text_structure.xml 19.8 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich serdecznie. Witam przedstawicielkę projektodawców – panią marszałek Grażynę Sztark. Witam przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Proszę państwa, przedmiotem naszego dzisiejszego porządku obrad jest rozpatrzenie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (druk nr 4025). Ponieważ w posiedzeniu uczestniczy przedstawiciel Senatu RP, to w związku z tym za chwilę przekażę głos pani marszałek, która w kilku „żołnierskich słowach” przedstawi istotę nowelizacji i jej przyczyny. Bardzo proszę, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">Dzień dobry państwu. Dziękuję bardzo za zaproszenie. Projekt tej ustawy przeszedł przez Senat bez żadnych poprawek. Prezentowałam ten projekt także przed Wysokim Sejmem. Nie chciałabym powtarzać argumentów. Na sali są obecni przedstawiciele rządu, którzy uczestniczyli w posiedzeniu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">Chciałabym ograniczyć swoją wypowiedź do owych „kilku żołnierskich słów”. Projektowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 lipca 2010 r., który sformułował pewną propozycję w zakresie nowego uregulowania art. 50 par. 3 Kodeksu pracy, dotyczącego alternatywnych roszczeń, które mogą podnosić niektórzy pracownicy zatrudnieni na umowę na czas określony oraz na umowę na czas wykonania określonej pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">Sprawa dotyczy Kodeksu pracy. Art. 50 par. 5 tejże ustawy, według tego przedłożenia, miałby otrzymać określone brzmienie: „Przepisu § 3 nie stosuje się w razie wypowiedzenia umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, a także pracownikowi, w okresie korzystania z ochrony stosunku pracy na podstawie przepisów ustawy o związkach zawodowych. W tych przypadkach stosuje się odpowiednio przepisy art. 45”.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">W związku z tym chciałabym państwa poinformować, że do tej ochrony dochodzi sfera związana z ochroną stosunku pracy, wynikającą z ustawy o związkach zawodowych. To jest tylko taka zmiana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Chodzi więc o działaczy związkowych wskazanych przez związek zawodowy. Rozumiem, że w stosunku do nich, nawet wtedy gdy mamy do czynienia z umową o pracę na czas określony, nie można zasądzać odszkodowania, ale musi być orzeczone przywrócenie do pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">Może być… to jest wola pracownika. Ma on prawo się odwołać. Ma on alternatywne roszczenia. Może żądać odszkodowania, bądź też przywrócenia do pracy. Orzeka o tym wszystkim sąd pracy. Pracownik ma natomiast prawo do odwołania się od tej decyzji. Taka jest różnica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Pracownik zyskuje więc wybór.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">Obecnie ma on jedynie prawo do odszkodowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Dziękuję bardzo. Chciałbym spytać, jakie jest stanowisko ministerstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejRadosławMleczko">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Chciałbym jedynie wspomnieć, że Minister Pracy i Polityki Społecznej także przygotował swoją wersję projektu dotyczącego wykonania tego orzeczenia. Chodziło o inne wykonanie tego wyroku, a mianowicie dokonanie tego w ustawie o związkach zawodowych. Ta propozycja nie spotkała się z akceptacją senatorów. Naszym zdaniem ten projekt także w pełni wykonuje ten wyrok. Tym samym, po wprowadzeniu drobnych zmian redakcyjnych, które zaproponowaliśmy, ten projekt w pełni wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Minister Pracy i Polityki Społecznej przygotował pozytywną opinię odnośnie do tego projektu. Ta propozycja stanowiska rządu w tej chwili znajduje się na etapie konsultacji międzyresortowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Dziękuję bardzo. Czy ktoś chciałby zabrać głos w tej sprawie? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorRadosławRadosławski">Wysoka Komisjo, poza drobnymi uwagami redakcyjnymi nie mamy zastrzeżeń do projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">W takim razie niech pan się wypowie odnośnie do tych uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorRadosławRadosławski">Jest to właściwie jedna uwaga. Proponujemy, aby po wyrazach „a także pracownikowi” skreślić przecinek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Rozumiem. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełStanisławSzwed">Panie przewodniczący, popieram te zmiany, jednak jest jeszcze kilka problemów związanych z tą problematyką.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełStanisławSzwed">Sedno tego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mówi nam o sytuacji nierównego traktowania umów zawieranych na czas określony i na czas nieokreślony. Dzisiaj w Polsce mamy problem z umowami na czas określony, które są zawierane na długie okresy (nawet na 10 lat). Według tych regulacji, które obecnie mamy w Kodeksie pracy, przy bezprawnym zwolnieniu z pracy pracownik zatrudniony na czas określony może żądać tylko jednego roszczenia. Może zażądać tylko odszkodowania, ale nie ma możliwości powrotu do pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełStanisławSzwed">Tutaj regulujemy tylko jeden problem, a mianowicie tylko wątek działaczy związkowych. Nie rozwiązujemy jednak problemu wszystkich pracowników zatrudnionych na czas określony. Według mnie to sąd powinien decydować, czy to ma być odszkodowanie, czy też przywrócenie do pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełStanisławSzwed">Przypomnę, że odszkodowanie także zostało ograniczone do wysokości trzech pensji. Powinniśmy więc zwrócić się do strony rządowej, aby zastanowić się nad szerszym rozwiązaniem tego problemu. Dzisiaj nagminnie zawiera się umowy na czas określony. To powoduje, że ta osoba nie ma możliwości powrotu do pracy. Mówię tu o sytuacji bezprawnego zwolnienia. Chodzi o to, aby sąd miał możliwość oceny, czy w danej sprawie zasądzić odszkodowanie, czy też przywrócenie do pracy. Mogą to być bowiem bardzo długie umowy. Nad tym powinniśmy się zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełStanisławSzwed">Drugi problem, który jest poruszany w wystąpieniach związkowców, to jest taka sytuacja, z którą mieliśmy ostatnio do czynienia w supermarketach. Zakłada tam się organizacje związkowe, gdzie wszyscy założyciele związku zawodowego są zatrudnieni na czas określony. Kiedy taka umowa się kończy, to wówczas nie zawiera się już kolejnych umów z tymi osobami. Zawiera się natomiast umowy z osobami, które nie należą do związku zawodowego. Jest to jakaś dyskryminacja.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełStanisławSzwed">Panie ministrze, powinniśmy się zastanowić nad tym, jak rozwiązać ten problem. Przy okazji tej nowelizacji powinniśmy zastanowić się nad szeregiem innych ważnych kwestii w zakresie stosunków pracy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Dziękuję. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJózefZych">Gdyby pójść tokiem pańskiego rozumowania, to te rozwiązanie musiałoby być podobne, jak to, które jest proponowane tutaj. Sąd nie może orzec sam z urzędu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Dziękuję. Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Bardzo proszę, panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełMarianFilar">Drodzy państwo. To, o czym tutaj mówimy, jest przykładem tego, do czego prowadzą takie wyrywkowe nowelizacje. Zawsze w konsekwencji mamy kłopoty z tego typu regulacjami. Jeśli już coś mamy zmieniać, to róbmy to globalnie, a nie na raty. W rezultacie spowoduje to pewien konflikt i doprowadzi do tego, o czym mówił pan poseł, a co w amerykańskiej doktrynie prawa nosi nazwę dirty trick.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełMarianFilar">Chodzi o świadome nadużycie sytuacji z jednej lub drugiej strony – ze strony pracodawcy, ale także, nie oszukujmy się, ze strony pracobiorcy. Oczywiście popieram tę nowelizację, ale uważam, że jeśli dokonuje się nowelizacji, to powinno się to robić pakietami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Rozumiem, panie profesorze, pańskie postulaty. Problem, zaprezentowany przez pana posła Szweda jest jednak szerszym problemem. Podejrzewam także, że w trakcie dzisiejszego posiedzenia Komisji nie uzyskalibyśmy wspólnego stanowiska. Umowa na czas określony oraz umowa na czas wykonania określonej pracy polegają na elastyczności. W sytuacji, w której pracodawca nie może dogadać się z pracownikiem odnośnie do wykonania określonej pracy, to umowa ulega rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Okazuje się, że ta umowa ma pewne wady, to słuszne jest, aby wtedy przyznać odszkodowanie. Jeżeli bowiem taki pracownik zostanie przywrócony do pracy i dalej będzie miał wykonać tę pracę, to możemy słusznie podejrzewać, że ta praca nie zostanie wykonana. W związku z tym są różne spojrzenia na tę sprawę. Z drugiej strony, tak jak powiedział pan poseł Szwed, nie możemy patrzeć na tę kwestię tylko z punktu widzenia działaczy związkowych. Jeżeli bowiem w przyszłości będziemy myśleli o regulacji dotyczącej długoterminowych umów na czas oznaczony, to należałoby pogrupować te umowy.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Dzisiaj mamy bowiem umowy zawierane na 10 lat. Wtedy należałoby się liczyć z konsekwencją przywracania pracownika do pracy, chyba że sam chciałby odszkodowanie. Należałoby się nad tym pochylić. Tutaj natomiast mamy wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który określa, co jest niezgodne z Konstytucją RP. Musimy coś z tym zrobić i musimy to zrobić szybko. W tym jest cały problem. Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJózefZych">Rozważając te kwestie należy powiedzieć, że w Polsce zachodzi dziwna zmiana. Jeśli chodzi o umowy na czas określony, to w Polsce zrównano je z umowami na czas nieokreślony. Wiemy, ile było nadużyć, bo najpierw twierdzono, że muszą być dwie kolejne umowy, potem trzy, a wreszcie okazało się, że mamy te wieloletnie umowy.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełJózefZych">Gdybyśmy chcieli doprowadzić to do jakiegoś porządku, to należałoby, tak jak powiedział pan przewodniczący, pogrupować te kwestie, ale zarazem trzeba byłoby przyjąć pewne kryteria (ze względu na przedmiot, bądź też ze względu na czas). Wymaga to głębokiej analizy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełStanisławSzwed">Mamy tu także do czynienia ze specustawą, która – że się tak wyrażę – zwolniła możliwość zwierania umów na czas określony z ograniczeń dotyczących liczb owych stosunków pracy do końca 2011 r. Był bowiem przepis, który mówił o tym, że można zawrzeć jedynie dwie kolejne takie umowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Wszystko ma swoje konsekwencje. W sytuacji, kiedy zaczęliśmy zawężać możliwość stosowania umów terminowych (mówimy o tym, że jakaś kolejna umowa staje się umową na czas nieokreślony), to zrodziło nam się nowe zjawisko, a mianowicie „samozatrudnienie”. Pracodawcy szukają nowych możliwości. Nieraz zbyt rygorystyczne i zbyt precyzyjne zamykanie pewnych możliwości skutkuje tym, że pracodawcy szukają nowych rozwiązań. Bardzo proszę, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">Ponieważ podobna dyskusja przetoczyła się podczas obrad Sejmu RP, chciałabym jedynie przypomnieć o trzech ważnych sprawach. Tamta propozycja zyskała pozytywną opinię związków zawodowych. Te przepisy już obowiązują. Także związkom zawodowym zależy na czasie. Jest jeszcze możliwość modyfikacji powództwa. W trakcie procesu przed sądem pracy jest możliwość zamiany roszczenia z żądania odszkodowania na możliwość powrotu do pracy.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">Chciałabym także przypomnieć, że mamy tu do czynienia z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Propozycja pani minister odnośnie do tego, że powinniśmy rozpocząć prace nad ustawą o związkach zawodowych, jest prawidłowa. Sami jednak wiemy, że na pół roku przed wyborami, nie jest to ani czas, ani miejsce.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#WicemarszałekSenatuRPGrażynaSztark">Moja propozycja jest więc taka. Załatwmy dla ludzi to, co można zrobić w tej chwili, po to, aby mogli modyfikować swoje powództwa. Jeśli czas i okoliczności pozwolą, to będziemy mogli wrócić do prac nad nowelizacją ustawy o związkach zawodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Proszę państwa, wydaje mi się, że chyba nie ma wątpliwości co do racjonalności i celowości tego projektu. Pozwoliliśmy sobie na dyskusję, która wybiega poza przedmiot nowelizacji. Dlatego też… być może sam to nieco sprowokowałem, nieco nieopatrznie… Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSRadosławMleczko">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Dziękuję państwu za te poglądy, które zostały tutaj przedstawione. Chciałbym państwa poinformować, że taka dyskusja toczy się także na forum Komisji Trójstronnej ds. Społeczno-Gospodarczych. W związku z wątkiem sądów pracy, który był tutaj wielokrotnie podnoszony – i słusznie – chciałbym też podkreślić, że jest coraz bogatsze orzecznictwo sądowe dotyczące tych długich umów na czas określony. To jest orzecznictwo, które prowadzi do tego, że takie umowy, które są niezgodne z prawem pracy, będą zawierane w mniejszym stopniu. Są one sprzeczne z regulacjami prawnymi, z duchem prawa oraz z tym, jak one są interpretowane.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSRadosławMleczko">Chciałbym natomiast powiedzieć, że w trakcie dyskusji na forum Komisji Trójstronnej poruszany był wątek instytucji przywracania do pracy. Wiele organizacji zwraca uwagę na to, że przywrócenie pracownika do pracy, bez względu na to, czy to jest związkowiec, czy też osoba, która nie korzysta z ochrony związkowej, bardzo rzadko kończy się pozytywnym rezultatem dla tego pracownika. W związku z tym podnoszono postulat zwiększenia możliwości zasądzania odszkodowania dla pracownika, dochodzenia wyższych odszkodowań niż to jest możliwe w tej chwili i zarazem odstępowania od przywracania do pracy. Na forum Komisji Trójstronnej były więc prezentowane dosyć skrajne opinie.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSRadosławMleczko">Mam nadzieję, że propozycje Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej dotyczące kompleksowej analizy w zakresie umów o pracę będą wychodziły naprzeciw oczekiwaniom parlamentu. Te analizy bardzo się przydadzą – w tej, bądź też w kolejnej kadencji. Tym bardziej, że mamy szczegółowe analizy w przedmiocie skutków kryzysu dotyczące tego, jakie umowy o pracę są zawierane w Polsce, jakie umowy przeważają oraz jakie są dotrzymywane. Chciałbym więc państwa uspokoić. Takie prace są prowadzone. Nie ma tutaj żadnego zaniechania ze strony Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Analizy takie, zgodnie z duchem dialogu obowiązującym na forum Komisji Trójstronnej, są prowadzone. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Jeżeli nie ma dalszych uwag, to w takim razie przystąpimy do procedowania.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Czy są jakieś uwagi odnośnie do tytułu ustawy? Nie słyszę uwag – pozytywna opinia.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Czy są jakieś uwagi odnośnie do art. 1? Nie słyszę uwag – pozytywna opinia. Przecinek – czy to trzeba przyjmować w formie poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#LegislatorRadosławRadosławski">Jest to poprawka redakcyjna. Jeżeli jest zgoda Wysokiej Komisji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Jest zgoda. Ten przecinek pasuje tutaj, jak „pięść do oka”.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Czy są jakieś uwagi odnośnie do art. 2? Nie słyszę uwag – pozytywna opinia.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Przechodzimy do głosowania nad całością. Kto z państwa jest za pozytywną opinią odnośnie do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (druk nr 4025)? Jednogłośnie za – pozytywna opinia.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Jeśli chodzi o funkcję posła sprawozdawcy, to proponuję kandydaturę pana posła Stanisława Szweda. Czy są jakieś inne kandydatury? Nie słyszę zgłoszeń. W takim razie posłem sprawozdawcą będzie pan poseł Stanisław Szwed. Termin dla MSZ-u – 1 dzień.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Chciałbym państwa zaprosić na konferencję, która się odbędzie w dniu jutrzejszym – sala nr 14 na dole, od godziny 10.00. To jest konferencja zwołana przez naszą Komisję i niejako pod naszym patronatem. Bardzo serdecznie proszę wszystkich o obecność.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PrzewodniczącyposełJerzyKozdroń">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>