text_structure.xml 202 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Przedmiotem posiedzenia jest rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa. W dniu dzisiejszym będziemy rozpatrywali opinie: Komisji Polityki Społecznej, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Proponuję utrzymanie dotychczasowego sposobu procedowania, sprawdzonego już w poprzednich dniach i jeśli nie usłyszę sprzeciwu ze strony posłów, to uznam, że jest to przyjęte. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">W ramach opinii Komisji Polityki Społecznej, poszczególne części budżetu rozpatrywane będą w następującym porządku: część 43 - Państwowa Inspekcja Pracy i część 46 - Krajowy Urząd Pracy - łącznie. Następnie część 58 -Zakład Ubezpieczeń Społecznych, część 55 - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, część 42 - Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, część 09 - Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej oraz części 83 i 85.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełHenrykGoryszewski">W pierwszej kolejności będę udzielał głosu - jak zwykle - przedstawicielom Komisji Polityki Społecznej, a są nimi pani poseł Tomaszewska oraz pan poseł Manicki.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełHenrykGoryszewski">Reprezentantem ze strony Komisji Finansów Publicznych będzie poseł Jan Kulas. W trzeciej kolejności będę udzielał głosu Najwyższej Izbie Kontroli, później seria pytań i odpowiedzi, dyskusja i stanowisko rządu, który będzie zabierał głos, jeśli będzie potrzeba również w trakcie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełHenrykGoryszewski">Rozpoczynamy od części 43 - Państwowa Inspekcja Pracy. Proszę o przedstawienie stanowiska Komisji Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMaciejManicki">Komisja Polityki Społecznej, rozpatrzyła część 43 - Państwowa Inspekcja Pracy i nie stwierdziła nic, co stanowiło problem w przyjęciu sprawozdania z wykonania budżetu. W związku z tym Komisja jednomyślnie pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa w części 43 -Państwowa Inspekcja Pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMaciejManicki">Gwoli ścisłości, Komisja zwróciła uwagę na pewne problemy związane z wykorzystaniem środków w trakcie roku budżetowego. Nie były one jednak na tyle poważne, żeby ocena była negatywna. Tak więc, reasumując, Państwowa Inspekcja Pracy, zdaniem Komisji Polityki Społecznej, prawidłowo wywiązała się z nałożonych na nią zadań. Na szczególną uwagę zasługuje znaczny wzrost wykonania zadań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanKulas">Myślę, że do tej ogólnie dobrej oceny, należy również ustosunkować się pozytywnie, bowiem wydatki po zmianach zostały wykonane prawie w 100%. Na pozór wydawałoby się budzić wątpliwości pytanie o dochody, które zostały wykonane w 50,3%. Ponieważ jednak od 2 czerwca wojewodowie stali się wierzycielami kar grzywien, orzekanych przez inspektorów pracy, a dotychczas było to poważne źródło dochodów PIP - stąd inne wykonanie dochodu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanKulas">Zadań wykonanych przez PIP było coraz więcej i były one wykonywane coraz lepiej. W roku sprawozdawczym, o którym mówimy, było aż 78,96 tys. kontroli i co ważne, jest to o 6,3 tys. więcej niż w poprzednim roku. Ta działalność kontrolna była też skuteczna, bowiem inspektorzy ujawnili 91.109 wykroczeń przeciwko prawom pracownika i wydali stosowne orzeczenia o karach na kwotę 26 mln zł. Wzrosło - i to też jest uwaga niekrytyczna - zatrudnienie w PIP. Skoro bowiem nastąpił przyrost zadań dodatkowych obowiązków, to nie należy się dziwić, że zatrudnienie w PIP wzrosło o 86 osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWaldemarDługołęcki">W toku kontroli wykonania budżetu NIK zwróciła uwagę na trzy sprawy, oprócz kwestii dochodu, o której przed chwilą pan poseł mówił.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWaldemarDługołęcki">Pierwsza nasza uwaga podejmuje tworzenie rezerwy w budżecie Głównego Inspektora Pracy. 19,4% wydatków nie zostało podzielonych pomiędzy poszczególne jednostki PIP i zawisło niejako w próżni. Po prostu suma planów finansowych poszczególnych okręgowych inspektoratów i Głównego Inspektoratu była o 20.564 tys. zł niższa, niż kwota wynikająca z układu wykonawczego ustawy budżetowej. Większość tych środków obejmowała środki na podwyżki. Tutaj jest pewien problem o charakterze odpowiedniego ujęcia w ustawie budżetowej i ustawie o finansach publicznych. Podwyżki wynagrodzeń, z reguły w jednostkach pozarządowych są wypłacane w terminach takich, jak w państwowej sferze budżetowej, to znaczy w 1997 r. - 1 kwietnia, natomiast środki są planowane już w ustawie budżetowej we właściwej części. Opracowując budżet nie wszystkie decyzje, odnoście wysokości podwyżek, są już podjęte i stąd też powstają te rozbieżności. Ujęcie tej rezerwy jest sprzeczne z art. 36 ust. 6 - Prawo budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWaldemarDługołęcki">Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła także, że w lutym, przekazanie środków na składkę z ubezpieczenia społecznego w Głównym Inspektoracie, nastąpiło z 17-dniowym opóźnieniem. Kwota nie przekazanych w terminie środków, wyniosła ponad 305 tys. zł i stanowi to naruszenie dyscypliny budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWaldemarDługołęcki">Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła również, wysoki stan środków na rachunku inwestycyjnym w Głównym Inspektoracie Pracy. Wprawdzie on się obniżył o 8%, w stosunku do stanu na koniec 1996 r., ale w dalszym ciągu stanowił ponad 51% wydatków inwestycyjnych w 1997 r. Jest to więc stosunkowo duża kwota. Dodać też muszę, że Główny Inspektor Pracy dwoma decyzjami z 29 grudnia i 20 listopada - zmniejszył wydatki bieżące, zwiększając środki na inwestycje o kwotę 1.650 tys. zł co spowodowało, w istotny sposób, wzrost stanu środków na rachunku inwestycyjnym. W naszej ocenie, była to klasyczna ucieczka z niewykorzystanymi wydatkami bieżącymi - na rachunek wydatków inwestycyjnych, które pozostają do wykorzystania w roku następnym.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWaldemarDługołęcki">Biorąc jednak pod uwagę całość wykonania budżetu przez Głównego Inspektora Pracy - NIK ocenia te nieprawidłowości w relacji do całości budżetu, jako uchybienia, które nie miały istotnego wpływu na wykonanie budżetu i proponuje cenę - pozytywną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełHelenaGóralska">Mówiono o wzroście zatrudnienia w Państwowej Inspekcji Pracy. Chciałabym się dowiedzieć, jakie są proporcje na te 1.900 osób zatrudnionych, między inspektorami pracy a pracownikami administracji. Gdzie ten wzrost następował? Czym się zajmuje zakład budżetowy, utworzony przez PIP? Jakie kwoty w 1997 r. przeznaczona na komputeryzację i jaki jest stan obecny skomputeryzowania PIP?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Na czyje konto wpływają dochody PIP? Do 1996 r. wpływały do budżetu państwa. Jak jest obecnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszSułkowski">Wzrost zatrudnienia w 1997 r. obejmował 43 etaty inspektorów pracy, pozostałe etaty dotyczyły w większości stanowisk merytorycznych takich ja: informatycy, radcy prawni, statystycy. Tak więc ten przyrost zatrudnienia w 1997 r., w sposób całościowy wspierał proces kontrolny, tak od strony wykonawczej, jak i od strony towarzyszącej. W sumie w roku sprawozdawczym było 1.125 inspektorów.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszSułkowski">Zakład budżetowy jest ośrodkiem szkolenia PIP we Wrocławiu, którego zadania mają charakter dwukierunkowy: z jednej strony - prowadzenie szkoleń na potrzeby wewnętrzne urzędu, przede wszystkim przygotowanie nowej kadry inspektorskiej, a także szkolenia doskonalące, z drugiej - szkolenia prowadzone na potrzeby zewnętrzne, przede wszystkim partnerów społecznych, działaczy związkowych zajmujących się ochroną pracy, przedstawicieli organizacji, pracodawców, zajmujących się tymi sprawami, służby bhp oraz kadry kierowniczej zakładów.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszSułkowski">Jeżeli chodzi o komputeryzację, to można powiedzieć, że 1997 rok dotyczył pierwszego etapu informacji Urzędu. Wydatki na sprzęt komputerowy i oprogramowanie wyniosły w 1997 r. 3.694 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszSułkowski">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Wielowieyskiego, to dochody pochodzące z grzywien i kar, są dochodami budżetu państwa. Za ich egzekucję od połowy roku 1996 - odpowiedzialne są terenowe urzędy skarbowe i ten poziom realizacji dochodów, niezbyt wysoki, bo zaledwie 50,3% - był od naszego Urzędu całkowicie niezależny, a dotyczył zaległych kar grzywien orzekanych w 1996 r. lub wcześniej, które urzędy skarbowe w 1997 r. usiłowały wyegzekwować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy to znaczy, że do połowy 1996 r. PIP sama egzekwowała te kary i grzywny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszSułkowski">Do połowy 1996 r. rzeczywiście PIP była zaangażowana w proces ściągania kar grzywny. Od połowy 1996 r. całkowicie przeszło to w gestię właściwych terenowych urzędów skarbowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#DyrektorWaldemarDługołęcki">Z tymi dochodami jest tak, że do połowy roku były one ujęte w planie dochodów w części i były zaliczane na dochody budżetu w części Głównego Inspektora Pracy. Natomiast od połowy roku występują w budżetach wojewodów i to jest dzisiaj w planie Komisji w dziale 91. Natomiast windykację tych dochodów, czyli egzekucję administracyjną prowadzą przez cały czas urzędy skarbowe, oczywiście na wnioski, wcześniej - Głównego Inspektora Pracy, dzisiaj - wojewodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Proszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów o wyjaśnienie na piśmie do 14 bm. na temat przyczyn zmian w postępowaniu egzekucji tych dochodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Chciałbym zapytać przedstawicieli PIP i NIK - jaka jest panów opinia w tym zakresie? Przecież bądź co bądź, sprawa tych grzywien i kar jest ściśle związana z merytoryczną pracą PIP, a ich egzekucja jest związana ze skutecznością tego czynnika kontroli. Czy więc jest rzeczą słuszną, że PIP nie zajmuje się egzekwowaniem i nie kontroluje tej ściągalności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#GłównyInspektorPracyTadeuszSułkowski">Ja podzielam pogląd pana posła Wielowieyskiego, że dopiero uwzględniając również egzekucje, możemy oceniać skuteczność tego instrumentu. Według naszych doświadczeń ten poziom, który obserwujemy w 1997 r. jest niższy niż w latach poprzednich. Chciałbym zasygnalizować, iż sprawa w ogóle wyposażenia PIP w instrument grzywny ulega zmianie wraz z nowelizacją Kodeksu karnego i w przyszłości ten problem przestanie istnieć. PIP - jako urząd - będzie wyposażona tylko w mandaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#DyrektorWaldemarDługołęcki">Zaległości niepodatkowe według stanu na koniec grudnia 1997 r., ale w części Głównego Inspektora Pracy - wyniosły 1.257 tys. zł. Były niższe od stanu na koniec grudnia 1996 r. o 56%. Oceniamy, iż jest to naturalny spadek związany z tym, że one już nie narastają.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#DyrektorWaldemarDługołęcki">Z drugiej strony, trudno się spodziewać gwałtownego spadku, ponieważ są to zaległości stare, a więc trudno ściągalne. Zmniejszenie stanu zaległości będzie także związane z przedawnieniem tych kar, nałożonych przez głównych inspektorów pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#DyrektorWaldemarDługołęcki">Generalnie rzecz biorąc - zaległości w dochodach w administracji państwowej z tytułu mandatów nakładanych przez różne organy, są bardzo wysokie. Na koniec ub.r. wynosiły 1.178 tys. zł, czyli w stosunku do dochodów w budżetach wojewodów w tym dziale - to było 352%, choć w stosunku do stanu na koniec 1996 r. te zaległości uległy zmniejszeniu prawie o 87%.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#DyrektorWaldemarDługołęcki">Najwyższa Izba Kontroli, począwszy od września br. przewiduje przeprowadzenie odrębnej kontroli windykacji tych należności budżetu państwa z tytułu mandatów karnych, nakładanych przez różne, uprawnione do tego organy państwowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełHelenaGóralska">Ja wracam jeszcze do sprawy komputeryzacji PIP, bowiem te 3.700 tys. zł - to bardzo dużo pieniędzy. Dlatego prosiłabym, abyśmy dostali dokładne rozliczenie, co za to kupiono.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Zgadzam się - do 13 bm. prosimy PIP o dokładne rozliczenie kwoty przeznaczonej na komputeryzację. Czy ktoś z posłów chce jeszcze zabrać głos? Nie widzę. Czy mogę przyjąć, że wykonanie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy przyjmujemy bez zastrzeżeń? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przechodzimy do części 46 - Krajowy Urząd Pracy oraz Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełMaciejManicki">Komisja Polityki Społecznej pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w części dotyczącej Krajowego Urzędu Pracy, a także planów finansowych Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Jednocześnie Komisja zgłasza następujące uwagi:</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełMaciejManicki">1) środki z Funduszu Pracy były w niedostatecznym stopniu przekazywane na aktywne formy zwalczania bezrobocia w stosunku do skali oszczędności w wydatkach na zasiłki dla bezrobotnych,</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełMaciejManicki">2) pracownicy obsługujący Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych powinni być wynagradzani z tego funduszu, a nie ze środków budżetu państwa,</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełMaciejManicki">3) urzędy pracy nie wykonały planowego zatrudnienia zgodnie z przyznanymi etatami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełJanKulas">Krajowy Urząd Pracy - wydatki budżetowe wynosiły 344.610.382 zł i jak wynika ze sprawozdania - wykonanie wyniosło tutaj 100%. Urząd zatrudniał 15.377 etatów z tym, że z powodu klęski powodziowej - 165 etatów, było wykorzystywanych do obsługi pełnomocnika rządu ds. usuwania skutków powodzi. Aby mówić o Funduszu Pracy i o zmianach, które tutaj nastąpiły, trzeba podkreślić, iż generalnie zmieniła się liczba zarejestrowanych bezrobotnych. Na 31 grudnia roku sprawozdawczego, ta liczba wynosiła - 1.826 tys. zł, a więc w ciągu roku zmniejszyła się aż o 533 tys. zł, co w okresie transformacji jest zjawiskiem bez precedensu. W tym czasie adekwatnie spadła o 2,7%.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełJanKulas">Fundusz Pracy - plan po zmianach przewidywał 7.691.938 tys. zł. Wykonanie było na poziomie 6.584.873 tys. zł, czyli wykonanie osiągnęło poziom 85,6%. Wykonanie w zakresie zasiłków dla bezrobotnych wyniosło 83,8%, bowiem średnioroczna liczba zasiłkobiorców zmniejszyła się aż o 293.613 osób.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełJanKulas">Chciałbym też przekazać kilka informacji na temat aktywnych form zwalczania bezrobocia, bo to jest sprawa, która zawsze budzi słuszne wątpliwości i uwagi.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełJanKulas">Generalnie, tak jak dotychczas zasiłki dla bezrobotnych pochłonęły ponad 3/4, bo aż 79% wydatków Funduszu Pracy. Czyli tu jakiegoś większego postępu - oczywiście - nie mamy. Pozostałe środki były przeznaczane na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Na prace inwestycyjne - przekazano 24,3% wszystkich środków, wykonanie sięgało tu 94%. Roboty publiczne, obejmowały blisko 1/3 środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu i tu wykonanie było oczywiście nadmierne, bo sięgało aż 183%.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełJanKulas">Szkolenia i przekwalifikowania - wykonanie było na poziomie 71% zaplanowanych środków. Refundacja wynagrodzeń dla absolwentów - tu wykonanie było jeszcze mniejsze, bo sięgało 47%. Programy specjalne - tu jest poważna wątpliwość, bo ich wykonanie sięgało zaledwie 10%. Stąd pytanie w ogóle zasadność tych programów.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełJanKulas">W roku sprawozdawczym udzielono 9.798 pożyczek. Jeśli chodzi o umorzenia pożyczek, to one przekroczyły plan, ale nie powinno to budzić większych zastrzeżeń, bo generalnie poziom pożyczek jest niski.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełJanKulas">Zwracam też uwagę na środki przeznaczone na dofinansowanie organizacji i instytucji pozarządowych. Była to kwota 9,2 mln zł i wykonanie sięgało prawie 97%.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PosełJanKulas">Dobre i efektywne było wykorzystanie środków na kluby pracy. W skali kraju mamy 440 takich klubów. Wydatkowano na nie 416 tys. zł, ponad plan o 4,1%, ale nie czyniłbym z tego żadnego zarzutu.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#PosełJanKulas">Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - wydatki Funduszu wyniosły zaledwie 22% zaprojektowanych w ustawie budżetowej. Fundusz w roku sprawozdawczym zgromadził więc nadmierne środki w stosunku do realizowanych zadań. Budzi to zastrzeżenia co do racjonalności i efektywności wydawania tych środków, ale również - co do planowania tychże środków.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#PosełJanKulas">Stan Funduszu na koniec roku był o ponad 1/3 wyższy od stanu na początku roku i wynosił 820.603 tys. zł. To nadmierne zgromadzenie środków miało takie skutki, że minister pracy dokonywał obniżki wkładki. Składka pierwotnie wynosiła 0,5%, obecnie 0,15%. Pytanie, ile ma wynosić w 1999 r.? Jeżeli koniunktura gospodarcza się utrzyma - to dobrze, ale co będzie przy jakimkolwiek zachwianiu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychNajwyższejIzbyKontroliStanisławFalski">NIK pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa w części 46 - Krajowy Urząd Pracy oraz planu finansowego Funduszu Pracy - nie stwierdzając nieprawidłowości i nie zgłaszając żadnych uwag.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychNajwyższejIzbyKontroliStanisławFalski">Nie stwierdzono nieprawidłowości zarówno w gospodarowaniu środkami Funduszu, jak i przypadków naruszania dyscypliny pracy.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychNajwyższejIzbyKontroliStanisławFalski">Jeżeli chodzi o Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - NIK również ocenia pozytywnie wykonanie planu finansowego, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości z tym, że nieprawidłowości te nie rzutowały na wykonanie tego planu i pozytywną ocenę NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełMaciejManicki">Chciałem dodać jedno uzupełnienie do kwestii poruszonych przez pana posła Kulasa. Otóż jeśli chodzi o wydatki Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - to czym innym są one w potocznym rozumieniu tego słowa, a czym innym w tym, co się w wydatkach zapisuje, zgodnie z zasadami konstrukcji budżetu.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełMaciejManicki">Problem polega na tym, że Fundusz większość swoich środków wydatkuje w taki sposób - co nie stanowi wydatków w sensie prawa budżetowego - że pożycza te pieniądze pracodawcom. W związku z tym trochę „zaciemnia” obraz poprzez zestawienie kwot zbieranych dochodu i wydatków w rozumieniu prawa budżetowego, czyli wydatków związanych z funkcjonowaniem Funduszu itd. Tu nie można tych kwot tak zestawić, w wyłącznym rozumieniu stricte budżetowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy ktoś z posłów chciałby zabrać głos? Nie widzę. Wobec tego pytam, czy możemy przyjąć bez zastrzeżeń sprawozdanie z części 46 - Krajowy Urząd Pracy łącznie z Funduszem Pracy i Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych? Nie widzę, żeby ktokolwiek zgłaszał sprzeciw, wobec czego przyjmujemy to sprawozdanie bez zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przechodzimy do omówienia części 58 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych wraz z Funduszem Ubezpieczeń Społecznych i Funduszem Alimentacyjnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełJanKulas">Komisja Polityki Społecznej pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu ZUS za ubiegły rok sprawozdawczy. W tracie wykonywania budżetu wydatki ZUS zwiększono do kwoty 10.632.653 tys. zł. Zwiększenia wydatków dotyczyły głównie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełJanKulas">ZUS w sumie dysponował poważnymi - jak zawsze - środkami rzędu 8,3% wydatków ogółu budżetu państwa. Zrealizowanie tych wydatków przez ZUS wynosiło 98,5%. W porównaniu do 1996 r. wykonanie wydatków wzrosło o 1,4%.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełJanKulas">W Funduszu Ubezpieczeń Społecznych kwota dotacji budżetowej wyniosła 7 mld zł. Kwota ze składek - bo one są tutaj kwotą nieporównywalną i głównym źródłem dochodów - 54.752.054 tys. zł. Ogółem wydatki FUS były wyższe od zaplanowanych w ustawie budżetowej o 2,5%. Jak zawsze główną pozycją są tutaj emerytury i renty - pochłonęły one 85% środków FUS. Objęły one również waloryzację świadczeń za IV kwartał 1995 r. - stąd były potrzebne dodatkowe środki.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełJanKulas">Przeciętna liczba emerytur i rent wyniosła 7.390 tys., ale również z tą częścią świadczeń, która była kierowana do rolników. Oznacza to wzrost w stosunku do 1996 r. o 1.6%.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PosełJanKulas">Problemem jest kwestia składek na FUS. Ze sprawozdania wynika, że z sektora publicznego te zaległości składkowe sięgają 4.122.431 tys. zł. Sektor prywatny również ma znaczące zaległości w wysokości 1.736.684 tys. zł. Czyli w sumie te zaległości wynoszą 5,8 mld zł. W sprawozdaniu mówi się, że efektywność egzekwowania zaległości ulega pewnej poprawie.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PosełJanKulas">Generalnie samo wykonanie planu finansowego jest pozytywne. Przeciętna miesięczna emerytura i renta realnie wzrosła w 1997 r. o 4,9%. Wydatki z Funduszu Alimentacyjnego wyniosły 559.823 tys. zł i stanowiły 93% planu według ustawy budżetowej oraz 99,4% planu po zmianach.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#PosełJanKulas">Miesięczna liczba uprawnionych do świadczeń z Funduszu wyniosła 374 tys. osób. Przeciętna kwota świadczenia była porównywalna z latami poprzednimi, obecnie była na poziomie 107,76 zł. W stosunku do poprzedniego roku, jest to jednak wzrost o 22,1% z tym, że można mówić o pewnym zawyżeniu potrzeb na etapie planowania. Przewidywano wzrost liczby świadczeniobiorców o ponad 13 tys. osób - stąd ten bilans taki pozytywny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#DyrektorStanisławFalski">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa w części 58 - zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak również planów finansowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Alimentacyjnego, stwierdzając jedynie nieistotne uchybienia, które nie mają wpływu na pozytywną ocenę oraz samo wykonanie budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Komisja Polityki Społecznej proponuje przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz Alimentacyjny, wyrażając jednocześnie zaniepokojenie faktem zbyt niskiego poziomu realizacji wydatków na prewencję rentową.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełEwaTomaszewska">Jeśli chodzi o Fundusz Alimentacyjny, to w trakcie dyskusji w Komisji była rozważana sprawa celowości takiego ustawienia tego Funduszu, jaki jest ocenie. W zasadzie powinien on wzmacniać politykę prorodzinną państwa, a nie stanowić element systemu ubezpieczeniowego. Dlatego docelowo będziemy myśleli o innym rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełEwaTomaszewska">Tutaj były niewłaściwie oszacowane środki, jednak i tak, ta niewłaściwość była znacznie mniejsza niż w latach poprzednich - stąd trzeba to zapisać na korzyść.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełEwaTomaszewska">W przypadku ZUS problemem jest, że tylko 41% środków zużyto na prewencję. Chcielibyśmy, żeby prewencja rentowa była tym działaniem, które zmniejszy wydatki na przyszłość na renty.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PosełEwaTomaszewska">Był też dyskutowany problem wydatkowania środków na przygotowanie ZUS do reformy. Tu również nie nastąpiło pełne wykonanie w wydatkach, jednak po wyjaśnieniach prezesa ZUS - Komisja odstąpiła od zastrzeżeń w tej mierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Najwyższa Izba Kontroli stoi na stanowisku, iż należy pozytywnie ocenić wykonanie planu finansowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - co jest jakąś pozytywną oceną działalności ZUS i być może słuszną, bo Zakład Ubezpieczeń Społecznych robił wszystko, żeby w danych warunkach wykonać swoje zadanie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Jednakże kiedy czytam w sprawozdaniu, że kwota zaległości wzrosła o 23%, to nie wiem, czy można powiedzieć, że oceniamy pozytywnie wykonanie planu finansowego. Wydaje mi się to wątpliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Ja też nie wiem, tylko że to pytanie powinniśmy postawić w takim razie panu premierowi i wszystkim kolejnym premierom. Prezes ZUS ma o wiele mniejsze możliwości ingerencji niż premier, nie mówiąc już o możliwościach ingerencji w to, co się dzieje w polskiej gospodarce, przez Sejm. To jest problem polityczny. Dlatego nie widzę możliwości wiązania tego z ZUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełHelenaGóralska">Moje pytanie dotyczy sprawy zaległości w składkach. Chciałam przede wszystkim zwrócić uwagę, że myśmy tutaj weszli w wielkie liczby, ponieważ mówimy o miliardach, czy kilkudziesięciu miliardach złotych, jeśli chodzi o FUS. Dotychczas zajmowaliśmy się częściami, których wydatki wynosiły np. 130 mln zł, podczas gdy w ZUS na same opłaty pocztowe i bankowe przeznacza się 350 mln zł. Tak więc rzeczywiście z troską powinniśmy się pochylić nad tymi pieniędzmi.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełHelenaGóralska">Teraz jeśli chodzi o te należności - to ostatnio corocznie w ustawach budżetowych były przeznaczane kwoty rzędu 700 mln zł, 600 mln zł - na „restrukturyzację zadłużenia na ZUS”, było to m.in. przeznaczone dla kopalń. Tak więc dotychczasowe działania pokazują, że takie mechaniczne przeznaczanie 600–700 mln zł - dokładnie do niczego nie prowadzi.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełHelenaGóralska">W informacji rządu mamy podane, że należności wynoszą 7,7 mld zł, z tego głównie są to składki oraz rozliczenia z urzędami pocztowymi. Pan poseł Kulas mówi, że zaległości składkowe to jest 5,8 mld zł. Wynika z tego, że rozliczenia z urzędami pocztowymi - to kwota 1,9 mld zł. To chyba niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełHelenaGóralska">Mam też pytanie. Kiedy pracowaliśmy w poprzedniej kadencji nad ustawą - Ordynacja podatkowa, okazało się, że ZUS stosował do zaległości z tytułu składek, nielegalnie - dekret z 1956 r. Z chwilą uchwalenia ordynacji podatkowej, która weszła w życie od 1 stycznia 1998 r., ten dekret z 1956 r. stracił moc. Myśmy zwracali uwagę, że po pierwsze - nie było możliwości rozciągania ustawy o zobowiązaniach podatkowych na należności w ogóle wszelkich funduszy, a po drugie - kiedy wchodzi ordynacja, nie ma żadnej podstawy prawnej, na jakiej może działać ZUS, bo ordynacja podatkowa nie rozciąga się na składki żadnych funduszy. Występowaliśmy wtedy do premiera, sygnalizując ten problem - w ub.r. nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełHelenaGóralska">Mam więc pytanie do Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej i do Ministerstwa Finansów - czy jest podjęta próba rozwiązania tego problemu?</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełHelenaGóralska">Jeśli natomiast chodzi o Fundusz Alimentacyjny, to okazuje się, że „ściągalność” alimentów pogarsza się. Wobec tego pytam, czy jest jakieś wyjście z tego problemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Moim zdaniem, te nie płacone składki, to poza kopalniami, są to przede wszystkim dwa największe bloki: oświata i zdrowie. To jest poważne oskarżenie nas wszystkich o niewłaściwe konstruowanie budżetu, bo to oznacza, że się nie zaplanowało w tych dziedzinach środków na ten cel. Nad tym się należy zastanowić przed konstrukcją następnego budżetu - żeby nie popełnić znowu tego błędu, który jest popełniany od lat.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełEwaTomaszewska">Natomiast sprawa „ściągalności” alimentów - to jest sprawa społeczna, związana m.in. z bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełEwaTomaszewska">Jeśli stawiamy sobie, za jedno ze społecznych zadań - wspomaganie rodzin, w których tych alimentów brakuje - szczególnie dla dzieci, czy osób starszych - to musimy wiedzieć, że to jest zakres działań zaopatrzeniowych budżetowej pomocy państwa i przesuńmy to rzeczywiście na przyszłość do pomocy społecznej, do działań na rzecz rodziny, a nie lokujmy w systemie ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełEwaTomaszewska">Tak więc powtarzam - inaczej trzeba będzie podejść do tej sprawy na przyszłość. Natomiast nie może to być uznane jako jakiś defekt w realizacji budżetu Funduszu Alimentacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">To nie jest defekt w realizacji budżetu - to jest defekt polityczny państwa.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Bezrobocie faktycznie w Polsce kształtuje się na poziomie 6–7%. Na Zachodzie bezrobocie w granicach 5–7% jest bezrobociem strukturalnym. W każdej gospodarce jest takie bezrobocie. Jeżeli my słyszymy prawie w każdym resorcie, że nie ma rąk do pracy, to znaczy, że nie jest tak strasznie źle z tą pracą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełAdamŁoziński">Fundusz Ubezpieczeń Społecznych jest zasilany z dwóch źródeł: ze składki i budżetu państwa. Pytanie do prezesa ZUS - czy da się określić, do jakich grup pracowniczych budżet państwa musi dopłacać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Moim zdaniem - tego nie da się wyodrębnić, bo jest to ogólna dotacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Sprawa pierwsza - zadłużenia. Prawdą jest, że te zadłużenia na koniec 1997 r. wynoszą 5.860 mln zł, ale prawdą jest również, że blisko połowę zadłużenia sektora publicznego, czyli ponad 2 mld zł, są to zadłużenia kopalń, które w 1997 r. wzrosły o 57,7%.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Co do polityki, jeśli chodzi o postępowanie wobec opornych dłużników, czy też dłużników nie płacących składki na FUS. Otóż nie jest to informacja prawdziwa, jakoby ZUS nie mógł się posługiwać dekretem prezydenta z 1956 r., ponieważ na mocy tego dekretu było wydane rozporządzenie Rady Ministrów z 1982 r. z wyraźnym wskazaniem, że to dotyczy ZUS. Natomiast prawdą jest, że również było powiedziane, iż ZUS nie ma prawa umorzenia składek od jednostek gospodarki uspołecznionej, posiadających osobowość prawną. Oznacza to, że ZUS nie może umarzać tych składek - może je naliczać, może je rozkładać na raty.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Co do mechanizmów postępowania, to podzielam zdanie pana przewodniczącego, że sytuacja dłużników ZUS jest odbiciem gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Pytanie drugie - jakimi mechanizmami powinien się teraz posługiwać ZUS? Złożyliśmy projekt zmian do ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, który daje możliwość tworzenia układów ratalnych dla dłużników. Jednak opinia Biura Legislacyjnego była taka, żeby zamiast nowelizować ustawę starą - dokonać wprowadzenia przepisów do nowej ustawy, nad którą pracujemy, a także skrócić vacatio legis dla tego przepisu, aby wszedł w życie od razu po ogłoszeniu.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Myślę więc, że ta droga, która została wybrana gwarantuje, że stan prawny zostanie tutaj naprawiony.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Sprawa związana ze środkami 600 mln zł przeznaczonymi w budżecie w 1997 r. na restrukturyzację.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Otóż nie chodziło tutaj wprost o płacenie za dłużników. Chodziło o 500 mln zł dla jednostek edukacji służby zdrowia i 100 mln zł dla jednostek z sektora przemysłowego, które miały za sobą postępowanie układowe lub ugodowe, na które to postępowanie budżet państwa zgodził się zapłacić za zaległe składki. Takie kwoty były przeznaczone w 1996 r. i 1997 r. Tak więc nie chodziło tu wprost o zaległości wobec FUS dla wszystkich dłużników, tylko dla tych dłużników, którzy weszli w proces naprawy. Te pieniądze zostały wypłacone zgodnie z dyspozycją, to znaczy bankowe postępowanie ugodowe bądź układowe - zostały w ten sposób sfinansowane.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Myślę, że to było takie rozwiązanie, które już nie będzie miało miejsca w 1998 r., jako że tamte postępowania wyczerpały się do końca 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Sprawa Funduszu Alimentacyjnego. Na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej mówiłem o tym, że ta ustawa powinna ulec jak najszybciej nowelizacji. Wiem też, że Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej, jak i posłowie również zastanawiają się nad znowelizowaniem lub gruntowną zmianą tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Udział dotacji w budżecie państwa do Funduszu Alimentacyjnego wynosi ok. 80%. Jest więc duży, ale nie jest to 100%.</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Natomiast jeśli chodzi o „ściągalność”, to ona wzrosła. To jest co prawda tylko 0,3%, ale biorąc pod uwagę wszystkie te kwestie, że przymusowej pracy nie ma, że odsiadywania w więzieniu za alimenty nie ma, to sytuacja jest taka, że ustawa z 1975 r. wyczerpała swoje możliwości ochrony.</u>
          <u xml:id="u-32.11" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Sugerowałem również, że przejmowanie odpowiedzialności przez państwo za alimenty od wszystkich rodzin, niezależnie od ich sytuacji majątkowej, nie jest słusznym rozwiązaniem. Tak więc ta ustawa powinna ulec gruntownej zmianie.</u>
          <u xml:id="u-32.12" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">Kwestia zaległości wobec poczty. Gdyby ZUS płacił za przekaz według taryfy - płaciłby znacznie więcej. Ponieważ jesteśmy ważnym i dużym klientem dla poczty, więc płacimy mniej, aczkolwiek to i tak są poważne kwoty. Co jednak powiedziałaby Komisja, gdyby według taryfy trzeba było płacić nie 350 mln zł, a 710 mln zł? Wtedy dopiero byłby powód do pochylenia się nad tą kwotą.</u>
          <u xml:id="u-32.13" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychStanisławAlot">W kwocie 7.743 mln zł mieszczą się zadłużenia 5.860 mln zł, a pozostała kwota to są pieniądze, które ZUS musi mieć na to, by sfinansować dwa pierwsze tytuły płatności styczniowe. Gdyby ZUS nie dysponował środkami FUS na te terminy płatności, byłaby „czarna dziura” od 1 stycznia. Tak więc ta różnica - 1.595 mln zł, o którą zwiększono zadłużenie na str. 25 sprawozdania oznacza, że ZUS przekazał pieniądze w grudniu 1997 r. na dwa pierwsze terminy świadczeń stycznia 1998 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa wprowadzenia stosownej nowelizacji do zapisu ordynacji podatkowej tak, aby od stycznia 1998 r. nie pozostawiać ZUS i pozostałych funduszy, gdzie się ściąga składki - bezbronnymi, była przedmiotem rozważań rządu, była nawet przedmiotem propozycji złożonej nowelizacji ustawy przed 1 stycznia 1998 r. Burzliwe były deliberacje, czy „ruszać” tę ustawę, czy nie i w efekcie sprawa została wycofana. Z drugiej strony, wiadomo było już wówczas, że bardzo szybko będą szły ustawy emerytalno-rentowe, gdzie te sprawy mają być uporządkowane- i będą.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Niestety, powstał taki moment - kiedy z jednej strony już nie podejmowano próby kolejnej nowelizacji ustaw podatkowych, a z drugiej - czekano na ustawę mówiącą o ZUS i o FUS w nowym kształcie.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Efekt jest taki, że faktycznie mamy do czynienia z luką prawną tego roku. Póki co, nie dostrzegamy - na szczęście - zdecydowanego pogorszenia „ściągalności”. Dzieje się tak dlatego, że jednocześnie zaświadczenie o opłaceniu składek, w sferze przedsiębiorstw, jest jednym z warunków postępowania np. do zamówień publicznych. W wielu też innych przypadkach, kiedy podmiot zwraca się o wsparcie z funduszy publicznych - musi wykazać, że ma uporządkowaną sytuację w stosunku do FUS, jak i do spraw podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Mówię o tym dlatego, że możliwość windykacji zastąpiono trochę inną formą, a sama windykacja powróci w zapisach nowelizowanych ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełMaciejManicki">Jako przedstawiciel Komisji Polityki Społecznej mogę poinformować, że Komisja rozpatruje w tej chwili nowelizację ustawy - o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Jest ona już po pracach podkomisji, kierowanej przez panią poseł Tomaszewską i tam ta problematyka, o której mówimy - braku uregulowań prawnych po wygaśnięciu dekretu z 1956 r. - jest regulowana.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełMaciejManicki">Natomiast Komisja Nadzwyczajna do spraw reformy ubezpieczeń społecznych - rozpatruje w tej chwili ustawę o emeryturach i rentach, a następną ustawą jest ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Problem nie jest w tym, że to będzie uregulowane, ale w tym - dlaczego to nie jest uregulowane. Można to było załatwić ustawą zawierającą dwa przepisy. Jeden mówiący o tym, że do składek na takie i takie fundusze - stosuje się takie a takie przepisy, do egzekucji tych składek ordynacji podatkowej. Drugi - że ustawa wchodzi w życie z dniem... i to wszystko.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy ktoś z posłów chce zabrać jeszcze głos? Nie ma chętnych. Czy możemy przyjąć bez zastrzeżeń sprawozdanie z części 58? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przechodzimy do części 55 - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wraz z Funduszem Emerytalno-Rentowym, Funduszem Prewencji i Rehabilitacji oraz Funduszem Administracyjnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełEwaTomaszewska">W przypadku Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a także Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszu Prewencji i Rehabilitacji oraz Funduszu Administracyjnego - Komisja Polityki Społecznej pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu za 1997 r. W przypadku wydatków KRUS - 95%, to jest dotacja z budżetu państwa. Oznacza to, że fakt spadku, w ostatnich latach liczby emerytów i rencistów w rolnictwie - ma wpływ na kondycję budżetu. Trzeba o takich sprawach pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełEwaTomaszewska">Jeśli chodzi o wypadki przy pracy w gospodarstwach rolnych - liczba ich zmalała. Rzutuje to oczywiście na lepszą kondycję KRUS.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełEwaTomaszewska">Przynosi pożytki działanie prewencyjne i rehabilitacja zdrowotna. W 1997 r. ponad 13 tys. rolników nie skorzystało z rent inwalidzkich, ze względu na działania prewencyjne. Ma to również wpływ na kondycję Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełEwaTomaszewska">Jednym słowem - system ten się uszczelnia i to jest działanie, które należy ocenić pozytywnie. Problem, jaki istnieje - to koszty poczty, które stanowią ok. 30% wydatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełJanKulas">Warto podkreślić, że KRUS dysponuje poważnymi środkami, gdyż dotyczy obsługi ponad 2 mln emerytów i rencistów. W tym wszystkim cieszy fakt, że wzrasta liczba osób ubezpieczonych. Niestety, smuci to, że przeciętne świadczenie rolne emerytalno-rentowe znacznie odbiega od świadczeń pracowniczych. W roku sprawozdawczym średnio wynosiło ono zaledwie 368 zł.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełJanKulas">Dotacja dla KRUS była ustalona w kwocie 9.723.364 tys. zł i po zmianach została wykonana bardzo precyzyjnie, na poziomie 99,9%.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełJanKulas">Co do ogólnych kwot wydatków, racjonalności, rzeczowości - nie ma uwag, jeśli chodzi o renty i emerytury. Pojawiły się tylko duże pozycje, które mogą budzić wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełJanKulas">Mianowicie z Funduszu Alimentacyjnego zakupiono 114 samochodów osobowych, na kwotę 1.682 tys. zł. Drugi zakup, który też wymaga doinformowania - to zakup mebli biurowych na kwotę 704 tys. zł. Nawet nie sama kwota budzi wątpliwości, ale fakt, który wynika z opinii kontrolnej, że doszło tutaj do pominięcia procedur zapisanych w ustawie o zamówieniach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#DyrektorStanisławFalski">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia realizację budżetu państwa za 1997 r. w części 55, stwierdzając pewne nieprawidłowości, które nie mają wpływu na pozytywną ocenę oraz wykonanie budżetu. O tym nieprawidłowościach mówił poseł sprawozdawca. Na pozytywną ocenę również wpływa ten fakt, iż w informacji o realizacji wniosków NIK. Pan prezes KRUS poinformował o realizacji wniosków pokontrolnych i usunięciu tych nieprawidłowości, które zostały stwierdzone przez NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Prosiłbym o wyjaśnienie przyczyny odejścia od procedur z zamówień publicznych przy zakupie samochodów i mebli. Chciałbym to wyjaśnienie usłyszeć teraz, a jeżeli uznam, że jest niewystarczające, to Komisja zażąda wyjaśnienia na piśmie do 13 bieżącego miesiąca, a ja odłożę głosowanie dotyczące KRUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Istotnie w 1997 r. kupiliśmy 114 samochodów. Było to 15 Polonezów w wersji standard i 99 Fiatów 126, również w wersji standard. Na czym polega problem. Otóż nie o to chodzi, że nie przestrzegaliśmy procedur związanych z ustawą o zamówieniach publicznych, tylko okazało się, że część jednostek kupiła te samochody na normalną fakturę. W ustawie o zamówieniach publicznych jest powiedziane, że powinna być jeszcze dodatkowa umowa.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">W fakturze są wszystkie potrzebne elementy: jest cena, numer silnika, kto kupił. Tak więc ten problem z samochodami dotyczy tylko kwestii formalnej - w części jednostek nie było sporządzonych dodatkowych umów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy procedury poprzedzające zawarcie umowy, były przestrzegane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Nawet na samochody typu Polonez był upust 5%. Służę stosowną kopią i materiałami.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Natomiast jeśli chodzi o meble - istotnie były kupowane meble uzupełniające. Otóż w momencie kiedy powstał KRUS, czyli w latach 1992–1994 standaryzowaliśmy wszystkie meble. W całym KRUS są to meble najtańsze, produkcji polskiej. Oczywiście były na to zawarte umowy, poprzedzone przetargami. W 1997 r. były to zakupy tylko uzupełniające do niektórych jednostek. W kilku jednostkach - po powodzi, w kilku - by nie łamać typizacji umeblowania. Służę też odpowiednimi materiałami na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Wszystko to prawda, ale ustawa o zamówieniach publicznych dopuszcza uzupełniające zamówienia w granicach do 15% wartości zamówienia. Dlatego proszę o wyjaśnienie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Kto z posłów chce zabrać głos? Nikt się nie zgłasza. Głosowanie odłożymy do wyjaśnienia sprawy na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przechodzimy do części 42 - Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zajmuje się przede wszystkim realizacją dwóch ustaw: o kombatantach i osobach represjonowanych oraz o osobach deportowanych do przymusowej pracy. Środki, które uzyskuje w dotacjach zużywane są na trzy rodzaje działalności. To budzi nasze wątpliwości, bo część środków zużywana jest na pomoc społeczną kombatantów, część na rozmaitego rodzaju uroczystości, związane z rocznicami i część - największą na opłacenie ulg w zakresie rozmów telefonicznych, które przysługują zgodnie z ustawą. To jest powód do zastanowienia dla nas wszystkich, gdyż relacje między tymi środkami są bardzo niedobre.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełEwaTomaszewska">Niemniej jednak jeśli chodzi o samo wykonanie budżetu, Komisja Polityki Społecznej ocenia pozytywnie i wnosi o akceptację.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełEwaTomaszewska">Zastrzeżenia NIK, które nam przedstawiono, dotyczyły przede wszystkim spraw związanych z inwestycjami w zakresie domów opieki społecznej, domów kombatanta - co do sposobu przeprowadzania tych inwestycji. Nie były to jednak tego rodzaju zastrzeżenia, aby mogły spowodować odrzucenie wykonania budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJanKulas">Czuję się zobowiązany wrócić do sprawy KRUS i dopowiedzieć, że po wyjaśnieniach prezesa rozwiały się moje wątpliwości. Nie zdążyłem jednak zgłosić wniosku, aby sprawozdanie z wykonania budżetu przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy wobec tego pan poseł chce, abyśmy dokonali reasumpcji i proponuje pan przyjąć wykonanie budżetu bez zastrzeżeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełJanKulas">Tak, uważam, że wyjaśnienia były wystarczające, a będą też jeszcze na piśmie. Dlatego proponuję przyjąć wykonanie budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy Komisja się zgadza, żeby na wniosek pana posła Kulasa przyjąć bez zastrzeżeń wykonanie budżetu w części 55? Nie widzę sprzeciwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJanKulas">Jeśli chodzi o urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, to generalnie jest to oczywiście pozytywna działalność. W roku sprawozdawczym wpłynęło do Urzędu aż 180.846 wniosków odnośnie przyznania uprawnień kombatanta. Większość środków w Urzędzie pochłania Państwowy Fundusz Kombatantów. Dochody wykonano w kwocie 116.729 tys. zł. Wydatki według planu po zmianach wyniosły 11.175 tys. zł. Jednakże samo wykonanie sięgało kwoty 89.254 tys. zł, czyli było na poziomie 80,3%.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełJanKulas">Przyglądałem się kwestiom uposażeń, gdyż uważam, że w instytucjach państwowych powinno się dobrze zarabiać i rzetelnie pracować. Mam wrażenie, że takie przejawy w Urzędzie dostrzegam, bo uposażenia wzrosły tu o 30%. Ja rozumiem to w sensie pozytywnym.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PosełJanKulas">Z drobniejszych niedociągnięć - to fakt, że nie do końca udało się utworzyć pełną, komputerową bazę danych dla 600 tys. kombatantów. Na dzień dzisiejszy jest w bazie ok. 470 tys. osób. Urząd dysponuje 222 etatami kalkulacyjnymi i Sejm, a także Komisja uznały, że do tak powiększonych zadań - jest to liczba zbyt mała.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PosełJanKulas">Dotacje dla jednostek niepaństwowych dla organizacji pozarządowych na zadania państwowe, szczególnie dotyczące wstępnej weryfikacji tych uprawnień, założono w planie na poziomie 5.092 tys. zł i generalnie zostały prawie w całości wykonane. Zawarto 284 umów - zleceń z organizacjami, głównie ze stowarzyszeniami, na wykonywanie zadań.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PosełJanKulas">Generalnie przychylam się do pozytywnej oceny Komisji Polityki Społecznej, jeżeli chodzi o wykonanie planu finansowego Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i umieszczonego w nim planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#DyrektorStanisławFalski">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wykonanie budżetu w części 42 oraz planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów. Stwierdzone nieprawidłowości nie mają zasadniczego wpływu na wykonanie budżetu i planu finansowego. Zostały one omówione przez posłów sprawozdawców zwłaszcza te, dotyczące działalności gospodarczej, czyli wydatkowanie środków na inwestycje, brak komputerowej bazy danych. Praktycznie w tej chwili mało kto wie, ilu jest naprawdę kombatantów i osób represjonowanych. W udzielonej nam odpowiedzi Urząd ocenia tę liczbę na ok. 1,5 mln osób na koniec I kwartału br.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#DyrektorStanisławFalski">Z brakiem komputerowej bazy danych wiąże się również jeden z istotniejszych wniosków NIK - o opracowanie systemu, który by zapewniał bieżącą ewidencję osób, które są uprawnione do zwolnień i ulg w opłatach radiowo-telewizyjnych i telefonicznych, finansowanych z Funduszu. Stwierdziliśmy bowiem, że korzystają z nich także osoby nie uprawnione, a sam system rozliczeń jest wadliwy. Komputerowa baza danych na pewno pomogłaby te sprawy uporządkować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Mam pytanie do Ministerstwa Finansów. Jak to jest z tą naszą polityką płacową i z kontrolą resortów, bo o ile pamiętam, przyjmowaliśmy pewne wskaźniki ogólne dla administracji państwowej, w skali ok. 20% wzrostu nominalnego w stosunku do tych kilkunastu procent wzrostu inflacji. Natomiast tutaj mamy wzrost o 30%. Czy to było w drodze jakiegoś szczególnego uzasadnienia i czy to było uzgadnianie z Ministerstwem Finansów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Chciałbym złożyć następującą propozycję Komisji, żeby w naszym końcowym opracowaniu, obok publikowanej w Monitorze Polskim uchwały o przedmiocie absolutorium, złożyć postulat pod adresem rządu o konieczności wydzielenia w ramach tego urzędu - dwu korpusów: kombatantów i osób represjonowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełHelenaGóralska">Większość wydatków Urzędu, to refundacja opłat za telefony i telewizję, bo na 89 mln zł - 61 mln zł idzie na te cele. Uporządkowanie tych spraw przy pomocy programu komputerowego jest więc bardzo istotne. Chciałbym się dowiedzieć, ile wydano na komputeryzację?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Kto reprezentuje Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych? Nie ma nikogo. Wobec tego odkładamy sprawę Urzędu do 14 bm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o sprawy związane z etatami i płacami w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, to sprawa wygląda w ten sposób, iż biorąc pod uwagę ostatni okres rejestrowania wpływu podań o przyznanie uprawnień, których termin mijał 31 grudnia 1997 r., konstruując budżet przyznano dla Urzędu 54 nowe etaty. Dodatkowo 3 przyznano jeszcze przy podziale rezerwy etatowej Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli popatrzymy na przebieg wykorzystania etatów w Urzędzie, to wygląda on w ten sposób, że 222 to była liczba etatów kalkulacyjnych po zmianach, ale tak naprawdę średnie, przeciętne zatrudnienie w roku wyniosło 201 etatów - z czego oczywiście powstały oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Wielowieyski i NIK mówiąc o tej zmianie i przyroście wynagrodzeń mówią tylko o par. 11, czyli o wydatkach, które dotyczą wynagrodzeń osobowych. Natomiast w Urzędzie nastąpiło przesunięcie - które nie jest do końca uprawnione - z tzw. par. 17, gdzie się pozostawia oszczędności w etatach na par. 11. Z tego powodu - chociaż ogólna pula środków na wynagrodzenia w przeliczeniu na 1 etat kalkulacyjny była taka, jak wynikało z założeń ogólnych 15%- to wynagrodzenie liczone według par. 11, wzrosło o 30%.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W Urzędzie pojawił się też pracownik służby cywilnej - dyrektor generalny, a dyrektorzy generalni mają dużo wyższy poziom wynagrodzeń. To także zakłóciło ten obraz. Również były pewne zmiany, jeśli chodzi o strukturę etatów wojskowych i etatów cywilnych. Tak więc te wszystkie elementy złożyły się na ów wzrost.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Natomiast jeśli chodzi o rozdzielenie dwóch grup, którymi opiekuje się Fundusz - to jest to bardzo trudna sprawa. Grupa pierwsza - podlega jakby procesom demograficznym i jest coraz mniej liczna. Grupa druga natomiast, na skutek różnego rodzaju inicjatywy, gwałtownie rośnie i to jest problem, który rzutuje na układ tego Funduszu. Funduszu, który de facto, jest nadzwyczaj mały, bo Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych obsługuje Fundusz, a Fundusz - to po prostu konto. Częściowo, te najważniejsze sprawy Funduszu, pokrywa de facto FUS, wypłacając odpowiednie należności.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wydawało się wtedy, kiedy powoływano Urząd, a zwłaszcza kiedy tworzono Fundusz, że będzie to sprawa gasnąca. W tej chwili są tendencje do tworzenia bardzo poważnej instytucji z tego Funduszu, co z punktu widzenia całości finansów publicznych jest dużym problemem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Dlatego tym bardziej trzeba to wydzielić. To, że ktoś był i kombatantem, i represjonowanym, to można rozwiązać tworząc kategorię tych, którzy byli i tu, i tu. Sprawę kombatantów odkładamy.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przechodzimy do części 09 - Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej wraz z dochodami i wydatkami Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz części 83 - rezerwy celowe poz. 4, 10, 11, 19, 56, 57, 60 i części 85 - zbiorczy budżet wojewodów w zakresie działu 86 - opieka społeczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełMaciejManicki">Komisja Polityki Społecznej ocenia pozytywnie wykonanie budżetu w 1997 r. przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej. Ministerstwo realizowało nałożone na resort zadania, ponosząc wydatki w wysokości 199.096 tys. zł, przy czym plan wydatków po korektach, wynosił 200.395 tys. zł, a więc wykonanie było blisko 100%.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełMaciejManicki">Dochody zostały zrealizowane w 84%. Zaplanowano je w wysokości 1.346 tys. zł, natomiast wykonanie w wysokości 1.131 tys. zł, przy czym zdecydowany wpływ na wykonanie dochodów miała zmiana organizacyjna. Z zakładu wydawniczo-poligraficznego wyłączono gospodarstwo pomocnicze i od 1 stycznia część działalności zakładu wydawniczo-poligraficznego była realizowana przez nowo powołane gospodarstwo pomocnicze, które rozlicza się bezpośrednio z budżetem.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełMaciejManicki">Komisja rozpatrywała również uwagi zgłoszone przez NIK, która pozytywnie opiniowała wykonanie budżetu, aczkolwiek wskazała na nieprawidłowości, mające miejsce przy takich sprawach, jak np. przeprowadzenie szkoleń dla pracowników mogących w przyszłości kandydować do rad nadzorczych spółek skarbu państwa. Tutaj jednakże trzeba wziąć pod uwagę fakt, że ministerstwo realizowało to zadanie biorąc pod uwagę zalecenia Komisji Trójstronnej, a także to, że realizacja tego zadania zbiegła się z koniecznością zwiększonego zaangażowania resortu w prace związane z powodzią - stąd zlecenie realizacji instytucji zewnętrznej.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełMaciejManicki">Najwyższa Izba Kontroli zwróciła także uwagę na kwestie związane z wydatkowaniem środków dotyczących procesu podziału nieruchomości, po byłym zrzeszaniu związków zawodowych. Kwestionują np. wydatkowanie kwoty 220 tys. zł na przeprowadzenie wtórnej inwentaryzacji wyposażenia nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PosełMaciejManicki">Sprawa wyceny Funduszu Wczasów Pracowniczych prowadzone były na wniosek dwu zainteresowanych central związkowych, czyli NSZZ „Solidarność” i OPZZ. Minister pracy i polityki socjalnej zdecydował, mimo jednoznacznego wskazania w ustawie budżetowej, na wycenę tego majątku - co teraz, po decyzji Trybunału Konstytucyjnego, może okazać się bardzo przydatne.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PosełMaciejManicki">Komisja rozważyła te wszystkie kwestie i ostatecznie postanowiła zaproponować pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w części 09 - Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w zakresie działu 86 - Opieka społeczna w częściach 09 i 85 w zakresie działu 89 - Równa działalność w części 42, a także w części 83- Rezerwy celowe - poz. 4, 10, 11, 19, 56, 57, 60. Równocześnie Komisja zgłasza następujące uwagi szczegółowe:</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełEwaTomaszewska">1. Analiza budżetu i wydatków działu 86 - Opieka społeczna w części dotyczącej pomocy społecznej, wskazuje na poważny deficyt środków w stosunku do rzeczywistych potrzeb, a także w stosunku do uprawnień wynikających z ustawy o pomocy społecznej. Taki stan powoduje daleko idącą deformację instytucji pomocy społecznej i niewywiązywanie się z zadań jej przypisanych. Z racji tego, że środki pomocy społecznej są organami gminy, rzutuje to na negatywną opinię o samorządzie gminnym, a ze względu na mechanizmy decyzyjne w kształtowaniu budżetu pomocy społecznej chroni administrację rządową.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełEwaTomaszewska">2. Komisja po raz kolejny zwraca uwagę na konieczność rozdzielania środków na pomoc społeczną i Fundusz Pracy na dwa odrębne działy budżetu. Obecny stan rzeczy jest źródłem niewłaściwej oceny wielkości wydatków na pomoc społeczną w skali roku i wielu nieporozumień z tego wynikających.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełEwaTomaszewska">3. Rezerwy celowe dla organizacji pozarządowych powinny być zapisane w budżetach wojewodów. Dzielenie środków z poziomu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej na organizacje pozarządowe jest często nie trafione i powoduje marnotrawstwo środków m.in. przez przekazywanie ich nie na zadania, lecz na utrzymanie struktur organizacji, bądź nietrafne dobranie organizacji.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PosełEwaTomaszewska">4. Konieczne jest zabezpieczenie środków w budżetach na lata najbliższe na rozpoczęte inwestycje tak, aby mogły być w szybkim czasie zakończone. Dotyczy to szczególnie tych inwestycji, które w ramach zmian kompetencyjnych będą zarządzane przez powiat.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#PosełEwaTomaszewska">5. Zmiana ustawy o pomocy społecznej, szczególnie kryteriów uprawniających do pomocy oraz nowych zadań nie powinny wchodzić w życie w ciągu roku budżetowego, powoduje to bowiem zaburzenia w funkcjonowaniu systemu pomocy społecznej, czego jasnym dowodem był 1997 r. Nie dotyczy to oczywiście programów specjalnych, wynikających z sytuacji nadzwyczajnych.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#PosełEwaTomaszewska">Taką sytuacją nadzwyczajną była oczywiście powódź, która komplikowała normalne funkcjonowanie. To uważamy za sprawę oczywistą. W tych warunkach akceptujemy tę informację o wykonaniu budżetu i takie stanowisko przedkładamy Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełJanKulas">Te części budżetowe - do Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej chcę się odnieść jeszcze oddzielnie - szczególnie dotyczące opieki społecznej, na styku państwo - samorząd gminny, od lat rodzą trudności. To, co przyjęto w 1997 r., te środki nie wystarczały nie tylko w stosunku do potrzeb, które dotyczyły gmin i gmin o statusie miasta, ale generalnie nie wystarczyły w stosunku do uprawnień wynikających z ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełJanKulas">To powodowało zasadniczy konflikt między budżetem państwa a samorządami terytorialnymi. Po prostu - ludziom się świadczenia należały, ale z tytułu skromnych dotacji celowych przekazanych do gmin, państwo nie było w stanie się z ustawowych obowiązków wywiązać. Efekt publiczny był taki, że całe to niezadowolenie społeczne, spada na bezpośredniego gospodarza, czyli na samorząd terytorialny. Dlatego cieszą mnie te szczegółowe uwagi Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełJanKulas">To wymaga rozwiązań ustrojowych, zmian ustawowych, ale także innej jakby kwalifikacji budżetowej. Jest to słuszna propozycja, żeby rezerwy, środki finansowe, które dotyczą tak potrzebnej współpracy z organizacjami pozarządowymi - były jednak zapisywane w budżetach wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PosełJanKulas">Kwestia inwestycji jest stałym problemem, bowiem inwestycje przekraczają możliwości gmin. Tak więc 1997 r. był rokiem, w którym gminy nie były w stanie spełnić elementarnych potrzeb osób uprawnionych do korzystania z pomocy, wynikającej z ustawy o pomocy społecznej, ze względu na niedostateczną dotację z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PosełJanKulas">Jeśli chodzi o Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej - to chcę wnieść dwie uwagi. Pierwsza - pozytywna, bo Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej przyznało dotacje celowe dla wspomnianych organizacji pozarządowych, które realizowały programy przeciwdziałania bezrobociu wśród młodzieży, na łączną kwotę 4.700.340 zł i tu wykonanie było prawidłowe, sięgające blisko 99% środków zaplanowanych. Globalne wydatki ministerstwa - też nie budzą wątpliwości, zostały wykonane na poziomie 99,4%. Ale jest jedna pozycja, która budzi wątpliwości. Aż 25.450.809 zł stanowiły zobowiązania skarbu państwa wobec OPZZ. Jeżeli porównamy to do wydatków Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, to jest to 12%. Tak więc jest to suma bardzo poważna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełMaciejManicki">Jeśli chodzi o kwestię owych 25.450.809 zł - to zostały one wprowadzone do budżetu ministra pracy i polityki socjalnej w części 09 zmianą budżetu w trakcie roku. W wyniku realizacji art. 6 ustawy z dnia 10 maja 1997 r. - o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Generalnie były to środki związane z waloryzacją środków pieniężnych byłego zrzeszenia związków zawodowych, które były ulokowane na koncie bankowym, bo tak stanowiła ta ustawa.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełMaciejManicki">Waloryzacja była oparta o wskaźnik ustalony w ustawie o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne, w wyniku wprowadzenia stanu wojennego, w art. 3 ust.1 tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PosełMaciejManicki">Sprawa jest w tej chwili badana przez pana ministra Komołowskiego, bo decyzje wydał w ub.r. minister Zieliński. Jak się zakończy - trudno przewidzieć. Formalnie rzecz biorąc, środki te zostały, decyzją ministra finansów, przesunięte z rezerwy - inne zobowiązania skarbu państwa, do części 09 tak, żeby minister pracy i polityki socjalnej mógł zrealizować, wynikające z ustawy zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#DyrektorStanisławFalski">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa w części 09 - Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej. Stwierdzone nieprawidłowości nie miały zasadniczego wpływu na wykonanie budżetu. Wynosiły one poniżej 3% wydatków ogółem. Szczegółowe zarzuty NIK zostały omówione przez posłów sprawozdawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełHelenaGóralska">Nie jest dobrze, kiedy sekretarz stanu jest posłem referentem, ponieważ panu posłowi Manickiemu nie udało się zachować obiektywizmu. Jeżeli chodzi o część 09, pana ocena była chyba zbyt optymistyczna. Podczas gdy na skali od 0 do 3 - NIK oceniła wykonanie budżetu ministerstwa na 1. Dotychczas kilkakrotnie w takich przypadkach postępowaliśmy w ten sposób, że jeśli ocena jest 1 - to prosimy o dodatkowe wyjaśnienia i odkładamy głosowanie do 14 bm.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełHelenaGóralska">W materiałach NIK, jak i w wypowiedziach posłów sprawozdawców w ogóle nie było mowy o kredycie, który zaciągnięty był jeszcze w 1991 r., na poprawę funkcjonowania biur pracy - popularnie zwany kredytem zatrudnieniowym. Ciągnie się to przez różne koalicje, różne rządy. Wcześniej były raporty NIK na temat bardzo złego wykorzystania tego kredytu, na temat wręcz niecelowości brania tego kredytu. Proszę o informację - ile z tej kwoty zostało wykorzystane, jaki był wkład strony polskiej, na co te pieniądze zostały przeznaczone?</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#PosełHelenaGóralska">Druga sprawa - ponieważ zawsze miałam zastrzeżenia co do udzielania dotacji dla jednostek niepaństwowych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej - proszę o wykaz jednostek niepaństwowych, które otrzymały te dotacje, wraz z kwotami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzedstawicielMinisterstwaPracyiPolitykiSocjalnejMarekMuszyński">Kredyt z Banku Światowego z 1991 r. jest w tej chwili wykorzystany w ok. 85%. Przeznaczony był zarówno na zadania związane z unowocześnieniem biur pracy, jak i w strukturach pomocy społecznej. Chodziło o walkę z bezrobociem i był on tam nakierowany na tworzenie modelowych, wojewódzkich i rejonowych urzędów pracy, jak również na tworzenie inkubatorów małej przedsiębiorczości, czyli jednostek, które wspomagają przedsiębiorców, dopiero wchodzących na rynek produkcyjny - ułatwiają im start.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PrzedstawicielMinisterstwaPracyiPolitykiSocjalnejMarekMuszyński">Jeżeli zaś chodzi o „działkę” pomocy społecznej - tu generalnie sprawa dotyczyła wyposażenia, zarówno wojewódzkich zespołów pomocy społecznej, jak i gminnych ośrodków pomocy społecznej, w sprzęt komputerowy, jak również oprogramowanie, przy czym oprogramowanie, niestety, opóźniło się ze względu na zmiany w ustawodawstwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Proszę o szczegółową informację na piśmie do 13 bm. - na co były te pieniądze przeznaczone i dlaczego do tej pory nie wykorzystano kredytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli chodzi o kwestię, którą podniósł pan poseł Kulas - rozdzielenia, w ramach konstrukcji ustawy budżetowej, działu opieka społeczna na: Fundusz Pracy i na pomoc społeczną muszę powiedzieć, że obecny stan umożliwia, za zgodą dysponenta tych części budżetowych, przesunięcia środków, w sytuacji - i taką mamy dzisiaj - gdy są znaczne nadwyżki w Funduszu Pracy na pomoc społeczną. Rozdzielenie uniemożliwi już taką prostą operację, bo będzie to przesunięcie między różnymi działami, a takie działania są możliwe tylko w ramach jednego działu.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełMaciejManicki">Natomiast jeśli chodzi o kwestię podniesioną przez panią poseł Góralską, to chciałem zwrócić uwagę, że prezentuję wyłącznie stanowisko przyjęte przez Komisję Polityki Społecznej. Komisja jednoznacznie i jednomyślnie przyjęła propozycję pozytywnego zaopiniowania wykonania budżetu i nie wyszedłem tutaj poza rolę posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PosełMaciejManicki">Natomiast na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej nie ja prezentowałem Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej tylko pan poseł Wojtczak i nie ja stawiałem wniosek o przyjęcie, który - jak powiedziałem - jednomyślnie został przez Komisję przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PosełMaciejManicki">Jeśli chodzi o kwestię merytoryczną, dotyczącą owego kredytu - jest to pożyczka z Banku Światowego na realizację projektu promocji zatrudnienia i rozwoju służb zatrudnienia, umowy zawartej między rządem polskim a Bankiem Światowym w 1991 r. Środki były sukcesywnie, ale zdecydowanie w tempie narastającym uruchamiane od 1992 r. Zakupy komputerów, a także całego sprzętu biurowego na wyposażenie systemu urzędów pracy i systemu pomocy społecznej - zostały już zrealizowane w 100%, przy czym zakup komputerów mógł nastąpić wówczas, kiedy były w istotnym stopniu zaawansowane prace nad oprogramowaniem tychże komputerów. Dlatego było tutaj przesunięcie w czasie głównych wydatków. Natomiast jeśli chodzi o wspomniane inkubatory - to była przeznaczona kwota 10 mln dolarów.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PosełMaciejManicki">Ta problematyka była wielokrotnie omawiana na posiedzeniach Komisji Polityki Społecznej i ja oczywiście nie mam zamiaru wyręczać Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej w przedstawianiu informacji szczegółowej na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełHenrykDykty">Chciałbym jeszcze wrócić do inkubatorów przedsiębiorczości i zapytać przedstawicieli NIK, czy były przeprowadzone kontrole, jeżeli chodzi o wykorzystanie środków przekazanych dla inkubatorów w ub.r., czy nawet latach poprzednich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełHenrykWujec">W raporcie NIK w tomie II w stwierdzeniach pokontrolnych jest napisane, że w wyniku kontroli stwierdzono niezgodne z prawem wydatkowanie środków w wysokości 5.858 tys. zł, w tym 3 mln zł przez Fundusz Wczasów Pracowniczych. NIK wnioskowała zwrot 3 mln zł. Częściowo wyjaśniał to poseł Manicki - chodzi o tę inwentaryzację w Funduszu. Prosiłbym jednak o bliższe wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełHenrykWujec">Druga sprawa dotyczy opinii Komisji Polityki Społecznej w tej części, w której mowa jest o wykorzystaniu środków na organizacje pozarządowe. W opinii Komisji, gdzie się ocenia rezerwy celowe dla organizacji pozarządowych, jest takie stwierdzenie - mówiła o tym pani poseł Tomaszewska - że powinny one być zapisane w budżetach wojewodów. Rzeczywiście, sposób dzielenia rezerw celowych na organizacje pozarządowe budzi wiele zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PosełHenrykWujec">Jest to również nasza wina - Sejmu, a także rządu, że nie przygotowano odpowiedniej ustawy o sposobie finansowania organizacji pozarządowych, w szczególności zlecania im zadań. Z drugiej jednak strony postulat, by wszystko było podzielone a budżety wojewodów, też chyba nie jest słuszny, dlatego że część zadań jest ogólnokrajowych i wtedy podzielenie uniemożliwiałoby realizację zadań w skali kraju.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PosełHenrykWujec">Tak więc - na pewno większa część powinna być przekazana do budżetów wojewodów, ale część powinna pozostać jeszcze w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#DyrektorStanisławFalski">Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła dotychczas dwie kontrole wykorzystania pożyczki z Banku Światowego. W obydwu kontrolach odnieśliśmy się krytycznie zarówno co do wysokości pierwotnej sumy, która - naszym zdaniem - była zbyt zawyżona, jak również mieliśmy uwagi i zastrzeżenia co do sposobu wydatkowania tych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#DyrektorStanisławFalski">W materiale przedłożonym Komisji skoncentrowaliśmy się tylko na zasygnalizowaniu tego problemu, ponieważ zgodnie z posiadanymi informacjami, realizacja tej pożyczki powinna skończyć się do końca 1997 r., a rozliczenia powinny potrwać do połowy tego roku. W związku z tym zaplanowaliśmy na III kwartał 1998 r. - szczegółową, bardzo dużą kontrolę realizacji tej pożyczki, jej rozliczenia i efektów, jakie wykorzystanie tych środków przyniosło. Dlatego dopiero po zakończeniu tej kontroli przedstawimy Komisji szczegółową informację, na co i jak zostały wydane środki z tej pożyczki.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#DyrektorStanisławFalski">Natomiast jeżeli chodzi o Fundusz Wczasów Pracowniczych - naszym zdaniem - nie było podstawy prawnej do wydatkowania pieniędzy na wycenę majątku tego Funduszu. Był on samodzielną jednostką organizacyjną, posiadającą osobowość prawną. Nie wliczał się do majątku związkowego, przyjętego przez państwo, do którego stosowałyby się wtedy przepisy dotyczące wydatkowania środków na wycenę tego majątku. Nie podlegał on również podziałowi. Stąd nasza krytyczna opinia, że wydatkowanie środków, w kwocie powyżej 3 mln zł, na wycenę majątku tego Funduszu - było nielegalne, niecelowe i niegospodarne.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#DyrektorStanisławFalski">NIK wystąpiła o zwrot tej kwoty do ministerstwa. Ministerstwo przysłało nam - z pewnym opóźnieniem - swoje stanowisko do przedłożonej informacji. W tej chwili przygotowywana jest opinia prezesa do tego stanowiska, gdzie podtrzymujemy wszystkie swoje zarzuty. Będziemy też występowali do ministerstwa o wyegzekwowanie tej kwoty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym wyjaśnić sprawę współpracy z jednostkami pozarządowymi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Otóż układ jest taki, że na zadania realizowane przez jednostki niepaństwowe z zakresu pomocy społecznej, środki są zarówno w gestii ministra pracy i polityki socjalnej, jak i w gestii wojewodów, bo wojewodowie mieli także możliwość zlecania zadań takim stowarzyszeniom.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Zasady zlecania zadań uregulowane są rozporządzeniem Rady Ministrów, wydanym na podstawie ustawy - Prawo budżetowe. Zarówno zasady wyłaniania organizacji, które mogą otrzymać zlecenie, jak i zasady rozliczeń - czyli nie ma tutaj luki prawnej. Jest natomiast rzeczywiście jedna sprawa, która ciąży czasami nad działalnością i która - być może - spowodowała tę uwagę pana posła Kulasa i była dalszym ciągiem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Mianowicie w 1997 r. bardzo szybko przyszły w grudniu ostre mrozy i wówczas Rada Ministrów podjęła decyzję o wyasygnowaniu pewnej kwoty pieniędzy, w ramach rezerwy ogólnej budżetu państwa, na dodatkowe wsparcie organizacji zwalczającej bezdomność. Te pieniądze były wydatkowane faktycznie z poziomu centralnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Panie dyrektorze, jeśli dobrze zrozumiałem - NIK zakwestionowała poniesienie przez skarb państwa kosztów weryfikacji wyceny wartości majątku FWP, czy tak? Po czym NIK wystąpiła o zwrot tej kwoty do ministerstwa. Teraz trwa dyskusja z ministrem pracy i polityki socjalnej, który broni się przed tą decyzją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#DyrektorStanisławFalski">Minister pracy i polityki socjalnej przedstawił swoje stanowisko do przedłożonej informacji. w którym m.in. stwierdził, że nie przedstawiono mu bezpośredniego żądania dotyczącego wyegzekwowania tej kwoty. W przygotowanej odpowiedzi dla ministra pracy i polityki socjalnej informujemy, że z takim wnioskiem NIK będzie występowała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzedstawicielMPiPSMarekMuszyński">W wyniku kontroli NIK, w zaleceniach pokontrolnych jakie otrzymał minister pracy i polityki socjalnej, nie było żadnego sformułowania, że jakikolwiek wydatek jest niezgodny z przepisami i niecelowy. Po raz pierwszy Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej dowiedziało się o tym zarzucie w momencie, kiedy NIK przysłała informację o wykonaniu budżetu. Następnie w ciągu 7 dni - tak jak nakazuje ustawowy termin - ministerstwo złożyło wyjaśnienie, ale nie mogło doręczyć do NIK, bo w sobotę NIK nie pracowała. Wyjaśnienie dostarczono więc w poniedziałek.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PrzedstawicielMPiPSMarekMuszyński">A więc nie jest to tak, że czekamy na decyzje NIK, tylko skoro NIK przy kontroli i w zaleceniach nic o tym nie wspominała, to mamy prawo być zaskoczeni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#DyrektorStanisławFalski">W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do ministerstwa, została zawarta teza, opinia i wniosek NIK dotyczący nielegalnego, nierzetelnego i niegospodarnego wydatkowania środków na wycenę majątku FWP.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#DyrektorStanisławFalski">Natomiast w stanowisku przedstawionym przez ministra nie znajduje się nic, co by kwestionowało tę tezę przedstawioną przez NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Panie dyrektorze, mam do pana prośbę, niech pan da nam kserokopię tego fragmentu wystąpienia NIK i kserokopię odpowiedzi ministra.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Głosowanie nad wykonaniem budżetu w części 09 - odkładamy do 14 bm. Ogłaszam 5-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PosełHenrykGoryszewski">Wznawiamy obrady po przerwie. Przystępujemy do kolejnego tematu, którym jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Referuje pan poseł Szwed.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełStanisławSzwed">Komisja Polityki Społeczne negatywnie opiniuje wykonanie planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za 1997 r. uznając jednocześnie za konieczne:</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełStanisławSzwed">1) przyspieszenie prac nad systemem informatycznym, zapewniającym kompleksową informację o stanie zadłużenia i wniesionych wpłatach wszystkich podmiotów, zobowiązanych do wnoszenia wpłat na PFRON,</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełStanisławSzwed">2) przeniesienie zadań, dotyczących gromadzenia składek na rzecz Funduszu i ustalenie obowiązków w tym zakresie dla ZUS,</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełStanisławSzwed">3) kontynuowanie niezbędnych działań prawnych i organizacyjnych w celu wyegzekwowania należności PFRON z tytułu zaległych wpłat od zakładów pracy z lat 1993–1997,</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełStanisławSzwed">4) podjęcie skutecznych działań na rzecz wdrożenia systemu, zapewniającego pełną informację o pożyczkach, dotacjach i finansowaniach, przyznanych przez PFRON,</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#PosełStanisławSzwed">5) podjęcie skutecznych działań w celu zwrotu środków zaangażowanych przez PFRON w nieefektywne przedsięwzięcia spółek Prawa handlowego,</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#PosełStanisławSzwed">6) zaprzestanie dokonywania darowizn nieruchomości, będących własnością Funduszu na rzecz osób fizycznych i prawnych, obciążających dodatkowo wydatki Funduszu,</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#PosełStanisławSzwed">7) przeprowadzenie kompleksowej kontroli w Spółce z o.o. Ron-Leasing i innych spółkach i renegocjacji umów.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#PosełStanisławSzwed">Został również zgłoszony wniosek mniejszości o pozytywne zaopiniowanie tej części budżetu.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#PosełStanisławSzwed">Komisja głównie oparta się na materiale przygotowanym przez NIK i państwo pozwolą, że kilka liczb i kilka problemów z tego materiału przytoczę.</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#PosełStanisławSzwed">Fundusz nadal nie dysponuje pełną informacją o zadłużeniu wszystkich podmiotów. W dalszym ciągu pozostaje nie rozliczony - za lata 1993–1997 - znaczny odsetek zakładów pracy - ponad 62%. Przyczyną tego stanu rzeczy są braki w dokumentacji za okresy minione, jak również brak funkcjonalnego systemu informatycznego. Niewdrożenie tego systemu, uniemożliwia uzyskanie danych, niezbędnych do analizy i kontroli realizacji zadań oraz przepływu środków. Skutkiem tego była np. niemożność sprawnego przeprowadzenia uzgodnień sald kont analitycznych z syntetycznymi. Uniemożliwiało to także uzyskanie pełnych informacji finansowo-księgowej o stanie zadłużenia poszczególnych podmiotów oraz o skutkach finansowych podjętych decyzji, dotyczących zaniechania ustalania poboru wpłat na Fundusz.</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#PosełStanisławSzwed">Naruszeniem dyscypliny budżetowej było ewidencjonowanie do końca kwietnia 1997 r. należnych Funduszowi wpłat od zakładów pracy chronionej, z tytułu uzyskiwanych przez te zakłady zwolnień podatkowych i kwotach faktycznych, z założeniem, że są one równe kwotom należnym.</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#PosełStanisławSzwed">W 1997 r. nie przerwano biegu przedawnienia, a tym samym dopuszczono do przedawnienia części należności z tytułu wpłat na PFRON z 1992 r. - w wysokości ok. 6,4 mln zł. Stwierdzono ponadto, że zlikwidowano część zadłużenia z tytułu zaległych wpłat, równą 10,4% przychodów PFRON w 19997 r. poprzez jego umorzenie. Decyzje w sprawach obejmujących 80% umorzonej kwoty podjęte zostały w IV kwartale 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-75.13" who="#PosełStanisławSzwed">W 1997 r. stan środków PFRON zaangażowanych w spółki Prawa handlowego uległ zmniejszeniu o 44,4%. PFRON sprzedał udziały w Spółce z o.o. Normiko Holding oraz akcji Banku Rozwoju Eksportu S.A. - za odpowiednio 29% i 85,2% ich wartości nominalnej.</u>
          <u xml:id="u-75.14" who="#PosełStanisławSzwed">W tej sytuacji, jako działanie niecelowe, należy ocenić zainwestowanie znacznych środków PFRON w działanie S półki z o.o. Ron-Leasing. Fundusz wniósł do spółki udziały w kwocie 20 mln zł. Przyznał jej także wysoką prowizję - 12% od udzielonych Spółce pożyczek, w wysokości 30 mln zł. Prowizję tę Spółka otrzymała za prowadzenie działalności w zakresie leasingu operacyjnego. Spółka, oprócz dochodów z prowizji, znaczną część wpływów - tj. 6,5 mln zł, w okresie od lipca 1996 r. do sierpnia 1997 r. - uzyskała z tytułu lokowania uzyskanych z PFRON środków w papiery wartościowe i lokaty bankowe.</u>
          <u xml:id="u-75.15" who="#PosełStanisławSzwed">Jako niecelowe, prowadzące do niegospodarności - oceniła NIK - zawieranie z członkami Zarządu Spółki umów o zarządzanie, na wyjątkowo korzystnych dla nich warunkach finansowych. Z tytułu rozwiązania umowy z jednym z członków Zarządu, który pełnił tę funkcję przez 4 miesiące, Spółka zobowiązana będzie, oprócz wynagrodzenia - 38,8 tys. zł - dodatkowo do wypłaty odszkodowania w kwocie 203,5 tys. zł, które może ulec zmniejszeniu do 87,2 tys. zł, w przypadku zwolnienia z obowiązku powstrzymania się od zajmowania interesami konkurencyjnymi. Jako działanie nielegalne oceniono odliczenie nienależnych ulg w kwocie 9.132,8 tys. zł z tytułu zakupów wyrobów i usług w zakładach pracy chronionej, przez zakłady pracy - które nie były zobowiązane do wnoszenia wpłat na Fundusz, mimo iż podstawowym warunkiem umożliwiającym odliczenie ulgi było wnoszenie wpłat.</u>
          <u xml:id="u-75.16" who="#PosełStanisławSzwed">Również działaniem nielegalnym było zaniechanie terminowego egzekwowania wpłat od kopalń i spółek węglowych, w związku z zawartymi i realizowanymi w latach 1993–1997 tzw. „Porozumieniem węglowym”. Bardzo ważną informacją była też sprawa rozbieżności między planowaniem o wykonaniem budżetu, jak również zmniejszenie liczby pożyczek udzielonych w stosunku do 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-75.17" who="#PosełStanisławSzwed">Komentując wniosek mniejszości, mówiący o pozytywnym zaopiniowaniu - wnioskodawcy, jako jeden z głównych argumentów podawali, że sprawa PFRON jest od lat sprawą trudną, a w ich ocenie 1997 r. był korzystniejszy, jeśli chodzi o działanie Funduszu, niż poprzednie lata. Większość Komisji Polityki Społecznej - nie podzieliła tej opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełJanKulas">Koreferent powinien na początku postawić jedno, krótkie pytanie - czy prokurator już tam był?</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełJanKulas">Zaistniały liczne, merytoryczne argumenty, aby negatywnie zaopiniować wykonanie planu finansowego PFRON za 1997 r. W pełni przekonujące są argumenty opinii Komisji Polityki Społecznej. Wiele rzeczowych, konkretnych argumentów dostarczyła analiza kontroli NIK. Wszystkie te informacje się potwierdzają w naszym, sejmowym opracowaniu Biura Studiów i Ekspertyz. Tu trafnie napisano: „Można powiedzieć, że Fundusz jest instytucją niezdolną do realizacji zadań zapisanych w ustawie”.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełJanKulas">Zwraca uwagę fakt, że działalność PFRON na rzecz tworzenia nowych miejsc pracy oraz szkolenia i przekwalifikowania - tak bardzo przecież potrzebne - zmniejszyła się w stosunku do wykonania za 1996 r. Czyli ta podstawowa działalność merytoryczna też zasługuje generalnie na negatywną ocenę.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PosełJanKulas">Dużo rozbieżności występowało między planami a ich realizacją. W porównaniu do 1996 r. liczba nowych utworzonych miejsc pracy zmniejszyła się - a pieniądze nie były mniejsze - o 3.552. W porównaniu do 1996 r. liczba udzielonych pożyczek - również zmalała.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PosełJanKulas">Centrala i oddziały PFRON wykonały zadania w łącznej kwocie - chodzi o zadania dotyczące rehabilitacji zawodowej i społeczno-leczniczej - 653.913 tys. zł. Plan wynosił 488 mln zł, czyli przekroczenie dotyczyło aż 34% zadań finansowych w stosunku do zaplanowanych.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PosełJanKulas">Przykład, który pokazuje jak działał PFRON. Proponuję spojrzeć na program „WAZON”, czyli Program Wspierania Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych - wydawałoby się słuszne działanie celowe. Plan opiewał tutaj na 1 mln zł, a wydatkowano 4.526 tys. zł, czyli wydatkowano 452% środków planowanych.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PosełJanKulas">Koszty bieżące własne PFRON - kwota zaplanowania 54 mln zł, a wykonanie 131.330 tys. zł, czyli o 142% większe od zaplanowanych.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#PosełJanKulas">Wynagrodzenia były na dobrym poziomie i tego nie chcę już tu szczegółowo analizować.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#PosełJanKulas">Ustalenia NIK - tutaj przykłady były już podane, więc nie będę ich powtarzał. Generalnie zarzuty są bardzo mocne: łamanie dyscypliny budżetowej, niegospodarność, bezzasadne umorzenia, nielegalne decyzje, nawet darowizny na rzecz osób fizycznych - co się niezwykle rzadko zdarza w wypadku państwowego celowego funduszu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#PosełJanKulas">Niegospodarne i niecelowe było zaangażowanie PFRON w spółkach: Normiko Holding i Hag-Ton - niewiele wiemy o tych spółkach, a chciałoby się wiedzieć, jakie były powiązania merytoryczne, personalne czy inne - ale to już chyba zadanie dla innego organu, o którym wspomniałem na wstępie.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#PosełJanKulas">Rzeczywiście, Fundusz w dalszym ciągu nie wie, na czym siedzi. Nie dysponuję pełną informacją o stanie zobowiązań. Zadłużenia wszystkich podmiotów gospodarczych - o tym też trzeba pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#PosełJanKulas">W Komisji Polityki Społecznej pojawił się wniosek mniejszości, aby pozytywnie zaopiniować wykonanie planu finansowego PFRON. Chętnie poznałbym te głosy, bo to parlamentarzyści III Rzeczypospolitej postawili ten wniosek, w świetle znanych faktów, o których tu mówimy.</u>
          <u xml:id="u-76.12" who="#PosełJanKulas">Ostatnia uwaga - dlaczego NIK, dlaczego inne organy władzy państwowej nie podjęły działań wcześniej? Czy to na Komisji Finansów Publicznych muszą być formułowane ostateczne konkluzje i wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#DyrektorDepartamentuZdrowiaiKulturyFizycznejwNajwyższejIzbieKontroliDorotaSafjan">Od kilku lat NIK negatywnie ocenia wykonanie planu finansowego PFRON. Z wyjątkiem ub.r., kiedy też w zasadzie ocena nie była dobra, bo najniższa z pozytywnych, ale stwierdziliśmy pewną tendencję do „porządkowania” Funduszu i to nam pozwalało mieć nadzieję, że coś zostanie tu naprawione.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#DyrektorDepartamentuZdrowiaiKulturyFizycznejwNajwyższejIzbieKontroliDorotaSafjan">Ponieważ w tym roku ta tendencja nie uległa umocnieniu, w naszym przekonaniu, w związku z tym, powróciliśmy do oceny negatywnej.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#DyrektorDepartamentuZdrowiaiKulturyFizycznejwNajwyższejIzbieKontroliDorotaSafjan">Zgłoszono tutaj pytania o postępowanie prokuratorskie w sprawie Funduszu. Takie postępowania się toczą i w sprawie samego Funduszu, i w sprawie spółki Normiko Holding. Są to jednak sprawy niesłychanie uciążliwe dla organów prowadzących dochodzenia i trwają latami. Chcę powiedzieć, że nie wiem, czy moi pracownicy więcej czasu spędzili na kontroli w Funduszu, czy na przesłuchaniach w prokuraturze i w organach policji. Myślę, że najlepszą formułę, jaką mogą państwu zaproponować - to gotowość do udzielenia szczegółowych odpowiedzi na pytania, które tutaj państwo będziecie zadawali. Mogę też powiedzieć jedno, na podstawie moich licznych kontaktów z prokuraturą, w której toczy się kilka postępowań, że w zasadzie - jak powiedział prokurator - widać tutaj rażącą niegospodarność, widać brak szacunku dla grosza publicznego, ale bardzo trudno jest postawić zarzut dokonania przestępstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Z wielką przykrością po raz któryś stwierdzam, że prokuratura i sąd w III Rzeczypospolitej - najchętniej przesłuchuje ofiary.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Myślę, że do tej kwestii wrócimy w naszej rezolucji pod adresem rządu i że w tej sprawie będziemy prosili ministra sprawiedliwości o złożenie naszej Komisji dokładnej informacji ze stanu śledztwa i dochodzeń, prowadzonych w kompleksie spraw PFRON.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#PosełHenrykGoryszewski">Otwieram dyskusję. Na sali jest obecny nowy prezes PFRON, który objął tę funkcję 31 grudnia 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełHelenaGóralska">Mam prośbę o wyjaśnienie na piśmie w trzech sprawach:</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełHelenaGóralska">1) zaangażowanie środków PFRON w spółki na koniec 1996 r. i na koniec 1997 r.,</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełHelenaGóralska">2) wykaz dotacji dla jednostek niepaństwowych - kto dostał i ile,</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełHelenaGóralska">3) darowizny na rzecz osób fizycznych - kto dostał i co dostał.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PosełHelenaGóralska">Pytanie, na które być może będziemy mogli teraz usłyszeć odpowiedź. Otóż gdyby ustawa o PFRON naprawdę spełniała to, co powinna była spełniać, czyli powodowała zatrudnienie osób niepełnosprawnych w normalnych zakładach pracy, a nie w zakładach pracy chronionej, to środki PFRON nie wynosiły 10 czy 13 bln zł rocznie, tylko 10, 20, 100 razy mniej. Ustawa nie była po to, żeby istniał Fundusz, tylko po to, żeby zatrudniać osoby niepełnosprawne w zwykłych firmach. Dlatego proszę o podanie nam - ile osób niepełnosprawnych znalazło zatrudnienie w zwykłych zakładach pracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełHenrykWujec">Warto zwrócić uwagę na to, że w sprawozdaniu NIK w syntetycznej analizie wykonania budżetu, w rozdz. 2, gdzie jest mowa o funduszach celowych, jest to aż kilkanaście stron. Jest to miażdżąca analiza.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełHenrykWujec">Syntetycznie zostało to ujęte w opracowaniu Biura Studiów i Ekspertyz KS, gdzie na dwóch stronach jest sarkastyczny analiza. Są też pewne wnioski, które próbują znaleźć drogę wyjścia z tej sytuacji. Zawarte są one w analizie NIK, w końcowej części.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PosełHenrykWujec">Chciałem zapytać nowego prezesa PFRON - jak się do nich odnosi? Czy będzie analizował wnioski NIK i czy będzie miał propozycje naprawy, żebyśmy za rok znowu nie wracali do tej samej sytuacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełJanKulas">Ja również chciałbym zapytać nowego prezesa, któremu osobiście współczuję, że znalazł się w takiej sytuacji, jakie podjął działania, żeby tę sytuację uzdrowić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Myślę, że dobrze byłoby zobaczyć wykaz spraw skierowanych do prokuratury i to nie tylko z ub.r. Wprawdzie nasza dyskusja dotyczy tylko ub.r., ale nieprawidłowości w funkcjonowaniu PFRON dotyczą całego okresu jego działania, od samego początku. Myślę, że to też jest powód dla nas wszystkich do zastanowienia się, czy czasem defekty ustawowe nie generują takich korupcjogennych układów. Czy nie należałoby skorygować w przyszłości tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełEwaTomaszewska">Zetknęłam się z osobami niepełnosprawnymi, wobec których, w sposób drakoński, oddziały PFRON egzekwowały pożyczki zaciągnięte na działalność gospodarczą. Jeśli więc tak się dba o grosz publiczny, to i od siebie też trzeba tej dbałości wymagać. Tymczasem ciągle są zawierane jakieś dziwne umowy z coraz to innymi spółkami.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PosełEwaTomaszewska">Pieniądze są lokowane w spółkach lub przenoszone do nich - a nie służą celowi, na jaki przeznaczył je ustawodawca. Dlatego - moim zdaniem - poza negatywnym ocenieniem tego budżetu - potrzebne będzie podjęcie działań korygujących tę sytuację, aby zjawisko takiej motywacyjnej patologii w zarządzaniu środkami Funduszu, nie powtarzało się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Panie prezesie, jest pan już pół roku na tym stanowisku, a więc ma pan okres 6 „miodowych miesięcy” za sobą i miał pan czas, żeby przyjrzeć się dokładnie temu, co w PFRON się działo. Czy rzeczywiście jest tak, że tu winni są tylko ludzie, czy też - tak jak to stwierdza nasze Biuro Studiów i Ekspertyz - wina leży w złych regulacjach prawnych?Czy nie jest tak, że to są złe czy nieprecyzyjne rozwiązania ustawowe, ustawy o rehabilitacji zawodowej, społecznej oraz o zatrudnieniu osób niepełnosprawnych? Czy Zarząd PFRON przyspieszy prace nad systemem informatycznym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Zostały jednak podjęte pewne działania naprawcze i pewne próby usprawnienia działalności Funduszu. Zwiększone zostało zatrudnienie o 20%, zwiększone zostały wydatki na działalność własną Funduszu o 30%. W którym kierunku rozszerzono tę działalność? Jak pan ocenia działalność administracyjno-finansową obsługi Funduszu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Ja tylko na jedno jeszcze chciałam zwrócić uwagę. Średnia płaca w PFRON wskazywałaby na to, że powinni tam być najwybitniejsi specjaliści, bo jest to powyżej 2 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Przypadła mi bardzo niezwykła rola wytłumaczenia się z działalności Zarządu PFRON w 1997 r. Chcę powiedzieć, że z ogromną troską obejmowałem to stanowisko i wiele z wniosków, które dzisiaj zawiera NIK w swoich wnioskach pokontrolnych - zostało już wcześniej rozpoczętych przez nowy zarząd.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Słuchając tych wielu pytań dotyczących PFRON, bardzo żałuję, że nie ma tutaj przedstawicieli organizacji osób niepełnosprawnych i zakładów pracy chronionej. Zadania, jakie przede mną postawili pan minister Gałęziak i pan minister Komołowski, dotyczące m.in. porządkowania spraw PFRON - nie ukrywam - są zagadnieniami spowalniającymi efektywność działania tego Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Zarząd Funduszu i Rada Nadzorcza podzielają opinię NIK. Te wszystkie nieprawidłowości w większości potwierdzają się i kwestia ich uporządkowania - jest to sprawa działalności bardzo szerokiej. Niestety, może to pochłonąć tak ogromną część czasu pracowników, że jest pytanie - czym tak naprawdę dzisiaj PFRON powinien się zajmować, czy porządkowaniem spraw, czy kontynuowaniem swojej zasadniczej działalności, czyli pomocą osobom niepełnosprawnym, szczególnie w zakresie rehabilitacji zawodowej?</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Prosiłbym, aby Komisja miała świadomość, że wiele wyjaśnień - wymaga uporządkowania spraw. Zwłaszcza dyscyplina budżetowa, gdzie mamy przeznaczone na określone kwestie - określone fundusze w planie finansowym, ale jednocześnie zakłady pracy chronionej żądają zwiększenia tych kwot. Ja już muszę, pod naciskiem Kongresu, takie decyzje podejmować i wiem, że to będzie zarzut niedotrzymania dyscypliny budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Kolejna sprawa, która nie jest obojętna dla państwa polskiego. Przypomnę projekt poselski, dotyczący zwolnienia instytucji państwowych i samorządowych z wpłat na Fundusz, jednocześnie bez nakazu i obowiązku zatrudnienia do 6% osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Proszę państwa, wszędzie na świecie, najlepsze miejsca pracy dla osób niepełnosprawnych są w sektorze samorządowym i państwowym. Sejm chce zwolnić państwo i samorządy z tego obowiązku, jednocześnie zwalniając z obowiązku wpłat na Fundusz. Dzisiaj nie mają faktycznego rozstrzygnięcia w tej sprawie, mając pozorną nadwyżkę w budżecie PFRON, w granicach 400 mln zł - ja mam przed sobą obowiązek zwrotu ogromnych sum dla tego typu przedsiębiorstw, które nie mając dokładnej wykładni wpłacały od stycznia te pieniądze do Funduszu. Gdy się upomną o odsetki może się okazać, że nasze fundusze są bardzo zagrożone.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Najgorszy problem, z którym muszę się z państwem podzielić. Bardzo długo pracowano w ub.r. nad nową ustawą, ale jednej rzeczy nie zmieniono - na wszelki wypadek - uznaniowość. Ponieważ z ustawy nie wynikają jednoznacznie kryteria, dla których prezes i zarząd Funduszu mogą udzielić pomocy, a w jakich nie powinni. Nie wiem, jak to się stało, podejrzewam nawet, że świadomie - ale tej uznaniowości nie zlikwidowano. Chcę powiedzieć, że prezes znowu jest w bardzo trudnej sytuacji. Przede mną stoją jakby dwa zadania: ogromne oczekiwania środowiska osób niepełnosprawnych i porządkowanie spraw Funduszu. Podpisałem porozumienie z Prokuraturą Wojewódzką w Warszawie. W tej chwili trwałą non stop ciągłe badania - oby tego skutki były jak najszybsze.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Sam staram się, o ile mogę, wyjaśnić wiele spraw czy to Ron Leasing, czy kwestii ograniczenia umów z Zarządem. Wszystkie te sprawy są w toku. Oczywiście wszystkie wytknięte nieprawidłowości widzimy. W wielu aspektach udzieliliśmy odpowiedzi do NIK. Moja rola będzie trudna, po zakończeniu tego roku finansowego.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Chcę powiedzieć jeszcze jedno - Fundusz podejmuje ok. 10 tys. decyzji rocznie, a zaległości przekazane przez poprzedni Zarząd, są na poziomie 5 tys. Oczywiście nie mogę zwiększyć zatrudnienia o 50%, żeby ten problem rozwiązać, ale nie podzielam zdania, że te sprawy, które leżą już od kilku lat, nie znajdą rozwiązania w ciągu roku.</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Jest jeszcze jedna bardzo ważna sprawa. Otóż obecnie rozwiązywanie spraw w kwestii umorzenia wpłat na PFRON za ostatnie kwartały, są na poziomie 20-krotnie niższym, niż w ostatnim kwartale 1997 r., a 2-krotnie niższym, niż na pozostałych kwartałach poprzednich lat. Chcę powiedzieć, że wykorzystywano Fundusz do nadmiernych umorzeń wielu przedsiębiorcom, to są sprawy, które dało się uporządkować.</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Na pytanie, czy kadry potrafią rozwiązać podstawowe zadania PFRON - odpowiem: tak, są w stanie rozwiązywać te problemy, ale mamy do czynienia z bardzo trudnym partnerem, w sensie tych, którzy wnioskują o pomoc. Często są to osoby, które nie są w stanie wypełnić tych skomplikowanych procedur, ze względu na niepełnosprawność. Z drugiej strony te procedury muszą istnieć, w celu zabezpieczenia środków publicznych. To jest pewien dylemat, który mają pracownicy Funduszu. Zrobimy wszystko, aby tą kadrą wszystkie te problemy rozwiązać. Wydaje mi się też, że zarzutów w aspekcie przygotowania kadry - nikt nie postawił i ja chciałbym tu swoim pracownikom wystawić jak najlepszą opinię, z tym, że - jeszcze raz podkreślam - ilość spraw jest przytłaczająca. To są zaległości z wielu lat, z wielu kadencji Zarządu.</u>
          <u xml:id="u-86.11" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Jeśli chodzi o komputeryzację, to chcę powiedzieć, iż środki przeznaczone na nowe samochody do obsługi oddziałów przekazaliśmy właśnie na system informatyczny. Będzie to realizowane w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-86.12" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Są też pewne sukcesy, jeśli chodzi o wnioski NIK. Mamy bardzo zaawansowane rozmowy z ZUS na temat przejęcia ewidencji i windykacji wpłat na PFRON. Od tego roku nowe przedsiębiorstwa będą płaciły składkę na ZUS, te które zatrudniają od 25 osób wzwyż. A więc nasza baza przedsiębiorstw zwiększy się dwukrotnie. Gdybyśmy chcieli to obsługiwać, musielibyśmy mieć potężny aparat zarówno informatyczny, jak i skarbowy, do ściągania tych windykacji. Porozumienie ZUS idzie w kierunku akceptacji naszych warunków, więc mam nadzieję, że od 1 stycznia ZUS będzie ewidencjonował, windykował wpłaty na PFRON.</u>
          <u xml:id="u-86.13" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Częstym argumentem, przedstawicieli zakładów pracy chronionej, który pada w aspekcie - czy jest sens finansowania tych zakładów w porównaniu z tym, ile osób niepełnosprawnych jest zatrudnionych na wolnym rynku, jest to, że oni chętnie zrezygnują ze statusu zakładu pracy chronionej. Ale proszę wytłumaczyć, dlaczego zakłady nie zatrudniają ustawowej liczby osób niepełnosprawnych, tj. 6%, tylko chcą płacić składkę na PFRON. To jest pytanie do wszystkich firm.</u>
          <u xml:id="u-86.14" who="#PrezesZarząduPaństwowegoFunduszuRehabilitacjiOsóbNiepełnosprawnychWłodzimierzDobrowolski">Ustawowym obowiązkiem, który zwalnia zakłady pracy od składki na PFRON jest to, aby te 6% osób niepełnosprawnych było zatrudnionych w innych firmach niż zakłady pracy chronionej. Niestety, to jest nie realizowane i w ten sposób daje to podstawy do istnienia tego specyficznego rynku pracy, jakim są zakłady pracy chronionej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełHelenaGóralska">Na pytanie, dlaczego przedsiębiorstwa wolą płacić niż zatrudniać niepełnosprawnych odpowiedź jest prosta - dlatego że albo zapłaci i problem ma z głowy, albo zatrudnia niepełnosprawnych i wtedy też płaci, tylko jakby do wewnątrz zakładu plus musi się jeszcze zajmować rehabilitacją. Tak więc w jednym i drugim przypadku płaci, z tym, że w drugim ma jeszcze dodatkowe obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PosełHelenaGóralska">Druga uwaga. Pan prezes powiedział tak: jest plan Funduszu, gdzie na różne cele przeznaczone są określone kwoty. Ponieważ są naciski środowisk, to będzie musiał zmieniać ten plan. Jeżeli pan z powodu nacisku zwiększy wydatki na jakieś cele, no to komuś pan zmniejszy. Nie wiem, czy to jest właściwa droga postępowania. Wobec tego zwracam się do pana przewodniczącego, że na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych musimy się zastanowić, kto ostatecznie akceptuje plan Funduszu - Sejm, czy Rada Funduszu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Nie mogę się zgodzić z opinią, że pracownicy zatrudnieni w Funduszu zasługują generalnie na bardzo wysoką ocenę. Ktoś sprzedał akcje Normiko Holding i BRE, jedne za 30%, a drugie za 80% wartości nominalnej. Albo to była indywidualna decyzja prezesa lub zarządu, albo decyzja, w której uczestniczy aparat urzędniczy w kreowaniu tej decyzji. Gdyby aparat urzędniczy nie zrobił papierów, na podstawie których można by taką decyzję podjąć - to prezes by nie sprzedał za taką sumę, bo by się bał, że pójdzie za to do więzienia.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Ja nie wierzę w to, że można działalność Funduszu uratować przy pomocy ludzi, którzy go „zabagnili”. Wydaje mi się, panie prezesie, że powinien pan się zastanowić nad generalną wymianą kadry z Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#DyrektorDorotaSafjan">Jeśli chodzi o zgłoszenia do prokuratury, to na razie było 5 wystąpień, pewnie będzie więcej, bo podjęliśmy próbę uzyskania wiedzy ze wszystkich oddziałów w Polsce i w tej chwili jesteśmy w 1/3 tej drogi.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#DyrektorDorotaSafjan">Kolejna sprawa, która została poruszona - a jest niezmiernej wagi dla przyszłości Funduszu - to kwestia uregulowań prawnych. NIK te uregulowania krytycznie oceniała od wielu lat, nie tylko w aspekcie niemożliwego do zrealizowania systemu ewidencji i windykacji składek wpłat na Fundusz, ale również i z wielu innych względów, w tym - co podniósł pan prezes - nadmiernej uznaniowości tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#DyrektorDorotaSafjan">Ja rozumiem, że przepisy z pogranicza pomocy społecznej, muszą mieć pewną dozę uznaniowości, ale dlatego Fundusz jest jedyną instytucją w Polsce, która dzieli ogromne pieniądze prywatnych pracodawców, nie na podstawie decyzji administracyjnych? Przyznaje się pieniądze w oparciu o „widzimisię” pracownika. Żadna ze stron nie ma możliwości odwołania się, w trybie Kodeksu postępowania administracyjnego, od decyzji odmawiającej przyznanie środków.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#DyrektorDorotaSafjan">Obecnie NIK realizuje duże badania dotyczące podstawowego aspektu działalności Funduszu, czyli tworzenia miejsc pracy na wolnym rynku pracy na koszt Funduszu oraz w zakładach pracy chronionej. Przyglądamy się, jakie miejsca pracy są tworzone na koszt Funduszu i za jakie pieniądze. Chcę państwu powiedzieć, że np. za kwotę 40 tys. zł tworzy się na koszt Funduszu - miejsce pracy dla pomocy kuchennej. To miejsce pracy - to jest supernowocześnie wyposażona kuchnia. Albo np. za 50 tys. zł tworzy się miejsce pracy - na wolnym rynku, w normalnym zakładzie pracy - polegające na dozorze mienia hotelu. Jest to nowoczesny system monitoringu i 2 dozorców niepełnosprawnych na 1/2 etatu. Czyli są ciężkie pieniądze - de facto - 1 pełny etat. Dzieje się tak dlatego, ponieważ ta działalność nie podlega niczyjej weryfikacji, a pieniądze są przyznawane, nie na podstawie decyzji administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#DyrektorDorotaSafjan">My, jako NIK sugerowaliśmy w pracach parlamentarnych, że wreszcie ta ostatnia sfera, w której pieniądze publiczne są wydawane poza możliwością jakiejkolwiek kontroli - powinna zniknąć. Niestety, obecna ustawa utrwala ten system. Mało tego, nie zostało wydane rozporządzenie ministra pracy, które miało określić szczegółowe zasady finansowania kosztów tworzenia nowych miejsc pracy. Ustawa obowiązuje 7 miesięcy i w dalszym ciągu trwa radosna twórczość finansowania kosztów tworzenia nowych miejsc pracy bez żadnych precyzyjnych zasad ustawowych, czy określonych w akcie wykonawczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Ja już przy okazji debaty nad budżetem mówiłem o tym, że dotacje, środki pochodzące z PFRON są bardzo atrakcyjnym źródłem pozwalającym na rozbudowę, unowocześnienie zakładów pracy. To dlatego są te nowe wnioski o zakładach pracy chronionej. Ja się dobrze orientuję, jakie są korzyści - przynajmniej w niedużych zakładach - z uzyskania statusu zakładu pracy chronionej. Jest to złoty biznes.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Głosowanie w sprawie wykonania planu finansowego PFRON - przeprowadzimy 14 bm. Ja osobiście również stawiam wniosek o odrzucenie sprawozdania z wykonania budżetu. myślę też, że konsekwencje odrzucenia sprawozdania - jeśli do tego dojdzie w głosowaniu Komisji - muszą sięgnąć Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, jako organu nadzorującego, który od lat był informowany o sytuacji w PFRON.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PosełHenrykGoryszewski">Zamykam tę część i stwierdzam wyczerpanie I pkt. porządku dziennego. Przechodzimy do pkt. II, czyli rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#PosełHenrykGoryszewski">Opinia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczy części 19 - Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wraz z Centralnym Funduszem Ochrony Gruntów Rolnych, Terenowymi Funduszami Ochrony Gruntów Rolnych, części 83 - rezerwy celowe - poz. 14, 15, 21, 76 oraz części 85 - Zbiorczy budżet wojewodów w zakresie działu 40 - Rolnictwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełStanisławStec">Budżet w części 19 - Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, realizowany był w 1997 r. w warunkach występowania dwóch klęsk żywiołowych. W okresie zimowym wymarzło 50% plantacji rzepaku, pszenżyta i jęczmienia ozimego. Latem wystąpiła powódź, doprowadzająca do ogromnych strat, również w produkcji rolniczej. Te zjawiska, obok niekorzystnych relacji cen na produkty rolne, miały bezpośredni wpływ na obniżenie się dochodowości gospodarstw rolnych w 1997 r. Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, realizując budżet w części 19, przekroczyło planowane dochody o 154%. Na pewno przyczyną przekroczenia planu dochodów była wpłata z tytułu częściowej refundacji kosztów szczepień lisów przeciw wściekliźnie w pasie przygranicznym z Niemcami - było to 2.990 tys. zł oraz zwrot środków z banków z tytułu nie należących dopłat do oprocentowania kredytów na cele rolnicze, w związku z wykorzystaniem tego kredytu niezgodnie z przeznaczeniem. Niemniej jednak w przyszłości resort musi zwrócić większą uwagę, w zakresie starannego planowania.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełStanisławStec">Pozytywnie należy ocenić terminowe przekazanie dochodów budżetu resortu w części 19 na dochody budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełStanisławStec">Plan wydatków, który po zmianach wyniósł 2.428.054 tys. zł został zrealizowany w kwocie 2.428.035 tys. zł, czyli prawie w 100%. W stosunku do 1996 r. wydatki w 1997 r. wzrosły nominalnie o 26,6%, a realnie o 10,2%. Wydatki zostały zrealizowane zgodnie z planem po zmianach. Celowo i zasadnie były wydatkowane środki na finansowanie postępu biologicznego. Odnotowano poprawę przestrzegania procedur wynikających z ustawy o zamówieniach publicznych. Również celowo i zgodnie z planem wydatkowano środki na dopłaty do oprocentowania kredytów.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PosełStanisławStec">W strukturze wydatków udziały są następujące: rolnictwo - 40,8%, handel wewnętrzny - 13,7%, oświata i wychowanie - 22,4%, kultura i sztuka - 0,2%, administracja państwowa i samorządowa - 1%, finanse - 21,9%.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#PosełStanisławStec">W 1997 r. m.in. z powodu klęsk żywiołowych, wydatki bieżące zdominowały ogólne wydatki w części 19 i stanowiły aż 93% wydatków ogółem. W związku z tym wydatki majątkowe stanowiły tylko 7%, gdy w 1996 r. proporcja była inna: 20% - wydatki majątkowe i 80% - wydatki bieżące. Faktem jest, że pełne wykorzystanie wydatków budżetowych w części 19 wynika ze zmian dokonywanych pod koniec miesiąca, które przyczyniły się do zwiększenia wydatków w dziale - Rolnictwo, rozdział 4332 o kwotę 2.699 tys. zł na działalność statutową Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Suma ta stanowi jednak 9% kwoty, w której wcześniej zmniejszono dotację dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na podstawie ustawy z 17 lipca 1997 r. o stosowaniu szczególnych rozwiązań w związku z likwidacją skutków powodzi.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#PosełStanisławStec">Za wyjaśnione należy uznać - moim zdaniem - wykorzystanie sumy 789 tys. zł przeznaczone na wynagrodzenia księży i diakonów nauczających religii w szkołach rolniczych - dla osób świeckich, które te zadania zrealizowały.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#PosełStanisławStec">Nagannym jest natomiast płacenie odsetek karnych w kwocie 50 tys. zł z tytułu nieterminowego regulowania zobowiązań oraz nierzetelne rozliczenie zadań z tytułu upowszechniania doradztwa rolniczego na łączną kwotę 53,5 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#PosełStanisławStec">Brak wykorzystania środków na infrastrukturę - w sumie 53 mln zł związane z dofinansowaniem zadań realizowanych przez gminy - podnoszony przez NIK, wynika z faktu, że zadania były rozliczane w listopadzie i grudniu, ale de facto - ze względu na uzgodnienia - te zadania zostały zrealizowane w I kwartale 1998 r. ze środków Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, czyli cel został wykonany.</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#PosełStanisławStec">W 1997 r. na infrastrukturą wydano łącznie 402 mln zł, uwzględniając to, co zrealizowano w I kwartale 1998 r., a na 1998 r. zostało tylko 40 mln zł. Wynika to z ogólnej sytuacji budżetowej, przyjętej na 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#PosełStanisławStec">Stan środków pieniężnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zmniejszył się o 311 mln zł. Pozostało na koniec roku fizycznie 577 mln zł. Minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej stwierdził, że rozdano za dużo - NIK twierdzi, że wydać można było więcej. Prawda, jak zwykle, leży po środku.</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#PosełStanisławStec">Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa realizując wnioski NIK wystąpiła o zwrot lokaty z Banku Śląskiego, udzielonej w 1990 r. przez ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej na zabezpieczenie przedsięwzięć w przetwórstwie mleka, na sumę 995 tys. zł. Natomiast lokata w Banku Gospodarki żywnościowej Łomża, w sumie 89 tys. zł, zmniejsza się wraz ze spłatą kredytów udzielonym rolnikom na modernizację obór na okres 20 lat i jest ważna aż do 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#PosełStanisławStec">Bank Śląski zwrócił Agencji 785 tys. zł, to jest więcej o 112 tys. zł niż wnioskowała NIK. Podkreślenia wymaga, że w części 19 - Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wyasygnowano 36 mln zł na wydatki związane z usuwaniem skutków powodzi, bez refundacji z innych części budżetu.</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#PosełStanisławStec">Natomiast Agencja Rynku Rolnego w 1997 r. wydatkowana na pomoc dla powodzian - 196 mln zł. Sumę tę Agencja zaliczyła w koszty operacyjne, mimo że ustawa z 17 lipca 1997 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, zabezpiecza zwrot tych środków dla Agencji Rynku Rolnego. Z informacji otrzymanej od pana ministra Widzyka wynika, że zwrot ten nastąpi, za zgodą ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej w 1998 r. - 70 mln zł, a reszta w 1999 r. i 2000 r. Moim zdaniem, w bilansie Agencji Rynku Rolnego suma ta powinna być wykazana w należnościach, a nie w kosztach operacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-91.13" who="#PosełStanisławStec">Natomiast podkreślenia wymaga, że brak tych środków dzisiaj w budżecie Agencji Rynku Rolnego, ma wpływ na oddziaływanie na rynek w 1998 r. szczególnie na rynku żywca wieprzowego i zboża.</u>
          <u xml:id="u-91.14" who="#PosełStanisławStec">Odnośnie realizacji dochodów i wydatków Centralnego i Terenowych Funduszy Ochrony Gruntów Rolnych - to niedociągnięciem ze strony Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej był brak regulaminów funkcjonowania Funduszu oraz wadliwe planowanie dochodów i wydatków.</u>
          <u xml:id="u-91.15" who="#PosełStanisławStec">Rezerwy celowe w części 83 dotyczą: dotacji do Izb Rolniczych, zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, dotacji do Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa na wykup gruntów na rzecz skarbu państwa i sfinansowanie zmian organizacyjnych w Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin.</u>
          <u xml:id="u-91.16" who="#PosełStanisławStec">Rezerwy te zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem. Natomiast nie wykorzystano rezerwy celowej środków budżetowych, w kwocie 196 tys. zł, na inwestycje związane z zagospodarowaniem mienia i rekultywacji gruntów po wojskach z byłego ZSRR.</u>
          <u xml:id="u-91.17" who="#PosełStanisławStec">Wydatki na rolnictwo ujęte są także w części 85 - Zbiorczy budżet wojewodów. Tam w 1997 r., po zmianach budżetowych wyniosły - 1.023.832 tys. zł. Wydatki te zostały wykorzystane w sumie planowanej. Główne zadania, z zakresu rolnictwa, wykonywane przez budżety wojewodów dotyczą: Ośrodków Doradztwa Rolniczego, Wojewódzkich Zarządów Melioracji Urządzeń Rolnych, Wojewódzkich Inspekcji Weterynaryjnych, pomocy w usuwaniu skutków powodzi - to było tylko w 1997 r., zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, utrzymania urządzeń melioracyjnych i wodnych oraz usług geodezyjnych.</u>
          <u xml:id="u-91.18" who="#PosełStanisławStec">W wydatkach tych nie stwierdzono zasadniczych uchybień. Nie występują też większe zobowiązania, które przechodziłyby na 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-91.19" who="#PosełStanisławStec">Łącznie wydatki na rolnictwo i gospodarkę żywnościową, realizowane przez części 19, 83 i 85 w 1997 r. wyniosły 3.681.896 tys. zł, co stanowi 2,9% wydatków ogółu z budżetu państwa. Pozostaje życzyć rolnictwu i gospodarce żywnościowej utrzymanie w latach następnych, takiej proporcji.</u>
          <u xml:id="u-91.20" who="#PosełStanisławStec">Na podstawie otrzymanych sprawozdań dysponentów części budżetowej 19, 83 poz. 14, 15, 21, 76, części 85 w zakresie działu - Rolnictwo oraz uwzględniając opinię NIK, zawartą w sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za 1997 r., w tych częściach, uwzględniając wnioski Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi - wnoszę o przyjęcie wykonania budżetu w omawianych częściach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejwNajwyższejIzbieKontroliJerzyOsiński">NIK pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa za 1997 r. w części 19 - Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, mimo stwierdzonych nieprawidłowości, nie mających jednak zasadniczego wpływu na wykonanie budżetu.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejwNajwyższejIzbieKontroliJerzyOsiński">Podobna ocena dotyczy działalności Agencji Rynku Rolnego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych. Może tylko jedna uwaga. My tutaj dużo miejsca poświęcamy zmianie budżetu przez ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej w ciągu roku. Trochę dziwi łatwość, z jaką dokonuje się tych zmian, bo ma to taki wyraz, że jak środków brakuje, czy zanosi się na ich nadmiar - to w stosunkowo prosty sposób dokonuje się przesunięć i w zasadzie problem jest rozwiązany. Jest dużo rozbieżności między planowanym budżetem, a jego późniejszą realizacją. Wydaje się, że źródło tego tkwi właśnie w tej możliwości przekształceń budżetu w ciągu roku. Oto kilka przykładów.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejwNajwyższejIzbieKontroliJerzyOsiński">W 1997 r. w planie wydatków budżetowych dokonywanych wewnętrznymi decyzjami ministra, na podstawie przepisów ustawy Prawo budżetowe, podjęto 130 decyzji o zmianach budżetu w ciągu roku - wobec 14 w 1994 r. i 10 w 1995 r. Okazuje się, że zmiany w 1997 r. miały też miejsce 30 grudnia. Jest to oczywiście zgodne z ustawą budżetową, ale budzi wątpliwości, czy taka duża dowolność w kształtowaniu budżetu w trakcie roku, powinna być dopuszczona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełMirosławKoźlakiewicz">Chciałem skierować pytanie do prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Czym można wytłumaczyć utrzymanie w Banku Śląskim S.A. i w Banku Gospodarki Żywnościowej w Łomży nieoprocentowanych lub bardzo nisko oprocentowanych lokat depozytowych w łącznej kwocie 1 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełHenrykWujec">Mam pytanie do przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. W sprawozdaniu NIK zwraca uwagę, że wysokie wykonanie dochodów związane jest zwykle z zaniżeniem na etapie planowania. Na etapie planowania nie uwzględnia się zwłaszcza pewnych pozycji z dochodów dziale - Rolnictwo, a także nie wyciąga się wniosków z występujących w ostatnich latach dysproporcji pomiędzy planem a realizacją dochodów. Czy jeśli chodzi o planowanie, ministerstwo wyciągnie wnioski z tych zaleceń NIK?</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PosełHenrykWujec">Jeśli chodzi o Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, to w sprawozdaniu NIK stwierdza, że w wyniku wyższych rozchodów od przychodów w 1997 r. - stan środków pieniężnych na koniec roku zmniejszył się w Agencji o 311.561 tys. zł. To jest znaczne obniżenie i spowodowało ono bardzo poważne trudności w funkcjonowaniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pewnie jest to częściowo związane z tym, o czym mówił przed chwilą poseł Koźlakiewicz - z niewłaściwym lokowaniem funduszy bez oprocentowania. W związku z tym pytanie do NIK - jak NIK ocenia tego typu gospodarkę, która potem uniemożliwia realizację zadań Agencji. Następnie, jeśli chodzi o Agencję Rynku Rolnego - NIK w swym sprawozdaniu stwierdza, że były bardzo wysokie wzrosty wynagrodzeń osobowych. Średnie wynagrodzenie miesięczne brutto w 1997 r. wynosiło 2.235 zł i w porównaniu z 1996 r. wzrosło o 38,7%. Agencja Rynku Rolnego narzeka na brak funduszy - czy to więc nie jest niegospodarność, jeśli chodzi o wykorzystanie funduszy państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Chciałbym prosić przedstawicieli Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ewentualnie przedstawiciela ministerstwa, aby zechcieli odpowiedzieć, dlaczego do oprocentowania kredytów inwestycyjnych wydano tylko 78,4% przewidzianych w planie środków. Jaka jest tego przyczyna?</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Rozchody na dofinansowanie inwestycji związanych z infrastrukturą techniczną i małą przedsiębiorczością na wsi, zrealizowano też tylko w 82,6%. NIK w sprawozdaniu bardzo pozytywnie ocenia niewykorzystanie w 1997 r. środków pieniężnych na dofinansowanie inwestycji infrastruktury na wsi - chodzi tutaj o pożyczkę ASAL-300 oraz o kwoty z dotacji budżetowych. Rzeczywiście, przy tak dużych potrzebach na wsi - niewykorzystanie tych środków musi budzić zdziwienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuiFinansówwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefKowalski">Jeśli chodzi o planowanie dochodów i wyjaśnienie różnic pomiędzy wysokością dochodów planowanych a rzeczywiście osiąganych chcę zwrócić uwagę, iż ponieważ w naszych jednostkach poziom realizowanych dochodów jest relatywnie bardzo niski - to każde odchylenie powoduje procentowo znaczny wzrost. W ub.r. gdyby pominąć te dochody. których nie można było przewidzieć, z różnych powodów - to okaże się, że odchylenie pomiędzy planem a realizacją, nie było tak wysokie, jakby wyglądało z tych wskaźników.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuiFinansówwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefKowalski">Otóż pan poseł Stec już zwrócił uwagę, że w wyniku naszych działań i rozmów z Niemcami uzyskaliśmy zwrot prawie 3 mln zł. Poza tym, na to wysokie wykonanie dochodów wpłynęły nasze działania i zastrzeżenia kontroli, ze strony Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w bankach, poprawności w stosowaniu reguł rozporządzenia Rady Ministrów o dopłatach do kredytów, zwłaszcza na skup produktów rolnych. To zaowocowało, iż niemalże zrealizowane dopłaty musiały być zwrócone. To jest też prawie 3 mln zł. Poza tym na te nie planowane dochody miał wpływ zwrot przez Agenci Rynku Rolnego środków budżetowych przeznaczonych pierwotnie na wydatki inwestycyjne związane z komputeryzacją tej instytucji. Bardziej rygorystyczna interpretacja przepisów spowodowała, że te środki musiały być zwrócone.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuiFinansówwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefKowalski">Nie chcę ukrywać, na co zwraca uwagę również NIK, że w pewnym stopniu dochody nie planowane powstawały również z tytułu sprzedaży wyeksploatowanych maszyn rolniczych, samochodów. Otóż, ponieważ projekt budżetu jest opracowywany ze znacznym wyprzedzeniem, w fazie projektowania, wobec niepewności, czy jednostka uzyska środki na inwestycje - przewidywania są bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#DyrektorDepartamentuBudżetuiFinansówwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefKowalski">Jeżeli chodzi o zmiany planu w trakcie roku - istotnie w ub.r. były one częstsze, niż w poprzednich latach. Wiązało się to jednak ze szczególnymi warunkami realizacji budżetu. Nie wszystkie wydatki związane z likwidacją skutków powodzi mogły być przewidziane dostatecznie precyzyjnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Panie dyrektorze. 13 bm. oczekuję informacji, ile z tych 130 decyzji dotyczyło terenów powodziowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaMirosławMielniczek">Jeżeli chodzi o lokatę w Banku Śląskim S.A., została założona przez ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej w 1990 r. jako zabezpieczenie spłaty kredytów udzielonych przez ten bank podmiotom realizującym przedsięwzięcia w przetwórstwie mleka. W czerwcu 1995 r. Agencja wystąpiła z aneksem do Banku Śląskiego i aneks ten został podpisany. Zgodnie z nim, kwota ta jest obecnie oprocentowana 6% w skali roku. Termin rozwiązania tej lokaty mija 31 grudnia 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaMirosławMielniczek">Natomiast jeżeli chodzi o niewykorzystanie kwot z pożyczki ASAL, to chciałem powiedzieć, że kwoty te zostały rozdysponowane w 100% w 1997 r., ale wypłacone w 1998 r. Wynika to z tego, że wnioski, które są akceptowane i które nakładają zobowiązania na Agencję, są rozliczane dopiero w momencie zakończenia inwestycji. Gminy rozliczały zwykle inwestycje pod koniec roku i w związku z tym możliwe było przekazanie pieniędzy dopiero w 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaMirosławMielniczek">Podobnie rzecz ma się z dopłatami do kredytów inwestycyjnych. Również tutaj Agencja regulowała część zobowiązań w 1998 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Panie prezesie, do 13 bm. proszą o krótką informację, ile pożyczek zostało udzielonych przez Bank Śląski, do kiedy lokata była nieoprocentowana i od kiedy jest stopa 6%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PrezesMirosławMielniczuk">Jeszcze sprawa Łomży. Lokata w Banku Gospodarki Żywnościowej w Łomży była również zabezpieczeniem i również powstała w 1990 r. Założył ją minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej i była to wówczas kwoty 2,5 mld starych zł. Obecnie ta lokata ma wartość 89 tys. zł i jest nieoprocentowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Tutaj również prosimy o notatkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoWłodzimierzSumara">Pytanie dotyczyło płac w Agencji. 1 maja 1996 r. w Agencji został wprowadzony zakładowy regulamin wynagradzania, który był opracowany i konsultowany z ministrem finansów i z ministrem rolnictwa. Oczywiście wiązało się to z podwyżkami płac w Agencji, które do tej pory były dosyć niskie. Czyli do 1 maja 1996 r. - płace były niskie, potem przez 8 miesięcy - płace wyższe. Jeżeli to razem zsumujemy i porównamy z 1997 r. - to rzeczywiście te płace wykazują dużą zwyżkę. Chcę jeszcze powiedzieć, że w 1997 r. według planu finansowego, wykonaliśmy poziom płac na poziomie 97%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełStanisławStec">Chciałem powiedzieć, że pan poseł Wujec, w oparciu o materiały NIK, moją wypowiedź i prezesa Mielniczuka - nie był upoważniony do stwierdzenia, że Agencja niewłaściwie lokowała środki i lokowała je bez oprocentowania. Te dwie lokaty, o których mówimy, dotyczą lokat Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, które Agencja przejęła i dopiero dokonała aneksu wprowadzając oprocentowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Ja mam uwagę do pana prezesa Agencji Rynku Rolnego. To, co pan powiedział - to czyni nam jeszcze większy kłopot, bo gdyby podniesiono uposażenie w wyniku zmiany regulaminu w końcu 1996 r.- to byłby wzrost o jakieś 40%, ale jeśli zostały podniesione w I półroczu 1996 r. to znaczy, że w gruncie rzeczy ten wzrost wyniósł 60% - był bardzo wysoki. Jak się to porówna z płacami pracowników w ministerstwie, to jest to 2/3 więcej.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Tak więc zarzut pana posła Wujca, że w sytuacji braków i niedostatecznych środków na restrukturyzację rolnictwa i równowagę rynku rolnego - jest to rzecz bulwersująca, jest w pełni zasadny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#DyrektorJerzyOsiński">Chciałbym odpowiedzieć na pytanie dotyczące zmniejszenia środków pieniężnych o ponad 311 mln zł w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. My podnosimy to jako pozytyw. Ponieważ Agencja w latach poprzednich - śledząc gospodarność środkami budżetowymi i tymi, którymi dysponowała - dokonała bardzo istotnych i pozytywnych zmian. Zresztą, co do obawy wyrażonej w podtekście tego pytania przez pana posła Wujca, to my w sprawozdaniu wymieniamy wielkości kwot, które pozostały w Agencji, na pokrycie zobowiązań, które wynikały z poprzedniej je działalności.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#DyrektorJerzyOsiński">Na koniec 1997 r. Agencji pozostało ponad 577 mln zł. z których ponad 846 mln zł było lokowanych w bonach skarbowych i na lokatach terminowych. Środki te, jak ustaliliśmy, stanowiły właśnie zabezpieczenie finansowe w 1998 r. zobowiązań Agencji, z tytułu podpisanych umów kredytowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełHenrykWujec">Słusznie, że wydano te środki, tylko - jak sam pan przed chwilą powiedział - jeżeli się odejmie te pozostałe środki - 577 mln zł i te, które były potrzebne na realizację zobowiązań, to zostało tylko 100 mln zł środków, a więc znacznie mniej, niż było na początku 1997 r. do realizacji zadań Agencji.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełHenrykWujec">W związku z tym powstała bardzo trudna sytuacja, że były tylko środki na realizację zobowiązań, a tylko część środków można było przeznaczyć na realizację zadań Agencji. Stąd było moje pytanie, bo owszem trzeba wydawać środki, ale również trzeba planować środki na zabezpieczenie na następny rok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Chy ktoś chce zabrać głos? Nie widzę chętnych. Czy w kontekście tej dyskusji i w kontekście ocen zarówno Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Najwyższej Izby Kontroli, jak i naszego posła sprawozdawcy - możemy przyjąć sprawozdanie z wykonania tej części budżetu, bez sprzeciwu? Nie widzę, żeby ktokolwiek zgłaszał sprzeciw. Przyjmujemy więc bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przechodzimy do pkt. III porządku dziennego. Część 05 - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przewodnictwo obrad przejmuje poseł Mirosław Pietrewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełStanisławKracik">Z pewnym zażenowaniem mówię to, co muszę powiedzieć, a co wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, ze sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych - będą stawiał wniosek o odrzucenie informacji z wykonania budżetu przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PosełStanisławKracik">Sprawozdanie przygotowane przez Kancelarię „prześlizuje” się nad tematami, na które zwraca uwagę NIK. Są to kwestie Gospodarstwa Pomocniczego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, „Lądowiska Olsztyn” o rezydencji „Klarysew”. Urągają one ustawie o zamówieniach publicznych. W jednym z przypadków zachodzi też podejrzenie, że mieliśmy do czynienia ze sponsorowaną wycieczką zagraniczną po to, aby pozyskać przychylność na rzecz pewnej firmy.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PosełStanisławKracik">Co do kwestii związanych z innymi wydatkami, zarówno opinia Komisji, jak i NIK potwierdza, że większych nieprawidłowości nie ma, choć są pewne rozbieżności od zakładanych planów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyższejIzbieKontroliKrystynaSzajdakowska">NIK pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w części 05 - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, stwierdzając jedynie nieznaczne uchybienia, nie mające istotnego wpływu na wykonanie budżetu. Jednocześnie stwierdziła istotne nieprawidłowości w funkcjonowaniu Gospodarstwa Pomocniczego, które dotyczą zwłaszcza stosowania ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyższejIzbieKontroliKrystynaSzajdakowska">Jeżeli chodzi o samą Kancelarię, to zastrzeżenia są nieznaczne i dotyczą nie zachowania właściwej procedury przy zlecaniu zadań państwowych jednostkom niepaństwowym - to jest niewysoka kwota 150 tys. zł i nie zawarciu umów-zlecenia z pracownikami, którzy nie byli pracownikami Kancelarii Prezesa a reprezentowali Polskę w charakterze ekspertów na konferencjach międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyższejIzbieKontroliKrystynaSzajdakowska">Jeżeli chodzi o Gospodarstwo Pomocnicze, to podstawowe zastrzeżenia dotyczą modernizacji rezydencji Klarysew, a wśród nich wybór niewłaściwego trybu zamówienia. Zdecydowano się bowiem na zamówienia z wolnej ręki, w sytuacji, w której nie było żadnych przesłanek, które by taki wybór uzasadniały. Ponadto nie sporządzono protokołów postępowania o dzielenie zamówienia publicznego, nie pobrano odpowiednich oświadczeń od wykonawcy, że jest uprawniony do postępowania, w obrocie prawnym posiada niezbędne uprawnienia itp. Dotyczy to głównie włoskiej firmy.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyższejIzbieKontroliKrystynaSzajdakowska">Jeśli chodzi o Klarysew - to specjalnym wyjątkiem jest sprawa nie zachowania tajemnicy państwowej. Otóż wbrew przepisom dopuszczono do tajemnicy państwowej zarówno obywateli polskich, jak i obywateli zagranicznych, następnie nie zadbano o właściwy odbiór - z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa, rezydencji, która miała służyć obradom Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyższejIzbieKontroliKrystynaSzajdakowska">Nie zwrócono się do właściwych organów - myślę o UOP o to, żeby sprawdzono, czy rezydencja może być w takich celach wykorzystywana. Ograniczono się jedynie do właściwego odbioru instalacji łącznościowych, które były nadzorowane przez BOR i Policję.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyższejIzbieKontroliKrystynaSzajdakowska">Do dalszych zarzutów skierowanych pod adresem Gospodarstwa Pomocniczego można zaliczyć nieprawidłowości w działalności inwestycyjnej Gospodarstwa, które polegały na nie rozliczaniu kosztów zakończonych inwestycji własnych i takim ewidencjonowaniu tych operacji, które by doprowadziły do uszczuplenia dochodów budżetu państwa. Na szczęście rzecz została skorygowana w czasie kontroli.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyższejIzbieKontroliKrystynaSzajdakowska">Dalsze zastrzeżenia wzbudziło wypłacanie nagród dla osób, które nie były pracownikami Gospodarstwa oraz nie przestrzeganie przepisów ustawy o rachunkowości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełJanRejczak">Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych odrzuciła sprawozdanie z wykonania budżetu przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, a więc w części 05 w 1997 r. Na tę negatywną opinię miał decydujący wpływ stan nieprawidłowości funkcjonowania Gospodarstwa Pomocniczego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Jest to wprawdzie gospodarstwo pozabudżetowe, ale te nieprawidłowości są tak duże i w tak rażący sposób były dokonane, że Komisja postanowiła odrzucić tę informację.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PosełJanRejczak">Zwróciliśmy uwagę również na inne nieprawidłowości, np. na sposób wydatkowania środków specjalnych w gospodarce pozabudżetowej, w zakresie środków na usuwanie skutków powodzi. Pojawiły się np. środki uzyskiwane z odpisów z Totalizatora Sportowego i nie było widocznych i przejrzystych kryteriów, komu te pieniądze przydzielać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Zacznę od pewnej refleksji. W momencie podjęcia reformy Centrum, kiedy przyjmowaliśmy ustawę o Kancelarii Premiera, zamysł był taki - aby oddzielić Gospodarstwo Pomocnicze i żeby Kancelaria rzeczywiście zajmowała się tylko i wyłącznie obsługą premiera i Rady Ministrów. Nie stało się tak.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Dziś mamy taką sytuację. Ja oczywiście nie neguję opinii Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, ani wniosku pana posła Kracika, ale chciałbym znać odpowiedź na pytanie - na ile podejmując decyzję o zanegowaniu całego sprawozdania Kancelarii Premiera, dokonujemy rzeczywiście obiektywnej oceny? Bo rozumiem, że Komisja analizowała to, NIK również. W konkluzji NIK jest jednoznaczne stwierdzenie, że NIK pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa za 1997 r. w części 05 - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. W drugim zdaniu - to fakt - dodaje bardzo krytyczną ocenę Gospodarstwa Pomocniczego i wskazuje w sprawozdaniu wiele nieprawidłowości w funkcjonowaniu tegoż Gospodarstwa. Stąd, panie pośle Kracik - ja tak jednoznacznie w tej chwili, nie głosowałbym za odrzuceniem.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Przy okazji - jeśli będzie inicjatywa - albo rządowa, albo poselska, dotycząca nowelizacji ustawy, choćby o działaniach administracji rządowej, to trzeba ten dylemat uporządkować.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Mam również pytanie do przedstawicieli rządu. Czy Urząd Zamówień Publicznych wcześniej wypowiadał się w kwestii np. zwolnienia z całej procedury i rygoru, czy były jakieś pytania w tej sprawie? O jakie złamania tajemnicy państwowej chodzi? Czy te środki, które zostały przez Kancelarię Premiera, przekazane na cele popowodziowe były przeznaczone na wniosek pełnomocnika rządu i on decydował na jakie cele, czy też szef Kancelarii poprzedni i obecny, samodzielnie podejmował te decyzje i dysponował tymi środkami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Z wielkim smutkiem wysłuchuje się sprawozdania, że instytucja rządowa nie respektuje ustawy o zamówieniach publicznych. To jest refleksja, która musi znaleźć wyraz w podsumowaniu naszej debaty.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełJoannaFabisiak">Przewodniczący Komisji dokonując oceny powiedział o wykorzystaniu środków w związku z powodzią. Oczywiście tryb był nagły - pieniądze przekazywane szybko. Prosiłabym o odpowiedź, czy pieniądze przekazano na ratowanie działek pracowniczych na terenach powodziowych? Jaka to była suma? Chciałabym zwrócić uwagę, abyśmy w ogóle, generalnie, przy pieniądzach przekazywanych na powódź, bardzo wnikliwie analizowali każdy przypadek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Niestety, muszę zacząć od ubolewania i pewnego żalu do NIK, która, nie wiem dlaczego, nie zechciała podać analizy zatrudnienia w Kancelarii Premiera i jego jednostkach mieszczących się w części 05. Dlaczego NIK w tym względzie uchyliła się od wydania opinii?</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Problem polega na rym, że ja mam opracowanie Biura Studiów i Ekspertyz KS, gdzie ta analiza jesz i jest opinia. Dlaczego tego NIK nie zrobiła?</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Następna sprawa, my tutaj się męczymy, bo czujemy się odpowiedzialni, zwłaszcza za części pozarządowe. Przyciskamy je ze wszystkich sił: Kancelarię Prezydenta i nasze własne kancelarie, trybunały i sądy. Stwierdzamy pewne uchybienia, ale na ogół - zwłaszcza w sądach - porządek jest dość duży. U nas w kancelariach rygory dyscypliny finansowej są duże. Pilnujemy tego bardzo, a tutaj tak nie jest. Co się stało, dlaczego? Odczytam kilka liczb, żeby nie być gołosłownym. W jednostce centralnej wzrost płac o 38,6%, w Krajowej Szkole Administracji wzrost wynagrodzeń o 37%, w Centrum Badania Opinii Społecznej - wzrost o 47,8%. Kto to kontroluje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Nie można porównywać w sposób bezpośredni wynagrodzeń, czy też struktury zatrudnienia Rady Ministrów z sytuacją, jaka ma miejsce w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Po pierwsze - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, na mocy decyzji ustawowych, w sprawie wynagrodzeń został wyłączony z rygoru ustawy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia. Ponieważ uznano, że jest to urząd o charakterze sztabowym i ma dosyć ostro określoną strukturę zatrudnienia. Ta struktura zatrudnienia, przy kreacji pierwszej struktury Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, była określona i składała się z osób na stanowiskach sekretarzy i podsekretarzy stanu, którym pozwolono mieć określoną liczbę doradców politycznych. Był to cały, skomplikowany klucz, według którego naliczano środki na wynagrodzenia dla tych osób w 1997 r. Odpowiednio również zakładano obsługę administracyjną. Całe to opracowanie dla Kancelarii było opracowaniem bardzo dokładnym. Myśmy naliczyli te środki, ale - ja podpowiadam - to zupełnie inny układ osób, inaczej wygospodarowanych stał się członkami Kancelarii w porównaniu z tym, co było strukturą i właściwością Urzędu Rady Ministrów. To są zupełnie różne dwa organizmy.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli natomiast chodzi o Krajową Szkołę Administracji, to mimo to, że w całej administracji wynagrodzenia były związane z urzędnikami - takie, jakie wynika to dla urzędników - to jednak w szkole, podobnie jak i w innych szkołach wyższych, była w 1997 r. preferencja - 6 pkt. ponad to, co wynikało z inflacji.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Natomiast jeśli chodzi o COBOS, to nie potrafię powiedzieć, jakie tutaj były przyczyny. Była to - jak państwo pamiętacie - jednostka w trakcie reorganizacji przechodzenia z jednostki o charakterze czysto administracyjnym w zupełnie inny system organizacyjny - teraz jest to Fundacja. Prawdopodobnie było to z tym związane.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Tak więc nie było tak, że w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów można było zastosować te same rygory, co do innych instytucji administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Pan Premier, Rada Ministrów, Sejm - określi specjalną sytuację zatrudnienia i wynagradzania w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Pozostała część budżetu podlega tym samym rygorom, jak w innych urzędach.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Poza tym 1997 r. jest bardzo trudny do analizy z jeszcze jednego powodu. Urząd Rady Ministrów w ostatnim kwartale 1996 r. oddał do Urzędu Integracji Europejskiej 62 etaty wraz z kosztami. Następnie część osób poszła do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, ale odprawy pracownicze, nagrody jubileuszowe, trzynastki - były umiejscowione w Kancelarii, bo w 1996 r. ci pracownicy byli pracownikami Urzędu Rady Ministrów. Stąd wypłaty były tak wysokie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Ja sądzę, że to jest nieporozumienie, bowiem sprawy zatrudnienia i wynagrodzenia są omówione przez NIK w dwóch miejscach. W analizie syntetycznej rzeczywiście jest to nieduży akapit. Natomiast w informacji, która jest poświęcona właśnie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, na str. 16 i 17, sprawy zatrudnienia i wynagrodzenia omówione są dokładnie tak samo, jak w innych częściach budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełStanisławKracik">Zacząłem od tego, że mam poczucie dyskomfortu i zażenowania, ale wniosek, czy też odniesienie się do tego problemu w ten sposób, aby nasz wynik głosowania i w wyniki kontroli nie kładły się cieniem na dobrym imieniu Kancelarii Prezesa Rady Ministrów - musi zostać rozstrzygnięty. W jaki sposób? myślę, że dyskusja przed głosowaniem w Komisji we wtorek pokaże, jak do tego podejdziemy, bo jeśli o mnie chodzi - ja nie kwestionowałem ogólnie pozytywnej opinii NIK. Nie było zresztą ku temu podstaw. Z wyjątkiem tylko tych dwóch zarzutów, które są zarzutami o dość niedużym stopniu „odejścia” od dobrej linii postępowania - to są te kwestie umów i jednostek niepaństwowych i zadań państwowych.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełStanisławKracik">Pan poseł Czerniawski ma rację, że ten zlepek Gospodarstwa Pomocniczego z Kancelarią, jest dla Kancelarii nieszczęściem. Trzeba się zastanowić. jak to ocenić. Bo przejść do porządku dziennego nad takimi sprawami jak Klarysew, czy łamania ustawy o zamówieniach publicznych - nie możemy, gdyż to by oznaczało, że akceptujemy, czy dajemy pozwolenie na tego rodzaju działanie. W związku z tym chciałbym, abyśmy do wtorku wspólnie wymyślili formułę, w której moglibyśmy się odnieść do tego, równocześnie nie naruszając tego, co było dobre w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i co dalej powinno być kontynuowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełJanKulas">Jestem zaskoczony tą dyskusją i przeżywam tu poważne rozterki i wątpliwości. Z jednej strony są pytania, które nie do końca uzyskały odpowiedzi - i tu popieram wniosek, by złożono dodatkowe wyjaśnienia na piśmie, ale trzeba też mieć umiarkowanie - to kwestia proporcji. Porównajmy sprawę PFRON i obecną. Tam kilkadziesiąt przypadków nieprawidłowości - tu dwa. Czy konkluzja ma być taka sama?</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełJanKulas">Popatrzmy na wykonanie budżetu Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Liczby mówią same za siebie. Dlatego dziś byłbym bardzo ostrożny w wystawianiu jednoznacznie pozytywnej, czy negatywnej oceny. Są tu pewne proporcje, są kwoty, które przemawiają, są wątpliwości, które trzeba wyjaśnić. Wydaje mi się, że najbliższy wtorek, to właśnie ten termin, kiedy będzie można na podstawie kompletnych informacji, podjąć merytoryczną, rzeczową decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełAndrzejWoźnicki">Mam prośbę do pana przewodniczącego, aby - o ile nie uzyskamy dzisiaj pełnej informacji - wystąpić z pismem do Prezesa Rady Ministrów o wyjaśnienia, dotyczące tych nieprawidłowości, o których mówił poseł Kracik. Przy tych wyjaśnieniach powinna być również informacja, kto był odpowiedzialny za naruszenie ustawy o zamówieniach publicznych i jakie poniósł w związku z tym konsekwencje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówZbigniewDerdziuk">Chciałem podziękować za troskę o dobre imię Kancelarii. My też ją podzielamy z całą mocą. Dlatego na samym początku objęcia kierownictwa poddaliśmy własnej kontroli Gospodarstwo Pomocnicze, zanim jeszcze była przeprowadzana kontrola przez NIK. Pozwoliło nam to wyjaśnić nieprawidłowości, które potem NIK potwierdziła. Jeszcze w lutym, po dokładnej analizie, została sprawa skierowana do prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówZbigniewDerdziuk">Kierownictwo Gospodarstwa Pomocniczego zostało odwołane, a nowe kierownictwo podjęło energiczne działania na rzecz wyjaśnienia wszystkich spraw i pewnych patologii, które miały tam miejsce. Mam nadzieję, że prokuratura potwierdzi nasze 2 wnioski i winni zostaną ukarani. Na szczegółowe pytania państwa odpowiedzą przedstawiciele naszego kierownictwa.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówZbigniewDerdziuk">Ja tylko jeszcze chciałbym powiedzieć, że Kancelaria ma zaplecze w postaci Gospodarstwa Pomocniczego. To nie jest błąd strukturalny - to był błąd osobowy. To nie zawiniła struktura, to osoby dopuściły się naruszenia prawa. Istnieją gospodarstwa lub zakłady budżetowe w wielu resortach i to nie jest sprawą rzadką.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówZbigniewDerdziuk">Jeśli chodzi o powódź, to pełnomocnik był usytuowany w Kancelarii, ale oczywiście nie jest dysponentem budżetu. Jego decyzje były merytoryczne, a Kancelarii formalne. W istocie rzeczy Kancelaria nie wnika w treść, pełni tylko jakby funkcje księgowe.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówZbigniewDerdziuk">Siedmiu ministrów - członków rządu m a obsługę w Kancelarii. Tak więc jest to szczególny urząd, który ma wielorakie zadania: koordynacyjne, kontrolne. Tak jak pani minister Wasilewska-Trenkner powiedziała, są to wydzielone wynagrodzenia z ustawy z 1984 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. One też podlegają modyfikacji, bowiem 1997 r. był pierwszym rokiem funkcjonowania Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w nowej strukturze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Na wszystkie pytania pana posła Czerniawskiego jesteśmy gotowi odpowiedzieć natychmiast.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Ponieważ pan minister Berdziuk przed chwilą powiedział, że sprawa została skierowana do prokuratury - wycofuję pytanie szczegółowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#DyrektorBiuraFinansowegoKancelariiPrezesaRadyMinistrówDanutaWietrzyk">W uzupełnieniu wypowiedzi pana ministra Derdziuka chcę powiedzieć, iż wszystkie wnioski, które były skierowane do pełnomocnika do spraw usuwania skutków powodzi - były kierowane do Krajowego Urzędu Pracy, bo tam była główna obsługa pana ministra Widzyka.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#DyrektorBiuraFinansowegoKancelariiPrezesaRadyMinistrówDanutaWietrzyk">Jeżeli chodzi o działki, to w tej chwili jestem w posiadaniu wniosków, które wpłynęły do pełnomocnika i z zestawienia wynika, że było ich 53.950. Działki są z terenów powodziowych, z 15 województw. Straty z tytułu powodzi, wyszacowano na 80.135 tys. zł. Ponieważ pełnomocnik nie chciał się zajmować rozdziałem pieniędzy na poszczególne wnioski, ze względu na ich ogromną liczbę - przyznano środki w wysokości 6.600 tys. zł na Polski Związek Działkowców z prośbą o udzielenie pomocy tym, którzy ponieśli straty związane z powodzią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#DyrektorGospodarstwaPomocniczegoKancelariiPrezesaRadyMinistrówMarekChodkiewicz">Chciałbym wyjaśnić dwie sprawy związane z remontem rezydencji Klarysew. Głównie chodzi o rażące naruszenie ustawy o zamówieniach publicznych. Generalnie całość tego przedsięwzięcia nie była przygotowana dokumentacyjnie. Tam nie było ani kosztorysu inwestorskiego, ani nie było dokumentacji. Nie ustalono kryteriów wyboru jednego wykonawcy, bo według deklaracji ówczesnego dyrektora, miał to obiekt specjalnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#DyrektorGospodarstwaPomocniczegoKancelariiPrezesaRadyMinistrówMarekChodkiewicz">Są procedury, które można w takim przypadku zastosować, ale myśmy to zbadali i mamy potwierdzenie Urzędu Zamówień Publicznych, że z takich procedur nie skorzystano. Nie przeprowadzono też żadnych przedumownych rokowań z wykonawcą i nie uzyskano zgody szefa URM na udzielenie zamówienia z wolnej ręki.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#DyrektorGospodarstwaPomocniczegoKancelariiPrezesaRadyMinistrówMarekChodkiewicz">Druga sprawa dotyczy naruszenia tajemnicy państwowej. Jak wiadomo, była to włoska firma, która w dniu rozpoczęcia robót na terenie Klarysewa, nie miała zgody na działalność gospodarczą w Polsce. Wykonawca nie posiadał również zgody Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na wykonywanie robót. Dokumentów, ani dokumentacji budowy nie opatrzono klauzulą poufności. Nie ewidencjonowano pobytu obywateli obcego państwa na terenie tejże budowy. Dokumentację częściową powykonawczą opracowywała firma włoska na obiekcie specjalnego znaczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#SekretarzstanuZbigniewDerdziuk">Jeszcze tylko dodam, że zaraz po zakończeniu remontu ten budynek przekazano skutecznie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Podpisano umowę, na mocy której ten obiekt przekazano, a Kancelaria odzyskała obiekt w Otwocku, wymagający nakładów ok. 30 do 50 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Ja jednak prosiłbym, aby złożono nam wyjaśnienie na piśmie, jak wyglądała struktura zatrudnienia i płac w Kancelarii, w latach 1996 i 1997.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełMirosławPietrewicz">Mamy dwa wnioski, pana posła Woźnickiego w sprawie dodatkowych wyjaśnień dotyczących zamówień publicznych oraz pana posła Wielowieyskiego, dotyczący struktury zatrudnienia i płac w Kancelarii Prezesa rady Ministrów. W związku z tym wystosujemy pismo do ministra - szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z prośbą o odpowiedź do dnia 13 bm.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełMirosławPietrewicz">Czy ktoś z posłów chce jeszcze zabrać głos? Nie widzę. Wobec tego uznaję, iż sprawozdanie z części 05 - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów za 1997 r. - będzie głosowana 14 bm. Ogłaszam przerwę do godz. 15.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Otwieram posiedzenie po przerwie. Przypominam, że przed przerwą przedmiotem rozważań Komisji była część 05 - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Komisja nie podjęła decyzji, przełożyła głosowanie na 14 bm., bowiem poproszono o dodatkowe informacje.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przystępujemy do omówienia części 31 - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz części 83 - Rezerwy celowe poz. 36, 42, 45, 47, 49, 52, 53, 58, 61, 63 i części 85 - Zbiorczy budżet wojewodów w zakresie działów 66, 89, 91, 93, 97.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełStanisławKracik">Mam na tyle ułatwioną sytuację, że, wydaje się, iż w sprawie części 31 nie ma zasadniczych krytycznych uwag, dotyczących 1997 r. Zarówno raport NIK, jak i sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych zgodnie wskazują na niepokojące zjawisko, wymagające wyjaśnienia, dotyczące 18 nie zrealizowanych zaleceń NIK. Dotyczy to jednak głównie lat ubiegłych - raport wspomina 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełStanisławKracik">Godzi się odnotować fakt, iż rzeczywiste dochody przekroczyły plan dochodów aż o 308%. Świadczy to o znacznym niedoszacowaniu zakładowych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełStanisławKracik">Naruszenie prawa budżetowego aż z 8 miejscach wygląda na łamanie prawa przez stróży prawa. To jest kwestia, która ma ten wymiar, o którym mówiłem przy okazji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Wydaje się, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, które ma m.in. nadzór nad działalnością wojewodów, a ci nad działalnością gmin - powinno być bez zarzutu.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełStanisławKracik">Ogólna konkluzja jest pozytywna, ale oczekiwałbym odpowiedzi na pytanie, kiedy zalecenia NIK będą zrealizowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">NIK sformułowała 18 wniosków, co odpowiada 18 nieprawidłowościom z tym, że generalna ocena wykonania budżetu jest pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Zastrzeżenia są znaczne, w sensie merytorycznym, ale dotyczą tylko 2% ogółu wydatków ministerstwa, więc to nie zaważyło na całości oceny.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Podstawowe zarzuty są następujące. Pierwsza sprawa - to jest utworzenie rezerwy budżetowej, bez żadnej podstawy prawnej, w wysokości 45 mln zł, głównie z części - bezpieczeństwo publiczne. Tę rezerwy wydano na refundację do MON za szkolenie żołnierzy, na centralny zakup pojazdów i sfinansowanie inwestycji - biuro przepustek.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Następne nasze zastrzeżenie dotyczy finansowania zadań jednego działu ze środków innego działu. To jest dość poważna sprawa, dlatego że takie uprawnienie, w gruncie rzeczy, ma tylko minister finansów - w celu wykonania ustaw. W tym trybie, finansowanie zadań jednego działu przez środki innego działu. Wydatkowano ponad 7 mln zł - głównie z działu - bezpieczeństwo publiczne. Środki te wydano na: funkcjonowanie Gospodarstwa Pomocniczego - ponad 3 mln zł, na samochody dla Centralnego Zarządu Służby Zdrowia - ponad 2 mln zł, na zakup samochodów dla Centrali Ministerstwa - ponad 1 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Następna sprawa to jest niezgodne z przeznaczeniem wydatkowanie rezerwy celowej. Rezerwa ta była dla Głównego Urzędu nadzoru Budowlanego. Została obniżona o 700 tys. zł, w stosunku do tego, co przyznano i obiecano Głównemu Urzędowi Nadzoru Budowlanego, że jeżeli nie dostaną pieniędzy - to dostaną komputery. Z naszej kontroli wynika, że nie dostali.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Następne zastrzeżenie dotyczyło przekroczenia uprawnień do dokonywania zmian w budżecie. Te sprawy są szczegółowo uregulowane. Takie uprawnienia muszą być imiennie przekazywane osobom upoważnionym, a takich uprawnień nie było.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Następna sprawa, która skończyła się skierowaniem zawiadomienia do prokuratury, jest to niewłaściwa klasyfikacja wydatków, polegająca na tym, że zakupiono samochody, a w dokumentach księgowych zarejestrowano je jako wydatki na energię i SPEC.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Następnie nasze zastrzeżenia dotyczyły zlecania zadań jednostkom niepaństwowym niezgodnie z procedurą. Chodzi tutaj o 9 mln zł dla Związku Ochotniczych Straży Pożarnych. NIK nie zgłasza zastrzeżeń co do samego udzielenia dotacji, ale zarzuca nieprzestrzeganie procedury przy udzielaniu tego zlecenia.</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Następne zastrzeżenie dotyczy powołania Gospodarstwa pomocniczego i środków specjalnych przez osobę nie uprawnioną, a mianowicie dyrektora Biura Administracyjno-Gospodarczego, mimo że jest to wyłączna kompetencja kierownika jednostki organizacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-129.9" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Zwróciliśmy uwagę na wiele nieprawidłowości w zamówieniach publicznych. Stwierdziliśmy brak wewnętrznego regulaminu udzielania zamówień publicznych, na zasadach szczególnych, do czego zobowiązany był minister, na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczególnych zasad udzielania zamówień publicznych, ze względu na ochronę tajemnicy państwowej, stan klęski żywiołowej lub inny ważny interes państwa.</u>
          <u xml:id="u-129.10" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Z dalszych spraw chciałabym zwrócić uwagę, że stwierdziliśmy istnienie zobowiązań wymagalnych, w wysokości 13 mln zł. Są to zobowiązania wobec pracowników straży pożarnej, czy pewnych należności na mieszkania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Co to były za samochody dla centrali zakupione ze środków działu - bezpieczeństwo publiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansówwMinisterstwaSprawWewnętrznychiAdministracjiWładysławBudzeń">Przede wszystkim chciałbym zwrócić uwagę państwa na jeden drobny szczegół, który nie był w zasadzie stosowany do 1997 r. Otóż do 1996 r. wydatki wszystkich służb: Policji, Straży Granicznej, Straży Pożarnej - finansowane były z działu 93. Zakupy pojazdów samochodowych, z uwagi na znaczne oszczędności przy negocjowaniu ceny, były tzw. wydatkami centralnymi dokonywanymi przez ministerstwo i dopiero później były rozdzielane na poszczególne piony.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansówwMinisterstwaSprawWewnętrznychiAdministracjiWładysławBudzeń">Na wniosek sejmowej Komisji Zdrowia oraz Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Ministerstwo Finansów podjęło w trybie nagłym decyzję o wyłączeniu od 1 stycznia 1997 r. z działu 93 centrali ministerstwa do działu 91 oraz o wyłączeniu resortu służby zdrowia z działu 93 do działu 85. W związku z tym ta kwota na zakupy centralne samochodów pozostała w dziale 93 i po uchwaleniu ustawy budżetowej była realizowana z działu 94, ponieważ nie było innych możliwości przeniesienia tych środków, tylko w trybie ustawowym.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#DyrektorDepartamentuFinansówwMinisterstwaSprawWewnętrznychiAdministracjiWładysławBudzeń">Był to więc zakup o charakterze centralnym. My zawsze - w materiałach o projektach budżetu i z wykonania budżetu - zamieszczamy informację odnośnie zakupu centralnego samochodów z podziałem na służby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#SekretarzstanuBogdanBorysewicz">To był zakup centralny, a nie dla centrali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W 1996 r. usiłowaliśmy uporządkować pewne problemy budżetowe. Dział 93 - Bezpieczeństwo publiczne, był takim działem, który skrywał wiele funkcji. W momencie kiedy komisja sejmowa zwróciła się z propozycją wydzielenia Komendy Głównej Policji jako odrębnej części budżetu - dokonano tych zmian, porządkując te sprawy. Porządkowanie się udało jeśli chodzi o wydatki związane z wynagrodzeniami, czy charakterystycznymi dla tej części, wydatkami rzeczowymi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Natomiast część tych wydatków, ta, o której mówił przed chwilą pan dyrektor, na zakupy niektórych materiałów, urządzeń - pozostała jako centralne, zbiorowe zamówienia w tym etapie, kiedy dokonywaliśmy tego przesunięcia w budżecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Moje pytanie dotyczy wynagrodzeń. Jak wygląda relacja między 1996 r. a 1997 r., jeśli chodzi o płace.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełStanisławKracik">Chciałbym pana ministra Borysewicza prosić, żeby jednak jakąś prognozę podał - czy za rok będzie taki sam stosunek do zaleceń NIK, jak tym razem. Chciałem też zapytać o celowość utrzymywania Funduszu Kościelnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#SekretarzstanuBogdanBorysewicz">Jestem pewien, że jeśli dociekliwość NIK utrzyma na tym samym poziomie, to na pewno liczba błędów i niedociągnięć w ministerstwie będzie mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#SekretarzstanuBogdanBorysewicz">Już w tej chwili niektóre sprawy formalne realizujemy. Został m.in. stworzony regulamin zamówień publicznych, stworzono Wydział Zamówień Publicznych. Tak więc te sprawy formalno organizacyjne realizujemy. Będziemy też realizować te zalecenia, które są jeszcze z innych lat i te, które doszły w tym roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#DyrektorWładysławBudzeń">Wzrost wynagrodzeń w 1997 r. wynika ze zmian reorganizacyjnych, wynikających m.in. z utworzenia z dniem 1 stycznia 1997 r. Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w miejsce danego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W materiale szczegółowym dla sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych zasygnalizowaliśmy, że pewne wielkości z 1997 r. są nieporównywalne do 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#DyrektorWładysławBudzeń">Podam przykład z zakresu zatrudnienia pracowników - otóż z dawnego ministerstwa Spraw Wewnętrznych część pracowników przeszła z Urzędu Rady Ministrów, m.in. Departamentu Administracji Publicznej. Departamentu Wyznań, część pracowników przeszła z dawnego Ministerstwa Budownictwa. W związku z tym zmieniła się struktura organizacyjna ministerstwa. Znacznie zwiększyła się liczba stanowisk merytorycznych. Poza tym utworzono Urząd Głównego Geodety Kraju i Główny Urząd Nadzoru Budowlanego. To wszystko też jest w dziale 91, aczkolwiek w innych rozdziałach. Oczywiście przedstawimy szczegółową analizę, jeśli pan przewodniczący sobie życzy, żeby wykazać, jaki był przyrost z tytułu wzrostu zatrudnienia i jaki wzrost wynagrodzeń z tytułu ustawowych podwyżek od 1 kwietnia ub.r.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#DyrektorWładysławBudzeń">Jeżeli chodzi o Fundusz Kościelny - to taka forma finansowania, dawniej poprzez budżet Urzędu Rady Ministrów, obecnie przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, wynika z postanowień ustawy. Zasada jest taka, że różnicą między kwotą ubezpieczeń duchownych, którą wpłacają a kwotą należną ZUS - dawniej wpłacał Urząd Rady Ministrów, a teza - zgodnie z postanowieniem ustawy - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. My nie mamy możliwości innego rozwiązania tej sprawy, gdyż wymagałoby to zmian ustawowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Nie chciałbym nadmiernie obciążać Ministerstwa Finansów, ale interesuje mnie, ile etatów faktycznie było w jednostkach administracji centralnej przed i po reformie Centrum, w tym właśnie segmencie, który podlegają reformom. Gdyby to było możliwe - prosiłbym o zrobienie takiego zestawienie do 14 bm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli tylko będziemy mogli, to oczywiście to zrobimy. Natomiast chciałabym jeszcze jedną sprawę dodać. Pan dyrektor mówi, że przeszli ludzie do Ministerstwa. Trzeba pamiętać, że przeszli z wyższymi wynagrodzeniami. Zwłaszcza ta grupa, która przeszła z URM miała wynagrodzenia wyższe, niż w pozostałych jednostkach ministerialnych. W związku z tym ich przybycie do działu 91 w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji zawyżyło średnią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Czy kierownictwo resortu wspólnie z dowództwem Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych zamierza dokonać jakichś zmian restrukturyzacyjnych i reorganizacyjnych, czy też ten temat przestał istnieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#SekretarzstanuBogdanBorusewicz">Tak, pracujemy nad reorganizacją. Jest to uzależnione w dużej mierze od tego, czy MON zdecyduje się przyjąć te jednostki - razem z zadaniami - które został przekazane do MSW w 1991 r. w ramach rozbudowy tych jednostek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy ktoś chce zabrać jeszcze głos. Nie widzę. Czy biorąc pod uwagę opinie tu przedłożone - możemy przyjąć sprawozdanie z wykonania budżetu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji bez zastrzeżeń? Nie widzę sprzeciwu. Przyjmujemy bez sprzeciwu. Przechodzimy do części 26 - Urząd Służby Cywilnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełStanisławKracik">Niestety, znowu muszę zacząć od zastrzeżeń dotyczących zamówień publicznych. Zaczynam się już zastanawiać, czy ta ustawa jest dobrze napisana, jeżeli nie da się przestrzegać nawet w Urzędzie Służby Cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełStanisławKracik">Druga uwaga dotyczy wykazanej przez NIK ciekawostki, że mamy oto dochód 40 tys. zł przy kosztach 240 tys. zł przy wydawaniu biuletynu. Tutaj chciałbym też rekomendować fragment opinii Biura Studiów i Ekspertyz dotyczący konfucjanizmu. Otóż „biuletyn, oprócz innych rzeczy pożytecznych, np. publikuje artykuły dotyczące tematu wpływu idei konfucjanizmu na kształt administracji w dawnych Chinach, zjawiska wolontariatu, artykuły o systemach oświetlenia w biurze, czy też teksty ustaw, które są już w Dzienniku Ustaw”. Jeśli już wydaje się pieniądze - to może warto byłoby, żeby pożytek z Biuletynu Służby Cywilnej był możliwie większy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">NIK oceni pozytywnie wykonanie budżetu przez Urząd Służby cywilnej, mimo stwierdzenia kilku, dość istotnych nieprawidłowości. Ponieważ jednak nie stwierdziliśmy wydatków niecelowych ani niegospodarnych - nieprawidłowości miały raczej charakter proceduralny - stąd nasza ogólna ocena jest pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Najważniejsze nieprawidłowości wystąpiły przy realizacji zamówień publicznych. Tak np. przy realizowaniu zamówienia publicznego na remont pomieszczeń Urzędu skierowano do oferentów zamówienie o wyborze oferty, które zawierało jedynie informację o tym - kogo nie zakwalifikowano, natomiast nie było tam informacji, którą firmę wybrano, gdzie mieści się siedziba i za jaką cenę ten remont będzie realizowany.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">Niecelowo wydano też kwotę 26 tys. zł. Mianowicie Urząd zawarł umowę z Centrum Zamówień Publicznych, na doradztwo i nadzór przy realizowaniu tych zamówień. Jak się okazało, przy realizacji zamówień - zostały popełnione nieprawidłowości, a po drugie - wydaje się, że taki urząd, jak Urząd Służby Cywilnej powinien mieć swoje wyspecjalizowane służby, które w ramach wynagrodzenia powinny dbać o prawidłową realizację zamówień.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#DyrektorKrystynaSzajdakowska">W 1997 r. nie powołano w Urzędzie komisji orzekającej do spraw naruszeń dyscypliny. Zostaliśmy jednak już poinformowani, że te nieprawidłowości zostały usunięte i komisja już jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełHelenaGóralska">Jest zastrzeżenie NIK, co do prowadzenia gospodarki pozabudżetowej w formie środków specjalnych z naruszeniem niektórych przepisów rozporządzenia z 1991 r. Czego dotyczy ten środek specjalny w Urzędzie Zamówień Publicznych?</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełHelenaGóralska">Druga sprawa - NIK „wytyka” nadmierne wydatki na dekorację Urzędu. Ciekawi mnie - co kupiono i za ile?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Na str. 99 sprawozdania NIK jest wykazane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w 1997 r. dla Urzędu, które wynosi 2.651 zł. Nie mam przy sobie rankingu resortów w zakresie wynagrodzeń, ale wydaje mi się, że to będzie miejsce w pierwszej czwórce. Chciałbym wiedzieć, czym się uzasadnia, że Urząd Służby Cywilnej usytuował się tak wysoko w tym rankingu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełJanKulas">Mnie akurat te wysokie pensje nie rażą. Przeciwnie - uważam, że Urząd Służby Cywilnej, który ma pełnić wzorową, pionierską rolę w naszej administracji publicznej, powinien mieć godziwe uposażenie. Mam jednak inne pytanie odnośnie tej skromnej liczby etatów - 55, bo nie wykorzystano tych możliwości, które zostały mocą ustawy stworzone. Jakie są prognozy na najbliższy okres, aby Urząd był w pełni obsadzony i jeszcze lepiej funkcjonował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#SzefSłużbyCywilnejJanPastwa">Najpierw chciałbym wyjaśnić pewne nieporozumienie - chodzi o pytania, które zadała pani poseł Góralska. Wprawdzie Urząd Zamówień Publicznych, którego dotyczą - jak podejrzewam - te pytania, mieści się w tym samym budynku, ale myśmy się nadmiernie nie dekorowali i NIK nam tego nie zarzucał, ani też środka specjalnego w Urzędzie Służby Cywilnej od samego początku - nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełHelenaGóralska">Przepraszam najmocniej. Mnie skleiły się kartki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#SzefSłużbyCywilnejJanPastwa">Jeżeli chodzi o tą skromną liczbę etatów, to wykonanie etatów w 1997 r. w Urzędzie Służby Cywilnej rosło od 0 do niemal maksimum. Obecnie jest trochę poniżej tego poziomu i to wiąże się z uruchomieniem tego Urzędu od początku 1997 r. najpierw w bardzo skromnym wymiarze. Stąd średnioroczne wykonanie jest takie niskie. W tej chwili na liczbę etatów 89 - wykorzystanych jest 82.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#SzefSłużbyCywilnejJanPastwa">Natomiast co do Biuletynu Służby Cywilnej, to chciałbym powiedzieć, że jest to jedyna w tej chwili, powszechnie dostępna, dla kadry urzędniczej administracji rządowej, forma publikacji, która niesie ze sobą treści szersze niż tylko bieżąca praca na każdym stanowisku pracy. Co do wynagrodzeń, to generalnie byłbym bardzo szczęśliwy w imieniu urzędników, gdyby ten poziom wynagrodzeń był tak wysoki, jak pan poseł Wielowieyski przytoczył. Niestety, tak nie jest - to przeciętne wynagrodzenie nie odpowiada wynagrodzeniu rzeczywistemu. Jak ten mechanizm wygląda - odpowie dyrektor generalny Urzędu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#DyrektorGeneralnyUrzęduSłużbyCywilnejRobertCzarnecki">Różnica między planowanym wynagrodzeniem przeciętnym a rzeczywistym wynikało z faktu, że Urząd mając niewielkie zatrudnienie czynił oszczędności z funduszu płac, które były uruchamiane na nagrody indywidualne powodujące taki wzrost płac.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#DyrektorGeneralnyUrzęduSłużbyCywilnejRobertCzarnecki">Jeżeli chodzi o sumę stałych składników wynagrodzenia, Urząd plasuje się znacznie niżej i mieści się w przyjętych założeniach. Mianowicie stałe składniki wynagrodzenia powodują, że ta przeciętna płaca wynosi 1.722 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Kwestia owej gospodarki funduszem płac, tymi etatami kalkulacyjnymi, zagospodarowania oszczędności - to znaczy planowania możliwie dużej liczby etatów, później ich nie wykorzystaniem - znana od dziesiątków lat, jest kwestią, której nie powinniśmy nadmiernie tolerować, chociaż rozumiem, że na budżet 1999 r. nie zdołamy tego zreformować.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos? Nie widzę. Czy możemy uznać, że przyjmujemy bez zastrzeżeń sprawozdanie dotyczące Urzędu Służby Cywilnej? Nie widzę sprzeciwu. Przyjmujemy bez zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PosełHenrykGoryszewski">Przechodzimy do części 39 - Komenda Główna Policji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełStanisławKracik">Ja mam napisane na informacji NIK o wynikach kontroli w Komendzie Głównej Policji jedno słowo - laurka. Właściwie mógłbym na tym zakończyć, bo nawet jak przegląda się ten materiał syntetyczny NIK, to tam niewiele można zarzucić. Jest co prawda kwestia zaciągnięcia zobowiązania wymagalnego na kwotę 534 tys. zł - co jest naruszeniem dyscypliny budżetowej, ale chciałbym przypomnieć, że na ten rok, określone potrzeby, tylko sprzętowe Policji - szacowaliśmy na 50 mln zł i nie byliśmy w stanie tych pieniędzy znaleźć. Dowodzi to w jakim niedoszacowaniu Komenda Główna pracuje. Odnotować też wypada zwiększone szkody powodziowe, ale tu też nie można dywagować, bo nikt przewidzieć ich nie mógł. Właśnie mógłbym się „przyczepić” tylko do jednego zastrzeżenia NIK, że proces komputeryzacji, jego koszty są relatywnie wyższe niż w innych, porównywalnych jednostkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełLudwikDornniez">Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych ocenia pozytywnie sprawozdanie z wykonania budżetu przez Komendę Główną Policji.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PosełLudwikDornniez">Jeśli chodzi o kwestię komputeryzacji, Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych pozytywnie oceniła przyjęte przez Komendę Główną Policji priorytety w wydatkach rzeczowych. Były to 3 priorytety: łączność, uzbrojenie i technika specjalna oraz transport. Komenda uznała, iż trzeba tym sprawom dać pierwszeństwo. Swoje założenia realizowała na etapie konstrukcji budżetu, a także - co najważniejsze - na etapie dysponowania środkami z rezerwy ogólnej rady Ministrów. To - jak sądzę - zasługuje na pochwałę.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PosełLudwikDornniez">Komisja wniosła jedno zastrzeżenie, które oczywiście nie oddziałuje na ogólną pozytywną ocenę uznała, że Komenda Główna Policji nie do końca była przygotowana do przyjęcia uprawnień dysponenta I stopnia. Były to kwestie związane z opóźnionym wydawaniem rozporządzeń i zarządzeń, które są w fazie uzgodnień międzyresortowych, z tym że to nie obciąża Komendę Główną Policji, a bardziej Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PosełLudwikDornniez">Jeszcze jedna uwaga, która może mieć znaczenie dla Komisji Finansów Publicznych przy dyskusji nad budżetem na przyszły rok. Otóż na prośbę Komisji Komenda dokonała funkcjonalnego podziału budżetu, nie związanego z klasyfikacją budżetową, na część sztywną i elastyczną. Sztywną - czyli tą, którą trzeba zapłacić i elastyczną - którą można w miarę swobodnie dysponować. Można powiedzieć, że jeżeli w 1997 r. możliwe było ustalenie i konsekwentna, na poziomie bardzo szczupłych środków, realizacja priorytetów, czyli planowania finansowo-logistycznego, to wiązało się to z tym, że w sensie budżetowym 1997 r. był dla Policji dobry. Także w tym sensie, że ta część „elastyczna” była wyraźnie wyższa, niż w latach poprzednich. W 1997 r. ta część „elastyczna”, bez powodzi, wynosiła prawie 28%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicedyrektorDepartamentuObronyNarodowejiBezpieczeństwaPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWładysławStasiak">NIK pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa w części 39 - Komenda Główna Policji, stwierdzając jedynie nieznaczne uchybienia, nie mające wpływu na wykonanie budżetu. Trzeba przy tym podkreślić, że po raz pierwszy kontrolowaliśmy Komendę Główną Policji, jako dysponenta budżetu państwa I stopnia.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicedyrektorDepartamentuObronyNarodowejiBezpieczeństwaPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWładysławStasiak">Biorąc pod uwagę powyższą ocenę, chciałbym zwrócić uwagę na kilka kwestii, które zostały przedstawione w materiale pokontrolnym NIK.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicedyrektorDepartamentuObronyNarodowejiBezpieczeństwaPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWładysławStasiak">Otóż, podczas posiedzeń Komisji, wielokrotnie poruszana była sprawa etatów kalkulacyjnych i właściwego ich wykorzystania. Wydaje się, że w tym wypadku należy tę kwestię potraktować szczególnie. Niezależnie bowiem od planowanych etatów kalkulacyjnych, które stanowią załącznik do ustawy budżetowej, w przypadku Policji etat ustalony jest na podstawie art. 13 ustawy o Policji, każdorazowo w ustawie budżetowej. W tamtym roku był to art. 37 ustawy budżetowej, który stwierdzał, iż ustala się etaty w Policji w liczbie 102.755 etatów. Tymczasem faktyczne przeciętne zatrudnienie w 1997 r. wyniosło 1.733 osoby i było niższe o 1.982 osoby od ustalonego. Warte jest to uwagi z tego względu, że już na początku 1997 r. konkretnie 15 stycznia, Komenda Główna Policji zwróciła się do ministra spraw wewnętrznych i administracji o zmniejszenie liczby zatrudnienia w stosunku do etatu o 600 osób, a później były kolejne zmniejszenia. Zmierzam do tego, że w istocie rzeczy świadczy to o tym, iż tak gorąco zwykle debatowany etat Policji, jako istotny miernik stanu bezpieczeństwa w państwie - w istocie rzeczy ma dosyć luźny z tym związek. Mówię o tym, że w istocie rzeczy od początku zakłada się, iż zatrudnienie będzie znacznie mniejsze, niż ustala to, zgodnie z ustawą o Policji ustawa budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#WicedyrektorDepartamentuObronyNarodowejiBezpieczeństwaPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWładysławStasiak">Taki stan rzeczy został uzasadniony niższymi środkami na uposażenia w 1997 r. niż kwoty niezbędnych wypłat w tym zakresie oraz niedoborami środków finansowych, w wysokości ok. 22 mln zł z tytułu świadczeń i odpraw dla policjantów odchodzących ze służby. Trzeba podkreślić, że ta rozbieżność w sposób istotny wpływa na obraz stanu bezpieczeństwa publicznego w kraju.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#WicedyrektorDepartamentuObronyNarodowejiBezpieczeństwaPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWładysławStasiak">Następną sprawą, na którą chcielibyśmy zwrócić uwagę Komisji jest kwestia wyodrębnienia Komendy Głównej Policji jako dysponenta środków budżetowych I stopnia. Otóż kontrola wykazała, że podjęcie działań wskazanych w decyzji Komendanta Głównego - chodzi o powołanie komendantów wojewódzkich jako dysponentów środków budżetowych II stopnia i komendantów rejonowych jako dysponentów środków budżetowych III stopnia - przebiegało z opóźnieniem i nie obejmowało pełnego zakresu zadań, przewidzianych w przepisach Prawa budżetowego dla dysponentów środków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#WicedyrektorDepartamentuObronyNarodowejiBezpieczeństwaPaństwawNajwyższejIzbieKontroliWładysławStasiak">Wspomniano tutaj o zobowiązaniach wymagalnych. Istotnie - wystąpiły, nie były wysokie, bo wynosiły 534 tys. zł. W trakcie kontroli NIK podjęto już działania przewidziane w przepisach określających postępowanie w sprawach o naruszenie dyscypliny budżetowej. NIK zwróciła też uwagę na potrzebę ograniczenia w mieni skarbu państwa, wykorzystywanym przez Policję, do granic niezbędnego ryzyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełLudwikDornniez">Chciałbym jeszcze dodać dwa zdania dotyczące kwestii rozbieżności między etatami kalkulacyjnymi a rzeczywistymi. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych dyskutowała dość długo nad tą kwestią i stwierdziła, iż problem ten dotyczy wszystkich służb mundurowych, będących w zainteresowaniu Komisji i jest to zjawisko, które odtwarza się z roku na rok oraz że jest to część błędnej metodologii przy konstruowaniu budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">To nie dotyczy tylko służb mundurowych. Generalnie, w całym państwie, musimy doprowadzić do nowego spojrzenia na planowanie wydatków płacowych i etatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Ja jestem człowiekiem skromnym i nie czuję się kompetentny do oceny polityki kadrowej resortu. Przyjąłem do wiadomości, że decyzje zostały podjęte - etaty nie zostały wykorzystane. Chciałbym się jednak dowiedzieć, dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Rozumiem, że na pewno nie ma bezpośredniej relacji między liczbą funkcjonariuszy mundurowych, a stanem bezpieczeństwa w państwie - chociaż jakaś relacja jest. Ale dlaczego podjęto decyzje nie wykonania zadań przyjętych w budżecie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#DyrektorBiuraFinansówKomendyGłównejPolicjiJarosławLewiak">Już na wstępie opracowania budżetu środki płacowe były zaniżone i nie udało się tych środków już uzyskać, ani Policji, ani ministerstwu, w związku z czym musieliśmy rzeczywiście ograniczać przyjęcia, bo chyba gorszą byłaby rozmowa dzisiaj o przekroczeniu budżetu. Tak więc przyczyny nie wykorzystania etatów - to wstępne niedoszacowanie środków i nadmierne zwolnienia ze służby. Byliśmy po prostu - bez wyjścia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełJanKulas">Chciałbym poruszyć sprawę wynagrodzeń w Policji. Jak wynika z materiałów, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto policjanta to 1.486 zł, a dla pracownika cywilnego - 785 zł. Nie jest to chyba kwota, która zachęcałaby do podjęcia pracy w tym zawodzie. Dlatego chciałbym zapytać, jaki jest system motywacyjny w Policji na dziś i jakie działania są przewidziane, bo ten stan bezsprzecznie należy zmienić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#DyrektorBiuraŁącznościiInformatykiKomendyGłównejPolicjiZbigniewChwaliński">Chciałbym odpowiedzieć na pytanie dotyczące komputeryzacji. Informatyka policyjna to jest dzisiaj 7 tys. stanowisk terminalowych i ok. 1 tys. komputerów zsieciowanych w jeden organizm. Wszystkie komendy rejonowe w całym kraju, wszystkie komendy wojewódzkie i Komenda Główna - to jest jedna sieć zarządzana centralnie. Pracująca przez 24 godziny w ciągu całego roku, bez żadnych przerw. W związku z tym my musimy stawiać na jakość sprzętu, aby był niezawodny. Oczywiście cały sprzęt kupujemy w przetargach, aby było takiej.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#DyrektorBiuraŁącznościiInformatykiKomendyGłównejPolicjiZbigniewChwaliński">Chciałem jeszcze dodać, że obecnie komputery w Policji zaczynają pełnić zupełnie inną funkcję, np. w każdej komendzie rejonowej w Warszawie typuje się codziennie sprawców przestępstw w komputerach.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#DyrektorBiuraŁącznościiInformatykiKomendyGłównejPolicjiZbigniewChwaliński">W 1997 r. na komputeryzację w całej Polsce wydaliśmy 25 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#DyrektorJarosławLewiak">Rzeczywiście płace w Policji są słabe. Zwracamy zresztą na to uwagę od kilku lat. Generalnie, w latach poprzednich wzrost płac był o 1–2% wyższy od inflacji, tak jak to się działo w sferze budżetowej. 1997 r. rzeczywiście był wyjątkowy, kiedy nie było dla całej sfery budżetowej, a ściślej dla administracji i służb mundurowych, podwyżki powyżej inflacji. Szacujemy, że poniżej minimum socjalnego żyje 20% rodzin policyjnych.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#DyrektorJarosławLewiak">Jeśli chodzi o perspektywy na 1998 r., to zapowiada się lepiej, jeśli chodzi o sprawy płacowe, b o wzrost płac w stosunku do 1997 r. był o 20%. Przewidujemy, że średnia płaca w 1998 r. będzie wynosiła 1.767 zł. Jest więc lepiej, ale daleko jeszcze do zlikwidowania tej biedy, która występuje w wielu rodzinach.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#DyrektorJarosławLewiak">Z pracownikami cywilnymi jest rzeczywiście fatalnie. Poziom płac w tym roku oscyluje w granicach 790 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Czy zatrudnienie policjantów rośnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#DyrektorJarosławLewiak">Nie rośnie. Mamy ten sam etat co w 1997 r. Natomiast jeśli chodzi o zwolnienia, to prognozy są takie, że będą większe niż w 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełJanKulas">Czy w obecnej strukturze resortu jest taki system motywacyjny, system nagród, że wyróżniających się policjantów można godziwie nagrodzić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#DyrektorJarosławLewiak">W tym roku został wprowadzony pewien system motywacyjny w ramach tego 20% wzrostu płac, o którym mówiłem. Mniej więcej 6 punktów przeznaczono nie na składniki płacowe, a właśnie na nagrody motywacyjne. Z dotychczasowym 1% nagród, który istniał od lat, jest to już ok. 7% wynagrodzeń w formie nagród motywacyjnych, przyznanych co kwartał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Poza tym, o ile wiem, są też nagrody wypłacane incydentalnie, jak choćby w „sprawie suwalskiej”.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełHenrykGoryszewski">Ze swej strony chciałbym zasugerować Komisji, abyśmy w naszym ostatecznym stanowisku zwrócili uwagę na dwie kwestie, jeśli chodzi o Policję: przyspieszenie uregulowania sprawy konwojów - gdyby z Policji zdjąć obowiązek wykonywania konwojów między sądami a więzieniami, gdyby przejęło to Ministerstwa Sprawiedliwości, to obecny etat wystarczyłby w zupełności do zapewnienia lepszego bezpieczeństwa - uregulowanie sprawy policji sądowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#SekretarzstanuBogdanBorusewicz">Bardzo ważną kwestią jest uregulowanie sprawy płac, bo przecież nie tylko o to chodzi, jaka jest średnia płaca, tylko jak wyglądają różne składniki płacowe. System płac w Policji jest za bardzo spłaszczony. Za mało jest elementów motywacyjnych. Płaci się przede wszystkim za staż, stopień, stanowisko. To należy zmienić.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#SekretarzstanuBogdanBorusewicz">Jeśli chodzi o konwoje - to oczywiście zgadzam się z panem przewodniczącym. Dziennie Policja oddaje do konwojowania 6 tys. funkcjonariuszy. To jest wielkość, która jest wyłączona z działania na ulicach. Ten problem narasta, bowiem ta liczba stale się zwiększa i będzie się zwiększała.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#SekretarzstanuBogdanBorusewicz">Popieram z całą mocą stworzenie takiej sytuacji, w której resort sprawiedliwości otrzymałby pieniądze na to i jednocześnie obowiązki, które musiałby wtedy tymi pieniędzmi racjonalnie opłacać. Myślę, że to byłaby sytuacja znacznie lepsza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Czy są jeszcze jakieś uwagi? Nie widzę. Czy wobec tego możemy przyjąć bez sprzeciwu sprawozdanie dotyczące Komendy Głównej Policji? Nie widzę sprzeciwu. Przyjmujemy bez sprzeciwu. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>