text_structure.xml 133 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełJanZaciura">Serdecznie witam przedstawicieli kierownictw jednostek organizacyjnych, których sprawozdania z wykonania budżetu za rok 1996 mamy rozpatrzyć na dzisiejszym posiedzeniu oraz przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli i Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełJanZaciura">Apeluję do referentów poszczególnych części budżetu o krótkie przedstawienie sprawozdań o wykonaniu budżetu, a do posłów koreferentów, aby na tle wykonania budżetu omówili stan realizacji zadań i kończyli swoje wystąpienia klauzulami, które będzie można wykorzystać w naszym zbiorczym sprawozdaniu o realizacji budżetu w częściach omówionych przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełJanZaciura">Przystępujemy do rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu za rok 1996 przez Komitet Badań Naukowych - wraz z wynikami gospodarki pozabudżetowej, referuje pani minister Kozłowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Komitet Badań Naukowych zamknął swój budżet w 1996 r. po stronie dochodów nadwyżką w kwocie około 83%, większej niż zakładano w ustawie budżetowej. Nadwyżka ta powstała z tytułu nie planowanych zwrotów środków nie wykorzystanych w ramach zawartych wcześniej umów, a także zwiększenia dyscypliny w ściąganiu należności środków z byłego Centralnego Funduszu Rozwoju Nauki i Techniki.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Po stronie wydatków budżet roku 1996 był wyższy niż w roku poprzednim o około 29%. Budżet nauki stanowił 0,519% produktu krajowego brutto i po zwiększeniu rezerwy celowej Rady Ministrów wyniósł około 1,855 mld zł. Budżet ten został rozdysponowany pomiędzy poszczególne zadania realizowane w obszarze nauki.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Większość środków przeznaczono na działalność statutową oraz badania własne szkół wyższych, a także na realizację specjalnych programów badawczych i zakupy urządzeń badawczych o charakterze interdyscyplinarnym czy międzyśrodowiskowym. Środki na te cele wyniosły około 50% całego budżetu nauki.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Na inwestycje dla potrzeb rozwijania badań naukowych przeznaczono według możliwości budżetu - razem ze środkami wygospodarowanymi w ciągu roku - około 13% zamiast planowanych na początku roku około 10%. Uznaliśmy, że inwestycje związane z potrzebami badań naukowych, a w szczególności doposażenie w aparaturę naukowo-badawczą instytucji naukowych zwiększają możliwość pozyskiwania naukowych placówek zagranicznych do współpracy w realizacji wspólnych badań. Na tle procesów integracji z Unią Europejską jest to niezwykle ważne zadanie także z punktu widzenia podnoszenia jakości pracy laboratoriów naukowych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Rozdział w klasyfikacji budżetowej - Projekty badawcze - obejmuje trzy rodzaje zadań: tzw. granty, czyli projekty badawcze własne, projekty badawcze zamawiane oraz części badawcze strategicznych programów rządowych. Wysokość nakładów budżetowych na projekty badawcze własne pozostaje od wielu lat na niezmienionym poziomie i wynosi ok. 12% w strukturze ogólnych wydatków w dziale - Nauka. Rozszerzone są natomiast zadania projektów badawczych zamawianych i części badawczych strategicznych programów rządowych. Np. projekty celowe, czyli wspomaganie związków nauki z gospodarką i jej potrzebami, przeznaczono ok. 10% środków. Na współpracę naukową z zagranicą przeznaczono ok. 0,5% nakładów.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Na działalność ogólnotechniczną i wspomagającą badania, czyli na import czasopism naukowych, na zadania jednostek badawczych nadzorowanych przez poszczególnych ministrów, na potrzeby podmiotów działających na rzecz nauki oraz na dofinansowanie zakupów oprogramowania i udostępnienia baz danych przeznaczono ok. 6% planowanych wydatków w dziale - Nauka.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">W ramach dokonywanych zmian systemowych w 1996 r. została wprowadzona zmiana dotycząca kryteriów oceny wniosków w zakresie projektów celowych. Nastąpiło to w wyniku przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli analizy tego rodzaju przedsięwzięć. Zmiany te miały przede wszystkim charakter dyscyplinujący wydatkowanie środków finansowych przez podmioty gospodarcze wdrażające wyniki prac badawczych, jak też przez realizatorów tych badań, czyli jednostki naukowe i jednostki badawczo-rozwojowe.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">W 1996 r. zapoczątkowano prace nad zmianami w systemie finansowania projektów badawczych zamawianych, a także współpracy naukowej i naukowo-technicznej z zagranicą. W rezultacie wydane zostały odpowiednie akty prawne w 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Rada Ministrów zgodnie z przepisami prawa budżetowego zdecydowało, że część wy-datków działu - Nauka - pozostaje w formie depozytu na rok 1997 i te środki depozytowe można wydatkować na projekty badawcze własne, a także celowe i zamawiane w ramach zobowiązań wynikających z podpisanych już umów nie zrealizowanych z różnych przyczyn. Środki te mogły być wydatkowane do 28 lutego br., a jeżeli chodzi o zobowiązania podjęte w ramach części badawczych strategicznych programów rządowych - do 30 września br. Suma środków depozytowych zamknęła się kwotą ok. 27 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Jeżeli chodzi o wydatki pozabudżetowe, chciałabym podkreślić, że kwoty przeznaczane przez podmioty gospodarcze spoza budżetu w okresie lat 1991–1996 wzrastają dwukrotnie szybciej niż wydatki z budżetu państwa na cele badawczo-rozwojowe. Potwierdza to i uzasadnia tezę, że wprowadzane instrumenty ekonomiczno-podatkowe, jak też i inne instrumenty finansowe spełniają swoją rolę motywacyjną i pobudzają postawy proinnowacyjne podmiotów gospodarczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanZaciura">Wysłuchamy teraz uwag Najwyższej Izby Kontroli, a następnie koreferatu pana posła Dołowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Kontrola wykonania budżetu państwa w 1996 r. w części dotyczącej Komitetu Badań Naukowych objęła działalność KBN oraz Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej Polskiej Akademii Nauk realizującego jedną z trzech inwestycji centralnych, finansowanych przez Komitet Badań Naukowych ze środków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Dochody Komitetu Badań Naukowych w 1996 r. wyniosły ogółem 10,871 mln zł i były wyższe od planowanych w ustawie budżetowej o 4,951 mln zł, tj. o ok. 84%. Główną częścią tych dochodów były wpływy - podobnie jak w roku ubiegłym - należności z byłego Centralnego Funduszu Rozwoju Nauki i Techniki wynoszące 6,842 mln zł. W zakresie gromadzenia dochodów nie stwierdzono nieprawidłowości, ustalono natomiast, że tak znaczne przekroczenie planowanej kwoty dochodów było wynikiem wystąpienia niemożliwych do przewidzenia zwrotów nie wykorzystanych środków, a także wpływów ze sprzedaży finansowanych przez Komitet Badań Naukowych wyników prac naukowych i prac rozwojowych. Nie planowane, a powstałe z tych tytułów dochody wyniosły ok. 3,416 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Wydatki w tej części budżetu zamknęły się kwotą ponad 1,867 mld zł i stanowiły 99% wydatków zaplanowanych w ustawie budżetowej. Wydatki w dziale - Nauka - wyniosły 1,855 mld zł, co stanowi 99,3% ogółu tych wydatków. W strukturze wydatków na naukę największy udział miały - jak co roku - środki na finansowanie i dofinansowanie działalności statutowej jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych oraz na badania własne szkół wyższych.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Wynikające z kontroli wykonania budżetu zasadnicze uwagi i zastrzeżenia NIK w zakresie wydatkowania przez KBN środków przeznaczonych na naukę dotyczą nieokreślenia przez komisje KBN kryteriów oceny jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych, stanowiących podstawę finansowania lub dofinansowania działalności statutowej tych jednostek, a także rozliczania przez KBN Polskiej Fundacji Upowszechniania Nauki, z wydatków poniesionych na import czasopism, mimo przekazania przez tę Fundację kwoty ponad 200 tys. zł podmiotom nieuprawnionym. Za pozytywny uznano natomiast fakt zakończenia w 1996 r. trzech finansowanych przez KBN inwestycji centralnych, w tym realizowanej od 1996 r. budowy Instytutu Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">W przedłożonej Komisji informacji o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa w części dotyczącej Komitetu Badań Naukowych, poza ustaleniami dokonanymi w urzędzie KBN i wymienionym instytucie, zawarte są także wyniki odrębnych, ale mających bezpośredni związek z wykorzystaniem środków budżetowych na naukę, kontroli przyznawania przez Komitet Badań Naukowych i wykorzystywania środków finansowych na realizację projektów badawczych zamawianych, a także kontroli działalności jednostek badawczo-rozwojowych w warunkach transformacji gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Stwierdzone w toku tych kontroli nieprawidłowości nie miały istotnego wpływu na wykonanie budżetu KBN i dlatego Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia jej wykonanie za rok 1996.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKrzysztofDołowy">Zasadniczo zgadzam się z wypowiedzią pani minister i wypowiedzią pana dyrektora z NIK. Pragnę jednak zadać pytanie pani minister w sprawie Polskiej Fundacji Upowszechniania Nauki i celowości prowadzenia centralnej prenumeraty czasopism. Kupowanie hurtowe jest zwykle tańsze, ale wymaga też finansowania tego, kto się zajmuje tym hurtowym zakupem. Czy z finansowego punktu widzenia jest to opłacalne dla budżetu? Gdyby zlikwidować tę centralną prenumeratę, kto miałby się zająć ustalaniem, jakie czasopisma kupować i gdzie, do kogo powinny one trafiać.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełKrzysztofDołowy">Drugie ważniejsze z punktu widzenia zasad finansowania pytanie dotyczy wątpliwości NIK związanych z projektami badawczymi zamawianymi. NIK wskazuje, że część tych projektów finansowana była w całości ze środków KBN, co jest niezgodne z ustawą o Komitecie Badań Naukowych i niezgodne z logiką. Jeżeli KBN finansuje w 100% coś, co ma być przeznaczone dla kogoś innego, to ten inny podmiot nie interesuje się ani wynikami, ani niczym, bo sam nie ponosi żadnego ryzyka i odpowiedzialności. Projekty badawcze zamawiane powinny być finansowane tylko częściowo przez KBN. Ponadto NIK zwraca uwagę na często występujący brak merytorycznych ocen jakości wykonanej pracy badawczej. Często nieprawidłowo są rozliczane wydatki na realizację tych projektów. Ponieważ dotyczy to bardzo znacznych kwot, rodzi się pytanie, czy nasza Komisja nie powinna postulować zmniejszania wydatków na projekty badawcze zamawiane, które przeważnie nie mają wiele wspólnego z nauką. Być może, są czasem potrzebne i wykorzystywane, ale obciążają budżet nauki.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełKrzysztofDołowy">Z punktu widzenia rubryk i kwot budżetowych oraz wydatkowania środków wszystko się zgadza, ale powstaje pytanie, dlaczego stan polskiej nauki jest taki zły, skoro wszystko jest tak dobrze. Wniosek nasuwa się ciągle ten sam, który ja przez cztery lata zgłaszam, nie zmieniając liczb. Polemizowałbym z panią minister, bo udział nakładów na naukę wynosi nie 0,519% PKB, tylko - po wykonaniu budżetu - 0,511% PKB. Nie jest to rekord, jeżeli chodzi o wielkość nakładów na naukę, bo ten został ustanowiony w 1995 r., kiedy było tylko 0,505, a w roku ubiegłym było 0,511. Jest to jednak nadal beznadziejny sposób finansowania nauki. Pragnę przypomnieć, że Sejm postulował, aby ten wskaźnik wynosił co najmniej 1% PKB na naukę.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełKrzysztofDołowy">Zgłaszam pozytywną opinię o wykonaniu budżetu w 1996 r., ale chcę ją zakończyć sformułowaniem następującej wątpliwości. Jeżeli Polska nie będzie wydawała odpowiednich kwot na naukę, to zostaniemy - tak jak było z powodzią - całkowicie zaskoczeni. Kraj, który nie wydaje pieniędzy na swoją elitę naukową i intelektualną, jest skazany na to, że każde nieszczęście na pewno go spotka.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełKrzysztofDołowy">Sugeruję, aby Komisja pozytywnie oceniła wykonanie budżetu w sensie formalnym, ale jednocześnie stwierdziła, że tak niskie nakłady, jakie są przeznaczone na polską naukę, stanowią zagrożenie dla jej funkcjonowania w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanZaciura">Czy pani minister może się ustosunkować do uwag NIK i odpowiedzieć na pytanie postawione przez pana posła Dołowego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Uwaga dotycząca braku kryteriów oceny działalności statutowej jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych wymaga wyjaśnienia. Istotnie zaistniała pewna wada formalna, ponieważ komisje Komitetu nie uchwaliły w formie uchwały kryteriów oceny tych jednostek. We wrześniu br. taki projekt uchwały zostanie skierowany na posiedzenie Komisji i zostanie usunięte to, co zostało dostrzeżone przez Najwyższą Izbę Kontroli i podniesione jako zarzut pod adresem Komitetu. W planie działań nowych zespołów, bo jest to już trzecia ich kadencja, są przewidziane przeglądy, nazwijmy to audyty jednostek z udziałem nie tylko członków właściwych zespołów Komitetu, ale również ekspertów zewnętrznych, przy uwzględnieniu ekspertyz wykonywanych przez instytucje zagraniczne za pieniądze z funduszu PHARE. Ponadto w zakresie finansowania projektów badawczych zamawianych był to bardzo trudny problem do rozwiązania. Całkowite pokrywanie kosztów prowadzenia tych badań było związane z zachęcaniem ministrów i wojewodów do korzystania z dorobku i usług zaplecza naukowego i kreowania polityki sektorowo-branżowej czy polityki regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Najwyższa Izba Kontroli, a także pan poseł Dołowy stwierdzili, że ryzyko złożenia wniosku o ustanowienie takiego projektu badawczego obciążało de facto tylko Komitet Badań Naukowych. Uwaga sformułowana przez NIK została wykorzystana w ten sposób, że w 1997 r. Komitet uchwalił nowe kryteria, według których projekty badawcze zamawiane na rzecz wojewodów i właściwych ministrów, a szerzej mówiąc, na rzecz organów administracji państwowej będą realizowane w formie projektów celowych zamawianych. Zasadniczą sprawą będzie dofinansowanie fazy b + r przez Komitet Badań Naukowych przy jednoczesnym zobowiązaniu wnioskodawcy danego tematu do dokonania analizy co do kierunku i sposobów implementacji wyników badań ze wskazaniem źródeł finansowania, przede wszystkim pozabudżetowych. Następuje wprowadzanie etapowego, a nie zadaniowego, rozliczania prowadzonych prac badawczych. Do tej pory faktura rozliczeniowa mogła być wystawiona po zrealizowaniu określonego zadania. Obecnie będzie to pewien kompleks zadań, który musi się zakończyć określonym wynikiem. Dzięki temu rozwiane zostaną wątpliwości co do podstawy prawnej takiego działania, ale także co do ponoszenia ryzyka przy podejmowaniu tego rodzaju prac.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Wymóg dofinansowana projektów przez właściwego ministra czy wojewodę spowoduje zapewne spadek liczby składanych wniosków. Pozwolę sobie w związku z tym zadać nieco retoryczne pytanie: czy to leży w interesie polskiej nauki, czy też być może nie? Czy ministrowie i wojewodowie są przygotowani do tego, że w ramach strategii ich działań powinny być formułowane zadania z udziałem zaplecza naukowego? Mam co do tego wątpliwości, ponieważ wtedy, gdy zaczynamy prosić o dofinansowanie, czy część potencjalnych wnioskodawców wycofuje się. Ma to więc i dobre, i złe strony, chociaż więcej dobrych. Chciałabym jednak podkreślić ten element niepewności.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Kolejna uwaga dotyczy umowy KBN z Polską Fundacją Upowszechniania Nauki i import czasopism i innych nośników informacji. Uwagi NIK dotyczyły głównie rozliczenia środków przyznanych na ten cel w 1996 r. Przypomnieć wypada, że pierwsze półrocze zawsze dotyczy decyzji podejmowanych jeszcze w poprzednim roku, a drugie półrocze dotyczy już importu czasopism na rok następny. Jeżeli chodzi o import czasopism na rok 1997, wszystkie uwagi NIK w tej sprawie zostały uwzględnione. Chodzi tu głównie o problem przekazywania pieniędzy na rzecz jednostek nieuprawnionych. Przez takie jednostki należy rozumieć np. bibliotekę Ministerstwa Spraw Zagranicznych, czy bibliotekę Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w zakresie pism dotyczących kryminalistyki. W związku z tym podjęliśmy następujące działania:</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Po pierwsze, umowa z Fundacją w sprawie środków wydatkowanych na te cele w 1996 r., nie została uznana za rozliczoną. Jest to tylko wstępna jej akceptacja, a ostateczna zostanie dokonana po zakończeniu terminu tej umowy we wrześniu br. Środki przekazane przez PFUN na rzecz tych właśnie jednostek nieuprawnionych nie zostaną uwzględnione w rozliczeniu umowy.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Po drugie - do ministrów wskazanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, którym Polska Fundacja Upowszechniania Nauki przekazała środki finansowe, skierowaliśmy list przewodniczącego KBN ze zwróceniem uwagi, że jako jednostki budżetowe powinny pokrywać swoje wydatki - np. także na zakup czasopism dla własnych bibliotek - w ramach własnego budżetu. Jeżeli biblioteka służy całemu właściwemu środowisku, dany minister może uzyskać środki w ramach resortowej działalności ogólnotechnicznej. Dzięki temu następuje eliminowanie tego nieprawidłowego zjawiska, wskazanego przez NIK, jeżeli chodzi o realizację umowy z PFUN.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Czy jest konieczne i celowe kontynuowanie takiej umowy i centralnego zakupu czasopism, a więc sterowania środkami finansowymi przez jedną instytucję? Nie tylko Komitetowi Badań Naukowych wydaje się to uzasadnione, ponieważ oszczędności uzyskiwane dzięki temu są znaczne i wiążą się nie tylko z upustami stosowanymi przez dystrybutorów czasopism zagranicznych. Średnia upustów cenowych w tym przypadku wynosi około 40%, czego przy indywidualnych zakupach nie udaje się uzyskać.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Ponadto dzięki wieloletniej realizacji tego zadania powstała baza niezbędnych czasopism w poszczególnych bibliotekach, co nie ogranicza decyzji jednostek w sprawie dokupienia dla własnych potrzeb tego, co jest im potrzebne. Wysokość kosztów obsługi wynosi tu łącznie ok. 1,5% wydatków ponoszonych na ten cel. W 1997 r. jest to kwota około 40 mln zł; w tym liczy się koszty korzystania z pomocy tzw. ekspertów oceniających wnioski, ale także koszty przesyłek i samej Fundacji jako koszty pośrednie. Wydaje się, że ta kwota nie jest zbyt wysoka.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PodsekretarzstanuwKBNMałgorzataKozłowska">Ponieważ mamy do czynienia kolejny raz ze stwierdzeniem przez Najwyższą Izbę Kontroli, że w działaniach Polskiej Fundacji Upowszechniania Nauki nie wszystko jest w porządku i zdarzają się przypadki decyzji niezgodnych z ustaleniami Komitetu Badań Naukowych, podjęta została decyzja o przeprowadzeniu konkursu na potencjonalnego wykonawcę obsługi importu czasopism w 1999 r., a więc wykonawca zostanie wyłoniony na przełomie tego i następnego roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanZaciura">Jakie są uwagi czy pytania w związku z wystąpieniami do-tyczącymi sprawozdania z wykonania budżetu przez KBN w 1996 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJerzyZdrada">Czy dobrze usłyszałem, że koszty obsługi importu czasopism wynoszą 40 mln zł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Nakłady ogółem na import czasopism wynoszą 40 mln zł, a około 1,5% tej kwoty wynoszą koszty obsługi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanZaciura">W raporcie Najwyższej Izby Kontroli jest wiele uwag dotyczących Polskiej Fundacji Upowszechniania Nauki, a także dużo zastrzeżeń, o czym powiedziała także pani minister. W związku z tym prosiłbym o wyjaśnienie stwierdzenia zawartego w materiale NIK, że zakwestionowano kontakty z kontrahentem zagranicznym, a mianowicie, ze Związkiem Plastyków Białorusi. Stwierdza się, że zostało naruszone prawo dewizowe, i NIK skierowała w tej sprawie zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia. W związku z tym proszę o poinformowanie, jak się zakończyło to postępowanie: czy tylko na zawiadomieniu, czy też jest już jakaś reakcja? Prosimy o ustosunkowanie się do tej kwestii. Jeżeli jest tak mało pieniędzy na naukę, musi obowiązywać szczególna dbałość o ich wydatkowanie, zgodnie z potrzebami, a przede wszystkim bardzo oszczędnie. Czytam w informacji NIK, że 200 tys. zł zostało przetransferowanych do podmiotu nieuprawnionego i nie wiem, co to oznacza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Sprawa kontaktów z Białorusią dotyczy Ośrodka Przetwarzania Informacji oraz ustawy organizowanej wspólnie ze stroną białoruską i rozliczenia kosztów tego przedsięwzięcia. W ramach kontroli NIK wyszło na jaw, że Ośrodek Przetwarzania Informacji składał nierzetelne sprawozdania do Komitetu Badań Naukowych. Na podstawie tych nierzetelnych sprawozdań dokonano rozliczenia wydatkowanych środków. W związku z zaistniałą sytuacją i udokumentowanymi zarzutami NIK, przewodniczący KBN postanowił o dokonaniu zmiany na stanowisku kierowniczym w tejże jednostce. Z dnia 1 sierpnia br. powołano nową osobę na stanowisko po. kierownika ośrodka i powierzono jej zadanie wyjaśnienia i uregulowania tych spraw i naruszeń przepisów.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Sprawa wydatkowania 200 tys. zł dotyczy PFUN i jednostek nieuprawnionych, a są to m.in. te, o których już wspomniałam, czyli np. biblioteki resortowej jako jednostki wewnętrznej MSZ. Resort ten jest jednostką budżetową i powinien w ramach swojego budżetu mieć środki na swoje wydatki, w tym także na bibliotekę. Mimo to otrzymywał środki z PFUN, w związku z czym wystosowaliśmy list w tej sprawie do ministrów, bo dotyczy to nie tylko ministra spraw zagranicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#DyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKStefanLubiszewski">Dodam jedno zdanie w sprawie naruszenia w tym przypadku ustawy karno-skarbowej. Pieniądze zostały przekazane stronie białoruskiej w walizce i nie mamy na razie informacji, o ich rozliczeniu, chociaż skierowaliśmy w tej sprawie odpowiedni wniosek. Na temat podmiotów nieuprawnionych wypowie się pan dyrektor Sosnowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Jeżeli chodzi o podmioty nieuprawnione, wymieniamy je w naszym sprawozdaniu z wykonania budżetu i są to urzędy naczelnych i centralnych organów administracji państwowych i inne państwowe jednostki organizacyjne nie nadzorujące żadnych jednostek naukowych i jednostek badawczo-rozwojowych, wśród nich są: Urząd Patentowy RP, Polski Komitet Normalizacyjny, Główny Urząd Miar, Polskie Centrum Badań i Certyfikacji, a także np. Stołeczny Zarząd Służby Zdrowia MSW, Centralne Laboratorium Kryminalistyki Komendy Głównej Policji, Centrum Szkolenia Policji w Legionowie, biblioteka Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Nie kwestionujemy istnienia tych bibliotek i potrzeb w zakresie nabywania czasopism zagranicznych, ale powinny być one finansowane przez organy nadzorujące ze swoich budżetów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanZaciura">A więc Najwyższa Izba Kontroli uważa, że wystarczające były konsekwencje wyciągnięte w stosunku do dyrektora tegoż Ośrodka Przetwarzania Informacji, który wydawał takie dyspozycje finansowe.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełJanZaciura">Zgłoszony został wniosek przez przedstawiciela NIK i posła referenta, by przyjąć sprawozdanie z realizacji budżetu za rok 1996 w części dotyczącej Komitetu Badań Naukowych. Czy są w tej sprawie inne wnioski? Nie ma. Kto jest za przyjęciem przedstawionego sprawozdania?</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełJanZaciura">W głosowaniu przyjęto sprawozdanie, przy jednym głosie wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełJanZaciura">Przechodzimy do rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu za rok 1996 w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk - wraz z gospodarką pozabudżetową. Referują: przedstawiciel kierownictwa PAN i przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli, a koreferat przedstawi pan poseł Zygmunt Cybulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Moja informacja jest uzupełnieniem tego, co Komisja otrzymała na piśmie i w formie sprawozdań z działalności Akademii i realizacji budżetu na rok 1996.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Zwrócę uwagę tylko na kilka spraw, które w naszych sprawozdaniach omawiane są corocznie. Chciałbym przede wszystkim zwrócić uwagę, że jest to tylko sprawozdanie z małego fragmentu działalności Polskiej Akademii Nauk.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Działalność prowadzona w ramach własnych środków budżetowych obejmuje zaledwie 10% tego, co wydaje Akademia; 90% środków pochodzi z Komitetu Badań Naukowych przeznaczonych na wydatki placówek naukowych. Chciałbym też zwrócić uwagę na działalność komitetów naukowych PAN, ponieważ mieści się ona w tej części, którą sprawozdaję. Obecnie komitety naukowe PAN w liczbie ponad 100 reprezentują całe środowisko naukowe w Polsce dwie trzecie członków tych komitetów to pracownicy wyższych uczelni i placówek badawczo-rozwojowych, a nie tylko pracownicy Akademii. Komitety wykonują wiele prac i mają dużo osiągnięć i zasług.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">W ramach działalności Akademii, która nie jest finansowana bezpośrednio z budżetu, działa ponad 80 różnych placówek, ponad 50 instytutów naukowych, w tym większość są to placówki zaliczone do kategorii A. W latach 1992–1995 mieliśmy dużo patentów zgłoszonych, a także kilka tysięcy publikacji. Można powiedzieć, że ważna jest przede wszystkim ich jakość, ale nie czuję się kompetentny, aby ją oceniać. W każdym razie tych dokonań naukowych jest dużo.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Przypomnę, że centrala Akademii ma niezwykle mały wpływ na kondycję finansową swoich placówek, a w związku z tym również na to, co się w tych placówkach dzieje, ponieważ są one niemal w całości finansowane ze środków przydzielonych przez KBN.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Następuje stały rozwój działalności dydaktycznej Akademii. Nasi pracownicy prowadzą taką działalność w różnych ramach. Niektórzy uważają, że stanowi to równowartość działalności średniej wielkości uczelni wyższej. W ubiegłym roku przeprowadziliśmy 80 tys. zajęć dydaktycznych na różnych uczelniach, i to przeważnie bezpłatnie. Akademia rozwija także szkoły, a mamy ich już 4. Są to niepaństwowe szkoły wyższe, a także 3 szkoły kształcące na poziomie doktoranckim.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Wielkość wydatków w budżecie PAN jest stosunkowo nieznaczna, a większość środków została w 1996 r. wykorzystana. Zmuszeni byliśmy do przesuwania posiadanych środków w celu lepszego ich wykorzystania. Dokonano racjonalizacji działalności administracyjnej PAN, zmniejszono rozmiary administracji o ok. 30%, a zamierzamy je nadal ograniczać po wejściu w życie nowej ustawy o PAN.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Najwyższa Izba Kontroli po dokonaniu kontroli wykonania budżetu wskazała nam na wiele uchybień i usterek, ale generalnie oceniła pozytywnie wykonanie budżetu. Przyjęliśmy wszystkie uwagi i realizujemy przedstawione nam wnioski.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Dochody PAN są bardzo niewielkie. Jest to pozycja, która zawsze wzbudza wesołość i zapewne wzbudzi ją i teraz. Dochody Akademii w ponad 80% to wpłaty pensjonariuszy Domu Emeryta i Rencisty w Konstancinie. Ogólna kwota dochodów wynosi 305 tys. zł., a wpłaty pochodzące z Domu Emeryta wynoszą 273 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Wydatki PAN są dwojakiego rodzaju: bieżące i inwestycyjne. W kwocie 30 mln zł 26% stanowią wydatki na działalność korporacji, a 75% stanowią wydatki na sekretariat administracyjny PAN, bibliotek PAN, których jest 4, archiwum PAN, Muzeum Ziemi, Zarząd Administracyjny Placówek PAN, utrzymanie domu emeryta i Studium Języków Obcych. Z ogólnej kwoty wydatków 44% stanowiły płace wraz z pochodnymi, a ok. 56% wydatki rzeczowe. Szczegółowe dane zawarte są w sprawozdaniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Kontrola wykonania budżetu w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk została przeprowadzona we wszystkich jednostkach administracyjnych Akademii. Dochody Akademii w 1996 r. wynosiły 305 tys. zł i były wyższe o 21% od określonych w ustawie budżetowej na ten rok. Podczas kontroli wykonania dochodów stwierdzono, że Polska Akademia Nauk nie odprowadziła do budżetu państwa dochodów osiągniętych ze sprzedaży mienia po zlikwidowanym Zakładzie Aparatury Naukowej UNIPAN oraz po zlikwidowanym Ośrodku Informacji Naukowej. Dotyczyło to kwoty blisko 43 tys. zł. Stwierdzono także, że na skutek nieprawidłowego wyliczenia wyniku finansowego gospodarstwa pomocniczego - Zakładu Administracyjnego Nieruchomości PAN nie odprowadzono do budżetu państwa połowy osiągniętego faktycznie zysku netto. Nasze zastrzeżenia dotyczą kwoty 9,5 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Jeżeli chodzi o wydatki budżetowe określone w ustawie budżetowej w wysokości 29,477 mln zł, a po zmianach - 30,157 mln zł, wyniosły one faktycznie 30,146 mln zł, czyli zrealizowane zostały niemal w 100%. Kontrola wydatków wykazała nieprawidłowości w wydatkach na tzw. różną działalność. Stwierdzono, że jednostka budżetowa, jaką jest Zarząd Administracyjny Placówek PAN, wydatkował część przekazanych mu środków niezgodnie z ich przeznaczeniem, a mianowicie na pokrycie części kosztów eksploatacyjnych administrowanych obiektów oraz kosztów rzeczowych zakładowej przychodni lekarskiej, finansowanych ponadto niezgodnie z obowiązującą klasyfikacją budżetową. Zakładowa przychodnia lekarska PAN finansowana jest z działu, w którym nie przewiduje się takich wydatków.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Nieprawidłowości w tym zakresie, a więc kwotę wydatkowaną bezzasadnie, określiliśmy na 62.678 zł.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Stwierdzono ponadto, że Zarząd Administracyjny Placówek PAN - podobnie jak w latach ubiegłych - z budżetu PAN dofinansowywał bezzasadnie jednostki nie wchodzące w struktury organizacyjne PAN, a tylko zajmujące pomieszczenia w Pałacu Staszica w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Gospodarką budżetową objęte były 3 zakłady budżetowe i 9 gospodarstw pomocniczych oraz 5 ośrodków specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Dochody z gospodarki budżetowej w 1996 r. wyniosły ponad 18 mln zł i były niższe od wydatków, kształtujących się na poziomie 18,5 mln zł. Ujemny wynik finansowy wykazały gospodarstwa pomocnicze - takie jak, Ośrodek Konferencyjny we Wglewie, Klub Pracowników PAN w Łodzi i znajdujący się już w fazie likwidacji Zakład Doświadczalny w Jabłonnie.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKAndrzejSosnowski">Wymienione nieprawidłowości nie miały jednak zasadniczego znaczenia i wpływu na wykonanie budżetu PAN i dlatego Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu w tej części.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełZygmuntCybulski">Chciałbym nawiązać do tego, o czym mówił już pan dyrektor Płoszajski. Instytuty PAN wykorzystują bardzo duże pieniądze, a właściwie nie mieszczą się w sprawozdaniu budżetowym i stąd wynika pewien kłopot. Znam oczywiście sprawozdanie z działalności Polskiej Akademii Nauk, które obrazuje całość działań wszystkich jednostek PAN.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełZygmuntCybulski">Przedmiotem analizy wykonania budżetu PAN jest odpowiednia część budżetu państwa, sprawozdanie PAN i uwagi NIK na ten temat. Sprawozdanie Akademii przedstawia wydatki budżetowe, a także gospodarkę pozabudżetową. Z przedłożonego materiału wynika, że w trakcie trwania roku budżetowego dokonano zmian w budżecie na podstawie decyzji Ministerstwa Finansów zwiększającej środki przede wszystkim na płace.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełZygmuntCybulski">Należy zauważyć, że Polska Akademia Nauk gospodaruje prawidłowo przyznanymi środkami, chociaż w nielicznych przypadkach występują pewne nieprawidłowości, które wytknęła Najwyższa Izba Kontroli. Wykazała ona brak troski o majątek Polskiej Akademii Nauk. Zarząd administracyjny placówek PAN potraktował prywatne podmioty tak, jak gdyby były one podmiotami własnymi Akademii. Wkraczając głębiej w tę sprawę można by zastanawiać się, czy Towarzystwo Naukowe Warszawskie to własny czy obcy dla Akademii podmiot. Jeśli mówi się, że nie zostały w tym przypadku ściągnięte pieniądze za dzierżawę powierzchni lokalowej, to formalnie Towarzystwo powinno płacić wyższe czynsze, ale przecież pałac Staszica jest faktycznie własnością tego Towarzystwa.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełZygmuntCybulski">Nie jest natomiast do zaakceptowania taki układ w stosunku do prywatnych szkół. W tych przypadkach należy doprowadzić do właściwego układu między tymi szkołami a Akademią i podjąć pertraktacje w sprawie zwrotu należnych Akademii kosztów.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełZygmuntCybulski">Przesunięcie środków budżetowych, jakie miało miejsce w placówce PAN w Wiedniu, zostało uznane za nieprawidłowość, bo uzyskane tam środki za wynajem lokali powinny wpłynąć do budżetu. Przejęcie tych środków na miejscu i wykorzystanie ich na potrzeby remontu jest jakąś nieprawidłowością, ale środki zostały wykorzystane celowo, powiększając kwotę przyznaną na inwestycje. Poprawiono natomiast znacznie wynik finansowy w Zakładzie im. Ossolińskich. Straty zostały pokryte i zlikwidowano występujący tam deficyt, co świadczy o prawidłowej gospodarce środkami. W Akademii nastąpiła dość znaczna redukcja zatrudnienia w administracji, zmniejszono liczbę pracowników komórek pomocniczych pozanaukowych. Oznacza to, że Polska Akademia Nauk wykazuje troskę o właściwe gospodarowanie posiadanymi środkami.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełZygmuntCybulski">Uważam, że należy przyjąć sprawozdanie PAN o wykonaniu budżetu za rok 1996. Uważam równocześnie za zasadne poczynienie pewnych uwag, które są zgodne z uwagami NIK, a odnoszą się do niektórych nieprawidłowości. Te nieprawidłowości nie mają jednak zasadniczego znaczenia dla wykonania budżetu. W celu zapobieżenia występowaniu takich nieprawidłowości należy uregulować sprawy związane z administrowaniem i finansowaniem funkcjonowania obiektów Akademii. Należy też odprowadzać do budżetu dochody uzyskiwane ze sprzedaży mienia jednostek budżetowych PAN oraz stosowne kwoty z zysków Zakładu Administracji Nieruchomościami oraz Zakładu Administracyjnego Placówek PAN.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełZygmuntCybulski">Zgodnie z przepisami prawa budżetowego trzeba prowadzić gospodarkę środkami uzyskanymi w działalności hotelarskiej placówek zagranicznych PAN.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJanZaciura">Jakie są uwagi lub pytania dotyczące wykonania budżetu PAN w 1996 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJerzyZdrada">Odniosę się do pewnego szczegółu jako przykładu, na jaki warto zwrócić uwagę. W sprawozdaniu z wykonania budżetu Polskiej Akademii Nauk jest mowa o samodzielnych bibliotekach PAN. Stwierdza się tu, że wydatki na utrzymanie bibliotek stanowią 41,8% środków zapisanych w dziale - Działalność różna. Jeżeli przeczyta się sprawozdanie NIK, można stwierdzić pewne różnice, które w sprawozdaniu PAN nie zostały uwzględnione. Dla porównania środki w dziale - Biblioteki, muzea i archiwa - w 1995 r. stanowiły prawie 22% budżetu PAN, a w 1996 r. już tylko 17,5%. Wzrost nominalny był niższy o 5% w stosunku do budżetu 1995 r., a wzrost realny zamknął się wielkością 88% po odliczeniu stopnia inflacji. Nie jest to przypadek. Przy tworzeniu budżetu na rok bieżący wspomniałem o tej sprawie i o tej tendencji.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełJerzyZdrada">W 1996 r. biblioteka PAN w Krakowie miała być przekazana Polskiej Akademii Umiejętności. W związku z tym jej budżet na 1996 r. został skrojony dość oszczędnie. Jak wiadomo, to przekazanie nie nastąpiło. Tego rodzaju planowanie powoduje, że generalnie sytuacja wszystkich bibliotek PAN była w roku ubiegłym znacznie gorsza niż w 1995 r., w związku z czym wiele prac nie zostało wykonanych ze szkodą dla substancji materialnej i warunków udostępniania zbiorów. Biblioteka Polskiej Akademii Nauk w Krakowie dopiero teraz musi nadrabiać to, co można było zrobić znacznie wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PosełJerzyZdrada">Chciałbym zapytać, jak to zamierza się rozwiązać w przyszłości i czy porozumienia zawarte między Polską Akademią Nauk a Polską Akademią Umiejętności doczekają się takiej realizacji, żeby nie rzutowały ujemnie na budżet PAN, a poza tym nie powodowało fermentów w krakowskim środowisku naukowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJanZaciura">Mam pytanie do kierownictwa Polskiej Akademii Nauk. Wytknięte przez NIK zarzuty mają charakter raczej dziecięcych błędów w gospodarowaniu powierzonym mieniem i środkami budżetowymi. Wymienia się tu nierozliczanie się z budżetem państwa, nieodprowadzanie pieniędzy z nadzwyczajnych dochodów. Jakie są przyczyny tego, że występują tak elementarne błędy, których nie popełniano nigdy przez minione 3 lata i nie musieliśmy tego rozpatrywać? Czy nastąpiły jakieś zmiany w Akademii, czy zmienili się ludzie odpowiedzialni za gospodarkę? Mimo to mówi się, że wszystko jest dobrze. Może jednak należy wskazać winnych tego rodzaju niedopatrzeń w realizacji budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Pan poseł Zdrada przypomniał sprawę bibliotek, o której rozmawiamy już drugi rok. Jest pewien błąd w tej statystyce. Musimy wziąć pod uwagę, że w okresie, o którym mówił pan poseł, ubyła nam jedna biblioteka Ossolineum i rzeczywiście w strukturze wydatków udział bibliotek się zmniejszył. Jeżeli chodzi o sprawę biblioteki w Krakowie, to PAN już od grudnia jest gotowa i ma przygotowaną umowę, jaką chce zawrzeć z Polską Akademią Umiejętności. Jedyną przeszkodą jest znane posłowi i państwu pismo Ministerstwa Finansów, które uważało, że ta transakcja jest nielegalna. W związku z tym zwróciliśmy się pół roku temu do Ministerstwa Skarbu, które przejęło od Ministerstwa Finansów wszystkie uprawnienia dotyczące sprawowania pieczy nad własnością Skarbu Państwa o orzeczenie, czy dokonanie tej operacji jest możliwe i legalne, czy też nie. Od pół roku nasze pismo leży w Ministerstwie Skarbu i czekamy na odpowiedź. Kilka dni temu rozmawiałem z prezesem Polskiej Akademii Umiejętności prof. Kowalskim i zapewniłem go, że wszystkie ustalenia zawarte w naszym porozumieniu podtrzymujemy. Wiem, że odpowiedź Ministerstwa Skarbu jest już gotowa w brudnopisie, chociaż nie znam jej treści.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">W tej sprawie zrobiliśmy wszystko, co jest możliwe, przygotowaliśmy bardzo ugodowe porozumienie, na mocy którego przekazujemy PAU nie tylko tę część, którą kiedyś nasza Akademia przejęła, ale również przekazujemy własną część tej biblioteki i jej zbiorów, które gromadziliśmy przez 40 lat. W ten sposób umożliwiamy bibliotece PAU normalne działanie, bo gdybyśmy oddali tylko to, co odebraliśmy w swoim czasie, wówczas biblioteka PAU byłaby archiwum. Oddajemy bibliotekę czynną, z wszystkimi zasobami gromadzonymi przez 40 lat, ze zbiorem rycin, z dziełami sztuki, które przez ten czas kupiliśmy. Mamy w tej sprawie najlepszą wolę i czekamy tylko na ustalenia Ministerstwa Skarbu.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#DyrektorgeneralnyPolskiejAkademiiNaukPiotrPłoszajski">Pan przewodniczący mówił o popełnieniu dziecięcych błędów. My się w tej sprawie zgadzamy z panem dyrektorem Ściborem, który podobnie jak ja - firmuje te błędy. Wszystkie uwagi NIK uznaliśmy za słuszne i wykonujemy zalecenia albo też podejmiemy ich realizację w najbliższym czasie. Błędy takie popełniamy z powodu rozpaczliwego braku środków obrotowych i tego nie ukrywamy. Wiemy, że są to błędy, ale w jakimś sensie pożyczamy na jakieś czas od państwa te pieniądze po to, aby nimi obracać i robić pożyteczne rzeczy. W tej chwili, zgodnie z zaleceniem NIK, oddajemy stopniowo te pieniądze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#DyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNIKStefanLubiszewski">Chciałbym powiedzieć, że przynajmniej w obszarze, który my kontrolujemy, jednostki bardzo niechętnie odprowadzają do budżetu środki, które uzyskują z różnych źródeł. Wynika to z biedy budżetowej tych jednostek. W tym przypadku skierowaliśmy do sekretarza naukowego PAN wniosek, aby Akademia sama we własnym gronie wskazała winnych naruszania dyscypliny budżetowej. Gdybyśmy chcieli wskazać winnych, przedłużyłoby o kilka tygodni okres kontroli. Sądzimy, że Akademia może dokonać takich rozliczeń i wskazać winnych naruszenia dyscypliny budżetowej. Sekretarz naukowy PAN prof. Mossakowski w odpowiedzi skierowanej do NIK zapowiedział rozliczenie tych osób, które były odpowiedzialne za naruszenie dyscypliny budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełJanZaciura">Jestem usatysfakcjonowany odpowiedzią na moje pytanie. Czy są jeszcze jakieś uwagi? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełJanZaciura">Przypominam, że postawiony został wniosek, aby przyjąć sprawozdanie z wykonania budżetu PAN w 1996 r., ale sądzę, że w naszej opinii jakieś zdanie krytyczne powinno zostać zawarte - w tym sensie, iż oczekujemy, aby ten proces rozliczania się z popełnionych błędów następował.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełJanZaciura">Czy są inne propozycje? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełJanZaciura">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu PAN za rok 1996.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PosełJanZaciura">W głosowaniu przyjęto sprawozdanie, przy jednym głosie wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PosełJanZaciura">Przystępujemy do rozpatrzenia wykonania budżetu w części dotyczącej Głównego Urzędu Miar. Głos ma pan prezes Mordziński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarKrzysztofMordziński">Główny Urząd Miar z podległymi jednostkami, tzn. okręgowymi i obwodowymi urzędami miar oraz okręgowymi i obwodowymi urzędami pobierczymi, realizował w roku ubiegłym zadania wynikające przede wszystkim z ustawy: prawo o miarach i prawo pobiercze.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarKrzysztofMordziński">Zadania w tych dwóch dziedzinach, należących do centralnego urzędu administracji państwowej, którym kieruję, zostały wymienione w przedłożonej Komisji informacji. Nie będę tych zadań szerzej referował, deklarując, że jeżeli będą pytania, udzielę wszelkich dalszych informacji.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarKrzysztofMordziński">W przedłożonej Komisji informacji o wykonaniu budżetu GUM za rok 1996 zawarte są następujące zasadnicze pozycje. W zakresie dochodów budżetowych, które w GUM i jego jednostkach dotyczą w zasadzie opłat pobieranych od naszych kontrahentów za sprawdzanie legalizacji, uwierzytelnianie i zatwierdzanie typów przyrządów pomiarowych oraz na badanie i cechowanie wyrobów z metali szlachetnych, projekt budżetu opiewał na kwotę 40 mln zł. Realizacja tego planu wyniosła 41.641 mln zł, a więc wykonaliśmy plan dochodów w 104,1%.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarKrzysztofMordziński">W zakresie wydatków budżetowych budżet GUM po zmianach wynosił 40.210 mln zł. Wykonanie wyniosło 40,209 mln zł, a więc niemal 100%.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarKrzysztofMordziński">W roku 1996 Główny Urząd Miar wypracował po raz kolejny nadwyżkę dochodów budżetowych nad wydatkami i wyniosła ok. 1,3 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarKrzysztofMordziński">Główny Urząd Miar w zakresie gospodarki pozabudżetowej miał uruchomione dwa środki specjalne. Pierwszy dotyczył dofinansowania prac dostosowanych do wymagań Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu. Drugi dotyczył dofinansowania prac zmierzających do objęcia kontrolą metrologiczną przyrządów pomiarowych stosowanych w ochronie środowiska, w transporcie i energetyce.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarKrzysztofMordziński">Stan środków w pierwszym przypadku wynosił na koniec roku 95,5 tys. zł, a w drugi przypadku - 525,1 tys. zł. Nie było z tego tytułu w 1996 r. żadnych wydatków - dlatego że zamówienia na odpowiednią aparaturę pomiarową realizowane są - niestety - z pewnym opóźnieniem. W informacji przedłożonej Komisji stwierdzamy, że oba te środki będą wydatkowane w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PrezesGłównegoUrzęduMiarKrzysztofMordziński">Praktycznie całość wydatków i całość dochodów GUM jest określona ściśle w ustawie budżetowej. Ze strony NIK mój urząd nie spotkał się z żadnymi zarzutami a dotyczącymi sposobu gospodarowania środkami budżetowymi w 1996 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiiIntegracjiEuropejskiejNIKLechOniszczenko">Najwyższa Izba Kontroli rzeczywiście nie wniosła żadnych uwag krytycznych do wykonania budżetu w części dotyczącej Głównego Urzędu Miar. Budżet ten został wykonany prawidłowo, co znalazło wyraz w ocenie zawartej w naszej informacji. Szczegółowo uzasadnione są przyczyny dokonania pewnych przesunięć w realizacji zadań inwestycyjnych. Mówię o tym, dlatego że wniosek pokontrolny zawarty w ocenie realizacji budżetu za rok 1995 dotyczył pewnych błędów w planowaniu zadań inwestycyjnych w GUM. Błędy te zostały wyeliminowane, a przyczyny, które spowodowały przesunięcie zadań inwestycyjnych w 1996 r. były obiektywne.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiiIntegracjiEuropejskiejNIKLechOniszczenko">Nie wnosimy zastrzeżeń do realizacji budżetu w 1996 r. przez Główny Urząd Miar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełJanZaciura">Prosimy koreferenta, pana posła Kazimierza Sasa, o wyrażenie swojej opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełKazimierzSas">Moje zadanie jest proste, zważywszy na wcześniejsze wypowiedzi pana prezesa i pana dyrektora z NIK. Chcę podkreślić to, że Główny Urząd Miar mimo różnych kłopotów, np. ciągłych fluktuacji kadry, zrealizował nadwyżkę budżetową w kwocie 1,3 mln zł, a jest to kwota niebagatelna, biorąc pod uwagę mizerię budżetową w naszych urzędach i jednostkach centralnych. Przy okazji powiem, że w GUM w 1996 r. zatrudnionych było 1.773 pracowników i w porównaniu do planowanych etatów kalkulacyjnych zatrudnienie było mniejsze o 47 osób. Przeciętne wynagrodzenie w GUM wynosi brutto 853 zł, a więc jest stosunkowo niewielkie, jeśli porównać do do przeciętnych wynagrodzeń w innych urzędach centralnych.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełKazimierzSas">Należy również podkreślić fakt prowadzenia kontroli wewnętrznej w GUM we wszystkich podległych jednostkach. Z informacji NIK wynika, że wiele spostrzeżeń jest zbieżnych z tym, co co podaje w sprawozdaniu pan prezes Mordziński.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełKazimierzSas">Konkluzja jest taka, że po raz pierwszy w GUM kontrola NIK nie zgłosiła żadnych wniosków ani uwag krytycznych. GUM wykonał swoje zadania realizował budżet w sposób bardzo sprawny. W związku z tym wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w 1996 r. przez GUM.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełJanZaciura">Czy są jakieś pytania albo uwagi? Nie ma. Jest zgłoszony wniosek NIK i posła koreferenta o przyjęcie sprawozdania z realizacji budżetu GUM.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełJanZaciura">Czy są jeszcze głosy przeciwne? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełJanZaciura">Przechodzimy do rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu w 1996 roku przez Polski Komitet Normalizacyjny. Głos ma pan prezes Komitetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrezesPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoMarianŁukaszewicz">Wykonanie dochodów Polskiego Komitetu Normalizacyjnego w 1996 r. wyniosło 760 tys. zł w porównaniu z planowaną kwotą 442 tys. zł. Można powiedzieć, że jest to wynikiem nieprawidłowego planowania, ale usprawiedliwieniem jest podjęcie już po przyjęciu budżetu na rok 1996 opracowania i wydania katalogu norm, co przyniosło Komitetowi duży dochód. Jest to wytłumaczeniem uzyskania tej nadwyżki dochodów o 72% w stosunku do planu.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PrezesPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoMarianŁukaszewicz">Jeśli chodzi o wydatki budżetowe, chciałbym nawiązać do działalności merytorycznej Komitetu. Przewidywaliśmy, że będzie ustanowionych ok. 1500 Polskich Norm, a ustanowiono ich tylko 1372 z powodów w pewnym sensie od nas niezależnych.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PrezesPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoMarianŁukaszewicz">Biuro Komitetu stało się wąskim gardłem i nie było w stanie przepracować dokumentów, jakie napływały z komitetów, w których są one przygotowywane. Na działalność normalizacyjną przeznaczyliśmy 22% środków budżetowych, a wynagrodzenia stanowiły 35% ogółu wydatków, koszty administracji i materiałów - 25%, z tego połowę tej kwoty pochłonęło opłacenie zarządu budynku, którego do dziś jeszcze nie mamy.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PrezesPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoMarianŁukaszewicz">Na wydatki majątkowe przeznaczono 1,7 mln zł, z tego tylko ok. 670 tys. zł. udało się zrealizować bezpośrednio w 1996 r. Powodem takiej sytuacji było nieprzeprowadzenie przetargów: w jednym przypadku przetarg się nie odbył, a w drugim przypadku został unieważniony. Dopiero na początku tego roku wszystko poszło sprawnie i wydatkowano na ten cel środki, jakie miały być wydane w 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#PrezesPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoMarianŁukaszewicz">Jeżeli chodzi o gospodarkę pozabudżetową, prowadzimy trzy środki specjalne. Jeden dotyczy sprzedaży norm i innych produktów normalizacyjnych, drugi obejmuje dofinansowanie prac dostosowawczych, trzeci - to wpłaty na dofinansowanie działalności normalizacyjnej, ale są to na razie kwoty bardzo niewielkie. Środki, jakimi dysponowaliśmy, pozwoliły nam wykonać to, co mogliśmy w danych warunkach robić.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#PrezesPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoMarianŁukaszewicz">Mówiąc już o budżecie 1997 r., jeżeli chodzi o prace dostosowawcze do Unii Europejskiej, stoi przed nami zadanie dostosowania w bardzo szybkim czasie ok. 5 tys. norm europejskich. Dzisiaj nie mogę powiedzieć, że my te normy robimy szybko, bo są to jeszcze wielkości śladowe, ale w tym roku zakończymy te prace.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicedyrektorLechOniszczenko">Analizując wykonanie budżetu przez Polski Komitet Normalizacyjny w roku 1996, stwierdziliśmy tylko drobne uchybienia natury formalnej. Występuje tylko jedna kwestia: przyrostu należności w jednym z działów. Kwoty tych należności nie są wysokie, natomiast przyrost ten był znaczny procentowo. Wystąpiło to po raz pierwszy. Oceniamy, że jest to uchybienie bardzo łatwe do usunięcia.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicedyrektorLechOniszczenko">Stwierdziliśmy jeszcze incydentalny przypadek opóźnienia przekazania dochodów na rachunek bieżący. Opóźnienie to nie było wielkie. W kilku wypadkach nastąpiły przekroczenia w rozliczeniach delegacji służbowych. Chodzi o uzyskanie zgody prezesa na przekroczenia określonych limitów.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WicedyrektorLechOniszczenko">Takie są uwagi NIK, jakie wnosimy do wykonania budżetu w części dotyczącej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. NIK pozytywnie ocenia wykonanie budżetu przez Komitet.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełKazimierzSas">W świetle wypowiedzi prezesa PKN i dyrektora z NIK pozostaje mi tylko stwierdzić już na początku, iż wnoszę, aby Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu za 1996 r. Chciałbym dodać, że w Polskim Komitecie Normalizacyjnym, który jest ważną instytucją centralną z uwagi na nasze aspiracje do udziału w integracji europejskiej, procesy normalizacyjne muszą nabrać stosownego przyspieszenia. Aktualnie pracują w Komitecie 293 osobny i w stosunku do roku 1995 zatrudnienie wzrosło o 8 osób. Gdy porównuję średnie wynagrodzenie w PKN do średniego wynagrodzenia w GUM, to jest ono wyższe, bo wynosi brutto 1.215 zł. Z tego powodu fluktuacja kadry jest w Komitecie mniejsza. Trzy lata trwa już sprawa uzyskania budynku dla Komitetu. Ostatnio udało się wreszcie otrzymać zgodę urzędu rejonowego w Warszawie na uzyskanie siedziby dla Komitetu przy ul. Świętokrzyskiej 14. Jest to decyzja ostateczna i prawomocna. I z tego powodu należy wyrazić zadowolenie.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełKazimierzSas">Uważam, że sprawozdanie z wykonania budżetu przez PKN należy przyjąć, chociaż wystąpiły pewne drobne uchybienia, o których mówił pan dyrektor Oniszczenko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełJanZaciura">Gdy pan poseł Sas mówił o decyzji urzędu rejonowego w Warszawie, pan prezes dawał głową sygnały, że to nie jest zupełnie tak. Ja wiem, że decyzja została wydana, ale została też następnie cofnięta. Proszę o wyjaśnienie, czy sprawa ta jest już zakończona czy nadal trwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrezesPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoMarianŁukaszewicz">Gdy słyszę o budynku przy ul. Świętokrzyskiej, to mam takie odruchowe tiki twarzy. Prawdą jest, że w momencie, gdy sprawozdanie nasze było pisane, była wydana prawomocna decyzja w sprawie przyznania nam tego budynku. Nie mogę jeszcze zaprosić członków Komisji na „parapetówkę”, ponieważ w dniu 16 lipca pan wicewojewoda był łaskaw wydać jakąś inną zupełnie kuriozalną decyzję w sprawie. Sprawa ta jest obecnie w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, gdzie złożyłem oficjalne pismo, niezależnie od tego, że odwołałem się od tej decyzji. Wiem, że akceptowane jest w pełni nasze stanowisko, ale było to 3 tygodnie temu. Co dalej jest z tą sprawą - nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PrezesPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoMarianŁukaszewicz">Brak własnej siedziby, wystarczająco obszernej, jest jednym z zasadniczych powodów niedostatków pracy, ponieważ dławimy się, pracując w kilku miejscach w Warszawie. Będę wdzięczny, jeśli Komisja zwróci na to uwagę, a ja przepraszam za niedociągnięcia stwierdzone przez NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełJanZaciura">Czy są jakieś uwagi? Nie ma. Wniosek o przyjęcie sprawozdania został zgłoszony. Czy są inne wnioski? Nie widzę. Stwierdzam, że przyjęliśmy sprawozdanie z wykonania budżetu za 1996 r. przez Polski Komitet Normalizacyjny.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełJanZaciura">Przystępujemy do rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu w 1996 r. w części dotyczącej Państwowej Agencji Atomistyki. Referuje pan prezes, a koreferat wygłosi pan poseł Turko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Przekazaliśmy obszerne sprawozdanie o działalności Agencji i wykonaniu budżetu, a więc ograniczę się do skrótowego tylko wystąpienia. Dochody budżetowe Agencji wyniosły w ub. roku 544 tys. zł i były o 14% wyższe od określonych w ustawie budżetowej, przy czym 77% tych dochodów stanowiły wpływy z prywatyzacji na zasadach leasingu Zakładów POLON we Wrocławiu i Bydgoszczy, a 23% to były dochody głównie z odsetek od środków otrzymanych z KBN na rachunek bankowy i zlecenia. Wydatki Agencji wyniosły w ub. roku ok. 22 mln zł i były wyższe o 18% od faktycznych wydatków poniesionych w 1995 r., ale niższe o 1,5% od wydatków w 1995 r. sprowadzonych do warunków 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Struktura tych wydatków nie uległa zasadniczym zmianom w porównaniu z rokiem 1995. Największą pozycję wydatków stanowiły dotacje na realizację zadań w zakresie bezpiecznego wykorzystywania energii jądrowej. Na te cele przeznaczono ponad 62% posiadanych środków. Były to dotacje obejmujące dofinansowanie zadań nieinwestycyjnych i inwestycyjnych związanych z bezpieczeństwem i ochroną radiologiczną ośrodka badawczego w Świerku oraz odbiorem, unieszkodliwianiem i składowaniem odpadów promieniotwórczych z całego kraju, a także związanych z eksploatacją obiektów jądrowych w ośrodku w Świerku, z likwidacją reaktora EWA, z organizowaniem i wykonywaniem pomiarów mocy dawki promieniowania jonizującego, a także z działaniem krajowej służby awaryjnej, w tym punktu kontaktowego w międzynarodowym systemie powiadamiania o awariach jądrowych. Pozostałe wydatki stanowią 37,6% ogółu środków przeznaczone były na opłatę na rzecz Różan z tytułu lokalizacji na jej terenie Centralnej Składnicy Odpadów Promieniotwórczych. Ponad 3% wydatków stanowiły wypłaty świadczeń dla byłych pracowników rudy uranu w Kowarach, ok. 12% wydatków stanowiła opłata składki do Międzynarodowej Agencji Atomowej w Wiedniu. Pewne kwoty przeznaczono na utrzymanie placówek PAA w Moskwie i w Wiedniu oraz na delegacje zagraniczne, informację społeczną i działalność Rady ds. Atomistyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli w celu przedstawienia informacji o wynikach kontroli wykonania budżetu w 1996 r. przez Państwową Agencję Atomistyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNajwyższejIzbyKontroliAndrzejSosnowski">Dochody budżetowe PAA wyniosły w 1996 roku 544 tys. zł i były wyższe od planowanych o 14%. Wydatki budżetowe kształtowały się na poziomie ponad 22 mln zł i stanowiły 96,4% budżetu po zmianach. Główną pozycję w wydatkach PAA stanowiły dotacje udzielone jednostkom realizującym zadania związane z bezpiecznym wykorzystaniem energii atomowej. Odnotować należy, że realizując wydatki w 1996 r. Agencja wyeliminowała nieprawidłowości stwierdzone podczas ubiegłorocznej kontroli wykonania budżetu, kiedy sygnalizowaliśmy naruszenie zasad gospodarności i przepisów prawa. Prezes Państwowej Agencji Automatyki, wykorzystując uwagi NIK z ub. roku, dokonał w toku wykonania budżetu zmian w kwalifikacji wydatków. W rezultacie wydatki związane z opłatą na rzecz gminy Różan z tytułu składowania tam odpadów promieniotwórczych oraz realizacją zadania inwestycyjnego w postaci budowy nowego składowiska odpadów są wykazywane w sprawozdawczości budżetowej w sposób właściwy.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNajwyższejIzbyKontroliAndrzejSosnowski">W toku kontroli stwierdzono nieznaczne uchybienia, które dotyczyły zawyżania zgłaszanego do ministra finansów zapotrzebowania na dotacje dla jednostek realizujących zadania z zakresu bezpiecznego wykorzystania energii atomowej, a także przekazywania dotacji w wysokości wyższej niż wynikałoby to z aktualnych możliwości wykorzystania ich przez zleceniodawców.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNajwyższejIzbyKontroliAndrzejSosnowski">Najwyższa Izba Kontroli zwróciła też uwagę na niezadowalającą sytuację finansową w Instytucie Energii Atomowej, utrzymującą się od kilku lat. Instytut ten jest głównym wykonawcą zadań z zakresu bezpiecznego wykorzystania energii atomowej i zajmuje się m.in. eksploatacją i likwidacją istniejących reaktorów jądrowych oraz unieszkodliwianiem i składowaniem odpadów radioaktywnych.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#WicedyrektorDepartamentuEdukacjiNaukiiKulturyNajwyższejIzbyKontroliAndrzejSosnowski">NIK pozytywnie ocenia wykonanie budżetów przez Państwową Agencję Atomistyki w 1996 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełLudwikTurko">Po zapoznaniu się ze sprawozdaniem Państwowej Agencji Atomistyki z wykonania budżetu w 1996 r. oraz z raportem „Atomistyka oraz bezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna w Polsce w 1996 r.”, a także po zapoznaniu się ze sprawozdaniem Najwyższej Izby Kontroli chcę zarekomendować Komisji pozytywną oceną wykonania budżetu zarówno w sensie merytorycznym, jak i formalnym. Uchybienia zauważone przez NIK miały charakter marginesowy i nie miały istotnego wpływu na wykonanie budżetu.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PosełLudwikTurko">Chciałbym zwrócić uwagę na pewien aspekt działalności Państwowej Agencji Atomistyki wykraczający poza kwestie związane z bezpieczeństwem jądrowym i ochroną radiologiczną.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełLudwikTurko">Agencja Atomistyki pełni jeszcze jedną ważną funkcję, ponieważ spełnia rolę koordynatora działań w zakresie współpracy z zagranicą w dziedzinie pokojowego wykorzystania energii atomowej i techniki jądrowej. Chciałbym wnioskować, aby w opinii Komisji znalazł się postulat, iż Komisja uznaje za celowe jak najszybsze przystąpienie Polski do Agencji Energii Nuklearnej. Zgłaszam to w związku z rozpatrywaniem wykonania budżetu, że prawdopodobnie odpowiednia składka będzie finansowana poprzez budżet Państwowej Agencji Atomistyki. Polska nie należy do tej Agencji przez jakieś przeoczenie o charakterze biurokratycznym, ponieważ takie członkostwo następuje niemal automatycznie, łącznie z uzyskaniem członkostwa w OECD. Polska została przyjęta do tej organizacji, ale nie został jednocześnie zgłoszony wniosek o przystąpienie do Agencji Energetyki Nuklearnej, która koordynuje działalność związaną z bezpieczeństwem jądrowym wszystkich krajów OECD. Powstała sytuacja paradoksalna, ponieważ Polska, nie będąc członkiem OECD, miała status tzw. obserwatora zewnętrznego w tej Agencji i mogła uczestniczyć w jej pracach, a nie istnieje coś takiego, jak status obserwatora zewnętrznego członka OECD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełJanZaciura">Czy są pytania lub uwagi? Mam następującą uwagę. W sprawozdaniu PAA jest takie zdanie: „Po dokonanej blokadzie przez ministra finansów wydatki budżetowe zostały określone na poziomie”, tu jest podana kwota i dalej: „i zostały wykonane”. Czy można usłyszeć jakiś komentarz w tej sprawie? Czy przedtem były przyznane wyższe środki, a minister finansów zablokował część pieniędzy na inne cele?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Na to ostatnie pytanie odpowie pani dyrektor Łopacka. Ja chciałem się ustosunkować do dwóch spraw: do sytuacji Instytutu Energii Atomowej oraz do sprawy członkostwa Polski w Agencji Energii Nuklearnej. W roku ubiegłym otrzymaliście państwo list od obydwu organizacji związkowych działających w Instytucie Energii Atomowej w Świerku na temat tragicznej sytuacji finansowej tego Instytutu. Jest to temat bardzo obszerny, ale chciałem powiedzieć teraz tylko tyle, że na trzy jednostki badawczo-rozwojowe, pracujące w Świerku, dwie mają się jako tako i są na poziomie pozostałych jednostek w Polsce, a jedna przeżywa duże trudności. Wszystkie te jednostki utworzone zostały dość sztucznie w momencie rozbicia ze względów - można powiedzieć - pozamerytorycznych Instytutu Badań Jądrowych. Ta grupa została wydzielona jako zaplecze naukowe programu energetyki jądrowej w Polsce. Program ten upadł i dlatego ta jednostka ma duże trudności, a ona musi istnieć w kraju. Jest to jedyna grupa specjalistów utrzymująca w sprawności nasze reaktory jądrowe, a także jedyna grupa specjalistów, która utrzymuje system unieszkodliwiania odpadów promieniotwórczych ze wszystkich jednostek w Polsce, ze wszystkich 120 klinik medycyny nuklearnej, ze wszystkich placówek używających izotopów promieniotwórczych. Jest to też jedyna grupa specjalistów w Polsce, która może odpowiedzieć na pytanie stawiane przez polityków: czy mamy mieć, czy też nie mamy mieć w przyszłości energetyki jądrowej. Decyzja taka będzie musiała być zawsze oparta na jakiejś bazie fachowej i specjalistycznej, jeśli chodzi o rozwiązania techniczne.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Jest to grupa stosunkowo niewielka, ale utrzymywanie jej tylko z budżetu Państwowej Agencji Automatyki - bez znacznego udziału funduszów nauki KBN - jest oczywiście niemożliwe. Z drugiej strony projekty naukowe są oceniane przez naukowców, a nie wszystkie są wysoko oceniane. Bardzo często te projekty przegrywają w konkurencji z innymi projektami naukowymi. Sytuacja jest taka, że co roku koszty działalności Instytutu przekraczają wszystkie jego dochody. Instytut podejmuje różne heroiczne wysiłki, aby swoje koszty zmniejszać, i rzeczywiście je zmniejsza, a także ogranicza zatrudnienie, ale to wszystko w dalszym ciągu wygląda bardzo źle. Ustawa o jednostkach badawczo-rozwojowych uniemożliwia instytucji nadzorującej podejmowanie jakiegoś konkretnego wspierania budżetowego badań, bo to jest sprzeczne z naszym prawem. Obecnie sytuacja Instytutu jest może nieco lepsza, ale w dalszym ciągu jest niedobra. Czekają nas tu pewne drastyczne pociągnięcia i przygotowujemy się do tego w Agencji, rozpatrując wszystkie możliwe warianty. Jeden z wariantów przewiduje wydzielenie Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów i uczynienie z niego przedsiębiorstwa. Odpowiada to zasadom gospodarki rynkowej, chociaż nie jest to korzystne, bo oni jednak zajmują się częściowo nauką, a przy tym składowanie odpadów promieniotwórczych w Polsce będzie w takim układzie bardzo drogie. Jest to trochę kwadratura koła. Na szczęście pozostałe jednostki w naszej atomistyce mają lepszą kondycję.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Jeżeli chodzi o drugą kwestię - członkostwa Polski w NEA - to rzeczywiście jesteśmy już członkiem OECD, a nie jesteśmy dotychczas członkiem NEA. Tylko dwóch członków OECD nie jest członkami Agencji Energii Nuklearnej, a mianowicie obok Polski także Nowa Zelandia, z powodu swojego demonstrowania przeciw francuskim próbom jądrowym na południowym Pacyfiku. Ta sprawa ma zostać załatwiona w najbliższym czasie i w przyszłym roku ma nastąpić zgłoszenie Polski do tej Agencji.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Bierzemy jednak udział w pracach organizowanych przez tę Agencję. Np. ostatnio braliśmy udział w manewrach symulujących poważną awarię jądrową, która miała się zdarzyć w Finlandii, a Polska miała się znaleźć na drodze chmury. Nie będąc członkiem Agencji, braliśmy czynny udział w jej pracach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznoBudżetowegoPaństwowejAgencjiAtomistykiBożenaŁopacka">Blokada dokonana przez ministra finansów odbyła się na wniosek prezesa Agencji, kiedy w trakcie wykonywania budżetu stwierdziliśmy, że z przyczyn nie leżących po stronie Agencji my tych pieniędzy nie wykorzystamy na wydatki danego roku. Zgłosiliśmy to jako oszczędności budżetowe i minister finansów dokonał zablokowania środków bez wprowadzania formalnej zmiany w budżecie. Budżet pozostał na nie zmienionym poziomie, a Agencja nie otrzymała części środków pieniężnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">Informacje przekazane przez pana prezesa będą niewątpliwie przydatne przy budowaniu przyszłorocznego budżetu, ale tym zajmie się już parlament nowej kadencji. Czy uporaliście się państwo z problemami kadrowymi, bo wiemy, że w 1996 r. były wakaty, a było to związane z wysokością płac oferowanych przez Agencję? Wiem, że były także wakaty w Państwowym Inspektoracie Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej. Chciałabym też spytać, czy uruchomione w 1997 r. Centrum Badań Radiacyjnych jest odpowiednio wyposażone kadrowo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełJanZaciura">Z tego, co wiem, w Instytucie Energii Atomowej rodziły się i rodzą ciekawe programy strategiczne i w tej sprawie zwracano się do najwyższych władz państwowych o to, aby ten Instytut dowartościować, wykorzystać skupioną tam kadrę, a jednocześnie mieć dostęp do środków na rozwój badań. Czy znane są losy tych programów? Można oczywiście ćwiczyć różne warianty rozwiązań, o czym mówił pan prezes Niewodniczański, tj. likwidacji jednostki, jej restrukturyzacji, prywatyzacji, ale gdy będzie podjęta decyzja o prywatyzacji, to jeden monopolista z zakresu ubezpieczenia odpadów promieniotwórczych będzie wystawiał nam rachunki. Trzeba się nad tym poważnie zastanowić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzedstawicielPolskiegoLobbyPrzemysłowegoAndrzejJanicki">Jesteśmy z panem profesorem Niewodniczańskim od dłuższego czasu w kontaktach roboczych i usiłujemy rozwiązać ten problem na podstawie pewnych przykładów Unii Europejskiej. Niestety, trzeba bardzo pesymistycznie ocenić możliwości budżetowego rozwiązania tej kwestii, bo jest to niemożliwe przy tym stanie budżetu. Takim rozwiązaniem są duże projekty, nad którymi pracuje się w Instytucie Energii Atomowej, a które wymagają odpowiedniego wsparcia finansowego.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzedstawicielPolskiegoLobbyPrzemysłowegoAndrzejJanicki">Chciałbym podkreślić znaczenie pewnych pociągnięć pozabudżetowych, ale nie w rozumieniu wydzielenia funduszy poza budżetem Agencji, bo NIK ma tu swoje poglądy na ten temat. Mówimy stale o potrzebie utworzenia rzeczywistego pozabudżetowego funduszu i takie wnioski są złożone m.in. w Komisji. Są one popierane przez KBN, chociaż sprawę tę traktuje się tam jako otwartą.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PrzedstawicielPolskiegoLobbyPrzemysłowegoAndrzejJanicki">Jeżeli jednak nie zdołamy zbudować poważnego projektu kompleksowego, który pozyska tego rodzaju finansowanie zewnętrzne, albo nie zdołamy stworzyć u nas w kraju takiego funduszu, który mógłby poza budżetem wesprzeć takie wielkie projekty, to kwestia pozostanie nie rozwiązana. Być może jesienią uda się poinformować o jakimś postępie w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Chciałabym potwierdzić to, o czym mówił pan prezes Niewodniczański, tj. o trudnościach w zdobyciu środków finansowych na granty zgłaszane przez pracowników Instytutu Energii Atomowej. Wynika to głównie ze specyfiki tego rodzaju badań naukowych. Mając na uwadze potrzebę rozwoju badań w tej dziedzinie i bezpieczeństwo publiczne, Komitet Badań Naukowych zwiększył dotację na działalność statutową w 1996 r. o 385 tys. zł. Wprowadzono to do bazy naliczania już kolejnej dotacji w 1997 r., która jest wyższa o ok. 2% w porównaniu do dotacji z 1996 r. W 1997 r. ustanowiona została również specjalna dotacja na urządzenie badawcze w Instytucie Energii Atomowej, co prawda z niewielką pulą środków finansowych, ale po prostu nie starczyło nam pieniędzy na ten cel. Instytut otrzymał 172 tys. zł na uczestniczenie w trzech projektach celowych oraz uczestniczy w dwóch strategicznych programach rządowych. Jeden dotyczy gospodarki odpadami i nadzorowany jest przez PAA, a drugi dotyczy bezpieczeństwa w środowisku pracy i nadzorowany jest przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Zadane zostało pytanie o wakaty. W tym roku sytuacja zmieniła się radykalnie, dlatego że został zlikwidowany czy też wchłonięty przez Państwowę Agencję Atomistyki Inspektorat Bezpieczeństwa Jądrowego i Ochrony Radiologicznej. Z wielu powodów było to korzystne, bo obecnie inspektorzy są urzędnikami państwowymi i mają większe uprawnienia. Zmienia się też skala płac w tej grupie. Są jeszcze wakaty, dlatego że brak jest odpowiednich fachowców. Niestety, wykwalifikowana kadra starzeje się szybciej, niż biegnie czas.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Jeżeli chodzi o Centrum Badań Radiacyjnych, to informuję, że złożyliśmy już dawno temu projekt uchwały rządu o postępowaniu Polski na wypadek nadzwyczajnych zdarzeń radiacyjnych. Nie mamy jeszcze ustawy o zagrożeniach. Ponieważ nie ma odpowiednich scenariuszy praktycznego postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych, np. drugiego Czarnobyla, opracowaliśmy odpowiedni projekt uchwały rządu. Został on pozytywnie oceniony przez zespół kryzysowy Komitetu ds. Obronnych Rady Ministrów. Uzgodnienia jego treści trwają bardzo długo, chociaż mamy ciągle nadzieję, że zdąży zostać uchwalony przed wejściem w życie nowej konstytucji, bo jedyną podstawą prawną tej uchwały jest mała konstytucja. Wprowadzamy w życie wszystkie postanowienia tej uchwały, m.in. powołanie Centrum Badań Radiacyjnych, ale nie mając podstawy ustawowej, musimy to robić poza budżetem, tzn. wygospodarowujemy kwoty na ten cel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełJanZaciura">Chciałem jeszcze wyjaśnić jedną kwestię. Jestem w posiadaniu ekspertyzy pani prof. Stanisławy Borkowskiej, pt. „Wykonanie budżetu państwa w zakresie wynagrodzeń i zatrudnienia w państwowej sferze budżetowej”. W tej ekspertyzie podano, że płace w PAA wzrosły w 1996 r. o 84,8%. Są jeszcze wskaźniki tego wzrostu: np. w Wyższym Urzędzie Górniczym płace wzrosły 2,4 raza. W Komisji Papierów Wartościowych 2,3 razy, w Komitecie Integracji Europejskiej - 2,1, w Urzędzie Zamówień Publicznych o 87%. Jakie siły zadziałały w 1996 r., że nastąpiła tak wysoka dynamika wzrostu płac w Państwowej Agencji Atomistyki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PrezesPaństwowejAgencjiAtomistykiAndrzejNiewodniczański">Z naszych danych wynika, że u nas nastąpił wzrost o 19,9%. Sądzę, że jest to jakieś nieporozumienie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełJanZaciura">Mówiono dzisiaj o tym na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w obecności wielu ekspertów. Korzystam z okazji, aby dane te skonfrontować z zainteresowanymi. Przyjmuję do wiadomości wyjaśnienia pana prezesa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełLudwikTurko">W tej ekspertyzie, o której mówi pan przewodniczący, podaje się przykład nieznanej mi bliżej Państwowej Agencji Automatyki. Natomiast w Państwowej Agencji Atomistyki płace wzrosły o 21,7, licząc wszystkie etaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełJanZaciura">Rozumiem, że przyjmujemy, zgodnie ze zgłoszonym wnioskiem, sprawozdanie z wykonania budżetu Państwowej Agencji Atomistyki w 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PosełJanZaciura">Przystępujemy do rozpatrzenia sprawozdania z wykonania w 1996 r. budżetu Urzędu Patentowego RP. Głos ma prezes Urzędu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#DyrektorgeneralnywUrzędziePatentowymRPRomanKobus">Charakteryzując syntetyczne wyniki uzyskane przez Urząd Patentowy w roku ubiegłym, chciałbym przede wszystkim podkreślić, iż dochody zostały wykonane w ok. 115% w stosunku do ustaleń ustawy budżetowej. Ponad 97% dochodów uzyskano za zgłoszenia wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych, znaków towarowych oraz za procedurę związaną z ochroną tych przedmiotów. W odniesieniu do wydatków Urząd wykonał je w wysokości 99% w stosunku do ustaleń zawartych w ustawie budżetowej. Struktura tych wydatków jest następująca: 70,5% to wydatki na płace wraz z pochodnymi, 26% to zakup towarów i usług a 3,5% to wydatki na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#DyrektorgeneralnywUrzędziePatentowymRPRomanKobus">W roku ubiegłym Urząd zakończył postępowanie w 26.500 spraw, tj. 109,8% w stosunku do wykonania planu w 1995 r. Mimo tak dużej dynamiki w załatwianiu spraw, liczba zgłoszeń, jakie skierowano do Urzędu, była wyższa, w związku z czym wiele spraw zostało odłożonych i czekają na załatwienie. W planie na rok 1996 Urząd przewidywał taką ewentualność, głównie dlatego, że obecny nasz potencjał zarówno materialny, jak i osobowy - nie pozwala na większą skalę i szybsze tempo załatwiania spraw i realizację zadań.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#DyrektorgeneralnywUrzędziePatentowymRPRomanKobus">Ponadto przewidywaliśmy taką sytuację, licząc się z tym, że po przystąpieniu do Konwencji Monachijskiej o patencie europejskim pewna część zadań, aktualnie wykonywanych przez Urząd, zostanie przejęta przez Urząd Europejski.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#DyrektorgeneralnywUrzędziePatentowymRPRomanKobus">Zasadnicze nasze ograniczenia, jeśli chodzi o realizację zadań, dotyczą głównie spraw kadrowych, ale także lokalowych. Wszystkie proste rezerwy, jakie były, Urząd praktycznie już wykorzystał i zagospodarował we własnym zakresie. Świadczą o tym chociażby wyniki uzyskane przez Urząd. O ile zgłoszeń załatwianych w 1996 r. mieliśmy 26.490, to porównawczo w 1990 r. załatwionych było tylko 12.269 i to przy większym niż aktualnie zatrudnieniu.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#DyrektorgeneralnywUrzędziePatentowymRPRomanKobus">Proszę jeszcze odnotować fakt, że w ub. roku została przedłożona rządowi przygotowana przez Urząd nowa ustawa o prawie własności przemysłowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełJanZaciura">Proszę przedstawiciela NIK o zaprezentowanie uwag do sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiiIntegracjiEuropejskiejNIKLechOniszczenko">Najwyższa Izba Kontroli nie wnosi uwag do realizacji budżetu przez Urząd Patentowy RP w 1996 r. Nie stwierdziliśmy w toku kontroli żadnych uchybień ani nieprawidłowości przy wykonywaniu tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiiIntegracjiEuropejskiejNIKLechOniszczenko">Chciałbym tylko zwrócić uwagę na stwierdzenie zawarte w naszej analizie w tej sprawie. Urząd Patentowy nie z własnej winy staje się niewydolny. Liczba spraw, która się tam gromadzi, jest już tak duża, że rodzi zagrożenia dla sprawności działania tego Urzędu.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiiIntegracjiEuropejskiejNIKLechOniszczenko">Prezes Urzędu podejmował ten temat od lat, a także różne starania, aby tę sytuację zmienić, ale jak do tej pory - bezskutecznie. Tymczasem sytuacja się pogarsza i to w sposób dramatyczny. Przedstawiciel Urzędu Patentowego nie wspomniał tutaj o nowym fakcie, który miał miejsce w tym roku i dlatego nie został podany w naszej informacji. Mam przed sobą nakaz wydany przez Państwową Inspekcję Pracy zamknięcia pewnych pomieszczeń w Urzędzie Patentowym, dlatego że nie nadają się one do stałego przebywania w nich ludzi, a - niestety - oni tam muszą przybywać. Obsługę Komisji Odwoławczej kolegium orzekającego przy prezesie Urzędu ktoś musi prowadzić i pracownicy zatrudnieni przy tej komisji tam właśnie przebywają z braku innego locum.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiiIntegracjiEuropejskiejNIKLechOniszczenko">Jest to sytuacja żenująca, że tak ważny Urząd pracuje w tak złych warunkach, a Urząd ten w kategoriach budżetowych jest instytucją wysokodochodową.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiiIntegracjiEuropejskiejNIKLechOniszczenko">Podkreślam jeszcze raz, że wykonanie budżetu przez Urząd oceniamy pozytywnie, nie stwierdzając nieprawidłowości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełJanZaciura">Koreferat przedstawi pan poseł Adam Dobroński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełAdamDobroński">Przepraszam, że na wstępie włączę się do kwestii wzrostu płac w Państwowej Agencji Atomistyki, ale chcę stwierdzić, że czasem pewne dane są dowolne i niekiedy zmyślone. I tak jest w tym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełAdamDobroński">Po dwóch wypowiedziach na temat wykonania budżetu przez Urząd Patentowy sytuacja jest jasna. Przypomnijmy sobie, co mówiliśmy tu każdego roku przy okazji rozpatrywania wykonania budżetu. Jak zwykle, i teraz sprawozdanie Urzędu Patentowego jest bardzo przejrzyste i bardzo wymowne. Wskaźniki wzrostu dochodów są wciąż imponujące. Urząd Patentowy pozostaje nadal chyba jedynym przedmiotem wśród tych, którymi się zajmujemy, który notuje każdego roku wzrost dochodów i osiąga wyraźne nadwyżki. Z danych sprawozdawczych wynika, że dochody realne wzrosły o 12%, a wydatki o niewiele ponad 1%.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełAdamDobroński">Trzeba jednak, nawiązując do wypowiedzi przedstawiciela NIK, powiedzieć po raz kolejny, że - niestety - widać coraz wyraźniej skutki zaniedbań inwestycyjnych z lat poprzednich. Mimo naszych wniosków formułowanych w sprawach budżetowych, nic się nie zmienia na lepsze. Urząd nie otrzymał także w tym okresie, który omawiamy, środków na inwestycje i znajduje się, jeśli nie w tragicznej, to w bardzo trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełAdamDobroński">Można podać bardzo szokujące zestawienia, z których wynika, że liczba wniosków o uznanie wzorów użytkowych, nie załatwionych przez co najmniej 3 lata, wzrosła o 94%. Pozostałe wskaźniki wielkości i tempa załatwianych spraw też są alarmujące.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PosełAdamDobroński">Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że opóźniają się też prace legislacyjne, tzn. ustawa o ochronie własności przemysłowej, na którą Urząd czeka już od dawna, bardzo wolno pokonuje kolejne szczeble decyzyjne. Dopiero 26 lutego br. trafiła pod obrady Komitetu Społeczno-Politycznego Rady Ministrów i nie bardzo wiadomo, kiedy zostanie skierowana przez rząd do Sejmu. Tymczasem zbliża się czas pełnej integracji z Unią Europejską, co wymaga odpowiednich prac dostosowawczych.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PosełAdamDobroński">Wzrasta - niestety - także liczba odwołań i zażaleń. I nic w tym dziwnego, skoro warunki pracy w Urzędzie są coraz trudniejsze.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PosełAdamDobroński">Powtórzę jeszcze raz konkluzję, że cieszą bardzo uzyskane przez Urząd wyniki czysto budżetowe. One są niemal wzorcowe i należałoby życzyć osiągania takich wyników każdej innej instytucji. Martwią natomiast pogarszające się systematycznie warunki pracy Urzędu i postępujące w ślad za tym przejawy pewnej zadyszki, jaką ma ten Urząd oraz niewydolności, o której zaczęto tu mówić. Nie muszę nikogo przekonywać o tym, jak ważne zadania ma do wykonania Urząd Patentowy. Wnoszę oczywiście o przyjęcie bez zastrzeżeń sprawozdania z wykonania budżetu przez Urząd, ale oświadczam po raz ostatni, bo kończy się nasza kadencja, że utrzymuje się stan pewnej beznadziei, jeśli chodzi o inwestycje, i pewnie nic więcej już się nie da dzisiaj powiedzieć, bo nic więcej nie jesteśmy w stanie zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełJanZaciura">Czy są uwagi lub pytania do wystąpień i sprawozdania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#DyrektorgeneralnywUrzędziePatentowymRPRomanKobus">Chciałbym poinformować Komisję, że to, o czym mówił pan poseł Dobroński w sprawie warunków lokalowych, znalazło pewien oddźwięk i zostało uwzględnione w harmonogramie działań dostosowujących polską gospodarkę i nasz układ prawny do wymogów Unii Europejskiej. Miało to być zrealizowane już w 1996 r., ale - niestety - z powodu braku środków tak się nie stało i nie będzie też realizacji zadań inwestycyjnych w roku bieżącym. A tego progu nie przeskoczymy.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#DyrektorgeneralnywUrzędziePatentowymRPRomanKobus">Chcę powiedzieć, że nie tylko mamy nakaz Państwowej Inspekcji Pracy, o jakim wspomniał pan dyrektor z NIK, ale ostatnio także z rejonowej komendy straży pożarnej, zalecający nam likwidację wielu zabudowań tzw. międzyfilarowych w naszym budynku, co jest uznane jako zagrożenie bezpieczeństwa pożarowego. To wszystko razem powoduje ograniczanie dalszego rozwoju działalności Urzędu w sensie załatwiania konkretnych spraw a także przynoszenia wymiernych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#DyrektorgeneralnywUrzędziePatentowymRPRomanKobus">Już była o tym mowa w Komisji, że jedna złotówka przeznaczona na potrzeby Urzędu przynosi 3 złote dochodu budżetowego. Tego się ciągle nie docenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełJanZaciura">Czy są uwagi lub pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełJerzyZdrada">Pan poseł Dobroński, jak rozumiem, wnioskuje o to, aby w naszej opinii podkreślić to, że w Urzędzie brak jest wysoko wykwalifikowanych pracowników i stąd wynikają trudności w załatwianiu spraw oraz powstają zaległości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełAdamDobroński">Nie wiem, czy ma to być ujęte w opinii o sprawozdaniu z wykonania budżetu. Myśmy to zawsze postulowali przy uchwalaniu budżetu na rok następny. Jeśli mamy to odnotować, to trzeba zwrócić także uwagę na wielkie niedoinwestowanie Urzędu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełJerzyZdrada">Jednak z tego, co wiemy z różnych danych, dochody Urzędu o 26,3% przewyższają jego wydatki. Gdy przyjrzałem się tabeli dotyczącej wysokości płac, to średnia płaca wynosiła w 1995 r. 1,1 tys. zł, a w 1996 r.- 1,3 tys. zł i jest to wzrost o 17%, czyli faktycznie tylko o stopy inflacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełJanZaciura">Został zgłoszony wniosek o przyjęcie sprawozdania z realizacji budżetu w 1996 r. przez Urząd Patentowy. Czy są inne wnioski? Nie ma. Przechodzimy do ostatniego punktu - rozpatrzenia z wykonania budżetu przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji. Referuje dyrektor Centrum, koreferat wygłosi pani poseł Danuta Polak. Wysłuchamy też uwag przedstawiciela NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Sprawozdanie nasze zostało Komisji dostarczone w czerwcu. Wszystkie nasze zadania statutowe zostały w 1996 r. wykonane. Jeżeli chodzi np. o akredytację jednostek certyfikujących laboratoria badawcze, działaliśmy w oparciu o Polskie Normy, ale także o normy europejskie „4503” w zakresie jednostek akredytujących, a także w oparciu o normy „4501” i przewodnik „25” w odniesieniu do zasad działania laboratoriów badawczych. Działaliśmy także w oparciu o normy europejskie, jeżeli chodzi o jednostki certyfikujące wyroby.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Dostosowaliśmy się do wymagań, jeśli chodzi o poziom personelu, i już w sierpniu br. prawdopodobnie będziemy poddani audytowi zewnętrznemu przez Europejską Organizację ds. Jakości i jeżeli chodzi o zakwalifikowanie naszej jednostki szkoleniowej jako jednostki europejskiej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">12 czerwca br. Polskie Centrum Badań i Certyfikacji zostało przyjęte jako pierwsze z podobnych instytucji Europy środkowo-wschodniej do Europejskiej Organizacji Sieci Jednostek Certyfikujących Systemy Jakości.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Oznacza to, że polski certyfikat będzie uznawany zarówno w Japonii, Kanadzie, Holandii, jak i w wielu innych krajach, dlatego że w stopce będzie podane odpowiednie oznaczenie. Będzie to nie tylko splendor dla naszej instytucji, ale dla naszego kraju, bo przestanie się mówić, że Polska nie jest uznawana w sieci międzynarodowej certyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Na dzień dzisiejszy mamy wydanych już 107 certyfikatów systemu zapewnienia jakości. Zdaję sobie sprawę z tego, że w stosunku do tego, co zostało i jest wydane w Niemczech, Anglii, Francji, oznacza to liczbę małą, ale - jak państwo wiecie - działamy dopiero od 1 stycznia 1994 r., a postęp u nas w tej dziedzinie jest widoczny.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Informuję Komisję, że przed czterema dniami wręczyliśmy pierwszy certyfikat w zakresie ochrony środowiska. Otrzymało go przedsiębiorstwo ABB ELTA w Łodzi. Następny otrzyma Huta Częstochowa. Odbędzie się to 18 sierpnia br. Oprócz systemów jakości wkraczamy aktywnie w dziedzinę ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Mamy już obecnie 107 jednostek akredytowanych jako laboratoria. W 1996 r. przeszkoliliśmy 2787 osób na 97 kursach w różnych zakresach prowadzenia badań i procedur certyfikacji. Szkolenia prowadzimy wspólnie z renomowanymi jednostkami zagranicznymi. To sprawiło, że zostaliśmy wyznaczeni przez Europejską Organizację ds. Jakości na audyt, który odbędzie się w dniach 20–21 sierpnia br.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">W 1996 r. bardzo aktywnie działaliśmy w zakresie uzyskiwania dalszego uznawania naszej działalności w jednostkach międzynarodowych. Ostatnio zostaliśmy przyjęci do Międzynarodowego Forum Akredytowanego. W 95% mamy już zharmonizowane prawo z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Różni nas jeszcze tzw. obligatoryjny znak bezpieczeństwa u nas stosowany - jak państwo wiecie - ten znak bezpieczeństwa jest stosowany także w innych krajach Unii. W nowej dyrektywie są również wymienione wyroby, które podlegają tzw. obligatoryjnej certyfikacji przez trzecią, niezależną stronę. Ponieważ my nie jesteśmy jeszcze w Unii, uzgodniliśmy, że do czasu wstąpienia do Unii wykaz towarów wymagających oznaczenia znakiem bezpieczeństwa będzie podzielony na wykaz tych wyrobów, które mogą rzeczywiście zagrażać zdrowiu i życiu człowieka, oraz wykaz, gdzie obowiązywać będzie tylko tzw. deklaracja producenta.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">W wyniku negocjacji z Unią Europejską udało się wprowadzić cztery nasze jednostki, które będą notyfikowane w Unii. Są to: Urząd Dozoru Technicznego, Centralny Instytut Ochrony Pracy, Instytut Obróbki Skrawaniem oraz Polski Rejestr Statków.</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Jak państwo wiecie, Centrum otrzymuje z budżetu państwa tylko dotację na inwestycje. Chciałbym, aby to uwzględnić przy ocenach wykonania budżetu, bo inna jest sytuacja np. w Głównym Urzędzie Miar czy w Polskim Komitecie Normalizacyjnym, gdyż tamte jednostki dostają środki na fundusz płac i na całą swoją operacyjną działalność. Natomiast Polskie Centrum Badań i Certyfikacji musi poprzez operatywne działanie wypracować środki na fundusz płac, na działalność bieżącą, na modernizacje inwestycyjne, na remonty. Dotacja, jaką otrzymaliśmy na rok 1996, wynosiła 1,194 mln zł i została wykorzystana na zakup różnego rodzaju urządzeń laboratoryjnych w ramach odpowiedniej procedury przetargowej. W zakresie podejmowania różnych przedsięwzięć modernizacyjnych i renowacyjnych uważamy, że możemy decydować w ramach środków, jakimi dysponujemy. Nie wydaliśmy ani jednej złotówki niecelowo.</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Dysponując urządzeniami zasilania energetycznego w budynku zajmowanym wspólnie z ITI Poland, uznaliśmy, że powinniśmy się uniezależnić, tym bardziej że mamy tam trzy laboratoria, które muszą funkcjonować bez zakłóceń. W związku z tym, wspólnie z ITI Poland zdecydowaliśmy się na budowę transformatora, podobnie jak na osobne wykorzystanie ujęcia wodnego. Na tle podejmowania różnych decyzji mogą występować pewne nieprawidłowości, chociaż są one pozorne, dlatego że takie decyzje są konieczne.</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Jeżeli chodzi o etaty kalkulacyjne, mieliśmy ich 232, a średnioroczna liczba wynosił 227. Mimo wielu trudności, wynik finansowy Centrum za rok 1996 jest dodatni. Przekazano nadwyżkę budżetową w kwocie 586,8 zł oraz wpłaciliśmy z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych kwotę 184,7 tys. zł. Wynagrodzenia pracowników w Centrum są nadal niskie; średnia osiąga - licząc także umowy-zlecenia - 1300–1400 zł. pracownicy składają wymówienia, przechodzą do innych instytucji oferujących wyższe płace. Mimo, że sami zarabiamy na fundusz płac, jesteśmy limitowani górnym pułapem tego funduszu, jak i wysokością wynagrodzeń określonych w taryfikatorze Centrum.</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Uważamy, że ważnym elementem polityki państwa jest rozwijanie i doskonalenie krajowego systemu akredytacji przez akredytowanie laboratoriów, certyfikowanie systemów jakości, a także harmonizacja naszych przepisów z prawem europejskim. I te zadania wykonujemy.</u>
          <u xml:id="u-65.14" who="#DyrektorPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiJanuszBerdowski">Chcę dodać, że Polskie Centrum Badań i Certyfikacji ma ogromną konkurencję zagranicznych jednostek certyfikacji, np. niemieckich, działających w Katowicach, Zabrzu i Poznaniu. Działa też oddział angielskiej organizacji certyfikacji, a także jednostka holenderska. Gdy rozmawiałem z przedstawicielami niemieckich jednostek i pytałem, czy wyrażają zgodę na to, aby oddział PCBiC powstał w Niemczech, odpowiedzieli, że nie pozwoliłoby na to prawo niemieckie, a ponadto nikt z niemieckich przedsiębiorców nie poszedłby do polskiego oddziału, a skorzystałby wyłącznie z niemieckiej jednostki certyfikacji. U nas, niestety, panuje ogromna konkurencja, a wielu przedsiębiorców uważa, że gdy uzyska certyfikat instytucji zagranicznej, jest to bardziej nobilitujące, niż gdyby uzyskali taki certyfikat polski. Robimy wszystko, aby sprostać wymaganiom europejskim, i stajemy się instytucją uznawaną w układzie międzynarodowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełJanZaciura">Część stwierdzeń pana dyrektora będzie można wykorzystać w pracach nad nowym budżetem. Należą się panu gratulacje za sukces, jaki odniosła Polska i PCBiC na międzynarodowym forum instytucji prowadzących podobną działalność. Podzielamy poglądy zawarte w pańskim wystąpieniu i życzymy, aby pana ambicje zostały zrealizowane i aby pan pokonał konkurencję nie tylko w kraju, ale i poza krajem. Nie czas jednak, abyśmy już teraz świętowali, i przystępujemy do wysłuchania wystąpienia przedstawiciela NIK i koreferatu poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Ustalenia kontroli NIK przeprowadzonej w Polskim Centrum Badań i Certyfikacji dotyczą nie tylko kwestii wykorzystania dotacji budżetowej, ale także gospodarki finansowej, która jest prowadzona na zasadach obowiązujących zakłady budżetowe. PCBiC nie jest jedyną państwową jednostką organizacyjną, która prowadzi gospodarką finansową według tych zasad, i wszystkie one są poddawane podobnej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Można by się zastanowić, czy PCBiC, korzystając z niewielkiej dotacji budżetowej, powinno mieć w ogóle w ustawie budżetowej część wyodrębnioną, bo nie bardzo jest to uzasadnione. Jest to tylko nasza uwaga na marginesie na tle przeprowadzonej kontroli, bo gdyby miał to być formalny wniosek NIK, musiałby on być połączony z analizą wielu innych uwarunkowań.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Zarzuty kontroli nie dotyczą wydatkowania środków w sposób niecelowy czy niezgodny z przeznaczeniem. Nasze zarzuty dotyczą wykonania budżetu, a w zasadzie gospodarki finansowej PCBiC, koncentrują się na sposobie wydatkowania tych środków w kontekście ustawy o zamówieniach publicznych. Ustawa o zamówieniach publicznych jest niedoskonała i myśmy to już wskazywali w czasie naszych kontroli. Zgodnie z art. 3 i art. 4 tej ustawy rygorom jej poddane są tego typu jednostki, jak PCBiC. Zdaję sobie z tego sprawę, że są pewne uwarunkowania określające możliwości dokonywania wydatków zgodnie z zamówieniami, ale chciałbym podkreślić z całą mocą, że Najwyższa Izba Kontroli nie może przyjmować takiego punktu widzenia, iż występują jakieś trudności obiektywne uniemożliwiające stosowanie przepisów ustawy. Tej ustawy trzeba przestrzegać. W Polskim Centrum Badań i Certyfikacji stwierdziliśmy dokonywanie wielu wydatków, które są w kolizji z przepisami tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Nie twierdzimy i nigdzie to nie zostało w naszym sprawozdaniu zapisane, że środki zostały wydane w sposób niecelowy czy też zostały zmarnotrawione. One po prostu zostały wydane w ramach innych procedur, niż przewiduje to ustawa o zamówieniach publicznych. Na tym tle dochodzimy do spraw wspólnej inwestycji prowadzonej przez PCBiC z firmą ITI Ponad. Są to dwie firmy sąsiadujące ze sobą, które budują jedno wspólne źródło zasilania energetycznego. Mamy do czynienia z sytuacją, w której prowadzona jest inwestycja podmiotu państwowego z podmiotem niepaństwowym. Jest to casus szczególny, ale ponieważ wspomniana ustawa nie wprowadza żadnego rozróżnienia, kto jest uczestnikiem bądź współuczestnikiem poddanym przepisom ustawy, stąd nasza ocena jest następująca. Uważamy, że nawet współfinansując taką inwestycję, powinno się to przeprowadzać zgodnie z przepisami ustawy. Praktycznie musiałoby to oznaczać, że inwestorem jest Polskie Centrum Badań i Certyfikacji i to ono prowadzi wszelkie procedury związane z tą inwestycją, natomiast firma ITI Poland jest współuczestnikiem. W tym konkretnym przypadku było na odwrót. Zostało to stwierdzone w dokumentach pokontrolnych, a dyrektor PCBiC wyjaśnił, że odwrotny, ale zgodny z ustawą tryb postępowania byłby mniej wydolny od tego, który zastosowano.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Pozostałe ustalenia, dotyczące pewnych nieprawidłowości związanych z prowadzeniem gospodarki finansowej w PCBiC, koncentrują się na swego rodzaju nieporozumieniu co do interpretacji przepisów ustawy o rachunkowości. Chodzi o kwestię, w którym momencie i do jakiego okresu zaliczyć przychody z usługi, która faktycznie wykonana została w jednym roku, ale zafakturowana została w roku następnym, czy na przełomie tych dwóch lat. Usługa została wykonana w 1996 r., a fakturę wystawiono w 1997 r. Polskie Centrum Badań i Certyfikacji kwalifikowało to do dochodów roku 1997. W ocenie NIK na postawie obowiązujących przepisów o rachunkowości powinno to być zapisane w dochodach roku 1996. Nie ma tu ani uszczerbku dla budżetu, nie występuje tu przypadek sprzeniewierzenia pieniędzy, jest tylko czysto rachunkowa kwestia, do którego budżetu powinny być zaliczone te pieniądze. My na takie sprawy musimy zwracać uwagę.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Kolejna kwestia dotyczy stosowania przepisów regulujących klasyfikowanie wydatków budżetowych, tzn. umieszczanie konkretnych wydatków w odpowiednich podziałkach obowiązującej klasyfikacji budżetowej. Ponoszono pewne wydatki, które kwalifikowaliśmy jako takie, które podnoszą wartość obiektu, na którym prace są wykonane. Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, takie wydatki powinny być wydatkami inwestycyjnymi, natomiast zostały one zaliczone w ciężar wydatków bieżących. Jest to operacja czysto rachunkowa lokowania określonego wydatku w odpowiedniej podziałce klasyfikacyjnej. Część tych wydatków została już przeklasyfikowana do odpowiednich grup.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Są to te podstawowe kwestie, na które zwróciliśmy uwagę.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Jest jeszcze jedna sprawa: wynagrodzeń za pracę, a właściwie wypłat z funduszu bezosobowego. W naszej ocenie, skala tych wypłat oraz liczba osób, których to dotyczy - a dotyczy to prawie połowy pracowników PCBiC - wskazuje na to, że jest tu jakieś nieco inne podłoże niż bezwzględna konieczność związana z finansowaniem pewnych dodatkowych prac. Zwróciliśmy uwagę na ten problem i w naszej informacji piszemy, że Polskie Centrum Badań i Certyfikacji prowadzi gospodarkę finansową, zwiększając pulę wydatków na płace o 0,6% w stosunku do 1% przekroczenia dochodów. W naszej ocenie jest to za mało, dlatego że hamuje to proces komercjalizacji działań PCBiC. Ten proces powinien być prowadzony, ponieważ PCBiC zderza się na rynku z podmiotami, które tego typu ograniczeń nie mają. Ocena nasza jest taka: skala wypłat wynagrodzeń z funduszu bezosobowego w PCBiC przekracza ramy tego, co można by uznać za normalne w działalności Centrum.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">W rozmowach i w ramach korespondencji z dyrektorem Centrum ta sprawa była szeroko omawiana. Dyrektor PCBiC zwrócił nam uwagę na to, że dotyczy to audytów, ale jest to kwestia naruszenia pewnych przepisów, ponieważ obowiązki służbowe ludzi i wykonujących audyt płatny z funduszu bezosobowego i obowiązki służbowe na podstawie wynagrodzenia wynikającego z normalnego taryfikatora pokrywają się. I my zwracamy uwagę, że następuje tu swego rodzaju dofinansowanie płac tych pracowników z funduszu bezosobowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełJanZaciura">Jaka jest konkluzja wynikająca z tych omówień?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Chcę nawiązać do początku swego wystąpienia. Być może państwo będziecie zdziwieni, że po takiej informacji, NIK pozytywnie ocenia wykonanie budżetu przez PCBiC. Można wyrazić pewne ubolewanie, że program naszej kontroli jest tak skonstruowany, iż nie ma tu miejsca na ocenę wykonania zadań merytorycznych Centrum. Dopiero w ramach pewnej zbitki tych dwóch ustaleń - wykonania budżetu i realizacji zadań merytorycznych - można było to prawidłowo ocenić.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKLechOniszczenko">Charakter stwierdzonych nieprawidłowości, jakkolwiek z punktu widzenia zasad gospodarki jest istotny, nie przesądza jednak o tym, że zadania Centrum, pomimo tych uchybień, nie zostały zrealizowane, bo faktycznie zostały zrealizowane. Stąd wynika nasza pozytywna ocena w konkluzji informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełJanZaciura">Proszę panią prezes Polak o wygłoszenie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełDanutaPolak">Działalność Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji obserwuję od chwili jego powstania, czyli od początku 1994 r. Muszę podkreślić, że dzisiaj jest to już instytucja o wizerunku europejskim i na europejskim poziomie. Dowodzi tego liczba akredytacji, certyfikacji i szkoleń prowadzonych w różnym zakresie. Na uznanie zasługuje również system promocji i działań popularyzatorskich problematyki jakości i certyfikacji, Stowarzyszenie Polski z Unią Europejską zobowiązuje nas do nowego podejścia do jakości, do wdrażania dyrektyw, a przede wszystkim dostosowania prawa polskiego do prawa europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełDanutaPolak">Nas interesuje funkcjonowanie Centrum z punktu widzenia gospodarowania środkami budżetowymi. Działalność PCBiC w zakresie realizacji budżetu została oceniona przez NIK pozytywnie, mimo stwierdzenia pewnych nieprawidłowości i naruszenia niektórych przepisów prawa. W mojej ocenie naruszenia te są drobne, ale - niestety, zostały one już na tyle dostatecznie zinterpretowane ma korzyść Centrum, że nie będę tego uzasadniać.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PosełDanutaPolak">Dotacaja z budżetu państwa w 1996 r. na usługi materialne i wydatki majątkowe PCBiC wyniosła 1,194 mln zł i przeznaczono ją na zakup sprzętu komputerowego, oprogramowań oraz specjalistycznego sprzętu laboratoryjnego. Na koniec 1996 r. pozostało saldo w wysokości 222 tys. zł. Przyznane środki budżetowe nie wystarczyły na dokonanie kompleksowych prac remontowo-budowlanych, a więc podjęto decyzję o stopniowym prowadzeniu tych prac. Sformułowany zarzut o niestosowaniu przepisów ustawy o zamówieniach publicznych trzeba odnieść do faktycznych warunków Centrum, a nie do teoretycznych założeń w danych warunkach. W ocenie NIK stwierdza się, że nieuzasadnione jest zawieranie dużej liczby umów zleconych oraz umów o dzieło, a w ocenie PCBiC wynika to z konieczności zatrudniania pracowników poza godzinami służbowymi jako audytorów badanej jednostki oraz niezależnych ekspertów. Taka argumentacja mnie przekonuje.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PosełDanutaPolak">Gospodarka pozabudżetowa Centrum przyniosła w 1996 r. dochód w wysokości 655 tys. zł. Dochody wyższe od planowanych aż o 43%, chociaż do 1995 r. były niższe o 1%.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#PosełDanutaPolak">Planowanie gospodarki finansowej Centrum utrudnia niemożliwość przewidywania liczby certyfikatów, które są ważne przez trzy lata, oraz ich ponawiania.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#PosełDanutaPolak">Brak zależności między osiąganym wynikiem finansowym a stopniem wykonania planu dochodów poszczególnych pionów PCBiC wynika ze specyfikacji usług świadczonych przez PCBiC. Pomimo tych trudności, wynik finansowy Centrum jest dodatni. Dowodem na to jest przekazanie nadwyżki budżetowej w kwocie 586 tys. zł oraz wpłata podatku dochodowego od osób prawnych w wysokości 184 tys. zł. Wydatki bieżącego półrocza są również dodatnie i optymistyczne.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#PosełDanutaPolak">Wszystkie wnioski pokontrolne NIK zostały już wdrożone przez dyrektora Centrum w drodze wydania odpowiednich zarządzeń i dokonania zmian kadrowych, o czym poinformowano Najwyższą Izbę Kontroli. Konfrontuję ten fakt z pochopnym - moim zdaniem - wnioskiem NIK o skierowaniu dyrektora Berdowskiego do odpowiedniej komisji orzekającej w związku z wysuniętymi nieco zarzutami o naruszeniu dyscypliny budżetowej. Uważam za celowe wycofanie tego wniosku, tym bardziej że realizacja budżetu Centrum została przez NIK oceniona pozytywnie. Nieprawidłowości w funkcjonowaniu Centrum związane z naruszeniem prawa są ceną, którą trzeba wkalkulować w trudne warunki związane z pracami inwestycyjno-remontowymi, ze zdobywaniem rynku usług oraz specyfiką tych usług.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#PosełDanutaPolak">Osiągnięcie przez Centrum poziomu europejskiego potwierdza informacja złożona nam dzisiaj przez dyrektora Centrum. Polskie Centrum Badań i Certyfikacji znalazło się w elitarnej międzynarodowej sieci systemów jakości jako pierwsza jednostka z krajów Europy Środkowo-Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#PosełDanutaPolak">Wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w 1996 r. przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#PosełDanutaPolak">Uczestnicząc w jednej z uroczystości wręczania certyfikatu zapamiętałam wypowiedziane wówczas przez pana dyrektora Berdowskiego słowa: „Jakość jest wtedy, gdy wracają klienci, a nie towary”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełJanZaciura">Rozpoczynamy dyskusję, ale sądzę, że jako pierwszy powinien zabrać głos przedstawiciel NIK, ponieważ powstała kłopotliwa sytuacja. Jestem w posiadaniu ekspertyzy dla Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z 28 lipca 1997 r., wykonanej przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu. W tej ekspertyzie nie ma słowa na temat tych zarzutów, jakie postawiła Najwyższa Izba Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełJanZaciura">Zarzuty te są bardzo poważne. Jest to zarzut o naruszenie trzech ustaw: ustawy o badaniach i certyfikacji, ustawy o rachunkowości, ustawy o zamówieniach publicznych. Wystarczy naruszyć jedną z tych ustaw, aby domagać się wyciągnięcia konsekwencji wobec winnych takiego naruszenia.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PosełJanZaciura">Nikt nie poinformował nas dotychczas, że pan dyrektor Berdowski został skierowany do komisji orzekającej. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicedyrektorwNIKLechOniszczenko">Tutaj chodzi o coś innego. Powstała następująca kwestia. Ocena NIK dotyczy nie faktów naruszania pewnych przepisów ustawowych, bo takich naruszeń stwierdza się podczas każdej z naszych kontroli dziesiątki. Naruszenie nawet jednego przepisu powoduje odpowiedni zapis pokontrolny, że nastąpiło tylko naruszenie. Liczy się jednak skutek takiego naruszenia. W przypadku Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji tych negatywnych skutków dla budżetu nie stwierdzono. Te naruszenia nie miały wpływu na wykonanie budżetu. Niestety, stało się tak, że pan dyrektor Berdowski w zastępstwie jednego ze swoich zastępców, który zresztą już nie pracuje w Centrum, podpisał jedną z umów, którą służby prawne Najwyższej Izby Kontroli oceniły jako naruszającą ustawę o zamówieniach publicznych, a tym samym i prawo budżetowe w części dotyczącej odpowiedzialności. Przy takiej ocenie NIK związana jest prawem i odpowiedni wniosek musimy skierować do właściwego organu i nie jest możliwe wycofanie tego wniosku. Inną jest kwestią to, co komisja orzekająca zrobi z tym wnioskiem i jak to oceni. Jest również ocena nie tylko przez pryzmat samego faktu, ale również skutków, które to naruszenie przepisów wywołało. Nie wiem czy komisja, która będzie orzekać, zasięgnie dodatkowych informacji bądź dodatkowych opinii NIK.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicedyrektorwNIKLechOniszczenko">Przyznaję, że powstała nie najlepsza sytuacja, że akurat pan dyrektor Berdowski został wpisany na tę listę, ale znalazł się tam dlatego, że ta jedna umowa została przez niego podpisana, choć faktycznie nie on ponosi za to odpowiedzialność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełJanZaciura">Jakie są uwagi w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">Nie podzielam opinii pani poseł Polak, że są to drobne uchybienia, że możemy przejść do porządku dziennego nad naruszaniem przepisów ustawowych. Chcielibyśmy usłyszeć od pana dyrektora, co było powodem tak istotnych naruszeń przepisów aż trzech ustaw. Wydaje się, że ktoś niekompetentny próbował to rozliczyć i prowadził nieprawidłowo gospodarkę finansową. Cieszymy się z merytorycznego dorobku Centrum, ale jesteśmy zobowiązani zająć się także, ponieważ jest to sprawozdanie z realizacji ustawy budżetowej, tym, jak była ona realizowana w tej omawianej części.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">Prosiłabym, aby pan dyrektor wyjaśnił nam, dlaczego doszło do takich naruszeń dosyć istotnych przepisów. Ponadto pytam, jakie były konsekwencje tego, że pobierano opłaty za czynności związane z badaniami i certyfikacją. Rozumiem, że tego zaniechano, gdy NIK zwróciła na to uwagę, ale co się stało z przychodami, które PCBiC osiągnęło w 1996 r.? Stanowiły one z tego, co wiemy, aż 72% łącznych przychodów. Co państwo zrobili z tymi pieniędzmi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełBolesławHerudziński">Miło było słuchać informacji o sukcesach międzynarodowych Centrum i pan przewodniczący słusznie podkreślił znaczenie tych sukcesów. Niemniej jednak rzeczywiście nie czas świętować.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełBolesławHerudziński">Chciałem dowiedzieć się, co zrobiło Polskie Centrum Badań i Certyfikacji i co robi, aby pokonać konkurencję, szczególnie międzynarodową. Czy dostatecznie wykorzystujemy posiadany już własny potencjał naukowo-badawczy?</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełBolesławHerudziński">Wiele jest stowarzyszeń i fundacji działających na rzecz jakości pracy i jakości życia. Ten problem powinien być dostrzeżony i oceniony. Sądzę, że nasze służby jakości powinny nas ostrzegać przed obniżaniem jakości, ponieważ do naszej produkcji wprowadzanych jest wiele technologii zachodniej, np. z zakresu telefonii komórkowej. Sporo się mówi o zagrożeniach, jakie temu towarzyszą. Niektóre obce firmy, udzielając certyfikacji, mają dobre rozeznanie technologii naszych przedsiębiorstw. Na ten problem również należałoby zwrócić uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełJanZaciura">Prosiłbym, aby pan poseł nie wymagał zbyt obszernych wyjaśnień z związku z tymi kwestiami, które pan poruszył. Wkraczamy tu w problematykę, którą moglibyśmy omawiać wówczas, kiedy byśmy mówili o planie na 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełJanZaciura">Czy są jakieś inne pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełJanZaciura">Proszę o udzielenie odpowiedzi i wyjaśnień, o które zwrócili się posłowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PrezesPCBiCJanuszBerdowski">Proszę, aby wyjaśnień udzielił pan mecenas Majewski i główna księgowa pani Kwapień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#DoradcaprawnymecenaswPCBiCSylwesterMajewski">Chciałbym odnieść się do zarzutów NIK dotyczących naruszania ustawy o zamówieniach publicznych. O tym czy nastąpiło naruszenie dyscypliny budżetowej w tym zakresie, czy też nie, zadecyduje, jak wiemy - komisja orzekająca. Centrum pozwoli sobie nie zgodzić się ze stanowiskiem NIK. Przede wszystkim należałoby zaznaczyć, że z raportu NIK wynika, iż jedynym trybem ustawowym realizacji zamówień publicznych jest tryb przetargu nieograniczonego, a to jest nieprawda. Wystarczy zapoznać się z przepisami ustawy, aby stwierdzić, że trybem ustawowym są także inne tryby, np. tryb przetargu ograniczonego, tryb przetargu dwustopniowego, a także dopuszcza się tzw. tryby uproszczone negocjacji z zachowaniem zasad konkurencji w zamówieniach z wolnej ręki.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#DoradcaprawnymecenaswPCBiCSylwesterMajewski">W wystąpieniu NIK zarzucono nam naruszenie art. 3, art. 4 i art. 14 ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#DoradcaprawnymecenaswPCBiCSylwesterMajewski">Nie sposób się z tym zgodzić, bo to wszystko faktycznie polega na interpretacji przepisów ustawy. Zdaniem NIK, możliwość skorzystania z trybów uproszczonych istnieje tylko i wyłącznie w przypadku, gdy wartość zamówienia publicznego nie przekracza równowartości 20 tys. ECU. Nie wynika to tylko i wyłącznie z przepisów, ponieważ ustawa wprowadza wyjątki polegające na możliwości stosowania tych trybów uproszczonych, a nawet przy pewnych wartościach zamówień publicznych, tzn. powyżej 200 tys. ECU, istnieje możliwość odstąpienia od stosowania przetargu nieograniczonego.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#DoradcaprawnymecenaswPCBiCSylwesterMajewski">Przepisy w zakresie kwot od 20 tys. ECU do 200 tys. ECU nie precyzują jednoznacznie, czy istnieje możliwość odstąpienia od stosowania trybu przetargu nieograniczonego, czy też nie istnieje. Postąpiliśmy tak, jak każdy urzędnik państwowy by postąpił, tzn. zasięgnęliśmy informacji w Urzędzie Zamówień Publicznych. Poinformowano na, że konieczność uzyskania zgody prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w przypadku chęci odstąpienia od trybu przetargu nieograniczonego istnieje tylko wtedy i wyłącznie wówczas, gdy wartość zamówienia przekracza równowartość 200 tys. ECU. W granicach między wartością zamówienia od 20 tys. ECU do 200 tys. ECU można zastosować jeden z trybów uproszczonych, o ile istnieją przesłanki ustawowe do jego stosowania. Tutaj nie trzeba uzyskiwać żadnej zgody prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#DoradcaprawnymecenaswPCBiCSylwesterMajewski">Rzekome naruszenie ustawy o zamówieniach publicznych w tym zakresie jest związane tylko i wyłącznie z inną interpretacją samych przepisów, do której to interpretacji upoważniają nas istniejące przepisy. I tu nie ma miejsca naruszenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#DoradcaprawnymecenaswPCBiCSylwesterMajewski">Jeżeli chodzi o konkretny zarzut dotyczący budowy stacji trafo, chciałbym zwrócić uwagę, że była to inwestycja realizowana przez dwie jednostki: jednostkę, która ma obowiązek - wydatkując środki budżetu państwa - stosować przepisy ustawy o zamówieniach publicznych, oraz jednostkę, która takiego obowiązku nie ma, nie podlegając przepisom tej ustawy. Żaden przepis ustawowy nie stanowi, iż realizacja takiej inwestycji powinna przebiegać tak, jak mówił o tym pan dyrektor z NIK, że inwestorem wiodącym miałoby być PCBiC. Nie wydaje się, aby można było postawić zarzut, że relacji nie było. Wręcz przeciwnie: po prostu inicjatywa zbudowania tej stacji została wysunięta przez firmę ITI Poland i dla nas z punktu widzenia finansowego była korzystna. I nie stanowiło to naruszenia ustawy o zamówieniach publicznych. Alternatywą dla rozwiązania zgodnego z przepisami według NIK, czyli zastosowania trybu przetargu nieograniczonego, było wybudowanie ewentualnie drugiej stacji trafo dla tego samego budynku i poniesienie co najmniej dwukrotnie większych kosztów, niż zostały wydatkowane w rzeczywistości z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#DoradcaprawnymecenaswPCBiCSylwesterMajewski">Drobne uchybienia w przestrzeganiu ustawy o zamówieniach publicznych niewątpliwie były, ale czy dają one podstawę do występowania z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie naruszenia dyscypliny budżetowej - mam poważne wątpliwości. Rozpatrywać to będzie resortowa komisja orzekająca do spraw naruszania dyscypliny budżetowej. Ona po analizie wniosków wyjaśni dopiero czy zarzuty kontroli NIK są zasadne i czy wszczynać takie postępowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#GłównaksięgowawPolskimCentrumBadańiCertyfikacjiKatarzynaKwapień">Gospodarka prowadzona przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji jest niczym innym, jak uproszczoną formą rachunku gospodarczego. W związku z tym PCBiC musi się zastosować do przepisów nie tylko o rachunkowości, ale o klasyfikacji budżetowej jako zakład budżetowy, a także musi przestrzegać przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#GłównaksięgowawPolskimCentrumBadańiCertyfikacjiKatarzynaKwapień">Chciałabym się odnieść do tych przychodów, które przeszły z grudnia na styczeń. Polecenia wystawienia faktury, które przychodzą z komórek merytorycznych, mogą być różnie datowane, ponieważ usługi w PCBiC są wykonywane w dłuższym czasie. Musimy stosować się do przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, a trudno jest zdefiniować, jaką przyjąć datę faktury w związku ze sprzedażą usługi. Dlatego też musimy stosować przy wystawianiu faktury datę sprzedaży. Dla potrzeb organizacyjnych służby finansowe wydały polecenia, aby wszystkie informacje dotyczące wystawiania faktur były tak datowane, aby nie naruszyć przepisów o rachunkowości, a także o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#GłównaksięgowawPolskimCentrumBadańiCertyfikacjiKatarzynaKwapień">Jeżeli chodzi o kwestie nieprawidłowego zakwalifikowania wydatków inwestycyjnych, na wspólną inwestycję prowadzoną z ITI Poland, było to przedmiotem wyjaśnień złożonych inspektorowi NIK. Wydatek ten został uznany za uzasadniony, a nieprawidłowości w zakwalifikowaniu wydatku usunięte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#ZastępcadyrektoraPolskiegoCentrumBadańiCertyfikacjiStanisławWalenta">Jeżeli chodzi o umowy o dzieło zawierane z audytorami, czyli stroną niezależną, prowadzącą oceny jednostek lub laboratoriów, to chciałbym wyjaśnić, że jest to działanie wynikające z procedur dotyczących akredytacji i norm, o których mówił pan dyrektor Berdowski. Umowy są zawierane z ekspertami, którzy przeszli odpowiednie przeszkolenie i mają certyfikaty wydane przez jednostki zagraniczne. Ta praca nie mieści się w zakresie obowiązków tych pracowników, którzy są taki audytorami. Na okres wykonywania audytów pracownicy ci występują jako niezależni eksperci i w tym czasie są na urlopie bezpłatnym lub urlopie wypoczynkowym i nie pokrywa się to z normalnym tokiem ich czynności służbowych jako pracowników Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PrezesPCBiCJanuszBerdowski">Może dokonam teraz takiej małej reasumpcji. Zgodnie z deklaracją, zawartą w ustawie o badaniach i certyfikacji, podpisałem porozumienie z przedstawicielem ministra finansów, stanowiące podstawę dla cenników opłat stosowanych przez wszystkie krajowe jednostki certyfikujące za badania związane z certyfikacją. Wszelkie przychody zostały przekazane do Centrum i wszystko zostało zewidencjonowane. W oparciu o te dokumenty odprowadziliśmy odpowiednią kwotę podatku dochodowego i nadwyżkę budżetową.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PrezesPCBiCJanuszBerdowski">Walka z konkurencją nie jest łatwa. Nie mam odpowiednich środków na opłacenie audytorów. Muszę rozliczać się ze wszystkich umów, jakie podpisuję, podczas gdy konkurenci nie są poddawani żadnej kontroli. Nie obawiam się żadnej komisji orzekającej. Rozwijam działalność Centrum i - jak sądzę - w sposób gospodarny prowadzę tę jednostkę budżetową, dążąc, aby PCBiC miało wysoką rangę międzynarodową. Jeśli mam osiągać oczekiwane rezultaty, muszę mieć nieco swobody zarówno w ustalaniu wysokości wynagradzania, jak i podpisywania umów, aby prowadzić tę działalność tak, żebyście się państwo nie wstydzili.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PrezesPCBiCJanuszBerdowski">Gdy wpuszcza się do naszych przedsiębiorstw i firm audytorów niemieckich, mają oni dostęp do całej naszej technologii, do wszystkich naszych nowości, do receptur technologicznych, do asortymentów produkcji. Dlatego uważam, że powinno się rozwijać naszą jednostkę i korzystać z naszych audytorów.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PrezesPCBiCJanuszBerdowski">To co robimy, i do czego dążymy, powinno znaleźć aprobatę Komisji. Dodam, że nie czuję się winnym niczego i oczekuję wycofania wniosku o skierowanie mnie do komisji orzekającej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełJanZaciura">Dziękuję za wyjaśnienia i wypowiedzi. Pani poseł Polak zgłosiła propozycję, aby wystąpić o wycofanie wniosku NIK o skierowanie pana dyrektora Centrum do komisji orzekającej o naruszeniu dyscypliny budżetowej. Ta propozycja nie może być przez nas rozpatrywana. Jeżeli między organem kontrolnym a instytucją kontrolowaną istnieje konflikt lub obie te strony mają odmienne opinie co do zasadności np. ustaleń pokontrolnych, jedynym rozwiązaniem jest skierowanie sprawy do jakiejś komisji arbitrażowej albo do komisji orzekającej. Pan dyrektor może przedstawić tam swoją opinię, uzasadnić swoje stanowisko i wyjść z podniesioną przyłbicą. Wiem, że jest to dla instytucji i dla człowieka jakimś przeżyciem, ale my tego konfliktu nie będziemy tu rozstrzygali.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełJanZaciura">Dla nas ważne jest to, że postawione zarzuty są mocne, bo są to zarzuty o naruszenie trzech ustaw. Jednak NIK stwierdza, że mimo postawienia takich zarzutów, nie powoduje to, iż zgłasza się wniosek o nieprzyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu. Przeciwnie: NIK wnioskuje, aby przyjąć to sprawozdanie. Pani poseł Polak też o to wnioskuje.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PosełJanZaciura">My musieliśmy te sprawy przedyskutować i stwierdziliśmy, że istnieją silne opory po jednej i drugiej stronie, a także są uzasadnione dla reprezentatywnych opinii. Wniosku o to, aby odrzucić sprawozdanie o realizacji budżetu nie było.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PosełJanZaciura">Nasza dyskusja miała duże znaczenie edukacyjne. Jak wiadomo, poród tej instytucji, jakim jest Polskie Centrum Badań i Certyfikacji, był bardzo skomplikowany, a jego działalność rozwija się nie bez trudności. Doświadczyliśmy tego przy przyjmowaniu budżetu i ocenie wykonania budżetu PCBiC. Chcielibyśmy, aby Centrum rozwijało się nawet wówczas, gdy nas tu nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#PosełJanZaciura">Czy są inne wnioski? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#PosełJanZaciura">Stwierdzam, że przyjęliśmy sprawozdanie z wykonania budżetu przez PCBiC w 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#PosełJanZaciura">Zastanowimy się jeszcze nad tym, czy część tej dyskusji, jaką tu odbyliśmy, znajdzie swoje odzwierciedlenie w jakimś rozwiniętym zdaniu naszej opinii. Być może ten temat będzie podjęty w czasie obrad Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#PosełJanZaciura">Kończymy dzisiejsze obrady. Zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>