text_structure.xml
125 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Otwieram posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Stwierdzam kworum. Porządek dzienny został państwu doręczony. Dzisiejsze posiedzenie zostało zwołane na wniosek grupy posłów zamiast spotkania, które się miało odbyć dwa tygodnie temu. Zgodnie z art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu grupa posłów wystąpiła o zwołanie posiedzenia Komisji. Chciałbym państwa poinformować, że poprzednie posiedzenie zostało odwołane z powodu konieczności uzupełnienia przez rząd dostarczonych materiałów. Przypominam, że na jednym z czerwcowych posiedzeń Komisja zdecydowała, że przed skierowaniem do Sejmu projektu ustawy budżetowej powinniśmy omówić kwestię finansowania rolnictwa i obszarów wiejskich w 2008 r. Zobowiązaliśmy rząd do dostarczenia nam do końca sierpnia odpowiednich materiałów. Nadesłano takie dokumenty, ale już po podjęciu decyzji o terminie posiedzenia zorientowałem się, że brakuje w nich konkretnych liczb odnoszących się do poszczególnych wydatków budżetowych. Bez tych danych nasza debata nie miałaby większego sensu. W związku z tym wystąpiłem o uzupełnienie tych materiałów i postanowiłem zwołać nowe posiedzenie już po ich otrzymaniu.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Myślę, że po zakończeniu dyskusji przekażemy sprawę do podkomisji zajmującej się finansowaniem rolnictwa, z prośbą o przygotowanie projektu dezyderatu lub stanowiska Komisji w sprawie zasad finansowania rolnictwa i obszarów wiejskich w 2008 r.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Chciałbym państwa poinformować, że podkomisja zajmująca się kwestiami związanymi z działalnością Agencji Nieruchomości Rolnych przedłożyła projekt dezyderatu w sprawie zmian systemowych w funkcjonowaniu Agencji w zakresie pomocy dla środowisk popegeerowskich oraz poprawy gospodarowania nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Proponuję, aby to był trzeci punkt porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja wyraziła zgodę na uzupełnienie porządku dziennego o ten punkt.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Chciałbym także państwa poinformować, że wpłynął wniosek podpisany przez 14 posłów o zwołanie posiedzenia w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu w celu dokonania zmian w składzie prezydium Komisji. Brakuje tam uzasadnienia, ale postanowiłem, że takie posiedzenie odbędzie się 11 września 2007 r. Chodzi o to, że wcześniej należy przygotować informację o funkcjonowaniu Komisji oraz prezydium. Powinnyśmy również przeprowadzić dyskusję na temat dotychczasowego funkcjonowania Komisji od początku kadencji Sejmu. Odpowiedni materiał jest już przygotowywany przez sekretariat Komisji. Właśnie, dlatego wyznaczyłem taki a nie inny termin posiedzenia Komisji. Ponadto należy pamiętać o tym, że w piątek będzie głosowany wniosek o samorozwiązanie Sejmu. Będzie też konstruktywne wotum nieufności. Być może znajdziemy się w innej sytuacji politycznej. Dlatego uznałem, że najpierw należy przygotować informację o pracach Komisji. Nie wiadomo, czy będzie nowa koalicja lub nowy rząd, czy zostanie rozwiązany Sejm. Gdy się tego dowiemy, łatwiej będzie podjąć decyzję w sprawie dalszego funkcjonowania Komisji oraz składu prezydium.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy ktoś z państwa ma uwagi do zaproponowanego porządku obrad?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Chcę sprostować pewną informację. We wniosku, który otrzymał pan przewodniczący, nie jest napisane, że dotyczy on zmian w składzie prezydium Komisji. Chodzi o zmiany w składzie Komisji, a to jest zasadnicza różnica. Zresztą dowiaduję się, że pan poseł Krzysztof Jurgiel skarżył się prasie, że podobno chodzi o jego odwołanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Proszę przejść do rzeczy, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Proszę mi nie przerywać. Ja panu nie przeszkadzałem.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Druga kwestia dotyczy treści zawiadomienia o posiedzeniu Komisji w dniu 11 września 2007 r. Pan przewodniczący powołuje się tam na zdanie prezydium. Prezydium Komisji nie zajmowało się tą sprawą. W ogóle nie było posiedzenia prezydium. Protestuję przeciwko takiemu sposobowi procedowania. Prezydium nic nie mogło postanowić, bo się po prostu nie zebrało. Pan przewodniczący może zabierać głos w imieniu prezydium, gdy odbędzie się posiedzenie i zostanie wypracowane jakieś wspólne stanowisko.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Chciałbym zgłosić wniosek, aby już dzisiaj zrealizować porządek dzienny posiedzenia Komisji zaplanowanego na 11 września 2007 r. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby te sprawy załatwić już dzisiaj. Mamy przecież dużo czasu. Proszę zatem o uzupełnienie porządku obrad o omówienie tej dodatkowej informacji oraz o punkt dotyczący zmian w składzie Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Proszę doprecyzować wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Myślę, że wyraziłem się jasno. Proponuję, aby już dzisiaj zrealizować oba punkty, które były zaplanowane na wtorek 11 września 2007 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">We wtorek mają się odbyć dwa posiedzenia. Jedno z nich dotyczy ustawy weterynaryjnej. Rząd przygotowuje poprawki do tego projektu. Ponadto zamówiłem ekspertyzę. To jest bardzo ważna sprawa. Ekspert ma się wypowiedzieć do piątku. Drugie posiedzenie dotyczy zmian w składzie osobowym prezydium Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Panie przewodniczący, pan usiłuje dowieść nieprawdy. We wniosku o zwołanie posiedzenia nie ma sformułowania „zmiany w składzie osobowym prezydium Komisji”. Jeszcze raz powtarzam, że chodzi o zmiany w składzie Komisji. To jest zasadnicza różnica. Uważam, że ten punkt można dzisiaj zrealizować.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Zgodnie z regulaminem Sejmu, o zmianach w składzie Komisji decyduje Sejm. Wydaje mi się, że tu zaszło jakieś nieporozumienie. Proszę o właściwe sformułowanie wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Proszę o uzupełnienie porządku obrad o punkt – zmiany w składzie osobowym Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Apeluję do pana posła, aby pan poseł zmodyfikował wniosek, bo inaczej nie będzie mógł go poddać pod głosowanie. Mamy możliwość dokonania zmian w składzie prezydium Komisji a nie Komisji jako takiej. W tej drugiej sprawie decyduje Sejm.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Złożyłem wniosek. Proszę go poddać pod głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Za chwilę sekretarze Komisji przyniosą ten wniosek, który do mnie wpłynął.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy ktoś z państwa ma inne uwagi do porządku obrad?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselMieczyslawAszkielowicz">Wszyscy wiemy, że o zmianach osobowych w składzie komisji decyduje Sejm. Komisja może dokonać zmian w składzie prezydium.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Nadal czekamy na dostarczenie wniosku. Czy ktoś z państwa chciałby w tym czasie zabrać głos w innej sprawie?</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Nie chcę złamać regulaminu Sejmu. Potem będą skargi do marszałka, że łamię regulamin Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselDanutaHojarska">Myślę, że dzisiaj będziemy omawiać sprawy związane z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w kontekście nowych wniosków. Czy w posiedzeniu uczestniczy prezes Agencji? Uważam, że to jest tak ważna kwestia, że pan prezes powinien tutaj być.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselDanutaHojarska">Chciałabym przypomnieć, że na poprzednim posiedzeniu Komisji mówiłam o tym, że oddział Agencji z mojego województwa zajmuje pierwsze miejsce w kraju. Po zmianach kadrowych, które wprowadził minister Wojciech Mojzesowicz, jesteśmy już na 10 miejscu. Gratuluję takich fachowców. Moi byli kiepscy. Gratuluję!</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Chęć zabrania głosu wyrazili panowie ministrowie Jacek Bogucki i Henryk Kowalczyk. Proszę poinformować panią poseł, dlaczego w posiedzeniu Komisji nie uczestniczy prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselAleksanderGrad">Zwracam uwagę, że nie przyjęliśmy jeszcze porządku obrad. Bez tego Komisja nie może dalej procedować. W tej sytuacji nie należy udzielać głosu panom ministrom.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselAleksanderGrad">Zgłaszam wniosek o uzupełnienie porządku dziennego o punkt – odwołanie przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz powołanie nowego. Proponuję, aby to był pierwszy punkt. Proszę o przegłosowanie tego wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">To jest konkretny i jasny wniosek. Czy w tej sytuacji poseł Andrzej Fedorowicz podtrzymuje swój wniosek?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Wniosek posła Aleksandra Grada jest dalej idący. Przychylam się do tego wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Rozumiem, że wycofuje pan swój wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Tamten wniosek został złożony przez grupę posłów. Jeszcze raz powtarzam, że wniosek posła Aleksandra Grada jest dalej idący. Jeśli zostanie przyjęty, nasz wniosek będzie bezzasadny. Niczego nie wycofuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Jeszcze raz stwierdzam, że pana wniosek jest sprzeczny z regulaminem Sejmu. Wrócimy do tej kwestii po przegłosowaniu wniosku posła Aleksandra Grada.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie tego wniosku?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PoselStanislawKalemba">Apeluję do państwa, abyśmy zachowywali się godnie. Prawdopodobnie na kilkadziesiąt godzin przed rozwiązaniem Sejmu chcemy robić tutaj roszady i bijatykę. Proszę, abyśmy zamiast tego rozpatrzyli projekt dezyderatu w sprawie pomocy dla środowisk popegeerowskich oraz obrotu ziemią. Posłowie ten projekt otrzymali. Chodzi o naprawienie szkód wyrządzonych pracownikom pegeerów. Nie potrafiono tego zrobić w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Na nasze decyzje czekają środowiska popegeerowskie – najbardziej pokrzywdzona grupa społeczna. Proponuję, abyśmy się na tym skoncentrowali. Należy też dać chłopom możliwość zakupu ziemi. W dezyderacie proponujemy, aby zastosować rozwiązania, które dają już odpowiednie efekty we Francji. Starajmy się pomóc rolnikom i byłym pracownikom pegeerów, zamiast na kilkadziesiąt godzin przed rozwiązaniem Sejmu podejmować decyzje dotyczące składu prezydium Komisji.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PoselStanislawKalemba">W innych komisjach posłowie mogą sobie robić takie rzeczy, ale w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi powinniśmy rozwiązywać realne problemy rolników i pomagać środowiskom wiejskim.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Może nie otwierajmy tutaj szerszej dyskusji. Był głos przeciw. To teraz dopuszczam jeszcze głos „za” wnioskiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Wiadomo, że ostatnie wnioski Platformy Obywatelskiej zmierzają do destabilizowania prac parlamentu. W Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przez większość czasu pracowaliśmy w sposób merytoryczny. Ten wniosek to czysta obstrukcja. Szkoda, że go zgłoszono, bo do tej pory współpracowało nam się dobrze.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo proszę, aby pan poseł Aleksander Grad wycofał ten wniosek. Jeśli tego nie zrobi, to zgłaszam wniosek przeciwny.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Ja też uważam, że powinnyśmy się zająć rozwiązywaniem istotnych problemów. Być może Sejm się jutro rozwiąże. W jakiej sytuacji stawiamy Komisję, prezydium i samych siebie? Co chcemy w ten sposób osiągnąć? Co to za gra? Do tej pory zgodnie pracowaliśmy dla dobra społecznego. Dzisiaj nie są nam potrzebne rozgrywki polityczne, skoro jutro być może rozwiąże się Sejm. Jeżeli stanie się inaczej możemy kontynuować tę dyskusję. Skończmy te partyjne gry i zajmijmy się sprawami merytorycznymi.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PoselLechKuropatwinski">Poseł Marian Daszyk (niez.):</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PoselLechKuropatwinski">Zgadzam się z opinią wyrażoną przez posła Stanisława Kalembę. Komisja powinna się zająć rozwiązywaniem problemów rolników. Przez ostatnie dwa lata nie uprawialiśmy tutaj polityki. Mam dużą satysfakcję z faktu zasiadania w tej Komisji, dlatego proszę, aby teraz nie psuć jej wizerunku.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PoselCzeslawHoc">Ja także opowiadam się przeciwko wnioskowi posła Aleksandra Grada. Ten wniosek nie ma ani merytorycznego ani politycznego uzasadnienia wobec jutrzejszego głosowania w sprawie rozwiązania Sejmu. To już nawet nie jest obstrukcja parlamentarna. Należy to traktować, jako zaspokojenie indywidualnych ambicji. Nie powinniśmy zaspokajać tych ambicji, bo to narusza autorytet Komisji.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PoselCzeslawHoc">Zwracam się do posła Aleksandra Grada. Proszę o więcej szacunku i odrobinę pokory.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PoselAleksanderGrad">Złożyłem ten wniosek, ponieważ w męczarniach i bólach rodził się wniosek składany przez posła Andrzeja Fedorowicza. Grupa posłów podpisała się pod wnioskiem, aby pan przewodniczący w tej sprawie zwołał posiedzenie Komisji. Nie ma sensu odkładać tej sprawy do przyszłego tygodnia. Już dzisiaj powinniśmy ten spór rozstrzygnąć. To posłowie zdecydują, czy zostanie zmieniony przewodniczący czy nie. Chwilę potem Komisja może pracować nad sprawami merytorycznymi. Wniosek nie zawiera sformułowania, że Komisja nie może pracować nad sprawami merytorycznymi. Wręcz przeciwnie, z uwagi na to, że jutro może zostać rozwiązany Sejm, należy się częściej spotykać i kontynuować pracę. Wszyscy obawiamy się, że od głosowania w sprawie rozwiązania Sejmu do wyborów Prawo i Sprawiedliwość nie będzie chciało organizować pracy parlamentu. Tymczasem Komisje i Sejm są po to, aby kontrolować prace rządu. W związku z tym ten wniosek ma poważne uzasadnienie merytoryczne. Dlatego proponuję, aby poddać ten wniosek pod głosowanie jeszcze dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PoselAleksanderGrad">Była tutaj mowa o destabilizowaniu pracy Komisji. To nie opozycja była inicjatorem odwołania poprzednich przewodniczących – posłów Wojciecha Mojzesowicza oraz Zbigniewa Dolaty. To były wasze wewnętrzne problemy, które targały Komisją przez ostatnie dwa lata. Miejcie pretensje do siebie. Dzisiejsza decyzja, niezależnie od tego, jaka ona będzie, nie zdestabilizuje pracy Komisji. Wszystkie sprawy merytoryczne tak czy inaczej musimy zakończyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Nadal jestem członkiem Komisji. Nie zostałem odwołany przez Sejm. Występuję tu zatem jako członek Komisji.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Cieszę się, że poseł Aleksander Grad chce w końcu pracować w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Rzadko widywałem pana posła na tej sali.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Mam wątpliwości, czy ten wniosek, który mielibyśmy rozpatrywać we wtorek, jest w ogóle zasadny. Autorzy mają wątpliwości, czy złożyli wniosek do Komisji w sprawie zmian osobowych w składzie prezydium Komisji, czy to był wniosek do Sejmu o zmianę składu Komisji. Wydaje się, że w tych okolicznościach wniosek należałoby uznać za bezzasadny.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Sekretarze Komisji dostarczyli już ten sporny dokument. Odczytam państwu jego treść:</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">„Na podstawie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu RP, my niżej podpisani posłowie, wnosimy o zwołanie posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu dokonania zmian w składzie osobowym prezydium Komisji”.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Taka jest treść wniosku.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">W związku z tym poddam pod głosowanie wniosek o uzupełnienie porządku obrad o punkt dotyczący zmian w składzie prezydium Komisji oraz zmiany jej przewodniczącego.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Kto z państwa jest za uzupełnieniem porządku obrad o ten punkt?</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Stwierdzam, że przy 13 głosach za, 19 przeciw i braku wstrzymujących się, Komisja zdecydowała nie rozszerzać porządku obrad o ten punkt.</u>
<u xml:id="u-31.6" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Jednocześnie chciałbym państwa zapewnić, że jeśli sytuacja w rolnictwie będzie tego wymagała i posłowie będą uważali, że należy zwołać posiedzenie Komisji, to na pewno tego nie odmówię, nawet jeśli dojdzie do samorozwiązania Sejmu. Zawsze staram się przestrzegać regulaminu Sejmu oraz współpracować z przedstawicielami poszczególnych klubów parlamentarnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PoselKrzysztofCzarnecki">Chciałbym podziękować za rozsądek. To jest chyba jedyna Komisja, która pracowała wyłącznie nad kwestiami merytorycznymi, które są istotne dla rolnictwa. Od czasu do czasu pojawiał się poseł Aleksander Grad, który nas pouczał i składał wnioski o odwołanie ministra rolnictwa i rozwoju wsi oraz przewodniczącego Komisji.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PoselKrzysztofCzarnecki">Prosiłbym o doprecyzowanie tego drugiego wniosku. Być może z pracy w prezydium chciał zrezygnować poseł Andrzej Fedorowicz. Proszę o wyjaśnienie tej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Głosowanie już się odbyło. Nie będziemy kontynuować tej dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Każdy poseł ma określone prawa. Jak państwo pamiętają, byłem jedynym, który głosował przeciwko wyborowi posła Krzysztofa Jurgiela na przewodniczącego Komisji. Uzasadnienie było proste – to zostanie w annałach polskiego parlamentu, że jeden poseł przewodniczył dwóm komisjom i był zastępcą przewodniczącego w trzeciej. Na tym ucierpiała Komisja. Prezydium się w ogóle nie zbierało. To był bezpośredni powód moich zachowań. Żadnych ambicji w tej kwestii nie posiadałem i nie posiadam. Kandydatem Ligi Polskich Rodzin na przewodniczącego Komisji był ktoś inny. Proszę o szacunek dla Sejmu, chociaż na koniec kadencji.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Myślę, że tak czy inaczej zwołamy posiedzenie, na którym podsumujemy dwuletnią działalność Komisji.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy są inne uwagi do porządku obrad?</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła porządek dzienny poszerzony o jeden punkt związany z rozpatrzeniem projektu dezyderatu.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Przystępujemy do realizacji pierwszego punktu – informacja o finansowaniu rolnictwa i obszarów wiejskich w 2008 r. Rząd dostarczył dodatkowe materiały, o które prosiliśmy. Chciałbym, aby po dyskusji przekazano to do stałej podkomisji zajmującej się sprawami finansowania rolnictwa i obszarów wiejskich w celu przygotowania projektu dezyderatu. Chyba, że przygotujemy taki projekt już dzisiaj, co może być trudne.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę, aby przedstawiciel rządu referując ten temat informował, gdzie następuje zwiększenie nakładów a gdzie zmniejszenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Zanim rozpocznę omawianie kwestii związanych z finansowaniem rolnictwa, chciałbym się ustosunkować do wypowiedzi pani poseł Danuty Hojarskiej. Pani poseł poruszała tę sprawę także podczas spotkania z ministrem Wojciechem Mojzesowiczem. Nie miałem wtedy okazji, żeby się do tego odnieść. Jeśli chodzi o ranking oddziałów Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, to województwo pomorskie trzy tygodnie temu było na jedenastym miejscu w kraju, biorąc pod uwagę administracyjną kontrolę wniosków o przyznanie płatności, i miało sprawdzone 25% dokumentów. Obecnie przeanalizowano tam 38% wniosków i oddział nadal zajmuje jedenaste miejsce w kraju. W związku z tym w tej kwestii nic się nie zmieniło. Mogę tylko powiedzieć, że przez ostatnie trzy tygodnie dynamika kontroli w tym oddziale wzrosła, bo poprzednio w tym samym okresie sprawdzono 7% wniosków, a obecnie 12%. W każdym razie to i tak ma niewielkie znaczenie w skali kraju.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Jeśli chodzi o informację o finansowaniu rolnictwa i obszarów wiejskich w 2008 r., to otrzymaliście państwo szczegółowe materiały. Nie będę mówił o tym, o czym możecie państwo tam przeczytać. Przedstawię tylko zmiany, które zostały dokonane. Powiem również o kilku problemach, które mogą się pojawić w trakcie realizacji budżetu państwa w 2008 r. Skierowaliśmy odpowiednie pismo do Ministerstwa Finansów i liczymy na wsparcie Komisji w celu spełnienia naszych oczekiwań. Przecież to parlament decyduje o ostatecznym kształcie budżetu. Myślę, że Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi będzie wspierać nasze starania o zwiększenie środków finansowych na realizację przedsięwzięć, o których zaraz powiem.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Wydaje się, że zabezpieczyliśmy wystarczające środki na płatności bezpośrednie oraz zakończenie sektorowego Programu operacyjnego „Restrukturyzacji i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006”.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Podobna sytuacja jest z Programem rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013. Wprawdzie to jest pierwszy rok tak dużych płatności, ale zaplanowaliśmy tutaj dużą kwotę i podejrzewam, że te środki nie będą w pełni wykorzystane. Wiele inwestycji jest realizowanych w okresie 2 lat, więc niektóre płatności będą przesuwane na 2009 r. Jak państwo wiecie, przy wykorzystywaniu unijnych środków obowiązuje zasada „n+2”, czyli pieniądze przeznaczone na 2007 i 2008 r. można wydatkować w 2008 i 2009 r.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">W ostatnim okresie budżet Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wzrósł o 1,2 mld zł. Jest to kwota, która w pełni zabezpiecza funkcjonowanie ARiMR, ale mimo to zarówno w tym, jak i w następnym roku, saldo na koniec roku będzie ujemne. Jest to normalne zjawisko, jeśli chodzi o funkcjonowanie Agencji, bo występuje co roku. Jeszcze raz powtarzam, że zarezerwowana kwota w pełni zabezpiecza potrzeby tej instytucji. Oprócz partycypowania w kosztach realizacji projektów unijnych programów obejmuje to także dopłaty do oprocentowania kredytów preferencyjnych.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Środki dla Agencji Rynku Rolnego zostały zwiększone o kwotę 155 mln zł. O 11 mln zł zostanie jeszcze uzupełniona kwota przeznaczona na inwestycje. Do tej pory na ten cel Agencja otrzymała 5,5 mln zł. Być może część potrzebnych środków zostanie zabezpieczona jeszcze w tegorocznym budżecie. Jeśli nie, to rozwiążemy ten problem w trakcie dalszych prac nad projektem ustawy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Kolejna pozycja, to rezerwy celowe. W tym mieści się kwota w wysokości 650 mln zł związana ze zwrotem podatku akcyzowego na paliwo zużyte przez producentów rolnych. To jest tyle samo, co w tym roku. Proponujemy zwiększenie stawki zwrotu podatku do 95 gr za litr oleju napędowego, co spowoduje lepsze wykorzystanie rezerwy. Przypominam, że w tym roku nie uda się wydać całej kwoty przy stawce 55 gr za litr ON. Stawka wynika z podzielenia kwoty 650 mln zł przez liczbę hektarów użytków rolnych. To znaczy, że rezerwa byłaby wykorzystana, jeśli wszyscy rolnicy zakupiliby maksymalną dopuszczalną ilość paliwa i przedstawili faktury. W tym roku w pierwszej transzy wypłacono 135 mln zł. Spodziewamy się, że we wrześniu druga transza będzie nieco większa. Jednak nie sądzę, aby łączna kwota zwrotu podatku przekroczyła poziom 300-400 mln zł. Dlatego sądzimy, że należy podnieść stawkę oraz ustanowić ogólną rezerwę na pokrycie wydatków w rolnictwie, która zabezpieczyłaby nas przed sytuacją, gdy nastąpi gwałtowny przyrost liczby składanych faktur.</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">W planowanym budżecie zabezpieczyliśmy też odpowiednią kwotę na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w wysokości 545 mln zł. Jak państwo wiecie, od przyszłego roku rolnicy mają obowiązek ubezpieczania co najmniej połowy powierzchni upraw. Zarezerwowana kwota pozwoli na realizację tego ustawowego obowiązku. Spodziewamy się, że nie wszyscy rolnicy wykupią ubezpieczenia, w związku z tym zabezpieczone środki na pewno wystarczą.</u>
<u xml:id="u-36.8" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Kolejna pozycja dotyczy środków przeznaczonych na postęp biologiczny w produkcji zwierzęcej oraz w ochronie roślin w rolnictwie ekologicznym. Zarezerwowana kwota powinna być wystarczająca.</u>
<u xml:id="u-36.9" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Widzimy potrzebę zwiększenia kwot przeznaczonych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, w tym choroby Aujeszky’ego. Proponujemy, aby w tym roku wydatkować na ten cel niewykorzystane środki związane z ubezpieczeniami. Chodzi o intensywne działania zmierzające do uruchomienia programu zwalczania choroby Aujeszky’ego. Potrzebne będą dodatkowe pieniądze, jeśli chcemy zrealizować ten program w ciągu dwóch lat. Myślę, że to będzie kwota około 200 mln zł.</u>
<u xml:id="u-36.10" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Oprócz tego w budżecie musimy umieścić pewne sumy w związku z przejęciem szkół rolniczych. W tej chwili w projekcie budżetu zapisano na ten cel kwotę, która wynika z bezpośredniego przeliczenia subwencji oświatowej. Te pieniądze w niewielkim stopniu zabezpieczają potrzeby finansowe szkół rolniczych. Proponujemy, aby je powiększyć o 20-30 mln zł. Wtedy szkoły rolnicze mogłyby prawidłowo funkcjonować.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę, aby poseł Szymon Giżyński, przewodniczący podkomisji do spraw finansowania restrukturyzacji wsi, wsłuchiwał się w wypowiedzi posłów. Dzięki temu łatwiej będzie przygotować projekt dezyderatu.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Kto z państwa chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PoselMarekSawicki">Mówimy o pieniądzach, które mają być wydane na cele rolnicze w 2008 r. Chciałbym zapytać o realizację Programu rozwoju obszarów wiejskich w 2007 r. Zasada „n+2” dotyczy tylko zakontraktowanych środków. Czy Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest przygotowana do zawierania umów w 2007 r. we wszystkich działaniach, które zostały zatwierdzone przez Komisję Europejską?</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PoselMarekSawicki">Kiedy państwo zaczniecie przyjmować wnioski związane ze wsparciem gospodarstw niskotowarowych? Ilu młodych rolników otrzyma przeznaczone dla nich premie? Wiemy, że przestano przyjmować wnioski o przyznanie rent strukturalnych, bo zgłosiło się już 7 tys. rolników. Kiedy młodzi rolnicy będą mogli wystąpić o pomoc? Jest spore zapotrzebowanie.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#PoselMarekSawicki">Kolejna kwestia dotyczy programów rolno-środowiskowych. Czy znany jest już ostateczny obszar gruntów objętych programem Natura 2000? Wiemy, że w Planie rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004-2006 przewidziano dopłaty z tytułu prowadzenia gospodarstwa na tym obszarze, ale z powodu braku decyzji w sprawie zasięgu programu, pieniądze nie zostały rolnikom wypłacone. Czy ten program będzie wreszcie realizowany?</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PoselDanutaHojarska">Chciałabym się ustosunkować do wypowiedzi pana ministra Henryka Kowalczyka. Nie mam przy sobie odpowiednich materiałów, ale je sprowadzę. Myślę, że pan minister został wprowadzony w błąd przez swoich współpracowników. Mam nadzieję, że jeśli się okaże, że to jednak ja miałam rację, to mnie pan przeprosi.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PoselDanutaHojarska">Kolejna sprawa dotyczy dodatkowego naboru wniosków w 2007 r. związanego z inwestycjami w gospodarstwach rolnych. Na jakim etapie jest ta sprawa? Czy są już podpisywane umowy?</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#PoselDanutaHojarska">Czy to prawda, że pan minister Wojciech Mojzesowicz obiecał, iż w tym roku znajdą się środki na dodatkowe 7 tys. rent strukturalnych? Jakie będzie źródło finansowania tego pomysłu?</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#PoselDanutaHojarska">Czy w przyszłorocznym budżecie zostaną zarezerwowane pieniądze na wapnowanie? Kiedyś już próbowaliśmy rozwiązać ten problem. Teraz jest minister, który wszem i wobec oznajmia, że dobrze się zna na rolnictwie. W związku z tym oczekuję, że sam zadba o tę sprawę.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PoselKazimierzGolojuch">Czy w nowym budżecie umieszczono środki dla powiatowych inspektoratów weterynarii? Chodzi o możliwość zatrudnienia większej liczby lekarzy weterynarii. Powiatowi lekarze weterynarii uważają, że istnieje konieczność wzmocnienia kadr, ponieważ ciągle przybywa zadań.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PoselJanLaczny">Pan minister Henryk Kowalczyk stwierdził, że w przyszłym roku do 95 gr wzrośnie stawka dopłaty do paliwa rolniczego. Jednocześnie usłyszeliśmy, że w 2007 r. zarezerwowana na ten cel kwota nie zostanie w pełni wykorzystana. Co stoi na przeszkodzie, aby zwiększyć dopłaty do paliwa rolniczego już w tym roku? Jeśli rzeczywiście mają być zaoszczędzone środki finansowe, to wydaje mi się, że można szybko podjąć decyzję i spełnić oczekiwania rolników.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PoselJanLaczny">Druga kwestia jest równie ważna. Wiemy, że stan rowów melioracyjnych jest bardzo zły. Bardzo proszę o informacje na temat finansowania inwestycji wodnych. Ta sprawa jest zaniedbywana od wielu lat. Nadszedł czas rozwiązania tego problemu, który dotyczy wszystkich rolników. To nie tylko rowy i cieki wodne, ale również drenaż, który pod ciężarem maszyn rolniczych ulega dewastacji. Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ma program ratowania tej infrastruktury?</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PoselKrzysztofCzarnecki">Chciałbym nawiązać do wypowiedzi posła Jana Łącznego. Czy istnieje program naprawy rowów i systemów melioracyjnych? Jakie środki będą na to przeznaczone w 2008 r.? Mieszkam w Dolinie Noteci i tam są bardzo duże zaniedbania a więc i potrzeby w tym względzie.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PoselKrzysztofCzarnecki">Kolejna kwestia dotyczy zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, a szczególnie choroby Aujeszky’ego. Pan minister Henryk Kowalczyk wspomniał o kwocie 200 mln zł. Czy to wystarczy na uruchomienie programu w kilku województwach czy w całym kraju? Czy przewiduje się finansowanie na tym samym poziomie w kolejnych latach, tak aby na przykład w 2012 r. Polska była krajem wolnym od tej choroby?</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PoselKrzysztofCzarnecki">Napływają do nas sygnały, że zostaną zablokowane środki przeznaczone na wykup krów zarażonych enzootyczną białaczką bydła. Czy tutaj są jakieś opóźnienia i czy ten program będzie na bieżąco realizowany? Wojewódzki lekarz weterynarii w Wielkopolsce poinformował mnie, że od lipca czeka na 1 mln zł z budżetu państwa na wykup chorych zwierząt.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Chciałbym wrócić do programu zwalczania choroby Aujeszky’ego. Moim zdaniem podana tutaj kwota wystarczy na wdrożenie tego programu tylko w dwóch województwach. Wczoraj rozmawiałem z głównym lekarzem weterynarii, który poinformował mnie o dużych brakach kadrowych w Inspekcji Weterynaryjnej. Ile etatów przybędzie w weterynarii? To już nawet nie jest kwestia pieniędzy. Jeżeli nie będzie więcej lekarzy, to będziemy mieli prawdziwy problem.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PoselLechKuropatwinski">Niedługo będą wybory. Będziemy się spotykać z ludźmi. Chcielibyśmy mieć pewność odnośnie do realizowanych działań Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013. Do tej pory mówiliśmy, że renty strukturalne w tym roku może otrzymać od 7 do 7,5 tys. rolników. Do dzisiaj złożono już ponad 8 tys. wniosków. Teraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapowiada przesunięcie dodatkowych środków na ten cel. Czy to jest „kiełbasa wyborcza”? Czy to są tylko słowa? Nie chciałbym, aby za pół roku okazało się, że znowu rzucano słowa na wiatr, bo przecież na to działanie zarezerwowano określoną kwotę, której nie da się inaczej podzielić.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#PoselLechKuropatwinski">W jaki sposób jest realizowany sektorowy program operacyjny? Ile do dzisiaj podpisano umów? Wiadomo, że zebrano kilka tysięcy wniosków. Chcielibyśmy wiedzieć, ile podpisano umów i kiedy zostaną one wykonane.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#PoselLechKuropatwinski">Docierają do nas informacje, że 1 grudnia 2007 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie rozpocznie realizacji dopłat bezpośrednich, ponieważ nie ma jeszcze odpowiednich środków na ten cel. Czy to jest prawda? Komisja powinna o tym wiedzieć. Jeśli termin wykonania przelewów jest zagrożony, to chcielibyśmy o tym wiedzieć.</u>
<u xml:id="u-43.4" who="#PoselLechKuropatwinski">Poseł Marian Daszyk (niez.):</u>
<u xml:id="u-43.5" who="#PoselLechKuropatwinski">Chciałbym się wypowiedzieć w kwestii finansowania szkół rolniczych. Pan minister Henryk Kowalczyk mówił o tym, że zabezpieczone środki nie wystarczą na poprawne funkcjonowanie tych placówek.</u>
<u xml:id="u-43.6" who="#PoselLechKuropatwinski">Potwierdzam, że tak rzeczywiście jest. Na moim terenie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przejęło szkołę rolniczą. Deklarowano szeroką pomoc. Zachęcając samorząd do przekazania szkoły Ministerstwu, zapewnialiśmy, że placówka otrzyma znacznie większe środki na funkcjonowanie i inwestycje (chodziło o wybudowanie sali gimnastycznej). Teraz się okazuje, że te obietnice były na wyrost. Szkoła nie otrzymała więcej pieniędzy. To jest przykład, jak skutecznie skompromitować posłów.</u>
<u xml:id="u-43.7" who="#PoselLechKuropatwinski">Zwracam się zarówno do członków koalicji, jak i do posłów opozycji. Zastanówmy się, w jakim to nas stawia świetle. Jeśli nie osiągniemy porozumienia, to strach będzie spotykać się z ludźmi. Podobnie było z biopaliwami. Dobrze współpracowaliśmy i przyjęliśmy ustawę. Pojechaliśmy w teren, gdzie przekonywaliśmy, że przyjęte rozwiązania dobrze będą służyły polskim rolnikom. Potem jedna decyzja Ministra Finansów sprawiła, że cała nasza praca poszła na marne.</u>
<u xml:id="u-43.8" who="#PoselLechKuropatwinski">Musimy być wiarygodni. Jeśli coś uzgadniamy i składamy obietnice wyborcom, to powinniśmy ich dotrzymać. Jeżeli tego nie dopełnimy, to niech nikt się nie spodziewa, że wygra kolejne wybory. Po dwóch latach pracy w parlamencie odnoszę wrażenie, że niewiele zależy od posłów. Istotne jest to, kto pełni funkcję ministra finansów, ponieważ to ta osoba rozdaje karty. Wiceministrem finansów został człowiek z Platformy Obywatelskiej. Dlatego ostrożnie z tymi podziałami i kłótniami. Czas najwyższy żeby się porozumieć. W przeciwnym razie będziemy ogrywani w nieskończoność.</u>
<u xml:id="u-43.9" who="#PoselLechKuropatwinski">Nie wyobrażam sobie sytuacji, w której zapewniam dyrektora szkoły, że znajdą się środki na poprawne funkcjonowanie tej placówki, a potem się okazuje, że żadnych pieniędzy nie będzie. Przecież na posiedzeniach Komisji przekonywano mnie, że po przejęciu szkoły przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oświatowym placówkom rolniczym będzie się działo lepiej. Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji. Dlatego proszę, aby dotrzymać obietnic, które były składane na różnych szczeblach, w tym na poziomie samorządu powiatowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PoselKazimierzPlocke">Komisja będzie dzisiaj rozpatrywać projekt dezyderatu w sprawie funkcjonowania Agencji Nieruchomości Rolnych. Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi uwzględni w planie finansowym Agencji środki na realizację propozycji zawartych w tym dokumencie? Przede wszystkim chodzi o fundusz wsparcia dla środowisk popegeerowskich. Czy resort rolnictwa zamierza uwzględnić nasze propozycje w projekcie budżetu na 2008 r.?</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PoselKazimierzPlocke">W jaki sposób jest realizowany program wsparcia produkcji biopaliw? Jakie środki na ten cel zostaną przeznaczone w kolejnym roku budżetowym? Na jakim etapie jest realizacja tego programu?</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PoselKazimierzPlocke">Kolejna kwestia dotyczy promocji polskiej żywności. Myślę tutaj przede wszystkim o produktach regionalnych, które mogą być hitem eksportowym. Do dzisiaj Komisja Europejska zarejestrowała tylko dwa polskie produkty regionalne. Być może w przyszłym roku będzie ich nieco więcej. Jakie środki zostaną przeznaczone na promocję polskiej żywności, nie tylko produktów regionalnych, ale również mleka, mięsa itd.?</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#PoselKazimierzPlocke">Następna sprawa dotyczy finansowania Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz utworzenia nowej instytucji, która odpowiadałaby za kwestie związane z bezpieczeństwem żywności. Czy na ten cel Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przewidziało jakieś środki, a jeśli tak, to w jakiej kwocie? To jest niezwykle istotne w kontekście problemu promocji polskiej żywności, o którym mówiłem wcześniej.</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#PoselKazimierzPlocke">Chciałbym jeszcze zapytać o sektorowy Program operacyjny „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb”. Środkami na ten cel administruje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. O jakie kwoty tutaj chodzi? Ile pieniędzy przeznaczono na realizację działania 3.3 „Infrastruktura portowa”. Wiem, że wiele samorządów ubiega się o dofinansowanie pewnych inwestycji. Dlatego chciałbym wiedzieć, jak duże są to środki.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PoselStanislawStec">Chciałbym nawiązać do sprawy dopłat bezpośrednich. Ile pieniędzy zarezerwowano w tym roku na realizację płatności bezpośrednich? Chodzi o to, aby znaczną część pieniędzy wypłacić jeszcze w grudniu 2007 r. W 2006 r. w ostatnim miesiącu zrealizowano około 40% dopłat. Czy można się spodziewać, że w tym roku będzie podobnie?</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#PoselStanislawStec">Kiedy omawialiśmy Program rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 wspomniał pan, że problem może stanowić to, że w tym Sejmie nie będzie już uchwalona nowa ustawa o finansach publicznych. Rząd miał przygotować nowelizację tej ustawy. Projekt planowano przesłać do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Co zrobiono w tej kwestii?</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#PoselStanislawStec">Kolejna sprawa dotyczy realizacji działania związanego z inwestycjami w przetwórstwie rolno-spożywczym. Kiedy Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zacznie przyjmować wnioski? Wiem, że przetwórcy są bardzo zainteresowani tym programem, gdyż na jedną inwestycję można otrzymać nawet 20 mln zł.</u>
<u xml:id="u-45.3" who="#PoselStanislawStec">Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie zamierza uprościć procedur związanych z uruchomieniem linii kredytowych dla rolników dotkniętych klęskami gradobicia czy mrozu? Jak wiadomo, przymrozki zniszczyły sady owocowe na początku maja. Ministerstwo dopiero wczoraj wydało decyzję w sprawie uruchomienia linii kredytowych dla Wielkopolski. Dopiero teraz, po dwóch tygodniach, wojewoda ogłosi prognozy cen i będą szacowane straty. W związku z tym tak naprawdę kredyty będą dostępne w październiku lub listopadzie. To jest zdecydowanie za długo. Trzeba zrobić wszystko, aby te terminy skrócić. Wielu sadowników poniosło straty i oni chcieliby otrzymać te pieniądze wcześniej.</u>
<u xml:id="u-45.4" who="#PoselStanislawStec">Wójt gminy Granowo oraz burmistrz gminy Opalenica poinformowali Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wysokości strat. Przypominam, że tam 9 czerwca 2007 r. w kilku wsiach wystąpiła klęska gradobicia. Czy pan minister Wojciech Mojzesowicz wystąpi do prezesa Rady Ministrów o uruchomienie środków z rezerwy na pomoc dla tych rolników? Są takie miejsca, gdzie zniszczeniu uległo 90% upraw. Niestety poza rzepakiem te uprawy nie były ubezpieczone. Proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Zdaję sobie sprawę z tego, że pan minister nie jest dzisiaj przygotowany do przekazywania informacji w tym względzie.</u>
<u xml:id="u-45.5" who="#PoselStanislawStec">W jaki sposób Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zamierza propagować ubezpieczenia płodów rolnych? Warunki pogodowe są dla rolników coraz mniej korzystne. Ciągle słyszymy o wichurach i mrozach. W związku z tym ubezpieczenia są niezbędne. Jak wiemy, w budżecie są środki na dopłaty do ubezpieczeń, trzeba je tylko wykorzystać.</u>
<u xml:id="u-45.6" who="#PoselStanislawStec">Niepokojące jest również to, że nie w pełni wydano pieniądze przeznaczone na dopłaty do paliwa rolniczego. Dlaczego tak się dzieje, to my wiemy. Istnieje problem faktur za olej napędowy. Powstaje pytanie, czy nie można by podwyższyć stawki już w drugim półroczu 2007 r. Przecież w ten sposób moglibyśmy te środki wykorzystać. A jeśli nie uda się tego zrobić, to należy zaproponować Ministerstwu Finansów zmianę przeznaczenia rezerwy i skierowanie tych pieniędzy na przykład do rolników, którzy ponieśli szkody w wyniku klęski żywiołowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PoselMarekStrzalinski">Pan minister Henryk Kowalczyk stwierdził, że w przyszłorocznym budżecie znajdzie się kwota 545 mln zł na dopłaty do ubezpieczeń rolniczych. Ta suma powinna w jakiś sposób nawiązywać do oceny realizacji ustawy w tym roku. W związku z tym proszę powiedzieć, na jaką kwotę szacuje się tegoroczne dopłaty do ubezpieczeń rolniczych. Czy w przyszłym roku będzie lepiej, jeśli chodzi o stopień wykorzystania tych środków? Przecież przyjmowaliśmy te przepisy, bo uważaliśmy, że jest to bardziej właściwa forma wydawania publicznych pieniędzy przy konieczności wspierania rolnictwa w związku z występowaniem różnych nieszczęść. A zatem, realizacja programu ubezpieczeń jest strategicznym elementem polityki rządu. Ocena skutków tegorocznych działań w tym zakresie jest nieodzowna, jeśli chcemy wiedzieć, czy środki przewidziane na ten cel w przyszłorocznym budżecie są właściwe.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PoselMarekStrzalinski">Na posiedzeniach Komisji wielokrotnie dyskutowaliśmy o planowanej reformie systemu bezpieczeństwa żywności. Pojawił się pomysł utworzenia nowej inspekcji. Posłowie słusznie pytali, czy w przyszłym roku zabezpieczono jakąś kwotę na lepsze funkcjonowanie Inspekcji Weterynaryjnej, czyli na fundusz płac i nowe etaty, na eliminowanie chorób zakaźnych zwierząt w tym na program zwalczania choroby Aujeszky’ego i wykup krów z enzootyczną białaczką bydła. To są istotne sprawy z punktu widzenia interesów gospodarczych państwa. Czy zaplanowano środki na reformę tych inspekcji? Czy przyszłoroczny budżet uwzględnia te zmiany, czy też został zaplanowany na podstawie obecnego stanu rzeczy? Czy pan minister mógłby podać konkretne kwoty? Chcielibyśmy wiedzieć, jaka będzie ekonomiczna siła weterynarii w walce ze wszystkimi zagrożeniami, które decydują o kondycji polskiego rolnictwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">W drugim punkcie dzisiejszego posiedzenia mam przedstawić informację o aktualnym stanie przygotowań do realizacji Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013. W związku z tym teraz pominę pytania, które dotyczą tego tematu.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Rozumiem, że pan minister odniesie się do tych kwestii, omawiając drugi temat?</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Mogę to uczynić teraz.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Pytaliście państwo, kiedy zostaną uruchomione działania Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013. Cztery działania zostały już wdrożone. W pierwszej połowie października planujemy rozpoczęcie działań w zakresie modernizacji gospodarstw rolnych, a w drugiej połowie w zakresie pomocy dla młodych rolników. Następnie zostaną uruchomione działania związane ze zwiększeniem wartości dodanej oraz mikroprzedsiębiorstwami. Wszystko zależy od zakończenia procesu akredytacji tych działań. Jutro Komisja Europejska podejmie decyzję w sprawie przyjęcia programu. Przypominam, że PROW został zatwierdzony 24 lipca 2007 r. W związku z tym przed jutrzejszą decyzją i tak nie moglibyśmy dokonywać żadnych płatności.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Marek Sawicki pytał o program Natura 2000. Musieliśmy wycofać pewne zapisy z programu, ponieważ to leży w kompetencjach Ministra Środowiska. Jeśli dobrze pamiętam, to rozporządzenie w sprawie obszarów Natura 2000 było już przedmiotem obrad stałego komitetu Rady Ministrów. W związku z tym ostateczne decyzje zapadną zapewne w ciągu najbliższych tygodni. Program Natura 2000 będzie już włączony do przyszłorocznych zalesień.</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Danuta Hojarska pytała o dodatkowy nabór wniosków w sektorowym programie operacyjnym. Jak państwo wiecie, wpłynęło około 13 tys. wniosków. Definitywnie odrzucono 712 z nich. Do tej pory wydano 723 decyzje i podpisano 294 umowy z rolnikami. Uznano za kompletne 2685 wniosków i to całkowicie wyczerpuje dostępną alokację finansową. W różnych województwach realizacja wniosków jest na innym etapie. Spodziewamy się, że do 15 września 2007 r. zakończymy ten proces. Istotne jest to, że rolnicy zostaną poinformowani o wyczerpaniu środków ze starego programu przed terminem rozpoczęcia przyjmowania wniosków w związku z nowym Programem rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013.</u>
<u xml:id="u-50.4" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Kilka pytań dotyczyło rent strukturalnych. Środki przeznaczone na to działanie zostały podzielone na siedem równych części. W tym roku mieliśmy zatem do dyspozycji jedną siódmą tej kwoty. Mimo ostrzejszych kryteriów zainteresowanie rentami było ogromne. Spowodowane jest to między innymi długą przerwą między poprzednim a nowym okresem przyjmowania wniosków. Uznaliśmy, że w tej sytuacji należy zwiększyć tegoroczną pulę środków. Obecnie przygotowywany jest projekt rozporządzenia, które pozwoli przeprowadzić dodatkowy nabór wniosków. Pieniądze będą pochodziły z innej alokacji finansowej. W ten sposób w 2007 r. będziemy mieli do dyspozycji 2/8 środków, jeśli uwzględnimy 2006 r., kiedy to działanie w ogóle nie było realizowane. Dzięki temu będziemy mogli przyjąć dodatkowo około 4,5 tys. wniosków. Do tej pory przyjęto 8761 wniosków, ale 12% z nich jest eliminowane z różnych względów. Oceniamy, że Agencja wyda około 7,5 tys. decyzji.</u>
<u xml:id="u-50.5" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Pani poseł Danuta Hojarska pytała również o wapnowanie. Niestety nie przewidziano na to żadnych pieniędzy i to nie dlatego, że nie chcemy. Po prostu zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej wapno nie jest uznawane za nawóz mineralny. Przesłaliśmy do Brukseli stosowne pisma z prośbą o inne zakwalifikowanie wapna. Mam nadzieję, że Komisja Europejska zgodzi się na podpisanie stosownego aneksu do Traktatu akcesyjnego. Wtedy dopiero będzie można mówić o dofinansowaniu wapnowania.</u>
<u xml:id="u-50.6" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Kazimierz Gołojuch pytał o dodatkowe etaty dla lekarzy weterynarii. Już w tym roku każdy powiat otrzymał jeden dodatkowy etat. Nie jestem w stanie odpowiedzieć na pytania o kwoty przeznaczone na ten cel, ponieważ głównym źródłem finansowania powiatowych i wojewódzkich lekarzy weterynarii jest budżet wojewodów. W każdym razie w przyszłym roku nakłady na weterynarię wzrosną o około 40%. Pozwoli to na skuteczniejsze zwalczanie choroby Aujeszky’ego.</u>
<u xml:id="u-50.7" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Jan Łączny pytał, dlaczego nie można już w tym roku zwiększyć stawki dopłat do paliwa rolniczego. Zgodnie z ustawą regulującą te kwestie, rozporządzenie Rady Ministrów określające wysokość stawki zwrotu części podatku akcyzowego musi być przyjęte do końca listopada poprzedniego roku. Prawo nie może działać wstecz. Ponadto rolnicy, którzy wykorzystali już cały limit dopłat, mogliby mieć do nas pretensje. Stawka 95 gr dotyczy faktur wystawianych od 1 września 2007 r. Być może w ten sposób rolnicy będą bardziej zainteresowani tym mechanizmem wsparcia. Jak już mówiłem, do tej pory wykorzystaliśmy 135 mln zł. Sądzimy, że druga transza wypłat będzie nieco większa. Nie spodziewamy się jednak, aby budżet w sumie wypłacił więcej niż 350 mln zł. W związku z tym pozostanie około 300 mln zł. Te pieniądze mogą być przeznaczone na dofinansowanie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Chodzi o to, aby to było wykorzystane na cele rolnicze.</u>
<u xml:id="u-50.8" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Kolejna kwestia dotyczy melioracji. W tym roku na utrzymanie melioracji podstawowych planuje się kwotę 26 mln zł. Jak państwo wiecie, tego rodzaju działania są finansowane z budżetów wojewodów. Chciałbym państwa poinformować, że chcąc wykorzystać niezagospodarowane środki przeznaczone między innymi na dopłaty do ubezpieczeń majątkowych w rolnictwie, przekażemy więcej pieniędzy spółkom wodnym. Dotacja wzrośnie pięciokrotnie w stosunku do planów. Skierowałem już do wojewodów odpowiednie pisma w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-50.9" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">W przyszłym roku wydatki na meliorację są planowane mniej więcej na dotychczasowym poziomie. Nieco więcej pieniędzy, bo około 100 mln zł, przeznaczymy na małe retencje. Dość znaczące środki finansowe na melioracje podstawowe oraz na małą retencję można uzyskać w ramach działania „gospodarowanie zasobami wodnymi”. Chodzi o 440 mln euro. Oczywiście to jest kwota na siedem lat. W ramach tego programu można realizować wszelkie inwestycje melioracyjne. Zresztą w poprzednim okresie programowania 2004-2006 też nie brakowało pieniędzy na te działania, byleby tylko wojewódzkie zarządy melioracji i urządzeń wodnych okazały nimi zainteresowanie.</u>
<u xml:id="u-50.10" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Krzysztof Czarnecki mówił o opóźnieniach w przekazywaniu środków finansowych na wykup krów chorych na enzootyczną białaczkę bydła. Do tej pory nikt nie informował nas o opóźnieniach. Jeśli to się gdzieś zdarza, to są to indywidualne przypadki. Są odpowiednie kwoty na ten cel. Być może przyczyna opóźnień jest po stronie lekarzy weterynarii lub wynika z procedury. W każdym razie dementuję informację, że brakuje pieniędzy na ten cel.</u>
<u xml:id="u-50.11" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Lech Kuropatwiński pytał o program zwalczania choroby Aujeszky’ego. O tym już mówiłem. Szacujemy, że realizacja całego przedsięwzięcia będzie kosztowała około 640 mln zł. Już w tym roku przekażemy na ten cel 50 mln zł z rezerwy przeznaczonej na dopłaty do ubezpieczeń. W ten sposób być może uda się przynajmniej kupić w 2007 r. odpowiedni sprzęt laboratoryjny. Dzięki temu program mógłby być szybko wdrażany w kolejnych latach.</u>
<u xml:id="u-50.12" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Stanisław Stec pytał o środki na realizację dopłat bezpośrednich. Dementuję informacje o braku pieniędzy. Akurat w tym roku na pewno ich nie zabraknie. Środki finansowe na ten cel zostały umieszczone w rezerwie nr 8, która jest rezerwą ogólną obejmującą wszystkie unijne programy. Nie są one tak dobrze wdrażane jak programy rolnicze, więc praktycznie mamy nieograniczone możliwości finansowe. A zatem, aby uniknąć zatorów płatniczych w styczniu i lutym, będziemy się starać zrealizować jak najwięcej płatności dla dużych gospodarstw jeszcze w tym roku. W ten sposób przy małej liczbie przelewów wykorzystalibyśmy więcej środków. Jak państwo wiecie, wąskim gardłem w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest system informatyczny, który ogranicza dzienną liczbę operacji finansowych.</u>
<u xml:id="u-50.13" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Marian Daszyk słusznie zauważył, że niedopuszczalna jest sytuacja, w której zabraknie pieniędzy dla szkół rolniczych. Chciałbym tylko przypomnieć, że obecny poziom finansowania tych szkół wynika z prostego przeliczenia subwencji oświatowej. Powiaty też utrzymywały te placówki na bardzo niskim poziomie, albo musiały dokładać z własnego budżetu. Oczekujemy, że w dalszych pracach nad budżetem nakłady na szkoły rolnicze wzrosną o ponad 30 mln zł. Takie zapotrzebowanie zgłosiliśmy do Ministerstwa Finansów. Myślę, że na kolejnym etapie projektowania budżetu te wnioski zostaną uwzględnione. Jeśli to się nie uda, to będziemy się starać, by zmienił to parlament.</u>
<u xml:id="u-50.14" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Kazimierz Plocke pytał, czy w budżecie uwzględniono wnioski Komisji zawarte w projekcie dezyderatu w sprawie Agencji Nieruchomości Rolnych. Obecnie w planie finansowym Agencji zarezerwowano na ten cel kwotę 125 mln zł. Oczywiście nie możemy tego zapisać w taki sposób, jak proponuje Komisja, bo nie ma ku temu podstaw prawnych. W tej chwili jest opracowywana nowa ustawa. Mam nadzieję, że zawiera ona rozwiązania, które wychodzą na przeciw wnioskom przyjętym przez podkomisję. W każdym razie mamy 125 mln zł, a jeśli to nie wystarczy, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby skorygować plan finansowy Agencji i te wydatki zwiększyć. Jest to możliwe między innymi dzięki temu, że na skutek wzrostu cen gruntów rolnych ANR co roku znacznie zwiększa swoje przychody.</u>
<u xml:id="u-50.15" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Jeżeli chodzi o program wsparcia produkcji biopaliw, to niestety nie potrafię odpowiedzieć na to pytanie. Zajmuje się tym Minister Gospodarki. Jeśli dobrze pamiętam, program miał być gotowy we wrześniu. Mam nadzieję, że ten termin zostanie dotrzymany. Postaramy się uzyskać od resortu gospodarki dane dotyczące realizacji tego programu.</u>
<u xml:id="u-50.16" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Kolejna kwestia dotyczy promocji polskiej żywności. Nie możemy dotować reklamy konkretnych produktów rolnych, bo byłaby to niedozwolona pomoc publiczna. Zaproponowaliśmy podobne rozwiązanie do tego, które funkcjonuje na rynku mleka. Niestety ta inicjatywa została zablokowana. W tej chwili możemy jedynie dofinansować program „Poznaj dobrą żywność” kwotą 2,5 mln zł oraz targi kwotą 300 tys. zł. W Programie rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 są środki przeznaczone na wsparcie wdrażania systemów kontroli jakości żywności (100 mln euro). Na działanie „promocja i informacja o produktach rolnych” przeznaczono 42 mln euro.</u>
<u xml:id="u-50.17" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Nie potrafię odpowiedzieć na pytanie dotyczące inwestycji w infrastrukturę portową, ponieważ te zadania przejął Minister Gospodarki Morskiej.</u>
<u xml:id="u-50.18" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Stanisław Stec mówił o potrzebie nowelizacji ustawy dotyczącej finansów publicznych. W tej chwili idziemy inną ścieżką, która prowadzi do innej ustawy uruchamiającej środki finansowe potrzebne do prefinansowania wydatków. Projekt takiego aktu prawnego jest już gotowy.</u>
<u xml:id="u-50.19" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Działanie dotyczące przetwórstwa rolno-spożywczego będzie wdrożone w drugiej połowie października.</u>
<u xml:id="u-50.20" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">W sprawie kredytów klęskowych wypowie się pan minister Jarosław Żaczek.</u>
<u xml:id="u-50.21" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Pozostała jeszcze kwestia dopłaty do ubezpieczeń rolniczych. Jak już powiedziałem kwota 545 mln zł powinna wystarczyć na dopłaty to składek ubezpieczeniowych dla połowy upraw rolnych. Czy to są wystarczające środki finansowe? Trudno powiedzieć. Nie można porównywać tego, co się wydarzyło w tym roku, z tym co nastąpi w przyszłości, ponieważ do tej pory ubezpieczenia były dobrowolne. Do tej pory z 200 mln zł przeznaczonych na dopłaty do ubezpieczeń wykorzystaliśmy 52 mln zł. Prawdopodobnie w tym roku to się już nie zmieni.</u>
<u xml:id="u-50.22" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Mówiliście państwo o nowym systemie bezpieczeństwa żywności. Odpowiednia ustawa nie została uchwalona na skutek rozbieżnych opinii Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji Weterynaryjnej.</u>
<u xml:id="u-50.23" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Myślę, że odpowiedziałem na wszystkie pytania. Pan minister Jarosław Żaczek wypowie się jeszcze na temat kredytów klęskowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWJaroslawZaczek">Chciałbym przypomnieć, że warunkiem udzielenia pomocy w postaci dopłat do oprocentowania kredytu klęskowego, jest dołączenie do wniosku opinii wojewody. Dokument ten musi zawierać informację o zakresie i wartości szkód. Do tej pory Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyraził zgodę na uruchomienie procedury otwarcia preferencyjnych linii kredytowych dla właścicieli ponad 74 tys. gospodarstw. Łącznie oszacowano wszystkie szkody na kwotę około 810 mln zł. Natomiast jeśli chodzi o Wielkopolskę, to wniosek wojewody dotarł do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi 29 sierpnia 2007 r. Decyzja została podjęta wczoraj. Jeśli są jakieś opóźnienia to prawdopodobnie dlatego, że zbyt wolno wpływają wnioski od wojewodów.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWJaroslawZaczek">Nie potrafię powiedzieć, jakie są przyczyny opóźnień w tych dwóch gminach, o których mówił poseł Stanisław Stec. Sprawdzimy to i udzielimy odpowiedzi na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRolnikowOjczyznaMarianGolebiowski">Trzy sztandarowe ustawy dotyczące biopaliw, dopłat do ubezpieczeń oraz zwrotu podatku akcyzowego miały doprowadzić do poprawy sytuacji rolników. Czy nie uważacie państwo, że to są wszystko półśrodki? Znowu media powiedzą, że rolnik dostał jakieś pieniądze, a tymczasem dopłata do składek ubezpieczeniowych to jest tylko skromna rekompensata w przypadku wystąpienia klęsk. To nie jest żadna dopłata do ubezpieczenia. Hodowcy nie mogą na przykład otrzymać dopłaty do ubezpieczenia trzody chlewnej. Zresztą nie ubezpiecza się tuczników, bo to jest nierentowne.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRolnikowOjczyznaMarianGolebiowski">Podobnie jest z biopaliwami. To nie jest ustawa dla rolników. Przepisy są korzystne dla pośredników. To nawet nie jest ustawa dla producentów biopaliw. Rzepak jest sprzedawany w Zachodniej Europie. Tego surowca nie może przetworzyć ani polski rolnik ani polski przedsiębiorca.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRolnikowOjczyznaMarianGolebiowski">Kolejna kwestia dotyczy zwrotu podatku akcyzowego. W 2006 r. rolnicy nie wykazywali zainteresowania tym mechanizmem wsparcia. W 2007 r. będzie niewiele lepiej. Czy w tym czasie nie można było wyciągnąć z tego wniosków?</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#PrzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRolnikowOjczyznaMarianGolebiowski">A zatem wydaje mi się, że to są wszystko pozorne działania, które nie poprawiają sytuacji polskich rolników.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PoselStanislawKalemba">Komisja wykazała duży rozsądek – gdyby nie przewodniczący Krzysztof Jurgiel, to kto by prowadził dzisiejsze posiedzenie? Proszę zobaczyć, że nie ma już tych, którzy składali wniosek o uzupełnienie porządku obrad. Myślę, że zachowaliśmy się godnie.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PoselStanislawKalemba">Proponuję, abyśmy teraz przystąpili do rozpatrzenia projektu dezyderatu. Posłowie muszą za chwilę wyjść, aby uczestniczyć w posiedzeniach innych komisji. To jest bardzo ważna sprawa, której nie możemy odkładać.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli chodzi o zwalczanie enzootycznej białaczki bydła, to mam stały kontakt z ministrem Markiem Chrapkiem, który odpowiada w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi za te kwestie. Rzeczywiście są dwumiesięczne opóźnienia w wypłatach. Nie obwiniałbym za to wojewódzkich lekarzy weterynarii. Zostały złożone wnioski o przekazanie drugiej transzy środków. Minister finansów podjął decyzję w piątek. Pieniądze miały być przekazane wczoraj. Taka jest prawda.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PoselSzczepanSkomra">Chciałbym nawiązać do wypowiedzi pana ministra Henryka Kowalczyka. Pan minister uśpił naszą czujność, bowiem przedstawił wszystko w jasnych barwach. Optymizm jest dobry, jeśli on ma pokrycie w rzeczywistości.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#PoselSzczepanSkomra">Wrócę do kwestii melioracji. Pan minister stwierdził, że przez siedem lat mamy do wykorzystania 440 mln euro i że to wojewódzkie zarządy melioracji i urządzeń wodnych nie chcą w tym uczestniczyć. Odczucia społeczne są zupełnie inne. Ten obszar jest bardzo zaniedbany. Ze względu na brak środków działalność tych podmiotów jest już dzisiaj szczątkowa. Bardzo proszę, aby ten problem jeszcze raz przeanalizować. Dziękuję za deklarację pięciokrotnego zwiększenia nakładów na spółki wodne. To jest bardzo dużo. To są zmiany w dobrym kierunku. Jednak przy okazji omawiania skutków suszy mówiliśmy o konieczności podjęcia innych działań. Nie chodzi o to, aby poszukiwać środków finansowych wtedy, gdy już się coś złego wydarzy. Powinniśmy zapobiegać wprowadzając nowoczesne rozwiązania i systemy zaopatrywania wsi w wodę. Chodzi o program nawadniania pól. Podobne działania są podejmowane w innych krajach Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-54.2" who="#PoselSzczepanSkomra">Poseł Marian Daszyk (niez.):</u>
<u xml:id="u-54.3" who="#PoselSzczepanSkomra">Chciałbym się jeszcze wypowiedzieć w kwestii wsparcia dla młodych rolników. Miałem nadzieję, że ten problem zostanie jakoś rozwiązany. Usłyszeliśmy dzisiaj zapowiedź uruchomienia tego działania. Moim zdaniem przyjęte rozwiązanie jest bardzo szkodliwe. Otrzymanie premii jest uzależnione od posiadania gospodarstwa o powierzchni nie mniejszej niż wynosi średnia dla kraju, czyli 9 ha. Na Podkarpaciu czy w Małopolsce średnia powierzchnia gospodarstw to jest odpowiednio 4 i 3,5 ha. W tej sprawie protestują władze samorządowe i izby rolnicze. Mimo to Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi pozostało przy swoim. Uważam, że to jest wielkie nieporozumienie. Nie przyjmuję wyjaśnienia, że tego od nas żąda Komisja Europejska. Nie możemy się godzić na rozwiązania, które szkodzą rolnictwu i Polsce. A co z ideą solidarnego państwa?</u>
<u xml:id="u-54.4" who="#PoselSzczepanSkomra">Uważam, że powinniśmy rozpocząć renegocjacje i wycofać się z wprowadzenia tego programu. W ten sposób będzie można zmienić rozporządzenie i przyjęte rozwiązanie. Protestują wszyscy posłowie z tego regionu. Protestuje izba rolnicza. A Warszawa nic sobie z tego nie robi. Wielu wartościowych ludzi wycofuje się z działania. Rolnicy przestają wierzyć, że komuś w ogóle zależy na rozwoju polskiego rolnictwa, zostawiają więc wszystko i wyjeżdżają za granicę. Za chwilę tam nie będzie produkcji rolnej. Zresztą zapraszam na Podkarpacie – sami zobaczycie, jak to teraz wygląda. Jeśli wszystko zarośnie tam lasami, to za jakiś czas będziemy mieć takie pożary, jakie teraz są w Grecji.</u>
<u xml:id="u-54.5" who="#PoselSzczepanSkomra">Uważam, że takie rozwiązania nie mogą być wdrażane. Może to jest drobiazg, ale bardzo ważny. Jeśli to nam się uda naprawić, to i większe sprawy nie będą stanowiły problemu. Dlatego proszę pana ministra, by jeszcze zmieniono zasady udzielania pomocy młodym rolnikom.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PoselKrzysztofCzarnecki">Chciałbym się wypowiedzieć w kwestii melioracji. Jestem z Wielkopolski i wiem, że stan tamtejszych urządzeń melioracyjnych jest rzeczywiście fatalny. W ubiegłym roku w rezerwie celowej była umieszczona podobna kwota na melioracje. Wojewoda zwrócił się o środki i otrzymał 2,7 mln zł. Za te pieniądze można naprawić siedem urządzeń. W tym tempie osiągnięcie zadowalającego poziomu będzie możliwe za 30 lat. Unijne programy mogą poprawić sytuację, ale tam trzeba sfinansować przynajmniej 20% własnych środków. Z korespondencji, którą prowadziłem z wojewodą oraz ministrem rolnictwa i rozwoju wsi wynika, że melioracją nikt nie jest zainteresowany. Wojewoda pisze do mnie, że minister powinien umieścić w rezerwie większe środki, to wtedy urząd wojewódzki będzie miał większe możliwości. Czy w budżecie nie można zarezerwować na ten cel 70 mld zł? Taka kwota wywołałaby realne efekty. Urządzenia melioracyjne są zdewastowane. Był taki okres, że ludzie cięli i wywozili na złom wszystko, co się dało. Niestety te obiekty były słabo chronione. Dzisiaj można to zrobić inaczej. Chodzi tylko o to, aby coś z tym zrobić, aby w Dolinie Noteci był widoczny efekt. Bardzo proszę, aby w budżecie umieścić większe środki na naprawę urządzeń melioracyjnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Nie będę komentował wypowiedzi pana Henryka Gołębiowskiego. To była wypowiedź w tonie kampanii wyborczej. Być może nie osiągnęliśmy wszystkich zamierzonych celów, ale wiele zrobiono. Przypominam, że są dopłaty do ubezpieczeń zwierząt hodowlanych. Nie zgadzam się z opinią, że rolnik nie może ubezpieczyć tucznika. Może. Otrzyma wtedy dopłatę w wysokości 50% składki. Jeszcze raz powtarzam, że nie można porównywać obecnych dobrowolnych ubezpieczeń z obowiązkowymi, które będą w przyszłym roku. To jest zupełnie inna skala ubezpieczeń, dotacji oraz opłacalności dla firm ubezpieczeniowych. Tak naprawdę będziemy mogli ocenić ten system dopiero w 2009 r. Jednak już teraz są pewne postępy. W 2006 r. z budżetu do składek dopłacono 11 mln zł. W 2007 r. to były już 52 mln zł, a będzie około 70 mln zł. Już to świadczy o tym, że rolnicy są zainteresowani ubezpieczeniami.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Jeżeli chodzi o biopaliwa, to podniesienie akcyzy spowodowało, że przetwórcy niewiele skorzystali po przyjęciu nowych przepisów. Przypominam jednak, że właśnie dzięki ustawie dotyczącej biopaliw cena rzepaku jest taka wysoka. Wszyscy twierdzili, że będzie inaczej.</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Kolejny zarzut dotyczył zwrotu podatku akcyzowego w związku z zakupem paliwa rolniczego. W 2006 r. dopłacaliśmy 45 gr a w 2007 r. 55 gr. Nie zwracamy jeszcze całego podatku akcyzowego, ale przepisy Unii Europejskiej nie dopuszczają innych form tego wsparcia. Sądzę, że wzrost stawki zwrotu wywoła większe zainteresowanie rolników. Tutaj też nie można porównywać danych z ubiegłego i tego roku. W 2006 r. przeznaczono na ten cel około 120 mln zł. W tym roku to będzie około 350 mln zł, a więc prawie trzykrotnie więcej. Nigdy nie jest tak, że nowe rozwiązania przynoszą wielkie efekty już w pierwszym roku funkcjonowania prawa.</u>
<u xml:id="u-56.3" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Ponownie poruszyliście państwo problem melioracji. Rzeczywiście do tej pory przeznaczaliśmy na meliorację niewielkie środki. W tej chwili próbujemy nadrabiać zaległości. Jak już powiedziałem, przesuniemy część środków z niewykorzystanej rezerwy związanej z dopłatami do ubezpieczeń. Poprosiliśmy o przeznaczenie dodatkowych 72 mln zł na konserwację urządzeń melioracyjnych, zgodnie z wnioskami wojewódzkich zarządów melioracji i urządzeń wodnych. A zatem spełniamy ich oczekiwania w 100%. Jeśli Komisja Finansów Publicznych zaopiniuje dzisiaj nasz wniosek, to decyzja zostanie podjęta i pieniądze wkrótce trafią do zainteresowanych. Problem polega na tym, że wojewódzkie zarządy bardzo niechętnie planują drobne naprawy. Staram się przekonywać dyrektorów tych podmiotów, że warto się zajmować małą retencją i szczegółowymi melioracjami. Po prostu przy budowie wałów i zakupie pomp można wydać ogromne pieniądze i niewiele się przy tym napracować. Zaplanowanie drobnych inwestycji wymaga mnóstwa pracy. To dotyczy wielu rolniczych działek i małych obiektów. W nowym Programie rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 stawiamy pewne wymagania, jeśli chodzi o minimalną kwotę wydatków na melioracje podstawowe oraz na małą retencję. Chodzi o to, aby przerwać to pasmo łatwego wydawania pieniędzy bez pracy administracyjnej. Jednak dostrzegam tu rolę także państwa posłów, którzy w swoich okręgach wyborczych powinni wpływać na dyrektorów wojewódzkich zarządów melioracji i urządzeń wodnych. Wiem z własnego doświadczenia, że to jest trudne. Na przykład na Mazowszu urzędnicy mi mówią, że rolnicy nie są zainteresowani takimi inwestycjami. W terenie wygląda to zupełnie inaczej.</u>
<u xml:id="u-56.4" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Jeśli chodzi o przyszłoroczny budżet, to złożyliśmy wniosek o przyznanie 100 mln zł z rezerwy celowej na melioracje. Jest to znacznie większa kwota od tegorocznej. Oczywiście rezerwa celowa nie jest jeszcze podzielona, więc wszystko jest teraz w rękach Ministra Finansów i parlamentu.</u>
<u xml:id="u-56.5" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Poseł Marian Daszyk mówił o działaniu polegającym na wypłacaniu premii młodym rolnikom. Wielokrotnie powtarzałem, że Komisja Europejska stawiała w tej kwestii liczne warunki, których nie przyjęliśmy. Bruksela miała co do tego działania zupełnie inne plany. Mieliśmy do wyboru: albo upierać się przy swoim i nadal czekać na uruchomienie całego Programu rozwoju obszarów wiejskich, albo przyjąć zasadę średniej krajowej powierzchni gospodarstwa. Upór oznaczałby opóźnienie przyjęcia całego PROW o kilka miesięcy. W związku z tym w tym jednym miejscu musieliśmy ustąpić. Warunki można renegocjować, ale dopiero po roku funkcjonowania programu. Nie przyjmuję argumentu, że nie powinniśmy się na to zgadzać. Nie chodziło o jedno działanie. Komisja Europejska miała zaakceptować lub odrzucić cały program. Przyznaję, że nie jesteśmy autorami tego rozwiązania, ale na tym polega kompromis. Twierdzenie, że to szkodzi rolnictwu jest co najmniej ryzykowne. Jeśli rzeczywiście wszyscy stamtąd wyjadą, to sąsiedzi tych rolników przejmą gospodarstwa. Wtedy średnia powierzchnia wzrośnie i osiągniemy cel polegający na zwiększaniu gospodarstw rodzinnych. Przy tak dużym zainteresowaniu gruntami rolnymi nie ma zagrożenia, że wyrosną tam lasy będą tam szalały pożary takie jak w Grecji.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Proponuję, aby sprawą zajęła się stała podkomisja do spraw finansowania restrukturyzacji wsi. Jak zwykle będzie przygotowany biuletyn z tego posiedzenia Komisji. Posłowie mogą przeprowadzić bardziej szczegółową dyskusję z przedstawicielami rządu. Być może uda się wypracować jakieś postulaty, szczególnie w kwestii zwiększenia nakładów na niektóre cele.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Poseł Stanisław Kalemba proponował, aby zmienić kolejność rozpatrywanych punktów porządku obrad. W związku z tym rozpatrzymy teraz projekt dezyderatu w sprawie zmian systemowych w funkcjonowaniu Agencji Nieruchomości Rolnych w zakresie pomocy dla środowisk popegeerowskich oraz poprawy gospodarowania nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę posła Stanisława Kalembę o przedstawienie tego projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PoselStanislawKalemba">Jak państwo wiecie, Komisja powołała podkomisję do spraw Agencji Nieruchomości Rolnych. Chciałbym podkreślić, że podkomisja pracowała bardzo merytorycznie. W naszych pracach uczestniczyli przedstawiciele wszystkich organizacji rolniczych. Przypominam, że ten temat był omawiany także na wielu posiedzeniach Komisji, w tym na posiedzeniu wyjazdowym w Wielkopolsce.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#PoselStanislawKalemba">Otrzymaliśmy cenne materiały z Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu. Dziękuję także prezesowi Agencji Nieruchomości Rolnych za to, że przekazywał nam wszelkie informacje, o które prosiliśmy. To nie było łatwe, a otrzymywaliśmy te czasami skomplikowane dane w bardzo krótki czasie. W ten sposób mogliśmy przygotować pewne propozycje rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#PoselStanislawKalemba">Pierwsza część dezyderatu dotyczy pomocy dla środowisk popegeerowskich. Chciałbym zauważyć, że to jest najbardziej poszkodowana grupa wśród byłych pracowników państwowych przedsiębiorstw. Ci ludzie nie otrzymali ani jednej akcji czy udziału w spółce, mimo że przepracowali 30, 40 lub nawet 50 lat. Jeśli ktoś pracował w banku, na poczcie lub w telekomunikacji, to dostawał kilkadziesiąt akcji nawet po roku pracy. Byli pracownicy PGR nie otrzymali nic. Sądzę, że nie ma o czym dyskutować.</u>
<u xml:id="u-58.3" who="#PoselStanislawKalemba">Dzisiaj nie ma już szans, żeby przyznać tym osobom jakieś akcje. Chcemy natomiast rozwiązać problemy tego środowiska. Mówię o środowisku, bo nie może być tak, że nagle zostanie pominięte w tym procesie jakieś biedne dziecko, bo rodzic nie był pracownikiem PGR. To ma być wsparcie dla całego środowiska. Nie chodzi nam przecież o wywoływanie konfliktów.</u>
<u xml:id="u-58.4" who="#PoselStanislawKalemba">Jakie jest źródło finansowania tej pomocy? Proponujemy, aby już od 1 stycznia 2008 r. utworzyć fundusz wsparcia dla środowisk popegeerowskich. Co roku Agencja Nieruchomości Rolnych przekazywałaby do tego funduszu 15% swoich dochodów. Dysponentem funduszu byłby Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w porozumieniu z przedstawicielami organizacji i związków zrzeszających byłych pracowników PGR, samorządów terytorialnych oraz Agencji Nieruchomości Rolnych.</u>
<u xml:id="u-58.5" who="#PoselStanislawKalemba">Środki funduszu przeznaczylibyśmy na dofinansowanie remontów i modernizacji infrastruktury przekazywanej z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa do gmin i spółdzielni mieszkaniowych. Dzisiaj jest tak, że zdewastowane są wodociągi i studnie. Gminy chętnie to przejmą, ale nie dysponują odpowiednimi środkami, aby doprowadzić to wszystko do porządku. Chodzi o to, aby Agencja swoimi pieniędzmi wspomogła te inwestycje.</u>
<u xml:id="u-58.6" who="#PoselStanislawKalemba">Proponujemy również, aby dofinansować budowę infrastruktury wiejskiej. Są osiedla popegeerowskie, w których trzeba wybudować wodociąg, kanalizację lub doprowadzić gaz. Należy wspierać tego typu działania gminy.</u>
<u xml:id="u-58.7" who="#PoselStanislawKalemba">Planujemy także:</u>
<u xml:id="u-58.8" who="#PoselStanislawKalemba">– dofinansowanie remontów i wyposażenia szkół,</u>
<u xml:id="u-58.9" who="#PoselStanislawKalemba">– wspieranie aktywizacji zawodowej bezrobotnych,</u>
<u xml:id="u-58.10" who="#PoselStanislawKalemba">– pomoc socjalną w szkołach, paczki żywnościowe, pomoc w zakupie leków,</u>
<u xml:id="u-58.11" who="#PoselStanislawKalemba">– dofinansowanie świetlic wiejskich,</u>
<u xml:id="u-58.12" who="#PoselStanislawKalemba">– dofinansowanie wykupu mieszkań – są jeszcze takie obiekty w rękach Agencji. Lokatorzy powinni te mieszkania wykupić, ale to kosztuje kilka lub kilkanaście tysięcy złotych, a ci ludzie takich pieniędzy nie posiadają. To już trwa od dłuższego czasu. Niech ten pracownik ma własny kąt. Tylko w Wielkopolsce jest kilkadziesiąt tysięcy właścicieli takich mieszkań, którzy oczekują na powyższe rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-58.13" who="#PoselStanislawKalemba">Kolejna forma pomocy, to dofinansowanie do programów pomocowych z Unii Europejskiej. Przecież te środowiska czasem mają inicjatywę i chcą zrealizować jakiś program, ale nie mają pieniędzy na tę 20% część wkładu własnego.</u>
<u xml:id="u-58.14" who="#PoselStanislawKalemba">Są skrajne przypadki, jeśli chodzi o dojazdy do pracy. Czasami to jest 20 lub 30 km. Jeśli pracownik sam chciałby sfinansować te podróże, to musiałby wydać całą pensję.</u>
<u xml:id="u-58.15" who="#PoselStanislawKalemba">W uzasadnionych przypadkach przekazywalibyśmy nieodpłatnie grunty na rzecz samorządu w celu realizacji inwestycji gospodarczych, mieszkaniowych i sportowych. Konieczne jest również rozwiązanie spraw mieszkaniowych byłych pracowników PGR mieszkających w pałacach, obiektach zabytkowych i innych budynkach bez możliwości ich wykupu na warunkach preferencyjnych. Takim osobom trzeba stworzyć możliwość zakupu mieszkania w innym miejscu. Tu także potrzebne jest wsparcie finansowe.</u>
<u xml:id="u-58.16" who="#PoselStanislawKalemba">To jest pierwsza część dezyderatu zawierająca opis działań związanych z pomocą udzielaną byłym pracownikom pegeerów. Zresztą zdecydowana większość tych działań była podejmowana przez Agencję do 2004 r. Chodzi o to, aby na wsi pozostała przynajmniej część środków pochodzących ze sprzedaży gruntów oraz z dzierżaw. Innych źródeł finansowania nie znajdziemy.</u>
<u xml:id="u-58.17" who="#PoselStanislawKalemba">Druga część dezyderatu dotyczy zmiany zasad gospodarowania nieruchomościami rolnymi w Polsce. Sprawdziliśmy, jaki system funkcjonuje we Francji. Tam obrotem nieruchomościami zajmuje się spółka SAFER. W tym kraju to organizacje rolnicze i samorząd decydują, kto ma pierwszeństwo w dzierżawie i nabyciu gruntów rolnych. U nas jest zupełnie inaczej. Do tej pory największe trudności z uzyskaniem dostępu do ziemi mieli właściciele małych gospodarstw rodzinnych. To jest kuriozalna sytuacja. Jeśli jest przetarg i rolnicy cieszą się, że powiększą powierzchnię upraw o 5-10 ha, to przyjeżdża ktoś, kto ma już tysiące hektarów i wykupuje te działki. Niedługo będą to mogli robić również cudzoziemcy. A zatem zwykli rolnicy nie mają szans, Dlatego chcemy wprowadzić system podobny do tego, który obowiązuje we Francji. Wybór potencjalnych nabywców nastąpiłby w drodze przetargu wśród tych, którzy najbardziej na to zasługują. Chodzi o to, aby ten proces był społeczny oraz aby był maksymalnie jawny. Ponadto, jeśli grunty są wydzierżawione lub sprzedane jako rolne, to właściciele nie mogą zmienić ich przeznaczenia. Teraz jest tak, że grunty są odralniane i przeznaczane na przykład pod budownictwo mieszkaniowe. Przecież to jest spekulacja. Tymczasem ziemia nie trafia do najbardziej potrzebujących rolników. Należy zapobiec spekulacjom.</u>
<u xml:id="u-58.18" who="#PoselStanislawKalemba">Trzeba też zerwać z praktyką nadmiernej koncentracji użytków rolnych. W tej chwili jedna osoba może posiadać kilka lub kilkanaście tysięcy ha. Jest to sprzeczne z zasadami obowiązującymi w Unii Europejskiej i ze zdrowym rozsądkiem. W Polsce są podmioty i osoby prywatne, które posiadają po kilkanaście tysięcy hektarów gruntów. To jest wbrew ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego. Czegoś takiego nie ma w żadnym innym kraju Unii Europejskiej. We Francji to rolnik ma pierwszeństwo i może powiększyć gospodarstwo do 25, do 50 lub do 100 ha. Taka jest zasada. U nas rolnicy zostali pozbawieni tej możliwości, więc próbujemy to jeszcze naprawić.</u>
<u xml:id="u-58.19" who="#PoselStanislawKalemba">Proponujemy także, aby uprościć procedury zwrotu gospodarstw przez dzierżawców, którzy nie wywiązują się z podpisanych umów. Co z tego, że są prawomocne wyroki, skoro sprawy ciągną się całymi latami? Przez to wszyscy ponosimy straty.</u>
<u xml:id="u-58.20" who="#PoselStanislawKalemba">Naszym zdaniem należy wzmocnić nadzór właścicielski nad spółkami Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-58.21" who="#PoselStanislawKalemba">Trzeba też odblokować około 430 tys. ha zarezerwowanych w związku z koniecznością zwrotu majątków byłym właścicielom. Przecież ten majątek ulega dalszej dekapitalizacji. Pałace niszczeją. Jeśli już mamy zwracać, to w formie rekompensat finansowych, tak jak w przypadku reprywatyzacji. Albo zachowajmy te 100 ha, na których znajduje się posiadłość, a resztę odblokujmy, bo strategiczne spółki hodowlane żyją w niepewności. W Wielkopolsce jest taka spółka, która ma 3,2 tys. ha, z czego 2,2 tys. ha zostało zablokowanych. Nie wiadomo, co z tym zrobić. Wszystko tam niszczeje. W tej kwestii potrzebna jest decyzja rządu. Wielokrotnie mówiliśmy o tym na posiedzeniach Komisji.</u>
<u xml:id="u-58.22" who="#PoselStanislawKalemba">Uważamy, że należy pilnie zaprowadzić ewidencję gruntów dzierżawionych przez cudzoziemców, przez podmioty z udziałem kapitału zagranicznego oraz przez zagranicznych właścicieli. Sądzimy, że powinna się tym zająć Agencja Nieruchomości Rolnych. Dotyczy to także zmian własnościowych i kapitałowych w tych spółkach. Nikt tego nie kontroluje, a przecież powinniśmy wiedzieć o wszelkich zmianach. Kiedyś zajmowało się tym Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Teraz powinna to robić Agencja.</u>
<u xml:id="u-58.23" who="#PoselStanislawKalemba">Dobrze by było, gdyby udało się wprowadzić zasadę, że jeśli ktoś nabywa grunt z zasobów państwowych, to nie może go sprzedać przez 15-20 lat. Takie rozwiązanie pozwoliłoby uniknąć spekulacji.</u>
<u xml:id="u-58.24" who="#PoselStanislawKalemba">Agencja powinna mieć prawo pierwokupu nieruchomości rolnych zbywanych w trakcie postępowania egzekucyjnego. To jest kolejny element zapobiegania spekulacji. Niech ta ziemia wróci do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Niech Agencja dopilnuje właściwej ceny lub niech się rozliczy z byłym właścicielem.</u>
<u xml:id="u-58.25" who="#PoselStanislawKalemba">Należy też wprowadzić rozwiązania prawne zobowiązujące Agencję do wyłączenia 20% użytków rolnych z dzierżaw obejmujących nieruchomości powyżej 300 ha, z przeznaczeniem na tworzenie lub powiększanie gospodarstw rolnych. We Francji preferuje się gospodarstwa o powierzchni do 100 ha. Jeśli w Polsce ktoś będzie chciał kupić dzierżawiony grunt lub wyniknie sprawa cesji, to wtedy można zażądać przekazania 20% gruntów w celu powiększenia gospodarstw rodzinnych. Jeśli ktoś ma 5 tys. ha, to aż 1 tys. ha trafiłby w ręce rolników.</u>
<u xml:id="u-58.26" who="#PoselStanislawKalemba">Nie będę omawiać wszystkich punktów. Dalej jest mowa i zaprzestaniu tolerowania przez Agencję dzierżawców i właścicieli lekceważących regulowanie swoich zobowiązań, co prowadzi do strat Skarbu Państwa w wysokości setek milionów złotych. Rocznie Agencja umarza należności w kwocie 30, 40 czy 50 mln zł. W tym roku w straty wpisuje się 300 mln zł nieściągalnych należności. Coś tu nie jest w porządku. A my zabiegamy o kilka milionów złotych dla spółek wodnych w całej Polsce.</u>
<u xml:id="u-58.27" who="#PoselStanislawKalemba">Jest zgoda co do tego, aby podawać do publicznej wiadomości w internecie, na tablicach ogłoszeń, w sołectwach i w oddziałach terenowych informacje o składanych ofertach oraz podejmowanych decyzjach, także tych finansowych dotyczących zawieranych umów. Chcemy informować o decyzjach o umorzeniach oraz o decyzjach i wpisaniu czegoś w straty. W ten sposób będziemy przeciwdziałać różnym negatywnym zjawiskom, które teraz obserwujemy.</u>
<u xml:id="u-58.28" who="#PoselStanislawKalemba">Jest też wniosek, aby ponownie przeanalizować kompetencje prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych oraz dyrektorów oddziałów terenowych w zakresie sprzedaży dużych nieruchomości. To się powinno odbywać raczej na szczeblu oddziałów. Taka sprzedaż powinna być prowadzona pod kontrolą społeczną po konsultacjach z samorządem rolniczym. Do tej pory zdarzało się, że kluczowe decyzje dotyczące sprzedaży znacznych areałów zapadały w Warszawie. Taka sytuacja jest nie do przyjęcia. We Francji decydują o tym rolnicy i samorząd. W Polsce w najważniejszych sprawach decyzje podejmują urzędnicy. To nie jest normalne.</u>
<u xml:id="u-58.29" who="#PoselStanislawKalemba">Odczytam państwu ostatni akapit projektu dezyderatu: „Przyjęcie zaproponowanych rozwiązań jest oczekiwane przez środowisko rolnicze i popegeerowskie. Stanowić będzie częściową naprawę szkód wyrządzonych w okresie transformacji najbardziej poszkodowanej grupie byłych pracowników PGR. Umożliwi także powiększanie i tworzenie nowych gospodarstw rodzinnych przez rolników, którzy do tej pory mieli bardzo ograniczony dostęp w tym zakresie”.</u>
<u xml:id="u-58.30" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym państwa poinformować, że wniesiono wiele więcej wniosków. Wydaje mi się jednak, że Komisja i tak nigdy przedtem nie rozpatrywała tak obszernego projektu dezyderatu. Wczoraj po ustaleniach spotkaliśmy się z szefami poszczególnych grup. Dopracowaliśmy to, co było jeszcze możliwe. Być może robimy to w pośpiechu, ale jeśli dzisiaj Komisja nie przyjmie tego dezyderatu, to się może okazać, że pracowaliśmy na darmo. A proponowane przez nas zmiany mogą wiele naprawić i ucywilizować niektóre procesy ku zadowoleniu tych środowisk.</u>
<u xml:id="u-58.31" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym podziękować wszystkim członkom podkomisji za ciężką, merytoryczną pracę. Na naszych posiedzeniach często trwała burzliwa dyskusja. Obradowaliśmy z udziałem przedstawicieli dzierżawców, ale też byłych pracowników PGR. Powołaliśmy zespoły, którym przewodniczyli posłowie: Jerzy Gosiewski (PiS), Danuta Hojarska (Samoobrona) i Marian Daszyk (niez.). Dziękuję im za to, że zespoły wykonały powierzone im zadania.</u>
<u xml:id="u-58.32" who="#PoselStanislawKalemba">Proszę Komisję o przyjęcie projektu dezyderatu. Zdaję sobie sprawę z tego, że ten dokument zawiera pewne błędy, ponieważ pracowaliśmy w pośpiechu. Myślę jednak, że zgłosicie państwo swoje uwagi. Apelujemy do pana ministra, aby w pracach nad ustawą dotyczącą kształtowania ustroju rolnego oraz ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa uwzględniono nasze uwagi.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Ja także dziękuję w imieniu Komisji. Cieszę się, że pomimo wakacji podkomisja tak dobrze wywiązała się z tego zadania.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę o krótką wypowiedź przedstawiciela Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Brałem udział w pracach podkomisji. Właściwie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi popiera te wnioski, które znalazły się w projekcie dezyderatu. Oczywiście niektóre kwestie wymagają doprecyzowania. Nie chcę się tu odnosić do poszczególnych postulatów. Znaczna część państwa propozycji została uwzględniona w pracach nad projektem ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, który jest na końcowym etapie przygotowywania. Niewątpliwie trzeba będzie się zastanowić, czy przyjąć model francuski, gdzie ostateczne decyzje w sprawie nieruchomości zapadają w gronie komisji społecznych i związków zawodowych. Takiego rozwiązania w nowej ustawie nie przewidzieliśmy. Zastosowaliśmy natomiast dosyć rygorystyczne zasady sprzedaży gruntów. Jednak takiego społecznego charakteru procesu podejmowania decyzji nie proponowaliśmy, co nie oznacza, że jesteśmy przywiązani tylko do naszych pomysłów. Będzie to można uwzględnić w pracach w parlamencie. W przygotowywanym przez nas projekcie jest tylko mowa o zasięganiu opinii różnych środowisk. Podkomisja proponuje, aby taka opinia miała charakter obligatoryjny. A zatem przepis niepozorny, ale znaczenie ogromne. Natomiast pomoc dla środowisk popegeerowskich jak i znaczne ograniczenie dostępu do przetargów są w ustawie zapisane. Dziękuję za te wszystkie uwagi. Myślę, że to będzie cenny materiał w pracach nad ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego. Projekt tej ustawy niebawem trafi do parlamentu.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym podziękować panu ministrowi za to, że uczestniczył w każdym posiedzeniu podkomisji. Wypracowaliśmy wspólne stanowisko. Dlatego dziękuję Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Agencji Nieruchomości Rolnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNajwyzszejIzbyKontroliWaldemarWojnicz">Jak widzę, Komisja kieruje dezyderat do prezesa Rady Ministrów. Chciałbym zwrócić uwagę na trzeci akapit na stronie nr 4. Zgodnie z planem pracy uchwalonym przez kolegium Najwyższej Izby Kontroli oraz decyzją Komisja podjętą w 2006 r., Najwyższa Izba Kontroli zajmowała się sprawą umarzania wierzytelności w Agencji Nieruchomości Rolnych. Trwa też kontrola dotycząca sprzedaży i dzierżawy nieruchomości, w której szczególny nacisk kładziemy na podstawy umarzania tych wierzytelności. Dlatego proponuję przemyśleć zasadność pozostawienia w dezyderacie wniosku o zbadanie tych kwestii przez NIK. Takie badanie już się odbywa.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Proszę o zwięzłe wypowiedzi, bo musimy jeszcze zrealizować jeden punkt porządku obrad, a salą dysponujemy tylko do godziny 13.00.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PoselDanutaHojarska">Mam uwagę do tego zapisu o 300 ha. Należy to skreślić. Na moim terenie Duńczyk ma po 250 i 290 ha. Jeśli byłby limit 300 ha, to nigdy nie udałoby się odzyskać 20% tych gruntów. Proponuję, aby zasada wyłączania 20% gruntów obejmowała wszystkie działki, bez limitu hektarów. Niech to obowiązuje przy każdej sprzedaży.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#PoselDanutaHojarska">Ponadto proponuję, aby na stronie nr 4 dodać sformułowanie „w przypadku, gdy gospodarstwo nie było restrukturyzowane”. Wtedy też byśmy zabierali 20%. Są umowy podpisane na 30 lat, gdzie dzierżawcy nie oddali nawet jednego hektara. Umowy trzeba przejrzeć i jeśli gospodarstwo nie było restrukturyzowane, to można odebrać 20% gruntów.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#PoselDanutaHojarska">Należy też dodać, że plan rzeczowy i finansowy sprzedaży gruntów nie może być narzucony odgórnie. To jest najistotniejsze w tym wszystkim. W przeciwnym razie prezes Agencji zdecyduje, ile ziemi trzeba sprzedać i będzie po wszystkim.</u>
<u xml:id="u-64.3" who="#PoselDanutaHojarska">Po fragmencie dotyczącym Najwyższej Izby Kontroli można by dopisać, że trzeba wprowadzić możliwość podpisywania umów użyczenia dla gruntów, które z różnych powodów nie zostały jeszcze zagospodarowane. Okazuje się, że tysiące hektarów leży odłogiem. Niech rolnik się tym zaopiekuje, to przynajmniej zapłaci podatek i doprowadzi te grunty do jakieś kultury.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Nie mogłem uczestniczyć w ostatniej fazie pracy podkomisji i dlatego chciałbym teraz zgłosić kilka uwag.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Proponuję, aby w drugiej części każdy wniosek był poprzedzony tiret. Poprawiłoby to wygląd i czytelność dokumentu. Ponadto na stronie nr 3 po słowach „Unii Europejskiej” należy dopisać zdanie: „określić maksymalną powierzchnię gospodarstw rolnych, które mogą brać udział w przetargach na sprzedaż gruntów z Zasobu Agencji Nieruchomości Rolnych i pozostałych gruntów Skarbu Państwa”.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Jeśli Komisja zaakceptuje wstępnie te poprawki, to bardzo proszę autorów o uzgodnienie z posłem Stanisławem Kalembą ostatecznego brzmienia takich zapisów.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#PoselStanislawKalemba">To są ważne kwestie. Bardzo proszę, aby te poprawki były zgłaszane na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Dlatego właśnie proponuję, aby po wstępnym przyjęciu tych zmian, posłowie złożyli poprawki na piśmie i uzgodnili ich kształt z przewodniczącym podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Proponuję również, aby zmienić następujące zdanie: „rekompensaty należy zabezpieczyć w formie finansowej lub siedzib dworów i 50 do 100 ha gruntów”. Zapiszmy to w ten sposób: „Pozostawić jedynie siedziby, dwory oraz grunty przyległe o powierzchni do 100 ha. Za pozostałe grunty zabezpieczyć rekompensaty w formie finansowej”.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Po wyrazach „z Zasobu Agencji Nieruchomości Rolnych” należy dopisać: „dokonywać na bieżąco analizy zasadności tych dzierżaw z celami polskiego rolnictwa”. Chodzi o to, aby te grunty dzierżawiono w jakimś celu.</u>
<u xml:id="u-69.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Niżej, gdzie są liczby „15-20” należy je zastąpić sformułowaniem „15 do 20 lat”.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PoselTadeuszDebicki">Wspólnie z posłem Jerzym Gosiewskim mieliśmy więcej postulatów, ale one wczoraj nie zostały wszystkie przegłosowane. Bardzo proszę, aby jednak dopisać tutaj naszą propozycję dotyczącą wymiany gruntów. Chodzi o to, aby ona mogła być wykonywana także na zasadzie wartościowej. Zmieniają się warunki. Jesteśmy w Unii Europejskiej. Przy budowie autostrad i scalaniu gruntów taka wymiana byłaby dla rolnika korzystna. Jeśli są jakieś wątpliwości, można upoważnić ministra właściwego do spraw rolnictwa, aby sformułował przepisy w tym względzie. Był kiedyś taki przepis, że rolnik może dokonać zamiany, przemieszczając się z jednego województwa do drugiego. Uważam, że to jest nieżyciowe. Należy to dostosować do obecnych warunków.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#PoselTadeuszDebicki">Nie zgadzam się z opinią, że należy zakazać sprzedaży zakupionych gruntów przez 15 do 20 lat. Są różne sytuacje w życiu. Może dajmy rolnikowi szansę, żeby się mógł odwołać do wojewody lub samorządu. Zmieniają się warunki rodzinne. Niech na przykład umrze członek rodziny. Załóżmy, że jest rozwód. Przez taki przepis ograniczamy sobie pole działania.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#PoselTadeuszDebicki">Popieram wniosek poseł Danuty Hojarskiej w kwestii użyczenia gruntów. Skoro w posiedzeniu Komisji uczestniczy przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli, to chciałbym przekazać mu jedną uwagę. Myślę, że NIK postąpił w niewłaściwy sposób wobec Agencji Nieruchomości Rolnych kwestionując użyczenia. Czasami odbiera się gospodarstwo we wrześniu lub październiku. Procedury są długotrwałe. Należy przekazać tę ziemię rolnikowi. Zapłaci podatek i utrzyma ten grunt w odpowiedniej kulturze rolnej. Nie widzę w tym nic niestosownego.</u>
<u xml:id="u-70.3" who="#PoselTadeuszDebicki">Poseł Marian Daszyk (niez.):</u>
<u xml:id="u-70.4" who="#PoselTadeuszDebicki">Pan minister wyszedł wczoraj z posiedzenia podkomisji, zanim ustaliliśmy, jaki kierunek zmian przyjmujemy. Chciałbym poinformować pana ministra, że zdecydowaliśmy przyjąć rozwiązania na wzór francuski. Dlatego uważam, że to jest bardzo ważny dezyderat. Komisje społeczne, czyli właściwie sami rolnicy będą mieć wpływ na proces obrotu ziemią rolną. Myślę, że trzeba poprawić przygotowywany przez rząd projekt ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.</u>
<u xml:id="u-70.5" who="#PoselTadeuszDebicki">Nie ulega wątpliwości, że przyjęcie proponowanych przez podkomisję rozwiązań to jest jedyny klucz do wyeliminowania patologii i prowadzenia sensowej polityki rolnej. Apeluję do pana ministra, aby pan przedstawił tę sprawę w jednoznaczny sposób na posiedzeniu Rady Ministrów. Komisja życzy sobie, abyśmy poszli drogą rozwiązań stosowanych we Francji.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#PoselStanislawStec">Chciałbym, aby w zdaniu, w którym jest mowa o tym, kto może być dysponentem funduszu, dodać, że minister podejmuje decyzję w porozumieniu z organizacjami pozarządowymi działającymi w środowisku wiejskim.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#PoselStanislawStec">Popieram te wnioski dotyczące dofinansowania budowy infrastruktury, wypłaty stypendiów oraz nieodpłatnego przekazywania gruntów na rzecz samorządów realizujących inwestycje mieszkaniowe etc.</u>
<u xml:id="u-71.2" who="#PoselStanislawStec">Bardzo proszę, aby oprócz projektu dezyderatu podkomisja przygotowała projekty zmian dwóch ustaw. Chętnie wezmę udział w pracy nad tymi projektami. Chodzi o to, aby fundusz, o którym piszemy w dezyderacie, od razu wpisać do ustawy dotyczącej Agencji Nieruchomości Rolnych. Druga ustawa dotyczy gospodarowania nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Jeżeli nie przygotujemy tych projektów ustaw, to nie wiadomo, kiedy rząd będzie się tym mógł zająć. Kiedy otrzymamy odpowiedź na dezyderat, to już możemy nie zdążyć jej rozpatrzyć. Najprawdopodobniej Sejm zbierze się jeszcze dwukrotnie. W tym czasie można by jeszcze uchwalić tę ustawę dotyczącą wsparcia środowisk popegeerowskich. To jest bardzo ważna kwestia. Myślę, że proponowane przez nas rozwiązanie zostałoby przyjęte bez większych problemów, gdyż to nie uszczupla środków budżetu państwa. Agencja ma pieniądze, bo cena gruntów wzrosła dwu a nawet trzykrotnie. Sprzedając niewielką ilość ziemi można zebrać pieniądze i utworzyć wspomniany wyżej fundusz wsparcia.</u>
<u xml:id="u-71.3" who="#PoselStanislawStec">Bardzo proszę, aby podkomisja opracowała projekt ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Proponuję, aby teraz przewodniczący podkomisji powiedział, które wnioski, jego zdaniem, są do zaakceptowania. Bardzo proszę, aby pan poseł powiedział, czy podkomisja jest w stanie opracować projekt ustawy dotyczącej utworzenia funduszu wsparcia dla środowisk popegeerowskich. Trzeba by to zrobić w ciągu dwóch tygodni.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">A zatem proszę powiedzieć, których poprawek pan poseł nie akceptuje. W przypadku pozostałych upoważnimy Komisję do ponownego zredagowania i przyjęcia dezyderatu w nowej wersji.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#PoselStanislawKalemba">Najpierw odniosę się do zgłoszonych poprawek. Trudno odrzucić te propozycje. Należy je wszystkie przyjąć. To i tak nie są przepisy ustawy. Co do kierunku, te poprawki są słuszne.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#PoselStanislawKalemba">Zgadzam się z uwagą posła Stanisława Steca w sprawie zasięgania opinii pozarządowych organizacji działających w środowisku wiejskim. Trzeba ten proces uspołecznić.</u>
<u xml:id="u-73.2" who="#PoselStanislawKalemba">Poseł Danuta Hojarska proponuje, aby wyłączać 20% gruntów przy każdej sprzedaży bez względu na wielkość działki. Jeśli nikt się nie sprzeciwia, to popieram taki wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PoselTadeuszDebicki">Dzisiaj jest tak, że prowadzenie 500 ha gospodarstwa na kiepskich gruntach daje możliwość utrzymania pięcioosobowej rodziny. Warunki życia się zmieniają. Pamiętajmy o tym, żebyśmy nie popełnili jakiegoś błędu. Opowiadam się za tym, żeby rolnicy otrzymywali te 20% gruntów, ale niech nie będzie tak, że zorganizowane gospodarstwo z budynkami i określoną produkcją straci nagle kilkadziesiąt hektarów. Co właściciel lub dzierżawca ma wtedy zrobić z tymi budynkami? Proszę się zastanowić, czy to ma sens. Może w takich przypadkach dawać rolnikom ziemię z innych zasobów?</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PoselTadeuszDebicki">Pomyślmy o innych aspektach tej decyzji. Nieraz chcemy zrobić coś dobrze, a przy okazji krzywdzimy tych rolników, którzy dobrze gospodarują na dużych areałach. To mi przypomina stanowisko w sprawie ustawy dotyczącej wywłaszczenia. Nikt nie chce pamiętać, że rolnik zainwestował tam swoje pieniądze.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym wyjaśnić, dlaczego podkomisja umieściła tutaj limit 300 ha. Chodzi o to, że rolnik, który dzierżawi 50 ha, musiałby zgodnie z tą zasadą oddać 10 ha. W konstytucji jest mowa o gospodarstwie rodzinnym, a definicja takiego gospodarstwa zawiera odniesienie do tych 300 ha. Gdyby się tylko udało wprowadzić takie zasady, jak proponuje podkomisja, to i tak byłby to duży krok naprzód. Sądzę, że powinniśmy pozostawić ten zapis o 300 ha, bo inaczej wynikną różne problemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Mamy już tylko 20 minut. Bardzo proszę, aby pan poseł Stanisław Kalemba wskazał, o których sprawach Komisja musi zdecydować w drodze głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#PoselStanislawKalemba">No właśnie ten fragment odnoszący się do limitu 300 ha jest takim punktem spornym. Chodzi o następujące zdanie:</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#PoselStanislawKalemba">„Wprowadzić rozwiązania prawne zobowiązujące Agencję do wyłączenia 20% użytków rolnych z dzierżaw obejmujących nieruchomości powyżej 300 ha, z przeznaczeniem na tworzenie lub powiększanie gospodarstw rolnych”.</u>
<u xml:id="u-77.2" who="#PoselStanislawKalemba">Podkomisja pozostawiła te 300 ha. Pani poseł Danuta Hojarska uważa, że należy to skreślić, więc chyba potrzebne jest głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#WiceprezesAgencjiNieruchomosciRolnychWaldemarHumiecki">W tej chwili przy sprzedaży i dzierżawie gruntów staramy się zachować zdrowy rozsądek. Tam, gdzie jest wniosek o przedłużenie umowy dzierżawy, a jest realizowany program inwestycyjny, analizujemy sprawę zasięgając opinii samorządów i izb rolniczych. Zdarza się, że są wnioski o wyłączenie gruntów, a potem odbywają się dwa lub trzy przetargi, bo nikt nie jest nimi zainteresowany. Jeśli mamy pewność, że wyłączone grunty nie będą stanowiły dużego uszczerbku dla trwającego procesu inwestycji i prowadzenia gospodarstwa, podejmujemy taką decyzję.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#PoselJozefPilarz">Popieram wniosek pani poseł Danuty Hojarskiej.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#PoselJozefPilarz">Są w Polsce bardzo duże gospodarstwa z pełną obsadą bydła mlecznego. Jeżeli w takim przypadku zabierzemy aż 20% gruntów, to rolnik będzie musiał zrezygnować z tego rodzaju produkcji.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Przypominam, że dezyderat ma wymiar zbioru postulatów. Rząd zajmie w tej kwestii stanowisko. Właściwie nie ma znaczenia, którą wersję przyjmiemy.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy pani poseł zechce wycofać swój wniosek?</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Słyszę, że pani poseł nie ma takiego zamiaru.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#PoselStanislawKalemba">Jeśli przyjmiemy wersję bez 300 ha, to wtedy nawet dzierżawca 50 ha będzie musiał oddać 20% ziemi.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#WiceprezesANRWaldemarHumiecki">Właśnie dlatego mówiłem, że należy się kierować zdrowym rozsądkiem. Przepisy dają możliwość zaspokojenia zapotrzebowania rolników.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Jeśli dobrze pamiętam, intencja podkomisji była taka, że w momencie dzierżawy obligatoryjnie wyłącza się 20% ziemi. Jeśli to ma jednak korelować z innymi przepisami, to proponuję, aby tu napisać, że wyłączamy 20% gruntów z gospodarstw o powierzchni powyżej 100 ha. W projekcie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego wszelkie przywileje dotyczą gospodarstw o powierzchni poniżej 100 ha.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">A zatem pan minister Henryk Kowalczyk proponuje limit 100 ha. Przyjmijmy tę propozycję.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#PoselStanislawKalemba">Zgadzam się na takie rozwiązanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">W takim razie przyjmujemy te 100 ha.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#PoselStanislawKalemba">Sądzę, że pozostałe poprawki są do przyjęcia.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym jeszcze odpowiedzieć na pytanie, czy podkomisja mogłaby przygotować projekt ustawy. Rząd przygotowuje właśnie projekt odpowiedniej ustawy. Jeśli chodzi o wsparcie środowisk popegeerowskich, to mamy bardzo zbieżne poglądy, łącznie z koncepcją utworzenia specjalnego funduszu. A zatem mimo wszystko uważam, że to rząd powinien przygotować odpowiednie rozwiązania prawne. Rada Ministrów dysponuje odpowiednim zapleczem prawnym. Powinniśmy to wyegzekwować od rządu, a potem ewentualnie wnieść swoje poprawki. Oczywiście Komisja też by mogła podjąć inicjatywę ustawodawczą, ale to wcale nie jest takie łatwe. Biorąc pod uwagę doświadczenia z pracy w Sejmie, wiadomo, ile osób włącza się do merytorycznej pracy. Wczoraj, gdy należało sformułować projekt dezyderatu stawił się tylko jeden poseł kierujący pracą zespołu. Intencje są szczytne, ale trzeba mieć jeszcze odpowiednie instrumenty.</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#PoselStanislawKalemba">W każdym razie podkomisja może się tym zająć. Jeśli jednak zgadzamy się w tych kwestiach z rządem, to niech ten projekt zostanie tam przygotowany. Komisja wniesie do niego swoje poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Potwierdzam, że projekt ustawy, o której mówił poseł Stanisław Stec, jest w końcowej fazie uzgodnień. Myślę, że nie ma sensu, aby podkomisja od nowa wykonywała tę pracę. Natomiast zasadna jest propozycja, aby już teraz posłowie zastanowili się, jakie zgłoszą poprawki. Wtedy proces legislacyjny będzie przebiegał szybciej, a cel zostanie osiągnięty.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#PoselStanislawStec">Przecież projekt przygotowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi trzeba będzie wysłać do uzgodnień międzyresortowych. To potrwa przynajmniej miesiąc. Potem jeszcze zajmie się tym KERM i Rada Ministrów. Proszę przesłać ten projekt do nas, to Komisja go przejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Przewodniczący podkomisji uznał, że trudno będzie szybko opracować taki projekt ustawy. Może są posłowie, którzy mają chęć zająć się tą sprawą?</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#PoselStanislawStec">Już deklarowałem swój udział w pracach nad tym projektem.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PoselStanislawKalemba">Proponuję, abyśmy zaczekali do głosowania w sprawie samorozwiązania Sejmu. Jak już będziemy wiedzieli, co się dalej wydarzy, to zwołam podkomisję i zdecydujemy, co zrobić w sprawie projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">A zatem Komisja zwraca się do podkomisji o przygotowanie rozwiązań prawnych w powyższym zakresie. Upoważniamy także posła Stanisława Kalembę do przygotowania ostatecznej wersji dezyderatu.</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Jeszcze raz bardzo dziękuję za wykonaną pracę. To jest niezmiernie ważny dezyderat.</u>
<u xml:id="u-93.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Przystępujemy do realizacji kolejnego punktu porządku obrad – informacja o aktualnym stanie przygotowań do realizacji Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013.</u>
<u xml:id="u-93.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę pana ministra Henryka Kowalczyka o przedstawienie przedmiotowej informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Myślę, że przekazałem już państwu najważniejsze informacje na ten temat odpowiadając na pytania w sprawie finansowania rolnictwa w 2008 r.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Wdrożyliśmy już działania związane z dopłatami do prowadzenia działalności rolniczej na terenach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Uruchomiono też działanie „renty strukturalne” oraz działania związane z pomocą dla grup producentów rolnych i zalesianiem. Młodzi rolnicy będą mogli składać wnioski w pierwszej połowie października. Podobnie jest z rolnikami chcącymi modernizować swoje gospodarstwa. Działania polegające na zwiększeniu wartości dodanej oraz na różnicowaniu działalności w kierunku nierolniczym zostaną uruchomione w drugiej połowie października. Te elementy programu są uzależnione od przebiegu procesu akredytacji. Dotychczasowy harmonogram rozmów z Komisją Europejską pozwala przypuszczać, że podane przeze mnie terminy będą dotrzymane.</u>
<u xml:id="u-94.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Kolejne działanie, to „odtwarzanie potencjału produkcji rolniczej i leśnej”. Pozostawiamy to na pierwszą połowę 2008 r. „Mikroprzedsiębiorstwa” ruszą jeszcze w tym roku, ale w listopadzie lub grudniu. „Usługi doradcze” zostaną uruchomione w przyszłym roku, ponieważ nie wykorzystaliśmy jeszcze środków przeznaczonych na „pomoc techniczną” w ramach Planu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004-2006.</u>
<u xml:id="u-94.3" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Zostało jeszcze działanie „uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności”, które także ruszy na początku przyszłego roku. Programy rolno-środowiskowe będą wdrażane od 15 marca 2008 r. Chodzi o to, aby wnioski w tej sprawie przyjmowano razem z wnioskami o przyznanie płatności obszarowych. Jak już powiedziałem, działanie „pomoc techniczna” zostanie wdrożone w przyszłym roku, bo nie wykorzystaliśmy jeszcze środków z lat 2004-2006. Także działania związane z informacją i promocją będą uruchamiane po wyczerpaniu alokacji z poprzedniego okresu programowania.</u>
<u xml:id="u-94.4" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Jeśli chodzi o działania realizowane przez samorządy, czyli na przykład o poprawę warunków życia na wsi, to będą gotowe w grudniu 2008 r. „Gospodarowanie zasobami wodnymi” oraz działanie związane ze scalaniem gruntów będą wdrożone na początku przyszłego roku. Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie planujemy w pierwszym półroczu 2008 r. Działania w ramach programu LEADER wystartują mniej więcej w połowie 2008 r., po zamknięciu i rozliczeniu starego programu z lat 2004-2006.</u>
<u xml:id="u-94.5" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Tak wygląda harmonogram wdrażania poszczególnych działań Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013. Jeszcze raz powtarzam, że wszystko zależy od procesu akredytacji. Do tej pory wszystko idzie zgodnie z planem. Jeśli zdarzą się jakieś opóźnienia, to nie będą to miesiące, ale co najwyżej tygodnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Kto z państwa chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#PoselStanislawKalemba">Przepraszam, ale nie słyszałem odpowiedzi na pytanie dotyczące dodatkowych rent strukturalnych. Czy to już zostało uruchomione?</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#PoselStanislawKalemba">Kolejna kwestia dotyczy gospodarstw akademii rolniczych. Czy mogą one korzystać z działania polegającego na modernizacji gospodarstw rolniczych? Bardzo proszę o dostarczenie do Komisji aktualnej wersji tego programu. To samo dotyczy odnowy wsi. Te działania warto przeanalizować.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyZZROjczyznaMarianGolebiowski">Chcę zapytać o nabór dodatkowych wniosków w 2007 r. Jakie wnioski były najczęściej składane – o dofinansowanie inwestycji, czy na zakup sprzętu? Czy twa już realizacja tych projektów? Wiem, że wnioski były składane, ale rolnikom dano zbyt mało czasu na dopełnienie formalności.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zadać pytanie?</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-98.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na te dwa pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Jeśli chodzi o nabór dodatkowych wniosków o przyznanie rent strukturalnych, to ta operacja ruszy we wrześniu tego roku. W tej chwili przygotowujemy zmiany w rozporządzeniu.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Niestety akademie rolnicze nie będą mogły partycypować w środkach z Programu rozwoju obszarów wiejskich, ponieważ nie mają samodzielnej osobowości prawnej.</u>
<u xml:id="u-99.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Kolejna kwestia dotyczy dodatkowych pieniędzy na inwestycje w gospodarstwach rolnych. Przekazywałem już państwu szczegółowe informacje na ten temat. To dotyczy sektorowego programu operacyjnego na lata 2004-2006. Cały program musi być rozliczony do końca czerwca 2008 r., dlatego z konieczności większość wniosków dotyczyła zakupu sprzętu rolniczego. Inwestycji budowlanych z oczywistych względów nie można zrealizować w tak krótkim czasie. Rolnicy zdawali sobie sprawę z tych ograniczeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#PoselTadeuszDebicki">Chciałbym poruszyć problem funkcjonowania instytutów naukowych. Myślę, że należałoby się przyjrzeć tym placówkom i przeanalizować przepisy, aby te instytucje spełniały swoją funkcję. Jak wiemy, często jest tak, że tam się nie prowadzi żadnej działalności naukowej, natomiast poddzierżawia się posiadane grunty czerpiąc z tego niezłe korzyści. Sądzę, że takie instytuty powinny przesyłać sprawozdania, aby było wiadomo, co osiągnięto dzięki budżetowym środkom.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWHenrykKowalczyk">Zapewniam, że dostrzegamy ten problem. Próbujemy go rozwiązać od początku 2007 r. Dokonujemy również konsolidacji strategicznych spółek Skarbu Państwa, które miały być zapleczem dla drugiego etapu badań naukowych prowadzonych przez instytuty. Zdarzało się jednak, że nie było wiadomo, czemu dane badania mają służyć. W każdym razie konsolidacja zostanie zakończona w 2007 r. Szefem zespołu, który się tym zajmuje jest wiceprezes Agencji Nieruchomości Rolnych Sławomir Pietrzak. Wiele już tutaj zrobiono. Działania konsolidacyjne są bardzo zaawansowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#PoselSzczepanSkomra">Chciałbym prosić pana przewodniczącego o skierowanie pisma lub dezyderatu w sprawie działań podejmowanych ostatnio przez Krajową Spółkę Cukrową „Polski Cukier” SA. Chodzi o sprzedaż wysłodków właścicielom gospodarstw, w których produkuje się mleko. Otóż cena wysłodków wzrosła od zeszłego roku o 67%. To praktycznie eliminuje możliwość używania tego surowca. Tymczasem w wielu regionach była susza, więc i tak brakuje pasz. Gospodarstwa bardzo chętnie by skorzystały z wysłodków, które są chętnie eksportowane przez KSC SA. To jest spółka Skarbu Państwa. Proszę, aby pan przewodniczący zainteresował się tą sprawą. To jest pilne, bo wkrótce rusza kampania buraczana. Rozumiałbym, gdyby ceny wzrosły o 10-15%, ale dlaczego spółka żąda 67% więcej niż w ubiegłym roku?</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja wyraziła zgodę, abym sformułował pismo z prośbą o wyjaśnienie powodów tak dużego wzrostu cen wysłodków.</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Wyczerpaliśmy porządek obrad. Informuję, że protokół z dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu.</u>
<u xml:id="u-103.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Zamykam posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>