text_structure.xml 227 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Zgodnie z porządkiem posiedzenia rozpatrzymy na dzisiejszym posiedzeniu te części budżetu, które wiążą się z realizacją zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i PFRON.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Witam wszystkich przedstawicieli resortów, urzędów i związków zawodowych, którzy przybyli na dzisiejsze posiedzenie. Do materiałów, które otrzymaliśmy od resortów, dołączono opinię Rady Nadzorczej ZUS dotyczącą planu finansowego tej instytucji oraz planu finansowego Fundusz Alimentacyjnego. Mam nadzieję, że zarówno w dyskusji, jak też we wnioskach, które sformułujemy w wyniku dzisiejszego posiedzenia opinia ta zostanie wykorzystana.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Zgodnie z przyjętą zasadą proszę teraz panią prezes A. Bańkowską o omówienie projektu budżetu na 1997 r. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz planu finansowego Funduszu Alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Następnie przeprowadzimy dyskusję. W pierwszej kolejności zabiorą głos posłowie, którzy dokonają wprowadzenia do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Uwagi odnośnie do budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przedstawią posłowie Stanisław Wiśniewski i Marek Dyduch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PrezesZakladuUbezpieczenSpolecznychAnnaBankowska">Chciałam poinformować, że opinię Rady Nadzorczej otrzymałam przed chwilą i nie zdążyłam jeszcze zapoznać się z nią, więc nie będą mogła się do niej odnieść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Nie sądzę, ażeby w tej opinii zawarte były jakieś szczególne wnioski. Z tego, co wiem z informacji przewodniczącego rady nadzorczej, wnioski w tej opinii nie wychodzą poza informację przedstawioną w projekcie budżetu ZUS na 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Na wstępie chciałam poinformować na podstawie jakich danych został opracowany projekt budżetu i planu finansowego ZUS na 1997 r. oraz plan finansowy Funduszu Alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Nie będą odnosić się do podstawowych liczb, gdyż te zostały zawarte w materiałach informacyjnych, które przesłaliśmy posłom - członkom Komisji Polityki Społecznej oraz w materiałach uzupełniających przekazanych posłom referentom.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Projekt budżetu na rok następny sporządzony został na przepisach prawnych obowiązujących Zakład Ubezpieczeń Społecznych w roku bieżącym. Punktem istotnym dotyczącym kształtowania się poszczególnych relacji projektu budżetu, w tym szczególnie tego, co działo się po stronie wpływów, jest prognozowane przeciętne wynagrodzenia w gospodarce narodowej, które wpływa w sposób zasadniczy na poziom uzyskiwanych dochodów własnych ZUS.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Według założeń,  które otrzymaliśmy z Ministerstwa Finansów założyliśmy, że przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wyniesie w roku przyszłym 1044 zł, a w bieżącym roku średnio 878 zł.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Istotnym problemem, który rzutuje na wysokość wpływów do naszego budżetu jest ściągalność składek z tytułu ubezpieczeń społecznych. Przyjęliśmy, że ściągalność składek wyniesie 98,5%. Ponadto przewidziano 600 mln zł, które w ustawie budżetowej przeznacza się na oddłużenie jednostek budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Już drugi rok zintensyfikowano działania ZUS na rzecz podwyższenia wskaźnika ścią-galności składek.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przedstawiając Komisji sprawozdanie z wykonania naszego budżetu za 1995 r. podkreślałam nasze osiągnięcia w zakresie zwiększenia wpływów zarówno z egezkucji własnej, jak i egzekucji dokonywanej za pośrednictwem urzędów skarbowych. Podkreślałam, że zwiększyliśmy nasze wpływy ze składek m.in. przez zawieranie umów ratalnych z naszymi dłużnikami. Korzystamy z różnych form wzajemnego wspomagania i dzięki temu osiągnęliśmy wysokie wpływy budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Założenia dotyczące ściągalności składek w planie na 1997 rok sprowadzone zostały do granic możliwości. Założenie ściągalności składek na poziomie 98,5% jest, przy stanie naszej gospodarki, założeniem optymalnym w naszym rozumieniu. Wyczerpały się już rezerwy proste, polegające na tym, że jako instytucja docieraliśmy do dłużników, którzy - gdyby nie nasza inicjatywa - nie zdobyliby się na opłacanie starych długów. Ta inicjatywa ZUS objęła już właściwie wszystkich dłużników i tam, gdzie istniała możliwość zostały zawarte układy dotyczące ratalnych spłat. Pozostaje nam więc, według obowiązujących przepisów, bardzo znikome pole manewru.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W roku bieżącym ściągalność składek wyniosła 98,5%. Za okres trzech kwartałów osiągnęliśmy nawet 98,6%. Ażeby wykonać zamierzenia roczne, to w grudniu wskaźnik ściągalności składek będzie musiał oscylować w granicach 99,8%.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Z zagadnieniem ściągalności składek, w części dotyczącej restrukturyzacji zadłużenia, łączy się kwestia 600 mln zł, które są przewidziane w planie dochodów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w roku bieżącym. Przyjęliśmy, że wpływy z tytułu restrukturyzacji zadłużeń wyniosą 600 mln zł. Wiemy jednak - według danych na dzisiejszy dzień - że nie ma tylu podmiotów, które spełniałyby przewidziane kryteria i najprawdopodobniej wpływy  te będą wynosiły około 250 mln zł. Dobrze byłoby, ażeby Komisja mogła zastanowić się, czy tych środków nie należałoby wykorzystać na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Do oceny posłów pozostawiam naszą propozycję ściągalności składek w wysokości 98,5%. W moim przekonaniu, jest to maksimum naszych możliwości.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">O wielkości Funduszu Ubezpieczeń Społecznych decyduje w sposób zasadniczy przyrost osób, które pobierać będą świadczenia z tytułu emerytur i rent. Przewidujemy, że w roku przyszłym liczba tych świadczeniobiorców wzrośnie o 132.000 osób, a w roku bieżącym 124.000 osób. Przy całym szacunku dla naszych prognoz i dla naszego departamentu analiz i statystyki, który dobrze sprawdza się w działaniu, istnieją dwa zjawiska, które mogą wpłynąć na wysokość podanych liczb.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W dniu wczorajszym Sejm przyjął zmiany w ustawie o przecig5</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">wdziałaniu bezrobociu, które przewidują, że do końca 1997 r. dopuszcza się możliwość wcześniejszego przechodzenia na emeryturę /już w wieku 40-45 lat/ w wyniku zwolnień grupowych. Należałoby po podpisaniu tej ustawy przez Prezydenta RP przekazać zainteresowanym informację, że rok 1997 jest rokiem bezpiecznym, w którym mogą przechodzić na emerytury w wieku 40-45 lat. Obawiam się bowiem, że wprowadzenie - zgodnie z nową ustawą - tzw. świadczeń przedemerytalnych może zaowocować przyrostem liczby emerytów, którzy do tej pory nie mieli zamiaru przechodzić na emeryturę, wiedząc o tym, że kończy się możliwość przechodzenia na emerytury z racji niespełniania warunków dotyczących stażu pracy, a nie tylko warunku wiekowego.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Również ustawa o orzecznictwie  inwalidzkim, która wchodzi w życie we wrześniu przyszłego roku, stosunkowo w małym stopniu będzie rzutowała na zmniejszenie liczby rencistów. Spowoduje natomiast, że przez okres 8 miesięcy, poprzedzających wejście w życie ustawy, zainteresowanie ludzi chorych uzyskaniem grupy inwalidzkiej wzrośnie. Z  wyżej podanych względów proponuję, ażebyśmy w dyskusji nie  koncentrowali się na liczbie emerytów i rencistów, gdyż nasze dane opierają się o możliwie najdokładniejsze dane i możliwości uściślenia tych wskaźników. Oby życie nie zmieniło naszych przewidywań, gdyż wpłynęłoby to w sposób istotny na zmianę planowanego wskaźnika wzrostu liczby emerytów i rencistów. Zmiany takie wpływałyby w sposób istotny na inne planowane wskaźniki przyszłoroczne.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W planie finansowym ZUS przewidzieliśmy środki na jednorazowe wyrównanie waloryzacji za wrzesień 1996 r. Zobowiązana jestem poinformować o tych sprawach. Aby zagwarantować ten przewidziany 2,5% realny wzrost świadczeń emerytalnych w bieżącym roku, obserwując dynamikę przeciętnego świadczenia, można domniemywać, że trzeba będzie dokonać dopłatę wyrównawczą, ażeby gwarancje ustawowe zostały spełnione. Mamy przewidzianą w naszym planie finansowym kwotę 1.116 mln zł na ten cel, co oznacza wypłatę 750 mln zł miesięcznie. Należy pamiętać, że to wyrównanie będzie rzutowało nie tylko w postaci jednorazowego świadczenia, ale będzie działało przez cały rok. Jeśli wyrównanie to doszłoby do skutku, to wypłacalibyśmy świadczeniobiorcom kwoty, w formie jednorazowej, przez okres września, października, listopada i grudnia, a następnie w przyszłym roku w styczniu i lutym. Te świadczenia, zwiększone o jedną piątą, rzutowałyby na podwyższenie kwoty świadczeń w roku następnym. Przewidujemy, że byłoby to około 70 mln zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Zaplanowaliśmy również w planie finansowym ZUS środki na dwukrotną waloryzację świadczeń, zgodnie z zatwierdzoną ustawą emerytalną. W tych warunkach wzrost świadczeń wyniósłby w marcu 1997 r. 5,2%, we wrześniu zaś również o 5,2%. Miesięczne skutki tych waloryzacji - pierwszej marcowej - oszacowaliśmy na 208 mln zł miesięcznie; dokonanej zaś od 1 września 1997 r. - 221 mln zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Nie mamy zaś zaplanowanych żadnych środków na wykonanie postanowień orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, dotyczące waloryzacji rent i emerytur za 1995 r. Środki na ten cel rząd przewidział w rezerwie celowej. Nie będę więc ustosunkowywała się do tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Na wysokość planu finansowego ZUS rzutuje także wysokość wypłacanych zasiłków wychowawczych. Uwzględniliśmy w planowaniu proponowane zmiany zasad dokonywania waloryzacji tych świadczeń, m.in. przez wprowadzenie jednej waloryzacji w terminie od 1 marca 1997 r.prognozowanej wskaźnikiem wzrostu cen, czyli o 15%.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Poważną pozycję w wydatkach FUS stanowi wypłata zasiłków. Problemem są nie tylko zasiłki opiekuńcze i macierzyńskie, ale zasiłki chorobowe. W trzech kwartałach 1996 r. ZUS sfinansował 104,7 mln chorobodni. Pochłonęło to kwotę 1.688 mln zł. Oznacza to, że mimo zmiany przepisów od marca, ubiegłego roku ZUS finansuje prawie 62% całej absencji chorobowej.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W planie na 1997 r. przewidujemy kwotę 3.043 mln zł, czyli 30 bln starych złotych na zasiłki chorobowe. Nasza prognoza obejmuje oszczędności w finansowaniu zasiłków chorobowych. Zakładamy bowiem, że w przyszłym roku wejdzie w życie ustawa, której nowelizację zaproponował ZUS. Przewiduje ona znaczne wydatki na zasiłki chorobowe.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Gdyby w 1997 r. utrzymała się absencja chorobowa na poziomie 1996 r., to musielibyśmy plan wydatków na ten cel zwiększyć o prawie 119 mln zł. Zakładamy natomiast zmniejszenie tej pozycji. Liczymy bowiem na to, że zmiany, jakie zaproponowaliśmy w przedłożonym Sejmowi projekcie ustawy, wpłyną na osiągnięcia pewnych rezerw. Mam nadzieję, że posłowie podzielą nasze stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Jest to pozycja wydatków, do których mamy najwięcej zastrzeżeń. Ostatnio przeprowadziliśmy kontrolę wypłat tego rodzaju świadczeń w 14 oddziałach ZUS i wyniki tej kontroli jeszcze bardziej utwierdziły nas w przekonaniu, że dokonanie zmian w ustawie o zasiłkach chorobowych jest konieczne.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przewidujemy wzrost zadań wynikający m.in. ze wzrostu liczby świadczeniobiorców obsługiwanych bezpośrednio przez ZUS o 2,3% i płatników składek o 5,3%. W chwili obecnej liczba płatników wynosi ogółem 2.967 tys., w tym sektor publiczny obejmuje 49.000 podmiotów, sektor prywatny zaś 2.018 tys. podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przewidujemy środki na uzyskane w wyniku negocjacji nad projektem planu przyrosty etatów o 2.200 osób.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Ten planowany wzrost etatów powinien pozwolić na realizację zwiększonych zadań ZUS. Zakładamy bowiem w roku przyszłym wprowadzenie na dość szeroką skalę testowania możliwości zakładania  kont indywidualnego przebiegu ubezpieczenia. Zgodnie z postanowieniem Sejmu zawartym w programie ubezpieczeń społecznych rozpoczęcia zakładania, a zatem w roku przyszłym musi następować już testowanie tych kont.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Zwiększenie etatów uzasadnione jest także rozpoczęciem procesu kompleksowego systemu informatycznego ZUS. Prezentowaliśmy już Komisji koncepcje programowe w tym zakresie. Jest to jednak związane ze zwiększeniem zatrudnienia w służbach informatycznych, a także w służbach wspomagania , ażebyśmy przy wprowadzaniu tego systemu informatycznego nie popełnili błędów.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W roku bieżącym, zgodnie z postanowieniami Ministerstwa Sprawiedliwości, wchodzi w życie procedura sądów kasacyjnych. Wymaga to udziału specjalistów, radców prawnych, ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w czasie rozpraw dotyczących problematyki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zaistnieje więc konieczność wzmocnienia komórek prawnych ZUS.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Rozszerzać będziemy działalność komórek kontrolnych ZUS, co także wymaga wzrostu etatowego. W związku ze zmianą w sposobie ustalania świadczeń emerytalno-rentowych oraz niespójnego systemu informatycznego działania kontrolne ZUS muszą być prowadzone w szerszym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Niezbędne jest także wzmocnienie służb ekonomicznych ZUS. Działania w tym zakresie rozpoczęliśmy już w roku bieżącym, lecz niedostatecznie zadowalające. Wysokość naszych wynagrodzeń nie zachęca do podejmowania pracy przez dobrych specjalistów w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Oddajemy do użytku nowe siedziby  oddziałów i inspektoratów ZUS. Wymagać to będzie dodatkowych etatów, gdyż konieczna jest obsługa techniczna naszych urzędów.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Trzeba zdawać sobie sprawę, że kończą się możliwości percepcji technicznej pracowników ZUS, wobec kolejnych rozstrzygnięć podejmowanych przez Sejm, a w konsekwencji nakładania na ZUS nowych obowiązków. Nie jest bowiem żadną formą rekompensaty dla ZUS np. uzyskanie, zgodnie z przepisami ustawowymi, zwrotu kosztów za czynności wykonywane przez nas dla innych instytucji. Nie mamy bowiem możliwości zatrudnienia dodatkowych osób, chociażby nawet wszystkie wykonywane przez nas zewnątrz usługi były płatne. Wpływów z tego tytułu nie można przeznaczyć na fundusz płac. Mamy określony ściśle limit zatrudnienia i fundusze płac.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wykonywanie np. usług w zakresie wypłaty odszkodowań dla zatrudnionych w III Rzeszy odbywać się musi kosztem dodatkowego obciążenia obecnie zatrudnionych pracowników. Z tych dodatkowych 2200 etatów będziemy musieli przeznaczyć część na realizację wspomnianych wyżej usług.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Zastosowanie np. innych mechanizmów, aniżeli przewiduje normalna waloryzacja, przez orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, powoduje, że nie możemy stosować automa-tycznego naliczenia świadczeń, ale wiele czynności musimy wykonywać ręcznie. Trzeba mieć na uwadze, że w praktyce konieczne jest przejrzenie 7 mln teczek obejmujących naszych świadczeniobiorców. Nasz system informatyczny nie ma bowiem takiej pamięci, która pozwalałaby na dodatkową zmianę systemu naliczania świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W Sejmie znajduje się projekt ustawy o świadectwach rekompensacyjnych. Otóż każda instytucja budżetowa będzie musiała obliczyć świadectwa rekompensacyjne dla swoich pracowników. My także, dla naszych 37.000 pracowników, musimy przejrzeć teczki, ale również i tych 7 mln świadczeniobiorców i dokonać ręcznie ich weryfikacji dla ustalenia wartości świadczeń rekompensacyjnych. To wszystko musi być wykonane w roku przyszłym.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Nie zaewidencjowałam innych jeszcze czynności, które wolą Sejmu są nakładane na ZUS, ale bardziej obciążać pracowników ZUS pracami zleconymi nie jesteśmy w stanie.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Z trudem wywalczyłam w Ministerstwie Finansów, przy wsparciu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, dodatkowe 2200 etatów. Myślę jednak, że przy tym tempie wzrostu naszych zadań może to okazać się niewystarczające. Chcę dodać, że skutki finansowe tych dodatkowych etatów, łącznie ze składką ZUS, wyniosą 20 mln zł. Jest to niewiele przy naszych ogólnych wydatkach.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w okresie gdy była stosowana forma gotówkowa obrotu między podmiotami gospodarczymi, chcąc pozyskać wpływy na FUS zaczął zakładać kasy ZUS w różnych punktach. Te kasy budzą nie raz nasz niepokój i będziemy starali się przekazywać niektóre czynności do banków. Do czasu jednak dokonania tych operacji musimy wzmacniać te punkty kasowe.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przewidzieliśmy, od 1 kwietnia 1997 r. podwyżkę na jeden etat kalkulacyjny w wysokości 141 zł, co jest zgodne z ustaleniami Komisji Trójstronnej. Skutki tych podwyżek wyniosą 51,2 mln zł w skali rocznej.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Chcielibyśmy, ażeby działalność banku pocztowego rozwinęła się do tego stopnia, byśmy mogli korzystać z jego usług w większym znacznie zakresie. Czynimy starania w tym kierunku i mamy nadzieją, że przyniosą one pozytywne wyniki dla ZUS.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W niedostatecznym stopniu skutkują nasze apele o zakładanie przez emerytów i rencistów kont rozliczeniowych w bankach. Emeryci uważają, że w bankach są zbyt duże  kolejki, wielu z nich ma trudności z wychodzeniem z domu i wolą korzystać z przekazów pocztowych. Przewidzieliśmy więc wzrost opłat pocztowych. W chwili obecnej wynoszą one 3,7 zł od jednego przekazu. W zasadzie do przekazywania należności rentowych upoważniona jest tylko Poczta Polska. Zgłaszają się do nas różnego rodzaju przedsiębiorstwa, które chciałyby przejąć przekazywanie świadczeń z ZUS, lecz są to oferty dotyczące głównie miast wojewódzkich, a nie odległych miejscowości, poza miastami wojewódzkimi. Jest to bardzo poważny problem. ZUS przekazuje poczcie za dokonywanie czynności zleconych przez siebie 380 mln zł rocznie. Gdyby można było przewidzieć jakieś środki na zachęty materialne dla emerytów i rencistów, ażeby wzbudzić ich zainteresowanie rachunkami oszczędnościowo-rozliczeniowymi w bankach, to sytuacja na pewno uległaby poprawie. Obecnie mamy tylko 10% rencistów i emerytów, którym przekazujemy świadczenia przez banki. Gdybyśmy mieli np. dodatkowe pieniądze, jakimi dysponuje KRUS, który w swoim czasie informował nas, że za zakładanie kont rozliczeniowych w bankach przekazuje swoim świadczeniobiorcom na gwiazdkę, 150.000 zł. Dzięki temu zwiększyła się znacznie liczba takich kont zakładanych przez rolników.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Stawiam pod rozwagę Komisji postulat, ażeby można było przeznaczyć pewne kwoty na zachętę dla tych świadczeniobiorców, którzy otwierają konta bankowe.</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Udało się nam wynegocjować z pocztą, że za przekazanie dodatkowej waloryzacji w roku bieżącym płaciliśmy za przekaz tylko 1 zł. Myślę, że opłaty dla poczty i w tym roku będą ustalane na poziomie  umiarkowanym.</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Złożyłem wniosek do ministra finansów, ażeby w taryfikatorze opłat za usługi pocztowo-telekomunikacyjne przewidział, jako organ założycielski, niższe stawki dla ZUS. Nie byłoby wtedy pertraktowania z pocztą, jak przeciętny kontrahent, co do wysokości opłat. Powinno być przewidziane, żeby  ceny usług dla ZUS nie były wyższe od ustalonego poziomu. Niestety, otrzymałam z Ministerstwa Finansów odpowiedź negatywną.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przewidzieliśmy kwotę 70 mln zł na wprowadzenie kompleksowego systemu informatycznego. Jest to kropla w morzu potrzeb, to są jednak środki niezbędne dla podjęcia przez prezesa ZUS decyzji o przetargu na przeprowadzenie kompleksowego systemu informatycznego. Przetarg ten dotyczy generalnego realizatora inwestycji koncepcyjnych i wdrożeniowych. Nie ma to nic wspólnego z zakupem sprzętu. O tym mówić będziemy w terminie późniejszym. Te 70 mln zł, za zgodą Ministerstwa Finansów włączyliśmy do planu finansowego na rok bieżący jako zaczątek wydatków, które można będzie oszacować dokładnie dopiero wtedy, gdy będziemy bliżsi rozstrzygnięć koncepcyjnych. Przyjęliśmy, że ceny konsumpcyjne wzrastać będą o 15%, co wpłynęło na wysokość poszczególnych pozycji naszego planu.</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wzrośnie liczba osób pobierających świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego o 20.000. W chwili obecnej zadłużenie na 30 czerwca br w Funduszu Alimentacyjnym wynosi 887 mln zł. Takie są długi osób, które są zobowiązane do alimentacji. Stąd nasz pomysł, by osobom zobowiązanym do alimentacji utrudnić życie, m.in. przez utrudnienie w uzyskiwaniu paszportów. Świadczenia alimentacyjne przekazujemy dla 337.000 osób. Wysokość średniego świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego wynosi 84,02 zł.</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przyjęliśmy w planie na rok bieżący, że otrzymamy z budżetu państwa całą dotację planowaną na rok bieżący. Wykorzystanie tej dotacji, o czym na jednam z posiedzeń mówił poseł S. Wiśniewski, za okres trzech kwartałów roku bieżącego, było bardzo niskie. Od września przeprowadzamy waloryzację, która kosztuje nas około 500 mln zł miesięcznie i dotacja ta będzie sukcesywnie wykorzystana.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Za 10 miesięcy br. na całą planowaną dotację w wysokości 5.926 mln zł, z czego połowę stanowi dotacja uzupełniająca, wykorzystaliśmy 3.386 mln zł, czyli 57% planowanej dotacji. Zapotrzebowanie na listopad - według danych, jakie posiadamy z banków, a także na naszych rachunkach - wymaga uzupełnienia tych środków o prawie 600 mln zł w postaci dotacji uzupełniającej. Pozostaje nam na grudzień 1.965 mln zł. Przyjęliśmy w planie ZUS, że całą tę kwotę otrzymamy z budżetu państwa. Dlatego to właśnie mamy dziś stosunkowo wysoki stan środków na 1 stycznia 1997 r. Gdybyśmy nie otrzymali tej dotacji, to mielibyśmy bardzo niski stan środków własnych na naszych rachunkach bieżących i dramatycznie niski stan środków na koniec bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przystępuję teraz do omówienia struktury naszego planu. Stan naszych środków pla-nowanych na 1997 rok, to jest nasz bilans otwarcia, wynosi 5.875 mln zł. Z tego środki pieniężne wynoszą 1.984 mln zł, jest to wspomniana wyżej kwota dotacji.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Należności nasze wynoszą natomiast 5.871 mln zł a zobowiązania 1.973 mln zł. Zobowiązania te stanowi m.in. kolejna rata podatku dochodowego, który pobierzemy od świadczeniobiorców już w  grudniu, gdyż termin przekazywania wypada po 1 stycznia 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Na kwotę naszych należności składają się w głównej mierze długi. Na zadłużenia te składa się m.in. wcześniejsze przekazanie poczcie pieniędzy na wypłatę pierwszego i drugiego terminu przekazywania świadczeń rentowych, czyli na 1 i 5 stycznia 1997 r. Drugą pozycję stanowią nasze zadłużenia, które wynoszą wobec ZUS prawie 4,7 mld zł czyli 47 bln starych złotych.</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przeprowadziliśmy w ZUS badania nad tym, co stałoby się, gdyby nasi dłużnicy mieli pieniądze i musieli spłacać ich zadłużenia łącznie z odsetkami. Wyliczenia te wykazały, że dług ten przekraczałby 87 bln starych złotych. Obliczyliśmy, że przypis wyniesie 67.333 mln zł, wpływy zaś wyniosą 61.113 mln zł. Dotacja planowana na rok przyszły wynosi 5.838 mln zł i jest niższa o 1,5% od tej, jaką przewidywaliśmy na rok bieżący.</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wpływy własne do budżetu ZUS wyniosą 55.274 mln zł, w tym z tytułu składek 54.448 mln zł. Inne dochody m.in oprocentowania z bieżącego przetrzymywania pieniędzy spowodują wzrost naszych wpływów o 826 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Łączne dochody wyniosą 61.113 mln zł, wydatki zaś 62.279 mln.</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W 97% nasze wydatki obejmują wypłatę świadczeń, w tym 81,1% pochłoną emerytury i renty, co wyniesie 53.608 mln zł. Prawie 11% naszych wydatków stanowić będą zasiłki i pozostałe świadczenia. Łącznie na ten cel przeznaczymy 6.815 mln zł. z tego połowę pochłonę zasiłki chorobowe.</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Tylko 2,6% stanowić będą wydatki bieżące, w których ważną pozycję stanowią opłaty pocztowe, o których poprzednio mówiłam szerzej. Uważam, że nie powinno być tak, ażeby opłaty pocztowe były elementem wydatków administracyjnych ZUS. Jest to immanentna część świadczeń i powinna być rozliczana w pozycji świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Koszty bieżące naszej działalności stanowić będą 2,4%. Prewencja rentowa powinna pochłonąć wykorzystanie 45,5 mln zł. Według planu poddamy procesowi rehabilitacji około 35 tys. osób. Mieliśmy na rok bieżący ambitniejsze plany. Dopiero wczoraj jednak Komitet Społeczny Rady Ministrów przyjął projekt rozporządzenia Rady Ministrów dotyczący rehabilitacji. Mam nadzieję, że rozporządzenie to ujrzy światło dzienne jeszcze w listopadzie i dzięki temu będziemy mogli wykorzystać na rehabilitację środki planowane na rok bieżący. Wszystko to, co zdziałaliśmy w roku bieżącym w zakresie rehabilitacji pokryliśmy, że środków pochodzących jeszcze z roku ubiegłego. Prawie nie wykorzystaliśmy na ten cel środków z budżetu na 1996 r. Chcemy więc, po ukazaniu się tego rozporządzenia wydać te środki na doposażenie naszych ośrodków rehabilitacyjnych i przekazać im odpowiednie sumy na prowadzenie dalszych działań od 1 stycznia 1997 r. Dlatego też te 45,5 mln zł mogą być kwotą zwodniczą dla oceny zjawiska rehabilitacji w roku przyszłym.</u>
          <u xml:id="u-4.57" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wydatki inwestycyjne zaplanowane w wysokości 266 mln zł stanowią ok. 0,4% ogółu wydatków ZUS. W tej kwocie mieści się 70 mln zł przewidzianych na wprowadzenie kompleksowego systemu informatycznego ZUS, niespełna 200 mln zł stanowią inwestycje. Większość tych inwestycji stanowią inwestycje kontynuowane. W tej kwocie inwestycji kontynuowanych 118 mln zł przeznaczonych jest na budownictwo inwestycyjne, 19,6 mln zł na zakup gotowych obiektów, 128,8 mln zł na zakup maszyn i urządzeń. W ramach programu inwestycyjnego, związanego z rozwojem bazy lokalowej przewiduje się wydatkowanie 137 mln zł, z tego 118 mln zł stanowią zadania kontynuowane. Większość z nich rozpoczęto w 1994 i 1995 r., a  niektóre w 1996 r. Kontynuowane są 44 zadania, a tylko 34 nowo rozpoczęte. W wielu przypadkach jest to dopiero proces początkowy inwestycji, np. upoważnienie przeze mnie dyrektorów oddziałów na zakup działki, opracowanie projektu itd. Z tego co wiem, to poseł S. Wiśniewski będzie bardziej szczegółowo ustosunkowywał się do spraw inwestycji ZUS, i wobec tego nie będę szerzej mówiła na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-4.58" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Kończąc omówienie projektu planu finansowego ZUS, chcę powiedzieć, że stan środków na koniec roku wyniesie 4.929 mln zł, w tym środki pieniężne stanowić będą tylko 818 mln zł, co oznacza, że są to środki wystarczające tylko na jeden - z niewielką nadwyżką - termin płatności świadczeń rentowych.</u>
          <u xml:id="u-4.59" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Zwracam się do Komisji o przyjęcie naszego projektu budżetu ma 1997 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego. Nie przewidzieliśmy w tym planie żadnych rezerw, staraliśmy się opracować ten plan zgodnie z wymogami sztuki planistycznej i naszej wiedzy dotyczącej przychodów i wydatków ZUS.</u>
          <u xml:id="u-4.60" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przedstawię teraz w krótkim zarysie projekt budżetu Funduszu Alimentacyjnego na 1997 r. Stan środków  tego Funduszu na początek roku przewidujemy w wysokości 1.123 mln zł. Z tego środki pieniężne wynoszą 37 mln, należności zaś 1.085 mln zł. Wiemy dobrze, że należności te są w wielu przypadkach pozycjami nie do ściągnięcia. Może jednak kiedyś sytuacja ulegnie zmianie i środki te zostaną przekazane do budżetu ZUS.</u>
          <u xml:id="u-4.61" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Dochody Fundusz Alimentacyjnego w roku przyszłym wyniosą 1,043 mln zł, z tego dotacja z budżetu wyniesie 483 mln zł, dochody własne natomiast 10,6 mln zł. Tylko w niespełna 10% wpływy Funduszu osiągane są od osób zobowiązanych do przekazywania należności na rzecz Funduszu Alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-4.62" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wydatki Funduszu Alimentacyjnego planowane są na poziomie 581 mln zł, z czego na świadczenia przeznacza się 524 mln  zł. Wydatki bieżące stanowią 57 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-4.63" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Stan środków wynosi 48,5 mln zł, resztę stanowią należności, które wzrosną nam w roku przyszłym do 1,5 mld zł, to jest 15 bln starych złotych. Jest to kwota nieproporcjonalnie wysoka w partycypacji budżetu państwa w Funduszu Alimentacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-4.64" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">ZUS jest olbrzymią instytucją, obejmującą bardzo wiele problemów i starałam się w sposób maksymalnie skrótowy przedstawić wszystkie sprawy, które dotyczą naszej instytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Dziękuję pani prezes za obszerną i wyczerpującą informację i proszę o przedstawienie swoich uwag posła S. Wiśniewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselStanislawWisniewski">Po tak wyczerpującej informacji nie pozostałoby mi nic innego, jak tylko postawić wniosek o przyjęcie do projektu budżetu. Chciałbym jednak odnieść się do niektórych spraw, zwłaszcza związanych z rehabilitacją, inwestycjami i komputeryzacją ZUS.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselStanislawWisniewski">Oceniając z perspektywy czasu poszczególne projekty budżetu ZUS trzeba stwierdzić, że na działalność tej instytucji przeznaczane były dość znaczne kwoty, natomiast efektywność jest taka, że w przyszłym roku trzeba zwiększyć zatrudnienie w ZUS o dalsze 2200 osób.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselStanislawWisniewski">Stwierdzam, że jest to kolejny, dobry budżet, bardzo oszczędny, ale też bardzo napięty, Można podkreślić, że działalność ZUS w coraz lepszym stopniu zaspokaja potrzeby emerytów i rencistów z wpływów pochodzących ze składek, a zmniejszającej się dotacji państwa w kolejnych latach. Podtrzymuję zastrzeżenia pani prezes ZUS, że bardzo wątpliwa jest możliwość osiągnięcia tak wysokiego wskaźnika ściągalności składek, jaki założono w budżecie na 1997 r. Jest to chyba jedyny, tak wysoki wskaźnik osiągany przez instytucję gospodarującą środkami finansowymi. To, co kilka lat temu krytykowaliśmy, dzisiaj możemy pokwitować z wielkim uznaniem.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselStanislawWisniewski">Dotacja celowa z budżetu wynosi 5.838 mln zł i jest kwotą niebagatelną, lecz w nominalnej wartości jest to spadek w stosunku do roku bieżącego o 1,5%, zaś w stosunku realnym o 13,5%. Wskazuje to, jak w sposób znaczący zmniejszają się nakłady budżetu państwa na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, chociaż w innych parametrach narastają one z roku na rok. Konieczna jest reforma ubezpieczeń emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselStanislawWisniewski">W uzasadnieniu do budżetu państwa na rok 1997 dotacja do całej sfery działania wskazuje kwotę 20,5 mld zł, a do FUS tylko 3,2 mld zł, a więc tylko 5,6% wydatków przeznaczonych na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Pozostałe 17,3 mld zł przeznacza się na inne grupy, na które wydatki znacznie wzrastają.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PoselStanislawWisniewski">Pozytywnym objawem jest fakt, że w roku 1997 wpływy ze składek przewyższają wydatki na emerytury o kwotę ponad 839 mln zł. Jest to chyba pierwszy rok, w którym wpływy ze składek od ubezpieczonych zaczynają finansować świadczenia ubezpieczeniowe. Rodzi się jednak pytanie, czy wysokość wpływów ze składek, które są przewidziane na 1997 rok obejmuje kwotę 600 mln zł, przewidzianą w dotacji celowej. Istnieje obawa, że jeśli ta dotacja nie zostanie przekazana do ZUS, to wpływy ze składek nie osiągną planowanej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PoselStanislawWisniewski">Kwota planowana na emerytury w roku przyszłym wynosi  53.608 mln zł, w tym wyodrębniono kwotę 1.116 mln zł, na weryfikację wskaźnika waloryzacji. Sygnalizuje się w projekcie budżetu, że wartość emerytury i renty w roku 1997 wyniesie 608 zł, co stanowi 58,3% w stosunku do średniej płacy w gospodarce narodowej. Mamy więc do czynienia z trzecim rokiem spadku wysokości tych rent i emerytur w stosunku do średniej płacy w gospodarce narodowej. W 1995 r. wartość emerytury i renty stanowiła 61,2% średniej płacy, w roku bieżącym będzie to około 60%, w roku przyszłym odnotujemy prawie 2% kolejny spadek  w stosunku do średniej płacy w gospodarce. Pytam więc, czy jeśli w chwili obecnej szacuje się, że realnie, wg wyliczenia rządu, emerytura osiągnie wzrost o ok. 1.8%, to wskaźnik wyrównawczy od marca 1997 r. będzie stanowił około 0,7-0,6%.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PoselStanislawWisniewski">W projekcie budżetu podaje się, że emerytura wzrośnie realnie w stosunku do 1996 r. o 3,3%. To się w ogóle nie bilansuje w żaden sposób. Proszę więc o wyjaśnienie, jak te dane zostały wzięte pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PoselStanislawWisniewski">Projekt budżetu jest określonym dokumentem, który powinien się bilansować w rachunku matematycznym. Mam więc pytanie do obecnych na posiedzeniu dwu ministrów  Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, jak to się ma w stosunku do składanych gwarancji ustawowych o zachowaniu realnych wartości emerytur i rent na poziomie gwarantowanym przez tę ustawę? Czy wskaźnik weryfikacyjny będzie zawierał również wartość odsetek należnych za okres od września do marca przyszłego roku?</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#PoselStanislawWisniewski">Trzeba o tym mówić już dziś, gdyż przy realizacji zobowiązań stwierdza się, że w budżecie państwa nie przewidziano takich środków na pokrycie odpowiednich zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#PoselStanislawWisniewski">Planowana waloryzacja na 1997 r., o czym również mówi się w projekcie, dokonana będzie w dwu terminach - marcowym i wrześniowym -jednakowym wskaźnikiem 105,2%. Stanowi to w sumie 110,4% wzrostu emerytur, a przecież ustawa mówi o tym, że inflacja osiągnie poziom 15%, realny zaś wzrost emerytur i rent ma wynieść 1,5%. Bilans waloryzacji i inflacji, plus bilans reanego wzrostu  wskazuje na brak 6% wzrostu świadczeń emerytalno-reentowych. Jak to będzie bilansowane?</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#PoselStanislawWisniewski">Czy znowu w 1998 roku będzie weryfikowany wskaźnik waloryzacyjny?</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#PoselStanislawWisniewski">Czy ma sens  wprowadzenie tej drogi waloryzacji emerytur i rent?</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#PoselStanislawWisniewski">Jak ma się do tych wszystkich wskaźników waloryzacyjnych, weryfikacyjnych orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego?</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#PoselStanislawWisniewski">W tej chwili bazy emerytur i rent są waloryzowane według pomniejszonej bazy. Mówię o tym dlatego, że w projekcie budżetu nie ma żadnych ewentualnych rezerw na te wszystkie waloryzacje, które będą musiały zostać przeprowadzone. Czy nie należałoby już teraz, w ramach prac nad budżetem państwa wpisać rezerwę celową na dokonanie tej waloryzacji do budżetu ZUS? Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien być dysponentem tej rezerwy w takiej wysokości, która gwarantowałaby realizację orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#PoselStanislawWisniewski">Dlaczego o tym mówię? W dokumencie rządowym Ministerstwa Finansów przewiduje się kwotę na realizację tego orzeczenia w wysokości 1.273 mln zł. W założeniach polityki pieniężnej państwa na rok przyszły, na stronie 48, mówi się o tym, że w zakresie świadczeń emerytalno-rentowych nie do końca pozostaje wyjaśniona kwota zaległych świadczeń emerytalno-rentowych za czwarty kwartał 1995 r. Wstępne skutki wymienionej waloryzacji szacuje się na kwotę około 9 mld zł. Świadczy to o niespójności dokumentów rządowych, co w następstwie może pozwolić na rzetelną realizację orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i ponowne rozpatrywanie tej sprawy przez Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#PoselStanislawWisniewski">Moim zdaniem, bardzo poważnego zastanowienia wymagają wydatki na zasiłki chorobowe. Została znowelizowana ustawa o zasiłkach chorobowych, która ma na celu zmniejszenie wydatków ZUS na te zasiłki. Średnia roczna na każdego ubezpieczonego stanowi 17 chorobodni. Zakład pracy obowiązany jest płacić zasiłek chorobowy do 35 dni. Mimo trzech lat funkcjonowania tej ustawy, ZUS ponosi w dalszym ciągu ponad 60% wydatków na zasiłki chorobowe.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#PoselStanislawWisniewski">Prezes ZUS poinformowała nas, że wydatki na ten cel zaplanowano w wysokości 3.043 mln zł. Natomiast w tekście przekazanym nam mówi się, że przewidywane wykonanie szacuje się w wysokości 2,390 mln zł. Ujawnia się tu rezerwa w wysokości 600 mln zł. Na stronie 11 informacji ZUS mówi się, że sfinansuje się 61% wydatków na zasiłki chorobowe, że w stosunku do 1996 r. będzie to kwota mniejsza o 2,4% i że wydatki na ten cel wyniosą 2.390 mln zł, a powstaje jakaś rezerwa, która mogłaby być przeznaczona na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#PoselStanislawWisniewski">Jest to sprawa bulwersująca, że planuje się w jednym roku wzrost liczby etatów ZUS o 2200 osób. Od kilku lat wzrasta oprzyrządowanie oddziałów ZUS, zwiększa się sprzęt techniczny, komputerowy itp. Informuje się nas o wprowadzeniu kompleksowego systemu informatycznego. Ale w 1997 r. zamierza się wprowadzenie takiego programu informatycznego co najmniej w jednym oddziale ZUS. W uzasadnieniu zwiększenia liczby etatów podaje się m.in., że nastąpi rozpoczęcie prac nad budową systemu ewidencji indywidualnych kont pracowników i płacących składki. Czy rzeczywiście w związku z tym konieczne jest zwiększenie liczby etatów ZUS o 2200?</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#PoselStanislawWisniewski">Zarówno przy rozpatrywaniu kolejnych projektów budżetu, jak i sprawozdań ZUS z realizacji tego budżetu, sprawa inwestycji i komputeryzacji powtarza się za każdym razem. Dobrze byłoby, gdybyśmy otrzymali odpowiedni materiał obejmujący dane: ile w poszczególnych latach zakończono budów, ile wprowadzono nowych urządzeń, jaki jest stan zabezpieczenia w sprzęt komputerowy, jaki jest stan docelowy w tym zakresie. Nie chciałbym dziś rozwijać tego tematu. Jest tu pewien problem do rozważenia. Jeśli zbilansujemy coroczne nakłady na inwestycje, na komputeryzację, to otrzymamy ogromne kwoty. Dobrze byłoby więc, ażebyśmy mieli przedstawioną efektywność tych wszystkich przedsięwzięć inwestycyjnych, modernizacyjnych itp.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#PoselStanislawWisniewski">Pani prezes mówiła, że w zasadzie nie rozpoczyna się obecnie nowych inwestycji, że większość środków przeznacza się na kontynuację podjętych już budów, jednakże co roku realizacja inwestycji kontynuowanych obejmuje 50-60 budów i rozpoczyna się 20-30 budów, natomiast kończonych jest 6-10 budów. Kiedy ta działalność będzie zakończona? Jakie są jej koszty ? Niezbędne jest ukazanie efektów modernizacyjnych i usprawniających działania. W materiałe ZUS mówi się o tym, że wszystkie oddziały ZUS mają swe własne siedziby, że prawie 160 inspektorów ma własne siedziby. A więc budujecie już na wyrost, takie wrażenie ma się z porównania tych wszystkich danych. Na wynagrodzenie zaplanowano kwotę 441 mln zł. Jest to wzrost o 27%. Rozumiem, że wzrost ten obejmuje już te 220 etatów. Może Komisja podjęłaby inicjatywę legislacyjną, z badaniem jej szybkiej ścieżki realizacyjnej, w sprawie znowelizowania ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, aby móc wobec pracowników tak potężnej instytucji, jaką jest ZUS, zastosować zakładowy układ pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#PoselStanislawWisniewski">Płace w ZUS są stosunkowo niskie. Występuje więc duża fluktuacja kadr. Myślę, że mój wniosek jest zasadny i dobrze byłoby, gdyby Komisja wystąpiła z taką inicjatywą. Wydaje się celowe, by przy zmianach systemu ubezpieczeń społecznych podjęto prace nad zreformowaniem systemu płacowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Prosiłbym, aby poinformowano nas, jaka była średna płaca pracowników ZUS w 1996 r. i jaka będzie w 1997 r. w poszczególnych grupach. Chodzi mi o centralę i oddziały, bo tu są różne sytuacje.</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#PoselStanislawWisniewski">Mam również pewne zastrzeżenia co do wydatków na prewencję rentowe. Walczyliśmy o to, by przy wprowadzeniu nowych zasad orzekania o niezdolności do pracy można było uruchomić rehabilitację przedrentową. Poinformowano nas, że w 1996 r. rehabilitacja była prowadzona  z funduszów, które pozostały niewykorzystane w 1995 r. Przy składaniu sprawozdania z realizacji budżetu za 1995 rok, podano, że była planowana na ten cel kwota 11.410 mln zł i że ta kwota została w całości wykorzystana . W 1996 r. na rehabilitację przeznaczono kwotę 50 mln zł. Na przyszły rok planuje się zmniejszenie tej kwoty o 4,5 mln zł. Jeśli w roku bieżącym poddano rehabilitacji 46.000 osób, natomiast w roku 1997 planuje się rehabilitację tylko 32.200 osób, czym tłumaczy się ten spadek? Wydaje się, że po tym wstępnym okresie, gdy zostały podpisane umowy z ośrodkami rehabilitacyjnymi, powinna wzrastać liczba poddawanych rehabilitacji. Przypuszczam, że nasza Komisja powinna wnioskować zwiększenie środków ZUS na zakup niezbędnego sprzętu rehabilitacyjnego dla poszczególnych ośrodków, gdyż służba zdrowia nie jest w stanie zwiększyć nakładów na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#PoselStanislawWisniewski">Prosiłbym, ażeby Komisja otrzymała szczegółowy wykaz wydatków inwestycyjnych ZUS na przestrzeni lat 1993-1994, do 1996 r. Pozwoli to nam na zorientowanie się w kierunkach polityki inwestycyjnej ZUS, a także w kierunkach komputeryzacji i oprzyrządowania, potrzebnego dla tego celu w poszczególnych oddziałach ZUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Dziękuję bardzo. Uważam, że poddał pan pod uwagę Komisji kilka bardzo ważnych problemów, a zwłaszcza cieszy mnie, że poruszył pan problem uregulowania sprawy statusu ZUS. Myślę, że taki wniosek należałoby zapisać we wnioskach końcowych z naszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Wiele spraw, których nie można teraz rozwiązać, można było rozwiązać wówczas, gdybyśmy mieli jasno określony status prawny tej instytucji. Jeśli istnieje projekt dotyczący konkretnych rozwiązań legislacyjnych w tym zakresie, to dobrze byłoby zapoznać się z tym projektem. Proponuję, aby podkomisja zajmująca się reformami ubezpieczeń społecznych zapoznała się z tym projektem zmian statutowych ZUS i przedstawiła odpowiednie wnioski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselStanislawWisniewski">Sądzę, że jest to słuszny wniosek. Jesteśmy w stanie - razem z Naczelną Radą ZUS - przygotować taki projekt.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselStanislawWisniewski">W opinii Komisji Polityki Społecznej, dotyczącej projektu budżetu ZUS na rok 1997, sprawy powinny być zasygnalizowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselBoghdanKrysiewicz">Dziękuję, że w swoim wystąpieniu zgłosił pan taki wniosek.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselBoghdanKrysiewicz">W naszym posiedzeniu uczestniczą przedstawiciele kierownictw Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej. Dobrze byłoby, ażeby panowie ministrowie M. Manicki i L. Nawacki przekazali nam swoje uwagi na ten temat na gorąco.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselBoghdanKrysiewicz">Udzielam teraz głosu posłowi M. Dyduchowi, a następnie wysłucham odpowiedzi na postawione pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Czy damy radę odpowiedzieć na wszystkie pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Mam nadzieję, że damy radę uporać się z tym. Znamy panią prezes z naszej wspólnej działalności i uważam, że nie ma rzeczy niemożliwych, obawy pani są raczej przesadne - jak sądzę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselMarekDyduch">Nie chciałbym powtarzać problemów, które poruszył w swej wypowiedzi poseł S. Wiśniewski. Chciałbym natomiast przedstawić tu trzy zagadnienia, nad którymi - jak myślę - powinniśmy się zastanowić przy omawianiu budżetu ZUS na 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselMarekDyduch">Zarówno z wypowiedzi pani prezes ZUS, jak też posła S. Wiśniewskiego wynikały obawy, czy budżet ZUS na 1997 r. nie jest zbyt napięty. Wzrost ściągalności składek wynosi 20,4% w stosunku do 1996 r.  i wykonanie jego jest uzależnione od wielu czynników. Dotyczy to m.in. wzrostu gospodarczego, wzrostu zatrudnienia, jeśli będzie więcej osób pracowało, to wyższe będą wpłaty na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselMarekDyduch">ZUS mobilizuje się dla osiągnięcia możliwie najwyższego wskaźnika ściągalności składek. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że istnieją pewne granice. Trzeba mieć na uwadze i to, że mogą zdarzyć się różnego rodzaju wahania w gospodarce, okresowe, krótkoterminowe, ale też i bardziej długotrwałe. Na tym tle pojawia się pytanie, czy mamy w budżecie ZUS odpowiednie rezerwy, które pozwoliłyby stawić czoła takim nieprzewidzianym sytuacjom?</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselMarekDyduch">W budżecie ZUS zapisano, że rezerwy na pierwsze miesiące wyniosą 1,629 mln zł, przy założeniu, że budżet państwa zrealizuje wszystkie zobowiązania wobec ZUS. Z budżetu państwa należałoby przekazać dotację ponad 1,600 mln na tak zwane oddłużenie. Jeżeli wpływ składek jest napięty, a rezerwa niepewna, to czy nie podejmujemy zbyt dużego ryzyka w konstrukcji projektu budżetu ZUS na rok przyszły? Należałoby postawić pod adresem Ministerstwa Finansów postulat, by wszystkie środki, które mają być przekazane z budżetu państwa dla ZUS były bezwzględnie i terminowo przelane.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselMarekDyduch">Przewiduje się, że - dla przelania 600 mln zł na likwidację zadłużeń - konieczne będzie przekazanie z budżetu państwa 350 mln zł. Kwota ta powinna być przeznaczona na cele restrukturyzacji zadłużeń ZUS. Dobrze byłoby, aby na dzisiejszym posiedzeniu przedstawiciel resortu finansów poinformował nas, czy istnieją jakieś zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselMarekDyduch">Przy rozpatrywaniu sprawozdania z wykonania budżetu ZUS za 1995 r. mówiliśmy o rosnących zadłużeniach w stosunku do ZUS. Co roku zadłużenia te rosną, chociaż proporcje maleją. W 1992 r. zadłużenie to w stosunku do 1994 r. wzrosło o 1350%, w 1995 r. w stosunku do 1994 r. natomiast o 108 lub 121%, jeśli nie uwzględnić dotacji państwowej, zwracaliśmy się do rządu z dezyderatem, by zostały podjęte odpowiednie kroki w celu zmniejszenia lub likwidacji tego zadłużenia. Odpowiedziano nam, że nie jest to możliwe, ponieważ inne podmioty gospodarcze swoje zadłużenia spłacają. To uzasadnienie rządu jest wprawdzie słuszne, lecz czy nie można byłoby postąpić z tym zadłużeniem w taki sam sposób, jak to ma miejsce w stosunkach między innymi podmiotami gospodarczymi, to znaczy uznać obrót tymi zadłużeniami na rynku. Przedstawiam mój wniosek do rozważenia.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PoselMarekDyduch">Problemem są także długi nieściągalne, pojawiające się zwłaszcza wówczas, gdy przedmiot gospodarczy - dłużnik - upadł i nie ma od kogo wyegzekwować tego zadłużenia. Należałoby podjąć odpowiednią inicjatywę legislacyjną, przewidującą w takim przypadku możliwość całkowitego umorzenia takich długów. W chwili obecnej takie nieściągalne zadłużenia obciążają bilans ZUS, a w praktyce jest to sytuacja sztucznego podwyższania konta zadłużeń o kwoty, które nie są możliwe do ściągnięcia.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PoselMarekDyduch">Proponuję przedstawić ministrowi pracy i polityki socjalnej dezyderat w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PoselMarekDyduch">Średnia emerytura i renta za 1996 r. ma wynosić 680 zł. Pierwsza waloryzacja w marcu 1997 r. jest przewidziana na podstawie 17% inflacji. Jeśli jednak inflacja będzie wyższa, w bieżącym roku, to powstaje pytanie, czy są przewidziane środki rezerwowe na pokrycie ewentualnych różnic?  Pytanie to kieruję do ministra pracy i polityki socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#PoselMarekDyduch">W rezerwie celowej na 1997 r. przewidziana jest kwota 1.273 mln zł na waloryzację za IV kwartał 1996 r.. Czy środki te według opinii ministra finansów i ministra pracy i polityki socjalnej są wystarczające dla realizacji postanowień ustawowych. Czy w związku z tym, że wzrośnie podstawa wymiaru rent i emerytur do następnych waloryzacji przewidziano zwiększenie nakładów na ten cel?</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#PoselMarekDyduch">Mamy wątpliwości, czy wystarczy środków na zasiłki chorobowe w roku przyszłym i na dokonanie wszystkich przewidzianych waloryzacji rent i emerytur? Czy można uznać, że przedstawione nam dane w budżecie ZUS na 1997 r.  pozwalają nie mieć zastrzeżeń i obaw co do realizacji wszystkich zobowiązań wobec rencistów i emerytów?</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#PoselMarekDyduch">Czy nie należałoby przewidzieć dodatkowej rezerwy, która zapewniłaby uwzględnienie wszystkich nieprzewidzianych sytuacji, które mogą zaistnieć w roku przyszłym. Wypłaty z funduszu ZUS są zobowiązaniem w stosunku do określonych grup społecznych i muszą być bezwzględnie zrealizowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Proszę teraz panią prezes A. Bańkowską o udzielenie odpowiedzi na wysunięte pytania. Prosiłbym, aby skoncentrowała się pani przede wszystkim na elementach planu finansowego ZUS. Natomiast problemy związane z zobowiązaniami ustawowymi, dotyczącymi wszelkiego rodzaju wyrównań i ewentualnych niedoszacowań, m.in. inflacji w 1997 r. powinny być umieszczone w planie na rok 1998. Budżet na rok 1997 powinien zawierać tylko te kwoty, które dotyczą zobowiązań tego roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Niemożliwe jest ustosunkowanie się do wszystkich problemów, jakie poruszył w swym wystąpieniu poseł S. Wiśniewski. Przyjęłam je nie tyle jako uwagi, ale jako wyraz troski i zainteresowania naszą sytuacją, a także propozycję bardziej dogłębnych analiz.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Zgadzam się z tym, że posłowie mogą mieć jeszcze wiele pytań co do przedstawionej przez nas informacji. Nie jesteśmy w stanie przedstawić - w tak wielkim skrócie - wszystkich naszych problemów. Trzeba rozstrzygnąć, na ile szczegółowo powinny być przedstawiane informacje przez resorty komisjom sejmowym. Zawsze chętnie służymy materiałami uzupełniającymi, zwłaszcza w przypadkach, gdy jakieś sprawy są przedmiotem szczególnego zainteresowania któregoś z posłów, czy też grupy posłów. Panu posłowi S. Wiśniewskiemu dostarczyliśmy materiały dotyczące inwestycji ZUS i jesteśmy gotowi przekazać je innym posłom. Takie bardzo szczegółowe informacje nie zawsze powinny być oddolnie dostępne.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W swoim wystąpieniu poseł S. Wiśniewski mówił o zmniejszającej się  dotacji na  fundusz emerytalny. Mówił on o niej na tle wpływów, jakie uzyskamy w przyszłym roku w porównaniu z wydatkami na emerytury i renty.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Tak nie jest całkowicie, że dotacja która w przyszłym roku wyniesie 5,9 mld zł, może być przeznaczona w całości na emerytury i renty. Tylko w części jest dotacja uzupełniająca. Dotacja celowa wyniesie w przyszłym roku 2,640 mln zł, zaś dotacja uzupełniająca 3.255 mln zł i będzie o ponad 400 mln zł niższa, aniżeli dotacja uzupełniająca przewidziana na ten rok.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W przyszłym roku w 92,2% sfinansujemy wydatki z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych własnymi dochodami. W takim to procencie dochody pochodzące ze składek zrekompensują wydatki, które trzeba będzie ponosić na ubezpieczenie społeczne. Dotyczy to nie tylko emerytur i rent, ale też zasiłków chorobowych oraz innych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wpływy ze składek w roku przyszłym będą wyższe od wydatków na emerytury i renty. Nie można jednak tego rozumieć tak, że emerytury i renty są finansowane ze składek. Składki przeznaczone są na obsługę osób ubezpieczonych dzisiaj, pracujących dzisiaj na pokrycie wydatków na emerytury i renty. Jeśli chcielibyśmy mówić o samofinansowaniu się FUS, to wpływy ze składek musiałyby być o 3,250 mln wyższe od stanu aktualnego. Składka nie dotyczy bowiem wyłącznie emerytur i rent. Obejmuje ona zasiłki chorobowe, macierzyńskie, porodowe itd. To, co nie ma charakteru ubezpieczeniowego jest finansowane z dotacji celowej, która wynosi 2,6 mld zł.Jak już mówiłam, 92,2% zobowiązań wynikających z ubezpieczenia będzie finansowane ze składek.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Trzeba przy rozważaniu zasad waloryzacji i ustawowych gwarancji wzrostu świadczeń pamiętać, że mówimy o średniorocznych świadczeniach i średniorocznym wskaźniku wzrostu  średniorocznej inflacji. I tak np. w tym roku inflacja przewidziana jest na poziomie 19,8%, nie w wysokości 17%, jak to się corocznie mówi. Duży wpływ na realny wzrost świadczeń mają skutki przechodzących waloryzacji z poprzedniego roku. Nie ma więc na stronie 10 naszej informacji żadnego błędu, jak to sugerował pan poseł Wiśniewski. Piszemy tam bowiem, że przeciętna wypłata na emeryta wyniesie 608 zł, to jest wzrośnie o 18,8%, co stanowić będzie analogicznie jak w 1996 r. 58,3% planowanego, przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej i wzrośnie realnie, przy uwzględnieniu wyrównania za 1996 r. o 3,3%.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wzrost przeciętnej wypłaty świadczenia wynika głównie z uwzględnienia skutków finansowych:</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">- waloryzacji świadczeń od 1 września 1996 r. /wskaźnikiem 115,2%/, przechodzących na rok następny,</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">- wypłaty w marcu 1997 r. jednoczesnego wyrównania waloryzacji za wrzesień 1996 r., zapewniającego realny wzrost przeciętnej emerytury i renty w 1996 r. o 2,5%,</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">- planowanych waloryzacji od 1 marca i 1 września 1997 r. wskaźnikiem 105,2% /w obu terminach/, które zapewnić mają realny wzrost emerytury i renty w 1997 r. o 1,5%, równocześnie ulegnie podwyższeniu kwota bazowa do 95% w marcu i 96% we wrześniu 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Nie ma więc żadnego błędu w tych obliczeniach. Zakładamy pewną kwotę wyrównania w marcu 1997 r., która będzie stanowiła wyrównanie za miesiące wrzesień, październik, listopad i grudzień 1996 r. Wyrównanie to wpływa na wzrost przeciętnej emerytury i renty, ale nie wpływa na gwarantowane 1,5% realnego wzrost.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Planuje się, że w roku przyszłym przeciętne świadczenie wyniesie 608 zł, podczas gdy w roku bieżącym 511,9 zł. Oznacza to wzrost 118,8 zł, podczas gdy inflacja średnioroczna wyniesie 115%, a zatem przyrost średniego świadczenia wyniesie 3,3%. Skutki wyrównawczej waloryzacji za 4 miesiące roku ubiegłego nie wejdą do świadczeń, które będą podstawą do rozliczania nas wobec emerytów i rencistów.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Z tytułu waloryzacji w 1997 r. z uwzględnieniem przechodzących waloryzacji z 1996 r., przeciętne świadczenie powinno wzrosnąć o 176,7%. Z wyrównaniem za wrzesień wzrośnie ono o 18,8%, co oznacza właśnie owe 3,3%, a więc nie ma tu żadnego błędu.</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Poseł S. Wiśniewski zakwestionował, że dane ze str. 11 naszego projektu budżetu są nieścisłe. Mówiłam o tym przy sprawozdaniu za 1995 r., że w 1997 r. mamy zamiar oszczędzać na wydatkach przeznaczonych na zasiłki chorobowe. Pan poseł S. Wiśniewski  uważa, że jeżeli mamy rzeczywiście oszczędzać, to dlaczego wydatki zaplanowane na 1997 r. wynoszą 3 mld zł, gdy przewidywane wykonanie w roku bieżącym, to tylko 2,4 mld zł. Pan poseł widzi tu jakąś rezerwę. Chciałabym, aby powstały jakieś rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wyjaśniam, że liczba zasiłkodni w roku przyszłym spada z 142 tys. chorobodni do 139 tys. chorobodni. Zakładamy bowiem, że wskutek nowelizacji ustawy o zasiłkach chorobowych będzie trudniejszy dostęp do zasiłków i ich kwota ogólna spadnie. Życie jednak nie znosi próżni. W przyszłym roku wzrośnie przeciętne wynagrodzenie. Zasiłek chorobowy jest powiązany z wysokością tego wynagrodzenia i wynosi albo 80, albo 100% przeciętnego wynagrodzenia, a zatem wartość jednego chorobodnia w roku przyszłym wzrośnie. To powoduje zwiększenie kwot przewidzianych na zasiłki chorobowe. Nie ma więc żadnych rezerw, chociaż bardzo chcielibyśmy, ażeby takie pojawiły się.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Poseł S. Wiśniewski miał rację, co do zwiększenia etatów w przyszłym roku o 2200. W moim wystąpieniu dostatecznie uzasadniłam potrzebę wzrostu liczby etatów. Nieprawdą jest, że ten wzrost związany jest z rozpoczęciem procesu ewidencji indywidualnego ubezpieczenia. Podajemy i inne powody, m.in. konieczność rozbudowy naszego systemu informatycznego, zagospodarowania nowych obiektów itd. Szacuje się, że tych 2200 etatów to jest jeszcze za mało, jeśli patrzeć na to z punktu widzenia prawidłowej polityki kadrowej w ZUS.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Chcemy dopracować się bardziej swobodnego systemu wynagradzania pracowników ZUS. W ubiegłym roku przyznano nam 914 etatów z możliwością zmiany ich na przyrost wynagrodzeń. Etaty te pozostały u nas jako etaty kalkulacyjne, gdyż Ministerstwo Finansów nie pozwoliło nam ich wykorzystać. Zastosowaliśmy tryb normalnej podwyżki i w ten sposób spożytkowaliśmy ten fundusz na wzrost wynagrodzeń. Te 2200 etatów wobec 37.000 pracowników stanowi bardzo niski wskaźnik wzrostu zatrudnienia. Proszę więc bardzo, by nie kwestionowano nam tego.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Proszę nie zapominać, że została uchwalona ustawa o orzecznictwie inwalidzkim, i to z tych 2200 etatów będziemy musieli znaleźć etaty dla realizacji tego zadania. Ustawa ta zobowiązuje ZUS do zatrudnienia lekarzy-orzeczników od września przyszłego roku i sfinansowania wypowiedzeń w stosunku do wszystkich członków komisji orzekających, działających do września 1997 r. Wśród członków tych komisji jest bardzo wiele osób, które mają niewykorzystane urlopy, należą im się różne świadczenia. To poważnie zwiększy nasze wydatki osobowe.</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Informuję, że wynagrodzenie lekarza-orzecznika będzie kształtowało się na poziomie dyrektora oddziału ZUS. W chwili obecnej płacimy około 30.000 zł za jedno orzeczenie. Lekarz-orzecznik, który będzie odpowiadał za decyzje dotyczące inwalidztwa będzie musiał zarabiać stosunkowo dobrze. Podkreślam równocześnie, że na ten cel nie otrzymaliśmy żadnych dodatkowych środków. Możliwe jest więc, że nie wykorzystamy tych 2200 etatów w pełni i część funduszu płac będziemy musieli przeznaczyć na uposażenia dla lekarzy-orzeczników.</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W swoim czasie sama składałam propozycje, by ZUS zaczął realizować inwestycje metodą kroczącą. Od tej zasady nie odeszłam. Proces inwestycjny nie zakończy się nigdy. ZUS będzie funkcjonował jako instytucja rozwojowa, będzie podejmował nowe zadania.</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W swoim czasie byłam optymistką myśląc, że będzie się budowało inspektoraty ZUS według bieżących potrzeb. Dzisiaj jednak uważam, że ZUS musi budować i przewidywać nowe zadania, jakie będą nakładane na naszą instytucję.</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Mamy w niektórych inspektoratach taką sytuację, że obiekt został wybudowany półtora roku temu, ja zaś podejmuję dziś decyzję o rozbudowie tego inspektoratu lub budowaniu nowego. Często inspektoraty te były budowane na tych działkach, na których obecnie dalsza rozbudowa nie jest możliwa. Konieczne jest zapewnienie inspektoratom takich warunków pracy, które zapewnią właściwą obsługę ubezpieczonych. Inspektorzy muszą załatwiać zarówno świadczenia pierwszorazowe, jak i zamienne, prowadzić całą część dochodową i pełną archiwizację dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-14.23" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Dostarczymy kopie informacji, które otrzymał pan poseł S. Wiśniewski, dotyczące inwestycji ZUS wszystkim członkom Komisji. Z informacji tej wynika, że mimo prowadzonych inwestycji musimy wynajmować około 74.000 m2 powierzchni po cenach komercyjnych. O uzyskanie działki pod budowę inspektoratu staramy się często przez trzy lata. Władze miast wnioskują o uruchomienie inspektoratu, posłowie popierają te wnioski, ale od nas żąda się, byśmy stawali do normalnego przetargu o nabycie działki budowlanej. Ceny 1 m2 działki, w wielu przypadkach, w moim mniemaniu, są nie do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-14.24" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Z informacji o inwestycjach dowiecie się państwo, ile budów zakończone, jakie roz-poczynamy i dlatego nie będę rozwijała tego tematu.  Mamy przygotowany plan inwestycyjny na 3 lata, przedłożymy go do zaakceptowania naczelnej radzie nadzorczej.</u>
          <u xml:id="u-14.25" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Mamy w tej chwili 7.3276 komputerów, 4.696 drukarek i 37.000 pracowników. W każdym oddziale upominają się o nowe komputery i drukarki.</u>
          <u xml:id="u-14.26" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W oddziałach ZUS mamy  3.778 komputerów, co wchodzi w wyżej podaną liczbę. Oznacza to potrzebę dalszych zakupów i na ten cel planujemy dalsze kwoty.</u>
          <u xml:id="u-14.27" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Nasze działania dotyczące kompleksowego systemu informatycznego zmierzają w tym kierunku, by istniejącą bazę komputerową wykorzystać maksymalnie. Dobrze się stało, że niektóre oddziały nadmiernie rozbudowano. W tych właśnie oddziałach, bez większych trudności, będziemy mogli zakładać konta indywidualnego ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-14.28" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Podjęłam decyzję utworzenia wydziałów dochodów i należności i tym nowym komórkom musimy zapewnić odpowiednią bazę lokalową.</u>
          <u xml:id="u-14.29" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Prowadzimy analizę kosztów naszych inwestycji, można stwierdzić, że budujemy i tanio i drogo. W chwili obecnej w niektórych pismach specjalistycznych, dotyczących budownictwa, podaje się przykłady budowanych przez nas obiektów z uznaniem, że koszty tych inwestycji są stosunkowo niskie. Takie stwierdzenia znalazły się w czasopiśmie "Budownictwo i gospodarka miejska" z października br.</u>
          <u xml:id="u-14.30" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Zlecamy obecnie opracowanie wytycznych dla naszych budów, ażeby dyrektorzy oddziałów, decydując się na określony typ budowy mogli korzystać z zawartych w tych opracowaniach zaleceń.</u>
          <u xml:id="u-14.31" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Przeciętne wynagrodzenie miesięczne na etat kalkulacyjny wynosi w roku bieżącym 710,61 zł, a z nagrodami z zysku - 758.</u>
          <u xml:id="u-14.32" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W planie na rok przyszły przewidujemy miesięczne wynagrodzenie na etat kalkulacyjny 851,84, łącznie zaś z nagrodami z zysku 904,87 zł.</u>
          <u xml:id="u-14.33" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Zdajemy sobie sprawę, że nie może być tak, ażeby pracownicy inspektoratów ZUS lub oddziałów zarabiali tyle samo, co w centrali. Nie jest to możliwe, by w Warszawie, w centrali ZUS podjął ktoś pracę za 7 mln starych złotych.</u>
          <u xml:id="u-14.34" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Obecnie mamy w centrali dwa wakaty -  szefa departamentu ekonomicznego i departamentu kadr. Nie możemy znaleźć odpowiednich specjalistów, ze znajomością gospodarki finansowej oferując im płace takie, jakie mamy aktualnie w centrali ZUS.</u>
          <u xml:id="u-14.35" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W centrali ZUS średnia płaca za 3 kwartały 1996 r., bez wypłaty nagród z zysku, wynosi 1210 zł, natomiast w oddziałach 685 zł, w komisjach dla spraw orzecznictwa 766 zł, natomiast w radach nadzorczych 2308 zł. Szef rady nadzorczej zarabia tyle, co dyrektor ZUS, a w oddziałach - tyle, co dyrektor oddziału.</u>
          <u xml:id="u-14.36" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W 1995 r. - o czym mówiłam przy sprawozdaniu za 1995 r.- zaliczkowaliśmy 60 mld zł /starych/ na działania rehabilitacyjne. W grudniu 1995 r. przekazaliśmy na ten cel środki i ta rehabilitacja, która jest prowadzona obecnie opłacana jest z tych pieniędzy. Nie uruchamiałam w tym roku nowych środków, gdyż nie miałam odpowiedniego rozporządzenia. Po ukazaniu się tego rozporządzenia uruchomimy środki przewidziane na rok bieżący. Uważam więc, że te 45 mld zł, które zaplanowaliśmy na rok przyszły, wobec niewykorzystania środków przewidzianych na rok bieżący, są kwotą wystarczającą.</u>
          <u xml:id="u-14.37" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Nie chciałabym być posądzona o to, że finansujemy służbę zdrowia. Rozumiem jej potrzeby, lecz musimy trzymać się litery prawa i przeznaczać dla służby zdrowia pieniądze tylko wówczas, jeśli łączą się one z działaniami prewencyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-14.38" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W tej materii nie mamy zupełnej swobody działania, gdyż Komisja Polityki Społecznej bardzo ograniczyła możliwość przekazywania środków na promocję. Stanowić one mogą tylko 10% wydatków przeznaczonych na rehabilitację.</u>
          <u xml:id="u-14.39" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Te wspomagające działania mogą być tylko dodatkiem do zasadniczego procesu rehabilitacji. Łącznie z naczelną radą nadzorczą szukamy złotego środka, by potrzeby w zakresie prewencji, jak najlepiej zaspokoić.</u>
          <u xml:id="u-14.40" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Już dość dawno złożyłam projekt ustawy w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jest on już 11 miesięcy w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej. W międzyczasie opracowywano różnego rodzaju modyfikacje dotyczące ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych. W dniu jutrzejszym mamy spotkanie z ministrem M. Manickim i wiceministrem L. Nawackim, w czasie którego będziemy dyskutować o tym, co należy zrobić, ażeby możliwie szybko zmienić status Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-14.41" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">W programie reformy ubezpieczeń zapisano, że ZUS powinien mieć osobowość prawną, być zakładem prawa publicznego. Dobrze byłoby, aby ta zasada została zrealizowana. Pozwoliłoby to na odejście od limitów zatrudnienia, od funduszu płac określanego przez budżet. Pozwoliłoby na inną gospodarkę płacową. Istnieje np. możliwość, że w miejsce dwu słabo wykwalifikowanych pracowników można zatrudniać jednego, o wyższych kwalifikacjach, zaproponuje się odpowiednie warunki płacowe. Decyzje w tych sprawach nie znajdują się w kompetencji prezesa ZUS.</u>
          <u xml:id="u-14.42" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Wydaje się, że mamy zrozumienie dla tych spraw w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej. Resort ten przedstawił swoje argumenty i proponuje, by z tym projektem zbyt wcześnie nie występować. W tej sprawie zdajemy się na decyzje resortu. Jeśli uzna on, że z projektem należy wystąpić do rządu, to uznam to za fakt bardzo korzystny dla nas. Jeśli byłyby jednak jakieś przeszkody, to będziemy zastanawiać się, czy nie należy wystąpić do Komisji z propozycją o nowelizację ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń, które - naszym zdaniem - powinna zawierać również i te momenty, o których mówił tu poseł M. Dyduch, m.in. instrumenty dotyczące obrotu zadłużeniami. Należałoby także wystąpić o nowelizację art. 11 ustawy dotyczącej rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-14.43" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Mamy zaplanowane odpowiednie kwoty na odsetki w przypadku konieczności wyrównania waloryzacji. Znajdują się one w innej pozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Jak wynika z dyskusji i przedstawionej informacji Komisja uważa, że należy wystąpić z propozycją  wniosków w sprawach poruszonych przez koreferentów. Chodzi nam zwłaszcza o opracowanie statusu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wnioski w tej sprawie zostały dość precyzyjnie sformułowane.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">W wypowiedziach posłów były też wnioski, które dotyczą problemów systemowych i oczekujemy na nie odpowiedzi zarówno ministra L. Nawackiego, jak i przedstawicieli Ministerstwa Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselStanislawWisniewski">Mam pytanie zarówno do przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, jak i Ministerstwa Finansów. Z dotacji celowej na 1996 r. ZUS będzie w stanie wykorzystać 250 mln zł z tego względu, że jest ona ukierunkowana tylko w jeden obszar. Czy jest możliwość, ażeby te środki można było przeznaczyć na zrekonstruowanie zadłużenia jednostek budżetowych, a dotację celową, ze względu na to, że zadłużenie tych jednostek jest niższe, a tę dotację celową w 1997 r.  przeznaczyć również na rzecz likwidowanych kopalń, agencji restrukturyzacji rolnej i tych przedsiębiorstw, które w tej chwili spłacają ratalnie swoje zadłużenia. Wówczas można byłoby wykorzystać te środki niewykorzystane w 1996 r. w 1997 roku, ale w tym wąskim obszarze, o którym dzisiaj wspomniałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Pan poseł przypomniał naszą dyskusję, która toczyła się wówczas, kiedy omawialiśmy realizację dezyderatów Komisji. Mówiliśmy wtedy o tym, ażeby zaprezentowano Komisji Polityki Społecznej określoną propozycję w zakresie różnych form  i instrumentów, które mogły być dostępne w stosunku do restrukturyzacji i wygaszania zobowiązań. Uważam, że słusznie pan poseł podjął tę kwestię i należałoby teraz odpowiedzieć na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Postaram się udzielić odpowiedzi zarówno w imieniu ministra pracy i polityki socjalnej, jak i ministra finansów. Nie wszystkie wątpliwości, które zostały przedstawione w wypowiedziach posłów S. Wiśniewskiego i M. Dyducha da się tak od ręki wyjaśnić. Prosiłbym więc Komisję o cierpliwość, ponieważ musimy do tych spraw podejść bardzo wnikliwie i systemowo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Pierwszy problem dotyczy statusu organizacyjnego ZUS. W harmonogramie reformy ubezpieczeń społecznych, przewidywaliśmy nowy status organizacyjno-prawny ZUS w 1997 r. Rozpoczęcie więc funkcjonowania ZUS w nowych warunkach prawno-organizacyjnych obowiązywałby od 1 stycznia 1998 r . Zakładaliśmy bowiem, że to uregulowanie ustawowe zakłada, że będzie on powołany do administrowania funduszami ubezpieczeniowymi. Ten fundusz ubezpieczeń miał być podzielony w stosunku do różnego rodzaju ryzyka, który będą zabezpieczały te fundusze, przy synchronizacji struktury or-ganizacyjno-prawnej ZUS i z przekształceniami całej sfery organizacji i finansowania ubezpieczeń społecznych. Stąd wynika to odkładanie pilnej realizacji ustawy zaprojektowanej przez ZUS. Jak sądzę, jesteśmy bliscy porozumienia z panią prezes, ażeby nie burząc ogólnego modelu docelowego w reformie ZUS, podjąć taką nowelizację już teraz, a w szczególności ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń, która odpowiadałaby tym najpilniejszym potrzebom ZUS i tym przekształceniom, które w najbliższym okresie są najbardziej pilne.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Te najbardziej pilne przekształcenia ZUS zamykają się w dwóch płaszczyznach. Pierwsza z nich to jest stworzenie lepszych perspektyw płacowych, poprawy sytuacji płacowej pracowników ZUS, w tym także umożliwienie zawarcia układu zbiorowego przez ZUS. Z drugiej strony możliwość stworzenia takiej części wynagrodzeń, która byłaby nie limitowana środkami przeznaczonymi dla pracowników sfery budżetowej.To byłby pierwszy krok na drodze budowania samodzielności płacowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Należy pamiętać, że ZUS korzysta z dotacji budżetowej i pełna samodzielność płacowa oraz samodzielność prawna bez wypracowania dość trudnych i złożonych mechanizmów zapewniających nadzór organów państwowych za realizację budżetu, a z drugiej strony dającą organom kierowniczym zakładu atrybuty działania w imieniu państwa w dochodzeniu należności wobec ZUS stanowią podstawową komplikację dla szybkiego wyodrębnienia i przyznania zwykłej osobowości prawnej, tzn. znanej w ustawodawstwie gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Druga płaszczyzna w organizacji i finansowaniu tj. uregulowanie bardziej skutecznego dochodzenia należności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i dopuszczenia możliwości umarzania należności nieściągalnych. Te podmioty, które już właściwie nie istnieją, burzą nam ewidencję ZUS, który nie może uprościć tej ewidencji przez skasowanie należności zobowiązań nieosiągalnych. Chociaż, posłowie mogą się tu ze mną nie zgodzić, jestem bardzo ostrożny co do możliwości nieograniczonego posługiwania się instytucją umarzania należności zobowiązać publicznoprawnych, a przecież należności wobec ZUS mają tego typu charakter.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Łatwiejsze do wyjaśnienia są wątpliwości, które zgłosił poseł S. Wiśniewski. Zabezpieczenia waloryzacji dla emerytów i rencistów w marcu i wrześniu przyszłego roku, wskaźnikiem 105,2 w obu terminach wymaga takiego wzrostu świadczeń, który zapewniałby na 1997 r. wzrost w wysokości 115%. Przypomnę, o czym mówiła prezes A. Bańkowska, że wzrost nominalny świadczeń składa się z 3 procesów, które będą miały miejsce w 1997 r. Przeniesione będą zwiększone świadczenia z roku ubiegłego oraz skutki wywołane podniesieniem świadczeń i ich wartości nominalnej dwukrotnie w ciągu roku w związku z waloryzacją w marcu i we wrześniu. Te skutki i wskaźniki waloryzacji, tzn. te 105,2% nie mogą być dodawane do siebie, bo proste dodawanie nie może być tu stosowane, wymaga to bardzo złożonej arytmetyki. Dopiero złożenie tych 3 procesów, o których mówiłem na siebie, nie przez proste sumowania, ale przez pewne wyliczenia, które mogę szczegółowo omówić, ale nie wiem, czy to jest właśnie przedmiotem dzisiejszego posiedzenia, daje taki wzrost, który w relacji do wzrostu cen gwarantuje 1,5% wzrostu realnego świadczeń. I znowu wyliczenie tego wzrostu nie polega na tym, że do 115% dodajemy 1,5%, ale jest to iloraz dający w efekcie 101,5%. W mianowniku tego ilorazu znajduje się wskaźnik wzrostu cen, ale nie panie pośle w stosunku grudzień do grudnia, tylko średnio rocznie, to jest 19%. Dlatego to nominalny wzrost świadczeń emerytalno-rentowych w 1996 r. musi być 122,8%, ażeby podzielony przez 119,8% dawał wskaźnik 2,5%. Wiemy już dzisiaj, że nie da to 2,5% i stąd konieczne jest zabezpieczenie w planie finansowym  Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odpowiedniej kwoty, która wyrówna to niedoszacowanie tej waloryzacji w roku 1996. Wyliczone to jest z minimalną rezerwą, tak jak wszystko planowane w budżecie, czyli z zakładanym wzrostem cen i akurat tutaj ten wzrost jest taki sam, jak dla wszystkich innych pozycji budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Padło pytanie, jak będzie płacone wyrównanie w marcu 1997 r. Otóż będzie ono płacone w ten sposób, że kwota świadczenia, która przysługiwać będzie z tytułu niedoszacowania waloryzacji począwszy od września obliczona będzie w ten sposób, że to co by się należało więcej od września do 31 grudnia zostanie podzielone przez 4 i ta podzielona kwota odpowiednim wskaźnikiem zostanie wliczona od 1 marca 1997 r. do podstawy  świadczeń emerytalno-rentowych. Natomiast wypłata tej kwoty będzie zwiększona, tak jak chciał parlament, o planowany wskaźnik cen za I kwartał, mimo że wypłata świadczenia następuje w trzecim miesiącu I kwartału, to jest od 1 marca. Dajemy więc tutaj więcej niż wynikałoby to z takiej pryncypialnie stosowanej zasady.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Kolejna sprawa dotyczy realnego wzrostu w 1997 r. świadczeń rentowo-emerytalnych wynikającego ze zbiegu trzech przedsięwzięć. O dwóch z nich mówiliśmy już, to jest o tej tradycyjnej metodzie waloryzacji, która będzie dokonywana w marcu i we wrześniu, jak również o konieczności wyrównania niedoszacowania wskaźnika wzrostu za 1996 r., a trzecia sprawa dotyczy przewidzenia rekompensaty z tytułu orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w związku z brakiem waloryzacji za IV kwartał 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Minister pracy i polityki socjalnej opracował i przedłożył rządowi stosowny projekt ustawy dotyczący realizacji tego orzeczenia. Każde postanowienie Trybunału Konstytucyjnego wymaga określonej ścieżki legislacyjnej. Stosowny projekt został przyjęty przez Radę Ministrów i przekazany do uzgodnień międzyresortowych, które już zakończyliśmy. Chcielibyśmy zaproponować Radzie Ministrów podjęcie decyzji o skierowaniu tego projektu do konsultacji społecznych, zwłaszcza z największymi centralami związkowymi i organizacji pracodawców. Dopiero po zakończeniu tego procesu można będzie mówić zasadnie o tym, że została wypracowana koncepcja realizacji decyzji Trybunału Konstytucyjnego. Póki co, w rezerwach celowych zabezpieczono na realizację tego ubezpieczenia nieznaczną, ale - jak szacujemy - nie do końca wystarczające środki na wykonanie tego orzeczenia. Gdyby przyjąć postanowienia dzisiejszego projektu ustaw bez żadnych zmian wprowadzonych w wyniku procesu konsultacyjnego, to trzeba byłoby na to około 14 bln starych złotych. My mamy zarezerwowane niecałe 13 bln zł.  Stąd też brakującego 1 bln zł chcieliśmy poszukiwać w oszczędnościach związanych z kampanią wyborczą, która jest przewidziana na referenda i na całą kampanię wyborczą. Innej szansy na zwiększenie kwot bilansowych na pokrycie tego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie widzimy i z takim apelem zwracamy się do Komisji w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejLeslawNawacki">Chciałem wyjaśnić jeszcze metodologię liczenia realnego wskaźnika emerytury i renty. Ten wskaźnik realny, to jest stosunek przeciętnego świadczenia emerytalnego w ciągu roku do średniorocznego wzrostu cen. Dlatego wszelkie inne porównania, które dotyczą np. pewnych błędów metodologicznych, polegających na tym, że bierze się wyrywkowo jakiś wzrost cen nie średnioroczny, ale np. od grudnia do grudnia, powoduje to, że te wszystkie porównania merytorycznie nie bronią się i powodują zamęt. Stąd, kiedy mówimy o realnym wskaźniku, to mówimy o takim ilorazie, w którym w liczniku jest wzrost przeciętnego świadczenia w skali roku, a w mianowniku wzrost cen liczony rok do roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Uzyskaliśmy odpowiedzi na wszystkie pytania, a propozycje sformułowane w wystąpieniach posłów  zostały skonkretyzowane. Chciałem zapytać, czy będą jeszcze jakieś indywidualne wypowiedzi do projektu budżetu na 1997 r.?</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Uważam, że dokonaliśmy niemal wiwisekcji na planach finansowych i budżecie ZUS i zapytuję, kto jeszcze chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselBoleslawMachnio">W dokumentach przedstawionych nam przez ZUS mówi się o tym, że składnik ściągalności składek w roku przyszłym powinien kształtować się na poziomie 98,5%. Ciągle więc jeszcze mamy do czynienia z jakąś kwotą zaległości. Na różnego rodzaju spotkaniach z wyborcami mówi się o ogromnych zaległościach spłacania składek przez górnictwo i inne przemysły. Chciałbym prosić o odpowiedź, czy rzeczywiście sytuacja tak się przedstawia i w jakiej wysokości i z jakich lat są te zaległości? Wydaje mi się, że byłaby to niekorzystna sytuacja dla ZUS, gdyby te zaległości ciągnęły się w nieskończoność. Powinno się więc albo doprowadzić do ściągnięcia tych składek, albo je umorzyć. W przeciwnym bowiem przypadku mamy do czynienia z wykazywaniem fikcyjnych należności, z których ZUS nie może korzystać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzedstawicielOPZZWitoldGadomski">Minister L. Nawacki omawiał sprawę związaną z waloryzacją emerytur i rent za IV kwartał 1995 r. Czy można by uchylić rąbka tajemnicy i poinformować nas na jakich zasadach odbędzie się ta waloryzacja? Jeżeli już teraz są takie rozbieżności co do wyliczenia kwoty na dokonanie tej waloryzacji, to trzeba to definitywnie ustalić, ażeby potem nie było takiej sytuacji, że przy opiniowaniu projektu realizacyjnego w tej sprawie usłyszymy odpowiedź, że nie możemy wykonać postanowień Trybunału Konstytucyjnego, gdyż nie ma na to środków.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzedstawicielOPZZWitoldGadomski">Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w IV kwartale 1995 r. wzrost płac wynosił 17,4% /wskaźnik przyjęty ustawowo do waloryzacji/, natomiast w budżecie przewidziana jest kwota przeciętnej emerytury i renty w wysokości 517 zł w 1996 r., i jeżeliby tę kwotę przewidzianą w budżecie, która jest przewidziana w budżecie w wysokości 1,273 mld zł podzielić na 9,069 mln świadczeniobiorców, bo mam na myśli zarówno świadczenia pracownicze, jak i świadczenia dla rolników, to trzeba by to liczyć za 10 miesięcy 1996 r. i 12 miesięcy roku poprzedniego, czyli za 22 miesiące. Jeżeli weźmiemy te wszystkie czynniki pod uwagę, to wychodzi 6,43 zł na osobę, miesięcznie więc potrzeba około 85 zł w oparciu o te wyliczenia, które przed chwilą przedstawiłem. I dlatego zapytuję na jakich warunkach ta wypłata będzie dokonana, bo według poprzednich ustaleń ustawowych takie obowiązywały zasady, jakie przedstawiłem i ta waloryzacja powinna być dokonana z uwzględnieniem 17,4% wzrostu płac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Prosiłbym, ażebyśmy w tej chwili nie prowadzili dyskusji systemowej i dyskusji, którą prowadziliśmy przy okazji omawiania  orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i nie próbowali zestawiać tak szczegółowych liczb, które były wówczas prezentowane. Prosiłbym ministra L. Nawackiego o udzielenie krótkiej informacji, co do zgłoszonych wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzstanuLeslawNawacki">Jak już mówiłem, będziemy konsultowali ze związkami zawodowymi projekt ustawy o waloryzacji i jeżeli rząd uzna, że jest to projekt dojrzały, to otrzyma on sygnaturę projektu rządowego. Natomiast te wyliczenia, które przedłożył przedstawiciel OPZZ - pominę już omawianie metodologicznych błędów tego wyliczenia - nie są zgodne z przepisami ustawowymi. Mogę tylko poinformować, że projektowany przez nas projekt ustawy nie przewiduje przeciągnięcia waloryzacji płacowej z roku 1995  na sposób realizacji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego co do braku waloryzacji emerytur i rent za IV kwartał 1995 r. Podany więc  procent 17,4 nie jest wskaźnikiem właściwie użytym.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PodsekretarzstanuLeslawNawacki">W żadnym momencie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie jest powiedziane, że do wyliczenia nowej kwoty waloryzacji trzeba stosować zasady waloryzacji płacowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Na tym zakończymy wyjaśnienia na temat waloryzacji za 1995 r. Dowiedzieliśmy się, że rząd pracuje nad zasadami tej waloryzacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselStanislawWisniewski">Chcielibyśmy wcześniej wiedzieć jakie to będą zasady, abyśmy nie doprowadzili do takiej sytuacji, że ponownie spotkamy się w Trybunale Konstytucyjnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejMaciejManicki">Trzeba pamiętać dokładnie, co orzekł Trybunał Konstytucyjny. Postanowił on co do waloryzacji za IV kwartał 1995 r., że nie było ustalonych w ustawie na 1996 r. odpowiednich mechanizmów. W tej sytuacji domaganie się, ażeby waloryzacja ta odbywała się według wskaźnika 17,4% nie jest prawnie uzasadnione, gdyż właśnie Trybunał Konstytucyjny orzekł, że to jest błędem w ustawodawstwie naruszającym zasady konstytucyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">To już jest jednak powód do dyskusji i prosiłem, ażeby jej już nie prowadzić, gdyż to jest właśnie dyskusja systemowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselStanislawWisniewski">Po tych wyjaśnieniach i dyskusji nie pozostaje mi nic innego, jak zgłosić wniosek o przyjęcie projektu budżetu ZUS na 1997 r. w przedłożeniu rządowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Chciałbym zapytać, czy w ramach stanowiska, które zaprezentujemy nie należałoby złożyć tej deklaracji woli, że tego rodzaju działania powinny być podjęte. Myślę, że przy referowaniu projektu ZUS na Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów zgłosić należy wszystkie racje, które zgłaszane były w wystąpieniu posła S. Wiśniewskiego, m.in. w zakresie możliwości wzmocnienia oddziaływania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w dziedzinie restrukturyzacji długów i zobowiązań, domagać się zmiany możliwości tworzenia odpowiedniej kadry i prawa obowiązującego w tym zakresie. Te sprawy trzeba bardzo mocno i precyzyjnie w naszej opinii wyartykułować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Muszę odpowiedzieć na pytania postawione przez posła B. Machnio. Zadłużenia wobec ZUS na koniec grudnia 1991 r. wynosiły 415 mln zł, na koniec 1992 r. - 1,467 mld zł, a w następnych latach wzrosło do 3 mld zł, w 1995 r. wynosiło 4,2 mld zł, a na na koniec marca 1996 r. 4,4 mld zł, a na 31 października tego roku 4,618 mld zł, w tym dług publiczny wynosi 3,3 mld zł, a 1,3 mld zł dług sektora prywatnego. Tak więc w okresie 1996 r. przyrost zadłużenia wynosił 9,8%, w tym w sferze publicznej 5,4% a w sektorze prywatnym 22,7%.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">Kopalnie zalegają w ramach tych 3,3 mld zł kwotę 1,340 mld zł. Informacje dotyczące zadłużeń poszczególnych jednostek są informacjami poufnymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselMarekDyduch">W swoim wystąpieniu dotknęłem wielu spraw strukturalnych i dlatego proponuję przygotowanie w tych sprawach odpowiednich wniosków i dezyderatów, które powinny być rozpatrzone przez Komisję jeszcze przed rozpatrywaniem projektu budżetu ZUS na posiedzeniu KomisjiPolityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Myślę, że te wnioski, które zgłosiłem, można by zgłosić jako stanowisko naszej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrezesZUSAnnaBankowska">To, o czym mówi poseł M. Dyduch dotyczy m.in. działań dotyczących restrukturyzacji, wykorzystania rezerwy celowej oraz zmiany statusu ZUS. To są sprawy, które powinny być rozpatrzone przy analizie naszego projektu budżetu na 1997 r. przed Komisją Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Dobrze, że nam pani to podpowiedziała, postaramy się uwzględnić te życzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">Dziękuję za wniosek postawiony przez posła S. Wiśniewskiego o przyjęcie projektu budżetu ZUS na 1997 r., ale równocześnie chciałem podkreślić, że wiceminister L. Nawacki udzielając uwag na temat tego projektu, poinformował, że środki przewidywane na waloryzację emerytur i rent za IV kwartał 1995 r., to tych środków jest trochę za mało w stosunku do tego, co przewidujemy, że powinno być dodane. Rada Ministrów zrobiła wszystko co mogła, ażeby znaleźć oszczędności w poszczególnych częściach budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">Budżet państwa składa się również z takich części, co do których Rada Ministrów nie może być decydentem, bo są to części wyłączone z budżetu państwa. Jedną z takich części są wydatki związane z realizacją zadań Państwowej Komisji Wyborczej i dotyczą wydatków na referendum i wybory. Mamy gorącą prośbę, ażeby Komisja zechciała rozważyć wniosek o przekazanie z tej zastrzeżonej części budżetu brakujących środków na dokonanie wspomnianej waloryzacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Myślę, że jest szansa, ażeby taką dyskusję przeprowadzić, tylko jest taka sprawa, że środki, które są niezbędne dla zrealizowania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego są zawarte w rezerwach celowych. W związku z tym ustalenie wystarczającej wysokości środków na ten cel i w jakim kierunku należałoby tę kwotę skorygować w stosunku do już zaplanowanej jest w tej chwili trudne do określenia. Natomiast w stanowisku Komisji na pewno może być zawarta potrzeba zobowiązania rządu do tego, ażeby problem został jak najszybciej załatwiony i żeby środki na ten cel zostały zabezpieczone w odpowiedniej wysokości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJanLitynski">Na to, ażeby podjąć decyzję w tych sprawach potrzebne są cyfry to jest dane dotyczące niezbędnych kwot na dokonanie tej waloryzacji. Myślałem, że przedstawiciele resortu przyszli do nas z gotowym projektem dokonania tej waloryzacji i będziemy mogli się z nim zapoznać. Podejmować decyzje o przekazaniu środków z jednej instytucji do drugiej bez odpowiednich wyliczeń nie byłoby wskazane. Takie decyzje możemy podjąć tylko wówczas, jeżeli otrzymamy odpowiednie dane na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Prosiłbym o nie podejmowanie dyskusji na ten temat. Wchodzimy bowiem z problemem nie dotyczącym bezpośrednio działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i jego zobowiązań. Potraktujmy sprawę w ten sposób, że przegłosujemy wniosek posła S. Wiśniewskiego o przyjęcie projektu budżetu na 1997 r. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselMarekDyduch">Może zostałem źle zrozumiany, mnie nie chodziło o to, ażeby w części dotyczącej ZUS załatwić ten problem waloryzacji emerytur i rent za IV kwartał 1995 r. , ale żeby to nie zeszło z uwagi Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Myślę, że nie można nas posądzać o jakieś uchylanie się od obowiązków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselStanislawWisniewski">Wykazaliśmy chyba nadmierną troskę, ażeby te środki na wspomnianą waloryzację były zapewnione. Wszyscy dobrze wiemy, że można te sprawy załatwić w zupełnie inny sposób i nie trzeba na to tworzyć określonych rezerw finansowych. W przeciągu jednego miesiąca Zakład Ubezpieczeń Społecznych pobiera określoną wartość podatku dochodowego od każdego świadczenia. Zmniejszając pobór tego podatku można wejść w proces waloryzacji emerytur i rent za IV kwartał 1995 r. To jest metoda znana i stosowana w Polsce przez pana wicepremiera G. Kołodko wobec wielu podmiotów prawnych i osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselStanislawWisniewski">Ja będę koreferował projekt budżetu na Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów i zatroszczę się o te sprawy, tylko - niestety - atakiem na rząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Poseł S. Wiśniewski chciał zapewnić, że sam jest gwarantem tego, że problem ten nigdzie nie umknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselBoleslawMachnio">Po wyjaśnieniach, jakie otrzymałem od pani prezes ZUS, uważam że sprawa likwidacji zadłużeń wobec ZUS ciągnie się od wielu lat i powinna ona być wreszcie rozwiązana. Moim zdaniem, należałoby w tej sprawie skierować odpowiedni dezyderat pod adresem rządu. Prezes ZUS nie może się nieustannie rozliczać za nie popełnione grzechy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">W dyskusji udowodniliśmy, że życzliwość nasza wobec ZUS jest bez granic i w związku z tym proponuję, ażebyśmy przegłosowali wniosek postawiony przez posła S. Wiśniewskiego o przyjęcie planu finansowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Komisja przyjęła jednogłośnie projekt planu finansowego ZUS i Funduszu Alimentacyjnego na 1997 r.w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Komisja przygotuje dezyderaty w oparciu o przebieg dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PoselBogdanKrysiewicz">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła projektu budżeto na 1997 r. w części dotyczącej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Witam wszystkich, którzy przybyli na dzisiejsze posiedzenie i informuję, że obecny jest pełnomocnik rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Adam Gwara.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Zgodnie z zasadą dotyczącą naszych obrad proszę prezesa PFRON o wprowadzenie do dyskusji oraz komentarz i omówienie  poszczególnych wskaźników.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Następnie wysłuchamy koreferatu poselskiego, który przedstawi poseł K. Sienkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Dochody PFRON ogółem wyniosły w roku przyszłym 1,015 mld zł. Z tego tytułu wpłat dochody te otrzymają 890 mln zł, a inne dochody 125 mln zł. Dochody te wzrosną w stosunku do przewidywanego wykonania w roku 1996 o 16% .</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">W dochodach ogółem dochody inne stanowić będą 12,3% . Mówię o tym, dlatego żeby zdawać sobie sprawę, że nie tylko wpłaty na Fundusz są źródłem naszych dochodów. Źródła dochodów własnych, to przede wszystkim 5-krotny wzrost kwot uzyskanych w drodze windykacji oraz aktywne zarządzanie nadwyżką środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Pragnę podkreślić, że jest pewne zagrożenie dla uzyskania planowanych dochodów z tytułu wpłat. To może wyniknąć ze zmniejszającej się liczby zakładów zatrudniających mniej niż 50 osób. To jest tendencja trwała wynikająca zarówno z naturalnego, jak i sztucznego rozdrabniania zakładów. Z jednej strony mamy do czynienia z upadłościami przedsiębiorstw, ale z drugiej strony działania na rzecz uniknięcia wpłat na PFRON. Toteż wielu przedsiębiorców dąży do tego, aby nie dopuścić do przekroczenia zatrudnienia powyżej 50 osób. W tym celu dokonuje się podziału spółek, przedsiębiorstw itp.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">W 1997 r. na 1 osobę niepełnosprawną przypada nominalnie 245 zł, bez kosztów uzyskania i przekazania tych środków. Dla zilustrowania siły nabywczej tych kwot warto podać, że osoba niepełnosprawna może za te środki  sfinansować około 1,5% kosztów utworzenia jednego stanowiska pracy. Daje to wystarczającą odpowiedź na pytanie, że Fundusz uzyskuje zbyt wiele środków finansowych, których rzekomo nie potrafi wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Zakładany wzrost wydatków na sferę zatrudnienia osób niepełnosprawnych stanowi 60,5% w wydatkach ogółem. W stosunku do wykonania planu za 1995 r. dynamika wzrostu  wyniesie 272%, a w relacji do wykonania planu za 1996 r. 114%. Mamy tu do czynienia z dwiema długookresowymi tendencjami. Po pierwsze od kilkunastu miesięcy wzrasta zapotrzebowanie na tworzenie nowych miejsc pracy w zakładach pracy chronionej, jak i na otwartym rynku.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Po drugie obserwujemy dużą dynamikę wzrostu kosztów tworzenia nowych miejsc pracy. Koszty te rosną, jest to w zasadzie zjawisko zdrowe, świadczące o tym, że Polska nie jest już krajem taniej siły roboczej. Na tym tle jednak rośnie cena tworzenia nowego stanowiska pracy dla osób niepełnosprawnych. W 1996 r. za 9 miesięcy w porównaniu do roku ubiegłego wzrost ten wynosi 156%. Skutkiem powyższych tendencji jest ograniczenie możliwości finansowana pozazatrudnieniowych potrzeb osób niepełnosprawnych. Podam kilka przykładów, które mają odzwierciedlenie w planie finansowym, przedstawionym Komisji.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Przeznaczenie na tzw. WDZ kwoty wyższej niż w 1996 r. oznacza, że praktycznie ze środków tych możemy utrzymać istniejące warsztaty. Z pewnym bólem konstatuję, że tworzenie nowych jest w tym warunkach wręcz niemożliwe. Szukamy więc rozwiązań zastępczych. Między innymi będziemy szukali partnerów do finansowania istniejących zakładów. Wyobrażamy sobie, że głównym partnerem mogłyby tu być samorządy. One mogłyby przejąć część kosztów utrzymania zakładów podlegających WDZ.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Nie da się utrzymać uzyskanego w 1996 r. poziomu w turnusach rehabilitacyjnych dla około 130 tys. osób niepełnosprawnych. Niemożliwe będzie zapewnienie dynamiki przyrostu środków kierowanych do instytucji i terenowych organizacji pozarządowych. Nie będzie również środków na zasilanie zakładów pracy chronionej oraz na pożyczki i na ochronę miejsc prac.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Już w początkach 1996 r., dostrzegając twe tendencje podjęliśmy działania zapobiegawcze, m.in. dzięki długookresowemu ustabilizowaniu warunków spłaty kredytów i odsetek od kredytów zaciąganych przez zakłady pracy chronione. Kwota tych kredytów w I półroczu w relacji do ub. roku wzrosła 6-krotnie. To zbliża zakłady pracy do rynku i to jest inicjatywa cenna, przyszłościowa.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">W tych dniach być może z dniem 1 grudnia rozpocznie działalność nowa spółka PFRON, która ma już status zakładu pracy chronionej. Czekamy tylko, ażeby przygotowywane procedury do uruchomienia tej spółki były dojrzałe na tyle, ażebyśmy mogli je zaakceptować. Spółka ta będzie świadczyła usługi leasingowe wyłącznie dla zakładów pracy chronionej, a zwłoka z jej uruchomieniem wynika tylko i wyłącznie z tego, by nie powtórzyła się historia, jaka miała miejsce wówczas, kiedy Fundusz był uruchamiany. Wówczas to nie mieliśmy ustalonych odpowiednich procedur, ani określonych wytycznych jak należy to wszystko robić. Nie może się również powtórzyć historia z Normiko-Holding, która przyczyniła Funduszowi, jak również posłom i Sejmowi wiele kłopotów.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Jeżeli środki PFRON nie zostaną przez wszystkich beneficjentów wykorzystane w terminie, a zachodzi taka okoliczność, to w związku z tym nasi beneficjenci są zobowiązani do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych. Te niewykorzystane środki stanowić będą nadwyżkę Funduszu, nie będzie ona wielka. Po raz pierwszy okazuje się, że realizacja planu finansowego Funduszu przebiega rytmicznie. Jeśli jednak wygospodarujemy jakąś nadwyżkę, to być może pozwoli nam to wznowić program samochodowy, gdyż ze względów znanych Komisji, został on przerwany. Pracujemy nad taką koncepcją nowego programu samochodowego, która opierałaby się na zasadzie, że osoba niepełnosprawna zaciąga pożyczkę na ten cel z banku a Fundusz spłaca za nią odsetki od tego kredytu. Od tego kredytu w całości lub w części, w zależności od tego jakimi środkami dysponuje.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Wspierając inicjatywy inwestycyjne przeznaczone dla osób niepełnosprawnych z samorządu, instytucji, organizacji oczekiwać będziemy w br. zwiększonego udziału środków własnych. Tę zasadę stosujemy już od pewnego czasu, może nie zawsze stosowana jest ona w 50% środków własnych, ale wymagamy jednak coraz to większego udziału środków własnych. Ostatnio dodajemy do tego drugie wymaganie, to jest zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych i będziemy  w tym kierunku działać konsekwentnie.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">W związku z finansowanie organizacji pozarządowych z kilku źródeł ,a przede wszystkim z PFRON i resortu i wynikającymi stąd trudnościami w zakresie koordynacji tych finansowań i kontroli nad ich realizacją zamierzamy w 1997 r. przenieść środki przeznaczone dla tych organizacji do programu rządowego na rzecz osób niepełnosprawnych. To byłoby jednocześnie potanienie kosztów tej operacji, m.in. likwidacja dublowania administracji, biurokracji.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Przedłożony projekt budżetu PFRON na 1997 r. zarówno zarząd tej instytucji jak i rada nadzorcza oceniają, że jest to projekt optymalny, jest on wyborem z kilku opracowanych wcześniej wariantów. Ewentualne zmiany w kierunku podwyższenia środków na poszczególne cele mogłyby następować po zmniejszeniu nakładów na inne cele. Istnieje bowiem sytuacja podobna, jak w budżecie państwa. To znaczy można zwiększać nakłady na poszczególne tytułu, ale równocześnie należy wskazać, na jakich wydatkach dokonać zmniejszenia.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Dzisiejszą okazję chciałbym wykorzystać do tego, aby poinformować Komisję, że minęło parę miesięcy od ostatniego naszego spotkania, na którym skierowano wiele wniosków pod adresem Funduszu. Dobrze byłoby, ażeby Komisja zapoznała się, jak te wnioski Komisji zostały zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Przy rozpatrywaniu sprawozdania z realizacji planu PFRON za 1995 r. Komisja zwróciła szczególną uwagę na problem działań rewindykacyjnych PFRON. Opracowaliśmy i realizujemy taki harmonogram. Przewidujemy rozwiązanie spraw największych dłużników. Dla przykładu mogę poinformować, że w grudniu podpisujemy umowę sprzedaży  wierzytelności stalowych w branży żelaza i stali, do uregulowania pozostały wierzytelności 3 spółek węglowych, pozostałe mają już unormowane relacje z nami.</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Renegocjujemy umowę z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa, to jest największy problem, ponieważ po stronie PGR i jego następcy, to jest Agencji, nie było ewidencji wpłat na Fundusz. Prowadzono tylko ewidencję fragmentaryczną.</u>
          <u xml:id="u-44.17" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Skutecznie przerwiemy bieg przedawnienia wobec 4300 podmiotów zalegającymi z wpłatami za 1991 r. W dniu 31 grudnia br. upływa 5 lat od wejścia ustawy w życie  i jeżeli nie wykonamy odpowiednich czynności prawnych, to następuje przedawnienie. Wykryliśmy 4300 takich podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-44.18" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Informuję uprzejmie, że finalizujemy negocjacje, w sprawie sprzedaży firmy PFRON  Normiko-Holding. Według wszystkich danych, jakie posiadamy firma ta uzyskała już górny pułap środków zainwestowanych w latach  1993 i 1994 i niewiele już da się z tego wycisnąć. Druga strona działalności tej spółki, a więc to co zostało wprowadzone w ub. r. to jest wypożyczanie sprzętu rehabilitacyjnego broni się zarówno ze strony ekonomicznej, a zwłaszcza społecznej, niemniej jednak widzimy, chociażby z tego jak reaguje prasa, że nie uwolnimy się od przeszłości. Najwyższa Izba Kontroli zaleciła Funduszowi likwidację tej spółki.</u>
          <u xml:id="u-44.19" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Oceniliśmy, że likwidacja oznaczałaby wielkie straty finansowe, ponieważ nie pozwoliłoby to nam odzyskać mienia. Okazało się, że dla dużych inwestorów, którzy obracają wolnymi środkami i mogą zainwestować w rozpoczęte inwestycje, działania te należy uznać za operację przyszłościową i obiecujemy sobie uzyskanie znacznych środków finansowych z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-44.20" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">W praktyce trudniejsze jest rewindykowanie należności od beneficjentów. Rodzi się bowiem pytanie, czy PFRON powinien postępować identycznie jak banki, tzn. domagać się bezwzględnie dodatkowych zabezpieczeń prawnych. W takim przypadku należałoby niespłacającym pożyczek zakładom pracy chronionej zabierać maszyny i urządzenia oraz nieruchomości stanowiące zabezpieczenie należności, czy też zgodnie z postanowieniami ustawy z 1991 r. realizować zasadę równości szans osób niepełnosprawnych w społeczeństwie i politykę zatrudniania tych osób. Te przepisy ustawy rozumiem w ten sposób, że nasze działania nie powinny prowadzić do utraty miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-44.21" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Opracowaliśmy, i coraz częściej stosujemy, procedury restrukturyzacyjne, wymienię tylko renegocjowanie warunków spłaty zadłużenia z możliwością częściowego umorzenia i urzędnicy Rady Ministrów znaleźli podstawę prawną, na podstawie której Fundusz może umarzać części należności. To jest dekret Rady Państwa z 1956 r., nowszej podstawy prawnej nie ma.</u>
          <u xml:id="u-44.22" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Kolejna forma działania polega na przekazywaniu zakładów słabszych zakładom silniejszym, gwarantującym zatrudnienie oraz inwestowanie w rozwój tych zakładów pracy. Podejmujemy działania na rzecz unowocześniania zarządzania, a więc m.in. przemiany własnościowe oraz tworzenie sieci zakładów z naturalnymi liderami. Do tych procesów chcemy włączyć w najbliższym czasie organizację pracodawców i samorządy.</u>
          <u xml:id="u-44.23" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Opracowaliśmy wstępną analizę wykorzystania środków przez zakłady pracy chronionej, co było także zaleceniem Komisji. Wynika z tej analizy, że ogólny zapis ustawowy w art. 32 umożliwiający ochronę zagrożonych w finansowaniu miejsc pracy obudził nadmierne oczekiwania. Usiłujemy zracjonalizować wysokość i cele naszej pomocy finansowej. W dniu dzisiejszym Rada Nadzorcza PFRON przyjęła uchwałę na temat finansowania procesów restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-44.24" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Największe trudności napotykamy w realizacji wniosku nr 4, dotyczącego formułowania perspektywicznego planu zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz określenia w tym miejsca zakładów pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-44.25" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">Zakres prac porządkujących Fundusz i bieżących /50 tys. wniosków w I połowie br./ oraz problem bezrobocia w grupie osób niepełnosprawnych stawia nas w sytuacji, że dość trudno zająć się perspektywicznymi problemami tych zadań. Szukać będziemy wsparcia w organizacjach pozarządowych, wśród specjalistów w różnych instytutach naukowych i uczelniach, aby wypracować wspólnie taki model. Podkreślam, że na dzień dzisiejszy ważne jest każde nowo uzyskane miejsce dla zatrudnienia osób niepełnosprawnych i nie jesteśmy zadowoleni z tego, że w roku bieżącym uruchomiliśmy tylko 15 tys. miejsc pracy. Mamy wiele wojewódzkich ośrodków zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, którym środki na ten cel już się skończyły, a nie mamy możliwości finansowych dokonania dalszych przegrupowań, aby przeznaczyć na ten cel dalsze nakłady.</u>
          <u xml:id="u-44.26" who="#PrezesPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychRomanSroczynski">To są podstawowe problemy, które chciałem przekazać Komisji i jako prezes PFRON zwracam się do Komisji o przyjęcie planu finansowego PFRON na 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Na wstępie podzielę się z państwem dwiema radosnymi refleksjami. Pierwsza z nich to, że jest to ostatni punkt obrad Komisji w długim maratonie rozpatrywania projektu budżetu na 1997 r. Druga to że została przełamana sezonowość zarządów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, że z obecnym składem spotykamy się już po raz drugi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Niezwykle trudno było mi ustosunkować się do planu finansowego PFRON na 1997 r. Referowaniem projektów tego Funduszu zajmuję się od początku kadencji Sejmu, znam dobrze ustawę o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych od momentu jej powstania i znam wszystko, co działo się wokół Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Mimo to było mi dość trudno ustosunkować się do projektu planu finansowego PFRON, m.in. dlatego że do dnia dzisiejszego nie zostały określone zasady gospodarki finansowej tym Funduszem. Od półtora roku minister pracy i polityki socjalnej tego zobowiązania nie wykonał. Jeżeli nie ma szczegółowo określonych zasad gospodarki finansowej PFRON, a fundusz celowy może ulegać zmianom w ciągu roku, a wiemy, że wielokrotnie ulegał on zmianom, to wówczas nasza praca jest bezsensowna, a kontrola parlamentarna jest iluzoryczna.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Ponieważ jednak zalecenia prezydium Komisji i zobowiązania pracy poselskiej traktuję poważnie, to te zastrzeżenia, o których wspomniałam, starałam się na dzisiejsze posiedzenie przygotować odpowiednio do wagi sprawy.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Powiem jeszcze o innych powodach, które utrudniały mi przygotowanie się do dzisiejszego posiedzenia. Do dnia dzisiejszego nie ma przygotowanych w Biurze Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych założeń polityki wobec tej grupy społecznej, a dotyczy to 4 do 5 mln osób. Nie ma również podstawowych informacji o rzeczywistej liczbie osób niepełnosprawnych, o ich strukturze wiekowej, zatrudnieniu w zakładach pracy chronionej, zatrudnieniu na wolnym rynku i wielu innych danych, które pomogłyby wyciągać właściwe wnioski.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">PFRON jest jednym źródłem finansowania potrzeb osób niepełnosprawnych i powinien być przedmiotem zainteresowania pracodawców, którzy go tworzą, różnego rodzaju organizacji i indywidualnych osób niepełnosprawnych. Rząd dostrzega potrzebę zwiększenia środków budżetowych dla działań, które mają szczególny wpływ na powstawanie niepełnosprawności i zmiejszania jej skutków. Tak mówi się w deklaracjach rządowych, a w projekcie budżetu ministra zdrowia i opieki społecznej nie przewiduje się nakładów na zakup przedmiotów i środków ortopedycznych. W planie finansowym Funduszu natomiast zmniejszono środki na dofinansowanie jednostek służby zdrowia, urzędów centralnych administracji rządowej, na zrealizowanie programów rządowych. Prosiłabym więc o informację o tym, jakie to są te programy rządowe?</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Zmniejszono nakłady na dopłaty do ubezpieczeń OC, komunikacyjne, na dzieci i młodzież, na turnusy rehabilitacyjne, na programy komunikacyjne, wypożyczalnie sprzętu i programy celowe. Tę długą "wyliczankę" przedstawiłam, ażeby wykazać, jak - z jednej strony - ma się ograniczenie tych wydatków do charakteru ustawy, z drugiej strony zaś, jak skutkuje drastyczne ograniczenie wydatków na rehabilitację dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Na poparcie mojego stanowiska zacytuję fragment pisma Krajowej Rady Osób Niepełnosprawnych: "Najbardziej dotkliwe w skutkach jest ograniczenie rehabilitacji dzieci i młodzieży. Na 1997 r. planuje się na ten cel kwotę 10 mln zł wobec przewidywanego wykonania w roku 1996 w wysokości ok. 20 mln zł. Nominalnie jest to spadek o 50%, realnie natomiast będzie on znacznie wyższy".</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Ten zaniżony poziom finansowania tych wydatków jest całkowicie niezrozumiały, gdyż stanowić to będzie mniej, aniżeli 1% ogółu wydatków PFRON w 1997 r. Nie umiem tego skomentować w sposób logiczny. Przeznaczenie 10 mln zł na rehabilitację dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. w zestawieniu z wydatkami Funduszu na modernizację siedziby Funduszu w Warszawie, przy ulicy Jana Pawła II wyniesie - według planu - 18,5 mln zł. W roku 1995 na zakup budynku wydatkowano 13,6 mln zł. Koszty bieżące utrzymania biura PFRON wzrastają o 4.3% ogólnych wydatków Funduszu. Tak więc mamy porównanie - 1% na dzieci i młodzież, natomiast 4,3% na wydatki związane z utrzymaniem biur Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Dla poparcia mojego stanowiska zacytuję jeszcze fragment pisma prezesa Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym w Zamościu, które otrzymała poseł Z. Wilczyńska: "Po wysłuchaniu wystąpienia prezesa Funduszu na VI Ogólnopolskim Sejmiku Osób Niepełnosprawnych i po zapoznaniu się z projektem budżetu PFRON na 1997 r., drastycznie ograniczającym finansowanie rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, jestem przerażona przyszłością tej grupy obywateli". Podam jeszcze dalszy fragment tej wypowiedzi: "Dlaczego corocznie powtarza się anormalna sytuacja żebrania Funduszu na rzecz osób niepełnosprawnych, których jedyną winą jest fakt, że jeszcze nie ukończyli 16-go roku życia. Ale przecież ukończą, dożywając możliwościu korzystania z dobrodziejstw Funduszu, lecz pozbawione wcześniejszego wyrównania szans w normalnym życiu, jak reszta społeczeństwa w przypadkach już nieodwracalnych".</u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Wnioskuję o zwiększenie wydatków na rehabilitację dzieci i młodzieży z 10 do 30 mln zł. Proszę Zarząd Funduszu o wskazanie finansowania źródeł tych wydatków. Jeżeli nie, to sama precyzyjnie to określę.</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Na plan finansowy Funduszu wywiera wpływ nowa, aczkolwiek jeszcze nie uchwalona ustawa o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, a także w czerwcu br. ustawa zmieniająca zasady orzekania o niezdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-45.12" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Plan przewiduje m.in. znacznie większy udział finansowania rehabilitacji zawodowej w porównaniu ze społeczną i leczniczą.</u>
          <u xml:id="u-45.13" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Mimo że przewidywania i plany Funduszu na rok 1997 mają być związane z oczekiwanymi zmianami ustawowymi i przegotowaniem do opracowania nowej ustawy, intencją zaś tych zmian, zgodnie z zapowiedziami projektodawcy, ma być rozszerzenie środków na rehabilitację społeczną, a nie prawie wyłącznie zawodową, jest jednak inaczej.</u>
          <u xml:id="u-45.14" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">W planie na 1997 r. zakwalifikowano warsztaty terapii zajęciowej i finansowanie zespołów orzekających o niepełnosprawności do rehabilitacji społecznej, podczas gdy WTZ-y spełniają nie tylko funkcje rehabilitacji społecznej, ale też tworzą różne ogniwo w rehabilitacji zawodowej, stanowiące przygotowanie do zatrudnienia w zakładach pracy chronionej. Do kompetencji zakładów orzekających należeć będzie głównie udzielanie wskazań, co do zatrudnienia, szkolenia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-45.15" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Przypomnę, że w debacie, podczas pierwszego czytania zmian w ustawie o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych z 10 maja br nie było entuzjazmu co do budowy drugiego segmentu systemu orzekania, a tym bardziej do dofinansowania go ze środków Funduszu. Zobowiązanie to wynika z innej ustawy, uchwalonej 28 czerwca br., o zmianie systemu orzekania o niezdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-45.16" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Dlaczego zaplanowano kwotę 15 mln zł na dofinansowanie systemu orzekania o niepełnosprawności? Proszę o kalkulację uzasadniającą wysokość tej kwoty. Jak zmiana orzekania, wynikająca z ustawy z 27 czerwca wpłynie na sytuację osób niepełnosprawnych, czy nie powiększy ich liczby w stosunku do dzisiejszej zasady orzekania? Czy te skutki są przewidziane w planie, skoro zespoły te już są powołane i mają w przyszłości służyć tej grupie społecznej?</u>
          <u xml:id="u-45.17" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Dostrzegam pewną żonglerkę ustawami, proszę nie brać tego dosłownie, lecz nie znajduję lepszego określenia. Jak trzeba, to stosuje się projekt nowej ustawy, bo właśnie w ten sposób zaplanowane są środki na zespoły orzekające, a jednocześnie w zadaniach i wydatkach realizowanych przez centralę PFRON ogranicza się wydatki związane z rehabilitacją społeczną na rzecz rehabilitacji zawodowej. Przypomniano sobie bowiem o prozatrudnieniowym charakterze starej ustawy, wykluczając stosowanie ustawy nowej.</u>
          <u xml:id="u-45.18" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Chciałabym prosić o wskazanie, gdzie w planie finansowym Funduszu uwzględniono dodatkowe wpływy, poza zespołami orzekającymi, wynikające z nowej ustawy o rehabilitacji społecznej i zawodowej? Z uzasadnienia do ustawy wynika, że przychody Funduszu, nie licząc wydatków na różne nowe cele, zostaną pomniejszone o kwotę 266 tys. zł. Czy fakt ten był uwzględniany, czy też, jeżeli trzeba - to uwzględniamy nową ustawę, a jeśli nie, to odkładamy ją do innej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-45.19" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Chciałabym się odnieść do samego jądra tej ustawy, do źródeł dochodów Funduszu oraz ich redystrybucji. Otóż dynamika przychodów środków Funduszu w roku 1997 plnowana jest na poziomie nieznacznie przewyższającym poziom inflacji. Jest to szczegółowo opisane w projekcie budżetu PFRON. Powstaje pytanie, czy jest pełne rozeznanie, ile zakładów powinno płacić na PFRON, a ile rzeczwiście płaci? Kiedy nareszcie zostanie zakończona ewidencja tych zakładów? Chciałabym usłyszeć odpowiedź na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-45.20" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Jaka jest struktura wewnętrzna tych wpłat, z jakiego tytułu są te wpłaty, z jakich tytułów będą gromadzone te środki?</u>
          <u xml:id="u-45.21" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Czy ściągalność zobowiązań jest zadowalająca? Ile spraw skierowano na drogę postępowania egzekucyjnego?</u>
          <u xml:id="u-45.22" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Z czego wynika taka kalkulacja, jaką państwo przedstawiliście, dotycząca wpłat zakładów ? W uzasadnieniu podano, że było kilka takich kalkulacji. Dlaczego właśnie wybrano tę, na której oparto projekt budżetu? Może do niej łatwiej było dostosować istniejące dane?</u>
          <u xml:id="u-45.23" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">W planie finansowym PFRON znajdujemy odbicie wielu postulatów i wniosków zawartych w dyskusjach na posiedzeniach naszej Komisji w sprawie zakładów pracy chronionej, aczkolwiek  nie wiem, czy jest to do końca zgodne z naszymi wnioskami. Przeznaczenie tej samej wielkości środków na pożyczki dla zakładów, generalnie jednak na pomoc dla zakładów pracy chronionej zaplanowano niższe nakłady, aniżeli w latach ubiegłych. Plan finansowy zakłada odchodzenie od pożyczek na rzecz kredytów bankowych.</u>
          <u xml:id="u-45.24" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">W planie finansowym Funduszu nie ma środków na zadania zlecone dla organizacji pracodawców. Może warto by przeznaczyć pewne nakłady na uregulowanie szczególnych problemów zakładów pracy chronionej, m.in. na szkolenia menedżerów. Wymagamy od nich tak wiele, m.in., by poddawali swe zakłady restrukturyzacji, przygotowywali rozmaite przedsięwzięcia w odniesieniu do pracy osób niepełnosprawnych. Oni tego nie umieją. Może należałoby też przeznaczyć pewne  środki na wspomaganie sieci dystrybucji zakładów pracy chronionej, na promocję wyrobów zakładów pracy chronionej, doradztwo markietingowe i ekonomiczne. Chodzi mi o wiele działań o charakterze prorynkowym, użytecznych dla tych zakładów.</u>
          <u xml:id="u-45.25" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Zredukowano do realnych możliwości, z braku chętnych i ograniczeń ustawowych, środki na szkolenie i przekawlifikowanie osób niepełnosprawnych w zakładach. Nie pokuszono się jednak o inne ukierunkowanie tych środków, np. na pożyczki przeznaczone na podejmowanie studiów, co wpłynęłoby na ograniczenie bezrobocia wśród ludzi młodych.</u>
          <u xml:id="u-45.26" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Plan przewiduje znacznie niższy udział środków przeznaczonych bezpośrednio dla konkretnej osoby. Przy okazji chciałabym dowiedzieć się ile kosztuje obsługa jednej osoby niepełnosprawnej? Nie chodzi o to, ile środków na nią przypada, lecz o to, ile kosztuje obsługa tej osoby w WOZiRON, w oddziale terenowym PFRON i w Centrali?</u>
          <u xml:id="u-45.27" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Mniejsza pula środków do dyspozycji wynika z niższego poziomu pożyczek udzielonych na prowadzenie działalności gospodarczej. W 1996 r. planowano 3 mln zł przy przewidywanym wykonaniu 4 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-45.28" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Uważam za słuszne zmniejszenie nakładów na likwidację barier architektonicznych, bo współpartner do tych działań nie zawsze dysponuje środkami i nie zawsze warto inwestować w gminy.</u>
          <u xml:id="u-45.29" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Na zadania zrealizowane przez organizacje pozarządowe planuje się przeznaczenie 50 mln zł, co stanowi wzrost o 11.1% i jest to wzrost niższy od przewidywanej inflacji. Oznacza to właściwie realny spadek tych nakładów, gdyż plan na 1996 r. przewidywał również 50 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-45.30" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Wnioskować będę podwyższenie nakładów na organizację turnusów rehabilitacyjnych. Na ten cel w budżecie na rok przyszły przewiduje się nakłady w wysokości przewidywanych wydatków w 1996 r. Chciałabym, ażeby w 1997 r. korzystało jednak z tych turnusów nie mniej osób, aniżeli w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-45.31" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Najwyższy wzrost wydatków w 1997 r. nastąpić ma w wydatkach bieżących biura PFRON. Planuje się wzrost 23.6% w porównaniu z 1996 r. Uwzględniając istniejące struktury Funduszu, dualizm z WOZiRON-ami można tylko skonstatować rozrastaniem się biurokracji centralnej w sytuacji, gdy zależy nam na maksymalnej decentralizacji Funduszu. Dlaczego przy istnieniu struktury WOZiRON-u, tworzy się odrębne struktury, zamiast wykorzystać już istniejące w WOZiRON-ach, którym można zlecić konkretne zadania.</u>
          <u xml:id="u-45.32" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Proszę o podanie liczby etatów w oddziałach i w Centrali PFRON w 1996 i w 1997 r. Jaki będzie wzrost etatów i płac? Przedstawiając poszczególne części budżetu przedstawia się nam zawsze informacje na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-45.33" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Boję się wspominać o wydatkach na zakupy inwestycyjne. Dotyczy to środków trwałych, a więc komputerów i sieci programów komputerowych itp. Nawiasem mówiąc, rozpoczyna się opracowywanie już chyba drugiej dziesiątki struktury organizacyjnej Funduszu, prac remontowych i modernizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-45.34" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Powinniśmy otrzymać szczegółowe wyjaśnienia co do Katowic. Czy wszystkie te przedsięwzięcia są rzeczywiście potrzebne?</u>
          <u xml:id="u-45.35" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Dlaczego w uzasadnieniu do budżetu zaliczono do wydatków WOZiRON-ów pożyczki dla osób niepełnosprawnych na rozpoczęcie własnej działalności w sytuacji, gdy są to należności z tytułu udzielonych pożyczek?</u>
          <u xml:id="u-45.36" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Wydatki Biura nie są porównywalne do wydatków w roku 1996. Nie idzie mi o kwoty, ale o ich strukturę. Uprzednio były one ujęte w jednej pozycji, teraz są rozproszone, co utrudnia dokładne ich określenie.</u>
          <u xml:id="u-45.37" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Ile ogółem proponuje się środków na szkolenie i przekwalifikowanie się osób niepełnosprawnych? Są one ukryte w programach celowych  w WRZ-ach, w dofinansowywaniu gmin o największym bezrobociu itd. Czy jest to dofinansowanie dla niepełnosprawnych  czy też gmin? Czy w tych gminach są rzeczywiście niepełnosprawni, czy są tam nie-pełnosprawni bezrobotni, którzy chcą podjąć pracę?</u>
          <u xml:id="u-45.38" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Czy nie jest to droga ukrytego dofinansowania gmin? Tak, jak np. w zakupach autobusów. W moim miejskim przedsiębiorstwie komunikacji poprosiłam o podanie mi sza-cunku, ile osób niepełnosprawnych korzysta z tych autobusów? Na 22 liniach autobusowych w Toruniu jeździ stale tylko jedna osoba niepełnosprawna dziennie. Jest to więc 365 przejazdów rocznie! A więc jest to w istocie dofinansowanie gmin.</u>
          <u xml:id="u-45.39" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Proszę o odpowiedzi na te wszystkie pytania i o wyjaśnienie, co kryje się pod programami rządowymi. Gdzie jest to zapisane, że finansowanie zakupu środków transportu dla gmin, jest wskazaniem ustawowym, przewidzianym w kosztach bieżących biura Funduszu?</u>
          <u xml:id="u-45.40" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Dlaczego zatrudnienie osób niepełnosprawnych, umysłowo i psychicznie upośledzonych, nie jest przeniesione, w postaci oferty dla pracodawców, na wolny rynek, a tylko dla zakładów pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-45.41" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Po doświadczeniach kilku lat i po wnikliwej lekturze projektu budżetu Funduszu, stwierdzam, że fundusze celowe, a raczej ich plany, mogą być w ciągu roku korygowane, zmienne i środki ich przenoszone z jednej części do drugiej bez żadnych konsekwencji. W tej sytuacji nasza kontrola nad ich realizacją jest iluzoryczna.</u>
          <u xml:id="u-45.42" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Brak przepisów o szczegółowych zasadach gospodarki Funduszu powoduje, że dofinansowanie szeroko rozumianej reahabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych jest niezorganizowane i niewyliczalne. Co roku przygotowujemy się do rozpatrzenia tego planu, ale czy rzeczywiście z pełnym przekonaniem, że jest to właściwa oferta dla osób niepełnosprawnych, a nie dla innych podmiotów? Zastrzegam się, że nie biorę tu pod uwagę żadnych nadużyć. Mam tylko na uwadze, czy nie jest to ukryte finansowanie innych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-45.43" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Jeżeli pan przewodniczący i Komisja zgodzi się na to, to końcowe wnioski przedstawię po dyskusji. Być może będą one musiały ulec korekcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Pani poseł zgłosiła konkretną propozycję i trzeba się do niej ustosunkować. Myślę, że zgodzimy się z tym, iż wnioski zostaną przyjęte dopiero po zakończeniu dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Proponuję obecnie rozpocząć dyskusję. Pod adresem prezesa PFRON padło wiele zapytań i wniosków. Proponuję więc je uporządkować przed udzieleniem nam odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AdamGwara">Od dawna współpracujemy z panią poseł K. Sienkiewicz przy okazji omawiania Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Dyskusja ta zawsze jest bardzo żywa i ma walory edukacyjne, co pozwala lepiej zrozumieć istotę tego Funduszu. Z przyjemnością odniosę się do spraw podniesionych przez panią poseł. Co do niektórych wniosków nie jestem jednak w pełni przekonany, gdyż wynikają one - jak sądzę - z nieporozumienia. Postaram się więc udzielić odpowiednich wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#AdamGwara">Kardynalnym zarzutem, co do sposobu gospodarowania Funduszem - według koreferentki - jest brak rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej o gospodarowaniu środkami Funduszu. Zarzut ten ma swoje uzasadnienie. Rzeczywiście minister był zobowiązany do przygotowania i wydania takiego rozporządzenia. Informuję, że projekt takiego rozporządzenia został już opracowany, uzgodniony z ministrem finansów i podpisany przez ministra pracy 23 października br. Projekt ten, po uzgodnieniach międzyresortowych i konsultacjach społecznych, opinii Biura Prawnego URM itp. znajduje się w podpisie u ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#AdamGwara">Nie zgadzam się z tym, że nie ma opracowanej polityki zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Pełnomocnik jest zobowiązany do przedstawienia takich założeń przy konstrukcji planu finansowego PFRON. Plan ten jest wykorzystany do opracowania zasad konstrukcji nowego planu.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#AdamGwara">Na użytek planu finansowego bardzo szeroko rozbudowaliśmy bazę artystyczną i na tej podstawie opracowaliśmy projekty planu i budżetu na rok przyszły.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#AdamGwara">Rok temu, podczas dyskusji na temat planu finansowego na rok 1996, mówiliśmy o potrzebie zwiększenia do 60% wydatków na rehabilitację zawodową. Pamiętam, że był to wniosek posła J. Rulewskiego. Zobowiązałem się wówczas, że w planie finansowym na rok przyszły, to znaczy aktualnie realizowany, takie założenia wprowadzimy, co stało się faktem.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#AdamGwara">Czymże innym, jak nie planem działania rządu jest projekt ustawy -  który w tej chwili znajduje się w parlamencie - o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej inwalidów, w którym stawiamy na otwarty rynek pracy oraz na poszanowanie obecnego sektora zakładów pracy  chronionej. Natomiast - zgodnie ze wszystkimi trendami i zdrowym rozsądkiem oraz teorią integracji osób niepełnosprawnych - uważamy, że przyszłością zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest otwarty rynek pracy. W tym projekcie rządowym uwzględnione są takie rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#AdamGwara">Na III Forum Zakładów Pracy Chronionej w 1995 r. uchwalono wskazania dla Funduszu i dla pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych, odnośnie do współpracy z orga-nizacjami pozarządowymi. Ja bardzo poważnie traktuję swój obowiązek współdziałania z partnerami społecznymi. W ustaleniach tego forum zapisano, że partnerzy społeczni w 1996 r. przekażą pełnomocnikowi, jako podstawę do dyskusji o polityce państwa, co do zatrudnienia osób niepełnosprawnych, program zatrudnienia. Chciałem poinformować, że w dalszym ciągu czekam na taki dokument.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#AdamGwara">Sygnalizowałem sygnatariuszom III Forum Zakładów Pracy Chronionej, że czekam na ten dokument. Chcę podjąć dyskusję wspólnie ze środowiskiem zainteresowanych zakładów pracy chronionej, ale nie tylko z nimi. Chcemy podjąć dyskusję nad tym, czy kierunek prezentowany w projekcie rządowym jest słuszny, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#AdamGwara">Program rządowy -  przyjęty jeszcze przez rząd pani Hanny Suchockiej - zakładał, że resorty, urzędy centralne same z dobrej woli będą zgłaszały te działania, które chciałyby w konkretnym roku kalendarzowym podjąć na rzecz osób niepełnosprawnych. Tam, gdzie jest to możliwe, zadania te miały być realizowane ze środków własnych, jeżeli zaś okazałoby się to niemożliwe - przy wsparciu Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#AdamGwara">Program ten nieco zmieniliśmy Jest on może bardziej biurokratyczny, ale egzekwuje od resortów konkretne wypowiedzenie się w tej materii. Między innymi do tego co, w jakim czasie i z jakich środków będzie realizowane.</u>
          <u xml:id="u-47.10" who="#AdamGwara">W roku 1996 ten rządowy program został rozpatrzony przez Komitet Społeczno-Polityczny Rady Ministrów i zatwierdzony przez rząd we wrześniu 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-47.11" who="#AdamGwara">Zgodnie z priorytetami, które sam przygotowałem, Rada Ministrów zatwierdziła w programie rządowym, jako główne, trzy  cele do osiągnięcia, a mianowicie:</u>
          <u xml:id="u-47.12" who="#AdamGwara">- wspomaganie rehabilitacji dzieci i młodzieży, co jest w -  moim przekonaniu - najbardziej zaniedbaną działką,</u>
          <u xml:id="u-47.13" who="#AdamGwara">- przybliżenie rehabilitacji do ludności zamieszkałej na wsi,</u>
          <u xml:id="u-47.14" who="#AdamGwara">- przegląd całego obowiązującego prawa w odniesieniu do osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-47.15" who="#AdamGwara">Przegląd ten jest już na ukończeniu. Jak tylko zostaną sformułowane wnioski, a termin wyznaczono do końca bieżącego roku, to prześlę je Komisji Polityki Społecznej. Chciałbym wówczas prosić państwa o dokonanie oceny tych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-47.16" who="#AdamGwara">Jeśli idzie o wspomaganie rehabilitacji dzieci i młodzieży, to przypominam, że Fundusz - z inicjatywy poselskiej - został zobowiązany do dofinansowania rehabilitacji dzieci i młodzieży z nadwyżki środków. Ustawa o rehabilitacji z 9 maja 1991 r. w ogóle nie mówiła nic o tym. Była ona uznawana wówczas za ustawę prozatrudnieniową. Natomiast w kontekście oczekiwań społecznych, które nawarstwiały się, a także nadwyżki środków, która występowała do niedawna, w chwili obecnej - jak mówił prezes R. Sroczyński, a ja to potwierdzam - taka nadwyżka już nie występuje, mamy tylko wolny portfel środków służących do płynności finansowej. Staramy się jednak finansować rehabilitację dzieci i młodzieży na miarę posiadanych środków i upoważnienia ustawowego. Ale nie do końca dobrze zaprojektowano w planie finansowym na rok przyszły kwotę 10 mln zł, gdyż o nadwyżce będziemy mogli mówić dopiero pod koniec roku. Mam nadzieję, że prezes R. Sroczyński zechce się jeszcze odnieść w swej wypowiedzi do tego właśnie wątku. Jeśli jednak okaże się, że ta nadwyżka będzie większa, to my na ten cel nakłady zwiększymy.</u>
          <u xml:id="u-47.17" who="#AdamGwara">Rehabilitację dzieci i młodzieży wspomagamy również przez działania organizacji pozarządowych, m.in. organizacje pozarządowe ZPH są ujęte w programie rządowym.</u>
          <u xml:id="u-47.18" who="#AdamGwara">Pani poseł apeluje o szkolenie menedżerów, którzy mogliby lepiej prowadzić pracę w zakładach pracy chronionej. Krajowa Izba Gospodarcza - Rehabilitacyjna i Krajowy Związek Rewizyjny zostali uwzględnieni w programie rządowym właśnie z tytułu realizacji tych programów szkoleniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Nic mi o tym nie wspomnieli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Tak jest, pani poseł, gdyż oni się raczej żalą przed panią, a nie chwalą. Dla tych organizacji przyznane są kwoty około 2 mld zł w każdym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Ja również boleję nad koniecznością ograniczenia przedsięwzięć związanych z rehabilitacją dzieci i młodzieży. Informuję, że w wyniku prac Komitetu Społeczno-Ekonomicznego Rady Ministrów został powołany zespół, pod moim przewodnictwem, który ma za zadanie przygotowanie stosownych aktów prawnych, tak ażeby problem dzieci i młodzieży niepełnosprawnej znalazł swego ustawowego gospodarza. W chwili obecnej Biuro Pełnomocnika Rządu takie projekty przygotowuje i czekają one na rozpatrzenie przez kierownictwo resortu. Bez zgody ministra pracy i polityki socjalnej nie mogę skierować żadnych ustaw do konsultacji międzyresortowej. W ubiegłym tygodniu mieliśmy spotkać się z ministrem A. Bączkowskim, ale - niestety - nie było to nam dane....</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Mamy przypadki - wprawdzie sporadyczne - że uczestnicy WTZ wychodzą z zajęć do tego stopnia zrehabilitowani, że mogą podjąć zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Dlatego też uważamy, że działalność tych WTZ jest działalnością bardzo użyteczną dla przystosowania pacjentów do funkcjonowania w normalnych warunkach. Dlatego też nie należy podważać definicji, że WTZ rozwija rehabilitację społeczną, a nie zawodową. Idzie o to, aby te nawet sporadyczne przypadki rehabilitacji prowadzone w WTZ nie marnowały się.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">W projekcie nowej ustawy wprowadziliśmy tzw. ZAZ /Zakłady Adaptacji Zawodowej/. Tak, czy inaczej, w chwili obecnej możemy mówić tylko o tym, co dzieje się w ramach obowiązującego porządku prawnego.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Wszystkie dokumenty opracowywane są w oparciu o istniejące ustawy i obowiązujący stan prawny. Podkomisja, której pani poseł K. Sienkiewicz była przewodniczącą, a która pracowała nad projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalno-rentowym, umieściła w uzasadnieniu do tej ustawy stwierdzenie, że działalność zespołów orzeczniczych będzie finansowana z Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych. Ustawa ta została przyjęta przez parlament, podpisana przez Prezydenta RP i jest obowiązującym prawem. Dlatego też realizując tę ustawę Fundusz przewidział w swoim planie finansowym na rok 1997 kwotę 15 mln zł na ten cel. Szacowaliśmy funkcjonowanie tych zespołów, na podstawie postanowień ustawy, na 260 mld starych złotych.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Ponieważ nowe orzecznictwo ma wejść w życie dopiero od połowy roku, uznaliśmy, że cała ta kwota nie będzie nam potrzebna. Te zespoły orzecznicze tworzy się od podstaw i dlatego wymagają one wydatków nie tylko płacowych, ale też rzeczowych. Sądzimy, że kwota 15 mln zł powinna być wystarczająca i jest przewidziana z niewielką nadwyżką. Jeśli nie zostanie wykorzystana w całości, to oszczędności trafią na tę oczekiwaną nadwyżkę, która pozwoli zrealizować cele społeczne, o których mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Padło pytanie, dlaczego dubluje się struktury WOZiRON-ów i oddziałów. Rzeczywiście, od dwu lat rozmawiamy w tym samym  gronie o rehabilitacji i to nie tylko zawodowej. Niektóre problemy są stałe, ale i ludzie, którzy zajmują się tym, również ci sami. Komisja Polityki Społecznej zawsze postulowała decentralizację Funduszu. Nie widzimy przeciwskazań co do tego, ażeby uzędy pacy nie mogły prowadzić pośrednictwa pracy dla osób niepełnosprawnych, jeżeli zajmują się rehabilitacją zawodową.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Rehabilitację społeczną prowadzą WOZiRON-y. One tworzą warsztaty terapii zawodowej, nowe warsztaty, przeszkalają, udzielają pożyczek i muszą mieć na to środki. Wszystko to jest niczym innym, jak rehabilitacją społeczną. Ażeby odciążyć te warsztaty organizujemy oddziały PFRON, które wymienionymi zadaniami pełnić będą wiele innych ważnych funkcji, o których będzie mówił prezes R. Sroczyński. Nie jest to więc dublowanien zadań.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Ten swoisty "trójpodział władzy", który zaistniał, jest określony przez ustawę z maja 1991 r. W nowym projekcie ustawy staramy się niektóre problemy prostować, retuszować. Jeśli państwo uznacie, że nasze propozycje są nieodpowiednie, to po prostu je zmienicie, gdyż takie jest prawo posłów. Potrzebne są i WOZiRON-y i oddziały, starałem się udowodnić, że nie dublują one zadań.</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Starałem się ustosunkować do wszystkich najważniejszych problemów. Myślę, że moją odpowiedź uzupełni prezes PFRON i odpowiedzialni pracownicy naszego biura. Jeśli będą jakieś wątpliwości, to każdy problem może być wyjaśniony na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Potraktujemy to wystąpienie jako poprzedzające dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Natomiast chciałbym od siebie bardzo mocno wesprzeć ten wniosek, który dotyczy stanu działalności opiekuńczo-wychowawczej. Wiemy, że atmosfera - jaka toczy się wokół domów dziecka - i w ogóle wokół problemów dzieci, które znajdują się w różnych sytuacjach, jest bardzo napięta. Zgadzamy się z wnioskiem poseł K. Sienkiewicz, że należałoby podwyższyć nakłady na rehabilitację dzieci i młodzieży. W swoim czasie dokonaliśmy zmian w ustawie, które zezwalały na wykorzystanie środków Funduszu na rehabilitację dzieci i młodzieży tylko z nadwyżki budżetowej. Ustawa zasadnicza nie przewidywała nakładów na ten cel i dotyczyła tylko osób dorosłych i miała charakter prozatrudnieniowy.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PoselBogdanKrysiewicz">To, co zmieniliśmy, nie jest najlepszym rozwiązaniem i nie można sprostać wszystkim potrzebom i wymogom w tym zakresie i dlatego proponuję, ażebyśmy na te sprawy zwrócili uwagę w dyskusji i stawiali wnioski, które pozwoliłyby na przyspieszenie prac nad nowelizacją ustawy zasadniczej, a w tym konkretnym przypadku, abyśmy bardzo poważnie postarali się potraktować propozycję, którą zgłosiła poseł K. Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJanRulewski">Uznałbym prawie w całości zarzuty pani poseł K. Sienkiewicz, ale mam na uwadze rzeczywistość, która potwierdza, że Fundusz nie był w stanie ograniczonymi możliwościami objąć  gospodarowania środkami organizacji i na dzisiaj te sprawy powinny być uregulowane do końca. Toteż z satysfakcją witam. fakt, że proporcje Funduszu są tak ustawione, jak przewiduje jego definicja, że to są środki, które pochodzą od tych, którzy przyczyniają się do zwiększenia liczby niepełnosprawnych. Ci ludzie poszkodowani po przeprowadzeniu procesu rehabilitacji powinni wrócić na rynek pracy. Poszerzenie tej definicji, o czym wspomniał poseł B. Krysiewicz, jest właściwie negowaniem zasadniczej definicji Funduszu. Od tego są instytucje takie jak: resort zdrowia, resor pracy i polityki socjalnej i inne instytucje, które powinny sobie radzić z tym problemem, o którym mówił poseł B. Krysiewicz. Przekładanie tych obowiązków na Fundusz jest pewnego rodzaju ucieczką, rejteradą, zwłaszcza że to nie są tylko problemy, które wynikają z ustawy o ochronie osób niepełnosprawnych, ale daleko przekraczające możliwości ustawowe. Trudno wymagać, ażeby dzieciom i młodzieży - tym, którzy nie pracowali i nigdy nie będą pracowali - PFRON mógł zapewnić minimum rehablitacyjne.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselJanRulewski">Centrala PFRON spełnia już nie tylko rolę centrali, ale jakiejś olbrzymiej instytucji, która może wywrócić cały system organizacji Funduszu. Rozumiem , że w roku bieżącym zamierza się wydać 130 mld zł /starych/ na rozbudowę siedziby PFRON. Rozumiem, że te pomieszczenia nie buduje się na hotele dla niepełnosprawnych, ale dla urzędników. Instalacja komputerów nie może rozrastać się w nieskończoność, bo przecież chcemy doprowadzić do modelu, że zakład pracy będzie wsysał tę rzeszę niepełnosprawnych i w modelu końcowym komputery będą potrzebne tylko do wyliczania płac i różnego rodzaju symulacji. To rynek będzie pochłaniał niepełnosprawnych bez wielkiego pośrednictwa Funduszu. Czy nie ma możliwości weryfikacji tych decyzji dotyczących rozbudowy siedziby PFRON?</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselJanRulewski">Przy rozpatrywaniu innych części budżetowych podlegających naszej kontroli mówiliśmy o Państwowej Inspekcji Pracy, która przeznacza 10 mld zł na inwestycje i uważaliśmy, że jest to kwota zbyt duża i dlatego proszę o rozważenie proponowanych nakładów inwestycyjnych na centralę PFRON.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Proszę o to, ażeby szanować dyskutantów i w czasie ich wypowiedzi nie prowadzić lokalnych dyskusji, bo to bardzo przeszkadza osobie wypowiadającej się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Udzielając nam odpowiedzi pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych mówił nam o organizacji ZAZ-ów . Organizacja tych komórek jest dopiero w projekcie nowej ustawy,to jeszcze nie funkcjonuje. Mam więc nadzieję, że wydatki na tzw. ZAZ-y nie są jeszcze zawarte w projekcie tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Na początku planu działalności PFRON napisane jest, że plan ten został opracowany z uwzględnieniem wniosków i uwag zgłoszonych przez Najwyższą Izbę Kontroli w wyniku działań kontrolnych. Zdaję sobie sprawę z tego, że NIK nie musi dokonywać analizy planu finansowego, wcześniejszego, ale gdyby przedstawiciel NIK był uprzejmy wyjaśnić nam, czy w ogóle coś takiego było dokonane i czy znajduje to odzwierciedlenie w planie finansowym.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PoselAlicjaMurynowicz">W załączniku do projektu planu, na 3 stronie od końca przekazanego nam materiału nie umiem odczytać, co kryje za sobą rubryka 6 i 7 tego załącznika. Jeżeli pod pozycją IV w poz. 11 przewiduje się wydatki na Centrum gospodarcze , a w nawiasie napisano - spółka leasingowa - to dopiero z załącznika na 2 str. dowiaduję się, że plan na 1996 r. wynosił 15 tys. zł. Według rubryki 3 wykonanie wynosi 20 tys. zł, tzn. 2%, do jakiej kwoty wyliczony jest ten procent. Nie wiem więc w stosunku do czego przewidywane jest te 10 tys. i dlaczego Centrum gospodarcze jest łamane przez spółkę leasingową?</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Jakie jest zaawansowanie prac nad Centrum gospodarczym? Te pytania zadawałam kiedyś nie panu prezesowi R. Sroczyńskiemu ale jeszcze prezesowi K. Świątkowskiemu. Wówczas to przedstawiano nam bardzo szerokie perspektywy i chciałabym, ażeby mi wytłumaczono, co się kryje pod rubryką 6 i 7, może wówczas nie zadawałabym tych wszystkich pytań.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Mówiąc natomiast o spółce lesingowej, to na str. 12 napisane jest, że "działalność spółki powinna przejąć główny ciężar udzielanych pożyczek Zakładów Pracy Chronionej w postaci leasingu  środków inwestycyjnych i sprzętowych". Czy do tych środków sprzętowych należą również samochody służące do przewozu osób niepełnosprawnych, użytkowane przez wojewódzkie kolumny transportu sanitarnego, Miejskie Zakłady Komunikacyjne oraz innych użytkowników. Te samochody znajdują się na stanie biura PFRON i w związku z tym  powiększają koszty, czy nie lepiej byłoby wydzierżawiać je czy wyleasingować? To byłoby z korzyścią zarówno dla finansów biura PFRON, a jednocześnie taka wojewódzka kolumna transportu sanitarnego czy też MZK musiałaby ponosić z tego tytułu koszty. Z tego, co się orientuję w tej chwili te koszty są dla nich minimalne, a obciąża to koszty biura PFRON. Wyjście z taką inicjatywą byłoby słuszne.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Proszę mi więc wytłumaczyć, czy w tej działalności spółki przewiduje się użytkowanie tych samochodów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselMichalKowalczyk">Powołując się na propozycje poseł A. Murynowicz stwierdzam, że było mi bardzo trudno czytać część opisową projektu budżetu na 1997 r. PFRON. W materiałach tych PFRON odwołuje się raz do danych z 1995 r., a drugi raz do roku 1996. Trudno było więc ustalić w stosunku do jakich danych plan roku 1997 odnosi się. Dopiero po zapoznaniu się z załączonymi tabelkami do części opisowej zrozumiałem o co chodzi. Dobrze byłoby, ażeby była większa korelacja pomiędzy częścią opisową a tabelaryczną.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PoselMichalKowalczyk">Gdyby prezes R. Sroczyński, nie mówił o tym, że Rada Nadzorcza pozytywnie odniosła się do przedstawionego projektu budżetu na 1997 r., to nie wiedzielibyśmy o tym.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PoselMichalKowalczyk">Na str. 14 części opisowej, przedłożonej nam informacji pisze się, że w planie na 1996 r. nie przewidziano nakładów na inwestycje, podczas gdy w tabeli przewiduje się wydatkowanie 13,1 mln zł. Skąd będą pochodziły te pieniądze, jeżeli tego nie ma w planie?</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#PoselMichalKowalczyk">W wydatkach bieżących biura podano, że w planie na 1997 r. założono wzrost tych wydatków o 23,7%. Rozumiem, że ten wzrost podany jest w stosunku do wykonania w roku 1996. W informacji podane jest, że wykonanie na wydatki bieżące wyniesie 37,2 mln zł. W okresie I półrocza 1996 r. otworzono nowych 13 oddziałów, a w 1997 r. przewiduje się tylko oddanie 1 do 3 oddziałów, a wzrost kosztów przewiduje się o 23,7%. W materiałach wyjaśnia się, że ten wzrost następuje głównie z racji tworzenia dodatkowych jednostek terenowych. Proszę o wyjaśnienie, czy rzeczywiście tych 1 do 3 jednostek organizacyjnych oddanych do użytku w 1997 r. będzie aż tak dużo kosztowało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">W swoim wystąpieniu poseł K. Sienkiewicz dokonała merytorycznej oceny planu finansowego PFRON na 1997 r. Chciałem powiedzieć, że takie wypowiedzi, jak pani poseł W. Ziółkowskiej w programie niedzielnym "Linia specjalna", są krzywdzące dla wszystkich, którzy pracują w tym Funduszu i z tego Funduszu korzystają. Wtórowała jej druga pani poseł, która proponowała zmniejszenie składki na Fundusz Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Z prezentacji tego Funduszu na 1997 r., którą przedstawił nam prezes R. Sroczyński, wynika, że potrzeby są bardzo duże. Warto byłoby, ażeby po takich wystąpieniach dokonana była riposta ze strony kierownictwa Funduszu. Taka dezinformacja może poczynić wiele szkody.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Musimy dzisiaj podjąć dosyć trudne decyzje dotyczące relacji nakładów na rehabilitację zawodową i na rehabilitację społeczną. Warto byłoby przy planowaniu tych wydatków zwrócić uwagę, szczególnie na te programy, które się już sprawdziły i dobrze funkcjonują. Mam na myśli m.in. dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych, to jest działalność dobrze i profesjonalnie prowadzona i można ją zaliczyć do jednego z większych osiągnięć Fundusz. Z tej formy rehabilitacji skorzystało prawie 140 tys. osób i szkoda, że w planie na 1997 r. zaprogramowano wydatki na ten cel na poziomie 1996 r., tj. w wysokości 51 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Miałem możliwość spotkania się w ub. tygodniu z okazji dnia diabetyków z uczestnikami takich turnusów. Jeden z panów, który już 30 lat jest chory na cukrzycę stwierdził, że od 3-4 lat uczestniczy w takich turnusach rehabilitacyjnych, i że nauczyły go one żyć z tą chorobą, wraca mu wzrok i odczuwa znaczną poprawę stanu zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Mam propozycję zwiększenia wydatków na turnusy rehabilitacyjne do wysokości 61 mln zł, co pozwoliłoby na utrzymanie tych programów na dotychczasowym poziomie zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Proponuję, żeby zarząd Funduszu wskazał, w jaki sposób można wygospodarować środki na ten cel. Moim zdaniem, można by zdjąć 10 mln zł z pozycji tzw. likwidacji barier architektonicznych i po 5 mln zł z programów rządowych, dotyczących rehabilitacji zawodowej i rehabilitacji społecznej. Przedstawiam więc dwie możliwości uzyskania tych środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselLeonGrela">Myślę, że projekt budżetu PFRON na rok następny jest budżetem niezaspokojonych potrzeb, o czym świadczyły głosy koreferentów i dyskutantów. Jeżeli ten Fundusz będzie jedynym Funduszem na zaspokojenie tych potrzeb, to taka sytuacja będzie miała miejsce w dalszym ciągu.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PoselLeonGrela">Kiedy na ostatnim posiedzeniu Komisji zaproponowałem, ażeby opracować projekt ustawy i rehabilitacji dzieci i młodzieży i znaleźć na to źródła finansowania od podatnika, to zainteresowanie było mierne. Myślę, że od tego nie uciekniemy, że trzeba znaleźć ustawowe uregulowania i wskazać źródła finansowania. Społeczeństwo nie może się wycofać ze zobowiązań wobec osób niepełnosprawnych, od tego nie uciekniemy. Jeżeli tego nie zrobimy, to stale będą wracały sprawy zwiększenia wydatków na rehabilitację dzieci i młodzieży z Funduszu PFRON. Te wszystkie potrzeby i roszczenia są głęboko uzasadnione. Problem polega tylko na tym z jakich funduszy wydatki na ten cel mają być realizowane, czy rzeczywiście z funduszy przekazywanych na rzecz PFRON przez pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PoselLeonGrela">Duże kwoty  z PFRON przeznacza się na tworzenie nowych miejsc pracy na otwartym rynku pracy. Wysokość funduszu przeznaczona na ochronę istniejących miejsc pracy wynosi mniej więcej tyle, ile funduszu na tworzenie nowych miejsc pracy. Jest to odpowiednio po 40 mln zł. Zapytuję, co nas będzie więcej kosztować, czy likwidacja zakładów pracy chronionej i potem tworzenie na to miejsce nowych miejsc pracy, czy nie należałoby raczej przeznaczyć więcej pieniędzy na programową restrukturyzację już istniejących tych zakładów. Jeżeli mamy zmierzać do zatrudnienia osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy, to musimy również przygotować zakłady pracy chronionej do takiej sytuacji, kiedy zdejmie się tym zakładom status specjalny. Zakłady pracy chronionej to jest obecnie około 200 tys. miejsc pracy. Nie wszystkie zakłady wymagają restrukturyzacji. Na listach oczekujących na dofinansowanie oczekuje już około 100 zakładów pracy chronionej. Obecna ustawa w znacznym stopniu ogranicza możliwość finansowania tego rodzaju programów.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PoselLeonGrela">Powstaje problem, jak te wszystkie przedsięwzięcia mają być finansowane, pozostaje bowiem do finansowania tylko nadwyżka budżetowa. Możliwe są jednak różne interpretacje. W swoim czasie pytałem prezesa, czy jest możliwe dokształcanie kadry kierowniczej zakładów pracy chronione i odpowiedziano mi, że w świetle obowiązujących przepisów nie jest to możliwe. Dowiadujemy się jednak od pana ministra, że są jakieś środki na szkolenie tej kadry. Okazuje się, że są to różne środki, ale może jakoś można je połączyć. Można na ten cel przeznaczyć środki z programu rządowego a nie można ze środków PFRON. Trzeba jednak zastanowić się i znaleźć wyjście z tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#PoselLeonGrela">Należałoby opracować program restrukturyzacji zakładów pracy chronionej, myślę, że zręby tego programu są naszkicowane i trzeba je tylko dopracować. Musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, co jest bardziej opłacalne - ochrona istniejących 50 tys. miejsc pracy, czy też utworzenie nowych 15 tys. miejsc pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Ustawa dopuszcza szkolenie osób niepełnosprawnych w zakładach pracy chronionej, w których łącznie pracuje ponad 100 tys. osób niepełnosprawnych. Część z nich, jak wszystkim wiadomo, jest menedżerami tych zakładów pracy. Mamy tytuł ustawowy i będziemy szkolić te osoby w ramach programów rządowych. Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, osoby pełnosprawne, nawet jeżeli pracują w zakładach pracy chronionej i są menedżerami, nie będą szkolone i nie ma tu żadnej sprzeczności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejLewinski">Zostałem wywołany do wypowiedzi przez poseł A. Murynowicz. Trudno mi jest wypowiadać się na temat projektu budżetu PFRON na 1997 r., gdyż miałem do dyspozycji tylko fragmentaryczne dane odnośnie tego planu, które zostały przekazane NIK przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejLewinski">Jak sądzę, pani poseł, chodziło o to, czy założenia planu PFRON na 1997 r. uwzględniają wnioski przekazane po kontroli NIK w tej instytucji. Te sprawy będą przedmiotem analizy realizacji zaleceń pokontrolnych NIK, co na pewno będzie miało związek z projektem planu na 1997 r. Ta ocena dokonana będzie dopiero w I półroczu roku przyszłego. W tej chwili trudno byłoby mi przełożyć nasze wnioski na założenia planu finansowego PFRON.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejLewinski">Przy sprawozdaniu za 1995 r. wskazywano na nieracjonalne wykorzystanie niektórych środków PFRON, nieumiejętność wykorzystania tych środków na cele wskazane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejLewinski">Powtórzę jednak pewne wnioski, które sformułowała poseł K. Sienkiewicz, a mianowicie m.in. sprawę nadmiernej decentralizacji decyzji. Wskazywaliśmy w naszych wystąpieniach, że dobrze byłoby zwiększać dyspozycje tymi środkami w jednostkach terenowych. Pewne tendencje  do ograniczania dyspozycji tymi środkami zauważa się w planie na 1997 r. Nakłady w niektórych pozycjach projektu budżetu zmniejszają się w centrali PFRON.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejLewinski">Analiza budżetu instytucji, która w roku przyszłym dysponować będzie środkami w wysokości ponad 10 bln zł jest bardzo trudna, tym bardziej że ten plan finansowy może w ciągu roku ulegać zmianom.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejLewinski">Naszym zdaniem, plan finansowy powinien być bardziej szczegółowy. Mówiliśmy o tym przy rozpatrywaniu sprawozdania za 1995 r. Mam nadzieję, że taka szczegółowość dyscyplinowałaby bardziej Zarząd Funduszu przy realizacji tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejLewinski">Przepraszam, że tylko tyle z mojej strony, nie mogę się wypowiadać na temat samej konstrukcji planu, czy kwoty zaplanowane, takie czy inne pozycje są właściwe, bo to jest prawo i obowiązek Zarządu Funduszu, a Komisja może tylko ocenić przedstawiony projekt budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Musimy podchodzić do uwag pana jako do pewnej refleksji i nie uważamy tego za oficjalne stanowisko NIK, gdyż nie miała ona szansy szczegółowego zapoznania się z materiałami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzedstawicielKrajowejRadyOsobNiepelnosprawnychMariuszSwierczynski">Chciałbym prosić Komisję o poparcie wniosku zgłoszonego przez poseł K. Sienkiewicz i przewodniczącego B. Krysiewicza w sprawie utrzymania turnusów rehabilitacyjnych dla dzieci i młodzieży. Czy rzeczywiście zwiększenie nakładów na ten cel z 10 do 30 mln zł jest takim wielkim problemem. Czy to rzeczywiście naruszy prozatrudnieniowy charakter Funduszu?</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PrzedstawicielKrajowejRadyOsobNiepelnosprawnychMariuszSwierczynski">Przypomnę, że miesiąc temu pan minister A. Gwara na VI Sejmiku Osób Niepełnosprawnych obiecywał, że z Funduszu PFRON na rehabilitację dzieci i młodzieży przeznaczone zostanie 5% tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PrzedstawicielKrajowejRadyOsobNiepelnosprawnychMariuszSwierczynski">Nie wyobrażam sobie, ażeby w nowych rozwiązaniach ustawowych mogła być przewidziana likwidacja takiej działalności na rzecz niepełnosprawnych dzieci i młodzieży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselJanuszJurek">Myślę, że wypowiedź przedstawiciela Krajowej Rady Osób Niepełnosprawnych dała nam jeszcze raz wiele do myślenia. W środowisku osób niepełnosprawnych oczekiwania są bardzo duże, a z drugiej strony coraz bardziej ograniczane są możliwości PFRON.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselJanuszJurek">Nie zamierzałem wprawdzie zabierać głosu, ale sądzę, że dzisiejsze posiedzenie Komisji jest dobrą okazją do tego, ażeby zgłosić wiele istotnych spraw.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PoselJanuszJurek">W całej rozciągłości popieram wniosek Krajowej Rady Osób Niepełnosprawnych oraz poseł K. Sienkiewicz o zwiększenie nakładów na rehabilitację dzieci i młodzieży. Nie możemy obojętnie przechodzić wobec sformułowań domagających się zmniejszenia nakładów na Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, które są wyrażane w środkach masowego przekazu.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PoselJanuszJurek">Zdarzało mi się na posiedzeniach Komisji polemizować z niektórymi wnioskami poseł K. Sienkiewicz, ale nigdy nie usłyszałem, ażeby zgłaszała tak radykalne wnioski, jakie zgłosili odpowiedzialni posłowie w środkach masowego przekazu, o czym mówił poseł T. Tomaszewski.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PoselJanuszJurek">Dopóki nie będziemy mieli opracowanych zasad gospodarowania środkami finansowymi Funduszu, to będziemy stali przed dylematem, jak powinny być wykorzystywane i tworzone środki PFRON. Nie możemy jednak zapominać o pewnych pryncypiach, o których mówił pełnomocnik rządu, minister A. Gwara.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PoselJanuszJurek">Można by polemizować ze stanowiskiem posła L. Greli, czy rzeczywiście należy zatrudniać osoby niepełnosprawne w trudnych warunkach zakładów pracy chronionej, czy też czasem nie byłoby lepiej zatrudnić je w lepszych warunkach na otwartym rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#PoselJanuszJurek">Ustawa skonstruowana jest tak, że ma charakter prozatrudnieniowy i wobec tego wydatki związane z tworzeniem nowych miejsc pracy są stosunkowo wysokie. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przekazuje znaczną część nakładów do struktur Krajowego Urzędu Pracy. I wtedy, kiedy ustosunkowujemy się do działalności Krajowego Urzędu Pracy powinniśmy zainteresować się, jak te środki przekazane przez PFRON są wykorzystane na rzecz osób niepełnosprawnych. W tym momencie kontrola właściwego wykorzystania tych nakładów wymyka się nam. Taka dualistyczna sytuacja w stosunku do dysponowania środkami PFRON nie jest wskazana i trzeba się nad tym zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#PoselJanuszJurek">Mimo wielkiej życzliwości dla poseł K. Sienkiewicz nie zgadzam się z jej opinią co do wykorzystania autobusów komunikacji miejskiej do przewozu osób niepełnosprawnych. Nie przekonuje mnie to proste przeliczenie, że przewożono tylko jedną osobę dziennie, a więc jest 355 osób w ciągu roku. W swoim czasie odczułem niezadowolenie mego szefa, kiedy podjąłem decyzję o budowie pochylni w ośrodku rehabilitacyjno-wypoczynkowym, która w tamtych czasach kosztowała 700 mln zł. Wówczas postawiono mi również podobny argument: ile tych osób na wózkach przyjeżdża do tego ośrodka. Stwierdziłem, że gdyby przyjeżdżała nawet jedna osoba, to taka pochylnia w ośrodku rehabilitacyjnym powinna być. Jeżeli rozważy się, że środki przeznaczone na wprowadzenie do komunikacji miejskiej autobusów dostosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych, w gruncie rzeczy dotyczą tylko różnicy pomiędzy pojazdem standardowym a pojazdem przystosowanym to przewozu osób niepełnosprawnych, to jest to kwota bardzo niska.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#PoselJanuszJurek">Rzeczywiście jest to wspieranie samorządu terytorialnego, ale przecież również wspieraniem samorządu jest likwidacja barier architektonicznych, finansowanie dostępu do obiektów sportowych itp.</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#PoselJanuszJurek">Uznaję, że poseł T. Tomaszewski ma rację, w zamierzeniach przyszłościowych nie powinniśmy się cofać. Jeżeli formuła turnusów rehabilitacyjnych sprawdziła się, to jeżeli nas nie stać, ażeby tych turnusów można było organizować więcej, to należy utrzymać co najmniej ten poziom, jaki już osiągnęliśmy. Może należałoby się zastanowić, czy konieczne jest organizowanie takich turnusów, których osiągnięcia są wątpliwe.</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#PoselJanuszJurek">Dobrze jest, że zaczynamy patrzeć na plan działania Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jako na pewien trwały element polityki społecznej państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Odnosząc się do sprawy, którą podniósł mój przedmówca, że środki PFRON przeznaczone na rynek pracy powinny być może przez kogo innego zarządzane, to sądzę, że jednym z zadań PFRON powinno być kontrolowanie właściwego wykorzystania tych środków. Niezależnie od tego czy będziemy analizowali rynek pracy, czy środków na ten cel jest dosyć czy też nie, to zawsze uznamy, że jest ich mniej niż potrzeba.  Nie możemy jednak doprowadzić do tego, ażeby na rynku pracy i przy tworzeniu nowych miejsc pracy było aż tak wiele podmiotów, które wypełniają  funkcje państwa.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Uważam, że nie jest tak źle, co jakiś czas analizujemy wykonanie Funduszu i sądzę, że niezależnie od tego czy będziemy analizowali wykonanie Funduszu Pracy, czy też jak działają odpowiednie struktury, to w swoim czasie wrócimy do tej sprawy i w najbliższym czasie planujemy dokonanie takiej bardziej gruntownej analizy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Rzeczywiście wyciągnęłam zbyt prosty wniosek. Miałam analizę wykorzystania mikrobusów, na które jest duże zapotrzebowanie oraz tych niskopodłogowych autobusów. Poczułam się zażenowana po wypowiedzi posła J. Jurka i chciałabym wykreślić tę część mojej wypowiedzi, która dotyczy wykorzystania środków komunikacyjnych przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Może powiem aż nadto górnolotnie, ale nawet dla jednej mszy warto poświęcić księdza. Warto więc stosować w komunikacji miejskiej takie autobusy, które mogą być również użyteczne dla ludzi starszych, dla kobiet ciężarnych. Proszę uznać tę część mojej wypowiedzi, w której mówiłam o wykorzystaniu środków komunikacyjnych za niebyłą.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Przygotowuję wnioski dotyczące zobowiązania rządu do przedstawienia założeń ustawy na rzecz dzieci niepełnosprawnych. Przy okazji chciałam zapytać ministra M. Manickiego, czy projekt tej ustawy o świadczeniach na rzecz rodziny zawiera może takie elementy, które konsumowałyby potrzeby dzieci niepełnosprawnych. Może te sprawy ujęte są w jednej kompleksowej ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">Ustawa o świadczeniach na rzecz rodziny jest w tej chwili w takiej fazie prac, że każdy element, w tym również ten, o którym mówiła poseł K. Sienkiewicz, jest możliwy do włączenia. Ta ustawa do problematyki dzieci niepełnosprawnych nie odnosi się w taki sposób, o jakim myśli pani poseł. Nie jest to jednak jeszcze nic straconego, czego nie można by było na tym etapie prac uwzględnić i przekażę sugestię Komisji, zespołowi, który nad projektem tej ustawy pracuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselZofiaWilczynska">Jestem jedną z tych, która występowała o decentralizację PFRON i stworzenie oddziałów w terenie. To jest związane z wieloma sprawami, ponieważ centrala rozrastała się, a wiemy że najbardziej wiarygodne informacje można zdobyć bezpośrednio w terenie.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PoselZofiaWilczynska">Nie przemyślałam wówczas, kiedy składałam tę interpelację, że w momencie utworzenia PFRON, w tych 13 oddziałach będą nadal funkcjonowały wraz z PFRON, WOZiRON i różne inne programy, dla których przewidziane są odpowiednie fundusze. Wydawało mi się, że w momencie powstania PFRON będzie on zajmował się organizowaniem terapii zajęciowej, zakładaniem warsztatów pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PoselZofiaWilczynska">W pełni utożsamiam się z posłem J. Jurkiem, co do tego, że jeżeli omawiamy działalność Krajowego Urzędu Pracy, to natychmiast należy również omawiać pracę WOZiRON. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nie ma żadnego wpływu na wykorzystanie  funduszy przeznaczonych na rehabilitację osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PoselZofiaWilczynska">To jest coś , co się nie mieści w głowie, że PFRON przekazuje środki na Krajowy Urząd Pracy, na wojewódzkie urzędy pracy, na regionalne urzędy pracy, natomiast na wykorzystanie tych pieniędzy nie ma żadnego wpływu. Jeżeli te problemy nie zostaną uregulowane w projekcie nowelizacji ustawy, to rzeczywiście po pewnym czasie można będzie mówić o likwidacji PFRON.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PoselZofiaWilczynska">Moim zdaniem, te różnego rodzaju programy wymagają dodatkowych etatów, pomieszczeń i dodatkowych funduszy. Mówiła o tym poseł K. Sienkiewicz wówczas, kiedy rozpatrywaliśmy relizację sprawozdania PFRON za 1995 r. Wówczas to prezes R. Sroczyński obiecał nam, że przyjrzy się tym dodatkowym programom. Niestety, w końcówce uzasadnienia do projektu budżetu czytamy, że niektóre programy będzie się dalej tworzyć, modyfikować, m.in. program samochodowy, program medium, program edukacyjny, dla dzieci i młodzieży. Z tymi zamierzeniami zgadzam się.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#PoselZofiaWilczynska">Rzeczywiście otrzymałam list z Zamościa, gdyż problem dzieci niepełnosprawnych jest jednym z kierunków zainteresowania w mojej działalności poselskiej. Zajmowałam się w tym roku  sprawozdaniem o realizacji Konwencji Praw Dziecka. Chociaż ustawa z 9 maja 1991 r. - a właściwie jej nowela - mówi, że środki PFRON można przeznaczać na rehabilitację dzieci i młodzieży, to napotykamy w tym zakresie na duże trudności.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#PoselZofiaWilczynska">Kulturę narodu i kraju mierzy się stosunkiem do osób niepełnosprawnych, a w szczególności do niepełnosprawnych dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#PoselZofiaWilczynska">W tych dniach mamy zaplanowane w Sejmie spotkanie z dziećmi z tak zwaną chorobą autyzmu. To nie ma nic wspólnego z niepełnosprawnością ale są ludzie, którzy się tym zajmują.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#PoselZofiaWilczynska">Zwiększenie nakładów na rzecz pomocy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej z 10 do 30 mln zł w planie na 1997 r. może być przyjęte pod warunkiem, iż będzie przyjęty aneks przedstawiony przez poseł K. Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#PoselZofiaWilczynska">Proponuję jeszcze raz zastanowić się nad tymi dodatkowymi programami i WOZiRON, ażeby sprawy te zostały ujęte w jednym zarządzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">Muszę uznać twierdzenie, że nie ma żadnego wpływu na sposób wydatkowania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Ten wpływ jest zarówno pośredni jak i bezpośredni i nie muszę chyba przypominać, że pełnomocnik ds. osób niepełnosprawnych jest z mocy ustawy usytuowany w schemacie organizacyjnym Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, a więc podlega temu ministrowi, który sprawuje nadzór nad Krajowym Urzędem Pracy i wszystkimi jego strukturami. Poza tym istnieją inne możliwości prawne w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">PFRON funkcjonuje w oparciu o składki ze strony pracodawców, przy tym założeniu, które legło u podstaw całej ustawy, trudno jest przekraczać przepisy prawne, mimo to że przywracanie sprawności fizycznej dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej uważam za sprawę pierwszorzędnej wagi, nie możemy działać wbrew przepisom ustawowym. Przepisy te z inicjatywy poselskiej pozwalają na finansowanie tych wydatków tylko z nadwyżki budżetowej. Przy czym nadwyżka ta musi rzeczywiście funkcjonować, ażeby można ją było na te cele przeznaczyć.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">Założeniem zbyt daleko idącym byłoby uznanie, że możemy tak konstruować projekt budżetu na rok 1997, że z góry zakładamy, że będą uzyskane nadwyżki. W takiej konstrukcji planu przewidujemy możliwość niewykonania założeń planowych i zmuszamy prezesa PFRON, ażeby narażał się na zarzut nie honorowania przepisów ustawy budżetowej. Trzeba szukać rozwiązań prawnych, które pozwoliłyby rozwiązać propozycje Komisji. Takim  rozwiązaniem byłoby przyspieszenie prac nad nowelizacją ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Ustawa ta jest w toku prac legislacyjnych i według informacji, jaką posiadam, zakłada ona 5% próg na rzecz rehabilitacji dzieci i młodzieży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Prace nad nowelizacją ustawy mogłyby być już dalej zaawansowane, gdyby nie Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej. Mamy świadomość, że jeżeli założymy w tej ustawie określone kierunki i rozwiązania, to w kontekście tej dyskusji, która się tutaj toczyła, będzie to również swoistą protezą. Tak jak robiliśmy protezy w ustawach o rynku pracy, a dopiero później szukaliśmy rozwiązań systemowych. Prawdopodobnie tym rozwiązaniem systemowym będzie propozycja, o której mówił pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych A. Gwara, że trzeba się zastanowić nad opracowaniem nowego projektu ustawy. To wszystko znalazło się we wniosku poseł K. Sienkiewicz. Nie można zmierzać w tym kierunku, ażeby tylko Fundusz rozwiązywał pewne problemy. To jest również zgodne z propozycjami posła J. Rulewskiego i ideą posła J. Jurka. Mamy już określony pewien kierunek, mamy przemyślenia i sądzę, że chodzi tylko o to, ażeby pewne procesy przyspieszyć i zacząć je realizować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Podczas prac podkomisji, której przewodniczy poseł J. Jurek, w sprawie nowelizacji ustawy, jakie są wstępne założenia, czy też plany, w wyniku wniosku sformułowanego z przeglądu obowiązującego prawa, wnioskowałem do kierownictwa Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, abyśmy przystąpili do skodyfikowania praw osób niepełnosprawnych, gdzie zajmowalibyśmy się nie tylko rehabilitacją zawodową, ale również społeczną i medyczną.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Zakres takich prac daleko wykracza poza kompetencje resortu pracy i polityki socjalnej, musiałyby się tu włączyć inne resorty i przeprowadzić uzgodnienia poprzez Radę Ministrów. Z całą odpowiedzialnością potwierdzam, że jeżeli takie wnioski będą zaakceptowane przez rząd, w co głęboko wierzę, to prace nad skodyfikowaniem takich prac będą trwały od 3 do 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Na ten okres jest potrzebny model przejściowy i projekt nowelizacji, który znajduje się w toku rozpatrywania przez podkomisję, której przewodniczy poseł J. Jurek, spełnia takie warunki.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Chciałem ustosunkować się do wypowiedzi poseł Z. Wilczyńskiej, której działalność bardzo cenię. Nie ma w tej chwili żadnych programów dotyczących rehabilitacji dzieci i młodzieży i nie można z tych programów nie istniejących przekazać środki na rzecz takiej placówki, która znajduje się w Zamościu.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Przez program rządowy dofinansowujemy w pewnym stopniu również organizacje działające na rzecz dzieci i młodzieży. Dotyczy to m.in. Stowarzyszenia Krystyny Mrugalskiej dla osób z upośledzeniem umysłowym, Stowarzyszenia "Tęcza" Małgorzaty Siekierzyńskiej. Dofinansowujemy  wiele takich organizacji pozarządowych i nie uważam, że należałoby odebrać środki tamtym organizacjom, bo kołdra jest tak krótka, że niczego  systemowo nie naprawimy.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Pozostaje otwarte pytanie, czy organizację pozarządową, która ma określone statutowe cele tworzy się po to, żeby potem przejął ją rząd na "garnuszek" i chodzi tu zarówno o płace, jak i zakup sprzętu i budynków. To, że organizacje te mają wielkie potrzeby, to mają przyjść do rządu i domagać się o dofinansowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselJanRulewski">Zastanawiam się i nie mogę znaleźć odpowiedzi na pytanie, dlaczego poseł Z. Wilczyńska i poseł L. Grela rozszerzają instytucje, która jest tylko funduszem nakierowanym na określoną działalność i chcą zrobić z tej instytucji superministerstwo. Jeżeli  Zarząd PFRON zajmować się ma również dziećmi i młodzieżą, prowadzić  za rączkę przedsiębiorstwa, określać kierunki ich restrukturyzacji - to jest naprawdę superministerstwo i takiego chyba nie ma nigdzie na świecie. My chcemy zmusić zarząd Funduszu, ażeby tworzył zakłady pracy i zatrudniał bezrobotnych. Mam pytanie do poseł Z. Wilczyńskiej, dlaczego nie zgłosiła wniosków, które poprawiłyby tę sytuację, o której mówił przedstawiciel Krajowej Rady Osób Niepełnosprawnych?</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselJanRulewski">Można by np. przewidzieć większy odpis podatkowy, który można by wykorzystać na rzecz osób niepełnosprawnych. To jest bardziej proste rozwiązanie i konkretnie zaadresowane. Wtedy  ta osoba zainteresowana ma prawo wybierać to, co zechce, a my tworzymy pewien ograniczony wybór. Dlatego prosiłbym, ażeby poseł Z. Wilczyńska skonkretyzowała, komu należy zabrać, kogo wypchnąć z kolejki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselLeonGrela">Chciałem odnieść się do wypowiedzi posła J. Rulewskiego oraz posła J. Jurka. Zgadzam się z tym, że można by niektóre zakłady pracy chronionej sprywatyzować, ale potem ci ludzie albo ich pracodawcy przyjdą po pieniądze na tworzenie nowych miejsc pracy. Trzeba to wszystko przeliczyć. Nam nie chodzi o opiekę, o prowadzenie za rączkę, tylko o opracowanie procedur naprawczych. Może to się bardziej opłaci.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PoselLeonGrela">Zakłady pracy chronionej mają fatalną sytuację finansową, mówię o niektórych z nich. W tych zakładach zatrudnione są osoby niepełnosprawne i trzeba przeliczyć czy likwidacja zakładu pracy chronionej i skierowanie osób w nich zatrudnionych na wolny rynek jest bardziej opłacalna niż restrukturyzacja istniejącego już zakładu pracy.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PoselLeonGrela">Można zostawić tych ludzi samych sobie, pracownicy dawnych PGR do dziś mieszkają w środku pola i nie mają co z sobą zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Rozumiem, że już w tej chwili zaczyna się polemika pomiędzy jednym a drugim posłem, i nie wiem czy może się ona zakończyć czymś sensownym. Apeluję więc do posłów, ażeby zaktywizowali swoją działalność w naszej stałej podkomisji ds. osób niepełnosprawnych, która powinna rozpatrzyć te wnioski i wątki dyskusji, które nie będą kierowane do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Wymieniliśmy szybko stanowisko z przewodniczącą tej podkomisji poseł K. Sienkiewicz i deklaruje ona, że bardzo szybko podejmie dyskusję na te tematy, które zostały dzisiaj w sposób bardzo emocjonalny poruszone na posiedzeniu naszej Komisji. Można będzie wówczas szukać właściwych rozwiązań i zgłaszać konkretne wnioski przy rozwiązywaniu niektórych trudnych spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselJanuszJurek">Chciałem wyjaśnić pewne sprawy posłowi L. Greli, który zapewne nie rozumie, o co mi chodziło w mojej wypowiedzi. Sugerował on, że nie wiem na czym polega funkcjonowanie zakładu pracy chronionej. Wyraziłem opinię, że część zakładów pracy chronionej może należałoby zlikwidować, jeśli mają bardzo słabą kondycję finansową i przenieść natomiast ludzi do innych zakładów działających dobrze na rynku, nie jest konieczne ponoszenie dodatkowych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PoselJanuszJurek">Apelowałem w podkomisji, której przewodniczę, ażeby nie rozumiano, że Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest funduszem  zakładów pracy chronionej, nie jest też funduszem organizacji pozarządowych. Jest to fundusz zorientowany na zatrudnienie osób niepełnosprawnych, włączający się w proces rehabilitacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Uważam, że można to potraktować jako podsumowanie pewnego etapu.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Fundusz powstał w konkretnej sytuacji i trudnościach, które przejawiły się lawinowo w najtragiczniejszym wymiarze na rynku pracy. Dlatego to dziś trzeba zrobić krok dalej, przeanalizować potrzeby i zdecydować jak rozwiązywać problemy, które powstają nie tylko na rynku pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselZofiaWilczynska">Proponowałabym, ażeby poseł J. Rulewski przeczytał dokładnie w "Biuletynie..." moją wypowiedź. Wydaje się, że nic on z mego wystąpienia nie zrozumiał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Nie chciałem, żeby pojawiły się dalsze komentarze. Udzielam głosu prezesowi Zarządu PFRON R. Sroczyńskiemu, ażeby ustosunkował się do pytań i uwag zgłoszonych w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">W gruncie rzeczy można by stwierdzić, że skonstruowanie planu finansowego PFRON jest niemożliwe z powodu zbyt wielu niewiadomych. Nieznana jest np. nadwyżka, jaka powstanie w roku 1997. Kilka zadań ustawowych natomiast, m.in. rehabilitacja dzieci i młodzieży, są możliwe do realizacji tylko z tej nadwyżki. W żadnym dokumencie o charakterze ustawowym, czy w rozporządzeniu, nie ma zapisu dotyczącego tylko naszej instytucji. W konstrukcji planu nie posługujemy się pojęciem nadwyżki.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Stan środków finansowych na dzień 31 grudnia pomniejszony o zobowiązania, wynikające z decyzji podjętych w danym roku, lecz jeszcze nie zrealizowanych, a także pomniejszony o rezerwy celowe na należności utracone i wątpliwe - to jest właśnie ta nadwyżka. Kiedy będzie ona znana? Dopiero we wrześniu każdego roku, a więc we wrześniu 1997 r..</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Do końca września audytor ma prawo do określenia tych elementów. W pozycjach dotyczących dzieci, pożyczek, ochrony miejsc pracy itd, powinniśmy stosować "X", jako niewiadomą, i dopiero we wrześniu lub w paź-dzierniku 1997 r. możemy tę nadwyżkę dzielić. Takie jest logiczne potraktowanie sprawy. W jakim stopniu jest to działanie niepoprawne, że już teraz planujemy wydatki na te, wspomniane cele, jeśli trzymać się ściśle postanowień ustawy. Z tych właśnie powodów, zarówno rada nadzorcza, jak i zarząd Funduszu miały wiele trudności przy konstruowaniu budżetu Funduszu na 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Kiedy ten projekt przygotowywaliśmy, liczyliśmy na zatwierdzenie zmian w ustawie o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Mieliśmy nadzieję, że wejdzie ona w życie od 1 stycznia 1997 r. Przewidywania te nie spełniły się. Przygotowaliśmy więc kilka wersji projektu na podstawie obowiązującej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Cieszę, się, że przedstawiciel Krajowej Rady Osób Niepełnosprawnych, który występował na dzisiejszym posiedzeniu potwierdził, iż nie ma tych dodatkowych 5% nadwyżki, a zatem odpowiedział na pytanie, na jakiej bazie konstruowany jest plan. Potwierdzam raz jeszcze, że jest on opracowany na podstawie przepisów obowiązującej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Czy życie zweryfikuje pewne dane? Na pewno tak. To, co przewidujemy realizować z uzyskanych nadwyżek będzie na pewno inaczej się kształtowało, aniżeli to teraz planujemy. Nie możemy jednak określić, jaka będzie ta nadwyżka. Jest to - jak mówiłem - "X", a więc niewiadoma.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Przygotowując projekt budżetu chodziło nam o to, byśmy sami mieli pewną orientację na ten temat, gdyż jest to nam bardzo potrzebne dla zarządzania Funduszem, a także byśmy mogli przedstawić Komisji nasze propozycje.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Informacja ta jest na pewno niepełna. Wskazał na to przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli. Projekt nasz zawiera wiele niewiadomych. Przedstawiciel ten odpowiedział również na pytanie posła J. Rulewskiego, że nie jesteśmy jeszcze w stanie dziś, dać pełnej informacji, gdyż na podstawie obecnej bazy danych nie możemy tego zrobić.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Nasz system komputerowy jest jeszcze bardzo niedoskonały. Na przykład na pytanie ludzi, od lat kierujących komórką gromadzącą dane, czy możemy obecnie już dokonać odpowiednich korekt w ewidencji wpłat na Fundusz, zgodnie z zaleceniami NIK, otrzymywałem odpowiedź, że w tym stanie komputeryzacji, jaki mamy na dziś, nie jesteśmy w stanie tego dokonać.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Informuję, że na 1, najpóźniej na 15 grudnia wprowadzamy nowy system komputeryzacji, a zatem i ewidencji wpłat na Fundusz, co pozwoli nam na przerwanie tzw. biegu przedawnień.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Trudno powiedzieć w chwili obecnej, czy na rehabilitację dzieci i młodzieży będziemy w stanie wydać 10 mln zł, jak to przewidzieliśmy w projekcie budżetu. Zależy to od tego, jaką osiągniemy nadwyżkę budżetową. Rozumiem, że Komisja Polityki Społecznej nakazuje zarządowi Funduszu przyjęcie priorytetu wydatków na rehabilitację dzieci i młodzieży. Tak rozumiem właśnie intencje Komisji, które mogłyby być realizowane w warunkach obowiązującej obecnie formuły prawnej.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Drugi trudny problem podniesiony w dyskusji dotyczy turnusów rehabilitacyjnych. Z roku na rok środki finansowe na ten cel były zwiększane. Coraz większa liczba osób niepełnosprawnych korzystała z możliwości, dla wielu jedynej dla podjęcia rehabilitacji.W tych turnusach rehabilitacyjnych brały również udział dzieci.</u>
          <u xml:id="u-76.12" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Nasza baza komputerowa jest tak niedoskonała, że nie możemy odpowiedzieć dziś, jaka liczba dzieci i młodzieży była objęta tymi turnusami. Wydatki na rzecz dzieci i młodzieży mieszczą się bowiem poza turnusami rehabilitacyjnymi również w ośrodkach rehabilitacyjnych, w mikrobusach, w organizacjach pozarządowych. Podać dokładnie danych jednak nie możemy. Takie możliwości wyłonią się dopiero w końcu przyszłego roku, po unowocześnieniu procesu komputeryzacji.</u>
          <u xml:id="u-76.13" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Jeżeli mówię o komputeryzacji, to chciałem prosić, ażeby uznano nasz projekt zwiększenia środków inwestycyjnych na ten cel, by wreszcie zakończyć ten cały proces, trwający już jakiś czas. Związane jest to także z zapewnieniem odpowiednich pomieszczeń na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-76.14" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">W roku 1991 była możliwość, przy dokonywaniu reformy centrum Funduszu, przejęcia obiektu na potrzeby Funduszu. Niestety, nie dokonano tego. Wobec tego biura Funduszu mieściły się w różnych miejscach. Dzisiaj mamy już swoją siedzibę i zapraszam państwa do przyjrzenia się, w jakich warunkach obecnie pracujemy. Trzeba jednak wreszcie dokończyć tę inwestycję.</u>
          <u xml:id="u-76.15" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Wyjaśniam, że zdecydowano się na zakup obecnie zajmowanego obiektu, gdyż z kalkulacji wynikało, że zakup działki i postawienie nowego budynku byłoby znacznie droższe. Dlatego też w planie na 1995 r. pozycji nakładów na ten cel nie było, gdyż nie mieliśmy jeszcze, zakupionego obecnie obiektu. Wydatki pojawiają się więc  dopiero wtedy, gdy pojawia się przedmiot, którego one dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-76.16" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">W celach kontrolnych żądałem rachunków porównawczych, ile kosztuje modernizacja podobnych budynków w Warszawie. Nasze koszty kształtują się poniżej średniej kosztów przeznaczanych na ten cel w Warszawie. Początkowy projekt fasady tego budynku nie uzyskał aprobaty architekta Warszawy, gdyż nie zgadzał się z charakterem otoczenia. Postawiono nam warunki, co do standardu budynku, zgodnie z charakterem okolicy, gdyż w tym rejonie mają być budynki biurowe i biznesowe. Stąd dodatkowe koszty, jakie trzeba było ponieść, ale - niestety - nieuniknione.</u>
          <u xml:id="u-76.17" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Nie jestem przygotowany do podania informacji, ile kosztuje obsługa jednej osoby nieuprawnionej.</u>
          <u xml:id="u-76.18" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Średnia płaca pracowników centrali wynosi 1700 zł, na przyszły rok przewidujemy podwyższenie tych płac do ponad 2000 zł.</u>
          <u xml:id="u-76.19" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Z zarzutów NIK pod adresem Funduszu wynika, że w naszym działaniu jest za mało profesjonalizmu, stąd wynikają błędy w niewłaściwie udzielanych pożyczkach, dotacjach itd. Przeprowadzałem wiele rozmów w poszukiwaniu wykwalifikowanej kadry, wśród pracowników bankowych, jako mających zbliżone kwalifikacje. Pracownicy PFRON muszą posiadać wyższe kwalifikacje, aniżeli pracownicy bankowi. Oprócz umiejętności zawodowych muszą mieć określone predyspozycje społeczne. Natomiast płace u nas są nie-porównywalnie niższe niż w bankach, warunki trudniejsze.</u>
          <u xml:id="u-76.20" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Istnieje też kwestia stabilizacji kadry kierowniczej zarządu PFRON, w tym i w jakiejś mierze mojej osoby. Przy obecnej sytuacji, w której w każdej chwili może nastąpić odwołanie ze stanowiska, jest dość trudno myśleć kategoriami długofalowymi, strategicznymi. Sytuacja ta nie wymusza i nie skłania do takiego myślenia. Nie mówię tego w odniesieniu do mojej osoby, ale ta sytuacja wymaga jakiegoś rozważenia. Kwestia centralizacji i realizacji między centralą a oddziałami. Mamy 25 oddziałów i koszty tworzenia tych oddziałów w roku bieżącym przechodzą na rok przyszły. Przed oddziałami stawiamy wszechstronne zadania. One będą pełniły rolę łącznika między Funduszem a organami samorządów, będą reprezentacją Funduszu w terenie, która współpracuje z samorządami.</u>
          <u xml:id="u-76.21" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Oddziały będą przygotowywały wnioski, których w bieżącym roku wpłynęło około 50 tysięcy. Oddziały przejmują też tzw. monitoring, na niedociągnięcia w tym zakresie też zwróciła uwagę NIK. W ostatnim okresie oddziały PFRON przyczyniły się do odzyskiwania zaległych wpłat na Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Włączyły się one również w działania rewindykacyjne z tego tytułu. Przejęliśmy za długi pewne obiekty, jak np. w Koszalinie i Wałbrzychu.</u>
          <u xml:id="u-76.22" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Uruchomienie nowych oddziałów nie wpłynie natychmiast na zmniejszenie zatrudnienia w centrali Funduszu. Zakończyliśmy okres pilotażowy, który polegał m.in. na przekazaniu oddziałom pewnych kompetencji finansowych. Po analizie wyników za okres 3 miesięcy okazało się, że trzeba obniżyć próg kompetencyjny, gdyż doszło w kilku przypadkach do sytuacji niezbyt przez nas oczekiwanych.</u>
          <u xml:id="u-76.23" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Mam nadzieję, że w połowie przyszłego roku, gdy osiągniemy już usprawnienia w kom-puteryzacji w stopniu odczuwalnym, będziemy mogli myśleć o powolnym odciążeniu zadań centrali. To jeszcze musi potrwać.</u>
          <u xml:id="u-76.24" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Rozumiem, że zgodnie z ustawą, wprowadzenie mikrobusów i autobusów niskopodłogowych zaliczyć należy do działań na rzecz łamania barier komunikacyjnych, odczuwanych przez niepełnosprawnych. Jeśli organizujemy pracę dla tych osób, to musimy ułatwić im dotarcie do miejsca pracy. Dzięki temu zaczyna się jednak coś dziać ... Kilku prezydentów miast zwróciło się do mnie z wnioskiem, ażeby wszystkie autobusy były niskopodłogowe. Prezydenci ci uważają, że nie powinno być tak, iż dopiero co dziesiąty autobus jest niskopodłogowy, i niepełnosprawny może nim jechać dopiero w pewnych godzinach, dwa lub trzy razy dzienne. Dyrektor "Jelcza" zwrócił się z propozycją, że gotów jest zrezygnować z produkcji wysokopodłogowych autobusów i produkować tylko niskopodłogowe, gdyby Fundusz pokrył pewną część prac projektowych. Takie działania służą integracji społecznej osób niepełnosprawnych. Myślę, że powinniśmy iść właśnie w tym kierunku i taki zamiar realizowany jest w kilku miastach za pośrednictwem naszej spółki leasingowej.</u>
          <u xml:id="u-76.25" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Odpowiadając poseł A. Murynowicz wyjaśniam, że była w swoim czasie koncepcja powołania centrum gospodarczego, ale skończyło się to na powołaniu spółki leasingowej. Stało się tak, dlatego że zarówno ja, jak i moi współpracownicy uważamy, że Fundusz nie może prowadzić działalności gospodarczej. Jeżeli powołaliśmy spółkę lesingową, to tylko dlatego, że ma ona służyć zakładom pracy chronionej i nie wolno jej działać na wolnym rynku. Może takim tworem byłaby agencja restrukturyzacyjna, której powołanie jest wstępnie rozważane.</u>
          <u xml:id="u-76.26" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Wydatki bieżące biura są dość duże, w planie na przyszły rok wynoszą 4,2%, podczas gdy podobne we Francji wynoszą 7,9%. Chociaż tam obowiązuje bardziej prosty system podejmowania decyzji finansowych.</u>
          <u xml:id="u-76.27" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Odpowiadając posłowi J. Rulewskiemu chcę wyjaśnić, że MOP wybrała Polskę dla zorganizowania na przełomie lutego - marca 1997 r. spotkania prezesów funduszów dla osób niepełnosprawnych, funkcjonujących w krajach zachodnich i wschodnich, m.in. z Francji, Chin, Japonii itd., dlatego że jak stwierdził przewodniczący MOP, dostrzega on wzorcowy charakter organizacji i działania takiego funduszu oraz wykorzystania jego możliwości. O ile w krajach zachodnich zadania podobnego funduszu sprowadzają się głównie do celów pozazatrudnieniowych, bez funkcji ogólnospołecznych. W krajach przechodzących okres transformacji przez pewien czas nie da się utrzymać wyłącznie charakteru prozatrudnieniowego takiego funduszu. Musi on spełniać także funkcje ogólnospołeczne. Sądzę, że na sprawy kluczowe odpowiedziałem .</u>
          <u xml:id="u-76.28" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Kończąc chciałbym poinformować, że zarząd Funduszu przyjmuje do wiadomości zalecenia Komisji, co do konieczności zwiększenia nakładów na rehabilitację dzieci i młodzieży. Uwzględnimy to w podziale nadwyżki, którą uzyskamy w roku przyszłym. Trudno byłoby mi dziś określić dokładną wysokość ewentualnych wydatków na ten cel, gdyż nie znam wysokości tej nadwyżki. Informuję tylko, że będziemy starali się utrzymać te wydatki na poziomie proponowanym przez Komisję i w miarą możliwości zwiększyć je z 10 do 30 mln zł, albo przynajmniej do tegorocznego, to jest 20 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-76.29" who="#PrezesPFRONRomanSroczynski">Na turnusy rehabilitacyjne zaplanowaliśmy w budżecie na przyszły rok 51 mln zł, natomiast na wynagrodzenia dla osób psychicznie upośledzonych i chorych umysłowo kwotę 55 mln zł, być może że nieco przeszacowaliśmy tę pozycję. Wykonanie ruchu bieżącego wykazuje, że można będzie zmniejszyć wydatki z tej pozycji o ok. 4 mln zł i przenieść je na turnusy rehabilitacyjne. Nie bardzo natomiast widzę możliwość zwiększenia nakładów na te turnusy o dalsze 6 mln zł, co postulował poseł T. Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Dziękuję za wyjaśnienia. Udzielam głosu pani poseł K. Sienkiewicz, która chce nam przedstawić propozycje wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Chciałam zapytać, czy poseł T. Tomaszewski pod-trzymuje swą propozycję przeznaczenia na turnusy rehabilitacyjne kwoty 60 mln zł, czy też może ma zamiar ją zmodyfikować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Podtrzymuję moją propozycję. Jest to nie 60 lecz 61 mln zł i jest to kwota na poziomie wykonania roku bieżącego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">W tej sytuacji pierwszy mój wniosek byłby propozycją, ażeby w części 4-tej centrala PFRON, w pozycji 8 dotyczącej organizowania turnusów rehabilitacyjnych, zwiększyć wydatki o 10 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Jedno źródło zwiększenia tych nakładów wskazał sam pan prezes. Będzie to około 5 mln. Myślę, że jeśli zaproponował 4 mln, to znajdzie się i ten dodatkowy bilion. Drugie 5 mln można by uzyskać ze zmniejszenia nakładów przewidzianych na likwidację barier architektonicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Nie sądzę, by było tak łatwo uzyskiwać większe oszczędności, np. z 4 do 5 mln zł. Chciałbym uzyskać odpowiedź, która z tych propozycji jest realna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Ten plan finansowy był konsultowany z organizacjami pozarządowymi, nie tylko tymi, które mają swoich przedstawicieli w radzie nadzorczej Funduszu, ale i tymi, które znajdą się w zespole konsultacyjnym, funkcjonującym przy pełnomocniku rządu. Proszę mi wierzyć, że podjęliśmy duży wysiłek i duże samoograniczenie się, ażeby uzyskać porozumienie z tym środowiskiem i opracować budżet kompromisowy. Każdy budżet jest jakimś kompromisem między potrzebami i środkami.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Bardzo ciężko byłoby od nowa ustawiać ten plan finansowy. Posłowie mają prawo dokonywania zmian w proporcjach resortowych i nikt tego nie podważa. Proszę jednak wziąć pod uwagę to, że wykonaliśmy dużą pracę w porozumieniu ze środowiskiem osób niepełnosprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Z informacji przekazanej przez Fundusz wynika, że ustalono pewien termin, do którego należało zgłaszać zamiar organizowania turnusów rehabilitacyjnych. Myślę, że takie informacje już napłynęły. Moja propozycja zmierza nie do zwiększenia nakładów na ten cel, lecz tylko do utrzymania działań na poziomie roku bieżącego. W roku bieżącym z turnusów rehabilitacyjnych skorzystało 140 tys. osób, ale zgłoszeń jest znacznie więcej. Dlatego proszę, ażeby utrzymać co najmniej stan obecny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselJanRulewski">Czy nie udałoby się połączyć tych dwu wniosków posła T. Tomaszewskiego i Z. Wilczyńskiej, ażeby utrzymać organizację turnusów na dotychczasowym poziomie. Jak stwierdziła w swej wypowiedzi poseł Z. Wilczyńska, nie wszyscy zgłoszeni wyrażają chęć do udziału w tych turnusach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselAlicjaMurynowicz">Mówił o tym poseł J. Jurek a nie poseł Z. Wilczyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">W gospodarowaniu tego rodzaju funduszem powinniśmy odnosić się nie do konkretnych liczb, lecz raczej wskazać kierunek działania.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Wnioski adresowane do nadwyżki budżetowej Funduszu nie mogą być skonkretyzowane wyraźnie, liczbowo. My możemy proponować tylko kierunek działania, zaś zarząd Funduszu powinien to wskazanie uszanować. Jeśli tego nie uczyni, to albo my, albo nasi następcy będą mogli odnieść się do tego w sposób krytyczny.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Moim zdaniem, w podobny sposób jak rehabilitację dzieci i młodzieży, należałoby potraktować sprawę turnusów rehabilitacyjnych i domagać się tego, by nie było spadku nakładów na ten cel. Trzeba zdawać sobie sprawę, że kwota 51 mln zł w stosunku do roku 1996 ma zupełnie inny ciężar gatunkowy, aniżeli taka sama kwota w roku 1997. Naszym zdaniem idzie o to, ażeby we wnioskach końcowych zapisać, iż udział wydatków w roku 1997, nie może być niższy aniżeli te, które miały miejsce w 1996 r., naturalnie z uwzględnieniem inflacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Z tego, co wiem, to zakłady pracy chronionej tworzą swój fundusz rehabilitacyjny. W planie finansowym pod pozycją III, pkt. 2, poz. "H" zakłady pracy chronionej, dofinansowanie sprzętu rehabilitacyjnego i ośrodków wypoczynkowo-rehabilitacyjnych i ośrodków wypoczynkowo rehabilitacyjnych. Nie ma na ten cel przewidzianej zbyt dużej kwoty, lecz jeśli zakłady te mają swój własny, wypracowany fundusz rehabilitacyjny, to powstaje pytanie, czy nie można byłoby coś z tego uszczknąć? Nie czynię tu jakiegoś zamachu na te fundusze. Proszę to rozumieć jako pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PrezesRomanSroczynski">Nie możemy zapisać tak, że jeśli znajdą się pieniądze, to przeznaczymy je na turnusy rehabilitacyjne. Takiego zwiększenia możemy dokonać tylko między poszczególnymi pozycjami budżetu. Proszę więc o decyzję w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Myślę, że nie ma sensu dyskutować nad poszczególnymi pozycjami budżetu Funduszu na 1977 rok, lecz tylko zapisać kierunki działania, sugestie. Prosimy, by do czasu końcowego posiedzenia Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, dokonano analizy przedstawionego nam planu finansowego i poszukano takiego rozwiązania, ażeby można było zrealizować intencje Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PrezesRomanSroczynski">Jest to doskonałe rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów możemy przekazać tylko dwa wnioski. Mamy znacznie więcej innych, ale są one tylko wewnętrzną sprawą Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów skierujemy dwa wnioski:</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">1/ część IV. Centrala PFRON, poz. 8 - "dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych", zwiększyć o 10 mln zł, przenosząc 5 mln zł z pozycji: "dofinansowanie utrzymania w zatrudnieniu osób psychicznie chorych i upośledzonych umysłowo" oraz dokonanie przesunięć w planie finansowym następnych 5 mln zł;</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">2/ część IV. Centrala PFRON, poz. 6 w podziale nadwyżki przeznaczyć na rehabilitację dzieci i młodzieży 30 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Uważam, że spośród tych planów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, które były mi znane, jest to plan najlepszy. Przede wszystkim opowiada się on jasno za charakterem prozatrudnieniowym tego Funduszu i zachowany jest priorytet dla tych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">To, że zmniejsza się nadwyżka, zresztą ze szkodą dla wielu dodatkowych zadań, to świadczy jednak o lepszym zagospodarowaniu Funduszu, co w jakimś sensie powinno nas cieszyć.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Wkrótce będziemy mieli do dyspozycji wyniki działalności Funduszu w 1996 r. Jestem przekonany, że będzie to po raz pierwszy od lat taki plan, który był realizowany przez tych, którzy go opracowali. Mam na myśli zarówno pełnomocnika rządu, cały zarząd Funduszu, jak też jego obecnego prezesa, który wcześniej rownież pracował w PFRON.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PelnomocnikrzaduAdamGwara">Zapewniam, bo mamy już w tej chwili pierwsze przymiarki wykonania Funduszu za 19 miesięcy br., że po raz pierwszy Fundusz ten będzie zbliżał się do normalności, do tych dziewięćdziesięciu kilku procent wykonania planu. Jeśli nie osiągnie się 100%, to będzie to tylko z pożytkiem dla nadwyżki i realizacji tych zadań, takich jak np. rehabilitacja dzieci i młodzieży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Jesteśmy przekonani, że należy przyjąć wnioski za-proponowane przez poseł K. Sienkiewicz i proponuję formalnie je przegłosować, łącznie z projektem budżetu PFRON na rok 1997.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Projekt budżetu wraz z wnioskami przyjęto jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PoselBogdanKrysiewicz">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła propozycja wniosków zgłoszonych przy rozpatrywaniu poszczególnych części budżetu, podlegających kontroli Komisji, które były zgłoszone na poprzednich posiedzeniach.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Mamy jeszcze do przegłosowania wnioski, wynikające z dyskusji nad poszczególnymi częściami projektu budżetu.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Przypominam, że wnioski te dotyczą Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, Krajowego Urzędu Pracy, Funduszu Pracy oraz rezerw celowych. Proszę posła C. Miżejewskiego o przedstawienie nam projektów tych wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselCezaryMizejewski">Do projektu budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej cz. 09 projektu budżetu państwa, zgłosiliśmy dwa wnioski.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PoselCezaryMizejewski">Pierwszy z nich dotyczy zwiększenia o 125 etatów kalkulacyjnych na kwotę 1,765 mln zł. Pokrycie tych wydatków planujemy przez zmniejszenie wydatków w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej o kwotę 1,6 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PoselCezaryMizejewski">Zwiększenie to dotyczyć będzie dodatkowych 100 etatów kalkulacyjnych dla OHP, 15 etatów dla szkół policealnych pracowników służb społecznych, po jednym dla każdej szkoły i 10 etatów dla administracji w związku z potrzebą wzmocnienia zespołów ds. reformy zabezpieczenia społecznego oraz prowadzeniem przez resort aktywnej polityki regionalnej, zgodnie z zaleceniem rezolucji Sejmu z 29 marca 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PoselCezaryMizejewski">Łączna kwota wyniesie 1,765 mln zł, uzyskane przez zdjęcie 1,6 mln z budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej i zmniejszenie dotacji dla organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PoselCezaryMizejewski">Powyższe zmiany mają na celu wzmocnienie kadrowe szkół policealnych pracowników służb socjalnych. W szkołach tych planuje się zwiększyć nabór o dalszych 150 osób i jest to i tak tylko częściowe zaspokojenie zapotrzebowania. Planuje się utworzenie 5 oddziałów szkolnych, a tym samym zwiększenie zatrudnienia w tych szkołach. W przeciwnym wypadku część zajęć dydaktycznych musiałaby być realizowana w oparciu o umowy - zlecenia.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PoselCezaryMizejewski">Z uwagi na końcowy etap oddawania obiektów służących szkoleniu i wychowaniu młodzieży przez Ochotnicze Hufce Pracy, istnieje konieczność zwiększenia planowanego zatrudnienia o co najmniej 100 etatów. Przyjęcie powyższej proporcji oznacza zwiększenie limitu wynagrodzeń o 801 tys. zł oraz pochodnych o 369 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Czy są jakieś uwagi do propozycji przedstawionej przez posła C. Miżejewskiego? Nie słyszę. Proszę wobec tego o zreferowanie drugiego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselCezaryMizejewski">Wniosek drugi dotyczy również części 09 budżetu państwa i przewiduje on zwiększenie środków na wycenę majątku zwracanego związkom zawodowym, co jest związane ze skutkami wprowadzenia stanu wojennego, o 5 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PoselCezaryMizejewski">Drugi wniosek w tej samej części przewiduje zwiększenie rezerwy celowej na roszczenia z ustawy o związkach zawodowych w wysokości 45 tys. zł. Oba te wnioski opiewają łącznie na kwotę 50 tys. zł. Proponujemy pokrycie tych wydatków z rezerwy celowej - zobowiązania skarbu państwa i inne cele /poz. 69/.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Czy są jakieś uwagi co do przedstawionego drugiego wniosku? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Kolejny wniosek dotyczy zmian w budżecie Krajowego Urzędu Pracy, część 46. Jest to raczej mechaniczne przesunięcie, polegające na zmniejszeniu środków  na inwestycje w wojewódzkich urzędach pracy do 6 tys. zł i zwiększenie nakładów na inwestycje w rejonowych urzędach pracy do 20 tys. zł. Rozumiem, że akceptujemy tę zmianę?</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Przechodzimy teraz do rozpatrzenia wniosków dotyczących Funduszu Pracy, mieszczących się również we wspomnianej części 46 budżetu państwa. Proszę posła C. Miżejewskiego o przedstawienie tych wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselCezaryMizejewski">Po tych kalkulacjach, o których mówiłem, uwzględniających również niespodziewane poprawki do ustawy, zgłoszone przez Senat, proponujemy zmniejszyć dochody Funduszu Pracy o 240 tys. zł, w tym o 90 tys. zł dochody Funduszu Pracy ze składek i o 150 tys. zł - dotację z budżetu państwa. Ta dotacja zostanie przekazana na rezerwę celową z przeznaczeniem na zasiłki okresowe i pomoc w naturze. Są to te środki, które przekazujemy w związku z przekazaniem zasiłków dla osób wychowujących samotnie dzieci do budżetu pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PoselCezaryMizejewski">Kolejne przesunięcie dotyczy zmniejszenia wydatków na zasiłki /wraz z ZUS/ o 427 tys. zł i zwiększenie wydatków na aktywizację zawodową absolwentów /wraz z ZUS/ o 187 tys. zł. Na końcu mego pisemnego uzasadnienia wniosków załączyłem tabelkę o aktywnych formach przeciwdziałania bezrobociu według układu kasowego. Po tej zmianie na tę działalność wydatki będą wynosiły 17,9 ogólnych wydatków na ten cel. Zaznaczam, że ta kalkulacja jest uzgodniona z Krajowym Urzędem Pracy i Ministerstwem Pracy i Polityki Socjalnej. Jest to kalkulacja bardzo ostrożna. Nie chcielibyśmy bowiem, by zdarzyło się to, co miało miejsce w roku 1996.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Czy są jakieś uwagi do wniosków dotyczących Krajowego Urzędu Pracy? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Przechodzimy więc do rozpatrywania wniosków dotyczących Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselCezaryMizejewski">W tej pozycji proponujemy dokonać właściwie tylko pewnej poprawki kosmetycznej, gdyż już po przygotowaniu planu finansowego zmniejszono składkę na ten Fundusz z 0,2 do 0,18%. Zmniejszają się więc dochody Funduszu, w związku z niższym poborem składki.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PoselCezaryMizejewski">Kolejne wnioski dotyczą rezerw celowych - część 83, dz. 87 projektu budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PoselCezaryMizejewski">Proponujemy środki na inwestycje infrastrukturalne, w gminach zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym /poz. 57/ zaakceptować bez zmian. Natomiast w pozycji: "wspieranie racjonalnych programów restrukturyzacyjnych" /poz. 58/ zmienić art. 26 ust. 1 pkt 1 - w części tekstowej i nadać mu brzmienie: "w wysokości 62.460 tys. zł przeznaczonej na wspieranie realizacji regionalnych programów restrukturyzacyjnych, w tym 5000 tys.zł na tworzenie instytucji lokalnych w woj. katowickim, zgodnie z kontraktem regionalnym dla woj. katowickiego.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PoselCezaryMizejewski">Kontrakt ten został podpisany w październiku 1995 r. Rok 1996 był zatem pierwszym rokiem realizacji tego kontraktu.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PoselCezaryMizejewski">W budżecie na rok 1996, poza dwoma zasadniczymi punktami, czyli 40 mln zł na objęcie akcji Funduszem oraz 10 mln zł na rozbudowę infrastruktury komunalnej, przewidziano 5 mln zł na tworzenie instytucji lokalnych, tzw. segmentów lokalnych. Kwota ta została podzielona na 11 segmentów, czyli porozumień międzygminnych, w których wsparto środkami budżetowymi 15 instytucji kapitałowych, które będą realizowały zadania związane z rozwojem lokalnym /rolnicze i przemysłowe/. Warunkiem otrzymania dotacji budżetowej było i będzie posiadanie środków własnych.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#PoselCezaryMizejewski">Ze środków budżetowych na 1996 r. nie wszystkie segmenty skorzystały ze względów technicznych, wobec czego strona społeczna, w ramach renegocjacji kontraktu wystąpiła o wsparcie w budżecie na 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#PoselCezaryMizejewski">Ostatni wniosek dotyczy Funduszu Górnośląskiego. Proponuje się tu, ażeby w części 83, dz. 97, poz. 61 w kolumnie 4 wyrazy: "Fundusz Górnośląski" zastąpić wyrazami "objęcie akcji Funduszu Górnośląskiego", ażeby sformułowanie to było bardziej precyzyjne i zgodne z postanowieniami Kontraktu Regionalnego dla województwa katowickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Dziękuję, czy są jakieś uwagi do zgłoszonych ostatnio wniosków?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">Jeśli idzie o poprawki zgłoszone do budżetu Funduszu Pracy, to wynikają one z przepisów ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Rachunki te są przez nas sprawdzone i opracowane z dużą ostrożnością.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">Proponuję, ażeby w tabelce, dotyczącej wydatków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu kwotę przeznaczoną na roboty publiczne powiększyć o 8 mln zł w pozycji "aktywizacja absolwentów" jest 358 mln zł, bo cały wzrost wydatków został przeznaczony na aktywizację zawodową absolwentów. Pozwoli to również w pozycji "roboty publiczne" uzyskać wzrost równy inflacji, a więc wskaźnikowi wzrostu cen w 1997 r., co pozwoli nam unikać zarzutów o zamiarach ograniczenia robót publicznych, wysuwanych czasami ze strony samorządów. Jeśli idzie o zmiany zapisu dotyczącego regionalnych programów restrukturyzacyjnych, to chciałem przypomnieć, że jest to zgodne z porozumieniem jakie podpisał sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Kubis w trakcie renegocjacji Kontraktu Regionalnego dla województwa katowickiego.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#SekretarzstanuMaciejManicki">Z urzędu natomiast muszę prosić, ażeby nasze propozycje dotyczące projektu budżetu na 1997 r. w części 09 przyjąć w wysokościach przez nas proponowanych i zaakceptowanych przez Radę Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Czy są jeszcze jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselCezaryMizejewski">Ponieważ ten zapis ma tylko jakiś charakter kierunkowy, gdyż i tak plan Funduszu może być przemieszczany, nie wydaje mi się, by były z tego powodu jakieś komplikacje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Kto jest za przyjęciem wniosków przedstawionych przez posła C. Miżejewskiego?</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PoselBogdanKrysiewicz">W głosowaniu wnioski te zostały przyjęte jednomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Dzisiejszym posiedzeniem kończymy, nasz maraton nad rozpatrywaniem projektu budżetu na 1997 r. w częściach podlegających kontroli naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Dziękuję wszystkim posłom za udział w obradach, a szczególnie posłom-koreferentom, którzy w swoich opracowaniach zgłosili konkretne propozycje i wnioski i zmuszali nas do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#PoselBogdanKrysiewicz">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>