text_structure.xml
585 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 06)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Jurek oraz wicemarszałkowie Jarosław Kalinowski, Bronisław Komorowski, Marek Kotlinowski i Genowefa Wiśniowska)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Małgorzatę Sadurską oraz panów posłów Henryka Smolarza, Marka Opiołę i Marka Wójcika.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Henryk Smolarz i Marek Opioła.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Henryk Smolarz i Marek Wójcik.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Proszę wyznaczonych panów posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! W ostatnim czasie, w tym dzisiaj rano, doszły do nas dwie tragiczne wiadomości.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">Najpierw pod koniec ubiegłego tygodnia dowiedzieliśmy się o śmierci w tragicznym wypadku samochodowym pana Stanisława Owczarka, wiceprzewodniczącego Trybunału Stanu, wieloletniego adwokata, sędziego samorządu zawodowego adwokatów, sędziego Trybunału Stanu, człowieka, który w stanie wojennym stracił pracę. Do końca, aż do tego tragicznego wypadku, wykonywał on swoje obowiązki wiceprzewodniczącego Trybunału Stanu.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Dziś rano też przyszła do nas wiadomość o śmierci w nocy świętej pamięci pana Kazimierza Górskiego, trenera narodowej reprezentacji Polski, człowieka, który jako wybitny trener, wybitny wychowawca, twórca wielu talentów, dostarczył nam największych wzruszeń, wtedy kiedy Polska osiągała pierwsze i największe sukcesy w historii polskiej piłki nożnej. Był to człowiek powszechnie szanowany i lubiany ze względu na swoją skromność i kompetencje. Myślę, że wszystkim nam będzie brakowało spotkań z nim na ekranie telewizyjnym, jego ciepłych, dowcipnych, ale mądrych uwag.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">Wierzymy, że obaj z tych, których żegnamy w tych dniach, są dziś u Boga i tam na nas czekają. Proponuję uczcić ich pamięć minutą ciszy.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Minuta ciszy)</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">Protokół 17. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">Na poprzednim posiedzeniu Sejm skierował ponownie do komisji rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji w celu rozpatrzenia poprawki zgłoszonej w drugim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Poprawka została przez wnioskodawcę wycofana.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">W związku z tym podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie czytanie tego projektu.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#Marszałek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 570.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">Na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze,</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o prokuraturze,</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz:</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej wraz z autopoprawką.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 559, 565, 569 i 572.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#Marszałek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#Marszałek">Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o Polskiej Agencji Handlu i Inwestycji.</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#Marszałek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 582.</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu.</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#Marszałek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#Marszałek">Komisja Nadzwyczajna przedłożyła sprawozdania o projektach ustaw:</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#Marszałek">- o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego,</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#Marszałek">- o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego oraz:</u>
<u xml:id="u-2.39" who="#Marszałek">- Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego.</u>
<u xml:id="u-2.40" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 586, 587 i 588.</u>
<u xml:id="u-2.41" who="#Marszałek">Propozycja uzupełnienia porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów. Są to zatem, w myśl art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu, punkty sporne porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-2.42" who="#Marszałek">Propozycję uzupełnienia porządku dziennego poddam pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-2.43" who="#Marszałek">Jej przyjęcie oznaczać będzie, że Sejm podjął decyzję o zastosowaniu w tych przypadkach art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.44" who="#Marszałek">Pan przewodniczący Szmajdziński, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzySzmajdziński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym poinformować Izbę, że sprzeciw zgłosił Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Uzasadnieniem dla sprzeciwu wobec wprowadzenia projektów ustaw o wywiadzie, kontrwywiadzie wojskowym i przepisach wprowadzających jest fakt, że dopiero dzisiaj rano trzy obszerne dokumenty w tej sprawie otrzymaliśmy i uważamy, że ze względu na właściwe stanowienie prawa - nie przez grupę wtajemniczonych posłów, którzy pracują w Komisji Nadzwyczajnej - ze względu na możliwość podejmowania świadomych decyzji przez cały parlament i każdego z posłów indywidualnie rozpatrywanie w drugim czytaniu tych projektów w takim trybie, za 2 godziny, świadczy o tym, że Sejm chce w niewłaściwy sposób stanowić prawo. Posłowie powinni mieć przynajmniej kilkadziesiąt godzin na zapoznanie się z dokumentami w przypadkach bardzo pilnych, a przynajmniej kilka dni więcej, kiedy rozpatrują tak ważne sprawy. I to jest motyw naszego sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Przy czym muszę zwrócić uwagę, że argumentację w takich sprawach przedstawia się na posiedzeniu Konwentu Seniorów. Tak że to jest streszczenie. Muszę w takim razie przytoczyć argumenty, które na posiedzeniu Konwentu padały za tym, żeby tę sprawę poddać decyzji Izby i rozważyć możliwość kontynuowania debaty i prac nad ustawami o utworzeniu kontrwywiadu i wywiadu wojskowego.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Jak wyjaśnił przewodniczący komisji przygotowującej sprawozdanie w tej sprawie, komisja ze względu na sporządzane opinie, również opinie prezentowane przez członków rządu, nie mogła rozpatrzyć tych spraw w ubiegłym tygodniu, ale rozpatrzyła je wczoraj bardzo gruntownie. Zgłoszono 14 wniosków mniejszości. Komisje i posłowie zajmujący się bezpośrednio tymi sprawami są w trakcie pracy nad utworzeniem wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. Wiemy też skądinąd, że głosy na temat potrzeby pilnego rozpatrzenia tych ustaw padały w ostatnich miesiącach również ze strony opozycji. To świadczy o tym, że rozpatrzenie tych ustaw jest powszechnie oczekiwane przez społeczeństwo. Dlatego podjąłem decyzję, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, o zaproponowaniu wprowadzenia tych punktów do porządku obrad, a decyzję w tej sprawie za chwilę podejmie Izba.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie sprawozdań komisji o projektach ustaw: o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego oraz Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego, zawartych w drukach nr 586, 587 i 588, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Głosowało 384 posłów. Za oddano 235 głosów, przeciw - 48 głosów, było 101 posłów wstrzymujących się.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm propozycję o uzupełnieniu porządku dziennego przyjął.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Chciałbym także poinformować, że po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, na prośbę prezesa Rady Ministrów podjąłem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowego punktu 1. w brzmieniu: Informacja rządu na temat sytuacji w służbie zdrowia.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">Na podstawie art. 194 ust. 1 regulaminu Sejmu uprawnione podmioty zgłosiły propozycje tematów informacji bieżących do rozpatrzenia na 18. posiedzeniu Sejmu. Lista zawierająca tematy i numery informacji została paniom i panom posłom wyłożona na ławy.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">Informacja bieżąca nr 1, wybrana przez Prezydium Sejmu, nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów i w związku z tym na podstawie art. 194 ust. 4 regulaminu Sejmu Sejm podejmie decyzję w głosowaniu, wykorzystując funkcję urządzenia do głosowania umożliwiającą dokonanie wyboru z listy.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">Ponieważ zgłoszono więcej niż dwie propozycje tematów informacji, wyboru dokonamy bezwzględną większością głosów. Jeżeli żadna z informacji nie uzyska bezwzględnej większości głosów, w kolejnym głosowaniu usuniemy z listy informację, która uzyskała najmniejszą liczbę głosów. Po rozpoczęciu głosowania w czytniku urządzenia do liczenia głosów pojawi się lista informacji w następującej kolejności: nr 1, 2, 3 i 4.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#Marszałek">Czy jest potrzeba przypomnienia zasad głosowania przy użyciu odpowiedniego urządzenia?</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#Marszałek">Nie widzę takiej potrzeby.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#Marszałek">W takim razie przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#Marszałek">Proszę o wprowadzenie do urządzenia listy propozycji.</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#Marszałek">Proszę o dokonywanie wyborów. Proszę o oddawanie głosów.</u>
<u xml:id="u-4.19" who="#Marszałek">Zamykam głosowanie.</u>
<u xml:id="u-4.20" who="#Marszałek">Głosowało 368 posłów. Większość bezwzględna potrzebna do wyboru propozycji informacji wynosi 185. Propozycja nr 1 otrzymała 171 głosów, nr 2–87 głosów, nr 3–50 głosów i nr 4–48 głosów.</u>
<u xml:id="u-4.21" who="#Marszałek">Propozycja nr 4 zostanie pominięta w dalszych głosowaniach.</u>
<u xml:id="u-4.22" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-4.23" who="#Marszałek">Wybieramy spośród propozycji informacji oznaczonych nr 1, 2 i 3.</u>
<u xml:id="u-4.24" who="#Marszałek">Proszę o wprowadzenie listy propozycji informacji do urządzenia do głosowania.</u>
<u xml:id="u-4.25" who="#Marszałek">Głosujemy, proszę państwa. Proszę o dokonywanie wyborów.</u>
<u xml:id="u-4.26" who="#Marszałek">Zamykam głosowanie.</u>
<u xml:id="u-4.27" who="#Marszałek">Głosowało 375 posłów. Większość bezwzględna wynosi 188. Propozycja informacji nr 1 otrzymała 222 głosy, propozycja nr 2–95 głosów i propozycja nr 3–49 głosów.</u>
<u xml:id="u-4.28" who="#Marszałek">Zatem Sejm dokonał wyboru propozycji informacji bieżącej oznaczonej nr 1, która odnosi się do stanu prac dotyczących przygotowania dokumentów programowych związanych z wykorzystaniem środków Unii Europejskiej na lata 2007–2013.</u>
<u xml:id="u-4.29" who="#Marszałek">Tę propozycję informacji zgłosił klub Prawa i Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-4.30" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził debatę krótką w łącznej dyskusji nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw dotyczących Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego.</u>
<u xml:id="u-4.31" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw: o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin oraz o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, wraz z autopoprawką; w pierwszych czytaniach projektów ustaw: o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw oraz o Polskiej Agencji Handlu i Inwestycji, a także nad sprawozdaniem z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych za okresy objęte latami 2004 i 2005, wraz ze stanowiskiem komisji.</u>
<u xml:id="u-4.32" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-4.33" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-4.34" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-4.35" who="#Marszałek">Za chwilę rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-4.36" who="#Marszałek">W dalszej kolejności rozpatrzymy kolejno sprawozdania komisji o projektach ustaw: dotyczących Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego; o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o prokuraturze; o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze.</u>
<u xml:id="u-4.37" who="#Marszałek">W kolejnym punkcie porządku dziennego będą rozpatrywane sprawozdania z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych za okresy obejmujące lata 2004 i 2005.</u>
<u xml:id="u-4.38" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej wraz z autopoprawką.</u>
<u xml:id="u-4.39" who="#Marszałek">Jutro rano rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących oraz informację bieżącą.</u>
<u xml:id="u-4.40" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-4.41" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-4.42" who="#Marszałek">Po rozpatrzeniu informacji bieżącej przeprowadzimy kolejno pierwsze czytania projektów ustaw: o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw oraz o Polskiej Agencji Handlu i Inwestycji.</u>
<u xml:id="u-4.43" who="#Marszałek">Jutro, nie wcześniej niż o godz. 16.30, przeprowadzimy głosowania.</u>
<u xml:id="u-4.44" who="#Marszałek">W bloku głosowań rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie uchwały o ustanowieniu dnia 30 maja Dniem Rodzicielstwa Zastępczego oraz przeprowadzimy trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.</u>
<u xml:id="u-4.45" who="#Marszałek">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 10,</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - godz. 10,</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Zdrowia - godz. 10,</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Rozwoju Przedsiębiorczości - godz. 12,</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Infrastruktury - godz. 12.30,</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Ustawodawczej - godz. 13,</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Spraw Zagranicznych - godz. 14,</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - godz. 14.30,</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją do Spraw Kontroli Państwowej - godz. 15,</u>
<u xml:id="u-5.10" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Polityki Społecznej - godz. 15,</u>
<u xml:id="u-5.11" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Kultury Fizycznej i Sportu - godz. 15,</u>
<u xml:id="u-5.12" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Rodziny i Praw Kobiet - godz. 15,</u>
<u xml:id="u-5.13" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Skarbu Państwa - godz. 15,</u>
<u xml:id="u-5.14" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Finansów Publicznych - godz. 16,</u>
<u xml:id="u-5.15" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Edukacji, Nauki i Młodzieży bezpośrednio po zakończeniu wspólnego posiedzenia z Komisją do Spraw Kontroli Państwowej - ok. godz. 17,</u>
<u xml:id="u-5.16" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Zdrowia - godz. 17,</u>
<u xml:id="u-5.17" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Odpowiedzialności Konstytucyjnej - godz. 17,</u>
<u xml:id="u-5.18" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej oraz projektu ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa komunistycznego - godz. 17.</u>
<u xml:id="u-5.19" who="#SekretarzPosełMarekOpioła">Marszałek Sejmu zaprasza na wystawę „Jan Paweł II Święty: Aż po krańce ziemi”, którą otworzy w hallu głównym na I piętrze gmachu Sejmu dziś o godz. 11. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (druki nr 517 i 570).</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Krystynę Ozgę.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">Pani poseł Krystyna Ozga.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt zaprezentować w dniu dzisiejszym jako posłowi sprawozdawcy sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej...</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Bardzo proszę - przepraszam, pani poseł - pan poseł... no nie chcę wymieniać po nazwisku, bo z wszystkich klubów posłowie brali aktywny udział w rozmowach nieformalnych.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Przepraszam, bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej wynikające z konieczności wdrożenia dyrektywy 2004/38 Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Państwa członkowskie Unii Europejskiej są obowiązane wprowadzić unormowania dyrektywy 2004/38 do prawa krajowego w terminie do 30 kwietnia 2006 r.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">W dniu 21 kwietnia 2006 r. prezes Rady Ministrów skierował do laski marszałkowskiej projekt ustawy mający regulować te jakże istotne kwestie, który panie i panowie posłowie otrzymali w druku nr 517. Rząd przyjął bardzo słuszną koncepcję opracowania zupełnie nowej ustawy transponującej do polskiego porządku prawnego dyrektywę 2004/38. Próba dokonania zmian w obowiązującej ustawie zmniejszyłaby przejrzystość i czytelność - jest to ustawa z 27 lipca 2002 r. - a w konsekwencji utrudniałoby to ich wdrożenie.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Projektowana ustawa stanowi całościową regulację dotyczącą wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobytu oraz wyjazdu z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin. Zgodnie z przedmiotowym zakresem tematycznym określonym w regulaminie Sejmu Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych powołała podkomisję nadzwyczajną do rozpatrzenia projektu. Z uwagi na fakt, iż przedłożenie rządowe, co stwierdzam z dużą satysfakcją, zostało opracowane bardzo starannie, czytelnie oraz z zachowaniem procedur zawartych w zasadach techniki prawodawczej, za zgodą Wysokiej Izby ograniczę się do wyartykułowania najważniejszych jego elementów.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Ustawę tę można podzielić, oczywiście umownie, na dwa zasadnicze segmenty. Pierwszy to uregulowania prawnoproceduralne, jak np.:</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- katalog podmiotów objętych jej regulacją,</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- określenie organów właściwych w sprawach uregulowanych w projekcie ustawy,</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- tryb i warunki wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wyjazdu z tego terytorium,</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- prawo pobytu, w tym zarejestrowanie pobytu,</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- prawo stałego pobytu,</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- dokumenty potwierdzające prawo pobytu,</u>
<u xml:id="u-9.10" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- wydalenie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
<u xml:id="u-9.11" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- kwestia rejestrów w sprawach obywateli Unii Europejskiej i członków rodzin niebędących obywatelami Unii Europejskiej,</u>
<u xml:id="u-9.12" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- przepisy karne.</u>
<u xml:id="u-9.13" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Drugi bardzo istotny segment projektu ustawy to zmiany w przepisach polskich już obowiązujących. Proszę pozwolić mi na użycie w tym miejscu terminu „regulacja szeroko pojętej sfery społecznej”. Użycie tego określenia najpełniej chyba oddaje i odzwierciedla potrzebę nowelizacji dotychczasowych regulacji ustawowych, tak aby przybyły na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatel państwa Unii Europejskiej mógł nie tylko fizycznie przekroczyć granicę, ale poprzez swą obecność czuć się współobywatelem naszego państwa.</u>
<u xml:id="u-9.14" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Aby sprostać tym oczekiwaniom, komisja pozytywnie zaopiniowała zmiany w dotychczas obowiązujących przepisach. Są to stosowne zmiany:</u>
<u xml:id="u-9.15" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim,</u>
<u xml:id="u-9.16" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych,</u>
<u xml:id="u-9.17" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 o Policji,</u>
<u xml:id="u-9.18" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty,</u>
<u xml:id="u-9.19" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej,</u>
<u xml:id="u-9.20" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej,</u>
<u xml:id="u-9.21" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach,</u>
<u xml:id="u-9.22" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
<u xml:id="u-9.23" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej,</u>
<u xml:id="u-9.24" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej,</u>
<u xml:id="u-9.25" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,</u>
<u xml:id="u-9.26" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej,</u>
<u xml:id="u-9.27" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym oraz:</u>
<u xml:id="u-9.28" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">- w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej.</u>
<u xml:id="u-9.29" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Te bowiem nowelizacje staną się istotnym przyczynkiem integracyjnym i pomocowym dla osób i ich rodzin, o których mowa w części dyspozytywnej ustawy.</u>
<u xml:id="u-9.30" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Datę wejścia w życie ustawy wskazano na 30 czerwca 2006 r. zgodnie z terminem przewidzianym w dyrektywie na wdrożenie ustawy. Ustawa z dnia 27 lipca 2002 z tym dniem utraci swą moc.</u>
<u xml:id="u-9.31" who="#PosełSprawozdawcaKrystynaOzga">Wierząc, że projektowane i zaprezentowane przeze mnie regulacje dobrze służyć będą celom, jakie zakłada projektodawca, mam zaszczyt prosić w imieniu i z upoważnienia Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o przyjęcie przez Wysoki Sejm przedłożonego sprawozdania z druku nr 570. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-9.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-9.33" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jarosław Kalinowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">O zabranie głosu proszę pana posła Edwarda Siarkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełEdwardSiarka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubowe w sprawie rządowego projektu ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełEdwardSiarka">Prawo i Sprawiedliwość, kierując się interesem państwa polskiego, wspierało proces akcesji i traktowało ten proces jako historyczną szansę zerwania z podziałem Europy dokonanym na konferencji w Jałcie. W procesie akcesji klub Prawa i Sprawiedliwość wspierał wszystkie działania poprzednich rządów dające Polsce równe szanse rozwoju po 1 maja 2004 r. we Wspólnocie narodów Europy.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełEdwardSiarka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Warto w dzisiejszej dyskusji nad ustawą o wjeździe na terytorium Polski, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli Unii Europejskiej zwrócić uwagę, że zapisaną w traktacie wspólnotowym podstawą funkcjonowania Unii są cztery zasady czy też swobody, tj. swoboda przepływu osób, swoboda przepływu towarów, swoboda przepływu usług i swoboda przepływu kapitału. Te swobody stanowią podstawę funkcjonowania rynku wewnętrznego Unii. Każda z tych swobód jest wartością samą w sobie, ale jedna bez drugiej nie może istnieć czy też właściwie funkcjonować.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PosełEdwardSiarka">Zasada swobodnego przepływu osób w obrębie Wspólnoty to działanie mające przyczynić się do podniesienia poziomu życia obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej. Rząd pana premiera Kazimierza Marcinkiewicza od początku powstania szczególnie zabiegał o realizację tej zasady w stosunku do Polski. Znajduje to swoje odzwierciedlenie w skracaniu siedmioletniego okresu przejściowego dla Polaków w obszarze swobodnego przepływu osób.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#PosełEdwardSiarka">Swobodny przepływ osób to zasada, zgodnie z którą wszyscy obywatele Unii Europejskiej mają prawo do przemieszczania się bez konieczności posiadania wiz i zezwoleń. Mieszkańcy Unii mogą zgodnie z tą zasadą zamieszkiwać dowolny kraj Unii, podejmować działalność gospodarczą i pracę w dowolnym kraju z zachowaniem przepisów krajowych. Zasada swobodnego przepływu osób obejmuje również członków rodziny, w tym niebędących obywatelami Unii.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#PosełEdwardSiarka">Realizacja zasady swobodnego przepływu osób wymaga koordynacji systemu zabezpieczeń społecznych we wszystkich krajach Unii. W realizacji tej zasady instytucje Unii mają gwarantować obywatelom równe traktowanie w dostępie do świadczeń danego kraju, tj. emerytur, zasiłków, nauki i innych świadczeń niezbędnych w życiu codziennym.</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#PosełEdwardSiarka">Zasada swobodnego przepływu osób podlega jednak ograniczeniom, co reguluje ustawa. Ograniczenia te sprowadzają się do zasady, że obywatel Unii nie może być ciężarem dla danego kraju, w naszym wypadku dla Polski. Ważne jest to, że w traktacie akcesyjnym podpisanym przez Polskę w Atenach Polska zachowała prawo do stosowania ograniczeń w dostępie do pracy wobec obywateli tych państw, które nie otworzyły swojego rynku pracy dla Polaków. Ograniczenia w podejmowaniu pracy nie dotyczą osób prowadzących działalność gospodarczą na zasadzie samozatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#PosełEdwardSiarka">Aby skoordynować zasadę swobodnego przepływu osób, na wniosek Komisji Europejskiej Parlament Europejski i Rada przyjęły dyrektywę nr 2004/38 z dnia 29 kwietnia 2004 r., czyli w przeddzień przyjęcia 10 nowych państw do Unii, w tym Polski. Tą dyrektywą ujednolicono zapisy jednego rozporządzenia i innych dziewięciu dyrektyw w sprawie rozwoju przepływu osób w całej Unii.</u>
<u xml:id="u-11.8" who="#PosełEdwardSiarka">Nowa dyrektywa kompleksowo normuje w jednym akcie prawnym problematykę swobodnego przepływu osób odnoszącą się do wjazdu na terytorium państw członkowskich, pobytu oraz wyjazdu z tego terytorium obywateli państw członkowskich i członków ich rodzin oraz wydawania dokumentów potwierdzających prawo pobytu na terytorium danego państwa Unii.</u>
<u xml:id="u-11.9" who="#PosełEdwardSiarka">Dyrektywa obliguje państwa członkowskie do dostosowania prawa krajowego do jej wymogów w terminie do 30 kwietnia 2006 r.</u>
<u xml:id="u-11.10" who="#PosełEdwardSiarka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd pana premiera Kazimierza Marcinkiewicza zdecydował się na opracowanie projektu zupełnie nowej ustawy transponującej do polskiego porządku prawnego dyrektywę 2004/38 Wspólnoty Europejskiej, aby prawa obywateli Unii były wydzielone na tyle unormowań dotyczących wszystkich cudzoziemców.</u>
<u xml:id="u-11.11" who="#PosełEdwardSiarka">Omawiana dziś przez Wysoką Izbę ustawa obejmuje swoimi zapisami nie tylko obywateli państw członkowskich Unii. Ustawa podobne prawa co dla obywateli Unii rozciąga na obywateli państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz obywateli niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, a korzystających ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi. Dotyczy to państw takich, jak: Norwegia, Islandia, Lichtenstein, a także Szwajcaria.</u>
<u xml:id="u-11.12" who="#PosełEdwardSiarka">Warto zwrócić uwagę, że organy wydające decyzje w sprawach obywateli Unii i członków ich rodzin to są konsul i Straż Graniczna oraz wojewoda, obowiązani do wydawania pouczeń w języku zrozumiałym dla obywateli Unii. Proponowane zapisy są bardzo czytelne i pozwalają obywatelom Unii zapoznać się z tym, na jakich zasadach oni sami i członkowie ich rodzin mogą wjechać do Polski i przebywać w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-11.13" who="#PosełEdwardSiarka">Wprowadzone przepisy bardzo wyraźnie precyzują, że członkowie rodzin niebędący obywatelami Unii wizę wjazdową otrzymują od konsula lub komendanta placówki Straży Granicznej. Doprecyzowane są zasady odmowy wydania wizy wjazdowej dla członków rodzin niebędących obywatelami Unii i zasady odwołania od decyzji konsula czy komendanta Straży Granicznej.</u>
<u xml:id="u-11.14" who="#PosełEdwardSiarka">Ustawa wprowadza trzy rodzaje prawa pobytu na terytorium Polski zgodnie z prawem unijnym: prawo pobytu przez okres do trzech miesięcy, prawo pobytu przez okres dłuższy niż 3 miesiące i prawo pobytu stałego obywatela Unii i członków jego rodziny.</u>
<u xml:id="u-11.15" who="#PosełEdwardSiarka">Zgodnie z projektem ustawy obywatelom Unii oraz członkom ich rodzin będącym obywatelami Unii Europejskiej przebywającym dłużej niż 3 miesiące wydaje się zaświadczenie o zarejestrowaniu pobytu w Polsce. Natomiast członkom rodzin obywateli Unii będącym obywatelami krajów trzecich wydaje się karty pobytu członków rodziny w Polsce. Należy mieć na uwadze, że przedmiotowe zaświadczenie jest tylko potwierdzeniem faktu zarejestrowania pobytu, a nie jest potwierdzeniem tożsamości czy obywatelstwa. Natomiast uzyskanie karty pobytu przez członka rodziny niebędącego obywatelem Unii daje możliwość wielokrotnego przekraczania granicy Polski bez wizy.</u>
<u xml:id="u-11.16" who="#PosełEdwardSiarka">Aby wydawanie zaświadczeń i kart pobytu nie sprzyjało nadużyciom, otrzymanie tych dokumentów wymaga osobistego stawiennictwa w urzędzie na etapie składania wniosku. Uzyskanie zaświadczenia czy karty pobytu nie jest związane z dopełnieniem obowiązku meldunkowego.</u>
<u xml:id="u-11.17" who="#PosełEdwardSiarka">Prawo stałego pobytu w Polsce może obywatel Unii i jego członek rodziny uzyskać po 5 latach nieprzerwanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej. Dokument potwierdzający prawo stałego pobytu jest ważny przez 10 lat. Rejestr stałego pobytu zgodnie z ustawą ma prowadzić wojewoda.</u>
<u xml:id="u-11.18" who="#PosełEdwardSiarka">Wprowadzenie w życie dyrektywy na gruncie prawa polskiego pociąga za sobą konieczność zmian w 14 innych ustawach. Stosowne zmiany znajdują się w omawianym projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-11.19" who="#PosełEdwardSiarka">Rząd dokonał również analizy skali problemu związanych z wydawaniem zezwoleń na pobyt. Otóż w okresie od 1 maja 2004 do 30 sierpnia 2005 r. łącznie wydano w Polsce 15 202 zezwolenia. Koszt wydania tych dokumentów dla obywateli Unii szacuje się na poziomie 1100 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-11.20" who="#PosełEdwardSiarka">Reasumując, należy podkreślić, że omawiany rządowy projekt ustawy wypełnia w sposób czytelny stawiane nam wymogi i przyczynia się do budowy dobrego wizerunku państwa polskiego, można powiedzieć, tradycyjnej polskiej gościnności.</u>
<u xml:id="u-11.21" who="#PosełEdwardSiarka">Klub Prawo i Sprawiedliwość wpisuje się w tę tradycję, popierając przedłożony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Przypominam, że Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu koła.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">O zabranie głosu proszę pana posła Pawła Olszewskiego, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełPawełOlszewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska zaprezentować stanowisko w sprawie projektu ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin. Rzeczpospolita Polska, będąca pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r., zobowiązała się na bieżąco wdrażać przepisy stanowione przez uprawnione organy unijne. Prawo swobodnego poruszania się i pobytu stanowi istotę statusu obywatela europejskiego, ponieważ to właśnie z tego prawa wynikają inne uprawnienia przysługujące członkom Unii Europejskiej. Potrzeba przyjęcia tego tekstu wynika z konieczności wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z 29 kwietnia 2004 r. Z racji naszego członkostwa państwo polskie musi traktować jednakowo obywateli własnych i obywateli innych państw członkowskich, ze względu na sam posiadania przez nich obywatelska państwa członkowskiego, a także fakt legalnego pobytu w danym państwie. Wiąże się to bezpośrednio z zasadą niedyskryminacji stanowiącą fundament spójności wewnętrznej Wspólnoty.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełPawełOlszewski">Powyższy dokument wprost realizuje podstawową zasadę cementującą ideę Unii Europejskiej, mianowicie zasadę swobodnego przepływu osób. Swoboda przemieszczania się i pobytu nie ma jednak charakteru absolutnego. Każde z państw może w pewnych przypadkach nie zezwolić cudzoziemcowi na pobyt lub wydalić go ze swego terytorium. Swobodne przemieszczanie się osób jest obwarowane wieloma przepisami prawnymi. Pobyt cudzoziemca w innym państwie członkowskim nie może być ciężarem dla państwa przyjmującego.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełPawełOlszewski">Przedłożony projekt ustawy realizuje ponadto postulat zawarty w dyrektywie: aby przemieszczanie się w granicach Unii Europejskiej oraz pobyt w państwach członkowskich uczynić łatwiejszymi, należy wprowadzić regulację zawierającą się w jednym i spójnym akcie prawnym. Zgodnie z intencją projektodawcy przedstawiona propozycja stanowi całościową regulację dotyczącą wjazdu na teren Rzeczypospolitej Polskiej, pobytu oraz wyjazdu z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PosełPawełOlszewski">Celem utrzymania jedności rodziny, która jest jedną z najwyższych wartości, ustawodawca rozszerza zakres podmiotowy uprawnienia do przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. Oprócz obywateli państwa członkowskiego swoboda przemieszczania się i pobytu przysługuje również członkom ich rodzin, bez względu na przynależność państwową. Istotne znaczenie z punktu widzenia ustawodawcy ma okres, przez jaki dana osoba może przebywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Obywatel Unii Europejskiej oraz członek rodziny niebędący obywatelem Unii Europejskiej może przebywać na terytorium Polski przez okres do 3 miesięcy bez szczególnych formalności, jeżeli natomiast pobyt na terytorium Rzeczypospolitej jest dłuższy aniżeli 3 miesiące, to obywatel UE jest obowiązany zarejestrować swój pobyt, a członek rodziny niebędący obywatelem Unii Europejskiej uzyskać kartę pobytu członka rodziny obywatela Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PosełPawełOlszewski">Głównym celem przyświecającym Unii Europejskiej, realizowanym między innymi przez dyrektywę nr 2004/38/WE, jest próba zapewnienia spójności wewnętrznej Unii poprzez budowę ścisłej więzi między nią i obywatelami, opartej na wzajemnych prawach i obowiązkach.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PosełPawełOlszewski">Wysoka Izbo! Projekt ustawy w kształcie zaproponowanym paniom i panom posłom jest aktem spójnym i czytelnym, realizującym założenia przywołanej już dyrektywy. Swobodny przepływ osób obok swobodnego przepływu kapitału, towarów i usług stanowi fundament spójności i wewnętrznej siły Unii Europejskiej. Dlatego Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem przedłożonego projektu w zaproponowanym brzmieniu. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Głos zabierze pan poseł Józef Stępkowski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełJózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełJózefStępkowski">Proponowany projekt ustawy ma na celu określenie zasad i warunków wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobytu oraz wyjazdu z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin. Opracowanie tego projektu wynika z konieczności wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełJózefStępkowski">Proponowana ustawa w sposób kompleksowy, w jednym akcie prawnym, normuje wszystkie zagadnienia i sposób regulowania problematyki dotyczącej wyżej wymienionej ustawy. Obecnie obowiązująca ustawa normuje zagadnienia dotyczące pobytu obywateli Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w sposób istotnie odmienny od regulacji przyjętych w nowej dyrektywie. Dokonanie wymaganych zmian w obowiązującej ustawie zmniejszyłoby przejrzystość i czytelność przepisów, a w konsekwencji utrudniłoby ich stosowanie. Wobec powyższego zdecydowano się na opracowanie zupełnie nowej ustawy. Pozwoli to lepiej uwzględnić doświadczenia wynikające z praktyki oraz pozwoli uniknąć sytuacji stwarzających problemy i budzących wątpliwości podczas stosowania dotychczasowej ustawy.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PosełJózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy w rozdziale 1 zawiera przepisy ogólne obejmujące zakres przedmiotowy i podmiotowy regulacji, definicje oraz ogólne zasady dotyczące postępowań w sprawach uregulowanych w projekcie. Zakres regulacji wzorem dotychczasowych przepisów ma zastosowanie nie tylko do obywateli Unii Europejskiej, ale także do obywateli państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz obywateli państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, którzy mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi. Tak szeroki zakres regulacji został podyktowany koniecznością uwzględnienia istniejących porozumień, których celem jest rozszerzenie wspólnotowego rynku wewnętrznego na inne kraje, bez potrzeby czynienia ich członkami Wspólnoty. W konsekwencji na terytorium tych państw obowiązują podstawowe zasady wspólnotowe, w tym również zasada swobodnego przepływu osób. Określając zakres podmiotowy ustawy, wskazano także obywateli państw nienależących do Unii Europejskiej, ale korzystających z tych samych ułatwień.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PosełJózefStępkowski">Jednocześnie w projekcie ustawy jasno i konkretnie sprecyzowano definicję członka rodziny, zastępując w ten sposób mniej czytelne pojęcia występujące w dotychczas obowiązującej ustawie. W przepisach ogólnych wskazano także dane osobowe, które mogą być przetwarzane w postępowaniach i rejestrach prowadzonych na podstawie ustawy. Zakres tych danych jest znacznie węższy w porównaniu z ustawą o cudzoziemcach. W projekcie wymienia się tylko te dane, które są niezbędne do wydania odpowiednich dokumentów dla poszczególnych osób.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PosełJózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W rozdziale 2 projektu ustawy zostały unormowane sprawy związane z przekraczaniem granicy przez obywateli Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin, w tym także tych, którzy nie są obywatelami Unii Europejskiej. W porównaniu z dotychczas obowiązującą ustawą przepisy w ten zakresie zostały rozwinięte i doprecyzowane.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PosełJózefStępkowski">Zasadniczo zmienia się dotychczasowe zasady pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywateli Unii Europejskiej i członków ich rodzin. Nie będą oni musieli, w przeciwieństwie do wymagań obowiązującej ustawy, uzyskiwać zezwoleń na pobyt stały lub czasowy. Prawo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wynika z mocy samego prawa, to jest bezpośrednio z postanowień traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. W projekcie ustawy rozróżniono trzy rodzaje prawa pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: prawo pobytu przez okres do 3 miesięcy, niepodlegające żadnym warunkom, prawo pobytu przez okres dłuższy niż 3 miesiące i prawo pobytu stałego. Prawo pobytu przez okres dłuższy niż 3 miesiące i pobytu stałego reguluje projektowana ustawa.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PosełJózefStępkowski">Prawo pobytu przez okres do 3 miesięcy nie podlega żadnym warunkom. W trakcie tego okresu pobytu obywatel Unii Europejskiej jest obowiązany posiadać tylko ważny dokument podróży albo inny dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo, natomiast członek rodziny niebędący obywatelem Unii Europejskiej - ważny dokument podróży. Dotychczasowe unormowania w tym zakresie były podobne, dopiero pobyt przez okres przekraczający 3 miesiące wiąże się z koniecznością spełnienia określonych warunków wskazanych w ustawie. Wprowadzono ponadto regulację nakazującą sprawdzenie, czy związek małżeński z obywatelem Unii Europejskiej nie został zawarty dla pozoru w przypadku, gdy w postępowaniu o wydanie karty pobytu okoliczności sprawy na to wskazują.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#PosełJózefStępkowski">W projekcie ustawy obowiązki obywatela Unii Europejskiej zostały zredukowane do minimum i w przypadku pobytu przez okres powyżej 3 miesięcy jest on jedyne obowiązany zarejestrować swój pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a po stronie organu leży obowiązek zarejestrowania pobytu i wydania obywatelowi zaświadczenia.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#PosełJózefStępkowski">Inaczej przedstawia się zakres obowiązków członka rodziny niebędącego obywatelem Unii Europejskiej. Jest on obowiązany posiadać kartę pobytu, jeżeli przebywa przez okres dłuższy niż 3 miesiące, która to karta ma formę dokumentu potwierdzającego prawo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest podobna do dokumentu wydawanego na gruncie obecnie obowiązującej ustawy, różni się przede wszystkim nazwą.</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#PosełJózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zarejestrowanie pobytu następuje na wniosek obywatela Unii Europejskiej, a wydanie karty pobytu - na wniosek członka rodziny. W tej kwestii zaznaczenia wymaga to, że według projektu ustawy obywatel Unii Europejskiej i członek jego rodziny składają odrębne wnioski, których złożenie wymaga osobistego stawiennictwa. W konsekwencji prowadzi się wobec nich odrębne postępowania, inaczej niż to miało miejsce na gruncie obecnie obowiązującej ustawy. Dotychczas bowiem postępowanie było prowadzone co prawda wobec całej rodziny, ale wnioskodawcą mógł być tylko obywatel Unii Europejskiej. Przyjęte rozwiązanie ma na celu głównie umożliwienie ustalenia tożsamości wnioskodawcy.</u>
<u xml:id="u-15.11" who="#PosełJózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejny rozdział projektu ustawy zawiera przepisy dotyczące prawa stałego pobytu obywateli Unii Europejskiej i członków ich rodzin. Dotychczasowe przepisy nie rozróżniały prawa pobytu i prawa stałego pobytu. W obecnie obowiązującej ustawie zezwolenie na pobyt udzielane było na okres maksymalnie 5 lat i po tym okresie mogło być przedłużane na kolejne okresy 5-letnie. Rozwiązanie przyjęte w projektowanej ustawie znacznie się różni, gdyż zgodnie z generalną zasadą obywatel Unii Europejskiej, w tym także członek rodziny, uzyskuje prawo stałego pobytu po upływie 5 lat nieprzerwanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w tym okresie spełniał warunki pobytu określone w rozdziale 3 ustawy.</u>
<u xml:id="u-15.12" who="#PosełJózefStępkowski">Przepisy zawarte w rozdziale 5 dotyczące wydaleń obywateli Unii Europejskiej lub członków ich rodzin z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zostały znacznie rozszerzone. Przesłanki wydalenia zostały zróżnicowane w zależności od rodzaju pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i stopnia integracji obywateli Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin ze społeczeństwem polskim. Decyzja o wydaleniu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może być wydana w przypadku nieposiadania prawa stałego pobytu oraz gdy pobyt stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zdrowia publicznego.</u>
<u xml:id="u-15.13" who="#PosełJózefStępkowski">Ponadto ustawa przewiduje odpowiedzialność karną w postaci grzywny w przypadku uchylania się przez obywatela Unii Europejskiej od obowiązku zarejestrowania pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tej samej karze będzie podlegał członek rodziny niebędący obywatelem Unii Europejskiej, który uchyla się od obowiązku posiadania lub wymiany karty pobytu. Karze grzywny będą podlegały także czyny polegające na niedopełnieniu obowiązku zwrotu dokumentów wydanych na podstawie projektowanej ustawy w przypadku ich unieważnienia.</u>
<u xml:id="u-15.14" who="#PosełJózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczam, że w związku z potrzebą wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich Unii Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej będzie głosował za wprowadzeniem w życie projektowanej ustawy. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-15.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Głos zabierze pani poseł Krystyna Łybacka, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełKrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W kwietniu 2004 r. Parlament Europejski i Rada zdecydowały się uchylić dotychczasowe rozporządzenie i 9 dyrektyw po to, aby odejść od sektorowej i fragmentarycznej regulacji kwestii dotyczących wjazdu, pobytu na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej oraz wyjazdu z tego terenu. Ponieważ od 1 maja 2004 r. Polska stała się członkiem europejskiej rodziny i stała się pełnoprawnym uczestnikiem wszystkich podejmowanych w Unii Europejskiej działań, w tym także stała się członkiem, którego obowiązują dyrektywy i prawodawstwo wspólnotowe, to wynikiem tego faktu jest omawiana dzisiaj ustawa z druku nr 517, jak również sprawozdanie z druku nr 570.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełKrystynaŁybacka">Zgodnie z duchem dyrektywy z kwietnia 2004 r. ta ustawa w sposób całościowy reguluje problem wjazdu, pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wyjazdu z terytorium RP obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej. Warto jednakże, mówiąc o tej ustawie, uświadomić sobie, że istnieją pewne generalne zasady z zakresu swobodnego przepływu osób, które odnoszą się w podobny sposób, jak ma to miejsce w tej ustawie, do cudzoziemców przybywających, przebywających na terytorium naszego kraju i opuszczających to terytorium, również do Polaków, którzy wjeżdżają na terytorium innych państw Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełKrystynaŁybacka">Nie jest bez znaczenia zarówno dla przyjeżdżających do Polski cudzoziemców, jak i dla Polaków, którzy wjeżdżają do innych krajów Unii Europejskiej to, że każdy obywatel Unii Europejskiej, jak również członkowie jego rodziny przy przekraczaniu granicy kraju unijnego mają prawo do zapoznania się z każdym dokumentem będącym zarówno decyzją pozytywną, jak i negatywną, na przykład z odmową wydania decyzji administracyjnej, w języku zrozumiałym dla siebie i swojej rodziny. To jest informacja niezwykle istotna.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PosełKrystynaŁybacka">Ta dyrektywa, a w ślad za nią i ten projekt, pozostawia na przykład dotychczasowy sposób przekraczania granicy kraju Unii Europejskiej: dla członków Unii Europejskiej wymagany jest tylko albo dokument podróżny, albo inny dokument potwierdzający tożsamość, dla członków ich rodzin, jeżeli nie są oni członkami Unii Europejskiej, musi to być dokument podróży bądź w uzasadnionych przypadkach wiza, która pozwala na przekroczenie granicy kraju, na terenie którego osoby te mają zamiar przebywać.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PosełKrystynaŁybacka">Kolejna kwestia, która jest regulowana tą ustawą i która jest ważna nie tylko dla cudzoziemców przyjeżdżających do nas, ale także dla Polaków chcących udać się do innego kraju europejskiego, dotyczy regulacji pobytu na terenie kraju Unii Europejskiej. W zależności od tego, jak długi ma to być pobyt, regulują go nieco inne przepisy o nieco zróżnicowanym charakterze. W zasadzie bezwarunkowy jest pobyt do 3 miesięcy, a jeżeli ten pobyt przekracza 3 miesiące, to w zależności od powodu, dla którego ten pobyt przekracza 3 miesiące, regulują to inne przepisy zarówno ustaw, jak i wydanych na podstawie delegacji w nich zawartych aktów niższego rzędu, jakimi są rozporządzenia. Wreszcie inne jeszcze regulacje dotyczą sytuacji, kiedy udzielana jest zgoda na pobyt stały.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#PosełKrystynaŁybacka">W tym kontekście mam ogromną prośbę do przedstawiciela rządu, aby dla bardzo jasnej i przejrzystej wykładni prawa opracować w Ministerstwie Administracji i Spraw Wewnętrznych wademekum, określające szczegółowe kwestie dotyczące różnego okresu pobytu, tak jak rozwiązano to w innych krajach Unii Europejskiej, bowiem to jest obszar spraw, w zakresie którego kraje członkowskie mogą wprowadzać specyfikę w zależności od własnych rozstrzygnięć i rozwiązań prawnych.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#PosełKrystynaŁybacka">I wreszcie ostatnia kwestia, na którą chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, dotycząca wszelkiego rodzaju świadczeń, z których obywatel Unii Europejskiej korzysta, przebywając na terenie innego kraju Unii Europejskiej. W zależności od tego, w jakim charakterze przebywa, i w zależności od czasu pobytu obejmuje go stosowny zakres opieki, na przykład socjalnej, zdrowotnej, przysługuje mu prawo do edukacji na każdym poziomie. To są niezwykle istotne kwestie, które, zgodnie z tą ustawą, odnoszą się do cudzoziemców przebywających na naszym terytorium.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#PosełKrystynaŁybacka">Raz jeszcze chcę podkreślić, że zgodnie z zasadami tej dyrektywy także inne regulacje innych krajów Unii Europejskiej dotyczą Polaków. W związku z tym mam prośbę, aby te regulacje zostały zawarte w jednym dokumencie, udostępnionym na przykład na stronie internetowej. Ubolewam jedynie, że przedłożona ustawa, która powinna być uchwalona, zgodnie z dyrektywą, do końca kwietnia tego roku, dopiero dzisiaj znajduje swój finał w parlamencie. Ale oczywiście z uwagi na potrzebę regulacji Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosować za przyjęciem tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Głos zabierze pan poseł Witold Bałażak, Liga Polskich Rodzin.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełWitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin przedstawiam stanowisko naszego stronnictwa w sprawie sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin. Powyższy projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. W uzasadnieniu do powyższego przedłożenia rządowego czytamy, że potrzeba ta wynika z konieczności wdrożenia dyrektywy nr 2004/38, która to, jak wiemy, ma charakter wiążący w stosunku do państwa członkowskiego, do którego jest skierowana, i ma moc obligatoryjną co do skutku, który musi zostać osiągnięty przez adresata, czyli państwo członkowskie; wybór zaś środków i metod zmierzających do osiągnięcia celu pozostawia się w gestii adresata.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełWitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z powyższym pozwolę sobie na szerszą uwagę związaną z tym, że jako Sejm Rzeczypospolitej Polskiej często procedujemy nad projektami ustaw - do nich należy również powyższy - które mają na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. W tym kontekście chciałbym się cofnąć na moment do kampanii, jaka miała miejsce w Polsce przed referendum w sprawie przystąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej. Dziś po ponad dwóch latach od wstąpienia Polski w te struktury można bez emocji pokusić się o obiektywną ocenę argumentów prezentowanych wówczas przez zwolenników i przeciwników integracji. Przy okazji warto przypomnieć o skandalicznie nierównych warunkach finansowych, medialnych i czasowych, w jakich toczyła się kampania przedreferendalna w Polsce, a tzw. opinia międzynarodowa i obrońcy praw człowieka, wolności i demokracji nie demonstrowali w sprawie zachowania choćby elementarnych wymogów obiektywnej i sprawiedliwej kampanii. Liga Polskich Rodzin, która w sprawie integracji z Unią Europejską zajmowała jednoznaczne i konsekwentne stanowisko, pomimo skrajnie nieobiektywnej, toczonej na skandalicznie nierównych warunkach kampanii, zaakceptowała, uznała wyniki ogólnonarodowego referendum, poddała się im. Poddała się werdyktowi społeczeństwa. Mam nadzieję, że inne ugrupowania w Polsce, zwłaszcza te, które przegrały w wyborach, potrafią również zaakceptować demokratyczny werdykt i zaprzestaną bardzo nieodpowiedzialnych zapowiedzi tworzenia ruchu obywatelskiego nieposłuszeństwa wobec władzy.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PosełWitoldBałażak">Podczas kampanii referendalnej jednym z podstawowych argumentów poruszanych przez przeciwników integracji była obawa o utratę czy pomniejszenie naszej suwerenności. Prezydent Kwaśniewski w rozsyłanej broszurze uspokajał i zapewniał, że Polska nie utraci suwerenności, a urzędnicy z Brukseli nie będą dyktować prawa w Polsce. A jak jest dziś? Czy na przykład Sejm polski może nie uchwalić prawa zalecanego w rozporządzeniach czy dyrektywach? Czy jesteśmy państwem suwerennym w stosunkach z Unią Europejską? Czym jest suwerenność? Jak można ją zdefiniować?</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PosełWitoldBałażak">W encyklopedii PWN czytamy: Suwerenność państwa to niezależność władzy państwowej od wszelkiej władzy w stosunkach z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi. Czy Rzeczpospolita Polska po upadku komunizmu, jak mawiają jedni, czy po zmowie „okrągłego stołu”, jak twierdzą inni, spełnia warunki państwa suwerennego zawarte w powyższej definicji?</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#PosełWitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W roku 2002 Kancelaria Sejmu wydała materiał „Prawne aspekty integracji europejskiej. Wybrane problemy”. Jest tam między innymi tekst prof. dra hab. Cezarego Mika pt. „Rola parlamentu narodowego po przystąpieniu do Unii Europejskiej”. Czytamy tam: W wyniku przystąpienia parlament traci bowiem sporo swobody w zakresie prawodawstwa. Niekiedy traci możliwość stanowienia prawa. Dalej czytamy: Następstwem przekazania kompetencji na rzecz Unii jest przede wszystkim uszczuplenie swobody lub nawet możliwości stanowienia prawa krajowego w określonym zakresie. W naturalny sposób dotyka to wykonywania władzy ustawodawczej przez parlamenty narodowe. Parlament nie będzie mógł zatem przyjmować ustaw w sferze objętej rozporządzeniami wspólnotowymi, bo stanowiłoby to naruszenie prawa wspólnotowego. Będzie natomiast zobowiązany przyjąć ustawy inicjowane przez rząd, które zmierzają do wprowadzenia w życie dyrektyw. Na dodatek będzie to musiał uczynić w czasie oznaczonym. Niewywiązywanie się z tego obowiązku może prowadzić do odpowiedzialności odszkodowawczej państwa za naruszenie prawa wspólnotowego.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#PosełWitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako posłowie, jako Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jesteśmy zobowiązani przyjąć przedłożoną nam przez rząd ustawę, a także każdą następną w tym trybie, ponieważ zmierzają one do wprowadzenia w życie dyrektyw unijnych. Będziemy musieli to czynić w oznaczonym czasie, aby nie naruszyć prawa wspólnotowego i nie narazić państwa na odpowiedzialność odszkodowawczą.</u>
<u xml:id="u-19.6" who="#PosełWitoldBałażak">Wysoki Sejmie! Jan Paweł II mówił do nas: Egzamin z naszej wolności jest przed nami. Wolności nie można tylko posiadać, trzeba ją stale zdobywać. Zdobywa się ją, czyniąc z niej dobry użytek, czyniąc użytek w prawdzie, bo tylko prawda czyni wolnymi ludzi.</u>
<u xml:id="u-19.7" who="#PosełWitoldBałażak">Czy zdaliśmy i czy zdamy egzamin z naszej wolności? Czy chcemy zdobywać wolność podejmowania decyzji przez Sejm polski, czy doprowadzimy do deprecjacji roli parlamentu narodowego jako ciała wprowadzającego w życie unijne uregulowania prawne?</u>
<u xml:id="u-19.8" who="#PosełWitoldBałażak">Liga Polskich Rodzin, popierając powyższy projekt ustawy, zachęca do refleksji na temat wolności i suwerenności w warunkach członkostwa w strukturach Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-19.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Głos zabierze pan poseł Wiesław Woda, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w drugim czytaniu rządowego projektu ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin, trzeba przypomnieć, że jest ona konsekwencją naszego członkostwa w tej Wspólnocie, które trwa od ponad dwóch lat. Badania stopnia akceptacji naszego członkostwa w Unii wykazały, że ok. 80% obywateli jest zadowolonych z naszego przystąpienia do Unii. Szczególnie ludzie młodzi akceptują naszą przynależność do Unii, a przesłanką takiej opinii jest możliwość łatwego poruszania się po jej terytorium. Ta swoboda w przemieszczaniu się oraz osiedlaniu i podejmowaniu pracy rodzi już dziś widoczne negatywne skutki. Otóż ludzie przedsiębiorczy, wykształceni na koszt naszego kraju, ludzie wykonujący poszukiwane zawody emigrują z Polski w poszukiwaniu pracy. W niektórych rejonach Polski już dzisiaj brakuje pielęgniarek, spawaczy, stolarzy, gdyż w poszukiwaniu chleba i lepszych zarobków opuścili Polskę. Mamy nadzieję, że niebezpowrotnie.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełWiesławWoda">Szkoda, że w tej Izbie zajmujemy się różnymi, często mało poważnymi i mało ważnymi sprawami, a zasadnicze problemy są odsuwane na później.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PosełWiesławWoda">Rozwijający się dynamicznie ruch ludzi do Polski ma zdecydowanie turystyczny charakter. Nie sprawdziły się również prognozy niektórych eurosceptyków, mówiących, że po wejściu Polski do Unii przyjadą do nas cudzoziemcy, a zwłaszcza Niemcy, i wykupią polską ziemię. Ze sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w 2005 r. ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców wynika, że minister wydał 592 zezwolenia na zakup 1786 ha - to dotyczy minionego roku - podczas kiedy w 2004 r. było to 1065 zezwoleń na nabycie 2691 ha, a jeszcze rok wcześniej, czyli przed przystąpieniem Polski do Unii, było to aż 1580 zezwoleń na nabycie 4718 ha. Muszę więc przypomnieć, że w 2004 r. Polskie Stronnictwo Ludowe stawiało warunki poparcia wejścia Polski do Unii, mianowicie uchwalenie ustawy o ustroju rolnym Polski i ustawy zmieniającej ustawę o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Przypominam to tym ugrupowaniom i tym posłom, którzy nie szczędzili nam wtedy słów krytyki.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PosełWiesławWoda">Wracając do projektu ustawy, należy przypomnieć, że potrzeba jej opracowania i uchwalenia wynika z konieczności wdrożenia dyrektywy 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r., a więc w przededniu naszego przystąpienia do Wspólnoty. Wspomniana dyrektywa zastąpiła inne obowiązujące dyrektywy na rzecz kompleksowego unormowania wszystkich zagadnień w jednym akcie prawnym. Pojawiła się więc konieczność dostosowania prawa polskiego do rozwiązań obowiązujących w starej Unii.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PosełWiesławWoda">Omawiany projekt ustawy zawiera 105 artykułów, a całość podzielono na 9 rozdziałów.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#PosełWiesławWoda">Rozdział 1. zawiera przepisy ogólne obejmujące zakres regulacji, definicje ustawowe oraz ogólne zasady postępowania w sprawach uregulowanych w projekcie. Wskazano, że ustawa ma zastosowanie nie tylko do obywateli Unii Europejskiej, ale także do obywateli państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej. Stosowanie projektowanej ustawy do członków rodziny osób, które są obywatelami państw trzecich, zostało zawężone wyłącznie do tych członków rodziny, którzy dołączają do obywateli Unii Europejskiej lub z nimi przebywają.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#PosełWiesławWoda">Rozdział 1. zawiera również definicję osoby pracującej na własny rachunek. Przyjęto również zasadę, że organy odpowiedzialne za realizację ustawy mają obowiązek pouczyć obywatela Unii Europejskiej i członków rodziny w języku dla nich zrozumiałym. W przepisach wspomnianego rozdziału wskazano także dane osobowe, które mogą być przetwarzane w postępowaniach i rejestrach prowadzonych na podstawie niniejszej ustawy.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#PosełWiesławWoda">W rozdziale 2. zostały unormowane sprawy związane z przekraczaniem granicy przez obywateli Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin. Utrzymano zasadę, że obywatel Unii Europejskiej może wjechać na terytorium naszego kraju na podstawie ważnego dokumentu podróży lub innego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość i obywatelstwo. W projekcie wskazano typ wizy, która będzie wydawana członkowi rodziny, który nie jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Wydawać je będą konsulowie i komendanci placówek Straży Granicznej. Unormowano również przesłanki umożliwiające odmowę wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelowi Unii Europejskiej i członkom jego rodziny niebędącym obywatelami Unii Europejskiej. Zasadniczej zmianie ulegają również przepisy dotyczące zasad pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#PosełWiesławWoda">Rozdział 3. projektu zawiera przepisy dotyczące prawa pobytu przez okres do trzech miesięcy oraz przez okres dłuższy niż trzy miesiące. Takie prawo posiada obywatel Unii Europejskiej, jeżeli spełnia jeden z określonych warunków, tzn. jest pracownikiem lub osobą pracującą na własny rachunek na terytorium Rzeczypospolitej, jest objęty powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym albo jest osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej, studiuje lub odbywa szkolenie zawodowe.</u>
<u xml:id="u-21.9" who="#PosełWiesławWoda">Zgodnie z projektem ustawy obywatelom Unii Europejskiej oraz członkom ich rodzin przebywającym przez okres dłuższy niż trzy miesiące wydaje się zaświadczenie o zarejestrowaniu pobytu obywatela Unii Europejskiej. Te ułatwienia w legalizacji pobytu obywateli Unii Europejskiej w naszym kraju oraz stosunkowo niska cena mieszkań oraz atrakcyjność niektórych miast, np. Krakowa - wszystko to sprawia, że istnieje duży popyt na nowo budowane mieszkania, co w konsekwencji prowadzi oczywiście do wzrostu ich cen i innych skutków społecznych.</u>
<u xml:id="u-21.10" who="#PosełWiesławWoda">W projekcie ustawy zawarta jest regulacja nakazująca sprawdzanie, czy związek małżeński z obywatelem Unii Europejskiej nie został zawarty dla pozoru. Takie pozorowane małżeństwa były dość często zawierane w celu ominięcia obowiązującego prawa, choćby nawet przy nabywaniu nieruchomości, o czym już wcześniej wspominałem.</u>
<u xml:id="u-21.11" who="#PosełWiesławWoda">Organ odpowiedzialny za zarejestrowanie pobytu obywatela Unii Europejskiej jest obowiązany wydać zaświadczenie oraz kartę pobytu. Organem właściwym w sprawach związanych z legalizacją pobytu jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania obywatela Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-21.12" who="#PosełWiesławWoda">Kolejny rozdział 4. projektu ustawy zawiera przepisy dotyczące prawa stałego pobytu. Zgodnie z generalną zasadą obywatel Unii Europejskiej nabywa prawo stałego pobytu po upływie pięciu lat nieprzerwanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej, jeżeli w tym okresie spełnił warunki pobytu. Projekt ustawy przewiduje możliwość nabycia prawa stałego pobytu przed upływem pięciu lat po spełnieniu określonych przesłanek. Projekt przewiduje, że karta stałego pobytu jest ważna przez dziesięć lat.</u>
<u xml:id="u-21.13" who="#PosełWiesławWoda">Rozdział 5. projektu zawiera przepisy dotyczące wydalania obywateli Unii Europejskiej lub członków ich rodzin z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Decyzja o wydaleniu może być wydana, gdy ich pobyt na terytorium naszym stanowi poważne zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Decyzja o wydaleniu będzie zawierała nakaz opuszczenia naszego terytorium w terminie nie krótszym niż 31 dni.</u>
<u xml:id="u-21.14" who="#PosełWiesławWoda">Rozdział 7. zawiera przepisy karne w stosunku do osób niestosujących się do postanowień ustawy.</u>
<u xml:id="u-21.15" who="#PosełWiesławWoda">Wydaje się, że przedłożony projekt ustawy, w tym projekt zawarty w sprawozdaniu komisji, to dobry projekt. Całościowo reguluje problematykę wjazdu, pobytu i wyjazdu obywateli państw członkowskich UE z naszego kraju. Zawiera również obszerne i wyczerpujące uzasadnienie. Do projektu ustawy dołączono projekty aktów wykonawczych, co daje pełny obraz i całościową koncepcję regulacji problemów, o których stanowi ustawa. Tak przygotowane projekty ustaw chętnie się rozpatruje. Mówię zaś o tym dlatego, że często z tej trybuny bardzo krytycznie odnoszę się do nieprzygotowanych projektów. Ten spełnia nasze oczekiwania.</u>
<u xml:id="u-21.16" who="#PosełWiesławWoda">Posłowie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego będą głosowali za uchwaleniem ustawy. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-21.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Wyczerpaliśmy debatę, jeśli chodzi o czas przewidziany dla klubów parlamentarnych.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów zgłasza jeszcze wolę zadania pytania? Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Więcej osób nie widzę.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Zamykam w takim razie listę posłów zapisanych do zadania pytań.</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Określam czas na zadanie pytania na jedną minutę.</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Krajewski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełMirosławKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rządowy projekt ustawy o wjeździe na terytorium RP, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin jest właściwym i bardzo potrzebnym implementacyjnym rozwiązaniem problemu w tym obszarze.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PosełMirosławKrajewski">Zasada prawa rzymskiego mówi: de minimis non curat lex - ustawa nie powinna troszczyć się o drobiazgi. Mimo to drobiazgi są jednak w ustawie ważne, stąd kilka pytań, które być może w rozporządzeniach pana ministra zachęcą do ich rozstrzygnięcia.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PosełMirosławKrajewski">Projekt zawiera kilka niejasnych zapisów budzących wątpliwości. Jednym z nich jest art. 13 ust. 2: Jaki jest termin wniesienia odwołania od decyzji komendanta placówki Straży Granicznej? Projekt nie przewiduje bowiem takiego terminu.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#PosełMirosławKrajewski">Pytam także: Dlaczego w katalogu wymienionych członków rodzin brakuje członków przysposobionych?</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#PosełMirosławKrajewski">Zadaję też pytanie, bo wątpliwości budzi zapis art. 50: Co oznacza termin „niezwłocznie”?</u>
<u xml:id="u-23.5" who="#PosełMirosławKrajewski">Wreszcie ostatnia kwestia. Czy zostanie ustalony, w drodze rozporządzenia, tryb sprawdzania przez organ prowadzący postępowanie o zarejestrowanie pobytu warunku posiadania wystarczających środków finansowych? W projekcie brakuje takiego odesłania. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">W takim razie pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam cztery pytania.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełMirosławPawlak">Pierwsze: Czy dokument podróży, o którym mowa w proponowanym art. 9, jest równoważny, równorzędny z innym ważnym dokumentem potwierdzającym tożsamość i obywatelstwo?</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PosełMirosławPawlak">Drugie: Przy jakich czynnościach urzędowych nie jest w ogóle honorowane pełnomocnictwo notarialne w odniesieniu do czynności cywilnoprawnych i z jakich konkretnie przyczyn prawem określonych?</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie trzecie: Czy o trybie i warunkach odwiedzania nieletniego pochodzącego z małżeństwa mieszanego rodziców rozwiedzionych orzeka polski sąd rodzinny i nieletnich, sąd pochodzenia jednego z małżonków czy też będzie w tym przypadku stosowane przemienne prawo polskie i prawo kraju zamieszkania jednego z rodziców małoletniego?</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PosełMirosławPawlak">I ostatnie pytanie. Proszę o szczegółowe wyjaśnienie zapisu dotyczącego udzielenia zgody na pobyt tolerowany i o ewentualne przykłady takich sytuacji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Pan poseł Józef Stępkowski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełJózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W miarę upływu czasu liczba przesłanek o wydaleniu obywatela Unii Europejskiej z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zawęża się do sytuacji szczególnego zagrożenia. Dlaczego możliwości organu podejmującego decyzję w sprawie wydalenia ograniczają się w miarę wydłużania się pobytu obywateli Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin w Rzeczypospolitej Polskiej? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekJarosławKalinowski">Poseł Jerzy Wenderlich, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełJerzyWenderlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czas na uchwalenie tej ustawy minął z końcem kwietnia. Chciałbym zapytać, dlaczego rząd, znając przecież nie taki krótki czas procedowania nad ustawami, skierował projekt dopiero w dniu 21 kwietnia. Nie najlepsza jest opinia w Unii Europejskiej o pracowitości i merytorycznej wartości dzisiejszego rządu, raczej ta opinia mówi o jego kłótliwości. Dlaczego dajemy jeszcze dodatkowe argumenty do tego, żeby takie niekorzystne opinie podsycać?</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PosełJerzyWenderlich">Drugie pytanie. Chciałbym zapytać, czy są jeszcze jakieś kraje spośród krajów Unii Europejskiej, które z takim opóźnieniem przedkładają te legislacje. Widzę, że przedstawiciele rządu kiwają głowami, czyli ta odpowiedzialność i nie najlepsza opinia rozłoży się akurat w tym przypadku i w tej sprawie na kilka krajów.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PosełJerzyWenderlich">I trzecie, ostatnie, króciutkie pytanie. Otóż mówi się o tym, że w sprawach regulowanych w ustawie organy właściwe mają pouczyć obywatela Unii Europejskiej czy członka jego rodziny w języku dla niego zrozumiałym. Czy oszacowaliście państwo stopień trudności w wykonaniu tego zapisu, dlatego że wiemy, iż z tymi językami wśród kadry urzędniczej nie jest jeszcze najlepiej, i w jakim stopniu, na ile będzie możliwe wykonanie tego zapisu, zważywszy na nie tak jeszcze dużą znajomość języków obcych polskiego korpusu urzędniczego? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Bronisław Komorowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">O zadanie pytania proszę pana posła Stanisława Steca z SLD.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Obywatele Unii Europejskiej, przebywając w naszym kraju, mają prawo korzystać z opieki zdrowotnej, podobnie nasi obywatele, przebywając w krajach Unii Europejskiej, również mają prawo korzystać z opieki zdrowotnej. Z informacji, jakie się słyszy, szczególnie ostatnio w programie Polskiego Radia, wynikało, że koszty obsługi zdrowotnej na przykład w Niemczech są chyba 3-krotnie wyższe niż w przypadku tej samej usługi w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PosełStanisławStec">W związku z tym, że pan minister nie będzie dzisiaj przygotowany do odpowiedzi, prosiłbym o odpowiedź na piśmie na pytanie, jakie dotychczas Narodowy Fundusz Zdrowia poniósł koszty obsługi zdrowotnej naszych obywateli za granicą, w krajach Unii Europejskiej, a jakie otrzymał środki z tytułu zwrotu za opiekę zdrowotną obywateli Unii Europejskiej w naszym kraju, jakie jest saldo z tego tytułu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Marka Kawę z Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełMarekKawa">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PosełMarekKawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dzisiaj mamy do czynienia z kolejną implementacją dyrektywy europejskiej i taka uwaga porządkująca. Patrząc na znaczenie samego słowa „dyrektywa”, chcę powiedzieć, że dyrektywę przyjmuje się albo nie, czyli albo się ją akceptuje, albo odrzuca. Dlatego trochę dziwi mnie, że my w ogóle dyskutujemy na ten temat, ale to jest cała specyfika implementacji naszego prawa do prawa Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#PosełMarekKawa">Już przechodzę do meritum sprawy. Zainteresowała mnie sprawa stałego pobytu. Czy jest jakikolwiek związek nabycia właśnie tego prawa z obywatelstwem? Czy nabycie prawa do stałego pobytu skutkuje czy warunkuje później proces nabycia obywatelstwa polskiego? Czy to są jakieś sprawy powiązane?</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#PosełMarekKawa">Akurat jest taka zbieżność, w Stanach Zjednoczonych trwa teraz nowelizacja praw imigracyjnych, naturalizacyjnych i jednym z kryteriów, oczywiście kryterium dotyczącym przyjęcia obywatelstwa, jest kryterium językowe. Tutaj ta sprawa w ogóle się nie pojawia. Mnie w ogóle interesuje, czy władze polskie będą zainteresowane właśnie jako jednym z kryteriów nabycia prawa do stałego pobytu kryterium językowym. My w końcu jesteśmy gospodarzem we własnym kraju. Ja rozumiem, wiem o regulacji swobodnego przepływu nie tylko towarów i usług, ale i ludności, lecz zachowajmy przynajmniej status gospodarzy i pewne warunki dotyczące choćby właśnie kryteriów językowych. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">W ten sposób lista osób zapisanych do zadania pytań została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Bardzo proszę pana prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców Piotra Stachańczyka o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytania, które zostały zadane, będę udzielał odpowiedzi po kolei.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o pytania pana posła Krajewskiego, to chcę powiedzieć, że art. 13 ust. 2 nie zawiera określenia terminu, ponieważ stosuje się tu ogólny termin odwołania przewidziany przez Kodeks postępowania administracyjnego, a zgodnie z art. 3 omawianej ustawy do wszystkich postępowań w sprawach określonych w ustawie stosuje się przepisy K.p.a., chyba że sama ustawa stanowi inaczej. W tym przypadku tak nie stanowi.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Wśród członków rodziny nie ma osób przysposobionych. Jest to konsekwencja implementacji dyrektywy, która bardzo szczegółowo i dokładnie określa zakres pojęciowy członka rodziny. My ten zakres wprost przenieśliśmy do tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o używane w ustawach pojęcie „niezwłocznie”, nie tylko w tej ustawie, ale w wielu innych ustawach, to oznacza ono, że bez nieuzasadnionej zwłoki organ powinien w takich przypadkach działać tak szybko, jak tylko jest to możliwe. Pojęcie to ma za sobą zarówno orzecznictwo, jak i doktrynę. Wielokrotnie było w różnych orzeczeniach albo w różnych wystąpieniach przedstawicieli doktryny wyjaśniane.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o pytania pana posła Pawlaka, to w przypadku art. 9 obywatel Unii Europejskiej może wjechać na terytorium RP na podstawie ważnego dokumentu podróży lub innego ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość lub obywatelstwo. Dokument podróży to pojęcie w ustawodawstwie polskim zdefiniowane. Definicja tego pojęcia znajduje się w ustawie o cudzoziemcach i o taki dokument tu chodzi. Obywatel Unii może mieć też inny ważny dokument, na przykład dowód osobisty potwierdzający jego tożsamość lub obywatelstwo. Dowód osobisty nie jest dokumentem podróży, ale w tym przypadku jest wspomnianym w tym artykule innym ważnym dokumentem potwierdzającym tożsamość lub obywatelstwo.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie dotyczące pełnomocnictw notarialnych, to ono w zdecydowany sposób wykracza poza zakres przedmiotowy ustawy. Jeżeli pan poseł skonkretyzowałby to pytanie, to staralibyśmy się odpowiedzieć na nie na piśmie, albowiem możliwość korzystania z pełnomocnictw notarialnych niewiele ma wspólnego z samą ustawą.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Jedyna powiązana z tym kwestia, która pojawiała się w toku prac komisji, to sprawa osobistego udziału w pewnych czynnościach cudzoziemca. Zwracam uwagę na istniejący przepis Kodeksu postępowania administracyjnego, który dopuszcza sytuację, kiedy to zainteresowany, jeżeli wynika to z charakteru czynności albo z przepisu ustawy, albo z decyzji organu, jest zobowiązany przybyć osobiście i osobiście pewnej czynności dopełnić. W przypadku tej ustawy chodzi o czynność składania wniosków o dokumenty lub o rejestrację wniosków przewidzianych w tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Pobyt tolerowany natomiast jest to pojęcie wykraczające poza tę ustawę. Pobyt tolerowany przyznaje się cudzoziemcom w Polsce na podstawie przepisów ustawy z czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dotyczą one sytuacji, kiedy wydalenie cudzoziemców z terytorium Polski naruszałoby prawne międzynarodowe zobowiązania naszego państwa, a w szczególności postanowienia konwencji rzymskiej o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Dotyczy to osób, którym nie należy się status uchodźcy na terytorium Polski.</u>
<u xml:id="u-36.8" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Teraz, jeżeli chodzi o pytanie pana posła Stępkowskiego, to cała konstrukcja wydalania obywateli Unii z innego kraju Unii oparta jest na dwóch założeniach. Pierwsze założenie jest takie, że obywatel Unii ma prawo przebywania na terytorium innego kraju członkowskiego nie tylko na podstawie dyrektywy czy prawa wewnętrznego, ale przede wszystkim na podstawie art. 18 traktatu o wspólnotach europejskich. Pozbawienie go prawa pobytu i wydalenie może nastąpić tylko w sytuacjach szczególnych. Konstrukcja dyrektywy, którą tu przenosimy, jest taka, że im dłuższy jest ten pobyt cudzoziemca na terytorium naszego kraju, im bardziej jest już zżyty z tym krajem, jeśli przeniósł tu swoje centrum życiowe, tym te warunki, w których mogłoby nastąpić wydalanie, są ostrzejsze. Nie jest to konstrukcja niezwykła, w wielu krajach tego typu rozwiązania stosowane są w ogóle w przypadku procesu wydalania i założenia są takie, że im dłużej cudzoziemiec przebywa na terytorium danego kraju, im bardziej jest z nim związany, tym trudniej go wydalić.</u>
<u xml:id="u-36.9" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o pytania pana posła Wenderlicha, to w szeregu krajów Unii - listę przekażemy na piśmie - nie wdrożono jeszcze tej dyrektywy. W kwietniu powiadomiliśmy Komisję Europejską, że projekt został skierowany do Sejmu i zostało przez komisję uznane, że Polska wykonuje dyrektywę z niewielkim opóźnieniem, ale opóźnieniem, które nie ma de facto znaczenia dla tego procesu. Opóźnienie to nastąpiło m.in. również dlatego, że dyrektywa ta nie jest idealnie napisana. Istnieje specjalny komitet, także przy Komisji Europejskiej, który wyjaśnia pewne niejasności i dokonuje interpretacji. Można uzyskać tam interpretację pewnych pojęć, my również z tego korzystaliśmy.</u>
<u xml:id="u-36.10" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Dyrektywa ta jest trudna i przygotowanie tego dokumentu również było rzeczą trudną. Dlatego to naprawdę niewielkie opóźnienie z punktu widzenia Komisji Europejskiej, a to wiemy na pewno, bo z komisją rozmawialiśmy, nie będzie miało dla Polski żadnych negatywnych skutków ani opinii. Ze skierowaniem projektu do parlamentu zmieściliśmy się w terminie przewidzianym w dyrektywie.</u>
<u xml:id="u-36.11" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o pouczenia, to są one przygotowywane w formie pisemnej, są tłumaczone i wręczane. Będą również przygotowane wzory decyzji i pouczeń o możliwości odwołania w językach unijnych, tak aby każdy zainteresowany dostał decyzję w języku unijnym przez siebie rozumianym.</u>
<u xml:id="u-36.12" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Pytanie pana posła Steca przekażemy prezesowi Narodowego Funduszu Zdrowia.</u>
<u xml:id="u-36.13" who="#PrezesUrzędudoSprawRepatriacjiiCudzoziemcówPiotrStachańczyk">Jeśli chodzi natomiast o pytanie pana posła Kawy, to oczywiście stały pobyt wiąże się z obywatelstwem. W art. 8 ustawy o obywatelstwie jest wyraźnie wskazane, że cudzoziemcowi można na jego wniosek nadać obywatelstwo polskie, jeżeli zamieszkuje na terytorium Europy co najmniej 5 lat i posiada m.in. prawo stałego pobytu oczywiście obywatela Unii. Jeśli natomiast chodzi o kryterium językowe, to wprowadza się je w tej chwili w różnych krajach. Będziemy nad tym myśleć przy okazji trwających prac nad nową ustawą o obywatelstwie polskim i przewidywaną na koniec tego roku nowelizacją ustawy o cudzoziemcach. Generalną zasadą w krajach Unii jest jednak reguła, że od obywateli innych krajów Unii przyjeżdżających i realizujących wynikające z traktatu swoje prawo pobytu na terytorium całej Unii nie oczekuje się znajomości języka i nie stosuje się w takim przypadku kryteriów językowych. Można je stosować, i niektóre kraje to robią, wobec obywateli państw trzecich, państw innych niż państwa unijne. Nad tego typu rozwiązaniami pracujemy, analizujemy, czy byłyby dla nas korzystne i być może w przyszłości, jak mówię, w toku prac nad ustawami o obywatelstwie czy o zmianie ustawy o cudzoziemcach będziemy je proponować Wysokiej Izbie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Rozumiem, że pani sprawozdawca komisji nie widziała potrzeby zabrania głosu ponownie.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Zamykam zatem dyskusję.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">W związku z tym, że nie było żadnych poprawek, do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań w dniu jutrzejszym.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 2., 3. i 4. porządku dziennego:</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">2. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (druki nr 404 i 586).</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">3. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (druki nr 405 i 587).</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">4. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (druki nr 406 i 588).</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę pana posła Marka Opiołę o zabranie głosu w celu przedstawienia sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-37.9" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Pana ministra nie ma. Mam zaszczyt przedstawić do rozpatrzenia sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionych przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektach ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i o Służbie Wywiadu Wojskowego (druki nr 404, 405, 406).</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Sejm na 14. posiedzeniu w dniu 23 marca 2006 r. skierował w celu rozpatrzenia powyższe projekty ustaw do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia przedstawionych przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektów ustaw o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i o Służbie Wywiadu Wojskowego oraz o przepisach wprowadzających te ustawy.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pozwolę sobie przedstawić łączne sprawozdanie komisji z ww. projektów ustaw, ponieważ materia regulacji jest ściśle powiązana ze sobą i trudno byłoby omawiać to pojedynczo. Komisja Nadzwyczajna procedowała nad projektami ustaw złożonymi przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na posiedzeniach w dniach 4, 19, 20, 21, 25, 27 kwietnia oraz 10, 17 i 22 maja 2006 r., a także wysłuchała oświadczenia przedstawiciela Komitetu Integracji Europejskiej, który poświadczył, że podmiot projektowanej regulacji zawarty w sprawozdaniu jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Jako wiceprzewodniczący Komisji Nadzwyczajnej, powołanej w tej sprawie, chciałbym na wstępie zaznaczyć, że prace nad projektami ustaw przebiegały w sposób konstruktywny i merytoryczny. Prace komisji skupiły się m.in. na doprecyzowaniu przepisów związanych z postępowaniem weryfikacyjnym do służby SKW i SWW poprzez złożenie oświadczenia żołnierzy i pracowników Wojskowych Służb Informacyjnych i abolicji przewidzianej w tej procedurze. Ponadto rozszerzono katalog kar dyscyplinarnych oraz ograniczenia działalności zarobkowej poza służbą dla funkcjonariuszy SKW i SWW.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">W toku postępowania nad projektami ustaw w pracach komisji została przedstawiona opinia Komisji do Spraw Służb Specjalnych, która pozytywnie zaopiniowała projekty omawianych ustaw. Pomocne komisji były ekspertyzy i opinie, łącznie było ich kilkanaście. W toku prac nad projektem tej ustawy na posiedzeniu komisji zgłoszono poprawki. Panowie posłowie, nieobecni, Janusz Zemke i Michał Tober z Klubu Poselskiego SLD złożyli siedem poprawek do ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (druk nr 404). Postaram się pokrótce omówić te najistotniejsze.</u>
<u xml:id="u-38.5" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Poprawki 1–6 zmierzają do zmian mówiących, że Służba Kontrwywiadu Wojskowego i Służba Wywiadu Wojskowego wchodzą w skład Sił Zbrojnych. Dotyczy to powoływania szefów służb spośród żołnierzy zawodowych.</u>
<u xml:id="u-38.6" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Kolejną znaczącą poprawką jest wprowadzenie postępowania odwoławczego po procesie kwalifikacyjnym dla żołnierzy zawodowych wyznaczonych na stanowisko służbowe w SKW i SWW. W projekcie ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (druk nr 405) w art. 5 posłowie wnioskodawcy wnosili o dodanie postępowania odwoławczego dla kandydatów do służby, którego tryb określi w drodze rozporządzenia minister obrony narodowej.</u>
<u xml:id="u-38.7" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">W projekcie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (druk nr 406) wnioskodawcy wnoszą o powołanie 9 członków komisji odwoławczej: przez prezydenta RP - trzech, prezesa Rady Ministrów - trzech i Sejmową Komisję do Spraw Służb Specjalnych - również trzech. Dalsze poprawki dotyczące komisji odwoławczej dotyczą prac tejże komisji.</u>
<u xml:id="u-38.8" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Poseł Paweł Graś z Platformy Obywatelskiej złożył dwie poprawki w kwestii zadań komisji likwidacyjnej, to jest inwentaryzacja środków z funduszy operacyjnych Wojskowych Służb Informacyjnych w terminie 14 dni od dnia powołania.</u>
<u xml:id="u-38.9" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Propozycje, które przedstawiłem, w głosowaniu w komisji nie uzyskały większości. Jak już wcześniej wspomniałem, powyższe poprawki nie uzyskały poparcia komisji, wobec czego na żądanie panów posłów wnioskodawców mają one kwalifikację na podstawie art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu wniosków mniejszości. Poprawki, które uzyskały poparcie komisji, złożone przez posła Pawła Grasia z Platformy, do projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (druk nr 406) dotyczą sprawozdań składanych przez komisję likwidacyjną i komisję weryfikacyjną, jak również przez pełnomocników służb do marszałka Sejmu poprzez sejmową Komisję do Spraw Służb Specjalnych.</u>
<u xml:id="u-38.10" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Poprawka zgłoszona przez posła Zawiszę z Samoobrony do art. 109 projektu ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (druk nr 405) dotyczyła kary dyscyplinarnej do pozbawienia stopnia. Poprawka ta nie uzyskała akceptacji komisji.</u>
<u xml:id="u-38.11" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Panie Marszałku! Na koniec pragnę powiedzieć, że projekty ustaw złożone przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i o Służbie Wywiadu Wojskowego oraz o przepisach wprowadzających te ustawy zostały przyjęte przez komisję jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-38.12" who="#PosełSprawozdawcaMarekOpioła">Kończąc, chciałbym z tego szczególnego miejsca podziękować pracownikom Kancelarii Sejmu, wydatnej pomocy sekretariatu komisji i Biura Legislacyjnego Sejmu, wszystkim posłom, a w szczególności przewodniczącemu komisji za sprawne prowadzenie posiedzeń. Dziękuję bardzo panom ministrom oraz osobom, które nas wspierały, w wyjaśnieniu wielu istotnych kwestii. Dla mnie osobiście praca w tej komisji była ważnym doświadczeniem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, Sejm ustalił w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 5 do 37 min, to znaczy ustalił debatę krótką.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę pana posła Marka Surmacza o zabranie głosu w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełMarekSurmacz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przemawiać w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie, o której można powiedzieć wprost: przyjęcie omawianych projektów ustaw pozwoli Polsce i Polakom utwierdzić się w przekonaniu, że oto po blisko 17 latach dopełnia się budowa podstaw demokratycznego państwa.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PosełMarekSurmacz">Uchwalenie ustaw o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz o Służbie Wywiadu Wojskowego i innych ustaw w tej sprawie, wniesionych do parlamentu przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, faktycznie likwiduje Wojskowe Służby Informacyjne i powołuje na ich miejsce służby odpowiadające standardom ustrojowym demokratycznego państwa prawnego.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PosełMarekSurmacz">Polska i codzienne mozolne budowanie reguł demokracji potrzebuje pewności, że legalnie wybrani przedstawiciele władzy ustawodawczej, prezydent i rząd, są jedynymi, każdy w swoim zakresie, ośrodkami władzy politycznej w kraju, że kształtujące ład demokratyczny media pozostaną obiektywnym obserwatorem i komentatorem naszego życia obywatelskiego i państwowego, że władza sądownicza orzeka z poszanowaniem zasady niezawisłości w oparciu o konstytucję i ustawy. Dlatego tak ważne jest tworzenie segmentów bezpieczeństwa państwa zapewniających sprawne jego funkcjonowanie, ale też pozostawanie pod pełną kontrolą reguł demokratycznych. Dotąd nie mieliśmy nie tylko pewności, że taki ład w naszym państwie istnieje, ale przeciwnie, wiele działań państwowych z ostatnich 16–17 lat było konsekwencją niedopuszczalnej ingerencji i brutalnego często zaburzania rozwoju naszego państwa. Tak funkcjonująca demokracja musiała być ułomna, nie dopuszczała bowiem do naturalnego kształtowania procesów zmian wynikających z przekonania obywateli, lecz działań, dla których powiązania z dawnym aparatem komunistycznym stały się wiodącym wskazaniem w nowej rzeczywistości politycznej po 1989 r. Niemały w tym udział miały Wojskowe Służby Informacyjne. Służby te, pozbawione zupełnie skutecznej kontroli, angażowały się w wiele przedsięwzięć gospodarczych, finansowych, które ostatecznie przyczyniły się do zbudowania patologicznych powiązań tak bardzo niszczących gospodarkę. Bardzo charakterystyczne jest to, że polityczne ośrodki władzy państwowej ten stan tolerowały i nierzadko wykorzystywały dla egoistycznych celów osobistych bądź organizacyjnych.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#PosełMarekSurmacz">Jesteśmy środowiskiem politycznym, które jako jedyne przez ostatnie 17 lat wielokrotnie alarmowało o zagrożeniach i skutkach wpływu tych służb na demokrację w Polsce i za to byliśmy bezwzględnie atakowani i zwalczani. Dlatego kiedy już kilka lat temu w swoim programie Prawo i Sprawiedliwość sformułowało koncepcję likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych, na odzew nie trzeba było długo czekać. Do bezpardonowej walki z nami ruszyły te siły polityczne, które - to widać dzisiaj gołym okiem - na transformacji ustrojowej Polski skorzystały najwięcej. Czerpały z niejasnych, często przestępczych metod przysparzania sobie ogromnych majątków przy wprowadzaniu nowych zasad gospodarczych z wykorzystaniem instrumentów tworzonego na swoje potrzeby prawa.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#PosełMarekSurmacz">Potęga finansowa to nie tylko korupcyjny wpływ na decyzje państwowe, ale co gorsze, wpływ na ukształtowanie ładu medialnego w naszym kraju, który tak istotnie określa dzisiaj świadomość obywateli i dokonywane przez nich polityczne wybory. W dzisiejszym Sejmie obrońcami starego porządku pozostali jedynie posłowie postkomunistycznej lewicy. Oficjalne wypowiedzi przedstawicieli SLD i ich nagłaśnianie w niektórych mediach to ostatnie próby wpływu wskazujące na to, że przesądzenie o likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych jest faktycznym uderzeniem w ciągłość władzy wywodzącej się z PRL-owskiej bezpieki. Nie może zatem dziwić, że niektórzy politycy, już nie tylko z SLD, w propagandowej walce z podejmowanymi przez koalicyjny rząd premiera Kazimierza Marcinkiewicza działaniami naprawczymi państwa za cel obrali sobie najsilniejsze ogniwo wsparcia tego rządu, a więc Prawo i Sprawiedliwość, posługując się przy tym argumentami-preparatami właśnie wytworzonymi przez WSI na użytek kolejnych kampanii wyborczych. Politycy ci uznają, że wielokrotnie powtarzane kłamstwa stają się prawdą, w rzeczywistości tylko ich prawdą.</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#PosełMarekSurmacz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uczestniczymy dzisiaj w ważnym wydarzeniu o ustrojowym znaczeniu. Przyjmowane dzisiaj rozwiązania prawne zagwarantują, że Służba Kontrwywiadu Wojskowego i Służba Wywiadu Wojskowego jako służby specjalne zajmą się wyłącznie ochroną przed zagrożeniami dla obronności państwa, służyć będą bezpieczeństwu i zdolności bojowej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez ministra obrony narodowej. W ten sposób Prawo i Sprawiedliwość spełnia ważne deklaracje wobec obywateli i państwa.</u>
<u xml:id="u-40.6" who="#PosełMarekSurmacz">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zwracam się do Wysokiej Izby o niezwłoczne uchwalenie omawianych ustaw. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-40.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Nie ma pana posła Biernackiego, proszę w takim razie pana posła Krzysztofa Sikorę o wystąpienie w imieniu klubu Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełKrzysztofSikora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionych przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektów ustaw o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego oraz o przepisach wprowadzających powyższe ustawy.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PosełKrzysztofSikora">Celem projektu ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego jest wprowadzenie do porządku prawnego regulacji zapewniających sprawne i efektywne funkcjonowanie służb odpowiedzialnych za kwestie obronności państwa oraz bezpieczeństwo sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PosełKrzysztofSikora">Zgodnie z projektem ustawy Służba Kontrwywiadu Wojskowego, jako służba specjalna i służba ochrony państwa, będzie właściwa w sprawach ochrony przed zagrożeniami wewnętrznymi, natomiast Służba Wywiadu Wojskowego - przed zagrożeniami zewnętrznymi dla obronności państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych jednostek organizacyjnych podległych ministrowi obrony narodowej lub nadzorowanych przez tego ministra. Zakres działalności Służby Kontrwywiadu Wojskowego ograniczono zasadniczo do obszarów bezpieczeństwa sił zbrojnych, w ściśle określonym katalogu zagrożeń i przestępstw, natomiast Służba Wywiadu Wojskowego będzie służbą działającą wyłącznie, z wyraźnie wskazanymi w ustawie wyjątkami, poza granicami kraju. Są to powszechnie przyjęte standardy w większości państw NATO.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#PosełKrzysztofSikora">Przedmiotowe projekty unormowań regulują niniejszą problematykę w sposób kompleksowy i całościowy. Postaram się z tak szerokiej materii wybrać najistotniejsze elementy powyższych uregulowań i przedstawić stan prawny zaproponowany w przedłożonych projektach ustaw.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#PosełKrzysztofSikora">Zgodnie z projektem ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz szef Służby Wywiadu Wojskowego są centralnymi organami administracji rządowej i podlegają ministrowi obrony narodowej. Wyjątkiem są określone w ustawie uprawnienia prezesa Rady Ministrów lub ministra koordynatora służb specjalnych.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#PosełKrzysztofSikora">Do podstawowych zadań Służby Kontrwywiadu Wojskowego należy zapobieganie popełnianiu przestępstw przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową oraz pracowników sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i innych jednostek organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej oraz wykrywanie tych przestępstw. Chodzi tu o takie przestępstwa, jak: przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne określone w rozdziale XVI Kodeksu karnego, a także w innych ustawach i umowach międzynarodowych, przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej określone w rozdziale XVII Kodeksu karnego, przestępstwa korupcyjne, przestępstwa przeciwko ochronie informacji niejawnych określonych w rozdziale XXXIII Kodeksu karnego, jeżeli mogą one zagrażać bezpieczeństwu lub zdolności bojowej sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub innych jednostek organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, przestępstwa związane z działalnością terrorystyczną, przestępstwa godzące w bezpieczeństwo potencjału obronnego państwa oraz inne przestępstwa wymienione na zasadzie numerus clausus w zaproponowanej ustawie. Do innych zadań kontrwywiadu wojskowego należy współdziałanie z Żandarmerią Wojskową i innymi organami uprawnionymi do ścigania przestępstw, realizowanie, w granicach swojej właściwości, zadań służby ochrony państwa określonych w ustawie z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych, uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć znaczenie dla obronności państwa, bezpieczeństwa lub zdolności bojowej sił zbrojnych, podejmowanie działań w celu eliminowania ustalonych zagrożeń, prowadzenie kontrwywiadu radioelektronicznego oraz przedsięwzięć z zakresu ochrony kryptograficznej i kryptoanalizy. Kolejnymi uprawnieniami kontrwywiadu wojskowego, zgodnie z regulacjami przedłożonego projektu ustawy, jest uczestniczenie w planowaniu i przeprowadzaniu kontroli realizacji umów międzynarodowych dotyczących rozbrojenia, ochrona bezpieczeństwa jednostek wojskowych oraz innych jednostek organizacyjnych MON, ochrona bezpieczeństwa badań naukowych i prac rozwojowych zleconych przez siły zbrojne i inne jednostki organizacyjne MON oraz ochrona produkcji towarów, technologii i usług o przeznaczeniu wojskowym i obrotu nimi. Jak widać, jest to niezwykle szeroki zakres kompetencji.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#PosełKrzysztofSikora">Natomiast do zadań Służby Wywiadu Wojskowego w myśl przepisów projektu należy przede wszystkim uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa potencjału obronnego Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto do zadań wywiadu należy rozpoznawanie militarnych zagrożeń zewnętrznych godzących w obronność Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagrożeń międzynarodowym terroryzmem i przeciwdziałanie im. Do kompetencji wywiadu wojskowego należą także czynności rozpoznawcze dotyczące międzynarodowego obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi oraz towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady i zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem tej broni oraz środków jej przenoszenia. Ponadto: uczestniczenie w planowaniu i przeprowadzaniu kontroli realizacji umów międzynarodowych dotyczących rozbrojenia, rozpoznawanie i analizowanie zagrożeń występujących w rejonach napięć, konfliktów i kryzysów międzynarodowych, prowadzenie wywiadu elektronicznego, współdziałanie w organizowaniu polskich przedstawicielstw wojskowych za granicą oraz inne działania wynikające z ustawy.</u>
<u xml:id="u-42.7" who="#PosełKrzysztofSikora">Działalność Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego finansowana będzie z budżetu państwa z części przeznaczonej na obronę narodową. Koszty realizacji zadań służb, w zakresie, w którym ze względu na wyłączenie ich jawności nie mogą być stosowane przepisy o finansach publicznych, rachunkowości i zamówieniach publicznych, będą finansowane z utworzonego na ten cel funduszu operacyjnego.</u>
<u xml:id="u-42.8" who="#PosełKrzysztofSikora">Szefowie obu służb będą powoływani i odwoływani na wniosek ministra obrony narodowej przez prezesa Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Kolegium do Spraw Służb Specjalnych i sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Skład organów zaangażowanych w powołanie kierujących wojskowymi służbami specjalnymi gwarantuje odpowiedni i profesjonalny wybór. Muszą zostać ponadto, co jest oczywiste, spełnione ustawowe przesłanki. W przypadku powołania na powyższe stanowiska osoba będąca kandydatem musi: posiadać wyłącznie obywatelstwo polskie, korzystać z pełni praw publicznych, wykazywać nieskazitelną postawę moralną, obywatelską i patriotyczną, dać rękojmię należytego wykonywania zadań, spełnić wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji stanowiących tajemnicę państwową, oznaczonych klauzulą „ściśle tajne”. Ostatnią negatywną przesłanką konieczną do spełnienia przez kandydatów jest niepełnienie służby zawodowej i niebycie współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa wymienionych w art. 5 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Chodzi m.in. o takie organy, jak: Resort Bezpieczeństwa Publicznego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego, jednostki organizacyjne podległe powyższym organom, jednostki organizacyjne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej, zwiad Wojsk Ochrony Pogranicza, Zarząd Główny Służby Wewnętrznej jednostek wojskowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe mu komórki, Informacja Wojska Polskiego i Zarząd Informacji Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. Osoba powołana na szefa służb specjalnych nie może być także sędzią, który orzekając, uchybił godności urzędu, sprzeniewierzając się niezawisłości sędziowskiej. Odwołanie szefa służby z zajmowanego stanowiska może nastąpić w przypadku rezygnacji z zajmowanego stanowiska, zrzeczenia się obywatelska polskiego lub nabycia obywatelstwa innego państwa, skazania prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, lub utraty predyspozycji niezbędnych do zajmowania tegoż stanowiska. Ostatnią przyczyną mogącą stać się przesłanką odwołania jest niewykonywanie obowiązków z powodu choroby trwającej nieprzerwanie ponad 3 miesiące.</u>
<u xml:id="u-42.9" who="#PosełKrzysztofSikora">Szefowie służb, najpóźniej na 3 miesiące przed końcem roku kalendarzowego, przedstawiają ministrowi obrony narodowej, każdy w zakresie swojej właściwości, roczne plany działania na rok następny. Te same organy do dnia 31 stycznia przedstawiają prezesowi Rady Ministrów oraz ministrowi obrony narodowej sprawozdania z działalności i wykonania budżetu służb za poprzedni rok kalendarzowy.</u>
<u xml:id="u-42.10" who="#PosełKrzysztofSikora">Szefowie służb są zobowiązani, każdy w zakresie swoich właściwości, powiadamiając ministra obrony narodowej, przekazać niezwłocznie prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i prezesowi Rady Ministrów informacje mogące mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji Polski.</u>
<u xml:id="u-42.11" who="#PosełKrzysztofSikora">Dla zapewnienia bezpieczeństwa i zdolności bojowej jednostek wojskowych sił zbrojnych realizujących zadania za granicą w skład tych jednostek mogą wchodzić jednostki organizacyjne służb. Biorąc pod uwagę specyfikę oraz katalog zadań, jest to unormowanie nieodzowne.</u>
<u xml:id="u-42.12" who="#PosełKrzysztofSikora">Funkcjonariuszem przedmiotowych służb może być osoba: posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie, korzystająca z pełni praw publicznych, która nie była skazana za popełnione umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe, dająca rękojmię zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych, posiadająca co najmniej średnie wykształcenie i określone kwalifikacje zawodowe oraz zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia służby.</u>
<u xml:id="u-42.13" who="#PosełKrzysztofSikora">Przyjęcie kandydata do służby następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, na które składa się: przyjęcie stosownego podania, kwestionariusza osobowego, a także dokumentów stwierdzających wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz zawierających dane o uprzednim zatrudnieniu oraz przede wszystkim przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej. Kolejnym etapem jest postępowanie sprawdzające, określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych, i ustalenie zdolności fizycznej i psychicznej do określonej służby. W stosunku do kandydata ubiegającego się o przyjęcie do służby na stanowisko wymagające szczególnych umiejętności lub predyspozycji postępowanie kwalifikacyjne może być rozszerzone o czynności mające na celu sprawdzenie przydatności kandydata do służby na takim stanowisku, w tym o przeprowadzenie badania psychofizjologicznego.</u>
<u xml:id="u-42.14" who="#PosełKrzysztofSikora">Minister obrony narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębny dla każdej służby wzór kwestionariusza osobowego oraz szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego wobec kandydatów do służby. Stosunek służbowy funkcjonariusza będzie powstawał w drodze mianowania, na podstawie dobrowolnego zgłoszenia się do służby. Osoba przyjęta do służby będzie mianowana funkcjonariuszem na okres 3 lat w służbie przygotowawczej. Mianowanie na stałe będzie następowało po upływie tego okresu i uzyskaniu pozytywnej oceny. Właściwymi organami do przyjmowania do służby, mianowania, przenoszenia, delegowania, oddelegowania, zwalniania i odwoływania ze stanowisk służbowych, zawieszania, a także uchylania zawieszania w czynnościach służbowych, zwalniania ze służby oraz stwierdzania wygaśnięcia stosunku służbowego są szefowie służb, każdy w swoim zakresie działania.</u>
<u xml:id="u-42.15" who="#PosełKrzysztofSikora">W ustawie o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego szczegółowo uregulowano wymienione kwestie. W projekcie określono przesłanki zwolnienia ze służby obligatoryjne albo fakultatywne. Podkreślić warto, iż jedną z przesłanek do zwolnienia obligatoryjnego jest utrata obywatelstwa polskiego lub nabycie obywatelstwa innego państwa.</u>
<u xml:id="u-42.16" who="#PosełKrzysztofSikora">W rozdziale 2 powołanego wcześniej projektu ustawy zamieszczono przepisy dotyczące korpusów i stopni służbowych funkcjonariuszy. Przewidziane zostały 4 korpusy: szeregowych, podoficerów, chorążych i oficerów. Na stopień szeregowego mianuje się funkcjonariusza z dniem mianowania na stanowisko służbowe. Mianowanie na kolejne, wyższe stopnie nie może nastąpić wcześniej niż po upływie w służbie określonego okresu. Ustawa reguluje ponadto prawa i obowiązki funkcjonariuszy służb, uprawnienia związane z lokalem mieszkalnym, szczegółowe kwestie dotyczące uposażenia i innych świadczeń pieniężnych. Projekt reguluje także kwestie odpowiedzialności dyscyplinarnej. Funkcjonariuszowi za popełnione przestępstwa i wykroczenia, niezależnie od odpowiedzialności karnej, mogą być wymierzone kary dyscyplinarne, tj. upomnienie, nagana, surowa nagana, nagana z ostrzeżeniem, ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku, wyznaczenie na inne stanowisko służbowe, obniżenie stopnia, pozbawienie stopnia oficerskiego, ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby. Najsurowszą z kar dyscyplinarnych jest wydalenie ze służby.</u>
<u xml:id="u-42.17" who="#PosełKrzysztofSikora">Funkcjonariusz podlega okresowemu opiniowaniu służbowemu, przeprowadzonemu: w służbie przygotowawczej - nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, w służbie stałej - raz na 2 lata.</u>
<u xml:id="u-42.18" who="#PosełKrzysztofSikora">Funkcjonariusze służb, wykonując czynności operacyjno-rozpoznawcze, mają prawo żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej oraz do zwracania się o niezbędną pomoc do innych przedsiębiorców, jednostek organizacyjnych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy.</u>
<u xml:id="u-42.19" who="#PosełKrzysztofSikora">Ostatnim aktem składającym się na sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej są przepisy wprowadzające przedłożone ustawy, które dostosowują system prawny do niniejszych zmian.</u>
<u xml:id="u-42.20" who="#PosełKrzysztofSikora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę bolesną historię polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego, działalność Wojskowych Służb Informacyjnych i na przeciwnym biegunie - działalność służb specjalnych cywilnych, czyli Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, gdzie zadania wewnętrzne i zewnętrzne zostały w sposób profesjonalny i racjonalny oddzielone, gdzie w sposób zadowalający realizowane są cele, dla których zostały one powołane, oraz przede wszystkim biorąc pod uwagę zakres przedłożonych unormowań, Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej poprze sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionych przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektach ustaw o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego oraz przepisy wprowadzające powyższe ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-42.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę pana posła Pawła Grasia o zabranie głosu w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosełPawełGraś">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Omawiamy dziś projekty ustaw likwidujących Wojskowe Służby Informacyjne, instytucję otoczoną w ostatnich latach złą sławą. Ludzie służb oskarżani byli o udział w aferach gospodarczych, o manipulacje dziennikarzami i wydawcami, wpływanie na polityków i o bardzo wiele innych grzechów.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PosełPawełGraś">Likwidacja WSI była jednym z nielicznych wspólnych postulatów kampanii wyborczej Prawa i Sprawiedliwości i Platformy Obywatelskiej. Dlatego nasze zdziwienie budziła i budzi opieszałość, z jaką PiS przystąpił do realizacji tego postulatu oraz tryb prac nad omawianymi projektami ustaw. Najpierw wielomiesięczna cisza, potem prasowe doniesienia o konflikcie między ministrem Wassermannem i ministrem Sikorskim, a w konsekwencji - niemożność wypracowania wspólnego projektu rządowego i przejęcie inicjatywy przez pana prezydenta. W efekcie otrzymaliśmy projekty nie do końca spójne, obarczone zarzutami o niekonstytucyjność, do których w trakcie ekspresowych, rzeczywiście, prac komisji, większość poprawek zgłaszali wnioskodawcy, przy braku jednoznacznej i jednolitej opinii rządu wobec proponowanych rozwiązań. Na wniosek ministra Wassermanna przesunięto również o kilka miesięcy termin wprowadzania omawianych rozwiązań w życie. Pytanie - czy będzie jeszcze co po tym czasie likwidować? Czy ludzie służb, ci, którzy mają coś na sumieniu, nie wykorzystają tego czasu na przejście do żandarmerii, do wojskowego rozpoznania? Ze zdziwieniem w trakcie obrad komisji dowiedzieliśmy się, że biuro attachatów wojskowych wyodrębniono i przeniesiono ze struktury WSI 2 miesiące temu. Czy wobec tego ta struktura, ci ludzie będą podlegać procesowi weryfikacji, czy będą z niego wyłączeni?</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PosełPawełGraś">Platforma Obywatelska postulowała szybką likwidację WSI, pociągnięcie do odpowiedzialności winnych patologii i nadużyć, bo przecież WSI to nie tylko nadużycia, to również ciężka praca oficerów, zwłaszcza liniowych, strzegących bezpieczeństwa naszych żołnierzy w Afganistanie, Iraku czy na Bałkanach. A więc szybka likwidacja, rozliczenie winnych i powołanie w miejsce zlikwidowanych służb niewielkich agencji, o mocno ograniczonych i jasno opisanych kompetencjach i zadaniach ograniczonych do potrzeb sił zbrojnych.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#PosełPawełGraś">Postulowaliśmy likwidację styku służb z przemysłem, czyli tego obszaru, który rodził największe zagrożenie patologiami, korupcją, nadużyciami gospodarczymi. Postulowaliśmy wprowadzenie sankcji za przekroczenie ustawowego katalogu zadań nowych służb. Wnioskodawcy przyjęli zupełnie inną filozofię, która, naszym zdaniem, spowoduje wiele problemów i może narazić na szwank bezpieczeństwo naszych żołnierzy. Bo oto w miejsce Wojskowych Służb Informacyjnych mamy de facto dwie nowe cywilne agencje - wywiadu i kontrwywiadu, z pomieszanym porządkiem i pragmatyką cywilną i wojskową, z różnymi ścieżkami kariery, różnym zaszeregowaniem, różnymi stopniami dla funkcjonariuszy cywilnych i dla żołnierzy zawodowych. Mamy potencjalnie konfliktogenne niejasności w sposobie zdefiniowania zwierzchnictwa nad agencjami ministra koordynatora i ministra obrony narodowej. I wreszcie najbardziej kontrowersyjny zapis, definiujący powstałe służby jako służby specjalne, które stają się częścią sił zbrojnych dopiero w momencie ogłoszenia mobilizacji oraz w czasie wojny; dopiero w tym momencie stają się częściami sił zbrojnych. I tu pojawia się pierwszy zarzut o niekonstytucyjność. Chciałbym przytoczyć fragment opinii pana profesora Izdebskiego, która dotyczy właśnie tej sprawy: Co więcej, skoro projekty stanowiące, co trafnie podkreśla się w ich uzasadnieniach, integralną całość, traktują obydwie służby jako nie tylko służby ochrony państwa lub służby specjalne, powołane do ochrony obronności państwa, przyjąć trzeba, jak to się czyni w projekcie nr 406, iż w ogóle, a nie tylko okazjonalnie, stanowią one część składową sił zbrojnych. Odmienne założenie oznaczałoby prawną niemożliwość ich klasyfikowania z punktu widzenia nie tylko przepisów powołanej ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. oraz ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, ale również przepisów Konstytucji RP. Zgodnie bowiem z konstytucją Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swego terytorium i zapewnia bezpieczeństwo obywateli, a ochronie niepodległości państwa i niepodzielności jego terytorium oraz zapewnieniu bezpieczeństwa i nienaruszalności jego granic służą siły zbrojne RP podlegające cywilnej i demokratycznej kontroli. Konstytucja rozróżnia pod tym względem tylko czas pokoju i czas wojny, należy więc uznać w tym kontekście za niemożliwe, aby określona służba zmieniała kwalifikację prawną także w innym przypadku.</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#PosełPawełGraś">Widzimy więc wyraźnie, że ten zapis naraża nas na zarzut niezgodności z konstytucją.</u>
<u xml:id="u-44.5" who="#PosełPawełGraś">W opinii tego samego eksperta wątpliwości budzi również wprowadzenie do projektów ustaw zapisów o ministrze koordynatorze służb specjalnych. Krótki cytat: z tego punktu widzenia za niezgodne z konstytucją należy uznać wprowadzenie do projektu z druku nr 404 instytucji ministra koordynatora służb specjalnych. Dalej następuje obszerne wyjaśnienie.</u>
<u xml:id="u-44.6" who="#PosełPawełGraś">Cechy niezgodności z konstytucją noszą również zapisy - podnoszone zresztą przy okazji ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym - nakładające całkowicie niedookreślone obowiązki na przedsiębiorców, naruszające, zdaniem eksperta, zasady demokratycznego państwa prawa wymagające tworzenie przepisów o treści konkretnej i jasnej. Ten sam ekspert pisze również: Poza zakresem niniejszej opinii pozostaje ocena projektów z punktu widzenia techniki legislacyjnej. Choć jeśli przyjąć, że zasady techniki określają w swoim zakresie standardy przyzwoitej legislacji nakazanej przez art. 2 konstytucji, i w tym przedmiocie można byłoby przedstawić określone uwagi krytyczne.</u>
<u xml:id="u-44.7" who="#PosełPawełGraś">Lista nieścisłości, niekonsekwencji i braków w tych ustawach zajęłaby rzeczywiście kilka stron. Na mocy tych projektów powołamy instytucje, których zadania będą się dublować z Agencją Wywiadu, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Żandarmerią Wojskową i wojskowym rozpoznaniem. Nigdzie nie znajdziemy wzmianki o kosztach tej operacji, o kosztach likwidacji i tworzenia nowych służb, z których każda będzie rozbudowywała swoją administrację, logistykę, swoje możliwości operacyjne. Wszystko to w czasie naszego aktywnego zaangażowania w Iraku i Afganistanie.</u>
<u xml:id="u-44.8" who="#PosełPawełGraś">W miejsce przejrzystej koncepcji funkcjonowania służb specjalnych nowoczesnego państwa wobec wyzwań i zagrożeń XXI w. mamy niejasny i zagmatwany swoisty pentagram ministra Wassermanna złożony z Agencji Wywiadu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz Służb Wywiadu i Kontrwywiadu Wojskowego.</u>
<u xml:id="u-44.9" who="#PosełPawełGraś">Mimo tych zastrzeżeń Platforma Obywatelska poprze przedłożone projekty, gdyż realizacja naszej wizji funkcjonowania służb wymagałaby pisania tych projektów praktycznie od nowa. Jednak już teraz zapowiadamy przeprowadzenie audytu instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa, na podstawie którego określone zostaną kompetencje i zadania poszczególnych służb. Kolejnym krokiem powinno być uchwalenie ustawy o bezpieczeństwie państwa, jasno definiującej rolę poszczególnych organów i wzajemne zależności między nimi w systemie bezpieczeństwa państwa.</u>
<u xml:id="u-44.10" who="#PosełPawełGraś">Osobną ustawą powinna zostać uregulowana działalność operacyjna. Mamy już zbyt wiele instytucji, które mają prawo do głębokiej ingerencji w prywatne życie obywateli. W demokratycznym państwie prawa funkcjonowanie służb specjalnych musi być wpisane w ścisłe ramy prawne, zapewniać ich właściwe zadaniowanie, nadzór i kontrolę. Klub PO obawia się, że proponowane rozwiązania zwiększą chaos w newralgicznym obszarze bezpieczeństwa państwa.</u>
<u xml:id="u-44.11" who="#PosełPawełGraś">Mamy również nadzieję, że nieprawdziwe są pogłoski o tym, by w kierownictwie nowych służb kluczową rolę miały odgrywać osoby związane z Samoobroną. Dlatego tym bardziej będziemy się stanowczo domagać wyjaśnienia w służbach roli ludzi, o których pojawiają się ciągle w doniesieniach prasowych niejasne komunikaty - chodzi o ich rolę w powstaniu Związku Zawodowego „Samoobrona” i partii Samoobrona, a także międzynarodowe kontakty liderów tej partii. Uważamy, że ma to kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa państwa.</u>
<u xml:id="u-44.12" who="#PosełPawełGraś">Wraz z poprawkami, które nasz klub złożył podczas prac komisji, jak zapowiedziałem wcześniej, popieramy wprowadzenie tych projektów w życie i liczymy na to, że likwidacja zostanie przeprowadzona szybko i sprawnie oraz że będzie miała zdecydowany i dobry wpływ na bezpieczeństwo państwa, na uporządkowanie obszaru, na którym od wielu miesięcy i lat ciążą zarzuty, insynuacje i o którym pojawiają się różnego rodzaju wiadomości, którymi jesteśmy karmieni przez media od dłuższego czasu. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
<u xml:id="u-44.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o wypowiedź w imieniu klubu SLD pana posła Michała Tobera.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełMichałTober">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt zaprezentować stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia przedstawionych przez prezydenta RP projektów ustaw o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i o Służbie Wywiadu Wojskowego oraz przepisach wprowadzających te ustawy.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PosełMichałTober">Panie i Panowie Posłowie! Na wstępie nie mogę się zachować inaczej - muszę jeszcze raz w imieniu Klubu Poselskiego SLD wyrazić głęboki sprzeciw wobec trybu, w jakim procedujemy nad tak ważnymi ustawami. Komisja wczoraj wieczorem przyjęła sprawozdania dotyczące trzech projektów ustaw. Zostały one doręczone paniom i panom posłom dzisiaj rano, dziś o 9 każdy z posłów mógł je odebrać. To są trzy obszerne dokumenty, liczące łącznie kilkaset stron skomplikowanego, zawiłego tekstu prawnego. Wyznaczenie debaty na dzień dzisiejszy na godz. 11 wskazuje na to, iż chce się pozbawić ogół posłów poselskiego prawa do zapoznania się z materią projektów. W imię politycznych, propagandowych interesów większości łamie się obyczaje parlamentarne, lekceważy jakość debaty.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#PosełMichałTober">To przykra i smutna konstatacja, ale to już nie pierwsza ważna ustawa, nad którą tak debatujemy. Przypomnę chociażby słynną nowelizację ustawy o radiofonii i telewizji. Ona również była procedowana wyjątkowo ekspresowo i jak to się skończyło, wszyscy mieliśmy okazję zobaczyć w wyroku Trybunału Konstytucyjnego.</u>
<u xml:id="u-46.3" who="#PosełMichałTober">Szanowni Państwo! Projekty ustaw likwidujących WSI i wprowadzających dwie nowe Służby: Wywiadu i Kontrwywiadu Wojskowego dotykają szczególnie delikatnej materii bezpieczeństwa państwa i skuteczności jego sił zbrojnych. Doświadczenie Polski i innych państw uczy, że głębokie reorganizacje służb specjalnych są trudnym procesem, który niesie ze sobą nieuniknione koszty i powoduje zachwianie bezpieczeństwa. Dlatego złota zasada powinna brzmieć tak: „Zmiany w służbach specjalnych tylko w razie konieczności i tylko w niezbędnym zakresie, nic więcej niż to rzeczywiście niezbędne”. Tymczasem likwidacja WSI łamie tę zasadę i stanowi wymierne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa.</u>
<u xml:id="u-46.4" who="#PosełMichałTober">Kierując się tymi przesłankami, klub SLD już w pierwszym czytaniu owych trzech projektów opowiedział się za ich odrzuceniem. W wystąpieniu klubowym przewodniczącego klubu Jerzego Szmajdzińskiego wskazaliśmy szereg argumentów przeciwko tak radykalnym zmianom w obrębie wojskowych służb specjalnych.</u>
<u xml:id="u-46.5" who="#PosełMichałTober">Podczas pracy komisji projekty uległy pewnym korektom, głównie jednak o charakterze porządkowym, redakcyjnym. Dlatego też podtrzymujemy nasz pogląd i nasz sprzeciw wobec tak radykalnych zmian w obrębie wojskowych służb specjalnych - radykalnych ponad wszelką miarę, ponad wszelką potrzebę.</u>
<u xml:id="u-46.6" who="#PosełMichałTober">Dyskutowane projekty nie porządkują przy tym całości spraw związanych z funkcjonowaniem wojskowych służb specjalnych ani też precyzyjnie nie rozstrzygają statusu nowych służb mających powstać w miejsce WSI. Równocześnie próbują dokonać istotnych zmian w innych ustawach, na przykład w ustawie o ABW oraz Agencji Wywiadu czy też ochronie informacji niejawnych.</u>
<u xml:id="u-46.7" who="#PosełMichałTober">O ile jeszcze zrozumiałe było wyodrębnienie przepisów o służbie funkcjonariuszy, pod warunkiem że dotyczyłyby one funkcjonariuszy wszystkich służb, to tworzenie odrębnej ustawy zawierającej przepisy wprowadzające służbę funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego oraz ustawy o służbie ich funkcjonariuszy jest niezrozumiałe i wyjątkowo rzadko spotykane w praktyce legislacyjnej.</u>
<u xml:id="u-46.8" who="#PosełMichałTober">Ale istotniejsze niż względy formalne wydają się zastrzeżenia w sprawie przyjętych merytorycznych rozstrzygnięć. Wymienię tylko kilka z nich, bo można by o tym mówić wiele godzin. I tak:</u>
<u xml:id="u-46.9" who="#PosełMichałTober">W miejsce dotychczas funkcjonujących jednolitych Wojskowych Służb Informacyjnych będących integralną częścią sił zbrojnych, właściwych w sprawach obronności państwa i bezpieczeństwa Sił Zbrojnych RP i realizujących swe zadania z zakresu wywiadu i kontrwywiadu wyłącznie na rzecz lub w interesie tych sił, projekty przewidują powołanie dwóch odrębnych służb - i ich szefów - wywiadu i kontrwywiadu jako centralnych organów administracji rządowej, niebędących częścią Sił Zbrojnych RP. Problem, czy SKW oraz SWW są czy nie są częścią sił zbrojnych, został przez autorów projektów skomplikowany w sposób właściwie niemożliwy do precyzyjnego rozstrzygnięcia. Zmiana znaczenia szefów SKW oraz SWW i ustanowienie nadzoru politycznego - przekształcono dotychczasowe oczy i uszy Sił Zbrojnych RP w jednostkę niezależną czy, można by powiedzieć, usługową dla sił zbrojnych.</u>
<u xml:id="u-46.10" who="#PosełMichałTober">Dzieląc dotychczasowe jednolite Wojskowe Służby Informacyjne, realizujące zadania wywiadu i kontrwywiadu wojskowego, na dwie odrębne służby, autorzy opiniowanych projektów zdają się pomijać niebezpieczeństwa płynące z charakteru zagrożeń współczesną przestępczością. Dziś służby zwalczające przestępczość informacje o przestępstwie, zwłaszcza planowanym, oraz o jego sprawcach uzyskują z reguły na podstawie analizy wielu, często rozbieżnych, informacji uzyskiwanych z różnorodnych źródeł. Stąd też nakazem chwili jest raczej potrzeba jednolitego, a przez to sprawnego kierownictwa nad tymi służbami. Brak jednolitego działania w ramach tej samej instytucji, pod jednolitym kierownictwem, nie może być zastąpiony najlepszą nawet koordynacją, a już nie koordynacją sprawowaną z ministerialnego stanowiska. Unaoczniły to dobitnie wydarzenia z 11 września 2001 r. w Stanach Zjednoczonych, kiedy to wzajemna rywalizacja służb, mimo istnienia tam doskonałych organów i procedur, nie pozwoliła na takie wykorzystanie posiadanych przez te służby informacji operacyjnych, które pozwoliłoby zapobiec tragicznym wydarzeniom. Dziś Amerykanie wyciągają z tego wnioski. A Polska zmierza w kierunku dokładnie odwrotnym.</u>
<u xml:id="u-46.11" who="#PosełMichałTober">Niebagatelny również wydaje się argument o nietrafnym podziale jednolitej do tej pory wojskowej służby specjalnej na dwie odrębne służby z uwagi na istotny wzrost kosztów finansowych związanych z ich funkcjonowaniem. Utworzenie SKW oraz SWW to nie tylko prosty podział dotychczasowych, a także nowych zadań i obowiązków WSI pomiędzy nie, ale także podział majątku i kosztów bieżącego funkcjonowania.</u>
<u xml:id="u-46.12" who="#PosełMichałTober">Chciałbym w tym miejscu zadać pytanie przedstawicielom rządu: Gdzie koncepcja tańszego państwa? W IV RP mamy rekordową liczbę czterech wicepremierów, mamy tyle tek ministerialnych, ile nie było w Polsce od 15 lat, a okazuje się, że koszty rosną także i w materii wojskowych służb specjalnych, nad którymi dzisiaj dyskutujemy. Czy to jest tanie państwo? Czy na tym ma polegać koncepcja taniego państwa, którą państwo obwieszczacie praktycznie każdego dnia, ale czyny mają się nijak do zapowiedzi, nijak do słów?</u>
<u xml:id="u-46.13" who="#PosełMichałTober">W projektach ustaw nie został jasno zdefiniowany charakter służby żołnierzy zawodowych pełniących ją w SKW i SWW w kontekście realizacji ustawowych zadań tych służb. W tej sytuacji nie sposób zadać pytania o przewidywaną rolę żołnierzy zawodowych w rzekomo - jak na to wskazują nazwy - wojskowych służbach kontrwywiadu i wywiadu i o stanowiska, na jakie mieliby być wyznaczani w tych służbach.</u>
<u xml:id="u-46.14" who="#PosełMichałTober">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do dyskutowanych projektów ustaw zgłosiliśmy kilka fundamentalnych poprawek. I tak, uważamy, że służby kontrwywiadu i wywiadu wojskowego powinny być integralną częścią sił zbrojnych. Zasadniczej zmianie powinien ulec mechanizm weryfikacji żołnierzy WSI. Nie do przyjęcia jest mechanizm ograniczony wyłącznie do weryfikacji, bez możliwości odwołania się od decyzji do komisji odwoławczej. Funkcjonowanie komisji odwoławczej jest warunkiem większej praworządności w postępowaniu kwalifikacyjnym. Za błędne uważamy też założenie, że wojskowymi służbami specjalnymi mogliby kierować cywile. Podobnie jak w zdecydowanej większości państw NATO, funkcje te powinni pełnić żołnierze zawodowi. Jak często mówiono z tej mównicy, praktyka jest królową prawdy. Warto, aby wszyscy posłowie zapoznali się ze statystykami, z tym, jak w państwach NATO to wygląda, czy wojskowe służby specjalne są czy też nie są integralną częścią sił zbrojnych, czy na ich czele stoją żołnierze zawodowi, czy też cywile. Otóż wyniki tych statystyk są miażdżące dla autorów przedłożonych projektów.</u>
<u xml:id="u-46.15" who="#PosełMichałTober">Zgłoszone przez nas poprawki zostały odrzucone przez Komisję Nadzwyczajną, a więc wracają one na salę plenarną w postaci wniosków mniejszości. Od przyjęcia bądź też odrzucenia tych wniosków mniejszości uzależniamy nasze stanowisko wobec omawianych ustaw.</u>
<u xml:id="u-46.16" who="#PosełMichałTober">Powiedziano już dzisiaj z tej mównicy, że te projekty ustaw są realizacją zapowiedzi programowych Prawa i Sprawiedliwości. Ale to nie jest realizacja działań pozytywnych - to jest realizacja pewnych obsesji, pewnych lęków i obaw, które nie wiadomo z czego wynikają. I ku mojemu zdumieniu momentami dzisiejsza debata o likwidacji WSI i o powołaniu nowych wojskowych służb specjalnych przeradza się w debatę o mediach. Okazuje się, że zdaniem posłów większości parlamentarnej media w Polsce kierowane są głównie chyba przez WSI; takie można wyciągnąć wnioski z tego, co z tej mównicy padało. Słyszeliśmy już z ust przedstawicieli PiS, że nie ma w Polsce wolnych mediów. Dziś dowiadujemy się jeszcze więcej - że nie tylko nie ma wolnych mediów, ale że te media są de facto wydawane, kierowane, produkowane przez Wojskowe Służby Informacyjne i pracujących w nich oficerów. W takim razie wyrażam zdumienie. Skoro już tak szybko panowie z PiS procedowaliście nad ustawą o radiofonii i telewizji, to może od razu wtedy, skoro WSI głównie się zajmuje mediami, trzeba było przy okazji nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji znowelizować także przepisy dotyczące wojskowych służb specjalnych, bo wszystko to w waszej politycznej wyobraźni składa się na jedną, spójną całość. Zresztą to nie jest tylko kwestia myślenia polityków spod znaku Prawa i Sprawiedliwości, ale także główni ideolodzy, intelektualiści środowiska PiS-owskiego o tym mówią. Na przykład twórca tzw. toruńskiej szkoły wywiadu, czyli Studium Socjologii Bezpieczeństwa Wewnętrznego, profesor Zybertowicz w ubiegłym tygodniu w jednym z wywiadów opublikowanych w ogólnopolskiej prasie powiada: Dla powodzenia IV RP niezbędny jest przełom symboliczny. Właśnie rozwiązanie WSI i zastąpienie ich nowymi organizacjami, pokazanie, kto tu rozdaje karty, kto jest w siodle na dobre, to byłby krok do symbolicznego przełomu. Jak się to zrobi, to ci, którzy kontrolują media, zaczną inaczej myśleć, a dziennikarze - w efekcie inaczej działać.</u>
<u xml:id="u-46.17" who="#PosełMichałTober">Taki sposób myślenia, panie i panowie posłowie, jest obraźliwy i uwłaczający powadze tej Izby oraz szkodliwy dla jakości życia publicznego w Polsce. Jeżeli uważacie dziennikarzy, których mijacie na korytarzach sejmowych, z którymi rozmawiacie, którym komentujecie rozmaite wydarzenia i przedstawiacie swoje racje, za bezwolnych wykonawców linii takich czy innych tajnych służb, to oznacza to, że rozmiar fobii, lęków i niezrozumienia mechanizmów demokratycznego państwa sięga już w tej Izbie zenitu.</u>
<u xml:id="u-46.18" who="#PosełMichałTober">Usłyszeć dziś można było, że politycy sprzeciwiający się takiej formie zmian w obrębie wojskowych służb specjalnych posługują się, cytuję za posłem Surmaczem: argumentami preparatami przygotowanymi przez Wojskowe Służby Informacyjne.</u>
<u xml:id="u-46.19" who="#PosełMichałTober">Otóż, panie pośle, pragnę pana zapewnić, że tego wystąpienia nie pisał mi żaden oficer Wojskowych Służb Informacyjnych. Jeżeli uważa pan inaczej, a mam nadzieję, że nie, to wtedy będziemy się musieli...</u>
<u xml:id="u-46.20" who="#komentarz">(Poseł Marek Surmacz: Oczywiście, że nie.)</u>
<u xml:id="u-46.21" who="#PosełMichałTober">To cieszę się, że nie uważa pan, że pisał mi to wystąpienie jakiś przedstawiciel WSI, bo gdyby tak pan uważał, to musielibyśmy się spotkać na sali innej niż sala sejmowa.</u>
<u xml:id="u-46.22" who="#komentarz">(Poseł Marek Surmacz: Znam jeszcze inne sale.)</u>
<u xml:id="u-46.23" who="#PosełMichałTober">Panie i Panowie Posłowie! Na zakończenie chcę podkreślić raz jeszcze, że działalność wojskowych służb specjalnych, Wojskowych Służb Informacyjnych, można i trzeba doskonalić. Można dokonywać w nich także istotnych, wspierających ich pracę zmian personalnych. Ale droga, która prowadzi do mechanicznej i bezrefleksyjnej likwidacji WSI i powołania zupełnie nowych służb specjalnych, jest drogą błędną; drogą, która może przynieść państwu polskiemu i bezpieczeństwu naszego państwa więcej szkód niż korzyści. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-46.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę pana posła Piotra Ślusarczyka o zabranie głosu w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w dniu dzisiejszym przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin w przedmiocie likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych oraz powołania dwóch nowych służb wojskowych, to jest Służby Wywiadu Wojskowego oraz Służby Kontrwywiadu Wojskowego. W dniu dzisiejszym dokonujemy poważnego i ostatecznego rozrachunku z układem, jaki istniał przez ostatnie 17 lat, a swymi korzeniami sięgał czasów komunizmu i wszechwładzy służb bezpieczeństwa.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Omawiany projekt zmian dotyczących funkcjonowania Wojskowych Służb Informacyjnych nie może być rozpatrywany bez analizy wydarzeń oraz przemian społeczno-gospodarczych, jakie miały miejsce po roku 1989. Po upadku komunizmu Polska weszła na drogę reform, które miały przekształcić funkcjonujący wówczas system centralnego planowania gospodarki w system wolnorynkowy. Duże nadzieje wiązano z otwarciem granic, możliwością inwestowania prywatnego kapitału, a także przypływu kapitału zagranicznego, co miało wpłynąć na przyspieszenie procesu poprawy życia i sytuacji Polaków. Wielkie nadzieje wiązaliśmy również z prywatyzacją niemałego przecież majątku państwowego będącego spuścizną po poprzednim okresie, ale wypracowanego przez wszystkich Polaków. Z radością przyjmowaliśmy zapowiedzi planowanego uwłaszczenia naszych obywateli, korzystania z owoców prywatyzacji tego majątku oraz współdecydowania całego narodu w zarządzaniu składnikami majątkowymi. Wkrótce jednak te nadzieje stały się wirtualnym bytem. Okazało się bardzo szybko, że Polacy nie mają żadnego wpływu na to, co się dzieje z ich majątkiem, a władza zupełnie nie liczy się z interesem ogółu społeczeństwa. Zagrożeniem byli przede wszystkim sami sprawujący władzę - kolejne ekipy rządowe - którzy w zaciszu gabinetów dokonywali niejasnych transakcji gospodarczych, wyprzedając majątek narodowy Polaków praktycznie za bezcen.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Prywatyzacja majątku narodowego prawie zawsze odbywała się z naruszeniem prawa bądź była niezgodna z interesami ekonomicznymi i narodowymi państwa. Pozbyliśmy się majątku wartego wiele miliardów dolarów, a poziom życia Polaków niewiele się poprawił. Beneficjentami prywatyzacji okazywały się kliki przestępców i skorumpowanych polityków. Społeczeństwo nic nie otrzymało. Jak się później okazywało, a wynikało to z nieoficjalnych informacji, często medialnych, zawsze w tle tych afer pojawiali się oficerowie służby wywiadu. Kolejne afery: PZU, Bank Śląski, FOZZ, afera paliwowa, afera alkoholowa, a przede wszystkim afera związana z Orlenem, wywoływały szereg wątpliwości, które nigdy nie zostały w pełni rozwiane. Winy oficerów służb nigdy podczas ich wyjaśniania nie udowodniono, ale zawsze pojawiały się uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Chciałbym w tym punkcie przypomnieć i podkreślić liczne zasługi Wojskowych Służb Informacyjnych dla bezpieczeństwa państwa i Polaków. Ale też liczne nieścisłości wskazują na potrzebę dość radykalnych zmian w funkcjonowaniu tych służb.</u>
<u xml:id="u-48.4" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! WSI, jak wszyscy wiemy, powstało na początku lat dziewięćdziesiątych, niestety z dawnych służb PRL-owskich. Rządy pookrągłostołowe, o czym wiele osób już nie pamięta, zapomniały o weryfikacji oficerów tych służb. WSI od zarania budziło szereg kontrowersji. Już od lat dziewięćdziesiątych zarzucano rządowi Tadeusza Mazowieckiego uległość wobec tych służb. Nic w tym dziwnego, skoro część aktywu partii była ściśle powiązana z wywiadem i kontrwywiadem wojskowym na różnych etapach robienia kariery w aparacie państwowym, dyplomacji i biznesie. Często pojawiały się zarzuty, że znaczna część kadr tych służb, w tym przeogromna część kadry kierowniczej, została przeszkolona w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Funkcjonariuszom WSI zarzucano powszechne wpływanie na gospodarkę i życie polityczne naszej ojczyzny. Zarzuty odnośnie do tej służby w tym zakresie dotyczyły m.in. zaangażowania się w nielegalny transport broni dla terrorystów, mafii rosyjskiej i krajów objętych embargiem ONZ. Poważnym problemem stali się oficerowie WSI obsadzający stanowiska w gabinetach cywilnych ministrów obrony narodowej. Często oficerowie WSI także pełnili funkcje w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego, w spółkach handlowych, w bankach i w wielu innych instytucjach - tam gdzie nie powinno ich być.</u>
<u xml:id="u-48.5" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Niestety szefowie tych służb, pomimo że byli żołnierzami zawodowymi, nie byli apolityczni. Nieszczęściem tych służb, ale i wielu innych, jest to, że układy polityczne zaczynają odgrywać czołową rolę. Te służby często stają się służbami układów politycznych, które wpływają na interesy ekonomiczne państwa, miast być służbami, które bronią naszych interesów państwowych.</u>
<u xml:id="u-48.6" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Ustawa z dnia 9 lipca 2003 r. o Wojskowych Służbach Informacyjnych nie wprowadziła, jak państwo wiecie, istotnych zmian, w szczególności nie zapewniła realnej kontroli cywilnej nad służbami wojskowymi. Ustawa ta służyła niestety bieżącym interesom politycznym oraz konserwacji układu organizacyjnego i kadrowego.</u>
<u xml:id="u-48.7" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Liga Polskich Rodzin opowiada się zdecydowanie za likwidacją Wojskowych Służb Informacyjnych oraz powołaniem dwóch nowych służb specjalnych, to jest Służby Wywiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Wojskowego.</u>
<u xml:id="u-48.8" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Podstawowym założeniem proponowanych reform wojskowych jest zmiana ustrojowego usytuowania służby kontrwywiadu i wywiadu wojskowego. Służby te uzyskują status urzędów administracji rządowej, podległych ministrowi obrony narodowej. To usytuowanie może budzić i budzi wśród wielu ekspertów kontrowersje, ponieważ faktem jest, że te dwie instytucje, służby zostają wyłączone z wojskowości, ale z drugiej strony to rozwiązanie właśnie pozwoli wzmocnić kontrolę cywilną nad tymi służbami, co było dotychczas podstawowym mankamentem i budziło wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-48.9" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Projekt ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego zakłada oddzielenie struktur wywiadu oraz struktur odpowiedzialnych za zewnętrzną ochronę przed zagrożeniami dla obronności państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej, co oznacza skoncentrowanie zadań wywiadu i kontrwywiadu w dwóch wyspecjalizowanych służbach państwowych podległych ministrowi obrony narodowej. Jak wspomniałem wcześniej, rozdzielenie wywiadu i kontrwywiadu jest niezbędne z punktu widzenia zakresu ich działania. Rozdział przyczyni się - tak sądzę - do łatwiejszego kontrolowania tych służb przez właściwe organy zewnętrzne.</u>
<u xml:id="u-48.10" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Szefowie służb, powoływani i odwoływani na wniosek ministra obrony narodowej przez prezesa Rady Ministrów, uzyskają status organów administracji rządowej. Nowym rozwiązaniem jest umożliwienie pełnienia służby w obydwu agencjach na tych samych zasadach zarówno funkcjonariuszom, którzy nie są żołnierzami zawodowymi, jak i żołnierzom zawodowym wyznaczonym na stanowiska służbowe w tych służbach.</u>
<u xml:id="u-48.11" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Za słuszne należy uznać postanowienie, że funkcjonariusze służb, jak też żołnierze zawodowi wyznaczeni na stanowiska służbowe w tych służbach w okresie pełnienia służby nie będą mogli być członkami zarządów, rad nadzorczych, komisji rewizyjnych spółek prawa handlowego, członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych. To jest duży postęp i bardzo dobrze, że tak precyzyjnie zostało to określone.</u>
<u xml:id="u-48.12" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Wydaje się, że dzisiaj jedną z najistotniejszych kwestii są sprawy kadrowe. Omawiane służby mają być tworzone przez pełnomocników powołanych przez prezesa Rady Ministrów, na wniosek ministra obrony narodowej, w drodze zarządzenia, po zasięgnięciu opinii prezydenta Rzeczypospolitej. Nadzór nad działalnością pełnomocników ma sprawować minister obrony narodowej. Nabór kadr do nowych służb specjalnych należy uznać za klucz do sukcesu. O tym, czy te służby będą naprawdę nowymi tworami, zadecydują ludzie tam pracujący, a nie tylko sama nazwa.</u>
<u xml:id="u-48.13" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Liga Polskich Rodzin - panie marszałku już kończę - ma nadzieję, że weryfikacja pracowników Wojskowych Służb Informacyjnych będzie uczciwa, obiektywna i sumienna. Mamy nadzieję, że nie dojdzie do gorszących scen, z którymi mieliśmy do czynienia podczas tworzenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, kiedy to w sposób bezprawny zwolniono wielu oficerów, oprócz bowiem oczyszczenia służb potrzebna jest nam sprawna, ale i doświadczona kadra w służbach, która będzie dbała o nasze bezpieczeństwo. Mamy nadzieją, że komisja weryfikacyjna, w której zasiądą fachowcy, dokona korzystnych zmian.</u>
<u xml:id="u-48.14" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Liga Polskich Rodzin popiera omawiane projekty zmian w Wojskowych Służbach Informacyjnych. Ponieważ nie dokonano reformy na początku lat dziewięćdziesiątych, nie rozliczono się do końca ze służbami PRL, należy dokonać tego teraz. Należy teraz dokonać tego tak, aby nie wracać do tego za kilka lat i żeby wszelkie wątpliwości były rozwiązane. Przy okazji tych zmian musimy jednak pamiętać, aby nie naruszyć...</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Panie pośle, bardzo znacznie pan przekroczył czas.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">...bezpieczeństwa naszych obywateli, bezpieczeństwo jest bowiem zawsze najistotniejszym, pierwszym interesem Polski.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PosełPiotrŚlusarczyk">Liga Polskich Rodzin poprze proponowane zmiany dotyczące Wojskowych Służb Informacyjnych. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę pana posła Zbigniewa Sosnowskiego o wystąpienie w imieniu klubu PSL.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PosełZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bezpieczeństwo państwa, sprawy obronności, w tym kontrwywiadu i wywiadu wojskowego, to najżywotniejsze i najistotniejsze problemy każdego narodu. Zachodzące od 1989 r. przemiany społeczno-ustrojowe w naszym państwie spowodowały na przestrzeni tego okresu dokonanie ogromnej ilości zmian. Zmiany te miały charakter wieloaspektowy. Niektóre z nich dotyczyły zmian strukturalnych organów państwa, inne życia gospodarczego, a jeszcze inne, wymuszone przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, najczęściej wynikały z potrzeby implementacji prawa polskiego do unijnego.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PosełZbigniewSosnowski">Omawiana dzisiaj materia, tak zresztą wrażliwa na zmiany i ewentualne przeobrażenia, ma charakter ustrojowy. Wniesione do laski marszałkowskiej trzy projekty ustaw autorstwa prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, a także o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego i przepisy wprowadzające są o tyle rozwiązaniami innowacyjnymi co, ośmielę się z tej trybuny powiedzieć, pewnym quasi-eksperymentem w dotychczasowym funkcjonowaniu szeroko pojętych tzw. służb specjalnych działających w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#PosełZbigniewSosnowski">Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że tak ważny nerw państwa musi posiadać jasno, precyzyjnie i czytelnie określoną kodyfikację swojego funkcjonowania, aby w najlepszej wierze mógł służyć państwu i strzec jego najżywotniejszych interesów. Problematyka działalności tych służb przez wiele dziesięcioleci nie była prawnie uregulowana. Dopiero uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej IV kadencji ustawa z 2003 r. o Wojskowych Służbach Informacyjnych ujęła w ramy rozwiązań legislacyjnych działalność kontrwywiadu i wywiadu wojskowego. Ale aby zadośćuczynić sprawiedliwości, winien jestem przypomnienie, iż uchwalenie ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych nie było tworzeniem tych służb od zera, od początku. One po prostu już funkcjonowały, a uchwalona ustawa sankcjonowała jedynie ich byt na przestrzeni lat, prawnie wkomponowując je w ład i porządek prawny.</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#PosełZbigniewSosnowski">Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, który mam zaszczyt dzisiaj reprezentować, od zawsze był przywiązany do tradycji niepodległościowych, narodowo-wyzwoleńczych, tradycji związanych z ogromnym, nieraz nadludzkim wysiłkiem w walce z zaborcą, okupantem czy obcą ekspansją. Nasze ludowe hasło: „Żywią i bronią” jest naszym mottem przewodnim do dzisiaj. W pełni rozumiemy i szanujemy wizję zwycięskiej partii w wyborach 2005 r. o pilnej potrzebie likwidacji bądź głębokiej restrukturyzacji niektórych instytucji państwa, zastanych przed ukonstytuowaniem się Sejmu V kadencji. Podzielamy zatem pogląd o potrzebie powołania nowej formacji służb specjalnych w sferze obronności państwa. Ale chcę to oświadczyć z całą mocą: podzielamy ten pogląd jedynie co do zasady. Będąc czynnym uczestnikiem funkcjonującym na scenie politycznej, mamy prawo mieć własne, przemyślane racje, a nawet wątpliwości i zastrzeżenia co do rozwiązań szczegółowych. Otóż w toku prac Komisji Nadzwyczajnej z uwagi chyba na zbytni pospiech, który, sądzę, w przyszłości może skutkować nie najszczęśliwszymi rozwiązaniami, nie dokonano dogłębnej analizy i nie przygotowano studium o funkcjonowaniu w proponowanym materiale problemu kompilacji: funkcjonowania obok siebie pionu wojskowego wespół z funkcjonariuszami Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego. Ten zgoła bagatelny problem dzisiaj, kiedy służby te nie rozpoczęły swej działalności, może wkrótce okazać się prawdziwym problemem. Zważyć należy na fakt, i to wcale nie bagatelny, iż przebieg służby żołnierza zawodowego w czynnej służbie wojskowej regulowany jest całkowicie innymi przepisami, innymi sankcjami, czego wprost przenieść się nie da, bo i nie można przenieść, na osoby cywilne, które jedynie z nazwy będą funkcjonariuszami tych służb, lecz nigdy żołnierzami, a zawsze osobami cywilnymi.</u>
<u xml:id="u-52.4" who="#PosełZbigniewSosnowski">Ustawa w swej części materialnej pomija bodaj najważniejszą tak naprawdę kwestię zakresu przedmiotowego ich działania. Odniesienie się do ewentualnych przyszłych regulacji szczegółowych, określonych w aktach normatywnych, wydanych na podstawie rzeczonych ustaw, stanowi jedynie przemodelowanie obecnych Wojskowych Służb Informacyjnych na formację cywilno-wojskową. Mamy zatem wątpliwości, czy tego rodzaju rozwiązania nie spowodują braku istotnej kontroli Sejmu nad tymi służbami. Rzeczą całkowicie niejasną wydaje się fakt naboru do Służby Wywiadu Wojskowego osób, żołnierzy, którzy już w chwili obecnej służbę tę pełnią poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to problem wcale niebagatelny. Kto i na podstawie jakich konkretnych materiałów miałby oceniać w imieniu komisji kwalifikacyjnej prawdziwość składanych oświadczeń? A to choćby z uwagi na pełnienie służby przez dotychczasowych oficerów wywiadu z ramienia Wojskowych Służb Informacyjnych poza granicami kraju. Czy my tutaj nie staniemy wobec dylematu: albo ślepo dać wiarę ankietowanemu, albo uzasadnić swoje podejrzenia o nieprawdziwości oświadczeń i na podstawie czego? Tu należy przewidzieć możliwość wystąpienia dwóch ewentualności: nieszczelności sita przy naborze do Służby Wywiadu Wojskowego obecnych oficerów wywiadu albo, co gorsza, dokonania krzywdzącej selekcji osób wartościowych.</u>
<u xml:id="u-52.5" who="#PosełZbigniewSosnowski">Panie i Panowie Posłowie! Kandydaci do służby w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego będą poddawani badaniom specjalistycznym tzw. wariografem. Ale pozwolę sobie przypomnieć, że już na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej w dniu 20 kwietnia 2006 r. dyrektor Biura Prawnego Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego podał w wątpliwość zastosowanie wprost do rozwiązań wykładni terminu badań psychofizjologicznych. Proponowane, niektóre jakże bardzo ważne, terminy prawne, na przykład rozkaz lub decyzja, nie do końca zostały w pełni sprecyzowane co do ich zastosowania w praktyce. Zbyt często posiłkowano się wprost rozwiązaniami ustawowymi z przepisów o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu.</u>
<u xml:id="u-52.6" who="#PosełZbigniewSosnowski">Obawiam się, że chyba zapomnieliśmy o celach i potrzebie procedowanych dzisiaj rozwiązań. Stąd proste przywołanie rozwiązań per analogiam z ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu nie mogą mieć tutaj wprost zastosowania, albowiem obie wspomniane agencje tworzą osoby cywilne i stanowią one zatem pewnego rodzaju monolit. Natomiast projektowane rozwiązania o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego z uwagi na ich charakter cywilno-wojskowy monolitu takiego z urzędu stanowić nie mogą.</u>
<u xml:id="u-52.7" who="#PosełZbigniewSosnowski">Nie najszczęśliwsze wydaje się rozwiązanie polegające na tzw. daniu szansy oficerowi Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego w przypadku jego degradacji. W Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej zapis taki byłby z urzędu deprecjacją polskich sił zbrojnych, a nawet, powiem więcej, stanowiłby kuźnię złych wzorców, deprecjonując cały korpus oficerski.</u>
<u xml:id="u-52.8" who="#PosełZbigniewSosnowski">Zaskakujący dla mnie osobiście był fakt dyskusji, czy szefem danej służby ma być osoba legitymująca się wykształceniem wyższym czy też nie. Już sama dyskusja w tej materii winna być obraźliwą w stosunku do przyszłych pretendentów do objęcia tych funkcji.</u>
<u xml:id="u-52.9" who="#PosełZbigniewSosnowski">W wątpliwość podaję niemożność udziału w postępowaniu dyscyplinarnym adwokatów wojskowych z listy obrońców wojskowych. Nie jest nadal jasne, czy zdegradowany oficer będzie mógł zajmować wysokie stanowisko, na przykład w gabinecie ministra, co uwłaczałoby godności i honorowi oficerów sumiennych i oddanych, a promowałoby osoby przypadkowe i wielce nieodpowiedzialne.</u>
<u xml:id="u-52.10" who="#PosełZbigniewSosnowski">Wysoki Sejmie! Przy rozwiniętym dzisiaj systemie komputeryzacji oraz teleinformatyki nasz największy niepokój budzi projektowany zapis o personalizacji oraz rejestracji pojazdów obu służb. Ten na pierwszy rzut oka lakonicznie i niewinnie brzmiący zapis niesie ze sobą także pewne ryzyko, a nawet niebezpieczeństwo. Najoględniej do sprawy podchodząc, zagrożenie może być dwojakiego rodzaju: ze strony urzędu administracji rejestrującego pojazd danej służby, możliwości rozszyfrowania podczas szczegółowej kontroli drogowej, co narazi samych funkcjonariuszy, oraz drugi - wielu sprytnych oszustów posługujących się sfałszowanymi dokumentami tożsamości może występować w imieniu tych służb.</u>
<u xml:id="u-52.11" who="#PosełZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego z najwyższą troską i powagą podchodzi do spraw bezpieczeństwa i obronności państwa. Stąd nasza dociekliwość, wnikliwość i wszechstronna analiza, aby procedowane projekty ustaw odpowiadały nie tylko normom i procedurom określonym w „Zasadach techniki prawodawczej”, ale przede wszystkim kompensowały w swojej zawartości mądre i rzeczowe rozwiązania połączone z dobrą legislacją.</u>
<u xml:id="u-52.12" who="#PosełZbigniewSosnowski">Wierząc, że temu właśnie celowi służyć będzie przedłożone sprawozdanie, powodowani głęboką troską o pilne regulacje procedowanej materii, mimo naszych wielu wątpliwości, opowiemy się jednak za przyjęciem projektowanej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-52.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Wrzodaka w imieniu Narodowego Koła Parlamentarnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Dziękuję, panie marszałku!</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko koła narodowego. Chciałbym odnieść się w imieniu posłów z Narodowego Koła Parlamentarnego do proponowanych ustaw, które przedłożył prezydent Rzeczypospolitej pan Lech Kaczyński, o likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych oraz o powołaniu Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, które, miejmy nadzieję, będą dobrze służyć naszej ojczyźnie i wzmacniać obronność naszego państwa.</u>
<u xml:id="u-54.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Można mieć wiele, może drobnych, ale i zasadniczych, zastrzeżeń co do projektów, które przeszły już przez drugie czytanie w komisji. Zapewne słabą stroną tych projektów ustaw jest to, że nie uwzględniają one tego, co się dzieje z tymi archiwami, które dotychczas zebrały Wojskowe Służby Informacyjne. Jak to będzie wyglądać po podzieleniu jednej służby WSI na dwie? Kto i czym będzie się zajmował? Tak naprawdę to są ogromne materiały zgromadzone przez te służby, na pewno można byłoby z nich wiele rzeczy nadzwyczaj ciekawych się dowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-54.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Nie uważamy, że wszyscy pracownicy WSI to byli źli ludzie. Uważamy, że niektórzy z nich na pewno, może i większość, dobrze służyli Polsce. Jednak pracę WSI przez te 16 lat można ocenić jednym zdaniem. W moim przekonaniu i według moich kolegów posłów to jest to, że musicie w pewnym sensie ponieść karę za to, że nie ujawnialiście prawdy. To jest nasz zasadniczy punkt widzenia, ponieważ w Polsce wiele się wydarzyło przez te 17 lat. Nie ma co ukrywać, że to jest kraj dla różnych kancelarii zewnętrznych, obcych, których interesem jest, żeby jak najwięcej oczyścić z naszego kraju, najlepsze dobra, które wypracował naród przez 45 lat. Te kancelarie prawne zagraniczne szaleją i robią, co chcą w naszym kraju. Wycenili majątek tak, że za bezcen został sprzedany.</u>
<u xml:id="u-54.4" who="#PosełZygmuntWrzodak">Chcę tylko przypomnieć, w jaki sposób został sprzedany Bank Handlowy czy Pekao SA. Zapewne służby o tym wiedzą, bo przecież kancelarie zagraniczne pracowały nad wyceną. Są tutaj w naszym kraju. Co żeście, panowie, zrobili, co wy żeście zrobili, że dopuściliście do takiego szabrownictwa naszego kraju przez te 16 lat?</u>
<u xml:id="u-54.5" who="#PosełZygmuntWrzodak">Ta ocena jest fatalna, bo przede wszystkim wyprowadzono kapitał poza Polskę. Jeżeli nawet mówimy o różnych przetargach związanych z wojskiem - tutaj pan poseł Tober tak bronił tej skostniałej struktury, która nazywa się WSI, przed rozwiązaniem, przed jej likwidacją, mówiąc, że to najświetniejsza i wspaniała struktura i że jak się ją zlikwiduje, to zagrozi bezpieczeństwu państwa - to gdzie byliście, jak wojsko polskie zakupywało kołowy transporter opancerzony? Nie było ani jednego transportera wyprodukowanego przez firmę fińską. A nasze wojsko kupiło KTO, które po prostu było prototypem. I dlaczego nie było, dlaczego nie ujawniliście prawdy? Dlaczego nie próbowaliście mocno... A może to robiliście, tylko ktoś was blokował? Bo to trzeba też odpowiedzieć. Ale przecież to jest ewenement, żeby państwo polskie kupiło kołowy transporter opancerzony - prototyp, który praktycznie się nie sprawdza w naszej armii, nie wchodzi do herkulesa, tonie w wodzie. I wiele innych błędów można wymienić.</u>
<u xml:id="u-54.6" who="#PosełZygmuntWrzodak">A może przypomnę o niezrealizowanym zakupie amfibii dla wojska? Poszły pieniądze, amfibii nie ma. Do dzisiaj wojsko nie ma tego na wyposażeniu. A może o F-16? Wiele rzeczy się działo ciekawych i wielu lobbystów zagranicznych tutaj się kręciło, na tej sali siedzieli, kiedy my, posłowie protestowaliśmy przeciwko obecności tych ludzi tutaj. Pod rękę prowadzali się z niektórymi bardzo znacznymi osobami z Wysokiej Izby, jak również z rządu. I wtedy pan Tober nie krzyczał, tylko dzisiaj krzyczy. Próbuje wmówić opinii publicznej, że posłowie są przeciwni dziennikarzom, którzy chodzą tutaj po korytarzu, ciężko pracują, są partnerami dla polityków. A to nie oni decydują tak naprawdę, w jakim stopniu jest pokazywany pan Balcerowicz, we wszystkich mediach, praktycznie na jedno kopyto. Wszystkie media go bronią, to jest zastanawiające - i Polsat, i TVN, i telewizja publiczna, i różne radia. Wszyscy go bronią, bo jedyny to jest zbawiciel naszego narodu. A może jednak się mylą? Nie ma żadnej różnicy. Kto to po prostu trzyma? Kto daje ogromną ilość informacji do mediów na jedno kopyto? Ktoś o tym musi decydować. Ja nie posądzam, że to może być WSI, ale na pewno trzeba to wyjaśnić, bo to jest wyjątkowo ciekawy ewenement. A pracownicy, dziennikarze, którzy tutaj są, pracują, po prostu dostarczają informacji swoim wyższym pracodawcom, którzy decydują o przekazaniu tego opinii publicznej.</u>
<u xml:id="u-54.7" who="#PosełZygmuntWrzodak">Tak że likwidacja WSI jest niezbędna i szkoda, że dzieje się to dopiero w tym okresie, bo ta struktura, przez tyle lat skostniała, nie ujawniała prawdy, nie walczyła o interes narodowy, tylko patrzyła, jak umieścić swoich ludzi w tym biznesie, lewym biznesie, który w większości był robiony w naszym kraju przez wiele, wiele lat. I to jest sprawa bezpieczeństwa państwa polskiego, bo dzisiaj nikt nie będzie najeżdżał na Polskę czołgiem czy rakietami, tylko instrumentem finansowym. A służb tutaj nie widać, nie widać tego, że Polska na tym wszystkim traci. I mamy 500 mld długu publicznego, zagraniczny dług w niewyobrażalnym tempie wzrasta, wyprowadzono majątek, 3 mln bezrobotnych, drugie 3 mln jest na zasiłku, na świadczeniach przedemerytalnych itd. I gospodarka jest na bardzo niskim poziomie. Trudno to w tej chwili oczywiście, w ciągu kilku miesięcy, podnieść z takiej zapaści, a ludzie tracą nadzieję...</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Panie pośle, przekroczył pan czas...</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">...na jakiekolwiek pozytywne zmiany w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Ważną rolę odgrywały służby wojskowe i powinny odgrywać, ale w interesie naszego państwa i w interesie naszego narodu. Dlatego zasługują na poparcie te wszystkie trzy projekty ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">W związku z tym, że pan coś wspomniał o Leszku Balcerowiczu w kontekście WSI, to jako były minister obrony narodowej chciałbym pana zapewnić, że nigdy nie był funkcjonariuszem WSI.</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, w ten sposób przechodzimy do...</u>
<u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Wrzodak: Panie marszałku, pan po prostu przekręcił moje zdanie.)</u>
<u xml:id="u-57.4" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Nie, no, ja powiedziałem, że wspomniał pan w kontekście WSI. Nie przekręciłem pańskiego zdania. Rozumiem, że pan nie twierdził tak. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie marszałku, przepraszam, bo zostanie taki ślad, że ja powiedziałem, iż pan Leszek Balcerowicz jest w Wojskowych Służbach Informacyjnych. Absolutnie nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Nie, ja mówiłem w kontekście...</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Tylko trzeba się zastanowić, kto go broni w niesłusznej sprawie. To jest ciekawe.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Nie przekręciłem pańskiego zdania. Powiedziałem: wspomniał pan w kontekście WSI. A więc cieszę się, że pan potwierdza przynajmniej tyle, iż Leszek Balcerowicz nie był funkcjonariuszem WSI.</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, przystępujemy do zadawania pytań.</u>
<u xml:id="u-61.3" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Zapisało się na razie 3 posłów. Mamy zapisanych do głosu panów posłów Jędrzeja Jędrycha, Michała Jacha i Waldemara Wiązowskiego.</u>
<u xml:id="u-61.4" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Jeżeli ktoś jeszcze chce się zapisać, bardzo proszę, bo za chwilę zamknę listę.</u>
<u xml:id="u-61.5" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę pana posła Jędrzeja Jędrycha z PiS o wystąpienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PosełJędrzejJędrych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szanowni państwo, to dobrze, to nawet bardzo dobrze, że na tej sali toczymy dzisiaj debatę i polityczny spór o kształt służb, które będą zajmować się ochroną kontrwywiadowczą i pracą wywiadowczą na rzecz polskich sił zbrojnych. I może, proszę państwa, ta debata byłaby dzisiaj niepotrzebna, może ten spór nie byłby toczony, gdyby tak naprawdę nie dopuszczono się swego czasu pewnego zaplanowanego i przemyślanego zaniechania.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#PosełJędrzejJędrych">Otóż mieliśmy tutaj do czynienia z wystąpieniami, które z jednej strony zarzucały PiS-owi opieszałość w podejmowaniu działań...</u>
<u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest pytanie?)</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Nie, nie, wypowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PosełJędrzejJędrych">To jest wypowiedź - to jest wypowiedź.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#PosełJędrzejJędrych">...zarzucały opieszałość PiS-owi w działaniach, które miały na celu likwidację WSI i uzdrowienie tej sytuacji, która jest przedmiotem bardzo częstej krytyki z różnych stron sceny politycznej, a z drugiej strony padały też zarzuty, że tak na dobrą sprawę nie powinniśmy likwidować nic, że podnosimy rękę na tę dziedzinę życia, która wymaga szczególnej troski i szczególnej ochrony. Jest rzeczą naturalną, że ostateczny kształt każdej ustawy, każdego przepisu, który jest przedmiotem debaty w Sejmie, jest tworzony właśnie w obliczu sporu, w obliczu dyskusji. Osoby, które pracowały w Komisji Nadzwyczajnej do spraw WSI, dobrze wiedzą, jak dużym zaangażowaniem wykazali się wszyscy pracujący w tej komisji. Tempo można uznać za racjonalne. Przedmiot, materia spraw podnoszonych w komisji tak naprawdę nie ma nic wspólnego z polityczną rozgrywką, nie ma nic wspólnego z polityczną zemstą - jest to tylko i wyłącznie chęć naprawy tego, co złe, uregulowania tego, co przez zaniechanie przez wiele lat regulowane nie było.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#PosełJędrzejJędrych">Rzeczywiście, proszę państwa, służby wywiadu i kontrwywiadu wojskowego to są służby szczególne, służby, które zawsze w polskiej armii miały charakter szczególny. Kiedy sięgamy pamięcią wstecz, to piękna karta sił zbrojnych w zakresie działania polskiego wywiadu czy kontrwywiadu w latach 20. ubiegłego stulecia czy w okresie II wojny światowej oznacza naprawdę czas chluby, okres wielki i wspaniały. Już inaczej moglibyśmy oceniać lata PRL, a bardzo krytycznie lata 80. i, szczególnie, 90. Bo jeszcze raz przypominam: zapewne dzisiaj tego sporu byśmy nie toczyli, gdyby nie te zarzuty, które w stosunku do WSI są stawiane właśnie ze względu na to, że przez kilkanaście lat transformacji ustrojowej, trwania III Rzeczypospolitej nie podejmowano tak naprawdę żadnych prób uregulowania działalności WSI. Czymże jest przyjęcie ustawy dopiero w 2003 r., skoro przez kilkanaście lat tak naprawdę ta działalność była okryta bardzo szczelną zasłoną tajemnicy?</u>
<u xml:id="u-64.3" who="#PosełJędrzejJędrych">Szanowni Państwo! Dobrze wiecie - mówię to do tych osób, które pracowały w komisji - że tworząc te ustawy, staraliśmy się czerpać z doświadczeń, jakie Sejm wypracował, pracując nad ustawami o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, o Agencji Wywiadu, a także o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym. I tak naprawdę to, o czym dzisiaj mówimy, to jest daleko idąca próba porządkowania relacji, jakie powinny dotyczyć służb specjalnych, państwa i obywateli. Dziś mamy kolejny etap tworzenia systemu ochrony ważnych interesów państwa, bo wprowadzając te ustawy, w sposób jasny i czytelny rozgraniczamy działalność służb wywiadowczych i kontrwywiadowczych, tworzymy sieć służb, które mają bronić interesów naszego państwa.</u>
<u xml:id="u-64.4" who="#PosełJędrzejJędrych">I rzeczywiście jest tak, że w tych przepisach, które dzisiaj wprowadzamy, przyjęto szereg rozwiązań, które wcześniej w żaden sposób nie były omawiane. Są tu rzeczy naprawdę nowe - rzeczy naprawdę nowe, które budzą wiele wątpliwości, a które w naszym przekonaniu muszą być wprowadzone właśnie ze względu na to, że tak wiele zarzutów, tak wiele złych słów wypowiedziano na temat działalności Wojskowych Służb Informacyjnych.</u>
<u xml:id="u-64.5" who="#PosełJędrzejJędrych">Proszę państwa, warto pamiętać o sprawach zasadniczych, jak chociażby o tym, że staramy się do tych służb wprowadzić cywilów. W dużej mierze jest to podyktowane tym, że przez cały czas obawialiśmy się tego, że służby te są bardzo zamknięte i dostęp z zewnątrz jest bardzo ograniczony. Jest to praca bardzo trudna, niełatwo znaleźć idealny środek, idealny sposób na uregulowanie relacji pomiędzy żołnierzami zawodowymi a funkcjonariuszami, ale jednak udało się nam przyjąć rozwiązanie, które, jestem głęboko przekonany, dobrze będzie służyć Polsce.</u>
<u xml:id="u-64.6" who="#PosełJędrzejJędrych">Warto pamiętać, że wprowadzamy w tych ustawach bardzo ważne ograniczenie dotyczące przede wszystkim możliwości wykorzystywania przez funkcjonariuszy i żołnierzy wiedzy zdobytej przez nich w pracy na swój prywatny użytek, szczególnie w zakresie działalności gospodarczej. To jest bardzo ważna rzecz i o tym należy pamiętać.</u>
<u xml:id="u-64.7" who="#PosełJędrzejJędrych">Warto zwrócić uwagę również na to, że jest tu szereg uregulowań prawnych dotyczących kar, jakie mogą spotkać funkcjonariuszy i żołnierzy wtedy, kiedy będą łamać przepisy prawa określone w tych ustawach, które właśnie ograniczają ich aktywność gospodarczą, bo duże zaangażowanie tych służb w życie gospodarcze, społeczne czy zarzuty dotyczące inspirowania szeregu publikacji prasowych są jednymi z tych zarzutów, które są najczęściej wysuwane przez polityków jako zasadnicza przyczyna i powód, dla których te służby należy, proszę państwa, rozwiązać. Proszę państwa, aby pogodzić sprawne i, w naszym przekonaniu, szybkie likwidowanie WIS z utrzymaniem sprawności naszych służb w zakresie ochrony kontrwywiadowczej i pracy wywiadowczej, wprowadziliśmy szereg przepisów, które umożliwiają stosunkowo łagodne przejście od likwidacji WSI do działania nowych służb.</u>
<u xml:id="u-64.8" who="#PosełJędrzejJędrych">Szanowni Państwo! Warto pamiętać o tym, że działalność służb wiąże się nie tylko z przepisami, zapisami, ale przede wszystkim, proszę państwa, z ludźmi. Z jednej strony powołujemy komisję likwidacyjną, której zadaniem jest inwentaryzacja wszystkich spraw oraz rzeczy, którymi zajmowały się Wojskowe Służby Informacyjne. Komisja likwidacyjna ma umożliwić w stosunkowo krótkim czasie właśnie to łagodne przejście i rozpoczęcie działalności przez nowe instytucje. Z drugiej strony, proszę państwa, powołujemy do życia chyba najważniejszą instytucję: komisję weryfikacyjną, bo właśnie ta komisja będzie przeprowadzać, proszę państwa, badanie tego, jak funkcjonariusze Wojskowych Służb Informacyjnych wykorzystywali zdobytą wiedzę do swoich prywatnych interesów i w jakim zakresie oraz jak często uczestniczyli w inspirowaniu działalności dziennikarskiej w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-64.9" who="#PosełJędrzejJędrych">Szanowni Państwo! Te ustawy w sposób jasny zwracają również uwagę na konieczność - konieczność, proszę państwa, zaniedbaną przez bardzo wiele lat - wzmocnienia pozycji ministra koordynatora. Dobrze wiemy, że przez te kilkanaście lat toczyły się debaty na temat tego, jakie mają być rola i pozycja ministra koordynatora. Powoływano tego ministra koordynatora, często nie dając mu żadnych uprawnień, które pozwalałyby mu pełnić tę funkcję. Przyjmując te rozwiązania, wskazujemy doraźnie rolę ministra koordynatora jako tego, który w zakresie działalności tych służb będzie odgrywał dzisiaj bardzo ważną rolę.</u>
<u xml:id="u-64.10" who="#PosełJędrzejJędrych">Szanowni Państwo! Jesteśmy głęboko przekonani, że polityczny spór, jaki się toczy wokół tych służb, i debata, jaką przeprowadziliśmy w Sejmie i podczas prac w komisji, będą służyć podjęciu dobrej decyzji przez Sejm, która pozwoli dobrze działać naszym służbom. Jesteśmy głęboko przekonani, że nowe służby już niebawem zaprezentują nową jakość w swojej działalności.</u>
<u xml:id="u-64.11" who="#PosełJędrzejJędrych">Szanowni Państwo! Wspomniałem już podczas tego wystąpienia o tym, że w pracach nad tymi ustawami sejmowa Komisja Nadzwyczajna debatowała w sposób bardzo żarliwy i gorący. Często toczyliśmy spór o artykuły i na temat zagadnień, które mogłyby się wydawać błahe, a jednak mogą one mieć bardzo duże znaczenie dla praktycznego funkcjonowania tych instytucji. Jeszcze wczoraj poruszaliśmy kwestie dotyczące zapisów niektórych artykułów. Dziś, po ponownej analizie zapisów tych ustaw, chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość złożyć na ręce pana marszałka dwie poprawki.</u>
<u xml:id="u-64.12" who="#PosełJędrzejJędrych">Chciałbym też państwa uspokoić, że proponowane przez nas poprawki mają charakter porządkujący. Nie odnoszą się do kwestii zasadniczych, ujętych w ustawach, lecz dotyczą przede wszystkim kwestii rejestracji pojazdów, tak aby przepisy, które wprowadzamy, były tożsame na przykład z przepisami dotyczącymi CBA. Proszę państwa, chodzi nam również o uporządkowanie tych ustaw, wraz z dostosowaniem ich do obowiązujących przepisów zawartych w innych ustawach, określających działanie innych służb specjalnych.</u>
<u xml:id="u-64.13" who="#PosełJędrzejJędrych">Panie Marszałku! Pozwalam sobie złożyć na pana ręce dwie poprawki w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-64.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, marszałek nie bierze udziału w debacie, ale w sytuacji gdy wymaga sprostowania informacja o działalności parlamentu, nie jest to fragment debaty merytorycznej. Panie pośle, chciałbym jednak przypomnieć, że to nie jest tak, że WSI działało bez ustawy. Pan wspomniał, że dopiero teraz, po tylu latach, ta kwestia jest regulowana na drodze ustawowej. Otóż przypominam, że była ustawa o WSI, która obowiązuje do dzisiejszego dnia. Wydaje mi się, że działała ona nie najgorzej. Sugerowanie, że cnotą ma być otwartość służb wojskowych, chyba jest nieporozumieniem, dlatego że właśnie cnotą dla wywiadu i kontrwywiadu wojskowego jest jego hermetyczność. Między innymi zapewniała to odrębna ustawa o WSI, która w dalszym ciągu obowiązuje.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę bardzo, pan poseł chciałby jeszcze coś powiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PosełJędrzejJędrych">Panie Marszałku! Korzystam z trybu sprostowania. Dobrze wiem, panie marszałku, że ustawa o WSI weszła w życie w 2003 r. W swojej wypowiedzi odnosiłem się do okresu pomiędzy latami 1989, 1990 i 2003. Bardzo dobrze wiem, że w 2003 r. uchwalono ustawę o WSI, ale tak naprawdę, w naszym przekonaniu, przyjęcie tej ustawy niewiele wniosło i niewiele zmieniło. I tylko w takim zakresie, panie marszałku, należy traktować moją wypowiedź. Prawie od kilkunastu lat nie ma ustawy, która regulowałaby zasady funkcjonowania Wojskowych Służb Informacyjnych, służb, które zajmują się ochroną kontrwywiadowczą i wywiadowczą.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#PosełJędrzejJędrych">Warto pamiętać, że w okresie PRL były to jednostki organizacyjne Ludowego Wojska Polskiego, które wykonywały zadania na rzecz Ludowego Wojska Polskiego. Potem, w okresie kilkunastu lat funkcjonowania demokratycznego państwa, tak naprawdę nie było przepisów, które jasno i czytelnie pozwalałyby demokratycznemu państwu kontrolować działalność tych służb. Mieliśmy próbę uregulowania tych spraw właśnie w 2003 r. ustawą o WSI, która, jak najbardziej, została przyjęta, natomiast w naszym przekonaniu ta ustawa nie spełniła jednak oczekiwań. Panie marszałku, tylko w takim zakresie proszę odczytywać moją wypowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Rozumiem, że jest pełna jasność, że tu nie chodzi o pierwszą ustawę, lecz o zupełną zmianę ustawy. I o to właśnie chodziło w mojej wypowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-67.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Jacha z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PosełMichałJach">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pakiet ustaw, nad którymi obecnie procedujemy, jest kolejnym krokiem w kierunku przywracania państwa polskiego obywatelom. Wydaje się, że Wojskowe Służby Informacyjne są obecnie ostatnią instytucją, która została przeniesiona i sięga swoimi korzeniami jeszcze okresu Polski Ludowej. Do chwili obecnej te służby nie podlegały żadnej weryfikacji, a przecież geneza tych służb jest doskonale znana osobom, które pamiętają PRL.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#PosełMichałJach">Te służby, mimo że w czasach PRL miały wykonywać zadania na rzecz wojska polskiego, zwanego wtedy ludowym, faktycznie miały bardzo ścisłą, a być może nawet bezpośrednią, podległość pod służby sowieckie. W tej chwili nikt z nas, w Sejmie, a podejrzewam, że i w Polsce, nie potrafi powiedzieć, czy te kontakty zostały już zerwane, czy też nadal funkcjonują. Specjaliści od tych dyskretnych służb twierdzą, że takie kontakty nigdy nie są zrywane.</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#PosełMichałJach">Służby te ciągle były łączone w mediach z wszelkimi patologiami. Przy okazji kolejnych afer w Polsce co jakiś czas w mediach można było przeczytać o tym, że WSI brały w tym udział. Wydaje się, że nie jest możliwe, ażeby w Polsce, w dużym państwie, mogły zaistnieć wielka afera FOZZ, kwestie prywatyzacji wielu liczących się instytucji, międzynarodowy handel bronią bez wiedzy służb specjalnych. Te służby, według specjalistów, oceniane są bardzo wysoko. Mówi się powszechnie, że nasze służby mają bardzo dobre metody, sposoby pozyskiwania istotnych informacji. Czy mogły nie wiedzieć o takich sprawach? Chyba tylko naiwny obywatel może w to uwierzyć. W takim razie, jeżeli wiedziały, a nie brały w tym udziału, to dlaczego te informacje nie zostały wykorzystane przez służby, przez instytucje powołane do ścigania przestępstw w naszym kraju?</u>
<u xml:id="u-68.3" who="#PosełMichałJach">Ciekawa jest ta dyskusja. Nieprzypadkowo najwięcej zastrzeżeń do ustawy zgłosił klub SLD. Dobrze pamiętamy, że od 1989 r., od upadku komunizmu te służby, wojskowe służby specjalne, miały zawsze największego orędownika w partii postkomunistycznej, niezależnie od tego, czy się nazywała SdRP, czy, jak obecnie, SLD.</u>
<u xml:id="u-68.4" who="#PosełMichałJach">Ustawa z 9 lipca 2003 r. formalnie regulowała funkcjonowanie tych służb, ale można powiedzieć, że de facto ustawa ta spetryfikowała sytuację, jaka wokół tych służb istniała. Jestem przekonany, że dzięki determinacji Prawa i Sprawiedliwości efektem pracy naszej komisji i całej Izby będzie zakończenie złego funkcjonowania tych służb.</u>
<u xml:id="u-68.5" who="#PosełMichałJach">Kilkakrotnie był tu podnoszony zarzut dotyczący szybkości procedowania, tego, że pewne sprawy były zbyt szybko rozpatrywane przez komisję. Zarzut ten podniósł tu szczególnie i powtarzał pan poseł Tober z SLD. Chciałbym podkreślić, że prace były rzeczywiście bardzo intensywne, ale i skuteczne. Wszyscy członkowie komisji mieli dość czasu, żeby się wypowiadać i żeby pracować w komisji. Gdyby posłowie SLD uczestniczyli w posiedzeniach komisji, pewnie nie mieliby problemów z zapoznaniem się z przepisami. O tym mówił dzisiaj rano pan poseł Szmajdziński.</u>
<u xml:id="u-68.6" who="#PosełMichałJach">Wysoka Izbo! Wpływ WSI na media to nie jest tylko fobia Prawa i Sprawiedliwości. Nasza partia bezpośrednio doświadczyła aktywności WSI podczas sławetnej emisji - przygotowania i emisji - 4 lata temu programu „Dramat w trzech aktach”. Była to wyjątkowo prymitywna i bezczelna prowokacja, w której niewątpliwie brały udział wojskowe służby specjalne w telewizji publicznej, telewizji w tym czasie oczywiście w całości zawłaszczonej przez SLD.</u>
<u xml:id="u-68.7" who="#PosełMichałJach">Proszę państwa, pakiet omawianych ustaw jest dobrą kontynuacją kompleksowego systematyzowania funkcjonowania wszystkich polskich służb specjalnych. Między innymi właśnie w przepisach wprowadzających te dwie ustawy jest ujednolicenie wielu kwestii nie tylko dotyczących Służby Wywiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Wojskowego, ale również i innych służb specjalnych, m.in. ABW, Agencji Wywiadu czy też CBA. Jest to dowód na poprawę przejrzystości i poprawności funkcjonowania służb specjalnych w demokratycznym państwie polskim. Służby te, jestem przekonany, będą pracować tylko na rzecz interesu publicznego, interesu całego państwa. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-68.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Wiązowskiego z PiS.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PosełWaldemarWiązowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Po wypowiedziach wszystkich przedmówców mam chyba prawo stwierdzić, że bez względu na to, kto jak interpretuje i jakie mankamenty wyszukuje w całym postępowaniu związanym z ustawami, o których w tej chwili mówimy, czyli o Służbie Wywiadu Wojskowego i Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, przekonany jestem, że wszyscy odnosimy się z jednakową troską do tego, aby te służby były jak najlepsze, czyli aby to, co służy Polsce, było jak najlepsze. Dlatego pragnę podziękować panu prezydentowi - składam podziękowania na ręce pana ministra - za to, a robię to po raz kolejny, że mieliśmy do czynienia z tak dobrze opracowaną materią ustawodawczą, która, poprzez intensywną i moim zdaniem zgodną pracę w Komisji Nadzwyczajnej, ma finał w postaci obecnej debaty. Ważne jest to, że w czasie, kiedy mamy do czynienia z wielorakimi zagrożeniami, z terroryzmem, debatujemy i ustanawiamy prawo, które służyć będzie Polsce i dziś, i w przyszłości.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#PosełWaldemarWiązowski">Chcę serdecznie podziękować wszystkim, z którymi miałem przyjemność pracować w Komisji Nadzwyczajnej, za to, że mimo pewnych różnic jednak można było dzięki wspólnej pracy odnaleźć wspólną wolę, żeby te ustawy zostały wprowadzone w życie.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#PosełWaldemarWiązowski">Wierzę, że w okresie przejściowym, również podczas debatowania w komisji, czyli w okresie, kiedy będą likwidowane Wojskowe Służby Informacyjne i powoływane służby kontrwywiadu i służby wywiadu, to wszystko będzie robione zgodnie z prawem. Taka jest wola mojego klubu Prawo i Sprawiedliwość. Taka jest również wola chyba wszystkich, którym leży na sercu dobro ojczyzny i dobro funkcjonowania tych służb.</u>
<u xml:id="u-70.3" who="#PosełWaldemarWiązowski">Nie chcę się odnosić do dzisiejszych wystąpień, które na tej sali miały miejsce, gdyż wiadomo, że w tym miejscu debatujemy bardziej politycznie niż merytorycznie, ale z wielkim szacunkiem odnoszę się do tych wszystkich wypowiedzi, nie godząc się równocześnie z niektórymi stwierdzeniami, których nie będę w tej chwili komentował.</u>
<u xml:id="u-70.4" who="#PosełWaldemarWiązowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub Prawo i Sprawiedliwość ma pewność, że to, co ustanawiamy dzisiaj, służyć będzie dobrze Polsce, służyć będzie dobrze obywatelom, służyć będzie dobrze nam wszystkim. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-70.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, przystępujemy do zadawania pytań.</u>
<u xml:id="u-71.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Zapisało się 6 osób.</u>
<u xml:id="u-71.3" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Jeśli ktoś jeszcze ma ochotę, proszę bardzo o zapisanie się do głosu.</u>
<u xml:id="u-71.4" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Za chwilę zamknę listę.</u>
<u xml:id="u-71.5" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę bardzo pana posła Mirosława Pawlaka z PSL.</u>
<u xml:id="u-71.6" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Przewiduję 1,5 minuty na zadanie pytania.</u>
<u xml:id="u-71.7" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Z tym, panie pośle, że nieobecny jest przedstawiciel rządu, pan minister Szczygło - był, ale zdaje się, że poszedł na posiedzenie Rady Ministrów -pytania mogą więc być kierowane do posła sprawozdawcy. Chyba że pan minister Urbański jako przedstawiciel wnioskodawców chciałby też odpowiadać. Bardzo proszę. Prosiłbym jednak wtedy o sygnał. Tak że nie można w tej chwili kierować pytań do rządu, bo nie ma przedstawiciela rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pewne uwagi ujęte w formie pytań. Projekty ustaw w swej części dyspozytywnej nie zawierają opisu spraw i problematyki, jakimi te służby miałyby się zajmować. Zakres jest prawie że egzemplifikacją ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz o Agencji Wywiadu. Proszę o szczegółowe przybliżenie zakresu działalności tych służb, tak w obszarze wojskowym, jak i cywilnym.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie drugie. Jaki będzie konkretny zakres działania funkcjonariuszy, a jaki żołnierzy zawodowych? Których zadań nie będzie można powierzać funkcjonariuszom obu służb?</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie trzecie. Czy podczas rozmów kwalifikacyjnych kandydat, na przykład żołnierz, będzie pytany o preferencje i orientację seksualną i jaka odpowiedź może go zdyskwalifikować i na jakiej podstawie prawnej?</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie czwarte. Czy obecnie pełniący służbę żołnierze Wojskowych Służb Informacyjnych jako kandydaci do nowych służb w przypadku negatywnej decyzji o weryfikacji będą mogli taką decyzję zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zadanie pytania panią poseł Krystynę Ozgę, również z PSL.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PosełKrystynaOzga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PosełKrystynaOzga">Pierwsze: Czy wobec faktu, iż przyszłe służby specjalne, o powstaniu których dzisiaj dyskutujemy, mają się składać w większości z osób cywilnych, młodych, niedoświadczonych, nie przewiduje się jakiegoś rodzaju osłony kontrwywiadowczej, zważywszy fakt, iż funkcjonariusze ci posiadają ogromną wiedzę o strategicznym znaczeniu dla obronności państwa i Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a przecież jako ludzie mogą prywatnie i pozasłużbowo przebywać w różnych środowiskach i grupach społecznych, na przykład przestępczych, i to praktycznie bezwiednie?</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#PosełKrystynaOzga">Drugie pytanie: Czy funkcjonariusze i żołnierze Służby Kontrwywiadu Wojskowego będą mogli pozyskiwać do współpracy, na zasadzie tajnych współpracowników, sędziów wojskowych, prokuratorów wojskowych, a w szczególności kapelanów wojskowych, a także czy będą mieli prawo wglądu do akt śledztw, toczących się procesów przed sądami powszechnymi i wojskowymi?</u>
<u xml:id="u-74.3" who="#PosełKrystynaOzga">Trzecie pytanie: Czy wobec faktu, że wielu funkcjonariuszy i żołnierzy będzie wykonywało swe czynności pod osłoną przybranych danych personalnych, a na przykład funkcjonariusz Służby Wywiadu Wojskowego będzie naocznym świadkiem zdarzenia, to czy przed sądem będzie jako świadek obowiązany legitymować się prawdziwymi danymi osobowymi, czy też personaliami fikcyjnymi, w przypadku gdy oskarżony zażąda na rozprawie konfrontacji z takim świadkiem? To pytanie też jest od części środowiska sędziów wojskowych. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, zamykam listę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-75.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Dariusza Seligę z PiS.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PosełDariuszSeliga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Słyszeliśmy tutaj dzisiaj o opieszałości w pracach nad ustawą, o obsesjach, lękach, fobiach oraz listach nieścisłości.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#PosełDariuszSeliga">Moje pytanie jest następujące: Czy istnieje realne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa w związku z reorganizacją służb, czy tylko znowu straszy się społeczeństwo?</u>
<u xml:id="u-76.2" who="#PosełDariuszSeliga">Pytanie drugie: Czy w związku z powstaniem nowych służb i zmianą ich charakteru nie będzie już takiej sytuacji, jaka miała miejsce chociażby przy podpisywaniu koncesji na autostrady, kiedy to wskutek decyzji rządu SLD Skarb Państwa stracił kilkaset milionów złotych? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę panią poseł Danutę Pietraszewską z Platformy Obywatelskiej. Nie ma pani poseł.</u>
<u xml:id="u-77.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">W związku z tym proszę pana posła Stanisława Piętę z PiS.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PosełStanisławPięta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo ważne jest, by przy naborze do nowych służb wojskowych wywiadu i kontrwywiadu nie zapominać o kryteriach moralnych. Bardzo istotna jest motywacja, z jaką będą przychodzić kandydaci do pracy w tych służbach: patriotyzm, gotowość do ofiarnej służby Rzeczypospolitej Polskiej. Chciałbym zapytać: Czy i w jaki sposób te kryteria będą brane pod uwagę?</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#PosełStanisławPięta">Mam też drugie pytanie. Czy w nowych wojskowych służbach wywiadu i kontrwywiadu będą mogli pracować byli aktywiści Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej? Większość wypowiedzi, których mogliśmy tutaj wysłuchać, była wypowiedziami merytorycznymi. Jedna natomiast zarzucała nam uleganie jakimś fobiom, lękom. Otóż wiemy, skąd się wziął Sojusz Lewicy Demokratycznej, wiemy, co robił, wiemy, że jeszcze niedawno na zjeździe SLD agent o pseudonimie „Wolski” był witany owacją na stojąco. Tak więc nie cierpimy na żadne fobie czy lęki. Po prostu nauczeni doświadczeniem staramy się wykazać roztropną troską o Polskę. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-78.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę pana posła Józefa Stępkowskiego z Samoobrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#PosełJózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co przewiduje ustawa wobec funkcjonariusza w przypadku orzeczenia przez właściwą komisję lekarską trwałej niezdolności do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku, jeżeli nie ma możliwości mianowania go na stanowisko równorzędne, a w przypadku zajmowanego stanowiska przez funkcjonariusza nie ma stanowiska niższego? Jakie wynagrodzenie przysługuje funkcjonariuszowi w trakcie zawieszenia, polegającego na odsunięciu go od wykonywania obowiązków służbowych na czas nie dłuższy niż trzy miesiące, w przypadku wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo umyślne? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Pawła Grasia z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#PosełPawełGraś">Panie Marszałku! Znalazłem się w dość trudnej sytuacji, bo myślałem, że na sali sejmowej w trakcie drugiego czytania będzie wreszcie okazja, której nie mieliśmy przez cały czas pracy komisji, żeby zapoznać się z jednolitą opinią rządu na temat projektu ustawy, na temat zgłoszonych wczoraj poprawek. Wydaje mi się, że jest to jakaś demonstracja, skoro nie ma na sali ani pana ministra koordynatora, ani ministra obrony narodowej. W związku z tym rezygnuję z zadania pytań, bo nie mam ich komu zadać. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Ostatnie pytanie zada pan poseł Jędrzej Jędrych z PiS.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PosełJędrzejJędrych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Proszę państwa, chciałbym zadać pytanie panu ministrowi. Pytanie będzie dotyczyło kwestii, która bardzo często była podnoszona podczas prac nadzwyczajnej komisji: Jak to jest możliwe, że w przypadku wojskowych służb będziemy się starali zapraszać do współpracy jako funkcjonariuszy cywilów? Jak to jest możliwe, że oprócz funkcjonariuszy będą żołnierze? Takie pytania były zadawane, bardzo często był to zarzut stawiany podczas prac komisji, że tak na dobrą sprawę nie da się pogodzić tych dwóch instytucji.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#PosełJędrzejJędrych">Chciałbym się dowiedzieć, panie ministrze: Czy w obecnej służbie WSI pracują cywile, czy są obecnie powierzane zadania cywilom? Odpowiedź na to pytanie powinna nam w dużej mierze ułatwić wyjaśnienie bardzo ważnej kwestii, że nie ma zagrożenia dla wojskowych służb wywiadowczych i kontrwywiadowczych w związku z wprowadzeniem instytucji funkcjonariusza.</u>
<u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, lista posłów zapisanych do głosu i do zadania pytań została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">W związku z wyrażeniem chęci zabrania głosu proszę pana ministra Andrzeja Urbańskiego, szefa Kancelarii Prezydenta RP, który jest wnioskodawcą projektów ustaw, o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Przede wszystkim chcę podziękować wszystkim posłom biorącym udział w pracach nadzwyczajnej komisji za duży wysiłek, za dużą staranność, za dociekliwość. Wszystko to pozwoliło nam, jak sądzę, uniknąć możliwych błędów czy możliwych niedomówień. Jeszcze raz w swoim imieniu bardzo dziękuję. Dziękuję także wszystkim klubom, które dzisiaj poparły projekty ustaw. Klub, który zgłosił odmienną koncepcję, myślę, że ma jeszcze czas, żeby dobrze przeczytać te projekty. Wszystkie te zastrzeżenia, które były formułowane, zanim projekty trafiły do Wysokiej Izby, mówiące o sądach kapturowych, o przeróżnych innych zawartych w tych projektach złych pomysłach - wielokrotnie wyjaśniałem to także w trakcie posiedzenia komisji - nie są prawdziwe. Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej Lechowi Kaczyńskiemu przyświecały dwa podstawowe cele. Po pierwsze, żeby w sytuacji, w której Polska na arenie międzynarodowej odgrywa coraz poważniejszą rolę, coraz większe jest zaangażowanie w misjach pokojowych oraz w misjach paktu północnoatlantyckiego i formułowana jest zgodna opinia, że polskie siły zbrojne to dzisiaj jeden z bardzo mocnych filarów pokoju międzynarodowego, żeby w tej sytuacji służby wojskowe, które do tej pory wielokrotnie były opisywane jako służby, które oprócz tego, co jest ważne dla bezpieczeństwa państwa, i oprócz tego, co realizowały bardzo dobrze, jednak także funkcjonowały - nazwijmy to - w szarej strefie, w strefie biznesowej, w strefie medialnej - i najpoważniejsze oskarżenia - w strefie bardzo istotnych prowokacji wobec świata polityki, wobec de facto systemu demokratycznego, bo chcę, panie marszałku, Wysoka Izbo, powiedzieć, że inwigilowanie polityków, prowokowanie różnych kampanii przeciwko politykom to uderzenie nie w nich, tylko w parlament, w system demokratyczny. Tego nie wolno lekceważyć, tego nie wolno traktować na zasadzie, że to jakaś osoba. Nie, poseł, senator, minister to nie jest osoba, to jest Rzeczpospolita Polska, to są instytucje ładu demokratycznego.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Otóż ten drugi wzgląd obok pierwszego, żeby te służby były jak najlepsze, jak najlepiej broniły naszego bezpieczeństwa, ten drugi wzgląd to czas najwyższy, aby ujawnić prawdę o tym, co od 1989 r. było elementem brudnej, złej, bardzo groźnej gry przeciwko rodzącej się polskiej demokracji, przeciwko polskiej niepodległości. Tego lekceważyć nikomu, szczególnie, jak sądzę, w tej sali, nie wolno.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Dlatego odnoszę się do nieobecnych posłów z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Ja myślę, że właśnie w interesie tego ugrupowania, które nie wyjaśniło publicznie swoich przeróżnych związków, najbardziej leży to, iż ta prawda powinna być ujawniona. To nie nam, którzy pochodzimy z opozycji demokratycznej, przeciwko którym te służby wielokrotnie działały, i nie nam, którzy tworzyliśmy ten system demokratyczny, ale właśnie kolegom z SLD powinno na tym najbardziej zależeć.</u>
<u xml:id="u-86.3" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Teraz pozwolę sobie odpowiedzieć na pytania. Pytanie pana posła Pawlaka. Zakres służb jest sformułowany w druku nr 404 w art. 5, jeżeli chodzi o Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, i w art. 6, jeżeli chodzi o Służbę Wywiadu Wojskowego. Wszystko inne formułowane jest w tajnej instrukcji, którą przygotowuje minister obrony narodowej, dokładnie tak samo jak to dzieje się dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-86.4" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Co do seksu, to proszę nie zadawać mi tego pytania, to nie są pytania, które są formułowane w akcie prawnym. To są procedury naboru do służb i za te procedury odpowiada minister obrony narodowej. Nie można tych decyzji zaskarżyć z prostej przyczyny: ponieważ to nie jest zwolnienie, tylko to jest nabór do nowych instytucji. Poza tym ci, którzy nie znajdą się w nowych instytucjach, nadal pozostają w wojsku w dyspozycji ministra obrony narodowej.</u>
<u xml:id="u-86.5" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Następne pytanie, pani posłanki w sprawie młodych i niedoświadczonych. Odpowiedź jest prosta: te same procedury, które dzisiaj działają, jeżeli chodzi o nabór, będą działały dalej, czyli wszystkie te zastrzeżenia można albo wycofać, albo kierować wobec istniejących procedur naboru.</u>
<u xml:id="u-86.6" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">W kwestii sędziów, prokuratorów i kapelanów chcę wyraźnie powiedzieć, że instrukcja ministra obrony narodowej w tej sprawie będzie przedstawiona Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Tam na to pytanie będzie można uzyskać odpowiedź, na pewno nie na tej sali.</u>
<u xml:id="u-86.7" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Czy istnieje dzisiaj realne zagrożenie, że nowe służby nie podołają tym zadaniom, które stoją przed Polską i przed siłami zbrojnymi? Nie ma najmniejszego takiego zagrożenia z prostej przyczyny: ponieważ nie ma ani sekundy przerwy między funkcjonowaniem służb starych i służb nowych, nie ma ani sekundy przerwy między kontynuowaniem tych prac, działań i zadań, które dzisiaj są prowadzone, nie ma ani cienia zagrożenia dla sprawności funkcjonowania tych służb.</u>
<u xml:id="u-86.8" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Zgadzam się z panem posłem, że kryteria moralne w doborze, naborze pracowników do tych służb są jednymi z najważniejszych, ponieważ mówimy o kwestii dotyczącej istoty bezpieczeństwa narodowego. Nie ma oczywiście 100-procentowej pewności. Wszyscy znamy historię i służb angielskich, i służb francuskich, i służb niemieckich, i służb amerykańskich, żeby tylko powiedzieć o naszych koalicjantach z Paktu Północnoatlantyckiego. Co jakiś czas niestety także tym służbom zdarzają się bardzo poważne kłopoty. Można w tym miejscu przypomnieć szefa kontrwywiadu Centralnej Agencji Wywiadowczej pana Aldricha Amesa, odbywającego bezterminowy wyrok skazania w Stanach Zjednoczonych. Tak więc kryteria moralne niewątpliwie są najistotniejsze.</u>
<u xml:id="u-86.9" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Pytanie posła Samoobrony dotyczące trwałej, potwierdzonej przez komisję lekarską niezdolności. Zwykłe procedury wynikające z funkcjonowania Ministerstwa Obrony Narodowej mówią o tym, że taka osoba jest po prostu ze służby zwalniana za odpowiednimi uregulowaniami rentowymi i emerytalnymi.</u>
<u xml:id="u-86.10" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">I ostatnie pytanie, za które rzeczywiście ogromnie dziękuję, bo ono jest najistotniejsze. Otóż cywile, tak jak pan poseł zasugerował, są od dawna w WSI. To wszystko, co jest tutaj mówione o tym strasznym niebezpieczeństwie, że obok żołnierzy znajdą się funkcjonariusze, jest poniekąd udawaniem, iż ci, którzy zgłaszają te uwagi, w ogóle nie wiedzą, jak WSI funkcjonują. Jedyną zmianą jest to, że rozszerzono zakres funkcjonowania funkcjonariuszy w ramach WSI o pewne bardzo specyficzne działania, które - powtarzam - będzie regulować owo rozporządzenie ministra obrony narodowej.</u>
<u xml:id="u-86.11" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Czym się jeszcze kierowaliśmy? Dzisiaj bezpieczeństwo Polski wymaga, aby w tych służbach byli specjaliści z najwyższej półki. Jeżeli chodzi o kwestię elektroniczną, o kwestię najnowszych technologii, to tacy ludzie są Polsce, polskiemu państwu, obywatelom, nam wszystkim najbardziej potrzebni. Wtórne jest więc, czy oni noszą mundur, czy nie, czy noszą inny mundur. Grunt, żeby służyli Polsce.</u>
<u xml:id="u-86.12" who="#SzefKancelariiPrezydentaRPAndrzejUrbański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze raz bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-86.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, poseł sprawozdawca uznał, że pytań do niego nie było i że pan minister udzielił w pełni wyczerpujących odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy zawartego w druku nr 588 poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Nadzwyczajnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-87.3" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm tę propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-87.4" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-87.5" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, nad wszystkimi projektami powinniśmy głosować łącznie, więc do trzeciego czytania projektów ustaw zawartych w drukach nr 586 i 587 przystąpimy w bloku głosowań po przedstawieniu przez komisję dodatkowego sprawozdania o projekcie z druku nr 588, co oznacza, że termin głosowania zależy od spotkania i od decyzji komisji.</u>
<u xml:id="u-87.6" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa, zamykamy w ten sposób dyskusję w tym punkcie.</u>
<u xml:id="u-87.7" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Do trzeciego czytania, jak już powiedziałem, przejdziemy później.</u>
<u xml:id="u-87.8" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Żegnam pana ministra, dziękuję.</u>
<u xml:id="u-87.9" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o prokuraturze (druki nr 352 i 565).</u>
<u xml:id="u-87.10" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Lidię Staroń.</u>
<u xml:id="u-87.11" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#PosełSprawozdawcaLidiaStaroń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność wystąpić przed Wysoką Izbą jako poseł sprawozdawca Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i przedstawić przebieg prac nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o prokuraturze, zawartym w druku nr 352. Sprawozdanie komisji zawarte jest w druku nr 565. Celem przedkładanej nowelizacji jest stworzenie podstaw prawnych umożliwiających delegowanie sędziów i prokuratorów do udziału w pracach organów Unii Europejskiej oraz w misjach zagranicznych. W ciągu ostatnich lat Ministerstwu Sprawiedliwości przedstawiono szereg wniosków organów i organizacji międzynarodowych dotyczących udziału polskich sędziów i prokuratorów w prowadzonych przez te organizacje działaniach i projektach. Większość z nich dotyczyła propozycji sprawowania funkcji doradczych, do pełnienia których dana osoba miała być powołana przez określoną organizację.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#PosełSprawozdawcaLidiaStaroń">Obecne uregulowania zawierają zasadnicze ograniczenia dla udziału polskich sędziów i prokuratorów w pracach w organizacjach międzynarodowych, w tym konieczność zrzeczenia się stanowiska. Biorąc pod uwagę postulowany wkład Polski w rozwój zdolności Unii Europejskiej, konieczne jest podjęcie działań legislacyjnych, stwarzających możliwość delegowania polskich sędziów i prokuratorów do udziału w podejmowanych przez Unię Europejską działaniach.</u>
<u xml:id="u-88.2" who="#PosełSprawozdawcaLidiaStaroń">Sędzia lub prokurator nie będzie zatrudniany przez organizację międzynarodową, lecz ich udział w prowadzonych przez te organizacje działaniach stanowi wkład Rzeczypospolitej Polskiej w realizację przyjętych celów. Sędzia czy prokurator powinien zostać skierowany do udziału przez własne państwo, które ponosi wówczas koszty jego pobytu, w miejsce prowadzonych działań lub wykonywanych czynności. Zakłada się bowiem, że sędzia lub prokurator powinien zachować swój status zawodowy z państwa pochodzenia, a państwo to, co najmniej częściowo, partycypuje w kosztach delegowania.</u>
<u xml:id="u-88.3" who="#PosełSprawozdawcaLidiaStaroń">Proponuje się zatem wprowadzenie możliwości delegowania sędziego lub prokuratora, za jego zgodą, do pełnienia obowiązków lub określonej funkcji w ramach działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe lub ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na podstawie umów międzynarodowych ratyfikowanych przez RP, na czas określony nie dłuższy niż 4 lata. Zgodnie z projektowanymi regulacjami delegowany sędzia lub prokurator zachowuje prawo do wynagrodzenia zasadniczego, dodatku za długoletnią pracę przysługującego na zajmowanym stanowisku sędziowskim lub prokuratorskim, a także świadczeń odszkodowawczych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.</u>
<u xml:id="u-88.4" who="#PosełSprawozdawcaLidiaStaroń">Zachodzi też potrzeba zapewnienia sędziemu lub prokuratorowi delegowanemu poza granice państwa podstawowych świadczeń, a w szczególności chodzi o zwrot kosztów zamieszkania w miejscu delegowania, pokrycie kosztów podróży przesiedleniowej sędziego lub prokuratora delegowanego i każdego przenoszącego się z nim członka rodziny, a także o zwrot kosztów w przypadkach szczególnych i losowych, zwrot kosztów leczenia w państwie, do którego następuje delegowanie, dodatek zagraniczny, jednorazowy dodatek adaptacyjny rekompensujący niedogodności wynikające z delegowania poza stałe miejsce zamieszkania.</u>
<u xml:id="u-88.5" who="#PosełSprawozdawcaLidiaStaroń">Projekt upoważnia jednocześnie ministra sprawiedliwości i odpowiednio ministra sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem obrony narodowej do określenia w akcie wykonawczym trybu, wysokości i szczegółowych warunków przyznawania i wypłaty tych należności, limitów, do wysokości których podlegają zwrotowi koszty zamieszkania, oraz waluty, w której należności takie są wypłacane. Zawarte w projektowanej regulacji zmiany zmierzają do zapewnienia reprezentacji polskich sędziów i prokuratorów na wszystkich szczeblach tworzenia się i realizacji polityk unijnych i międzynarodowych, co stanowi kolejny krok na drodze do pełnego i aktywnego uczestnictwa naszego kraju we wspólnym dorobku Unii Europejskiej i innych organizacjach międzynarodowych.</u>
<u xml:id="u-88.6" who="#PosełSprawozdawcaLidiaStaroń">W ramach konsultacji zwrócono się o opinie i uwagi do Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Krajowej Rady Sądownictwa, Krajowej Rady Prokuratorów, Stowarzyszenia Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej, uwagi zgłosił także Sąd Najwyższy, które zostały w tekście projektu uwzględnione.</u>
<u xml:id="u-88.7" who="#PosełSprawozdawcaLidiaStaroń">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 4 kwietnia i 10 maja 2006 r. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę państwa Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-89.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-89.3" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszą o zabranie głosu w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości pana Arkadiusza Mularczyka.</u>
<u xml:id="u-89.4" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-89.5" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">W takim razie proszę panią poseł Lidię Staroń o zabranie głosu tym razem w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#PosełLidiaStaroń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jak już mówiłam, przedkładana nowelizacja tworzy podstawy prawne umożliwiające delegowanie sędziów i prokuratorów do udziału w pracach organów Unii Europejskiej i w misjach zagranicznych. Zachodziła potrzeba kompleksowego uregulowania właśnie tych kwestii.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#PosełLidiaStaroń">Platforma Obywatelska będzie głosowała i popierała projekt tej ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Tobera w imieniu klubu SLD, jeżeli jest na sali.</u>
<u xml:id="u-91.2" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Nie ma.</u>
<u xml:id="u-91.3" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Bardzo proszę pana posła Zbigniewa Sosnowskiego o zabranie głosu w imieniu PSL.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PosełZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! U podstaw procedowanych dzisiaj zmian w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych, w ustawie Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz w ustawie o prokuraturze legła potrzeba udziału polskich sędziów i prokuratorów w postępowaniach prowadzonych przez organa i organizacje międzynarodowe.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#PosełZbigniewSosnowski">Zważywszy na fakt postulowanego przez Polskę wkładu w rozwój zdolności Unii Europejskiej do zarządzania kryzysowego, zarówno Ministerstwo Spraw Zagranicznych, jak i stałe przedstawicielstwo Rzeczypospolitej Polskiej przy Unii Europejskiej sygnalizowały polskiemu Ministerstwu Sprawiedliwości potrzebę podjęcia działań legislacyjnych umożliwiających prawne usankcjonowanie zadośćuczynienia temu celowi.</u>
<u xml:id="u-92.2" who="#PosełZbigniewSosnowski">W ostatnim okresie pojawiła się ponadto konieczność zapewnienia przez Polskę udziału sędziów i prokuratorów w ramach operacji pokojowych oraz udzielenia doraźnego wsparcia w państwach dotkniętych nagłym kryzysem. Godzi się w tym miejscu podkreślić, iż obecne uregulowania prawne przewidujące konieczność zrzeczenia się urzędu nie odpowiadają tym potrzebom. Polscy sędziowie i prokuratorzy będą mogli czynnie uczestniczyć m.in.: prokuratorzy - w pracach Eurojust w Hadze jako przedstawiciele krajowi, sędziowie - w orzekających składach mieszanych ONZ w Kosowie, gdzie odbudowują się struktury sędziostwa i prokuratury, jako tzw. sędziowie międzynarodowi.</u>
<u xml:id="u-92.3" who="#PosełZbigniewSosnowski">Aby sprostać postulowanym w projekcie rządowym oczekiwaniom, niezbędnym stało się zapewnienie sędziom i prokuratorom delegowanym poza granice państwa podstawowych świadczeń oraz przenoszącym się z nimi członkom rodziny. Dlatego projekt upoważnia ministra sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem obrony narodowej do określania w akcie wykonawczym trybu i zasad oraz limitów wspomnianych należności.</u>
<u xml:id="u-92.4" who="#PosełZbigniewSosnowski">Konsekwencją omawianych dzisiaj regulacji będzie zmiana ustawy o prokuraturze poprzez uzupełnienie treści art. 3 ust. 1. Zadania prokuratury i prokuratora generalnego będą mogły być wykonywane na podstawie umów międzynarodowych na gruncie pozakrajowym. Zważyć należy, że na podstawie obowiązujących obecnie regulacji prawnych art. 50 ustawy o prokuraturze nie ma per analogiam zastosowania do wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury. Dlatego koniecznością stała się nowelizacja przepisu art. 50 ust. 1, czego konsekwencją będzie nowela art. 64, którego treści nie stosuje się do prokuratorów wojskowych.</u>
<u xml:id="u-92.5" who="#PosełZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Uznając potrzebę dokonania przedmiotowych nowelizacji, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego opowie się za przyjęciem przedłożenia sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszałekBronisławKomorowski">Proszę pana posła Tobera o zabranie głosu w imieniu SLD.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#PosełMichałTober">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wobec sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o prokuraturze (druk nr 352).</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#PosełMichałTober">W imieniu Klubu Poselskiego SLD miałem już przyjemność prezentowania stanowiska mojego klubu wobec przedłożonych zmian ustawowych jeszcze w pierwszym czytaniu i jedyne, co mogę dziś powiedzieć to to, że swoje stanowisko w całej rozciągłości podtrzymujemy. Komisja Sprawiedliwości i Spraw Człowieka nie wniosła żadnych uwag, zmian do przedłożonych przez rząd projektów ustaw, a co za tym idzie, nie ulega również zmianie nasze klubowe pozytywne stanowisko w tej mierze.</u>
<u xml:id="u-94.2" who="#PosełMichałTober">Mam więc przyjemność oświadczyć, że Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej w dalszych pracach, tak jak powiedziałem to już w pierwszym czytaniu, będzie popierał przedłożony projekt zmian ustawowych. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-94.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Kotlinowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo, dwóch posłów wyraziło wolę zadania pytań.</u>
<u xml:id="u-95.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zadać pytanie?</u>
<u xml:id="u-95.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Zamykam zatem listę.</u>
<u xml:id="u-95.4" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Nie widzę zgłaszających się, ale nie widzę również osób, które chciały zadać pytanie, pana posła Jerzego Gosiewskiego i pana posła Mirosława Pawlaka.</u>
<u xml:id="u-95.5" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana Krzysztofa Józefowicza, podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-95.6" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKrzysztofJózefowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przedstawione przed chwileczką sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka z prac nad ustawą o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o prokuraturze oraz ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych było niezwykle dokładne. Myślę, że w dokonanej prezentacji pani poseł sprawozdawca Lidia Staroń w sposób wyczerpujący omówiła podstawowe zmiany nowelizowanych ustaw, więc nie ma potrzeby powielać zaprezentowanej argumentacji.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKrzysztofJózefowicz">Chciałbym jedynie zwrócić uwagę na dwa argumenty, które stanowiły podstawę tego rodzaju inicjatywy ustawodawczej, mianowicie chodziło o stworzenie podstaw prawnych umożliwiających delegowanie polskich sędziów i prokuratorów do udziału w ramach działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe oraz jednocześnie wyeliminowanie ograniczeń odnoszących się do udziału polskich sędziów i prokuratorów w działaniach podejmowanych przez Unię Europejską. Obecny stan prawny jest niepraktyczny, dlatego iż nie ma możliwości delegowania sędziego i prokuratora. Sędzia musi zrzec się urzędu, prokurator musi zrzec się stanowiska. W zaprezentowanej propozycji nastąpi tutaj wyłącznie delegacja sędziego bądź prokuratora.</u>
<u xml:id="u-96.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKrzysztofJózefowicz">Potwierdzam, iż stałe przedstawicielstwo RP przy Unii Europejskiej wielokrotnie zwracało się do Ministerstwa Sprawiedliwości, aby ten problem rozwiązać właśnie w ten sposób, by stworzyć podstawy prawne i ramy prawne do delegowania sędziów bądź prokuratorów do prac podejmowanych w ramach naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Dlatego prezentowana nowelizacja umożliwi zapewnienie reprezentacji polskich sędziów i prokuratorów na wszystkich szczeblach tworzenia i realizacji polityk unijnych i międzynarodowych. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Jest pan poseł Jerzy Gosiewski. Proszę o zadanie pytania, panie pośle, a pana ministra będę prosił jeszcze o udzielenie odpowiedzi po zadaniu pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#PosełJerzyGosiewski">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#PosełJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony i omawiany projekt ustawy zakłada, że sędzia lub prokurator powinien zachować swój status zawodowy z państwa pochodzenia, a państwo co najmniej częściowo partycypuje w kosztach delegowania. W uzasadnieniu podano, że ewentualne skutki finansowane zostaną pokryte z budżetu państwa z części, której dysponentem są minister sprawiedliwości i minister obrony narodowej. W związku z tym prosiłbym pana ministra o odpowiedź na pytania: Czy i w jakiej wysokości w bieżącym roku w budżecie tych ministerstw są przewidziane środki na ten cel? Drugie. Czy częściowa partycypacja w kosztach delegowania prokuratorów i sędziów jest właściwym rozwiązaniem? I trzecie. Jakie uwagi, które według uzasadnienia zostały uwzględnione w projekcie ustawy, zgłosił Sąd Najwyższy? Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuj bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Ja mam taką propozycję dla pani poseł Gut, aby pani poseł być może zadała pytanie, które wyjaśni wątpliwości...</u>
<u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">W takim razie bardzo proszę, panie ministrze, o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKrzysztofJózefowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie pośle, system delegacji jest jedyny właściwy do rozwiązania tego problemu i to nie tylko dlatego, że to jest standard, który obowiązuje w innych krajach europejskich, przyczyna jest po prostu praktyczna. Jeśli sędzia będzie musiał się zrzec urzędu po to, aby świadczyć pracę w innym miejscu przez rok, a może tylko przez pół roku, nigdy tego nie uczyni. Tak samo jest z sędzią sądu wojskowego i taka sama sytuacja jest z prokuratorem świadczącym pracę w powszechnych jednostkach prokuratury. Po prostu nie znajdziemy odpowiednich kandydatów, aby godnie mogli reprezentować Rzeczpospolitą w ramach prac Unii Europejskiej. Dlatego system delegacji, który zapewnia ciągłość zatrudnienia, możliwość powrotu sędziego na to samo stanowisko i prokuratora na to samo stanowisko to jedyny możliwy model, aby ta instytucja nie była instytucją fasadową tylko faktyczną, pomagającą państwu polskiemu przy pracach w ramach instytucji i struktur Unii Europejskiej. Konsekwencją oczywiście delegacji jest tutaj kwestia związana z pokrywaniem wynagrodzenia w tym wypadku przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Jeśli chodzi o budżet Ministerstwa Sprawiedliwości ewentualne delegacje, które będą w tym roku kalendarzowym, a nie planuje się ich wiele, może ich być najwyżej kilka, to w ramach budżetu resortu sprawiedliwości na bieżące wydatki jesteśmy w stanie pokryć te koszty. Większa symulacja będzie musiała wiązać się z rokiem przyszłym i już na etapie przygotowania projektu budżetu trzeba będzie poważnie pochylić się również nad tym problemem finansowym.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKrzysztofJózefowicz">Niestety nie mogę odpowiedzieć na trzecie pytanie. Nie znam uwagi Sądu Najwyższego, która nie została uzgodniona w trakcie prac parlamentarnych, więc tu ewentualnie, panie pośle, na piśmie mogę udzielić odpowiedzi. Dziękuję, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#PosełAlinaGut">Omawiamy dziś sprawozdanie z prac podkomisji nad rządowym projektem dotyczącym uchwalenia zmian ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o prokuraturze, który po pierwszym czytaniu został zgodnie z propozycją Prezydium Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka przekazany do dalszych prac w podkomisji.</u>
<u xml:id="u-102.1" who="#PosełAlinaGut">Słusznymi należy nazwać zmiany cytowanych ustaw umożliwiające delegowanie sędziów i prokuratorów do udziału w pracach podejmowanych przez organizacje międzynarodowe lub ponadnarodowe, organy Unii Europejskiej, w misjach zagranicznych oraz operacjach pokojowych mających na celu udzielenie doraźnego wsparcia w początkowych etapach odbudowy instytucji rządów prawa w państwach dotkniętych kryzysem oraz w państwach budujących struktury demokratyczne.</u>
<u xml:id="u-102.2" who="#PosełAlinaGut">Dodatkowo konieczne jest dostosowanie prawa polskiego do przepisów decyzji Rady Europy Nr 2002/187/WSiSW z 28 lutego 2002 r., zmienionej decyzją Rady Nr 2003/659/WSiSW - ustanawiającej Eurojust - zapewniającej udział prokuratora, sędziego lub funkcjonariusza Policji o równoważnych kompetencjach w pracach Eurojustu w celu zintensyfikowania walki z poważną przestępczością.</u>
<u xml:id="u-102.3" who="#PosełAlinaGut">Obecnie udział polskich sędziów i prokuratorów w pracach organizacji międzynarodowych jest zasadniczo ograniczony, przewiduje bowiem konieczność zrzeczenia się urzędu.</u>
<u xml:id="u-102.4" who="#PosełAlinaGut">Dlatego też szczególnie istotne ze względu na zakres i charakter podejmowanych działań jest uregulowanie uprawnień w kwestii udziału polskich sędziów i prokuratorów w działaniach podejmowanych w organach Unii Europejskiej, w ramach działań ONZ, w misjach OBWE w Kosowie, a także w ramach działań zespołu dochodzeniowo-śledczego powoływanego na terytorium innego państwa współpracującego.</u>
<u xml:id="u-102.5" who="#PosełAlinaGut">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozytywnie należy ocenić założenia rządowego projektu zakładające możliwość delegowania sędziego lub prokuratora, za jego zgodą, na czas określony, nie dłuższy niż cztery lata, do pełnienia obowiązków lub pełnienia określonej funkcji w ramach działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe, ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych.</u>
<u xml:id="u-102.6" who="#PosełAlinaGut">Delegowany sędzia lub prokurator zachowuje podstawowe świadczenia oraz prawo do wynagrodzenia zasadniczego, dodatku za długoletnią pracę przysługującego na zajmowanym stanowisku sędziowskim lub prokuratorskim, a także prawo do świadczeń odszkodowawczych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.</u>
<u xml:id="u-102.7" who="#PosełAlinaGut">Przyjęcie założenia uregulowania delegacji zarówno w sądownictwie powszechnym, jak i w sądownictwie oraz prokuraturze wojskowej należy uznać za w pełni uzasadnione.</u>
<u xml:id="u-102.8" who="#PosełAlinaGut">Na poparcie zasługuje zmiana zawarta w art. 50 ust. 1 ustawy o prokuraturze (art. 3 pkt 2 projektu), która choć bezpośrednio nie dotyczy stworzenia podstaw prawnych umożliwiających delegowanie sędziów i prokuratorów, to umożliwi prokuratorowi generalnemu w porozumieniu z ministrem obrony narodowej delegowanie prokuratora wojskowej jednostki organizacyjnej do innej jednostki organizacyjnej prokuratury, Ministerstwa Sprawiedliwości lub jednostki organizacyjnej podległej ministrowi sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej.</u>
<u xml:id="u-102.9" who="#PosełAlinaGut">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o uchwalenie omawianej ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych (druki nr 236 i 569).</u>
<u xml:id="u-103.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Derę.</u>
<u xml:id="u-103.4" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMikołajDera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych przedstawić sprawozdanie po rozpatrzeniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, druk nr 236.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMikołajDera">Byłem jednocześnie szefem podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.</u>
<u xml:id="u-104.2" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMikołajDera">Proponowany projekt ustawy jest bardzo krótki, ma zaledwie dwa artykuły, natomiast jest bardzo istotny dla mieszkańców naszego kraju, gdyż reguluje kwestię zmiany dowodów osobistych w przypadku zmiany danych teleadresowych. Generalnie intencją ustawodawcy było, aby każdorazowa zmiana kodu pocztowego nie powodowała konieczności zmiany dowodu osobistego, stąd na posiedzeniu komisji, w odróżnieniu od tekstu pierwotnego, zostały wprowadzone dwie dosyć istotne poprawki. Po pierwsze, został skreślony pkt 3 projektu ustawy z uwagi na fakt, iż intencja została zawarta w proponowanym tekście ustawy. W tej chwili propozycja już po wszystkich poprawkach zmierza do tego, i o tym mówi pkt 2, że dotyczy to zmiany danych, które zamieszcza się w dowodzie osobistym, z wyłączeniem zmian kodu pocztowego. W ten sposób każdorazowa zmiana kodu pocztowego, co w tej chwili bardzo często się zdarza z uwagi na reorganizację Poczty Polskiej, nie będzie powodowała konieczności zmiany dowodu osobistego przez obywateli. W pkt. 1 zostały sprecyzowane kwestie dotyczące adresu miejsca zameldowania na pobyt stały. Tu też były kontrowersje dotyczące nazwy województwa, czy ma to być umieszczone, czy też nie. W tej chwili mówimy wyraźnie: z pominięciem nazwy gminy i nazwy województwa. Tych danych się w tej chwili już nie umieszcza z uwagi na mały format dowodu osobistego. Jeśli chodzi o te dane, dzisiaj istnieje system jednoznacznej identyfikacji miejsca, chociażby poprzez umieszczenie kodu pocztowego. Kilka miejscowości może mieć tę samą nazwę i w ten sposób, wykorzystując kod pocztowy, bardzo łatwo można to umiejscowić, określić, w której części Polski znajduje się dana miejscowość.</u>
<u xml:id="u-104.3" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejMikołajDera">Przedłożony projekt uzyskał akceptację rządową, rząd wyraził także pełną akceptację co do proponowanych tutaj zmian. Stąd przedłożony projekt ustawy ma pełną akceptację Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-105.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Kiliana, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-105.4" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#PosełWiesławKilian">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projektowana nowelizacja ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych (druk nr 236) zmierza w kierunku oczekiwań obywateli, którzy nie z własnej winy zmuszeni są ponosić koszty związane z wymianą dowodów osobistych, jak to podkreślał poseł sprawozdawca.</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#PosełWiesławKilian">Projekt ustawy przewiduje zmianę ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (DzU z 2001 r. nr 87, poz. 960, ze zm.). Projekt określa, jakie dane są zamieszczane w dowodzie osobistym, w odniesieniu do adresu zameldowania, wskazuje okoliczności obowiązkowej wymiany dowodu osobistego, zapewnia zachowanie ważności dowodów osobistych wydanych przed wejściem w życie proponowanej nowelizacji do upływu terminu ich ważności. Obecnie obywatele posługują się dwoma rodzajami dowodów osobistych. W starych, w formie książeczek, wydanych po 1980 r., poza innymi danymi rejestrowany jest adres zameldowania, podaje się nazwę miejscowości, nazwę ulicy, numer mieszkania. W nowych dowodach osobistych ewidencjonowany jest również kod pocztowy. Ustawa o ewidencji ludności nie nakazuje wpisu kodu pocztowego do dowodu osobistego, dzięki czemu po zmianie kodu pocztowego nie jest konieczna wymiana dowodu osobistego.</u>
<u xml:id="u-106.2" who="#PosełWiesławKilian">W latach 1996–2004 dokonano 1809 zmian sieci placówek pocztowych, tj. prawie 21% ogólnej liczby placówek pocztowych w kraju. 21% ogółu pełnoletniej ludności kraju to ponad 6 mln osób, które z powodu zmian kodu pocztowego winny zmienić dowody osobiste. Tylko nieliczni dokonali tego; zdecydowana większość nawet nie wie, że takie są wobec nich oczekiwania administracji państwowej.</u>
<u xml:id="u-106.3" who="#PosełWiesławKilian">Wymiana dowodów osobistych powoduje wydatki ze strony obywateli i budżetu państwa. Rada Ministrów rozporządzeniem z dnia 14 września 2004 r. odciążyła obywateli, zwalniając ich z opłat za wydanie dowodu osobistego, o których mowa w art. 36a ustawy, z powodu zmiany kodu pocztowego. Przy obecnej stawce jednostkowej 30 zł za jeden dowód obciążenie budżetu może sięgać kwoty 98 mln zł. Niezależnie od tej opłaty obywatel zmieniający dowód osobisty ponosi inne koszty: dwukrotne koszty dojazdu do urzędu w celu osobistego złożenia wniosku i odbioru dowodu. Ciąży również na nim obowiązek odwiedzenia urzędu skarbowego w celu dokonania stosownych zmian w ewidencji NIP. Prowadząc działalność gospodarczą, musi dokonać również zmian w ewidencji REGON w urzędzie statystycznym. Wnioskodawcy uważają, że każdorazowa wymiana dowodu osobistego następująca wraz ze zmianą kodu pocztowego jest zbyt kosztowna i mało efektywna; ani państwa, ani obywateli na nią nie stać.</u>
<u xml:id="u-106.4" who="#PosełWiesławKilian">Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera projekt nowelizacji ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-106.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Beatę Dorotę Sawicką, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-107.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#PosełBeataDorotaSawicka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko odnośnie do projektu zmieniającego ustawę z dnia 11 kwietnia 2001 r. o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, skierowanego do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, zawartego w druku nr 236.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#PosełBeataDorotaSawicka">Procedowane zmiany przedmiotowej ustawy odnośnie do art. 40 pkt 1 oraz pkt 4 Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska ocenia pozytywnie. Uważamy, iż zmiany, w myśl których dowody osobiste wydane przed wejściem w życie niniejszej ustawy zachowują swoją ważność do upływu terminu ważności, na jaki zostały wydane, jak i brak konieczności wymiany dowodu osobistego w przypadku zmiany kodu pocztowego wychodzą naprzeciw społecznym oczekiwaniom. W procesie wymiany dowodów osobistych uczestniczą głównie ludzie starsi, często schorowani, wobec tego tym bardziej problem ten powinien zostać szybko rozwiązany.</u>
<u xml:id="u-108.2" who="#PosełBeataDorotaSawicka">Sam kod pocztowy, jako pewnego rodzaju cecha charakterystyczna odnosząca się do miejsca zamieszkania, winna w naszej ocenie dalej pozostać jako element składowy adresu, tak długo, jak długo będziemy mieli do czynienia w naszym kraju z sytuacją, iż występują miejscowości o tej samej nazwie. Są to niestety skutki błędów popełnionych w przeszłości, które rzutują na aktualną sytuację.</u>
<u xml:id="u-108.3" who="#PosełBeataDorotaSawicka">Co prawda, pewne zastrzeżenia budzi naszym zdaniem art. 37 ustawy ze względu na to, iż definicja adresu jest już wskazana w art. 9b tej ustawy, ale nie jest to kwestia negatywnie rzutująca na całość proponowanych zmian.</u>
<u xml:id="u-108.4" who="#PosełBeataDorotaSawicka">Pragniemy jednak, nieco burząc tę legislacyjną idyllę, zauważyć i przypomnieć rządowi, że w dalszym ciągu występują opóźnienia we wprowadzaniu w gminach systemów informatycznych ewidencji ludności i ewidencji dowodów osobistych, co jest konsekwencją niedoskonałości i niesprawności obowiązującego dotychczas w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji sposobu realizacji i finansowania wymienionych zadań i braku choćby koncepcji rządu odnośnie do zapewnienia jednostkom samorządu terytorialnego środków finansowych na realizację systemów informatycznych. Zadaniem rządu winno być w pierwszej kolejności szukanie źródeł finansowania przedmiotowych zadań, a nie koncentrowanie swych wysiłków na działaniach mających na celu odsunięcie w czasie przeprowadzenia niezbędnych zmian.</u>
<u xml:id="u-108.5" who="#PosełBeataDorotaSawicka">Reasumując, uważamy, iż obowiązkiem ustawodawcy jest upraszczanie, a nie utrudnianie życia obywateli i dbanie o stan ich finansów, bez narzucania kolejnych finansowych zobowiązań. Z tego też względu Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska będzie głosował za przyjęciem przedłożonego projektu, nie przestając jednak bacznie i szczegółowo przyglądać się poczynaniom rządu w zakresie rozwoju informatycznych systemów ewidencji ludności. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Piosika, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-109.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#PosełStanisławPiosik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko dotyczące poselskiego projektu ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#PosełStanisławPiosik">Omawiane dziś sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o projekcie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych dotyczy w istocie dwóch kwestii: po pierwsze, z katalogu danych zamieszczanych w dowodzie osobistym w odniesieniu do adresu zameldowania wyłącza się nazwy gminy oraz województwa; po drugie, spośród przesłanek obligujących posiadacza dowodu do jego wymiany usuwa się okoliczność zmiany kodu pocztowego.</u>
<u xml:id="u-110.2" who="#PosełStanisławPiosik">W ocenie Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej powyższe zmiany zasługują na poparcie, mają one bowiem charakter prospołeczny i stanowią wyraz racjonalizacji prawa. Zapobiegają m.in. obowiązkowi wymiany dowodów osobistych obywateli, którzy nie zmieniając de facto miejsca i adresu zamieszkania, byliby do tego de iure zobligowani jedynie na skutek odgórnej zmiany kodowego oznaczenia pocztowego.</u>
<u xml:id="u-110.3" who="#PosełStanisławPiosik">Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowie się za uchwaleniem proponowanych zmian. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-110.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Bałażaka, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#PosełWitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin przedstawiam stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#PosełWitoldBałażak">Przedłożony poselski projekt nowelizacji ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych polega na propozycji zawężenia katalogu informacji zamieszczanych w dowodzie osobistym, dotyczących adresu zameldowania, mając na uwadze zmiany miejsca zamieszkania oraz wymianę dokumentu tożsamości czy zmiany kodu pocztowego. Rząd, przedstawiając swoje stanowisko dotyczące powyższej nowelizacji ustawy, zaproponował modyfikację polegającą na doprecyzowaniu przepisu odnoszącego się do definicji adresu miejsca zameldowania, proponując jednocześnie, aby kod pocztowy pozostał elementem danych zamieszczanych w dowodzie osobistym, jednakże zmiana kodu pocztowego nie powodowałaby konieczności wymiany dowodu osobistego.</u>
<u xml:id="u-112.2" who="#PosełWitoldBałażak">Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu projektu nowelizacji ustawy na dwóch posiedzeniach, wnosi o uchwalenie przedłożonego projektu ustawy, z uwzględnieniem sugestii rządowych. Mając na uwadze, że zaproponowana regulacja prawna pozwala na, jak czytamy w uzasadnieniu rządowym, szybkie i bezkosztowe rozwiązanie tej kwestii, zasługuje ona na poparcie Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Głos zabierze pan poseł Wiesław Woda, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
<u xml:id="u-113.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu posłów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, chcę przypomnieć, że to posłowie mojego klubu jeszcze w poprzedniej kadencji zgłosili projekt ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Niemniej jednak w tamtej kadencji, trzeba powiedzieć otwarcie, nie było przyjaznego klimatu dla tej zmiany. Stanowisko rządu było negatywne i wobec tego następowała zwłoka w uchwaleniu tejże ustawy.</u>
<u xml:id="u-114.1" who="#PosełWiesławWoda">Mam przed sobą mój dowód osobisty według nowego wzoru, na którym nie ma nazwy województwa, w którym mieszkam, natomiast jest kod pocztowy. To, oczywiście, powoduje, że były osoby przymuszone do zmiany dowodu osobistego, gdyż poczta bardzo często albo często zmieniała swój podział i w związku z tym kod, zmuszając nas w konsekwencji do licznych działań. Przede wszystkim musieliśmy zmieniać dowód osobisty, ktoś, kto prowadził działalność gospodarczą, musiał zmieniać wpis w rejestracji, i oczywiście biurokracja, koło biurokratyczne się kręciło i napędzało. Uznaliśmy, że państwo powinno ułatwiać życie obywatelowi, a poza tym nie powinno mnożyć kosztów, które w konsekwencji są ponoszone.</u>
<u xml:id="u-114.2" who="#PosełWiesławWoda">Tak więc złożyliśmy kolejny raz poprawkę do tej ustawy. Tym razem opinia rządu była generalnie pozytywna, z pewnymi uwagami i modyfikacjami, z którymi się zgodziliśmy, i w konsekwencji zamiast trzech poprawek komisja zaproponowała dwie poprawki do wspomnianej ustawy. Tak więc w dowodzie osobistym nie będzie zamieszczane województwo, nie będzie zamieszczana również nazwa gminy, natomiast będzie utrzymany kod pocztowy jako pomocniczy w funkcjonowaniu poczty. Zmiana kodu pocztowego nie będzie wymuszać zmiany dowodu osobistego i w konsekwencji innych dokumentów czy też zapisów w rejestrze.</u>
<u xml:id="u-114.3" who="#PosełWiesławWoda">Stąd też moje ugrupowanie i posłowie wnioskodawcy życzliwie przyjmują zaproponowane przez komisję administracji zmiany. Dziękuję również posłom, przedstawicielom klubów, którzy pozytywnie odnieśli się do proponowanej zmiany. Mam nadzieję, że ta zmiana będzie przyczynkiem do realizacji programu taniego państwa. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-114.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Wolę zadania pytania wyraziło trzech posłów.</u>
<u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zadać pytanie?</u>
<u xml:id="u-115.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Zamykam listę.</u>
<u xml:id="u-115.4" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Waldemara Nowakowskiego, Samoobrona.</u>
<u xml:id="u-115.5" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-115.6" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość, o zadanie pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#PosełJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie skierowałem do pana ministra, ale go nie widzę. Niepotrzebnie rząd twierdził, że ze względu na miniaturyzację dowodów osobistych nazwa województwa została z przyczyn pragmatycznych zastąpiona kodem pocztowym. Twierdził on również, że brak kodu pocztowego w starych dowodach był rekompensowany przez obligatoryjne podawanie nazwy województwa, co w dużym stopniu rozwiązywało problem wynikający z występowania wielu miejscowości o tej samej nazwie. Wnioskodawcy w niniejszej ustawie uważają, że każdorazowa wymiana dowodu osobistego wraz ze zmianą kodu pocztowego jest zbyt kosztowna i mało efektywna. Według mnie należałoby dodać, że wymiana ta w zdecydowanej większości przypadków jest niepotrzebna.</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#PosełJerzyGosiewski">Panie ministrze - może kiedyś pan minister mi odpowie - czy nie należałoby znieść obowiązku wymiany dowodów osobistych, gdy dotychczasowe określenie adresu jest jednoznaczne, bez względu na to, czy jest numer kodu pocztowego czy też nazwa województwa? Czy nie lepiej byłoby powtarzającym się nazwom miejscowości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nadać kolejne numery? Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Mamy tę trudność, że jest znaczne przyspieszenie w obradach, nie ma przedstawiciela rządu. Pytanie pana posła zostanie przekazane w formie pisemnej do ministra odpowiedzialnego za tę sprawę. Jestem przekonany, że pan poseł otrzyma odpowiedź. A jeżeli pan poseł sprawozdawca będzie mógł udzielić pewnych wyjaśnień, to będę o to prosił.</u>
<u xml:id="u-117.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">A teraz proszę o zadanie pytania pana posła Henryka Siedlaczka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem prezentowanej nowelizacji ustawy jest zmiana przepisów ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych w zakresie wprowadzenia definicji adresu miejsca zamieszkania do art. 37, braku potrzeby wymiany dowodów osobistych na skutek zmiany kodu pocztowego, utrzymania ważności dowodów wydanych przed zmianą ustawy.</u>
<u xml:id="u-118.1" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Poprzedni projekt, wniesiony do laski marszałkowskiej 15 listopada 2004 r., w tracie IV kadencji Sejmu, nie zyskał akceptacji rządu premiera Marka Belki. Podobnie zresztą postąpił rząd pana Kazimierza Marcinkiewicza, który poparł jedynie zmianę w art. 40 pkt 1, odnoszącą się do przedstawionego powyżej zakresu drugiej nowelizacji ustawy. Sieć placówek pocztowych na terenie całej Polski ulega znacznym przeobrażeniom, co skutkuje zmianami kodów pocztowych. Jest to zjawisko społecznie uciążliwe i związane z różnego rodzaju utrudnieniami dla obywateli. Natomiast usunięcie kodów pocztowych z dowodów osobistych może spowodować problemy w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości, instytucji finansowych, skarbowych i innych. Budżet państwa ponosi obecnie koszty związane z rozporządzeniem wydanym przez Radę Ministrów w 2004 r., dotyczącym zwolnienia z opłat wymiany dowodów osobistych, których przyczyną była zmiana kodu pocztowego. W świetle powyższego, argumentacji rządu i wnioskodawcy, mam następujące pytania. Jakie ewentualne oszczędności uzyska budżet państwa z tytułu zmian ustawy? Czy proponowana zmiana przepisów może utrudnić funkcjonowanie instytucji państwowych i podmiotów prywatnych? Czy wnioskodawca określił katalog spraw wymagających, w świetle obecnych przepisów, podania kodu miejsca zamieszkania na podstawie dowodu osobistego? Ostatnie pytanie. Czy projekt został poddany konsultacjom społecznym? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Derę.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#PosełAndrzejMikołajDera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw spróbuję odpowiedzieć panu posłowi Gosiewskiemu. Otóż nie wydaje się celowe, aby dodawać jakieś numery do miejscowości, na przykład Nowa Wieś 1, 2, 3, 4, 5, ponieważ to by musiało pociągać również zmianę w nazwach tych miejscowości, że trzeba by określić, która jest pierwsza, która piąta, a która siódma. To już spowodowałoby w tych miejscowościach poważny konflikt, czy Nowa Wieś w woj. pomorskim jest pierwsza, czy w woj. podkarpackim jest pierwsza. Nie wydaje się to celowe, bo istotą jest jednak określenie miejsca. Dane teleadresowe mają służyć różnym organom do umiejscowienia, chociażby nawet w przybliżeniu w tym wypadku, z jakiego jesteśmy rejonu Polski. Kod pocztowy jednak dosyć wyraźnie to charakteryzuje: jeżeli mówimy o szóstce, to wiadomo, że jest to Wielkopolska. Jeżeli mówimy zero, jest to Warszawa i Mazowsze. Czyli bardzo łatwo można określić rejon, z którego dany obywatel pochodzi, stąd nie ma konieczności nadawania numerów tym miejscowościom. Niektórych nazw jest kilkanaście w Polsce, takich samych, różnią się tym, że są w różnych regionach kraju, a kod pocztowy umożliwia jednak dodatkową identyfikację i nie ma potrzeby... Zaproponowana przez pana zmiana spowodowałaby lawinę zmian ustawowych, musiałyby być wtedy obligatoryjnie zmienione wszystkie dane w instytucjach, ponieważ zmienia się nazwa miejscowości. Dotyczyłoby to wielu dodatkowych zapisów w aktach różnego typu urzędów. Spowodowałoby to niepotrzebny bałagan.</u>
<u xml:id="u-120.1" who="#PosełAndrzejMikołajDera">Nie umiem odpowiedzieć na pytanie, które zadał przed chwilą pan poseł, jakie to będą oszczędności. Na pewno jakieś będą, ponieważ jak już wcześniej wykazano, zmian dotyczących kodu pocztowego w ostatnim okresie w Polsce było bardzo dużo, jeden z posłów przedstawiał dosyć dokładnie te dane. Nie będzie potrzeby wymiany dowodów. Przede wszystkim oszczędzą obywatele, bo każda zmiana tego typu powodowała konieczność zmiany dowodu osobistego, za który trzeba było płacić.</u>
<u xml:id="u-120.2" who="#PosełAndrzejMikołajDera">Czy utrudni? Myślę, że nie, bo proszę zwrócić uwagę, iż tu nie ma rewolucji w kodach pocztowych. Jeżeli zmiany dotyczą kodów pocztowych, to zamyka się to w obrębie powiatu czy województwa. Nie ma takich zmian, że nagle np. kod pocztowy Wielkopolski zmienia się na kod pocztowy Dolnego Śląska. Takich przypadków nie ma. Najczęściej te zmiany są związane z redukcją urzędów pocztowych, jak np. wskutek reorganizacji zostaje jeden urząd w gminie. Ten numer jest już wtedy obowiązujący. Ale to jest tylko różnica ostatnich cyferek w kodzie, tak że samo w sobie to nie utrudni lokalizacji.</u>
<u xml:id="u-120.3" who="#PosełAndrzejMikołajDera">Myślę, że pozostałe pytania pan marszałek przekaże ministrowi, żeby mógł on udzielić odpowiedzi, bo ja na nie odpowiedzieć nie potrafię. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Jak informowałem Wysoką Izbę, pytania zadane w tej części dyskusji zostaną przekazane panu ministrowi i każdy z posłów, który zadał pytanie, otrzyma odpowiedź na piśmie.</u>
<u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Zamykam dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#PosełZenonWiśniewski">Omawiany w dniu dzisiejszym przez Wysoką Izbę projekt poselski ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych umieszczony jest w druku nr 236. Wnioskodawcy generalnie proponują, aby dowody osobiste nie traciły ważności tylko z powodu zmiany kodu pocztowego. Mogłoby to zostać korygowane przy okazji wymiany dowodu osobistego z innego powodu lub po ewentualnej wymianie dowodu z powodu jego utraty.</u>
<u xml:id="u-122.1" who="#PosełZenonWiśniewski">Wnioskodawcy zaproponowali zmiany w obowiązującej ustawie z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2001 r. Nr 87, poz. 960 z późn. zm.) polegające na:</u>
<u xml:id="u-122.2" who="#PosełZenonWiśniewski">1) dodaniu w art. 37 dotyczącym danych zawartych w dowodzie osobistym dodatkowego ustępu definiującego adres zameldowania zamieszczany w dowodzie osobistym,</u>
<u xml:id="u-122.3" who="#PosełZenonWiśniewski">2) zmianie art. 40 pkt 1 dotyczącego wymiany dowodu osobistego, precyzującego, że jego wymiana nie będzie konieczna w przypadku zmiany umieszczonego w nim kodu pocztowego,</u>
<u xml:id="u-122.4" who="#PosełZenonWiśniewski">3) dodania przepisu stanowiącego, że dowody wydane przed wejściem w życie projektowanej ustawy zachowują swą ważność do terminu ważności, na jaki zostały wydane.</u>
<u xml:id="u-122.5" who="#PosełZenonWiśniewski">Według danych Głównego Urzędu Statystycznego tylko w latach 1996–2000 zlikwidowano w naszym kraju 881 placówek pocztowych, natomiast powstało 928 nowych. Szacuje się, że w tym tylko okresie zmieniło adres zamieszkania około 3,5 mln obywateli, mimo fizycznego zamieszkiwania w tym samym miejscu, a było to tylko wynikiem zmian w usytuowaniu placówek pocztowych i wynikających stąd zmian kodów pocztowych.</u>
<u xml:id="u-122.6" who="#PosełZenonWiśniewski">Następstwem zmian adresowych, a mówiąc wprost tylko kodów pocztowych, stała się konieczność wymiany dowodów osobistych w omawianym okresie przez około 800 tys. Polaków. Jednakże nie tylko sama wymiana dowodów osobistych wiąże się ze zmianą kodów pocztowych, ponieważ nowy dowód osobisty wymaga zmiany w rejestrach bankowych, wiąże się ze zmianą danych adresowych i numerów NIP-u w urzędach skarbowych, a także dla osób prowadzących działalność gospodarczą wymaga nadania nowych numerów REGON.</u>
<u xml:id="u-122.7" who="#PosełZenonWiśniewski">Informacje te przedstawione zostały podczas pierwszego czytania poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych na posiedzeniu sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
<u xml:id="u-122.8" who="#PosełZenonWiśniewski">Dotychczas obowiązująca ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych określała, że kod pocztowy jest częścią adresu i jako taki winien być umieszczany w dowodzie osobistym. Podobna sytuacja występuje w przypadku nazwy województwa zamieszkania, z którego wpisania w dowód osobisty zrezygnowano, mimo ustawowego określenia, że stanowi ona także część adresu.</u>
<u xml:id="u-122.9" who="#PosełZenonWiśniewski">Wymiana dowodów osobistych to również wydatki ze strony obywatela i budżetu państwa. Mimo rozporządzenia Rady Ministrów z 14 września 2004 r. odciążającego obywateli od wydatków bezpośrednich związanych z wymianą dowodu osobistego wynikającego ze zmiany kodu pocztowego, nie należy zapominać o obciążających obywateli wydatkach związanych z dojazdem celem złożenia wniosku o wydanie nowego dowodu, następnie dotarciem po jego odbiór, kosztem robionych zdjęć czy też poświęceniem czasu na spełnienie wymogów.</u>
<u xml:id="u-122.10" who="#PosełZenonWiśniewski">Wymiana dowodów osobistych związanych ze zmianą kodów pocztowych rodzi w związku z tym także wydatki budżetu państwa szacowane na kwotę około 98 mln zł, które można byłoby przeznaczyć na bardziej potrzebne społecznie cele.</u>
<u xml:id="u-122.11" who="#PosełZenonWiśniewski">Wnioskodawcy uważają, że każdorazowa wymiana dowodu osobistego spowodowana zmianą kodu pocztowego jest ekonomicznie i funkcjonalnie nieuzasadniona, na którą to ani państwa, ani obywateli nie zawsze jest stać.</u>
<u xml:id="u-122.12" who="#PosełZenonWiśniewski">Zauważyć także należy, że bardzo duża grupa polskich obywateli posługuje się tzw. starymi dowodami, które w zdecydowanej większości nie posiadają wpisów kodu pocztowego.</u>
<u xml:id="u-122.13" who="#PosełZenonWiśniewski">Do projektu ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych odniósł się rząd RP, który w swoim stanowisku określił jako niecelowe ponowne wprowadzenie definicji adresu miejsca zamieszkania w art. 37, skoro definicja zawarta jest w art. 9b ustawy. Rząd zaproponował tylko doprecyzowanie przepisu.</u>
<u xml:id="u-122.14" who="#PosełZenonWiśniewski">Zdając sobie sprawę z niespójności zapisów dotyczących danych adresowych, wynikających z ich definicji zawartej w art. 9b ustawy, a pomijaniu w dowodach osobistych, ze względu na ich miniaturyzację, danych o gminie i województwie, rząd zaproponował pozostawienie w dowodach osobistych kodu pocztowego jako nieodłącznego elementu posiadacza danego dokumentu, jednakże zmiana kodu pocztowego nie powodowałaby konieczności wymiany dowodu osobistego.</u>
<u xml:id="u-122.15" who="#PosełZenonWiśniewski">W związku z takim stanowiskiem rząd poparł zaproponowane przez wnioskodawców zapisy dotyczące zmiany w art. 40 pkt 1 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.</u>
<u xml:id="u-122.16" who="#PosełZenonWiśniewski">Za niecelowe zdaniem rządu uznano rozszerzenie art. 40 ustawy w przedłożeniu poselskim.</u>
<u xml:id="u-122.17" who="#PosełZenonWiśniewski">Ze stanowiskiem rządu zgodziła się powołana przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych podkomisja nadzwyczajna do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.</u>
<u xml:id="u-122.18" who="#PosełZenonWiśniewski">W związku z tym, że projekt zmiany ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych reguluje i doprecyzowuje kwestie zamieszczania w dowodach osobistych danych adresowych obywateli, bez konieczności wydatkowania pieniędzy budżetowych i z korzyścią dla mieszkańców naszego kraju, Klub Parlamentarny Samoobrona RP będzie głosował za przyjęciem ustawy w brzmieniu zaproponowanym przez podkomisję nadzwyczajną do rozpatrzenia poselskiego projektu ww. ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze (druki nr 508 i 559).</u>
<u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Gosiewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze, druk nr 508. Sprawozdanie komisji zostało przekazane Wysokiej Izbie w druku sejmowym nr 559.</u>
<u xml:id="u-124.2" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGosiewski">Omawiany projekt ustawy ma na celu uściślenie, że organem odwoławczym od wszystkich decyzji marszałków województw, wydawanych na podstawie Prawa geologicznego i górniczego, jest minister właściwy do spraw środowiska. W projekcie proponuje się uchylenie przepisu art. 103 ust. 4, który został dodany do Prawa geologicznego i górniczego ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz.U. Nr 175, poz. 1462, ze zm.)</u>
<u xml:id="u-124.3" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGosiewski">Proponowany do uchylenia ust. 4 w art. 103 oznacza wbrew intencji ustawodawcy, że w sprawach odwołań od decyzji marszałka województwa właściwy nie byłby minister środowiska, lecz samorządowe kolegium odwoławcze. Takie domniemanie wynika z faktu, że zasady ogólne określania organów wyższego stopnia są uregulowane w art. 17 Kodeksu postępowania administracyjnego. Z zasad tych wynika, że organami wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego są samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej - to jest art. 17 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego. Intencją zaś ustawodawcy było określenie ministra środowiska jako organu odwoławczego od wszystkich decyzji - zarówno z zakresu administracji geologicznej, jak i koncesyjnego - wydawanych przez marszałka na podstawie Prawa geologicznego i górniczego. Przepis art. 103 ust. 4 w praktyce budził więc wątpliwości interpretacyjne i w związku z tym zasadne jest jego uchylenie.</u>
<u xml:id="u-124.4" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGosiewski">Dodanie w tym miejscu nowego art. 103c jednoznacznie rozstrzygnie kwestię organu odwoławczego, to jest organu wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, od wszystkich decyzji marszałka województwa wydawanych na podstawie Prawa geologicznego i górniczego, i organem tym uczyni ministra właściwego do spraw środowiska.</u>
<u xml:id="u-124.5" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGosiewski">Zasięgnęliśmy też opinii Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych. Uprzejmie informuję, że nie zgłasza ona uwag do przedstawionej propozycji.</u>
<u xml:id="u-124.6" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGosiewski">Przedstawiony projekt nie jest objęty prawem Unii Europejskiej. W dniu 10 maja 2006 r. na wspólnym posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przeprowadzono pierwsze czytanie. W tym samym dniu obie komisje rozpatrzyły projekt ustawy, uwzględniając dwie propozycje zgłoszone przez Biuro Legislacyjne. Pierwsza, dotycząca art. 2 projektu, ma charakter redakcyjny, zaś w druga, do art. 3, mówi się o tym, aby wejście w życie ustawy nastąpiło w terminie 14 dni od jej ogłoszenia zamiast projektowanego wcześniej wejścia w życie z dniem ogłoszenia ustawy.</u>
<u xml:id="u-124.7" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu obu komisji wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy zawarty w druku nr 559. Na zakończenie dodam, że Komitet Integracji Europejskiej nie zgłosił uwag do sprawozdania komisji. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-124.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
<u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Zająca, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#PosełStanisławZając">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko do przedłożonego poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze.</u>
<u xml:id="u-126.1" who="#PosełStanisławZając">Chcę na wstępie zauważyć, że omawiana regulacja prawna ma charakter incydentalny, przedstawiona propozycja wynika z pilnej konieczności usunięcia wątpliwości interpretacyjnych odnoszących się do przepisu dotyczącego określenia organu odwoławczego od decyzji wydawanych na podstawie przepisów nowelizowanej ustawy przez marszałków województwa.</u>
<u xml:id="u-126.2" who="#PosełStanisławZając">Na skutek wejścia w życie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej w art. 103 ust. 4 prawa geologicznego i górniczego minister właściwy do spraw środowiska został określony jako organ odwoławczy od decyzji marszałka województwa. Przepis ten może budzić zastrzeżenia dlatego, że zarówno z jego redakcji, jak i miejsca zamieszczenia wynika, że może on dotyczyć tylko spraw z zakresu administracji geologicznej, z pominięciem spraw koncesyjnych.</u>
<u xml:id="u-126.3" who="#PosełStanisławZając">Projekt ustawy zmierza zatem do wprowadzenia dwóch zmian w Prawie geologicznym i górniczym. Obie zmiany, zarówno uchylenie art. 103 ust. 4, jak i dodanie nowego art. 103c, mają na celu uściślenie, że organem odwoławczym od wszystkich decyzji administracyjnych wydawanych w sprawach z zakresu Prawa geologicznego i górniczego przez marszałka województwa jest minister właściwy do spraw środowiska. Oznacza to, że w sprawach odwołań od decyzji marszałka województwa, również jako organu koncesyjnego, organem właściwym do rozpoznania jest minister właściwy do spraw środowiska. Określenie właśnie ministra jako organu odwoławczego od wszystkich decyzji, z zakresu zarówno administracji geologicznej, jak i koncesyjnego, wydawanych przez marszałka jest zasadniczą intencją ustawodawcy i zmierza do wyeliminowania jakichkolwiek innych interpretacji w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-126.4" who="#PosełStanisławZając">Podkreślić należy, co już przywoływał pan poseł sprawozdawca, że przedmiotowy projekt był opiniowany przez Krajową Reprezentację Samorządowych Kolegiów Odwoławczych i nie zgłoszono żadnych uwag.</u>
<u xml:id="u-126.5" who="#PosełStanisławZając">Chcę zwrócić również uwagę, że otrzymaliśmy w tej sprawie, pracując nad tą ustawą, opinie prawne Krajowej Rady Radców Prawnych. Przywołam tylko fragment jednej z tych opinii, która mówi, że za określeniem ministra środowiska jako organu odwoławczego w odniesieniu do decyzji koncesyjnych wydawanych przez marszałka województwa przemawia przede wszystkim to, że przedmiotem tych decyzji są zadania z zakresu administracji rządowej. A zatem, patrząc na przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, jak również na przepisy ustawy z 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych, brak jest jakichkolwiek zastrzeżeń co do poprawności przyjętej zmiany ustawy. Te przepisy, które chcemy wprowadzić, które, mam nadzieję, wprowadzimy tą ustawą, są niezbędnie potrzebne i konieczne.</u>
<u xml:id="u-126.6" who="#PosełStanisławZając">Tak jak słyszeliśmy przed momentem, w trakcie prac połączonych komisji pojawiły się propozycje uściślenia pod względem legislacyjnym dwóch przepisów - art. 2 i 3. To są fragmenty czy też zgłoszone poprawki, które nie są odrębnie przedstawiane, ale stanowią integralną część omawianych przeze mnie przepisów. Pierwsza rzeczywiście ma charakter porządkujący, dotyczy poprawności legislacyjnej. Jeżeli zaś chodzi o drugą, to trafnie przyjęto 14-dniowy termin vacatio legis, co jest uzasadnione z tego względu, że nie zachodzą żadne wyjątkowe czy szczególne okoliczności, które uzasadniałyby pominięcie tego vacatio legis; a więc przyjmujemy, że ustawa wchodzi w życie w terminie 14 dni od jej ogłoszenia.</u>
<u xml:id="u-126.7" who="#PosełStanisławZając">Wejście w życie projektowanej ustawy nie spowoduje skutków finansowych, nie jest sprzeczne z prawem Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-126.8" who="#PosełStanisławZając">A zatem, Wysoka Izbo, chcę powiedzieć, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, który zgłaszał ten projekt ustawy, będzie głosował za jego przyjęciem.</u>
<u xml:id="u-126.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Łukacijewską, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-128.1" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej przedstawić stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze, zawartego w drukach nr 508 oraz 559.</u>
<u xml:id="u-128.2" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Panie i Panowie Posłowie! Przedłożony projekt ustawy, tak jak mówili poseł sprawozdawca i mój przedmówca, usuwa wątpliwości interpretacyjne dotyczące organu odwoławczego od decyzji marszałków województw. Proponowane w projekcie ustawy zapisy jednoznacznie wskazują, że właściwym organem odwoławczym od decyzji marszałków województw, zarówno w zakresie spraw związanych z geologią, jak i wydawanych koncesji, jest minister środowiska. Dotychczas funkcjonujące zapisy nie były jednoznaczne i wzbudzały wątpliwości, czy organem odwoławczym, zwłaszcza w zakresie wydawanych koncesji, jest minister środowiska, czy samorządowe kolegium odwoławcze. Omawiany dzisiaj projekt ustawy jednoznacznie rozstrzyga tę kwestię i z tego względu nie wzbudza żadnych wątpliwości. Dlatego klub Platformy Obywatelskiej nie wnosi żadnych uwag i popiera projekt ustawy.</u>
<u xml:id="u-128.3" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Niemniej chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izbie, że w wielu ustawach związanych, ogólnie mówiąc, z ochroną środowiska znajdują się zapisy, które wzbudzają wątpliwości i są niedoskonałe, utrudniają życie i działalność i instytucji, i gmin, i wielu jednostek. Ministerstwo Środowiska na jednym z posiedzeń komisji ochrony środowiska zobowiązało się przejrzeć wszystkie akty prawne, ustawy związane z ochroną środowiska i przygotować niezbędne zmiany. Niestety do tej pory tego nie zrobiono, a wyłapywane naprędce błędy są poprawiane przez poselskie projekty ustaw. Czy tak powinno być? Oczywiście to jest pytanie, na które pewnie nie ma do końca odpowiedzi, niemniej chciałabym zapytać pana ministra, bo zarówno do komisji ochrony środowiska jak i, myślę, do samego Ministerstwa Środowiska są zgłaszane uwagi, wątpliwości, prośby o powrócenie do niektórych ustaw, zwłaszcza jeżeli chodzi o ustawę o odpadach: Jak postępują prace nad wyłapywaniem tych wszystkich błędów i tych wszystkich nieprawidłowości? Często niestety w drodze legislacyjnej, w drodze przyjmowania i procedowania, jest to zgłaszane przez posłów. Czy ministerstwo wyłapuje te wszystkie błędy i kiedy będziemy mogli naprawdę rozpocząć w komisji ochrony środowiska prace nad takimi ważnymi dla społeczeństwa, dla przedsiębiorców, dla samorządów projektami ustaw?</u>
<u xml:id="u-128.4" who="#PosełElżbietaŁukacijewska">Reasumując, panie marszałku, klub Platformy Obywatelskiej popiera zmiany proponowane w poselskim projekcie ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-128.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Młynarczyka, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze, która jest obecnie w kręgu naszych zainteresowań, pomimo wielu poprawek nie odzwierciedla w pełni aktualnych potrzeb wynikających z naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Jesteśmy zdania, że prace nad ustawą powinny być rozszerzone o wiele innych aspektów niż tylko te zawarte w obecnych propozycjach.</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Jako przykład pierwszy z brzegu chciałbym przytoczyć sprawę odpadów produkowanych w wyniku prac oraz późniejszych eksploatacji dóbr geologicznych, a szczególnie górniczych. Podstawowym w tym przypadku produktem jest oczywiście węgiel w różnych jego postaciach. Używany jest przede wszystkim jako materiał energetyczny. Produkty spalania węgla są wytwarzane w procesach spalania węgla w elektrowniach produktami CCP SA - żużel kotłowy, popiół denny, popiół lotny i inne. W Polsce nazwą odpowiadającą są uboczne produkty spalania.</u>
<u xml:id="u-130.2" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Panie Marszałku! Szanowni Posłowie! Zgodnie z europejską strategią gospodarowania odpadami, przyjętą przez kraje Unii Europejskiej, działania w zakresie gospodarowania odpadami powinny zmierzać w kierunku maksymalnego ograniczenia powstawania nowych składowisk odpadów przemysłowych przy jednoczesnym promowaniu wszelkich inicjatyw zmierzających w kierunku ponownego wykorzystania materiałów recyklingowych w procesach gospodarczych. W prawie Unii Europejskiej w dziedzinie gospodarowania odpadami obowiązuje około kilkudziesięciu aktów, wśród których najważniejszym jest dyrektywa 75/442/EWG, która stanowi niejako fundament wspólnotowego postępowania w zakresie gospodarowania odpadami.</u>
<u xml:id="u-130.3" who="#PosełHenrykMłynarczyk">W roku 2001 w Unii Europejskiej całkowita ilość ubocznych produktów spalania węgla sięgnęła ok. 60 mln ton. Ok. 90% tych produktów zostało zagospodarowane w przemyśle budowlanym do robót konstrukcyjnych, w przemyśle górniczym, podziemnym, jak również do rekultywacji i mikroniwelacji terenów zdegradowanych gospodarczą działalnością człowieka. Główne zastosowania ubocznych produktów spalania węgla w jednostkach energetycznych obejmują wykorzystanie ich jako dodatku do betonu oraz surowca do produkcji cementu. W coraz większym stopniu są one wykorzystywane jako kruszywo lub spoiwo w budownictwie drogowym, jako wypełniacze i jako nawozy. Tam, gdzie jest to niezbędne, uboczne produkty spalania spełniają wymogi odpowiednich krajowych i europejskich przepisów dotyczących materiałów budowlanych.</u>
<u xml:id="u-130.4" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Aktualną normą europejską dla popiołów lotnych do produkcji betonu jest norma N450 wprowadzona w 2004 r. jako zintegrowana. Obecnie trwają prace nad jej zmodyfikowaniem i niejako uelastycznieniem pod pewnymi względami. Chodzi przede wszystkim o dopuszczenie popiołów lotnych ze współspalania węgla z inną biomasą. Ponadto przygotowywane są także nowe normy dla popiołu lotnego i spajanych i niespajanych mieszanek do budowy dróg. Tzw. wypad produktów spalania w Polsce w ciągu roku wynosi ok. 16 mln ton. We Wspólnocie jesteśmy największym producentem odpadów energetycznych, około 20% odpadów Unii Europejskiej. Poziom wykorzystania UPS w innych krajach sięga blisko 90%, a w Polsce 72%.</u>
<u xml:id="u-130.5" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W krajach Unii Europejskiej właściwa gospodarka odpadami jest jednym z ważniejszych elementów ochrony środowiska. Zapewnia ona odpowiedni poziom czystości, a stosowane technologie unieszkodliwiania odpadów nie stwarzają zagrożenia dla środowiska.</u>
<u xml:id="u-130.6" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Kraje członkowskie Unii Europejskiej realizują strategię gospodarowania odpadami oraz działając zgodnie z przytoczoną wcześniej dyrektywą, dążą do tworzenia systemu zapewniającego kompleksowe zagospodarowanie odpadów. System ten jest oparty na procesie minimalizacji powstawania odpadów, z jednej strony, a z drugiej - na maksymalnym ich wykorzystaniu.</u>
<u xml:id="u-130.7" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Podstawowym celem prawidłowo prowadzonej gospodarki odpadami jest zatem utrzymanie czystości i porządku, ochrona środowiska naturalnego, oszczędne gospodarowanie surowcami i zasobami naturalnymi i oszczędne gospodarowanie terenami. Należy zwrócić uwagę, iż dla porównania w Polsce tereny zajmowane pod składowiska odpadów przemysłowych są 10-krotnie większe niż w państwach Unii Europejskiej. Problemem jest więc w skali kraju zagospodarowanie około 300 mln ton odpadów paleniskowych oraz dodatkowe 4 mln ton odpadów, o które co roku powiększa się obszar składowisk elektrowni. Szacuje się, że w sposób bezpowrotny tracimy oraz marnotrawny wydajemy ponad 160 mln zł rocznie na nikomu niepotrzebne składowiska, co stanowi dodatkowy koszt dla polskich elektrowni. Tylko w obrębie samej elektrowni Kozienice SA będącej największą w Polsce elektrownią opalaną węglem kamiennym składowiska odpadów paleniskowych zajmują obecnie 320 ha.</u>
<u xml:id="u-130.8" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Po wstąpieniu do Unii Europejskiej nas także dotyczą prawa ochrony środowiska Wspólnoty Europejskiej. Uzyskaliśmy okresy przejściowe, na przykład z ramowej dyrektywy, dotyczące odpadów na 10 lat i odpadów niebezpiecznych także na 10 lat. Będziemy musieli usunąć pewne bariery formalne. Przykładem jest brak zainteresowania gmin likwidacją składowisk elektrowni i elektrociepłowni. Jeśli gmina pobiera od zakładu za każdy 1 m2 składowiska 55 gr jako za teren działalności gospodarczej, to zdecydowanie jest przeciwna uszczuplaniu swoich dochodów.</u>
<u xml:id="u-130.9" who="#PosełHenrykMłynarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrony jest za przyjęciem poprawek do rzeczonej ustawy i jednocześnie wyraża nadzieję i głębokie przekonanie, że nie będą to ostatnie poprawki. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Głos zabierze pan poseł Henryk Milcarz, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-131.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#PosełHenrykMilcarz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania stanowiska Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie nowelizacji ustawy Prawo geologiczne i górnicze.</u>
<u xml:id="u-132.1" who="#PosełHenrykMilcarz">Wysoka Izbo! Ustawa Prawo górnicze i geologiczne ustanowiona została dnia 4 lutego 1994 r. Od tego czasu podlegała 25-krotnie nowelizacji. Ostatnia nowelizacja miała miejsce w 2005 r. Ustawa ta określa zasady i warunki wykonywania prac geologicznych, wydobywania kopalin ze złóż, składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, z wyjątkiem składowania odpadów odkrywkowych w wyrobiskach górniczych, a także ochrony złóż kopalin, wód podziemnych i innych składników środowiska w związku z wykonywaniem prac geologicznych i wydobywaniem kopalin.</u>
<u xml:id="u-132.2" who="#PosełHenrykMilcarz">Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie bezzbiornikowego magazynowania substancji w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, z wyjątkiem takiej działalności prowadzonej w odkrywkowych wyrobiskach górniczych.</u>
<u xml:id="u-132.3" who="#PosełHenrykMilcarz">Ustawa Prawo geologiczne i górnicze precyzuje, do jakich zagadnień się jej nie stosuje, to jest nie stosuje się jej do korzystania z wód w zakresie uregulowanym odrębnymi przepisami, m.in. Prawem wodnym i Prawem ochrony środowiska, wykonywania ujęć wód podziemnych do głębokości 30 m na potrzeby zwykłego korzystania z wód, geologicznych badań naukowych i działalności dydaktycznej, które są prowadzone bez wykonywania robót geologicznych, pozyskiwania okazów minerałów, skał i skamielin w celach naukowych, kolekcjonerskich i dydaktycznych, które następuje bez wykonywania robót górniczych, a także wykonywania robót związanych ze sztucznym zasilaniem strefy brzegowej piaskiem pochodzącym z osadów dennych obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-132.4" who="#PosełHenrykMilcarz">Ustawa Prawo geologiczne i górnicze dzieli kopaliny na podstawowe i pospolite. Do kopalin podstawowych zaliczone zostały m.in. gaz ziemny, ropa naftowa, węgiel brunatny, węgiel kamienny, rudy i wiele innych kopalin. Wszystkie kopaliny występujące w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej są kopalinami podstawowymi. Do kopalin pospolitych zaliczone zostały wszystkie kopaliny, które nie zostały wymienione wcześniej, dopuszczono jednak w ustawie możliwość, że Rada Ministrów w drodze rozporządzenia może zaliczyć kopalinę pospolitą występującą w określonym złożu lub określonej jednostce geologicznej do kopalin podstawowych, biorąc pod uwagę jej rodzaj, ilość lub warunki zalegania.</u>
<u xml:id="u-132.5" who="#PosełHenrykMilcarz">W ustawie w sposób szczególny potraktowano wody podziemne, które nie zostały uznane za kopaliny, z wyjątkiem solanek, wód leczniczych i termalnych. Nakazano też Radzie Ministrów w drodze rozporządzenia określić złoża wód podziemnych zaliczanych do solanek, wód leczniczych i termalnych, z uwzględnieniem ich szczególnych walorów wynikających z mineralizacji, własności fizycznych i chemicznych, ilości i warunków występowania, a także złoża innych kopalin leczniczych o szczególnie cennych walorach ze względu na rodzaj i jakość.</u>
<u xml:id="u-132.6" who="#PosełHenrykMilcarz">Przedstawiony do zaopiniowania projekt ustawy Prawo geologiczne i górnicze zawiera zmiany jedynie w art. 103 ww. ustawy Proponuje się wprowadzenie zmiany w dziale 6 ustawy określającym organy administracji geologicznej, Państwowej Służby Geologicznej, i organy nadzoru górniczego. W rozumieniu ustawy (art. 101) organami administracji geologicznej są minister właściwy do spraw środowiska działający przy pomocy głównego geologa kraju, marszałkowie województw działający przy pomocy geologów wojewódzkich, starostowie działający przy pomocy geologów powiatowych.</u>
<u xml:id="u-132.7" who="#PosełHenrykMilcarz">Art. 102, 102a, 103, 103a, 103b, 104, 104a, 105 i 105a ustawy Prawo geologiczne i górnicze określają w sposób precyzyjny zadania organów administracji geologicznej poszczególnych szczebli, począwszy od starosty, a skończywszy na ministrze. Zapisy ustawy przedstawiają się następująco...</u>
<u xml:id="u-132.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-132.9" who="#PosełHenrykMilcarz">Pominę i załączę do protokołu tę część mojego wystąpienia. Chcę tylko przypomnieć, że od decyzji organów pierwszej instancji, o których mowa w ust. 3, przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw środowiska. W związku z powyższym wprowadzenie zmian polegających na uchyleniu art. 103 ust. 4 i wprowadzeniu po art. 103b art. 103c w brzmieniu: „W rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego organem wyższego stopnia w stosunku do marszałka województwa w sprawach wynikających z przepisów ustawy jest minister właściwy do spraw środowiska”, jest zabiegiem o charakterze porządkującym, niemającym istotnego znaczenia dla treści ustawy. Nadmieniamy, że w prawodawstwie polskim przyjęta jest zasada nadrzędności przepisów szczególnych, to jest Prawa geologicznego i górniczego, nad przepisami ogólnymi, to jest Kodeksem postępowania administracyjnego (K.p.a.). Uważamy, że przepisy art. 101 ustawy Prawo geologiczne i górnicze określają jednoznacznie organy administracji geologicznej występujące w procesie decyzyjnym, koncesyjnym i odwoławczym. Natomiast przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stanowią tylko uzupełnienie i mają zastosowanie po wyczerpaniu drogi administracyjnej przewidzianej Prawem geologicznym i górniczym, to jest na etapie postępowania przed sądem administracyjnym. Naszym zdaniem zapis art. 103 ust. 4 w nawiązaniu do zapisu art. 103 ust. 3 jasno określa kompetencje poszczególnych organów administracji geologicznej.</u>
<u xml:id="u-132.10" who="#PosełHenrykMilcarz">Chcę stwierdzić, że Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej proponowane zmiany poprze. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-132.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszą o zabranie głosu pana posła Antoniego Sosnowskiego, Liga Polskich Rodzin.</u>
<u xml:id="u-133.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#PosełAntoniSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze - druk nr 508, z dnia 9 marca 2006 r., i druk nr 559, z dnia 10 maja 2006 r., który jest efektem prac Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, w której to komisji mam zaszczyt pracować.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#PosełAntoniSosnowski">Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin przychylnie odnosi się do propozycji zmiany ustawy Prawo geologiczne i górnicze, której celem jest pilne poprawienie brzmienia przepisu dotyczącego organu odwoławczego od decyzji marszałków województw wydawanych na podstawie Prawa geologicznego i górniczego na skutek wejścia w życie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. nr 175, poz. 1462).</u>
<u xml:id="u-134.2" who="#PosełAntoniSosnowski">W art. 103 ust. 4 Prawa geologicznego i górniczego został określony jako organ odwoławczy od decyzji marszałka minister właściwy do spraw środowiska. Ponieważ rodzą się tutaj zastrzeżenia, że mogą być pominięte sprawy koncesyjne, zgłoszony został przez posłów projekt zmiany. Proponowany projekt zmiany ustawy, zawarty w drukach nr 508 i 559, usuwa wspomniane wyżej zastrzeżenia i rozwiewa wątpliwości. Dlatego też Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin udziela zmianom zawartym w poselskim projekcie ustawy poparcia. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-134.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Żelichowskiego, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
<u xml:id="u-135.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#PosełStanisławŻelichowski">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#PosełStanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego jest za tym, aby prawo było precyzyjne, a ponieważ projekt poselski zmierza ku doprecyzowaniu tego, co w pośpiechu tworzone okazało się nieprecyzyjne, będziemy ten projekt popierali. Oczywiście wolelibyśmy, żeby to był projekt rządowy, żeby rząd przejrzał wszystkie artykuły, bo posłowie mówili o całym szeregu mankamentów, które występują jeszcze w Prawie geologicznym i górniczym, żebyśmy wyrywkowo nie odnosili się, kiedy komu przyjdzie do głowy, do poszczególnych artykułów, bo takich nieścisłości w Prawie geologicznym i górniczym jest sporo.</u>
<u xml:id="u-136.2" who="#PosełStanisławŻelichowski">Ja przypomnę, że dostosowując się do wymogów Unii Europejskiej, w krótkim czasie Sejm musiał przyjąć 20 ustaw proekologicznych, co stwarzało potrzebę wydania 198 przepisów wykonawczych, i być może nie było wtedy czasu na pełne analizy, sprawdzenie, czy to prawo jest spójne. Dziś dobrze byłoby, jeżeli te emocje związane z czasem opadły, żeby rząd przyjrzał się tym wszystkim zapisom i zaproponował coś, co jest niezbędne dla całości. Ja podam taki przykład: cieszę się tu z obecności pana ministra, ale w Prawie geologicznym i górniczym czytamy, że na czele polskich geologów stoi główny geolog kraju. Nie napisano, jakie on ma prawo, jakie ma kompetencje, co ma robić, jakie musi mieć kwalifikacje, i dziś zgodnie z tym zapisem sprzątaczka - obym tu nie powiedział tego w złym momencie, panie ministrze - może być głównym geologiem kraju i to będzie zgodne z prawem. W związku z tym jeżeliby rząd realizował dokładnie artykuł po artykule, to myślę, że to doprecyzowanie wymagałoby jeszcze uściślenia.</u>
<u xml:id="u-136.3" who="#PosełStanisławŻelichowski">Druga sprawa, która mnie w tej chwili trochę martwi i przeraża: w pośpiechu napisaliśmy, że Lasy Państwowe jako firma działająca na 1/3 powierzchni kraju nie mają prawa uzyskać koncesji na pospolite kruszywo, którego używają na budowę dróg, i dziś kupują je od prywatnych firm. Przecież to jest chore, to nie powinno mieć miejsca. Takich spraw jest bardzo wiele. Oczekujemy więc, panie ministrze, że również te sprawy, które na nowo się pojawiły, które trzeba od nowa przeanalizować, będą przedmiotem pracy kierownictwa resortu i podstawą dyskusji Sejmu w przyszłości, bo mamy wiele spraw, które trzeba wyjaśnić. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Czterech posłów wyraziło wolę zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów pragnie zadać pytanie?</u>
<u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Pan poseł Zając. Nie widzę więcej zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-137.4" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Zamykam zatem listę.</u>
<u xml:id="u-137.5" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Mieczysława Golbę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#PosełMieczysławGolba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie chciałbym skierować do pana posła Jerzego Gosiewskiego, posła sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-138.1" who="#PosełMieczysławGolba">Panie pośle, ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej procedowana była w bardzo trudnych warunkach, budziła liczne emocje i kontrowersje. Efektem tych prac jest taki stan, że niektóre przepisy wymagają doprecyzowania. Zaproponowany przepis wymaga bardzo pilnego doprecyzowania i nie może czekać, aż kompleksowy projekt rządowy zostanie przygotowany i po uzyskaniu akceptacji Rady Ministrów skierowany do Sejmu. Dlatego w pełni popieram pana projekt. Z ustawy o samorządzie wynika, że w województwie organem jest zarząd, natomiast funkcje kontrolne w stosunku do zarządu ma sejmik województwa. Dlatego też prosiłbym o odpowiedź na moje dwa pytania:</u>
<u xml:id="u-138.2" who="#PosełMieczysławGolba">Pierwsze: Czy decyzje wydawane na podstawie Prawa geologicznego i górniczego przewidziane są dla marszałka, czy dla zarządu?</u>
<u xml:id="u-138.3" who="#PosełMieczysławGolba">I drugie pytanie: Czy minister może rozpatrywać odwołania od decyzji zarządu województwa? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-138.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Jan Rzymełka, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-139.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#PosełJanRzymełka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-140.1" who="#PosełJanRzymełka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym, aby pan przybliżył posłom mankamenty dotychczasowego zapisu - kiedy występuje problem i jaka jest tu ta rola. W dotychczasowej praktyce pewnie okazało się, że łatwiej by było, gdyby spór rozstrzygał minister.</u>
<u xml:id="u-140.2" who="#PosełJanRzymełka">Druga część pytania dotyczy spraw równowagi prawnej. Jeśli bowiem organy koncesyjne, a właściwie minister wydaje koncesję na jakąś kopalinę i jeśli ta koncesja jest źle realizowana przez podmiot gospodarczy, przez podmiot górniczy, gmina lub samorząd, na którego terenie na podstawie koncesji prowadzi działalność ten podmiot, odwołuje się i rozstrzyga w ostateczności minister. Czyli minister jako organ jest w pewnym sensie sędzią w swojej sprawie, bo on kiedyś wydał koncesję. Czy tutaj nie występuje tego typu problem, że w niektórych sprawach akurat pewnie lepiej by było, gdyby sąd powszechny rozstrzygał pewne spory między samorządem a podmiotami gospodarczymi? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle... Przepraszam bardzo, pomyłka.</u>
<u xml:id="u-141.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Edwarda Ciągło, Liga Polskich Rodzin. Przepraszam, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#PosełEdwardCiągło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pragnę zadać pytanie nie tylko w imieniu własnym, ale także w imieniu samorządów. Czy Ministerstwo Środowiska zakończyło zbieranie informacji na temat utrudnień, jakie powstały np. przy realizacji inwestycji drogowych w związku z nowelizacją ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 29 lipca 2005 r.? Pragnę nadmienić, że kompleksowa nowelizacja powyższej ustawy była zapowiadana przez panią minister Warchałowską.</u>
<u xml:id="u-142.1" who="#PosełEdwardCiągło">Pragnę też wyczulić, że usunięcie wszystkich niedociągnięć związanych z tą ustawą jest pilną sprawą, bo chodzi o jak najlepsze wykorzystanie środków unijnych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-142.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Henryka Siedlaczka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na cenniejsze kopaliny, takie jak węgiel, ropa itd., wydaje koncesje minister - na to, co budzi spory, to znaczy, co niszczy środowisko. Zresztą przypomnę ostatni spór na terenie Kopalni Piasku „Kotlarnia” pomiędzy samorządem, gminą a Lasami Państwowymi, konkretnie Nadleśnictwem Rudy Raciborskie. Koncesję faktycznie nadaje minister, czyli to on rozstrzyga, nawet gdy podmiot górniczy nie dotrzymuje warunków. W związku z tym pytam: kto byłby lepszym organem rozstrzygającym spory pomiędzy samorządem, gminą, powiatem, a podmiotem górniczym - czy minister wydający tę koncesję, czy sąd powszechny? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Stanisława Zająca, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#PosełStanisławZając">Panie Marszałku! Ja mam pytanie do pana profesora Mariusza-Oriona Jędryska, a zarazem pana ministra.</u>
<u xml:id="u-146.1" who="#PosełStanisławZając">Panie ministrze, ta dzisiejsza debata i praca nad tą ustawą wskazują, że rozwiązujemy problemy, które nagle się pojawiają z zakresu ochrony środowiska. Wielu posłów dzisiaj występujących w debacie mówiło, że zachodzi pilna potrzeba kompleksowej nowelizacji, a wcześniej dokonania przeglądu przepisów prawa o ochronie środowiska. Chodzi o to, żebyśmy w podobny sposób jak w innych dziedzinach budowali spójny system prawa o ochronie środowiska.</u>
<u xml:id="u-146.2" who="#PosełStanisławZając">A zatem mam pytanie do pana profesora o to: czy obecnie dokonywany jest przegląd prawa ochrony środowiska? W jakim zakresie jesteśmy już w tej chwili i kiedy, w jakim czasie, myślimy o zakończeniu tego przeglądu?</u>
<u xml:id="u-146.3" who="#PosełStanisławZając">Chciałbym również, abyśmy spojrzeli na funkcjonowanie naszego prawa ochrony środowiska w odniesieniu do przepisów podobnych uregulowań w Unii Europejskiej. Przywołana została chociażby ustawa o odpadach tutaj przed momentem. A więc żebyśmy nie mieli sytuacji takich, że w krótkim czasie, w bliższej czy dalszej przyszłości spotkamy się z tym, że w wielu dziedzinach to, że brakuje właściwych przepisów prawa dotyczących ochrony środowiska, może spowodować określone konsekwencje prawne, i nie tylko prawne, dla naszego państwa. Zatem prosiłbym pana ministra o udzielenie odpowiedzi na to pytanie.</u>
<u xml:id="u-146.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo, lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana Mariusza-Oriona Jędryska, podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska.</u>
<u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odpowiedzieć na niektóre pytania, które państwo zadali.</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Otóż jeśli chodzi o pytanie pani poseł Łukacijewskiej, to jest robiony obecnie przegląd całego prawa, którego gospodarzem jest minister środowiska. Myślimy, że taki wstępny raport będzie gotowy w czerwcu jeszcze, może w końcu czerwca, tak więc wtedy powrócimy do sprawy. Teraz są intensywne prace ciągle prowadzone. To są skomplikowane sprawy, w szczególności jeśli chodzi o dostosowanie do Unii Europejskiej. Sprawy odpadowe. To są naprawdę trudne sprawy. Myślę, że jeśli chodzi o prawo geologiczne, górnicze, to aż takiego dużego problemu tu nie będzie.</u>
<u xml:id="u-148.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Pan poseł Młynarczyk - gospodarka odpadami. W zasadzie to się mieści w tej samej sprawie. Bo pytał pan poseł o sprawy dotyczące gospodarki odpadami. Tak samo ta ustawa będzie poprawiana.</u>
<u xml:id="u-148.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Jeśli chodzi o... Tutaj zgadzamy się z panem Milcarzem z SLD.</u>
<u xml:id="u-148.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Pan poseł Żelichowski - chodzi o doprecyzowanie. Oczywiście to doprecyzowanie będzie robione w kilku punktach. To raczej będzie doprecyzowanie prawa, spowodowanie, żeby ono lepiej służyło gospodarce i rozwojowi gospodarczemu. Wiadomo, że zasoby naturalne są podstawą rozwoju gospodarczego dla wielu regionów, szczególnie tych regionów, gdzie nie ma rozbudowanej infrastruktury.</u>
<u xml:id="u-148.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Jeśli chodzi o kruszywa, takie było pytanie też zadane, na przykład że kruszywo nie może być eksploatowane przez Lasy Państwowe, no, po prostu nie spełniają Lasy Państwowe w tym momencie wymogu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Ponadto ważne jest, aby jednak kompetentna osoba, geolog, czy to powiatowy, jeśli chodzi o małe odsłonięcia, małe wyrobiska, czy wojewódzki, jeśli chodzi o większe wyrobiska kruszywa, bo o to było pytanie, żeby jednak czuwał nad tym organ kompetentny, który będzie chronił na przykład strefy, gdzie mamy infiltrację do głównych zbiorników wód podziemnych, które są strategicznymi zasobami dla kraju. I nie może być tu bałaganu, musi być dobre pilnowanie i kontrola w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-148.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Jeśli chodzi o pytanie pana doktora Rzymełki, posła Rzymełki, tak, są te konflikty oczywiście. Są konflikty w zakresie systemu Natura 2000. Obecnie robimy zestawienie, już mamy naliczonych około tysiąca nawet takich miejsc, gdzie te konflikty mogą występować. I trzeba będzie oczywiście to zmieniać. Te prace trwają, są bardzo intensywne. To wymaga dużo pracy, ponieważ muszą być opracowane dokładne mapy. I na tych dokładnych mapach trzeba pracować dużo, na mapach geologicznych, topograficznych itd.</u>
<u xml:id="u-148.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Jeśli chodzi o pytanie o odwołanie, czy nie spowoduje to bałaganu, że marszałek, że minister środowiska jest stroną. Nie, tak nie jest, ponieważ minister środowiska byłby organem odwoławczym - tak jak poprzednio był organem odwoławczym w przypadku decyzji wojewody, tak teraz w przypadku marszałków. Dzieje się tak dlatego, że od 1 stycznia tego roku geolog wojewódzki jest organem w kompetencji marszałka, w urzędzie marszałkowskim. W związku z tym geolog wojewódzki w imieniu marszałka nadaje koncesję na wydobycie jakiejś kopaliny czy na przykład zezwolenie na strzelanie w kamieniołomie. Bo to jest właśnie m.in. w kompetencji geologa wojewódzkiego. I w tym momencie, jeśli są jakieś konflikty, to organem odwoławczym już nie jest marszałek, bo on przecież nadał tę koncesję, tylko minister, a więc organ wyżej. A zawsze jest czas do tego, żeby sprawę skierować do sądu, jeśli sprawa tego wymaga. Jeszcze wyżej oczywiście jest sąd.</u>
<u xml:id="u-148.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Pan poseł Ciągło - utrudnienia drogowe. Ja bym tutaj udzielił na piśmie odpowiedzi, ponieważ to jest bardzo skomplikowana sprawa. Chciałbym udzielić na piśmie odpowiedzi, zorientuję się lepiej.</u>
<u xml:id="u-148.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Pan poseł Henryk Siedlaczek. W zasadzie to jest podobna sprawa, o której mówił pan poseł Rzymełka, czyli że nie jest we własnej sprawie organem odwoławczym minister, ponieważ dotyczy to odwołań od decyzji marszałka.</u>
<u xml:id="u-148.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">I pytanie pana posła Stanisława Zająca. W tej chwili jest prowadzony przegląd całości prawa, wszystkich ustaw - prawa, którego jest gospodarzem minister środowiska. Pan minister profesor Jan Szyszko powołał zespół, który bardzo intensywnie pracuje. Robimy przegląd. W moim zespole pracujemy nad prawem geologiczno-górniczym, ale dotyczy to prawa wodnego, prawa ochrony środowiska, odpadów, ochrony przyrody, lasów itd. To wszystko będzie spójne i takie bardziej trwałe i myślę, że to w końcu czerwca będziemy mieli... Proszę?</u>
<u xml:id="u-148.11" who="#komentarz">(Głos z sali: To samo, co było w Ministerstwie Środowiska?)</u>
<u xml:id="u-148.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">To samo, oczywiście to samo. I w końcu czerwca będziemy mieli pełniejszy obraz, jakiś taki wstępny raport, tak się w tej chwili to wydaje.</u>
<u xml:id="u-148.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaGłównyGeologKrajuMariuszOrionJędrysek">Mam nadzieję, że odpowiedziałem na wszystkie pytania. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-148.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, sprawozdawcę komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#PosełJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do części pytań i wątpliwości odniósł się pan minister główny geolog kraju, odpowiadając na pytania głównie pana posła Mieczysława Golby skierowane do mnie jako posła sprawozdawcy, dotyczące tego, czy minister może rozpatrywać odwołania od decyzji zarządu województwa. Uprzejmie informuję, że prawo geologiczno-górnicze nie przewiduje możliwości wydawania decyzji administracyjnych przez zarząd, a jedynie przez marszałka województwa. W świetle prawa geologicznego i górniczego to marszałek województwa jest organem administracji geologicznej i organem koncesyjnym. Jedynym wyjątkiem w prawie geologicznym i górniczym, w którym zadanie jest nałożone na zarząd województwa, a nie na marszałka, jest art. 14, na podstawie którego zarząd działa w imieniu Skarbu Państwa, a swoje uprawnienia wykonuje poprzez zawieranie umów cywilno-prawnych, a nie podejmowanie decyzji administracyjnych.</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#PosełJerzyGosiewski">Na zakończenie chciałbym bardzo serdecznie podziękować za stuprocentowe poparcie projektu niniejszej ustawy przez wszystkich członków obydwu komisji i pełne zrozumienie i poparcie przez wszystkie kluby parlamentarne. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-151.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdania z działalności Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych za okresy: od 1 stycznia 2004 r. do 31 grudnia 2004 r., od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2005 r. (druki nr 137 i 534) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (druk nr 540).</u>
<u xml:id="u-151.4" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu generalnego inspektora ochrony danych osobowych panią Ewę Kuleszę.</u>
<u xml:id="u-151.5" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem mojego dzisiejszego wystąpienia przed Wysokim Sejmem jest sprawozdanie z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych za ostatnie dwa lata, ale ponieważ jest to ostatnie sprawozdanie po dwóch kadencjach, siłą rzeczy będzie to także pewna ogólniejsza refleksja dotycząca przestrzegania ustawy o ochronie danych osobowych, gdyż niektóre tendencje, które być może nasiliły się w latach 2004–2005, były już w skargach obywateli sygnalizowane wcześniej.</u>
<u xml:id="u-152.1" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Sprawozdanie przed Sejmem jest nie tylko okazją do oceny przestrzegania obowiązującego prawa w zakresie ochrony danych osobowych przez podmioty zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego, ale też okazją do oceny skuteczności instrumentów prawnych przysługujących generalnemu inspektorowi.</u>
<u xml:id="u-152.2" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Zanim przejdę do szczegółowego omówienia najważniejszych zagadnień, pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, iż w roku 2004 została znowelizowana ustawa o ochronie danych osobowych i wydane na jej podstawie przepisy wykonawcze. W ten sposób spełniony został wymóg Komisji Europejskiej pełnego implementowania postanowień dyrektywy unijnej 95/46, co było także jednym z warunków przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Ale nowelizacja wynikała z dwóch przyczyn, była także wynikiem doświadczeń wynikających z kilkuletniego stosowania ustawy, bowiem po kilku latach stosowania ustawy okazało się, że przyjęte w pierwotnej wersji ustawy rozwiązania prawne w znacznym stopniu uniemożliwiają funkcjonowanie generalnego inspektora ochrony danych osobowych i mogłyby także, gdyby były bardzo restrykcyjnie stosowane, przeszkadzać w obrocie gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-152.3" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jeżeli chodzi o samą filozofię przyjętych zmian w postaci dostosowania ustawy o ochronie danych osobowych do norm unijnych, istotą tych zmian było ułatwienie obrotu gospodarczego, w tym przekazywania danych, bowiem w ramach Unii Europejskiej przekazywanie danych odbywa się na takich samych zasadach, jakby to przekazywanie miało miejsce wewnątrz kraju. Wobec tego należało ustawę dostosować do wymogów unijnych po to, żeby nie blokowała obrotu gospodarczego z innymi państwami Unii Europejskiej. Natomiast, jak już mówiłam, kilkuletnie doświadczenia ze stosowaniem ustawy stanowiły podstawę do stworzenia klarowniejszych procedur, na przykład w odniesieniu do rejestracji zbiorów danych osobowych oraz do innego, nieco bardziej przejrzystego określenia obowiązków administratorów danych.</u>
<u xml:id="u-152.4" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Chciałabym powiedzieć, że zgodnie z pierwotnym brzmieniem ustawy o ochronie danych osobowych, brzmieniem przyjętym w pierwotnym tekście ustawy z roku 1997, generalny inspektor w przypadku stwierdzenia niewłaściwego wypełnienia wniosku bądź też jakichkolwiek uchybień w przypadku zgłaszania zbiorów do zarejestrowania miał tylko jedno wyjście: nakazać usunięcie zbiorów i likwidację danych ze zbioru, co oczywiście mogło mieć daleko idące konsekwencje, jeżeli chodzi o zbiory publiczne, mogło doprowadzić do sparaliżowania działalności instytucji publicznej, natomiast w przypadku podmiotów sektora prywatnego mogło narazić, jeżeli sąd administracyjny by nie podtrzymał decyzji generalnego inspektora, Skarb Państwa na odszkodowanie. Oczywiście do takich sytuacji nie wolno było dopuścić, z tego względu w przyjętej w tej chwili wersji tej części ustawy o ochronie danych osobowych, która mówi o rejestracji zbiorów danych, mówi się o uprawnieniu generalnego inspektora do nakazania usunięcia uchybienia, ale tylko w takim zakresie, w jakim te uchybienia zasygnalizowane we wniosku nie odpowiadały postanowieniom ustawy.</u>
<u xml:id="u-152.5" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Najistotniejsze zmiany wprowadzone zostały do rozporządzenia w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych. Na szczególną uwagę zasługuje zdefiniowanie podstawowych pojęć oraz odmienne niż wcześniej zróżnicowanie poziomów bezpieczeństwa systemów informatycznych w zależności od kategorii przetwarzanych danych - od poziomu podstawowego, gdy przetwarzane dane osobowe nie są poddane przez ustawodawcę szczególnej ochronie, poprzez poziom podwyższony do poziomu wysokiego ochrony stosowanego w systemach informatycznych, w których przynajmniej jedno z urządzeń systemu informatycznego służącego do przetwarzania danych jest połączone z siecią publiczną. W ten sposób obowiązki administratora danych zostały bardzo klarownie przedstawione zarówno w samej ustawie, jak i w przepisach wykonawczych do ustawy. W tej chwili już nie ma żadnych wątpliwości co do tych obowiązków, w szczególności nie ma wątpliwości co do obowiązku sporządzania określonych dokumentów. Wcześniej, przed nowelizacją, administratorzy danych sygnalizowali, że jest dla nich niejasne, czy i w jakim zakresie nałożone na nich obowiązki powinny być wykonane, na przykład co do powołania tzw. administratora bezpieczeństwa informacji, ponieważ ten obowiązek wynikał nie z ustawy, ale z przepisu wykonawczego.</u>
<u xml:id="u-152.6" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Co do oceny przestrzegania ustawy o ochronie danych osobowych w odniesieniu do podmiotów sektora prywatnego - pozwolę sobie najpierw skupić się na tym sektorze - generalnie stwierdzić należy, że firmy prywatne, zwłaszcza duże, traktujące przestrzeganie prawa jako miernik wiarygodności wobec klientów i partnerów zagranicznych, w zasadzie dobrze wykonują obowiązki wynikające z ustawy o ochronie danych osobowych i przepisów wykonawczych, stosując z dużą starannością zabezpieczenia organizacyjne i techniczne. Nie oznacza to, że nie ma skarg na takie firmy, jednak zarówno skargi, jak i pytania kierowane do generalnego inspektora głównie wskazywały na rażące naruszenia prawa, w tym wewnętrznych procedur, przez poszczególnych pracowników firm oraz na złą interpretację niektórych przepisów, zwłaszcza tych, które odnoszą się do wykonywania obowiązku informacyjnego.</u>
<u xml:id="u-152.7" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Pragnę podkreślić, że obowiązek informacyjny, który polega na wskazaniu, kto jest administratorem danych, z pełną nazwą i adresem administratora, w jakim celu dane są przetwarzane, w jakim celu zatem są pozyskiwane od klientów, także w sytuacjach, kiedy osoba dobrowolnie te dane przekazuje, bądź też jakie jest źródło danych, jeżeli te dane są pozyskiwane od innych jednostek organizacyjnych, na przykład innych podmiotów prywatnych, albo czy istnieje obowiązek prawny podania danych - ze wskazaniem praw przysługujących osobie, której dane są wykorzystywane - ma zagwarantować możliwość skorzystania z przysługującemu każdemu prawa kontroli przetwarzania danych oraz z prawa żądania niewykorzystywania bądź też nawet usunięcia danych. Obowiązek taki powinien być wykonywany albo w momencie zbierania danych bezpośrednio od osoby, której dane będą wykorzystywane, a zatem w momencie na przykład podawania danych przedstawicielowi firmy, który chce te dane wykorzystać, albo, jeżeli są zbierane z innego źródła, bezpośrednio po utrwaleniu danych, jeszcze przed ich wykorzystywaniem w celach na przykład handlowych lub marketingowych.</u>
<u xml:id="u-152.8" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Błąd podmiotów prywatnych polegał i polega często - bo niestety jest to praktyka, z którą walczymy od samego początku funkcjonowania urzędu - na zbyt późnym lub niewłaściwym wykonywaniu obowiązku informacyjnego, co sprawia, że klienci nie mogą już faktycznie skorzystać z przysługujących im praw. Pomijam tu fakty celowego wprowadzania w błąd osób, których dane były wykorzystywane. Rozpatrywana była przez nas skarga osoby, która została poinformowana, że jej dane zostały kupione od firmy zagranicznej. Przy pomocy kolegów brytyjskich sprawdziliśmy, że takiej firmy zagranicznej, która była podawana jako źródło informacji o osobie, w ogóle nie było. Nie było takiej firmy, działającej pod takim adresem. Później okazało się, że źródłem informacji o osobach był nieuczciwy handlarz telefonami komórkowymi, który poza swoją oficjalną działalnością sprzedawał firmie marketingowej dane klientów tej firmy.</u>
<u xml:id="u-152.9" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Chciałabym powiedzieć, że zwłaszcza w ostatnich latach nasiliły się skargi od rodzin osób bądź też od osób, których dane zostały pozyskane dawno, a zatem firmy marketingowe korzystały ze starych i nieaktualnych zbiorów danych osobowych. Szczególnie przykre były skargi od rodzin osób, pod których adresy przychodziły oferty marketingowe lub informacje - w gruncie rzeczy informacje oszukańcze - o tzw. wygranych bądź o treści: przeszedł pan do drugiego etapu naszego konkursu, w sytuacji gdy adresaci tych ofert nie żyli od wielu lat.</u>
<u xml:id="u-152.10" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Ostatnia taka skarga była szczególnie szokująca, dlatego że firma, w tym wypadku był to bank, przesyłała oferty, mimo że adresat tych ofert nie żył od kilku lat, ponieważ baza danych, którą kupił, była bazą nieaktualną. Gdyby bank wcześniej wykonał prawny obowiązek wynikający z ustawy o ochronie danych osobowych, to rodzina mogłaby szybko wyegzekwować usunięcie ze zbioru danych dotyczących osoby, do której kierowane były te oferty. Chciałabym jeszcze raz powtórzyć, że takie rzeczy nie mogłyby się zdarzyć, gdyby firmy przestrzegały przepisów i dopełniały obowiązku informacyjnego niezwłocznie po uzyskaniu danych, bo wówczas byłby czas na weryfikację i na uaktualnienie zbioru. To jest także prawny obowiązek administratora danych, wynikający z ustawy o ochronie danych osobowych.</u>
<u xml:id="u-152.11" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Zupełnie niezrozumiałe i niedopuszczalne, a także wysoce niemoralne jest nieaktualizowanie zbiorów i nieusuwanie lub zwlekanie z usunięciem danych osób niewyrażających zgody na wykorzystywanie ich danych albo nieusuwanie nazwisk osób zmarłych mimo żądań najbliższych. O tym ostatnim przypadku mówiłam, ale takie przypadki zdarzały się także wcześniej.</u>
<u xml:id="u-152.12" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Podaję tu tylko niektóre przykłady wielu możliwych sposobów naruszeń praw osób, których dane są wykorzystywane przez podmioty gospodarcze, co stanowi naruszenie ustawy o ochronie danych i świadczy o przedmiotowym, lekceważącym traktowaniu klientów nawet przez duże podmioty sektora finansowego. O takim przedmiotowym traktowaniu klientów, ale także, a może przede wszystkim, o bezsilności podmiotów gospodarczych w realizacji przysługujących im praw do egzekwowania należności z tytułu długów od ich dłużników mogą świadczyć sygnalizowane w skargach sprawy związane z windykacją długów.</u>
<u xml:id="u-152.13" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Sprawy te, zwłaszcza w roku 2004, dominowały wśród skarg kierowanych do generalnego inspektora w odniesieniu do podmiotów sektora prywatnego. Problem polegał na tym, że dłużnicy firm prywatnych dowiadywali się nagle, iż dysponentem ich długu nie jest firma, z którą łączyła ich umowa, lecz firma windykacyjna. Pomijam kwestię sposobu windykacji, na przykład próby zastraszania klientów, bowiem w tej sprawie wszczął postępowanie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, natomiast problemem było określenie podstaw prawnych zbycia wierzytelności wobec różnego, dwojakiego uregulowania tych kwestii w przepisach Kodeksu cywilnego.</u>
<u xml:id="u-152.14" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Otóż w toku prowadzonych wyjaśnień powoływano się na to, zresztą także na formularzach od firm windykacyjnych, które były przesyłane do dłużników, widniała informacja, iż podstawą sprzedaży wierzytelności, przelewu wierzytelności jest ogólny przepis art. 509 Kodeksu cywilnego, zezwalający na sprzedaż wierzytelności bez żadnych szczególnych i dodatkowych warunków. W Kodeksie cywilnym obowiązują jednak równocześnie przepisy dotyczące wierzytelności tzw. konsumenckich, to jest art. 385 oraz art. 385.1 § 1, z treści których wynika, że przelew wierzytelności przysługującej względem konsumenta podlega szczególnym zasadom i stanowi wyjątek od postanowień art. 509 § 1.</u>
<u xml:id="u-152.15" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">W rozpatrywanych sprawach brak było podstaw do uznania, że spełnione zostały przesłanki z powoływanych przepisów art. 385.3 i art. 385.1 dotyczących umowy przelewu wierzytelności. Ponieważ te umowy przelewu wierzytelności zawarte pomiędzy administratorem a podmiotem, który nabył wierzytelność, kształtowały prawa i obowiązki skarżących w sposób sprzeczny z warunkami określonymi w przepisach, a zatem z dobrymi obyczajami, rażąco naruszały interesy skarżących, więc nie zostały spełnione przesłanki legalnego przekazania danych firmom windykacyjnym, wobec czego wszczynane były postępowania.</u>
<u xml:id="u-152.16" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">To stanowisko generalnego inspektora potwierdzone zostało przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Podkreślam to, że mieliśmy opinie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, żeby wskazać, że do rozparzenia tych spraw przykładano dużą wagę. Nie chodziło o kwestionowanie prawa wierzyciela do dochodzenia wierzytelności, lecz chodziło w tych wszystkich sprawach o stwierdzenie, jakie warunki muszą być spełnione w przypadku przelewu wierzytelności: czy warunki ogólne, czy też warunki szczególne dotyczące wierzytelności konsumenckich.</u>
<u xml:id="u-152.17" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Problem wynikający ze skarg kierowanych do generalnego inspektora wynikał także z tego, że w bardzo wielu przypadkach, na przykład w odniesieniu do osób, które wcześniej zawierały umowy z Telekomunikacją Polską, wierzytelności były wątpliwe. Był to szczególny okres. Rok 2004 był szczególnym okresem nasilenia się skarg na działanie wierzycieli w przypadku tzw. wątpliwych wierzytelności. Klienci skarżyli się, że nie mieli szansy przedstawić swoich wątpliwości wierzycielom. Tak było na przykład w przypadku Telekomunikacji Polskiej, ponieważ nie funkcjonowała tzw. Błękitna Linia. W wielu skargach powtarzały się informacje, że zgłaszane wątpliwości dotyczące istnienia długu były przyjmowane do wiadomości przez firmę, po czym w dalszym ciągu taka osoba po raz kolejny otrzymywała informację, że jej wierzytelność jest sprzedawana podmiotowi, który zajmuje się windykacją wierzytelności.</u>
<u xml:id="u-152.18" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">W bardzo wielu przypadkach, których dotyczyły skargi, klienci nie mieli możliwości wyjaśnienia swojej sytuacji wobec wierzyciela, natomiast po sprzedaży wierzytelności firmie windykacyjnej nie mieli już żadnej szansy wyjaśnienia wątpliwości, albowiem firma windykacyjna w ogóle nie była zainteresowana wyjaśnieniem tego, czy mianowicie taka wierzytelność istnieje. Firma ta była zainteresowana po prostu odzyskaniem długu, a nie rozpatrywaniem reklamacji. Wielokrotnie zresztą pisała o tym prasa.</u>
<u xml:id="u-152.19" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">W ostatnim czasie także przypomniano przykład kobiety, która bezskutecznie od wielu lat domaga się uznania, że nie jest winna powstaniu długu związanego z korzystaniem z telefonu, ponieważ ten dług powstał z winy mieszkającego u niej najemcy lokalu. I mimo iż sprawa ta wielokrotnie była rozpatrywana przez Telekomunikację Polską, telekomunikacja sprzedała dług firmie windykacyjnej, która oczywiście nie jest zainteresowana rozpatrywaniem reklamacji, mimo iż do tej sprawy także parę razy wracały media. Sprawa nie jest rozstrzygnięta do tej pory, ponieważ w obrocie prawnym funkcjonują rozbieżne orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z jednej strony orzeczenie utrzymujące w mocy decyzję administracyjną generalnego inspektora stwierdzającą, że podstawą do przelewu wierzytelności powinny być te powołane wcześniej przepisy szczególne określające zasady postępowania z wierzytelnością konsumencką, z drugiej strony orzeczenia stwierdzające, że każda sprzedaż wierzytelności, nawet niespełniająca wymogów przepisów konsumenckich określonych w Kodeksie cywilnym, jest legalną podstawą przekazania danych.</u>
<u xml:id="u-152.20" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Mówię o tym dlatego, że gdyby była na przykład uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego - tego się spodziewaliśmy - jednoznacznie określająca sposób postępowania, byłaby to wskazówka zarówno dla administratorów danych, dla wierzycieli, jak i dla organu rozstrzygającego. Taka jednolita linia orzecznicza jest zawsze niezbędna, albowiem wyznacza ona także sposób działania organów administracji.</u>
<u xml:id="u-152.21" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Niezwykle istotnym problemem, jeśli chodzi o legalność przetwarzania danych, była sprawa braku w przepisach prawa powszechnie obowiązującego podstaw prawnych przetwarzania i terminów przechowywania danych klientów banków zaciągających kredyty, a także rzetelnych i nierzetelnych klientów. Utworzone przez banki i Związek Banków Polskich Biuro Informacji Kredytowej oraz drugi rejestr, tzw. rejestr bankowy, funkcjonowały, jak tłumaczono w toku postępowania, na podstawie art. 105 Prawa bankowego. Przepis ten jednak stanowi pewną ogólną przesłankę tworzenia tego typu instytucji, to znaczy instytucji, które są uprawnione do zbierania i wymiany informacji, natomiast art. 105 Prawa bankowego nie określał i nie określa do tej pory praw i obowiązków klientów, a zatem nie jest wystarczającą podstawą do określania na przykład czasu przechowywania danych klientów. Takim przepisem szczególnym miał być regulamin wewnętrzny Biura Informacji Kredytowej.</u>
<u xml:id="u-152.22" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Oczywiście w naszym porządku prawnym regulamin wewnętrzny instytucji nie może kształtować praw i obowiązków obywateli. Taką podstawą prawną może być tylko ustawa bądź też przepis wykonawczy wydany w ramach upoważnienia ustawowego. Z tego względu przeciwko Biuru Informacji Kredytowej prowadzone było postępowanie, prowadzona była też dyskusja, w trakcie której wielokrotnie było stawiane pytanie, jakie są legalne przesłanki przetwarzania danych i wyznaczenia 7-letniego terminu na przechowywanie danych przez Biuro Informacji Kredytowej. Ten 7-letni okres przechowywania danych był odnoszony zarówno do klientów rzetelnych, jak i tzw. klientów nierzetelnych. Ponieważ ta dyskusja nie dawała rezultatu, została wydana przez generalnego inspektora decyzja nakazująca usunięcie wszystkich danych ze zbiorów BIK jako przetwarzanych bez spełnienia jakiejkolwiek przesłanki określonej w ustawie o ochronie danych osobowych. Wydanie tej decyzji dało jednak asumpt do szybkiego znowelizowania Prawa bankowego w celu stworzenia stosownych podstaw prawnych do przetwarzania danych rzetelnych i nierzetelnych klientów. Znalazło to odzwierciedlenie w nowym art. 105a Prawa bankowego.</u>
<u xml:id="u-152.23" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Chciałabym jednocześnie powiedzieć, że w celu zagwarantowania rzetelności obrotu gospodarczego w art. 105a zostały stworzone, podobnie jak w ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczej, przesłanki do przetwarzania bez zgody klienta, ale przez wskazany w ustawie czas, danych klientów nierzetelnych. To rozwiązanie ma - podobnie jak zapisy w ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczej - chronić rynek, chronić podmioty gospodarcze przed nierzetelnymi klientami. W przypadku natomiast rzetelnych klientów banków klienci mogą wyrazić zgodę - ale mogą też nie wyrazić zgody - na przetwarzanie ich danych przez Biuro Informacji Kredytowej.</u>
<u xml:id="u-152.24" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Bardziej niż naruszenia prawa przez podmioty sektora prywatnego niepokojące są naruszenia prawa popełnione przez przedstawicieli urzędów państwowych. Zgodnie z art. 7 konstytucji organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. To oznacza, że prawo powszechnie obowiązujące, stanowione przez parlament, określa kompetencje organów władzy publicznej, a także w zakresie ich uprawnień określa zasady gromadzenia danych o obywatelach i wskazuje cel wykorzystania danych.</u>
<u xml:id="u-152.25" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jednakże prawo organów państwa do zbierania informacji o obywatelach przy wykorzystaniu autorytetu państwa i przymusu państwowego rodzi jednocześnie określone obowiązki. Państwo demokratyczne nie może bowiem postrzegać obywatela i wszystkich informacji o nim jako swojej własności, którą dysponują w sposób dowolny jego funkcjonariusze. Funkcjonariusze państwa, przedstawiciele instytucji publicznych nie mogą wykorzystywać informacji o obywatelach w inny sposób niż określony przepisami, a zwłaszcza nie mogą ich wykorzystywać dla realizacji celów pozaprawnych, albowiem normy prawne są gwarancjami dla tychże instytucji, ale także dla obywateli. Takie są standardy demokratycznych państw.</u>
<u xml:id="u-152.26" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Tymczasem w świadomości wielu osób, także osób pełniących funkcje publiczne, nie zakorzeniła się jeszcze świadomość konieczności przestrzegania prawa, a także wynikających z prawa standardów ochrony danych osobowych. Standardy te są postrzegane w cywilizowanych państwach jako symbol państwa demokratycznego i instrument ochrony prywatności i godności obywateli.</u>
<u xml:id="u-152.27" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jak wynika ze skarg kierowanych do generalnego inspektora, w wielu przypadkach przedstawiciele instytucji publicznych lekceważyli prawo - zarówno własne przepisy, jak i przepisy o ochronie danych osobowych - bądź tych przepisów w ogóle nie znali. W bardzo wielu przypadkach nieznajomość własnych przepisów sprawiała, że przedstawiciele instytucji publicznych odmawiali udzielania informacji bądź nie podejmowali działania, do którego byli zobligowani, a zasłaniali się ustawą o ochronie danych osobowych bądź odsyłali petentów wbrew przepisom do generalnego inspektora ochrony danych osobowych, albo nie umieli skutecznie żądać informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania. Powołam się tu na przykład Policji i straży miejskich, które mimo prowadzonych postępowań spotykały się z odmową udzielania informacji na przykład ze strony sektora prywatnego o abonentach sieci telefonicznych.</u>
<u xml:id="u-152.28" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Chciałabym wyraźnie zaznaczyć, że we wszystkich tych przypadkach, kiedy instytucje publiczne żądały danych do prowadzenia postępowań w ramach własnych przepisów i własnych kompetencji, zawsze generalny inspektor stawał po ich stronie. Także w przypadku straży miejskiej interwencja generalnego inspektora - w tym przypadku w postaci decyzji administracyjnej nakazującej udzielenie informacji - dała straży miejskiej wgląd w informacje, ponieważ były to dane niezbędne do wykonywania ustawowych obowiązków przez podmiot, przez organ publiczny. Muszę zaznaczyć, że w tym przypadku stanowisko generalnego inspektora potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny. Interwencja generalnego inspektora dała także asumpt do zmiany w przepisach obowiązujących.</u>
<u xml:id="u-152.29" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Niepokojące jednak były i są zwłaszcza przypadki nieznajomości prawa przez przedstawicieli instytucji centralnych, w szczególności pracowników ministerstw. Wbrew obowiązywaniu np. ustawy o ewidencji ludności urzędnicy z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji odmawiali udzielania informacji z ewidencji ludności bądź odsyłali petenta do generalnego inspektora. Zjawisko nieznajomości prawa wśród wysokich urzędników ministerialnych jest niepokojące tym bardziej, że mogłoby się wydawać, iż powinny to być osoby o najwyższych kwalifikacjach zawodowych, znakomicie znające przepisy, służące swoją wiedzą nie tylko własnej instytucji, ale i podmiotom publicznym z nią współpracującym z niższych szczebli administracji rządowej i samorządowej. Tymczasem więcej staranności w wykonywaniu prawa i znajomości przepisów wykazują właśnie urzędnicy z terenowych jednostek administracji, zwłaszcza z niewielkich gmin i powiatów, aniżeli przedstawiciele urzędów centralnych. W odniesieniu do tych właśnie jednostek organizacyjnych w wielu przypadkach pytania o interpretację przepisów prawa kierowane do generalnego inspektora wynikały nie tylko z braku pewności co do interpretacji przepisów, ale także często - chciałabym tutaj prosić Wysoką Izbę o weryfikację przepisów, które regulują działalność właśnie najniższych jednostek samorządowych - z braku regulacji prawnych, które by w sposób precyzyjny określały kompetencje poszczególnych organów, zwłaszcza organów samorządowych.</u>
<u xml:id="u-152.30" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jedno z najczęściej pojawiających się pytań dotyczy na przykład uprawnień komisji rewizyjnych do wglądu w dokumenty w określonych sprawach. Komisje rewizyjne są uprawnione do kontroli, są na przykład uprawnione do kontroli gospodarki finansowej gminy. Tej kontroli nie zawsze mogą dokonywać, na przykład niedopuszczalne jest kontrolowanie akt postępowań prowadzonych przez ośrodki pomocy społecznej; ponieważ sprawy dotyczą przyznawania świadczeń z zakresu pomocy społecznej, są to sprawy objęte przez ustawę o pomocy społecznej szczególną ochroną, a ponadto kontrola decyzji administracyjnych dokonywana jest w toku instancji przez organy wyższej instancji, a zatem organ wyższej instancji, do którego trafia odwołanie, ma możliwość weryfikowania nie tylko spełnienia formalnoprawnych, ale także merytorycznych podstaw przyznania albo nie świadczenia z pomocy społecznej. Jednak w bardzo wielu sprawach prawo do kontroli przez komisje rewizyjne nie jest dookreślone. Tak jest na przykład w przypadku kontroli prawidłowości umorzeń i zwolnień z podatków lokalnych.</u>
<u xml:id="u-152.31" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">I tutaj nasuwa się pytanie: Czy właśnie prawidłowość takich decyzji wójtów, burmistrzów i prezydentów nie powinna być poddana weryfikacji przez organ rady, jakim jest komisja rewizyjna? W tej chwili obecnie obowiązujące regulacje nie pozwalają komisji rewizyjnej, bo nie jest to tak wprost określone w przepisach, na takie działania, ale myślę, że takie kompetencje komisja rewizyjna powinna mieć, ponieważ akurat te kategorie spraw nie podlegają weryfikacji w innym toku instancji. Takie przyjrzenie się właśnie przepisom samorządowym chciałabym Wysokiej Izbie przedstawić do rozważenia.</u>
<u xml:id="u-152.32" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Z żalem muszę przyznać, że nieznajomość prawa wykazywali także przedstawiciele organów ścigania, a czasem także wymiaru sprawiedliwości. Dlatego też w kategoriach pewnego obowiązku traktowaliśmy wszelkie prośby o szkolenia dla jednostek sektora publicznego, dawało to bowiem szansę na wyjaśnienie wszystkich ewentualnych wątpliwości i nieporozumień, które mogły pojawić się przy stosowaniu ustawy o ochronie danych osobowych, a więc były takie szkolenia, jak to wynika ze sprawozdań, bo te wykazy zostały dołączone zarówno do sprawozdania za rok 2004, jak i do sprawozdania za rok 2005.</u>
<u xml:id="u-152.33" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Mimo zakrojonej na szeroką skalę akcji uświadamiającej, mimo prowadzenia szkoleń spotkałam się z przykładami niedopuszczalnej znajomości prawa przez przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości. Przytoczę tylko jeden casus. Mianowicie sędzia przysłał sprawę do rozstrzygnięcia przez generalnego inspektora w formie decyzji. Sprawa dotyczyła oceny - jeszcze raz podkreślam, że ta ocena miała mieć formę decyzji administracyjnej - dopuszczalności jako dowodów w postępowaniu sądowym zaświadczeń lekarskich i dokumentacji medycznej. Jakkolwiek całą sprawę można byłoby traktować - oczywiście mówię tu żartobliwie - jako wyraz szacunku dla generalnego inspektora i jego wysokiego prestiżu, to generalny inspektor miał bowiem decydować o dopuszczalności dowodów w sprawie sądowej, to tak naprawdę przerażające było to, że sędzia nie miał nawet świadomości, że w ten sposób sam ograniczał własną niezawisłość sędziowską. Mimo takich przypadków pragnę podkreślić jednak, że sądy znakomicie wdrażały ustawę. Prezesi sądów z dużą starannością przygotowywali wszystkie dokumenty niezbędne do zabezpieczenia danych, w razie wątpliwości kierowali pytania z prośbą o wyjaśnienie przepisów. To przygotowanie i szacunek dla prawa potwierdzały kontrole dokonywane przez inspektorów generalnego inspektora w sądach.</u>
<u xml:id="u-152.34" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Nieco gorzej, a nawet, powiedziałabym, z dużą niechęcią poddawały się rygorom ustawy o ochronie danych osobowych prokuratury. Mieliśmy tutaj przykład pewnej nawet arogancji w stosowaniu i w traktowaniu przepisów. Dopiero jednoznaczne orzecznictwo sądu administracyjnego wskazało prokuratorom, iż to właśnie na nich spoczywają szczególne obowiązki dotyczące zabezpieczenia dokumentów stanowiących akta postępowań, zawierających przecież często dane wyjątkowe, dane szczególne, dane, których ujawnienie osobom nieuprawnionym mogłoby wyrządzić niepowetowane szkody.</u>
<u xml:id="u-152.35" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Muszę niestety powiedzieć o najbardziej rażącym przykładzie niestosowania przepisów. Była to sprawa IPN-u, o której miałam możliwość mówić na żądanie Wysokiej Izby 18 lutego ubiegłego roku. Kontrola przeprowadzona po wyniesieniu i opublikowaniu w Internacie - z naruszeniem obowiązujących przepisów nie tylko ustawy o ochronie danych osobowych, ale samych przepisów ustawy o IPN - tzw. pomocy ewidencyjnych, zawierających nazwiska, imiona i nadane przez IPN numery ewidencyjne, wykazała niewykonanie podstawowych obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów. Spośród wielu stwierdzonych w IPN uchybień można m.in. wymienić brak osoby odpowiedzialnej za ochronę danych, tzw. administratora bezpieczeństwa informacji - osoba taka wyznaczona została dopiero po kontroli - brak było podstawowego dokumentu w postaci tzw. polityki bezpieczeństwa, brak było ewidencji osób upoważnionych do przetwarzania danych oraz dokumentów, które określałyby m.in. rodzaj prowadzonych pomocy ewidencyjnych, zakres danych jak i narzędzia informatyczne, jakie mogą zostać użyte do ich opracowania; mimo stwierdzenia tych uchybień cały czas było kwestionowane prawo generalnego inspektora w ogóle do prowadzenia kontroli. IPN nie zgłosił także do zarejestrowania zbiorów danych osobowych, jakkolwiek niewątpliwie takie zbiory danych, bardzo obszerne, Instytut Pamięci Narodowej posiada.</u>
<u xml:id="u-152.36" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">W wyniku kontroli wydana została decyzja administracyjna, która ostatecznie w pełni została wykonana. Chciałabym Wysoką Izbę o tym poinformować. Chciałabym także poinformować, że w wyniku kontroli, w wyniku stwierdzonych uchybień jako urzędnik państwowy, funkcjonariusz publiczny miałam obowiązek powiadomić organy ścigania, ale także - co jest ciekawe - organy ścigania w tej samej sprawie zostały powiadomione przez prezesa Instytutu Pamięci Narodowej i to postępowanie jest w dalszym ciągu prowadzone przez prokuraturę. Istotą zawiadomienia było udostępnienie przez osobę z IPN danych osobowych osobom nieuprawnionym. Sprawa IPN była dla mnie szczególnie trudna, bowiem jakkolwiek dość często zdarzało się, że kontrole prowadzone przez inspektorów generalnego inspektora wykazywały naruszanie bądź niewykonywanie przepisów ustawy o ochronie danych, zawsze jednak administratorzy starali się usuwać uchybienia nawet w toku kontroli, a jeżeli polemizowali, to wykorzystywali argumenty prawne.</u>
<u xml:id="u-152.37" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Oczywiście każda sprawa, a przynajmniej większość spraw, była podstawą do prowadzenia sporu prawnego, który był rozstrzygany przez sąd administracyjny. Z kolei w przypadku IPN, zamiast przyjąć jako potwierdzone wyniki kontroli, wyniki kontroli były w protokole kontroli i w dokumentach zawierających prawie 1200 stron tzw. zrzutów z ekranu, zeznań składanych przez pracowników IPN, protokołów. Te wyniki kontroli wskazywały na konieczność wprowadzania wewnętrznych procedur przede wszystkim w celu zabezpieczenia dokumentów przed ich nieuprawnionym wykorzystaniem.</u>
<u xml:id="u-152.38" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Wszczęta została kampania medialna wprowadzająca opinię publiczną w błąd z elementami także zniesławienia generalnego inspektora. Byłam pomawiana o obronę byłych funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, a chcę z całą mocą podkreślić, że działałam wyłącznie jako urzędnik państwowy w celu wykonania obowiązującego w Polsce prawa.</u>
<u xml:id="u-152.39" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ jest to moje ostatnie sprawozdanie przed Sejmem po ośmiu latach działalności, pozwolę sobie jeszcze na krótką refleksję dotyczącą tego okresu. Po ośmiu lat obowiązywania ustawy o ochronie danych osobowych - niewątpliwie weszła ona już do systemu prawnego - organ ochrony danych osobowych, bez względu na to, kto będzie pełnił tę funkcję, może już w swoim działaniu powoływać się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, na literaturę, na komentarze do wyroków, a także na publikacje.</u>
<u xml:id="u-152.40" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Nie zawsze jednak filozofia ustawy jest właściwie odczytywana, a sama ustawa przestrzegana. W corocznych sprawozdaniach zawsze wskazywałam na brak właściwych działań ze strony organów ścigania jako reakcji na zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Tym razem nie chciałam zdominować tym akcentem sprawozdania, ale niestety muszę powiedzieć, że praktyka odmawiania wszczynania postępowania bądź umarzania postępowania już wszczętego jest przez prokuraturę kontynuowana.</u>
<u xml:id="u-152.41" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Takie reakcje prokuratury tylko utwierdzają administratorów danych w ich przekonaniu, że nie warto w Polsce przestrzegać ustaw. Są to zachowania prokuratorów niebezpieczne, bowiem uderzają w porządek prawny, wskazują, że w Polsce można lekceważyć prawo i organ, który je stanowi. Dlatego też, korzystając z ostatniego wystąpienia, chciałabym zwrócić Wysokiej Izbie szczególną uwagę na takie zachowania organów ścigania. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-152.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję pani Ewie Kuleszy, generalnemu inspektorowi ochrony danych osobowych, dziękuję w sposób szczególny, ponieważ to jest koniec dwóch kadencji ważnej służby publicznej pani minister.</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Julię Piterę.</u>
<u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#PosełSprawozdawcaJuliaPitera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na swoim posiedzeniu komisja wysłuchała sprawozdania generalnego inspektora ochrony danych osobowych, uzyskała odpowiedzi na wszystkie zadane pytania i skwitowała złożone sprawozdanie pozytywnie, przyjmując je. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
<u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-155.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Wojtkiewicza, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Świadomość społeczna o ochronie danych osobowych z roku na rok rośnie, ale należy zadać sobie pytanie, czy nasza wiedza na temat ochrony danych osobowych jest na tyle wystarczająca, by umieć z tym problemem się zmierzyć. Bardzo często denerwujemy się, kiedy w poczcie otrzymujemy całą masę korespondencji zaadresowanych na nasze nazwisko z różnych firm marketingowych, i zastanawiamy się, skąd dana firma wzięła nasz adres, a może jeszcze inne dane, których na pewno nie chcielibyśmy ujawniać.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Szczególnie kiedy dotyczy to nas bezpośrednio, zadajemy sobie pytania. Czy polskie prawo w sposób dostateczny potrafi nas chronić? Jaka jest rola generalnego inspektora ochrony danych osobowych? Skąd pochodzą te wszystkie dane osobowe, co jest ich źródłem? Czy sami byliśmy przezorni, podając dane personalne osobom lub instytucjom, które bez naszego zezwolenia tworzą przedmiot handlu danymi osobowymi?</u>
<u xml:id="u-156.2" who="#PosełMichałWojtkiewicz">W roku 2004 wpłynęły 1024 skargi dotyczące sposobu wykonywania przepisów o ochronie danych osobowych. W wyniku analizy skarg można stwierdzić, że najmniej skarg wpłynęło na organa administracji publicznej. Niemniej jednak w tym sektorze również dochodziło do naruszeń prawa, np. zbierano dane o zbyt szerokim zakresie. Takim znamiennym naruszeniem prawa było zbieranie danych o stanie zdrowia przez straż miejską - tak wyczytałem w sprawozdaniu - czy też zbieranie danych osobowych potencjalnych świadczeniobiorców przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Nagminne było przekazywane przez różne instytucje, o czym pani minister wspominała, na przykład przez banki, telekomunikację, swoich cesji wierzytelności firmom windykacyjnym, danych osobowych bez zgody użytkowników. Skargi były również na operatorów sieci kablowych, gdzie skarżący wskazywali na nielegalność takich działań. Niewłaściwym zabezpieczeniem danych wykazały się firmy telekomunikacyjne, ale najczęściej łamiącymi prawa okazywały się firmy marketingowe.</u>
<u xml:id="u-156.3" who="#PosełMichałWojtkiewicz">W tym miejscu szczególnie chcę zwrócić uwagę na według mnie bardzo intrygującą sprawę. Firma marketingowa, która działa w szpitalu. Kiedy rodzi się dziecko, matka jest z nim i zanim jeszcze ojciec przyjdzie w odwiedziny, to już to dziecko dostaje upominek z firmy marketingowej w postaci reklamówek, kosmetyków. Matka jest bardzo szczęśliwa, że dziecko dostaje już jakiś prezent, ale w zamian za to musi podać, oczywiście jeżeli się zgodzi, dane osobowe nie tylko swojego nowo narodzonego dziecka, ale również swoje, jak również ojca. Firma nie kryje się z tymi sprawami, nawet na stronie internetowej ogłasza, że ma już ponad 1,5 mln rekordów danych osobowych o tych osobach. Są to nie tylko noworodki, ale również dzieci w wieku 5 lat, 10 lat. Ta sytuacja się powtarza. Chciałbym zapytać, czy jest to kontrolowane przez generalnego inspektora, czy te zbiory są zabezpieczane.</u>
<u xml:id="u-156.4" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Chciałbym jeszcze zwrócić szczególną uwagę na fakt, że przedmiotem handlu danymi osobowymi zainteresowane są nie tylko firmy marketingowe, ale też różnego rodzaju służby kontrwywiadowcze, i dziwię się, że w szpitalu pozwala się na takie działanie firm marketingowych, i że ze strony służb naszego wywiadu te sprawy są w jakiś sposób kontrolowane. Firma ta dalej mówi, że posiada już swoich przedstawicieli, którzy działają w ponad 400 szpitalach, a miesięcznie otrzymują ponad 22 tys. nowych danych osobowych. Czy nie powinno się w tym wypadku prowadzić szczególnej akcji uświadamiającej te matki i w szerszym stopniu społeczeństwo o zagrożeniu wynikającym z tego tytułu?</u>
<u xml:id="u-156.5" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Gdzie gromadzone są te wszystkie dane, gdzie one wędrują, do jakich i czyich zbiorów? Są to pytania nie tylko do inspektora, jak już powiedziałem, ale również do służb specjalnych.</u>
<u xml:id="u-156.6" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Widać w tej sprawie z jednej strony dużą tolerancję generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Z drugiej strony, czy nie jest zbytnią nadgorliwością działanie na przykład w sprawie opublikowanej listy współpracowników Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa, natychmiastowa reakcja w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-156.7" who="#PosełMichałWojtkiewicz">W sprawozdaniu tym również brakowało mi ochrony danych PESEL, tego, czy są właściwie chronione. Na przykład przy byle jakich, małych rachunkach musimy podawać PESEL. To są dane bardzo istotne. Chciałbym także zwrócić uwagę na taki fakt, że w naszych listach wyborczych, kiedy zbieramy podpisy, tam też jest PESEL. Czy to jest konieczne?</u>
<u xml:id="u-156.8" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Zastanawiam się, czy czasem nie do przesady są zaostrzone procedury przechowywania i dostępu do danych. Mówię to na podstawie własnych doświadczeń, ale również chodzi o dane w starostwach, czyli w urzędach administracji publicznej, a także o samorządowe. Te rygory były tak duże i prawdopodobnie nadal są, że przepływ informacji nawet pomiędzy wydziałami był utrudniony, ale to może być nadgorliwość pracowników i nas samych.</u>
<u xml:id="u-156.9" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Należy również stwierdzić, że w tym wszystkim jest jeszcze zbyt mała świadomość społeczeństwa o ochronie danych. Uważam, że znacznie więcej powinno być informowane, uświadamiane co do ochrony danych osobowych. Duża naiwność ludzi to łatwość pozyskiwania danych osobowych, które są wykorzystywane przez różnego rodzaju firmy marketingowe, a są one, można powiedzieć, danymi strategicznymi, którymi interesują się - chcę podkreślić - obce wywiady.</u>
<u xml:id="u-156.10" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Nadal nie wszystkie podmioty przetwarzają dane osobowe, dopełniając obowiązku zgłoszenia zbioru do rejestracji. Mimo wielkiej akcji informacyjnej przez organa do spraw ochrony danych niestety w wielu przypadkach można mówić o świadomym łamaniu prawa przez administratorów danych osobowych. Czy w tych przypadkach generalny inspektor ochrony danych osobowych nie powinien mieć więcej uprawnień do bezpośredniego nakładania kar pieniężnych za przekroczenie przepisów? Nie ma tych przepisów, ale czy nie należałoby tych przepisów stworzyć, żeby generalny inspektor mógł wykonywać takie czynności?</u>
<u xml:id="u-156.11" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Pani minister, zapoznałem się w pełni ze sprawozdaniem, jest bardzo szczegółowe, zawiera wiele różnych informacji, podziwiam ogrom pracy i chcę pogratulować. Na pewno na przestrzeni tych ośmiu lat zdobyliśmy dużą wiedzę i sposób ochrony tych danych osobowych na pewno bardzo polepszył się.</u>
<u xml:id="u-156.12" who="#PosełMichałWojtkiewicz">Nasz klub przychyla się do tego sprawozdania i po prostu przyjmujemy sprawozdanie z całej działalności. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Julię Piterę, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#PosełJuliaPitera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od roku 1997 r. obowiązuje ustawa o ochronie danych osobowych. Ochrona danych osobowych w państwach demokratycznych jest równie ważna, jak dostęp do informacji publicznej, który czyni nasze życie publiczne znacznie bardziej przejrzystym. Te dwa akty prawne powinny prowadzić do równowagi, stanowić swoje uzupełnienie. Praktyka skłania jednak do refleksji, czy obowiązująca ustawa spełnia to zadanie.</u>
<u xml:id="u-158.1" who="#PosełJuliaPitera">Pierwszym absurdem jest niemożność uzyskania informacji o niezastrzeżonych numerach telefonów osób prywatnych, w przypadku gdy nie zna się ich adresu zamieszkania. Innym jest nowa praktyka nieumieszczania nazwisk stron postępowania administracyjnego na decyzjach administracyjnych, co powoduje, że zainteresowani nie mogą zweryfikować, czy wszyscy prawnie zainteresowani zostali o postępowaniu zawiadomieniu. Pominięcie kogokolwiek może mieć poważne następstwa. Trzecia sprawa, ustawa jest nadużywana przez urzędników do odmowy wydawania dokumentów z transakcji zawieranych przez podmioty publiczne. Stanowi znakomite alibi, by nie ujawniać decyzji wydanych z naruszeniem prawa, czy umów notarialnych będących owocem złych dla interesu publicznego negocjacji. Krótko mówiąc, można odnieść wrażenie, że ustawa często jest, niezgodnie z intencją ustawodawcy, adwokatem złej sprawy.</u>
<u xml:id="u-158.2" who="#PosełJuliaPitera">Omówione zagadnienia, mimo że od momentu obowiązywania ustawy z 1997 r. stanowią przedmiot krytyki i są podstawą do łamania przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie zostały usunięte. Stanowią nadal zaciemnienie procesów decyzyjnych w sferze publicznej.</u>
<u xml:id="u-158.3" who="#PosełJuliaPitera">Jedno zdarzenie natomiast szczególnie zbulwersowało opinię publiczną. Tym zdarzeniem było podanie do publicznej wiadomości katalogu zasobów archiwalnych zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej. Instytut Pamięci Narodowej został utworzony na mocy ustawy z 1998 r. i nigdy, przez 6 lat swojego istnienia, nie budził wątpliwości generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Proces lustracyjny wywołuje, co oczywiste, silne emocje. Jednakże niezależnie od tych emocji archiwa są własnością narodu, a naród ma prawo znać prawdę o swojej historii i żadne działania administracyjne nie mogą tego prawa ograniczać. Właśnie wtedy, gdy katalog zasobów archiwalnych został upubliczniony po 6 latach istnienia IPN, w delikatną materię zagadnienia lustracji wkroczył generalny inspektor ochrony danych osobowych, wpisując się w konflikt o podłożu jednoznacznie politycznym, burząc swój wizerunek niezależnego strażnika interesu obywateli. Następstwem tej ingerencji zaburzony został proces badań naukowych, zostały obudzone demony i konflikty. Rozgorzała niepotrzebna dyskusja dziesiątków interpretatorów prawa, którzy udowadniali, że tylko historycy i tylko zatrudnieni w IPN mają prawo do zasobów w nim zgromadzonych. Czy to oznacza, że należałoby odmówić prawa na przykład poloniście spoza IPN do badań nad środowiskiem literackim, dziennikarzowi do analogicznych studiów nad historią swojego środowiska? Tak pojęte prawo do wolności badań naukowych może stanowić niebezpieczny precedens. Przecież nawet w katalogach Biblioteki Narodowej możemy odnaleźć szereg druków, które odpowiednio wykorzystane mogą stanowić materiał naruszający czyjś interes. Czy to oznacza, że katalog Biblioteki Narodowej, podobnie jak innych bibliotek, ma zniknąć ze stron internetowych?</u>
<u xml:id="u-158.4" who="#PosełJuliaPitera">Sprawozdania generalnego inspektora ochrony danych osobowych są bardzo wyczerpujące. Świadczą o ogromnym zakresie obowiązków. Jednakże zawsze osoba pełniąca tę funkcję musi pamiętać, że siła narzędzi, którymi dysponuje, wymaga wielkiej rozwagi, umiejętności przewidzenia skutków, dlatego każdy, kto tę funkcję obejmie w przyszłości, musi o tym doświadczeniu pamiętać. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marzenę Paduch, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#PosełMarzenaPaduch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w przedmiocie sprawozdań generalnego inspektora ochrony danych osobowych z działalności za okres od 1 stycznia 2004 r. do 31 grudnia 2004 r. oraz od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2005 r.</u>
<u xml:id="u-160.1" who="#PosełMarzenaPaduch">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po rozpatrzeniu przedmiotowych sprawozdań na posiedzeniu w dniu 9 maja 2006 roku wniosła o ich przyjęcie.</u>
<u xml:id="u-160.2" who="#PosełMarzenaPaduch">Ze stanowiskiem komisji zgadza się Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawa o ochronie danych osobowych określa zadania spoczywające na generalnym inspektorze ochrony danych osobowych i wyznacza tym samym zakres spraw należących do jego właściwości. W przypadku naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych generalny inspektor z urzędu lub na wniosek osoby zainteresowanej w drodze decyzji administracyjnej nakazuje przywrócenie stanu zgodnego z prawem.</u>
<u xml:id="u-160.3" who="#PosełMarzenaPaduch">W 2004 r. generalny inspektor ochrony danych osobowych wydał 685 decyzji administracyjnych, w tym 396 dotyczyło postępowań rejestracyjnych, 288 było konsekwencją prowadzonych przez generalnego inspektora postępowań zainicjowanych skargą lub w związku z przeprowadzoną kontrolą, natomiast jedna dotyczyła zgody na przekazanie danych osobowych do Stanów Zjednoczonych.</u>
<u xml:id="u-160.4" who="#PosełMarzenaPaduch">W decyzjach wydanych na skutek przeprowadzonych kontroli w sprawie zgodności przetwarzania danych osobowych z przepisami o ich ochronie najczęściej nakazywano usunięcie uchybień w procesie przetwarzania danych lub umarzano postępowanie w zakresie nieprawidłowości usuniętych przez kontrolowane jednostki w toku postępowania. Bardzo często nakazy dotyczyły dostosowania systemów informatycznych służących do przetwarzania danych osobowych do wymogów określonych w przepisach rozporządzenia w sprawie dokumentacji i przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania takich danych.</u>
<u xml:id="u-160.5" who="#PosełMarzenaPaduch">Liczną grupę stanowiły także decyzje zawierające nakazy opracowania lub uzupełnienia o brakujące elementy dokumentów wymaganych przez stosowne przepisy. Sporadycznie natomiast w wydanych decyzjach nakazywano dopełnienie innych obowiązków wynikających z najważniejszego w tej problematyce aktu prawnego. Przykładem takich obowiązków może być nakazanie dokonania zgłoszenia prowadzonych zbiorów danych osobowych do rejestracji generalnemu inspektorowi ochrony danych osobowych oraz zbieranie danych w zakresie adekwatnym do celu ich przetwarzania.</u>
<u xml:id="u-160.6" who="#PosełMarzenaPaduch">W 2004 r. sądy administracyjne (WSA i NSA) orzekały 39 razy w sprawach rozstrzygniętych decyzją generalnego inspektora. W sprawach prowadzonych przez generalnego inspektora, które zaskarżone zostały do wojewódzkiego sądu administracyjnego, sąd w 20 przypadkach oddalił skargi, w 7 je uwzględnił, w jednym przypadku skargę odrzucił, natomiast w trzech przypadkach wstrzymał wykonanie zaskarżonej decyzji. NSA natomiast w jednym przypadku uchylił zaskarżony przez generalnego inspektora wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia WSA, w jednym odrzucił skargę kasacyjną, w 6 zaś przypadkach oddalił skargi kasacyjne, w tym 3 wniesione przez generalnego inspektora.</u>
<u xml:id="u-160.7" who="#PosełMarzenaPaduch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ważnym instrumentem oddziaływania są wystąpienia generalnego inspektora sygnalizujące nieprawidłowości w procesie przetwarzania danych i w związku z tym konieczność podjęcia działań mających na celu zmianę stosowanej praktyki bądź zmianę obowiązujących przepisów prawa. W 2004 r. generalny inspektor skierował 36 wystąpień do podmiotów ze sfery publicznej oraz 16 do podmiotów ze sfery prywatnej. Liczby te obejmują m.in. wystąpienia generalnego inspektora skierowane do takich podmiotów, jak: członkowie Rady Ministrów, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, prezes Narodowego Funduszu Zdrowia oraz prezesi banków czy spółek prawa handlowego, w których sygnalizowane były nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-160.8" who="#PosełMarzenaPaduch">W 2004 r. do biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wpłynęły 1024 skargi dotyczące sposobu wykonywania przepisów o ochronie danych osobowych przez podmioty ze sfery publicznej i prywatnej. W wyniku otrzymania skargi generalny inspektor wszczynał postępowanie administracyjne w celu ustalenia, czy w danej sprawie doszło do naruszenia praw osób składających skargę. W sytuacjach, gdy organ ochrony danych osobowych stwierdzał, że do takiego naruszenia doszło, wydawał decyzje administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych uchybień. Liczba decyzji wydanych w 2004 r. w związku z prowadzonymi postępowaniami skargowymi wyniosła 134. Warte zauważenia jest, iż 11 skarg dotyczyło sądownictwa, 8 - działania prokuratury, 5 - działania policji, 4 - działania komorników, a 16 - działania służby zdrowia. Warte podkreślenia jest również 36 skarg związanych z przetwarzaniem danych osobowych dotyczących zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-160.9" who="#PosełMarzenaPaduch">Zakres przedmiotowy skarg z sektora zatrudnienia wniesionych do generalnego inspektora w roku 2004 obejmował głównie problemy udostępniania danych osobowych pracowników osobom nieupoważnionym, w tym dysponowania aktami osobowymi pracowników przez podmioty, osoby nieupoważnione. W 2004 r. do generalnego inspektora wpłynęło 219 skarg dotyczących telekomunikacji, 70 skarg dotyczących mieszkalnictwa, 104 w związku z prowadzeniem działalności marketingowej, 59 dotyczących przetwarzania danych osobowych przez środki masowego przekazu, 49 dotyczyło przetwarzania danych w Internecie. Duża grupa skarg, bo aż 149 dotyczyła przetwarzania danych w sektorze bankowym. Skargi kierowane do generalnego inspektora dotyczyły przede wszystkim zakresu danych osobowych przetwarzanych przez banki, udostępniania danych osobowych osobom nieupoważnionym, w tym w szczególności w związku z cesją wierzytelności lub powierzeniem przetwarzania danych celem odzyskania należności w imieniu banków, przekazywania danych do Biura Informacji Kredytowej S.A. i Związku Banków Polskich, usunięcia danych ze zbiorów banków, przetwarzania danych w celach marketingowych. W zakresie ubezpieczeń społecznych wpłynęło do generalnego inspektora 37 skarg. Znaczna liczba dotyczyła okoliczności udostępnienia danych osobom nieupoważnionym.</u>
<u xml:id="u-160.10" who="#PosełMarzenaPaduch">Jednym z istotnych instrumentów służących realizacji zadań generalnego inspektora jest przeprowadzanie kontroli zgodności przetwarzania danych z przepisami o ich ochronie. W 2004 r. przeprowadzone zostały 144 takie kontrole i objęły one obszar całego kraju. W porównaniu z poprzednimi okresami sprawozdawczymi w 2004 r. nastąpił spadek liczby przeprowadzonych kontroli. W porównaniu z latami ubiegłymi kontrole przeprowadzone w tym okresie sprawozdawczym miały bardziej problemowy charakter - obejmowały złożone problemy techniczne wiążące się z przetwarzaniem danych. W 2004 r. kontrole koncentrowały się przede wszystkim na ustaleniu, czy jednostki kontrolowane zastosowały środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę przetwarzanych danych osobowych. Najwięcej jednak przeprowadzono ich w organach administracji publicznej, organach wymiaru sprawiedliwości oraz w podmiotach udzielających świadczeń zdrowotnych.</u>
<u xml:id="u-160.11" who="#PosełMarzenaPaduch">W omawianym okresie sprawozdawczym nastąpił zauważalny wzrost aktywności generalnego inspektora na forum międzynarodowym. W 2004 r. generalny inspektor uczestniczył w różnych formach współpracy międzynarodowej. Brał udział m.in. w pracach grup roboczych, konferencjach oraz seminariach naukowych. Ponadto zaznaczyć należy, iż rok przystąpienia Polski do Unii Europejskiej przyniósł znaczny wzrost zainteresowania podmiotów zagranicznych regulacjami prawnymi z zakresu ochrony danych osobowych obowiązujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Generalny inspektor udzielał odpowiedzi na pytania napływające z zagranicy dotyczące interpretacji polskich przepisów, praktycznych rozwiązań w zakresie ochrony danych osobowych oraz funkcjonowania Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Godne podkreślenia jest także to, że generalny inspektor ochrony danych osobowych był organizatorem 26. Międzynarodowej Konferencji Ochrony Prywatności i Danych Osobowych, która odbyła się we Wrocławiu w dniach 14–16 września 2004 r.</u>
<u xml:id="u-160.12" who="#PosełMarzenaPaduch">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Kolejne sprawozdanie generalnego inspektora ochrony danych osobowych dotyczyło roku 2005. W przedmiotowym okresie generalny inspektor wydał 825 decyzji administracyjnych, w tym 334 wydano na skutek przeprowadzonego postępowania zainicjowanego skargą, 385 dotyczyło postępowań rejestracyjnych, 98 wydano w związku z przeprowadzoną kontrolą, 3 dotyczyły zgody na przekazanie danych do państwa trzeciego, 5 wydano w związku z wniesionymi do generalnego inspektora...</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Przepraszam, pani poseł, ale proszę o konkluzję.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#PosełMarzenaPaduch">...wnioskami... Panie marszałku, ja jeszcze proszę o chwileczkę... z wnioskami o udostępnienie informacji w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Na uwagę zasługuje znacznie wyższa niż w latach poprzednich liczba decyzji wydanych po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego zainicjowanego skierowanymi do generalnego inspektora skargami; przy czym warte podkreślenia jest to, że aż 103 decyzje wydane zostały w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez operatorów telekomunikacyjnych. Analizując treść decyzji wydanych w 2005 r., związanych z rejestracją zbiorów danych, należy zwrócić uwagę, iż niemal połowę spośród nich stanowiły decyzje o wykreśleniu zbioru z rejestru prowadzonego przez organ ochrony danych.</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#PosełMarzenaPaduch">Z uwagi na spadek liczby przeprowadzonych kontroli generalny inspektor wydał mniej niż w latach ubiegłych decyzji administracyjnych będących następstwem czynności kontrolnych. Podobnie jak to miało miejsce w latach poprzednich, najwięcej zastrzeżeń wzbudzały środki techniczne i organizacyjne stosowane przez jednostki kontrolowane w celu zapewnienia ochrony przetwarzanych danych. Najczęściej nakazy dotyczyły dostosowania systemów informatycznych służących do przetwarzania danych osobowych do wymogów określonych w przepisach rozporządzenia w sprawie dokumentacji przetwarzania danych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych.</u>
<u xml:id="u-162.2" who="#PosełMarzenaPaduch">Część decyzji wydanych przez generalnego inspektora poddano kontroli sądowej. W 2005 r. zostały wydane 43 orzeczenia w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięć generalnego inspektora, w tym 37 orzeczeń wydał wojewódzki sąd administracyjny, a Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrzył 6 skarg kasacyjnych.</u>
<u xml:id="u-162.3" who="#PosełMarzenaPaduch">Generalny inspektor w 2005 r. skierował 57 wystąpień do podmiotów publicznych...</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Przepraszam, pani poseł, ale czas minął. Proszę o konkluzję. Oczywiście doceniamy wkład pani pracy i jakość wystąpienia, ale prosimy o konkluzję. Czekają posłowie z następnych klubów, aby przedstawić stanowisko.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#PosełMarzenaPaduch">Proszę, panie marszałku, jeszcze o chwilę, dlatego że dwa lata to jednak...</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Drugi raz proszę o konkluzję. 30 sekund na zakończenie wystąpienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#PosełMarzenaPaduch">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-166.1" who="#PosełMarzenaPaduch">...i 39 do podmiotów prywatnych. W przypadku wystąpień skierowanych do podmiotów publicznych, czyli m.in. członków Rady Ministrów, prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, prezesa Narodowego Banku Polskiego, komendanta głównego Policji celem było zwrócenie uwagi na potrzebę podjęcia określonych działań o charakterze legislacyjnym lub też sygnalizowały one nieprawidłowości w działaniach podmiotów podległych tym organom. Zwraca uwagę 5 sygnalizacji wystosowanych w tym okresie sprawozdawczym do ministra zdrowia i prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, skierowanych po przeprowadzeniu czynności kontrolnych w podmiotach udzielających świadczeń zdrowotnych i oddziałach wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia.</u>
<u xml:id="u-166.2" who="#PosełMarzenaPaduch">W porównaniu z poprzednimi okresami działalności generalnego inspektora odnotowano spadek liczby zawiadomień o popełnieniu przestępstwa...</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Przepraszam, pani poseł, proszę łaskawie kończyć wystąpienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#PosełMarzenaPaduch">...skierowanych do organów ścigania. W przedmiotowym okresie skierowano 52 takie zawiadomienia.</u>
<u xml:id="u-168.1" who="#PosełMarzenaPaduch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej po przeanalizowaniu przedmiotowej problematyki jest za przyjęciem sprawozdań generalnego inspektora danych osobowych z działalności za lata 2004 i 2005. Według naszej oceny praca generalnego inspektora wykonywana jest w sposób rzetelny i dobrze służy celom, dla których został powołany. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#PosełMarzenaPaduch">Dziękuję panu marszałkowi za wyrozumiałość.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Głos zabierze pani poseł Jolanta Szymanek-Deresz, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-171.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ochrona danych osobowych to materia, która jest bardzo głęboko zakorzeniona w demokracji, znajduje swoje umocowanie w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ale sięga też do Karty Podstawowych Praw i Wolności Człowieka. Prawna ochrona życia, nietykalność i wolność osobista, prawo do sądu, ochrona życia prywatnego, wolność sumienia i religii, wolność wyrażania poglądów - to katalog wartości chronionych konstytucyjnie, w którym umieszczona została ochrona danych osobowych.</u>
<u xml:id="u-172.1" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Art. 51 naszej konstytucji mówi, że nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawnienia informacji dotyczących jego osoby. Na straży tego właśnie przepisu konstytucyjnego stoi generalny inspektor ochrony danych osobowych.</u>
<u xml:id="u-172.2" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Pojęcie ochrony danych osobowych zostało zdefiniowane w ustawie z 1997 r., która również określiła zakres zadań dla generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Pozwolę sobie przywołać ten katalog zadań głównego inspektora ochrony danych osobowych, mam bowiem wrażenie, że dzisiejsza debata bardziej koncentruje się na niedoskonałościach samej ustawy, na uchybieniach podmiotów kontrolowanych niż na działalności samego inspektora ochrony danych osobowych, a przecież temu ma służyć: ocenie sprawozdania przedłożonego Wysokiej Izbie. Tak więc przypomnę, że do zadań głównego inspektora należy: kontrola zgodności przetwarzania danych z przepisami ustawy, wydawanie decyzji administracyjnych (bardzo silne, władcze uprawnienie), rozpatrywanie skarg, prowadzenie rejestru zbiorów danych, opiniowanie projektów ustaw (to akurat nie miało miejsca), a także podejmowanie przedsięwzięć w zakresie doskonalenia ochrony danych osobowych. Podkreślam: kontrola, rozpatrywanie skarg i wydawanie decyzji. W moim przekonaniu powinno to być punktem wyjścia do debaty nad oceną tych sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-172.3" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">W roku 2005... Nie będę osobno analizowała roku 2004, w tych sprawozdaniach bowiem bez przerwy pojawiają się relacje, porównania, a więc można to potraktować całościowo. Chcę podkreślić, że 119 kontroli przeprowadzonych w 2005 r. to mniej niż w 2003 i mniej niż w 2004, ale tylko w jednym przypadku stwierdzono brak podstawowych dokumentów, które są wymagane przepisami, np. dotyczących polityki bezpieczeństwa. Dlaczego przywołuję ten jeden przykład stwierdzony przez głównego inspektora w wyniku kontroli? Bo dotyczy on Instytutu Pamięci Narodowej. I jeżeli dzisiaj główny inspektor ochrony danych osobowych jest krytykowany za to, że zachował się tak, jak powinien, że zareagował na uchybienie, że złożył doniesienie o popełnieniu przestępstwa, to nie dlatego, że chciał się zaangażować politycznie, tylko dlatego, że w wyniku kontroli - podkreślam - stwierdzono brak podstawowych dokumentów, tzw. polityki bezpieczeństwa.</u>
<u xml:id="u-172.4" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Skargi. Wpłynęło dużo, bo prawie tysiąc skarg dotyczących naruszenia prawa w zakresie ochrony danych osobowych i tylko o 50 mniej niż w roku 2004, czyli spadek bardzo niewielki. Ale czego dotyczył ten zakres przedmiotowy? W pierwszym rzędzie legalności przetwarzania danych przez podmioty sektora publicznego i prywatnego oraz nienależytego zabezpieczenia danych osobowych przed dostępem do nich osób nieupoważnionych. W szczególności dotyczyło to podmiotów sektora mieszkalnictwa, bankowości i komorników. Instytucja generalnego inspektora danych osobowych właśnie temu ma służyć, żeby stwierdzać takie uchybienia, wydawać decyzje, nakazywać naprawę takiego stanu rzeczy. Nikt nie może mieć pretensji do inspektora ochrony danych osobowych za to, że takie decyzje podejmuje. To, że decyzje podejmowane przez głównego inspektora były słuszne faktycznie i merytorycznie, potwierdza to, że spośród ponad 800 decyzji podjętych w ubiegłym roku tylko 43 zostało zaskarżonych w trybie administracyjnym, ale w większości przypadków Naczelny Sąd Administracyjny bądź wojewódzki zgodził się z głównym inspektorem ochrony danych osobowych. A więc cała ta aksjologia funkcjonowania zarówno ustawy, jak i głównego inspektora ochrony danych osobowych, łącznie z orzeczeniami, ma dzisiaj swoje ogromne znaczenie, o czym pani minister też wspomniała; chodzi nie tylko o wprowadzenie, o uchwalenie nowej ustawy, o ustanowienie urzędu, ale o obudowanie tego całą strukturą podejmowanych decyzji i instrumentów wykorzystywanych przez głównego inspektora.</u>
<u xml:id="u-172.5" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Jeśli chodzi o czynności kontrolne i postanowienia, które podejmował główny inspektor, w 2005 r. musiał on wydać mniej decyzji, w których nakazywał usunięcie uchybień w procesie przetwarzania danych, co może oznaczać, że wzrosła świadomość instytucji związana z potrzebą ochrony danych osobowych. W swoich decyzjach pokontrolnych generalny inspektor właśnie poprzez nakazywanie dotyczące uchybień w procesie przetwarzania danych doprowadził do tego, że spada liczba tych nakazów. Można też stwierdzić, że działalność głównego inspektora jest coraz bardziej efektywna, albowiem w 2005 r. w odniesieniu czy w relacji do lat minionych odnotowano spadek liczby wystąpień skierowanych do organów ścigania, czyli zawiadomień o popełnieniu przestępstwa. I też warto przytoczyć liczby w kontekście zarzutu, jaki padł pod adresem pani minister, że wykazała się nadgorliwością, kierując wystąpienie w przypadku Instytutu Pamięci Narodowej, że takich skierowań w 2003 r. było 74, w 2004 r. - 82 a w 2005 r. - 52 i wśród nich było to jedno. Odnotowuje się spadek w sprawach żądania wszczęcia postępowania dyscyplinarnego. Tak że to są bardzo pozytywne dane. Można dojść do wniosku, że znaczny spadek wniosków kierowanych do organów ścigania jest wynikiem tego, iż administratorzy na etapie postępowania przed generalnym inspektorem sami inicjowali postępowania wobec pracowników, aplikowali decyzje, tak więc było to podnoszenie tej świadomości.</u>
<u xml:id="u-172.6" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Oprócz kontroli i wydawania odpowiednich zaleceń, główny inspektor wykorzystał też inne formy reakcji na stwierdzone naruszenia, takie jak wystąpienia do podmiotów publicznych, głównie do członków Rady Ministrów. Tutaj obrazowały to liczby, których już nie będę powtarzała, bo one wielokrotnie padały, że niestety urzędy administracji publicznej o wiele częściej wymuszały te wystąpienia niż podmioty sektora prywatnego.</u>
<u xml:id="u-172.7" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Wysoka Izbo! Sprawozdanie z rocznej działalności głównego inspektora ochrony danych osobowych, przedłożone Wysokiej Izbie, liczy ponad 300 stron. Według mojej oceny jest ono bardzo rzetelne, daje przekrój pełnej działalności tej instytucji, działalności nie tylko bezpośrednio związanej z samą ochroną danych osobowych, ale także z procesem dokształcania, organizowania konferencji naukowych, współpracy zagranicznej, informacji telefonicznej i internetowej, generalnie poszerzania wiedzy Polaków o swoich prawach.</u>
<u xml:id="u-172.8" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Na generalnego inspektora nałożone też zostały obowiązki opiniowania regulaminów biur informacji gospodarczej. Usłyszeliśmy dzisiaj o regulaminach banków. Instytucja taka, jak generalny inspektor ochrony danych osobowych w naszym kraju, który w wielu przypadkach dopiero uczy się demokracji, jest niezwykle potrzebna, stoi na straży praw obywatelskich, praw bardzo ważnych, dotyczących naszych danych osobowych, a więc sfery naszej głębokiej prywatności, ale generalnie - sfery demokracji.</u>
<u xml:id="u-172.9" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Czytając uważnie sprawozdanie za 2005 r., mogę z pełnym przekonaniem powiedzieć, iż swoją działalnością instytucja ta przyczyniła się do respektowania w Polsce prawa, skłoniła więc wiele instytucji do poszanowania prawa, a przeciętnemu obywatelowi uświadomiła jego wartość w społeczeństwie. Dlatego też chcę w tym miejscu podziękować pani głównej inspektor Ewie Kuleszy i niewielkiemu zespołowi, który liczy zaledwie 92 pracowników zatrudnionych na stanowiskach merytorycznych.</u>
<u xml:id="u-172.10" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Na zakończenie przypomnę, że urząd generalnego inspektora powstał przed ośmiu laty i pani dr Ewa Kulesza była jego pierwszym szefem, znanym prawnikiem, absolwentką Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego i po upływie pierwszej kadencji została wybrana ponownie. Dzisiaj odchodzi, pozostawiając swój urząd w znakomitej formie. Nie ulega dla mnie wątpliwości, że zarówno główny inspektor ochrony danych osobowych, jak i jego szefowa, pani Ewa Kulesza, umieścili poprzeczkę działania bardzo wysoko. Działanie to zostało wielokrotnie pozytywnie ocenione zarówno w Polsce, jak i na międzynarodowym forum, gdzie szczególnie podkreślano rolę głównego inspektora w procesie wprowadzania ładu demokratycznego w Polsce. Trzeba mieć nadzieję, że nowe kierownictwo utrzyma ten wysoki poziom funkcjonowania głównego inspektora ochrony danych osobowych, czego szczerze mu życzę.</u>
<u xml:id="u-172.11" who="#PosełJolantaSzymanekDeresz">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za przyjęciem sprawozdań. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-172.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
<u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak się składa, że byłem przy tworzeniu ustawy, że wielokrotnie miałem okazję w pierwszym okresie osobiście rozmawiać z panią minister o różnych trudnych problemach, na jakie trafiała. I trzeba od razu powiedzieć, że to była droga bardzo trudna. Na przykład przypominam sobie doskonale sytuację, kiedy jedna z komisji sejmowych wystąpiła do Sejmu o udostępnienie, o przesłanie akt w określonej sprawie karnej i wtedy sąd miał wątpliwości, czy może do Sejmu, komisji sejmowej przekazać akta. Jeżeli dokładnie zapoznamy się z tym sprawozdaniem, a także wysłuchałem wystąpienia pani inspektor, to proszę zwrócić uwagę, jakie były i są trudności. A więc z jednej strony nadal sytuacja, która występuje także przy NIK, a mianowicie wystąpienia, zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na tle tejże ustawy i niechęć niektórych prokuratur do podejmowania czynności. Bo oczywiście są to sprawy niełatwe, trudne, a więc najlepiej albo odżegnać się od tego, albo postępowanie umorzyć. Tak, rzecz jasna, być nie może.</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#PosełJózefZych">Jeżeli popatrzymy na inne odcinki działalności, mamy chociażby problem dotyczący windykacji należności i różne stanowiska w orzecznictwie sądowym i wystąpienia głównego inspektora w tych sprawach. A więc wydaje się, że nie do końca jeszcze rozumiemy istotę działalności ustawy i że nie wszyscy tym do końca się przejmują. A wystąpienie tutaj, przed Sejmem, i skoncentrowanie się przez panią na dwóch kluczowych problemach, a mianowicie na działalności w sferze prywatnej i przestrzeganiu przepisów o ochronie danych osobowych jednocześnie w sferze publicznej, było bardzo istotnym zaakcentowaniem przede wszystkim tych problemów. Obserwując i często bardzo praktycznie stykając się z problemami, którymi zajmowała się pani minister, chciałbym w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego serdecznie pani podziękować, bo rzeczywiście było to podejmowanie trudnych problemów. Jeżeli dzisiaj następcy będą mieć o wiele łatwiejszą sytuację, chociaż nie do końca, to jest to niewątpliwie pani zasługa.</u>
<u xml:id="u-174.2" who="#PosełJózefZych">Jednocześnie Sejm musi wyciągnąć wnioski z wielu kwestii. Pierwszy problem to jest problem podniesiony w sprawozdaniu, a mianowicie dotyczący opiniowania aktów prawnych. Na co zwraca nam uwagę pani minister? Otóż zwraca uwagę między innymi na to, że w 32 przypadkach, kiedy były zgłoszone projekty różnego rodzaju aktów prawnych, żądano, aby niejako z mocy prawa wprowadzić możliwość przetwarzania danych. Okazuje się, że to wcale nie było potrzebne, ale chodziło o pewne ułatwienie. I zagadnienie bardzo istotne: wykorzystywania w sposób często brutalny, o czym koledzy również tutaj mówili, przez różnego rodzaju firmy, szczególnie w działalności marketingowej, czy bezpośrednio już, można powiedzieć, działalności handlowej, tych danych. To są rzeczy, na które bezwzględnie państwo musi zwrócić uwagę, bo inaczej z jednej strony będziemy mieć przepisy, a z drugiej - absolutna bezczynność i ich nieprzestrzeganie, co jest rzeczą najgorszą.</u>
<u xml:id="u-174.3" who="#PosełJózefZych">Chciałbym powiedzieć, że inaczej odbieram wystąpienie pani w sprawie Instytutu Pamięci Narodowej, a mianowicie, oczywiście jesteśmy, mój klub zawsze był za jawnością życia, za ujawnieniem negatywnych skutków współpracy ze służbami w przeszłości, ale nie może być takiej sytuacji, że z jednej strony przepisy określają, kto może mieć dostęp, a z drugiej, jeżeli dopuszcza się do naruszenia prawa w tym przypadku, to nie powinno się ingerować. A więc sądzę, że chodziło tutaj przede wszystkim o wskazanie na to, że wszyscy powinni dążyć bezwzględnie do przestrzegania prawa.</u>
<u xml:id="u-174.4" who="#PosełJózefZych">Bardzo trafnie zwraca się uwagę w sprawozdaniu także na praktyki banków. W ostatnim okresie w czasie dyżuru poselskiego miałem zgłoszone przypadki, pokazano, że jeden z banków imiennie kieruje oferty. To nie to, że składają do skrytek pocztowych bez zaadresowania, ale wprost imiennie adresuje się określone oferty. Wydaje się, że na tym odcinku także nie ma koordynacji i odpowiednich działań.</u>
<u xml:id="u-174.5" who="#PosełJózefZych">Wreszcie rzeczą niezwykle istotną, podniesioną w sprawozdaniu, jest problem inicjowania zmiany w przepisach czy też nowych przepisów. Z pewną goryczą odczytałem, pani minister odnosiła się do tego w sprawozdaniu, iż wskazywano na potrzebę uregulowań co najmniej w trzech dziedzinach prawa, a jednak do tego nie dochodzi.</u>
<u xml:id="u-174.6" who="#PosełJózefZych">A zatem, Wysoki Sejmie, sens debaty sejmowej powinien polegać na tym, że jeżeli jest sprawozdanie, to wyciągamy wnioski. Popatrzmy, co się dzieje. Sprawozdanie w Sejmie za dwa lata. Jeżeli jest obowiązek składania corocznego sprawozdania, to Sejm powinien znaleźć miejsce, żeby rozpatrywać na bieżąco. To jest zagadnienie pierwsze. Drugie, Wysoki Sejmie, co się działo w poprzedniej kadencji przy tzw. komisjach śledczych. I to jest przestroga. W Sejmie mówimy o przestrzeganiu przepisów o ochronie danych osobowych. I co się działo? Pytano mnie często, wówczas jako przewodniczącego Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej: Proszę pana, czy publiczne - bo biegły transmisje w telewizji - ustalanie danych osobowych świadków to jest naruszenie ochrony danych, czy też nie? Trzeba do tego podejść na każdym odcinku i zdecydować się wreszcie na coś: czy przestrzegamy prawa w stosunku do wszystkich sytuacji i do wszystkich osób, czy też czasem możemy sobie nad tym tak delikatnie przechodzić. To jest bardzo poważny sygnał, firmy - i nasze, i zagraniczne - obserwują, jakie jest zachowanie władz, i szybko wyciągają z tego wszystkiego wnioski. Całe nieszczęście w tym, że negatywne, a nie pozytywne.</u>
<u xml:id="u-174.7" who="#PosełJózefZych">Panie i panowie, możemy mieć zastrzeżenia. To byłby chyba święty urząd i pierwszy w historii, który nie popełniłby żadnych błędów i w stosunku do którego nie byłoby zastrzeżeń. Ale musimy sobie powiedzieć, że w sytuacji transformacji, którą przechodziliśmy - bo to jest okres transformacji, nie ulega wątpliwości - działanie tego organu znacząco przyczyniło się do poprawy przestrzegania prawa. Jest naszym zadaniem, aby wyciągać wnioski z tego, co jest w sprawozdaniach, o czym pani mówiła, i podejmować skuteczne działania.</u>
<u xml:id="u-174.8" who="#PosełJózefZych">Jeżeli będzie tak, że w debacie będziemy powtarzać to, co napisano w sprawozdaniu, to będzie to nieporozumienie. Jeżeli będą wnioski, a my skończymy tylko przyjęciem sprawozdania - za czym gorąco w imieniu swojego klubu się opowiadam - a nie będziemy w ślad za tym podejmować działań, to do niczego nie dojdzie, bo wiele naszych debat w Sejmie przez wiele okresów kończyło się właśnie na tym, że porozmawialiśmy, podyskutowaliśmy i nic nie zrobiliśmy. Bardzo dobrze, że kluby i wszyscy dziś przemawiający posłowie dostrzegają ten pozytyw działalności.</u>
<u xml:id="u-174.9" who="#PosełJózefZych">Osobiście serdecznie pani minister dziękuję za to wszystko, co pani zrobiła, i życzę, aby dalej w życiu zawodowym i osobistym zachowywała pani taką linię uczciwego postępowania. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-174.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu marszałkowi.</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Jarotę, Liga Polskich Rodzin.</u>
<u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi za zmianę kolejności. Pan marszałek miał obowiązki.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#PosełJanJarota">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin pragnę przedstawić stanowisko odnośnie do sprawozdania z działalności generalnego inspektora danych osobowych za okresy od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 r. oraz od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r.</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#PosełJanJarota">Zadania generalnego inspektora danych osobowych określa art. 12 ustawy o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. Należy do nich kontrola zgodności przetwarzania danych z przepisami o ochronie danych osobowych, w tym również z przepisami trzech rozporządzeń ministra spraw wewnętrznych i administracji: z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji i przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych, z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie wzoru zgłoszenia zbioru do rejestracji generalnemu inspektorowi danych osobowych oraz z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie wzoru imiennego upoważnienia i legitymacji służbowej inspektora Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#PosełJanJarota">Następne czynności, do których zobowiązany jest generalny inspektor danych osobowych zgodnie z ustawą, to wydawanie decyzji administracyjnych i rozpatrywanie skarg w sprawach dotyczących wykonania przepisów o ochronie danych osobowych, opiniowanie projektów ustaw i rozporządzeń dotyczących ochrony danych osobowych, inicjowanie i podejmowanie przedsięwzięć w zakresie doskonalenia ochrony danych osobowych, uczestniczenie w pracach międzynarodowych organizacji i instytucji zajmujących się problematyką ochrony danych osobowych. Obowiązki swoje generalny inspektor ochrony danych osobowych zobowiązany jest wypełniać w sposób sumienny i bezstronny. To tyle jeśli chodzi o zadania, które są nałożone z mocy prawa na generalnego inspektora ochrony danych osobowych.</u>
<u xml:id="u-176.3" who="#PosełJanJarota">Minęło już 8 lat obowiązywania przepisów tej ustawy. Sprawozdanie z działalności zawarte w druku nr 137 oraz druku 534 omawia szczegółowe dokonania w zakresie realizacji nałożonych przepisami ustawy zadań, wskazuje ono również na wiele nieprawidłowości i naruszeń przepisów ustawy zarówno w odniesieniu do jednostek sektora publicznego, jak i prywatnego. Działania kontrolne wskazują, iż środki techniczne i organizacyjne stosowane w celu zapewnienia ochrony przetworzonych danych są niewystarczające i nie zabezpieczają danych przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem.</u>
<u xml:id="u-176.4" who="#PosełJanJarota">Zainteresowanie problematyką ochrony danych osobowych w społeczeństwie stale wzrasta, o czym świadczy duża liczba pytań, w szczególności dotyczących przetwarzania danych za pomocą sieci Internet. Ten szeroki zakres pytań kierowanych do generalnego inspektora ochrony danych osobowych ze strony pracodawców, placówek oświatowych, jednostek samorządu terytorialnego, Narodowego Funduszu Zdrowia etc. wskazuje również na rosnącą świadomość odnośnie do bezpieczeństwa danych przesyłanych przy użyciu środków komunikacji elektronicznej.</u>
<u xml:id="u-176.5" who="#PosełJanJarota">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak wynika z danych przedstawionych w sprawozdaniu, istnieje nadal wiele problemów praktycznych, zarówno w zakresie interpretacji, jak i realizacji przepisów ustawy. Zauważa się również liczne działania, jakie wykonało w minionym okresie Biuro Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w celu analizy i poprawy sytuacji przy współpracy różnych instytucji państwowych. Dlatego Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin jest za przyjęciem sprawozdania zawartego w druku nr 137 i nr 254... przepraszam, 534. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-176.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Wysoka Izbo, sześciu posłów wyraziło wolę zadania pytań w debacie.</u>
<u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Pan poseł Stanisław Kalemba. Czy ktoś jeszcze?</u>
<u xml:id="u-177.3" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Zamykam zatem listę.</u>
<u xml:id="u-177.4" who="#WicemarszałekMarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Mirosława Pawlaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Mam trzy pytania.</u>
<u xml:id="u-178.1" who="#PosełMirosławPawlak">Proszę panią minister o ustosunkowanie się do kwestii częstej praktyki funkcjonariuszy Policji, polegającej na legitymowaniu osób w miejscach publicznych w sposób naruszający ich prawo do prywatności. Często odbywa się to z głośnymi komentarzami tych funkcjonariuszy i z oficjalnym podawaniem danych osobowych. Czy jest to dozwolona praktyka?</u>
<u xml:id="u-178.2" who="#PosełMirosławPawlak">Jak kształtuje się na przestrzeni lat 2004–2005 problematyka ochrony zbiorów danych osób w związku z przyznawaniem zasiłków rodzinnych, dodatków mieszkaniowych, zaliczek alimentacyjnych? Czy na tym polu urzędy popełniały błędy oraz na czym one polegały?</u>
<u xml:id="u-178.3" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie trzecie. Czy w odniesieniu do funkcjonowania sądów powszechnych znane są generalnemu inspektorowi przypadki przeglądania akt sądowych przez świadków oraz na czym polegał stawiany sądom zarzut przetwarzania danych osobowych w zbyt szerokim zakresie? Jest to na str. 221 sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-178.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Genowefa Wiśniowska)</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Ciągłę, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#PosełEdwardCiągło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam następujące pytania. Czy pomysły stworzenia baz danych z wizerunkami osób prowadzących pojazdy pod wpływem alkoholu, a następnie udostępniania ich w Internecie lub w prasie nie są sprzeczne z przepisami o ochronie danych osobowych? I jakie jest stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych w tej sprawie?</u>
<u xml:id="u-180.1" who="#PosełEdwardCiągło">Drugie pytanie. Pani minister, czy generalny inspektor ochrony danych osobowych prowadził sprawy przeciwko osobom, firmom działającym w Polsce, i nie tylko w Polsce, pozyskującym w sposób nieuprawniony bazy danych poprzez sieć internetową, na przykład o transakcjach handlowych pacjentek w szpitalach?</u>
<u xml:id="u-180.2" who="#PosełEdwardCiągło">Pani minister, pani poddała już ocenie współpracę z wymiarem sprawiedliwości, ale chciałbym zapytać: Jak układała się współpraca z instytucjami bezpieczeństwa publicznego? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Siedlaczka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Do niedawna byłem starostą raciborskim i wiem, co to znaczy kontrola ochrony danych osobowych w samorządzie, faktycznie w urzędzie państwowym.</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Pytam: Czy firmy prywatne marketingowe podlegają takiej samej kontroli jak urzędy państwowe i samorządowe? W firmach prywatnych marketingowych zdarzały się w tym względzie poważne uchybienia. Czy jest jakaś wiedza dotycząca przesyłania, przetwarzania danych osobowych poza kraj, m.in. przez firmy prywatne?</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Pani minister, korzystając po raz kolejny z doświadczenia samorządowego, pytam: Gdzie widzi pani możliwość zakazu wykorzystywania ustawy o ochronie danych osobowych do ograniczania dostępu do informacji publicznej? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, pani poseł Krystyna Ozga, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#PosełKrystynaOzga">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Uprzejmie proszę, jeżeli to jest oczywiście możliwe, o ustosunkowanie się pani minister do problematyki skarg, które wpłynęły do biura z zakresu przetwarzania danych przez policję, w szczególności przetwarzania poprawnych danych, odmowy udostępniania przez policję danych osobowych sprawców przestępstw osobom pokrzywdzonym i nielegalnego przetwarzania przez policję danych o stanie zdrowia.</u>
<u xml:id="u-184.1" who="#PosełKrystynaOzga">Drugie pytanie dotyczy tego, jak kształtowała się liczba skarg, które generalny inspektor rozpatrywał w 2005 r., a dotyczących udostępniania firmom windykacyjnym przez operatorów sieci, przewoźników i banki danych osobowych skarżących, na czym te nieprawidłowości polegały oraz czym postępowania te się zakończyły.</u>
<u xml:id="u-184.2" who="#PosełKrystynaOzga">I pytanie trzecie. Jak generalnie kształtowała się problematyka skarg osób osadzonych, a dotycząca przetwarzania danych przez Służbę Więzienną? Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Nie ma.</u>
<u xml:id="u-185.3" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalembę, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#PosełStanisławKalemba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam pytanie, jakie jest zdanie pani minister w zakresie egzekwowania czy dochodzenia, jeśli chodzi o nieprzestrzeganie w rażącej formie ustawy o ochronie danych osobowych. Tym bardziej że w informacji mamy wyraźnie powiedziane, że wzrasta ilość przypadków nieprzestrzegania ustawy w sektorze prywatnym, poprawia się to w sektorze publicznym. Ale gdy przyjrzymy się informacji, to w odniesieniu do podmiotów prywatnych generalny inspektor skierował 16 wystąpień do prokuratury, a w odniesieniu do sektora publicznego 36 wystąpień, czyli to jakby się kłóci. I co zdaniem pani minister należałoby zrobić, żeby faktycznie nie było tych umorzeń postępowania przez prokuraturę? Bo wynika z tego, że jednak jeśli chodzi i o policję, i o prokuraturę, brak jest znajomości tejże ustawy, a także - to, co jest wskazane w informacji - następuje świadome lekceważenie przepisów tejże ustawy, i to szczególnie przez podmioty prywatne. Co zdaniem pani minister należałoby zmienić, usprawnić, żeby ustawa była lepiej egzekwowana? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu generalnego inspektora ochrony danych osobowych panią Ewę Kuleszę.</u>
<u xml:id="u-187.3" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Pozwolę sobie najpierw kilka słów poświęcić wystąpieniom przedstawicieli klubów poselskich, bowiem sądzę, że kilka wyjaśnień na kanwie tych wystąpień będzie wprowadzeniem do odpowiedzi na pytania.</u>
<u xml:id="u-188.1" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Otóż, jak już mówiłam w sprawozdaniu, gdyby firmy prywatne, podmioty prywatne, ale także podmioty publiczne dopełniały wszystkich obowiązków wynikających z ustawy o ochronie danych osobowych, nie byłoby pytań, skąd firma posiada nasze dane. To jest pytanie pana posła Wojtkiewicza. Otóż w ustawie o ochronie danych osobowych istnieje prawny obowiązek dopełniania obowiązku informacyjnego, czyli po prostu informowania, jakie jest źródło pozyskania danych. Każda firma, każdy podmiot, które uzyskują dane od innego podmiotu, muszą o tym poinformować osobę, której danej wykorzystują. Oczywiście ten obowiązek jest jakby złagodzony w stosunku do podmiotów sektora publicznego, które działają w ramach i na podstawie przepisów prawa. Jeżeli ten obowiązek, to prawo do korzystania z danych wynika z przepisów prawa, to wtedy nie ma problemu, wystarczy podać podstawę prawną działania. Natomiast firmy prywatne muszą tego obowiązku dopełniać. I ja także w tym sprawozdaniu, jak również w pisemnie złożonych sprawozdaniach, wykazywałam, że firmy prywatne tego obowiązku nie wypełniają, stąd jest problem, bądź też wprowadzają w błąd osoby, podając nieprawdziwe źródło danych. Takie sytuacje na zachodzie Europy się nie zdarzają. Kwestia rzetelności wykonywania przepisów to jest standard działalności firm prywatnych.</u>
<u xml:id="u-188.2" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Właśnie firmy marketingowe działające w szpitalach, o których pan poseł był łaskaw także powiedzieć, jest to klasyczny przykład wyłudzania danych osobowych. Myśmy - i ja osobiście, i moi współpracownicy - wielokrotnie zwracali uwagę na ostrożność, z jaką trzeba podchodzić do prób czy do żądań udzielania informacji adresowych, o nazwisku, a także innych danych, dlatego że te dane mogą być różnie wykorzystywane. Bardzo często także w pewnych formularzach bezadresowych, zupełnie dobrowolnie wypełnianych przez osoby, jest bardzo dużo pytań bez wskazania, w jakim celu te dane zostaną wykorzystane, bądź też jest bardzo dużo pytań ze wskazaniem, że te dane zostaną wykorzystane w określonym celu, ale okazuje się, że firma, sprzedając później bazę danych, dysponuje naszą zgodą, z tym że wcześniej nie informowała o tym, do kogo konkretnie czy komu konkretnie tę bazę danych sprzeda. Stąd te wszystkie wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-188.3" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Oczywiście - i to jest może także odpowiedź na jedno ze zgłoszonych zagadnień czy pytań - firmy marketingowe są poddawane kontroli. W tej chwili cała trudność związana z działaniem firm marketingowych polega na tym, że wbrew głoszonym opiniom bardzo łatwo jest w Polsce założyć firmę i bardzo łatwo ją zlikwidować, i bardzo trudno taką firmę skontrolować. Mieliśmy takie przypadki, kiedy w wyniku skarg kierowanych do biura generalnego inspektora były kierowane kontrole, inspekcje do firm marketingowych, które wprowadzały w błąd obywateli, podawały inne źródło informacji, podawały jako źródło informacji o danych firmy fikcyjne, nieistniejące bądź też firmy, które trudno było ustalić. Inspektorzy nie zastawali działającej firmy na miejscu, na tej samej klatce. Był taki przypadek z Katowic - na tej samej klatce schodowej, w innych drzwiach, na tym samym nawet piętrze zaczynała funkcjonować inna firma, o nieco innej nazwie, dysponująca tą samą bazą danych, ale inspektorzy nie mogli jej skontrolować bo nie mieli do tego upoważnienia. A zatem, wbrew głoszonym opiniom, w Polsce jest łatwo założyć firmę krzak, łatwo ją zlikwidować. I właśnie takie firmy wyrządzają najwięcej szkody obywatelom, dlatego że one nie przestrzegają prawa, trudno natomiast od nich to przestrzeganie prawa wyegzekwować.</u>
<u xml:id="u-188.4" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Pan poseł był łaskaw także zająć się sprawą PESEL. Ta kwestia była przedmiotem wystąpień generalnego inspektora do ministra spraw wewnętrznych i administracji, w Polsce bowiem bardzo łatwo jest żądać podania numeru PESEL. Rozumiem, że instytucje publiczne, które muszą bardzo dokładnie zweryfikować tożsamość osoby, bo jest to niezbędne na przykład w postępowaniu administracyjnym, mogą żądać podania numeru PESEL. Natomiast żądanie podania numeru PESEL przez wszystkie inne jednostki organizacyjne, przez firmy prywatne, nawet bardzo małe, wręcz uzależnianie udziału w konkursie ogłoszonym przez jakąś gazetę od podania numeru PESEL, budzi zaniepokojenie. I o tym zaniepokojeniu informowałam ministra spraw wewnętrznych, prosząc o rozważenie możliwości znowelizowania ustawy o ewidencji ludności po to, żeby ograniczyć krąg podmiotów, które mogą żądać podania numeru PESEL. Minister spraw wewnętrznych odpowiedział, że nie widzi takiej potrzeby. Czuję potrzebę ograniczenia korzystania z numeru PESEL, natomiast wszystko teraz jest w rękach panów posłów, Wysokiej Izby, bo przecież taką nowelizację może zainicjować także grupa posłów.</u>
<u xml:id="u-188.5" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Pan poseł w sprawozdaniu przedstawił pewną refleksję na temat instrumentów prawnych przysługujących generalnemu inspektorowi. Oceniam te instrumenty prawne źle z tego względu, że generalny inspektor może wydawać decyzje, te decyzje są weryfikowane przez sąd administracyjny, i jest to akt administracyjny o charakterze władczym, takim aktem można pewne kwestie rozstrzygnąć, ale nie wszystkie kwestie da się uregulować decyzją administracyjną, dlatego że jeżeli zdarzenie już nastąpiło, to nie ma możliwości nakazania lub zakazania jakichś działań, które już spowodowały skutek w postaci nieuprawnionego udostępnienia danych. Wtedy pozostaje środek karny w postaci zawiadomienia do organów ścigania. Jak już mówiłam także w poprzednich sprawozdaniach, organy ścigania w dziewięćdziesięciu kilku procentach odmawiają wszczęcia postępowania albo umarzają postępowanie, uznając, że ochrona prywatności obywateli polskich, ochrona danych osobowych nie jest tak naprawdę rzeczą, którą powinny się zająć. One w mojej ocenie w dalszym ciągu nie czują wartości tego dobra, jakim jest prawo do prywatności, prawo do godności, prawo do ochrony danych osobowych, praw konstytucyjnych. Nie czują tego na tyle, żeby prowadzić postępowanie mimo ewidentnych naruszeń prawa przez niektóre podmioty. Moim zdaniem jest to bardzo zła praktyka organów ścigania, dlatego że w tym przypadku nie działa ani prewencja ogólna w postaci ukarania sprawców zwłaszcza rażących naruszeń prawa, ani prewencja indywidualna, ponieważ konkretny administrator danych, który naruszył prawo, czuje się bezkarny, i to widać. Wielokrotnie miałam okazję mówić w trakcie szkoleń prowadzonych dla prokuratorów, że gdyby na samym początku funkcjonowania ustawy prokuratura prowadziła postępowania i ukarała drobną karą - to nie musi być kara pozbawienia wolności, to nie musi być kara ograniczenia wolności, to może być kara grzywny - to na pewno informacja o tym miałaby szerszy oddźwięk. W tej chwili, mówiąc szczerze, po kilku latach niedziałania prokuratury, jest troszeczkę za późno. Dlatego też postulowałam - kiedyś walczyłam o to - żeby generalny inspektor jako organ państwa został wyposażony w nieco inne instrumenty prawne. Wzorowałam się na kolegach z Europy Zachodniej, ale także kolegach z dziesiątki państw, które ostatnio weszły do Unii Europejskiej. W wielu państwach organ ochrony danych osobowych nie zawiadamia organów ścigania, ale ma prawo ukarać karą pieniężną, karą administracyjną; karą wymierzoną w trybie administracyjnym. I to są kary znaczące. Hiszpański rzecznik może ukarać karą w wysokości do 600 tys. euro. Czeski rzecznik może ukarać przy kolejnym naruszeniu - nie jest to pierwsza kara, ale kara nakładana w przypadku uporczywego naruszania przepisów - karą w wysokości do 20 mln koron. To są kwoty, które przemawiają do wyobraźni. Podobne uprawnienia ma rzecznik niemiecki, rzecznik słowacki, podobne uprawnienia, chociaż wykonywane w nieco innym trybie, ma organ francuski.</u>
<u xml:id="u-188.6" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Myślę, że to jest droga do wzmocnienia funkcjonowania organu ochrony danych osobowych. I znów mam prośbę. Gdyby Wysoka Izba zechciała zainteresować się tą sprawą, to jest prośba o wyposażenie organu ochrony danych osobowych w tego typu instrument prawny, bo jest to instrument prawny skuteczny.</u>
<u xml:id="u-188.7" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jeżeli chodzi o inne pytania, które zostały skierowane do generalnego inspektora, to może pozwolę sobie globalnie odpowiedzieć na pytania o sektor publiczny. Najpierw może powiem o współpracy pomiędzy generalnym inspektorem a organami ścigania, pomiędzy generalnym inspektorem a Policją.</u>
<u xml:id="u-188.8" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Przyznam, że współpraca zwłaszcza z Policją, ale także ze Strażą Graniczną, ze służbami celnymi jest niezwykle ważna w tej chwili, dlatego że Polska przygotowuje się do wejścia do systemu Schengen. W styczniu tego roku, czyli już po okresie sprawozdawczym, generalny inspektor był oceniany przez misję oceniającą Komisji Europejskiej. Misja oceniająca sprawdzała, weryfikowała, kontrolowała, czy w Polsce jest odpowiedni poziom ochrony danych osobowych, czy dobrze działa niezależny organ ochrony danych osobowych, czy wobec tego są spełnione wymogi wejścia Polski do układu z Schengen. Ta ocena wypadła bardzo pozytywnie. Chciałabym powiedzieć, że o tych pozytywnych opiniach, o bardzo korzystnym, wręcz afirmującym protokole z kontroli mówiono także na posiedzeniu Parlamentu Europejskiego. Ale wtedy powstał także pewien problem: jak te wymogi unijne spełniają organy policyjne, Straży Granicznej, Służb Celnych? Przyznam, że wcześniej przygotowywaliśmy się do wejścia do systemu z Schengen i od początku ubiegłego roku, czyli 2005 r., chcąc służyć pomocą, zwłaszcza Policji, zorganizowałam w biurze nawet swego rodzaju staże, po to żeby funkcjonariusze Policji ze względu na szczupłość kadrową biura i wykonywanie innych obowiązków - to byli funkcjonariusze Komendy Głównej Policji - mogli nie w trakcie dwugodzinnych czy trzygodzinnych szkoleń, bo to jest troszeczkę za mało, poznać tę problematykę i przepisy, ale w trakcie dwu-, trzy-, czterotygodniowego stażu w biurze. Funkcjonariusze mogli zapoznać się ze stanowiskami generalnego inspektora, z opiniami, z sygnalizacjami, także z materiałami z Unii Europejskiej, żeby mogli nauczyć się, co to znaczy ochrona danych osobowych, jak się interpretuje przepisy, po to żeby mogli z kolei służyć pomocą innym funkcjonariuszom. Ja mam bowiem pełną świadomość tego, w jak trudnej sytuacji są zwłaszcza ci funkcjonariusze Straży Granicznej, służb policyjnych i celnych, którzy na co dzień w kontaktach z obywatelami muszą także znać przepisy ustawy o ochronie danych osobowych, i przyznam, że z dużą przykrością słuchałam o tych wszystkich sytuacjach, kiedy np. obywatel odmawiał wylegitymowania się, powołując się na ustawę o ochronie danych osobowych, chociaż nie miał racji. Funkcjonariusz publiczny może legitymować obywatela, to wynika z ustawy o Policji. Natomiast policjant musi mieć świadomość swoich uprawnień, musi znać swoje przepisy i musi znać także ustawę o ochronie danych osobowych, żeby po prostu odpowiedzieć: „Nie, ja jako funkcjonariusz Policji w tym momencie mam prawo legitymowania obywatela”. Dlatego trudno jest odpowiedzieć na pytanie, czy jest zasadne legitymowanie obywatela przez Policję, dlatego że to zależy od konkretnej sytuacji, która upoważniania funkcjonariusza albo nie do legitymowania.</u>
<u xml:id="u-188.9" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Natomiast jest rzeczą drugą, jak funkcjonariusz to robi. Myśmy sygnalizowali komendantowi głównemu Policji w ubiegłym roku, że sama ta kontrola powinna odbywać się w miarę dyskretny sposób. W tej chwili policjanci mają już możliwość kontaktowania się bezpośrednio ze zbiorem PESEL z MSWiA. Mają taką możliwość po to, żeby zweryfikować tożsamość zatrzymywanej osoby, i jest to bardzo dobre. Ale nie mogą tego robić ostentacyjnie. Zdarzały się przypadki, na które skarżyli się obywatele, że w zupełnie błahych sprawach policjant wykrzykiwał głośno do telefonu, nie bardzo sprawnego, dokładne dane obywatela i to po trosze od razu nastawiało osoby uczestniczące w tym zdarzeniu przeciwko tej osobie. W tej chwili myślę, że sprawa jest załatwiona, że policjanci bardzo dobrze, dyskretnie weryfikują te dane. Mają oczywiście do tego prawo.</u>
<u xml:id="u-188.10" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jeżeli chodzi o sprawę - przepraszam spojrzę tylko... mam sporo notatek - zabezpieczenia zbiorów danych, zasiłków rodzinnych itd., generalnie chciałabym powiedzieć, że ten problem - pytanie jest dwojakiego rodzaju - tzn. z jednej strony zabezpieczenie w ogóle zbiorów danych osobowych i tutaj wszelkie kontrole są nakierowane na to, czy wypełniane są warunki określone w ustawie o ochronie danych osobowych i w przepisach wykonawczych po to, żeby zbiory były bezpieczne, ale po to także, żeby administrator danych, czyli ten dysponent danymi, mógł sprawdzić, czy nie ma dostępu do informacji podmiot nieuprawniony, natomiast druga rzecz to jest oczywiście sprawa udzielania informacji o tych osobach. Tutaj, jeżeli chodzi o samo uzyskiwanie czy udzielanie informacji, musi być podstawa prawna do wystąpienia z takim żądaniem i uzyskania informacji.</u>
<u xml:id="u-188.11" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jeżeli chodzi o postulat publikowania, także w Internecie, zdjęć osób, które naruszyły zasady prowadzenia pojazdu, zwłaszcza jeżeli ten pojazd był prowadzony po użyciu alkoholu, to w tej chwili nie ma podstaw prawnych do takiej publikacji wizerunków i nazwisk. Być może, jeżeli Wysoki Sejm zmieni przepisy, taka możliwość będzie. W tej chwili policja postuluje podanie do publicznej wiadomości wyroku sądu po to, żeby rzeczywiście ten wyrok, który orzeka winę i karę sprawcy takiego naruszenia prawa, to było działanie mające cechy prewencji ogólnej. Póki jednak przepisy się nie zmienią, nie ma podstaw prawnych. Przyznam szczerze, że nagminność tego typu zjawisk - chociażby statystyka z ostatniego weekendu wskazująca na znaczną ilość zatrzymanych przez policję osób, u których wykryto spożycie alkoholu - sprawia, że taka propozycja zmiany przepisów nie powinna w zasadzie budzić zastrzeżeń. Każde państwo ma własne środki zwalczania przestępczości. Natomiast ja chciałabym z całym naciskiem podkreślić, że te wszystkie działania wszystkich instytucji publicznych muszą być oparte na przepisach prawa. W demokratycznym państwie zarówno ze względu na działanie instytucji publicznych, jak i ze względu na ochronę praw obywatelskich to prawo musi przesądzać o działaniach organów państwa.</u>
<u xml:id="u-188.12" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Tutaj chciałabym odpowiedzieć na pytanie pana posła z Platformy Obywatelskiej, czy firmy marketingowe są tak samo kontrolowane jak podmioty sektora publicznego. Oczywiście tak. W ogóle kontrole generalnego inspektora zaczęły się od kontroli firm marketingowych sektora prywatnego. W tej chwili te proporcje troszeczkę się zmieniły, ale każdy podmiot, każdy administrator danych, który jest zobowiązany do wykonania ustawy, jest traktowany dokładnie tak samo. I dlatego chciałabym podziękować panu posłowi Zychowi, który poparł moje działania wobec IPN-u. Jako urzędnik państwowy i jako funkcjonariusz publiczny nie mogłam zachować się inaczej. W demokratycznym państwie funkcjonariusz publiczny musi wykonywać prawo bez względu na to, jakie są jego prywatne poglądy. On przede wszystkim reprezentuje państwo, jego autorytet i prawo. I takie są standardy państwa demokratycznego. Przyznam zresztą szczerze, że w żadnym innym państwie taka sytuacja, jaka zdarzyła się w IPN-ie, nie mogłaby się zdarzyć. W innych państwach, np. w Niemczech, na Węgrzech, na Słowacji, działają podobne instytucje, działają zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Dostęp do materiałów archiwalnych jest bardzo ważony, bo to nie jest prawda, jak mówi pani poseł Pitera, że zasób archiwalny jest otwarty, dostępny dla każdego. To są informacje szczególne. To nie jest katalog osób obojętnych, autorów książek, tak jak czasem próbuje się to przedstawić, że w każdej bibliotece jest katalog autorów. Nieprawda. To jest katalog czy to jest zbiór ludzkich życiorysów. I tak właśnie w innych państwach te zbiory archiwalne - te szczególne zbiory archiwalne - są traktowane.</u>
<u xml:id="u-188.13" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Przyjmuję tę krytykę z o tyle większym żalem, że sama w pełni nie tylko akceptowałam, ale pomagałam tę ustawę o IPN tworzyć, znam jej filozofię. Natomiast działania ubiegłoroczne sprawiły, że filozofia tej ustawy została złamana. Nie jest prawdą, że decyzja generalnego inspektora ogranicza badania naukowe, badania historyczne. Decyzja generalnego inspektora dotyczyła tylko formalnych zabezpieczeń zbiorów. To nie była ingerencja w merytoryczne działanie IPN i prezesa. Najlepiej o tym świadczy przykład księdza Czajkowskiego. Jeżeli tak ważne akta daje się w ręce przypadkowego człowieka, to tylko świadczy o tym, że naprawdę prezes i jego urzędnicy, prezes IPN, mają pełną swobodę w dysponowaniu tymi aktami.</u>
<u xml:id="u-188.14" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">W moim odczuciu IPN nie wykonuje własnej ustawy. Chciałabym tylko zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że w IPN nie są przestrzegane na przykład normy dotyczące udostępniania dokumentów osób pokrzywdzonych. W polskiej ustawie, podobnie jak w ustawie niemieckiej, pokrzywdzony jest tą osobą, która decyduje o tym, czy i w jakim zakresie dotyczące go akta, często zawierające bardzo prywatne, żeby nie powiedzieć intymne, szczegóły z jego życia, wynikające z podsłuchów czy ze zbieranych o nim informacji, on decyduje, czy te dane mogą, czy nie mogą, czy powinny, czy nie powinny być udostępnione także dla badań naukowych.</u>
<u xml:id="u-188.15" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Proszę zwrócić uwagę, że tych przepisów się nie przestrzega. Pod hasłem rozliczania się z przeszłością daje się akta także pokrzywdzonych wszystkim. Przykładem są chociażby publikacje dotyczące Ojca Świętego. Proszę zwrócić uwagę, że książka Lasoty, na co nikt nie zwrócił uwagi i żałuję ogromnie, także Kościół na to nie zwrócił uwagi, była przygotowywana od kilku lat. Nie znajduję w książce ani fragmentu, ani nawet wzmianki o tym, że Ojciec Święty, jako pokrzywdzony, został w ogóle poinformowany o tym, że jego akta są przeczesywane przez historyków i są wykorzystywane do przygotowania książki. Jako zwykły obywatel pewnie miałby do tego prawo. Proszę zwrócić uwagę także na to, że Benedykt XVI, jako pokrzywdzony przez służby dawnej NRD, dostał do ręki swoje akta. Zapytano go, czy udostępnia do badań te akta, czy nie. On wyraził zgodę, miał taką szansę.</u>
<u xml:id="u-188.16" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">W Polsce pokrzywdzeni nie mają takiej szansy. I dlatego mówię, że sprawa IPN to jest sprawa nie tylko nieprzestrzegania ustawy o ochronie danych osobowych, to jest sprawa nieprzestrzegania ustawy o IPN, traktowanie osób pokrzywdzonych jako osób, które są niewarte tego, żeby nawet prosić ich czy zapytać o opinię. Nie daje się osobom pokrzywdzonym szansy na wybaczenie. I dlatego z żalem przyjmuję te wszystkie zarzuty, które dotyczą kontroli wykonywanej przez generalnego inspektora w IPN, skutków tej kontroli. Jako funkcjonariusz publiczny nie mogłam nie zawiadomić organów ścigania.</u>
<u xml:id="u-188.17" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Pani poseł Pitera w swojej ocenie działalności generalnego inspektora także wskazała na pewną blokadę informacji, co uniemożliwia rzekomo realizację uprawnień wynikających z ustawy o dostępie do informacji publicznej. Przyznam szczerze, że może gdyby pani poseł Pitera była prawnikiem, łatwiej byłoby jej sięgnąć do ustaw, które wyraźnie określają te wszystkie pola konfliktów, które ona zasygnalizowała, że nie można uzyskać informacji o niezastrzeżonych numerach telefonicznych. To jest wyłącznie kwestia prawa telekomunikacyjnego i wykonywania prawa telekomunikacyjnego, ustawa o ochronie danych osobowych w ogóle tutaj nie wchodzi w grę, jeśli chodzi o jakikolwiek przepis, który reguluje tę sferę.</u>
<u xml:id="u-188.18" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Brak dostępu do aktów notarialnych. Tutaj nie ma miejsca na ustawę o ochronie danych osobowych. Prawo notarialne kreuje tajemnicę notarialną i to jest podstawa odmowy udzielenia informacji o treści aktów notarialnych, nie ustawa o ochronie danych osobowych.</u>
<u xml:id="u-188.19" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Brak nazwisk w decyzjach administracyjnych. Przyznam szczerze, że chciałabym taką decyzję administracyjną zobaczyć, bo jest podstawowym elementem decyzji administracyjnej, określonym w art. 105 Kodeksu postępowania administracyjnego, dookreślenie strony - dookreślenie strony może być tylko poprzez imię, nazwisko i adres. Nie wyobrażam sobie takiej decyzji administracyjnej. Natomiast strona postępowania niekoniecznie musi mieć wykaz za każdym razem wszystkich osób, które są informowane o postępowaniu. Jeżeli mamy na przykład decyzje, które mają bardzo wiele stron postępowania, z zakresu prawa budowlanego czy dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego, to strona, każda strona, na pewno musi uzyskać decyzję do niej skierowaną, ale nie musi mieć wykazu wszystkich osób uczestniczących w postępowaniu. Natomiast oczywiście taki wgląd w akta na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej może być, bo takie jest orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
<u xml:id="u-188.20" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Ja przepraszam, troszeczkę się zgubiłam... Aha, może jeszcze wrócimy do sektora prywatnego, jeżeli chodzi o oferty marketingowe, także kierowane z banków. Otóż chciałabym powiedzieć, że oferty marketingowe mogą mieć bardzo różne podłoże, bardzo różną podstawę. Jeżeli jest to oferta marketingowa pochodząca od podmiotu, na przykład banku, z którym łączy nas umowa, to z mocy przepisów prawa, tj. art. 23 ustawy o ochronie danych osobowych, bank, tak jak każda inna firma, ma prawo do marketingu własnych produktów. Możemy wtedy złożyć zastrzeżenie, po prostu wyrazić sprzeciw przeciwko wykorzystywaniu naszych danych do celów marketingowych tego banku. I ten sprzeciw powinien być uwzględniony. Jeżeli nie jest uwzględniony, to jest to łamanie prawa przez ten podmiot.</u>
<u xml:id="u-188.21" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Natomiast podmioty nie mają prawa do prowadzenia marketingu bez naszej zgody, marketingu obcych produktów. Sześć lat temu bodajże taka sprawa była prowadzona przez generalnego inspektora, Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, a było to na przykładzie Banku Śląskiego, że prowadzenie równocześnie marketingu otwartego funduszu emerytalnego jest niedopuszczalne bez zgody osoby, do której te oferty marketingowe są kierowane.</u>
<u xml:id="u-188.22" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Dlatego też w każdej sytuacji, jeżeli jest oferta marketingowa imienna kierowana do osoby, to trzeba się zastanowić, czy to jest nasz bank. Jeżeli to nie jest podmiot, z którym łączy nas na przykład jakaś umowa, to trzeba sprawdzić, czy został dopełniony obowiązek informacyjny, czyli czy ten podmiot, to, o czym mówiłam w sprawozdaniu, podał dokładnie, jakie jest źródło danych. Gdyby wszystkie firmy wykonywały te obowiązki, to najpierw mielibyśmy prawo złożenia sprzeciwu, wyrażenia swojej niechęci, prawo żądania, skutecznego żądania usunięcia naszych danych z tych list czy zbiorów osób, do których są przesyłane oferty marketingowe, bo każda firma taki obowiązek powinna spełnić, każda firma powinna nasz sprzeciw uwzględnić.</u>
<u xml:id="u-188.23" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jeżeli chodzi o... Przepraszam bardzo, ja tutaj jeszcze sprawdzam. Jeżeli chodzi o skargi na policję, tutaj odpowiadam na pytanie pani poseł Ozgi, to te skargi dotyczyły bardzo różnych spraw. To były skargi dotyczące np. odmowy udostępnienia informacji o tym, w jakich zbiorach danych dane takiej osoby były wykorzystywane, przetwarzane. Oczywiście, jeżeli policja rzeczywiście prowadziła postępowanie wobec takiej osoby, to takie przetwarzanie danych odbywa, się zgodnie z ustawą o Policji, bez zgody i wiedzy osoby, wobec tego nie można odpowiedzieć wprost takiej osobie na pytanie, bo to byłoby ujawnienie nawet pewnych czynności operacyjnych policji. Natomiast w przypadku jednej ze skarg policja nawet nie chciała odpowiedzieć na pytania osoby, która pytała o to, czy jej dane są przetwarzane w zbiorach, co do których sama złożyła wniosek. Były to na przykład zbiory osób ubiegających się o pozwolenie na broń. Odmowa odpowiedzi na pytania nawet w tych sytuacjach była pewnym absurdem.</u>
<u xml:id="u-188.24" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Niektóre skargi dotyczyły nieuprawnionego naszym zdaniem fotografowania osób, co do których było prowadzone wstępne postępowanie. Ono zostało umorzone z powodu niestwierdzenia przestępstwa, ale ta osoba, wobec której było prowadzone postępowanie, została sfotografowana i jej zdjęcie było umieszczone w takim albumie sygnalizacyjnym okazywanym osobom poszkodowanym w wyniku przestępstwa w celu rozpoznania, czy ta osoba popełniła przestępstwo, czy też nie. Naszym zdaniem nie było podstaw prawnych do takiego działania.</u>
<u xml:id="u-188.25" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jeżeli chodzi o skargi osób osadzonych, są to najczęściej skargi, które wskazują na niezgodę osób osadzonych na pewne uregulowania w regulaminach wewnętrznych zakładów karnych. Są to skargi na przykład na poddawanie cenzurze korespondencji, na umieszczanie nazwisk osób skazanych na drzwiach celi. We wszystkich tych sprawach, przyznam, prosiliśmy Centralny Zarząd Zakładów Karnych o wyjaśnienie. Te wszystkie działania mieściły się w ramach normalnych działań prowadzonych przez funkcjonariuszy Służby Więziennej.</u>
<u xml:id="u-188.26" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jeżeli chodzi o firmy windykacyjne i skargi na nieuprawnione przekazywanie danych firmom windykacyjnym przez firmy telekomunikacyjne, banki, także inne firmy, to oczywiście jest to ta sprawa, o której mówię. Dużo skarg w 2004, ale także w 2005 r. dotyczyło nieuprawnionego zdaniem osób skarżących przekazywania danych do firm windykacyjnych. Byli to dłużnicy albo osoby, o których także mówiłam - nie były one w stanie skutecznie dochodzić w ramach trybu reklamacyjnego swojej sprawy, kwestionowały istnienie długu. Firmy telekomunikacyjne twierdziły, zwłaszcza telekomunikacja, że dług jest, te osoby - że nie. Takie sprawy odsyłaliśmy do sądu powszechnego, dlatego że generalny inspektor nie jest uprawniony do badania, czy w ogóle istnieje dług. On jest uprawniony tylko do badania, czy istniały podstawy do stwierdzenia, że rzeczywiście dług można przekazać firmie windykacyjnej, czy też nie.</u>
<u xml:id="u-188.27" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Natomiast bardzo ciekawą sprawę chciałabym państwu zasygnalizować przy tej okazji. Mianowicie w naszej ocenie przekazywanie informacji o dłużnikach do firm windykacyjnych przez banki jest nie tylko w niektórych przypadkach naruszeniem ustawy o ochronie danych osobowych, ale także Prawa bankowego. Prawo bankowe zezwala na sprzedaż długów, ale na zewnątrz, poza system bankowy, tylko tzw. długów straconych, natomiast banki stosowały praktykę sprzedaży przelewów, wierzytelności firmom windykacyjnym - także wierzytelności, co do których nie było jeszcze pewności, że to są wierzytelności stracone. I wtedy moim zdaniem te sprawy stanowiły przykład nie tylko naruszenia ustawy o ochronie danych, naruszenia Kodeksu cywilnego, ale także Prawa bankowego. Ta kwestia będzie rozpatrywana przez Naczelny Sąd Administracyjny, bowiem do tej pory nie uzyskałam, mimo wielokrotnych próśb, opinii na ten temat - czy wolno, czy nie wolno, bankom w każdej sytuacji takie należne świadczenia przekazywać do firm windykacyjnych. Przyznam szczerze, że banki mają tyle instrumentów prawnych dochodzenia swoich należności, że sprzedaż jeszcze firmom windykacyjnym długów jest jakby troszkę działaniem wykraczającym poza te uprawnienia, które im przysługują.</u>
<u xml:id="u-188.28" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Jeżeli chodzi o nieprzestrzeganie ustawy o ochronie danych osobowych - różnica w kwestii zawiadomień kierowanych do prokuratury sygnalizowana przez pana posła Kalembę - tutaj niestety różnica dotyczy wagi naruszeń. Jeżeli naruszenia nie były znaczące lub jeżeli kontrola wykazywała takie naruszenie prawa, ale naruszenia były natychmiast likwidowane, często nawet w toku kontroli, to oczywiście organów ścigania nie zawiadamialiśmy. Natomiast bardzo często niestety zdarzało się, że w podmiotach publicznych te naruszenia prawa były znaczące i w związku z tym nie było innej drogi, jak tylko zawiadomienie organów ścigania.</u>
<u xml:id="u-188.29" who="#GeneralnyInspektorOchronyDanychOsobowychEwaKulesza">Oczywiście tutaj natychmiast powstaje pytanie, co zrobić, żeby ta ustawa, tak zresztą jak inne przepisy prawa, była lepiej wykonywana, co zrobić, żeby wszystkie podmioty miały właściwą wiedzę o ustawie o ochronie danych osobowych. To jest oczywiście kwestia docierania z informacją do obywateli. Wydaje mi się, że poczyniliśmy dość dużo starań, mówię tutaj także w imieniu moich pracowników, żeby propagować ideę ustawy o ochronie danych osobowych. Jest prowadzona strona internetowa. Na stronie internetowej są także zamieszczone bardzo konkretne porady, na przykład dla administratorów danych co do zabezpieczenia systemów informatycznych. Formą edukowania są także publikowane w niektórych gazetach sygnalizacje odpowiedzi na pytania i oczywiście wywiady. Oczywiście próbujemy także przekazać informacje za pomocą programów telewizyjnych. Jest to szalenie trudne - trafić do wszystkich osób, które powinny wykonywać ustawę o ochronie danych osobowych. Obywatele jakby szybciej chwytają jej sens, chociaż czasem próbują interpretować tę ustawę z własnego punktu widzenia, nie zawsze trafnie, natomiast nie zawsze przekazy medialne są prawdziwe. Z żalem muszę powiedzieć, że dziennikarze często przekręcają istotę ustawy, cytują jakieś wypowiedzi wyrwane z kontekstu. To nie pozwala na prawidłowe zrozumienie ustawy. Często wracają też do jakichś absolutnie nieaktualnych spraw, do spraw już wyjaśnionych, a to także wprowadza zamieszanie. Nie umiem inaczej prosić mediów o współdziałanie, może mój następca potrafi przekonać dziennikarzy, może przekona ich, że jest to bardzo ważna dziedzina życia i że powinni rzeczywiście współdziałać w tym propagowaniu wiedzy - i że powinni także przekazywać prawdziwe informacje. Ale z mediami trudno się współpracuje. Chciałabym powiedzieć, że kiedy próbowałam zamieścić sprostowanie dotyczące nieprawdziwego tekstu zamieszczonego w „Polityce”, to redaktor naczelny „Polityki” odpisał mi po roku. Sprostowanie nie zostało oczywiście zamieszczone. Redaktor naczelny „Polityki” odpisał po roku, że próba zamieszczenia sprostowania i skierowanie w związku z tym sprawy do sądu cywilnego jest przykładem absurdalnego pieniactwa ze strony urzędu. Przyznam szczerze, że zważywszy na to, iż media mają rzetelnie informować obywateli, raczej działania „Polityki” jako redakcji i odmowa zamieszczenia sprostowania są przykładem naruszenia prawa, a nie moje starania o to, żeby w tak ważnym piśmie ukazała się rzetelna informacja. Dlatego mówię: być może mojemu następcy uda się lepiej. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-188.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo pani Ewie Kuleszy, generalnemu inspektorowi ochrony danych osobowych.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Komisja wnosi o przyjęcie sprawozdań generalnego inspektora ochrony danych osobowych z działalności za okresy: od 1 stycznia 2004 r. do 31 grudnia 2004 r. oraz od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2005 r., zawartych w drukach nr 137 i 534.</u>
<u xml:id="u-189.3" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-189.4" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-189.5" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej wraz z autopoprawką (druki nr 28, 28-A i 572).</u>
<u xml:id="u-189.6" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Małgorzatę Stryjską.</u>
<u xml:id="u-189.7" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić państwu sprawozdanie Komisji Zdrowia z prac nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Rządowy projekt nowelizacji zawarty jest w druku nr 28 i w autopoprawce przedstawionej w druk nr 28-A. Sprawozdanie Komisji Zdrowia zawarte jest w druku nr 572.</u>
<u xml:id="u-190.1" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Rządowy projekt nowelizacji ustawy o zakładach opieki zdrowotnej dotyczy:</u>
<u xml:id="u-190.2" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- uściślenia znaczenia określeń „klinika”, „kliniczny”, „uniwersytecki”,</u>
<u xml:id="u-190.3" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- dostosowania pomieszczeń i urządzeń zakładów opieki zdrowotnej do wymagań fachowych i sanitarnych,</u>
<u xml:id="u-190.4" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- zmian w przepisach o dokumentacji medycznej w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 28 listopada 2005 r.,</u>
<u xml:id="u-190.5" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- wprowadzenia przepisów umożliwiających połączenie (bez likwidacji) samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej,</u>
<u xml:id="u-190.6" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- wprowadzenia obowiązku uzyskania przez kierownika zakładu opieki zdrowotnej zgody podmiotu, który utworzył zakład, na podjęcie innego zatrudnienia,</u>
<u xml:id="u-190.7" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- zmiany przepisów dotyczących otrzymywania przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej dotacji budżetowych,</u>
<u xml:id="u-190.8" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- dostosowania terminologii ustawy o zakładach opieki zdrowotnej do ustawy o rachunkowości,</u>
<u xml:id="u-190.9" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- ujmowania jako przychody środków finansowych otrzymywanych przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej w postaci dotacji budżetowej,</u>
<u xml:id="u-190.10" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- rozszerzenia uprawnień ministra zdrowia i wojewodów w zakresie kontroli zakładów opieki zdrowotnej przez przyznanie prawa kontroli prawidłowości gospodarowania mieniem (tylko w odniesieniu do publicznych zakładów opieki zdrowotnej), prawidłowości gospodarowania środkami publicznymi oraz oceny realizacji zadań statutowych zakładu,</u>
<u xml:id="u-190.11" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- wprowadzenia przepisów określających obowiązek uzyskania zgody wojewody na czasowe (przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące) zaprzestanie działalności przez szpital lub jego niektóre oddziały wraz z konsekwencjami wynikającymi z tego obowiązku,</u>
<u xml:id="u-190.12" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- trybu powoływania konsultantów krajowych oraz wojewódzkich, a także wprowadzenia obowiązku składania przez nich oświadczenia o korzyściach majątkowych (dotyczy to konsultantów krajowych),</u>
<u xml:id="u-190.13" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- wprowadzenia obowiązku ogłaszania w Biuletynie Informacji Publicznej rocznych sprawozdań z działalności samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i planów działania na rok następny,</u>
<u xml:id="u-190.14" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">- przepisów odnoszących się do kolumn transportu sanitarnego.</u>
<u xml:id="u-190.15" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Do projektu dołączono trzy projekty rozporządzeń: w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładów opieki zdrowotnej (rozporządzenie to zostało już wydane 22 czerwca 2005 r.), w sprawie uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia i w sprawie konsultantów krajowych i wojewódzkich.</u>
<u xml:id="u-190.16" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Przedmiot projektowanej ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-190.17" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Pierwsze czytanie projektu z autopoprawką rządu odbyło się na posiedzeniu komisji sejmowej w dniu 15 lutego 2006 r. Powołano podkomisję nadzwyczajną do prac nad ustawą. Podkomisja na 8 posiedzeniach wypracowała sprawozdanie. 11 maja sejmowa Komisja Zdrowia przyjęła sprawozdanie, które zawarte jest w druku nr 572.</u>
<u xml:id="u-190.18" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Omówię zmiany w stosunku do przedłożenia rządowego, które wprowadzono do projektu nowelizacji w trakcie prac w komisji.</u>
<u xml:id="u-190.19" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W art. 1 nowelizacji w zmianie 1. lit. a dotyczącej art. 2 ust. 1 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (ustęp ten kategoryzuje zakłady opieki zdrowotnej) Komisja Zdrowia wprowadziła następujące zmiany w stosunku do przedłożenia rządowego. W pkt 1 (wymienione są w nim stacjonarne zakłady opieki zdrowotnej) zastąpiono wyrazy „zakład lecznictwa uzdrowiskowego” wyrazami „sanatorium, prewentorium”, ponieważ w ustawie uzdrowiskowej za zakłady lecznictwa uzdrowiskowego uznawane są też przychodnie uzdrowiskowe, a przecież nie są one zakładami stacjonarnymi, oraz dopisano „hospicjum stacjonarne”, ponieważ komisja uznała, że do hospicjów stacjonarnych powinno się stosować przepisy o stacjonarnych zakładach opieki zdrowotnej. Do tej pory hospicjum stacjonarne nie funkcjonowało w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej, a ma ono usytuowanie w innych przepisach.</u>
<u xml:id="u-190.20" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W pkt 2 dopisano „ambulatorium”, ponieważ gdyby pozostawić zapis taki, jak w przedłożeniu rządowym, określenie „ambulatorium” byłoby zarezerwowane tylko dla zakładów tworzonych przez MON i służby resortowe.</u>
<u xml:id="u-190.21" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Zmiana 1. lit. b dotycząca art. 2 ust. 5 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej uściśla możliwość stosowania oznaczeń „klinika” i „kliniczny” do jednostek badawczo-rozwojowych udzielających świadczeń zdrowotnych, a „klinika uniwersytecka”, „kliniczny uniwersytecki” do samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których podmiotem, który je utworzył, jest publiczna uczelnia medyczna lub prowadząca działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych. W trakcie prac komisji przeredagowano zapis, nie zmieniając go merytorycznie.</u>
<u xml:id="u-190.22" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Wprowadzono zapisy dotyczące Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego jest samodzielną placówką naukowo-dydaktyczną udzielającą świadczeń zdrowotnych, posiadającą osobowość prawną, niemającą prawa do utworzenia publicznego zakładu opieki zdrowotnej, który mógłby stanowić bazę do realizacji jego zadań statutowych. Zaproponowane przez komisję zmiany mają na celu zaliczenie Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego do podmiotów mogących tworzyć publiczny zakład opieki zdrowotnej i przyznanie Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego uprawnień założycielskich względem istniejących szpitali klinicznych CMKP.</u>
<u xml:id="u-190.23" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianie 5., dotyczącej jednostek badawczo-rozwojowych, przeredagowano zapis, nie zmieniając go merytorycznie.</u>
<u xml:id="u-190.24" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianie 6., dotyczącej art. 9 ust. 2 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, będącego wytyczną dla ministra zdrowia do wydania rozporządzenia dotyczącego wymagań fachowych i sanitarnych, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zakładów opieki zdrowotnej, oraz terminów i zakresu dostosowania do tych wymagań, komisja uznała, że przed wydaniem tych rozporządzeń ważne jest zasięgnięcie opinii nie tylko Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, ale także Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych i Naczelnej Rady Aptekarskiej. Komisja uznała też, że wydanie przez ministra zdrowia rozporządzenia dotyczącego terminów i zakresu dostosowania zakładów opieki zdrowotnej do wymagań ma być obligatoryjne, a nie, jak w przedłożeniu rządowym, fakultatywne.</u>
<u xml:id="u-190.25" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianach 10. i 11. do art. 18 i 18d ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, mówiących o dokumentacji medycznej, komisja zmieniła zapisy tych artykułów, uwzględniając wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 listopada 2005 r., a także uwagi zawarte w ekspertyzie BSE oraz uwagi zgłaszane podczas prac komisji. Zapisy te mówią o tym, co ma zawierać dokumentacja medyczna, w jaki sposób ma być ona udostępniana, jaka ma być maksymalna opłata za udostępnienie dokumentacji medycznej oraz jaki ma być czas przechowywania dokumentacji medycznej. Do tej pory uregulowane to było w rozporządzeniu.</u>
<u xml:id="u-190.26" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianie 16. dotyczącej tytułu rozdziału 2. w dziale II przeredagowano zapis tytułu rozdziału, nadając mu brzmienie poprawne gramatycznie.</u>
<u xml:id="u-190.27" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianie 20. do art. 43h-43j, regulujących możliwość łączenia się samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej z pominięciem procedury likwidacji, dodano jeszcze możliwość przyłączenia szpitala do innego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, a także doprecyzowano i uszczegółowiono zapisy.</u>
<u xml:id="u-190.28" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianie 21. lit. b dotyczącej ust. 9 i 10 art. 44 zapis mówiący o tym, że kierownik samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej ma obowiązek uzyskania zgody podmiotu, który utworzył zakład, przed podjęciem innego zatrudnienia, zastąpiono zapisem mówiącym o tym, że umowa o pracę, powołanie lub umowa cywilnoprawna mogą przewidywać możliwość udzielania przez kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, wykonującego zawód medyczny, świadczeń zdrowotnych w tym zakładzie. Na podstawie tego zapisu dyrektor szpitala nie będzie mógł pełnić innych funkcji zarządczych w tym szpitalu, na przykład być ordynatorem, ale będzie mógł udzielać świadczeń zdrowotnych, nie tracąc uprawnień zawodowych.</u>
<u xml:id="u-190.29" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianie 26. dotyczącej art. 53 dokonano zmian w zapisach w związku z podpisaniem przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i ogłoszeniem 4 maja 2006 r. ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej z 14 maja 2004 r. Związane to było z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 6 kwietnia 2006 r., który stwierdził konstytucyjność zapisów ustawy. Zaproponowane przez komisję zmiany są kompilacją zmian proponowanych obecną nowelizacją i odpowiednio poprawionych wadliwych zapisów art. 53a nowelizacji z 14 maja 2004 r., a dotyczą uregulowań w zakresie gospodarowania mieniem samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, możliwości zawierania umów zbycia, oddania w dzierżawę, w najem, użytkowanie oraz użyczenie, a także wniesienia majątku do spółek, fundacji i stowarzyszeń. Zgodnie z zaproponowanymi zapisami na te działania jest wymagana zgoda podmiotu, który utworzył zakład. Zapisy uniemożliwiają natomiast wniesienie majątku samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej do spółek, fundacji, stowarzyszeń, których przedmiotem działalności jest świadczenie usług w zakresie ochrony zdrowia. Ust. 5 uniemożliwi wyprowadzanie majątku szpitali do prywatnych spółek.</u>
<u xml:id="u-190.30" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Komisja wprowadziła też odpowiednie przepisy przejściowe, aby nie naruszać praw nabytych, regulując umowy obecnie zastane - zakłady do końca tego roku mają dostosować zawarte umowy, aby były zgodne z przepisami art. 53 - oraz umowy na przyszłość.</u>
<u xml:id="u-190.31" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Dodano zmianę 27. dotyczącą art. 54, rozszerzającą możliwości uzyskiwania środków finansowych przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej na realizację programów współfinansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-190.32" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianie 32. dotyczącej art. 65 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, zawierającego przepisy kontrolne, do zmiany z przedłożenia rządowego komisja dodała ust. 3 i 4 mówiące o tym, że w odniesieniu do niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej uprawnienia kontrolne ministra zdrowia i wojewody przysługują w zakresie, w jakim te zakłady korzystają ze środków publicznych.</u>
<u xml:id="u-190.33" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Komisja zdecydowała o wykreśleniu z nowelizacji zmian dotyczących konsultantów krajowych i wojewódzkich.</u>
<u xml:id="u-190.34" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Komisja zdecydowała również o wykreśleniu z projektu nowelizacji zaproponowanego przez rząd zapisu mówiącego o obowiązku ogłaszania w Biuletynie Informacji Publicznej rocznych sprawozdań z działalności samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i planów działania na rok następny, uznając, że zapis ten byłby niesprawiedliwy, bo obowiązywałby tylko publiczne zakłady opieki zdrowotnej i byłby dla nich zbytecznym obciążeniem.</u>
<u xml:id="u-190.35" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W zmianie 36. dotyczącej art. 70a-h, mówiących o transporcie sanitarnym, w porównaniu do przedłożenia rządowego komisja wprowadziła zmianę w ust. 2 art. 70a, zastępując wyrazy „środkami transportu samochodowego” wyrazami „środkami transportu lądowego i wodnego” oraz wprowadzając art. 70b zawierający przepisy kontrolne.</u>
<u xml:id="u-190.36" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">W trakcie prac komisji nad nowelizacją art. 2 ust. 1 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej zauważono potrzebę nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Nowelizacja ta ma na celu zapisanie, że organy Wojskowej Inspekcji Sanitarnej wykonują zadania przy pomocy podległych im wojskowych ośrodków medycyny prewencyjnej, które z mocy tej nowelizacji staną się zakładami opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-190.37" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Ustawa ma wejść w życie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 57 i 58, dotyczących kwestii finansowych, które mają wejść w życie 1 stycznia 2007 r., a także zmian dotyczących transportu sanitarnego, które mają wejść w życie 1 stycznia 2008 r.</u>
<u xml:id="u-190.38" who="#PosełSprawozdawcaMałgorzataStryjska">Opinia o zgodności sprawozdania Komisji Zdrowia z prawem Unii Europejskiej: przedmiot sprawozdania komisji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu koła.</u>
<u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Lucynę Wiśniewską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#PosełLucynaWiśniewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu do projektu nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz niektórych innych ustaw, ustawy o zakładach opieki zdrowotnej z dnia 30 sierpnia 1991 r. nowelizowanej ponad 40 razy, ale mimo to nadal niedoskonałej.</u>
<u xml:id="u-192.1" who="#PosełLucynaWiśniewska">Kolejna nowelizacja usiłuje dopasować niektóre zapisy ustawy do obecnej rzeczywistości, do obecnie obowiązujących przepisów. Należy przyznać, że nowelizacja ustawy porządkuje sprawy związane z nazewnictwem, rejestracją zakładów, uściślając, co jest zakładem opieki zdrowotnej - stąd zmiany w art. 2 - tam, gdzie wcześniej były wątpliwości, czy jest to zakład opieki zdrowotnej, czy też nie.</u>
<u xml:id="u-192.2" who="#PosełLucynaWiśniewska">Ze względu na dość dużą dotychczas swobodę z nadawaniem nazwy zakładom opieki zdrowotnej i w związku z tym nadużywaniem oznaczeń „klinika”, „kliniczny” bądź „uniwersytecki” doprecyzowano pewną wyłączność dla zakładów opieki zdrowotnej, których te określenia mogą dotyczyć. Jest to bardzo dobra poprawka, gdyż pozwoli uniknąć sytuacji, gdy niepubliczny zakład opieki zdrowotnej posiadający 2–3 gabinety również w nazwie miał oznaczenie „klinika”, co niejednokrotnie wprowadzało pacjentów w błąd.</u>
<u xml:id="u-192.3" who="#PosełLucynaWiśniewska">Poprawka reguluje również funkcjonowanie resortowych jednostek ochrony zdrowia, w tym na przykład wojskowych ośrodków medycyny prewencyjnej, których zadania i działania są ważne dla bezpieczeństwa kraju zarówno w czasie pokoju, jak i zagrożenia.</u>
<u xml:id="u-192.4" who="#PosełLucynaWiśniewska">Nowelizacja art. 7 jednoznacznie doprecyzowuje, że zakład opieki zdrowotnej nie może odmówić udzielenia świadczenia zdrowotnego osobie, która udzielenia takiego świadczenia ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia potrzebuje.</u>
<u xml:id="u-192.5" who="#PosełLucynaWiśniewska">Istotna zmiana nastąpiła również w art. 8, gdzie wprowadza się pkt 3b, który stanowi, że Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego może być organem założycielskim dla zakładów opieki zdrowotnej. Jest to dobra zmiana, która naprawia pewne błędy dokonane we wcześniejszych nowelizacjach w stosunku do Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego - instytucji, która wyspecjalizowała dziesiątki tysięcy lekarzy.</u>
<u xml:id="u-192.6" who="#PosełLucynaWiśniewska">W dalszej części projektu ustawy poprawka ujmuje kompleksowo wszystkie prawa i obowiązki związane z uzyskaniem nowego statusu przez CMKP. Z dniem wejścia w życie ustawy Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego staje się organem założycielskim dla Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego im. prof. Orłowskiego w Warszawie oraz Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego im. prof. A. Grucy w Otwocku, co jest bardzo istotne z punktu widzenia specjalizacji lekarskich.</u>
<u xml:id="u-192.7" who="#PosełLucynaWiśniewska">Nowelizacja art. 9 w trosce o ustalenie właściwych wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładów opieki zdrowotnej, angażuje stosowne samorządy zawodowe. Oprócz jedynie wcześniej wskazanej Naczelnej Rady Lekarskiej wprowadza Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych, Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych oraz Naczelną Radę Aptekarską. Projekt precyzuje również zasady prowadzenia i udostępniania dokumentacji medycznej oraz czas jej przechowywania.</u>
<u xml:id="u-192.8" who="#PosełLucynaWiśniewska">Należy przyznać, że projekt rządowy precyzyjnie przedstawia możliwości tworzenia, przekształcania i likwidacji zakładów opieki zdrowotnej. Istotna jest tu możliwość połączenia zakładów opieki zdrowotnej, co nie stanowi o likwidacji łączących się podmiotów. Projekt przedstawia wszystkie działania prawne, jakie należy podjąć, gdy taka decyzja o połączeniu zakładów opieki zdrowotnej zapadnie.</u>
<u xml:id="u-192.9" who="#PosełLucynaWiśniewska">Dla kierowników zakładów opieki zdrowotnej bardzo ważny jest zapis zawarty w art. 44 przewidujący możliwość udzielania świadczeń zdrowotnych w tym zakładzie przez kierownika publicznego zakładu opieki zdrowotnej wykonującego zawód medyczny.</u>
<u xml:id="u-192.10" who="#PosełLucynaWiśniewska">Istotny jest również zapis zawarty w art. 55, który stanowi, że zakład opieki zdrowotnej może otrzymywać dotacje budżetowe z doprecyzowaniem, na jakie cele i kto może te środki przekazać.</u>
<u xml:id="u-192.11" who="#PosełLucynaWiśniewska">Proponowana zmiana art. 65 i 66 wzmacnia rolę nadzorczą wojewody w stosunku do zakładów opieki zdrowotnej. Art. 65a reguluje kwestię czasowego zaprzestania działalności całkowicie lub w zakresie niektórych jednostek bądź komórek organizacyjnych, uzależniając to od decyzji wojewody. Jest to zapis bardzo ważny, w sytuacji gdy w tym samym czasie kilka jednostek ochrony zdrowia o tym samym profilu, na tym samym terenie planuje np. remont. Art. 65b daje zaś wojewodzie możliwość egzekwowania przepisu zawartego w art. 65a. Zmiana rozszerza uprawnienia ministra zdrowia i wojewodów również w zakresie kontroli zakładów opieki zdrowotnej przez przyznanie prawa kontroli gospodarowania mieniem w stosunku do publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w stosunku zaś do niepublicznych zakładów - wyłącznie w zakresie, w jakim zakłady te korzystają ze środków publicznych. Ważny jest również zapis, że minister zdrowia lub wojewoda informuje organ założycielski danego zakładu opieki zdrowotnej o wynikach kontroli.</u>
<u xml:id="u-192.12" who="#PosełLucynaWiśniewska">Powyższe poprawki nie czynią może ustawy o zakładach opieki zdrowotnej idealną, ale wprowadzają wiele nowych elementów, regulują niejasne wcześniej zapisy, wiele spraw porządkują.</u>
<u xml:id="u-192.13" who="#PosełLucynaWiśniewska">W związku z powyższym Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze projekt ustawy i będzie głosował za jej przyjęciem.</u>
<u xml:id="u-192.14" who="#PosełLucynaWiśniewska">Niemniej jednak mamy pewną wątpliwość, zastrzeżenie co do art. 24 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Artykuł ten określa, kiedy i w jakich okolicznościach musi być wykonana sekcja zwłok. Najwięcej uwag ze strony rodzin oraz osób zmarłych dotyczy konieczności wykonania sekcji, jeśli chory zmarł przed upływem 12 godzin od przyjęcia do szpitala. Niejednokrotnie zdarzało się, że pacjent był przedtem dokładnie zdiagnozowany, a choroba nieuchronnie prowadziła do śmierci, np. w przypadkach rozsianych procesów nowotworowych. Rodzina, chcąc w ostatnich chwilach życia ulżyć jakoś umierającemu, wzywała karetkę pogotowia, a ten w stanie agonalnym był przewożony na prośbę bliskich do szpitala, gdzie wkrótce umierał, właśnie przed upływem 12 godzin od chwili przyjęcia. Powodowało to niepotrzebne rozżalenie ze strony rodzin, że sekcja musi być wykonana, jak i generowało zbędne koszty po stronie szpitala w sytuacjach do końca wyjaśnionych.</u>
<u xml:id="u-192.15" who="#PosełLucynaWiśniewska">Aby w przyszłości uniknąć podobnych przypadków w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, wnoszę poprawkę do art. 24 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Na ręce pani marszałek pozwolę sobie tę poprawkę przekazać. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska pani poseł Beata Małecka-Libera.</u>
<u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#PosełBeataMałeckaLibera">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie nowelizacji ustawy o zakładach opieki zdrowotnej z 1991 r. z licznymi poprawkami. Przedstawione zmiany (druki nr 28, 28-A i 572) proponują jej nowelizację w niewielkim zakresie, a wniesione poprawki są jedynie zabiegiem kosmetycznym. Pracując nad projektem, zaproponowanym jeszcze przez poprzedni rząd, nie można powiedzieć, aby te zmiany przynosiły rozwiązania, na które czekają zakłady opieki zdrowotnej, w zakresie regulacji zasad organizacji i finansowania zakładów.</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#PosełBeataMałeckaLibera">Dzisiaj w Polsce strajk prowadzą 72 szpitale. Codziennie do akcji strajkowej przyłączają się nowe placówki, a od października zeszłego roku rząd złożył do Sejmu dwie ustawy regulujące sprawy ZOZ-ów. Żadna z nich nie stanowi odpowiedzi na problemy polskiej służby zdrowia. Omawiane dziś zmiany w żaden sposób nie spełniają pokładanych w nich nadziei na usprawnienie działania jednostek opieki zdrowotnej, a głównie publicznych zakładów opieki zdrowotnej, szczególnie że - jak już powiedziałam - jest to w zasadzie projekt odziedziczony po rządzie pana Marka Belki. Choć prawdę mówiąc, przynajmniej w autopoprawce autorstwa rządu pana Kazimierza Marcinkiewicza, która wpłynęła do Sejmu w styczniu br., można było oczekiwać odpowiedzi na przynajmniej niektóre palące problemy naszej służby zdrowia w zgodzie z programem proponowanym w kampanii wyborczej. Można się było z tymi propozycjami nie zgadzać, ale przynajmniej jakąś część dyskusji o sposobach poprawy sytuacji w polskich szpitalach mielibyśmy za sobą. Dziś zajmujemy się nowelizacją starej ustawy, a debata o sytuacji w polskiej służbie zdrowie zostaje po raz kolejny przesunięta o następne dwa tygodnie.</u>
<u xml:id="u-194.2" who="#PosełBeataMałeckaLibera">Główną wadą tego projektu jest fragmentaryczność wnoszonych poprawek. W art. 9 ust. 2 ustawy o ZOZ-ach daje się delegację ministrowi zdrowia do wydania nowego rozporządzenia określającego wymagania fachowe i sanitarne w ZOZ-ach, które muszą być ściśle związane z bezpieczeństwem pacjentów, ale także powinny uwzględniać realia istniejącej infrastruktury i możliwości finansowe. Art. 18 uściśla pojęcie dokumentacji medycznej i pobierania opłat za jej udostępnienie, co jest nowością. Wprowadzenie do ustawy o ZOZ-ach definicji dokumentacji medycznej wynika z uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z listopada 2005 r. Wydaje się, że zdefiniowanie dokumentacji medycznej wraz z wydaniem szczegółowego rozporządzenia ministra zdrowia będzie miało istotny wpływ na prowadzenie dokumentacji, która zawiera istotne dane dotyczące stanu zdrowia pacjenta i udzielanych mu świadczeń medycznych. Do art. 65 dodano nowe zapisy uprawniające wojewodę do wydawania zgody na czasowe zaprzestanie działalności SP ZOZ-ów, dokładnie precyzując sposób wnioskowania, możliwości otrzymania zgody i wreszcie kary nakładane na kierownika zakładu w przypadku niewywiązania się z nałożonego obowiązku. Zaproponowane zmiany w art. 66c były zapisami bardzo kontrowersyjnymi i ostatecznie nie uzyskały akceptacji komisji. Proponowane zmiany art. 33 i 34 zostały w autopoprawce rządu wycofane, a więc utrzymano zapisy w dotychczasowym brzmieniu. Nowym zapisem w ustawie jest art. 44 ust. 9 i 10, w których przewiduje się możliwość udzielenia przez kierownika zakładu opieki zdrowotnej wykonującego zawód medyczny świadczeń medycznych w tym zakładzie.</u>
<u xml:id="u-194.3" who="#PosełBeataMałeckaLibera">W stosunku do zmiany przepisów odnoszących się do uzyskania przez SP ZOZ-y dotacji budżetowych określonych w art. 55, zmianą na korzyść jest możliwość uzyskania dotacji na remonty i inwestycje (zakup wysokospecjalistycznej aparatury), co zapewne ułatwi przekazanie dotacji przez organy założycielskie swym jednostkom, ale tylko tym, które mają środki finansowe i zechcą je przeznaczyć dla swoich jednostek. Nadal jednak pozostaje problem nierozwiązany w tych jednostkach, które nie mogą być dotowane przez swoje organy założycielskie, gdyż one same takich środków nie mają. W dalszym ciągu brakuje tak ważnego systemowego rozwiązania problemu.</u>
<u xml:id="u-194.4" who="#PosełBeataMałeckaLibera">Zaproponowane nowe brzmienie art. 57 i 58 to właściwie zapisy wynikające z ustawy o rachunkowości. Przeniesienie tych zapisów z innej ustawy de facto nie wprowadza żadnych zmian poza porządkującymi.</u>
<u xml:id="u-194.5" who="#PosełBeataMałeckaLibera">Proponowane zmiany dotyczące trybu powoływania konsultantów wojewódzkich i krajowych budziły tak wiele kontrowersji, że wskazywało to na potrzebę odrębnego zajęcia się tym tematem. Ostatecznie komisja nie przyjęła proponowanych zmian, wskazując potrzebę określenia zakresu działalności i kompetencji konsultantów w nowych zapisach w nowej ustawie.</u>
<u xml:id="u-194.6" who="#PosełBeataMałeckaLibera">Jedną z ważniejszych zmian wprowadzonych do ustawy, mających ułatwić proces łączenia SP ZOZ, są zmiany art. 43h i 43i, dotyczące połączenia się SP ZOZ z pominięciem procedury likwidacyjnej. W znacznym stopniu ułatwia to przeprowadzenie procesu łączenia zakładów. I tak: w przypadku zakładów utworzonych przez te same podmioty dochodzi do połączenia na drodze rozporządzenia, zarządzenia lub uchwały, natomiast w przypadku zakładów mających różne podmioty założycielskie połączenie następuje w drodze porozumienia między stronami. Pomijany jest tutaj żmudny proces likwidacji, co znacznie skraca procedurę przekształceniową. Odpowiedzialność za połączenie lub ewentualną likwidację danego utworzonego zakładu ponoszą podmioty tworzące połączenie zakładów.</u>
<u xml:id="u-194.7" who="#PosełBeataMałeckaLibera">W omawianych poprawkach nie odniesiono się do zapisów związanych z ratownictwem medycznym ze względu na przygotowywany nowy projekt ustawy o ratownictwie medycznym.</u>
<u xml:id="u-194.8" who="#PosełBeataMałeckaLibera">Wszystkie poprawki zaproponowane przez rząd mają na celu złagodzenie skutków przepisów ustawy o ZOZ, jednak nie wprowadzają długo oczekiwanych nowoczesnych rozwiązań systemowych. Obecna ustawa o ZOZ nie rozwiązuje szeregu problemów, z którymi zderzają się na co dzień kierownicy jednostek. Dogłębnych zmian oczekują oni w zakresie możliwości zarówno gospodarki finansowej, jak i organizacyjnej. Nie ułatwia sprawy także brak wydanych rozporządzeń. Zarządzający z niecierpliwością oczekują na nową ustawę, której zapisy pozwolą na funkcjonowanie na równych zasadach w prawach i obowiązkach zakładom publicznym i niepublicznym, na regulacje prawne, które pozwolą na wprowadzenie zasad rynkowych. SP ZOZ dawno już utraciły swą samodzielność, którą tak naprawdę mają tylko w nazwie i wtedy, gdy muszą pokrywać swe straty. Niestety większość przedstawianych zmian, mających charakter jedynie porządkujący, nie usprawnia działania ZOZ.</u>
<u xml:id="u-194.9" who="#PosełBeataMałeckaLibera">Biorąc pod uwagę fakt, że wprowadzane zmiany uświadamiają dopiero potrzebę radykalnych zmian, a zarazem nieco usprawniają działalność zakładów opieki zdrowotnej, Platforma Obywatelska poprze proponowany projekt nowelizacji ustawy. Poparcie warunkuje jednak koniecznością szybkiego przedstawienia nowej ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, z propozycją nowych rozwiązań systemowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej głos zabierze pani poseł Regina Wasilewska-Kita.</u>
<u xml:id="u-195.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#PosełReginaWasilewskaKita">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu, który opowiada się za przyjęciem nowelizowanej ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-196.1" who="#PosełReginaWasilewskaKita">Wysoka Izbo! W wyniku decyzji Rady Ministrów z dnia 3 listopada 2005 r. podjęto decyzję w sprawie postępowania dotyczącego projektów ustaw skierowanych przez rząd premiera Marka Belki do Sejmu V kadencji. Jeśli chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, podjęto decyzję o poparciu tego projektu, z możliwością zgłoszenia autopoprawki. W wyniku prac podkomisji nadzwyczajnej ostateczny kształt został zawarty w dokumencie pod nazwą: ustawa o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.</u>
<u xml:id="u-196.2" who="#PosełReginaWasilewskaKita">Po pierwsze, uściśla się oznaczenia: klinika, kliniczny, uniwersytecki, gdyż oznaczenia te mogą być używane wyłącznie w nazwach samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których podmiotem, który utworzył ten zakład, jest publiczna uczelnia medyczna albo publiczna uczelnia prowadząca działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych. Daje to wojewodzie, który prowadzi rejestr zakładów opieki zdrowotnej, narzędzie do weryfikacji tego określenia w nazwie zakładów opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-196.3" who="#PosełReginaWasilewskaKita">Po drugie, dokonuje zmian w przepisach dotyczących dokumentacji medycznej w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2005 r., w którym Trybunał Konstytucyjny orzekł o niekonstytucyjności art. 18 ust. 6 i 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej i przepisów dotyczących odpłatności za udostępnianie dokumentacji medycznej, zawartych w aktach wykonawczych wykonanych na ich podstawie, gdzie wraz z utratą mocy obowiązującej tych przepisów tracą moc rozporządzenia wydane na ich podstawie, między innymi rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 10 sierpnia 2001 r. w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej, sposobu jej prowadzenia oraz szczególnych warunków jej udostępniania.</u>
<u xml:id="u-196.4" who="#PosełReginaWasilewskaKita">Trybunał Konstytucyjny, w celu przygotowania niezbędnych regulacji prawnych, odroczył termin utraty mocy obowiązującej wyżej wymienionych przepisów do dnia 31 maja 2006 r. Jednocześnie w uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny przedstawił wskazówki do niezbędnego minimum regulacji, które powinny znaleźć się w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej. Na podstawie tych wskazówek poprawki zostały dokonane. W celu zapewnienia przejrzystości regulacji prawnej zamieszczono w ustawie również definicję dokumentacji medycznej. Ze względu na możliwość prowadzenia dokumentacji medycznej również na elektronicznych nośnikach danych w autopoprawce proponuje się określenie maksymalnej wysokości opłaty za udostępnienie dokumentacji na takim nośniku.</u>
<u xml:id="u-196.5" who="#PosełReginaWasilewskaKita">Nastąpiła regulacja pewnych zagadnień z zakresu rachunkowości samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. W związku z tym poprawki w art. 58 ustawy są zgodne i spójne z regulacjami dotyczącymi księgowania dotacji, odpowiednimi regulacjami określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Jednocześnie dostosowano terminologię ustawy o zakładach opieki zdrowotnej do ustawy o rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-196.6" who="#PosełReginaWasilewskaKita">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jedną z najistotniejszych poprawek do ustawy jest zapis dający ministrowi ds. zdrowia oraz wojewodzie możliwości prawne kontroli zakładów publicznych i niepublicznych w części dotyczącej korzystania ze środków publicznych. Kontrole dotyczyć będą zgodności wykonywanych zadań z prawem oraz celowości i gospodarności funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej. Wiele nieprawidłowości, które powstały w zakładach opieki zdrowotnej, wynika z braku nadzoru. Te możliwości w chwili obecnej będą wykorzystywane zarówno przez ministra, jak i wojewodów. Uprawnienia te pozwolą ministrowi zdrowia i wojewodom na podjęcie działań interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych bądź w sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości w funkcjonowaniu zakładu.</u>
<u xml:id="u-196.7" who="#PosełReginaWasilewskaKita">Wniesiono również poprawki dotyczące istnienia i funkcjonowania Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Włączając do centrum dwa szpitale kliniczne, gdzie funkcjonuje 9 klinik, przywrócona jest baza, w której od 30 lat odbywa się kształcenie podyplomowe. Niestety, w 2001 r. szpitale te zostały przez byłego ministra, pana Łapińskiego, bezprawnie oddane Akademii Medycznej. Już w chwili obecnej Akademia Medyczna wypowiada umowę zawartą pomiędzy szpitalem im. Orłowskiego a Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w zakresie udostępnienia bazy szpitala do szkoleń. Realizacja tego wypowiedzenia prowadziłaby do wyrzucenia z dniem 1 października 2006 r. wszystkich 9 klinik Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego zlokalizowanych w szpitalu. Można przypuszczać, że miejsce Kliniki Akademii Medycznej, która obecnie jest organem założycielskim tego szpitala, a szpital utworzono do prowadzenia kształcenia podyplomowego lekarzy, zostanie przekształcony w szpital kształcący studentów. Kształcenie podyplomowe jest elementem polityki zdrowotnej państwa, efektywność leczenia zależy od wiedzy. Wiedzą o tym doskonale ci, którzy będą zabiegać o prowadzenie odpłatnego kształcenia. A przecież państwo zobowiązuje lekarzy do stałego podnoszenia swoich kwalifikacji i na państwie ciąży obowiązek stworzenia warunków prawnych i organizacyjnych do kształcenia podyplomowego i doskonalenia zawodowego przedstawicieli wszystkich zawodów medycznych. Tę rolę Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego należy przywrócić. Nie wolno manipulować lekarzami i bazą szkoleniową. Sejm i wyborcy słusznie powiedzieli panu prof. Łapińskiemu: temu panu już dziękujemy. Teraz my musimy po nich posprzątać. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-196.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Głos zabierze w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pan poseł Zbigniew Marian Podraza.</u>
<u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, druk nr 28, wraz z autopoprawką, druk nr 28a, oraz wobec sprawozdania sejmowej Komisji Zdrowia, druk nr 572.</u>
<u xml:id="u-198.1" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Przedstawiony dziś projekt ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej nie po raz pierwszy jest rozpatrywany w Sejmie. Zmiany, które są w nim zawarte, zawierał druk sejmowy w poprzedniej kadencji Sejmu - druk nr 4082, który wpłynął 2 czerwca 2005 r. i skierowany został do sejmowej Komisji Zdrowia, gdzie po pierwszym czytaniu 28 czerwca został skierowany do prac w podkomisji nadzwyczajnej. Podkomisja przeprowadziła w dniu 5 lipca ogólną dyskusję, aby w dniu 27 lipca 2005 r. przerwać posiedzenie i nie zamknąć sprawy - sprawy, która obejmuje kwestie ważne dla restrukturyzacji i reorganizacji zakładów opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-198.2" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">W pewnym zakresie obecnie omawiane druki sejmowe powtarzają propozycje zmian przedstawianych w ramach projektów ustaw o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej, zarówno z przedłożenia rządowego, jak i prezydenckiego. Uchwalona w dniu 15 kwietnia 2005 r. ustawa o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej nie objęła tej części projektu, która stanowiła o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-198.3" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Do zmian, które już wtedy były proponowane - a przypomnę, że prace nad tzw. ustawą restrukturyzacyjną trwały od 2003 r. - należy zaliczyć: uzupełnienie list możliwych rodzajów zakładów opieki zdrowotnej; zmianę w zakresie nazwy ZOZ; obowiązek sporządzania rocznego sprawozdania z działalności ZOZ i ogłaszanie go w biuletynie; przepisy regulujące kwestie transportu sanitarnego. Zmiany mogły więc już zacząć funkcjonować w kwietniu 2005 r. Trzeba w tym miejscu podkreślić, że to partykularyzmy polityczne i kooperacyjne wywierające wpływ na ostateczny kształt ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej spowodowały odrzucenie zmian proponowanych w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej. Tak więc w przedstawionych obecnie propozycjach zmian znajdujemy treści ustaw, nad którymi Sejm poprzedniej kadencji pochylał się wielokrotnie.</u>
<u xml:id="u-198.4" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Proponowane zmiany wynikają przede wszystkim z konieczności dostosowania do nowej rzeczywistości, nowych uwarunkowań, ustawa bowiem powstawała w latach 1991–1992, a od tego czasu nastąpiło wiele zmian, i to zmian wręcz systemowych.</u>
<u xml:id="u-198.5" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Przedkładany projekt zawiera kilka propozycji zmian dotyczących m.in. nadania delegacji ministrowi właściwemu do spraw zdrowia do wydania rozporządzenia określającego wymagania, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej, oraz terminy i zakres dostosowania zakładu opieki zdrowotnej do określonych wymagań z uwzględnieniem konieczności zapewnienia odpowiedniej jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych. Trzeba mieć na uwadze, że obecnie obowiązujące rozporządzenie funkcjonuje do końca br. i nowe, które może wywołać wiele kontrowersji, powinno jak najszybciej trafić do dyskusji publicznej.</u>
<u xml:id="u-198.6" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Projekt wprowadza również przepisy określające zasady uzyskania zgody właściwego wojewody na czasowe, nie dłuższe niż trzy miesiące zaprzestanie działalności przez szpital lub niektóre jego oddziały wraz z konsekwencjami naruszenia tego obowiązku. Rozwiązanie to miałoby na celu wyeliminowanie sytuacji, które, niestety, często się zdarzały, polegających na tym, że w tym samym czasie kilka szpitali na określonym terenie zamykało oddziały udzielające praktycznie świadczeń tego samego rodzaju, co powodowało niemożność ich uzyskania przez pacjentów.</u>
<u xml:id="u-198.7" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Przedłożenia rządowe zawierały również kwestie związane z procedurą powoływania konsultantów krajowych oraz wojewódzkich, zapewniając udział w niej samorządów zawodowych lekarzy, pielęgniarek i położnych, aptekarzy oraz diagnostów laboratoryjnych, a w przypadku konsultantów wojewódzkich także rektora państwowej uczelni medycznej lub państwowej uczelni prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą. Zaproponowano również wprowadzenie obowiązku składania przez konsultantów medycznych oświadczeń majątkowych, co pozwalałoby zapobiegać ewentualnym konfliktom interesów. Ze zdziwieniem można jedynie stwierdzić, że te propozycje, znajdujące społeczne poparcie oraz zawierające przepisy antykorupcyjne, nie znalazły poparcia rządzącej koalicji, skupionej przecież wokół Prawa i Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-198.8" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">To ważne, że z uwagi na brak w systemie prawa przepisów umożliwiających połączenie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej z pominięciem procedury likwidacyjnej proponuje się dodanie stosownych regulacji w tym zakresie. Określone w projekcie procedury pozwalają na połączenie zakładów, zarówno w przypadku gdy mają one ten sam podmiot, który je utworzył, jak i zakładów utworzonych przez różne podmioty. W pierwszym przypadku połączenie następuje w drodze rozporządzenia, zarządzenia lub uchwały właściwego organu podmiotu tworzącego, w drugim - w drodze porozumienia między podmiotami tworzącymi zakłady podlegające połączeniu. Projekt ustawy określa również skutki połączenia związane z przejęciem uprawnień i obowiązków podmiotu, który utworzył zakład, oraz odpowiedzialność za zobowiązania zakładu powstałego w wyniku połączenia, w przypadku jego likwidacji.</u>
<u xml:id="u-198.9" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">W projekcie znalazły się również zapisy przewidujące możliwość udzielania przez kierownika publicznego zakładu opieki zdrowotnej wykonującego zawód medyczny świadczeń zdrowotnych w tym zakładzie. Zapisy takie zawarte powinny być w umowie o pracę, powołanie lub umowie cywilnoprawnej, z określeniem jednocześnie warunków udzielania świadczeń zdrowotnych, w tym wymiaru czasu pracy. Jednakże nie wydaje się, żeby one załatwiały problem dzisiaj często spotykany łączenia stanowiska dyrektora ze stanowiskiem ordynatora.</u>
<u xml:id="u-198.10" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Bardzo istotne, że w projekcie zawarto także zmiany przepisów dotyczących uzyskiwania środków finansowych na remonty oraz na zakup każdej aparatury i sprzętu medycznego wysokospecjalistycznego. Ponadto stanowi się, że dotację może przyznać podmiot, który utworzył zakład, a w przypadku zakładów opieki zdrowotnej utworzonych przez państwową uczelnię medyczną albo państwową uczelnię prowadzącą działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych - także minister zdrowia, a ponadto dotacje na remonty, inwestycje, w tym zakup aparatury medycznej, może przyznać jednostka samorządu terytorialnego, na której terenie zakład ma swoją siedzibę, a minister - na cele szczególne.</u>
<u xml:id="u-198.11" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Z kolei trudno wytłumaczyć decyzję posłów rządzącej koalicji, że odrzuciła znajdujące się zarówno w druku nr 28, jak i nr 28-A propozycje wprowadzające obowiązek ogłaszania w Biuletynie Informacji Publicznej rocznych sprawozdań z działalności samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i planów działania na rok następny. Propozycja ta realizowałaby zasadę jawności i przejrzystości gospodarki, ale widocznie nie jest potrzebna, wystarczy bowiem przecież, że rządzi Prawo i Sprawiedliwość i funkcjonuje CBA.</u>
<u xml:id="u-198.12" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Z satysfakcją należy przyjąć zmianę zapisów związanych z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, która reguluje możliwość jego funkcjonowania i prowadzenia działalności dydaktycznej.</u>
<u xml:id="u-198.13" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Pozostałe zmiany mają charakter porządkujący i dostosowujący do obowiązującego stanu prawnego. Wynikają wprost z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2005 r., a dotyczy to zmian w przepisach dotyczących dokumentacji medycznej. Tracą w tym momencie moc m.in. rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 10 sierpnia 2001 r., z okresu III kadencji Sejmu, w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej, sposobu jej prowadzenia oraz szczegółowych warunków jej udostępniania.</u>
<u xml:id="u-198.14" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Są również regulacje wynikające z ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-198.15" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Kończąc, chciałbym zauważyć, że przygotowany projekt ustawy zawarty w druku nr 28 skierowany był do Sejmu V kadencji jeszcze przez poprzedni rząd, a więc siedem miesięcy temu. Trzeba było siedmiu miesięcy, aby dokonać niewielu zmian w przedstawionym projekcie zawartym w druku nr 28, w projekcie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, mającym istotny wpływ na przebieg restrukturyzacji. Trzeba pogratulować sprawności układu rządzącego, zważając jeszcze na fakt, że najwięcej dyskusji i polemik było między przedstawicielami rządu, ekspertami i posłami Prawa i Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-198.16" who="#PosełZbigniewMarianPodraza">Zakłady opieki zdrowotnej oraz organy założycielskie zbyt długo czekały na tę ustawę. Mamy tego świadomość, stąd też Sojusz Lewicy Demokratycznej zagłosuje za przyjęciem tej ustawy, nie zgłaszając poprawek. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Pan poseł Przemysław Andrejuk, Liga Polskich Rodzin.</u>
<u xml:id="u-199.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin chciałbym przedstawić stanowisko klubu dotyczące dwóch projektów: rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, druk nr 28, i autopoprawki, druk nr 28-A.</u>
<u xml:id="u-200.1" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Zmiany ustawowe, nad którymi pracowała Komisja Zdrowia, a także specjalna podkomisja powołana w celu ich rozpatrzenia tychże ustaw, są zmianami bardzo specyficznymi, takimi, które zadecydowały z pewnością o długich pracach w komisji. Po pierwsze, oba dokumenty powstały za różnych rządów. Pierwszy miał w pewnym sensie charakter spuścizny po rządzie premiera Belki. Dla przypomnienia podam, że projekt tejże ustawy opatrzony jest ubiegłoroczną jesienną datą. Drugi jest autopoprawką rządu obecnej kadencji Sejmu. Tym samym idąc tokiem rozumowania, że każdy z rządów wyznacza ścieżkę ustawodawczą według swojej linii programowej, można się było spodziewać pewnych niespójności i dużego chaosu przy pracach nad tą ustawą.</u>
<u xml:id="u-200.2" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Powiedziałem, że ustawa jest specyficzna, bo jest. Drugim argumentem na potwierdzenie tego stwierdzenia jest to, że ustawa o zakładach opieki zdrowotnej jest aktem legislacyjnym, gdzie zbiegają się ścieżki wielu innych ustaw, chociażby ustawy o zawodzie lekarza i dentysty, ustawy o wyrobach medycznych, ustawy o działalności publicznej i wolontariacie itd. Tym samym dodatkowym czynnikiem, z pewnością niepomagającym w pracach nad ustawą, było jej głębokie uzależnienie od innych ustaw. Oba te czynniki, związek z innymi ustawami oraz, używając bardziej żartobliwego języka, dwuojcostwo, legły obok wielu innych przyczyn u podstaw dość długich prac w komisji i podkomisji.</u>
<u xml:id="u-200.3" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Projekt, który trzymamy w chwili obecnej w ręku, jest już na całe szczęście projektem w miarę uporządkowanym. Co prawda, dotyczy on wielu różnych artykułów ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r., ale po głębszej analizie jego zapisy pozwoliłem sobie uporządkować, dzieląc je na trzy główne grupy. Grupa pierwsza to zmiany o charakterze semantycznym, czyli takie, w których ściślej zdefiniowano pewne elementy systemu zdrowia, kierując się wolą uniknięcia kolizji definicyjnej.</u>
<u xml:id="u-200.4" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Przykłady. Art. 2 ust. 1 - jest to pierwsza poprawka, którą rozpatrywano w komisji - definicja zakładu opieki zdrowotnej. Jest to bardzo ważna definicja, bo z niej wywodzą się poszczególne artykuły. Do grupy tej zaliczamy też poprawki zmierzające do uporządkowania używania słów „kliniczny”, „klinika”, wprowadzone ze względu na pewne nadużycia w nomenklaturze, z jakimi mamy do czynienia w ostatnim czasie, głównie wynikające ze styku medycyny i medycyny niekonwencjonalnej lub też, jak można żartobliwie powiedzieć, ze styku medycyny i okultyzmu, bo tam też nadużywa się określenia „kliniczny”. Do grupy semantycznych zmian zaliczyłem też takie poprawki, jak polegające na sformułowaniu definicji transportu sanitarnego, jego środków, zawarte w art. 70a i 71b. Są to definicje na chwilę obecną optymalne, sformułowane po wielu konsultacjach, wynikające z jakiegoś konsensusu wielu stron zainteresowanych ich zdefiniowaniem.</u>
<u xml:id="u-200.5" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Druga grupa poprawek, które znalazły się w rekomendowanym projekcie ustawy, to zmiany porządkujące pracę zakładów opieki zdrowotnej wniesione na podstawie wieloletniego funkcjonowania dotychczasowej ustawy. Do tej grupy zaliczają się poprawki, które sztywno definiują zasady funkcjonowania ZOZ. Po latach pracy na podstawie doświadczeń wielu środowisk, mniejszej lub większej skuteczności poszczególnych zapisów, po ocenieniu ich zastosowania w praktyce wypracowano propozycje, które da się zaliczyć do tejże grupy. Art. 9 ust. 2 mówi o wymaganiach właściwego ministra do spraw zdrowia dotyczących pomieszczeń i urządzeń w ZOZ oraz terminów ich dostosowania do tych wymagań. W tej grupie są też inne zapisy, na przykład poświęcone przechowywaniu i udostępnianiu dokumentacji medycznej, o czym mówili poszczególni posłowie. Jest to wywołane, jak wspomniano, wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Art. 53 dotyczy kwestii majątkowych ZOZ, czyli gospodarowania nieruchomościami, umów zbycia, dzierżawy, najmu i innych form, a także kwestii dotacji budżetowych. Myślę, że to znaczące punkty w menedżeringu obecnych dyrektorów szpitali. Grupa druga to także opisywane mechanizmy kontroli ZOZ, ustalenie, kiedy takie kontrole mogą się odbywać, przez kogo są przeprowadzane.</u>
<u xml:id="u-200.6" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Grupa trzecia poprawek, chyba o najważniejszym znaczeniu, to poprawki uwzględniające nowe zjawiska, które przyszły z duchem czasu, takie, z którymi nie trzeba było zmierzyć się w momencie powstawania ustawy w 1991 r., a które mają duży wpływ na funkcjonowanie ZOZ w chwili obecnej. I tak przede wszystkim jest to kwestia, dosyć szeroko uwypuklona Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Mówi się tu też o tym, że centrum może być organem założycielskim dla zakładów opieki zdrowotnej, o konkursach ordynatorskich, wyłanianiu składu rad społecznych. Poprawki także włączają dwa szpitale kliniczne, o czym tutaj mówiła przedstawicielka Samoobrony, pod jurysdykcję Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.</u>
<u xml:id="u-200.7" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Grupa trzecia to poprawki określające warunki świadczeń w ramach wolontariatu, co się w niektórych miejscach praktykuje, dotyczące kwestii tworzenia, przekształcania i likwidacji publicznych ZOZ-ów, dla których podmiotem jest także w pewnych przypadkach Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, także uczelnie wyższe.</u>
<u xml:id="u-200.8" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">W ramach art. 43 opisano zjawisko łączenia się samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Jest to bardzo dokładnie opisane zjawisko, z tym że ten art. 43 w dosyć klarowny sposób nie buforuje pewnego okresu. Otóż od momentu, kiedy podjęta zostaje decyzja i złożone dokumenty w sprawie połączenia zakładów, do momentu, kiedy odpowiedni akt prawny zostanie wydany, upływa zazwyczaj troszkę czasu, nie dzieje się to z dnia na dzień. Otóż ważne jest, żeby zbuforowanie tego zjawiska nie odbiło się na niedogodnym funkcjonowaniu łączonych zakładów opieki zdrowotnej. Z tego też powodu w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin chciałbym wnieść poprawkę dotyczącą art. 43 i przekazać na ręce pani marszałek.</u>
<u xml:id="u-200.9" who="#PosełPrzemysławAndrejuk">Reasumując, zmiany, które znalazły się w sprawozdaniu Komisji Zdrowia, są wynikiem jej kilkumiesięcznych prac nad omawianym projektem ustawy. Mają na celu uporządkowanie tych elementów w funkcjonowaniu ZOZ-ów, w odniesieniu do których na dzień dzisiejszy nie wypracowano rozwiązań optymalnych. Mimo że nie jest to projekt całościowy, duży, radzący sobie z wszystkimi problemami ZOZ-ów, ale projekt doraźny, formuła, w jakiej opuścił Komisję Zdrowia, jest, jak się wydaje, satysfakcjonująca. Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin pozytywnie odnosi się do przedstawionego sprawozdania. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-200.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Soplińskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#PosełAleksanderSopliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawiam opinię Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
<u xml:id="u-202.1" who="#PosełAleksanderSopliński">Dyskusja nad modelem i problemami opieki zdrowotnej toczy się u nas w Polsce od kilkunastu lat. Reforma ochrony zdrowia należy w każdym kraju do procesów najtrudniejszych, wymagających opracowania długofalowej polityki zdrowotnej, konsekwentnej strategii, określenia priorytetów, realnego harmonogramu. Uchwalona 30 sierpnia 1991 r. ustawa o zakładach opieki zdrowotnej podlegała wielokrotnie nowelizacji, jak tu powiedziała moja przedmówczyni, 40 razy była nowelizowana.</u>
<u xml:id="u-202.2" who="#PosełAleksanderSopliński">Panie i Panowie Posłowie! Jako poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego, ale równocześnie jako wiele lat pracujący lekarz poddaję pod rozwagę to wprowadzenie, aby podkreślić, iż wielokrotne zmiany, reorganizacje, skrajności programowe polityków, a ostatnio i samych ministrów, brak jednoznacznego kierunku rozwoju opieki zdrowotnej utrudniają świadczenie usług medycznych i rodzą znaczne niepokoje wśród pacjentów, jak i w zawodach medycznych. Posłowie dotychczas nie otrzymali przedłożenia rządowego o zmianie systemu ochrony zdrowia, szczególnie o zmianie sposobu finansowania, a przecież w swoim exposé pan premier Marcinkiewicz powiedział, że sprawa ochrony zdrowia będzie sprawą pierwszoplanową. Tego uzdrowienia ma dokonać profesor Religa, ale, jak widzimy, napotyka trudności w zrozumieniu przez rząd. Przykładem jest to, że po raz drugi została odłożona debata na temat ochrony zdrowia, a ważniejszą rzeczą dla koalicji rządzącej stało się to, kto ma odejść z najważniejszych stanowisk i funkcji. Podejmuje się ważną, długoplanową reformę systemowych rozwiązań w okresie strajków i protestów, a taka sytuacja to zły sprzymierzeniec. Ale to lekarze, pielęgniarki i cały personel medyczny obudzili rząd. To protestujący pacjenci, pracownicy ochrony zdrowia otworzyli rządowi oczy, w jakiej sytuacji się znajdują, ile tracą zdrowia, żeby się leczyć. Cieszę się, że w dniu dzisiejszym w końcu rząd przyjął program naprawy służby zdrowia.</u>
<u xml:id="u-202.3" who="#PosełAleksanderSopliński">Nowelizowaną ustawę 19 października ubiegłego roku przedstawił ustępujący rząd premiera Marka Belki, przekazał Sejmowi ten projekt ustawy. Uwzględnia on najistotniejsze propozycje zawarte w odrzuconym przez Sejm IV kadencji projekcie ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji zakładów opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-202.4" who="#PosełAleksanderSopliński">Warto przypomnieć, iż w odrzuconym projekcie ustawy brak było m.in. przepisów umożliwiających połączenie bez likwidacji samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, o czym traktuje nowy art. 43, przepisów dotyczących otrzymywania przez samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej dotacji budżetowych, art. 55, brak było obowiązku uzyskania przez kierownika zakładu opieki zdrowotnej podmiotu, który utworzył zakład, na podjęcie innego zatrudnienia, uwzględniony w art. 44.</u>
<u xml:id="u-202.5" who="#PosełAleksanderSopliński">Obecna nowelizacja uzupełnia brakujące uprzednio przepisy. Ponadto precyzuje, co jest zakładem opieki zdrowotnej, szczegółowo określa znaczenie pojęć „kliniczny”, „klinika”, porządkuje świadczenia zdrowotne udzielane w ramach wolontariatu zgodnie z ustawą z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Nowelizowana ustawa ustala postępowanie z dokumentacją medyczną, jej przechowywaniem, jej udostępnianiem.</u>
<u xml:id="u-202.6" who="#PosełAleksanderSopliński">Jednym z najważniejszych elementów tejże ustawy jest tworzenie, przekształcanie i likwidacja publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz łącznie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, czego nie było w dawnej ustawie. Zmiany te będą umożliwiały samorządom - szczególnie samorządom wojewódzkim - na przykład tworzenie sieci szpitali.</u>
<u xml:id="u-202.7" who="#PosełAleksanderSopliński">Ważne i oczekiwane przez środowiska lekarskie jest wprowadzenie zapisu w art. 44 umożliwiającego kierownikom publicznych zakładów opieki zdrowotnej wykonującym zawód medyczny świadczenie usług zdrowotnych w tych zakładach, w których pracują.</u>
<u xml:id="u-202.8" who="#PosełAleksanderSopliński">Ponadto ważna zmiana dotyczy wydzielenia Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego ze struktur Akademii Medycznej. Są to tylko niektóre, główne, postanowienia ustawowe w nowelizowanej ustawie.</u>
<u xml:id="u-202.9" who="#PosełAleksanderSopliński">W projekcie ustawy zawartym w drukach nr 28 i 28-A zbyt często projektodawca odsyła do przepisów odrębnych. To jest niedobre. Nowe techniki prawodawcze, legislacyjne powinny być takie, że to z dyspozycji ustawy ma wynikać jasna i czytelna regulacja prawna, a odsyłanie do przepisów odrębnych i szczególnych powinno stanowić wyjątki. W projekcie procedowanej ustawy, wydaje się, jest odwrotnie.</u>
<u xml:id="u-202.10" who="#PosełAleksanderSopliński">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, którego opinię przedstawiam, wnikliwie rozpatrzył treść procedowanej dziś ustawy i poprze tę 41. nowelizację tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-202.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Lista posłów zapisanych do głosu w imieniu klubów parlamentarnych została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Do zadania pytań zgłosiło się 6 posłów.</u>
<u xml:id="u-203.3" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Czy ktoś z państwa jeszcze wyraża gotowość zadania pytań?</u>
<u xml:id="u-203.4" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Jeśli nie, zamykam listę.</u>
<u xml:id="u-203.5" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Czas na zadanie pytania - 1,5 minuty.</u>
<u xml:id="u-203.6" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, jako pierwszy głos zabierze pan poseł Krzysztof Czarnecki w imieniu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#PosełKrzysztofCzarnecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pochodzę z powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego, na terenie którego mieszczą się trzy domy pomocy społecznej - w Trzciance, Gębicach i Wieleniu. Właśnie w Wieleniu istnieje największy dom pomocy społecznej, który liczy 400 pensjonariuszy. Poprzednio dom pomocy społecznej podlegał ministrowi zdrowia, obecnie, poprzez nowelizację ustaw, wielokrotną właśnie, podlega ministrowi pracy i opieki społecznej. W tym domu znajduje się oddział paliatywny, na którym przebywa corocznie od 80 do 100 osób, w którym pracuje i opiekuje się chorymi 35 wykształconych pielęgniarek - one właśnie także poprzednio pracowały w tym zakładzie, kiedy jeszcze podlegał ministrowi zdrowia.</u>
<u xml:id="u-204.1" who="#PosełKrzysztofCzarnecki">I teraz, w nawiązaniu do nowelizacji tej ustawy w art. 2 w pkt 1, mam pytanie o to, czy taki oddział będzie podlegał ministrowi zdrowia. Pytam, ponieważ jest zapis, który mówi, że inne niewymienione z nazwy zakłady przeznaczone dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych w odpowiednio urządzonym stałym pomieszczeniu, są jakby zakładami opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-204.2" who="#PosełKrzysztofCzarnecki">I drugie pytanie. Czy tych 35 osób, które tam pracują, z wykształceniem medycznym, będzie podlegało ministrowi zdrowia, czy mogą one przejść spod zwierzchnictwa ministra pracy i opieki społecznej? I - w art. 55 mówi się, że zakłady mogą dostać wsparcie przy zakupie aparatury i specjalistycznego sprzętu medycznego. Czy ten zakład też będzie mógł z tego skorzystać? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Zawiszę, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#PosełJerzyZawisza">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z uznaniem odnoszę się do procedowania w dniu dzisiejszym ustawy, bowiem dotyka ona sprawy zmian organizacyjnych zakładów opieki zdrowotnej. W związku z powyższym pragnę zadać trzy pytania.</u>
<u xml:id="u-206.1" who="#PosełJerzyZawisza">Po pierwsze, czy ustawa dopuszcza łączenie się zakładów opieki zdrowotnej, dla których są różne organy założycielskie? Mam tu na myśli starostę powiatu, marszałka województwa.</u>
<u xml:id="u-206.2" who="#PosełJerzyZawisza">Po drugie, kto przejmuje zobowiązania wspomnianych łączonych zakładów?</u>
<u xml:id="u-206.3" who="#PosełJerzyZawisza">I po trzecie, czy ustawa reguluje możliwość zatrudniania w formie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-206.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Józefa Kiedosa, Samoobrona.</u>
<u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-207.3" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pan poseł Edward Ciągło, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#PosełEdwardCiągło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy nie obawia się pan, że kierownicy zakładów opieki zdrowotnej, stosując zapisy art. 33 i 34 (druk nr 28), w celu zwiększenia dopływu środków finansowych do swoich jednostek będą stosować takie praktyki, że osoby wnoszące odpłatność za świadczenia zdrowotne będą obsługiwane w pierwszej kolejności, natomiast uprawnione do bezpłatnych świadczeń będą oczekiwać w wielomiesięcznych kolejkach?</u>
<u xml:id="u-208.1" who="#PosełEdwardCiągło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Takie praktyki już istnieją obecnie i wzbudzają ogromne niezadowolenie społeczne. Czy nie jest to próba wprowadzenia obowiązku odpłatności za świadczenia zdrowotne? Zwracam na to uwagę, gdyż reprezentuję ziemię sądecką, gdzie bezrobocie jest na poziomie 28% i większości nie stać na wnoszenie odpłatności za świadczenia zdrowotne. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Pan poseł Jan Jarota, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#PosełJanJarota">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Czy istnieje obowiązek sporządzania rocznego sprawozdania z działalności i planu działania zakładu na rok następny, niezależnie od obowiązku sprawozdań w trybie określonym w przepisach ustawy o rachunkowości? Obowiązek taki jest wskazany w druku nr 28 w art. 66c, podczas gdy nie jest wskazany w druku nr 572. Na czym polega to drugie sprawozdanie, jaki jest jego cel? Czy nie stanowi to pomnożenia pracy biurokratycznej kierowników zakładów opieki zdrowotnej? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana ministra Andrzeja Wojtyłę, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
<u xml:id="u-212.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Chciałbym na początek wrócić do historii, bo dyskusja dotyczyła również historii tej ustawy. Faktycznie - co podkreśliła pani poseł Wasilewska-Kita - projekt ustawy został przesłany do Sejmu przez poprzedni rząd w dniu 19 października 2005 r. W dniu 3 listopada Rada Ministrów podjęła decyzję w sprawie poparcia projektu, z możliwością zgłoszenia autopoprawki. Autopoprawka została przez rząd zgłoszona.</u>
<u xml:id="u-212.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">W autopoprawce znalazły się zapisy uwzględniające wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 listopada 2005 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niekonstytucyjności ust. 6 i 7 w art. 18 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, dotyczących odpłatności za udostępnienie dokumentacji medycznej. W związku z tym rząd musiał przygotować autopoprawkę uwzględniającą wyrok Trybunału Konstytucyjnego. I tak też się stało.</u>
<u xml:id="u-212.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Prezydent w dniu 18 kwietnia 2006 r. podpisał nowelizację ustawy o ZOZ z dnia 14 maja 2004 r., która była przesłana przez poprzedniego prezydenta do Trybunału Konstytucyjnego celem zbadania zgodności tej ustawy z konstytucją. W związku z uznaniem konstytucyjności ustawy o ZOZ prezydent podpisał ustawę. W trakcie prac podkomisji i później komisji uwzględniono ten fakt, za co chciałbym bardzo serdecznie podziękować pani przewodniczącej podkomisji i Komisji Zdrowia, ponieważ w tej chwili ta nowelizacja ustawy, którą w dniu dzisiejszym omawiamy, jest kompatybilna i uwzględnia to wszystko, co się stało w trakcie procedowania nad tą ustawą.</u>
<u xml:id="u-212.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Chciałbym powiedzieć, że autopoprawka trafiła do Sejmu już w styczniu bieżącego roku, między innymi dlatego, że uwzględniała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z końca listopada 2005 r. I tu chciałbym zwrócić się do pana posła, pana ministra Podrazy. Pan minister Podraza doskonale orientuje się, jak wygląda proces legislacyjny. Każda nowelizacja ustawy, każdy nowy zapis wymaga procedury uzgodnień wewnętrznych i zewnętrznych. Te uzgodnienia trwały, panie pośle, niewiele ponad miesiąc, zanim ta nowelizacja trafiła do Sejmu.</u>
<u xml:id="u-212.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Chciałbym ustosunkować się do wypowiedzi pań posłanek i panów posłów oraz do pytań.</u>
<u xml:id="u-212.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Pani poseł Wasilewska-Kita mówiła o historii. Przybliżyłem Wysokiej Izbie, jak wyglądała historia nowelizacji tej ustawy. Chciałbym powiedzieć, że ta ustawa nie jest nową ustawą o zakładach opieki zdrowotnej. Niejednokrotnie już pan minister Religa przekazywał Wysokiej Izbie, że my pracujemy nad konstytucją ochrony zdrowia, nad ustawą o ustroju ochrony zdrowia, której przedmiotem jest zarówno organizacja ochrony zdrowia, jak i zawody medyczne, prawa pacjenta, bezpieczeństwo zdrowotne pacjenta. Mamy świadomość, że ustawa o zakładach opieki zdrowotnej musi być zastąpiona zupełnie inną, nową ustawą. Ta ustawa, dobra ustawa, z sierpnia 1991 r., dotychczas obowiązuje. Była ponad 40 razy - a to jest 41 raz - nowelizowana. To wynikało z przeobrażeń, z transformacji, i ustrojowej, i gospodarczej, i ze zmieniającej się rzeczywistości w Polsce. Wiemy, że trzeba ją zmienić, jednak tak dużej, konstytucyjnej ustawy nie uchwala się przez miesiąc, pół roku. Same założenia będą przygotowywane - ja nadzoruję ten proces - kilka miesięcy. Myślę, że we wrześniu, październiku najwcześniej będzie można to uzgodnić.</u>
<u xml:id="u-212.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Dla wyjaśnienia powiem, że wiemy, iż tę ustawę trzeba by na nowo napisać, ale zapisy, które się znalazły w tej nowelizacji, trzeba koniecznie wprowadzić, bo ułatwiają funkcjonowanie zakładów opieki zdrowotnej.</u>
<u xml:id="u-212.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Pani poseł Małecka-Libera mówi, że trzeba dokonać radykalnych zmian, a nie zmian sukcesywnych. Ja bym bardzo przestrzegał przed takimi zmianami. Jeden z naszych poprzedników, który był tu wspominany przez panią poseł Wasilewską-Kitę, dokonywał zmian bardzo gwałtownych, a teraz jeszcze musimy te jego zmiany naprawiać; prawdopodobnie to jeszcze potrwa parę lat. Myślę, że służba zdrowia, ochrona zdrowia nie jest taką gałęzią gospodarki, gdzie można dokonywać zmian bardzo gwałtownych, ponieważ ludzie chorują, zakłady opieki zdrowotnej muszą funkcjonować, pacjenci nie mogą nie mieć udzielanych świadczeń zdrowotnych. Te zmiany muszą się dokonywać w trakcie funkcjonowania tych zakładów.</u>
<u xml:id="u-212.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Pan poseł Sopliński powiedział o trudnościach z wprowadzaniem reform zdrowotnych. Wszędzie na świecie takie trudności występują. Ochrona zdrowia ma to do siebie, że wymaga zwiększenia finansowania i każde zmiany reformatorskie wymagają dodatkowych finansów. O to toczy się batalia. Politycy zajmujący się kwestiami zdrowia są do tego przyzwyczajeni i wiedzą, że każda walka o środki musi być twarda, nieustępliwa. To, że dzisiaj rząd przyjął projekt informacji rządu, projekt reform na przyszłość, jest ogromnym sukcesem tego rządu i osobiście pana ministra Religi.</u>
<u xml:id="u-212.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Pan poseł Czarnecki pytał o dom pomocy społecznej. Chciałbym powiedzieć, że dom pomocy społecznej nie jest zakładem opieki zdrowotnej. Udzielane tam świadczenia nie są tylko świadczeniami zdrowotnymi. Część świadczeń ma charakter świadczeń zdrowotnych, inne świadczenia to są świadczenia pielęgnacyjne, opiekuńcze itd. Usługi zdrowotne świadczą indywidualne praktyki lekarskie i pielęgniarskie. Jeżeli dom pomocy społecznej miałby być ZOZ-em, musiałby spełniać wymagania, które są zawarte w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej, której nowelizację dzisiaj omawiamy. Nie znam sytuacji, jakie są warunki fachowe, sanitarne, jak ten dom pomocy społecznej wygląda, czy dysponuje odpowiednią liczbą kadry, czy posiada to, co powinien posiadać zakład opieki zdrowotnej. Tak więc na podstawie tych informacjach nie mogę się do tego ustosunkować. Jeżeli jest domem pomocy społecznej, to mogę tylko przypuszczać, że tych warunków nie spełnia, bo jest domem pomocy społecznej. Prosiłbym pana posła o bliższe informacje na ten temat. Jeżeli będziemy mieli więcej informacji, to chętnie pana posła poinformujemy, czy jest to w ogóle możliwe.</u>
<u xml:id="u-212.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Pan poseł Zawisza pytał o to, czy ustawa umożliwia łączenie zakładów opieki zdrowotnej. Chciałbym wyjaśnić, że ta nowelizacja dopuszcza łączenie ZOZ-ów mających różne organy założycielskie. O przejęciu długów decyduje akt połączenia. Dyskutowaliśmy nad tym, tzn. nad aktem połączenia, w trakcie prac podkomisji i komisji. Ustawa nie reguluje odpowiedzialności za zobowiązania, bo to reguluje akt połączenia. Taki akt to wzajemna umowa między dwoma zakładami, które ulegają łączeniu.</u>
<u xml:id="u-212.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Pan poseł Edward Ciągło pytał o odpłatność za świadczenia zdrowotne. Obecnie art. 33 i 34 ustawy o ZOZ-ach zakazują pobierania takich opłat samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej. Taki jest obecnie stan faktyczny.</u>
<u xml:id="u-212.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaAndrzejWojtyła">Chciałbym podziękować paniom posłankom i panom posłom za postulaty i uwagi, które były zgłoszone w trakcie tej dyskusji i w trakcie prac podkomisji i komisji. Jeszcze raz bardzo serdecznie chciałbym podziękować za to, że ta ustawa znalazła się w dzisiejszym porządku obrad, i prosić o to, ażeby była uchwalona przez Wysoką Izbę. Jeszcze raz bardzo serdecznie dziękuję.</u>
<u xml:id="u-212.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">To był podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan Andrzej Wojtyła.</u>
<u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę o zabranie głosu panią poseł Małgorzatę Stryjską, posła sprawozdawcę. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#PosełMałgorzataStryjska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo serdecznie chciałam podziękować wszystkim posłom uczestniczącym w pracach podkomisji i Komisji Zdrowia, panu ministrowi i przedstawicielom ministerstwa oraz wszystkim zaproszonym gościom, którzy bardzo aktywnie uczestniczyli i wydatnie przyczynili się do tego, żeby powstała taka ustawa, jaka powstała. Muszę powiedzieć, że na posiedzeniach podkomisji i komisji nie było upolitycznienia, była dyskusja merytoryczna i ze wszystkich stron równa. Tak więc bardzo dziwi mnie to, że pan poseł Podraza próbuje upolitycznić tę ustawę.</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#PosełMałgorzataStryjska">Muszę powiedzieć o wykreśleniu zapisu art. 66c, mówiącego o obowiązku ogłaszania w Biuletynie Informacji Publicznej rocznych sprawozdań z działalności samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i planów działania na rok następny. Komisja podjęła decyzję prawie jednogłośnie i propozycja wcale nie wyszła ze strony Prawa i Sprawiedliwości. Wywiązała się dyskusja i oceniono, że taki zapis byłby niesprawiedliwy dla publicznych zakładów opieki zdrowotnej, bo nie dotyczyłby niepublicznych zakładów, i że byłoby to dodatkowe obciążenie, gdyż zakłady publiczne i tak ogłaszają już swoje sprawozdania. Nie było na tych posiedzeniach podkomisji i komisji dyskusji politycznej, toteż dziwię się bardzo, że pan poseł Podraza próbuje to upolitycznić. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-215.4" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-215.5" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Tak więc zakończyliśmy rozpatrywanie punktu 9. porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-215.6" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanego na dzień 23 maja.</u>
<u xml:id="u-215.7" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich; sześciu, siedmiu posłów.</u>
<u xml:id="u-215.8" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
<u xml:id="u-215.9" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Pan poseł Czepe, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-215.10" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Nikt więcej się nie zgłasza. Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam za zamkniętą.</u>
<u xml:id="u-215.11" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Jednocześnie pragnę państwu przypomnieć, że zgodnie z art. 185 oświadczenie poselskie nie może trwać dłużej niż 5 minut.</u>
<u xml:id="u-215.12" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia pana posła Arkadego Fiedlera. Przepraszam, to ze względu na pamięć o ojcu. Prawo i Sprawiedliwość, przepraszam, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-215.13" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#PosełArkadyFiedler">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dwa dni temu, w dniu 21 maja, minęło równo 500 lat od śmierci Krzysztofa Kolumba, wielkiego żeglarza i odkrywcy. Rocznicę tę przypominam z sejmowej mównicy dlatego, że epokowe odkrycie przez Kolumba Nowego Świata w sposób istotny zmieniło losy nie tylko Ameryki Łacińskiej, ale także, jak wiadomo, Europy, a więc w jakimś kształcie również Polaków. Przykładem tego niech będzie liczna dziś Polonia w Brazylii, różne polonijne skupiska w innych państwach Ameryki Południowej, nasze ambasady tam, ich ambasady i przedstawicielstwa u nas, a patrząc z pozycji parlamentu, bilateralne grupy międzynarodowe, choćby polsko-brazylijska, której mam honor być wiceprzewodniczącym, czy też grupa polsko-peruwiańska.</u>
<u xml:id="u-216.1" who="#PosełArkadyFiedler">Warto pamiętać, że u zarania tych rozwiniętych dziś i jakże ważnych kontaktów między dwoma kontynentami stanął pół tysiąca lat temu Krzysztof Kolumb. Warto też pamiętać, że do końca swego życia wielki żeglarz i odkrywca nie miał zielonego pojęcia, iż odkrył nowy ląd, dopiero po jego śmierci nazwany Ameryką.</u>
<u xml:id="u-216.2" who="#PosełArkadyFiedler">Warto jeszcze na domiar pamiętać, że niemała rzesza Polaków jak gdyby w mimowolnym zadośćuczynieniu za dawne zbrodnie konkwistadorów dokonane na indiańskiej rdzennej ludności Ameryki Południowej swoim działaniem i pracą uczyniła wiele dobrego dla tego dalekiego kontynentu. Wymienię tylko kilku: Ignacy Domeyko, Chile, Ernest Malinowski, Peru, Roloff-Miałowski, Kuba, jak i współcześni: Arkady Fiedler, Ryszard Kapuściński, Tony Halik, Elżbieta Dzikowska, Beata Pawlikowska, Jacek Pałkiewicz, Wojciech Cejrowski i wielu, wielu innych. Każdy z nich ma w sobie sporą dozę kolumbowej pasji i ciekawości świata popychającej tych ludzi otwartego serca w stronę wielkiego, magicznego kontynentu, jakim ciągle pozostaje Ameryka Południowa, odkryta ongiś przez Krzysztofa Kolumba.</u>
<u xml:id="u-216.3" who="#PosełArkadyFiedler">Wielkość Kolumba polegała nie tylko na tym, że dopłynął, że odkrył, że przybliżył. Kolumb dokonał czegoś dalece ważniejszego, mianowicie przełamał mentalną barierę blokującą umysły jemu współczesnych. Ludzie w czasach Kolumba mieli już całkiem niezłe narzędzie do odkrywania świata, czyli nieduże, ale sprawne żaglowce gotowe pokonać najtrudniejsze wody. To jednak było za mało. Twórcy tych żaglowców, o dziwo, sami jeszcze nie byli gotowi do rzucenia się w bezmiar oceanów. Paraliżowała ich głęboka niewiara w takie przedsięwzięcie. Byli na wskroś opanowani zabobonnym lękiem, że tam, hen, na bezkresnej wodzie czają się straszne potwory, a nawet występują pasy ognia, przez które nikt i nic nie zdoła się nigdy przedrzeć.</u>
<u xml:id="u-216.4" who="#PosełArkadyFiedler">Kolumb przez 7 lat przekonywał hiszpańskich władców, Izabelę i Ferdynanda, że wyprawa przez nieznany ocean jest możliwa. Przez 7 długich lat z ich umysłów, jak również z umysłów królewskiego otoczenia cierpliwie usuwał chiński mur uprzedzeń i nieufności, przekonany, że to on ma rację, nie zaś oni, wielcy i możni tego świata. Obdarzony niezwykłymi przymiotami charakteru i umysłu w końcu dopiął swego: 3 sierpnia 1492 r. za przyzwoleniem królewskich władców i przez nich zaopatrzony wypłynął z hiszpańskiego portu Palos na zachód, w nieznane, ku swemu przeznaczeniu. Tak zaczęła się nowa epoka w historii świata, epoka Kolumba z wszystkimi jej ogromnymi następstwami.</u>
<u xml:id="u-216.5" who="#PosełArkadyFiedler">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od dwóch lat w puszczykowskim Ogrodzie Tolerancji pod Poznaniem, gdzie przeróżne kultury z dalekich stron spotykają się z sobą i wzajemnie uzupełniają, powstaje wierna kopia, w skali 1:1, legendarnego statku Krzysztofa Kolumba z jego pierwszej wyprawy, kopia słynnej Santa Marii, flagowego żaglowca wielkiego Krzysztofa. W Europie Środkowej i Wschodniej jest to pierwsza i jedyna taka kopia mająca stanowić swoiste medium przybliżające rzeszom polskiej młodzieży przybywającej do Ogrodu Tolerancji porywającą osobowość Kolumba. Posiadał cechy, których szczerze życzę naszej młodzieży: zdolność dalekosiężnych wizji i wielkie gorące marzenia, szczególny upór w ich realizowaniu wbrew trudnościom i kłodom rzucanym pod nogi, niepoddawanie się niepowodzeniom, wreszcie optymizm i żarliwą wiarę w słuszność swego przedsięwzięcia.</u>
<u xml:id="u-216.6" who="#PosełArkadyFiedler">Dzisiejsze wymagające i skomplikowane czasy potrzebują wielu Kolumbów w przeróżnych dziedzinach życia społecznego, politycznego i zawodowego, potrzebują silnych wzorców podnoszącej jakość tudzież rangę naszego życia. 500 lat temu, w dniu 21 maja 1506 roku umarł człowiek, którego idea ciągle żyje i który mógłby powiedzieć o sobie: niemożliwe uczyniłem możliwym. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-216.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Mirosława Krajewskiego, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, panie profesorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#PosełMirosławKrajewski">Bardzo Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Za kilka dni, w dniu 28 maja bieżącego roku minie 25 lat od śmierci księdza kardynała Stefana Wyszyńskiego, nazywanego Prymasem Tysiąclecia ze względu na niezwykłą osobowość, zasługi dla Kościoła powszechnego i Kościoła w Polsce, tego gorliwego, ale jednocześnie niezłomnego kapłana. Trudno nie poświęcić z tej okazji kilku myśli faktom z jego biografii.</u>
<u xml:id="u-218.1" who="#PosełMirosławKrajewski">Stefan Wyszyński urodził się 3 sierpnia 1901 r. w miejscowości Zuzela nad Bugiem. W 1920 r. wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku, gdzie po 4 latach przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1925–1929 kontynuował studia na Wydziale Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, które uwieńczył doktoratem na jakże ważny temat: Prawa rodziny, Kościoła i państwa do szkoły. Od 1932 r. pełnił obowiązki redaktora naczelnego miesięcznika „Ateneum Kapłańskie” we Włocławku, mieście, z którym jestem związany. Kierował Sodalicją Mariańską, prowadził Chrześcijański Uniwersytet Robotniczy i rozwijał chrześcijańskie związku zawodowe. Po wybuchu II wojny z polecenia biskupa Michała Kozala ukrywał się przed gestapo. W czasie powstania warszawskiego pełnił funkcję kapelana grupy Kampinos Armii Krajowej oraz kapelana szpitala powstańczego w Laskach Kampinoskich. Po zakończeniu wojny wrócił do ukochanego Włocławka, gdzie reorganizował seminarium duchowne i pełnił obowiązki rektora. W 1946 r. papież Pius XII mianował go biskupem lubelskim. W swoim biskupim herbie umieścił jakże znamienne słowa: Soli Deo - jedynemu Bogu. Syntezę jego maryjności możemy prześledzić z „Zapisków więziennych”, pamiętając, że jej początków trzeba szukać w domu rodzinnym. Cytuję: Wcześnie straciłem matkę rodzoną, która miała szczególne nabożeństwo do Matki Ostrobramskiej, dokąd jeździła z pielgrzymką, jeszcze z Zuzeli. Mój ojciec natomiast ciągnął zawsze na Jasną Górę. Koniec cytatu.</u>
<u xml:id="u-218.2" who="#PosełMirosławKrajewski">Po śmierci kardynała Hlonda w 1948 r. mianowany został arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i warszawskim oraz prymasem Polski. W 1953 r. papież Pius XII mianował go kardynałem. Polityka władz PRL zmierzała do złamania opozycji i wszelkich niezależnych instytucji, z których jako jedyną pozostał Kościół katolicki. Sprawą zajęły się Służby Bezpieczeństwa poprzez izolację prymasa i wyrafinowane tortury psychiczne. Władze komunistyczne 25 września 1953 r. aresztowały kardynała Wyszyńskiego i więziły kolejno w Rychwałdzie Królewskim, Stoczku Warmińskim, Prudniku i Komańczy. To właśnie w Komańczy w dniu 16 maja 1956 r. napisał tekst słynnych i jakże brzemiennych, niedawno tu zresztą przypomnianych w tej Izbie, Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego. 26 października 1956 r. został zwolniony z odosobnienia. W latach 1957–1966 przeprowadził obchody tysiąclecia chrztu Polski, brał aktywny udział w pracach Drugiego Soboru Watykańskiego. W latach 80. mimo dolegliwości zdrowotnych, w okresie polskiego Sierpnia w trosce o pokój i dobro narodu ustawicznie wzywał do rozwagi, roztropności i odpowiedzialności. Stefan Wyszyński zmarł w czwartek 28 maja 1981 r. i został pochowany w krypcie arcybiskupów katedry św. Jana w Warszawie.</u>
<u xml:id="u-218.3" who="#PosełMirosławKrajewski">Ksiądz Stefan Wyszyński miał duży wkład w wybór Karola Wojtyły, Polaka, na papieża. W latach 1980–1981 pośredniczył w rozmowach między władzami PRL-u a Solidarnością. Jan Paweł II w swoim testamencie wspomina Wielkiego Prymasa słowami: „Kiedy w dniu 16 października 1978 konklawe kardynałów wybrało Jana Pawła II, Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński powiedział do mnie: 'Zadaniem nowego papieża będzie wprowadzić Kościół w Trzecie Tysiąclecie'. (...) Wypowiedział je zaś Człowiek - wspomina i napisał to nasz papież w swoim testamencie - który przeszedł do historii jako Prymas Tysiąclecia, Wielki Prymas. Byłem świadkiem Jego posłannictwa, Jego heroicznego zawierzenia, Jego zmagań i Jego zwycięstwa. 'Zwycięstwo, kiedy przyjdzie, będzie to zwycięstwo przez Maryję' - zwykł powtarzać Prymas Tysiąclecia”.</u>
<u xml:id="u-218.4" who="#PosełMirosławKrajewski">Po śmierci Stefan kardynał Wyszyński nazwany został Ojcem Narodu i Prymasem Tysiąclecia. To piękne i zasłużone określenia. W tych dniach, jak powiedziałem na wstępie, minie ćwierć wieku od śmierci Wielkiego Prymasa. Wydaje się, że Polacy należycie pamiętają o wielkim kardynale Wyszyńskim. W Warszawie od 1 października 1999 r. istnieje uniwersytet jego imienia przekształcony z Akademii Teologii Katolickiej. Warto wreszcie przypomnieć, że Sejm RP w dniu 25 października 2000 r. ogłosił rok 2001 Rokiem Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Także w 2000 r. wszedł na ekrany polski film poświęcony dziełu Stefana Wyszyńskiego, pt. „Prymas. Trzy lata z tysiąca”.</u>
<u xml:id="u-218.5" who="#PosełMirosławKrajewski">Z inicjatywy papieża Jana Pawła II w 1986 r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny sługi bożego Stefana kardynała Wyszyńskiego. Niech to złożone oświadczenie, składane w chwili oczekiwania na przybycie do naszej ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI, będzie skromnym wkładem w dzieło umocnienia trwałej i jakże potrzebnej pamięci.</u>
<u xml:id="u-218.6" who="#PosełMirosławKrajewski">O pamięci na koniec chcę powiedzieć. 3 maja 1980 r. na stoku jasnogórskim prymas mówił: Każdy człowiek stara się poznać swoją przeszłość, swoją tożsamość. Trzeba się tej przeszłości, tej tożsamości trzymać sercem i rękoma, tak jak ongiś czynił to Drzymała. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-218.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, pan poseł Witold Hatka, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#PosełWitoldHatka">Pani Marszałek! Oświadczenie dotyczy mordu na księdzu katolickim. Cenna śmierć w oczach Pana. Wczoraj w Żarnie na ziemi tucholskiej został pochowany kapłan, który zginął męczeńską śmiercią. Mordercy dokonali mordu 13 maja - w rocznicę zamachu na życie papieża Jana Pawła II. Ksiądz radca Henryk Kroll, duszpasterz i proboszcz małej parafii wiejskiej, został pochowany na cmentarzu parafialnym w pierwszym dniu tygodnia tuż przed pielgrzymką papieską Benedykta XVI do Polski. Przyszłość pokaże, jaki związek ma śmierć kapłana z wydarzeniem pielgrzymowania następcy Jana Pawła II, przyszłość pokaże.</u>
<u xml:id="u-220.1" who="#PosełWitoldHatka">Z trybuny sejmowej chcę ostro zaprotestować przeciwko niegodnym zachowaniom niektórych stacji telewizyjnych, które w komentarzach, przekazach potraktowały ten dramat tak, jak czynią to typowi wyrobnicy pracujący na rzecz subkultury ateistyczno-liberalnej. Większość środków przekazu gorliwie uczy manipulacji, od niczego nie chronią i do niczego nie przygotowują, a człowiek ma się stać bezwolną amebą.</u>
<u xml:id="u-220.2" who="#PosełWitoldHatka">Ksiądz Henryk Kroll odważną pracą duszpasterską stał się patronem ładu moralnego. Duszpasterstwo prowadził w sposób nowoczesny nie tylko z ambony i przez liczne publikacje, ale również poprzez Internet. W odpowiedzi środowiska obłąkanego ateizmem od dłuższego czasu metodami terroru, groźby zabójstwa szykanowały księdza za to, że w obronie młodych ludzi stanął kapłan naprzeciwko tym, którzy ciągle chcą starszych zatopić w morzu alkoholu, a młodych pogrążyć w topieli rozwiązłości. Głos księdza był jasny i mocny. Ktoś się uwziął na polską młodzież, ktoś się mści na polskiej ochrzczonej młodzieży; jakby mało było alkoholizmu, mało przestępczości, mało narkomanii, mało zdziczenia obyczajów. „Róbta co chceta - żyjcie tak jakby Boga nie było”.</u>
<u xml:id="u-220.3" who="#PosełWitoldHatka">Ksiądz Henryk Kroll poniósł śmierć w obronie tej kolebki, od wieków największych skarbów i największych nadziei narodu - dzieci polskich. Czynił to odważnie, by przeciwstawić się fałszowi, kłamstwu, po mistrzowsku uprawianej propagandzie. I stało się. Okazało się, że cywilizacja kłamstwa sąsiaduje bardzo blisko z cywilizacją śmierci.</u>
<u xml:id="u-220.4" who="#PosełWitoldHatka">Ksiądz Henryk Kroll złożył ofiarę życia. Pochowaliśmy go godnie, jak przyszłego błogosławionego męczennika. Na miejsce ostatniego spoczynku odprowadził go wicepremier polskiego rządu Roman Giertych. Odczytano słowo marszałka Sejmu, a także odczytano zapowiedź bezpośrednich działań ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Pośród łanów milionów kłosów zboża i szpalerów kwiatów polskich, tak bardzo symbolicznych, wymownie trzymanych w rączkach kilku setek dzieci i młodzieży, hołd oddała skromna reprezentacja polskiego Sejmu towarzysząca zamordowanemu na miejsce wiecznego spoczynku.</u>
<u xml:id="u-220.5" who="#PosełWitoldHatka">Cenna to śmierć w oczach Pana; odszedł patron ładu moralnego. Zaiste, jak ziemia wydaje swoje plony, Pan Bóg sprawi, że się rozpleni sprawiedliwość i chwała wobec wszystkich narodów. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-220.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pod koniec 1944 r. przed macierzystym klasztorem Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo we Fryburgu znaleziono zniszczony kamienny krzyż. Figura Pana Jezusa była bardzo uszkodzona, Chrystus nie miał rąk ani nóg, ani ust. Początkowo chciano odnowić i naprawić kamienny krzyż. W końcu krzyż taki jak był, zniszczony, postawiono przed klasztorem. Modlitwa, którą umieszczono obok zniszczonego krzyża, przypomina wszystkim przechodniom, że Jezus potrzebuje teraz naszych rąk, nóg i ust.</u>
<u xml:id="u-222.1" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Wysoki Sejmie! Podczas czytania Ewangelii św. Jana, części o krzewie winnym, od razu przypomniał mi się ten krzyż. Jam jest krzewem winnym - wy latoroślami. Jam jest krzewem winnym, a wy jesteście moimi rękoma, ustami, nogami.</u>
<u xml:id="u-222.2" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Przypatrzmy się bliżej przykładowi stawianemu w cytowanej Ewangelii. Zadaniem latorośli jest wydawanie owoców, i to dobrych, soczystych i słodkich, a nie cierpkich i kwaśnych. Latorośl nie wyda jednak żadnego owocu, jeżeli nie będzie połączona z winnym krzewem, od którego czerpie siłę, wodę.</u>
<u xml:id="u-222.3" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Tak więc my, posłowie, jako latorośle powinniśmy wydawać dobre owoce, a Chrystus chce nas do tego umocnić swoją siłą. Może zastanawiamy się nieraz, dlaczego na świecie jest tyle zła, dlaczego chrześcijaństwo ze swoim przykazaniem miłości nie zmieniło jeszcze świata w raj, dlaczego ewangeliczna wizja królestwa bożego, królestwa prawdy, sprawiedliwości, miłości, pokoju, wizja głoszona już w końcu od 2 tys. lat, nie zmieniła jeszcze zła tego świata. I może niektórzy wątpią nawet w Boga, mówiąc: Dlaczego Bóg nie zmienił tego świata? - przecież nazywa siebie miłością. Dlaczego pozwala na całe to zło, na cierpienie? - przecież jest wszechmogący.</u>
<u xml:id="u-222.4" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Jedną z odpowiedzi na to pytanie daje nam cytowana Ewangelia. Wróćmy więc do obrazu winnego krzewu. Sam krzew, główne jego gałęzie nie przynoszą owoców. To latorośle wydają winogrona. Bóg daje nam siłę, ale owoce wydać musimy my, posłowie. Naszym zadaniem jest nasze działanie zanieść do ludzi. Naszym zadaniem jest zamienić je na konkretny czyn: dobry, soczysty owoc naszego życia. Dlatego Bóg i naród potrzebuje każdego z nas, każdego z jego talentem. Potrzebuje nas nie dlatego, że sam nie potrafi sobie poradzić, ale dlatego, że dał nam wolność.</u>
<u xml:id="u-222.5" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Przeczytałem kiedyś bardzo pouczające opowiadanie o gałązce, która za wszelką cenę chciała oderwać się od krzewu i żyć na własny rachunek. Korzystając z silnego podmuchu wiatru, rzeczywiście udało jej się oderwać od pnia. Początkowo bardzo podobało jej się samodzielne życie, niesiona wiatrem oddalała się od krzewu, w końcu wiatr ustał i rzucił gałązkę na miejsce pustynne. Wyschnięta gałązka zrozumiała, po co była wszczepiona do krzewu.</u>
<u xml:id="u-222.6" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Panie i Panowie Posłowie! Latorośl sama z siebie nie może wydawać owocu. To krzew winny daje jej życie, pokarm i siłę, by wydała piękne, słodkie i soczyste owoce. Wszelkie dobro, które winniśmy czynić, cała praca, którą się dzielimy, ostatecznie winna służyć narodowi i Bogu. Sami z siebie możemy i nie możemy wiele. Dobre owoce naszego życia, owoce, które rzeczywiście są wartościowe, możemy przynosić tylko wtedy, gdy Bóg przez nas działa. Głęboko w to wierzę, że Bóg, posługując się nami, może zmienić nas na lepsze, może uczynić świat i nasz kraj bardziej ludzkie. Wszędzie tam, gdzie pomożemy bliźniemu, gdzie powiemy dobre słowo, gdzie naszą życzliwością wzbudzimy promyk szczęścia, zmienia się świat, ten nasz najbliższy, prywatny świat, ale również ten wielki, wspólny świat. Jam jest krzewem winnym, wy latoroślami; jam jest krzewem winnym, a wy jesteście moimi rękoma, ustami, nogami.</u>
<u xml:id="u-222.7" who="#PosełHenrykSiedlaczek">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Pamiętajmy o tym kamiennym krzyżu sprzed klasztoru we Fryburgu, niech przypomina nam ważną prawdę - wszczepieni do krzewu narodowego mamy niepowtarzalną okazję wydać piękne i dobre owoce naszego życia. Skorzystajmy z tej szansy. Tego życzę wam wszystkim, koleżanki i koledzy, i sobie samemu. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-222.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Pani poseł Joanna Skrzydlewska, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#PosełJoannaSkrzydlewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak większość dzisiaj Polaków, jestem głęboko zaniepokojona i oburzona zamieszkami wywołanymi przez pseudokibiców. Ostatnie wydarzenia z ich udziałem pokazały nieskuteczność polskiego prawa w tym względzie i nieskuteczność jego stosowania.</u>
<u xml:id="u-224.1" who="#PosełJoannaSkrzydlewska">Szanowni Koledzy i Szanowne Koleżanki Posłowie! Powinniśmy gruntownie przeanalizować i zastanowić się nad rozwiązaniami zaistniałej sytuacji. Ale nie możemy poddawać się chwilowym emocjom, bo agresja szalikowców na naszych stadionach, walki po meczach z policją, demolowanie i terroryzowanie miast to nie wymysł ostatnich tygodni, a nawet miesięcy. Temat nabrał wysokiej temperatury w obliczu ostatnich rozgrywek ekstraklasy i zbliżających się mistrzostw świata w piłce nożnej, organizowanych przez naszych zachodnich sąsiadów. Przed nami ogromna odpowiedzialność, aby ustawę o bezpieczeństwie imprez masowych znowelizować w sposób racjonalny, skuteczny, ale też realny. Zgadzam się, że wzory należy czerpać od najlepszych, ale nie zawsze sprawdzone w innych krajach przepisy u nas zdają egzamin. Jest tak na przykład z zakazem stadionowym, którego w Polsce nikt nie przestrzega. W tego typu działaniach liczy się przede wszystkim konsekwencja i skuteczność oraz nieuchronność kary. Może należy skompilować sprawdzone dwie metody radzenia sobie z chuliganami: metodę siłową i metodę pokojową. Nie mamy na razie dobrych rozwiązań. Czas goni, ale popracujmy sumiennie nad projektami nowelizacji. Należy opracować spójny system, w którym będą dokładnie rozpisane zadania dla prokuratury, policji, Polskiego Związku Piłki Nożnej i klubów. Ważne są szybkie sądy i sprawiedliwe wyroki. Równolegle należy stworzyć policji warunki do skutecznej walki z pseudokibicami i szalikowcami. W zaistniałej sytuacji najbardziej tracą prawdziwi kibice i miłośnicy sportu. Mam nadzieję, że w świetle stadionowych i okołostadionowych wydarzeń nie ulegnie zatraceniu pierwotna idea sportu - idea sportowego współzawodnictwa i rywalizacji. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od kilku miesięcy trwa dyskusja dotycząca kształtu funkcjonowania polskiej elektroenergetyki w zakresie wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej. Do biur poselskich trafiają stanowiska i protesty związków zawodowych energetycznych spółek skarbu państwa w sprawie propozycji rządu.</u>
<u xml:id="u-226.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">W ostatnich dniach przedstawiciele związków zawodowych: Lubelskich Zakładów Energetycznych, Rzeszowskich Zakładów Energetycznych, Zakładu Energetycznego Białystok, Zakładów Energetycznych Okręgu Radomsko-Kieleckiego, Zakładu Energetycznego Warszawa Teren, Zamojskiej Korporacji Energetycznej, skierowali do pana premiera Kazimierza Marcinkiewicza pismo z żądaniem natychmiastowego utworzenia holdingu Wschodnia Grupa Energetyczna oraz Energetyki Podkarpackiej. Związkowcy w piśmie do pana premiera piszą między innymi:</u>
<u xml:id="u-226.2" who="#PosełAndrzejSzlachta">Tylko takie działania ministra skarbu państwa i Ministerstwa Gospodarki uważamy za gwarancję ochrony interesu pracowników, spółek dystrybucyjnych, interesów przedsiębiorstw dystrybucyjnych, konsumentów oraz gwarancję zachowania zdrowych zasad konkurencji na rynku. Dalsze wstrzymywanie przez Ministerstwo Skarbu Państwa i Ministerstwo Gospodarki działań związanych z utworzeniem Wschodniej Grupy Energetycznej i Energetyki Podkarpackiej zmusi nas do podjęcia akcji protestacyjnej. W celu przygotowania protestu powołujemy z dniem 8 maja Komitet Obrony Dystrybucji otwarty dla przedstawicieli organizacji związkowych innych przedsiębiorstw dystrybucyjnych.</u>
<u xml:id="u-226.3" who="#PosełAndrzejSzlachta">Tworzenie komitetów protestacyjnych oraz organizowanie protestów i strajków nie jest najlepszą formą dyskusji publicznej, zwłaszcza w zakresie ważnych decyzji gospodarczych. Dlatego zwracam się jako poseł z Podkarpacia, na terenie którego działa Rzeszowski Zakład Energetyczny SA, o podjęcie przez Ministerstwo Skarbu Państwa i Ministerstwo Gospodarki ostatecznych decyzji dotyczących kształtu spółek dystrybucyjnych polskiej elektroenergetyki. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-226.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Pan poseł Witold Bałażak, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#PosełWitoldBałażak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dzieje naszego narodu obfitują w wydarzenia, które decydowały o naszych losach w przyszłości, o położeniu i sytuacji następnych pokoleń. Konkretne rozwiązania są jednak kreowane przez poszczególne osoby odpowiedzialne za swoje dokonania. W naszej polskiej rzeczywistości są one często zapomniane przez współczesnych i potomnych. niejednokrotnie z niskich pobudek skazane na historyczny niebyt. Należy do nich niewątpliwie piękna, lecz tragiczna postać generała broni Tadeusza Jordan-Rozwadowskiego, skazana na całkowite wyciszenie. Nazwisko i dokonania generała zostały wymazane ze szkolnych podręczników, zarówno sanacyjnych, jak i powojennych. Także dziś jest jeszcze dużo do zrobienia.</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#PosełWitoldBałażak">19 maja bieżącego roku minęła 140. rocznica urodzin jednego z największych dowódców i wojskowych zwycięzców w tysiącletniej historii naszego narodu. Urodził się w roku 1866 w Babinie niedaleko Stanisławowa w rodzinie ziemiańskiej, która zapisała piękne karty w walce o niepodległość. Jego pradziad Kazimierz brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 r. Dziad Wiktor brał udział w powstaniu listopadowym, ojciec Tomisław był oficerem kawalerii w powstaniu styczniowym. Generał Rozwadowski prezentuje więc polską tradycję wojskową w czwartym pokoleniu, sięgającą czasów przedrozbiorowych.</u>
<u xml:id="u-228.2" who="#PosełWitoldBałażak">Zanim został generałem polskim, był wybitnym oficerem i generałem austriackim. Był uznanym fachowcem wojskowym w dziedzinie artylerii, skutecznie stosującym nowatorskie metody jej użycia, za co otrzymał najwyższe odznaczenia. W roku 1918 oddał się w służbę rodzącej się Polski jako organizator podstaw wojska. Jako dowódca Armii Wschód skutecznie dowodził na froncie ukraińskim. Następnie był szefem polskiej misji wojskowej w Paryżu, gdzie wspólnie z Romanem Dmowskim stworzyli warunki polityczne ku temu, aby Galicja Wschodnia stała się częścią Polski. W chwili załamania się polskiego frontu po nieszczęsnej wyprawie kijowskiej wrócił do Warszawy i objął w dniu 22 lipca 1920 r. stanowisko szefa sztabu polskiej armii. Od tego czasu rozpoczęła się odnowa naszej myśli strategicznej i operacyjnej oraz zaczął emanować duch optymizmu ożywiający zarówno naród, jak wojsko na froncie. Pod wpływem sytuacji na froncie generał Rozwadowski opracował plan bitwy oraz wydał rozkazy z 8 i 10 sierpnia. Zwłaszcza ten drugi rozkaz, o numerze 10000, powstały w wyniku zmiany sytuacji i obawy przed znajomością przez wroga pierwotnego planu, został osobiście, odręcznie napisany przez Rozwadowskiego. Generał Rozwadowski był nie tylko autorem planu bitwy, ale także faktycznym wodzem, kierującym na bieżąco operacjami i czuwającym nad ich wykonaniem. Józef Piłsudski, kompletnie załamany sytuacją, doręczył premierowi Witosowi akt dymisji w dniu 12 sierpnia, po czym opuścił Warszawę, wyjeżdżając do przyszłej żony i córek za Tarnów. Uczestniczył on w pościgu za uciekającym wrogiem w operacji znad Wieprza, ale kontakt z nieprzyjacielem nawiązał dopiero z 17 na 18 sierpnia daleko za stolicą. Generał Rozwadowski w dniach 12–18 sierpnia był nieograniczonym przez nikogo w swych obowiązkach i w swej odpowiedzialności wodzem naczelnym całości wojsk polskich.</u>
<u xml:id="u-228.3" who="#PosełWitoldBałażak">W wyniku zamachu majowego Józefa Piłsudskiego na legalne, demokratyczne władze Rzeczypospolitej generał Rozwadowski został dowódcą wojsk wiernych przysiędze. Za swoją postawę został uwięziony i bez sądu przez rok przebywał na Antokolu w Wilnie razem z generałami: Malczewskim, Jadźwińskim i Zagórskim. Po wyjściu z więzienia generał Rozwadowski zaczął gwałtownie podupadać na zdrowiu. Pojawiły się częste nawroty gorączki, wobec których lekarze byli bezradni, nie mogąc określić choroby generała. Najwybitniejszy wojskowy II Rzeczypospolitej zmarł w Warszawie 18 października 1928 r. Pojawiły się głosy, potwierdzane przez lekarzy, że generał Rozwadowski mógł być otruty, co było jeszcze dodatkowo wzmocnione przez zakaz sekcji zwłok. Ciało generała zostało przewiezione do Lwowa i tam 22 października 1928 r. odbył się pogrzeb, którego rozmiary władze starały się maksymalnie ograniczyć. Pochowany został na Cmentarzu Obrońców Lwowa obok swoich żołnierzy.</u>
<u xml:id="u-228.4" who="#PosełWitoldBałażak">Major Wojska Polskiego Alfons Kossmann tak pisał o generale Rozwadowskim: „Ze zgonem generała Rozwadowskiego zakończył się jego dramat życiowy, ale nie zakończył się historyczny rozrachunek z krzywdą, jakiej nie doznał żaden z generałów polskich. Zmarł przedwcześnie i tragicznie w pełni życia, nie dokonawszy zadań, które mógł ofiarować jeszcze swej Ojczyźnie. Są wielkości prawdziwe i wielkości urojone, wielkości sztuczne, bo sztucznie podtrzymywane przy pomocy narzędzi władzy i legendy. Przestaną być wielkościami wtedy, gdy sprawiedliwa Klio, ta muza opiekująca się dziejopisarstwem, zważy ich wielkość na szalach swej wagi niezawodnej. Przy ważeniu zasług gen. broni Tadeusza Jordan Rozwadowskiego Klio nie będzie miała żadnych trudności i sprawiedliwie poświęci Mu tyle miejsca na stronach swej księgi, ile prawdziwych zasług położył dla Polski i narodu. Bo On jest wielkością prawdziwą. Z kart historii narodu polskiego nikt Go wymazać nie potrafi. Wcześniej czy później, upomni się o niego historia”. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-228.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Pan poseł Roman Czepe, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-229.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#PosełRomanCzepe">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilka tygodni temu tutaj, w Wysokiej Izbie, mówiłem o chlaniu. A ponieważ mówiłem to dosadnie, więc jednym to się podobało, innym nie. Jeden z parlamentarzystów mówił, że może przesadzam.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#PosełRomanCzepe">Dzisiaj jestem w takiej sytuacji, że pewnie nikt nie powie, że przesadzam, bo wszyscy żyjemy ostatnimi wydarzeniami, którymi Wysoka Izba chcąc nie chcąc została dotknięta. I traf chciał, że mówię o członku naszego klubu. Dotyczy to człowieka niezwykle przyzwoitego, który tydzień temu, jak słyszę, kupił auto, który normalnie zwykle nie pił, i oto mamy sytuację, kiedy sam się wstydzi, jego rodzina się wstydzi, my się wstydzimy jako klub i Sejm się musi wstydzić, czyli przez jedną, zdawałoby się, drobną rzecz jak można sobie wiele zszargać i nam wszystkim szargać. Żal mi kolegi Ryszarda, żal mi wszystkich, którzy nadużywają alkoholu.</u>
<u xml:id="u-230.2" who="#PosełRomanCzepe">Ale jednocześnie zdajmy sobie sprawę, że po części wszyscy bierzemy w tym udział, wszyscy tolerujemy taką sytuację. To jest nasz polski problem. Widzimy małpę z brzytwą, która biega i nie reagujemy. Jeszcze się śmiejemy, bo to śmieszne jest niezwykle. To jest nawet widowiskowe itd. Mówiłem kilka tygodni temu, że inteligentom - tym, którzy władzę dostali z rąk ludu, od razu się wydaje, że są inteligentami - się zdaje, że piją z umiarem, mądrze, piją inteligentnie, podczas gdy oni - tak jak wspomniałem kilka tygodni temu - nie piją, tylko też chlają. Problemem naszym jest to, że jest powszechne chlanie i jest powszechna akceptacja chlania. Jestem abstynentem od 19 lat. W przyszłym roku będę obchodził 20-lecie i już niektórzy moi znajomi mówią: Słuchaj, ty na pewno na ten czas zrobisz pewną przerwę, trzeba jubileusz jakoś oblać. To jest właśnie typowe u nas. Nawet najszczytniejsze ideały trzeba opić. Po prostu trzeba chlać. Przy każdej okazji trzeba wychlać i dopiero wtedy jest coś zaakceptowane, zaakcentowane i jest u nas podniosłe.</u>
<u xml:id="u-230.3" who="#PosełRomanCzepe">To jest jakaś dziwna sytuacja. I dlatego ośmielam się zabrać znowu głos w tej sprawie. Będę pewnie co jakiś czas po takich wydarzeniach wracał na tę mównicę i mówił, że to jest także nas wszystkich wina, bo prawdopodobnie każdy z nas widział taką małpę z brzytwą i nie reagował. Często to był ktoś z naszej rodziny, często to był ktoś bliski albo znajomy. Myśmy się uśmiechali, myśleli sobie: a może on tym autem dojedzie, może nic się nie stanie, może się nie utopi, może nic mu się złego dziać nie będzie. Otóż nie. Apeluję, żebyśmy zmienili nasze myślenie. Poprawny jest abstynent, poprawny jest gość - oczywiście dotyczy to płci obojga - który nie pije, a niepoprawny jest ten, kto nadużywa, czyli kto chla. Skończmy zatem z pewną poprawnością na chlanie. Dziękuję bardzo. Dziękuję, pani marszałek.</u>
<u xml:id="u-230.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
<u xml:id="u-231.2" who="#WicemarszałekGenowefaWiśniowska">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest do 24 maja, do godz. 9. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-231.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 54)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>