text_structure.xml 80.4 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Otwieram posiedzenie Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą. Serdecznie witam posłów oraz zaproszonych gości.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełKazimierzModzelewski">Proponuję przyjęcie porządku obrad, jaki zamieszczony jest w zawiadomieniu o posiedzeniu naszej Komisji. Czy są uwagi do porządku obrad?</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełKazimierzModzelewski">Nie słyszę uwag, porządek obrad uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełKazimierzModzelewski">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, Ryszarda Michalskiego, o przedstawienie spraw związanych z zadłużeniem naszego państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Na dzisiejszym posiedzeniu mam przedstawić wykonanie budżetu obsługi zadłużenia zagranicznego za rok 1994. Na wstępie powiem, że rok ubiegły z punktu widzenia naszych zewnętrznych stosunków finansowych był bardzo dobry, można by go nawet nazwać rokiem przełomu, gdyż unormowaliśmy nasze stosunki finansowe z partnerami zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W roku 1994 zawarliśmy wiele umów; znaczące było zwłaszcza porozumienie z Klubem Londyńskim. Podpisaliśmy również umowy dotyczące zobowiązań clearingowych i przygotowaliśmy globalne porozumienie z Rosją, jako z sukcesorem byłego Związku Radzieckiego. Umowa z Rosją, która pierwotnie miała być podpisana w grudniu, została sfinalizowana pod koniec stycznia bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Można powiedzieć, że jeżeli chodzi o nasze zobowiązania zagraniczne, to już jesteśmy z drugiej strony barykady i znaleźliśmy się w tej grupie krajów, które mają unormowane swoje stosunki finansowe. Pozwala to na patrzenie w przyszłość z dużą dozą ufności. Po wielu latach nareszcie jesteśmy normalnym członkiem międzynarodowej społeczności finansowej.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Nieco gorzej przedstawia się sytuacja w zakresie unormowań traktatowych w dziedzinie spłaty naszych należności przez wierzycieli. Mam na myśli głównie dłużników Polski z Trzeciego Świata. W tym względzie dołączyliśmy do państw zachodnich i państw byłej RWPG, które mają obecnie olbrzymie kłopoty nie tylko ze ściągnięciem swoich należności, ale także z unormowaniem stanu swoich stosunków finansowych. Słusznie czytamy w raporcie Najwyższej Izby Kontroli, że większość dłużników nie obsługuje swoich zobowiązań wobec naszego skarbu państwa. Do największych dłużników należy Irak i Syria. W przypadku Iraku wchodzi w grę ponad pół miliarda dolarów, a w przypadku Syrii ponad 200 tys. dolarów.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Nie znaczy to, że nie podejmujemy wysiłków, aby zmienić ten stan, ale sprawa jest trudna i nie „odstajemy” od sytuacji wielu innych wierzycieli Trzeciego Świata. Będziemy informować Komisję Stosunków Gospodarczych z Zagranicą o wszelkich zmianach, jakie pojawią się w tym zakresie. Mamy nadzieję, że w tym roku uda nam się zawrzeć pierwsze porozumienia z naszymi dłużnikami.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W wyniku bardzo korzystnych tendencji i działań traktatowych nasze zadłużenie w ciągu roku 1994 zmniejszyło się o około 5 mld dolarów amerykańskich i na koniec roku wynosiło 42 miliardy, w tym zobowiązania skarbu państwa wyniosły około 39 mld dolarów.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Mogę z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że na przełomie 1994 i 1995 r. Polska wydostała się z pułapki zadłużenia i obecnie jest już w stanie na bieżąco obsługiwać zmodyfikowane i znacznie zmniejszone zobowiązania zagraniczne. Stawia to nas na zupełnie nowej i znacznie lepszej pozycji w stosunku do partnerów finansowych. Sytuacja ta umożliwiła nam ulokowanie naszych obligacji rządowych na rynku międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Zmiana zadłużenia o 5 mld dolarów wynikła z wdrożenia etapu redukcji zadłużenia wobec członków Klubu Paryskiego w kwietniu 1994 r. Następnie miała miejsce operacja mająca na celu zmniejszenie naszego zadłużenia wobec państw zrzeszonych w Klubie Londyskim o 6,5 mld dolarów. Nastąpiło to nie tylko poprzez konwersję naszych starych obligacji na nowe, ale również poprzez znaczącą operację wykupu zadłużenia za gotówkę.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Jednocześnie w tym samym roku 1994, w wyniku takich operacji jak kapitalizacja odsetek i zaciąganie nowych pożyczek oraz na skutek różnic kursowych, wynikających z kształtowania się kursów krzyżowych, nastąpiło zwiększenie się naszego długu, tak że biorąc pod uwagę wszystkie wymienione tu elementy, nasze zadłużenie obniżyło się o 5 mld dolarów amerykańskich.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Mamy nadzieję, że w roku bieżącym skala obniżenia zadłużenia będzie bardzo podobna, chociaż trudno w chwili obecnej prowadzić jakieś porównania, gdyż sfinalizowanie umowy z Rosją oznacza nie tylko redukcję zadłużenia wolnodewizowego, ale również redukcję długu w rublach transferowych. A wiadomo, że bardzo trudno jest przeliczać ruble transferowe na waluty wymienialne.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Ten przełom w naszych stosunkach finansowych z zagranicą polega również na tym, że odchodzimy zdecydowanie - i mam nadzieję ostatecznie - od rozliczeń clearingowych w jednostkach rozliczeniowych. Jest to zresztą wymóg jaki stawia się członkom międzynarodowych organizacji finansowych.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Międzynarodowy Fundusz Walutowy nakłada na nas obowiązki wprowadzenia rozliczeń międzynarodowych w walutach wymienialnych. Intencja nie tylko Ministerstwa Finansów, ale i rządu jest taka, by w przyszłości opierać nasze stosunki finansowe z zagranicą na rozliczeniach w wolnych dewizach.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Obsługa zadłużenia zagranicznego Polski zawarta jest w części 41 budżetu, gdzie mamy rozliczenia odsetkowe. Ta sama problematyka stanowi również fragment części 58, w której mamy do czynienia z finansowaniem zagranicznym deficytu budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Chciałem się zatrzymać na moment przy części 41 budżetu. Jest w niej tradycyjnie duża dysproporcja pomiędzy stroną wydatków i dochodów państwa, przy czym po stronie wydatków w ubiegłym roku znacznie przekroczyliśmy nasze plany, dotyczące realizowanych dochodów z tytułu opłat za gwarantowanie rządowych kredytów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Natomiast w przypadku wydatków mieliśmy w ubiegłym roku do czynienia ze znacznym zmniejszeniem wydatków z tytułu obsługi zadłużenia zagranicznego. Wiązało się to przede wszystkim z bardzo korzystnym kształtowaniem się kursów krzyżowych, a w szczególności z osłabianiem pozycji dolara, jak również z bardzo dla nas korzystnym kształtowaniem się stóp procentowych na międzynarodowym rynku finansowym. Stąd też wydatki w części 41 zrealizowane zostały na wiele niższym poziomie niż planowaliśmy wcześniej. Nawet w stosunku do planów, po zmianach wydatki związane z płatnościami odsetkowymi wyniosły tylko nieco więcej niż 91%.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Przechodzę do części budżetu państwa, poświęconej finansowaniu zagranicznemu. W części tej planowane saldo ujemne również zostało zrealizowane na niższym, co do wartości bezwzględnej, poziomie, i to zarówno po stronie przychodów, które były niższe o ponad 300 mln zł, jak i po stronie rozchodów niższych o 1,160 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Raz jeszcze potwierdziła się prawda, że w sferze stosunków finansowych z zagranicą mamy do czynienia ze zwiększoną niepewnością. Bardzo trudno jest precyzyjnie planować przychody. Po stronie przychodów mamy do czynienia z takimi zjawiskami, jak nie w pełni wykorzystane możliwości zaciągania nowych kredytów, zwłaszcza z Banku Światowego. Były też pewne trudności z rozliczaniem sald clearingowych z zagranicą, co już nie jest od nas zależne.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Po stronie przychodów jedna pozycja została zrealizowana bardzo dobrze, znacznie ponad plan. Stanowią ją spłaty od udzielonych kredytów zagranicznych. Wynika to z faktu, że w roku ubiegłym tacy nasi dłużnicy jak: Algieria, Argentyna, Wietnam oraz Indonezja płacili bardzo dobrze swoje zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Po stronie dochodów największą pozycję stanowiły rozliczenia z tytułu umowy z Klubem Londyńskim. Informowaliśmy Komisję Stosunków Gospodarczych z Zagranicą o sposobie sfinansowania operacji z Klubem Londyńskim.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Poza Klubem Paryskim występowały już tradycyjne płatności rat kapitałowych z tytułu kredytów obsługiwanych przez nas, oraz z tytułu innych kredytów. Dane na ten temat zawarte są w materiale przesłanym posłom.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W sumie można powiedzieć, że rok 1994 w dziedzinie obsługi zadłużenia zagranicznego zakończył się pomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Chciałbym raz jeszcze zaznaczyć, że w pełni panujemy nad naszym zadłużeniem zagranicznym. Nie ma mowy o nadmiernym pofolgowaniu naszym zamiarom, dotyczącym zaciągania nowych pożyczek, one „idą” wolniej niż się należało tego spodziewać.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Trzeba pamiętać, że w związku z dużymi potrzebami kapitałowymi naszej gospodarki notuje się znaczny popyt na kredyty i to nie tylko ze strony budżetu ale również ze strony organizacji gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Podkreślić trzeba, że w 1994 r. w tym zakresie wykazaliśmy znaczny umiar. Myślę, że również w roku bieżącym będzie podobnie. Wszystkie wskaźniki świadczące o obciążeniu budżetu państwa i produktu krajowego brutto obsługą zadłużenia zagranicznego, są nader korzystne. Mogę stwierdzić, że w pełni panujemy nad sytuacją, dotyczącą naszego długu zagranicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Proszę przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli o zaprezentowanie opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">W ramach prowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli analiz wykonania budżetu za rok 1994, Zespół Finansów i Budżetu NIK oceniał, między innymi, wykonanie budżetu państwa w częściach 41 i 98, dotyczących obsługi zadłużenia zagranicznego. Uwagi nasuwające się z wyników tej kontroli przedstawiliśmy Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Opierając się na wynikach przeprowadzonych przez nas analiz, stwierdzam, że dane przedstawione przez Ministerstwo Finansów, w wymienionych częściach są rzetelne.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Nie budziły też w zasadzie zastrzeżeń, przedstawione przez Ministerstwo Finansów, podstawowe przyczyny odchyleń w wykonaniu budżetu od planowanych wielkości.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Użyłem słów „w zasadzie”, gdyż jest to kwestia mniej lub bardziej trafnego planowania, o czym również powiedział wiceminister R. Michalski w swoim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Najwyższa Izba Kontroli w roku 1994 przeprowadziła poszerzoną kontrolę, której celem było ustalenie stanu należności zagranicznych, ocena ich obsługi, a także zbadanie wykorzystania pożyczek zagranicznych, zaciąganych lub gwarantowanych przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Wyniki tej kontroli zostały przedstawione w informacji zatytułowanej „Rozliczenie zadłużenia państwa”. Informacja ta została przedłożona przewodniczącemu Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą, posłowie Kazimierzowi Modzelewskiemu.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Jakkolwiek kontrola NIK obejmowała głównie okres roku 1993, to jednak niektóre, krytycznie ocenione wówczas zjawiska, utrzymywały się - niestety - również w roku 1994.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Dotyczy to w szczególności nieskuteczności działań w zakresie odzyskiwania należności skarbu państwa, o czym mówił wiceminister R. Michalski. Nasze uwagi można sformułować w taki sposób, że w tym względzie istnieją przyczyny obiektywne, gdyż partnerzy nie odpowiadają w ogóle na monity wysyłane przez Bank Handlowy w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">W tej sytuacji Ministerstwo Finansów, jako przedstawiciel rządu, powinno w większym niż dotychczas stopniu włączyć w próby rozwiązania problemu, ewentualnie opracować inne instrumenty, takie jak np. sprzedaż długów. Tylko Ministerstwo Finansów jest władne opracować w tym względzie odpowiednie programy.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Przechodzę do następnej kwestii, to jest do niezadowalającego wykorzystania pożyczek zagranicznych, zaciąganych w międzynarodowych instytucjach finansowych.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Wiceminister finansów powiedział, że w tym przypadku wykazywano wiele rozwagi, tak aby nie zadłużać się nadmiernie tam, gdzie nie jest to konieczne. Natomiast wedle naszych przykładów, niewykorzystanie pożyczek zagranicznych wynika z ułomności samych programów. Jeżeli chodzi chociażby o budownictwo mieszkaniowe, to trudno twierdzić, że niewykorzystywanie kredytów wynika z oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Oprócz nienależytego wykorzystania środków uzyskanych z międzynarodowych instytucji finansowych, nie został również wykonany wniosek, niejednokrotnie przez nas postulowany, w sprawie zawarcia umowy z Narodowym Bankiem Polskim, dotyczącej wprowadzenia ewidencji księgowej kredytów zaciąganych w międzynarodowych instytucjach finansowych. Wiemy, że Ministerstwo Finansów ma na uwadze wymienioną sprawę, ale zrealizowanie jej nie idzie tak, jak należy.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#DoradcawZespoleFinansówiBudżetuNajwyższejIzbyKontroliMarianBubak">Niezależnie od tego, co już powiedziałem, wyniki naszych analiz wskazują, iż Ministerstwo Finansów ustosunkowało się pozytywnie do naszych wniosków zaprezentowanych w informacji i wiele z nich wdraża w sposób skuteczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Proszę koreferenta o przedstawienie uwag na temat obsługi zadłużenia zagranicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBogdanBujak">Będąca przedmiotem naszego dzisiejszego posiedzenia część budżetu państwa, obejmująca problematykę zadłużenia zagranicznego jest istotnym elementem naszej polityki finansowej.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBogdanBujak">Przedstawiony przez wiceministra R. Michalskiego cel strategiczny tejże polityki oraz główne efekty dotychczasowych działań, będące przedmiotem naszej analizy, pozwalają wymienić kilka zasadniczych tematów.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełBogdanBujak">Rok 1994 był dość charakterystyczny dla naszego zadłużenia, między innymi, z powodu wejścia w życie drugiego etapu redukcji naszego zadłużenia wobec Klubu Paryskiego, jak również z racji podpisania umowy o redukcji zadłużenia z Klubem Londyńskim.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełBogdanBujak">Te niekwestionowane sukcesy polskiej dyplomacji finansowej miały niewątpliwy wpływ na wyniki 1994 r., o czym mówił wiceminister R. Michalski.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełBogdanBujak">Wiadomo również, że umowy międzynarodowe, dotyczące wzajemnych zobowiązań finansowych, zawierano pomiędzy poważnymi partnerami - a jesteśmy uważani za poważnego partnera przez międzynarodowe instytucje finansowe - są umowami dość sztywnymi i nie ma możliwości wprowadzania zmian w zasadach ich funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełBogdanBujak">W kilku zdaniach chciałbym odnieść się do części 41, dotyczącej odsetek od zadłużeń wolnodewizowych i poręczeń zagranicznych oraz do części 98, obejmującej spłaty rat kapitałowych i zaległości odsetkowych, wydatki na ekokonwersję, wpłaty udziału w organizacjach międzynarodowych, jak również wykorzystanie kredytów.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełBogdanBujak">W części 41, jak podają materiały, zrealizowano 245,9% dochodów, zakładanych na rok 1994, czyli z 10 mln planowanych zrealizowano 24,6 mld zł, w myśl danych zamieszczonych w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełBogdanBujak">W związku z tym chciałbym prosić wiceministra R. Michalskiego o wyjaśnienie powodów uzyskania takiego wyniku.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełBogdanBujak">Czy na ten wynik złożyły się prowizje z tytułu kredytów gwarantowanych, które są wiązane terminami zakończenia negocjacji i terminami podpisania umów stron, niezależnymi od Ministerstwa Finansów, wobec czego nie jest możliwe do przewidzenia zakończenie terminu negocjacji, tak aby można było ująć to w planach roku budżetowego?</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełBogdanBujak">W części dotyczącej wydatków na uwagę zasługuje fakt, że w roku 1994 budżet nie poniósł kosztów związanych z poręczeniem udzielonych kredytów, co było również wynikiem naszych dyskusji dotyczących roku 1993.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#PosełBogdanBujak">W drugim segmencie budżetu państwa, w części związanej z finansowaniem zadłużenia zagranicznego, a ściśle z przychodami, nie zrealizowano założeń w wysokości 955,2 mld zł. Wynikało to z niższych niż planowano przychodów z tytułu zaciągniętych kredytów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#PosełBogdanBujak">Między innymi funkcjonuje taka ocena kredytu budowlanego, iż nie jest on atrakcyjny. Jeżeli ocenę tę potwierdzi resort finansów, chciałbym prosić o wyjaśnienie, czy Ministerstwo Finansów będzie czyniło starania o uatrakcyjnienie tegoż kredytu, czy też nie ma takich zamiarów.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#PosełBogdanBujak">W pozostałych składnikach budżetu państwa w roku 1994, to jest w rozliczeniach clearingowych i spłatach związanych z kredytami zagranicznymi, osiągnięto nadwyżki. Mam wrażenie, iż Ministerstwo Finansów włożyło wiele wysiłku w trudne kredyty zaciągnięte m.in. przez Algierię, Wietnam, Indonezję.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#PosełBogdanBujak">Przechodzę teraz do pozycji „rozchody”, zamieszczonej w części 98.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#PosełBogdanBujak">Ministerstwo Finansów przedstawiło dość jasną motywację uzyskanych wyników, poza jednym przypadkiem. Wobec tego proszę wiceministra R. Michalskiego o rozwinięcie uzasadnienia, dotyczącego wykonania założeń Ekofunduszu, gdzie niższe od planowanego wykonanie wiąże się z brakiem gotowości do zawarcia umów o ekokonwersji polskiego zadłużenia z przeznaczeniem spłat kredytów lub odsetek krajów wierzycielskich Klubu Paryskiego, na wspieranie przedsięwzięć związanych z ochroną środowiska w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#PosełBogdanBujak">Na zakończenie proszę o przedstawienie nam dwóch informacji. Mam na myśli negocjacje długu z Rosją i uniemożliwienie zakończenia tych negocjacji w roku budżetowym 1994.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#PosełBogdanBujak">Interesuje mnie także możliwość zintensyfikowania działań, mających na celu większą ściągalność tzw. trudnych kredytów.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#PosełBogdanBujak">Mając na uwadze przedstawiony materiał, a także ocenę zaprezentowaną przez przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, dotyczącą sprawozdania rządu z wykonania budżetu państwa w zakresie obsługi zadłużenia zagranicznego - część 41 oraz finansowania zagranicznego część 98, proponuję Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą przyjęcie tego materiału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Przechodzimy do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAntoniKobielusz">Muszę stwierdzić, że należy podzielić opinię zaprezentowaną przez wiceministra R. Michalskiego, iż miniony rok był rokiem dobrym i że rzeczywiście stajemy się wiarygodnym partnerem na międzynarodowym rynku finansowym. Wiarygodność ta opiera się na fakcie, iż stać nas na spłatę zadłużenia wobec naszych partnerów. W obecnej dobie stajemy się zatem wiarygodnym, choć nadal mocno zadłużonym partnerem.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAntoniKobielusz">Uważam, że w ogóle należy wiązać finansowanie zagraniczne z inwestowaniem w kraju. Widać, że w tym zakresie występuje jeszcze sporo nieprawidłowości, polegających m.in. na tym, że nie wykorzystujemy tych kwot, które moglibyśmy w pełni spożytkować na budownictwo mieszkaniowe oraz na finansowanie rozwoju bankowości.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełAntoniKobielusz">W tym drugim przypadku częstokroć sięga się do środków krajowych, co przy aktualnym deficycie budżetowym może nie jest właściwe.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełAntoniKobielusz">Mam też kilka uwag oraz pytań, odnoszących się do materiału przedstawionego przez Najwyższą Izbę Kontroli. Muszę na wstępie stwierdzić, że komentarz, który został przedstawiony na dzisiejszym posiedzeniu, odpowiada mi bardziej niż same materiały. Dzieje się tak dlatego, że materiały przygotowane przez NIK w znacznym stopniu zawierają informacje przekazane przez Ministerstwo Finansów. W materiałach, o których mówię, odczuwam brak ocen oraz wskazania sposobu zweryfikowania danych.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełAntoniKobielusz">Prosiłbym też o wyjaśnienie z jakich źródeł korzystała Najwyższa Izba Kontroli, przygotowując materiał. Czy była to wizyta w Ministerstwie Finansów i sprawdzenie dokumentów, czy też były również prowadzone zagraniczne kontrole.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełAntoniKobielusz">Prosiłbym zatem o kilka uwag dotyczących metodologii zbierania materiału przez NIK, gdyż wiedza o sposobach gromadzenia materiału uwiarygodni nieliczne oceny, które znalazły się w materiale Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełAntoniKobielusz">Chcę się też odnieść, poza przedstawionymi uwagami natury ogólnej, do konkretów. W przedstawionym materiale NIK brakuje komentarza. Są przytaczane dane, często te same, które znajdują się w materiałach rządowych, bez ich wartościowania.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełAntoniKobielusz">Jako posłowie mamy obowiązek odniesienia się do ostatecznych rezultatów kontroli przeprowadzonej przez NIK, wobec czego ujawnione przeze mnie niedostatki dostarczonego nam materiału utrudnią zajęcie wyważonego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełAntoniKobielusz">Na str. 1 materiałów przedstawionych przez Najwyższą Izbę Kontroli mamy następujące stwierdzenie: „Tak znaczny wzrost dochodów wynikał z ponad czterokrotnie większego dochodu niż planowano, z tytułu prowizji za udzielenie przez skarb państwa poręczeń jednostkom zaciągającym kredyty w bankach zagranicznych”.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełAntoniKobielusz">Chciałem wobec tego zapytać wiceministra R. Michalskiego, czy można zaryzykować tezę, że ma to jakiś związek ze wzrostem inwestycji w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełAntoniKobielusz">Problem Iraku powtarza się już od kilku lat. Jest to sprawa niezależna od nas, ale chciałbym wiedzieć, czy jest szansa na to, iż w tym roku oraz w latach następnych Irak będzie rzetelnie spłacał to, co powinien, czy też nie ma widoków na taki rozwój sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełAntoniKobielusz">W cytowanym już materiale Najwyższej Izby Kontroli na str. 4 czytamy: „Całkowity koszt obsługi zadłużenia zagranicznego w roku 1994 był o 51% wyższy niż w roku 1993 i stanowił 2,7% wszystkich wydatków budżetu państwa 1994 roku, podczas gdy w roku 1993 wydatki te stanowiły 2,4% wydatków budżetu.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełAntoniKobielusz">Proszę o skomentowanie przez przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, czy dane te mówią o pozytywnym zjawisku, czy też jest odwrotnie. Proszę też o podanie takich wielkości, które pozwoliłyby na stwierdzenie, że jest to sytuacja pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełAntoniKobielusz">Przechodzę do kolejnej sprawy. Na str. 5 materiału Najwyższej Izby Kontroli, wśród przyczyn niewykorzystania linii kredytowych, wymienione zostało podwyższenie kosztów kredytów przez wprowadzenie wyższych opłat dla banków pośredniczących. Spowodowało to, że kredyty te stały się mało konkurencyjne w stosunku do kredytów krajowych. Mam wobec tego pytanie do rządu, czy już podjął, bądź zamierza podjąć w najbliższym czasie działanie, mające na celu zmianę tego stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełAntoniKobielusz">Obecnie bowiem można uzyskać kredyt, gdyż są na to przeznaczone środki, ale ktoś, kto chce skorzystać z kredytu jest narażony na płacenie dość znacznego haraczu bankom. Rezultatem podwyższenia opłat dla banków jest częstsze sięganie przez inwestorów do środków krajowych niż do zagranicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWładysławŚwięs">Już kiedyś zgłaszałem tę samą uwagę do przedstawicieli Ministerstwa Finansów, iż mam kłopoty z fachową terminologią, która nie ma odpowiedników w polszczyźnie. Terminologia ta jest używana w materiałach przekazanych posłom i może nastręczać wielu kłopotów z precyzyjnym rozszyfrowaniem.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWładysławŚwięs">Po tej uwadze przechodzę do pytań. W opracowaniu Ministerstwa Finansów na str. 2 czytamy, że wdrożenie umowy z Klubem Londyńskim związane było z koniecznością poniesienia kosztów. Koszty te zostały sfinansowane z różnych kredytów.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełWładysławŚwięs">Wobec tego chciałbym się dowiedzieć, jak znaczne były to koszty i czy wszystkie z nich można sklasyfikować jako niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełWładysławŚwięs">Natomiast na str. 6 czytamy, że nie osiągnięto spodziewanych przychodów, m.in. z powodu niedostatecznego wykorzystania kredytów z Banku Światowego.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełWładysławŚwięs">Chciałbym się dowiedzieć, jaki jest stosunek Ministerstwa Finansów do tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełWładysławŚwięs">Na ten temat natomiast, w materiale sporządzonym przez Najwyższą Izbę Kontroli, znajduje się stosowny akapit, w którym czytamy, iż stało się tak z powodu m.in. braku spełnienia warunków wymaganych przez kredytobiorców, niezbędnych do uruchomienia transzy kredytowych oraz z racji podwyższenia kosztów kredytów, przez podniesienie opłat dla banków pośredniczących w transakcji.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełWładysławŚwięs">Sprawa ta jest przedmiotem niepokoju nie tylko naszej Komisji, poruszano ją również na posiedzeniu Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełWładysławŚwięs">Dwukrotnie zabiegałem o to, aby przeanalizować zwiększone koszty i rozwikłać z czego wynikają. Moim zdaniem, tę kwestię należy wreszcie wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełWładysławŚwięs">Jeżeli jest niewielkie wykorzystanie kredytów, to albo trzeba zmniejszyć wymagania stawiane kredytobiorcom, albo wzmocnić ich zdolność kredytową poprzez np. poręczenia czy inne gwarancje, albo też należałoby rozważyć możliwość wyeliminowania pośredników, którzy powodują podwyższanie kosztów kredytów.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełWładysławŚwięs">Prosiłbym o rozpatrzenie kwestii czy pośredniczące banki można wyeliminować, czy też jest to zgoła niemożliwe do przeprowadzenia. Można też negocjować warunki kredytów zagranicznych albo ostatecznie należy zastanowić się nawet nad rezygnacją z tych kredytów, które nie są wykorzystywane na naszym rynku, bo przecież płacimy za gotowość, co też przysparza niepotrzebnych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełWładysławŚwięs">Chcę poruszyć jeszcze jedną sprawę. W materiale przygotowanym przez Najwyższą Izbę Kontroli na str. 4 czytamy: „Jednak zaplanowanie wzrostu kosztów obsługi długu wobec Banku Światowego z 40 mln USD w roku 1994, nie znajdowało uzasadnienia w planowanym poziomie wykorzystania nowych kredytów z tej instytucji”.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełWładysławŚwięs">Jest to wręcz stwierdzenie, iż taka nieprawidłowość nie powinna mieć miejsca w resorcie finansów.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełWładysławŚwięs">Nie pasują też do tak statecznej instytucji. jaką jest Ministerstwo Finansów, nieprawidłowości w ewidencji. Uwaga ta dotyczy zarówno ewidencji poręczeń, jak i ewidencji przychodów z kredytów, bo jak wynika z materiałów NIK, pominięto aż 400 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełWładysławŚwięs">Prosiłbym, aby Ministerstwo Finansów zechciało się odnieść do tych uwag.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełWładysławŚwięs">Ostatnia uwaga dotyczy danych zamieszczonych na str. 8 materiału sporządzonego przez resort finansów, gdzie czytamy, że „zaoszczędzono” 200 mln USD, które miały być wykorzystane na restrukturyzację Zakładu Ubezpieczeń SA. Może więc pieniądze te przenieść na inne działy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Prowadzenie posiedzenia przekazuję posłowi Andrzejowi Malinowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełHelmutPaździor">Mam pytanie do wiceministra R. Michalskiego. Na str. 9 materiału przygotowanego przez resort finansów czytamy, że niższe były wypłaty z tytułu konwersji Ekofunduszu, co wynika z faktu, iż kraje wierzycielskie odkładają w czasie przystąpienie do Ekofunduszu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełHelmutPaździor">Może sytuacja ta jest podyktowana tym, że nie umiemy przygotować odpowiedniego projektu, tzn. nie potrafimy wypracować takiej koncepcji, która co najmniej będzie akceptowana przez kraje ościenne. Ekologia nie zna granic, to nie jest slogan a rzeczywistość i dlatego uważam, iż właśnie kraje ościenne powinny się przyłączyć do realizowania ekoprogramu, gdyż dotyczą ich te same zagadnienia z zakresu ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełHelmutPaździor">Chcę jeszcze odwołać się do materiału przygotowanego przez Najwyższą Izbę Kontroli, gdzie na str. 2 wspomina się, że Irak i Syria już od kilku lat nie obsługują swoich zobowiązań w stosunku do polskiego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełHelmutPaździor">Proszę zatem o wyjaśnienia, jakie poczyniono starania, w celu odzyskania tych zadłużeń i czy w ogóle jest to możliwe w obecnej dobie.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełHelmutPaździor">Chciałbym też wiedzieć, czy z tytułu nie płacenia należności przez te kraje naliczane są odsetki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełAndrzejMalinowski">Skoro nie ma już chętnych do zabrania głosu proszę, aby wiceminister finansów R. Michalski zechciał udzielić odpowiedzi i wyjaśnień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Dziękuję za zgłoszone pytania i uwagi, dziękuję też posłowi sprawozdawcy za przedstawienie swoich spostrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Istnieje duży problem, czy Ministerstwo Finansów powinno się bardziej angażować w windykację. Mimo tych wątpliwości zajmujemy się windykacją, choć sprawy wielokroć są nader skomplikowane.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Najwyższa Izba Kontroli może potwierdzić, że nieraz nie wiadomo do końca, kto jest ostatecznym beneficjantem należności.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Teraz na przykład mamy zamiar pomóc naszym przedsiębiorstwom w windykacji ich należności. Często procedura dotycząca windykacji przebiega w ten sposób, że należności zostają przejęte przez skarb państwa. W takich przypadkach w grę wchodzi umowa o cesji, czyli innymi słowy skarb państwa pomaga przedsiębiorstwom i wypłaca im uzgodnione kwoty, natomiast sam przystępuje do windykacji. To ma swoje uzasadnienie w tym, że skarbowi państwa łatwiej jest czekać, niż prowadzić kosztowne i czasochłonne procesy windykacyjne.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W każdym razie obiecuję, że Ministerstwo Finansów będzie się angażowało w coraz większym stopniu w te zagadnienia, choć jednocześnie jestem zobowiązany zaznaczyć, że nie wszystko zależy tylko od nas.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Na rynku wtórnych długów dzieje się obecnie bardzo wiele. Kraje zadłużone przeżywają określone trudności. Proponuje się nowe rozwiązania polegające na udzielaniu ulg najbiedniejszym i najbardziej zadłużonym krajom.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W miarę poprawy naszej sytuacji ekonomiczno-finansowej również będziemy musieli uwzględniać ten fakt, że są kraje, zdominowane przez ustawiczne ubóstwo i trzeba będzie pomyśleć o jakichś elementach umorzenia naszych należności. Myślę tutaj w szczególności o krajach afrykańskich, a także o najbiedniejszych krajach Azji.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Uwzględnienie takiej perspektywy także zakłada większą rolę Ministerstwa Finansów w procesie windykacji.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Padło wiele uwag na temat programów pożyczkowych, realizowanych przez międzynarodowe instytucje finansowe. Na tę problematykę można spojrzeć w różnoraki sposób. Musimy przede wszystkim uzmysłowić sobie jak wyglądamy na tle innych kredytobiorców z Europy Środkowej i Centralnej.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Niedawno odbył się III Przegląd Krajowy z Bankiem Światowym. W wyniku tego przeglądu okazało się, że na tle innych pożyczkobiorców tych rejonów Europy wcale tak źle nie wyglądamy.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Stopień wykorzystania kredytów Banku Światowego dla Polski, średnio biorąc jest najwyższy w tej części Europy. Dokonaliśmy w tej dziedzinie znacznego postępu, osiągając prawie 50% wskaźnik wykorzystania kredytów.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Można na te dane spojrzeć również w inny sposób i stwierdzić, że jednak nadal 50% kredytów pozostaje niewykorzystanych. Od tej niewykorzystanej części kredytów wnosimy opłaty za gotowość.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Posłowie jako negatywny przykład podawali niewykorzystany kredyt przeznaczony na budownictwo mieszkaniowe. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że nie zawsze samo wykorzystanie środków jest najważniejsze. Projekt realizacji budownictwa mieszkaniowego w naszym kraju był „skrojony” zbyt ambitnie, liczyliśmy bowiem pierwotnie na większy popyt ze strony budującego, bądź kupujących domy i mieszkania.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Z drugiej znów strony powstał fundusz hipoteczny, powstała instytucja kredytu hipotecznego, czego wcześniej nie mieliśmy, powstał wreszcie wyspecjalizowany bank koordynujący rozdysponowanie środków pożyczkowych przez inne banki. Zatem w obecnej dobie mamy całkiem niezły system bankowy, przeznaczony dla obsługi budownictwa mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Powstaje natomiast otwarta kwestia sprawnego i powszechnego uruchomienia tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Rzeczywiście jest bardzo niepokojące wykorzystanie zaledwie 0,5 mln dolarów USD z 200 mln dolarów przeznaczonych na budownictwo mieszkaniowe w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Wobec tego, wespół z resortem budownictwa, szybko zareagowaliśmy i już doszło do anulowania części tej pożyczki. Jej wielkość została ograniczona do 50 mln dolarów USD.</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W kontekście powstania funduszu hipotecznego i całej obsługi bankowej budownictwa mieszkaniowego wykorzystanie tak niewielkiej części pożyczki staje się mniej niepokojące, gdyż towarzyszyło temu zjawisko tworzenia się, nowego w naszym kraju, systemu kredytowania finansowego budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Przy spadku stóp procentowych, czego oczekujemy jako resort i przy wzroście zamożności naszego społeczeństwa, liczymy na szybkie wykorzystanie owych 50 mln dolarów na budownictwo mieszkaniowe. Być może jeszcze dodatkowo sięgniemy po środki zewnętrzne na finansowanie budownictwa mieszkaniowego, gdyż jest to priorytet społeczny o niebywałym znaczeniu.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Myślę, że jest też potrzebna inna perspektywa spojrzenia na programy pożyczkowe. Proszę zauważyć, że współpracując z Bankiem Światowym, wprowadziliśmy do naszego systemu bankowego zupełnie nowe procedury. Wcześniej nie były znane takie procedury, jak konieczność sporządzania biznesplanów. Ludzie nauczyli się przygotowywać niezbędne dokumenty do projektów. Na dużą skalę wykorzystujemy także przetargi. Wszystkie te procedury są wynikiem współpracy z Bankiem Światowym.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Myślę, że dla rozwoju kultury finansowej w Polsce współpraca ta odegrała znaczną rolę. Jest to powód do zadowolenia, mając na uwadze punkt naszego startu. Przypomnę, że zaczynaliśmy w sytuacji, w której gospodarujące podmioty nie miały swojej historii kredytowej, a więc nie można było nawiązać do ich wiarygodności finansowej w przeszłości. Myślę, że dzięki procedurze Banku Światowego udało nam się uniknąć wielu błędów, choć z drugiej strony zgadzam się z zarzutami, że rzeczywiście mogło być jeszcze lepiej.</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Jest jeszcze jedna perspektywa konkurencji na rynku finansowym. Środki kredytowe z Banku Światowego są bowiem niezbyt atrakcyjne na tle innych możliwości kredytowania polskiej gospodarki. Inaczej mówiąc, są po prostu środkami drogimi. Przy nadpłynności naszego systemu bankowego wielu przedsiębiorców decydowało się na zaciąganie kredytów raczej bezpośrednio w polskich bankach, niż na żmudne stosowanie wszystkich procedur.</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Czyli jest cały alembik uwarunkowań spraw, które musimy brać pod uwagę. Natomiast myślę, że generalnie musimy bardzo pozytywnie ocenić zaangażowanie Banku Światowego w naszą gospodarkę. Zaangażowanie to przyniosło pozytywne zmiany w naszym systemie bankowym, które nie zawsze można przeliczyć wyłącznie na pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Chciałbym się teraz odnieść do kwestii ewidencji pożyczek w budżecie państwa. Muszę przyznać, że również nam zdarzają się błędy. Skorygujemy te niedociągnięcia i sprawdzimy, jak mogło dojść do nieuwzględnienia w budżecie pewnych pożyczek.</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Wyjaśnić muszę, że nieuwzględnienie pożyczek w jednym roku jeszcze nie przesądza sprawy, gdyż w kolejnych latach budżetowych musimy je uwzględnić, gdyż „wchodzą” i od strony dochodów i od strony wydatków, tak że trudno je przeoczyć.</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">400 mln dolarów USD, o których mówił jeden z posłów, wpłynęło bezpośrednio do NBP na spłatę kredytu mostowego, który był brany w złotówkach. Początkowo ten kredyt miał wpłynąć bezpośrednio do oddziału w Londynie. Do nas wpłynęła już tylko reszta, w wysokości 13 mln dolarów, która nie była już potrzebna na spłatę kredytu mostowego.</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Trudno mówić, że nie zostało to zewidencjonowane, jest to ujęte w zadłużeniu państwa, nie ma tylko w przychodach.</u>
          <u xml:id="u-13.27" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Pozostaje jeszcze do wyjaśnienia sprawa ewidencji poręczeń skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-13.28" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Muszę powiedzieć, że jest w tym przypadku pewna trudność natury technicznej. Nie zawsze przyjęcie przez Radę Ministrów uchwały w sprawie poręczenia uruchamia to poręczenie. Jeżeli już mamy uchwałę Rady Ministrów i dysponujemy podpisaną umowę, nie znaczy to, że podmiot gospodarczy będący beneficjantem gwarancji musi „pociągnąć” ten kredyt.</u>
          <u xml:id="u-13.29" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Mimo tych trudności z całą rozwagą przyjmujemy zalecenie Najwyższej Izby Kontroli i będziemy ewidencjonowali gwarancje już z chwilą podpisania umowy.</u>
          <u xml:id="u-13.30" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Padały też uwagi na temat Ekofunduszu. Myślę, że w przypadku Ekofunduszu można zaryzykować tezę, iż w jakimś sensie jesteśmy ofiarą własnych sukcesów. Ekofundusz to jest instytucja, która powstaje z dodatkowych zrzeczeń ze strony naszych wierzycieli z Klubu Paryskiego. Otóż na początku roku 1992 udało nam się uzyskać nawet duże środki na ekokonwersję, ale wówczas sytuacja była nieco inna. Liczyliśmy, że do polskiego programu ekokonwersji przyłączą się kraje skandynawskie, Niemcy i Włosi. Niestety, spaliło to na panewce. Ponieważ sytuacja gospodarcza Polski poprawiła się, mamy trudności z przekonaniem naszych wierzycieli do tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-13.31" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Podejmowaliśmy wiele inicjatyw, ponieśliśmy też sporo wysiłków, przypomnę chociażby listy premierów, prezydenta, również ministra finansów. Muszę jednak przyznać, że odzew jest mierny. Ostatnio przygotowaliśmy dużą akcję, jeżeli chodzi o przekonanie Niemiec, co łączyło się z wizytą H. Kohla. Jaki będzie skutek tych działań, tego jeszcze nie wiemy.</u>
          <u xml:id="u-13.32" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Dzisiaj minister G. Kołodko przyjmował ministra handlu zagranicznego i integracji europejskiej ze Szwecji i też przekonywał go do programu polskiej ekokonwersji, ale i w tym przypadku nie wiemy, jaki skutek odniosą te przekonywania. Nawet Skandynawowie, tak czuli na ekologię, wcale się nie kwapią z dołączeniem do Ekofunduszu. Prawdopodobnie uznają, że Polska doskonale sobie radzi i budżetowe pieniądze, bo nasze wpłaty wpływają do budżetów tych krajów, mają służyć pilniejszym - ich zdaniem - celom. Czyli, jak to już określiłem, w pewnej mierze jesteśmy ofiarą naszych sukcesów, choć nie ustajemy w wysiłkach, aby sprawę tę nadal rozwijać i być może w przyszłości uzyskamy jakieś pozytywne skutki.</u>
          <u xml:id="u-13.33" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Natomiast kwestia uregulowania stosunków finansowych z Rosją jest dość skomplikowana, gdyż Rosja przeżywa znów bardzo poważne trudności finansowe, a jej rezerwy dewizowe w chwili obecnej są kilkakrotnie niższe od naszych, co przy skali obydwu krajów mówi samo za siebie.</u>
          <u xml:id="u-13.34" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Do tej pory udało nam się załatwić opcję zerową, czyli skasować nasze wzajemne zobowiązania, natomiast pozostał do rozwiązania zasadniczy problem salda w wysokości 20–30 mln dolarów. Rosja nie jest w stanie spłacić tej kwoty w gotówce, wobec czego będziemy szukali innych możliwości spłaty tego, w istocie niewielkiego, końcowego salda.</u>
          <u xml:id="u-13.35" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Mam nadzieję, że do końca roku sprawę tę załatwimy i będziemy mogli od naszego długu odpisać kolejne miliardy.</u>
          <u xml:id="u-13.36" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Muszę powiedzieć, że sprawa stosunków z naszymi dłużnikami nie jest sprawą łatwą. Wcale nie jesteśmy w najgorszej sytuacji, gdyż mamy stosunkowo niewiele należności w innych krajach. W porównaniu z krajami sąsiadującymi z nami proces windykacji postępuje stosunkowo nieźle. W przypadku Iraku w grę wchodzi sprawa embarga gospodarczego i finansowego i dlatego nie sądzę, aby w ciągu najbliższych kilku lat, a nawet kilkunastu lat, udało nam się cokolwiek odzyskać. Są jednak inne możliwości rozwikłania tego problemu. O możliwościach tych oraz o podejmowaniu stosownych działań Komisja Stosunków Gospodarczych z Zagranicą będzie informowana na bieżąco, gdy tylko pojawią się rezultaty owych działań.</u>
          <u xml:id="u-13.37" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W przypadku Syrii jest taka sytuacja, że jej wielcy wierzyciele, tacy jak Niemcy, Rosja oraz inne państwa byłego bloku wschodniego, dostały oferty na spłatę zadłużenia towarami syryjskimi na kwotę w wysokości 7–8% należności. Musimy się liczy z taką sytuacją, że jeżeli nawet uda nam się ściągnąć od Syrii 10% naszych należności, będzie to wielkim sukcesem. Mówię o tym już teraz, nie przesądzając ostatecznego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-13.38" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Jest też problem wynikający z faktu, iż Syria jest w stosunkowo mocnej pozycji geopolitycznej. Polega to na tym, że np. za pokój z Izraelem, lub za rozbrojenie będzie w stanie uzyskać bardzo dobre warunki w Klubie Paryskim. Być może zdarzy się nawet pewien precedens, jeżeli chodzi o umorzenie należności.</u>
          <u xml:id="u-13.39" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">My ze swoimi długami, które w tym przypadku mają charakter militarny, do tego klubu wchodzimy dość „miękko”, bo tego typu długi honorowane są na jednym z ostatnich miejsc. Z tym też musimy się liczyć. Nie znaczy to bynajmniej, że zaniedbaliśmy tę sprawę. Osobiście złożyłem wizytę w Damaszku, rozmawiałem na ten temat przy okazji spotkań z przedstawicielami międzynarodowych instytucji finansowych, z Syryjczykami.</u>
          <u xml:id="u-13.40" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Na podstawie zgromadzonych doświadczeń muszę stwierdzić, iż sprawa jest bardzo trudna.</u>
          <u xml:id="u-13.41" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Natomiast jeżeli chodzi o inne kraje, to na przykład dobrze rokuje Angola, gdyż tam nastąpił pokojowy proces stabilizacji politycznej, za którą pewnie pójdzie również poprawa stanu gospodarki. Zatem jest szansa na odzyskanie naszych należności w tym kraju.</u>
          <u xml:id="u-13.42" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Trudno natomiast prognozować, jakie są szanse na odzyskanie naszych należności w takich krajach jak Nikaragua, Mozambik i Sudan. Prawdopodobnie w tych krajach trzeba się będzie zdecydować na zastosowanie umorzeń zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-13.43" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Nie wiadomo też, jak się potoczą losy naszych należności w Etiopii. Podobnie jest z Laosem. Jeżeli chodzi o Kambodżę, to zaproponowaliśmy z własnej inicjatywy konwersję naszych należności, z przeznaczeniem ich na ochronę zabytków kultury Khmerskiej. Pracowaliby tam, zgodnie z propozycjami, nasi konserwatorzy zabytków. Krótko mówiąc pośpiech nie zawsze jest celowy i wskazany. Angola najlepszym jest tego przykładem. Myślę, że obecnie za nasze należności można by tam uzyskać zaledwie kilkanaście centów za dolara, natomiast w perspektywie kilku lat jest szansa na odzyskanie ponad 50% należności.</u>
          <u xml:id="u-13.44" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Cały czas pracujemy nad kwestią odzyskiwania naszych pieniędzy, choć muszę powiedzieć, że należności te wcale nie są tak znaczne.</u>
          <u xml:id="u-13.45" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Padło też pytanie, czy wzrost opłat gwarancyjnych świadczy o wzroście inwestycji realizowanych w kraju, a finansowanych ze środków zewnętrznych. Poniekąd można na to pytanie odpowiedzieć twierdząco. Jest to jednak niejednokrotnie proces długotrwały, czasem negocjacje ciągną się nawet kilka lat i później następuje spiętrzenie podpisywanych umów gwarancyjnych. Myślę, że właśnie w II półroczu 1994 r. mieliśmy do czynienia z taką sytuacją, że liczne umowy, negocjowane nawet przez kilka lat, wówczas zostały sfinalizowane.</u>
          <u xml:id="u-13.46" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Myślę jednak, że rzeczywiście rośnie w naszym kraju liczba inwestycji finansowanych ze środków zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-13.47" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Przechodzę do kolejnej sprawy. W roku 1994 istotnie nastąpił wzrost obciążenia obsługą długu. Z tym, że jest to konsekwencja przyjęcia określonego kalendarza. Myśmy mieli znaczną ulgę, polegającą na tym, że płaciliśmy tylko 20% należnych odsetek.</u>
          <u xml:id="u-13.48" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Ulga ta skończyła się w marcu ubiegłego roku. W chwili obecnej jesteśmy traktowani normalnie.</u>
          <u xml:id="u-13.49" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">We wrześniu ubiegłego roku zawarliśmy też porozumienie z Klubem Londyńskim, co pociągnęło za sobą zakończenie okresu ulg, podczas którego spłacaliśmy zaledwie niewielki odsetek oprocentowania. Nasze zobowiązania musimy teraz obsługiwać, co prawda na obniżonym poziomie, ale za to już w pełni.</u>
          <u xml:id="u-13.50" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Sytuacja w tym względzie nie powinna budzić niepokoju, gdyż mamy całkiem dobre wskaźniki obciążenia obsługą długu. Są one o wiele lepsze niż te, które na przykład ma Republika Węgierska. Jesteśmy w pełni wiarygodni.</u>
          <u xml:id="u-13.51" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Trudno mi się zgodzić z zaprezentowaną tutaj tezą, w myśl której słabe wykorzystanie kredytów zagranicznych wynika z faktu, iż banki pośredniczące w rozdzielaniu tych środków są nadmiernie wymagające, czy wręcz zbyt zachłanne. Możliwości oddziaływania na wysokość marż i prowizji są dość ograniczone, bowiem mamy mechanizm rynkowy, a więc tylko umożliwienie naszym podmiotom sięganie po kredyty do zagranicznych banków, może zwiększyć konkurencję, a tym samym automatycznie spowodować obniżenie marż stosowanych przez banki.</u>
          <u xml:id="u-13.52" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Należy pamiętać, że marże - w globalnym koszcie kredytu - są stosunkowo niewielkie, aczkolwiek zgadzam się z uwagą, że mogłyby być mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-13.53" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Poseł W. Święs zadał pytanie o rozliczenie z Klubem Londyńskim. Dokładne rozliczenie z tym Klubem znajduje się w sprawozdaniu z wykonania budżetu, w załączniku nr 1, w którym zamieszczone zostało sprawozdanie z operacji dokonanych z tytułu umowy z Klubem Londyńskim.</u>
          <u xml:id="u-13.54" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Padło pytanie o zwiększenie kosztów obsługi Banku Światowego. Na str. 4 materiału sporządzonego przez Najwyższą Izbę Kontroli czytamy, że znacznie zwiększyliśmy koszty tej obsługi. Muszę w powiązaniu z tą uwagą NIK przedstawić informację typu metodologicznego.</u>
          <u xml:id="u-13.55" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Planując budżet, zazwyczaj zaczynam od wariantu najmniej optymistycznego. Rzeczywiście przy pełnym wykorzystaniu pożyczkowych środków Banku Światowego, prawdopodobnie koszty obsługi byłyby tak znaczne, jak to przewidywaliśmy. Być może jest to z naszej strony nadmierna asekuracja, niemniej taka właśnie jest nasza metodyka. Uważam, że w tak ważkich sprawach wskazana jest ostrożność, gdyż chcemy być naprawdę w pełni wiarygodnym partnerem.</u>
          <u xml:id="u-13.56" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Natomiast z kredytem na PZU sprawa jest bardzo prosta. Rzeczywiście przez dwa lata funkcjonował projekt, lansowany przez b. wiceministra Misiąga, dofinansowania PZU ze środków zagranicznych, z tym, że kierownictwo resortu finansów doszło do wniosku, iż dokapitalizowanie na tym etapie nie jest potrzebne, gdyż przede wszystkim trzeba się skoncentrować na reorganizacji i modernizacji Państwowego Zakładu Ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-13.57" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Reorganizacja ta polegała między innymi na wydzieleniu ubezpieczeń typu life, w postaci nowej spółki, która radzi sobie zupełnie dobrze, dokonano też znacznych zmian organizacyjnych. Posunięcia te zaczynają już przynosić profity i PZU jest coraz lepiej funkcjonującym zakładem ubezpieczeń. Myślę obecnie, że decyzja resortu finansów, aby na obecnym etapie nie dofinansowywać PZU, była ze wszech miar uzasadniona. Do sprawy tej wrócimy za kilka lat, gdy budżet znajdzie się w lepszej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-13.58" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Jako resort, zaledwie od kilku lat funkcjonujący w nowych warunkach gospodarki rynkowej, radzimy sobie zupełnie dobrze gromadząc kolejne doświadczenia. Nie obywa się też bez kłopotów. Mamy na przykład trudności z odzyskaniem należności clearingowych w Chinach. Szkoda, że nie doszła do skutku wizyta premiera Li Penga. Być może na najwyższym szczeblu politycznym udałoby się załatwić sprawę dodatniego salda dla nas.</u>
          <u xml:id="u-13.59" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Aby przyspieszyć spłatę clearingu wprowadziliśmy uwarunkowanie, iż w razie nieuregulowania przez Chiny zobowiązań nie zapłacimy ostatniej raty kredytu mięsnego, sięgającego jeszcze początku lat osiemdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-13.60" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Chińczycy postawili zaś warunek, że przeliczą clearing na twardą walutę, ale z 40% upustem. Przyznaję, że nie byłem na tyle odważny, aby przyjąć te warunki będące swojego rodzaju dyktatem. Chociaż z drugiej strony trzeba powiedzieć, że Czesi i Niemcy zgodzili się na takie właśnie warunki i mają już załatwioną sprawę clearingu.</u>
          <u xml:id="u-13.61" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Osobiście jestem za szybkim załatwianiem takich spraw, gdyż w finansach czas ma wymiar brzęczącej monety. Im szybciej się załatwia, tym więcej się zyskuje. Odzyskane pieniądze bowiem zaczynają pracować na naszą korzyść.</u>
          <u xml:id="u-13.62" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Jednak przy każdorazowo podjętej decyzji zderzam się z pytaniami Najwyższej Izby Kontroli o wysokość procentów i zasadność podjęcia określonej decyzji. Trudno przewidzieć czy zgoda na upust, zaproponowany przez Chiny, byłaby korzystniejsza niż dalsze czekanie przez miesiące a nawet lata. Jednak sprawy należy rozwiązywać z wielką rozwagą. Taka jest „uroda” bycia urzędnikiem publicznych finansów.</u>
          <u xml:id="u-13.63" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Mogę tylko obiecać, że będziemy intensyfikowali nasze wysiłki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełWładysławŚwięs">Rozumiem, że w przypadku kredytów w zasadzie płaci się za już wykorzystany kredyt, jeżeli natomiast chodzi o gwarancję połączenia, to wówczas płaci się za samo jej udzielenie. Wobec tego trzeba pobrać pieniądze za każdą z udzielonych gwarancji, bez względu na fakt, czy została ona wykorzystana. Dlatego - moim zdaniem - ewidencja powinna być prowadzona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Powiedziałem już, iż przyjęliśmy zalecenie Najwyższej Izby Kontroli i tak będziemy robili.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Były u nas pod tym względem pewne zastrzeżenia natury metodologicznej, ale w sumie wiążące dla nas będzie zalecenie NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełAndrzejMalinowski">Jeżeli nie ma już więcej uwag, adresowanych do wiceministra finansów, proponuję, aby przyjąć sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 1994 w części obsługi zadłużenia zagranicznego - finansowanie zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełAndrzejMalinowski">Chcę wyraźnie podkreślić, iż nasza opinia ma charakter wstępny. Wynika to z faktu niedopełnienia obowiązku spoczywającego na prezesie Najwyższej Izby Kontroli. Dzisiaj bowiem pracowaliśmy tylko na podstawie wstępnej opinii Najwyższej Izby Kontroli, natomiast do chwili obecnej do Sejmu nie trafiło zbiorcze sprawozdanie prezesa NIK.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełAndrzejMalinowski">W związku z tym, proponuję dzisiaj wstępnie przyjąć przedyskutowane na posiedzeniu sprawozdanie, a głosowanie odbędziemy zbiorczo przy okazji omawiania pozostałej części budżetu, co jest planowane na 8 sierpnia tego roku.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełAndrzejMalinowski">Czy jest sprzeciw wobec tej propozycji? Jeśli nie ma, kończymy punkt pierwszy porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełAndrzejMalinowski">Drugim punktem naszych obrad jest informacja o emisji obligacji skarbowych na międzynarodowym rynku kapitałowym. Dostaliśmy informację pisemną i proszę obecnie o krótkie wprowadzenie w tę tematykę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Przedstawiliśmy bardzo szczegółową informację o zrealizowaniu planu wypuszczenia polskiej euroobligacji denominowanej w dolarach. 10 lipca br. minister finansów podpisał związane z tym dokumenty z konsorcjum siedemnastu banków, w tym znalazły się dwa polskie banki poprzez swoje reprezentacje zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Myślę, że warto podkreślić, iż emisja euroobligacji polskich była logiczną konsekwencją naszych wieloletnich wysiłków na rzecz normalizacji polskich stosunków finansowych z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Obligacje te świadczą, iż już nie jesteśmy dyskryminowani, chorym człowiekiem Europy, ale jesteśmy traktowani jako solidny partner na międzynarodowym rynku.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Ministerstwo Finansów uporało się z bardzo znaczną pracą, której podjęliśmy się wstępnie już dwa lata temu, ale na dobrą sprawę oficjalnie „ruszyliśmy” z przygotowaniami euroobligacji przed rokiem. Wtedy to został powołany specjalny komitet selekcyjny do wyboru banku, prowadzącego emisję w sposób w pełni profesjonalny.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W Ministerstwie Finansów, w Departamencie Zagranicznym, stworzyliśmy specjalny zespół, który kierował pracami strony polskiej nad euroobligacją. Zespół ten pracował pod kierownictwem dyrektora Wiesława Szczuki, który jest głównym architektem sukcesu polskiej euroobligacji.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W przygotowania do emisji euroobligacji zostało zaangażowanych wiele osób o wysokich kwalifikacjach. Mówię o tym, gdyż operacja była dość skomplikowana i składała się z kilku etapów. Na początku należało uzyskać odpowiedni rating naszego kraju. Muszę przyznać, że spotkaliśmy się z bardzo dobrym odzewem wszystkich instytucji państwowych, również ze strony posłów koalicji i opozycji. Dzięki temu mieliśmy zapewnioną dobrą współpracę. Wszyscy wiedzieli, jak ważny jest niezależny system oceny naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W wyniku prac nad ratingiem oraz spotkań z agencjami ratingowymi, wybraliśmy trzy, najbardziej liczące się w świecie, agencje: dwie amerykańskie, to jest Standard and Pooer oraz Moody's oraz jedną agencję europejską IBCA.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W wyniku naszych prac z tymi agencjami zostały wydane oceny, które są publikowane i mają wielką wartość dla oceny wiarygodności finansowej naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Szczególnie istotne było to, iż amerykańska agencja Moody's, jedna z najlepszych w świecie, dała nam tzw. ocenę inwestycyjną, co umożliwiło nam wejście na rynek zastrzeżony dla pierwszorzędnych instytucji finansowych, które z racji swojego usytuowania na rynku, z racji swoich statutów i regulacji prawnych, mogą kupować tylko bardzo wiarygodne papiery skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Chciałbym jeszcze raz mocno podkreślić, iż to, że Polska uzyskała tak dobre notowania agencji ratingowych, jest zasługą wielu osób a nawet całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Trzeba teraz robić wszystko, aby nie tylko utrzymać obecne wysokie oceny, ale nawet jeszcze je w przyszłości poprawić, a są po temu dobre rokowania.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Liczymy, iż na początku przyszłego roku druga amerykańska agencja, a być może również londyńska IBCA, dokona poprawy oceny naszej sytuacji gospodarczej i będziemy mieli poziom inwestycyjny wydany przez te wszystkie agencje.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Uzyskanie ratingu umożliwiło nam bardzo agresywną politykę wiążącą się z ustaleniem cen euroobligacji. Pozwoliło to na uzyskanie bardzo korzystnych warunków, na jakich ulokowaliśmy pierwszy polski papier skarbowy na rynku międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Nasze zamierzania były dosyć skromne, zostały zresztą zatwierdzone przez Sejm. W ustawie budżetowej zostało zapisane prawo do wyemitowania obligacji do kwoty 300 mln dolarów. Naszym zamierzeniem było zrobienie skromnego początku, czyli wyemitowanie 200 milionów euroobligacji dolarowych.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W toku różnych prac z naszym bankiem, prowadzącym - którym okazał się J.P. Morgan - udało się uzyskać warunki, które - moim zdaniem - są dowodem solidnego rozwoju naszej gospodarki, a także profesjonalizmu naszych ekspertów oraz dobrej woli kół bankowych.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W konsorcjum znalazły się najlepsze banki, były nawet niesnaski związane z tym, że niektórych wielkich banków nie mogliśmy - niestety - uwzględnić. Było też trochę niezadowolenia ze strony banków, że dostały do sprzedaży zbyt mało obligacji. Popyt bowiem na naszą euroobligację był bardzo znaczny.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Warunki tej obligacji są ostatecznie 7,75% ponad obligacje skarbowe, to jest 185 punktów bazowych, czyli 1.85 punktu procentowego, co jest niezłym osiągnięciem i co nas uplasowało pomiędzy Czechami, które mają najlepszą sytuację finansową wśród nowo powstających rynków. To jest zatem dobre osiągnięcie, z szansą na to, że będzie jeszcze lepiej podczas notowań na rynku wtórnym.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W związku z bardzo dużym popytem na nasze obligacje zwiększyliśmy emisję do 250 mln dolarów i wydłużyliśmy okres euroobligacji z 3 do 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Na ogół jest tak, że kraje wchodzące na rynek finansowy zaczynają od mniejszych kwot, to jest od 150–200 mln dolarów i emitują obligacje na krótki okres, to jest na 2–3 lata.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">To, że zwiększyliśmy emisję do 250 mln dolarów i wydłużyliśmy jej okres do 5 lat, świadczy o naszej sile gospodarczej i finansowej.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W przyszłym roku, po uzyskaniu jeszcze lepszych ocen ze strony agencji ratingowych, a więc zarówno od S and P jak i od IBCA, chcemy dostać poziomy inwestycyjne, a więc ulokować nasze obligacje na innych rynkach. Przy założeniu, że sytuacja będzie równie korzystna jak w tym roku, część naszych obligacji będziemy chcieli ulokować na tzw. rynku samurajskim, a więc będą to obligacje denominowane w jenach i sprzedawane w Japonii.</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Być może jeszcze raz pokusimy się o jakąś euroobligację, ale dominowaną w eurowalucie, a więc np. w markach niemieckich bądź też, zależnie od rozwoju sytuacji gospodarczej i politycznej kraju, będziemy jeszcze ambitniejsi i spróbujemy wyemitować obligację sprzedawaną na całym świecie, głównie zresztą z myślę o rynku amerykańskim.</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Wybór wariantu będzie zależał nie tylko od rozwoju sytuacji rynkowej, ale również od rozwoju sytuacji wewnętrznej.</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Powrót naszego kraju na rynek międzynarodowy może być uznany za sukces tej drogi reform, którą obraliśmy 6 lat temu i który zwiększa znakomicie możliwości Polski w zakresie finansowania potrzeb rozwojowych. Nie chodzi tylko o skarb państwa, który uzyskał ważny instrument zdobywania nowych środków finansowych, ale również podmioty gospodarcze. Mamy już sygnały, że niektóre banki w Polsce, a także niektóre duże spółki myślą o emisji swoich obligacji.</u>
          <u xml:id="u-17.24" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">W przyszłości rozważać można również ulokowanie obligacji wyemitowanych przez polskie instytucje samorządowe i przez organizmy miejskie, czyli otworzyliśmy zupełnie nowy kierunek pozyskiwania środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-17.25" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Niejednokrotnie słyszy się zarzuty, iż operacja umieszczenia polskich obligacji na międzynarodowym rynku, była niepotrzebna i zrobiona „na wyrost”, w świetle istnienia w kraju dużych nadwyżek finansowych i możliwości finansowania deficytu budżetowego ze źródeł bankowych.</u>
          <u xml:id="u-17.26" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Pragnę wyjaśnić, iż to, co zrobiliśmy, jest objawem powracania do normalności gospodarczej i finansowej kraju. Wszędzie na świecie jest bowiem tak, że władze monetarne kraju szukają jak najszerzej gamy możliwości finansowania swoich potrzeb rozwojowych i finansowania własnych projektów. Właśnie Polska poszła tym śladem.</u>
          <u xml:id="u-17.27" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Pragnę przypomnieć, że Szwecja na przykład finansuje miliardy swego długu poprzez zaciąganie pożyczek z rynku międzynarodowego, emitując kolejne transze swoich obligacji.</u>
          <u xml:id="u-17.28" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Zrobiliśmy dopiero pierwszy, bardzo ostrożny krok. 250 mln dolarów jest to bardzo niewiele. Jest to mniej więcej tyle, ile budżet krajowy zbiera na rynku krajowym w ciągu 2–3 tygodni, a bywają i takie tygodnie, podczas których sprzedajemy bony i obligacje skarbowe za taką kwotę.</u>
          <u xml:id="u-17.29" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Zapewniam, że sprawa ta jest pod ścisłą kontrolą i nie jest naszym zamiarem nadmierne zadłużanie się za granicą. Natomiast nie możemy nie wykorzystywać tańszych źródeł finansowania deficytu budżetowego, bowiem należy pamiętać, że 7,75% w dolarach przy założeniu miesięcznej dewaluacji na poziomie 1,2% w skali rocznej oznacza koszt rzędu 21%.</u>
          <u xml:id="u-17.30" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Na rynku krajowym budżet państwa nie jest w stanie sfinansować się przy takiej stopie procentowej, gdyż średnia stopa wynosi 24–14,5%.</u>
          <u xml:id="u-17.31" who="#WiceministerfinansówRyszardMichalski">Jest to też bardzo ważny aspekt tej operacji, którą przygotowaliśmy - jak sądzę - w sposób wzorowy i profesjonalny, czego dowodem są oceny dokonane nie tylko przez nasze władze, ale również przez specjalistów bankowych państw zachodnich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełWładysławŚwięs">Gratuluję sukcesu, gdyż niewątpliwie jest to sukces, który był nam bardzo potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełWładysławŚwięs">Jednak zastanawiam się, czy sprawę tę aż tak trzeba nagłaśniać. Myślę, że pewne wielkie sprawy w finansowaniu należy załatwiać po cichu. W przedstawionej nam kwestii występują sprzężenia zwrotne. Wiadomo, że emisja euroobligacji odbije się korzystnie na możliwościach pozyskiwania środków, ale równocześnie inaczej rozmawia się z silniejszym.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełWładysławŚwięs">Myślę, że cała sprawa odbije się na restrukturyzacji naszego zadłużenia i płatnościach w sposób niekorzystny. Wiceminister R. Michalski powiedział, że jest to operacja ze wszech miar opłacalna. Zgadzam się z tym, ale należy pamiętać, iż jest ona opłacalna przy obecnych stopach procentowych na rynku krajowym i przy obecnych tendencjach kształtowania się kursu złotego.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełWładysławŚwięs">Należy też zastanowić się nad tym, jak to będzie w przyszłości. Trzeba brać pod uwagę również tendencje na rynkach światowych. Jeżeli koszt wyniesie, jak mówił wiceminister R. Michalski, 21% w skali roku, to wymusi to na rynku wewnętrznym działania mające na celu obniżenie naszych stóp procentowych. Jeżeli tak się nie stanie wówczas będziemy korzystać ze środków zagranicznych i wzbogacać nader już dostatni kapitał zachodni. Mimo tych zastrzeżeń podkreślam, że było to przedsięwzięcie udane i potrzebne w obecnej dobie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełAndrzejMalinowski">Proszę, aby wiceminister R. Michalski wyjaśnił, czy był prowadzony jakiś rachunek symulacyjny, dotyczący spodziewanych efektów emisji euroobligacji.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełAndrzejMalinowski">To, co nam przedstawił wiceminister, ma charakter hasłowy. Znane są warunki emisji, znane są koszty, wiemy jaki ogrom pracy został włożony w zrealizowanie tego przedsięwzięcia, chcielibyśmy się jednak dowiedzieć, czego Ministerstwo Finansów spodziewało się po tej operacji?</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełAndrzejMalinowski">Dzisiaj już znany jest „rozkład” nabywców, co może sugerować pewne rozwiązania. Czy na ten temat moglibyśmy coś usłyszeć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WiceministerRyszardMichalski">Najpierw chciałbym się odnieść do spostrzeżeń przedstawionych przez posła W. Święsa. Muszę przypomnieć, że Polska znalazła się w klubie bogatszych państw, dobrze „prowadzących się” partnerów współpracy międzynarodowej. Zatem nie możemy liczyć na żadne względy, ulgi się skończyły.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WiceministerRyszardMichalski">Rzecz ciekawa, że lepiej ocenia nas zagranica, niż my sami siebie oceniamy.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WiceministerRyszardMichalski">Już spotykam się z takimi głosami, że to Polska powinna udzielać kredytów i że Polska powinna być bardziej ofensywna, jeżeli chodzi o polskie inwestycje kapitałowe w krajach Wschodu i Zachodu. Tak, że musimy patrzeć na siebie nieco inaczej niż do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WiceministerRyszardMichalski">Natomiast jeżeli chodzi o koszt wyemitowania obligacji, to należy pamiętać, że mamy stałą stopę oprocentowania i stopę tę trzeba porównać z tym, co się dzieje na rynku międzynarodowym. Oczywiście dla pięcioletnich obligacji wartości te będą ulegać zmianie, ale zaznaczam, że jest to bardzo dobra stopa, gdyż samo odniesienie do kraju jest zawodne.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WiceministerRyszardMichalski">Proszę pamiętać, że wraz ze spadkiem inflacji będą się obniżały stopy procentowe, ale prawdopodobnie jeszcze szybciej będzie spadała stopa dewaluacji.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#WiceministerRyszardMichalski">W myśl prognoz bardzo poważnych ekspertów finansowych złoty będzie wykazywał tendencję do wzmacniania się.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#WiceministerRyszardMichalski">Gdyby policzyć wszystkie koszty, to wówczas okaże się, że była to dla nas bardzo korzystna operacja, korzystniejsza nawet od owych 21%, o których wspomniałem. Prawdopodobny koszt będzie o wiele niższy. Wzmacnianie złotówki oznacza, że za dolara będziemy płacili mniej niż teraz.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#WiceministerRyszardMichalski">Bardzo poważne banki złożyły propozycje wypuszczenia pełnozłotowej obligacji, czyli obligacji notowanej w złotówkach, to otwiera zupełnie nowe horyzonty i świadczy o tym, że na nas patrzy się jak na coraz bardziej dojrzały rynek finansowy i na coraz wiarygodniejszego partnera.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#WiceministerRyszardMichalski">Poseł A. Malinowski pytał natomiast o efekty wyemitowania euroobligacji.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#WiceministerRyszardMichalski">Wypuszczenie obligacji jest świadectwem tego, że nasza gospodarka systematycznie się rozwija. W Europie waży 7% naszego wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#WiceministerRyszardMichalski">Poza tym, że do budżetu wpłynie 250 mln dolarów, trzeba pamiętać, że będzie to miało wpływ na notowania naszych skryptów dłużnych w Klubie Londyńskim. Tam na pewno dojdzie do zmniejszenia rozpiętości ponad obligacje amerykańskie. Teraz jest tam około 5,6 punktów procentowych różnicy.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#WiceministerRyszardMichalski">Otworzą się też możliwości pożyczania pieniędzy na rynku międzynarodowym dla polskich podmiotów gospodarczych, przy czym liczymy, iż koszt zaciągania tą drogą pożyczek coraz bardziej będzie się kurczył.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#WiceministerRyszardMichalski">Idziemy tutaj drogą wypróbowaną przez Czechy. Gdy Czesi ulokowali przed dwoma laty swoją pierwszą euroobligację, to zapłacili 272 punkty bazowe, czyli 2,72 punktu procentowego ponad obligacje amerykańskie. W dwa lata później Polska zapłaciła 1,85 punkta procentowego ponad obligacje amerykańskie.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#WiceministerRyszardMichalski">Papiery czeskie na rynku wtórnym są notowane poniżej 100 punktów. My idziemy w tę samą stronę i różnica będzie się zmniejszała. Tym samym będzie się zmniejszał koszt finansowania zarówno skarbu państwa jak i podmiotów gospodarczych. Musimy powiedzieć otwarcie, iż żaden minister finansów nie pozwoli sobie odbierać możliwości tańszego finansowania się za granicą.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#WiceministerRyszardMichalski">Musimy odejść od pewnego magicznego myślenia, że lepiej pożyczać drożej, ale w złotówkach, niż pożyczać taniej w dolarach, gdyż w ten sposób wzbogacamy dostatni kapitał zachodni.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#WiceministerRyszardMichalski">Jeżeli mamy taką sytuację, że rezerwy dewizowe kraju wynoszą ponad 16 mld dolarów, to nie ma żadnej różnicy pomiędzy złotym polskim a jakąkolwiek walutą wymienialną. Śmiem twierdzić, że może nawet złoty jest lepszy, gdyż się wzmacnia, czego nie można powiedzieć o wszystkich, bez wyjątku, walutach.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#WiceministerRyszardMichalski">Musimy myśleć po gospodarsku, rozpatrując najkorzystniejsze dla nas warianty rozwiązań finansowych. Jest potrzebna swojego rodzaju inżynieria finansowa, co oczywiście stawia przed naszymi służbami finansowymi nowe wyzwania, którym będziemy się starali podołać.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#WiceministerRyszardMichalski">Myślę, że idąc przedstawioną tu drogą, będzie można taniej pozyskiwać środki finansowe dla Polski. Tym samym paradoksalnie pojawi się większa możliwość przyciągania do naszego kraju inwestycji zagranicznych, zarówno bezpośrednich jak i pośrednich. Wynika to z faktu, że Polska poddaje się mechanizmowi oceny, ma na bieżąco rating i jest pod stałą obserwacją poważnych agencji, które zajmują się problematyką gospodarczą i publikują swoje stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#WiceministerRyszardMichalski">Mam nadzieję, że stanowisko to będzie dla nas coraz korzystniejsze w miarę wzmacniania się tendencji wzrostowych i postępowania stabilizacji społeczno-politycznej kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełAndrzejMalinowski">Ponieważ nie ma już chętnych do zabrania głosu, dziękuję wszystkim za uczestnictwo w obradach.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełAndrzejMalinowski">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>