text_structure.xml 39.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Otwieram posiedzenie sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. Witam wszystkich serdecznie. Mamy gościa, witam bardzo serdecznie pana rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">W porządku obrad mamy dzisiaj pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchwały w sprawie uczczenia pamięci Ireny Sendlerowej w 100. rocznicę Jej urodzin. W punkcie nr 2 jak zwykle teraz sprawy różne, ale głównym przedmiotem naszych obrad jest projekt tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">W porozumieniu z Marszałkiem Sejmu, uchwała ma być przyjęta czy głosowana, nie wiem jaka będzie formuła, jak Sejm zdecyduje w dniu 17 lutego, stąd dzisiaj powinniśmy ją przekazać już w ostatecznej formie, w formie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Jeśli się nie mylę 17 lutego będzie w Warszawie zjazd uczniów szkół noszących imię Ireny Sendlerowej.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Z przebiegu dyskusji podczas posiedzenia Komisji, kiedy występowaliśmy z tą inicjatywą wnioskuję, że problem nie budzi emocji czy też sporów.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">W ramach pierwszego czytania sądzę, że nie ma potrzeby szczegółowo uzasadniać rangi postaci pani Ireny Sendlerowej, która przez kilkadziesiąt lat była nieobecna w polskiej opinii publicznej i dopiero ostatnie lata pozwoliły ją odszukać i przypomnieć oraz wykazać jej niewiarygodne bohaterstwo w czasie wojny oraz bardzo pozytywistyczną pracę także po wojnie.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">W treści uchwały nie zamieściliśmy informacji, bo może ona nie jest znacząca, że pani Irena Sendlerowa była nominowana do Pokojowej Nagrody Nobla. Inicjatywa ta – tak naprawdę może trochę może być nam z tego powodu wstyd – nie narodziła się w Polsce, aczkolwiek potem została podjęta i poparta przez prezydenta. Niemniej chyba grupę inicjatywną, stanowiła młodzież ze Stanów Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Irena Sendlerowa była na pewno wyjątkowa i myślę, że dzieci ze szkół, które noszą jej imię powinny być bardzo dumne. Chcielibyśmy, przynajmniej Komisja miała taką intencję, na to wskazać.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy w ramach pierwszego czytania, nie do tekstu tylko natury ogólnej, ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Wobec tego zamykam pierwsze czytanie. Przechodzimy do rozpatrzenia poszczególnych zdań i sformułowań.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Na wstępie, jeśli można, być może to jeszcze będzie ulegało zmianie, chciałabym od razu w ramach autopoprawki zmienić początek zdania drugiego, który rzeczywiście nie jest najszczęśliwszy stylistycznie. Zamiast „nieżyjącej od dwu lat” byłoby „zmarłej przed dwoma laty”. To, jeśli można nie w ramach poprawek, tylko w ramach autopoprawki. Jeszcze do tego wrócimy. Teraz powracamy od początku do tekstu.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy do tytułu uchwały są jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, chciałbym zgłosić drobną uwagę na temat autopoprawki, którą pani przewodnicząca zgłosiła. Otóż, autopoprawka jako taka, powinna być dokonana jeszcze przed pierwszym czytaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">A to nie trzeba było wcześniej mi powiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Na tym etapie to będzie poprawka, ale myślę, że nie będzie sprzeciwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Jeszcze się nie nauczyłam nowego regulaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Jeśli chodzi o tytuł uchwały, to do tytułu Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Do tytułu nie ma uwag. Czy są jakieś uwagi do pierwszego zdania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Chciałbym zaproponować nieco inne brzmienie pierwszego akapitu, razem z poprawką. Byłoby to tak: „15 lutego bieżącego roku minęła 100. rocznica urodzin – zmarłej przed dwoma laty Ireny Sendlerowej – Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata, Honorowej Obywatelki Izraela, Honorowej Obywatelki Miasta Stołecznego Warszawy, którą w ostatnich latach życia uhonorowano Orderem Orła Białego i przyznanym przez dzieci Orderem Uśmiechu”. Jeszcze raz przeczytam: „15 lutego bieżącego roku minęła 100. rocznica urodzin – zmarłej przed dwoma laty Ireny Sendlerowej – Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata, Honorowej Obywatelki Izraela, Honorowej Obywatelki Miasta Stołecznego Warszawy, którą w ostatnich latach życia uhonorowano Orderem Orła Białego i przyznanym przez dzieci Orderem Uśmiechu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">No, nie wiem. To nie wynika z braku wyczucia językowego, tylko ten równoważnik zdania jest tu celowo wprowadzony. Ale oczywiście zobaczymy, co na to Komisja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Pracuję na tekście nieodnoszącym się do tego, co powiedział mój przedmówca. Bazując na tekście zaproponowanym pierwotnie, proponowałabym skreślić słowa „w ostatnich latach życia”, bo nie jest tak ważne, kiedy dokładnie była uhonorowana. Najważniejsze jest, że była uhonorowana Orderem Orła Białego. Skreśliłabym również słowa „i wreszcie”, bo nie jest to potrzebne. Czyli byłoby „laureatki przyznawanego przez dzieci Orderu Uśmiechu”. Jednak, pani przewodnicząca, proponowałabym włączyć „nominowanej do Pokojowej nagrody Nobla”. Jest to bardzo ważna informacją i myślę, że warto to dodać.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Na razie pracujemy nad pierwszym zdaniem, czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Tak, nad pierwszym akapitem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">To na razie te uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Jeśli można, to nie odrzucając z góry propozycji Biura Legislacyjnego chcę podsumować, że to co pani poseł zaproponowała brzmiałoby tak: „15 lutego bieżącego roku minęła 100. rocznica urodzin Ireny Sendlerowej. Zmarłej przed dwoma laty Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata, uhonorowanej Orderem Orła Białego, Honorowej Obywatelki Izraela, Honorowej Obywatelki Miasta Stołecznego Warszawy, laureatki przyznawanego przez dzieci Orderu Uśmiechu, nominowanej do Pokojowej Nagrody Nobla”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Jeśli o mnie chodzi, jestem usatysfakcjonowana i ta wersja bardziej mi się podoba, niż wersja Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Czy któreś zmiany zaproponowane przez językoznawców zostaną przyjęte? Może przeczytam to, łącznie z propozycją pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Nie, my jesteśmy tacy, że nie przyjmujemy zmian zaproponowanych przez językoznawców uznając, że w tym gremium też są językoznawcy i właśnie oni proponują tekst tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Oczywiście. Może przeczytam jeszcze raz pierwsze zdanie wraz z propozycjami: „15 lutego bieżącego roku minęła 100. rocznica urodzin Ireny Sendlerowej. Zmarłej przed dwoma laty Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata, uhonorowanej Orderem Orła Białego, Honorowej Obywatelki Izraela, Honorowej Obywatelki Miasta Stołecznego Warszawy, laureatki przyznawanego przez dzieci Orderu Uśmiechu, nominowanej do Pokojowej Nagrody Nobla”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy są jeszcze uwagi do pierwszego akapitu? Czy mogę przyjąć, że Komisja zgadza się na przeczytaną wersję pierwszego akapitu? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Przystępujemy do akapitu drugiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselArkadiuszRybicki">Mam uwagę, żeby zamienić słowa „wyprowadzając je na aryjską stronę” np. na „na drugą stronę muru”. To kryterium rasowe oczywiście używane jest potocznie, ale wielu Żydów ukrywało się w Warszawie, więc to nie była czysto aryjska strona. Może zaproponuję np. „wyprowadzając je na drugą stronę muru”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Może po prostu – „wyprowadzając je z warszawskiego getta”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselArkadiuszRybicki">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Zatem: „ocaliła od śmierci 2,5 tysiąca dzieci wyprowadzając je z warszawskiego getta”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">We wcześniejszym zdaniu proponuję skreślić słowo „swoje”, byłoby „całe życie poświęciła dzieciom”. Proponuję też liczebnik „2,5 tysiąca dzieci” napisać słowami, a nie liczbą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Nie wiem, a jakie są wymogi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Nie chodzi o wymogi, tylko językowo jest tak bardziej elegancko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Co na to Biuro Legislacyjne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Jeśli chodzi o propozycję obecnie zgłoszoną, to nasi językoznawcy nie sugerowali zmiany, dlatego ja też nie sugeruję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#LegislatorMichalBaranowski">Jeśli można, wrócę jeszcze do pierwszego akapitu, ponieważ zmiany zgłoszone przez językoznawców, przyjmowane przez Komisję nie wymagają formy pisemnej. Natomiast zmiany zgłaszane przez posłów, jeżeli ingerują w tekst, wymagają zgłoszenia poprawki na piśmie. Zmiany zostały już przyjęte przez Komisję, jednak złożenie poprawek do Komisji z podpisem, byłoby spełnieniem wszystkich wymogów regulaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Proszę sekretariat o spisanie pierwszego akapitu i ja go, po prostu, podpiszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJanDziedziczak">Chciałbym zaproponować uzupełnienie tego akapitu o następujące zdanie: „Jej życie jest pięknym przykładem zachowania Polaków wobec Żydów w mrocznych czasach okupacji niemieckiej”.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselJanDziedziczak">Uzasadniając tę propozycję myślę, że to są właśnie walory wychowawcze, walory odkłamywania historii, odpowiedzi na pewną myśl, która teraz niestety pojawia się w publicystyce, w gazetach na razie poza Polską. Mówię o „polskich obozach koncentracyjnych” itd. Myślę, że to jest ważne z punktu widzenia wychowawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Myślę, że Irena Sendlerowa w swoim życiu pomagała nie tylko Żydom. Takie mam wrażenie z jej życiorysu. To był akt bohaterstwa, heroizmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJanDziedziczak">Oczywiście. Natomiast, gdy drugi akapit mówi o pomocy pani Ireny Sendlerowej dla dzieci żydowskich mówi o II wojnie światowej, wydaje mi się, że warto podkreślić tę relację, Polka ratująca dzieci żydowskie. To jest bardzo ważne, piękne i warto to podkreślić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Po kolei, ponieważ są poprawki. To tak: pierwsza poprawka, proszę o karteczkę, jak mówi pan legislator, musi być na piśmie; druga poprawka, „2,5 tysiąca dzieci” napisać słownie. Co prawda wydaje mi się, że może to jest bardziej elegancko, ale w dokumentach historycznych, a uchwała jest pewnego rodzaju dokumentem, raczej zamieszcza się liczebniki. Tak mi się wydaje, ale może się mylę. Nie upieram się, Biuro Legislacyjne na to uwagi nie zwróciło. Czy mamy tu jakiś pogląd? Raczej zostawiamy tak, jak jest?</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Trzecia poprawka: skreślić „na aryjską stronę” i napisać „wyprowadzając je z warszawskiego getta”.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czwarta poprawka, jeśli można mówić o poprawce, to jest propozycja pana posła Dziedziczaka, uzupełnić akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselMarcinZawila">Na końcu akapitu napisać: „Jej życie jest pięknym przykładem zachowania Polaków wobec Żydów w mrocznych czasach okupacji niemieckiej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Myślę, że zaczynamy robić masło maślane. Dokładnie, to przesłanie uargumentowane przez pana posła Dziedziczaka, znajduje się w tekście. W całym akapicie drugim piszemy, że ratowała dzieci. W akapicie trzecim podkreślamy odwagę, heroizm i to, co zrobiła. Wydaje mi się, że dokładając następne akapity, dokładnie ten, o którym mówił pan poseł Dziedziczak, obracamy się w tym samym kręgu znaczeniowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Bardzo proszę, czy ktoś chciałby zabrać głos? Jest poprawka, jest głos przeciw poprawce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselJanDziedziczak">Ja gorąco chciałbym zaapelować. To jest ważny wątek, Polka heroicznie ratuje żydowskie dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Ja nie mam kompleksu jako Polka. Sprawiedliwymi Wśród Narodów Świata są przeważnie Polacy. I o tym piszemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselJanDziedziczak">Niestety, mało kto o tym wie na świecie i to jest problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselArkadiuszRybicki">Mnie zawsze bolą te uogólnienia przeciwko Polakom, ale w tym przypadku trzeba by użyć określenia „niektórych Polaków”, „pięknym przykładem postawy niektórych Polaków” albo „większości” czy „mniejszości”. To jest wejście w dyskusję, która się wtedy otwiera. Polaków jest najwięcej wśród Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, ale otwiera się dyskusja. Ja bym nie użył „Polaków” tylko „Polaka”, „pięknym przykładem Polaka” czy „pięknym przykładem Polki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselJanDziedziczak">Czy pan poseł zgodziłby się na zapis „większości Polaków”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselArkadiuszRybicki">Nie wiem osobiście czy większości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselJanDziedziczak">Chcę konstruktywnie rozmawiać. Chętnie ustąpię, nie trzymam się każdego słowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Poddaję pod głosowanie poprawkę pana posła Dziedziczaka.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Dziedziczaka?</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Stwierdzam, że przy 10 głosach za, 7 przeciw i 1 wstrzymującym się Komisja przyjęła poprawkę pana posła Jana Dziedziczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Nie odnosząc się na razie do poprawek sugeruję w porozumieniu z językoznawcami, nieco inne brzmienie akapitu drugiego. Sugerowalibyśmy podział na większą liczbę zdań. W zdaniu drugim, po słowie „Żegota” sugerowalibyśmy postawienie kropki. Byłoby tak: „Podczas okupacji kierowała referatem dziecięcym Rady Pomocy Żydom »Żegota«. Ocaliła od śmierci…”. Druga sugestia: zamiast „Własną odwagę i heroizm uważała” proponujemy „Odwagę i heroizm uważała…”. Czyli postawienie kropki po „Żegota” i wykreślenie słowa „własną” w ostatnim zdaniu tego akapitu.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#LegislatorMichalBaranowski">Zdaniem językoznawców jedno zdanie mówi o tym, czym się pani Sendlerowa zajmowała. W drugim zdaniu należałoby wypunktować, za jakie czyny należy się pani Sendlerowej honor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Także chciałam zgłosić wykreślenie słowa „własną”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselMarcinZawila">Uważam, że „własna odwaga” jest jak najbardziej na miejscu, ponieważ osoba, która osobiście uratowała 2,5 tysiąca dzieci, wykazała się własną odwagą i własnym heroizmem, który traktowała jako naturalny obowiązek każdego człowieka, czyli nie robiła z tego co uznajemy za odwagę i heroizm jakichś szczególnych cudów, tylko uważała to za postępowanie zupełnie naturalne. Moim zdaniem to jest właściwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Taka była intencja, właśnie chodziło o to, żeby podkreślić, że nie chodzi o abstrakcyjne odwagę i heroizm, tylko o to, że to, co ona zrobiła, uważała za coś najnormalniejszego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Na takim samym stanowisku stoją językoznawcy. Zdanie obecnie brzmi: „Własną odwagę i heroizm uważała za naturalny obowiązek każdego człowieka”. Wydaje mi się, że to nie własną odwagę uważała za czyjś obowiązek, ale generalnie odwagę i heroizm, w tym własną, uważała za obowiązek każdego człowieka. Stąd właśnie językoznawca wykreślił słowo „własną”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Bardzo skomplikowany jest ten wywód.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Chciałabym rozstrzygnąć kwestie związane z uwagami Biura Legislacyjnego. W kwestii pierwszej uwagi, czy uważacie państwo, że zdanie trzeba podzielić na części czy jednak, ono się logicznie wiąże?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselArkadiuszRybicki">Jeszcze chciałbym zaproponować inne brzmienie, bo nie wiemy, czy Sendlerowa uznawała własną odwagę i heroizm. Nie uważała się za bohaterkę. A my to sugerujemy. Zaproponowałbym inne zdanie, może pogodziłoby wszystkich. Proponuję: „Pomoc niewinnym dzieciom uważała za naturalny obowiązek każdego Polaka”. Może też być „każdego człowieka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Ale ona pomagała nie tylko dzieciom! Była skazana na karę śmierci, była na Pawiaku. O czym w ogóle wy mówicie? Nie chodzi o pomoc dzieciom, nie pomagała jako pielęgniarka. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselArkadiuszRybicki">Wycofuję tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Dobrze. Wróćmy do pierwszej poprawki Biura Legislacyjnego. Czy mamy podzielić zdanie? Właściwie mogą być krótkie zdania, wtedy jest lepiej. Z tym, że zdaje mi się, że w ramach „Żegoty” ocaliła od śmierci 2,5 tysiąca dzieci. Ja to tak rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselSylwesterPawlowski">Pani przewodnicząca, myślę, że poprawka nie zmienia sensu zawartego w jednym zdaniu złożonym. Warto jednak zdecydować się na dwa zdania pojedyncze, bo one akcentują i w jednym przypadku i w drugim przypadku, co jest istotą. W jednym zdaniu koncentrujemy się na Żegocie i to jest główny element. W drugim zdaniu prostym, koncentrujemy się na ocaleniu dzieci. Uważam, że w dwóch zdaniach bardziej będzie można te elementy wyartykułować.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselSylwesterPawlowski">Jak już jestem przy głosie, to chcę powiedzieć na temat ostatniego zdania. Twierdzę, że chyba pani Sendlerowa nie zgodziłaby się z opinią, że odwagę i heroizm innych nie należy traktować za naturalny obowiązek. Stąd też optuję za wykreśleniem słowa „własną”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Nie rozumiemy sensu, panie pośle, tego zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselSylwesterPawlowski">Może za szybko powiedziałem, pani przewodnicząca. Jeżeli akcentujemy „własną odwagę i heroizm uważała za naturalny obowiązek każdego człowieka”, to jeżeli odwaga będzie mojego sąsiada z prawej strony nie moja własna, to już nie będzie naturalny obowiązek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Nie o to chodzi. O to chodzi, że w wypowiedziach i w rozmowach, kiedy ktoś mówił, że pani Sendlerowa jest niewiarygodną bohaterką, tyle zdziałała, to ona mówiła: „to jest naturalny obowiązek każdego człowieka.”. Jest to podkreślenie skromności i tego, jak ona odpowiadała na tego typu peany pod jej adresem. Myślę, że są tu poważniejsze problemy, niż ten.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czyli poprawka pierwsza, dwa zdania. Czy jest zgoda na dwa zdania? Jest, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Jeżeli chodzi o poprawkę drugą jest spór, czy mamy wyrzucić słowo „własną” czy zostawić. Wydaje mi się, że powinniśmy zostawić. Jest to odniesienie do sytuacji, o której mówiłam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJanOldakowski">Problem polega na tym, że chcemy powiedzieć, tylko ciągle się borykamy w tak trudnej materii, jaką jest polszczyzna, że odwaga i heroizm, które u niej były tak niesamowite, uważała za własny obowiązek. Nie czuła się bohaterką. Może napiszmy, że odwagę i heroizm uważała za własny obowiązek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Nie za własny, tylko za obowiązek każdego człowieka. Być może borykamy się z trudnym językiem polskim, ale akurat to zdanie dokładnie oddaje, o co chodzi. Może z tym się nie zgadzamy wewnętrznie, każdy z nas, ale ja się akurat zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Kto jest za wykreśleniem słowa „własną”?</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Stwierdzam, że Komisja przy 1 głosie za, 9 głosach przeciwnych i 3 wstrzymujących się odrzuciła poprawkę pana posła Sylwestra Pawłowskiego.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czyli zostawiamy słowo „własną”.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy do akapitu trzeciego są jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">W porozumieniu z wnioskodawcami chciałbym przytoczyć nowe brzmienie akapitu trzeciego: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przypomina tę niezwykłą postać, oddaje hołd jej bohaterstwu i zasługom oraz pragnie, by Irena Sendlerowa stała się przykładem dla obecnego pokolenia i dla przyszłych pokoleń Polaków, w walce o lepszy świat”. Jeszcze raz przeczytam: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przypomina tę niezwykłą postać, oddaje hołd jej bohaterstwu i zasługom oraz pragnie, by Irena Sendlerowa stała się przykładem dla obecnego pokolenia i dla przyszłych pokoleń Polaków, w walce o lepszy świat”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Jeśli chodzi o zamianę imiesłowów na czasowniki, to oczywiście uważam, że to jest dobry pomysł. Proponuję: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przypomina tę niezwykłą postać, oddaje hołd jej bohaterstwu i zasługom oraz pragnie, by…”. W tym miejscu proponuję wstawić słowo „postać” i dalej: „pragnie, by postać Ireny Sendlerowej stała się drogowskazem dla kolejnych pokoleń na całym świecie, w nieustannej walce o lepszy świat”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Pani Leno, dwa razy „postać”, dwa razy „świat”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Rzeczywiście, przepraszam. Chodzi mi o to, że proponuję, żeby nie pisać tylko o Polakach, ponieważ pani Sendlerowa była osobą uniwersalną i znaną na całym świecie właśnie przez swoje dokonania. Nam zależy na tym, żeby była drogowskazem nie tylko dla nas, ale dla wszystkich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Po kolei rozstrzygnijmy. Zamiana imiesłowów na czasowniki, proszę bardzo, jedni lubią imiesłowy, inni nie lubią. Nic to nie zmienia.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy, jak jest to poprawka Biura Legislacyjnego, to ja to muszę przyjmować na piśmie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Nie, jeśli jest to poprawka językoznawców, to nie trzeba, chyba że pani poseł będzie chciała swoją poprawkę przedstawić w formie pisemnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Na razie zgadzamy się wszyscy, co będzie dalej, zobaczymy czy się zgadzamy. Z dopisaniem słowa „postać” jest tak, że ono jest już w pierwszym wierszu, więc tu nie może być.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Dalej trzeba zmieniać, bo jak ma być „Irena Sendlerowa”, to Irena Sendlerowa nie może być „drogowskazem”. Zmieniamy wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Może zmienić „drogowskaz” na „symbol”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Może „wzorcem”? Albo będzie „Irena Sendlerowa stała się wzorcem” albo „postawa Ireny Sendlerowej stała się drogowskazem”. Jednak niech będzie „postawa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Jeżeli zgadzamy się z tą zmianą, którą proponuje pani poseł moja przedmówczyni, to dla mnie wystarczy wykreślić słowo „Polaków”. Tylko czy wszyscy zgadzamy się z tymi zmianami merytorycznie czy nie? Wykreślając „Polaków” uzyskujemy efekt, za którym pani poseł argumentowała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselSylwesterPawlowski">Pani przewodnicząca, myślę, że uchwała Sejmu będzie adresowana głównie do Polaków. Nie będzie przedstawiana na innych forach, nie będzie nawiązywała do uniwersalnych przekazów poza granicami. W moim przekonaniu wypada zachować element polskości w ostatnim zdaniu. Słowa „Polaków” na pewno nie zastępowałbym żadnym innym. Na pewno nie wykreślałbym tego słowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Nie zgadzam się z argumentem pana posła, ponieważ piszemy „pragnie, by”. Mamy prawo pragnąć różnych rzeczy. Nie chodzi o to, czy ta uchwała będzie przekazana zagranicy czy nie będzie, tylko wyrażamy nasze pragnienie, górnolotnie mówiąc. Mamy prawo powiedzieć o szerszym aspekcie niż tylko, że chcielibyśmy, aby to był wzorzec dla Polaków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Wydaje mi się, że intencja pani poseł jest szlachetna, ale tak naprawdę w Sejmie Rzeczypospolitej przemawiamy do swoich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Trzeba by zapisać ten akapit, bo on uległ zmianie: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przypomina tę niezwykłą postać, oddaje hołd jej bohaterstwu i zasługom oraz pragnie, by postawa Ireny Sendlerowej stała się drogowskazem dla obecnego i przyszłych pokoleń w nieustannej walce o lepszy świat”.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy jeszcze coś?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselLenaDabkowskaCichocka">Tak, to co proponowałam, może umknęło. Nie zapisujmy „obecnego i przyszłych pokoleń” tylko „dla wszystkich pokoleń”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy jest słuszne takie adresowanie? Może „dzisiaj i w przyszłości”? Czy jest jakieś zdanie w tej kwestii?</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Bardzo żałuję, że pan poseł Ołdakowski nie chce się podzielić swoimi refleksjami z Komisją. Ja po prostu, jestem niepocieszona. Wierzę, że są to bardzo cenne uwagi, a niestety nie docierają tu do mnie.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy zostawiamy „obecnego i przyszłych” czy piszemy „wszystkich”? Mówimy do tych, których zobaczymy na galerii sejmowej i do siebie. Jak będą przyszłe pokolenia, to już nas nie będzie, a uchwała w archiwach Sejmu RP zostanie. Stąd jest taka konstrukcja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselJanDziedziczak">Może „dla obecnego pokolenia i dla wszystkich pokoleń” byłoby bardziej prawidłowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Przeczytam, jeśli można. „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie uczczenia pamięci Ireny Sendlerowej w 100. rocznicę Jej urodzin.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">15 lutego bieżącego roku minęła 100. rocznica urodzin Ireny Sendlerowej. Zmarłej przed dwoma laty Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata, uhonorowanej Orderem Orła Białego, Honorowej Obywatelki Izraela, Honorowej Obywatelki Miasta Stołecznego Warszawy, laureatki przyznawanego przez dzieci Orderu Uśmiechu, nominowanej do Pokojowej Nagrody Nobla.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Całe życie poświęciła dzieciom. Podczas okupacji kierowała referatem dziecięcym Rady Pomocy Żydom »Żegota«. Ocaliła od śmierci 2,5 tysiąca dzieci, wyprowadzając je z warszawskiego getta. Była dobra, skromna i skoncentrowana wyłącznie na pomocy bliźnim. Własną odwagę i heroizm uważała za naturalny obowiązek każdego człowieka.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przypomina tę niezwykłą postać, oddaje hołd jej bohaterstwu i zasługom oraz pragnie, by postawa Ireny Sendlerowej stała się drogowskazem dla obecnego i przyszłych pokoleń w nieustannej walce o lepszy świat.”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselJanDziedziczak">Jeszcze, gdybyśmy mogli wpisać tę poprawkę, którą przegłosowaliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">A, przepraszam bardzo. Ale ja jej nie mam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselJanDziedziczak">Ona jest na końcu drugiego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Nie mam pamięci komputera, proszę ją dostarczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselJanDziedziczak">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Przeczytałam niepełny tekst uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselAndrzejHalicki">Mam jeszcze pytanie ogólne, bo uchwała to oficjalne stanowisko Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PoselAndrzejHalicki">Potocznie mówimy o Irenie Sendlerowej. Faktycznie jej imię i nazwisko to Irena Sendler. Czy nie powinniśmy używać tego nazwiska w takim brzmieniu, w jakim ono jest?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Pan poseł podniósł tu ważną kwestię, aczkolwiek podejrzewam, że gdybyśmy napisali tak, jak proponuje pan poseł, to ktoś dla odmiany mógłby nie wiedzieć, o kogo chodzi,.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselJanOldakowski">Rada Język Polskiego, albo profesor Markowski, gdybyśmy ich zapytali, powiedzieliby, że to zależy od tego czy dana osoba odmieniała swoje imię i nazwisko. Pani Irena Sendlerowa odmieniała i to powinno zdecydować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Jeszcze uwaga do aktualnego brzmienia. Wydaje mi się, że w akapicie pierwszym po słowach „Orderu Uśmiechu” zamiast przecinka powinien być spójnik „i”. Powinno być „dzieci Orderu Uśmiechu i nominowanej do Pokojowej Nagrody Nobla.”. Jako argument chciałbym przytoczyć pierwotne brzmienie, po „Honorowej Obywatelki Miasta Stołecznego Warszawy” było „i”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Ale „i” było tylko dlatego, że dalej było słowo „wreszcie”. Gdyby nie było słowa „wreszcie” nie byłoby „i”, nigdy. „I” odnosiło się do słowa „wreszcie”, które nie jest zbyt oficjalnym słowem jak na uchwałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#LegislatorMichalBaranowski">Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">W drugim akapicie mamy nowe zdanie. Przeczytam drugi akapit w pełnym brzmieniu: „Całe życie poświęciła dzieciom. Podczas okupacji kierowała referatem dziecięcym Rady Pomocy Żydom »Żegota«. Ocaliła od śmierci 2,5 tysiąca dzieci, wyprowadzając je z warszawskiego getta. Była dobra, skromna i skoncentrowana wyłącznie na pomocy bliźnim. Własną odwagę i heroizm uważała za naturalny obowiązek każdego człowieka. Jej życie jest pięknym przykładem zachowania Polaków wobec Żydów w mrocznych czasach okupacji niemieckiej”. Tak brzmi drugi akapit.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Kto z posłów, jest za przyjęciem teksu uchwały łącznie z tym akapitem?</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła komisyjny projekt uchwały w sprawie uczczenia pamięci Ireny Sendlerowej w 100. rocznicę jej urodzin.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Proszę jeszcze chwilę poczekać. Nie wiem, może uchwała zostanie przyjęta przez aklamację, ale chciałabym, żebyście państwo wskazali posła-sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselMarcinZawila">Proponuję panią poseł Śledzińską-Katarasińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Czy są jeszcze jakieś inne kandydatury? Nie słyszę zgłoszeń. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PrzewodniczacaposelIwonaSledzinskaKatarasinska">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>