, że musi być agencja płatnicza, która ma być akredytowana przez Unię Europejską. W wyniku spotkań i dialogu wiemy, że agencja płatnicza musi mieć swoje struktury terenowe. W jaki sposób stworzymy struktury terenowe, to jest nasza sprawa. Jednak polecanym w programach treningowych przez Unię Europejską wzorcem jest jednolita agencja płatnicza w skali całego kraju, nie zaś tworzenie na przykład 16 agencji płatniczych w poszczególnych oddziałach, co wprowadzałoby pewien bałagan. Doświadczenie związane z funkcjonowaniem systemu gwarancji wskazuje, że to musi być jednolita agencja płatnicza. Z zadowoleniem zostały przyjęte rozwiązania, że to będą oddziały regionalne agencji, które będą podporządkowane centralnej agencji i w całości będą mogły być kontrolowane przez Komisję Europejską. Tak więc to nie jest zapisane, ale jest uzgodnione z Unią Europejską. To wszystko. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu ministrowi, w imieniu pytających i biorących udział w dyskusji, za bardzo wyczerpującą informację i odpowiedzi na zadane pytania.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekJanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekJanKról">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000, zawarty w druku nr 1888, do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekJanKról">W dyskusji zgłoszono wnioski o skierowanie tego projektu także do Komisji Finansów Publicznych do rozpatrzenia po zasięgnięciu opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Tak zrozumiałem ten drugi wniosek.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#WicemarszałekJanKról">Do głosowania w sprawie skierowania projektu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#WicemarszałekJanKról">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#WicemarszałekJanKról">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#WicemarszałekJanKról">Zgłosiło się trzech posłów: pan poseł Chmielewski, pan poseł Jaskiernia, pan poseł Kulas.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#WicemarszałekJanKról">Czy ktoś jeszcze?</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#WicemarszałekJanKról">Zamykam listę, spoglądając na posła Lewandowskiego, ale widzę, że nie ma dzisiaj zamiaru wygłaszać oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#WicemarszałekJanKról">W takim razie zamykam listę posłów zgłoszonych do wygłoszenia oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-138.11" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę pana posła Jana Chmielewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełJanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W życiu naszego kraju mają miejsce wydarzenia, które szczególnie korzystnie kształtują wizerunek Polski, także w wymiarze międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełJanChmielewski">W dniach 22–24 maja 2000 r. we Wrocławiu, w gmachu głównym Politechniki Wrocławskiej, odbyła się 13. międzynarodowa konferencja MIKON-2000, poświęcona technice mikrofalowej, radarowej i radiokomunikacji bezprzewodowej. Sesja inauguracyjna, w której miałem możliwość uczestniczenia, i sesje plenarne odbywały się w historycznej sali, w której w 1948 r. odbył się Światowy Kongres Pokoju.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełJanChmielewski">Międzynarodowy komitet recenzentów zaakceptował do prezentacji 168 komunikatów, spośród których 79 przewidziano do prezentacji na sesjach plenarnych, a 89 do prezentacji posterowej. Konferencja odbywała się w języku angielskim. Wygłoszono 20 referatów, w tym 17 referatów zaprezentowali naukowcy z renomowanych światowych ośrodków naukowych. Odbyło się 20 sesji plenarnych i 7 sesji posterowych. W konferencji uczestniczyło ogółem 210 osób, w tym 101 uczestników pochodziło z zagranicy i reprezentowało 20 krajów.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PosełJanChmielewski">W prezentowanych na konferencji referatach i komunikatach omówiono stan współczesnej wiedzy i techniki w dziedzinie radiolokacji, mikrofal i radiokomunikacji bezprzewodowej. Przedstawiono najnowsze osiągnięcia w tych dziedzinach w renomowanych firmach w USA i Europie. Pozwoliło to wytypować i określić kierunki prac badawczo-rozwojowych i wdrożeniowych w najbliższym 10-leciu. Rozmowy w kuluarach oraz wymiana doświadczeń podczas spotkań koleżeńskich pozwoliły nam na nawiązanie kontaktów między naukowcami i inżynierami z czołowych ośrodków naukowych i produkcyjnych. Ze względu na duże zainteresowanie ośrodków naukowych i przemysłowych tematyką radiolokacyjną i telekomunikacyjną komitet naukowy postanowił zagadnienia te uwypuklić w programie konferencji. Trzem sesjom konferencji przewodniczyli pracownicy PIT, a jeden był organizatorem warsztatu naukowego. Wszystkie komunikaty dopuszczone do wygłoszenia bądź zaprezentowania na sesji plakatowej były recenzowane przez co najmniej dwóch recenzentów, krajowego i zagranicznego, według kryteriów stosowanych na Europejskiej Konferencji Mikrofalowej EmC. Pracownicy PIT zaprezentowali 9 komunikatów z różnych dziedzin techniki mikrofalowej i radarowej.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#PosełJanChmielewski">W przeddzień konferencji, 21 maja 2000 r. odbyły się warsztaty naukowe poświęcone zagadnieniom polarymetrii mikrofalowej, dziedziny radiolokacji dynamicznie rozwijającej się w świecie. Wykładowcą warsztatu naukowego był wybitny naukowiec z Uniwersytetu w Chicago prof. Volfgang Boerner.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#PosełJanChmielewski">Przed konferencją organizatorzy wydali drukiem 3 tomy materiałów konferencyjnych oraz dodatkowo tom zawierający prace prezentowane w czasie warsztatów naukowych. Wzorem lat ubiegłych zorganizowano konkurs na najlepszą samodzielną prezentację młodego pracownika naukowego (do 35 lat). W konkursie wręczono dyplomy i nagrody pieniężne, zaś laureaci nagród mają prawo do bezpłatnego uczestnictwa w następnej konferencji MIKON-2002.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#PosełJanChmielewski">Podsumowując organizację konferencji, należy stwierdzić, iż z roku na rok konferencja obejmuje coraz większy zakres tematyczny i skupia naukowców oraz praktyków z coraz większej liczby krajów. Konferencja MIKON staje się regionalnym forum wymiany doświadczeń w dziedzinie techniki mikrofalowej między wschodnimi i zachodnimi krajami Europy i Stanami Zjednoczonymi. W porozumieniu zawartym między konferencją MIOP odbywającą się w Niemczech a konferencją MIKON odbywającą się w Polsce określono, że konferencje w Niemczech odbywać się będą w latach nieparzystych, zaś w Polsce - w latach parzystych. Stwarza to możliwość ciągłej wymiany doświadczeń pomiędzy ośrodkami europejskimi w dziedzinie techniki mikrofalowej. Planuje się zorganizowanie następnej konferencji w 2002 r. w Gdański.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#PosełJanChmielewski">Na zakończenie chciałbym powiedzieć, że przewodniczący Komitetu Naukowego pan prof. Józef Modelski skierował list na ręce dr. Romana Dufrene'a, dyrektora Przemysłowego Instytutu Telekomunikacji, w którym pisze, że otrzymał bardzo wiele pozytywnych i ciepłych opinii od krajowych i zagranicznych uczestników konferencji MIKON-2000, wskazujących na jej duży sukces, interesujący i starannie przygotowany program, wysoki poziom naukowy, sprawną organizację oraz bardzo dobrą atmosferę zarówno w czasie obrad, jak i spotkań towarzyszących. Stwierdza w nim także, że Przemysłowy Instytutu Telekomunikacji, organizując ostatnie 6 konferencji MIKON, stał się immanentnym elementem tej konferencji. Wyraża nadzieję na dalsze kontynuowanie tej znakomitej tradycji. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzień 7 czerwca 2000 r. będzie ważną datą dla woj. świętokrzyskiego. Wysoka Izba w dniu dzisiejszym bardzo dobrym głosowaniem poparła projekt ustawy o przekształceniu Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach w Akademię Świętokrzyską im. Jana Kochanowskiego w Kielcach. Choć pozornie może być to tylko projekt o charakterze formalnym - zmiana nazwy, to jednak faktycznie ta ustawa oznacza nową jakość dla kieleckiej uczelni, która dobrze wpisywała się i wpisuje w rozwój regionu. Podkreślając zasadność zmiany, wskazywaliśmy, że ponad 45% kierunków na tej uczelni to już kierunki niepedagogiczne: ekonomia, zarządzanie, nauki polityczne, dziennikarstwo, w przyszłości pielęgniarstwo. Charakterystyczne jest jednak to, Wysoka Izbo, że na uczelni tej kształci się w dużym stopniu młodzież uboższa ze wsi, z małych miasteczek. Pan poseł Kulas pytał w trakcie prac komisji sejmowej o te proporcje i otrzymał odpowiedź, że 40% młodzieży wywodzi się z tych środowisk. W związku z tym wyrażam przekonanie, Wysoka Izbo, że to przekształcenie będzie dodatkowym bodźcem dla kadry naukowej, dla studentów, dla władz woj. świętokrzyskiego, dla tamtejszego samorządu, by zwiększać potencjał naukowy woj. świętokrzyskiego, by nie ustawać w wysiłkach zmierzających do utworzenia Uniwersytetu Świętokrzyskiego. Jesteśmy tutaj zgodni z rządem, że taka perspektywa jest możliwa, że przekształcenie uczelni w Akademię Świętokrzyską nie tylko temu nie przeszkadza, ale wręcz będzie pomagało. Chciałbym jednak, Wysoka Izbo, zwrócić uwagę na drugi projekt, nad którym Wysoka Izby wczoraj debatowała, a który dotyczy restrukturyzacji finansowej górnictwa siarki. Jest to projekt od dawna oczekiwany w środowiskach górniczych Tarnobrzega, woj. podkarpackiego, projekt, który oddziaływuje również na sytuację zakładów siarkowych zlokalizowanych na terenie woj. świętokrzyskiego, związanych z Zagłębiem Staszowskim. Mówię o tym dlatego, Wysoka Izbo, że zgłoszona została poprawka, poprawka w moim odczuciu bardzo zasadna. Musimy bowiem w sposób kompleksowy widzieć sytuację przemysłu siarkowego. Poprawka ta będzie przedmiotem oglądu Komisji Finansów Publicznych, niewątpliwie będzie się tym zajmował również rząd. Chciałbym z tej wysokiej trybuny zwrócić się do pana ministra finansów o bardzo wnikliwe, chciałoby się wierzyć, pozytywne odniesienie się do tej poprawki. Chodzi bowiem o zakłady siarkowe w Staszowie, Grzybowie, które znalazły się w postępowaniu układowym. W sposób niezwykle oszczędny prowadzą swoją gospodarkę. Po raz pierwszy od kilku lat uzyskały zysk niewielki, ale jednak znaczący przy dekoniunkturze na cenę siarki. Jest to załoga, która od dawna już nie przyznaje sobie trzynastki, która gospodaruje w sposób bardzo rzetelny, chcąc ratować zakład. To trudne dla związków zawodowych, ale przecież robią to w przekonaniu, że ważniejsze jest uratowanie zakładu, po to by były miejsca pracy, nawet kosztem przejściowych trudności.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Otóż chodzi o to, Wysoka Izbo, aby taki zakład nie był karany przez fakt, że w sposób rzetelny wywiązuje się za swoich zobowiązań. Chodzi o to, żeby nie było tak, że premiujemy tych, którzy tego nie robili, czekając na określone decyzje państwowe, a ofiarą padają ci, którzy chcieli uczciwie to realizować. Dlatego też bardzo proszę ministra finansów i rząd, by wnikliwie przyjrzano się tej poprawce. Jej koszty są dużo mniejsze niż te, które wywołuje ustawa. Chodzi bowiem o równe potraktowanie środowiska siarkowego, o równe potraktowanie zakładów, które w trudnych czasach przekształceń próbują znaleźć swoje miejsce na mapie gospodarczej kraju, a do takich niewątpliwie należy środowisko siarkowe Staszowa. Zasługuje ono na uczciwe potraktowanie przez Wysoką Izbę i jestem przekonany, że kiedy wrócimy do głosowania na kolejnym posiedzeniu Sejmu, Wysoka Izba da temu stosowny wyraz. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Moje oświadczenie oczywiście dotyczy tego, co dla kraju, dla Sejmu, dla nas jest niezwykle ważne. Dzień dzisiejszy jest bowiem pierwszym dniem, od kiedy istnieje rząd mniejszościowy; nie ma już koalicji Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności. Dzień dzisiejszy jest niewątpliwie nowym etapem. Chciałbym podkreślić, że na tę sytuację reagujemy niewątpliwie spokojnie i rzeczowo. Cieszy mnie to, panie marszałku, że Sejm pracuje dzisiaj sprawnie i dobrze. Nawet odnoszę wrażenie, że obrady nasze były trochę bardziej dynamiczne i skuteczne; rzadko się zdarza, żebyśmy je kończyli o tak wczesnej porze. Ale to tak na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełJanKulas">Panie i Panowie! Na pewno sytuacja ta jest ważna i poważna, albowiem w polskiej młodej demokracji utrzymywanie koalicji zawsze było niezwykle istotne. Pamiętamy naszych poprzedników, którzy dziś czasem tak beztrosko się uśmiechają, rządy koalicji SLD i PSL. Ileż tam było kłótni, sporów, szamotania; trzykrotnie zmieniano premiera, odwoływano wicepremierów i ministrów. Dużo by o tym mówić.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełJanKulas">To, co działo się w ostatnim czasie, w żaden sposób nie jest porównywalne. To zupełnie inna sytuacja, w skromniejszym wydaniu. Myślę, że dzisiaj oczekuje się dużej odpowiedzialności za państwo i za reformy. Powiedziano w oświadczeniu Akcji Wyborczej Solidarność, że w nowej sytuacji AWS bierze samodzielną odpowiedzialność za rządzenie Polską. Pan premier zadeklarował wyraźnie uzupełnienie składu rządu, co jest ważne; będą to osoby kompetentne o najwyższych kwalifikacjach. Uważam, że zdanie, iż zamierzamy konsekwentnie wywiązywać się ze zobowiązań złożonych w 1997 r. wobec naszych wyborców, jest niezwykle istotne.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełJanKulas">To, że chcemy publicznie dotrzymywać danego słowa, jest nie mniej ważne, ale w tym oświadczeniu znalazło się również podziękowanie dla naszego partnera. To nie tylko kurtuazja, lecz podziękowanie za trud 31 prac posłom, politykom Unii Wolności - za wdrażanie najtrudniejszych reform, czterech reform ustrojowych. Nie przypadkiem SLD i PSL unikały tych reform, tego wielkiego trudu, ogromnej odpowiedzialności. Myśmy się tego podjęli. Tak, zdajemy sobie sprawę z konsekwencji. Podjęliśmy się tych reform i tym bardziej chcemy teraz je uporządkować, doprowadzić do pomyślnego finału. Chcemy je dokończyć. Nawet w tej obecnej sytuacji wydaje mi się, że dokończenie tychże reform, dokończenie wielkiej reformy państwa to dla nas pewnego rodzaju racja stanu i nie mam wątpliwości, że posłowie Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności często będą tutaj współdziałali. Wiem, że to nie będzie cieszyło naszej opozycji politycznej, ale takie są okoliczności, takie są realia. Niewątpliwie jesteśmy odpowiedzialni za państwo i za gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#PosełJanKulas">Pytano o obszary współdziałania. Mnie się wydaje, że tych obszarów współdziałania pomiędzy Unią Wolności a Akcją Wyborczą Solidarność jest bardzo wiele. Już dziś praktycznie rozpoczęliśmy prace w obszarze związanym z absolutorium dla rządu Jerzego Buzka za 1999 r. Za parę tygodni przystąpimy do prac nad projektem ustawy budżetowej na 2001 r. Będziemy niewątpliwie pracowali nad reformą podatkową. Dla posłów AWS bardzo ważne jest tutaj przywrócenie ulgi prorodzinnej oraz obniżenie podatków w przypadku małych i średnich przedsiębiorców. To jest kwestia przedsiębiorczości, aktywizacji gospodarki. Nie ma wątpliwości, że będzie tu szerokie i dobre współdziałanie.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#PosełJanKulas">Inny obszar kooperacji to kwestia rolnictwa, kwestia wsi. Myślę, że Pakt dla wsi to jest nadal nasze wspólne zobowiązanie. Analogicznie ustawodawstwo związane z przystąpieniem do Unii Europejskiej. Tu nie ma wątpliwości, że głosowania będą skuteczne, że dobre i mądre ustawy również będą przyjmowane. Ważne jest to, że dzień dzisiejszy pokazał, że był - chociaż to pierwszy dzień bez koalicji - dniem spokojnej i rzeczowej pracy.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#PosełJanKulas">Istotne jest również to, że nadchodzi czas pewnej głębszej refleksji, pewnego namysłu. Dla mnie jako posła AWS jest to także czas refleksji nad własnym klubem. Nikt nie jest bez winy w takiej sytuacji, wszyscy jesteśmy w jakimś sensie współodpowiedzialni za tę sytuację. Tak że nie tracę tutaj nadziei, że to pozwoli zdyscyplinować, uporządkować i umocnić Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#PosełJanKulas">W naszym oświadczeniu mówimy również o współpracy rządu, nawet rządu mniejszościowego, z Klubem Parlamentarnym UW. Można by tu wymienić co najmniej dwadzieścia parę ustaw, ale dziś nie ma na to czasu. Oświadczenie AWS kończy się znamienną puentą: „Jednocześnie podtrzymujemy gotowość do rozmów na temat stworzenia gabinetu mającego poparcie większości parlamentarnej”. Tak więc wszystko jest możliwe, wszystko się może zdarzyć. Opozycji politycznej doradzam tu spokój i umiar. Nie cieszcie się poniekąd przedwcześnie, a te zapędy, te zamiary przejęcia władzy są trochę na wyrost - są one dla mnie w jakimś sensie niezrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-143.8" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Czas kończyć, dlatego zakończę puentą - w moim przekonaniu istotną. Jak mi się wydaje, dla dobra wspólnego i przyszłości naszej ojczyzny współdziałanie wszystkich ugrupowań politycznych wywodzących się z obozu posierpniowego, z obozu „Solidarności”, szczególnie dzisiaj jest ważne i potrzebne. W tym parlamencie będzie się też odbywał nasz wielki egzamin polityczny. Ufam, że ten egzamin zdamy z dobrym wynikiem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekJanKról">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszałekJanKról">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest do 8 czerwca 2000 r., do godz. 9 i życzę miłego wieczoru.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 17 min 48)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>