text_structure.xml 639 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Oleksy oraz wicemarszałkowie Aleksander Małachowski, Józef Zych i Olga Krzyżanowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszalek">Na sekretarzy powołuję panią poseł Małgorzatę Ostrowską i pana posła Adama Rychliczka.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będzie poseł Małgorzata Ostrowska.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Proszę posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim i senackim projektach ustaw o zmianie ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez pana posła Cezarego Miżejewskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">W dyskusji zgłoszono poprawkę, której tekst został posłankom i posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">Sejm postanowił o nieodsyłaniu projektu ustawy do komisji i przystąpieniu do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszalek">Bardzo proszę wszystkich posłów o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszalek">Czy mogę prosić państwa posłów o skupienie się na głosowaniu, do którego przystępujemy, i zaprzestanie rozmów? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie projektu ustawy w brzmieniu zaproponowanym w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszalek">Komisje w sprawozdaniu przedstawiły wniosek mniejszości do art. 18 ust. 3. Do tego przepisu zgłoszono również poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności, wnioskodawca poprawki proponuje bowiem skreślenie ust. 3 w art. 18. Przepis ten - przypominam - dotyczy refundacji kosztów organizacji robót publicznych z Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszalek">Czy mogę prosić pana posła sprawozdawcę o omówienie poprawki?</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselCezaryMizejewski">Poprawka zgłoszona przez pana posła Mioduszewskiego ma na celu skreślenie w art. 18 ust. 3, który upoważnia kierownika wojewódzkiego urzędu pracy, po konsultacji z rejonową radą zatrudnienia, do częściowej refundacji rzeczowych kosztów organizacji robót publicznych - zależnie od wariantu, który przyjmiemy - w wysokości do 25% lub 50% kwoty środków wydatkowanych na zasiłki i składki na ubezpieczenie społeczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Czy są pytania związane z tą poprawką? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 18, polegającej na skreśleniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszalek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszalek">Głosowało 348 posłów. Za przyjęciem poprawki oddano 97 głosów, przeciw - 228, wstrzymało się od głosu 23 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę polegającą na skreśleniu ust. 3 w art. 18 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszalek">We wniosku mniejszości dotyczącym art. 18 ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu wnioskodawcy w nowym brzmieniu ust. 3 proponują, aby kierownik rejonowego urzędu pracy mógł zrefundować 25% łącznych kosztów organizacji robót publicznych, nie więcej jednak niż do wysokości 50% kwoty wynagrodzeń i składek finansowanych z Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszalek">Komisje natomiast proponują, aby kierownik wojewódzkiego urzędu pracy, po uzyskaniu opinii rejonowej rady zatrudnienia, mógł zrefundować do 50% kosztów organizacji robót publicznych, nie więcej jednak niż do wysokości 25% kwoty wynagrodzeń i składek finansowanych z Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszalek">Czy państwo oczekujecie dodatkowych wyjaśnień od posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszalek">Czy pan poseł chciałby coś dodać ? Nie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszalek">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 18 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 369 posłów. Za wnioskiem mniejszości głosowało 7 posłów, przeciw - 356, wstrzymało się od głosu 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 18 ust. 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#Marszalek">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Społecznej oraz Komisję Ustawodawczą, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 381 posłów. Za ustawą głosowało 376 posłów, przeciw - 2, wstrzymało się od głosu 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu oraz o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim i rządowym projektach ustaw o ochronie zdrowia psychicznego.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez posła Marka Balickiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#Marszalek">W dyskusji zgłoszono poprawki, których tekst został posłankom i posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#Marszalek">Sejm postanowił o nieodsyłaniu projektu ustawy do komisji i przystąpieniu do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#Marszalek">Komisje przedstawiają również wnioski mniejszości, przy czym wniosek mniejszości nr 2 został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#Marszalek">We wniosku mniejszości nr 1 wnioskodawcy proponują dodanie po art. 39 nowego artykułu, stanowiącego, że do czasu przyjęcia do domu pomocy społecznej osoby, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób, organ do spraw pomocy społecznej powinien zapewnić jej niezbędną pomoc.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#Marszalek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku byłaby zmiana ust. 3 w art. 46 oraz zmiana numeracji pozostałych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#Marszalek">Jeśli nie są potrzebne dodatkowe wyjaśnienia ze strony posła sprawozdawcy, przystępujemy do głosowania nad wnioskiem mniejszości nr 1.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#Marszalek">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, polegającego na dodaniu po art. 39 nowego artykułu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 381 posłów. Za wnioskiem głosowało 31 posłów, przeciw - 327, wstrzymało się od głosu 23 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości polegający na dodaniu po art. 39 nowego artykułu odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania nad poprawkami do projektu ustawy zgłoszonymi w trakcie drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#Marszalek">Proszę pana posła sprawozdawcę o ich przedstawienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselMarekBalicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poprawka nr 1 pana posła Gaberle jest związana z wycofaniem wniosku mniejszości nr 2. Dotyczy ona art. 53. We wniosku mniejszości proponowano skreślenie tego artykułu, a po jego wycofaniu w poprawce nr 1 proponuje się, aby ściganie następowało na wniosek pokrzywdzonego. Art. 53 mówi, że kto podaje lekarzowi lub organowi właściwemu do wykonywania niniejszej ustawy informacje o występujących u innej osoby objawach zaburzeń psychicznych, wiedząc, że te informacje są nieprawdziwe, podlega karze pozbawienia wolności do roku, ograniczenia wolności albo grzywny. I tutaj postępowanie następuje z urzędu. Poprawka sprowadza się do tego, że takie postępowanie następowałoby na wniosek pokrzywdzonego.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselMarekBalicki">Intencją art. 53 jest ochrona przed nadużywaniem tych przepisów ustawy, które mówią o trybie przymusowym, tzn. ochrona przed niepotrzebnym rozpoczęciem przymusowego badania psychiatrycznego czy przymusowym umieszczeniem w szpitalu psychiatrycznym na skutek podania nieprawdziwych informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszalek">Poddaję tę poprawkę pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 1, polegającej na tym, by dotychczasową treść art. 53 oznaczyć jako ust. 1 oraz dodać ust. 2 w brzmieniu: ˝Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego˝, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszalek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#Marszalek">Głosowało 382 posłów. Za poprawką oddano 42 głosy, przeciw - 295 głosów, wstrzymało się od głosu 45 posłów.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm nie przyjął poprawki do art. 53.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#Marszalek">Bardzo proszę, panie pośle, o omówienie następnej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselMarekBalicki">Poprawka nr 2 jest ujęta w dwóch wariantach i dotyczy uzupełnienia art. 55 ust. 2, który mówi, że w ciągu sześciu miesięcy od wejścia w życie ustawy minister pracy i polityki socjalnej w porozumieniu z ministrem zdrowia i opieki społecznej jest zobowiązany do opracowania docelowej sieci domów pomocy społecznej dla osób psychicznie chorych. Poprawka sprowadza się do rozszerzenia tego obowiązku również na środowiskowe domy samopomocy. Dwa warianty polegają na innym sposobie redakcji tej poprawki. Z redakcyjnego punktu widzenia trafniejszy wydaje się wariant II.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszalek">Oba warianty poddam po kolei pod głosowanie. Jeżeli przyjmiemy wariant I, to głosowanie nad wariantem II będzie bezzasadne.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselKrystynaSienkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym wycofać swoją poprawkę zawartą w wariancie I, ponieważ wariant II, który państwo macie zapisany, zawiera tę samą treść, ma te same intencje, a jest lepiej sformułowany, powoduje mniejszą ingerencję w tekst projektu ustawy i nie powtarza określenia, dla kogo te środowiskowe domy samopomocy byłyby tworzone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszalek">W związku z tym poddaję pod głosowanie wariant II.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za dokonaniem zmiany w art. 55 ust. 2, polegającej na tym, by po wyrazach: ˝psychicznie chorych˝ dodać wyrazy: ˝oraz środowiskowych domów samopomocy˝, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#Marszalek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#Marszalek">Głosowało 385 posłów. Za poprawką oddano 377 głosów, nikt nie był przeciw, 8 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawkę do art. 55 ust. 2 w brzmieniu przedstawionym w wariancie II.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Sprawiedliwości, Komisję Zdrowia oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#Marszalek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#Marszalek">Głosowało 382 posłów. Za ustawą oddano 380 głosów, nikt nie był przeciw, wstrzymało się od głosu 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ochronie zdrowia psychicznego.</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Handlu i Usług, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez posła Stanisława Kowolika i przeprowadził dyskusję. W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-10.17" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-10.18" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.19" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu. Przedstawiają również wniosek mniejszości, nad którym głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-10.20" who="#Marszalek">We wniosku mniejszości wnioskodawcy wnoszą o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-10.21" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.22" who="#Marszalek">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na odrzuceniu projektu ustawy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.23" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.24" who="#Marszalek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-10.25" who="#Marszalek">Głosowało 380 posłów. Za wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy oddano 181 głosów, przeciw - 148, wstrzymało się od głosu 51 posłów.</u>
          <u xml:id="u-10.26" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości polegający na odrzuceniu projektu ustawy przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.27" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10 porządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu rezolucji w sprawie założeń polityki mieszkaniowej państwa.</u>
          <u xml:id="u-10.28" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu rezolucji przedstawionego przez pana posła Tadeusza Bilińskiego, przeprowadził dyskusję w pierwszym czytaniu oraz przystąpił do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-10.29" who="#Marszalek">Przypominam, że przedstawiciel wnioskodawców zgłosił autopoprawkę polegającą na przedłużeniu terminu przedstawienia założeń polityki mieszkaniowej państwa do 31 października br.</u>
          <u xml:id="u-10.30" who="#Marszalek">W drugim czytaniu zgłoszono poprawkę, której tekst został posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-10.31" who="#Marszalek">Bardzo proszę przedstawiciela wnioskodawców pana posła Tadeusza Bilińskiego o przedstawienie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselTadeuszBilinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do tekstu projektu rezolucji pani posłanka Beata Świerczyńska w imieniu Unii Pracy Klubu Parlamentarnego złożyła propozycję zmiany dotyczącej ostatniego akapitu. Zmiana polega na zaakcentowaniu niezwykle ważnej sprawy systemu finansowania budownictwa mieszkaniowego. W związku z tym po słowach: ˝do opracowania założeń polityki mieszkaniowej państwa˝ wnioskodawcy proponują dopisanie: ˝ze szczególnym uwzględnieniem stworzenia systemu finansowania budownictwa mieszkaniowego˝.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszalek">Poddaję tę poprawkę pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do tekstu projektu rezolucji, polegającej na tym, by w zdaniu trzecim projektu po wyrazach: ˝polityki mieszkaniowej państwa˝ dodać wyrazy: ˝ze szczególnym uwzględnieniem stworzenia systemu finansowania budownictwa mieszkaniowego˝, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#Marszalek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#Marszalek">Głosowało 381 posłów. Za poprawką oddano 372 głosy, nikt nie był przeciw, wstrzymało się od głosu 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do tekstu projektu rezolucji przyjął.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu rezolucji.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#Marszalek">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem w całości komisyjnego projektu rezolucji w sprawie założeń polityki mieszkaniowej państwa, w brzmieniu proponowanym w druku nr 485, wraz z autopoprawką oraz przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#Marszalek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#Marszalek">Głosowało 382 posłów. Za rezolucją oddano 378 głosów, nikt nie był przeciw, wstrzymało się od głosu 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm podjął rezolucję w sprawie założeń polityki mieszkaniowej państwa.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskich i rządowego projektów ustaw o izbach rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#Marszalek">W dniu wczorajszym wysłuchaliśmy uzasadnień projektów ustaw oraz wystąpień w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#Marszalek">Przystępujemy do wysłuchania wystąpień indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#Marszalek">Jako pierwszy w dyskusji głos zabierze pan poseł Kazimierz Iwaniec z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselKazimierzIwaniec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koncepcja powołania izb rolniczych wychodzi naprzeciw licznie podejmowanym inicjatywom w województwach. Nie jest więc przypadkiem, że wpłynęły w tej sprawie dwa projekty poselskie...</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Przepraszam bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszalek">Wysoka Izbo! Jest dla mnie, jako prowadzącego obrady, dość krępujące powracanie na każdym posiedzeniu do sprawy ładu na sali w momencie przystąpienia do rozpatrywania kolejnego punktu porządku obrad. Bardzo więc proszę, panie pośle, aby pan minutę odczekał, aż państwo posłowie podejmą decyzję co do swojego dalszego przebywania na sali.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#Marszalek">Czy mogę prosić wszystkich posłów o zajęcie miejsc? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#Marszalek">Proszę kontynuować, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselKazimierzIwaniec">Koncepcja powołania izb rolniczych wychodzi naprzeciw licznie podejmowanym inicjatywom w województwach. Nie jest więc przypadkiem, że wpłynęły w tej sprawie dwa projekty poselskie i został opracowany także projekt rządowy. Izby rolnicze staną się szczególną, ważną formą samorządu rolniczego, przede wszystkim samorządu gospodarczego. Podkreślam, że przede wszystkim, a nie wyłącznie, gdyż funkcje i zakres działania izb rolniczych będą miały szersze znaczenie społeczne.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselKazimierzIwaniec">Jeśli chodzi o zakres funkcjonowania izb rolniczych, możemy sięgać do bogatych doświadczeń okresu międzywojennego. Dużo o tym powiedziano wczoraj w wystąpieniach klubowych. Powinniśmy też sięgnąć do rozwiązań i doświadczeń izb rolniczych w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PoselKazimierzIwaniec">Przedstawione trzy projekty w wielu podstawowych sprawach są ze sobą zgodne, a występujące różnice mogą tylko wpłynąć na wypracowanie lepszych rozwiązań. Będzie to już rezultatem pracy w odpowiednich komisjach, do których powinny być skierowane projekty.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PoselKazimierzIwaniec">Popierając koncepcję tworzenia izb rolniczych, w toku dalszych prac nad projektami trzeba zwrócić uwagę na wiele spraw i dopracować je. Chodzi między innymi o:</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PoselKazimierzIwaniec">- po pierwsze: określenie wyraźnych i jednoznacznych relacji oraz zależności między administracją państwową różnych szczebli, lokalnymi samorządami a tą szczególną formą samorządową, jaką będą izby rolnicze;</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PoselKazimierzIwaniec">- po drugie: w aktualnej sytuacji prawnej określenie relacji pomiędzy zakresem działania i kompetencjami związków zawodowych oraz organizacji społeczno-zawodowych rolników. Izby rolnicze w żadnym przypadku nie powinny nabierać charakteru związku zawodowego, a takie niebezpieczeństwo kryje się w niektórych sformułowaniach przedłożonych projektów;</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PoselKazimierzIwaniec">- po trzecie: wyraźne rozgraniczenie relacji i kompetencji między działaniami samorządu a organami administracji państwowej. Chodzi na przykład o służby weterynaryjne, kwarantanny i ochrony roślin, inspekcję nasienną itd.;</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PoselKazimierzIwaniec">- po czwarte: powiązanie z prawnym programem dostosowawczym do Unii Europejskiej, w tym nawiązanie do prawnego usytuowania izb rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PoselKazimierzIwaniec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ważna sprawa źródeł finansowania izb rolniczych powinna być w ustawie uregulowana jednoznacznie, tak jak to jest zaproponowane w projekcie - w drukach nr 236 i 440.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#PoselKazimierzIwaniec">Utworzenie izb rolniczych powinno być osadzone w możliwie pełnym uregulowaniu ustroju prawnego polskiego rolnictwa. Uważam, że powinno to być poprzedzone takimi ustawami, jak np. o ochronie gruntów rolnych, o ochronie roślin, nasiennictwie itp.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#PoselKazimierzIwaniec">Nie można też ukrywać, że z koncepcją izb rolniczych pozostaje w ścisłym związku problem podziału administracyjnego kraju - tworzenie powiatów - oraz generalnej koncepcji samorządu terytorialnego. Nie można też pominąć tego, że tworzenie izb rolniczych jest kolejnym, słusznym, ale znowu cząstkowym rozwiązaniem problemów rolnictwa. Popierając tworzenie izb rolniczych apeluję jednocześnie o przyśpieszenie debaty nad kompleksową koncepcją polityki rolnej. Izby rolnicze muszą być wyraźnie osadzone w polityce rolnej, obejmującej całokształt problemu.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszalek">Głos ma pan poseł Henryk Siedlecki z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselHenrykSiedlecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konieczność uchwalenia ustawy o izbach rolniczych jest niekwestionowana. Jeśli Wysoka Izba uchwali ustawę o izbach rolniczych, o czym jestem przekonany, będzie to kolejna bardzo ważna i potrzebna rolnictwu i całej gospodarce żywnościowej ustawa uchwalona przez obecny parlament.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselHenrykSiedlecki">Uważam, że gdyby w Polsce funkcjonowały izby rolnicze, oczywiście o ustawowych, odpowiednich prerogatywach, już na początku transformacji ustrojowej, a więc od 1990 r., niemożliwa byłaby taka degradacja rolnictwa, całej gospodarki żywnościowej, jaka miała miejsce w tym okresie. Pozostałyby pozytywne elementy tych przemian, a skala ograniczenia zdolności produkcyjnych polskiego rolnictwa byłaby znacznie mniejsza. Niemożliwy byłby tak znaczny spadek dochodów realnych rolników. Niemożliwa byłaby tak znaczna liczba różnorodnych szwindli i afer w obrębie gospodarki żywnościowej oraz ogromna redystrybucja dochodów ze wsi do miasta, zresztą bezpowrotnie roztrwonionych. Być może to właśnie było przyczyną, że w poprzednich latach nie kwapiono się wyjść z inicjatywą uchwalenia ustawy o izbach.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselHenrykSiedlecki">W dyskusji o izbach rolniczych padają kontrowersyjne zdania. Oczywiście są głosy, że np. izby rolnicze ograniczą znaczenie i rolę związków zawodowych rolników. Również w moim związku, Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, dość często podnoszony jest ten zarzut. Nie podzielam tego poglądu. Po pierwsze, rolę związków ograniczają często nie dość zdecydowanymi działaniami same związki rolników. I tak na marginesie, oczywiście nie można pominąć tu niezaprzeczalnych ˝zasług˝ kolejnych rządów, dla których związki zawodowe rolników są właściwie złem koniecznym. Po drugie, jeśli przyjąć, że zadaniem związków rolników jest nie tylko rewindykacja, ale również współdziałanie w kierunku pozytywnych przemian, to izby rolnicze związkom rolników nie zaszkodzą.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PoselHenrykSiedlecki">Wysoka Izbo! Omawiane projekty ustaw o izbach rolniczych różnią się generalnie w trzech zasadniczych elementach: określeniem zakresu obszaru działania izb, określeniem źródeł finansowania działalności izb i założeniem dobrowolności lub obligatoryjności, jeśli chodzi o przynależność do izb. Podana przeze mnie kolejność nie jest przypadkowa, ponieważ poprzez określenie zakresu i uprawnień, jeśli chodzi o działalność izb, rozwiązanie sprawy kontroli pieniędzy łożonych na ich działalność i przyjęcie założenia powszechnej przynależności do izb tworzy się spójna, logiczna koncepcja. Te różnorodne zdania są zrozumiałe, ponieważ i w społeczności wiejskiej są podzielone poglądy, i w Wysokiej Izbie złożono trzy projekty ustaw.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PoselHenrykSiedlecki">Zasadnicze dla prawidłowego funkcjonowania rolnictwa jest określenie stabilnych i trwałych zasad postępowania w tym dziale gospodarki w długim przedziale czasowym, przynajmniej kilkuletnim, oraz stosowanie takich rozwiązań, które dają szansę na rozwój i pozytywne przemiany oraz osiągnięcie stabilności. Ustawy dotyczące rolnictwa muszą zapewniać stabilność i chronić ten dział gospodarki przed koniunkturalnym politykierstwem. Właśnie ustawa o izbach rolniczych powinna te cele gwarantować. Aby tak było, ustawa o izbach rolniczych musi zapewnić izbom szeroki zakres działania i uprawnień. Tylko wówczas zostanie zaakceptowana obligatoryjna przynależność do izb płatników podatku rolnego, a więc powszechna przynależność rolników do rolniczego samorządu gospodarczego, co z kolei daje szansę na autentyczny, czynny udział rolników w kształtowaniu koniecznych, trudnych przemian na wsi i w rolnictwie. Cele te, moim zdaniem, w sposób najbardziej pożądany są uwzględnione w projekcie poselskim, druk nr 374, przedstawionym Wysokiej Izbie w imieniu wnioskodawców przez pana posła Maksymiuka. Nie dziwi zatem negatywna opinia Unii Wolności o tym projektcie, którą przedstawiła w wystąpieniu klubowym pani poseł Stolzman. Jeśli przyjąć, że celem Wysokiej Izby, a przynajmniej koalicji rządzącej, jest - poprzez uchwalenie ustawy o izbach rolniczych - wsparcie rolnictwa, to przeciwnikom nadania izbom rolniczym dużych uprawnień i szerokiego zakresu działania, powszechności przynależności do izby, zadam pytanie: Czy rolnicy, zrzeszeni w rolniczym samorządzie zawodowym, gospodarczym, mający realny, autentyczny wpływ na decyzje dotyczące rolnictwa i jego otoczenia, będą podejmować decyzje i rozwiązania im szkodzące lub szkodzące rolnictwu? A może najwyższy już czas, aby w naszym kraju przyjąć wreszcie założenie, że na sprawach rolnictwa znają się trochę również rolnicy, że oni również wiedzą i potrafią ocenić, co jest dobre nie tylko dla rolnictwa, ale i dla kraju? Jeśli poprzez ustawę o izbach rolniczych pozwolimy społeczności rolnej samej się rządzić, to załóżmy, że ta społeczność potrafi to robić.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PoselHenrykSiedlecki">Bardzo źle by się stało i byłoby to bardzo trudne do naprawienia, gdyby uchwalając ustawę o izbach rolniczych, w imię nie wiadomo jakich racji okrojono np. zakres działania i uprawnień tych izb, a więc ograniczono by prawa i możliwości działania członkom izb, czyli rolnikom. Naszemu rolnictwu nie jest potrzebna kolejna asekuracyjna ustawa, bardziej nawiązująca do przeszłości i tej dalszej, i tej bliższej, ale ustawa, której rozwiązania wybiegają w przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi Henrykowi Siedleckiemu.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszalek">Proszę panią poseł Marię Zajączkowską z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W debacie odnoszącej się do projektów ustaw o utworzeniu izb rolniczych chciałabym zwrócić uwagę na jeden bardzo ważny element tego ustawodawstwa, determinujący pozycję powstałych izb rolniczych na mapie samorządowej Polski oraz decydujących o stosunku zainteresowanych, czyli rolników, do nowo tworzonych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">Jeżeli izby rolnicze mają spełnić rolę instytucji samorządowych, skutecznie reprezentujących interesy rolników, to muszą uzyskać powszechną akceptację zainteresowanych. Możliwe to będzie tylko wówczas, jeżeli ustawa zagwarantuje spełnienie następujących warunków:</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PoselMariaZajaczkowska">1) umożliwi podejmowanie decyzji o powstaniu izby rolniczej samym zainteresowanym;</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PoselMariaZajaczkowska">2) zagwarantuje, że izby będą instytucjami demokratycznymi, zrzeszającymi producentów rolnych będących płatnikami podatku rolnego lub podatku dochodowego, bez dominacji osób prawnych;</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PoselMariaZajaczkowska">3) zapewni izbom rolniczym charakter samorządu gospodarczego, nie stanowiącego przybudówki administracji państwowej, nie zdominowanego przez organizacje związkowe lub polityczne.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PoselMariaZajaczkowska">Tak skonstruowane prawo pozwoli pozyskać rolników dla powrotu tej instytucji na polską scenę gospodarczą. Dlatego niepokoją głosy i propozycje zmuszania wszystkich rolników do zrzeszania się w izbach z mocy ustawy oraz takie usytuowanie izby rolniczej, które sprowadzi ją do przybudówki administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PoselMariaZajaczkowska">Niemałe znaczenie ma również wysokość składki płaconej przez rolników na rzecz działalności izby. Jeżeli izby mają uzyskać powszechną aprobatę rolników, nie może to być składka wysoka, a ustawa powinna określać jedynie górną granicę, natomiast wysokość składki powinna być ustalana przez zainteresowanych w trybie przewidzianym w statucie izby.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PoselMariaZajaczkowska">Na koniec jeszcze jedna uwaga do projektu poselskiego z druku nr 374. Zapisy przedstawione w art. 47 dają izbom uprawnienia do wydawania decyzji, które tak naprawdę byłyby wiążące dla instytucji państwowych i samorządowych, a dodatkowo ograniczałyby prawa innych podmiotów do tworzenia np. spółek wodnych. Takie propozycje są chyba nadinterpretacją uprawnień izb rolnych.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PoselMariaZajaczkowska">Mam nadzieję, że w trakcie prac w komisjach sejmowych wszystkie wątpliwości i kontrowersje zostaną wyjaśnione, a wynikiem pracy będzie dobra, nowoczesna ustawa o samorządzie rolników.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo pani poseł Marii Zajączkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselRyszardStanibula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W wyniku dotychczasowej transformacji ustrojowej następuje dalszy upadek rolnictwa. Dlatego pilną potrzebą i nakazem chwili jest konieczność zatrzymania degradacji sfery rolnictwa, w której pracuje i żyje około 40% naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselRyszardStanibula">Uważam, że jednym z elementów obrony interesu producentów rolnych, a także kreowania postępowych zmian mogą i powinny stać się dobrze zorganizowane i umocnione prawnie samorządy rolnicze, skupione w izbach rolnych.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselRyszardStanibula">W szybko zmieniających się obecnie realiach dnia codziennego, które wynikają ze zmian ustrojowych, liberalnej, wolnorynkowej gospodarki, otwarcia granic, napływu importowanej i subwencjonowanej żywności oraz braku prawidłowo funkcjonującego rynku zbytu płodów rolnych, pozbawienie naszych rolników właściwej ochrony oceniam jako zjawisko z naszej strony wysoce nieuczciwe i niekorzystne.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselRyszardStanibula">Nie możemy pozostawić rolnika samego z nieuczciwą konkurencją, gdyż taka konkurencja niszczy naszą gospodarkę żywnościową. Rolnikom powinniśmy pomóc w zakresie:</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PoselRyszardStanibula">- doradztwa ekonomiczno-organizacyjnego w procesie produkcji i marketingu,</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PoselRyszardStanibula">- dobrze zorganizowanego rynku zbytu płodów rolnych i ich przetworów oraz ochrony przed nieuczciwymi kupcami,</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PoselRyszardStanibula">- tworzenia i rozwoju małych zakładów przetwórczych dla przerobu płodów rolnych,</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PoselRyszardStanibula">- kształtowania racjonalnych cen na płody rolne i środki do produkcji rolnej,</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PoselRyszardStanibula">- uzgadniania warunków kredytowania,</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PoselRyszardStanibula">- przekwalifikowania i tworzenia nowych miejsc pracy dla ludności mieszkającej na wsi.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#PoselRyszardStanibula">Rolnicy potrzebują także zorganizowania kontaktów do nawiązania współpracy z partnerami z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#PoselRyszardStanibula">Istniejące ośrodki doradztwa rolniczego, posiadające zaplecze techniczne, sprawdzony system organizacji w terenie, wykształconą kadrę, są w stanie te zadania wypełnić. Szczegółowy podział zadań pomiędzy izby i istniejące ośrodki powinien nastąpić na podstawie szczegółowych unormowań prawnych w tym zakresie z zapewnieniem autonomii dla dobrze funkcjonujących ośrodków doradztwa rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#PoselRyszardStanibula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uważam, że dobrze funkcjonująca izba rolna jako samorządowe forum rolników - producentów - przetwórców, byłaby płaszczyzną, na której sami rolnicy wypracowaliby kierunki działania i przedstawiali sugestie dotyczące np. postępu biologicznego, zapotrzebowania na środki do produkcji, określenia wielkości importu i eksportu, kierunków polityki rolnej i całej gospodarki żywnościowej. W ten sposób izba rolna reprezentowałaby interesy całego sektora rolniczego niezależnie od organizacji związkowych. Izba rolna miałaby charakter instytucji samorządowo-zawodowej, nie byłaby ani prywatna, ani państwowa. Byłaby instytucją publiczną nie należącą do administracji rządowej, ale organizacją wybieralną. Spełniałaby głównie funkcję doradczą i interwencyjną, a obok tego odgrywałaby bardzo ważną rolę organizacyjną i ekonomiczną wśród rolników. Izba rolna miałaby określoną funkcję - pełniłaby misję służenia rolnictwu. Izba rolna nie powinna dominować i przyjmować kompetencji i zadań innych organizacji.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#PoselRyszardStanibula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uważam, że projekty ustaw poselskich i rządowy są dobrze opracowane, ale wymagają jeszcze uzupełnień i poprawek. Dlatego proponuję skierować je do Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w celu dokonania zmian, wypracowania najlepszych rozwiązań. Dla przykładu, moim zdaniem, propozycja zorganizowania wyboru delegatów na walne zgromadzenie izby w wyborach powszechnych na wzór Ordynacji wyborczej do Senatu wymaga zmiany wielu przepisów, uruchomienia całej bardzo kosztownej procedury wyborczej, proponowanej w projekcie poselskim. Proponuję, aby zastanowić się, czy nie łatwiej byłoby przeprowadzić wybory delegatów na walne zgromadzenie w wyborach pośrednich (tj. na zebraniach wiejskich wybrać przedstawicieli wsi, którzy na zebraniu gminnym w głosowaniu tajnym wybiorą delegata na walne zgromadzenie) lub wybrać delegatów na sesji rady samorządu terytorialnego w wyborach tajnych.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#PoselRyszardStanibula">Uważam, że należy się zastanowić nad rozwiązaniem, czy do przeprowadzenia prac związanych z utworzeniem izby minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej na wniosek wojewody może powołać pełnomocnika, który pełnić będzie obowiązki prezesa izby do czasu wyboru prezesa przez pierwsze walne zgromadzenie. Pełnomocnik w porozumieniu z wojewodą i sejmikiem samorządowym powołuje zespół organizacyjny, który ma za zadanie opracować projekt statutu izby i regulamin wyborów do walnego zgromadzenia przedstawicieli, a także zorganizowanie i przeprowadzenie wyborów. Uważam, że na wstępnym etapie tworzenia izb bazę materialną oraz środki finansowe powinny zapewnić wojewodowie.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#PoselRyszardStanibula">Rządowy projekt ustawy o izbach rolniczych w rozdziałach 1, 2, 3 i 5, które dotyczą przepisów ogólnych, zadań i zasad działalności organów izby, nie budzą moich zastrzeżeń i są dobrze opracowane. Natomiast rozdział 4, dotyczący zasady przeprowadzenia wyborów do walnego zgromadzenia izby, nakłada na komisje wyborcze jak również kandydatów zbyt drobiazgowe i uciążliwe do wykonania zadania. Swoje uwagi o szczegółowych rozwiązaniach na ten temat przekażę podczas prac nad projektem w Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Jednak przedłożony projekt rządowy jest projektem kompromisowym w stosunku do pozostałych i zawiera wiele racjonalnych merytorycznych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#PoselRyszardStanibula">Uważam, że izby rolnicze jako związki publiczno-prawne zapewniają całemu systemowi ochrony i doradztwa rolniczego odpowiedni ładunek samorządności, społeczności i spontaniczności. Projekt ustawy rządowej pozostawia producentom rolnym znaczną samodzielność i duży zakres działania. Zgodnie z projektem izby mogą realizować zarówno zadania własne, jak i zlecone przez organy administracji państwowej. Rozwój gospodarki rynkowej wymagać będzie ciągłych zmian w systemie doradztwa rolniczego, a szczególnie w zakresie organizacji rozwoju rolnictwa, metod i siły ekonomicznej gospodarstw rolnych. Dlatego samorząd rolniczy, jakim mają być izby rolnicze, powinien mieć zapis prawny w naszej nowej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#PoselRyszardStanibula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę o skierowanie przedłożonych projektów ustaw, poselskich i rządowego, do dalszych prac w sejmowej Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Komisji Samorządu Terytorialnego i Komisji Ustawodawczej. Uważam, że w tych komisjach i na podstawie przedłożonych projektów powstanie jeden bardzo dobry i oczekiwany projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi Ryszardowi Stanibule.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Czecha z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselMiroslawCzech">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany dziś problem ma doniosłe znaczenie dla przyszłości rolnictwa w Polsce. Utworzenie izb rolniczych jako organizacji samorządu gospodarczego producentów rolnych stanowić będzie bardzo istotny element przekształcania rolnictwa i dostosowywania go do zmieniających się warunków gospodarczych i społecznych. Ustawa o izbach rolniczych posiada bowiem charakter systemowy, dlatego też wymaga szczególnie wnikliwego omówienia i opracowania. To, że debatujemy nad trzema projektami, świadczy najlepiej zarówno o gospodarczej i społecznej wadze problemu, jak również o coraz bardziej naglącej potrzebie jego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselMiroslawCzech">W związku z tym pierwszą sprawą, którą pragnę podnieść, jest potrzeba bardzo szerokiej debaty nad projektami ustaw. Powinny wziąć w niej udział wszystkie zainteresowane środowiska, aby podstawowe rozstrzygnięcia były powszechnie akceptowane. Na potrzebę takiej dyskusji zwracają uwagę osoby, z którymi się konsultowałem, organizacje oraz instytucje z reprezentowanego przeze mnie województwa koszalińskiego, na którego terenie działa Środkowopomorska Izba Rolna. Na ile jest to sprawa istotna, świadczy chociażby tryb pracy nad ustawą o samorządzie gospodarczym, podobną co do charakteru do ustawy o izbach rolniczych, a w których to pracach konsultacje odgrywają bardzo istotną rolę. Jest to szczególnie ważne, jeżeli weźmie się pod uwagę, iż szereg rozwiązań stanowiących o istocie izb rolniczych jest wysoce kontrowersyjnych.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PoselMiroslawCzech">Odnosi się to szczególnie do podstawowego, jak się wydaje, problemu obligatoryjności członkostwa w izbach. Rozstrzygnięcia proponowane w projekcie rządowym oraz w projekcie przedstawianym przez posła Maksymiuka są zbyt radykalne jak na nasze warunki. Stąd za właściwe uznać należy zapisy proponowane w trzecim projekcie, które uwzględniają zarówno zachowanie samorządnego charakteru izb, jak również dają producentom rolnym odpowiedni czas na podjęcie decyzji o utworzeniu izb. Ten drugi czynnik jest bardzo ważny z uwagi na zróżnicowanie regionalne rolnictwa, doświadczenia historyczne, odmienne warunki bazy materialnej oraz infrastruktury. Po prostu w jednym województwie izbę można będzie utworzyć bardzo szybko, w innych napotka to zapewne na przeszkody.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PoselMiroslawCzech">Kolejna kluczowa kwestia to prowadzenie przez izby działalności gospodarczej. Propozycja rządowa zapisana w art. 7 projektu, aby działalność taką izby prowadziły za pośrednictwem utworzonej w tym celu spółki prawa handlowego z wyłącznym udziałem izby, budzi istotne zastrzeżenia. Doświadczenie spółek prowadzonych chociażby przez Agencję Rynku Rolnego każe podchodzić do takich rozwiązań z daleko idącą powściągliwością. Ten problem wymaga szczególnie wnikliwego przemyślenia, jak i podnoszony tu chyba przez wszystkich występujących problem finansowania działalności izb. To jest druga kluczowa kwestia dla naszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PoselMiroslawCzech">Innym istotnym zagadnieniem jest sprawa stosunku nowo tworzonych izb do już istniejących instytucji realizujących podstawowe cele izb. Chodzi z jednej strony o ośrodki doradztwa rolniczego, a z drugiej o owe 27 izb rolniczych i rolniczo-przemysłowych. Już obecnie zgłaszane są wątpliwości i zastrzeżenia z ich strony. Dlatego celowe jest jasne sprecyzowanie relacji między nimi a izbami tworzonymi na podstawie przepisów ustawy, nad której projektami obecnie debatujemy.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PoselMiroslawCzech">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnikliwego przeanalizowania wymaga również podnoszony przez wielu posłów problem samorządnego charakteru izb. Projekt rządowy proponuje rozwiązania, które w dużym stopniu, według mnie, zdają się przeczyć takim intencjom. Izby powinny być samorządne, bo inaczej utracą cechy, które posiadać powinny.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PoselMiroslawCzech">Wreszcie projekt z druku poselskiego nr 236 i projekt rządowy są w miarę lakoniczne. Niektóre zapisy mają charakter ramowy, co daje szanse na elastyczne interpretowanie prawa, ale rodzić również może zagrożenia. I z tego również należy zdawać sobie sprawę. A zatem głębokiego przemyślenia w pracach nad ustawą będzie wymagać kwestia, by prawo było jasno doprecyzowane, by intencje ustawodawcy były bardzo czytelne.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PoselMiroslawCzech">Kończąc, proponuję, by uchwalenie ustawy o izbach rolniczych - niezwykle doniosłe - nastąpiło w miarę szybko. Ale musi być ono poprzedzone bardzo szerokimi konsultacjami, bo inaczej ustawa nie odegra swojej roli.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi Mirosławowi Czechowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszalek">Głos ma poseł Mieczysław Kasprzak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powołanie izb rolniczych powinno odegrać znaczącą rolę w dziedzinie przystosowania naszego rolnictwa do stowarzyszenia ze wspólnotą europejską. Nie jest tajemnicą, że w zakresie postępu biologicznego, zużycia środków ochrony roślin, nawozów mineralnych cofnęliśmy się do lat pięćdziesiątych. Mamy przestarzały przemysł przetwórczy, czego przykładem może być nasze mleczarstwo nieprzystosowane do obecnych i przyszłych potrzeb konsumentów, zarówno krajowych jak i zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Przedstawione projekty ustaw o izbach rolniczych starają się sprostać wezwaniom obecnych czasów, szczególnie w sprawach bardzo żywotnych dla rolnictwa. A są to problemy:</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">- kształcenia ekologicznego producentów rolnych,</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">- informacji gospodarczej dla rolników i organizowania eksportu płodów rolnych,</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">- pomocy prawnej dla rolników, której nikt obecnie im nie udziela i na którą jest bardzo duże zapotrzebowanie, oraz innych ważnych spraw, które z braku środków w ostatnich latach zostały zaniedbane.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Do nich zaliczyć by trzeba:</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PoselMieczyslawKasprzak">- sporządzanie analiz i ocen kosztów produkcji,</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PoselMieczyslawKasprzak">- podnoszenie kwalifikacji zawodowych szczególnie kobiet i młodych rolników,</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PoselMieczyslawKasprzak">- wspieranie zrzeszeń i stowarzyszeń producentów.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Po skonsultowaniu projektów ustaw w mojej organizacji, to jest w kółkach rolniczych, stwierdzam, że przedstawiony projekt ustawy z druku nr 374 jest:</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Po pierwsze, bardziej fachowy, akcentuje pomoc w zakresie restrukturyzacji gospodarstw rolnych, zakłada poprawę gospodarki ziemią, zajmuje się nasiennictwem, hodowlą.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Po drugie, zakłada zajmowanie się trudnymi sprawami społecznymi rolników, takimi jak ubezpieczenia, ochrona zdrowia czy sprawami socjalnymi.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Po trzecie, konstruktorzy projektu nie tracą z pola widzenia spraw ekonomicznych, w tym: systemu podatkowego i kredytowego oraz spraw kultury i sportu - zaniedbanych bardzo w ostatnich latach.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o izbach rolniczych z druku nr 374 nie zakłada wyręczania w swojej działalności innych organizacji i instytucji, wyklucza dublowanie zadań prowadzonych przez izbę rolniczą i przez inne działające już na rzecz rolnictwa jednostki czy związki zawodowe. Prowadzenie mediacji jest podstawowym zadaniem dla związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych czy też zrzeszeń związków branżowych.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Zawarty w druku nr 374 projekt ustawy zakłada - moim zdaniem - konkretniejsze formy, pełniejsze metody działania izby rolniczej. W szerszym zakresie dopuszcza inne osoby fizyczne i prawne do członkostwa w izbie rolniczej, w tym związki zawodowe czy też organizacje społeczno-zawodowe rolników.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Jestem przekonany, że izba rolnicza będzie w działaniach swoich integrować środowiska wiejskie, jednoczyć działania rozproszonych dotychczas na wsi organizacji zawodowych i społeczno-zawodowych rolników. W sytuacji, w jakiej znajduje się obecnie nasze rolnictwo, założono w projekcie ustawy o izbach rolniczych, w druku nr 374, pobudzanie aktywności społecznej w pełnym tego słowa znaczeniu, pracę organiczną od podstaw, mającą na celu m.in. zwiększanie plonów, pozyskiwanie dodatkowych dochodów w gospodarstwach rolnych oraz pomoc w sprzedaży płodów rolnych. Bardzo ważna będzie działalność gospodarcza o charakterze użyteczności publicznej oraz działania zmierzające do pozyskiwania środków na najbardziej potrzebne zadania.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Założenia w rozdziale IV projektu ustawy z druku nr 236, dotyczące wyborów do walnego zgromadzenia izby, budzą dużo kontrowersji - jeżeli chodzi o formę, o sposób przeprowadzenia tych wyborów. Byłoby wskazane - zdaniem moim i moich wyborców - by w przyszłości wybory te były łączone z wyborami samorządowymi. Zmniejszy to koszty i poprawi frekwencję, zwiększy zaangażowanie i zainteresowanie tymi wyborami.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Istnieje również obawa, że działalność izb rolniczych w początkowym okresie może obciążać rolników zwiększonym podatkiem, co w aktualnej sytuacji byłoby bardzo niewskazane. Kontrowersyjną i nasuwającą wiele wątpliwości sprawą jest umiejscowienie - w przypadku powołania izb rolniczych - ośrodków doradztwa rolniczego. Jak już wcześniej koledzy wspominali, ośrodki te mają wieloletnie tradycje i dobrych fachowców; musi być więc znalezione takie rozwiązanie, które podzieli role między te organizacje.</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione przeze mnie skromne uwagi powinny stać się przyczynkiem do tego, by uchwalona ustawa o izbach rolniczych nie była ustawą martwą, aby mogła spełnić oczekiwania rolników wiązane z izbami rolniczymi. Dlatego też popieram zgłaszane wcześniej wnioski o skierowanie wszystkich trzech projektów ustaw do komisji.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu posłowi Mieczysławowi Kasprzakowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszalek">Informuję, że pan poseł wyczerpał i przekroczył czas przewidziany dla Polskiego Stronnictwa Ludowego, dlatego pan poseł Józef Gruszka już głosu nie zabierze.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#Marszalek">Głos ma poseł Jerzy Jaskiernia z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekty ustaw dotyczące izb rolniczych należą do jednych z ważniejszych, które przyjdzie nam rozpatrywać w tej kadencji. Być może nie wszyscy doceniają rangę tej problematyki, ale kwestie samorządu gospodarczego należą do najtrudniejszych problematyk regulacyjnych. Mówię to na podstawie doświadczeń z dotychczasowych prac nad ustawą o izbach gospodarczych. Jestem przewodniczącym podkomisji ds. izb gospodarczych, już od ponad pół roku pracującej nad tym projektem, który u progu wydawał się bardzo prosty, wydawał się kwalifikować do szybkiego postępowania legislacyjnego, natomiast w trakcie prac - bardzo zresztą intensywnych - okazało się, że szeroka konsultacja społeczna, potrzeba wysłuchania wielu opinii ekspertów, zainteresowanych osób spowodowała, że te prace tak szybko postępować nie mogły.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Zwracam uwagę, że już podczas ubiegłorocznej dyskusji nad sprawą izb gospodarczych pojawiał się wątek izb rolniczych, ponieważ jest to w istocie szerszy obszar samorządu gospodarczego. Co prawda nie zawsze rozwiązania przystające do izb gospodarczych muszą być adekwatne do izb rolniczych, niemniej jednak jest co najmniej kilka problemów, o których chciałbym poinformować Wysoką Izbę, które, wydaje się, w dalszych pracach powinny zostać uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Rozpocznę od tezy, że samorząd gospodarczy jest niezwykle istotnym pojęciem w ramach ustroju społeczno-gospodarczego państwa, ale również ustroju politycznego i chcę się opowiedzieć za tezą pana posła Czecha, który zwracał uwagę na potrzebę przyszłej konstytucjonalizacji tego pojęcia. Dotychczas taka konstytucjonalizacja dotyczyła samorządu pracowniczego, samorządu mieszkańców. Niewątpliwie szeroki samorząd terytorialny będzie jednym z wyznaczników przyszłego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. Wydaje się, że samorząd gospodarczy, jako pewien mechanizm aktywności gospodarczej społeczeństwa - aktywności zorganizowanej, spełniającej pewne funkcje publiczne - w pełni zasługuje na to, aby znaleźć się w przyszłej konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. I sądzę, że tego typu wniosek Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego powinna rozpatrzyć.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsza kwestia, która nasuwa się na tle trzech zgłoszonych projektów, wiąże się z tym, czy została przeprowadzona pełna konsultacja społeczna. Jest ona bowiem nieodzowna. Nie oznacza to, że powinniśmy spowolnić tempo prac legislacyjnych, ale doświadczenia prac nad izbami gospodarczymi wskazują, że brak uprzedniej konsultacji niewsłuchanie się w opinię środowiska, pewne zlekceważenie nawet na etapie pierwszego czytania wówczas formułowanych wniosków, pewne zacietrzewienie autorów projektów, którzy uważali, że są to projekty doskonałe i nie podlegają dyskusji, spowodowało, że dalsze prace przebiegały znacznie wolniej, niż można było oczekiwać. Jest to bowiem ustawa dotycząca kilku milionów podmiotów, ponieważ każdy rolnik może być zainteresowany sprawą funkcjonowania izb rolniczych, jest kwestia konsultacji z organizacjami społeczno-zawodowymi. Jeden z tych projektów jest sygnowany przez działaczy kółek i organizacji rolniczych, co wydaje mi się dobrym prognostykiem, wskazującym, że już pewna faza konsultacji społecznej nastąpiła. Ale wydaje mi się, że w dalszych pracach tego typu konsultacja powinna być kontynuowana.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PoselJerzyJaskiernia">Czego mogłaby dotyczyć? Zwrócę uwagę na kilka problemów. Kwestia pierwsza - problem działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PoselJerzyJaskiernia">Wysoki Sejmie! Od samego początku prac nad izbami gospodarczymi stoimy przed dylematem, czy samorząd gospodarczy powinien prowadzić działalność gospodarczą. I jest to trudny dylemat. Bo z jednej strony, jak czytam w niektórych projektach, m.in. w projekcie zawartym w druku nr 374, a również w projekcie rządowym, istnieje oczekiwanie, że środki z działalności gospodarczej będą jednym z elementów konstrukcyjnych izb rolniczych. Z drugiej wszakże strony w trakcie dyskusji nad izbami gospodarczymi, a sądzę, że jest to argumentacja, która również tutaj została podniesiona i powinna być pogłębiona, powstaje pytanie, czy gdy izba gospodarcza nawet poprzez formę spółki prawa handlowego - bo jest to pewne wyjście natury prawnej, ale nie zmienia istoty rzeczy - włącza się do działalności gospodarczej, nie dzieje się to kosztem tych podstawowych funkcji, które powinna realizować. I czy tu nie następuje konkurencja w stosunku do podmiotów, które powinny być partnerami w działalności izb rolniczych. Stawiam tę kwestię jako otwartą. Sprawa ta wymagałaby pogłębienia, sygnalizuję jedynie, że w dalszych pracach powinno być to rozważone.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PoselJerzyJaskiernia">Kwestia druga - finansowanie izb rolniczych. Sprawy środków finansowych są zawsze delikatne, kontrowersyjne, ale wydaje mi się, że musimy tutaj publicznie postawić pytanie, z czego izby rolnicze mają być finansowane. W projekcie rządowym mówi się w art. 25 ust. 2 pkt 1, że ze środków przekazywanych przez wojewodę w wysokości określonej na ten cel w ustawie budżetowej na dany rok, w okresie pierwszej kadencji organów izby. A więc niejako się stwarza może wrażenie, może założenie... Chciałbym zapytać przedstawiciela rządu o kalkulację, która tutaj być może została przeprowadzona, że dochody w pierwszej kadencji - to w istocie środki budżetowe, a od drugiej kadencji - pozostałe środki. Ale jakiej wielkości mają być te środki? Z jakiego tytułu? Jaka jest gwarancja, że na przykład pozostałe środki wystarczą? Pkt 2 mówi, że dochody izb pochodzą ze środków za zadania zlecone przekazane przez administrację rządową. A jeśli tych zadań nie będzie? A jak się okaże, że te środki nie są wystarczające? Pkt 3 mówi o dochodach z działalności gospodarczej izb. A gdy się okaże, że ta działalność nie będzie przynosiła odpowiednich dochodów? W pkt. 4 mówi się o dochodach z darowizn, zapisów, dotacji, opłat członkowskich, innych wpłat. Opłaty członkowskie są tu zatem wymienione w pkt.4, gdzieś prawie na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PoselJerzyJaskiernia">Dyskusja nad izbami gospodarczymi pokazała, że połowa głosów dotyczyła tego, kto będzie płacił. Jeśli bowiem nie rozstrzygniemy tego, kto będzie płacił, trudno nam będzie rozstrzygnąć pozostałe kwestie, jak choćby kwestię nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PoselJerzyJaskiernia">Podzielam opinie, które wskazywały, że zbyt daleko idący nadzór państwa nad izbami rolniczymi byłby zagrożeniem dla samej istoty samorządu gospodarczego. Jeśli mają być one nadzorowane przez państwo - czy to przez ministra rolnictwa, ministra finansów, czy przez jakiś inny podmiot administracji państwowej - w sposób bezwzględny, to pojawi się pytanie, czy jest to jeszcze samorząd gospodarczy, czy jakaś wydłużona struktura rządowa pod nazwą izb rolniczych, kontrolowana w istocie przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PoselJerzyJaskiernia">Kiedy takie zagrożenie powstaje? Występuje zwłaszcza wówczas, gdy głównym źródłem dochodów jest dotacja rządowa, dotacja budżetowa. Nie ulega wątpliwości, że jeśli państwo płaci - to państwo wymaga i państwo kontroluje. Wówczas cała konstrukcja samorządu gospodarczego w postaci izb rolniczych będzie iluzoryczna.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PoselJerzyJaskiernia">Chciałbym zapytać zarówno przedstawiciela rządu, jak i przedstawicieli autorów pozostałych projektów (zawartych w drukach nr 374 i 236), czy i w jaki sposób problem finansowania izb rolniczych był prognozowany. Nie chodzi bowiem tylko o formalny zapis, ale o to, czy podczas prac nad projektami były przeprowadzane pewne rachunki symulacyjne, które wskazywałyby, o jakie to kwoty chodzi i na co mogą być przeznaczone.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PoselJerzyJaskiernia">Z tym wiąże się oczywiście kwestia nadzoru. Chciałbym skierować do przedstawiciela rządu pytanie, jak można odczytywać przepis art. 27, że ˝nadzór nad działalnością izb sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z prawem˝? Co to oznacza? Czy przez prawo należy rozumieć właśnie ustawę o izbach rolniczych? Chodzi więc o to, czy izby wypełniają te funkcje ustawowe, które zostaną im nakazane, czy chodzi o zgodność z prawem w ogóle?</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#PoselJerzyJaskiernia">W tym momencie otwiera się możliwość stosowania wielu innych kryteriów. Już w przypadku kontroli państwowej, prowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli, są jakieś kryteria legalności, celowości, rzetelności. Tutaj te kryteria nie są wymienione. Przy tak generalnym sformułowaniu może powstać ryzyko, że w istocie kontrole prowadzone według dowolnych kryteriów, bez żadnego ograniczenia, będą paraliżowały działalność izb rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#PoselJerzyJaskiernia">Nie chcę tu nikomu imputować żadnych negatywnych intencji, ale chciałbym zapytać, jak się ma art. 27 do art. 28, gdzie się mówi o pewnych szczególnych trybach kontroli, czy to realizowanych przez ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej, czy przez ministra finansów. Czy oznacza to, że egzemplifikacja dokonana w art. 28 wyczerpuje potencjalny zakres kontroli izb rolniczych, czy jest to tylko egzemplifikacja przykładowa, a rozstrzyga konstrukcja z przepisu art. 27, która wskazuje, że to bliżej nie sprecyzowane kryterium zgodności z prawem może oznaczać chociażby te kryteria, które są zastosowane w działalności kontrolno-państwowej realizowanej przez Najwyższą Izbę Kontroli?</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#PoselJerzyJaskiernia">Ważną kwestią, Wysoka Izbo, jest sposób wyłaniania organów. Przyłączam się do tego, o czym mówił pan poseł Stanibuła, że tryb, który tu został przewidziany, jest chyba zbyt skomplikowany. Sygnalizuję, że na tle doświadczeń z projektem ustawy o izbach gospodarczych problem tworzenia władz jest uznawany za jeden z najtrudniejszych. Pojawiają się trzy grupy problemów.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#PoselJerzyJaskiernia">Po pierwsze, jak się to ma do aktualnych struktur, które istnieją, czy miałyby one stawać się samorządem rolniczym, czy też tworzyłoby się pewne instytucje, zakładając opcję zerową?</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#PoselJerzyJaskiernia">Po drugie, pojawia się kwestia iunctim między tym, co płacą ludzie i ich prawem do wyłaniania organów. Tutaj problem składek członkowskich jest niejako rzucony na marginesie. Prosiłbym autorów wszystkich trzech projektów o jasne, klarowne wypowiedzenie się, czy te podmioty, które będą korzystały z działalności izb gospodarczych - a przecież będzie to bardzo szeroki krąg kompetencyjny - będą świadczyły bezpośrednio pewne środki finansowe, w jakiej wielkości, w oparciu o jaką konstrukcję, czy też tego mechanizmu w ogóle się nie przewiduje albo traktuje jako mechanizm marginalny?</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#PoselJerzyJaskiernia">Po trzecie, jak się to ma do polityki finansowej państwa z punktu widzenia polityki podatkowej? W kilku projektach mówi się o odpisach podatkowych. Chciałbym zapytać przedstawiciela rządu, jak w strategii finansowej państwa przedstawia się problem świadczenia środków finansowych z budżetu państwa, bo odpis podatkowy jest pomniejszeniem podatku. A więc czy to będzie dotacja, czy odpis podatkowy, w istocie chodzi o ten sam garnek. Chciałbym zapytać, w jakim zakresie - operuje się tu bowiem różnymi wskaźnikami odpisów od różnych podatków - jak rząd tę kwestię zamierza uregulować, ponieważ, jak sądzę, w dalszym procesie decyzyjnym będzie to istotne zagadnienie.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podstawie konsultacji przeprowadzonych w moim, tarnobrzeskim, okręgu wyborczym chcę stwierdzić, że izby rolnicze są potrzebną instytucją, na którą oczekuje wieś, na którą oczekuje społeczeństwo. Mamy trzy projekty, mamy dobrą podstawę wyjściową do dalszej analizy. Proponuję, żeby prace nad ustawą o izbach rolniczych skoordynować z pracą nad ustawą o izbach gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-27.19" who="#PoselJerzyJaskiernia">Bardzo by się chciało, żeby rząd w tej sprawie miał jednolite stanowisko, gdyż jedną z przyczyn niewystarczającego postępu prac nad projektami ustaw o izbach gospodarczych jest to, że przez kilka miesięcy czekaliśmy na stanowisko rządu; rząd wskazywał, że tu chodzi o samorząd, a więc to nie sprawa rządu. Później to stanowisko, bardzo niejednoznaczne, zostało przekazane. Co prawda, Sejm jest tutaj suwerenem w rozstrzyganiu, ale im bardziej klarowne będzie podejście do tej sprawy i rządu, i koalicji, tym większa szansa, że prace nad tym ważnym projektem zakończymy w niezbyt odległym czasie.</u>
          <u xml:id="u-27.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi Jerzemu Jaskierni.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Ajchlera z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trzy projekty ustaw o izbach rolniczych wpłynęły do Sejmu. Świadczy to o dużym zainteresowaniu środowisk rolniczych powstaniem organizacji gospodarczej, która będzie faktycznym reprezentantem ich interesów. Interesów tych izby rolnicze mają bronić przede wszystkim wobec administracji rządowej i samorządu terytorialnego, rozgraniczając jednocześnie swe funkcje i zadania od funkcji innych organizacji, na przykład związków zawodowych rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselRomualdAjchler">Potrzeba powstania izb rolniczych nie wynika z tego, że były one w okresie międzywojennym i w związku z procesem odnowy trzeba tę organizację reaktywować. Wynika to przede wszystkim z zapotrzebowania samego rolnictwa, zwłaszcza w okresie, gdy następować ma przebudowa polskiego rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PoselRomualdAjchler">Prawdą jest, że jeśli wyjedziemy na wieś i popatrzymy na polskie rolnictwo, jego strukturę, sposób gospodarowania, to dochodzimy do wniosku, że polskiemu rolnictwu będzie bardzo trudno gospodarować wtedy, kiedy zostaniemy stowarzyszeni z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PoselRomualdAjchler">Rolnictwo nasze, szczególnie w ostatnich latach, zostało pozostawione samemu sobie. Wolny rynek miał być panaceum na wszystko. Miał zastąpić związki zawodowe, związki spółdzielcze i inne organizacje wiejskie. Miał również zwiększyć świadomość rolników. Świadomość ta na tyle została zwiększona, że rolnik dzisiaj nie wie, co ma produkować, na co w przyszłym roku będzie w naszym kraju zapotrzebowanie. I sieje tradycyjnie: trochę żyta, owsa, pszenicy, jęczmienia i ziemniaków. I za chwilę okazuje się, że ten kraj potrzebuje nie te produkty, które rolnik wyprodukował, tylko potrzebuje rzepaku, pomidorów, owoców, jabłek, i następuje import tych produktów. A na import, Wysoki Sejmie, zawsze są pieniądze. Mam nadzieję, że niedługo w tej Izbie omawiane będą dokumenty rządowe, czyli raport o stanie rolnictwa i gospodarki żywnościowej oraz założenia polityki społeczno-gospodarczej dla wsi i rolnictwa do 2000 r. Tym dokumentom bardzo wnikliwie należy się przyjrzeć.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PoselRomualdAjchler">W tych kilku słowach chciałem przekazać jak duże jest zapotrzebowanie wsi na informację gospodarczą, na informację przetworzoną i szybko przekazaną. Niezwykle potrzebne jest też prowadzenie doradztwa w zakresie produkcji rolnej, zapoznawanie z nowymi metodami produkcji, propagowanie nowych technologii. W projekcie ustawy o izbach rolniczych, zawartym w druku nr 236, którego jestem sygnatariuszem, w art. 7 wymieniono zadania izby rolniczej ze szczególnym uwypukleniem potrzeby szybkiego przekazywania informacji. Przewiduje się tam również możliwość uzupełnienia składu o osoby fizyczne i prawne, prowadzące działalność na rzecz rolnictwa. Chodzi o to, że nawet małe zakłady rzemieślnicze mogą również być członkami tych izb pod warunkiem, że produkują na rzecz rolnictwa. Zapisy zawarte w druku nr 236 są być może nie przez wszystkich akceptowane, ale w moim przekonaniu w tych podstawowych dziedzinach są godne poparcia. Godny poparcia jest również zapis o finansowaniu izb rolniczych. Nie mam tu obaw, czy w początkowym okresie sfinansuje to budżet państwa, czy te 2% odpisów od podatku rolnego będzie tak znaczącą kwotą, by reaktywować coś w tym kraju dobrego dla rolnictwa. Bo właściwie z powołaniem tych izb rolnicy wiążą nadzieję na to, że będą mieli reprezentanta swoich interesów, ale swoich, to nie znaczy, że tylko i wyłącznie ich. Chodzi nam również o interesy odbiorców naszych produktów i konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kilka słów na temat pozostałych druków. Analizując je właściwie generalnie można stwierdzić, że one w swojej genezie niewiele się różnią. Są kontrowersyjne zapisy, jeśli idzie o obligatoryjność przynależności (mam tu na uwadze druk nr 374). Chociaż jest to zapis być może o większym zakresie pomocy, bardziej pomocny... Jest to również godne poparcia.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PoselRomualdAjchler">W swoim wystąpieniu chciałbym przede wszystkim zwrócić uwagę na jedną zasadniczą sprawę. Jest pilna potrzeba powołania izb rolniczych. Odpowiedź na pytanie, dlaczego pilna wynika z tego, co obserwujemy dzisiaj na wsi - na wsi jest bieda i jest to jedna z wielu, być może, chęci zaprzestania tej biedy.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym, aby te wszystkie trzy projekty zostały skierowane do komisji, zgodnie z dyspozycją Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi Romualdowi Ajchlerowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#Marszalek">Głos ma pani poseł Irena Lipowicz z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wprowadzenie izb rolniczych staje się kolejnym logicznym krokiem na drodze rozbudowy samorządnej Rzeczypospolitej, rozbudowy reprezentacji zawodowej, społecznej rolników. Pierwszymi krokami na tej drodze były działania ˝Solidarności˝ zmierzające do powołania rolniczych związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselIrenaLipowicz">Cieszę się bardzo, że w dyskusji zwrócono uwagę na konieczność powstania izb rolniczych i zachowania ich pełnego samorządowego charakteru. Podstawowym problemem, na którym chciałabym się skupić w moim wystąpieniu, jest problem dobrowolności lub obligatoryjności organizacji izb rolniczych. Sądzę, że to zagadnienie, ten dylemat powinniśmy rozwiązywać zgodnie z naszymi tradycjami narodowymi, zgodnie nawet z charakterem narodowym. Podczas prac nad projektem ustawy - mówię tutaj o druku nr 236 - był to jeden z podstawowych dylematów. Izby rolnicze powinny mieć charakter obowiązkowy w danym województwie, ponieważ tylko wtedy nie będzie kilku konkurencyjnych izb rolniczych, natomiast zaistnieje możliwość przejęcia przez nie również zadań zleconych administracji państwowej i sprawowania władztwa, które jest konieczne, by wprowadzać pewne elementy polityki rolnej państwa. Wiemy jednak, że nasze społeczeństwo nie lubi przymusu, nie lubi rozwiązań narzucanych na siłę, odgórnie, nie lubi central narzucanych mu niezgodnie z jego wolą. Zwłaszcza rozwiązań jednoznacznie przymusowych nie lubi samodzielny, świadomy polski rolnik i dlatego zaproponowane przez nas rozwiązanie stanowi podsumowanie zdobytych w ciągu ostatnich 4 lat doświadczeń środowisk samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PoselIrenaLipowicz">Chciałabym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na art. 21 naszego projektu ustawy, zawartego w druku nr 236. Istotna jest tam przejrzystość konstrukcji, optymalne rozwiązanie, jeśli chodzi o kwestię dobrowolności - przynależność do izby rolniczej jest uzależniona przede wszystkim od płatności podatku rolnego. Nawiązuję tu do wypowiedzi pana posła Jaskierni. To nie jest tylko tak, że korzyści z uczestnictwa w izbie mają brać się z płacenia składek. Nasza myśl była inna. Rolnicy płacą podatek rolny, a bezpośrednich, odczuwalnych korzyści z tego w tej chwili mają niewiele. Chcielibyśmy, żeby uczestnictwo w izbie rolniczej i wynikające z tego świadczenia były bezpośrednio związane z płatnictwem podatku rolnego - żeby podatnik miał świadomość, że wreszcie coś za ten podatek ma. Ale musimy brać pod uwagę zróżnicowaną sytuację w naszym kraju i wolę społeczności lokalnych. Jeżeli ludność jakiegoś województwa nie życzy sobie izby rolniczej, nie dojrzała jeszcze do tego rozwiązania, wyraża to poprzez uczestnictwo w wyborach i poprzez głosowanie. Zgodnie z naszym rozwiązaniem, jeżeli w wyborach weźmie udział mniej niż 30% płatników podatku rolnego, izba rolnicza w danym województwie nie powstanie. W Poznańskiem, w Katowickiem powstanie na pewno, jak sądzimy z doświadczeń socjologicznych. Jeżeli gdzie indziej nie powstanie, istnieje możliwość nadrobienia tego w ciągu następnych 6 miesięcy. Szanujemy wolę mieszkańców województwa, a uzyskujemy jednocześnie wszystkie prawne korzyści wynikające z obowiązkowej reprezentacji rolników.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo pani poseł Irenie Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#Marszalek">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#Marszalek">W imieniu wnioskodawców zabierze głos pan poseł Janusz Maksymiuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze względu na to, że było bardzo dużo pytań, uwag i propozycji do projektu, który miałem przyjemność przedstawiać, pozwolę sobie zająć Wysokiej Izbie jeszcze trochę czasu. Podkreślę wypowiedzi zawierające rozwiązania, które mógłbym zaakceptować w imieniu klubu. Zacznę od spraw zasadniczych. Ustosunkuję się do wypowiedzi przedstawicieli klubów.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pan poseł Kopeć w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej wskazał na 5 istotnych elementów, zaznaczając co prawda, że znajdują się one w projekcie zawartym w druku nr 374, który przedstawiłem. Niemniej jednak część z nich jest i w innych projektach. Chciałbym to podkreślić, żebyśmy sobie jasno określili i na początku powiedzieli. Wszyscy mówimy: izby rolnicze. To jest tak, jak wtedy gdy patrzymy na konia. Jeden patrzy na karego, a drugi na pstrokatego, to są dwa różne konie, ale nazywamy je tak samo - koń. Używamy określenia ˝izby rolnicze˝. Jedni mówią tak: izby rolnicze to jest ten wspaniały samorząd gospodarczy. Drudzy mówią tak: izby rolnicze to jest ten wspaniały samorząd zawodowy. Inni jeszcze go nazywają: rolniczy. Ustalmy, co to ma być. W myśl naszego projektu jest to samorząd zawodowy, a nie samorząd gospodarczy, jak to jest z kolei w innych projektach. Nie chciałbym tu dyskutować nad innymi projektami, tylko mówić o tym jednym projekcie. Jeżeli sobie wyjaśnimy, do czego zmierzamy, to wtedy przyjmiemy takie rozwiązania, a nie inne. Jeżeli mówimy ogólnie, to jest to wymieszane i nie mamy rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym podkreślić tę sprawę, którą zaakcentował poseł Jagieliński z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Mówiąc o historii, wyciągał wnioski. Tu zacytuję: Przed wojną zadaniem izb było zorganizowanie zawodu rolniczego, a więc doprowadzenie do korporacjonizmu zawodowo-gospodarczego w rolnictwie. I to jest ta idea. Jeżeli się powołujemy na doświadczenia historyczne, przedwojenne, to musimy wiedzieć, co wówczas było, gdy chwalimy to czy krytykujemy.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pozwolę tu sobie dłużej zatrzymać się nad wypowiedzią pani poseł Stolzman. Była ona uprzejma zacytować, jako kuriozalny, fragment uzasadnienia z mojego wystąpienia. Przytoczę go jeszcze raz: W myśl przedkładanego projektu izby rolnicze ogromadzają... I tu wtrącę uwagę - bo pani poseł też była uprzejma to zrobić - i pogratuluję szybkości zrozumienia sprawy, ponieważ na początku zdania pani poseł nie rozumiała, co to znaczy ogromadzanie, ale w środku zdania pani powiedziała, że już rozumie, iż chodzi tu o gromadzenie. Dziękuję bardzo za zrozumienie.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PoselJanuszMaksymiuk">I dalej: ...ogromadzają w swej działalności (czyli gromadzą) wiele podmiotów, w tym administrację rządową, samorząd terytorialny, związki zawodowe rolników, społeczno-zawodowe organizacje rolników, osoby prawne związane z rolnictwem, wreszcie samych rolników.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PoselJanuszMaksymiuk">To, zdaniem pani poseł, przekreśla możliwość przyjęcia tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Po pierwsze, rolników wymieniono na końcu w celu podkreślenia. Po drugie, przyjmujemy (i tak jest), że debatujemy nie nad krótkim, z istoty rzeczy i z konieczności, omówieniem projektu ustawy przez posła - reprezentanta wnioskodawców, ale nad samym projektem ustawy. Gdyby pani poseł była uprzejma ten projekt przeczytać, to by się dowiedziała, że w jednym z artykułów jest powiedziane, iż władze izby stanowią wybrani w gminach przedstawiciele rolników - po dwóch z gminy (to w średniej wielkości województwie, gdzie jest 40 gmin, daje 80 rolników), plus jeden przedstawiciel wojewódzkiej administracji rządowej, jeden - samorządowej, jeden - związków zawodowych, jeden - społeczno-zawodowych organizacji rolników... To gwarantuje, bez dodatkowego zapisu, że rolników jest zawsze minimum 80-90% .</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Osoby prawne. Czy tworzymy gremium do rozwiązywania problemów, czy tworzymy towarzystwo wzajemnej adoracji? Jeżeli zhermetyzujemy te izby i w nich będą tylko i wyłącznie rolnicy, to będzie tak, jak my, rolnicy między sobą gadamy: opowiadamy sobie o tym, co byśmy chcieli, nikt nas nie słucha, nikt tego nie realizuje. Jeżeli zaprzęgniemy do tego związki... Jako prezes Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych powinienem tę inicjatywę wyłączenia związku z tego poprzeć od początku do końca. Ale nasz związek to przedyskutował i nam - poza interesem grupowym, związkowym - za cel przyświeca interes ogólnospołeczny. Chcemy poprzez izby rolnicze zamienić funkcje - tę funkcję żądań, funkcję roszczeniową na funkcję współodpowiedzialności i gospodarowania. Bo przecież przedstawiciel związku w swoim związku mówi, co chce, ale jeżeli władze w głosowaniu przyjmą coś do realizacji, to on zaczyna to realizować - jest to przełożenie, wzajemne zazębienie, uzupełnianie działań. Taka jest idea.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Oczywiście, my podejmujemy decyzję polityczną, dlatego jest prośba, żeby wnioskodawcy ani nikt z nas nie pisał sam całej ustawy. My musimy podjąć decyzje polityczne: czy chcemy taki samorząd czy inny, czy chcemy sobie pogadać, czy żebyśmy odpowiadali za to, co mówimy. Bo dzisiaj w związkach się nie odpowiada za to, co się mówi. Uchwala się programy, ale się ich nie realizuje, bo nie ma ani praw, ani obowiązków. A my chcemy podjąć program i go zrealizować. Wobec tego musimy podjąć decyzję polityczną, jak to ma wyglądać.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Dalej, żeby zakończyć temat, do jakiegoś celu zmierzamy. Podam przykłady. W Danii nie ma izb rolniczych, jest duńska rada rolników na szczeblu krajowym, to jest bardzo mocne połączenie związków zawodowych rolniczych, organów samorządowych, organów rządowych. Tam się podejmuje decyzje włącznie z mianowaniem radców handlowych w ambasadach. We Francji izby pełnią funkcje publicznoprawne albo wspólnie z administracją departamentu, albo oddzielnie, w zależności od zadań. W landach niemieckich natomiast nie ma jednej struktury. Sprawa jest do dyskusji. Rozumiem, że się można z czymś nie zgadzać, ale nie można mówić, że my się na to nigdy nie zgodzimy, bo pierwsze czytanie to jest forum dyskusyjne i musimy wyciągnąć z tego wnioski. Jeżeli mamy zrobić coś, co będzie działało tak, jak wszystko do tej pory, to lepiej nic nie róbmy, bo związki i tak mogą się tworzyć, a izby mogą powstawać na podstawie innych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pan poseł Siedlarek z Unii Pracy proponuje rozwiązanie, w którym rolnicy świadomie i dobrowolnie opodatkują się na rzecz swojej izby. Przecież to rozwiązanie istnieje; zgodnie z ustawą o samorządzie gospodarczym rolnicy mogą założyć izbę i opodatkować się. Jeśli to nic nowego, to po co tworzyć drugą ustawę? Skoro podatnik płaci za nasz czas, zróbmy coś nowego, nie powielajmy starych wzorów.</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Do kwestii opodatkowania wrócę później. Zgłoszono zastrzeżenie, że przy obligatoryjnym powoływaniu izb zainteresowani, czyli rolnicy, nie mają nic do powiedzenia. Mam więc pytanie do pana posła: jest pan przecież członkiem samorządu gminy, w której pan mieszka. Czy ktoś się pytał, do jakiego samorządu gminy chce pan należeć? Ta przynależność jest obligatoryjna. My proponujemy obligatoryjną przynależność do samorządu zawodowego. Nikt nikogo nie zmusza, żeby szedł do wyborów, nikt nikogo nie zmusza, żeby został po tych wyborach prezesem, ale zobowiązuje do przestrzegania praw. Wyznajemy zasadę - nieobecni nie mają racji. Jeżeli chcemy przyznać izbom rolniczym tak szrokie uprawnienia demokratyczne, to przyznajmy je również samorządom. Jeżeli w mojej gminie A jest wyższy podatek niż w innych gminach, niech mi będzie wolno przepisać się do drugiej gminy. Ale tak nie wolno. Tak samo powinno być z samorządem rolniczym, jeżeli chcemy, żeby funkcjonował.</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Były jeszcze inne uwagi, np.: Nie akceptujemy wcielenia do izby wszystkich płatników podatku... itd. W myśl projektu przedstawionego w druku nr 374 (uwaga odnosi się do tego projektu) nie jest to żadne wcielenie, a uznanie za członka posiadającego bierne i czynne prawa wyborcze. Określamy, kto może w tej izbie brać czynny udział. To nie jest wcielenie; nikt nie każe - powtarzam - pełnić funkcji we władzach, nikt nie każe płacić składki. Do sprawy składki jeszcze wrócę.</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Obawiano się tu, czy władze wyłonione z wąskiej grupy zainteresowanych będą miały prawo reprezentowania społeczności rolniczej. Oczywiście, to my tu zadecydujemy, czy nadać takie prawo reprezentowania, czy nie. To nie jest żadna obawa, to będzie suwerenna decyzja Izby. Inna sprawa, jak się po wprowadzeniu tej ustawy ˝przymierzą˝ do tego Izba i rząd, jaki odźwięk propagandowy nada się tej sprawie i czy rolnicy będą chcieli do tego przystępować, czy nie. A rolnicy umieją czytać, umieją patrzeć, umieją liczyć i będą wiedzieli, że jeżeli będą mieli tylko prawa - a więc: możesz się zrzeszać, zapłacić składkę, będziesz funkcjonował, pogadasz sobie, nikt się nie będzie słuchał - to nie przyjdą. Ale jeżeli będą mieli również obowiązki, będą za to odpowiadać, to pewnie będą chcieli w tym uczestniczyć, bo każdy wie, że ten wybrany będzie w jego imieniu decydował. I zacznie się to właśnie, o co nam w ogóle chodzi w samorządności. Oczywiście, jest to problem. Ale ja tu się staram go przedstawiać, chociaż być może jednostronnie.</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pan poseł Wilk z KPN podzielił wszystkie uwagi odnośnie do tego projektu, wobec tego odpowiedź jest taka jak do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Najważniejsze z tego, co powiedział pan poseł Gołaś z BBWR, to że założony w projekcie kierunek aktywności izb uwikła samorząd gospodarczy w nieustające konflikty. Czytałbym to tak, że nie uwikła w konflikty, tylko zobowiąże do rozwiązywania problemów. I tu chcę podkreślić, że chodzi nie o samorząd gospodarczy, ale zawodowy, w myśl tego projektu. Jeżeli miałby być gospodarczy, to uwagi przyjmuję. I drugie, nie konflikty, ale problemy do rozwiązania, bo to nie ma być koło czy towarzystwo wzajemnej adoracji czy kółko dyskusyjne, czy klub, tylko to ma być izba, która ma prawa i obowiązki, rozwiązuje problemy i decyduje. I powtarzam, czy to będzie działacz takiego związku czy innego, on na forum związku ma prawo żądać, ale w izbie oprócz żądania ma obowiązek realizowania. Kolega poseł z BBWR mówi, że powinno być globalne nachylenie w kierunku wolnych związków, niezależnych od siebie i bez reprezentacji krajowej. To mamy. Stawiam wniosek, żebyśmy tego nie robili, jeżeli mielibyśmy ten kierunek przyjąć. Bo mogą się związki i izby rolnicze tworzyć w oparciu o tę inną ustawę, mogą nie mieć krajowej... to wszystko mamy. Chcemy zrobić coś nowego i nad tym powinniśmy dyskutować. I powtarzam, że jest to kwestia wyboru.</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym teraz parę zdań powiedzieć ogólnie, ponieważ wczoraj praktycznie wszyscy odwoływali się do historii. I chciałbym, żebyśmy przyjęli taki punkt widzenia, że nie możemy przeszłości używać jako wytrycha politycznego. Jest czas, kiedy nam okres międzywojenny pasuje, to go chwalimy, jest czas, kiedy nam nie pasuje, to go tylko ganimy. Jeżeli się już odwołujemy do tego okresu przedwojennego w historii, to istnieją dwa fakty, które musimy znać. Izby rolnicze były - i to jest fakt. A jakie - to też jest fakt. Był to samorząd, ale powołany w okresie międzywojennym dekretem. Nikt się nikogo nie pytał. Nie twierdzę, że to jest dobre. Tylko jak wszyscy się odwołują do historii, a potem krytykują to, co w projekcie jest z historii, to trzeba wiedzieć, o czym się mówi.</u>
          <u xml:id="u-33.17" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Sprawa druga. Pierwszym krokiem po uzyskaniu niepodległości był układ z Patronatem Kółek Rolniczych, potem z Centralnym Towarzystwem Gospodarczym i Towarzystwem Ziemianek. To był zawarty układ. I te organizacje miały swoje agendy w ramach izby. Nie mówię, że to było dobre, ale tak było. W tym czasie też była aktywizacja sił przeciwnych izbom. Były argumenty takie jak dzisiaj. I dokumenty o tym świadczą. Były przeciw obligatoryjności. Podkreślano polski indywidualizm. No i czy my mamy z tych doświadczeń nie korzystać, czy skorzystać? Jak chcemy korzystać, to korzystajmy, a jak nie chcemy korzystać, to się na nie nie powołujmy. Pomimo krytyki i walki na ten temat, rozporządzeniem prezydenta z 22 marca 1928 r. wprowadzono izby rolnicze na obszar całego państwa. I głównym założeniem izb było - podkreślam - zorganizowanie zawodu rolniczego, a nie utworzenie samorządu gospodarczego. To są dwie różne sprawy. Działalność izb była instytucjonalnie związana z administracją, i to włącznie z wyborem władzy. Ci chwaleni, wspominani z takim rozrzewnieniem przez panią poseł instruktorzy, to byli właśnie funkcjonariusze tak utworzonych izb; jak najbliżej jest ten projekt zawarty w druku nr 374. Nie twierdzę, że on jest dobry. Ale jak chwalimy inspektorów, musimy wiedzieć, skąd oni się wzięli. Nie z izb utworzonych z woli i jak kto chciał, bez centrali, w jednym województwie były, w drugim nie, tylko właśnie z mocy dekretu i później rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Więc albo byli fajni ci inspektorzy, albo nie byli fajni.</u>
          <u xml:id="u-33.18" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chcę podkreślić na koniec, że nie mówię, że przed wojną było dobrze czy źle, tylko przedstawiam, jaki to jest problem. My tu podejmiemy decyzję, w którym kierunku pójdziemy, nie powołując się na historię, tylko merytorycznie podchodząc do sprawy. To bym zresztą proponował, wnosząc o wnikliwe rozpatrywanie trzech projektów w tych trzech komisjach. Byłbym raczej przeciwny wnioskowi o dołączenie dwóch komisji.</u>
          <u xml:id="u-33.19" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Wreszcie rola przedstawicieli związków zawodowych w izbach rolniczych. Mówiłem o zamianie rewindykacji na współodpowiedzialność i byłbym chyba ostatnim, który by chciał uwikłać związki w odpowiedzialność, bo to jest utrudnienie. Ale zdecydowaliśmy w związku, bo - jeszcze raz podkreślam - interes społeczeństwa jest dla nas ważniejszy niż interes partykularny, związkowy czy polityczny. Dlatego o takie właśnie rozwiązania staramy się walczyć.</u>
          <u xml:id="u-33.20" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Z dzisiejszych wypowiedzi chciałbym się odnieść tylko do dwóch głosów.</u>
          <u xml:id="u-33.21" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pani poseł Zajączkowska z Unii Wolności. Chciałbym powiedzieć, że to rozwiązanie trzeba zostawić decyzji samych rolników; chcę to podkreślić, bo dzisiaj była o tym mowa. To już jest. Można to tworzyć. A próba zepchnięcia dyskusji nad izbami w tym kierunku - nie mówię, że to jest celowe działanie - ukierunkuje nas tak, że to opóźnimy. Z tego nic nie wyjdzie. Możemy dzisiaj dobrowolnie tworzyć wszelkiego rodzaju organizacje. To już lepiej odłóżmy to ad acta; nie jesteśmy w stanie zrobić nic nowego, tylko powielić coś, co jest, zapisać w nowej ustawie. To już lepiej proponuję nic nie robić.</u>
          <u xml:id="u-33.22" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Co do określenia wysokości składki. Jak nigdy nie zatrzaskuję drzwi, to tu mówię, że jako poseł i jako działacz związku, i jako rolnik, i jako czujący to, co jest - jestem przeciwny. Nowa składka - co zafundujemy przez dobrowolność i składkę? Nowy podatek rolnikom. Na to właśnie nie możemy się zgodzić. Nie bądźmy tak pewni, że utworzymy coś i rolnicy zaczną płacić składki i się zapisywać. Jestem przeciw jakiejkolwiek składce. Ta składka może być w ramach tego punktu, w którym każdy projekt zakłada darowizny i dobrowolność. Oczywiście, tam może być. Natomiast, żeby składka upoważniała do uczestnictwa w izbach? W ten sposób utworzymy kolejny - nie wiem który, bo jak dobrze policzymy, to może osiemdziesiąty któryś tam - związek zawodowy. Będzie wtedy dobrowolność, będzie na podstawie składki, do tego związku się pozapisują ci, których nie ma w innych związkach - no i tak będziemy krążyli. Nie ma takiej potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-33.23" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Było parę głosów (pan poseł Czech o tym mówił), że są w projekcie kontrowersyjne zapisy. Zgadzam się. We wszystkich projektach są one kontrowersyjne i musimy je wyjaśnić. Musimy je od początku do końca wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-33.24" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pan poseł Jaskiernia zadawał dużo pytań - co prawda nie do mnie, lecz do pani minister, ponieważ były to pytania odnośnie do projektu rządowego. Niemniej jednak kilka pytań dotyczyło również tego projektu. Nad jednym chciałbym się zatrzymać, bo ten wątek nie był przez nikogo poruszany: Co z tymi izbami rolniczymi, które są? Nasz projekt zakłada jednoznacznie: nazwa ˝izby rolnicze˝ przysługuje izbom powołanym na mocy tej ustawy. Bo te, które są, nie są izbami rolniczymi. Jako samorząd zawodowy są izbami gospodarczymi. To trzeba wyjaśnić. Nie możemy oczekiwać na te, które są. Proszę państwa, my się w dyskusji martwimy o reprezentatywność. A wiele izb - nie potępiam ich, dobrze, że powstały - powstało tak, że w województwie dwunastu przedstawicieli założyło izbę rolniczą. I kogo ona ma reprezentować, jeśli inni nie mieli prawa uczestnictwa w wyborach, bo ich na pierwsze spotkanie nie zaproszono? Nie neguję, że te izby powstały, ale mówię, jak powstały. I tu musimy się odciąć. Prawo do nazwy przysługuje tym izbom rolniczym, które powstaną z mocy tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-33.25" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pani poseł Lipowicz podkreślała problem dobrowolności - zgodnie z charakterem narodowym. Powtarzam: jak demokracja, to zwalniamy wszystkich z obowiązku przynależności do gmin i też będziemy wybierali, gdzie mi mają zaświadczenia wystawiać, gdzie mam podatek płacić, no tam gdzie mniejszy, tam gdzie mi się to podoba. Ja to trochę skrajnie przedstawiam, nie tak pani rozumiała, ale wiem, że część kolegów posłów tak to zrozumiała i dlatego... jeśli pani poseł to popiera, to dziękuję bardzo. No i na tym chciałbym skończyć.</u>
          <u xml:id="u-33.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#Marszalek">Głos zabierze pani minister Maria Zwolińska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałam serdecznie podziękować za aktywną i bardzo rzeczową dyskusję nad wszystkimi trzema projektami. Przedstawiając założenia projektu rządowego, powiedziałam wczoraj, że w tych trzech projektach więcej jest elementów wspólnych niż różnic. Dyskusja też to potwierdziła. Nie było ani jednego głosu, który świadczyłby o tym, że inicjatywa poselska czy rządowa jest zbędna. Ona jest bardzo potrzebna i ta konsultacja, o której mówił pan poseł Jaskiernia, jest również bardzo potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Prace nad projektem rządowym też trwały wiele miesięcy; rozpoczęliśmy je dwa, a może nawet trzy lata temu. Projekt rządowy jest w swoim ogólnym zarysie bardziej zbieżny z tym projektem, który przedstawił pan poseł Aumiller. Nie ukrywamy, że przy pracach nad projektem rządowym korzystaliśmy z obydwu projektów poselskich i nie tylko poselskich, bo również w innych środowiskach powstawały inicjatywy, pewne założenia, odbywały się konferencje i dyskusje na ten temat. Projekt rządowy był przesłany wszystkim związkom zawodowym do zaopiniowania. Uzyskaliśmy opinię mniej więcej taką, jak na sali wysokiego parlamentu - stwierdzono, że ustawa jest bardzo potrzebna, że trzeba pilnie podjąć prace, aczkolwiek ustawa o izbach rolniczych nie rozwiąże wszystkich problemów związanych z rolnictwem. Związkowcy wskazywali na potrzebę równoległego opracowania programu polityki rolnej, programu, który może być bardzo dobrą płaszczyzną i początkiem współpracy administracji rządowej, samorządowej i samorządu gospodarczego, bo tak rząd sobie wyobraża funkcjonowanie izb rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Kilka problemów szczegółowych w związku z konkretnymi pytaniami postawionymi przez pana posła Jaskiernię.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Nadzór nad izbami rolnymi, tak jak stanowi to art. 27, tylko w zakresie zgodności z prawem. Absolutnie rząd nie ma zamiaru i nie było wolą rządu - jeśli takie wrażenie projekt sprawia - ingerowanie w samodzielność, suwerenność działania izb, to zapisy może są niedoskonałe i trzeba nad nimi popracować. W związku z tym art. 27 i 28 należy traktować łącznie. Chodzi tylko o zgodność z prawem, no i, oczywiście, jeśli środki są przekazywane z budżetu, musi być kontrola z tego tytułu, tego nawet nie musiało być w tym projekcie, bo to wynika z innych przepisów prawa, że nad wydatkowaniem środków budżetowych taką kontrolę sprawuje minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Pytanie pana posła o stosunek rządu do spraw finansowych. Rząd w swoich, może nie w pełni precyzyjnych, stanowiskach do projektów poselskich, jak również w zapisach w projekcie jednoznacznie określił, żeby nie mieszać podatku rolnego z finansowaniem izb rolniczych, szczególnie w początkowym okresie. Wymiar podatku rolnego (przypomnę, że to jest 2 q z hektara przeliczeniowego) jest jednym z podstawowych źródeł zasilania budżetów terenowych. I dziś nawet ten niewielki 2% odpis nie byłby chyba akceptowany przez samorządy terytorialne, a poza tym wiele gmin i tak boryka się z olbrzymimi trudnościami. Co więcej, izby rolnicze w gminach położonych na glebach słabych, tam gdzie, jak powiedziałam, wymiar podatku rolnego określa się z hektara przeliczeniowego, nie fizycznego, byłyby z góry skazane na gorszą sytuację wyjściową niż gminy bogatsze, gdzie dominują gleby dobre. Dlatego też, mając pełną świadomość trudności budżetowych, rząd przedstawia propozycję, aby w okresie pierwszej kadencji, w ciągu 4 lat, zasilać izby dotacją budżetową. Nasz szacunek zawarty w uzasadnieniu - mówiłam o tym wczoraj - stanowi, że wydatki budżetu wynosiłyby około 1 mld na jedną izbę w skali roku, czyli maksymalnie nie powinno to w skali roku w początkowym okresie przekroczyć 50 mld złotych.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Rozpatrywaliśmy to bardzo wnikliwie i przyznam, że nawet w pierwszych projektach rządowych, które były poddane konsultacji międzyresortowej i przedstawiane podczas obrad Komitetu Społeczno-Politycznego Rady Ministrów, Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, przewidywano rozwiązanie finansowania w połączeniu z podatkiem rolnym. Niemniej jednak uznaliśmy, żeby nie uszczuplać, nie wkraczać w te rozwiązania podatkowe, które stanowią bardzo skomplikowaną materię, a przyznać dotację budżetową.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Dlaczego przez pierwszą kadencję? Otóż mówił wczoraj o tym pan poseł Siedlarek z Unii Pracy, że opowiada się za składkami członkowskimi. Rząd uważa, że powinno to nastąpić w przyszłości, jeśli izba sprawdzi się, jeśli rolnik uzna, że jest to instytucja, która i dobrze chroni, i dobrze reprezentuje, a dla środowiska rolniczego ma takie znaczenie, że warto się opodatkować. W naszym przekonaniu 4 lata to dobry i wystarczający okres, żeby w świadomości rolniczej, nie na zasadzie obliga, ale dobrowolności, powstało przekonanie co do konieczności wspierania finansowego izb rolniczych. Takie zresztą rozwiązanie jest w wielu krajach i nie zawsze bywa tak, jak powiedział pan poseł Maksymiuk, że izby przejęły wszystkie zadania, czy większość zadań; poprawił później: w porozumieniu czy to z departamentami, czy z landami.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Dlatego też rząd, zajmując stanowisko wobec projektu zawartego w druku nr 374, przedstawionego przez pana posła Maksymiuka, dosyć jednoznacznie określił, że na obecnym etapie, podkreślam: na obecnym etapie przejęcie, z mocy ustawy o izbach rolniczych, w okresie 3 lat zadań należących do właściwości administracji rządowej, w bardzo szerokim zakresie, co wymagałoby zmiany między innymi 9 ustaw, i to zadań mających charakter decyzji w zakresie gospodarki leśnej, śródlądowej gospodarki rybackiej, doradztwa rolniczego, łącznie z przejęciem ośrodków doradztwa rolniczego, wydawania decyzji w zakresie Prawa wodnego czy wydawania decyzji o zatwierdzaniu projektów scalania lub wymiany gruntów - jest na obecnym etapie, kiedy tych izb nie mamy i nie możemy określić tempa ich powstawania, zbyt przedwczesne, aczkolwiek jest to bardzo ważny problem i powinien być w dalszym ciągu dyskutowany.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Izba, tak jak powiedziałam, nie rozwiąże wszystkich problemów, i takiego oczekiwania nie ma, ale powtórzę to, co mówiłam wczoraj: przeprowadzone przez CBOS w kwietniu br. badania w środowisku wiejskim, w środowisku rolniczym pokazały, że prawie 45%, konkretnie 43% badanych opowiedziało się za powołaniem izb rolniczych. I te izby, które są, które powstały, ponad 20, bodajże 23 izby, funkcjonują w tej chwili, a w tytule mają zapisane: izba rolnicza, przemysłowo-rolna, rolno-przemysłowa, świadczą o potrzebie chwili, świadczą, że w danym regionie, być może w części województwa, zaistniały problemy, które wymagały aż powołania instytucji, bo inaczej nie mogły być rozwiązane. Ale izby te często zostały powołane do rozwiązania konkretnego problemu, a niejednokrotnie ograniczają się tylko do prowadzenia działalności gospodarczej, aczkolwiek mają nazwę: izba rolnicza czy izba przemysłowo-rolna.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Wczoraj powiedziałam i potwierdzam to jeszcze dziś, z pełną odpowiedzialnością: analizowaliśmy i analizujemy bardzo szczegółowo przedłożenia projektów poselskich. Deklarujemy współpracę. Naszym największym pragnieniem jest, żeby ustawa w stosunkowo krótkim czasie nabrała takiego kształtu, w którym przyniesie szansę odrodzenia się samorządu gospodarczego na wsi i będzie stanowić płaszczyznę współpracy między trzema, a w zasadzie czterema podstawowymi ogniwami: rolnikami, samorządem terytorialnym, administracją rządową i otoczeniem rolnictwa. Były wczoraj głosy, że może ograniczyć udział tylko do rolników - nawet wyczułam, że do rolników indywidualnych. Płaszczyzna jest dosyć szeroka, aczkolwiek w projekcie rządowym i w projektach poselskich jest propozycja, aby udział instytucji pozarolniczych był ograniczony do maksymalnie 15%.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Jeszcze raz dziękuję za wszystkie uwagi. Myślę, że niektóre powinny być uwzględnione, bo nie pozostają w sprzeczności z projektem rządowym, lecz wzbogacają go. Deklarujemy aktywną bieżącą współpracę z właściwymi komisjami dla wypracowania możliwie najlepszego tekstu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">(Mam pytanie do pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo, chociaż zapytań było już dużo i posłowie przedstawiający projekty obszernie się do dyskusji odnosili. Rozumiem, że pan poseł nie jest usatysfakcjonowany odpowiedzią.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PoselJerzyJaskiernia">(Nie, panie marszałku, pytania wynikły z przemówienia pani minister, ponieważ dwa istotne problemy nie zostały w nim podjęte...)</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#Marszalek">Panie pośle, czy chce pan zadać pytania w związku z tym, że pani minister panu nie odpowiedziała, czy to są nowe pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Rozumiem, że debata nie została jeszcze zamknięta, a wystąpienia przedstawicieli rządu nieraz rodzą problemy, które wymagają wyjaśnienia. Jeśli więc pan marszałek pozwoli, poruszę dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselJerzyJaskiernia">Pani Minister! Zauważyła pani, że w dyskusji był podnoszony wątek, o jaki typ organizacji tutaj chodzi: o samorząd gospodarczy czy o samorząd zawodowy. W pracach nad ustawą o izbach gospodarczych wielokrotnie wskazywano, że samorząd gospodarczy, w ogóle samorząd z samej swojej natury, jest obligatoryjny, czy to jest samorząd terytorialny, czy lekarski, aptekarski, radcowski lub adwokacki. Dlatego też prosiłbym, aby pani zechciała tutaj oficjalnie zinterpretować pojęcie, że izby są - cytuję art. 1 -˝dobrowolnymi organizacjami samorządu gospodarczego˝. Czy jeśli mówicie państwo w projekcie ˝dobrowolnej˝ i używacie pojęcia ˝samorząd˝ - kwestionujecie konstrukcję samorządu, tę, która w prawie występuje, czy też macie na myśli nieco inne uwarunkowania?</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselJerzyJaskiernia">Druga kwestia. Pani minister dostrzegła w swoim przemówieniu, że obecnie istnieje wiele instytucji, które się określają jako izby rolnicze. Nie precyzuję w tej chwili kwestii ich reprezentatywności, bo tutaj słyszę, że 12 rolników się spotkało i utworzyło izbę... Mnie interesuje to tylko na tle projektu tej ustawy, bo analizuję przepisy przejściowe i końcowe i nie widzę tutaj żadnej dyrektywy. Mówi się tu, jak będzie się tworzyła nowa izba, a co z dotychczasowymi? Czy to oznaczałoby zastrzeżenie pojęcia ˝izba rolnicza˝ dla nowej konstrukcji? Jeśli tak, co działoby się z tymi istniejącymi podmiotami, kiedy zakończyłyby swój żywot, czy musiałyby się podporządkować? Jak rząd widzi ten proces? Te podmioty już istnieją - jak rozumiem - legalnie i powinny wiedzieć, jak się odnieść do konstrukcji prawnej, która powstanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#Marszalek">Proszę panią minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! W projekcie rządowym w art. 1 jest próba odpowiedzi na pierwsze pytanie pana posła. Izby rolnicze są ˝dobrowolnymi organizacjami samorządu gospodarczego osób fizycznych i prawnych będących podatnikami podatku...˝</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Na czym polega dobrowolność w naszym rozumieniu? Izba powstaje wtedy, gdy co najmniej 25% podatników w formie udziału w wyborach potwierdzi potrzebę powołania takiej izby. Jeśli udział będzie mniejszy niż 25%, nie ma przymusu i nie ma obligatoryjności z tej ustawy powołania w danym województwie izby. Art. 3 stanowi natomiast, że na obszarze województwa działa jedna izba powołana na podstawie przepisów tej ustawy i realizująca zadania określone w art. 5 tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Z praktyki, jaką mamy, z korespondencji, współpracy i współdziałania z podmiotami, głównie podmiotami gospodarczymi, które noszą miano izby rolniczej, nie wynika, że realizują one te zadania, które projekt ustawy w przedłożeniu rządowym proponuje przypisać izbom rolniczym. Bardzo często są to po prostu jednostki typowej działalności gospodarczej, a jest zapisane - izba rolnicza.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejMariaZwolinska">Natomiast zgodnie z naszym projektem i na podstawie tych przepisów zakładamy, że w danym województwie będzie funkcjonowała tylko jedna izba rolnicza. Dlatego w zadaniach określiliśmy, iż izba ma współpracować z organami administracji rządowej w zakresie opiniowania, proponowania, rozwiązywania wielu problemów, aby nie było tej mnogości i konkurencyjności, a było wiadomo z kim wojewoda, minister czy rząd ma prowadzić tę współpracę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#Marszalek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje, aby skierować rządowy i poselskie projekty ustaw o izbach rolniczych do Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz do Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#Marszalek">W dyskusji zgłoszono dodatkowy wniosek o skierowanie projektów ustaw także do Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz do Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#Marszalek">W związku z tym w wieczornym głosowaniu Izba rozstrzygnie o dodatkowym skierowaniu tych projektów.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#Marszalek">Proszę o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#SekretarzPoselMalgorzataOstrowska">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w sali nr 23 w budynku G odbędzie się posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw paktu o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształceń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#Marszalek">Ogłaszam przerwę do godz. 11.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 56 do godz. 11 min 31)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę państwa o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych (druki nr 539 i 563).</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawczynię komisji panią posłankę Marię Kurnatowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselMariaKurnatowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Połączone Komisje: Samorządu Terytorialnego oraz Ustawodawcza, na wspólnym posiedzeniu w dniu 18 sierpnia br. rozpatrzyły uchwałę Senatu z dnia 14 lipca 1994 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych - druk nr 539.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PoselMariaKurnatowska">Po analizie uchwały Senatu zawierającej trzy poprawki do ww. ustawy, komisje przedkładają sprawozdanie i wnoszą, by Wysoki Sejm zajął stanowisko zgodnie z wynikiem prac komisji i odrzucił poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PoselMariaKurnatowska">Poprawki wniesione przez Senat nie uzyskały poparcia komisji, w związku z tym pozwolę sobie na krótką charakterystykę poszczególnych ustaleń.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#PoselMariaKurnatowska">Poprawka pierwsza (lit. a) - do art. 1, w art. 14a ust. 1 - zmierza do tego, by pracownik samorządowy zatrudniony w ramach stosunku pracy na podstawie wyboru mógł otrzymać odprawę nie tylko w związku z upływem kadencji, ale również wskutek odwołania go przez organ, który dokonał wyboru. Część członków komisji uznała argumentację Senatu, iż przepisy art. 14a powinny obejmować nie tylko pracowników samorządowych odchodzących z upływem kadencji, ale również w ciągu niej odwołanych, i poparła poprawkę Senatu. W wyniku głosowania - przy 13 głosach za przyjęciem poprawki, 16 przeciw i 10 wstrzymujących się - komisje poprawkę odrzuciły.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#PoselMariaKurnatowska">Poprawka druga (lit. b) dotyczy tego samego art. 14a, ust. 1. Senat wnosi, by po wyrazie ˝ekwiwalentu˝ - dodać ˝pieniężnego˝. Komisje po dyskusji postanowiły odrzucić poprawkę uznając, że przyjęte przez Wysoką Izbę sformułowanie jest poprawne legislacyjnie i koresponduje z wcześniejszym zapisem art. 10 ust. 3 nowelizowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#PoselMariaKurnatowska">W trzeciej poprawce Senat proponuje skreślenie art. 2 ustawy z dnia 30 czerwca br. o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych. Przyjęcie tej poprawki przekreśliłoby podstawowy cel przyjętej przez Wysoką Izbę nowelizacji ustawy. Nie mogłaby ona objąć pracowników samorządowych zatrudnionych w ramach stosunku pracy na podstawie wyboru, z którymi stosunek pracy został nawiązany przed dniem 19 czerwca 1994 r., a więc pracowników samorządów pierwszej kadencji. W związku z tym komisje proponują odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#PoselMariaKurnatowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Komisji Ustawodawczej wnoszę o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Przypominam, iż Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych wystąpień w imieniu klubów i kół parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę pana posła Kazimierza Sasa o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselKazimierzSas">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej chcę odnieść się do poprawek Senatu zawartych w uchwale Senatu z dnia 14 lipca br. (druk nr 539) w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, uchwalonej przez Wysoką Izbę w dniu 30 czerwca 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PoselKazimierzSas">Poprawki, które wprowadza Senat, korygują w sposób istotny cel ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych. Celem tym, przypomnę Wysokiej Izbie, było uregulowanie statusu prawnego pracowników samorządowych - wójtów, burmistrzów, prezydentów miast - tak, by zrównać ich uprawnienia do odprawy z uprawnieniami pracowników samorządowych mianowanych - naczelników, radców prawnych. Odprawa ta wedle przyjętej przez Sejm ustawy przysługuje tylko tym pracownikom samorządowym, z którymi rozwiązano stosunek pracy w związku z upływem kadencji, w tym kadencji lat 1990-1994. Ma być to forma swoistego materialnego zadośćuczynienia i uhonorowania tych pracowników samorządowych za ich sumienną, rzetelną pracę.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PoselKazimierzSas">Poprawka pierwsza Senatu rozszerza to uprawnienie również na tych pracowników samorządowych, którzy zostali odwołani w trakcie kadencji. Odwołania takiego pracownika dokonują rady najczęściej z powodu niewywiązywania się wójtów, burmistrzów czy prezydentów w należyty sposób ze swojej roli. Oczywiście to nie jest reguła, gdyż zdarzają się przypadki odejścia z tych funkcji z różnych powodów - z własnej woli, czasami z powodów politycznych bądź dyscyplinarnych. Sądzimy, iż takim pracownikom nie powinno się dawać tego uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PoselKazimierzSas">Poprawka druga, choć merytorycznie zasadna, wprowadzałaby niespójność legislacyjną z ustawą z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych. Tu koleżanka posłanka Kurnatowska mówiła, że dodanie słowa ˝pieniężnego˝ wprowadza właśnie tę niespójność legislacyjną z wymienioną powyżej ustawą. Toteż klub SLD opowiada się za odrzuceniem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PoselKazimierzSas">Poprawka trzecia nadaje uprawnienie do odprawy pracownikom samorządowym wybranym w ostatnich wyborach samorządowych, w dniu 19 czerwca 1994 r., a nie dotyczy pracowników, którzy byli wybrani w latach 1990-1994. Jak już wcześniej mówiłem, Wysoka Izba nowelizując ustawę o pracownikach samorządowych w dniu 30 czerwca 1994 r. właśnie tych pracowników samorządowych, wybranych w latach 1990-1994, miała również na uwadze. Klub SLD będzie głosował za odrzuceniem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#PoselKazimierzSas">Żywię nadzieję, że potwierdzimy przyjęcie niniejszej ustawy w takim kształcie, jak w dniu 30 czerwca 1994 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Kazimierzowi Sasowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Kalinowskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselJaroslawKalinowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nowelizacja ustawy o pracownikach samorządowych wydawała się operacją bardzo prostą. Można powiedzieć, że projekt noweli powstał na kolanie, a tempo procedowania nad tą nowelizacją sprawiło, że zawiera ona wiele mankamentów, których poprawki Senatu nie są w stanie wyeliminować.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselJaroslawKalinowski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, opowiada się za odrzuceniem wszystkich poprawek Senatu zgłoszonych do tej noweli. Aby stanowisko nasze było bardziej klarowne, uzasadnienie rozpocznę od poprawki trzeciej.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselJaroslawKalinowski">Uważamy, że nie jest winą wójtów, burmistrzów i prezydentów, którzy dotrwali do końca pierwszej kadencji i z różnych przyczyn nie zostali nimi ponownie, że parlament nie zdążył na czas z odpowiednim aktem prawnym. Objęcie ich tą nowelizacją nie przyniesie również większego uszczerbku dla zasad prawnych, wszak nie będzie odosobnionym przypadkiem wsteczne nadanie przywilejów określonej grupie osób. Mając to na uwadze, będziemy głosować za odrzuceniem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PoselJaroslawKalinowski">Zgłaszając drugą poprawkę, Senat miał na celu dookreślenie ekwiwalentu, mówiąc, że ma to być ekwiwalent pieniężny. Przyjęcie tej poprawki, o czym już była wcześniej mowa, mogłoby sugerować, że wójtom, burmistrzom i prezydentom, zgodnie z art. 14a ust. 1, przysługiwałby ekwiwalent pieniężny, a innym pracownikom samorządowym, w myśl art. 10 ust. 3, ekwiwalent w walorach innych niż pieniężne. Aby zachować spójność całej ustawy, poprawkę drugą również należałoby odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PoselJaroslawKalinowski">W poprawce pierwszej, dotyczącej art. 14a, Senat słusznie wskazał, że nowelizacja nieszczęśliwie pomija pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru, z którymi zostanie rozwiązany stosunek pracy wskutek odwołania przez organ powołujący. Niestety, przyjęcie tej poprawki nie rozwiewa wątpliwości, np. takich, że osoba odwołana za jakąś ˝nieczystą˝ działalność otrzymałaby jeszcze ekstra odprawę. Poprawka ta wskazuje jednak, że Sejm - wtedy kiedy był na to czas - powinien określić, w jakich okolicznościach odwołanym szefom zarządów gmin ekwiwalent przysługuje, a w jakich nie. Poprawka pierwsza mogłaby być ostatecznie przyjęta z argumentacją, że jeśli ktoś dokonał nadużyć, to niech go ściga prokurator, a odprawa powinna przysługiwać. Kolidowałoby to jednak z art. 2 noweli, który chcemy pozostawić bez zmian. Przyjmując poprawkę pierwszą i zachowując art. 2, niechcący nadalibyśmy uprawnienia wszystkim wójtom, burmistrzom i prezydentom, którzy zostali odwołani w czasie trwania pierwszej kadencji rad gmin. Za taki kwiatek nowe rady by nam na pewno nie podziękowały, tym bardziej że dotyczyłoby to ok. 40% gmin. Wśród tych gmin są też takie, które nawet pięciokrotnie dokonywały zmian na stanowisku przewodniczącego zarządu.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PoselJaroslawKalinowski">Kończąc, z przykrością stwierdzam, że tworzone przez nas prawo - w tym wypadku proces legislacyjny jeszcze się nie zakończył - wymaga kolejnej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Jarosławowi Kalinowskiemu z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Budnika z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawowym celem omawianej ustawy jest ustanowienie dla pracowników samorządowych z wyboru takiego świadczenia socjalnego, należnego po ustaniu stosunku pracy, które byłoby porównywalne z uprawnieniami innych pracowników samorządowych, w szczególności zatrudnionych w ramach stosunku pracy na podstawie mianowania. W świetle ustaw o samorządzie terytorialnym oraz o pracownikach samorządowych najbardziej odpowiedzialne funkcje w organach gminy powierza się na podstawie wyboru. Ponieważ funkcje te wymagają wysokich kwalifikacji i pełnej dyspozycyjności, powszechnie przyjmuje się, zwłaszcza w środowiskach zawodowych samorządu terytorialnego, że warunki socjalne tej grupy pracowników powinny zachęcać do sprawowania tych zaszczytnych, ale i wielce odpowiedzialnych funkcji osoby cieszące się opinią najlepszych fachowców i szczególnym autorytem w środowiskach lokalnych. Zmiany legislacyjne idące w tym kierunku uzasadnia także Europejska Karta Samorządu Terytorialnego - swoista międzynarodowa konstytucja wspólnot samorządowych - która w § 6 ust. 2 postuluje stwarzanie takich warunków prawnych i finansowych, które pozwolą na zatrudnianie pracowników samorządowych o wysokich kwalifikacjach i szczególnej pozycji społecznej, odpowiadających wymogom umiejętności i kompetencji, z czym wiąże się konieczność ustanowienia odpowiednich zasad ich wynagradzania i zabezpieczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsza poprawka Senatu do omawianej ustawy przyznaje uprawnienie do odprawy w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia także tym pracownikom samorządowym z wyboru, których stosunek pracy ustał nie tylko w związku z upływem kadencji, ale i w związku z odwołaniem przez organ, który dokonał wyboru. Za uwzględnieniem tej poprawki przemawia szereg poważnych przesłanek. Wydaje się, że akt odwołania nie powinien wpływać na zakres uprawnień z indywidualnego stosunku pracy, przysługujących po jego ustaniu. Może on być powodowany różnymi okolicznościami, nie zawsze negatywnymi w odniesieniu do osoby odwoływanej, nie zawsze z przyczyn leżących po jej stronie. Nadto nie podlegają one ustalaniu w ramach indywidualnej procedury prawnej, lecz są przegłosowywane, a dotychczasowe doświadczenia wskazują, że głosowania te mają często również charakter polityczny. Utrzymując więc powyższe zróżnicowanie można spotkać się z zarzutem, że stanowi ono naruszenie konstytucyjnej zasady równości wobec prawa.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselKrzysztofBudnik">Druga poprawka Senatu wydaje się całkowicie zasadna merytorycznie, jej przyjęcie jednak spowoduje sytuację, w której dla takich samych stanów faktycznych w art. 10 ust. 3 i art. 14a ust. 1 funkcjonować będą różne formuły prawne. Stąd należy przyjąć, że bardziej poprawne będzie, iż niewątpliwie prawidłowy zapis ˝ekwiwalent pieniężny˝ wprowadzi się przy kolejnej nowelizacji ustawy o pracownikach samorządowych, już we wszystkich przypadkach przewidzianych tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PoselKrzysztofBudnik">Trzecia poprawka Senatu zmierza do pozbawienia pracowników samorządowych z wyboru - pracowników pierwszej kadencji samorządu terytorialnego - prawa do odprawy w wysokości ustanawianej omawianą ustawą. Klub Parlamentarny Unii Wolności będzie głosować za odrzuceniem tej poprawki. Reforma samorządowa rozpoczęta w 1990 r. należy do najbardziej udanych - trwale odmieniła ustrój Polski. Jej powodzenie zawdzięczamy przede wszystkim bezpośrednim wykonawcom, także wójtom, burmistrzom i prezydentom miast, którzy swoje funkcje pełnili do zakończenia pierwszej kadencji organów gminy. Podejmując swoją pracę, a raczej misję społeczną z uwagi na przełomowy charakter tej kadencji, osoby te angażowały się w budowę nowego ustroju często z wyrzeczeniem się dotychczasowej pozycji zawodowej. Po kilkuletniej przerwie, przy braku bezpośrednich kontaktów ze swoimi środowiskami zawodowymi osoby te mają obecnie utrudniony powrót do swojego zawodu, a często jest on po prostu niemożliwy. Likwidacji bądź reorganizacji uległo wiele zakładów pracy, daleko idące zmiany objęły również poszczególne środowiska zawodowe. W istocie więc obecnie ustępujący wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast zmuszeni są do poszukiwania zupełnie nowej pracy. Niestety kontynuacja ich pracy w samorządzie terytorialnym często jest niemożliwa nie tyle ze względów merytorycznych, co, i to przede wszystkim, politycznych.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PoselKrzysztofBudnik">Należy także pamiętać, że stosunek pracy tych pracowników samorządowych faktycznie wygasa dopiero z chwilą wyboru nowych organów gmin drugiej kadencji. Tak więc omawiana ustawa, wchodząc w życie w okresie konstytuowania się nowych organów gmin bez zapisu art. 2, wprowadziłaby bezzasadne rozróżnienie w tej grupie pracowniczej. Część wójtów, burmistrzów i prezydentów miast pierwszej kadencji otrzymałaby odprawę na mocy art. 75 Kodeksu pracy w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia, a część - na mocy art. 14a ustawy o pracownikach samorządowych - w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#PoselKrzysztofBudnik">Nadto art. 2 omawianej ustawy, poprzez odniesienie się do konkretnej grupy pracowniczej, nie ma charakteru precedensowego. W 1990 r., gdy miały miejsce zmiany personalne w związku z wdrażaniem reformy samorządowej, dla ustępujących naczelników ówczesnych terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego ustanowiono daleko idące przywileje, do 6-miesięcznego wynagrodzenia po ustaniu stosunku pracy włącznie.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Krzysztofowi Budnikowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę pana posła Zygmunta Jakubczyka z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie ma pana posła Zygmunta Jakubczyka.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę zatem o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Lagę z Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselKrzysztofLaga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj poprawki Senatu zgłoszone do ustawy z dnia 30 czerwca 1994 r. o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych. Wprawdzie proponowane poprawki mają w zasadzie charakter merytoryczny, jednak połączone Komisje: Samorządu Terytorialnego i Ustawodawcza, po dyskusji postanowiły je odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselKrzysztofLaga">Pierwsza poprawka dotyczy uściślenia problemu rozwiązywania stosunku pracy z pracownikami samorządowymi w taki sposób, aby ustawa obejmowała również tych pracowników, którzy zostali odwołani przez organ, który dokonał wyboru w trakcie kadencji. Poprawka została przez komisje odrzucona, jednak klub Konfederacji Polski Niepodległej będzie głosował za jej przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PoselKrzysztofLaga">Druga poprawka o charakterze merytorycznym i niewątpliwie słuszna została odrzucona w imię tzw. czystości legislacyjnej, gdyż proponowane przez Senat sformułowanie ˝ekwiwalentu pieniężnego˝ byłoby swoistą nowością wśród sformułowań użytych w ustawie o pracownikach samorządowych. Art. 10 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych zawiera bowiem taką samą definicję, jak ta, którą zaproponował Sejm w ustawie będącej przedmiotem dzisiejszej dyskusji. Wprowadzenie nowego, nie znanego ustawie pojęcia doprowadzi do zamieszania pojęciowego i w konsekwencji może spowodować błędy w interpretacji przepisów ustawy. Dlatego też klub Konfederacji Polski Niepodległej będzie głosował za odrzuceniem tejże poprawki.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PoselKrzysztofLaga">Ostatnia poprawka Senatu dotyczy skreślenia art. 2 ustawy, co w konsekwencji prowadzi do wypaczenia ratio legis tegoż aktu prawnego. Zamierzeniem wnioskodawców było umożliwienie burmistrzom, wójtom i prezydentom powołanym przez rady gminy pierwszej kadencji, którzy w efekcie kolejnych wyborów swe stanowiska utracili, otrzymania odprawy w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia. Poglądy wnioskodawców podzieliła zarówno Komisja Samorządu Terytorialnego, jak i Komisja Ustawodawcza. Proponowana przez Senat zmiana w praktyce kładzie kres takim możliwościom, a jednocześnie powoduje, iż część pracy Sejmu staje się bezwartościowa. Dlatego też Konfederacja Polski Niepodległej popiera wniosek komisji o odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#PoselKrzysztofLaga">Reasumując, Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej będzie głosował za przyjęciem pierwszej poprawki Senatu i za odrzuceniem pozostałych dwóch poprawek.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Krzysztofowi Ladze z Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Pisarka z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselZdzislawPisarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Intencja posłów była jasna. Sprowadzała się ona do tego, aby wójtom, burmistrzom i prezydentom po zakończeniu kadencji wypłacić odprawę w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia. Poprawki Senatu całkowicie to wypaczają. Dlatego mój klub opowiada się za odrzuceniem wszystkich trzech poprawek senackich, tak by nowelizacja ustawy była zgodna z intencją posłów - tych, którzy ją zainicjowali.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Było to ostatnie ze zgłoszonych wystąpień. Pan poseł Zygmunt Jakubczyk się nie odnalazł.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy ktoś jeszcze pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jeśli nie, to uznaję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Do głosowania przystąpimy w końcowej części obrad w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych (druki nr 540 i 558).</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mariana Michalskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselMarianMichalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko połączonych Komisji: Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów; Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Ustawodawczej dotyczące uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 lipca 1994 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych, uchwalonej przez Wysoką Izbę na posiedzeniu w dniu 7 lipca 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PoselMarianMichalski">W dniu 18 sierpnia 1994 r. wyżej wymienione komisje, w obecności przedstawicieli Ministerstwa Finansów, rozpatrzyły poprawki senackie zawarte w druku nr 540. Po analizie treści poprawek oraz uzasadnień przedłożonych przez Senat komisje zdecydowaną większością głosów uznały za zasadną poprawkę nr 1, proponującą, aby w art. 1 w pkt. 2, w art. 47a dodać nowy ust. 3 w brzmieniu: ˝Dopłaty, o których mowa w ust. 1, nie są przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych˝. Połączone komisje zgodziły się z uzasadnieniem Senatu co do tego, że brak wyżej wymienionego zapisu w ustawie spowodowałby zobowiązanie Przedsiębiorstwa Państwowego ˝Totalizator Sportowy˝ do przekazywania 40-procentowego podatku dochodowego (właśnie od tych opłat) do skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PoselMarianMichalski">Wysokiej Izbie znana jest skala potrzeb finansowych resortu kultury fizycznej - sięgają one bilionów złotych. Zatem połączone komisje wnoszą o przyjęcie przez Wysoką Izbę poprawki nr 1 zawartej w druku nr 540.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PoselMarianMichalski">W opinii połączonych komisji poprawka Senatu nr 2 wprowadzająca nowe brzmienie w art. 1 w pkt. 2, art. 47b ust. 2, nie znajduje uzasadnienia (27 głosów przeciw i 15 za). Poprawka polega na zmianie zapisu drugiego członu treści ww. ustępu, wprowadzając w miejsce tekstu: ˝w celu rozwijania sportu wśród dzieci i młodzieży˝ tekst: ˝oraz rozwijanie sportu wśród dzieci, młodzieży i niepełnosprawnych˝ poszerza zakres wydatków. Będzie chyba zasadne, jeżeli przytoczę pełne brzmienie tego zapisu. ˝Wpływy z dopłat, o których mowa w ust. 1, przeznacza się wyłącznie na modernizację, remonty i dofinansowanie inwestycji obiektów sportowych oraz rozwijanie sportu wśród dzieci, młodzieży i niepełnosprawnych.˝ Jest to zapis senacki.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PoselMarianMichalski">Wysoka Izbo! Obiekty sportowo-rekreacyjne należą do podstawowych czynników i środków rozwoju kultury fizycznej wszystkich generacji, w tym dzieci i młodzieży, bez względu na stan zdrowia i poziom sprawności. Ta sfera obejmuje wszystkich, sprawnych i niesprawnych. Zapis ustawy, określający cele, na które Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki przeznaczyłby dodatkowe środki z dopłat do gier losowych, który brzmi: ˝w celu rozwijania sportu wśród dzieci i młodzieży˝, komisje uznają za zasadny. Komisje wnoszą o odrzucenie poprawki Senatu nr 2.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PoselMarianMichalski">Wysoka Izbo! Pragnę również nadmienić, iż posłowie (w liczbie 15) z połączonych komisji, głosując za poprawką senacką nr 2, swój głos motywowali znaczącym brakiem finansów nie tylko na rozbudowę i budowę obiektów sportowych, lecz również na podstawową działalność dotyczącą rozwoju aktywności ruchowej, a w tym sportowej, dzieci i młodzieży. Też trudno odrzucić te racje. Ostateczna decyzja należy do Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PoselMarianMichalski">Wysoka Izbo! Jako sprawozdawca pragnę podziękować posłankom i posłom połączonych komisji za pracę nad ostatecznym kształtem ustawy. Kieruję również z tego miejsca podziękowania do pań i panów senatorów i ich komisji za wniesienie dodatkowych wartości do treści ustawy. Będę chyba wyrazicielem opinii większości, chyba wszystkich posłów i senatorów, jeżeli stwierdzę, że środki pozyskane dzięki zmianie ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych zostaną wykorzystane z pożytkiem dla rozwoju kultury fizycznej i stanu zdrowia obecnych i przyszłych pokoleń naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy Marianowi Michalskiemu.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, że Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych wystąpień w imieniu klubów i kół parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Jurka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJanuszJurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w odniesieniu do poprawek wniesionych uchwałą Senatu z dnia 15 lipca br. zawartych w druku nr 540, dotyczących ustawy o zmianie ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych, uchwalonej przez Sejm w dniu 7 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselJanuszJurek">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej jest za przyjęciem obu poprawek Senatu. Pozwólcie państwo, że w swoim krótkim wystąpieniu skoncentruję się przede wszystkim na poprawce drugiej, jako że w odniesieniu do poprawki pierwszej całkowicie podzielamy pogląd wyrażony przez Senat w uzasadnieniu do uchwały. Mogę jedynie dodać, jeśli chodzi o poprawkę pierwszą, że uiszczanie podatku dochodowego przez Totalizator Sportowy od pobieranych dopłat stanowiłoby w gruncie rzeczy nie tylko znaczne uszczuplenie środków finansowych, ale także - co moim zdaniem jest również istotne - wprowadziłoby w błąd grających w totalizatora, jak mniemam przekonanych, że całość dopłat jest wykorzystywana na zadania celowe określone ustawą.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PoselJanuszJurek">Przyjęcie kontrowersyjnej poprawki, o której mówił pan poseł sprawozdawca, także uważamy za celowe i uzasadnione z następujących powodów:</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PoselJanuszJurek">Po pierwsze - poszerzenie zakresu możliwości wykorzystania środków finansowych z tytułu dopłat na rozwój sportu wśród dzieci i młodzieży jest swego rodzaju inwestycją w zdrowie przyszłych dorosłych pokoleń. Przypomnę powszechnie znaną zasadę, że zapobieganie schorzeniom jest zawsze tańsze od ich późniejszego leczenia. Zasadę tę powinniśmy mieć na względzie z myślą o przyszłych wydatkach na służbę zdrowia, ubezpieczenia społeczne, a także z myślą o aktywności zawodowej naszego społeczeństwa w przyszłości. Stąd też efekty działania na rzecz rozwoju sportu wśród dzieci i młodzieży należy widzieć w dłuższej perspektywie.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PoselJanuszJurek">Po drugie - dopisanie przez Senat możliwości finansowania sportu niepełnosprawnych, co wzbudziło największe kontrowersje podczas obrad trzech połączonych komisji, także uważamy, jako klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, za uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PoselJanuszJurek">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Sport wśród ludzi niepełnosprawnych spełnia szczególną funkcję, a sportowcy niepełnosprawni (albo, jak często ostatnio mówimy, sprawni inaczej) zarówno w przeszłości, jak i obecnie udowadniali i udowadniają, że zasłużyli sobie na to, aby środki finansowe niezbędne do prowadzenia tej działalności nie zależały tylko od stopnia życzliwości poszczególnych decydentów. Byłbym nieobiektywny i niesprawiedliwy, gdybym stwierdził, że takiej życzliwości nie było czy nie ma. Natomiast nie mogę nie zauważać, że formy pozyskiwania środków finansowych stawiały środowisko osób niepełnosprawnych niekiedy w dość upokarzających sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PoselJanuszJurek">Szanowni Państwo! Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w takiej formie aktywności ludzkiej, jaką jest sport, sprzyja pokonywaniu przez te osoby barier społecznych i psychicznych, wyjściu w wielu przypadkach z głębokiej depresji i uwierzeniu, że mimo niepełnosprawności mogą one również osiągać sukcesy w życiu społecznym i zawodowym.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PoselJanuszJurek">Wysoka Izbo! Panie i Panowie! Kończąc chcę przywołać słowa twórcy nowożytnych igrzysk olimpijskich, barona Pierre'a de Coubertin, który kiedyś powiedział, że sport daje ludziom chorym, cierpiącym i słabym najlepsze z lekarstw - siebie. Pragnę podkreślić z ogromną osobistą satysfakcją, że mój klub, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, z wymienionych przeze mnie powodów jest, jak powiedziałem na wstępie, za przyjęciem obu poprawek Senatu. Pozwolę sobie wyrazić także nadzieję, że panie posłanki i panowie posłowie z innych klubów będą również głosować za przyjęciem poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Jurkowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Kalbarczyka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselRyszardKalbarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uchwała Senatu zawarta w druku nr 540, jak wspomniał poseł sprawozdawca Marian Michalski, wniosła dwie poprawki do uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego przemawiam, jest za przyjęciem poprawki Senatu dotyczącej art. 1 pkt 2, art. 47a, w którym dodaje się nowy ust. 3 w brzmieniu: ˝Dopłaty, o których mowa w ust. 1, nie są przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych˝. Zdaniem posłów Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego zapis powyższy, wraz z uzasadnieniem Senatu, jest zasadny, pozwoli bowiem wpływy z dopłat w grach liczbowych prowadzonych przez Przedsiębiorstwo Państwowe ˝Totalizator Sportowy˝ odprowadzić w całości na rachunek Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki z przeznaczeniem na modernizację, remonty i dofinansowanie inwestycji obiektów sportowych. W tym zakresie potrzeby naszego kraju są bardzo duże, o czym informowałem Wysoką Izbę podczas debaty sejmowej nad projektem ustawy w dniu 7 lipca 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselRyszardKalbarczyk">Jeśli chodzi o drugą poprawkę Senatu, nadającą nowe brzmienie art. 47b ust. 2, który wskazuje przeznaczenie dopłat skierowanych na rachunek Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki, posłowie naszego klubu uważają, iż wersja pierwotna jest bardziej czytelna, określa bowiem w sposób wyrazisty i jednoznaczny cel, na który mają być przeznaczone środki finansowe wynikające z realizacji ustawy. Uwzględniając jednak wielkie potrzeby finansowe resortu kultury fizycznej związane z podstawową działalnością oraz oczekiwania społeczne, o których szeroko mówił poseł Janusz Jurek, uważamy, że mimo pewnych trudności w dystrybucji środków finansowych przyjęcie drugiej poprawki Senatu daje większą możliwość zaspokajania tych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PoselRyszardKalbarczyk">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wyraża nadzieję, że Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki będzie racjonalnie wykorzystywał otrzymane środki z dopłat, uwzględniając wszystkie środowiska społeczne naszego kraju. Realizacja ustawy wspomoże bardzo zaniżony budżet przeznaczony na kulturę fizyczną. W szerszym stopniu pozwoli na realizację polityki państwa w zakresie zdrowotności, między innymi poprzez rozwój wszelkich form ruchowych w obiektach sportowych zamkniętych i na otwartej przestrzeni.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Kalbarczykowi z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Helenę Góralską z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselHelenaGoralska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przez dwa ostatnie tygodnie Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów rozpatrywała sprawozdanie z wykonania budżetu za 1993 r., między innymi z wykonania budżetów państwowych funduszy celowych. W zasadzie we wszystkich tych funduszach były stwierdzone różnorakie nieprawidłowości, i to nie tyle wynikające ze złej woli osób, które tym kierowały, czy też nie zawsze z tego wynikające, co po prostu z faktu, że w sytuacji kiedy jest zapewniony automatyczny dopływ pieniędzy, a nie ma dobrych metod i sposobów kontroli ich wydawania, to niestety powstają nieprawidłowości i nadużycia. Dotyczyło to Agencji Rynku Rolnego, Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jest tak, jak to sformułowała pani przewodnicząca Ziółkowska, że nie tylko niedobór pieniędzy może być problemem, ale że większym problemem może być nadmiar pieniędzy. Usłyszą państwo za dwa tygodnie, kiedy będzie przedstawione sprawozdanie z realizacji budżetu, że komisja polityki gospodarczej nie przyjęła między innymi sprawozdania Agencji Rynku Rolnego i Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PoselHelenaGoralska">Tworzymy jeszcze coś gorszego niż państwowy fundusz celowy, bo zgodnie z ustawą plan dochodów i wydatków państwowych funduszy celowych musi być opiniowany przez Sejm, a tu tworzymy jakiś odrębny rachunek, który prezes Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki może prowadzić, jak chce. Jego dobra wola, jeśli gdzieś na kartce sobie zanotuje, komu pieniądze dał albo komu pieniędzy nie dał. Przed tym zresztą przestrzegał, kiedy ta ustawa była rozpatrywana, w wystąpieniu klubowym pan poseł Syryjczyk. Ja tylko jeszcze raz przestrzegam, że został stworzony bardzo niedobry, patogenny mechanizm.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PoselHelenaGoralska">Teraz odniosę się do dwóch poprawek Senatu. Jeśli chodzi o poprawkę pierwszą, komisja wnosi o przyjęcie. Mój klub zgadza się z tym stanowiskiem. Być może w ogóle nie byłoby tego problemu i Senat nie musiałby korygować pracy Sejmu, gdyby w trakcie prac nad ustawą był obecny dostatecznie kompetentny pracownik Ministerstwa Finansów, który umiałby w jasny i przejrzysty sposób wyjaśnić problemy podatkowe. Chodzi tu o przepływ pieniędzy: najpierw totalizator przekazuje pieniądze do Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki, a urząd te pieniądze przekazuje komuś dalej. I gdyby ktoś dostatecznie to wyjaśnił, nie byłoby wątpliwości. Jesteśmy więc za przyjęciem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PoselHelenaGoralska">Natomiast jeśli chodzi o poprawkę drugą, z przykrością stwierdzam, że wystąpienia posła sprawozdawcy i kolegów posłów zabierających głos przede mną nie są do końca rzetelne, bo sprawiają wrażenie, jakby Senat wprowadził poprawkę polegającą na tym, że można dofinansowywać sport niepełnosprawnych, a w wersji sejmowej takiej możliwości nie było. Otóż jest to nieprawda. Sejm przyjmując tą ustawę bardzo precyzyjnie ograniczył możliwość wydawania zebranych w ten sposób pieniędzy wyłącznie do wydatków inwestycyjnych, odrzucając wniosek mniejszości, który uwzględniał również inne cele. Natomiast Senat znacznie rozszerzył możliwość wydatkowania tych pieniędzy na wszelkie dowolne cele, a więc nie tylko na inwestycje, ale dokładnie na wszystko, łącznie - jak sądzę - ze wspieraniem działalności statutowej różnych związków sportowych. Uważamy, że takie rozszerzenie nie powinno mieć miejsca i że należy się ograniczyć wyłącznie do spraw inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#PoselHelenaGoralska">I dlatego (już kończę, panie marszałku) będziemy głosować zgodnie ze stanowiskiem komisji, mianowicie za odrzuceniem drugiej poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję uprzejmie pani posłance Góralskiej z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Faszyńskiego z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselRyszardFaszynski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpocznę swoje wystąpienie od budzącego kontrowersje problemu drugiej poprawki Senatu. Senat w swoim uzasadnieniu pisze, że druga poprawka nadająca nowe brzmienie art. 47b ust. 2 rozszerza cel ustawy również na finansowanie sportu osób niepełnosprawnych. Można powiedzieć, że jest to prawda, ale co najmniej niecała. Tak jak mówiła przed chwilą pani poseł Góralska, Sejm ograniczył wydawanie pieniędzy do finansowania wydatków inwestycyjnych. Mało tego. Sejm zapisał: celem rozwijania sportu wśród dzieci i młodzieży, czyli wolą Sejmu było skierowanie tych pieniędzy tam, gdzie w sporcie (także zdaniem Unii Pracy) są one najbardziej potrzebne, a więc niekoniecznie na wyczyn, stadiony olimpijskie, ale na sport wśród dzieci i młodzieży. Stan kultury fizycznej, usportowienia naszej młodzieży jest fatalny i tu naprawdę nie ma pieniędzy. Takie obłożenie budżetu funduszami, wyłączanie kolejnych funduszy celowych, kolejnych środków z budżetu, jak się przekonaliśmy przy pracach nad absolutorium, bardzo często prowadzi do ich marnotrawstwa.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PoselRyszardFaszynski">Klub Unii Pracy będzie się sprzeciwiał wszelkiemu marnotrawstwu pieniędzy podatników. Bylibyśmy gotowi poprzeć poprawkę Senatu, gdyby było dodane tylko określenie: ˝i niepełnosprawnych˝. Natomiast Senat po cichu jeszcze zmienia słowo: ˝celem˝ na ˝oraz˝, nie ma więc konieczności spełnienia obu warunków, ale musi być spełniony jeden dowolny. Można przeznaczyć pieniądze albo na obiekty, albo na dzieci i młodzież, albo na niepełnosprawnych. Klub Unii Pracy uważa, że przy tym zapisie senackim pieniądze mogą nie trafić ani do dzieci i młodzieży, ani do niepełnosprawnych. Jak dotąd, we wszystkich przetargach o pieniądze przeznaczone na kulturę fizyczną i sport wygrywał sport, i to tylko sport wyczynowy. Wersja senacka do tego prowadzi, a nie było to intencją Sejmu. Myślę, że również nie było to intencją wnioskodawców. Jeśli dobrze pamiętam, w uzasadnienieniu projektu była mowa właśnie o dramatycznej sytuacji, jeśli chodzi o kulturę fizyczną, warunki zdrowotne, możliwości uprawiania sportu. Wiadomo, jak się odbywają lekcje wychowania fizycznego. Zapis sejmowy pozwala skierować te pieniądze właśnie tam i daje większe gwarancje, że nie zostaną one zmarnowane, a na marnotrawstwo środków budżetowych nas na pewno nie stać.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PoselRyszardFaszynski">Jeśli chodzi o wystąpienie sprawozdawcy komisji, to dość wyczerpująco przedstawił on argumenty mniejszości, czyli argumenty jakby przeciwne stanowisku komisji. Panie pośle Michalski, to nie jest rola sprawozdawcy. Rolą sprawozdawcy jest przede wszystkim przedstawienie stanowiska komisji. Oczywiście, nie mamy nic przeciwko temu, żeby uwzględnić argumenty drugiej strony, ale nie może być tak, żeby z tej mównicy poseł sprawozdawca nie przedstawiał w ogóle argumentów komisji. Gdyby pan poseł zechciał po debacie uzupełnić o to swoje wystąpienie, bylibyśmy bardzo wdzięczni.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PoselRyszardFaszynski">Jeśli chodzi o poprawkę pierwszą, tutaj, jak dotąd, wszyscy występujący byli jednomyślni, i klub Unii Pracy również będzie głosował za jej przyjęciem. Również dlatego, że przy pewnej możliwej interpretacji nie tylko byłby taki problem, że 40% z tych dopłat Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki musiałby przekazywać w postaci podatków, ale również można byłoby interpretować sytuację w ten sposób, że ma przekazać całą dopłatę, natomiast od tego powinien jeszcze przekazać podatek z czystego zysku. Żeby uniknąć tych sporów i wesprzeć ideę dofinansowania sportu wśród dzieci i młodzieży, poprzemy pierwszą poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Ryszardowi Faszyńskiemu z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Błasiaka z Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselWojciechBlasiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub zajmie takie stanowisko, jakie zajęły połączone komisje - będziemy głosować za poprawką pierwszą, a przeciw poprawce drugiej.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PoselWojciechBlasiak">Powiem krótko, dlaczego przeciw poprawce drugiej. Otóż dlatego, że naszym zdaniem, niezależnie od najlepszych intencji wnioskodawców tej poprawki, doprowadzi ona do tego, że pod presją bieżących potrzeb i pod presją silniejszych instytucji przegrywać będą długofalowe inwestycje w infrastrukturę sportu dziecięcego i młodzieżowego. Dlatego wystąpimy przeciwko tej poprawce. To wszystko.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Wojciechowi Błasiakowi z KPN.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wielgusa z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselMarekWielgus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy dwie poprawki senackie i myślę, że dobrze, iż one są, dlatego że wniosły wiele nowego do nowelizacji ustawy o grach losowych.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselMarekWielgus">Jeśli chodzi o pierwszą poprawkę, to przytoczę tutaj - ponieważ właściwie wszystkie kluby parlamentarne są za - słowa przedstawiciela Ministerstwa Finansów, który powiedział: Nie mamy nic przeciwko temu. Czyli jest to najlepsze odzwierciedlenie tego, że jesteśmy praktycznie wszyscy za poprawką Senatu, klub Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform również.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PoselMarekWielgus">Natomiast jeśli chodzi o drugą poprawkę senacką, to z dyskusji wynika, że niektórzy posłowie nie zapoznali się bliżej z tematem. Przecież, proszę państwa, to nie są podatki, to nie są pieniądze podatników, to znaczy, nie my płacimy. Przecież to są dobrowolne gry, to są dopłaty, i tylko i wyłącznie z tych pieniędzy mają pochodzić fundusze przeznaczone na obiekty sportowe, na inwestycje, na modernizację, na sport wśrod dzieci i młodzieży, czy - tak jak to zostało teraz stwierdzone, również w poprawce senackiej - na sport niepełnosprawnych. Tak że nie bardzo rozumiem, dlaczego pan poseł Faszyński mówił o tym w ten sposób. Natomiast pani poseł Góralska wspomniała o nadmiarze pieniędzy w wypadku kultury fizycznej i sportu, choć zawsze na posiedzeniach komisji mówiła, że jest kibicem sportowym i jest za.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#PoselMarekWielgus">Proszę państwa, przecież na sport od lat pieniędzy jest coraz mniej. Zdecydowanie. Zmniejszono je 5-krotnie. Nie wiem, czy nakłady na jakąkolwiek dziedzinę sfery budżetowej spadły tak drastycznie, chyba do 0,11% w tym roku budżetowym. Tak że jeśli mówimy o pieniądzach i o tej poprawce, o zmianie - to zmiana ta jest dosyć istotna: przedtem mieliśmy tylko i wyłącznie pieniądze na inwestycje, modernizacje i remonty z przeznaczeniem na kulturę fizyczną dzieci i młodzieży. Jeśli nawet Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki chce wyremontować, na przykład, słynny Stadion Śląski - nie musimy, oczywiście, tego robić, ale nie mamy żadnego takiego obiektu w Polsce, doskonale państwo sobie zdajecie sprawę, wiecie, że jest zagrożone rozgrywanie meczów eliminacyjnych do mistrzostw Europy czy świata w Polsce, ponieważ nie ma odpowiedniego stadionu - to co, nie może dać środków na ten cel? A nie - może, może, ale musi znaleźć furtkę. Co musi zrobić? Musi zorganizować jedną czy dwie imprezy dla dzieci i młodzieży - i to jest ta furtka. Tylko po co kombinacje? Czy nie jest lepiej, jeśli Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki może przeznaczyć pieniądze na inwestycje, modernizacje i remonty wszelakich obiektów sportowych - oczywiście, przecież to nie będzie to, co mnie się widzi - i również, dodatkowo, na sport wśród dzieci i młodzieży?</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PoselMarekWielgus">Czy panie posłanki i panowie posłowie nie słyszeli o programie ministra Paszczyka? Programie rozwoju sportu wśród dzieci i młodzieży? Z tym programem przedstawiciele Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki jeździli po całej Polsce. Spotykali się przez 3 miesiące ze wszystkimi wojewodami. Zostało to zaakceptowane. Zostały podpisane specjalne umowy między Ministerstwem Zdrowia i Opieki Społecznej, Urzędem Kultury Fizycznej i Turystyki oraz Ministerstwem Edukacji Narodowej. Musimy pomóc realizować ministrowi Paszczykowi program rozwoju sportu wśród dzieci i młodzieży. Nie przez dbanie o same obiekty tylko, ale również poprzez imprezy sportowe. Cóż z tego, że będziemy mieli znakomite obiekty dla dzieci, jeśli nie będziemy mieli pieniędzy na zorganizowanie imprezy, bo skąd je wziąć? Jest minimalny procent środków, czy ułamek procentu, na sport dziecięcy i młodzieżowy. Na sport od wielu, wielu lat - jeszcze raz powtarzam - zmniejszane są fundusze z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#PoselMarekWielgus">Nie możemy też mówić o nieuczciwości. Słyszałem - i na posiedzeniach komisji, i w tej sali - że te pieniądze zostaną zmarnotrawione. Musimy zaufać. Musimy dać szanse nowym pracownikom Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki. Później dopiero będziemy się na ten temat wypowiadali.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#PoselMarekWielgus">Dlatego mój klub - klub Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform - opowiada się zdecydowanie za obiema poprawkami senackimi.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Do głosowania przystąpimy w końcowej części obrad.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Polityki Społecznej, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (druki nr 541 i 557).</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Bilińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselTadeuszBilinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 2 lipca br. Wysoki Sejm uchwalił ustawę o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. Proces legislacyjny był bardzo długi i bardzo trudny. Dziesiątki bardzo różnych opinii, setki uwag krytycznych, kontrowersyjne stanowiska trzech zainteresowanych stron - samorządów terytorialnych, właścicieli i lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PoselTadeuszBilinski">Po ośmiu miesiącach pracy, mimo wielu kontrowersji, Sejm prawie jednomyślnie uchwalił ustawę: 214 posłów było za uchwaleniem ustawy, 24 - przeciw, a 27 wstrzymało się od zajęcia stanowiska. Mimo licznych wątpliwości posłowie uznali, że ustawa o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych jest właściwym i koniecznym instrumentem przeobrażenia gospodarki mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PoselTadeuszBilinski">Senat nie podzielił stanowiska Sejmu, uznał, że ustawa jest wadliwa legislacyjnie, że nie odpowiada celom i zadaniom gospodarki mieszkaniowej państwa, nie rozwiązuje w sposób optymalny problemów wynikających ze stosunku najmu i że ustawa w obecnej postaci nie zadowala ani właścicieli, ani najemców, ani samorządów terytorialnych i w świetle aktualnej sytuacji ekonomicznej charakteryzuje się całkowitą nierealnością proponowanych rozwiązań. Ostatecznie Senat stanął na stanowisku, iż najkorzystniejszym rozwiązaniem byłoby przedłożenie przez Radę Ministrów kolejnego, nowego projektu ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PoselTadeuszBilinski">Uchwałą z dnia 15 lipca 1994 r. Senat odrzucił ustawę o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych: 37 senatorów było za odrzuceniem ustawy, 16 było przeciw odrzuceniu, a 13 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#PoselTadeuszBilinski">W dniu wczorajszym odbyło się wspólne posiedzenie Komisji: Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej; Polityki Społecznej; Samorządu Terytorialnego oraz Ustawodawczej. Obecny na posiedzeniu przedstawiciel Senatu przedstawił uzasadnienie uchwały Senatu. W dyskusji zdecydowana większość posłów, prawie wszyscy posłowie nie podzielili wątpliwości, uwag krytycznych i zastrzeżeń przedstawionych przez senatora w uzasadnieniu uchwały Senatu. Większość wypowiedzi była bardzo krytyczna względem uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#PoselTadeuszBilinski">Wydaje się, że różnice poglądów między senatorami a posłami wynikały przede wszystkim z oceny aktualnej sytuacji społeczno-ekonomicznej i możliwości przeprowadzenia transformacji gospodarki mieszkaniowej oraz z oceny stopnia konieczności jej przeprowadzenia.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#PoselTadeuszBilinski">Komisje po przedyskutowaniu najistotniejszych problemów opowiedziały się zdecydowanie za odrzuceniem uchwały Senatu. 62 posłów było za odrzuceniem, 4 było przeciw, a 11 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#PoselTadeuszBilinski">W imieniu komisji jestem zobowiązany przedstawić Wysokiej Izbie uzasadnienie stanowiska komisji sejmowych poprzez ustosunkowanie się do zasadniczych zastrzeżeń Senatu oraz wyjaśnienie powszechnie zgłaszanych wątpliwości czy błędnych interpretacji prawnych odnoszących się do regulacji zawartych w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#PoselTadeuszBilinski">Wysoki Sejmie! Krytyczna ocena gospodarki mieszkaniowej jest powszechna i to zarówno w aspekcie społecznym, jak i gospodarczym. Coraz gorszy jest stan techniczny zasobów mieszkaniowych, nieracjonalne jest ich wykorzystywanie, coraz większe i powszechniejsze jest zadłużenie lokatorów - dotyczy to zarówno substancji komunalnej, zakładowej, prywatnej czynszowej, jak i spółdzielczej. Centralnie prowadzona polityka mieszkaniowa, administracyjny sposób zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, a także niedostateczny udział społeczeństwa w pokrywaniu kosztów utrzymania technicznego zasobów mieszkaniowych to szczególnie istotne przyczyny głębokiego kryzysu gospodarki mieszkaniowej. Centralnie prowadzona polityka mieszkaniowa, centralnie ustalane, jednakowe dla całej Polski wysokości czynszu, to eliminacja lokalnych inicjatyw, to przyczyna nieracjonalnej gospodarki mieszkaniowej. Administracyjny system zaspokajania potrzeb mieszkaniowych (tj. szczególny tryb najmu) to zatracenie przedsiębiorczości indywidualnej i zbiorowej. Niepełne pokrywanie kosztów eksploatacji i utrzymania mieszkań prowadzi do nieefektywnego, nieracjonalnego wykorzystania zasobów mieszkaniowych. Ograniczanie praw własności utrudnia czy wręcz uniemożliwia kształtowanie właściwej gospodarki mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#PoselTadeuszBilinski">Potrzeba gruntownej zmiany Prawa lokalowego jest już od dawna bardzo widoczna. Szybka, głęboka i kompleksowa zmiana Prawa lokalowego jest konieczna i nieodzowna. Wprawdzie w 1987 r. Sejm uchwalił głęboką nowelizację Prawa lokalowego, która wtedy wydawała się zmianą rewolucyjną. Dzisiaj jest to prawo anachroniczne, nie przystające do zachodzących procesów społeczno-gospodarczych. Szybkie uchwalenie nowej ustawy jest nieodzowne.</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#PoselTadeuszBilinski">Tymczasem cztery lata transformacji ustroju społeczno-gospodarczego, cztery lata pracy Sejmu nad ustawą Prawo lokalowe, cztery lata poszukiwania nowych odpowiednich rozwiązań prawnych nie przyniosły, niestety, żadnych efektów. Co gorsza, dzisiaj - z czego trzeba sobie zdawać sprawę - uwarunkowania społeczno-gospodarcze są mniej korzystne niż cztery lata temu. Nastąpiło wyraźne zubożenie społeczeństwa, a brak mieszkań, wobec ciągłego pogłębiania się kryzysu budownictwa mieszkaniowego, jest niezwykle dotkliwy, szczególnie dla młodego pokolenia. Najbliższe lata, niestety, mogą być tylko trudniejsze. Dzisiaj nie widać szans na szybką i radykalną zmianę warunków. Toteż dalsze odkładanie reformy gospodarki mieszkaniowej, proponowane przez Senat, nie znajduje żadnego uzasadnienia. Skutki opóźnienia tej reformy na pewno będą negatywne. Już dzisiaj można to z całą odpowiedzialnością stwierdzić.</u>
          <u xml:id="u-71.11" who="#PoselTadeuszBilinski">O nowe Prawo lokalowe dopominają się samorządy terytorialne, właściciele, spółdzielcy, ale także w pewnym zakresie i lokatorzy. To prawda, że każdy z tych podmiotów widzi to prawo inaczej. Trzeba by ustanowić trzy niezależne ustawy. Znalezienie rozwiązania - co postuluje Senat - satysfakcjonującego wszystkie strony jest wręcz niemożliwe. Ustawa może jedynie wyrażać optymalny kompromis w aktualnych uwarunkowaniach społeczno-gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-71.12" who="#PoselTadeuszBilinski">Chodzi o znalezienie swoistej równowagi między dążnością do czynszu ekonomicznego a możliwościami finansowymi społeczeństwa, między przywracaniem uprawnień wynikających z tytułu własności a uprawnieniami wynikającymi z tytułu najmu. I trzeba znaleźć wreszcie właściwe sposoby dochodzenia do warunków gospodarki rynkowej wobec istniejących przyzwyczajeń czy bezwładności świadomości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-71.13" who="#PoselTadeuszBilinski">Ustawa uchwalona przez Wysoką Izbę w dniu 2 lipca br. jest tym modelem kompromisu. Stąd też w ocenie lokatorów za mało ochrony najmu, a za dużo uprawnień właścicieli. W ocenie właścicieli za mało uprawnień wynikających z tytułu własności, a za duża ochrona lokatorów. A w ocenie samorządów terytorialnych za dużo obciążeń i odpowiedzialności. Jest to wszystko zrozumiałe i nie wymaga chyba komentarza.</u>
          <u xml:id="u-71.14" who="#PoselTadeuszBilinski">Uchwalona przez Sejm ustawa spełnia także wszystkie podstawowe założenia, na ogół powszechnie akceptowane. To znaczy:</u>
          <u xml:id="u-71.15" who="#PoselTadeuszBilinski">- zdecentralizowanie polityki mieszkaniowej, w tym zdecentralizowanie polityki czynszowej;</u>
          <u xml:id="u-71.16" who="#PoselTadeuszBilinski">- przywrócenie uprawnień wynikających z tytułu własności z jednoczesnym zachowaniem podstawowych uprawnień wynikających z tytułu najmu;</u>
          <u xml:id="u-71.17" who="#PoselTadeuszBilinski">- zwiększenie udziału społeczeństwa w pokrywaniu kosztów utrzymania technicznego obiektów, budynków mieszkalnych, przy jednoczesnym ustawowym wprowadzeniu pomocy dla ludzi znajdujących się w trudnych warunkach materialnych;</u>
          <u xml:id="u-71.18" who="#PoselTadeuszBilinski">- odejście od administracyjnego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych;</u>
          <u xml:id="u-71.19" who="#PoselTadeuszBilinski">- zachowanie interwencjonizmu państwowego, szczególnie w okresie przejściowym;</u>
          <u xml:id="u-71.20" who="#PoselTadeuszBilinski">- sukcesywne, etapowe, wieloletnie przechodzenie od szczególnego trybu najmu do umów cywilnoprawnych, do rynkowej gospodarki mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-71.21" who="#PoselTadeuszBilinski">W zasadzie żadne z tych założeń nie zostało odrzucone, nie tylko przez Senat, ale i innych oponentów ustawy. Poszukiwanie innego rozwiązania prawnego tego samego modelu, opracowanie nowej ustawy w myśl tych samych lub podobnych założeń nie znajduje więc uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-71.22" who="#PoselTadeuszBilinski">Wysoka Izbo! Uzasadnieniem celowości i nieodzowności jak najszybszego ustanowienia nowego Prawa lokalowego jest aktualna sytuacja w gospodarce mieszkaniowej, w szczególności chodzi o stan techniczny zasobów mieszkaniowych i zadłużenie lokatorów. Utrzymywanie budynków mieszkalnych we właściwym stanie technicznym jest nie tylko ważne ze społecznego punktu widzenia, ale ma również istotne znaczenie gospodarcze. Warunki mieszkaniowe społeczeństwa zależą nie tylko od efektów budownictwa mieszkaniowego, ale także od stanu technicznego istniejących zasobów mieszkaniowych. A dobry stan techniczny obiektów mieszkalnych świadczy o racjonalnej gospodarce. W przeszłości na remonty zawsze brakowało środków finansowych, ale także często materiałów budowlanych lub tak zwanych mocy przerobowych. Uwaga zawsze była koncentrowana na budowaniu kolejnych mieszkań. Remonty starych zasobów budowlanych, ich modernizacja, były niedoceniane. Niestety w ostatnich latach sytuacja się wyraźnie pogorszyła. Remonty budynków maleją z każdym rokiem, tak w zakresie zasobów komunalnych, zakładowych, prywatnych czynszowych, jak i spółdzielczych. Jeszcze w 1991 r. wyremontowano 3,5 tys. budynków, w 1992 r. - tylko 2,4 tys., w 1990 r. - już poniżej 2 tys.</u>
          <u xml:id="u-71.23" who="#PoselTadeuszBilinski">Stopa remontowa - to jest stosunek nakładów na remonty w stosunku do wartości odtworzeniowej obiektu - spadła do poziomu 0,6-0,5% tak w zasobach komunalnych, jak i spółdzielczych. Aktualnie jest ona trzykrotnie niższa, niż była w 1990 r. W tym tkwi istotny problem. Z badań i doświadczeń wielu krajów zachodnich wynika, że najniższa stopa remontowa nie może być mniejsza niż 1,5%. Przy czym zakłada się, że 0,6% potrzebne jest na utrzymanie, konserwację i bieżące naprawy. Jeśli zatem te wielkości uznamy za podstawę do oceny, to w chwili obecnej nawet nie starcza na konserwację i naprawy bieżące. Jeśli przeprowadza się z tych skromnych środków także remonty kapitalne, o czym informowałem, to jakże wielkie są zaniedbania w zakresie podstawowej konserwacji i bieżących remontów. W naszych warunkach środki przeznaczone na utrzymanie techniczne zasobów mieszkaniowych nie powinny być mniejsze w żadnym przypadku od 1-1,2%, a mając na uwadze istniejące zaległości, nawet nie mniejsze od 1,5%.</u>
          <u xml:id="u-71.24" who="#PoselTadeuszBilinski">Proces starzenia się domów mieszkalnych jest nader widoczny. Konieczne remonty odkłada się na lepsze czasy. Taka zwłoka nie tylko podnosi koszty robót, ale co istotne, przyspiesza niszczenie i starzenie się domów. Nie załatana w porę dziura w rynnie może szybko doprowadzić do zniszczenia tynków, zagrzybienia murów, a więc do stanu technicznego wymagającego kapitalnego remontu. Dziesiątki tysięcy lokatorów, może raczej setki tysięcy, oczekuje na przeprowadzenie remontu bieżącego czy kapitalnego. Życie w mieszkaniach o złym stanie technicznym jest udręką, jest uciążliwe, wpływa bardzo negatywnie na zdrowie ludzi. Zły stan techniczny grozi często katastrofą budowlaną, niekiedy nawet tragedią ludzi. Czy więc rozwiązanie problemu remontowego można odłożyć na potem, na lepsze czasy? Na pewno nie.</u>
          <u xml:id="u-71.25" who="#PoselTadeuszBilinski">Nieodzowna jest realizacja szerokiego programu remontów budynków mieszkalnych. Niezbędna jest ofensywa remontowa, jeśli ma się uratować tysiące domów przed ich ostateczną ruiną. Kontynuowanie dotychczasowej polityki jest działaniem, proszę wybaczyć, nieodpowiedzialnym i prowadzi do przeogromnych strat gospodarczych, nie mówiąc już o skutkach społecznych. Na realizację jednak takiego szerokiego programu prac remontowych potrzebne są duże środki finansowe. A pieniędzy na ten cel jest z każdym dniem coraz mniej. I to dotyczy zarówno zasobów komunalnych, zakładowych, prywatnych czynszowych, jak i spółdzielczych. Na ustanowienie specjalnych dotacji rządowych, na zwiększenie dotacji z gmin nie ma co liczyć. Jedynym rozwiązaniem jest powszechne wprowadzenie czynszu ekonomicznego w pełni pokrywającego koszty technicznego utrzymania budynków, ale wyłącznie przy jednoczesnym wprowadzeniu obligatoryjnej, systemowej, państwowej pomocy ludziom biednym lub znajdującym się okresowo w trudnej sytuacji materialnej.</u>
          <u xml:id="u-71.26" who="#PoselTadeuszBilinski">Kolejny istotny problem gospodarki mieszkaniowej to zadłużenie lokatorów. Zadłużenie lokatorów jest już od kilku lat problemem społecznym. Dotyczy ono tak mieszkań komunalnych, zakładowych, prywatnych czynszowych, jak i spółdzielczych. Zakres tego zjawiska stale się rozszerza. W zasobach komunalnych sięga to już 30%, w zasobach spółdzielczych 20%. Na koniec grudnia 1992 r. lokatorów zalegających z opłatami za mieszkania było: w zasobach komunalnych aż 33,5%, w zasobach spółdzielczych aż 37,5%, w zasobach zakładów pracy 13,8%.</u>
          <u xml:id="u-71.27" who="#PoselTadeuszBilinski">Co istotne i ciekawe, na podstawie licznych badań stwierdzono, że występujące zróżnicowania wielkości zadłużeń w poszczególnych województwach, gminach, miastach nie zawsze znajdują logiczne uzasadnienie. I tak, zaległości w miastach dotyczące mieszkań komunalnych są znacznie większe niż zaległości dotyczące mieszkań zakładowych czy mieszkań prywatnych czynszowych. Zaległości nie zależą w istotnym stopniu od stopy bezrobocia, choć ma to pewne znaczenie. W województwach obciążonych najwyższym bezrobociem, powyżej 20%, nie notuje się relatywnie najwyższej liczby nie płacących. Zatem zjawiska niepłacenia za użytkowanie mieszkania nie można w ogóle tłumaczyć wysokością stopy bezrobocia, jak to często można usłyszeć. Są natomiast przypadki świadczące o tym, że największe zaległości (np. w przypadku mieszkań komunalnych aż prawie 60%) zanotowano w mieście, w którym jest relatywnie najmniej bezrobotnych, bo zaledwie 5%. Podobnie w zasobach spółdzielczych; relatywnie najwięcej osób zalegało z opłatami (23,3%) w mieście o bardzo małym wskaźniku bezrobocia, bo tylko 4,1%.</u>
          <u xml:id="u-71.28" who="#PoselTadeuszBilinski">Zjawisko wzrastającego zadłużenia lokatorów tylko częściowo można więc tłumaczyć zubożeniem społeczeństwa, wysokim poziomem bezrobocia czy wzrostem obciążeń wydatkami na mieszkanie. Istotne bowiem znaczenie ma brak aktywności organów odpowiedzialnych za ściąganie opłat za mieszkanie, odpowiedzialnych za aktywne kształtowanie polityki zapobiegającej rozszerzaniu się zjawiska niepłacenia za użytkowanie mieszkania. Świadczą o tym liczne badania. Prawie o 100% więcej jest przypadków zaległości w gospodarstwach pracowniczych niż w gospodarstwach emerytów i rencistów. Właśnie gospodarstwa emerytów mają najmniejsze zaległości. Stosunkowo duże zaległości mają gospodarstwa osób pracujących na własny rachunek, prowadzących działalność gospodarczą lub uprawiających wolne zawody. To także nie jest wytłumaczalne.</u>
          <u xml:id="u-71.29" who="#PoselTadeuszBilinski">Trzeba też zaznaczyć, że zadłużenie lokatorów ma swoje skutki gospodarcze, ekonomiczne, a także społeczne. Brak odpowiednich wpływów ogranicza zakres nieodzownych remontów budynków mieszkalnych. W efekcie podlegają one przyspieszonemu procesowi zniszczenia, aż do ich degradacji włącznie, co wiąże się oczywiście z utratą kolejnych mieszkań. Brak na czas odpowiednich środków finansowych uniemożliwia pokrycie zobowiązań za świadczenia komunalne, co oczywiście naraża na dodatkowe wydatki z tytułu odsetek za zwłokę.</u>
          <u xml:id="u-71.30" who="#PoselTadeuszBilinski">Aspekt społeczny ma dwa oblicza: indywidualne i zbiorowe. Pierwsze wynika ze zubożenia społeczeństwa, z niemożliwości wywiązywania się przez wielu lokatorów z nałożonych na nich zobowiązań finansowych z tytułu zajmowanego mieszkania. Dla tych osób często jest to osobistą tragedią, nie mającą końca. Ale z drugiej strony niewnoszenie przez część lokatorów opłat za mieszkanie obciąża w różnym stopniu i w różnej postaci innych. Ta odpowiedzialność ˝za długi sąsiada˝ w spółdzielniach mieszkaniowych jest bezpośrednia. Spółdzielcy muszą pokryć wszystkie zobowiązania spółdzielni. Natomiast w przypadku substancji komunalnej i zakładowej zadłużenie lokatorów obciąża wszystkich podatników, bo na ogół wymusza dodatkowe dotacje z budżetu gmin czy dotacje zakładów pracy. Ta zbiorowa odpowiedzialność za niewywiązywanie się obywateli ma wiele konsekwencji społecznych, m.in. kolejni lokatorzy nie wywiązują się z podstawowych obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-71.31" who="#PoselTadeuszBilinski">Zadłużenie lokatorów ma także aspekt prawny. Niepłacenie za użytkowanie mieszkania jest istotnym niewywiązywaniem się lokatora z nałożonych na niego obowiązków. Konsekwencje mogą być bardzo przykre. Najdalej idącą konsekwencją jest eksmisja. Postępowanie komornicze z reguły nie przynosi satysfakcjonujących skutków. Dlatego też jest bardzo wiele pozwów spółdzielni i zakładów gospodarki mieszkaniowej, bardzo dużo orzeczeń o eksmisji. W jednej tylko miejscowości w 1992 r. orzeczono eksmisję 173 razy.</u>
          <u xml:id="u-71.32" who="#PoselTadeuszBilinski">Problem zadłużenia wymaga więc natychmiastowego rozwiązania. Nie można jednak rozwiązać go wyłącznie drogą administracyjną, choć zdyscyplinowanie w regulowaniu należności jest niezbędne. Aby rozstrzygnąć, co jest najistotniejsze, kto może, a kto nie może płacić, nieodzowna jest analiza dochodów osób zalegających z opłatami. Aby ograniczyć zaległości osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, nieodzowna jest pomoc państwa. Problem ten może być rozwiązany wyłącznie przez wprowadzenie w życie systemu dodatków mieszkaniowych. Tak więc kwestia zadłużenia lokatorów może być rozwiązana wyłącznie przez zdyscyplinowanie ściągalności, przy jednoczesnym wprowadzeniu systemu dodatków mieszkaniowych dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Niewprowadzenie więc nowych zasad polityki czynszowej oraz dodatków mieszkaniowych jest równoznaczne z akceptacją pogłębienia się zjawiska niepłacenia za użytkowanie lokalu i pogarszania się stanu technicznego budynków mieszkalnych, a w konsekwencji przeogromnych strat gospodarczych i społecznych.</u>
          <u xml:id="u-71.33" who="#PoselTadeuszBilinski">Wysoki Sejmie! Ustawa o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych wzbudziła wielkie zainteresowanie społeczne. Zgłaszano liczne wątpliwości, uwagi krytyczne, często przeciwstawne, całkowicie się wykluczające. Nie ma żadnych wątpliwości, że większość z nich wynika z obrony interesów grup społecznych i nie znajduje powszechnej akceptacji społecznej. Mimo to Senat podzielił uwagi krytyczne wszystkich tych grup społecznych i wystąpił o odrzucenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-71.34" who="#PoselTadeuszBilinski">Przedstawienie i omówienie wszystkich uwag krytycznych ze względu na ramy czasowe mego wystąpienia jest niemożliwe. Ograniczę się więc do omówienia trzech najbardziej kontrowersyjnych - także społecznie - kwestii, a są to eksmisja z mieszkania, wprowadzenie podwyżki czynszu, ustalenie i przekazywanie dotacji dla gmin na pokrycie dodatków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-71.35" who="#PoselTadeuszBilinski">Szczególnie drażliwą społecznie i kontrowersyjną sprawą jest eksmisja lokatora z zajmowanego mieszkania. Wynajmujący w świetle ustawy może wypowiedzieć najem, jeśli najemca mimo pisemnego upomnienia używa lokalu w sposób sprzeczny z umową lub niezgodnie z przeznaczeniem, dewastuje mieszkanie, niszczy urządzenia przeznaczone do wspólnego użytkowania, w sposób rażący, uporczywy, wykracza przeciwko porządkowi domowemu, utrudniając życie innym lokatorom, podnajmuje lokal lub jego część bez zgody właściciela, nie płaci za czynsz i usługi komunalne.</u>
          <u xml:id="u-71.36" who="#PoselTadeuszBilinski">Rozstrzyganie sporów jest jednak wyłącznie w kompetencji sądu powszechnego. Sąd może orzec eksmisję. Sąd, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania z lokalu przez najemcę oraz jego szczególną sytuację materialną i rodzinną, może w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu orzec o uprawnieniach najemcy do otrzymania lokalu socjalnego. W takim przypadku gmina jest zobowiązana zapewnić lokal socjalny, a uprawniony do lokalu socjalnego ma prawo pierwszeństwa w jego uzyskaniu. Przypadki eksmisji bez wskazania mieszkania socjalnego będą zapewne rzadkim przypadkiem i nader uzasadnionym. Z eksmisją, oczywiście wyłącznie w sytuacjach uzasadnionych, musimy się pogodzić. Jakie jest bowiem inne rozwiązanie, gdy ktoś zajmie bezprawnie cudze mieszkanie, z premedytacją dewastuje mieszkanie, znęca się nad rodziną, utrudnia czy wręcz uniemożliwia spokojne życie innym lokatorom, nie płaci i nie ma zamiaru uregulować zaległości, mimo że jego sytuacja materialna, w której obecnie się znajduje, umożliwia mu zapłatę czynszu i opłat? Jak chronić prawa osób trzecich? Jak zachować szacunek dla prawa? Przeciwnicy eksmisji do mieszkań socjalnych i eksmisji donikąd powinni odpowiedzieć na te pytania. Jakie są racje, by chronić bezkrytycznie osoby, których zachowanie nie ma społecznej akceptacji, i czyim to czynić kosztem? Kto za niszczenie lokalu, urządzeń, wyposażenia powinien zapłacić? Kto powinien płacić za darmowe zamieszkiwanie? Bo przecież nie można nie wiedzieć, że wybudowanie mieszkania, jego utrzymanie, jego eksploatacja kosztuje dużo, bardzo dużo. Czy można pogodzić się z faktem niepłacenia za użytkowanie mieszkania, i to często zbyt dużego w stosunku do potrzeb danej rodziny, gdy tymczasem właściciel tego mieszkania nie ma gdzie mieszkać? Czy można pogodzić się z faktem nieracjonalnego wykorzystania mieszkań, ich blokowania, gdy setki tysięcy młodych rodzin oczekuje na mieszkanie? Pytań można zadawać wiele. Odpowiedzi będą zawsze trudne.</u>
          <u xml:id="u-71.37" who="#PoselTadeuszBilinski">Wprowadzenie instytucji eksmisji do mieszkania socjalnego lub eksmisji donikąd w bardzo uzasadnionych, ekstremalnych przypadkach jest więc nieodzowne. Oczywiście o zasadności decydować może i będzie wyłącznie sąd. Trzeba jeszcze zaznaczyć, że instytucja eksmisji istnieje w obowiązującym prawie. Sądy ogłaszają setki orzeczeń w sprawie eksmisji. Problem jednak polega na tym, że dzisiaj jest bardzo niski procent ich wykonywalności.</u>
          <u xml:id="u-71.38" who="#PoselTadeuszBilinski">Podwyżka czynszu za lokale mieszkalne jest nieodzowna. Od ponad 2 lat urzędowa stawka czynszu nie została zmieniona. Nawet maksymalna stawka w wysokości 2640 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej nie wystarcza na pokrycie podstawowych wydatków związanych z utrzymaniem i eksploatacją budynku. Czynsze uiszczane przez mieszkańców lokali komunalnych pokrywają zaledwie 38% kosztów utrzymania budynku. Resztę dopłacają gminy. Trzeba przy tym podkreślić, że większość gmin minimalizuje swoje wydatki; ogranicza zakres niezbędnych remontów. W ten sposób - świadomie lub nieświadomie - doprowadzając do szybkiej dekapitalizacji substancji mieszkaniowej. Pozostawienie więc tego stanu bez wprowadzenia zasadniczych, jakościowych zmian jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-71.39" who="#PoselTadeuszBilinski">Ustawa z dnia 2 lipca br. wprowadza na 10 lat czynsze regulowane. Maksymalna stawka czynszu w skali rocznej nie może przekraczać 3% wartości odtworzeniowej lokalu. Wartość odtworzeniową lokalu ustalać będzie w drodze zarządzenia co kwartał wojewoda. Różnice więc w skali kraju maksymalnych stawek czynszu mogą być znaczne i mogą sięgać 50%, a nawet więcej - różne są bowiem koszty budowy w poszczególnych województwach. Stawki czynszu ustalać będą w drodze uchwały rady gmin, uwzględniając czynniki podwyższające lub obniżające wartość użytkową lokalu, a w szczególności: położenie budynku, położenie lokalu w budynku, wyposażenie budynku i lokalu w urządzenia techniczne, instalacje, ogólny stan techniczny budynku, a może także otoczenie budynku, natężenie ruchu, wpływy przemysłu itp. A zatem stawki czynszu mogą być i zapewne będą bardzo zróżnicowane, zależne od miejsca w kraju, od standardu i lokalizacji mieszkania. Dzisiaj natomiast mamy do czynienia z absurdem. Maksymalna stawka czynszu jest stała dla całego kraju. Czynsz z tytułu najmu mieszkania w centrum Warszawy jest identyczny z czynszem najmu mieszkania w małym miasteczku, oczywiście o tym samym standardzie. Ustawa nie przewiduje obligatoryjnej dolnej granicy. Stawka czynszowa może więc być nawet zerowa w jakimś szczególnym przypadku. Wszystko zależeć będzie od radnych, od ludzi obdarzonych przez społeczność lokalną największym zaufaniem.</u>
          <u xml:id="u-71.40" who="#PoselTadeuszBilinski">Z badań ankietowych, przeprowadzonych w ponad 100-osobowej grupie prezydentów i burmistrzów miast, wynika, że maksymalne stawki czynszu wzrosną do poziomu 6-8 tys. za 1 m2 powierzchni użytkowej. Jest to oczywiście wzrost znaczny, nawet trzykrotny, ale w stosunku do kosztów utrzymania i eksploatacji mieszkania, co najwyżej 20%. Koszt utrzymania mieszkania o powierzchni 60 m2 wzrośnie co najwyżej o 300 tys. zł. Na ogół jednak średni koszt wzrostu może wynosić w granicach 150-200 tys. zł. Trzeba także zaznaczyć, że wymienione gremia prezydentów i burmistrzów opowiadają się w przeważającej części za sukcesywnymi, rozważnymi podwyżkami, a także za znacznym ich zróżnicowaniem. Trudno jest więc przyjąć zastrzeżenie, że samorządy terytorialne bezkrytycznie podejmą decyzję o ustaleniu maksymalnych stawek czynszowych niezależnie od budynku, mieszkania czy miasta. Kto jak kto, ale właśnie przedstawiciele samorządów terytorialnych mają najlepsze rozpoznanie, jeśli chodzi o możliwości finansowe swojej lokalnej społeczności, i zdają sobie sprawę z tego, że przyjęcie zbyt wysokiej stawki może doprowadzić do powszechnego niepłacenia lub do wzrostu zaległości. Oczywiście przy takim działaniu efekty będą żadne, a przebudowa modelu gospodarki mieszkaniowej - bardzo wątpliwa. Należy więc mieć przekonanie, że samorządy terytorialne wykażą wielką rozwagę i przyjmą optymalne rozwiązanie dla swojej społeczności lokalnej. O to zadbają zapewne radni.</u>
          <u xml:id="u-71.41" who="#PoselTadeuszBilinski">Czynsze stanowiły i stanowią relatywnie niewielką i od 2 lat malejącą część ogólnych opłat za mieszkanie. Trzeba zaznaczyć, że czynsz obejmuje, co chciałbym w tym miejscu podkreślić, podatek od nieruchomości, podatek gruntowy, koszty administracji, koszty utrzymania pomieszczeń wspólnego użytkowania, koszty utrzymania zieleni, natomiast nie obejmuje opłat komunalnych, za centralne ogrzewanie, za ciepłą i zimną wodę, a w niektórych wypadkach nie obejmuje nawet kosztów usuwania nieczystości.</u>
          <u xml:id="u-71.42" who="#PoselTadeuszBilinski">Urzędowa stawka czynszów w zasobach komunalnych zakładów pracy i prywatnych czynszowych wynosi, w zależności od standardu wyposażenia mieszkania, od 1200 do 2640 zł za 1 m2. Przeciętna stawka wynosi 2000 zł, nie jest więc wygórowana. Za mieszkanie średnie o powierzchni 50 m2 lokator płaci tytułem czynszu 100 tys. zł. Stawki czynszu nie zostały zmienione od maja 1992 r. W tym czasie wszystkie inne opłaty za mieszkanie wzrosły nawet wielokrotnie. Dotyczy to opłat za zimną i ciepłą wodę, za różne świadczenia komunalne, ale przede wszystkim za centralne ogrzewanie, które stanowi dominującą kwotę w wydatkach na mieszkanie. Stawka opłat za centralne ogrzewanie wzrosła w tym czasie z 4150 zł do 12 050 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej. Dalszy wzrost przewidziano od 1 października - do kwoty 15 660 zł. Relacja wysokości czynszu do wysokości opłat za centralne ogrzewanie stale maleje. Skąd więc bierze się przekonanie o przeogromnych skutkach społecznych w wyniku podwyższania czynszu? W zasadzie bez większych oporów społecznych, także ze strony posłów i senatorów, następują kolejne, i to znaczne, bo łącznie o 69% w br., podwyżki opłat za centralne ogrzewanie. Sprzeciw Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej wobec tych podwyżek, wyrażony w dyskusjach nad projektem ustawy budżetowej na bieżący rok, nie został podjęty ani na posiedzeniu Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, ani - co chciałem podkreślić - w czasie debat Sejmu i Senatu. Dzisiaj natomiast tylko kilkutysięczna podwyżka czynszu, po ponad dwuletniej jego stabilizacji, wywołuje taki sprzeciw senatorów, aż do odrzucenia ustawy włącznie.</u>
          <u xml:id="u-71.43" who="#PoselTadeuszBilinski">Aby w świetle przedstawionych informacji i przeprowadzonych rozważań nie było większych wątpliwości, podam jeszcze konkretny przykład. Zakładając - zgodnie z przewidywaniami prezydentów i burmistrzów miast - trzykrotny wzrost czynszu oraz - zgodnie z ustawą budżetową - wzrost opłat za ciepłą wodę i centralne ogrzewanie, opłata miesięczna za średnie mieszkanie czynszowe o powierzchni 45 m2 pod koniec roku wynosić będzie 1428 tys. zł, w tym czynsz 356 tys. zł, zimna woda 80 tys. zł, ogrzewanie 675 tys. zł. Udział poszczególnych elementów opłaty miesięcznej wynosić więc będzie: 25% czynsz, 6% zimna woda, 22% ciepła woda, 47% centralne ogrzewanie. Oczywiście 1428 tys. zł to nie jest mało. Wzrost czynszu o 200 tys. to dla wielu rodzin także jest bardzo dużo, szczególnie przy średnich dochodach, a w przypadku rodzin o niskich czy bardzo niskich dochodach przekracza zupełnie ich możliwości. Ale przecież właśnie w tych przypadkach będzie udzielana ustawowo przewidziana pomoc państwa. Maksymalne obciążenie rodziny zajmującej mieszkanie o powierzchni nie większej niż normatywna, o dochodach na osobę nie większych od najniższej emerytury, będzie wynosić - w zależności od liczby osób w gospodarstwie - 12 lub 10%. Jeśli chodzi o wyższe, dopuszczalne prawem czynsze regulowane, to maksymalny czynsz w wypadku takiego średniego mieszkania mógłby wynieść nawet 800-900 tys. zł, a całkowite opłaty miesięczne na koniec grudnia, po uwzględnieniu podwyżek centralnego ogrzewania i ciepłej wody, mogłyby wynieść 1 800 tys. zł. I nic więcej. Oczywiście, jeśli będą to większe mieszkania, o powierzchni 70-80 m2 i większej, to opłaty będą odpowiednio większe. W każdym jednak przypadku, gdy mieszkanie zajmowane przez rodzinę będzie miało powierzchnię normatywną lub będzie mniejsze, a rodzina będzie w trudnej sytuacji materialnej, zostanie jej zagwarantowana zgodnie z ustawą pomoc państwa.</u>
          <u xml:id="u-71.44" who="#PoselTadeuszBilinski">Trzeci problem to określenie wysokości dotacji dla gmin w celu pokrycia kosztów związanych z dodatkami mieszkaniowymi. Sytuacja każdej gminy jest inna. Na przykład na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że w gminie Warszawa-Śródmieście posiadane środki z całą pewnością wystarczą na pełne pokrycie zapotrzebowania na dodatki mieszkaniowe, w gminie Warszawa-Praga-Południe posiadane środki z trudem będą mogły pokryć zapotrzebowanie na dodatki mieszkaniowe, a w gminie Zgierz własne środki mogłyby wystarczyć na pokrycie potrzeb zaledwie w 40-50%. W tej kwestii resort gospodarki przestrzennej i budownictwa ma pełne rozpoznanie. Na środki własne przeznaczone na dodatki mieszkaniowe składać się będą różnego rodzaju dochody gmin. Gminy zamożne będą więc na ogół w stanie same sfinansować dodatki mieszkaniowe, natomiast gminy niezamożne otrzymają odpowiednie dotacje z budżetu państwa. Zasady i tryb oraz sposób przekazywania dotacji gminom określa rozporządzenie Rady Ministrów, którego projekt jest aktualnie przedmiotem uzgodnień międzyresortowych. Sposób ustalenia wysokości dotacji dla gmin na pokrycie kosztów związanych z dodatkami mieszkaniowymi został - co chciałbym podkreślić - wypracowany przez zespół, w którego pracach uczestniczyli przedstawiciele wszystkich ogólnopolskich organizacji samorządu terytorialnego. Krytyka sposobu ustalania wysokości dotacji dla gmin, podkreślanie, że uczyniono to bez konsultacji, jest więc często niezrozumiała. Również wyrażanie obawy, że dotacje na dodatki mieszkaniowe będą przekazywane tylko w początkowym okresie, nie znajduje żadnego uzasadnienia. Przekazywanie gwarantuje przecież ustawa, a wysokość dotacji określać będzie każdego roku ustawa budżetowa. Na ten rok, na czwarty kwartał, ustawa budżetowa przewiduje 1250 mld zł, a w projekcie ustawy budżetowej na przyszły rok zaplanowano 4,8 bln zł. Kwoty są więc bardzo duże.</u>
          <u xml:id="u-71.45" who="#PoselTadeuszBilinski">To prawda, dobra kondycja finansowa gmin, o której często się mówi, jest - szczególnie w miastach - pozorna. Rzeczywistość jest inna. Miasta są w stanie stagnacji, a niekiedy w stanie degradacji. Planując swe budżety, z zasady określają wydatki na poziomie możliwych do uzyskania dochodów, a nie na miarę choćby najpilniejszych potrzeb. Możliwości pokrywania dodatków mieszkaniowych z własnych środków będą zatem bardzo ograniczone, jednak pozostawienie dotychczasowego stanu niczego nie rozwiązuje. Gminy w dalszym ciągu musiałyby dotować mieszkania komunalne, gospodarka mieszkaniowa byłaby nadal nieracjonalna, a proces degradacji istniejącej substancji mieszkaniowej następowałby w przyspieszonym tempie.</u>
          <u xml:id="u-71.46" who="#PoselTadeuszBilinski">Wysoka Izbo! Na zakończenie przedstawię kilka uwag podniesionych przez posłów na wspólnym posiedzeniu komisji na temat konsekwencji nieuchwalenia ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-71.47" who="#PoselTadeuszBilinski">Przyjęcie wniosku Senatu, to jest nieuchwalenie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, jest równoznaczne z odłożeniem reformy gospodarki mieszkaniowej na wiele lat.</u>
          <u xml:id="u-71.48" who="#PoselTadeuszBilinski">Przygotowanie przez resort gospodarki mieszkaniowej i budownictwa nowego, w rozumieniu zaleceń Senatu, projektu ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, przeprowadzenie uzgodnień międzyresortowych, uzyskanie pozytywnej opinii Komitetu Społecznego Rady Ministrów, Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, uzyskanie akceptacji Rady Ministrów, potem cały proces legislacyjny, łącznie z uzyskaniem akceptacji prezydenta, vacatio legis - to minimum rok lub rok i trzy miesiące.</u>
          <u xml:id="u-71.49" who="#PoselTadeuszBilinski">Należy też zaznaczyć, że nieuchwalenie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych w zasadzie uniemożliwia uchwalenie ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe, co zakłada Pakt o przedsiębiorstwie. Bez systemu dodatków mieszkaniowych, bez reformy polityki czynszowej nie jest możliwe przejęcie tej substancji przez samorządy terytorialne. Ponadto w dalszym ciągu znaczna liczba budynków prywatnych znajdować się będzie w zarządach miast i zakładów pracy, gdyż właściciele - ze względu na bardzo niski czynsz, nie zapewniający pokrycia kosztów utrzymania budynków - nie będą chcieli odbierać swojej własności. Nieuchwalenie ustawy nie jest także bez wpływu na rozwój budownictwa czynszowego, na które obecnie tak bardzo liczy społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-71.50" who="#PoselTadeuszBilinski">Musimy sobie zdawać sprawę, że jeśli ostatecznie ustawa zostałaby odrzucona, zgodnie z wnioskiem Senatu, to nie tylko opowiemy się za pozostawieniem obecnego stanu rzeczy, za pozostawieniem bez zmian, i to na długo, administracyjnie sterowanej gospodarki mieszkaniowej, ale także, na co pozwolę sobie zwrócić uwagę, za utrwaleniem w świadomości ludzi przekonania o niemożności dokonania zmian. Utrwali się przekonanie o tym, że państwo powinno dopłacać do niektórych mieszkań, kosztem pracy innych ludzi; że czynszu czy świadczeń komunalnych można w ogóle nie płacić, bo przecież nikt nikogo nie wyrzuci; że nie trzeba szanować prawa własności, lecz wyłącznie prawa nabyte; że można bezkarnie dewastować mieszkania, zatruwać życie sąsiadom czy maltretować rodzinę.</u>
          <u xml:id="u-71.51" who="#PoselTadeuszBilinski">Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Polityki Społecznej, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył odrzucić uchwałę Senatu zawartą w druku nr 541.</u>
          <u xml:id="u-71.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję posłowi sprawozdawcy panu Tadeuszowi Bilińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, iż Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych wystąpień w imieniu klubów i kół parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako pierwszy wystąpi w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pan poseł Siergiej Plewa.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselSiergiejPlewa">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych uchwalona przez Wysoką Izbę w dniu 2 lipca jest krokiem do przodu w porządkowaniu sfery mieszkalnictwa.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselSiergiejPlewa">Senat uchwałą z 15 lipca ustawę tę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PoselSiergiejPlewa">Na posiedzeniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej oraz na posiedzeniu połączonych czterech komisji odnieśliśmy wrażenie, że uzasadnienie podane zarówno w uchwale Senatu, jak i przedstawione przez senatorów sprawozdawców daje podstawę, by sądzić o bardzo pobieżnym potraktowaniu tematu.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PoselSiergiejPlewa">Jako jeden z argumentów podano znaczną liczbę protestów. Jeden z nich zacytuję: ˝Postulat: dokonać bezwarunkowego zwrotu prywatnej własności oraz prywatnym właścicielom udzielić na okres 5 lat nie oprocentowanego kredytu˝. Te postulaty pozostawiam bez odpowiedzi, gdyż ani dziś, ani w bliskiej przyszłości tego rodzaju postulatów nie będzie można, niestety, zrealizować. W uzasadnieniu natomiast nie podano, że znaczna część społeczeństwa udzieliła poparcia, m. in. mieszkańcy spółdzielczych zasobów mieszkaniowych, które stanowią ok. 30% ogólnej substancji mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#PoselSiergiejPlewa">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego występuję, wnosi, aby Wysoka Izba raczyła odrzucić uchwałę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#PoselSiergiejPlewa">Wysoka Izbo! Poseł sprawozdawca, znakomity znawca problemów mieszkalnictwa, mówił bardzo przekonująco, nie chcę powtarzać i używać mocnych słów. Niemniej jednak zasygnalizuję nasuwające się pytania. Jak można utrzymać substancję mieszkaniową w należytym stanie, jeśli lokatorzy wnoszą opłaty w granicach 38% ponoszonych kosztów? Dotyczy to przede wszystkim zasobów komunalnych. Przy tym stwierdzam, że członkowie spółdzieni mieszkaniowych pokrywają 100% kosztów eksploatacji. Myślę, że Senat nie wziął tego pod uwagę. Jak można dłużej tolerować fakt, że pomimo tak niskich opłat czynszowych w zasobach komunalnych zadłużenie wynosi w granicach 30%, a w zasobach spółdzielczych dochodzi już do 20%? Wśród dłużników są lokatorzy czekający na pomoc państwa w postaci dodatków mieszkaniowych. Są też i tacy, którzy nie płacą dla zasady, nie ponosząc z tego tytułu żadnych konsekwencji, są bezkarni. Nie wstydźmy się eksmisji, może to zmobilizuje przynajmniej tych, którzy mogą płacić. Jak długo można tolerować dewastację mieszkań przez lokatorów z marginesu społecznego? Czy w tym przypadku musi być przy eksmisji zapewniony normatywny lokal zastępczy czy socjalny?</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#PoselSiergiejPlewa">Wysoka Izbo! Ustawa o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych, na pewno niedoskonała, pozwoli na przynajmniej częściowe rozwiązanie tych problemów. Brak ustawy spowoduje dalszą dewastację i dekapitalizację zasobów mieszkaniowych oraz pogłębiające się zadłużenie rodzin nisko uposażonych. Dzisiaj, może państwo słyszeli, z samego rana radio warszawskie podało, nie pamiętam, w którym programie, że MPC chce wyłączyć ogrzewanie warszawskim spółdzielniom mieszkaniowym z powodu zadłużenia. Odnośnie tej sprawy wojewoda ma podjąć decyzję.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#PoselSiergiejPlewa">Podkomisje i komisje sejmowe pracowały nad projektem ustawy ok. 8 miesięcy. Ze wszystkich możliwych rozwiązań wybrano najbardziej optymalne. Uwzględniono szereg zgłoszonych uwag wypływających od społeczeństwa. Nie wszystkie uwagi i postulaty można było uwzględnić. Samo życie spowoduje na pewno wiele korekt, toteż logiczne byłoby powołanie zespołu senatorsko-poselsko-rządowego do analizy skutków tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#PoselSiergiejPlewa">Wysoki Sejmie! W omawianej ustawie stykają się przynajmniej dwa interesy - właścicieli i najemców - których nie można połączyć, podobnie jak wody z ogniem.</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#PoselSiergiejPlewa">Wczoraj cztery komisje, na wspólnym posiedzeniu, opowiedziały się 62 głosami za odrzuceniem uchwały Senatu, a tylko 4 głosy były przeciwne. Świadczy to o mocnym przekonaniu o słuszności zapisów w ustawie. Dziękując za uwagę, w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył odrzucić uchwałę Senatu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Plewie z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę pana posła Józefa Kalisza z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselJozefKalisz">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Uchwała Senatu z dnia 15 lipca 1994 r. o odrzuceniu uchwalonej przez Wysoką Izbę na posiedzeniu w dniu 2 lipca 1994 r. ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych wywołała szeroki rezonans zarówno wśród właścicieli, jak też lokatorów. Dowodem są liczne publikacje i rozległa korespondencja kierowana do posłów, do organów Sejmu, również do najwyższych władz państwowych. Od Wysokiej Izby zależą jednak dalsze losy ustawy tak doniosłej dla około 10 mln osób. Posłowie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, w których imieniu mam zaszczyt przemawiać, mieli również wiele dylematów, głosując w dniu 2 lipca br. za przyjęciem tej ustawy. Uznaliśmy wówczas, że kompromis, połowiczność rozwiązań stanowi zasadniczą cechę ustawy. Bez rozwiązań kompromisowych ustawa nigdy nie zostałaby zaakceptowana przez Wysoką Izbę. Propozycje gruntownej zmiany anachronicznych przepisów Prawa lokalowego były przecież przedmiotem obrad podczas poprzednich kadencji naszego parlamentu. Zawsze kończyło się to niepowodzeniem.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PoselJozefKalisz">Funkcjonowanie przyjętej przez obecny Sejm ustawy jest niezbędne, aby urynkowić politykę mieszkaniową i zwiększyć dbałość o stan substancji mieszkaniowej, której ciągły niedostatek daje się społeczeństwu we znaki. Ustawa ta jest istotnym i dostrzegalnym krokiem zarówno w kierunku decentralizacji polityki mieszkaniowej, jak też przywrócenia uprawnień właścicielskich najemców oraz unormowania obowiązków i praw osób wynajmujących. Jedną z zalet tego rozwiązania jest wprowadzenie czynszu ekonomicznego, a także określenie warunków osłony ludzi biednych i słabych, których znacznie przybyło w ostatnich latach. Przedłużenie procesu uchwalania tej ustawy doprowadzi do tego, że w kolejnych latach będziemy ponosili dalsze koszty. Trudno będzie wprowadzić gospodarkę mieszkaniową na nowe tory.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PoselJozefKalisz">Przy obecnych regulacjach prawnych nikt rozsądny, kto ma nawet najwięcej pieniądzy, nie zdecyduje się na wybudowanie domu czynszowego, jeżeli lokator będzie płacił około 2,5 tys. zł czynszu za 1 m2, bo lokatora chroni dotychczas obowiązujące Prawo lokalowe. W tej sytuacji nie można myśleć o tym, żeby ruszyło budownictwo mieszkań czynszowych.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PoselJozefKalisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W uzasadnieniu do uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 lipca br. czytamy: ˝Senat stanął na stanowisku, że ustawa nie odpowiada celom i zadaniom gospodarki mieszkaniowej państwa˝. W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego zadaję pytanie: Jakim celom, jakim zadaniom gospodarki mieszkaniowej nie odpowiada? Przecież dopiero dzisiaj Wysoka Izba przyjęła rezolucję wzywającą rząd do opracowania założeń polityki mieszkaniowej państwa i przedłożenia ich Wysokiej Izbie do akceptacji w terminie do 31 października br.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PoselJozefKalisz">Ustawa o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych staje się wręcz nieodzowna, aby rząd mógł opracować dokument realny, dostosowany do reguł gospodarki rynkowej, a nie odwrotnie. W świetle powyższych stwierdzeń Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego nie może podzielić zarzutów pod adresem omawianej ustawy, dlatego będzie głosował za odrzuceniem uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 lipca w sprawie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, zawartej w druku nr 541.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Kaliszowi z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę panią poseł Annę Skowrońską-Łuczyńską z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Unii Wolności, konsekwentnie utrzymując swe stanowisko w sprawie konieczności dokonania zmian w mieszkalnictwie i w budownictwie mieszkaniowym, będzie głosował za odrzuceniem uchwały Senatu, odrzucającej ustawę o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych. Ustawę tę traktuje bowiem jako podstawowy akt prawny w zakresie reformy mieszkaniowej. Na marginesie - wyrażam zdziwienie i pytam, jacy to senatorowie, z jakich klubów odrzucili tę ustawę, skoro dwa największe kluby w tym Sejmie opowiadają się za tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Konsekwencje utrzymania dotychczasowych zasad przydziału mieszkań objętych Prawem lokalowym (poprzez decyzje administracyjne) i ustalania na szczeblu centralnym opłat za ich użytkowanie, bez wystarczającej możliwości ich zróżnicowania, są wyłącznie negatywne, i to nawet dla dzisiejszych beneficjentów tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Posłowie Unii Wolności widzą wyraźnie, jak obowiązujące przepisy Prawa lokalowego warunkują postępującą dekapitalizację budynków mieszkalnych, hamują rozwój budownictwa mieszkań przeznaczonych na wynajem i uniemożliwiają racjonalizację wykorzystania istniejących zasobów mieszkaniowych. Zważywszy na to, posłowie Unii Wolności, ponownie głosując w tej sprawie, opowiedzą się za ustawą.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Równocześnie jednak mój klub podziela obawy gmin, zwłaszcza gmin miejskich, dotyczące tego, czy pokryją wydatki związane z dodatkami mieszkaniowymi. Zadanie wypłaty tych dodatków staje się z mocy tej ustawy zadaniem własnym gmin. Krąg osób uprawnionych do dodatków jest bardzo szeroki. Obejmuje też osoby nie uiszczające czynszu do kas gminnych, a więc, na przykład, członków spółdzielni mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Zasady ustalania i przekazywania gminom z budżetu państwa dotacji na pokrycie tych wydatków winny być przedmiotem szczególnej troski i kontroli Sejmu - tak na etapie wydania rozporządzenia wykonawczego do ustawy, jak i - chyba przede wszystkim - jego realizacji.Corocznie uchwalając budżet, Sejm musi uwzględniać potrzeby gmin na konieczne na ten cel wydatki. Klub nasz zapowiada, że nad sprawą tą będzie czuwał i kontrolował rząd w tym zakresie. Temu celowi ma też służyć złożony przez nas projekt uchwały. Uzasadnienie takiej postawy oparte jest już na pewnym doświadczeniu - zarówno w zakresie antysamorządowych poczynań tego rządu, jak i w związku z próbą przejęcia pieniędzy przeznaczonych właśnie na dodatki mieszkaniowe przez inny resort przy uchwalaniu tegorocznego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#PoselAnnaSkowronskaLuczynska">Nie kończymy na tym, że popieramy ustawę, ale kontrolować będziemy, czy jest ona prawidłowo wykonywana.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję uprzejmie pani posłance Skowrońskiej-Łuczyńskiej z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę panią posłankę Wiesławę Ziółkowską z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Unii Pracy stwierdzają, że o ile obecny stan rzeczy jest bardzo korzystny dla osób najmujących mieszkania, a niekorzystny dla właścicieli, o tyle to, co robimy w tym parlamencie, dzisiaj, to, co już parlament przyjął przed dwoma miesiącami, oznacza typowo polskie działanie: od ściany do ściany. Jedną krzywdę chcemy zamienić na inną krzywdę. Tym razem chcemy krzywdzić tych, którzy najmują te mieszkania, tych biedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Jest tak - i stwierdzam to jako przewodnicząca komisji budżetowej po dokładnym rozpoznaniu budżetu - że o ile ta ustawa gwarantuje podwyżkę czynszów, to w żadnym przypadku nie gwarantuje żadnych - powtarzam: żadnych - dodatków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Jakie mam na to dowody?</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Proszę Wysokiej Izby, pani minister pisze do posłów w swoim dokumencie, że dotacje otrzymają wszystkie gminy, które nie będą mogły sfinansować dodatków z własnych dochodów. Czytam założenia polityki budżetowej - już prawie budżet - na rok 1995, czytam: nie ma tu ani złotówy, ani złotówy na dodatki. Jeśli mi ktoś pokaże w którejś pozycji - to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Dalej, proszę Wysokiej Izby, proszę bardzo - budżet Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa: mniejszy niż w roku 1994. Ja wiem, że z różnych powodów, ale nie ujmuje absolutnie tych dodatków. Na 1995 r. jest mniejszy o prawie bilion złotych (700 mld), aniżeli na rok 1994. Szukam w dotacjach dla gmin. Nie, w dotacjach dla gmin ani złotówki. A może w rezerwach? Nie, ani złotówki.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">(Pani poseł powołuje się na dokument, który w ogóle nie został przyjęty przez rząd. Jakim prawem pani poseł...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Chwileczkę, proszę państwa, proszę o zabieranie głosu w czasie...</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">(To jest informacja, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani minister może to powiedzieć w swoim wystąpieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Pani minister wykorzystuje mój czas. Mnie się teraz ten czas liczy.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Chcę powiedzieć jednoznacznie, że nie ma w założeniach i nie ma w tym budżecie, w jego projekcie, ani złotówki na ten cel. Jeżeli pani minister załatwi te 4,8 bln - moim zdaniem jest to zaniżone, co najmniej o 2 bln zł - czy chociażby równo 5 bln, to Unia Pracy będzie działania te popierała. Ale tak nie jest. I ja państwu z tej trybuny ręczę, że tak nie będzie. Bo jak to zrobić, skoro pan prezydent mówi, że trzeba dać więcej pieniędzy dla wojska, i ma rację, a pan minister zdrowia, że potrzebuje kilka bilionów zł więcej, i ma rację; przedstawiciele oświaty twierdzą, że nauczycielom brakuje - i mają rację. A my tą ustawą otwieramy nowe kilkubilionowe źródło potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Proszę Wysokiej Izby, można powiedzieć - tak, jak zrobiła to przed chwilą pani minister - że nie ma ustawy. Doświadczenie wskazuje, że do tej pory wszystkie założenia tak były przedkładane i realizowane. Co więcej, nie tylko doświadczenie, ale praktyka i ewidentne dowody (Wysoka Izba może to sprawdzić) są takie. Jest ustawa o dodatkach dla kobiet ciężarnych, ale czy pieniądze w budżecie zabezpieczają jej realizację, w ilu procentach? Informuję Wysoką Izbę, że w 30%. Jest ustawa o pomocy społecznej, mówiąca, kiedy się człowiekowi należy dodatek. Czy ustawa budżetowa zabezpiecza te pieniądze - nie. W 75%. W jaki sposób ustawa ma zabezpieczyć dodatki mieszkaniowe, skoro budżet tego nie robi? ˝Strategia dla Polski˝ - nie tylko założenia, na które się pani minister powołuje - nie daje na ten cel ani złotówy. A ˝Strategia dla Polski˝ została przez ten Sejm, przez państwa posłów, przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Proszę o jedno - żebyśmy wiedzieli, co robimy. Dosyć hipokryzji. Jeśli chcemy tę ustawę - i mówimy: nie martwcie się lokatorzy, dostaniecie dodatki, nie będzie to takie ciężkie - to, proszę państwa, zróbcie wszystko, żeby te dodatki były. Do tej pory nie robicie. Nie robimy. Taka jest prawda, bo i dla pomocy społecznej, i dla kobiet ciężarnych nadal nie ma.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o nieprzerywanie mówcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">I na koniec. Pan poseł Biliński w swoim bardzo ciekawym wystąpieniu mówi, że wszystkie komisje odrzuciły argumentację Senatu. Argumentację Senatu odrzuciłoby dziecko, ponieważ po prostu jest ona nieadekwatna do problemu. Jest bardzo lakoniczna i krótka. Pan poseł mówi, że samorządy dopominają się ustawy. One nie wiedzą, co w tej ustawie jest ani tego, że tej forsy nie dostaną. Taka jest prawda. Połowa samorządów nie będzie miała złotówy na to, żeby te dodatki wypłacić.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Pan poseł mówi, że tam, gdzie jest bezrobocie, to lokatorzy płacą, a tam, gdzie go nie ma, to nie płacą. Ale pan poseł nie wie, że jest większa zależność między płaceniem czynszów i średnim dochodem w danym regionie, rejonie, gminie aniżeli bezrobociem. Tam, gdzie jest większe bezrobocie, są zazwyczaj większe płace, i tam płacą. I odwrotnie, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PoselWieslawaZiolkowska">I wreszcie pan poseł mówi, że podwyższa się cenę za centralne ogrzewanie i kwota z tego tytułu stanowi w tej chwili ponad 40% opłaty za mieszkanie, więc czemu czynsz ma mieć taki niski w niej udział? Jeśli planujemy w budżecie (rząd to robi), że będą rosły inne elementy świadczeń, to jak mamy odwagę zakładać, że tak bardzo ma rosnąć czynsz? To zmniejszmy opłaty za centralne ogrzewanie. To też od rządu zależy, bo on ustala te regulowane ceny.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PoselWieslawaZiolkowska">I wreszcie na koniec...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani poseł, muszę panią prosić o kończenie wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Ostatnie dwa zdania. Pan poseł Biliński mówi, że obecny stan rzeczy jest szkodliwy. Kontynuowanie dotychczasowej polityki prowadzi do strat. Informuję Wysoką Izbę w imieniu posłów Unii Pracy, że przyjęcie tej ustawy w takim kształcie, bez gwarancji pieniędzy - a jej nie ma, i nie ma w tym momencie, kiedy się tę ustawę przyjmuje, formy na zabezpieczenie tych pieniędzy - doprowadzi do jeszcze większych strat, ale to nie będą tylko moje straty, Ziółkowskiej, i Unii Pracy, to będą straty również koalicji rządowej. Unia Pracy jest przeciwko tej ustawie!</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pani minister chce teraz skorzystać z prawa głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Ja na końcu, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pytam, ponieważ ma pani prawo zabrać głos w każdej chwili.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję pani posłance Ziółkowskiej z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">O zabranie głosu proszę pana posła Zbigniewa Pietrzykowskiego z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselZbigniewPietrzykowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cele, jakie stawia sobie ustawa o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych, nie będą z pewnością osiągnięte od razu. Możliwe, że ustawa nie zadowala w pełni żadnego z zainteresowanych środowisk: ani właścicieli nieruchomości, ani lokatorów, ani samorządowców terytorialnych, których opinie na omawiany temat są podzielone. Uważamy jednak, iż najgorszym rozwiązaniem jest nie robić nic z tego, co proponuje Senat. Dlatego Klub Parlamentarny Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform będzie głosował konsekwentnie za przyjęciem ustawy o najmie lokali. Stanowisko takie przyjmujemy w przekonaniu, że reformę, jeśli chodzi o problemy mieszkaniowe, koniecznie trzeba rozpocząć. Konieczność ta jest tym pilniejsza, że w pakiecie ustaw mieszkaniowych czeka na przyjęcie ustawa o przejmowaniu budynków zakładowych, bez której z kolei nie jest możliwe wprowadzenie paktu o przedsiębiorstwie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PoselZbigniewPietrzykowski">Konkludując, pragnę stwierdzić, iż Klub Parlamentarny Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform, mając świadomość pewnych niesatysfakcjonujących sformułowań zawartych w omawianej ustawie, głosować będzie za odrzuceniem uchwały Senatu, w przekonaniu, iż omawiana ustawa jest początkiem zmian w mieszkalnictwie czynszowym.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Zbigniewowi Pietrzykowskiemu z BBWR.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę pana posła Andrzeja Lipskiego o zabranie głosu w imieniu Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselAndrzejLipski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych od samego początku budziła liczne wątpliwości i kontrowersje i, jak to było przed chwilą widać, budzi je także dzisiaj. Przypomnę, że już podczas pierwszego czytania projektu ustawy, 2 grudnia ub. r., padły wnioski o jej odrzucenie. Wnioskodawcy zostali wówczas przez panią minister ochrzczeni mianem ekstremy. KPN został nazwany ekstremą skrajnie prawicową, a PPS, który wnosił także o odrzucenie ustawy, zyskał sobie miano ekstremy skrajnie lewicowej. Ciekaw jestem niezmiernie, jakiego rodzaju ekstremą jest Senat Rzeczypospolitej Polskiej, który zadecydował o odrzuceniu w całości, mimo pewnego złagodzenia projektu w stosunku do jego pierwotnej wersji, omawianej dzisiaj ustawy o najmie lokali.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PoselAndrzejLipski">Polska Partia Socjalistyczna od początku była do tej ustawy rządowej nastawiona bardzo krytycznie, czemu wielokrotnie dawaliśmy wyraz z tej trybuny. Wychodziliśmy z założenia, iż jej duch i klimat absolutnie nie przystają do rzeczywistości, a konkretnie do sytuacji mieszkaniowej w naszym kraju. Z tego też względu wnieśliśmy własny projekt ustawy, którego, niestety, nie dopuszczono nawet do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PoselAndrzejLipski">Omawiana dzisiaj ponownie ustawa zyskała sobie szeroki rozgłos społeczny, co nie może dziwić z racji faktu, że dotyczy przecież mniej więcej 10 mln naszych obywateli. Poddawana była szerokiej krytyce i to różnych środowisk społecznych. Szczególnie bulwersująca (już o tym mówiono) była kwestia wysokości czynszów oraz eksmisji donikąd, czego środowiska lokatorskie obawiały się najbardziej.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PoselAndrzejLipski">Nikt nie neguje konieczności reformy mieszkaniowej. Jest też rzeczą absolutnie oczywistą, że czynsze w domach komunalnych muszą zostać podwyższone, i to znacznie. Ale ta podwyżka, z pewnością bardzo bolesna, musi mieć rozmiary mieszczące się w granicach zdrowego rozsądku. Musi ona pokryć koszty eksploatacji budynków, a jednocześnie musi uwzględniać także możliwości finansowe lokatorów mieszkających w tych domach. Jeśli więc w uzasadnieniu projektu rządowego podano, iż obecnie czynsze pokrywają 40% kosztów eksploatacji budynków, to rachunek jest bardzo prosty: aby pokryły 100%, podwyżka musi być 2,5-krotna. Tymczasem ustawa daje możliwości znacznie wyższej podwyżki opłat mieszkaniowych. (Przypominam, że pierwotnie w projekcie była mowa o godziwym zysku. Z tego zapisu zrezygnowano, ale de facto sytuacja pozostała ta sama.) I niewielkim pocieszeniem jest fakt zawarcia w ustawie dodatków mieszkaniowych. Mówiła o tym pani posłanka Ziółkowska. Kłopoty ministerstwa pracy ze znalezieniem środków finansowych na zagwarantowane przecież prawnie świadczenia socjalne są najlepszym tego dowodem. Cóż się stanie, jeżeli na przykład za rok czy za dwa lata tych pieniędzy w budżecie zabraknie. A po doświadczeniach pana ministra Millera takiej sytuacji wykluczyć nie możemy. Z tych oraz z wielu innych względów, o których już parokrotnie z tej trybuny mówiłem, PPS w pełni popiera stanowisko Senatu i będzie głosowało, podobnie jak poprzednio, przeciwko ustawie o najmie lokali mieszkalnych.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#PoselAndrzejLipski">Jeśli państwo pozwolą, chciałbym wyrazić najwyższe uznanie dla tych senatorów, którzy głosowali przeciwko tej ustawie. Słowa te adresuję szczególnie do senatorów koalicji rządzącej, dla których ta decyzja musiała być szczególnie trudna, chodziło przecież o projekt rządowy. Senatorowie ci wykazali, że dobro ludzi, szczególnie tych uboższych, naprawdę, a nie tylko w okresie kampanii wyborczej, leży im na sercu. O to samo chciałbym gorąco zaapelować do pań i panów posłów, szczególnie tych zasiadających po lewej stronie sali. Przeczytajmy tę ustawę jeszcze raz i we własnych sumieniach rozważmy, czy chcemy ponosić odpowiedzialność za to, co ustawa ta może zgotować naszym rodakom. Głosujmy właśnie zgodnie z własnym sumieniem, a nie z ustaleniami partyjnymi czy klubowymi. Jeśli tej ustawy nie będzie, to sprawa reformy mieszkalnictwa trochę się odwlecze.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#PoselAndrzejLipski">Proszę państwa, pamiętajmy, że są gotowe projekty tej ustawy zgłoszone przez PPS, a także przez Sojusz Lewicy Demokratycznej. Wiele elementów z ustawy rządowej jest też z pewnością do wykorzystania. Myślę, że na bazie tych trzech projektów można w stosunkowo krótkim czasie opracować ustawę znacznie lepszą i znacznie mniej kontrowersyjną od tej, nad którą dzisiaj wieczorem mamy głosować.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Lipskiemu z Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę panią minister gospodarki przestrzennej i budownictwa Barbarę Blidę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku pozwolę sobie może zwrócić uwagę pani poseł Ziółkowskiej na to, że zgodnie z ustawą budżetową, której największym znawcą jest chyba pani poseł, resorty przedstawiają projekty swoich budżetów do 16 sierpnia danego roku; oświadczam pani poseł, że plan budżetu resortu budownictwa (mam na to dowody), złożony w tym terminie na ręce ministra finansów i pana premiera, przewiduje kwotę 4,8 bln zł na dodatki mieszkaniowe. Ten materiał, którym pani wachlowała tutaj przed chwilą przed oczami państwa posłów, to jest materiał proponowany przez pana ministra finansów w lipcu. Przepraszam bardzo, jeżeli nie ma ustawy, to z jakiego tytułu, zanim złożyłam plan swojego budżetu, pan minister finansów miałby dla mnie cokolwiek planować. Używając żargonu pani poseł, jeśli chodzi o te złotówy w ˝Strategii dla Polski˝, to oświadczam, że nie ma tam rzeczywiście złotówy na budownictwo mieszkaniowe i nie ma jakiejkolwiek innej złotówy na cokolwiek innego, ponieważ ˝Strategia dla Polski˝ nie jest dokumentem, który by rozdzielał środki czy nawet mówił, ile procentowo przeznacza środków i na jaki dział gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Jeżeli chodzi o sprawy braku czy złego planowania bądź zabezpieczenia w ustawie budżetowej środków na pomoc dla kobiet w ciąży, potraktowałabym tę sprawę również jako samokrytykę pani przewodniczącej komisji polityki budżetowej, bo pani minister nie załatwi wszystkiego sama, bez Sejmu. To po prostu jest niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Jeżeli pani przewodnicząca w tej chwili oświadcza, że nie będzie środków w budżecie państwa na dodatki mieszkaniowe, to chyba przewidując, że tak pani poprowadzi prace komisji budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Brak mieszkań, rozwój budownictwa mieszkaniowego, pani poseł, to są nośne hasła polityczne. Każda z partii politycznych głosiła w kampanii wyborczej słuszne hasła, pomysły i projekty rozwiązania kryzysu mieszkaniowego w Polsce. Wygrać wybory to jest jednak za mało. Trzeba teraz udowodnić, że nadzieje ludzi bez mieszkań i przedsiębiorców bez pracy zostały dobrze ulokowane. Mieszkanie jest dobrem ponadpolitycznym. Potrzebne jest ludziom, ich rodzinom - o politycznych poglądach od lewa do prawa. Dlatego zwracam się do państwa ponadpolitycznie.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Czuję się odpowiedzialna za słowa, które głosiliśmy, i za reformę, którą obiecaliśmy przeprowadzić. Rozumiem i zawsze to wiedziałam, że nie oznacza ona spełnienia oczekiwań wszystkich wyborców, ale także, a może przede wszystkim, że oznacza przełamanie utrwalonych od dziesięcioleci postaw społecznych i zachowań ekonomicznych, czasem naruszenie nabytych praw, przywilejów i przyzwyczajeń. To są koszty reformy. Unikanie ich dla doraźnych korzyści politycznych jest być może zrozumiałe, ale z punktu widzenia interesu i kraju, i obywateli naganne.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Budownictwo mieszkaniowe może się stać przysłowiowym kołem zamachowym gospodarki, jak to się stało po II wojnie światowej w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, w Szwecji. Może, ale oczywiście nie musi. Jest to wybór drogi rozwoju, którego dokonują politycy i który wymaga odwagi. Nieprzypadkowo mówię o tym właśnie teraz.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Ustawa o najmie lokali mieszkalnych i i dodatkach mieszkaniowych jest ustawą warunkującą reformę mieszkalnictwa. Bez tej ustawy nie wolno nam przyjąć ustawy o komunalizacji mienia przedsiębiorstw państwowych, będącej częścią paktu o przedsiębiorstwie. Nie wolno nam bowiem podejmować nieodpowiedzialnych decyzji przekazania gminom zakładowych mieszkań wartości ponad 250 bln zł bez stworzenia im podstaw do racjonalnej gospodarki tymi zasobami. Nie poprawimy w ten sposób konkurencyjności przedsiębiorstw na rynku. Nie przyjmiemy również ustawy o popieraniu budownictwa mieszkaniowego, proponującej stworzenie nowego systemu kredytowania budownictwa czynszowego, dającej możliwość gminom i spółdzielniom mieszkaniowym budowy tanich mieszkań do wynajmu. Reforma mieszkalnictwa zakończy się, zanim została rozpoczęta.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Oczywiście nie możemy siedzieć z założonymi rękami. W wypadku nieprzyjęcia ustawy rząd będzie musiał podjąć decyzję o podwyżce czynszów na mocy obowiązującego prawa lokalowego, jednak bez możliwości uwzględnienia specyfiki poszczególnych gmin i województw, a także bez możliwości uruchomienia systemu dodatków mieszkaniowych dla mniej zamożnych mieszkańców mieszkań spółdzielczych i komunalnych. Brak ustawy sprawi także, że nie będzie tytułu do zabiegania o środki na dodatki mieszkaniowe w budżecie na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Jakakolwiek nowa ustawa w tej materii, panie pośle Lipski, w 1995 r. nie jest możliwa do przyjęcia przez parlament.</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Muszę przypomnieć, że w zasobach komunalnych czynsze nie wzrosły od ponad 2 lat i wynoszą 2640 zł za metr kwadratowy; to jest maksymalna stawka. W ostatnich dniach usłyszałam nawet komentarz, że jest to cena pustej butelki po piwie. Ten stan, którego skutkiem jest postępująca dekapitalizacja budynków, spowodowany jest m.in. tym, że decyzje kolejnych ministrów budownictwa i rządowych ekip były podporządkowane sytuacji politycznej wynikającej z kolejnych, zbyt częstych kampanii wyborczych. Im dalej będziemy odsuwali decyzję w sprawie tej ustawy, tym dotkliwsze będą skutki dla lokatorów i tym będzie ona droższa dla budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-93.11" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Projekt ustawy zawiera rozwiązania będące swoistym kompromisem między różnymi grupami interesów. Łączy elementy interwencjonizmu państwowego z wymogami rynkowymi w sposób nie naruszający mechanizmów warunkujących ekonomicznie efektywne zachowania oraz zabezpiecza najuboższe rodziny. Przynajmniej stara się to robić. Każdy kompromis oznacza rezygnację z części żądań czy przekonań. Dlatego właśnie te rozwiązania są tak trudne do przeprowadzenia.</u>
          <u xml:id="u-93.12" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Wątpliwości, które zgłaszali senatorowie w trakcie debaty, pozwoliłam sobie wyjaśnić w doręczonej państwu informacji. Nie oznacza to, że uważam proponowane w ustawie rozwiązania za bezwzględnie słuszne, że nie podzielam wielu obaw zgłoszonych przez senatorów. W końcu wprowadzamy w życie zupełnie nowe rozwiązania. Dlatego uważam, że konieczne jest powołanie wspólnego zespołu parlamentarno-rządowego, który monitorowałby wdrażanie ustawy. Dałoby to nam pogląd na trafność przyjętych rozwiązań, a w przypadku stwierdzenia ich nietrafności - możliwość podjęcia szybkich decyzji korygujących.</u>
          <u xml:id="u-93.13" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Świadoma i odpowiedzialna rola rządu i parlamentu oznacza także konieczność przyjmowania na siebie dyskomfortu mówienia i robienia dzisiaj rzeczy niepopularnych i trudnych - w imię rozwiązań i działań racjonalnych i lepszych w dłuższym okresie. Nie pozwólmy zawieść nadziei tych, których do programu reform w budownictwie już przekonaliśmy, i tych, którzy i tak nam nie wybaczą, jeśli tych reform nie przeprowadzimy.</u>
          <u xml:id="u-93.14" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Mając na uwadze konieczność pilnego wprowadzania reform dotyczących gospodarowania zasobami mieszkaniowymi, zwracam się do pań i panów posłów o ponowne uchwalenie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-93.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.16" who="#PoselWieslawaZiolkowska">(Proszę o głos.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję pani minister Barbarze Blidzie.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani posłanka Wiesława Ziółkowska pragnie zabrać głos, jak rozumiem w trybie art. 109 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Tak jest, w trybie sprostowania. Po pierwsze, ten dokument, na który się powoływałam, to nie jest byle jaki papierek, którym się wachlowałam, tylko to jest strategia przyjęta przez Sejm, a założenia polityki są zgodne z tą strategią i tam nie ma pieniędzy na te cele w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Po drugie, zarówno pani minister (była i obecna pani poseł) wie, jak i państwo wiedzą, że od przewodniczącego komisji zależy to, czy rzetelnie rozpozna się, jak są wydatkowane pieniądze budżetowe, i to, jak szybko pracuje komisja, sprawnie czy nie. Natomiast głosami koalicji rządowej, bez względu na to, kto rządzi, decyduje się, ile pieniędzy na dany cel jest wydatkowane.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Na koniec pani minister powiedziała, że trzeba podejmować niepopularne i trudne decyzje. A ja dodam jeszcze do tego: Tak, zgadzam się, ale trzeba je podejmować uczciwie. Powiedzmy, że w tej strategii i w tych założeniach budżetu tych pieniędzy nie ma, albo powiedzmy, komu je zabierzemy, żeby dać na te cele.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PoselRyszardFaszynski">(Panie marszałku, czy mogę zadać pytanie pani minister?)</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę bardzo, paniew pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselRyszardFaszynski">Przepraszam, pani minister, chciałem sie upewnić, czy dobrze zrozumiałem. Pani mówiła, że w ˝Strategii dla Polski˝ nie ma złotówki dla kogokolwiek. Czy naprawdę tak jest, że jej realizacja nikomu żadnej złotówki nie przyniesie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jeśli pani minister pragnie odpowiedzieć, to proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Ja mogę tylko odpowiedzieć pytaniem na zapytanie pana posła: Czy pan poseł czytał ˝Strategię dla Polski˝ i czy doczytał się pan tam konkretnych kwot, np. na rolnictwo, oświatę, służbę zdrowia, restrukturyzację przemysłu, politykę samorządową?</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PoselRyszardFaszynski">(Przynajmniej dla niektórych. Tak tam było napisane.)</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Aha, doczytał się pan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam bardzo, ale proszę o zawieszenie tej dyskusji, dlatego że to się odbywa bez dokumentu, na zasadzie bardzo ogólnych stwierdzeń i nie należy do tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zamykam dyskusję, a do głosowania przystąpimy w końcowej części obrad.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#GlosyZSali">(Przerwa, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! W tej sytuacji, ponieważ na rozpoczęcie następnego punktu nie mamy już czasu, zarządzam przerwę do godz. 15. Przedtem wysłuchamy komunikatów. Ponieważ w kolejnym punkcie porządku dziennego mamy interpelacje i zapytania, przerwa będzie troszeczkę dłuższa, niż by to wynikało z planu.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę panią posłankę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#SekretarzPoselMalgorzataOstrowska">Wspólne posiedzenie Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych; Sprawiedliwości; Obrony Narodowej oraz Ustawodawczej odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy obiadowej w sali nr 24 w budynku G.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#SekretarzPoselMalgorzataOstrowska">Grupa inicjatywna do spraw powołania parlamentarnego zespołu do spraw osób niepełnosprawnych uprzejmie informuje, że posiedzenie inauguracyjne odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w sali nr 23 w budynku G.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#SekretarzPoselMalgorzataOstrowska">Dzisiaj, 19 sierpnia, bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy, w sali nr 102 odbędzie się spotkanie, na które poseł Józef Nowicki uprzejmie zaprasza posłów Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję uprzejmie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Ogłaszam przerwę do godz. 15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 50 do godz. 15 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Przystępujemy do interpelacji i zapytań, które otrzymują oznaczenie punktu 13 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedniej zmianie ulegną oznaczenia pozostałych punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#WicemarszalekJozefZych">W pierwszej kolejności przechodzimy do rozpatrzenia interpelacji.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Przypominam, iż odpowiedź na interpelację nie może trwać dłużej niż 10 minut, a udzielenie dodatkowych wyjaśnień dłużej niż 5 minut. W sprawie interpelacji oraz udzielonej na nią odpowiedzi może być przeprowadzona dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Stanisław Rusznica złożył interpelację do ministra kultury i sztuki w sprawie sprowadzenia do kraju prochów Stanisława Ignacego Witkiewicza. Pisemną odpowiedź udzieloną przez ministra kultury i sztuki pana Kazimierza Dejmka pan poseł uznał za niewystarczającą. W związku z tym, zgodnie z art. 120 ust. 3 regulaminu Sejmu, pan poseł zwrócił się do Prezydium Sejmu o umieszczenie interpelacji w porządku dziennym dzisiejszego posiedzenia. Pan poseł oczekuje uzasadnienia odpowiedzi odmownej dotyczącej podjęcia przez Ministerstwo Kultury i Sztuki kolejnej próby poszukiwania autentycznych prochów Stanisława Ignacego Witkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#WicemarszalekJozefZych">W celu udzielenia odpowiedzi na tę interpelację głos zabierze minister kultury i sztuki pan Kazimierz Dejmek.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#WicemarszalekJozefZych">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MinisterKulturyISztukiKazimierzDejmek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z ponowną interpelacją pana posła Stanisława Rusznicy w sprawie sprowadzenia do kraju prochów Stanisława Ignacego Witkiewicza pragnę poinformować, że podjąłem decyzję o powołaniu w najbliższym czasie komisji złożonej z antropologów i przedstawicieli medycyny sądowej, z udziałem historyków literatury i sztuki. Przewodnictwo tej komisji obejmie pan prof. Tadeusz Polak, podsekretarz stanu w MKiS, a równocześnie pełnomocnik rządu do spraw polskiego dziedzictwa kulturalnego za granicą. Zadaniem komisji będzie definitywne orzeczenie, na podstawie przesłanek naukowych, czy sprowadzone do Zakopanego szczątki są prochami Stanisława Ignacego Witkiewicza. Orzeczenie komisji będzie podstawą do podjęcia dalszych decyzji, o których będę miał zaszczyt poinformować Wysoką Izbę w stosownym czasie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów zamierza zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm uznał za wystarczającą odpowiedź na interpelację pana posła Stanisława Rusznicy.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#WicemarszalekJozefZych">Przechodzimy obecnie do zapytań poselskich.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#WicemarszalekJozefZych">Przypominam, iż postawienie zapytania może trwać nie dłużej niż 1 minutę, udzielenie zaś odpowiedzi nie dłużej niż 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-106.7" who="#WicemarszalekJozefZych">Nad zapytaniem i udzieloną odpowiedzią nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-106.8" who="#WicemarszalekJozefZych">Prowadzący obrady marszałek Sejmu dopuszcza jednak do postawienia zapytań dodatkowych, przy czym uprawnienie to w pierwszej kolejności przysługuje składającemu zapytanie. Dodatkowe zapytania nie mogą trwać dłużej niż 30 sekund, a łączna uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-106.9" who="#WicemarszalekJozefZych">Przechodzimy do zapytań.</u>
          <u xml:id="u-106.10" who="#WicemarszalekJozefZych">W związku z tym, że na sali nie ma pani poseł Ireny Nowackiej, przejdziemy do zapytania nr 2.</u>
          <u xml:id="u-106.11" who="#WicemarszalekJozefZych">Czy pan poseł Zygmunt Jakubczyk, Unia Pracy, jest obecny?</u>
          <u xml:id="u-106.12" who="#PoselZygmuntJakubczyk">(Jestem.)</u>
          <u xml:id="u-106.13" who="#WicemarszalekJozefZych">W sprawie reaktywowania komend rejonowych Państwowej Straży Pożarnej w woj. wałbrzyskim. Jest to zapytanie do ministra spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-106.14" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych pan Zbigniew Sobotka.</u>
          <u xml:id="u-106.15" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę pana posła o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselZygmuntJakubczyk">Panie ministrze, od 2 lat trwa wymiana korespondencji między samorządami lokalnymi a komendantami Państwowej Straży Pożarnej w sprawie reaktywowania komend rejonowych PSP w Bystrzycy Kłodzkiej i Nowej Rudzie w woj. wałbrzyskim. W lutym również zwróciłem się w tej sprawie - jako poseł - do komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej; niestety, do dnia dzisiejszego nie otrzymałem odpowiedzi. Brak decyzji odnośnie do reaktywowania tych komend utrudnia im pracę w woj. wałbrzyskim.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PoselZygmuntJakubczyk">Moje pytanie brzmi: Co jest powodem braku odpowiedzi na wystosowane przez zainteresowanych pisma do komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej? Czy i kiedy zostaną reaktywowane komendy rejonowe PSP w Bystrzycy Kłodzkiej i Nowej Rudzie lub podniesiona zostanie ranga komendy rejonowej PSP w Kłodzku w woj. wałbrzyskim?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychZbigniewSobotka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając panu posłowi na zapytanie w sprawie braku odpowiedzi na wystosowane do komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej pisma dotyczące reaktywowania komend rejonowych Państwowej Straży Pożarnej w woj. wałbrzyskim, uprzejmie informuję pana posła, iż mam tu przed sobą kserokopię odpowiedzi dyrektora gabinetu ministra spraw wewnętrznych, z dnia 25 lutego br., udzielonej panu Henrykowi Gołębiowskiemu, wojewodzie wałbrzyskiemu. W piśmie tym pan dyrektor gabinetu ministra, oczywiście po zasięgnięciu opinii komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej, poinformował pana wojewodę, iż wniosek władz miasta Nowej Rudy w sprawie odtworzenia Komendy Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej w ich mieście zostanie rozważony wraz z innymi tego typu wnioskami w trakcie kompleksowego przygotowywania zmian do rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych z dnia 29 sierpnia 1992 r. w sprawie określenia siedzib i zasięgu terytorialnego działania komend rejonowych Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychZbigniewSobotka">Z uwagi na konieczność dostosowania niezbędnych korekt ww. rozporządzenia do rozstrzygnięć w zakresie tworzenia krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego oraz ewentualnych zmian w podziale administracyjnym kraju, nie jest w obecnej chwili możliwe podjęcie jakichkolwiek wiążących decyzji w tej sprawie ani też określenie ostatecznego terminu jej rozpatrzenia. Wniosek władz miasta Nowej Rudy zostanie rozpatrzony w stosownym czasie.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychZbigniewSobotka">Ponadto informuję, że w dniu 21 lutego br. komendant główny Państwowej Straży Pożarnej spotkał się na terenie woj. wałbrzyskiego z wojewodą i burmistrzami miast Kotliny Kłodzkiej. Podczas spotkania przedstawił zagadnienia związane z organizacją Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego i uwarunkowania determinujące tok prac nad modyfikacją rejonów pożarniczych. Zadeklarował równocześnie możliwość zmian w sieci komend rejonowych woj. wałbrzyskiego w miarę powstawania warunków do takich modyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychZbigniewSobotka">Komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Wałbrzychu jest o tym na bieżąco informowany.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychZbigniewSobotka">Powiadamiam o tym pana posła wobec zarzutu, że władze wojewódzkie nie są informowane o przebiegu sprawy. Wydaje mi się, że poinformowanie wojewody wałbrzyskiego, bezpośrednie spotkania władz lokalnych z komendantem głównym Państwowej Straży Pożarnej oraz przepływ bieżących informacji kanałem służbowym świadczy o należytym zainteresowaniu poruszonym zagadnieniem.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychZbigniewSobotka">Panie pośle, informuję ponadto, iż na terenie woj. wałbrzyskiego funkcjonuje 5 komend rejonowych Państwowej Straży Pożarnej, w tym Komenda Rejonowa w Kłodzku, która obejmuje swym obszarem m.in. Nową Rudę i Bystrzycę Kłodzką. Obszar działania Komendy Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej w Kłodzku obejmuje 1520 km kw. oraz ok. 180 tys. mieszkańców. W komendzie tej zatrudnionych jest 12 osób, natomiast w Kłodzku, Bystrzycy Kłodzkiej i Nowej Rudzie funkcjonują jednostki ratowniczo-gaśnicze, zatrudniające odpowiednio po 32 osoby.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychZbigniewSobotka">Limit etatowy dla jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej przyznany woj. wałbrzyskiemu w 1994 r. wynosi 488 etatów i ustalony został na poziomie ubiegłego roku. Zaznaczyć należy, że możliwości etatowe nie pozwoliły w bieżącym roku na zaspokojenie potrzeb etatowych województwa, zwłaszcza w nowo powołanej w 1993 r. jednostce ratowniczo-gaśniczej w Ziębicach. Zapewniono tam jedynie 16 etatów, wobec minimalnego stanu normatywnego wynoszącego 33 etaty. A zatem, co podkreślam, potrzeby operacyjnego zabezpieczenia determinują w pierwszej kolejności przydział ewentualnych dodatkowych etatów dla jednostki ratowniczo-gaśniczej w Ziębicach. Reaktywowanie dodatkowych dwóch komend rejonowych w woj. wałbrzyskim spowoduje konieczność przyznania dodatkowych 24 etatów, co w najbliższej perspektywie nie jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychZbigniewSobotka">Pragnę serdecznie panu posłowi podziękować za zainteresowanie problematyką ochrony przeciwpożarowej. Ze swej strony deklaruję chęć działania i współdziałania, a także pomoc w rozwiązywaniu poruszonych problemów. Wyrażam nadzieję, że pan poseł ze zrozumieniem przyjmie moje wyjaśnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselZygmuntJakubczyk">Panie ministrze, przyjmuję ze zrozumieniem pańską odpowiedż, ale chcę powiedzieć, że chodziło mi o odpowiedź dla posła, a nie dla wojewody. Wojewoda być może ją otrzymał, ja niestety odpowiedzi nie otrzymałem. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PoselZygmuntJakubczyk">Po drugie, nie wywołałem tego temetu bez przyczyny. Mimo spotkań z komendantem głównym okazuje się, że jednak te wszystkie rejonowe straże pożarne mają jakieś zastrzeżenia co do dalszej polityki w tym względzie i stąd m.in. działania posła z tego rejonu. Złożę w tej sprawie interpelację i dokładnie całą sprawę omówię. Poruszyłem ten temat z takim właśnie zamiarem.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PoselZygmuntJakubczyk">Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Czy są dalsze zapytania?</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Jest pani poseł Irena Nowacka - Sojusz Lewicy Demokratycznej i Parlamentarna Grupa Kobiet - zapytanie w sprawie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych TPD do ministra edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, pani Danuta Grabowska.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę panią poseł o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselIrenaMariaNowacka">Panie Marszałku! Pani Minister! Kiedy w poprzednim roku w sierpniu pan minister Flisowski podpisywał swoje rozporządzenie, na mocy którego kuratoria od stycznia mogły powoływać państwowe ośrodki adopcyjne, wydawało się, że jest to rozporządzenie stricte polityczne. Muszę powiedzieć, że do dziś, do chwili obecnej, mam mieszane uczucia, ponieważ zasadne jest tworzenie ośrodków konkurencyjnych w tych województwach, gdzie adopcji jest dużo. Województw takich, jak mniemam, w skali kraju jest niewiele. W małych województwach, takich jak woj. sieradzkie, gdzie adopcji w ubiegłym roku było 14, utworzenie ośrodka kuratoryjnego wydaje się niezbyt uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PoselIrenaMariaNowacka">Chciałabym zapytać panią minister (ubolewam zresztą, że to pani minister, a nie pan minister Pilch, z którym od pół roku targamy się z tym problemem, będzie musiała odpowiadać): Ile kosztuje utworzenie tych ośrodków? Czy we wszystkich województwach, w których one powstały, ich powstanie było zasadne?</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PoselIrenaMariaNowacka">Ponadto: Czy dzisiaj MEN jest już w stanie orzec, jakie to pociągnęło za sobą koszty, jakie zaś przyniosło dobre efekty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę panią minister o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Pani Poseł! Materia, której tu dotykamy, jest szczególnie trudna, wymaga bowiem wiedzy, doświadczenia, ogromnej nauczycielskiej i ludzkiej wrażliwości, jak również delikatności w poruszaniu się w tym trudnym, bardzo złożonym problemie, ponieważ na ogół dotyczy sieroctwa - sieroctwa naturalnego bądź sieroctwa społecznego - i w związku z tym należy robić wszystko, co można, by rzeczywiście zapewniać tym dzieciom jak najlepsze warunki do przysposobienia. A w związku z tym cały dorobek, z jakim mamy do tej pory do czynienia, należy rzeczywiście przejrzeć i szanować.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">W odpowiedzi na pytanie pragnę poinformować, że: Treści zawarte w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej z 17 sierpnia 1993 r. w sprawie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych uwzględniają opinie i uwagi zgłaszane w toku dyskusji nad kolejnymi projektami rozporządzenia. Oczywiście, jak we wszelkich dyskusjach tego typu, zdania były podzielone. Wykorzystano również doświadczenia dotychczasowych ośrodków niepublicznych, w szczególności prowadzonych przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, ośrodków publicznych, a także doświadczenia innych krajów w zakresie organizacji i prowadzenia adopcji.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Pragnę się w tym momencie odnieść do ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwłaszcza do art. 5 ust. 4, gdzie jednoznacznie wskazuje się na wielość podmiotów, które mogą być uprawnione do prowadzenia ośrodków adopcyjnych. Sądzę więc, że podpisane przez pana ministra Flisowskiego rozporządzenie nie miało charakteru politycznego, natomiast była to po prostu delegacja ustawowa do wydania odpowiedniego rozporządzenia, które w moim przekonaniu - a myślę, że i w przekonaniu większości Wysokiej Izby - musi być zawsze zgodne z ustawą: jako akt niższego rzędu rozporządzenie musi być zgodne z ustawą. A art. 5 ust. 4 jednoznacznie wskazuje się na tę wielość podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Powyższe rozporządzenie dotyczy ośrodków adopcyjno-opiekuńczych bez ograniczenia do publicznych. Nie jest więc tam powiedziane, że cokolwiek należy niszczyć czy likwidować. Natomiast po prostu pozwala ono również kuratorom na założenie państwowych ośrodków adopcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Zapis §2 i §3 cytowanego rozporządzenia dopuszcza możliwość organizowania i prowadzenia ośrodków adopcyjno-opiekuńczych publicznych i niepublicznych, zatem dobrze funkcjonujące ośrodki adopcyjno-opiekuńcze TPD mogą nadal prowadzić swoją działalność z mocy cytowanego rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Potwierdzeniem tego, iż zapisy rozporządzenia nie mają charakteru likwidatorskiego w odniesieniu do ośrodków niepublicznych, jest fakt, iż w pierwszym półroczu obowiązywania nowych zasad funkcjonowania ośrodków zarejestrowano działalność 37 ośrodków publicznych i 25 niepublicznych, w tym 21 prowadzonych przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, 3 przez kościelne osoby prawne i 1 przez Krajowy Komitet Ochrony Praw Dziecka.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Jednocześnie uprzejmie informuję, iż liczba powoływanych ośrodków adopcyjno-opiekuńczych w każdym z województw jest ściśle uzależniona od potrzeb danego rejonu w zakresie inicjowania i wspomagania zastępczych form opieki i wychowania rodzinnego.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Na potwierdzenie tych ogólnych stwierdzeń chcę przytoczyć następujące fakty:</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Na skutek różnego rodzaju prasowych - ale nie tylko prasowych - doniesień Departament Wychowania, Opieki i Kultury Fizycznej zwrócił się do wszystkich kuratorów oświaty z prośbą o nadesłanie informacji o działalności ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, ich organizacji i sposobie finansowania.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Odpowiedzi do tej pory przyszły z 44 kuratoriów. W poniedziałek, 22 bm. jest narada z kuratorami. Uzupełnimy te dane, jeśli chodzi o cały kraj. Przy czym w dwu miejscowościach nie było w chwili zbierania danych ośrodka adopcyjnego (Przemyśl i Tarnów). Spośród pozostałych 42 ośrodków 12 pozostaje pod bezpośrednim zarządem kuratoryjnym, 14 ma być przejętych pod zarząd kuratora w najbliższym czasie, a 12 ośrodków TPD chce pozostać przy zarządach wojewódzkich TPD. Cztery ośrodki nie mają jeszcze zdania na ten temat. Pod bezpośrednim zarządem kuratoryjnym są ośrodki w następujących województwach: Bielsko-Biała, Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Koszalin, Kraków, Krosno, Leszno, Radom, Słupsk, Szczecin, Wrocław, Toruń, Włocławek i Zamość. Niektóre zamierzają w najbliższym czasie, tak jak powiedziałam, również to przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Ośrodki kuratoryjne z reguły usytuowane są przy państwowych pogotowiach opiekuńczych lub wojewódzkich poradniach psychologiczno-pedagogicznych, co - zdaniem nadzoru - ułatwia koordynację działań opiekuńczych w skali województwa. Za pozostaniem ośrodków adopcyjno-opiekuńczych w gestii TPD opowiadają się kuratorzy z następujących województw: Częstochowa, Kalisz, Kielce, Konin, Legnica, Łomża, Piła, Ostrołęka, Piotrków Trybunalski, Rzeszów, Wałbrzych. W wymienionych województwach współpraca z zarządem wojewódzkim TPD układa się bardzo dobrze. Działalność na rzecz dzieci pozbawionych opieki rodziny naturalnej jest komplementarna. Kuratoria i zarządy wojewódzkie uzgadniają działania i mają wspólne plany. Z reguły ośrodki umiejscowione są wtedy w lokalu TPD, a mimo to dotacje z kuratoriów są przekazywane na rzecz TPD.</u>
          <u xml:id="u-115.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Chcę powiedzieć, iż jeśli chodzi o całościowy koszt, to ponieważ operacja do końca nie została przeprowadzona, trudno by mi było w tej chwili podać bardzo precyzyjne cyfry. Chcę jednak powiedzieć, jako wieloletni działacz Towarzystwa Przyjaciół Dzieci i ponad 15 lat przewodnicząca zarządu miejskiego TPD, iż żadną miarą nie mamy takich zamiarów, by niszczyć jakikolwiek i czyjkolwiek dorobek. Natomiast trzeba się naprawdę dobrze zastanowić nad tak trudnym problemem jak adopcja. W gruncie rzeczy cały problem, w moim przekonaniu - jest to mój osobisty pogląd - dotyczy zwłaszcza adopcji zagranicznej, gdzie zdarzały się jednak sytuacje, które wskazują, że naprawdę powinno to być poddane szczególnemu nadzorowi.</u>
          <u xml:id="u-115.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Dla potwierdzenia tego faktu chcę przytoczyć pismo, które wysłaliśmy jeszcze do kuratorów oświaty. Poza tym w dniu 5 maja 1994 r. zorganizowaliśmy specjalną naradę dotyczącą problemu adopcji, ponieważ właśnie zdarzały się adopcje przeprowadzane w sposób nieprawidłowy, niefachowy, mające nawet, być może, znamiona przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-115.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">W dniach 6 i 7 maja 1994 r. na temat realizacji rozporządzenia ministra edukacji narodowej urządziliśmy dodatkową naradę wszystkich kierowników tych placówek. Zaleciliśmy wtedy:</u>
          <u xml:id="u-115.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">- dostosowanie, do 30 czerwca br., nazwy publicznych ośrodków adopcyjno-opiekuńczych;</u>
          <u xml:id="u-115.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">- niezwłoczne wyznaczenie ośrodka adopcyjno-opiekuńczego zobowiązanego do prowadzenia wojewódzkiego banku danych, przy czym równie dobrze może to być ośrodek prowadzony przez kuratora, jak również przez TPD, jeżeli kurator uzna to za stosowne; ten bank danych byłby o dzieciach i kandydatach do zastępczych form opieki i wychowania rodzinnego;</u>
          <u xml:id="u-115.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">- dokonanie przeglądu do dnia 31 sierpnia 1994 r. statutów wszystkich ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, ze zwróceniem szczególnej uwagi, czy uwzględniono w nim zapis dotyczący warunków zabezpieczenia danych o dzieciach i kandydatach do sprawowania zastępczych form wychowania rodzinnego. Kuratoria poza tym zobowiązane są do zachowania tego samego terminu, jeśli chodzi o dokonanie przeglądu rodzin zastępczych według zasad opracowanych przez departament.</u>
          <u xml:id="u-115.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Chcę jednocześnie powiedzieć, iż mam pismo do jednego z kuratoriów, podpisane przez pana ministra Pilcha, w którym bardzo wyraźnie pisze on o kierunkach, jakie preferuje ministerstwo przy modelowaniu systemu opiekuńczego w danym województwie.</u>
          <u xml:id="u-115.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Chcę jednocześnie uprzejmie przeprosić panią poseł za nieobecność pana ministra Pilcha. Jest dzisiaj w Krakowie w bardzo ważnych sprawach służbowych przed rozpoczęciem roku szkolnego, stąd moja obecność na tej trybunie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselIrenaMariaNowacka">Pani Minister! Dziękuję za wszystkie te informacje. Doskonale zdaję sobie sprawę, że dla dobra dzieci (bo i pani, i ja robimy wszystko, żeby pomóc najbiedniejszym dzieciom) jest możliwość tworzenia ośrodków konkurencyjnych tam, gdzie trzeba, ale pewnie i pani minister, i ja dobrze wiemy, że TPD dostawało środki właśnie z kuratoriów i że to od postawy kuratora zależy, czy dobrze działający ośrodek TPD, bez żadnych negatywnych ocen, przestaje funkcjonować tylko dlatego, że kurator podejmuje decyzję o tworzeniu ośrodka publicznego. Wtedy środki, które miało dostać TPD, dostaje ten ośrodek publiczny. Często nie mówi się, czy zasadne jest tworzenie takiego właśnie ośrodka. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PoselIrenaMariaNowacka">Druga sprawa: Żenujące jest, jeżeli kurator (a pani minister wie, że tak właśnie postąpiła moja pani kurator) mówi, że musi utworzyć ośrodek kuratoryjny, bowiem minister Pilch jej to polecił. Wiem, że pan minister takich poleceń nie wydawał, ale bardzo proszę, żeby MEN zechciał zbadać sprawę we wszystkich województwach, bo być może takich kuratorów jest jeszcze więcej.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#PoselIrenaMariaNowacka">Ostatnia uwaga. Pani minister, jestem taka uciążliwa, bo chodzi mi o to, żeby każda złotówka, którą dzsponuje MEN, była wydana jak najracjonalniej. Nie mamy tych pieniędzy. Jeżeli w raporcie NIK nauczyciele czytają o 3 bln zł, które gdzieś tam jakoś się wydaje, to my jesteśmy na spotkaniach dokładnie z tego rozliczani. Moje półroczne niemal walki, żeby dowiedzieć się, co z ośrodkami, są tym właśnie spowodowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę państwa, przykro mi, ale zanim przejdziemy dalej, muszę poinformować, że Prezydium Sejmu po raz kolejny analizowało instytucję interpelacji i zapytań.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Oświadczam, po pierwsze, iż w dalszej części posiedzenia każdemu, kto nie będzie stosować się do regulaminu Sejmu, to znaczy zamiast zadawać pytania będzie dyskutować, niestety, będę przerywał i uchylał te pytania. Musimy zastanowić się i doprowadzić tu do pewnego regulaminowego porządku.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Po drugie, uwaga również do członków rządu. Mamy regulaminowy zapis, jednoznaczny, co do czasu. Nie może być tak i dłużej nie będę tolerował przekraczania tego czasu. Rozumiem, że są bardzo ważne, trudne tematy, ale proszę o stosowanie się do regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Jerzy Jaskiernia, SLD. Pani minister bardzo trafnie wspomniała, że adopcja zagraniczna bulwersuje opinię publiczną. Chciałbym zapytać, kto w rządzie, jaki resort nadzoruje te sprawy, gdzie można ewentualnie uzyskać szersze informacje, ponieważ Izba powinna mieć bardziej wnikliwy wgląd w tę sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Czy jeszcze ktoś z państwa chce zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Rozpocznę od drugiego pytania. Każda końcowa decyzja o adopcji zarówno krajowej, jak i zagranicznej jest decyzją suwerennego sądu. Ośrodki adopcyjne tylko przygotowują wszystkie stosowne materiały potrzebne do podjęcia takiej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">W sprawie pierwszej: Sądzę, iż należy rozdzielać systemowe rozwiązania od nadgorliwości niektórych kuratorów. Nie twierdzę, że nie ma takich ludzi, którym się wydaje, że zawsze i wszystko od nich się zaczyna i muszą burzyć to, co było. Tak zawsze bywało w różnych systemach i tak zapewne zawsze będzie, bo wszelkie problemy są rozwiązywane dzięki mądrości i ludzkiemu doświadczeniu. Będę wdzięczna pani poseł i wszystkim innym posłom za indywidualne sygnały tego typu, o których koleżanka tutaj powiedziała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Jeszcze jedna uwaga. Zapewne wszyscy zauważyli, że w ostatnim czasie interpelacje są nieliczne, a szereg zapytań dokładnie nadaje się na interpelacje. Wtedy sprawę można omówić szerzej, jest więcej czasu i można przeprowadzić dyskusję. Sądzę, że w klubach warto zastanowić się nad tym zagadnieniem. Co prawda w przypadku interpelacji jest 30 dni na odpowiedź, ale często liczba zapytań powoduje to, że mamy przesunięcia nawet do 4 tygodni, a więc warto by się zastanowić, czy wielu zagadnień nie należałoby kierować w tym trybie.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Marcin Święcicki, Unia Wolności, w sprawie zwolnienia prezesa ˝Ciech˝ - do ministra współpracy gospodarczej z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli minister współpracy gospodarczej z zagranicą pan Lesław Podkański.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PoselMarcinSwiecicki">Panie ministrze, jakie są powody, że nadal podtrzymuje pan decyzję (szkodliwą dla kraju) raptownego zwolnienia prezesa ˝Ciech˝, pana Mariana Małeckiego, prezesa największego polskiego przedsiębiorstwa handlu zagranicznego. Stało się to wbrew woli wszystkich pozostałych 64 udziałowców - poważnych przedsiębiorstw państwowych. Już napływają protesty ze świata kontrahentów ˝Ciech˝. Decyzja była wbrew samemu ministerstwu, które do tej pory akceptowało działalność ˝Ciech˝, w tym również utworzenie spółki ˝Chemico˝, na którą się pan powołał. Wyrażono to m.in. takimi słowami - cytuję z pisma z lutego br.: Uprzejmie informuję, że generalnie koncepcja utworzenia ˝Chemico˝ nie budzi zastrzeżeń Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. Akceptowano to na zgromadzeniu walnym wspólników 30 maja, gdzie omawiano działalność za rok 1993 i również plany podziału zysku na rok 1994, a także przewidziano expressis verbis prywatyzację za pośrednictwem ˝Chemico˝. Jakie są powody, że panowie podtrzymujecie tę decyzję, działając na szkodę i przyczyniając się do destabilizacji tego największego przedsiębiorstwa, a za jego pośrednictwem - całego sektora przemysłu chemicznego i handlu zagranicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Z zadowoleniem przyjąłem możliwość zaprezentowania Wysokiej Izbie swego stanowiska w sprawie odwołania pana Mariana Małeckiego z funkcji prezesa zarządu ˝Ciech˝. Jest to podyktowane trzema okolicznościami:</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Po pierwsze, możliwością wyjaśnienia kontrowersji, które narosły wokół sprawy odwołania prezesa.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Po drugie, faktem, że zapytanie to kieruje do mnie pan poseł Święcicki, mój poprzednik, który pracował w Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i zna doskonale problematykę handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Po trzecie wreszcie, faktem, że zapytanie pana posła Święcickiego, choć jest bardzo konkretne, to jednak skłania do rozważań nad elementami bardzo istotnymi i jakże aktualnymi na obecnym etapie rozwoju gospodarczego. Spośród nich najistotniejsze to: rola skarbu państwa w zarządzaniu gospodarką i odpowiedzialność za mienie pozostające w gestii skarbu państwa oraz ocena obieranych przez niektóre przedsiębiorstwa dróg prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Odwołanie pana Mariana Małeckiego z funkcji prezesa zarządu ˝Ciech˝ odbyło się w trybie przewidzianym w Kodeksie handlowym i umowie spółki, a jedyną intencją tej decyzji była konieczność ochrony interesów skarbu państwa, a nie - jak sugeruje to pan poseł w swoim zapytaniu - chęć destabilizacji największego polskiego przedsiębiorstwa handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Główną przyczyną odwołania pana Mariana Małeckiego nie było pogorszenie się w 1993 r. sytuacji ekonomiczno-finansowej spółki. Udzielenie przez zgromadzenie spółki absolutorium za 1993 r. było wyrazem przyjęcia do wiadomości przez wspólników wyjaśnień zarządu, że obniżenie wyników ekonomiczno-finansowych spółki w 1993 r. w porównaniu do lat ubiegłych było spowodowane czynnikami obiektywnymi, to jest spadkiem koniunktury w gospodarce światowej. Nie zmienia to faktu, że pogorszenie się wyników finansowych ˝Ciech˝ miało miejsce, wyrazem czego jest niezakwalifikowanie się tej firmy do dwudziestki przedsiębiorstw o najwyższym wskaźniku rentowności i zyskowności w 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Z uwagi na reputację, pozycję na rynku oraz wielkość zasobów finansowych postrzegam ˝Ciech˝ jako jednego z głównych twórców ośrodków krystalizacji grup kapitałowych, aktywnie włączających się w proces transformacji gospodarki polskiej. Koncepcja przyjęta przez zarząd umiejscawiała jednak na tej pozycji firmę kontrolowaną przez kapitał prywatny, spychając ˝Ciech˝ do roli czystego pośrednika handlowego. Realizując tę strategię ˝Ciech˝ przystąpił do spółki akcyjnej ˝Chemico˝. Prace nad powołaniem ˝Chemico˝ rozpoczęte zostały na początku 1993 r. Ich koncepcja została opracowana przez firmę doradczą ˝Proxy Ltd˝ w końcu I kwartału 1993 r. i ostatecznie uzyskała akceptację ówczesnego ministra współpracy gospodarczej z zagranicą pana Andrzeja Arendarskiego w dniu 11 października 1993 r. Zarówno data akceptacji utworzenia tej spółki, jak również data jej rejestracji w sądzie gospodarczym, to znaczy 18 listopada 1993 r. - świadczą o dużym pośpiechu, z jakim te działania były dokonywane, a przecież już wtedy znane były wyniki wyborów i wiadomo było, że nastąpi także zmiana na stanowisku ministra współpracy gospodarczej z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Pragnę przypomnieć Wysokiej Izbie, że jako minister współpracy gospodarczej z zagranicą rozpocząłem pracę w dniu 26 października 1993 r., a rekomendowani przeze mnie przedstawiciele resortu weszli do Rady Nadzorczej ˝Ciechu˝ dopiero 30 maja tego roku na zwyczajnym walnym zgromadzeniu wspólników. Pośpiech przy tworzeniu ˝Chemico˝ był jednak, w mojej ocenie, niewskazany, ponieważ tworzono organizację gospodarczą o niespotykanej skali finansowej i ogromnym znaczeniu dla gospodarki polskiej. Gdyby warunki, na jakich utworzono ˝Chemico˝, były do końca jasne i przejrzyste, zarząd ˝Ciechu˝, a także inni współzałożyciele tej spółki, nie musieliby się martwić o moją akceptację.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jedną z funkcji, jaką miało pełnić ˝Chemico˝, było zorganizowanie i pozyskanie kapitału, także zagranicznego, w celu finansowania modernizacji i restrukturyzacji polskiego przemysłu chemicznego i petrochemicznego przez nabywanie pakietów kontrolnych akcji w prywatyzowanych przedsiębiorstwach tych branż.</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">W związku z tym, że kapitał akcyjny wynosił tylko 8 mld zł, jest oczywiste, że podstawowe znaczenie dla możliwości realizacji tych założeń miały źródła pozyskiwania kapitału inwestycyjnego. Zakładano, że ˝Chemico˝ wyemituje obligacje wartości 20 mln dolarów, a do końca br. 60 mln dolarów, to jest ponad 1360 mld zł, w wykupie których w 50% miałby partycypować ˝Ciech˝. Z dokumentów założycielskich wynikało, że oprocentowanie tych obligacji wynosić miało w pierwszym roku 2% wartości nominału, a w drugim roku połowę oprocentowania dla dewizowych lokat 6-miesięcznych, to jest około 6%. W założeniach emisji obligacji była również brana pod uwagę opcja ich zamiany na akcje (tzn. pożyczka udzielona ˝Chemico˝ będzie bezzwrotna, a w przypadku nieskorzystania z tej opcji nabywca obligacji traci prawo do ich oprocentowania). Taka konstrukcja spowodowałaby stworzenie z ˝Chemico˝ centrum kapitałowego, wokół którego powstałby holding skupiający najlepsze przedsiębiorstwa z tak strategicznych branż gospodarki polskiej, jak przemysł chemiczny i petrochemiczny, a także zepchnięcie ˝Ciechu˝ do pozycji firmy wyłącznie handlowej, tracącej bezpowrotnie szanse na stworzenie wokół siebie takiego centrum z uwagi na wyprowadzenie znacznej części kapitału do ˝Chemico˝.</u>
          <u xml:id="u-125.10" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Z punktu widzenia interesów państwa ta koncepcja była, w mojej ocenie, nie do przyjęcia. Oznaczała bowiem nie tylko uszczuplenie majątku ˝Ciechu˝, ale również oddanie tego majątku w ręce osób prywatnych, które nie dawały żadnej gwarancji należytego zabezpieczenia majątku skarbu państwa. Nie mogłem zaakceptować koncepcji zarządu, w której ˝Ciechowi˝, a więc pośrednio skarbowi państwa, przypisano rolę dawcy środków finansowych i powiązań handlowych.</u>
          <u xml:id="u-125.11" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Zarząd spółki, kierowany przez pana prezesa Mariana Małeckiego, podjął decyzję o realizacji koncepcji rozwoju firmy, która polegałaby na przeniesieniu wieloletniego dorobku i wielobilionowego majątku ˝Ciechu˝ w ręce prywatne. Gdyby to się udało, byłaby to bez wątpienia prywatyzacja stulecia, myślę że nie tylko w Europie, ale również w skali całego świata, stąd się nie dziwię, że ta koncepcja również ma wielu zwolenników.</u>
          <u xml:id="u-125.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.13" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Przy tej okazji pragnę zapewnić Wysoką Izbę, że nie byłem oraz nie jestem przeciwnikiem prywatyzacji polskiej gospodarki, w niej również jednostek handlu zagranicznego. Nie mogę jednak i nie będę akceptował sposobu prywatyzacji, który prowadzi do transferu majątku skarbu państwa do innych podmiotów bez należytego budżetowego ekwiwalentu. Jestem za prywatyzacją, ale wykonaną w sposób nie budzący żadnych wątpliwości. Także w przypadku ˝Chemico˝ nie kwestionowałem samej idei utworzenia tej spółki, ale warunki, na jakich przystąpił do niej ˝Ciech˝.</u>
          <u xml:id="u-125.14" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Założycielami ˝Chemico˝ byli: ˝Ciech˝ - 49% kapitału akcyjnego, ˝Investment Partners˝ - 50,98% i spółka pracownicza ˝Ciech˝ - 0,02% kapitału akcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-125.15" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Nie ulega wątpliwości, że bezwzględny pakiet w spółce ˝Chemico˝ posiada spółka ˝Investment Partners˝, która została utworzona 14 września 1993 r. i była w 100% własnością jednej osoby fizycznej (osoby mało znanej, na dodatek całkowicie nie związanej z branżą). Kapitalnego znaczenia nabiera fakt, kto sprawuje obecnie faktyczną kontrolę nad tą spółką i jaka jest jej struktura kapitałowa, ponieważ w międzyczasie dokonano pewnych zmian. Według nie potwierdzonych informacji do dzisiaj trwają zmiany w strukturze własnościowej tej spółki. Być może w najbliższych dniach okaże się, że struktura ta uległa dalszym transformacjom. Do procesu tego zaczynają się włączać firmy nie mające nic wspólnego z branżą przemysłu chemicznego i petrochemicznego. W chwili tworzenia ˝Chemico˝ ponad 60% udziałów tej spółki skupiały trzy osoby fizyczne. Zmiana struktury własności w firmie ˝Investment Partners˝, aczkolwiek ograniczająca wpływy osób fizycznych na jej bieżącą działalność, nie zmieniła faktu, że przy bilionowych obrotach spółki zyski tych osób i tak byłyby astronomiczne.</u>
          <u xml:id="u-125.16" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Przy tej okazji pragnę podkreślić, że tworząc ˝Chemico˝ zarząd ˝Ciechu˝ nie zadbał o należyte sprawdzenie wiarygodności udziałowców firmy ˝Investment Partners˝. Członkowie Rady Nadzorczej ˝Ciechu˝ stwierdzili, że nie widzieli na własne oczy i nie znają osób, z którymi zarząd ˝Ciechu˝ wszedł we współpracę. Tak też stwierdził pan Jerzy Reszka, prezes Rady Nadzorczej, na ostatnim posiedzeniu rady w dniu 16 sierpnia br., a więc już kilka miesięcy po utworzeniu ˝Chemico˝.</u>
          <u xml:id="u-125.17" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zgodnie z art. 292 Kodeksu handlowego członek władz spółki powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dokładać staranności sumiennego kupca. Analiza dokumentów założycielskich ˝Chemico˝ wykazała, że takiej staranności przy podejmowaniu decyzji o przystąpieniu do ˝Chemico˝ zarząd ˝Ciechu˝ nie przejawił. W związku z tym, że objęcie przez ˝Ciech˝ obligacji wyemitowanych przez ˝Chemico˝ leży tylko w gestii zarządu - zgodnie z umową o spółce - jedyną możliwością zabezpieczenia się przed tym faktem była w tej sytuacji zmiana prezesa zarządu spółki ˝Ciech˝. O przyczynach odwołania pana Mariana Małeckiego z funkcji prezesa zarządu poinformowałem pisemnie w dniu 28 lipca br. pana Grzegorza Kołodkę, wiceprezesa Rady Ministrów. Szczegółowe informacje w tej sprawie są do wglądu w moim urzędzie, a także w innych urzędach, w tym również (jest ich bardzo dużo) w Urzędzie Ochrony Państwa.</u>
          <u xml:id="u-125.18" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Pragnę zapewnić Wysoką Izbę, że dopóki nie otrzymam od Wysokiej Izby zwolnienia z obowiązku ochrony interesów skarbu państwa, dopóty będę podejmował tego typu decyzje. Nigdy nie zgodzę się na podstępną i kosztowną dla skarbu państwa prywatyzację majątku narodowego - i jako minister, i jako poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-125.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.20" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">To nie ja destabilizuję, to nie ja rozpętałem burzę. Jako jedyny powstrzymywałem się od tego typu działań, wychodząc z założenia, że dobro ˝Ciechu˝ i interes całej branży jest sprawą nadrzędną. Dziwię się panu posłowi Święcickiemu, że włączył się w tę kampanię - jedynym chyba usprawiedliwieniem jest fakt, iż pan Małecki, prezes zarządu ˝Ciechu˝, został powołany na to stanowisko w czasie sprawowania przez pana posła urzędu ministra współpracy gospodarczej z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-125.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.22" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Ubolewam nad faktem, że jedna zmiana personalna wywołuje tak szeroki rezonans. Pan Marian Małecki popełnił błąd i musiał odejść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Panie ministrze, czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Sekundę, dwa zdania. Wszystkie sprawy dotyczące dalszego losu firmy będą podporządkowane strategii transformacji całej branży chemicznej i petrochemicznej. Mam nadzieję, że powyższe informacje pozwolą rozwiać wątpliwości i obawy pana posła, a także Wysokiej Izby, rodzące się na tle odwołania pana prezesa Małeckiego z zarządu ˝Ciechu˝.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Przepraszam za przekroczenie czasu, ale sprawa, jak sądzę, była na tyle ważna, że musiałem przedstawić zwięzłą, lecz w miarę pełną informację. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Panie ministrze, wszystko jest w porządku, poza dwoma rzeczami. Dwukrotnie przekroczył pan ramy odpowiedzi, tzn. ta historia i osobiste dywagacje w końcowej części były niepotrzebne. Prosiłbym, żeby w przyszłości tego nie robić.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">(Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PoselMarcinSwiecicki">Panie ministrze, pan mówi, że prezes Małecki popełnił błąd i musiał odejść. A jak pan oceni działalność resortu, który cały czas zatwierdzał te wszystkie decyzje, był o nich informowany, oświadczał, że nie ma do tego zastrzeżeń? I plany, i dotychczasowe działania akceptował nie tylko poprzedni minister, akceptowali je również pana pełnomocnicy, występujący z pana podpisem np. na zgromadzeniu wspólników 30 maja. Pan Kazimierz...</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">(Krzysztof Zieliński.)</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PoselMarcinSwiecicki">Krzysztof Zieliński był już pana pełnomocnikiem i zatwierdził te plany. I raptem, bez wykorzystania wszelkich innych możliwości działania - poprzez instytucje tej spółki - pan odwołuje prezesa Małeckiego. Kwestia ˝Chemico˝ pojawiła się zaś nie na pierwszym posiedzeniu, kiedy sprawę przedstawiono - wówczas, 14 lipca, były podawane inne powody - tylko została zaprezentowana opinii publicznej, prezesowi Małeckiemu i zgromadzeniu wspólników znacznie później. Jak też pan wytłumaczy, że pozostałych 64 bardzo poważnych udziałowców ma inne zdanie w tej sprawie? A to są bardzo poważne przedsiębiorstwa, przemysłu państwowego przede wszystkim - rafinerie gdańska i płocka, zakłady azotowe, Stomil itd. Oni skierowali nawet tę sprawę do sądu, motywując w ten sposób, że to destabilizuje ich działalność gospodarczą, destabilizuje ich spółki. Też mają tam 49% udziałów, też mogą je stracić - zaledwie o 2% mniej od skarbu państwa. Czy to nie ich interes jest narażony? Czy to nie świadczy bardziej o tym, że właśnie ich interesy i interesy gospodarki będą narażone na straty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Przepraszam, panie ministrze, jeszcze są dalsze zapytania.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PoselArturSmolko">Panie ministrze, przy tej okazji chciałbym zapytać, w ilu jeszcze centralach handlu zagranicznego, przedsiębiorstwach handlu zagranicznego, nastąpiły zmiany personalne po październiku 1993 r. Chodzi mi nie tylko o zmiany na stanowiskach prezesów, ale także członków zarządów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pan poseł Kazimierz Pańtak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselKazimierzPantak">Panie ministrze, wydaje mi się, że pan, a także pozostali członkowie tej spółki, narusza Kodeks handlowy, albowiem art. 238 Kodeksu handlowego stanowi, że wnioski dotyczące usunięcia członka władz spółki są rozstrzygane w głosowaniu tajnym. W związku z tym, jeżeli pan używa sformułowania: ja odwołałem itp., to naruszona zostaje zasada tajności. Są to sprawy tajne pomiędzy wspólnikami i taka wrzawa w kontekście tego przepisu nie powinna mieć miejsca, bo w związku z tym zostaje naruszona ustawa, to jest Kodeks handlowy w zakresie tajności odwołania - w tym wypadku - zarządu. Czy pan nie uważa, że tak się stało?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Jeszcze chwileczkę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PoselTadeuszIwinski">Sądzę, że w tym konflikcie kluczowa kwestia polega na stwierdzeniu pana ministra, że decyzja zwolnienia pana prezesa Małeckiego była jedyną pozwalającą zapobiec temu procesowi, który zmierzał w niepożądanym kierunku. Otóż chciałbym zapytać pana ministra, czy rzeczywiście była to jedyna droga, dlatego że pan poseł Święcicki w dzisiejszym ogromnym artykule dwukolumnowym w ˝Gazecie Wyborczej˝ twierdzi, z właściwą mu poetyką, iż jest to ˝kit wciskany opinii publicznej˝. Chodzi mi więc o to właśnie, czy to rzeczywiście była jedyna droga?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pan poseł Jerzy Osiatyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PoselJerzyOsiatynski">Panie ministrze, jak pan w takim razie pogodzi te zarzuty, które pan przedstawiał panu prezesowi Małeckiemu, z tym że pan mu oferował pozycję doradcy w ˝Ciechu˝ i że nie była to, zdaje się, jedyna propozycja, jaką pan minister składał panu prezesowi Małeckiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PoselJerzyJaskiernia">Panie ministrze, wspomniał pan, że w swojej polityce będzie się pan przeciwstawiał podstępnemu przechwytywaniu majątku państwowego przez osoby prywatne. Jaki jest stan zagrożenia w tym zakresie w obszarze resortu, którym pan kieruje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pan poseł Jan Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PoselJanKrol">W nawiązaniu do deklaracji, że tak mocno broni pan interesów skarbu państwa, w imieniu całej Izby i całego stronnictwa mam pytanie do pana ministra: Czy w takim razie pan premier Kołodko w mniejszym stopniu broni interesów skarbu państwa, skoro krytycznie odniósł się do decyzji, którą pan powziął?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Dalszych zapytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Pytanie pierwsze, pana posła Święcickiego. Rzeczywiście, mój pełnomocnik, wyznaczony przeze mnie, przystąpił do pracy w Radzie Nadzorczej w dniu 30 maja br. W związku z tym sugestie dotyczące tempa i sposobu prac oraz moje działania dotyczące koncepcji ˝Chemico˝ były poruszane bezpośrednio przeze mnie w rozmowach z panem prezesem Małeckim. Prosiłem o powstrzymanie się, sugerowałem powstrzymanie tego typu działań. Tryb zastosowany w ostatniej fazie, był podyktowany tym, że na 1 sierpnia br. zostało zwołane nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy spółki ˝Chemico˝, na którym miała być podjęta ostateczna decyzja o emisji i wykupie obligacji.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Działalność prowadzona przeze mnie w takim trybie i w taki sposób miała zapobiec tej operacji. W związku z tym że zwołałem walne zgromadzenie na 2 sierpnia, nadzwyczajne walne zgromadzenie ˝Chemico˝ zostało odwołane i zawieszone na czas bliżej nie określony. Dlaczego tak zachowali się inni udziałowcy? To pytanie należy kierować do udziałowców. Ja widzę tu trzy przyczyny:</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">1) Być może sami byli zainteresowani, a jeśli nie sami, to przynajmniej kadra menedżerska była zainteresowana tym procesem.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">2) Nie zostali zapoznani szczegółowo z moimi zarzutami, bo ja zapoznałem z nimi oraz z moją wizją zagadnienia tylko prezydium Rady Nadzorczej.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">3) Być może poddali się również naporowi burzy informacyjnej, do jakiej doszło, i właśnie w ten sposób zaraeagowali. Już dzisiaj mogę powiedzieć, że znajdujemy wspólny język z przemysłem i nie widzę żadnych zagrożeń, by tego typu operacja groziła wyprowadzeniem udziałowców czy wyjściem udziałowców z tej firmy.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">W wielu centralach po październiku dokonano zmian. To jest pierwsza centrala i pierwsza zmiana członka zarządu. Awaryjna i zapobiegająca temu, o czym powiedziałem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Czy Kodeks handlowy został naruszony? Proszę państwa, nigdzie nie stwierdziłem, że to ja odwołałem. To prasa pisała, że minister Podkański odwołał. Prezesa zarządu spółki odwołało walne zgromadzenie wspólników w głosowaniu tajnym.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Iwińskiego - tak, to była jedyna możliwa sytuacja zgodna z dokumentami, zgodna z umową spółki, ponieważ umowa spółki też została sporządzona wcześniej, zanim się pojawiłem w ministerstwie, i niestety muszę powiedzieć, że § 19 tej umowy precyzuje regulację składu zarządu w następujący sposób: członków zarządu spółki ˝Ciech˝ powołuje walne zgromadzenie wspólników. Nie ma rozstrzygnięć, kto powołuje prezesa, kto powołuje wiceprezesa. I zmiana, która nastąpiła, nie jest zmianą prezesa. Prezes został odwołany, obowiązki prezesa pełni jego były I zastępca. Tak więc nowego prezesa nie ma. Będzie nowy prezes w momencie, kiedy zostanie opracowana strategia rozwoju przemysłu chemicznego i petrochemicznego z udziałem firmy ˝Ciech˝.</u>
          <u xml:id="u-143.8" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Kolejna sprawa to pytanie pana posła Osiatyńskiego. Nie ja proponowałem - to też jest przekłamanie prasowe. Natomiast stwierdziłem w czasie rozmowy z zarządem i prezydium Rady Nadzorczej, że kwestią otwartą jest, czy nowy zarząd zatrudni i zwróci się do pana prof. Małeckiego z prośbą o współpracę. Prawdą jest jedynie to, że w czasie pierwszej rozmowy z panem Małeckim, kiedy chciałem sprawę załatwić, powiedziałbym, polubownie, kiedy przedstawiłem mu argumenty i zarzuty, kiedy nie przystał na dogadanie się, zaproponowałem mu stanowisko pracy w przedstawicielstwie handlowym w Kopenhadze. Natomiast funkcji doradcy prezesa w tej firmie nie proponowałem mu, lecz zostawiłem sprawę otwartą nowemu zarządowi. Jeśli zarząd uznałby, że chce skorzystać z jego doświadczenia - proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.9" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Kolejne pytanie - stan zagrożenia. Oczywiście w momencie, kiedy zapadają w tej chwili decyzje dotyczące prywatyzacji, skali prywatyzacji, zagrożenia takie i ryzyko zawsze występują. W tym wypadku, poza stwierdzonym w przedmiotowej sprawie ˝Ciechu˝, zagrożeń tego typu i tej skali nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-143.10" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Co do pytania dotyczącego pana premiera Kołodki, nie jestem upoważniony do tego, żeby oceniać jego stanowisko. Informuję jeszcze raz, co przedstawiłem, że w formie szczegółowej notatki pisemnie zawiadomiłem pana premiera Kołodkę na cztery dni przed walnym zgromadzeniem wspólników o zaistniałej sytuacji, o zaistniałych faktach i podjętych przeze mnie decyzjach.</u>
          <u xml:id="u-143.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Panie pośle, jest mi przykro, ale nie mogę dopuścić do dodatkowych pytań.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Kazimierz Wilk, Konfederacja Polski Niepodległej, w sprawie dofinansowania przez Ministerstwo Edukacji Narodowej książki Edwarda Długajczyka ˝Tajny front na granicy cieszyńskiej. Wywiad i dywersja w latach 1919-1939˝ - pytanie do ministra edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pani Danuta Grabowska.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PoselKazimierzWilk">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PoselKazimierzWilk">Mam przed sobą książkę. Na wstępie jest zapis, że książka została dofinansowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Nie chciałbym przedstawić tutaj tylko swego zdania. Z tego co wiem, wpłynęło już do Ministerstwa Edukacji Narodowej pismo ze strony organizacji polskich na Zaolziu ze stanowiskiem w tej sprawie. Chciałbym przekazać pewne wypowiedzi z prasy w Republice Czeskiej.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#PoselKazimierzWilk">Mam dwa pytania. Moim zdaniem autor dopuścił się w publikacji ośmieszenia, zdegradowania wydarzeń z lat 1935-1938. I co gorsza w niektórych przypadkach dokonał zniesławienia dotąd żyjących uczestników czy też potomków zmarłych uczestników tych wydarzeń.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#PoselKazimierzWilk">I moje pytania: Czym była podyktowana decyzja o dofinansowaniu tej publikacji przez Ministerstwo Edukacji Narodowej? Czy dokonano pełnego rozeznania co do treści publikacji? I kolejne pytanie: Czy jest możliwe zahamowanie w jakiś sposób rozprowadzania i sprzedaży tej książki, czego domagają się Polacy na Zaolziu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę panią minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! W związku z pytaniem pana posła Kazimierza Wilka uprzejmie informuję: Ministerstwo Edukacji Narodowej dofinansowuje podręczniki akademickie i monografie naukowe. Zwracam uwagę na to, że ministerstwo dofinansowuje tylko na takim poziomie, który gwarantuje wydawcy jedynie minimalny zysk. Procedura przebiega następująco. Autor występuje do wybranego przez siebie wydawnictwa z propozycją wydania tytułu. Wydawca może być zainteresowany wydaniem tego tytułu lub nie. Następnie wydawnictwo dokonuje oceny pozycji na podstawie dwóch recenzji wydawniczych. Na podstawie rozpoznania marketingowego i pozytywnych opinii wydawnictwo zwraca się do ministerstwa o dofinansowanie pozycji. W dokumentacji wydawca przedstawia wstępną kalkulację. Departament przekazuje pozycję do ponownej merytorycznej recenzji przez członków zespołu ekspertów ministra. W przypadku pozytywnej oceny departament negocjuje z wydawcą warunki dofinansowania w ramach ustalonych na dany rok stawek za arkusz wydawniczy, biorąc także pod uwagę sugestie ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">W przypadku pozycji ˝Tajny front na granicy cieszyńskiej. Wywiad i dywersja w latach 1919-1939˝ autorstwa Edwarda Długajczyka, wydawnictwo ˝Śląsk˝, recenzentami byli prof. dr hab. Jan Przewłocki, historyk, i prof. dr hab. Józef Ciągwa, historyk prawa - ze strony wydawnictwa, oraz prof. dr hab. Andrzej Brzeziński - ze strony ministerstwa. Opinia merytoryczna o omawianej publikacji była pozytywna, zawierała m.in. następującą konkluzję: Praca stanowi istotny wkład do historiografii dotyczącej stosunków polsko-czechosłowackich w okresie międzywojennym. Jej wartość podnosi wykorzystanie przez autora materiałów archiwalnych dopiero niedawno odtajnionych. Chodzi tu zarówno o stronę polską, jak i stronę czeską.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Omawiana pozycja uzyskała dofinansowanie ministerstwa w maju 1993 r. w kwocie 103,3 mln zł, mieszczącej się w granicach stawek stosowanych dla tego typu wydawnictw. Posiadam oczywiście recenzje profesorów, o których tu mówiłam, i są one do wglądu szanownego pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę - dodatkowe pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PoselKazimierzWilk">Chciałbym zadać ostatnie pytanie, ponieważ pani powiedziała, że druga strona też odtajniła swoje akta. Otóż jest to nieprawda. Sam pan Długajczyk stwierdza, że książka jest napisana w tym duchu, by stanowiła gest wyciągnięcia ręki - może druga strona uczyni to samo, co uczyniła strona polska. Nie jest więc tak, że jest to pisane na podstawie odtajnienia dokumentów także ze strony czeskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, jeszcze pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PoselWladyslawAdamski">Bardzo krótkie pytanie i pani minister będzie mogła udzielić na nie odpowiedzi. Chciałbym zapytać, jakie to były środki w ramach dofinansowania w kontekście pokrycia kosztów całości wydania książki.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PoselWladyslawAdamski">I drugie pytanie: Czy pomijając dzisiejsze zapytanie, w tej chwili skierowane do pani, wpływały do ministerstwa znaczące uwagi krytyczne już po ukazaniu się książki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Ze znaczącą krytyczną uwagą spotkaliśmy się po raz pierwszy, kiedy wpłynęło pytanie pana posła. Nie umiem odpowiedzieć, ile wydawnictwo wydało na całą książkę. Mogę tylko powiedzieć, ile na tę konkretną książkę dało ministerstwo i takiej odpowiedzi udzieliłam.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Nie pozostaje mi nic innego, jak tylko jeszcze raz wrócić do pozytywnych opinii znanych autorytetów w tej dziedzinie. Natomiast nic nie mogę powiedzieć o tym, czy po drugiej stronie granicy znajdą się autorzy, którzy zechcą na te tematy - opierając się na zasobach ich archiwów - pisać. Jest to zawsze indywidualna decyzja historyka i trudno cokolwiek stronie czeskiej bądź słowackiej w tym względzie sugerować.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejDanutaGrabowska">Pan był uprzejmy zadać jeszcze pytanie, czy my jako ministerstwo jesteśmy władni uniemożliwić sprzedaż tej książki. Popadlibyśmy w ogromne kłopoty, wynikające z tego, że każdy proces sądowy z wydawnictwem byłby, oczywiście, przegrany, a my narazilibyśmy się na śmieszność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Andrzej Gołaś, BBWR, w sprawie wprowadzenia nowych stawek celnych na towary przywożone z zagranicy - pytanie do ministra współpracy gospodarczej z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli minister współpracy gospodarczej z zagranicą pan Lesław Podkański.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PoselAndrzejGolas">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W dniu 6 lipca br. w Dzienniku Ustaw nr 77 poz. 352 zostało opublikowane rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 1994 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie ceł na towary przywożone z zagranicy. Rozporządzenie, które weszło w życie dnia 20 lipca 1994 r. wprowadza stawki celne w obrocie z Finlandią. Dotychczasowy obrót z Finlandią zwolniony był od cła na podstawie umowy KEVSOS. Umowa ta nie została przez żadną ze stron wypowiedziana ani też nie była zmieniona. Zapytuję zatem: Czy rząd Rzeczypospolitej Polskiej przy ustalaniu nowych stawek taryfy celnej wziął pod uwagę zobowiązania wynikające z tej umowy? Sprawa ta ma doniosłe znaczenie dla miasta Szczecina, które w dniu 24 czerwca br., a więc na krótko przed wydaniem przedmiotowego rozporządzenia, zawarło umowę o dostawę 40 sztuk autobusów przegubowych z Finlandii. Wartość tego kontraktu wynosi około 47 mln marek fińskich. Jednostronne odstąpienie przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej od umowy KEVSOS grozi w tej sytuacji tym, że Szczecin zobowiązany byłby do zapłaty 70 mld zł cła budżetowi państwa z tytułu wykonywania ustawowego zadania gminy, jakim jest zaspokajanie potrzeb w zakresie komunikacji zbiorowej.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PoselAndrzejGolas">Mając na uwadze interes moich szczecińskich wyborców, bardzo proszę pana ministra o pilne zajęcie się tą sprawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie pana posła Andrzeja Gołasia, dotyczące przywrócenia stawek celnych na przywóz autobusów z Finlandii, wyjaśniam, co następuje.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Przywrócenie stawek celnych na przywóz do Polski autobusów pochodzących z Finlandii - i nie tylko z Finlandii, bo również z innych państw - nastąpiło na wniosek ministra przemysłu i handlu i ministra przekształceń własnościowych. Dokonane zostało na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca br., zmieniającego rozporządzenie w sprawie ceł na towary przywożone z zagranicy. Rozporządzenie to nie wymaga ani wypowiadania umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Finlandią w sprawie wzajemnego znoszenia przeszkód w handlu, ani zmiany jej treści. Wycofanie preferencji celnych odbyło się bowiem zgodnie z postanowieniami art. 11 pkt 1 umowy KEVSOS, który to przepis przewiduje, że jeżeli import towarów z terytorium jednej z umawiających się stron następuje w tak zwiększonych ilościach lub na takich warunkach, które powodują lub grożą spowodowaniem zakłóceń na rynku lub produkcji krajowej drugiej umawiającej się strony, zainteresowana strona może podjąć takie środki, które są konieczne do uniknięcia lub naprawienia sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Wycofanie koncesji przyznanej na mocy postanowień umowy KEVSOS zostało dokonane według procedury ustalonej w art. 11 pkt 4 lit. c tej umowy, która przewiduje, że w przypadku wyjątkowych okoliczności wymagających niezwłocznego działania, gdy niemożliwe jest wcześniejsze powiadomienie drugiej umawiającej się strony, zainteresowana umawiająca się strona może zastosować środki zabezpieczające, jakie są niezbędnie konieczne do naprawienia tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Po dokonaniu analizy wpływu przywozu autobusów z zagranicy na sytuację polskiego rynku i krajowej produkcji, wycofane zostały preferencje celne, przyznane w umowach o tworzeniu stref wolnego handlu. Należy zaznaczyć, że stawki celne zostały przywrócone także na przywóz autobusów pochodzących z krajów należących do Unii Europejskiej, EFTA i CEFTA. Wprowadzone zmiany zostały notyfikowane władzom Finlandii w dniu 2 sierpnia 1994 r.; pod koniec sierpnia przewidywane jest podjęcie dalszych rozmów w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#MinisterWspolpracyGospodarczejZZagranicaLeslawPodkanski">Ponadto informuję, że obecnie trwają prace nad przygotowaniem rozporządzenia Rady Ministrów, umożliwiającego do dnia 20 września br. realizację kontraktów zawartych przed dniem 5 lipca br., przy zastosowaniu poprzednio obowiązujących preferencyjnych stawek celnych. Dziękuję za uwagę. Zaoszczędziłem czas w porównaniu z odpowiedzią na poprzednie zapytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Tak, teraz wszystko przebiegało sprawnie.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Panie pośle, czy jest pan zadowolony?</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PoselAndrzejGolas">(Tak. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Czy są dalsze zapytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Jacek Uczkiewicz z Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie udziału Polski w konferencji poświęconej problemom ludności i rozwoju w Kairze - pytanie do ministra spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pan Stanisław Szymański.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#WicemarszalekJozefZych">Panie pośle, proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PoselJacekUczkiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie! We wrześniu odbędzie się w Kairze doniosła międzynarodowa konferencja poświęcona problemom ludności i rozwoju pod auspicjami ONZ. Konferencja przyjmie dokument ramowy, obejmujący wszystkie poczynania Narodów Zjednoczonych w sprawach stabilizacji populacji ludności świata na najbliższe 10 lat. Dokument ten prawdopodobnie ratyfikowany zostanie podczas szczytu kairskiego, a rządy poszczególnych państw przyjmą na siebie zobowiązania finansowe, związane z wprowadzaniem go w życie.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PoselJacekUczkiewicz">W związku z powyższym zwracam się do pana ministra z zapytaniem o udział Polski w przygotowaniach do tej konferencji, a zwłaszcza o merytoryczny wkład Polski w opracowanie dokumentów końcowych konferencji.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PoselJacekUczkiewicz">Proszę również o informację o trybie wyłaniania i o składzie polskiej delegacji na kairską konferencję ONZ.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę na wstępie stwierdzić, że pytanie, czy pytania, przedstawione w tej chwili znacznie odbiegają od sformułowania, jakie otrzymałem w stosownym czasie. Dlatego też wygląda na to, że w tym momencie może nie na wszystko będę mógł odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Odpowiadam w każdym razie w pierwszej kolejności na pytanie postawione w odpowiednim czasie, czyli wczoraj.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Wysoka Izbo! Jak powszechnie wiadomo w dniach od 5 do 13 września w Kairze odbywać się będzie konferencja ˝Ludność a rozwój˝, zwołana na podstawie stosownych uchwał Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Termin konferencji nie jest przypadkowy. Odbywa się ona bowiem w 1994 r., który m.in. z inicjatywy Polski został ogłoszony Rokiem Rodziny. Konferecja ta jest kontynuacją podobnych spotkań, które miały miejsce w 1974 r. w Budapeszcie i w 1984 r. w Meksyku.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Od wielu miesięcy środki masowej informacji w naszym kraju przekazują społeczeństwu dramatyczne informacje nie tyle o samej konferencji, co raczej na temat jednej z podejmowanych przez nią kwestii, a mianowicie aborcji. Na samym początku mego wystąpienia chciałbym zapewnić Wysoką Izbę, że polska delegacja poświęci temu zagadnieniu należytą uwagę.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Podstawowym celem kairskiego szczytu, bo tak się nazywają te konferencje, jest przyjęcie przygotowywanego przez kilka lat dokumentu, który nie będzie miał dla państw charakteru wiążącego, lecz będzie zaleceniem skoordynowania określonych działań na najbliższe 20 lat w celu zapewnienia godziwych warunków życia ciągle rosnącej liczbie ludności. Warto dodać, iż w 1998 r. będzie już prawdopodobnie 6 mld, a w 2030 r. bez mała 8 mld ludzi na naszym globie. Jednocześnie konferencja podejmie próbę wypracowania możliwych do przyjęcia przez wszystkie państwa metod ograniczenia eksplozji demograficznej, dającej się szczególnie we znaki milionom istnień ludzkich w krajach rozwijających się.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Wspomniany projekt dokumentu określa cele działań społeczności międzynarodowej i sposoby ich osiągnięcia w takich dziedzinach, jak współzależność pomiędzy problemami ludności, wzrostu ekonomicznego i ochrony środowiska, równouprawnienia kobiet i zwiększenia odpowiedzialności mężczyzn w wychowaniu potomstwa, planowania rodziny, zdrowia, migracji wewnętrznych i międzynarodowych, edukacji oraz współpracy międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Najbardziej istotnymi problemami w obradach konferencji kairskiej będą:</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">- rola rodziny jako podstawowej komórki społecznej i zapewnienie jej przez rządy wszechstronnego poparcia oraz pomocy materialnej;</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">- podkreślenie znaczenia emancypacji kobiet, zwłaszcza w kontekście świadomego macierzyństwa i wzrostu odpowiedzialności mężczyzn za wychowanie dzieci;</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">- zaakcentowanie autonomii wszystkich państw w kształtowaniu polityki ludnościowej;</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">- zwrócenie uwagi na związek między nie kontrolowanym wzrostem ludności a rozwojem gospodarczym oraz degradacją środowiska naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Delegacja polska skupi się na wymienionych problemach, uwzględniając przy tym specyfikę naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-161.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Co się tyczy rodziny, delegacja polska poprze ideę umacniania znaczenia tej komórki społecznej oraz zapewnienia jej jak najlepszych warunków rozwoju, co pozostaje w zgodzie ze społeczną nauką Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-161.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">W najbardziej kontrowersyjnej sprawie, dotyczącej metod planowania rodziny, stanowisko delegacji wiernie odda polski consensus, a więc i obowiązujący stan prawny. Podobnie jak znakomita większość państw rozwiniętych, delegacja polska sprzeciwi się uznaniu aborcji za metodę planowania rodziny. W przypadkach zaś, gdy w poszczególnych krajach aborcja jest dopuszczalna - w takim czy innym stopniu - przez prawo, delegacja opowie się za respektowaniem odmienności uregulowań wewnętrznych, podkreślając, że, po pierwsze, usuwania ciąży nie wolno w żadnym razie uznać za metodę regulacji urodzin czy też planowania rodziny, a po drugie, że jeżeli do niej mimo wszystko dojdzie, wówczas podstawowego znaczenia nabiera zapewnienie warunków gwarantujących ochronę zdrowia kobiety.</u>
          <u xml:id="u-161.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Delegacja poprze również wszelkie zalecenia mające na celu upowszechnianie edukacji na rzecz przygotowania do świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa.</u>
          <u xml:id="u-161.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Pragnę zapewnić Wysoką Izbę, że we wszystkich tych sprawach delegacja będzie kierowała się założeniami ˝Raportu Polski˝ na konferencję, który został zatwierdzony przez rząd w ub. r.</u>
          <u xml:id="u-161.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Jednocześnie chciałbym dodać, iż delegacja polska w porównaniu z innymi delegacjami będzie skromna pod względem liczebnym, lecz, jak sądzę, silna merytorycznie. W jej skład wejdą przedstawiciele resortów: spraw zagranicznych, edukacji, zdrowia, spraw wewnętrznych - w związku z problematyką migracji - a także Rządowej Komisji Ludnościowej. Należy dodać, że będą to w większości członkowie Rządowej Komisji Ludnościowej. Fakt ten pozwoli niewątpliwie zapewnić wysoki poziom merytoryczny prezentacji stanowiska Polski na konferencji w Kairze.</u>
          <u xml:id="u-161.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Pragnę wreszcie poinformować Wysoką Izbę, że w konferencji weźmie udział także kilkuosobowa delegacja obu izb polskiego parlamentu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Jest dalsze zapytanie.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Z tym że, przepraszam, pan poseł - autor zapytania ma pierwszeństwo.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PoselTadeuszIwinski">(Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#WicemarszalekJozefZych">Bardzo proszę, pan poseł Jacek Uczkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PoselJacekUczkiewicz">Pan minister był łaskaw skupić się na jednym problemie, problemie aborcji. Ale jeżeli jesteśmy już przy szczegółach, mam również szczegółowe pytanie uzupełniające: Jakie stanowisko zajmie delegacja polska w sprawie stosowania środków antykoncepcyjnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pani poseł Jolanta Banach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PoselJolantaBanach">Panie Ministrze! Pani minister Lubera tydzień temu w audycji radiowej przedstawiła swoje stanowisko, a więc stanowisko rządowe, w kwestii stosowania środków antykoncepcyjnych w Polsce, opowiadając się jedynie za naturalnymi środkami antykoncepcyjnymi. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PoselJolantaBanach">Jeśli można, panie marszałku, jeszcze drugie pytanie. Otóż pan minister powiedział, że w kwestii aborcyjnej rząd polski przedstawi obowiązujący stan prawny. Czy rząd polski również przedstawi nowe propozycje legislacyjne zgłoszone przez Wysoką Izbę w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Tadeusz Iwiński, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PoselTadeuszIwinski">Panie Marszałku! To nie jest oczywiście miejsce na polemiki, ale chciałbym tylko stwierdzić, że stanowisko, które specjalny komitet ludnościowy ONZ zawarł przed kilkoma dniami w swoim raporcie, jest odmienne od tego, które pan minister zreferował mówiąc, jakie jest stanowisko większości państw świata. Ale to margines. Moje pytanie jest inne. Czy jest prawdą to - jak podały niektóre środki masowego przekazu - że delegacja polska na konferencji w Kairze będzie względnie niskiego szczebla, że będzie kierowana przez wiceministra, podczas gdy wiele państw wysyła delegacje kierowane przez szefów rządów i głowy państw. Jeżeli tak, to powtórnie zostałby popełniony kardynalny błąd, jaki poczynił MSZ, wysyłając w związku z nową sytuacją w Republice Południowej Afryki i objęciem kierownictwa państwa przez Nelsona Mandelę delegację na szczeblu wiceministra spraw zagranicznych. Jeżeli tak by miało być, to bardzo proszę, żeby MSZ rozpatrzył tę koncepcję, bo uważam, że zostałby popełniony poważny błąd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Kazimierz Pańtak, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PoselKazimierzPantak">Panie ministrze, czy jeżeli w czasie obrad konferencji, która będzie trwała kilka, a nawet kilkanaście dni, Sejm odrzuci weto pana prezydenta w sprawie zmiany Kodeksu karnego, dotyczącej dopuszczania aborcji w wyjątkowych wypadkach, delegacja zmieni swoje stanowisko?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Innych zapytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Może zacznę od końca. Panie pośle, dość jasno wyraziłem w jednym zdaniu pogląd, że to stanowisko będzie oddawać polski consensus, a więc istniejący stan prawny. Myślę, że w tym się zawiera odpowiedź na pańskie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Delegacja będzie, jak zawsze, w łączności z krajem. I jeżeli zajdzie potrzeba korekty stanowiska na skutek zmiany porządku prawnego czy prawa w Polsce, to zapewniam, że będzie to brane pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Co się tyczy szczebla kierownictwa delegacji. Mogę poinformować, że planowana jest delegacja pod przewodnictwem wiceministra spraw zagranicznych. Nie jest to rzadki przypadek. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych dokonało jak zawsze w tego rodzaju przypadkach sondażu, rozeznając, jak to jest w wypadku innych państw - nie jest to sprawa odosobniona. Okazuje się, że tylko w przypadkach bardzo nielicznych jak do tej pory, według dotychczasowego rozeznania. Oczywiście proces trwa i nie jest tak, że już podjęta decyzja jest niezmienialna. W sytuacji radykalnej zmiany, zapewniam pana posła, będzie to wzięte pod uwagę i istnieje możliwość zmiany decyzji. Jest to w gestii wewnętrznej i jest to możliwe. Jak do tej pory są znane tylko dwa przypadki zapowiedzi przewodniczenia przez prezydentów. Byłby to, jeśli się nie mylę, oczywiście gospodarz prezydent Mubarak i prezydent Nigru. Dwa państwa zapowiadają delegacje z wiceprezydentami na czele, w tym jeden kraj afrykański, również z rejonu Czarnej Afryki. Oczywiście także Stany Zjednoczone. W dwóch, trzech przypadkach reprezentacja będzie na szczeblu premiera kraju. W kilku przypadkach na czele będą wicepremierzy. To dość liczne przypadki, jak do tej pory, że delegacje są na szczeblu wiceministrów. Niektóre państwa będą reprezentowane przez szefów instytucji, które zajmują się polityką ludnościową, na przykład Węgry. Węgry będzie reprezentował prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Tak więc jest tu bardzo duże zróżnicowanie. I nie jest tak, że delegacje większości krajów świata, według obecnego rozeznania, będą reprezentowane przez przedstawicieli najwyższego szczebla, a tylko Polska, powiedzmy sobie, tak bardzo niskiego. Myślę, że jest to odpowiedź, jakiej powinienem panu posłowi udzielić.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Jeśli chodzi o dwa pierwsze pytania, o stosowanie środków antykoncepcyjnych, myślę, że ten consensus w Polsce mamy. I chciałbym szczerze zapewnić Wysoką Izbę, że delegacja będzie reprezentować taki pogląd.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Panie ministrze, przepraszam, sądzę, że panie i panowie oczekują odpowiedzi na pytanie, co oznacza ten consensus. Tak?</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#GlosyZSali">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Gdyby pan minister był uprzejmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Consensus w moim rozumieniu w największym skrócie oznacza maksymalną zbieżność poglądów w danej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawZagranicznychStanislawSzymanski">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Panie i panowie, mieliśmy tutaj przykład wysokiej dyplomacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PoselJacekUczkiewicz">Przepraszam, panie marszałku, czy jako autor pytania mogę wyrazić swoje niezadowolenie z uzyskanej odpowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Może pan.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PoselJacekUczkiewicz">(To wyrażam.)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Tylko to już nie wchodzi w zakres regulaminowego zapytania dodatkowego.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Krzysztof Wiecheć, Unia Pracy, w sprawie zezwoleń na wyjazdy samochodami ciężarowymi do Niemiec - pytanie do ministra transportu i gospodarki morskiej.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli minister transportu i gospodarki morskiej pan Bogusław Liberadzki.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę pana posła o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PoselKrzysztofWiechec">Panie ministrze, w ostatnich dniach ujawniła się z całą siłą niesprawność systemu rozdziału zezwoleń na wjazdy samochodami ciężarowymi do Niemiec. Prawdę powiedziawszy powinniśmy tu mówić o skandalu. Oto bowiem w pierwszej dekadzie sierpnia br. skończyły się zezwolenia. Jeżeli przytoczone w prasie dane są wiarygodne, to w bieżącym roku na wjazdy do Niemiec otrzymaliśmy zezwolenia w następujących liczbach: 50 tys. - na wjazdy stałe (bez ograniczeń w ciągu roku); 205 tys. zezwoleń jednorazowych (w tym tranzyt); 3 tys. - na wjazdy 10-krotne. Te ilości zostały już wykorzystane. W efekcie działań ratunkowych resortu transportu i gospodarki morskiej strona niemiecka zwiększyła o 10 tys. liczbę zezwoleń. Jeżeli porównamy tę liczbę z przytoczoną uprzednio liczbą zezwoleń, to sytuację należy ocenić jako dramatyczną. Dramat ten dotyczy jednostek gospodarczych, które wykupiły koncesje na przewozy i zawarły wielokrotne kontrakty eksportowe, na podstawie których dostarczają własnym transportem wyroby do Niemiec. W obecnej sytuacji, w związku z brakiem możliwości uzyskania zezwoleń na wjazd do Niemiec, stoją one wobec realnej groźby poniesienia strat z tytułu kar umownych, tracą wiarygodność na trudnym rynku, mogą stracić kontrakty eksportowe. Wszystkie te konsekwencje wynikają, w moim odczuciu, z braku wyobraźni oraz ze złej pracy urzędników Biura Obsługi Transportu Międzynarodowego.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PoselKrzysztofWiechec">Proszę pana ministra o odpowiedź na następujące pytania:</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#PoselKrzysztofWiechec">1. Na jakich zasadach będą rozdzielane zezwolenia do końca roku?</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#PoselKrzysztofWiechec">2. Co zamierza pan minister uczynić, aby ratować sytuację w roku bieżącym?</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#PoselKrzysztofWiechec">3. Jakie wnioski na przyszłość wynikają z tego - nie waham się powtórnie użyć tego słowa - skandalu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Pytania, które pan postawił, dotyczą problemu, który, można by powiedzieć, eksplodował dokładnie dwa tygodnie temu (patrząc na zegarek różnica jest mniej więcej pół godziny). Niech mi wolno najpierw odnieść się do tego, jakie zasady obowiązywały, jakie obowiązują w tej chwili i w jaki sposób mamy ratować sytuację.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Otóż przewozy samochodowe między Polską i Niemcami oraz sposób ich wykonywania określa porozumienie między ministrem transportu i gospodarki morskiej Rzeczypospolitej Polskiej i federalnym ministrem komunikacji Republiki Federalnej Niemiec z 8 listopada 1991 r. Zgodnie z tym porozumieniem przewiduje się kontyngentowanie przewozów towarowych metodą liczby przejazdów wydawanych wzajemnie - jedna strona drugiej stronie - w liczbie uzgodnionej przez obie strony.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Kryteria, którymi się kierujemy przy udzielaniu zezwoleń, są następujące:</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Po pierwsze, nie zmniejszać ruchu przewozów kolejowych, ale zwiększać możliwości przewozów kolejowych, w tym także przewozów kombinowanych.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Po drugie, zaspokoić potrzeby przewozowe obu stron, utrzymując parytet przewozowy 50:50%, czyli równość traktowania się i równość wykorzystania dostępu do rynku. Procenty liczone są metodą liczby jazd. Dystrybucję zezwoleń prowadzi Biuro Obsługi Transportu Międzynarodowego w Warszawie, które zostało powołane decyzją ministra 2,5 roku temu. Biuro to wydaje zezwolenia indywidualnym przewoźnikom bezpośrednio w swojej siedzibie, jak również za pośrednictwem zrzeszeń lub stowarzyszeń międzynarodowych przewoźników drogowych.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Do dnia 8 sierpnia zezwolenia wydawano zainteresowanym przewoźnikom praktycznie bez ograniczeń, na podstawie koncesji i przedkładanego podania uzasadniającego konieczność dokonania przewozu dla własnych potrzeb. Taka sytuacja trwała ponad 2 lata. Od 18 sierpnia (w tym czasie wydawanie było zawieszone) zaostrzono kryteria wydawania zezwoleń na wjazd samochodów do Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Nowe kryteria, zastrzegam się - tymczasowe - będziemy operatywnie zmieniać w zależności od zmieniającej się sytuacji. Są one następujące:</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Po pierwsze, zezwolenia będą wydawane wyłącznie na obsługę eksportową towarów. W związku z tym do podania określonego wzoru należy załączać kopie kontraktów i dodatkowo umowę lub zlecenie przewozu, jeżeli kontrakt nie dotyczy bezpośrednio przewoźnika.</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Po drugie, zezwolenie przewoźnik może otrzymać pod warunkiem rozliczenia się z dotychczas pobranych zezwoleń. Dopuszcza się brak rozliczenia nie więcej niż 2 zezwoleń na jedną koncesję. Przy rozliczaniu zezwoleń należy udokumentować, że zostały one wykorzystane w eksporcie. Dokumentem na to może być kopia CMR lub dokumentu SAD.</u>
          <u xml:id="u-179.9" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Po trzecie, podania przewoźników, którzy w okresie ostatnich 6 miesięcy nie wykonywali przewozów do lub przez Niemcy, bądź gdy liczba wydanych zezwoleń na takie przewozy stanowi mniej niż 20% wszystkich zezwoleń wydanych w okresie 6 miesięcy, będą rozpatrywane w drugiej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-179.10" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Po czwarte, zezwolenia otrzymane według niniejszych zasad należy rozliczyć w ciągu 1 miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-179.11" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Po piąte, informacja o podjętej decyzji będzie ogłaszana trzeciego dnia roboczego, licząc od daty wpływu podania.</u>
          <u xml:id="u-179.12" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Tyle, najkrócej rzecz biorąc, na temat zasad, jakimi się kierujemy. Pan poseł, zadając pytanie, rozszerzył je bardzo mocno. W tym momencie dostaję sygnał, że mój czas minął. Chciałbym wobec tego oddać się do dyspozycji pana marszałka, Wysokiej Izby, ponieważ odpowiedź dotycząca aspektów, które pan poruszył, wymagałaby co najmniej jeszcze kilku minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Panie pośle, pan ma pytanie uzupełniające, co może uratować sytuację.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PoselKrzysztofWiechec">Oczywiście kwestia, o której pan minister mówi, i pytanie, które zadałem, jest częścią problemów związanych z tym tematem. Jeśli można, prosiłbym o dostarczenie informacji na piśmie. Tu proszę o wyjaśnienie jednej rzeczy. Pan minister użył określenia: operatywne przyznawanie zezwoleń w zależności od sytuacji. W jaki sposób będzie można zaznajomić się z kryteriami tego operatywnego przyznawania zezwoleń? To jest istotne ze względu na te podmioty gospodarcze, które są zainteresowane tym systemem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Jest kolejne zapytanie.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PoselJanZaborowski">Pan minister jak zwykle zasypał Izbę danymi i liczbami. Niemniej problem pozostaje niezależnie od bardzo zgrabnie przedstawionego wytłumaczenia. Dzisiaj byłem świadkiem rozmowy, w trakcie której padły stwierdzenia - są na to dokumenty - że w przypadku braku pozwoleń na wjazdy samochodów ciężarowych do Niemiec jedna tylko z firm nie dostarczy wyprodukowanego przez siebie w ciągu miesiąca towaru o wartości około mln marek niemieckich. Chodzi tu - jak widać - o niebagatelną kwotę prawie 5 mln marek do końca tego roku. Poza tym produkcję tę wykonują pracownicy, których los wobec braku możliwości wywozu produkcji może być tragiczny. Ale to nie jest jeszcze wszystko. Niedotrzymywanie warunków kontraktów to - z jednej strony - kary umowne, a z drugiej strony - utrata z takim trudem zdobytych rynków zbytu. Czy pan minister weźmie na siebie ciężar strat finansowych, jakie w roku bieżącym i w latach przyszłych poniosą polskie zakłady pracy na skutek nieudolności urzędników zatrudnionych w kierowanym przez pana resorcie? Dziękuję bardzo - Jan Zaborowski, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Chciałem właśnie zadać pytanie panu posłowi Krzysztofowi Wiecheciowi, ale on sam rozwiązał problem.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Mam prośbę. Pytania nasze muszą pozostawać w bezpośrednim związku z pytaniem głównym - i proszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pan poseł Kazimierz Pańtak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PoselKazimierzPantak">Pan minister użył sformułowania, że zezwolenia są wydawane na zasadzie wzajemności. Myśmy - nazwijmy to - wyczerpali limit. Jak wygląda sprawa wykorzystania zezwoleń na przejazdy z Niemiec do Polski? Jak przedstawia się kwestia wydawania tych zezwoleń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pan poseł Juliusz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PoselJuliuszBraun">Chciałbym zapytać: Jak pan minister ocenia, jaką część potrzeb zaspokoi ten dodatkowy limit, który jest bardzo nieznaczny w stosunku do pierwotnej liczby? I - nawiązując do jednego z wcześniejszych pytań - czy rząd ma jakieś rozeznanie, jakiego rodzaju straty dla polskich przedsiębiorstw mogą wyniknąć z braku możliwości wywiezienia produkcji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Innych pytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Odnośnie do kwestii: Jak się zapoznać z kryteriami przyznawania zezwoleń? Kryteria - trochę jak tezy Lutra - w tej chwili są wywieszone na drzwiach Biura Obsługi Transportu Międzynarodowego. Jest tam także zastrzeżenie, że kryteria te mogą ulegać złagodzeniu bądź obostrzeniu wraz ze zmianą sytuacji. Są to te same kryteria, które pozwoliłem sobie Wysokiej Izbie przekazać przed kilkoma minutami.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Co do zasypywania danymi. Wydawało mi się, panie pośle, że żadnej liczby jeszcze nie podałem , bo tutaj pan poseł Wiecheć był uprzejmy podać kilka liczb i są one prawdziwe, z wyjątkiem tego, że chodzi nie o 50 tys. wielokrotnych przejazdów, tylko o 5 tys. Ale reszta mniej więcej jest bliska prawdy.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Teraz zastanówmy się: Co się stanie, jeżeli firma nie zrealizuje kontraktu, co będzie z rynkami zbytu itd.? Zacznijmy może od tego, w jakim stopniu Niemcy wykorzystali nasze zezwolenia, bo te dwa pytania się ze sobą wiążą. Według danych niemieckich, Niemcy wykorzystali 130 tys. jazd z puli 260 tys., jakie otrzymali od strony polskiej. My szacujemy, że wciąż mamy około 30 tys. zezwoleń, wykupionych i będących w posiadaniu polskich przewoźników - tylko nie do końca wiadomo, których. Pozwoliłem sobie, w związku z tymi emocjami, zarządzić kontrolę graniczną przez ostatnie dwie noce - z 15 na 16 i z 16 na 17 sierpnia. Proszę państwa, funkcjonują zezwolenia, którymi się posługują nasi przewoźnicy, z podpisem wysokich przedstawicieli Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej. Tamtej nocy na 48 skontrolowanych samochodów znaleźliśmy 8 takich kierowców, którzy nie pracują w ministerstwie od 18 listopada ub. r.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Proszę zauważyć, co dzieje się na tym rynku. Zgadzam się, że jest to kwestia nieudolności kadr. Tak, panie pośle. I wnioski z tego zostały wyciągnięte. Żałuję tylko, że w niektórych przypadkach za późno. Taka jest niestety prawda.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Czy kontrakty muszą być zrywane? Otóż jest kwestia gestii transportowej. To mógłby wykonać polski przewoźnik, obsługując polskiego eksportera. To jest dokładnie to, o czym mówiłem m.in. na przesłuchaniach przed wysoką komisją, zanim podjąłem się tych obowiązków; przedkładałem, że walczymy o to, żeby polscy przewoźnicy mogli obsługiwać polskich eksporterów. I w kryteriach przydziału, które państwu przedstawiałem w punkcie 1, obsługa polskiego eksportu jest przedłożona. Kontrakt nie musi być złamany, można zatrudnić ewentualnie przewoźnika niemieckiego. Nie można oczywiście bagatelizować faktów - wracam znów do tego doświadczenia z nocy kontrolnej - aczkolwiek nie chciałbym o tym obszernie mówić. Nie wszyscy przewoźnicy niemieccy są sprawdzani i nie wszystkim jest odbierane polskie zezwolenie. Ta próbka statystyczna, o której była tu mowa, jest tego konkretnym przykładem.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Sprawa dodatkowego limitu. Gdybyśmy odwrócili role - my przejechalibyśmy 130 tys., a Niemcy 260 i chcieliby mieć więcej od nas - to jak byśmy się zachowywali? Zwłaszcza że jest faktem, iż w październiku ub. r. przejęto do Polski prawie 40 tys. zezwoleń, i szybko je rozdysponowano, jeszcze w tymże październiku ub. r. - z puli tegorocznej. To jest dokładnie kwota, której nam brakuje, no i, oczywiście, jeżeli jest sytuacja taka, jaka jest w tej chwili, występują ograniczenia rynkowe.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Chciałbym bardzo krótko powiedzieć, że robimy to, co jest możliwe, aby zminimalizować ewentualne straty. Ale także bardzo bym chciał, żebyśmy mogli naprawdę wykorzystać te co najmniej 30 tys. zezwoleń, które po prostu gdzieś czekają.</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">24 sierpnia będzie posiedzenie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług i na tym posiedzeniu przedstawię bardzo szeroką, wyczerpującą informację.</u>
          <u xml:id="u-189.8" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Dziękuję uprzejmie. Przepraszam, że przekroczyłem czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Posłowie Jan Król i Zbigniew Mączka, Unia Wolności w sprawie utworzenia specjalnej strefy ekonomicznej w Mielcu - pytanie do ministra przemysłu i handlu.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu i Handlu pan Roman Czerwiński.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PoselJanKrol">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Z początkiem 1993 r. podjęto prace nad utworzeniem specjalnej strefy ekonomicznej w Mielcu. Po wstępnych analizach gospodarczych i prawnych okazało się, że specjalna strefa ekonomiczna może być istotnym narzędziem rozwoju regionów, zwłaszcza obciążonych słabo wykorzystanym majątkiem przemysłowym. Niestety, utworzenie pierwszej z kilku planowanych specjalnych stref ekonomicznych w Polsce uniemożliwiło rozwiązanie poprzedniego Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PoselJanKrol">Po wyborach nowy rząd, a zwłaszcza minister przemysłu Marek Pol, potwierdził celowość tworzenia specjalnych stref ekonomicznych, szczególnie pierwszej, niejako eksperymentalnej, w Mielcu. Zapewnienie takie złożono w Sejmie dnia 2 grudnia 1993 r. w odpowiedzi na nasze zapytanie w tej sprawie. Dnia 29 lipca 1994 r. środki masowego przekazu poinformowały o decyzji Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów o utworzeniu pierwszej strefy w Mielcu. Od tej pory nic się nie dzieje. Szkodzi to regionowi i hamuje realizowanie tego rozsądnego i potrzebnego pomysłu.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PoselJanKrol">Wielu potencjalnych inwestorów krajowych i zagranicznych oczekuje na decyzje w tej sprawie. Podobnie jak mieszkańcy Mielca są oni łudzeni obietnicami i wstrzymują się z inwestowaniem, czekając na szybką zmianę warunków.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#PoselJanKrol">Panie ministrze, dlaczego nie wywiązał się pan ze złożonej w tej Izbie obietnicy, mówiącej o tym, że projekt ustawy zostanie złożony w Sejmie przed końcem lutego br. i że będzie to projekt opracowywany w trybie pilnym?</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#PoselJanKrol">Czy i kiedy rząd zamierza złożyć projekt ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych w Sejmie? To pytanie stawialiśmy jeszcze przed wakacjami, ale od tego czasu sytuacja się nie zmieniła.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#PoselJanKrol">Dlaczego mieszkańcy Mielca, tego przecież wystarczająco obciążonego ekonomicznie regionu, są zwodzeni, choć pragną zapewne znowu przynosić korzyści gospodarcze Polsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych tworzy znaczne wyłomy w dotychczasowym systemie prawnym i jest projektem skomplikowanym i nietypowym. Było to przyczyną trwających długo uzgodnień międzyresortowych.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">W dniu 26 lipca br. Rada Ministrów zaakceptowała projekt ustawy. Projekt został skierowany do Sejmu z prośbą o szybką ścieżkę legislacyjną. Jednocześnie w WSK PZL Mielec spółka akcyjna trwają prace końcowe nad uregulowaniem stanu majątkowego i wydzieleniem majątku dla strefy, przygotowaniem dokumentów wymaganych w projekcie ustawy, przygotowaniem aktów prawnych dla spółki zarządzającej strefą. Prowadzone są również rozmowy z potencjalnymi inwestorami zainteresowanymi uruchomieniem produkcji w strefie i prace związane z promocją strefy i regionu.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">W ostatnich dniach otrzymaliśmy z firmy Shannon Development raport końcowy, będący ostatnim oszacowaniem, ostatnim studium celowości uruchomienia specjalnej strefy ekonomicznej w Mielcu, zawierający m.in. szacunkowe koszty realizacji projektu. Trwają dalsze rozmowy z tą firmą, precyzujące plan i harmonogram rozwoju strefy. Stan zaawansowania prac związanych z utworzeniem strefy mieleckiej pozwala sądzić, że strefa może w ciągu 3-7 miesięcy po wejściu ustawy w życie otworzyć się dla potencjalnych inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">Sprawa tworzenia specjalnych stref ekonomicznych wzbudziła bardzo szerokie zainteresowanie. W ministerstwie odbyły się liczne spotkania informacyjne na temat możliwości, sposobu, zasad przygotowania i tworzenia takich stref. Pragnę przypomnieć, iż projekt ustawy stwarza możliwość powstawania stref w różnych regionach Polski, lecz poza oczywistymi przesłankami, takimi jak zagospodarowanie znacznego majątku czy infrastruktury technicznej, rozwój regionu, przeciwdziałanie degradacji gospodarczej, warunkiem absolutnie niezbędnym jest wykazanie ekonomicznej zasadności utworzenia takiej strefy.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">Raport firmy Shannon Development potwierdza spełnienie przez Mielec wszystkich wymaganych w tym względzie punktów. Decyzje w sprawie powołania strefy podejmie Rada Ministrów. Należy jednak podkreślić, że tworzenie specjalnych stref ekonomicznych, nie tylko w Mielcu, należy traktować jako szczególny sposób aktywizacji gospodarczej specjalnych obszarów, takich właśnie jak Mielec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PoselJuliuszBraun">Panie Ministrze! Ponieważ mnie również interesuje sprawa specjalnych stref, ze względu na Starachowice - dla odmiany, chciałbym przypomnieć i zapytać, skąd taka rozbieżność opinii przedstawicieli tego samego resortu. Pan minister Pol zapowiadał w grudniu, że projekt tej ustawy trafi do Sejmu w styczniu i że już w lutym będzie można stworzyć strefę ekonomiczną w Mielcu, czyli w miesiąc po skierowaniu projektu do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">(Zaraz to wyjaśnię.)</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PoselJuliuszBraun">Pan mówi, że trzeba na to wielu miesięcy, nie mówiąc już o tym, że nastąpiło takie opóźnienie. Chciałbym zapytać: Skąd to niemal już roczne opóźnienie? Chciałbym również zwrócić uwagę na to, że jak dotąd posłowie tej ustawy nie otrzymali. Nie wiem więc, czy została ona skierowana do Sejmu i nie otrzymali jej posłowie, czy jednak nie została skierowana do Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Innych zapytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">Panie pośle, pozwolę sobie odpowiedzieć na wątpliwości. Po pierwsze, ze względu na bardzo skomplikowaną materię ustawy związanej ze szczególnymi rozwiązaniami dotyczącymi nie tylko ekonomii i preferencji taksowych, podatkowych, ale również zarządzania gruntem, które nie stanowią typowego rozwiązania polskiego, w ramach dyskusji nad ustawą pojawiły się, niestety, ogromne wątpliwości i ogromna liczba zastrzeżeń, zgłaszanych przez resorty. Ocenialiśmy, że uzgodnień w tej sprawie uda się dokonać dużo wcześniej. Niestety, faktem jest, że w wyniku prac, dopiero w lipcu br. udało się uzyskać consensus i akceptację Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">Natomiast chciałbym rozwiać ostatnią wątpliwość, którą mi pan zasugerował - dotyczącą różnicy między miesiącem a 3-6 miesiącami. Powiedziałem, że pierwsi inwestorzy będą mogli wejść do strefy po mniej więcej 3 miesiącach. Zakładamy, że utworzenie samej strefy to nie jest jeszcze moment możliwości wejścia inwestorów. Projekty inwestorskie muszą podlegać pewnym analizom, które będą dokonywane przez spółkę zarządzającą, i uzyskać odpowiednie zgody, związane z funkcjonowaniem samej ustawy. Zakładamy, że od momentu, w którym powiemy: strefa istnieje, poprzez aplikacje złożone przez zainteresowane podmioty - będzie to, niestety, proces około dwumiesięczny. Jest to bardzo często problem analizowania przez banki, które są zainteresowane wspomaganiem tego typu przedsięwzięć, procesu biznes planu danego przedsięwzięcia. Natomiast ja powiedziałem - dokładnie to potwierdzam - do momentu wejścia inwestorów, a więc nie przeczy to temu, co powiedział pan minister Pol.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Ryszard Nowak, Unia Pracy, w sprawie stosunków międzyludzkich panujących w Wojsku Polskim w odniesieniu do żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową - do ministra obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pani Danuta Waniek.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PoselRyszardNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Od kilku lat wiele mówi się o humanizacji życia w Wojsku Polskim, zmierzającej do poprawy stosunków międzyludzkich oraz ogólnego złagodzenia zasad odbywania służby wojskowej. Jednak w dalszym ciągu wśród żołnierzy służby zasadniczej funkcjonuje subkultura, tworząca wyraźny podział na tak zwane stare wojsko oraz powszechnie pogardzaną i szykanowaną grupę ˝kotów˝. Na tym tle niejednokrotnie dochodzi do naruszania godności osobistej oraz łamania elementarnych zasad etycznych najmłodszych stażem i stopniem żołnierzy, bez żadnych dających się racjonalnie uzasadnić przyczyn.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PoselRyszardNowak">Chciałbym wiedzieć, czy Ministerstwo Obrony Narodowej planuje podjęcie działań mających na celu wyeliminowanie przejawów tej graniczącej z sadyzmem patologii w bardzo specyficznym środowisku wojskowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiedź na zapytanie pana posła Ryszarda Nowaka, odnoszące się do stosunków międzyludzkich w wojsku w czasie odbywania zasadniczej służby wojskowej, chciałabym rozpocząć od stwierdzenia, że problem ten jest przedmiotem troski, a w związku z tym rozlicznych inicjatyw resortu obrony narodowej. Dzieje się tak, ponieważ zwalczanie praktyk nieformalnych - o których mówił przed chwilą pan poseł - jest jednym z priorytetowych zadań wychowawczych dowódców wszystkich szczebli.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Zdajemy sobie sprawę, że jest bardzo dużo do zrobienia. Potwierdzają to sygnały o naruszeniach godności i nietykalności cielesnej żołnierzy. Dowiadujemy się o tym nie tylko z jednostek, ale i od rodzin osób odbywających służbę. Świadczą o tym również odnotowane przypadki dezercji i samowolnych oddaleń z bronią, o których mówiło się dużo w czasie ostatnich tygodni. Nie znaczy to jednak, że przyczyny i okoliczności sprzyjające powstawaniu tych zjawisk wypływają z tzw. wynaturzeń w sferze stosunków międzyludzkich w środowisku żołnierskim.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Chcę powiedzieć, że jedynie blisko 50% przestępstw polegających na nadużyciu uprawnień w celu wyrządzenia dolegliwości podwładnemu lub młodszemu stopniem bądź naruszeniu jego nietykalności cielesnej było konsekwencją tzw. fali, czyli zwyczajów i ceremoniałów związanych ze zmianą statusu żołnierza. Warto w tym miejscu wspomnieć, że według badań Wojskowego Instytutu Badań Społecznych około 70% żołnierzy popiera ˝fale˝, zaś około 40% aprobuje zachowania, które uwłaczają godności młodszych żołnierzy. Sami sprawcy przestępstw o tej motywacji najczęściej tłumaczyli swoje zachowanie istniejącą tradycją, której sami wcześniej doświadczyli w początkowym okresie służby. Twierdzili, że w ogóle nie mieli zamiaru wyrządzania swoim czynem dolegliwości i traktowali to jako formę zabawy.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Większość sprawców omawianej kategorii przestępstw popełniło je w sytuacjach nie pozostających w bezpośrednim związku z ewentualnie występującymi różnicami w stażu służby wojskowej pomiędzy wykonawcami czynów a pokrzywdzonymi żołnierzami, ani też zdarzenie nie stanowiło tzw. wynaturzenia w sferze stosunków międzyludzkich w środowisku wojskowym. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na kryminogenny wpływ alkoholu. Blisko 50% sprawców w chwili popełnienia przestępstwa znajdowało się pod jego wpływem.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Przyczyny i okoliczności przestępstw związanych z samowolnymi oddaleniami i dezercjami w jeszcze mniejszym zakresie wypływały z istnienia tzw. fali. Przykładowo podam, że w 1993 r. wśród 349 sprawców samowolnych oddaleń motywy były następujące: w 194 przypadkach brak osobistego zdyscyplinowania, w 30 kłopoty osobiste na tle rodzinnym, w 27 chęć odwiedzenia osób najbliższych i w 22 - obawa przed odpowiedzialnością dyscyplinarną z powodu przekroczenia terminu przepustki czy urlopu lub spożycia alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Sprawców, którzy popełnili czyn samowolnego oddalenia z przyczyn uznanych za bezpośredni wpływ ˝fali˝, było w 1993 r. jedynie 19, z tego 14 motywowało to trudnościami adaptacyjnymi do warunków służby wojskowej, 4 - niewłaściwymi metodami wychowawczymi w pododdziale, 1 - odmową udzielenia przepustki. Można jednak przyjąć, że pozostałe motywy też były w jakimś związku z niewłaściwymi stosunkami międzyludzkimi w środowisku wojskowym. Może o tym świadczyć fakt, iż 85% sprawców samowolnego oddalenia popełniło ten czyn w pierwszym roku służby wojskowej (do 12 miesięcy).</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Wysoka Izbo! W wojsku od wielu lat podejmowane są różnorodne działania organizacyjne i profilaktyczno-wychowawcze na rzecz eliminowania tych zjawisk. Należą do nich między innymi regularne kursy pedagogiczne dla dowódców wszystkich szczebli oraz prowadzenie akcji informacyjno-uświadamiającej wśród żołnierzy nowo wcielonych do wojska na temat ich praw jako żołnierzy i obywateli. Przyniosłam tu dwie broszury na ten temat. Zostały one właśnie wydane przez Ministerstwo Obrony Narodowej, a są skierowane do żołnierzy nowo wcielanych do służby zasadniczej. Jedna zaczyna się od słów: ˝Nie bądź kotem, bądź sobą˝.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Jeśli chodzi o inne działania, mogłabym tutaj wymienić regularne i systemowe analizy stosunków międzyludzkich dokonywane na każdym szczeblu dowodzenia. W Departamencie Społecznym Ministerstwa Obrony Narodowej jest przygotowywany raport na ten temat. Będzie on gotowy w połowie września. Jak przypuszczam, będzie on przedmiotem rozważań sejmowej Komisji Obrony Narodowej, tak że posłanki i posłowie będą mieli okazję szczegółowo zapoznać się z tym raportem. Prowadzone są również rozmowy ostrzegawcze przez Żandarmerię Wojskową i Prokuraturę Wojskową. Do działań tych włączono, oprócz kadry dowódczej, psychologów, socjologów, kapelanów wojskowych. Nawiązano współpracę z poradniami społeczno-wychowawczymi. Specjalistyczne komórki resortu obrony narodowej na bieżąco współpracują z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich. Podkreślić też należy, że w wojsku funkcjonuje instytucja mężów zaufania, którzy są upoważnieni do interwencji w każdym momencie z pominięciem drogi służbowej.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Podejmowane formy działania nie satysfakcjonują w pełni resortu i w związku z tym planuje się nowe przedsięwzięcia systemowe. Duże nadzieje wiąże się z projektem wprowadzenia 12-miesięcznej zasadniczej służby wojskowej, z zasadą terytorialności poboru i jednorodności wcielenia. Chodzi o to, by w jednym pododdziale znajdowali się żołnierze wcieleni do wojska w tym samym czasie.</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">W stadium opracowania znajduje się pakiet tzw. ustaw wojskowych, w ramach których przewiduje się również wprowadzenie karty praw żołnierza jako zasadniczego dokumentu stojącego na straży praw ludzkich i obywatelskich w czasie odbywania służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-201.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Ryszard Nowak poruszył w istocie rzeczy bardzo ważny problem, który trudno wyczerpująco omówić w czasie przeznaczonym na odpowiedź na zapytanie poselskie. Jeżeli ta odpowiedź jest niewystarczająca, jeżeli pana posła interesują inne materiały z tego zakresu, służymy odpowiednimi opracowaniami. Odsyłam jednak do zapowiadanego przed chwilą raportu. Jesteśmy nadal do dyspozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PoselRyszardNowak">Pani Minister! Mimo podjętych przez Ministerstwo Obrony Narodowej starań, w wojsku nadal rządzą bardzo często zachowania porównywalne z obyczajowością podziemia kryminalnego, o czym świadczą między innymi skargi napływające sukcesywnie do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Czy wobec tego możemy zapewnić matki rekrutów z tegorocznego jesiennego poboru, że ich synowie nie staną się ofiarami procesu poniżania godności ludzkiej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Juliusz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PoselJuliuszBraun">Rozumiem, że sprawa skrócenia służby wojskowej to problem bardzo skomplikowany. Chciałbym natomiast zapytać: Co stoi na przeszkodzie szybszego wprowadzenia od dawna zapowiadanej zasady: jeden pobór w jednym pododdziale, bo to byłoby chyba bardzo skuteczne?</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PoselJuliuszBraun">Drugie pytanie: Czy resort ma rozeznanie (na podstawie jakichś własnych kontroli), jaka dalece średnia kadra, podoficerska, stosuje ciągle metody, które faktycznie popierają te różne dewiacje? Chociażby jakieś tam pogrzeby zapałek czy inne tego typu operacje wychowawcze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Jest jeszcze jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PoselJerzyWierchowicz">Poseł Wierchowicz, Unia Wolności. Pani minister mówiła o zjawisku ucieczek pod wpływem przeżyć związanych z ˝falą˝. A co ze sprawą samobójstw? Czy pani minister mogłaby powiedzieć, jak to wygląda w ostatnich latach? Czy to zjawisko ma tendencję malejącą czy wzrastającą? Czy pani minister ma konkretne dane liczbowe odnośnie do tego tragicznego zjawiska (gdyż takie istnieje)?</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PoselJerzyWierchowicz">I drugie pytanie: Czy ministerstwo przewiduje udział psychologów i lekarzy psychiatrów w komisjach werbunkowych? Jeśli tak, to od kiedy? Myślę, że chyba jak najszybciej powinno się to rozwiązanie wprowadzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Jest kolejne zapytanie.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PoselArturSmolko">Pani minister, korzystając z okazji, chciałbym zapytać o generalny stosunek ministerstwa do ewentualnej inicjatywy dotyczącej służby zastępczej. Dzisiaj jakby nie ma wielkiego problemu, bo rzeczywiście łatwiej jest o tę służbę, choć nie zawsze. Jest to problem, wobec tego pytam: Czy w ogóle ministerstwo jest w stanie poprzeć taki projekt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Zacznę od pytania posła Ryszarda Nowaka: Czy można zapewnić matki...? Proszę państwa, myślę, że resort, jego kierownictwo i wszyscy dowódcy wojskowi na wszystkich szczeblach oczywiście bardzo chcieliby móc takie przyrzeczenie złożyć, ale gdybym dziś tutaj to zadeklarowała, to sądzę, że państwo uznaliby to za przyrzeczenie złożone na wyrost. Życie jest życiem. Możemy dążyć do zastosowania wszelkich możliwych środków, ale zapewnienia takiego raczej nie należałoby w tym momencie składać. Aczkolwiek myślę, że te wszystkie inicjatywy, które przed chwilą wymieniłam, mogą się złożyć na znaczne polepszenie sytuacji pod tym względem.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Jeśli chodzi o to, co stoi na przeszkodzie, aby jeden pobór był w jednym pododdziale. Jest to jakaś innowacja. Na razie funkcjonuje ona na zasadzie eksperymentu. Takiej innowacji dokonano w Śląskim Okręgu Wojskowym, również w Krakowskim Okręgu Wojskowym i kierownictwo resortu obserwuje, z jakimi wynikami te akcje się zakończą. Z tego co mi wiadomo, nie ma negatywnych obserwacji, więc należy przypuszczać, że jeżeli tylko możliwości organizacyjne pozwolą, będziemy sięgać również do takich dróg rozwiązywania tych trudnych kwestii, związanych dla niektórych żołnierzy z odizolowaniem od środowiska rodzinnego.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Co do liczby samobójstw, jest mi bardzo przykro, ale w tej chwili nie mam przy sobie tych danych. Jeżeli pan poseł zechciałby poczekać na ich uzyskanie, to w najbliższym czasie je przekażę. To nie jest duża liczba - podawałam ją w czasie konferencji prasowej przed miesiącem - jest kilka takich przypadków w ciągu roku. Ale myślę, że to jest o kilka za dużo i takiej odpowiedzi spodziewałabym się od pana w takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Jeśli chodzi o liczbę psychologów i psychiatrów, którzy towarzyszyliby procesowi naboru i obecności żołnierzy w wojsku, to oczywiście zostaną podjęte takie działania. Oni już w wojsku funkcjonują, ale zdajemy sobie sprawę, że ich liczba jest zdecydowanie za mała. Nie będę ukrywała, że podstawową przeszkodą w ostatecznym rozwiązaniu tej kwestii jest po prostu brak środków finansowych. To decyduje o tym, że, jak do tej pory, nie można zatrudnić w dostatecznej liczbie psychologów i psychiatrów. Ale myślę, że - przy pomocy również Komisji Obrony Narodowej - będzie można postarać się o to, aby budżet wojska był w przyszłym roku nieco lepszy i abyśmy mogli wychodzić naprzeciw oczekiwaniom poselskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszalekJozefZych">W ten sposób wyczerpaliśmy zasadnicze pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejDanutaWaniek">Panie pośle, jeśli chodzi o stosunek do służby zastępczej, to myślę, że te kwestie będą omawiane w Sejmie w najbliższym czasie, gdy zostanie wniesiona ustawa, która zastąpi obecną ustawę o powszechnym obowiązku obrony. Tak że będzie można te pytania postawić i je dokładnie rozpatrzeć. Uważam, że one się niezupełnie wiążą z pytaniem zadanym dzisiaj przez pana posła Ryszarda Nowaka, wobec powyższego nie jestem w stanie przedstawić dzisiaj ostatecznego i wiążącego stanowiska resortu w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Wszystkie zakwalifikowane pytania zostały przedstawione. Mamy jeszcze 9 minut czasu, wobec tego rozpatrzymy jeszcze jedno pytanie rezerwowe.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Pan poseł Jerzy Jankowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej, w sprawie nowelizacji ustawy o samorządzie terytorialnym i ustawy o pracownikach samorządowych - do ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Urzędzie Rady Ministrów pan Janusz Wojciechowski.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PoselJerzyJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 października 1993 r. za niezgodny z konstytucją został uznany przepis art. 36 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. wprowadzający ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych. Uzasadniając swoje orzeczenie Trybunał Konstytucyjny dowiódł, że skarb państwa jest zobowiązany do przejęcia powstałych przed 27 maja 1990 r. zobowiązań i wierzytelności rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego, wynikających z realizacji przez te organy inwestycji planu centralnego oraz zadań związanych z wykonaniem założeń polityki państwa, zwłaszcza z finansowaniem inwestycji infrastruktury technicznej i społecznej towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PoselJerzyJankowski">W dniu 18 maja br. na wspólnym posiedzeniu Komisji: Samorządu Terytorialnego oraz Ustawodawczej uznano za niezbędne znowelizowanie art. 36 ustawy samorządowej z 10 maja 1990 r. i rozpatrzono nawet poselski projekt tej zmiany, zawarty w druku nr 308. Na tym posiedzeniu komisje zobowiązały ministra do przedstawienia stanowiska rządu w tej sprawie. Mimo upływu ponad 6 miesięcy stanowisko rządu nie zostało przedstawione i w martwym punkcie zatrzymały się prace nad nowelizacją ustawy samorządowej, uwzględniającej stanowisko Trybunału Konstytucyjnego. Brak stanowiska rządowego nie tylko uniemożliwia przywrócenie porządku prawnego, ale także anarchizuje stosunki ekonomiczne, gdyż uniemożliwia wielu podmiotom odzyskanie należnych im środków finansowych z tytułu nakładów poniesionych w zastępstwie skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PoselJerzyJankowski">Jak usprawiedliwia minister zwłokę w przedstawieniu stanowiska rządu w tej sprawie i kiedy można oczekiwać realizacji tego zobowiązania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowJanuszWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pośle! Jestem w trochę kłopotliwej sytuacji, dlatego że pytanie pana posła było pierwotnie skierowane do ministra finansów i chociaż z pozoru wydaje się, że problem odnosi się do ministra - szefa URM, dlatego że dotyczy ustawy o samorządzie, a ta materia tradycyjnie z mocy przepisów pozostawała w gestii ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów, to w istocie chodzi tu o kwestie zobowiązań skarbu państwa, bo tego dotyczył ten przepis. Całość tej sprawy, jeśli chodzi o rząd, była w gestii ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowJanuszWojciechowski">Odpowiem tak, jak w tej chwili jestem w stanie, po konsultacji w tej sprawie z Ministerstwem Finansów. Rozumiem, że sam problem jest niedyskusyjny. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zapadło, niekonstytucyjność tego przepisu została wykazana. Sejm to orzeczenie przyjął i konieczne jest naprawienie niewłaściwego stanu prawnego. Rząd przymierzał się do inicjatywy ustawodawczej w tym zakresie, ale inicjatywa ustawodawcza rządu z natury rzeczy jest procesem nieco dłuższym, bo wymaga koniecznych uzgodnień międzyresortowych itd. Wcześniej była zgłoszona inicjatywa poselska i w te prace rząd się włączył, przy czym podkreślam, nie przedstawiciel Urzędu Rady Ministrów, lecz Ministerstwa Finansów był na tym posiedzeniu komisji sejmowych, o którym mówił pan poseł w swoim zapytaniu (uczestniczył ówczesny zastępca ministra finansów pan minister Chmielak). Tam została powołana podkomisja.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowJanuszWojciechowski">Rzeczywiście zatrzymanie tych prac było związane z oczekiwaniem na stanowisko rządu. Z tego co wiem, pewna zwłoka wynikała z konieczności czy z koncepcji wypracowania stanowiska przez komisję wspólną rządu i samorządu. Były jakieś przeszkody w uzgodnieniu tego stanowiska. To był okres kampanii wyborczej, przerwy. Myślę, że więcej mógłby powiedzieć na ten temat minister finansów. Ja tylko powiem, jaki jest obecny stan prac - minister finansów złożył projekt stanowiska rządu. Ten projekt będzie przedmiotem obrad Rady Ministrów albo na najbliższym posiedzeniu, 26 sierpnia, albo - jeżeli pojawią się jakieś kontrowersje - na następnym, tak że jeżeli ze strony rządu były jakieś przeszkody w zakończeniu tej sprawy, w wypracowaniu odpowiedniego stanowiska, to te przeszkody w najbliższym czasie znikną. Jest to sprawa - powtarzam - następnego albo jednego z najbliższych posiedzeń Rady Ministrów, gdyż projekt stanowiska został złożony przez ministra finansów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, pan poseł Zbigniew Gorzelańczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PoselZbigniewGorzelanczyk">Mam pytanie: Czy w tym projekcie, o którym pan minister był uprzejmy wspomnieć, utrzymany jest stosowny parytet? Przecież często spółdzielnie są zadłużone; wiele spółdzielni jest zadłużonych. Owo zadłużenie - że tak powiem - ˝uwzględnia˝ również to oprocentowanie. Czy również tu, gdzie państwo - czyli my wszyscy - jest zadłużone wobec spółdzielni, ten parytet będzie zachowany i to zadłużenie również będzie w jakiś sposób obarczone oprocentowaniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowJanuszWojciechowski">Panie pośle, dysponuję tym projektem stanowiska, ale podkreślam, że jest to dopiero projekt stanowiska rządowego, a więc nie jest to jeszcze stanowisko. Ten projekt dopiero będzie przedmiotem obrad rządu, więc chyba przedwcześnie byłoby mówić, co tam zostanie ustalone, bo to się jeszcze oczywiście może zmienić. To jest propozycja ministra finansów i niewłaściwe byłoby, gdybym teraz to omawiał, bo Rada Ministrów jeszcze nie przyjęła tego stanowiska. Trzeba więc poczekać z prezentowaniem treści stanowiska do czasu, kiedy będzie ono przedmiotem obrad Rady Ministrów i ostatecznych decyzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PoselJerzyJankowski">Chciałbym podziękować panu ministrowi i wyrazić głęboką nadzieję, że w tym roku może uda nam się tę sprawę załatwić. To nie jest temat nowy - on wraca już od 2-3 lat. Z tego, co pan mówi, można przyjąć, że najpóźniej we wrześniu trafi to do Sejmu. Tak, panie ministrze?</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowJanuszWojciechowski">(No, czy do Sejmu...)</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#PoselJerzyJankowski">Przecież stanowisko rządu ma być - rozumiem - odpowiedzią na tę inicjatywę, bo to blokuje prace komisji. Czyli można przyjąć, że we wrześniu komisja otrzymałaby ostateczne stanowisko rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieRadyMinistrowJanuszWojciechowski">Jeżeli nie pojawią się jakieś nadzwyczajne przeszkody, komisja otrzyma to we wrześniu. Jaki będzie dalszy bieg sprawy, to oczywiście zależeć będzie od komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszalekJozefZych">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszalekJozefZych">Najpierw to stanowisko musi otrzymać Prezydium Sejmu, a dopiero potem komisja.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#WicemarszalekJozefZych">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie zapytań zgłoszonych w trybie art. 122 ust. 3 regulaminu Sejmu, to jest na 12 godzin przed rozpoczęciem posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#WicemarszalekJozefZych">Obecnie zarządzam przerwę do godz. 17.40.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 08 do godz. 17 min 40)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń (druk nr 387).</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Bohdana Zdziennickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciBohdanZdziennicki">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Projekt ustawy o zmianie Kodeksu wykroczeń obejmuje propozycje wprowadzenia do tego kodeksu przepisów karnych, które stanowiłyby karnoprawną ochronę lasów przed szkodnictwem leśnym w zakresie nakazów i zakazów ustanowionych ustawą z dnia 28 września 1991 r. o lasach. Otóż przyjęta technika legislacyjna w tej ustawie polega na tym, że wiele zakazów i nakazów nie ma odpowiednich sankcji prawnych. Chodzi tu o sankcje karne, a więc ujęcie, spenalizowanie pewnych czynów jako wykroczeń, czyli czynów, które podlegają karze grzywny, aresztu, nagany lub ewentualnie ograniczeniu wolności. Wprowadzenie tych zmian do Kodeksu wykroczeń w zakresie prawnokarnej ochrony lasów, w tym wycinków, które obejmuje ustawa o lasach z 1991 r., jest konieczne z uwagi na to, że następuje proces dewastacji lasów.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciBohdanZdziennicki">Nie omawiając poszczególnych czynów, uznanych za wykroczenia, chcę tylko zwrócić uwagę na dwie bardzo istotne chyba zmiany: mianowicie w ustawie penalizuje się wyręb drzew w lesie przez właścicieli lasów lub ich posiadaczy bez uprawnienia lub niezgodnie z jego warunkami. Uprawnienie stanowi obecnie plan urządzenia lasu i on jest podstawą pozyskiwania drewna. Pozyskane niezgodnie z uprawnieniem drewno w myśl propozycji nowego art. 158 § 3 Kodeksu wykroczeń - obok orzeczonej kary grzywny - podlega przepadkowi.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciBohdanZdziennicki">Spośród podawanych czynów, które traktuje się jako wykroczenia, chcę zwrócić uwagę na propozycję zawartą w art. 162 § 2 projektu, która nakazuje odpowiednio surowo potraktować zanieczyszczanie lasów przez zakopywanie, zatapianie, odprowadzanie do gruntów w lasach lub w inny sposób składowanie w lesie odpadów. Sprawca podlega karze aresztu od 1 tygodnia do 3 miesięcy albo grzywny. Przewiduje się za ten czyn nawiązkę do wysokości równej kosztom wydobycia, wykopania, usunięcia z lasu, a także zniszczenia i neutralizacji odpadów.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciBohdanZdziennicki">Nie omawiając szczegółowo pozostałych czynów, chcę przypomnieć Wysokiej Izbie, że proponowana regulacja dotyczy oczywiście tylko wycinka zagadnień, a mianowicie ustawy o lasach, ponieważ ochrona flory i fauny, zwłaszcza drzewostanu, podlega wielu innym rozwiązaniom prawnym zawartym w ustawodawstwie o ochronie przyrody, a więc choćby w przepisach karnych związanych z ustawą o ochronie i kształtowaniu środowiska z roku 1980, w których poważniejsze szkody są traktowane także jako przestępstwo i podlegają surowym karom. Z kolei zabicie zwierzęcia, które jest zwierzęciem łownym, podlega karze zgodnie z Prawem łowieckim traktującym taki czyn jako przestępstwo, natomiast zabór drewna z cudzego lasu, a więc zagarnięcie mienia, podlega odpowiedzialności karnej z art. 213 Kodeksu karnego. Zatem jest to tylko pewien wycinek znacznie szerszego zagadnienia, nie mówiąc już o ochronie cywilnoprawnej, administracyjnej, ochronie środowiska, przyrody, flory i fauny, w szczególności drzewostanu; jest to realizacja nakazów i zakazów zawartych w ustawie o lasach z 1991 r., która takich rozwiązań nie zawierała i w związku z tym należało uzupełnić Kodeks wykroczeń o odpowiednie regulacje.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciBohdanZdziennicki">Jeszcze jedna uwaga, dotycząca penalizacji czynów polegających na złośliwym płoszeniu zwierząt w lesie. Chodzi o to, aby nie podlegał karze czyn mimowolnego spłoszenia zwierzęcia. Trzeba wyraźnie określić, kto robi to w sposób zasługujący już na sankcję prawnokarną.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciBohdanZdziennicki">Jeżeli chodzi o zanieczyszczanie gleby i wody (dotyczy to czynów nie będących jeszcze poważną szkodą, o której mówi ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska z 1980 r.), w projekcie w art. 162 § 1 przewiduje się jako podstawowe łagodniejsze kary, a potem postać kwalifikowaną powodującą ostrzejsze sankcje, a więc nie tylko karę grzywny, ale także karę aresztu.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciBohdanZdziennicki">Jeszcze sprawa kary grzywny. W myśl obecnie istniejącego Kodeksu wykroczeń obowiązuje kara grzywny w wysokości od 50 tys. do 5 mln zł i dotyczy to wszystkich wykroczeń. Ale w rządowym projekcie (wpłynął do Sejmu 27 maja 1991 r., druk nr 433) ustawy o zmianie Kodeksu karnego, ustawy karnej skarbowej, Kodeksu karnego wykonawczego przewiduje się podwyższenie dolnych i górnych granic grzywien i nawiązek w prawie karnym, m. in. 10-krotne podwyższenie górnej granicy grzywny oraz dwukrotne podwyższenie dolnej granicy. A więc kara grzywny będzie mogła wynosić od 100 tys. do 50 mln, zależnie od polityki orzeczniczej organów uprawnionych do stosowania prawa o wykroczeniach, a więc także uprawnionych organów straży leśnej i ewentualnie kolegiów ds. wykroczeń.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciBohdanZdziennicki">Z uwagi na postępujący proces dewastacji lasów zachodzi konieczność (w zakresie nakazów i zakazów ustanowionych ustawą o lasach państwowych z 1991 r.) wprowadzenia także ochrony karnoprawnej, obok istniejącej ochrony administracyjnej i cywilnej. Rząd uważa, że uchwalenie tego projektu, a więc uzupełnienie Kodeksu wykroczeń o odpowiednie nowe postanowienia jest konieczne i wnosi do Wysokiej Izby o skierowanie projektu do właściwych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przypominam, że Sejm postanowił o wysłuchaniu 5-minutowych wystąpień w imieniu klubów i kół parlamentarnych w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do wystąpień w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej panią poseł Renatę Szynalską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PoselRenataSzynalska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń (druk nr 387), przyjęty przez Radę Ministrów 12 kwietnia 1994 r., dotyczy w całości prawnej ochrony lasów. Ustawa o lasach z dnia 28 września 1991 r. nie została, niestety, uzbrojona w sankcje karne, zwłaszcza wobec tych podmiotów, które źle i ze szkodą dla wszystkich gospodarują w swoich lasach. Efektem 2-letniego funkcjonowania niedopracowanej ustawy jest dewastacja kilkudziesięciu tysięcy hektarów lasów. Dwie z proponowanych zmian dotyczą rozdziału 10 Kodeksu wykroczeń. Art. 82 § 1 K.w. brzmi: ˝Kto nieostrożnie obchodzi się z ogniem lub wykracza przeciwko przepisom dotyczącym zapobiegania i zwalczania pożarów, a w szczególności...˝, potem następują punkty oznaczone cyframi od 1 do 8. Zmiana dotyczyć ma pkt. 7, który w proponowanej postaci uściśla i porządkuje dotychczasową treść tegoż punktu, dzieląc ją na podpunkty oznaczone literami od a do g. Proponowana zmiana pkt. 7 koresponduje z art. 30 ust. 3 ustawy o lasach z 1991 r., zawierającym zakazy związane z niebezpieczeństwem pożarowym, a także z rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992 r., dotyczącym zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów, łąk i wrzosowisk. Ponadto w art. 82 § 1 K. w. zamierza się dodać pkt 9, odpowiadający obowiązkom wynikającym z art. 9 pkt 1 cytowanej ustawy o lasach i ustawy z dnia 28 września 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, a dotyczący przeciwpożarowych zabiegów profilaktycznych i ochronnych. Zmieniając ustawę Kodeks wykroczeń, a w szczególności art. 82, należałoby wykreślić w tym artykule w § 1 pkt 6, który stał się bezprzedmiotowy, ponieważ nowa ustawa o ochronie przeciwpożarowej z 24 sierpnia 1991 r. nie przewiduje instytucji wart przeciwpożarowych.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PoselRenataSzynalska">Dalsze przewidziane w projekcie zmiany wchodzą w zakres dziewiętnastego rozdziału K. w. Proponowane skreślenie pkt. 3 w art. 154 § 1 K. w. związane jest z rozszerzonym ujęciem jego treści w proponowanym w projekcie ustawy nowym art. 164, który słusznie rozszerza dotychczasowy ustawowy stan faktyczny, obejmujący jedynie niszczenie mrowisk lub ptasich gniazd. Rozszerzenie to jest zgodne z zakazem określonym w art. 30 ust. 1 pkt 11 ustawy o lasach. Druga zmiana w art. 154 § 2 dotyczy dodania do Kodeksu wykroczeń art. 162, który rozszerza ustawowy stan faktyczny - § 2 tegoż artykułu mówi o zakopywaniu, zatapianiu lub odprowadzaniu do gruntu odpadów, co z punktu widzenia ochrony środowiska naturalnego jest szczególnie szkodliwe. W związku z tym mamy tu jedyny wypadek, gdy w ramach sankcji przewiduje się karę aresztu. Art. 162 § 1 mówi o karze nagany lub grzywny za zanieczyszczanie gleby, wody, wyrzucanie śmieci, padliny lub innych nieczystości na obszarach leśnych. Komisja Sprawiedliwości i Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, do których prawdopodobnie trafi projekt omawianej ustawy, winny zastanowić się nad zaostrzeniem kar za wykroczenie ze wspomnianego § 1, gdyż proceder zanieczyszczania lasów nasila się i kara nagany wydaje się być zbyt łagodną i raczej nieskuteczną. Tę samą uwagę o zaostrzeniu sankcji karnych odnoszę do proponowanych art. 164 i art. 165.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#PoselRenataSzynalska">Niezwykle ważnych uregulowań dotyczy art. 158. Od chwili utraty mocy obowiązującej ustawy z 22 listopada 1973 r. o zagospodarowaniu lasów nie stanowiących własności państwa, co nastąpiło z dniem wejścia w życie cytowanej wyżej ustawy o lasach, bezkarny stał się niekontrolowany wyrąb drzew w lasach prywatnych. W myśl art. 21 ust. 1 pkt. 2 i 3 ustawy o lasach dla jednej lub kilku wsi tej samej gminy w odniesieniu do lasów stanowiących własność osób fizycznych (na wniosek wojewody) oraz dla każdego właściciela lasu będącego osobą prawną (na jego wniosek) ustala się odrębny plan urządzania lasu. Plan ten zatwierdza wojewoda po uzyskaniu opinii właściwego nadleśnictwa. Niestety, pozyskiwanie drewna sprzeczne z zapisanymi regułami, począwszy od 1 stycznia 1992 r., nie jest obwarowane sankcjami. Proponowany w projekcie ustawy art. 158 ma właśnie wypełnić tę lukę prawną.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#PoselRenataSzynalska">Zakaz ujęty w art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o lasach znajduje odzwierciedlenie w proponowanym art. 163. Wydaje się, że w proponowanym przepisie spójnik ˝i˝ powinien być zastąpiony spójnikiem ˝lub˝. Błędem byłoby karanie dopiero łącznego rozgarnięcia ściółki i niszczenia grzybów lub grzybni. Powino karać się zarówno jedno, jak i drugie wykroczenie, nawet gdy występują rozłącznie.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#PoselRenataSzynalska">Wysoki Sejmie! Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, gospodarkę leśną prowadzi się według zasad powszechnej ochrony lasów, trwałości utrzymania lasów, ciągłości ich użytkowania oraz powiększania zasobów leśnych. Proponowane zmiany w projekcie ustawy Kodeks wykroczeń odpowiadają tym zasadom i są celowe. W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o przekazanie projektu do Komisji Sprawiedliwości, Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz do Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła Jana Komornickiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PoselJanKomornicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach, uchwalona przez Sejm X kadencji, weszła w życie 1 stycznia 1992 r. Jej pierwotny projekt zawierał w części końcowej przepisy karne, które jednak wnioskodawca, to jest rząd Tadeusza Mazowieckiego, wycofał, uważając, że zapowiadana wówczas generalna nowelizacja Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń uwzględni problemy związane z naruszaniem postanowień powyższej ustawy. Podobne rozwiązanie proponowano w uchwalanej trzy tygodnie później ustawie z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody. Jednak jej wnioskodawcy, posłowie, nie pozwolili na wycofanie z jej treści przepisów karnych, nie mając gwarancji terminowego ich wprowadzenia do kodeksów.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PoselJanKomornicki">Wspomniana wcześniej ustawa z dnia 28 września 1991 r. wprowadziła nowy porządek organizacyjny i prawny w instytucjach odpowiedzialnych za gospodarkę leśną, który generalnie można określić jako wielką liberalizację w nadzorze nad lasami nie stanowiącymi własności skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#PoselJanKomornicki">Pragnę wyraźnie stwierdzić, że przyjęte rozwiązania w sposób zasadniczy wpłynęły na rozmiary dewastacji, głównie w postaci niekontrolowanego pozyskiwania drewna z lasów niepaństwowych. Miały też wpływ na zwiększenie rozmiarów defraudacji drewna z lasów państwowych, ponieważ kradzione drewno, wobec braku obowiązku legalizacji użytków pozyskanych z lasów niepaństwowych, pojawiało się w tartakach i w obrocie, gdzie uchodziło za drewno pochodzące właśnie z lasów prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#PoselJanKomornicki">Przyjęte rozwiązania rozluźniły także obligatoryjny obowiązek nadzoru nad lasami niepaństwowymi, uzależniając go od możliwości finansowych wojewodów, mogących taki nadzór zlecić administracji lasów państwowych lub parków narodowych. Ogólne rozluźnienie dyscypliny dotyczącej gospodarowania w lasach, głównie niepaństwowych, doprowadziło również do pojawiania się zjawisk niekontrolowanego ingerowania ludzi w populację zwierząt dziko żyjących w lasach.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#PoselJanKomornicki">Dodatkowym ośmieleniem do takich działań była prowadzona od kilku lat publiczna dyskusja nad nowelizacją prawa łowieckiego, której inspiratorzy - trzeba jasno stwierdzić, będący autorami nowej, wspomnianej ustawy o lasach - lansowali tezy o koniecznym pełnym zliberalizowaniu dotychczasowych przepisów o ochronie i gospodarowaniu zasobami zwierzyny dziko żyjącej.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#PoselJanKomornicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zasoby przyrody żywej są bezbronne wobec bezmyślności ludzkiej. Poza brakiem wiedzy i wyobraźni, współczesnemu człowiekowi w Polsce bardzo często towarzyszy także, niestety, bieda, która jest dodatkowym powodem sięgania po zasoby leśne - dla poprawienia ciężkiej sytuacji materialnej rodzin mieszkających w pobliżu lasów.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#PoselJanKomornicki">Głównym jednak powodem ogromnego rozmiaru zniszczeń, do jakich doszło w lasach w ciągu ostatnich dwóch i pół roku, są wadliwe rozwiązania prawne przyjęte w ustawie o lasach, a także brak od dwóch i pół roku przepisów karno-porządkowych. Nawet jeśli ktoś jawnie narusza postanowienia tej nie najlepszej ustawy, nie może być pociągnięty do odpowiedzialności, bo brak do tego podstaw prawnych.</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#PoselJanKomornicki">Inicjatywa rządowa polegająca na nowelizacji ustawy Kodeks wykroczeń jest częściową próbą naprawienia błędów popełnionych przez przyjęcie i wprowadzenie w życie niekompletnej ustawy. Wynika także z chęci postawienia wreszcie tamy dalszym dewastacjom lasów.</u>
          <u xml:id="u-233.8" who="#PoselJanKomornicki">Z tego też względu inicjatywa rządowa będzie się cieszyła poparciem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, który mam zaszczyt i przyjemność reprezentować.</u>
          <u xml:id="u-233.9" who="#PoselJanKomornicki">Uważamy jednak, że niektóre przepisy zaproponowane w projekcie ustawy wymagają zmiany, bowiem np. zrównanie czynu polegającego na puszczaniu luzem psa w lesie (art. 166) z wybieraniem jaj piskląt z gniazd i niszczeniem gniazd (art. 164), a także ranieniem i zabijaniem zwierząt jest nieporozumieniem. Za wszystkie te wykroczenia groziłaby taka sama kara, to jest grzywna lub nagana. Mówiła o tym pani poseł Renata Szynalska, z którą się w pełni zgadzamy i uważamy, że szczegóły projektu (także ocena rangi poszczególnych wykroczeń) powinny być starannie przeanalizowane i przepracowane.</u>
          <u xml:id="u-233.10" who="#PoselJanKomornicki">Mając w pełni świadomość, że konieczne jest dyscyplinowanie obywateli, którym przez ostatnie dwa lata pozwalano w lasach robić dosłownie to, na co mieli ochotę - nie wspomniałem o pladze pożarów, których przecież, mimo suchych lat, nie mieliśmy tyle i w takich rozmiarach jak w czasie ostatnich dwóch i pół roku - nasz klub parlamentarny opowie się za przekazaniem projektu ustawy do prac w komisjach, dokładając starań, aby pracę w nich poprowadzono sprawnie i szybko, jako że ten projekt czekał na pierwsze czytanie od kwietnia br., mimo że lasom i przyrodzie żywej z nimi związanej trzeba pomóc natychmiast.</u>
          <u xml:id="u-233.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła Krzysztofa Budnika o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Należy uznać, że przedłożenie rządowe w dużej części wychodzi naprzeciw licznym i wzmagającym się głosom osób, stowarzyszeń oraz organizacji społecznych i proekologicznych domagających się podjęcia energicznych działań w celu wzmożenia ochrony środowiska naturalnego, a w szczególności lasów. Liczba zjawisk stanowiących poważne zagrożenie dla stanu lasów stale się zwiększa. Nagminne staje się zaśmiecanie lasów, bezprawny wyręb drzewa bądź niszczenie grzybni. Stąd bezsporna i pilna jest potrzeba wprowadzenia odpowiednich regulacji prawnych, zwłaszcza zmierzających w tym samym kierunku co omawiany projekt - wzmocnienia ochrony lasów oraz kompleksowego uporządkowania prawa w zakresie całej problematyki ochrony środowiska naturalnego. Istotnym problemem wymagającym szczególnie wnikliwego rozpatrzenia i podjęcia szybkich działań są liczne pożary lasów, które w ostatnim okresie przeradzają się wręcz w stan klęski żywiołowej.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">Niedawno Wysoka Izba zajmowała się stanem lasów w Polsce, rozpatrując projekt rezolucji w tej sprawie, odrzuconej przez Wysoką Izbę z przyczyn formalnych. W przeciwieństwie do projektu rezolucji niniejszy projekt ustawy wprowadza konkretne zmiany w sposobie i stanie ochrony lasów; nie zawiera zapisów jedynie o charakterze deklaratywnym. Jednak przy uchwalaniu omawianej ustawy zarówno rząd, jak i Wysoka Izba muszą pamiętać, iż penalizacja kolejnych zjawisk i zachowań nie jest działaniem wystarczającym do poprawy stanu lasów. Zwalczanie szkodliwych zjawisk za pomocą środków karnych winno być i ostatecznością, i wyłącznie uzupełnieniem innych przedsięwzięć państwa. W przyszłych budżetach państwa należy zabezpieczyć odpowiednie środki finansowe - na przykład na edukację, profilaktykę czy działania prewencyjne. Środki karne nie zastąpią rzetelnej i pełnej realizacji ustawy o lasach, w szczególności w zakresie bezpośredniego nadzoru. Docenienie tego problemu także w aspekcie finansowym jest konieczne, ponieważ szkody wyrządzane w środowisku naturalnym często mają charakter nieodwracalny, a odtworzenie jego stanu trwa nawet dziesięciolecia.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PoselKrzysztofBudnik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podstawowe założenia i cele omawianego projektu zasługują na pełną aprobatę. Należy jednak podkreślić, że niezbędna jest praca nad projektem we właściwych komisjach przed przystąpieniem do drugiego czytania, jako że dotyka on sfery praw i wolności oraz obowiązków obywatelskich. Stąd należy wnikliwie rozważyć, czy istotnie penalizacja wszystkich proponowanych zjawisk i zachowań jest niezbędna, zwłaszcza w świetle możliwości stosowania sankcji o charakterze cywilnym i administracyjnym. Zaniedbania administracyjne oraz nieskuteczność działań egzekucyjnych należy likwidować poprzez poprawę w zakresie sprawności, a nie wprost przez penalizację zachowań, których nie udaje się wyeliminować.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#PoselKrzysztofBudnik">Projekt ustawy budzi szereg zastrzeżeń i wątpliwości, które mogą być usunięte w trakcie dalszych prac legislacyjnych we właściwych komisjach. W proponowanych przepisach bardzo mocno zaznacza się ich kazuistyczne ujęcie. Jest to o tyle niebezpieczne, że w praktyce orzeczniczej może dojść do pominięcia zachowań, które są równie niebezpieczne i szkodliwe dla środowiska naturalnego, jednak nie mieszczą się w dyspozycji odpowiedniego przepisu. W dodawanym do art. 82 § 1 pkt. 7 lit. a mówi się o ciągniku, w sytuacji gdy także praca innych maszyn rolniczych, np. kombajnów, stanowi poważne zagrożenie. Być może w miejsce penalizacji albo choćby równolegle należałoby wprowadzić możliwość zastępczego wykonania obowiązkowych zabiegów profilaktycznych i ochronnych. Uwaga ta odnosi się w szczególności do nowego pkt. 9 w art. 82 § 1. Wszak celem nie jest karanie, lecz wymuszenie wykonania odpowiednich czynności służących ochronie lasu.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PoselKrzysztofBudnik">Wątpliwości budzi sformułowanie: ˝należącym˝, zawarte w art. 158 § 1, zarówno w odniesieniu do właściciela, jak i posiadacza. Z kolei czy w § 2 tego artykułu chodzi jedynie o osoby kierujące osobą prawną, czy także wykonujące pracę na podstawie polecenia? Pomija się przy tym jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#PoselKrzysztofBudnik">Zakres art. 160 § 1 nakłada się, jak się wydaje, na dyspozycje art. 158 § 1 i art. 163. Art. 160 § 2, ustanawiając fakultatywność obowiązku przywrócenia stanu poprzedniego, łamie ogólną, bezwzględną zasadę ustawy o lasach - zasadę nieuszczuplania stanu lasów, zwłaszcza w wypadku działań bezprawnych. Być może uzasadnione jest szersze stosowanie nawiązki jako dodatkowej sankcji finansowej. Występują także inne wątpliwości. Stąd wydaje się zasadnym, by omawiany projekt skierować do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów naturalnych i Leśnictwa, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej, wyrażając przekonanie, że Wysoka Izba w niedługim czasie przystąpi do drugiego i trzeciego czytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła Mirosława Małachowskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PoselMiroslawMalachowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska Unii Pracy wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń. Prace kodyfikacyjne nad nowym Kodeksem wykroczeń trwają już od kilku lat i w niedalekiej przyszłości zostanie on zastąpiony nowym. Mimo to uważamy, że konieczna jest natychmiastowa jego zmiana w zakresie dotyczącym ochrony zasobów leśnych.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PoselMiroslawMalachowski">W ostatnich latach problem rabunkowego korzystania z lasów bardzo się zaostrzył. Lasy są niszczone zarówno przez ludność miejscową, turystów, jak i przez właścicieli przedsiębiorstw, którzy pokątnie pozbywają się w lasach odpadów produkcyjnych. Wprowadzenie zmian do Kodeksu wykroczeń pozwoli pracownikom służby leśnej na szersze i bezproblemowe karanie mandatami lub wnioskowanie do kolegium o ukaranie osób, które przyczyniają się do niszczenia terenów leśnych i leśnych zasobów. Uważamy, że proponowane ustawą zmiany w części choć zatrzymają dewastację lasów. Obawa przed odpowiedzialnością karną ukróci nie kontrolowany wyrąb lasu przez jego właściciela, praktykę rozniecania ognisk w pobliżu lasów, jak też jazdy po lesie samochodami czy innymi pojazdami.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#PoselMiroslawMalachowski">W kilku punktach, jak już powiedzieli moi poprzednicy, zapisy wymagają korekty lub zmian. Bardzo się boję, że ukaranie grzywną właściciela lasu, którego nie stać na chemiczne zwalczanie szkodników, nie pomoże mu w uzyskaniu środków na oprysk. Trzeba by zastosować jakiś inny sposób rozwiązania tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#PoselMiroslawMalachowski">Zapis w art. 161 nie precyzuje zapisu ˝cudzy las˝. Czy las państwowy jest cudzy? Nie wiem też, czy art. 165 nie może wprawić w zakłopotanie sądu, bo mamy tu kwestię relacji dwóch pojęć: zabicie zwierzyny i kłusownictwo; chodzi o to, żeby czasem kłusownik nie był karany z Kodeksu wykroczeń zamiast z Kodeksu karnego. Uważamy, że pozbywanie się odpadów przemysłowych w lasach winno być karane karami większymi niż przewidziane i proponowane w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#PoselMiroslawMalachowski">Wnosimy o skierowanie projektu ustawy do trzech komisji celem jego dopracowania. Proponujemy rozpatrzenie go w komisjach wymienionych na początku, czyli w Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Sprawiedliwości oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła Zbigniewa Pietrzykowskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PoselZbigniewPietrzykowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny BBWR z zadowoleniem znajduje w projekcie ustawy o zmianie Kodeksu wykroczeń takie oczywiste sprawy, jak zakaz niszczenia lasów, wjeżdżania bez uprawnienia do cudzego lasu, kłusowania oraz nakaz dbałości o wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych i czynności przeciwpożarowych. Już choćby dlatego projekt ustawy przedstawiony w druku nr 387 Klub Parlamentarny BBWR uważa za w pełni uzasadniony i potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PoselZbigniewPietrzykowski">Dla Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform prawo własności jest święte i nienaruszalne. Nie oznacza to jednak, że w określonych wypadkach, uzasadnionych zwłaszcza dobrem wspólnym, prawo to nie może być ograniczone ustawowo w zakresie jego wykonywania. I tak na przykład podzielam pogląd wnioskodawców projektu ustawy, że nie należy dalej dopuszczać do degradacji drzewostanów leśnych przez niekontrolowany i rabunkowy wyrąb drzewa. Naszym zdaniem należy zwrócić uwagę na to, aby słusznie wprowadzając nakaz posiadania uprawnienia do wyrębu drzewa, nie stworzyć takiej procedury administracyjnej, która spowoduje utrudnienie wyrębu drzewa tam, gdzie jest to oczywiste i możliwe. Pamiętać bowiem należy, że las jest także źródłem ekonomicznego zasilania jego właściciela.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PoselZbigniewPietrzykowski">Klub BBWR - popierając projekt ustawy - wnosi o jego przekazanie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę o zabranie głosu ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa pana Stanisława Żelichowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym w kilku słowach odnieść się do dyskusji, która miała miejsce, dziękując oczywiście za wszystkie uwagi, które wpłynęły pod adresem rządu. Postaramy się je bardzo dokładnie przeanalizować. Myślę i wierzę w to, że praca w komisji będzie przebiegać na tyle szybko, że to dobro ogólnonarodowe, jakie stanowią lasy, potrafimy wspólnie ochronić.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Ustawa o lasach pokazuje, jak łatwo dokonać spustoszeń w przyrodzie, a jak trudno te spustoszenia naprawiać. Z powodu braku przepisów karnych w ustawie o lasach mamy w dniu dzisiejszym, po krótkim okresie jej funkcjonowania, około 15 tys. ha lasów prywatnych zdewastowanych w różnym stopniu i nie jest tak, jak to się przewijało w dyskusji, iż tylko właściciele tych lasów dokonują ich zniszczenia. Są różnego rodzaju gangi przyjeżdżające nocą i dokonujące dewastacji lasów prywatnych. Zdarza się to coraz częściej w województwie zamojskim i w województwie kieleckim. Jest to obecnie bardzo palący problem. Wprowadzenie tych przepisów znacznie utrudni ten proceder i jest niezbędne do jego ukrócenia.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Dodam jeszcze, że również wskutek tego, że doprowadzono do niekontrolowanego, nieewidencjonowanego obrotu drewnem, mamy około 60 tys. m3 drewna skradzionego w lasach państwowych, mamy pożary, o których mówili obywatele posłowie, i mieliśmy w tym roku zwalczanie szkodliwych owadów na powierzchni 900 tys. ha. To jest wielkość, która w jakimś sensie wynika również z dewastacji drzewostanu, ponieważ nie okorowane pieńki, nie zniszczone gałęzie stały się wylęgarnią szkodliwych owadów. Przyrodę trzeba rozpatrywać bardzo komplementarnie.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Zgadzam się z tym, co mówił pan poseł, przedstawiciel Unii Wolności. Byłoby niedobrze, gdyby jedynym środkiem były przepisy karne. W ślad za nimi rząd wprowadza nowelizację ustawy o lasach, wprowadza cały szereg innych rozwiązań, a tę nowelizację Kodeksu wykroczeń i uzupełnienie ustawy o lasach o przepisy karne traktujemy jako pierwszy krok do tego, aby całość funkcjonowała inaczej.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Nie możemy pogodzić się z tym, że z jednej strony stoimy dziś wobec pilnej potrzeby zwiększenia lesistości kraju do 30% powierzchni Polski, a z drugiej - w krótkim czasie 45 tys. ha już istniejących lasów, które niezależnie od wartości produkcyjnych oddziaływały w określony sposób na całe środowisko przyrodnicze, przestało te funkcje pełnić. W związku z tym będą podjęte różnorodne działania. A jest to tylko wycinek działań, które będą podjęte na rzecz ochrony lasów.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Tak jak mówił pan poseł - i ekonomika jest ważna, i nowelizacja już istniejących przepisów, ale uważam, że te przepisy karne są niezmiernie istotne. Ich brak w głównej mierze przyczynił się do tego, że mamy taki, a nie inny stan lasów w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#MinisterOchronySrodowiskaZasobowNaturalnychILesnictwaStanislawZelichowski">Bardzo proszę panią marszałek i Wysoki Sejm, aby prace w komisji przebiegały w miarę sprawnie, abyśmy mogli uważać, że ten projekt stanie się prawem. Liczą na to bardzo środowiska przyrodnicze w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń do Komisji Sprawiedliwości, Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15 porządku dziennego: Informacja rządu o zasadach kształtowania wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej (druk nr 535).</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów panią Elżbietę Chojnę-Duch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgodnie z uchwałą Sejmu z dnia 10 grudnia 1993 r. w sprawie wykonania ustawy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej w 1994 r. prezes Rady Ministrów przekazał Wysokiej Izbie informację zawierającą podstawowe tezy projektu ustawy, który, jak przypuszczam, rząd przekaże niebawem do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Projekt ustawy opracowany wczesną wiosną przez Ministerstwo Finansów był konsultowany z reprezentatywnymi ogólnopolskimi związkami zawodowymi i Trójstronną Komisją do Spraw Społeczno-Gospodarczych. Wyniki tej dyskusji są obecnie analizowane przez zespół realizacyjny programu ˝Strategia dla Polski˝ - zespół do spraw partnerskich stosunków pracy i negocjacyjnego mechanizmu regulacji płac, który przedstawi je w najbliższym czasie na forum Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Proponowana ustawa ma zastąpić zdezaktualizowaną już i praktycznie nie stosowaną ustawę z 31 stycznia 1989 r. o stosowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej. Jak wiadomo ustawa ta od lipca 1991 r. była sukcesywnie zawieszana i zastępowana prowizorycznymi ustawami uchwalanymi na jeden rok. Nadszedł czas, aby położyć kres tej niewłaściwej sytuacji i uporządkować stan prawny w dziedzinie kształtowania środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej zgodnie z wymaganiami czasu obecnego. Wprowadzenie tych zasad zamknie kilkuletni okres prowizorium systemowego w dziedzinie płac w sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Zasadnicza zmiana to odejście od mechanicznej indeksacji środków na wynagrodzenia. Przyjęcie (zgodnie z założeniami uchwalonej przez Wysoką Izbę ˝Strategii dla Polski˝) jako jednego z głównych zadań polityki stabilizacji makroekonomicznej radykalnego zmniejszenia inflacji wymaga wyeliminowania wszelkich mechanizmów indeksacyjnych. Mechanizmy indeksacyjne wytwarzają bowiem inercję inflacyjną, podsycają oczekiwania inflacyjne, utrudniając dodatkowo już i tak bardzo złożony, zawsze zresztą niełatwy proces wychodzenia z inflacji.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">W zamian za odejście od, jak powiedziałam, i tak już nie stosowanej formuły indeksacyjnej projekt nowej ustawy proponuje negocjacyjną metodę ustalania wynagrodzeń w sferze budżetowej. Odpowiada to przyjętej w ˝Strategii dla Polski˝ jako jednej z fundamentalnych wartości negocjacyjnej regule podziału pracy. Formą realizacji tej negocjacyjnej reguły będzie powierzenie zadań w tym zakresie Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, w skład której wchodzą przedstawiciele Rady Ministrów, ogólnokrajowych organizacji związków zawodowych i związków pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Postanowienia proponowanej ustawy zmierzają do zapewnienia większej stabilności w kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej. Służyć temu będzie zasada, ustalona w ramach Trójstronnej Komisji, zmian realnej wartości wynagrodzeń za okresy trzyletnie. Równocześnie powinno nastąpić zwiększenie przejrzystości zasad kształtowania środków na wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Proponowana ustawa przyczyni się także do uporządkowania stanu prawnego w zakresie wynagrodzeń w sferze budżetowej, w szczególności zapewni lepsze niż dotychczas skorelowanie z postanowieniami ustawy Prawo budżetowe oraz ustawy o wynagrodzeniach osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, ustawy o uposażeniu żołnierzy, ustawy o Służbie Więziennej, ustawy o Sądzie Najwyższym, ustawy o prokuraturze, ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Policji, ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa, ustawy o Straży Granicznej i wreszcie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Przewidujemy także zmianę podstawy ustalania płac w tzw. mnożnikowych systemach wynagrodzeń. Indywidualne wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, sędziów i prokuratorów oraz przeciętne wynagrodzenia żołnierzy i funkcjonariuszy były dotychczas ustalane w relacji do planowanego w różny sposób przeciętnego wynagrodzenia w sferze produkcji materialnej. W celu zapewnienia spójności zasad wynagradzania wszystkich pracowników sfery budżetowej proponujemy, żeby wynagrodzenia tych grup zawodowych były ustalane w relacji do planowanego przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Pragnę jednocześnie zapewnić, że proponowane rozwiązania dają możliwość, jeżeli oczywiście taka będzie wola Wysokiej Izby, poprawy warunków płacowych np. sędziów czy prokuratorów. Jeszcze w 1994 r. zostaną odpowiednio, to jest stosownie do środków zaplanowanych w budżecie, przeliczone mnożniki określające płace osób objętych tym systemem.</u>
          <u xml:id="u-243.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Kończąc, proszę panią marszałek i Wysoką Izbę o przyjęcie przedstawionej Sejmowi informacji.</u>
          <u xml:id="u-243.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm postanowił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo pana posła Mieczysława Czerniawskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć na samym wstępie, że propozycja złożona na zakończenie w wystąpieniu pani minister Elżbiety Chojny-Duch o przyjęcie informacji do wiadomości, oczywiście jest proceduralnie w pełni zasadna. Natomiast materia sprawy jest tak bardzo skomplikowana, że osobiście żałuję, iż Wysoka Izba nie zdecydowała przynajmniej o krótkiej debacie na ten temat, zamiast tych 5-minutowych oświadczeń. Dzisiaj mówimy nie tylko o tym, w co mocno wierzyliśmy; sam mówiłem z tej wysokiej trybuny w grudniu 1993 r., iż przyjmując epizodyczną ustawę na 1994 r. rzeczywiście w tym roku definitywnie uregulujemy, wypracujemy obiektywne przesłanki i długofalowe zasady kształtowania płac w całej sferze budżetowej. Dziś powiem uczciwie, iż mojemu klubowi, klubowi Sojuszu Lewicy Demokratycznej, trudno jest się bardzo precyzyjnie odnieść do ogólnych tez, z którymi mogliśmy się na dzień dzisiejszy zapoznać. I po drugie, mocno sobie postanawialiśmy i myślę, że w tym postanowieniu trwać będziemy, że w roku 1994 nie tylko nastąpi zahamowanie spadku płac w sferze budżetowej, ale że zrobimy przynajmniej ten minimalny, o 2 punkty procentowe, krok do przodu.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Mam oczywiście świadomość, iż dzisiaj nie mówimy o realizacji ustawy w 1994 r. Oceniać ją będziemy niedługo, w szczególności kiedy będziemy przygotowywać projekt budżetu na 1995 r. Ale jeżeli już mamy odnieść się do tych tez, w których zostały zawarte - o czym mówiła pani minister - pewne fundamentalne zmiany, jeżeli chodzi o zasady kształtowania tych płac, to chcę wyrazić tylko pewne obawy. Mianowicie mamy świadomość, że ustawa z 1991 r. była nierealistyczna, że zawieszenie jej do 1994 r. wymaga w tym roku ostatecznej decyzji. Wiem również, że propozycja, aby w drodze negocjacji ustalać poziom płac, ma swoje dobre, ale i złe strony. Rozumiem pewną ideę; brak czasu nie pozwala mi na rozwinięcie tego wątku, niemniej chcę powiedzieć, pani minister, o następującym zagrożeniu. W tych negocjacjach może po prostu dojść do targu jednej strony z drugą, jeżeli nie będą wypracowane obiektywne przesłanki, na podstawie których rząd będzie przedkładał propozycje płac na dany rok czy na określone lata.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Bardzo pozytywnie przyjmujemy to, iż parlament będzie mógł sprawować szerszą kontrolę nad kształtowaniem i realizacją płac w sferze budżetowej, a także tezę, że oszczędność w odniesieniu do etatów kalkulacyjnych nie będzie powodować trwałej podwyżki płac w niektórych resortach, co prowadziłoby w perspektywie do różnicowania płac w poszczególnych resortach. Chcę jednak powiedzieć, iż parlament powinien rozszerzyć swoją kontrolę - szczególnie na płace z tzw. środków specjalnych. Chcę tylko przypomnieć, że w styczniu tego roku właśnie decyzją Rady Ministrów nastąpiło bodajże 16 takich wyłączeń. Myślę, że te wyłączenia - nie kwestionuję pewnego zróżnicowania tych płac - winny być również pod kontrolą parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Kolejna sprawa. Rozumiem oczywiście, iż jest potrzeba zwiększania wynagrodzeń, wprowadzania dodatkowych elementów płac czy to w Ministerstwie Finansów - i za tym bardzo się opowiadam - czy w Głównym Urzędzie Ceł, ale uważam, że właśnie w drodze kontroli parlamentarnej te środki specjalne powinny być przyznawane tym osobom, które bezpośrednio realizują chociażby ustawę skarbową. Mówiąc inaczej, osobom, które, pracując w Głównym Urzędzie Ceł, przyczyniają się do pomnażania budżetu i ukracają niewłaściwe czy nierzetelne postępowanie, oszukiwanie państwa i budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Teraz pytanie, pani minister. Pani minister mówiła o regulacji prawnej, o korelacji wysokości płac w sferze budżetowej z ustawą budżetową, również o porządkowaniu płac na wysokich czy najwyższych, kierowniczych stanowiskach. Chciałbym zapytać panią minister: Jaka będzie relacja i sposób kształtowania płac tzw. erki oraz płac pozostałej części pracowników sfery publicznej czy pracowników państwowych?</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#PoselMieczyslawCzerniawski">Konkludując: oczywiście że w tym stanie rzeczy klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej głosował będzie za przyjęciem tejże informacji do wiadomości, ale na zakończenie chcę również podkreślić zróżnicowanie postaw w moim klubie. Otóż, pani minister, związki zawodowe - Związek Nauczycielstwa Polskiego, OPZZ - bardzo krytycznie podeszły do tych tez i projektów omawianej dzisiaj ustawy. Wyrażam po prostu w imieniu klubu przekonanie, iż wnioski, propozycje płynące właśnie z tej strony - ze strony reprezentantów ludzi zatrudnionych dzisiaj w oświacie, służbie zdrowia itd. - będą przez rząd wnikliwie rozpatrzone i w miarę możliwości (ale w znaczeniu nie minimum, lecz maksimum) uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła Józefa Gruszkę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselJozefGruszka">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Minister finansów w imieniu rządu przedkłada dzisiaj informację o zasadach kształtowania wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. Informacja ta jest z jednej strony wykonaniem uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 grudnia ub. r., a z drugiej strony zarysowuje intencje rządu co do kształtu projektu ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. Projekt ten zgodnie z zapowiedzią winien wkrótce znaleźć się w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PoselJozefGruszka">Z tez zawartych w przedstawionej informacji wynikają rozwiązania, które winny przyczynić się zarówno do właściwego wynagradzania pracowników państwowej sfery budżetowej, jak i do właściwego zagospodarowania pieniędzy przeznaczonych z budżetu na ściśle określony cel. Nie bez znaczenia jest fakt, że Sejm będzie mógł bardziej wpływać na niektóre zagadnienia z tym związane, to znaczy na kontrolę wydawania pieniędzy w poszczególnych działach, i tą drogą będzie mógł decydować jak gdyby o rozdysponowaniu pieniędzy podatników.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PoselJozefGruszka">Z przedstawionego materiału można wywnioskować, że projektowana ustawa obowiązywałaby przez czas nie określony, a jedynie corocznie w ustawie budżetowej ustalano by składniki ruchome. Zmiany realne płac byłyby negocjowane w komisji trójstronnej.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PoselJozefGruszka">Nie bez znaczenia dla budżetu jest zapowiedź, że oszczędności z tytułu niepełnego wykorzystania etatów kalkulacyjnych nie będą mogły być przenoszone na rok następny. Zastrzeżenie zawarte w informacji, że w projekcie ustawy brak jest bezpośredniej gwarancji realnego wzrostu wynagrodzenia w tej sferze, wywołuje na pewno napięcie w niektórych środowiskach. Ale chciałbym w tym świetle uwypuklić tezę, że państwowa sfera budżetowa winna wywierać pozytywny wpływ na rozwój gospodarczy kraju, a w wyniku tego rozwoju parlament mógłby kształtować taki budżet, jaki pozwoliłby na właściwe wynagradzanie pracowników państwowej sfery budżetowej. Przecież tutaj nic z niczego po prostu się nie bierze. Również zainteresowania intelektualne ludzi zatrudnionych w tej sferze pozwolą, jak myślę, wykreować pieniądze, których do tej pory nie udało się pozyskać do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#PoselJozefGruszka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polskie Stronnictwo Ludowe z troską oczekuje zapowiedzianego projektu ustawy. Mamy nadzieję, że merytoryczna praca całego parlamentu nad tym projektem przyczyni się do opracowania ustawy, która spełni oczekiwania zatrudnionych w tej sferze, a także pozwoli na właściwe wykorzystanie pieniędzy gromadzonych przez podatników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła Ludwika Turko o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PoselLudwikTurko">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dzisiejsza informacja jest wykonaniem uchwały Sejmu z 10 grudnia ubiegłego roku. Otóż intencją uchwałodawcy, a były to dwie komisje: Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisja Polityki Społecznej, było - jak można przeczytać w uzasadnieniu uchwały - zobowiązanie rządu do opracowania zasad systemowego, kompleksowego i długofalowego uregulowania problematyki wynagrodzeń w sferze budżetowej. I dalej czytamy: uregulowanie, które sprawi, że uposażenia pozostawać będą w godnych relacjach do uposażeń innych grup; uregulowanie, które by było stabilne i sprawdzało się w dłuższym czasie; system, który unormuje w sposób godny wynagrodzenia służb publicznych.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PoselLudwikTurko">Stosunkowo długi, bo półroczny termin na przedstawienie informacji rządu - 30 czerwca - był również umotywowany, mianowicie w ten sposób, że chodzi o to, ażeby rząd miał - jak określono - rezerwę czasową i możliwość oddechu po pracach związanych z budżetem roku 1994. W końcu, żeby informacja ta wyprzedzała prace nad budżetem na rok 1995. Popierając przesłanki, którymi kierowali się wnioskodawcy tej uchwały, klub Unii Wolności, przepraszam, podówczas to była jeszcze Unia Demokratyczna, głosował za jej podjęciem, podzielając zresztą zdanie całego Sejmu, który niemalże jednogłośnie tę uchwałę poparł. Dzisiaj, proszę państwa, mamy tę oczekiwaną przez przeszło pół roku informację rządu i uważam, że na tę informację powinniśmy patrzeć z punktu widzenia intencji, które legły u podstaw uchwały.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#PoselLudwikTurko">Proszę państwa, jeżeli popatrzymy zarówno na zawartość druku sejmowego, który otrzymaliśmy, jak i na wystąpienie pani minister, to trudno oprzeć się refleksji, że istota nowych zasad sprowadza się w gruncie rzeczy do pewnych formuł kosmetycznych i do zdjęcia z rządu odpowiedzialności za politykę kształtowania wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. A kształtowanie wynagrodzeń w sferze publicznej nie jest rzeczą, którą można rozpatrywać tylko i wyłącznie w kategoriach budżetu, jest to rzecz mówiąca o pewnym systemie wartości, który w państwie obowiązuje. Trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, co chcielibyśmy cenić w państwie. Czy chcemy, żeby ceniona była wiedza, wykształcenie, rzetelna praca umysłowa, czy też chcemy, żeby ponad wysiłek nauczyciela wyżej ceniono prymitywne machanie łopatą, że już użyję takich skrajnych przykładów. Ale nie jest to tylko kwestia systemu wartości, jest to decyzja, która będzie rzutowała na postawy społeczne, która będzie rzutowała na rozwój kraju. Musimy zmienić pewien system społecznych wartości, który przekłada się również i na wynagrodzenia. Nigdy nie dochowamy się zdrowego społeczeństwa, jeżeli nasze dzieci będzie w szkole uczył sfrustrowany, nisko opłacany nauczyciel.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#PoselLudwikTurko">Spójrzmy w takim razie, proszę państwa, na zawartość informacji rządu. Mianowicie, co nam rząd proponuje. Otóż odejście od formuły indeksacyjnej. I tutaj z grubsza rzecz biorąc wiadomo, że ta formuła indeksacyjna ma szereg wad, ekonomiści to wiedzą, ma być zastąpiona formułą negocjacyjną, ma być powołana komisja trójstronna. Chciałbym tylko państwu przypomnieć, że ta wielokrotnie krytykowana ustawa z 1989 r. u podłoża miała w gruncie rzeczy również pewną formułę negocjacyjną. Bo tutaj przypomnę, że ta uchwała powstała jako wynik porozumień ˝okrągłego stołu˝. Nie ma absolutnie żadnej, ale to żadnej gwarancji, że w wyniku rozmów w ramach trójstronnej komisji dojdzie do wypracowania rozwiązań, które będą lepsze. To jest jedna rzecz. Zapewnienie większej stabilności, większa przejrzystość to są wszystko banały, tego nie widać. W gruncie rzeczy, jeśli chodzi o przejrzystość, to można powiedzieć, że formuła indeksacyjna jest najbardziej przejrzysta. Stabilność? No to ranga ustawowa jest najbardziej stabilna. To są również słowa.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#PoselLudwikTurko">Proszę państwa, propozycja zmiany formuły mnożnika (podstawą mnożnika ma nie być średnie wynagrodzenie w sferze produkcji materialnej, ale średnie wynagrodzenie w sferze produkcji budżetowej), no, to proszę państwa jest śmiechu warte. Bo to jest żonglowanie liczbami, jedno się zastępuje drugim, właściwie nie bardzo wiadomo po co, i to się oferuje Sejmowi jako reformę. Z tego więc punktu widzenia informacja, która tutaj została przedstawiona, nie wnosi nic nowego i dowodzi, że w gruncie rzeczy rząd nie ma zdecydowanej koncepcji rozwiązania nabrzmiałego problemu wynagrodzeń sfery budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie pośle, przepraszam, ale muszę prosić o streszczanie się, bo czas już mija.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PoselLudwikTurko">Jeszcze tylko dwie minuty, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselLudwikTurko">Jeszcze parę liczb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Poprzedni mówcy też przekraczali limit czasu, ale bardzo proszę trzymać się go w miarę możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselLudwikTurko">Rozumiem. Proszę państwa, często się mówi, że podwyżka wynagrodzeń sfery budżetowej rozsadziłaby budżet, bo to jest ileś tam bilionów. Podam państwu tylko jeden przykład, który świadczy o istnieniu niebezpieczeństwa, jakim jest inflacja, jej mechanizm. Jeden przykład, choć można by podać ich wiele. Całość wynagrodzeń sfery budżetowej przewidziana w budżecie na ten rok wynosi ok. 160 bln zł, wraz z płacami nauczycieli, lekarzy i wojska, bo to jest całość sfery budżetowej. Jednocześnie znaczna część zakładów produkcyjnych nie płaci składek na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Tylko w I kwartale tego roku zaległości wobec ZUS wzrosły o 5 bln zł, a w kwietniu o dalsze 1,5 bln. Pieniądze, których ZUS nie otrzymał, zostały, oczywiście, przeznaczone na płace sfery materialnej. A 5 bln zł kwartalnie to jest ok. 12% środków przeznaczonych kwartalnie na wynagrodzenia sfery budżetowej (40 bln zł). Innymi słowy, sfera produkcji materialnej zagarnęła z budżetu (bo emerytury musiały być płacone) 5 bln zł. Te 12% to jest dokładnie różnica pomiędzy średnią płacą w sferze produkcji materialnej a średnią płacą w sferze budżetowej. A więc zamiast zapowiadanych pod koniec ubiegłego roku przez rząd posunięć dyscyplinujących ściągalność podatków i składek ZUS zostały przedstawione tutaj posunięcia, które w znacznej mierze mają charakter posunięć formalnych i nie gwarantują osiągnięcia zamierzonego celu ani nie pokrywają się z intencjami uchwały sejmowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie pośle, bardzo proszę, niestety, zbliżać się do końca. Będę musiała, z przykrością, odebrać panu głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PoselLudwikTurko">W świetle tego, co powiedziałem, nie muszę dodawać, że stanowisko klubu Unii Wolności nie jest entuzjastyczne wobec stanowiska rządowego. Co więcej, właściwie trudno się nawet do niego ustosunkować, bo ta informacja jest informacją pustą. Jedno jest tylko pewne - klub Unii Wolności będzie pilnie obserwował posunięcia rządu i z wielką ciekawością oczekuje na to, co rząd przedstawi w propozycjach budżetowych na 1995 r. Wtedy dopiero się przekonamy, jak te obietnice zostaną przekute w czyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo pana posła Ryszarda Faszyńskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PoselRyszardFaszynski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Problemy z ustawą z 31.01.1989 r. są nam wszystkim znane. W zasadzie niemalże od jej uchwalenia nie była ona wykonywana, a powody tego niewykonywania były jasne: była to sprawa trudności finansowych. Stąd też konieczność jej zastąpienia jest oczywista. Natomiast ważne jest, czym chcemy ją zastąpić. Ze względu na sytuację sfery budżetowej dobrym wstępem do tej debaty jest oświadczenie Związku Nauczycielstwa Polskiego, że zakładany w 1993 r. 104-procentowy wskaźnik płac (w stosunku do relacji w 1989 r.) wynosił 83,3%. W szkolnictwie wyższym był niższy o 15%, a w służbie zdrowia prawie o 20%. W 1994 r. wskaźnik płac wynosił dla nauczycieli 84%, dla pracowników w szkolnictwie wyższym również 84%, dla nauczycieli akademickich - 96%. Potrzebna jest wobec tego zmiana systemowa, która mogłaby tę deprecjację sfery budżetowej zatrzymać.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PoselRyszardFaszynski">Są tu, co prawda - tak jak mówił pan poseł Czerniawski - jedynie ogólne tezy, tym niemniej budzą one głębokie wątpliwości Unii Pracy. Ustawowa regulacja ma być nie okresowo uchwalana, tylko na stałe. Ale to, co decyduje o płacach, będzie ustalane tak jak teraz, corocznie w ustawie budżetowej. Jest to sankcjonowanie obecnego stanu. Poza tym ustalanie tych kwot w ustawie budżetowej... Dzisiaj, na tej sali, już była mowa o rozmaitych zobowiązaniach prawnych, obligatoryjnych, na które w budżecie nie ma pieniędzy. W ustawie budżetowej, przy czynieniu różnych oszczędności, można uwzględnić również płace budżetowe, jeżeli nie będzie zapisanego tego wskaźnika indeksacyjnego. Ma on swoje wady, ale przynajmniej powoduje, że ten, kto go nie realizuje, musi się z tego jakoś tłumaczyć. Nie może powiedzieć, że wszystko jest w porządku, bo teraz nie ma wskaźnika indeksacyjnego. Być może takie kwotowe, coroczne ustalanie funduszu na wynagrodzenia w sferze budżetowej jest konieczne w okresie przejściowym, wtedy kiedy sytuacja finansowa jest bardzo trudna. Z tych założeń wynika jednak, że to nie jest rozwiązanie przejściowe tylko stałe.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PoselRyszardFaszynski">Pani minister odwoływała się do ˝Strategii dla Polski˝. Jedną z jej tez było to, że udział budżetu w produkcie krajowym brutto będzie się zmniejszał, a więc globalna kwota rozdzielana w ustawie budżetowej względem produktu będzie malała. Prawdopodobnie będą też malały płace sfery budżetowej. Kontrowersyjne jest to, że w tezach i projekcie ustawy brak bezpośrednich gwarancji, że realne wynagrodzenie w sferze budżetowej będzie stale rosło. W tych założeniach nie ma również gwarancji, że nie będzie malało. A to już nadaje tej sprawie zupełnie inny ciężar gatunkowy.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#PoselRyszardFaszynski">Zasadzie negocjacyjnego ustalania płac można byłoby tylko przyklasnąć. Ale z pozostałych punktów wynika, że kto inny negocjuje, a kto inny ustala. Do czego to ma doprowadzić? Jeżeli negocjatorzy ustalą jakiś poziom, który nie będzie specjalnie realny, i rząd przyniesie do Sejmu ustawę budżetową z ustalonym jakimś szaleńczym deficytem, to Wysoka Izba będzie musiała to zatwierdzić albo odrzucić. Powstanie taka sytuacja - negocjatorzy byli dobrzy, a Sejm jest teraz zły, bo zabiera.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#PoselRyszardFaszynski">Zmiana odniesienia do średniej budżetowej, przejście na negocjacje bez indeksacji, to jest trochę podobne do tego, co słyszymy o emeryturach. Teraz już nie będą indeksowane względem płac, tylko w stosunku do cen. Tutaj też jest kolejne, konsekwentne oddzielanie świadczeń wypłacanych z budżetu od płac w sferze materialnej. Jak dotąd wskaźnik PKB nie był specjalnie zachwycający. Płace, realna ich siła w ogóle się zmniejszała i malała.Teraz produkcja zaczyna wzrastać. Jest szansa, że płace w sferze materialnej też będą rosły w sposób realny, bo tam będzie wytwarzanych więcej produktów. Wobec tego trzeba odciąć sferę budżetową od tamtego składnika, trzeba odciąć emerytury. Te wszystkie ruchy są logiczne tylko wtedy, kiedy nożyce płacowe mają się rozwierać, kiedy ta różnica ma rosnąć.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#PoselRyszardFaszynski">Czas już minął, więc jeszcze chcę tylko jedną rzecz powiedzieć. W drugim punkcie założeń zaznaczono, że przepisy ustawy nie będą miały zastosowania do pracowników zatrudnionych w takich jednostkach, jak Kancelarie: Prezydenta, Sejmu, Senatu, Najwyższa Izba Kontroli. I to członkowie Unii Pracy również uważają za niezbyt właściwe. Naszym zdaniem lepsza była koncepcja połączenia w jeden system wszystkich wynagrodzeń wypłacanych z budżetu. Połączenie tego w jeden system byłoby kolejnym utrudnieniem, jeśli chodzi o dysproporcje płac wypłacanych z budżetu. Im mniej połączeń, tym łatwiej niezależnie jedne świadczenia podnosić, a drugie obniżać.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła Jerzego Eysymontta o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PoselJerzyEysymontt">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub nasz przyjmuje z zadowoleniem podjętą przez rząd inicjatywę nowelizacji przepisów ustawowych regulujących wynagrodzenia w sferze budżetowej. Konieczne jest bowiem odejście od fikcji prawnej, jaką w tej dziedzinie stanowi dotychczas obowiązująca, ale stale zawieszana ustawa z 1989 r., niby gwarantująca wynagrodzenie w tej sferze na poziomie 106% średniego wynagrodzenia w sferze materialnej (która zresztą już dzisiaj nawet w statystycznym sensie nie istnieje, jest anachronizmem gospodarki realnego socjalizmu). Traktujemy to więc jako krok we właściwym kierunku. Zgadzamy się generalnie z potrzebą odejścia od mechanicznego powiązania indeksacyjnego z wynagrodzeniami w sferze przedsiębiorstw, które funkcjonują na zupełnie innych zasadach, mając przede wszystkim związek z wydajnością pracy i z efektywnością. Uznajemy również za słuszne zwiększenie roli parlamentu, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji o wynagrodzeniach finansowanych ze środków publicznych, przeniesienie tego do ustawy budżetowej. Widzimy jednocześnie szereg problemów, które powinny znaleźć rozwiązanie w konkretnych propozycjach projektu ustawy. Wymienię kilka jako przykład:</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PoselJerzyEysymontt">- Sfera budżetowa obejmuje bardzo liczne, a jednocześnie bardzo zróżnicowane środowiska pracownicze, jak np. administracja rządowa, wojsko i policja, pracownicy oświaty, wychowania i służby zdrowia. Trudno znaleźć rozwiązanie uniwersalne, które pasowałoby do tak różnych sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PoselJerzyEysymontt">- Generalnie słuszny, przynajmniej tak nam się wydaje, jest pomysł zastąpienia mechanizmu indeksacyjnego mechanizmem negocjacyjnym. Obecnie jednak jako główną instytucję negocjacyjną wskazuje się na komisję trójstronną. Jest to ciało, które właściwie w tej chwili nie ma wyraźnego oparcia w regulacjach prawnych - wisi ono tak trochę w powietrzu. Poza tym nie ma żadnej praktyki działania. Ponadto w sytuacji, kiedy mówimy o sferze budżetowej, komisja trójstronna staje się praktycznie komisją dwustronną, gdyż przecież rząd będzie reprezentował państwowego pracodawcę. Trudno natomiast wymagać - jak to się mówi przysłowiowo - by ktoś był arbitrem (obiektywnym) we własnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#PoselJerzyEysymontt">- Zachodzi również pytanie, co z zasadą wskaźnikową. Mówi się o tym, że byłaby ustalana, jak rozumiem, obligatoryjnie swego rodzaju dyrektywna prognoza, to znaczy wzrost płac realnych na 3 lata. I to jest, moim zdaniem, mechanizm niesłychanie trudny do realizacji, dlatego że sam taki wskaźnik jest wielkim agregatem obarczonym szeregiem elementów de facto przypadkowych. Pamiętajmy bowiem, że jego kształtowanie powiązane jest w sposób bardzo silny z wielkością inflacji i trafnością prognozy w tej dziedzinie. Gdybyśmy jednak przyjęli, że będzie to dyrektywne ustalenie, to musimy postawić pytanie - dla kogo? Czy będzie dyrektywne dla rządu, który to wynegocjował z przedstawicielami pracowników, czy też dla Sejmu, który będzie podejmował de facto decyzje w ustawie budżetowej? Gdybyśmy przyjęli to drugie rozwiązanie, to doprowadzilibyśmy do sytuacji, w której pula wydatków sztywnych w budżecie wzrosłaby po raz kolejny. I trzeba pamiętać, jakiego rodzaju niebezpieczeństwo to stwarza. Tak więc wydaje mi się, że ta sprawa musi być jeszcze bardzo poważnie rozważona przy projekcie regulacji już w postaci projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PoselJerzyEysymontt">Widzimy także pewne dziwne rzeczy w niektórych propozycjach szczegółowych. Ta sprawa była już tu poruszana. Chodzi o stanowiska kierownicze. Otóż mówi się o tym, że płaca prezydenta byłaby ustalana w sposób właściwie ściśle określony, aczkolwiek parametryczny. Jest to, jak się wydaje, rozwiązanie interesujące, ale - naszym zdaniem - absolutnie nie może dotyczyć tylko prezydenta; musiałoby dotyczyć co najmniej grupy stanowisk politycznych - prezydenta, premiera, wicepremierów i ministrów. Wówczas tego rodzaju rozwiązanie byłoby ewentualnie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#PoselJerzyEysymontt">Natomiast na koniec chciałbym powiedzieć o czymś, o czym wielu przedmówców tu mówiło, ale, mam wrażenie, trochę mieszając materię sprawy. Przecież ta regulacja, choćby była najlepsza, nie dotyczy pieniędzy. Ażeby podnieść zarobki w tej sferze, trzeba mieć pieniądze: konkretne, realne i prawdziwe pieniądze. Ta regulacja, oczywiście, tego załatwić nie może. Dlatego nikogo nie może ona sama przez się zadowolić. Takiego żądania po prostu stawiać nie można. Moim zdaniem - i zdaniem naszego klubu - musi tu być iunctim z rozwiązaniem nowego systemu finansowania usług publicznych. Jesteśmy przekonani, że dopóki nie powiemy sobie szczerze, że biednego państwa polskiego przez wiele jeszcze lat nie będzie stać na godziwe finansowanie wyłącznie z budżetu tak wielkiej sfery usług społecznych, póki nie powiemy sobie, że część tych usług, takich jak oświata i służba zdrowia, musi podlegać prywatyzacji i mieszanemu systemowi finansowania - na pewno dojdziemy do sytuacji takiej, że nawet gdyby ta regulacja była najlepsza z punktu widzenia formuły, pieniędzy na to nie wystarczy.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy pani minister chciałaby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Udzielając odpowiedzi na zgłoszone pytania, wątpliwości, chciałabym na wstępie zaznaczyć, że właściwy projekt ustawy w niedługim, mam nadzieję, czasie po merytorycznej, wszechstronnej dyskusji na posiedzeniu Rady Ministrów będzie prezentowany również w Sejmie na forum plenarnym, a więc szersza dyskusja będzie możliwa także tutaj, tylko w czasie nieco odleglejszym. Z kolei cofając się nieco do historii niedawnej, kiedy rządy sprawowała Unia Demokratyczna, chciałabym zaznaczyć, że zgodnie z ustawą z 1989 r. przeciętne wynagrodzenie w sferze budżetowej było ustalane w relacji do przeciętnego wynagrodzenia w sferze materialnej. Docelowy wskaźnik w 1992 r. wynieść powinien co najmniej 106%. W praktyce okazało się jednak, że budżet państwa nie jest w stanie sfinansować podwyżek wynagrodzeń w takich rozmiarach, jakie zagwarantowałoby osiągnięcie ustalonego w każdym roku wskaźnika. Z tego powodu ustawa ta zawieszona jest właśnie od lipca 1991 r. i w następnych latach zastępowana, niestety, kolejnymi ustawami - każda z nich obowiązuje tylko rok. Jak wynika z informacji przedstawionej przed momentem, proponuje się uchylenie właśnie tej ustawy, co już, wydaje się, jest pewnym krokiem naprzód. Parametryczne ustalanie płac w sferze budżetowej w zależności od płac w sektorze przedsiębiorstw jest z kolei, jak wiadomo, nie do przyjęcia. Płace w sferze budżetowej zależą bowiem od możliwości finansowych budżetu państwa, czyli od wielkości dochodów budżetu państwa. I tutaj można powiedzieć, że w kilku wystąpieniach brzmiała taka nuta nieco sentymentalna, którą jednocześnie chciałabym podkreślić, dedykując pewne stwierdzenie dziennikarza zagranicznego, obserwującego nasze poczynania na niwie polityczno-gospodarczej, pana Michaela Giordano, który oceniając działania Polaków, powiedział, że jest to naród, który oczekuje natychmiastowych, konkretnych, a nawet cudownych rezultatów, i to osiąganych w tempie wprost proporcjonalnym do powolności, z jaką rezultaty te przychodzą.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Ale wracając do meritum, czyli do informacji o projekcie ustawy. Dochody budżetu państwa w pierwszej kolejności muszą być przeznaczone na tzw. wydatki obowiązkowe, inaczej nazywane wydatkami sztywnymi. Obejmują one środki na realizację zobowiązań ściśle określonych ustawowo lub w zawartych porozumieniach. Do tych wydatków należy zaliczyć wydatki na obsługę długu publicznego zagranicznego i krajowego, wydatki na ubezpieczenia społeczne, jak wiadomo, na dotacje dla Funduszu Pracy, Państwowego Funduszu Kombatantów. Dopiero pozostałe dochody można przeznaczyć na inwestycje i właśnie wynagrodzenia w sferze budżetowej, różne rodzaje dotacji, pozostałe wydatki bieżące. Ponieważ ostatnio wydatki bieżące rosną znacznie wolniej aniżeli wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej, zwiększanie wynagrodzeń kosztem tych wydatków nie byłoby wskazane. Relacjonowanie zaś płac sfery budżetowej do płac w sektorze przedsiębiorstw oznaczałoby znowu przeznaczenie określonych kwot z budżetu państwa. Mogłoby to spowodować wzrost wynagrodzeń ogółem, a to musiałoby spowodować z kolei silną presję na ceny towarów konsumpcyjnych, idące za tym naciski rewindykacyjne w sektorze przedsiębiorstw, a następnie ponowne uruchomienie spirali cenowo-płacowej, które efektem byłby powrót do wysokiej inflacji. Negatywne skutki takiego powiązania można byłoby złagodzić zaostrzając kontrolę płac i dochodów w sferze przedsiębiorstw, doprowadzając znowu z kolei do obniżenia realnych dochodów pochodzących z tego sektora. W związku z tym ostatecznie należałoby się liczyć z wyraźnym zahamowaniem aktywności gospodarczej. Stąd też właśnie proponuje się ustalanie przeciętnych płac w państwowej sferze budżetowej w trybie negocjacji w ramach trójstronnej komisji ds. społeczno-gospodarczych. Propozycje przeciętnej płacy na dany rok w państwowej sferze budżetowej byłyby przedstawiane komisji trójstronnej wraz z przewidywanymi zmianami cen towarów i usług konsumpcyjnych, przewidywanym wzrostem wynagrodzeń w sferze przedsiębiorstw i innymi założeniami makroekonomicznymi, przyjmowanymi przy konstrukcji projektu budżetu państwa, przede wszystkim zaś - z przewidywanymi dochodami budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Odpowiadając z kolei panu posłowi Eysymonttowi w sprawie wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (zresztą powtarzało się to już wcześniej przy okazji dochodów tzw. erki). W przekazanej Wysokiej Izbie informacji zawarte jest stwierdzenie, że nie będą zmieniane dotychczasowe kompetencje organów upoważnionych w ustawach do ustalania mnożników określających wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Oznacza to, że mnożnik dla prezydenta Rzeczypospolitej zostanie ustalony w ustawie, zaś dla pozostałych osób zaliczonych do tej grupy mnożniki ustali pan prezydent w drodze rozporządzenia. Tryb ten jest określony w ustawie o wynagrodzeniach osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe i proponujemy ten tryb utrzymać.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Jeśli chodzi o pewną, nazwałabym to, niejednorodność sfery budżetowej, to wydaje się, że różne jednostki sfery budżetowej mają specyficzne cechy, mają różne zadania. Istnieje wszakże jedna ich cecha wspólna - koszty utrzymania tych wszystkich sfer finansowane są z budżetu. Uzasadnia to, wydaje się, w pełni ujęcie podstawowych zasad ustalania środków na wynagrodzenia pracowników w jednej ustawie. Są to regulacje o charakterze bardzo ogólnym, proceduralnym, niejako wyjęte poza nawias. Nie są zmieniane postanowienia ustaw i aktów wykonawczych regulujących funkcjonowanie poszczególnych dziedzin sfery budżetowej. W tych ustawach i wydawanych na ich podstawie rozporządzeniach jest dopiero miejsce na pewne specyficzne, racjonalne, miejmy nadzieję, systemy wynagradzania pracowników różnych sfer: służby zdrowia, oświaty, uwzględniające specyfikę jednostek, w których są zatrudnieni.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Wszyscy posłowie, zwłaszcza poseł Faszyński, mówili o gwarancjach w stosunku do sfery materialnej. Gwarancje w stosunku do sfery materialnej były zapisane wcześniej. I nic z tego, jak już powtarzałam kilkakrotnie, nie wyszło. Zamiast wątpliwych gwarancji proponujemy więc, wydaje się, ujęcie bardziej realne. Podkreślamy przy tym, że rząd zamierza w najbliższych latach zapewnić realny wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej, zgodnie z zapowiedzią zawartą w ˝Strategii dla Polski˝. A więc w ustawie budżetowej opartej na projekcie ustawy - w przyszłości prawdopodobnie ustawy proponowanej - realny wzrost wynagrodzeń, zarówno na rok 1995, jak i na lata przyszłe, jest zapewniony. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm przyjął do wiadomości informację rządu o zasadach kształtowania wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16 porządku dziennego: Informacja rządu o aktualnej sytuacji w rolnictwie i skupie produktów rolnych oraz działaniach ograniczających negatywne skutki tegorocznej suszy w rolnictwie i gospodarce żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę o zabranie głosu ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej pana Andrzeja Śmietanko.</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#PoselJanuszMaksymiuk">(W kwestii formalnej, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przepraszam, panie ministrze, pan poseł w sprawie formalnej.</u>
          <u xml:id="u-264.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę na podstawie art. 109 regulaminu Sejmu złożyć wniosek formalny o odroczenie tego punktu posiedzenia do czasu przedłożenia klubom na piśmie informacji lub odroczenie wystąpień klubowych na okres niezbędny do zapoznania się klubów z wystąpieniem przedstawicieli rządu, to znaczy na początek przyszłego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">W uzasadnieniu chciałbym podkreślić, że potraktowanie spraw rolnictwa bez należytego przygotowania, zapoznania się z materiałami, obniża rangę problemu, jakim są sprawy wsi i rolnictwa oraz ceny żywności, a także uniemożliwia prawidłowe rozpatrzenie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pragnę również przypomnieć, że tematem tego punktu posiedzenia jest informacja rządu oraz działania ograniczające negatywne skutki tegorocznej suszy w rolnictwie i gospodarce żywnościowej. A mogą być to działania polegające na przesunięciach środków w budżecie - taką mamy nadzieję - uruchamianiu rezerw budżetowych, mogą to być zmiany cen skupu zbóż, decyzje co do opóźnionych terminów płatności za skupowane zboże, decyzje w sprawie dopłat do kredytów dla jednostek skupowych, które nie przestrzegały przepisów, decyzje w sprawie ulg podatkowych. Informacja ta winna korespondować z odpowiedzią na dezyderat skierowany przez sejmową komisję rolnictwa, dezyderat nr 14 do prezesa Rady Ministrów, który też te tematy porusza. I niegodne by było, żeby sprawy rolne potraktować ot, tak sobie, i żeby kluby zabierały głos prosto z marszu. Chcę powiedzieć to w imieniu kolegów, którzy mnie o to prosili, bez wymieniania nazw klubów. Bardzo proszę o poddanie tych propozycji pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie pośle, niestety, ze względów formalnych w tej chwili nie mogę poddać tego pod głosowanie. Pan poseł powołał się na art. 109, który pozwala na odroczenie lub zamknięcie dyskusji. My w ogóle jeszcze nie rozpoczęliśmy tego punktu porządku dziennego, więc nie możemy go odroczyć. Natomiast jeżeli będzie to możliwe, poddam pod głosowanie propozycję zmiany porządku dziennego, bo właściwie pan poseł proponuje zmianę porządku dziennego, to znaczy wycofanie tego punktu porządku dziennego z tego posiedzenia Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Nie. Pani marszałek, według art. 109 ust. 3 pkt 1 do wniosków formalnych zalicza się wnioski o odroczenie lub zamknięcie posiedzenia. Składam wniosek formalny o odroczenie posiedzenia w tym punkcie porządku dziennego na czas do przyszłego posiedzenia. A poza tym rząd ma tutaj prawo wyboru, bądź składa dzisiaj informację...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie pośle, niezależnie od tego, czy potraktujemy pański wniosek jako wniosek o odroczenie obrad czy też jako propozycję zmiany porządku dziennego - moim zdaniem jest to zmiana porządku dziennego - obecnie nie mamy możliwości przeprowadzenia głosowania. Przyjmuję wniosek pana posła, a decyzję podejmiemy wtedy, gdy będziemy mieli możliwość jej podjęcia.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie ministrze, bardzo pana przepraszam, ale w związku z wnioskiem formalnym pana posła o zmianę porządku dziennego i przeniesienie tego punktu na inne posiedzenie Sejmu, Sejm podejmie decyzję w tej sprawie wtedy, kiedy będzie to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa, ogłaszam w takim razie 15- minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę o zawiadomienie wszystkich posłów, którzy są na posiedzeniach komisji czy w klubach o zgłoszenie się na salę obrad, gdyż po przerwie będziemy głosować nad wnioskiem pana posła, a potem przystąpimy do głosowań dotyczących rozpatrzonych punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Ogłaszam przerwę do godz. 19.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 13 do godz. 19 min 29)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wysoka Izbo! Przystępujemy do głosowań. Do punktu 16 porządku dziennego i wniosku pana posła Maksymiuka wrócimy nieco później. W tej chwili przystępujemy, zgodnie z planem, do głosowań dotyczących poprzednich punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa o zachowanie ciszy i zajęcie miejsc na sali.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa o przygotowanie kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Głosowanie rozpoczniemy od punktu 9, dotyczącego ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, ponieważ od wyniku głosowania nad tym punktem zależy kształt porządku dziennego następnego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Porządek dzienny następnego posiedzenia Sejmu zostanie wyłożony do imiennych skrytek w dolnej palarni po przeprowadzeniu tego głosowania, gdyż punkt 1 porządku dziennego następnego posiedzenia Sejmu zależy od jego wyniku.</u>
          <u xml:id="u-270.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Następne głosowania przeprowadzimy zgodnie z kolejnością punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-270.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Polityki Społecznej, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-270.10" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez posła Tadeusza Bilińskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-270.11" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-270.12" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przypominam, że zgodnie z art. 17 ust. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. Sejm uchwałę Senatu odrzucającą ustawę odrzuca bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-270.13" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Jeżeli Sejm nie odrzuci uchwały Senatu odrzucającej ustawę bezwzględną większością głosów, uchwałę uważa się za przyjętą. Głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-270.14" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W uchwale Senat proponuje odrzucenie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-270.15" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisje sejmowe wnoszą o odrzucenie uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-270.16" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-270.17" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem uchwały Senatu odrzucającej ustawę o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-270.18" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-270.19" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-270.20" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W głosowaniu udział wzięło 296 posłów. Większość bezwzględna wynosi 149. Za wnioskiem o odrzucenie uchwały Senatu głosowało 238 posłów, przeciw - 40, wstrzymało się 18 posłów.</u>
          <u xml:id="u-270.21" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm uchwałę Senatu odrzucającą ustawę o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych odrzucił bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-270.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-270.23" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-270.24" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez posła Kazimierza Pańtaka i przeprowadził dyskusję. W dyskusji zgłoszono poprawki.</u>
          <u xml:id="u-270.25" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo pana posła sprawozdawcę o zajęcie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-270.26" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm postanowił skierować ponownie projekt ustawy do komisji, z zaleceniem przedstawienia dodatkowego sprawozdania na bieżącym posiedzeniu. Komisja przedłożyła sprawozdanie zawarte w druku nr 522-A, które państwo posłowie otrzymali.</u>
          <u xml:id="u-270.27" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-270.28" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-270.29" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisja wnosi o uchwalenie przedłożonego w sprawozdaniu projektu ustawy. Wnioski mniejszości zawarte w druku nr 522 i zgłoszone w dyskusji poprawki zawarte w druku nr 522-A rozpatrzymy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów, czyli nie będziemy głosować wpierw wniosków mniejszości, a potem poprawek, tylko na przemian - zależnie od wzrastającej numeracji artykułów.</u>
          <u xml:id="u-270.30" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wnioski mniejszości oznaczone jedynką rzymską dotyczą art. 1 projektu ustawy nowelizującej, obejmują zmiany w Kodeksie pracy.</u>
          <u xml:id="u-270.31" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 1 do art. 2414 § 1 wnioskodawcy w nowym brzmieniu tego przepisu proponują, aby pracodawca był zobowiązany udzielić przedstawicielom związków zawodowych prowadzącym rokowania informacji o swojej sytuacji ekonomicznej w zakresie objętym rokowaniami i niezbędnym do prowadzenia odpowiedzialnych rokowań.</u>
          <u xml:id="u-270.32" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisja natomiast proponuje, aby pracodawca obowiązany był udzielić tej informacji nieodpłatnie i na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-270.33" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy są potrzebne wyjaśnienia pana posła sprawozdawcy? Nie.</u>
          <u xml:id="u-270.34" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy więc do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-270.35" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 1 do art. 2414 § 1 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (225)</u>
          <u xml:id="u-270.36" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (82)</u>
          <u xml:id="u-270.37" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (6)</u>
          <u xml:id="u-270.38" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 2414 § 1 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-270.39" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 2 wnioskodawcy proponują, aby po art. 2414 dodać nowy artykuł, stanowiący, że zawarcie układu nie może stanowić podstawy do przyznania lub zwiększenia środków finansowych z budżetu państwa lub z budżetu samorządu terytorialnego dla pracodawcy objętego układem.</u>
          <u xml:id="u-270.40" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy są potrzebne wyjaśnienia pana posła sprawozdawcy? Nie.</u>
          <u xml:id="u-270.41" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-270.42" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na dodaniu w Kodeksie pracy po art. 2414 nowego artykułu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (131)</u>
          <u xml:id="u-270.43" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (175)</u>
          <u xml:id="u-270.44" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (9)</u>
          <u xml:id="u-270.45" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości, polegający na dodaniu w Kodeksie pracy po art. 2414 nowego artykułu, odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-270.46" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 3 do art. 2417 wnioskodawcy w nowym brzmieniu § 4 proponują, aby w razie rozwiązania lub wypowiedzenia układu do czasu zawarcia nowego układu obowiązywał układ dotychczasowy.</u>
          <u xml:id="u-270.47" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisja natomiast proponuje w tej sytuacji identyczne rozwiązanie, ale tylko jeżeli strony nie zamierzają zawrzeć nowego układu. § 5 w art. 2417 reguluje sytuację, w której strony nie zamierzają zawrzeć nowego układu.</u>
          <u xml:id="u-270.48" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W przypadku przyjęcia omawianego wniosku mniejszości należy skreślić § 5 w art. 2417, nadto w przepisach art. 24118 § 2, 24119 § 2, 24120 § 3, 24131 § 3 skreślić zdanie drugie.</u>
          <u xml:id="u-270.49" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy potrzebne są wyjaśnienia pana posła sprawozdawcy? Nie.</u>
          <u xml:id="u-270.50" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-270.51" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 2417 § 4 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (13)</u>
          <u xml:id="u-270.52" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (301)</u>
          <u xml:id="u-270.53" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał? (2)</u>
          <u xml:id="u-270.54" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 2417 § 4 Kodeksu pracy odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-270.55" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy do poprawki nr 1 do art. 24111 § 2 pkt 2 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-270.56" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła sprawozdawcę o zreferowanie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PoselKazimierzPantak">W pierwotnym przedłożeniu rządowym zakładowe układy zbiorowe miały być rejestrowane w ciągu miesiąca. Na skutek wpływów Państwowej Inspekcji Pracy, która stwierdziła, że dysponując obecnymi środkami materialnymi i ludzkimi nie jest w stanie zagwarantować tak szybkiej rejestracji, komisja uległa tej sugestii i przyjęła dwumiesięczny termin.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PoselKazimierzPantak">W związku z debatą w dniu wczorajszym, komisja zmieniła jednak zdanie i jest za przywróceniem pierwotnego brzmienia, czyli za tym, aby układy były rejestrowane w ciągu jednego miesiąca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie pośle, mam tutaj uwagę, że komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki, a z pana wyjaśnienia wynika, że stanowisko komisji jest inne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PoselKazimierzPantak">Nie, ja wyraźnie powiedziałem, że komisja wnosi, aby układy były rejestrowane w ciągu jednego miesiąca, czyli że należy przyjąć poprawkę, tak jak jest to zapisane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czyli komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 1 do art. 24111 § 2 pkt 2 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (251)</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (52)</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał?(14)</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 4 do art. 24112 wnioskodawcy w nowym brzmieniu § 1 proponują, aby układ wchodził w życie z dniem zarejestrowania, jednakże strony mogłyby określić inny termin rozpoczęcia mocy obowiązywania układu.</u>
          <u xml:id="u-274.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisja natomiast proponuje, aby układ wchodził w życie w terminie w nim określonym, nie wcześniej jednak niż z dniem zarejestrowania; ma to na celu uniemożliwienie wejścia w życie układu z mocą wsteczną.</u>
          <u xml:id="u-274.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy potrzebne są wyjaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-274.10" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-274.11" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 24112 § 1 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (28)</u>
          <u xml:id="u-274.12" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (282)</u>
          <u xml:id="u-274.13" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał? (7)</u>
          <u xml:id="u-274.14" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości do art. 24112 § 1 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-274.15" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 5 do art. 24114 § 1 pkt 2 lit. b wnioskodawcy proponują dodanie przepisu, zgodnie z którym ponadzakładowy układ zbiorowy pracy o korzystniejszych postanowieniach może zawierać, ze strony pracodawców, przewodniczący zarządu gminy (przewodniczący zarządu związku komunalnego) w przypadku finansowania jednostek sfery budżetowej przez gminę.</u>
          <u xml:id="u-274.16" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisja natomiast w art. 24114 § 1 pkt 2 lit. c proponuje, aby ponadzakładowy układ zbiorowy pracy mógł zawierać, ze strony pracodawców, przewodniczący zarządu gminy (przewodniczący zarządu związku komunalnego) w imieniu pracodawców zatrudniających pracowników samorządowych jednostek sfery budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-274.17" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo, pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PoselKazimierzPantak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeszcze raz przypominam, że w czasie drugiego czytania zgłaszałem autopoprawkę komisji, ponieważ w druku jest błąd. Pani marszałek odczytała to dobrze. W tym artykule przepis ma brzmieć: ˝w przypadku finansowania jednostek sfery budżetowej przez gminę˝, a nie, jak napisano, ˝sfery budżetowej gminy˝, bo byłoby to absolutnie co innego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Chwileczkę, to znaczy, że trzeba zmienić stanowisko komisji - tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PoselKazimierzPantak">Nie, autopoprawkę w sprawozdaniu, gdyż jest błąd w zapisie. Pani marszałek odczytała dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Ja odczytałam dobrze. Czyli państwo macie źle, a ja odczytałam dobrze. Czy państwo chcecie, abym ponownie odczytała ten tekst?</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#GlosyZSali">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Nie. Sprawa jest jasna - tak? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 24114 § 1 pkt 2 lit. b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (30)</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (272)</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (16)</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości do art. 24114 § 1 pkt 2 lit. b.</u>
          <u xml:id="u-278.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 6 wnioskodawcy w nowym brzmieniu art. 24116 Kodeksu pracy proponują dodatkową możliwość prowadzenia rokowań w celu zawarcia ponadzakładowego układu pracy, jeżeli organizacje związkowe nie utworzą wspólnej reprezentacji.</u>
          <u xml:id="u-278.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wnioskodawcy proponują, aby rokowania mogły być prowadzone przez każdą z reprezentatywnych organizacji związkowych oddzielnie oraz aby kończyły się one podpisaniem odrębnych protokołów ustaleń. Na podstawie odrębnych protokołów podmiot uprawniony do zawarcia układu ze strony pracodawców sporządzałby projekt układu ponadzakładowego. W razie potrzeby prowadzenia dalszych rokowań nad ostateczną treścią układu w rokowaniach tych brałyby udział wszystkie organizacje związkowe, które poprzednio oddzielnie prowadziły rokowania. Na każdym etapie rokowań organizacje związkowe mogłyby wyłonić wspólną reprezentację lub prowadzić wspólne rokowania.</u>
          <u xml:id="u-278.10" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy są potrzebne wyjaśnienia pana posła sprawozdawcy? Nie.</u>
          <u xml:id="u-278.11" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.12" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 24116 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (77)</u>
          <u xml:id="u-278.13" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (233)</u>
          <u xml:id="u-278.14" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (10)</u>
          <u xml:id="u-278.15" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości do art. 24116 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-278.16" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 7 lit. a do art. 24117 § 1 Kodeksu pracy wnioskodawcy w nowym brzmieniu zdania wstępnego proponują, aby reprezentatywną organizacją związkową była ponadzakładowa organizacja związkowa zrzeszająca określoną liczbę pracowników, wskazaną w dalszej części art. 24117 § 1.</u>
          <u xml:id="u-278.17" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisja natomiast proponuje, aby reprezentatywną organizacją związkową była ponadzakładowa organizacja związkowa, której organy działają w zakresie umocowania statutowego, zrzeszająca określoną liczbę pracowników, wskazaną w dalszej części omawianego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-278.18" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy są potrzebne wyjaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-278.19" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.20" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 7 lit. a do art. 24117 § 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (201)</u>
          <u xml:id="u-278.21" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (108)</u>
          <u xml:id="u-278.22" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (8)</u>
          <u xml:id="u-278.23" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości nr 7 lit. a do art. 24117 § 1 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-278.24" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 7 lit. b do art. 24117 § 1 Kodeksu pracy wnioskodawcy w nowym brzmieniu pkt. 1 proponują, aby reprezentatywną organizacją związkową była ponadzakładowa organizacja związkowa zrzeszająca co najmniej 100 tys. pracowników, a nie 500 tys., jak chce komisja.</u>
          <u xml:id="u-278.25" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy są potrzebne wyjaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-278.26" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.27" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 7 lit. b do art. 24117 § 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (38)</u>
          <u xml:id="u-278.28" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (254)</u>
          <u xml:id="u-278.29" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (22)</u>
          <u xml:id="u-278.30" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości nr 7 lit. b do art. 24117 § 1 pkt 1 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-278.31" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 7 lit. c do art. 24117 § 1 Kodeksu pracy wnioskodawcy proponują dwa warianty nowego brzmienia pkt. 2.</u>
          <u xml:id="u-278.32" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W tiret 1 wnioskodawcy proponują, aby ponadzakładowa organizacja związkowa była uznana za reprezentatywną, jeżeli zrzesza co najmniej 10% ogółu pracowników zatrudnionych w zakładach objętych układem ponadzakładowym.</u>
          <u xml:id="u-278.33" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W tiret 2 wnioskodawcy proponują, aby reprezentatywną organizacją związkową była ponadzakładowa organizacja zrzeszająca co najmniej 10% ogółu pracowników w zakresie objętym swoim działaniem statutowym, jednak nie mniej niż 10 tys. pracowników.</u>
          <u xml:id="u-278.34" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisja natomiast proponuje, aby reprezentatywną organizacją związkową była taka ponadzakładowa organizacja, która zrzesza co najmniej 10% ogółu pracowników objętych zakresem działania statutu, jednak nie mniej niż 5 tys. pracowników.</u>
          <u xml:id="u-278.35" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W przypadku przyjęcia wniosku mniejszości z tiret 1 wniosek z tiret 2 stanie się bezprzedmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-278.36" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wnioski te poddam kolejno pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-278.37" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.38" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 7 lit. c tiret 1 do art. 24117 § 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (4)</u>
          <u xml:id="u-278.39" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (304)</u>
          <u xml:id="u-278.40" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (4)</u>
          <u xml:id="u-278.41" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości nr 7 lit. c tiret 1do art. 24117 § 1 pkt 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-278.42" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy zatem do głosowania nad wariantem drugim pkt. 2.</u>
          <u xml:id="u-278.43" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 7 lit. c tiret 2 do art. 24117 § 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (6)</u>
          <u xml:id="u-278.44" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (304)</u>
          <u xml:id="u-278.45" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (5)</u>
          <u xml:id="u-278.46" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości nr 7 lit. c tiret 2 do art. 24117 § 1 pkt 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-278.47" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 7 lit. d do art. 24117 § 1 Kodeksu pracy wnioskodawcy proponują po pkt. 3 dodać nowe zdanie odnoszące się do wszystkich punktów w § 1.</u>
          <u xml:id="u-278.48" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wnioskodawcy proponują, aby reprezentatywną organizacją związkową była ponadzakładowa organizacja związkowa, zrzeszająca określoną liczbę pracowników opłacających składki członkowskie przez okres co najmniej 6 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-278.49" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy potrzebne są wyjaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-278.50" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.51" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 7 lit. d do art. 24117 § 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (139)</u>
          <u xml:id="u-278.52" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (160)</u>
          <u xml:id="u-278.53" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (17)</u>
          <u xml:id="u-278.54" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości nr 7 lit. d do art. 24117 § 1 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-278.55" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy do poprawki nr 2 do art. 24119 § 2 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-278.56" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła sprawozdawcę o zreferowanie poprawki drugiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PoselKazimierzPantak">Jest to poprawka uściślająca, polegająca na dodaniu po wyrazach: ˝W razie rozwiązania organizacji pracodawców lub˝ wyrazu ˝wszystkich˝.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PoselKazimierzPantak">Komisja jest za przyjęciem poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 2 do art. 24119 § 2 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (307)</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (7)</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (4)</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę nr 2 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 8 do art. 24125 Kodeksu pracy wnioskodawcy proponują skreślenie § 4 i 5 w tym artykule.</u>
          <u xml:id="u-280.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przepisy art. 24125 dotyczą zakładowych układów zbiorowych pracy.</u>
          <u xml:id="u-280.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W § 4 i 5 komisja proponuje, aby w przypadku gdy organizacje związkowe nie przystąpią do rokowań w trybie określonym w art. 24125 § 1-3, rokowania mogły być prowadzone przez organizacje związkowe, które uzyskały poparcie co najmniej 20% osób uczestniczących w referendum, w którym wzięła udział przynajmniej połowa pracowników i innych osób wykonujących pracę na rzecz pracodawcy, lub przez tę organizację związkową, która uzyskała w referendum największą liczbę głosów, jednak nie mniej niż 50%.</u>
          <u xml:id="u-280.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W przypadku przyjęcia tego wniosku mniejszości w art. 24125 § 7 należy po wyrazie: ˝rokowań˝ skreślić przecinek i wyrazy: ˝gdy są one prowadzone w trybie określonym w § 1-3˝.</u>
          <u xml:id="u-280.10" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy są potrzebne wyjaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-280.11" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-280.12" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na skreśleniu w art. 24125 § 4 i 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (246)</u>
          <u xml:id="u-280.13" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (60)</u>
          <u xml:id="u-280.14" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał od głosu? (12)</u>
          <u xml:id="u-280.15" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości polegający na skreśleniu w art. 24125 § 4 i 5 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-280.16" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy do poprawki nr 3 do art. 24125 § 3 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-280.17" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła sprawozdawcę o jej zreferowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PoselKazimierzPantak">Na wstępie pragnę zgłosić autopoprawkę, gdyż w tekście jest błąd maszynowy. Zamiast wyrazu: ˝pracodawców˝ winno być: ˝pracodawcy˝, albowiem dotyczy to zakładowego układu zbiorowego. Przepis ten zbędnie faworyzuje organizacje tzw. reprezentatywne kosztem mniejszych organizacji na terenie pojedynczego zakładu pracy i ponadto może spowodować trudności interpretacyjne, dlatego komisja proponuje odrzucić tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy sprawa jest jasna?</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Możemy przystąpić do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 3 do art. 24125 § 3 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (55)</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (254)</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał od głosu? (5)</u>
          <u xml:id="u-282.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę nr 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-282.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">We wniosku mniejszości nr 9 wnioskodawcy proponują skreślenie art. 24126 Kodeksu pracy. Przepisy tego artykułu określają warunki, których spełnienie umożliwia jednej zakładowej organizacji związkowej, reprezentującej pracowników, zawarcie zakładowego układu zbiorowego pracy. Jednym z warunków jest uzyskanie poparcia większości osób uczestniczących w referendum.</u>
          <u xml:id="u-282.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy pan poseł sprawozdawca chciał coś wyjaśnić? Nie.</u>
          <u xml:id="u-282.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-282.10" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, polegającego na skreśleniu art. 24126, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (215)</u>
          <u xml:id="u-282.11" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (85)</u>
          <u xml:id="u-282.12" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał od głosu? (11)</u>
          <u xml:id="u-282.13" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości polegający na skreśleniu art. 24126 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-282.14" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wobec przyjęcia wniosku mniejszości nr 9 poprawka oznaczona nr 4 do art. 24126 § 2 Kodeksu pracy stała się bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-282.15" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przyjęcie wniosków mniejszości nr 8 i 9, polegających na skreśleniu w art. 24125 § 4 i 5 oraz art. 24126, oznacza konieczność skreślenia art. 24127, określającego warunki przeprowadzenia referendum wśród załogi oraz czyni bezprzedmiotowym głosowanie nad wnioskiem mniejszości nr 10, zmierzającym do skreślenia tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-282.16" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy więc do poprawki nr 5 do art. 24131 § 3 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-282.17" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła sprawozdawcę o jej zreferowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PoselKazimierzPantak">Jest to poprawka uściślająca, gdyż chodzi o rozwiązanie wszystkich organizacji. Pominęliśmy to w tekście, dlatego komisja proponuje przyjąć poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 5 do art. 24131 § 3 Kodeksu pracy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (311)</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (0)</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (0)</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę nr 5 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wnioski mniejszości nr II i III zostały wycofane przez wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-284.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy więc do poprawki nr 6, polegającej na dodaniu nowego artykułu po art. 15 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-284.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła sprawozdawcę o jej zreferowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PoselKazimierzPantak">W podpisanym w lutym pakcie o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształceń było przewidziane powołanie komisji przy ministrze pracy i polityki socjalnej. Tych komisji jest dużo, ostatnio działa komisja trójstronna, dlatego Komisja Nadzwyczajna tej instytucji w swoim sprawozdaniu nie przewidziała. Jednak w trakcie drugiego czytania zgłoszono wniosek o powołanie tej komisji i Komisja Nadzwyczajna uznała za stosowne, by ta komisja funkcjonowała i by można było ją powołać z chwilą wejścia w życie ustawy, nad którą w tej chwili procedujemy. Ma ona bowiem służyć - zgodnie z zapisem - pomocą stronom zamierzającym zawrzeć układ. Układy zbiorowe mają mieć obecnie taką skalę i tak doniosłe znaczenie, że funkcjonowanie tej komisji uznaliśmy za stosowne i dlatego Komisja Nadzwyczajna proponuje przyjąć tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie zmiana w art. 18, polegająca na dodaniu po wyrazach: ˝z wyjątkiem art. 12˝ przecinka i numeru artykułu: ˝16˝.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 6, polegającej na dodaniu nowego artykułu po art. 15 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ( 254)</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (57)</u>
          <u xml:id="u-286.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (4)</u>
          <u xml:id="u-286.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę nr 6 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-286.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy do poprawek nr 7 i 8 do art. 16 i 18 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-286.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę pana posła sprawozdawcę o przedstawienie tych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PoselKazimierzPantak">Zaproponowana w trakcie drugiego czytania poprawka jest zgodna m.in. z wcześniejszymi deklaracjami rządu, że popiwek będzie funkcjonował do czasu, kiedy będzie niezbędny, to jest do końca br. Jest ona także zgodna ze stanowiskiem Senatu. Po prostu na skutek błędnego zapisu ograniczenie funkcjonowania ustawy popiwkowej nie mogło być przez Sejm przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PoselKazimierzPantak">W ust. 3 chodzi o utrzymanie w mocy przepisów dotyczących opłat sankcyjnych, chodzi o to, aby one mogły być wykonane. Natomiast ust. 4 przywraca stan, który był przed tzw. ustawą neopopiwkową.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PoselKazimierzPantak">Komisja proponuje, aby przyjąć te poprawki zgłoszone w czasie drugiego czytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy możemy przystąpić już do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Pani poseł ma jeszcze pytanie. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PoselMariaDmochowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie będę mogła wziąć udziału w głosowaniu, ponieważ Komisja Nadzwyczajna nie otrzymała informacji od ministra finansów o skutkach finansowych, jeśli chodzi o tę sprawę. Minister pracy natomiast odpowiedział, że zachowuje postawę neutralną. Dosłownie tak się wyraził. Wobec tego proszę o wyjaśnienie, bo nie wiem, jak głosować, gdyż nie znam skutków finansowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Pani poseł, bardzo przepraszam. Rozumiem, że dla pani poseł jest niejasny przebieg obrad komisji, ale w trakcie głosowania nie możemy dyskutować merytorycznie.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska"> Bardzo przepraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PoselMariaDmochowska">Pani Marszałek! Czy można jednak prosić o wyjaśnienie? Proszę o wyjaśnienie, ponieważ nie otrzymałam go w trakcie obrad komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy pan poseł sprawozdawca może wyjaśnić wątpliwości pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PoselKazimierzPantak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na posiedzeniu komisji był obecny pan wiceminister Bączkowski i rzeczywiście stwierdził, że zajmuje w tym wypadku postawę neutralną. Natomiast wypowiedź pana ministra, a także nieprzybycie specjalnie zaproszonych - sprawdzaliśmy - przedstawicieli Ministerstwa Finansów uznaliśmy jak gdyby za zamiar zlikwidowania jednak popiwku, ponieważ rząd nie bronił tego neopopiwku.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PoselKazimierzPantak"> I dlatego stanowisko komisji jest takie.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#GlosZSali">(Może ministerstwo?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa, niestety nie mogę w tej chwili dopuścić do wyjaśnień rządu. Rozumiem, że ta sprawa była w trakcie obrad komisji omawiana. Pani poseł ma wątpliwości, które nie zostały wyjaśnione co do tego, jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie. Niemniej Sejm ma prawo zająć swoje stanowisko, nie znając stanowiska rządu w sensie formalnym.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PoselKazimierzPantak">Myślę, pani marszałek, Wysoka Izbo, że rząd zajął stanowisko, nie zajmując żadnego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję, panie pośle. Myślę, że każdy zrozumie nieobecność rządu tak, jak uzna za stosowne. Rozumiem, że możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawek nr 7 i 8 do art. 16 i 18 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (241)</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (13)</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał? (58)</u>
          <u xml:id="u-296.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki nr 7 i 8 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-296.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-296.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną do spraw paktu o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształceń, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-296.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-296.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-296.10" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W głosowaniu wzięło udział 318 posłów. Za przyjęciem projektu ustawy głosowało 313 posłów, przeciw - 3, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-296.11" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-296.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-296.13" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa, w dalszym ciągu kontynuujemy głosowania, więc bardzo proszę o pozostanie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-296.14" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-296.15" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji, przedstawionego przez panią poseł Marię Kurnatowską, i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-296.16" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przypominam, że zgodnie z art. 17 ust. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-296.17" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-296.18" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-296.19" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Do art. 1 ustawy nowelizującej zgłoszono dwie poprawki. W poprawce nr 1 lit. a, dotyczącej art. 14a, Senat proponuje w ust. 1 objęcie przepisami ustawy nowelizującej również pracowników samorządowych odwołanych w trakcie kadencji, a nie tylko w związku z upływem kadencji, jak uchwalił Sejm.</u>
          <u xml:id="u-296.20" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-296.21" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy potrzebne jest wyjaśnienie posła sprawozdawcy? Nie.</u>
          <u xml:id="u-296.22" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-296.23" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 1 lit. a Senatu do art. 14a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (241)</u>
          <u xml:id="u-296.24" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (66)</u>
          <u xml:id="u-296.25" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (10)</u>
          <u xml:id="u-296.26" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę nr 1 lit. a Senatu do art. 14a bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-296.27" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W poprawce nr 1 lit. b, dotyczącej art. 14a, Senat proponuje w ust. 1 sprecyzowanie, że chodzi o ekwiwalent pieniężny.</u>
          <u xml:id="u-296.28" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-296.29" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy potrzebne są wyjaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-296.30" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-296.31" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 1 lit. b Senatu do art. 14a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (312)</u>
          <u xml:id="u-296.32" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (0)</u>
          <u xml:id="u-296.33" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (3)</u>
          <u xml:id="u-296.34" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę nr 1 lit. b Senatu do art. 14a bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-296.35" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W poprawce nr 2, dotyczącej art. 2 ustawy nowelizującej, Senat proponuje skreślenie art. 2 rozszerzającego uprawnienia do odprawy także na pracowników samorządowych zatrudnionych przed dniem 19 czerwca 1994 r. Jednocześnie Senat proponuje zmianę oznaczenia dotychczasowego art. 3 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-296.36" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-296.37" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy są potrzebne wyjaśnienia?</u>
          <u xml:id="u-296.38" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-296.39" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 2 Senatu do art. 2 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (317)</u>
          <u xml:id="u-296.40" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (0)</u>
          <u xml:id="u-296.41" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (1)</u>
          <u xml:id="u-296.42" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu do art. 2 ustawy nowelizującej bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-296.43" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-296.44" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych.</u>
          <u xml:id="u-296.45" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Mariana Michalskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-296.46" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przechodzimy do głosowania według zasad stosowanych w poprzednim punkcie porządku dziennego. Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-296.47" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W poprawce dotyczącej art. 47a Senat proponuje w dodanym ust. 3, aby Przedsiębiorstwo Państwowe ˝Totalizator Sportowy˝ było zwolnione od obowiązku uiszczania podatku dochodowego od osób prawnych od pobieranych dopłat.</u>
          <u xml:id="u-296.48" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-296.49" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy potrzebne są wyjaśnienia?</u>
          <u xml:id="u-296.50" who="#GlosyZSali">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-296.51" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-296.52" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 47a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (6)</u>
          <u xml:id="u-296.53" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (303)</u>
          <u xml:id="u-296.54" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (1)</u>
          <u xml:id="u-296.55" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm przyjął poprawkę Senatu do art. 47a.</u>
          <u xml:id="u-296.56" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W poprawce dotyczącej art. 47b ust. 2 Senat proponuje, aby z dopłat finansowany był również sport osób niepełnosprawnych, a nie, jak uchwalił Sejm, jedynie sport dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-296.57" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-296.58" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy są potrzebne wyjaśnienia?</u>
          <u xml:id="u-296.59" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PoselHelenaGoralska">Pani marszałek, prosiłabym o przeczytanie tekstu, który jest w ustawie uchwalonej przez Sejm, i tego z wprowadzoną poprawką Senatu. To, co pani marszałek teraz przeczytała, nie do końca jest zgodne z tym, co obie Izby uchwaliły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dobrze, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy pan poseł sprawozdawca jest obecny na sali?</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#GlosyZSali">(Jest.)</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo, może pan poseł sprawozdawca będzie uprzejmy, zgodnie z prośbą pani poseł, odczytać tekst uchwalony przez Sejm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PoselMarianMichalski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Treść art. 47b ust. 2 przyjętej przez Wysoką Izbę, ustawy jest następująca: ˝Wpływy z dopłat, o których mowa w ust. 1, przeznacza się wyłącznie na modernizację, remonty i dofinansowanie inwestycji obiektów sportowych w celu rozwijania sportu wśród dzieci i młodzieży˝. To jest wersja sejmowa. Natomiast Senat zaproponował, by ust. 2 otrzymał brzmienie: ˝Wpływy z dopłat, o których mowa w ust. 1, przeznacza się wyłącznie na modernizację, remonty i dofinansowanie inwestycji obiektów sportowych oraz rozwijanie sportu wśród dzieci, młodzieży i niepełnosprawnych˝.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy to jest jasne dla pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PoselHelenaGoralska">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Rozumiem, że różnica polega na dodaniu...</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa, proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PoselHelenaGoralska">Pani marszałek, bardzo przepraszam, ale wtedy, kiedy to sprawozdanie Senatu było rozpatrywane, pan poseł sprawozdawca relacjonował je nie całkiem rzetelnie i nie wyjaśnił różnicy między tymi dwoma zapisami. Otóż zapis uchwalony przez Sejm ogranicza wydatki wyłącznie do inwestycyjnych, natomiast zapis Senatu uwzględnia również inne. Różnica jest fundamentalna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Rozumiem, ale czy dla państwa różnica między tymi dwoma stanowiskami jest jasna?</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#GlosyZSali">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 47b ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (106)</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (181)</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał od głosu? (20)</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm przyjął poprawkę Senatu do art. 47b ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-302.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Na tym zakończyliśmy głosowania nad poprawkami Senatu.</u>
          <u xml:id="u-302.10" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskich i rządowego projektów ustaw o izbach rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-302.11" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm wysłuchał uzasadnień projektów ustaw oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-302.12" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prezydium Sejmu zaproponowało, aby Sejm skierował poselskie i rządowy projekty ustaw o izbach rolniczych do Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-302.13" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie projektów ustaw dodatkowo do Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz do Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług. Wnioski o dodatkowe skierowanie projektów ustaw rozstrzygniemy kolejno w głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-302.14" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy nie ma sprzeciwu wobec propozycji Prezydium Sejmu skierowania projektów ustaw o izbach rolniczych do Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej?</u>
          <u xml:id="u-302.15" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Nie ma sprzeciwu, czyli Sejm propozycję Prezydium Sejmu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-302.16" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania nad sprawą dodatkowego skierowania projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-302.17" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie projektów ustaw o izbach rolniczych dodatkowo do Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (109)</u>
          <u xml:id="u-302.18" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (156)</u>
          <u xml:id="u-302.19" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (40)</u>
          <u xml:id="u-302.20" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił propozycję skierowania projektów ustaw o izbach rolniczych do Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-302.21" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie projektów ustaw o izbach rolniczych dodatkowo do Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk...</u>
          <u xml:id="u-302.22" who="#PoselRyszardFaszynski">(To już jest bezprzedmiotowe.)</u>
          <u xml:id="u-302.23" who="#GlosyZSali">(Dlaczego jest bezprzedmiotowe?)</u>
          <u xml:id="u-302.24" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PoselRyszardFaszynski">To był wniosek klubu Unii Pracy, który zmierzał do tego, żeby mogła się tym zajmować ta sama podkomisja. Skoro już propozycja skierowania do jednej z tych komisji została odrzucona, druga część wniosku stała się bezprzedmiotowa i wycofujemy ją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Pan poseł wycofuje wniosek w sensie formalnym, tak? Dziękuję bardzo. Czyli nie głosujemy nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17 porządku dziennego: Zmiany w składzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło proponowane zmiany w składzie osobowym komisji sejmowych w doręczonym posłankom i posłom druku nr 562.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy w tej sprawie ktoś z państwa chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem zmian w składzie osobowym komisji sejmowych, w brzmieniu proponowanym w druku nr 562, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (292)</u>
          <u xml:id="u-304.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (2)</u>
          <u xml:id="u-304.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (5)</u>
          <u xml:id="u-304.9" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Stwierdzam, że Sejm uchwalił zmiany w składzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-304.10" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 16 porządku dziennego: Informacja rządu o aktualnej sytuacji w rolnictwie i skupie produktów rolnych oraz działaniach ograniczających negatywne skutki tegorocznej suszy w rolnictwie i gospodarce żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-304.11" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W momencie, kiedy rozpoczęliśmy ten punkt porządku dziennego, było to przed ostatnią przerwą, pan poseł Janusz Maksymiuk zgłosił wniosek o jego odroczenie. Ten wniosek w sensie formalnym jest niemożliwy do przyjęcia. Nie ma możliwości odroczenia punktu porządku dziennego, można uchwalić zmianę porządku dziennego lub odroczenie dyskusji. Aby uchwalić zmianę porządku dziennego trzeba zwołać zebranie Konwentu Seniorów, a takie zebranie w tej sprawie nie odbyło się.</u>
          <u xml:id="u-304.12" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Pan poseł Janusz Maksymiuk, jeżeli dobrze zrozumiałam, zmienił swój wniosek, modyfikując go w ten sposób, że jest to wniosek formalny o odroczenie dyskusji. Zatem wysłuchamy wystąpienia pana ministra rolnictwa i pani wiceminister finansów, a potem przystąpimy do głosowania nad wnioskiem pana posła Maksymiuka. W uzasadnieniu pan poseł podał, że kluby powinny się przygotować do dyskusji. Jeżeli państwo przyjmiecie tę argumentację, wtedy poddamy pod głosowanie wniosek o odroczenie dyskusji, oczywiście po wysłuchaniu wystąpień przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-304.13" who="#GlosyZSali">(Dlaczego nie teraz?)</u>
          <u xml:id="u-304.14" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Proszę państwa, może zrobimy w ten sposób, ponieważ w tej chwili są warunki do przeprowadzenia głosowania, poddam pod głosowanie wniosek o odroczenie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-304.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-304.16" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy rozumiemy się?</u>
          <u xml:id="u-304.17" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Będzie to wniosek o odroczenie wystąpień poselskich po wysłuchaniu przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-304.18" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy jest na to zgoda? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-304.19" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Pan poseł podtrzymuje swój wniosek, tak?</u>
          <u xml:id="u-304.20" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-304.21" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Poddaję zatem pod głosowanie wniosek formalny pana posła Janusza Maksymiuka o odroczenie dyskusji nad punktem porządku dziennego dotyczącym informacji rządu o aktualnej sytuacji w rolnictwie i skupie produktów rolnych oraz działaniach ograniczających negatywne skutki suszy w rolnictwie i gospodarce żywnościowej do następnego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-304.22" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-304.23" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem dyskusji nad tym punktem porządku dziennego do następnego posiedzenia Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (126)</u>
          <u xml:id="u-304.24" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto jest przeciw? (144)</u>
          <u xml:id="u-304.25" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Kto się wstrzymał? (21)</u>
          <u xml:id="u-304.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-304.27" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wniosek pana posła Janusza Maksymiuka nie został przyjęty przez Sejm, zatem przystąpimy do rozpatrzenia punktu 16 porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o ciszę na sali.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Ponieważ jeszcze jest sporo osób na sali, pani posłanka sekretarz pragnie odczytać komunikat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#SekretarzPoselMalgorzataOstrowska">Korzystając z tego, że jeszcze większość z państwa jest obecna, proszę o chwileczkę uwagi.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#SekretarzPoselMalgorzataOstrowska">Przewodnicząca Komisji Polityki Społecznej poseł Anna Bańkowska informuje, iż posłowie członkowie tejże komisji są zaproszeni na spotkanie zakładów pracy chronionej, które odbędzie się dnia 22 sierpnia o godz. 11 w Warszawie, w kinie Skarpa przy ul. Kopernika 7/9. Przewiduje się przedstawienie informacji o przebiegu posiedzenia Komisji Polityki Społecznej na temat budżetu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pragnę państwa zawiadomić, że w dolnej palarni w skrytkach poselskich wyłożony jest porządek dzienny następnego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Rozpatrujemy zatem informację rządu o aktualnej sytuacji w rolnictwie i skupie produktów rolnych oraz działaniach ograniczających negatywne skutki tegorocznej suszy w rolnictwie i gospodarce żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o zabranie głosu ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej pana Andrzeja Śmietanko.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-308.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę o spokój, ponieważ nie będzie słychać mówcy.</u>
          <u xml:id="u-308.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnich latach w Polsce dokonały się ogromne przeobrażenia społeczne i gospodarcze. Transformacja gospodarki objęła także sektor rolno-żywnościowy. Nastąpiły zmiany wewnątrz tego sektora oraz zmiany zewnętrznych uwarunkowań. Najważniejsze z nich to utrzymująca się od kilku lat recesja gospodarcza...</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam pana bardzo, ale proszę kluby dyskusyjne o przeniesienie dyskusji do kuluarów, dlatego że nie słychać ministra.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę uprzejmie, panie ministrze, o kontynuowanie wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Najważniejsze z nich to utrzymująca się od lat recesja gospodarcza i zapóźnienia legislacyjne dotyczące rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Ten rząd rozpoczął funkcjonowanie w warunkach braku wielu unormowań prawnych. Do znaczących ustaw przyjętych w ciągu ostatnich czterech lat przez poprzednie parlamenty należy zaliczyć jedynie ustawę o powołaniu Agencji Rynku Rolnego oraz ustawę o utworzeniu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Rozpoczęliśmy działania od zidentyfikowania problemów występujących w środowisku wiejskim, w wyniku czego został opracowany raport o stanie rolnictwa i gospodarki żywnościowej, który został rozesłany do wszystkich parlamentarzystów. Z raportu wynika, że bariera popytu, regres produkcji oraz niekorzystne relacje cen rolnych spowodowały obniżenie dochodów realnych ludności rolniczej. Szacuje się, że dochody realne rolników w 1993 r. obniżyły się o ok. 5% w porównaniu z rokiem poprzednim. W relacji do 1988 r. były one niższe o prawie 60%, podczas gdy w tym samym okresie w działach pozarolniczych przeciętna miesięczna płaca była realnie niższa o 20%. Dochody realne w gospodarstwach rolnych przeznaczone na spożycie, przyrost zasobów pieniężnych i inne wydatki były w 1992 r. blisko dwukrotnie niższe niż w 1988 r., a dochody realne przeznaczone na inwestycje produkcyjne były niższe ponad pięciokrotnie. W rodzinach rolniczych zwiększył się zakres ubóstwa. Mimo zwiększenia w latach 1988-1993 udziału budżetu w finansowaniu ubezpieczeń rolniczych obniżyła się relacja przeciętnej emerytury i renty rolniczej do pracowniczej z 70 do 62%. Raport wskazuje na finansową barierę modernizacji gospodarstw. Sytuację pogorszył drogi kredyt oraz znaczące zadłużenie rolnictwa. Na koniec 1993 r. wynosiło ono 19,3 bln zł, z czego 7,9 bln zł przypadało na rolnictwo indywidualne.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Regres w produkcji oraz spadek dochodów w rolnictwie odbiły się na pozarolniczych członach gospodarki żywnościowej. Zmniejszony popyt na środki produkcji wpłynął na dramatyczną kondycję ich wytwórców. Zmniejszenie środków obrotowych pogorszyło wykorzystanie zasobów produkcyjnych rolnictwa, tj. ziemi, środków trwałych i pracy ludzkiej. Zwielokrotniło się odłogowanie ziemi uprawnej - do ok. 7% gruntów rolnych. W latach 1988-1993 rolnicza produkcja globalna zmniejszyła się o 15%, w tym produkcja roślinna o 10%, produkcja zwierzęca o 21%. Miarą tego zjawiska jest stan pogłowia zwierząt: w wypadku bydła mniejszy o 29%, owiec o 70%.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">W ostatnich latach nasiliło się zjawisko bezrobocia na wsi. Na koniec 1993 r. zarejestrowanych było ok. 900 tys. bezrobotnych, a stopa bezrobocia wzrasta szybciej niż w mieście. Nie jest to zjawisko przejściowe - mamy do czynienia z narastającym w dużej skali zjawiskiem ukrytego bezrobocia na wsi.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Wysoka Izbo! Rząd, identyfikując najważniejsze problemy stojące przed rolnictwem, uznał, że problemy te należy rozwiązywać kompleksowo i długofalowo. Stąd też ministerstwo rolnictwa opracowało założenia polityki społeczno-gospodarczej dla wsi, rolnictwa i gospodarki żywnościowej do roku 2000. Założenia te są zgodne z przyjętą przez Wysoką Izbę ˝Strategią dla Polski˝. Rząd uznał, że dla realizacji tego realnego programu niezbędne będzie przyjęcie pakietu ustaw. Niektóre z nich zostały już przyjęte przez Sejm, a część będzie w niedługim czasie przedmiotem dyskusji w Wysokiej Izbie. W ostatnim okresie pracy tego parlamentu przyjęto 6 ustaw, w sumie przygotowanych jest do rozpatrzenia jeszcze w bieżącym roku 13 ustaw mających znaczenie dla uregulowań prawnych w rolnictwie i w gospodarce żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">W najbliższych 3 latach przygotowane zostaną następujące propozycje dotyczące kompleksowych uregulowań prawnych:</u>
          <u xml:id="u-311.6" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- nowelizacja istniejących i przygotowanie nowych ustaw obejmujących kompleks spraw związanych z urządzeniem wsi i gospodarstw rolniczych;</u>
          <u xml:id="u-311.7" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- nie istniejące dotąd akty prawne dotyczące m.in. prawa paszowego, rolnictwa ekologicznego, na wzór przepisów funkcjonujących w Europie Zachodniej;</u>
          <u xml:id="u-311.8" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- kontynuowane będą prace nad stworzeniem polskiego prawa żywnościowego, zharmonizowanego z przepisami kodeksu żywnościowego FAO, z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-311.9" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Minister rolnictwa jest bardzo zainteresowany przygotowaniem projektów ustaw: o giełdach towarowych oraz o prawie wodnym.</u>
          <u xml:id="u-311.10" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że rząd ma świadomość troski, z jaką panie posłanki i panowie posłowie podchodzą do zagadnień gospodarki żywnościowej. Rząd liczy na dalsze wsparcie swych inicjatyw przez Wysoką Izbę, w imię dobra nie tylko producentów żywności, ale także konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-311.11" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Pragnę przedstawić państwu informację rządu o aktualnej sytuacji w przemyśle rolno-spożywczym i skupie produktów rolnych oraz o działaniach ograniczających negatywne skutki tegorocznej suszy w rolnictwie i gospodarce żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-311.12" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Funkcjonowanie przedsiębiorstw przemysłu spożywczego ograniczane jest w znacznym stopniu przez narastające zadłużenie wobec banków, budżetu i dostawców. Na koniec 1993 r. zadłużenie przemysłu spożywczego z tytułu kredytów i pożyczek bankowych wynosiło 37 bln zł. Zobowiązania z tytułu dostaw, robót i usług, wobec budżetu z tytułu wynagrodzeń i inne zobowiązania stanowiły kwotę 34 bln zł, w tym zobowiązania wobec budżetu państwa 9,5 bln zł. Łączne zadłużenie przemysłu przetwórczego przekroczyło kwotę 71,5 bln zł, co w relacji do kosztów uzyskania przychodów stanowi około 36%, przy czym w branżach o kampanijnym charakterze skupu stanowi to około 68% ich przychodów.</u>
          <u xml:id="u-311.13" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Zadłużenie kredytowe przemysłu spożywczego podlega wahaniom sezonowym. Przemysły kampanijne zadłużają się przede wszystkim w drugim półroczu, korzystając z kredytu preferencyjnego i z kredytu skupowego. Ponieważ ten kredyt dostępny jest dla podmiotów mających zdolność kredytową, w warunkach pogarszającej się sytuacji finansowej zwłaszcza przemysłów kampanijnych, w których rozszerza się zjawisko utraty zdolności kredytowej, przedsiębiorstwa finansują swoją działalność zobowiązaniami wobec dostawców, głównie rolników indywidualnych. Około 75% podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w sferze produkcji rolnej i przetwórstwa rolno-spożywczego kredytowanych jest przez Bank Gospodarki Żywnościowej i zrzeszone w nim banki spółdzielcze.</u>
          <u xml:id="u-311.14" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Około 90% przeterminowanych kredytów skoncentrowanych było w 5 branżach: zbożowo-młynarskiej, owocowo-warzywnej, mleczarskiej, mięsnej oraz chłodniczej. Branże te równocześnie charakteryzują się ujemną rentownością i zyskownością i dysponują ograniczonymi możliwościami spłaty zobowiązań przeterminowanych i innych.</u>
          <u xml:id="u-311.15" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Warunki do rozwiązania kwestii restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw przemysłu spożywczego miała stworzyć ustawa z 3 lutego 1993 r. o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków. Opóźnienie w dokapitalizowaniu BGŻ wpłynęło na zahamowanie działań uruchamiających ten proces.</u>
          <u xml:id="u-311.16" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Tegoroczną sytuację w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym oceniamy jako trudną. Rok 1994 jest kolejnym rokiem spadku produkcji rolniczej. W roku 1993 stan koniunktury rolniczej pogorszył się. Zdecydowały o tym skumulowane efekty dużego nieurodzaju w 1992 r., które z pewnym opóźnieniem dały o sobie znać spadkiem realnych dochodów rolników oraz rozwarciem nożyc cen w roku 1993. Stan koniunktury w danym roku zależy bowiem nie tylko od wyników produkcyjnych tego roku, ale także od tego, co działo się w rolnictwie wcześniej. Czynnik opóźnienia skutków względem ich przyczyn musi być uwzględniany w analizach ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-311.17" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Należy mieć świadomość, że tegoroczne skutki suszy mogą się odbić niekorzystnie na cenach artykułów rolno-spożywczych w roku następnym. Aby temu zapobiec, należy już dzisiaj wesprzeć rolnictwo dodatkowymi środkami pieniężnymi z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-311.18" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Przedżniwny szacunek na sezon 1994/1995 określał zbiory zbóż na poziomie około 25 mln ton. W połowie lipca GUS podał prognozę, określając je na 24,6 mln ton. Długotrwały brak opadów i bardzo wysokie temperatury spowodowały szybsze dojrzewanie zbóż ozimych, a w zbożach jarych słabsze wykształcenie ziarna, w wyniku czego wielkość przewidywanych plonów znacznie się obniżyła. Obecnie szacuje się, że zbiory zbóż ozimych powinny utrzymać się na nieco niższym poziomie, niż zakładano we wstępnym szacunku. Znacznemu obniżeniu ulegną natomiast tegoroczne zbiory zbóż jarych - od 15 do 20%, a na glebach lżejszych - nawet do 40%. Oznacza to, że plony ogółem zbóż z mieszankami wyniosą około 23,8 mln ton.</u>
          <u xml:id="u-311.19" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Pełne pokrycie potrzeb krajowych oceniane jest na około 23,5 mln ton, a spożycie konsumpcyjne na około 5,5 do 5,8 mln ton. Uwzględniając ubiegłoroczne zapasy - w ilości około 1,7 mln ton - ogólne zasoby zbóż na rok 1994/95 wyniosą około 25 mln ton. Najbardziej miarodajna ocena zbiorów zbóż będzie dokonana we wrześniu.</u>
          <u xml:id="u-311.20" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Znaczne obniżenie plonów w porównaniu z rokiem ubiegłym nastąpi w produkcji ziemniaków. Szacuje się, że plony mogą być niższe niż w roku ubiegłym o około 50 q z ha, to jest na poziomie około 150 q z ha, a zbiory wyniosą około 25,5 mln ton. Ocena ta może ulec poprawie po wystąpieniu w ostatnich dniach deszczu, zwłaszcza na plantacjach odmian późnych. Podobna ocena dotyczy buraków cukrowych i kukurydzy, a także użytków zielonych, które w okresie suszy również znacznie ucierpiały.</u>
          <u xml:id="u-311.21" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Wysoka Izbo! Rząd w okresie przedżniwnym określił główne zagrożenia dla tegorocznej kampanii, z których najważniejsze to:</u>
          <u xml:id="u-311.22" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- utrata zdolności kredytowej przez około 70% państwowych zakładów zbożowych; ustawa o dokapitalizowaniu Banku Gospodarki Żywnościowej weszła w życie zbyt późno i banki te nie podjęły procesów oddłużeniowych PZZ przed rozpoczęciem kampanii skupu;</u>
          <u xml:id="u-311.23" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- zły stan techniczny magazynów; z tego powodu znaczna część powierzchni magazynów PZZ została wyłączona ze skupu;</u>
          <u xml:id="u-311.24" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- słaba informacja w środowisku producentów i podmiotów skupujących na temat kredytowania, liczby punktów skupu, poziomu cen itp.</u>
          <u xml:id="u-311.25" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Ponadto wystąpiły, sygnalizowane przez wojewodów:</u>
          <u xml:id="u-311.26" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- brak limitów na dopłaty do kredytów na skup płodów rolnych i ich duże rozproszenie;</u>
          <u xml:id="u-311.27" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- skutki suszy zróżnicowane regionalnie, w niektórych województwach bardzo dotkliwe w odniesieniu do zbóż jarych, użytków zielonych i roślin okopowych.</u>
          <u xml:id="u-311.28" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Już 31 maja br., w celu sprawnego przygotowania kampanii skupu ze zbiorów 1994 r., Rada Ministrów powołała zespół roboczy z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Ministerstwa Finansów, Agencji Rynku Rolnego i Urzędu Rady Ministrów. Zespół na bieżąco ocenia przebieg rozpoczętej kampanii zbiorów i skupu płodów rolnych, analizuje problemy i zagrożenia. Zaproponował podjęcie wielu działań zmierzających do ich rozwiązania, a zwłaszcza zapewnienia sprawnego uruchamiania kredytów na skup płodów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-311.29" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">W celu złagodzenia występujących trudności w pozyskaniu przez jednostki przetwórstwa spożywczego kredytów preferencyjnych na skup płodów rolnych Rada Ministrów, na wniosek ministra rolnictwa, w dniu 26 lipca podjęła uchwałę w sprawie uruchomienia dodatkowych środków na dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych przeznaczonych na finansowanie skupu płodów rolnych ze zbiorów 1994 r. Rada Ministrów upoważniła Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do przeznaczenia ze środków będących w jej dyspozycji w roku 1994 kwoty 500 mld zł na dopłaty do kredytów na skup płodów rolnych. W dniu 29 lipca br. agencja uruchomiła na ten cel środki, podpisując stosowną umowę z Bankiem Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-311.30" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">W związku z trudną sytuacją ekonomiczno-finansową podmiotów gospodarczych prowadzących skup materiału siewnego, znaczna część jednostek nie posiada zdolności kredytowej i jest zakwalifikowana do III i IV kategorii ryzyka bankowego; nie mają one zatem dostępu do kredytów.</u>
          <u xml:id="u-311.31" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zwróciło się do prezesa Narodowego Banku Polskiego, popierając wniosek prezesa o zwolnienie BGŻ, finansującego w głównej mierze jednostki skupu i przetwórstwa zbóż, z obowiązku tworzenia rezerw celowych w wypadku udzielania kredytów na skup płodów rolnych podmiotom nie posiadającym zdolności kredytowej, które mogą uzyskać poręczenie Agencji Rynku Rolnego. Liczę na to, że wniosek spotka się z przychylnością i ze zrozumieniem prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-311.32" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Z inicjatywy szefa Urzędu Rady Ministrów i ministra rolnictwa w dniu 8 lipca br. odbyło się w Kielcach spotkanie z wojewodami. Omówiona została m.in. problematyka skupu, ze szczególnym uwzględnieniem zadań administracji państwowej w przygotowaniu i przeprowadzaniu tegorocznej kampanii skupowej. Uzgodniono następujący zakres działań administracji państwowej w terenie:</u>
          <u xml:id="u-311.33" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- monitorowanie sprawności przebiegu skupu i akcji kredytowej na terenie województwa oraz koordynacja współpracy między bankami;</u>
          <u xml:id="u-311.34" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- rozpoznawanie i aktywizowanie podmiotów gospodarczych mających zdolność kredytową do uczestnictwa w skupie m.in. na zasadach zlecenia skupu innym jednostkom;</u>
          <u xml:id="u-311.35" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- nadzór wojewodów jako organu założycielskiego dla Państwowych Zakładów Zbożowych w zakresie pełnego wykorzystania zdolności skupowych przedsiębiorstw przemysłu zbożowo-młynarskiego;</u>
          <u xml:id="u-311.36" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- zorganizowanie przepływu informacji u wojewodów i pomiędzy producentami i podmiotami gospodarującymi zajmującymi się skupem, bankami i regionalnymi oddziałami Agencji Rynku Rolnego w zakresie możliwości sprzedaży, dostępności do kredytów, poziomu cen, itp.;</u>
          <u xml:id="u-311.37" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- nawiązywanie współpracy międzywojewódzkiej w zakresie rozlokowania nadwyżek towarowych oraz wykorzystania powierzchni magazynowych i suszarnianych.</u>
          <u xml:id="u-311.38" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Wobec posiadania jedynie przez ok. 30% PZZ zdolności kredytowej, jak również wobec trudności z pozyskaniem kredytu przez inne podmioty oraz stosowanie przez niektóre z nich cen niższych niż minimalne, Agencja Rynku Rolnego uczestniczy w skupie zbóż w dużo szerszym zakresie, niż wynika to z jej ustawowej roli, jak również z zaangażowania w latach ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-311.39" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Zgodnie z ustawą z czerwca 1990 r. o utworzeniu Agencji Rynku Rolnego jej zadaniem jest oddziaływanie na rynek produktów rolnych poprzez interwencyjny skup koniunkturalnych nadwyżek podstawowych produktów rolnych, w tym również zbóż, a tym samym ochrona dochodów rolników.</u>
          <u xml:id="u-311.40" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Działania agencji są ograniczone poziomem środków dostępnych z budżetu. W związku z tym agencja uczestniczy w skupie zbóż głównie poprzez następujące formy interwencji:</u>
          <u xml:id="u-311.41" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- skup zbóż wg cen interwencyjnych poprzez sieć magazynów autoryzowanych, z dużym udziałem spółek Agencji Rynku Rolnego, przy wykorzystaniu pozyskanego kredytu preferencyjnego; zakłada się, że w tej formie agencja skupi ok. 800 tys. ton zbóż;</u>
          <u xml:id="u-311.42" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- zaliczkowanie części wartości zgromadzonego zboża u producentów zbóż liczone wg cen interwencyjnych, z możliwością zwrotu zaliczki w formie pieniężnej lub zbożem; przewiduje się objąć tą formą ok. 400 tys. ton zboża;</u>
          <u xml:id="u-311.43" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- przewiduje się poręczenie kredytów bankowych na zakup zbóż podmiotom gospodarczym na kwotę 1200 mld zł;</u>
          <u xml:id="u-311.44" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- skup za środki agencji na terenie, gdzie brakuje podmiotów skupowych, ok. 250 tys. ton pszenicy i żyta;</u>
          <u xml:id="u-311.45" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- atestacja magazynów zbożowych dla uzyskania przez te podmioty preferencyjnego kredytu na skup, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 25 kwietnia 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-311.46" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Według stanu na 16 sierpnia 1994 r. Agencja Rynku Rolnego przez swoje agendy regionalnie dokonała:</u>
          <u xml:id="u-311.47" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- atestacji 4080 tys. ton pojemności magazynowej oraz autoryzowała magazyny o pojemności 3022 tys. ton;</u>
          <u xml:id="u-311.48" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- zawarła 647 umów w systemie magazynów autoryzowanych na umowną wielkość ponad 2200 tys. ton, z których zrealizowała skup w wysokości 400 tys. ton, z czego 1/3 skupiły PZZ.</u>
          <u xml:id="u-311.49" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Agencja stosuje w skupie ceny interwencyjne dla pszenicy - 2500 tys. zł za tonę, dla żyta - 1800 tys. zł za tonę. Ceny interwencyjne ustalone przez prezesa Agencji Rynku Rolnego stosowane są dla zbóż spełniających podstawowe wymagania stawiane zbożom konsumpcyjnym, określone decyzją nr 89 prezesa Agencji Rynku Rolnego wraz z późniejszymi aneksami. Dopuszcza się w skupie pewne odstępstwa od pomiaru wilgotności i zanieczyszczeń, stosując potrącenia od ceny interwencyjnej zgodnie z jednolitym cennikiem powstałym na bazie cen interwencyjnych, stanowiącym integralną część umowy ze skupującym na terenie całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-311.50" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Według stanu na 16 sierpnia 1994 r. Agencja Rynku Rolnego zawarła:</u>
          <u xml:id="u-311.51" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- 59 umów (w tym 20 z PZZ) na interwencyjny skup za środki agencji na umowną wielkość 245 tys. ton (w tym 69 tys. ton skupią PZZ), z czego zrealizowano skup w wysokości ok. 70 tys. ton;</u>
          <u xml:id="u-311.52" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- 16 umów na zaliczkowy wykup zbóż na umowną wielkość ok. 20 tys. ton;</u>
          <u xml:id="u-311.53" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">oraz udzieliła</u>
          <u xml:id="u-311.54" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- 39 poręczeń preferencyjnych kredytów skupowych na skup zboża na łączną kwotę prawie 950 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-311.55" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">W celu nadzoru swojej interwencji na rynku zbóż agencja zleciła PIS i PAR kontrolę działalności podmiotów, które zawarły umowy na skup w ramach magazynów autoryzowanych, oraz interwencyjny skup za środki agencji. Kontrola ta obejmuje:</u>
          <u xml:id="u-311.56" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- poziom stosowanych cen;</u>
          <u xml:id="u-311.57" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- prawidłowość stosowania potrąceń od poziomu cen interwencyjnych za odstępstwa od parametrów określonych w umowie;</u>
          <u xml:id="u-311.58" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- termin płacenia należności za dostarczone zboża;</u>
          <u xml:id="u-311.59" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">- jakość zboża w magazynach.</u>
          <u xml:id="u-311.60" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Jak już wcześniej wspomniałem, rząd na bieżąco ocenia sytuację w rolnictwie. W ostatnim czasie napływały pisma od wojewodów, związków rolników, w których sygnalizowano niekorzystne procesy związane z brakiem opadów przez prawie dwa miesiące. Minister rolnictwa rozważa możliwość uruchomienia dodatkowych środków kredytowych na zmniejszenie skutków tegorocznej suszy. Aby jednak podjąć taką decyzję, rząd musi dokonać szczegółowej analizy uzasadniającej uruchomienie tych środków. W tym celu zwróciłem się do wojewodów o aktualną informację na temat tegorocznych plonów, zbiorów, przebiegu skupu, wykorzystywania środków kredytowych. Ze wstępnych wyliczeń wynika, że gdyby został uruchomiony 10% kredyt suszowy w wysokości do 1 mln zł/hektar na okres 12 miesięcy, to w roku bieżącym należałoby przeznaczyć na ten cel kwotę ok. 1 bln zł. Dalsze środki w wysokości ok. 3 bln zł należałoby zapewnić w ustawie budżetowej na rok 1995. Wyrażam nadzieję, że kluby parlamentarne, komisje sejmowe przedstawione problemy zrozumieją i zaakceptują.</u>
          <u xml:id="u-311.61" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Uprzejmie informuję, że decyzją ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej zostały podwyższone stawki dopłat do kwalifikowanego materiału siewnego nasion zbóż i sadzeniaków ziemniaka. Wpłynie to na wzrost ich sprzedaży w sezonie jesiennym i zahamuje regres w zaopatrzeniu rolnictwa w wysokiej jakości kwalifikowany materiał siewny.</u>
          <u xml:id="u-311.62" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Wysoka Izbo! Sektor rolno-spożywczy, ze względu na cykliczność produkcji, wymaga specyficznego podejścia i stabilizacji. Potrzebna jest w tej mierze stabilność polityki państwa w możliwie długim czasie. Wychodząc z powyższych przesłanek rząd przyjął opracowany przez mój resort długofalowy program zawarty w dokumencie pt. ˝Założenia polityki społeczno-gospodarczej dla wsi, rolnictwa i gospodarki żywnościowej do 2000 r.˝. Za jedną z najistotniejszych spraw uznaje się utworzenie jednolitego i kompleksowego systemu kredytowania rolnictwa. Jesienią br. wpłynie do Sejmu projekt ustawy zmierzający do systemowego uregulowania problemu kredytowania rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Bardzo liczę na wsparcie i zrozumienie ze strony Wysokiej Izby w celu przyspieszenia procesu legislacyjnego ww. ustawy.</u>
          <u xml:id="u-311.63" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Wnoszę o przyjęcie przez Sejm informacji rządu o aktualnej sytuacji w rolnictwie i skupie płodów rolnych oraz działaniach ograniczających negatywne skutki tegorocznej suszy w rolnictwie i w gospodarce żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-311.64" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Głos zabierze teraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pani Elżbieta Chojna-Duch.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu rządu mam zaszczyt przedstawić informację o realizacji dopłat w 1994 r. do oprocentowania kredytów rolnych. Pragnę jednocześnie zapewnić, że będzie to informacja krótka, syntetyczna, uzupełniająca informację przedstawioną przed chwilą przez pana ministra Andrzeja Śmietanko.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">W ustawie budżetowej na rok 1994 na dopłaty do oprocentowania kredytów rolnych przeznaczono 2,5 bln zł. Zgodnie z art. 46 ust. 2 ustawy budżetowej z 1994 r. Rada Ministrów określiła w drodze rozporządzenia zasady i tryb finansowania z budżetu państwa dopłat w 1994 r. do oprocentowania kredytów bankowych. Rozporządzenie Rady Ministrów weszło w życie 26 kwietnia 1994 r. Do 31 lipca br. na podstawie § 4 i § 5 do tego rozporządzenia minister finansów zawarł z 32 bankami umowy określające kwoty, zasady i tryb przekazywania dopłat w 1994 r. do oprocentowania kredytów bankowych.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">W 1994 r. realizowane są:</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">- zobowiązania budżetu państwa z tytułu umów zawartych pomiędzy ministrem finansów i bankami w 1993 r. w wysokości 1062 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">- zobowiązania budżetu państwa z tytułu umów zawartych między ministrem finansów i bankami w 1994 r. w kwocie 1424 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">- niewielkie stosunkowo zobowiązania z 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">W stosunku do lat poprzednich w 1994 r. zmieniono zasady i zakres finansowania z budżetu państwa dopłat. W bieżącym roku dopłata może być udzielona na spłatę części należnego bankom oprocentowania od kredytów wyłącznie obrotowych, zaciągniętych w 1994 r. na zakup nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, skup i przechowywanie zapasów produktów rolnych, skup i przechowywanie ryb morskich, postęp biologiczny w rolnictwie, nakłady związane z przystosowaniem gospodarstw rolnych do produkcji żywności metodami ekologicznymi oraz zakup paliwa na cele rolnicze.</u>
          <u xml:id="u-313.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">W tym roku dopłaty do oprocentowania kredytów o charakterze inwestycyjnym przejęła Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ministerstwo Finansów kontynuuje tylko dopłaty do kredytów inwestycyjnych zaciągniętych do dnia 31 grudnia 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-313.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Z informacji przekazanej przez banki wynika, iż z limitu przyznanego bankom na dopłaty do oprocentowania kredytów rolnych udzielonych w 1994 r. banki przeznaczyły:</u>
          <u xml:id="u-313.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">- ok. 800 mld zł na dopłaty do kredytów wiosennych, co pozwoliło bankom na udzielenie ok. 5,5 bln zł kredytów,</u>
          <u xml:id="u-313.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">- ok. 600 mld zł na dopłaty do kredytów skupowych, co pozwoli bankom na udzielenie ok. 10,5 bln zł kredytów.</u>
          <u xml:id="u-313.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">26 lipca Rada Ministrów przyjęła uchwałę upoważniającą Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do przeznaczenia ze środków będących w jej dyspozycji kwoty 500 mld zł na dopłaty do oprocentowania kredytów udzielanych na finansowanie skupu płodów rolnych ze zbiorów 1994 r. na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 26 kwietnia 1994 r. Limit ten pozwoli na udzielenie bankom dodatkowo kredytów skupowych.</u>
          <u xml:id="u-313.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">W związku z tym łączna kreacja kredytów rolnych w 1994 r. wyniesie ok. 25 bln zł, z czego na finansowanie skupu i zapasów ze zbiorów 1994 r. przypadnie ok. 19 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-313.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Do dnia 31 lipca 1994 r. z kwoty 2,5 bln zł przewidzianej na dopłaty do kredytów rolnych wykorzystano 1061,6 mld zł, co stanowi ok. 42,5%. Z kwoty tej przekazano do budżetu państwa:</u>
          <u xml:id="u-313.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">- na dopłaty do kredytów zaciągniętych w 1994 r. - 232,6 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-313.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">- na dopłaty do kredytów udzielonych do dnia 31 grudnia 1993 r. - 820,4 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-313.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">- na dopłaty do kredytów zaciągniętych w latach 1991-1992 już tylko 8,6 mld zł, głównie na zakup i zagospodarowanie ziemi oraz na sprawy tzw. ekologiczne, mówiąc w skrócie.</u>
          <u xml:id="u-313.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Kończąc, pragnę poinformować, iż we wrześniu br. Ministerstwo Finansów, po otrzymaniu z banków danych o wykorzystaniu przyznanych limitów, dokona weryfikacji umów, a następnie podziału zwolnionych środków między banki. Taką informację banki powinny przekazać na początku września.</u>
          <u xml:id="u-313.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Proszę Wysoką Izbę o przyjęcie przedstawionej informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przypominam, że Sejm ograniczył debatę nad tym punktem porządku dziennego do 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Maksymiuka w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku pragnę wyrazić ubolewanie, że tak ważny problem jak sprawy rolnictwa, sprawy interwencji rządu w dziedzinie likwidacji skutków suszy, jest ˝załatwiany˝ w tym parlamencie zwyczajowo, tak jak przez ostatnie cztery lata, toteż sytuacja jest taka, jaka jest.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Wniosek o prawidłowe rozpatrzenie spraw rolnictwa przez kluby i zaprezentowanie przez ich przedstawicieli stanowiska był wnioskiem godnym rangi tego zagadnienia. Zostało to potwierdzone w wystąpieniu ministra. Na tym tle kilka uwag. Nie wiem, czy mi będzie wolno powiedzieć, że to jest stanowisko klubu; w każdym razie przemawiam jako przedstawiciel klubu, ale stanowisko klubu nie zostało uzgodnione.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pragnę w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej odnieść się do wystąpienia pana ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej, który przedstawił informację rządu. Celowo podkreślę tytuł tej informacji: O aktualnej sytuacji w rolnictwie i skupie produktów rolnych oraz działaniach ograniczających negatywne skutki suszy.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Uczciwie trzeba powiedzieć, że na uwagę zasługuje głęboka i wnikliwa analiza przyczyn stanu zapaści w rolnictwie i otoczeniu rolnictwa, co jeszcze bardziej potwierdza, że ta debata powinna być rzetelna i poważna. Nie powinno to być zepchnięcie tematu. Można mówić o tym i o północy, to nie jest najważniejsze, ale po odpowiednim przeanalizowaniu.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pan minister przedstawił w informacji taki stan rzeczy i podał tyle nowych elementów, o których nie mówiono ani na posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa, ani w trakcie spotkań ze związkami, że tym bardziej należało odroczyć tę dyskusję, by kluby, szczególnie te, które są w koalicji rządzącej, mogły opracować odpowiedzialne stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-315.5" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Ciekaw jestem, jak się kluby ustosunkują do propozycji ministra rolnictwa, żeby Wysoka Izba wystąpiła o przeniesienie i zwiększenie środków na rolnictwo. W jakim trybie to zrobimy i jak to zaproponujemy?</u>
          <u xml:id="u-315.6" who="#PoselJanuszMaksymiuk">W wystąpieniu ministra słyszymy o pogorszeniu opłacalności produkcji rolnej, pogorszeniu parytetu dochodów gospodarstw rolniczych do dochodów gospodarstw pozarolniczych, o zwiększającym się zadłużeniu zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego. Potwierdza to, że przez lata kreowano w Polsce antyrolniczą politykę. I dzisiejszym głosowaniem potwierdziliśmy, że chyba będziemy robić to samo.</u>
          <u xml:id="u-315.7" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Obniżenie plonów zbóż, ziemniaków, buraków, roślin pastewnych to w prostej konsekwencji dalsze problemy dla rolników - bezpośrednio dla nich. A dla rządu i Wysokiej Izby - pośrednio.</u>
          <u xml:id="u-315.8" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Z taką sytuacją, z klęską rolnicy sami sobie już nie poradzą. Wniosek zgłoszony przez posłów-członków kółek rolniczych miał umożliwić poważne podejście do tego tematu.</u>
          <u xml:id="u-315.9" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pan minister zapewniał, że będzie sprawnie zorganizowane kredytowanie rolnictwa. Może zapewnienie było faktem. Musimy przyjąć, że tak. Ale w terenie sytuacja jest gorsza, niż można było się spodziewać. Rok temu wydawało się nam, że już gorzej być nie może. A jednak może być gorzej.</u>
          <u xml:id="u-315.10" who="#PoselJanuszMaksymiuk">To jest ten dramat. Jest to potwierdzone w wystąpieniu ministra. Rolnicy nie otrzymują za pszenicę i żyto cen określonych przez rząd jako minimalne. Jednostki skupujące opóźniają termin wypłaty. I to wszystko dzieje się przy korzystaniu z kredytu preferencyjnego, kredytu, do którego budżet dopłaca, a Wysoka Izba jest strażnikiem pieniędzy publicznych. To wszystko się dzieje za przyzwoleniem. Miał być kredyt, który miał ratować polskie rolnictwo, a ten kredyt ratuje określone podmioty skupowe.</u>
          <u xml:id="u-315.11" who="#PoselJanuszMaksymiuk">W sprawie cen - niby wszystko jest dobrze, bo ceny za zboża są odpowiednie do parametrów zapisanych w rozporządzeniu. Brak tylko odpowiedzi, dlaczego zawyżono parametry np. zawartości glutenu w porównaniu z ubiegłym rokiem, dlaczego nie uwzględniono, że jest susza, i nie obniżono parametru wilgotności - tu ewidentnie się rolników oszukuje, bo zboże miało wilgotność 9%, 8%, a płaci się za 15%. Kto te 7% zwróci rolnikowi? Za przyzwoleniem Wysokiej Izby i rządu koalicyjnego okrada się chłopa w terenie.</u>
          <u xml:id="u-315.12" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Bardzo istotną informacją jest propozycja ministra rolnictwa uruchomienia środków dodatkowych na likwidację skutków suszy. Mam nadzieję, że na najbliższym posiedzeniu rządu resort rolnictwa zwróci się do Izby z propozycją uchwały w tej sprawie. Bo my sobie tak gadamy, a kto ma to zrobić? Wysoki Sejm nie chce analizować tego w klubach, minister się zwraca do Wysokiej Izby... Musimy tę żabę zjeść. Nie możemy powiedzieć chłopom w terenie, żeśmy rozmawiali o ich problemach, ale - wiecie, rozumiecie - ciężko jest, uchwalone nie było.</u>
          <u xml:id="u-315.13" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Brak też odpowiedzi na pytanie zawarte - już kończę, panie marszałku - w dezyderacie skierowanym przez sejmową komisję rolnictwa do prezesa Rady Ministrów. Chodziło o to, żeby ogłosić, że nie udzieli się dopłat do kredytów preferencyjnych za skup, jeżeli jednostki będą oszukiwały chłopa, i o wyciągnięcie wniosków służbowych w stosunku do osób winnych takiego stanu rzeczy. Bo jedna kwestia to pieniądze, a druga - prawidłowe wykorzystanie małej ilości pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-315.14" who="#PoselJanuszMaksymiuk">I tym pragnę zakończyć wystąpienie, które - mam nadzieję - klub na najbliższym posiedzeniu zaakceptuje.</u>
          <u xml:id="u-315.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Januszowi Maksymiukowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę pana posła Romana Jagielińskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PoselRomanJagielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Mój klub kierował się tym, żeby przenieść debatę, to znaczy nie przenosić jej na dzień następny, na następne obrady, ponieważ kolega premier Waldemar Pawlak zwrócił się do Wysokiej Izby o przeprowadzenie debaty pogłębionej, bardzo szerokiej, gdyż mamy co najmniej dwa dokumenty rządowe: raport o stanie rolnictwa i perspektywy rozwoju tegoż rolnictwa do 2000 r. Gdybyśmy dzisiaj tylko w tym kontekście dyskutowali bardzo szeroko, to moglibyśmy później spłycić tamtą dyskusję, a sprawa jest aktualna w dniu dzisiejszym, dlatego że nie można odkładać na następny tydzień rozstrzygnięcia, czy przyjmiemy, czy odrzucimy tę informację; chociażby z tego powodu, że pan minister rolnictwa zgłaszał konkretne wnioski - stwierdził, iż wie, że jest źle w rolnictwie, że trzeba je wesprzeć, w związku z tym występuje z propozycją wsparcia kredytowego w tym roku, żeby wprowadzić kredyt, nazywany po raz któryś z kolei kredytem suszowym, który obejmowałby już nie sześć miesięcy, ale dwanaście. Nawet określone sumy tu są wpisane: że 1 bln zł potrzebny nam będzie w 1994 r., a w 1995 r., by wesprzeć rolnictwo, potrzebowalibyśmy około 3-4 bln zł. Myślę, że w rządzie bardzo intensywnie pracują, żeby te pieniądze znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PoselRomanJagielinski">Faktem jest, że stan rolnictwa jest krytyczny. Faktem jest, że my jako koalicja rządowa w tej chwili zbieramy, nie siejąc. Jeśli teraz posiejemy, wtedy pewnie tę odpowiedzialność weźmiemy przy tych zbiorach. W tej sytuacji optymizm, który podzielaliśmy zgodnie, płata nam - tak jak i pogoda - figle, gdyż szwankuje uruchomienie pewnych środków w rolnictwie. Chciałbym też bronić rolników: mają oni rację protestując, bo obiecywaliśmy więcej; nie mogliśmy jednak ocenić tego wszystkiego tak pragmatycznie, że są takie trudności, bo obrót gotówki był zdecydowanie utrudniony.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#PoselRomanJagielinski">Poza tym chciałbym się zwrócić przede wszystkim do tych, którzy tego nie słyszą: nie dziwię się, że nie chcieli słuchać tej debaty, dlatego że politycy - panie i panowie posłowie, a myślę, że i panie i panowie senatorowie - ponoszą pewną odpowiedzialność za to, że mamy 19,8 bln zł zadłużenia rolnictwa, że 71,5 bln zł to jest zadłużenie przemysłu rolno-spożywczego. Problemy ze skupem to też kwestia naszej odpowiedzialności. Myślę też, że niektórzy nieodpowiedzialnie głosowali, jeśli chodzi o sferę budżetu, przede wszystkim nad kwestią dokapitalizowania Banku Gospodarki Żywnościowej. Proces oddłużenia PPZ mogliśmy już dawno rozpocząć. W tej chwili nikt nie może tego zrobić i dlatego 70% podmiotów skupowych weszło w skup bez zdolności kredytowej.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#PoselRomanJagielinski">Czy zgodnie z wagą tego problemu uchwaliliśmy ten budżet, żeby wesprzeć kredytem rolników? Nie, ta decyzja została tu, na tej sali podjęta. Musimy sobie doskonale zdawać sprawę, że jednak tych środków nam zdecydowanie zbrakło. Niektórzy tylko otrzymali kredyt wiosenny. Są również tacy, którzy mają w tej chwili problemy związane z bałaganem gdzieś tam w terenie, jeśli chodzi o skup, bo nie otrzymują pieniędzy. W pełni się zgadzam... Zresztą podpisałem dezyderat do premiera rządu Rzeczypospolitej, żeby pewne konsekwencje wyciągał. Ci, którzy biorą z kolei kredyt preferencyjny na skup, powinni go realizować zgodnie z zapisami. Jeśli jest cena interwencyjna, to należy ją stosować. Można pomniejszyć ją, biorąc pod uwagę zanieczyszczenie, zawilgocenie lub brak glutenu, ale trzeba ją stosować. Trzeba od razu, bezpośrednio rolnikom płacić. W tej chwili głównym problemem rolnictwa jest to, że my sprzedajemy, ale bardzo rzadko otrzymujemy zapłatę natychmiast. Przecież przez 3-4 miesiące kredytujemy kogoś innego. Jeśli nie ˝przetniemy˝ decyzją polityczną tego syndromu dotyczącego rolnictwa - zresztą to nie tylko występuje w rolnictwie, ale w całej naszej gospodarce - wzajemnego zadłużenia, to w najgorszej sytuacji będą drobne podmioty. Wśród nich są rolnicy skazani bardzo często na monopol. Przecież nie można jechać gdzieś dalej.</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#PoselRomanJagielinski">Trzeba też podkreślić, Wysoka Izbo, że pewne zadania regulujące tę sferę wokół rolnictwa zostały uporządkowane i wdrożone. Między innymi bardzo dobry efekt dały opłaty wyrównawcze, które nie przynoszą zbyt dużego zysku do kasy. Za czerwiec mamy podobno około 3,5 mld zł. Głównie nam zarzucano, że spowoduje to bardzo wysoki wzrost cen artykułów konsumpcyjnych. To nie wystąpiło; i jest to bardzo pozytywne. Możemy dziś dyskutować na ten temat, czy to jest skutek tylko opłat wyrównawczych - bo my już robiliśmy głęboką analizę - czy to jest skutek właśnie suszy. Ja produkuję i wiem, że głównym powodem jest właśnie dwumiesięczna susza; że plonów będziemy mieli ponownie dużo mniej.</u>
          <u xml:id="u-317.6" who="#PoselRomanJagielinski">Statystyka, co przedstawił pan minister, już pokazuje, że plony zbóż i innych produktów, które są na co dzień potrzebne na naszym stole - warzyw, owoców - też są mniejsze. Możemy się cieszyć z bardzo wysokich cen, może poprawiających opłacalność w sferze ogrodniczej. Ale z drugiej strony nie jest to skutek wprowadzenia opłat wyrównawczych. Mogę o tym państwa tu, na tej sali, oczywiście za pomocą dokumentów, przekonać, że to nie ma potwierdzenia w statystyce. Opracowane one były na dużą naradę wtedy, kiedy mówiliśmy o cofnięciu opłat wyrównawczych. Niektórzy takie wnioski już składali.</u>
          <u xml:id="u-317.7" who="#PoselRomanJagielinski">W związku z powyższym wnoszę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego o przyjęcie informacji rządu, przedstawionej przez ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej i panią wiceminister finansów, z podkreśleniem faktu, że musimy wszystko zrobić, aby jak najszybciej wprowadzić suszowy kredyt preferencyjny, który obejmowałby, zgodnie z propozycją ministra rolnictwa, te 12 miesięcy na 10% do 1 mln na ha.</u>
          <u xml:id="u-317.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Romanowi Jagielińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę panią posłankę Marię Stolzman z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PoselMariaStolzman">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Może w tym morzu pesymizmu jedna optymistyczna wiadomość dla wszystkich. Deszcz pada.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#PoselMariaStolzman"> Proponowałabym się jednak z tego cieszyć, dlatego że dla późniejszych odmian ziemniaków, o czym minister mówił, dla buraków, to nie jest jeszcze tak całkiem bez znaczenia. Oczywiście na niektóre uprawy jest to już, niestety, deszcz spóźniony. Taka jest ta nasza rolnicza rzeczywistość i wszystko, co się pod chmurką odbywa, to od tych najwyższych władz niebieskich zależy; czy nam tego deszczu popada czy nie.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#PoselMariaStolzman">A oczywiście też reakcja na ten deszcz, na tę suszę jest różna, w zależności od jakości gleby, w zależności od dokonanej wcześniej uprawy, od nawożenia, od oprysków. To wszystko w roku suszy też odbywa się inaczej, inne daje efekty niż w normalnym roku, kiedy tej suszy nie ma. A po za tym, niestety, leżymy w bardzo fatalnej strefie klimatycznej i to nie jest tylko takie obiegowe powiedzenie, ale jest to potwierdzone przez tych, którzy się na tym znają, że Polska odznacza się ogromną niestabilnością klimatu: maj jest niepodobny do maja, czerwiec do czerwca i właściwie nigdy polski rolnik nie może wiedzieć, na jaką pogodę w danej porze roku trafi. Inne kraje, leżące w trochę lepszej strefie, takich kłopotów, jakie występują co jakiś czas w Polsce, w tym stopniu nie mają.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#PoselMariaStolzman">Proszę państwa, czegoś tutaj nie rozumiem. Pan poseł Maksymiuk tak okropnie się denerwował, składał wniosek o to, żeby tę debatę odłożyć do następnego posiedzenia. Przecież nie kto inny, tylko - jak czytam w dokumencie sejmowym - posłowie reprezentujący kółka rolnicze i organizacje rolników, 17 sierpnia, czyli przedwczoraj wystąpili z wnioskiem o wprowadzenie tej debaty do porządku obrad i przedstawienie informacji przez ministra rolnictwa. Zgadzam się, ja bym się też lepiej czuła, gdybym miała tę informację na piśmie i mogła odnieść się do pewnych szczegółów merytorycznych, bo szczególnie sprawozdanie wygłoszone przez panią wiceminister finansów było tak szalenie księgowe i tyle zawierało liczb, że trzeba by mieć komputer zamiast głowy, żeby móc się na temat tych liczb wypowiedzieć i po kolei je spamiętać. Mojej głowy już na to nie stać.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#PoselMariaStolzman">I wreszcie, proszę państwa, trzeba sobie jeszcze jedną przykrą rzecz powiedzieć. Mam nadzieję, że nie będzie już takich przykrych posiedzeń komisji rolnictwa, z jakimi mieliśmy do czynienia w tym roku. Na jednym z ostatnich posiedzeń dowiedzieliśmy się, że Agencja Rynku Rolnego ma 2 bln zł nieściągalnych należności, a w tej chwili zastanawiamy się, skąd wziąć bilion. Przecież to, że rząd przesunął 500 mld zł z agencji restrukturyzacji na skup, to jest przykra konieczność, to nie jest żadne osiągnięcie, bo te pieniądze były przeznaczone na co innego i jest to taka wędrówka - jak się to u mnie w rodzinie mówiło - z kieszonkowa do workowa czy z lewej kieszeni do prawej. Ale agencja zadań nie wykona - tych, których od niej oczekiwaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#PoselMariaStolzman">Proszę państwa, nie wiem, w jaki sposób my, jako posłowie, mamy załatwić ten bilion złotych. Od tego jest rząd, ma swoich ministrów. Jeżeli ministrowie widzą taką potrzebę, a rząd ma taką rezerwę - to niech da. Nasza rola posłów jest wtedy, jeżeli rząd zdecydowałby się wnieść poprawkę do ustawy budżetowej. I wtedy, jak sądzę, apele do posłów są usprawiedliwione, bo parlament musi się zgodzić na zmiany w tegorocznej ustawie budżetowej. Natomiast my nie dysponujemy przecież rezerwami rządu czy premiera i nie wiemy, na co on je zechce wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-319.7" who="#PoselMariaStolzman">I to proszę państwa tyle. Tu pan marszałek już na mnie mruga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">To komputer.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PoselMariaStolzman">Komputer, ale przez pana marszałka włączony. Wobec tego nie mam wyjścia - muszę kończyć, ale myślę, że rzeczywiście też bardziej odpowiadałaby mi ta debata, gdybyśmy mieli materiały na piśmie, ale wtedy nie można zgłaszać pomysłu takiej debaty w dniu czy w przeddzień rozpoczęcia obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję pani posłance Marii Stolzman z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę pana posła Eugeniusza Janułę z Unii Pracy. To już ostatni mówca zapisany do głosu.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PoselEugeniuszJanula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sądzę, że ta debata wywołana niczym innym jak suszą, jest tylko wstępem do szerszej debaty na temat rolnictwa, polityki rolnej i całego kompleksu spraw z tym związanych.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PoselEugeniuszJanula">Informacja przedstawiona przez panią minister i pana ministra, jak i kroki podjęte przez rząd, są, jak sądzę, krokami nie na miarę potrzeb rolników, ale na miarę tych możliwości, jakimi w tej chwili nasze państwo i rząd dysponują. Dobrze się stało, że moi przedmówcy poruszali tutaj szczegółowo poszczególne problemy, mianowicie takie jak problem skupu, problem kredytowania, bo ja właśnie nie na tym chciałbym się skupić.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#PoselEugeniuszJanula">Otóż, Wysoka Izbo, uważam - i tutaj nie w pełni mogę się zgodzić z moją przedmówczynią, panią poseł Stolzman - że nieuchronnie nadciąga okres, kiedy część upraw będzie musiała być systematycznie nawadniana, oby tylko część. Z przeważającej liczby ekspertyz klimatologicznych wynika niestety, że w Polsce będziemy coraz częściej mieli okresy suszy, zresztą od kilkunastu lat można to stwierdzić, i obyśmy nie musieli jako Izba, a dotyczy to również rządu, co rok lub może co kilka lat podejmować po raz kolejny problemu potęgujących się skutków kolejnych klęsk klimatycznych.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#PoselEugeniuszJanula">Od dawna wiadomo bowiem, że Polska jest krajem wybitnie deficytowym, jeśli chodzi o zasoby wody, a ostatnie lata dowiodły, że ten deficyt wzrasta. Rolnictwo jest tą dziedziną gospodarki, która pierwsza i w największym stopniu odczuwa skutki tego właśnie deficytu. W związku z tym uważam, i tak uważa również mój klub, że w ramach całościowej polityki, również polityki rolnej, powinno zostać przewidziane podjęcie prac irygacyjnych na szeroką skalę, które pozwolą tę niezbędną część wody zatrzymać.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#PoselEugeniuszJanula">Powołam się tutaj na pana posła Soskę, który mówił o okupancie. Ja nawiążę do jego wypowiedzi nie w tym samym kontekście, ale trzeba powiedzieć, że nawet tenże okupant chciał wybudować - bo ten okupant się odznaczał pewnym racjonalizmem gospodarczym, to trzeba uczciwie powiedzieć - w stepowiejącej Wielkopolsce sześć wielkich zbiorników wodnych. Przede wszystkim po to - co doskonale rozumieją reprezentanci rolników - żeby podnieść poziom wód gruntowych. Nie wykonano tego do dnia dzisiejszego. Tak że również z budową zbiorników wodnych jesteśmy ogromnie zapóźnieni.</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#PoselEugeniuszJanula">Program ˝Wisła˝, którego realizację kiedyś rozpoczęto, nie został ani w ułamku zakończony, choć należy sądzić, że jego realizacja - aczkolwiek specjaliści twierdzą, że nie był on dokładnie opracowany pod względem technicznym - pozwoliłby już teraz, po około 15-letnim okresie realizacji, w znacznym stopniu polepszyć sytuację rolnictwa, jak też innych działów gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-323.6" who="#PoselEugeniuszJanula">Dlatego też sądzę, że ten rząd ma szansę, niezależnie od bezpośredniego przeciwdziałania skutkom suszy, podjąć szeroko rozumiany plan robót irygacyjnych oraz naprawy tych irygacji, które zostały w różny sposób zniszczone, po to, żeby najpierw rolnictwo, a następnie cała reszta gospodarki odczuła poprawę zaopatrzenia w wodę. Niektórzy z nas na wykładach czy seminariach z ekonomii politycznej uczyli się, że woda jest dobrem wolnym - niestety, w polityce gospodarczej lub polityce rolnej zjawisko tego dobra wolnego nie występuje. Woda ma coraz wyższą cenę i cena ta będzie w naszych warunkach relatywnie wzrastać.</u>
          <u xml:id="u-323.7" who="#PoselEugeniuszJanula">Nie poruszam tutaj kwestii zanieczyszczeń, aczkolwiek jest to również problem bardzo istotny. W tym zakresie odnotowano w ostatnich latach pewną poprawę.</u>
          <u xml:id="u-323.8" who="#PoselEugeniuszJanula">Sądzę więc, że przedłożenie dwóch ministerstw trzeba oczywiście przyjąć. Podkreślam, że są to kroki zaradcze na miarę tych możliwości, które rząd ma, zmierzające do tego, żeby w ramach szerokiego kompleksu polityki rolnej i nie tylko polityki rolnej podjęto wreszcie sensowne prace irygacyjne i żeby je realizowano, żeby nie pozostały one na papierze.</u>
          <u xml:id="u-323.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi Eugeniuszowi Janule z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Stwierdzam, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy ktoś z przedstawicieli rządu pragnie jeszcze coś powiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#PoselKrzysztofBudnik">(Czy można zadać pytania?)</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Rozumiem, że do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Panie marszałku, proszę wybaczyć, że mimo późnej pory chcę zadać te pytania, ale sprawa jest bardzo ważna, co podkreślali wszyscy mówcy. Chcę zadać trzy pytania, skierowane do przedstawicieli rządu, a odnoszące się do konkretnej sytuacji istniejącej w woj. wałbrzyskim. Mogłem się z nią zapoznać i budzi ona nie tylko mój głęboki niepokój. Otóż według ostatnio uzyskanych informacji od wicewojewody wałbrzyskiego (z 8 sierpnia br.) rynek lokalny w woj. wałbrzyskim, jeśli chodzi o skup zbóż, jest zdominowany przez mało znane, a właściwie w ogóle nie znane prywatne podmioty gospodarcze, które w zasadzie w ogóle nie posiadają własnego zaplecza technicznego do przeprowadzania skupu zbóż. Pomimo to uzyskały preferencyjne kredyty skupowe, jak również podpisały umowy z Agencją Rynku Rolnego na skup zbóż. I to w sytuacji, gdy w naszym województwie są dwa państwowe zakłady zbożowe: w Dzierżoniowie i w Świdnicy (zwłaszcza ten pierwszy do niedawna cieszył się niezłą kondycją), posiadające i własne magazyny, i w ogóle warunki techniczne, aby w sposób właściwy przeprowadzać skup zbóż. Jednak nie uzyskały one ani kredytów preferencyjnych, ani możliwości zawarcia odpowiednich umów z Agencją Rynku Rolnego. Natomiast te prywatne podmioty gospodarcze, o których mówiłem wcześniej, wydzierżawiają od tychże PZZ odpowiednie urządzenia, w szczególności mam na myśli silosy.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">W tym okresie, przynajmniej do 8 sierpnia, korzystając w pewnym sensie ze swojej monopolistycznej pozycji na naszym rynku lokalnym, przymuszano rolników zarówno do zbywania zboża po zaniżonych cenach, nawet w wysokości ok. 180 tys. zł za kwintal, jak i do przyjmowania wydłużonych terminów płatności za skupowane zboże.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam, to miały być pytania, a pan poseł wygłasza przemówienie. Nie mogę się na to, niestety, zgodzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Rozumiem, chciałem tu tylko przedstawić tę sprawę. Mój wywód prowadzi do wniosku, że doszło do tego, iż dotacje z budżetu, poprzez różne instrumenty finansowe, trafiają nie do rolników, a takie było chyba podstawowe założenie, ale do takich okresowych, czasowych podmiotów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">I teraz zadaję pytania. Pierwsze pytanie: Według jakich kryteriów i w jakim trybie Agencja Rynku Rolnego wybiera kontrahentów do pośrednictwa i interwencyjnego skupu zbóż? Pytanie drugie: Czy udzielane preferencyjne kredyty skupowe były obwarowane warunkami w zakresie minimalnej ceny i maksymalnego okresu płatności rolnikom za skupione zboża? Pytanie trzecie: Dlaczego PZZ, w szczególności w woj. wałbrzyskim, pozbawia się możliwości pozyskania taniego kapitału obrotowego, jakim są preferencyjne kredyty skupowe - w sytuacji gdy często dałyby one tym zakładom zbożowym duże szanse poprawy ich kondycji finansowo-ekonomicznej? To ostatnie pytanie zadaję zwłaszcza w związku z faktem, że jeden z tych PZZ, jak się okazało, posiada zdolność do uzyskania kredytu komercyjnego, natomiast, według wcześniejszych ustaleń, nie posiadał zdolności kredytowej do uzyskania kredytu preferencyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan minister chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem się odnieść do kilku kwestii i przedstawić wyjaśnienia do poruszonych zagadnień, jeśli chodzi o informację przedłożoną przez rząd na wniosek posłów. Mogę tylko stwierdzić na usprawiedliwienie rządu, że fakt złożenia wniosku na 24 godziny przed wygłoszeniem informacji rządu w Sejmie uniemożliwiał w znacznej mierze zrealizowanie postulatu, aby dostarczyć wszystkim posłom te informacje na piśmie. Nie było tu naszej złej woli, ale brak możliwości.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Chciałbym powiadomić Wysoką Izbę, iż ministerstwo rolnictwa będzie postulowało przeprowadzenie szerszej debaty na temat problemów rolnych i na temat dokumentu, który państwo otrzymaliście (raport o stanie rolnictwa i założenia polityki rolnej do 2000 r.). Powinniśmy odbyć bardzo szeroką debatę o problemach rolnictwa, jakie są do rozwiązania, o tych problemach, jakie stoją przed rolnictwem. Nie możemy postrzegać ich w kontekście budżetu jednego roku. To są problemy, które będziemy rozwiązywać na pewno co najmniej kilkanaście lat. Taki jest zakres problemów stojących przed rolnictwem.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Chciałbym przyjąć również wniosek i deklarację pana posła Maksymiuka, który jest jednocześnie przewodniczącym największego związku zawodowego rolników, iż podejmie partnerską współpracę z ministrem rolnictwa dla pozyskania w 1995 r. środków w ustawie budżetowej w wysokości ok. 3 bln zł na złagodzenie skutków suszy, i w ogóle skutków załamania i recesji w rolnictwie. W bieżącym roku - informowałem o tym w wystąpieniu Wysoką Izbę - potrzeba będzie ok. 1 bln zł i minister rolnictwa podjął starania - i wystąpi wobec Rady Ministrów z tymi wnioskami - o znalezienie takich środków. Twierdzę, że z powodu ˝rozdrobnienia˝ umów kredytowych na kredyty wiosenne i skupowe 32 banki tych kredytów nie wykorzystają. W związku z tym w IV kwartale br. będzie możliwe wykorzystanie tychże środków w ramach kredytu suszowego, natomiast liczę na pana posła (i trzymam go za słowo) jako reprezentanta i klubu, i związku zawodowego, że wesprze działania ministra rolnictwa, ażeby w przyszłorocznym budżecie - a jest na to czas podczas prac parlamentarnych - zapisać środki w wysokości 3 bln, aby wygospodarować kredyt na 12 miesięcy, popierając, słuszne przecież, nasze wspólne postulaty dotyczące wsparcia rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Chciałbym również prosić, ażeby nie używać słów maksymalnie dramatyzujących tę sprawę, np. nie mówić, że ktoś kogoś okrada. Chciałbym poinformować Wysoką Izbę po raz drugi - bo w tej informacji pisemnej, którą odczytałem, sygnalizowałem to - że zlecona została PIS i PAR kontrola wszystkich podmiotów prowadzących skup, jak również kontrola przez banki. Taki nadzór zwiększy minister finansów, gdyż mamy informacje z terenu, że podmioty, które korzystają z kredytu skupowego, nie podejmują decyzji o zapłacie natychmiast, podczas gdy ten kredyt jest przeznaczony na skup, odraczając z niewiadomych powodów termin zapłaty o 2-3 miesiące. Jest to nieuzasadnione działanie i minister finansów podejmie kontrolę tych podmiotów i zdecyduje o cofnięciu im przydzielonych limitów. Także PIS i PAR podjęły kontrolę wszystkich podmiotów, które mają umowy z Agencją Rynku Rolnego o prowadzeniu skupu, czy przestrzegają warunków określonych w umowie. I to jest od razu odpowiedź na pytanie pana posła - każdy z podmiotów w umowie został zobowiązany do płacenia przynajmniej ceny interwencyjnej Agencji Rynku Rolnego, nie może kupować po niższej cenie. Jeżeli stosuje inną cenę, jest to przestępstwo, wykroczenie. Powinien on zwrócić środki i o takie działanie wystąpi wówczas agencja. Jest to w tej chwili sprawdzane przez Państwową Inspekcję Skupu. To prawda, że tam, gdzie są pieniądze ˝tańsze˝, są zakusy wielu podmiotów - znane, sądzę również i na tej sali - polegające na tym, że podmioty świadomie podejmowały decyzje o skupie po zaniżonych cenach, licząc na to, że wskutek dyskusji wymusi się jakby subwencjonowanie czy dotowanie tej kwoty wynikającej z różnicy ceny, skłaniając rząd do podjęcia działań czy uruchomienia na ten cel dodatkowych środków z budżetu. Stąd podjęliśmy starania, aby wyegzekwować od podmiotów, które zobowiązały się do uczestnictwa w skupie, przestrzeganie przyjętych rozwiązań, ustalonych w umowie o skupie.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Jeżeli chodzi o wypowiedź pana posła Jagielińskiego, z dużą satysfakcją przyjmuję deklarację współpracy i poparcia w celu rozwiązywania problemów finansowych - i problemów całościowych - rolnictwa. Myślę, że będzie doskonała okazja do tego podczas dyskusji plenarnej nad dokumentami, które wpłynęły do Wysokiej Izby (na razie zostały rozesłane do posłów). Ja oficjalnie wystąpię jako minister rolnictwa o włączenie jeszcze innych dokumentów... Są przygotowywane dwa inne dokumenty, przykładowe ustawowe uregulowanie jednego z rynków. Miałem nadzieję, że będzie to ustawowe uregulowanie rynku cukru. Miał to być przykład, bo w dokumencie dotyczącym polityki rolnej do 2000 r. informujemy, że ten dokument będzie kompleksowy, jeżeli zostanie uzupełniony o takie sektorowe polityki, jak uregulowanie rynków zbóż, cukru, mięsa, mleka. Jeden z tych dokumentów już udało się przedstawić. Niestety, dziś dowiedziałem się, że pan prezydent zawetował ten dokument, co utrudni w znacznej mierze przeprowadzenie kampanii skupu buraków cukrowych. Natomiast drugim elementem, o który będzie uzupełniony ten dwuczęściowy materiał przygotowany przez ministerstwo rolnictwa do debaty plenarnej w Wysokiej Izbie, będzie przykład polityki regionalnej, której się domagało, o którą się dobijało rolnictwo od wielu lat. W tej chwili trwają prace nad przygotowaniem tych dwóch dokumentów. Wierzę, że wojewodowie podejmą prace nad pozostałymi. Będziemy z nimi intensywnie współpracować w zakresie przygotowania rolnej polityki regionalnej dla Polski północnej, to jest 6 województw od Koszalina po Suwałki, i program polityki regionalnej dla województw Małopolski. Ta decyzja została już podjęta przez wojewodów, w roku bieżącym prace będą zakończone i te dokumenty łącznie przedstawimy Wysokiej Izbie do oceny.</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Chciałbym również w kilku słowach odnieść się do wypowiedzi pani poseł Stolzman. Zgadza się, jest to wydarzenie nastrajające optymistycznie. Po prawie dwumiesięcznej suszy wreszcie pada deszcz. Niemniej jednak jest to paradoksalna sytuacja, ponieważ skutki suszy w plonach zbóż i okopowych w większości są już widoczne. Natomiast skutecznie utrudnia nam dyskusję o suszy i skutkach tejże suszy padający za oknem deszcz. Jest on korzystny dla zasiewów zbóż ozimych i rzepaków. To jest łagodzenie skutków suszy dla zasiewów zbóż ozimych, ten deszcz. I to bardzo dobrze, że on jest. Niemniej jednak są i niekorzystne elementy, które będą odciskać piętno na bilansie paszowym zbóż w Polsce, przede wszystkim na ich jakości. Problem bowiem polega na tym, że wiele zbóż nie utrzymuje parametrów jakościowych. Stąd Agencja Rynku Rolnego odstępuje od tych parametrów, żeby w ogóle podjąć skup zbóż. Natomiast później mogę wystąpić problemy ze sprzedażą tychże zbóż, bo nie mają one parametrów jakościowych wymaganych przez przemysł zbożowo-młynarski, a wtedy z kolei wnioski w komisji budżetu są takie, że agencja ˝generuje˝ straty, bo nie potrafi sprzedać towaru po cenie przynajmniej takiej, po jakiej go zakupiła.</u>
          <u xml:id="u-329.6" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">I tu musimy podjąć świadomą decyzję: albo przestrzegamy parametrów i rozliczamy ze środków, z każdego grosza budżetowego - ale wówczas prezes agencji z pełną świadomością przerywa skup i kupuje tylko to, co odpowiada polskiej normie, z czego da się zrobić mąkę normalnej jakości - albo kontynuujemy skup, ale wtedy konsekwencją będzie absolutne załamanie ceny interwencyjnej i ceny minimalnej, bo innego zboża ze względu na pogodę w Polsce dziś nie ma; albo więc kontynuujemy skup, ale chodzi o to, żeby za pół roku, gdy zapomnimy o problemach związanych ze żniwami, nie stawiać zarzutu, że - co było również poruszane w wypowiedzi pani poseł - że agencja dysponuje nieracjonalnie swoimi środkami.</u>
          <u xml:id="u-329.7" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Chciałbym także przypomnieć w tym miejscu zapis w ustawie o Agencji Rynku Rolnego. W jednym z pierwszych ustępów jest zapis, że organem agencji jest jej prezes. Nadzór nad pracą agencji i prezesa agencji sprawuje prezes Rady Ministrów. Minister rolnictwa jako jeden z członków Rady Ministrów może wnioskować o powołanie lub odwołanie prezesa agencji, gdy nie wypełnia on swoich obowiązków. Uważam, że warto byłoby jasno powiedzieć, iż dyskutowanie o roli agencji, wystawianie jej wizytówki za ostatnie trzy lata jest zgłaszaniem pretensji nie do tego ministra i nie do tego premiera.</u>
          <u xml:id="u-329.8" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Powiedziałem, że organem Agencji Rynku Rolnego jest jej prezes. Nie ma w niej ustawowo zagwarantowanej instytucji takiej, jaka jest w administracji rządowej, w ministerstwach, mianowicie kolegium resortu, gdzie dyskutuje się i decyduje kolegialnie. Tu mamy jednoosobową odpowiedzialność każdego z szefów agencji. I tak jest do dziś. Należałoby dokonać nowelizacji ustawy o agencji i wtedy dopiero dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-329.9" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Tak więc to, że w tej chwili pada deszcz, to dobrze, bo złagodzi to skutki suszy sięgające w przyszły rok. Łatwiej będzie zasiać zboża ozime. To wcale jednak nie znaczy, że nie będę czynił starań o to, aby zapewnić środki w ustawie budżetowej na rok przyszły, jak i aby ˝wygenerować˝ odpowiednią kwotę w tegorocznej. Chodzi o te dwa i pół miliona dopłat do kredytów rolniczych: z tej kwoty można by zabezpieczyć środki na uruchomienie takiej linii kredytowej.</u>
          <u xml:id="u-329.10" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Jeżeli chodzi o sprawę 2 bln zł należności Agencji Rynku Rolnego nie ściągniętych do dziś, to chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że nie są to 2 biliony, a 1400 mld zł, z czego prawie 500 mld zł zalegają PZZ, a więc podmioty państwowe. Około 200 mld zł są to zobowiązania Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa za zaliczkowanie dostaw w okresie, kiedy PGR były w fazie przejmowania przez tę agencję. Każdy z tych podmiotów podjął decyzję o przeznaczeniu tych środków na płace, nie spłacając pieniędzy Agencji Rynku Rolnego. Oczywiście, można podjąć męską decyzję i zaskarżyć do sądu Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa. Tylko wiąże się to z 20-procentową kaucją z tytułu kwoty sporu. Obydwie agendy rządowe zamiast przeznaczyć pieniądze na odbudowę poziomu produkcji w tych instytucjach, stracą pieniądze na rozprawy sądowe. Prowadzone jest postępowanie ugodowe, aby odzyskać mienie produkcyjne bądź przetwórcze i na tej bazie kontynuować produkcję, by nie powiększać jeszcze dużego bezrobocia, które ma miejsce w tych regionach, gdzie właśnie jest duża koncentracja m.in. pegeerów. Toteż zamiast oddawać sprawy do sądu i egzekwować środki finansowe w rozprawach sądowych, aby odzyskać je dla Agencji Rynku Rolnego, uważam za zasadne i celowe kontynuowanie tych prac przez obydwu prezesów. Chodzi tu również o ponad 400 mld zł, z którymi zalegają państwowe zakłady zbożowe. W okresie gdy są one zadłużone na dziesiątki bilionów złotych, gdy podejmujemy proces ich systemowego oddłużenia, byłoby co najmniej rzeczą niezasadną, że inna agenda, także reprezentująca skarb państwa, taką decyzję by podjęła.</u>
          <u xml:id="u-329.11" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Aktualnie z Agencji Rynku Rolnego są skierowane do sądu o odzyskanie środków finansowych od podmiotów prywatnych 222 sprawy, na kwotę ok. 900 mld zł. Chciałbym jednak zaznaczyć, że rząd zobowiązał się do tego, że agencja będzie w swych decyzjach preferować podmioty prywatne, zlecając skup bądź obrót towarami, jako że zdecydowaliśmy się w 1989 r. na inny ustrój - na kapitalizm, w którym dominującą formą jest własność prywatna. Toteż w wynegocjowanej z Bankiem Światowym umowie ASAL 300 w jednym z punktów, jaki zapisano, z czego jest rozliczany rząd, zaznacza się, że agencja preferuje podmioty prywatne. Nie ja podpisałem tę umowę, lecz mój poprzednik, ale jestem zobowiązany do przestrzegania zawartych w niej zasad, bo inaczej nie przekażą nam z Banku Światowego kolejnej transzy kredytu na infrastrukturę wiejską, a już rozpoczęliśmy wdrażać to przedsięwzięcie. Nie jest więc to tak do końca, że absolutnie musimy i powinniśmy wybierać podmioty państwowe. Powyższy zapis oznacza, że powinniśmy dojść do tego, by tylko podmioty prywatne funkcjonowały jako podmioty skupujące. Tam, gdzie przychodzi dziesięciu wnioskodawców prywatnych, zawsze jest ryzyko, że podmiot będzie niewiarygodny, dlatego wprowadzona została przedłużona procedura o zabezpieczeniach środków finansowych uruchamianych w mieniu nieruchomym danego podmiotu.</u>
          <u xml:id="u-329.12" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Jeżeli chodzi o sprawę poruszoną przez pana posła Janułę, o obniżający się systematycznie od lat poziom wód gruntowych i zapasów wód pitnych w ogóle, to zgadzam się, że jest to problem nie tylko rolnictwa, ale całego państwa. Niemniej jednak nie stwierdzałbym, aż tak dalece, że ktoś w czasie okupacji miał lepsze poglądy i że były to rozwiązania alternatywne bądź lepsze. Nasze działania uzależnione są od środków finansowych, jakie mamy do dyspozycji i które możemy uruchomić. W tej chwili środki finansowe na meliorację zostały ujęte w budżetach zbiorczych wojewodów i oni podejmują decyzje o ich uruchomieniu bądź przesunięciu innych środków na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-329.13" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Teraz odniosę się do pytań, które był uprzejmy postawić pan poseł Budnik z Wałbrzycha. Chciałbym pana poinformować, panie pośle, że agencja nie odmówiła żadnemu podmiotowi zawarcia umowy na skup w ramach magazynów autoryzowanych bądź w jakiejkolwiek innej formie skupu. Każdy, kto przedstawił dokumenty, że jest wiarygodnym podmiotem, posiada stosowne zabezpieczenie bądź umowę o wydzierżawieniu powierzchni składowej i może prowadzić taki skup, zgodnie z zasadą taką umowę z agencją zawarł. PZZ, o którym pan mówił, nie zwrócił się po prostu z takim wnioskiem do Agencji Rynku Rolnego. Jest na sali prezes Agencji Rynku Rolnego i może to potwierdzić. Natomiast Agencja Rynku Rolnego w tym województwie zawarła 16 umów skupu na 40 tys. ton zboża. Zakupiła dotąd ok. 11 tys. ton, do realizacji pozostało 29 tys. ton, a więc ma kto kupować, tylko nie ma takiej podaży zboża. 6 tys. ton kupiono za środki własne Agencji Rynku Rolnego. W każdej z tych umów jest zawarty warunek, że pod rygorem nieważności umowy i zwrotu środków dany podmiot zobowiązany jest do realizowania ceny interwencyjnej Agencji Rynku Rolnego. Nie ma tu żadnej selekcji negatywnej - że wybiera się podmioty uznaniowo.</u>
          <u xml:id="u-329.14" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Jeśli zaś chodzi o uruchomienie kredytu skupowego dla PZZ i o szansę podjęcia skupu... Tu kończy się wpływ Agencji Rynku Rolnego, ministerstwa rolnictwa i rządu. To bank podejmuje decyzję dotyczącą tego, czy podmiot jest wiarygodny i czy daje szansę zwrotu tych pieniędzy. Nie można metodą administracyjną zobowiązać banku do uruchomienia kredytu, gdy tenże negatywnie oceni podmiot. Może prezes Agencji Rynku Rolnego przedstawić taki wniosek, ale bank żąda poręczenia bezwarunkowego, czyli każde niespłacenie kredytu obciąża konto agencji. W związku z tym jest to przede wszystkim suwerenna decyzja każdego banku. Sądzę, że podjęty proces dokapitalizowania BGŻ i postępowań ugodowych i oddłużeniowych PZZ za pół roku zmieni w dużej mierze oblicze rynku skupowego w Polsce. Dziś jest to jeszcze problem, ale dobrze państwo wiecie, że decyzja o dokapitalizowaniu została podjęta z uwzględnieniem drugiego warunku, zgodnie z zapisem, że najpierw będzie ustawa o przekształceniu BGŻ. Kilka dni temu ustawę podpisał pan prezydent i dopiero w tej chwili rozpoczynają się procesy ugodowe czy naprawcze, bankowe postępowania wobec PZZ i trwać to będzie co najmniej pół roku. W niektórych przypadkach już zostały podjęte decyzje - między innymi wobec PZZ Leszno, któremu BGŻ umorzył część kredytów i zakład podjął już skup. Decyzja opóźnienia o 4 miesiące skutecznie odciska swoje piętno na nastrojach w czasie obecnej kampanii żniwnej.</u>
          <u xml:id="u-329.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę bardzo, pan poseł Janusz Maksymiuk w trybie art. 109.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Panie Marszałku! W trybie art. 109 chciałem wnieść sprostowanie co do dwóch kwestii w wystąpieniu pana ministra. Po pierwsze, pozwolę sobie zaprzeczyć, jakoby pan minister mógł liczyć na partnerską współpracę między związkami rolników a rządem w celu uzyskiwania środków. Otóż pragnę podkreślić, że od ponad roku upominamy się - zarówno Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, związki rolnicze ˝Solidarność˝, jak też ˝Samoobrona˝ - o rozpoczęcie rozmów z rządem na temat paktu o polskim rolnictwie. I dzisiaj wyrażanie nadziei na podjęcie współpracy jest po prostu nieznajomością rzeczy albo złym traktowaniem tychże związków. Dlatego zwracam się z prośbą do pana marszałka o wprowadzenie do materiałów sejmowych stanowiska Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych - w tym wypadku po raz kolejny upominamy się u pana ministra o wszczęcie takich rozmów i jest to dowód, że pan minister nie miał tutaj racji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję, panie pośle, tylko w świetle regulaminu nie bardzo wiem, co mam z tym zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Jest to dowód na wyjaśnienie sprawy i zarzutu pana ministra. Druga kwestia dotyczy okradania. Pan minister był uprzejmy zaznaczyć, że nie można używać takiego sformułowania. Zdaję sobie sprawę, że jest to przykre sformułowanie, ale podkreślam, że okrada się rolników i to w majestacie prawa, używając do tego środków budżetowych, jakimi są kredyty na skup. Szczególne przypadki tego rodzaju okradania rolników były omówione na ostatnim posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa. Opracowano wówczas dezyderat i pragnąłbym, żeby pan minister zapoznał się z protokółem posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Czy pan minister zechce jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Panie Marszałku! Wysoka izbo! Chciałbym krótko odpowiedzieć - żeby państwa nie zanudzać w środku nocy - iż uważam, że nie można dramatyzować. Otóż jeżeli ktoś nie spełnia warunków zapisanych w umowie i płaci mniej niż to zadeklarował, to chcę przypomnieć, iż oświadczyłem, że (są prowadzone kontrole przez PIS i PAR) jeżeli ustalimy takie podmioty, to imiennie o tym poinformuję Wysoką Izbę - chodzi o podmioty i województwa, w których prowadzą one taką złą działalność, jak to pan poseł był uprzejmy zauważyć.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Jeśli chodzi o kwestię drugą, czy minister jest świadomy i chce podjąć współpracę ze związkami zawodowymi, to jedną z pierwszych decyzji, którą podjęliśmy, było powołanie rady doradczej wszystkich związków zawodowych przy Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Przewodniczącym tejże rady jest członek Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych pan Dydyna i nie znam wniosków ani uwag, z których wynikałoby, jakoby użalał się, iż minister rolnictwa wszystkich dokumentów nie konsultuje z tą radą, a więc ze związkami zawodowymi. Z wszystkimi dokumentami, zanim staną się przedmiotem obrad rządu bądź Sejmu, zapoznaje się ta rada.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#MinisterRolnictwaIGospodarkiZywnosciowejAndrzejSmietanko">Rozumiem temat podjęty wcześniej przez związki w czasie funkcjonowania poprzedniego rządu, mówiąc w skrócie hasła paktu dla rolnictwa. Sądzę, że takim swoistym paktem i opracowaniem będzie dokument: Założenia polityki rolnej do 2000 roku plus polityka branżowa i regionalna - i dyskusje nad tym rozpoczniemy. Nie można dyskutować nad tymi dokumentami bez podania przebiegu rozwiązań problemów i określenia czasu oraz środków finansowych dla rozwiązania tychże problemów. Pakt ten będzie zawarty i omówiony w ramach tegoż dokumentu. Jest to kwestia nazwy czy inicjatywy danej organizacji.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie ma dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm przyjął do wiadomości informację rządu o aktualnej sytuacji w rolnictwie i skupie produktów rolnych oraz o działaniach ograniczających negatywne skutki suszy w rolnictwie i gospodarce żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sprzeciwu nie słyszę. Propozycja została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję panu ministrowi za udział w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-336.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wysoka Izbo! Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 26 posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-336.8" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę panią poseł sekretarz o odczytanie komunikatów, jeżeli są.</u>
          <u xml:id="u-336.9" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie ma komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-336.10" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Informuję zatem, że zgłosili się posłowie w celu złożenia oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-336.11" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przystępujemy do wysłuchania oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-336.12" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Głos ma pan poseł Tadeusz Gąsienica-Łuszczek, nie zrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-336.13" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przede wszystkim chciałem przeprosić za wczorajszy dzień szczególnie tych, którzy ewentualnie czekali na moje oświadczenie, ponieważ zgłosiłem się, a później zagapiłem się i nie przyszedłem.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">Mam do omówienia dwa tematy. Myślę, że nie jestem gadułą, może zdążę, jeżeli nie, to starym zwyczajem dokończę je kiedy indziej; sądzę, że jeszcze nie jeden raz będę miał możliwość mówienia.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">W dniu 4 sierpnia w tygodniku ˝Nie˝ ukazał się artykuł pod tytułem ˝Oszczypki w Mac Donaldzie˝. Chodzi tu o spór, który trwa w Zakopanem w sprawie tego Mac Donalda, ale to jest szersza sprawa, może o tym powiem kiedy indziej. Autor tego artykułu w niektórych momentach chwali góralszczyznę, a w niektórych ukazuje ją w zupełnie krzywym zwierciadle. I tak: wytyka pomysły różnych osób, które np. egzaminują woźniców fiakrów, zadając w testach głupawe pytania typu, ile diabłów zmieści się na linie na Kasprowy Wierch? Oczywiście mówię to w przenośni, w rzeczywistości jest tam napisane, ile ta lina utrzyma, jaki wytrzyma ciężar. Więc to są tego typu pytania. Przede wszystkim jednak autor tego artykułu w nieprawdziwy, odrażający sposób stara się pokazać produkcję oszczypków. A chodzi o to, że chcę wykazać bezsensowność pasteryzacji, na której pomysł ktoś wpadł. I tutaj mogę powiedzieć taką rzecz: nie jestem już człowiekiem młodym, nie słyszałem jednak jeszcze o żadnym wypadku, żeby ktoś tym serem się zatruł lub miał jakieś dolegliwości żołądkowe. Ten ser jest produkowany systemem tradycyjnym, prymitywnym, jednak z zachowaniem higieny, nie tak, jak pisze autor. Jeżeli ktoś tego sera spróbował, to wie, że jego smak jest niepowtarzalny. Tak jak przykładowo posłużę się fragmentem przyśpiewki góralskiej, oczywiście nie będę śpiewał, tylko powiem</u>
          <u xml:id="u-337.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-337.5" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">: ˝Górale, górale, góralska muzyka, cały świat obyndzies, ni ma takiej nika˝. Tak jest i z tym serem, jeżeli ktoś chce po prostu poprzez sprowadzenie tego sera do jakiejś spółdzielni zniszczyć ten dorobek dziesiątek lat góralszczyzny.</u>
          <u xml:id="u-337.6" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">Następny temat to sprawa KPN. Swego czasu obiecałem państwu, że powiem za co, gdybym mógł, odznaczyłbym władzę KPN. Na wstępie powiem, że w przeszłości - nie będę tego krył - byłem zauroczony programem, ideami i działaniem KPN, jeżeli to widziałem z dołu. Gdy natomiast znalazłem się tu, bliżej, to - znowu posłużę się taką przyśpiewką góralską, która brzmi: ˝Na wiersycku stała, pikno sie widziała, kiezem ku niej przyseł, jeden ząbek miała˝.</u>
          <u xml:id="u-337.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-337.8" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">Proszę państwa, w tej chwili widzę - i ubolewam nad tym, bo mimo to nadal mam sentyment do tej partii - że ta partia jest oparta na takiej wątłej, krzywo przyciętej łodyżce zbożowej, która wpija się w ten organizm KPN i lada chwila wyjdzie z niego dusza; zostanie tylko serce wodza.</u>
          <u xml:id="u-337.9" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-337.10" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">W dzisiejszej ˝Gazecie Wyborczej˝, której - przyznam się - zwolennikiem nie jestem, ale jak trafię na taki artykuł, to ją kupuję</u>
          <u xml:id="u-337.11" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-337.12" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">, pan Moczulski, pewny siebie, wykazuje to, że - być może - sprawdza się takie przysłowie, że jak Pan Bóg chce kogoś ukarać, to mu rozum najprzód odbiera.</u>
          <u xml:id="u-337.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-337.14" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek"> Z tego wynika, że pan przewodniczący jest tak zadufany w sobie, że uważa, iż sam wszystko zrobi; sam pozbywa się ludzi.</u>
          <u xml:id="u-337.15" who="#PoselTadeuszGasienicaLuszczek">Myślę, że zmieściłem się w czasie.</u>
          <u xml:id="u-337.16" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Głos ma pani posłanka Danuta Polak z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#GlosZSali">(Poseł Ryszard Nowak.)</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam, zapomniałem, że tutaj jest zmiana kolejności.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Głos zabierze pan poseł Ryszard Nowak z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PoselRyszardNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W okresie wakacji nasiliły się działania zorganizowanych grup przestępczych, polegające na próbach wymuszania haraczu od właścicieli placówek handlowych i gastronomicznych w zamian za tzw. ochronę. Przykładem mogą tu być wydarzenia na warszawskiej Starówce bądź na podszczecińskim targowisku, gdzie grupy gangsterów żądały stałego okupu, grożąc pobiciem, okaleczeniem lub podpaleniem lokalu.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#PoselRyszardNowak">Dzięki bezkompromisowej postawie grupy dziennikarzy społeczeństwo zostało poinformowane w środkach masowego przekazu o grożącym mu niebezpieczeństwie. Niebezpieczeństwo to występuje obecnie w kilku miastach, lecz niedługo może objąć teren całego kraju. Taka postawa jest dowodem dużej odwagi cywilnej dziennikarzy, którzy publikując zdobyte z zagrożeniem życia i zdrowia informacje, sygnowane własnym imieniem i nazwiskiem, narażają się na represje ze strony mafii.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#PoselRyszardNowak">Chciałbym złożyć tym dziennikarzom gratulacje za ich godną podziwu postawę.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę panią posłankę Danutę Polak z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PoselDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadczenie jest wyrazem sprzeciwu wobec presji i próby ubezwłasnowolnienia nie tylko mnie, ale i innych posłów przez dostojników Kościoła i różne organizacje działające przeciw ustawie liberalizującej aborcję. Świadczy o tym totalny atak Kościoła na posłów, którzy chcą głosować za odrzuceniem weta prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#PoselDanutaPolak">Do skrytek sejmowych, biura poselskiego oraz na adres prywatny otrzymuję od mnożących się organizacji i aktywistów przykościelnych prośby, ataki i pomówienia o akceptowanie morderstwa, a także makabryczne materiały propagandowe. Uważam, że ta aktywność powinna iść w kierunku zlikwidowania przyczyn tego bolesnego zjawiska i zapobiegania podziemnej aborcji. W dotychczasowej pracy parlamentarnej nie spotkałam się z tak agresywną akcją propagandową Kościoła, co świadczy o jego dużym upolitycznieniu. W Częstochowie radio katolickie podało do publicznej wiadomości adresy posłów, co jest naruszeniem prywatności nie tylko posła, ale i jego rodziny.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#PoselDanutaPolak">Ustawa dopuszczająca aborcję ze względów społecznych nie dotyczy przecież katolików, bo oni z własnego wyboru żyją zgodnie z dekalogiem. Jako katoliczka oczekuję od dostojników Kościoła chrześcijańskiej pokory, a nie wojny. Oczekuję również przeproszenia nieślubnych dzieci i ich matek tak niedawno napiętnowanych przez Kościół. Wdzięczna jestem Stwórcy, że wyposażył człowieka w rozum i wolną wolę i jako posłanka zamierzam z tego skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako ostatni zapisany jest do głosu pan poseł Jacek Soska z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Proszę pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PoselJacekSoska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już nie ma tradycji oświadczeń. Ja natomiast w swoim oświadczeniu chcę powiedzieć jedno: jest czas orki, czas siewu, nawożenia, pielęgnacji, żniw, oczekiwania na kredyt i zapłatę. W całym tym łańcuchu jest potrzebny dobry gospodarz jako rolnik, a także państwo, aby była myśl przewodnia.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#PoselJacekSoska">Pani posłanka Stolzman powiedziała, że pada deszcz. Był natomiast taki moment, za rządów ZChN, kiedy Pan Bóg nas pokarał suszą - tragiczniejszą niż ta. I teraz - pragnę powiedzieć - Pan Bóg też dał ostrzeżenie w związku ze skłanianiem się w pewnych momentach, że tak powiem, do rządów ZChN-owskich i ta susza wystąpiła.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#PoselJacekSoska">Natomiast bardzo mi jest przykro, panie marszałku, zwłaszcza jeśli uwzględnimy tradycję sejmową, że przy tak ważnym temacie - bez względu na to, czy o jego przedstawieniu zdecydowano wczoraj, panie ministrze, 24 czy 48 godzin temu, i niezależnie od tego, że jest późna pora, bo godz. 21-22 to pora normalnej pracy Sejmu - wprowadzono takie ograniczenia czasowe. Tę sprawę kieruję do marszałka Sejmu i do Prezydium Sejmu. Chodzi o ograniczenia czasowe, o jedynie 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów. Tym bardziej, jeżeli sytuacja jest tragiczna (bo jest), jak to przedstawił minister rolnictwa w swoim wystąpieniu - o ile spadły plony i jak wygląda dramat, który może nie dotyczy tak bezpośrednio rolnika, jak konsumenta; kiedyś powiedziałem, komu burczy w brzuchu: można mówić, kto się wyżywi (i chłop się wyżywi, i rząd się wyżywi), natomiast najbardziej dotkliwe skutki całego zjawiska odczuje konsument. Oczekiwałem natomiast od pana ministra stanowiska co do dezyderatu komisji rolnictwa. Panie ministrze, my dajemy sygnały z terenu, natomiast pan ma niwelować dysproporcje. Na dzień dzisiejszy płaci się za pszenicę 120 tys. za kwintal, a za... Przepraszam, za żyto 120 tys. za kwintal, a za pszenicę grubo poniżej 200 tys. za kwintal. A przecież Rada Ministrów ustaliła ceny minimalne - 240 tys. za kwintal pszenicy i 180 tys. za kwintal żyta - i cenę interwencyjną o 10 tys. wyższą. Nie mówię już o tym, że są to ceny na tyle niskie, że były nie do przyjęcia i związki powinny je odrzucić, a mimo to zostały one zaakceptowane. To jest jedno, ale pan minister ma obowiązek te ceny minimalne egzekwować. Myślałem, że uzyskamy dzisiaj odpowiedź na dezyderat skierowany do premiera chyba 10 dni temu przez komisję rolną.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#PoselJacekSoska">Natomiast nie było, gwoli sprawiedliwości, panie ministrze rolnictwa (no, nie byłbym sobą - bez względu na to, czyje rządy - gdybym siedział cicho i po prostu przyklaskiwał), nie było informacji odnośnie do już zakończonej kampanii tzw. kredytu produkcyjnego. Były liczby i trzeba gwoli sprawiedliwości powiedzieć, że na 18 czy niecałe 19 mln hektarów gruntów rolnych potrzeba było prawie 18 bln zł kredytu produkcyjnego, żeby spełniła się obietnica rządu - naszego rządu czy rządu PSL - mówiąca o 100 tys. zł kredytu na hektar. Przepraszam: milion zł kredytu. Wykorzystane zostało 5 bln zł. Jest to 27, a więc niecałe 30%. I tu jest pies pogrzebany. To można ocenić, panie ministrze, tak, że nie dano rolnikowi możliwości wykorzystania środków kredytowych na produkcję. Następnie susza, która przyszła - krótkotrwała, a więc nie była tak niszcząca - doprowadziła do takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#PoselJacekSoska">Pragnę jeszcze przypomnieć, panie ministrze, że komisja rolnictwa nie przyjęła raportu o stanie rolnictwa, który miał być uzupełniony. Uzupełniano go długo, bo prawie pół roku. Mam też pretensję do Wysokiej Izby, bo niedobrze się dzieje, jeśli się robi spis rolny i gdy robi się to jakby na otarcie łez. Powinien być rok w rok przeprowadzany rzetelny spis rolny, żeby znać sytuację każdej wsi, po kolei, każdego gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#PoselJacekSoska">Następna sprawa, jeżeli jeszcze jedno mogę powiedzieć. Wysoka Izbo, panie ministrze, wepchnęliśmy polskich rolników i rolnictwo w objęcia Unii Europejskiej. Jesteśmy więc też odpowiedzialni za to, jak rolnik będzie sobie z tym radził. Przesunięcie biliona czy 500 mld zł sprawy nie załatwi. Pan, przedstawiając potrzeby rolnictwa, powiedział, że chodzi o sumę 600 bln zł. Trwają już prace nad projektem ustawy budżetowej na 1995 r. Proszę Wysoką Izbę w swoim oświadczeniu (pan prosi związki, prosi pan Wysoką Izbę): proszę to zarysować, powiedzieć uczciwie, ile potrzeba - z roku na rok i na jakie cele - rolnictwu, żeby nie poszło ono na rzeź. Bo albo się bawimy w rolnictwo, albo mówimy o tym otwarcie. To są bardzo istotne rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-343.6" who="#PoselJacekSoska">Dziękuję, panie marszałku. Są to sprawy, o których mogę powiedzieć tylko w oświadczeniu, bo 5-minutowe wystąpienia klubowe to naprawdę za mało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dziękuję, panie pośle. W momencie kiedy Sejm ustalał czas, nie zgłaszał pan jednak wniosku przeciwnego. To nie Prezydium Sejmu, nie marszałek prowadzący, tylko Wysoka Izba przyjęła te normy czasowe. Ja muszę ich przestrzegać.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Nie ma więcej zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zakończyliśmy wysłuchiwanie oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Informacja o wpływie interpelacji i odpowiedziach na interpelacje znajduje się w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 555.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Na tym kończymy 26 posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Porządek dzienny następnego posiedzenia Sejmu zwołanego na dni 25 i 26 sierpnia 1994 r. został paniom posłankom i panom posłom doręczony do imiennych skrytek poselskich w dolnej palarni.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-344.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-344.9" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 22 min 11)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>