text_structure.xml
63.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Otwieram posiedzenie Komisji. Stwierdzam kworum. Witam wszystkich zaproszonych gości. Porządek dzienny zawiera tylko jeden punkt i jak przypominam państwu jest kontynuacją posiedzenia z 14 marca 2007 r., podczas którego wyraziliśmy dezaprobatę wobec wówczas przygotowanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej materiałów i informacji. Porządek obrad został państwu doręczony na piśmie. Czy są do niego uwagi? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty. Poproszę pana ministra o przedstawienie informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Na wstępie chciałbym podziękować państwu za zainteresowanie tą tematyką, szczególnie działaniami, które rząd realizuje w zakresie polityki społeczno-gospodarczej. Tytułem wytłumaczenia chciałbym nadmienić, że koledzy z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej mogli mieć kłopoty z wyjaśnieniem i zaprezentowaniem całego programu, dlatego że odpowiadają tylko za jego pewien fragment, a nie za całość. Podkreślam, że Ministerstwo Rozwoju Regionalnego jest na usługi państwa, więc jeśli otrzymujemy od państwa zaproszenie, to przygotowujemy informację, a jeśli zapraszacie kogoś innego, to nie czujemy się zobowiązani do przygotowania materiałów. Dziś przekazaliśmy państwu najbardziej uaktualnioną wersję programu Kapitał Ludzki i szczegółowy opis priorytetów oraz skrótowy opis tego programu. W swoim wystąpieniu postaram się opisać ten program operacyjny, jak wyglądają prace nad tym dokumentem w tej chwili, liczę też oczywiście na uwagi czy pytania.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Zadaniem Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) jest pełne wykorzystanie potencjału zasobów ludzkich naszego kraju poprzez: wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego oraz wsparcie dla budowy struktur administracyjnych państwa, a także wzmocnienie „trzeciego sektora”. To są główne cele realizowane poprzez wsparcie w następujących obszarach: zatrudnienie, edukacja (zresztą szeroko rozumiana – od przedszkolnej poprzez szkolną, wyższą, również kształcenie przez całe życie, czyli od wieku przedszkolnego do emerytalnego), zagadnienia związane z integracją społeczną, rozwój potencjału adaptacyjnego pracowników i przedsiębiorstw, a także działania związane z rozwojem zasobów ludzkich na terenach wiejskich, z budową sprawnej i skutecznej administracji państwowej na wszystkich szczeblach rządowym samorządowym jak również promocją zdrowia zasobów pracy oraz wsparciem trzeciego sektora w ramach, którego mamy zarówno organizacje pozarządowe jak i tzw. partnerów społeczno-gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Program Operacyjny Kapitał Ludzki jest w tej chwili największym programem w Unii Europejskiej, który będzie realizował zadania wpierane z Europejskiego Funduszu Społecznego, jest również jednym z trzech głównych operacyjnych programów krajowych (obok programów: Infrastruktura i środowisko oraz Innowacyjna gospodarka). W ramach programu środki zostaną przeznaczone na wsparcie zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym. W potocznym opisie programu, mówimy, że mamy w nim komponent krajowy i regionalny. Komponent krajowy odpowiada mniej więcej za 40 proc. środków, komponent regionalny za ok. 60 proc. Środki w ramach komponentu centralnego zostaną przeznaczone przede wszystkim na wsparcie instytucji, zaś komponent regionalny jest adresowany do końcowych odbiorów czyli na wsparcie osób i grup społecznych.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Mamy pięć zasadniczych celów tego programu operacyjnego:</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">1. Dopasowanie zasobów pracy do zmieniającej się sytuacji na rynku pracy. Ten cel dotyczy zarówno zasobów pracy, które znajdują się na rynku pracy, czyli pracowników i przedsiębiorców, jak również do osób, które chciałyby dopiero wejść na rynek pracy. Chcielibyśmy, aby te zasoby pracy jak najlepiej dopasować do tego co się dzieje na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">2. Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego (przy czym nie ukrywamy, że ten cel chcemy realizować poprzez rynek pracy, tzn. widzimy, że największy sens ma działanie, które umożliwi osobom wykluczonym na wejście na rynek pracy).</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">3. Podniesienie poziomu i jakości wykształcenia społeczeństwa oraz powiązanie tego z rynkiem pracy. Szczególnie chciałbym zwrócić uwagę na ten drugi element, albowiem chcielibyśmy, aby kwestia edukacji nie była traktowana w oderwaniu od innych sfer życia społecznego, przede wszystkim od rynku pracy. Wykształcenie ma przygotowywać do pracy, i jak wspomniałem wcześniej, ma się rozpoczynać od działań związanych z kształceniem na poziomie najniższym, przedszkolnym, na które ostatnio Unia zwraca bardzo dużą uwagę, potem poprzez szkolnictwo podstawowe, średnie, wyższe i – to jest w pewnym stopniu nowość – kształcenie przez całe życie, i to zarówno przedsiębiorstw, jak i pracowników.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">4. Wsparcie dla budowy sprawnego i partnerskiego państwa. Ten cel chcemy realizować zarówno poprzez wsparcie dla administracji na wszystkich poziomach, czyli i rządowej i samorządowej oraz poprzez wsparcie dla tzw. trzeciego sektora – organizacji pozarządowych oraz partnerów społecznych.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">5. Wzrost spójności terytorialnej – poprzez minimalizowanie tych różnic, które mamy w skali całego kraju.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">W ramach programu realizowanych będzie 11 priorytetów – 10 o charakterze „merytorycznym” (6 na poziomie krajowym i 4 na poziomie regionalnym) oraz 1 dodatkowy priorytet „Pomoc techniczna”, który ma na celu pomoc instytucjom zaangażowanym w realizację programu w jego sprawnym zarządzaniu i wdrażaniu.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">W ramach poszczególnych priorytetów będziemy realizować następujące zadania (w ramach komponentu krajowego):</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">I: Zatrudnienie i integracja społeczna</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Ten priorytet łączy w sobie rynek pracy i pomoc społeczną, i od razu wspomnę, że ten sposób ujęcia nie podoba się Komisji Europejskiej, która chciałaby, aby te sfery wyraźnie od siebie oddzielić. Na razie stoimy na stanowisku, że to powinno być razem, dlatego że w przypadku Polski integracja społeczna powinna przede wszystkim następować poprzez umożliwienie osobom wykluczonym, niepełnosprawnym, osobom długotrwale pozostającym bez pracy, znalezienia się na rynku pracy. Dlatego chcielibyśmy, aby działania nakierowane na instytucje, na szkolenie kadr, poprawę jakości funkcjonowania struktur organizacyjnych, doskonalenie i rozbudowę systemu współpracy między służbami oraz zwiększanie dostępności realizowanych przez nie usług, realizowane były w ramach tego samego priorytetu. W ramach tego priorytetu planowane jest również prowadzenie akcji informacyjnych i promocyjnych na rzecz promocji równych szans, przeciwdziałania dyskryminacji na rynku pracy oraz wspierania mobilności geograficznej i zawodowej.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">II: Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">W priorytecie tym finansować będziemy ogólnopolskie i ponadregionalne projekty wspierające rozwój potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich kadr, również instytucje otoczenia biznesu, które zajmują się kwestiami adaptacyjności. Przewidujemy szkolenia dla firm oraz dofinansowanie studiów podyplomowych pracowników. W odróżnieniu od obecnej perspektywy chcielibyśmy uelastycznić możliwości starania się o te środki, czyli o tego typu wsparcie będą się mogły ubiegać zarówno firmy szkoleniowe, jak i firmy bezpośrednio, jak również sami pracownicy tych firm. W starej perspektywie 2004-06 dofinansowanie odbywało się głównie za pośrednictwem firm i instytucji szkoleniowych.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">III: Wysoka jakość systemu oświaty</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Te działania dotyczą oświaty, ale głównie skoncentrowanej na edukacji podstawowej i w szkołach średnich. Chcemy tu m.in. realizować: rozwój instrumentów służących badaniom i analizom systemu oświaty, również pokazujących różnice regionalne, bo mamy w tym bardzo duże braki. Przewiduje się również doskonalenie podstaw programowych, dostosowanie ich do gospodarki opartej na wiedzy, i wymogów rynku pracy. Chcielibyśmy w większym stopniu opracowywać programy i materiały do kształcenia w formie e-learningu oraz promować innowacyjne programy kształcenia. Przewiduje się również stworzenie krajowego systemu kwalifikacji, który usystematyzuje w skali całego kraju kompetencje i kwalifikacje występujące na rynku pracy według poziomu i zakresu kształcenia. Bardzo ważny komponent, szczególnie z finansowego punktu widzenia, to są ogólnopolskie programy wyrównywania szans edukacyjnych i rozwoju kompetencji kluczowych uczniów, co jest szczególnie ważne w regionach wiejskich.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">IV: Szkolnictwo wyższe i nauka</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Kolejny priorytet dotyczy także sfery edukacji, ale systemu szkolnictwa wyższego. Chcielibyśmy podnieść jakość kształcenia m.in. poprzez opracowanie nowych programów, ale w odróżnieniu od obecnej perspektywy, chcielibyśmy położyć największy nacisk na nauki matematyczno-przyrodnicze i techniczne. Chcemy również lepiej przygotowywać absolwentów do wejścia na rynek pracy, żeby programy kształcenia w szkolnictwie wyższym bardziej odpowiadały potrzebom rynku pracy oraz przygotowywać ich do pracy w sferze badawczo-rozwojowej, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Na tym prywatnym bardziej nam zależy, bo tu mocno odstajemy nie tylko od standardów europejskich, ale i światowych.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">V: Dobre rządzenie</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Kolejny priorytet dotyczy wsparcia dla budowy zdolności instytucjonalnej polskiej administracji oraz państwa partnerskiego. Chcemy, aby administracja (jako pierwszy komponent) szczebla tak rządowego, jak i samorządowego wypełniała swoje funkcje w bardziej efektywny, nowoczesny i partnerski sposób. W tym komponencie administracyjnym chcemy skierować nasze działania na instytucje wymiaru sprawiedliwości, bowiem szczególnie działanie tego sektora stanowi jedną z istotnych barier w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju. Drugi komponent, dotyczy rozwoju potencjału trzeciego sektora, gdzie wsparcie będzie adresowane zarówno do organizacji pozarządowych, jak i partnerów społeczno-gospodarczych. W ramach tych działań chcemy wspierać dialog obywatelski oraz dialog społeczny</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">VI: Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia ludności w wieku produkcyjnym</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Kolejny priorytet dotyczy wsparcia dla systemu opieki zdrowotnej. Chcemy poprawić funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej oraz zwiększyć możliwości efektywnego wykorzystania zasobów ludzkich na rynku pracy, zwłaszcza, że zgodnie z regulacjami unijnymi, udzielenie takiego wsparcia jest możliwe. Realizowanie tych zadań będzie odbywać się poprzez wspieranie działań w zakresie promocji i profilaktyki zdrowotnej, a także zapobieganie chorobom zawodowym i rozwijanie programów rehabilitacji zawodowej po tych chorobach.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Mamy cztery priorytety regionalne, które w pewien sposób odpowiadają priorytetom krajowym:</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">VII: Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Priorytet ten ma realizować wsparcie dla osób poszukujących pracy i zagrożonych wykluczeniem społecznym. Przewidziane są działania służące aktywizacji osób bezrobotnych i biernych zawodowo, zapobieganiu wykluczenia społecznego oraz zapewnianiu równego dostępu do zatrudnienia osobom i grupom społecznym, które doświadczają dyskryminacji na rynku pracy. Działania te będą realizowane poprzez szkolenia, praktyki, staże i doradztwo, a także poprzez rozwijanie form aktywnej integracji, wspieranie zatrudnienia w sektorze ekonomii społecznej oraz wsparcie i promocję przedsiębiorczości i samozatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">VIII: Regionalne kadry gospodarki</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Kolejny priorytet dotyczy adaptacyjności, czyli wsparcia dla przedsiębiorstw i ich pracowników na poziomie regionów kraju. Chcielibyśmy, aby ten priorytet był skierowany do małych i średnich przedsiębiorstw, poprzez tworzenie i rozwój sieci wsparcia innowacji i transferu technologii pomiędzy przedsiębiorstwami a instytucjami nauki. Przewiduje się również dofinansowanie stypendiów dla najlepszych doktorantów studiujących na kierunkach uznanych za szczególnie istotne z punktu widzenia rozwoju regionu.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">IX: Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Ten priorytet dotyczy edukacji, szczególnie osób kształcących się w systemie oświaty i szkolnictwa wyższego. W ramach tego priorytetu szczególne wsparcie będzie udzielane na rzecz upowszechnienia edukacji przedszkolnej (szczególnie na obszarach wiejskich) oraz realizacji regionalnych programów stypendialnych, zarówno o charakterze socjalnym, jak i motywacyjnym. Realizowane będą również działania na rzecz upowszechnienia szkolnych form kształcenia ustawicznego oraz kształcenia nauczycieli i kadr systemu edukacji.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">X: Partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskich</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Kolejny priorytet to wsparcie na rzecz aktywizacji mieszkańców obszarów wiejskich. Będzie on adresowany do różnych grup inicjatywnych, lokalnych paktów na rzecz rozwiązywania problemów mieszkańców wsi w zakresie rozwoju kapitału ludzkiego. Są to działania, które już dziś są realizowane ze środków unijnych.</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">To jest 10 priorytetów merytorycznych. Za cały ten program odpowiada Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, i zgodnie z terminologią unijną pełnimy rolę instytucji zarządzającej, ale faktyczne zarządzanie realizacją tego programu jest na poziomie priorytetów i będzie realizowane przez pięć ministerstw:</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">– Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (Priorytet I, II, V),</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">– Ministerstwo Edukacji Narodowej (Priorytet III),</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">– Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (Priorytet IV),</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">– Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (Priorytet V),</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">– Ministerstwo Zdrowia (Priorytet VI).</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Mamy więc pięć instytucji pośredniczących, i co jest nowością w nowej perspektywie finansowej, ciężar ich wdrażania ustawiono na poziomie priorytetów, a w obecnej perspektywie jest on na poziomie działań.</u>
<u xml:id="u-2.39" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">W ramach komponentu regionalnego będziemy mieli 16 instytucji pośredniczących, będą to głównie urzędy marszałkowskie, w niektórych regionach będą to wojewódzkie urzędy pracy, a w Świętokrzyskiem będzie to Biuro Rozwoju Regionalnego.</u>
<u xml:id="u-2.40" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Jak będzie wyglądać finansowanie tego programu? Z Europejskiego Funduszu Społecznego dostaniemy 9,7 mld euro, do tego 15 proc. wkładu ze środków krajowych (budżetu państwa, państwowych funduszy celowych i budżetów jednostek samorządu terytorialnego), w sumie będzie to 11,4 mld euro. Oznacza to, że w ramach całej tej perspektywy finansowej w ramach polityki spójności mamy przeznaczone 15 proc. wszystkich dostępnych środków. W ramach programu ok. 60 proc. środków zostanie przeznaczonych na realizację wsparcia realizowanego przez regiony, natomiast ok. 40 proc. środków skierowano na realizację wsparcia sektorowego, realizowanego na szczeblu centralnym. To jest całkowite odwrócenie obecnej tendencji, bo dziś 3/4 środków jest zarządzane na poziomie krajowym.</u>
<u xml:id="u-2.41" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Podział środków finansowych pomiędzy województwa w ramach komponentu regionalnego został dokonany na podstawie algorytmu, który był przedmiotem konsultacji społecznych. Algorytm ten uwzględnia: liczbę mieszkańców województwa, stopę bezrobocia, liczbę małych i średnich przedsiębiorstw zarejestrowanych w województwie, liczbę osób utrzymujących się z rolnictwa oraz wskaźnik regionalnego zróżnicowania PKB na głowę mieszkańca.</u>
<u xml:id="u-2.42" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">Kolejna ważna kwestia to, na jakim etapie z tym programem jesteśmy. Program Operacyjny Kapitał Ludzki, po konsultacjach społecznych został przyjęty przez Radę Ministrów 29 listopada 2006 r. Program ten stanowi dla nas mandat do negocjacji z Komisją Europejską. Jako MRR jesteśmy odpowiedzialni za te negocjacje, prowadzimy je wspólnie z przedstawicielami ministerstw i regionów, które będą realizowały ten program. Zgodnie z procedurą przyjmowania programów operacyjnych, dokument 12 grudnia 2006 r. został przekazany do Komisji Europejskiej. Został też od razu przez KE przyjęty, w związku z tym data kwalifikowalności wydatków dla tego programu liczy się od 12 grudnia 2006 r. Jednakże rzeczywisty termin rozpoczęcia realizacji programu uzależniony będzie od wyniku negocjacji i ustalenia ostatecznego kształtu dokumentu. Jest to jeden z pierwszych programów, jakie zostały skierowane do Komisji Europejskiej. Przypomnę, że takich programów ze wszystkich krajów członkowskich Komisja dostanie ok. 440.</u>
<u xml:id="u-2.43" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">W tej chwili jesteśmy po pierwszej rundzie negocjacyjnej. Nie ma co ukrywać, negocjacje są trudne, otrzymaliśmy bardzo dużo uwag, dużo w sensie objętościowym. Wiemy, że wszystkie kraje tak otrzymują, ale jesteśmy szczególnym przedmiotem zainteresowania ze strony Komisji, ponieważ mamy zarówno największą alokację, największy program, i największe wyzwania w tym obszarze, co wynika z analiz KE. Jakie są najtrudniejsze elementy tych negocjacji? Jeszcze przed formalnym złożeniem programu kilka rzeczy udało się nam z KE uzgodnić, np. że wsparcie będzie realizowane w ramach jednego programu operacyjnego. Komisja Europejska uważała, że powinno być wiele programów, ale udało się nam przekonać ją, że spora część środków będzie bezpośrednio zarządzana przez regiony, i to w tych wszystkich obszarach, o których mówiłem. Najtrudniejsze kwestie dotyczą w tej chwili charakteru wsparcia poszczególnych priorytetów i układu niektórych priorytetów. Było sporo uwag natury strategicznej, diagnozy, ale je udało się nam dość łatwo rozwiązać. Jest jeszcze parę takich kwestii związanych ze sformułowaniem celów, ale wydaje się, że to się z KE uda uzgodnić. Kwestie najtrudniejsze dotyczą priorytetów, i one są następujące: Komisja chciałaby rozdzielić I i VII Priorytet, czyli te dotyczące rynku pracy i integracji społecznej, na co nie chcemy się zgodzić. KE również chciałaby zlikwidować priorytet dotyczący ochrony zdrowia. Nie chciałaby go całkowicie likwidować, ale żeby działania w nim przewidziane były realizowane w ramach Priorytetu II, dotyczącego adaptacyjności i Priorytetu III, który dotyczy sfery edukacji, na co oczywiście się nie zgadzamy, bo zależy nam na spójności tych działań w ramach jednego priorytetu. Trzecią sporną kwestią jest sprawa zlikwidowania Priorytetu X dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich. Komisja twierdzi, że te działania mogą się nakładać z działaniami, które są w tej chwili proponowane w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich w ramach wspólnej polityki rolnej. Najchętniej widziałaby, żeby te działania były rozproszone po innych priorytetach w ramach komponentu regionalnego. Chcielibyśmy negocjacje z KE zakończyć w czerwcu, wtedy Komisja mogłaby rozpocząć swój proces decyzyjny, tak by w sierpniu formalnie go zakończyć. Ostateczne zakończenie negocjacji nastąpi w momencie wydania formalnej decyzji Komisji Europejskiej przyjmującej program. To jest plan maksimum, który by nam umożliwił rozpoczęcie działań w ramach tego programu na przełomie 3. i 4. kwartału tego roku. Mimo że negocjacje w Kapitale Ludzkim to są najtrudniejsze negocjacje, jakie prowadzimy z KE w tej chwili, to widać wyraźnie, że jesteśmy bardzo zaawansowani. Jak na razie współpraca układa się bardzo dobrze, i to zarówno z regionami, innymi ministerstwami, partnerami społecznymi w ramach Komisji Trójstronnej czy innych spotkań bilateralnych.</u>
<u xml:id="u-2.44" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoJerzyKwiecinski">O systemie instytucji niezbędnych do rozpoczęcia wdrażania programu mogę powiedzieć tylko tyle, że chcielibyśmy podpisać z nimi porozumienia dotyczące ich udziału w programie jako instytucji pośredniczących do końca kwietnia. W tej chwili umowy mamy przygotowane i te umowy negocjujemy. Chcemy, aby cały system instytucjonalno-proceduralny był gotowy na koniec czerwca, i już przygotowujemy różne dokumenty. Przedmiotem negocjacji z KE jest program operacyjny, ale tak naprawdę najważniejsze detale są ujęte w Szczegółowym Opisie Priorytetów. Ten opis został wcześniej przygotowany i jest w tej chwili przedmiotem konsultacji społecznych, których nie zamykamy, do czasu zakończenia negocjacji z Komisją Europejską, bo mogą one wpłynąć na charakter Szczegółowego Opisu Priorytetów. Mamy też przygotowane inne wytyczne, np. w zakresie wdrażania projektów innowacyjnych i współpracy międzynarodowej. Są one wywieszone na naszej stronie internetowej i są przedmiotem konsultacji społecznych. Jesteśmy też na etapie końcowym wytycznych określających zasady kwalifikowalność wydatków w ramach programów operacyjnych. Przygotowaliśmy wytyczne krajowe dla wszystkich programów. W tej chwili pracujemy nad wytycznymi do programu Kapitał Ludzki, i do końca kwietnia wytyczne powinny być przygotowane i wywieszone na naszych stronach do konsultacji. Potrzebne są też inne procedury do programu, które są w przygotowaniu, takie jak dotyczące wyboru projektu, sprawozdawczości, funkcjonowania Komitetów Monitorujących (formalnie te Komitety będą dopiero powołane po decyzji KE, natomiast chcielibyśmy już w najbliższych tygodniach powołać tzw. prekomitety, aby wstępnie ustaliły kryteria wyboru projektów), również pracujemy nad zasadami przeprowadzania kontroli, czy raportowania o nieprawidłowościach. To są dokumenty, które interesują wszystkich naszych beneficjentów, tych którzy będą uczestniczyli w naszym programie, i w procesie zarządzania. Jednocześnie przygotowujemy wzory wniosku o dofinansowanie projektu, wzory umowy o dofinansowanie projektu oraz wzory wniosków o płatność. Te dokumenty również będą przedmiotem konsultacji społecznej. Harmonogram działań w tym zakresie jest bardzo napięty, czeka nas dużo działań i negocjacji. Oczywiste jest, że chcemy z tym programem jeszcze w tym roku „wystartować”, aby nasi beneficjenci (firmy i osoby prywatne) mogli już w tym roku rozpocząć starania o środki z tego programu.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Dziękuję panu ministrowi za wyczerpującą informację, jesteśmy pod wrażeniem tego wystąpienia, pozwoli nam to poprawniej i z większą wiedzą poruszać się w tym temacie. Otwieram dyskusję nad przedstawioną informacją.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselJerzyBudnik">Przyznaję, że rzeczywiście jesteśmy pod wrażeniem, po raz pierwszy muszę powiedzieć, że nie mam zastrzeżeń do materiałów przygotowanych na posiedzenie naszej Komisji. Może, dlatego że te materiały zostały sporządzone przez MRR a nie przez resort pracy. Chciałbym jednak wprowadzić mimo wszystko nutę rozgoryczenia, żalu, że nie ma tu przedstawiciela Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w osobie któregoś z ministrów, dlatego że ten materiał, przedstawiony przez MRR jest taki ważny i profesjonalnie przygotowany. Naszą Komisję głównie będzie interesowało to, co dotyczy priorytetów, dla których instytucją wiodącą jest minister pracy. Są to aż trzy Priorytety, I, II i V i nasze pytania będą głównie tego dotyczyły. Chcielibyśmy wiedzieć np. jak resort pracy jest przygotowany do wdrożenia tego programu w zakresie tych trzech priorytetów, zwłaszcza w kontekście uwagi, którą usłyszeliśmy od pana ministra, a którą osobiście podzielam, że instytucje pośredniczące mogą być przeciążone, np. z braku delegacji zadań. Moje pytanie dotyczy więc tego jak wyglądają przygotowania w resorcie pracy, aby po roku znowu się nie okazało, że ministerstwo jest „przeciążone”. Zwłaszcza, że z analizy wynika, że to MRR sprawdza przygotowanie instytucji pośredniczących, i ten resort za to odpowiada i przed premierem, i przed Brukselą. Stawiam w związku z tym wniosek, żeby uwzględnić w planie pracy naszej Komisji temat z udziałem ministra pracy, żeby odnieść do tych trzech priorytetów.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Wyjaśniając wcześniejszy głos powiem, że jako Komisja nigdy nie ograniczaliśmy uczestnictwa przedstawicieli rządu czy ministerstw. Zawsze miło nam jest gościć panią minister osobiście lub jej najbliższych współpracowników, zwłaszcza w tak ważnych posiedzeniach. Natomiast idąc za tokiem rozumowania przewodniczącego Jerzego Budnika, wydaje się bardzo zasadne, żebyśmy na jednym z kolejnych posiedzeń omówili Priorytety I, II i V, które nas najbardziej interesują.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselLechKolakowski">Chciałbym także wyrazić zadowolenie z jakości przygotowanych materiałów, ale i podziękować za zwrócenie uwagi na sprawy rynku pracy na obszarach wiejskich. W dokumencie czytamy, iż u nas zatrudnienie w rolnictwie kształtuje się na poziomie ponad 17 proc., natomiast w krajach starej UE jest na poziomie 2-7 proc. Najniższe jest bodajże w Wielkiej Brytanii na poziomie 2 proc., albo wręcz jeszcze niższe. Jest więc pewne niebezpieczeństwo pozbywania się działalności rolniczej przez gospodarujących rolników, wynikające z aspektów ekonomicznych, jak również starzenia się społeczeństwa wiejskiego. Być może w czasie funkcjonowania tego programu w latach 2007-13 to bezrobocie będzie wzrastać, ale cieszę się że MRR zauważyło ten problem. Tym bardziej, że moją opinię potwierdza komplementarność tego wsparcia z innymi programami operacyjnymi w zakresie pomocy dla obszarów wiejskich. Uważam też, że do wymienionych ministerstw współpracujących trzeba by dopisać Ministerstwo Rolnictwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselTomaszNowak">Pan minister powiedział o negocjacjach i terminie startu programu w 3, 4 kwartale tego roku, ale co będzie jeśli negocjacje się nie powiodą, jeśli UE będzie bardziej twarda niż to zakładaliśmy? Czy istnieje jakiś plan B, który będziemy mogli poznać za chwilę? Poza tym jak będzie wyglądał monitoring realizacji poszczególnych zadań? Czy MRR zamierza kontrolować tylko instytucje pośredniczące, a one będą monitorować instytucje niżej, czy w realizacji zadań regionalnych, przewidujecie, że bezpośrednio ze szczebla krajowego będą monitorowane wyrywkowo programy w poszczególnych regionach?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#WiceprzewodniczacyForumZwiazkowZawodowychZygmuntMierzejewski">Jestem też przewodniczącym Zespołu Komisji Trójstronnej ds. Funduszy z UE i chciałbym do wypowiedzi pana ministra dodać kilka słów komentarza. Pod względem wielkości finansów to jest trzeci program jaki realizujemy, ale pod względem wagi, którą przedkładamy jest to program najważniejszy, zgodny z oczekiwaniami strategii lizbońskiej, która zakłada inwestowanie w człowieka. Musimy bardzo wiele wysiłku i inicjatywy przedłożyć, żeby ten program zrealizować. Mamy w naszym kraju jeszcze bardzo niską integrację społeczną, mamy takie przekonanie, zwłaszcza w gminach czy powiatach, że jak się wybuduje drogę, to widać i to służy rozwojowi i popularności władzy, ale mało kto uświadamia sobie, że najważniejsze jest inwestowanie w człowieka, bo tylko przez to później będziemy mogli realizować program innowacyjnej gospodarki i inne ważne programy. Pragnę przypomnieć, że po 2013 r. chcielibyśmy mieć tak wykształcone i tak mobilne społeczeństwo, żebyśmy już sobie sami świetnie radzili na rynku europejskim i światowym. Do tego potrzebny jest bardzo wielki wysiłek i dialog obywatelski, by jak najlepiej ten program przygotować, opracować jak najlepiej wskaźniki, stale je monitorować, ewentualnie korygować. Według nas jest to najważniejszy program i tak byśmy chcieli do niego podejść. MRR i pozostałe ministerstwa widzą ten sam cel i dlatego jesteśmy zgodni, że tylko wspólnym wysiłkiem jesteśmy w stanie ten cel osiągnąć.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselStanislawSzwed">Na podstawie przedstawionego materiału widać jak potrzebne było utworzenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Odpowiedzialność tego resortu za wdrożenie tego programu jest bardzo duża, i myślę, że dobrze, że tamto posiedzenie przełożyliśmy, bo dziś otrzymaliśmy kompleksową informację, i szerszy ogląd sytuacji. Z przedstawionych materiałów wynika, że MPiPS będzie zarządzało niedużą kwotą – 400 mln euro, niedużą, zwłaszcza w porównaniu do środków jakie zaplanowano dla wszystkich priorytetów, gdzie mówimy o kwocie 5 mld euro. To są olbrzymie pieniądze, stąd tak ważna kwestia związana jest z nadzorowaniem programu. Mam nadzieję, że MRR będzie go dość mocno monitorowało. Pierwsze pytanie – pan minister wspominał o umowach, które będą zawierane z instytucjami pośredniczącymi dotyczących części samorządowej – kwota 3,7 mld euro to dużo, np. na województwo śląskie to ponad 500 mln, jak to będzie wyglądało technicznie, jaka będzie kontrola, żeby to było dobrze wydatkowane od samego początku? Mamy już doświadczenie, że na początku wykorzystanie środków jest małe i dopiero po pewnym czasie następuje przyspieszenie.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PoselStanislawSzwed">Druga kwestia związana jest z negocjacjami dotyczącymi Priorytetu I: Zatrudnienie i integracja społeczna. Przyznam szczerze, że nie jestem do końca przekonany o racjach naszej strony, gdyby pan minister mógł je przybliżyć, dlaczego łączymy zatrudnienie (rynek pracy) z pomocą społeczną, na co Unia się nie zgadza. Czy w procesie negocjacyjnym jest jakieś zagrożenie czy ministerstwo jest w stanie ustąpić i zmienić zasady, proszę o rozszerzenie informacji. Ten temat jest ważny, więc po zakończeniu kolejnej tury negocjacyjnej będziemy chcieli spotkać się z państwem na posiedzeniu Komisji, żeby mieć pełną wiedzę na ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselJerzyBudnik">Mam jeszcze jedno pytanie, ponieważ MRR i MPiPS chce wdrożyć wprowadzenie programu już w 3. kwartale tego roku, to czy polski system prawny jest na to przygotowany? Czy wdrożenie tego programu będzie wymagało nowelizacji aktów prawnych, bo przy tak dużych programach do tej pory często zdarzało się, że wprowadzający napotykali bariery prawne. Do tego trzeba się do odpowiednio wcześniej przygotować, bo proces legislacyjny, jeśli nie będzie szybkiej ścieżki, trwa minimum pół roku. Czy państwo taką pracę wykonaliście w tych wszystkich resortach, których dotyczą priorytety? Wcześniej bardzo często zdarzało się, że instytucje wdrażające tłumaczyły, że czegoś nie mogą zrobić, bo prawo tego nie przewiduje, żeby teraz nie było tego typu zaniedbań.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzedstawicielkaKonfederacjiPracodawcowPolskichEwaFedor">Mam pytanie o wdrożenie programu na poziomie regionalnym. Czy ten termin – 3. lub 4. kwartał tego roku dotyczy tylko komponentu krajowego, czy również urzędów marszałkowskich i czy one będą gotowe z ogłoszeniem konkursów. Nie ukrywam, że trochę mamy obawy dotyczące poziomu wdrożenia tego programu na poziomie regionalnym, i chciałabym usłyszeć parę słów od pana ministra, jak wygląda przygotowanie urzędów marszałkowskich do wdrożenia tego programu?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselBoleslawBorysiuk">Ten niezwykle ważny dokument sygnowany przez pański resort został przygotowany siłami resortów uczestniczących, z wiodącą rolą MRR, ale też z udziałem tych resortów, które mają wyznaczone funkcje. Wskazuje na to również analiza treści, jest to materiał syntetyczny, ale widać, że planowanie tego programu jest skonstruowane w sposób jednoznacznie kompetentny, uwzględnia wszystkie zakresy spraw, i przede wszystkim, materiał ma jednolity charakter i pozytywnie razi swoim profesjonalizmem. W tej materii przyłączam się do opinii kolegów posłów, bo to wskazuje, że poważne środki związane z kapitałem ludzkim są w dobrych rękach. Dlatego chciałbym złożyć propozycję: ten dokument powinien cały czas towarzyszyć pracom naszej Komisji ze szczególnym zwróceniem uwagi na te zagadnienia, które są najbliższe celom naszej Komisji. Mam na myśli, poza priorytetami, które są związane z resortem pracy i polityki społecznej, jeszcze na dwa, a mianowicie, żeby także Priorytety III i IV, były również tematem naszego kolejnego spotkania, być może wspólnie z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży. System oświaty i szkolnictwa wyższego ma przecież rozstrzygające znaczenie z punktu widzenia jakości kadry i możliwości jakie daje wkład nauki w rozwój gospodarczy. Podzielam również pogląd posła Lecha Kołakowskiego, który mówił o Priorytecie X: Partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Istnieje konieczność spotkania się z kierownictwem resortu rolnictwa w celu bliższego omówienia spraw związanych z działaniami w tym obszarze. Tak jak MRR spełnia strategicznie ważną rolę z punktu widzenia tworzenia warunków dla realizacji programu Kapitał Ludzki, tak nasza Komisja powinna pełnić rolę inicjującą wobec innych komisji z punktu widzenia realizowania tego programu na rzecz rynku pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselTomaszNowak">Mam uzupełniające pytanie o formularze wniosków i stopień ich skomplikowania, czy to nie będzie kolejna bariera, o którą rozbije się termin rozpoczęcia programu w 3. czy 4. kwartale tego roku?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Dziękuję bardzo za zainteresowanie i pytania, bo milczenie państwa w pierwszej chwili stremowało mnie, nie wiedziałem czy powiedziałem wszystko za dokładnie, albo co gorsza tak, że nikt nic nie zrozumiał. Natomiast widzę, że państwo zadajecie bardzo trafne pytania. Lubię dyskusję i lubię się spierać. Jeśli dostaję takie pytania, to powiem szczerze jestem w swoim żywiole. Pozwolę się do nich odnieść w kolejności tak jak były zadawane. Poseł Jerzy Budnik zwrócił uwagę na szalenie ważną sprawę – system instytucjonalny, szczególnie ten, za który jest odpowiedzialny minister pracy – Priorytety I, II, i V – nie będzie tajemnicą, jeśli powiem, że tego systemu na ostatni guzik dopiętego nie mamy. Wiemy oczywiście, kto jest instytucją zarządzającą, a kto pośredniczącą, ale w tym systemie są też tzw. instytucje pośredniczące drugiego stopnia. Przepraszam za ten termin, myśmy z Komisją Europejską bardzo długo walczyli, żeby tego terminu nie używać, żeby używać terminu instytucje wdrażające, choć to też jest termin biurokratyczny, jak wszystkie pozostałe. Dla świata zewnętrznego wszystkie te terminy są mało przyjazne, ale nie udało się nam tego obronić. Komisja Europejska stwierdziła, że instytucji wdrażających nie może być, a tymi instytucjami, które są najbliżej beneficjenta są tzw. instytucje pośredniczące drugiego stopnia. Wszystkie instytucje pośredniczące, które wymieniłem: ministerstwa, czy na poziomie regionów urzędy marszałkowskie czy urzędy pracy, nie będą w stanie bezpośrednio realizować wszystkich tych projektów, to jest po prostu zbyt duży program, więc potrzeba nam jeszcze innych pośredników o jeden szczebel poniżej. I my tego systemu nie mamy na ostatni guzik dopiętego. Nie będzie też tajemnicą, jeśli powiem, że z punktu widzenia programu, bardziej byliśmy jednak zaniepokojeni tą częścią tego systemu instytucjonalnego, która dotyczy wdrażania programów w komponencie krajowym. Dlaczego? Bo większość działań, które będą tam wspierane, to będą projekty systemowe. Generalnie w Kapitale Ludzkim będziemy mieli projekty konkursowe, czyli będą ogłaszane konkursy. W obszarze krajowym będą to np. szkolenia pracowników systemu sprawiedliwości, który to projekt systemowy będzie prowadziło Ministerstwo Sprawiedliwości. Innym projektem systemowym mogą być projekty badań np. prowadzonych na rynku pracy w MPiPS. Generalnie z tymi projektami systemowymi bardzo słabo sobie radzimy w sensie sprawności administracyjnej. Resorty, które będą miały środki w swojej gestii – MPiPS, MEN, nawet MNiSW czy MSWiA, mają słabą zdolność do radzenia sobie z tymi projektami. Odpowiadając na propozycję powołania Polskiej Agencji Rozwoju Zasobów Ludzkich, którą ponad rok temu zgłosił minister pracy, w trakcie debaty rządowej na ten temat zgłosiliśmy projekt utworzenia rządowej agencji, czegoś na kształt Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, o nazwie Centrum Wspierania Polityki Rozwoju. Zajmowałaby się ona zarządzaniem tymi środkami unijnymi na poziomie instytucji wdrażających, czyli instytucji pośredniczących drugiego stopnia w komponencie krajowym i ewentualnie innych obszarach. Ostatecznie ta koncepcja nie została przez rząd przyjęta, dlatego że to było w trakcie dyskusji nad ustawą o powołaniu Polskiej Agencji Rozwoju Zasobów Ludzkich, która to agencja, jak proponowało MPiPS, miała się wyłącznie zajmować działaniami dotyczącymi ministerstwa pracy, a nie wszystkimi działaniami w ramach komponentu krajowego, jak to proponowało MRR. Ostatecznie propozycje nie zostały przyjęte przez rząd, głównie w wyniku proponowanej przez MF reformy finansów publicznych. Ministerstwo Finansów jest bowiem przeciwny tworzeniu agencji z zasady, a poszczególni ministrowie w końcu stwierdzili, że są w stanie przejąć funkcje tych instytucji pośredniczących drugiego stopnia i ta dyskusja upadła. Jako alternatywę MPiPS już powołało państwową jednostkę budżetową o podobnej nazwie, która będzie pełniła funkcję instytucji pośredniczących drugiego stopnia dla tych trzech Priorytetów: I, II i V. Nie ukrywam, że mamy wątpliwości czy ta instytucja będzie w stanie podołać tym zadaniom, w szczególności uważamy, że nie będzie przygotowana do radzenia sobie z II Priorytetem, dotyczącym adaptacyjności, z tego powodu, że w tej chwili zajmuje się tym PARP, która ma to wpisane w ustawę, ma ludzi, doświadczenie, kadry, zasoby fizyczne. Również pozostałe resorty przygotowują grunt, żeby instytucje pośredniczące umiejscowić w tych resortach.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Czy mamy przygotowane wszystkie akty prawne, czy coś trzeba będzie zmienić? Zależy nam na nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia w instytucjach rynku pracy, musimy rozszerzyć paletę wsparcia, musimy sprawić, aby ten system był bardziej elastyczny, żeby nie tylko klasyczne instytucje rynku pracy mogły te działania realizować, ale też trzeci sektor, o którym wspominałem. Zresztą tak jest we wszystkich krajach, szczególnie w obszarze integracji społecznej. Druga ustawa wymagająca zmian to ustawa o zasadach prowadzenia polityki społecznej. Musimy również przygotować i właśnie to robimy, rozporządzenia dotyczące pomocy publicznej, bo wsparcie dla przedsiębiorców będzie pomocą publiczną w ramach tego programu, ale te ostatnie akty mamy już na końcowym etapie przygotowania.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Kolejna kwestia, na którą zwrócił uwagę pan poseł Lech Kołakowski, z którą się całkowicie zgadzam, to kwestia zasobów pracy jakie mamy w rolnictwie. Jest to jedno z kluczowych dla nas zadań, bo jeśli popatrzymy na nasze zasoby ludzkie w najbliższych latach to trzeba powiedzieć, że liczba osób zatrudnionych, w szeroko rozumianym sektorze produkcji i budownictwa, będzie się relatywnie zmniejszała, dlatego że będą wprowadzane nowe technologie, będzie rosła wydajność, efektywność. Nawet jeśli ten sektor będzie rósł – w udziale w PKB, czy wartości dodanej globalnie czy na jednego pracownika – na pewno nie będą tam tworzone nowe miejsca pracy, wręcz przeciwnie, będzie ich ubywało. W rolnictwie podobnie, oczywiście bardzo nas cieszy, że udział rolnictwa w tworzeniu PKB w ostatnich dwóch latach, dzięki wejściu Polski do UE, wzrósł z 3 do 4,5 proc., bo to jest coś niespotykanego na tle innych krajów unijnych. Trzeba powiedzieć, że nasze rolnictwo wykorzystało swoją szansę po wejściu do Unii i z tego jesteśmy zadowoleni, ale nie ma co liczyć, że nawet jeśli dalej ten sektor będzie nam rósł, że będą w nim tworzone nowe miejsca pracy. Jeśli odniesiemy zatrudnienie w tym sektorze – 17 proc. naszych zasobów do udziału w PKB – 4,5 proc., to od razu widać, że to jest cztery razy mniejsza efektywność aniżeli w pozostałej części gospodarki i nieuchronnie będzie następował proces odchodzenia osób od rolnictwa, i dla tych ludzi musimy znaleźć nowe miejsca pracy, i to dobre miejsca pracy. Główną szansę widzimy w usługach, i tak nasza strategia jest przygotowywana, i to nie tylko w usługach na obszarach wiejskich, bo na te usługi musi być popyt, a tam nie zostanie on szybko stworzony. Ten popyt przede wszystkim szybko tworzy się w miastach i tu trzeba zapewnić właściwą symbiozę pomiędzy obszarami miejskimi, które się będą silnie rozwijały, a obszarami wiejskimi. Taki proces następuje już w przypadku dużych aglomeracji miejskich, np. standardem na świecie jest, że zakres oddziaływania aglomeracji to 100 km, a nawet więcej, co oznacza, że osoby z takich obszarów są w stanie codziennie dojechać do pracy. To będzie celem naszego działania. Przypomnę, że jeśli mówimy o transporcie, gdzie kluczową kwestią jest dostępność regionów, ośrodków wzrostu, to nie tylko chcemy budować autostrady i drogi, które łączą te centra między sobą, ale chcemy zapewnić osobom mieszkającym na obrzeżach i na obszarach wiejskich, żeby miały szanse korzystania z tej dostępności ośrodków miejskich.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Kolejna kwestia to starzenie się społeczeństwa. Nie ma co ukrywać, trzeba patrzeć na demografię, w tej chwili co druga osoba wchodząca na rynek pracy UE to jest Polak, czyli mamy najmłodsze zasoby pracy w całej UE, ale to niestety się zmienia. Na razie jeszcze mamy pozytywny przyrost osób wchodzących na rynek pracy, ale w latach 2009-11 to ulegnie załamaniu, nie tylko przyrost będzie negatywny, ale zacznie też spadać udział zasobów pracy w stosunku do całego społeczeństwa. Społeczeństwo zacznie się nam starzeć i musimy się do tego również w tej chwili przygotowywać.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Ważną kwestią z punktu widzenia zatrudnienia jest jego nierównomierność w różnych grupach wiekowych. Np. w wieku 25-50 lat niewiele różnimy się od średniej unijnej, ale już w wieku 15-25 lat poziom bezrobocia to 35-40 proc. i jest to wskaźnik najwyższy w skali UE. Inny problem to bezrobocie w grupie 50 plus, gdzie tylko co czwarta osoba ma zatrudnienie, podczas gdy standardem UE jest 50 proc. zatrudnienia, a w rozwiniętych gospodarkach jest jeszcze więcej, więc żeby nasza gospodarka się rozwijała a nam lepiej się żyło musimy zwiększyć poziom zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Chciałbym też zapewnić, że MRiRW zarówno w negocjacjach, jak i we współpracy z nami, chociaż nie jest bezpośrednio odpowiedzialne za żaden z priorytetów, we wszystkich rozmowach uczestniczy i to uczestniczy bardzo aktywnie.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Pan poseł Tomasz Nowak pytał co się zdarzy, jeśli Unia w negocjacjach będzie utrzymywać bardzo twarde stanowisko. Muszę powiedzieć, że Unia cały czas ma bardzo twarde stanowisko: jest taki pogląd wśród starych krajów członkowskich, że z dyrekcją generalną do spraw zatrudnienia negocjuje się trudniej niż z generalną dyrekcją ds. rozwoju regionalnego i tak było nie tylko za naszego rządu, ale i rządów wcześniejszych, bo obecna perspektywa finansowa była negocjowana trzy lata temu i te negocjacje były zawsze trudne. Niestety nie możemy zmienić negocjatora, jesteśmy na niego skazani, i musimy to robić w duchu partnerstwa, bo zarówno w interesie UE, jak i naszym jest to, żebyśmy mieli dobry program, żeby był on wdrażany. Porażka będzie miała bardzo silne konsekwencje nie tylko dla naszego kraju, ale i całej Unii, bo co piąte euro w nowej polityce spójności idzie do naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Kolejne pytanie dotyczyło monitoringu. Będziemy go prowadzili na podobnych zasadach jak w tej chwili, co oznacza, że nie tylko zamierzamy monitorować instytucje pośredniczące (bo z nimi podpisujemy porozumienia), ale również pozostałe instytucje, ale to nie oznacza, że będziemy mieli bezpośredni nadzór nad wszystkimi instytucjami pośredniczącymi. Ministerstwa, urzędy marszałkowskie będą podpisywały porozumienia ze szczeblem niższym, czyli instytucjami pośredniczącymi drugiego stopnia. Monitorowanie będzie szło od góry do dołu, co więcej będziemy również monitorowali projekty, choć nie wszystkie, ponieważ mamy 75 tys. projektów w obecnej perspektywie, a mamy pięć razy mniej środków. W nowej perspektywie środków będziemy mieli więcej, trudno powiedzieć czy projektów będzie 150, 200, czy 300 tys., bo to zależy od aktywności beneficjentów, ale na pewno będzie ich dużo więcej. Z pozycji MRR nie będziemy w stanie kontrolować każdego projektu, chociaż ich bazę będziemy mieli. Koncentrując się tylko na instytucjach pośredniczących pierwszego i drugiego stopnia, będziemy się również interesowali beneficjentami i niektórymi projektami, szczególnie tymi, które są ważne z punktu widzenia merytorycznego, albo na projektach największych.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Czy wnioski będą prostsze? Dobre pytanie. Na pewno chcemy je wystandaryzować, w obecnej perspektywie wniosków była cała masa w różnych programach i działaniach. Formularz wniosku, który chcemy zaproponować liczy trzy strony, załączniki mają być składane dopiero, gdy dany beneficjent otrzyma dofinansowanie i wtedy składa dodatkowe dokumenty. Zakwalifikowanie wniosku nie oznacza, że beneficjent na 100 proc. otrzyma pieniądze, bo jeśli nie będzie w stanie dopełnić wszelkich innych wymogów formalnych, to końcowa umowa nie zostanie z nim podpisana. Prostsze wnioski to dla nas spora trudność, bo praktycznie każdy partner, który z nami współpracuje – resort czy region – mówi, że ma swoją specyfikę i chciałby mieć swój własny wniosek, więc te dyskusje nie są łatwe.</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Zgadzam się z tym, co powiedział pan przewodniczący Zygmunt Mierzejewski, że jest to program najważniejszy z punktu widzenia długookresowego rozwoju kraju. Środki, które mamy w tym programie są naprawdę duże, pytanie czy będziemy je w stanie zaabsorbować i czy zrobimy to dobrze. Jestem przekonany, że w kolejnej perspektywie finansowej koszty tego wsparcia będą jeszcze większe, ale będziemy mieli wtedy i większe potrzeby, i większy na nie popyt, i lepiej do tego przygotowane instytucje.</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Poseł Stanisław Szwed powiedział – zgadzam się w pełni z tym poglądem – że nasze MRR zostało powołane, żeby lepiej skoordynować i zapewnić spójność strategiczną wszystkich tych działań. Wydaje się bowiem, że bolączką dotychczasowych działań poprzednich rządów była słaba koordynacja strategiczna – edukacja rozwijała się sobie, rynek pracy sobie, integracja społeczna sobie itd. Osiągniemy znacznie lepszy efekt jeśli będzie następowała synergia – edukacja nie może pracować sama dla siebie, musi pracować dla rynku pracy i rozwoju naszego społeczeństwa, integracja społeczna nie może być oderwana – tak uważamy – od rynku pracy. MRR dokonuje w tej chwili analizy strategii, które zostały przygotowane przez nasz kraj od 1989 r., czyli od procesu transformacji – takich dokumentów strategicznych, czyli mających znamiona strategii powstało w tym okresie ponad 415 na szczeblu rządowym. Okazuje się, że jeszcze jakąś wartość, aktualność, mają 124, z tego tylko 31 ma znaczenie z punktu widzenia strategicznego. Jest parę obszarów, dla których nie ma strategii, w sumie szacujemy, że będziemy potrzebowali około 50 dokumentów. To pokazuje, że do tej pory nie było właściwego planowania strategicznego z punktu widzenia całego kraju i koordynacji. Bardzo wiele dokumentów nakładało się na siebie, większość nie miała wskaźników i systemu implementacyjnego, systemu monitorowania i w ogóle nie była realizowana. Może zresztą to dobrze, bo gdyby te wszystkie strategie były realizowane, to byłby jeszcze gorszy efekt. Z punktu widzenia naszego resortu ta koordynacja, spójność jest kluczowa i tak widzimy naszą rolę, bo my nie chcemy zastępować innych ministerstw, chcemy z nimi współpracować w duchu partnerstwa. Także kontrola środków nad regionami, będzie się odbywała przede wszystkim poprzez umowy, które chcemy z wszystkimi regionami podpisać.</u>
<u xml:id="u-14.11" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">W Priorytetach I i VII łączymy integrację społeczną i rynek pracy – podczas gdy rozróżnienie tych dwóch działów jest czymś takim klasycznym w UE. Fundusz ma 50 lat i zawsze funkcjonowały osobno – rynek pracy (myślenie, że trzeba dbać, żeby polepszyć jakość zasobów pracy, znaleźć pracę, zapewnić jak najlepszą płacę), to było klasyczne myślenie, a integracja społeczna (mamy pewne osoby, które są wykluczone i trzeba im pomóc lepiej znaleźć się w społeczeństwie). Uważamy, że najlepszą metodą, żeby pomóc osobom wykluczonym, czy zagrożonym wykluczeniem, żeby pełniły normalną funkcję w ramach społeczeństwa obywatelskiego, to jest pomoc w znalezieniu się na rynku pracy. Wyniki dla Polski są zastraszające, jeżeli weźmiemy np. grupę 50 plus to jedna czwarta ma pracę, niepełnosprawni – 11czy 12 proc. i panuje w ogóle takie przeświadczenie, że niepełnosprawny w ogóle nie powinien pracować. źle jest też w przypadku kobiet, szczególnie tych, które urodziły dziecko i mają problem z powrotem na rynek pracy. Uważamy, że tym osobom nie wystarczy pomóc, żeby miały lepszy komfort życia, ale głównym instrumentem jest pomoc w znalezieniu się na rynku pracy, dlatego właśnie tak mocno upieramy się, żeby tego nie rozdzielać i nie zmieniamy stanowiska. Oczywiście negocjacje są negocjacjami i w tej chwili jest to najważniejszy i najtrudniejszy punkt sporny w rozmowach z UE. Jeśli państwo będziecie chcieli od nas informacji na temat negocjacji to zawsze jesteśmy do dyspozycji.</u>
<u xml:id="u-14.12" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Doradca KPP pani Ewa Fedor pytała czy urzędy marszałkowskie będą gotowe w terminie. Podjęliśmy świadomą decyzję, żeby przekazać do realizacji sporą część tych działań do regionów. Przypomnę, że mieliśmy podobny dylemat, kiedy była negocjowana poprzednia perspektywa finansowa i też był problem czy regiony będą w stanie zarządzać projektami infrastrukturalnymi. Komisja Europejska mówiła, że nie będą w stanie, okazało się coś całkowicie przeciwnego. Wiemy, że w tej chwili sytuacja jest inna, bo widzimy, że sprawność regionów w zarządzaniu funduszem społecznym jest mniejsza, mniej więcej o połowę, ale to też wynika z faktu, że nasze regiony, województwa są mniej upodmiotowione w kwestii zarządzania tymi środkami. Jesteśmy przekonani, że jeśli je upodmiotowimy – przede wszystkim mówię tu o urzędach marszałkowskich – to ta absorpcja będzie zdecydowanie lepsza. Jesteśmy spokojni o urzędy pracy, ale one zajmują się węższą działką, instrumentami biernymi, ale, co nas bardzo cieszy, w coraz szerszym stopniu także instrumentami aktywnymi i przede wszystkim na te instrumenty aktywne stawiamy. Wiemy, że urzędy pracy pomogą urzędom marszałkowskim w zbudowaniu zdolności absorpcyjnej w regionach.</u>
<u xml:id="u-14.13" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">W kwestii dotyczącej przygotowania materiałów, chciałbym od razu powiedzieć, że przygotowanie tego programu operacyjnego koordynowaliśmy, ale był on przygotowywany przez cały rząd, przez wszystkie resorty. Mieliśmy na ten temat bardzo dużo dyskusji. Był on także przygotowany we współpracy z regionami, odbyło się bardzo wiele spotkań, konsultacji w regionach, mieliśmy też wiele konsultacji formalnych i mniej formalnych z naszymi partnerami społecznymi, więc to nie jest efekt tylko naszej pracy, ale pracy tysięcy ludzi, którzy w tym uczestniczyli. Jeśli chodzi o pozostałe dokumenty, szczegółowy opis priorytetów, ten opis powstał w naszym resorcie we współpracy z innymi ministerstwami. Jest on w tej chwili przedmiotem konsultacji społecznych, i to zarówno z Komisją Trójstronną, jak i społeczeństwem. Otrzymujemy setki uwag w różnej formie – korespondencji, e-maili. Wszystkie nasze dokumenty są przygotowywane w duchu zasady partnerstwa ze wszystkimi resortami, regionami i partnerami społecznymi, organizacjami pozarządowymi i szeroko rozumianym społeczeństwem. I chcielibyśmy to dalej kontynuować.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Zmierzamy do końca posiedzenia, czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos w dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselStanislawSzwed">Chciałbym zabrać głos w sprawie już realizowanych programów europejskich. Uczestniczący w programach unijnych wyborcy przychodzący do mojego biura poselskiego zgłaszają wiele problemów, że następują zmiany zasad gry w trakcie realizacji programu, że potrzeba tony papierów. Trwają nieustające kontrole, gdy kończy się kontrola z urzędu marszałkowskiego, przychodzą kontrolerzy wojewody, urzędu pracy, dublują się, często trzeba zatrudnić osobę do przygotowywania materiałów dla kontrolujących, w dokumentacji brakuje jednego przecinka, wszystko wraca po poprawy itp. Beneficjenci mówią, że jesteśmy bez szans z wykorzystaniem środków unijnych, jeśli w takim trybie to w dalszym ciągu będzie kontynuowane. Czy w tym zakresie ministerstwo przewiduje zmiany w nowej perspektywie?</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Tak jak wspominałem, chcemy cały ten system uprościć, zarówno w sferze aplikacji, jak i rozliczania. Tu jednak bardzo wiele zależy nie tylko od systemu, ale i od ludzi, którzy będą tym procesem zarządzali. W tej chwili w obecnej perspektywie mamy ponad 130 instytucji w to włączonych, w nowej perspektywie będzie ich ok. 120. Mamy ok. 3 tys. ludzi, którzy się tym zajmują na poziomie centralnym i regionalnym, w nowej perspektywie od przyszłego roku będziemy potrzebowali minimum 7 tys. takich osób. Kwestia zmiany zasad w trakcie gry – niestety nie mogę państwu obiecać, że zasad nie będziemy zmieniali. Natomiast mam nadzieję, że jeśli te zmiany będą, to będą to tylko zmiany na lepsze. Uważam, że zmiany formularzy wniosków w trakcie naboru na niekorzyść beneficjenta nie powinny mieć miejsca. Obecnie cały system jest przez nas budowany dość elastycznie, np. odeszliśmy od filozofii, że większość spraw dotyczących programów, była regulowana w formie rozporządzeń, mieliśmy ich na początku 100, udało się to zmniejszyć o połowę, ale to nadal sporo. Chcemy odejść od tego trybu na rzecz bardziej elastycznych instrumentów, wytycznych, które niestety budzą jeszcze pewne kontrowersje prawne. Zmiana rozporządzenia trwała czasem od pół roku do roku, wytyczne można zmienić szybciej. Jestem przekonany, że budujemy system prostszy, również na podstawie uwag zgłaszanych przez beneficjentów, zwłaszcza jeśli te uwagi są sensowne. Jeśli chodzi o kontrole, to nie jestem w stanie obiecać, że je zlikwidujemy, są to w końcu pieniądze publiczne, i tylko z samej UE tych kontroli będzie sporo. Z naszego punktu widzenia muszą to być kontrole racjonalne, widzimy, że nadal wiele instytucji, także urzędników, wzdraga się przed wprowadzeniem bardziej elastycznego systemu kontroli. Urzędnik jest wtedy zachwycony, gdy sprawdzi 100 proc. wniosków, faktur, my chcemy, aby zdecydował się raczej na ocenę ryzyka i na próby, po to by wszystkiego nie sprawdzać. Zdajemy sobie sprawę, że to nie jest proste, bo czasami również beneficjenci chcą, żeby urzędnik do nich przyszedł i wszystko sprawdził. Opory są i po jednej i po drugiej stronie. Chcemy też uprościć kontrole, szczególnie po to, aby się na siebie nie nakładały.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzstanuwMRRJerzyKwiecinski">Oprócz tego chciałbym zwrócić uwagę na system podatkowy, nie ukrywam, że w tym obszarze są problemy, bo są pewne kwestie regulowane ustawami o podatkach VAT czy PIT, natomiast są pewne kwestie szczegółowe, które zależne są od interpretacji Izb w regionach i czasem interpretacje tych samych przepisów nie są jednakowe. Ale może państwo nam w tym pomożecie, by w niektórych kwestiach ułatwić życie naszym beneficjentom.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Chciałbym na zakończenie wyrazić jeszcze raz wielką satysfakcję i zadowolenie ze świetnie przygotowanych materiałów i merytorycznego wystąpienia i wyjaśnień. Bardzo dziękuję panie ministrze. Cieszę się na tę współpracę, która jest jeszcze przed nami, którą zapowiadamy, i mamy nadzieję, że to będzie dobrze służyć sprawie wykorzystania środków unijnych z funduszu społecznego. Deklarujemy pomoc w dostosowaniu prawa, w razie potrzeby będziemy inicjatorami nowych zapisów.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelWlodzimierzStepien">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>