text_structure.xml
204 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
2404
2405
2406
2407
2408
2409
2410
2411
2412
2413
2414
2415
2416
2417
2418
2419
2420
2421
2422
2423
2424
2425
2426
2427
2428
2429
2430
2431
2432
2433
2434
2435
2436
2437
2438
2439
2440
2441
2442
2443
2444
2445
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Otwieram posiedzenie sejmowej Komisji Śledczej do zbadania okoliczności tragicznej śmierci byłej posłanki Barbary Blidy.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Stwierdzam kworum.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje: po pierwsze, przesłuchanie pana Marka Wachnika, byłego zastępcy szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz byłego dyrektora nadzoru, kontroli i bezpieczeństwa wewnętrznego Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, wezwanego w celu złożenia zeznań w toczącym się postępowaniu zmierzającym do zbadania okoliczności tragicznej śmierci byłej posłanki Barbary Blidy i sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy są inne propozycje?</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">W dniu dzisiejszym w posiedzeniu uczestniczą eksperci: pan dr Radosław Hałas, pan Sebastian Parkitny i pan Włodzimierz Walczak.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego posiedzenia Komisji. Proszę zająć miejsce.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Na wezwanie Komisji stawił się pan Marek Wachnik.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Zgodnie z treścią art. 11d ust. 1 ustawy o sejmowej Komisji Śledczej w związku z art. 233 § 2 Kodeksu karnego pouczam pana, iż zeznając przed sejmową Komisją Śledczą, jest pan zobowiązany mówić prawdę i tylko prawdę. Zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy powoduje odpowiedzialność karną na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego, który przewiduje sankcje w postaci kary pozbawienia wolności do lat trzech.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy zrozumiał pan treść pouczenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarekWachnik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Zgodnie z treścią art. 11c ust. 1 i 2 oraz art. 17 ust. 1 ustawy o sejmowej Komisji Śledczej pouczam pana o następujących prawach, które panu przysługują: po pierwsze, ma pan prawo uchylenia się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli jej udzielenie mogłoby narazić pana lub osobę dla pana najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 Kodeksu karnego na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe; po drugie, ma pan prawo odmowy zeznań, gdy jest pan osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa pozostającego w ścisłym związku z czynem stanowiącym przedmiot postępowania albo gdy za to przestępstwo został pan skazany; po trzecie, ma pan prawo żądania, aby przesłuchano pana na posiedzeniu zamkniętym, jeżeli treść zeznań mogłaby narazić na hańbę pana lub osobę dla pana najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 Kodeksu karnego; po czwarte, ma pan prawo odmowy zeznań co do okoliczności, na które rozciąga się ciążący na panu obowiązek zachowania tajemnicy ustawowo chronionej w przypadkach określonych w przepisach ustawy o sejmowej Komisji Śledczej; po piąte, ma pan prawo zgłoszenia wniosku o zarządzenie przerwy w posiedzeniu Komisji; po szóste, ma pan prawo zwrócenia się z wnioskiem o umożliwienie swobodnego wypowiedzenia się w objętej przesłuchaniem sprawie; po siódme, ma pan prawo zwrócenia się z wnioskiem o uchylenie pytania, które w pana ocenie sugeruje treść odpowiedzi, jest nieistotne bądź niestosowne; po ósme, ma pan prawo złożenia wniosku o dokonanie czynności, które Komisja może albo ma obowiązek podejmować z urzędu; i po dziewiąte, ma pan prawo złożenia wniosku o wyłączenie członka Komisji w trybie art. 5 albo art. 6 ustawy o sejmowej Komisji Śledczej.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Przypominam jednocześnie, że przebieg przesłuchania jest utrwalany za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk i obraz, o czym został pan uprzedzony w wezwaniu.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Na podstawie art. 11b o sejmowej Komisji Śledczej pytam pana: Czy ustanowił pan pełnomocnika?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę o podanie imion, nazwiska, wieku i zajęcia.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MarekWachnik">Marek Michał Wachnik, rocznik 1958, czyli 51 lat, obecnie emeryt.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Oświadczam jednocześnie, że dane dotyczące miejsca zamieszkania znane są Komisji i znajdują się w aktach sprawy.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy był pan prawomocnie skazany za składanie fałszywych zeznań lub oskarżenie?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Zgodnie z art. 11d ustawy o sejmowej Komisji Śledczej nastąpi teraz odebranie od pana przyrzeczenia.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę wszystkich o powstanie.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pana proszę o powtarzanie za mną.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Świadomy znaczenia moich słów i odpowiedzialności przed prawem...</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#MarekWachnik">Świadomy znaczenia moich słów i odpowiedzialności przed prawem...</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">...przyrzekam uroczyście...</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#MarekWachnik">...przyrzekam uroczyście...</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">...że będę mówił szczerą prawdę...</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MarekWachnik">...że będę mówił szczerą prawdę...</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">...niczego nie ukrywając z tego, co jest mi wiadome.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MarekWachnik">...niczego nie ukrywając z tego, co jest mi wiadome.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę zająć miejsca.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Na podstawie art. 11i ustawy o sejmowej Komisji Śledczej w związku z art. 171 § 1 Kodeksu postępowania karnego może pan teraz swobodnie wypowiedzieć się w sprawie będącej przedmiotem badań Komisji.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy z tego prawa pan chce skorzystać?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#MarekWachnik">W zasadzie nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">W zasadzie nie.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Przystępujemy do przesłuchania.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę świadka, czy świadek mógłby poinformować Komisję, kiedy rozpoczął pracę w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, pracę zacząłem w poprzedniku Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, czyli w Urzędzie Ochrony Państwa, w listopadzie 1991 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">I wraz ze zlikwidowaniem Urzędu Ochrony Państwa przeszedł świadek do Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#MarekWachnik">No, niedokładnie, ale po pewnych prawnych perturbacjach...</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozumiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MarekWachnik">...znalazłem się w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A czy mógłby świadek powiedzieć, jakie to były prawne perturbacje?</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ja byłem wówczas, jak przekształcano Urząd Ochrony Państwa w Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, dyrektorem delegatury w Olsztynie – czy tam szefem delegatury w Olsztynie, bo taka była wtedy nomenklatura – i znalazłem się na liście 500 osób, które nie miały unikatowych – wiadomo, jak to było w uzasadnieniu – unikatowej wiedzy potrzebnej do służb specjalnych. Na mocy Trybunału Konstytucyjnego zostało to uchylone.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozumiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ściśle mówiąc, to nie podpisałem rozkazu o zwolnienie, rozkaz nie wszedł do obiegu prawnego, tak że zachowano mi ciągłość służbową.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozumiem.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czyli, jeśli świadek byłby uprzejmy do mikrofonu mówić, bo to jest wszystko nagrywane.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze. Kiedy świadek, czy świadek mógłby określić to w takim razie, kiedy – formalnie rzecz biorąc – zaczął pracować w ABW?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#MarekWachnik">W ABW zacząłem pracować 1 sierpnia – tylko będę miał kłopot teraz z dokładną datą – to był 1 sierpień, zaraz, moment... szefem wtedy był pan Barcikowski i to było pół roku przed, przed przedostatnimi wyborami, czyli to był rok…</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">2007...</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#MarekWachnik">...2007.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie, 2005 chyba, bo świadek już później był wiceszefem.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#MarekWachnik">Tak, tak, tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">2005, to nie przed ostatnimi, a przed…</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#MarekWachnik">Przed przedostatnimi.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">...przed przedostatnimi, tak jest. Czyli na pół roku przed wyborami w roku 2005?</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#MarekWachnik">Nie, nie, przepraszam, to był... w takim razie, to był rok 2004.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">2004.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#MarekWachnik">Tak. Byłem przywrócony do delegatury bydgoskiej, z której się wywodziłem. Potem jeszcze, za pana szefa Barcikowskiego, powierzono mi moją macierzystą jednostkę, czyli wydział zamiejscowy delegatury w Toruniu, i potem szef Barcikowski powierzył mi pełnienie obowiązki dyrektora w Radomiu, skąd awansowałem na zastępcę szefa ABW.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czyli w Radomiu pan był dyrektorem delegatury?</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#MarekWachnik">Byłem tam delega... dyrektorem delegatury dość epizodycznie, bo to trwało około dwóch miesięcy mniej więcej.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">I kiedy pan został wiceszefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#MarekWachnik">To był listopad, tuż po wyborach.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Listopad po ostatnich wyborach, czyli 2007?</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#MarekWachnik">Po wyborach…</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A nie, tamtych, piątych, tak, przepraszam bardzo, listopad 2005, ja przepraszam, listopad 2005. I do kiedy pan był wiceszefem ABW?</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#MarekWachnik">Do listopada 2007.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Do listopada 2007. I w listopadzie 2007 pan…</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#MarekWachnik">Premier podziękował mi za pracę, no i…</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">I przeszedł pan na emeryturę.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#MarekWachnik">No, jeszcze byłem troszeczkę w rezerwie.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozumiem. Dobrze.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo, kto z pań i panów?</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł Pietraszewska.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Jako wiceszef ABW nadzorował pan delegatury, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#MarekWachnik">To było bardzo różnie w różnych okresach. Za szefa Marczuka nie nadzorowałem, a za szefa Święczkowskiego – tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Nadzorował pan. Czy miał pan swobodę działania w zakresie nadzorowania tych delegatur, to znaczy, no, czy po prostu nikt panu w tym nie ograniczał?</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#MarekWachnik">No, ograniczenia były w ramach pełnionej funkcji, znaczy, generalnie mój nadzór nad delegaturami w dużej części sprowadzał się do nadzoru nad pionami logistycznymi tych delegatur, gdyż ówczesna praca w ABW była ustawiona w ten sposób, iż była podległość pionowa, czyli poszczególne piony – ochrony interesów ekonomicznych, śledczy, kontrwywiad – podlegały w dużej części swoim dyrektorom. Tak że ja w pracę tychże dyrektorów ingerować nie mogłem, bo oni podlegali drugiemu zastępcy.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy posiadał pan wiedzę o prowadzonych procedurach i czy wydawał polecenia co do prowadzonych spraw przez delegaturę ABW w Katowicach?</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#MarekWachnik">Praktycznie niewielką, bo… No, praktycznie niewielką.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A w stosunku do innych delegatur?</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, moja... Znaczy, szereg dyrektorów delegatur korzystało z mojego dużego doświadczenia, bo jednak miałem, no, kilkanaście lat stażu pracy w służbach specjalnych i często przychodzili pytać się o radę, czyli to nie były jakieś nakazy, tylko bardziej takie, no, doradzanie bardziej doświadczonego…</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A szef delegatury w Katowicach korzystał z pana doświadczenia bardziej, czy mniej?</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#MarekWachnik">Mniej.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Mniej. A czy może pan wytłumaczyć, dlaczego nad tą delegaturą katowicką, na tę delegaturę katowicką nie miał pan takiego wpływu albo nie korzystano z pana umiejętności, z pana doświadczenia? Dlaczego w Katowicach akurat?</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#MarekWachnik">Tam dyrektorem delegatury za czasów szefa Święczkowskiego był człowiek po aplikacji prokuratorskiej, po prostu oni się lepiej między sobą porozumiewali jako dwaj prokuratorzy. Tak że on chodził bezpośrednio do szefa Święczkowskiego albo do szefa…</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jeśli można w tym wątku.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę świadka, czy świadek, na czym polegało to lepsze porozumiewanie się, nazwijmy to, byłych prokuratorów czy osób po aplikacji prokuratorskiej, czy oni jakby, czy oni mieli jakieś między sobą specjalne relacje, czy w jakichś sprawach komunikowali się bezpośrednio ze sobą poza tymi, którzy mieli bezpośredni nadzór? Jakby pan określił i doprecyzował to, co pan powiedział w ostatniej odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, czy ja wiem, no, każdy dyrektor delegatury ma prawo bezpośredniego kontaktowania się z szefem głównym, jeżeli ten tylko tego sobie życzy.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ja wiem, ale pan użył takiego bardzo charakterystycznego sformułowania, że dyrektor, jak rozumiem, pan Krzysztof Śliwiński...</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#MarekWachnik">No, nawet nie wiem, jak on ma na imię.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, właśnie.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">...delegatury w Katowicach był po aplikacji prokuratorskiej, przez to z Bogdanem Święczkowskim, szefem ABW, który był prokuratorem, z racji tego ich doświadczenia zawodowego lepiej się porozumiewali. Czy pan mógłby to dookreślić?</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#MarekWachnik">No, ja przy tych rozmowach nie byłem, panie przewodniczący, no...</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale, no, na jakiejś podstawie pan te słowa wypowiedział.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#MarekWachnik">No, skoro chodził do niego, a nie do mnie, to znaczy, że akurat, no, po prostu…</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, dobrze.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy pan...</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PosełMarekWójcik">Jeszcze w tym wątku.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">W tym wątku – pan poseł Wójcik.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy to była taka powszechna wiedza w ABW, że panowie Śliwiński i Święczkowski znają się właśnie z tego okresu aplikacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem tego.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#PosełMarekWójcik">No, ale pan to wie. Pan nie miał żadnego związku z delegaturą w Katowicach, tak? Natomiast wiedział pan o tych szczególnych relacjach.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#MarekWachnik">No, Jezu, wiedziałem, bo siedziałem, że tak powiem, wspólny sekretariat miałem z szefem Święczkowskim, tak że, no, po prostu to było widać.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#PosełMarekWójcik">A z czego było widać właśnie tę szczególną relację, jak to się objawiało?</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#MarekWachnik">No bo skręcał w lewo, a nie w prawo, po prawej stronie ja siedziałem, a po lewej on.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli nie odwiedzał pana, ale za to odwiedzał swojego kolegę z aplikacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, też nie odwiedzał, to nie jest tak, że po prostu mnie lekceważył, ale, no, sprawy merytoryczne załatwiał z nim.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli nie bezpośrednio z nadzorem, jeżeli chodzi o delegatury, tylko z szefem ABW?</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#MarekWachnik">Bardzo możliwe, że chodził też do dyrektorów, do dyrektorów pionowych...</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, dobrze…</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#PosełMarekWójcik">A skąd pan miał tę wiedzę, że właśnie ta szczególna relacja wynika z tego, że obaj byli aplikantami prokuratorskimi?</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem, no, może któryś się pochwalił, trudno mi przypomnieć sobie.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#PosełMarekWójcik">No, dobrze.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#PosełMarekWójcik">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę, pan poseł Sławecki w tym wątku, pani poseł jeszcze i...</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#PosełTadeuszSławecki">Skoro jesteśmy przy tych sprawach dotyczących pańskiego funkcjonowania jako wiceszefa, chciałem zadać pytanie podobne, które zadawałem panu generałowi Marczukowi. W czasie waszego tutaj urzędowania odeszło ze służby albo zostało odwołanych kilkunastu co najmniej oficerów, sprawy się znalazły w sądzie, o tym pisała prasa. Czy mógłby pan, bez podania szczegółów, podać, jakie były tego przyczyny, czy pan zastał złą kadrę, dlaczego nastąpiła taka swoistego rodzaju wymiana kadry?</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#MarekWachnik">Wymiana kadr w służbach specjalnych następuje permanentnie. Ja sam jestem tego żywym przykładem, bo też mnie wymieniono i to dwa razy.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#PosełTadeuszSławecki">Ale chciałem... Czy to byli nieprzydatni oficerowie, czy merytorycznie się do tego nie nadawali?</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Krótko mówiąc, czy te wymiany kadr miały charakter polityczny, zdaniem świadka?</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Co?</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#PosełTadeuszSławecki">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A ja mam pytanie: A według świadka to, że świadek na początku w ABW się nie znalazł, to miało charakter polityczny, czy nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#MarekWachnik">No, to powiem inaczej. Delegatura olsztyńska, jak przyszedłem do niej, uchodziła za jedną z gorszych delegatur, jak odchodziłem była to ścisła czołówka.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, dobrze, ale proszę odpowiedzieć na moje pytanie. To pomiędzy UOP-em a ABW, to zwolnienie, ile tam pan mówił, pięciuset, czterystu?</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#MarekWachnik">No, między 500 a 400.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No właśnie, to miało według świadka charakter polityczny?</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#MarekWachnik">No, w dużej części – tak.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#MarekWachnik">Proszę bardzo, pani poseł, o zadawanie pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy na temat odsunięcia pana od nadzoru nad delegaturą katowicką rozmawiał pan ze swoim szefem?</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, to nie było formalne odsunięcie od nadzoru nad delegaturą katowicką, może się źle...</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Z pana słów wynika, no, formalne czy nieformalne, ale ono było, był to fakt.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ten nadzór się w dużej części sprawował w części logistycznej, natomiast ja spraw operacyjnych de iure w delegaturach innych też nie nadzorowałem, bo wynikało to z podziału pionowego. Oni podlegali swoim dyrektorom, natomiast, tak jak powiedziałem, część dyrektorów częściej do mnie przychodziła, korzystając z mojej wiedzy i z moich porad.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czyli w jakimś stopniu ten nadzór pan utrzymywał, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#MarekWachnik">Oczywiście.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Wobec tego proszę mi powiedzieć, kiedy dowiedział się pan o sprawie Barbary Blidy?</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#MarekWachnik">W dzień jej śmierci.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">W dzień jej śmierci. Od kogo i jaka to była forma informacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#MarekWachnik">Któryś z kolegów do mnie rano zadzwonił i powiedział, że było przeszukanie w Katowicach i się zastrzeliła pani Barbara Blida.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy omawiał pan sprawę Barbary Blidy z funkcjonariuszami ABW?</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#MarekWachnik">W jakim sensie?</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Po prostu to, co się stało, czy komentował pan z funkcjonariuszami, czy była ta sprawa omawiana?</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, pani poseł... no, znaczy, ja się zajmowałem swoim, a z racji funkcji to raczej myślę, że funkcjonariusze przede mną się nie uzewnętrzniali na ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy przed tym tragicznym wydarzeniem nigdy pan nie słyszał o Barbarze Blidzie, sprawach węglowych na Śląsku?</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#MarekWachnik">Znaczy…</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Bo pan mówi, że pierwszy raz usłyszał w dniu śmierci Barbary Blidy. To jak to się stało i czy rzeczywiście pan o tych sprawach, które się działy i które były takim, można powiedzieć, punktem zainteresowania bardzo ważnym w centrali w ABW... Czy pan dopiero się dowiedział? Czy pan przedtem nic nie wiedział?</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, afera węglowa w Polsce praktycznie od... w jakiejś części, no, funkcjonuje od czasów przemian demokratycznych. No, pierwszym aferzystą węglowym, który dostał wyrok w tej sprawie był człowiek z Torunia – pan Śmigielski. Tak że afera węglowa jako taka funkcjonowała, natomiast po prostu personalia nigdy mnie nie interesują i... Wiedziałem, że były czynności sprawdzające na zlecenie prokuratury, które były prowadzone jeszcze za szefa Marczuka, ale co one obejmowały, to nie wiedziałem, bo się tym nie interesowałem.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">W Warszawie w tych sprawach odbywały się spotkania, narady, co wiemy z zeznań. Czy pan w tych naradach uczestniczył kiedykolwiek? A jeżeli nie, to dlaczego i przez kogo pan był wyłączony, bo jako wiceszef ABW no to raczej o tak ważnych sprawach powinien pan wiedzieć?</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#MarekWachnik">Piony operacyjne wtedy... Znaczy, było trzech wiceszefów ABW, był to: Grzesiek Ocieczek, Tomasz Klimek i ja, i każdy miał swoje funkcje, i w ramach tych funkcji wypełniał swoje obowiązki, natomiast sprawy operacyjne, śledcze nadzorował wtedy pan Grzegorz Ocieczek. Tak że…</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czyli to nadzorował pan Grzegorz O.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#MarekWachnik">Tak że ja w sposób naturalny nie musiałem uczestniczyć w tych naradach, które nie dotyczyły zakresu, który nadzorowałem.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A czy jako szef, wiceszef ABW, ma pan wiedzę, czy były wysyłane informacje na szczebel kierownictwa rządu w sprawie afery węglowej?</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#MarekWachnik">Nie mam.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Przepraszam.</u>
<u xml:id="u-132.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę świadka, proszę mi powiedzieć: Już w okresie... zarówno w okresie szefowania przez pana generała Marczuka, jak i przez pana Bogdana Święczkowskiego, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w jaki sposób odbywały się tzw. kierownictwa? Spotykaliście się raz w tygodniu czy częściej, w jakim gronie, kto wam towarzyszył? Czy mógłby pan to opisać?</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#MarekWachnik">Za czasów generała Marczuka to było tak, że ja do niego wchodziłem codziennie rano praktycznie i tam często piliśmy jakąś kawę i…</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale w jakim gronie ta kawa była codziennie rano?</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ja tête à tête z reguły.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Z Marczukiem?</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#MarekWachnik">Z Marczukiem, tak, tak. Jemu referowałem, co się wydarzyło, coś ciekawego, jeżeli jakieś fakty zaistniały poprzedniego dnia, co robiłem. No, a potem szedłem do swoich zajęć.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#MarekWachnik">Natomiast za czasów szefa Święczkowskiego to codziennie rano była wspólna kawa kierownictwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozumiem.</u>
<u xml:id="u-138.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">To krótko mówiąc: Czy w czasach generała Marczuka, tak będę się pytał, były posiedzenia kierownictwa ABW rozumiane jako szef ABW i jego zastępcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#MarekWachnik">Też czasami w poszerzonym gronie o merytorycznych dyrektorów.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy miały jakiś stały termin?</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jak często się odbywały?</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#MarekWachnik">W zależności od potrzeb to było. Szef Marczuk miał zwyczaj troszeczkę improwizować i on po prostu tam takie bloki tematyczne próbował rozwiązywać. Czasami zapraszał mnie, zapraszał potem jakiegoś dyrektora poszczególnego, czasami niższych rangą funkcjonariuszy.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, dobrze.</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A czy one obywały się raz na tydzień przeciętnie, raz na dwa tygodnie? Czy mógłby świadek to określić?</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#MarekWachnik">Trudno mi to określić w tej chwili. Myślę, że...</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy rzadziej niż miesiąc?</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#MarekWachnik">Nie, no, rzadziej niż miesiąc na pewno nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale proszę pana, proszę świadka: Czy podczas tych spotkań wy omawialiście sprawy, które są prowadzone, którymi zajmuje się ABW, czy jakieś zewnętrzne również relacje ABW? Czy kierownictwo po prostu między sobą wymieniało się informacjami na temat, no, zakresu swojej kompetencji w ramach kierowania Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego? Jak to było za Marczuka, najpierw niech pan powie?</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, za szefa Marczuka to było to... Znaczy, mówię, to był człowiek, który tak mocno – jakby to powiedzieć – no, on tak improwizował troszeczkę i po prostu zajmował się poszczególnymi tematami i wtedy, no, zapraszał mnie, czasami drugiego zastępcę, dyrektorów czy tam naczelników i omawialiśmy jakieś projekty.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, dobrze.</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A za czasów Święczkowskiego?</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#MarekWachnik">To były codzienne spotkania kierownictwa, gdzie mówiliśmy o sprawach jakichś tam bieżących, po czym zostawał ten szef, z którym chciał porozmawiać.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy te spotkania codzienne były protokołowane?</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A czy poza tymi codziennymi spotkaniami na kawie nieprotokołowanej były jeszcze jakieś posiedzenia kierownictwa formalne protokołowane?</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#MarekWachnik">Z tego, co sobie przypominam, to nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">To nie. Dobrze.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo, w tym wątku, pan poseł Wójcik.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#PosełMarekWójcik">Proszę świadka, co świadek rozumie przez pojęcie: improwizował? Czy mógłby pan świadek to rozwinąć?</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#MarekWachnik">Może źle się wyraziłem, ale to tak... Znaczy to, że te spotkania, o które się pytał pan przewodniczący, no, nie miały jakiejś cechy regularności.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#PosełMarekWójcik">A czy wynikały z jakiegoś planu, jakiegoś...</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, szef Marczuk się zajmował tak, no, reformami poszczególnych struktur ABW. No, masę czasu np. pochłaniały nam sprawy naboru do ABW. Były... Zdaniem szefa Marczuka ten nabór trwał zbyt długo. Rzeczywiście te procedury przyjmowania potrafiły trwać do roku czasu i były jakieś takie dziwne bariery, których nie można było złamać, np. bardzo ostre wymogi dotyczące stanu zdrowia.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy za szefa Marczuka te problemy związane z naborem zostały rozwiązane?</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#MarekWachnik">Do końca nie, gdyż byliśmy... nie działaliśmy w próżni po prostu. No, nie mogliśmy zrobić odrębnych przepisów tylko dla ABW. No, to takie już sztandarowe przykłady, że np. nie może być człowiek, wybitny komputerowiec, który jeździ na wózku, przyjęty do służby, no bo są takie wymogi, że żaden lekarz go... No ale to taka jest kalka.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy ten plan reform był improwizowany, czy też był jakoś spisany na papierze, uzgodniony w kierownictwie ABW? Jak to miało wyglądać, jak przebiegać?</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#MarekWachnik">Szef urzędu jest organem państwowym i on, że tak powiem, miał jakiś plan, z którym się do końca nie dzielił. No, zajmował się takimi blokami tematycznymi.</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli to szef ABW jakby organizował te reformy, natomiast nie konsultował tego z państwem. Nie było... Nie miało to formy…</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#MarekWachnik">Panie pośle, to też nie do końca tak, no bo po to zwoływał te narady, żeby przedyskutować dany problem.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#PosełMarekWójcik">Natomiast, no, chciałbym wrócić do tego pojęcia właśnie: improwizował, tzn.: Czy ten plan był jakoś rozłożony w czasie, rozdzielone były zadania wcześniej? Jak to wyglądało?</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#MarekWachnik">No, tak, tak, oczywiście ja się źle wyraziłem. To po prostu, że to nie był stały harmonogram spotkań. To na pytanie pana przewodniczącego źle odpowiedziałem, że po prostu nie było jakiegoś ustalonego stałego cyklu, tylko po prostu w zależności od potrzeby.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#PosełMarekWójcik">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#PosełMarekWójcik">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-170.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł Pietraszewska.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Mówił pan, że spotkania z szefostwem ABW, czyli z panem Bogdanem Święczkowskim, odbywały się codziennie. W związku z tym, jak to jest możliwe albo jaka to może być przyczyna, że na żadnym z tych codziennych spotkań nie była omawiana tak ważna sprawa, którą, można powiedzieć, ABW w tym czasie bardzo intensywnie żyło i liczne kontakty z delegaturą w Katowicach miało? Czy to świadczy, że pan był do takiego stopnia wyłączony z tych spraw delegatury katowickiej, że dopiero po pana wyjściu te sprawy omawiano?</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, to nie do końca tak, no bo z szeregu spraw byliśmy wyłączeni – nie tylko ja – którymi się nie zajmowaliśmy, bo nam np... no, ze sprawami związanymi z ochroną tajemnicy niejawnej za szefa Święczkowskiego też w ogóle się nie zajmowałem. Też nie wiedziałem, ile jest postępowań, bo akurat to nie leżało w mojej gestii. No, nie była to wiedza, która mi była do czegokolwiek w tym momencie potrzebna, bo miałem się zajmować czym innym po prostu.</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy w czasie tych narad…</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#MarekWachnik">Tak samo...</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#MarekWachnik">Przepraszam, jeśli można jeszcze słowo.</u>
<u xml:id="u-174.2" who="#MarekWachnik">Tak samo i za szefa Święczkowskiego i za szefa Marczuka w ogóle byłem wyłączony ze spraw dotyczących kontrwywiadu. I to…</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czego?</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#MarekWachnik">Z kontrwywiadowczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A, wywiadowczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#MarekWachnik">Po prostu jeden i drugi nadzorował bezpośrednio kontrwywiad i tak samo Marczuk rozmawiał bezpośrednio z generałem Hunią bez mojej obecności. Tak że jest to sprawa, rzecz, w służbach zupełnie naturalna, że szef rozmawia z tym, z kim chce, i ja tego nie odbierałem jako jakiegoś tam, no, braku zaufania. Po prostu był podział funkcji.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A jeśli nie z narad, to czy z innych źródeł wiedział pan o terminach zatrzymania, o tym, że były zmieniane i kto był inicjatorem tych zmian?</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">No, to jest po prostu nieprawdopodobne, żeby wiceszef ABW nie miał żadnej wiedzy o prowadzonych tak ważnych sprawach, ale jeśli pan tak twierdzi...</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#PosełDanutaPietraszewska">Proszę powiedzieć, gdzie pan był w momencie realizacji 25 kwietnia 2007 r.?</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#MarekWachnik">Cóż, byłem w swoim hotelu na Kieleckiej, bo mamy takowy hotel, i przyszedłem rano do pracy i właśnie wcześniej któryś z kolegów zadzwonił, że...</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A kiedy pan powziął już tę informację, jakie działania jako wiceszef ABW zlecił po tragicznym wydarzeniu?</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#MarekWachnik">Szef Święczkowski przejął wszelkie działania na siebie.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czyli wszystkie decyzje podejmował pan Bogdan Święczkowski, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#MarekWachnik">(...)</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A czy jest panu wiadomo, kto z członków kierownictwa ABW był w Warszawie 25 kwietnia 2007 r. w Katowicach i w jakim celu?</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem, już nie pamiętam.</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Proszę powiedzieć, jaką informację przekazano koordynatorowi do spraw służb specjalnych po zdarzeniu, a jaką informację przekazano ministrowi sprawiedliwości?</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ja ani jednej, ani drugiej informacji nie czytałem, tak że...</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A kto zajmował się tą informacją?</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#MarekWachnik">No, sądzę, że szef Święczkowski, ale nie wiem tego. No, to są tylko moje...</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czyli Bogdan...</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#MarekWachnik">No, myślę, że tak, no bo...</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A może pan wie, czy podejmowano działania wyjaśniające pod kątem naruszenia dyscypliny służbowej przez funkcjonariuszy ABW w Katowicach po wydarzeniu? Kto te czynności prowadził i kto je nadzorował?</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, prowadzić musiał inspektorat, a inspektorat podlegał szefowi Święczkowskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czyli znowu pan Bogdan Święczkowski, tak, się tym zajmował?</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">W tym wątku, jeżeli pani poseł pozwoli. Proszę pana, czy wiceszefowie ABW kontaktowali się bezpośrednio z koordynatorem służb specjalnych w tym czasie, panem ministrem Zbigniewem Wassermannem, czy tylko szefowie ABW?</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#MarekWachnik">Incydentalnie wiceszefowie kontaktowali się.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale bez obecności szefa.</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#MarekWachnik">Jeżeli tak szef zarządził, to tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Mhm, ale zawsze za wiedzą szefa?</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, przynajmniej w moim przypadku zawsze.</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A w przypadku innych zastępców?</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#MarekWachnik">Znaczy to, przepraszam, panie przewodniczący, ale nie mogę mówić za...</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozumiem, a proszę powiedzieć, czy te spotkania z panem ministrem Wassermannem odbywały się z jego inicjatywy, czy waszej?</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#MarekWachnik">Ja się bardzo rzadko spotykałem z nim, tak że... Znaczy, ja częściej się z nim spotykałem za czasów szefa Marczuka, on mnie tam po prostu wysyłał w jakiejś sprawie, ale... W jakichś sprawach, o, może w ten sposób.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze, ale czy świadek ma wiedzę, czy pan minister Wassermann był informowany o wszystkich postępowaniach o charakterze operacyjno-rozpoznawczym?</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#MarekWachnik">To pytanie do pana ministra Wassermanna bardziej, panie przewodniczący, niż do mnie...</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Wiem, ale to właśnie dlatego chciałem dowiedzieć się, jakie były kierownictwa, bo czy wy na posiedzeniach kierownictwa, nieformalnych tych posiedzeniach, omawialiście chociażby kwestie kontaktu z panem ministrem Wassermannem, o czym go poinformować, w jaki sposób? No, był przecież przedstawicielem premiera do nadzoru cywilnego. Czy te kwestie były poruszane w gronie kierowniczym ABW?</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#MarekWachnik">No, z całą pewnością tak, po prostu szef mówił, że tutaj...</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">To właśnie co szef mówił, o jakich sprawach Wassermann był informowany?</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, panie przewodniczący, to już tyle czasu, że ja już nie pamiętam dokładnie, w jakich sprawach był... Myślę, że był na bieżąco poinformowany o sprawach interesujących, no, ministra Wassermanna.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale co pan przez to rozumie: interesujących ministra Wassermanna? Krótko mówiąc, czy z waszej inicjatywy o najważniejszych sprawach prowadzonych przez ABW Wassermann był informowany?</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, moim zdaniem, był.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-216.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Chciałam jeszcze się dowiedzieć od pana, czy utrzymywał pan kontakty z dziennikarzami przed realizacją i po realizacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#MarekWachnik">Ja od czasów procesu w NSA nie utrzymywałem kontaktu z dziennikarzami, poza rodzinnymi, bo mam siostrzeńca, dziennikarza prasy regionalnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Mhm.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A czy po wybuchu afery z Barbarą, z panią poseł Barbarą Blidą, spotkał się pan z dziennikarzem i jeżeli tak, to jakie informacje mu pan przekazał? I czy był w jakiś sposób pan do tego inspirowany?</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#MarekWachnik">Nie spotkałem.</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Ja wiem, co pan odpowiedział na poprzednie pytanie, ale ja pytam konkretnie, czy spotkał się pan nie z dziennikarzami, tylko z dziennikarzem?</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#MarekWachnik">Nie przypominam sobie takiego faktu.</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A czy składał pan jakieś wyjaśnienia w sprawie kontaktów z dziennikarzami kierownictwu ABW?</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#MarekWachnik">Nie. Nie pamiętam nic takiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Żadnych wyjaśnień na ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#MarekWachnik">No, naprawdę nie pamiętam nic takiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">To jest bardzo ważne, moim zdaniem, że się z dziennikarzem nie spotykał.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Mhm.</u>
<u xml:id="u-229.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ma pani poseł pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Na razie nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pan poseł Wójcik, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#PosełMarekWójcik">Proszę świadka, co wchodziło w zakres pana obowiązków w kwietniu 2006 r.?</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#MarekWachnik">Nadzór nad delegaturami plus biuro administracyjno-gospodarcze. I to nadzór nad delegaturami głównie właśnie w tematach logistycznych plus ewidencja i archiwum.</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy wiedział pan o tym, że szef ABW pan Grzegorz Marczuk polecił szefom delegatur, sporządził stosowne pismo, które zostało przekazane szefom delegatur, nakazujące filmowanie zatrzymywania osób. Materiały te nie miały charakteru procesowego i miały być wysyłane bezpośrednio do jego gabinetu. Czy wiedział pan o takim fakcie?</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#MarekWachnik">Ale to pan poseł mnie raczył zapytać o zakres moich obowiązków za czasów szefa Święczkowskiego, bo za czasów szefa...</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#PosełMarekWójcik">Nie, ja pytam o kwiecień, ja pytam konkretnie o kwiecień, spytałem o kwiecień 2006 r., no, o ten okres.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#MarekWachnik">Ale zaraz, zaraz, kwiecień 2006 to jest data powstania tego pisma, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak, tak, tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#MarekWachnik">To tak, tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli wiedział pan o tym piśmie, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#MarekWachnik">Myślę, że tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#PosełMarekWójcik">Jaki był powód wydania takiego pisma?</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, powodów było kilka. No, pragnę podkreślić, że materiały z zatrzymań nie raz i nie dwa pojawiały się w telewizji publicznej, prywatnej. No, szeroko z tego korzystało Centralne Biuro Śledcze, kiedy ministrem był pan Marek Biernacki chociażby. ABW wcześniej z tego korzystało. Miało to, no co, funkcję prewencyjną zapewnić, czyli pokazać, że służby są skuteczne z jednej strony, a z drugiej strony filmowanie było wskazane chociażby dlatego, żeby jeżeli są później skargi na, powiedzmy, jakieś złe zachowanie funkcjonariuszy czy brutalność funkcjonariuszy, czy powiedzmy, że coś zginęło, no, nie wiem, już abstrahuję, to był dokument, który można było pokazać. Poza tym to w zasadzie te dwie rzeczy. Aha, no i oczywiście, jeżeli materiały były pokazywane potem w telewizji, to było to robione za zgodą prokuratora.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#PosełMarekWójcik">Mhm. Jaki był prawny charakter tych materiałów, no bo z całą pewnością nie były to materiały procesowe, również nie były to materiały operacyjne. W związku z tym, czy były jakieś procedury, które określały sposób postępowania z tymi materiałami?</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#MarekWachnik">Szczerze mówiąc, w tej chwili nie wiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#PosełMarekWójcik">A czy analizował to pan na etapie wtedy, kiedy to polecenie było realizowane i te materiały były wytworzone przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego?</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, zajmował tym się departament postępowań karnych, który to przygotowywał.</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#PosełMarekWójcik">I departament postępowań karnych był dysponentem tych materiałów?</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#MarekWachnik">No, później gabinet szefa, ale departament postępowań karnych też je trzymał oczywiście.</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy wcześniej, przed wydaniem...</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#MarekWachnik">Całość tych materiałów, powiedzmy.</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli całość tych materiałów otrzymywał departament postępowań karnych, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, czyli praktycznie, znaczy, jednostka realizująca to. No, panie pośle, ja w swojej praktyce zawodowej na przykład spotkałem się z tym, że do jednego, zatrzymywaliśmy, no, człowieka podejrzewanego o bandytyzm, no i ten człowiek nam drzwi nie otwierał, no i wyważyliśmy mu te drzwi. Znaczy, funkcjonariusze mu wyważyli, no i on nas potem oskarżył właśnie o demolowanie mieszkania et cetera, znaczy, tam wywalenie drzwi. No, funkcjonariusze musieli do niego wejść, on im nie otwierał, no to zastosowali prawem przewidziane środki. Natomiast co, jeżeli to by było sfilmowane, to by było od początku do końca było widać bezzasadność oskarżenia tego człowieka, czyli że on nie otwiera drzwi, funkcjonariusze go wzywają, po czym, no, niestety muszą te drzwi wyważyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#PosełMarekWójcik">Ja, znaczy… Rozumiem tą argumentację, którą pan przytacza, tylko że ja pozwolę sobie wyrazić takie, no, pewną wątpliwość, dlatego że jeżeli te materiały byłyby rzeczywiście, miały dokumentować wszystkie zatrzymania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, no to wtedy z konsekwencją trzeba byłoby filmować rzeczywiście wszystkie zatrzymania, a nie tylko te, gdzie były zatrzymywane osoby publiczne, a tak było w przypadku pani poseł Blidy, gdzie zatrzymywano kilka osób, a kamery skierowano tylko do posła, znaczy, do dwójki byłych posłów. Z drugiej strony, no, jeszcze jest kwestia przeznaczenia materiałów. Jeżeli te materiały miałyby dokumentować zatrzymanie, no to rozumiem, że powinny być w aktach postępowania, powinny być dołączone do akt postępowania i powinny być przechowywane tam, gdzie te akta są przechowywane, czyli w delegaturze. Dlatego nie rozumiem, dlaczego te materiały miały być przekazywane do centrali, i to aż do gabinetu dyrektora.</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#MarekWachnik">Bardzo możliwe, że całość materiałów była przechowywana w delegaturze, a częściowo była przekazywana do centrali z przeznaczeniem takim, żeby za zgodą prokuratora pokazać to mediom.</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#PosełMarekWójcik">No ale zgodzi się pan z tym, że, przekazanie tych materiałów do, znaczy, że materiały rzeczywiście są przechowywane, inaczej: akta postępowania są przekazywane w delegaturach, natomiast, no, wyjmowanie jakiegoś jednego fragmentu w takiej sytuacji i wysyłanie do gabinetu szefa ABW, jest po prostu nielogiczne, dlatego że rozdziela ten materiał, który miał być materiałem dowodowym.</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, był to i materiał dowodowy, i materiał, który ewentualnie miał być pokazany.</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#PosełMarekWójcik">Miał być pokazany gdzie?</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#MarekWachnik">W mediach.</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#PosełMarekWójcik">W mediach. Czy funkcjonariusze ABW przechodzili jakieś specjalne szkolenia, czy doposażono ich sprzęt w związku z tym, że takie polecenie zostało wydane?</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#MarekWachnik">Takie szkolenia, z tego, co mi wiadomo, prowadzone były jeszcze w Emowie za czasów szefa Barcikowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy był pan uczestnikiem takich szkoleń?</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jeśli można w tym wątku. Proszę pana, a kto decydował o tym, że filmy z niektórych zatrzymań w konkretnych sprawach były przekazywane do mediów?</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#MarekWachnik">Media.</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Znaczy, krótko mówiąc, jak się media zwróciły, to zawsze przekazywaliście?</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#MarekWachnik">Nie, byłby komunikat… Znaczy tak, pierwsza rzecz, to prokurator musiał wyrazić zgodę.</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No.</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#MarekWachnik">A druga rzecz: biuro prasowe wysyłało komunikat i jeżeli jakieś medium się zgłosiło, to materiały mogło otrzymać.</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czyli każde medium, które się zwróciło, otrzymywało materiały w pełnym zakresie?</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#MarekWachnik">Nie, wybrane.</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A czy jedne otrzymywały bardziej wybrane, a drugie mniej wybrane?</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#MarekWachnik">Nie sądzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No?</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#MarekWachnik">Nie sądzę, żeby tutaj był jakiś podział na media bardziej właściwe i mniej właściwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No dobrze. Czy komunikaty dotyczyły każdej realizacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#MarekWachnik">Wewnętrzne tak, a zewnętrzne, no to trudno, żeby, powiedzmy, centralne gazety interesowało zatrzymanie jakiegoś sołtysa. Natomiast jeżeli to była…</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No nie, ale to, wie pan, przepraszam bardzo, właśnie to jest podstawowe pytanie. Kto decydował, jakie zatrzymanie w Polsce będzie interesujące dla mediów, żeby ich o tym powiadomić? Jakie było kryterium? Czy osoby publiczne, czy…</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, to były to również ciekawe sprawy wielowątkowe, typu gang mokotowski rozbijany, większa ilość narkotyków przejęta. Były takie sprawy, które ze względu na bezpieczeństwo państwa w ogóle nie były ujawniane. Były to sprawy nieproliferacyjne, które były za moich czasów, no, bardzo dużo operacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No dobrze, ale to niech pan powie, czy było jakieś jasne i wyraźne kryterium decydowania, które sprawy są ujawniane, a które nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, pierwszym tym cenzorem był prokurator.</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Prokurator, czyli ABW z własnej inicjatywy niczego nie wydawało?</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#MarekWachnik">Nie mogło.</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Słucham?</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#MarekWachnik">Nie mogło bez zgody prokuratora.</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No dobrze, ale czy… No to… Wróćmy znowu do… Czy jeżeliby…</u>
<u xml:id="u-286.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Słucham? Jeżeliby, jeżeli media się zgłaszały do was po materiał, to co, prosiliście, żeby poszli do prokuratora o zgodę?</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#MarekWachnik">Nie. Najpierw... Jeżeli materiał był, no, zrealizowany, to oficerowie śledczy pytali prokuratora, czy wyraża ewentualną zgodę na publikację.</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze, a w jakiej formie była ta zgoda prokuratora?</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#MarekWachnik">Albo ustnej, albo pisemnej. To w zależności od relacji między…</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czyli zdarzały się albo ustne, albo pisemne, tak? Dobrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#MarekWachnik">Tak sądzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł Kempa, proszę bardzo, w tym wątku…</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#PosełBeataKempa">Tak, oczywiście, w tym samym wątku, panie przewodniczący. Przysłuchuję się tu od pewnego czasu pewnym luźnym dywagacjom, tak jakby rzeczywiście, odnoszę wrażenie, jakbyście państwo nie przeczytali po prostu ustawy o ABW.</u>
<u xml:id="u-293.1" who="#PosełBeataKempa">Mam pytanie do eksperta, a później też do świadka w tym samym kontekście.</u>
<u xml:id="u-293.2" who="#PosełBeataKempa">Czy informowanie opinii publicznej o działalności Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, nie wiem, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, innej służby, Centralnego Biura Śledczego, czy jest niezgodne z prawem, niezgodne z ustawą o tej konkretnej służbie, czy też rzeczywiście jest to również zadanie takiej służby, informowanie społeczeństwa o, czy Polaków o wynikach pracy właśnie takiej służby?</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo, który z panów? Którego pani wybiera?</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#PosełBeataKempa">Jest mi bez różnicy, który z panów zna ustawę, bardzo proszę, jeśli można. Naprawdę te dedykacje tutaj bardzo luźne mogą przynieść takie odczucie w polskim społeczeństwie, że to jest niezgodne z prawem i zupełnie rzeczywiście pozbawione czynników racjonalnych, i powinno się to odbywać tylko i wyłącznie w zaciszu gabinetów. Mnie interesuje ta odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Bardzo proszę, pan Włodzimierz Walczak.</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">ABW ma prawo informować społeczeństwo o swoich dokonaniach. Oczywiście kwestia szerokości informacji, zakresu, jest bardzo istotna i ona powoduje, w jakim momencie i o jakiej informacji społeczeństwo będzie poinformowane. Chciałem też powiedzieć, że ważną tu rolę odgrywa prokuratura, jeżeli chodzi o zakres i znaczenie przekazanej informacji, bo zawsze prokurator jest gospodarzem procesowym i nadzoruje działania dochodzeniowo-śledcze ABW. Tak że ABW może informować społeczeństwo o swoich dokonaniach, aczkolwiek ponosi odpowiedzialność za zakres i szerokość, i jakość informacji, jeżeli chodzi o przekaz merytoryczny.</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tak, pani poseł, jeszcze?</u>
<u xml:id="u-298.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#PosełBeataKempa">W takim razie do świadka: Czy spotkał się pan kiedykolwiek z taką oto sytuacją? Bo, reasumując, od eksperta mamy informację, że Polacy mają prawo wiedzieć, jak działają służby, jaka jest ich skuteczność, mają prawo, oczywiście w stosownym zakresie, jak ekspert o tym powiedział. Ale pan był uprzejmy również tutaj zeznać dzisiaj, że wszelkie tego typu informacje, które zdaniem służby, szefostwa służby powinny o tym wiedzieć media, odbywały się za zgodą prokuratora, bo tak to czyni zadość procedurze, wszelkiej procedurze, głównie wynikającej z Kodeksu postępowania karnego, i jest kwestią dotyczącą ochrony tajemnicy śledztwa. Czy kiedykolwiek zdarzyło się w pańskiej karierze, aby na przykład Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego na własną rękę informowała społeczeństwo o czymkolwiek czy ujawniała jakiekolwiek materiały bez zgody prokuratora?</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#MarekWachnik">Nie przypominam sobie takiego przypadku.</u>
</div>
<div xml:id="div-301">
<u xml:id="u-301.0" who="#PosełBeataKempa">Zatem te działania, które do tej pory, z którymi pan miał styczność, zarówno jako funkcjonariusz, jak i osoba fachowa, nie budzą u pana żadnych zastrzeżeń pod kątem zgodności z procedurą?</u>
</div>
<div xml:id="div-302">
<u xml:id="u-302.0" who="#MarekWachnik">Absolutnie nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-303">
<u xml:id="u-303.0" who="#PosełBeataKempa">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-304">
<u xml:id="u-304.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-304.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł Pietraszewska?</u>
</div>
<div xml:id="div-305">
<u xml:id="u-305.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Jeszcze nie...</u>
</div>
<div xml:id="div-306">
<u xml:id="u-306.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pan poseł Wójcik, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-307">
<u xml:id="u-307.0" who="#PosełMarekWójcik">Mam trochę pytań w tej kwestii. Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-308">
<u xml:id="u-308.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">To ja tylko do tego w takim razie. Jeżeli pani poseł Kempa twierdzi, że Polacy powinni być informowani o działaniach ABW, to ja się pytam, czy ta wiedza Polaków miała być wybiórcza. To znaczy, w przypadku realizacji z 25 kwietnia pokazano Polakom zatrzymania dwóch byłych posłów, natomiast równolegle odbyły się zatrzymania osób w sprawie przestępstwa węglowego, które skarbowi państwa przyniosły wielomilionowe straty, jednak tych osób, które odpowiedzialne były za straty wobec Skarbu Państwa, nie pokazano, pokazano polityków. Wobec tego, no, pytam: Czy rejestrowanie kamerą zatrzymań miało tylko dotyczyć osób, które były politykami, były osobami publicznymi, czy też miało pokazać pracę ABW, po prostu w tępieniu przestępstwa takiego rzeczywistego, które Polakom, Polsce, Skarbowi Państwa przynosi straty?</u>
</div>
<div xml:id="div-309">
<u xml:id="u-309.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-310">
<u xml:id="u-310.0" who="#MarekWachnik">Pani poseł, to ja powiem dwa przykłady. Za moich, za mojej kadencji pokazywano zatrzymania dużej grupy narkotykowej, gdzie nie było nikogo znanego. I było to pokazywane zupełnie normalnie. Drugim przykładem, jest to za czasów jak byłem czasowo paracywilem, że tak powiem, bo sąd się nie zgodził, gdzie zatrzymano, Agencja Bezpieczeństwa zatrzymała byłego funkcjonariusza, inspektora NIK-u Jacka K., gdzie pokazano, jak go wyprowadzono w kajdankach z NIK-u. No, przepraszam, też nie był politykiem. No a z trzeciej strony, mówię, są przykłady, których ABW za moich czasów przeprowadzało operacje międzynarodowe, gdzie naprawdę spotkaliśmy się z dużym uznaniem u partnerów, nieproliferacyjne, tak bym to określił, gdzie to nie było, z uwagi na bezpieczeństwo państwa, w ogóle pokazywane, no.</u>
</div>
<div xml:id="div-311">
<u xml:id="u-311.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">No tak, ale przy narkotykach polityków akurat wtedy nie było, więc nie miał pan alternatywy, żeby pokazać. Gdyby wtedy polityk się zdarzył, pewno byłby pokazany polityk. Ale to już tak na marginesie. Ja po tym jeszcze…</u>
</div>
<div xml:id="div-312">
<u xml:id="u-312.0" who="#MarekWachnik">Myślę, że politycy... Myślę, że politycy powinni być poza wszelkim podejrzeniem. No, jeżeli polityk zażywa narkotyki, no, to jest to rzecz naganna. I czemu pani poseł uważa, że nie należałoby tego pokazać?</u>
</div>
<div xml:id="div-313">
<u xml:id="u-313.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Oczywiście, że należy. Tylko ja się pytam, dlaczego to było takie, dlaczego stosowano takie kryteria, prawda. I dlaczego, jeżeli można było pokazać polityków i sprawców wielomilionowych przestępstw, to pokazano potencjalnych sprawców, gdzie chodziło o łapówki? Natomiast ci, którzy wielomilionowe przestępstwa popełnili, zostali w tym momencie, w tym dniu, przy tych realizacjach jakby ukryci. I skoro to był, cel ABW był taki szczytny, to może pan wytłumaczy, dlaczego w momencie śmierci Barbary Blidy ta procedura filmowania urwała się natychmiast, skoro cel był taki szczytny? Po tym już nie było tego typu zatrzymań.</u>
</div>
<div xml:id="div-314">
<u xml:id="u-314.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tak, tak. Pani poseł, proszę sformułować pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-315">
<u xml:id="u-315.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">No, pytałam. Dlaczego, po śmierci Barbary Blidy, ten typ rejestracji zatrzymań gwałtownie się urwał?</u>
</div>
<div xml:id="div-316">
<u xml:id="u-316.0" who="#MarekWachnik">Sądzę, że ludzie byli w szoku po prostu. Zwykły ludzki odruch.</u>
<u xml:id="u-316.1" who="#MarekWachnik">Jeden z posłów:</u>
<u xml:id="u-316.2" who="#MarekWachnik">Co mam sądzić, panie przewodniczący, o...</u>
</div>
<div xml:id="div-317">
<u xml:id="u-317.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale jeszcze wcześniej pan przewodniczący Tomczykiewicz.</u>
<u xml:id="u-317.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-318">
<u xml:id="u-318.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-318.1" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Czy świadek zapoznał się, czy słuchał zeznań gen. Marczuka?</u>
</div>
<div xml:id="div-319">
<u xml:id="u-319.0" who="#MarekWachnik">Nie. Byłem wtedy akurat w Zakopanem, odcięty od świata. Dzięki uprzejmości, że tak powiem, pana przewodniczącego, mogłem skorzystać…</u>
</div>
<div xml:id="div-320">
<u xml:id="u-320.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Zeznał pan dzisiaj, że, no, pan jakby był głównym, osobą…</u>
</div>
<div xml:id="div-321">
<u xml:id="u-321.0" who="#PosełBeataKempa">Ale w tym wątku chcą jeszcze, panie przewodniczący.</u>
</div>
<div xml:id="div-322">
<u xml:id="u-322.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">W tym wątku? Filmowania?</u>
</div>
<div xml:id="div-323">
<u xml:id="u-323.0" who="#PosełBeataKempa">W osobnym wątku.</u>
<u xml:id="u-323.1" who="#PosełBeataKempa">Jeden z posłów:</u>
<u xml:id="u-323.2" who="#PosełBeataKempa">...nie wiemy, w jakiej sytuacji jesteśmy...</u>
</div>
<div xml:id="div-324">
<u xml:id="u-324.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">No, ale ja chcę nawiązać do, do tego pisma, o którym mówimy, związanego z filmowaniem.</u>
</div>
<div xml:id="div-325">
<u xml:id="u-325.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No dobra, no, to proszę kontynuować. I później pani poseł Kempa.</u>
</div>
<div xml:id="div-326">
<u xml:id="u-326.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Zeznał pan, że, no, jakby pan był tym, tym pierwszym zastępcą, który codziennie spotykał się z gen. Marczukiem na kawie. Tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-327">
<u xml:id="u-327.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, gen. Marczuk mianował mnie swoim pierwszym zastępcą. Tak że byłem określany, że w razie jak jego nie ma, to ja go zastępuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-328">
<u xml:id="u-328.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Wspomniał pan też, że, że na tych spotkaniach, omawialiście sprawy związane z reorganizacją…</u>
</div>
<div xml:id="div-329">
<u xml:id="u-329.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ja mu bardziej referowałem, co się wydarzało nast... poprzedniego dnia, ewentualnie on tam miał do mnie jakieś polecenia, co mam, co mam zrobić.</u>
</div>
<div xml:id="div-330">
<u xml:id="u-330.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Rozumiem. Czyli można założyć albo czy na jednym z tych spotkań była omawiana sprawa tego polecenia pana gen. Marczuka o filmowaniu, no, niektórych zdarzeń związanych z zatrzymaniem i przeszukaniami osób?</u>
</div>
<div xml:id="div-331">
<u xml:id="u-331.0" who="#MarekWachnik">Bardzo możliwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-332">
<u xml:id="u-332.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Możliwe czy…</u>
</div>
<div xml:id="div-333">
<u xml:id="u-333.0" who="#MarekWachnik">To znaczy tak, przepraszam, panie pośle. Omawiane wydanie polecenia filmowania, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-334">
<u xml:id="u-334.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Czy radził się gen. Marczuk, czy wydać takie polecenie? Czy to może była pańska inicjatywa, czy może jakiegoś innego zastępcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-335">
<u xml:id="u-335.0" who="#MarekWachnik">To znaczy... Panie pośle, panie pośle, ja z całą mocą chcę podkreślić, że praktyka filmowania zatrzymań nie zrodziła się za czasów gen. Marczuka, tylko funkcjonowała w tym kraju od wielu, wielu lat. Tak samo robi Policja, tak samo robią służby specjalne.</u>
</div>
<div xml:id="div-336">
<u xml:id="u-336.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Tak, ale my tego nie kwestionujmy. Ale, odnoszę się do pisma, które, w którym powołał się…</u>
</div>
<div xml:id="div-337">
<u xml:id="u-337.0" who="#MarekWachnik">Czyli pismem tym gen. Marczuk po prostu zinstytucjonalizował funkcjonującą praktykę. Można poprosić o głos eksperta, na który akurat…</u>
</div>
<div xml:id="div-338">
<u xml:id="u-338.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Znaczy, ale ja poproszę, bo ja do czego innego zmierzam, a świadek próbuje trochę na boczny tor skierować moją uwagę i moje pytania. Bo świadek Marczuk zeznał, że nie przypomina sobie w ogóle procesu decyzyjnego związanego z tym pismem, które zostało skierowane do delegatur. Jedynie zeznał tu przed nami, że skoro takie pismo, powołujące się na jego polecenie, zostało wysłane i podpisane, to znaczy, że tak musiało być. Ale on sobie tego nie przypomina, ani procesu wytworzenia czy dyskusji na temat przygotowania takiego pisma, w ogóle sobie nie przypomina.</u>
<u xml:id="u-338.1" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">A czy pan, jako jego pierwszy zastępca, przypomina sobie taką rozmowę na spotkaniach czy w kierownictwie? I czy panu było wiadome, że takie pismo będzie sformułowane?</u>
</div>
<div xml:id="div-339">
<u xml:id="u-339.0" who="#MarekWachnik">Panie pośle, jeszcze raz podkreślam, że rzeczą normalną jest praktyka filmowania procesu zatrzymań przez różne służby. I wydanie takiego pisma przez gen. Marczuka, czy tam ówczesnego szefa Marczuka, bo jeszcze nie był generałem, nie było czymś, w naszym rozumieniu, czymś nadzwyczajnym. I niewykluczone, że nie wymagało to żadnego, że tak powiem, głębokiego procesu decyzyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-340">
<u xml:id="u-340.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, to po co to pismo zostało wydane?</u>
</div>
<div xml:id="div-341">
<u xml:id="u-341.0" who="#MarekWachnik">Pismo zostało wydane, jak sądzę, żeby po prostu, no, to uporządkować w pewien sposób, no, żeby nie było tak, że: weźcie zgodę prokuratury na sfilmowanie itd., itd., tylko żeby rutynowo załatwiać za każdym razem zgodę prokuratury, wcześniej na filmowanie ewentualnie i ewentualnie późniejszą zgodę na…</u>
</div>
<div xml:id="div-342">
<u xml:id="u-342.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, ale to z tego pisma nic tak nie wynika.</u>
</div>
<div xml:id="div-343">
<u xml:id="u-343.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">To pismo przede wszystkim…</u>
</div>
<div xml:id="div-344">
<u xml:id="u-344.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Poczekaj, tylko niech on powie.</u>
<u xml:id="u-344.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No dobrze, wie pan, jak uporządkować, to ja się z panem zgadzam, to uporządkować w ten sposób jakąś procedurę, ale z tego pisma to nie wynika.</u>
</div>
<div xml:id="div-345">
<u xml:id="u-345.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ja tego pisma, treści dokładnie w tej chwili nie znam.</u>
</div>
<div xml:id="div-346">
<u xml:id="u-346.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A, rozumiem, dobrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-347">
<u xml:id="u-347.0" who="#MarekWachnik">Nie pamiętam, tak że nie jestem w stanie go…</u>
</div>
<div xml:id="div-348">
<u xml:id="u-348.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">To teraz pan, jeszcze pan poseł Tomczykiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-349">
<u xml:id="u-349.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Tak, bo zgodnie z tym pismem te zebrane, czy materiały filmowe, miały trafiać do gabinetu szefa ABW. Czy one trafiały również na pana biurko i czy pan się z nimi zapoznawał?</u>
</div>
<div xml:id="div-350">
<u xml:id="u-350.0" who="#MarekWachnik">Panie pośle, jak ja bym miał się zapoznawać z każdym materiałem filmowym, to ja bym z pracy nie wychodził.</u>
</div>
<div xml:id="div-351">
<u xml:id="u-351.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">To w takim razie, no, kto, do kogo miały trafiać w gabinecie szefa ABW te materiały i gdzie trafiały faktycznie? Czy pan ma wiedzę na ten temat?</u>
</div>
<div xml:id="div-352">
<u xml:id="u-352.0" who="#MarekWachnik">Jeżeli, jeżeli była zgoda prokuratora na udostępnienie tych materiałów mediom, to normalną rzeczą było, że musiały one trafić do gabinetu szefa, do biura prasowego, które się tym zajmowało.</u>
</div>
<div xml:id="div-353">
<u xml:id="u-353.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Ale do gabinetu szefa, to znaczy do kogo personalnie? Kto był odpowiedzialny za przyjmowanie z delegatur, od delegatur tych materiałów?</u>
</div>
<div xml:id="div-354">
<u xml:id="u-354.0" who="#MarekWachnik">Biuro prasowe, biuro prasowe w tym momencie, które było komórką organizacyjną w gabinecie szefa.</u>
</div>
<div xml:id="div-355">
<u xml:id="u-355.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">I uważa pan, że one mogły trafić do gabinetu już, czy już po zgodzie prokuratury, czy mogła być taka sytuacja, że one trafiały do gabinetu jeszcze zanim była zgoda prokuratury?</u>
</div>
<div xml:id="div-356">
<u xml:id="u-356.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, jeżeli nie było zgody prokuratury, to nie było sensu dawania ich do biura prasowego, bo nie można było tego opublikować.</u>
</div>
<div xml:id="div-357">
<u xml:id="u-357.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Ale czy do gabinetu, bo to pismo mówi nie o biurze prasowym, tylko o gabinecie…</u>
</div>
<div xml:id="div-358">
<u xml:id="u-358.0" who="#MarekWachnik">Biuro prasowe jest, wchodzi w skład gabinetu. Czyli jest normalne, że idzie korespondencja między jednostkami organizacyjnymi a jednostką organizacyjną w strukturze ABW jest delegatura i jest gabinet szefa. Tak że to po prostu tak…</u>
</div>
<div xml:id="div-359">
<u xml:id="u-359.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Czyli jeżeliby tam trafiały materiały zgromadzone z... w delegaturach, a nieposiadające zgody prokuratora na upublicznienie, no to, to by było działanie nieprawidłowe, tak? Trafienie tych materiałów do gabinetu szefa ABW.</u>
</div>
<div xml:id="div-360">
<u xml:id="u-360.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ja nie widzę celu przesyłania ich wtedy do gabinetu szefa, chyba żeby je ktoś przez pomyłkę przesłał.</u>
</div>
<div xml:id="div-361">
<u xml:id="u-361.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-362">
<u xml:id="u-362.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-362.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">I teraz pan poseł Wójcik.</u>
</div>
<div xml:id="div-363">
<u xml:id="u-363.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak.</u>
<u xml:id="u-363.1" who="#PosełMarekWójcik">Proszę świadka, czy ABW opracowało jakąś procedurę związaną z postępowaniem z materiałami wytworzonymi właśnie w oparciu o to polecenie pana Witolda Marczuka?</u>
</div>
<div xml:id="div-364">
<u xml:id="u-364.0" who="#MarekWachnik">Nie przypominam sobie takiej procedury.</u>
</div>
<div xml:id="div-365">
<u xml:id="u-365.0" who="#PosełMarekWójcik">A czy widział pan pisemną zgodę prokuratury wydaną na takie wykorzystanie materiału właśnie z zatrzymania?</u>
</div>
<div xml:id="div-366">
<u xml:id="u-366.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-367">
<u xml:id="u-367.0" who="#PosełMarekWójcik">Nie widział pan nigdy takich…</u>
</div>
<div xml:id="div-368">
<u xml:id="u-368.0" who="#MarekWachnik">Nie, ale zawsze się pytaliśmy jednostki, czy jest zgoda prokuratury.</u>
</div>
<div xml:id="div-369">
<u xml:id="u-369.0" who="#PosełMarekWójcik">Ale to państwo nie pytali prokuratury, tylko swojej jednostki, czy prokuratura się zgodziła, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-370">
<u xml:id="u-370.0" who="#MarekWachnik">Panie pośle, jeżeli realizacja jest w Rzeszowie, gdzie np. ABW rozbijało siatkę, bardzo dużą siatkę przemytników papierosów z Ukrainy, to w tym momencie wszelkie prace, gospodarzem tego śledztwa była prokuratura rzeszowska. To trudno, żebyśmy my uzgadniali z prokuraturą rzeszowską, czy musimy… centrala czy może puścić te materiały. Jest normalną rzeczą, że o to się zwracał do prokuratury albo naczelnik depart... wydziału postępowań karnych tej, tejże delegatury albo no ewentualnie szef czy zastępca tej delegatury.</u>
</div>
<div xml:id="div-371">
<u xml:id="u-371.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak, no ale sytuacja była dość dziwna, dlatego że ten materiał nie był na, dla przykładu w Rzeszowie, tylko był u was, prawda? To wy trzymaliście tak naprawdę ten materiał jako centrala Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-372">
<u xml:id="u-372.0" who="#MarekWachnik">Ale on był do nas przesyłany po zgodzie tejże prokuratury i prokuratura miała świadomość, że ten materiał był, że ten materiał był u nas, bo chcieliśmy się pochwalić, że rozbiliśmy siatkę przemytników papierosów.</u>
</div>
<div xml:id="div-373">
<u xml:id="u-373.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy to był materiał z wyprowadzenia tych przemytników z domu, czy też to był materiał związany z rejestracją czynności procesowej – jaką jest przeszukanie pomieszczenia – pokazujący zatrzymane przedmioty, pokazujący to, w jaki sposób to zatrzymanie się odbyło?</u>
</div>
<div xml:id="div-374">
<u xml:id="u-374.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, szczerze mówiąc, już nie pamiętam, jakie, jaką formę to miało, ale wyobrażam sobie to w ten sposób, że to było, no, jakieś ujęcie granicy, bo to pokazuje, przejścia granicznego i plus przejęty towar, no i ewentualnie wyprowadzanych skorumpowanych celników.</u>
</div>
<div xml:id="div-375">
<u xml:id="u-375.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy wyprowadzenie kogoś z domu i filmowanie tego jest materiałem, który jest materiałem o charakterze procesowym i może być wykorzystany później w postępowaniu?</u>
</div>
<div xml:id="div-376">
<u xml:id="u-376.0" who="#MarekWachnik">No to może ekspert się wypowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-377">
<u xml:id="u-377.0" who="#PosełMarekWójcik">Gdybym mógł prosić eksperta o odpowiedź na pytanie, czy… Bo chciałbym rozróżnić trzy kategorie materiałów: jedna kategoria materiałów to są materiały operacyjne wytworzone przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego; kolejna kategoria materiałów to są materiały procesowe wytworzone w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania karnego i to są materiały związane z dokumentowaniem czynności na potrzeby prowadzonego postępowania – czyli np. dokumentowanie przeszukania za pomocą, za pomocą technik wideo – i ten materiał może być później wykorzystywany w postępowaniu sądowym; i trzecia kategoria materiałów, o której tu dzisiaj rozmawiamy, to jest materiał, który nie dokumentuje bezpośrednio przeszukania, tylko... i zatrzymania jako czynności procesowej, tylko dokumentuje wyprowadzenie kogoś z domu. Czy ten materiał ma charakter procesowy jako taki?</u>
</div>
<div xml:id="div-378">
<u xml:id="u-378.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">Charakter procesowy materiału określa w zasadzie art. 147 Kodeksu postępowania karnego, który wymienia okoliczności i sytuacje, gdy należy utrwalać czynności procesowe. Jeżeli chodzi o wykonywanie czynności operacyjnych, ABW wykonuje te czynności w oparciu o art. 23 ustawy o ABW – wydaje się pkt 6 – który mówi, że funkcjonariusze mogą rejestrować fakty, zdarzenia i dźwięk, i obraz w miejscach publicznych, wykonując czynności dochodzeniowo-śledcze, operacyjno-rozpoznawcze, analityczno-informacyjne.</u>
<u xml:id="u-378.1" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">W tym przypadku, no, ten materiał – jeżeli chodzi o samo filmowanie wyjścia, jeżeli są jakieś okoliczności, które by wskazywały na potrzebę utrwalenia na poczet procesu tego... samego wyprowadzenia podejrzanego – to może być zaliczony do materiału procesowego. Jeżeli okoliczności, związane np. z sytuacją i z miejscem, mogą wskazywać, że w tym miejscu i czasie wyprowadzenia podejrzanego mogą przebywać inni figuranci w miejscu publicznym i kamera wówczas jakby operuje to miejsce i rejestruje pewne zdarzenia dźwięku i obrazu, może być to istotne dla czynności operacyjno-rozpoznawczych.</u>
<u xml:id="u-378.2" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">Tu, w tym przypadku, to sama idea chyba filmowania by się mieściła, jakby, w czynnościach analityczno-informacyjnych. Ale podkreślam, istotne jest to, w jakim celu agencja by chciała uruchomić czy ujawnić materiały. Bo to, bo to jest istotny cel i zamierzenie. Jeżeli to ustalimy, to wówczas możemy, jakby, drogę rozumowania poszerzyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-379">
<u xml:id="u-379.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak, ale jakby, prosząc o doprecyzowanie, panie ekspercie, rozumiem, że podstawą wytworzenia materiału procesowego jest art. 147 § 1 Kodeksu postępowania karnego, który mówi o tym, że czynności, że można dokumentować czynności, że, że można dokumentować…</u>
</div>
<div xml:id="div-380">
<u xml:id="u-380.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">Na przykład samo przeszukanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-381">
<u xml:id="u-381.0" who="#PosełMarekWójcik">Uhm, przeszukanie, czynności...</u>
</div>
<div xml:id="div-382">
<u xml:id="u-382.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">Rejestruje ten scenariusz krok po kroku czynności związane z przeszukaniem mieszkania. Czynności trwają bardzo długo. Rejestruje się miejsce, skąd jest np. ujawniony materiał czy, czy dokument, czy przedmiot, który podlega śledztwu…</u>
</div>
<div xml:id="div-383">
<u xml:id="u-383.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak. Natomiast istotnym elementem art. 147 § 1 jest poin…</u>
</div>
<div xml:id="div-384">
<u xml:id="u-384.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">Jest poinformowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-385">
<u xml:id="u-385.0" who="#PosełMarekWójcik">...jest, właśnie, jest poinformowanie osoby – u której, z której udziałem dokonuje się czynności – o tym, że ta czynność jest utrwalana techniką audiowizualną.</u>
</div>
<div xml:id="div-386">
<u xml:id="u-386.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">Ale to jest pro forma, po prostu…</u>
</div>
<div xml:id="div-387">
<u xml:id="u-387.0" who="#PosełMarekWójcik">Ale to jest istotny element. Rozumiem, że – w przypadku tworzenia tego materiału związanego z wyprowadzaniem osób publicznych – tutaj nie było informowania tych osób o tym, że, że będzie filmowane ich wyprowadzanie z pomieszczeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-388">
<u xml:id="u-388.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">Ale to już nie było raczej w trybie art. 147 Kodeksu postępowania karnego...</u>
</div>
<div xml:id="div-389">
<u xml:id="u-389.0" who="#PosełMarekWójcik">Rozumiem, ale...</u>
</div>
<div xml:id="div-390">
<u xml:id="u-390.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">...bo to sam fakt wyprowadzenia, jeżeli operujemy konkretnym przykładem...</u>
</div>
<div xml:id="div-391">
<u xml:id="u-391.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-392">
<u xml:id="u-392.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">...w żaden sposób nie mieści się tutaj w czynnościach procesowych. No, czynność...</u>
</div>
<div xml:id="div-393">
<u xml:id="u-393.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No właśnie o to chodzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-394">
<u xml:id="u-394.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">W przypadku okazania dokumentu i celu przybycia, przeszukanie, zatrzymanie jest to czynność procesowa, a samo wyprowadzanie podejrzanego nie jest czynnością procesową.</u>
</div>
<div xml:id="div-395">
<u xml:id="u-395.0" who="#PosełMarekWójcik">W związku z czym, po tym, tej wypowiedzi naszego eksperta, no ja rozumiem, że ten materiał nie był materiałem procesowym. Rozumiem, że dla świadka to jest również, to jest również, świadek podziela tą opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-396">
<u xml:id="u-396.0" who="#MarekWachnik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-397">
<u xml:id="u-397.0" who="#PosełMarekWójcik">W związku z czym, jaka była podstawa pytania prokuratora o zgodę na upublicznienie materiału, skoro to nie był materiał procesowy? W jakim trybie prokurator, skoro to nie był materiał procesowy, miał wyrażać zgodę na to, żeby ten materiał był upubliczniany?</u>
</div>
<div xml:id="div-398">
<u xml:id="u-398.0" who="#MarekWachnik">Dlatego że prokurator jest gospodarzem śledztwa no i to, chyba, dobrym obyczajem byłoby go spytać, czy życzy sobie, żeby materiał z zatrzymania…</u>
</div>
<div xml:id="div-399">
<u xml:id="u-399.0" who="#PosełMarekWójcik">Ale mówimy o obyczaju czy o procedurze? Bo, moim zdaniem, prokurator – w przypadku materiału, który jest materiałem nieprocesowym – nie ma uprawnienia do tego, żeby wydać taką zgodę.</u>
</div>
<div xml:id="div-400">
<u xml:id="u-400.0" who="#MarekWachnik">Zawsze... ale zawsze się prokuratora o to pytaliśmy, tak czy inaczej. Możliwe, że, że jeżeli pan tak twierdzi, jest to pozaprocesowe. Ale uważaliśmy, że prokurator jest gospodarzem śledztwa i zawsze stosunki z prokuraturą, od lat były tak oparte na tym, że jeżeli chcieliśmy się czymś pochwalić, to było to uzgadniane z prokuraturą.</u>
</div>
<div xml:id="div-401">
<u xml:id="u-401.0" who="#PosełMarekWójcik">Ale podtrzymuje pan to zeznanie, że nie widział pan takiej zgody prokuratora na piśmie, gdzie prokurator wyrażał zgodę na taki…</u>
</div>
<div xml:id="div-402">
<u xml:id="u-402.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, nie był to jakiś istotny element, żebym musiał żądać. Znaczy, współpraca z ludźmi też polega na zaufaniu no i nie sądzę, żeby mnie któryś z kolegów chciał oszukać i robił to bez zgody prokuratora.</u>
</div>
<div xml:id="div-403">
<u xml:id="u-403.0" who="#PosełMarekWójcik">Proszę świadka, chciałbym odczytać…</u>
</div>
<div xml:id="div-404">
<u xml:id="u-404.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze, jeszcze ekspert chciałby coś panu...</u>
<u xml:id="u-404.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Włodzimierz Walczak, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-405">
<u xml:id="u-405.0" who="#StałydoradcaKomisjiWłodzimierzWalczak">Tak, jeżeli można, tu w kontekście zgody prokuratora. Oczywiście prokurator musi wyrazić zgodę albo przynajmniej być poinformowany i jak nie wnosi zastrzeżeń, to można materiał ujawnić, ponieważ np. może zaistnieć okoliczność, że z uwagi na dobro śledztwa – gdzie gospodarzem procesu jest prokurator – uzna, że jest przedwczesne ujawnienie pewnych sytuacji i zdarzeń, które potem mogłyby negatywnie skutkować na całość procesu śledczego. I wówczas prokurator powinien być poinformowany i może wnieść zastrzeżenie, mówiąc krótko, że: proszę nie informować opinii publicznej o miejscu, czasie zatrzymania danej osoby.</u>
</div>
<div xml:id="div-406">
<u xml:id="u-406.0" who="#PosełMarekWójcik">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-406.1" who="#PosełMarekWójcik">Chciałbym, proszę świadka, odczytać pismo. Może to odczytanie nie jest potrzebne, ale to, to pismo pana – wówczas zastępcy szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego – z 23 listopada 2006 r. Może odczytam, pismo jest adresowane do dyrektorów delegatur: W związku z przyszłymi planowanymi realizacjami procesowymi, które będą przeprowadzane w ramach postępowań przygotowawczych, charakteryzujących się znaczącym ciężarem gatunkowym, prowadzonych przez podległe wydziały postępowań karnych, polecam, aby informacje na ich temat były pisemnie przekazywane bezpośrednio do mnie z tygodniowym wyprzedzeniem (niezależnie od informacji przekazywanych w tym zakresie do Wydziału III Departamentu Postępowań Karnych ABW). Obowiązek przekazywania informacji dotyczy – i wyliczenie – zatrzymań osób, przedstawienia zarzutów osobom zajmującym aktualnie i w przyszłości wysokie stanowiska w administracji rządowej, samorządowej i spółkach z udziałem Skarbu Państwa. Dotyczy również przypadków, gdy zarzuty będą przedstawiane wyłącznie przez prokuratora w ramach śledztw prowadzonych przez pion postępowań karnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, przeszukań, zatrzymań rzeczy w podmiotach gospodarczych, urzędach lub instytucjach mających istotne znaczenie dla funkcjonowania państwa lub jego bezpieczeństwa. Przekazywanie informacji w powyższym zakresie ma na celu usprawnienie polityki medialnej ABW. Nadmieniam, iż w powyższych informacjach powinno być również zawarte stanowisko nadzorującej jednostki prokuratury w zakresie zgody na publikację.</u>
<u xml:id="u-406.2" who="#PosełMarekWójcik">Chciałbym zapytać, po pierwsze, o kwestię związaną z usprawnieniem polityki medialnej. Co takiego stało się 23.11. 2006 r., że państwo tę politykę musieli usprawnić, i jaki był powód wydania przez pana tego polecenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-407">
<u xml:id="u-407.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, nie pamiętam już szczegółów, o co chodziło, ale może panu posłowi powiem taki inny przykład. Jak nastał szef Bondaryk, to pierwsze pytanie, jakie mi zadał, zresztą jedno z nielicznych pytań. jakie do mnie miał, to: Kogo ABW w najbliższym czasie zamierza zatrzymać? Czego to dowodzi? Że każdy szef chce wiedzieć o planowanych akcjach, które, że tak powiem, mogą być niedługo znane opinii publicznej. Nie chcieliśmy się spotykać z sytuacją, że za chwilę, powiedzmy, gdzieś tam jakiś samorządowiec, no, niech będzie w moim rodzinnym Pasłęku, będzie krzyczał, że była akcja, przepraszam, że dokonano wobec niego prowokacji politycznej itd. W tym momencie jesteśmy w stanie odpowiedzieć: Proszę państwa, jest taka i taka sytuacja, że ten pan jest podejrzewany o to i o to, że po prostu nie bylibyśmy zaskoczeni jakimiś takimi zdarzeniami, które się dokonują w terenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-408">
<u xml:id="u-408.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli nic… A jakie były, czy pan samodzielnie wydał to polecenie, czy też rozmawiał pan z ówczesnym szefem Bogdanem Święczkowskim o tym poleceniu, usprawnieniu polityki medialnej? Czy to był element jakiejś reformy służb wtedy?</u>
</div>
<div xml:id="div-409">
<u xml:id="u-409.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, trudno nazwać to reformą, to po prostu jest, no, mówię, pewnie zaistniał jakiś fakt, że gdzieś było zapytanie, że kogoś w terenie zatrzymano, a centrala nie wiedziała przez jakieś niedopatrzenie, i tyle, no, nie widzę w tym nic dziwnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-410">
<u xml:id="u-410.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy to polecenie było realizowane w praktyce?</u>
</div>
<div xml:id="div-411">
<u xml:id="u-411.0" who="#MarekWachnik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-412">
<u xml:id="u-412.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy był pan informowany z siedmiodniowym wyprzedzeniem?</u>
</div>
<div xml:id="div-413">
<u xml:id="u-413.0" who="#MarekWachnik">Tak, oczywiście, tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-414">
<u xml:id="u-414.0" who="#PosełMarekWójcik">Chciałbym odczytać również ostatnie zdanie z pisma: Nadmieniam, iż w powyższych informacjach powinno być również zawarte stanowisko nadzorującej jednostki prokuratury w zakresie zgody na publikację.</u>
<u xml:id="u-414.1" who="#PosełMarekWójcik">Prokuratury z siedmiodniowym wyprzedzeniem wyrażały taką zgodę?</u>
</div>
<div xml:id="div-415">
<u xml:id="u-415.0" who="#MarekWachnik">No, przynajmniej mogliśmy się o to pytać.</u>
</div>
<div xml:id="div-416">
<u xml:id="u-416.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Znaczy, wiem, ale proszę, bo to bardzo ważne jest – przepraszam, panie pośle – czy prokuratury wyrażały... Bo z tego pisma wynika, że wy otrzymywaliście zgodę na publikację, zanim te zdjęcia zostały zrobione.</u>
</div>
<div xml:id="div-417">
<u xml:id="u-417.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-418">
<u xml:id="u-418.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ale tu nie ma mowy o zdjęciach konkretnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-419">
<u xml:id="u-419.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">O filmowaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-420">
<u xml:id="u-420.0" who="#PosełMarekWójcik">...o zatrzymaniu, tu jest o zatrzymaniu, informacja o zatrzymaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-421">
<u xml:id="u-421.0" who="#MarekWachnik">O zatrzymaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-422">
<u xml:id="u-422.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobra, dobra, ale niech pan zobaczy...bezpośrednio do mnie... obowiązek przekazywania... zatrzymań osób itd. ...i w powyższym... usprawnienie polityki medialnej ABW. Nadmieniam... Ja panu czytam teraz: Przekazywanie informacji w powyższym zakresie ma na celu usprawnienie polityki medialnej ABW. Nadmieniam, iż w powyższych informacjach powinno być również zawarte stanowisko nadzorującej jednostki prokuratury w zakresie zgody na publikację.</u>
<u xml:id="u-422.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czyli jeżeli mamy dwa słowa, dwa zdania, polityki medialnej, a jest zgoda na publikację, a zatrzymanie ma być za tydzień, to czy z tego wynika, że prokuratury dawały zgodę na publikację bez, zanim jeszcze te filmy powstały?</u>
</div>
<div xml:id="div-423">
<u xml:id="u-423.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, to nie dotyczyło filmowania, moim zdaniem, przynajmniej ja tak...</u>
</div>
<div xml:id="div-424">
<u xml:id="u-424.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A czego?</u>
</div>
<div xml:id="div-425">
<u xml:id="u-425.0" who="#MarekWachnik">Informacji o zatrzymaniach osób, które były gdzieś tam na świeczniku w terenie, o które mógł potem się robić jakiś szum medialny, żebyśmy byli przygotowani na odpowiedź w tej sprawie. Ażeby poinformować o zadanym śledztwie, no, musieliśmy mieć zgodę prokuratury, przynajmniej staraliśmy ją mieć. W związku z powyższym…</u>
</div>
<div xml:id="div-426">
<u xml:id="u-426.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, dobrze.</u>
<u xml:id="u-426.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pan poseł Wójcik.</u>
</div>
<div xml:id="div-427">
<u xml:id="u-427.0" who="#MarekWachnik">…no, chcieliśmy być, że tak powiem, w porządku wobec…</u>
</div>
<div xml:id="div-428">
<u xml:id="u-428.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Znaczy, bardzo ważne, żeby to jeszcze uściślić. Inaczej mówiąc, na podstawie tego pańskiego pisma z 23.11.2006, to pańskie pismo nie obejmowało filmowania i publikacji filmów z zatrzymań, tylko samą informację.</u>
</div>
<div xml:id="div-429">
<u xml:id="u-429.0" who="#MarekWachnik">Ja to tak rozumiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-430">
<u xml:id="u-430.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale czy tak było? Wie pan, no, mówimy o służbie specjalnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-431">
<u xml:id="u-431.0" who="#MarekWachnik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-432">
<u xml:id="u-432.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-433">
<u xml:id="u-433.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, mówię, to nie były rzeczy, które by wstrząsnęły życiem politycznym kraju, tylko chodziło, mówię, o jakieś lokalne wydarzenia, które by mogły spowodować, no, pytania lokalnych dziennikarzy chociażby itd., żebyśmy o tym wiedzieli, bo oni….</u>
</div>
<div xml:id="div-434">
<u xml:id="u-434.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, dobrze, to niech pan mi odpowie, panie... Jaki pan ma stopień, pułkownik pewnie?</u>
</div>
<div xml:id="div-435">
<u xml:id="u-435.0" who="#MarekWachnik">Chyba tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-436">
<u xml:id="u-436.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Panie pułkowniku, proszę mi odpowiedzieć jedną rzecz. Filmujecie o godz. 7 rano, a o godz. 7.30 czy o 8 mamy to już w mediach. To jest przed tym zgoda prokuratora, czy nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-437">
<u xml:id="u-437.0" who="#MarekWachnik">O 7.30 nigdy by w mediach nie było, bo by materiał nie przyszedł do centrali.</u>
</div>
<div xml:id="div-438">
<u xml:id="u-438.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, właśnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-439">
<u xml:id="u-439.0" who="#MarekWachnik">Nie, panie przewodniczący…</u>
</div>
<div xml:id="div-440">
<u xml:id="u-440.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No?</u>
</div>
<div xml:id="div-441">
<u xml:id="u-441.0" who="#MarekWachnik">Sądzę, że... Znaczy intencją tego pisma generała Marczuka było to, żeby uzyskać zgodę na filmowanie i publikację przed sfilmowaniem. No, przecież inaczej to nie ma specjalnie…</u>
</div>
<div xml:id="div-442">
<u xml:id="u-442.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">O, dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-442.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-443">
<u xml:id="u-443.0" who="#PosełMarekWójcik">Ja chciałbym jeszcze wrócić do tych kwestii związanych ze zgodą prokuratury, dlatego że ten okres siedmiu dni przed, no, jest okresem bardzo długim, biorąc pod uwagę warunki prowadzenia postępowania karnego i warunki związane ze stawianiem zarzutów, gdzie bardzo często – tak było w sprawie Barbary Blidy – tak naprawdę postanowienia o postawieniu zarzutów zostały przygotowane na dzień przed. Wszystkie dokumenty związane z zatrzymaniem zostały przygotowane na dzień przed. W związku z czym w oparciu o co prokurator jakby... W oparciu o co żądali państwo zgody czy oczekiwali państwo zgody prokuratora na upublicznienie jakich materiałów? Bardzo często te materiały procesowe... Teraz jest takie bardzo popularne pojęcie „projekt zarzutów”, tak, i to pojęcie funkcjonuje teraz w opinii publicznej, jest analizowane przez wielu polityków i przez wiele osób. Rozumiem, że to w oparciu o te projekty zarzutów bardzo często państwo po prostu występowali o tę zgodę, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-444">
<u xml:id="u-444.0" who="#MarekWachnik">Nie, to miało dotyczyć stawianych zarzutów, takie były moje intencje, i, mówię, dotyczyło to lokalnych spraw, no, jakichś samorządowców, ludzi nie z pierwszych stron gazet absolutnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-445">
<u xml:id="u-445.0" who="#PosełMarekWójcik">A co pan otrzymywał z tą informacją? Czy wraz z informacją otrzymywał pan dokument z ABW i jakieś kserokopie dokumentów z prokuratury?</u>
</div>
<div xml:id="div-446">
<u xml:id="u-446.0" who="#MarekWachnik">Nie, po prostu, że w dniu tym i tym prokuratura zamierza postawić zarzuty osobie X, Y w ramach śledztwa prowadzonego przez ABW pod nadzorem prokuratury albo w ramach czynności zleconych ABW przez prokuraturę, no, i sprawa dotyczy tego i tego.</u>
</div>
<div xml:id="div-447">
<u xml:id="u-447.0" who="#PosełMarekWójcik">Kończyło się to czym, oświadczeniem funkcjonariusza ABW, że uzyskał zgodę na publikację?</u>
</div>
<div xml:id="div-448">
<u xml:id="u-448.0" who="#MarekWachnik">No, powinno się tak kończyć. Jest, inaczej, może tak, jeżeli nie było zgody prokuratury, to to zaznaczali, że jest brak zgody prokuratury na publikację.</u>
</div>
<div xml:id="div-449">
<u xml:id="u-449.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli, krótko mówiąc, domniemywali państwo istnienie tej zgody?</u>
</div>
<div xml:id="div-450">
<u xml:id="u-450.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, nie sądzę, żeby którykolwiek z dyrektorów ryzykował w tym momencie taką niedbałość po prostu nieuzyskania tej zgody...</u>
</div>
<div xml:id="div-451">
<u xml:id="u-451.0" who="#PosełMarekWójcik">Nie, ale z tego, co pan powiedział, wynika, że jeżeli prokurator nie wyraził zgody, to było takie oświadczenie, tak, w tym piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-452">
<u xml:id="u-452.0" who="#MarekWachnik">Powinni to zaznaczyć, że prokuratura nie wyraża zgody.</u>
</div>
<div xml:id="div-453">
<u xml:id="u-453.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli rozumiem, że domniemywali państwo, że prokurator wyraził zgodę na upublicznienie materiałów, informacji o tym, że osoba jest zatrzymywana, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-454">
<u xml:id="u-454.0" who="#MarekWachnik">Jeżeli czegoś takiego nie było, że nie wyraża zgody, to domniemywaliśmy, że wyraża zgodę…</u>
</div>
<div xml:id="div-455">
<u xml:id="u-455.0" who="#PosełMarekWójcik">I domniemywał pan, że prokurator wyraża zgodę na upublicznienie tych informacji siedem dni przed zatrzymaniem?</u>
</div>
<div xml:id="div-456">
<u xml:id="u-456.0" who="#MarekWachnik">Ale nie, nie, nie, jakie upublicznienie? Przepraszam, nie...</u>
</div>
<div xml:id="div-457">
<u xml:id="u-457.0" who="#PosełMarekWójcik">Znaczy, przepraszam, zgodę na… powinny być zawarte... na publikację... Zgodę na publikację, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-458">
<u xml:id="u-458.0" who="#MarekWachnik">Po postawieniu zarzutów, no przecież to jest absurd, żeby kogoś informować, że będzie miał postawione zarzuty…</u>
</div>
<div xml:id="div-459">
<u xml:id="u-459.0" who="#PosełMarekWójcik">Nie, to jest, ja się zgadzam, że ta sytuacja… Ja się zgadzam, że ta… z pana opinią, że to jest absurdalne. Natomiast, no, sytuacja jest taka, gdzie państwo, zanim te zarzuty były przedstawione jakiejś osobie, no, już mieli, rozumiem, siedem dni wcześniej po prostu zgodę na to, żeby poinformować…</u>
</div>
<div xml:id="div-460">
<u xml:id="u-460.0" who="#MarekWachnik">Nie, żeby wiedzieć, że...</u>
</div>
<div xml:id="div-461">
<u xml:id="u-461.0" who="#PosełMarekWójcik">Ale formalnie mieliście zgodę, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-462">
<u xml:id="u-462.0" who="#MarekWachnik">Mogliśmy mieć, mogliśmy nie mieć. Istotą tego nie jest zgoda, tylko, jeszcze raz powtarzam, żeby wiedzieć, kto w kraju jest zatrzymywany. Jeszcze raz panu posłowi powtarzam, że jak Bondaryk nastał, to pierwsze pytanie, jakie mi zadał, to: Kogo ABW będzie zatrzymywać? I uznawałem to za rzecz absolutnie naturalną.</u>
</div>
<div xml:id="div-463">
<u xml:id="u-463.0" who="#PosełMarekWójcik">Ale czy pan Bondaryk uzasadnił to w ten sposób jak pan, czyli że w celu usprawnienia... że zadaje panu to pytanie w celu usprawnienia polityki medialnej i spytał pana, czy w sprawie tego zatrzymania jest zgoda na publikację?</u>
</div>
<div xml:id="div-464">
<u xml:id="u-464.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem, nie spytał mnie o to, ale chciał wiedzieć, kogo zatrzymujemy, a ja też miałem prawo wiedzieć, kogo ABW zamierza zatrzymać czy kogo...</u>
</div>
<div xml:id="div-465">
<u xml:id="u-465.0" who="#PosełMarekWójcik">Rozumiem, ale...</u>
</div>
<div xml:id="div-466">
<u xml:id="u-466.0" who="#MarekWachnik">Co więcej, panie pośle, w tej chwili z tego, co mi wiadomo, to kierownictwo urzędu jest informowane o co ważniejszych przesłuchaniach.</u>
<u xml:id="u-466.1" who="#komentarz">(Jeden z posłów: ...)</u>
</div>
<div xml:id="div-467">
<u xml:id="u-467.0" who="#PosełMarekWójcik">Ja rozumiem, że... znaczy, przynajmniej ja osobiście uważam, że jest różnica pomiędzy informowaniem kierownictwa ABW a informowaniem kierownictwa ABW w celu usprawnienia polityki medialnej. Podzielam pana zdanie, że szefostwo agencji, szefostwo służb powinno wiedzieć o tym, co się dzieje w delegaturach, natomiast jest pytanie: Czy agencja prowadzi prace na rzecz ochrony interesu państwa i do tego jest im to potrzebne, czy też jest potrzebne do tego, aby usprawniać politykę medialną? Jakby cel jest różny w tych obu sytuacjach, które pan przedstawia.</u>
</div>
<div xml:id="div-468">
<u xml:id="u-468.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, chyba nie do końca jest różny cel, bo nikt nie ingerował w te śledztwa i nikt tego nie upubliczniał wcześniej. Natomiast, no, mówię, mamy prawo się przygotować tu na pytania ewentualne ze strony mediów, jak kogoś będziemy zatrzymywać czy robić tego...</u>
<u xml:id="u-468.1" who="#MarekWachnik">Jeżeli... Niech pan zwróci uwagę, że niezależnie od jakiejkolwiek opcji, jeżeli się kogokolwiek przesłucha, wezwie, nie daj Boże, zrobi przeszukanie, to zaraz jest mówione, że czemu akurat w tym momencie, czemu akurat tę osobę i kiedy. Dziesiątki rzeczy, no, wie pan. No, swego czasu, jak byłem w Olsztynie, to pod nadzorem prokuratury rozbiliśmy gang przemycający kokainę z Ameryki Południowej. Był to na tyle duży gang, że wtedy otwarli tę dużą salę sądową, bo się nie mogli pomieścić i też były głosy, że to akurat rząd premiera Buzka wyciągnął takiego zająca z rękawa, żeby poprawić swoje notowania. To to jest, wie pan... troszeczkę deprecjonuje pracę iluś ludzi, którzy się narażają, robią to itd. Tak że to...</u>
</div>
<div xml:id="div-469">
<u xml:id="u-469.0" who="#PosełMarekWójcik">Zgadzam się, ale nawet w wewnętrznym dokumencie pan podaje powody... jako powód podaje pan politykę medialną Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.</u>
<u xml:id="u-469.1" who="#PosełMarekWójcik">Chciałbym również zapytać: Czy po zatrzymaniu, po tej próbie zatrzymania pani poseł Barbary Blidy jakby dokonano jakichś zmian, jeżeli chodzi o właśnie filmowanie osób publicznych, zatrzymanie osób publicznych?</u>
</div>
<div xml:id="div-470">
<u xml:id="u-470.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, z tego, co mi się wydaje, to szef Święczkowski zakazał filmowania, ale tak na 100% nie jestem w stanie...</u>
</div>
<div xml:id="div-471">
<u xml:id="u-471.0" who="#PosełMarekWójcik">Jaka była argumentacja szefa Święczkowskiego?</u>
</div>
<div xml:id="div-472">
<u xml:id="u-472.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-473">
<u xml:id="u-473.0" who="#PosełMarekWójcik">Ja chciałbym panu odczytać pismo właśnie Bogdana Święczkowskiego, szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, z 29 czerwca 2007 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-474">
<u xml:id="u-474.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Panie pośle, w tym wątku...</u>
</div>
<div xml:id="div-475">
<u xml:id="u-475.0" who="#PosełMarekWójcik">Ale to dotyczy bezpośrednio tej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-476">
<u xml:id="u-476.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tego wątku?</u>
</div>
<div xml:id="div-477">
<u xml:id="u-477.0" who="#PosełMarekWójcik">Jak zakończę wątek, to pozwolę sobie poinformować pozostałych członków Komisji.</u>
<u xml:id="u-477.1" who="#PosełMarekWójcik">W związku to jest również... Adresaci według załącznika to są dyrektorzy delegatur... W związku z prowadzonymi przez jednostki ABW postępowaniami przygotowawczymi związanymi z postępowaniami o charakterze gospodarczym polecam, aby: realizacji procesowych dotyczących zatrzymań osób oraz przeszukań ich miejsc zamieszkania nie przeprowadzać w godzinach wczesnorannych, chyba że dobro postępowania uzasadniałoby taką czynność, i wówczas o tego typu działaniach należy informować dyrektora DPK; środki przymusu bezpośredniego, w szczególności kajdankowanie, stosować tylko w sytuacjach tego wymagających w sposób określony w rozporządzeniu Rady Ministrów z 25 marca 2003 r. w sprawie środków przymusu bezpośredniego stosowanych przez funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz w instrukcji w sprawie sposobu form i metod wykonywania czynności w toku postępowań prowadzonych przez... prowadzonych w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i – ostatni punkt – rejestracji kamerą wideo przebiegu czynności dokonywać w wyjątkowych przypadkach tylko i wyłącznie dla celów operacyjno-rozpoznawczych, instruktażowych, chyba że rejestracja obrazu i dźwięku jest prowadzona na podstawie przepisów postępowania karnego.</u>
<u xml:id="u-477.2" who="#PosełMarekWójcik">Czyli rozumiem, że tym pismem pan Bogdan Święczkowski zakazuje rejestracji dla celów nie do postępowania karnego, czyli tej rejestracji zatrzymań osób, tak to jest?</u>
</div>
<div xml:id="div-478">
<u xml:id="u-478.0" who="#MarekWachnik">No, ale to chyba pytanie do pana Bogdana Święczkowskiego...</u>
</div>
<div xml:id="div-479">
<u xml:id="u-479.0" who="#PosełMarekWójcik">A czy zna pan okoliczności związane... Czy wydanie tego pisma było poprzedzone jakąś dyskusją w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego?</u>
</div>
<div xml:id="div-480">
<u xml:id="u-480.0" who="#MarekWachnik">Nie przypominam sobie.</u>
</div>
<div xml:id="div-481">
<u xml:id="u-481.0" who="#PosełMarekWójcik">A czy polityka medialna Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego uległa jakiejś zmianie później od wydania tego pisma?</u>
</div>
<div xml:id="div-482">
<u xml:id="u-482.0" who="#MarekWachnik">No, zgodnie z instrukcją tam zawartą zapewne.</u>
</div>
<div xml:id="div-483">
<u xml:id="u-483.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli jak to wyglądało?</u>
</div>
<div xml:id="div-484">
<u xml:id="u-484.0" who="#MarekWachnik">Wiem, że – może tak powiem – wiem, że mieliśmy kłopoty. Jedna z delegatur prowadziła sprawę korupcyjną wśród firm medycznych i lekarzy, no i tutaj szef – i dyrektorów szpitali – no i szef Święczkowski bardzo, bardzo, bardzo nalegał na to, żeby zatrzymania były dokonywane w godzinach późniejszych. Było to kilkanaście osób i to zachodziło bardzo duże niebezpieczeństwo, że oni się między sobą porozumieją.</u>
</div>
<div xml:id="div-485">
<u xml:id="u-485.0" who="#PosełMarekWójcik">A jeżeli chodzi o wykorzystywanie materiałów, czy od momentu wydania tego pisma w dalszym ciągu takie materiały z zatrzymań spływały do gabinetu szefa?</u>
</div>
<div xml:id="div-486">
<u xml:id="u-486.0" who="#MarekWachnik">No, skoro szef zakazał, to nie spływały.</u>
</div>
<div xml:id="div-487">
<u xml:id="u-487.0" who="#PosełMarekWójcik">Co się stało w takim razie z tymi wszystkimi materiałami, które zostały wytworzone w oparciu i które zostały... jak rozumiem z tego pisma, nie były wytworzone na podstawie przepisów Kodeksu postępowania karnego?</u>
</div>
<div xml:id="div-488">
<u xml:id="u-488.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem, albo zostały zniszczone, albo zostały zarchiwizowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-489">
<u xml:id="u-489.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy kierownictwo ABW sprawdzało, co się z tymi materiałami stało?</u>
</div>
<div xml:id="div-490">
<u xml:id="u-490.0" who="#MarekWachnik">Osobiście nie sprawdzałem.</u>
</div>
<div xml:id="div-491">
<u xml:id="u-491.0" who="#PosełMarekWójcik">Kto powinien być, zgodnie z właściwością służbową, powinien być odpowiedzialny za to, aby wydać stosowny dokument określający późniejsze przeznaczenie tych materiałów?</u>
</div>
<div xml:id="div-492">
<u xml:id="u-492.0" who="#MarekWachnik">Dyrektor gabinetu, ewentualnie dyrektor DPK, czyli departamentu postępowań karnych, czyli jednostka, która to otrzymała, ewentualnie odsyłano to też do jednostek, które to sporządziły.</u>
</div>
<div xml:id="div-493">
<u xml:id="u-493.0" who="#PosełMarekWójcik">A czy wie pan, że odsyłano, czy też wie pan, że....</u>
</div>
<div xml:id="div-494">
<u xml:id="u-494.0" who="#MarekWachnik">Tak domniemuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-495">
<u xml:id="u-495.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli to jest pana domniemanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-496">
<u xml:id="u-496.0" who="#MarekWachnik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-497">
<u xml:id="u-497.0" who="#PosełMarekWójcik">Natomiast... czyli szef... Podsumowując, pana zdaniem, sprawy związane z dalszym przeznaczeniem tego materiału, decyzje związane z dalszym przeznaczeniem tego materiału, powinien podjąć albo szef gabinetu, albo szef DPK, tak, departamentu postępowań karnych?</u>
</div>
<div xml:id="div-498">
<u xml:id="u-498.0" who="#MarekWachnik">Tak, ewentualnie kierownik jednostki sporządzającej.</u>
</div>
<div xml:id="div-499">
<u xml:id="u-499.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy zna pan jakiś dokument, który później regulował to, co z tym materiałem już wytworzonym i, rozumiem, zgromadzonym w gabinecie szefa ABW się stało?</u>
</div>
<div xml:id="div-500">
<u xml:id="u-500.0" who="#MarekWachnik">Nie znam.</u>
</div>
<div xml:id="div-501">
<u xml:id="u-501.0" who="#PosełMarekWójcik">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-501.1" who="#PosełMarekWójcik">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-502">
<u xml:id="u-502.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pan poseł przewodniczący Tomczykiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-503">
<u xml:id="u-503.0" who="#PosełBeataKempa">Panie przewodniczący...</u>
</div>
<div xml:id="div-504">
<u xml:id="u-504.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A pani w tym wątku?</u>
</div>
<div xml:id="div-505">
<u xml:id="u-505.0" who="#PosełBeataKempa">Oczywiście.</u>
</div>
<div xml:id="div-506">
<u xml:id="u-506.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-507">
<u xml:id="u-507.0" who="#PosełBeataKempa">Ja przypomnę, panie przewodniczący, że zgłaszałam się w momencie, jak ten wątek zaczęła pani poseł Pietraszewska. No ale dobrze.</u>
<u xml:id="u-507.1" who="#PosełBeataKempa">Skoro jesteśmy na etapie, proszę świadka, elementarza – i takie odnoszę wrażenie, że to jest elementarz – i skoro tak naprawdę odniosłam wrażenie, że z pytań, przynajmniej tych początkowych, posłów Platformy Obywatelskiej wynikało, że przestępców w białych kołnierzykach to najlepiej, żeby nie filmować, nie pokazywać, najlepiej, żeby to ukryć przed opinią publiczną. Nie dziwię się w świetle ostatnich wydarzeń...</u>
</div>
<div xml:id="div-508">
<u xml:id="u-508.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Pani poseł, tego nie... i proszę nie imputować...</u>
</div>
<div xml:id="div-509">
<u xml:id="u-509.0" who="#PosełBeataKempa">Odnoszę wrażenie...</u>
<u xml:id="u-509.1" who="#PosełBeataKempa">Proszę słuchać, panie przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-509.2" who="#PosełBeataKempa">Odnoszę wrażenie...</u>
</div>
<div xml:id="div-510">
<u xml:id="u-510.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł, proszę nie komentować pytań i...</u>
</div>
<div xml:id="div-511">
<u xml:id="u-511.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">(...)</u>
</div>
<div xml:id="div-512">
<u xml:id="u-512.0" who="#PosełBeataKempa">Natomiast...</u>
</div>
<div xml:id="div-513">
<u xml:id="u-513.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">...a nie na przesłuchaniach.</u>
</div>
<div xml:id="div-514">
<u xml:id="u-514.0" who="#PosełBeataKempa">Ale rozumiem nerwowość, panie przewodniczący.</u>
</div>
<div xml:id="div-515">
<u xml:id="u-515.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Ja nie jestem wcale nerwowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-516">
<u xml:id="u-516.0" who="#PosełBeataKempa">Naprawdę wybaczam panu tę nerwowość.</u>
</div>
<div xml:id="div-517">
<u xml:id="u-517.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Bardzo proszę o niekomentowanie pytań innych członków Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-518">
<u xml:id="u-518.0" who="#PosełBeataKempa">Natomiast ja zadaję takie pytanie, proszę świadka. W świetle tego, co był uprzejmy świadek wcześniej powiedzieć na samym początku, kiedy był omawiany wątek związany z filmowaniem, powiedział pan o tych trzech funkcjach związanych z filmowaniem, czyli dla celów takich instruktażowych, z których korzystały inne również... mogły korzystać również inne służby – instruktażowych, szkoleniowych, rozumiem, prawda, dla celów, moim zdaniem, bardzo ważnych, mianowicie że w razie ewentualnie jakichkolwiek skarg wiadomo, że do czynienia również tutaj bardzo często służby mają z przestępcami, którzy działają w ramach grup przestępczych, zorganizowanych grup przestępczych, które doskonale są informowane, w jaki sposób składać skargi i w jaki sposób ewentualnie oddziaływać na funkcjonariuszy. I również ta trzecia funkcja, w mojej ocenie bardzo ważna, to jest właśnie funkcja prewencyjna, w ramach... która, rozumiem, ma być wykonywana w ramach czynności informacyjnych bądź analityczno-informacyjnych, tak jak tutaj był uprzejmy powiedzieć pan ekspert.</u>
<u xml:id="u-518.1" who="#PosełBeataKempa">Czy, pana zdaniem, właśnie to, aby w ramach tej funkcji prewencyjnej, tej, moim zdaniem, bardzo ważnej funkcji, działania służb specjalnych w naszym kraju, to, że opinia publiczna może zobaczyć naocznie, że jest równość wobec prawa, że również przestępcy w białych kołnierzykach czy osoby, które są na świeczniku bądź były albo są osobami publicznymi, również będą podlegać takiej samej odpowiedzialności, takim samym zasadom, jak inni, którzy dopuszczają się przestępstw, szczególnie przestępstw korupcyjnych czy tych przestępstw, które mogą być na szkodę państwa czy też szkodę Skarbu Państwa, czy właśnie takie funkcje prewencyjne, pana zdaniem, nadal powinny być utrzymywane? I czy taki cel mogły mieć również te wszystkie działania sformalizowane bądź, tak jak pan mówił wcześniej, niesformalizowane, za zgodą prokuratury, bo tu się w pełni zgodzę, w tej sytuacji, niezależnie od rodzaju tego materiału, ta zgoda rzeczywiście... nawet uważam, że nie jest kurtuazyjne, tylko rzeczywiście jest to wymóg szeroko pojętego postępowania, czy pana zdaniem właśnie taka funkcja powinna być funkcją podstawową?</u>
</div>
<div xml:id="div-519">
<u xml:id="u-519.0" who="#MarekWachnik">Powinna to być jedna z podstawowych funkcji cały czas. Zresztą jest realizowana przez szereg służb.</u>
</div>
<div xml:id="div-520">
<u xml:id="u-520.0" who="#PosełBeataKempa">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-521">
<u xml:id="u-521.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-521.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pan poseł Tomczykiewicz, pan przewodniczący Tomasz Tomczykiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-522">
<u xml:id="u-522.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-522.1" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Na początku swoich zeznań na pytanie dotyczące tego, czy wiedział pan o tym, że w jednej ze spraw występuje osoba pani Blidy, powiedział pan, że nie znał pan tej sprawy i dopiero zapoznał się w momencie niefortunnej próby zatrzymania i śmierci pani Blidy. Potwierdza pan to, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-523">
<u xml:id="u-523.0" who="#MarekWachnik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-524">
<u xml:id="u-524.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">To jak to się ma w takim razie do tego dokumentu, który pan wydał i zobowiązał pan wszystkie służby do tego, żeby osobiście pana informować o wszystkich zatrzymaniach. No, wydaje się, że to było jedno z najważniejszych. Czy nie jest to dowód na to, że w tej sprawie był pan po prostu pomijany i… Chyba że pan po prostu o czymś zapomniał nam zeznać.</u>
</div>
<div xml:id="div-525">
<u xml:id="u-525.0" who="#MarekWachnik">Nie, nie wiedziałem o tym, podtrzymuję to.</u>
</div>
<div xml:id="div-526">
<u xml:id="u-526.0" who="#PosełBeataKempa">Panie przewodniczący, czy mogę w tym wątku właśnie?</u>
</div>
<div xml:id="div-527">
<u xml:id="u-527.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze, dobrze, tylko niech odpowie.</u>
<u xml:id="u-527.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Odpowiedź pana, że pan nie wiedział nic.</u>
</div>
<div xml:id="div-528">
<u xml:id="u-528.0" who="#MarekWachnik">Nie wiedziałem.</u>
</div>
<div xml:id="div-529">
<u xml:id="u-529.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Czyli można uznać, delegatura uznała, że może nie wykonać tego polecenia i pominąć, i w tak ważnej sprawie pana nie informować o tym, że będą takie zatrzymania, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-530">
<u xml:id="u-530.0" who="#MarekWachnik">Myślę, że uznali, że skoro poinformowali o tym szefa Święczkowskiego, to nie ma co jego żołnierzy informować.</u>
</div>
<div xml:id="div-531">
<u xml:id="u-531.0" who="#PosełBeataKempa">W tym wątku...</u>
</div>
<div xml:id="div-532">
<u xml:id="u-532.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale w tym wątku, pani poseł?</u>
</div>
<div xml:id="div-533">
<u xml:id="u-533.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">W tym wątku? Pani poseł, ale to pismo osobiście…</u>
</div>
<div xml:id="div-534">
<u xml:id="u-534.0" who="#PosełBeataKempa">...bo to jest niezwykle ważne…</u>
</div>
<div xml:id="div-535">
<u xml:id="u-535.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Ale…</u>
</div>
<div xml:id="div-536">
<u xml:id="u-536.0" who="#PosełBeataKempa">...bo pan przewodniczący zadał pytanie mówiące o tym, czy…</u>
</div>
<div xml:id="div-537">
<u xml:id="u-537.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł, jeszcze sekundeczkę, jeszcze pyta, nie skończył wątku pan przewodniczący Tomczykiewicz. Zaraz pani udzielę głosu, tylko niech skończy ten wątek.</u>
</div>
<div xml:id="div-538">
<u xml:id="u-538.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Bo to pismo osobiście pan podpisywał, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-539">
<u xml:id="u-539.0" who="#MarekWachnik">Tak, tak, tak. Jeżeli mówi pan o piśmie…</u>
</div>
<div xml:id="div-540">
<u xml:id="u-540.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">23 listopada, tak, 2006.</u>
</div>
<div xml:id="div-541">
<u xml:id="u-541.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Czyli pan, no, tam siebie wymienił jako tą osobę, do której mają te informacje spływać, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-542">
<u xml:id="u-542.0" who="#MarekWachnik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-543">
<u xml:id="u-543.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Czyli można... To znaczy, czyli szefowie delegatury katowickiej nie wykonali pana polecenia w związku z…</u>
</div>
<div xml:id="div-544">
<u xml:id="u-544.0" who="#MarekWachnik">Tak bym tego nie interpretował. Znaczy, sprawa była, no, osobiście nadzorowana przez szefa Święczkowskiego i uznali, że nie muszą mnie o tym informować. Nie wiem, może i szef Święczkowski to zastrzegł, żeby sprawa była objęta tajemnicą. Miał do tego prawo.</u>
</div>
<div xml:id="div-545">
<u xml:id="u-545.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Dobrze, ale czy pan już po zdarzeniu, no, nie pytał szefa czy szefów, dlaczego pan został pominięty jako osoba, która miała być informowana?</u>
</div>
<div xml:id="div-546">
<u xml:id="u-546.0" who="#MarekWachnik">Wie pan co, chyba nie było czasu na takie pytania wtedy. Tak po ludzku panu odpowiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-547">
<u xml:id="u-547.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Ale ja nie mówię, że akurat w dniu, w którym się to wydarzyło, ale w jakimś nieodległym czasie od tego wydarzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-548">
<u xml:id="u-548.0" who="#MarekWachnik">No, ale jaki sens miałoby takie pytanie?</u>
</div>
<div xml:id="div-549">
<u xml:id="u-549.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Proszę odpowiedzieć, to my jesteśmy w roli pytających, proszę świadka…</u>
</div>
<div xml:id="div-550">
<u xml:id="u-550.0" who="#MarekWachnik">No dobrze, ale to, panie pośle…</u>
</div>
<div xml:id="div-551">
<u xml:id="u-551.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">…a nie świadek.</u>
</div>
<div xml:id="div-552">
<u xml:id="u-552.0" who="#MarekWachnik">Cieszę się, jak mi pan poseł to przypomina, ale, panie pośle, przepraszam, no, jest sprawa prowadzona pod nadzorem szefa. I co? Ja mam potem do podwładnego mówić: A czego pan mnie nie poinformowałeś o tym? No, to przecież bym wyszedł... No, ale to…</u>
</div>
<div xml:id="div-553">
<u xml:id="u-553.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Ale, panie świadku…</u>
</div>
<div xml:id="div-554">
<u xml:id="u-554.0" who="#MarekWachnik">Ja jeszcze nie skończyłem.</u>
</div>
<div xml:id="div-555">
<u xml:id="u-555.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">…to jest naturalne, że osoba, która wydaje polecenie…</u>
</div>
<div xml:id="div-556">
<u xml:id="u-556.0" who="#MarekWachnik">Nie, nie…</u>
</div>
<div xml:id="div-557">
<u xml:id="u-557.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">…swoim podwładnym, a podwładny tego polecenia nie wykonuje, ma czarno na białym dowód na to, no, to…</u>
</div>
<div xml:id="div-558">
<u xml:id="u-558.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Panie przewodniczący...</u>
</div>
<div xml:id="div-559">
<u xml:id="u-559.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">...to też jest ludzkie…</u>
</div>
<div xml:id="div-560">
<u xml:id="u-560.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Panie przewodniczący...</u>
</div>
<div xml:id="div-561">
<u xml:id="u-561.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">…że ma pretensje do podwładnego, że nie wykonał polecenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-562">
<u xml:id="u-562.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Świadek zeznał, pismo to podpisał, o sprawie Blidy nic nie wiedział i później się nie pytał. Tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-563">
<u xml:id="u-563.0" who="#MarekWachnik">Dokładnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-564">
<u xml:id="u-564.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Dobrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-565">
<u xml:id="u-565.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">I mamy… W tym samym wątku, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-566">
<u xml:id="u-566.0" who="#PosełBeataKempa">Tak. Panie przewodniczący, bo to jest bardzo ważne, dlatego że tutaj, wbrew pozorom, pan poseł Tomczykiewicz podchwytliwe pytanie zadał świadkowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-567">
<u xml:id="u-567.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tylko dlaczego wbrew pozorom?</u>
</div>
<div xml:id="div-568">
<u xml:id="u-568.0" who="#PosełBeataKempa">Bo nie podejrzewałam pana posła Tomczykiewicza o podchwytliwe pytania. To tak w kwestii tego elementarza. Natomiast ja mam takie pytanie: Czy do momentu, do dnia zdarzenia z 25 kwietnia 2007 r., w ogóle funkcjonowało w obiegu, na państwa, nie wiem, naradach czy spotkaniach, o których pan był uprzejmy powiedzieć, taka kategoria, takie pojęcie, jak sprawa Blidy?</u>
</div>
<div xml:id="div-569">
<u xml:id="u-569.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-570">
<u xml:id="u-570.0" who="#PosełBeataKempa">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-571">
<u xml:id="u-571.0" who="#MarekWachnik">Jeszcze, jeśli mogę posła uzupełnić.</u>
</div>
<div xml:id="div-572">
<u xml:id="u-572.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-573">
<u xml:id="u-573.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, panie pośle, zadawanie pytania podwładnemu, a dlaczego żeś mnie nie poinformował, no to przecież...</u>
</div>
<div xml:id="div-574">
<u xml:id="u-574.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Przez podwładnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-575">
<u xml:id="u-575.0" who="#MarekWachnik">Nie, ja podwładnemu, bo ten dyrektor …</u>
</div>
<div xml:id="div-576">
<u xml:id="u-576.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">A, rozumiem, tak, dobrze, rozumiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-577">
<u xml:id="u-577.0" who="#MarekWachnik">...świadczyłoby o mojej bufonadzie. Przecież jeżeli sprawa jest prowadzona bezpośrednio przez szefa, no to jest oczywiste, że nie muszę takich rzeczy, no…</u>
</div>
<div xml:id="div-578">
<u xml:id="u-578.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No dobrze, ale niech świadek odpowie w tym wątku: Czy zastępca szefa ABW, pan Grzegorz Ocieczek, zdaniem pańskim wiedział o sprawie Blidy i był poinformowany?</u>
</div>
<div xml:id="div-579">
<u xml:id="u-579.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem tego.</u>
</div>
<div xml:id="div-580">
<u xml:id="u-580.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czyli nie rozmawialiście nigdy na ten temat?</u>
</div>
<div xml:id="div-581">
<u xml:id="u-581.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-582">
<u xml:id="u-582.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-582.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy pan poseł Tomczykiewicz ma pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-583">
<u xml:id="u-583.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Nie, dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-584">
<u xml:id="u-584.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pan poseł Wójcik, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-585">
<u xml:id="u-585.0" who="#PosełMarekWójcik">Jeszcze doprecyzowując, no bo to jest, jesteśmy w takiej sytuacji, w której z jednej strony pan zeznaje, że sprawa była nadzorowana przez Bogdana Święczkowskiego, a z drugiej strony nie wiedział pan, że Bogdan Święczkowski nadzoruje to postępowanie, tak? Czy dobrze rozumiem?</u>
</div>
<div xml:id="div-586">
<u xml:id="u-586.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, w sposób naturalny po zdarzeniu z 25 kwietnia.</u>
</div>
<div xml:id="div-587">
<u xml:id="u-587.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli dopiero 25 kwietnia, po 25 kwietnia dowiedział pan się, że taka sprawa była…</u>
</div>
<div xml:id="div-588">
<u xml:id="u-588.0" who="#MarekWachnik">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-589">
<u xml:id="u-589.0" who="#PosełMarekWójcik">…nadzorowana przez Bogdana Święczkowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-590">
<u xml:id="u-590.0" who="#MarekWachnik">Tak, dokładnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-591">
<u xml:id="u-591.0" who="#PosełMarekWójcik">Wcześniej pan o tym nie wiedział, że ta sprawa przez niego jest nadzorowana.</u>
</div>
<div xml:id="div-592">
<u xml:id="u-592.0" who="#MarekWachnik">Tak, dokładnie tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-593">
<u xml:id="u-593.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy żeby zachować tą sprawę w takiej tajemnicy, Bogdan Święczkowski musiał wydać jakieś stosowne polecenia dyrektorowi delegatury, żeby informował bezpośrednio jego – jak to wyglądało – z pominięciem pana osoby?</u>
</div>
<div xml:id="div-594">
<u xml:id="u-594.0" who="#MarekWachnik">To jest stała praktyka. Ja to nadzoruję i informujesz mnie bezpośrednio. I koniec. Tak jak mówię, no, szef Marczuk i szef Święczkowski rozmawiali z dyrektorem kontrwywiadu, nigdy nie rozmawiali w mojej obecności, co najwyżej rozmowa kurtuazyjna.</u>
</div>
<div xml:id="div-595">
<u xml:id="u-595.0" who="#PosełMarekWójcik">Rozumiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-596">
<u xml:id="u-596.0" who="#MarekWachnik">I to jest u nas rzecz zupełnie naturalna, że…</u>
</div>
<div xml:id="div-597">
<u xml:id="u-597.0" who="#PosełMarekWójcik">Rozumiem, ale żeby hierarchii służbowej stało się zadość, rozumiem, że Bogdan Święczkowski musiał poinformować Rafała Śliwińskiego, szefa delegatury w Katowicach, że osobiście nadzoruje to postępowanie, wtedy pan formalnie już nie sprawował nadzoru nad tym postępowaniem, formalnie przejmował go Bogdan Święczkowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-598">
<u xml:id="u-598.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, formalnie też nadzoru nad… Formalnie nadzorowałem departament postępowań karnych tylko za szefa Marczuka, bo państwo, z całym szacunkiem, ale trochę mylicie pojęcia. Nadzór nad delegaturami, ja to już mówiłem, nie do końca oznaczał to, że ja miałem wpływ czy tam pełną wiedzę o wszystkich procedurach, które się tam toczyły, zarówno kontrwywiadowczych, jak i gospodarczych, etc.</u>
</div>
<div xml:id="div-599">
<u xml:id="u-599.0" who="#PosełMarekWójcik">Rozumiem. Niemniej, pewne procedury pana obejmowały i w sprawie Barbary Blidy w tych procedurach pan nie funkcjonował.</u>
</div>
<div xml:id="div-600">
<u xml:id="u-600.0" who="#MarekWachnik">Nie funkcjonowałem.</u>
</div>
<div xml:id="div-601">
<u xml:id="u-601.0" who="#PosełMarekWójcik">Materiały były przekazywane bezpośrednio Bogdanowi Święczkowskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-602">
<u xml:id="u-602.0" who="#MarekWachnik">Z całą pewnością.</u>
</div>
<div xml:id="div-603">
<u xml:id="u-603.0" who="#PosełMarekWójcik">Dobrze…</u>
</div>
<div xml:id="div-604">
<u xml:id="u-604.0" who="#MarekWachnik">Może przez dyrektora DPK, znaczy departamentu postępowań karnych. Ja już tej drogi, takiej dokładnej, nie znam, no ale w każdym razie nie przechodziły przez moje ręce.</u>
</div>
<div xml:id="div-605">
<u xml:id="u-605.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy w tym okresie, w którym prowadzona była sprawa Barbary Blidy, bo zeznawał pan w pierwszej części zeznań, że sprawował pan nadzór też taki logistyczny nad tym, co się dzieje w delegaturach, czy nastąpiło jakieś wzmocnienie katowickiej delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w tamtym okresie?</u>
</div>
<div xml:id="div-606">
<u xml:id="u-606.0" who="#MarekWachnik">Tam dużo samochodów było zawsze. Jakoś, no, nie pamiętam takich szczegółów.</u>
</div>
<div xml:id="div-607">
<u xml:id="u-607.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli o kadrowych przesunięciach i takim jakimś wzmocnieniu kadrowym pan nie wie?</u>
</div>
<div xml:id="div-608">
<u xml:id="u-608.0" who="#MarekWachnik">Kadrowym, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-609">
<u xml:id="u-609.0" who="#PosełMarekWójcik">Kadrowym, finansowym, jeżeli chodzi o sprzęt.</u>
</div>
<div xml:id="div-610">
<u xml:id="u-610.0" who="#MarekWachnik">Ja specjalnie nic sobie takiego nie przypominam.</u>
</div>
<div xml:id="div-611">
<u xml:id="u-611.0" who="#PosełMarekWójcik">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-612">
<u xml:id="u-612.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-612.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł Pietraszewska.</u>
</div>
<div xml:id="div-613">
<u xml:id="u-613.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Z tych dwóch pism, o których dzisiaj tyle mówiliśmy, a więc pismo o filmowaniu i to ostatnie z listopada 2006 r., wynika, że to pan był albo odpowiedzialny, albo inicjatorem tych zmian polityki medialnej za czasów pana Witolda Marczuka. Chciałam wrócić do tego pierwszego polecenia, które dotyczyło dodatkowych elementów, nowych elementów filmowania, no, które zostały zastosowane już potem w prawie każdej realizacji. Nie wszystkie były wykorzystane, ale każdej realizacji towarzyszył operator filmowy. Czy to wykorzystano, to jest inna sprawa. Proszę powiedzieć, jakie działania inne szły za tym poleceniem o filmowaniu. Jakie wydał pan inne polecenia? Bo było polecenie, co należy filmować. Oczywiście rzecznicy delegatur i operatorzy filmowi musieli otrzymać jakieś instrukcje. W jaki sposób się to odbyło?</u>
</div>
<div xml:id="div-614">
<u xml:id="u-614.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, punkt pierwszy, ja nie byłem inicjatorem zmian w polityce medialnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-615">
<u xml:id="u-615.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A kto był inicjatorem?</u>
</div>
<div xml:id="div-616">
<u xml:id="u-616.0" who="#MarekWachnik">Tak, jak mówiliśmy już, ta polityka medialna pokazywania zatrzymań, większych akcji trwała cały czas w służbach specjalnych i w Policji, na co jest szereg dowodów, chociażby CBŚ. No, przecież praktycznie przez całe lata 90. takie materiały w telewizji oglądaliśmy. I to było tylko i wyłącznie utwierdzenie praktyki. Punkt drugi, to filmowanie tych materiałów miało na celu nie tylko politykę medialną, ale również zabezpieczenie się przed ewentualnymi skargami osób zatrzymywanych, co też już powtarzałem. A punkt trzeci, były to rzeczy szkoleniowe, żeby usunąć ewentualne uchybienia. Pani poseł, na przykład mieliśmy kiedyś taką sytuację, kiedy dokonaliśmy przeszukania w jednej z fabryk broni. Znaczy, nie fabryk jako takiej całości…</u>
</div>
<div xml:id="div-617">
<u xml:id="u-617.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Pan dał już taki przykład, tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-618">
<u xml:id="u-618.0" who="#MarekWachnik">Znaleźliśmy w szafkach pracowniczych elementy broni. I okazało się, że tam, no, funkcjonariusz na przykład, wstyd się przyznać, ale potarł gołą ręką lufę tej broni, no, co jest dla prawników rzeczą dość kuriozalną. I w tym momencie, jak zobaczyliśmy taki materiał na przykład, że ten człowiek, żeby go już inaczej nie określać, niszczy ślady, dowody, no to szły za tym na przykład polecenia, żeby przeszukań dokonywać w rękawicach, żeby ubierać się w stroje ochronne etc., etc.</u>
</div>
<div xml:id="div-619">
<u xml:id="u-619.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Nie, mnie nie o to chodziło. W jednym z zeznań świadka, którego przesłuchiwaliśmy i który był operatorem filmowym, mówił o innym zakresie filmowania, że na szkoleniu, które odbyli w Emowie, o ile dobrze pamiętam, szkolono ich, co i jak należy filmować, żeby potem pokazywać. No, można powiedzieć, że również pokazywano okolice, miejsca zatrzymania, migawki jakieś, nie pokazując twarzy tego, kto, jakie poruszenie tam jest, kto tam przebywa itd. Czyli miano, no, jakby tworzono też tło do pokazania potem osoby zatrzymanej. A więc wynikało z tego zeznania, że odbyło się specjalne szkolenie. Czy to szkolenie odbyło się na pana polecenie?</u>
</div>
<div xml:id="div-620">
<u xml:id="u-620.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-621">
<u xml:id="u-621.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A kto wydał polecenie, żeby takie szkolenie się odbyło?</u>
</div>
<div xml:id="div-622">
<u xml:id="u-622.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem. Ale jeszcze raz chciałem podkreślić, że takie szkolenia za poprzednich szefów też były.</u>
</div>
<div xml:id="div-623">
<u xml:id="u-623.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Ale ja mówię o szkoleniu, które dotyczyło…</u>
</div>
<div xml:id="div-624">
<u xml:id="u-624.0" who="#MarekWachnik">Filmowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-625">
<u xml:id="u-625.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Nowych elementów filmowania dla nowych celów, jak określili wszyscy rzecznicy delegatur. Czy pan na tym szkoleniu w Emowie był?</u>
</div>
<div xml:id="div-626">
<u xml:id="u-626.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-627">
<u xml:id="u-627.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy był na tym szkoleniu pan Ocieczek?</u>
</div>
<div xml:id="div-628">
<u xml:id="u-628.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem tego.</u>
</div>
<div xml:id="div-629">
<u xml:id="u-629.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy do pana dotarło, jakie wątpliwości mieli rzecznicy delegatur, którzy brali udział w tym szkoleniu?</u>
</div>
<div xml:id="div-630">
<u xml:id="u-630.0" who="#MarekWachnik">Nie. Ja w ogóle tego szkolenia nie pamiętam, szczerze mówiąc. Znaczy, skoro pani poseł twierdzi, że było, to oczywiście musiało być. Ale tych szkoleń u nas różnego rodzaju jest multum.</u>
</div>
<div xml:id="div-631">
<u xml:id="u-631.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">I na ten temat… A kto był organizatorem wobec tego tego szkolenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-632">
<u xml:id="u-632.0" who="#MarekWachnik">Sądzę, że gabinet szefa.</u>
</div>
<div xml:id="div-633">
<u xml:id="u-633.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Kto z gabinetu szefa? Kto był za to odpowiedzialny?</u>
</div>
<div xml:id="div-634">
<u xml:id="u-634.0" who="#MarekWachnik">No, nie mam pojęcia. Trudno mi powiedzieć, odpowiedzieć na to pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-635">
<u xml:id="u-635.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A kto się zajmował takimi szkoleniami? Bo pan mówi, te szkolenia były normalne. Wobec tego jak to wyglądało? Jak wyglądały w ogóle spotkania z rzecznikami delegatur?</u>
</div>
<div xml:id="div-636">
<u xml:id="u-636.0" who="#MarekWachnik">Pani poseł, znaczy, mówię, że szkolenia w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego generalnie są rzeczą normalną i w różnych dziedzinach, tak że permanentnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-637">
<u xml:id="u-637.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Ja mówię o takich specjalistycznych szkoleniach.</u>
</div>
<div xml:id="div-638">
<u xml:id="u-638.0" who="#MarekWachnik">No, zawsze to jest jakieś pewne specjalistyczne szkolenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-639">
<u xml:id="u-639.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Trzymajmy się tych filmowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-640">
<u xml:id="u-640.0" who="#MarekWachnik">Kto był organizatorem, trudno mi powiedzieć. Mówię, no, z racji właściwości powinien to być gabinet szefa.</u>
</div>
<div xml:id="div-641">
<u xml:id="u-641.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czyli mamy tak rozumieć, że wydał pan polecenie, po czym się w ogóle pan tym nie interesował dalej…</u>
</div>
<div xml:id="div-642">
<u xml:id="u-642.0" who="#MarekWachnik">Ale ja nie wydałem polecenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-643">
<u xml:id="u-643.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A działania podejmował kto inny?</u>
</div>
<div xml:id="div-644">
<u xml:id="u-644.0" who="#MarekWachnik">Nie wydałem polecenia filmowania, to...</u>
</div>
<div xml:id="div-645">
<u xml:id="u-645.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Nie. Wydał pan polecenie w piśmie z 21 kwietnia 2006 r. Prawda?</u>
</div>
<div xml:id="div-646">
<u xml:id="u-646.0" who="#MarekWachnik">Informowania, informowania o...</u>
</div>
<div xml:id="div-647">
<u xml:id="u-647.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Nie, filmowania zatrzymań.</u>
</div>
<div xml:id="div-648">
<u xml:id="u-648.0" who="#MarekWachnik">Ale filmowania zatrzymań to wydał to polecenie szef Marczuk, z tego, co mi wiadomo.</u>
</div>
<div xml:id="div-649">
<u xml:id="u-649.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Znaczy, szef Marczuk powiedział, że nie przypomina sobie, żeby wydał takie polecenie. No i w związku z tym…</u>
</div>
<div xml:id="div-650">
<u xml:id="u-650.0" who="#MarekWachnik">A kto się pod tym podpisał?</u>
</div>
<div xml:id="div-651">
<u xml:id="u-651.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Ocieczek. Podpisał się pan Ocieczek.</u>
</div>
<div xml:id="div-652">
<u xml:id="u-652.0" who="#MarekWachnik">A przepraszam, a czy pani poseł…</u>
</div>
<div xml:id="div-653">
<u xml:id="u-653.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czy pan o tym mógł nie wiedzieć?</u>
</div>
<div xml:id="div-654">
<u xml:id="u-654.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, ja… Ocieczek się pod tym podpisał, powołując się na szefa Marczuka.</u>
</div>
<div xml:id="div-655">
<u xml:id="u-655.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Szefa, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-656">
<u xml:id="u-656.0" who="#MarekWachnik">A czy ja o tym mogłem nie wiedzieć? Ja nie widzę w filmowaniu, podobnie jak pan ekspert, nic złego.</u>
</div>
<div xml:id="div-657">
<u xml:id="u-657.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A czy brał pan udział w spotkaniu z rzecznikami delegatur na wiosnę 2006 r.?</u>
</div>
<div xml:id="div-658">
<u xml:id="u-658.0" who="#MarekWachnik">Nie, nie brałem nigdy udziału w spotkaniu z rzecznikami delegatur.</u>
</div>
<div xml:id="div-659">
<u xml:id="u-659.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">I w Emowie też pan nie był?</u>
</div>
<div xml:id="div-660">
<u xml:id="u-660.0" who="#MarekWachnik">No, w Emowie byłem wielokrotnie, ale nie na spotkaniu z rzecznikami.</u>
</div>
<div xml:id="div-661">
<u xml:id="u-661.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Pytam o szkolenie z czerwca 2006 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-662">
<u xml:id="u-662.0" who="#MarekWachnik">Tak. Nie byłem na takim szkoleniu. Na 98%, bo pamięć jest zawodna. Ale, mówię, na 98% nie brałem w takim szkoleniu udziału.</u>
</div>
<div xml:id="div-663">
<u xml:id="u-663.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-664">
<u xml:id="u-664.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-664.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy panie i panowie mają pytania jeszcze? Pan poseł Tomczykiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-665">
<u xml:id="u-665.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Jeszcze jedno pytanie. Tu pani poseł trochę przeszkadzała, wybijała z myśli.</u>
<u xml:id="u-665.1" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Mam takie pytanie. Czy w związku z tym, że pan nie był tą osobą, którą informowano o tym, że będzie zatrzymana pani Barbara Blida, mimo że pan w piśmie do delegatur, no, takie polecenie wydał, czy po tym zdarzeniu, no, nie przyszła panu refleksja czy myśl, że szef, nie informując też pana, że się tym zajmuje, że taką sprawą węglową, już nawet bez nazwisk, jakby się bezpośrednio zajmuje, czy to nie był przejaw jakiegoś braku zaufania do swego zastępcy? Bo jednak było coś nadzwyczajnego, że…</u>
</div>
<div xml:id="div-666">
<u xml:id="u-666.0" who="#MarekWachnik">Panie pośle…</u>
</div>
<div xml:id="div-667">
<u xml:id="u-667.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">...mimo wydania takiej instrukcji został pan pominięty przez podwładnego, a przez szefa nie był pan poinformowany, że jest sprawa, którą on bezpośrednio nadzoruje. Bo wydaje się, że to oczywiste jest. Bo w świetle tego, co pan zeznał, dlaczego takie pismo pan wydał, no to, gdyby się dziennikarz pana zapytał, gdyby oczywiście ten przebieg był zupełnie inny, no to pan byłby takim pytaniem o zatrzymaniu pani Blidy i tych kilkunastu osób zupełnie zaskoczony, skoro pan nawet w dniu zatrzymania tej wiedzy na ten temat nie miał.</u>
</div>
<div xml:id="div-668">
<u xml:id="u-668.0" who="#MarekWachnik">Panie pośle, dziennikarz by się mnie nie zapytał, gdyż ja bezpośrednio z dziennikarzami od czasu, jak powróciłem do ABW, nie rozmawiam. To punkt pierwszy. A punkt drugi to, jak już mówiłem, pominięty nie mogę się czuć, gdyż szereg działek czy tam obszarów zainteresowań ABW pozostawało poza moją wiedzą, co uważałem za rzecz naturalną, tak jak chociażby kontrwywiad, którym się od początku zajmował szef Marczuk, a potem szef Święczkowski. No i powiem panu, no, że oczywiście kontrwywiad jest fascynujący, bardzo bym chciał się…</u>
</div>
<div xml:id="div-669">
<u xml:id="u-669.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Tak, ale ta sprawa, my nie mówimy o kontrwywiadzie. Mówimy o zwyczajnej sprawie, w której pan zobowiązał swoich podwładnych do informowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-670">
<u xml:id="u-670.0" who="#MarekWachnik">Panie pośle, jeżeli szef Święczkowski uznał, że chce tą sprawę sam kierować, to przejął to z dobrodziejstwem inwentarza.</u>
</div>
<div xml:id="div-671">
<u xml:id="u-671.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Tak, ale czy to nie jest brak zaufania do swojego pierwszego zastępcy, jeżeli się nie informuje jego, że się taką sprawą będę zajmował i ją przejmuję? No bo pan był jakby poza wiedzą na temat tej sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-672">
<u xml:id="u-672.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Panie przewodniczący, to już nasze oceny. No, będziemy…</u>
</div>
<div xml:id="div-673">
<u xml:id="u-673.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">Ale ja cały czas pytam.</u>
</div>
<div xml:id="div-674">
<u xml:id="u-674.0" who="#MarekWachnik">Panie pośle, punkt pierwszy, to nie byłem jego pierwszym zastępcą. Byłem pierwszym zastępcą Marczuka, to było na piśmie, a natomiast już raczej nie szefa Święczkowskiego. A punkt drugi to, jeszcze raz powtarzam, że rzeczą normalną jest, że szef sobie ma prawo zastrzegać pewne działki. Tak samo jak na przykład, żeby już nie mówić o kontrwywiadzie, to inspektorat, do którego zupełnie wpływu nie miałem na… ani za kadencji jednego, ani drugiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-675">
<u xml:id="u-675.0" who="#PosełTomaszTomczykiewicz">A czy szef zastrzegł sobie działkę afer węglowych?</u>
</div>
<div xml:id="div-676">
<u xml:id="u-676.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, wie pan, o afe… znaczy, przepraszam, panie pośle, o aferach węglowych jako takich, no, oczywiście, że było wiadomo, że na Śląsku są afery węglowe, i to było… o tym chociażby media pisały, natomiast tutaj o tych konkretach, no, to wzięli sobie.</u>
</div>
<div xml:id="div-677">
<u xml:id="u-677.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-677.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jeszcze pan poseł Wójcik i pani poseł Pietraszewska.</u>
</div>
<div xml:id="div-678">
<u xml:id="u-678.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak jeszcze doprecyzowując. Zeznał pan, że za czasów Bogdana Święczkowskiego nie był pan pierwszym zastępcą. Kto w takim razie tym pierwszym zastępcą był wtedy?</u>
</div>
<div xml:id="div-679">
<u xml:id="u-679.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, nieformalnie tę funkcję pełnił Grzesiek Ocieczek.</u>
</div>
<div xml:id="div-680">
<u xml:id="u-680.0" who="#PosełMarekWójcik">Czyli… Ale nie było formalnego dokumentu?</u>
</div>
<div xml:id="div-681">
<u xml:id="u-681.0" who="#MarekWachnik">Nie wiem, czy był dokument formalny, chyba nie, z czego… z tego, co wiem, ale…</u>
</div>
<div xml:id="div-682">
<u xml:id="u-682.0" who="#PosełMarekWójcik">Rozumiem, natomiast…</u>
</div>
<div xml:id="div-683">
<u xml:id="u-683.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, panie pośle, jest rzeczą normalną, że jeżeli osoba, która zajmuje się logistyką, no, schodzi na trochę dalszy plan.</u>
</div>
<div xml:id="div-684">
<u xml:id="u-684.0" who="#PosełMarekWójcik">Znaczy, no, nie wiem. Był pan pierwszym zastępcą pana Witolda Marczuka, później, rozumiem, już nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-685">
<u xml:id="u-685.0" who="#MarekWachnik">No tak, ale wtedy miałem tę…</u>
</div>
<div xml:id="div-686">
<u xml:id="u-686.0" who="#PosełMarekWójcik">Dlatego o to pytam.</u>
</div>
<div xml:id="div-687">
<u xml:id="u-687.0" who="#MarekWachnik">Ale wtedy miałem tę działkę, którą potem przejął Grzesiek de facto.</u>
</div>
<div xml:id="div-688">
<u xml:id="u-688.0" who="#PosełMarekWójcik">Uhm. Rozumiem.</u>
<u xml:id="u-688.1" who="#PosełMarekWójcik">Czyli… ale to było dla wszystkich jasne, że pierwszym zastępcą pana Bogdan… bez tego formalnego dokumentu, to było jasne w ABW, że pierwszym zastępcą Bogdana Święczkowskiego jest Grzegorz…</u>
</div>
<div xml:id="div-689">
<u xml:id="u-689.0" who="#MarekWachnik">Z racji wagi departamentu, który nadzorował, dla mnie to było przynajmniej bardzo oczywiste. No, myślę, że dla każdego.</u>
</div>
<div xml:id="div-690">
<u xml:id="u-690.0" who="#PosełMarekWójcik">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-691">
<u xml:id="u-691.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł Pietraszewska.</u>
</div>
<div xml:id="div-692">
<u xml:id="u-692.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Ja tylko takie ostatnie pytanie moje. Czy oprócz tej sprawy węglowej, którą pan Bogdan Ocieczek szczególnie się interesował i miał nadzór, skoro pana z tego wyłączył, czy była jeszcze jakaś inna taka sprawa, którą Bogdan Święczkowski zajmował się w taki szczególny sposób, jak w tym przypadku?</u>
</div>
<div xml:id="div-693">
<u xml:id="u-693.0" who="#MarekWachnik">Zaraz, przepraszam, pani powiedziała Bogdan Ocieczek, jakoś się pogubiłem.</u>
</div>
<div xml:id="div-694">
<u xml:id="u-694.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Święczkowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-695">
<u xml:id="u-695.0" who="#MarekWachnik">Święczkowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-696">
<u xml:id="u-696.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Święczkowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-697">
<u xml:id="u-697.0" who="#MarekWachnik">Szereg.</u>
</div>
<div xml:id="div-698">
<u xml:id="u-698.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Proszę?</u>
</div>
<div xml:id="div-699">
<u xml:id="u-699.0" who="#MarekWachnik">Szereg spraw.</u>
</div>
<div xml:id="div-700">
<u xml:id="u-700.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Mógłby pan przytoczyć?</u>
</div>
<div xml:id="div-701">
<u xml:id="u-701.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, mówię, no, z kontrwywiadem się zajmował całościowo.</u>
</div>
<div xml:id="div-702">
<u xml:id="u-702.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Ten kontrwywiad bardzo pana boli, no ale…</u>
</div>
<div xml:id="div-703">
<u xml:id="u-703.0" who="#MarekWachnik">No tak, to jest istotna służba. Tak samo zajmował się inspektoratem, tak samo zajmował się kadrami.</u>
</div>
<div xml:id="div-704">
<u xml:id="u-704.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Co robili jego zastępcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-705">
<u xml:id="u-705.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, z racji zastępcy Grzesiek Ocieczek zajmował się nadzorem nad pionem ochrony interesów ekonomicznych państwa i departamentem postępowań karnych. On poprzednio był dyrektorem tego departamentu i to jest też prokurator, tak że to tak poszło. Klimek zajmował się obsługą biura prawnego, DBTI, to jest, krótko mówiąc, łączność, szyfry itd., to to jakiś taki dziwny skrót, i departamentem ochrony informacji niejawnych. A ja zajmowałem się, tak jak już na początku mówiłem, AG w centrali i nadzorem w delegaturach, też głównie BAG-owskim w gruncie rzeczy, i archiwum.</u>
</div>
<div xml:id="div-706">
<u xml:id="u-706.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Czyli ta część medialna należała do pana Ocieczka, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-707">
<u xml:id="u-707.0" who="#MarekWachnik">Nie, nie, medialna należała do, do… formalnie do gabinetu szefa, a często ja pilotowałem różne rzeczy też.</u>
</div>
<div xml:id="div-708">
<u xml:id="u-708.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Z wyjątkiem medialnej sprawy, tutaj, katowickiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-709">
<u xml:id="u-709.0" who="#MarekWachnik">Z wyjątkiem medialnej… tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-710">
<u xml:id="u-710.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-710.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pan poseł jeszcze Wójcik.</u>
</div>
<div xml:id="div-711">
<u xml:id="u-711.0" who="#PosełMarekWójcik">Jeszcze doprecyzowanie. Czy jakby ten nadzór nad, czy łączenie nadzoru nad departamentem ochrony ekonomicznych interesów państwa i departamentem postępowań karnych w ręku jednej osoby to jest taka tradycja, jeżeli chodzi o wiceszefów?</u>
</div>
<div xml:id="div-712">
<u xml:id="u-712.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, różnie to było, wie pan, panie pośle, bo departament ochrony interesów państwa się tworzył długo i w cierpieniu, w bólach.</u>
</div>
<div xml:id="div-713">
<u xml:id="u-713.0" who="#PosełMarekWójcik">Niezależnie od nazwy wiemy, o który departament chodzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-714">
<u xml:id="u-714.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, departament ochrony interesów ekonomicznych rozwijał się stopniowo, w ramach zapotrzebowań poszczególnych ekip rządzących, ze zwykłego wydziału, tak że to kiedyś było w ogóle jakaś taka… Dobrze mówię? Wydział w kontrwywiadzie, żeby było śmieszniej.</u>
<u xml:id="u-714.1" who="#MarekWachnik">I za różnych szefów różna praktyka była. Za Marczuka było tak, że ja miałem i departament postępowań karnych pod sobą, i departament ochrony interesów ekonomicznych. Ja uważam akurat, że to jest dobre rozwiązanie, bo między nimi są ciągłe tarcia merytoryczne i ambicjonalne po części, ale głównie merytoryczne. Jeżeli jest jedna czapa nad tym, to po prostu się… jest łatwiej dwóch dyrektorów, że tak powiem, żeby się dogadało, porozumiało. A z kolei Święczkowski na koniec w ogóle te departamenty połączył, pomieszał, takie stworzył, taki jeszcze inny twór, czyli i oficerowie śledczy, i operacyjni, nadzór Policji, byli w jednym departamencie. Znaczy, pozostały dwa departamenty, z tym że one się różniły zakresem zadań merytorycznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-715">
<u xml:id="u-715.0" who="#PosełMarekWójcik">Bo rozumiem, znaczy bo to pan powiedział tutaj, więc myślę, że to nie jest w tym momencie wielka tajemnica, rozumiem, że w takim razie miał nadzór nad i pracą… wydziału funkcjonariuszy śledczych, i pracą funkcjonariuszy operacyjnych, bo do tego…</u>
</div>
<div xml:id="div-716">
<u xml:id="u-716.0" who="#MarekWachnik">Za czasów szefa Marczuka, tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-717">
<u xml:id="u-717.0" who="#PosełMarekWójcik">Czy przed szefem Marczukiem również ta taka praktyka łączenia tych dwóch wydziałów była, czy nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-718">
<u xml:id="u-718.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, przed szefem Marczukiem to ja byłem przez 4 lata w niebycie w ABW.</u>
</div>
<div xml:id="div-719">
<u xml:id="u-719.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak, to pan zeznawał, ale jak przyszli państwo do ABW, no to wtedy dokonali pewnej reorganizacji, więc to ktoś podjął decyzję.</u>
</div>
<div xml:id="div-720">
<u xml:id="u-720.0" who="#MarekWachnik">Przyszliśmy to… nie, nie, znaczy, ja już przyszedłem wcześniej, tylko że byłem jeszcze, że tak powiem, z powrotem swoją karierę zaczynałem. Szczerze mówiąc, to wydaje mi się, że to nie było jakieś rewolucyjne posunięcie, znaczy, to było to logiczne raczej. Nie wiem, może to ekspert, który akurat cały czas był, to pamięta, jak to było.</u>
<u xml:id="u-720.1" who="#MarekWachnik">Jeden z posłów:</u>
<u xml:id="u-720.2" who="#MarekWachnik">Sformalizować pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-721">
<u xml:id="u-721.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Panie, panie…</u>
</div>
<div xml:id="div-722">
<u xml:id="u-722.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak, znaczy, to ja powtórzę pytanie. Czy jakby nadzór… Pytałem o to, czy fakt, że jedna osoba sprawowała nadzór nad departamentem, w którym pracują funkcjonariusze śledczy, i również nad departamentem, w którym pracują funkcjonariusze operacyjni, czy to jest taka tradycja wewnątrz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, czy tradycyjnie te wydziały są po prostu łączone i obejmowane jednym nadzorem.</u>
</div>
<div xml:id="div-723">
<u xml:id="u-723.0" who="#MarekWachnik">To nie tyle tradycja, ile właściwe kierowanie, nadzorowanie tych dwóch pionów musi być skupione w jednych rękach, w jednym ogniwie decyzyjnym. I to właściwe jest rozwiązanie, które było praktykowane od lat i chyba tak jest do dzisiaj.</u>
</div>
<div xml:id="div-724">
<u xml:id="u-724.0" who="#PosełMarekWójcik">Do tego zmierzało moje pytanie. Chciałem ustalić, jak wygląda praktyka, jeżeli chodzi o właśnie zakres odpowiedzialności nadzoru wewnątrz kierownictwa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-725">
<u xml:id="u-725.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-725.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jeszcze pani poseł Pietraszewska.</u>
</div>
<div xml:id="div-726">
<u xml:id="u-726.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Słuchając pańskiej wypowiedzi na temat właśnie zmiany budowania tej polityki medialnej, chciałabym… czy ja dobrze zrozumiałam, że zdaniem pana zmiana tej polityki medialnej miała jakby wzmocnić wizerunek ABW, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-727">
<u xml:id="u-727.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, pani poseł, ja bym się upierał przy nienazywaniu tego zmianą polityki medialnej. Ja cały czas staram się mówić, że ta polityka w gruncie rzeczy była cały czas taka sama, i to nie tylko u nas.</u>
</div>
<div xml:id="div-728">
<u xml:id="u-728.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Nowe zarządzenia jednak wprowadzały nowe…</u>
</div>
<div xml:id="div-729">
<u xml:id="u-729.0" who="#MarekWachnik">Zarządzenia, pani poseł, tylko to w pewien sposób porządkowały, naprawdę. Akcje zatrzymań za każdej ekipy rządzącej były, zatrzymania były filmowane, przynajmniej, no, w… jakichś znaczących spraw.</u>
</div>
<div xml:id="div-730">
<u xml:id="u-730.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">A czy one też miały taki sens, że spełniały oczekiwania polityków, oczekiwania rządzących, ponieważ było zapotrzebowanie społeczne na właśnie, na takie, jak tu zeznał jeden ze świadków, hiciory medialne, a więc to, co ludzie chcieli, to znaczy, oglądać, co łatwo można było sprzedać, bo ludzie na to reagowali? Czy te zmiany miały również taki cel, że spełniały oczekiwania właśnie polityków?</u>
</div>
<div xml:id="div-731">
<u xml:id="u-731.0" who="#MarekWachnik">Znaczy, jakie są oczekiwania polityków, to trzeba się raczej pytać polityków. Ja…</u>
</div>
<div xml:id="div-732">
<u xml:id="u-732.0" who="#PosełDanutaPietraszewska">Rządzących, żeby było jasne.</u>
</div>
<div xml:id="div-733">
<u xml:id="u-733.0" who="#MarekWachnik">Każdej ekipy. Ja akurat uważam się za osobę, która od 1991 r. w tej służbie siedziała, no i szereg ekip rządzących przeżyłem, czasami nie przeżyłem, ale mniej więcej zapotrzebowania były bardzo podobne.</u>
</div>
<div xml:id="div-734">
<u xml:id="u-734.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tak? Czy pytania są?</u>
<u xml:id="u-734.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie ma.</u>
<u xml:id="u-734.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">To jeszcze ja mam, proszę pana, pytanie.</u>
<u xml:id="u-734.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy… mając na uwadze to, że szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, mówię już o okresie po listopadzie 2006, Bogdan Święczkowski i jego wiceszef Grzegorz Ocieczek byli byłymi prokuratorami z okręgu katowickiego, czy delegatura w Katowicach miała jakieś, powiedziałbym, czy oni jakby bezpośrednio w wielu innych sprawach nadzorowali to, co się działo w delegaturze w Katowicach?</u>
</div>
<div xml:id="div-735">
<u xml:id="u-735.0" who="#MarekWachnik">Panie przewodniczący, to jest chyba rzecz naturalna, że bliska koszula ciału. No, ja, jak mogłem, to…</u>
</div>
<div xml:id="div-736">
<u xml:id="u-736.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czyli, krótko mówiąc, jeżeli pan nadzorował delegatury, to pan nadzorował delegatury faktycznie poza katowicką?</u>
</div>
<div xml:id="div-737">
<u xml:id="u-737.0" who="#MarekWachnik">No, można nawet tak stwierdzić. Acz może... to jest tak, że ja np. mam sentyment do dwóch delegatur, trzech.</u>
</div>
<div xml:id="div-738">
<u xml:id="u-738.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozumiem, ale nam chodzi o katowicką.</u>
</div>
<div xml:id="div-739">
<u xml:id="u-739.0" who="#MarekWachnik">Tak, to była ich delegatura, no i się nie wchodzi między wódkę a zakąskę.</u>
</div>
<div xml:id="div-740">
<u xml:id="u-740.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze, dobrze.</u>
<u xml:id="u-740.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę pana, i ostatnie pytanie. Czy w okresie od listopada, jak pan zaczął pełnić wysoką funkcję w ABW, do... 2005, do listopada 2007, pan się spotykał z panem ministrem Ziobro bezpośrednio, face to face...</u>
</div>
<div xml:id="div-741">
<u xml:id="u-741.0" who="#MarekWachnik">Ani razu.</u>
</div>
<div xml:id="div-742">
<u xml:id="u-742.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">…bądź w towarzystwie innych osób?</u>
</div>
<div xml:id="div-743">
<u xml:id="u-743.0" who="#MarekWachnik">Z panem ministrem Ziobro, o ile dobrze pamiętam, to widziałem się raz na pożegnaniu rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-744">
<u xml:id="u-744.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Na pożegnaniu rządu raz, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-745">
<u xml:id="u-745.0" who="#MarekWachnik">Tak. Tak mi się wydaje. A z parę razy rozmawiałem, pewnie z dwa, trzy razy, z ministrem Kaczmarkiem, rozmawiałem raz...</u>
</div>
<div xml:id="div-746">
<u xml:id="u-746.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie, ale nam chodzi o Ziobro.</u>
</div>
<div xml:id="div-747">
<u xml:id="u-747.0" who="#MarekWachnik">Nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-748">
<u xml:id="u-748.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-748.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy są pytania?</u>
<u xml:id="u-748.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie ma więcej pytań.</u>
<u xml:id="u-748.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Pani poseł Kempa też nie.</u>
<u xml:id="u-748.4" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękujemy świadkowi za przybycie.</u>
<u xml:id="u-748.5" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Informuję świadka, że po sporządzeniu protokołu zostanie świadek poinformowany przez sekretariat naszej komisji o możliwości przejrzenia tego protokołu i podpisania się pod nim.</u>
<u xml:id="u-748.6" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie składał świadek wniosku o posiedzenie zamknięte, tak że wydaje mi się, że na tym się skończyła, chyba że powstałyby inne okoliczności, styczność świadka z naszą komisją. Dziękujemy jeszcze raz za przybycie.</u>
<u xml:id="u-748.7" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ogłaszam przerwę do godz. 13.20. Wystarczy wam na...? No, to przerwa do godz. 13.20 i o 13.20 rozpoczynamy punkt 2. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-748.8" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
<u xml:id="u-748.9" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-748.10" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozpoczynamy po przerwie.</u>
<u xml:id="u-748.11" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
<u xml:id="u-748.12" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Otwieram posiedzenie sejmowej Komisji Śledczej do zbadania okoliczności tragicznej śmierci byłej posłanki Barbary Blidy.</u>
<u xml:id="u-748.13" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Stwierdzam kworum.</u>
<u xml:id="u-748.14" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Przystępujemy do punktu 2.</u>
<u xml:id="u-748.15" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Cały czas w posiedzeniu naszej komisji uczestniczą eksperci: pan dr Radosław Hałas, Włodzimierz Walczak i pewnie zaraz pojawi się pan Sebastian Parkitny.</u>
<u xml:id="u-748.16" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Stawił się pan mecenas radca prawny Grzegorz Tomczak, który złożył pełnomocnictwo do reprezentowania w sprawie przed sejmową Komisję Śledczą badającą okoliczności śmierci byłej posłanki SLD Barbary Blidy świadka wezwanego w punkcie 2., byłego dyrektora nadzoru, kontroli i bezpieczeństwa wewnętrznego ABW, wezwanego w celu złożenia zeznań w toczącym się postępowaniu zmierzającym do zbadania okoliczności tragicznej śmierci byłej posłanki Barbary Blidy.</u>
<u xml:id="u-748.17" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Celowo nie wymieniam nazwiska, bo dostaliśmy informację o tym, że pan mecenas chciałby złożyć wniosek co do przesłuchania tego świadka.</u>
<u xml:id="u-748.18" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Proszę, panie mecenasie. Pan mecenas Grzegorz Tomczak.</u>
</div>
<div xml:id="div-749">
<u xml:id="u-749.0" who="#PełnomocnikświadkaGrzegorzTomczak">Chciałbym złożyć wniosek o przesłuchanie mego klienta w warunkach zapewniających ochronę jego wizerunku ze względu na fakt wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-750">
<u xml:id="u-750.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rozumiem.</u>
<u xml:id="u-750.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy co do pełnomocnictwa państwo nie mają zastrzeżeń?</u>
<u xml:id="u-750.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jak rozumiem, nie.</u>
<u xml:id="u-750.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Drodzy państwo, w tej sytuacji ja odczytam tylko, przypomnę państwu, że my pracujemy również na podstawie uchwały nr 9 naszej komisji z dnia 19 marca 2009 r. w sprawie warunków przesłuchania funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze i dochodzeniowo-śledcze. Co do zasady w tych warunkach przesłuchiwani są funkcjonariusze operacyjni pełniący stanowiska służbowe niższe od naczelnika wydziału. Jednakże w § 5 tegoż... tej naszej uchwały mamy następujące brzmienie: jeżeli przesłuchiwany będzie funkcjonariusz ABW pełniący stanowisko naczelnika lub wyższe, którego dane identyfikujące są chronione na podstawie art. 25 ust. 2 ustawy o ochronie informacji niejawnych, będzie także przesłuchany w warunkach tej ustawy, mówiąc krótko, w warunkach Sądu Najwyższego, to państwo już doskonale wiedzą. Art. 25 ust. 2 ustawy o ochronie informacji niejawnych stanowi, że chronione bez względu na upływ czasu pozostają dane identyfikujące funkcjonariuszy – w tej chwili skracam – wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze.</u>
<u xml:id="u-750.4" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">W tej sytuacji, no, ja przyjmuję ten wniosek świadka. Czy ze strony pań i panów posłów jest wniosek o głosowanie tego, czy nikt nie kwestionuje decyzji przewodniczącego? Ale jednocześnie chcę poinformować pana mecenasa, że wystąpię do szefa ABW, aby potwierdził tę okoliczność. Z chwilą potwierdzenia okoliczności, że świadek wezwany w punkcie 2. wykonywał w przeszłości czynności operacyjno-rozpoznawcze i z tego tytułu jego wizerunek chroniony jest wieczyście, to wtedy przesłuchamy świadka w warunkach Sądu Najwyższego, gdzie będą techniczne możliwości ochrony jego danych, wizerunku i głosu. Znacie to państwo, bo już wielokrotnie w Sądzie Najwyższym przesłuchiwaliśmy. Tak że druga część postanowienia, że występuje komisja do szefa ABW o potwierdzenie tego, że świadek z punktu 2. wykonywał czynności operacyjno-rozpoznawcze.</u>
<u xml:id="u-750.5" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy jest sprzeciw co do mojej decyzji?</u>
<u xml:id="u-750.6" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie ma. To tak postanawiamy.</u>
<u xml:id="u-750.7" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tak że dziękujemy, panie mecenasie, za przybycie.</u>
<u xml:id="u-750.8" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">I przystępujemy do punktu 3.: Sprawy różne.</u>
<u xml:id="u-750.9" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">W sprawach różnych ja chciałbym zgłosić dowód z zeznania kolejnych dwóch świadków. On nie będzie dzisiaj głosowany, a na następnym posiedzeniu, ale on jest oczywisty, mianowicie wnoszę o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka Grzegorza Święczkowskiego...</u>
<u xml:id="u-750.10" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jeden z posłów:</u>
<u xml:id="u-750.11" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Bogdana.</u>
<u xml:id="u-750.12" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">...a, przepraszam, Bogdana Święczkowskiego, przepraszam, tak, tak, tak, pana Bogdana Święczkowskiego, byłego szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, i pana Grzegorza Ocieczka w przedmiocie dalszego wyjaśnienia sprawy – rozpoczyna, pojawia się jako prokurator, szef Prokuratury Rejonowej dla Katowice-Centrum-Zachód, a kończy swoją działalność jako zastępca szefa ABW – także i pana Grzegorza Ocieczka. To zgłaszam dzisiaj. Głosowanie będzie na następnym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-750.13" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy mamy do przegłosowania coś? Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-750.14" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Rutynowa uchwała nr 11, która stanowi, że... o przekazaniu do Prokuratury Okręgowej w Łodzi, to jest ta prokuratura, która prowadzi postępowanie w sprawie śmierci Barbary Blidy, uwierzytelnionych kopii niejawnych oświadczeń do protokołów przesłuchań podpisanych przez świadków, funkcjonariuszy ABW zeznających przed Komisją Śledczą, których dane identyfikujące stanowią tajemnicę państwową, oznaczone sygnaturami, tu jest cały ciąg sygnatur.</u>
<u xml:id="u-750.15" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy możemy przystąpić do głosowania?</u>
</div>
<div xml:id="div-751">
<u xml:id="u-751.0" who="#PosełMarekWójcik">(...)</u>
</div>
<div xml:id="div-752">
<u xml:id="u-752.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tak, pan poseł Wójcik.</u>
</div>
<div xml:id="div-753">
<u xml:id="u-753.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak, ja mam tylko prośbę, panie przewodniczący, żeby w piśmie przewodnim, które skieruje pan na pewno do Prokuratury Okręgowej w Łodzi, również poprosić prokuraturę okręgową o przekazywanie nam terminowe materiałów wytwarzanych przez tę jednostkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-754">
<u xml:id="u-754.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Słusznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-755">
<u xml:id="u-755.0" who="#PosełMarekWójcik">Więc gdybym mógł prosić o to, żeby w piśmie znalazła się również taka prośba w oparciu o stosowne przepisy ustawy o sejmowej komisji śledczej.</u>
</div>
<div xml:id="div-756">
<u xml:id="u-756.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo. Słusznie. Chcę powiedzieć, że z Prokuraturą Okręgową w Łodzi mamy troszeczkę w tej chwili problemy, dlatego że te materiały spływają do nas z dosyć dużym opóźnieniem oraz, żeby była jasność, i mówię to publicznie, już mówiłem, ale podkreślam, i to też w piśmie zawrę z pytaniem, dlaczego, że te protokoły przesłuchań świadków pełniących najwyższe funkcje państwowe, jak Jarosława Kaczyńskiego, Zbigniewa Ziobro, Bogdana Święczkowskiego i kilku jeszcze innych świadków, konfrontacje pomiędzy tymi osobami, łódzka prokuratura nie tylko chroni tajemnicą z 241, ale nadała gryf: ściśle tajne, co, nie ukrywam, komplikuje bardzo prace naszej komisji. Tak że, panie pośle, przyjmuję ten pański wniosek z tym moim jeszcze dodaniem, że z tego rodzaju pytaniem wystąpię do Prokuratury Okręgowej w Łodzi.</u>
<u xml:id="u-756.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Już pomijam, że asystenci posłów nie mają dostępu do akt prokuratorskich łódzkich.</u>
<u xml:id="u-756.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-756.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem uchwały nr 11, proszę o podniesienie ręki do góry.</u>
<u xml:id="u-756.4" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-756.5" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo. To przyjęliśmy.</u>
<u xml:id="u-756.6" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">I teraz będziemy mieli w przyszłym tygodniu posiedzenie niejawne.</u>
<u xml:id="u-756.7" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Tak, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-757">
<u xml:id="u-757.0" who="#PosełBeataKempa">Panie przewodniczący, ja myślę, że można swobodnie przegłosować wniosek pana posła Szaramy, mam jego zgodę... dzisiaj nie mógł być obecny...</u>
</div>
<div xml:id="div-758">
<u xml:id="u-758.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">No, dobrze, to dajcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-759">
<u xml:id="u-759.0" who="#PosełBeataKempa">...w sprawie przesłuchania przez komisję śledczą funkcjonariuszy ABW konwojujących w dniu 27.09.2007 r. z Bydgoszczy do Katowic pana Ryszarda Olejko. Przypomnę, że przesłuchiwaliśmy pana Olejko i znamy jedną stronę, jedną wersję zdarzeń. W celu weryfikacji i jakby pełnego obrazu zdarzeń, uważam, że ten wniosek mógłby już być przygotowany po to, aby technicznie można było już ustalić konkretny terminarz i to jak najszybciej. Dobrze?</u>
</div>
<div xml:id="div-760">
<u xml:id="u-760.0" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">To bardzo cenny wniosek, dlatego że jak będziemy dla świadka dzisiaj wezwanego w punkcie 2. rezerwowali salę w Sądzie Najwyższym, to od razu będziemy mieli pięciu świadków. Możemy to zrobić w dwa dni, tak mi się wydaje, prawda, dobrze, czy nawet w jeden dzień, w dwa dni. Dobra. Tak, zgadzam się.</u>
<u xml:id="u-760.1" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Chcę jednocześnie oświadczyć, że Komisja jest już w posiadaniu nazwisk tych czterech funkcjonariuszy, tak że nie ma żadnego problemu z ich wezwaniem. Oni również byliby przesłuchiwani w trybie uchwały nr 9, czyli w gmachu Sądu Najwyższego.</u>
<u xml:id="u-760.2" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Kto z pań i panów posłów jest za wnioskiem pana posła Szaramy, aby przesłuchać tych czterech funkcjonariuszy konwojujących świadka – Olejko, on się nazywał – Olejko, proszę o podniesienie ręki do góry.</u>
<u xml:id="u-760.3" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-760.4" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-760.5" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Czy są inne jeszcze wnioski?</u>
<u xml:id="u-760.6" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">To, jak już mówiłem, w przyszłym tygodniu posiedzenie niejawne. Natomiast, drodzy państwo, to już będzie ten tydzień po Wszystkich Świętych. Natomiast jako że później wchodzi w grę, no, Sejm, a później wchodzi w grę święto narodowe, proponuję, żebyśmy 13 zrobili posiedzenie komisji, w piątek. No, ale, drodzy państwo...</u>
<u xml:id="u-760.7" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jeden z posłów:</u>
<u xml:id="u-760.8" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">W przyszłym tygodniu nie da się tych sądowych zrobić?</u>
<u xml:id="u-760.9" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Nie, nie, no, w przyszłym to jest Sejm, ale to jest Sejm, to my mamy, bo my mamy bardzo dużo posiedzeń. Od razu państwu powiem, że zarówno pani poseł Blida... co ja mówię już, pani poseł Kempa i ja jako... przepraszam bardzo, jako członkowie komisji, ja – przewodniczący, a pani poseł Kempa – wiceprzewodnicząca Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, tam jest tyle tych posiedzeń w trakcie posiedzenia Sejmu, że bardzo trudno nam byłoby... Tak że, jak jest sprzeciw co do tego piątku, no to ja, to musimy przejść wtedy już… Nie, nie, bo ja tutaj mam, ja już nie pamiętam, bo ja wyjeżdżam, to ja ustalę, jeżeli państwo pozwolicie, w tygodniu po 17 z urzędu dwa dni. Albo na zamkniętym posiedzeniu państwu wyjaśnię, bo ja mam wyjazd jeszcze do Brukseli w tych dniach, tak że muszę wiedzieć dokładnie kiedy. Dobra? No.</u>
<u xml:id="u-760.10" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Ale informuję tu państwa jednocześnie, że na kolejnym jawnym przesłuchaniu w tym tygodniu po 17 będzie przesłuchiwany pan, były minister spraw wewnętrznych i administracji, Janusz Kaczmarek.</u>
<u xml:id="u-760.11" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-760.12" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Jeżeli nie ma innych wniosków, to wyczerpaliśmy dzisiejszy porządek dzienny.</u>
<u xml:id="u-760.13" who="#PrzewodniczącyposełRyszardKalisz">Zamykam posiedzenie sejmowej Komisji Sprawiedliwości... przepraszam bardzo, sejmowej komisji do spraw zbadania okoliczności śmierci byłej posłanki Barbary Blidy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>