text_structure.xml 886 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 06)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Janusz Wojciechowski, Tomasz Nałęcz i Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Irenę Marię Nowacką i panów posłów: Mieczysława Jedonia, Jana Orkisza i Zbigniewa Sosnowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Irena Maria Nowacka i pan poseł Jan Orkisz.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Jan Orkisz i Mieczysław Jedoń.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Protokół 20. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Z przyjemnością komunikuję, że w tej chwili naszym obradom przysłuchuje się delegacja Izby Deputowanych Rumunii z jej przewodniczącym, panem Valerem Dorneanu.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Pragnę w imieniu pań posłanek i panów posłów serdecznie powitać naszych szanownych gości i kolegów z Rumunii oraz życzyć im przyjemnego pobytu w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm na poprzednim posiedzeniu nie przeprowadził trzeciego czytania projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszałek">W związku z tym podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszałek">Komisja Europejska przedłożyła sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 437.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 56zf regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania w sprawie projektów ustaw: o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz zmianie niektórych ustaw; o likwidacji Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego oraz o zmianie ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego i ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 386-A i 421-A.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące trzecie czytania tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszałek">Komisja Europejska przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 436.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 56ze ust. 1 regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania w sprawie projektów ustaw: o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, o ratyfikacji Porozumienia w sprawie uczestnictwa Polski w Europejskiej Agencji Środowiska oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji, o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół, o zmianie ustawy Prawo działalności gospodarczej i ustawy o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej oraz o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów subsydiowanych.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 423, 434, 442, 443, 445 i 446.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszałek">Proponuję, aby w przypadkach sprawozdań z druków nr 442, 443, 445 i 446 Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszałek">Komisja Spraw Zagranicznych przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie dramatycznej sytuacji w Bazylice Narodzenia Pańskiego w Betlejem.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 439.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszałek">Propozycja ta uzyskała jednolitą opinię Konwentu Seniorów. Proponuję, aby Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt 3.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu - po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów - proponuje, aby Sejm przeprowadził łączną debatę krótką nad sprawozdaniem komisji o projektach ustaw dotyczących bezpośredniego wyboru wójta, burmistrza i prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusji nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi zdrowia oraz 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół: w dyskusji nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów subsydiowanych; w pierwszych czytaniach projektów ustaw: o świadczeniu usług drogą elektroniczną, o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji oraz o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi; a także w dyskusjach nad sprawozdaniem o stanie mienia skarbu państwa na dzień 31 grudnia 2000 r. oraz informacją o działalności rzecznika interesu publicznego w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Marszałek">Za chwilę przystąpimy do rozpatrywania sprawozdania komisji o projektach ustaw dotyczących bezpośredniego wyboru wójta, burmistrza i prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszałek">W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze czytania projektów ustaw o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#Marszałek">Przerwa w dniu dzisiejszym zostanie zarządzona od godz. 18 do 19.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#Marszałek">Po przerwie, o godz. 19, przeprowadzimy ewentualne głosowania nad punktami rozpatrzonymi wcześniej oraz trzecie czytania projektów: uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu, ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, a także ustawy o likwidacji Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#Marszałek">Planowane jest również przeprowadzenie trzeciego czytania projektu ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#Marszałek">Po głosowaniach rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie nowelizacji ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, a następnie przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#Marszałek">Obrady w dniu jutrzejszym rozpoczniemy rozpatrzeniem sprawozdania komisji o projekcie nowelizacji ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy wniosek o wyrażenie wotum nieufności ministrowi zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#Marszałek">Po zakończeniu dyskusji nad tym punktem porządku dziennego, jednak nie wcześniej niż o godz. 12, przystąpimy do rozpatrywania pytań w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#Marszałek">Po pytaniach rozpatrzymy kolejno sprawozdania komisji o projektach nowelizacji ustaw: Prawo własności przemysłowej; Prawo działalności gospodarczej i ustawy o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej; o ochronie konkurencji i konsumentów, ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego; a także o projekcie ustawy o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów subsydiowanych.</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#Marszałek">O godz. 19 przeprowadzimy głosowania, w tym nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#Marszałek">W godzinach wieczornych rozpatrzymy jeszcze sprawozdania komisji o projekcie ustawy o ratyfikacji Porozumienia w sprawie uczestnictwa Polski w Europejskiej Agencji Środowiska oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji, o projekcie uchwały w sprawie bazyliki w Betlejem, o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności, o projekcie ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#Marszałek">Ostatnim punktem porządku dziennego rozpatrywanym w dniu jutrzejszym będzie sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół.</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#Marszałek">W piątek rano przeprowadzimy głosowania nad punktami rozpatrzonymi wcześniej, których nie przegłosujemy w czwartek.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#Marszałek">Po głosowaniach rozpatrzymy sprawozdania o stanie mienia skarbu państwa na dzień 31 grudnia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#Marszałek">Następnie wysłuchamy informacji o działalności rzecznika interesu publicznego w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#Marszałek">Po zakończeniu dyskusji nad tym punktem porządku dziennego planowane jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#Marszałek">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy: o ratyfikacji Konwencji między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Meksykańskich Stanów Zjednoczonych w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz o ratyfikacji Konwencji o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Hiszpanii.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Przypominam, że w dniu 8 kwietnia 2002 r. prezes Rady Ministrów zawiadomił Sejm o zamiarze przedłożenia prezydentowi do ratyfikacji protokołu z dnia 3 czerwca 1999 r. wprowadzającego zmiany do Konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami z dnia 9 maja 1980 r., którego ratyfikacja, zdaniem Rady Ministrów, nie wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#Marszałek">Do Komisji Spraw Zagranicznych w ustalonym terminie nie zgłoszono zastrzeżeń do wybranego trybu ratyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#Marszałek">Komisja przedłożyła sprawozdanie, w którym również nie zgłosiła zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 440.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 61k ust. 4 regulaminu Sejmu informuję o braku zastrzeżeń co do wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji tego dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#Marszałek">Proszę teraz posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełJanOrkisz">Informuję, że ze względu na wagę rozpatrywanych spraw i ich pilność za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełJanOrkisz">- Europejskiej - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełJanOrkisz">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełJanOrkisz">- Nadzwyczajnej do Spraw Zmian w Kodyfikacjach - o godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełJanOrkisz">Ponadto dnia 8 maja o godz. 18 - a nie, jak planowano, o godz. 16 - odbędzie się spotkanie organizacyjno-konstytuujące Parlamentarnego Zespołu ds. Uzdrowisk w sali nr 102. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełGabrielJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z uwagą wysłuchałem zaproponowanego na dzisiejsze posiedzenie porządku obrad i, jako że mam już przynajmniej półroczne doświadczenie, chcę wyrazić generalną uwagę.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełGabrielJanowski">Po pierwsze, Sejm poprzedniej kadencji przyjął setki ustaw. Niestety, było to robione bez należytej staranności i wyobraźni. Wiele z tych ustaw dzisiaj jest martwych. Niektóre były od początku poronione, a do wielu, panie marszałku, nie ma aktów wykonawczych i rozporządzeń.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełGabrielJanowski">Niestety, pan, panie marszałku, wraz z tym Sejmem wkracza na tę samą drogę, drogę byle jakiego prawa i nadmiernych regulacji. Dlatego zwracam się teraz do Wysokiej Izby, by zmieniła styl pracy, ponieważ jest to styl, który doprowadzi nas do smutnego końca, jeszcze bardziej tragicznego niż koniec poprzedniej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełGabrielJanowski">Więcej, chcę zwrócić uwagę, że w Polsce narasta dramatyzm sytuacji. My nie postrzegamy zagrożeń, jakie rzeczywiście są w Polsce, tylko tutaj, w tej fabryce, klepiemy, że tak powiem, to, co się rozmija z prawdziwym życiem. Dlatego proszę Wysoką Izbę, by w możliwie niedługim czasie dokonała podsumowania naszych działań i zajęła się istotnie ważnymi sprawami. Masowe zwolnienia w zakładach pracy, bankructwa to są, proszę państwa, problemy, którym musimy rzeczywiście przeciwdziałać.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do oświadczeń!)</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełGabrielJanowski">Wysłuchajcie mnie, panowie, bo to na was się skrupi! Niedługo tu przyjdą i będą was stąd wyciągać! Zobaczycie!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Panie pośle, ale jaki wniosek pan poseł zgłasza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełGabrielJanowski">Panie marszałku, dokończę myśl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełGabrielJanowski">Dostaję setki listów, podobnie jak inni posłowie, z prośbami, by bronić ludzi. Dzisiaj w Ożarowie, tu pod Warszawą, jest protest w fabryce kabli, w znakomitej fabryce kabli, która powinna produkować z polskiej miedzi. I co się dzieje? Prywatny właściciel ją zamyka, proszę państwa, a ludzi wyrzuca na bruk. A kable importujemy skądinąd. Czy to jest po gospodarsku? Czy to jest właściwe?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: A co robiłeś przez poprzednie cztery lata?)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełGabrielJanowski">Czy to jest, panie marszałku, moment, byśmy radzili nad sprawami trzeciorzędnymi? Tak, panie marszałku. Pan proponuje np. rozpatrzenie sprawozdania o stanie mienia z 2000 r. Proszę, będziemy rozpatrywali 2000 r., kiedy oni w 2001 i w tym roku totalnie, że tak powiem, likwidują i rozkradają mienie skarbu państwa. Tak, panie marszałku. Proponuje pan tu inne nowelizacje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę zgłosić konkretną propozycję, bo na razie niczego takiego nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełGabrielJanowski">Konkretna propozycja jest taka, by Sejm, pod przewodnictwem pana marszałka, dokonał krytycznej analizy swojej dotychczasowej działalności i zajął się prawdziwymi problemami, które nękają Polaków i Polskę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#komentarz">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Komentarz">Ale w jakim trybie, pani poseł, bo w tej chwili nie jest czas na debatę.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Jedno zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Komentarz">Dobrze, ale jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#Komentarz">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo proszę o poddanie pod dyskusję programu restrukturyzacji „Wielka synteza chemiczna” w obecności ministra skarbu. Istnieją uzasadnione obawy, że pod kryptonimem tzw. konsolidacji produktowej Ministerstwo Skarbu Państwa przystępuje do demontażu jednej z ostatnich branż polskiego przemysłu, w tym Zakładów Azotowych w Puławach. Sytuacja jest bardzo poważna, na tyle poważna i pilna, aby poddać to zagadnienie pod dyskusję Wysokiej Izby. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, jeszcze raz przypominam, że wszystkie wnioski w sprawie tego, czym ma się zajmować Sejm, powinny wpływać w regulaminowym trybie do Prezydium Sejmu. Są one rozpatrywane przez Prezydium, a następnie przez Konwent.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Nie mamy przedstawiciela.)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#Marszałek">Panie pośle, jak to nie macie przedstawiciela? W Konwencie macie przedstawiciela.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: W Prezydium nie mamy.)</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#Marszałek">Macie przedstawiciela w Konwencie. Konwent jest właściwy, aby wszystkie te sprawy omawiać. Nie ma przeszkód, żeby posłowie zgłaszali własne inicjatywy ustawodawcze czy własne inicjatywy uchwałodawcze. Pan, panie pośle Janowski, jest doświadczonym posłem, wie pan, jak to się robi, dlatego oczekuję...</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Wiem i dlatego wystąpiłem.)</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#Marszałek">...że nie będzie pan wzywał Sejmu, tylko zaproponuje pan Sejmowi pewne rozwiązania i bardzo bym o to prosił.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#Marszałek">Bardzo nam to pomoże. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach ustaw o: 1) bezpośrednim wyborze wójta gminy, 2) zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz innych ustaw, 3) zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (druki nr 154, 167, 167-A, 168 i 420).</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Witolda Gintowt-Dziewałtowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia połączonych Komisji: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Ustawodawczej mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie o poselskich projektach ustaw: o bezpośrednim wyborze wójta gminy (druk nr 154), o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz innych ustaw (druki nr 167 i 167-A), o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (druk nr 168).</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Po rozpatrzeniu wymienionych projektów ustaw przez powołaną przez te komisje podkomisję nadzwyczajną połączone komisje na swoim posiedzeniu w dniu 23 kwietnia br. przyjęły jednolity projekt ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (druk nr 420), wnosząc do Wysokiej Izby o jego uchwalenie.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Przedkładany projekt ustawy w zasadniczym stopniu różni się od tekstów pierwotnych. W toku wielomiesięcznych prac wielokrotnie podlegał zmianom i uzupełnieniom. W pracach nad projektem uczestniczyli przedstawiciele wszystkich zainteresowanych organizacji samorządu terytorialnego. Projekt ustawy dwukrotnie, raz z inicjatywy Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, drugi raz z inicjatywy marszałka Sejmu, poddawany był krytycznej ocenie konferencji przeprowadzonych z udziałem przedstawicieli świata nauki, działaczy samorządowych i parlamentarzystów. Zapisy projektu ustawy były nieustannie przedmiotem żywego zainteresowania mediów i debat publicznych poświęconych jego najważniejszym propozycjom. Członkowie obu komisji z najwyższym uznaniem przyjmowali zainteresowanie opinii publicznej i jednocześnie z satysfakcją - rosnące poparcie dla koncepcji bezpośrednich wyborów, które w badaniach w Centrum Badania Opinii Społecznej w kwietniu br. osiągnęło 68% przy zaledwie 11% opinii przeciwnych.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Chwileczkę, panie pośle, momencik.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Ja bardzo proszę państwa posłów o zajęcie miejsc i przerwanie rozmów. Poczekajmy jeszcze chwilę.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">W toku prac legislacyjnych stanowiska i opinie przedstawicieli poszczególnych klubów w komisjach ulegały polaryzacji. Wiele z rozstrzygnięć zapadało w drodze głosowania, ale także wiele rozstrzygnięć przyjęła komisja przy pełnej aprobacie obecnych członków komisji. Prezentując projekt ustawy, chcę się skupić na przedstawieniu najważniejszych spraw, a oto i one.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Ustawa o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta miasta dotyczy wszystkich gmin, co oznaczałoby, że od najbliższych wyborów samorządowych mielibyśmy do czynienia z wyborami wszystkich organów wykonawczych we wszystkich polskich gminach. Po debacie komisje odstąpiły od wcześniej zgłaszanego zamiaru ustalenia kadencyjności dla organów wykonawczych sprowadzanego w projekcie do prawa pełnienia funkcji burmistrza przez jedną osobę w trakcie zaledwie dwóch kadencji. Kandydat na wójta, burmistrza, prezydenta miasta nie musi być mieszkańcem swojej gminy, gminy, w której może kandydować na stanowisko wójta, burmistrza, prezydenta. Nie można jednocześnie kandydować na wójta i radnego w tej samej gminie, tym samym komisje uznały za uzasadnione przyznanie kandydatowi na wójta prawa kandydowania w wyborach do innych jednostek samorządu terytorialnego, z tym że przy jednoczesnym wyborze na wójta i na radnego w jednostce samorządu terytorialnego innego szczebla obowiązkiem kandydata byłoby dokonanie wyboru między funkcjami.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Prawo zgłoszenia kandydatów na wójtów, burmistrzów, prezydentów przysługiwać ma komitetom wyborczym, które zarejestrowały kandydatów na radnych w co najmniej 50% okręgów wyborczych w gminie. To jest jedyna możliwość rejestracji kandydata na wójta, burmistrza, prezydenta. Było rozpatrywane inne rozwiązanie, możliwość wystawienia kandydata przez komitety wyborcze, które poparcie dla kandydata uzyskiwały w drodze zbierania podpisów wśród wyborców. Rozwiązanie to komisje proponują zastosować w przypadku wyborów uzupełniających i wówczas proponuje się, żeby kandydat na wójta, burmistrza przed jego zgłoszeniem do komisji wyborczej uzyskał poparcie co najmniej 150 wyborców w gminach liczących do 5 tys. mieszkańców, 300 wyborców w gminach do 10 tys. mieszkańców, 600 wyborców w gminach do 20 tys. mieszkańców, 1500 wyborców w gminach do 50 tys. mieszkańców, 2 tys. wyborców w gminach do 100 tys. mieszkańców i 3 tys. wyborców w gminach powyżej 100 tys. mieszkańców. Jest to rozwiązanie zbliżone do stosowanego obecnie rozwiązania w wyborach do Senatu, w Ordynacji wyborczej do Senatu Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Za wybranego na stanowisko wójta, burmistrza, prezydenta komisje proponują uznać tego, kto w pierwszej turze wyborów uzyska więcej niż 50% ważnie oddanych głosów. Jednakże w przypadku, gdyby nie było takiej osoby, a byłaby osoba, która uzyskała więcej głosów niż dwie kolejne, następne po niej, jeśli ich głosy zsumujemy, wówczas również taki kandydat może być uznany za wybranego na wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Jeżeli żaden z kandydatów na wójta, burmistrza nie uzyskałby takiej liczby głosów, połączone komisje proponują, aby przeprowadzić drugą turę wyborów, w której spośród dwóch kandydatów, którzy uzyskali najwięcej głosów, wybierano by osobę wójta, burmistrza, prezydenta. W tej sytuacji do zwycięstwa w wyborach wystarczałaby zwykła większość.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Jeżeli w gminie nie zostanie zgłoszony żaden kandydat na wójta, burmistrza, prezydenta, połączone komisje proponują, żeby decyzję o wyborze wójta, burmistrza, prezydenta podejmowała rada gminy w głosowaniu tajnym bezwzględną większością głosów. Pierwotna propozycja przewidywała, by tę kompetencję scedować na prezesa Rady Ministrów, jednakże w toku wymiany opinii, pozyskiwanych również ze strony świata nauki, działaczy samorządowych, postanowiono zmienić to rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Jeżeli w gminie znajdzie się tylko jeden kandydat na wójta, burmistrza, prezydenta, komisje proponują, aby jego kandydaturę poddać opinii wyborców i jeżeli uzyska on więcej niż 50% ważnie oddanych głosów, wówczas zostaje uznany za wybranego na stanowisko. Jeżeli jednak nie uzyska on owych 50%, wówczas proponuje się, żeby decyzję w sprawie wyboru wójta, burmistrza, prezydenta podejmowała - w podobnym trybie, jak to przed chwilą przedstawiłem - rada gminy.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Komisje przewidują obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego o dochodach i wydatkach realizowanych w ramach kampanii wyborczej i ten obowiązek proponuje się scedować na pełnomocnika komitetu wyborczego. Sprawozdanie miało być przygotowane według wzoru ustalonego przez ministra finansów w porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą. Jest to rozwiązanie prawie analogiczne do rozwiązania stosowanego dzisiaj w przypadku wyborów parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Koszt wyborów wójta, burmistrza, prezydenta ma pokrywać skarb państwa. Wybory mają się odbywać w tym samym terminie, co wybory do organu stanowiącego, co powinno pozwolić uzyskać znaczne obniżenie kosztów, które mogą być poniesione.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Wójt ma być jednoosobowym organem wykonawczym. To znaczy, że we wszystkich dotychczasowych przepisach, w których wymienia się zarząd, jego funkcje i kompetencje, wójt wchodzi w miejsce zarządu, przejmując te same uprawnienia i kompetencje wraz z odpowiedzialnością. Wójt będzie miało prawo powołania zastępców: w gminie do 20 tys. - jednego zastępcy, w gminie do 100 tys. - dwóch, w gminie do 200 tys. - trzech i w gminie powyżej 200 tys. - czterech zastępców. Do projektu został również wprowadzony zakaz łączenia stanowiska wójta lub zastępcy z mandatem posła lub senatora, z zatrudnieniem w administracji rządowej, z członkostwem w innym organie samorządu terytorialnego i z działalnością gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Odwołanie wybranych w wyborach bezpośrednich: wójta, burmistrza i prezydenta będzie możliwe jedynie w drodze referendum. Referendum może być rozpisywane z inicjatywy rady gminy, która będzie zyskiwała takie uprawnienie w momencie nieudzielenia absolutorium z wykonania budżetu. Po uzyskaniu bezwzględnej większości w głosowaniu imiennym rada gminy będzie mogła podjąć decyzję po pierwsze, o nieudzieleniu absolutorium, po drugie, o rozpisaniu referendum w sprawie odwołania wójta, burmistrza, prezydenta. Rada będzie miała również prawo zgłoszenia wniosku o referendum o odwołanie burmistrza z każdej innej przyczyny. Taki wniosek musi zostać złożony przez 1/4 składu rady, a 3/5 składu rady musi uchwałę uprawomocnić w głosowaniu imiennym. Odwołanie wójta, burmistrza, prezydenta będzie także możliwe z inicjatywy mieszkańców. W tym przypadku niezbędne będzie poparcie 10-procentowego składu wnioskodawców, to znaczy musi ją poprzeć 10% wyborców w gminie. Referendum uprawomocni 30-procentowa frekwencja.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Projekt ustawy przewiduje, że gdyby z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium zarządowi rada gminy rozpisała referendum i go nie wygrała, to w takiej sytuacji, po przegraniu referendum przeprowadzonego z własnej inicjatywy organ stanowiący przestaje działać. Każde nieudane referendum można powtórzyć dopiero po 12 miesiącach. 12 miesięcy to okres, który powinien pozwolić wnioskodawcom na przemyślenie skutków i możliwości podjęcia skutecznych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Jeżeli mandat wójta, burmistrza czy prezydenta wygasa w trybie nadzwyczajnym, to wygasa również mandat zastępców. W przypadku wygaśnięcia mandatu osobę pełniącą obowiązki wójta, burmistrza do czasu wyborów uzupełniających wyznacza prezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Po wyborach, po upływie kadencji obowiązki wójta, burmistrza, prezydenta wypełnia dotychczasowy wójt, burmistrz, prezydent wraz ze swymi zastępcami do momentu objęcia obowiązków przez nowo wybranego burmistrza i jego zastępców. Objęcie obowiązków przez nowego wójta, burmistrza, prezydenta ma miejsce dopiero po złożeniu ślubowania. Dopiero w tym momencie wójt, burmistrz, prezydent przystępują do objęcia mandatu.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Istnieje możliwość cesji uprawnień, również w sprawie podejmowania i wydawania decyzji administracyjnych, na podwładnych wójta, burmistrza, prezydenta. Cesji można dokonywać na zastępców, sekretarza, a także innych pracowników urzędu gminy.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Skarbnik i sekretarz pozostają usytuowani w ustroju gminy w dotychczasowy sposób, czyli tak, jak było do tej pory. Propozycje zgłaszane wcześniej przez różne kluby podczas debaty na posiedzeniach podkomisji i komisji nie uzyskały aprobaty. Tym samym pozostajemy przy powoływaniu sekretarza i skarbnika na wniosek wójta, w drodze decyzji podjętej za pomocą uchwały przez radę.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Wójt ma określać regulamin pracy urzędu. Jest to przeniesienie kompetencji organu stanowiącego. Uznano, iż zmiana pozycji ustrojowej wójta wymaga wprowadzenia tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Nie dokonuje się istotnych przesunięć kompetencyjnych pomiędzy radą a wójtem, burmistrzem czy prezydentem. Komisje uznały, iż dotychczasowy podział kompetencji jest racjonalny. Tak naprawdę dopiero wprowadzenie tej zmiany ustrojowej da szansę rzeczywistego wypełniania podziału kompetencyjnego wprowadzonego pomiędzy organami gminy, organem wykonawczym i organem stanowiącym.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">W projekcie ustawy zapisano, podobnie jak w ustawach ordynacyjnych do Sejmu i Senatu, iż naruszenie przepisów dotyczących finansowania i przebiegu kampanii wyborczej realizowanej w gminie, a dotyczącej wyboru wójta i burmistrza podlega karze grzywny. W tym przypadku będzie to kara grzywny do 50 tys. zł bądź kara pozbawienia wolności do lat dwóch. Wprowadzony został zakaz uczestniczenia w kampanii referendalnej członków organów gminy na koszt gminy, czyli ani radni, ani wójt, burmistrz czy prezydent nie będą mieli prawa uczestniczenia w kampanii referendalnej w sytuacji, która powodowałaby ponoszenie kosztów przez skarb gminy.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Uznając, iż referendum to skutek błędu popełnionego przez wyborców z danej gminy w momencie dokonywania wyboru swojej rady, swojego wójta, burmistrza czy prezydenta, komisje proponują, żeby jego kosztami obciążyć budżety gmin, w których referenda będą się odbywać.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Komisje proponują, żeby ustawa weszła w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia i była zastosowana podczas nowych wyborów parlamentarnych, które - jak przewidujemy - mają się odbyć około 20 października bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#komentarz">(Głosy z sali: W wyborach samorządowych.)</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Przepraszam, w wyborach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Wysoka Izbo! Przedkładając projekt ustawy o bezpośrednim wyborze z prośbą o jego uchwalenie, w imieniu połączonych komisji wyrażam przeświadczenie, że wejście w życie tej ustawy da nam możliwość lepszego wykorzystania potencjału rozwojowego polskich gmin, potencjału gospodarczego i intelektualnego, da szansę usprawnienia i skrócenia procesów decyzyjnych, a tym samym pozwoli na lepszą obsługę interesantów. Trzeba tu zaznaczyć, że 70–80% spraw obywateli to sprawy, które są dzisiaj załatwiane w urzędach samorządowych. Ustawa umożliwi potanienie działalności administracji samorządowej, da szansę jednoznacznego określenia kompetencji, uprawnień, odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Skończy się podejmowanie decyzji przez organy bezosobowe, kolegialne. Skończy się również fikcja odpowiedzialności zbiorowej, która do tej pory spoczywała na zarządach gmin czy na organach stanowiących. Paradoksalnie można powiedzieć, że ustawa umożliwi również ograniczenie zjawisk korupcyjnych i biurokracji, ponieważ jednoosobowa odpowiedzialność i bardzo jednoznaczne umiejscowienie kompetencji przy konkretnych stanowiskach być może zakończy rozrost zjawisk tak krytycznie ocenianych przez opinię publiczną, a także przez Wysoką Izbę. Ustawa ułatwi również egzekucję jednoznacznie umiejscowionych kompetencji, usprawni i wyeliminuje spory kompetencyjne pomiędzy organami samorządu terytorialnego i bardzo powszechne dzisiaj kłótnie i wątpliwości, kto jest ważniejszy w gminie: przewodniczący rady gminy czy wójt, burmistrz, prezydent, kto od kogo zależy i komu podlega. Zmusi także komitety wyborcze do tworzenia bardziej merytorycznych, a nie politycznych programów wyborczych, ze względu na świadomość, że od tej pory tak naprawdę największy wpływ, prawie jedyny, na obsadę najważniejszego jednak stanowiska samorządowego w terenie będzie miał nie komitet polityczny, nie komitet wyborczy, lecz wyborcy, których trzeba będzie przekonać do osoby, trzeba będzie przekonać do programu i do realności jego zastosowania. Da to również szansę tak kreowania, jak później realizacji programów autorskich lokalnych liderów samorządowych, ale również ugrupowań, które wokół nich będą zgrupowane.</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#PosełSprawozdawcaWitoldGintowtDziewałtowski">Wysoki Sejmie! Możliwość dokonywania bezpośredniego wyboru od lat jest oczekiwana przez wszystkie organizacje samorządów terytorialnych. Tego oczekuje również około 70% polskiego społeczeństwa, polskich wyborców. Jest to sygnalizowane we wszelkich badaniach opinii publicznej. A stosowanie dzisiaj w praktyce tej zasady w wielu państwach świata demokratycznego dowodzi jej słuszności, dowodzi jej skuteczności, dowodzi tego, że daje to szansę lepszego wykorzystywania możliwości każdej społeczności lokalnej. To mając na uwadze, jeszcze raz wnoszę o uchwalenie przedłożonego projektu. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-17.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła w zależności od ich wielkości w granicach od 4 do 44 minut, to jest debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#Marszałek">Pierwszy zabierze głos pan poseł Jan Kochanowski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJanKochanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić państwu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach o wyborze wójta gminy, o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz innych ustaw i o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, powiatów i sejmików województw.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJanKochanowski">Chciałbym przypomnieć państwu, iż grupa posłów z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedłożyła Wysokiej Izbie projekt ustawy o bezpośrednim wyborze wójta gminy określającej zasady i warunki bezpośredniego wyboru przewodniczącego zarządu w gminie liczącej do 20 tys. mieszkańców oraz zmiany w ustawach o samorządzie gminnym i referendum będące konsekwencją proponowanych regulacji wyborczych. Proponowane przedłożenie było próbą kompromisu, miało być uznane za pilotażowe, jeśli chodzi o nowe w polskich samorządach rozwiązanie ustrojowe. Projekt przewidywał objęcie wyborami bezpośrednimi tylko przewodniczących zarządów gmin liczących do 20 tys. mieszkańców, a więc tych, w których już dziś radnych wybiera się w wyborach bezpośrednich. Wnioskodawcy nie proponowali zmian w rozdziale kompetencji między organy gminy, proponując zachowanie kolegialności organu wykonawczego wraz z prawem wyłączności przewodniczącego w kwestii składania wniosków co do składu zarządu. Projekt przewidywał również, że decyzja o odwołaniu wójta może być podejmowana jedynie w drodze referendum. Przedkładane propozycje wynikały z wielokrotnie w przeszłości ponawianych inicjatyw związków organizacji samorządowych, ale nie pomijano też obaw i zagrożeń sygnalizowanych przez zainteresowane środowiska. Natomiast projekt ustawy przedłożony przez posłów Platformy Obywatelskiej z druku nr 167 zawierał rozwiązania odmienne, zmieniające w sposób generalny ustrój samorządu. Niemniej propozycje zawarte w tym przedłożeniu, sugestie znajdujące się w nim Sojusz Lewicy Demokratycznej brał pod uwagę, popierając niektóre rozwiązania w trakcie prac komisji i uwzględniając je w ostatecznym stanowisku Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełJanKochanowski">Nasze stanowisko zmieniało się w miarę postępowania procesu konsultowania projektu ze środowiskami samorządowymi, czyli ze związkami i stowarzyszeniami, aktywem samorządowym, jak również ze środowiskami naukowymi. Jednocześnie mając na uwadze jakość legislacyjną projektów, zlecono przygotowanie szeregu opinii ujmujących to zagadnienie z różnych punktów widzenia. Miało to na celu dogłębną analizę propozycji usprawniających mechanizm funkcjonowania demokracji lokalnej. Wiele z tych opinii, wniosków i uwag zostało uwzględnionych podczas prac komisji i w sprawozdaniu połączonych komisji samorządu i ustawodawczej. Różnorodność spostrzeżeń zawartych w opiniach prawnych oraz przekazywanych w trakcie konsultacji utwierdziła nas w przekonaniu o konieczności bardziej uważnego podejścia do proponowanych rozwiązań. Doświadczenia wynikające z wprowadzonych w poprzedniej kadencji czterech reform, a przede wszystkim ich skutki dla mieszkańców skłaniają nasz klub do zachowania daleko idącej rozwagi i wsłuchiwania się w głosy tych, którzy zgłaszają wątpliwości co do materii tu poruszanej będącej przedmiotem prac Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełJanKochanowski">Chciałbym z tego z miejsca przytoczyć kilka opinii, które wskazują na złożoność problemu. Nie będę się powoływał na żadne nazwiska, w wielu wypadkach są to znane osoby, które pracowały przy tworzeniu i wdrażaniu systemu samorządowego. Powszechnie panuje opinia, że za ustanowieniem bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów oraz prezydentów są przedstawiciele organów wykonawczych. Przeciwnego zdania są radni. Jest to powszechna opinia, wszystkim znana i przedkładana podczas konsultacji. Przedstawiony w projekcie komisyjnym model relacji pomiędzy organami gminy antagonizuje je. „Brak jest w nim również narzędzi przeciwdziałających wynaturzeniu się systemu sprawowania władzy wykonawczej przez organ jednoosobowy”. Kolejna opinia zawarta w ekspertyzie odzwierciedla inny punkt widzenia. Napisano w niej, iż należy stwierdzić, że proponowana nowelizacja nie rozwiązuje aktualnych problemów samorządu terytorialnego, które w opinii powszechnej wymagają tego, powoduje poważne zagrożenie pogarszaniem się sytuacji w niektórych dziedzinach, szczególnie zagrożenia korupcyjne, zagrożenie większeniem zależności administracji od układów pozamerytorycznych. Powoduje ponadto niespójność regulacji, co w zasadniczym stopniu zwiększy konflikty, nieskuteczność administracji. Inną interesującą z naszego punktu widzenia kwestię podnosi kolejna ekspertyza, w której napisano: „Biorąc pod uwagę duże zróżnicowanie wielkości gmin, zasadne byłoby zastosowanie wariantu zezwalającego mieszkańcom jednostek samorządu terytorialnego na podejmowanie decyzji o obowiązującym w gminie wariancie, modelu organu wykonawczego, i w konsekwencji sposobie jego wyboru. Może się przecież zdarzyć, że w części gmin większość stanowić będą przeciwnicy koncepcji wzmacniania pozycji wójta kosztem rady gminy albo przeciwnicy bezpośrednich wyborów samorządowych”. Są to ekspertyzy, które staram się przytoczyć. Na konferencji poświęconej bezpośredniemu wyborowi wójta, burmistrza i prezydenta zorganizowanej 10 kwietnia 2000 r. pod patronatem marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej pana Marka Borowskiego jeden z dyskutantów wyraził następujący pogląd: „Z przykrością stwierdzam, że reprezentujemy samorząd, przy czym samorząd ten reprezentuje zarówno organ wykonawczy, jak i organ uchwałodawczy. A tu już się wyczuwa, że pomiędzy nami stoi barykada i każdy mówi o swoich problemach. Przykro jest słuchać takich uwag, że rada podjęła 1000 nieprzemyślanych uchwał. A czy wówczas, gdy je pan, panie prezydencie, sam podejmowałby, to starczyłoby panu czasu na to, aby je głęboko przemyśleć?” To są głosy, które się pojawiały w różnych opiniach, w konsultacjach.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełJanKochanowski">Inne stanowisko od powszechnie wyrażanego w sprawie bezpośrednich wyborów wójtów zajął Związek Gmin Wiejskich reprezentujący ponad 1250 samorządów na III kongresie tej organizacji w marcu 2002 r. Sprowadza się ono do wniosku, by przyjęto, że wybory bezpośrednie na wójta wygrywa ten kandydat, który w pierwszej turze uzyska największą ilość głosów. Ujmuję to oczywiście w skrócie. Poddaję pod rozwagę kwestię ilości rozbieżnych opinii w różnych kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełJanKochanowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Czy wobec tak zróżnicowanych opinii nie należy mieć wątpliwości przy uchwalaniu tak ważnej ustawy? Te wątpliwości usiłujemy rozwiać, poszukując gotowych wzorców na obszarze państw o rozwiniętym systemie demokratycznym. Niemniej jednak już na wstępie muszę powiedzieć, że trudno wymienić kraj, w którym na przykład konflikty między organem wykonawczym a uchwałodawczym rozwiązuje się w drodze referendum. Nie ma praktycznie takiego kraju. Poszczególne kraje stosują różne zabezpieczenia. Na przykład w Stanach Zjednoczonych, gdzie wójta, burmistrza wybiera się bezpośrednio, jest inny system finansowania samorządu - mówię o kontroli rachunków samorządowych - oraz tworzenie budżetów zadaniowych, a nie kwotowych. Chciałbym przytoczyć jeszcze kilka rozwiązań, jakie funkcjonują w innych krajach. Skupię się troszkę dłużej na Republice Federalnej Niemiec, gdyż niektórzy podają to jako wzór, gdy chodzi o wybory bezpośrednie wójtów i burmistrzów.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PosełJanKochanowski">Na czele administracji gminnej stoi burmistrz. Sposób jego powoływania oraz kompetencje i funkcje są różne w poszczególnych krajach związkowych. Zależy to od modelu ustroju gminy. W ustroju północnoniemieckim (dolna Saksonia, północna Nadrenia-Westfalia) burmistrz jest wybierany spośród członków rady. Kompetencje burmistrza ograniczają się do przewodniczenia radzie i reprezentowania jej na zewnątrz. Administracją kieruje dyrektor gminy, również wybierany przez radę.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PosełJanKochanowski">W ustroju południowoniemieckim (Bawaria, Badenia-Wirtembergia) burmistrz jest wybierany w wyborach bezpośrednich. Taki wybór jest postrzegany jako upolitycznienie funkcji burmistrza. Kompetencje pierwszego burmistrza: w Bawarii przewodniczy on obradom rady, bez głosu rozstrzygającego, wykonuje jej uchwały, ma prawo sprzeciwu wobec postanowień rady oraz zawieszania ich wykonania, kieruje administracją gminną. Do jego wyłącznej kompetencji należą tzw. sprawy bieżące, zadania zlecone, zadania objęte tajemnicą, zadania powierzone przez radę.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PosełJanKochanowski">Kolejny ustrój, magistracki (Szlezwik-Holsztyn, małe gminy Hesji czy Kraj Saary, Nadrenia-Palatynat). W tym ustroju gminnym wszystkie uprawnienia decyzyjne przysługują magistratowi. Rozstrzygnięcie burmistrza musi zatwierdzić magistrat, decyzje magistratu zaś zatwierdza rada. Kompetencje burmistrza: kieruje administracją gminy, reprezentuje na zewnątrz, przewodniczy radzie, z prawem głosu, przewodniczy komisjom rady, przygotowuje treść rozstrzygnięć rady i komisji, odpowiada za ich wykonanie; odpowiada za sprawy bieżące oraz za wykonanie zadań zleconych, wykonuje wszystkie inne zadania gminy niezastrzeżone do kompetencji rady.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PosełJanKochanowski">Różna jest długość kadencji burmistrzów: na przykład 6 lat w Bawarii, 8 lat w Badenii-Wirtembergii, w dolnej Saksonii 12 lat. Burmistrz sprawuje swoją funkcję zawodowo lub honorowo; w tym względzie również stosuje się różne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PosełJanKochanowski">Przy okazji omawiania systemu w Niemczech chciałbym zwrócić uwagę na ostatnie doświadczenia wyborów samorządowych w Brandenburgii. Kandydaci, którzy w pierwszej turze wyborów i przy frekwencji około 40% uzyskali blisko 48% lub 45%, nie są dzisiaj burmistrzami w tych miejscowościach. W drugiej rundzie zostali kandydaci, którzy przy połowie frekwencji uzyskali poparcie mniejsze niż 10%. Po prostu trudno mówić o takim systemie, który by dawał gwarancję pełnego poparcia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PosełJanKochanowski">Wspomnę jeszcze tylko, że we Włoszech burmistrz jest wybierany równocześnie z radą gminy, przewodniczy, kieruje organem wykonawczym gminy oraz powołuje i odwołuje członków tego organu.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PosełJanKochanowski">W Danii burmistrz jest wybierany spośród członków rady gminy, jest jej przewodniczącym, a jednocześnie zwierzchnikiem wszystkich urzędników lokalnych zatrudnionych przez gminę.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PosełJanKochanowski">Inaczej w Holandii i Belgii, tam burmistrz jest mianowany przez koronę na okres 6 lat na wniosek właściwego terytorialnie komisarza rządowego prowincji. W Belgii burmistrz jest reprezentantem władzy centralnej, a równocześnie zwierzchnikiem administracji gminnej. Nominowany jest przez króla, zazwyczaj spośród członków rady.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#PosełJanKochanowski">Powyższe prezentacje skłaniają do wniosku, że nie ma jednolitych rozwiązań, natomiast w różnych państwach, w zależności od uwarunkowań historycznych, tradycji, modelów administracyjnych, przyjęte są różne konstrukcje.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#PosełJanKochanowski">W poszukiwaniu optymalnych rozwiązań dochodzimy do wniosku, że powinniśmy koncentrować się na polskich uwarunkowaniach i tworzyć prawo adekwatne do sytuacji i doświadczeń z funkcjonowania samorządu w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#PosełJanKochanowski">Biorąc pod uwagę występujące kontrowersje, wielość poglądów, zdań i brak sprawdzonych, przewidywalnych modeli, w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę złożyć propozycje zmian do przedstawionego przez obie komisje projektu ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta. Przekażę je za chwilę panu marszałkowi, ale chciałbym przedstawić państwu, na czym polegają.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#PosełJanKochanowski">W art. 4 w ust. 1 proponujemy, zgodnie zresztą z sugestiami obu komisji, by za wybranego na wójta w bezpośrednich wyborach uznać tego kandydata, który w głosowaniu uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#PosełJanKochanowski">Proponujemy również, by pozostawić zgodnie z propozycją komisji ust. 2, który stanowi, że w przypadku gdy żaden z kandydatów nie uzyska więcej niż połowy ważnie oddanych głosów, za wybranego uważa się tego kandydata, który otrzyma większą liczbę ważnie oddanych głosów niż suma ważnie oddanych głosów na dwóch następnych kandydatów, którzy otrzymali kolejno największe liczby głosów.</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#PosełJanKochanowski">Zmiana dotyczy art. 4 ust. 3–9. Proponujemy, że jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska określonej w ust. 1 lub 2 liczby ważnie oddanych głosów, wójta wybiera rada gminy bezwzględną większością stałego składu rady gminy, w głosowaniu tajnym, spośród kandydatów, którzy uzyskali co najmniej 15% ważnie oddanych głosów. W przypadku jeżeli żaden z kandydatów nie uzyskał co najmniej 15% ważnie oddanych głosów lub taki wynik uzyskał tylko jeden kandydat, rada gminy wybiera wójta spośród dwóch kandydatów, którzy otrzymali kolejną największą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#PosełJanKochanowski">Istota zmian polega na dwóch formułach wyborczych. Pierwsza - wybór bezpośredni, z mocnym usytuowaniem organu wykonawczego, zmuszający radę do podjęcia współpracy z tak wybranym wójtem, przy dużym poparciu społecznym. Druga - wybór wójta przez radę. W tym wypadku jest nikłe czy mniejsze poparcie społeczne, co w konsekwencji prowadzi do zacieśnienia współpracy obu organów i eliminuje napięcia, konflikty, jakie mogłyby zaistnieć między nimi.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#PosełJanKochanowski">Proponowane rozwiązania nie są ostateczne i będą podlegały bieżącej ocenie, gdy chodzi o praktykę działania i model. Sojusz Lewicy Demokratycznej nie będzie się upierał przy tych rozwiązaniach, będziemy natomiast w przyszłości stosować te formuły, które okażą się lepsze i sprawdzone.</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#PosełJanKochanowski">Konkludując, chciałbym jeszcze przytoczyć fragmenty stanowiska Platformy Obywatelskiej prezentowanego w pierwszym czytaniu i stanowiska Prawa i Sprawiedliwości wobec bezpośrednich wyborów wójtów i burmistrzów.</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#PosełJanKochanowski">Ze stanowiska Platformy Obywatelskiej prezentowanego wówczas wynika, że w gminie liczącej do 20 tys. mieszkańców o wyborze na wójta rozstrzyga liczba okręgów, w których kandydat uzyskał największą liczbę głosów. Wójtem, burmistrzem zostaje kandydat, który uzyskał największą liczbę głosów w więcej niż połowie okręgów wyborczych. Jeżeli żaden z kandydatów nie spełnił wymogu określonego w ust. 1, wyboru wójta dokonuje kolegium elektorów złożone z wybranych radnych, w drugiej turze głosowania. W drugiej turze wyborów wybiera się jednego z dwóch kandydatów, którzy w wyborach uzyskali największą liczbę głosów w największej liczbie okręgów wyborczych. W gminie liczącej powyżej 20 tys. mieszkańców o wyborze na wójta rozstrzyga liczba mandatów radnych, jaką uzyskały listy kandydatów na wójta, burmistrza. Burmistrzem zostaje kandydat, którego listy kandydatów na radnych uzyskały więcej niż połowę mandatów w radzie.</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#PosełJanKochanowski">Jeżeli żaden z kandydatów nie spełnił wymogu wyżej, wyboru burmistrza dokonuje kolegium elektorów złożone z wybranych radnych w drugiej turze głosowania. W tej drugiej turze wybiera się jednego z dwóch kandydatów, których listy kandydatów na radnych uzyskały najwięcej mandatów w radzie.</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#PosełJanKochanowski">To było stanowisko Platformy, ale ze stanowiska Prawa i Sprawiedliwości z kolei wynika, że: Prawo i Sprawiedliwość jest obu tym rozwiązaniom radykalnie przeciwne. - Ja cytuję tylko fragment wypowiedzi z pierwszego czytania. - Przy czym z naszego punktu widzenia, ponieważ jesteśmy generalnie i bardzo stanowczo przeciwni - każdy z tych projektów ma swoje zalety. Zaletą projektu SLD jest jego cząstkowość, to znaczy, że bardzo złą zmianę ogranicza tylko do części gmin, tych do 20 tys. mieszkańców. Dlaczego sądzimy, że ta proponowana zmiana ten bezpośredni wybór musi, po prostu musi, doprowadzić nie do usprawnienia, a jeżeli do usprawnienia, to w zorganizowanym łupiestwie samorządów? Ano przede wszystkim dlatego, że takie umocowanie władzy wykonawczej wymyka się spod jakiejkolwiek kontroli.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#PosełJanKochanowski">Przytoczyłem stanowiska dwóch klubów, by uzmysłowić, że propozycja SLD jest kompromisem po prostu, gdyż nie służy doraźnym interesom, a ma na celu sprawne funkcjonowanie podstawowych ogniw demokratycznej struktury państwa.</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#PosełJanKochanowski">W dalszym ciągu podtrzymujemy nasze stanowisko w sprawie bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów. Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie zabiegał o to, by takie wybory odbyły się w tym roku. I to jest stanowisko Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-19.28" who="#PosełJanKochanowski">Wyrażamy nadzieję, że w drugim czytaniu projektu będziemy mogli wspólnie wypracować takie rozwiązania, które będą służyły samorządom lokalnym i zostaną zaaprobowane przez mieszkańców małych ojczyzn. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-19.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi Kochanowskiemu z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldy Dzikowskiego z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska podchodzi poważnie do wyborów bezpośrednich wójtów, burmistrzów i prezydentów i zamierza zrealizować swój program wyborczy bez uśmiechu na twarzy, mówiąc o dwóch turach, mówiąc jednocześnie o jednej.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełWaldyDzikowski">Jednym z fundamentów programu Platformy Obywatelskiej jest uczynienie demokracji bardziej zrozumiałą dla obywatela, przez to sprawniejszą. Demokracji tworzącej państwo, za które Polacy czują się odpowiedzialni. Platforma Obywatelska powstała m.in. ze sprzeciwu wobec ograniczania przez aparat partyjno-urzędniczy realnej władzy jedynego suwerena w republice: narodu.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełWaldyDzikowski">Pierwszym krokiem prowadzącym do odzyskiwania państwa dla obywateli był postulat Platformy dotyczący likwidacji listy krajowej przy wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Postulat przyjęty z entuzjazmem przez społeczeństwo, ale i ze zdecydowanym oporem ze strony niektórych partii, a zwłaszcza ich liderów. Dzisiaj po liście krajowej pozostały tylko wspomnienia i żale tych, którym nie poparcie wyborców, lecz pozycja w swojej partii wystarczała do zajęcia miejsca na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełWaldyDzikowski">Od kilku miesięcy Platforma Obywatelska walczy o zrealizowanie kolejnego ważnego punktu swojego programu - przeprowadzenia bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów. Z tym hasłem szliśmy do wyborów. Teraz spełniamy wyborcze obietnice.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełWaldyDzikowski">Projekt ustawy zaproponowany przez nasze ugrupowanie był pierwszą w pełni uzasadnioną merytorycznie i kompleksową propozycją ustrojową odnoszącą się do tej sfery życia publicznego. To, że dzisiaj przystępujemy do drugiego czytania projektu ustawy, jest historycznym sukcesem Platformy Obywatelskiej, sukcesem tych, którzy zaufali nam w wyborach. Przede wszystkim jednak jest to sukces nowoczesnego myślenia o obywatelach, o państwie i o samorządzie.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PosełWaldyDzikowski">Dlatego raz jeszcze chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na zasadnicze przesłanki, które legły u podstaw naszego projektu o bezpośrednim wyborze wójta - kolejnego kroku prowadzącego do usprawnienia państwa.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PosełWaldyDzikowski">Po pierwsze, zagwarantowanie większej skuteczności i wzmocnienie autorytetu gminnej władzy wykonawczej. Od lat wiadomo, że w polskich samorządach często wójt, zamiast zarządzać gminą, jest zakładnikiem rady, która go wybrała. Takie sytuacje nie dość, że ograniczają sprawność władzy samorządowej, to skutkują patologiami społecznymi, kumoterstwem, korupcją, kompromitującymi demokrację lokalną. Większość lokalnych społeczności oraz działaczy samorządowych nie godzi się z takim stanem rzeczy. Także i Platforma Obywatelska zdecydowanie opowiada się za jego zmianą. Uważamy, że wójt wybrany w wyborach bezpośrednich będzie miał nie tylko większą niezależność, samodzielność, ale także, co równie ważne - skuteczność. Uważamy również, że wybrany w wyborach bezpośrednich i dysponujący rzeczywiście dużą władzą wykonawczą wójt - wbrew obawom niektórych - nie będzie ulegał korupcyjnym pokusom.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PosełWaldyDzikowski">Po drugie, odpowiedzialność przed wyborcami. Obowiązujący system wyborów władz gminy czyni iluzoryczną jakąkolwiek odpowiedzialność wójta przed swoimi wyborcami, którzy w tym systemie nie mają, bo mieć nie mogą, żadnej kontroli nad wybranymi przez siebie władzami. Nowa ustawa radykalnie zmieni ten stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PosełWaldyDzikowski">Wzmocnienie pozycji wójta jako jednoosobowego organu władzy wykonawczej w sposób naturalny wiąże się ze wzrostem faktycznej odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Będą one teraz z konieczności bardziej racjonalne, wyważone i - co najważniejsze - służące lokalnym społecznościom, a nie wybranym grupom i osobom.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PosełWaldyDzikowski">Mówiąc o pozytywnych skutkach bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów nie sposób nie zwrócić uwagi na to, że stwarzają one znacznie większe niż dotąd możliwości wyłaniania nowych kadr dla naszej polityki. Ktoś, kto sprawdzi się jako wójt gminy, będzie przecież miał szansę ubiegania się w następnych wyborach o stanowisko burmistrza czy też prezydenta. I taka właśnie droga, a nie partyjne mianowanie, powinna być naturalną drogą karier politycznych. Ciągle narzekamy na mizerię naszej klasy politycznej, ale m.in. sposoby jej wyłaniania decydują o jej wartości. Nie zmarnujmy tej szansy.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#PosełWaldyDzikowski">Po trzecie, przywrócenie pozytywnego wizerunku samorządu. Obywatele naszego kraju aż nadto dobrze dostrzegają upadek autorytetu lokalnych polityków. Wójtowie zbyt wielu gmin postrzegani są przez swoich wyborców jako osoby niedecyzyjne, słabe, uwikłane w lokalne interesy i zależności. Ludzie nie mają szacunku dla takiej władzy, tak jak nie mają szacunku dla systemu, którego ta władza jest reprezentacją. Jesteśmy przekonani, że silna władza uosobiona w urzędzie wójta jest także szansą na poprawienie wizerunku i przywrócenie odpowiedniej pozycji radom gminnym. Silny wójt to także silna rada, która powinna być partnerem wójta, a nie, jak to dzisiaj bywa, tylko krytycznym recenzentem jego poczynań bądź współuczestnikiem gry o wpływy, gry toczonej przez sieci nieformalnych powiązań.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#PosełWaldyDzikowski">Po czwarte, aktywizacja środowisk lokalnych. Coraz częściej z niepokojem dostrzegamy, że ludzie nie chcą uczestniczyć w życiu politycznym. A tymczasem tylko to co sprzyja temu uczestnictwu i poczuciu współodpowiedzialności jest fundamentem demokracji. Jeśli nie chcemy, aby ten fundament był nadal podmywany przez powszechne dzisiaj poczucie braku realnego udziału w demokracji, to musimy wykazać się odwagą. Musimy mieć odwagę zaproponowania bardziej wyrazistego związku między aktem wyborczym a odpowiedzialnością za sprawy publiczne.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#PosełWaldyDzikowski">Wybory bezpośrednie są dzisiaj jedyną społecznie akceptowaną drogą uzyskania przez obywateli realnego wpływu na swoje otoczenie. Dowodzą tego sondaże, według których aż 80% społeczeństwa opowiada się za tą formą wyborów lokalnych władz, a 62% uprawnionych do głosowania deklaruje swój udział w takich właśnie wyborach. Tak wysokie poparcie jest bez wątpienia dowodem wzrastającej świadomości politycznej i aspiracji demokratycznych wśród Polaków. Nie wolno nam zaprzepaścić tych aspiracji, tak jak nie wolno nam zaprzepaścić związanych z tym szans na odrodzenie lokalnego patriotyzmu, przedsiębiorczości i inicjatyw. Tak się bowiem dzieje, że w wyborach samorządowych wyborcy nie chcą głosować na partyjne listy, lecz na ludzi, których znają, cenią i którym ufają. Bezpośrednie wybory tym właśnie ludziom - naturalnym przywódcom swoich środowisk - dają możliwość ujawnienia ich talentów i umiejętności. I ci właśnie ludzie, a nie władze centralne, zadecydują o obliczu i sukcesach miejscowości, w których przyjdzie im przewodzić. Po piąte, odpolitycznienie urzędów czy tworzenie warunków do powstania i rozwoju gminnego korpusu służby cywilnej. Naturalną konsekwencją bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast będzie umocnienie związanych z samorządami urzędów władzy lokalnej. Jesteśmy przekonani, że jest to jedna z najszybszych i najskuteczniejszych dróg prowadzących do powstania profesjonalnej kadry samorządowych urzędników. Uważamy, że najlepszym sposobem wyłaniania kandydatów na stanowiska sekretarza i skarbnika gminy będzie przeprowadzenie konkursu, którego kryteria powinny dotyczyć przede wszystkim ich kwalifikacji merytorycznych i cech osobowościowych, a nie powiązań i układów. Polacy nie chcą w samorządach politycznych koterii. Polacy chcą profesjonalistów umiejących zadbać o lokalną społeczność.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#PosełWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stanowisko komisji i prezentowany dzisiaj projekt ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta nie spełnia w stu procentach naszych i naszych wyborców oczekiwań. Nie jesteśmy z niego do końca zadowoleni, ponieważ nie ma w nim postulowanych przez nasz klub głębszych zmian ustrojowych. Uważamy jednak, że mimo ewidentnych braków wynikających z różnic pomiędzy naszym projektem a jego obecną wersją jest to urzeczywistnienie naszej, Platformy Obywatelskiej, koncepcji. I tego faktu nie zmienią nieudolne usiłowania liderów SLD, którzy próbują opinii publicznej wmówić, że jest to jego pomysł i jego wykonanie. W kwestii bezpośrednich wyborów wójtów gmin propozycje Platformy Obywatelskiej szły dalej i były z całą pewnością lepsze niż wcześniejszy projekt SLD, projekt, wedle którego takie wybory miałyby się odbywać tylko w miejscowościach do 20 tys. mieszkańców. Twórcy tego projektu uznali widać, że w ramach jednego państwa demokracja może być stopniowana i że nic tak nie służy władzy, jak ograniczone zaufanie do obywateli.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#PosełWaldyDzikowski"> Dobitnym wyrazem tego przekonania Sojuszu Lewicy Demokratycznej było ostatnie kwietniowe posiedzenie jego Zarządu Krajowego, które obnażyło rzeczywisty stosunek aktywu tej partii do kwestii bezpośrednich wyborów wójtów i burmistrzów, a także prezydentów. Zrodzony tam w ostrych przepychankach wewnątrzpartyjnych grup interesów pomysł, by w drugiej turze o wyborze decydowały rady, jest najzwyklejszym oszustwem wyborczym. </u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#PosełWaldyDzikowski">SLD ma jeden cel - zapewnienie zwycięstwa swoim kandydatom.</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście...)</u>
          <u xml:id="u-21.20" who="#PosełWaldyDzikowski">I temu mają służyć inne pomysły wyborcze, takie jak na przykład wariant australijski - i tu po mojej stronie uśmiech - czy wybór wójta, burmistrza lub prezydenta zwykłą większością głosów. Wszystkie te pomysły łączy jedno, drodzy państwo - strach.</u>
          <u xml:id="u-21.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaki strach?)</u>
          <u xml:id="u-21.22" who="#PosełWaldyDzikowski">Tak, proszę państwa, strach... Zaraz powiem...</u>
          <u xml:id="u-21.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Przed czym?)</u>
          <u xml:id="u-21.24" who="#PosełWaldyDzikowski">Strach przed wyborami bezpośrednimi, bo tylko strach może dyktować tak rozbieżne konstrukcje prawne. Tylko kogo się państwo boicie?</u>
          <u xml:id="u-21.25" who="#komentarz">(Głosy z sali: Was.)</u>
          <u xml:id="u-21.26" who="#PosełWaldyDzikowski">Swoich własnych obywateli?</u>
          <u xml:id="u-21.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, was...)</u>
          <u xml:id="u-21.28" who="#PosełWaldyDzikowski">Ich prawa do decydowania? Nie bójcie się demokracji, przecież socjaldemokratom to nie przystoi.</u>
          <u xml:id="u-21.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie boimy się.)</u>
          <u xml:id="u-21.31" who="#PosełWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mimo wszystko wierzymy, że ostatecznie zwycięży polityczny rozsądek, tak jak wierzymy, że zbliżamy się wreszcie do oczekiwanego finału, czego dowodem sprawozdanie komisji i projekt ustawy. Cieszy nas to, co nie oznacza, że nie mamy do niego uwag. Po pierwsze, Platformy Obywatelskiej nie zadowala, że kandydujący na stanowiska wójta, burmistrza czy prezydenta nie mogą jednocześnie kandydować do rady. Zwracam uwagę Wysokiej Izby, że ci, którzy będą kandydować na najwyższe stanowiska w swojej gminie, są zazwyczaj lokalnymi liderami swoich ugrupowań i zarazem osobami cieszącymi się uznaniem lokalnej społeczności.</u>
          <u xml:id="u-21.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech wygrają.)</u>
          <u xml:id="u-21.33" who="#PosełWaldyDzikowski">Wygra tylko jeden lub jedna spośród nich.</u>
          <u xml:id="u-21.34" who="#komentarz">(Głos z sali: I dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-21.35" who="#PosełWaldyDzikowski">A co z pozostałymi? Istnieje realne niebezpieczeństwo, że ich wiedza, talenty i umiejętności pozostaną niewykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-21.36" who="#komentarz">(Głos z sali: Życzymy wyboru w następnej kadencji.)</u>
          <u xml:id="u-21.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Skierujemy ich do gminy Tarnowo Podgórne.)</u>
          <u xml:id="u-21.38" who="#PosełWaldyDzikowski">Tam ich nie potrzeba, mamy wystarczającą ilość dobrych ludzi. Część spośród tych ludzi pewnie się zniechęci, wielu usunie się w cień, ale gotów jestem się założyć, że nie zaprzestanie działalności. Tylko że nie będąc związanymi z radą, będzie próbować wywierać na nią naciski i wymuszać decyzje bez ponoszenia jakiejkolwiek odpowiedzialności. W tym miejscu chciałem powiedzieć, że poseł sprawozdawca pomylił się i powiedział, że kandydat na wójta może kandydować także do rady. W projekcie komisji nie było to zawarte, w imieniu sprawozdawcy, który prosił mnie o to, przepraszam państwa.</u>
          <u xml:id="u-21.39" who="#PosełWaldyDzikowski">Platforma Obywatelska krytycznie odnosi się do odrzucenia naszego wariantu powoływania skarbnika i sekretarza gminy, wariantu, który stwarzał możliwość zapoczątkowania w gminach budowy apolitycznej służby cywilnej. Niestety, zwyciężyło przekonanie, że nie wójt będzie powoływał osoby na te strategiczne w administracji stanowiska, lecz rada, jak to jest dzisiaj. Apolityczna służba cywilna w gminach jest koniecznością i pilną potrzebą naszych czasów, ponieważ tylko takie rozwiązanie stwarza możliwość skutecznej walki z panoszącymi się niekompetencją, nepotyzmem i korupcją. Szkoda tylko, że rozwiązanie tych problemów odsuwamy w bliżej nieokreśloną przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-21.40" who="#PosełWaldyDzikowski">W sprawozdaniu i projekcie komisji najwięcej uwagi poświęca się kwestiom związanym z ordynacją wyborczą. Nic lub niewiele się mówi natomiast o kwestiach relacji pomiędzy organem stanowiącym, jakim jest rada, a organem wykonawczym - wójtem. Projekt Platformy uwzględniał te kwestie w sposób kompleksowy, łącząc zmianę zasad wyboru z jednoczesną zmianą kompetencji bezpośrednio wybranego wójta, burmistrza czy też prezydenta. Wiele więc wskazuje na to, że zamiast myśleć o tym już dzisiaj, na tym etapie legislacyjnym, z zaskoczeniem dowiemy się o istnieniu problemu kompetencji z doświadczeń i praktyki samorządów. Wtedy ze zdziwieniem zauważymy, że przecież o czymś takim była mowa w przedstawionym Sejmowi na początku tego roku projekcie Platformy Obywatelskiej, naszym projekcie. Jednym słowem: mądry Polak po szkodzie.</u>
          <u xml:id="u-21.41" who="#PosełWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Idea bezpośrednich wyborów była i jest naszą propozycją, dlatego będziemy popierali każde rozwiązanie, które będzie krokiem ku realizacji rzeczywistej, a nie wąsko elitarnej - jak chcą niektórzy - demokracji w naszym kraju. Wybory bezpośrednie tylko wtedy będą w pełni demokratyczne, kiedy także i w drugiej turze wyborcy, i tylko wyborcy, będą decydowali o tym, kto zostanie wójtem, burmistrzem lub prezydentem. W tym miejscu chciałem powiedzieć, że nasz projekt, panie pośle, przewidywał zupełnie inną konstrukcję. Przewidywał tzw. ciągnięcie listy, czyli lider na pierwszym miejscu i w jednym akcie głosowania wybór tego lidera z jego większością polityczną lub też merytoryczną, jak to woli. W związku z tym konsekwencją była druga tura w radzie, to jest cała konsekwencja systemowa, która jest zupełnie inną konstrukcją, bo mamy dwie osobne listy, wójta, burmistrza i prezydenta. Tak że proszę nie wyrywać z kontekstu naszego projektu, to była inna konstrukcja myślowa i zupełnie inny system. Poza tym, po konsultacjach ze środowiskami społecznymi i samorządowymi Platforma Obywatelska zmieniła pogląd, jeżeli chodzi o tę kwestię, stwierdzając, że druga tura nie daje żadnych możliwości wyboru bezpośredniego i tak naprawdę oszukuje wyborców. Po konsultacjach ze środowiskami samorządowymi - dobrze pan wie, panie pośle, zgłosiliśmy to od razu na pierwszym posiedzeniu podkomisji, w której współpracowaliśmy - nasze poglądy nie ewoluowały, że tak powiem: od 20 tys. wyborców, potem pośrednich wyborów, potem druga tura, potem druga tura, ale bez drugiej tury itd.</u>
          <u xml:id="u-21.42" who="#komentarz">(Głos z sali: Zmieniło się.)</u>
          <u xml:id="u-21.43" who="#PosełWaldyDzikowski">Można poglądy zmieniać, tylko lepiej posługiwać się w tej materii nie polityką, a merytoryczną stroną. Dlatego stanowczo protestujemy przeciwko manipulacyjnym zabiegom czynionym wokół ordynacji przez SLD. To są kpiny, drodzy państwo, z demokracji.</u>
          <u xml:id="u-21.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.45" who="#PosełWaldyDzikowski">Oświadczamy, że w zaistniałej sytuacji nasz klub Platformy Obywatelskiej przedstawia swoje poprawki i w zależności od ich przyjęcia sformułuje ostatecznie swoje stanowisko podczas trzeciego czytania projektu ustawy o bezpośrednim wyborze wójtów, burmistrzów i prezydentów - bezpośrednim wyborze przez społeczeństwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Proszę teraz o zabranie głosu panią poseł Wandę Łyżwińską z Samoobrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełWandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej pragnę ustosunkować się do sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach ustaw: o bezpośrednim wyborze wójta gminy, o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz innych ustaw, o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. Zmiany dotyczące ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw doprowadzają, poprzez pozornie nic nieznaczące zmiany, do zasadniczej zmiany merytorycznej w dotychczasowej ordynacji wyborczej. Najbardziej istotną zmianą jest doprowadzenie do wyborów bezpośrednich wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast. Jest to słuszne założenie, jeśli wziąć pod uwagę charakter i rangę tych osób w realizacji zadań. Dotychczasowy system wyborów pośrednich nie sprawdził się w polskiej rzeczywistości, doprowadzając do konfliktów wynikających ze słabej pozycji wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast i rozmywania odpowiedzialności. Warszawa z jej problemami jest najlepszym przykładem dla uzasadnienia projektowanej zmiany - oczywiście z uwzględnieniem jej odrębności. Zgadzamy się również z projektodawcami, że jedynym słusznym stanowiskiem jest przeprowadzanie wyborów wójta, burmistrza lub prezydenta jednocześnie z wyborami do rad.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełWandaŁyżwińska">Problem dotyczy jedynie sposobu liczenia w odniesieniu do podziału mandatów. Wprowadzenie tego sposobu - liczenie mandatów równocześnie według dwu metod, w zależności od ilości mieszkańców - budzi obawy, że w praktyce się to nie sprawdzi. Wyborcy nie będą rozumieli, dlaczego są traktowani jak dwie kategorie - ta lepsza i ta gorsza. Nie przedstawiono żadnych argumentów, dlaczego w gminach do 20 tys. mieszkańców przywraca się okręgi jednomandatowe, natomiast w gminach powyżej 20 tys. mieszkańców wprowadza się zgodnie z projektem metodę d'Hondta przy zastosowaniu równocześnie 5% tzw. klauzuli zaporowej na wszystkie gminy. Oczywistą intencją jest, by mandaty zdobywały silne ugrupowania mogące stworzyć trwałą większość w radzie. Nie jest to jednak uzasadnienie dla stosowania równolegle dwu metod. Prawdopodobnie jest to uzasadnione jedynie przewidywaniami ugrupowań politycznych, które w ten sposób pragną zapewnić sobie, poprzez treść tego projektu, zdobycie we wszystkich okręgach większości głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełWandaŁyżwińska">Podnieść należy również mało czytelny sposób wyboru wójtów w przypadku nieuzyskania wyniku większościowego w pierwszej turze wyborów. Tworzenie instytucji nowej w postaci kolegium elektorów, powoływanej przez komisję wyborczą przy niesprecyzowaniu zasad powoływania, z całą pewnością będzie zarzewiem konfliktów. Zasada powinna być jedna w pierwszej i drugiej turze wyborów. Zasadą powinna być też równość i czytelność dla wszystkich obywateli przy stosowaniu ordynacji wyborczej. Projekt tych wymogów nie spełnia.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełWandaŁyżwińska">Ustosunkowując się do projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, w pierwszej kolejności odniosę się do treści autopoprawki (druk nr 167-A). W uzasadnieniu, w części dotyczącej kosztów, zwraca się uwagę na oszczędności wynikające z ograniczenia liczby radnych oraz ograniczenia kompetencji rady, z równoczesnym zmniejszeniem liczby odbywanych posiedzeń. Oszczędność ta może być bardzo niebezpieczna. Jaką mamy gwarancję, że poczynione oszczędności na organach kolegialnych nie spowodują znacznych i nieproporcjonalnych strat w wyniku podejmowania decyzji jednoosobowych? Według naszej oceny do przyjęcia jest proponowana treść art. 33 w ustawie o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, zawierająca wymóg przygotowania zawodowego w odniesieniu do stanowiska sekretarza gminy.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełWandaŁyżwińska">Klub Parlamentarny Samoobrona uważa, że kierunek zmian w ustawie o zmianie ustawy o samorządzie gminnym jest do przyjęcia, lecz projekt wymaga jeszcze dopracowania w Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz w Komisji Ustawodawczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Przemysława Gosiewskiego z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość stanowisko oraz stosowne poprawki dotyczące projektu ustawy o bezpośrednim wyborze wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta), zawartego w sprawozdaniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej w druku nr 420.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Nowy ustrój samorządu terytorialnego wprowadzony ustawą z dnia 8 marca 1990 r. okazał się jedną z najsprawniej zaplanowanych i zrealizowanych reform ustrojowych w ciągu 13 lat istnienia Trzeciej Rzeczypospolitej. Mając na uwadze doświadczenia wynikające z ponad 12 lat obowiązywania tej ustawy, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość uważa, iż konieczna jest obecnie całościowa reforma ustroju samorządu terytorialnego w Polsce. W nowy sposób trzeba spojrzeć na kompetencje organów stanowiących i wykonawczych oraz ich wzajemne relacje. W nowy sposób należy również rozwiązać kwestie związane z finansowaniem działalności jednostek samorządu terytorialnego, aby ich reprezentacje nie były stałymi klientami ministra finansów oraz innych ministrów. Wprowadzić należy w życie ideę samorządowej służby cywilnej, skuteczne zapisy antykorupcyjne i inne podobne zmiany.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Prawo i Sprawiedliwość w pełni rozumie te oczekiwania społeczne, które w bezpośrednim sposobie wyboru wójtów, burmistrzów i prezydentów pozwalają dostrzec możliwość wyboru rzeczywistych liderów społeczności lokalnej, tych, których wyborcy chcą obdarzyć dużą władzą, ale od których oczekują sprawnego i uczciwego zarządzania gminą lub miastem, rozbudowy infrastruktury gminnej, polityki sprzyjającej powstawaniu nowych miejsc pracy oraz skutecznego zwalczania korupcji, przestępczości i innych chorób życia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z powyższym należy postawić zasadnicze pytania. Po pierwsze, czy przygotowywany projekt ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta spełnia te oczekiwania społeczne? Po drugie, czy wprowadzane zmiany ustrojowe na tyle wzmacniają działalność organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, że będą mogły one skutecznie realizować potrzeby społeczności lokalnych? Po trzecie, czy przepisy te pozwolą skutecznie przeciwstawić się różnym patologiom w działalności organów jednostek samorządu terytorialnego? I, po czwarte, czy też poprawią one sprawność działania rady, wójta, burmistrza, prezydenta i podległych im urzędów administracji samorządowej?</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Udzielając odpowiedzi na te pytania, należy stwierdzić, iż proponowany projekt ustawy poza kilkoma drobnymi sprawami nie zwiększa uprawnień organu wykonawczego, jakim ma być wójt, burmistrz lub prezydent miasta, wobec dotychczasowych uprawnień organu wykonawczego, którym był zarząd gminy lub zarząd miasta. Z powodów politycznych, aby ustawę o bezpośrednim wyborze wójtów, burmistrzów i prezydentów uchwalić w trakcie obecnej kadencji organów samorządu terytorialnego, SLD, PSL, a także Platforma Obywatelska zrezygnowały z prac nad nowym modelem ustrojowym władzy samorządowej w Polsce. Ograniczono się jedynie do opracowania podstawowych przepisów, po pierwsze regulujących tryb bezpośredniego wyboru wójtów, burmistrzów i prezydentów, po drugie wprowadzających zmiany w obecnie obowiązujących przepisach mające na celu przeniesienie dotychczasowych kompetencji zarządów gmin i przewodniczących zarządów gmin na rzecz jednoosobowych organów wykonawczych, oraz innych niezbędnych zmian kosmetycznych.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Sojusz Lewicy Demokratycznej zaniechał w sposób świadomy przeprowadzenia zasadniczej debaty ustrojowej z udziałem środowisk samorządowych i przedstawicieli świata nauki, mającej na celu, po pierwsze, dokonanie głębokiej analizy realizacji dotychczasowych kompetencji przez rady gmin oraz organy wykonawcze samorządu gminnego, po drugie, wypracowanie na gruncie dotychczasowych doświadczeń nowego podziału kompetencji pomiędzy radę a bezpośrednio wybranego wójta czy burmistrza, który w sposób ustrojowy wzmacniałby pozycję jednoosobowych organów wykonawczych. W sposób świadomy w trakcie prac komisji nie zostały zaproponowane przez wnioskodawców, czyli posłów SLD oraz Platformy Obywatelskiej, żadne bardziej skuteczne mechanizmy kontroli wewnętrznej ze strony rady, jak też z zewnątrz nad działalnością jednoosobowych organów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PosełPrzemysławGosiewski"> Taki stan rzeczy będzie sprzyjał dalszemu rozkwitowi korupcji. To prawda, że wójt czy burmistrz według proponowanych zmian będzie miał silniejszą pozycję niż w obecnym stanie prawnym, bardziej będzie sprecyzowana jego odpowiedzialność za podejmowane decyzje. Jednak nadal szereg decyzji o charakterze indywidualnym lub konkretnym pozostanie w gestii rady. Dobrze ilustruje tę sytuację pozostawienie w dotychczasowym brzmieniu domniemania kompetencyjnego po stronie rady, a nie przeniesienie go na rzecz jednoosobowych organów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Zmiany te wmontowują w działalność samorządu jako regułę rywalizację rady gminy z wybranym w wyborach bezpośrednich wójtem czy burmistrzem o pozycję politycznego lidera środowiska lokalnego, która skutkować będzie rozbudową kompetencji rady kosztem zadań organu wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#PosełPrzemysławGosiewski"> W konsekwencji często będziemy mieć do czynienia z sytuacją, w której albo wójt będzie politycznym zakładnikiem rady, albo pomiędzy radą a wójtem wybuchać będą nieustanne spory kompetencyjne. Taka sytuacja nie usprawni w żaden sposób działania samorządu gminnego, gdyż wójt czy burmistrz pozostanie w dużym stopniu nadal bezradny i uzależniony od rady.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Niestety na obecnym etapie prac parlamentarnych nad tym projektem ustawy, czyli w trakcie drugiego czytania, głównej wady tej nowelizacji nie da się konwalidować, gdyż wymagałoby to dokonania zmian w kilkudziesięciu, jeśli nie w ponad stu ustawach. Za taką zmianę nie można uznać automatycznego zastąpienia w części ustaw wyrazów „zarząd” lub „przewodniczący zarządu” wyrazem „wójt”. Dodatkowo w proponowanych przepisach pozbawiono wójta prawa do reprezentowania gminy na zewnątrz oraz kierowania jej bieżącymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wnosi poprawki, których celem jest wzmocnienie pozycji wójta lub burmistrza m.in. poprzez przyznanie mu prawa do powoływania i odwoływania, po przeprowadzeniu postępowania konkursowego, sekretarza gminy i skarbnika. Jesteśmy przeciwni zaproponowanemu przez wysokie komisje zapisowi, który kompetencje te pozostawia w gestii rady gminy. Uważamy, że wójt czy burmistrz musi mieć prawo do swobodnego kształtowania grona swoich najbliższych współpracowników, skoro ponosi odpowiedzialność za sprawną realizację bieżących spraw gminy.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Drugą zasadniczą wadą tego projektu ustawy jest brak rozwiązań, które łagodziłyby spory kompetencyjne między wybranym wójtem a większością w radzie, szczególnie w sytuacji, gdy wywodzić się będą oni z różnych opcji politycznych. W większości samorządów może wystąpić zagrożenie, że wybrany wójt czy burmistrz - w przypadku gdy w radzie będzie miała przewagę inna opcja polityczna - będzie musiał albo zaniechać realizacji swojego programu wyborczego i podporządkować się woli większości radnych, albo zdobywać ich przychylność bardzo często poprzez różne zachęty natury materialnej. Najczęściej w takiej gminie realizowany będzie przypadkowy program będący wypadkową interesów burmistrza oraz lidera najliczniejszego klubu radnych, czyli swoistego nadburmistrza.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#PosełPrzemysławGosiewski">W tej sytuacji należy zadać pytanie posłom z Sojuszu Lewicy Demokratycznej: Czy wnioskodawcom chodzi o to, aby działania organów samorządu terytorialnego w ciągu najbliższych czterech lat podejmowane były w atmosferze nieustannego sporu, oskarżeń, podjazdów oraz zgniłych kompromisów?</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Trzecią wadą zaproponowanych rozwiązań jest przyjęcie takiego trybu odwołania wójta czy burmistrza, który w praktyce powoduje, że jednoosobowy organ będzie nieodwoływalny. Rozwiązania te nie są potrzebne tym samorządom, w których organy wykonawcze będą działać dobrze. Natomiast stanowić one będą ochronę dla różnych nieuczciwych wójtów i burmistrzów, którzy skutecznie będą dzięki tym rozwiązaniom pacyfikować działania mające na celu uzdrowienie sytuacji w gminie. Prawo i Sprawiedliwość takiej logice działania przyjętej przez SLD zdecydowanie się przeciwstawia.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Tym bardziej Jurgiel.)</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Wnosimy poprawki, które społecznościom lokalnym ułatwią postępowanie w takich sytuacjach poprzez: po pierwsze, zmniejszenie większości kwalifikowanej przy podejmowaniu przez radę decyzji o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta czy burmistrza z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium; po drugie, obniżenie progu ważności referendum w związku z frekwencją z 30% do 20% osób uprawnionych do głosowania; po trzecie, ograniczenie możliwości zakończenia działalności rady gminy, w przypadku gdy referendum nie przyniesie odpowiedniego rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Czwartą zasadniczą wadą proponowanego projektu ustawy jest brak rozszerzenia regulacji antykorupcyjnych w sytuacji stałego wzrostu korupcji w Polsce. Tym bardziej są one niezbędne, gdyż omawiany projekt ustawy będzie sprzyjał dalszemu jej wzrostowi.</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, realizując program wyborczy Prawa i Sprawiedliwości, zgłasza poprawki, które mogą wprowadzić skuteczne działania antykorupcyjne. Wiemy, że te rozwiązania spotkają się z ostrą reakcją posłów z niektórych klubów. Jednak jesteśmy w pełni przekonani o ich zasadności i skuteczności. Dlatego też proponujemy wprowadzenie:</u>
          <u xml:id="u-25.21" who="#PosełPrzemysławGosiewski">- po pierwsze, jawności oświadczeń majątkowych radnych oraz wójtów, burmistrzów, prezydentów, ich zastępców, sekretarzy gmin, skarbników i przewodniczących rad gmin, jak też ich kontroli wraz z zeznaniami podatkowymi PIT przez urzędy skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-25.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.23" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Trzeba jednoznacznie stwierdzić, iż dotychczasowy tryb kontroli danych zawartych w oświadczeniach majątkowych był fikcją, a utajnianie danych dotyczących stanu majątkowego radnych powodowało, że skuteczność antykorupcyjna tych rozwiązań była znikoma. Uważamy, że jawność stanu majątkowego osób sprawujących funkcje publiczne jest ważnym elementem walki z korupcją. Dzięki tym rozwiązaniom wyborcy będą mogli zapoznać się ze stanem majątkowym swoich przedstawicieli, porównać, czy dane zawarte w oświadczeniu majątkowym są prawdziwe oraz czy wzrost majątku radnego lub wójta w danym okresie jest uzasadniony wysokością jego oficjalnych dochodów;</u>
          <u xml:id="u-25.24" who="#PosełPrzemysławGosiewski">- po drugie, proponujemy nałożenie na wójtów, burmistrzów, prezydentów, ich zastępców, sekretarzy gmin, skarbników i przewodniczących rad gmin obowiązku wykazywania w rejestrze korzyści odpowiednich informacji o uzyskiwanych korzyściach materialnych;</u>
          <u xml:id="u-25.25" who="#PosełPrzemysławGosiewski">- po trzecie, proponujemy doprecyzowanie i zaostrzenie przepisów dotyczących zakazu prowadzenia przez radnych działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy;</u>
          <u xml:id="u-25.26" who="#PosełPrzemysławGosiewski">- po czwarte, proponujemy rozszerzenie działania zapisów antykorupcyjnych zawartych w ustawie o partiach politycznych na działalność wszystkich komitetów wyborczych zgłaszających kandydatów na funkcje wójtów, burmistrzów i prezydentów.</u>
          <u xml:id="u-25.27" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość jest przeciwny wprowadzeniu wyborów bezpośrednich w sytuacji, kiedy nie jest dokonywana zasadnicza reforma ustroju samorządu terytorialnego w Polsce. Uważamy, iż stosowanie półśrodków stwarza w przypadku wspólnot lokalnych wiele zagrożeń, szczególnie o charakterze korupcyjnym. W niewielkim stopniu rozwiązania te usprawnią proces zarządzania gminą, natomiast zintensyfikują konflikty wewnątrz samorządów. Wskutek tych rozwiązań nie zostaną - jak to deklarowali wnioskodawcy - wyklarowani polityczni liderzy środowisk lokalnych, którzy mogliby sprawnie realizować program wyborczy cieszący się poparciem społeczności lokalnej. Liderzy, którzy z jednej strony mogliby skutecznie podejmować działania w celu realizacji potrzeb społecznych, a z drugiej strony skutecznie walczyć z patologiami społecznymi. Nie zostaną spełnione pokładane nadzieje społeczne.</u>
          <u xml:id="u-25.28" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Staraliśmy się przedstawić opinii publicznej zagrożenia, które widzimy w związku z wyborami bezpośrednimi jednoosobowych organów wykonawczych. Mając jednak na uwadze oczekiwania opinii publicznej, uważamy, iż spośród przedstawionych dotychczas propozycji, jeśli chodzi o najbardziej sprawiedliwą i racjonalną metodę wyboru, należy uznać wybór bezpośredni w obu turach na zasadach obowiązujących przy wyborze głowy państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.30" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Z pełnym niepokojem obserwujemy manipulacje Sojuszu Lewicy Demokratycznej...</u>
          <u xml:id="u-25.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.32" who="#PosełPrzemysławGosiewski">... narzucającego kolejne rozwiązania, które służyć mają jednemu celowi: chodzi o to, aby SLD, które traci szybko poparcie społeczne, gdyż jego rządy mają fatalne konsekwencje dla naszego kraju...</u>
          <u xml:id="u-25.33" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-25.34" who="#PosełPrzemysławGosiewski">... o czym mówili wielokrotnie z tej trybuny przedstawiciele mojego klubu, aby SLD, pomimo tego spadku poparcia, mogło objąć władzę w jak największej liczbie samorządów w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-25.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.36" who="#PosełPrzemysławGosiewski">SLD ma świadomość tego, iż wybory dokonywane w głosowaniu bezpośrednim w obu turach w klasycznym trybie mogą przynieść tej formacji w najbliższych wyborach klęskę wyborczą. Stąd też partia ta rozpaczliwie poszukuje innych wariantów wyborów; wcześniej była to propozycja wyborów w jednej turze, obecnie jest to propozycja wyborów według systemu australijskiego czy też propozycja zgłoszona dzisiaj przez Sojusz Lewicy Demokratycznej, aby wyboru wójta w drugiej turze dokonywała rada. Chciałbym jednoznacznie stwierdzić, iż Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość nie poprze tego typu rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-25.37" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość przedkłada 31 zmian do projektu ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, zawartego w druku nr 420. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszałek">Teraz zabierze głos pan poseł Eugeniusz Kłopotek z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! I po co nam to było? Po co nam to było?</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale co?)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Otóż odnoszę wrażenie, że podrzucono Wysokiej Izbie kolejne kukułcze jajo. Kto podrzucił?</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Głos z sali: SLD.)</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Cha, cha, cha...)</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Platforma też.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Ale pojawia się poważniejsze pytanie: Komu przyjdzie zjeść tę żabę? Polskie Stronnictwo Ludowe od początków powstania nowego samorządu terytorialnego w Polsce zawsze twierdziło, i do dzisiaj nie zmieniło swojego zdania, że podstawową formą samorządności, filarem samorządności w naszym kraju ma być samorządowa gmina. Inni też tak mówili w dekadzie lat 90., ale im bliżej obecnych czasów, tym coraz częściej pojawiały się pomysły - i niestety były one w tej Izbie realizowane - które stopniowo obniżyły rangę i pozycję gminy. I nadal chcemy obniżać rangę i pozycję samorządowej gminy.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Reforma terytorialna w naszym kraju - co miała spowodować? Między innymi decentralizację finansów publicznych. Polskie Stronnictwo Ludowe mówiło: Jeżeli dajemy kompetencje na dół, dajmy pieniądze na dół. Co zrobiliśmy? Oddaliśmy kompetencje, obowiązki, ale kasa została u góry. Mało tego, wprowadziliśmy nadmierną liczbę powiatów, które też osłabiły pozycję gmin.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Wysoki Sejmie! Te propozycje zmierzające do przyjęcia ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, czy to się komuś podoba, czy nie, czy będziemy się tu zaklinać, w konsekwencji spowodują obniżenie rangi rad gmin. Z tym trzeba po prostu się zmierzyć.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Z zażenowaniem słucham argumentów, że trzeba wprowadzać bezpośrednie wybory, m.in. dlatego że tam jest korupcja, nepotyzm itd. Zdarzają się takie przykłady, ale czy tutaj, na najwyższych szczeblach władzy, się nie zdarzają? Jest takie powiedzenie: Ryba psuje się od głowy. Dlatego nie możemy tego argumentu używać.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Tak naprawdę w ocenie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego jest jeden ważny argument, który trzeba brać pod uwagę, mianowicie ten, że zdecydowana większość obywateli chce bezpośrednio wybierać wójta, burmistrza czy prezydenta. To prawda. Ale na nas, na politykach spoczywa jeden zasadniczy obowiązek - musimy powiedzieć uczciwie, a nie tylko pięknie opowiadać, jakie ten zamysł niesie mimo wszystko zagrożenia kompetencyjne.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Już dzisiaj musimy liczyć się z tym, że - po pierwsze - wszystkich zagrożeń nie jesteśmy w stanie przewidzieć, a one przyjdą i będą; i dzisiaj też nie potrafimy ominąć wszystkich raf, które na nas czekają.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#PosełEugeniuszKłopotek"> Oczywiście czas i praktyka pozwolą wyeliminować te zagrożenia, przynajmniej w zdecydowanej większości. W związku z tym - za jaką cenę, to dobre pytanie - po prostu trzeba będzie niejednokrotnie w tej Izbie nowelizować ustawy o samorządzie gminnym, ordynacje, być może również ustawę o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Ale skoro tak, skoro chcemy pójść w tym kierunku, skoro również na dzisiaj taką wolę wyrażają Polacy, to spróbujmy im zaufać. Natomiast nie twórzmy protez, bo to, co proponujemy, niestety w wielu elementach jest protezą prawdziwych wyborów wójta, burmistrza i prezydenta miasta przez obywateli. Zaufajmy naszym obywatelom. Bo tak naprawdę wszyscy mówią, że samorządy gminne się sprawdziły, że samorządy racjonalniej wydają każdą złotówkę, lepiej niż państwo. Dlaczego zatem wśród wielu z nas jest taki brak zaufania do tych samorządów i do obywateli, którzy tam, na dole, ten samorządność stanowią? Zaufajmy.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Nie majstrujmy więc przy tych rozwiązaniach, które mają ostatecznie doprowadzić do wyboru takiego, a nie innego, czytaj: naszego, wójta, burmistrza czy prezydenta. Niech rozstrzygną o tym obywatele, niech oni poczują - to my wybraliśmy. Ale też ci obywatele niech pamiętają, że skoro wybierali, to również na nich spoczywa odpowiedzialność za tego, kogo wybrali. I wówczas ci wyborcy nie będą mogli zrzucać winy za nieudacznika na stanowisku. Na szczęście śmiem twierdzić, że nie będzie ich aż tak wielu; będą to z pewnością ludzie sprawdzeni w swoim środowisku. Nie wierzę w to, że nagle wójtem w gminie, burmistrzem czy prezydentem po kilkunastu latach funkcjonowania samorządu zostanie ktoś, kto przyjedzie z teczką bądź pięknie będzie opowiadał. Wierzę w to, że będą to ludzie sprawdzeni. I dajmy naszym wyborcom szansę ich wybrać.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#PosełEugeniuszKłopotek">W związku z tym Polskie Stronnictwo Ludowe - mówię to z przykrością do naszego koalicjanta - koncepcji wyboru wójta, jeśli nie uda się go wybrać bezpośrednio w pierwszej turze bezwzględną większością głosów, nie możemy poprzeć. Opowiadamy się za czystą, klarowną drugą turą z udziałem dwóch kandydatów, którzy kolejno uzyskali największą liczbę głosów, jeśli oczywiście nikt nie wygra w pierwszej turze.</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Ale gwoli sprawiedliwości i prawdy. Przeszliśmy tu niezłą drogę demokracji w trakcie prac nad tą ustawą. Bo kiedy te dwa projekty ujrzały światło dzienne i gdybyśmy mieli je przyjąć w takiej wersji, to pożal się Boże, co by się działo na dole. Udało się jednak w miarę kompromisowo pewne rzeczy unormować. I dzisiaj rzeczywiście największym problemem jest ta nieszczęsna druga tura. Wierzę w to, mamy na to jeszcze parę dni, być może dwa tygodnie, że i ten problem kompromisowo rozwiążemy.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Chcę jednak również podkreślić, że udało się odejść od tej pierwszej nieszczęsnej propozycji dotyczącej tzw. wspólnej odpowiedzialności; tzn. tej, która przewidywała, że jeśli wójt będzie kiepski, będzie łamał prawo i będzie musiał zostać odwołany, to dobra rada też będzie musiała być rozwiązana. Odeszliśmy od tego wariantu; i bardzo dobrze. I odwrotnie: Jeśli rada łamie prawo, narusza konstytucję i musi zostać rozwiązana, to dlaczego ma odejść dobry wójt wybrany w bezpośrednich wyborach? Też odeszliśmy od tego wariantu; i bardzo dobrze, i chwała wszystkim za to, bo nie było później już większych sporów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-27.19" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Pewnego rodzaju wątpliwości obok kwestii drugiej tury budzi fakt, iż jest w tej chwili zapis, że prawo zgłaszania kandydatów na wójtów, burmistrzów czy prezydentów mają tylko te komitety wyborcze, które zarejestrują listy swoich radnych czy kandydatów na radnych w co najmniej 50% okręgów wyborczych. Jest to pewien przymus, ale może przy tak drastycznej zmianie ustrojowej w naszym kraju na szczeblu samorządu lokalnego - słuszny.</u>
          <u xml:id="u-27.20" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Przypomnę jeszcze o jednym. Niestety, popełniamy - nie wszyscy, ale zdarza nam się popełniać - stary grzech. Popełnialiśmy go przy tworzeniu ordynacji parlamentarnej, popełnialiśmy go przy tworzeniu ordynacji samorządowej i teraz niektórzy z nas chcą go popełnić, a mianowicie najpierw patrzymy wąsko, przez interes grupy, interes partii. Rzadko patrzymy w tym zakresie, biorąc przede wszystkim pod uwagę interes państwa czy interes dobrze pojętej samorządności. Spróbujmy jednak, akurat w tym zakresie, na początku naszej kadencji odejść od tego wąskiego patrzenia. Spójrzmy szerzej na przyszłość samorządu w naszym kraju, może wówczas nie będzie tego typu sporów, utarczek i dojdziemy do porozumienia bez względu na to, jaką legitymację, jakiego koloru, mamy w kieszeni. I wreszcie, może warto byłoby wrócić do tej idei, o której mówiliśmy w trakcie poprzedniej kadencji Sejmu, kiedy pracowaliśmy nad ordynacją parlamentarną, może by na początku tej kadencji powołać, panie marszałku, komisję nadzwyczajną, która zajęłaby się kodeksem wyborczym. Kodeksem wyborczym, konstytucją wyborczą odporną na różnego rodzaju układy, układziki partyjne, tak jak Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, która - co daj Boże - póki co trzyma się mocno, choć być może w przyszłości jakieś zmiany będą potrzebne. Może warto jednak o tym jeszcze raz pomyśleć i wrócić do tych prac.</u>
          <u xml:id="u-27.21" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Na zakończenie, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, kierując się oczekiwaniami wyborców, jest skłonny poprzeć ustawę o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza czy prezydenta, ale ostateczną decyzję w tym zakresie podejmiemy, gdy będzie znany los zgłoszonych w dniu dzisiejszym poprawek, bo niektórych poprawek czy niektórych zapisów funkcjonujących w projekcie Polskie Stronnictwo Ludowe poprzeć nie może. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-27.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Czerwińskiego z Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełJerzyCzerwiński">Na początek nieco historii. Z podobną procedurą, podobnym projektem dotyczącym sfery samorządu terytorialnego mieliśmy do czynienia w tej Izbie kilka miesięcy temu. Wtedy wnioskodawcy z SLD próbowali przyspieszyć termin wyborów samorządowych, przesuwając je z jesieni na wiosnę. Kalkulacje Sojuszu były proste i wynikały z gwałtownego spadku poparcia wśród wyborców: na wiosnę mogło to być jeszcze w granicach 40%, w październiku realne staje się nieprzekroczenie 30-procentowego progu.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Skąd wiesz?)</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PosełJerzyCzerwiński">Oczywiście dorobiono do tego odpowiednią otoczkę propagandową. Mówiono jak zwykle o trosce o los wyborców, a konkretnie o obawie o budżety samorządów. Manewr SLD z przyspieszeniem wyborów nie wyszedł. Troska rządzących o finanse samorządów też jakby nieco się zmniejszyła. Do chwili obecnej nie wpłynął do Sejmu projekt nowej ustawy o finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego. Podobno ma być gotowy pod koniec maja.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#PosełJerzyCzerwiński">Dziś mamy powtórkę. Znowu pod pretekstem troski o los wyborców Sojusz Lewicy Demokratycznej, bo to on jest głównym promotorem projektu, stara się załatwić swoje interesy. Tym razem padło na bezpośrednie wybory organu wykonawczego gminy. Z sondażu opinii publicznej, ze stanowisk przedstawicieli organizacji samorządowych wynika, że są one powszechnie akceptowane, a więc jest pretekst propagandowy. Idea bezpośrednich wyborów burmistrzów i wójtów - chwalebna, ale rzeczywistość skrzeczy, to znaczy skrzeczą towarzysze z terenu. Jako rekompensaty za coraz niższe wyniki sondaży domagają się takiej procedury wyborczej, która zagwarantowałaby uzyskanie odpowiedniej liczby stanowisk.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#PosełJerzyCzerwiński">Projekt, który komisje: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Ustawodawcza przedstawiły w druku nr 420 nie służy idei bezpośrednich wyborów wójtów i burmistrzów, a raczej tę ideę ośmiesza. Ten projekt ma na celu zagwarantowanie większości funkcji wójtów, burmistrzów, a przede wszystkim prezydentów miast, szczególnie dużych - tam są największe pieniądze - towarzyszom z SLD w zbliżających się październikowych wyborach samorządowych, przy poparciu dla Sojuszu w granicach 30%. Jak to stratedzy z SLD zamierzają zrealizować?</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#PosełJerzyCzerwiński">Po pierwsze, zamiast normalnego przy wyborach organu jednoosobowego trybu dwóch tur, proponuje się dziwoląg - wybranym w pierwszej turze może być ten kandydat, który otrzyma większą liczbę głosów niż w sumie dwaj następni, czyli jeśli np. kandydat z SLD uzyska 30% głosów, a dwaj następni, np. z prawicy, 15 i 13%, to wybrany zostanie kandydat z SLD.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba wystawić lepszych kandydatów.)</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#PosełJerzyCzerwiński">Trzeba przyznać, że to nie jedyny pomysł na uniknięcie drugiej tury, jaki w ostatnim czasie zaproponował Sojusz. Do wiadomości opinii publicznej dochodzą inne przykłady radosnej twórczości polityków z SLD, np. wybór w drugiej turze, ale przez radnych, czyli pośrednio, albo też rezygnacja w ogóle z drugiej tury.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#PosełJerzyCzerwiński">Po drugie, ogranicza się krąg osób mogących kandydować tylko do tych, które zostaną zgłoszone przez komitety wyborcze, które zarejestrowały listy kandydatów na radnych w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danej gminie. Jako argument za takim rozwiązaniem podaje się konieczność posiadania zaplecza w radzie gminy przez zgłaszanego kandydata. Faktycznie cel jest inny - eliminacja z grona kandydatów lokalnych autorytetów, osób niezwiązanych z układami partyjnymi i miejscowymi koteriami. Tacy kandydaci mogliby przecież ewentualnie zagrozić pozycji gminnego lidera SLD zgłaszanego przez lokalną komórkę partyjną, a że przy okazji ogranicza się bierne prawa wyborcze obywateli, cóż tam, interes Sojuszu interesem narodu. Trzeba dodać, że w normalnej procedurze pojedynczy mieszkaniec gminy powinien mieć możliwość kandydowania, np. po zebraniu odpowiedniej ilości podpisów poparcia dla swojej osoby.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#PosełJerzyCzerwiński">Po trzecie, może się zdarzyć, że w danej gminie SLD nie posiada odpowiednio wyrazistego i nieskompromitowanego lidera. I na to znaleziono w projekcie radę. Kandydować na wójta lub burmistrza może każdy, nie tylko mieszkaniec gminy. W ten sposób umożliwiono znany z przeszłości proceder przywożenia kandydatów w teczce. Jak tacy ludzie, niezwiązani z gminną społecznością, będą rządzić, np. gospodarować jednoosobowo majątkiem gminy - można sobie wyobrazić.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#PosełJerzyCzerwiński">Tym bardziej że, po czwarte, raz wybrany wójt lub burmistrz będzie praktycznie nieodwoływalny przez całą 4-letnią kadencję. Co prawda teoretyczna możliwość odwołania istnieje poprzez referendum lokalne, ale do ważności tego referendum potrzebna jest co najmniej 30-procentowa frekwencja, a tę, jak pokazuje dotychczasowa praktyka, bardzo trudno jest uzyskać. Czyli faktycznie przez 4 lata wójt lub burmistrz będzie rządził niepodzielnie, a że możliwości kontrolne rady gminy w projekcie nie zmieniły się, faktycznie też bez kontroli. Jak bolesne dla gminnej wspólnoty mogą być przy nieodpowiednim wyborze takie rządy, lepiej nie mówić.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#PosełJerzyCzerwiński">Po piąte, nawet opisane przepisy nie zadowoliły do końca wnioskodawców z SLD. Aby mieć pewność, że żaden poważny kandydat prawicowy nie stanie na drodze towarzyszy z terenu, wprowadzili jeszcze jeden chytry zapis. Otóż kandydat na burmistrza nie może kandydować jednocześnie do rady danej gminy. Wielu potencjalnych kandydatów prawicy nie zaryzykuje więc wystawienia swojej osoby do wyborów na wójta lub burmistrza, mając prawie pewny wybór na radnego gminy.</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#PosełJerzyCzerwiński">W efekcie nastąpi kolejne wzmocnienie szans kandydatów z SLD w wyniku manipulacji ordynacją.</u>
          <u xml:id="u-30.15" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: Czego się boi?)</u>
          <u xml:id="u-30.16" who="#PosełJerzyCzerwiński">Reasumując, Sojusz Lewicy Demokratycznej zrealizuje swoje zapowiedzi wyborcze, ale w karykaturalnej formie, tzn. umożliwi bezpośredni wybór wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, byleby to był kandydat z SLD. Do takiej manipulacji Liga Polskich Rodzin ręki nie przyłoży. Na ręce pana marszałka składam poprawki mające na celu usunięcie z treści ustawy opisanych powyżej pułapek zastawionych przez wnioskodawców, posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-30.17" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niestety omawiany projekt ma wady, których nie da się usunąć w prosty sposób, poprzez zgłoszenie kilku lub kilkunastu poprawek. Zwracali na to uwagę zarówno niektórzy posłowie z opozycji, jak też naukowcy i praktycy samorządowi. Zamiast ograniczyć korupcję, nepotyzm i partyjniactwo w samorządach, raczej przyczyni się do ich intensyfikacji. O zagrożeniach związanych z niekonstytucyjnością niektórych przepisów projektu nie będę tu szerzej mówił.</u>
          <u xml:id="u-30.18" who="#PosełJerzyCzerwiński">Brak w ustawie zabezpieczeń przed możliwymi przecież i występującymi już teraz sytuacjami konfliktowymi pomiędzy radą a bezpośrednio wybranym wójtem lub burmistrzem. Nie zamieszczono w projekcie procedur rozwiązywania takich konfliktów, poza rozwiązaniem ostatecznym - ustanowieniem zarządu komisarycznego. Niebezpieczeństwo, które grozi samorządom, lokalnym społecznościom, może mieć też inny charakter związany z chaosem kompetencyjnym. Twórcy ustawy tak naprawdę nie zmieniają niczego w usytuowaniu bezpośrednio wybieranego organu wykonawczego gminy. Nie zmienia się podział kompetencji pomiędzy radą gminy a wójtem lub burmistrzem. Brakuje wskazania, kogo tak naprawdę wybiera bezpośrednio społeczność lokalna - menedżera zarządzającego majątkiem gminy, lokalnego przywódcę autorytet czy wreszcie szefa jednej z gminnych struktur partyjnych, a może każdego z nich po trochę.</u>
          <u xml:id="u-30.19" who="#PosełJerzyCzerwiński">Odpowiedzi na te fundamentalne pytania nie zastąpi mechaniczna zmiana w ponad 60 ustawach polegająca na zastąpieniu wyrazów „zarząd gminy” wyrazami „wójt, burmistrz, prezydent miasta”. To ostatnie świadczy tylko o sprawności legislatorów sejmowych, a nie o rozsądku wnioskodawców projektu ustawy. Wprowadzanie tak zasadniczych zmian w strukturze samorządów, zmian pisanych w pośpiechu, na kolanie, pod presją terminu wyborów uważamy za groźne dla samej tkanki samorządowej, tym bardziej że, jak wykazałem wyżej, zmiany te mają na celu tak naprawdę maksymalizację wyniku wyborczego SLD, a nie są odpowiedzią na zgłaszaną przez obywateli potrzebę wyborów bezpośrednich. Pochopne wprowadzenie przepisów zawartych w omawianym projekcie może przynieść więcej szkody niż pożytku, skutecznie kompromitując ideę bezpośrednich wyborów organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-30.20" who="#PosełJerzyCzerwiński">Z tych powodów w imieniu Ligi Polskich Rodzin wnioskuję o odrzucenie w całości projektu w drugim czytaniu. Aby jednak nie być posądzonym o to, że zgłaszamy tylko propozycje negatywne, chciałbym jednocześnie wskazać możliwe do realizacji w przyszłości rozwiązanie pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-30.21" who="#PosełJerzyCzerwiński">Dyskusja i zapowiedzi, których byliśmy świadkami w ostatnim okresie, rozbudziły wśród obywateli nadzieję na to, że będą mogli nareszcie wybierać pomiędzy konkretnymi osobami a nie listami partyjnymi. Te nadzieje są przez projekt SLD oszukiwane, następuje manipulacja nimi. Te nadzieje trzeba jednak zachować, po odrzuceniu nieprzygotowanego projektu bezpośrednich wyborów wójtów i burmistrzów.</u>
          <u xml:id="u-30.22" who="#komentarz">(Głos z sali: W drugim życiu.)</u>
          <u xml:id="u-30.23" who="#PosełJerzyCzerwiński">Dlatego przed tygodniem grupa posłów Ligi Polskich Rodzin złożyła do laski marszałkowskiej projekt zmian w ordynacji samorządowej mających na celu wprowadzenie wyborów w okręgach jednomandatowych do wszystkich szczebli organów stanowiących samorządu terytorialnego. Ten projekt oferuje obywatelom głosowanie personalne na poszczególnych kandydatów umieszczonych alfabetycznie na karcie do głosowania, a nie na listy partyjne ułożone przez centrale partii. Oprócz personalizacji aktu wyborczego ma on wiele innych zalet, jak choćby: ograniczenie kosztów kampanii wyborczej, umożliwienie startu w wyborach kandydatom niezależnym niepowiązanym ze strukturami partyjnymi, rzeczywista reprezentacja terytorialna społeczności lokalnych, ściślejsze powiązanie wybranych radnych z wyborcami z danego okręgu, lepsza i efektywniejsza kontrola wyborców nad radnymi, reprezentowanie przez radnego interesów społeczności lokalnej z danego okręgu wyborczego, a nie partii lub organizacji, która go umieściła na liście. Zalet projektu wyborów większościowych w okręgach jednomandatowych można by wymieniać więcej. Spowoduje on zwiększenie frekwencji wyborczej, wzrost zainteresowania sprawami lokalnymi i lepszą identyfikację wyborców ze swoimi przedstawicielami w samorządzie.</u>
          <u xml:id="u-30.24" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od pana marszałka Borowskiego zależy, czy projekt ten zostanie szybko skierowany do pierwszego czytania, tak aby mógł być opracowany przed jesiennymi wyborami samorządowymi, od państwa posłanek i posłów zaś będzie zależało, czy stanie się on obowiązującym prawem. Polacy, wyborcy przeszli już wystarczającą szkołę samorządności, aby mieć możliwość wybierania swoich przedstawicieli do samorządu terytorialnego w jednomandatowych okręgach wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-30.25" who="#PosełJerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Liga Polskich Rodzin wnosi o odrzucenie w drugim czytaniu projektu ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-30.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki do projektu.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Orkisza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wprowadzenie samorządu terytorialnego w Polsce stanowi jedną z najistotniejszych reform ustrojowych przybliżających nas do modelu obywatelskiego państwa prawa. Lokalne władze samorządowe osiągnęły wielkie sukcesy, przyczyniając się do istotnego postępu i przekształceń w wielu dziedzinach życia. Jednocześnie wystąpiło wiele trudności i problemów wymagających rozwiązania, gdyż zaufanie społeczne dla władz samorządowych niebezpiecznie się obniżyło. Występowanie takich kryzysów jest rzeczą naturalną w trakcie złożonych procesów transformacji ustrojowych, społecznych i gospodarczych, jednak dla ich pokonania konieczne są zdecydowane i efektywne działania.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełJanOrkisz">Po wprowadzeniu kolejnych poziomów samorządu, czyli samorządu powiatowego i samorządu województwa, w roku 1998 pojawiły się propozycje poważnych zmian ustrojowych, a więc bezpośredniego wyboru wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Badania opinii publicznej wykazują, że propozycja ta spotyka się z wielkim poparciem społecznym. Według badań OBOP aż 62% uprawnionych do głosowania chce iść do tak zaprojektowanych wyborów, zaś aż 80% badanych wyraża ogromne poparcie dla idei bezpośredniego wyboru wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Należy się z tego cieszyć, ale także należy liczyć się z tym faktem. Poparcie to jest wyrazem dojrzewających demokratycznych aspiracji naszego społeczeństwa. Z drugiej zaś strony istnieją pewne zagrożenia związane z tym nowym systemem. Wszyscy bowiem mamy świadomość jako byli samorządowcy, że przy nie dość przejrzystym określeniu kompetencji wójtów, burmistrzów i prezydentów miast wybranych w wyborach bezpośrednich i nierozdzieleniu tych kompetencji od kompetencji rady gminy może dochodzić do paraliżu decyzyjnego.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiana dzisiaj regulacja zaproponowana przez połączone komisje oznacza największą i najważniejszą od roku 1990 zmianę w samorządowym systemie prawnym, jedyną, którą będzie można nazwać reformą, która niesie wielorakie konsekwencje i skutki. Fundamentalna zmiana ustrojowa to zmiana charakteru i postaci organu wykonawczego, albowiem w miejsce organu kolegialnego wchodzi organ jednoosobowy. Taka modyfikacja oznacza bardzo wiele zasadniczych zmian w sposobie funkcjonowania tegoż organu wykonawczego, który przestaje być organem deliberującym, dyskutującym, natomiast staje się organem stricte decyzyjnym. Już od dawna były głoszone poglądy, że zarząd będący organem kolegialnym stracił swoją dynamikę działania. W dzisiejszej rzeczywistości politycznej organ ten ma najczęściej charakter koalicyjny. Przy takim ukształtowaniu samorządowej władzy wykonawczej nader utrudnione stało się wypełnianie jej koronnej funkcji, jaką jest bieżące zarządzanie sprawami publicznymi. Właściwie cały świat pokazuje, jak ważny staje się element przywództwa realizowany na wszystkich pułapach, jak ważną rolę mogą odegrać osoby, które są w stanie pociągnąć za sobą innych. Dla naszego klubu jest to oczywiste, że ludzie chcą wybrać takich przywódców, którym zaufają i którzy potem będą ich prowadzić.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PosełJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy, po wnikliwej analizie przedstawionego sprawozdania połączonych komisji o projekcie ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, po dyskusji przeprowadzonej w klubie w oparciu o materiały z konferencji pt. Ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta oraz po zapoznaniu się ze stanowiskami związków zrzeszających samorządy gminne, tj. Związku Miast Polskich, Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, Unii Metropolii Polskich, Związków Gmin Śląska Opolskiego, oświadcza, co następuje.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PosełJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy opowiada się za powszechnym i bezpośrednim wyborem wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Taki sposób wyborów powinien zagwarantować silny mandat społecznego zaufania udzielonego wójtom, burmistrzom i prezydentom miast. Rozwiązaniem optymalnym dla osiągnięcia tego celu jest uzyskanie przez kandydata ponad 50% ważnie oddanych głosów w pierwszej turze. Klub Unii Pracy uważa, że rozwiązanie przyjęte w sprawozdaniu przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisję Ustawodawczą jest rozwiązaniem również dobrym. Według niego jeżeli żaden z kandydatów nie uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów, za wybranego na wójta uważa się tego kandydata, który otrzymał większą liczbę ważnie oddanych głosów niż suma ważnie oddanych głosów na dwóch następnych kandydatów, którzy otrzymali kolejno największe liczby głosów. Rozwiązanie to również daje silny mandat społecznego zaufania organowi wykonawczemu, jakim będzie wójt.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PosełJanOrkisz">Kierując się ideą silnego mandatu wójta, klub Unii Pracy proponuje poprawkę w art. 4 w ust. 6. Ust. 6 zgodnie z naszą propozycją brzmiałby następująco: „Za wybranego w ponownym głosowaniu uważa się tego kandydata, który uzyskał większą liczbę ważnie oddanych głosów przy frekwencji co najmniej 30% uprawnionych do głosowania lub wyższej niż w pierwszym głosowaniu. W innym przypadku wyboru dokonuje rada bezwzględną większością głosów w głosowaniu tajnym spośród tych dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę ważnie oddanych głosów”.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PosełJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy zwraca się z prośbą do posłów klubów koalicyjnych o parcie naszej propozycji. W przypadku odrzucenia naszej poprawki Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za sprawozdaniem Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej, przedłożonym w druku nr 420. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ireneusza Niewiarowskiego występującego w imieniu Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoich programach zarówno rządzące SLD, jak i opozycyjna Platforma Obywatelska występowały z propozycją bezpośredniego wyboru wójta, burmistrza i prezydenta. Długo musieliśmy czekać, aż rządzący przedstawią nam swoją propozycję. Jak pamiętamy, najpierw mieliśmy próby manipulacji przy propozycjach terminu wyborów. SLD proponowało termin majowy. Wysiłkiem reszty Izby udało się tego błędu uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Sprawa ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta również ma swoją historię. W tym przypadku też nie jest łatwo. Przede wszystkim próbowano nam wmówić, że jakkolwiek bezpośrednio wybieramy już prezydenta państwa, w bezpośrednich wyborach wybierani jesteśmy my, posłowie do Sejmu RP, to bezpośrednie wybory wójta stanowią, zdaniem niektórych, zagrożenie dla demokracji. Społeczeństwo, ich zdaniem, jest niedojrzałe do bezpośrednich wyborów swoich własnych władz lokalnych. Co to znaczy niedojrzałe społeczeństwo? Jest ono dojrzałe do wyboru głowy państwa, jest dojrzałe do wyboru 460 posłów, 100 senatorów, a do wyboru wójta, burmistrza lub prezydenta miasta jest niedojrzałe? Gdzie tu jest logika, gdzie proste zasady zdrowego rozsądku? A gdy ok. 80% społeczeństwa powiada, że woli wybory bezpośrednie, to kogo należy wysłuchać? My tu na tej sali, wybrani głosami naszych wyborców, powinniśmy ich wolę uszanować i nadać obywatelom społeczności terytorialnych należne im prawo. Powiada się również, że i sama osoba kandydata na wójta, burmistrza czy prezydenta może być podejrzana, że może to być jeździec znikąd. Otóż wydaje się, że jest przeciwnie, nikt lepiej od społeczności lokalnej nie zna kandydatów. To wyborcom trzeba zaufać. Na tym m.in. polega demokracja.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Szkoda oczywiście, że nie dokonano starannego przeglądu kompetencji, że nie przeprowadzono dogłębnej dyskusji o tym, jaki ma być samorząd za lat 10 czy też pozycja wójta za lat 10. Jeżeli wójt ma być liderem gminy, to dla równowagi należy wzmocnić, przykładowo, niezależność i profesjonalizm administracji lokalnych. To błąd wynikły z przewagi rachub politycznych nad merytoryczną dyskusją o kondycji gminy. Wójt, burmistrz lub prezydent z racji sposobu wyboru dostaną znaczne uprawnienia, znaczne kompetencje, ale też i obowiązki. To dobrze. Wszelkie podręczniki zarządzania przedkładają jednoosobowe zarządzanie i jednoosobową odpowiedzialność nad odpowiedzialność kolektywną. Dlatego też Koło Parlamentarne Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego przedkłada propozycję bezpośrednich wyborów nad ich formę pośrednią.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Zgadzając się generalnie na bezpośrednie wybory, przyjrzyjmy się przedkładanej przez komisję propozycji. W art. 2 stwierdza się: „Wójt wybierany jest w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i tajnych”. I tak ma być. Zgodnie z art. 4 za wybranego wójta uważa się tego kandydata, który w głosowaniu uzyskał więcej niż połowę głosów (ust. 1). To jest słuszne. Wątpliwym rozwiązaniem jest to, że w I turze wójtem zostaje ten, który otrzymał większą liczbę oddanych głosów niż wynosi suma głosów oddanych na dwóch następnych kandydatów. Najlepsze jest rozwiązanie klasyczne, to znaczy, że gdy żaden z kandydatów nie uzyskał wymaganej liczby głosów, ogłasza się kolejną turę wyborów 14 dni po pierwszym głosowaniu. Za takim rozwiązaniem opowiada się Koło Parlamentarne SKL i te poprawki poprzemy.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Dobrze się stało, że obie komisje nie podjęły dyskusji wywołanej w gremiach rządzącej partii SLD. Zaskakująca w swych niczym nieskrywanych intencjach była wychodząca z SLD propozycja „bezpośrednio-pośrednich wyborów wójta, burmistrza czy prezydenta miasta”: w I turze wybory bezpośrednie, w II pośrednie. Intencje były nad wyraz czytelne. To musi być nasz wójt, nasz burmistrz i nasz prezydent. Proponowane przez SLD rozwiązanie najlepiej określa sformułowanie nieboszczyka Gomułki użyte na wiecu 19 marca 1968 r.: „Ni pies, ni wydra, coś na kształt świdra”. Proponuję, żebyśmy szybko zapomnieli o tej nieszczęsnej propozycji. Niestety, przemawiający w imieniu klubu SLD pan poseł podtrzymał tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">W przedkładanej nam dzisiaj propozycji jest zawarta formuła bezpieczeństwa, ażeby kandydatem na wójta nie była osoba przypadkowa. Stwierdza się, że prawo zgłoszenia kandydata ma ten komitet wyborczy, który zarejestrował kandydatów co najmniej w połowie okręgów wyborczych. To jest ważne stwierdzenie, dające gwarancję, że proponowany kandydat nie będzie wyobcowany i że będzie miał szansę na uzyskanie większości w radzie gminy. Bez tego zapisu ustawa byłaby znacznie słabsza.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Mając na uwadze potrzebę szybkiego uchwalenia ustawy, bo zarówno społeczność gminna, jak i potencjalni kandydaci są ciągle trzymani w niepewności co do ostatecznych rozstrzygnięć, Koło Parlamentarne SKL wnosi o szybkie uchwalenie ustawy z odpowiednimi poprawkami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Czepułkowskiego z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od wielu tygodni w tej Izbie i w innych sejmowych pomieszczeniach toczy się intensywna dyskusja nad ustawą o wyborze wójta, burmistrza i prezydenta. Dzisiaj kluby parlamentarne zaprezentowały swoje stanowisko wobec sprawozdania komisji, totalnie je krytykując, szczególnie tam gdzie zapisy zawarte w tymże sprawozdaniu były zapisami przeniesionymi czy zaproponowanymi przez Sojusz Lewicy Demokratycznej. Totalnie krytykują nawet to, co samorządowcy, członkowie tych klubów, poparli na posiedzeniu komisji, ale na posiedzeniach swoich klubów widocznie zostali przekonani i zmuszeni do składania innych oświadczeń. Dziwią mnie wystąpienia wielu przedmówców, występujących w imieniu klubów, ale największe zdziwienie budzi wystąpienie przedstawiciela Platformy Obywatelskiej. Otóż Platforma Obywatelska, która zgłosiła projekt będący razem z projektem Sojuszu Lewicy Demokratycznej kanwą projektu ustawy, przyjętego przez tę komisję, nazwała ten dokument oszustwem wyborczym, kpinami z demokracji; użyła jeszcze kilku równie barwnych przymiotników i określeń. Platforma Obywatelska oświadczyła również wszem wobec, i każdemu z osobna, że oto jej pomysł zgłoszony w tej Izbie jest wypaczany itd. Otóż nie ich pomysł, ponieważ kiedy tę Izbę absorbował problem bezpośrednich wyborów wójta, burmistrza i prezydenta, Platformy Obywatelskiej jeszcze nie było. W poprzedniej kadencji odbyło się pierwsze czytanie kilku projektów ustaw o bezpośrednim wyborze wójta. Jednym z nich był projekt senacki, nazywany projektem Tuska, dziś jednego z liderów Platformy Obywatelskiej, który, proszę państwa, zawierał rozwiązania dziś krytykowane przez Platformę Obywatelską.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Poseł Marian Marczewski: Swoista schizofrenia.)</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Otóż projekt Tuska - który bezpodstawnie mieni się pomysłodawcą wyborów bezpośrednich, bo o idei wyborów bezpośrednich mówił już w 1996 r. prezydent Aleksander Kwaśniewski - zakładał dokonywanie wyboru wójta, burmistrza i prezydenta w jednej turze. Dziś Platforma Obywatelska taki zapis zawarty w projekcie SLD-owskim nazywa kpiną z demokracji bądź oszustwem wyborczym. Projekty ustaw, których czytania odbyły się w poprzedniej kadencji, trafiły do sejmowej zamrażarki za czasów kolejnego lidera Platformy Obywatelskiej - Macieja Płażyńskiego. W komisjach sejmowych, do których te projekty zostały skierowane, nie podjęto żadnej pracy, projekty nie zostały opracowane. Nie podjęto prac za sprawą Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#PosełJerzyCzepułkowski">W tej kadencji Sejmu zostały zgłoszone dwa projekty ustaw. SLD zgłosił, jak tu mówiono, projekt wyborów bezpośrednich w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców, a więc w takich, w których wybory bezpośrednie można wprowadzić najłatwiej, najbardziej bezpiecznie, czyli w gminach, w których przeprowadza się wybory większościowe, a nie proporcjonalne. Skoro nie ma czasu na dokonanie głębokiej analizy wszystkich ustaw prawa materialnego, które określają kompetencje samorządu i poszczególnych organów tegoż samorządu, to najprościej było, tytułem próby, wprowadzić wybory w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców. Sądziliśmy, że właśnie te wybory, wybory w pierwszej turze, za sprawą projektu zwanego projektem Tuska, zgłoszonego w poprzedniej kadencji, Platforma Obywatelska poprze.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Dzisiaj Platforma Obywatelska protestuje, wylewa łzy krokodyle, nazywa oszustwem wyborczym dokonanie wyboru wójta, burmistrza i prezydenta w drugiej turze przez radę. A czyj to jest pomysł, jeśli nie Platformy Obywatelskiej, zgłoszony w projekcie na początku tej kadencji? Platforma Obywatelska zgłosiła koncepcję dokonywania wyboru wójta, burmistrza i prezydenta spośród dwóch kandydatów, którzy uzyskają największą liczbę głosów w pierwszej turze, przez radę, tyle tylko, że jeszcze to komplikując, jako że rada wybierałaby elektorów, którzy dokonywaliby wyboru wójta, burmistrza i prezydenta. Dzisiaj, kiedy Sojusz Lewicy Demokratycznej, szukając większości dla koncepcji bezpośrednich wyborów wójta, burmistrza i prezydenta, skłania się ku koncepcji Platformy Obywatelskiej, Platforma Obywatelska po raz kolejny wywija kontredansa i twierdzi, że jest to oszustwo wyborcze. Czy Platformie Obywatelskiej zależy na dobrym prawie dotyczącym wyboru wójta, burmistrza i prezydenta, czy zależy na akcentowaniu swojej odrębności bez względu na to, jakie rozwiązania - czy Sojuszu Lewicy Demokratycznej, czy samej Platformy - zostały zapisane? Platforma Obywatelska ma bardzo krótką pamięć, wyrzeka się swoich pomysłów, zarzuca Sojuszowi Lewicy Demokratycznej zmianę swoich poglądów. Mnie to nie dziwi, dlatego że posłowie Platformy Obywatelskiej bardzo szybko zapomnieli, że w poprzedniej kadencji byli posłami Unii Wolności, AWS czy innych ugrupowań. A dzisiaj zapominają - i to jest tradycją w ich klubie - o swoich pomysłach, które - przyjęte przez inne kluby - stają się pomysłami przez nich odrzucanymi i powszechnie, totalnie krytykowanymi.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#PosełJerzyCzepułkowski">Panie marszałku, Wysoki Sejmie, a zatem użyję, jako kontrsformułowań, słów: hipokryzja, obłuda i zakłamanie, odnosząc się do wypowiedzianych przez przedstawiciela Platformy Obywatelskiej słów: kpina, oszustwo wyborcze. Hipokryzja, obłuda i zakłamanie towarzyszyły wszystkim etapom prac nad tą ustawą, bo jeśli przypomnimy sobie histeryczne konferencje prasowe, zwoływane po zakończeniu poszczególnych etapów pracy nad ustawą, a nawet wtedy, kiedy prace się nie toczyły, to uzyskamy pełny obraz: Platformie nie chodzi o idee, o bezpośredni wybór, chodzi po prostu o zaznaczenie swojej odrębności od ugrupowań rządzących. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Górną-Kubacką z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełAnnaGórnaKubacka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu 26 kwietnia tego roku w Poznaniu odsłonięto pomnik Cyryla Ratajskiego, człowieka, który przez 12 lat był prezydentem miasta. Na kanwie tej dość, powiedziałabym, politycznej dyskusji chciałabym zadać pytanie: W jaki sposób 80 lat temu powołano na tę funkcję Cyryla Ratajskiego? Otóż rada ogłosiła konkurs na prezydenta, szukając człowieka, który by sprawnie zarządzał miastem. Ostatecznie jednak nie wybrano nikogo ze zgłoszonych kandydatów, a na prezydenta powołano prawnika i - używając dzisiejszego języka - menedżera gospodarczego: Cyryla Ratajskiego, który do dzisiaj oceniany jest przez wszystkie opcje polityczne jako najlepszy prezydent Poznania. Obecnie, zmieniając prawo, nie podążamy drogą przedwojennej tradycji. Jak pokazuje przytoczony przeze mnie przykład, nie zawsze sposób wyboru jest najlepszą receptą i gwarantem jakości. Decydując się na nowe rozwiązania, w naszej historii dosyć nietypowe, wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom społecznym, jako że większość społeczeństwa, szczególnie w małych ojczyznach, chce wybierać gospodarzy swojego terenu.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PosełAnnaGórnaKubacka">Chciałabym odnieść się do kilku kwestii, które, jak uważam, nie do końca zostały doprecyzowane w projekcie zawartym w druku nr 420.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełAnnaGórnaKubacka">Jeśli chodzi o propozycję dotyczącą jednoosobowego organu wybieranego w bezpośrednich wyborach, to niewątpliwie pozycja wójta i burmistrza będzie o wiele silniejsza aniżeli dotychczas. Dlatego też wydaje się, że w ustawie powinny być przewidziane różnego rodzaju sytuacje, które mogą się wydarzyć. Art. 26 pkt 8 projektu mówi o możliwości odwołania wójta w trybie przewidzianym w ustawie o samorządzie gminnym - w art. 96 wymienia się na przykład naruszanie konstytucji bądź ustaw - ale przecież mogą oprócz tego typu wypadków pojawić się nietypowe sytuacje. Do takich sytuacji można zaliczyć na przykład trwałe zachorowanie wójta lub burmistrza. Nasuwa się pytanie: Jak oznaczyć ową trwałą niezdolność do pracy i kto w owym okresie ma ich zastępować? Wydaje mi się, że nie będzie to żaden z jego zastępców, którzy są przez niego powoływani i którzy działają w oparciu o wiele słabszy mandat społeczny. W projekcie jest mowa o tym, że zastępcę może powołać również prezes Rady Ministrów. Nie wiem, czy nie byłoby słuszne, by skorzystać z przykładu najwyższych organów państwa, kiedy w przypadku nieobecności pana prezydenta zastępuje go marszałek Sejmu. Na szczeblu gminnym mógłby to być przewodniczący rady.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PosełAnnaGórnaKubacka">Kwestia przeprowadzania referendum w sprawie odwołania wójta z przyczyn innych niż nieotrzymanie absolutorium. Ustawa przewiduje, że wówczas można to zrobić na wniosek 1/4 ustawowego składu rady. Wielu moich przedmówców dopominało się tego, aby oddać sprawy w ręce wyborców i dać im duże możliwości wpływu na to. Czy nie byłoby dobrze, gdyby te uprawnienia zostały przeniesione na mieszkańców, którzy dokonali wyboru wójta lub burmistrza w bezpośrednich wyborach? Jeśli tak, to należałoby ustawowo określić liczbę podpisów, które należy zebrać w tej sprawie, i procedurę uruchamiania referendum z inicjatywy mieszkańców, a nie tylko z inicjatywy rady. Wydaje mi się, że zaproponowane rozwiązanie wychodzi naprzeciw tym wszystkim zarzutom, które są wysuwane pod kątem tego projektu, że wybrany w bezpośrednich wyborach wójt jest nieodwoływalny, a jednocześnie jest o wiele mniej kosztowne.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PosełAnnaGórnaKubacka">Ostatnia kwestia, która także - jak sądzę - nie jest doprecyzowana, a którą podnoszą wszystkie związki samorządowe. Chodzi o zakres kompetencji wójta i rady. Art. 18 projektu stanowi, że rada ustala wynagrodzenie wójta, stanowi o kierunkach jego działania oraz przyjmuje sprawozdania z jego działalności. Chciałabym się skupić na kwestiach dotyczących sprawozdań z działalności. Otóż wydaje mi się, że informowanie rady i jawność działania wójta, burmistrza czy prezydenta jest sprawą szalenie ważną. Posiadanie informacji stwarza możliwość skutecznej kontroli, a jawność podejmowania decyzji jest dość skutecznym środkiem eliminującym bądź utrudniającym patologie. Żeby jednak była skuteczna, musi być ustawowo zagwarantowana jako zobowiązanie wójta czy burmistrza do publicznego informowania rady, nawet z określeniem częstotliwości i katalogu spraw. Opowiadam się także za przekazaniem wójtowi części kompetencji rady, przede wszystkim tych, które usprawnią bieżące zarządzanie miastem czy gminą.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#PosełAnnaGórnaKubacka">Wysoka Izbo! Po wejściu w życie dzisiaj rozpatrywanych projektów dotyczących bezpośrednich wyborów wójtów praktyka funkcjonowania pierwszej kadencji zapewne spowoduje, że nad kompetencjami rady będziemy jeszcze dyskutować i będziemy je modelować, zwłaszcza że w Polsce jeszcze nie przesądziliśmy, jaki ma być docelowy model samorządu: menedżerski czy obywatelski. Ta ustawa nie daje pełnej odpowiedzi na to pytanie. Krótki okres zdobywania doświadczeń w demokracji i samorządności sprawia, że demokrację lokalną będziemy kształtować przez jakiś czas, zważywszy na to, że przed samorządem stoją jeszcze ważne wyzwania związane z integracją europejską, funduszami strukturalnymi i koniecznością wypracowania takiego modelu samorządności, w którym mieszkańcy chcieliby uczestniczyć nie tylko z powodu bezpośrednich wyborów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Lecha Kuropatwińskiego z Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełLechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W projekcie ordynacji wyborczej trzeba bardzo dokładnie zapisać kompetencje władzy wykonawczej, czyli wójta, burmistrza, prezydenta, rozgraniczając zapisy i ustawy dotyczące władzy kontrolnej, jaką będzie rada gminy i przewodniczący rady. Wójt, mając duże kompetencje, musi realizować politykę samorządową jednoosobowo, która przy braku poparcia rady może być nieakceptowana przez radę będącą innej opcji. Potrzebne są dobre, zdrowe rozstrzygnięcia ustawodawcze. Wójt, burmistrz muszą mieć prawo powoływania sekretarza, skarbnika czy swego zastępcy. Nie powinni być oni brani z wyboru, czyli z konkursu.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełLechKuropatwiński">Kandydatem na wójta, burmistrza powinien być wyłącznie mieszkaniec danej gminy, a nie osoba przywieziona w teczce z innej gminy, nieznana, może swoja, ale niewiarygodna w tej akurat sytuacji, jaką napotyka. Składam wniosek, żeby wójt, burmistrz, prezydent byli wybierani z terenu danej gminy. W innym układzie może to być złe.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PosełLechKuropatwiński">Proces odwoływania winien być możliwy. Odwołanie powinno następować przez większość rady, czyli 50 plus 1, a nie - jak zaproponowano - przez 3/5. 3/5 jest niemożliwe do osiągnięcia. Mieliśmy już jego skutki w ubiegłej kadencji. Wniosek winno złożyć 10% elektoratu wyborczego, a nie - jak się proponuje - elektoratu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#PosełLechKuropatwiński">Przepraszam, 10% elektoratu, który wybierał danego wójta, a nie 10% wyborców. Sprawa jest taka, że najpierw wyborcy nie chcą uczestniczyć w wyborach, a potem obniżają procent możliwości przeprowadzenia referendum.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#komentarz">(Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski: Nie znamy nazwisk, bo wybory są tajne.)</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#PosełLechKuropatwiński">Następna, bardzo ważna sprawa jest taka, aby obniżyć próg referendum, aby było nie 30%, a 20%.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Nie wiadomo, kogo się wybiera.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo, proszę nie polemizować z panem posłem i nie przeszkadzać w wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełLechKuropatwiński">Wójt, burmistrz, prezydent winien ponosić odpowiedzialność cywilnoprawną, ponieważ jednoosobowo podejmuje decyzje. Za nietrafne lub korupcyjne decyzje winien odpowiadać finansowo. Tylko taką decyzją można osiągnąć założenia samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełLechKuropatwiński">Ograniczenie rady, czyli mniejsza liczba osób w radach może doprowadzić do braku reprezentantów poszczególnych miejscowości, chodzi o małe miasta i gminy. Bardziej opłacalne byłoby obniżenie diet radnych z 10% do 5%, bo rozwiązałoby sprawę reprezentatywności przy utrzymaniu rad złożonych z 18 czy 15 osób, a nie - jak się teraz mówi - z 12. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Janik z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełEwaJanik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mogą być różne sposoby wybierania wójtów, którzy mogą mieć różne kompetencje. Jesteśmy na takim etapie procedowania ustawy, że powinniśmy wnosić konkretne poprawki, bo czasu mało, a wybory się zbliżają. W związku z powyższym pragnę złożyć poprawkę dotyczącą katalogu przyczyn powodujących wygaśnięcie mandatu wójta. Obecny katalog zawarty w projekcie w art. 26 nie zawiera przyczyny, która polega na trwałej niezdolności do pracy, do wykonywania funkcji przez wójta. Uważam, że taki punkt należy dopisać do tego artykułu. Przy okazji trzeba także zmienić kolejność - zaraz to przeczytam w poprawce do katalogu - a także zostawić przyczyny, które powodują wygaśnięcie mandatu z mocy prawa. Taką przyczyną jest śmierć. Nonsensem jest to, żeby taki fakt potwierdzać uchwałą gminy. Taką przyczyną jest również trwała niezdolność do pracy. Jaki sens w tym przypadku miałaby uchwała gminy?</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełEwaJanik">W związku z powyższym, Wysoki Sejmie, wnoszę następującą poprawkę do ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta: w art. 26 ust. 1 po pkt. 5 dodać nowy pkt 6 w brzmieniu: „Orzeczenie trwałej niezdolności do pracy w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych” oraz zmienić odpowiednio numerację pkt. 6–9 na 7–10, w ust. 2 wyrazy „ust. 1 pkt. 1–6” zastąpić wyrazami „ust. 1 pkt. 1–5”, w ust. 3 wyrazy „ust. 1 pkt. 1–6” zastąpić wyrazami „ust.1 pkt. 1–5”. Te sformułowane zgodnie z prawem poprawki zawierają to, co omówiłam na wstępie. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Michała Turkiewicza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełMichałTurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj nad sprawozdaniem Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, czyli o zmianach ustaw o samorządzie gminnym i ordynacji wyborczej. Powyższa ustawa zmieniająca ustrój samorządowy i wprowadzająca zasadę wyborów bezpośrednich na wójta, burmistrza i prezydenta jest, jak wiemy, konsekwencją realizacji programu wyborczego Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Unii Pracy. Przyzwoleniem na podjęcie tych zmian legislacyjnych było oddanie głosów na obecną koalicję parlamentarno-rządzącą. Wójt, burmistrz, prezydent wybrany w wyborach bezpośrednich przez mieszkańców swojego obszaru lub nawet, w przypadku podjęcia takich rozwiązań, przez większość radnych z jednej strony będzie miał większe umocowanie społeczne i, jak wynika z projektu ustawy, większe kompetencje, większe obowiązki, ale z drugiej strony będzie ponosił również dużo większą odpowiedzialność za prawidłowy rozwój swojej gminy.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełMichałTurkiewicz">Niewątpliwie ogromne emocje i dyskusje przetaczające się przez Polskę, zwłaszcza wśród samorządowców - a wiem coś na ten temat, bowiem przez wiele lat byłem radnym, a następnie zastępcą burmistrza miasta Lubania w województwie dolnośląskim - dotyczą z jednej strony idei samej instytucji bezpośredniego wyboru wójtów, burmistrzów i prezydentów, a z drugiej strony możliwości ich odwoływania. Zgłaszane są różne pomysły, ale niewątpliwie fundamentalną zasadą, która zresztą jest zapisana w projekcie niniejszej ustawy, jest zasada, iż gospodarz gminy może być odwołany tylko przez swoich wyborców, o czym mówi art. 28 omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PosełMichałTurkiewicz">Niewątpliwie kontrola rady gminy nad wójtem, burmistrzem, prezydentem zostanie w sposób pośredni utrzymana w proponowanej wersji ustawy. Mianowicie uchwała o nieudzieleniu absolutorium przez radę gminy jest równoznaczna z przeprowadzeniem referendum w sprawie odwołania wójta, burmistrza i prezydenta, przy czym uchwała rady gminy o przeprowadzeniu takiego referendum musi być poparta opinią regionalnej izby obrachunkowej i odpowiednimi wyjaśnieniami wójta, burmistrza i prezydenta, może być rozpatrywana po upływie 14 dni od poprzedniej sesji i musi uzyskać bezwzględną większość głosów ustawowego składu rady w głosowaniu imiennym. Dopiero po spełnieniu takich warunków można rozpocząć procedurę przeprowadzenia referendum, w którym mieszkańcy będą mogli się wypowiedzieć, czy popierają wniosek rady gminy, czy też są odmiennego zdania, co wyrażą głosując inaczej niż radni albo po prostu nie uczestnicząc w głosowaniu. Rada gminy oprócz możliwości nieudzielenia absolutorium, a tym samym podjęcia inicjatywy przeprowadzenia referendum, może ponadto występować o przeprowadzenie referendum w sprawie odwołania wójta, burmistrza, prezydenta z innych przyczyn, oczywiście uzasadnionych i udokumentowanych pisemnie przez co najmniej 1/4 ustawowego składu rady. Taką uchwałę musi zatwierdzić w głosowaniu imiennym 3/5 ustawowego składu radnych, po wcześniejszym zaopiniowaniu tej uchwały przez komisję rewizyjną. Tak więc proponowana ustawa daje radzie gminy możliwość sprawowania funkcji kontrolnej nad wójtem, burmistrzem, prezydentem w formie inicjatywy przeprowadzenia referendum lokalnego co do odwołania gospodarza swojej gminy. Jeśli argumenty będą wystarczające, to zapewne mieszkańcy wyrażą swoją wolę udziałem i odpowiednim głosowaniem. W przypadku niewystarczających powodów wyborcy dadzą radzie gminy sygnał, iż nie utożsamiają się z ich stanowiskiem. Co do istoty odwołania wójta, burmistrza, prezydenta będzie to zapewne czynnik hamujący w przyszłości podejmowanie tego typu inicjatyw przez radę. Jeszcze większym mechanizmem hamującym wnioski radnych o odwołanie wójta, burmistrza, prezydenta z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium jest proponowany w niniejszym projekcie ustawy zapis, iż gdy referendum przeprowadzone na wniosek rady gminy nie przyniesie rozstrzygnięcia, czyli odwołania wójta, burmistrza, prezydenta, to z mocy prawa działalność rady gminy ulega zakończeniu - rada gminy zostaje po prostu rozwiązana. Jest to na pewno wystarczający czynnik, który będzie przyczyniał się do rozważnego sięgania przez radę gminy do instytucji referendum w sprawie odwołania wójta, burmistrza, prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PosełMichałTurkiewicz">Oczywiście możliwość podjęcia inicjatywy referendum, czyli odwołania wójta, burmistrza, prezydenta, jak i całej rady gminy, będą mieli sami wyborcy. Mianowicie referendum może zostać zwołane na pisemny wniosek 10% uprawnionych mieszkańców gminy i staje się ono ważne w przypadku wymaganej frekwencji, minimum 30% uprawnionych do głosowania, co w świetle praktyki jest odpowiednią barierą dla pochopnych inicjatyw dotyczących przeprowadzenia referendum. Tak więc w nowej rzeczywistości ustrojowej wójt, burmistrz, prezydent i radni będą musieli, przy wykonywaniu swoich ustawowych obowiązków i zadań, nauczyć się właściwej koegzystencji i współpracy dla dobra ogółu mieszkańców gminy.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PosełMichałTurkiewicz">Instytucja absolutorium i referendum w tej postaci powinna zatem być instrumentem kontroli rady i wyborców nad wójtem, burmistrzem, prezydentem, a nie instrumentem walki politycznej o władzę w gminie, bowiem w perspektywie czasu to ostatecznie wyborcy decydują o tym, kto spełnia właściwe kryteria i kto z woli wyborców może sprawować władzę samorządową w gminie, rzetelnie pracując dla dobra całej społeczności lokalnej, a nie w interesie wąskiej grupy społecznej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Namysło z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Kurczuk: Panie marszałku, chciałbym złożyć poprawki bez zabierania głosu.)</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Kurczuk zgłasza poprawki.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Andrzej Namysło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełAndrzejNamysło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiamy dziś ustawę bez wątpienia oczekiwaną przez społeczności lokalne, które chcą mieć większy i bezpośredni wpływ na wybór swoich władz, oraz przez działaczy samorządowych, którzy oczekują na prawne uregulowania ułatwiające im sprawne i efektywne działanie. Podstawowym walorem ustawy jest wprowadzenie bezpośredniego wyboru wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Moim zdaniem, tego pozytywnego faktu nie są w stanie zmienić pozamerytoryczne, wyłącznie polityczne spory o to, czy wybór wójta, burmistrza lub prezydenta ma być dokonywany w jednej turze, w dwóch turach, czy, jak proponuje mój klub, wybór ten w drugiej turze ma być dokonywany przez radę, jeśli w pierwszej żaden kandydat nie uzyska zaufania zapewniającego mu ponad 50% poparcia. W tym przeświadczeniu o przewadze politycznych rozważań nad merytorycznymi upewnia mnie m.in. wystąpienie pana Jerzego Czerwińskiego z Ligi Polskich Rodzin, który połowę swojego wystąpienia, jego pierwszą część poświęcił zagrożeniom, jakie dla prawicy niesie ten projekt ustawy, i temu, jakie to korzyści ma mieć rzekomo SLD z jej przyjęcia. W konkluzji, wnosząc o odrzucenie wniosku w pierwszym czytaniu, zapędził się - jak sądzę - za daleko, mówiąc, że jednym z argumentów za tym wnioskiem powinien być fakt, iż SLD może wygrać wybory i że przy tej formule wyborczej kandydat prawicy nie będzie miał szans. Chcę zapytać pana Czerwińskiego: Dlaczegóż to kandydat prawicy nie może mieć szans w wyborach przebiegających według przedłożonej propozycji? Przecież wystarczy mieć lepszą propozycję programową, lepszego kandydata, wystarczy połączyć się w koalicję, jeśli jest się samodzielnie zbyt słabym, jak to zresztą od lat czyni SLD, wzmacniając swoją pozycję. Pan Czerwiński stwierdził także, że zawarte w projekcie ustawy propozycje dają możliwość stosowania starych, skompromitowanych już praktyk przywożenia kandydatów w teczce. Myślę, że gdyby pan Czerwiński jeździł po Opolszczyźnie, z ramienia której jest posłem, i spotykał się z mieszkańcami m.in. gminy Świerczów, Wilków, czy Tomaszowice, to dowiedziałby się, dlaczego w tych gminach od ponad 12 lat wybierani są ci sami wójtowie, mimo że nie są mieszkańcami tych gmin, i że pełnią tę funkcję zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełAndrzejNamysło">Sądzę, że jest wiele argumentów przemawiających za przedłożoną przez SLD propozycją. Przede wszystkim daje ona większą gwarancję sprawnej współpracy między wybranym w ten sposób wójtem, burmistrzem czy prezydentem a radą. Druga rzecz. Nie ma ryzyka, że w ewentualnej drugiej turze bezpośrednich wyborów - co jest bardzo prawdopodobne - będzie niska frekwencja, co zamiast umocnić, osłabi pozycję wójta, burmistrza czy prezydenta. Wystarczy przeprowadzić symulację na uprawnionej do głosowania społeczności w liczbie 100 tys. i założyć, że w pierwszej turze do wyborów pójdzie 60%, a w drugiej tylko 30%. Nawet przy założeniu, że kandydat w pierwszej turze uzyska 35%, a w drugiej 50%, okaże się, że poparcie dla tego kandydata wyrazi w drugiej turze mniej o ok. 5 tys. osób. A trzeci i najważniejszy argument jest taki, że na rezygnacji z drugiej tury wyborów oszczędzamy ok. 150–200 mln zł, co jest niebagatelną kwotą, jeśli weźmie się pod uwagę np. budżet województwa opolskiego, który jest na poziomie 90 mln zł. A zatem przez dwa lata woj. opolskie mogłoby funkcjonować dzięki kwocie zaoszczędzonej przy wyborach. W woj. opolskim, panie Czerwiński, nie musiałby pan organizować protestów przeciwko likwidacji szpitala w Prudniku, ponieważ mielibyśmy odpowiednią kwotę na jego utrzymanie. Dziś, o czym pan wie, w Opolskiej Regionalnej Kasie Chorych brakuje 100 mln zł, mielibyśmy więc środki, aby uzupełnić te braki.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PosełAndrzejNamysło">Wydaje się, że dziś dla sprawnego funkcjonowania wójta, burmistrza czy prezydenta wybranych w bezpośrednich wyborach ważniejsze nie jest to, w ilu turach uzyskali oni mandat do sprawowania władzy, ale to, jakie powinny być relacje między bezpośrednio wybranym wójtem, burmistrzem czy prezydentem a radą, czy wójt, burmistrz lub prezydent ma być menedżerem, organem wykonawczym działającym pod nadzorem rady, czy politykiem, liderem lokalnym i jakie powinny być kompetencje jednoosobowego organu wykonawczego, a jakie wieloosobowego organu uchwałodawczego.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PosełAndrzejNamysło">Kluczowym problemem do rozwiązania w przyszłości, jak sądzę, jest nowelizacja art. 18 ustawy z 8 marca 1990 r., który powinien zawierać zamknięty katalog jasno sprecyzowanych kompetencji poszczególnych organów władzy samorządowej. Przede wszystkim należy przenieść część kompetencji i decyzji szczegółowych przypisanych obecnej radzie do organu wykonawczego, czyli wójta, burmistrza lub prezydenta. Rada powinna skupiać się na problemach kluczowych, wzmacniając w ten sposób swoją pozycję i kreować politykę lokalną, regionalną.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PosełAndrzejNamysło">W ustawę o samorządzie gminnym musi być wpisane przede wszystkim partnerstwo między radą a wójtem, burmistrzem lub prezydentem. Zapewni to władzy komfort efektywnego i skutecznego działania, a społeczności lokalnej - szybszy rozwój. Przed nami więc jeszcze wiele pracy i wiele ważniejszych problemów niż to, w ilu turach będzie się wybierać wójta, burmistrza czy prezydenta. Ważne jest, by nowo wybrana władza mogła działać sprawnie i była kompetentna. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nieczęsto to się zdarza, ale tym razem Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej wykorzystał swój czas przewidziany w dyskusji, w związku z tym pozostali posłowie z SLD zgłoszeni do dyskusji nie mogą już zabrać głosu. Pan poseł Smoleń, pan poseł Długoborski, pan poseł Kaczmarek i pan poseł Markiewicz nie wezmą zatem udziału w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zapisany jest jeszcze pan poseł Smolana z Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej, a wcześniej pan poseł Czerwiński. W trybie sprostowania, jak rozumiem, tak? To pan poseł Smolana chwileczkę poczeka, a głos zabierze pan poseł Czerwiński w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełJerzyCzerwiński">Ponieważ pan poseł Andrzej Namysło skłamał tu na mównicy, wprowadzając w moje usta słowa, których nie wypowiedziałem, przytoczę - pochopne wprowadzanie przepisów zawartych w omawianym projekcie może przynieść więcej szkody niż pożytku, skutecznie kompromitując ideę bezpośrednich wyborów organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego. Z tych powodów w imieniu Ligi Polskich Rodzin wnioskuję o odrzucenie w całości projektu w drugim czytaniu. Sukcesu wyborczego SLD nie przeceniam, ponieważ takowego nie będzie, za reklamę dziękuję. Radzę się wziąć za rządzenie w woj. opolskim.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Namysło: Ja też chciałbym zabrać głos w trybie sprostowania, ponieważ poseł Czerwiński zarzucił mi kłamstwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi, ale niedokładne przytoczenie czy zrozumienie słów posła nie musi od razu oznaczać kłamania, kłamstwo bowiem jest jakimś świadomym zabiegiem. Nie sądzę, aby w tym przypadku były podstawy do takiego zarzutu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełAndrzejNamysło">Czy ja mogę w takim razie poprosić o głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Namysło w jakim trybie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełAndrzejNamysło">Też w trybie sprostowania, ponieważ pan Czerwiński zarzucił mi kłamstwo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełAndrzejNamysło">...i zrobił to oczywiście, manipulując, panie marszałku, ponieważ zacytował fragment swojej wypowiedzi, w którym akurat nie było słów przeze mnie przytaczanych. Dobrze byłoby, żeby pan Czerwiński przyjrzał się całości swojego tekstu i znalazł te zapisy, które przywoływałem w swoim wystąpieniu. Wystarczy zajrzeć, przepraszam, do stenogramu, który się jutro ukaże.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł stwierdza, że nie było tych słów, które zacytował pan poseł Czerwiński.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Piotr Smolana z Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełPiotrSmolana">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ostatnie propozycje Sojuszu Lewicy Demokratycznej dotyczące wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast wzbudzają wiele kontrowersji. SLD proponuje wybory bezpośrednie, jednak tylko z nazwy. Ograniczenie wyborów bezpośrednich tylko do jednej tury, w drugiej turze zaś przekazanie możliwości wyboru radzie gminy, czyni z wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast wybory tylko częściowo bezpośrednie.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełPiotrSmolana">Jak wiemy, uzyskanie większości bezwzględnej w pierwszej turze będzie niezmiernie trudne, a więc w większości przypadków wybory będą dokonywane przez rady gmin, które najprawdopodobniej będą zdominowane przez SLD. W takiej jednak sytuacji można założyć, że w drugiej turze mogą odpaść kandydaci, którzy w pierwszej turze cieszyli się 30- lub 40-procentowym poparciem społeczności lokalnej, a wybrani zostaną być może kandydaci z poparciem zaledwie np. 16-procentowym.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełPiotrSmolana">Sytuacje takie na pewno nie wzbudzą zaufania do młodej jeszcze w naszym kraju demokracji. Takie połączenie demokracji bezpośredniej z pośrednią jest na pewno docelowo korzystne, ale tylko dla SLD. Odnosi się wrażenie, że niepewne wartości swoich kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast SLD chce im za wszelką cenę pomóc w zdobyciu władzy w terenie. Jest to jawna niechęć do elektoratu, brak zaufania w odniesieniu do jego umiejętności, do możliwości dokonania prawidłowego, w tym przypadku zgodnego z zamysłem SLD, wyboru.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PosełPiotrSmolana">Takie postępowanie dziwi, zwłaszcza że około 70% Polaków chce wyborów bezpośrednich. Świadczy to o tym, że Polacy chcą wreszcie w sposób świadomy, bezpośredni, a nie pośredni, poprzez rady gmin dokonać wyboru wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, a ich umiejętności i działalność chcą zweryfikować w następnych wyborach. Świadczy to także o tym, że kandydaci na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast będą musieli starać się o silny mandat społeczny, z którym mają się liczyć rady gminy. Jak widać, społeczności lokalne chcą same dokonywać wyborów, które niekoniecznie muszą być zgodne z wolą poszczególnych partii. Jest to swoiste wotum nieufności wobec dotychczasowego sposobu wyboru wójta, burmistrza czy prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PosełPiotrSmolana">Jak widać, jest to nieczytelne dla SLD, które nie potrafi zrezygnować ze swoich partykularnych interesów. Argumentacja mówiąca o prawdopodobnie słabej frekwencji wyborców w drugiej turze wyborów jest nietrafna. To właśnie w proponowanym przez SLD systemie wyborów przy dużej liczbie kandydatów i nikłej szansie wyboru wójta, burmistrza czy prezydenta miasta w pierwszej turze społeczność lokalna może nie widzieć sensu przystąpienia do wyborów, skoro i tak w drugiej turze decyzję podejmie rada gminy, dla której jedyne kryterium stanowić będzie przynależność kandydata do opcji politycznej większości rady, a nie rzeczywista wola elektoratu.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PosełPiotrSmolana">W tym momencie może zostać zaprzepaszczona idea wyborów, czyli podniesienie prestiżu wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, wzrost aktywności społeczności lokalnej, zwiększenie zainteresowania samorządem, odczucie siły głosu lokalnej społeczności. Ma to stworzyć podwalinę pod tzw. demokrację lokalną, która w oderwaniu od sporów ideologicznych czy programowych ma skoncentrować się na istniejących realnie problemach lokalnych, jak np. budowa dróg, rozwój szkolnictwa i przemysłu itp.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PosełPiotrSmolana">Społeczności lokalne mają dosyć przenoszenia sporów partyjnych o podłożu ideologicznym na szczebel samorządowy, a także niejednokrotnie mało czytelnej polityki kadrowej, oderwanej często od kompetencji i umiejętności osób pełniących funkcje samorządowe. Z tego też zakresu władze lokalne powinny się rozliczać przed elektoratem danej społeczności.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PosełPiotrSmolana">Z tych powodów proponowany przez SLD sposób przeprowadzenia wyborów jest dla Samoobrony i jej elektoratu nie do przyjęcia, jest ponadto pogwałceniem obietnic, jakie SLD składało swoim zwolennikom. Dodać jeszcze należy, że argumenty o niebezpieczeństwie grożącym samorządowi w warunkach, gdy wójt i większość w radzie pochodzą z odmiennych opcji politycznych, są zgoła na wyrost. Gdybyśmy zastosowali sposób wyboru proponowany przez SLD, Aleksander Kwaśniewski w wyborach prezydenckich, pomimo wysokiego poparcia rzędu 49%, przegrałby w drugiej turze z Marianem Krzaklewskim cieszącym się 16-procentowym poparciem. Jednak, jak widać, nie wzbudza to refleksji Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Dosyć już.)</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#PosełPiotrSmolana">Reasumując, należy podkreślić, że istnieje tylko jedna droga, droga wyborów bezpośrednich, w dwóch turach, zgodna z wolą społeczności lokalnych. Taką też drogę popierać będzie Samoobrona zgodnie z wolą wyborców i założeniami programowymi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma dalszych zgłoszeń do udziału w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jest natomiast dość liczna grupa posłów, którzy zgłosili się do zadania pytania. Mam na liście w tej chwili, kolejno, panów posłów: Zdzisława Jankowskiego, Ryszarda Stanibułę, Tadeusza Parchańskiego, Marcina Libickiego, Barbarę Marianowską, Marka Suskiego, Leszka Świętochowskiego, Leszka Murzyna, Wojciecha Szaramę, Antoniego Stryjewskiego, Mieczysława Kasprzaka, Tomasza Tomczykiewicza, Tadeusza Cymańskiego i Tomasza Markowskiego. Bardzo proszę, jeszcze pan poseł Andrzej Czerwiński i pan poseł Jacek Falfus. Dopisuję panów.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy jeszcze ktoś chciałby się zgłosić do zadania pytań?</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze ktoś? Zamierzam zamknąć listę zgłoszeń, a wtedy nie będę już dopisywał nikogo więcej. Nie ma więcej zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie zamykam listę posłów zgłoszonych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do przedstawienia pytań zgodnie z kolejnością zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pierwszy pan poseł Zdzisław Jankowski z Samoobrony, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dzisiejszym porządku obrad znalazł się punkt dotyczący projektu ustawy określającej zasady i warunki bezpośredniego wyboru wójta i burmistrza. Przypominam, że w pierwszym czytaniu tej ustawy w grudniu ubiegłego roku to koalicja była za tym projektem. Natomiast pan premier w swoim exposé zapowiedział, że ponieważ koszty sprawowania władzy samorządowej są zbyt wysokie, koalicja wniesie o ograniczenie liczby radnych i członków zarządu. Przytaczam, panie premierze, te słowa zgodnie z przedwyborczymi zapowiedziami dotyczącymi wprowadzenia bezpośrednich wyborów wójtów i burmistrzów. Powstaje pytanie: Jakich zapowiedzi w tej sprawie koalicja dotrzymała, skoro obecnie chce wprowadzić nieznaną w żadnej demokracji formułę wyborów dwustopniowych, bezpośrednich i pośrednich? Czyżby koalicja rządząca uciekła się znowu do szantażu konstytucyjnego, twierdząc, że wprowadzenie bezpośrednich wyborów jest sprzeczne z konstytucją? A może jest to obawa przed wyborcami wynikająca z niedotrzymania wcześniejszych obietnic. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pytanie zada teraz pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ryszard Stanibuła, Polskie Stronnictwo Ludowe, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę skierować do pana posła sprawozdawcy trzy pytania następującej treści: Jak w świetle projektu nowej ustawy kształtować się będzie kontrola rady, jeśli chodzi o wójta, burmistrza, np. w tak drażliwych sprawach, jak zakupy bezprzetargowe albo też przetargi? Zgodnie z tym projektem będą one całkowicie poza nadzorem tejże rady? Jak te kwestie będą regulowane?</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Pytanie drugie: Jakimi konkretnie sankcjami ustawowymi dysponować będzie rada w stosunku do wójta, burmistrza, gdy ten nie wykona uchwały rady bądź naruszy dyscyplinę budżetową?</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PosełRyszardStanibuła">I pytanie trzecie: Czy w świetle przepisów nowej ustawy przewiduje się, że prawo do ustalenia obsad personalnych w urzędzie posiadać będzie tylko wójt lub burmistrz? A może warto sięgnąć w tej sytuacji do rozwiązań, jakie istnieją w centralnej administracji państwowej, i powołać dyrektora lub naczelnika urzędu odpowiedzialnego za organizację i tryb pracy urzędu, tak jak powiedziałem, na wzór instytucji centralnych? Czy takie rozwiązanie nie byłoby dobre, korzystniejsze? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Tadeusza Parchańskiego z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełTadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. W art. 7 w ust. 2 jest zapis, że prawo zgłoszenia kandydatów na wójta ma komitet wyborczy, który zarejestrował listy kandydatów na radnych co najmniej w połowie okręgów wyborczych w danej gminie. Jest pytanie, jak to ma wyglądać w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców, gdzie są okręgi jednomandatowe, wybory większościowe a kandydatów może zgłaszać w każdym okręgu inny komitet wyborczy. Czy z tego wynika, że ma również powstać komitet, który zgłosi kandydatów w co najmniej połowie okręgów wyborczych w gminie i wtedy zostanie zgłoszony kandydat na wójta? Ten zapis nie jest do końca jasny. Prosiłbym o wyjaśnienie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Następny pan poseł Marcin Libicki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pytanie jest skierowane do pana posła sprawozdawcy. Jest stara rzymska zasada: dura lex, sed lex. To oznacza nie tylko, że prawo może być twarde, byleby było, ale że ono ma czemuś konkretnie służyć. Słyszeliśmy w tej debacie, że celem tej ustawy będzie bezpośrednie powoływanie szefów organów samorządowych po to, żeby była jasna odpowiedzialność, żeby było wiadomo, kto odpowiada za decyzje podejmowane na danym szczeblu administracji samorządowej. Zawsze słyszeliśmy, i ten zarzut nie był zupełnie bezpodstawny, że burmistrz, wójt i prezydent są spętani, uwikłani w układy polityczne. Ta ustawa miała - słyszeliśmy o tym - w intencji jej twórców służyć do uwolnienia szefa tego samorządu od tych zależności, ale nałożenia z kolei na niego odpowiedzialności, która wtedy będzie na nim ciążyć w znacznie większym stopniu. Wiele sił politycznych poparło ten projekt. W społeczeństwie cieszył się on życzliwością. Oczywiście były i głosy krytyczne.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełMarcinLibicki">Moje pytanie jest takie: Czy ustanawianie prawa, które nie wiadomo do czego ma służyć, nie jest psuciem roli społecznej prawa? Społeczeństwo stoi na prawie. Jeżeli po wielkiej debacie mamy powołać takie prawo, które nie będzie służyć celom w tej debacie przedstawionym, to jest to moim zdaniem psucie tego prawa i psucie jego roli w społeczeństwie. Bardzo proszę, żeby przedstawiciel wnioskodawców, poseł sprawozdawca komisji powiedział mi, czy nie uważa, że po tej wielkiej debacie wprowadzenie prawa, zgodnie z którym szefowie samorządów nadal będą spętani układami politycznymi, uwikłani w układy polityczne, jest psuciem prawa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu i zadanie pytania panią poseł Barbarę Marianowską z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełBarbaraMarianowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PosełBarbaraMarianowska">Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Dlaczego w omawianym projekcie ustawy z druku nr 420 w przepisach dotyczących wygaśnięcia mandatu posła nie uwzględniono zapisu z ustawy o rachunkowości obowiązującego od 1 stycznia 2002 r. a dotyczącego tak istotnej sprawy, jak odpowiedzialność karna z tytułu nadzoru burmistrza, wójta i prezydenta w wypadku nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych, niesporządzania sprawozdania finansowego, sporządzania go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych? Temu zapisowi o odpowiedzialności karnej podlega ten, kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza się określonych, wskazanych przeze mnie czynów. Podlega on grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie. W art. 26 dotyczącym wygaśnięcia mandatu wójta jest zapis, że wygaśnięcie mandatu następuje na skutek prawomocnego wyroku sądu orzeczonego za przestępstwo popełnione z winy umyślnej, niemniej jednak mamy tutaj odpowiedzialność z tytułu nadzoru. Wydaje się słuszne, aby ten zapis był jednoznaczny, został uwzględniony. Ma to szczególne znaczenie w związku z propozycją wyboru, powoływania skarbnika nie w drodze konkursu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Marek Suski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj rano w audycji radiowej słyszałem wypowiedź sekretarza generalnego SLD, który mówił, że SLD to taka partia, która umie myśleć. Dziś po wystąpieniu posła sprawozdawcy na temat zmian w ordynacji zaczynam mieć wątpliwości, czy SLD jest taką partią, ponieważ uzasadnienie wprowadzenia tego hybrydowego sposobu wyboru burmistrzów, prezydentów i wójtów...</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest projekt Platformy.)</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PosełMarekSuski">Zaraz, zaraz, to wy zgłaszacie tutaj jako wasze propozycje, a pan sprawozdawca powiedział, że to jest kompromis pomiędzy propozycją PiS a propozycją Platformy Obywatelskiej. Platforma, o ile sobie przypominam, zawsze mówiła o wyborach bezpośrednich w obu turach, a nie o pierwszej turze takiej, a drugiej takiej. Platforma pewnie zaraz się wypowie, bo to jest dziwne. Z mojej dotychczasowej wiedzy wynika, że zawsze mówili o wyborach bezpośrednich.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PosełMarekSuski">Wy też, panowie, mówiliście o wyborach bezpośrednich. Mam pytanie, prośbę, żebyście powiedzieli, jakie są prawdziwe przyczyny tego, że zmieniliście propozycje co do sposobu wyborów na inne niż te zawarte w waszych obietnicach wyborczych. No, może byście mieli odwagę i przyznali się do tego, że chodzi tutaj o interes SLD, bo spadają wasze notowania i wyliczyliście, że w wyborach bezpośrednich nie uzyskacie większości.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#PosełMarekSuski">To jest pytanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, proszę o przystąpienie do zadania pytania, a nie do polemiki. Państwa posłów natomiast proszę o nieprzeszkadzanie mówcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełMarekSuski">...o prawdziwe powody zmiany propozycji co do ordynacji.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PosełMarekSuski">Drugie pytanie dotyczy art. 8 ust. 1 pkt 1. Chodzi o to, że tam jest propozycja zapisu, że kandydat może wskazać ewentualnie przynależność do partii politycznej. My wnosimy zmianę. Chodzi o to, żeby kandydat podawał przynależność, żeby się nie wstydził tego, z jakiej partii się wywodzi. Pytanie: Dlaczego SLD nie chce, aby kandydaci określali, z jakiej są partii, i dopuszcza to, że ktoś będzie mógł ukryć swoją przynależność partyjną? Czy chodzi o to, że SLD wstydzi się przynależności do swojej organizacji? Czy też chodzi o kontynuację mitu o bezpartyjnych fachowcach? Takim bezpartyjnym fachowcem był kiedyś Jerzy Urban. Czy takich jeszcze wielu chcecie nam zafundować? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Łyżwiński w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Łyżwiński: Wniosek formalny - mogę?)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wniosek formalny? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podstawie art. 109 ust. 3 pkt 1 regulaminu Sejmu zgłaszam wniosek formalny o przerwanie posiedzenia Sejmu w celu zwołania Konwentu Seniorów i pilnego przeanalizowania odpowiedzi prokuratora generalnego - ministra sprawiedliwości pani Barbary Piwnik, zawartej w piśmie z dnia 16 kwietnia 2002 r. pod nr PR2KO761/02, kierowanym na adres marszałka Sejmu w związku z moim zapytaniem z dnia 21 lutego 2002 r., dotyczącym zawiadomienia o zbrodni popełnionej między innymi na osobie posła na Sejm RP pana Henryka Michalaka.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Wnoszę ponadto, aby w czasie przerwy odbyło się posiedzenie Prezydium Sejmu, które wniesie projekt uchwały w celu powołania sejmowej komisji śledczej działającej na podstawie art. 111 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 21 stycznia 1999 r. ogłoszonej w Dzienniku Ustaw z dnia 22 kwietnia 1999 r. Celem powołanej komisji winno być zbadanie spraw związanych z wyżej wymienionym zapytaniem, a w szczególności również wyjaśnienie, jaki interes prawny miała minister sprawiedliwości - prokurator generalny pani Barbara Piwnik, ukrywając fakt otrzymania informacji o dokonanej zbrodni. Wobec faktu zawiadomienie o zbrodni zostało skierowane w dniu 18 lutego 2002 r. na adres pana Aleksandra Kwaśniewskiego, prezydenta RP, pana Leszka Millera, prezesa Rady Ministrów, oraz pana Andrzeja Leppera, wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, jako osoby zaufania publicznego.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Pani minister Barbara Piwnik w dniu 16 kwietnia 2002 r., a więc po prawie dwóch miesiącach, w piśmie kierowanym do marszałka Sejmu oświadcza, że do ministra sprawiedliwości dotychczas nie wpłynęło również zawiadomienie o zbrodni z dnia 18 lutego 2002 r. Zachodzi podejrzenie lekceważenia lub ukrywania, lub udziału w ukrywaniu dowodów zbrodni przez przedstawicieli najwyższych organów państwowych.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczam, że dysponuję oryginałami dokumentów świadczących o udziale przedstawicieli najwyższych organów państwa w zbrodni popełnionej na co najmniej 3 osobach, próbie gwałtu oraz bezprawnym zajęciu mienia znacznej wartości. Jako dowód, delikatnie mówiąc, niestaranności pani minister przytoczę tylko jedno zdanie z pisma wysłanego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, bardzo przepraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Ja już kończę.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełStanisławŁyżwiński">...przez ministra sprawiedliwości, z Prokuratury Krajowej (Biura Postępowania Przygotowawczego), sygnowanego nrem PR2KO376/97, a kierowanego do Prokuratury Apelacyjnej we Wrocławiu, datowanego w Warszawie dnia 6 marca 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Cytuję: W załączeniu przesyłam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przerwę panu wystąpienie, dlatego że - jak sądzę, z powodu niedoczytania regulaminu Sejmu - przeoczył pan fakt, że wnioski formalne mogą dotyczyć wyłącznie spraw będących przedmiotem porządku dziennego i przebiegu posiedzenia. Sprawa, którą pan porusza, nie należy do porządku tego posiedzenia. Oczywiście pańską sugestię przekażę marszałkowi Sejmu. Do jego decyzji należy, czy to uwzględni w ramach prac Konwentu Seniorów. Bardzo natomiast proszę o zakończenie tej wypowiedzi, dlatego że przedmiot tego wniosku formalnego wykracza poza porządek tego posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Czy mam prawo zgłosić wniosek formalny czy nie mam?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ma pan prawo zgłosić wniosek formalny dotyczący spraw będących przedmiotem posiedzenia, porządku dziennego i przebiegu posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprawa, której dotyczył pana wniosek, jest zupełnie oderwana od tego, co jest materią dzisiejszego posiedzenia. Nie kwestionuję wagi sprawy, którą pan poruszył; ona pewnie musi mieć swoje wyjaśnienie, swój bieg, ale nie w tym miejscu i nie w tej chwili możemy o tym dyskutować. Dyskutujemy o bezpośrednim wyborze wójta i burmistrza gminy, a sprawa, którą pan poruszył, nie jest w porządku dziennym tego posiedzenia. W związku z tym wniosek formalny wykracza poza to, co może być jego treścią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Gdy na posiedzeniu Konwentu Seniorów są zgłaszane sprawy, które porusza Samoobrona, sprawy te idą na dolną półkę. Z tego względu mamy jedyną możliwość, aby tu z trybuny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ależ, panie pośle, było przecież posiedzenie Konwentu Seniorów, był przedstawiciel czy przedstawicielka Samoobrony, a ta sprawa w ogóle nie była poruszana. Było nawet sporo czasu, żeby taką sprawę poruszyć, ale nie była ona poruszana przez przedstawiciela Samoobrony na posiedzeniu Konwentu Seniorów. Sądzę, że sprawa ta była znana klubowi Samoobrony już dzisiaj rano, nie można więc stawiać zarzutu, że to idzie na dolną półkę. Można to było przedstawić dzisiaj na posiedzeniu Konwentu Seniorów. Byłem obecny i była obecna przedstawicielka Samoobrony.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Łyżwiński: Panie marszałku, ze względu na to, że to jest sprawa bardzo ważna, bardzo proszę, aby pan marszałek tą sprawą się zajął.)</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie neguję, że jest ważna, ale pana wniosek nie może być traktowany jako wniosek formalny i nie może to być poddane pod głosowanie, bo takie głosowanie odbyłoby się z naruszeniem art. 109 ust. 2 regulaminu Sejmu i ja nie mogę do tego dopuścić. Złożył pan wniosek, ale ja stwierdzam, że on wykracza poza materię, która może być przedmiotem takiego wniosku. Dziękuję bardzo panu za zabranie głosu, ale wracamy do tego, co jest przedmiotem naszego posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełStanisławŁyżwiński">Czyli, panie marszałku, praktycznie wniosków formalnych zgłaszać nie można. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Można, tylko takie, które mieszczą się w regulaminie Sejmu. Oczywiście, że można.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Leszka Świętochowskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana ustawa ma charakter ustrojowy i dlatego budzi zainteresowanie i troskę całego społeczeństwa. Powoduje również burzliwą dyskusję na sali obrad, gdyż to samorząd szczebla gminnego, podstawowego decyduje o większości warunków życia obywateli.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Teraz pytania do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Pierwsze pytanie: czy nieudzielenie organowi wykonawczemu absolutorium, tu: wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi, jest jednoznaczne z wnioskiem o referendum w sprawie o odwołanie wójta? Jeśli nie, to czym skutkuje nieudzielenie absolutorium, gdyż z artykułów ustawy określających to zagadnienie, trudno jest jednoznacznie odczytać interpretację tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Drugie pytanie: czy referendum nieskutkujące odwołaniem wójta, burmistrza, prezydenta można powtórzyć po 12 miesiącach tylko z tej samej przyczyny, np. nieudzielenia absolutorium? Czy nie ma zależności związanej z różnorodnością przyczyn, oczywiście przewidzianych w ustawie? Czyli chodzi mi o to, że występują różne przyczyny i wtedy referenda są częściej organizowane.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Trzecie pytanie: jak wyobraża pan sobie współpracę między wójtem a skarbnikiem i sekretarzem, jeśli ich będzie powoływać czy wybierać rada gminy?</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Czwarte pytanie. Wójt ma prawo powołać zastępców w liczbie zależnej od liczby mieszkańców gminy. Ale mam pytanie: czy jest to prawo czy obligatoryjny obowiązek, gdyż już w trakcie dziesięcioletnich doświadczeń funkcjonowania samorządu było tak, że najpierw wszedł przepis o możliwości powołania wójtów, a później zastępców, a następnie była taka interpretacja, że jest obowiązek powoływania zastępców?</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">I pytanie następne. Jak będzie realizowany zapis o prawie do nieodpłatnego korzystania przez kandydatów na wójtów z programów regionalnych telewizji publicznej czy publicznego radia, w tych rejonach, gdzie te media nie docierają? Czy jest to praktyczna równorzędność prawa dla wszystkich kandydatów?</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">I pytanie już ostatnie, dotyczące art. 27, który mówi, że w pewnych okolicznościach uchwałę rady gminy stwierdzającą wygaśnięcie mandatu wójta wójt ma prawo zaskarżyć do sądu rejonowego i ta uchwała staje się prawomocna dopiero z chwilą wydania orzeczenia przez sąd, a wójt pełni swe funkcje do czasu wydania tego orzeczenia. I co będzie, jeżeli sąd z różnych przyczyn, które teraz trudno jest przewidzieć, nie wyda takiego orzeczenia? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Leszek Murzyn z Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełLeszekMurzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie skierować pytanie do pana posła sprawozdawcy. Co się stanie, jeżeli wójt (burmistrz czy prezydent) wybrany w bezpośrednich wyborach będzie działać na szkodę gminy, np. będzie wyprzedawać majątek komunalny w świetle obowiązującego prawa, ale ze szkodą dla mieszkańców, czyli właściciela majątku komunalnego, i nie będzie go można odwołać np. w referendum z racji niskiej frekwencji? Czy jest jakaś propozycja, aby majątek mieszkańców gminy był zabezpieczony przed działaniami korupcyjnymi? I czy są jakieś inne możliwości niezawarte w propozycji ordynacji wyborczej dotyczące odwołania szefa organu wykonawczego w gminie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Wojciecha Szaramę z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zadawanie bardziej szczegółowych pytań do tego projektu, który został Izbie przedstawiony, moim zdaniem nie ma sensu, dlatego że najprawdopodobniej zapadły już decyzje co do ukatrupienia nowego systemu wyborów samorządowych. I to, wydaje mi się, z upływem czasu coraz bardziej oczywiste. Ale może się mylę.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PosełWojciechSzarama">Chciałbym zapytać przedstawicieli koalicji rządzącej...</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytania tylko do sprawozdawcy.)</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PosełWojciechSzarama">...przedstawicieli Sojuszu Lewicy Demokratycznej: kiedy państwo przedstawicie spójny program wyborów samorządowych?</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#PosełWojciechSzarama">Pan poseł Gintowt-Dziewałtowski w imieniu komisji złożył sprawozdanie, które oczywiście nie uzyska poparcia większości w jutrzejszym głosowaniu. To pytanie jest bardzo istotne.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#PosełWojciechSzarama">Dlatego, że tego sprawozdania i tego projektu nie poparł w swoim wystąpieniu żaden klub poselski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie Pośle!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełWojciechSzarama">A więc panowie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie Pośle! Przepraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Pośle Sprawozdawco!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">O, teraz inaczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełWojciechSzarama">Chciałem pana zapytać, w jaki sposób pan będzie jutro głosował? Czy zgodnie z projektem Sojuszu Lewicy Demokratycznej, czy zgodnie z tym, co zostało opracowane parę dni wcześniej na komisji?</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Zgodnie z sumieniem.)</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To dotyczy ordynacji, a nie sposobu głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PosełWojciechSzarama">Kiedy pan jako przewodniczący komisji przedstawi komisji, podkomisji spójny projekt, który będzie do zaakceptowania i który mógłby być przedmiotem rozsądnej dyskusji? Bo ta dyskusja, która się teraz nad tym projektem toczy, panie marszałku, nie ma żadnego sensu, bo żaden z klubów sejmowych nie popiera w tej chwili tej propozycji, jeśli chodzi o kluczowy moment bezpośredniego wyboru burmistrza, wójta, prezydenta itd.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja popieram.)</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PosełWojciechSzarama">Pan popiera. Tak? No, będę patrzył jutro w czasie głosowania, jak to się będzie odbywało.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#PosełWojciechSzarama">Tak więc dlaczego ja zadaję to pytanie. Od wielu miesięcy, prawie od roku toczy się ta dyskusja. Przecież samorządy wykonują ważne funkcje społeczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dobrze. Panie Pośle! Ale już może uzasadnienie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełWojciechSzarama">Nie można samorządów stawiać w takiej sytuacji, że one przez rok czasu nie wiedzą, jakie będą wybory, wcześniej nie wiedziały, kiedy będą te wybory itd. A więc ja wzywam posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej do zamknięcia tej sprawy, jednoznacznego postanowienia, a być może do wycofania się z tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie Pośle! Ale bardzo proszę, żeby...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełWojciechSzarama">Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">...nie wykraczać poza formułę pytań. Pytania mogą być w tym wypadku kierowane tylko do posła sprawozdawcy. Nie ma pytań do koalicji i do partii politycznych na tej sali i również do indywidualnych posłów, jak będą głosować. Nie ma takiego zwyczaju, żeby o to pytać. Natomiast było pytanie do posła sprawozdawcy, zechce, to odpowie we właściwy sposób.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo kolejne pytanie zada pan poseł Antoni Stryjewski z Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytania do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy tzw. badania opinii społecznej, pokazujące ponoć, że aż około 80% Polaków chce bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów, nie pokazują jedynie stopnia indoktrynacji ideowej, której Polacy ulegli, a której autorami są elity partyjne zainteresowane umocnieniem swej pozycji władczej w terenie równoznacznej z dostępem do gminnej kasy?</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Skąd wynika, zdaniem pana posła sprawozdawcy niechęć Polaków do rad samorządowych, które w ich imieniu rządzą ich sprawami na różnych poziomach życia społecznego, a wolą Polacy niemal dyktatorską władzę wójta, burmistrza i prezydenta prezentowaną w procedowanej ustawie?</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy aby my, jako naród, nie jesteśmy zwiedzeni propagandą antysamorządową i zniechęceni dotychczasowymi wadliwymi rozwiązaniami prawnymi dla samorządów?</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy zamiast wprowadzać nową ustawę nie lepiej poprawić tę właściwą o samorządzie gminnym, która eliminowałaby anonimowość podejmowanych decyzji, wprowadziłaby realną możliwość kontrolowania i odwoływania władz samorządowych przez społeczności lokalne?</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Sprawozdawco! Jakie argumenty przemawiają za umożliwieniem wprowadzenia na listę wyborczą kandydata spoza gminy czy miasta, a w rezultacie oddanie władzy nad życiem gminnym czy miejskim osobie obcej w środowisku lokalnym, ale zapewne znanej i życzliwej jedynie słusznej partii? Skąd większość członków partii bierze swoją pewność, że wybory samorządowe i wybory bezpośrednie wójtów, burmistrzów i prezydentów będą bezpartyjne? Tu prawie wszyscy komentatorzy tej ustawy mówili o partyjniactwie z obrzydzeniem. Skąd większość takich wypowiedzi, skoro zapisy ustaw samorządowych promują właśnie komitety partyjne? Przede wszystkim komitety partyjne. Skąd te swoiste słowa obrzydzenia na partyjniactwo w samorządach? Czy nie jest to oszustwo ideowe partii politycznych? Czy nie jest to - zacytuję tu słowa jednego z wypowiadających się posłów - hipokryzja, obłuda i zakłamanie towarzyszy partyjnych?</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Jaka będzie realna rola rady gminy i miasta, kiedy wprowadzimy wybór bezpośredni wójtów, burmistrzów i prezydentów? Czy nie stanowić będzie ta rada jedynie atrapy władzy samorządowej, gdy realną władzę będzie miał właśnie wójt, burmistrz i prezydent? Jak rada gminy lub miasta realnie będzie kontrolować równych jej, jeśli chodzi o mandat wyborczy, wójta, burmistrza lub prezydenta? Powołanie ustawowe komisji rewizyjnej w obrębie rady bez nadania jej silnych uprawnień egzekucyjnych, bo i sama rada ich nie ma, nie jest realnym narzędziem tej kontroli. Projekt ustawy mówi, że oświadczenie woli w imieniu gminy w zakresie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie Pośle! Teraz troszkę pan wyszedł poza formułę pytania, więc jeśli jeszcze są jakieś pytania, to proszę przy tej formule pozostać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Spuentuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Projekt ustawy mówi, że oświadczenie woli w imieniu gminy w zakresie zarządu mieniem składa jednoosobowo wójt albo osoba przez niego upoważniona. Nie musi przy tym konsultować się w tych sprawach z radą, a nawet może ignorować jej zalecenia. Czy taki zapis nie jest więc otwarciem szerzej bramy do korupcji i wadliwych decyzji ze szkodą dla gminy lub miasta? Czy ograniczenie odwołania niesprawnego lub nieuczciwego wójta, burmistrza i prezydenta tylko do drogi referendalnej, i to limitowanej czasowo, nie jest ograniczeniem samorządności i praworządności?</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">I ostatnie pytanie. Dlaczego nie wpisano do projektu ustawy przymiotów, które mają cechować kandydata na wójta, burmistrza czy prezydenta, chociażby wymogu posiadania odpowiedniego wykształcenia, odpowiednich kompetencji, niekaralności? Na te pytania chciałbym uzyskać odpowiedź, by móc prawidłowo głosować. Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Mieczysław Kasprzak z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem skierować do posła sprawozdawcy jedno pytanie. Otóż wielu doświadczonych samorządowców jest pełnych obaw, że konflikty, które powstaną na styku rada - wójt mogą osłabiać samorządność w danej gminie. Szczególnie będzie to istotne, kiedy taki wójt nie będzie miał zaplecza politycznego, będzie z innej opcji politycznej. Te problemy również podnoszą autorytety samorządowe w kraju. To może doprowadzać wręcz do blokowania pracy samorządu gminnego. Ustanie wszelka inicjatywa. Taki samorząd będzie tracił autorytet. Jak pan poseł sprawozdawca widzi rozwiązywanie tych problemów? Bo w tej chwili też się takie zdarzają, a może wystąpić nasilenie tego zjawiska. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Tomasz Tomczykiewicz z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Samorząd terytorialny jest jedną z podstawowych i najważniejszych części władzy publicznej. Dlaczego podczas tak ważnej debaty ława rządowa prawie przez cały czas jest pusta? Ostatnio pan minister się tłumaczył, jeśli dobrze pamiętam, potrzebami fizjologicznymi. Myślę, że tak długa nieobecność przedstawiciela rządu świadczy o tym, że jest ciężko chory...</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Albo?)</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Pytam, czy pan minister jest ciężko chory, że tak długo jest poza salą?</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">I następne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do kogo?)</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Adresatem jest rząd.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Czym się kierowano zabraniając kandydatom na wójta kandydowania do organów uchwałodawczych? Czy nie szkoda tych liderów, którzy nie zostaną wybrani, bo jednak większość przegra. Czy nie szkoda, żeby znaleźli się poza samorządem? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Tadeusza Cymańskiego z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełTadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pierwsze pytanie jest takie trochę organizacyjne. Mam pytanie do posła sprawozdawcy, a właściwie do nieobecnych. Dlaczego w tak ważnej dyskusji nie uczestniczy nikt z rządu? Nie zamykano ust, te pytania były stawiane cały czas w poprzednim rządzie, że nie są obecni. Czas, żeby zobaczyć jak nowa ekipa traktuje tak ważne sprawy. To pytanie pierwsze, na wejściu.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PosełTadeuszCymański">Teraz pytania co do meritum sprawy. Pierwsze pytanie, to jest ważna kwestia, kieruję do pana posła sprawozdawcy. Problem jest tam ujęty, ale jakie ma szanse, jak wyglądała dyskusja w komisji, aby w ostatecznym tekście ustawy znalazł się zapis, który umożliwi bycie wójtem, prezydentem czy burmistrzem również osobom, które nie mieszkają na terenie gminy. To jest bardzo ważne, bo z praktyki znam wójtów, którzy mieszkają w sąsiedniej gminie, a cieszą się ogromnym poparciem i szacunkiem, i są bardzo dobrymi wójtami. To jest bardzo ważny zapis. Zresztą odwrotnie rzecz biorąc, byłaby to skrajna nieufność - jeśli mieszkańcy chcą, powinniśmy jednak zdać się na wolę tych, którzy o tym powinni mieć głos decydujący.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PosełTadeuszCymański">Pytanie drugie. W Sejmie odbyła się bardzo ważna konferencja, z tego, co pamiętam, pod auspicjami m.in. marszałka Sejmu, na ten właśnie temat. Z tego, co wiadomo, efektem tej pracy były wypowiedzi wielu wybitnych ekspertów, znawców, praktyków, ba, twórców reformy samorządowej w naszym kraju. To były głosy, które wyrażały ogromny niepokój i stawiano wielki znak zapytania, czy te projekty są wystarczająco przygotowane merytorycznie? Czy mają oprawę w postaci zmian kilkudziesięciu, a nawet padały liczby - kilkuset ustaw? Chciałbym spytać - i trochę smutno się cieszę na myśl, że będzie to w stenogramie - i proszę o odpowiedź, kto weźmie odpowiedzialność za to, gdy te ustawy wejdą w życie tak szybko, nagle, bez koniecznego nakładu pracy, bez ustaw towarzyszących, bez nowelizacji? Mówię o skutkach, w dyskusji były wyrażane te obawy. To pytanie jest bardzo ważne, bo jeśli przyjdzie nam za rok na tej sali lizać rany, które sami sobie zadamy, to wtedy będzie pytanie, kto jest tego autorem. My się nie odcinamy od prac, ale chcemy wyrazić poważne wątpliwości, czy warte jest ryzyka wprowadzanie tego w taki dość spontaniczny sposób.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PosełTadeuszCymański">I pytanie trzecie, ostatnie. Przedstawiciel klubu SLD przedstawił przykłady różnych rozwiązań w różnych krajach. To była prawdziwa wycieczka Orbisu. Jechaliśmy przez palatynat, Dolną Saksonię, zahaczaliśmy o kantony, prawie departamenty, była Holandia, kraje skandynawskie, Włochy, chyba na stanach amerykańskich kończąc. Mam pytanie: Dlaczego w tej pracy, w myśl powiedzenia, że najciemniej pod latarnią, nie odniesiono się, nie wykorzystano, żeby prezentować właśnie teraz społeczeństwu, wyborów najbardziej znanych i bezpośrednich w naszym kraju, najważniejszych - wyborów prezydenckich? Przecież to są wybory o kapitalnym znaczeniu, już to mamy, wiemy, rozumiemy. Na tym przykładzie można zobaczyć to, co obecnie jest proponowane. I chcę spytać, czy taki oto obraz nie jest analogią, że gdyby prezydent Kwaśniewski miał wynik nieco niższy niż 50%, a dwaj jego wielcy kontrkandydaci - mówię o panu Krzaklewskim i Olechowskim - nieco podciągnęli się w szrankach, to przez analogię wyboru prezydenta dokonałaby tutaj na sali AWS - Unia Wolności. Z resztą poradzilibyśmy sobie. Czy to nie jest dowód - ten obraz wcale nie jest naciągany na odlotowy charakter tych propozycji? To jest jednak rzeczywiście idee fixe, to pokazuje, co chcemy zafundować. I pytanie: dlaczego gminy, dla ich mieszkańców to mała ojczyzna, miasta mają być pozbawione tego elementarnego sposobu wybierania swoich burmistrzów? To jest czymś podszyte i trudno się dziwić, że pojawiają się podejrzenia o interes partyjny, bo to trzeba wyraźnie powiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Do kogo to pytanie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Następnym pytającym jest pan poseł Tomasz Markowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełTomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzy króciutkie pytania. Pierwsze: jakie są merytoryczne, zaznaczam, merytoryczne powody, że kandydat na wójta, prezydenta, burmistrza nie może kandydować do rady danej samorządowej jednostki? Czy to przypadkiem nie jest taki chytry sposób eliminowania kandydatów, bo wiemy, że kandydaci lewicy potem szybko znajdą np. zatrudnienie w administracji rządowej. Czy rzeczywiście przez to nie traci się wartościowych ludzi w radach gminy czy powiatu?</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełTomaszMarkowski">Drugie pytanie: czy sposób głosowania przy wyborze wójta, burmistrza, prezydenta, kiedy jest tylko jeden kandydat, ustawa taką sytuację przewiduje, sposób polegający na tym, że jeśli jesteśmy za, to stawiamy krzyżyk, a jeśli przeciw, to zostawiamy wolną kratkę, nie stwarza możliwości nadużyć przez komisję wyborczą? Wnosimy o to, by były dwie kratki, jedna na tak, druga na nie i żeby przy właściwej stawiano krzyżyk. W ten sposób zostałyby wyeliminowane ewentualne możliwości nadużyć.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PosełTomaszMarkowski">I ostatnie pytanie - ono padało już w pewnej formule, ale chciałbym je powtórzyć. Dlaczego stawia się aż takie przeszkody, jeśli chodzi o odwołanie wójta, burmistrza czy prezydenta? Mamy tu większość kwalifikowaną, wysoki próg referendalny. Czy to naprawdę nie prowadzi do sytuacji, w której przy złych samorządach, przy złej pracy burmistrza, wójta czy prezydenta jego odwołanie stanie się właściwie praktycznie niemożliwe i będzie on w gruncie rzeczy bezkarny? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Andrzej Czerwiński z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Szanowny Panie Marszałku! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy, pytanie natury technicznej. Ponieważ klub Platformy Obywatelskiej złożony jest tylko w 20% z byłych parlamentarzystów, a od początku do końca byliśmy za czystym, prostym, jasnym, klarownym wyborem bezpośrednim wójtów, burmistrzów i prezydentów, chciałbym zapytać, skąd brane są informacje o tym, iż ustawa, którą proponuje klub SLD, jest rozwinięciem projektu Platformy Obywatelskiej jako projektu byłych parlamentarzystów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Jacka Falfusa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełJacekFalfus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku dzisiejszego posiedzenia Sejmu padły słowa o pochopnym, często nie do końca przemyślanym działaniu Sejmu w ramach prac legislacyjnych. Popieram to stwierdzenie, obserwując bardzo nierówne tempo prac Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - zależne, jak sądzę, od koniunkturalnej polityki SLD. I daję przykład: w art. 42 omawianego dzisiaj projektu wprowadza się zmiany w ustawie o samorządzie gminnym - w 26. zmianie wykreśla się m.in. art. 31 z ustawy o samorządzie. Treść wykreślana brzmi następująco: Wójt lub burmistrz organizują pracę zarządu, kierują bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentują ją na zewnątrz. Zatem pytam pana posła sprawozdawcę: Dlaczego wykreślono tak ważną funkcję, jak reprezentowanie gminy na zewnątrz, która jest przecież przypisana wójtowi i burmistrzowi? Czy to działanie zamierzone, czy po prostu bubel? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">I pan poseł Tadeusz Tomaszewski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trzy pytania do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pierwsze: Czy w czasie prac w komisjach i w podkomisji rozważano, jeśli chodzi o kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów - w ustawie zapisano, że muszą mieć oni ukończone 25 lat - inną możliwość, na przykład taką jak w wyborach do Senatu, i co zdecydowało o takim właśnie zapisie?</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Drugie pytanie: Czy w kontekście zapisów mówiących o niemożności pełnienia funkcji wójta lub burmistrza w połączeniu z pełnieniem funkcji w innym organie jednostki samorządu terytorialnego można byłoby przyjąć takie rozstrzygnięcie, iż zastępca wójta, który nie jest radnym, będzie mógł pełnić funkcję w innej jednostce organu administracji samorządowej?</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Trzecie pytanie dotyczy możliwości odwołania wójta, burmistrza czy prezydenta. Tutaj opisane są jakby dwie drogi: jedna wiąże się z absolutorium, druga z inną przyczyną. Chciałbym prosić pana posła sprawozdawcę, aby powiedział, po jakim czasie - w pierwszym przypadku - można wznowić ten wniosek. Co do drugiego przypadku, zapisano, że 12 miesięcy. Oczywiście wiadomo, że absolutorium jest udzielane co rok. Czy należy domniemywać, że można z tym wystąpić również w takim okresie? Ale, biorąc pod uwagę, że absolutorium jest udzielane w połowie roku, po upływie jakiego okresu z takim wnioskiem, z tych dwóch przyczyn, można wystąpić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Chciałbym jeszcze w trosce o legislacyjną poprawność projektu zadać panu posłowi sprawozdawcy dwa pytania. Pierwsze wiąże się z art. 26 ust. 1. Ten przepis dotyczy wygaśnięcia mandatu wójta. Mówi się tam o tym, że to wygaśnięcie następuje w razie prawomocnego wyroku sądu orzeczonego za przestępstwo popełnione z winy umyślnej. Wyroki są skazujące, umarzające i uniewinniające. Czy nie uważa pan, że treść tego przepisu daje podstawę do interpretacji, że również w razie wyroku uniewinniającego nastąpiłoby wygaśnięcie mandatu, co byłoby chyba pewnym absurdem?</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski"> W związku z tym czy nie lepiej byłoby napisać: w razie prawomocnego skazania za przestępstwo popełnione z winy umyślnej? Od razu powiem, że taką poprawkę już pozwoliłem sobie złożyć.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Drugie pytanie dotyczy art. 27, w którym z kolei jest mowa o odwołaniu od uchwały rady gminy o wygaśnięciu mandatu wójta. I tu jest napisane tak: zainteresowanemu przysługuje odwołanie. Czy nie lepiej byłoby - dla uniknięcia wątpliwości, kto jest tym zainteresowanym - napisać po prostu: wójtowi, którego uchwała dotyczy? Może powstać wrażenie, że tą uchwałą mogą być zainteresowane inne osoby, i może być więcej chętnych do zgłaszania takiego odwołania. Powstaną wątpliwości, czy im przysługuje takie prawo, czy nie. W tym zakresie też pozwoliłem sobie złożyć poprawkę, ale pytanie dotyczy stanowiska pana posła sprawozdawcy w tej kwestii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To już wszystkie pytania adresowane do pana posła sprawozdawcy Witolda Gintowt-Dziewałtowskiego, którego proszę o zabranie głosu i udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zadanych zostało całe mnóstwo pytań. Postaram się odpowiedzieć na pytania, nie będę ustosunkowywał się do komentarzy i wypowiedzi, które miały tak naprawdę charakter oświadczeń. Pan poseł zresztą również tak uczynił. I w związku z tym zaczynam według porządku zgłoszonych pytań.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Pan poseł Jankowski tak naprawdę nie zadał pytania, a więc poseł Stanibuła byłby pierwszym pytającym. Jak będzie się kształtowała kontrola i nadzór rady nad działalnością organu wykonawczego? To, praktycznie rzecz biorąc, jest bardzo bliskie rozwiązaniom ustrojowym i praktycznym, stosowanym i przyjętym dzisiaj w obowiązujących przepisach prawa. Rada pozostaje organem nadzoru i kontroli nad działalnością organu wykonawczego. Kontrolę sprawuje poprzez komisje i komisję rewizyjną, poprzez podejmowanie uchwał określających również zasady i kierunki działania burmistrza - to jest w ustawie zapisane. Ponadto burmistrz, organ wykonawczy gminy, będzie podlegał kontroli zawodowej regionalnej izby obrachunkowej w zakresie spraw dotyczących finansów i budżetu gminy, będzie podlegał kontroli ze strony nadzoru legislacyjnego, a także wyspecjalizowanych organów kontroli, chociażby takich jak urząd skarbowy, Najwyższa Izba Kontroli itp. - już nie mówię o kontrolach branżowych.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Jeżeli chodzi o przetargi i warunki ich organizacji i realizacji, chciałbym przypomnieć, że ta kompetencja w dużym stopniu pozostaje w gestii rady. Rada będzie podejmowała decyzje o zbyciu majątku, decyzje o obciążeniu majątku, o zaciąganiu kredytów i pożyczek. Rada będzie podejmowała również decyzje o emisji obligacji komunalnych. Organ wykonawczy będzie tylko wykonywał uchwałę w tym zakresie, jaki określi rada gminy. Przyznam, że nie widzę tutaj specjalnych zagrożeń. Na pewno nie będą one większe niż występujące dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Jakie sankcje ustawowe będzie mogła stosować rada bądź organy rady w stosunku do wójta. Podobne jak dzisiaj. Rada dzisiaj też nie ma innych możliwości, jak tylko podejmowanie działań zmierzających do odwołania wójta. I rada będzie tę możliwość nadal posiadała, będzie mogła podjąć uchwałę o nieudzieleniu absolutorium w sytuacji, gdy realizacja gospodarki finansowej i budżetu gminy następuje w sposób niewłaściwy, gdy jest to potwierdzone również krytyczną opinią regionalnej izby obrachunkowej, albowiem inna decyzja tej rady będzie mogła być uchylona przez RIO. I jeżeli chodzi o dyscyplinę budżetową, nieprzestrzeganie zasad dyscypliny budżetowej, akurat tutaj sprawa jest dosyć precyzyjnie uregulowana. Organem w pełni nadzorującym przestrzeganie dyscypliny budżetowej i stosowanie sankcji za naruszenie dyscypliny budżetowej jest regionalna izba obrachunkowa - zakres kar do zastosowania względem wójta czy burmistrza jest tu bardzo obszerny. Może również orzec zakaz pełnienia funkcji publicznych przez wójta, burmistrza bądź prezydenta miasta w sytuacjach skrajnych.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Kwestia organizacji trybu pracy urzędu. Proszę państwa, długo dyskutowaliśmy nad możliwością wyboru pozycji sekretarza i skarbnika. Zdecydowaliśmy się pozostawić ją bez zmian z jednego zasadniczego powodu. Otóż mamy do czynienia z pewnymi regulacjami, które ustalają zasady funkcjonowania urzędów administracji rządowej w całości. Jest to ustawa o służbie cywilnej, ustawa, która nie jest doskonale realizowana i daleko nam jeszcze do takiego rzetelnego korpusu służby cywilnej, który - przynajmniej w ideach i w uzasadnieniu do ustawy - był prezentowany. Niemniej jednak niczego takiego nie ma w odniesieniu do administracji samorządowej. Mamy zobowiązanie - rząd o tym sygnalizował - że w tym roku Wysoka Izba otrzyma projekt ustawy o służbie cywilnej w samorządach terytorialnych i w związku z tym - w moim przekonaniu i w przekonaniu większości członków komisji - będzie istniała szansa i pełna możliwość wreszcie ustawowego określenia miejsca, pozycji, znaczenia, ale również kompetencji i stopnia niezależności - zarówno od organu wykonawczego, jak i stanowiącego - sekretarza bądź też innej osoby, która byłaby kierownikiem administracyjnym administracji samorządowej w danej gminie, powiecie czy województwie. Przypuszczam, że jest to rozwiązanie optymalne. Świadomie w tym przypadku wyczekujemy ze zmianą tego przepisu na rozwiązania naszym zdaniem lepsze, pełniejsze i prawdopodobnie dużo korzystniejsze dla przyszłości. Dzisiaj pozostajemy przy rozwiązaniu mówiącym o tym, że jedynie na wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta skarbnik gminy i sekretarz gminy mogą być powołani przez radę w drodze uchwały. Po wyborze pozostają oni podwładnymi wójta, burmistrza lub prezydenta, a ten - w zależności od oceny ich pracy i opinii - będzie miał prawo do wystąpienia z wnioskiem o dokonanie zmian na tych stanowiskach. Już nie mówię o pozostałych uzależnieniach wynikających ze stopnia podwładności, albowiem stosunek podwładny-przełożony jest tu oczywisty.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Jak będzie - pyta pan poseł Parchański - wyglądała rejestracja kandydatów na radnych w gminach do 20 tys.? Dzisiaj mamy zapis w projekcie ustawy mówiący o tym, że prawo rejestracji kandydatów na wójtów, burmistrzów będą miały tylko te komitety wyborcze, które zarejestrują kandydatów na radnych w pełnej wysokości w co najmniej połowie okręgów wyborczych. Otóż dosłownie tak samo. I w gminach do 20 tys. z okręgami również jednomandatowymi... Chociaż to jest rzadki przypadek, na ogół te okręgi mają więcej mandatów. Jeżeli jednak rejestracja radnych będzie miała miejsce w więcej niż połowie okręgów wyborczych, chociażby nawet jednomandatowych w gminie, wówczas taki komitet wyborczy będzie uzyskiwał uprawnienie do rejestracji swojego kandydata na wójta, burmistrza lub prezydenta. Pan poseł Libicki wygłosił oświadczenie. Pani poseł Mariańska postulowała wprowadzenie zapisów o...</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Marianowska.)</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Marianowska, przepraszam bardzo, pani poseł, bez złych intencji. Pani poseł proponowała umieszczenie zapisu, który sankcjonowałby organ wykonawczy za dopuszczenie do nieprzestrzegania generalnie ustawy o rachunkowości; ale nie tylko, domyślam się, że również innych spraw związanych z dokumentowaniem gospodarki finansowej urzędu i jednostek podporządkowanych. Pani poseł, komisje zajmowały się tą sprawą, może nie przez cały czas, niemniej wymienialiśmy uwagi na ten temat. Uznaliśmy, iż rzeczywiście przepis art. 26 pkt 5, w którym mówi się o tym, że wygaśnięcie mandatu wójta może mieć miejsce w przypadku naruszenia prawa i wyroku sądowego orzeczonego w ten sposób, jest wystarczający, tym bardziej, że w tej sprawie ma nie tyle prawo, ile nawet obowiązek orzekania regionalna izba obrachunkowa, która też ma możliwość i potrzebę stosowania sankcji. Zgadzam się co do tego, że można mieć wątpliwości, że można mieć uwagi, natomiast przyznaję, że komisja nie wymyśliła lepszego rozwiązania. Gdyby pani poseł była skłonna przygotować stosowną poprawkę, która mogłaby być uwzględniona przez komisje - bo przecież komisje będą musiały zajmować się poprawkami - to bylibyśmy zobowiązani; z pełną uwagą rozpatrzymy i wykorzystamy propozycje.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Pan poseł Suski ustosunkowywał się do poprawek, które zostały zgłoszone w trakcie debaty. Poseł sprawozdawca nie mówił o poprawkach, nie antycypował tego, co zostało później zgłoszone przez kolejne kluby i ich przedstawicieli, stąd też nie mogę się do tego ustosunkować. Natomiast pytanie dotyczące kwestii zapisu mówiącego o tym, iż kandydat na wójta lub burmistrza może ewentualnie wskazać swoją przynależność polityczną, oznacza w sposób jednoznaczny dokładnie to samo, co było w ustawie Ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, a tam nie było żadnych wątpliwości. Otóż nie jest tak, jak pan poseł sugeruje, że kandydat może wskazać ewentualną przynależność, lecz jest tak, że kandydat może wskazać przynależność, jeżeli ewentualnie należy do partii. Jest to ewentualność, może należeć, może nie należeć. Natomiast w sytuacji, kiedy należy, jego obowiązkiem jest wskazanie przynależności partyjnej. Jako członek SLD mogę tylko zaręczyć, że wszyscy kandydaci Sojuszu Lewicy Demokratycznej, którzy będą kandydowali w wyborach do samorządów terytorialnych, na pewno wpiszą obok swojego nazwiska przynależność do SLD. I tak to rozumiemy... Było to też zresztą przedmiotem dyskusji na posiedzeniu komisji; pan poseł Gosiewski może potwierdzić. Uznaliśmy, iż to rozwiązanie, taka redakcja tego zapisu jest rozwiązaniem najlepszym, stąd tak zostało.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Pan poseł Świętochowski. Nieudzielenie absolutorium jest jednoznaczne z wnioskiem o rozpatrzenie uchwały w sprawie rozpisania referendum. Natomiast nieudzielenie absolutorium nie jest uchwałą w sprawie przeprowadzenia referendum. Są w tym przypadku dwa stopnie decydowania przez radę, raz - uchwała absolutoryjna, dwa - uchwała w sprawie referendum na skutek nieudzielenie absolutorium. Natomiast prawdą jest, że rada nie musi podejmować uchwały o przeprowadzeniu referendum na skutek nieudzielenia absolutorium. Jest to wolna wola rady. Referendum rzeczywiście można powtórzyć tylko po 12 miesiącach, jest to zapis sztywny i tutaj żadnych dodatkowych interpretacji nie można stosować, i to bez względu na przyczyny, które mogą być zawarte w uzasadnieniu.</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Jak sobie wyobrażam współpracę rady, organu stanowiącego, z wójtem wybranym czy to przez radę, czy to w drodze wyborów bezpośrednich? Otóż, proszę Wysokiej Izby, nie widzę specjalnie gorszych warunków do dobrej współpracy obu tych organów. Wydaje mi się, że nie ma takich przyczyn, które uzasadniałyby do końca nasze obawy. Oczywiście będziemy mieli do czynienia z przypadkami, gdy ta współpraca będzie zła bądź fatalna. Ale mamy dzisiaj w kraju bodajże czy nie więcej takich przypadków, gdy rzeczywiście ta współpraca jest albo bardzo zła, albo jej w ogóle nie ma. Często więc będzie to zależało od dobrej woli obu organów, natomiast w skrajnych przypadkach, gdy oba organy nie będą potrafiły się porozumieć i zgodnie pracować na rzecz swoich wyborców, na rzecz swojej małej ojczyzny, wydaje mi się, że wtedy decyzje powinien podejmować właśnie elektorat i w drodze referendum odwoływać nie tylko jeden organ, ale - moim zdaniem - powinien odwoływać oba organy; obowiązkiem bowiem jednego i drugiego jest dążenie do tego, by współpraca układała się w miarę harmonijnie. Co nie oznacza oczywiście, że przedstawiciele obu organów mogą mieć różne zdania na różne tematy i sprawy dziejące się w gminie.</u>
          <u xml:id="u-121.11" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Czy powołanie zastępców jest prawem czy też obowiązkiem? Otóż obowiązkiem jest powołanie jednego zastępcy, i to jest zapisane w ustawie wyraźnie. Natomiast w pozostałych przypadkach zapisaliśmy, że w gminach do 100 tys. można powołać do trzech zastępców itd. Tak więc nawet w największych polskich gminach można powołać jednego zastępcę prezydenta, ale można powołać też czterech, i to zależy od decyzji organu, który otrzyma od nas uprawnienia w tej mierze. Jak będzie realizowany zapis o dostępie do mediów w kampanii wyborczej w przypadku, gdy te media są niesłyszalne bądź niewidzialne. Pytanie - powiedziałbym - jest raczej akademickie. Oczywiście będzie realizowany na tyle, na ile te media będą słyszalne i będzie można oglądać przekazy telewizyjne. Innej możliwości nie ma. Natomiast jest prawdą, że wszyscy kandydaci w tej sytuacji będą mieli równe prawa i równe możliwości wykorzystania tych mediów do swoich kampanii wyborczych. Czy uchwała o wygaśnięciu mandatu może być zaskarżona? Oczywiście może być zaskarżona. Wpisaliśmy „zainteresowanemu”... Pytał o to pan marszałek. Przypuszczam, że użycie wyrazu „zainteresowanemu” jest lepszym rozwiązaniem, albowiem zainteresowane są tu przynajmniej dwie osoby, tzn. rada, radni, oraz wójt, burmistrz; i prawo to powinno przysługiwać również dwóm stronom. Natomiast kwestię orzeczenia, kto jest zainteresowany, pozostawiamy do rozstrzygnięcia wysokiemu sądowi, niech on rozstrzyga, czy osoba składająca skargę w tej sprawie jest zainteresowana czy też nie. Wydaje się, że to rozwiązanie jest lepsze. Natomiast sąd oczywiście musi wydać orzeczenie w tej sprawie. Oczywiście dopóki to orzeczenie nie zostanie wydane, taka uchwała jest nieprawomocna, dopiero po wydaniu orzeczenia przez sąd uchwała nabiera mocy prawnej.</u>
          <u xml:id="u-121.12" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Co się stanie - pan poseł Murzyn, Liga Polskich Rodzin - gdy wójt będzie działał ze szkodą dla gminy, np. sprzedawał majątek, a referendum będzie nieskuteczne ze względu na niską frekwencję? Otóż przede wszystkim, już wcześniej mówiłem o tym, gospodarowanie majątkiem w sferze dotyczącej przenoszenia prawa własności albo udostępniania prawa własności innym osobom będzie możliwe tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy rada gminy, organ stanowiący, taką decyzję podejmie. W sytuacji, kiedy wójt sprzeda nieruchomość bez zgody rady, po pierwsze, taka transakcja jest nielegalna, po drugie, wójt będzie podlegał przepisom innego kodeksu i z tego tytułu bardzo szybko straci mandat w inny sposób. Natomiast jeżeli w rozumieniu części mieszkańców wójt będzie działał niezgodnie z interesem ich gminy, to wyrok w tej sprawie wydają tylko wyborcy. Jeżeli wyborcy nie wezmą w wystarczającej liczbie udziału w referendum, to znaczy, że ich opinia jest inna niż tych, którzy chcą, żeby referendum przeprowadzić. I z tym musimy się pogodzić; albowiem wyborów będą dokonywali nie tylko w drodze głosowania podczas referendum, ale również idąc albo nie idąc do referendum, bo to też jest sposób na określenie swojego stanowiska. Nie mam więc tego rodzaju obaw. Wola i możliwość przeciwdziałania takim zjawiskom będzie istniała, zależeć będzie od samych wyborców i od rady, w jaki sposób tego rodzaju zagrożenia będą minimalizowane.</u>
          <u xml:id="u-121.13" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Pan poseł Szarama pytał, jak będę głosował. Pozostanie to moją słodką tajemnicą, chociaż na pewno będę głosował za ustawą o bezpośrednim wyborze wójtów, prezydentów i burmistrzów.</u>
          <u xml:id="u-121.14" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Pan poseł Stryjewski, praktycznie rzecz biorąc, nie zadał pytania. W moim przekonaniu wygłosił szereg oświadczeń dotyczących różnych spraw. Moim zdaniem nie nadaje się do komentowania sformułowanie: tzw. badania opinii publicznej - to w takim razie co jest nie tzw. badaniem opinii publicznej? - indoktrynacja; my jako naród. Otóż my, nawet zgromadzeni tutaj liczniej niż w tej chwili, nie jesteśmy narodem. Był taki król francuski, który mówił o sobie: Ja - państwo. Dzisiaj narodem są wszyscy Polacy i chciałbym, żeby decydowali o wielu sprawach, również o wyborze swojego lokalnego przywódcy samorządowego.</u>
          <u xml:id="u-121.15" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Czemu ma kandydować osoba spoza gminy? Bo dotychczasowe doświadczenia wskazują na to, że jest to rozwiązanie dobre i skuteczne. Jeden czy dwóch posłów zadających mi pytania sądzili zresztą, tak przynajmniej zrozumiałem, zupełnie inaczej. Zdania na ten temat mogą być podzielone. Natomiast, proszę państwa, nie ukrywajmy, decyzję w tej sprawie podejmuje wyborca. Dajmy mu prawo wyboru tego, co on uważa za najlepsze dla siebie. Jeżeli ktoś gdzieś w jakiejś gminie wybierze sobie wójta z jakiejś innej gminy, jest to jego sprawa, to jest jego wójt, nie nasz. Jakim prawem uzurpujemy sobie możliwość ingerowania w tego rodzaju rozwiązania? Tego, przyznam się, nie jestem w stanie zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-121.16" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Komisja rewizyjna nie ma i nigdy nie miała uprawnień egzekucyjnych. Proszę państwa, jest to organ społeczny, organ niezawodowy i nie może mieć w moim przekonaniu żadnych uprawnień egzekucyjnych. Natomiast komisja rewizyjna, tak jak inne komisje organu stanowiącego, może podejmować uchwały w sprawie wniosków, może kierować również doniesienia do organów sprawiedliwości, do regionalnej izby obrachunkowej, może również domagać się od rady przeprowadzenia uchwały w sprawie podjęcia inicjatywy referendalnej. Wydaje się, że jest to zupełnie wystarczające upoważnienie.</u>
          <u xml:id="u-121.17" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Uważam również, że nie jest konieczne, chociaż wielokrotnie wydawałoby się, że jest to wskazane, potrzebne, uzasadnione, określanie kryteriów dostępu kandydata na wójta do kandydowania - jak ma być wykształcony, gdzie ma mieszkać, jaki ma być jego stosunek do wielu innych spraw. Otóż sądzę, że chyba jednak najlepiej będzie, jeśli o kryteriach tak naprawdę ostatecznie będą decydowali sami wyborcy. Być może tu akurat nasza zapobiegliwość nie jest konieczna i uzasadniona. Możliwe, że jestem w błędzie. Jest zresztą w państwie wiele stanowisk publicznych, w odniesieniu do których kryteria zawodowe są bardzo precyzyjnie określane; chodzi o wiek, doświadczenie, wykształcenie, również kierunek wykształcenia. Na ten temat, przyznam się, komisje nie podejmowały głębszej dyskusji. Uznano, iż na podstawie chociażby dzisiaj funkcjonujących rozwiązań decyzje podejmowane przez samorządy mogą być często racjonalniejsze niż Wysoka Izba mogłaby to sobie wyobrazić.</u>
          <u xml:id="u-121.18" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Pan poseł Cymański w moim przekonaniu nie przeczytał do końca projektu. Przyznaje się trochę... A zatem tak: wójtem oczywiście może...</u>
          <u xml:id="u-121.19" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Nie, jestem zdziwiony.)</u>
          <u xml:id="u-121.20" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Tak? Dobrze. Ale już na pierwsze pytanie odpowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-121.21" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Ojcowie reformy. Myślimy o dwóch ojcach; nie było matki. Ojcowie Regulski i Witold Kulesza, obaj profesorowie, rzeczywiście kwestionowali wiele rozwiązań. Kwestionowali przede wszystkim celowość i zasadność wprowadzenia bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów, prezydentów. Jeden z ekspertów mówił o konieczności doprowadzenia do zmian kompetencyjnych i również wprowadzenia zmian w ok. 100 ustawach, które określają kompetencje organów gminy. Ale też prawdą jest, że pytania już w sposób nieco arogancki zadawane przez słuchających tych wypowiedzi, a upraszające o wskazanie konkretnej kompetencji albo konkretnej ustawy, którą trzeba zmienić w tym zakresie, pozostawały bez odpowiedzi. Komisja cały czas zadawała to pytanie, również swoim ekspertom: Które ustawy i w jakim zakresie trzeba zmienić, żeby dostosować je do nowej sytuacji ustrojowej? I wcale nie chodzi o to, że my te ustawy automatycznie i od ręki chcielibyśmy zmieniać. Chcielibyśmy przynajmniej się dowiedzieć, co zdaniem ekspertów musi być zmienione, żeby ta ustawa była lepsza. Takich odpowiedzi nie otrzymaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-121.22" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Generalny wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-121.23" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Generalny wniosek: Być może ten podział kompetencji, który jest utrzymywany w projekcie ustawy, jest dobry.</u>
          <u xml:id="u-121.24" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Obawy są prawem...)</u>
          <u xml:id="u-121.25" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Panie pośle, obawy będą zawsze. Przed wprowadzeniem zawsze istnieją obawy; nigdy nie będę mówił, że nie mam wątpliwości. Zawsze są wątpliwości, zawsze są obawy. Natomiast, panie pośle, coś panu powiem: Jeżeli się czegoś nie spróbuje, to się nie będzie wiedziało, co to jest; pomimo wszystko.</u>
          <u xml:id="u-121.26" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Eksperci ostrzegają.)</u>
          <u xml:id="u-121.27" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">W naszym przekonaniu... Był tu taki zarzut, że projekt ustawy był przygotowany na kolanie, na chybcika. Nieprawda. Proszę państwa, pracujemy nad projektem ustawy ponad 6 miesięcy. Był to okres naprawdę bardzo pracowity, odbyliśmy dwie konferencje naukowe, co się nie zdarzyło w przypadku żadnej ustawy uchwalonej w tej kadencji i prawie żadnej ustawy uchwalonej w poprzedniej kadencji. Spotkania dotyczące projektu ustawy odbyto z wszystkimi związkami organizacji samorządowych. Akurat wśród organizacji samorządowych, wśród przedstawicieli samorządów ten projekt ustawy uzyskał powszechne poparcie. Mamy świadomość tego, że wśród działaczy samorządowych są różne opinie, w pewnej sferze, dotyczące idei. Ale te opinie są, jak pan poseł wie, różne pomiędzy członkami organów wykonawczych a przewodniczącymi rad i czasem radnymi. Ta kontrowersja notabene istnieje w Rzeczypospolitej od początku, odkąd samorząd terytorialny zaczął być rzeczywistym samorządem. I zawsze był konflikt między przewodniczącymi rad i przewodniczącymi zarządu. Zawsze istniały kontrowersje i zawsze były wątpliwości, który z nich dwóch jest ważniejszy, kto jest reprezentantem gminy; czy jeżeli przyjdzie przeciąć wstęgę na otwarciu szkoły, to pierwszy ma tę wstęgę przecinać przewodniczący rady czy burmistrz.</u>
          <u xml:id="u-121.28" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Dwie wstęgi trzeba przygotować.)</u>
          <u xml:id="u-121.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Burmistrz.)</u>
          <u xml:id="u-121.30" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Ja to wiem, tak mi się przynajmniej wydaje. Natomiast były takie wątpliwości. Panie pośle, wątpliwości są i będą. Dopóki tego nie sprawdzimy, nie spróbujemy, to na pewno nie uda się wyeliminować do końca wszystkich wątpliwości. Natomiast również nie ukrywam pewnej kwestii. Byłem akurat współautorem pierwotnego projektu SLD, o wyborach w gminach do 20 tys. I wówczas także nie kryłem tego, że chcielibyśmy, aby ten projekt był pewnego rodzaju pilotażem, żebyśmy mieli szansę monitoringu i sprawdzenia, na ile zapisane tam rozwiązania będą się sprawdzały w praktyce, co trzeba będzie zmienić, co naprawić; i ewentualnie w następnej kadencji obowiązywanie tego trybu wyboru przewodniczących zarządów rozszerzyć. Natomiast wolą, nie ma co ukrywać, większości... Zresztą dzisiaj słyszeliśmy, że brak było poparcia dla tego projektu i w związku z tym pan poseł Czerwiński zgłosił wniosek o odrzucenie w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-121.31" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Miałem szczęście uczestniczyć w debacie telewizyjnej na temat tegoż projektu, już po jego przyjęciu przez połączone komisje, w której uczestniczyli przedstawiciele, liderzy, poza mną, bo akurat nie jestem liderem Sojuszu Lewicy Demokratycznej, ale cała reszta to byli liderzy klubów parlamentarnych, najważniejszych w Polsce partii politycznych. Platforma Obywatelska wcześniej deklarowała poparcie dla projektu, więc tutaj ta informacja jest zbędna, ale muszę powiedzieć, że pan poseł Giertych reprezentujący Ligę Polskich Rodzin przy zakończeniu audycji w całości poparł projekt i uważał, że to jest bardzo dobre rozwiązanie i trzeba wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów przeprowadzać właśnie w ten sposób. Takie poparcie zgłosił dla projektu pan poseł Kaczyński, nic nie mówiąc wcześniej o tym panu posłowi Gosiewskiemu, który jest zaskoczony, jak widzę.</u>
          <u xml:id="u-121.32" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Również to samo dotyczyło przedstawiciela Polskiego Stronnictwa...</u>
          <u xml:id="u-121.33" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Gosiewski: Oglądałem ten program i była inna wypowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-121.34" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Nie, pytanie pana Durczoka było jednoznaczne i oni też odpowiedzieli jednoznacznie. Nie oszukujmy się, proszę państwa. Oczywiście rozumiem, że prawdziwy polityk może zmieniać zdanie co 15 minut, to jest jego prawo, natomiast nie udawajmy, że jesteśmy dziewicami, bo to dziewictwo już dawno straciliśmy, niestety być może wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-121.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Poparcie wyrażamy w głosowaniu.)</u>
          <u xml:id="u-121.36" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Tak jest, mówimy co innego, robimy co innego.</u>
          <u xml:id="u-121.37" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Gosiewski: Proszę nam nie przypisywać cech swojego ugrupowania.)</u>
          <u xml:id="u-121.38" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Przechodzimy, proszę państwa, do następnych pytań. Czy nie ma możliwości nadużywania prawa wyborczego przez komisję wyborczą w sytuacji, gdy dochodzi do liczenia głosów, gdzie są krateczki, gdzie jedno skreślamy, potem nie skreślamy? Otóż, proszę państwa, możliwości nadużyć wyborczych są zawsze. Przy mniej lub bardziej czytelnych systemach wyborczych zawsze występują. To rozwiązanie przyjęliśmy z pewnego przykładu, który w Polsce funkcjonował i zdawał egzamin. Natomiast, jak mówię, jeśli znalazłoby się lepsze rozwiązanie, gdyby można było zastosować rozwiązanie budzące mniej wątpliwości, proszę bardzo, możemy je zastosować. Póki co to rozwiązanie komisje uznały za najlepsze i takie rozwiązanie zaprezentowaliśmy Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-121.39" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Pan poseł Tomaszewski zapytywał, czy rozważano inny limit wieku kandydatów na wójtów, burmistrzów. Tak, rozważano. Rzeczywiście zgłaszaliśmy to, nawet taka propozycja była rozpatrywana przez komisje, ale w głosowaniu została odrzucona. Była propozycja, aby kandydat na wójta, burmistrza, prezydenta miał nie mniej niż 30 lat, czyli podobnie jak w Senacie. Argumentacja też była podobna, bo tu chodziło nie tyle o przygotowanie zawodowe, co o doświadczenie, które jest rzeczywiście bardzo ważne przy pełnieniu funkcji samorządowych. Jednak znowu połączone komisje uznały, iż mądrość samorządu terytorialnego, czyli wszystkich wyborców, może być większa niż nam się wydaje i być może ten elektorat, który będzie dokonywał wyboru, dokona dobrego wyboru przy limicie wieku wynoszącym 25 lat.</u>
          <u xml:id="u-121.40" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Czy zastępca wójta będzie mógł pełnić funkcję w innym samorządzie? Otóż, proszę państwa, dzisiaj zapisaliśmy wyraźnie, że nie może pełnić, natomiast dopuszczana będzie prawdopodobnie możliwość, bo były dzisiaj zgłaszane takie poprawki, kandydowania na jedno i drugie stanowisko i wybór tego stanowiska, które wybranemu będzie wydawało się lepsze.</u>
          <u xml:id="u-121.41" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Wniosek o referendum zawsze będzie można zgłosić, ponowić po 12 miesiącach. Tutaj jeszcze jedno pytanie zgłaszał pan marszałek Wojciechowski. Wiem, że już jest wniosek, poprawka do stosownych zapisów do art. 26 ust. 1 pkt 5, gdzie rzeczywiście jest sformułowanie, że wygaśnięcie mandatu wójta następuje wskutek prawomocnego wyroku sądu orzeczonego za przestępstwo popełnione z winy umyślnej; prawdopodobnie zmienimy to w toku prac legislacyjnych. Co prawda zapisane jest: za przestępstwo, niemniej jednak będzie to mniej więcej w tym duchu, jak to zaprezentował pan marszałek Wojciechowski.</u>
          <u xml:id="u-121.42" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Jeszcze było bardzo ważne i niewygodne pytanie, dlaczego wybory prezydenckie nie stały się wzorem i inspiracją dla prac komisji.)</u>
          <u xml:id="u-121.43" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Stały się wzorem i inspiracją, a niektóre rozwiązania stosowane w wyborach prezydenckich również zostały zastosowane. Natomiast to tak zazwyczaj w życiu jest, że nigdy wszystko i do końca nie znajdzie odwzorowania w innej sytuacji, w innym rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-121.44" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: To był owoc prac komisji.)</u>
          <u xml:id="u-121.45" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Nieprawda, panie pośle. Przede wszystkim, jeżeli chodzi o ścisłość, znowu pan komentuje nie tyle sprawozdanie komisji, co zgłoszone dzisiaj poprawki.</u>
          <u xml:id="u-121.46" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Jeszcze może tylko w odniesieniu do dyskusji, do debaty, która się odbyła przed pytaniami.</u>
          <u xml:id="u-121.47" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Otóż pan poseł Gosiewski mówi, że ustawa nie zwiększa uprawnień organu wykonawczego. Panie pośle, ta ustawa bardzo znacznie zwiększa te uprawnienia. Ona może je przede wszystkim urealnia, ale i zwiększa. Wójt, burmistrz, prezydent będzie naprawdę bardzo silną postacią w samorządzie terytorialnym. Uzyskuje on prawo samodzielnego decydowania o polityce personalnej, awansowej. Decyduje również, jako organ założycielski i zgromadzenie wspólników, o funkcjonowaniu wszystkich firm komunalnych. Jest w dużym stopniu przełożonym wszystkich kierowników firm komunalnych, instytucji i organizacji komunalnych. Bo o ile jego zależność, niech pan zwróci uwagę, od rady i zwłaszcza od formacji politycznej, która go rekomendowała na stanowisko w drodze wyborów, jest w tym momencie jeszcze duża, to po wyborach zyskuje on bardzo dużą suwerenność. On rzeczywiście będzie mógł robić dużo więcej i dużo więcej samodzielnie niż do tej pory. I być może skończą się praktyki wzywania takiego burmistrza na dywanik polityczny, bo on nie będzie musiał na ten dywanik chodzić. Tak że jego kompetencje i znaczenie będą zupełnie inne. Twierdzę, że jest to krok w dobrym kierunku, bo dzisiaj pozycja wójta, burmistrza niestety jest zbyt słaba.</u>
          <u xml:id="u-121.48" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Panie pośle, znam takie przypadki: dzisiaj, pod rządami ustawy, która jeszcze funkcjonuje, wójt, burmistrz jako jedyna osoba miał prawo zgłoszenia kandydatów do zarządu. Jako jedyny, nikt więcej tego nie mógł zrobić. Oczywiście skład zarządu uchwalała rada. Praktycznie to się odbywało w ten sposób, że kandydat na wójta, burmistrza mógł być najlepszy, przez wszystkich aprobowany, również przez wszystkie opcje polityczne znajdujące się w radzie. Jeżeli był kandydatem, to wcześniej otrzymywał informację: stary, wybierzemy ciebie, tylko masz tu karteczkę, na tej karteczce 4, 5 albo najczęściej 6 nazwisk, czyli maks, ile można było wybrać, kandydatów na członków zarządu, i jeżeli ciebie wybierzemy, to ty masz ich zgłosić. Często nie pytano go o zdanie, o to, czy ma własne propozycje do składu zarządu. To jest taki najbardziej drastyczny przypadek, zresztą prawie kabaretowy.</u>
          <u xml:id="u-121.49" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Nie jest prawdą, że zaniedbano debaty z udziałem przedstawicieli środowisk samorządowych i innych. To było na okrągło dyskutowane. Byliśmy na trzech zjazdach organizacji samorządowych, zasięgano opinii wszystkich samorządów. Mamy w komisji setki opinii, propozycji, uwag zgłoszonych przez poszczególne samorządy terytorialne, więc o tym nie można mówić.</u>
          <u xml:id="u-121.50" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Są mechanizmy kontroli organu wykonawczego. Panie pośle, życzyłbym sobie, żeby ten zakres ograniczeń i praw antykorupcyjnych, który w Polsce jest zapisany, zaczął funkcjonować. Boję się, że na ogół skupiamy się na tworzeniu przepisów antykorupcyjnych, natomiast zaniedbujemy tak naprawdę ich egzekucję. Jeżeli już dzisiaj mamy do czynienia z pewnym bardzo precyzyjnie określonym zakresem praw i obowiązków obu organów samorządu terytorialnego, jeżeli są instytucje i organizacje odpowiedzialne za sprawowanie nadzoru i kontroli nad organami samorządu terytorialnego, niech to zacznie funkcjonować, nie dodawajmy żadnych nowych zapisów, bo nie ma żadnej gwarancji, że więcej przepisów spowoduje, iż życie będzie lepsze.</u>
          <u xml:id="u-121.51" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Nie jest prawdą, że sekretarz i skarbnik będą wybierani bez wpływu wójta. Wprost przeciwnie, wójt jest...</u>
          <u xml:id="u-121.52" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Gosiewski: Ale ja tego nie sugerowałem.)</u>
          <u xml:id="u-121.53" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Tak zrozumiałem, bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-121.54" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Gosiewski: Sugerowałem tylko, że to będzie robiła rada.)</u>
          <u xml:id="u-121.55" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Rada będzie podejmowała decyzje w sprawie wyboru, ale kandydatów na to stanowisko może zgłosić tylko wójt, burmistrz.</u>
          <u xml:id="u-121.56" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Do pana posła Czerwińskiego, który ustosunkował się praktycznie do poprawek zgłoszonych przez SLD. Wydaje mi się, że debatowaliśmy dzisiaj, panie pośle, nie nad poprawkami Sojuszu Lewicy Demokratycznej, ale nad projektem ustawy przygotowanym przez połączone komisje, w której pan brał, zresztą bardzo aktywny, udział, za co również z tego miejsca dziękuję. Niemniej jednak poprawki są tylko poprawkami, a ich znaczenie będzie rosło w miarę głosowania nad ich treścią.</u>
          <u xml:id="u-121.57" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Panie marszałku, dziękuję bardzo. Chyba odpowiedziałem na wszystkie pytania, tak mi się wydaje.</u>
          <u xml:id="u-121.58" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Chciałem zapytać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprostowania za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Chciałem tylko odnieść się do odpowiedzi pana posła sprawozdawcy dotyczącej interpretacji pojęcia „zainteresowany”. Otóż odesłanie tego do sądu nie jest chyba najlepszą odpowiedzią, dlatego że kiedy sąd ma problemy z interpretacją przepisu, to zwykle zastanawia się, co ustawodawca miał na myśli przyjmując jakiś termin i szuka odpowiedzi na to choćby w stenogramach sejmowych. W tym wypadku sąd może nie znaleźć odpowiedzi na to, co ustawodawca miał na myśli, więc należałoby dążyć do takiej sytuacji, że jeśli już wprowadzamy jakieś pojęcie, to dobrze byłoby, żebyśmy przynajmniej sami wiedzieli dokładnie, jaki jest zakres tego pojęcia. Dlatego polecam to uwadze komisji jeszcze raz, żeby tutaj nie wprowadzić jakiejś sytuacji, że nie wiadomo komu przysługuje prawo odwołania się od takiej decyzji, a to wcale może nie być rzadka praktyka, że takie uchwały będą podejmowane.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Cymański w trybie sprostowania, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełTadeuszCymański">Tak, prostuję, ponieważ poseł sprawozdawca okazał się nieco uszczypliwy. Nie ośmieliłbym się zabierać głosu, nie znając tekstów ustaw, a dlaczego to mówię - odsyłam do stenogramu, ja bardzo starannie postawiłem pytanie. Otóż pytanie rzeczywiście dotyczyło fragmentu ustawy, który mówi o możliwości kandydowania osób spoza. Natomiast pytałem, i to było istotą pytania, jakie są szanse ochrony tego zapisu - poseł mnie uspokoił, że wyraźne - i o to, jaka była dyskusja w komisji, natomiast był to silny głos jednocześnie popierający i to mogło stworzyć wrażenie, któremu poseł sprawozdawca uległ. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wyjaśnił pan poseł tę kwestię, jeśli chodzi o złe wrażenie z pańskiej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Gosiewski, też w trybie sprostowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym oczywiście sprostować stwierdzenie, które padło w odniesieniu do mojej wypowiedzi. Pan poseł sprawozdawca powiedział, że twierdziłem jakoby w ogóle nie było konsultacji. Mnie chodziło o takie konsultacje, które dotyczyłyby dyskusji, w jakim zakresie należy dzisiaj zmienić podział kompetencji między wójtem a radą. I w tym zakresie, jak przypominam sobie wszystkie ekspertyzy prezentowane na konferencji, którą organizował pan marszałek, mam na myśli trzy: pana prof. Steca, pana prof. Kuleszy i pana prof. Regulskiego, mówiły, że taka czynność jest niezbędna. Może pan poseł zajrzeć do tego i przeczytać główny postulat mówiący, że trzeba poważnie zastanowić się nad tym, jak podzielić kompetencje tych organów. Mówiłem przede wszystkim o tym, że nie było takiej debaty, że z góry założono, iż przedmiotem prac podkomisji jest jakby tryb wyboru i można powiedzieć pewne kosmetyczne zmiany polegające na zamianie słów zarząd na burmistrza, wójta czy przewodniczącego zarządu na wójta i burmistrza. Natomiast nie podjęto trudu, żeby dzisiaj się zastanowić, jak w poszczególnych segmentach, w których samorząd podejmuje decyzje, rozdzielić te kompetencje między radę a wójta czy burmistrza. I w tym zakresie mój postulat mówi przede wszystkim o tym, że nie było takiej debaty i nie było takiego planu, żeby tak szeroko pójść w zakresie zmian ustrojowych.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Natomiast, panie pośle, wyraźnie też powiedziałem, że jeżeli porówna się propozycje, które są przyznane jakoby w ramach kompetencji zarządu...</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprostowanie, panie marszałku!)</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Ale to jest właśnie sprostowanie, bo pan poseł źle mnie zrozumiał i dlatego chcę to wyjaśnić, żeby nie było niedomówień, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#PosełPrzemysławGosiewski">...Jeżeli porówna się kompetencje obecne z wcześniejszymi kompetencjami zarządu, to praktycznie poza trzema czy czterema punktami są one tożsame.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ale to już troszkę wykracza poza sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełPrzemysławGosiewski">I mówiłem o tym, że brak rozszerzenia o te inne możliwości działania jest poważną wadą tego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze pan poseł Stryjewski, tak?</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Stryjewski w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może taka ogólna uwaga. Prosiłbym jednak, by posłowie sprawozdawcy odnosili się do pytań, a nie komentowali wypowiedzi posłów.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie pośle sprawozdawco, my jako naród, takie sformułowanie nie było skierowane do mnie i do pana czy nawet do przedstawicieli, jedynie, jeżeli pan nie zrozumiał całości kontekstu wypowiedzi, dotyczyło prawie całego narodu, skoro państwo podajecie, że 80% w tzw. badaniach opinii społecznej - mówię: tzw. badaniach, bo państwo mówicie, że są takie badania, natomiast chociażby moje doświadczenie parlamentarne pokazuje, że większość ludzi wcale nie myśli tak, jak podają te tzw. badania, iż cały ratunek dla samorządu leży w bezpośrednim wyborze wójtów i burmistrzów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ale już wchodzi pan w pole dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">W związku z tym, niech pan nie szydzi, my jako naród, i nie komentuje pytań, lecz na te pytania niech pan odpowiada, a na większość pytań pan nie odpowiedział, więc prosiłbym o odpowiedzi na zadane pytania. Jeżeli pan nie zapisał sobie, mogę wszystkie powtórzyć, więc do pana należy decyzja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprostował pan poseł źle zrozumiany fragment pańskiej wypowiedzi i w tym zakresie było to zasadne. Ale ani polemika, ani domaganie się dodatkowych odpowiedzi już nie są tutaj możliwe.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Czerwiński też w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełJerzyCzerwiński">W trybie sprostowania. Zacytuję pierwsze zdanie mojego wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PosełJerzyCzerwiński">W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Czyli to było stanowisko w sprawie projektu, nie zaś poprawek SLD. I to było stanowisko klubu właśnie, wszystkie inne wypowiedzi w mediach możemy traktować jako wypowiedzi autorskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Padły pytania, udzielone zostały odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełWojciechDługoborski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zgłosić swoje uwagi do poselskich projektów ustaw: o bezpośrednim wyborze wójta gminy, o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz innych ustaw, o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełWojciechDługoborski">Po lekturze sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej pojawiają się dalsze pytania, dotyczące przede wszystkim wyłącznej kompetencji rady w zakresie ustalania wynagrodzenia wójta.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PosełWojciechDługoborski">Proponowany aktualnie zapis - jest to art. 18 ust. 2 pkt. 2 - dotyczący kompetencji rady brzmi „ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działalności oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności”. Do wyłącznej właściwości rady należałoby więc ustalanie wynagrodzenia wójta. Jest to rozwiązanie dyskusyjne.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#PosełWojciechDługoborski">Wyżej wymieniony artykuł w takiej redakcji narusza zasadę równorzędności organów gminy, czyli rady i wójta, ponieważ stwarza sytuację podległości wójta wobec rady, która ustala jego wynagrodzenie. Wydaje mi się, że ustalanie wynagrodzenia wójta powinno następować np. w formie ustalania wynagrodzenia dla wójtów w rozporządzeniu Rady Ministrów w zależności od liczby mieszkańców lub innego, bardziej obiektywnego parametru, np. wielkości budżetu czy też wskaźnika technicznego, takiego jak iloczyn powierzchni gminy i liczby mieszkańców lub iloraz powierzchni gminy i liczby mieszkańców itp. Kwestia płacy wójta wybranego w drodze demokratycznych procedur nie może stawać się przedmiotem potencjalnych politycznych przetargów lub lokalnych gier pomiędzy np. prawicowym wójtem a lewicową radą lub odwrotnie. Można jedynie rozważyć możliwość przyznawania wójtowi przez radę, na przykład, dodatku specjalnego w ustalonych granicach na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów w sytuacjach szczególnego dodatkowego obciążenia obowiązkami wójta. Pozostałe składniki wynagrodzenia, tj. płaca zasadnicza, dodatek stażowy i dodatek funkcyjny powinny by stałe i ustalane poza radą.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#PosełWojciechDługoborski">W projekcie ustawy brak także wyraźnego określenia, kto wykonuje przypisane pracodawcy czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do wójta wybranego w wyborach bezpośrednich. Kto zatem po wyborach będzie z wójtem podpisywał umowę o pracę, wydawał świadectwo pracy, udzielał urlopów, przyznawał nagrody jubileuszowe czy podpisywał delegacje służbowe? Czy wójt wybrany w wyborach bezpośrednich będzie pracownikiem samorządowym czy pracownikiem jednostki organizacyjnej gminy, jaką jest urząd? Czy ma być zatrudniony na podstawie umowy o pracę, czy też będzie to quasi menedżerski kontrakt?</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#PosełWojciechDługoborski">Na te pytania trzeba sobie odpowiedzieć już dzisiaj. Obecnie rada wybiera wójta, a czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do wójta wykonuje przewodniczący rady. Po nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym rola przewodniczącego rady ograniczona została do pełnienia funkcji spikera podczas sesji. Komu zatem należy powierzyć rolę „przedstawiciela pracodawcy wobec wójta”, któremu tę funkcję powierzą wyborcy w wyborach bezpośrednich?</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#PosełWojciechDługoborski">Gdyby przyjąć takie rozwiązanie, że burmistrz jest pracownikiem samorządowym urzędu (tj. jednostki organizacyjnej gminy, która w myśl przepisów prawa pracy jest pracodawcą), to wówczas techniczne czynności wobec wójta w imieniu pracodawcy mógłby wykonywać sekretarz gminy jako quasi szef urzędu, czyli jednostki, czyli pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#PosełWojciechDługoborski">Kolejna uwaga dotycząca wyłącznej właściwości rady związana jest z powoływaniem i odwoływaniem skarbnika i sekretarza gminy. Jest to także wyłączna kompetencja rady. Zapis art. 18 ust. 2 pkt. 3 brzmi: powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy, który jest głównym księgowym budżetu, oraz sekretarza - na wniosek wójta.</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#PosełWojciechDługoborski">Gwarancją stabilności i profesjonalności pracy administracji samorządowej jest istnienie niezależnego korpusu urzędników komunalnych, w szczególności skarbnika i sekretarza gminy powoływanych na wniosek wójta. Sekretarz gminy powinien mieć kompetencje administracyjne podobne w swej konstrukcji do kompetencji skarbnika gminy w zakresie finansów. Powinien zatem odpowiadać za przestrzeganie prawa w urzędzie, zgodne z prawem przygotowywanie projektów uchwał oraz prawo kontrasygnaty projektów aktów prawa miejscowego. Powinien także odpowiadać za sprawne działanie i organizację urzędu. Należy zatem rozważyć, czy sekretarz gminy nie powinien być jednocześnie dyrektorem urzędu (jednostki organizacyjnej gminy), którego zwierzchnikiem byłby wójt, który go desygnuje. Warto dopracować ten problem, np. podczas dyskusji nad sugerowanym utworzeniem korpusu służby cywilnej w samorządach. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! W dyskusji zgłoszono liczne poprawki do projektu ustawy. Proponuję zatem, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz do Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm tę propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zatem projekt wraca ponownie do komisji w celu przepracowania poprawek.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego (druki nr 353 i 413).</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już sam tytuł wskazuje, że nie będzie to tak emocjonujący punkt porządku obrad, jak wcześniejsza debata dotycząca bezpośredniego wyboru wójta i burmistrza, bowiem nie niesie on tyle ładunku emocjonalnego, jak też doświadczeń. Jest to zupełnie nowa materia, która w polskim prawie nie jest jeszcze regulowana. Dlatego, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym w imieniu Komisji Europejskiej przedłożyć sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego, przedłożone w dwóch drukach: w druku nr 353 - projekt rządowy oraz w druku 413 - sprawozdanie Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Dziedzina regulowana w projekcie ustawy nie jest, jak powiedziałem, objęta polskim systemem prawnym, zaś ostatnie lata to okres burzliwego rozwoju usług świadczonych na odległość, przesyłanych techniką cyfrową, opartych na dostępie warunkowym. Zarówno pojęcie usługi opartej lub polegającej na dostępie warunkowym, jak usługi społeczeństwa informacyjnego nie są sprecyzowane w polskim systemie prawnym. Z tymi terminami związane też są pewne pojęcia ekonomiczne, m.in. pojęcie tzw. nowej ekonomii opartej na rozwoju technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych, choć ta materia akurat nie jest objęta niniejszym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Pewne rozwiązania określające, co rozumiemy przez pojęcie urządzeń do odbioru niedozwolonego zawiera art. 118.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Porównanie polskich rozwiązań prawnych z regulacjami prawnymi Unii Europejskiej oraz zobowiązania, które zostały przyjęte przez Polskę w obszarze „Swobody świadczenia usług” prowadzą do koniecznej nowej regulacji ustawowej zgodnie z przyjętym harmonogramem dostosowań prawnych. Ustawa nie narusza postanowień art. 10 europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, bowiem art. 10 § 2 stwierdza, że korzystanie z prawa do swobody wypowiedzi, a więc korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane w ustawie i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym. Oczywiście jest to cytat z § 2 art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Dlaczego o tym wspominam? Projekt ustawy w pewnym sensie ogranicza bowiem swobodę wypowiedzi, wprowadzając tą ustawą obowiązek zapłaty za usługi dostępu warunkowego lub dostęp warunkowy. Jednak, jak powiedziałem, uwzględnia to ograniczenia, które zostały wprowadzone art. 10 § 2 Konwencji o Obronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Projekt ustawy chroni niektóre usługi świadczone drogą elektroniczną, a są to usługi dostępne warunkowo, czyli po uregulowaniu stosownej opłaty przez użytkownika usługi. Ochrona ta ma na celu zapobieżenie używaniu niedozwolonych urządzeń lub innych rozwiązań technicznych mogących służyć obejściu stosowanych zabezpieczeń, by osoby, które nie są uprawnione, nie korzystały z tego.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Chronione usługi dostępne warunkowo to:</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- rozpowszechnianie i rozprowadzanie programów telewizyjnych i radiowych,</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- usługi świadczone na indywidualne żądanie usługobiorcy drogą elektroniczną bez obecności stron (jest cała grupa technologii określanych e-commerce).</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Rozróżniane są w projekcie usługi:</u>
          <u xml:id="u-137.10" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">1) oparte na dostępie warunkowym (regulowane art. 2 ust. 3), czyli usługi związane z nabyciem przez usługobiorcę urządzenia dostępu warunkowego, np. dekodera do odbioru telewizji kodowanej, szyfru czy zabezpieczenia; oczywiście rozstrzygnięcie art. 2 ust. 3 koresponduje od razu z ust. 6 tegoż samego artykułu, gdzie podaje się definicję urządzenia niedozwolonego, czyli takiego urządzenia, które może spełnić te funkcje, tak jak np. dekoder czy urządzenie szyfrujące, czy jakieś zabezpieczenia, a jednocześnie jest niedozwolone do stosowania, ponieważ korzystający z niego po prostu nie nabył praw do takiego korzystania.</u>
          <u xml:id="u-137.11" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">2) polegające na dostępie warunkowym (normowane art. 2 ust. 4), których przedmiotem jest umożliwienie przez usługodawcę korzystania z urządzeń dostępu warunkowego (usługi kodowania, szyfrowania, czyli inaczej mówiąc - zabezpieczania innych usług przed dostępem innych osób, które nie uzyskały praw do korzystania z tej usługi).</u>
          <u xml:id="u-137.12" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Ustawa składa się z 12 artykułów w projekcie przedłożonym w sprawozdaniu komisji, natomiast w pierwotnym projekcie, w projekcie rządowym było 11 artykułów. Komisja dokonała tu pewnych zmian, rozdzielając m.in. art. 3 na dwa artykuły.</u>
          <u xml:id="u-137.13" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 1 stwierdza się, że ustawa określa zasady ochrony prawnej niektórych usług świadczonych odpłatnie drogą elektroniczną, opartych lub polegających na dostępie warunkowym.</u>
          <u xml:id="u-137.14" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 2 projektu ustawy definiuje się pojęcia, które nie są zdefiniowane w polskim systemie prawnym, a mianowicie:</u>
          <u xml:id="u-137.15" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- dostęp warunkowy,</u>
          <u xml:id="u-137.16" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- urządzenia dostępu warunkowego,</u>
          <u xml:id="u-137.17" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- usługi oparte na dostępie warunkowym,</u>
          <u xml:id="u-137.18" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- usługi polegające na dostępie warunkowym - i tu jest ta subtelność w rozróżnieniu tych rodzajów usług: usługi oparte i polegające na dostępie warunkowym,</u>
          <u xml:id="u-137.19" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- przekaz informacji handlowej,</u>
          <u xml:id="u-137.20" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- urządzenia niedozwolone, tzn. sprzęt i oprogramowanie, które zostały zaprojektowane lub przystosowane do korzystania z usług chronionych bez upoważnienia (w konsekwencji również bez uiszczenia stosownej opłaty za korzystanie z usługi).</u>
          <u xml:id="u-137.21" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Również w art. 2 w pkt. 7 został zdefiniowany termin usług niedozwolonych, które obejmują zarówno instalację, serwis lub wymianę urządzeń niedozwolonych, jak i przekaz informacji handlowej dotyczącej np. promocji urządzeń niedozwolonych lub usług z nimi związanych albo informacji dotyczących niedozwolonych urządzeń lub usług.</u>
          <u xml:id="u-137.22" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 3 ust. 1 określono, jakie usługi są uznane za usługi chronione niniejszą ustawą. Są to, po pierwsze, rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych i, po drugie, inne usługi świadczone na indywidualne - co podkreślam - żądanie usługobiorcy drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-137.23" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Ustawa zgodnie z zapisem art. 3 ma zastosowanie, gdy wyżej wymienione usługi będą świadczone za wynagrodzeniem i będą oparte na dostępie warunkowym.</u>
          <u xml:id="u-137.24" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 3 ust. 3 zostały wymienione usługi, których nie zalicza się do usług dostępnych warunkowo, czyli do usług chronionych niniejszą ustawą. Po pierwsze, są to usługi świadczone w obecności stron, nawet jeśli wiążą się z wykorzystaniem urządzeń elektronicznych (np. badania lekarskie wykonywane za pomocą urządzeń elektronicznych, rezerwacja biletów lotniczych drogą internetową, za pośrednictwem sieci komputerowej w biurze podróży czy ewentualnie niektóre rodzaje gier komputerowych). One nie są objęte ochroną tejże ustawy.</u>
          <u xml:id="u-137.25" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Drugi rodzaj usług to usługi świadczone poprzez transmisję danych, ale bez indywidualnego żądania, czyli są to te usługi, które są przeznaczone dla nieograniczonej liczby odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-137.26" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 4 projektu określono, jakie usługi uznaje się za świadczone drogą elektroniczną, powołując się przy tym na zapis art. 2 pkt 20 ustawy z 21 lipca 2000 r. Prawo telekomunikacyjne, czyli, inaczej mówiąc, wskazuje się, że są to usługi, w których dane są transmitowane w całości za pomocą sieci telekomunikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-137.27" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 4 ust. 2 określa się, które usługi świadczone drogą elektroniczną w rozumieniu ust. 1 są wyłączone. Wskazuje się tu na przykład, że wyłączone są usługi świadczone za pomocą bankomatów, automatów biletowych czy polegające na dystrybucji treści na nośnikach elektronicznych, np. na dyskietkach, na CD-ROM-ach czy na nośnikach DVD. Nie są również objęte tym zakresem - podaję to jako przykład - usługi telefoniczne i telefaksowe, np. usługi telemarketingowe.</u>
          <u xml:id="u-137.28" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 5 zostało określone, kto w rozumieniu tegoż projektu ustawy uzyskuje indywidualne upoważnienie dostępu do usługi chronionej tymże projektem.</u>
          <u xml:id="u-137.29" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Art. 6 wymienia zakres działalności, które uznano za sprzeczne z uczciwą konkurencją, gdyż dyspozycją tego artykułu przedsiębiorca, którego interes został naruszony, zagrożony, będzie korzystał ze środków ochrony prawnej przewidzianych art. 18 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W wypadku takiego naruszenia przedsiębiorca w trybie wspomnianego wyżej art. 18 będzie mógł żądać:</u>
          <u xml:id="u-137.30" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- zaniechania lub usunięcia skutków niedozwolonych działań,</u>
          <u xml:id="u-137.31" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- złożenia oświadczenia w odpowiedniej formie i treści o naruszeniu tychże praw,</u>
          <u xml:id="u-137.32" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- naprawienia wyrządzonej szkody,</u>
          <u xml:id="u-137.33" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">- wydania bezprawnie uzyskanych korzyści.</u>
          <u xml:id="u-137.34" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Sąd może również zasądzić sumę pieniężną na cel, który jest określony ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-137.35" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 7 i 8 projektu ustawy zostały określone sankcje za wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu, posiadanie i używanie niedozwolonych urządzeń umożliwiających nieuprawniony dostęp do usług opartych na dostępie warunkowym.</u>
          <u xml:id="u-137.36" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Ściganie przestępstw określonych art. 6 i 7 następowałoby na wniosek przedsiębiorcy oraz osób uprawnionych, które zostały wymienione w art. 10 projektu. Osoby uprawnione, wymienione w art. 10, to: przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, krajowe lub regionalne organizacje, których celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców świadczących usługi oparte lub polegające na dostępie warunkowym.</u>
          <u xml:id="u-137.37" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Zgodnie z dyspozycją art. 7 wytwarzanie urządzenia niedozwolonego lub wprowadzanie do obrotu oraz świadczenie usług niedozwolonych w celu użycia w obrocie podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-137.38" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Zgodnie z dyspozycją art. 8 ust. 1 posiadanie lub używanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej urządzeń niedozwolonych podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 1 roku. Jeżeli natomiast sprawca używałby takiego niedozwolonego urządzenia na potrzeby własne, podlegałby tylko grzywnie.</u>
          <u xml:id="u-137.39" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Sąd orzeka przepadek urządzenia niedozwolonego, nawet gdyby to urządzenie nie było własnością osoby, która się nim posługuje.</u>
          <u xml:id="u-137.40" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W art. 11 dokonano zmiany ust. 1 w art. 118.</u>
          <u xml:id="u-137.41" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy dostosowuje polski system prawny do prawa Unii Europejskiej, w szczególności do czterech dyrektyw: dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia procedury wymiany informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych, dyrektywy nr 98 Parlamentu Europejskiego i Rady z 22 lipca 1998 r., dyrektywy nr 89/552 EWG w sprawie koordynacji określonych przepisów przyjętych w drodze ustaw, rozporządzeń lub działań administracyjnych w państwach członkowskich w zakresie emisji programów telewizyjnych, która również była zmieniona dyrektywą nr 97/36 Wspólnot, oraz dyrektywy nr 2000/31 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych prawnych aspektów usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego na rynku wewnętrznym.</u>
          <u xml:id="u-137.42" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Wymienione regulacje dostosowują do postępu technicznego przepisy w obszarze: Swoboda świadczenia usług, a zatem również dotyczą polskich zobowiązań odnośnie do harmonizacji prawa w obszarze: Swobodny przepływ usług. Ustawa, według deklaracji rządu, nie powoduje skutków finansowych dla budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-137.43" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">W przedstawionym sprawozdaniu uwzględniono poprawki, o których już mówiłem na wstępie, m.in. polegające na rozdzieleniu dyspozycji art. 3 na dwa artykuły: art. 3 i art. 4, oraz uwagi legislacyjne, których biuro legislacyjne zgłosiło łącznie 12. Te poprawki uczyniły tekst bardziej czytelnym, choć niewątpliwie jest on trudny ze względu na zakres pojęciowy oraz zakres wprowadzanych nowych definicji,</u>
          <u xml:id="u-137.44" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Komisja pracowała nad projektem przedłożonym w niniejszym sprawozdaniu in gremio. Projekt uzyskał pozytywną opinię co do zgodności z prawem europejskim.</u>
          <u xml:id="u-137.45" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę w imieniu Komisji Europejskiej o przyjęcie przedłożonego sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy za przedstawienie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W tym punkcie porządku dziennego zostało przyjęte ustalenie co do 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Wojciecha Olejniczaka o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełWojciechOlejniczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie projektu ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego. Projekt ten dotyczy materii, która dotychczas w polskich regulacjach prawnych nie była praktycznie uwzględniona. Celem projektowanej ustawy jest zapewnienie ochrony usługodawcom świadczącym tego rodzaju usługi przed pozbawieniem ich należnych im wynagrodzeń przez osoby, które wprowadzają do obrotu handlowego niedozwolone urządzenia oraz inne rozwiązania techniczne służące obejściu zabezpieczeń, a także używają ich w obrocie handlowym.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełWojciechOlejniczak">Projekt implementuje przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 listopada 1998 r. w sprawie ochrony prawnej usług dostępu warunkowego lub usług opartych na takim dostępie, która ujednoliciła stosowane w państwach członkowskich Unii Europejskiej zasady ochrony prawnej przed wykorzystaniem niedozwolonych urządzeń mających uniemożliwić nieuprawniony dostęp do usług podlegających ochronie. Pragnę podkreślić, że omawiana ustawa dostosowuje prawo polskie w obszarze negocjacyjnym: Swoboda świadczenia usług. Należy zauważyć, że przyjęcie tej ustawy nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełWojciechOlejniczak">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popiera rządowy projekt ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego i rekomenduje przyjęcie tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Łukasza Abgarowicza o zabranie głosu w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska w sprawie projektu ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego. Projekt ustawy ma na celu, po pierwsze, harmonizację prawa polskiego z prawem Unii Europejskiej, po drugie, i może ważniejsze, zapewnienie ochrony usługodawcom przed pozbawieniem ich należnych im dochodów z tytułu świadczenia tych usług.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Pozbawienie dochodów polega m.in. na wprowadzeniu do obrotu przez podmioty lub osoby kopii urządzeń lub innych rozwiązań technicznych, które eliminują stosowane zabezpieczenia dostępne za opłatą, np. kopie dekoderów do odbioru telewizji, takich jak dekodery Polsatu i innych telewizji, czy też programów kodowanych, klucze do dekoderów, oprogramowanie dekodujące lub deszyfrujące.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Dostęp warunkowy oznacza uwarunkowanie korzystania z usług świadczonych odpłatnie przez usługodawcę od wniesienia przez usługobiorcę opłaty i uzyskanie w ten sposób niezbędnych środków technicznych koniecznych do uzyskania dostępu do świadczonej usługi, dekoderów, deszyfratorów, kluczy, oprogramowania itp. Usługi te dotyczą, prócz płatnych programów telewizyjnych, dostępu - za opłatą - do baz danych, przetwarzania i przechowywania informacji, danych i innych usług świadczonych drogą elektroniczną przewodowo (np. przez tradycyjnych operatorów komunikacyjnych) czy bezprzewodowo (np. przez operatorów sieci telefonii komórkowej czy też sieci V-sat'owskich). Ustawa przewiduje stosowanie środków prawnych przez usługodawców, których interes został naruszony lub zagrożony.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Przyjęcie zapisów omawianego tu projektu ustawy jest istotne dla rozwoju usług elektronicznych, ponieważ daje szansę na ochronę legalnie działających i inwestujących w Polsce przedsiębiorstw przed pirackimi rozwiązaniami pozbawiającymi legalne firmy części zysków z inwestycji. Natomiast wydaje się, że zapisy tej ustawy mogłyby się znaleźć w innej ustawie, mianowicie w ustawie o świadczeniu usług drogą elektroniczną, co zapewniłoby większą spójność prawa regulującego cały obszar omawianych tutaj usług, tak żywiołowo rozwijających się. Tym niemniej ustawa ma takie znaczenie dla rozwoju i uporządkowania tej części rozwoju gospodarczego, że klub Platformy Obywatelskiej poprze ten projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Piotr Kozłowski proszony jest o przedstawienie oświadczenia Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełPiotrKozłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego wypełnia lukę w naszym ustawodawstwie. Wprowadzając ustawę, zapewniamy firmom - usługodawcom ochronę, gdyż ze względu na brak omawianej ustawy nie mogli oni skutecznie bronić się przed osobami, które bez odpowiednich zezwoleń handlowały urządzeniami technicznymi służącymi obejściu zabezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełPiotrKozłowski">Ważną częścią projektu ustawy jest dokładne zdefiniowanie określeń wynikających z ustawy oraz wprowadzenie odpowiedzialności karnej dla firm i osób, które świadczą usługi niedozwolone, łącznie z przepadkiem urządzeń niedozwolonych bez względu na to, czyją są własnością.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełPiotrKozłowski">Naszym zdaniem ważny jest też zapis art. 8 ust. 2, aby w przypadku wykorzystywania urządzenia niedozwolonego wyłącznie na własne potrzeby sprawca podlegał grzywnie. Zapis ten skutecznie wyeliminuje próby obejścia obowiązującego prawa.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełPiotrKozłowski">W związku z bardzo szybkim postępem technologicznym, a co za tym idzie znacznym rozwojem usług świadczonych na odległość, w tym opartych na dostępie warunkowym, uważamy, że zasadne jest jak najszybsze wprowadzenie w życie proponowanej ustawy, tym bardziej że usługi oparte lub polegające na dostępie warunkowym jak do tej pory nie były obecne w polskim prawie.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#PosełPiotrKozłowski">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej popiera zgłoszony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wystąpi pan poseł Adam Bielan.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełAdamBielan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec sprawozdania Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego, zawartego w druku nr 413. Tytuł tej ustawy jest bardzo skomplikowany, ale przedstawiciele Komitetu Integracji Europejskiej twierdzą, że nie można go uprościć.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełAdamBielan">Przypomnę, że pierwsze czytanie omawianego projektu ustawy odbyło się 17 kwietnia br. podczas posiedzenia sejmowej Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#PosełAdamBielan">Projekt ustawy ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. Jego celem jest zapewnienie ochrony usługodawcom świadczącym odpłatnie usługi drogą elektroniczną dostępne warunkowo oraz usługi świadczenia dostępu warunkowego przed pozbawieniem ich należnych im wynagrodzeń przez osoby, które wprowadzają, a także używają w obrocie handlowym niedozwolonych urządzeń oraz innych rozwiązań technicznych służących obejściu zabezpieczeń. Taka ochrona jest konieczna, gdyż w ciągu ostatnich kilku lat w związku z szybkim postępem technicznym w dziedzinie przesyłania danych cyfrowych nastąpił znaczny rozwój usług świadczonych na odległość opartych na tzw. dostępie warunkowym. Projektowana ustawa implementuje przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego oraz Rady, która ujednoliciła stosowane w państwach członkowskich Unii Europejskiej zasady ochrony prawnej przed wykorzystaniem niedozwolonych urządzeń mających umożliwiać nieuprawniony dostęp dla usług podlegających ochronie. W projekcie ustawy wyodrębniono definicję usług opartych na dostępie warunkowym oraz usług polegających na dostępie warunkowym. Miało to na celu wyraźne określenie zakresu ustawy. W art. 3 zostały określone usługi chronione jako rozpowszechnianie i rozprowadzanie programów radiowych i telewizyjnych oraz inne usługi świadczone na indywidualne żądanie usługobiorcy drogą elektroniczną bez równoczesnej obecności stron. Takie usługi musiałyby być jednak świadczone za wynagrodzeniem i być oparte na dostępie warunkowym. Dobrym przykładem takich usług jest dostarczanie kodowanych programów telewizyjnych lub radiowych. W ust. 4 i 5 art. 3 zawarto definicję pojęcia: usługi świadczonej drogą elektroniczną, odnoszącej się do usługi, której wykonanie następuje poprzez przesyłanie i odbieranie w punkcie docelowym danych za pomocą urządzeń elektronicznych służących do przetwarzania i przechowywania danych. Bardzo istotne dla przedsiębiorców, których interes został zagrożony lub naruszony, są przepisy określające środki prawne przysługujące im w takim wypadku oraz wprowadzenie stosownych przepisów karnych.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#PosełAdamBielan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sejmowe Biuro Studiów i Ekspertyz w swojej opinii z dnia 15 kwietnia br. w sprawie omawianego projektu zwraca uwagę na szereg wątpliwości, które budzą tłumaczenia na język polski przepisów Unii Europejskiej bądź ich brak. Na przykład tzw. tabela zgodności, a więc zestawienie porównawcze przepisów aktów wspólnotowych, do których następuje dostosowanie, z przepisami projektowanej ustawy zawiera liczne błędy dotyczące nieadekwatności oznaczeń większości jednostek redakcyjnych projektowanego aktu polskiego z przepisami dyrektyw, a utrudniające poprawne zestawienie i porównanie przepisów projektu z odpowiadającymi im przepisami wspólnotowych aktów prawnych. Poza tym projektodawca używa w uzasadnieniu określenia, iż projekt uwzględnia przepisy dyrektywy 2000/31/WE, lecz nie wyszczególnił tejże dyrektywy w tabeli zgodności, jak również nie przedstawił jej tłumaczenia. To niestety nie jest pierwszy przypadek, kiedy obecny rząd nie dostarcza parlamentowi wszystkich koniecznych dokumentów. Sądzę, że nie jest to wynik jakiegoś celowego działania rządu, a świadczy to jedynie o pewnym niechlujstwie urzędników. Dlatego mam nadzieję, że słowa pana premiera Leszka Millera, iż integracja Polski z Unią Europejską jest priorytetem jego rządu, nie są pustym sloganem i przełożą się wreszcie na sprawne funkcjonowanie podległych mu służb, i nie będziemy mieli więcej dowodów na niekompetencję osób zajmujących się w rządzie SLD sprawami europejskimi.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#PosełAdamBielan">Pomimo tych kilku krytycznych uwag w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wnoszę o uchwalenie proponowanej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego oświadczenie przedstawi pan poseł Bronisław Dutka.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełBronisławDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego określa zasady ochrony prawnej niektórych usług świadczonych odpłatnie drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym. W ostatnich latach szybki postęp technologiczny w przesyłaniu danych cyfrowych spowodował znaczny rozwój usług w tym zakresie. Celem ustawy jest zapewnienie ochrony usługodawcom świadczącym usługi tego rodzaju przed pozbawieniem ich należnych im wynagrodzeń przez osoby, które wprowadzają, a także używają w obrocie handlowym niedozwolonych urządzeń oraz innych rozwiązań technicznych służących obejściu zabezpieczeń. Zgodnie z ustawą przedsiębiorcy, którego interes został naruszony, będą przysługiwały środki prawne. Przedsiębiorca taki będzie mógł w szczególności żądać: zaniechania niedozwolonych działań, usunięcia skutków niedozwolonych działań, złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, wydania bezpodstawnych korzyści, zasądzenia odpowiedniej sumy na cel społeczny. Środki te odpowiadają wymogom dyrektyw europejskich. Ponieważ obowiązujące przepisy prawa polskiego nie zabraniają wytwarzania i wprowadzenia do obrotu, a także posiadania i używania niedozwolonych urządzeń umożliwiających nieuprawniony dostęp do usług opartych na dostępie warunkowym, w projekcie zaproponowano wprowadzenie stosownych przepisów karnych.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełBronisławDutka">Przedstawiony projekt ustawy harmonizuje polskie prawo z dyrektywami Parlamentu Europejskiego. O tych dyrektywach mówi poseł sprawozdawca, nie ma powodu powtarzać. Natomiast ważne jest, że projekt dostosowuje do postępu technicznego przepisy w obszarze swobody świadczenia usług, a podstawowym jego celem jest ochrona niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo. Chronione usługi to: rozpowszechnianie i rozprowadzanie programów telewizyjnych i radiowych, inne usługi świadczone na indywidualne żądanie usługobiorcy drogą elektroniczną bez jednoczesnej obecności stron. Projekt uszczegóławia również znaną Unii Europejskiej konstrukcję prawa swobody wypowiedzi zawartą w art. 10 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PosełBronisławDutka">Przedstawiając powyższe oświadczenie, w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego popieram projekt ustawy przedłożony przez Komisję Europejską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Romana Giertycha i o przedstawienie oświadczenia w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego jest jedną z ustaw, które zostały przygotowane przez rząd i przez obecną koalicję rządzącą jako ustawy dostosowawcze do prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PosełRomanGiertych">Oceniając całość tej ustawy, należy stwierdzić, że zawiera ona szereg błędów legislacyjnych i merytorycznych niepoprawności, które dyskwalifikują ją od początku.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#PosełRomanGiertych">Po pierwsze, w sprzeczności z dobrą sztuką legislacyjną stoi zawieranie w tego typu ustawie przepisów karnych. Wprowadzenie zapisu o możliwości karania pozbawieniem wolności do lat 3 osoby, która wytwarza określone urządzenia, jest wprowadzeniem zapisu karnego do ustawy, która przecież nie będzie znana powszechnie społeczeństwu. Większość zapisów karnych powinna być umieszczona w Kodeksie karnym, jak mówi zasada legislacyjna, i w związku z tym uważamy, że tego typu propozycja jest nieprawidłowa w sensie legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#PosełRomanGiertych">Po drugie, ustawa zawiera bardzo ciekawe sformułowania, które odzwierciedlają jakby stan ducha i stan ignorancji prawnej przygotowujących tę ustawę. Panie marszałku, Wysoki Sejmie, w ustawie jest zapisane, że osoba, która posiada na przykład dekoder umożliwiający odbieranie kodowanych programów telewizyjnych, gdy wygasł abonament, i nie zwraca tego urządzenia producentowi, podlega karze grzywny, czyli może być oskarżona o popełnienie przestępstwa i skazana za to, że w momencie wygaśnięcia abonamentu posiadała nadal urządzenie, które jest opisane w ustawie. Tego typu zapis jest sprzeczny nie tylko z zasadami sztuki legislacyjnej, ale i z zasadami zdrowej logiki.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin chcę wnieść o odrzucenie tej ustawy w pierwszym czytaniu, a jednocześnie chcę przedstawić cały szereg poprawek, które po zakończeniu wystąpienia złożę panu marszałkowi na piśmie podpisanym przez trzech posłów z Ligi Polskich Rodzin, zasiadających w Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#PosełRomanGiertych">Korzystając z okazji, chciałbym się odnieść do trybu i sposobu, w jakim rząd proponuje ustawy dostosowawcze do prawa Unii Europejskiej. Jest to tryb, który ma zmierzać do takich unormowań, aby przepisy prawa polskiego były zgodne z prawem Unii Europejskiej. My jako naród, jako państwo i jako społeczeństwo ponosimy olbrzymie koszty procesu dostosowawczego, koszty, które nie są podawane w oficjalnych statystykach, które nie są oficjalnie prezentowane - są to właśnie koszty procesu dostosowawczego. W Komisji Europejskiej w najbliższym okresie będziemy mieć kilkadziesiąt ustaw zmieniających cały porządek prawny Rzeczypospolitej Polskiej pod kątem interesu politycznego obecnej koalicji rządzącej, interesu, zgodnie z którym koalicja zmierza do wprowadzenia Polski do Unii Europejskiej. To są być może nawet większe koszty niż te finansowe obciążenia, które się wiążą z przystąpieniem Polski do Unii.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#PosełRomanGiertych">Jak wiemy, jutro pełnomocnik rządu rozpocznie kampanię informacyjną, która będzie zwierała szyki eurozwolenników, jak zostało to zapowiedziane w dokumencie przedstawionym Komisji Europejskiej. Będzie to wyłącznie propagandowe przedstawienie problematyki społeczeństwu. Będzie to propaganda sukcesu obecnego rządu, działanie, które - jak zostało powiedziane - będzie przedstawianiem tego, iż rząd wynegocjował korzystne warunki przystąpienia. Z dokumentu opublikowanego 8 lutego 2002 r. wiemy, że pełnomocnik rządu już dzisiaj zakłada, iż rząd wynegocjuje korzystne warunki, i od dnia jutrzejszego zamierza przekonywać naród do tego, aby je zaakceptował, mimo że ich jeszcze wszyscy nie znamy. Za to znamy już takie aspekty tych warunków, które wykluczają stwierdzenie, że będą one korzystne. Wiemy już bowiem, że rolnictwo polskie będzie otrzymywało dopłaty bezpośrednie w wysokości 25%, a nie 100%, jak jest to przewidziane dla rolników z krajów Unii Europejskiej. Co to oznacza? Oznacza to, że polski rolnik będzie traktowany nierównoprawnie w stosunku do rolnika z Unii Europejskiej i przez 10 lat okresu przejściowego polskie, szczególnie dobre gospodarstwa będą prowadzone do ruiny finansowej. Wiemy już dzisiaj, że praktycznie będziemy musieli zlikwidować polski przemysł rybołówstwa, dlatego że już od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej dopuszcza się, aby statki z Unii łowiły na polskich wodach przybrzeżnych. Będzie to oznaczało bezrobocie bardzo dużej grupy rybaków. Wiemy także, że przewidziane inne aspekty przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, aspekty finansowe, są tak ustawione, że będą dla Polski niekorzystne i będą oznaczały konieczność podporządkowania naszego suwerennego Narodowego Banku Polskiego bankowi Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z tych względów natury zasadniczej, o których wspomniałem, klub Ligi Polskich Rodzin wnosi o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu, a na okoliczność błędów legislacyjnych w ustawie przedstawiamy określone poprawki. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poproszę pana posła, żeby się jeszcze na chwilę zatrzymał. Panie pośle, chciałbym przypomnieć, że, niestety, w drugim czytaniu, w przypadku ustaw dostosowawczych, potrzebne jest 5 podpisów, zgodnie z art. 56ze pkt 2. W komisji wystarczą 3 podpisy, w drugim czytaniu w Sejmie potrzebne są jeszcze 2. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Sztwiertnia, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt zaprezentować stanowisko wobec projektu ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego, który to projekt został przedstawiony Wysokiej Izbie w druku nr 353.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Przedstawienie Wysokiej Izbie niniejszego projektu ustawy podyktowane jest dwoma zasadniczymi powodami.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Po pierwsze, postęp technologiczny w dziedzinie przesyłania danych cyfrowych spowodował rozwój usług świadczonych na odległość, opartych na dostępach warunkowych, jak również usług świadczenia dostępu warunkowego, i te usługi nie są dotychczas regulowane przez polskie prawo. Szczątkową regulację dotyczącą urządzeń do niedozwolonego odbioru programów zawiera ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a pewne kwestie techniczne definiuje ustawa Prawo telekomunikacyjne. Stąd, jak widzimy, celem projektowanej ustawy jest kompleksowe uregulowanie tej działalności i zapewnienie usługodawcom świadczącym usługi tego rodzaju ochrony przed nieuczciwą konkurencją wprowadzającą do obrotu handlowego niedozwolone urządzenia oraz urządzenia techniczne służące do obchodzenia zabezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Po drugie, projekt ustawy opracowany na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 89/84, dyrektywy 98/34 oraz dyrektywy 89/555, regulujących te zagadnienia w Unii Europejskiej, spowoduje ujednolicenie naszych przepisów prawnych z prawem państw członkowskich Unii. Przedłożony projekt ustawy wypełnia również zobowiązania podjęte przez Polskę w obszarze dotyczącym swobody świadczenia usług.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Wysoki Sejmie! Poseł sprawozdawca szczegółowo omówił poszczególne artykuły ustawy, dlatego, szanując czas Wysokiej Izby, zwrócę uwagę tylko na niektóre zapisy. Ustawa, jak już wspomniałem, reguluje nową dziedzinę. Dlatego w art. 2 wprowadzono definicje poszczególnych określeń przejętych z dyrektyw Unii Europejskiej, jak również z naszego ustawodawstwa, m.in. z Prawa telekomunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#PosełJanSztwiertnia">W art. 3 projektu ustawy określa się, jakie usługi są chronione w rozumieniu ustawy i jakich tu się nie zalicza. Usługami chronionymi są rozpowszechnianie, rozprowadzanie programów radiowych i telewizyjnych oraz inne usługi świadczone drogą elektroniczną, na indywidualne żądanie usługodawcy, bez równoczesnej obecności strony, jeżeli będą one świadczone za wynagrodzeniem i będą oparte na dostępie warunkowym, jak np. dostarczanie kodowanych programów telewizyjnych lub radiowych. Art. 3 określa również pojęcie usługi świadczonej drogą elektroniczną, której wykonanie następuje przez przesłanie i odbieranie w punkcie docelowym za pomocą urządzeń elektronicznych służących do przetwarzania i przechowywania danych. W definicji posłużono się pojęciami technicznymi używanymi w ustawie Prawo telekomunikacyjne, co powoduje, że ustawa nie wprowadza w tym zakresie nowych pojęć.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#PosełJanSztwiertnia">W art. 5 projektu ustawy wymienia się zakres działań uznanych za czyny nieuczciwe, nieuczciwej konkurencji, jak również określa się, że do wymaganej ochrony będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Przedsiębiorcy, którego interes został naruszony, będą przysługiwały środki przewidziane w art. 18 tej ustawy. Sankcje przewidziane w tej ustawie są zgodne z dyrektywami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#PosełJanSztwiertnia">Reasumując, oceniając projekt ustawy, należy stwierdzić, że w sposób kompleksowy reguluje on dziedzinę działalności nieobjętą w zasadzie dotychczas w polskim prawie żadnymi aktami normatywnymi. Ponadto przedstawiony projekt ustawy wypełnia zobowiązania negocjacyjne z Unią Europejską w obszarze: Swoboda świadczenia usług. Dlatego Klub Parlamentarny Unii Pracy opowiada się za uchwaleniem niniejszej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze teraz sprawozdawca komisji pan poseł Andrzej Grzyb.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po tej dyskusji istnieją niejako tylko dwie możliwości. Jedna to przyjęcie ustawy, jakkolwiek pewnie trzeba będzie przesłać ją z powrotem do komisji, ponieważ zgłoszone zostały poprawki; druga to rozważenie wniosku zgłoszonego w imieniu klubu przez pana posła Giertycha, który proponuje odrzucenie tej ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Z wypowiedzi pana posła Giertycha wynikają pewne zastrzeżenia co do techniki legislacyjnej. W komisji też wielokrotnie zastanawiamy się nad przypadkami, w których są wprowadzane pewne przepisy karne, czy właściwe jest rozpraszanie sankcji z tytułu naruszeń określonych ustaw, w tym również w tej ustawie, umieszczanie ich w tej ustawie. Oczywiście, z punktu widzenia posłów pracujących nad poszczególnymi ustawami zawierającymi takie sankcje zdecydowanie lepiej byłoby, gdyby była to delegacja do stosownego kodeksu i tym samym w jednym miejscu umieszczone byłyby wszystkie przepisy dotyczące sankcji z tytułu naruszeń określonych ustaw. Jakkolwiek muszę przyznać, że Biuro Legislacyjne, kiedy podnosimy tę kwestię - ponieważ jest wiele ustaw, które się pojawiają w Komisji Europejskiej - stwierdza, że być może nie jest to doskonałość legislacyjna, ale wcale nie jest to sprzeczne z techniką legislacyjną, dlatego jest to przyjmowane w takiej formie przez Komisję Europejską.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Drugie zastrzeżenie, które zostało wniesione przez pana posła Giertycha, sformułowane ostro jako pewien stan ignorancji prawnej ze strony wnioskodawców, odnosi się w szczególności do art. 8 ust. 2, jak zrozumiałem z wypowiedzi, który określa, że osoba, która nabyła usługę kodowaną, posiada urządzenie do odtwarzania czy uzyskiwania tejże usługi, np. dekoder, gdy zakończy się okres opłacania tej usługi czy prawnego korzystania, to z racji posiadania tego dekodera, niepozwalającego już na odbiór kodowanego programu, będzie narażona na sankcje. Chciałbym tu przytoczyć ust. 2, który stwierdza, że za sprawcę uznaje się tego, kto używa urządzenia niedozwolonego wyłącznie dla własnych potrzeb. Skoro zakończy się okres używania dekodera, to i wyczerpią się - jak sądzę - możliwości korzystania z tego typu urządzenia. W związku z tym, w mojej ocenie, nie wydaje się, aby posiadanie nieczynnego urządzenia podlegało jakimkolwiek sankcjom. Kto natomiast w celu osiągnięcia korzyści majątkowej posiada lub używa urządzeń niedozwolonych, podlega istotnie karze grzywny, karze ograniczenia wolności. Myślę, że również i to zastrzeżenie, ponieważ zostało zgłoszone w imieniu klubu parlamentarnego, rozpatrzymy w trakcie omawiania poprawek zgłoszonych w formie pisemnej.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Pan poseł Bielan stwierdził, że w opinii Biura Studiów i Ekspertyz są zastrzeżenia co do sposobu przygotowania tego projektu, a właściwie jego załączników, w których to nie wszystkie dyrektywy zostały załączone, ale były wymieniane jako te, do których rządowy projekt tejże ustawy dostosowuje odpowiednie przepisy dyrektyw. Konkluzja tejże opinii jest taka, że Biuro Studiów i Ekspertyz stwierdza, iż mimo wad dotyczących - nazwijmy to tak - pełnej transparentności, przejrzystości porównań, które zostały zastosowane w tabelach, jest to projekt spełniający warunki dostosowawcze.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">Ostatnia już sprawa, która odnosi się do wystąpienia pana posła Giertycha. Wydaje mi się, jestem wręcz przekonany i jest na to wiele dowodów, że obecnie usługodawcy, którzy świadczą tego typu usługi, są narażeni na wielokrotne korzystanie z tychże usług na podstawie np. podrobionych kart dostępu i ponoszą określone straty. W związku z tym ustawa ta nie tylko odnosi się do przyszłych zdarzeń związanych z integracją, ale dotyczy również stanu aktualnego, kiedy to usługodawcy świadczący usługi dostępne warunkowo czy usługi związane z dostępem warunkowym są narażeni na straty z tego tytułu, że osoby nieuprawnione, które nie uiściły stosownej opłaty, korzystają z tych usług. Tym bardziej jest to istotne, że ustawa nie wchodzi w życie z dniem członkostwa Polski w Unii Europejskiej, ale w ciągu 3 miesięcy od daty jej uchwalenia. Czas ten został wydłużony - po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia - dlatego że materia ustawy jest stosunkowo trudna, pojawiły się - jak stwierdziłem - nowe pojęcia, nowe terminy, chodzi o to, żeby było łatwiej potencjalnym korzystającym z tej ustawy zarówno usługodawcom, jak i usługobiorcom zaznajomić się z jej treścią.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#PosełAndrzejGrzyb">Pan poseł występujący w imieniu Platformy Obywatelskiej poruszył taką sprawę, że być może nie do końca jest przemyślane przedstawianie projektu ustawy, który dotyczy wąskiego zakresu usług elektronicznych opartych na dostępie warunkowym, zawieranie tego w odrębnej ustawie, gdy niebawem czaka nas w Wysokiej Izbie czytanie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Jest to wybór, jak sądzę, wnioskodawcy, a więc rządu. Gdyby jednak rząd w stosownym momencie uznał, że istnieje możliwość stworzenia niejako fuzji tych dwóch projektów, które są w różnym stadium postępowania legislacyjnego, to myślę, że można by spróbować, ale w tej sprawie jako sprawozdawca komisji nie bardzo mogę zajmować stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#PosełAndrzejGrzyb">Mam również informację pana posła Markowiaka, że złoży na ręce pana marszałka wniosek o zmianę tytułu ustawy, tak iżby ten tytuł był bardziej przystępny dla czytelnika, bardziej „strawny”, żeby brzmiał mniej więcej w ten sposób, że dotyczy to usług polegających na dostępie warunkowym. Według mojej osobistej oceny propozycja zmiany, redakcji tytułu jest dobra, ale wymaga to rozstrzygnięcia w trakcie posiedzenia Komisji Europejskiej w głosowaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, a także wniosek o jego odrzucenie, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Europejskiej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną (druk nr 409).</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana Krzysztofa Hellera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną reguluje również kwestię przetwarzania i przekazywania informacji drogą elektroniczną, a przede wszystkim obejmuje usługi, które są świadczone drogą elektroniczną bez jednoczesnej obecności stron przetwarzania i przekazywania danych za pomocą technologii informatycznej.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Celem tej ustawy jest, po pierwsze, unormowanie tego obszaru, który do tej pory nie był uregulowany w polskim systemie prawnym - jest to pewna luka - po drugie, harmonizacja rozwiązań prawa polskiego z prawem wspólnotowym, która wynika z postanowień układu stowarzyszeniowego między Polską a Unią Europejską - przede wszystkim chodzi o dwie dyrektywy: o dyrektywę 2000/31/EC z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych prawnych aspektów usług społeczeństwa informacyjnego w ramach wolnego rynku oraz o dyrektywę 98/48/EC Parlamentu Europejskiego z dnia 22 lipca 1998 r., która dotyczy procedury wymiany informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych. Uwzględnia się w tym projekcie również najnowsze propozycje Unii Europejskiej w zakresie ochrony prywatności użytkowników środków komunikacji elektronicznej. To jest zgodne z projektem dyrektywy w sprawie przetwarzania danych osobowych i o ochronie prywatności w sektorze komunikacji elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Jeśli chodzi o założenia tej ustawy, to przede wszystkim definiuje się w niej pojęcie usługi świadczonej drogą elektroniczną. W terminologii usługi te często nazywane są usługami społeczeństwa informacyjnego. Myśmy przyjęli propozycję terminu usługi świadczonej drogą elektroniczną, ponieważ jest on bardziej precyzyjny. Są to, generalnie rzecz biorąc, usługi, które są świadczone przy pomocy systemów teleinformatycznych bez jednoczesnej obecności stron, a przesyłanie danych pomiędzy systemami odbywa się poprzez publiczne sieci telekomunikacyjne. Nie obejmuje to natomiast samych sieci telekomunikacyjnych, usługi dostępu do sieci telekomunikacyjnych, a także innych usług, które mają charakter zamknięty, czyli np. sieci, które obejmują przedsiębiorstwa czy grupy przedsiębiorstw. Jeżeli chodzi o kategoryzację działań gospodarczych objętych tą usługą, to są to usługi, które są w szczególności realizowane w trybie bezpośredniego połączenia z siecią, w szczególności umożliwiające np. zawieranie umów sprzedaży towarów w tym trybie. Ustawa nie obejmuje samego dostarczania towarów i świadczenia usług w trybie przetwarzania danych, ale bez połączenia z siecią teleinformatyczną, czyli takich, które nie są świadczone w trybie bezpośredniego aktywnego połączenia. Projekt ustawy nie zajmuje się również zagadnieniem zawierania umów w postaci elektronicznej, ponieważ zasady zawierania i realizacji umów, które mają znacznie szerszy zakres oddziaływania niż tylko handel czy usługa drogą elektroniczną, będą uwzględnione w Kodeksie cywilnym. Jest to ujęte w projekcie nowelizacji Kodeksu cywilnego, który jest przygotowywany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Jeśli chodzi o przyjęcie odpowiednich regulacji, to ponieważ uczestniczymy w pracach w ramach uzgodnień międzyresortowych, wiemy, że powinny one zgodnie z harmonogramem prac Rady Ministrów w czerwcu zostać rozpatrzone. Projekt jest publicznie dostępny. Tak że te wszystkie aspekty będą uwzględnione w propozycji nowelizacji Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Należy też nadmienić, że usługi świadczone drogą elektroniczną nie ograniczają się wyłącznie do usług odpłatnych, ale obejmują także usługi, które mogą być lub są udostępnianie nieodpłatnie, np. usługi dostępu do różnych baz informacyjnych w trybie bezpośredniego podłączenia.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Usługi te obejmują również takie obszary działania, jak przechowywanie i udostępnianie danych dostarczonych przez usługobiorców, zapewnienie dostępu do sieci Internet przez usługodawców. Z kolei przekaz o charakterze telewizyjnym, w tym również przekaz tekstowy, czyli teletekst, przekaz radiowy w rozumieniu przepisów ustawy o radiofonii i telewizji nie są usługami świadczonymi drogą elektroniczną ze względu na to, że nie są świadczone na indywidualne żądanie. One są objęte odpowiednio zakresem działania ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz ustawy o radiofonii i telewizji. Jeżeli chodzi o taki popularny sposób wymiany informacji, jak poczta elektroniczna, to stosowanie go w zakresie przekazywania informacji handlowych, jeżeli ta informacja jest przekazywana pocztą elektroniczną na indywidualne żądanie usługobiorcy, jest jedną z usług świadczonych drogą elektroniczną. Natomiast używanie poczty elektronicznej lub podobnego środka indywidualnego komunikowania się np. przez osoby fizyczne w celach niezwiązanych z działalnością handlową lub z zawodem, wykorzystanie jej do zawarcia umowy pomiędzy takimi osobami nie jest usługą świadczoną drogą elektroniczną w myśl tej ustawy i nie jest to regulowane tą ustawą. Również tradycyjne usługi telekomunikacyjne polegające np. na realizacji połączenia głosowego nie są objęte tą ustawą, nie podlegają jej. Tak więc inaczej mówiąc, w rozumieniu niniejszej ustawy nie są usługami świadczonymi drogą elektroniczną usługi, które są bądź świadczone bez jednoczesnej obecności stron, bądź na indywidualne żądanie usługobiorcy, np. badania lekarskie przy pomocy sprzętu elektronicznego, ale takie, które są przeprowadzane przy fizycznej obecności pacjenta, więc nie jest tu spełniony wymóg braku jednoczesnej obecności stron, przeglądanie informacji w katalogach elektronicznych w sklepie w bezpośredniej obecności klienta, rezerwacja biletów lotniczych w obecności klienta dokonywana poprzez terminale rezerwacyjne sieci specjalizowanej, gry elektroniczne, jeżeli klient jest fizycznie obecny w salonie gier. Tego wszystkiego ta ustawa nie obejmuje. Natomiast ze względu na wymóg świadczenia usługi drogą elektroniczną nie są nią objęte takie usługi, jak na przykład świadczone z zastosowaniem bankomatów, automatów do sprzedaży biletów kolejowych, automatów parkingowych itd.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Usługi, które zapewniają transmitowanie danych w celu równoczesnego ich odbioru przez dowolną, a priori nieograniczoną, liczbę indywidualnych odbiorców, również nie są tą ustawą objęte, czyli usługi przekazów telewizyjnych, radiowych, przekazów tekstowych. Również w przedmiotowym zakresie projektu ustawy nie mieści się regulacja zasad prowadzenia działalności w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych. Do tego jest ustawa o grach losowych. Ta ustawa nie narusza przepisów ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Pojęcia występujące w ustawie:</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Usługodawca w myśl ustawy jest to każda osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, która nie posiada osobowości prawnej, świadcząca usługę drogą elektroniczną, co może być równoznaczne z decydowaniem o treści usługi. Pojęcie usługodawcy nie obejmuje nadawców programów telewizyjnych czy radiowych.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Usługobiorca to jest każdy podmiot (osoba fizyczna, prawna czy jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej), który korzysta z usług świadczonych drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Jak wcześniej wspomniałem, projekt ustawy nie normuje relacji prawnych pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą. W tym zakresie odsyła do przepisów Kodeksu cywilnego i zasad zawierania umów.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Jakie są podstawowe regulacje przewidziane w tej ustawie? Przede wszystkim określa ona obowiązki usługodawcy - informować w celu ochronienia interesu potencjalnych usługobiorców.</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Podstawowa zasada tu wprowadzona to zasada tzw. przejrzystości, czy też transparentności usług. Nakłada ona na usługodawcę wymóg informowania na temat usługodawcy oraz informacji handlowych i podstawowych informacji dotyczących oferowanej usługi. Jeżeli informacje te dotyczą przedstawicieli tzw. zawodów regulowanych, jest to również objęte tą ustawą. Muszą one po prostu stosować się do dodatkowych szczegółowych reguł wykonywania takich zawodów.</u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Ponadto w celu ochrony interesów odbiorców usług jest wprowadzony w projekcie ustawy model ochrony, który pozwala przesyłać niezamówioną informację handlową w dowolny sposób elektroniczny jedynie po uzyskaniu uprzedniej zgody ze strony adresatów takich komunikatów. Nie dopuszcza się więc przesyłania komuś informacji o charakterze handlowym, reklamowym przy wyłącznie domyślnym założeniu wyrażenia takiej zgody. Ta osoba musi wcześniej wyrazić zgodę, oczywiście generalną, na przyjmowanie takich informacji. Chodzi o ochronę interesu konsumenta, o chronienie go przed niechcianą, niepożądaną informacją, przed zalewem niepożądaną informacją.</u>
          <u xml:id="u-156.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Druga istotna regulacja w projekcie to przyjęcie zgodnie z dyrektywą założenia, że usługi świadczone drogą elektroniczną podlegają prawu tego państwa, w którym dostawca usługi ma siedzibę. Ustawa ta odnosi się do usługodawców, których siedziba jest na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Nie jest to miejsce ulokowania środków technicznych, czyli na przykład urządzeń komputerowych, które umożliwiają świadczenie tej usługi.</u>
          <u xml:id="u-156.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Ustawa obejmuje również zapewnienie prywatności i poufności korzystania z usług świadczonych drogą elektroniczną. Usługodawca ma obowiązek zapewnienia technicznych możliwości zachowania poufności i integralności przekazywanych danych, odpowiednich oczywiście do natury danej usługi, w szczególności z zastosowaniem technik kryptograficznych i podpisu elektronicznego. Nie ma w projekcie ustawy katalogu zabezpieczanych usług ani technik zabezpieczeń, gdyż założeniem ustawodawcy jest to, że praktyka rynkowa z jednej strony, a orzecznictwo sądowe z drugiej strony powinny wypracować bardziej szczegółowe wskazania co do tych aspektów.</u>
          <u xml:id="u-156.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Projekt ustawy wyłącza w rozdziale 3 odpowiedzialność z tytułu świadczenia niektórych usług. Generalnie projekt nie ingeruje w powszechnie obowiązujące zasady odpowiedzialności cywilnej i karnej, a zatem usługodawca odpowiada na ogólnych zasadach za udostępniane za pomocą systemów teleinformatycznych informacje, na których treść ma wpływ, o których sam decyduje. Projekt ustawy nie nakłada natomiast na podmioty świadczące usługi drogą elektroniczną obowiązku kontrolowania przekazywanych lub dostarczanych przez inne osoby treści ani wyszukiwania okoliczności, które mogłyby wskazywać na bezprawny charakter udostępnianych informacji.</u>
          <u xml:id="u-156.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Określone są również w ustawie sytuacje, w których świadczący usługi drogą elektroniczną jest zwolniony od odpowiedzialności. Oczywiście nie wpływa to na możliwość wydawania przez kompetentne organy (sądy czy organy administracji publicznej) różnego rodzaju nakazów, które mogą w szczególności polegać na nałożeniu obowiązku zapobieżenia jakimkolwiek naruszeniom prawa, w tym również na zablokowaniu dostępu do bezprawnej zawartości.</u>
          <u xml:id="u-156.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Usługodawca może korzystać z wyłączeń odpowiedzialności w zakresie usług, które określa się jako tzw. prosty przekaz danych i czasowe automatyczne przechowywanie danych, czyli wtedy, kiedy usługodawca w żaden sposób nie modyfikuje informacji, którą transmituje, i jedynie przekazuje w sposób techniczny tę treść bez żadnego wpływu na nią.</u>
          <u xml:id="u-156.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Jest ponadto dodatkowe uregulowanie, które wyłącza odpowiedzialność z tytułu świadczenia usługi określonej mianem trwałego przechowywania danych. Ktoś, kto świadczy usługę, kto przechowuje dane, może być wyłączony z odpowiedzialności za przekazywaną treść, pod warunkiem jednak, że po uzyskaniu wiarygodnej wiadomości o bezprawnym charakterze danych lub wykorzystującej te dane działalności podjął niezwłocznie działania, których efektem ma być uniemożliwienie dostępu do tych danych. Jednak zlecający to przechowywanie danych może zażądać od usługodawcy ponownego udostępnienia ich. Jeżeli powołuje się on na ich zgodność z prawem, usługodawca, mając świadomość potencjalnej bezprawności udostępnianej informacji, powinien rozważyć zasadność tego żądania z jednej strony, odpowiedzialność na zasadach ogólnych za świadome udostępnienie bezprawnych danych z drugiej strony i podejmuje decyzję, godząc się na jej konsekwencje. Uzasadnienie: Chodzi o uniemożliwienie praktykowania nieuczciwej konkurencji poprzez zgłaszanie fałszywych zawiadomień o bezprawnym charakterze rozpowszechnianych danych, co miałoby blokować dostęp na przykład do danych umieszczanych przez konkurencję.</u>
          <u xml:id="u-156.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Rozdział 4 obejmuje obszar ochrony danych osobowych usługobiorców. Oczywiście podstawowym aktem prawnym, który reguluje kwestie ochrony danych osobowych, jest ustawa o ochronie danych osobowych z 29 sierpnia 1997 r., z późniejszymi zmianami. Przepisy tej ustawy będą miały natomiast zastosowanie w takim zakresie, w jakim przepisy projektu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną nie przewidują odrębnych uregulowań. Można powiedzieć, że projekt tej ustawy jest regulacją szczególną wobec ustawy o ochronie danych osobowych. Wszystkie regulacje w projekcie ustawy w rozdziale 4 odnoszą się tylko do ochrony danych osobowych osób fizycznych będących usługobiorcami, wyłącznie do przetwarzania danych w związku ze świadczeniem usług oraz korzystaniem z usług świadczonych drogą elektroniczną i nie odnoszą się do ochrony danych osobowych w zakresie usług telekomunikacyjnych, które są regulowane ustawą Prawo telekomunikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-156.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Ochrona danych osobowych usługobiorcy jest oparta na następujących podstawowych zasadach. Po pierwsze, na zasadzie oszczędności zbierania danych, czyli zbierania tylko takich danych, które są niezbędne (usługodawca powinien dążyć do tego, by jak najmniej danych osobowych było przetwarzanych). Po drugie, na zasadzie poufności korzystania z usług świadczonych drogą elektroniczną, czyli powinno być umożliwione usługobiorcy korzystanie z usług i płacenie za nie w sposób anonimowy lub po posłużeniu się pseudonimem, o ile to jest technicznie możliwe i przyjęte. Po trzecie, na zasadzie transparentności, czyli usługodawca powinien informować usługobiorcę o zakresie zbieranych danych osobowych, sposobie i celu przetwarzania danych oraz przewidywanych odbiorcach lub kategoriach odbiorców danych i ewentualnej dobrowolności podawania danych.</u>
          <u xml:id="u-156.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Następnie: Usługobiorca powinien być poinformowany i wyrażać zgodę na przekazanie danych osobowych innemu usługodawcy. Zbierane dane nie mogą być przekazywane czy przetwarzane dla innych celów niż te, dla których zostały pozyskane. Ponadto usługodawca nie jest uprawniony do powierzania danych osobowych uzyskanych w związku z usługami świadczonymi drogą elektroniczną innym usługodawcom lub osobom trzecim, z wyjątkiem przyzwolenia na sytuację, w której osobie trzeciej czy stronie trzeciej przekazane są dane rozliczeniowe na podstawie odpowiedniej umowy, np. w celu ustalenia i rozliczenia zapłaty za świadczoną usługę, tym niemniej zawsze na usługodawcy ciąży obowiązek zachowania tajemnicy telekomunikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-156.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Jeżeli chodzi o kategoryzację danych, które są zawarte w projekcie ustawy, to wymienione są trzy kategorie danych osobowych: dane stałe, czyli dane, które są konieczne do nawiązania, ukształtowania treści lub zmiany stosunku umownego między usługodawcą a usługobiorcą, czyli takie dane, które, można powiedzieć, umożliwiają podstawową identyfikację stron, to są dane o charakterze np. teleadresowym; dane eksploatacyjne, czyli dane związane z osobą usługobiorcy i sposobem korzystania przez niego z usługi świadczonej drogą elektroniczną, czyli np. informacje o początku, zakończeniu, czasie korzystania z usługi, o charakterze i o jakości wykorzystanych usług itd. oraz dane rozliczeniowe. To są takie dane eksploatacyjne, które są niezbędne dla dokonania usługi, a następnie rozliczenia za korzystanie z usługi. I w zależności od tych trzech kategorii danych osobowych różne regulacje i różne stopnie poufności są przewidziane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-156.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Dalej, pozostałe przepisy ustawy zawarte w rozdziale 5 i 6 przewidują sankcje karne w postaci kary grzywny za naruszenie niektórych jej przepisów. W szczególności dotyczy to naruszenia nałożonych na usługodawcę obowiązków informacyjnych, mających zapewnić większą przejrzystość działań podejmowanych przez świadczenie usług drogą elektroniczną, oraz naruszenia zakazu przesyłania niezamówionych informacji handlowych bez zgody usługobiorcy.</u>
          <u xml:id="u-156.24" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Generalnie można powiedzieć, że ma to na celu ochronę interesów konsumentów. Ponieważ ustawa wprowadza regulacje w zupełnie nowej dziedzinie, która w systemie polskiego prawa do tej pory nie była regulowana, a także ze względu na konieczność skoordynowania wejścia w życie projektowanej ustawy z innymi ustawami z nią związanymi, tak jak np. nowelizacja Kodeksu cywilnego czy też ustawa o ochronie usług opartych na warunkowym dostępie, przyjęto w projekcie ustawy 6-miesięczny okres vacatio legis.</u>
          <u xml:id="u-156.25" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Przyjęcie projektu ustawy wymaga zmian w kilku innych ustawach, w szczególności w ustawie z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim. Chodzi tutaj o złagodzenie sankcji przewidzianych w tej ustawie poprzez utrzymanie obowiązku sporządzenia umów w języku polskim i dopuszczenie w postępowaniu sądowym uprawdopodobnienia faktu zawarcia z usługodawcą niebędącym podmiotem polskim umowy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, sporządzonej także w języku obcym. Chodzi o możliwość korzystania z usług świadczonych przez usługodawców niebędących podmiotami polskimi.</u>
          <u xml:id="u-156.26" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Ponadto w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny chodzi o rozszerzenie katalogu umów objętych zakresem pojęcia umów zawieranych na odległość, aby móc również objąć umowy o świadczenie usług drogą elektroniczną zakresem normowania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-156.27" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Następnie w ustawie z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzenia do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł zmiana ta ma na celu objęcie obowiązkiem identyfikacji tych, którzy składają elektroniczne dyspozycje dokonania transakcji objętych zakresem normowania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-156.28" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">I wreszcie w ustawie z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach zmiana obejmuje obowiązek informowania o charakterystyce jakościowej usług i towarów również w formie elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-156.29" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Przewidywane skutki to przede wszystkim uregulowanie materii obrotu elektronicznego, co może wpłynąć na szeroki rozwój usług związanych z tym obszarem, a w szczególności, tak jak to się obserwuje na całym świecie, spowodować dynamiczny wzrost wartości towarów i usług sprzedawanych w obrocie elektronicznym, a ponadto również otworzenie możliwości świadczenia usług drogą elektroniczną dla regionów o niedostatecznie rozwiniętej infrastrukturze, a także wzrost zatrudnienia wśród absolwentów wyższych uczelni, techników zawodowych na poziomie regionalnym ze względu na możliwość zdalnego świadczenia usługi i rozszerzania obszaru, na którym usługa jest świadczona.</u>
          <u xml:id="u-156.30" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Natomiast wejście w życie projektowanej ustawy nie pociągnie za sobą wydatków budżetu państwa ani budżetów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-156.31" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">To jest krótkie przedstawienie ustawy. Również mamy opinie sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej o zgodności projektu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną z prawodawstwem europejskim oraz o dostosowawczym charakterze tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o wystąpienie pana posła Cezarego Stryjaka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełCezaryStryjak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną (druk nr 409).</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełCezaryStryjak">Ustawa określa zasady świadczenia usług drogą elektroniczną, wyłączenia odpowiedzialności z tytułu świadczenia niektórych usług drogą elektroniczną, a także ochrony danych osobowych osób fizycznych korzystających z usług świadczonych drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełCezaryStryjak">Ustawa ta ma m.in. na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa europejskiego wynikającego z traktatu stowarzyszeniowego Polski z Unią Europejską, lecz także uwzględnia najnowsze propozycje Unii Europejskiej w zakresie ochrony prywatności użytkowników środków komunikacji elektronicznej. Prócz tego odwzorowuje rozwiązania normatywne niemieckiej ustawy z 1997 r. dotyczącej ochrony danych osobowych w sieciach teleinformatycznych. Świadczy to o tym, iż nowoczesne rozwiązania światowego formatu wprowadzone są w Polsce z niewielkim poślizgiem, a uregulowania obecne dotyczące sfery usług elektronicznych bez jednoczesnej obecności kontrahentów są niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PosełCezaryStryjak">Ustawa jest oczekiwana również dlatego, że stanowi uzupełnienie innych projektów będących w trakcie legislacji, tj. ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego. Wspólne ujęcie rozwiązań w tych ustawach umożliwi przejrzyste i precyzyjne ujęcie uregulowanej materii.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PosełCezaryStryjak">Ustawa składa się z 6. rozdziałów i 29. artykułów. W rozdziale 1 podane są podstawowe definicje systemu teleinformatycznego, a także określono pojęcia odnośnie do usługodawcy, usługobiorcy informacji handlowej, środków komunikacji elektronicznej oraz samego świadczenia usługi drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#PosełCezaryStryjak">W art. 3 wymienione są odstępstwa, których nie reguluje niniejsza ustawa, to jest: usługi, w których nie nastąpił wymóg obecności jednoczesnej obu stron, usługi, w których nie nastąpił wymóg świadczenia usługi drogą elektroniczną i usługi, w której nie nastąpiło indywidualne zamówienie odbiorcy. Ważne jest przypomnienie, iż przekazy radiowe i telewizyjne nie są objęte definicją świadczenia usług w rozumieniu tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#PosełCezaryStryjak">Rozdział 2 reguluje obowiązki usługodawcy związane ze świadczeniem tych usług. Nakłada się na niego obowiązek przejrzystości działania, a także określono wymagania dotyczące zakresu i treści informacji odnoszącej się do osoby usługodawcy. Projekt wprowadza model ochrony konsumenta poprzez zakaz „molestowania handlowego” tzw. SMS-ami odbiorcy przez usługodawcę, o ile konsument nie wyraził na to zgody. Aby skutecznie zawrzeć umowę, usługodawca zobowiązany jest m.in. do stworzenia odpowiedniego regulaminu usług dostępnego w każdym momencie w systemie teleinformatycznym, a także, gdy wymaga tego właściwość usługi, umożliwić musi jednoznaczną identyfikację stron świadczonej usługi.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#PosełCezaryStryjak">W rozdziale 3 określono zasady wyłączenia odpowiedzialności z tytułu świadczenia niektórych usług. Obejmują one sytuację, w której działalność usługodawcy ogranicza się do szczególnych aspektów działań wynikających z technicznych uwarunkowań sieci telekomunikacyjnych, poprzez które dane udostępnia się osobom trzecim ze względu na podniesienie efektywności transmisji, jako działanie pasywne i automatyczne.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#PosełCezaryStryjak">Rozdział 4 omawia ochronę danych osobowych, gdzie zaznaczono, iż przepisy ustawy o ochronie danych osobowych z 29 sierpnia 1997 r. mają zastosowanie w takim zakresie, w jakim przepisy projektu niniejszej ustawy nie będą przewidywały odrębnych uregulowań. Specyfika ochrony danych w tym rozdziale opiera się na kilku zasadach, jak: zasada oszczędzania danych, zasada poufności i korzystania z usług, zasada transparentności przetwarzania danych, zasada sprawowania kontroli przez zainteresowanego nad przetwarzaniem danych, zasada związania celu przetwarzania danych osobowych oraz zasada wyłącznego przetwarzania danych przez usługodawcę z niewielkimi wyjątkami.</u>
          <u xml:id="u-158.9" who="#PosełCezaryStryjak">Przetwarzanie danych osobowych w związku ze świadczeniem usług drogą elektroniczną jest dopuszczalne tylko w przypadkach wskazanych w ustawie i tylko w zakresie celów w niej określonych.</u>
          <u xml:id="u-158.10" who="#PosełCezaryStryjak">Rozdziały 5 i 6 określają sankcje za naruszanie ustawy i określają zmiany w obowiązujących przepisach. Karane będzie nieprzestrzeganie obowiązków informacyjnych dotyczących przejrzystości działania oraz naruszenie zakazu przesyłania niezamówionych informacji. Przewidziane są zmiany m.in. w Kodeksie cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-158.11" who="#PosełCezaryStryjak">Konkludując, wyrażam zadowolenie, iż kolejna ustawa w ramach pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, stanowiąca realizację strategii gospodarczej rządu SLD, Unii Pracy i PSL, znajduje się w parlamencie. Niezbędna jednak będzie praca w komisji nad szczegółowymi rozwiązaniami po zapoznaniu się z niezbędnymi ekspertyzami specjalistycznymi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Łukasz Abgarowicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić opinię Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej o projekcie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Żywiołowy rozwój technologii przetwarzania i przekazywania danych spowodował coraz szybsze i szersze wykorzystywanie tych technologii dla prowadzenia działalności gospodarczej. Sytuacja taka wymaga pilnego wprowadzenia regulacji prawnych porządkujących ten obszar życia gospodarczego. Zadanie to w pewnej mierze ma spełnić ustawa, nad którą rozpoczynamy pracę. Uznając potrzebę jej wprowadzenia, Klub Poselski Platformy Obywatelskiej widzi jednak liczne niedociągnięcia omawianego projektu. Pozwolę sobie wskazać kilka z nich. Tak więc wątpliwości budzi art. 3 ust. 3 projektu, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do świadczenia i udostępniania usług telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Wysoki Sejmie! Zgodnie z ustawą prawo telekomunikacyjne, świadczenie usług telekomunikacyjnych polega na podejmowaniu w ramach prowadzonej działalności transmisji lub kierowania sygnałów w sieciach telekomunikacyjnych. Jednakże może mieć miejsce sytuacja, w której np. operatorzy telefonii komórkowej świadczą inne usługi, które są nierozerwalnie połączone ze świadczeniem usług telekomunikacyjnych. Innymi słowy, świadczenie innych usług byłoby niemożliwe bez równoczesnego świadczenia usługi telekomunikacyjnej. W takim przypadku ścisłe rozgraniczenie usług telekomunikacyjnych od innych usług świadczonych przez operatora może być w praktyce niemożliwe, co z kolei spowoduje niemożność rozstrzygnięcia, do jakich faktycznie usług omawiany projekt ustawy ma zastosowanie.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Modyfikacji winien też ulec zapis art. 8 projektu ustawy zakazujący przesyłania przez usługodawców niezamówionych informacji handlowych. Definicja informacji handlowej jest ujęta niezmiernie szeroko. Jest to każda informacja zmierzająca bezpośrednio lub pośrednio do promowania towarów lub usług. Proponowany zakaz przy tak szerokiej definicji informacji handlowej faktycznie uniemożliwia jakikolwiek przepływ informacji o nowych usługach i zasadach ich świadczenia bądź też o zasadach świadczenia usług już istniejących. Wskazać należy, iż reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności poprzez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu, informacji, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zatem nie ma potrzeby w ustawie, nad którą pracujemy, tworzenia kolejnej definicji tzw. reklamy nachalnej.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Projekt ustawy nie precyzuje też w jaki sposób dochodzi do zawarcia umowy na drodze elektronicznej. Trudno jednoznacznie wskazać, czy wystarczy przykładowo samo kliknięcie w odpowiednim miejscu formularza wyświetlonego na stronie www., czy też np. usługobiorca jest obowiązany do złożenia odrębnego i wyraźnego oświadczenia woli w tym przedmiocie, np. w formie podpisu elektronicznego. Art. 9 projektu ustawy zawiera jedynie ogólne odesłanie do przepisów Kodeksu cywilnego. Poważne wątpliwości budzą również zapisy art. 12 ust. 1 i 3. Ograniczają one bowiem wyłączenie odpowiedzialności usługodawcy za przechowywane dane klienta od uniemożliwienia do nich dostępu w przypadku uzyskania wiarygodnej informacji o bezprawnym charakterze tych danych. Usługodawca musi rozstrzygać według nieznanych sobie i nieokreślonych kryteriów, która informacja jest wiarygodna, a która nie, będąc z jednej strony zagrożony, w przypadku pomyłki, odpowiedzialnością na zasadach ogólnych za świadome udostępnianie bezprawnych danych, a z drugiej, odpowiedzialnością kontraktową w stosunku do usługobiorcy za areszt nałożony na jego dane.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Pewne wątpliwości budzi też cały rozdział 4 projektu ustawy ustalający zasady ochrony danych osobowych w związku ze świadczeniem usług drogą elektroniczną. Jego rozbudowany charakter zawiera 8 spośród 29 artykułów ustawy, wskazuje raczej na potrzebę nowelizacji ustawy o ochronie danych osobowych. Jak widać z powyższego, proponowana ustawa zawiera, naszym zdaniem, wiele wad. Jeśli zważymy dodatkowo, że wnioskodawca równolegle składa inny projekt ustawy dotyczący tej samej materii, chodzi o projekt ustawy o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo oraz usług świadczenia dostępu warunkowego, zamiast jednego, w pełni uporządkowanego projektu ustawy, trudno oprzeć się wrażeniu niechlujstwa legislacyjnego. Odnosi się wrażenie, że wnioskodawca dąży do załatwienia tak istotnych spraw, jak tworzenie prawa, po stachanowsku, pośpiesznie i byle jak, na wagę, a nie na jakość. Mimo to klub poselski, widząc pilną potrzebę uregulowań prawnych w obszarze poruszanym przez projekt ustawy, poprze podjęcie dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jerzy Polaczek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ma zaszczyt w imieniu mojego klubu parlamentarnego przedstawić stanowisko do projektu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, która jest niewątpliwie potrzebnym aktem prawnym, brakującym w polskim ustawodawstwie. Jest rzeczą oczywistą, iż gwałtowny wzrost zastosowań narzędzi teleinformatycznych oraz brak przepisów, które regulowałyby ich funkcjonowanie, daje wiele możliwości nadużyć związanych z korzystaniem z tych narzędzi. Usankcjonowanie tej dziedziny zwiększa z jednej strony poczucie bezpieczeństwa korzystającym z tych technik, a z drugiej strony osłabia, a przynajmniej powinno osłabić, sytuację osób nadużywających tych narzędzi. Po zapoznaniu się z projektem ustawy, wnioskodawcą jest tutaj rząd, nasuwa się kilka istotnych pytań. Skupię się na tych zagadnieniach, które nie były dotąd poruszane w wystąpieniach moich przedmówców. Przede wszystkim chcę odnieść się do kwestii, do pytania, jak ma wyglądać odpowiedzialność strony za dane przesłane wskutek działania wirusów komputerowych, jest to rozdział 3 projektu ustawy. Ten projekt w wersji rządowej w chwili obecnej nie daje na to odpowiedzi, a jest rzeczą oczywistą, również dla osób, które korzystają z narzędzi teleinformatycznych, iż to zjawisko nasila się. Plaga ta ostatnio dopadła np. nawet silnie strzeżone i dobrze oprzyrządowane komputery urzędów federalnych w Stanach Zjednoczonych. Twórcę wirusa nie zawsze można jednoznacznie zidentyfikować, a jego działalność może doprowadzić do wielu nieporozumień. Jeśli odniesiemy projekt omawianej ustawy do kwestii korelacji z rozwojem gospodarczym, do tego, że ustawa ma przyczyniać się do rozwoju gospodarki, do nawiązywania umów tą drogą, to wydaje się, że trzeba nie tylko zwrócić na to uwagę, ale i poprawić projekt w tej części.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Rozsądne ponadto wydaje się, aby połączyć rozwiązania powyższej ustawy z obowiązującą już ustawą o podpisie elektronicznym. Zwracał na to uwagę w swoim wystąpieniu mój przedmówca. Metodą skutecznie ograniczającą takie niekontrolowane działanie wirusów sieciowych mogłoby być autoryzowanie transakcji za pomocą podpisu elektronicznego. Obecnie w znakomitej większości przypadków wystarczy podać swoje dane, „kliknąć” kilka razy w różne okienka, aby złożyć zamówienie, podać numer karty kredytowej i wysłać całość do oferenta. Duże możliwości i względne bezpieczeństwo transakcji handlowych daje, w mojej ocenie i w ocenie mojego klubu, szyfrowanie danych.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PosełJerzyPolaczek">Ta ustawa, w części dość sensownie skonstruowana, jest jednak - jak tu zwracano już na to uwagę - w wielu fragmentach niedostatecznie poprawna legislacyjnie bądź też zawiera luki. Nie podejmuje się w niej kwestii odpowiedzialności właśnie za niekontrolowany przepływ danych spowodowany działaniem wirusów.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PosełJerzyPolaczek">I chciałbym również, aby przedstawiciel rządu w dalszej części dyskusji związanej z rozpatrywaniem tegoż punktu obrad Sejmu spróbował odpowiedzieć na pytanie, czy usługodawca będzie miał możliwość zestawienia pseudonimu z danymi osobowymi usługobiorcy. Jeśli nie, to będziemy mieli tutaj do czynienia właśnie z istotną luką w projekcie ustawy. W mojej ocenie usługodawca powinien mieć możliwość w miarę pełnej identyfikacji usługobiorcy, oczywiście za jego zgodą. Drugie pytanie: Czy wnioskodawca, którym jest rząd, przewiduje poprawkę do projektu omawianej dzisiaj ustawy, aby zapobiec tzw. spamingowi, czyli przesyłaniu i zaśmiecaniu po prostu skrzynek internetowych reklamami oraz wieloma innymi niepotrzebnymi ofertami? Myślę, że również to powinno znaleźć odzwierciedlenie w trakcie dalszych prac parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PosełJerzyPolaczek">Ponieważ wiele innych krajów przyjęło już podobne rozwiązania, wydaje się rzeczą oczywistą, także z uwagi na gwałtowny wzrost zakresu stosowania narzędzi teleinformatycznych w obrocie handlowym, że podjęcie prac nad tym projektem ustawy jest potrzebne. Myślę, że jest to ustawa, której brak w chwili obecnej jest odczuwalny w naszym kraju. Mój klub jest gotów złożyć precyzyjne poprawki w trakcie dalszych prac parlamentarnych. Równocześnie wnosimy o przesłanie tego projektu ustawy dodatkowo do Komisji Gospodarki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Bolesław Bujak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełBolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wyrazić opinię dotyczącą projektu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Projekt przedłożony przez rząd w ramach realizacji strategii gospodarczej rządu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” jest częścią pakietu ustaw „Przede wszystkim przedsiębiorczość” i zawiera niezbędne przepisy dostosowujące polskie ustawodawstwo w tym względzie do Unii Europejskiej. Projekt ustawy jest wymuszony również szybkim rozwojem technologii przetwarzania i przekazywania informacji za pomocą sieci telekomunikacyjnych. Przedłożony projekt zmierza do stworzenia prawnej regulacji usług zawieranych drogą elektroniczną, w szczególności odnoszącej się do świadczenia tych usług, do harmonizacji rozwiązań w odniesieniu do prawa polskiego i prawa Unii Europejskiej dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego w ramach wolnego rynku (dotyczy to również dostosowania się do dyrektyw Unii Europejskiej z 8 czerwca 2000 r. i 22 lipca 1998 r.) oraz do ochrony prywatności użytkowników środków komunikacji elektronicznej, a także wdrożenia rozwiązań prawnych służących ochronie danych osobowych w sieciach teleinformatycznych. Przedłożona ustawa umożliwiałaby również realizację zadań określonych w przyjętym przez Radę Ministrów 11 września 2001 r. „Planie działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2001–2006”, potwierdzonym przez obecny rząd w dokumencie „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PosełBolesławBujak">Projekt ustawy określa zasady świadczenia usług drogą elektroniczną, odnosząc się do wszelkich usług świadczonych za pomocą systemów teleinformatycznych bez jednoczesnej obecności stron i na indywidualne żądanie odbiorcy usługi. W ustawie zakłada się, że przesyłanie danych pomiędzy tymi systemami odbywa się poprzez publiczne sieci telekomunikacyjne. Nie są przedmiotem ustawy sieci wewnętrzne podmiotów gospodarczych, co można uznać za słabą stronę tegoż projektu. Nie jest również obecnie przedmiotem ustawy przekaz telewizyjny i przekaz radiowy z uwagi na ich publiczny, powszechny charakter.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PosełBolesławBujak">Projekt ustawy nie normuje usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo, uznając, że tę sferę usług elektronicznych ureguluje odrębny, już przedłożony Radzie Ministrów projekt. Tu wydaje się jednak zasadne, co podkreślali również przedmówcy, ujednolicenie obydwu projektów, tak aby powstał jednolity akt prawny. By zabezpieczyć usługobiorców przed zagrożeniami, jakie niesie anonimowość działań usługodawców w sieciach teleinformatycznych, projekt ustawy ustala zasadę przejrzystości usług świadczonych drogą elektroniczną, nakładając na usługodawcę obowiązek przedstawiania właściwej treści i zakresu informacji o osobie usługodawcy, i stawia dodatkowe wymagania dotyczące zawartości informacji.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PosełBolesławBujak">Projekt ustawy reguluje prawne aspekty reklamowania się i świadczenia usług w postaci informacji handlowej drogą elektroniczną przez przedstawicieli tzw. zawodów regulowanych, odnosząc się również do przepisów wewnętrznych, kodeksów zawodowych i etycznych.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PosełBolesławBujak">Ochronę interesów odbiorców usług ustawa zabezpiecza poprzez warunek uzyskania zgody adresatów tych usług na przesyłanie pocztą elektroniczną niezamówionych informacji handlowych, co winno zabezpieczyć konsumentów przed zalewem niechcianej reklamy handlowej, już dziś dość powszechnej.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#PosełBolesławBujak">Ustawa przyjmuje założenie, że usługi świadczone drogą elektroniczną podlegają prawu tego państwa, w którym dostawca usług ma siedzibę, co jest zgodne z zasadą terytorialności ustawodawstwa państwowego, ale stanowi zagrożenie ograniczenia dostępu do skorzystania z tegoż prawa w sytuacjach sporu prawnego dla usługobiorców z Polski w stosunku do usługodawców prowadzących swoją działalność poza terytorium Polski. Projekt ustawy ustala również zasady wyłączenia odpowiedzialności z tytułu świadczenia niektórych usług, co nie powoduje jednak wyłączenia świadczących usługi drogą elektroniczną spod nakazów sądów czy organów administracji publicznej odnoszących się do zapobieżenia naruszeniu prawa, włącznie z uniemożliwieniem dostępu do bezprawnej zawartości. Usługodawca korzystać będzie z wyłączenia odpowiedzialności w zakresie usług prostego przekazu danych i czasowego automatycznego przechowywania danych tylko wtedy, gdy nie będą „połączone” z transmitowaną informacją.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#PosełBolesławBujak">Przepisy projektu ustawy uniemożliwiają stosowanie praktyk nieuczciwej konkurencji w przypadku zgłaszania fałszywych zawiadomień jakoby o bezprawnym charakterze rozpowszechnianych danych, zmierzających do usuwania z serwerów niepożądanych treści.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#PosełBolesławBujak">Projekt ustawy reguluje również ochronę danych osobowych usługobiorców, nie powodując wyłączenia uprawnień kontrolnych generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Na uwagę zasługuje również to, iż normy prawne ustawy odnoszą się tylko do ochrony danych osobowych osób fizycznych będących usługobiorcami i do przetwarzania danych w związku ze świadczeniem oraz korzystaniem z usług świadczonych drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-164.8" who="#PosełBolesławBujak">Projekt ustawy ochronę danych osobowych opiera na takich zasadach, jak:</u>
          <u xml:id="u-164.9" who="#PosełBolesławBujak">- zasada „oszczędności” zbierania danych, wynikająca z ustawy o ochronie danych osobowych, i związana z nią odpowiedzialność usługodawcy, jeśli chodzi o uniemożliwienia dostępu do danych osobowych osobom nieuprawnionym,</u>
          <u xml:id="u-164.10" who="#PosełBolesławBujak">- zasada poufności korzystania z usług świadczonych drogą elektroniczną, która umożliwia korzystanie z usługi i płacenie za nią w sposób anonimowy,</u>
          <u xml:id="u-164.11" who="#PosełBolesławBujak">- zasada transparentności przetwarzania danych osobowych połączona z prawem nieodpłatnego wglądu we własne dane osobowe,</u>
          <u xml:id="u-164.12" who="#PosełBolesławBujak">- zasada sprawowania przez zainteresowanego kontroli nad przetwarzaniem danych osobowych,</u>
          <u xml:id="u-164.13" who="#PosełBolesławBujak">- zasada związania celem przetwarzania danych osobowych zabezpiecza przed wykorzystaniem danych dla innych celów bez upoważnienia ustawowego lub zgody usługobiorcy,</u>
          <u xml:id="u-164.14" who="#PosełBolesławBujak">- zasada wyłącznego przetwarzania przez usługodawcę danych osobowych usługobiorców.</u>
          <u xml:id="u-164.15" who="#PosełBolesławBujak">Uważamy, że oparcie norm prawnych projektu ustawy na powyższych zasadach spełnia oczekiwania usługobiorców, gwarantuje im prawo do ochrony własnych danych osobowych; projekt jest propozycją na miarę obecnego rozwoju technologii przetwarzania i przekazywania informacji.</u>
          <u xml:id="u-164.16" who="#PosełBolesławBujak">Za celową uznajemy przewidzianą sankcję karną w postaci kary grzywny za naruszenie niektórych przepisów, a w szczególności za naruszenie zakazu przesyłania niezamówionych informacji handlowych bez zgody usługobiorcy. Akceptujemy również 6-miesięczny okres vacatio legis ustawy, uznając konieczność skoordynowania ustaw z nią związanych, w tym Kodeksu cywilnego, ustawy o ochronie usług opartych na warunkowym dostępie i innych.</u>
          <u xml:id="u-164.17" who="#PosełBolesławBujak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wyrażam zadowolenie z dobrze przygotowanego projektu ustawy przez Ministerstwo Infrastruktury i opowiadam się za skierowaniem go do dalszych prac w komisji w celu przygotowania do drugiego czytania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Stanisław Gudzowski, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Podjęta inicjatywa regulacji prawnej w zakresie świadczenia usług drogą elektroniczną jest zasadna, zwłaszcza teraz, kiedy to w wielu aspektach naszej codzienności komunikacja elektroniczna nabiera coraz większego znaczenia. Jednak - jak to się mówi potocznie - od pomysłu do przemysłu droga jest daleka. I czytając niestety projekt ustawy (druk nr 409), odnosi się wrażenie, że albo zostało to napisane zbyt powierzchownie z uwagi na krótki czas przewidziany na redagowanie tego dokumentu, albo też zostało to napisane bez koniecznej konsultacji ze środowiskami, oczywiście różnymi, zarówno usługodawców, jak i usługobiorców, a także ze środowiskiem prawników.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PosełStanisławGudzowski">Czytamy w uzasadnieniu, że inspiracją do zgłoszenia tego projektu były zobowiązania międzynarodowe wynikające z procesu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej i harmonizacji polskiego ustawodawstwa z prawem unijnym, który to proces nakłada na polską stronę określone dostosowanie ustawodawcze. Odnosi się niestety wrażenie, że w wielu miejscach projektu zastosowano nieudolne przeniesienie rozwiązań praktykowanych w krajach prawa unijnego poprzez literalne tłumaczenie na język polski. Zauważamy w wielu miejscach niespójność, poszczególne artykuły są oderwane od siebie. Dlatego też solidnej pracy w komisji sejmowej wymaga to, aby doprowadzić do spójności i logiczności projektu ustawy. Jeszcze ważniejsze zaś powinno być to, aby uchwalona ustawa była zrozumiała dla adresata, do którego jest skierowana, a niestety ten wymóg w tym projekcie nie został spełniony. Świadczy o tym chociażby słowniczek, w którym określenia powinny być precyzyjne. Podam dla przykładu: przy określeniu systemu teleinformatycznego mamy takie odniesienia jak urządzenia informatyczne i oprogramowanie. A nieco dalej przy określeniu środków komunikacji elektronicznej mamy takie odniesienia jak urządzenia teleinformatyczne i narzędzia programowe. Pytam zatem: Jaka jest różnica pomiędzy urządzeniem informatycznym a teleinformatycznym oraz pomiędzy oprogramowaniem a narzędziem programowym?</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PosełStanisławGudzowski">O tym, że projekt ustawy jest mało precyzyjny świadczy również to, że dodano do niego uzasadnienie, ale nie jest to uzasadnienie klasyczne, lecz cały zestaw odnośników wyjaśniających zapisy poszczególnych artykułów czy też podawanie przykładów, a nawet katalogów, czego ewentualnie dany zapis dotyczy, a czego nie dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Ministrze! Obowiązuje zawsze przepis ustawowy, a nie zapisy, które są w uzasadnieniu. Zupełnie niezrozumiałe jest to, że brakuje w projekcie katalogu zabezpieczanych usług i technik zabezpieczeń. I - jak się to podaje w uzasadnieniu - pozostawia się to praktyce rynkowej z jednej strony, a orzecznictwu sądowemu z drugiej. Może więc wszystko pozostawić sądom i rynkowi i dopiero, mając bogaty materiał orzecznictwa, po kilku latach przystąpić do konstrukcji ustawy?</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#PosełStanisławGudzowski">Kolejny znak zapytania to niezrozumiałe tworzenie dwóch ustaw w jednej spójnej materii, gdyż poza rozpatrywanym obecnie projektem odrębnie proponuje się ustawę dotyczącą usług świadczonych drogą elektroniczną dostępnych warunkowo. Nie wiem, czym jest podyktowane takie postępowanie, bo tego dyrektywy Unii Europejskiej, na które tak się chętnie powołują autorzy projektów ustaw wnoszonych do Sejmu, nie przewidują.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#PosełStanisławGudzowski">Chciałbym jeszcze odnieść się do propozycji zmian w ustawie o języku polskim. Otóż proponuje się tutaj możliwość odejścia od sporządzania umowy w języku polskim i dopuszczenie w postępowaniu sądowym uprawdopodobnienia umów zawartych jedynie w wersji obcojęzycznej. Czym to jest podyktowane, kiedy zapisy ustawy wyraźnie mówią, że odnosi się ona do usługodawców, którzy prowadzą swoją działalność w Polsce? Niech więc się szanowny usługodawca pofatyguje, skoro sam nie potrafi, i skorzysta z odpowiedniej pomocy po to, by sporządzić tekst umowy w języku polskim. Jeżeli wprowadzimy w tej ustawie taką zmianę w odniesieniu do usług świadczonych drogą elektroniczną, to za chwilę odezwą się głosy, aby rozszerzyć ten przepis i objąć nim inne formy umów. W dalszej zaś perspektywie drobnymi kroczkami dojdziemy do tego, że ustawa o języku polskim stanie się ustawą martwą, bo się okaże, że nie jest zgodna z konstytucją Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#PosełStanisławGudzowski">Bardzo optymistycznie w uzasadnieniu brzmi ekonomia efektywności wprowadzenia ustawy, kiedy to wskazuje się na różne korzyści jej wdrożenia. Między innymi mówi się tam o szansach rozwoju regionów o niedostatecznej infrastrukturze. Panie ministrze, jeżeli brakuje tam infrastruktury, to z reguły nie ma tam też możliwości świadczenia usług drogą elektroniczną, bo po prostu brakuje sieci przesyłowych. Po co więc ta iluzja, kiedy dokładnie wiadomo, że względy czysto techniczne wyraźnie przeczą takim wskazaniom co do efektów ekonomicznych?</u>
          <u xml:id="u-166.7" who="#PosełStanisławGudzowski">Nie będę odnosił się szczegółowo do wielu innych spraw, takich jak na przykład art. 11 pkt 2 mówiący o przechowywaniu danych do czasu orzeczenia sądowego czy też inne artykuły mówiące o terminach przechowywania danych. Nie jest np. dookreślone, co oznacza zwrot: zwykłe warunki przeprowadzenia transmisji. Brak precyzji powodować może wykorzystywanie danych zawartych w bazach do celów innych, aniżeli były tam gromadzone.</u>
          <u xml:id="u-166.8" who="#PosełStanisławGudzowski">W konkluzji stwierdzam, że klub Ligi Polskich Rodzin, dostrzegając potrzebę regulacji ustawowej w zakresie usług świadczonych drogą elektroniczną, wnosi o odesłanie projektu do stosownej komisji w celu doprecyzowania wielu zapisów, ze szczególnym wskazaniem dokonania takich zmian, aby w jednym akcie prawnym zawarte były wszystkie usługi świadczone drogą elektroniczną, zarówno dostępne bezwarunkowo, jak i warunkowo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jerzy Müller, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełJerzyMüller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po niezmiernie porażającym wystąpieniu mojego przedmówcy, w czarnych barwach przedstawiającego pomysł rządowego projektu ustawy, pozwolę sobie na trochę optymizmu w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PosełJerzyMüller">W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić opinię wobec rządowego projektu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną (druk nr 409). Projekt ustawy, jak już powiedziano wcześniej, jest ogniwem w realizacji strategii gospodarczej rządu koalicji SLD-Unii Pracy-PSL „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, dotyczy głównie pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”. Dostosowuje ponadto polskie ustawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PosełJerzyMüller">Ustawa określa przede wszystkim zasady dotyczące: po pierwsze, świadczenia usług drogą elektroniczną, po drugie, wyłączenia odpowiedzialności z tytułu świadczenia niektórych usług drogą elektroniczną, po trzecie, ochrony danych osobowych osób fizycznych korzystających z usług świadczonych drogą elektroniczną. Dotychczas obowiązujące akty prawne nie regulują w pełni powyższych zagadnień. Nie spełniają również zobowiązań prawnomiędzynarodowych wynikających z traktatu stowarzyszeniowego między Polską i Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#PosełJerzyMüller">Klub Parlamentarny Unii Pracy z satysfakcją przyjmuje działania rządu w tym zakresie. Celem wdrożenia proponowanej ustawy staje się m.in.: po pierwsze, stworzenie warunków prawnych do oferowania i świadczenia usług za pośrednictwem urządzeń informatycznych połączonych sieciami telekomunikacyjnymi; po drugie, zapewnienie w regulowanej materii harmonizacji rozwiązań między prawem polskim a prawem wspólnotowym; po trzecie, uwzględnienie najnowszych propozycji rozwiązań funkcjonujących w Unii Europejskiej w obszarze ochrony prywatności użytkowników środków komunikacji elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#PosełJerzyMüller">Usługi świadczone drogą elektroniczną obejmują szeroki katalog działań gospodarczych, stąd też niekwestionowane stają się potrzeby szybkiego wdrożenia optymalnych rozwiązań prawnych proponowanych w projekcie rządowym. Za istotne należy przyjąć jasne określenie zakresu usług świadczonych drogą elektroniczną przez usługodawców i wyraźne zaznaczenie, że usługi świadczone mogą być wyłącznie na indywidualne żądanie odbiorcy, czyli usługobiorcy. Ponadto projekt ustawy określa precyzyjnie obowiązki usługodawcy, a także prawne zabezpieczenia interesów odbiorców usług, zarówno w sferze prywatności, jak i poufności korzystania z usług świadczonych drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#PosełJerzyMüller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy uznaje za zasadną propozycję rządową przyjęcia dla tej ustawy 6-miesięcznego okresu vacatio legis ze względu na fakt, iż wprowadza ona regulacje prawne w całkowicie nowej dziedzinie, dotychczas w systemie prawa polskiego nieznanej, a także ze względu na konieczność skoordynowania jej zapisów z innymi ustawami z nią związanymi, np. z nowelizacją Kodeksu cywilnego czy z omawianymi dzisiaj projektami ustawy o ochronie niektórych usług opartych na dostępie warunkowym. Zgadzamy się z rządową oceną przewidywanych, związanych z wejściem w życie proponowanej ustawy, skutków prawnych oraz wewnętrznej spójności prawa.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#PosełJerzyMüller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dostrzegając, że przyjęcie projektu, oprócz wypełnienia istniejącej luki prawnej w obszarze usług świadczonych drogą elektroniczną, może w przyszłości przyczynić się, po pierwsze, do wzrostu przychodów budżetu państwa dzięki wpływom z podatku od towarów i usług oraz podatków dochodowych w wyniku zakładanego wzrostu aktywności przedsiębiorców w sektorze handlu elektronicznego; po drugie, do ożywienia rynku pracy i gospodarki; po trzecie, może mieć wpływ na rozwój regionów o niedostatecznie rozwiniętej infrastrukturze, a także nie pociągnie za sobą wydatków z budżetu państwa lub budżetów samorządów terytorialnych - Klub Parlamentarny Unii Pracy udzieli mu poparcia. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o głos podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Krzysztofa Hellera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się do uwag, które były tu przez panów posłów przedstawione. Może zacznijmy od tego, że ustawa rzeczywiście reguluje dziedziny, które do tej pory nie były uregulowane, a co za tym idzie, poruszamy się w obszarach, które, jeśli chodzi o praktykę funkcjonowania, mają już pewną historię. Natomiast widać wyraźnie, i jest to również widoczne nie tylko na terytorium Polski, ale i na całym świecie, że precyzyjne uregulowania prawne w tym zakresie są niełatwe. Nie znaczy to, że nie należy ich podejmować.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Zgadzam się tu z opinią, że precyzyjne sformułowania są rzeczywiście bardzo istotne. Wydaje się, że definicje, które są w rozdz. 1 projektu ustawy, są precyzyjne, a co do szczegółowych wyjaśnień, to myślę, że są to sprawy, o których rzeczywiście lepiej dyskutować na forum komisji. Jeśli chodzi np. różnicę między urządzeniami informatycznymi a teleinformatycznymi, wiąże się to ze sposobem zastosowania; urządzenia teleinformatyczne to pewna szersza kategoria, informatyczne - węższa. Myślę więc, że nie jest to czas i miejsce na roztrząsania kwestii tego typu.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Przykładem pewnych emocji czy zróżnicowanych poglądów są przywołane tutaj przez dwóch posłów dość różne opinie na temat niezamówionej informacji handlowej. Z jednej strony oczywiście trudno ograniczyć możliwość podmiotów handlowych reklamowania swojej informacji, z drugiej strony chodzi jednak o ochronę konsumentów przed zalewem zupełnie niepotrzebnej, niechcianej przez nich informacji. I to oczywiście wymaga wypośrodkowania. Nasza propozycja zmierza jednak do nadania wysokiej pozycji interesowi konsumenta, gdyż wydaje nam się, że zwłaszcza w takim medium jak medium elektroniczne, które bardzo łatwo umożliwia powielanie czy wielokrotne wysyłanie tej samej informacji, interes konsumenta powinien być szczególnie chroniony.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Co do braku regulacji dotyczących zawierania umowy drogą elektroniczną, to odnosiłem się do tego w trakcie mojego wystąpienia. Ponieważ jest to bardzo istotny obszar, zostanie on uregulowany w nowelizacji Kodeksu cywilnego, aby można było objąć tym zakresem wszelkie umowy zawarte drogą elektroniczną, a nie tylko w obszarze świadczenia usług drogą elektroniczną, w tym również np. umowy o charakterze cywilnoprawnym pomiędzy dwoma osobami fizycznymi itd.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Kolejna sprawa budząca pewną emocję czy wątpliwość to kwestia roli usługodawcy w zakresie przechowywania danych, co do których istnieje domniemanie, że ich prezentowanie stanowi naruszenie prawa. Jest to, proszę państwa, rzeczywiście bardzo delikatna sytuacja, ale nie sposób tego jednoznacznie rozstrzygnąć ustawą. Bo to jest tak, że gdyby ktoś prowadził bardzo prostą usługę polegającą na wynajmowaniu powierzchni magazynowej i otrzymałby informację, że towar, który się znajduje w paczkach w tym magazynie, pochodzi np. z kradzieży albo że obrót tym towarem jest nielegalny, powstaje pytanie, jak powinien postąpić. I tu każdy musi rozstrzygnąć, czy informacja jest wiarygodna. Jeżeli informacja pochodzi ze źródła, co do którego istnieje poważne domniemanie, że ma ono na celu nie ujawnienie faktycznego przestępstwa, lecz jedynie np. zakłócenie pracy konkurencji, to niestety każdy człowiek musi to rozstrzygnąć. I trudno podać bardzo precyzyjne przepisy w ustawie, które będą wyjaśniały, czy jest to informacja wiarygodna, czy nie i czy należy w związku z tym podjąć działania, czy nie, czy też należy tę informację zweryfikować.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Podobnie jest zresztą, jeśli chodzi o katalog zabezpieczanych usług i technik zabezpieczeń. Proszę państwa, dziedzina gospodarki elektronicznej niezwykle szybko się rozwija. Podanie wyczerpującego katalogu np. technik zabezpieczeń w sytuacji, kiedy w ciągu miesięcy pojawiają się nowe rozwiązania i takie techniki są rozwijane, wymagałoby bardzo częstej nowelizacji. Dla specjalistów w wielu przepisach prawa stosuje się pojęcia określające przyjęte metody, które przez ekspertów, specjalistów z danej dziedziny, mogą być jednoznacznie potwierdzone i określone. Tutaj oczywiście zupełnie analogicznie należy potraktować kwestie podnoszonych określeń dotyczących np. poziomu zabezpieczeń adekwatnego do usługi czy zwyczajowego czasu przechowywania.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Proszę państwa, trudno na poziomie ustawy określać, czy ten czas to jest milisekunda czy 7 milisekund, ponieważ ten czas zależy od stale rozwijający się technologii i od konkretnych sytuacji technicznych, co znowu jest bardzo jednoznacznie rozstrzygane przez ekspertów z dziedziny. Zwykły czas transmisji w przypadku jednej techniki będzie oznaczał czasy milisekundowe, w innym przypadku - kilkusekundowe, a w przypadku jeszcze innych - kilkuminutowe. Poza tym, tak jak powiedziałem wcześniej, te technologie są na bieżąco rozwijane i zmieniane.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Jeżeli mówimy o ochronie konsumenta, odpowiem na pytanie dotyczące spamingu. Tak, art. 8 m.in. odnosi się do spamingu i ma zapobiec temu spamingowi, tak że wydaje nam się, że poprawka do ustawy w tej materii nie jest potrzebna, ponieważ w projekcie ustawy znajduje się odpowiednie uregulowanie. Zestawienie danych usługodawcy z pseudonimem jest możliwe jedynie na ściśle określonych zasadach, jeżeli jest to wymagane w celu wystawienia np. rachunku za świadczoną usługę bądź z powodów dochodzeń w sprawach wykorzystywania niezgodnego z prawem, nieprawnego sieci teleinformatycznych.</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Odpowiedzialność strony za dane przesłane wskutek działania wirusów. Oczywiście ta odpowiedzialność jest na zasadach ogólnych Kodeksu cywilnego. Jeżeli będzie znany autor tego wirusa, co przeważnie nie ma miejsca, to oczywiście będzie on odpowiadał za te dane, będzie odpowiadał na zasadach ogólnych Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-170.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Obszar ochrony danych osobowych w tej ustawie rzeczywiście w części artykułów dotyczy obszarów regulowanych przez ustawę o ochronie danych osobowych. Można rozważyć odpowiednią nowelizację ustawy, być może w trakcie prac komisji ta propozycja może być rozstrzygnięta. Kwestie połączenia ustawy czy ewentualnego harmonizowania, zsynchronizowania ustaw z ustawami o podpisie elektronicznym i o dostępie warunkowym. Oczywiście ustawa o podpisie elektronicznym została już uchwalona. Ustawa o dostępie warunkowym, która była dzisiaj w drugim czytaniu, jest na innym etapie prac legislacyjnych, więc trudno byłoby w tej chwili te dwa projekty łączyć. Te projekty rzeczywiście dotyczą zbliżonej dziedziny. Myślę, że ze względu na to, że te prace legislacyjne mają pionierski charakter, za jakiś czas, po nabraniu pewnego doświadczenia, pewnej praktyki funkcjonowania, przyjdzie pewnie taki moment, że te różne obszary trzeba będzie połączyć w jedną ustawę czy w mniejszą liczbę ustaw. Wydaje się, że teraz jeszcze nie jest czas na to, natomiast z całą pewnością te ustawy nie są ze sobą sprzeczne. Zadbaliśmy o to, żeby one były spójne i nie zostawiały żadnych obszarów, które nie są pokryte.</u>
          <u xml:id="u-170.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Chciałbym również poinformować, że w trakcie przygotowywania tej ustawy były prowadzone szerokie konsultacje ze środowiskami, zarówno ze środowiskami praktyków w tej dziedzinie, reprezentowanymi przez izby gospodarcze, przez organizacje środowiskowe, jak też z prawnikami, specjalistami i naukowcami pochodzącymi z wielu uczelni polskich. Oczywiście nigdy się nie da wszystkich zapytać, ale myślę, że dowodem na to, że ten projekt ustawy był bardzo szeroko rozpropagowany, była jego powszechna dostępność w Internecie. Ten projekt został udostępniony na stronach internetowych ministerstwa i każdy, kto miał ochotę, mógł się z nim zapoznać i przesłać uwagi na jego temat.</u>
          <u xml:id="u-170.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Myślę, że to jest chyba wszystko, z wyjątkiem dwóch tematów. Jeden temat, bardzo istotny, dotyczy przywoływanej przez nas w uzasadnieniu możliwości wzrostu gospodarczego czy polepszenia wzrostu gospodarczego w regionach. Oczywiście warunkiem koniecznym korzystania z usług drogą elektroniczną jest posiadanie infrastruktury, ale nie widzę powodów, żeby odkładać uchwalenie tej ustawy na czas, kiedy ta infrastruktura będzie powszechnie dostępna, zwłaszcza że rząd podejmuje wysiłki w kierunku coraz powszechniejszego dostępu do szeroko rozumianej infrastruktury. Znany jest bardzo dobrze program gospodarczy rządu, a w szczególności jeden z jego załączników: Infrastruktura, dotyczący infrastruktury drogowej, telekomunikacyjnej i wszelkiej innej, tak więc myślę, że nie jest to argument, który powinien spowodować zatrzymanie czy odłożenie prac nad tą tematyką na później.</u>
          <u xml:id="u-170.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Co do kwestii dotyczącej propozycji nowelizacji ustawy o języku polskim, to oczywiście nie chodzi nam o to, żeby zredukować podniesioną w tej ustawie rolę języka polskiego i wymóg zawierania umów w języku polskim. Chodzi o złagodzenie rygoru, żeby można było jako środka dowodowego użyć również umów, które są zawarte w języku obcym. Chodzi o to, że ze względów praktycznych w handlu elektronicznym prowadzonym na skalę międzynarodową przyjmowanie umów w językach obcych, w szczególności w języku angielskim, jest powszechne i byłoby bardzo trudne prowadzenie jakichkolwiek prac czy korzystanie z prawa, gdyby takiego, powiedzmy, rozszerzenia możliwości czy złagodzenia rygoru nieważności wnoszenia materiału dowodowego w języku innym niż polski nie wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-170.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyKrzysztofHeller">Wydaje mi się, że odniosłem się do wszystkich uwag, które tutaj zostały zgłoszone. Cieszę się, że jednak powszechnie uznano, iż ten obszar, ta sfera działalności wymaga rzeczywiście pilnego uregulowania. Mam nadzieję, że w czasie prac w komisji będzie można skutecznie rozproszyć państwa wątpliwości i doprowadzić do tego, żeby ten projekt ustawy w szybkim tempie i w dobrej jakości legislacyjnej i prawnej został uchwalony. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, zawarty w druku nr 409, do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie projektu ustawy dodatkowo do Komisji Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zarządzam 5 minut przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 40 do godz. 15 min 49)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi (druk nr 428).</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Marka Wikińskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi dzisiaj zaszczyt przedstawienia państwu projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi. Żywię głęboką nadzieję, iż ustawa ta, której naczelnym celem jest zwiększenie skuteczności zwalczania przemytu wyrobów tytoniowych i spirytusowych, przyczyni się w istotny sposób do ograniczenia skali tego jakże szkodliwego procederu. Nielegalny przywóz towarów oraz obrót nimi jest zjawiskiem nagannym i godnym potępienia, niezależnie od tego, jakiego rodzaju dóbr dotyczy, a bezwzględne ściganie tego rodzaju zachowań leży w publicznym interesie. Problem ten nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji, gdy poziom przemytu określonych wyrobów zaczyna stanowić zagrożenie dla dalszego funkcjonowania danych gałęzi gospodarki oraz naraża na gigantyczne straty budżet państwa. Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w przypadku przemytu i nielegalnej dystrybucji wyrobów alkoholowych oraz tytoniowych.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PosełMarekWikiński">Dla uzmysłowienia skali zjawiska, z którym przychodzi nam się zmierzyć, pomocne może się okazać powołanie konkretnych danych. Nie powinny one zresztą stanowić dla nikogo zaskoczenia, jako że w ostatnim czasie posługują się nimi coraz częściej środki masowego przekazu, a przemyt papierosów i wyrobów alkoholowych staje się niejednokrotnie jednym z elementów publicznej debaty nad kondycją finansową państwa oraz skutecznością działań szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#PosełMarekWikiński">Z badań przeprowadzonych przez niezależne instytuty badawcze wynika, iż udział przemycanych papierosów w całkowitym spożyciu tych produktów osiągnął alarmujący poziom 20%. Wynika z tego, iż każdego roku wypalanych jest ponad 16 mld papierosów pochodzących z nielegalnego importu, inaczej mówiąc papierosów, od których do budżetu państwa nie wpływa ani jedna złotówka z tytułu należności podatkowych i celnych. Przemyt przybrał szczególnie zastraszające rozmiary w miejscowościach położonych w obrębie tzw. ściany wschodniej, gdzie proporcje konsumpcji nielegalnych papierosów w stosunku do produktów legalnych kształtują się jak 9:1. Obserwowane jest przy tym systematyczne rozprzestrzenianie się nielegalnego rynku z rejonów przygranicznych do centralnej Polski. Tu przemycane papierosy stanowią około 25% legalnego rynku i towarzyszy temu zjawisku tendencja wzrostowa. Szacuje się, iż na terenie całego kraju co czwarty konsument kupuje papierosy bez opłaconej akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#PosełMarekWikiński">Sytuacja na rynku wyrobów alkoholowych przedstawia się jeszcze gorzej. Z analizy struktury konsumpcji wyrobów spirytusowych wynika, iż spożycie wyrobów spirytusowych z przemytu kształtuje się na poziomie zbliżonym do 35% całkowitej konsumpcji tych wyrobów, a w przeliczeniu na litry wynosi około 30 mln litrów, przyjmując dla podstaw tego obliczenia 100-procentowy alkohol. To blisko połowa produkcji polskich wytwórni wyrobów spirytusowych. Równocześnie kwitnie nielegalna produkcja na terenie kraju. W sumie daje to zastraszający obraz polskiego rynku wyrobów spirytusowych, na którym jedynie nieznacznie ponad połowa produktów pochodzi z legalnych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#PosełMarekWikiński">Powyższa sytuacja rodzi określone implikacje dla budżetu państwa, aczkolwiek słowo „implikacje” nie wydaje się w tym miejscu najbardziej właściwe. W istocie należałoby bowiem raczej mówić o gigantycznych stratach spowodowanych napływem na polski rynek przemycanego spirytusu, wódki i papierosów. Ocenia się, iż w następstwie nielegalnego wwozu papierosów i ich sprzedaży na terenie Rzeczypospolitej Polskiej skarb państwa traci z samego tylko podatku akcyzowego oraz podatku VAT, które nie zasilają budżetu, ok. 2300 mln zł rocznie. W przypadku wyrobów spirytusowych jest to podobna wielkość. Łącznie do budżetu nie wpływa corocznie ponad 4 mld zł. Ta kwota musi robić wrażenie. Za owe 4 mld dałoby się wybudować około 200 km autostrad rocznie. Należy przy tym podkreślić, iż powyższa kwota nie obejmuje utraconych dochodów, które zasiliłyby budżet z tytułu podatku dochodowego od producentów wyrobów tytoniowych i alkoholowych, sprzedawców handlowych i detalicznych czy też pracowników dotkniętych zwolnieniami w obliczu kurczenia się rynku spowodowanego przemytem.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#PosełMarekWikiński">W kontekście powyższych rozważań można, a co więcej należy zadać sobie pytanie, czy w obliczu wielu wyrzeczeń ponoszonych przez społeczeństwo i niejednokrotnie dramatycznych wyborów dotyczących alokacji przychodów budżetowych oraz ograniczania wydatków na najpotrzebniejsze cele można dłużej tolerować wielomiliardowe straty spowodowane przemytem? Pamiętajmy, iż odzyskanie chociaż pewnej części dochodów, które padają łupem zorganizowanych grup przestępczych, obywateli obcych państw oraz, nazwijmy rzecz po imieniu, przemytniczej mafii biorącej udział w nielegalnym procederze, otworzyłoby szansę sfinansowania najpilniejszych potrzeb społecznych.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele robi się ostatnio w celu poprawienia kondycji polskich przedsiębiorców. Mam tu w szczególności na myśli bogaty pakiet projektów aktów prawnych, których celem jest określenie przejrzystych reguł prowadzenia działalności gospodarczej oraz zwiększenie rentowności i konkurencyjności podmiotów gospodarczych. Ten drugi element wydaje się szczególnie istotny w obliczu zbliżającego się uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej. W tym kontekście należy spojrzeć na sytuację szeroko rozumianej branży alkoholowej i tytoniowej, których kondycja finansowa ulega systematycznemu pogorszeniu w następstwie kwitnącego przemytu.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#PosełMarekWikiński">Pomijając już fakt, iż sama Unia Europejska oczekuje od nas zdecydowanych działań zmierzających do postawienia tamy, która powstrzyma rynek europejski przed zalewem nielegalnych wyrobów, zwyczajnie nie stać na to, aby doprowadzić do załamania sektorów gospodarki stanowiących istotne źródło wpływów budżetowych i dających zatrudnienie setkom tysięcy osób. Czy możemy pozwolić, aby kosztem szarej strefy doprowadzić do tego, iż krajowi producenci wyrobów tytoniowych i alkoholowych zaczną rozważać możliwość zaprzestania produkcji lub dalszego obniżania jej kosztów, co w konsekwencji nieuchronnie uderzy w osoby zatrudnione w sektorach gospodarki dotkniętych przemytem? Zgodnie z szacunkowymi danymi łączne wpływy skarbu państwa pochodzące z branży tytoniowej, w tym z tytułu podatku VAT i podatku akcyzowego, podatku dochodowego, przekraczają 7% wpływów budżetowych ogółem, zaś udział tej branży liczony łącznie z powiązanymi sektorami, np. rolnictwo, handel hurtowy i detaliczny, transport i inne, w dochodach budżetowych sięga nawet 12%. Przy produkcji papierosów zatrudnienie znajduje ok. 9 tys. pracowników, przy czym przyjmuje się w uproszczeniu, iż jedna osoba zatrudniona bezpośrednio przy produkcji daje pracę 18 dalszym osobom z innych sektorów gospodarki. Do tego należy dodać rzeszę plantatorów tytoniu. Na dzień dzisiejszy uprawa tytoniu stanowi źródło utrzymania dla ponad 20 tys. rolników i ich rodzin, zaś około 10 tys. plantatorów dysponujących odpowiednią bazą techniczną zaprzestało czasowo prowadzenia działalności wskutek zmniejszenia się poziomu kontraktacji spowodowanego przemytem.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#PosełMarekWikiński">Kurczący się rynek wyrobów tytoniowych produkowanych przez polskich producentów papierosów, których produkty wypierane są przez tańsze papierosy z przemytu, spowodował zmniejszenie się legalnej sprzedaży papierosów z 89 mld sztuk w 1999 r. do 74 mld w roku ubiegłym. Ograniczenie wielkości produkcji legło u podstaw tego, iż po złym roku 2000 rok ubiegły przyniósł dalsze pogorszenie kondycji branży tytoniowej, a 2/3 zakładów tytoniowych poniosło straty. Z polskiego rynku wycofał się jeden z inwestorów zagranicznych, co doprowadziło do zamknięcia zakładu. Sytuacja ta zaowocowała zmniejszeniem zatrudnienia. Szacuje się, iż w następstwie przemytu papierosów ponad 1500 osób utraciło w ciągu dwóch ostatnich lat pracę w branży tytoniowej. Liczba ta nie obejmuje osób, które straciły zatrudnienie w punktach sprzedaży hurtowej i detalicznej, z których dużą część stanowią małe sklepy lub kioski niebędące w stanie utrzymać się na rynku bez sprzedaży wyrobów tytoniowych.</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#PosełMarekWikiński">Spadek wielkości legalnej sprzedaży papierosów uderza szczególnie boleśnie w polskich plantatorów tytoniu. Mniejsza wielkość produkcji oznacza malejące zapotrzebowanie na uprawiany przez nich tytoń. Przemyt zmniejsza popyt na tańsze marki, doprowadzając niejednokrotnie do ich wyeliminowania z rynku, a właśnie do produkcji takich papierosów w głównej mierze wykorzystywany jest krajowy surowiec. Według niektórych szacunków 1% wartości przemytu przekłada się na zredukowanie zapotrzebowania na polski tytoń o ponad 600 ton. Tak więc 20-procentowy przemyt wyrobów tytoniowych oznacza w praktyce zmniejszenie wielkości skupu o ponad 10 tys. ton tytoniu, czyli więcej niż o 1/3 wielkości kontraktacji polskiego tytoniu w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-174.10" who="#PosełMarekWikiński">Utrzymywanie się przemytu na dotychczasowym poziomie może spowodować poważną i trwałą destabilizację krajowej produkcji tytoniu, skutkującą dalszym zmniejszeniem się areału upraw, a w konsekwencji utratę przez plantatorów i ich rodziny jedynego źródła utrzymania. Przedstawione przeze mnie zgubne następstwa dla sektora tytoniowego, jakie niesie ze sobą przemyt, dotyczą również z całą mocy branży wyrobów alkoholowych. Sprzedaż wyrobów alkoholowych (spirytusu i wódek) pochodzących z legalnych źródeł systematycznie spada. W roku 1993 wielkość sprzedaży produktów spirytusowych wynosiła 139 mln litrów w przeliczeniu na 100-procentowy alkohol, podczas gdy w roku 2000 już tylko 72 mln litrów. W roku ubiegłym sprzedaż ta spadała o kolejne 9%. Przyczyny takiej sytuacji wynikają w pewnym stopniu ze zmiany preferencji konsumentów, coraz częściej sięgających po piwo i wino. Spożycie wyrobów spirytusowych jest jednak nadal bardzo duże. Szacuje się, iż zbliża się ono do poziomu 110 mln litrów rocznie. Nie znajduje to bezpośredniego odzwierciedlenia w dochodach budżetowych, jako że blisko połowa tych wyrobów pochodzi z przemytu. Niepokojące jest przy tym to, iż dochody budżetowe systematycznie spadały pomimo stałego wzrostu stawki podatku akcyzowego. Zmniejszaniu się wpływu do budżetu towarzyszy pogarszająca się kondycja finansowa polskich producentów wyrobów spirytusowych. Większość z nich stoi w obliczu przekształceń własnościowych. Niestety w szeregu przypadków stoi również sama produkcja. I nic dziwnego, skoro możliwości produkcyjne POLMOS-ów są obecnie wykorzystywane w ok. 25%. Wpływa to ujemnie na ich wyniki finansowe, a tym samym maleje atrakcyjność tych zakładów dla potencjalnych inwestorów. Czy będą oni zainteresowani zaangażowaniem znacznych środków w przedsiębiorstwa działające na rynku zalewanym, w przenośni i dosłownie, przez miliony litrów spirytusu i wódki przywożonych w cysternach, samochodach oraz bagażach pseudoturystów?</u>
          <u xml:id="u-174.11" who="#PosełMarekWikiński">Pamiętajmy przy tym, iż problem zakładów spirytusowych oraz ich pracowników to jedynie wierzchołek góry lodowej. Przemyt alkoholu jest odczuwany ze szczególną siłą przez producentów rolnych, którzy muszą ograniczać areały upraw płodów rolnych wykorzystywanych przez krajowe zakłady spirytusowe. Zmniejszają się również dochody oraz poziom zatrudnienia w sektorach pomocniczych, a w szczególności w sektorze handlu.</u>
          <u xml:id="u-174.12" who="#PosełMarekWikiński">Analizując zagrożenia nierozerwalnie związane z problemem przemytu wyrobów alkoholowych i tytoniowych, nie należy zapominać, iż sprzedaż tego typu produktów może się wiązać z naruszeniem przepisów sanitarnych. Nabywca papierosów czy wódki pochodzących z bliżej nieokreślonych źródeł nie ma w praktyce możliwości stwierdzenia, czy produkty te zostały wyprodukowane zgodnie z ogólnymi normami (na terenie Polski bowiem producentów obowiązują w tym zakresie bardzo szczegółowe i restrykcyjne przepisy) oraz jaki jest ich skład. W konsekwencji istnieje ryzyko nabycia wyrobu przeterminowanego lub zwyczajnie szkodliwego dla zdrowia. Wszyscy słyszeliśmy chyba o tragicznych skutkach, jakie spowodowała degustacja wódki lub spirytusu nabytych na bazarze lub w innym podobnym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-174.13" who="#PosełMarekWikiński">Decydując się na przedstawienie Wysokiej Izbie przedmiotowego projektu ustawy, kierowała nami również troska o stan bezpieczeństwa naszego kraju oraz stan świadomości społeczeństwa o bezprawności działań w zakresie nielegalnego obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi. Zyski czerpane z tego jakże intratnego procederu zasilają struktury zorganizowanej przestępczości, sprzyjając tworzeniu się i rozwojowi rodzimych i międzynarodowych gangów. Nie ulega wątpliwości, iż są one inwestowane w inne, niejednokrotnie groźniejsze, formy przestępczości, takie jak handel narkotykami czy prostytucja. Można się spotkać z poglądami, iż zyskowność zorganizowanego przemytu spirytusu i innych wysokogatunkowych alkoholi nie odbiega rażąco od dochodowości z przemytu narkotyków. Siłą więc rzeczy w obu tych „branżach” mogą funkcjonować te same osoby lub środowiska przestępcze. W obliczu takiego stanu rzeczy konieczne jest niezwłoczne odcięcie grup przestępczych od stosunkowo łatwego dzisiaj źródła pozyskiwania środków. Trudno się zresztą dziwić, iż ze źródła tego czerpią pełnymi garściami. Na przejściach granicznych niejednokrotnie brakuje specjalistycznego sprzętu do wykrywania kontrabandy na dużą skalę. Sytuację utrudnia dodatkowo fakt, iż nie został jeszcze w pełni zakończony proces wdrażania systemu informacji o przepływie towarów i osób. Po przekroczeniu granicy przez nielegalny towar przemytnikom towarzyszy poczucie bezkarności. Świetnie wiedzą, gdzie i komu można bezpiecznie sprzedać przemycony spirytus i papierosy. Szwankuje kontrola bazarów i targowisk, na których bez większego problemu można się zaopatrzyć we wszelkiego rodzaju nielegalne towary. Przemycane papierosy i alkohol niejednokrotnie leżą na straganach i stolikach. Nikt nie próbuje ich ukrywać lub sprzedawać spod przysłowiowej lady. W małych miejscowościach produkty z przemytu znajdują się niejednokrotnie na półkach sklepowych lub w najlepszym razie są dostępne dla wtajemniczonych osób.</u>
          <u xml:id="u-174.14" who="#PosełMarekWikiński">Jednocześnie mamy do czynienia z bardzo niebezpiecznym zjawiskiem przejawiającym się w sposobie postrzegania handlu nielegalnymi wyrobami. Powszechny dostęp do przemycanego alkoholu lub papierosów stwarza przesłanki do istnienia w pewnych grupach społecznych swoistego rodzaju przyzwolenia na ten proceder. A czyż kupienie przemycanych papierosów i alkoholu stanowi mniejsze zło niż kupno kradzionego samochodu lub telewizora? Ktoś powie: to nie ta skala, to inny problem. Być może tak, ale kto zaręczy, że nabywca papierosów czy wódki nie zdecyduje się jutro na sięgnięcie po inne nielegalne produkty. Czy również w przypadku tych ostatnich decydującym o ich zakupie czynnikiem nie stanie się niższa cena i łatwa dostępność rodząca poczucie bezkarności.</u>
          <u xml:id="u-174.15" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Nie należy mieć złudzeń, iż uchwalenie ustawy, której projekt mam zaszczyt przedstawić w dniu dzisiejszym, wyeliminuje zjawisko przemytu z naszego życia gospodarczego i społecznego. Niezależnie od stopnia determinacji innych państw w zwalczaniu tego procederu nielegalny obrót wyrobami tytoniowymi i alkoholowymi stanowi w mniejszym lub większym stopniu problem również w innych krajach Unii Europejskiej. Wszędzie znajdą się wszak jednostki lub grupy szukające łatwego zysku, nawet jeżeli jego osiągnięcie łączy się nierozerwalnie z rażącym łamaniem przepisów prawa. Nasza powinność wobec społeczeństwa wyraża się jednak w tym, aby przepisy prawa pozwalały na skuteczne ściganie przestępstw i wykroczeń powołanym do tego organom, zaś osoby czerpiące dochody z nielegalnych źródeł miały poczucie nieuchronności i dotkliwości czekającej ich kary.</u>
          <u xml:id="u-174.16" who="#PosełMarekWikiński">W ten właśnie nurt wpisuje się projekt ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi, której założenia pozwolę sobie pokrótce przedstawić. Pragnę przy tym zauważyć, iż materia objęta projektem ustawy jest stosunkowo obszerna, a niektóre z przyjętych i proponowanych rozwiązań stanowią głęboką ingerencję w system prawa karnego i administracyjnego. W dalszej części mojego wystąpienia postaram się skupić w szczególności na tych rozwiązaniach, które z uwagi na swój nadzwyczajny lub wyjątkowy charakter na tle obecnie obowiązującego systemu prawnego mogą budzić kontrowersje. Zajmę się również bardziej szczegółowo tymi z projektowanych uregulowań, które mają podstawowe znaczenie dla osiągnięcia przez projekt przedmiotowej ustawy przyświecającego mu celu, jakim jest ograniczenie skali nielegalnego obrotu wyrobami objętymi obowiązkiem oznaczenia znakami akcyzy, tj. papierosami, wyrobami winiarskimi oraz wyrobami spirytusowymi.</u>
          <u xml:id="u-174.17" who="#PosełMarekWikiński">Zakres przedmiotowy projektu ustawy został określony w sposób możliwie szeroki. Intencją projektodawców jest, aby ustawa w swoim ostatecznym kształcie przeciwdziałała nie tylko przemytowi i obrotowi nielegalnie wwiezionymi wyrobami na terenie kraju, ale również dotyczyła wyrobów alkoholowych i tytoniowych pochodzących z nielegalnej produkcji na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. W myśl projektu ustawy przez nielegalny obrót wyrobami akcyzowymi rozumie się zarówno wprowadzenie tych wyrobów na polski obszar celny z naruszeniem przepisów prawa, jak i wszelkie inne czynności prowadzące do oferowania wyrobów akcyzowych, które zostały wbrew przepisom prawa oznaczone podrobionymi, przerobionymi lub nieważnymi znakami akcyzy, lub też nieoznaczonych znakami akcyzy pomimo istnienia takiego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-174.18" who="#PosełMarekWikiński">Szczególne miejsce w projekcie ustawy zajmuje kwestia postępowania z nielegalnymi wyrobami akcyzowymi. Po pierwsze, wprowadzono w tym zakresie obowiązek bezwzględnego zatrzymywania przez powołane do tego organy nielegalnych wyrobów akcyzowych w przypadku stwierdzenia próby ich przywozu, dystrybucji lub sprzedaży. Rozwiązanie to ma na celu wyeliminowanie sytuacji, w których sprawca przestępstwa lub wykroczenia został ukarany bądź toczy się przeciwko niemu postępowanie, a pomimo to nadal pozostaje on w posiadaniu nielegalnych wyrobów i niejednokrotnie decyduje się na ich dalszą sprzedaż. Ma ono również w swoim założeniu zapobiegać przypadkom, w których funkcjonariusze urzędów celnych czy policji udzielają jedynie ustnego upomnienia osobom przemycającym i sprzedającym nielegalne wyroby (przede wszystkim alkohol i papierosy) o stosunkowo nieznacznej wartości. Pamiętajmy bowiem, iż swoisty akt łaski okazany osobie trudniącej się przemytem nie zachęca jej na ogół do porzucenia przestępczego procederu. W praktyce już kilka godzin później lub następnego dnia próbuje ona wwieźć do Polski te same wyroby innym przejściem granicznym lub podczas innej zmiany służb celnych. Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku dystrybucji tych wyrobów. Zmienia się jedynie pora lub miejsce sprzedaży. Ważne, żeby nie trafić na tego samego funkcjonariusza. Zjawiskom tym, rodzącym poczucie bezkarności i pobłażliwości, należy przeciwdziałać i jedynym rozwiązaniem wydaje się jednoznaczne określenie, iż nielegalne wyroby winny być w każdym przypadku zatrzymywane.</u>
          <u xml:id="u-174.19" who="#PosełMarekWikiński">Projekt ustawy przewiduje ponadto obligatoryjne orzekanie przez sądy przepadku nielegalnych wyrobów akcyzowych. Jednocześnie wprowadza on zasadę, iż nielegalne wyroby, co do których orzeczono przepadek, będą podlegały niszczeniu lub przerobowi. Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów prawa egzekucja środka karnego przepadku przedmiotów jest prowadzona przez urząd skarbowy. W wykonaniu środka karnego urząd skarbowy dokonuje przejęcia w posiadanie przedmiotów wymienionych w orzeczeniu sądowym, a następnie spienięża je, z zachowaniem przepisów o egzekucji świadczeń pieniężnych w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W efekcie tych działań na rynek trafiają ponownie wyroby tytoniowe i alkoholowe, z których przeważająca część nie spełnia wymogów w zakresie jakości, narzuconych przez przepisy polskiego prawa i będących przedmiotem szeregu kontroli, którym podlegają polscy producenci. Ponadto opakowania tych produktów nie są na ogół dostosowane do obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, spośród których można wymienić ustawę o języku polskim oraz rozporządzenie ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej w sprawie znakowania środków spożywczych, używek i substancji dodatkowych dozwolonych, przeznaczonych do obrotu. W efekcie narażone zostaje na szwank bezpieczeństwo konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-174.20" who="#PosełMarekWikiński">Nie można również wykluczyć, iż dokument potwierdzający zakup od urzędu skarbowego danej partii wyrobów tytoniowych lub alkoholowych zostaje następnie wykorzystany na potrzeby wprowadzenia do obrotu (zalegalizowania) następnej partii przemyconych produktów. Zasilenie rynku nielegalnymi produktami pozostającymi w gestii urzędów skarbowych powoduje pogorszenie i tak złej kondycji producentów papierosów i alkoholi, a w konsekwencji polskich rolników i pracowników czerpiących dochody z zatrudnienia w tych branżach lub dostarczania na ich rzecz surowców niezbędnych do wytworzenia finalnego produktu. Odbierane są również sygnały od producentów, mówiące o tym, iż sprzedaż dokonywana przez urzędy skarbowe stanowi naruszenie praw poszczególnych firm, które zarejestrowały znak towarowy w odniesieniu do danego produktu, a tym samym uzyskały ochronę prawną tego znaku na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Przytoczone tu argumenty upoważniają do stwierdzenia, iż rozwiązania projektu ustawy w zakresie wprowadzenia obowiązku niszczenia lub przerobu nielegalnych wyrobów tytoniowych i alkoholowych należy uznać za uzasadnione. W projekcie aktu wykonawczego, w formie rozporządzenia, którego założenia znalazły się w uzasadnieniu projektu ustawy, przedstawione zostały zasady określające szczegółowy sposób realizacji tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-174.21" who="#PosełMarekWikiński">W stosunku do obecnie obowiązujących przepisów projekt ustawy zakłada nadanie znacznie szerszych uprawnień straży gminnej. Funkcjonariusze tej służby zostaliby w szczególności upoważnieni do dokonywania czynności służbowych bez umundurowania oraz nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym w sprawach z zakresu nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi. Zdaję sobie sprawę, iż tego typu rozwiązania mogą budzić zdziwienie oraz sprzeciw niektórych środowisk. Pamiętać jednak należy, iż to właśnie strażnicy gminni stykają się na co dzień z przypadkami handlu nielegalnymi papierosami i wyrobami alkoholowymi na terenie bazarów i targowisk. Bez efektywnej i skutecznej kontroli tych miejsc trudno liczyć na znaczącą poprawę w zakresie zwalczania obrotu przemycanymi papierosami, wódką i spirytusem.</u>
          <u xml:id="u-174.22" who="#PosełMarekWikiński">Zidentyfikowanie targowisk i bazarów jako miejsc, w których najczęściej odbywa się dystrybucja nielegalnych papierosów i alkoholi, skutkuje w projekcie ustawy nałożeniem na przedsiębiorców odpowiedzialnych za ich prowadzenie obowiązku podejmowania działań mających zapewnić, aby na zarządzanym przez nich terenie nie odbywał się handel pochodzącymi z przemytu wyrobami akcyzowymi. Wyraża się to w szczególności w zobowiązaniu tych przedsiębiorców do niezwłocznego informowania pracowników i funkcjonariuszy właściwych organów, np. Policji, urzędów skarbowych, o stwierdzonych przypadkach nielegalnego obrotu. Niewywiązywanie się z nałożonych przez projekt ustawy obowiązków zagrożone będzie karą grzywny. Rozwiązania te mają służyć rozszerzeniu zakresu odpowiedzialności przedsiębiorcy za zachowanie porządku i przestrzeganie prawa na terenie będącym pod jego zarządem, jak również ułatwieniu właściwym organom dostępu do informacji o przypadkach nielegalnego handlu wyrobami akcyzowymi.</u>
          <u xml:id="u-174.23" who="#PosełMarekWikiński">Zbliżony charakter i cel mają zapisy projektu ustawy nakładające na przedsiębiorcę wykonującego działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego lub kolejowego obowiązek zawiadamiania o każdym przypadku stwierdzenia nielegalnego obrotu, jak również zobowiązujące takiego przedsiębiorcę do przeciwdziałania ukrywaniu przemycanych wyrobów w środkach transportu. Instrument ten ma służyć wyeliminowaniu powtarzających się sytuacji, w których funkcjonariusze organów celnych ujawniają w środkach transportu przekraczających granicę znaczne ilości ukrytych towarów, zaś miejsce i sposób ich ukrycia jednoznacznie wskazują na brak jakiejkolwiek kontroli, a nawet przyzwolenie ze strony pracowników kolei czy transportu autobusowego na tego typu praktyki.</u>
          <u xml:id="u-174.24" who="#PosełMarekWikiński">W wyniku uchwalenia ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi nastąpi zaostrzenie odpowiedzialności poprzez wprowadzenie do ustawy Kodeks karny skarbowy nowego środka karnego w postaci nawiązki, która byłaby orzekana w przypadkach, gdy przedmiot przestępstwa stanowiłyby nielegalne wyroby akcyzowe. Sąd orzekałby nawiązkę w wysokości do 200-krotności kwoty uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej. Nawiązka przeznaczana byłaby na cele związane z przeciwdziałaniem bezrobociu i aktywizacją zawodową bezrobotnych i byłaby przekazywana do budżetu gminy właściwej ze względu na miejsce popełnienia przestępstwa. Przy takiej konstrukcji nawiązka nie tylko spełniałaby funkcję odstraszającą potencjalnych sprawców przestępstw, ale również pozwalałaby na osiągnięcie pożądanego skutku społecznego. Pieniądze szarej strefy trafiałyby bowiem do osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej i najbardziej potrzebujących.</u>
          <u xml:id="u-174.25" who="#PosełMarekWikiński">Inną zmianę ustawy Kodeks karny skarbowy, przewidzianą w projekcie ustawy, stanowi zapis wyłączający negatywną przesłankę w postaci zakazu nakładania grzywien w drodze mandatu karnego w sprawach, gdy przedmiotem wykroczenia skarbowego są towary podlegające przepadkowi. Wprowadzenie tej zmiany jest konsekwencją przyjęcia w projekcie ustawy rozwiązania przewidującego obligatoryjne orzekanie przez sądy przepadku nielegalnych wyrobów akcyzowych. Umożliwi ona stosowanie przepisów o postępowaniu mandatowym również w przypadku, gdy przedmiotem wykroczenia będą nielegalne wyroby akcyzowe podlegające przepadkowi.</u>
          <u xml:id="u-174.26" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poczesne miejsce w projekcie ustawy zajmują zapisy wprowadzające nowe instrumenty ekonomiczne służące większej determinacji i skuteczności na polu zwalczania zjawiska przemytu. Walka z nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi nie może mieć charakteru tylko działań administracyjnych. Doświadczenia ostatnich lat dowodzą, że taka droga nie zawsze jest skuteczna. Przemyt rośnie mimo deklaracji zwiększenia efektywności pracy służb odpowiedzialnych za dochody podatkowe państwa. Projekt ustawy zakłada powołanie do życia środków specjalnych - funduszy walki z nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi. Fundusze takie zostałyby stworzone przy ministrze właściwym do spraw finansów publicznych, organach wskazanych w projekcie ustawy, tj. urzędach skarbowych, urzędach celnych, policji, Straży Granicznej, straży gminnej oraz gminach.</u>
          <u xml:id="u-174.27" who="#PosełMarekWikiński">Projekt ustawy przewiduje dwa podstawowe źródła przychodów funduszy. Na szczeblu ministra właściwego do spraw finansów publicznych przychody funduszu stanowiłaby część nadwyżki dochodów budżetu państwa ze sprzedaży wyrobów akcyzowych w stosunku do dochodów zaplanowanych w ustawie budżetowej. Przychodami funduszy utworzonych przy wymienionych przeze mnie uprzednio organach, jak też gminach byłyby środki pochodzące z części wartości grzywien nakładanych w trybie postępowania mandatowego oraz środki przekazane z funduszu ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Fundusz tworzony przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych byłby przeznaczony na indywidualne nagrody dla osób, które w szczególny sposób przyczyniłyby się do ograniczenia nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi, oraz na zasilanie innych funduszy utworzonych na mocy ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi.</u>
          <u xml:id="u-174.28" who="#PosełMarekWikiński">Środki uzyskane przez fundusze utworzone przy urzędach skarbowych, urzędach celnych, policji, Straży Granicznej i straży gminnej służyłyby nagradzaniu funkcjonariuszy, którzy przyczynili się do uniemożliwienia nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi, oraz pokryciu wydatków bieżących i inwestycyjnych powyższych organów. Z kolei fundusze tworzone przy gminach znajdowałyby swoje przeznaczenie m.in. w finansowaniu celów związanych z przeciwdziałaniem bezrobociu oraz aktywizacją zawodową bezrobotnych. Szczegółowe uregulowania dotyczące zasad gromadzenia i udostępniania informacji niezbędnych do określania wielkości środków przeznaczonych na zasilanie funduszy, jak również trybu uzyskiwania i wydatkowania środków zgromadzonych w ramach poszczególnych funduszy znalazłyby się w aktach wykonawczych w formie rozporządzeń, wydanych na podstawie delegacji przewidzianych w projekcie ustawy. Podstawowe założenia przedmiotowych rozporządzeń zostały omówione w uzasadnieniu do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-174.29" who="#PosełMarekWikiński">Celem, jaki przyświecał wprowadzeniu do projektu ustawy omawianych przeze mnie rozwiązań w zakresie powołania środków specjalnych, jest stworzenie zachęt o charakterze ekonomicznym, z jednej strony motywujących funkcjonariuszy poszczególnych służb do efektywniejszych działań, z drugiej zaś ograniczających ryzyko korupcji, na jakie niewątpliwie funkcjonariusze ci są narażeni. Regulacje te mają również w swoim założeniu spowodować zainteresowanie jednostek samorządu terytorialnego walką z przemytem w następstwie stworzenia mechanizmu pozwalającego im na pozyskanie znacznych środków finansowych. Wielkość tych środków byłaby bezpośrednio uzależniona od stopnia zaangażowania poszczególnych gmin w zwalczanie nielegalnego obrotu przemycanymi papierosami i alkoholem. Ich rozdysponowanie na potrzeby związane z tworzeniem nowych miejsc pracy oraz aktywizację zawodową bezrobotnych mogłoby stanowić skuteczne remedium na trudną sytuację ekonomiczną mieszkańców tych gmin. Nie należy również zapominać, iż takie rozwiązanie wytrąciłoby z ręki argumenty osobom upatrującym w zjawisku tzw. przemytu mrówkowego źródło utrzymania dla pewnej grupy obywateli, w szczególności mieszkańców przygranicznych miejscowości. Abstrahuję w tym momencie od faktu, iż przemyt - niezależnie od jego skali - nie może być traktowany na równi z zatrudnieniem, stanowi on bowiem rodzaj patologii skutkującej zniechęceniem do aktywnych poczynań na legalnym rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-174.30" who="#PosełMarekWikiński">Istotnym elementem projektu ustawy jest przeciwdziałanie działalności przemytniczej, w której biorą udział obywatele innych państw. Niejednokrotnie mamy tu do czynienia ze zorganizowanymi światkami przestępczymi kontrolującymi wszystkie stadia obrotu, poczynając od przewozu przez granicę, poprzez magazynowanie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, a na zbudowaniu profesjonalnej sieci sprzedaży kończąc. Projekt ustawy przewiduje zmianę ustawy o cudzoziemcach, w następstwie której cudzoziemcy dokonujący nielegalnego przewozu na teren naszego kraju musieliby się liczyć z daleko idącymi konsekwencjami polegającymi na zakazie wjazdu przez okres jednego roku na terytorium naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-174.31" who="#PosełMarekWikiński">Sprawą niezwykłej wagi jest, aby Wysoka Izba uzyskiwała w regularnych odstępach czasowych informacje na temat skuteczności działań w zakresie walki z przemytem. Dlatego też projekt ustawy określa, iż minister właściwy do spraw wewnętrznych i administracji w porozumieniu z ministrem do spraw finansów publicznych składał będzie corocznie sprawozdanie na forum Sejmu z realizacji przedmiotowej ustawy oraz z przeprowadzonych działań mających na celu ograniczenie nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi objętymi jej regulacją.</u>
          <u xml:id="u-174.32" who="#PosełMarekWikiński">Skutki budżetowe rozwiązań przewidzianych w projektowanej ustawie należy oceniać przez pryzmat ogromnych strat, jakie ponosił skarb państwa w następstwie zalewu polskiego rynku przemycanymi papierosami i alkoholem. Należy przy tym nie zapominać o milionach litrów wódki i spirytusu pochodzących z nielegalnych fabryk i rozlewni alkoholu funkcjonujących na terenie Polski. Wejście w życie ustawy spowoduje istotny wzrost wpływów budżetowych na cel sprzedaży legalnych produktów. Wynika to z faktu, iż przy stosunkowo stabilnym rynku wyrobów tytoniowych i alkoholowych każde ograniczenie skali przemytu spowoduje automatycznie wzrost sprzedaży produktów legalnych wytwarzanych przez polskich przedsiębiorców. Zakładając przykładowo ograniczenie wielkości nielegalnego obrotu o 10%, co przy pewnej determinacji działań wydaje się wielkością jak najbardziej realną, wpływy budżetowe z samego tylko podatku akcyzowego oraz podatku VAT wzrosłyby o kwotę przekraczającą 400 mln zł w skali jednego roku. Kolejnego źródła zwiększenia wpływów budżetowych należałoby upatrywać w zwiększonych zyskach generowanych przez handel. Dla wielu sprzedawców hurtowych i detalicznych handel legalnymi wyrobami tytoniowymi i alkoholowymi stanowi znaczną część ich obrotu. Nielegalny rynek pozbawia ich znacznej części zysków, które padają łupem szarej strefy oferującej przemycone produkty po konkurencyjnej cenie. Nie muszę chyba dodawać, iż ta ostatnia żadnych podatków nie płaci, chyba że za takowe uznać haracze uiszczane na rzecz zorganizowanych struktur przestępczych. Do czasu całkowitego wyeliminowania z naszego życia gospodarczego zjawiska przemytu lub przynajmniej istotnego ograniczenia jego poziomu należy się również spodziewać wzrostu przychodów z tytułu nakładanych mandatów.</u>
          <u xml:id="u-174.33" who="#PosełMarekWikiński">W obliczu tych znaczących i - co należy z całą mocą podkreślić - możliwych do zrealizowania wpływów budżetowych utrata dochodów z tytułu sprzedaży przez urzędy skarbowe nielegalnych wyrobów akcyzowych, co do których orzeczono przepadek, nie stanowi istotnej pozycji. Przychód uzyskiwany w następstwie tej sprzedaży jest stosunkowo niewielki, a i tak jest generowany kosztem produktów legalnych, od których przecież zostałyby uiszczone należne podatki (podatek akcyzowy i VAT). Koszty obligatoryjnego niszczenia wyrobów akcyzowych, co do których zostanie orzeczony przepadek, zostaną w znaczącej mierze zrekompensowane przez oszczędności w następstwie uniknięcia konieczności niejednokrotnie długotrwałego przechowywania w magazynach urzędów celnych i skarbowych zatrzymanych towarów.</u>
          <u xml:id="u-174.34" who="#PosełMarekWikiński">W odniesieniu do omówionych przeze mnie w trakcie niniejszego wystąpienia Funduszy Walki z Nielegalnym Obrotem Wyrobami Akcyzowymi projektodawcy starali się tak zbudować mechanizm ich finansowania, aby przychody tych funduszy nie stanowiły znacznego obciążenia dla budżetu. W praktyce utworzenie i funkcjonowanie funduszy spowoduje obniżenie dochodów budżetu państwa jedynie o część dotychczasowych wpływów z grzywien nakładanych na osoby trudniące się nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi, co jest wartością marginalną w porównaniu z szacowaną wartością przemytu wyrobów akcyzowych na polski obszar celny.</u>
          <u xml:id="u-174.35" who="#PosełMarekWikiński">Należy w tym miejscu nadmienić, iż w przypadku funduszu tworzonego na szczeblu ministra właściwego do spraw finansów publicznych jego przychody ma stanowić część nadwyżki dochodów budżetu państwa z tytułu sprzedaży wyrobów akcyzowych w stosunku do dochodów zaplanowanych w ustawie budżetowej. Taki sposób finansowania wydaje się być rozwiązaniem optymalnym dla budżetu państwa, jako że uzależnia wielkość wpływów do przedmiotowego funduszy od wygenerowania nadwyżki dochodów z tytułu podatku akcyzowego i tym samym nie wiąże się z uprzednim angażowaniem dodatkowych środków.</u>
          <u xml:id="u-174.36" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdaję sobie sprawę, iż niektóre z rozwiązań przedstawionego przeze mnie projektu ustawy mogą zrodzić pytanie co do konieczności wprowadzenia, np. z uwagi na restrykcyjny charakter. Mogą się również pojawić głosy, iż również na gruncie obecnie obowiązujących przepisów prawa istnieją środki i możliwości zwalczania nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi pochodzącymi z przemytu. Ale tu pojawia się oczywiste pytanie: Jeżeli jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle? Faktem jest, iż przyczyn obecnego stanu rzeczy można się doszukiwać w braku wystarczających środków finansowych i technicznych, które pozwoliłyby na skuteczną kontrolę i zwalczanie przemytu. Ale czy tylko i czy stanowi to wystarczające usprawiedliwienie dla strat budżetowych sięgających 4 mld zł rocznie? Czy w obliczu gorączkowych działań rządu zorientowanych na stworzenie nowych miejsc pracy możemy sobie pozwolić na utratę dotychczasowych na rzecz szarej strefy i zorganizowanych grup przestępczych? Projekt ustawy stanowi jednoznaczny sygnał, iż państwo nie zamierza dłużej tolerować patologicznej sytuacji, z jaką mamy do czynienia na rynku wyrobów akcyzowych. Co więcej, i co być może ważniejsze, stwarza również mechanizmy pozwalające na pozyskanie dodatkowych środków na potrzeby walki z przemytem, buduje system zachęt finansowych dla gmin oraz funkcjonariuszy poszczególnych służb oraz sprawia, iż czerpanie korzyści z nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi i alkoholowymi staje się coraz trudniejsze, a na pewno bardziej ryzykowne.</u>
          <u xml:id="u-174.37" who="#PosełMarekWikiński">Przedkładając projekt ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi, mam nadzieję, iż wraz z rozporządzeniem ministra finansów z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie zwolnienia od cła towarów przywożonych w bagażu osobistym podróżnego uderzającym w przemyt organizowany przez mieszkańców miejscowości przygranicznych, przedmiotowa ustawa oraz zmienione przez nią akty prawne tworzyć będą szczelny system pozwalający na wymierne dla budżetu oraz sytuacji gospodarczej Polski ograniczenie skali nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi i spirytusowymi. Mam głębokie przekonanie, iż zaplanowane rozwiązania przedstawione Wysokiej Izbie zmierzają ku temu, aby tak się stało z korzyścią dla społeczeństwa, budżetu i polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-174.38" who="#PosełMarekWikiński">Wnoszę o skierowanie projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych i Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Wiesław Jądrusik, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełWiesławJędrusik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko do poselskiego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PosełWiesławJędrusik">Celem zawartych w projekcie ustawy regulacji jest wprowadzenie takich instrumentów prawnych, które z jednej strony umożliwią organom państwa skuteczne przeciwdziałanie nielegalnemu obrotowi wyrobami akcyzowymi i zwiększenie wpływów do budżetu państwa z tytułu podatku akcyzowego, z drugiej zaś ułatwią ściganie tego typu przestępstw i wykroczeń. Jej celem jest doprowadzenie do likwidacji, a przynajmniej ograniczenia groźnego i często przemilczanego zjawiska, jakim jest przemyt wyrobów podlegających akcyzie i nielegalny obrót nimi. Proponowany w niej zakres czynności regulują istniejące dotychczas przepisy prawne, z jednym tylko mankamentem, że są on nieskuteczne.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PosełWiesławJędrusik">Przedstawiony przez grupę posłów projekt jest próbą przeciwdziałania czy zwiększenia skuteczności działań w tym zakresie. Wiele dotychczasowych działań koncentrowało się głównie na uszczelnieniu granic, granice oczywiście trzeba uszczelniać, trzeba wprowadzać nowoczesne mechanizmy kontroli. Natomiast służby celne są bezsilne, jeśli chodzi o pseudoturystyczny drobny przemyt alkoholu i papierosów przeznaczonych rzekomo na własny użytek. Fakt, że na terenach przygranicznych nawet 90% konsumpcji papierosów to papierosy bez polskiego znaku akcyzy, stanowi dowód, że podróżujący często wykorzystują prawo do przywiezienia papierosów czy alkoholu na własne potrzeby, a tak naprawdę w celu dalszej ich sprzedaży. Handlujący w ten sposób są bezkarni, nawet ci przyłapani na gorącym uczynku są przez sądy traktowani ulgowo ze względu na małą szkodliwość czynu. Proponowane w ustawie rozwiązania rozszerzają kompetencje straży gminnych umożliwiając im kontrolę obiektów użyteczności publicznej pod kątem nielegalnego obrotu, jak również nakładanie grzywien w postępowaniu mandatowym. Narzędzia te wspomagają efektywną kontrolę targowisk, które są jednym z głównych miejsc, gdzie dokonuje się nielegalnej sprzedaży wyrobów akcyzowych, a w szczególności alkoholu i papierosów. Przechwycone papierosy będą podlegać przepadkowi, a co nowe - obowiązkowemu zniszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PosełWiesławJędrusik">Na nielegalnym obrocie wyrobami akcyzowymi tracimy wszyscy. Należy się jednak spodziewać, że projekt ustawy wywoła wiele kontrowersji, gdyż interes ogólnospołeczny w tym przypadku stoi w sprzeczności z interesem lokalnych społeczności, szczególnie na terenach dotkniętych wysokim bezrobociem. Tam przemyt i handel wyrobami przemycanymi są tolerowane, gdyż dają dochód znacznej liczbie mieszkańców. Projektodawcy ustawy chcą rekompensować gminom te utracone korzyści poprzez umożliwienie im uzyskania dodatkowych dochodów z tytułu wspomnianych wcześniej grzywien i mandatów. Środki te będzie można przeznaczyć na pomoc socjalną, tworzenie nowych miejsc pracy czy aktywizację zawodową bezrobotnych. Proponowany projekt ustawy może przynieść budżetowi państwa dodatkowe, jak się szacuje, 400 mln zł, co jest sprawą bardzo istotną, bo proceder, któremu ma zapobiec ustawa, szacuje się ostrożnie na ponad 4 mld zł, a skuteczność walki ocenia się na ok. 10%. Ponadto może to przynieść korzyści polskim rolnikom plantatorom tytoniu, pracownikom sfery produkcyjnej i przedsiębiorcom, pozwoli bowiem zwiększyć rodzimą produkcję papierosów i alkoholu poprzez zmniejszenie konsumpcji tych wyrobów pochodzących z przemytu. Na ograniczeniu przemytu skorzystają także handlowcy. Wartość obrotu papierosami to ok. 16 mld zł rocznie, w tym ok. 12% marży. Zwiększenie tej kwoty poprzez likwidację obrotu nielegalnymi wyrobami to poważny zysk, zarówno dla handlu detalicznego, jak i hurtowego.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#PosełWiesławJędrusik">Na zakończenie chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt tej sprawy, jakim jest tolerowanie w naszym kraju szarej strefy związanej z przemytem i nielegalnym obrotem. Myślę, że wszyscy chcielibyśmy żyć w kraju praworządnym, czyli w kraju, gdzie prawo jest przestrzegane.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#PosełWiesławJędrusik">W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o przekazanie projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych i w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Zyta Gilowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełZytaGilowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełZytaGilowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt wypowiedzieć się w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska w sprawie poselskiego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi. O zagadnieniu, o jego istocie najlepiej świadczy tytuł ustawy: o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi. Mówimy o sprawach, które są nielegalne w naszym systemie prawa. Są nielegalne i chodzi tylko o to, że ta nielegalność pozostaje po części na papierze - życie sobie, a przepisy prawa sobie. Otóż projektodawcy żywią wiarę, że jeśli udoskonalą i rozwiną przepisy prawa, to przeciwdziałanie nielegalnemu obrotowi w praktyce stanie się skuteczniejsze i sprawniejsze, zyskają na tym producenci wyrobów akcyzowych, zyska na tym budżet państwa. Mamy poważne wątpliwości, czy zaangażowane przez projektodawców instrumentarium doprowadzi do tego rodzaju skutku, a szczerze powiedziawszy, w paru przypadkach mamy po prostu pewność, że nie doprowadzi. Żeby być dobrze zrozumianą, pozwolę sobie powiedzieć, iż Platforma Obywatelska także uważa, że przemyt jest złem. Nielegalne wprowadzanie do obrotu wyrobów akcyzowych to jest zło. Okradanie w ten sposób budżetu państwa jest złe. Zabieranie godziwych zysków producentom wyrobów akcyzowych, którzy funkcjonują w obrocie legalnym, jest złe. To wszystko należy zwalczać i w celu zwalczania tych zjawisk istnieje cała potęga państwa. Ono po to jest zorganizowane, po to istnieje, żeby zwalczać zjawiska i procesy, które uprzednio zdefiniowało jako nielegalne. A projektodawcy zakładają, że jeśli rozszerzą definicję czynności, które się mieszczą, ich zdaniem, w nielegalnym obrocie, to być może więcej wychwycą. I twierdzą, że wszelkie czynności prowadzące do oferowania wyrobów akcyzowych nieoznaczonych właściwym znakiem akcyzy, a także nabywanie takich wyrobów, mieszczą się w przedmiotowym zakresie tej ustawy. Bardzo przepraszam, ale czy projektodawcy są pewni, że sami mają wystarczającą wiedzę o tym, jakie towary w Polsce muszą być oznaczone znakami akcyzowymi, jak wyglądają znaki akcyzowe, jak często i w jaki sposób się je podrabia? Innymi słowy: W jaki sposób poznać, czy człowiek przypadkiem nie wpada w pułapkę kupowania wyrobu, który jest opatrzony nielegalnym, podrobionym bądź nieaktualnym znakiem akcyzowym? Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy: Czy tego rodzaju rozumowanie nie oznacza, nie sugeruje, że cały naród należałoby wysłać na szkolenie na temat znaków akcyzowych, ich aktualnego wyglądu, ich sposobów podrabiania itd.?</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PosełZytaGilowska">Drugie instrumentarium, z którego korzystają projektodawcy, ma charakter organizacyjny. Otóż, jak w tej sławnej piosence Kabaretu Starszych Panów: „wespół w zespół, wespół w zespół” - tak mi się skojarzyło... Tam była mowa o tym, iż chodzi o to, żeby „żądz moc móc wzmóc”, a tu chodzi o to, żeby móc wzmóc przeciwdziałanie nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi. Projektodawcy zakładają, że można do szeregu strażników prawa w tym zakresie włączyć straże gminne. Tu mam zupełnie zasadnicze pytania. Po pierwsze, czy jesteście państwo pewni, że strażnicy gminni są wystarczająco kompetentni? Bo moim zdaniem, ich kompetencje w tych sprawach są podobne jak moje, czyli bardzo niewielkie. Po drugie, czy nie sądzicie państwo, że to poczyni bardzo dziwne spustoszenie w relacji między organami samorządu terytorialnego, które mają status ustrojowy, a strażami gminnymi, które mają charakter pomocniczy względem tych organów? Państwo w swoim projekcie nakazują organom jednostek samorządu terytorialnego, jednostkom gminnym współpracę z tymi strażami, bo straże w tym momencie mają przeciwdziałać czynom, które są uważane za przestępstwa bądź wykroczenia. Następnie państwo wychodzą z założenia, że wprawdzie cała potęga państwa, także państwa polskiego, powinna być nakierowana na zwalczanie działań nielegalnych, jednakowoż jakby się dołożyło parę groszy z innych pieniędzy, to owo zwalczanie miałoby intensywniejszy charakter. I proponują państwo utworzenie piramidy środków specjalnych o przewrotnej zbiorczej nazwie: fundusz walki z nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi. To jest bardzo ciekawe zjawisko, bardzo ciekawa hybryda. Różne środki specjalne o wspólnej nazwie: fundusz. Najciekawsze dla mnie jest to, skąd minister finansów będzie miał pieniądze i skąd państwo wiedzą, że w ogóle będzie miał. Państwo zakładają w swoim projekcie, że na środki specjalne ministra właściwego do spraw finansów znajdzie się nadwyżka wpływów z podatku akcyzowego względem zaplanowanej kwoty. Ale ja przypominam, że w tej Wysokiej Izbie całkiem niedawno namawiałam, żebyście państwo chcieli przyjąć poprawkę do ustawy budżetowej, tak aby w tej ustawie budżetowej było wskazane, na ile wpływów z podatku akcyzowego liczy państwo. Państwo odrzucili tę poprawkę i nie wiemy, na ile liczy państwo. Jak wobec tego ustalimy nadwyżkę? To tylko tak na marginesie. Ale generalnie wydaje się - to jest stanowisko Platformy Obywatelskiej - że państwo płaci swoim urzędnikom i funkcjonariuszom i w ramach ich opłacania powinno od nich wymagać, żeby oni również ścigali przemytników, fałszerzy, żeby przeciwdziałali nielegalnemu obrotowi wyrobami akcyzowymi, bo to jest w naszych warunkach prawnych po prostu przestępstwo.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PosełZytaGilowska">Dalej państwo liczą na instrumenty administracyjne. Tu jest kilka złożonych rozporządzeń do wydania. Projektów rozporządzeń państwo nie przedstawili, ale opisali w uzasadnieniu, co ma się w nich znaleźć. Te rozporządzenia mają podobny charakter jak cały system środków specjalnych. Innymi słowy, jest to wiara, że jeżeli coś zapiszemy słownie, jeśli powiemy: nie wolno przemycać, nie wolno podrabiać, nie wolno fałszować, to być może przestępcy - a niektórzy są wybitnie świetnie zorganizowani - przejmą się, może nawet popadną w jakieś wyrzuty sumienia. Osobiście nie radziłabym na to liczyć. Przemyt się zwalcza na granicy. Założenie, że rozciągniemy front na cały kraj, angażując straże gminne, oznacza swego rodzaju wyzwanie rzucone pod adresem obywateli. Czy państwo liczą na to, że oni przestaną kupować na bazarach? Ależ nie.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PosełZytaGilowska">Następnie państwo angażują instrumenty ustrojowe, i to jest bardzo ciekawe. Zakładają państwo, że rady gmin będą musiały - to będzie ich zadanie własne - wydać regulaminy targowisk i terenów przeznaczonych do handlu. To jest w ogóle fascynujące sformułowanie: „tereny przeznaczone do handlu”. Czy w nim przypadkiem nie powinny mieścić się również sklepy? To też jest teren przeznaczony do handlu. Ale chyba nie chodzi tu o regulaminy sklepów, prawda? Ja zrozumiałam, że chodzi tu o regulaminy targowisk i bazarów, tego, co uważamy za bazary. Cóż ma być w tych regulaminach? Przede wszystkim mają być dwie rzeczy. Po pierwsze, zakaz dokonywania czynności nielegalnych. No to ja proponuję, żebyśmy na wszystkich drzwiach wszystkich urzędów w Polsce, tak jak Luter w swoim czasie przybił swoje tezy, przybili takie duże kartki papieru: nie wolno fałszować, nie wolno kraść, nie wolno gwałcić, oszukiwać. Może to coś da. Następnie ten uchwalony przez radę gminy regulamin ma określać obowiązki osób oferujących towary. No cóż, że mają być grzeczni, uprzejmi, mieć białe bluzeczki... Nie mam pojęcia, o jakiego rodzaju obowiązki chodzi, z wyjątkiem tego, żeby nie oszukiwali ani nabywców, ani państwa. Ale tego już dzisiaj im nie wolno robić. Uchwała rady gminy określająca regulamin targowiska bądź bazaru niczego nie zmieni. Jest to angażowanie się w przedsięwzięcie, które będzie wymagało wiele papieru i stworzy mnóstwo złudzeń, a takie złudzenia są bardzo kosztowne. Platforma Obywatelska uważa, że ten projekt w obecnej wersji na pewno ma charakter psychoterapeutyczny. Na pewno wiele osób sądzi, że da się coś przy pomocy tego rodzaju instrumentarium zrobić. Gdyby się jednak taki projekt uchwaliło, to będzie on po prostu szkodliwy. To będzie prawo życzeniowe, blankietowe, deklaratywne, deklaratoryjne nawet, będzie ładnie brzmiało, a nielegalny obrót wyrobami akcyzowymi będzie się rozwijał tak, jak się rozwija dzisiaj, a to z kilku powodów. Po pierwsze, mamy za mało szczelne granice, po drugie, za mało wymagamy od urzędników i funkcjonariuszy, którym płacimy za pracę, a mamy ponad 3 miliony bezrobotnych, po trzecie, są za wysokie stawki akcyzy, po prostu są za wysokie stawki. Odpowiedź obywateli na obłożenie zbyt dużymi stawkami akcyzowymi wyrobów, które dla wielu są wyrobami pierwszej potrzeby, jest właśnie taka, że udają się kupować te wyroby tam, gdzie jest taniej. Jest to nielegalne, ale trudno - odpowiadają obywatele.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PosełZytaGilowska">Konkluzja zatem jest następująca. Platforma Obywatelska składa wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, ale bardzo usilnie zachęcamy projektodawców, żeby zechcieli rozważyć swą propozycję i wziąć z niej niektóre fragmenty - zwłaszcza zawarte w art. 24, dotyczące Kodeksu karnego skarbowego - i by zaproponowali instrument faktycznego działania, czyli jakąś nowelę w Kodeksie karnym skarbowym, być może również w Kodeksie karnym.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#PosełZytaGilowska">Ustawa o brzmieniu niespecjalnie poważnym - przeciwdziałanie nielegalnemu obrotowi - jest w tej formie niepotrzebna, chyba że chcemy się oddawać psychoterapii, ale nie to jest celem Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Józef Cepil, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić nasze stanowisko odnośnie do projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PosełJózefCepil">Podstawowym założeniem przy tworzeniu projektu ustawy było opracowanie przepisów, które skutecznie przeciwdziałałyby nielegalnemu przewozowi oraz obrotowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyrobami podlegającymi obowiązkowi oznaczania znakami skarbowymi akcyzy. Celem zawartych w projekcie ustawy regulacji jest wprowadzenie takich instrumentów prawnych, które z jednej strony umożliwiłyby organom państwowym skuteczne przeciwdziałanie nielegalnemu obrotowi wyrobami akcyzowymi i zwiększenie wpływów do budżetu państwa z tytułu podatku akcyzowego, z drugiej zaś ułatwiały ściganie tego typu przestępstw i wykroczeń.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PosełJózefCepil">Ustawa zawiera obszerny katalog zmian w obowiązujących przepisach prawa, polegających na zmianie następujących ustaw: Kodeks karny skarbowy, ustawa o strażach gminnych, ustawa o cudzoziemcach i ustawa o samorządzie gminnym. Niektóre z rozwiązań zawartych w projekcie ustawy, do których można zaliczyć w szczególności obligatoryjne zatrzymywanie i orzekanie przepadku nielegalnych wyrobów akcyzowych oraz nadanie szczególnych uprawnień straży gminnej, głęboko ingerują w system prawa karnego oraz administracyjnego i mogą budzić wątpliwości. Zastosowanie tak daleko idących, a przez to niejednokrotnie kontrowersyjnych rozwiązań prawnych jest podyktowane tym, iż z uwagi na skalę nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi oraz koszty społeczne i ekonomiczne, w tym także miliardowe straty dla budżetu państwa, istnieje potrzeba wprowadzenia uregulowań o charakterze nadzwyczajnym i wyjątkowym, pozwalających na istotne ograniczenie rozmiarów tego zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PosełJózefCepil">Konsekwencje finansowe przedmiotowej ustawy należy rozpatrywać w świetle dzisiejszej rzeczywistości, w której - według niezależnych źródeł - roczne uszczuplenie wpływów budżetowych wynosi 1900 mln zł w przypadku wyrobów alkoholowych oraz ponad 2 mld zł w przypadku papierosów. Tu zgadzamy się się z posłami wnioskodawcami, że wprowadzenie ustawy spowoduje istotny wzrost wpływów budżetowych poprzez wzrost sprzedaży legalnych wyrobów alkoholowych i tytoniowych kosztem przemytu oraz nielegalnych rozlewni alkoholu. Przejawi się to przede wszystkim zwiększeniem wpływów z tytułu podatków pośrednich - akcyzy oraz VAT. Mamy nadzieję, że wzrost zapotrzebowania na surowce do produkcji papierosów spowoduje wzrost popytu wewnętrznego, w tym na krajowy tytoń, także wzrost zapotrzebowania na surowce do produkcji alkoholu powinien zwiększyć popyt na krajowe płody rolne.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PosełJózefCepil">Kolejnym źródłem zwiększenia wpływów budżetowych ma być zasilenie handlu, obrót wyrobami nielegalnymi odbywa się wszak w szarej strefie, która podatków nie płaci. Dla uczciwych handlowców sprzedaż wyrobów tytoniowych stanowi istotny procent wartości obrotu, bowiem wartość sprzedawanych w Polsce papierosów to 14,6 mld zł rocznie, z czego 2,6 mld to VAT, zaś akcyza - 7 mld zł. Tymczasem marża handlu w znacznym stopniu uzależniona jest od maksymalnej ceny detalicznej, czyli ceny brutto.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#PosełJózefCepil">Zaproponowane zasady kształtowania przychodów funduszy, o których mowa w art. 14, są najbezpieczniejsze dla budżetu państwa z punktu widzenia jego dochodów. Fundusze praktycznie spowodują obniżenie dochodów budżetu państwa jedynie o część dotychczasowych wpływów z grzywien nakładanych na osoby trudniące się nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi, co jest wartością marginalną w porównaniu z szacunkową wartością przemytu wyrobów akcyzowych na polski obszar celny. Ograniczenie natomiast wielkości nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi jedynie o 10%, co należy uznać za szacunek bardzo ostrożny, ma zwiększyć dochody podatkowe budżetu państwa, licząc tylko VAT i podatek akcyzowy, o kwotę nie niższą niż 400 mln zł w skali jednego roku. Są to wartości pozwalające niby na sfinansowanie przedsięwzięć umożliwiających efektywną walkę ze zjawiskiem nielegalnego obrotu, takich jak zwiększenie liczby etatów w poszczególnych służbach, zakup niezbędnych urządzeń czy zakończenie procesu informatyzacji urzędów celnych. Wprowadzenie komputerowego systemu ewidencjonowania danych o przepływie osób i towarów pozwoli na monitorowanie obrotu towarowego za granicą, co w znaczny sposób usprawni kontrolę korzystania ze zwolnień celnych.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#PosełJózefCepil">Obecnie z uwagi na brak tego typu rozwiązań przepisy dotyczące np. obowiązku składania deklaracji akcyzowych w przypadku towarów podlegających zwolnieniu z cła są egzekwowane tylko w niewielkim stopniu. Do czasu eliminacji zjawiska nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi należy spodziewać się wzrostu przychodów z tytułu nakładanych mandatów, w tym też okresie powstaną koszty obligatoryjnego niszczenia wyrobów stanowiących przedmiot przestępstwa lub wykroczenia. Koszty te mają być w znacznym stopniu zrównoważone oszczędnościami.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#PosełJózefCepil">Dziś magazyny celne i sądowe w sposób nieuzasadniony ekonomicznie są obciążane kosztem składowania znacznych ilości przechwyconych wyrobów nielegalnych przez nadmiernie długi czas, co projektowana ustawa ma zmienić. Spadnie też wpływ budżetowy z tytułu odsprzedaży przez urzędy celne i skarbowe wyrobów zajętych w postępowaniu karnym. Przychód z tego tytułu jest stosunkowo nieznaczny i powstaje w sposób prawie graniczący z naruszeniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Walka z nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi nie może mieć charakteru tylko działań administracyjnych. Doświadczenia ostatnich lat dowodzą, że taka droga nie zawsze jest skuteczna, przemyt zwiększa się mimo deklaracji zwiększenia efektywności pracy służb odpowiedzialnych za dochody podatkowe państwa. Zmiany w projektowanej ustawie nie dotyczą korupcji urzędników odpowiedzialnych za kontrolę celną na granicy i w punktach odpraw celnych, a takowa istnieje i nie ma co ukrywać - kwitnie, tak jak i kwitnie przemyt.</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#PosełJózefCepil">Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej zawsze zwracała uwagę na ten fakt i piętnowała go cały czas, gdyż z powodu istnienia zjawiska nielegalnego przemytu nasza gospodarka ponosi od lat niepowetowane straty, a wąskie grupy zbijają fortuny. Tak dalej być nie może.</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#PosełJózefCepil">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niepokój Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej budzi fakt, że znaki skarbowe akcyzy są nagminnie podrabiane i służą wprowadzaniu nielegalnych produktów do obrotu handlowego. Straty z tego tytułu są ogromne, nie do oszacowania. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o skierowanie powyższego projektu ustawy do prac w komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Wojciech Jasiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełWojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Opis stanu faktycznego przedstawiony przez pana posła Wikińskiego prawidłowo odzwierciedlał to, co się dzieje. Była to rzecz dobrze opisana, z werwą powiedziana i w sumie trzeba przyznać, że tak jest.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełWojciechJasiński">Trzeba jednak powiedzieć jasno. Mój przedmówca, kolega z Samoobrony stwierdził, że służby celne deklarują poprawę, jeśli chodzi o walkę. Otóż, panie pośle, nie, przecież w Komisji Finansów Publicznych przy planie nad projektem budżetu państwa były także wnioski o zwiększenie przychodów, dochodów z cła, z podatku VAT na granicy. Nie było żadnej dyskusji tego typu - możemy, ale pod warunkiem, że dostaniemy środki. Służby celne w istocie odmawiają walki z tym zjawiskiem. Przecież stan faktyczny - to trzeba dodać - jest taki, że nie ma woli walki z tym procederem ze strony służb celnych, a i Policja nie chce się do tego przykładać. W tym stanie faktycznym projektodawcy proponują, żeby zwiększyć w istocie liczebność Straży Miejskiej, jeśli zaangażujemy ją do walki z nielegalnym obrotem artykułami akcyzowymi, i właścicieli czy administratorów targowisk, bo to trochę pomoże. Proszę państwa, wystarczy pójść na pierwsze lepsze targowisko i zobaczy się młodych ludzi, często dobrze zbudowanych, którzy się bawią kapslem od butelki. Przecież wiadomo czego oni chcą. Co tu donosić, kto tu musi na cokolwiek donosić. Przecież to jest widok - jeśli ktoś był kiedykolwiek na targowisku, to wie to - powszechny. Trzeba, żeby ci, którzy mają obowiązek działać, działali. Wyobrażam sobie, że...</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Kuźmiuk: No ale nie działają.)</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PosełWojciechJasiński">Jeśli nie działają, to niech zaczną działać. Straż Miejska bardzo wiele tutaj pomoże. Wyobrażam sobie, co oni odpowiedzą właścicielowi targowiska, gdy przyjdzie do nich i powie, żeby się stąd wynosili. Przecież to są fakty. Ogólnikowość przepisów pozwoli zrzucić całą winę na właścicieli targowisk, organy kontroli bowiem, szumnie nazywane „organami kontroli przestrzegania prawa” - jest ich bardzo wiele - zawsze będą udowadniać, że właściciele targowisk nie podejmują wszelkich niezbędnych działań, nie zapobiegają lub nie powiadamiają niezwłocznie. Przecież to są wszystko rzeczy tak ocenne, że pozwalają bądź nic nie robić, bądź mieć pretensje do każdego ze zobowiązanych o to, że nic nie robi. Tego się w taki sposób nie da rozwiązać. W kolejnej ustawie próbuje się w Polsce zmusić poszczególne organy państwa do współdziałania ze sobą. A ten obowiązek wynika z przepisów konstytuujących dane organy państwa. Wszystkie organy państwa mają obowiązek ze sobą współpracować, a takie stawianie sprawy jak dzisiejsze powoduje, że coraz częściej, gdy zwracamy się o rozwiązanie pewnego problemu, organ państwa odpowiada: ja nie mam obowiązku. Nie można tworzyć kazuistycznego prawa, ustalającego, że ty musisz przeciwdziałać nielegalnemu obrotowi akcyzowemu lub innemu. Przestępstwa muszą zwalczać wszystkie organy państwa, które są do tego zobowiązane.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełWojciechJasiński">Co możemy powiedzieć o Straży Miejskiej? Najczęściej zdania na temat Straży Miejskiej, na temat sprawności jej funkcjonowania są - delikatnie mówiąc - podzielone i nie najlepsze. Projektodawcy chcą jeszcze dać Straży Miejskiej prawo do działania bez munduru, tajnie. Chcemy utworzyć coś w rodzaju, nie wiem, może służby kryminalnej czy służby bezpieczeństwa ze Straży Miejskiej, coś na ich kształt. Często się spotyka pogląd, ja osobiście jestem jego zwolennikiem, że koncentracja środków w Policji dałaby lepsze efekty niż funkcjonowanie Straży Miejskiej, której funkcjonariusze w powszechnym odczuciu tylko chodzą i zbierają opłaty za nieprawidłowe parkowanie i nic więcej nie robią. Z takim zdaniem można się spotkać bardzo często. Przy ustawie budżetowej bardzo dużo mówiliśmy o problemie nadmiernej ilości specjalnych środków budżetowych. Wiele mówiono także na tej sali o tym, że te środki są niekontrolowalne przez to, że dosyć ogólnikowo jest określone ich przeznaczenie. Wiemy, że środek specjalny istnieje i w cle, i w służbach kontroli skarbowej, w tym także w służbach odpowiedzialnych za kontrolę akcyzową. Te służby te pieniądze biorą, ale nie są gotowe do wypełniania dodatkowych obowiązków. Mamy na dziś taki stan faktyczny. Przecież to można robić, jeśliby się chciało, na dotychczasowych zasadach. Trzeba powiedzieć: tak, będziemy robić, to będzie nas kosztowało określoną sumę. Panie pośle, nie było takiej dyskusji, przykro mi, w Komisji Finansów Publicznych. Przedstawiciele Głównego Urzędu Ceł nie powiedzieli: tak, jesteśmy gotowi, tylko potrzebujemy na to, na to i na to. Nie ma woli takiej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PosełWojciechJasiński">Z kolei pewnie trzeba uznać zasadność zmiany niektórych przepisów szczegółowych. Trwają prace nad ustawami karnymi. Niewykluczone, że trzeba to prześledzić. Jeśli dotychczasowe przepisy nie dają możliwości odpowiednio szybkiego dokonania konfiskaty mienia czy innych czynności, to trzeba to zmienić, ale to trzeba tam ująć. Przepisy z tej ustawy trafią do sądów, sądy będą z nich korzystać, zaczną rozpatrywać, na ile one są sprzeczne z przepisami Kodeksu karnego. To będzie dosyć mocno skomplikowane i na pewno sądy niechętnie będą do tego sięgały. Zdaję sobie sprawę z tego, że pozornie popadam tu w pewną sprzeczność. Mówię, że trzeba zmusić policję, a pewnie trzeba zmusić sądy, ale to jest faktycznie dosyć trudne. W praktyce bardzo trudno to zrobić, stąd nie bardzo widzimy możliwości skutecznego funkcjonowania tej ustawy. Moim zdaniem ta ustawa to są typowe, jak by to powiedzieć, marzenia za realnym socjalizmem. Wszystkie ustawy o charakterze antyspekulacyjnym były takie same. Nakazywały wszystkim bardzo wiele robić i z tego dokładnie nic nie wynikało. Stąd nasz wniosek za odrzuceniem w pierwszym czytaniu tej ustawy. Uważamy jednak, że trzeba te przepisy przejrzeć, są możliwości w tej chwili także w tym Sejmie, pracujemy nad innymi ustawami, do których pewnie trzeba by część z tych propozycji przenieść. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zbigniew Kuźmiuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi. Na początek diagnoza stanu rzeczy. Poseł sprawozdawca odnosił się także do tego problemu, ale przypomnę, że straty budżetu państwa związane z przemytem papierosów i ich sprzedażą w Polsce tylko z tytułu podatku akcyzowego i podatku VAT według szacunków wynoszą ponad 2 mld zł rocznie. Jeżeli chodzi o podobne straty z tytułu przemytu i sprzedaży alkoholu czy szerzej: wyrobów spirytusowych, to wynoszą one 2 mld rocznie. Tak więc można powiedzieć, że są to sumy astronomiczne. Według badań instytutów zajmujących się tą problematyką aż 20% spożywanych w Polsce papierosów to papierosy nielegalnie rozprowadzane w Polsce, czyli mówiąc inaczej - co piąta paczka wypalanych przez Polaków papierosów pochodzi z nielegalnych źródeł. Jeszcze gorzej jest, jeżeli chodzi o wyroby spirytusowe. Szacuje się, że blisko 50% wyrobów spirytusowych rozprowadzanych na polskim rynku to wyroby pochodzące z przemytu, a więc w tym przypadku co druga butelka wypijanego w Polsce alkoholu pochodzi z przemytu. Takie rozmiary tego zjawiska można by uznać za wręcz katastrofalne i myślę, że nie możemy przejść jako Wysoka Izba nad tym do porządku dziennego. Choć zdaję sobie sprawę, że żadne zapisy bez skutecznych instrumentów ich realizacji nie dadzą możliwości przeciwdziałania temu stanowi rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Poruszę jeszcze tylko problem tego, że ponieważ jedne i drugie wyroby są związane także z produkcją rolniczą, to w oczywisty sposób takie rozmiary przemytu wpływają w znaczny sposób na ograniczenie produkcji rolniczej, a więc wpływają bezpośrednio na zmniejszenie ilości plantacji tytoniu, na bardzo wyraźne problemy, narastające z roku na rok, ze sprzedażą tego tytoniu na polskim rynku. Coraz częściej mamy do czynienia z informacjami, że wytwórnie alkoholu, przedsiębiorstwa, które tym się zajmują, pracują na granicy opłacalności, że są wręcz przedsięwzięciami deficytowymi, co zakrawa na żart w sytuacji, kiedy produkcja alkoholu, jak wiadomo, jest produkcją niezwykle dochodową. Tak więc taka jest diagnoza stanu rzeczy i intencją, szczerą intencją posłów wnioskodawców, jak rozumiem, jest przeciwdziałanie temu stanowi rzeczy. Ustawa zawiera cały szereg tego rodzaju instrumentów. Nie będę się do tych wątków odnosił, bo one były przedstawiane przez pana posła sprawozdawcę dosyć szczegółowo. Jest tu wiele zapisów także nowatorskich, które być może pozwolą na walkę z tym zjawiskiem. Myślę, że fundamentalnym rozwiązaniem pomieszczonym w tym projekcie ustawy jest dodanie do instrumentów administracyjnych także instrumentów o charakterze ekonomicznym. Ja jako finansista jestem przeciwny, moja dusza jest przeciwna mnożeniu tego rodzaju bytów, ale, powiedzmy sobie szczerze, kolejne ekipy rządowe, kolejne parlamenty od początku przemian w polskiej gospodarce mówiły bardzo wyraźnie (i wpisywały to do swoich programów), że będą walczyły z nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi, jako wyrobami najbardziej dochodowymi dla budżetu państwa. Niestety, mimo tych szczytnych haseł, zapisów, działań, sytuacja jest taka, jaką opisałem przed chwilą, a więc coraz bardziej dramatyczna. Zjawisko nielegalnego obrotu nie tylko nie zmniejsza się, lecz, wręcz przeciwnie, powiększa się do absurdalnych rozmiarów.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">W związku z tym chciałbym wyrazić nadzieję, że stosowanie tych instrumentów ekonomicznych - a mówiąc precyzyjniej, przemawianie do wszystkich tych, którzy mają z tym zjawiskiem walczyć, poprzez wspieranie ich ekonomiczne, czyli, mówiąc jeszcze precyzyjniej, poprzez zwiększanie ich wynagrodzeń w stosowny sposób - jest chyba rozwiązaniem, którego krytykować w tej sytuacji nie wypada.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Co więcej, jest tu także zapis adresowany nie tylko do funkcjonariuszy instytucji przestrzegania prawa, w tym także straży gminnych, ale także instrument wspierania gmin. Otóż, proszę państwa, Wysoka Izbo, w Polsce doszło do swoistego paradoksu. Otóż tego rodzaju dorabianie do swojego wynagrodzenia, do niskiej emerytury, renty, wreszcie do zasiłku dla bezrobotnych, czy w ogóle tego rodzaju zarabianie na życie, zarabianie przemytem coraz częściej uchodzi za rozwiązanie, którego nikt nie ośmiela się krytykować. To pokazuje, w jak dramatycznej sytuacji się znaleźliśmy. Coraz częściej samorządowcy, wójtowie, burmistrzowie, szczególnie gmin przygranicznych, mówią bardzo wyraźnie, że nie walczą z tym zjawiskiem, bo to zmniejsza środki przeznaczane na pomoc społeczną. Ci ludzie sami sobie pomagają, a że pomagają sobie w sposób nielegalny, na to wszyscy bezradnie rozkładają ręce.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">W tej ustawie jest pomysł, aby wspomagać tego rodzaju gminy środkami pochodzącymi z funduszu ministra, żeby można było przeznaczyć te środki na pomoc społeczną, na aktywizację zawodową bezrobotnych, wreszcie na wsparcie właśnie aktywnych form ograniczania bezrobocia. Miejmy nadzieję, że jeżeli te gminy dostaną do ręki ten instrument, to przyzwolenie, o jakim mówiłem, nie będzie publicznie przedstawiane.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Reasumując, chcę powiedzieć, że mimo iż rzeczywiście w ustawie jest wiele stwierdzeń, które rażą pewną naiwnością i wiarą, że zapisy ustawowe rozwiążą wszystkie problemy, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, widząc i popierając generalne przesłanie tej ustawy, będzie tę ustawę popierał.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Klub uważa, że powinna być ona skierowana do Komisji Finansów Publicznych, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Myślę także, że dobrze by było - ponieważ duże fragmenty tej ustawy odnoszą się do działalności samorządu gminnego - by także poprosić o opinię Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze poseł Ryszard Pojda - Unia Pracy.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Witold Hatka - Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełWitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin upoważnił mnie do wyrażenia stanowiska w sprawie projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PosełWitoldHatka">Wyroby podlegające obowiązkowi oznaczania znakami skarbowymi akcyzy, w stosunku do których nie został dopełniony ten obowiązek, mogą pochodzić z dwóch źródeł: mogą być wytworzone przez rodzimych producentów lub przywiezione nielegalnie na obszar celny. W pierwszym przypadku, jeżeli taka produkcja ma już miejsce, to należy jednak przyjąć, że jej rozmiary są niewielkie, a tym samym ma to marginalny wpływ na przychody budżetu. Oczywiście pozostaje tu problem ochrony zdrowia, a nawet życia, ponieważ istnieje duże prawdopodobieństwo, że używki produkowane tzw. domowym sposobem mogą zawierać substancje trujące. Z tego głównie powodu ten proceder powinien być zlikwidowany. Natomiast na wielkość dochodów państwa zdecydowany wpływ ma przemyt.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PosełWitoldHatka">Należy rozróżnić dwa rodzaje przemytu: ten mrówczy, dokonywany przez mieszkańców obszarów przygranicznych, oraz przemyt na wielką skalę, dokonywany przy użyciu ogromnych cystern, tirów, całych składów pociągów towarowych. Zjawisko przemytu jest złem, które należy eliminować z życia gospodarczego. Jest również dowodem słabości państwa, które nie potrafi chronić swoich granic. Powszechnie wyrażana jest ukształtowana przez media opinia, że to przemyt przygraniczny jest największym problemem dla naszej gospodarki. Oczywiście jest to problem, ale nie z racji znacznego uszczuplenia przychodu budżetu, lecz głównie w sensie społecznym, ponieważ warunkiem jego ograniczenia jest zapewnienie miejsc pracy osobom czerpiącym dochody z przemytu.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PosełWitoldHatka">Jeżeli natomiast chodzi o przemyt na wielką skalę, to historię w tym zakresie mamy krótką, bo zaczęła się ona tuż przed 1989 r., ale już bardzo bogatą. Należy tu przypomnieć chociażby wielomiliardowe straty budżetu w tzw. aferze alkoholowej, winnej, tytoniowej, paliwowej czy dotyczącej sprowadzania i składowania substancji toksycznych z państw zachodnich. Jakoś dziwnie, że na wielką skalę prowadzony przemytniczy proceder jest przemilczany przez media, z telewizją włącznie.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#PosełWitoldHatka">Problem przemytu towarów ma dużo szerszy wymiar i nie należy tu ograniczać się tylko do towarów objętych akcyzą. Szczególnie dotkliwy dla naszej gospodarki jest przemyt produktów rolnych, zwłaszcza zboża. Często posłowie na tej sali podkreślali sprawę rolnictwa. Niezauważone przez nikogo przejeżdżają przez nasze granice bardzo długie składy wagonów ze zbożem, a listy przewozowe informują, że skład liczy tylko 1/3 tej faktycznej ilości wagonów. Jak zjawy przenikają do Polski cysterny alkoholu czy tiry papierosów. To świadczy o bardzo niskiej jakości powołanych służb państwowych.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#PosełWitoldHatka">Każda forma łamania prawa powinna być napiętnowana i stosownie do ciężaru gatunkowego skutecznie karana, z zastosowaniem zasady równości wobec prawa. To nie ulega najmniejszej wątpliwości. Oczywiście prawo powinno być jasne, przejrzyste, a organy powołane do jego egzekwowania nieskorumpowane i odpowiedzialne, rozumiejące swoją pracę jako służbę narodowi i państwu, a nie miejsce uzyskiwania prywatnych korzyści. Prawo musi być precyzyjne i ustanawiane nie dla rozmydlania odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#PosełWitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie byłoby potrzeby dyskutowania o tym problemie, gdyby nasze służby graniczne były bardziej sprawne i skuteczne. Ktoś, broniąc celników, będzie wskazywał na słabe uzbrojenie w narzędzia pracy tych służb, brak odpowiedniego systemu informatycznego itp. To wszystko prawda, ale najistotniejszym elementem skutecznego działania jest zawsze człowiek, jego odpowiedzialna postawa wobec prawa, niezależnie od okoliczności, wysokości wynagrodzenia itp.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#PosełWitoldHatka">Proponowana ustawa wprowadza obowiązek wspomagania służb celnych właściwie przez całe społeczeństwo, ponieważ oprócz służb mundurowych i urzędników skarbowych włączeni w to zostali również przedsiębiorcy oraz ich pracownicy. Mają oni naprawiać to, czego winny dokonywać służby graniczne. A zaniedbania, a właściwie kradzież z budżetu jest duża, bo sięga przeszło 4 mld zł rocznie. Takie szacunkowe wielkości zostały podane w uzasadnieniu projektu ustawy. Jak ogromne ilości towarów muszą być nielegalnie wwożone do Polski? Gdyby przeliczać to na przykład na papierosy, byłby to przemyt o wartości 6–7 mld zł, a gdyby przeliczać na spirytus - 3 tys. cystern. To nie może się odbywać za przyzwoleniem pojedynczych osób. Tak ogromny przemyt wskazuje na udział w nim zorganizowanych struktur, i to poczynając od osób najwyżej postawionych, a na celnikach kończąc. Gdzie w takim razie był Urząd Ochrony Państwa? Bo to interes państwa jest zagrożony.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#PosełWitoldHatka">Stosunkowo krótki projekt ustawy zawiera liczne delegacje dla ministrów do wydania rozporządzeń. Projektów tych rozporządzeń złożony w Sejmie dokument nie zawiera, co oznacza, że jest on niedopracowany. To zdecydowanie go dyskwalifikuje. Jedynie w uzasadnieniu zostały zamieszczone życzenia twórców projektu co do treści tych rozporządzeń. Jedno z nich miałoby nakładać obowiązek współpracy organów administracji rządowej i samorządowej z organami kontroli i przestrzegania prawa. Taki zapis dziwi. Czyżby w Polsce te instytucje nie musiały ze sobą współpracować? A co ze współpracą w innych dziedzinach, bo przecież ten projekt dotyczy tylko maleńkiego obszaru, jakim jest akcyza. A może ta regulacja jest potrzebna po to, aby móc poprzez działania administracyjne wyłączyć informacje o przemycie dokonanym przez niektóre jakby utajnione podmioty. Według projektu rozporządzenie dawałoby prawo odmowy udzielania informacji organom kontroli przestrzegania prawa, gdyby na przykład udzielenie informacji stanowiło naruszenie tajemnicy służbowej lub państwowej, albo stanowiło zagrożenie interesów państwa. Zagrożeniem interesów państwa jest dokonywanie przemytu na dużą skalę, a tajemnica służbowa czy państwowa nie może stanowić ochronnego parasola nad przestępcami. Jeżeli jakiś przepis prawny ma być skuteczny, to musi obowiązywać wszystkich. Nie wolno robić wyjątków, stanowić równych i równiejszych wobec prawa. Byłoby to selektywne działanie aparatu kontroli.</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#PosełWitoldHatka">Projekt ustawy przewiduje również utworzenie Funduszu Walki z Nielegalnym Obrotem Wyrobami Akcyzowymi, poczynając od ministra finansów publicznych poprzez wszystkie organa kontroli przestrzegania prawa, a kończąc na gminach. Każda z tych jednostek i każdy z tych organów miałby swój własny fundusz z ustawowo zapisanymi źródłami pochodzenia środków. To jest nie do przyjęcia. Środki rozpłyną się po wszystkich poziomach i będą służyły tylko nakręcaniu swoistego samograja przemytniczego. Przecież jeżeli ktoś będzie otrzymywał apanaże ze środków mających swoje źródło w przemycie, to czy będzie zainteresowany jego zlikwidowaniem? Przede wszystkim fundusz nie powinien być tworzony przy ministrze finansów publicznych. Przecież ta ustawa ma na celu zwiększenie wpływów do budżetu państwa, nie powinny być one uszczuplane chociażby w ułamku procenta, po to tylko, aby mógł nimi swobodnie dysponować minister. Czy w naszej ojczyźnie nie ma ludzi biednych, którym trzeba pomóc, czy nie mamy całej rzeszy bezrobotnych, którym trzeba stworzyć miejsca pracy? A może mamy tak kwitnącą gospodarkę i rolnictwo, że nie trzeba ich wspomagać dodatkowymi środkami?</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#PosełWitoldHatka">Twórcy tego projektu uważają, że tych wszystkich problemów w Polsce być może nie ma, bo te dodatkowe pieniądze chcą przeznaczyć na fundusz, gdzie będzie można zatrudniać kolejną armię urzędników. Biurokracja ma to do siebie, że najwięcej energii poświęca na udowadnianie, że jest niezbędna, i bardzo szybko się rozrasta. Zresztą podstawy do utworzenia dużego aparatu urzędniczego daje sama projektowana ustawa, proponowane przepisy wykonawcze, wprowadzając sprawozdawczość na poziomie podstawowym, następnie zbiorczą na wyższych szczeblach, wprowadzające zawiłe zasady podziału środków pozostających do dyspozycji funduszu przy ministrze.</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#PosełWitoldHatka">Środki funduszu tworzone przy ministrze według projektu miałyby być przeznaczone w pewnej części na wydatki inwestycyjne dla służb celnych. Dlaczego środki na ten cel miałyby być asygnowane przez fundusz? One powinny pochodzić z budżetu państwa i powinny być zapisywane w ustawie budżetowej. Nie ma powodu, aby zataczały krąg, ponieważ po drodze część z nich rozejdzie się na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#PosełWitoldHatka">W projekcie wskazuje się również, że środki z poszczególnych funduszy będą przeznaczane na nagrody dla osób, które przyczyniły się do ograniczenia nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi. Wynika z tego, że nagradzać będziemy pracowników za to, że wykonują swoje podstawowe obowiązki, czyli strzegą prawa. Do nagradzania osób szczególnie zasłużonych służy ogólny fundusz nagród. Jest niedopuszczalne, że w sposób szczególny proponuje się wynagradzać jeden z wielu obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#PosełWitoldHatka">Panie marszałku, proszę jeszcze o minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełWitoldHatka">A co z innymi zadaniami, takimi jak chociażby walka z przestępczością nieletnich czy z handlem narkotykami. Jeszcze dojdzie do tego, że Sejm nierozsądnie stanowionym prawem przyczyni się do pozbawienia naszych ulic patroli policji i straży miejskiej, ponieważ wielu będzie zajętych szukaniem towarów nieopatrzonych banderolami akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełWitoldHatka">Jeszcze raz powtarzam, wszystkie dodatkowe środki pochodzące z podatków i z tytułu zmniejszenia nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi powinny wpływać do budżetu państwa i być przeznaczone na najpilniejsze potrzeby społeczeństwa. Natomiast jeśli chodzi o przychody z tytułu mandatów, grzywien, nawiązek lub ewentualnych darowizn, powinny one stanowić przychody gminy jako środki specjalne na wydzielonym koncie, a nie w formie funduszu i służyć finansowaniu zadań własnych gminy z zakresu pomocy najuboższym.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PosełWitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konkludując, stwierdzam, że walka z każdym przejawem przestępczości jest obowiązkiem państwa. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że trzeba stanowić prawo, by wspomagało tę walkę. To prawo nie może być jednak zasłoną dymną dla wyprowadzania pieniędzy z budżetu i tworzenia nikomu niepotrzebnych stanowisk, synekur na koszt państwa. To tylko w tej kadencji Sejmu został uchwalony cały szereg aktów prawnych, w tym również dotyczących służb celnych. Jak się okazuje, projektodawcy tej ustawy mają wątpliwości. Projekt tej ustawy jest kolejny z tego cyklu.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#PosełWitoldHatka">Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin uważa, że dalsza praca nad przedłożonym projektem ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi jest zbędną stratą czasu. Liga Polskich Rodzin wnioskuje za odrzuceniem projektu w pierwszym czytaniu. Przemyt zwalcza się na granicy. Liga Polskich Rodzin będzie z determinacją uczestniczyć w pracach nad ustawami zmierzającymi do uszczelnienia granic, podejmowaniu ustaw wymierzonych przeciwko korupcji i okradaniu państwa. Prawo niech prawo znaczy i niech nie służy do rozmazywania odpowiedzialności i rozpraszania kompetencji. Takie jest nasze stanowisko. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#PosełWitoldHatka">Panie marszałku, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Ryszard Pojda, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić oświadczenie w sprawie poselskiego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi wyrobami akcyzowymi.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełRyszardPojda">Jak wynika z tekstu projektu ustawy, jego podstawowym założeniem jest umożliwienie skuteczniejszego przeciwdziałania nielegalnemu przywozowi wyrobów podlegających obowiązkowi oznaczenia ich znakami skarbowymi akcyzy, jak też obrotowi tymi wyrobami na obszarze Polski. Regulacje zawarte w projekcie ustawy mają umożliwić organom państwowym skuteczne przeciwdziałanie nielegalnemu obrotowi wyrobami akcyzowymi, jak też mają zwiększyć wpływy z tytułu tego podatku do budżetu państwa i samorządów.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PosełRyszardPojda">Projekt ustawy zawiera też katalog zmian w obowiązujących ustawach, takich jak: Kodeks karny skarbowy, ustawa o strażach gminnych, ustawa o cudzoziemcach, ustawa o samorządzie gminnym. Art. 1–3 projektowanej ustawy definiują podstawowe pojęcia, takie jak nielegalny obrót wyrobami akcyzowymi, wyroby akcyzowe, targowiska, tereny przeznaczone do handlu oraz organy kontroli przestrzegania prawa. Art. 4 i 5 projektowanej ustawy regulują wzajemne obowiązki organów administracji rządowej i samorządowej w stosunku do organów przestrzegania prawa. Przepis art. 5 zawiera też delegację dla ministra spraw wewnętrznych i administracji do określenia w drodze rozporządzenia zasad współpracy wyżej zacytowanych organów. Art. 6–9 zawierają regulacje w sprawie postępowań przy nielegalnym obrocie wyrobami akcyzowymi. Art. 10–12 regulują obowiązki przedsiębiorców w celu niedopuszczenia na terenach będących w ich zarządzie do handlu pochodzącymi z przemytu wyrobami akcyzowymi. Przepisy art. 13 regulują obowiązki przedsiębiorców zajmujących się transportem drogowym i kolejowym w zakresie przypadków stwierdzenia nielegalnego obrotu lub przemytu w ich środkach transportu. Art. 14 projektowanej ustawy tworzy środek specjalny o nazwie - Fundusz Walki z Nielegalnym Obrotem Wyrobami Akcyzowymi, tworzonym w celu aktywizacji organów kontroli przestrzegania prawa, jak też administracji państwowej i samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zapisy art. 14 w ocenie Klubu Parlamentarnego Unii Pracy wymagają dopracowania. Wymienię podstawowe mankamenty zapisów tego artykułu. Przychodem funduszu ma być nadwyżka dochodów budżetu państwa ze sprzedaży wyrobów akcyzowych w stosunku do dochodów zaplanowanych w ustawie budżetowej. Może się zdarzyć, że nietrafne zaplanowanie dochodów budżetowych z tego tytułu spowoduje brak środków na zasilenie tego funduszu. Uzasadnionym wydaje się określenie procentowe wysokości tych środków w stosunku do wykonanych przychodów z tego tytułu z ustaleniem kwotowo maksymalnej granicy. Jednak w tej sprawie konieczne by było stanowisko ministra finansów, którego do projektu ustawy nie dołączono. Dotyczy to też zasad wydatkowania środków z tego funduszu, które mają być określone w rozporządzeniu ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#PosełRyszardPojda">Wracając do dalszych artykułów ustawy, to art. 15 przewiduje, że zasądzone przez sądy nawiązki będą dochodami gminy, na której terenie dokonano przestępstwa. Formuła ta zaktywizuje samorządy do właściwego wdrożenia ustawy na terenach gmin.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#PosełRyszardPojda">Art. 16 i 17 nakładają na organy państwowe, samorządowe oraz organy kontroli obowiązki co do gromadzenia informacji, ich udostępniania, jak też sprawozdawczości.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#PosełRyszardPojda">Art. 18–21 ustalają sankcje karne za naruszenie przepisów projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#PosełRyszardPojda">Art. 22–25 wprowadzają zmiany w obowiązujących aktach prawnych, dostosowując je do przepisów projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-190.8" who="#PosełRyszardPojda">Projektowana ustawa ma na celu ograniczenie możliwości uszczuplania dochodów budżetowych. Uszczuplenie to jest szacowane obecnie na 1,9 mld zł w stosunku do wyrobów alkoholowych, natomiast w przypadku papierosów - na ponad 2 mld zł. Nawet 10% odzyskanie utraconych środków finansowych powoduje pokaźne dodatkowe przychody dla budżetu państwa. Z tych względów Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za skierowaniem projektu ustawy do dalszych prac parlamentarnych w celu dopracowania, w szczególności zapisów art. 14. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-190.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Marek Zagórski, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełMarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest takie powiedzenie, że dobrymi chęciami piekło jest wybrukowane. Przywołuję je, bo wyjątkowo dobrze pasuje do projektu, nad którym dzisiaj debatujemy. Intencje posłów wnioskodawców są bez wątpienia słuszne i szlachetne, ale niestety realizacja czy też lepiej: próba realizacji pozostawia wiele do życzenia. Przede wszystkim rażą w tym projekcie pewne zapisy, jak choćby ten, że za nielegalny obrót wyrobami akcyzowymi uważa się wprowadzanie wyrobów akcyzowych na polski obszar celny z naruszeniem prawa. Rozumiem potrzebę precyzji, ale przecież każde naruszenie prawa to działanie nielegalne. Nie wiadomo zatem po co wnioskodawcy ten zapis umieścili. Tego samego gatunku jest zapis w art. 10, który zobowiązuje przedsiębiorców do podejmowania wszelkich niezbędnych działań zapobiegających nielegalnemu obrotowi na targowisku przez tego przedsiębiorcę prowadzonym. Wszelkie niezbędne czynności to także, proszę państwa, i najczęściej, żadne czynności. Ten przepis jest w ogóle tak pięknie skonstruowany, że może być z powodzeniem zastosowany przy okazji każdej innej ustawy, bo w gruncie rzeczy nic nie znaczy. Ale wnioskodawcy na tym nie poprzestali. Nakazali temu samemu przedsiębiorcy ze znajomości tego przepisu, jak i innych przepisów ustawy, szkolić okresowo, a jakże, swoich pracowników. Można powiedzieć, że przedsiębiorcy powinni się cieszyć, bo w przeciwieństwie na przykład do Kodeksu pracy nie muszą nigdzie składać sprawozdań z tych szkoleń, ani przygotowywać harmonogramów, ale, być może, wszystko przed nami, jesteśmy bowiem na początku procesu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełMarekZagórski">W porównaniu z tym pomysłem obowiązek umieszczania na targowisku tablicy z regulaminem, który określa w szczególności - mówiła tu o tym pani poseł Gilowska - zakaz dokonywania nielegalnego obrotu, to naprawdę kaszka z mlekiem, chociaż trzeba docenić wiarę pomysłodawców w słowo pisane, bo skoro się napisze, że nie wolno handlować chociażby przemyconym spirytusem, to pewnie nikt nie będzie handlował. Jeszcze większą wiarę mieli wnioskodawcy, jeśli chodzi o polskie koleje państwowe, nakładając m.in. na tego przewoźnika obowiązek zapobiegania ukryciu wyrobów akcyzowych. Obawiam się, że konsekwencją tego zapisu będzie domaganie się przez PKP zwiększenia dotacji z przeznaczeniem na wymianę taboru i zatrudnienie po jednym sokiście do wagonu. Będzie to o tyle uzasadnione, że za niezapobieżenie ukryciu wyrobów akcyzowych w środku transportu grozi kara grzywny. W tej sytuacji mamy trzy możliwe rozwiązania: albo przemytnicy będą się zrzucać na grzywnę dla konduktora, albo PKP usunie z wagonu wszelkie ścianki działowe, wszelkie płyty maskujące, i będą te wagony jeszcze bardziej ekstrawaganckie, albo zmienimy ten przepis.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PosełMarekZagórski">Mam nadzieję także, że uda się zmienić przepis w art. 18, mówiący o tym, że podlega się karze grzywny, gdy nie powiadomi się organu kontroli przestrzegania prawa, mając wiarygodną wiadomość o nielegalnym obrocie na obszarze targowiska. Proszę państwa, dochodzenie, czy wnioskodawca miał wiarygodną wiadomość, czy też jej nie miał, będzie zapewne więcej kosztowało niż grzywna, którą jakimś cudem uda mu się wymierzyć. Ostrzegam jednak, że aż takich nieudaczników trzeba ze świecą szukać. Ostrzegam przede wszystkim ministra Janika, bo będzie musiał z tego szukania składać, zgodnie z projektem wnioskodawców, coroczne sprawozdania, oczywiście przed Wysoką Izbą. Przy czym ostrzec trzeba także wszystkich obywateli, którzy nie przeszli specjalnego szkolenia w zakresie odróżniania podrobionych, poprawionych i nieważnych znaków akcyzy, bo od momentu wejścia w życie ustawy staną się przestępcami, gdyż nie tylko próba sprzedaży będzie nielegalna, ale także nabycie. Szkoda, że wnioskodawcy nie poszli tak daleko, żeby już próba nabycia była karana. Zważywszy na to, że prasa informuje, że nawet 1/3 - dzisiaj słyszeliśmy, że połowa - alkoholu sprzedawanego w polskich sklepach jest podrobiona, to naprawdę jest się czego obawiać. Ale, i tutaj wiadomość dobra, nie ma się czego tak bać do końca, bo będzie nas wspierać nowa instytucja wpisująca się w poetykę walki o pokój, będzie to Fundusz Walki z Nielegalnym Obrotem Wyrobami Akcyzowymi. Ale tak naprawdę to żarty się tutaj kończą, bo mamy do czynienia z pomysłem kuriozalnym, stojącym w sprzeczności z podejmowanymi próbami ograniczenia środków specjalnych. Co dziwniejsze i straszniejsze fundusz ma być zasilany m.in. procentem nadwyżki wpływów do budżetu z tytułu podatku akcyzowanego od wyrobów akcyzowych w stosunku do wartości zaplanowanej w budżecie na dany rok budżetowy.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#PosełMarekZagórski">No cóż, wystarczy zaplanować niższe wpływy, aby uzyskać nadwyżkę, którą praktycznie dowolnie dysponować będzie minister finansów. Myślę, że minister finansów na pewno się temu nie będzie sprzeciwiał. Szczególnie naiwne jest oczekiwanie, że fundusz będzie w stanie zlikwidować w jakimkolwiek stopniu bezrobocie i że zadziałają nagrody finansowe dla tych, którzy ten przemyt będą wykrywać. No, ale jeżeli wpisuje się na poważnie do ustawy, że przychodami Funduszu Walki z Nielegalnym Obrotem Wyrobami Akcyzowymi będą dobrowolne wpłaty, zapisy i darowizny, to nie ma się co dziwić i ze zniecierpliwieniem trzeba czekać na sprawozdanie z wykonania ustawy, bo być może poznamy listę skruszonych przemytników, którzy będą ten fundusz wspierać.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#PosełMarekZagórski">Są w tym projekcie pomysły godne poparcia, jak na przykład bezwzględny obowiązek niszczenia lub przerobu nielegalnych wyrobów akcyzowych stanowiących przedmiot wykroczenia w zakresie objętym projektem przez okres roku.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#PosełMarekZagórski">Panie marszałku, jeszcze minutkę.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#PosełMarekZagórski">Generalnie jednak projekt poselski wygląda tak, jakby zasadniczym jego celem było utworzenie kolejnego środka specjalnego, ale nie chce mi się w to wierzyć. Brakuje jednocześnie w tym projekcie rozwiązań, które rzeczywiście uderzałyby w sposób zdecydowany w zorganizowany przemyt. Takim rozwiązaniem, którego w tym projekcie nie ma, mogłaby być na przykład bezwzględna i natychmiastowa konfiskata samochodów, w tym ciężarówek. Takim pomysłem mógłby być zakaz prowadzenia działalności gospodarczej przez podmioty i osoby, którym udowodniono przestępstwa lub wykroczenia związane z wprowadzeniem do obrotu nielegalnych wyrobów akcyzowych.</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#PosełMarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przemyt - i to na wielką skalę - to problem nie tylko wpływów do budżetu, o tym była zresztą tu mowa, ale na przykład problem zmniejszającego się zapotrzebowania na krajowy tytoń, konieczność interwencji na tym rynku przez państwo. Widzimy potrzebę uregulowania tej problematyki, tyle tylko, że to, co jest zapisane w tym projekcie, nijak się ma do realizacji tej potrzeby. Mamy nadzieję, po tych głosach, że ten projekt trafi jednak do prac w komisji, że w trakcie prac nad ustawą uda się wprowadzić zmiany, które sprawią, że będzie ona bliższa intencjom wnioskodawców niż obecnie. Bo, chciałbym na zakończenie powiedzieć, od tych, którzy dobrze chcieli, ale im się nie udało, wolę tych, którzy chcieli źle, ale też im się nie udało. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Roman Jagieliński, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełRomanJagieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na pewno ten projekt daje nam możliwość przedyskutowania stanu państwa i tego, co wywołuje refleksję o słabości naszego państwa. Oto musimy jeszcze wymyślać dodatkowe służby i restrykcje, żeby ograniczać to, do czego państwo stwarza warunki. Jestem zwolennikiem zdecydowanie innej drogi, niejednokrotnie z tej trybuny mówiłem o tym. A przecież jeśli stwarzamy szansę na szczególne zarobkowanie przez to, że mamy tak ogromną akcyzę, to przecież nie ograniczymy tego niczym. Mamy przykłady z polskiej i, także, amerykańskiej historii - nawet prohibicja swego czasu w Stanach Zjednoczonych nie doprowadziła do egzekwowania prawa, a kariery finansowe robiło się właśnie nie przestrzegając tego prawa.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełRomanJagieliński">I patrząc na tę naszą najnowszą historię, chcę wspomnieć, że była afera alkoholowa, po której rządzący doszli do wniosku, że jednak zbyt wysoka akcyza doprowadza do nieprzestrzegania prawa. Obniżono więc akcyzę. I wtedy, uważam, zdecydowanie więcej nasz kraj i nasz naród skorzystali, gdyż to od nas przewożono alkohol na Białoruś, Ukrainę, Słowację, do Niemiec czy Czech. Mieliśmy wówczas zdecydowanie inny poziom dochodów, także na polskiej wsi, o czym tutaj już wspominano. I wtedy nawet cena urzędowa na spirytus surowy w polskich gorzelniach rolniczych dawała gwarancję opłacalności tejże produkcji. Dzisiaj, przy tym wymiarze liberalizacji cen i tak wysokim podatku akcyzowym, do czego doprowadziliśmy? Rolnik nie zarabia, bo mu gorzelnia nie płaci. Ponad 50% gorzelni już zbankrutowało, a przemyt jest od wielu lat. Według mnie powinniśmy szukać innego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PosełRomanJagieliński">Co do tego projektu, to jest wola poszukiwania rozwiązań i myślę, że dobrze, iż pan poseł wnioskodawca Marek Wikiński go zaprezentował, bo mamy szansę się wypowiedzieć. Ale też chciałbym podnieść problem szerszego rozwinięcia regulacji: jeśli mielibyśmy już procedować nad tą ustawą, to nie powinna ona dotyczyć tylko niektórych produktów akcyzowych - powinna dotyczyć wszystkich. Nie wiem, czy na pewno będzie tak, że po wprowadzeniu akcyzy na prąd nie będzie też przemytu prądu, bo przecież to dzisiaj też ogranicza poziom rozwoju przedsiębiorczości. Nie wiem, czy akcyza na paliwa też nie powinna być kontrolowana.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#PosełRomanJagieliński">Drugi problem, który nie został rozstrzygnięty, to kwestia obszaru - gdzie mamy kontrolować? Bo, znając życie, to powinno dotyczyć nie tylko środków transportu, targowisk czy miejsc handlu, tak jak projekt zakłada, ale prawdopodobnie także prywatnych posesji. Przecież alkohol z przemytu jest zbywany przede wszystkim na prywatnych posesjach. Dyskutowaliśmy w Komisji Gospodarki o przeciwdziałaniu alkoholizmowi, o tym, w jaki sposób trzeba regulować tę sprawę. Przede wszystkim trzeba ograniczyć opłaty od podmiotów gospodarczych przy tej sprzedaży. Teraz też chcę przypomnieć, że w sklepie, gdzie ta opłata jest bardzo wysoka, alkohol musi być droższy. I wtedy w zasadzie spada zbyt, ale obok sprzedaje się alkohol z banderolami - tylko nie z polskimi, a z czeskimi, słowackimi czy białoruskimi - w cenie 8–10 zł, i to za 1,2 litra 40-procentowego alkoholu. Podobna sytuacja występuje też w przypadku papierosów i innych produktów.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#PosełRomanJagieliński">I następny problem, który mnie i Partię Ludowo-Demokratyczną frapuje: kto ma to kontrolować? Czy to, że będziemy mieć możliwość zadysponowania szczególnych przychodów do budżetu gminy, może też premii dla straży gminnej, nie stworzy takich warunków, że będziemy musieli powołać tę straż gminną w każdej gminie, nawet w tej mojej sąsiedzkiej, która liczy tylko 2400 mieszkańców? I czy nie będzie akurat tak, że te premie doprowadzą do takich sytuacji, jakie występują w urzędach skarbowych? Dobrze, że tutaj główny inspektor skarbowy się temu przysłuchuje. Jeszcze raz powtórzę, że najłatwiej kontrolować tych, co opłacają podatki, bardzo często przyłapując ich na jednym potknięciu, np. błędzie w wypełnianiu PIT. Wtedy wymierza się im karę, którą się egzekwuje. Później w Naczelnym Sądzie Administracyjnym dany podmiot wygrywa, z tym że urzędnik już wziął premię, a jak dochodzi do wypłaty, to z budżetu państwa płacimy procenty. I czy tutaj nie będzie podobnej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#PosełRomanJagieliński">A więc myślę, że wnioskodawcy, że pan poseł Marek Wikiński weźmie pod uwagę nasze opinie. Jeśli ten projekt przejdzie do dalszego procedowania i zostanie powołana podkomisja, to trzeba będzie jednak go przemodelować i stworzyć takie warunki, żeby to nie naruszało wolności obywateli, wolności działalności gospodarczej, żeby stwarzało możliwość konkurencji i rozwoju przedsiębiorczości, a w następstwie tego także możliwość rozwoju gospodarczego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Mam jeszcze grupę posłów zapisaną do pytań.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Jan Byra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełJanByra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym skierować jedno pytanie do pana posła wnioskodawcy. Oczywiście nikt nie ma wątpliwości, że trzeba szukać nowych sposobów, metod i narzędzi, być może także prawnych, które by pozwalały ograniczać przemyt. Chciałbym zapytać pana posła wnioskodawcę, czy ma jakieś wyobrażenie o praktycznej skuteczności tej ustawy, co, ile za sprawą tej ustawy możemy osiągnąć, uzyskać? Wszyscy np. zwracali uwagę na to, kto ma wykonywać te przepisy. Tak naprawdę w znakomitej większości gmin wiejskich nie ma straży, jest tylko w miastach lub miasteczkach, a więc jest pytanie o koszty. I możemy nawet zadać pytanie, kto kogo przepłaci, bo natura ludzka niestety jest ułomna, w tym cały problem. Gdyby wszyscy byli uczciwi, niepotrzebne byłoby przecież prawo. Czy może tak się stać, że w gminie będzie jeden strażnik, który będzie miał za zadanie łapać tych drobnych handlarzy? Wtedy rodzi się pytanie, kto więcej zapłaci temu strażnikowi. Nie boi się pan poseł, że np. ci drobni handlarze złożą się i przepłacą taką osobę? To są te obawy.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełJanByra">Dwa drobne pytania do pana ministra Wiesława Ciesielskiego. Panie ministrze, jak pan sądzi, czy proceder np. przemytu papierosów, zwłaszcza zza wschodniej granicy, można ograniczyć w związku z zapowiedzią wprowadzenia od lata przyszłego roku wiz dla obywateli Ukrainy i Rosji? I drugie pytanie. Czy ten stan rzeczy - skala przemytu, kierunek - może się zmienić, kiedy wejdziemy do Unii Europejskiej, kiedy będą nas obowiązywały nowe przepisy, nowe stawki akcyzowe? Czy można prognozować, że właśnie ten kierunek się zmieni, że będzie się opłacało nie tyle wwozić do Polski, ile z Polski wywozić towary? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Alfred Budner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nawiązując do wcześniejszej wypowiedzi kolegi posła Jagielińskiego, chciałbym również stwierdzić, że być może warto byłoby obniżyć cenę alkoholu w Polsce - żeby ten alkohol wypływał za granicę - do poziomu opłacalnego i dla nas, i dla gości zagranicznych. Przecież Czesi, Rosjanie, Białorusini, Ukraińcy, Niemcy mogą przyjeżdżać i u nas się zaopatrywać, po co mamy jeździć do nich? I trzeba by przeliczyć, czy to nie jest operacja bardziej opłacalna dla naszego narodu, czy właśnie taka operacja nie przyniesie większych zysków.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PosełAlfredBudner">Kolejna sprawa to zatrudnienie strażników gminnych.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PosełAlfredBudner">Proszę Państwa! Wysoki Sejmie! Wydaje mi się, że będzie to źródło nowej korupcji. Przerabialiśmy to już w czasach minionych ze ściganiem bimbrowników. I co? Policjant przyszedł, najczęściej się napił i było po zawodach. Tak samo będzie teraz.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#PosełAlfredBudner">Proszę Państwa! Możemy iść dalej. Czemu nie zatrudnić jeszcze kółka różańcowego, bo ono też jest społeczną instytucją i też mogłoby się zająć ściganiem? Oczywiście żartuję w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#PosełAlfredBudner">Proszę Państwa! Jeżeli dziś 7 zł kosztuje pół litra wódki, u mnie na wsi w trzech miejscach można ją dostać o każdej porze dnia i nocy.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: To już jest tylko reklama, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#PosełAlfredBudner">Nie podaję źródła, gdzie to można kupić. Uważam więc, że jest to jedyna droga - obniżenie ceny. Każda ustawa, cokolwiek wymyślilibyśmy tutaj, zakazująca czegokolwiek będzie ustawą martwą, nie do wyegzekwowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w tym punkcie nie przewidujemy debaty, w tej chwili jest czas na pytania.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Adam Markiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełAdamMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy uczono mnie prawa, to zawsze powtarzano, że zanim zaproponuje się zmianę obowiązujących przepisów lub postanowienie nowych, należy dokonać analizy obowiązującego prawa; stwierdzić, czy prawo spełnia w życiu społeczno-gospodarczym swoje powinności, czy ono przystaje do sytuacji codziennych, czy reguluje to, do czego zostało ustanowione. Nie neguję potrzeby uregulowania, ukrócenia nielegalnego handlu wyrobami spirytusowymi i papierosowymi, powstają jednak wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PosełAdamMarkiewicz">Pierwsze pytanie. Czy obecnie obowiązujące przepisy prawa i regulacje dotyczące handlu wyrobami akcyzowymi nie sprawdzają się? Z jakiego powodu? Czy dlatego że jest za mało inspektorów urzędów kontroli skarbowej? Czy za mało jest inspektorów w urzędzie skarbowym? Czy za mało jest funkcjonariuszy Straży Granicznej czy Policji? W każdym razie mamy przepisy, które to regulują, tylko egzekucja ich jest niewłaściwa lub w niewielkim zakresie. Projektodawca w swoim projekcie wymienia tych wszystkich, którzy z mocy już obowiązującego prawa powinni ścigać ten nielegalny handel. Projektodawca włącza do organów kontroli przestrzegania prawa straż gminną. I pytanie kolejne: Czy projektodawcy wiedzą, mają wyliczone, ilu strażników trzeba zatrudnić, by można było skutecznie kontrolować teren gminy? Są gminy w Polsce, które w ogóle straży gminnych nie mają, a są gminy, które mają po trzech, czterech, pięciu... Różnie to się rozkłada w różnych gminach, których straże są i tak obciążone. Czy wiemy zatem, ilu potrzeba zatrudnić strażników? Czy nakładane zadanie - bo to jest nowe zadanie nakładane na gminy - sprawi, że zostaną przekazane środki finansowe? Zgodnie bowiem z konstytucją wiemy, że gminy mogą otrzymywać zadania, ale za tym powinny iść środki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#PosełAdamMarkiewicz">I pytania: Ile pieniędzy więcej będą musiały wydać gminy, realizując projekt ustawy? Co o tym myślą samorządy, czy było to z nimi konsultowane?</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#PosełAdamMarkiewicz">W projekcie ustawy mówi się o możliwościach pełnienia służby, prowadzenia kontroli przez funkcjonariuszy straży gminnych po cywilnemu, nieumundurowanych. Moje pytanie brzmi: Czy to jest zgodne z ustawą o strażach gminnych? Jednoznacznie bowiem określa się w niej, że funkcjonariusz straży gminnej pełni służbę umundurowaną, oznakowaną.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#PosełAdamMarkiewicz">I ostatnie pytanie: W jaki sposób projektodawca ustawy chce rozwiązać problem donoszenia przez prowadzących targowiska, domy handlowe? Czy będzie miał obowiązek kontroli? W jaki sposób będzie tę kontrolę wykonywał, ponieważ albo go pobiją, albo - nie wiem - będzie musiał mieć ochronę?</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#PosełAdamMarkiewicz">Podkreślam, że trzeba uregulować ten problem, ale myślę, że najpierw powinniśmy udoskonalić istniejące prawo. Myślę też, że trzeba odpowiedzieć na pytanie: Dlaczego organy powołane do tej kontroli, której obecnie powinny dokonywać, tego nie robią i nie wywiązują się z nałożonych obowiązków? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Tomasz Tomczykiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje wątpliwości są podobne do wątpliwości moich przedmówców, w związku z tym pytania mogą się powtórzyć.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Mam pytanie do wnioskodawców: Czy uchwalając tę ustawę, nie zwiększymy grupy narażonej na korupcję? Czy straż miejska nie stanie się narzędziem w walce jednej grupy przemytniczej przeciwko drugiej?</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Mam pytanie również do rządu: Czy rząd rozważył możliwość obniżenia akcyzy po to, by przepływ tych produktów odbywał się w przeciwnym kierunku? Czy próbowano to policzyć?</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">I na koniec: Czy nie miał racji poseł Janowski, kiedy mówił, że zajmujemy się ustawami, które nic nie zmienią? My tu gadu-gadu, a przemyt i bezrobocie rosną. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Do roboty, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Bogdan Lewandowski teraz ma głos.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie Pośle! W dyskusji kwestionowano rozmiar zjawiska, jakim jest przemyt, który zwłaszcza jest „konsumowany” na bazarach, targowiskach. Otóż proszę powiedzieć, panie pośle: Jaka jest skala tego zjawiska? Czy rzeczywiście można to oszacować? Z tym łączy się kolejne pytanie: Czy rzeczywiście - to w kontekście wielu wystąpień - gra jest warta świeczki, czy te środki, które uzyska się z tytułu wprowadzenia tych rozwiązań, pokryją związane z tym niezbędne koszty? Żeby później nie było, że oczywiście podejmuje się te działania, tylko że to kosztuje znacznie więcej niż osiągane z tego korzyści. Trzeba dokonać bardzo precyzyjnego bilansu korzyści i strat.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#PosełBogdanLewandowski">Kolejna kwestia, panie pośle. Proszę powiedzieć, czy projektodawcy brali pod uwagę doświadczenia innych państw, czy tam również to występuje i w związku z tym podejmuje się działania - może nie tak drastyczne, jak proponował jeden z posłów, żeby objąć też działaniami straży miejskiej mieszkania i domy - chociażby w kontekście tych bazarów i targowisk.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#PosełBogdanLewandowski">Na koniec proszę powiedzieć, panie pośle: Czy projektodawcy konsultowali założenia ustawy z ministrem finansów? Czy w najbliższej przyszłości nie nastąpi obniżenie akcyzy na alkohol, biorąc zwłaszcza pod uwagę trudną sytuację Polmosów? Dyskutuje się powszechnie nad tym - również była mowa o tym dzisiaj - że akcyza na alkohol jest zawyżona. Czy w związku z tym, biorąc pod uwagę możliwość wystąpienia takiej sytuacji, miałoby sens przyjęcie rozwiązań proponowanych w projekcie ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Jan Antochowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełJanAntochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do rozdziału dotyczącego środków specjalnych, art. 14 ust. 5 i 6. Otóż jest tu napisane w ten sposób: „Przychodami funduszu tworzonego przez gminy są: 80% środków uzyskanych z nakładanych przez straż gminną mandatów karnych z tytułu wykroczeń przewidzianych...” i tu podaje się paragrafy. W ust. 6 jest napisane z kolei: „Przychodami funduszu tworzonego przez straż gminną są: - w lit. a - 20% środków uzyskanych z nakładanych przez straż gminną mandatów karnych...” itd.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełJanAntochowski">Przecież straż gminna działa w oparciu o budżet gminy, w związku z tym moje pytanie brzmi: Czy będą ekstra jakieś specjalne konta tworzone dla straży miejskiej, czy to tylko będzie w ramach tego samego budżetu gminy? Jeśli bowiem tak, to wtedy chyba te zapisy - jeden z drugim - się kłócą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poseł Józef Głowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełJózefGłowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do ministra finansów. Czy prawdą jest to, że po każdym wzroście podatku akcyzowego zmniejszał się wpływ do budżetu w postaci podatków z akcyzy? I sprawa kolejna. Czy nie należałoby się zastanowić - o czym zresztą mówił mój przedmówca - nad obniżeniem podatku akcyzowego? W ten sposób problem, nad którym dzisiaj dyskutujemy, prawdopodobnie by nie istniał. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan minister Wiesław Ciesielski.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że nikogo nie powinna zdziwić zgodność wszystkich występujących dzisiaj z tej trybuny co do oceny sytuacji. To oznacza, że w kwestii diagnozy sytuacji wszystkie strony sceny sejmowej się zgadzają. Sytuacja jest bardzo poważna. I myślę, że to powinno być punktem wyjścia do rozważań, do oceny, do wyrażania stosunku wobec przedłożonego projektu poselskiego. Sądzę, że właściwe byłoby przyjęcie poglądu, iż w tak poważnej sytuacji każda inicjatywa nakierowana na przeciwdziałanie zasługuje na uwagę i na to, by pochylić się nad nią z troską, bez drwin, złośliwości czy ironii.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">W odróżnieniu od niektórych mówców nie posądzamy wnioskodawców o to, iż uważają swój projekt ustawy i zawarte w nim rozwiązania za panaceum, jeśli chodzi o zlikwidowanie procederu nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi. W uzasadnieniu wnioskodawcy sami zresztą stwierdzają, że ich zamiary są skromne; mówią, że jeśli będzie to ograniczenie tylko o 10%, to zwiększy ono wpływy do budżetu państwa o 400 mln zł. Rzecz więc nie jest w tym, aby dosłownie oceniać każdy proponowany zapis i wyciągać z niego generalne wnioski.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Nie mogę też przejść obojętnie wobec stwierdzeń, które tu padały, że ze strony służb celnych czy służb skarbowych nie ma woli przeciwdziałania przemytowi, nielegalnemu obrotowi wyrobami akcyzowymi. Uważam, że taka opinia jest dla służb skarbowych, w tym celnych, zdecydowanie krzywdząca i nieprawdziwa. Pragnę wobec tego przypomnieć, że już parokrotnie w minionym półroczu, również z tej trybuny, mówiliśmy, jaki jest poziom niedoinwestowania służb skarbowych, w tym celnych, zwłaszcza w aspekcie koniecznych działań w obszarze informatyzacji, bez których postulat uszczelniania granicy pozostanie nadal tylko postulatem.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Mówiliśmy też, jakie skutki przyniesie kolejny już raz, w kolejnym roku, obniżanie wielkości środka specjalnego, tym razem polegające na wyraźniejszym niż w ubiegłym roku budżetowym zwiększeniu wpłat z tego środka do budżetu. Taka była jednak wola parlamentu, szanujemy ją, przyjęliśmy do realizacji. Pragnę wszak zauważyć, że mówimy o środku specjalnym wypracowanym przez służby skarbowe w walce z patologiami podatkowymi. Jeśli więc nie będzie się tych służb zachęcało do skutecznej walki, to takie będą efekty.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Chcę też zwrócić uwagę, że tenże środek specjalny, co również jest na pewno patologią samego systemu aparatu skarbowego państwa, stanowi 40% czy nawet 50% wynagrodzeń pracowników służb skarbowych za pracę. Co więcej, tenże środek jest coraz częściej źródłem finansowania bieżących wydatków organów skarbowych, organów podatkowych, w tym często podstawową pozycją, z której czynione są inwestycje, zwłaszcza w informatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Taka jest skala tego problemu, o tym mówiliśmy. Nie można więc dzisiaj tak sobie mimowolnie powiedzieć, że to nie jest istotne, że tego się spodziewają, że tak będziemy na to reagować. To poważny problem. I zapewniam, że w Ministerstwie Finansów, którego opinię dzisiaj przedstawiam, chcemy w tym roku przy okazji przebudowy służb skarbowych, w tym celnych, w naszym kraju problem ten rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Cel przyświecający niniejszej regulacji jest więc w pełni uzasadniony. Słuszne jest też rozważenie kwestii wprowadzenia do polskiego systemu prawnego nowych instrumentów, które mogą zwiększyć efektywność działań służb kontrolnych w zwalczaniu nielegalnego obrotu wyrobami akcyzowymi. Chodzi głównie o ułatwienie ścigania tego typu przestępstw w celu zapewnienia wzrostu wpływów do budżetu państwa z tytułu podatku akcyzowego i innych należności podatkowych. Projekt w tym celu nakłada szereg nowych obowiązków na przewoźników drogowych i kolejowych, przedsiębiorców odpowiedzialnych za tereny przeznaczone do działalności handlowej, ale również na podmioty, w których gestii znajdują się obiekty i tereny użyteczności publicznej.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Ustawa rozszerza zakres odpowiedzialności przedsiębiorcy za zachowanie porządku i przestrzeganie prawa na terenie będącym pod jego zarządem oraz zobowiązuje przedsiębiorcę do informowania organów przestrzegania prawa o stwierdzonych przypadkach nielegalnego handlu wyrobami akcyzowymi. Administracja rządowa i samorządy lokalne byłyby zobligowane do współpracy z organami kontroli przestrzegania prawa. Proponowane rozwiązania w intencji wnioskodawców powinny docelowo doprowadzić do konsolidacji działań organów administracji rządowej i samorządowej oraz przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Nowym jakościowo rozwiązaniem proponowanym przez wnioskodawców byłoby poszerzenie arsenału środków do walki z nielegalnym obrotem o instrumenty ekonomiczne. Utworzenie środków specjalnych przy ministrze finansów, organach kontroli przestrzegania prawa oraz na szczeblu gminy w intencji wnioskodawców może przyczynić się do ograniczenia ryzyka korupcji i stanowić poważny bodziec motywacyjny dla pracowników prowadzących kontrolę. Ponadto jednostki samorządu terytorialnego będą mogły, jak postulują wnioskodawcy, przeznaczyć część środków na cele związane z przeciwdziałaniem bezrobociu i aktywizacją zawodową bezrobotnych, co jest o tyle istotne, że w rejonach o wysokim odsetku bezrobotnych, zwłaszcza w rejonach przygranicznych, przemyt i nielegalny handel wyrobami akcyzowymi stanowi często jedyne źródło utrzymania części, i to pokaźnej, mieszkańców tych terenów.</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Nie dziwi nas, że regulujący to art. 14 wywołuje kontrowersje. Sądzę jednak, że w toku dalszych prac będzie można je usunąć. Dlatego też inicjatywa poselska służąca wzmocnieniu walki z przemytem i przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi wyrobami akcyzowymi zasługuje na życzliwe zainteresowanie.</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Przedłożony projekt ustawy nie budzi większych zastrzeżeń. Należałoby jednak rozważyć, czy nie byłoby celowe, ze względu na wagę problemu oraz skalę występujących w tym zakresie nieprawidłowości, rozszerzenie zakresu przedmiotowego ustawy także o inne wyroby akcyzowe, np.: spirytus luzem, olej opałowy oznaczony znacznikiem zabarwionym na czerwono czy paliwa silnikowe.</u>
          <u xml:id="u-210.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Proponowane w art. 24 zmiany w K.k.s. stanowią cenną inicjatywę ustawodawczą wychodzącą naprzeciw oczekiwaniom w zakresie nowych uregulowań kwestii skuteczności w zwalczaniu przestępczości akcyzowej, a więc przemytu czy paserstwa akcyzowego, a w szczególności dotyczącej czynów stanowiących wykroczenia skarbowe. Przyjęty kierunek zmian mógłby skutkować uproszczeniem procedury ścigania wskazanych wyżej czynów, jednocześnie wpływając na skuteczność podejmowanych działań oraz na ekonomię procesową. W szczególności mogłoby to mieć wpływ na skuteczne zwalczanie nielegalnego handlu wyrobami akcyzowymi przemyconymi z zagranicy w małych ilościach, ale na wielką skalę.</u>
          <u xml:id="u-210.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">W tym zakresie należy uznać za szczególnie ważkie zmiany dotyczące:</u>
          <u xml:id="u-210.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Po pierwsze, możliwości orzekania przepadku, gdy sprawca czynów akcyzowych nie jest znany.</u>
          <u xml:id="u-210.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Po drugie, możliwości orzekania przepadku wyrobów nieoznaczonych polskimi znakami akcyzy w postępowaniu mandatowym. Tutaj na marginesie taka uwaga. Niektórzy posłowie sugerowali powszechną edukację, które znaki akcyzy są nielegalne, które legalne, które fałszowane, które nie. Myślę, że ta ironia jest tutaj niepotrzebna. Ogromna, przeogromna większość handlu, nielegalnego handlu wyrobami czy obrotu wyrobami akcyzowymi dotyczy wyrobów nieoznakowanych akcyzą. A więc problem nie jest w odróżnianiu fałszywej od prawdziwej, tylko problem jest w tym, że obracamy towarami bez akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-210.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">I, po trzecie, szczegółowych uregulowań środka karnego, jakim jest przepadek przedmiotów.</u>
          <u xml:id="u-210.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Ponadto minister finansów, jeśli mógłby tutaj wnieść swój wkład na etapie pierwszego czytania, proponowałby rezygnację z zapisu w art. 7 ust. 1 w brzmieniu: Organ kontroli przestrzegania prawa, powiadomiony o podejrzeniu istnienia nielegalnego obrotu, wszczyna niezwłoczne dochodzenie. Proponujemy to skreślić, gdyż zgodnie z art. 303 K.p.k. w związku z art. 113 § 1 K.k.s. organ dochodzenia zobowiązany jest do wszczęcia z urzędu postępowania w sytuacji uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa bądź wykroczenia skarbowego. Natomiast w art. 23 pkt 2 lit. a minister finansów proponuje dodać zapis: za wykroczenia przewidziane w art. 63 § 4. Proponowana zmiana pozwoli straży gminnej na prowadzenie postępowania mandatowego nie tylko o wykroczenia skarbowe z art. 65 § 4 K.k.s., a więc paserstwo wyrobami akcyzowymi, ale również o wykroczenia skarbowe z art. 63 § 4 K.k.s., polegające na sprowadzaniu na terytorium RP wyrobów akcyzowych bez znaków skarbowych akcyzy. Z dotychczasowych doświadczeń finansowych organów dochodzenia wynika, że zachowania przestępcze określone we wskazanych artykułach K.k.s. należą do najczęściej ujawnianych czynów, które mogą być równie skutecznie ścigane przez straż gminną. Jednocześnie minister finansów zwraca uwagę na potrzebę dostosowania projektowanej regulacji do przewidywanych zmian w strukturze kontroli celnej i kontroli skarbowej, wynikających z wniesionego już do laski marszałkowskiej projektu ustawy o zniesieniu generalnego inspektora celnego, o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz zmianie innych ustaw. Dotyczy to np. konsolidacji niektórych organów przestrzegania prawa wymienionych w art. 3 pkt 6 projektu ustawy omawianego dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-210.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Na koniec, panie marszałku, chciałbym się odnieść do zadanych pytań. Na pytania posła Byry, przykro mi, musiałbym odpowiedzieć, że nie jestem wróżką, za dużo jest dzisiaj niewiadomych, żeby móc precyzyjnie odpowiedzieć, co będzie, jeśli. Niemniej jednak parę rzeczy wydaje się oczywistych, np. że proceder przemytu może się zmniejszyć z chwilą wprowadzenia wiz, jako że należy się spodziewać ograniczenia częstotliwości przekraczania granicy przez potencjalnych przemytników. Natomiast nie ulega dla mnie wątpliwości, że proceder przemytu może się zmniejszyć, i to na pewno, z chwilą uszczelnienia granicy i, twierdzę tak, z zakończeniem przebudowy służb skarbowych państwa.</u>
          <u xml:id="u-210.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Drugie pytanie, czy kierunek przemytu może się zmienić - z Polski. Pytanie: dokąd? Czy na wschód, czy na zachód, czy na południe? Jeśli dobrze pamiętam, stawki akcyzowe, a tym samym ceny wyrobów akcyzowych, np. tytoniu w krajach Unii Europejskiej, są dużo wyższe niż w Polsce. W związku z tym raczej nie należałoby oczekiwać, że to z zachodu będą do nas płynęły te towary. Natomiast od nas na wschód, być może, ale wtedy, kiedy tam ceny wyrobów akcyzowych zdecydowanie wzrosłyby, a nic na to dzisiaj nie wskazuje.</u>
          <u xml:id="u-210.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Na pytanie, czy rząd zamierza obniżyć stawki akcyzy, mogę odpowiedzieć dzisiaj tylko w ten sposób: ustawa budżetowa określiła wpływy z podatku akcyzowego i jakiekolwiek dzisiaj manipulowanie przy tych stawkach groziłoby niewykonaniem ustawy budżetowej w tej części, a więc groziłoby również niewykonaniem ustawy budżetowej w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-210.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Wreszcie pytanie, chyba pan poseł Głowa je zadał, czy po każdym podwyższeniu stawek akcyzy malały wpływy akcyzowe. Tak, aczkolwiek byłbym bardzo ostrożny, panie pośle, w formułowaniu tezy, że spadek wpływów następował wyłącznie dlatego, że podnoszono stawki akcyzy. Pragnę przypomnieć, że mówimy tutaj o okresie, w którym kilkakrotnie osłabło tempo wzrostu gospodarczego, narastały kłopoty w całej gospodarce, zatory płatnicze i inne i ten czynnik niewątpliwie też ma swój udział. Poza sporem jest to, że mamy do czynienia z bardzo poważnym zjawiskiem przemytu, którego skala, którego wielkość dezorganizuje lokalne rynki, lokalne sektory czy to przemysłu lekkiego, czy to przemysłu spirytusowego, czy to inne rynki, o czym świadczy stan polskiej gospodarki. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Marek Wikiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełMarekWikiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słuchając części wystąpień posłów z prawej strony sali, odnoszę wrażenie, że najlepiej jest nic nie robić: siedzieć z założonymi rękoma, głosować i brać pensję poselską za nicnierobienie. Podczas exposé premiera Leszka Millera wielokrotnie padały w dyskusji głosy o konieczności ograniczenia w Polsce zjawiska przemytu. Cała Izba była zgodna, że jest to zjawisko naganne. Słuchając niektórych wypowiedzi, odnoszę wrażenie, że posłowie zapomnieli, co mówili wcześniej. Grupa posłów, która przygotowała projekt ustawy, z natury rzeczy nie jest uzbrojona w te instrumenty, jakie posiada Rada Ministrów, jakie posiada Sejm, np. profesjonalnych prawników, dlatego są pewne mankamenty, o których mówiłem w uzasadnieniu. Była to raczej próba wywołania tematu, który jest i wobec którego nie możemy przejść obojętnie. Jest kuriozum, jeżeli jeden z posłów mówi, że u niego we wsi są trzy punkty, gdzie można kupić nielegalny alkohol. Proszę państwa, to jest przykład na to, że w Polsce całkowicie akceptujemy to zjawisko, więc już sama debata, przekazy medialne z naszej dzisiejszej debaty będą sygnałem dla obywateli Polski, że dosyć tego procederu, stop dla zalewania Polski nielegalnym alkoholem, nielegalnymi papierosami.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PosełMarekWikiński">Jeszcze jedna uwaga ogólna. Szanowni państwo, musimy sobie uzmysłowić, a szczególnie dobrze by było, żeby posłowie wiedzieli, że w każdej paczce papierosów są pieniądze Polaków, są pieniądze budżetowe. W każdej butelce alkoholu, na której jest legalna banderola, są pieniądze nas wszystkich, podatników. Są to pieniądze na zasiłki dla bezrobotnych, są to pieniądze na aktywne formy zwalczania bezrobocia, są to pieniądze dla pielęgniarek, lekarzy. Dla przykładu, jeżeli paczka papierosów kosztuje 6 zł, na rynku jest pewna marka, która dokładnie tyle kosztuje, to w tej cenie jest dokładnie 2 zł 54 gr akcyzy i 1 zł 8 gr VAT, czyli razem w tej cenie, 6 zł, jaką nabywca płaci, 3 zł 62 gr są to pieniądze budżetu państwa. Tak więc znak akcyzy, banderola jest żywą gotówką w tym zmaterializowanym wyobrażeniu, która, jeśli wpłynie do budżetu, przemnożona przez te miliardy sztuk wypalanych legalnie przez Polaków papierosów, przez miliony litrów wypijanych alkoholi, powoduje wpływy do budżetu państwa. Ubytek tego szacujemy na ponad 4 mld zł rocznie, to jest astronomiczna kwota. Pracując również z panią poseł Gilowską w Komisji Finansów Publicznych, wielokrotnie pochylaliśmy się nad wydatkami rzędu kilku milionów złotych i były wielogodzinne debaty na ten temat. Dzisiaj, kiedy rozmawiamy na temat potencjalnych wpływów do budżetu państwa w tak astronomicznej wysokości, deprecjonowanie pomysłu wydaje mi się po prostu dziwne.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przechodząc do omówienia i odpowiedzi na kolejne pytania zgłaszane przez występujących posłów, zacznę od wystąpienia klubowego Platformy Obywatelskiej. Pani poseł pytała, czy cały naród wysłać na szkolenie. Ależ to jest bardzo dobry pomysł, bo w kontekście przytoczonego przykładu z paczką papierosów, gdzie ponad połowa wpływów są to wpływy budżetu państwa, dobrze jest, żeby wszyscy mieli świadomość, jak wygląda prawidłowa legalna akcyza, banderola. Proszę państwa, podobną akcję przeprowadziła prezes Narodowego Banku Polskiego pani Hanna Gronkiewicz-Waltz, wprowadzając nowe nominały banknotów. Wielkie billboardy, informacje prasowe, telewizyjne, żebyśmy mogli odróżnić banknot legalny od falsyfikatu, od fałszywego banknotu. Dzisiaj, jeżeli ktoś posługuje się fałszywym banknotem, płacąc za towary w sklepie, kasjerka, osoba handlująca ma obowiązek niezwłocznie zabezpieczyć ten banknot, mało tego - powiadomić stosowne organy ścigania. Tak samo w banku - kasjerka nam nie odda fałszywej dwustuzłotówki, nie powie: niech pani to zabierze, bo to jest fałszywe. To samo powinno dotyczyć również banderol. Sprzedaż papierosów czy alkoholu bez tychże banderol jest to tak samo jak posługiwanie się fałszywymi pieniędzmi. Tak że ten pomysł pani poseł Gilowskiej, jeżeli oczywiście można byłoby w jakiś sposób doprowadzić do takiej edukacji, jest bardzo dobry.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#PosełMarekWikiński">Czy strażnicy gminni mają wystarczające kompetencje? Proszę państwa, w sytuacji bezrobocia wynoszącego ponad 18%, a w niektórych regionach Polski, np. u mnie w Radomiu, osiągającego 26%, do Straży Miejskiej są przyjmowani ludzie z wyższym wykształceniem. I jeden z posłów mówił, że dzisiaj wizerunek strażnika miejskiego to wlepianie mandatów za złe parkowanie. Dlaczego tę szeroką rzeszę już zatrudnionych strażników nie dociążyć pracą, która może przynieść wymierne efekty i dla budżetu państwa, i dla budżetu gminy?</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#PosełMarekWikiński">Kilku posłów podnosiło kwestię, że brakuje projektów aktów wykonawczych. Szanowni państwo, regulamin Sejmu nie wymaga przedłożenia projektu aktu wykonawczego. Uzasadnienie do projektu musi zawierać ogólne przesłanie, jakie ma być zawarte w konkretnych później aktach wykonawczych. Mówiłem już na wstępie o tym, że posłowie nie mają instrumentów do tego, żeby akt prawny przygotować w sposób tak profesjonalny, jak robią to służby rządowe czy poszczególne resorty. Tak że spełniliśmy wymogi regulaminowe. Natomiast co do projektów aktów wykonawczych, jeżeli Wysoka Izba uzna, idąc w ślad za głosem pana ministra Wiesława Ciesielskiego, że warto się pochylić nad problemem i jeśli chodzi o instrumenty proponowane w projekcie ustawy, te, które są dobre, udoskonalić, stworzyć katalog narzędzi do skuteczniejszego zwalczania przemytu, to wtedy już odpowiednie ministerstwa przygotują, mam nadzieję, takie akty.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#PosełMarekWikiński">Szanowni Państwo! Chciałbym poprosić panią poseł występującą w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej, już całkowicie nie biorąc sobie do serca tych wycieczek o spektaklach psychoterapeutycznych, żeby zmieniła swoje zdanie, żebyśmy jednak pochylili się nad tym projektem ustawy w pracach komisyjnych, dlatego że jeszcze do niedawna słyszeliśmy takie opinie, że ten Sejm za mało pracuje, że jest za mało projektów ustaw, że nie mamy co robić. To jest projekt, który wychodzi naprzeciw temu, żebyśmy wzięli się do pracy nad czymś, co może przynieść wymierne efekty.</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#PosełMarekWikiński">Dziękuję panu posłowi Cepilowi z Samoobrony za poparcie projektu ustawy, to się rzeczywiście wpisuje w te słowa wielokrotnie wygłaszane przez posłów tego klubu o potrzebie zwalczania zjawiska przemytu.</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Jasiński z PiS stwierdził, że nie ma woli walki ze strony służb celnych i policji ze zjawiskiem.</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#PosełMarekWikiński">Wysoka Izbo! Rzeczywiście dzisiaj, w dobie gospodarki rynkowej, nie ma skuteczniejszych metod do zachęcenia ludzi do efektywniejszej pracy niż godziwe i odpowiednie, właściwe wynagradzanie. Stąd też pewnego rodzaju pomysły, które może są w pewnej części ułomne, wychodzą naprzeciw ludzkiej naturze. Jeden z posłów podniósł kwestię, czy nie będzie zjawiska, że strażnicy będą przekupywani przez osoby, które trudnią się procederem handlu wyrobami akcyzowymi. Tak, takie zjawisko będzie miało miejsce, tylko że chcemy osiągnąć taki efekt, dążymy do tego, żeby opłacało się być uczciwym, żeby nie warto było ryzykować utraty pracy w Policji, w Straży Miejskiej, w Służbie Celnej z powodu przyjęcia korzyści od handlarzy; lepiej otrzymać nagrodę w sposób legalny, uczciwy, oficjalny. To jest materiał do dyskusji, do próby poszukiwania takich rozwiązań, które będą akceptowane i przez Wysoką Izbę, i społecznie.</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Zbigniew Kuźmiuk z PSL, nie wiem czy dobrze zrozumiałem intencje, mówił o zmniejszeniu środków na pomoc społeczną, jeżeli gminy przyzwalają na procedurę handlu wyrobami akcyzowymi. Proszę państwa, jeżeli uzmysłowiliśmy sobie już dzisiaj, że w przypadku każdej paczki papierosów ponad połowa jej ceny to są pieniądze budżetowe, a jeśli chodzi o butelkę alkoholu, podejrzewam, że te proporcje mają się podobnie, to to pozwala nam na zrozumienie mechanizmu. Jeżeli te pieniądze będą wpływały z legalnego obrotu do budżetu państwa, to mając chociaż 400 mln, prognozujemy, że takie będą efekty ustawy w pierwszym roku działalności, to jest prawie tyle, ile przeznaczyliśmy na aktywne formy zwalczania bezrobocia. To są naprawdę astronomiczne sumy.</u>
          <u xml:id="u-212.11" who="#PosełMarekWikiński">Pan Witold Hatka z Ligi Polskich Rodzin poruszył problem zaangażowania mediów i informowania społeczeństwa o zjawisku przemytu. Jak najbardziej, panie pośle, jest to bardzo cenna inicjatywa i prośba do dziennikarzy przysłuchujących się debacie, żeby informować o tym społeczeństwo, żeby rzeczywiście wszyscy wiedzieli, jakie są konsekwencje dla budżetu państwa, a przez to dla nas wszystkich uprawiania tego procederu. Pan poseł Hatka mówił również o tym, że projekt nie zawiera projektów aktów wykonawczych. Otóż odpowiadałem, że tego regulamin nie wymaga. Proszę państwa, zarówno pani poseł Gilowska jak i pan poseł Hatka mówili o tym, że przemyt powinno się zwalczać na granicy. Pani poseł w pierwszej części wystąpienia w kilku złotych zdaniach wyraziła nawet opinię, że przemyt jest złem, przestępstwem. To jest słuszna uwaga i tu powinniśmy dokładnie tak samo postępować jak z przestępcami. Żeby to obrazowo przedstawić - jeżeli przestępca skazany prawomocnym wyrokiem odbywa w zakładzie karnym karę pozbawienia wolności 25 lat i ucieknie strażnikom więziennym, to jeżeli przedrze się przez kordon strażników, przez mur, przez te wszystkie systemy zabezpieczające, to znaczy, że po wyjściu w ten sposób z więzienia jest już normalnym, prawowitym obywatelem? Nie, proszę państwa. Policja, wszystkie służby ścigają tego przestępcę, żeby go złapać i z powrotem osadzić. Mało tego, panie pośle Hatka, media publikują rysopisy, zdjęcia, żeby wszyscy obywatele włączyli się w proces łapania tego przestępcy. I to jest uwaga do pana posła, który mówił o tych trzech melinach działających u niego na wsi. Trzeba po prostu poinformować odpowiednie organy, że taki proceder kwitnie. Tak jak każdy obywatel powinien poinformować organy ścigania, że niebezpieczny przestępca ukrywa się w piwnicy jego bloku czy u sąsiada na działce, bo to jest takie samo przestępstwo.</u>
          <u xml:id="u-212.12" who="#PosełMarekWikiński">Dlatego projektodawcy, wnioskodawcy proponują, aby wzorem innych państw... Odpowiadając przy okazji panu posłowi Bogdanowi Lewandowskiemu informuję, że wzorowaliśmy się na przepisach, które przyniosły pożądane efekty chociażby we Włoszech, w Niemczech. Włochy mają bardziej rozbudowaną linię brzegową niż Polska i tam jest znacznie łatwiej wwieźć nielegalne wyroby kutrami, łodziami, stateczkami i gdyby przyjąć, że tylko na granicy próbujemy złapać przemytników i towar przez nich wwożony, nie przyniosłoby to pożądanych efektów. Dopiero właśnie świadomość tych tzw. grup przestępczych, że nie tylko na granicy, ale w każdym miejscu mogą być złapani i za sam fakt posiadania w tirze czy w samochodzie ilości większej niż wskazana w rozporządzeniu ministra finansów wszystko to może być skonfiskowane, a mało tego - mogą jeszcze być ukarani, będzie rodziło czy powinno rodzić refleksję, czy to się opłaca.</u>
          <u xml:id="u-212.13" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Pojda z Unii Pracy mówił o doprecyzowaniu projektu w kilku punktach. Tak, panie pośle, będziemy - jeżeli oczywiście Wysoka Izba pozwoli - ten projekt dalej opracowywać, doprecyzowywać poszczególne przepisy tak, aby były spójne chociażby z tym, o czym mówił pan minister Ciesielski - z proponowaną przez rząd likwidacją generalnego inspektora celnego. My, posłowie, którzy przygotowali ten projekt ustawy, posługiwaliśmy się przepisami aktualnie obowiązującego prawa.</u>
          <u xml:id="u-212.14" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Zagórski z SKL proponował rozwiązania, które w trakcie prac nad projektem ustawy również były podnoszone przez posłów, którzy podpisali się pod projektem ustawy. Tak, panie pośle, jest jak najbardziej godne rozwagi to, czy nie wprowadzić bardziej restrykcyjnych rozwiązań, niż to zaproponowaliśmy w projekcie ustawy. Chociażby, jak pan proponował, że samochód, w którym znaleziono papierosy, alkohol podlega bezwzględnej konfiskacie. To może by odstraszało wielu tych pseudoturystów. Jest to bardzo dobry pomysł, panie pośle, i należy się jak najbardziej nad nim pochylić.</u>
          <u xml:id="u-212.15" who="#PosełMarekWikiński">Co do zakazu prowadzenia działalności przez osoby, którym udowodniono sprzedaż wyrobów akcyzowych pochodzących z nielegalnych źródeł, to też jest to dobry pomysł. Jeden z posłów powiedział, że stwierdziłem, iż w polskich sklepach co druga sprzedawana butelka pochodzi z nielegalnych źródeł. Ja mówiłem o spożyciu - że praktycznie co druga spożywana butelka jest z nielegalnych źródeł, bo część jest rzeczywiście w Polsce wytwarzana, a część jest dystrybuowana poza oficjalną siecią sprzedaży. I dlatego pomysł pana posła Zagórskiego jest jak najbardziej wart rozważenia. Moi znajomi ostatnio opowiadali mi o pobycie w jednej z restauracji na południu Polski, gdzie spożywali alkohol, który ewidentnie nie odpowiadał pewnym standardom. Nakrętka z szyjki schodziła bez takiego charakterystycznego odgłosu, co jak gdyby świadczy, że to było robione nie w sposób fabryczny. Jest to, panie pośle, dobry pomysł i myślę, że warto się nad nim pochylić.</u>
          <u xml:id="u-212.16" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Jagieliński proponował, żeby rozszerzyć zakres ustawy o inne artykuły. Tutaj w sukurs przyszedł pan minister Ciesielski.</u>
          <u xml:id="u-212.17" who="#PosełMarekWikiński">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Otóż my staraliśmy się skupić na tych wyrobach akcyzowych, które są oznaczone banderolami. Nie znaleźliśmy w trakcie dyskusji przygotowawczej pomysłu na to, w jaki sposób egzekwować przepis chociażby w wypadku paliw, które nie mają takiego oznaczenia. Tutaj są potrzebni specjaliści. Obawiam się, że strażnicy miejscy nie podołaliby takiemu zadaniu, już nie mówiąc o energii elektrycznej. Ale na przykład jeżeli piwo kiedykolwiek miałoby banderolę, to wtedy też można byłoby już nad tym się zastanowić, bo wiemy, że na południu Polski rynek jest zalewany piwem z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-212.18" who="#PosełMarekWikiński">Teraz przechodzę do odpowiedzi na pytania indywidualne. Pan poseł Jan Byra pytał, jakie mam wyobrażenie o praktycznej skuteczności tej ustawy, ile możemy dzięki niej uzyskać. Wysoka Izbo, to wszystko zależy w dużej mierze od nas samych, od tego, w jaki sposób przełamiemy pewne stereotypowe myślenie na temat walki z przemytem. Pierwszym stereotypem jest to, że walczy się z przemytem tylko na granicy. Wydaje mi się, że tym przykładem przestępcy, który uciekł z aresztu karnego, uzmysłowiłem posłom, którzy znajdują czas, żeby przysłuchiwać się debacie na sali obrad, że trzeba walczyć z przemytem nie tylko na granicy, ale na całym obszarze Rzeczypospolitej. To jest pierwszy stereotyp, który trzeba przełamać.</u>
          <u xml:id="u-212.19" who="#PosełMarekWikiński">Jeżeli rząd - może nie w tym roku, ale w przyszłym - uzna możliwość obniżenia akcyzy chociażby na wyroby alkoholowe, to może ta sytuacja się poprawi, bo dzisiaj ta niecka, którą tworzy Polska, jest zalewana alkoholem ze wszystkich stron, bo we wszystkich państwach nas okalających alkohol jest tańszy niż u nas, i jeśli wtedy będziemy mieli alternatywę - bo ceny będą porównywalne - czy kupić legalny produkt z banderolą, mając świadomość, że z tej akcyzy, z VAT tworzymy miejsca pracy dla Polaków, czy kupić po porównywalnej cenie alkohol czy papierosy, które są przemycone, to myślę, że większość konsumentów, większość Polaków wybierze to, co jest legalne, to, co jest uczciwe. Do tego rzeczywiście jest potrzebne zaangażowanie i środków masowego przekazu, i również nas samych jako parlamentarzystów - 460 posłów jest bowiem 460 rzecznikami prasowymi tych idei, które tutaj tworzymy.</u>
          <u xml:id="u-212.20" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Byra pytał, kto kogo bardziej przepłaci, kto da więcej. Mówiłem o tym zjawisku. To jest taki system naczyń połączonych. Jeżeli ta nawiązka byłaby orzekana przez sądy i te pieniądze trafiałyby do gmin, to wydaje mi się, że rzeczywiście łatwiejsze byłoby uczciwe wykonywanie zawodu i świadomość tego, że się nie utraci intratnej posady, będzie motywować do uczciwej pracy strażników, policjantów i służby celne.</u>
          <u xml:id="u-212.21" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Alfred Budner z Samoobrony pytał, czy nie warto obniżyć cen alkoholu w Polsce. Pan minister Ciesielski odpowiedział na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-212.22" who="#PosełMarekWikiński">Czy zwiększymy zatrudnienie strażników straży gminnych? Nie, projektodawcy tego nie proponują. To gminy są decydentami w tej materii. Jeżeli władze gminy, radni będą widzieć, że to przynosi wymierne efekty, to będą podejmować decyzje, czy lepiej zatrudnić kolejne osoby, które przyczynią się do tego, że do budżetu wpłyną konkretne pieniądze, właśnie na ten wspomniany fundusz, czy też nie zwiększać zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-212.23" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł pytał również żartem, czy nie zatrudnić kółka różańcowego. Proszę państwa, może nie kółka różańcowe, ale generalnie organizacje pozarządowe, które powinny wspierać działania oficjalnej administracji w różnych kwestiach, mogłyby być też w to zaangażowane. Są różnego rodzaju organizacje antyalkoholowe, które powinny być zainteresowane tym, żeby nie rosło spożycie alkoholu, który, jak pan poseł mówił, można kupić na bazarach w cenie 7 czy 8 zł za 1,2 litra. Wiadomo, że tak niska cena powoduje, że ten produkt jest bardzo dostępny.</u>
          <u xml:id="u-212.24" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Adam Markiewicz z SLD pytał, czy obecne regulacje nie spełniają swojego zadania. Panie pośle, jak jest, wszyscy widzimy i dzisiaj na tej sali nikt nie negował obszaru zjawiska, tego, co widzimy na wszystkich bazarach, na ulicach, na dworcach - to zjawisko istnieje i tutaj nie było jakichś głosów krytycznych, że obecne regulacje nie spełniają swego zadania. Stąd więc jest pomysł na poszukiwanie takich mechanizmów, takich rozwiązań, które wesprą te wszystkie instytucje, które są zobowiązane do walki z przemytem.</u>
          <u xml:id="u-212.25" who="#PosełMarekWikiński">Czy były konsultacje z samorządami? Panie pośle, nie, nie było konsultacji z samorządami. Regulamin tego nie przewiduje, a ponadto trudno by nam było jako grupie posłów te konsultacje prowadzić. Myślę, że w trakcie prac nad projektem ustawy podkomisja nadzwyczajna zaprosi do współpracy również władze organizacji samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-212.26" who="#PosełMarekWikiński">Mówił pan poseł również o potrzebie udoskonalenia obowiązującego prawa. Tak, nasz pomysł jest właśnie propozycją idącą w tym kierunku, żeby obecnie istniejące prawodawstwo udoskonalić tak, aby było skuteczniejszym narzędziem w walce ze zjawiskiem przemytu.</u>
          <u xml:id="u-212.27" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Tomczykiewicz pytał, czy nie tworzymy nowej grupy narażonej na korupcję. Panie pośle, jeśli pan myślał o strażnikach straży miejskich, to ta grupa zawodowa już jest na to narażona. Wiemy na podstawie doświadczeń znajomych, rodziny, że nawet niezapięcie obejmy na koła też może być pewnego rodzaju pretekstem do korumpowania strażników czy też do próby uzyskiwania korzyści z tytułu niezablokowania źle zaparkowanego samochodu. Może zbyt często odwołuję się do przykładów dotyczących radomskiego rynku pracy, ale wydaje mi się, że zjawisko bezrobocia powoduje, że ludzie zaczynają szanować swoją pracę. Mówiłem już o tym, że jeśli ktoś będzie miał możliwość uczciwej pracy za godziwą płacę, bez ryzyka postradania pracy i narażania się na wysokie sankcje, to będzie uczciwym pracownikiem i nie będzie podatny na zjawiska korupcjogenne.</u>
          <u xml:id="u-212.28" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Bogdan Lewandowski stwierdził, że kwestionowany był rozmiar zjawiska. Notowałem skrzętnie i nie odnotowałem takich głosów. Posłowie posługują się tu różnymi danymi. My, przygotowując projekt ustawy, posługiwaliśmy się danymi z oficjalnych publikacji, z mediów, tak więc te szacunki się różnią, ale w niewielkim stopniu.</u>
          <u xml:id="u-212.29" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Lewandowski zapytał, czy korzyści będą pokrywały wydatki. Wysoka Izbo, wydaje się, że potencjalne przychody, jakie możemy uzyskać z tytułu zmniejszenia zjawiska przemytu, są na tyle wysokie, że powinny zaspokoić te części wydatków, które są związane z wdrożeniem ustawy w życie, czyli ze stałym systemem motywacyjnym. Mówiłem już, że braliśmy pod uwagę doświadczenia innych państw. Z nieodległej przeszłości pamiętamy tzw. misia, którego można było mieć wstemplowanego w paszport, jeżeli handlowało się papierosami - chociażby w Niemczech, co powodowało, że przez określony czas nie można było wjechać na terytorium Niemiec. Mechanizm, który proponujemy w odniesieniu do obywateli innych państw, powinien być mechanizmem odstraszającym od procederu handlu wyrobami akcyzowymi. Sankcja, jaką proponujemy: zakaz wjazdu przez rok na terytorium Rzeczypospolitej, jest sankcją dotkliwą dla tych, którzy czasami przewożą po kilka lub kilkanaście kartonów papierosów albo kilkanaście butelek alkoholu, żeby sobie zarobić na voucher. Być może to skutecznie odstraszy i osoby te nie będą chciały ryzykować, jako że będą chciały przyjeżdżać do Polski.</u>
          <u xml:id="u-212.30" who="#PosełMarekWikiński">Projektodawcy ustawy nie mają obowiązku konsultacji projektu z Ministerstwem Finansów. Natomiast, jak powiedziałem, chcielibyśmy, jeżeli Wysoka Izba uzna, iż jest zasadne dalsze procedowanie nad projektem ustawy, prosić o pomoc Ministerstwo Finansów, jako tę instytucję, która jest uzbrojona w wysokiej klasy ekspertów i specjalistów, prawników, którzy pewne nasze propozycje po prostu dopieszczą, spowodują, że będą bardziej akceptowalne z punktu widzenia legislatorów i będą skuteczniejsze w walce z przemytem.</u>
          <u xml:id="u-212.31" who="#PosełMarekWikiński">Pan poseł Antochowski poruszył kwestię proporcji określonych w art. 14 ust. 5–80% środków uzyskanych z mandatów nakładanych przez straż gminną przeznacza się na fundusz tworzony przez gminy. W ust. 6 czytamy, że 20% uzyskanych środków przeznacza się na fundusz tworzony przez straż gminną. To w sumie daje 100%, tylko że wydatki z tych funduszy, panie pośle, są określone. Na przykład w ust. 9 określa się, że środki funduszy tworzonych przez gminy przeznacza się na cele związane z przeciwdziałaniem bezrobociu oraz na aktywizację zawodową bezrobotnych. Proporcje są zatem jak 1:5, czyli 1/5 przeznacza się na motywację dla strażników straży gminnych, natomiast lwia część przeznaczana jest dla samorządu na aktywizację bezrobotnych, które to środki będą wydatkowane przez gminy.</u>
          <u xml:id="u-212.32" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sądzę, że odpowiedziałem na wszystkie pytania szczegółowe. Jeszcze raz zwracam się z uprzejmą prośbą do posłów, którzy w swoich konkluzjach postulowali odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, o zrewidowanie swojego stanowiska. Wnoszę o skierowanie projektu ustawy do dalszych prac w komisjach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle, za wyczerpujące wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W jakim trybie panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie otrzymałem satysfakcjonującej odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Tak bywa, panie pośle. Nie zawsze otrzymujemy satysfakcjonujące odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, a także wnioski o skierowanie tego projektu do komisji.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy w dzisiejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zarządzam przerwę do godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">O godz. 19 rozpoczniemy głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 35 do godz. 19 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#Marszałek">Komisja Europejska przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o projekcie ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 400-A.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#Marszałek">Dodany punkt rozpatrzymy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana Krzysztofa Hellera oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#Marszałek">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”.</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#Marszałek">Proszę państwa, proszę o zajmowanie miejsc, bo za chwilę przejdziemy do głosowań.</u>
          <u xml:id="u-215.10" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie projektu ustawy dodatkowo do Komisji Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-215.11" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu propozycję przyjął, a wniosek o dodatkowe skierowanie projektu ustawy do Komisji Gospodarki poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-215.12" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-215.13" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania w sprawie skierowania dodatkowego.</u>
          <u xml:id="u-215.14" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest przyjęciem wniosku o skierowanie tego projektu ustawy dodatkowo do Komisji Gospodarki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-215.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.17" who="#Marszałek">Głosowało 376 posłów. Za opowiedziało się 161, przeciw - 213, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-215.18" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-215.19" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi.</u>
          <u xml:id="u-215.20" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez przedstawiciela wnioskodawców pana posła Marka Wikińskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-215.21" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wnioski: o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy, o skierowanie projektu do Komisji Finansów Publicznych i Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz o zasięgnięcie opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-215.22" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-215.23" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu.</u>
          <u xml:id="u-215.24" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi, zawartego w druku nr 428, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-215.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.26" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.27" who="#Marszałek">Głosowało 391 posłów. Za opowiedziało się 121, przeciw - 261, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-215.28" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-215.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozstrzygnięcia sprawy skierowania projektu ustawy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-215.30" who="#Marszałek">Po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejm proponuję, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o przeciwdziałaniu nielegalnemu obrotowi niektórymi wyrobami akcyzowymi, zawarty w druku nr 428, do Komisji Gospodarki oraz Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-215.31" who="#Marszałek">Przypominam, że w dyskusji zgłoszono wnioski: o skierowanie projektu do Komisji Finansów Publicznych i Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz o zasięgnięcie opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-215.32" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję skierowania projektu ustawy do Komisji Finansów Publicznych, po zasięgnięciu opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, przyjął, a sprawę skierowania projektu do Komisji Gospodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka rozstrzygniemy w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-215.33" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-215.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad propozycją skierowania projektu ustawy do Komisji Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-215.35" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za skierowaniem projektu ustawy do Komisji Gospodarki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-215.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.38" who="#Marszałek">Głosowało 408 posłów. Za opowiedziało się 202, przeciw - 199, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-215.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-215.40" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o skierowanie projektu ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-215.41" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za skierowaniem projektu ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-215.42" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.43" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.44" who="#Marszałek">Głosowało 411 posłów. Za opowiedziało się 384, przeciw - 26, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-215.45" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-215.46" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz zmianie niektórych ustaw (druki nr 276, 386 i 386-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-215.47" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Grzegorza Kurczuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czytaniu dotyczącym rządowego projektu ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu złożono dużo, bo 80 poprawek o różnym charakterze, tak poprawiających brzmienie ustawy, jak i rozwiązań o charakterze zasadniczym, czasem wręcz alternatywnym w stosunku do przedłożenia wstępnego, czyli rządowego. Niektóre poprawki zostały wycofane, tak że dziś pod decyzję Wysokiej Izby komisja przedstawia 72 poprawki. Proponujemy z tej liczby 7 poprawek przyjąć, resztę zaś odrzucić, przede wszystkim z powodu ich konkurencyjności wobec propozycji z projektu rządowego, zmieniają bowiem one w swym zamiarze charakter przedkładanych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzKurczuk">Panie marszałku, z uwagi na wielość poprawek, ich liczbę, ich szeroką problemowość, długość i złożoność deklaruję gotowość ich ewentualnego wyjaśniania w trakcie poszczególnych głosowań. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 386.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#Marszałek">Komisja przedstawia jednocześnie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy, a w przypadku jego odrzucenia, poprawki i całość projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#Marszałek">W zgłoszonym wniosku wnioskodawca proponuje, aby odrzucić w całości projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku. Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w całości projektu ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz zmianie niektórych ustaw, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.11" who="#Marszałek">Głosowało 421 posłów. Za opowiedziało się 184, przeciw - 232, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-217.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-217.13" who="#Marszałek">W 1. poprawce do tytułu projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby wyrazy „Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego” zastąpić wyrazami „Urzędzie Ochrony Państwa”.</u>
          <u xml:id="u-217.14" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Konsekwencją jej przyjęcia będzie dokonanie odpowiednich zmian w całym projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-217.15" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.16" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki do tytułu projektu ustawy, zechce ponieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-217.17" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-217.18" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-217.19" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za opowiedziało się 165, przeciw - 257, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-217.20" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-217.21" who="#Marszałek">W 2. poprawce do art. 3 wnioskodawca w dodawanym ust. 4 proponuje, aby szefowie Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz Wojskowych Służb Informacyjnych byli zobowiązani na wezwanie sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych do przedstawienia informacji i wyjaśnień w sprawach finansowych, realizacji polityki kadrowej oraz dotyczących współpracy służb specjalnych z innymi organami i instytucjami.</u>
          <u xml:id="u-217.22" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-217.23" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-217.24" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki do art. 3 polegającej na dodaniu ustępu...</u>
          <u xml:id="u-217.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Zaraz... Jest pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-217.26" who="#Marszałek">W tej chwili?</u>
          <u xml:id="u-217.27" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.28" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Małachowski: To jest głosowanie...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać pytanie panu posłowi sprawozdawcy: Jaki jest powód tego, że nie przyjęto zapisu, który znajdował uzasadnienie w ekspertyzach biegłych, iż obowiązek kontrolny wobec organów administracji państwowej musi wynikać z ustawy, a tylko sposób jego realizacji może być określony w regulaminie Sejmu? To jest zasada na tyle poważna, że może naruszać konstytucyjność tej ustawy, a chcę również podkreślić, że głównym powodem, dla którego doszło do tzw. reformowania tych służb, była kwestia zapobieżenia nieprawidłowościom. Wydaje mi się, że najistotniejszym instrumentem jest właśnie zwiększenie kontroli. Jak więc rozumieć tę sytuację, która zaistniała?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście, poprawka nie uzyskała rekomendacji, ale o tym państwo wiedzą już z druków sejmowych. Problem był bardzo długo, kilkakrotnie omawiany na tej trybunie, także ostatnio, podczas drugiego czytania ustawy. Powiem, że większość komisji po dyskusji uznała za wystarczające i bardziej poprawne z punktu widzenia konstytucyjnego podziału władz, aby kwestie związane z zakresem kontroli służb specjalnych przez parlament regulował, tak jak dotychczas, regulamin Sejmu. Proszę zajrzeć do załącznika, tam jest wszystko unormowane. Jako większość członków komisji stwierdzamy sprzeczność tej poprawki z art. 112 konstytucji. Mało tego, dodam jeszcze jeden argument, choć ten pierwszy byłby rozstrzygający. Otóż w części poprawka ta jest powtórzeniem tych elementów, które są zawarte w art. 12 projektu. Proszę zerknąć np. na ust. 1 pkt. 2 i 3 w art. 12, gdzie jest mowa o szczegółach projektu. Krótko mówiąc, komisja uznała za poprawną i wystarczającą propozycję wstępną, zgodnie z którą kwestie z zakresu kontroli służb specjalnych przez parlament mają być regulowane tak, jak dotychczas. Jest to zapisane w regulaminie Sejmu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki do art. 3 polegającej na dodaniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za opowiedziało się 187, przeciw - 234, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#Marszałek">W 3. poprawce do art. 3 wnioskodawca w dodawanym ustępie proponuje, aby prezes Rady Ministrów i minister obrony narodowej byli zobowiązani do przedstawienia na żądanie sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych informacji i wyjaśnień dotyczących form, metod oraz efektywności sprawowanego nadzoru nad służbami specjalnymi oraz w sprawach koordynowania działalności służb specjalnych i ich współdziałania z Policją oraz innymi służbami i instytucjami.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki do art. 3 polegającej na dodaniu ustępu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.11" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.12" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za opowiedziało się 186, przeciw - 236, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-221.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.14" who="#Marszałek">W 4. poprawce do art. 5 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby do zadań ABW - będę używał teraz skrótów ABW lub AW - należało m.in. rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie działań zmierzających do naruszenia siłą porządku konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-221.15" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.16" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki do art. 5 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.20" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 186, przeciw - 240, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-221.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.22" who="#Marszałek">W 5. poprawce do art. 5 ust. 1 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby skreślić lit. c stanowiącą, że do zadań ABW należy rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw korupcji osób pełniących funkcje publiczne, jeżeli może to godzić w bezpieczeństwo państwa.</u>
          <u xml:id="u-221.23" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.24" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.25" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki do art. 5 ust. 1 pkt 2 polegającej na skreśleniu lit. c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.28" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za opowiedziało się 187, przeciw - 237, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.29" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.30" who="#Marszałek">W 6. poprawce do art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e wnioskodawca proponuje, aby do zadań ABW nie należało rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu środkami odrzucającymi i substancjami psychotropowymi.</u>
          <u xml:id="u-221.31" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.32" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.33" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki do art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.36" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 89, przeciw - 336, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.37" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.38" who="#Marszałek">W 7. poprawce do art. 5 ust. 1 pkt 3, a także polegającej na dodaniu w ust. 1 pkt. 3a oraz ust. 3, wnioskodawca proponuje m.in., aby do zadań ABW należało wykonywanie funkcji krajowej władzy bezpieczeństwa w zakresie ochrony informacji niejawnych i ochrony informacji niejawnych w systemach i sieciach teleinformatycznych oraz realizowanie zadań w dziedzinie telekomunikacji dla potrzeb sieci łączności rządowej.</u>
          <u xml:id="u-221.39" who="#Marszałek">W 68. poprawce do art. 211 wnioskodawca proponuje dokonanie odpowiednich zmian w ustawie - Prawo telekomunikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-221.40" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-221.41" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-221.42" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.43" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 7. i 68., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.44" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.45" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.46" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 186, przeciw - 241, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.47" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.48" who="#Marszałek">W 8. poprawce do art. 6 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-221.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.50" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.51" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.54" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za - 416, przeciw - 9, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-221.55" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-221.56" who="#Marszałek">W 9. poprawce do art. 6 ust. 1 pkt 4 wnioskodawca proponuje, aby do zadań Agencji Wywiadu należało m.in. zapewnienie ochrony łączności z polskimi placówkami dyplomatycznymi i konsularnymi.</u>
          <u xml:id="u-221.57" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby do zadań agencji należało zapewnienie ochrony łączności kryptograficznej z tymi placówkami.</u>
          <u xml:id="u-221.58" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.59" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.60" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. poprawki do art. 6 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.61" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.62" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.63" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 188, przeciw - 240, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-221.64" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.65" who="#Marszałek">W 10. poprawce do art. 6 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby realizacja czynności operacyjno-rozpoznawczych dokonywanych przez Agencję Wywiadu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej była dopuszczalna wyłącznie za pośrednictwem szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-221.66" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.67" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-221.68" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki do art. 6 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-221.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-221.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-221.71" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za opowiedziało się 123, przeciw - 300, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-221.72" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-221.73" who="#Marszałek">W 11. poprawce do art. 7 wnioskodawca w nowym brzmieniu ust. 1 i 2 proponuje, aby prezes Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii Kolegium ds. Służb Specjalnych wytyczał corocznie kierunki działań ABW, AW i Wojskowych Służb Informacyjnych oraz aby w oparciu o te wytyczne szefowie ABW i AW opracowywali i przedstawiali do zatwierdzenia prezesowi Rady Ministrów roczne plany działania ABW i AW.</u>
          <u xml:id="u-221.74" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.75" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 12.</u>
          <u xml:id="u-221.76" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Szarama.</u>
          <u xml:id="u-221.77" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze strony koalicji rządzącej w czasie prac nad tą ustawą padały zarzuty dotyczące tego, że opozycja tylko i wyłącznie utrudnia działania związane z reorganizacją służb specjalnych w Polsce. W tej poprawce ewidentnie widać, że działania opozycji w sprawie zmian ustaw o służbach specjalnych są ponadczasowe. My proponujemy, żeby premier już tego rządu miał większą kontrolę nad służbami specjalnymi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Pośle Sprawozdawco! Dlaczego komisja, dlaczego pan, dlaczego koalicja rządząca nie chce, aby to premier określał i wytyczał kierunki działań Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu? Dlaczego premier ma najpierw dostawać gotowy plan, do którego siłą rzeczy ustosunkuje się potem pozytywnie, są to bowiem jego ludzie. Jak będzie wyglądała relacja między szefami służb specjalnych a np. ministrem spraw zagranicznych? Czy nie lepiej jednak by było, gdyby najpierw premier określił w sposób ogólny kierunki działań i do tego zostały dostosowane plany? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Kurczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie powiedzieć, choć dyskusja na ten temat była dość skromna, że pan poseł Szarama się po prostu myli. Aby wykazać tę pomyłkę w stwierdzeniu dotyczącym kierunków działań, odczytam państwu art. 7 ust. 1, proszę posłuchać: Prezes Rady Ministrów określa kierunki działania agencji w drodze wytycznych. O czym więc mowa? Krótko mówiąc, poprawka ta nie uzyskała rekomendacji, bowiem nie wnosi do projektu niczego nowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#Marszałek">Chodzi o poprawkę 11.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. poprawki do art. 7 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 78, przeciw - 346, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.8" who="#Marszałek">W 12. poprawce do art. 7 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby prezes Rady Ministrów określał kierunki działania agencji w drodze wiążących wytycznych i poleceń.</u>
          <u xml:id="u-225.9" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.11" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. poprawki do art. 7 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.14" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za opowiedziało się 78, przeciw - 346, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-225.15" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.16" who="#Marszałek">W 13. poprawce lit. a do art. 8 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby szefowie agencji mogli podejmować współdziałanie z właściwymi organami i służbami innych państw.</u>
          <u xml:id="u-225.17" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.19" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. poprawki lit. a do art. 8 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.22" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za opowiedziało się 422, przeciw - 1, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-225.23" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-225.24" who="#Marszałek">W 13. poprawce lit. b do art. 8 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby podjęcie współpracy z właściwymi organami i służbami innych państw mogło nastąpić po uzyskaniu pisemnej zgody prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-225.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.26" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. poprawki lit. b do art. 8 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.29" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.30" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 74, przeciw - 350, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.31" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.32" who="#Marszałek">W 14. poprawce do art. 8 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby przed wyrażeniem zgody na podjęcie współpracy z właściwymi organami i służbami innych państw prezes Rady Ministrów zasięgał opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-225.33" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.35" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.38" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 76, przeciw - 348, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.40" who="#Marszałek">W 15. poprawce do art. 9 ust. 1 i polegającej na skreśleniu ust. 2. wnioskodawca proponuje, aby w ABW i w AW nie mogły być gromadzone na wyodrębnionym rachunku bankowym środki specjalne, których wpływy pochodzą z zadań i przedsięwzięć realizowanych we współpracy ze służbami specjalnymi innych państw.</u>
          <u xml:id="u-225.41" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.42" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.43" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. poprawki do art. 9 ust. 1 i polegającej na skreśleniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.44" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.45" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.46" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 123, przeciw - 301, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-225.47" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.48" who="#Marszałek">W 16. poprawce do art. 9 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby szczegółowe zasady tworzenia i gospodarowania funduszem operacyjnym były określane w drodze zarządzenia.</u>
          <u xml:id="u-225.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.50" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.51" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. poprawki do art. 9 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.54" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 420, przeciw - 8, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-225.55" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-225.56" who="#Marszałek">W 17. poprawce do art. 9 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby w zarządzeniu, o którym mowa w tym przepisie, było określone również przeznaczenie środków specjalnych pochodzących ze współpracy ze służbami specjalnymi innych państw.</u>
          <u xml:id="u-225.57" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.58" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.59" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 17. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.60" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.61" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.62" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 124, przeciw - 303, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-225.63" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.64" who="#Marszałek">W 18. poprawce do art. 12 ust. 2 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby dodać literę c1 stanowiącą, że w skład Kolegium do Spraw Służb Specjalnych wchodzi także minister sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-225.65" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.66" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.67" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 18. poprawki do art. 12 ust. 2 pkt 3, polegającej na dodaniu litery c1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.68" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.69" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.70" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 149, przeciw - 279, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-225.71" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.72" who="#Marszałek">W 19. poprawce do art. 14 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby skreślić przepis stanowiący, że szefowie ABW i AW są powoływani w randze sekretarzy stanu.</u>
          <u xml:id="u-225.73" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.74" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 20.</u>
          <u xml:id="u-225.75" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.76" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 19. poprawki do art. 14 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.77" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.78" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.79" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 187, przeciw - 242, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-225.80" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.81" who="#Marszałek">W 20. poprawce do art. 14 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby szefowie ABW i AW byli powoływani w randze sekretarzy stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-225.82" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.83" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.84" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 20. poprawki do art. 14 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.85" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.86" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.87" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 85, przeciw - 306, wstrzymało się 39 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.88" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.89" who="#Marszałek">W 21. poprawce do art. 14 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 2 i 3 stanowiące m.in., że kadencja szefów agencji trwa 3 lata oraz że szef agencji może być powołany co najwyżej na dwie kadencje.</u>
          <u xml:id="u-225.90" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.91" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje konieczność dokonania odpowiedniej zmiany w art. 16.</u>
          <u xml:id="u-225.92" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.93" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 21. poprawki do art. 14, polegającej na skreśleniu ust. 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.94" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.95" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.96" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 425, przeciw - 3, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.97" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-225.98" who="#Marszałek">W 22. poprawce do art. 14 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby zastępcami szefów agencji mogły zostać osoby spełniające warunki określone dla szefów agencji.</u>
          <u xml:id="u-225.99" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.100" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.101" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 22. poprawki do art. 14 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.102" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.103" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.104" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 81, przeciw - 348, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-225.105" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.106" who="#Marszałek">W 23. poprawce do art. 15 pkt 6 wnioskodawca proponuje, aby szefem ABW i szefem AW mogła zostać osoba, która nie pełniła służby zawodowej w określonych w tym przepisie organach bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-225.107" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.108" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.109" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 23. poprawki do art. 15 pkt 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.110" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.111" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.112" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 307, przeciw - 121, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-225.113" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-225.114" who="#Marszałek">W 24. poprawce do art. 15 wnioskodawca przez dodanie pkt. 7 proponuje, aby szefem agencji mogła zostać osoba, która nie była funkcjonariuszem państwa komunistycznego w rozumieniu ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej, Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-225.115" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.116" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 25.</u>
          <u xml:id="u-225.117" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.118" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 24. poprawki do art. 15, polegającej na dodaniu pkt. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.119" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.120" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.121" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za opowiedziało się 89, przeciw - 291, wstrzymało się 45 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.122" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.123" who="#Marszałek">W 25. poprawce do art. 15 wnioskodawca proponuje, aby szefem agencji mogła zostać osoba, która pełniła służbę, pracowała lub współpracowała z określonymi w tym przepisie organami bezpieczeństwa państwa, a następnie była zatrudniona w Urzędzie Ochrony Państwa.</u>
          <u xml:id="u-225.124" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.125" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.126" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 25. poprawki do art. 15, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.127" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.128" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.129" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 102, przeciw - 285, wstrzymało się 43 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.130" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.131" who="#Marszałek">W 26. poprawce wnioskodawca proponuje, aby skreślić art. 16 określający przypadki, w których szef agencji może zostać odwołany z zajmowanego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-225.132" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.133" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 27., 28. i 29.</u>
          <u xml:id="u-225.134" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.135" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 26. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.136" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.137" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.138" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 35, przeciw - 393, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.139" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.140" who="#Marszałek">W 27. poprawce do art. 16 wnioskodawca proponuje, aby prezes Rady Ministrów odwoływał szefa agencji z zajmowanego stanowiska w określonych w tym przepisie przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-225.141" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.142" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.143" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 27. poprawki do art. 16, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.144" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.145" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.146" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Za opowiedziało się 78, przeciw - 353, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-225.147" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.148" who="#Marszałek">W 28. poprawce do art. 16, polegającej na skreśleniu pkt. 4, oraz w 29. poprawce, polegającej na dodaniu art. 16a, wnioskodawca proponuje, aby prezes Rady Ministrów mógł odwołać szefa agencji z zajmowanego stanowiska w przypadkach: utraty kwalifikacji moralnych, o których mowa w art. 15 pkt. 3 i 4, utraty predyspozycji niezbędnych do zajmowania stanowiska lub wszczęcia przeciwko szefowi postępowania karnego o przestępstwo z winy umyślnej.</u>
          <u xml:id="u-225.149" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-225.150" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-225.151" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.152" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 28. i 29., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.153" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.154" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.155" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Za opowiedziało się 76, przeciw - 354, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-225.156" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.157" who="#Marszałek">W 30. poprawce do art. 17 wnioskodawca proponuje, aby osoba, której czasowo powierzono pełnienie obowiązków szefa agencji, spełniała warunki określone dla szefa agencji.</u>
          <u xml:id="u-225.158" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.159" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.160" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 30. poprawki do art. 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.161" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.162" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.163" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 122, przeciw - 306, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-225.164" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.165" who="#Marszałek">W 31. poprawce do art. 17 wnioskodawca proponuje, aby prezes Rady Ministrów mógł jednokrotnie powierzyć czasowe pełnienie obowiązków szefa agencji.</u>
          <u xml:id="u-225.166" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.167" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.168" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 31. poprawki do art. 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.169" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.170" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.171" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 185, przeciw - 243, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-225.172" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.173" who="#Marszałek">W 32. poprawce do art. 17 wnioskodawca proponuje, aby prezes Rady Ministrów mógł powierzyć czasowe pełnienie obowiązków szefa agencji, po zasięgnięciu opinii prezydenta, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych oraz sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-225.174" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.175" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.176" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 32. poprawki do art. 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.177" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.178" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.179" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Za opowiedziało się 78, przeciw - 353, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-225.180" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.181" who="#Marszałek">W 33. poprawce do art. 20 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby szefowie agencji mogli tworzyć, przekształcać i likwidować ośrodki szkolenia agencji, a także określać ich strukturę, zadania oraz zasady funkcjonowania, za zgodą prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-225.182" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.183" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.184" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 33. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.185" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.186" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.187" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Za opowiedziało się 123, przeciw - 308, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-225.188" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-225.189" who="#Marszałek">W 34. poprawce do art. 22 wnioskodawca proponuje, aby funkcjonariusze AW wykonywali także czynności analityczno-informacyjne.</u>
          <u xml:id="u-225.190" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-225.191" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.192" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 34. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-225.193" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-225.194" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-225.195" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 398, przeciw - 32, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-225.196" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-225.197" who="#Marszałek">W 35. poprawce do art. 23 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby skreślić pkt 1 stanowiący, że funkcjonariusze ABW, wykonując czynności, o których mowa w art. 21, mają prawo wydawania poleceń określonego zachowania się.</u>
          <u xml:id="u-225.198" who="#Marszałek">Pytanie?</u>
          <u xml:id="u-225.199" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Wassermann.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zwrócić uwagę państwa i zapytać pana posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełZbigniewWassermann">Jakie powody legły u podstaw podjęcia decyzji, żeby w dodatkowe uprawnienia wyposażyć funkcjonariuszy agencji, gdy z uprawnieniami tymi nie wiążą się żadne gwarancje i nie są one skonkretyzowane, a niewykonanie tych poleceń niesie możliwość zastosowania środków przymusu? Jest to ewidentne odstępstwo od zasady, zgodnie z którą wiemy, jakie mamy prawa i jakie mamy obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#Marszałek">Poseł sprawozdawca, pan poseł Kurczuk, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypomnę przede wszystkim, że ta poprawka nie uzyskała rekomendacji. Dwóch tylko posłów opowiedziało się za nią, reszta była przeciw. Uznano bowiem, że działający na podstawie przepisów prawa funkcjonariusze - przypomnę - Agencji Wywiadu mogą, a nawet muszą w określonych sytuacjach mieć prawo wydawania poleceń określonego zachowania się, jak pan poseł powiedział. Tego konsekwencją są propozycje przepisów art. 20 ust. 1 pkt 2–5 projektu.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Powtórzę: Chodzi o wydawanie poleceń określonego zachowania się, ale przecież w granicach prawa - podkreślam: w granicach prawa - czyli ustawy. To nie jest uprawnienie nadzwyczajne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 35. poprawki do art. 23 ust. 1, polegającej na skreśleniu pkt. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 81, przeciw - 349, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#Marszałek">W 36. poprawce do art. 23 ust. 7 wnioskodawca proponuje, aby rozporządzenie Rady Ministrów, o którym mowa w tym przepisie, określało także okres przechowywania i sposób niszczenia materiałów powstałych w wyniku rejestracji obrazu i dźwięku dokonanej w określonych okolicznościach przez funkcjonariuszy ABW.</u>
          <u xml:id="u-231.9" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.11" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 36. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.14" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 124, przeciw - 302, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-231.15" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.16" who="#Marszałek">W 37. poprawce do art. 23 ust. 7 wnioskodawca proponuje, aby rozporządzenie Rady Ministrów, o którym mowa w tym przepisie, określało także szczegółowy sposób przeprowadzania i dokumentowania obserwowania oraz rejestrowania obrazu i dźwięku w miejscach publicznych przez funkcjonariuszy ABW.</u>
          <u xml:id="u-231.17" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.19" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 37. poprawki do art. 23 ust. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.22" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 123, przeciw - 306, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-231.23" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.24" who="#Marszałek">W 38. poprawce do art. 23 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 8 stanowiący, że Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje miejsc publicznych i zdarzeń, wobec których może być zastosowane obserwowanie oraz rejestrowanie obrazu i dźwięku, a także sposób dokumentowania tych czynności, uwzględniając ochronę praw i wolności człowieka i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-231.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.26" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 38. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.29" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.30" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Za opowiedziało się 80, przeciw - 351, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-231.31" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.32" who="#Marszałek">W 39. poprawce do art. 24 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby w zdaniu wstępnym skreślić powołanie się na czynności, o których mowa w art. 22.</u>
          <u xml:id="u-231.33" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.35" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 39. poprawki do art. 24 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.38" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 130, przeciw - 298, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-231.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.40" who="#Marszałek">W 40. poprawce do art. 26 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 2 stanowiący o okolicznościach, w których funkcjonariuszom AW przysługuje prawo użycia broni palnej.</u>
          <u xml:id="u-231.41" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.42" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.43" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 40. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.44" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.45" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.46" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. Za opowiedziało się 42, przeciw - 391, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-231.47" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.48" who="#Marszałek">W 41. poprawce do art. 27 ust. 9 wnioskodawca proponuje, aby w przypadku wydania przez sąd postanowienia o kontroli operacyjnej przez czas oznaczony, po upływie okresów określonych w ust. 8, szef ABW informował tenże sąd o wynikach kontroli operacyjnej niezwłocznie po jej zakończeniu, a na żądanie sądu również o przebiegu tej kontroli, przedstawiając zebrane w jej toku materiały.</u>
          <u xml:id="u-231.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.50" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.51" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 41. poprawki do art. 27 ust. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.54" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Za opowiedziało się 78, przeciw - 354, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-231.55" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.56" who="#Marszałek">W 42. poprawce do art. 27 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 17 stanowiący, że określonego przepisami ustawy trybu postępowania w przypadku zarządzenia kontroli operacyjnej nie stosuje się, jeżeli kontrola ta jest prowadzona za wyrażoną na piśmie zgodą osoby będącej nadawcą lub odbiorcą przekazu informacji.</u>
          <u xml:id="u-231.57" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.58" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.59" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 42. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.60" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.61" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.62" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 82, przeciw - 345, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-231.63" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.64" who="#Marszałek">W 43. poprawce do art. 28 ust. 5 i polegającej na dodaniu ust. 6, wnioskodawca proponuje, aby Rada Ministrów określała w drodze rozporządzenia zasady i tryb występowania o informacje i dane, o których mowa w ust. 1, oraz ich udostępniania za pomocą sieci telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-231.65" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby występowanie o te informacje i dane oraz ich udostępnianie za pomocą sieci telekomunikacyjnych dokonywało się w sposób ustalony przez szefa ABW.</u>
          <u xml:id="u-231.66" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.67" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.68" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 43. poprawki do art. 28 ust. 5 i polegającej na dodaniu ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.71" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Za opowiedziało się 80, przeciw - 351, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-231.72" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.73" who="#Marszałek">W 44. poprawce do art. 32 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 2 stanowiący, że nie popełnia przestępstwa ten, kto ujawnia dokument świadczący o popełnieniu przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-231.74" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.75" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.76" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 44. poprawki do art. 32 polegającej na dodaniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.77" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.78" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.79" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Za opowiedziało się 80, przeciw - 351, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-231.80" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.81" who="#Marszałek">W 45. poprawce do art. 34 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 5 i 6 stanowiące m.in., że: dane osobowe zebrane w celu wykonywania ustawowych zadań agencji są przechowywane przez okres, w którym są one niezbędne dla realizacji tych zadań, oraz że określone dane osobowe osób podejrzanych o popełnienie przestępstw, które nie zostały skazane za te przestępstwa, podlegają komisyjnemu i protokolarnemu zniszczeniu niezwłocznie po uprawomocnieniu się stosownego orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-231.82" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.83" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.84" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 45. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.85" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.86" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.87" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Za opowiedziało się 81, przeciw - 351, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-231.88" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.89" who="#Marszałek">W 46. poprawce do art. 39 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby zakazu udzielania określonych informacji przez funkcjonariuszy i pracowników oraz byłych funkcjonariuszy i pracowników agencji nie stosowało się w przypadku żądania prokuratora albo sądu zgłoszonego w celu ścigania karnego za każdy czyn zabroniony stanowiący zbrodnię lub występek.</u>
          <u xml:id="u-231.90" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby tego zakazu nie stosowało się jedynie w przypadku żądania zgłoszonego w celu ścigania karnego za czyn zabroniony stanowiący zbrodnię lub występek, którego skutkiem jest śmierć.</u>
          <u xml:id="u-231.91" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.92" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-231.93" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 46. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-231.94" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-231.95" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-231.96" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Za opowiedziało się 123, przeciw - 309, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-231.97" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-231.98" who="#Marszałek">W 47. poprawce do art. 39 ust. 6 wnioskodawca proponuje, aby określone w tym przepisie postępowanie było przeprowadzane w przypadku nieuwzględnienia żądania prokuratora lub sądu zgłoszonego w związku z postępowaniem karnym o każdy czyn zabroniony stanowiący zbrodnię lub występek.</u>
          <u xml:id="u-231.99" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-231.100" who="#Marszałek">Pytanie teraz, tak, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-231.101" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Nastąpiła bardzo istotna zmiana dotycząca przepisu odpowiedniego w obowiązującej ustawie o Urzędzie Ochrony Państwa. Mianowicie tą podstawą prawną był przepis art. 109. To jest przepis, który mówi o tym, że obywatel polski popełniający przestępstwo za granicą odpowiada za każde przestępstwo. Na to miejsce wprowadzono art. 105 mówiący o przestępstwach, które się nie przedawniają: ludobójstwo, zbrodnie wojenne, przestępstwa przeciwko ludzkości. Konsekwencją tego jest to, że obywatel polski, np. funkcjonariusz wywiadu, który dopuści się przestępstwa za granicą, nie będzie ponosił odpowiedzialności. A proszę zderzyć to z tym sformułowaniem, które mówi o możliwości współpracy ze służbami zagranicznymi i z funduszem środków specjalnych. Inaczej mówiąc, można sobie wyobrazić taką sytuację, że funkcjonariusz taki, przemycając narkotyki albo handlując bronią, nie będzie ponosił odpowiedzialności. Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie moim zadaniem, jako sprawozdawcy, jest wypowiadanie własnego poglądu, natomiast jeśli chodzi o poprawkę 47. - jak i 46., którą Wysoka Izba również odrzuciła - powiem tylko tak, że w dyskusji przeważył jednak pogląd, że przyjęcie tej poprawki skutkowałoby znacznym rozszerzeniem katalogu spraw, w związku z którymi należałoby ujawniać informacje objęte ustawowym zakazem. I to leżało u podstaw takiego a nie innego wyniku głosowania. Dodam tylko, że za tą poprawką opowiedziało się 2 posłów, reszta była przeciw. To wszystko, co po tej dyskusji w komisji mogę powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 47. poprawki do art. 39 ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 131, przeciw - 296, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#Marszałek">W 48. poprawce do art. 40 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby sposób współdziałania służb specjalnych z szefem ABW w zakresie prowadzenia ewidencji zainteresowań operacyjnych był określany w drodze rozporządzenia, a nie, jak proponuje komisja, w drodze zarządzenia.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-235.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-235.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 48. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-235.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-235.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-235.13" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 122, przeciw - 304, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-235.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-235.15" who="#Marszałek">W 49. poprawce wnioskodawca proponuje, aby skreślić art. 41, stanowiący, że: szef ABW organizuje współpracę w zakresie wymiany informacji istotnych dla bezpieczeństwa zewnętrznego i międzynarodowej pozycji Polski pomiędzy organami administracji rządowej w ramach wspólnoty informacyjnej rządu oraz że prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb wymiany informacji w ramach wspólnoty informacyjnej rządu oraz wymagania w tym zakresie wobec organów uczestniczących we współpracy.</u>
          <u xml:id="u-235.16" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-235.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-235.18" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 49. poprawki polegającej na skreśleniu art. 41, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-235.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-235.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-235.21" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 139, przeciw - 291, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-235.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-235.23" who="#Marszałek">W 50. poprawce do art. 42 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby zasady, zakres i tryb współdziałania oraz szczegółowy rozdział kompetencji pomiędzy ABW, AW i Wojskowymi Służbami Informacyjnymi były określane w drodze rozporządzenia, a nie - jak proponuje komisja - w drodze zarządzenia.</u>
          <u xml:id="u-235.24" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-235.25" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-235.26" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 50. poprawki do art. 42 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-235.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-235.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-235.29" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 122, przeciw - 307, wstrzymał się jeden poseł.</u>
          <u xml:id="u-235.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-235.31" who="#Marszałek">W 51. poprawce do art. 42 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 3, stanowiący, że spory między szefami ABW i AW oraz szefem Wojskowych Służb Informacyjnych rozstrzyga prezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-235.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-235.33" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-235.34" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 51. poprawki do art. 42, polegającej na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-235.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-235.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-235.37" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Za opowiedziało się 125, przeciw - 306, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-235.38" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-235.39" who="#Marszałek">W 52. poprawce do art. 43 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 2, stanowiący, że szefowie agencji mogą powierzyć specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej wykonywanie ochrony własnych urządzeń oraz obszarów i obiektów, a także przebywających w nich osób.</u>
          <u xml:id="u-235.40" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-235.41" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-235.42" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 52. poprawki do art. 43, polegającej na skreśleniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-235.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-235.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-235.45" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Za opowiedziało się 99, przeciw - 331, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-235.46" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-235.47" who="#Marszałek">W 53. poprawce do art. 44 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 2, stanowiący, że służby w ABW lub AW nie mogą pełnić byli funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa, którzy zostali zweryfikowani negatywnie lub nie poddali się weryfikacji.</u>
          <u xml:id="u-235.48" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Szarama.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie do posła sprawozdawcy: Czy po przyjęciu tych ustaw w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub w Agencji Wywiadu będą mogli służyć funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa, którzy zostali zweryfikowani negatywnie? Jeśli będzie odpowiedź na to pytanie, że jest to już zawarte w innych przepisach, to chciałem powiedzieć, że mogą być tutaj najprzeróżniejsze interpretacje i zapisanie tego w tych nowych ustawach postawiłoby w sposób jednoznaczny kropkę nad „i”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Grzegorz Kurczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moja odpowiedź jest krótka, podobnie jak krótka była dyskusja w komisji na ten temat. Otóż, w naszym przekonaniu, głosujących przeciw tej poprawce, takiej możliwości po prostu nie ma. Odłożyliśmy dyskusję na temat tej poprawki na kolejne posiedzenie i w myśl również opinii prawnej Biura Studiów i Ekspertyz - takiej możliwości nie ma. Podeprę się jeszcze trzecim argumentem. Z zaprezentowanego przez pana ministra Siemiątkowskiego stanowiska rządu również wynikało, iż takiej możliwości po prostu nie ma i nie ma takiego zamiaru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 53. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 143, przeciw - 284, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#Marszałek">W 54. poprawce do art. 47 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby nadać nowe brzmienie rocie ślubowania składanego przez funkcjonariusza. Zgodnie z tą propozycją funkcjonariusz ślubowałby m.in. „służyć wiernie...</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Do tej poprawki, można?)</u>
          <u xml:id="u-239.10" who="#Marszałek">Za chwilę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-239.11" who="#Marszałek">... Narodowi Polskiemu i Państwu Polskiemu, stać na straży Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, strzec bezpieczeństwa Państwa Polskiego i jego obywateli, dochować wierności konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej wykonującym konstytucyjne i ustawowe obowiązki”.</u>
          <u xml:id="u-239.12" who="#Marszałek">Wnioskodawca proponuje także, aby ślubowanie mogło być złożone z dodaniem zdania: „Tak mi dopomóż Bóg”.</u>
          <u xml:id="u-239.13" who="#Marszałek">Pan poseł Stryjewski, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.14" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-239.15" who="#Marszałek">Proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-239.16" who="#komentarz">(Głosy z sali: I co jeszcze?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jakie argumenty ideowe i względy praktyczne stoją na przeszkodzie, by funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu składali ślubowanie według roty, którą przytoczył pan marszałek.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy nie uważa pan poseł sprawozdawca, ale także pan minister i pan premier, że powyższa rota ślubowania w istocie pełniej wiązałaby funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu z państwem polskim i z narodem polskim? Czy nie w istocie pełniej zobowiązywałaby ich do poszanowania konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i do ochrony legalnych władz państwowych? Czy odwołanie się w ślubowaniu do najgłębszych i najszlachetniejszych uczuć każdego człowieka, do miłości do Boga, miłości do swego narodu i do swojej ojczyzny nie będzie jedynym gwarantem prawości służby każdego funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, łącznie ze zgodą na utratę zdrowia, a nawet i życia, która to utrata wpisana jest w tę służbę. Przypomnę - służbę narodowi polskiemu i polskiemu państwu. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Grzegorz Kurczuk...</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#Marszałek">Jeszcze pan poseł Giertych, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo proszę pana marszałka o zwrócenie uwagi członkom Klubu Parlamentarnego SLD, którzy przed chwilą wznosili wulgarne okrzyki w stosunku do posła Ligi Polskich Rodzin. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#Marszałek">Nie słyszałem takich okrzyków, panie pośle, ale jeśli były, to wielokrotnie wypowiadałem się w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie było żadnych wulgarnych słów.)</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#Marszałek">Ale, proszę państwa, nie dyskutujmy na ten temat. Ja takich okrzyków nie słyszałem. Wtedy, kiedy je słyszę, to zawsze reaguję. Jeżeli były takie okrzyki, to proszę się powstrzymać przed tego rodzaju zachowaniem.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie było słychać.)</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim odpowiem, to chcę powiedzieć, iż nie mogę się zgodzić z tą sugestią i prośbą zawartą w wystąpieniu pana posła Stryjewskiego, bowiem zgodnie z regulaminem obowiązkiem sprawozdawcy jest nie przedstawiać z tej mównicy własnego zdania, tylko w sposób najbardziej wierny oddać to, co się odbywało na posiedzeniu komisji. Komisja rzeczywiście odrzuciła poprawkę pana posła Stryjewskiego. Chcę powiedzieć, że jeszcze w trakcie posiedzenia komisji pan poseł próbował zmieniać tekst własnej poprawki. Zdaniem komisji tekst dotychczasowy jest jasny i czytelny, zaś propozycję pana posła potraktowano czy uznano za zbyt rozwlekłą. Tylko jeden poseł głosował za poprawką pana posła Stryjewskiego, pozostali byli przeciw. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 54. poprawki do art. 47 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 196, przeciw - 223, wstrzymało się 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#Marszałek">W 55. poprawce do art. 80 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 2, stanowiący, że przełożony posiadający uprawnienia w sprawach osobowych może zezwolić funkcjonariuszowi na wykonywanie zajęcia zarobkowego poza służbą, jeśli nie koliduje to z wykonywaniem przez niego zadań służbowych oraz nie narusza honoru, godności lub dobrego imienia służby.</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-245.10" who="#Marszałek">Konsekwencją jej przyjęcia będzie skreślenie w art. 80 ust. 1 wyrazów „z zastrzeżeniem ust. 2”.</u>
          <u xml:id="u-245.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-245.12" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 55. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-245.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-245.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-245.15" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 74, przeciw - 353, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-245.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-245.17" who="#Marszałek">W 56. poprawce do art. 113 wnioskodawca przez dodanie ust. 2 proponuje, aby prawo do zachowania przydzielonego lokalu mieszkalnego albo do otrzymania zamiennego lokalu mieszkalnego nie przysługiwało funkcjonariuszom wydalonym ze służby w wyniku postępowania dyscyplinarnego.</u>
          <u xml:id="u-245.18" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-245.19" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-245.20" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 56. poprawki do art. 113, polegającej na dodaniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-245.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-245.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-245.23" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 184, przeciw - 245, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-245.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-245.25" who="#Marszałek">W 57. poprawce do art. 126 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 1a, stanowiący, że do okresów pracy, po których funkcjonariusz nabywa prawa do nagród jubileuszowych, nie wlicza się okresów zatrudnienia w partii komunistycznej oraz w organach bezpieczeństwa państwa do dnia 1 lipca 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-245.26" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-245.27" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-245.28" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 57. poprawki do art. 126, polegającej na dodaniu ust. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-245.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-245.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-245.31" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 80, przeciw - 347, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-245.32" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-245.33" who="#Marszałek">W 58. poprawce wnioskodawca proponuje, aby skreślić art. 157 zawierający zmiany do ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-245.34" who="#Marszałek">Pytanie, pan poseł Wassermann.</u>
          <u xml:id="u-245.35" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Poprawka nr 58 ma za zadanie zwrócić uwagę państwa na to, że art. 157 jest kolejną protezą prawną uzasadniającą byt takiej instytucji, jaką są Wojskowe Służby Informacyjne. Zwracam uwagę, że instytucja ta nie ma ustawowo określonych kompetencji, natomiast zostaje ustawowo wyposażona w uprawnienia do prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych, a nawet można się doszukać możliwości prowadzenia czynności śledczych, „odpowiednie stosowanie” jest bowiem rodzajem odsyłacza, który nie powinien być stosowany w prawidłowej sztuce legislacyjnej. Sądzę, że dla państwa prawa, za jakie Polska chce się uważać, jest to uchybienie bardzo poważne i może stanowić o niekonstytucyjności tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#Marszałek">Pan poseł Grzegorz Kurczuk, sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku powiem, że ta poprawka nie uzyskała rekomendacji komisji. Faktycznie poprawka nr 58 dotyczy wykreślenia podstawy ustawowej do działania Wojskowych Służb Informacyjnych, czyli w przypadku wykreślenia nie mielibyśmy podstawy do działania WSI. Bez tej protezy, jak to nazwał pan poseł Wassermann, nie mogłyby one po prostu działać. Uzyskaliśmy w trakcie posiedzenia komisji oświadczenie, iż rząd zobowiązuje się w jak najkrótszym terminie przedstawić projekt ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych. To tyle, jeśli chodzi o dyskusję i decyzję komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 59.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 58. poprawki, polegającej na skreśleniu art. 157, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 81, przeciw - 346, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.9" who="#Marszałek">W 59. poprawce do art. 157 wnioskodawca przez dodanie zmiany 4. proponuje, aby art. 15 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiący o obowiązkach i uprawnieniach Wojskowych Służb Informacyjnych, tracił moc obowiązywania z dniem 31 grudnia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-249.10" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.12" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 59. poprawki do art. 157, polegającej na dodaniu zmiany 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.15" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 77, przeciw - 350, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.17" who="#Marszałek">W 60. poprawce lit. a do art. 168 zmiana 2. nowelizującego ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych wnioskodawca proponuje, aby w przepisie zawierającym upoważnienie dla prezesa Rady Ministrów do wydania zarządzenia określającego m.in. odrębny tryb poboru podatku dochodowego skreślić wyrazy stanowiące, że zarządzenie to jest wydawane ze względu na ochronę tajemnicy państwowej.</u>
          <u xml:id="u-249.18" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.19" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.20" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 60. poprawki lit. a do art. 168 zmiana 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.23" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 79, przeciw - 350, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.25" who="#Marszałek">W 60. poprawce lit. b do art. 168 zmiana 2. wnioskodawca proponuje, aby prezes Rady Ministrów określał m.in. odrębny tryb poboru podatku dochodowego w drodze rozporządzenia, a nie - jak proponuje komisja - zarządzenia.</u>
          <u xml:id="u-249.26" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.27" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.28" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 60. poprawki lit. b do art. 168 zmiana 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.31" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Za opowiedziało się 80, przeciw - 348, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-249.32" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.33" who="#Marszałek">W 61. poprawce polegającej na nadaniu nowego brzmienia art. 174 oraz w 62. poprawce do art. 175 polegającej na dodaniu zmiany 3a wnioskodawca proponuje m.in., aby do przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin oraz do przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych i ich rodzin wprowadzić uregulowanie, zgodnie z którym w razie zwolnienia ze służby żołnierza zawodowego albo funkcjonariusza, który nie nabrał praw do emerytury lub renty, od wypłaconego żołnierzowi albo funkcjonariuszowi w okresie służby uposażenia, od którego nie odprowadzono składki na ubezpieczenie społeczne, była przekazywana do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składka przewidziana za ten okres w przepisach o ubezpieczeniu społecznym.</u>
          <u xml:id="u-249.34" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-249.35" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-249.36" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.37" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 61. i 62., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.38" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.39" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.40" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za opowiedziało się 181, przeciw - 241, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-249.41" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.42" who="#Marszałek">W 63. poprawce do art. 192 wnioskodawca proponuje m.in., aby generalnemu inspektorowi ochrony danych osobowych przysługiwały uprawnienia określone w przepisach ustawy o ochronie danych osobowych w przypadku przetwarzania przez ABW, AW i WSI danych osobowych, o których mowa w art. 27 tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-249.43" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.44" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.45" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 63. poprawki do art. 192, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.46" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.47" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.48" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za opowiedziało się 121, przeciw - 303, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.49" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.50" who="#Marszałek">W 64. poprawce do art. 193 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-249.51" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.52" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.53" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 64. poprawki do art. 193, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.54" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.55" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.56" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 418, przeciw - 9, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-249.57" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-249.58" who="#Marszałek">W 65. poprawce do art. 195 wnioskodawca przez skreślenie zmiany 2. proponuje, aby pozostawić w obowiązującym brzmieniu przepis stanowiący, że funkcjonariusze Urzędu Ochrony Państwa, którzy nie pozostawali w służbie w dniu wejścia w życie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.</u>
          <u xml:id="u-249.59" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby tym ubezpieczeniom obowiązkowo podlegali funkcjonariusze Urzędu Ochrony Państwa, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie pozostawali w stosunku służby w Urzędzie Ochrony Państwa.</u>
          <u xml:id="u-249.60" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.61" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.62" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 65. poprawki do art. 195, polegającej na skreśleniu zmiany 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.63" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.64" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.65" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 142, przeciw - 285, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.66" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.67" who="#Marszałek">W 66. poprawce oraz w tożsamej merytorycznie poprawce 67. dotyczących art. 197 wnioskodawcy proponują m.in., aby skreślić regulację, zgodnie z którą przepisy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych określają także warunki nabywania prawa do emerytury i rent oraz zasady ustalania wysokości tych świadczeń dla funkcjonariuszy UOP, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostali zwolnieni ze służby, a następnie podjęli służbę w ABW lub AW.</u>
          <u xml:id="u-249.68" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-249.69" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką 66.</u>
          <u xml:id="u-249.70" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 67.</u>
          <u xml:id="u-249.71" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 66. do art. 197, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.72" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.73" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.74" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 109, przeciw - 317, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-249.75" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.76" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką 67.</u>
          <u xml:id="u-249.77" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 67. do art. 197, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.78" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.79" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.80" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za opowiedziało się 177, przeciw - 247, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.81" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.82" who="#Marszałek">Poprawkę 68. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-249.83" who="#Marszałek">W 69. poprawce do art. 222 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 2 stanowiący, że wyodrębnione archiwum UOP przechodzi do ABW oraz że określone prawem prawa i obowiązki związane z archiwum UOP przechodzą na szefa ABW.</u>
          <u xml:id="u-249.84" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.85" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.86" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 69. poprawki do art. 222, polegającej na dodaniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.87" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.88" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.89" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 422, przeciw - 7, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-249.90" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-249.91" who="#Marszałek">Poprawkę 71., jako dalej idącą, rozpatrzymy przed poprawką 70.</u>
          <u xml:id="u-249.92" who="#Marszałek">W 71. poprawce do art. 229 ust. 1 oraz polegającej na skreśleniu ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby szefowie agencji, każdy w zakresie swojego działania, informowali funkcjonariusza UOP o proponowanych dla niego warunkach dalszej służby w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy oraz aby skreślić przepisy umożliwiające wypowiedzenie stosunku służbowego w związku ze zniesieniem UOP oraz utworzeniem ABW i AW.</u>
          <u xml:id="u-249.93" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.94" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie dokonanie odpowiednich zmian w art. 229 ust. 7 i 8.</u>
          <u xml:id="u-249.95" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 70.</u>
          <u xml:id="u-249.96" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.97" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 71. poprawki do art. 229 ust. 1 oraz polegającej na skreśleniu ust. 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.98" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.99" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.100" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 181, przeciw - 243, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-249.101" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.102" who="#Marszałek">W 70. poprawce do art. 229 ust. 1 oraz polegającej na dodaniu ust. 1a wnioskodawca proponuje, aby szefowie agencji, każdy w zakresie swojego działania, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy przedstawiali funkcjonariuszowi UOP propozycje nowych warunków służby albo dokonywali wypowiedzenia stosunku służbowego oraz aby po upływie tego terminu mieli obowiązek pisemnego potwierdzenia funkcjonariuszowi warunków jego służby w agencji.</u>
          <u xml:id="u-249.103" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.104" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.105" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 70. poprawki do art. 229 ust. 1 oraz polegającej na dodaniu ust. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.106" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.107" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.108" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 123, przeciw - 304, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.109" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.110" who="#Marszałek">W 72. poprawce lit. a do art. 229 wnioskodawca przez dodanie ust. 2a proponuje, aby od pisemnej propozycji nowych warunków służby funkcjonariuszowi przysługiwało prawo do złożenia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-249.111" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.112" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.113" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 72. poprawki lit. a do art. 229, polegającej na dodaniu ust. 2a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.114" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.115" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.116" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za opowiedziało się 125, przeciw - 299, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-249.117" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.118" who="#Marszałek">W 72. poprawce lit. b do art. 299 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 7 stanowiący, że wobec funkcjonariusza, który odmówił przyjęcia zaproponowanych warunków służby albo któremu został wypowiedziany stosunek służbowy, nie stosuje się terminów zwolnienia ze służby określonych w art. 60 ust. 4 oraz w art. 63.</u>
          <u xml:id="u-249.119" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-249.120" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.121" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 72. poprawki lit. b do art. 229, polegającej na skreśleniu ust. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.122" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.123" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.124" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Za opowiedziało się 79, przeciw - 350, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-249.125" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.126" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-249.127" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz zmianie niektórych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.128" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.129" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.130" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za opowiedziało się 243, przeciw - 187, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-249.131" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-249.132" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o przedstawionym przez Prezydium Sejmu projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 348, 348-A i 422) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-249.133" who="#Marszałek">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Danutę Ciborowską i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-249.134" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-249.135" who="#Marszałek">Sejm postanowił o przystąpieniu do trzeciego czytania bez ponownego kierowania projektu uchwały do komisji.</u>
          <u xml:id="u-249.136" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.137" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały zawartego w sprawozdaniu w druku nr 422.</u>
          <u xml:id="u-249.138" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-249.139" who="#Marszałek">W przypadku jego odrzucenia pod głosowanie poddam wnioski mniejszości i całość projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-249.140" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-249.141" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w całości projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, zawartego w druku nr 422, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-249.142" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-249.143" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-249.144" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 78, przeciw - 346, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-249.145" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-249.146" who="#Marszałek">W 1. wniosku mniejszości wnioskodawca, przez skreślenie zmiany 2. w art. 1 projektu uchwały nowelizującej, proponuje, aby utrzymać dotychczasowe brzmienie przepisu art. 13 ust. 1 pkt 13 stanowiącego, że marszałek Sejmu sprawuje pieczę nad spokojem i porządkiem na całym obszarze należącym do Sejmu oraz wydaje stosowne zarządzenia porządkowe.</u>
          <u xml:id="u-249.147" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby przepis wskazywał, że zarządzenia porządkowe marszałka Sejmu mogą dotyczyć także użycia w razie konieczności Straży Marszałkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-249.148" who="#Marszałek">Bardzo proszę państwa posłów, aby wchodzili na mównicę w momencie, w którym zaproszę.</u>
          <u xml:id="u-249.149" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełRobertStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie posłowi sprawozdawcy. Czy zmiana nr 2 umożliwiająca Straży Marszałkowskiej na polecenie marszałka Sejmu użycie w stosunku do posłów siły fizycznej nie prowadzi do pogwałcenia immunitetu poselskiego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Prowadzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#Marszałek">To było pytanie do posła sprawozdawcy, tak?</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Ciborowska.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełDanutaCiborowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Na ten temat bardzo dokładnie dyskutowaliśmy na dwóch posiedzeniach komisji. Komisja nie podzieliła w tej kwestii pana poglądu i stwierdzam, że w opinii komisji nie naruszy to immunitetu poselskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości do art. 1, polegającego na skreśleniu zmiany 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 101, przeciw - 324, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#Marszałek">W 2. wniosku mniejszości do dodawanego art. 23a ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby uchwała Prezydium Sejmu o obniżeniu uposażenia lub diety parlamentarnej posła, o której mowa w tym przepisie, była podejmowana jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-253.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-253.8" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości do art. 23a ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-253.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-253.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-253.11" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za opowiedziało się 128, przeciw - 291, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-253.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-253.13" who="#Marszałek">W 3. wniosku mniejszości do dodawanego art. 24a ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby uchwała Prezydium Sejmu o obniżeniu uposażenia lub o utracie prawa do pełnej diety parlamentarnej posła, o której mowa w tym przepisie, była podejmowana jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-253.14" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-253.15" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. wniosku mniejszości do art. 24a ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-253.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-253.17" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-253.18" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za opowiedziało się 133, przeciw - 285, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-253.19" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-253.20" who="#Marszałek">W 4. wniosku mniejszości wnioskodawca, przez skreślenie lit. a-d w art. 1 zmiana 5. projektu uchwały nowelizującej, proponuje, aby utrzymać dotychczasowe brzmienie przepisów określających tryb wyboru Komisji Etyki Poselskiej.</u>
          <u xml:id="u-253.21" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje m.in., aby Prezydium Sejmu mogło uznać zastrzeżenie wniesione przez kandydata na członka komisji lub członka komisji, dotyczące członkostwa w komisji innego kandydata, za zasadne bądź za niezasadne oraz aby w przypadku uznania zastrzeżenia za niezasadne Prezydium mogło przedłożyć Sejmowi wniosek w sprawie wyboru komisji z uwzględnieniem zastrzeżonej kandydatury.</u>
          <u xml:id="u-253.22" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełRobertStrąk">Panie Marszałku! Moje pytanie też będzie do posła sprawozdawcy. Zmiana treści art. 74g spowoduje, że to ostatecznie Prezydium Sejmu będzie decydowało, czy umotywowane zastrzeżenie dotyczące członkostwa w Komisji Etyki Poselskiej innego kandydata zostanie uwzględnione, czy też nie. Czy odejście od kryteriów etycznych na rzecz preferencji politycznych jest słusznym rozwiązaniem? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#Marszałek">Pani poseł Ciborowska, sprawozdawca komisji, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełDanutaCiborowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Uprzejmie pana informuję, że ten temat i problem, który pan i w dniu dzisiejszym podjął, bardzo dokładnie rozważaliśmy i dyskutowaliśmy na posiedzeniu komisji regulaminowej i podczas drugiego czytania w Wysokiej Izbie. Komisja nie podzieliła pana poglądów w tej kwestii i nie...</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#PosełDanutaCiborowska">Nie jest tak, jak pan poseł sugeruje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. wniosku mniejszości do art. 1 zmiana 5., polegającego na skreśleniu lit. a-d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#Marszałek">Głosowało 426 posłów. Za opowiedziało się 96, przeciw - 329, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#Marszałek">W 5. wniosku mniejszości do dodawanego ust. 7 w art. 74g wnioskodawca proponuje, aby poseł tracił członkostwo w Komisji Etyki Poselskiej jedynie w przypadkach, gdy Prezydium Sejmu albo Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich podejmą uchwały o udzieleniu posłowi upomnienia albo o udzieleniu posłowi nagany.</u>
          <u xml:id="u-257.8" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby poseł tracił członkostwo w tej komisji także w przypadkach, gdy Prezydium Sejmu albo Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich podejmą uchwały o zwróceniu posłowi uwagi.</u>
          <u xml:id="u-257.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-257.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. wniosku mniejszości do art. 74g ust. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-257.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-257.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-257.13" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za opowiedziało się 112, przeciw - 310, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-257.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-257.15" who="#Marszałek">W 6. wniosku mniejszości wnioskodawca, przez skreślenie zmiany 7. w art. 1 projektu uchwały nowelizującej, proponuje, aby utrzymać dotychczasowe brzmienie przepisu art. 81 stanowiące o okolicznościach, w których przewodniczący komisji może odebrać głos posłowi.</u>
          <u xml:id="u-257.16" who="#Marszałek">Komisja natomiast proponuje, aby dodać przepisy stanowiące o okolicznościach, w których przewodniczący komisji ma prawo podjąć decyzję o wykluczeniu posła z posiedzenia komisji, po uprzednim stwierdzeniu, że uniemożliwia on prowadzenie obrad.</u>
          <u xml:id="u-257.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-257.18" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. wniosku mniejszości do art. 1, polegającego na skreśleniu zmiany 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-257.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-257.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-257.21" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało 127, przeciw - 297, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-257.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-257.23" who="#Marszałek">W 7. wniosku mniejszości, polegającym na dodaniu pkt. 2a w art. 13, w 9. wniosku mniejszości do art. 99 ust. 2 i polegającym na dodaniu ust. 2a, wnioskodawca proponuje, aby projekt porządku dziennego posiedzenia Sejmu, ustalany przez marszałka Sejmu po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, zatwierdzało Prezydium Sejmu większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-257.24" who="#Marszałek">Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-257.25" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-257.26" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosków mniejszości 7. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-257.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-257.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-257.29" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 183, przeciw - 244, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-257.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-257.31" who="#Marszałek">W 8. wniosku mniejszości do art. 47 wnioskodawca proponuje m.in., aby:</u>
          <u xml:id="u-257.32" who="#Marszałek">- przed przystąpieniem do pierwszego oraz drugiego czytania Sejm mógł skrócić postępowanie na pisemny umotywowany wniosek odpowiednio wnioskodawców albo komisji;</u>
          <u xml:id="u-257.33" who="#Marszałek">- niedopuszczalne było skrócenie postępowania przed pierwszym czytaniem projektów, których pierwsze czytanie obligatoryjnie przeprowadza się na posiedzeniu Sejmu,</u>
          <u xml:id="u-257.34" who="#Marszałek">- decyzje w sprawach skrócenia postępowania Sejm podejmował większością 3/5 głosów.</u>
          <u xml:id="u-257.35" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-257.36" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. wniosku mniejszości do art. 47, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-257.37" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-257.38" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-257.39" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Za opowiedziało się 176, przeciw - 247, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-257.40" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-257.41" who="#Marszałek">9. wniosek mniejszości został już rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-257.42" who="#Marszałek">W 10. wniosku mniejszości do art. 99 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 3a stanowiący, że na początku posiedzenia Sejmu klubom poselskim przysługuje prawo wygłoszenia oświadczenia w sprawie ustalonego porządku dziennego oraz że czas oświadczenia nie może przekraczać 2 minut.</u>
          <u xml:id="u-257.43" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-257.44" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. wniosku mniejszości do art. 99, polegającego na dodaniu ust. 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-257.45" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-257.46" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-257.47" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za opowiedziało się 131, przeciw - 292, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-257.48" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-257.49" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-257.50" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-257.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-257.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-257.53" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za opowiedziało się 289, przeciw - 136, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-257.54" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-257.55" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (druki nr 332, 400 i 400-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-257.56" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Czepułkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyCzepułkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyCzepułkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trakcie drugiego czytania został zgłoszony wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości. Komisja zaopiniowała ten wniosek negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PosełSprawozdawcaJerzyCzepułkowski">Zgłoszono również 6 poprawek, w tym 2 rozbudowane. Komisja po wnikliwym rozpatrzeniu tychże wnosi o przyjęcie z poprawki 6. lit. a i odrzucenie pozostałych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 400.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#Marszałek">Komisja przedstawia jednocześnie poprawki oraz wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości, nad którym głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#Marszałek">Wnioskodawca w zgłoszonym wniosku proponuje odrzucić projekt ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#Marszałek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.8" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.11" who="#Marszałek">Głosowało 416 posłów. Za opowiedziało się 52, przeciw - 364, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-259.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.13" who="#Marszałek">W 2. poprawce lit. a i b do art. 1 pkt. 1 i 2 wnioskodawcy proponują, aby ustawa określała m.in.:</u>
          <u xml:id="u-259.14" who="#Marszałek">- zasady wydawania oraz cofania pozwoleń na nabywanie oraz przechowywanie także materiałów przeznaczonych do pirotechniki oraz -</u>
          <u xml:id="u-259.15" who="#Marszałek">- zasadnicze wymagania dla wprowadzanych do obrotu materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, zaliczonych do klasy pierwszej materiałów niebezpiecznych, z wyłączenia amunicji, a nie, jak proponuje komisja, z wyłączeniem także wyrobów pirotechnicznych.</u>
          <u xml:id="u-259.16" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-259.17" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-259.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.19" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki lit. a i b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.22" who="#Marszałek">Głosowało 416 posłów. Za opowiedziało się 134, przeciw - 282, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-259.23" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.24" who="#Marszałek">W 2. poprawce lit. c wnioskodawcy proponują, aby art. 1 pkt 3 stanowił m.in., że ustawa określa także zasady produkcji i użytkowania materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-259.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.26" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki lit. c do art. 1 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.29" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.30" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za opowiedziało się 134, przeciw - 284, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.31" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.32" who="#Marszałek">W 3. poprawce do art. 2 wnioskodawcy proponują aby ust. 3 stanowił, że przepisów ustawy nie stosuje się do materiałów wybuchowych nabywanych, przechowywanych i przemieszczanych przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Biuro Ochrony Rządu, Urząd Ochrony Państwa, Straż Graniczną, Policję i Służbę Więzienną, a nie, jak proponuje komisja, także przez armie państw obcych przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-259.33" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.35" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki do art. 2 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.38" who="#Marszałek">Głosowało 420 posłów. Za opowiedziało się 74, przeciw - 344, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-259.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.40" who="#Marszałek">W 4. poprawce do art. 3 pkt 12 wnioskodawcy proponują, aby przemieszczaniem w rozumieniu ustawy było każde rzeczywiste przemieszczanie materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego wewnątrz obszaru Unii Europejskiej, oprócz przemieszczania w obrębie jednego przedsiębiorcy, jeśli nie dotyczy to przemieszczania po drogach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-259.41" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.42" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.43" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki do art. 3 pkt 12, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.44" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.45" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.46" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za opowiedziało się 101, przeciw - 317, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.47" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.48" who="#Marszałek">W 5. poprawce do art. 9 ust. 3 wnioskodawcy proponują, aby skreślić wyraz „zbędne”.</u>
          <u xml:id="u-259.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.50" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.51" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki do art. 9 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.54" who="#Marszałek">Głosowało 417 posłów. Za opowiedziało się 135, przeciw - 281, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.55" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.56" who="#Marszałek">W 6. poprawce lit. a do art. 11 ust. 1 wnioskodawcy w dodawanych lit. e-g proponują, aby pozwolenia udzielało się przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną, który spełnia także poniższe warunki:</u>
          <u xml:id="u-259.57" who="#Marszałek">- nie jest wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych, prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy;</u>
          <u xml:id="u-259.58" who="#Marszałek">- udokumentował możliwość spełnienia warunków technicznych i organizacyjnych, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 4, poprzez dołączenie opinii, o których mowa w art. 12,</u>
          <u xml:id="u-259.59" who="#Marszałek">- zatrudnia osoby spełniające warunki, o których mowa w art. 19, w zakresie dostępu do materiałów wybuchowych.</u>
          <u xml:id="u-259.60" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.61" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.62" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki lit. a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.63" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.64" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.65" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za opowiedziało się 418, przeciw - 4, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-259.66" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-259.67" who="#Marszałek">W 6. poprawce lit. b do art. 11 ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby dodać wyrazy „mającemu swoją siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-259.68" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.69" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.70" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki lit. b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.71" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.72" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.73" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za opowiedziało się 141, przeciw - 280, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.74" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.75" who="#Marszałek">W 6. poprawce lit. c do art. 11 wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 2a stanowiący, że pozwolenia udziela się przedsiębiorcy, który dysponuje poświadczeniem bezpieczeństwa o dostępie do informacji niejawnej z klauzulą „tajne” zgodnie z ustawą o dostępie do informacji niejawnej.</u>
          <u xml:id="u-259.76" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.77" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.78" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki lit. c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.79" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.80" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.81" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za opowiedziało się 39, przeciw - 383, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-259.82" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.83" who="#Marszałek">W 7. poprawce wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 69 zawierający zmianę do ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.</u>
          <u xml:id="u-259.84" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-259.85" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-259.86" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki polegającej na skreśleniu art. 69, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.87" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.88" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.89" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za opowiedziało się 106, przeciw - 312, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.90" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-259.91" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-259.92" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Europejską, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-259.93" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-259.94" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-259.95" who="#Marszałek">Głosowało 420 posłów. Za opowiedziało się 344, przeciw - 75, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.96" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-259.97" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o pilnym rządowym projekcie ustawy o likwidacji Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego oraz o zmianie ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego i ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (druki nr 392, 421 i 421-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-259.98" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Adama Sosnowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełSprawozdawcaAdamSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Gospodarki rozpatrzyła pilny rządowy projekt ustawy o likwidacji Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego oraz o zmianie ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego i ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełSprawozdawcaAdamSosnowski">Zgłoszono łącznie 13 poprawek i jeden wniosek mniejszości. Komisja rekomenduje przyjęcie poprawek 8. i 6., przy czym przyjęcie poprawki 6. będzie skutkowało tym, iż wniosek mniejszości stanie się bezprzedmiotowy. Jeśli będą pytania, jestem do dyspozycji Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 421.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również wniosek mniejszości i poprawki, nad którymi będziemy głosować w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#Marszałek">W 1. poprawce do art. 1 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby likwidacja fundacji Polska Agencja Rozwoju Regionalnego nastąpiła z dniem 31 grudnia 2002 r., a nie, jak proponuje komisja, z dniem 31 maja 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki 3., 11. oraz 13.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 12.</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 1., 3., 11., 13., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.13" who="#Marszałek">Głosowało 418 posłów. Za opowiedziało się 138, przeciw - 280, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-263.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-263.15" who="#Marszałek">W 2. poprawce do art. 1 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby zadania likwidowanej fundacji przejęły także samorządowe województwa w zakresie wynikającym z ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-263.16" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-263.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.18" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki do art. 1 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.21" who="#Marszałek">Głosowało 416 posłów. Za opowiedziało się 102, przeciw - 312, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-263.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-263.23" who="#Marszałek">Poprawkę 3. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-263.24" who="#Marszałek">W 4. poprawce wnioskodawca proponuje skreślić art. 3 nowelizujący ustawę o zasadach wspierania rozwoju regionalnego i jednocześnie utrzymać obowiązujące brzmienie pkt. 23 w art. 14 ust. 2 tej ustawy stanowiącego, że m.in. projekty programów i planów działań, w tym planów finansowych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, są przedkładane ministrowi w celu uzgodnienia z ustaleniami strategii i programu wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-263.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-263.26" who="#Marszałek">Konsekwencją jej przyjęcia będzie skreślenie lit. a w zmianie 7 w art. 4.</u>
          <u xml:id="u-263.27" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.28" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki polegającej na skreśleniu art. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.31" who="#Marszałek">Głosowało 415 posłów. Za opowiedziało się 62, przeciw - 314, wstrzymało się 39 posłów.</u>
          <u xml:id="u-263.32" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-263.33" who="#Marszałek">Poprawki od 5. do 9. oraz wniosek mniejszości zostały zgłoszone do art. 4 nowelizującego ustawę o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-263.34" who="#Marszałek">W 5. poprawce do art. 6 ust. 2 ustawy nowelizowanej wnioskodawca proponuje, aby za czynności określone w ust. 1 pkt. od 1 do 9 agencja nie pobierała opłat, a nie, jak proponuje komisja, agencja mogła pobierać częściową lub całkowitą odpłatność za te czynności.</u>
          <u xml:id="u-263.35" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się poprawka 9. polegająca na skreśleniu pkt. 5 w art. 15 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-263.36" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-263.37" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-263.38" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.39" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 5. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.40" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.41" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.42" who="#Marszałek">Głosowało 415 posłów. Za opowiedziało się 99, przeciw - 316, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-263.43" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-263.44" who="#Marszałek">W 6. poprawce do art. 13 ust. 3 ustawy nowelizowanej wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw pracy we wniosku dotyczącym wyboru członków rady nadzorczej agencji uwzględniał kandydata organizacji pracodawców reprezentatywnych w rozumieniu przepisów ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-263.45" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-263.46" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-263.47" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.48" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki do art. 13 ust. 3 ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.49" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.50" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.51" who="#Marszałek">Głosowało 418 posłów. Za opowiedziało się 379, przeciw - 37, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-263.52" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-263.53" who="#Marszałek">Wniosek mniejszości jest bezprzedmiotowy, wobec tego przechodzimy do 7. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-263.54" who="#Marszałek">W 7. poprawce do art. 13 ust. 6 ustawy nowelizowanej wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw gospodarki powoływał jednego członka rady nadzorczej agencji wskazanego przez marszałków województw, a nie, jak proponuje komisja, powoływał go na wniosek strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-263.55" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-263.56" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 8.</u>
          <u xml:id="u-263.57" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.58" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki do art. 13 ust. 6 ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.59" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.60" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.61" who="#Marszałek">Głosowało 416 posłów. Za opowiedziało się 18, przeciw - 396, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-263.62" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-263.63" who="#Marszałek">W 8. poprawce do art. 13 ust. 6 ustawy nowelizowanej wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw gospodarki powoływał jednego członka rady nadzorczej agencji na wniosek współprzewodniczącego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego reprezentującego samorząd terytorialny, któremu kandydata zgłaszają marszałkowie województw.</u>
          <u xml:id="u-263.64" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-263.65" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.66" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 8. poprawki do art. 13 ust. 6 ustawy nowelizowanej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.67" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.68" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.69" who="#Marszałek">Głosowało 413 posłów. Za opowiedziało się 372, przeciw - 35, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-263.70" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-263.71" who="#Marszałek">Poprawkę 9. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-263.72" who="#Marszałek">W 10. poprawce do art. 5 wnioskodawca proponuje dodać ust. 4 stanowiący, że agencja zbędzie posiadane udziały i akcje w spółkach handlowych, a uzyskane w wyniku zbycia środki wykorzysta na dotacje przeznaczone na powiększenie kapitału funduszy działających z udziałem środków finansowych otrzymanych od jednostek samorządu terytorialnego, udzielających poręczeń kredytów zaciąganych przez małych i średnich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-263.73" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-263.74" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.75" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki do art. 5, polegającej na dodaniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.76" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.77" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.78" who="#Marszałek">Głosowało 414 posłów. Za opowiedziało się 98, przeciw - 313, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-263.79" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-263.80" who="#Marszałek">Poprawkę 11. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-263.81" who="#Marszałek">W 12. poprawce do art. 6 wnioskodawca proponuje skreślić ust. od 2 do 4 stanowiące o wygaśnięciu bądź wypowiedzeniu stosunków pracy pracownikom, którym nie zostały zaproponowane nowe warunki pracy lub płacy, a także jeżeli nie zostały przez nich przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-263.82" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-263.83" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-263.84" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 12. poprawki do art. 6, polegającej na skreśleniu ust. od 2 do 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-263.85" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-263.86" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-263.87" who="#Marszałek">Głosowało 412 posłów. Za opowiedziało się 95, przeciw - 316, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-263.88" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-263.89" who="#Marszałek">Poprawkę 13. rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-263.90" who="#Marszałek">Przed przystąpieniem do głosowania nad całością projektu ustawy...</u>
          <u xml:id="u-263.91" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełAleksanderGrad">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do posła sprawozdawcy: Na ile ta ustawa, nad którą będziemy za chwilę głosować, decentralizuje finanse, na ile przekazuje zadania do samorządów, szczególnie do samorządów wojewódzkich, i na ile ta ustawa zwiększy kontrolę Wysokiej Izby, Sejmu, nad środkami publicznymi? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#Marszałek">Pan poseł Sosnowski, sprawozdawca, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełAdamSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Ten problem był również omawiany na posiedzeniach komisji i było jednoznaczne określenie, iż ta ustawa przekazuje zadania rządowe jednej agencji do drugiej agencji. Ona nie wchodzi w dalszy tryb ani też nie zmniejsza uprawnień i kompetencji samorządów województw. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o likwidacji Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego oraz o zmianie ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego i ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Gospodarki, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za opowiedziało się 285, przeciw - 134, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o likwidacji Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego oraz o zmianie ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego i ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#Marszałek">Proszę państwa, chciałem jeszcze poinformować, że w związku z tym, że do ustawy o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta zgłoszono bardzo znaczną liczbę poprawek - 61, w tym część poważnych, wymagających zasięgnięcia opinii prawnych, w trosce o prawidłowy przebieg procesu legislacyjnego, po skonsultowaniu tej sprawy z przewodniczącym komisji samorządu i ze sprawozdawcą, postanowiłem przesunąć te głosowania na następne posiedzenie za dwa tygodnie i dlatego jutro one się nie odbędą.</u>
          <u xml:id="u-267.8" who="#Marszałek">A teraz ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 21 min 07 do godz. 21 min 16)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zanim przystąpimy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego, proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#SekretarzPosełMieczysławJedoń">Z inicjatywy posła Alfreda Budnera z Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP jest organizowany pozaparlamentarny zespół myśliwych i sympatyków łowiectwa. Chętnych prosimy o wpisywanie się na listę, która jest wyłożona na stoliku w palarni. Podpisy można składać dziś i jutro. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych (druki nr 350 i 436).</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawczynię komisji panią poseł Grażynę Ciemniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Europejskiej sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, zawarte w druku nr 436. Komisja Europejska przeprowadziła pierwsze czytanie oraz rozpatrzyła projekt ustawy na posiedzeniach w dniach 17 kwietnia i 17 maja 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Zmiana ustawy o substancjach i preparatach chemicznych ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej. W trakcie prac komisja dysponowała tekstami przepisów Unii Europejskiej, do których ma być dostosowane prawo polskie, oraz opinią dotyczącą zgodności proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Wiążącymi aktami prawa Unii Europejskiej, których przepisy zostały wprowadzone do projektu ustawy, są:</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- dyrektywa Rady nr 92/32/EWG z dnia 30 kwietnia 1992 r., nowelizująca, po raz siódmy, dyrektywę Rady nr 67/548/EWG o ujednoliceniu ustaw, rozporządzeń i zarządzeń administracyjnych dotyczących klasyfikacji, pakowania, oznakowania substancji niebezpiecznych,</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1999/45/WE z dnia 31 maja 1999 r. w sprawie dostosowania ustaw, rozporządzeń i przepisów administracyjnych państw członkowskich dotyczących sposobu klasyfikacji, opakowania i znakowania niebezpiecznych preparatów złożonych,</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- dyrektywa Rady nr 79/769/EWG z dnia 27 lipca 1976 r. w sprawie zbliżenia ustaw, rozporządzeń i przepisów prawnych obowiązujących w państwach członkowskich dotyczących ograniczeń w obrocie rynkowym i stosowania niektórych niebezpiecznych substancji i preparatów,</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">- rozporządzenie Rady EWG/793/932 z dnia 23 marca 1993 r. w sprawie oceny i ograniczenia zagrożeń stwarzanych przez istniejące substancje.</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Przepisy te mają na celu zapewnienie ochrony zdrowia człowieka. Dotyczy to pracowników i konsumentów, ochrony środowiska i dlatego konieczne jest przeprowadzanie systematycznej oceny zagrożeń powodowanych przez istniejące substancje wymienione w Europejskiej Liście Notyfikowanych Substancji Chemicznych, tzw. liście ELINGS, która jest na bieżąco tworzona, ale także i w Europejskim Wykazie Istniejących Substancji o Znaczeniu Komercyjnym, w skrócie zwanym EINECS, zawierającym zamkniętą listę substancji, które już były wprowadzone do obrotu na terytorium Wspólnoty w dniu 18 września 1981 r.</u>
          <u xml:id="u-272.8" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Podstawą działań zmierzających do zbliżenia przepisów państw członkowskich, które mają na celu ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego, musi być ochrona zdrowia oraz bezpieczeństwo, ochrona środowiska i ochrona konsumentów. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych zgodnie z postulatem Komisji Europejskiej umożliwia dokonanie wcześniejszych zgłoszeń nowych substancji chemicznych do Komisji Europejskiej w celu uniknięcia konieczności wycofywania tych substancji z rynku po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej na czas potrzebny do rozpatrzenia zgłoszenia. Projekt ustawy ma również na celu dostosowanie nazewnictwa do ustawy Prawo farmaceutyczne i ustawy o kosmetykach, definiuje pojęcia: substancje istniejące, alternatywna nazwa rodzajowa, wprowadza także upoważnienie dla ministra właściwego do spraw zdrowia do ogłoszenia listy substancji chemicznych występujących w produkcji lub w obrocie. W dotychczasowym brzmieniu ustawa takiego upoważnienia nie zawierała. Projekt określa także ciążące na osobach wprowadzających do obrotu substancje i preparaty niebezpieczne obowiązki dotyczące znakowania opakowań.</u>
          <u xml:id="u-272.9" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">W projekcie zawarto też upoważnienia ustawowe, które mają umożliwić wprowadzenie do prawa polskiego przepisów prawa wspólnotowego oraz wykonywanie zobowiązań międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-272.10" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Projekt ustawy ponadto przyspiesza między innymi o 6 miesięcy termin wejścia w życie przepisów rozdziału dotyczącego substancji nowych.</u>
          <u xml:id="u-272.11" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Ważne jest to, iż do projektu ustawy załączono projekty aktów wykonawczych, od których wydania i wejścia w życie będzie zależało faktyczne funkcjonowanie znowelizowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-272.12" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Podkreślenia wymaga to, iż nowelizacja ustawy o substancjach i preparatach chemicznych to jedno z najważniejszych zadań legislacyjnych w obszarze: Swobodny przepływ towarów w związku z acquis communautaire. Termin przyjęcia ustawy był przewidziany w drugim kwartale br., co jest realizowane.</u>
          <u xml:id="u-272.13" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych dostosowuje polskie prawo do prawa Unii Europejskiej i powinien zapewnić w sposób prawidłowy ochronę zdrowia człowieka i środowiska przed zagrożeniami stwarzanymi przez substancje i preparaty chemiczne.</u>
          <u xml:id="u-272.14" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Proszę w imieniu Komisji Europejskiej o przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych.</u>
          <u xml:id="u-272.15" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Jednocześnie pragnę poinformować Wysoką Izbę, że przeprowadzone szczegółowe konsultacje ze środowiskami producentów upoważniają mnie jeszcze do zgłoszenia w drugim czytaniu w imieniu grupy posłów poprawek do art. 43 projektu ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, poprawek, które zostały uzgodnione z przedstawicielami rządu, a dotyczą one: w art. 43 w ust. 1 wyrazy „do dnia 31 grudnia 2003 r.” zastępuje się wyrazami „do dnia 30 czerwca 2003 r.”, w ust. 2 w art. 43 wyrazy „po dniu 31 grudnia 2002 r.” zastępuje się wyrazami „po dniu 31 października 2002 r.” i w art. 26 wyrazy „z dniem 1 stycznia 2003 r.” zastępuje się wyrazami „z dniem 1 listopada 2002 r.”.</u>
          <u xml:id="u-272.16" who="#PosełSprawozdawcaGrażynaCiemniak">Za takimi terminami wejścia w życie przepisów ustawy dotyczących nowych substancji chemicznych przemawiają następujące powody: po pierwsze, terminy te stanowią przyspieszenie wejścia w życie przepisów dotyczących nowych substancji chemicznych, co wynika z postulatu Komisji Europejskiej, aby przed wejściem Polski do Unii Europejskiej dokonać zgłoszeń nowych substancji chemicznych w celu uniknięcia konieczności wycofywania tych substancji z rynku na czas potrzebny do rozpatrzenia zgłoszenia, a po drugie, terminy te umożliwią także zakończenie spraw związanych z ewentualnymi nowymi substancjami chemicznymi obecnymi na polskim rynku na pół roku przed planowanym wejściem Polski do Unii Europejskiej. Te poprawki chciałabym uzasadnić również tym, iż w 2003 r. planowany jest projekt PHARE 2003 związany z inwentaryzacją nowych substancji chemicznych w Polsce. Do tego czasu minister zdrowia będzie w stanie wydać obwieszczenie dotyczące wykazu istniejących substancji, które to obwieszczenie jest warunkiem koniecznym do wejścia w życie przepisów ustawy. Konkludując uzasadnienie tych poprawek, chcę powiedzieć, że są one potrzebne zarówno producentom, jak i instytucjom przemysłowym oraz rządowi do wydania stosownych przepisów, żeby faktycznie ustawa mogła stworzyć warunki do konkurencyjności naszych produktów na rynku europejskim po wstąpieniu Polski do Unii. Poprawki zgłoszone do projektu ustawy przekazuję na ręce pana marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, pani poseł. Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie, Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jako pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Arkadiusza Kasznię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełArkadiuszKasznia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy przed czterema laty Polska rozpoczęła zaawansowane rozmowy na temat członkostwa w Unii Europejskiej, wówczas to rozpoczął się proces tzw. prześwietlania, czyli przeglądu prawa krajowego pod kątem jego zgodności z prawem obowiązującym w Unii. Taki zabieg z jednej strony pozwala na dokładniejsze zapoznanie się strony polskiej z unijną legislacją, zwłaszcza odnoszącą się do współpracy gospodarczej na jednolitym rynku, z drugiej zaś strony pozwala określić, jakich obszarów powinny dotyczyć bezpośrednie negocjacje. Nie oznacza to, że dostosowując się do kryteriów, jakie obowiązują w „piętnastce”, będziemy bezkrytycznie przyjmować wszystkie unijne rozwiązania. Nie musimy przyjmować regulacji identycznych z unijnymi. Chodzi raczej o to, by pasowały one do unijnych rozwiązań i były z nimi zharmonizowane. Wystarczy, jeśli będziemy mieli przepisy podobne, nie zawsze identyczne.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PosełArkadiuszKasznia">Można byłoby zadać pytanie: Dlaczego Unia żąda od nas wykonania takiej benedyktyńskiej pracy? Chodzi o to, abyśmy mogli bez kolizji uczestniczyć w międzynarodowym obrocie gospodarczym. Zmiana ustawy o substancjach i preparatach chemicznych jest właśnie efektem wspomnianego prześwietlania prawa krajowego. Ma ona na celu umożliwienie zgłoszenia Komisji Europejskiej nowych substancji chemicznych jeszcze przed osiągnięciem przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej, tak abyśmy w chwili akcesji mogli uniknąć kłopotów z czasowym wycofywaniem tych substancji z rynku na czas potrzebny do rozpatrzenia zgłoszenia. Znamienne jest to, że proponowane w przedłożeniu rządowym zmiany były konsultowane z odpowiednimi stowarzyszeniami producentów chemikaliów oraz z Polską Izbą Przemysłu Chemicznego.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#PosełArkadiuszKasznia">Dobrze się stało, że proponowane zmiany umożliwiają zapewnienie w sposób prawidłowy ochrony zdrowia człowieka i środowiska przed zagrożeniami stwarzanymi przez substancje i preparaty chemiczne. Ta ustawa umożliwi zebranie informacji o substancjach wprowadzanych do obrotu na obszarze Polski, a następnie stworzenie listy takich substancji. Ważne jest wprowadzenie obowiązku podania na opakowaniu nazwy substancji niebezpiecznej zawartej w preparacie. Ustawa pozwoli także na określenie w odpowiednim akcie wykonawczym wymagań, jakie będą spełniać opakowania substancji chemicznych, zwłaszcza jeśli chodzi o zamknięcia utrudniające dzieciom ich otwarcie.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#PosełArkadiuszKasznia">Rozumiejąc konieczność harmonizowania przepisów polskich z tymi, jakie obowiązują w Unii Europejskiej, dostrzegając rozumne zapisy nowelizowanej ustawy, zwłaszcza te odnoszące się do ochrony zdrowia i życia naszych obywateli, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprze przedłożenie rządowe w sprawie substancji i preparatów chemicznych z uwzględnieniem poprawek zgłoszonych przez posła sprawozdawcę w art. 43 i 46 dotyczących zmian 11. i 12. w projekcie nowelizacji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Alicję Olechowską występującą w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełAlicjaOlechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prowadzone przez Polskę negocjacje w sprawie akcesji naszego kraju do Unii Europejskiej w przypadku większości spośród 21 rozdziałów są już zamknięte. Otwarte pozostały sprawy dla nas najważniejsze z punktu widzenia stanu finansów Polski, kondycji polskiego rolnictwa czy wysokości składki członkowskiej oraz dostępnych środków funduszy strukturalnych, które po 2004 r. Polska będzie potencjalnie mogła absorbować. W ciągu ostatnich kilku miesięcy owe rozdziały o zasadniczym znaczeniu dla polskiej gospodarki dominowały, skupiały naszą uwagę, spychając na plan dalszy sprawy mniejszej wagi, ale konieczne do sfinalizowania, aby prawo naszego kraju dostosować do norm unijnych. Jedną z takich spraw jest konieczność dostosowania do norm unijnych naszych przepisów dotyczących substancji i preparatów chemicznych. Służy temu projekt ustawy przesłany przez rząd do laski marszałkowskiej w dniu 29 marca br. o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PosełAlicjaOlechowska">Materia proponowanej ustawy nie jest, co prawda, tak ciekawa, jak kwestia wysokości środków funduszy strukturalnych, które dostępne będą dla Polski po 2004 r., czy też wysokości naszej składki członkowskiej, niemniej jednak bardzo ważna z punktu widzenia interesu dużego działu przemysłu chemicznego, farmaceutycznego i kosmetycznego. Ze zobowiązania, jakie podjęła strona polska wobec Komisji Europejskiej, dotyczącego dostosowania naszego prawa do norm unijnych trzeba się wywiązać do 31 grudnia 2002 r., a proponowana przez rząd ustawa w jakiejś części je wypełnia.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#PosełAlicjaOlechowska">Proponowana przez rząd ustawa stanowi rozwiązanie wprowadzone ze względu na zgłoszone przez Komisję Europejską uwagi dające możliwość wcześniejszego zgłaszania substancji nowych, tak aby można było przed akcesją Polski do Unii Europejskiej posiadać odpowiednie dane, co zapewni, że ewentualnie zgłoszone substancje nowe nie będą musiałby być tymczasowo wycofywane z rynku w chwili uzyskania członkostwa. Jest to niezwykle ważne, jeśli weźmiemy pod uwagę błędy popełnione przez poprzedni rząd w dziedzinie przemysłu farmaceutycznego i obrotu lekami. Pamiętamy dobrze zamieszanie wywołane wiadomością, iż w momencie akcesji znaczna część polskich leków będzie musiała zostać wycofana z obrotu w związku z ich niezgodnością z normami unijnymi. Dlatego przygotowanie obecnie omawianej ustawy klub Platformy Obywatelskiej uważa za środek do ominięcia podobnego niebezpieczeństwa w przypadku substancji i preparatów chemicznych.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#PosełAlicjaOlechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowana nowelizacja ustawy z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych wprowadza nowy art. 23a, będący delegacją ustawową do wydania rozporządzenia przewidującego zgłoszenie inspektorowi ds. substancji i preparatów chemicznych informacji na temat substancji istniejących wprowadzanych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo Unii Europejskiej przewiduje w zakresie obrotu substancjami i preparatami chemicznymi obowiązek podawania na opakowaniach artykułów zawierających takie substancje i preparaty informacji o ich składzie ze szczególnym uwzględnieniem substancji niebezpiecznych. Dodatkowo prawo Unii Europejskiej wprowadza obowiązek stosowania opakowań zaopatrzonych w zamknięcie utrudniające otwarcie ich przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenia. Należy podkreślić, że proponowana przez rząd ustawa uwzględnia te wymogi w art. 25 ust. 1 dotyczącym obowiązku podania na opakowaniu preparatu niebezpiecznego nazwy substancji niebezpiecznych w nim zawartych oraz w art. 28 ust. 3 dotyczącym opakowań i ich zamknięć utrudniających dzieciom otwarcie.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#PosełAlicjaOlechowska">Klub Platformy Obywatelskiej popiera proponowaną przez rząd ustawę, uważa jednak za potrzebne takie unormowania materii związanej z substancjami i preparatami chemicznymi, aby szły one dalej niż aktualne dyrektywy Unii Europejskiej, które zresztą często mają już 10 lat i więcej i ich nowelizacja jest jedynie kwestią czasu.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#PosełAlicjaOlechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Platformy Obywatelskiej popiera proponowaną przez rząd ustawę o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych jako potrzebną dla dostosowania przepisów prawa polskiego w tej dziedzinie do norm Unii Europejskiej oraz wypełnienia naszego zobowiązania do dokonania takich dostosowań do końca 2002 r. Pragnę podkreślić, że uchwalenie i wprowadzenie w życie tej ustawy pozwoli polskim producentom i importerom na wykorzystanie 2-letniego okresu, jaki pozostał nam do akcesji, i na dostosowanie swoich przedsiębiorstw do nowych unormowań bez ponoszenia znacznych kosztów w krótkim czasie. Jest to istotny element wskazujący na związek pomiędzy działalnością parlamentu w dziedzinie dostosowań normatywnych do prawa Unii Europejskiej a efektem ekonomicznym wprowadzanych unormowań odczuwalnym w przedsiębiorstwach, które muszą dostosować się do nowych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#PosełAlicjaOlechowska">Projekt ustawy konsultowaliśmy również ze środowiskami producentów i przygotowaliśmy poprawki, które chcemy zgłosić na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł. Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wacława Klukowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełWacławKlukowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie dostosowania projektu ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych do standardów akcesyjnych Unii Europejskiej. Ustawa powyższa została poprawiona przez Komisję Nadzwyczajną. Poprawki doprecyzowują w większości zapisy artykułów, dostosowują ustawę do trzech dyrektyw Rady EWG oraz do rozporządzenia Rady nr 793/93. W szczególności chodzi tu o ujednolicenie ustaw w sprawie rozporządzeń i zarządzeń dotyczących klasyfikacji, opakowywania i etykietowania substancji niebezpiecznych, ograniczenia stosowania niektórych substancji i preparatów niebezpiecznych, ocen i kontroli ryzyka powodowanego przez substancje istniejące, wprowadzenia nowej definicji, definicji „alternatywnej nazwy rodzajowej” mającej na celu zachowanie tajemnicy handlowej poprzez nieujawnianie wzoru lub składu chemicznego substancji czy też preparatu. Projekt zmian przewiduje także w art. 11a nadanie dodatkowych zadań ministrom właściwym do spraw zdrowia, gospodarki, pracy i środowiska w postaci wyznaczania podległych im jednostek organizacyjnych współpracujących w zakresie swych kompetencji z inspektorem przy wykonywaniu określonych w ustawie zadań dotyczących oceny ryzyka stwarzanego przez substancje chemiczne.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PosełWacławKlukowski">Dodano także nowy rozdział 3a, który rygorystycznie określa kwestię wprowadzania do obrotu istniejących substancji chemicznych oraz ich zastosowania w połączeniu z innymi substancjami. Nakłada on też obowiązek zgłaszania nowych substancji, informowania o tych substancjach, określa osoby, których dotyczy obowiązek poinformowania, wielkość obrotu wymaganego do zgłoszenia, ustala, kto jest odpowiedzialny za dopuszczenie do produkcji, do obrotu substancji chemicznej. Projekt zwraca także uwagę na dokładne zabezpieczenie preparatu lub substancji chemicznej w opakowaniu oraz nakłada obowiązek umieszczania nazwy i nazwy siedziby bądź nawet nazwiska osoby fizycznej wprowadzającej powyższe do obrotu, a także nakłada obowiązek umieszczania na opakowaniach odpowiednich znaków ostrzegawczych i informowania o postępowaniu z opróżnionymi opakowaniami. Nawet gdybyśmy nie weszli do Unii Europejskiej, powyższe zmiany są niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#PosełWacławKlukowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rygorystyczna i precyzyjna ustawa jest niezbędna, gdyż środki i substancje chemiczne użyte w sposób właściwy i zgodny z przeznaczeniem są nieodzownym elementem naszej cywilizacji. Z drugiej zaś strony brak odpowiednich zabezpieczeń, w dobie rozszerzającej się sfery ubóstwa i galopującej globalizacji, stwarza zagrożenie z uwagi na możliwość użycia substancji i preparatów chemicznych do innych celów niż zgodne z przeznaczeniem, a to byłoby niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#PosełWacławKlukowski">Tak więc Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej powyższe zmiany opiniuje pozytywnie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Poncyljusza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełPawełPoncyljusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, zawartej w druku nr 350. Jest to kolejna ustawa mająca na celu implementację prawa europejskiego do polskiego ustawodawstwa. Wynika to z polskich zobowiązań, że do końca 2002 r. zostaną dokonane te zmiany, które są opisane w obszarze: Swobodny przepływ towarów, w części dotyczącej chemikaliów.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełPawełPoncyljusz">Proponowane zmiany dotyczą między innymi: przyspieszenia terminu obowiązku zgłoszenia substancji nowej, nazewnictwa używanego w ustawie (dlatego że już w ustawie Prawo farmaceutyczne to nowe nazewnictwo jest stosowane), obowiązków ciążących na osobach wprowadzających do obrotu substancje i preparaty niebezpieczne oraz znakowania opakowań. Dodatkowo zawarto w projekcie ustawowe upoważnienia, aby wprowadzić do polskiego prawa przepisy wspólnotowe i wykonać zobowiązania międzynarodowe.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#PosełPawełPoncyljusz">Klub PiS poprze zaproponowane zmiany, które wynikają z dyrektyw Rady Europejskiej dotyczących klasyfikacji opakowań i oznakowania substancji niebezpiecznych, ograniczeń stosowania niektórych substancji, klasyfikacji opakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych oraz rozporządzenia w sprawie oceny i kontroli ryzyka powodowanego przez istniejące substancje.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#PosełPawełPoncyljusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym po raz kolejny zaprotestować wobec sposobu, w jaki rząd koalicji SLD, PSL i Unii Pracy traktuje Sejm i posłów; a szczególnie upodobał sobie posłów Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#PosełPawełPoncyljusz">Premier Miller w ostatnich dniach na swoim wiecu partyjnym wiele się wypowiadał na temat tego, że wysokiej jakości menedżerowie wchodzą do struktur państwowych i pokażą, jak wygląda zarządzanie mieniem państwowym, jak wygląda zarządzanie różnego rodzaju instytucjami państwowymi.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#PosełPawełPoncyljusz">W tym przypadku mam wątpliwości co do total quality, w szczególności w Ministerstwie Zdrowia. Po raz kolejny rząd podsyła Komisji Europejskiej powielaczowe prawo, bo przypomniał sobie o kilku zapisach, które do tej pory w projekcie rządowym się nie znalazły. W moim przekonaniu to już nie tylko ignorancja wobec posłów i Wysokiej Izby, ale przykład na mierność kadr stojących na czele Ministerstwa Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#PosełPawełPoncyljusz">W czasie dzisiejszej debaty to pani poseł sprawozdawca ratuje honor rządu i zgłasza w trybie poprawek poselskich te propozycje, które Ministerstwo Zdrowia podesłało nam do komisji praktycznie po zamknięciu obrad podkomisji do spraw rozpatrzenia tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-280.7" who="#PosełPawełPoncyljusz">Tak być nie może. Nie jest to pierwszy raz i obawiam się, że nie ostatni. Na pewno my, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, na takie procedowanie nad projektami ustaw zgadzać się nie będziemy. Te pisma, które zostały skierowane do wysokiej komisji, które panie posłanki i panowie posłowie posiadacie, prowokują do postawienia kilku pytań.</u>
          <u xml:id="u-280.8" who="#PosełPawełPoncyljusz">Po pierwsze: czy pan minister Jan Kopczyk jest tylko gościem w Ministerstwie Zdrowia, odbywającym kilka dyżurów w ciągu tygodnia, czy też jest wiceministrem urzędującym codziennie? Mnie się wydaje, że jest gościem, bo jeżeli w dniu, w którym odbywa się komisja, przysyła nam kolejne zmiany, kiedy już praktycznie tylko jest przyjmowanie sprawozdania podkomisji, to wydaje się troszeńkę zabawne i wskazujące na dziwne praktyki.</u>
          <u xml:id="u-280.9" who="#PosełPawełPoncyljusz">Czy Ministerstwo Zdrowia w ogóle ma kontakt z urzędnikami, którzy reprezentują ministerstwo w czasie prac komisji? Mają oni nieograniczony dostęp do prac tej komisji. Są to ważne osoby, które często podpowiadają szczegółowe kwestie, wyjaśniają to, czego my wiedzieć nie musimy na samym początku. Ale wydaje się, że Ministerstwo Zdrowia z tymi urzędnikami ma mierny kontakt.</u>
          <u xml:id="u-280.10" who="#PosełPawełPoncyljusz">No i trzecie pytanie: czy TQM, o którym pan premier Miller mówił, to ma być siłowe przegłosowywanie w pośpiechu pomysłów, które roją się w głowach urzędników w momencie, kiedy Sejm już jest na zaawansowanym etapie pracy nad projektami ustaw? W moim przekonaniu takie działania wskazują bardziej na miernotę kadr koalicji SLD-PSL zasiadających w instytucjach rządowych. Obywatele naszego kraju oczekują od Sejmu tworzenia zrozumiałego, spójnego i czytelnego prawa, a nie ustaw pisanych na kolanie, dopisywania korekt do korekt. Rozumiem, że rząd uznał, że sam się wyżywi i nie musi się troszczyć o wyborców, ale każdy parlamentarzysta, bez względu na przynależność polityczną, o tym powinien pamiętać, jeżeli rząd tego nie pamięta. Takie praktyki podrzucania kolejnych poprawek w trakcie prac nie są już precedensem i stają się obowiązującym obyczajem.</u>
          <u xml:id="u-280.11" who="#PosełPawełPoncyljusz">Klub PiS tych zachowań nigdy nie zaakceptuje i będzie konsekwentnie opierał się tego typu zachowaniom. Bardzo dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-280.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Deptułę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełZbigniewDeptuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prezentowany projekt ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych wraz z projektami aktów wykonawczych jest kolejnym projektem, którego celem jest dostosowanie polskiego prawa do wymogów Unii Europejskiej. Tym samym Rzeczpospolita Polska realizuje postulat Komisji Europejskiej, aby przed wejściem Polski do Unii Europejskiej dokonać zgłoszeń nowych substancji chemicznych. Pozwoli to na uniknięcie konieczności wycofywania ich z obrotu w chwili akcesji na czas niezbędny do rozpatrzenia zgłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełZbigniewDeptuła">Ponadto projektowane zmiany w ustawie umożliwią zebranie informacji o istniejących substancjach wprowadzanych do obrotu na terytorium Polski, co jest wyrazem dostosowywania istniejących przepisów do rozporządzenia Rady EWG Nr 793/93.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#PosełZbigniewDeptuła">Dalej ustawa zawiera delegację do wydania przez ministra właściwego do spraw zdrowia obwieszczenia o liście substancji chemicznych występujących w produkcji lub obrocie obejmującego Europejski Wykaz Istniejących Substancji o Znaczeniu Komercyjnym. Jednocześnie poprzez obowiązek podania na opakowaniu preparatu niebezpiecznego nazwy substancji w nich zawartych oraz określenie zasad stosowania alternatywnej nazwy rodzajowej możliwa będzie implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1999/45/WE.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#PosełZbigniewDeptuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowane zmiany wyłączają z przepisów ustawy wyroby medyczne, zdefiniowane w nowej ustawie o wyrobach medycznych.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#PosełZbigniewDeptuła">Ponadto projekt wprowadza poprawki niezbędne z uwagi na dostosowanie nazewnictwa do ustawy Prawo farmaceutyczne i ustawy o kosmetykach.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#PosełZbigniewDeptuła">Wśród zmian w przepisach polskiego prawa ustawa wprowadza obowiązek posiadania spisu stosowanych substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych w magazynach hurtowników i dystrybutorów, czego do tej pory nie określa w swoich przepisach Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-282.6" who="#PosełZbigniewDeptuła">Ustawa wprowadza dyspozycję do wydawania aktów wykonawczych. Umożliwia ona m.in. określenie w akcie wykonawczym wymagań dotyczących opakowań zaopatrzonych w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci oraz wyczuwalne dotykiem ostrzeżenia. Jest to kolejny element dostosowania polskiego prawa do wymogów sformułowanych w prawie wspólnotowym w Dyrektywie Rady nr 67/548/EWG. Kolejna implementacja postanowień Dyrektywy Rady nr 76/769/EWG znajdująca się w projekcie umożliwi wprowadzenie ograniczeń zakazów lub warunków występowania w określonych produktach stężeń substancji niebezpiecznych bądź preparatów niebezpiecznych. Nastąpi to w przypadku stwierdzenia, że ich produkcja, obrót lub stosowanie stwarzają nieuzasadnione ryzyko dla człowieka i środowiska.</u>
          <u xml:id="u-282.7" who="#PosełZbigniewDeptuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prezentowany projekt był poddany konsultacjom odpowiednich stowarzyszeń producentów chemikaliów, Polskiej Izbie Przemysłu Chemicznego oraz związków zawodowych, a zmiany w ustawie umożliwiają zapewnienie w sposób prawidłowy ochrony zdrowia człowieka i środowiska przed zagrożeniami stwarzanymi przez substancje i preparaty chemiczne. Rozpatrując projektowaną ustawę w kontekście skutków finansowych dla budżetu państwa w przypadku jej wprowadzenia w życie, jednoznacznie można stwierdzić, że nie niesie ona za sobą obciążenia budżetu państwa, nie spowoduje także skutków finansowych dla budżetu jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-282.8" who="#PosełZbigniewDeptuła">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, będzie popierał wyżej wymieniony projekt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Luśnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niestety, na przykładzie ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych mamy kolejny dowód na to, że rząd, który się mieni rządem polskim, tak naprawdę nie kieruje się polskim interesem. Oto są skracane terminy ustanawiania listy substancji chemicznych, skracane terminy zmiany opakowań. Klub Ligi Polskich Rodzin uważa, że tak w Polsce dziać się powinno, ale nie w tym tempie i nie takim kosztem polskich przedsiębiorców. Mówienie, że coś musimy zrobić, bo Unia tego od nas żąda, odbijało się w przemyśle farmaceutycznym nieraz czkawką, a był taki moment, że doprowadziło to do tego, że przemysł farmaceutyczny w dniu dzisiejszym jest już w obcych rękach, bo ustawa przedstowarzyszeniowa z Unią Europejską doprowadziła do tego, że polskiego przemysłu farmaceutycznego nie było stać na dostosowanie się do standardów unijnych, a żeby wypełnić zobowiązania ustawowe, tenże przemysł trzeba było sprzedać obcym. Podobnie, podejrzewamy, dzieje się dzisiaj z przemysłem chemicznym. Mówimy, że będzie dobrze, bo zanim przystąpimy do Unii Europejskiej, to będziemy mieli już wszystko za sobą. Tylko spójrzmy na daty. Jest to koniec tego roku, najpóźniej lipiec przyszłego. Pozostał rok. Ale przecież istnieją rozwiązania, które w poprzedniej kadencji ci wszyscy, którzy chcą wtłoczyć Polskę do Unii Europejskiej, zastosowali. Na produkcję środków farmaceutycznych zastosowano okres przejściowy i wcale się nie mówi o tym, że trzeba będzie zaniechać w Polsce produkcji farmaceutycznej z tego względu, że znajdujące się na terenie Polski zakłady farmaceutyczne będą produkowały leki, które nie mają rejestracji w Unii Europejskiej. Dlaczego rząd nie poszedł na tego rodzaju rozwiązanie? Jedno się tylko nasuwa na myśl - ponieważ ten rząd nie jest zainteresowany losem polskich przedsiębiorców, których nie będzie stać na zmiany, jakie wymusza na nich ta nowelizacja. Dlatego nie możemy poprzeć tych zmian w tak krótkim i drastycznym czasie. Gdyby one były rozłożone na czas dłuższy, bylibyśmy w stanie to poprzeć, ale w tym stanie, w jakim to się w chwili obecnej znajduje, uważamy, że tę nowelizację należy odrzucić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sztwiertnię występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych. Nowelizacja ustawy o substancjach i preparatach chemicznych podyktowana jest przede wszystkim koniecznością dokonania z odpowiednim wyprzedzeniem, przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, zgłoszeń nowych substancji chemicznych w celu uniknięcia potrzeby wycofania ich z rynku na czas niezbędny do rozpatrzenia zgłoszenia. Projektowana ustawa umożliwi, z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym, zebranie informacji o substancjach wprowadzonych do obrotu na terenie Polski, co stanowi dostosowanie do przepisów rozporządzenia Rady EWG nr 793/93. Równocześnie proponowana nowelizacja ustawy wprowadza niezbędne poprawki wynikające z konieczności dostosowania nazewnictwa zawartego w ustawie do ustawy Prawo farmaceutyczne i ustawy o kosmetykach.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#PosełJanSztwiertnia">Zmiany proponowane w projekcie ustawy przez dodanie art. 22a umożliwią właściwemu ministrowi wydanie rozporządzenia pozwalającego na uzyskanie informacji na temat substancji wielkotonażowych i substancji stwarzających szczególne zagrożenie, co z jednej strony wpłynie na poprawę bezpieczeństwa, a z drugiej pozwoli na dokonanie spisu tych substancji, a więc spełnienie wymogów Unii Europejskiej. Wprowadzany art. 22b zobowiązuje ministra do ogłoszenia, w drodze obwieszczenia w dzienniku urzędowym, listy substancji chemicznych występujących w produkcji lub w obrocie, obejmującej Europejski Wykaz Substancji o Znaczeniu Komercyjnym, co jest istotne z punktu widzenia dostosowania do prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#PosełJanSztwiertnia">Zmiana brzmienia art. 25 ust. 1 polegająca na wprowadzeniu obowiązku podania na opakowaniu preparatu niebezpiecznego nazwy substancji niebezpiecznych w nim zawartych lub, co określa art. 25 ust. 1a, nazwy rodzajowej, zapewnia przedsiębiorstwom tajemnicę handlową składu substancji, gwarantuje zwiększenie bezpieczeństwa, a równocześnie jest zgodne z rozwiązaniami prawa wspólnotowego. Art. 28 ust. 3 ma na celu umożliwienie określenia w odpowiednim akcie wykonawczym wymagań dotyczących opakowań zaopatrzonych w zamknięcia utrudniające otwieranie ich przez dzieci, co jest ważne dla zwiększenia bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#PosełJanSztwiertnia">Nowelizacja art. 31 daje ministrowi właściwemu do spraw gospodarki możliwość wydania rozporządzenia w sprawach ograniczenia, zakazu lub określenia warunków produkcji, obrotu lub stosowania takiej substancji lub preparatu w przypadku stwierdzenia, że produkcja, obrót lub stosowanie substancji niebezpiecznej stwarza ryzyko dla zdrowia człowieka lub środowiska. Ust. 5 tego artykułu zobowiązuje ministra do spraw zdrowia do wydania, w porozumieniu z innymi ministrami, rozporządzenia określającego listę substancji i preparatów, których eksport wymaga uzyskania zezwolenia, listę państw objętych takimi porozumieniami, wzór wniosku o uzyskanie zezwolenie, tryb uzyskania zezwolenia oraz postępowanie inspektora po otrzymaniu wniosku.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#PosełJanSztwiertnia">Zmiany proponowane w ustawie umożliwiają poprawę w zakresie ochrony zdrowia człowieka i środowiska przed zagrożeniami stwarzanymi przez substancje i preparaty chemiczne. Proponowana zmiana dotycząca przyspieszenia wejścia w życie przepisów ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, jak jak już wcześniej mówiłem, pozwoli uniknąć wielu kłopotów, przede wszystkim w zakładach produkcyjnych. Zmiany w ustawie dostosowują również nasze prawo do unijnego. Uwzględniając powyższe, Klub Parlamentarny Unii Pracy popiera uchwalenie ustawy o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-286.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">To było ostatnie z wystąpień w imieniu klubu parlamentarnego.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana ministra Jana Kopczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaJanKopczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie miałem zamiaru zabierać głosu, zdawałoby się, że wszystko jest jasne po dość wyczerpującym i szczegółowym przedstawieniu sprawozdania przez panią poseł sprawozdawcę, ale muszę niestety zabrać głos w związku z dwoma zwłaszcza wystąpieniami. Otóż pan poseł Poncyljusz, który zadał kilka pytań, nie oczekuje na odpowiedź, ale odpowiedzieć powinienem, zwłaszcza że jedno z pytań dotyczyło mnie osobiście. Pragnę pana posła poinformować, jeżeli zechce przeczytać stenogram, że urzęduję codziennie w Ministerstwie Zdrowia i nie jestem tam tylko gościem. Zapraszam pana posła codziennie rano od godz. 8, może to sprawdzić osobiście. Czasami pracuję do późnych godzin nocnych, chyba że spotykamy się w Sejmie. Poza tym powiem więcej. Nie tylko urzęduję w ministerstwie, ale uczestniczę także w pracach parlamentarnych. Gdyby pan poseł Poncyljusz uczestniczył w posiedzeniu podkomisji zajmującej się projektem dziś rozpatrywanej nowelizacji ustawy, to pewnie wiedziałby, że to, co nazywał prawem powielaczowym, co uznawał za karygodne postępowanie rządu, a więc krótka notatka przeznaczona dla pani poseł, przewodniczącej podkomisji, dotycząca ewentualnych uzgodnień co do zmiany terminów wprowadzenia niektórych przepisów tej ustawy w życie, wynikała właśnie z ustaleń podjętych na posiedzeniu podkomisji z reprezentantami środowisk gospodarczych, przemysłu chemicznego i kosmetycznego, w wyniku których to ustaleń pani poseł łaskawie zechciała wnieść tę poprawkę, którą rząd akceptuje, o czym była tu mowa. Powiem jeszcze panu posłowi Poncyljuszowi, który gromko z tej trybuny większość swojego przemówienia poświęcił zarzutom pod adresem obecnego rządu, obecnej koalicji, że właśnie ta nowelizacja jest skutkiem czy koniecznością poprawienia ustawy ze stycznia 2001 r., ustawy z brakami, ustawy niechlujnej. Debatujemy nad tym dzisiaj dlatego, że wówczas Sejm z prominentnymi posłami, jeśli chodzi o koalicję wówczas rządzącą, dziś zasiadającymi w klubie pana posła Poncyljusza, tę złą ustawę po prostu uchwalił i trzeba ją poprawić; zasługiwałaby ona na miano korekty korekt.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaJanKopczyk">Pan poseł Luśnia natomiast przedstawił pewne zarzuty dotyczące tej regulacji prawnej, widząc w niej, doszukując się tylko jakichś intencji skierowanych przeciwko polskim producentom chemikaliów czy kosmetyków. Panie pośle - to jest zresztą w uzasadnieniu do ustawy, pisał o tym rząd, dzisiaj mówili o tym posłowie - te regulacje były uzgadniane, konsultowane. W posiedzeniu podkomisji uczestniczyli przedstawiciele środowisk gospodarczych. Były te uzgodnienia i konsultacje czynione ze środowiskiem producentów chemikaliów, kosmetyków, z Polską Izbą Przemysłu Chemicznego. Wszystkie podmioty gospodarcze działające w tej sferze są zainteresowane takim prawem, jakie obowiązuje w Unii Europejskiej, bo przecież one też chcą na tych rynkach istnieć i też muszą się do tego dostosować. Dziwne, że pan poseł nie zauważył pewnego aspektu tej ustawy, na co zwrócił uwagę pan poseł - kłaniam się panu posłowi reprezentującemu Samoobronę - który powiedział coś bardzo ważnego. Nawet gdybyśmy nie weszli do Unii Europejskiej, to pewne regulacje zawarte w tej ustawie, regulacje chroniące ludzkie zdrowie, chroniące środowisko, zasługują na poparcie. To, o czym tu posłowie mówili, przepisy dotyczące oznakowania opakowań, zabezpieczenia przed otwarciem przez osoby niepowołane czy małoletnie i cały szereg innych. Szkoda, że ani pan poseł, ani członkowie pańskiego klubu nie zauważyli tego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji, panią posłankę Grażynę Ciemniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć, że te zmiany zostały zaproponowane przez rząd w trosce o polskie przedsiębiorstwa. Otóż jeśli chodzi o ustawę, która dotychczas obowiązuje, przed projektowaną nowelizacją mielibyśmy np. taką sytuację, że można zgłosić substancje lub preparaty chemiczne do 31 grudnia 2003 r., Polska staje się członkiem Unii 1 stycznia 2004 r., a firma zgłasza to 30 czy 31 grudnia 2003 r. Musi być rozpatrzone zgłoszenie, musi nastąpić cały proces notyfikacji i w tym czasie substancja nie może być wprowadzona do obrotu. To nie dlatego, że nam tego zakazuje akurat Unia Europejska, ale regulacje prawne są po to, żeby ochronić nasze zdrowie, nasze środowisko. I to jest podstawowa sprawa, której dotyczy nowelizacja, jeśli chodzi o te terminy.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#PosełGrażynaCiemniak">Natomiast w przedłożeniu rządowym była data 31 grudnia 2002 r. Rzeczywiście, jak pan minister Kopczyk już powiedział, dyskutowaliśmy nad tym w sposób bardzo szczegółowy, chcąc z jednej strony zapewnić to, żeby przedsiębiorstwa miały regulacje prawne i mogły być przygotowane do wprowadzania produktów, jeżeli będziemy członkami Unii Europejskiej. A to, przynajmniej polski rząd dzisiaj tak zakłada, jest celem strategicznym; chodzi o wejście do Unii Europejskiej 1 stycznia 2004 r. I dlatego też co do zmian uznaliśmy, że lepiej będzie, jeżeli te terminy będą krótsze, ale nie tak bardzo skrócone w stosunku do tego, co faktycznie musi być zrealizowane; ale powtarzam: pod kątem możliwości wprowadzania do obrotu substancji chemicznych i preparatów przez polskie przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#PosełGrażynaCiemniak">Po drugie, drugie czytanie jest po to, aby zgłosić poprawki. I myślę, że nasza praca nad ustawą powinna zmierzać do tego, żeby ustawa przybrała kształt taki, aby faktycznie mogła funkcjonować w sposób zgodny z zamierzeniem. Komisja Europejska taką pracę podjęła, podejmuje i na pewno tak nadal będzie pracować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W trybie sprostowania głos zabierze pan poseł Luśnia.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Ligi Polskich Rodzin, powiedziałem to wyraźnie, ducha tej ustawy - co do zabezpieczenia i możliwości zabezpieczenia substancji chemicznych np. przed dziećmi, przed ludźmi, żeby nie stała im się krzywda - w pełni popiera. Natomiast obawiamy się, że niestety nagły tryb, w jakim to jest robione... Przecież państwo wtłaczacie Polskę do Unii Europejskiej już kilkanaście lat i nagle się okazuje, że kolejną rzecz musicie zrobić w pół roku. Ten nagły tryb nie będzie służył polskim producentom. I myślę, że rzeczywiście, jeżeli nawet było to konsultowane, panie ministrze, z tymi wszystkimi izbami, które pan wymienił, to o jednej kwestii tam na pewno zapomniano. Zapomniano im tylko powiedzieć, że będziecie musieli to zrobić w pół roku. Bo Polska Izba Farmaceutyczna też zgodziła się na przyjęcie norm GMP, nie wiedząc tak naprawdę, że przeciętnego zakładu farmaceutycznego później nie będzie stać na to, żeby się z tym zgodzić, żeby to wypełnić. I dlatego też polskie firmy farmaceutyczne trzeba było oddać w obce ręce, za bezcen.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono wniosek o odrzucenie w całości przedłożonego projektu oraz zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Europejskiej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji (druk nr 404).</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Zbigniewa Sobotkę w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zostałem upoważniony do zaprezentowania państwu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji. Nim jednak przejdę do prezentacji proponowanych zmian, pozwolę sobie na przypomnienie kilku wydarzeń z ostatnich miesięcy, aby lepiej zobrazować tło rządowej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Otóż 23 marca w Parolach koło Nadarzyna doszło do bezprecedensowego zdarzenia. Po raz pierwszy w 12-letniej historii Policji wykonujący czynności funkcjonariusze zostali zaatakowani przez przestępców próbujących odbić tira z łupem. W wyniku strzelaniny śmieć poniósł jeden z policjantów. Kilka dni później, 27 marca, w Dąbrówce pod Poznaniem podczas próby ujęcia na gorącym uczynku sprawców włamania policjanci zostali przez nich ostrzelani. Jeden z funkcjonariuszy został ranny w ramię. W tym samym czasie w okolicach Skarżyska-Kamiennej przeprowadzano obławę na kilku mężczyzn w kominiarkach, uzbrojonych w broń długą, którzy nie zatrzymali się do kontroli drogowej. Na szczęście nie zdecydowali się oni strzelać do policjantów.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Zagrożenia życia policjantów podejmujących interwencje w celu przeciwdziałania przestępczości stają się coraz częstsze. Projekt zawiera propozycję wprowadzenia do Kodeksu karnego nowego typu przestępstwa kwalifikowanego z uwagi na osobę poszkodowanego, zagrożonego wysoką sankcją, to jest zabójstwo policjanta. Przestępstwo to zagrożone byłoby wyższą sankcją niż zabójstwo innych osób - karą 25 lat pozbawienia wolności lub karą dożywotniego pozbawienia wolności. Dotychczas za zabicie policjanta sprawca w określonych okolicznościach mógł być skazany na karę 8 lat więzienia, co, jak pokazuje praktyka, nie jest właściwym rozwiązaniem. Zdaniem rządu jest to uzasadnione koniecznością wzmocnienia ochrony funkcjonariuszy z uwagi na częste przypadki zamachów na ich życie i zdrowie. Skuteczna walka z przestępczością jest możliwa jedynie dzięki zapewnieniu właściwej ochrony prawnej osobom pełniącym służbę w organach powołanych do strzeżenia bezpieczeństwa publicznego. Uprzedzając pytanie, dlaczego tylko zabójstwo policjanta ma zostać umieszczone jako odrębny typ tego przestępstwa, dlaczego ochroną tego przepisu nie objąć funkcjonariuszy innych organów powołanych do ochrony bezpieczeństwa publicznego czy też funkcjonariuszy Służby Więziennej, odpowiadam: to najczęściej przeciwko policjantom przestępcy wyciągają broń, to policjanci najczęściej bezpośrednio konfrontują się z najgroźniejszymi przestępcami, to wreszcie na Policji ciąży obowiązek dbania o bezpośrednie bezpieczeństwo obywateli.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Identyczna argumentacja przemawia przeciw zwolennikom pozostawienia w art. 17 ust. 3 ustawy o Policji sformułowania: i nie może zmierzać do pozbawienia jej życia, a także narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób, analogicznie jak ustawach o Urzędzie Ochrony Państwa, Biurze Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Służbie Więziennej i Żandarmerii Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Nowelizacja ustawy o Policji polega więc na zmianie zasad użycia broni palnej przez policjantów, co w konsekwencji pozwoli na stosowanie tego środka przymusu bezpośredniego bez zbędnego formalizmu w przypadkach, gdy atak na życie przestępcy jest koniecznością. Ponadto podkreślić należy, że dobro osoby, przeciwko której użyto broni palnej, w sposób wystarczający chroni dyrektywa minimalizacji szkód, która zostaje zachowana w nowym brzmieniu przepisu. Użycie broni palnej następuje w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciw której jej użyto.</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Projekt przewiduje zrównanie sankcji zawartej w art. 223 za napaść na funkcjonariusza publicznego z sankcją proponowaną w art. 280 § 2 Kodeksu karnego za przestępstwo kradzieży z rozbojem z uwagi na podobny sposób działania sprawcy przy popełnianiu obu przestępstw. Obecnie napaść na funkcjonariusza publicznego jest zagrożona karą pozbawienia wolności od roku do 10 lat. Proponuje się, by kara ta wynosiła od 3 do 15 lat.</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Zdaniem rządu udoskonalenia wymaga również skuteczność ścigania sprawców przestępstw. W związku z tym proponuje się w art. 239 § 1 Kodeksu karnego podwyższenie dolnej granicy zagrożenia karą pozbawienia wolności za przestępstwo polegające na utrudnieniu lub udaremnieniu postępowania karnego przez pomoc sprawcy przestępstwa w unikaniu odpowiedzialności karnej z 3 miesięcy do roku. Proponuje się również wprowadzenie zakazu swobodnego stosowania warunkowego przedterminowego zwolnienia w stosunku do skazanego za przestępstwo zabójstwa policjanta. Należy przypomnieć, że przez stosunkowo długi czas w naszym ustawodawstwie za zabójstwo groziła kara śmierci, której ekwiwalentem obecnie powinna stać się taka kara izolacyjna, która nie może ulec skróceniu.</u>
          <u xml:id="u-294.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Obok opinii popierających zmiany omawianych przepisów pojawiają się głosy, że w przypadku ich wprowadzenia policjanci będą zbyt często sięgać po broń. Należy pamiętać, że proponowana nowelizacja odnosi się do sytuacji ekstremalnych, gdy bezprawnym bezpośrednim zamachem zagrożone jest życie, zdrowie, wolność policjanta lub innej osoby, tzn. wówczas, gdy działanie agresora ma na celu zabicie czy zranienie policjanta lub innej osoby. Marcowe incydenty z użyciem broni palnej przeciwko policjantom są ewidentnym przykładem takich sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-294.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Proponowane przez rząd rozwiązania dają lepszą niż dotychczas ochronę bezpieczeństwa obywateli poprzez zwiększenie prawnych możliwości efektywnego pełnienia przez policjantów wysoce ryzykownej służby publicznej. Dlatego też rząd zwraca się do Wysokiej Izby z uprzejmą prośbą o akceptację tej regulacji ustawowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jako pierwszą proszę o zabranie głosu panią posłankę Małgorzatę Winiarczyk-Kossakowską występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Panie Komendancie! Szanowni Państwo! Rozpatrujemy dziś rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji (druk nr 404). Nie jest żadną tajemnicą, że impulsem do zgłoszenia tego projektu były wydarzenia, jakie przed ponad miesiącem rozegrały się w Nadarzynie pod Warszawą. Z pewnością na tej sali padną dziś głosy, że pospieszne, dokonywane pod wpływem jakiegoś pojedynczego wydarzenia zmiany prawa, a zwłaszcza zmiana Kodeksu karnego, są niewłaściwe. Ale czy tak naprawdę chodzi tu o ten jeden przypadek? Powiedzmy sobie szczerze: nie, bo niemal codziennie słyszymy o bandyckich atakach na policjantów. Oczywiście padną pewnie głosy, że ważniejsze jest wyposażenie policji, szkolenie i motywujące wynagradzanie. To wszystko prawda, ale realia budżetowe są takie, jakie są. Tymczasem śmiertelne zagrożenie policjantów podejmujących interwencje w celu przeciwdziałania przestępczości stają się coraz bardziej realne i jest dokumentowane kolejnymi ofiarami. Przestępcy w Polsce są coraz brutalniejsi. Musimy się przyzwyczaić, że nie jest to już tylko zjawisko znane na Zachodzie. To dowód ewolucji w środowisku przestępczym, ale także skutek zbyt łagodnego traktowania przez wymiar sprawiedliwości tych, którzy dopuszczają się czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego. W tym miejscu zacytuję wybitnego karnistę Mariana Filara, profesora prawa karnego z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, który w jednym z wywiadów powiedział: „Policjant to nie tylko Jan Kowalski, to reprezentant państwa. Atak na policjanta to atak na państwo”. Dlatego w opinii mojego klubu rząd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek ochrony podstaw funkcjonowania państwa. Zmiana progów sankcji odpowiednio do intensywności społecznego potępienia czynów danego rodzaju jest zupełnie naturalnym zjawiskiem. W innym wypadku prawo i oparta na prawie działalność organów ochrony prawnej zostałyby wyobcowane ze społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Przedłożony projekt sprowadza się do zmian Kodeksu karnego, które zaostrzają odpowiedzialność karną za działania przeciwko policjantom, a zwłaszcza za zabójstwo policjanta pełniącego obowiązki służbowe. W tym celu rząd proponuje określenie w Kodeksie karnym nowego typu przestępstwa z uwagi na osobę poszkodowaną. Rząd proponuje dodanie w Kodeksie karnym nowego artykułu, art. 148a § 1, który określa surowe sankcje za zabójstwo policjanta na służbie - sankcje pozbawienia wolności na 25 lat lub karę dożywotniego więzienia. Jednocześnie poprzez zmianę art. 77 Kodeksu karnego autorzy projektu proponują wykluczenie możliwości przedterminowego zwolnienia dla skazanego za zabójstwo policjanta.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Poza tym projektodawca proponuje zrównanie sankcji za napaść na funkcjonariusza publicznego z sankcją przewidzianą w art. 280 § 2 za przestępstwo kradzieży z rozbojem, czyli minimum 3 lata pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Rząd wnosi również propozycję podwyższenia kary za utrudnianie lub udaremnianie postępowania karnego przez pomoc sprawcy przestępstwa w uniknięciu odpowiedzialności karnej.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za zabójstwo reprezentanta państwa musi grozić drastyczna kara izolacyjna, która spełniać ma funkcję kary zabezpieczającej przez odpowiednio długi okres. Potencjalne alternatywne cele sankcji karnej to odstraszanie lub przekonywanie, eliminowanie lub neutralizowanie oraz poprawianie albo karanie. Musimy dokonać trafnego wyboru w odniesieniu do konkretu, do zbrodni umyślnego zabicia policjanta, czyli reprezentanta państwa.</u>
          <u xml:id="u-296.5" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Zgłoszona wraz z nowelizacją Kodeksu karnego nowelizacja ustawy o Policji odnosi się do zmiany dotyczącej zasad użycia broni palnej. Dotychczasowe brzmienie art. 17 ust. 3 ustawy o Policji jest następujące: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni, i nie może zmierzać do pozbawienia jej życia, a także narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób”. Ten zapis zostałby zastąpiony zapisem następującym: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni palnej”. Wydaje mi się, że praktyczne znaczenie tej zmiany będzie niewielkie, gdyż dyrektywa minimalizacji szkód osoby, przeciwko której policjant używa broni, jest zachowana. Nie ma więc mowy o przyzwoleniu na wykonywanie wyroków śmierci na przestępcach. Chodzi o możliwość mniej skrępowanego stosowania tego środka przymusu w sytuacji, gdy atak na życie napastnika jest koniecznością. Kluczowe zresztą w tej kwestii jest rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu postępowania przy użyciu broni palnej przez funkcjonariuszy Policji. Sądzę, że w trakcie prac w komisjach będzie okazja, by szczegółowo odnieść się do tych zagadnień.</u>
          <u xml:id="u-296.6" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Takie zmiany nie dają gwarancji eliminacji niebezpiecznych zamachów na życie policjantów, ale na pewno spowodują pozytywne reakcje środowisk policyjnych i zwiększenie efektywności działań Policji.</u>
          <u xml:id="u-296.7" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Funkcjonariusz Policji będący w akcji, działający w interesie bezpieczeństwa obywateli, w zgodzie z prawem, musi być pewny, że państwo go chroni, a zamach na niego surowo ukarze. Przestępców skutecznie powstrzymywać mogą kary nie tylko surowe, ale jednocześnie nieuchronne. W tego typu sprawach wykrywalność jest wysoka.</u>
          <u xml:id="u-296.8" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Niezawodne wykrycie sprawcy, surowy wyrok oraz oczywiste odbycie kary to elementy skutecznej ochrony społeczeństwa. W tym właśnie kierunku idzie przedłożony projekt. Mając to na uwadze, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za skierowaniem przedłożonego projektu ustawy do dalszych prac w komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-296.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Gałażewskiego, występującego w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełAndrzejGałażewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zwiększenie skuteczności ochrony ludności przed wzrastającą przestępczością - w jej najgorszej, brutalnej formie - jest nakazem chwili i wszelkie inicjatywy prowadzące do polepszenia poczucia bezpieczeństwa obywateli są warte poparcia. Jedną z takich inicjatyw jest rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PosełAndrzejGałażewski">Głównym celem wprowadzenia proponowanych zmian jest polepszenie ochrony zdrowia i życia funkcjonariuszy publicznych i zapewnienie większej swobody operacyjnej Policji. Cel ten ma być osiągnięty przez wprowadzenie zasady nieuchronności kary za przestępstwa przeciwko funkcjonariuszom publicznym oraz znaczne zwiększenie jej dolegliwości, a także zmniejszenie ograniczeń w użyciu broni palnej przez policjantów.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PosełAndrzejGałażewski">Funkcjonariusz publiczny na służbie reprezentuje państwo i w jego imieniu egzekwuje demokratycznie ustanowione prawa. Przestępstwa przeciwko funkcjonariuszom publicznym są przestępstwami przeciwko państwu, a ochrona życia i zdrowia funkcjonariuszy publicznych to ochrona państwa prawa.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#PosełAndrzejGałażewski">Czynna napaść na funkcjonariusza publicznego, z użyciem broni palnej lub innego niebezpiecznego przedmiotu, lub zorganizowana napaść grupowa wymagają zdecydowanego osądu, niepozwalającego na uniknięcie odpowiedzialności karnej przez sprawców napadu. W dotychczasowych zapisach Kodeksu karnego dolną granicą kary za tego typu przestępstwa jest rok pozbawienia wolności, co daje możliwość pobłażliwego traktowania sprawców napaści.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#PosełAndrzejGałażewski">W omawianym projekcie ustawy proponuje się ustalenie minimalnej kary w wysokości 3 lat pozbawienia wolności, bez określenia górnej granicy kary. Taki zapis pozwala przypuszczać, że przestępcy nie unikną kary. Problem ten nie dotyczy li tylko zorganizowanych grup przestępczych, lecz także na przykład grup pseudokibiców atakujących Policję lub funkcjonariuszy kolei państwowych. W tym kontekście należy zastanowić się podczas prac w komisji nad propozycją wysokości kary, podtrzymując zasadę, że jej dolna granica powinna być podwyższona.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#PosełAndrzejGałażewski">Spośród funkcjonariuszy publicznych grupą najbardziej zagrożoną utratą zdrowia lub życia podczas pełnienia służby jest niewątpliwie Policja. Przestępcy działają z coraz większą bezwzględnością i nie wahają się przed zabójstwem swoich ofiar, czasami z nader błahych powodów. Bez wahania sięgają także po broń w przypadku interwencji Policji i niestety zabijają. Liczą na swoją przewagę, bo nie obowiązują ich żadne procedury użycia broni, bo kiedy nawet zostaną ujęci i osądzeni, mogą mieć nadzieję na niski wymiar kary i na warunkowe zwolnienie z więzienia.</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#PosełAndrzejGałażewski">W przedłożonej nowelizacji ustawy Kodeks karny wprowadza się dwa rodzaje kary pozbawienia wolności za zabójstwo policjanta podczas pełnienia obowiązków służbowych: karę 25 lat pozbawienia wolności lub karę dożywocia, bez możliwości uzyskania warunkowego zwolnienia. Jest to twarde prawo i należy je stosować, bo nadszedł już czas na bezwzględną walkę z brutalną przestępczością.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#PosełAndrzejGałażewski">Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji zawiera propozycję zmiany art. 17 ust. 3 ustawy o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r. Zmiana polega na skróceniu zapisu tego punktu, którego nowe brzmienie jest następujące: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni palnej”. Zapis ten uzyskano po skreśleniu z pierwotnego tekstu słów „i nie może zmierzać do pozbawienia jej życia, a także narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób”. Wykreślenie słów mówiących o użyciu broni i jednoczesnym nakazie takiego jej użycia, żeby nie prowadziło to do pozbawienia życia osoby, przeciwko której jej się używa, jest słuszne. Nie można wymagać od policjanta podejmującego decyzję o użyciu broni, przecież nie z błahego powodu, szczególnej precyzji w jej użyciu w stosunku do groźnego przestępcy. Policjant i przestępca muszą być świadomi, że policjant w ekstremalnych warunkach może zabić i ma do tego prawo. Usunięcie jednak dalszej części dotychczasowego zapisu o tym, że użycie broni palnej nie może narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób, wywodzi się niestety z zasady, że ujęcie przestępcy ma większą wartość niż życie niewinnych ludzi. Są sytuacje, w których użycie broni przeciwko uzbrojonemu przestępcy może spowodować większe szkody niż pozostawienie go w spokoju. Przykładów na to jest wiele. Jednym z nich była sytuacja niedawno obserwowana przez całą Polskę, kiedy prowadzono pozornie nieskuteczny pościg za przestępcami uciekającymi samochodem z dwiema zakładniczkami. Ostatecznie okazało się, że decyzja o nieużywaniu broni przeciwko uciekającym przestępcom była najlepszą taktyką, która ostatecznie doprowadziła do uratowania życia dwóm kobietom, a to w tej sytuacji było najważniejsze. Przestępcy ostatecznie też zostali zatrzymani. Dlatego postuluję modyfikację zapisu art. 17 ust. 3, który miałby teraz następujące brzmienie: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni, i nie może narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób”.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#PosełAndrzejGałażewski">Kończąc, chcę zaznaczyć, że zmiany ustawowe zaostrzające przepisy karne w odniesieniu do przestępstw przeciwko funkcjonariuszom publicznym i korygujące zasady użycia broni palnej przez policjantów nie przyniosą same w sobie istotnej poprawy skuteczności walki z bandytyzmem bez odpowiedniego wyposażenia i wyszkolenia policji. Posługiwanie się bronią wymaga stałego doskonalenia i ćwiczeń, a to bez zapewnienia odpowiednich funduszy jest niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#PosełAndrzejGałażewski">Drugim polem walki z przestępczością jest wymiar sprawiedliwości i nie rozchodzi się tylko o wysokość kar dla przestępców, ale o dobranie się wreszcie do skóry nieuczciwym adwokatom poświadczającym w sądzie nieprawdę lub lekarzom wydającym przestępcom zaświadczenia lekarskie pozwalające im na bezkarność. Kłaniają się samorządy zawodowe bardzo pobłażliwe w takich przypadkach. Warto zastanowić się, co możemy polepszyć także w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-298.10" who="#PosełAndrzejGałażewski">Platforma Obywatelska popiera wprowadzenie projektowanych zmian w ustawie Kodeks karny i w ustawie o Policji z uwagami przedstawionymi wcześniej i proponuje przesłać projekt ustawy do prac w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Wandę Łyżwińską występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełWandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawiam stanowisko w sprawie zmiany ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PosełWandaŁyżwińska">Przedłożony projekt słusznie wprowadza zmiany poprzez zaostrzenie odpowiedzialności karnej sprawców, którzy dopuszczają się czynu zabójstwa policjanta podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych. Kara dożywocia lub 25 lat pozbawienia wolności jest w pełni uzasadniona. Jak wynika z ostatnich zdarzeń pod Nadarzynem, czy też po zapoznaniu się ze statystykami liczby zabójstw na policjantach lub też dopuszczenie się czynnej na nich napaści, wniosek jest oczywisty. Dotychczas stosowane kary nie odstraszały wystarczająco przestępców. Zabicie policjanta przy dotychczasowym brzmieniu Kodeksu karnego nie było dla nich niczym specjalnym. Bandyci po prostu przestali się bać. Uwaga, Policja! Będę strzelał! Proszę, rzuć broń! Zanim policjant skończył, już nie żył. Jeżeli zlekceważył obowiązek wyrecytowania tego wierszyka, żył, ale był skończony. Zawieszenie w czynnościach, podejrzenie o nieuzasadnione użycie broni, wielomiesięczne przesłuchiwania, bardzo często kończące się aktem oskarżenia. Mamusia płacze, synuś nie żyje przez tego potwornego policjanta. Przecież on nic nie zrobił, to policja winna. By przestępca nie myślał, że i tak się wywinie od odpowiedzialności, bo skorzysta z warunkowego zwolnienia, proponowana zmiana polegająca na wyłączeniu tego rodzaju przestępstw wymierzonych przeciwko policjantom jest w pełni uzasadniona.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#PosełWandaŁyżwińska">Włączenie do katalogu przestępstw projektowanego art. 148a Kodeksu karnego: „Kto zabija policjanta...” słusznie stanowi uzasadnioną całość z projektowanymi zmianami do art. 77 Kodeksu karnego, wprowadzającymi zakaz stosowania warunkowego zwolnienia w stosunku do skazanego za czyn określony w projektowanym art. 148a Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#PosełWandaŁyżwińska">W pełni uzasadniona wydaje się również zmiana w treści art. 239 § 1 Kodeksu karnego, zakładająca podwyższenie górnej granicy kary, która może zostać orzeczona w stosunku do sprawców przestępstw polegających na utrudnianiu lub udaremnianiu postępowania karnego, w tym w sytuacji przestępstwa skarbowego. Samoobrona nieustannie, w każdej formie wskazuje, że dochodzi do rozkradania Polski, i żąda stanowczo doprowadzenia do rozliczenia poprzednich ekip. Odpowiadać winni nie tylko ci, którzy do tego doprowadzili, ale i ci, którzy utrudniali lub udaremniali postępowanie mające na celu wykrycie sprawców. Powinni być karani jeszcze ostrzej niż to zakłada projekt.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#PosełWandaŁyżwińska">Oponujemy zdecydowanie przeciwko wprowadzeniu ust. 3 do art. 17 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji. Oczywiste jest, że użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni palnej. Projekt tej zmiany stanowi jedynie wprowadzenie sloganu. Sceny z udziałem policjantów, jakie możemy oglądać w telewizji i w kinie akcji, przestały być w Polsce zjawiskami jedynie filmowymi. Przedstawiane sytuacje nie dorównują tym, przed którymi faktycznie stają policjanci podczas wykonywania swoich obowiązków. Nie sądzę, by projektodawcy wierzyli, że atakowany policjant, który musi skierować broń w stronę uciekającego bandyty - bandyty, który już zdążył zabić jego kolegę - miał czas i możliwość wyboru, w jaką część ciała skierować broń. W sytuacjach ekstremalnych ryzyko trafienia bandyty ze skutkiem śmiertelnym jest takie samo jak prawdopodobieństwo chybienia i umożliwienia celnego strzału przestępcy do policjanta. Przyjęcie projektowanej zmiany oznaczałoby, że dzisiaj policjant działa tak, by wyrządzić możliwie największą szkodę osobie, przeciwko której użył broni, i dlatego konieczna jest zmiana przepisu. Stwierdzenie to jest obrazą dla policjantów, którzy z narażeniem życia chronią nas w codziennej pracy.</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#PosełWandaŁyżwińska">Projektowana zmiana art. 223 Kodeksu karnego dotyczy wysokości kary. Obecnie sądy mogą orzekać karę od dolnej granicy 1 roku do 10 lat. Zmiana wprowadza karę pozbawienia wolności od 3 lat, tym samym zmienia się kwalifikacja tego przestępstwa z występku na zbrodnię. Propozycja zmiany jest nie do przyjęcia. Po pierwsze, przedmiotem czynu zabronionego jest działanie wspólne lub w porozumieniu z innymi osobami, przy użyciu broni palnej, noża lub innego przedmiotu niebezpiecznego albo środka obezwładniającego, kiedy sprawca dopuszcza się czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną. Tak więc będzie to broń palna użyta przez bandytę przeciwko policjantowi. Będzie to również świeżo zerwana gałąź z drzewa trzymana w odruchu samoobrony przez protestującego rolnika, w kierunku którego idzie kordon uzbrojonych policjantów, aby zmusić go do opuszczenia własnego pola, przez które ma prowadzić - bez wyrażenia przez niego zgody - rurociąg. Będzie to protestujący rolnik z wiadrem, kiedy komornik w towarzystwie policjanta będzie z naruszeniem prawa zabierał mu ciągnik niezbędny do prowadzenia gospodarstwa rolnego. Jego brak to brak środków do życia dla całej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-300.6" who="#PosełWandaŁyżwińska">Po drugie, funkcjonariusz publiczny to policjant, strażnik miejski, leśniczy, urzędnik skarbowy, komornik. Ochronie podlegają również osoby przybrane mu do pomocy. Czy w każdym zakresie i w stosunku do każdej z tych osób, często zachowującej się nieprofesjonalnie, należy stosować ochronę, traktując sprawcę w kategoriach zbrodniarza?</u>
          <u xml:id="u-300.7" who="#PosełWandaŁyżwińska">Po trzecie, sąd według dotychczas obowiązujących przepisów przewidujących karę od roku do 10 lat pozbawienia wolności miał pełną swobodę w ramach niezawisłości sądu stosowania kary z zachowaniem oceny, czy w danym stanie faktycznym przy użyciu danego narzędzia, przy uwzględnieniu osoby sprawcy i jego stanu emocjonalnego, należy wymierzyć rok, czy 10 lat pozbawienia wolności. Projektowana zmiana stawia wszystkich sprawców na równi, traktuje ich jako zbrodniarzy.</u>
          <u xml:id="u-300.8" who="#PosełWandaŁyżwińska">Z uzasadnienia projektodawców nie wynika, czym się kierowano, przewidując zaostrzenie odpowiedzialności karnej. Nam, pamiętającym o korzeniach Związku Zawodowego „Samoobrona”, zmiana ta kojarzy się z masowo kierowanymi aktami oskarżenia przeciwko naszym członkom, rolnikom protestującym przeciwko polityce rządu niszczącej wieś. W ten sposób osoby popełniające występek stają się zbrodniarzami. W ten sposób masowe licytacje z gospodarstw doprowadzonych przez rząd do upadłości będą przynosiły w efekcie wysokie wyroki więzienia dla rolników, którzy będą bronili swoich domów przed komornikiem działającym z nadmierną gorliwością. Cel to zniszczyć chłopa.</u>
          <u xml:id="u-300.9" who="#PosełWandaŁyżwińska">Klub Parlamentarny Samoobrony wnosi wobec powyższego o ponowne skierowanie projektu ustawy do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Lipińskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełAdamLipiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozwiązania przyjęte w projekcie mogą kojarzyć się z sytuacją, w której choremu na zapalenie płuc ordynuje się tylko witaminy. Organizmowi to nie zaszkodzi, ale z pewnością choremu niewiele pomoże. Z tą nowelizacją jest podobnie. To nie jest odpowiedź, jakiej oczekiwalibyśmy i - sądzę - jakiej oczekuje społeczeństwo na obecne problemy związane z walką z przestępczością. Mamy jednak to, co mamy, a ze względu na to, że jest to propozycja koalicji rządowej, z pewnością zostanie przyjęta. Można tylko powiedzieć: dobre i to.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PosełAdamLipiński">Przykry jest jednak fakt, że dopiero szok wywołany śmiercią funkcjonariusza i zuchwałością przestępców uświadomił rządowi konieczność zaostrzenia kar. Zaprezentowany bowiem dzisiaj projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny i ustawy o Policji, zawierający takie zmiany, jak podniesienie kar za zabójstwo policjanta, wykluczenie możliwości zwolnienia warunkowego dla zabójców policjanta itd., został przygotowany niejako w odpowiedzi na konkretne wydarzenie, na zabójstwo funkcjonariusza.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#PosełAdamLipiński">Jako przedstawiciel partii, dla której sprawy bezpieczeństwa obywateli są bardzo ważne, powinienem wyrazić zadowolenie z faktu, że nareszcie rząd koalicji SLD-PSL proponuje zmiany zmierzające w kierunku, który my proponowaliśmy od dawna, i wyraziłbym je, gdyby nie to, że propozycje są po prostu niewystarczające, a także sprzeczne. Zdaniem Prawa i Sprawiedliwości potrzebna jest bowiem gruntowna zmiana filozofii prawa karnego, zmiana, o którą zabiegamy nie od dziś. Tak więc proponowana nowelizacja przełomowa z pewnością nie jest. Zawiera wprawdzie szereg słusznych, zgodnych z naszymi propozycjami rozwiązań, ale to zaledwie niewielki krok we właściwym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#PosełAdamLipiński">Odnosząc się zaś do poszczególnych propozycji zawartych w projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny i ustawy o Policji, pragnę zauważyć, że zaproponowany art. 148 wprowadza osobny wymiar kary za zabójstwo policjanta, które następuje podczas lub w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych. Wnioskodawcy proponują za określone w tym artykule przestępstwo zastosowanie dwóch rodzajów kar - 25 lat pozbawienia wolności lub dożywocia. W kodeksach karnych wielu krajów istnieją zapisy o wyższych karach za zabójstwo policjanta. Na przykład w Stanach Zjednoczonych we wszystkich 50 stanach zabójstwo funkcjonariusza jest karane znacznie bardziej surowo. W Stanie Nowy Jork grozi za to przestępstwo nawet kara śmierci. W przypadku „zwykłego” zabójstwa grozi tylko dożywocie. Nie jest to jednak regułą. W Republice Federalnej Niemiec każde zabójstwo jest traktowane jednakowo. Nie ma żadnego zapisu mówiącego o wyższym wymiarze kar za zabójstwo policjanta. Od czasu do czasu powraca tam wprawdzie dyskusja nad wprowadzeniem surowszego karania zabójców funkcjonariuszy, jednak obecnie żadne konkretne przepisy w ustawodawstwie w tej sprawie nie funkcjonują. Jeszcze inaczej jest we Francji. Tam nie rozróżnia się zabójstwa policjanta i zwykłego obywatela. Natomiast w przypadku okaleczenia, jeśli przestępstwo to miało miejsce w stosunku do policjanta, jest to okoliczność dodatkowo obciążająca.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#PosełAdamLipiński">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość ze względu na charakter pracy policyjnej oraz częste przypadki ataku na funkcjonariuszy opowiada się oczywiście za wzmocnieniem ich ochrony. Ten punkt nowelizacji popieramy bez zastrzeżeń. Dlaczego jednak projektodawcy ograniczają się do propozycji podniesienia kar za jednego typu zabójstwo? Kodeks karny, który otrzymamy po nowelizacji, będzie rzeczywiście szczególnym kodeksem, różnica bowiem między minimalną karą nominalną za zabójstwo policjanta i za zabójstwo zwykłego obywatela będzie kilkukrotna. To różnica, której uzasadnić się po prostu nie da. Po wejściu w życie rządowego projektu nowelizacji sprawca, który dopuszcza się na przykład - jest to skrajny przykład, ale specjalnie taki podaję, żeby pokazać nielogiczność tych rozwiązań - ludobójstwa, zabijając kilka tysięcy ludzi, wśród których nie ma policjanta, podlegał będzie karze do 12 lat pozbawienia wolności, a jeśli tylko znajdzie się tam jeden policjant - karze od 25 lat, bez możliwości przedterminowego zwolnienia. Takie rozwiązanie z punktu widzenia spójności, a zwłaszcza jedności aksjologicznej kodeksu jest oczywistym absurdem. A co w sytuacji gdy zamordowanym nie był policjant, ale sprawca działał ze szczególnym okrucieństwem, z motywacji zasługującej na szczególne potępienie, zabił więcej niż 1 osobę itd.? Czy wtedy nie należy karać równie surowo? Czas porzucić sentymenty i bezkompromisowo walczyć z groźnymi przejawami społecznych patologii, a nie rozwiązywać tego w sposób tylko i wyłącznie doraźny.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#PosełAdamLipiński">Projektodawcy proponują, aby osoby skazane za przestępstwo określone w art. 148a, czyli zabójstwo policjanta, były pozbawione prawa do przedterminowego warunkowego zwolnienia. Naszym zdaniem przedterminowe zwolnienie nie może nastąpić zbyt wcześnie i być zbyt często stosowane. Mówiliśmy o tym wielokrotnie. Tak więc zgadzamy się z przedłożoną propozycją. Podobne rozwiązania funkcjonują w ustawodawstwie na przykład amerykańskim. W kodeksach karnych większości stanów za zabójstwo policjanta grozi dożywocie bez prawa do zwolnienia warunkowego. Dlaczego jednak projektodawcy dostrzegają ułomność zapisów o warunkowym zwolnieniu jedynie w przypadku zabójców policjantów? Nie postulujemy naturalnie całkowitego odebrania prawa do starania się o przedterminowe zwolnienie. Postulujemy jednak znaczne ograniczenie prawa do zwolnień. Rząd, jak widać, nie dostrzega w należyty sposób tego problemu, a jedynie w sposób spektakularny ogranicza prawo do zwolnienia warunkowego tylko w wypadku jednego typu przestępstwa. Projektodawca proponuje zmianę art. 223 mówiącego o sankcjach za napaść na funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną. Obecnie w takim przypadku grozi kara od 1 roku do 10 lat pozbawienia wolności. Rząd proponuje zrównanie sankcji za powyższe przestępstwo z sankcjami przewidzianymi w art. 280 § 2, tj. z sankcjami za przestępstwo rozboju z użyciem niebezpiecznego narzędzia, i proponuje zapis mówiący o karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata. Podwyższenie kary za to przestępstwo jest zbliżone do naszych propozycji zawartych w przedłożonym przez nas projekcie nowelizacji Kodeksu karnego i oczywiście będziemy je popierali. Martwi natomiast brak propozycji podwyższenia kary dla przestępców dokonujących rozboju kwalifikowanego. Obecnie za to przestępstwo grozi kara od 3 lat pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#PosełAdamLipiński">Projektodawcy zrównanie kar za oba przestępstwa motywują podobnym stylem działania sprawcy. Trudno się z tym zgodzić. Przecież art. 280 § 2 wyraźnie mówi, po pierwsze, o rozboju z użyciem broni, noża lub innego niebezpiecznego narzędzia, a po drugie, o działaniu w sposób bezpośrednio zagrażający życiu. Dlatego kara za to przestępstwo powinna być wyższa. W naszym projekcie Kodeksu karnego - mówię o projekcie Prawa i Sprawiedliwości - proponujemy w takim przypadku karę od 5 do 25 lat pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#PosełAdamLipiński">Projektodawcy w uzasadnieniu odwołują się do kradzieży rozbójniczej, ale, jak sądzę, mylą ten typ przestępstwa z rozbojem kwalifikowanym. Mylenie tych dwóch przestępstw nie świadczy dobrze o fachowości przygotowanego projektu. Z przykrością to muszę powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#PosełAdamLipiński">Nie sposób też pojąć zakresu kryminalizacji czynnej napaści, począwszy od sytuacji, w której tego czynu dopuszcza się co najmniej trzech sprawców. A dlaczego nie karać dwóch bandytów, którzy napadają na policjanta, ciężko go pobili, nie używając przy tym broni lub innego niebezpiecznego narzędzia? To też trudno wytłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-302.9" who="#PosełAdamLipiński">Wracając zaś do rozwiązań zawartych w ust. 4 art. 1 nowelizacji, dotyczących zwiększenia kary za napaść na funkcjonariusza publicznego, można wyrazić wątpliwość, czy podobnie powinno się karać za wszystkie tego typu przestępstwa. Należy zauważyć, że pojęcie funkcjonariusza publicznego jest bardzo szerokie. Większe uzasadnienie miałoby zastosowanie wyższego wymiaru kary w wypadku przestępstw popełnionych wobec policjantów, prokuratorów lub celników, czyli tych funkcjonariuszy, dla których wykonywanie obowiązków służbowych wiąże się z realnym zagrożeniem. Funkcjonariusz publiczny - i nie jest istotne, czy to jest policjant, celnik czy też radny - w trakcie wykonywania obowiązków powinien podlegać szczególnej ochronie prawnej. Należy jednak wyodrębnić osobną kategorię czy inaczej patrzeć na funkcjonariuszy publicznych, którzy działają w stanie szczególnego zagrożenia (na przykład policjanci, prokuratorzy itd.). Nie trzeba nikogo chyba przekonywać, że zagrożenie związane z wykonywaniem obowiązków służbowych przez tych funkcjonariuszy jest niewspółmiernie wyższe niż na przykład radnego czy parlamentarzysty. Tak więc w przypadku napaści na policjanta czy prokuratora kara powinna być bardziej surowa.</u>
          <u xml:id="u-302.10" who="#PosełAdamLipiński">Powinno to także dotyczyć osób, które nie są funkcjonariuszami publicznymi, ale na przykład występują w procesach sądowych w roli świadków, biegłych; chodzi o ogólnie pojętą kategorię przestępstw wobec wymiaru sprawiedliwości. Rząd postępuje w tym wypadku niekonsekwentnie. Gdyby przyjąć nowelizację w proponowanym brzmieniu, to z jednej strony za zabójstwo policjanta groziłaby bardzo surowa kara, o wiele wyższa niż w przypadku innych morderstw, natomiast już w przypadku ataku na policjanta przestępca ponosiłby taką samą odpowiedzialność, jak przy ataku na innego funkcjonariusza publicznego, który nie działa w stanie szczególnego zagrożenia, na przykład na urzędnika samorządowego.</u>
          <u xml:id="u-302.11" who="#PosełAdamLipiński">Zmiany proponowane w art. 239 § 1, dotyczące podniesienia kary za utrudnianie lub udaremnianie postępowania karnego przez pomoc sprawcy przestępstwa w uniknięciu odpowiedzialności karnej, mają nasze pełne poparcie.</u>
          <u xml:id="u-302.12" who="#PosełAdamLipiński">W ustawie o Policji projektodawcy proponują wykreślenie drugiej części ust. 3 art. 17, mówiącej o tym, że użycie broni palnej nie może zmierzać do pozbawienia życia osoby ani narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób. Proponuje się pozostawienie jedynie zapisu w brzmieniu: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni palnej”. Sądzę, że warto zastanowić się nad dodaniem zdania uzupełniającego, które nie zmienia wymowy tego artykułu, ale dookreśla je. Mianowicie: „a szkoda, która może zostać jej wyrządzona, jest odpowiednia do wartości chronionego dobra”. Taki zapis umożliwiłby użycie broni przez policjanta nawet z ryzykiem pozbawienia życia, w sytuacji gdyby istniało uzasadnione zagrożenie życia tego policjanta bądź osób trzecich. Z drugiej strony chroniłoby to osobę, przeciwko której policjant używa broni, w sytuacji gdy chronione przez policjanta dobro ma wartość mniejszą niż wartość życia tej osoby, np. w sytuacji drobnej kradzieży, niezatrzymania się na wezwanie policjanta itd. Swoją drogą SLD jest teraz w trudnej sytuacji, bo musi popierać ten projekt i jednocześnie poparło projekt prezydencki, który jest z tym projektem w sprzeczności. No ale to jest nie mój problem, tylko problem klubu SLD.</u>
          <u xml:id="u-302.13" who="#PosełAdamLipiński">Konkludując, generalnie przyjęto w tej propozycji szereg dobrych rozwiązań. Nieodparcie nasuwa się jednak pytanie: dlaczego rząd stosuje tylko rozwiązania połowiczne? Zmiany w prawie karnym są niezbędne. Polska jednakże potrzebuje gruntownej nowelizacji Kodeksu karnego, projekty odpowiednie są złożone w parlamencie. Taką nowelizację mój klub, klub Prawa i Sprawiedliwości, przedstawił i do takiej nowelizacji będzie panie posłanki i panów posłów zachęcał.</u>
          <u xml:id="u-302.14" who="#PosełAdamLipiński">Jesteśmy oczywiście za skierowaniem projektu do komisji i dalszymi pracami nad tym projektem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Lektura statystyk policyjnych pokazuje, że na przestrzeni ostatnich 12 lat zagrożenie przestępczością kryminalną znacznie wzrosło. I tak w 1989 odnotowano 647 zabójstw, a w roku 2000 aż 1158. Znacząco wzrosła liczba podejrzanych o rozbój z użyciem broni palnej lub innego niebezpiecznego przedmiotu. I tak w 1998 odnotowano 1067 przypadków, a w 2000 r. aż 2612 przypadków. W ciągu ostatnich 10 lat zginęło podczas służby 81 policjantów. Te liczby muszą być głośnym sygnałem alarmowym dla całego społeczeństwa, a szczególnie dla osób odpowiedzialnych za stan bezpieczeństwa państwa i obywateli.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#PosełWiesławWoda">Kolejne rządy przedstawiały plany walki z przestępczością, jak pokazały statystyki, mało skuteczne. Niewątpliwie konieczne są długofalowe kosztowne, wielokierunkowe działania, by poprawić stan bezpieczeństwa w kraju. Ostatni zuchwały napad bandytów na policjantów wykonujących czynności służbowe pod Nadarzynem był kolejnym sygnałem nakazującym podjęcie skutecznej działalności przeciwstawiającej się tego typu bandyckim napadom.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#PosełWiesławWoda">Rząd zmienił rozporządzenie z 1996 r., które regulowało sposób użycia broni przez funkcjonariuszy Policji. Po tej nowelizacji policjant będzie mógł strzelać bez uprzedzenia, m.in. w przypadku próby odebrania broni lub zamachu na konwój przewożący pieniądze. Będzie musiał tylko uprzedzić, że jest z Policji.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#PosełWiesławWoda">W rozpatrywanym dziś rządowym projekcie zmiany ustawy o Policji skreślony zostanie zapis mówiący o tym, że policjant nie może zmierzać do pozbawienia życia przestępcy, a także narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób. W to miejsce proponuje się zapis, iż użycie broni palnej powinno nastąpić w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni palnej.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#PosełWiesławWoda">Ten zapis wydaje się trafny. Policjant nie może być panem życia i śmierci nawet bandyty. Policjant nie jest od egzekucji bandyty, tylko od jego ujęcia. Policjantom należy się jednak szczególna regulacja prawna, ta grupa zawodowa bowiem jest najbardziej narażona, działająca na linii frontu.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#PosełWiesławWoda">Nowelizacja Kodeksu karnego ma na celu zaostrzenie odpowiedzialności karnej za zabójstwo policjanta. Rządowa propozycja jest uzasadniona koniecznością wzmocnienia ochrony funkcjonariuszy z uwagi na częste przypadki zamachów na ich życie lub zdrowie. Atak na policjanta to atak na państwo.</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#PosełWiesławWoda">W projekcie zmiany Kodeksu karnego rząd proponuje, żeby za zabicie funkcjonariusza na służbie minimalną karą było 25 lat więzienia lub dożywocie. Ma wzrosnąć minimalna kara za napaść na policjanta z 2 do 3 lat więzienia. Przestępca skazany za zabicie lub napaść na funkcjonariusza nie będzie mógł zostać warunkowo zwolniony.</u>
          <u xml:id="u-304.7" who="#PosełWiesławWoda">Zdaniem posłów mojego klubu nie może upowszechniać się przekonanie, że kary dla bandyty są połowiczne. Odbywają je za kratami, potem wracają i konsumują ukradzione dobra, bo sąd znacznie skrócił im karę więzienia. Każdy przestępca, który sięga po broń, celuje nią w człowieka i naciska na spust, musi wiedzieć, że może już nigdy nie cieszyć się wolnością.</u>
          <u xml:id="u-304.8" who="#PosełWiesławWoda">Przygotowując się do dzisiejszego wystąpienia, zapoznałem się z opiniami niektórych prawników i polityków. Propozycje rządu wzbudzają kontrowersje prawników, którzy uważają, że obecne przepisy są wystarczające, natomiast więcej szkody mogą spowodować nie do końca przemyślane i zbyt szybkie zmiany przepisów. Prof. Andrzej Rzepliński z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka przypomina, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału w Strasburgu policjant używa broni nie po to, by zabić przestępcę, ale by podporządkować go swym legalnym poleceniom i oddać w ręce wymiaru sprawiedliwości. Jeden z polityków zasiadających na tej sali zwraca uwagę, że w pracę policjanta jest wpisane ryzyko i właśnie dlatego jest wyposażony w broń. To stawia go w dużo lepszej sytuacji niż zwykłych ludzi, dlatego dodatkowa ochrona prawna nie jest potrzebna. Posłowie mojego klubu nie podzielają tych opinii, gdyż zbyt wiele osób posiada legalnie, a bardzo często nielegalnie broń, często bardzo wysokiej klasy. Przestępca jest niejednokrotnie lepiej wyszkolony niż policjant, działa z zaskoczenia i nie kieruje się ani żadnymi normami moralnymi, ani prawnymi. To przestępcy muszą bać się policjanta, a nie odwrotnie, jak to kiedyś powiedział premier.</u>
          <u xml:id="u-304.9" who="#PosełWiesławWoda">Posłowie mojego klubu popierają rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji. W imieniu klubu wnoszę więc o skierowanie projektu do komisji.</u>
          <u xml:id="u-304.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bohdana Kopczyńskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie widzę pana posła... O, jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełBohdanKopczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd wystąpił z inicjatywą ustawodawczą dotyczącą zmiany ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji, druk sejmowy nr 404. Jeżeli chodzi o zmianę ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, to dotyczy to zmian wprowadzanych do art. 77, 78, dodanie art. 148a, jak też nadanie nowego brzmienia art. 223 oraz art. 239 § 1 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PosełBohdanKopczyński">Natomiast w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, Dz.U. z 2002 r. nr 7, poz. 58, tekst jednolity, chodzi o nadanie nowego brzmienia art. 17 ust. 3 tej ustawy, co jest związane z użyciem broni palnej przez policjanta wobec człowieka, i to dowolnie, w ujęciu normatywnym. Rozważmy więc zasadność propozycji zmian w Kodeksie karnym pod kątem, z jednej strony, konstrukcji Kodeksu karnego z 1997 r., z drugiej, w odniesieniu do art. 32 ust. 1 i art. 38 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. nr 78, poz. 483. Otóż, w art. 77 K.k. po § 2 dodaje się § 3 w brzmieniu: „§ 3. Warunkowego zwolnienia nie stosuje się do skazanego za przestępstwo określone w art. 148a”, a w art. 78 § 3 K.k. dodaje się wyrazy: „z zastrzeżeniem art. 77 § 3”. Zatem oznacza to, cytuję treść normy, że: „Kto zabija policjanta podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności”. Tak brzmi norma. Tak brzmi § 1 art. 148a projektu. Jak zaś rozumieć na tle rozwiązania prawnego, tj. § 1 art. 178a projektu, propozycję § 2 art. 148a K.k., który brzmi: „Przepis art. 148 § 4 stosuje się”. Ta norma prawa karnego materialnego, tj. art. 148 § 4 K.k., stanowi: „Kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”. Zatem projektodawca w projekcie art. 148a K.k. wprowadził dwa pojęcia, tj. w § 1 art. 148a K.k. pojęcie policjanta i sankcję za jego zabicie w określonych okolicznościach, oraz drugie w § 2 przez odesłanie do art. 148 § 4 K.k. - pojęcie człowieka z uprzywilejowanym przestępstwem. Nie jest więc jasne, o co chodzi projektodawcy, skoro art. 148a składa się z dwóch paragrafów, przy czym jeden odnosi się do policjanta, a więc człowieka o określonym statusie, drugi zaś do człowieka z wyłączeniem statusu policjanta. Jest to sprzeczność wewnętrzna, którą powinien rozwikłać projektodawca.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#PosełBohdanKopczyński">Istotnym zaś zarzutem pod adresem projektodawcy jest to, że bezzasadnie burzy swoim projektem porządek prawny, w tym konstytucyjny w tym zakresie. Mianowicie projekt art. 148a dotyczący zabójstwa policjanta podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych wyłącza sędziowski wymiar kary. Taka cecha jest cechą państwa totalitarnego, w którym faktycznie tkwimy. Dalej, projekt art. 148a K.k. godzi w rzeczy samej w treść art. 32 ust. 1 i art. 38 Konstytucji RP. Art. 32 ust. 1 konstytucji stanowi: „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne”. A art. 38 konstytucji brzmi: „Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia”. Oznacza to, że status policjanta nie może dawać policjantowi uprawnień większych od uprawnień każdego człowieka. Jego wyróżniające traktowanie nie ma oparcia w art. 32 ust. 1 konstytucji ani w art. 38 tejże Konstytucji RP. Więcej, policjant w ramach wykonywania zawodu - powinny mu odpowiadać określone cechy fizyczne i psychiczne - ma niejako wkalkulowane w zawód ryzyko narażenia życia w ochronie bezpieczeństwa ludzi i ich mienia. Z uwagi na ryzyko zawodowe policjant ma szereg uprawnień socjalnych, w tym odnośnie do nabycia praw emerytalnych i innych określonych w ustawie o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r. i w ustawach związkowych.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#PosełBohdanKopczyński">Należy podnieść w tym miejscu, że w projektach Kodeksu karnego i innych ustawach należy odjąć jakiekolwiek przywileje dla policjantów i innych funkcjonariuszy publicznych odnośnie do wyróżniania ich przez karanie człowieka wyższymi karami jedynie dlatego, że są policjantami czy funkcjonariuszami publicznymi. Takie zróżnicowanie należy do państwa totalitarnego, a nie do państwa prawnego, o jakim mówią art. 2, 32 i 38 Konstytucji RP i wiele innych norm konstytucyjnych związanych z wolnościami i prawami osobistymi człowieka. Już w tym miejscu należy wskazać, iż nie do pogodzenia jest dokonywanie zmian również w art. 223 projektu oraz w art. 239 § 1 K.k. z uwagi na podmiot czy przedmiot czynów zabronionych odnośnie do podwyższania kar, na tle art. 2, 32 i 38 Konstytucji RP.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#PosełBohdanKopczyński">Jakże rażąca społecznie, politycznie i prawnie jest propozycja rządu dotycząca znowelizowania art. 17 ust. 3 ustawy o Policji przez nadanie ust. 3 nowego brzmienia: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni palnej”. Takie sformułowanie godzi przede wszystkim w treść art. 38 Konstytucji RP, która to norma konstytucyjna stanowi: „Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia”. Ta norma konstytucyjna jest zawarta w rozdziale II konstytucji: Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela, w podtytule: Wolności i prawa osobiste. Otóż projektodawca nie pamięta o istocie wolności i praw osobistych, o czym jest mowa m.in. w art. 38 Konstytucji RP: „Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia”. MSWiA, a szerzej - rząd pana premiera Leszka Millera chce zabrać Polkom i Polakom ich prawo do życia przez zapis przyzwalający na zabijanie człowieka przez policjanta. Taki zapis w formie przywileju ma na celu skonfliktowanie narodu polskiego z policją polską. Sprzeciwiam się takiemu zapisowi - również jako współtwórca ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji. Chodzi o to, by z jednej strony zapewnić godziwy status moralny, intelektualny i materialny polskim policjantom, jeśli chodzi o zasady wywodzące się z cywilizacji łacińskiej, opartej na etyce katolickiej, z drugiej zaś strony, by policja, mając taki status, była szanowana przez Polaków i Polki, gdyż to do niej właśnie należy zapewnienie nam bezpieczeństwa osobistego i naszemu mieniu. Obecnie rządzący nie powinni dawać policji oręża po to, by mogła zabijać, i to ludzi. U obecnej władzy jest za mało władzy, czego dowodem jest omawiana próba nowelizacji Kodeksu karnego i ustawy o Policji. Wystarczającą gwarancją jest dotychczasowy zapis art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. w brzmieniu: „Użycie broni palnej powinno następować w sposób - już kończę - wyrządzający możliwie najmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni, i nie może zmierzać do pozbawienia jej życia, a także narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób”. Taki zapis jest dopełnieniem katalogu zapisów ujętych w art. 17 ust. 1–3 ustawy o Policji i w ust. 4 tegoż art. 17, jeśli chodzi o delegację dla Rady Ministrów. Z powyższych względów klub Ligi Polskich Rodzin wnosi o odrzucenie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji już w pierwszym czytaniu. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Kubicę w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy ze zrozumieniem przyjmuje projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji (druk nr 404). Ostatnie tragiczne wydarzenia z atakiem bezwzględnych bandytów na stróżów prawa obnażyły właśnie te słabe strony Kodeksu karnego. W tej materii sprawcy tych ohydnych napadów mogli liczyć na pobłażliwość Temidy. Nie polemizując jednak z panem ministrem, chcę tu, w tej Izbie przypomnieć tragedię z 1992 r. w Bytomiu, kiedy to po raz pierwszy strzelano do policjanta jak do tarczy. Potraktowano to jako incydent. Obecnie wydarzenia w Nadarzynie spowodowały wstrząs, toteż omawiany projekt w znacznej mierze ograniczy te bandyckie wyczyny. Podwyższenie kar pozbawienia wolności, a w szczególności uniemożliwienie uzyskania warunkowego zwolnienia to bardzo ważny instrument w walce z bandytami.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęcie tej ustawy zapewni ochronę prawnokarną wszystkim osobom pełniącym służbę w organach porządku prawnego. Wielkim nieporozumieniem w czasie, gdy bezwzględność bandytów staje się coraz większa, jest obowiązująca zasada użycia broni palnej przez policjantów. Stąd konieczna jest zmiana w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, jeśli chodzi o zasady użycia broni palnej. Jest to bardzo ważne, w szczególności gdy funkcjonariusz w obronie życia musi sięgnąć po broń. Jest na to zgoda społeczeństwa, albowiem podczas badań, które przeprowadził CBOS w 1998 r., dotyczących tego, co utrudnia walkę z przestępczością, 71% respondentów odpowiedziało, że obowiązują zbyt niskie kary. Ten sam CBOS przeprowadził badania dotyczące kwestii, co robić, by ograniczyć przestępczość, i 45% respondentów podało, że muszą być surowsze wyroki, 40% tychże respondentów, że Policja musi mieć większe uprawnienia do używania broni i również tyle samo respondentów stwierdziło, że na ulicach powinno się znaleźć dużo więcej policjantów.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiany w ustawie Kodeks karny i w ustawie o Policji są konieczne. Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za skierowaniem nowelizacji omówionych ustaw do komisji.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#PosełJózefKubica">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wejście w życie ustawy nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa - to końcowy fragment uzasadnienia rządowego projektu. Nie jest to jednak adekwatne, jeśli chodzi o cele tej ustawy, która ma generalnie pomóc służbom organów porządku prawnego. Fatalnej sytuacji finansowej, w której musi funkcjonować Policja, nie zapobiegnie żadna modyfikacja ustaw. Stąd przydział dodatkowych subwencji jeszcze w tym roku uważamy za konieczny.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#PosełJózefKubica">Szczególnie tragicznie wygląda sytuacja na Śląsku. Raport śląskiego komendanta, który dba o bezpieczeństwo 14% mieszkańców Polski, powinien być przez pana ministra w trybie pilnym pozytywnie rozpatrzony. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ireneusza Niewiarowskiego występującego w imieniu Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne SKL konsekwentnie opowiada się za takim stanowieniem prawa, które wzmacnia państwo, wzmacnia rządy prawa w państwie i chroni funkcjonariuszy tego państwa, którzy są gotowi w imię przestrzegania prawa narażać własne zdrowie i życie. Popieramy wszelkie zmiany w prawie karnym i ustrojowym dotyczącym wymiaru sprawiedliwości, które wzmacniają wśród policjantów przekonanie, że jako prawodawcy stoimy po ich stronie.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Proponowane zmiany Kodeksu karnego sprowadzają się do: po pierwsze, stworzenia nowego typu kwalifikowanego przestępstwa zabójstwa policjanta; po drugie, zakazania w razie skazania za ten nowy typ przestępstwa udzielania warunkowego zwolnienia z odbywania kary pozbawienia wolności przez sprawcę takiego zabójstwa; po trzecie, podwyższenia dolnego zagrożenia karą pozbawienia wolności za przestępstwo polegające na utrudnianiu prowadzenia postępowania karnego przez pomoc dla sprawców przestępstw; po czwarte, podwyższenia kary za czynną napaść na funkcjonariusza publicznego z dolnego zagrożenia od roku, jak jest obecnie, do minimum 3 lat i uznanie tego przestępstwa za zbrodnię.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Koło Parlamentarne SKL takie zmiany w Kodeksie karnym popiera i nie traktuje ich jako wyrazu jednorazowej solidarności Sejmu z policjantami, których koledzy giną w strzelaninach z gangami. Zmiany powinny być trwałe. Powinny być elementem prewencji ogólnej. Powinny też być wyraźnym sygnałem dla przestępców, że za śmierć, a szczególnie za śmierć policjanta, wymierzona kara będzie surowa. SKL zwraca się do opinii publicznej i środowisk opiniotwórczych z apelem o powszechne wsparcie Policji w walce z przestępczością. Naszym obowiązkiem jest wyposażyć Policję w dobre prawo i sprawną, nowoczesną broń. Na marginesie dodam, że warto pomyśleć też o takich zapisach, które ułatwią obronę przed napastnikami zwykłym obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Koło Parlamentarne Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego popiera także zmianę ustawy o Policji, polegającą na zmianie zasady użycia broni przez Policję. Coraz częściej sytuacja wymaga, aby zaatakować napastnika. Brutalność i bezwzględność przestępców wymaga zdecydowanego przeciwdziałania. Zasada minimalizacji szkód w sposób wystarczający chroni brutalnego napastnika, zmusza go jednak w końcu do liczenia się z ewentualnością, że może zginąć, kiedy zagraża życiu i zdrowiu obywatela.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Nowelizacja jest koniecznością, gdyż dotychczasowa praktyka pokazuje, że istniejące prawo nadmiernie krępuje policję w prawie do użycia broni przeciwko najgroźniejszym bandytom. Policji trzeba zaufać, trzeba zaufać jej profesjonalizmowi. Bez tego wsparcia ze strony państwa będą nadal bardzo ostrożni, będą ginąć w nierównej walce, spętani przepisami, które bardziej służą bandycie niż stróżowi prawa. W Polsce pochopne użycie broni przez policję jest rzadkością, nie ma więc obaw, że zwiększenie uprawnień policji skończy się jej samowolą.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#PosełIreneuszNiewiarowski">Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego wnosi o przekazanie ustaw do stosownych komisji. Te ustawy trzeba uchwalić w interesie porządku i bezpieczeństwa obywateli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Rutkowskiego występującego w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełKrzysztofRutkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Komendancie! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej popiera projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji. Nie możemy jednak klasyfikować ludzi na kategorie A, B i C. Wiadomo, że dzisiaj debatujemy i dzisiaj możemy rozmawiać czy prowadzić tutaj dyskusję na temat zabójstwa policjanta, faktu, który miał miejsce nie tak dawno w Nadarzynie. Niemniej jednak nie możemy dopuścić do takiej sytuacji, że być może za miesiąc czy też za dwa podczas wykonywania swoich obowiązków służbowych zostanie zastrzelony lekarz czy też funkcjonariusz Straży Miejskiej. Jako Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej występujemy tutaj z pewną ochroną ogólnie funkcjonariuszy publicznych, którzy pełnią służbę, chroniąc obywateli.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PosełKrzysztofRutkowski">Jasne jest, że atak na policjanta czy też na innego funkcjonariusza publicznego, który pełni swoje obowiązki służbowe, jest atakiem na instytucję. Nie będę w tej chwili prowadził analizy druku nr 404, ponieważ zrobili to już moi przedmówcy. Niemniej jednak w każdym przypadku uważam, że projekt ustawy, który zostanie skierowany do komisji, na pewno pozwoli wszystkim tym, którzy pracują w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, na prawidłowe ocenienie sytuacji i spowodowanie ochrony nie tylko funkcjonariuszy Policji, ale również funkcjonariuszy innych służb, którzy w jakikolwiek sposób dbają o nasze bezpieczeństwo. Myślę, że zdarzenie to spowodowało bardzo duży szum społeczny, niemniej jednak musimy wziąć pod uwagę zdarzenia, które miały ostatnio miejsce w naszym kraju, a jest wiele napadów i przypadków spowodowania śmierci agentów ochrony mienia czy też ochrony banków. Czy też będziemy starali się prowadzić dyskusję, jakie kary wymierzać bandytom, którzy używają przeciwko tym ludziom broni? Sądzę, że problem ten, tak jak powiedziałem wcześniej, po skierowaniu do komisji na pewno zostanie prawidłowo oceniony, co spowoduje, że wymiar kar dla bandytów będzie jak najwyższy, co na pewno odstraszy czy też zniechęci potencjalnych przestępców do podejmowania czynów z bronią wymierzonych czy to w policjanta, czy w każdego innego obywatela naszego kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">To było ostatnie wystąpienie wygłoszone w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Następujący posłowie zapisali się do zadania pytania: pan poseł Grzegorz Kurczuk i pan poseł Janusz Wojciechowski.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Chciałem zapytać, czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chciałby jeszcze zapisać się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zadanie pytania pana posła Grzegorza Kurczuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od tego, że przyjęta przez Prezydium Sejmu konwencja, czyli oświadczenia klubowe, praktycznie uniemożliwia jakąś większą dyskusję, a przynajmniej wypowiedzenie się w dyskusji tym osobom, które cokolwiek się na tej problematyce znają bądź przynajmniej się tym interesują. Pozostaje mi więc w tej sytuacji, panie marszałku, by to, co chciałbym ewentualnie podnieść, po pierwsze, skrócić, a po wtóre, ubrać w formę pytań raczej o charakterze prawnym, bo mam pewne wątpliwości. Choć powiem od razu, że nie ulega dla mnie wątpliwości i jednoznacznie mówię, że opowiadam się za zaostrzeniem odpowiedzialności karnej za napady, zabójstwa policjantów. To jest poza dyskusją. Bandyci po prostu muszą się bać. A teraz wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Otóż projektodawca proponuje zaostrzenie odpowiedzialności karnej za zabójstwo policjanta, traktując akurat tę grupę zawodową jako jedyną, podkreślam: jako jedyną, która jest w wysokim stopniu zagrożona atakami ze strony przestępców, a to niestety nie jest prawdą. Praktyka wskazuje bowiem, iż od czasu do czasu, ale jednak zdarzają się też poważne zamachy na życie lub zdrowie sędziów, prokuratorów czy strażników więziennych, choć przyznaję najczęściej czytamy i słyszymy o policjantach, bo też jest ich najwięcej i są na tej pierwszej linii niejako w konfrontacji z przestępcami. Ale czy wprowadzenie w życie proponowanych w takim kształcie zmian nie doprowadziłoby do paradoksalnej sytuacji, że w procesie o zabójstwo policjanta sprawca mógłby teoretycznie być ukarany surowiej niż w procesie o zabójstwo sędziego czy prokuratora, i to na sali sądowej? Czy taka po prostu wybiórcza ochrona jest do przyjęcia? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Drugie pytanie. Czy nie należałoby raczej zaostrzyć odpowiedzialność za zabójstwo i, ujmując to szerzej, szczególną ochroną objąć nie tylko policjantów, ale w ogóle funkcjonariuszy publicznych, którymi są na przykład sędziowie, ewentualnie jeszcze szerzej - osoby pełniące funkcje publiczne? Tak na marginesie już jako prawnik powiem, że warto wspomnieć, iż prawo karne wypracowało u nas, w Polsce wystarczająco jasne kryteria, kogo należy uznać za funkcjonariusza publicznego czy osobę pełniącą funkcje publiczne.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Trzecia drobna wątpliwość. Otóż projektodawca proponuje, by w przypadku skazania za zabójstwo policjanta sąd przy wydaniu wyroku miał możliwość całkowitego wykluczenia, podkreślam: wykluczenia, warunkowego przedterminowego zwolnienia w stosunku do takiego sprawcy. I to rozwiązanie może budzić wątpliwości, bo co pan sądzi, panie ministrze, o takim przykładzie, który w moim przekonaniu prowadzi do niepożądanej społecznie sytuacji, kiedy dzisiejszy, np. 18-letni zabójca policjanta skazany na dożywocie nie będzie mógł opuścić zakładu karnego nawet jako 90-letni już nieszkodliwy starzec, choćby jego zachowanie przez 72 lata spędzone za kratami było całkowicie bez zarzutu. Przykład skrajny, ale w myśl proponowanego przepisu całkiem realny. A więc pytanie: Czy wykluczenie niejako z góry warunkowego przedterminowego zwolnienia w momencie wydania wyroku nie stoi jednak w jaskrawej sprzeczności z samą ideą tej instytucji, która przecież jest swoistym wentylem bezpieczeństwa dla sprawców, którzy, ogólnie mówiąc, nie stanowią już zagrożenia dla społeczeństwa? To wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Po czwarte, może powstać również pytanie, dlaczego proponowane przepisy pozwalają wykluczyć warunkowe przedterminowe zwolnienie z więzienia zabójcy policjanta, a nie pozwolą uczynić tego wykluczenia w stosunku do innych, nazwijmy ich zwykłymi zabójcami, których czyny są przecież niejednokrotnie znacznie bardziej okrutne i godne potępienia niż typowe zabójstwo policjanta? Myślę tu o wielokrotnych morderstwach poprzedzonych często strasznymi torturami ofiar.</u>
          <u xml:id="u-314.5" who="#PosełGrzegorzKurczuk">Krótko mówiąc, są pewne wątpliwości, ale powiem jeszcze raz: opowiadam się za skierowaniem tego projektu do komisji. Nie jest on oczywiście doskonały. I, panie ministrze, nie oczekuję, w ogóle nie chcę, żeby pan odpowiadał na moje pytania. Ja po prostu je stawiam jako prawnik, bo z ciekawością słuchałem tej dyskusji. Jest co poprawiać, a tak się doskonale składa, co potwierdzi tutaj pan marszałek Wojciechowski, z którym razem jesteśmy w Komisji Nadzwyczajnej do spraw kodyfikacji karnych, że to jest akurat na czasie, bo wkrótce przecież, a nawet można powiedzieć już tego typu sprawy dotyczące zmiany Kodeksu karnego, K.p.k., K.k.w. właśnie podejmujemy. Więc doskonale się składa, iż będzie możliwość zajęcia się również i tym problemem w szerszym kontekście. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-314.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana marszałka Janusza Wojciechowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełJanuszWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie przyłączam się do pytań pana posła Kurczuka dotyczących kwestii zróżnicowanej ochrony życia, w ogóle zróżnicowanej, tzn. innej w wypadku funkcjonariuszy i innej w wypadku innych osób, i zróżnicowania w gronie samych funkcjonariuszy w kontekście tego, że na ogół do tej pory w prawie karnym raczej ochrona funkcjonariuszy publicznych była jednakowa dla wszystkich funkcjonariuszy publicznych, bez osobnej ochrony dla policjantów.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PosełJanuszWojciechowski">Jest jeszcze jedna niekonsekwencja, o którą chciałbym zapytać. Czy nie uważacie, panowie - myślę o przedstawicielach rządu - że jest to pewna niekonsekwencja, iż na przykład na tej samej stronie tego projektu w zaostrzonym art. 223 jest mowa o odpowiedzialności za czynną napaść na funkcjonariusza oraz osobę mu przybraną, a w tym dodanym przepisie dotyczącym zabójstwa jest już tylko mowa o zabójstwie policjanta, a o zabójstwie osoby przybranej nie. Gdyby się więc zdarzyła taka sytuacja, że w pościgu bierze udział policjant i osoby przybrane, spontanicznie bądź przez niego przywołane do pomocy, i zarówno policjant, jak i te osoby padają ofiarą napaści, to w tej samej sytuacji inaczej będzie traktowane zabójstwo policjanta, a inaczej zabójstwo osoby przybranej. Czy to nie będzie nieuzasadnioną niekonsekwencją?</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#PosełJanuszWojciechowski">Następna kwestia. Zgodnie z Kodeksem karnym kary za usiłowanie są takie same jak za dokonanie. Wyobraźmy sobie sytuację, że sprawca usiłował zabić policjanta, ale nie wyrządził mu żadnej krzywdy, strzelał i szczęśliwie dla zaatakowanego nie trafił i nie wyrządził mu żadnej szkody. Jak należy rozumieć w świetle tego projektu - chcę się tu upewnić - dostanie karę co najmniej 25 lat pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego zwolnienia. Czy to jest zamierzone, czy taka konsekwencji została wzięta pod uwagę? A jeśli jest zamierzona, to czy jest sprawiedliwa? Czy brak możliwości różnicowania kar za usiłowanie i za dokonanie i wrzucenie tego wszystkiego do jednego worka jest rzeczywiście rozsądną propozycją legislacyjną? Ja obawiam się, że jednak w tym wypadku odpadłaby możliwość jakiegoś sprawiedliwego, umiarkowanego wyroku.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#PosełJanuszWojciechowski">I wreszcie pytanie moje dotyczy samego warunkowego zwolnienia. Czy w tej propozycji nie stracono z pola widzenia tego faktu. Warunkowe zwolnienie jest postrzegane jako przywilej dla sprawcy, ale w gruncie rzeczy warunkowe zwolnienie jest korzystne nie tyle dla sprawcy, ile dla Służby Więziennej, która z tym sprawcą jakoś w tym więzieniu musi wytrzymać. Perspektywa warunkowego zwolnienia motywuje sprawcę do tego, żeby się jakoś w tym więzieniu zachowywał. Jeśli on nie ma szans na warunkowe zwolnienie, nawet na 1 dzień, to współczuć należy Służbie Więziennej, która będzie musiała z nim te 25 lat czy może to całe dożywocie - jak w tym przypadku, o którym mówił pan poseł Kurczuk - wytrzymać. Czy rzeczywiście są powody, aby zupełnie wyłączyć motywację do dobrego zachowania się sprawcy? Główną funkcją warunkowego zwolnienia jest motywacja na przyszłość, a przy tej propozycji byłoby to zupełnie wyłączone. Pytam: Czy uważacie, panowie, że jest to konieczne i racjonalne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Zbigniewa Sobotkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ustosunkuję się do kilku zadanych pytań. Kilkakrotnie powtarzało się pytanie, dlaczego tylko zabójstwo policjanta ma zostać potraktowane jako odrębny typ tego rodzaju przestępstwa? Dlaczego nie obejmuje się ochroną wynikającą z tego przepisu funkcjonariuszy innych organów powołanych do ochrony bezpieczeństwa publicznego, funkcjonariuszy Służby Więziennej, sędziów itd.? Ten katalog można rozszerzać. Odpowiedź jest następująca - i odpowiedział także na to pytanie pan poseł Kurczuk - a mianowicie przestępcy najczęściej wyciągają broń przeciwko policjantom. To policjanci najczęściej konfrontują się bezpośrednio z najgroźniejszymi przestępcami, to na policji ciąży obowiązek dbania o bezpośrednie bezpieczeństwo obywateli. Chcę powiedzieć, że realne zagrożenie agresywnymi zamachami dotyczy głównie - jeśli nie wyłącznie - policjantów. Ponadto tylko policjanci podejmują interwencje wobec osób dokonujących przestępstw kryminalnych, które cechuje szczególna determinacja i wynikający z tego rodzaju aktywności przestępczej obojętny stosunek do życia i zdrowia człowieka. Mógłbym przytaczać tu szereg danych i podawać wybrane przykłady. Jest ich bardzo wiele w okresie trzech ostatnich lat. Przestępcy używali broni w odniesieniu do policjantów sprawdzających dokumenty, policji drogowej, w przypadku konwojowanych aresztantów. Było wiele innych prób podejmowanych w stosunku do funkcjonariuszy Policji. Mógłbym podać konkretne przykłady, ale jest ich tak wiele, że nie chciałbym państwa nimi zanudzać o tak późnej porze. Proszę mi wierzyć, panie pośle, że jest ich grubo ponad sto.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Pani poseł Łyżwińska z Samoobrony zacytowała art. 223 i stwierdziła, że sankcja: do trzech lat pozbawienia wolności będzie używana w stosunku do rolników skazywanych jak za zbrodnie. Chodzi o podobnie niebezpieczne jak broń lub nóż narzędzie, a więc narzędzie godzące w życie człowieka, policjanta. Nie jest takim narzędziem na przykład kij, gałąź itd., w związku z tym, moim zdaniem, obawy pani posłanki są nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Kolega poseł z PiS, który zabrał głos, powiedział - a ja ustosunkuję się do jego wątpliwości - że nie da się opisać w kodeksie wszystkich szczególnych przypadków. Przypadki te mogą być uwzględnione w sędziowskim wymiarze kary, to jest kary 25 lat pozbawienia wolności lub kary dożywocia. Da się natomiast wyróżnić typ czynu zabronionego polegającego na zabójstwie policjanta. I właśnie ochrona policjanta, a zwłaszcza zapewnienie możliwości efektywnego działania jest celem nowelizacji. Dlatego też projektowany art. 148a nie obejmuje innych funkcjonariuszy publicznych.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Myślę, że w trakcie prac komisji sejmowej można dyskutować na temat tego katalogu, na temat tego, czy pójdziemy w innym kierunku. My wyszliśmy z taką propozycją w czasie, kiedy zagrożenie policjantów było rzeczywiście duże, kiedy bezprawne ataki na policjantów w akcji były bezprzykładne, kiedy wreszcie zginął policjant. Oczywiście, ktoś powie, że tworzymy prawo pod naciskiem czasu, chwili, ale być może nie da się inaczej, bo to zarówno społeczeństwo, jak i parlament zostają w takich sytuacjach pobudzeni do innego myślenia i wcale nie jest to pisanie prawa na kolanie.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Kolega poseł z Ligi Polskich Rodzin mówi, że niejako nie rozumie, o co chodzi w art. 148a § 2. Chodzi właśnie także o to, aby można było stosować przepisy o zabójstwie w afekcie wobec osoby dopuszczającej się zabójstwa policjanta.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Jeśli chodzi o pytania pana posła, marszałka Wojciechowskiego, dojdę do tego za chwilę, ale chciałbym jeszcze zatrzymać się przy kilku innych wątpliwościach, które były tu wypowiadane. Mianowicie, co się stanie, gdy po wprowadzeniu proponowanych zmian zaczną się mnożyć przypadki nieuzasadnionego użycia broni. Czy znów zmienią się przepisy? Proszę państwa, Policja musi mieć poczucie stabilizacji przepisów, jasności reguł gry, nie zaś przekonanie, że wszystko jest zmienne. Także przestępca powinien dokładnie wiedzieć, co go czeka, mieć pewność, że w przypadku zbrojnego ataku na policjanta jest to groźba śmierci lub wysokiej kary - dożywocia czy też 25 lat pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Kolejne pytanie. Czy dobrze wyszkolony, świadomy procedur policjant nie jest lepszym gwarantem praworządności niż kolejne nowelizacje ustaw? Proszę państwa, policjant potrafi dostosować się do sytuacji, działając w ramach wyznaczonych prawem. Policjant, sięgając po broń przeciwko przestępcy, musi mieć pewność, że stoi za nim majestat państwa i w konfrontacji z przestępcą to on podlega szczególnej ochronie jako jego przedstawiciel.</u>
          <u xml:id="u-318.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Następna sprawa. W pracę policjanta wpisane jest ryzyko i właśnie dlatego jest on wyposażony w broń. To stawia go w dużo lepszej sytuacji niż zwykłych ludzi. Czy w związku z tym potrzebna jest mu dodatkowa ochrona prawna? Oczywiście, tak. Policjant nie ma broni do ochrony osobistej, ale do wymuszania stanów zgodnych z prawem. Ochroną policjanta powinno być prawo, a nie pistolet. I przy okazji taka kontrowersyjna sprawa, uwaga - używanie broni musi być reglamentowane. Policjant nie może być panem życia i śmierci, nawet w przypadku bandyty, policjant nie jest od przeprowadzania egzekucji bandyty, ale od jego ujęcia, a od wykonywania wyroków w tym kraju jest kto inny. Trzeba jednak też powiedzieć, że policjant może użyć broni w ściśle określonych warunkach i ponosi za to pełną odpowiedzialność. Przepisy prawa powinny zatem określać granice owej odpowiedzialności, a nie paraliżować działania policjanta. Mamy rozporządzenie, o którym mówiliśmy, pozwalające strzelać policjantom bez ostrzeżenia w sytuacji zagrożenia życia. Czy to nie wystarczy? Na pewno naszym zamiarem jest uniknięcie sytuacji, w której policjant zamiast zdecydowanie działać, będzie drobiazgowo rozważał skomplikowane konstrukcje prawne. Było jeszcze jedno pytanie pana posła Kurczuka. Pan poseł Kurczuk ubolewał nad faktem, że marszałek Sejmu nie zdecydował się na inną debatę, że tę debatę się ogranicza...</u>
          <u xml:id="u-318.8" who="#komentarz">(Głos z sali: By więcej powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-318.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Mówił, że chciałby więcej powiedzieć, że w imieniu klubu jest tylko jedno oświadczenie. Panie pośle, pan jest posłem doświadczonym i wie pan, jakie reguły obowiązują. Jeśli się posiada wątpliwości, to można je wszystkie przedyskutować w klubie. Klub wysłucha, jeśli je przyjmie, rekomenduje je jako głosu klubowy. Taka jest kolej rzeczy. Nie ma tu żadnych nieprawidłowości ze strony Prezydium Sejmu. To jedynie potrzeba usprawnienia funkcjonowania tego Sejmu wymusza takie, a nie inne reguły. Myślę, że w trakcie prac Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, ale także komisji, którą pan poseł kieruje, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, będzie czas na doskonalenie tego materiału. Nie mówimy, że to jest doskonała propozycja, że tutaj już nic więcej nie da się zmienić.</u>
          <u xml:id="u-318.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Wystąpiliśmy w sprawie jednej grupy funkcjonariuszy publicznych. Pan poseł dwukrotnie wracał do tego, że to powinno być rozszerzone, podawał przykłady sędziów, prokuratorów itd. Można pójść dalej i poszukiwać jeszcze, tylko żebyśmy nie rozmydlili tej idei, bo jeśli rozszerzymy katalog funkcjonariuszy publicznych objętych tym rozwiązaniem, to po prostu ta ustawa przestanie mieć wymiar i sens, o który wnioskodawcom, czyli rządowi, chodziło.</u>
          <u xml:id="u-318.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewSobotka">Natomiast jeśli chodzi o wątpliwości pana marszałka Wojciechowskiego, który także pracuje w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, to myślę, że osoba przybrana traktowana musi być tak samo jak funkcjonariusz Policji. Jeśli udzielała pomocy, to myślę, że innej kwalifikacji tego przypadku nie możemy zastosować i być może trzeba będzie to tak zapisać, jak pan marszałek proponuje. W przypadku usiłowania zabójstwa policjanta groziłaby taka sama kara jak za dokonanie zabójstwa. Czy nie prowadzi to do nadmierności kary? Rząd pozostawia tę kwestię ocenie Wysokiej Izby i posłów pracujących w komisjach. Być może słuszne byłoby wprowadzenie w tej sytuacji przepisów szczególnych. Następny problem podnoszony przez pana marszałka, problem nadzwyczajnego warunkowego złagodzenia kary 25 lat pozbawienia wolności, da się rozważyć przy zastosowaniu ogólnych przepisów o nadzwyczajnym złagodzeniu. Nie jest również wykluczone wyraźne określenie sposobu łagodzenia takiej kary. Ewentualne propozycje poselskie zgłaszane w komisji zostaną, jak myślę, życzliwie rozpatrzone przez rząd. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wystąpienie pana ministra było ostatnim głosem w debacie.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o Policji, zawarty w druku nr 404, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W dyskusji zgłoszono wnioski o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu oraz o skierowanie tego projektu do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Do głosowania w sprawie zgłoszonych wniosków przystąpimy w dniu jutrzejszym.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-319.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-319.8" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Są to następujący posłowie: pan poseł Zenon Tyma, pan poseł Marek Wikiński, pan poseł Zdzisław Jankowski, pan poseł Józef Laskowski, pan poseł Wojciech Mojzesowicz i pani posłanka Zofia Krasicka-Domka.</u>
          <u xml:id="u-319.9" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie jeszcze zgłosić się do oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-319.10" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-319.11" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do złożenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-319.12" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zenona Tymę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełZenonTyma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drastyczna sytuacja gospodarcza mojego rodzinnego 50-tysięcznego miasta Nysy sprawia, że nie mogę pozostać obojętny na tę krzywdę ludzką, z jaką mamy do czynienia w Nysie. Polityczne przechwałki i deklaracje bez pokrycia rządu polskiego są jawnym zaprzeczeniem tej naszej rzeczywistości. W Nysie, jak w większości miast Rzeczypospolitej, upadają zakłady pracy, co się tłumaczy złą koniunkturą oraz nieefektywnym gospodarowaniem. Rząd polski stracił całkowicie orientację. Zapomina, że miliony mieszkańców małych i średnich miast zostają masowo zwalniane z pracy i tracą źródła bezpiecznego utrzymania swoich rodzin. Wielokrotnie pracę tracą oboje małżonków, a na utrzymaniu pozostają małe dzieci. Nysa jest tego najlepszym przykładem.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PosełZenonTyma">Dwa największe zakłady przemysłowe, czyli Zakłady Urządzeń Przemysłowych SA w Nysie i Zakłady Samochodów Dostawczych Nysa Motor Sp. z o.o. w Nysie, są najlepszym tego przykładem. Sąd gospodarczy ogłosił już upadłość tego pierwszego przedsiębiorstwa, ustanowił komisarza i syndyka, którzy mają sprawiedliwie podzielić majątek narodowy, gromadzony przez całe pół wieku. Osobiście mam wątpliwości, czy likwidacja Zakładów Urządzeń Przemysłowych Nysa przyniesie jakiekolwiek korzyści komukolwiek.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#PosełZenonTyma">6 maja br., w trzy dni po bardzo uroczystych obchodach święta Konstytucji 3 Maja, zdesperowana załoga Nysa Motor Spółka z o.o. rozpoczęła strajk okupacyjny zakładów. Powodów takiego działania nie trzeba było daleko szukać. Brak należytych wynagrodzeń za styczeń (pracownicy otrzymali po 300 zł, a w lutym po 140 zł). Z czego mają utrzymać swoje rodziny, mieszkania i jak uiścić związane z tym opłaty za nośniki energii? Brak zgody załogi na ogłoszenie upadłości zakładu wiąże się z lękiem o dalszy byt, jak też niebezpieczeństwem nieotrzymania zaległych wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#PosełZenonTyma">Załoga przez wiele lat była pokoleniowo związana z tym przedsiębiorstwem. Posiada wielu wykwalifikowanych specjalistów branży samochodowej.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#PosełZenonTyma">Polska to nie tylko Warszawa i jej okolice, to wielki kraj, którego większość mieszkańców żyje na prowincji. Oni też chcą pracować godnie, prowadzić godne życie i czerpać z pracy pożytki. Osobiście zwracałem się do ministra gospodarki i ministra skarbu państwa z prośbą o pomoc temu nyskiemu przedsiębiorstwu. Wspólnie z przedstawicielami załogi, związków zawodowych i dyrekcji Nysa Motor Spółka z o.o. uczestniczyłem w Ministerstwie Skarbu Państwa w rozmowach. Wniosek z tego spotkania mam tylko jeden - resort nie był w ogóle zorientowany i przygotowany do tego spotkania.</u>
          <u xml:id="u-320.5" who="#PosełZenonTyma">Ostatni samochód wyprodukowany w zakładzie Nysa Motor Spółka z o.o. zjechał z taśmy montażowej w miesiącu grudniu ub. r. Od tamtego czasu nikt z osób kompetentnych i odpowiedzialnych za polski przemysł motoryzacyjny nie podjął żadnych działań służących uzdrowieniu nyskiego zakładu. A pragnę przypomnieć panu ministrowi Kaczmarkowi, że skarb państwa posiada w spółce Nysa Motor 9,19% tzw. złotej akcji. To właśnie to przedsiębiorstwo jest na dzień dzisiejszy największym pracodawcą nyskiego regionu, ale po ogłoszeniu jego upadłości, co może oznaczać likwidację zakładu, największymi pracodawcami pozostaną: Urząd Miejski, Starostwo Powiatowe i Urząd Skarbowy. Instytucje te niestety nie zatrudnią 900-osobowej załogi upadającej spółki Nysa Motor.</u>
          <u xml:id="u-320.6" who="#PosełZenonTyma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy te namacalne dowody destabilizacji polskiej gospodarki, obiektów użyteczności publicznej, zamykanie ośrodków zdrowia, szpitali, oddziałów szpitalnych, likwidacja szkół wiejskich, to są te wrota, którymi rzekomo Polska ma wejść do „mlekiem i miodem płynącej” Unii Europejskiej? Odpowiadam sam: jest to zwykła obłuda i zakłamanie. Apeluję o skuteczną i konstruktywną pomoc dla zdesperowanej załogi Nysa Motor. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na odzyskanej po I wojnie światowej powierzchni naszego kraju istniał wystarczający potencjał przemysłowy, który mógłby być wykorzystany na produkcję militarną. Mógłby, gdyby był w polskich rękach. Trzeba było od podstaw budować Centralny Okręg Przemysłowy. Obcy i rodzimi bogacze sterujący kolejnymi rządami nie kwapili się wspomóc swym bogactwem dźwigającego się wciąż z wielkiej nędzy państwa. Kolejne rządy nie prowadziły walki o edukację, o poprawę bytu ubogiej klasy robotniczej i chłopskiej. Prowadziły walkę z nędzarzami.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PosełZdzisławJankowski">Wielki reformator gospodarczy, budowniczy Gdyni i Centralnego Okręgu Przemysłowego inż Eugeniusz Kwiatkowski tak pisał w swojej książce „Dysproporcje”: Zajmujemy od najdawniejszych wieków żyzną i urodzajną ziemię, jakiej wiele narodów jest pozbawionych; wewnętrzne skarby tej ziemi są olbrzymie, nieocenione i różnorodne. Ludność nasza w swej wielkiej masie jest pracowita i skrzętna, jest w swym instynkcie państwowym zdrowa i patriotyczna. A mimo to jesteśmy dziś krajem biednym, spauperyzowanym. Gdziekolwiek skierujemy nasz wzrok i naszą myśl, wszędzie odsłania się bezmierna potrzeba pracy. Rzeki systematycznie niszczą resztki skromnego dorobku ludzkiego, zatracają swą wartość komunikacyjną i energetyczną; drogi nasze są złe i przestarzałe; środki i urządzenia komunikacyjne lądowe i morskie wymagają rozbudowy i uzupełnień; olbrzymia część miast i miasteczek naszych urąga współczesnej cywilizacji; nie mamy najniezbędniejszej nawet ilości wodociągów, urządzeń kanalizacyjnych, szpitali, gazowni, rzeźni, nowoczesnych piekarni, a nawet domów mieszkalnych w miastach. Mamy olbrzymie jeszcze obszary nieużytków, które pracą człowieka mogą być zamienione na obszary dobrobytu. Pożary trawią nasze wsie i chaty słomą kryte. A mimo to jesteśmy dziś krajem ciężkiego bezrobocia i nie możemy nawet odpowiedzieć jasno, co chcemy uczynić w przyszłości z przyrostem ludnościowym i jaki los zgotować chcemy naszym robotnikom.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#PosełZdzisławJankowski">Nasza produkcja rolna i przemysłowa utrzymuje się w skromnych rozmiarach, odbiegając daleko w dół od cyfr przypadających na jednego mieszkańca w krajach Europy Zachodniej. Mimo to nie wiemy dokładnie co chcemy, co możemy z naszą produkcją uczynić i nasycamy lub musimy nasycać bogatsze od nas narody naszym cukrem, węglem, żelazem, naftą, drzewem, zbożem, cementem, często poniżej własnego kosztu produkcji. Czy, gdyby dzisiejszy polityk te troskliwe wypowiedzi sprzed 70 lat inżyniera Eugeniusza Kwiatkowskiego przytoczył w kampanii wyborczej, nie uznano by, że odnoszą się do aktualnego stanu gospodarki naszego kraju? Co się zmieniło? Czyja to wina? Czyja to zasługa? Satelity, telefony komórkowe, Internet, telewizja kolorowa... Jaką to przedstawia wartość dla ludzi, którzy łakną chleba, nie mają dachu nad głową, których nie stać na zapłacenie komornego, na wykupienie leków, na kupno węgla na zimę, na kupno ciepłej odzieży dla dzieci? Jaki postęp cywilizacyjny nam zgotowali rządzący naszym krajem politycy? Jaką wartość przedstawiają ci ludzie dla naszego narodu? Czy nie byłoby lepiej dla Polski, gdyby oni rządzili w kraju, którego jeszcze obywatelstwo też posiadają? Czy musi się stać - tak w historii bywało - coś strasznego, przerażającego, by zmienił się sposób i cel rządzenia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Laskowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełJózefLaskowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczenie. Stanowisko Konwentu Powiatów Województwa Podlaskiego w sprawie sytuacji finansowej powiatów w roku 2002. Konwent Powiatów Województwa Podlaskiego wyraża głębokie zaniepokojenie zagrożeniem realizacji nałożonych na powiaty zadań. Przez trzy lata funkcjonowania powiatów zwiększono zakres zadań, jednocześnie ograniczając środki finansowe. Sytuacja stała się szczególnie dramatyczna w roku 2002. Kolejne ograniczenie dotacji na zadania z zakresu administracji rządowej i inne zlecone ustawami oraz na zadania własne przy jednoczesnym zwiększeniu zadań powoduje brak możliwości ich wykonywania. Od chwili powstania powiatów środki na realizację niektórych zadań zmniejszyły się o 50%. Nakłada się na to niekorzystne dla powiatów naliczenie subwencji drogowej i oświatowej w roku 2002. Jednocześnie zmniejszają się corocznie wpływy z udziału w podatku dochodowym. Te zjawiska w połączeniu z niewłaściwym uregulowaniem finansowania szpitali powiatowych powodują, że ogromny wysiłek nowo powstałych samorządów może zostać zaprzepaszczony. Żądamy uregulowania finansowania powiatów w sposób wiążący nałożone zadania z wysokością dochodów.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PosełJózefLaskowski">Oświadczenie drugie. Stanowisko Konwentu Powiatów Województwa Podlaskiego. Konwent stanowczo protestuje przeciwko decyzjom wojewody podlaskiego w sprawie zwrotu przez powiaty dotacji przyznanych w roku 2000 z rezerwy celowej budżetu państwa, przeznaczonych na programy działań osłonowych i restrukturyzacyjnych w ochronie zdrowia. W wyniku niejednolitej interpretacji przepisów prawa przez ministra finansów i ministra zdrowia powiaty obecnie obligowane są do zwrotu otrzymanych środków. Decyzje przyznające dotacje nie przewidziały udziału środków własnych powiatu na finansowanie wyżej wymienionych działań. Wydane obecnie decyzje o zwrocie przez powiaty dotacji świadczą o braku wiarygodności naczelnych organów państwowych oraz o bezdusznym i fiskalnym ich nastawianiu do samorządów powiatowych. Działania te zagrażają stabilności finansowej powiatów. Zwracamy się do wojewody podlaskiego o wycofanie niesprawiedliwych decyzji, które pogłębią kryzys finansowy szpitali powiatowych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Mojzesowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zdaję sobie sprawę z późnej pory, natomiast trudno mi nie zabrać głosu w oświadczeniu, żeby chociażby zasygnalizować to, co nas czeka - wspólnie, niezależnie czy jesteśmy w opozycji, czy jesteśmy w koalicji - w odniesieniu do tego, co się dzieje w środowisku wiejskim, jeżeli chodzi o zbliżające się żniwa. I nie ukrywam, panie marszałku - mam do pana prośbę, żeby to wziąć pod uwagę - że pomysły komisji, której przewodniczę, w ostatnim czasie są, delikatnie mówiąc, blokowane. To komisja o różnym składzie politycznym, rzeczywiście w tej komisji większość mają ugrupowania rządowe. Z posłami z tych ugrupowań bardzo dobrze się współpracuje, wspólnie też zauważamy, że nasze pomysły, które mają pomóc w rozwiązywaniu problemów - nie chodzi o to, by pokazywać, że rząd cośkolwiek źle robi - są blokowane.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Chcę przedstawić przykłady. Kwestia debaty rolnej, o sytuacji w rolnictwie. Prezydium Sejmu zwróciło się do komisji o to, żeby odbyć tę debatę, i nie ukrywam, że pan marszałek poprosił o opinię. Jednomyślnie zaakceptowaliśmy to, żeby taka debata miała miejsce w Sejmie w najbliższym czasie. Chcę też powiedzieć, panie marszałku, że ze zdziwieniem przyjmujemy to, iż opracowany projekt przekształceń w szkolnictwie rolniczym, przy takim zainteresowaniu tym upadającym szkolnictwem, tak długo oczekuje, złożony do laski marszałkowskiej, na to, żeby w polskim parlamencie zaczęto mówić o tym, że polska oświata rolnicza upada, jest w bardzo trudnej sytuacji. Dlaczego to zalega, dlaczego musimy tak długo czekać? Przecież to nie jest pomysł opozycji, to jest pomysł wspólny komisji rolnictwa, która rzeczywiście ocenia tę sytuację negatywnie, natomiast chce wziąć czynny udział w tym, co się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Chcę powiedzieć, panie marszałku, że nie nadużywamy tego, żeby komisja, której przewodniczę, obradowała w trakcie posiedzeń Sejmu, ale rzeczą chyba dość dziwną jest to, że niektóre komisje mają możliwość pracy 3–4 razy na jednym posiedzeniu, natomiast moja komisja przez pół roku miała raz zgodę na to, żeby w tym rzeczywiście trudnym okresie dla polskiej wsi, przy tzw. integracji z Unią Europejską - nie ukrywam, że nie jestem zwolennikiem tego kierunku - popracować nad tym, żebyśmy byli przygotowani do tego, co się dzieje. A więc nie burząc tego, co się dzieje w polskim parlamencie, zdając sobie sprawę, że obecny regulamin nie wiem, na co pozwala, prawdopodobnie już na nic, i nie chcąc go łamać, w oświadczeniu zwracam się też do pana marszałka Nałęcza, żeby jednak pracy i prób rozwiązywania problemów tego środowiska nie traktować w ten sposób, że problem wyciszony jest problemem załatwionym. To nam się wspólnie nie uda. Myślę, panie marszałku, że za to, co się dzieje w środowisku poza wielkim miastem, jesteśmy wspólnie odpowiedzialni, i bardzo bym prosił, żeby Prezydium Sejmu dało nam szansę na to - powtarzam, niezależnie czy jesteśmy w opozycji, czy w koalicji - żebyśmy spróbowali te problemy dotyczące zbliżających się żniw, upadającej edukacji na wsi, rozwiązać. Taką mam prośbę. Oczywiście pora jest późna, mało kto tego słucha, ale mam nadzieję, że ktoś to będzie czytał. Dziękuję paniom i panom posłom za wysłuchanie. Zwracam się do pana marszałka, żeby Prezydium Sejmu pochyliło się nad naszymi pomysłami nie dla samych pomysłów, ale żeby zauważyło, że ta komisja chce brać udział w rozwiązywaniu polskich problemów, w tym problemów polskiej wsi. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Z bardzo szczególną starannością przekażę oświadczenie pana posła Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu panią posłankę Zofię Krasicką-Domkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu 6 maja br. 350 warszawiaków uczestniczyło w szczególnym spotkaniu zorganizowanym przez Stowarzyszenie Patriotyczne „Wola-Bemowo” oraz Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, na którym to spotkaniu odbyła się promocja książki Marii Trzcińskiej pt. „Obóz zagłady w centrum Warszawy. Konzentrationslager Warschau”. We wprowadzeniu do tego dokumentu pisze profesor Edward Prus: „O KL Warschau niewiele dotąd wiedzą historycy, próżno by szukać na ten temat chociażby wzmianki w podręcznikach szkolnych pisanych przez dyspozycyjnych historyków. Pamięć o obozie zagłady działającym w stolicy Polski została całkowicie wymazana ze świadomości Polaków, mimo iż od daty zakończenia oficjalnego śledztwa w sprawie obozu minęło już ponad 5 lat. Dlatego tak ważnego i wyjątkowego znaczenia dla prawdy historycznej, dla narodowej pamięci nabiera pionierska praca Marii Trzcińskiej, praca likwidująca kolejną białą plamę. Oto mamy wreszcie prawdę i tylko prawdę o tajemniczym obozie zagłady w stolicy Rzeczypospolitej. Tę straszną prawdę ukrywaną dotąd przez polskie władze ujawniła po żmudnych, wieloletnich badaniach sędzia Maria Trzcińska. Jako pracownik komisji ścigania zbrodni niemieckich dotarła do świadków, zebrała niepodważalne dowody ludobójstwa. Jej wysiłek nie mógł jednak ujrzeć światła dziennego, mimo iż dokumenty stanowiły akta oficjalnie przeprowadzonego śledztwa. Czemu zatem trzymano w tajemnicy przed narodem polskim prawdę o 200 tys. osób? Trzcińska daje na to odpowiedź: już w 1945 r. w obiektach pohitlerowskiego KL Warschau zorganizowano obóz pracy NKWD, który był miejscem izolacji i eksterminacji żołnierzy AK i polskiej inteligencji, sprzeciwiających się sowietyzacji Polski. Przyjęto więc kierunek stopniowego wyciszania KL Warschau, aż do całkowitego zanegowania jego istnienia. Wreszcie oskarżenie: O ile za zbrodnie mordów dokonanych w KL Warschau odpowiedzialni są rzecz jasna hitlerowcy, to za stan, iż nie doszło do ich osądzenia, odpowiedzialny jest Instytut Pamięci Narodowej i jego poprzednie ekipy kierownicze. Obecne kierownictwo IPN, wbrew uchwale sejmowej z 27 lipca 2001 r., także robi uniki, idąc śladem kłamstw Jedwabnego.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Z kolei znany historyk dr Andrzej Szczęśniak uważa, że książka Marii Trzcińskiej to: wstrząsający dokument realizacji planów zagłady wielkiego, pełnego heroicznej historii miasta - Warszawy; dokument ujawniający systematyczną ludobójczą działalność, zmierzającą do wyniszczenia jego mieszkańców. Wydano wyrok na miasto, które dla nas jest Niezłomnym Sercem Polski, dla wrogów zaś było tylko Banditenstadt - miasto bandytów.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Obóz jeniecki Warschau został założony w październiku 1939 r., a w październiku 1942 r. przekształcono go na osobisty rozkaz Himmlera w obóz koncentracyjny.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Pytanie dotyczy okresu powojennego. Otóż w latach 1945–1954 w miejscu dawnego KL Warschau istniał obóz NKWD przeznaczony do likwidacji polskiego elementu narodowego, czyli Żołnierzy II Konspiracji - Żołnierzy Wyklętych. Na temat tego obozu nadal istnieje zmowa milczenia; giną w tajemniczy sposób dokumenty lub są wywożone za granicę, znikają świadkowie, badacze tego problemy otrzymują pogróżki fizycznej rozprawy, a reakcje władz instytucji odpowiedzialnych za narodową pamięć są wręcz histeryczne, gdy ktoś się zgłasza z prośbą o wyjaśnienie spraw z nim związanych.</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Sama autorka podaje, że założenie obozu koncentracyjnego w Warszawie nie było dziełem przypadku. Trybunał Norymberski podczas procesu w sprawie głównych zbrodniarzy wojennych zaliczył w poczet materiału dowodowego „Tajną ekspertyzę policji niemieckiej ze stycznia 1940 r. o podstawach prawnych i aspektach demograficznych polityki niemieckiej w Polsce, wskazującą jako ostateczny cel likwidację substancji narodu polskiego”.</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Generalny gubernator Hans Frank w swoim dzienniku napisał: Mamy w tym kraju punkt, z którego rozchodzi się całe zło - jest nim Warszawa. Gdybyśmy w Generalnym Gubernatorstwie nie mieli Warszawy, nie mielibyśmy 4/5 trudności, z którymi musimy walczyć. Do urzeczywistnienia zaprogramowanej eksterminacji miasta konieczny był zorganizowany system zagłady. I taki system powstał.</u>
          <u xml:id="u-328.6" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Piekielną machinę śmierci przerwało powstanie warszawskie na pół roku przed wkroczeniem do stolicy Armii Czerwonej. Maria Trzcińska pisze: na skutek wybuchu powstania Niemcy zmuszeni byli w ogóle obóz zlikwidować, co udaremniło im wykonanie planu wyniszczenia mieszkańców Warszawy do 500 tys. Z tego punktu widzenia powstanie warszawskie było polskim aktem zorganizowanej obrony i samoobrony koniecznej przed ostateczną zagładą miasta, co nobilituje je nie tylko w historii, ale także współcześnie.</u>
          <u xml:id="u-328.7" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">W 57. rocznicę likwidacji obozu koncentracyjnego KL Warschau 27 sierpnia 2001 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jednoznacznie odniósł się do sprawy KL Warschau poprzez podjęcie uchwały, którą pozwolę sobie Wysokiej Izbie przypomnieć.</u>
          <u xml:id="u-328.8" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 57. rocznicę zakończenia zbrodniczej działalności obozu koncentracyjnego KL Warschau pragnie oddać hołd tysiącom mieszkańców Warszawy, którzy w wyniku okupacyjnych działań Niemiec hitlerowskich ponieśli męczeńską śmierć.</u>
          <u xml:id="u-328.9" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Warszawa, stolica Polski, miała zniknąć z mapy Europy, a w jej miejsce zamierzano utworzyć „Nowe miasto niemieckie Warschau”.</u>
          <u xml:id="u-328.10" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Upamiętniając ten wielki dramat narodu polskiego, ku przestrodze i pamięci przyszłych pokoleń, w przekonaniu, że będą czerpały z tego tragicznego doświadczenia przeszłości mądrość i siłę, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się z apelem o:</u>
          <u xml:id="u-328.11" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">- wzniesienie pomnika dla uczczenia tysięcy Polaków, mieszkańców Warszawy, zamordowanych w KL Warschau w ramach planu zagłady stolicy Polski, a także zamordowanych razem z nimi obywateli innych narodowości: Żydów, Greków, Cyganów, Białorusinów oraz oficerów włoskich,</u>
          <u xml:id="u-328.12" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">- inkorporowanie do wybudowanego pomnika ku czci ofiar KL Warschau kamienia węgielnego, który został poświęcony przez Ojca Świętego Jana Pawła II”.</u>
          <u xml:id="u-328.13" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Znaczenia uchwały Wysokiej Izby przyjętej przez aklamację przez wszystkich posłów nie da się przecenić. Złamany został klincz wokół KL Warschau. Dokument ten ostanie się w historii Warszawy jako świadectwo straszliwej hekatomby patriotów polskich.</u>
          <u xml:id="u-328.14" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Niestety od 8 miesięcy nic nie uczyniono dla realizacji decyzji Sejmu. Stąd zrodził się apel zebranych w ostatni poniedziałek warszawiaków, skierowany do władz, o podjęcie stosownych działań będących kontynuacją ubiegłorocznej uchwały sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-328.15" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Na zakończenie przytoczę jeszcze kilka danych statystycznych o ludobójstwie na Polakach.</u>
          <u xml:id="u-328.16" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Cytuję Marię Trzcińską: „(...) Do Encyklopedii Powszechnej PWN z lat 60. dyrektor ówczesnej Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, Janusz Gumkowski, naniósł zapis, z którego wynika, że ludobójstwo hitlerowskie dokonywane było wyłącznie na ludności żydowskiej, natomiast wobec Polaków ludobójstwa rzekomo nie przeprowadzono.</u>
          <u xml:id="u-328.17" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Tymczasem według ogłoszonego w 1947 r. przez Biuro Odszkodowań Wojennych przy Prezydium Rady Ministrów „Sprawozdania w przedmiocie strat i szkód wojennych Polski w latach 1939–1945” utraciło życie 6 028 000 obywateli polskich.</u>
          <u xml:id="u-328.18" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">„Historia Polski w liczbach. Ludność. Terytorium” (Warszawa 1994) ujmuje to następująco: ogółem straty - 6 milionów obywateli polskich, w tym Polaków - 3,1 miliona, Żydów - 2,3 miliona, innych - 0,1 miliona.</u>
          <u xml:id="u-328.19" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Sprawa KL Warschau i ludobójstwa na Warszawie jest częścią zagadnienia szerszego: ludobójstwa na Polakach...”.</u>
          <u xml:id="u-328.20" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Ojciec Święty Jan Paweł II wypowiedział znamienne słowa: „Naród, który traci pamięć, staje się narodem bez przyszłości”.</u>
          <u xml:id="u-328.21" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">O Polakach, którzy stali się ofiarami przemocy okupanta niemieckiego, nie wolno nam zapomnieć i pomnik ofiarom Konzentrationslager Warschau powstać musi. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-328.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Od 20 minut mamy już dzień 9 maja.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zarządzam przerwę w obradach do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dobranoc.</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 0 min 20)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>