text_structure.xml
33 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Skarbu Państwa. Porządek dzienny został państwu doręczony. Czy są jakieś uwagi do zaproponowanego porządku obrad?</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Nie widzę zgłoszeń. W takim razie przystępujemy do pierwszego czytania. Proszę posła Jerzego Gosiewskiego o uzasadnienie projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Zgodnie z ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa istnieje możliwość przedłużenia umowy dzierżawy bez przetargu po złożeniu przez dzierżawcę oświadczenia woli. Mimo to Agencja Nieruchomości Rolnych wielokrotnie nie podejmowała negocjacji, doprowadzając do zakończenia umowy dzierżawy z powodu przekroczenia terminu zawarcia umowy na nowych warunkach.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PoselJerzyGosiewski">W imieniu grupy posłów proponuję przyjęcie przepisów, które stanowią, że w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy, Agencja złoży propozycje nowych warunków dzierżawy dotychczasowym dzierżawcom nieruchomości, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy złożyli oświadczenia woli oraz spełniają inne, wymienione dalej kryteria. Ponadto, jeśli Agencja w ciągu miesiąca od dnia złożenia oświadczenia nie zaproponuje dzierżawcy nowych warunków dalszego dzierżawienia nieruchomości, domniemywa się, że wyrażona została zgoda na przedłużenie umowy na dotychczasowych warunkach przez okres 3 lat. W trakcie prac nad projektem proponowano okres 5 lat, ale to jest jeszcze do uzgodnienia.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PoselJerzyGosiewski">W imieniu wnioskodawców proszę o przyjęcie przedłożonego projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę o stanowisko rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykKowalczyk">Projekt zmiany ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa powstał z konieczności. Wynika to z braku reakcji w niektórych oddziałach Agencji Nieruchomości Rolnych na wyrażenie woli przedłużenia umów dzierżawy przez dotychczasowych dzierżawców. Dzierżawcy bezskutecznie oczekiwali na oferty ze strony Agencji. Dotyczy to szczególnie oddziału Agencji we Wrocławiu. W wielu przypadkach pracownicy Agencji nie reagowali lub wysyłali pismo, z którego wynikało, że w celu uzgodnienia nowych warunków dzierżawy z dzierżawcą skontaktuje się przedstawiciel Agencji. Tak się nie stało i umowa dzierżawy wygasła. W świetle prawa taka umowa mogłaby być wznowiona dopiero po wygranym przetargu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykKowalczyk">Projekt ustawy przewiduje, że możliwe będzie przedłużenie okresu obowiązywania umowy dzierżawy na ustalonych z Agencją warunkach. Nowelizacja została przygotowana po to, aby naprawić krzywdy wyrządzone dzierżawcom w wyniku bezczynności pracowników Agencji.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykKowalczyk">Rząd popiera przedstawiony projekt ustawy. Popieramy również pomysł, aby dzierżawy były zawierane na okres 5, a nie 3 lat. Będzie to korelować z zasadami „Programu rozwoju obszarów wiejskich”. Przypominam, że utrzymanie gospodarstwa przez minimum 5 lat jest obowiązkowe na przykład przy zakupie maszyn rolniczych w ramach „Programu”.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykKowalczyk">Jest jeszcze jeden problem, na który zwracają uwagę dzierżawcy. Proszę, aby wnioskodawcy zgłosili to jako autopoprawkę. W projekcie zapisano, że przepis dotyczy rolników, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy złożyli najpóźniej na 3 miesiące przed zakończeniem dzierżawy oświadczenia o woli przedłużenia dzierżawy. Wiem, że nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności, ale w umowach dzierżawy takiej informacji nie było. Napisano tam, że jeśli którakolwiek ze stron wystąpi przed upływem okresu obowiązywania umowy z wnioskiem o jej przedłużenie, a strony uzgodnią istotne postanowienia umowy, umowę dzierżawy przedłuża się. A zatem, w umowach nie było mowy o tym, że oświadczenie należy złożyć co najmniej na trzy miesiące przed wygaśnięciem dzierżawy. Dlatego warto rozważyć propozycję dzierżawców, aby wykreślić z art. 2 sformułowanie „najpóźniej na 3 miesiące”. Wówczas pozostałby przepis stanowiący, że Agencja złoży propozycje nowych warunków dzierżawcom, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy złożyli przed zakończeniem dzierżawy oświadczenia. Jeszcze raz powtarzam, że w umowach nie umieszczono informacji o terminie trzech miesięcy.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiHenrykKowalczyk">Inne przepisy, w tym warunki, które należy spełnić, pozostałyby bez zmian. Chodzi o to, że dzierżawcy nie otrzymaliby żadnych propozycji od Agencji, nie zalegaliby z opłatami z tytułu czynszu dzierżawnego i byliby nadal użytkownikami gruntów. Nie można nic zrobić w sytuacji, gdy grunty użytkuje już nowy dzierżawca.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselAleksanderGrad">Rozumiem szczególnie tych dzierżawców, którzy w wyniku zaniedbań pracowników Agencji Nieruchomości Rolnych mają teraz kłopoty z powodu braku możliwości przedłużenia umów i muszą startować w nowych przetargach. To jest na pewno złe. Natomiast dziwię się, że trzeba aż nowelizować ustawę, aby wyegzekwować od pracowników Agencji to, co powinni robić zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PoselAleksanderGrad">Pamiętam argumenty, które prezentowano, gdy Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi chciał przejąć nadzór nad Agencją Nieruchomości Rolnych. Udowadniano, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi będzie lepszym nadzorcą niż Minister Skarbu Państwa. W części podzielaliśmy te poglądy. Przedmiotowy projekt ustawy świadczy o tym, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie radzi sobie z nadzorem nad tą instytucją. Nie twierdzę, że tę ustawę należy odrzucić. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na problem relacji podmiotu nadzorującego z podmiotem nadzorowanym. Przedstawiony projekt ustawy ma dyscyplinować urzędników, aby wykonywali prawo. W ten sposób będziemy mnożyć kolejne ustawy.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PoselAleksanderGrad">Drugie pytanie kieruję zarówno do przedstawiciela wnioskodawców, jak i do rządu. Czy ta nowelizacja ograniczy korupcję, czy też osiągniemy odwrotny efekt? Mam wrażenie, że będzie zupełnie odwrotnie. Ustawa spowoduje, że automatycznie będą przedłużane umowy, które są niekorzystne dla Skarbu Państwa. Wystarczy się umówić z urzędnikiem, że nie odpowie na oświadczenie, i już umowa będzie przedłużona. Ponadto na 3 lub 5 lat będzie się przedłużać dzierżawy, które w ogóle już nie powinny być przedłużane.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PoselAleksanderGrad">Mam wątpliwości, chociaż jeszcze raz powtarzam, że rozumiem tych, którzy z nie swojej winy popadli w kłopoty. Trzeba się zastanowić, jak rozwiązać ten problem z przeszłości. Chodzi tylko o to, aby poprzez tę nowelizację nie otworzyć drogi do nadużyć, z którymi sobie już nikt nie poradzi.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PoselAleksanderGrad">To są dwie wątpliwości, które zgłaszam. Proszę, abyście państwo je rozwiali.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselBernardPtak">Moim zdaniem, proponowane zmiany niewiele dadzą. Jak wiemy z doświadczenia, przy manipulowaniu i obrocie ziemią nie respektuje się przepisów ustawy. Podam przykład – RSP Dobrzyca „Nowy Świat”, 1600 ha, 170 pracowników. Spółdzielnia złożyła wniosek z ośmiodniowym opóźnieniem i spotkała się z odmową. Natomiast w wielu przypadkach przedłuża się umowy z dzierżawcami, którzy na bieżąco nie regulują należności wobec Agencji. Znam dzierżawcę, który nie płacił czynszu przez dziesięć lat, a mimo to podpisano z nim nową umowę na 30 lat.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PoselBernardPtak">Nagminne jest poddzierżawianie gruntów za zgodą Agencji, cedowanie praw na kolejnego dzierżawcę. Prowadzone są postępowania układowe z nieuczciwymi dzierżawcami. Kurator lub sąd nadzoruje spółkę, która przyjmuje na stan tylko takie płody rolne, które są potrzebne do rozliczenia z Agencją. Przedstawiane dane są manipulowane. Pozostałe płody rolne są sprzedawane w drodze przetargu bez przyjmowania ich na stan przez zadłużoną spółkę.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PoselBernardPtak">A zatem, uczciwi dzierżawcy, jeśli popełnią drobny błąd, są eliminowani z rynku. Natomiast podmiot, który nagminnie nie wywiązuje się ze zobowiązań wobec Agencji, zostaje nagrodzony w ten sposób, że podpisuje się z nim kolejną umowę. Ta nowelizacja nic tu nie zmienia. Dopóki nie będzie kompleksowej zmiany ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, problem będzie narastać, a korupcja będzie się nasilać.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselTadeuszDebicki">Chciałbym zwrócić uwagę na fragment art. 1. Czytamy w nim, ze „w razie nieprzedstawienia przez Agencję dotychczasowemu dzierżawcy nieruchomości stanowiska odnośnie warunków dalszego dzierżawienia tej nieruchomości, w terminie od dnia złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, domniemywa się, że Agencja wyraziła zgodę na dalsze dzierżawienie nieruchomości na dotychczasowych warunkach przez okres 3 lat”.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PoselTadeuszDebicki">Chodzi o słowa „domniemywa się”. Uważam, że tego rodzaju sformułowań powinno się w ustawie unikać, ponieważ stwarza to możliwość różnej interpretacji. Być może powinniśmy napisać „uznaje się”.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Proszę zgłosić tę uwagę, gdy przystąpimy do rozpatrywania poszczególnych przepisów.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselTadeuszDebicki">Mimo wszystko proszę, aby przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu zechciał się wypowiedzieć w tej sprawie. Jak można interpretować słowa „domniemywa się”?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Proszę o opinię przedstawiciela Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorJaroslawLichocki">Zdaniem Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu sformułowanie „domniemywa się” jest jasne i ma określone znaczenie w prawie cywilnym. Domniemanie jest instytucją prawną, która nie wywołuje większych wątpliwości i nie powinna stwarzać wątpliwości interpretacyjnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselStanislawKalemba">Próbujemy wprowadzić dwa nowe przepisy, które właściwie niewiele zmieniają. Kiedy rząd skieruje do Sejmu kompleksową nowelizację ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa, która pozwoli powiększać gospodarstwa rodzinne?</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PoselStanislawKalemba">Jaki jest podział kompetencji, jeśli chodzi o podpisywanie umów na kilka i na kilkadziesiąt lat? Dlaczego jedne decyzje podejmuje dyrektor oddziału Agencji Nieruchomości Rolnych, a inne zapadają w Warszawie? Jak to zostało uregulowane? Proszę pana ministra o precyzyjną odpowiedź. Nie ukrywam, że nawet jeśli pilnowaliśmy interesu w Wielkopolsce, to i tak niewygodne decyzje były podejmowane w centrali, w Warszawie. Uważam, że po to Agencja utrzymuje oddziały terenowe, aby tam podejmowano decyzje.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PoselStanislawKalemba">Dlaczego chcemy zalegalizować nieprzestrzeganie Kodeksu postępowania administracyjnego? Przecież Agencja funkcjonuje od dawna. My będziemy nowelizować ustawy, a praktyka i tak się nie zmieni. Do tego jeszcze dochodzi zła polityka kadrowa. W Oddziale Terenowym Agencji Nieruchomości Rolnych w Poznaniu już piąty raz w ciągu 1,5 roku przeprowadzany jest konkurs na stanowisko dyrektora. Dwa razy był ten sam dyrektor. Odszedł, wrócił i znowu został odwołany. Taka polityka kadrowa nie może być nadal stosowana.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PoselStanislawKalemba">Znam przypadek, gdy rolnik użytkuje pole od lat siedemdziesiątych. Kolejne umowy są z nim podpisywane co trzy, co dziesięć lat. Chodzi o jeden hektar gruntów. Ten rolnik ma prawo pierwokupu, ale Agencja cały czas odmawia sprzedaży ziemi informując, że wniosek zostanie rozpatrzony dopiero wtedy, gdy będą uchwalone zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego gminy. Wykonuje się operacje na setkach tysięcy hektarów, ale nie można sprzedać niewielkiej działki, którą rolnik użytkuje od kilkudziesięciu lat.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PoselStanislawKalemba">W tej chwili dotykamy tylko jednego problemu, a przecież chodzi o kwestie o zasadniczej wadze. Jest tutaj mowa o uzgadnianiu nowych warunków dzierżawy. Przedtem odbywało się to w drodze przetargu. Składano oferty. Czy w rozporządzeniu określono, na jakich zasadach to się będzie odbywać? Czy przyjęto jasne kryteria? Czy o nowych warunkach dzierżawy będą decydowali pracownicy Agencji? Jeszcze raz powtarzam, że wcześniej procedura była klarowna, bo wszystko rozstrzygał przetarg. Mam nadzieję, że nowe warunki będą przynajmniej porównywalne z obecnymi. Wiemy, że często było tak, że to nie rolnicy wygrywali przetargi. Czy tu chodzi o to, aby dać urzędnikom instrument, który umożliwi przedłużenie umów na korzystniejszych warunkach? A co z przetargami? Mam poważne wątpliwości, jakie kryteria będą brane pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PoselStanislawKalemba">Kolejna sprawa dotyczy warunków wymienionych w art. 2. Przepis stanowi, że Agencja złoży propozycje nowych warunków dzierżawy dotychczasowym dzierżawcom nieruchomości, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy:</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PoselStanislawKalemba">„1) dzierżawiona nieruchomość była nadal w ich posiadaniu;</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PoselStanislawKalemba">2) w terminie opłacali czynsz dzierżawny”.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PoselStanislawKalemba">A dlaczego tutaj nie uwzględniono podatku rolnego? A co z pozostałymi świadczeniami publicznymi? Przecież to są bardzo ważne kryteria. Powinniśmy się nad tym zastanowić. Musimy też doprecyzować warunki, żeby nie było żadnych wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PoselStanislawKalemba">Ile w ciągu ostatnich dziesięciu lat umorzono zaległych należności wobec Agencji? To są potężne kwoty. Czy nie byłoby dobrze, gdyby na stronach internetowych Agencji każdy mógł przeczytać, kto i jaką pomoc uzyskał? Przypominam, że to są środki publiczne.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PoselStanislawKalemba">Uważam, że poruszamy tylko jeden problem. Oczekuję następnego kroku w kierunku uregulowania całości zagadnień związanych z gospodarowaniem nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#PoselStanislawKalemba">Jeszcze raz wracam do kwestii podziału kompetencji. Jak to jest, że raz decyzja o podpisaniu umowy zapada w oddziale terenowym, a raz w centrali Agencji?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Przypominam państwu, że w czwartek Komisja zajmie się problematyką funkcjonowania Agencji Nieruchomości Rolnych.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Dzisiaj zaproponuję powołanie podkomisji. O godzinie 12.00 musimy przerwać obrady, ponieważ wtedy zbierają się na wspólnym posiedzeniu Komisja Skarbu Państwa oraz Komisja Infrastruktury. W czwartek zwołalibyśmy kolejne posiedzenie w celu rozpatrzenia sprawozdania podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselStanislawaOkularczyk">Sprawa dzierżaw jest bardzo głośna. Była przedmiotem cyklu programów realizowanych przez panią redaktor Elżbietę Jaworowicz. Dotyczy to dzierżawców, którzy zainwestowali spore środki i prowadzą intensywną produkcję, często na dużą skalę. Na przykład w dzisiejszym posiedzeniu Komisji uczestniczy pani, która w dzierżawionym gospodarstwie utrzymuje 100 krów i produkuje mleko.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PoselStanislawaOkularczyk">Niezrozumiałe są dla mnie relacje między Agencją i dzierżawcami. To nie są partnerskie relacje. Dlaczego nie uprzedza się dzierżawców, że upływa termin złożenia wniosku o przedłużenie umowy? Zamiast przypominać, stawia się dzierżawców przed faktem dokonanym, naruszając zasady obowiązujące w cywilizowanym świecie. Nie rozumiem, dlaczego tak się dzieje.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PoselStanislawaOkularczyk">Uczestnicząc w jednym z programów pani redaktor Elżbiety Jaworowicz stwierdziłam, że byłoby dobrze, gdyby po 16 latach wolnej Polski opracowano wreszcie jasne kryteria i sprzedano rolnikom ziemię. Trzeba tę ziemię sprzedać rolnikom. Nigdzie na świecie rząd nie zajmuje się administrowaniem gruntami rolnymi. Dlaczego tak trudno rozwiązać ten problem? Mieliśmy już wiele negatywnych doświadczeń w zakresie funkcjonowania innych agencji. Takie instytucje są bardzo kosztowne w utrzymaniu. W tym kontekście istnienie Agencji Nieruchomości Rolnych jest szczególnie niezrozumiałe. A zatem, albo uregulujmy kwestie związane z przedłużaniem umów dzierżawy, jeśli musimy tkwić przy tym dziwnym banku ziemi, albo opracujmy kryteria i sprzedajmy grunty rolnikom.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselMarekSawicki">W związku z tym, że w czwartek Komisja będzie omawiać funkcjonowanie Agencji Nieruchomości Rolnych, nie będę się wypowiadał w tej kwestii. Większość przedmówców wykazała już nieudolność tej instytucji.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselMarekSawicki">Dziwię się, że wnioskodawcy na ewidentne łamanie prawa przez urzędników chcą odpowiadać nowelizacją ustawy. Nieudolność w nadzorze nad Agencją chcą zastąpić kolejnym przepisem i kolejną nieudolnością. Mam pytanie do prawników. Czy jeśli pracownik Agencji nie podjął decyzji w wymaganym terminie, to zawinił dzierżawca czy urzędnik? Gdzie w tym wszystkim jest minister nadzorujący tę instytucję oraz odpowiednie służby?</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PoselMarekSawicki">Wiem, że ten problem często dotyczy bardzo dobrych rolników. Jeśli chodzi o powiększanie gospodarstw rodzinnych, to ziemi brakuje, ale dzierżawcom się nie odmawia i otrzymują tyle, że jeszcze im starcza na poddzierżawienie. Gdzie jest gospodarz tych gruntów?</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PoselMarekSawicki">Pan minister w imieniu rządu poparł projekt ustaw i inicjatywę posłów, zamiast zaprezentować kompleksowy program zagospodarowania gruntów. Nie jest tak, że nigdy takiego programu nie było. Kiedy przygotowywano projekt ustawy dotyczącej ustroju rolnego, pojawiła się propozycja sprzedaży gruntów rolnikom za 10% wartości z rozłożeniem należności na raty, na 25-30 lat. Chciano stworzyć bank ziemski, ale z pieniędzy, a nie z ziemi. Takie propozycje były. Sejm to odrzucił. Jak długo będziemy utrzymywać Agencję, która ma charakter korupcyjny? Wszyscy o tym wiedzą, szczególnie dzierżawcy i rolnicy gospodarujący na sąsiadujących z dzierżawami działkach. W tej chwili proponuje się nam przepis, który nie ogranicza korupcji. Być może pomożemy kilkunastu dzierżawcom, których rozumiem, bo sam jestem rolnikiem, ale w ten sposób nie rozwiążemy problemu złego funkcjonowania Agencji. Proszę się zastanowić, czy warto zajmować się tak incydentalną nowelizacją. Mam poważne wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PoselMarekSawicki">Jeszcze raz pytam: Kto w końcu powinien ponieść odpowiedzialność? Czy nie ma już wystarczających mechanizmów prawnych? Czy nie można po prostu stosować Kodeksu postępowania administracyjnego? Czy jeśli w umowie jest napisane, że w przypadku braku uwag i roszczeń jest przedłużana, to taki zapis nie jest realizowany? Czy jeśli wystarczy ustne oświadczenie dzierżawcy, to umowa nie jest realizowana? To dzierżawca jest za to odpowiedzialny, czy urzędnik, któremu nie chce się podjąć decyzji? Nie rozumiem całej tej sytuacji. Dzierżawcy znaleźli się w kłopotliwej sytuacji. Minister Skarbu Państwa nie radził sobie z nadzorem nad tą instytucją. Może Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi sobie z tym poradzi i wreszcie przywoła urzędników do porządku. Nie chcę mówić o regionach, ale patologiczne było już utworzenie powiatowych oddziałów agencji. Tworzono urzędy dla urzędów. To dużo kosztuje, a i tak, co rok czy co kwartał zajmujemy się tymi samymi nadużyciami.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#PoselMarekSawicki">Poseł Zygmunt Wrzodak (niez.):</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#PoselMarekSawicki">Nowelizacja ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa jest przeprowadzana w niewielkim zakresie. Jedna grupa interesów wypiera inną grupę osób dzierżawiących grunty od Skarbu Państwa. Tak to odbieram.</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#PoselMarekSawicki">Przysłuchiwałem się dyskusji i uważam, że potrzebna jest bardziej kompleksowa nowelizacja. Obecna ustawa jest dziurawa jak szwajcarski ser. Zdarza się, że osoby dzierżawiące grunty od Agencji nie płacą czynszu i podatku rolnego od piętnastu lat. Są też takie przypadki, że dzierżawca poddzierżawia ziemię komuś innemu, dobrze na tym zarabiając. To jest patologia, na którą nikt nie reaguje. Co więcej, z artykułów prasowych wynika, że w ten sposób postępują niektórzy posłowie. Szef największego klubu parlamentarnego wydzierżawia ziemię, którą otrzymał z Agencji Nieruchomości Rolnych. Jaki to jest przykład dla obywateli? To ma być porządna ustawa? Z kolei inny poseł od chwili podpisania umowy nie zapłacił ani jednego złotego za wydzierżawione 100 ha. Czy takie osoby nadal mają być dzierżawcami polskiej ziemi? Przecież to są patologie, które umożliwia obecnie obowiązująca ustawa. Dlatego trzeba się zająć całą ustawą, a nie tylko jej częścią.</u>
<u xml:id="u-16.8" who="#PoselMarekSawicki">Rozumiem szlachetne i słuszne intencje wnioskodawców. Chodzi jednak o to, że po przyjęciu tych poprawek, dzierżawca umówi się z nieuczciwym urzędnikiem – a przecież sami państwo mówiliście, że tam jest patologia – pracownik Agencji przetrzyma oświadczenie w szufladzie i umowa zostanie automatycznie przedłużona o 5 lat, mimo że na przykład dzierżawca nie płaci czynszu lub podatku rolnego. Wystarczy tylko złożyć oświadczenie, że chce się nadal dzierżawić ziemię. Tak nie może być. Proszę wnioskodawców o wycofanie projektu ustawy. Usiądźcie wspólnie z przedstawicielami organizacji skupiających dzierżawców i opracujcie kompleksowy projekt zmieniający całą ustawę o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. W ten sposób być może uda się ograniczyć patologię, która pojawia się przy obrocie ziemią z Zasobu.</u>
<u xml:id="u-16.9" who="#PoselMarekSawicki">Członkowie Komisji Skarbu Państwa wielokrotnie wyrażali swoje zaniepokojenie złym nadzorem nad gruntami administrowanymi przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Jeśli dobrze pamiętam, jesienią ubiegłego roku odbyła się w tej sprawie debata, ale sprawa nie została zakończona. Liczymy, że tym razem podejdziecie państwo poważnie do tego problemu. Polska ziemia powinna być chroniona i szanowana. Powinna służyć powiększaniu gospodarstw rodzinnych. Jeśli Agencja nie sprzeda tych gruntów rolnikom, to co jakiś czas będziemy mieli do czynienia z kolejnym skandalem.</u>
<u xml:id="u-16.10" who="#PoselMarekSawicki">Bardzo proszę wnioskodawców, aby wycofali ten projekt. Proszę opracować bardziej kompleksowe rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-16.11" who="#PoselMarekSawicki">Poseł Alfred Budner (niez.):</u>
<u xml:id="u-16.12" who="#PoselMarekSawicki">Pani poseł Stanisława Okularczyk powiedziała, że już dawno polska ziemia powinna mieć właścicieli. Powinna mieć właścicieli przed 1 maja 2004 r. Jeśli planowano sprzedaż gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, to powinno się to stać przed tą datą. Teraz musimy wypić piwo, którego sami sobie nawarzyliśmy. Niewiele tu pomoże proponowana nowelizacja ustawy. Agencja nie jest nikomu potrzebna. Polski rolnik potrzebuje polskiej ziemi.</u>
<u xml:id="u-16.13" who="#PoselMarekSawicki">Wróćmy do umów zawieranych w latach dziewięćdziesiątych. Kto tak naprawdę decydował o wysokości czynszów dzierżawnych? Przecież o tym nie przesądzały przetargi. Mam przed sobą protokół Najwyższej Izby Kontroli sporządzony po kontroli w Oddziale Terenowym Agencji Nieruchomości Rolnych w Poznaniu. Na stronie nr 25 tego materiału czytamy: „Pierwszy przetarg przeprowadzono w dniu 12.01.1993 r. Wpłynęła oferta Panów Franciszka Nowaka i Stanisława Tamborskiego z czynszem 3 kwintale. Na oryginale oferty wpisano maszynowo cyfrę 4. Następnie została zamalowana korektorem i wpisano długopisem cyfrę 3. Nie wiadomo, kto i kiedy dokonał tej zmiany. W protokole komisji przetargowej nie opisano tej zmiany”.</u>
<u xml:id="u-16.14" who="#PoselMarekSawicki">Tak wyglądały przetargi. Dlaczego podałem to nazwisko? Dlatego, że pan Franciszek Nowak zasiada obecnie w radzie nadzorczej Agencji Nieruchomości Rolnych jako przedstawiciel Federacji Związków Pracodawców, Dzierżawców i Właścicieli Rolnych. Czy potrzebne są jeszcze jakieś wyjaśnienia? Pytacie państwo, z jakiej opcji politycznej jest ten pan. Sam się chyba do tej rady wybrał, z opcji Maksymiuka i spółki. Nie trzeba nic do tego dodawać. Sprawa jest ogólnie znana. Nie obrażam żadnej partii, bo tu nie ma podziałów politycznych w tym układzie. To jest układ zależny. Ja mówię o tym głośno. Ten pan dzierżawi 1 tys. ha i przedłużono z nim umowę na 30 lat. Uważam, że każdy powinien przeczytać raport NIK. Takich przypadków jest tutaj więcej. Panu Franciszkowi Nowakowi poświęcono dużo miejsca w tym dokumencie.</u>
<u xml:id="u-16.15" who="#PoselMarekSawicki">Zastanawiam się, jak będą określane wysokości czynszów dzierżawnych. Czy nie powinniśmy zrobić tak, że wysokość czynszu powinna być uzależniona od klasy ziemi? Panu Franciszkowi Nowakowi wyznaczono czynsz w postaci 3 kwintali. Nie wiem, jakie on dzierżawi grunty, ale podejrzewam, że w tej części Wielkopolski jest dobra ziemia. Tymczasem ja płacę 7 kwintali z hektara, mimo że dzierżawię 18 ha ziemi piątej i szóstej klasy. Wydaje mi się, że coś tu jest nie tak. Już dawno wydzierżawiłem te grunty na 12 lat. Wtedy jeszcze nie byłem posłem. Mam tę ziemię do dzisiaj. Płacę czynsz regularnie. Natomiast w tym drugim przypadku są umorzenia. Nie chcę państwa zanudzać szczegółami, ale Agencja umarzała po 20-30 tys. zł temu panu.</u>
<u xml:id="u-16.16" who="#PoselMarekSawicki">Na czwartkowe posiedzenie Komisji, wspólnie z posłem Bernardem Ptakiem zaprosimy byłego dyrektora Oddziału Terenowego Agencji Nieruchomości Rolnych w Poznaniu pana Antoniego Obacza. On państwu opowie, co się działo w oddziale Agencji w Poznaniu i jak ten mechanizm funkcjonuje. Wygląda na to, że państwo nie wiecie, co tak naprawdę się dzieje na tej sali. Trzeba zacząć od protokołu NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Bardzo proszę, żebyśmy już nie rozwijali tego wątku. W czwartek poświęcimy tej sprawie więcej czasu.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Poseł Alfred Budner (niez.):</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Dobrze, panie przewodniczący. Wrócę do przedłożonego projektu ustawy. Jak już powiedziałem, warto się zastanowić nad uzależnieniem wysokości czynszu od klasy dzierżawionej ziemi i miejsca, w której się ona znajduje. Jeśli to jest teren podmiejski, to czynsz powinien być inny niż w przypadku bardzo oddalonej wsi.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Agencja Nieruchomości Rolnych zatrudnia wielu pracowników, którzy siedzą i zazwyczaj piją kawę. Czy nie powinno być tak, że to oni muszą pamiętać o tym, kiedy kończy się umowa i przysyłać rolnikowi zawiadomienie na trzy miesiące wcześniej? To jest obowiązek Agencji. Za coś ona przecież odpowiada. Nie może być tak, że rolnik jest zaskakiwany informacją, że już nie jest dzierżawcą gruntu. To jest nie do przyjęcia.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Niestety, będę musiał za chwilę przerwać obrady Komisji, ponieważ taka była umowa z Komisją Skarbu Państwa, która ma za chwilę wspólne posiedzenie z Komisją Infrastruktury. Powiadomimy państwa, kiedy zwołamy kolejne posiedzenie. Zapewne powołamy podkomisję, która przedstawi sprawozdanie w takim terminie, aby drugie czytanie projektu ustawy odbyło się już w trakcie następnego posiedzenia Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Jeśli nasze czwartkowe posiedzenie ma przynieść jakiś efekt, to proszę, aby Agencja przygotowała wykaz zaległych należności z tytułu czynszów dzierżawnych. Chciałabym otrzymać materiał z informacją, którzy dzierżawcy nie regulują należności wobec Agencji. Wobec takich osób powinien być zastosowany inny tryb. Chodzi o to, aby ich zdyscyplinować i wyegzekwować dług. Jeśli zastosowalibyśmy takie rozwiązanie, to ta ustawa byłaby jeszcze do przyjęcia.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Jeśli chcemy rozwiać mity dotyczące zaległych należności wobec Agencji, byłoby dobrze, gdybyśmy otrzymali do czwartku wykaz, o którym przed chwilą mówiłam.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselStanislawKalemba">Bardzo proszę, aby do czwartku posłowie otrzymali szerszą informację.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">W czwartek o godzinie 9.30 odbędzie się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na którym zaproponuję, aby powołano podkomisję w celu przeanalizowania sposobu funkcjonowania Agencji Nieruchomości Rolnych. Taki był zresztą postulat części posłów. Myślę, że taki wniosek pojawi się po wysłuchaniu informacji o funkcjonowaniu Agencji Nieruchomości Rolnych. Natomiast bardzo proszę prezesa Agencji, aby przygotowano wykaz, o którym mówiła poseł Małgorzata Ostrowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselAleksanderGrad">Chciałbym państwa poinformować, że Komisja Skarbu Państwa pod koniec maja lub na początku czerwca omówi funkcjonowanie Agencji Nieruchomości Rolnych. Już dzisiaj zapowiadam, że wystąpię do Agencji o różne szczegółowe informacje i analizy. Mówię o tym w kontekście tego, co się słyszy od dłuższego czasu o sposobie funkcjonowania Agencji, ale także tego, co dzisiaj usłyszeliśmy. Będziemy stawiać trudne pytania. Bez tych materiałów nie rozpoczniemy posiedzenia. Nie może być tak, że za każdym razem słyszymy, że nie jest możliwe zebranie pewnych danych.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Przerywam obrady. Protokół z dzisiejszego posiedzenia zostanie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Zamykam wspólne posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Skarbu Państwa.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>