text_structure.xml
106 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#SamorzadoweKolegiaOdwolawcze">a) wydatki,</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#SamorzadoweKolegiaOdwolawcze">b) dochody własne,</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#SamorzadoweKolegiaOdwolawcze">c) zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#SamorzadoweKolegiaOdwolawcze">7) środki bezzwrotne pochodzące z programów pomocy przedakcesyjnej Unii Europejskiej, środki pochodzące z Unii Europejskiej w ramach programu Transition Facility (Środki Przejściowe), środki na realizację Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, środki z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności według programów operacyjnych i w podziale na poszczególne lata realizacji, prefinansowanie zadań przewidzianych do finansowania ze środków Unii Europejskiej oraz wykonanie limitów kwot wydatków w roku 2008 określonych w Narodowym Planie Rozwoju 2004–2006 oraz wykaz programów operacyjnych realizowanych w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego w latach 2007–2013, zgodnie z przedmiotowym zakresem działania Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#SamorzadoweKolegiaOdwolawcze">W posiedzeniu udział wzięli: Elżbieta Chojna-Duch podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów wraz ze współpracownikami, Augustyn Kubik podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego wraz ze współpracownikami, Zbigniew Sosnowski podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji wraz ze współpracownikami, Dariusz Zielecki wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#SamorzadoweKolegiaOdwolawcze">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Sławomir Jakubczak i Anna Jasieńska – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam wszystkich, stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń. Porządek dzienny został państwu doręczony na piśmie. Czy są jakieś uwagi do porządku obrad? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Pan minister Zbigniew Sosnowski przed rozpoczęciem obrad prosił o rozpatrzenie punktu 6 w pierwszej kolejności, ponieważ o godzinie 14.00 musi się stawić na posiedzeniu innej komisji.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy do tej zmiany jest jakiś sprzeciw? Nie słyszę. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Bardzo proszę pana ministra Zbigniewa Sosnowskiego o zabranie głosu i omówienie punktu nr 1.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie z realizacji programu wieloletniego pod nazwą Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy, etap III lata 2007–2011.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">Jest to szczególny program, w którym rząd Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązał się udzielić pomocy samorządom lokalnym ziemi oświęcimskiej między innymi w zapewnieniu należnej czci miejscom upamiętniającym masową zagładę Żydów oraz męczeństwa narodu polskiego i innych narodów, uporządkowaniu i podniesieniu estetyki strefy wokół byłego obozu zagłady i innych miejsc martyrologii, a także stworzeniu warunków dla właściwego uszanowania ofiar ludobójstwa.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy, etap III na lata 2007–2011 na kwotę 30.000 tys. zł, realizuje cztery ustalone przez Radę Ministrów priorytety. Są nimi po pierwsze, uporządkowanie i zagospodarowanie terenów wokół Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Po drugie, poprawa dostępności komunikacyjnej Oświęcimia dla pielgrzymów i turystów oraz osób dojeżdżających do pracy, korzystających z usług i inwestorów. Po trzecie, rozwój w Oświęcimiu działalności edukacyjnej na poziomie szkoły wyższej związanej między innymi z problematyką praw człowieka, stosunków międzynarodowych i pokoju. Po czwarte, poprawa atrakcyjności turystycznej Oświęcimia poprzez renowację obiektów zabytkowych i zabytkowej infrastruktury.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">W budżecie 2008 r. część 83 rezerwy celowe, dział 758, rozdział 75818, pozycja 30, zaplanowano kwotę 30.000 tys. zł z przeznaczeniem na realizację zadań powyższego programu. W 2008 r. wykorzystano natomiast kwotę 5644,9 tys. zł, a to jest 94,08%. Z wymienionej kwoty powiat oświęcimski otrzymał dotację w wysokości 1850 tys. zł. Wykorzystał natomiast 1.849.500 zł na realizację poniższych zadań. Budowa centrum edukacyjno-sportowego w Oświęcimiu. W ramach zadania wykonano budowę parkingu przy centrum edukacyjno-sportowym oraz przeprowadzono remont budynku internatu na kwotę 500 tys. zł. Przeprowadzono modernizację placu przed dworcem PKP oraz ul. Dworcowej. Koszt to 600 tys. zł. Przeprowadzono przebudowę ul. Więźniów Oświęcimia w Oświęcimiu w ramach zadania wykonano projekt przebudowy tejże ulicy. Koszt realizacji to 50 tys. zł. Przebudowano drogę powiatową nr K1887 na odcinku Babice–Harmęże. Zaplanowany zakres zadania został zrealizowany; z przyznanej kwoty 650 tys. zł zostało wydatkowane 649.700 zł. Czwartym zadaniem było utrzymanie terenów Skarbu Państwa. Wysokość środków przeznaczonych na to zadanie w każdym kolejnym roku realizacji programu wynosi 50 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">Miasto Oświęcim otrzymało dotację 850 tys. zł i wykorzystało całą tę kwotę na realizację następujących zadań. Przebudowano ul. Kościelną z placem Księdza Skarbka, rejon centrum żydowskiego i synagogi na kwotę 250 tys. zł. Zaplanowany zakres zadania został zrealizowany. Przebudowano ul. Bulwary wraz z parkingiem i ciągiem pieszym do mostu Jagiellońskiego na kwotę 750 tys. zł, a w tym 600 tys. zł ze środków Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego i 150 tys. zł ze środków własnych. Zaplanowany zakres zadania został zrealizowany.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">Gmina Oświęcim otrzymała dotację 1300 tys. zł, wykorzystała 945,4 tys. zł, nie wydatkowała kwoty 354,6 tys. zł. Gmina realizowała następujące zadania: budowę nowej drogi dojazdowej, wraz z parkingiem pomocniczym do Juden Rampe i ziemniaczarek, łączącej ul. Ofiar Faszyzmu z ul. Piwniczną w Brzezince. Wysokość środków na zadanie to 50 tys. zł. W związku z brakiem zgody właścicieli czterech działek został zlecony operat geodezyjny wytyczenia nowej drogi w terenie, zgodnie z obowiązującym planem miejscowym za kwotę 9028 tys. zł, na razie bez parkingu pomocniczego, w celu opracowania dokumentacji. Sama dokumentacja projektowa nie została opracowana, nie wykorzystano 40,9 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">Wykonano modernizację ulic na terenie sołectwa Brzezinka. Zadanie realizowane zostało ze środków programu na kwotę 400 tys. zł. Zakres zadania w części dotyczącej ul. Brzozowej został wykonany na kwotę 141,6 tys. zł, a po przeprowadzonym postępowaniu przetargowym zostało zlecone wykonanie projektu na przebudowę ul. Sportowej w Brzezince za kwotę 42,7 tys. zł. Pozostałą kwotę 215,6 tys. zł przeznaczono na projekt ul. Jakubowskiego. Gmina chciała przeznaczyć na zadanie 10/1–5, na wykupy gruntów pod budowę parkingu głównego. Ze względu na wysoki wzrost cen rynkowych gruntu nie wykorzystano kwoty 215,6 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">Budowa głównego parkingu dla zwiedzających Birkenau wraz z infrastrukturą towarzyszącą przy ul. Męczeństwa Narodów i ul. Czernichowskiej w Brzezince. Zadanie to zostało zrealizowane ze środków programu w wysokości 400 tys. zł. Dokonano wykupu terenów pod planowany parking i tereny usługowe na kwotę 454,8 tys. zł. Kwotę w wysokości 54,8 tys. zł gmina pokryła ze środków własnych.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">Budowa drogi odbarczającej, odnoga ul. Ofiar Faszyzmu, drogi powiatowej koszt 350 tys. zł. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Oświęcimiu otrzymała dotację 2000 tys. zł i wykorzystano je na realizację poniższych zadań. Mianowicie na adaptację budynków byłych zakładów przemysłu tytoniowego na potrzeby Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Oświęcimiu. Zakres zadania przewidziany na 2008 r. został zrealizowany, środki wykorzystano w pełnej wysokości.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">W związku z powyższym informuję, że w listopadzie 2008 r. Wojewoda Małopolski wystąpił do Ministra Finansów z wnioskiem o umieszczenie części środków w kwocie 350 tys. zł przeznaczonych na realizację programu w rozporządzeniu o wydatkach niewygasających z końcem 2008 r. Ostateczna decyzja w tym zakresie była negatywna. Łącznie nie wykorzystano w 2008 r. 355,1 tys. zł środków z budżetu państwa na dofinansowanie zadań programu.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiZbigniewSosnowski">W imieniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji proszę o przyjęcie informacji o realizacji Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego w roku 2008.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy przedstawiciel NIK chce zabrać głos w sprawie przedstawionej informacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Nie, ponieważ w tym roku ten program nie był badany. Skoncentrowaliśmy się na problemach w zakresie obronności, w związku z czym nie mamy w tej sprawie nic do powiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy są jakieś uwagi do przedstawionej informacji? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Stwierdzam, że informacja została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Przystępujemy do rozpatrzenia części budżetowej nr 34. Równocześnie proszę o to, żeby wypowiedź była bardziej syntetyczna niż wypowiedź pana ministra Zbigniewa Sosnowskiego.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Udzielam głosu panu ministrowi Augustynowi Kubikowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Postaram się, żeby rzeczywiście było syntetycznie i zastanawiam się, czy w związku z tym, że później jest punkt dotyczący części budżetowej 83, rezerw celowych oraz części dotyczącej środków na realizację Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz w kwestii dotyczących funduszy strukturalnych i funduszy spójności, nie potraktować tego łącznie, żeby odbyło się to jak najbardziej sprawnie. Oczywiście za przyzwoleniem pana przewodniczącego.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Ministerstwo Finansów prosiło o taki sam skrót i możliwość ewentualnego przedstawienia wcześniej. Nie chciałbym ciągle zmieniać porządku obrad, gdyż jest on przyjmowany zawsze na początku posiedzenia Komisji i to, co zostało na początku zgłoszone, ja przyjąłem. Natomiast to są zgłoszenia w toku posiedzenia, więc zwracam się do członków Komisji, czy możemy to zgrupować i wtedy przedstawiciel Ministerstwa Finansów wypowie się na koniec obrad Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">O godzinie 14.00, panie przewodniczący, mam posiedzenie Komitet Stałego, na które muszę dojechać i przygotować się do niego.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Wobec tego bardzo proszę, aby wszystko poszło sprawnie. Czy pan minister Augustyn Kubik ustępuje miejsca pani minister?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Bardzo proszę, ustępuję pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">W takim razie przystępujemy do realizacji części, którą ma omówić przedstawiciel Ministerstwa Finansów. Bardzo proszę panią minister Elżbietę Chojnę-Duch o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Dziękuję bardzo panie przewodniczący i przepraszam za zamieszanie.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Mam do zreferowania część budżetową 82, czyli subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego i oczywiście będę prosiła o przyjęcie tego sprawozdania w imieniu Ministra Finansów. Zgodnie z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego tego rodzaju subwencja ogólna składa się z poszczególnych części w tym z części wyrównawczej dla gmin, powiatów i województw, oświatowej dla gmin, powiatów i województw, równoważącej dla gmin i powiatów oraz części regionalnej dla województw.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Część oświatowa subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego to część, która nie będzie przedmiotem dzisiejszych ocen, gdyż stanowi ona odrębną część, która będzie przedmiotem prac innej komisji.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Natomiast dzisiaj chciałabym omówić syntetycznie zagadnienia pozostałych części subwencji ogólnej dla gmin. Mianowicie części wyrównawczej subwencji ogólnej dla gmin, która została zaplanowana w ustawie budżetowej w wysokości 5.114.907 tys. zł. Część wyrównawcza subwencji ogólnej składa się z kwoty podstawowej i kwoty uzupełniającej. Kwotę podstawową otrzymały w 2008 r. 1984 gminy, a z tego 125 miast, 458 miast i gmin oraz 1401 gmin. Z kolei kwotę uzupełniającą otrzymało 1828 gmin, w tym 7 miast, 432 miasta i gminy oraz 1389 gmin. Wyrównawczą część przekazano w 12 ratach miesięcznych w terminie do 15 dnia każdego miesiąca, czyli w terminach ustawowych. Na rachunki budżetu gmin została przekazana kwota 5.089.860 tys. zł, czyli 100% planu po zmianach. Wykonanie części wyrównawczej subwencji ogólnej było wyższe o 17% od wykonania tej części subwencji dla gmin w roku 2007. Następnie część równoważąca subwencji ogólnej została zaplanowana w ustawie budżetowej w wysokości 558.077 tys. zł w kwocie stanowiącej sumę wpłat gmin do budżetu państwa z przeznaczeniem na tę część subwencji. Równoważąca część subwencji do podziału między gminy wynosiła 578.090 tys. zł. Ta kwota została rozdzielona między gminy zgodnie z art. 21a ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego według algorytmu zaproponowanego w tym właśnie artykule. Część równoważąca subwencji ogólnej przekazywana była w 12 ratach miesięcznych, w terminie do 25 dnia miesiąca, czyli w terminach ustawowych. Na rachunki budżetu gmin z tego tytułu została przekazana kwota 533.347 tys. zł, czyli znowu 100% planu po zmianach. Wykonanie w tym właśnie roku było nominalnie wyższe o 12,6% od wykonania w roku 2007.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Jeśli chodzi o część wyrównawczą subwencji ogólnej dla powiatów, ta kwota przeznaczona na część wyrównawczą subwencji ogólnej w ustawie budżetowej wynosiła 1.212.073 tys. zł, czyli była wyższa o 19,6% od analogicznej kwoty na rok 2007. Otrzymało ją 315 powiatów. Na rachunki budżetów powiatów została przekazana kwota 1.212.073 tys. zł, czyli tyle samo, ile w planie. Jeżeli chodzi o część równoważącą subwencji ogólnej dla powiatów na 2008 r. w planie wynosiła ona 885.916 tys. zł, czyli 14,5% więcej niż na rok 2007 i stanowiła sumę wpłat powiatów, w których wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca był wyższy niż 110% analogicznego wskaźnika obliczonego łącznie dla wszystkich powiatów w kraju. W 2008 r. część równoważącą subwencji ogólnej podzielono między powiaty zgodnie z artykułem 23a ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Rozdysponowana kwota części równoważącej wynosiła 1.212.073 tys. zł. Na rachunki wpłynęło tyle samo, a więc 100% planu. Część równoważącą subwencji ogólnej dla powiatów otrzymało 378 powiatów.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Ostatnia grupa, ostatni szczebel samorządowy to województwa, czyli część wyrównawcza tej subwencji, którą omawiam, dla województw. Kwota przeznaczona w ustawie budżetowej na część wyrównawczą wynosiła dla województw 936.471 tys. zł i była wyższa o 10,2% niż w 2007 r. Na rachunek budżetu województw została przekazana kwota 936.471 tys. zł, czyli 100% planu. Część tę otrzymało 15 województw. Część regionalną subwencji ogólnej dla województw zaplanowano w wysokości 720.652 tys. zł i stanowiła ona sumę wpłat województw, których wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca był większy niż 110% analogicznego wskaźnika obliczonego łącznie dla wszystkich województw. Rozdzielono tę kwotę w pełni na województwa i na rachunek 16 z nich została przekazana ta sama kwota, którą wymieniłam, czyli 100% planu. Następnie uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, tę kwotę zaplanowano w wysokości 316.332 tys. zł. Te środki przeznaczone są na dofinansowanie istotnych tytułów, a mianowicie inwestycji na drogach publicznych powiatowych i wojewódzkich, na drogach powiatowych, wojewódzkich i krajowych w granicach miast na prawach powiatu, utrzymanie rzecznych przepraw promowych oraz remontu utrzymania ochrony zarządzania drogami krajowymi i wojewódzkimi w granicach miast na prawach powiatu. Środki z rezerwy subwencji otrzymało 99 powiatów, 27 miast na prawach powiatów. Na utrzymanie rzecznej przeprawy promowej w Świnoujściu przeznaczono również odpowiednią kwotę i dla 13 województw na finansowanie inwestycji na drogach wojewódzkich. Na rachunek dochodów budżetu państwa, jest to rachunek służący ewidencjonowaniu wpłat jednostek samorządu z przeznaczeniem na część równoważącą i regionalną, wpłynęła kwota w wysokości 2.164.825 tys. zł, co stanowi 100% kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej, z czego wpłaty gmin to kwota 558.257 tys. zł, wpłaty powiatów to kwota 885.916 tys. zł oraz województw na kwotę 720.652 tys. zł. W 2008 r. wpłat dokonywały 83 gminy, 62 powiaty oraz 2 województwa.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Na zakończenie w imieniu Ministra Finansów jeszcze raz proszę o przyjęcie tej części sprawozdania.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy przedstawiciel NIK chciałby się odnieść do tego sprawozdania?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Bardzo syntetycznie, panie przewodniczący. NIK już kolejny rok pozytywnie ocenił wykonanie budżetu w tej części zarówno po stronie dochodów, jak i wydatków nie stwierdziliśmy nieprawidłowości. Również w zakresie sprawozdawczości nie mieliśmy uwag i opinia o rzetelności sprawozdań była pozytywna.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Udzielam głosu panu posłowi Janowi Kochanowskiemu, koreferentowi Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselJanKochanowski">Przedstawione przez panią minister wyniki realizacji budżetu w części 82, to jest subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, nie budzą żadnych zastrzeżeń. Trzeba podkreślić, że ministerstwo w sposób rzetelny informowało jednostki samorządu terytorialnego o planowanych i ostatecznych wysokościach należnych im części subwencji ogólnej. Przyjęte kryteria podziału subwencji, zarówno w części wyrównawczej, równoważącej, jak i rekompensacyjnej dla poszczególnych powiatów, gmin i województw, jak również ich realizacja, czyli przekazanie środków, nie budziły zastrzeżeń i generalnie w 100% zostały wykonane. Wobec niestwierdzenia nieprawidłowości w zakresie dysponowania środkami publicznymi przeznaczonymi na subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego w 2008 r. i niesformułowanie przez NIK wniosków pokontrolnych wnioskuję o pozytywne zaopiniowanie realizacji tej części budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy są jakieś uwagi do informacji Ministerstwa Finansów? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Stwierdzam, że informacja została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Udzielam głosu pani minister w celu omówienia kolejnych części budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Rezerwy celowe zawarte w ustawie budżetowej na rok 2008 będę omawiała w zakresie rezerwy 44 i 62.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Jeśli chodzi o rezerwę 44 to jest to zwrot gminom utraconych dochodów w związku ze zwolnieniami z podatku od nieruchomości w parkach narodowych i rezerwatach przyrody oraz w związku ze zwolnieniami z podatku rolnego, od nieruchomości, leśnego przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego, a także na uzupełnienie części rekompensującej subwencji ogólnej i na wyrównanie ubytków dochodów w specjalnych strefach ekonomicznych z planowanej kwoty 10.400 tys. zł i z tej ogólnej kwoty rozdysponowano 6019 tys. zł, czyli 57,9% planu. Finansując następujące cele w poszczególnych województwach, w województwie dolnośląskim przekazano 251 tys. zł, kujawsko-pomorskim 7 tys. zł, lubelskim 333 tys. zł, lubuskim 39 tys. zł, łódzkim 11 tys. zł, małopolskim 331 tys. zł, mazowieckim 438 tys. zł, opolskim 24 tys. zł, podkarpackim 2840 tys. zł, podlaskim 1281 tys. zł, pomorskim 114 tys. zł, śląskim 25 tys. zł, świętokrzyskim 28 tys. zł, warmińsko-mazurskim 6 tys. zł, wielkopolskim 89 tys. zł i zachodniopomorskim 202 tys. zł. Pozostałość rezerwy w związku z tym wynosi 4381 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Rezerwa 62 to środki dla samorządowych kolegiów odwoławczych na sfinansowanie kosztów remontów w związku ze zmianami siedzib, które zaplanowane zostały w wysokości 1000 tys. zł. Rezerwa ta została wykorzystana w wysokości 912 tys. zł, czyli 91,2% planu z przeznaczeniem dla SKO w Gorzowie Wielkopolskim na sfinansowanie kosztów prac projektowych i robót budowlanych w nowej siedzibie kolegium. Pozostałość tej rezerwy wyniosła 88 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Rezerwa 9 to środki na wynagrodzenia z programów realizowanych z udziałem środków Unii Europejskiej, te środki wynosiły 89.621 tys. zł. Rozdysponowano ją w kwocie 82.074 tys. zł, czyli 91,6% planu. Te środki przeznaczono przede wszystkim na finansowanie i współfinansowanie wydatków na pomoc techniczną w ramach PROF. Środki kolejno w wysokości 2771 tys. zł przekazano na zwiększenie planu wydatków w części 42 Sprawy Wewnętrzne i dotyczyło to przeznaczenia dla władzy wdrażającej programy europejskie na sfinansowanie wynagrodzeń wraz z pochodnymi oraz dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla dwudziestu osób nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń. Ponadto w ramach zmiany przeznaczenia, zgodnie z pozytywną opinią Komisji Finansów Publicznych z 12 czerwca 2008 r., środki rezerwy w kwocie 73.488 tys. zł zostały przeznaczone na podwyższenie poziomu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej i zmniejszenie różnic w wynagrodzeniu pomiędzy urzędami dla kilkunastu części budżetowych. Na uzupełnienie wydatków na wynagrodzenia wraz z pochodnymi dla nauczycieli i pozostałych pracowników w szkołach rolniczych przyjętych do prowadzenia w porozumieniu z jednostkami samorządu terytorialnego przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi od 1 stycznia 2008 r. w części Rolnictwo, była to kwota 11.370 tys. zł oraz sfinansowanie wypłat nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych i rentowych oraz ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy dla pracowników jednostek organizacyjnych niebędących wyodrębnioną częścią budżetową, których zatrudnienie nie przekracza 50 osób. Było to kilka części i tu pozostałość rezerwy wynosiła 7547 tys. zł. To wszystko, jeśli chodzi o trzy rezerwy, które przedstawiłam.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy przedstawiciel NIK ma do tej części jakieś uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jestem w kłopocie, ponieważ te rezerwy są zwiększone w różnych częściach budżetowych i nie wiem, czy w tej chwili, czy w przedłożeniu części 34 mam ją omówić, gdyż mamy coś do powiedzenia na temat rezerwy w pozycji 8, czyli na finansowanie projektów unijnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Myślę, że może później, ze względu na koreferat, jak i opinię NIK. Przesuniemy to na później, kiedy wszystkie rezerwy już zostaną omówione przez przedstawicieli poszczególnych ministerstw, a panią minister poprosimy o przedstawienie rezerwy budżetowej nr 85.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Wykonanie wydatków za 2008 r. w części Budżety wojewodów dział 400, wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę. W części 80 Budżety wojewodów, wydatki nie były planowane. W ciągu 2008 r. plan wydatków został ustalony w kwocie 434 tys. zł w wyniku rozdysponowania trzech rezerw celowych na kwotę 427 tys. zł. Była to rezerwa dotycząca kredytów i krajowych środków na przeciwdziałanie i usuwanie klęsk żywiołowych, finansowanie wspólnej polityki rolnej i ogólnej rezerwy budżetowej Rady Ministrów. Zaplanowane wydatki zostały wykonane w 100% i przeznaczone na dotacje na realizację własną zadań gmin. Z tego w poszczególnych województwach, czyli: w województwie dolnośląskim na dofinansowanie zadań związanych z zabezpieczeniem wody pitnej dla mieszkańców gminy Stoszowice, w łódzkim dotyczyło to Programu Rozwoju Regionalnego Priorytet III, w podkarpackim na remont związany z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych, warmińsko-mazurskim na realizację zadania rozbudowy sieci ciepłowniczych na terenie miasta Kisielice oraz w wielkopolskim na refundację wydatków poniesionych na rozbudowę stacji uzdatniania wody w celu uzyskania odpowiednich parametrów technicznych i było to zadanie również współfinansowane z Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Jeśli chodzi o rezerwę dochody w dziale 900 Gospodarka komunalna ochrony środowiska zaplanowane one zostały w ustawie budżetowej w kwocie 1249 tys. zł i wykonane w wysokości 1650 tys. zł, czyli 132,1% planu. Źródłami tych dochodów były wpływy z grzywien i innych kar pieniężnych od osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych za nieprzestrzeganie wymogów ochrony środowiska i była to kwota ponad 500 tys. zł. Podobna kwota pochodziła ze zwrotu dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości oraz odsetek od tych dotacji, a także różnych dochodów z tytułu wynagrodzenia za terminowe naliczenie i odprowadzanie składek ZUS, zwrotu kosztów kontroli, na podstawie których stwierdzono naruszenie wymagań ochrony środowiska, weryfikacji rocznych raportów w zakresie zgodności zawartych w nim informacji ze stanem faktycznym, także wpływów do budżetu nadwyżki dochodów własnych i usług z tytułu najmu i dzierżawy składników majątkowych, rozmaitego rodzaju opłat, zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego oraz sprzedaży składników majątkowych. To były dochody w dziale 900.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy NIK do tej części ma jakieś uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jeżeli chodzi o część 85, dział 900 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska po stronie dochodów nie stwierdziliśmy nieprawidłowości. Jeżeli chodzi o wydatki, w strukturze tej dominowały oczywiście wydatki poniesione na Inspekcję Ochrony Środowiska. Pozostała działalność, czyli gospodarka ściekowa i ochrona wód oraz usuwanie skutków klęsk żywiołowych. Z tych środków finansowano przebudowę i modernizację wałów przeciwpowodziowych, rekultywację zbiorników wodnych. Tutaj nieprawidłowości stwierdzono w województwie podlaskim, w którym wydatki w kwocie 403 tys. zł przeznaczone na budowę przyłącza wodociągowego i przejścia granicznego na Kanale Augustowskim zgłoszono do planu wydatków, pomimo że zadanie nie mogło być wykonane do końca tego roku. Po prostu zostało zgłoszone do planu wydatków bez rzetelnej oceny, czy zadanie mogło być wykonane. Poza tym jakichś innych istotnych nieprawidłowości czy uchybień nie stwierdzono.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PoselAdamZylinski">Po omówieniu pani minister trudno cokolwiek twórczego wnieść. Może tylko dodałbym element lokalnego patriotyzmu, że w dziale 400 w części 85 Budżetu wojewodów, omawianym po raz pierwszy podczas obrad naszej Komisji, jest taka pozycja: warmińsko-mazurskie 56 tys. zł na realizację zadania rozbudowa sieci ciepłowniczej na terenie miasta Kisielice. To jest mój powiat i moim obowiązkiem jest wyrazić uznanie i podkreślić, że jest to gmina skromna i uboga, a realizuje niezwykłe pomysły, jeżeli chodzi o energię odnawialną. Chce się organizować na zasadzie samowystarczalności, jeśli chodzi o energię cieplną, jak i typową energię. To jest taki bardzo interesujący dla mnie wątek.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PoselAdamZylinski">W dziale 900 zwróciłbym uwagę na zestawienie wykonania dochodów w poszczególnych województwach, gdzie jest charakterystyczne, że w sposób widoczny wyróżniają się województwa: mazowieckie, śląskie, łódzkie, wielkopolskie, a najbardziej zachodniopomorskie w materii procentowego wzrostu dochodów w stosunku do wartości zaplanowanych.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#PoselAdamZylinski">Końcowa uwaga, zanim przedstawię stosowną opinię Wysokiej Komisji, to wydatki w dziale 900 zaplanowano w wysokości, tak jak podkreśliła pani minister, ponad 130.000 tys. zł. W ciągu roku budżetowego wydatki zwiększono do kwoty 191.000 tys. zł, a zmiany polegały na zwiększeniu wydatków w wyniku przeniesienia środków z rezerw celowych, rezerw ogólnych oraz rezerw utworzonych na podstawie art. 102 ustawy o finansach publicznych i na zmniejszenie wydatków, warto zwrócić na to uwagę, o kwotę 646 tys. zł w wyniku przeniesienia części 41 Środowisko. Zmniejszenie wydatków w tym dziale było konsekwencją wejścia w życie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Z dniem 15 listopada 2008 r. część zadań finansowanych z budżetu wojewodów została przekazana do właściwych nowo utworzonych jednostek regionalnych dyrekcji ochrony środowiska stąd też przeniesienie z budżetu część 41 Środowisko.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#PoselAdamZylinski">Proponuję pozytywnie zaopiniować wykonanie budżetu w 2008 r. w części 85 Budżetu wojewodów, dział 400 i 900.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy są uwagi do propozycji pana posła Adama Żylińskiego? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Stwierdzam, że informacja została przez Komisję przyjęta.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Przystępujemy do omówienia części budżetowej 86. Bardzo proszę panią minister o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PodsekretarzstanuwMFElzbietaChojnaDuch">Jest to krótka informacja dotycząca dochodów zrealizowanych w roku 2008 przez samorządowe kolegia odwoławcze. Dochody te nie były planowane. W trakcie roku budżetowego jednostki te uzyskały dochody nieplanowane w wysokości 100 tys. zł. Pochodziły one głównie ze zwrotów np. nadpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne w części dotyczącej płatnika, wpisów od skarg kasacyjnych, kosztów postępowania sądowego kasacyjnego, a także z tytułu wynagrodzenia dla płatnika za wykonywanie zadań określonych prawem, odszkodowanie od Poczty Polskiej za zaginięcie przesyłek poleconych oraz drobne już dochody, takie jak opłaty za prywatne rozmowy telefoniczne, co dowodzi pewnej gospodarności SKO.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Tutaj chciałbym troszeczkę dłużej zabrać głos. Ponieważ przedstawialiśmy oceny poszczególnych części budżetowych poszczególnych SKO, to nie ma sformułowanej jednej oceny ogólnej, ponieważ każde SKO to jest odrębna część budżetowa. Skontrolowaliśmy 13 z 49 SKO i ocenę pozytywną sformułowano w stosunku do 6: w Częstochowie, Kielcach, Krakowie, Łodzi, Rzeszowie i Słupsku. Pozytywnie z zastrzeżeniami oceniono 6 jednostek: w Gorzowie Wielkopolskim, Lesznie, Lublinie, Opolu, Radomiu i Wałbrzychu, a negatywnie oceniono SKO we Włocławku głównie w związku z wydatkowaniem z naruszeniem prawa kwoty 60 tys. zł na zakup samochodu. Było to ponad 5% zrealizowanych wydatków. Wystąpiły też nieprawidłowości w zakresie systemów księgowych i sprawozdawczości w związku z czym negatywnie zaopiniowano skuteczność funkcjonowania systemów księgowych i stanu kontroli finansowej, jak i wiarygodność ksiąg rachunkowych. Tak więc to jest jedna ocena negatywna.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jeżeli chodzi o rzetelność planowania dochodów i wydatków, a także rzetelnego gospodarowania środkami pieniężnymi przez poszczególnych dysponentów, NIK oceniała pozytywnie. Zasilanie rachunków bankowych kontrolowanych SKO odbyło się zgodnie z zapotrzebowaniami zgłoszonymi do Ministra Finansów i w ramach kwot niezbędnych do regulowania zobowiązań bieżących. Szczegółowe badanie dochodów nie wykazało istotnych nieprawidłowości, pobierane były w prawidłowej wysokości i terminowo odprowadzane do budżetu państwa. W czterech kolegiach kontrolowanych wystąpiły zaległości w kwocie 33.600 zł, były to zaległości dotyczące kwot zasądzonych na rzecz SKO w postępowaniach odwoławczych przed NSA i ustalono, że wobec dłużników były podejmowane właściwe działania w celu odzyskania należnych kwot.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jeżeli chodzi o wydatki, to realizowane były na ogół zgodnie z obowiązującymi przepisami, celowo i gospodarnie. Zastrzeżenia dotyczyły wydatku, o którym wcześniej mówiłem, we Włocławku, jak również kolejnego zamówienia publicznego w SKO w Gorzowie Wielkopolskim na przebudowę i remont budynku na nową siedzibę SKO. W tym przypadku ustalono, że na etapie rozpatrywania ofert komisja przetargowa nierzetelnie dokonała sprawdzenia dwóch złożonych ofert uznanych za ważne. Były one niezgodne ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia. Pozostałe nieprawidłowości, na co też chciałbym zwrócić uwagę, w kontrolowanych SKO, które skutkowały obniżeniem oceny pozytywnej do oceny pozytywnej z zastrzeżeniami, dotyczyły systemów rachunkowości i kontroli finansowej, były to SKO w Opolu, Lesznie i Radomiu. Nieprawidłowości w zakresie skuteczności systemu rachunkowości oraz procedur kontroli finansowej w SKO w Lesznie, Lublinie, Opolu, Radomiu, Wałbrzychu i we Włocławku.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jeżeli chodzi o sprawozdawczość, to opinie o rzetelności i prawidłowości rocznych sprawozdań budżetowych były pozytywne za wyjątkiem sprawozdań RB 28, o wykonaniu planu wydatków budżetowych sporządzonych przez SKO w Lesznie, Lublinie i we Włocławku. I te sprawozdania zostały zaopiniowane następująco: SKO w Lublinie i we Włocławku pozytywnie z zastrzeżeniami, SKO w Lesznie negatywnie, a to dlatego, że stwierdzono, że księgi rachunkowe były prowadzone niezgodnie z ustawą rachunkowości, co skutkowało nieuwzględnieniem sprawozdania RB 28 niektórych zobowiązań. Jeżeli chodzi o systemy księgowe i systemy kontroli finansowej w zakresie organizacji tych systemów i prawidłowości i uchybienia były w trzech SKO, to jest w Opolu, Lesznie i Radomiu. W organizacji systemu kontroli finansowej jedynie w SKO w Radomiu. Jeżeli chodzi o skuteczność funkcjonowania tych systemów, to negatywną opinię otrzymało SKO w Lesznie i we Włocławku. Opinia pozytywna z zastrzeżeniami dla SKO w Lublinie i pozytywna bez zastrzeżeń dla pozostałych skontrolowanych SKO. Jeszcze opinia w zakresie wiarygodności ksiąg rachunkowych: opinia negatywna dla SKO w Lesznie i we Włocławku, opinia pozytywna z zastrzeżeniami dla SKO w Lublinie i opinia pozytywna bez zastrzeżeń dla pozostałych SKO. Jeśli chodzi o skuteczność systemów księgowych i kontroli finansowej opinia negatywna dla SKO w Lesznie i we Włocławku, opinia pozytywna z zastrzeżeniami dla SKO w Opolu, Radomiu, Wałbrzychu i Lublinie i pozytywna dla pozostałych skontrolowanych jednostek.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Jaka jest konkluzja, jeżeli chodzi o całość tej części?</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jak już mówiłem, w przypadku 12 z 13 skontrolowanych SKO była ocena pozytywna, natomiast to są odrębne części budżetowe i tak je należy traktować. To jest 86 łamane przez odpowiednio przyporządkowaną liczbę każdemu z SKO. Natomiast w odniesieniu do SKO we Włocławku opinia wykonania budżetu była negatywna.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Bardzo proszę o zabranie głosu posła koreferenta komisji Leszka Deptułę.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoselLeszekDeptula">Trzeba powiedzieć, że budżet, który był przyjęty ustawą budżetową, wynosi 92.479 tys. zł, w roku kalendarzowym zwiększono budżet po stronie wydatków o kwotę 5.258 tys. zł, co było wynikiem przeniesienia środków z rezerw celowych. Wykonanie budżetu jest modelowe. Jak patrzymy na globalną kwotę, to jest wykonanie 99,9%, a więc wykonanie praktycznie 100%. W związku z tym trudno mówić, że budżet nie został zrealizowany i należy przyjąć pozytywnie wykonanie budżetu przez SKO w 2008 r. Oczywiście są też kwestie, o których mówił przedstawiciel NIK. Jak bumerang wraca kwestia ustawy o zamówieniach publicznych i praktycznie w każdych przez nas rozpatrywanych kwestiach widzimy, że ta ustawa stwarza w wielu środowiskach problem. Generalnie rzecz biorąc, należy pozytywnie zaopiniować wykonanie budżetu przez SKO za 2008 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy do tej konkluzji są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Stwierdzam, że Komisja informację przyjęła.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Przystępujemy do rozpatrzenia części budżetowej 34 oraz rezerwy budżetowej pozycji, które będzie omawiał pan minister Augustyn Kubik.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Bardzo syntetycznie będę mówił o części 34 w następującej konwencji: najpierw omówię dochody budżetowe, wydatki budżetowe, przeznaczenie zrealizowanych wydatków, zatrudnienie i wynagrodzenia, potem przejdę do części 83, czyli do środków rezerwy celowej, która jest punktem trzecim naszego dzisiejszego posiedzenia i wreszcie na samym końcu omówię wydatki na realizację projektów z udziałem środków Unii Europejskiej oraz bezzwrotnej pomocy państwa pkt 7.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Rozpocznę od punktu pierwszego, mam nadzieję, że będzie rzeczywiście syntetycznie i interesująco. Zrealizowano dochody w wysokości 12.900 tys. zł w naszej części, wobec zaplanowanych 265 tys. zł. Dochody pochodziły przede wszystkim ze zwrotów środków wraz z odsetkami od beneficjentów, dotacji udzielonych w latach poprzednich oraz z wynajmu i dzierżawy, rozliczeń delegacji, tak jak to zwykle w części budżetowej jest, różnych rozliczeń z pracownikami.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Wydatki budżetowe punkt 2, wydatki planowane i zrealizowane. Zaplanowane w ustawie budżetowej wydatki to było w konsekwencji 3.700.000 tys. zł, zrealizowano 2.500.000 tys. zł i to jest około 80% planu i 67% planu po zmianach. Z zaplanowanych wydatków na finansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej w wysokości 3.700.000 tys. zł, wydatkowano 2.500.000 tys. zł, co daje 67% planu. Oczywiście w celu pełnej realizacji tego planu Minister Rozwoju Regionalnego dokonywał ograniczeń, realokacji oraz blokad wykonywania budżetu.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Przeznaczenie zrealizowanych wydatków. To jest bardzo interesująca informacja, ponieważ głównym przeznaczeniem były dotacje na finansowanie programów w wysokości 2.300.000 tys. zł, z czego w dwóch kierunkach poszły największe kwoty. Pierwsza to jest Dotacja Rozwojowa dla Samorządów Województw, prawie 1.000.000 tys. zł, dokładnie 975.000 tys. zł i druga, to dotacje rozwojowe również dla samorządów województw, ale to dotyczy komponentu regionalnego Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki” 924.000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">No i wreszcie druga część finansowanych projektów. Duża kwota 231.000 tys. zł – zatrudnienie i wynagrodzenia. Ten punkt można skwitować dosłownie dwoma zdaniami. Ponieważ wobec planowanych 927 etatów Minister Rozwoju Regionalnego wykorzystał 814 etatów, to te cyfry mówią same za siebie. Można tutaj dodać jedno zdanie komentarza. Niewykorzystanie w pełni tychże etatów wynikało z trwającej dosyć długo procedury naboru pracowników na stanowiska do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Chodziło o to cały czas, o co zawsze chodzi, żeby to byli ludzie najbardziej kompetentni. No i oczywiście jeszcze te osoby, które przebywają na urlopach bezpłatnych i urlopach wychowawczych.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Jeżeli chodzi o część 83, środki rezerwy celowej, tj. pkt 3, to rezerwa ta jest podzielona na trzy części: my, czyli Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zarządza częścią trzecią przeznaczoną na przedsięwzięcia realizowane w ramach NPR, Narodowej Strategii Spójności, czyli NSRO, projektów TEN-T, mechanizmów finansowych Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, a także kontrakty wojewódzkie i to jest kwota 16.123.027 tys. zł. Uruchomiona została kwota prawie 6.000.000 tys. zł. To tyle syntetycznie, reszta jest podana szczegółowo w sprawozdaniu Ministra Rozwoju Regionalnego przedłożonym Wysokiej Komisji.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Wydatki na realizację projektów z udziałem środków z Unii Europejskiej pkt 7. Rozpocznę od starej Perspektywy, żeby zachować chronologię. Planowane i wykorzystane środki na realizacje programu NPR: zaplanowano 3.420.849 tys. euro tj. 12.785.214 tys. zł, faktycznie pozyskano 9.203.984 tys. zł, z czego w sprawozdaniu wyraźnie jest pokazane, ile przypada na fundusze strukturalne, a ile na Fundusz Spójności. To jest odpowiednio 7.528.433 tys. zł i 1.564.978 tys. zł. Środki wykorzystane w 2008 r. na realizację tych programów kształtowały się na poziomie 2.872.013 tys. euro, czyli 10.099.720 tys. zł, co stanowi 84% planu. Jedno zdanie komentarza: to niższe wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych oraz Funduszy Spójności w ramach NPR wynika z niewykonania planu przede wszystkim w ramach Funduszy Spójności oraz sektorowego programu operacyjnego SPO Rybołówstwo i przetwórstwo ryb.</u>
<u xml:id="u-35.7" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Jeśli chodzi o realizację programów NPR w ubiegłym roku, wnioski o refundacje oraz refundacje dokonane przez Komisję Europejską, to łączna wartość refundacji na koniec 2008 r. wyniosła 6.600.000 tys. euro, czyli 77,1%. Przy czym do Komisji Europejskiej zostały na dzień 31 grudnia 2008 r. złożone wnioski o refundację w wysokości 83% alokacji ze starej Perspektywy. Komisja Europejska przekazała w sumie do 2008 r., biorąc pod uwagę również zaliczkę 93% alokacji. I tutaj bardzo interesująca informacja. Płatności z kont programowych, które zostały dokonane na koniec 2008 r., wyniosły 92% alokacji. Później powiem, mam nadzieje, że będę miał okazję, dlaczego 92% i co było tego głównym powodem.</u>
<u xml:id="u-35.8" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Najbardziej zaawansowanymi programami operacyjnymi były: Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego – 96,6%, PO Pomoc Techniczna – 93,0% i SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw – 91,5%.</u>
<u xml:id="u-35.9" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Przejdę teraz do omówienia programów realizowanych w ramach nowej Perspektywy, czyli Perspektywy na lata 2007–2013. Przypomnę, co zostało zaplanowane w ustawie budżetowej i jakie było wykonanie tego planu. Chciałbym powiedzieć także na temat zrealizowanych dochodów. Zaplanowano wydatki w wysokości 17.022.305 tys. zł, z czego, co jest bardzo ważne dla naszej dalszej debaty, główną kwotę zaplanowano w rezerwie celowej tj. 10.814.826 tys. zł. Plan po zmianach na NSRO wyniósł 8.247.809 tys. zł. Wykonanie wydatków w 2008 r. wyniosło 5.881.229 tys. zł, czyli 71,3% planu. Jeśli chodzi o ponoszone wydatki ze środków współfinansowanych z budżetu UE, to zasada jest taka, że są one pokrywane z wpływów, które przychodzą do nas po certyfikowaniu wydatków z Komisji Europejskiej albo są pokrywane zaliczką. A zatem wszystkie wydatki zaplanowane w 2008 r. co do zasady miały zostać pokryte albo zaliczką, albo wpływami. Dochody realizowane w ramach nowej Perspektywy wyniosły 1.347.869 tys. zł. Przy czym tutaj chciałbym dodać jeszcze jedno zdanie, więc później ten temat rozwinę. Komisja Europejska przekazała stronie polskiej zaliczki w kwocie 3.593.738 tys. euro, w tym w 2008 r. 2.192.935 tys. euro.</u>
<u xml:id="u-35.10" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Przejdę do środków na realizację Mechanizmów Finansowych, mam tu na myśli Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Tutaj zaplanowaliśmy 195.869 tys. euro, uzyskaliśmy środki w kwocie 99.340 tys. euro, a wykorzystaliśmy 70.575 tys. euro. To było naprawdę w dużym skrócie. Bardzo szerokie sprawozdanie, jak powiedziałem na początku, zostało przekazane Wysokiej Komisji.</u>
<u xml:id="u-35.11" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Na zakończenie powiem, że Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie, z zastrzeżeniami, oceniła wykonanie budżetu państwa za 2008 r. w części 34, gdzie również została zawarta ocena dotycząca wykonania starej i nowej Perspektywy Finansowej. Minister Rozwoju Regionalnego wniósł pewne zastrzeżenia do oceny NIK, zostały one rozpatrzone przez Kolegium NIK, co do zasady zastrzeżenia zostały oddalone, jedynie część została uwzględniona. Raz jeszcze podkreślam, ocena NIK jest pozytywna z zastrzeżeniami.</u>
<u xml:id="u-35.12" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Przedstawiając powyższe, proszę Wysoką Komisję o przyjęcie sprawozdania Ministra Rozwoju Regionalnego w części 34. Dziękuje bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę przedstawiciela NIK o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jeżeli chodzi o ogólną ocenę wykonania budżetu państwa, to tak jak powiedział pan minister, jest ona pozytywna z zastrzeżeniami. Myślę, że na wstępie warto jeszcze zaznaczyć specyfikę 34 części budżetu, polegającą na tym, że znacząca część wydatków była realizowana w 2008 r. właśnie poprzez udzielanie dotacji rozwojowych i celowych na realizację zadań współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. Była to kwota ponad 2.300.000 tys. zł, tj. 91,7% wszystkich wydatków. Tak więc tak naprawdę Ministerstwo Rozwoju Regionalnego z kwoty ponad 2.500.000 tys. zł wydatków, w cudzysłowie, na własne potrzeby wydatkowała nieco ponad 209.000 tys. zł. NIK pozytywnie oceniła prawidłowość wykorzystania tej kwoty. Wydatki te realizowano zgodnie z planem w sposób celowy i oszczędny. Nie stwierdzono nieprawidłowości w realizacji dochodów budżetowych, które terminowo były odprowadzane do budżetu państwa. Natomiast zastrzeżenia dotyczyły rzetelności zaplanowania dochodów, gdyż nie uwzględniono w planie dochodów jednego źródła, a mianowicie dochodów z czynszów i opłat za korzystanie z parkingów, chociaż w latach poprzednich takie wpływy uzyskiwano i również w roku 2008 uzyskano kwotę prawie 800 tys. zł. Generalnie uzyskanie dochodów było pozytywne.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Również pozytywnie oceniono rzetelność gospodarowania środkami pieniężnymi Zasilanie rachunku bankowego odbywało się zgodnie z zapotrzebowaniami i w niezbędnych kwotach. Nie było tutaj przypadków nadmiernego zapotrzebowania na środki na rachunku bankowym ministerstwa.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Również jeśli chodzi o realizację podstawowych zadań, do których jest powołane ministerstwo, w zakresie koordynacji i zarządzania wydatkowaniem środków w ramach starej Perspektywy finansowej 2004–2006, czyli w ramach NPR, również NIK pozytywnie oceniła działania Ministra Rozwoju Regionalnego. Tutaj odnotowujemy wysokie, ponad 90% wykorzystanie dostępnej alokacji środków z Unii Europejskiej. Jak wszyscy wiemy, kwalifikowalność wydatkowania tych środków została przez Komisję Europejską w odniesieniu do większości programów przesunięta na pierwsze półrocze 2009 r. i z tego co wiemy, wykorzystanie tej alokacji w tym półroczu zdecydowanie rośnie. Tak więc co do wykorzystania alokacji starej Perspektywy można powiedzieć, że jest bardzo wysokie i tutaj NIK nie wnosi żadnych zastrzeżeń. Również pozytywnie oceniliśmy przygotowanie się instytucji do procesu zamykania pomocy w ramach starej Perspektywy Finansowej.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Natomiast zastrzeżenia NIK, które właśnie wpłynęły na obniżenie oceny i co do których, jak już pan minister wspomniał, składało ministerstwo zastrzeżenia do Kolegium NIK, dotyczyły nieskutecznej realizacji zadań w zakresie koordynacji i zarządzania wdrażaniem programów operacyjnych w ramach nowej Perspektywy Finansowej, czyli NSRO 2007–2013. Otóż ministerstwo, biorąc pod uwagę kwoty dostępne na 2008 r. alokacji środków oraz poziomu ich wykorzystania bez zagrożenia anulowania części alokacji lub spiętrzenia wydatków w następnych latach, opracowało oprócz budżetu tradycyjnego również budżet części 34 w ujęciu zadaniowym, w którym miedzy innymi określono mierniki osiągnięcia planowanych rezultatów koordynacji zarządzania w programie NSRO. Jednak w praktyce realizacja tych mierników określonych przez ministerstwo znacząco odbiegała od założeń. W zasadzie tylko w przypadku Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki” zbliżono się do planu i osiągnięto tutaj 81,7% poziomu tego miernika, zaś w przypadku pozostałych programów były to już wielkości znacznie niższe, od 50% do 0,7%. To jeżeli chodzi o miernik dotyczący stopnia zakontraktowania środków i w konsekwencji również miernik co do stopnia zrefundowanych środków był również bardzo niski. Osiągnięto dużo niższy niż ten, który ministerstwo zakładało na 2008 r. Nie osiągnięto również określonych na 2008 r. celów ujętych w prognozie wydatkowania środków z funduszów strukturalnych i Funduszu Spójności w 2008 r. w ramach NP 2004–2006 oraz NSRO 2007–2013.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Według tej prognozy wartość wydatków beneficjentów uznanych za kwalifikowane w 2008 r. w ramach nowej Perspektywy powinna osiągnąć poziom 3.600.000 tys. zł, faktycznie było to nieco ponad 1.100.000 tys. zł, czyli 32,2%. NIK podziela tutaj pogląd pani minister, że już na etapie planowania przyjęto zbyt optymistyczne założenia co do możliwości wdrożenia programów i ten powyższy stan, bardzo niski stan, zaawansowania wskazuje, że w 2008 r. system zarządzania wdrażaniem NSRO nie był w pełni skuteczny w zakresie zapewnienia realistycznego planowania. Jednak zdaniem NIK nie był on również skuteczny w zakresie realizacji rezultatów, o czym świadczy ich niski poziom. Podkreśliliśmy tutaj, że odnosi się to do wszystkich etapów wdrażania, także do procesów kontraktowania środków, czyli zawierania umów z beneficjentami, który to proces warunkuje skuteczne osiąganie celów w zakresie wykorzystania dostępnej alokacji. Oczywiście bez umów nie ma możliwości korzystania z tych środków unijnych. I tutaj NIK uważa, że podstawowym wyzwaniem dla Ministra Rozwoju Regionalnego na 2009 r. jest poprawienie skuteczności tej koordynacji i zarządzania wdrażaniem NSRO. Zwracaliśmy również uwagę, że w odniesieniu do koordynacji w zakresie realizacji 16 regionalnych programów operacyjnych zdaniem NIK niezbędna jest analiza, czy dostępne ministerstwu narzędzia koordynacyjne pozwolą w przyszłości na realne i skuteczne oddziaływanie na samorządy województw, które są instytucjami zarządzającymi regionalnymi programami operacyjnymi, bowiem tutaj w regionalnych programach operacyjnych również to wykorzystanie było na szczególnie niskim poziomie.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">NIK zwróciła również uwagę, że utrudnieniem, podkreślam, utrudnieniem, a nie decydującą kwestią w sprawnej realizacji NSRO, był brak w 2008 r. systemowych rozwiązań pozwalających na bieżące monitorowanie wydatków środków na realizację programów operacyjnych, ujętych w budżetach dysponentów części budżetu państwa. Plan takich wydatków był ujęty w załączniku 16 do ustawy budżetowej. W toku kontroli ustalono, że MRR nie posiadało bieżącej informacji na temat realizacji tego planu, gdyż część dysponentów po prostu nie została zobowiązana do systematycznego przekazywania MRR informacji o postępach w realizacji, a ponadto kwestia ta nie została uregulowana w odpowiednich przepisach. Obowiązek taki przewidziano dopiero w 2009 r., w związku z przyjęciem przez Radę Ministrów planu wydatkowania środków na koniec 2009 r. w programach współfinansowanych z funduszy strukturalnych. Z zebranych przez MRR już w 2009 r. informacji z kontroli NIK wynika, że wydatki określone w załączniku 16 zrealizowano zaledwie w 34,6% i nawet plan wydatków w poszczególnych częściach już po zmianach został osiągnięty również na niskim poziomie 71,4% planu po zmianach.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jeżeli chodzi o uchybienia w realizacji budżetu, to zwróciliśmy uwagę, że przekazywanie dotacji w łącznej kwocie 1.100.000 tys. zł na realizację programów operacyjnych było dokonywane z rachunku bieżącego dysponenta trzeciego stopnia, ministerstwa jako dysponenta trzeciego stopnia, co było niezgodne z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów. Chodzi o to, że dysponent trzeciego stopnia nie ma prawa do przekazywania środków dalej, może je wykorzystywać wyłącznie we własnym zakresie. Jest to uchybienie względem tego przepisu, aczkolwiek nie było tu jakichś negatywnych skutków co do skuteczności czy nieprawidłowości zasilania podmiotów tymi dotacjami.</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jeżeli chodzi natomiast o kwestię sprawozdawczości systemów księgowych i kontroli finansowej, to tutaj NIK nie miała żadnych zastrzeżeń. Opinia była pozytywna zarówno w odniesieniu do prawidłowości sprawozdań budżetowych jak i wiarygodności w księgach rachunkowych oraz skuteczności systemów zarówno księgowych jak i kontroli finansowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Bardzo proszę o koreferat w imieniu Komisji pana posła Norberta Rabę.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PoselNorbertRaba">Pozwólcie państwo, że zabiorę głos w dwóch kwestiach, ponieważ szerokie omówienie przez przedstawiciela NIK wyczerpuje niejako temat, niektóre kwestie omówił również pan minister, a szeroko omówiona kwestia środków europejskich została złożona na państwa ręce w sprawozdaniu.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PoselNorbertRaba">Nawiązując do części budżetowej 34, chciałbym zwrócić uwagę na kwestię dotyczącą zatrudnienia i wynagrodzenia w jednostkach budżetowych i uzupełnić wypowiedź pana ministra o informacje, iż w roku 2008 w związku z decyzjami Ministra Finansów przenoszącymi środki z rezerw celowych, plan wydatków na wynagrodzenia wzrósł do kwoty 77.957 tys. zł z kwoty 75.186 tys. zł, a został faktycznie zrealizowany w kwocie 76.417 tys. zł, co stanowiło 98,2% planu po zmianach.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#PoselNorbertRaba">Jeśli chodzi o kwestie dotyczącą perspektywy finansowej, myślę, że warto przytoczyć tutaj informację dotyczącą nowej Perspektywy. Narodowe strategiczne ramy odniesienia 2007–2013 i główne przyczyny, jakie spowodowały niestety niezrealizowanie wszystkich wydatków w związku z tym również dochodów w ramach tego programu. Chciałbym zwrócić uwagę na to, że opóźnienia w zatwierdzeniu programów operacyjnych przez Komisję Europejską, a w większości największy Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” został zatwierdzony przez KE dopiero pod koniec 2007 r. i spowodował w efekcie przesunięcie harmonogramu ogłoszenia konkursu naboru środków i podpisywania umów z beneficjentami faktycznie na rok 2008 r.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#PoselNorbertRaba">Brak uporządkowania otoczenia prawnego, w tym między innymi w zakresie ochrony środowiska, oraz zamówień publicznych również spowodowało opóźnienie we wdrażaniu programów, zwłaszcza Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, oraz regionalnych programów operacyjnych. Opóźnienia w rozpoczęciu realizacji projektów w związku z długotrwałymi procesami dotyczącymi zamówień publicznych oraz unieważnieniem postępowań przetargowych i niezakwalifikowaniem projektu do dalszego rozpatrywania również miało na to swój wpływ. Myślę, że ważnym elementem tego jest również fakt zatwierdzenia przez Komisję Europejską dopiero pod koniec 2008 r. wyników audytu zgodności systemów zarządzania i kontroli ustanowionych w poszczególnych programach. Jak państwo zapewne wiecie, dopiero po przyjęciu sprawozdań przez KE możliwe jest składanie wniosków o płatność okresową, a więc faktycznie w roku 2008 nie było możliwe certyfikowanie wydatków do KE.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#PoselNorbertRaba">Na tych informacjach chciałbym skończyć i proszę Wysoką Komisję o przyjęcie sprawozdania zgodnie z opinią NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Chciałbym jeszcze w kwestii uzupełnienia zabrać głos, ponieważ mogło powstać takie wrażenie po referacie pana posła Norberta Raby, że ta nasza ocena nie uwzględnia obiektywnych czynników, które wpływają na to, że w ogóle poziom wykorzystania alokacji okresu 2007–2013 w ostateczności jest niewielki. Pragnąłbym podkreślić, że nasza ocena o nieskutecznej koordynacji w zarządzaniu dotyczy wielkości, które zostały zaplanowane przez MRR na 2008 r., a więc już uwzględniających te wszystkie okoliczności, które wydarzyły się w 2007 r. i dotyczą one nie tyle kwestii certyfikowanych wydatków do KE, ale na przykład kontraktacji środków, a więc etapu dużo wcześniejszego zanim nastąpił etap certyfikacji. Oczywiście znane są te obiektywne okoliczności, które opóźniają realizację Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, natomiast nasza ocena wynika z tego, co powiedziałem: zaplanowanych przez ministerstwo działań na rok 2008 i niewykonania w znaczącym stopniu tych mierników, które ministerstwo samo sobie wyznaczyło.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Przystępujemy do dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PoselAnnaPaluch">Ja zacznę prezentowanie swoich uwag od materiału dotyczącego części budżetowej 34 – Rozwój Regionalny, który otrzymaliśmy. Skupię się na dochodach.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PoselAnnaPaluch">Szanowni państwo. Może to jest kwestia marginalna, ale to daje pogląd na skuteczność konstruowania dokumentów finansowych, właściwe planowanie dochodów. Rzetelne planowanie dochodów umożliwia później ich bezkolizyjne wykorzystanie i w miarę skuteczne, i z pożytkiem dla publicznego dobra, wydawanie pieniędzy. I drobnym przykładem takiego planowania metodą „sufit razy powietrze” są chociażby dochody uwzględnione w tabeli, gdzie w stosunku do szacunków, pozwolę sobie zauważyć, w kolumnie drugiej wykonanie za rok 2007 jest rzędu 4757, nie wiadomo dlaczego ustawa na 2008 r. podaje wielkość w wysokości 265 tys., no i później nie dziwmy się, że wykonanie jest 48 razy większe, czyli 4868,7% w stosunku do planowanych wielkości. Czyli, jak widzimy, po wykonaniu budżetu roku poprzedniego, że może być wyższe: planujemy coś z sufitu, zupełnie w niewielkiej wysokości i potem się okazuje, że rzeczywistość jest silniejsza niż plany, i, że tak powiem, dochody są, jakie są. To jest uwaga marginalna, na początek, drobna i pokazująca przykład, jakich w tych dokumentach jest wiele.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PoselAnnaPaluch">Skupię się na załączniku nr 1, dotyczącym wydatków budżetu państwa. W dziale 150 są ujęte środki, zwłaszcza w kolumnie 10 mamy pokazane środki na rozwój przedsiębiorczości. My się bardzo rozwodzimy w Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej nad programami dla samorządów, a niejako pomijamy bardzo istotny segment tych środków europejskich zwróconych do przedsiębiorców, a przecież cały czas rozpatrujemy i przyjmujemy te środki europejskie z pomocy ujętej w NSRO jako taką szansę rozwojową, którą powinna wykorzystać nie tylko administracja publiczna, ale także przedsiębiorcy. No i co my tutaj mamy w dziale 150, rozdział 11 „Rozwój przedsiębiorczości”. Ano plan w wysokości 1.334.748, to jest w tysiącach zł, czego tabela nie pokazuje, a powinna pokazywać, żeby uniknąć wątpliwości, pierwotna wartość ujęta w budżecie, potem przykrawanie w zmianie budżetowej do realiów, czyli zmniejszenie 8–9-krotnie i później wykonanie tejże kwoty. Jeżeli odniesiemy poziom wykonania 128.159 tys. zł do pierwotnej kwoty, to mamy imponującą wartość 9,5%. Nie pomoże żadne lukrowanie, nie pomoże żadne zamiatanie pod dywan, liczby mówią same za siebie.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#PoselAnnaPaluch">Pozwolę sobie również dać przykład środków dla urzędów marszałkowskich, 75018, gdzie mamy 6-krotne zmniejszenie planu i gdzie wykonanie w wysokości 38.648 tys. zł w odniesieniu do pierwotnej kwoty to jest drobne 11%. Ja rozumiem, że reguły budżetowe i księgowe, i przepisy ustawy o finansach publicznych mówią swoje, ale też trzeba wyciągać wnioski i patrzeć, jak te wydatki w trakcie roku są modyfikowane i planowane. W tejże tabeli to są rozliczenia różne, dział 758, gdzie są regionalne programy operacyjne. Ja pamiętam z jakim utęsknieniem, kiedy byłam jeszcze radną województwa małopolskiego w poprzedniej kadencji, zaczęliśmy się przygotowywać, tworząc Małopolski Regionalny Program Operacyjny, żeby być w pełni gotowym na przyjęcie tych pieniędzy. Województwa włożyły w to mnóstwo pracy, mnóstwo zachodu i wiele nadziei, wszystkie samorządy lokalne. Muszę powiedzieć, że kiedy się spotykamy z samorządami lokalnymi, to ze strony wójtów i burmistrzów są wyrażone objawy zniecierpliwienia. Mówicie o tych pieniądzach i nic nie ma. Miesiąc temu na spotkaniu z samorządowcami lokalnymi mojego powiatu, w trakcie wizyty naszych kolegów ze Słowacji, przewodniczący Bronisław Dutka świadkiem, jeden z burmistrzów nie wytrzymał i powiedział: przestańcie mówić o tych pieniądzach, zacznijcie je w końcu wdrażać.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#PoselAnnaPaluch">Niestety, ale to co mamy w kolumnie 10 w kwestiach dotyczących regionalnych programów operacyjnych, widzimy, że nawet nie mamy podanej pierwotnej wartości. Kiedy zobaczymy, że wykonanie wydatków 974.954 tys. zł, z czego 753.000 tys. zł jako środki niewygasające, czyli ponad 77% środków pokazanych jako wykonane, czyli wydawane faktycznie w 2009 r. No i sprawdźmy, czy one zostały wydane, chociaż są tutaj ujęte w sprawozdaniu. Różni się to ze środkami niewygasającymi. A zatem jest to po prostu kreatywna księgowość, lukrowanie, zamiatanie pod dywan, nieudolność i nieskuteczność w wydawaniu pieniędzy publicznych.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#PoselAnnaPaluch">Podobne dane są w odniesieniu do Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki”. 22% środków przerzuconych jako środki niewygasajace, no i powiedzmy, faktycznie wydatkowano 49% kwot planowanych w 2008 r. A zatem chociażby suche liczby w tabeli stanowiącej załącznik do ministerialnego sprawozdania mówią nam, jak bardzo to jest nieskuteczne, nieudolne wykonywanie budżetu. Powiedzmy to krótko, zwięźle, bez ogródek.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#PoselAnnaPaluch">Chciałabym się również odnieść do kolejnego dokumentu, a mianowicie sprawozdania dotyczącego wykonania rezerw, część 83, pozycja 8. Moje wcześniejsze uwagi dotyczyły przede wszystkim poprzedniej perspektywy finansowej, bo i Program „Kapitał Ludzki” i programy operacyjne dotyczą kwot przekazanych województwom, natomiast chciałabym się skoncentrować w tej chwili na wydatkach dotyczących programów realizowanych w ramach NSRO na lata 2007–2013, są one opisane na stronie 6. Otóż mamy tutaj passus, który pan minister również był łaskaw przytoczyć. Mianowicie wykonanie wydatków 2008 r. w ramach NSRO wyniosło 5.881.229 tys. zł łącznie z wydatkami niewygasajacymi tj. 71,3% planu po zmianach oraz 34,6% planu według ustawy budżetowej. Wykonane wydatki w części wkładu UE stanowiły kwotę 4.115.394 tys. zł. Otóż, szanowni państwo, mamy później podsumowane te wydatki i lwia część tejże kwoty, niespełna 6.000.000 tys. zł, jest pokazana w pozycji 1 Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” – 3.064.311 tys. zł. No więc moje pierwsze pytanie do pana ministra. Panie ministrze, jak wiadomo Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” to jest program, gdzie na 5 priorytetów ekologicznych i około 10 transportowych, na pomoc techniczną powiedzmy 9. W jakich priorytetach mianowicie te wydatki zostały wykonane, bo o ile mi wiadomo, to w priorytetach ekologicznych, to znaczy na Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” żadne pieniądze nie zostały wydane. Ja rozumiem, że rygor finansów publicznych mówi, że skoro państwo wypuściliście pieniądze do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, to znaczy, że uważacie je za wydane. Czy rzeczywiście tak jest, bo ja sobie pozwolę sięgnąć do danych, które zostały nam przedstawione na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa i nie można abstrahować od faktu, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pełni funkcję instytucji wdrażającej, tzn. instytucji pośredniczącej drugiego stopnia dla 5–8 priorytetowych Programów Operacyjnych „Infrastruktura i Środowisko”. A zatem te kwoty, o których państwo mówicie, są według was wydane i nie powinny być, a są, ujęte w sprawozdaniach Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. No i cóż my czytamy w tym sprawozdaniu? Ja się odnoszę do zmiany, tzn. do tabeli planów funduszu celowego, to jest załącznik do budżetu państwa, ponieważ środki europejskie to są środki Funduszu Norweskiego i środki z perspektywy 2004–2006 i środki z perspektywy 2007–2013, to są pieniądze, które są traktowane jako dotacja z budżetu państwa dla Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. I cóż my widzimy odnośnie do tej dotacji? Ano, że pierwotnie ją planowano w planie z 14 sierpnia 2007 r. sporządzonym jeszcze przez poprzedni rząd. Planowano ją w wysokości 412.050 tys. zł i po roku, czyli 19 sierpnia 2008 r. zostały te środki zmniejszone o 298.000 tys. zł, a zatem zostały wydane w bardzo niewielkiej wysokości i ujęte w planach Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. I cóż my w tym sprawozdaniu Ministerstwa Ochrony Środowiska czytamy na temat Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”? Na stronie 64 sprawozdania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko”, realizacja planu pożyczek wynosząca 70.165 tys. zł, i to jest ta kwota, która pan minister był łaskaw nam podać, wynosiła 69.466 tys. zł i dotyczyła jednej umowy oczyszczania ścieków na Żywiecczyźnie – faza druga, co oznacza realizację planów w 99%. Otóż, panie ministrze, program oczyszczania ścieków na Żywiecczyźnie to jest program realizowany z funduszu ISPA Fundusz Spójności idący od lat. Potwierdza to tylko tyle, że papier wytrzyma bardzo dużo, prawie wszystko. Potwierdza to więc tylko tyle, że najlepiej idą programy, które są od lat i były w ubiegłych latach intensywnie wdrażane, a ich wdrażanie było monitorowane i tak dopychane, że te programy idą, i teraz już nareszcie można coś wykazać. We wszystkich sprawozdaniach Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska mamy taką sytuację, że środki z kilku źródeł: Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Mechanizmu Finansowego EOG, Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” są dodawane, żeby nie pokazywać tych zer w sprawozdaniach, które się tam znajdują, oczywiście w odniesieniu do Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”.</u>
<u xml:id="u-42.7" who="#PoselAnnaPaluch">Reasumując, ja się już powstrzymam od dalszych prezentacji kolejnych przykładów i pokuszę się o takie stwierdzenie, że niestety, ale wdrażanie pieniędzy, które są dla nas ogromną rozwojową szansą i jako takie powinny być traktowane z najwyższą uwagą i starannością, żeby nie powiedzieć zapałem, żeby nasz poziom techniczny, jeśli chodzi o inwestycje, się podniósł. Niestety, ale wdrażanie tych pieniędzy to jest porażka. Ja nie muszę aż tak cenzurować swojej wypowiedzi i używać tak technicznych sformułowań jak przedstawiciel NIK. Ja mogę powiedzieć jasno i dobitnie, to jest niestety porażka.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Udzielam głosu pani poseł Izabeli Kloc.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PoselIzabelaKloc">Ja muszę się dołączyć do głosu koleżanki i potwierdzić, że rzeczywiście występuje tutaj bardzo duża niestaranność nawet w prezentacji danych. Jeżeli ja mam materiały z trzech instytucji, sprawozdanie budżetowe, materiał przekazany z Ministerstwa Finansów i materiał z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, to są tam trzy różne liczby, jeśli chodzi o płatność. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego pokazuje na koniec 2008 r. kwotę 927.000 tys. zł, Ministerstwo Finansów w swoim materiale kwotę 944.000 tys. zł i jeszcze mamy materiały z NIK, w których jest kwota 974.000 tys. zł. Chciałam się zapytać, która liczba jest właściwa? To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PoselIzabelaKloc">Po drugie, w danych dotyczących kolejnych dochodów, w materiale przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, dochody w ramach NSRO są w kwocie 14.443.450 tys. zł, natomiast w sprawozdaniu z wykonania budżetu mamy kwotę 14.587.000 tys. zł. W związku z tym mam taką propozycję, aby te trzy instytucje Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Najwyższa Izba Kontroli opracowały spójny, czytelny system informowania i raportowania, bo tu coś rzeczywiście z tym wnioskiem NIK nie funkcjonuje. Dlatego pozwolę sobie przedstawić dezyderat, który ma przede wszystkim na celu to, by te instytucje uzgodniły wspólny system prezentowania danych, tak żebyśmy my, jako posłowie i społeczeństwo, mieli jasny obraz, jaki rzeczywiście jest stan wykorzystania środków unijnych. Czy mam odczytać tekst dezyderatu?</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Przede wszystkim należy go rozdać posłom.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PoselIzabelaKloc">Ale ja go mam w jednym egzemplarzu, to ja go w takim razie odczytam.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PoselIzabelaKloc">„W związku z różnicami danych obrazujących stan realizacji programów i projektów współfinansowanych przez Unię Europejską, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej proponuje, aby rząd Rzeczypospolitej Polskiej opracował i stosował jednolity i czytelny system monitorowania i sprawozdawczości obowiązujący wszystkich dysponentów zaangażowanych w realizację programów i projektów unijnych. Postulujemy uzgodnienie w systemie sprawozdawczości, a szczególnie w relacjach między Ministerstwem Finansów a Ministerstwem Rozwoju Regionalnego przy przygotowywaniu sprawozdań, jednolitego nazewnictwa i przypisywania mu określonych wartości. Komisja proponuje, aby Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Najwyższej Izby Kontroli wyjaśniły kwestie metodologiczne w prezentacji danych finansowych stanu wykorzystania środków unijnych”.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#PoselIzabelaKloc">Treść tego dezyderatu przekazuję, ale mam jeszcze jedną bardzo interesującą uwagę, bo ona pokazuje, jaka faktycznie jest kondycja naszych relacji z UE i jaką ona ma dynamikę. Chodzi mi mianowicie o to, czy istnieje zagrożenie, że my będziemy płatnikiem netto. Biorąc pod uwagę środki przekazane na rok 2007 i 2008, to sytuacja niestety przemawia na niekorzyść roku 2008. W 2007 r. środki przekazane przez UE wyniosły 22.000.000 tys. zł, natomiast przekazano do budżetu Unii Europejskiej z naszego budżetu składkę 10.000.000 tys. zł i wyszliśmy na plus 11.000.000 tys. zł. Jak na tym wyszliśmy w tym roku, biorąc pod uwagę 16.000.000 tys. zł środków przekazanych przez UE i ponad 12.000.000 tys. zł środków przekazanych z naszego budżetu jako składka. Wychodzimy w tym momencie na czysto, tak można by to ująć: 4.331.673 tys. zł. Czyli proszę zwrócić uwagę, a ja tylko zwracam szanownej Komisji uwagę, że sytuacja jest bardzo niebezpieczna. Gdyby nie bardzo dobre realizowanie działań związanych z NPR na lata 2004–2006, gdzie wydano ponad 7.000.000 tys. zł, to rzeczywiście sytuacja byłaby wręcz tragiczna, czy jest tragiczna, jeśli chodzi o lata 2007–2013.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PoselGrazynaGesicka">Ja bym się chciała odnieść do sprawozdania z wykonania budżetu 2008 r., druk 2031. W tym sprawozdaniu na stronie 316, jest tabelka, która pokazuje, jakie były planowane napływy środków z UE do Polski, a jakie ostatecznie zostały zrealizowane. Rozbieżność między tym planem a realizacją jest rzeczywiście drastyczna. Polska miała przekazać do UE ponad 12.000.000 tys. zł tytułem składki, przekazała to co do złotówki, natomiast jeśli chodzi o to, cośmy mieli uzyskać, a mieliśmy uzyskać prawie 44.500.000 tys. zł wpływu, to uzyskaliśmy 16.500.000 tys. zł. Największe problemy są oczywiście z realizacją Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. Tam plan był 14.500.000 tys. zł, uzyskano mniej więcej 1.300.000 tys. zł, ale też spore kłopoty były ze starym Funduszem Spójności, który w tej chwili realizujemy do 2010 r. oraz z innymi programami. W tej sytuacji w 2008 r., w pierwszym roku, kiedy zaczęliśmy wreszcie realizować tzw. nową perspektywę NSRO, kiedy można było na logikę spodziewać się zwiększonych przypływów z UE do Polski, te przypływy per saldo zmniejszyły się o 5.700.000 tys. zł. Czyli w 2007 r. Unia nam przelała 22.400.000 tys. zł, a rok później 16.500.000 tys. zł, czyli o 26% mniej aniżeli w roku 2007, w którym realizowaliśmy tylko Narodowy Plan Rozwoju bez NSRO. Raport NIK mówi o ocenie pozytywnej z zastrzeżeniami. Ocena pozytywna jest tutaj rozumiana nie jako sukces we wdrażaniu, jest tylko rozumiana w ten sposób, że nie popełniono żadnych przestępstw, grubszych nieprawidłowości itd. Brak sprawozdawczości ze strony instytucji wdrażających te programy dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, który ma ten proces koordynować i zarządzać, jest po prostu horrendalny. To nie jest przestępstwo, za to nikogo się do więzienia nie wsadzi, ale to oznacza, że uniemożliwiamy w ogóle jakąkolwiek realizację planu. Dlatego też ja bym chciała uzupełnić sprawozdanie pana posła Norberta Raby takim oto tekstem:</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#PoselGrazynaGesicka">„Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po analizie sprawozdania z wykonania budżetu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r., druk 2031, oraz informacji o wynikach kontroli NIK negatywnie opiniującej wykonanie budżetu państwa oraz realizację zadań w zakresie programów i projektów współfinansowanych przez Unię Europejską Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007–2013 i Funduszu Spójności 2004–2006. Ze względu na niskie wykonanie planu wpływów budżetowych z tytułu realizacji programów i projektów strukturalnych 2007–2013, z tego tytułu planowano napływ do Polski z Unii Europejskiej 14.500.000 tys. zł, a wpłynęło 1.300.000 tys. zł, oraz słabe wyniki Funduszu Spójności w 2008 r. – do Polski z Unii Europejskiej zamiast planowanych 41.400.000 tys. zł wpłynęło 16.500.000 tys. zł, czyli 37,2%. W porównaniu z 2007 r. zamiast wpłynąć więcej, Polska otrzymała mniej o 26%. W 2007 r. napływ środków z Unii Europejskiej do Polski wyniósł bowiem 22.400.000 tys. zł. Stało się tak, pomimo że w 2008 r. powinna być w pełni realizowana Perspektywa Finansowa 2004–2006, jak i nowa Perspektywa 2007–2013. Słaba absorpcja środków z Unii Europejskiej jest szczególnie szkodliwa w sytuacji pogarszających się warunków koniunktury gospodarczej, a więc większego zapotrzebowania Polski na wymienione środki.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Domyślam się, że pan minister będzie chciał coś powiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Przede wszystkim może zacznę od tego, że dziwię się niektórym wypowiedzianym słowom, takim jak zamiatanie pod dywan, kreatywna księgowość. Ja się dziwię, że takie słowa tutaj padają. Przepraszam, to jest moje subiektywne odczucie, nigdzie w taki sposób nie mówiłem, gdziekolwiek byłem, cokolwiek robiłem, jakiekolwiek pełniłem stanowisko. Przepraszam, to jest takie osobiste odczucie.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Rozpocznę w tej chwili od tego, że spróbuję powiedzieć kilka zdań, na temat sytuacji, w jakiej przyszło nam pracować. Chciałbym, żeby państwo to głęboko zakodowali, dlatego też będę mówił dłużej, niż zwykłem. I będę może mówił bardziej dosadnie aczkolwiek grzecznie, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Panie i panowie posłowie. Programy operacyjne nowej Perspektywy, bo do niej będę się w tej chwili odnosił, będę się również odnosił do zastrzeżeń albo nieprawidłowości wskazanych w protokole, sprawozdaniu i informacji NIK, zostały ostatecznie rzeczywiście wynegocjowane i zatwierdzone pod koniec 2007 r., zaraz powiem nieco szerzej na ten temat. A więc sam moment uruchomienia tych programów i w ogóle realizacji dochodów był bardzo zróżnicowany, bo musiał taki być. W związku z tym przez cały 2008 r. harowaliśmy jak woły, przepraszam, pracowaliśmy bardzo ciężko, żeby nadrobić pewne zaległości, takie, żeby można było te programy uruchomić. To były podstawowe zaległości, do których należało otoczenie prawne, o którym była mowa, ustawa dotycząca środowiska, ustawa dotycząca zamówień publicznych. Dalej trzeba było zrobić i przygotować cały szereg dokumentów realizacyjnych. Ja jestem przekonany, że pani poseł Grażyna Gęsicka, kto jak kto, ale ona wie dokładnie, na czym polega przygotowanie tych dokumentów realizacyjnych. Ja w ogóle żałuję, że tego dzisiaj nie przyniosłem, to byście państwo widzieli, na czy polega dokument pt. System Zarządzania i Kontroli, który to dokument w przypadku Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” zatwierdzony w grudniu 2007 r., liczy sobie kilkaset stron. Dokument Program Operacyjny „Kapitał Ludzki” liczy sobie kilkaset stron z ogromnym wkładem i uzupełniającymi dokumentami. Wszystkie te dokumenty musiały zostać opracowane dopiero wtedy, kiedy te programy operacyjne zostały zatwierdzone przez Komisję Operacyjną, Komisję Europejską, a za chwilę powiem, jak były one zatwierdzane. W przypadku regionalnych programów operacyjnych rzeczywiście również było bardzo zróżnicowane wdrażanie, ponieważ tak samo, jak i w przypadku programów krajowych większość tych programów zostało zatwierdzonych pod koniec ubiegłego roku. Poza tym zastosowano rzeczywiście bardzo ważny dla beneficjentów mechanizm preselekcji, który pozwala lepiej wybierać, ale który jednocześnie wydłuża wybór projektu. Teraz zastanowimy się nad tym.</u>
<u xml:id="u-49.3" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Program został zatwierdzony pod koniec 2007 r. i przez cały początek 2008 r. trwał proces opracowywania tychże dokumentów operacyjnych, o których mówię, i w tychże dokumentach operacyjnych są zawarte jak najbardziej przyjazne dla beneficjentów metody naboru, które jednak wymagają określonego czasu. Nie można było w tychże warunkach więcej zrealizować, aniżeli zrealizowane zostało. Poza tym przedłużały się negocjacje z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym i ostatecznie nastąpiło zerwanie rozmów na skutek np. rozbieżności dotyczących strategii inwestycyjnych. To była jedna z przyczyn, z powodu której nie mogliśmy wykorzystać tych środków. Wszystko złożyło się na to, że tak naprawdę intensywne, realne, efektywne wdrażanie programów operacyjnych następowało dopiero w czwartym kwartale 2008 r. Jeżeli chodzi o ten zarzut, który dzisiaj padł, i o tym też mówiła pani poseł Gęsicka, czyli o braku narzędzia sprawozdawczego umożliwiającego systematyczne pozyskiwanie danych, o czym pisze w swoim sprawozdaniu NIK, to myśmy do tego składali swoje zastrzeżenia, myśmy do tego przedstawiali stanowisko Ministra Rozwoju Regionalnego i nikt tego stanowiska nie przyjął, bo takie jest zdanie NIK, i ma do tego prawo. Ale nie można tutaj mówić, podczas obrad tej Komisji, że cały system sprawozdawczości, który funkcjonuje w finansach Rzeczypospolitej Polskiej, jest zły i należy go w taki czy inny sposób zmieniać. Oczywiście należy go udoskonalać i my też to robić będziemy. Jeżeli chodzi o to narzędzie, o którym mówię, to wiedzy na ten temat nie ma, i nie miała istotnego znaczenia dla Ministra Rozwoju Regionalnego. Kluczowe są natomiast informacje na temat wielkości wydatków kwalifikowanych i wiedzę na ten temat mamy ze składanych przez beneficjentów wniosków o płatność, gdy zawarty jest harmonogram składania wniosków w czterech kolejnych kwartałach oraz gdzie wskazana jest wartość wydatków kwalifikowanych planowanych do ujęcia w tychże wnioskach.</u>
<u xml:id="u-49.4" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">W odniesieniu do tego, że jest jakiekolwiek zagrożenie niezrealizowania albo wejścia pod gilotynę M+2, M+3 w tej chwili państwu powiem, że Minister Rozwoju Regionalnego posiada odpowiednie narzędzia i ten proces jest również realizowany. Nie będę tego tematu rozwijał. Nie ma żadnego zagrożenia wejścia pod gilotynę i niewykorzystania środków.</u>
<u xml:id="u-49.5" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Jeżeli chodzi o kwestię dochodów, o których mówimy, o których również powiedziała pani poseł Grażyna Gęsicka. Ja chcę powiedzieć bardzo wyraźnie i podkreślić to, co powiedziałem, że dochody składają się z dwóch elementów. Po pierwsze, z zaliczki, a po drugie ze zwrotów. Dlaczego zwrotów nie mogło być w 2008 r., to ja już po części powiedziałem. Natomiast Polska dostała i w 2008 r., i w 2009 r. zaliczkę. Zaliczka, która w każdym czasie może być przeznaczona albo zamieniona na dochody budżetu państwa, po to, żeby wydatki, które zostały poniesione, o czym tutaj była mowa, na Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” mogły zostać tymi dochodami zaliczki zbilansowane. Ta wielkość zaliczki jest na tyle wysoka, że tylko po części została wykorzystana w roku ubiegłym, bo nie zostały poniesione tak duże wydatki i dobrze, ponieważ ta zaliczka w tym roku będzie mogła być wykorzystana w warunkach, kiedy rzeczywiście znaleźliśmy się w trudniejszej sytuacji finansowej aniżeli była w 2007 r., aniżeli była w 2008 r. Nie będę rozwijał kwestii samej instytucji certyfikującej i tego zagrożenia M+2 i M+3.</u>
<u xml:id="u-49.6" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Powiem państwu dalej. Podjęte zostały wszelkiego rodzaju działania, które mają przyspieszyć proces wydatkowania środków unijnych, powiedziałem o tym nieuporządkowaniu prawnym. Wszystkie te ustawy dotyczące i kwestii środowiskowych, i kwestii zamówień publicznych, a takie ustawy do prowadzenia polityki rozwoju, a także ustawa o finansach publicznych zostały przecież przez Wysoką Izbę uchwalone po to, żeby tutaj tych wszystkich kłopotów i tychże zagrożeń uniknąć. Również rząd Rzeczypospolitej Polskiej przyjął przecież specjalny plan, którego celem jest wydatkowanie prawie 27.000.000 tys. zł. Wydatkowanie i certyfikowanie do Komisji Europejskiej prawie 17.000.000 tys. zł w tym roku, bo w tym roku można to zrobić, ponieważ programy są zarejestrowane, są przyjęte oraz, praktycznie rzecz biorąc, audyt zgodności również został pozytywnie we wszystkich programach krajowych i regionalnych zamknięty.</u>
<u xml:id="u-49.7" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Wracając do kwestii Programów Operacyjnych „Infrastruktura i Środowisko” to zostały przyjęte 5 grudnia 2007 r. Regionalne programy operacyjne po kolei: październik 2007 r., grudzień 2007 r., październik 2007 r., październik 2007 r., październik 2007 r., październik 2007 r. Nie będę państwa nudził tymi cyframi, ale to jest po prostu tylko i wyłącznie dowód na to, że od momentu zatwierdzenia programu operacyjnego pracowaliśmy nad całym systemem realizacyjnym. W ślad za tym opracowaniem systemu realizacyjnego zostały opracowane systemy zarządzania i kontroli. Systemy zarządzania i kontroli zostały przyjęte przez Komisję Europejską.</u>
<u xml:id="u-49.8" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Teraz przechodzę do drugiego punktu. W grudniu 2008 r. wszystkie programy operacyjne regionalne, w listopadzie 2008 r. Pomoc Techniczna, „Infrastruktura i Środowisko”, w grudniu 2008 r. „Kapitał Ludzki”. Zatem proszę państwa, nie można było wcześniej, raz jeszcze to podkreślam, nie można było wcześniej wydatkować tych środków, zanim te dokumenty nie zostały przyjęte przez Komisję, nie zostały zatwierdzone i nie zaczęliśmy naprawdę realizacji, a realizację zaczęliśmy. Zaraz powiem, jak wyglądał stopień realizacji na koniec ubiegłego roku, jeżeli chodzi i o wnioski, i o płatność, i umowy podpisane, i wydatki, które zostały zawarte, i wydatki tzw. kwalifikowane, które mogą być certyfikowane do Komisji Europejskiej. Powiem również państwu, jak wygląda certyfikacja, bo ta certyfikacja tak naprawdę rozpoczęła się z tych przyczyn, o których wcześniej powiedziałem, pod koniec 2008 r. i w tej chwili bardzo szybko, bardzo intensywnie wszystko idzie do przodu. Chcę powiedzieć tylko tyle, że jeżeli chodzi o ten plan, o którym powiedziałem, plan Rady Ministrów, czyli 16.700.000 tys. zł na ten rok certyfikowanych wydatków, w chwili obecnej nie widzimy zagrożenia. Patrząc na to, co będzie na koniec roku, z dużą dozą prawdopodobieństwa powiem, że to, co żeśmy zaplanowali na półrocze w programach krajowych, będzie zrealizowane. Mamy odrobinę niepewności, jeżeli chodzi o programy regionalne, ale również one są pod stałym naszym monitoringiem. A zatem stale bardzo mocno naciskamy i prowadzimy swój monitoring po to, żeby ten plan wykonać. To wszystko, co w tej chwili mówię, to po to, żeby uświadomić państwu, że to nie była nieskuteczna koordynacja Ministra Rozwoju Regionalnego, a wręcz przeciwnie. Postawić należałoby wniosek, że koordynacja Ministra Rozwoju Regionalnego była na miarę tych warunków, o których powiedziałem, na miarę tych narzędzi, które posiadaliśmy i ona się zmienia z upływem czasu, w wyniku tego co proponujemy. Co proponujemy? W tej chwili certyfikujemy zaliczki dla beneficjentów, certyfikujemy zaliczki dla wykonawców, certyfikujemy albo będziemy w najbliższym czasie certyfikować duże projekty jeszcze przed zatwierdzeniem ich przez Komisję Europejską. To jest wszystko w ramach pakietu, który przyjął rząd w tych warunkach, o których powiedziała tutaj pani poseł Grażyna Gęsicka. W tych trudniejszych warunkach, w tym roku, który mamy za sobą i przed sobą. Chciałbym powiedzieć państwu dalej, że wiele programów operacyjnych jest zaangażowanych właśnie po to, żeby niejako uruchomić dodatkowe środki w związku ze spowolnieniem gospodarczym np. Program Operacyjny „Kapitał Ludzki”. Przecież o tym wiecie, o tym piszemy na naszej stronie internetowej i wielokrotnie mówimy o tym podczas obrad naszej Komisji: szkolenia, specjalne dodatki, pokrycie połowy różnicy pomiędzy wynagrodzeniem za pracę ludzi, którzy zostali w chwili obecnej zwolnieni z pracy z różnych powodów, szybka ścieżka, jeśli chodzi o ocenę wniosków. Prowadzimy bardzo szerokie działania na temat analizy wszystkich obecnych dokumentów wdrożeniowych po to, aby maksymalnie zestandaryzować i usprawnić, wręcz skrócić cały proces realizacji środków unijnych.</u>
<u xml:id="u-49.9" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Chciałbym państwu powiedzieć to, co obiecałem, że w chwili obecnej mówimy, że nie została wykonana stara Perspektywa 2004–2006. Zastanówmy się, dlaczego ona nie została wykonana. Praktycznie zostałaby wykonana w ubiegłym roku, ale właśnie spowolnienie gospodarcze, zmiany kursów spowodowały to, że mieliśmy do dyspozycji więcej pieniędzy. Mamy się tak bardzo martwić, że mieliśmy więcej pieniędzy? Moim zdaniem to dobrze, bo w tej chwili możemy właśnie te pieniądze lepiej wykorzystać, niż wykorzystaliśmy je w roku ubiegłym. W tym kwartale i w tym półroczu bardzo szybko postępuje proces wykorzystywania starej Perspektywy. Według danych na kwiecień, już po uwzględnieniu tych wszystkich kursów walutowych, które spowodowały wzrost tej perspektywy idący w miliardy zł, mamy przecież poziom wykorzystania przekraczający 96%, a niektóre programy po prostu już przekroczyły swój poziom wykorzystania. To tyle, jeżeli chodzi o starą Perspektywę.</u>
<u xml:id="u-49.10" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">Jeśli chodzi o nową Perspektywę, to żeby uzasadnić to, iż stan, który był na koniec ubiegłego roku, który był taki, a nie inny, z takich, a nie innych powodów, powiem, że zatwierdzanie programów, systemy realizacyjne, brak porządku prawnego, wszystko to trzeba było nadrobić. Z takich, a nie innych powodów dziś ta realizacja wygląda zupełnie inaczej dlatego, że tych hamulców już nie ma. 67,5 tys. to są dane na 28 albo 31 grudnia. To są dane porównywalne w chwili obecnej, czyli 17 czerwca. Dziś mamy 67,5 tys. wniosków na kwotę ponad 144.000.000 tys. zł. Na dzień 28 grudnia było 39 tys. wniosków plus 28 tys. wniosków na kwotę 69.000.000 tys. zł, czyli plus 74.000.000 tys. zł. Jeszcze raz mówię 74.000.000 tys. zł. Jeżeli chodzi o umowy, to na dzień 17 czerwca podpisano 13,5 tys. umów na kwotę 27.000.000 tys. zł. Na 28 grudnia, znowu wracam do tej starej daty, o której mówiliśmy, było 6,1 tys. umów, czyli plus 7,3 tys. w ciągu tego pół roku, na kwotę dofinansowania 8.100.000 tys. zł, czyli mamy plus 19.000.000 tys. zł. Natomiast ta trzecia część, i to jest bardzo ważne, bo ta trzecia część to są wydatki, które mogą być certyfikowane, czyli kwalifikowane, które są już w systemie KSI, już są w tej ostatecznej obróbce. Dziś to jest 3.600.000 tys. zł. Ile możemy w tej chwili certyfikować? To jest 3.600.000 tys. zł na 28 grudnia, z przyczyn o których powiedziałem, to był 1.000.000 tys. zł, czyli mamy ponad 2.000.000 tys. zł więcej. Jak przebiega certyfikacja? Ja odpowiadam za tę certyfikację i mówię tutaj, że program półroczny albo plan półroczny, jeżeli chodzi o programy krajowe, podkreślam, na pewno zostanie zrealizowany. Mówię tutaj, bo codziennie certyfikuję do Komisji ogromne kwoty. Wczoraj była ogromna kwota dotycząca Infrastruktury i Środowiska, dziś była kwota dotycząca Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki”. Oczywiście jesteśmy w bardzo trudnej sytuacji i zrobimy wszystko, żeby zrobić jeszcze więcej, żeby wszystkie te elementy, które identyfikujemy, jako słabe, jako funkcjonujące niewłaściwie, żeby je wyeliminować. Po to Minister Rozwoju Regionalnego powołał ten specjalny zespół do spraw przyspieszeń, po to jest zespół powołany przez premiera, po to my na co dzień kontaktujemy się ze wszystkimi osobami odpowiedzialnymi za realizację, żeby wyeliminować wszelkiego rodzaju kotwice i wszelkiego rodzaju zagrożenia.</u>
<u xml:id="u-49.11" who="#PodsekretarzstanuwMRRAugustynKubik">To było może nieco ogólnie, natomiast w tej chwili chciałbym się odnieść do tych szczegółowych kwestii poruszanych przez panią poseł Annę Paluch, przez panią poseł Izabelę Kloc i przez panią poseł Grażynę Gęsicką. Bardzo proszę, jeśli pan przewodniczący pozwoli, aby wypowiedziała się, również syntetycznie, pani dyrektor odpowiedzialna za sprawy finansowe. I naprawdę nie wierzcie państwo w to, gdy ktokolwiek mówi, że gdziekolwiek prowadzi się kreatywną księgowość.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">O godzinie 15.00 powinniśmy zakończyć obrady naszej Komisji. Sugeruję więc, żeby na te szczegółowe kwestie, jeżeli to możliwe, odpowiedzieli państwo na piśmie. Takie są warunki w Sejmie, mamy za mało sal i za chwilę tu wejdzie kolejna komisja. Widzę, że jeszcze przedstawiciel NIK się zgłasza, pani poseł Grażyna Gęsicka i pan poseł Norbert Raba. Bardzo proszę, po dwie minuty na każdą wypowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Chodzi mi o projekt dezyderatu i uzgodnienia pomiędzy Ministerstwem Rozwoju Regionalnego, Ministerstwem Finansów i NIK metodologii prezentowania danych. Chcę powiedzieć, że nie bardzo możemy widzieć w tym systemie siebie. Nasza metodologia jest jedna. My w trybie kontrolnym zbieramy dane w dokumentach pokontrolnych. Ja tutaj nie widzę możliwości, żebyśmy mogli coś uzgadniać z organami administracji rządowej. Różnica w tych danych wynika pewnie z tego, że te dane są płynne i są ciągle aktualizowane. Na okres zakończenia kontroli były takie, później się zmieniły i dlatego są inaczej prezentowane.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKDariuszZielecki">Jeżeli chodzi o te zastrzeżenia pana ministra, które były składane, to nie mogę się zgodzić, że Kolegium oddaliło zastrzeżenia, bo je oddaliło. Państwo w tych zastrzeżeniach jako argument kontra naszej ocenie podkreślili, odczytam bardzo krótko, bo to naprawdę jest istotne: „Z punktu widzenia Ministerstwa Rozwoju Regionalnego wiedza na temat wydatków budżetu ponoszonych w ramach programu nie jest informacją o kluczowym znaczeniu”. A co myśmy napisali w wystąpieniu? Napisaliśmy, że wiedza ta mogłaby być uwzględniona przy analizie itd. jako narzędzie pomocnicze. Nic więcej. Państwo przytoczyli te same argumenty i zastrzeżenia, które my mieliśmy napisane w wystąpieniu. Kolegium nie mogło się inaczej zachować, musiało te zastrzeżenia oddalić, po prostu w wystąpieniu nigdzie nie sformułowaliśmy takiej oceny, jaka była sugerowana w zastrzeżeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PoselHalinaRozpondek">Ponieważ padł wniosek ze strony pani poseł Grażyny Gęsickiej i również pani poseł Izabeli Kloc, chcę powiedzieć tutaj, że zaklinanie rzeczywistości jest raczej po państwa stronie, bo za wszelką cenę staracie się nie tylko na posiedzeniu tej Komisji, ale także w mediach udowodnić, jak to bardzo źle obecny rząd gospodaruje i zarządza środkami europejskimi, a zarówno rząd, jak i znawcy tematu udowadniają, że to wynika niestety z pracy także poprzedniego rządu, a może przede wszystkim. Dlatego chciałam zgłosić wniosek przeciwny, tzn. dlatego zgłaszam wniosek, aby przyjąć sprawozdanie dotyczące działu 34 i odrzucić zaproponowany dezyderat.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PoselNorbertRaba">Chciałbym zgłosić wniosek przeciwny do tego, który zgłosiła pani poseł Grażyna Gęsicka, która zasugerowała zmianę mojego wystąpienia, z czym się absolutnie nie mogę zgodzić. Mam nadzieję, że pani to rozumie. Składam wniosek przeciwny.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PoselGrazynaGesicka">Ja nie chciałabym już tutaj dyskutować, bo ja rozumiem, że celem naszej pracy jest przygotowanie opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej dla Komisji Finansów Publicznych. Ponieważ w skład tej opinii wejdą pewne uwagi pana posła Norberta Raby, zaproponowałam, żeby moje uwagi też tam były zamieszczone. Skoro nie, to ja proponuję, żeby jednak przegłosować ten fragment, który odczytałam, który jest na piśmie, które dałam panu przewodniczącemu, bo pomimo emocjonalnej wypowiedzi pan minister mnie nie przekonał. Dane są, jakie są, i po prostu chciałam, żeby to zostało uwzględnione jako element naszej opinii dla Komisji Finansów Publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Wobec tego proponuję poddanie pod głosowanie propozycji pani poseł Grażyny Gęsickiej, a potem będziemy głosować nad całością przedstawionych tutaj punktów.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem propozycji pani poseł Grażyny Gęsickiej?</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Za przyjęciem propozycji głosowało 7 posłów, przeciw 11, a 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-55.3" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Stwierdzam, że propozycja nie została przyjęta.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PoselGrazynaGesicka">Mam wniosek na podstawie art. 106 ust. 3 regulaminu Sejmu. Proponuję, żeby ten fragment włączyć jako zdanie odrębne osób, które popierają ten fragment tekstu.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Rozumiem, że jako zdanie odrębne, a nie jako stanowisko Komisji.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Skoro projekt pani poseł Grażyny Gęsickiej upadł, głosujemy łącznie nad wszystkimi przedstawionymi dzisiaj częściami budżetowymi 34, 82, 83, 86, 85 oraz nad punktem 6 i 7.</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem pozytywnej opinii?</u>
<u xml:id="u-57.3" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Za przyjęciem głosowało 12 posłów, przeciw 7, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-57.4" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-57.5" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Proponuję, aby poseł Norbert Raba był naszym koreferentem w Komisji.</u>
<u xml:id="u-57.6" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Czy jest sprzeciw, aby pan poseł przedstawił Komisji Finansów nasze stanowisko? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-57.7" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Stwierdzam, że pan poseł przedstawi nasze stanowisko Komisji Finansów.</u>
<u xml:id="u-57.8" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Teraz możemy rozstrzygnąć kwestię dezyderatu pani poseł Izabeli Kloc.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PoselIzabelaKloc">Po informacji pana dyrektora z NIK pozwolę sobie zrobić poprawkę w treści dezyderatu i wykreślić z niego NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Uważam, że należałoby nad tym dezyderatem podyskutować. Nie mamy jednak czasu, wobec tego możemy tę kwestię przegłosować. Możemy też odesłać ten dezyderat do prezydium, a stosowna decyzja zostałaby przedstawiona na następnym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Nie słyszę sprzeciwu wnioskodawcy.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">W takim razie przyjmujemy w prezydium ten dezyderat i wrócimy do niego podczas następnego posiedzenia Komisji.</u>
<u xml:id="u-59.3" who="#PrzewodniczacyposelBronislawDutka">Dziękuję bardzo wszystkim obecnym. W związku z wyczerpaniem porządku obrad zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>