text_structure.xml 101 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Stwierdzam kworum. Porządek dzisiejszego posiedzenia obejmuje rozpatrzenie opinii Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do  31 grudnia 2008 roku (druk nr 2031) w zakresie właściwych części budżetowych. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Wobec niezgłoszenia uwag i wniosków do porządku dziennego stwierdzam jego przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">W posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych uczestniczą przedstawiciele naczelnych organów administracji państwowej oraz innych urzędów i instytucji państwowych. W imieniu pań i panów posłów członków Komisji Finansów Publicznych witam bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji panią Elżbietę Suchocką-Roguską sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, pana Stanisława Gawłowskiego sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska, pana Michała Waligórskiego prezesa Państwowej Agencji Atomistyki oraz panią Małgorzatę Skuchę zastępcę prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Panie i panowie posłowie otrzymali porządek dzienny posiedzenia Komisji. Są dwa punkty porządku dziennego. W pkt 1 mamy rozpatrzenie opinii Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o:</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">a) części budżetowej 68 – Państwowa Agencja Atomistyki,</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody i wydatki,</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody własne,</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">b) części budżetowej 22 – Gospodarka Wodna,</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody i wydatki,</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody własne,</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– gospodarstwa pomocnicze,</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">c) części budżetowej 41 – Środowisko,</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody i wydatki,</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody własne,</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze,</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">d) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 25 i 42;</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">e) programach wieloletnich, w zakresie pozycji 28 i 51;</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">f) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów:</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– 020 – Leśnictwo,</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody i wydatki,</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dotacje celowe na sfinansowanie zadań sejmowych zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska,</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody i wydatki,</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dotacje celowe na sfinansowanie zadań sejmowych zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dotacje podmiotowe,</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody,</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dochody i wydatki,</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– dotacje celowe na sfinansowanie zadań sejmowych zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">g) przychodach wydatkach państwowych funduszy celowych – planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Członkowie Komisji Finansów Publicznych otrzymali opinię Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz opracowania przygotowane przez Biuro Analiz Sejmowych. Na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych wyznaczeni zostali posłowie koreferenci. Koreferentem w pkt 1 porządku dziennego jest pan poseł Jerzy Gosiewski.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Chcę, żeby Komisja zadecydowała o trybie rozpatrywania sprawozdań komisji sejmowych. Proponuję następujący tryb rozpatrywania opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa. W pierwszej kolejności zapoznamy się z wypowiedzią referenta komisji branżowej, następnie z wypowiedzią koreferenta występującego z ramienia Komisji Finansów Publicznych, następnie z wypowiedzią przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Po zapoznaniu się z tymi wypowiedziami będzie czas na pytania i uwagi posłów i odpowiedzi przedstawicieli dysponentów części budżetowych oraz dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Bardzo proszę przedstawiciela Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa pana posła Jerzego Gosiewskiego o zabranie głosu. Panie pośle, proszę, żeby po zakończeniu referatu przedstawił pan w imieniu Komisji Finansów Publicznych koreferat. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, w imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa zgodnie z opinią nr 7 mam przyjemność przedstawić szczegółowe stanowisko o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w 2008 r. w częściach budżetowych, które wymieniła pani przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselJerzyGosiewski">W części 22 – Gospodarka wodna w wyniku przeprowadzonej spokojnej dyskusji przedstawiony wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu państwa z zastrzeżeniami przedstawionymi przez Najwyższą Izbę Kontroli został przyjęty 7 głosami, przy 3 głosach przeciwnych i 2 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Więcej emocji, w związku z tym, że wykonanie było gorsze, było w trakcie omawiania wykonania budżetu państwa w części 41 – Środowisko. W trakcie dyskusji na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa stwierdzono, że planowane dochody w części 41 – Środowisko zostały zdecydowanie przekroczone, bo aż o 90%. W poszczególnych jednostkach wykonanie dochodów w stosunku do planu przedstawia się wyjątkowo źle. W dziale 801 – Szkoły zawodowe zaplanowane dochody zostały wykonane zaledwie w 19%. W sposób nadmierny zaplanowano wydatki również w dziale 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza. Planowane dochody wykonano tylko w 70%.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselJerzyGosiewski">Szczególnie złe wskaźniki w tym zakresie są widoczne w parkach narodowych. Wykonanie planowanych dochodów w Pińskim Parku Narodowym wyniosło 1072%, w Drawieńskim Parku Narodowym 1280%, a w Białowieskim Parku Narodowym – aż 2674%. W dziale 900 planowane dochody zrealizowano aż w 68.660%. W trakcie posiedzenia Komisji zadawano pytania, czy ktoś to wszystko analizuje, czy ktoś z tego wyciąga wnioski i kto odpowiada za tak mało rzetelne planowanie. Wydatki w dziale 41 – Środowisko zwiększano w trakcie roku. Ostatecznie plan wydatków po zmianach wyniósł 691.500 tys. zł. Ten plan wydatków został zrealizowany jedynie w 53%. Najgorsze wykonanie wydatków było w dziale 900. Minister zablokował łącznie 320.000 tys. zł, ponieważ rząd, jak twierdzi Ministerstwo Środowiska, nie mógł poradzić sobie z wyegzekwowaniem zakończenia audytu zgodności prowadzonego przez instytucję certyfikującą. Minister Środowiska nie wykorzystał również środków w wysokości 18.000 tys. zł, ponieważ, jak sam twierdzi, nie było akceptacji rocznego planu działań przez instytucję zarządzającą. Poza tym projekt kluczowy, jakim był system informatyczny Inspekcji Ochrony Środowiska „ekoinfonet”, nie uzyskał akceptacji w ramach Programu Operacyjnego „Innowacyjna Gospodarka”. To zdaniem członków Komisji utrudni w znacznym stopniu funkcjonowanie Inspekcji Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselJerzyGosiewski">Podczas posiedzenia Komisji zadawano pytania, kto odpowiada za to, że w Ministerstwie Środowiska służby działają tak źle. Zadawano pytania, co w tym zakresie zrobił sam pan minister. W dziale 925 najlepiej sytuacja przedstawia się w gospodarstwach pomocniczych, które funkcjonują dobrze i nie wolno im w tym przeszkadzać. Zatrudnienie w dziale 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska w 2008 r. wzrosło o 61 osób, czyli aż o 40%, ale efektów tego nie widać. Właśnie w tym dziale Minister Środowiska zablokował środki w wysokości 314.000 tys. zł. W uzasadnieniu ogólnym, jak i odnoszącym się do poszczególnych działów, Ministerstwo Środowiska podkreśla, że brak wykonania licznych koniecznych działań nastąpiło z przyczyn niezależnych od niego. Przypomnę kilka zgłoszonych pytań. Kto w związku z tym jest winien tego, że opóźniona jest realizacja Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, kto jest winien tego, że nie zakończono audytu zgodności prowadzonego przez instytucję zarządzającą, kto zgłosił propozycje i wprowadził złe rozwiązania prawne w kilku rządowych ustawach i przeforsował je w parlamencie, dlaczego utworzonej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska nie stworzono jeszcze warunków do funkcjonowania?</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PoselJerzyGosiewski">W niektórych regionalnych dyrekcjach brakuje lokali i właściwej organizacji. Biorący udział w dyskusji stwierdzali, że nie rozwiązano licznych problemów kadrowych i logistycznych. Biorąc to wszystko pod uwagę, referent tej części budżetowej w trakcie posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa zgłosił wniosek o negatywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2008 r. w części budżetowej 41 – Środowisko. Wniosek został poddany pod głosowanie. Za przyjęciem wniosku głosowało 5 posłów, przeciw – 9 posłów. Wniosek został tym samym odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PoselJerzyGosiewski">Omawiając kolejny dział, czyli wykorzystanie środków bezzwrotnych pochodzących z programów pomocy przedakcesyjnej Unii Europejskiej, zgłaszano pytanie dotyczące zawartości merytorycznej projektów, które budzą duże zainteresowanie, jak chociażby projekt propagowania czystego biznesu w Polsce, w ramach którego zaplanowano wydatki w wysokości 1000 tys. euro. W tym zakresie referent na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa mówił między innymi, że na temat Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” informacja jest gotowa. Dość nieszczęśliwie w sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w 2008 r. użyto sformułowań odnoszących się do trybu indywidualnego, ponieważ mniej istotne jest to, kto i kiedy ogłasza tryb indywidualny, niż to, czego to dotyczy. Biorący udział w dyskusji stwierdzali, że istnieje bardzo zła praktyka polegająca na żonglowaniu kwotami, poprzez ich dodawanie.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PoselJerzyGosiewski">Przykładem jest Norweski Mechanizm Finansowy. Jest bardzo złą praktyką, że łączy się kilka różnych źródeł finansowania i nie wykazuje się szczegółowo, jakie są wykonania w poszczególnych tytułach. Przyczyną tego zdaniem referenta uczestniczącego w posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa jest to, że Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” zupełnie upadł. Liczni mówcy potwierdzali to, że Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” poniósł całkowitą porażkę w 2008 r. Pomimo tego Komisja 9 głosami za, przy 6 głosach przeciw i braku wstrzymujących się, pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2008 r. w zakresie wyżej wymienionych środków pomocowych.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PoselJerzyGosiewski">Jeżeli chodzi o część budżetową 83 – Rezerwy celowe w zakresie poz. 25 – Program dla Odry 2006 oraz poz. 42 – Realizacja sieci Natura 2000, to Komisja pozytywnie, przy 4 głosach wstrzymujących się, zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PoselJerzyGosiewski">Jeżeli chodzi o programy wieloletnie w poz. 28 i 51, czyli Program budowy zbiornika wodnego Świna-Poręba w latach 2006-2010 oraz Program dla Odry 2006 realizowany w latach 2002-2016, to wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu państwa został przyjęty, przy 4 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PoselJerzyGosiewski">Jeżeli chodzi o część budżetową 68 – Państwowa Agencja Atomistyki, to wykonanie budżetu państwa w 2008 r. nie budzi zastrzeżeń. Wykonanie budżetu państwa w tej części budżetowej zostało również pozytywnie ocenione przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PoselJerzyGosiewski">Jeżeli chodzi o część 85 – Budżety wojewodów w zakresie działu 020, 900 i 925, to referent do tej części budżetowej na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa stwierdził, że w części 85 w dziale 020 dochody pochodzące z grzywien są znikome. Zjawisko to jest prawidłowe. Wydatki w tym dziale zaplanowane były na niskim poziomie, bo w wysokości zaledwie 400 tys. zł. W związku z tym, że wojewodowie nie przejawiali aktywności, a także z uwagi na trudne i skomplikowane procedury wydawania tych środków zaplanowane wydatki nie zostały w 100% zrealizowane. W dziale 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska dochody zrealizowano w ponad 100%. Zaplanowane wydatki w wysokości 130.000 tys. zł zostały zwiększane w ciągu roku o około 50% do wysokości 191.500 tys. zł. To świadczy o złym planowaniu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PoselJerzyGosiewski">W trakcie dyskusji przed zatwierdzeniem planu budżetu na 2008 r. wielu z nas twierdziło wówczas słusznie, że pierwotny plan w tej części budżetowej jest zbyt niski.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PoselJerzyGosiewski">Taki sam problem złego planowania występuje również w tym dziale, jeżeli chodzi o zatrudnianie i wynagradzanie w państwowych jednostkach budżetowych. Przy ustalaniu pierwotnego budżetu wielu z nas zgłaszało wnioski o zwiększenie wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych w dziale 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska. W trakcie roku budżetowego sytuacja wymusiła zwiększenie tych wydatków, bo w tej grupie pracowników podniesiono o kilkanaście procent wysokość wynagrodzeń, co i tak nie spowodowało zmniejszenia dystansu do pracowników zatrudnionych w innych resortach, jeżeli chodzi o wysokość wynagrodzeń. W dziale 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody dochody są niskie. Planowanie, uwzględniając nawet to, że wydatki są niskie, było niewłaściwe, a przede wszystkim wyjątkowo ostrożne.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PoselJerzyGosiewski">Planowanie wydatków, uwzględniając korekty planów w porównaniu z dotychczas omawianymi działami, jest najbardziej właściwe w dziale 900. Dużo gorzej wygląda analiza wykonania planu przed zmianami w poszczególnych województwach. Tutaj różnice są ogromne. Na przykład w województwie Wielkopolskim wydatki na rezerwaty i pomniki przyrody zaplanowano w wysokości 28 razy większej od ich wykonania. Wynagrodzenia podobnie jak w poprzednim dziale, słusznie zostały zwiększone, ponieważ plan wydatków przed zmianami w tym zakresie był zdecydowanie zbyt niski. Na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa referent zgłosił wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu państwa w 2008 r. w części budżetowej 85 – budżety wojewodów w zakresie działów 020, 900 i 925 z uwagą, że planowanie dochodów i wydatków było nierzetelne.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PoselJerzyGosiewski">Ostatnim tematem, który był omawiany na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, były przychody i wydatki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Na posiedzeniu Komisji stwierdzono,  że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który obchodził jubileusz dwudziestolecia istnienia, pełnił funkcję kasjera Ministra Środowiska. W związku z tym te liczne szuflady, w których zgromadzone są te pieniądze, powodują, że nie zawsze mamy jasność, ile w NFOŚiGW jest pieniędzy. Majątek NFOŚiGW zwiększył się z 6.000.000 tys. zł do 7.214.000 tys. zł. W wyniku przeprowadzonej analizy przedłożonego sprawozdania potwierdza się teza o konieczności zmian w ustawie – Prawo ochrony środowiska, które spowodują uelastycznienie gospodarki prowadzonej przez NFOŚiGW, w tym również wprowadzenie mechanizmów wieloletniego planowania  finansowania.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PoselJerzyGosiewski">W tej chwili NFOŚiGW obsługuje liczne programy wieloletnie, dlatego ta wieloletnia projekcja zaangażowania NFOŚiGW w poszczególne projekty jest ważna i istotna dla zbilansowania możliwości NFOŚiGW. Priorytetem powinno być maksymalizowanie działań związanych z wyjściem NFOŚiGW ze spółek i zaprzestanie działalności gospodarczej w spółkach – oczywiście nie mam tutaj na myśli Banku Ochrony Środowiska, który ma ważną misję do spełnienia. Istotą spraw podniesionych przez Najwyższą Izbę Kontroli jest to, że wykorzystanie środków na inwestycje było słabe. Zwrócono również uwagę na to, że nowe pomysły na restrukturyzację nie mogą obejść się bez inwestycji. Trzeba dokończyć budowę zintegrowanego systemu informatycznego. W trakcie posiedzenia Komisji zadano liczne pytania, w tym między innymi, ile razy w ciągu roku był zmieniany ten plan oraz do której jego wersji jest odniesione wykonanie.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PoselJerzyGosiewski">Jeżeli chodzi o podniesioną przez NIK uwagę dotyczącą szacowania środków pieniężnych i wartości, to w planie funduszu celowego (tabela nr 5 na stronie 44) mamy podane środki na koniec roku na rachunkach bankowych. Napisano, że na rachunkach bankowych będzie 50.000 tys. zł, a w papierach wartościowych Skarbu Państwa 856.000 tys. zł, a łącznie 906.000 tys. zł. Ostatecznie w sprawozdaniu mowa jest jednak o wykonaniu w kwocie 1.793.377 tys. zł, czyli 36 razy więcej niż szacowano. Sytuacja ta budzi szczególne zdziwienie. Z informacji Najwyższej Izby Kontroli wynika, że w formie wolnych środków na rachunkach i papierów wartościowych Skarbu Państwa jest 2.292.000. Jest to bardzo duża kwota. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zachowuje się trochę jak rentier, który chce żyć z odsetek od kapitałów, a przecież ma poważne zadania do zrealizowania, ponieważ jest zbrojnym ramieniem Ministra Środowiska, które powinno stymulować działania i dążyć do wykonania zaplanowanych wydatków, żebyśmy wywiązali się z naszych zobowiązań akcesyjnych.  To przecież ma kluczowe znaczenie dla Polski. Pomimo tego Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa pozytywnie zaopiniowała przychody i wydatki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w 2008 r., uwzględniając oczywiście zastrzeżenia Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PoselJerzyGosiewski">Zgodnie z opinią nr 7 Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa uprzejmie informuję, że podzielając uwagi i poglądy zawarte w raporcie NIK, które szczegółowo omówiłem, Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2008 r. w częściach budżetowych, które omówiłem. Oczywiście to zdanie, że Komisja podziela uwagi i poglądy NIK jest napisane w opinii nr 7 Komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PoselJerzyGosiewski">W imieniu Komisji Finansów Publicznych, wydaje mi się, że przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli również o tym powie, chcę powiedzieć, że szczególnie w części budżetowej 22 – Gospodarka wodna i części budżetowej 41 – Środowisko oraz planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uwagi Najwyższej Izby Kontroli są bardzo liczne. Myślę, że przedstawiciel NIK przedstawi te uwagi i zastrzeżenia, ponieważ Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wyraźnie w opinii stwierdziła, że pozytywnie opiniuje sprawozdanie, podzielając uwagi i poglądy zawarte w sprawozdaniu NIK. Dlatego w imieniu Komisji Finansów Publicznych zgłaszam wniosek, o przyjęcie opinii w takim brzmieniu, w jakim przyjęła go Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, ponieważ inny wniosek nie ma szans na przyjęcie przez Komisję. Przypominam, że chodzi o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2008 r. w omawianych częściach budżetowych z uwzględnieniem uwag i poglądów przedstawionych w sprawozdaniu Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję, panie pośle. Chcę przywitać przybyłych innych przedstawicieli naczelnych organów administracji państwowej, którzy uczestniczą w posiedzeniu Komisji. Witam pana Kazimierza Plocke sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Witam również pana Waldemara Sochaczewskiego wiceprezesa Agencji Rynku Rolnego i panią Zofię Szalczyk wiceprezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Udzielam głosu przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli, żeby przedstawił opinię w sprawie zaprezentowanych i omówionych przez pana posła częściach budżetowych. Rozumiem, panie pośle, że w swoim wystąpieniu przedstawił pan również koreferat. Czy tak, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Oczywiście, pani przewodnicząca. Kończąc koreferat, przedstawiłem wniosek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Na zakończenie poseł koreferent sformułował wniosek. Bardzo proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuiFinansowNajwyzszejIzbyKontroliElzbietaKramarczyk">Jeżeli pani przewodnicząca pozwoli, to sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2008 r. w części budżetowej 68 – Państwowa Agencja Atomistyki przedstawi w imieniu Najwyższej Izby Kontroli pan dyrektor Andrzej Sowiński, a w pozostałych częściach budżetowych – pani dyrektor Teresa Warchałowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">W posiedzeniu Komisji uczestniczą liczni przedstawiciele NIK. Proszę, żebyście państwo zabierali głos w takiej kolejności, o jakiej mówiła pani dyrektor. Proszę bardzo, panie dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejSowinski">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca. Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa w 2008 r. w części 68 – Państwowa Agencja Atomistyki. Dla przypomnienia tylko powiem, że skala ocen dla kontroli budżetowych składa się z 3 ocen – ocena pozytywna, ocena pozytywna z zastrzeżeniami i ocena negatywna.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejSowinski">W części budżetowej 68 w realizacji dochodów i wydatków budżetowych nie stwierdzono nieprawidłowości. Roczne sprawozdania budżetowe zostały sporządzone prawidłowo – pokazują one rzetelny i prawdziwy obraz dochodów i wydatków. W tym zakresie Najwyższa Izba Kontroli również przedstawia pozytywną opinię bez zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejSowinski">Dochody nie były planowane. Źródła dochodów były nieprzewidywalne. W trakcie roku te dochody były rzetelnie pobierane, ewidencjonowane i terminowo odprowadzane na rachunek dochodów budżetu państwa. Jak już powiedziałem, jeżeli chodzi o wydatki, to Najwyższa Izba Kontroli nie stwierdziła nieprawidłowości. Nadwyżka dochodów własnych została terminowo rozliczona z budżetem państwa. To wszystko, co Najwyższa Kontroli w największym skrócie chce przekazać w sprawie oceny wykonania budżetu państwa w 2008 r. w części 68 – Państwowa Agencja Atomistyki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo. Proszę o przedstawienie opinii NIK w sprawie wykonania budżetu państwa w 2008 r. w pozostałych częściach budżetowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNajwyzszejIzbyKontroliTeresaWarchalowska">Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę wykonania budżetu państwa w częściach budżetowych 22 i 41 w czterech jednostkach, to jest w Ministerstwie Środowiska, Krajowym Zarządzie Gospodarki Wodnej, Regionalnym Zarządzie Gospodarki Wodnej Krakowie oraz w Regionalnym Zarządzie Gospodarki Wodnej w Warszawie. W wyniku przeprowadzonej kontroli Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie z zastrzeżeniami oceniła wykonanie budżetu państwa w części budżetowej 22 – Gospodarka wodna i części budżetowej 41 – Środowisko.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNajwyzszejIzbyKontroliTeresaWarchalowska">Jeżeli chodzi o dochody, to w części 22 zostały zrealizowane w wysokości ponad 180% planowanych dochodów w ustawie budżetowej, a w części 41 – w wysokości ponad 160% planowanych dochodów w ustawie budżetowej. Jeżeli chodzi o wydatki, to w części budżetowej 22 zrealizowane zostały w 89,5% planu po zmianach, natomiast w części 41 – w 52,9% planu po zmianach. Pragnę dodać, że w 2008 r. Minister Środowiska w części budżetowej 22 i 41 wprowadził blokady planowanych wydatków w wysokości odpowiednio 32.000 tys. zł i 320.000 tys. zł. Najwyższa Izba Kontroli nie zgłasza uwag do wykonania budżetu państwa przez jednostki objęte kontrolą w zakresie przekazywania dochodów budżetowych na wyodrębniony rachunek bankowy Ministra Finansów oraz dokonywania płatności składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a także terminowego zwrotu do budżetu państwa środków niewykorzystanych w 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNajwyzszejIzbyKontroliTeresaWarchalowska">Stwierdzone nieprawidłowości polegały na niestarannym planowaniu realizacji zadań i wydatkowania środków. W szczególności w części budżetowej 41 – Środowisko w dziale 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska w rozdziale 90911 z przyznanych środków w wysokości ponad 312.000 tys. zł w formie dotacji rozwojowej dla wojewódzkich funduszy wykorzystano zaledwie 0,5%. Środki te w całości zostały ujęte w wydatkach niewygasających z upływem 2008 r. Do innych wskazanych przez nas nieprawidłowości należy nierzetelna ocena zapotrzebowania na środki z rezerw celowych. W części 22 ze środków 7 pozycji rezerw celowych wydatkowano łącznie 93% kwoty planowanej, a bez wydatków niewygasających – 87,7%. W części 41 wydatkowano 92,3 kwoty planowanej, a bez wydatków niewygasających – 77,1%. Kolejna sprawa to niskie wykorzystanie w części budżetowej 41 środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego, które zostały zrealizowane w 61,5% dotacji udzielonej instytucji wdrażającej.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNajwyzszejIzbyKontroliTeresaWarchalowska">W części 41 jest sprawa dotacji na realizację zadań w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” zaplanowanej w wysokości 24.000 tys. zł, którą wprawdzie wykorzystano w prawie 84%, ale w całości te środki zostały przeniesione do wydatków niewygasających z upływem 2008 r. Jest również sprawa niecelowego pobrania przez Ministra Środowiska zaliczki w październiku 2008 r. na realizację zadań związanych z przygotowaniem konferencji stron ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. Minister Środowiska pobrał zaliczkę w wysokości blisko 76.000 tys. zł. Te środki zostały przekazane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zrealizowane wydatki były prawie trzyipółkrotnie niższe i wyniosły niecałe 22.000 tys. zł. Jest jeszcze sprawa nietrafnie prognozowanych dochodów. Jak już wspomniałam, w części 22 były one o ponad 80% wyższe od planowanych, a w części 41 – o ponad 60%.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNajwyzszejIzbyKontroliTeresaWarchalowska">Jeżeli chodzi o sprawozdawczość, to Najwyższa Izba Kontroli zaopiniowała pozytywnie bez zastrzeżeń sprawozdania budżetowe w części 41, natomiast w części 22 – Gospodarka wodna pozytywnie z zastrzeżeniami, ponieważ stwierdzono nieprawidłowości w Krajowym Zarządzie Gospodarki Wodnej, który jest dysponentem trzeciego stopnia. Stwierdzono, że sprawozdania jednostkowe RB-28 nie odzwierciedlały zapisów księgowych znajdujących się na koncie 130 – wydatki budżetowe, co wskazuje na naruszenie dyscypliny finansów publicznych. W tej sprawie NIK przygotowuje zawiadomienie do rzecznika dyscypliny finansów publicznych przy Ministrze Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNajwyzszejIzbyKontroliTeresaWarchalowska">Jeżeli chodzi o księgi rachunkowe, to NIK pozytywnie zaopiniowała wiarygodność ksiąg rachunkowych, skuteczność funkcjonowania procedur kontroli finansowej, poprawność formalną dowodów i zapisów księgowych tylko w jednej z czterech kontrolowanych jednostek, to jest w Ministerstwie Środowiska. W pozostałych kontrolowanych jednostkach, czyli Krajowym Zarządzie Gospodarki Wodnej, Regionalnym Zarządzie Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Regionalnym Zarządzie Gospodarki Wodnej w Warszawie ze względu na stwierdzone uchybienia Najwyższa Izba Kontroli wydała opinię pozytywną z zastrzeżeniami.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNajwyzszejIzbyKontroliTeresaWarchalowska">Podsumowując, Najwyższa Izba Kontroli, obserwuje wieloletnią tendencję znacznego przekraczania prognozowanych dochodów oraz zawyżania planowanych wydatków. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli oznacza to niską jakość planowania budżetowego przez dysponentów drugiego i trzeciego stopnia obydwu kontrolowanych części budżetowych. Konsekwencją planowania zbyt wysokich wydatków jest niewykorzystywanie środków, również w związku z niedostatecznym przygotowaniem zadań lub ich niepełną realizacją. Szczególnie jest to widoczne w finansowaniu zadań ze środków rezerw celowych. Niskie wykorzystanie środków z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” było skutkiem niezrealizowania zadań w kontrolowanym roku budżetowym. W celu wyeliminowania stwierdzonych uchybień i nieprawidłowości NIK, niezależnie od wniosków skierowanych do kierownictwa kontrolowanych jednostek, skierowała wnioski o charakterze systemowym również do Ministra Środowiska. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNIKTeresaWarchalowska">Przepraszam, mam jeszcze omówić wykonanie planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNIKTeresaWarchalowska">Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pozytywnie z zastrzeżeniami. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej miał w 2008 r. przychody wyższe o 27% niż przewidziane w planie po zmianach. Wydatki NFOŚiGW były niższe od planowanych o 22%. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły między innymi opóźnień w realizacji zadań w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, dofinansowania przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej w formie pożyczek płatniczych w kwocie ponad 51.000 tys. zł, co było niezgodne z celami i formą udzielonej pomocy określonymi w ustawie – Prawo ochrony środowiska, nieterminowego rozliczania efektów rzeczowych i ekologicznych osiąganych w wyniku realizacji umów dotacji i pożyczek, braku należytego nadzoru nad działalnością spółek, w których Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej był zaangażowany kapitałowo. Stwierdziliśmy również nieprawidłowość w sprawozdaniu budżetowym Rb-40 za pierwsze półrocze 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNIKTeresaWarchalowska">Ponadto Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła bardzo wysoki stan wolnych środków na koniec 2008 r. wynoszący prawie 2.300.000 tys. zł. Był on wyższy od planowanego o ponad 200% i o 60% wyższy niż na koniec 2007 r. Wyższy niż planowano stan wolnych środków wynikał głównie z wysokiego stanu środków na wyodrębnionych subfunduszach, na których zgromadzono środki w kwocie prawie 95% całości stanu wolnych środków. Najwyższa Izba Kontroli – po kontroli wykonania planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – wnosiła między innymi o rozważenie podjęcia działań, które miałyby doprowadzić do zmiany przepisów regulujących wydatki poszczególnych subfunduszy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNIKTeresaWarchalowska">W projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska skierowanej do Sejmu w styczniu 2009 r. (druk nr 1776) znalazł się zapis mówiący, że przychody z subfunduszy za zgodą ministra właściwego do spraw środowiska Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej może przeznaczyć na finansowanie wszystkich zadań z zakresu ochrony środowiska, które są określone w ustawie – Prawo ochrony środowiska. W związku z tym wydaje się, że problem bardzo wysokiego stanu wolnych środków pozostających na koncie NFOŚiGW z tytułu środków zgromadzonych w subfunduszach, na który corocznie zwracamy uwagę, być może zostanie rozwiązany, o ile Wysoka Izba przyjmie w proponowanym kształcie projekt ustawy zawarty w druku nr 1776. Wydaje się, że zostanie również rozwiązany problem pożyczek płatniczych. Po tym, jak Najwyższa Izba Kontroli kilkakrotnie formułowała wnioski w tej sprawie, w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska zawartym w druku nr 1776 jest zapis mówiący, że prefinansowanie przedsięwzięć współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej będzie się odbywać przy udziale oprocentowanych pożyczek, w tym pożyczek przeznaczonych na zachowanie płynności finansowej.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNIKTeresaWarchalowska">Z tego względu niezależnie od stwierdzeń zawartych w informacji Najwyższej Izby Kontroli w sprawie wykonania planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej te problemy już nie zostały poruszone. W celu zlikwidowania stwierdzonych nieprawidłowości Najwyższa Izba Kontroli wystąpiła do Ministra Środowiska przede wszystkim o podjęcie działań w celu zapewnienia pełnego wykorzystania zaplanowanych środków pomocy zagranicznej, w tym w szczególności przyspieszenie zadań realizowanych w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, a także o zmianę rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej NFOŚiGW oraz Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w celu określenia sposobu gospodarowania środkami pochodzącymi ze źródeł zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#WicedyrektorDepartamentuSrodowiskaRolnictwaiZagospodarowaniaPrzestrzennegoNIKTeresaWarchalowska">Do prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej NIK wystąpiła o podjęcie działań w celu zwiększenia wykorzystania środków przede wszystkim na przedsięwzięcia finansowane ze środków Funduszu Spójności, środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz innych zagranicznych posiadających opóźnienia celem niedopuszczenia do utraty lub zwrotu środków. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Chęć zabrania głosu sygnalizowała pani poseł Masłowska. Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję. Mam pytanie do Ministra Środowiska. Dane, o których tutaj mowa, są porażające, bo jeżeli plan został wykonany w zaledwie 53% i jeżeli w dziale 900 Minister Środowiska zablokował 320.000 tys. zł, to mam pytanie, ile i które projekty, które powinny być zrealizowane w 2008 r., z tego powodu nie zostaną zrealizowane. Te informacje są zwłaszcza dlatego porażające, że państwo zlikwidowaliście poprzednią listę rezerwową projektów. Teraz mamy taką dużą kwotę niewykorzystanych środków. Te dane są porażające zwłaszcza na tle ostrych norm narzuconych przez Unię Europejską w zakresie udziału w bilansie energetycznym energii pochodzącej z odnawialnych źródeł. Te wymagania stawiane nam przez Unię Europejską są przecież bardzo wysokie. Nie mamy szans w tak krótkim czasie na ich realizację.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dlatego uważam, że przez takie postępowanie Ministerstwa Środowiska będzie to kolejna zmarnowana szansa i kolejny duży krok do tego, żeby płacić wysokie kary za to, że Polska tych wysokich norm nie spełnia. Proszę mi odpowiedzieć na pytanie, jakie inwestycje i które projekty nie były zrealizowane w 2008 r. właśnie z tego powodu i co Minister Środowiska w tej sprawie w trakcie roku zrobił. Co Minister Środowiska zrobił, żeby nie dopuścić do takiej sytuacji? Wobec tego ja uważam, że należy, i w tej chwili to czynię, zgłosić wniosek o negatywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2008 r. w zakresie omawianych części budżetowych, zwłaszcza w części 22 – Gospodarka Wodna, części 41 – Środowisko, a także w zakresie realizacji planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Pani poseł, jeżeli zgłasza pani taki wniosek, to proszę sformułować go na piśmie. Przypomnę, że wniosek o negatywne zaopiniowanie wykonania budżetu państwa w 2008 r. w zakresie omawianych części budżetowych zostanie poddany pod głosowanie na posiedzeniu Komisji w dniu 3 lipca 2009 r. W tej chwili poprosił o głos pan minister Gawłowski. Później głos zabierze pan poseł Stanisław Stec, który zapisał się do głosu w dyskusji. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, mam nieodparte wrażenie, że uczestniczyliśmy w innych posiedzeniach Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Szkoda, że pan poseł Gosiewski, będąc referentem i koreferentem Komisji Finansów Publicznych, zapomniał dodać, że Komisja w sposób jednoznaczny zaopiniowała pozytywnie wykonanie budżetu państwa. Chcę przejść do rzeczy, bo rzeczywiście kilka szczegółowych informacji Komisji Finansów Publicznych się należy.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">W pierwszej kolejności chcę powiedzieć kilka słów na temat dochodów. Dochody rzeczywiście zostały wykonane w 189%, ale chcę przypomnieć, że dochody w części budżetowej 41 – Środowisko oraz części 22 – Gospodarka wodna stanowi 0,02% dochodów budżetu państwa. Trzeba pamiętać, że mówimy tutaj o kwotach, które są wyrażane w tysiącach bądź dziesiątkach tysięcy złotych, a nie milionach złotych. Trudno jest zaplanować wysokość dochodów w Białowieskim Parku Narodowym, ponieważ są one uzależnione od tego, czy pojawił się wiatrołom albo szkodnik. Jeżeli pojawi się wiatrołom albo szkodnik, który ma prawo pojawić się, to Białowieski Park Narodowy ma dochody z tytułu sprzedaży drewna. Planowano dochody w wysokości 15 tys. zł, ale wskutek wiatrołomów zostały zrealizowane w wysokości 401 tys. zł. W ujęciu procentowym wygląda to tak, że dochody zostały zrealizowane w wysokości 2674%. Nie da się zaplanować ani szkodnika, ani wiatrołomu. Podobnie sprawy mają się w innych działach części budżetowej 41 – Środowisko. Te większe od planowanych dochodów wynikają z tego,  że pojawiły się czynniki, które w normalnych warunkach nie pojawiają się. Od 1 stycznia 2008 r. wskutek porozumienia podpisanego jeszcze przez pana ministra Szyszkę Minister Środowiska przejął nadzór nad 10 technikami leśnymi. Planowaliśmy dochody na podstawie danych przekazanych nam przez dyrekcje tych szkół. Nie mieliśmy wiedzy ani doświadczenia, które pozwalałyby nam oszacować te dochody. Zaplanowaliśmy dochody w wysokości odpowiadającej danym otrzymanym od dyrekcji tych szkół. Okazało się, że dochody są większe, ale nie mieliśmy możliwości pozwalających na bardziej właściwe ich prognozowanie.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Jeżeli chodzi o wydatki, to zostały one zrealizowane w ponad 96% z wyjątkiem wydatków związanych z Programem Operacyjnym „Infrastruktura i Środowisko” – za chwilę omówię wszystkie zagadnienia związane z realizacją Programu „Infrastruktura i Środowisko”. Te wydatki zostały zaplanowane i zrealizowane w sposób właściwy. To nie dotyczy środków z rezerwy utworzonej pod działania związane z Programem Operacyjnym „Infrastruktura i Środowisko”. Należy pamiętać, że Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” jest największym w historii Unii Europejskiej programem operacyjnym, który został zatwierdzony przez Komisję Europejską w grudniu 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Nic na to nie poradzę, że poprzedni rząd nie zrobił nic, żeby ten program został zatwierdzony przez Komisję Europejską wcześniej. Przypominam, że jest to program na lata 2007-2013, co oznacza, że można było zatwierdzić ten program przed 2007 r. Komitet monitorujący dla tego programu, który określa kryteria i zasady wyłaniania projektów zarówno w trybie konkursowym jak i w trybie indywidualnym, polegającym na wprowadzeniu na listę indykatywną, został po raz pierwszy zwołany przez panią minister Bieńkowską w dniu 6 marca 2008 r. Na tym posiedzeniu Komitet Monitorujący ustalił kryteria i zasady, na podstawie których wyłaniani są beneficjenci na listę projektów indywidualnych i w procedurze konkursowej. Jakakolwiek lista stworzona wcześniej pod względem formalnoprawnym nie istniała. Ta lista miała tylko charakter roboczy. Będę to powtarzał za każdym razem wszystkim tym, którzy próbują dowodzić, że jakaś lista istniała. Nie mogła istnieć, ponieważ w pierwszej kolejności należy ustalić kryteria.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Te kryteria zostały ustalone na posiedzeniu Komitetu Monitorującego w dniu 6 marca 2008 r. Od tego dnia Minister Środowiska jak również pozostali ministrowie jako instytucje pośredniczące obsługujący Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” mogli rozpocząć realizację związanych z nim zadań. To oznacza jednak, że każdy projekt, który jest na liście indywidualnej lub jest wyłoniony w trybie konkursowym, musi spełniać określone kryteria i podlegać ocenie formalnej, merytorycznej pierwszego stopnia i merytorycznej drugiego stopnia. Procedura narzucona przez Komisję Europejską jest dość długotrwała, ale wszystkie projekty musiały przejść przez tę procedurę. To spowodowało, że nie było żadnych możliwości wykorzystania środków unijnych w 2008 r. w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”. To zupełnie inaczej przedstawia się w 2009 r. Wydano 133 potwierdzenia na realizację zadań związanych z Programem Operacyjnym „Infrastruktura i Środowisko” w części dotyczącej pięciu osi priorytetowych, dla których instytucją pośredniczącą jest Minister Środowiska. Podpisano 53 umowy o dofinansowanie. Łączna kwota dofinansowania w ramach tych zadań obejmuje 997.000 tys. zł. Rozpoczęto już realizację tych wydatków. Ten program został już uruchomiony i jest realizowany. Nie istnieją żadne zagrożenia dla realizacji tego przedsięwzięcia.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Jeżeli chodzi o ocenę realizacji wydatków w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego, to chcę powiedzieć, że wszystkie te wydatki zostały przeniesione do wydatków niewygasających z upływem 2008 r. i zostały zrealizowane w 2009 r. Niedawno odbyło się zorganizowane przez głównego donatora, czyli Norwegów, spotkanie, na którym oceniali oni stopień realizacji wydatków w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego we wszystkich krajach, które uczestniczą w tym programie. Norwegowie ocenili, że Polska w tym obszarze wypada najlepiej, a wśród polskich instytucji, które realizują zadania, Minister Środowiska został oceniony najwyżej. To jest ocena głównego donatora, czyli państwa, które finansuje realizację zadań w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Poślizgi wynikają głównie z tego, że projekty muszą być oceniane przez stronę norweską. Ta ocena trwa nierzadko kilka miesięcy. Nie możemy zrealizować tych wydatków, dopóki nie otrzymamy potwierdzenia, że projekt uzyskał akceptację strony norweskiej.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Jeżeli chodzi o zarzut dotyczący wzrostu zatrudniania, to chcę powiedzieć, że zawsze można powiedzieć, że zatrudnienie wzrosło i postawić kropkę, ale jeżeli przyjmie się do wiadomości, że przejęliśmy 10 techników leśnych, to stanie się jasne, że musiał nastąpić wzrost zatrudnienia. Jeżeli ktoś jednak o tym nie powie, to chce zbudować taki obraz, że w Ministerstwie Środowiska lawinowo następuje wzrost zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Chcę powiedzieć, że w 2008 r. realnie w samym Ministerstwie Środowiska ubyło etatów między innymi dlatego, że w 2008 r. została powołana do życia Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, która ma za zadanie uprościć i przyspieszyć procedurę wydawania decyzji ocen oddziaływania na środowisko. Te decyzje tak naprawdę wydaje się praktycznie dla każdej inwestycji realizowanej w Polsce. Jeżeli przeanalizowalibyśmy liczbę decyzji wydanych przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i porównali z liczbą decyzji wydanych przed jej utworzeniem w analogicznym okresie, to zobaczylibyśmy,  że wydała ona od 2 do 3 razy więcej decyzji, niż wcześniej. Nic na to nie poradzę,  że przez lata nie rozwiązywano tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Nic również nie poradzę na to, że Polska, która od 1 maja 2004 r. jest członkiem Unii Europejskiej, musi realizować trzy dyrektywy – dyrektywę siedliskową, ptasią i ocenową, i że przez te wszystkie lata nie rozwiązano problemu dotyczącego właśnie ocen oddziaływania na środowisko i wyznaczania obszarów w ramach Programu Natura 2000. Nic na to nie poradzę, że poprzednie rządy po prostu nie radziły sobie z tym. My dzisiaj ten problem rozwiązujemy w sposób realny. Przyspieszamy, a te opóźnienia, które są w dziedzinie wydawania ocen oddziaływania na środowisko, które w niektórych przypadkach sięgają nawet 4 czy 5 lat, staramy się definitywnie rozwiązać w taki sposób, żeby decyzje środowiskowe z całą procedurą odwoławczą nie były dłuższe niż 105 dni. Nie mówię oczywiście o postępowaniach sądowych, na których długość nie mamy żadnego wpływu. Taki cel założyliśmy sobie i po to powołaliśmy do życia Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Dyrekcja jest obecnie w trakcie tworzenia. To nie ułatwia pracy, ponieważ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska wydaje decyzje i organizuje się jednocześnie. Najważniejsze jednak jest to, że pierwsze miesiące działania Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska pokazują, że decyzja o jej powołaniu była trafna.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł Masłowskiej, która pytała o wykonanie planu jedynie w 53%, to środki zostały zablokowane, ponieważ chodziło o rezerwę pod realizację zadań w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”. Wszystkie te zadania, które będą realizowane ze środków Unii Europejskiej zostały już uruchomione. Zlikwidowaliśmy listę indykatywną. Na liście indykatywnej, czyli liście projektów kluczowych, znajdują się tylko te zadania, które były najlepiej przygotowane do realizacji. Trzeba powiedzieć, że są one i tak gorzej przygotowane do realizacji niż projekty wyłonione w drodze procedury konkursowej. To stało się jasne po szczegółowej analizie, ponieważ projekty wyłonione w drodze procedury konkursowej posiadają w zasadzie 100% dokumentacji. Chcę powiedzieć, że niektóre z tych projektów już są realizowane. Beneficjenci są gotowi do przedstawiania faktur do rozliczenia na bieżąco. Powtórzę jeszcze raz, że na liście indykatywnej pozostawiliśmy te projekty, które były najlepiej przygotowane. Te projekty są i tak gorzej przygotowane niż te projekty, które zostały wyłonione w drodze procedury konkursowej.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Ostatnie pytanie dotyczyło odnawialnych źródeł energii. Pani poseł również o to pytała. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował program wsparcia dla odnawialnych źródeł energii ze środków Unii Europejskiej. Na realizację tego programu przeznaczono 1.500.000 tys. zł. Ogłoszony został już jeden konkurs. Trwa rozstrzygnięcie tego konkursu. Projekty, które zostały zgłoszone, są oceniane. W 2010 r. zostanie ogłoszony następny konkurs na działania w zakresie odnawialnych źródeł energii. Procedury są zestandaryzowane. Wszyscy beneficjenci wiedzą, czego się od niego oczekuje i jakie są jego szanse na otrzymanie wsparcia ze środków NFOŚiGW. Działania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej są w pełni transparentne. Nie będzie już takich przypadków, jakie zdarzały się w przeszłości, że podejmowano decyzję o dofinansowaniu projektu, nie cofając się przed wymianą członków rady nadzorczej, którzy nie chcieli głosować za jego dofinansowaniem, ponieważ ktoś miał takie oczekiwania.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Powiem jeszcze kilka słów na temat kwot, ponieważ powiedziano, że NFOŚiGW w mniejszym stopniu wspiera inwestycje w dziedzinie ochrony środowiska. W 2006 r. wydatki NFOŚiGW związane z finansowaniem tych zadań wyniosły 2.108.000 tys. zł, w 2007 r. – 3.000.000 tys. zł, a w 2008 r. – 4.675.000 tys. zł, czyli o 1.675.000 tys. zł więcej niż w 2007 r. przy dużo niższych kosztach obsługi. Jeżeli chce się zbudować katastroficzny obraz, jak to niektórzy próbowali robić, to mówi się, że wzrosło zatrudnienie, nie informując jednocześnie, że przejęto 10 techników leśnych i że jest to konsekwencją decyzji podjętych jeszcze przez poprzedniego ministra. Jeżeli chce się powiedzieć, że źle zaplanowano dochody, to nie można powiedzieć, że nie jest możliwe zaplanowanie wysokości strat wywołanych przez wiatrołom lub szkodnika, ponieważ są to zjawiska, które występują w naturze. Tego nie da się zaplanować w ustawie budżetowej. Jeżeli chce się powiedzieć, że Minister Środowiska nie realizuje zadań w ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, to nie można powiedzieć, że dopiero ten rząd zrealizował cały pakiet działań pozwalających na uruchomienie tego programu i że tylko dzięki temu możliwa jest realizacja tych przedsięwzięć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo panu ministrowi za wyjaśnienia. Mamy teraz pełny obraz wykonania budżetu państwa w 2008 r. w zakresie omawianych części budżetowych. Rozumiem, że pani poseł Masłowska chce zabrać głos ad vocem. Nie dopuszczę do polemiki, ponieważ są kolejne zgłoszenia w dyskusji. Udzielę wyjątkowo głosu tylko pani poseł Masłowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Mam krótkie pytanie. Panie ministrze, kiedy ten program wsparcia opiewający na 1.500.000 tys. zł dla działań w dziedzinie odnawialnych źródeł energii został przygotowany? Czy te środki były do wykorzystania w 2008 r., czy może w 2009 r.? Wydaje mi się, że w wypowiedzi pana ministra zacierają się granicę. Mówimy o sprawozdaniu z realizacji budżetu państwa w 2008 r., a pan mówi o tym, co będzie robione w 2010 r. i co jest robione w 2009 r. Nas interesuje w tej chwili realizacja budżetu w 2008 r. Na omawianie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2009 r. przyjdzie stosowny czas. Kiedy konkretnie ten program wsparcia został przygotowany i kiedy będzie realizowany? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Pan minister, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMSStanislawGawlowski">Program został przygotowany i przyjęty przez radę nadzorczą Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w 2008 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Stec, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselStanislawStec">Dziękuję bardzo. Mam krótkie pytanie do prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W jaki sposób prezes NFOŚIGW zamierza zagospodarować wolne środki, które znajdują się na jego rachunku? Odpowiedź na to pytanie jest istotna, ponieważ z jednej strony mamy poważny deficyt budżetowy, a z drugiej strony niewykorzystane środki na rachunku Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Czy na przykład w ramach tych środków możliwe byłoby uzyskiwanie dopłat przez mieszkańców domów jednorodzinnych i wielorodzinnych zainteresowanych inwestycjami w urządzenia wytwarzające energię z energii słonecznej, których koszt jest dość wysoki? Ludzie są bardzo zainteresowani takimi dopłatami.  Czy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozważa dopłaty dla tych inwestorów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Rozumiem, że pani prezes Skucha odpowie na to pytanie. Bardzo proszę, pani prezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#ZastepcaprezesaNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, jeżeli chodzi o wykorzystanie przez osoby  fizyczne środków dostępnych w ramach programu dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii, to nie będą oni składać wniosków do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii ma trzy części. Pierwsza część, o której mówił pan minister, zawiera projekty o wartości powyżej 10.000 tys. euro. Wnioski na realizację tych projektów składane są do NFOŚiGW. W tej chwili przyjęta została część 2, w ramach której we współpracy z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będą dofinansowane projekty o wartości od 1000 tys. euro do 10.000 tys. euro. Jeżeli chodzi o mniejsze projekty, to współpracujemy z bankami.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#ZastepcaprezesaNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">W zeszłym tygodniu odbyło się spotkanie dotyczące możliwości finansowania  we współpracy z bankami projektów, których realizacją zainteresowane są osoby fizyczne. Mam bardzo gorącą prośbę do członków Komisji, ponieważ szeroka współpraca w tym zakresie wymaga zmiany przepisów. W projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska jest propozycja, która dawałaby osobom fizycznym większe szanse na korzystanie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jest propozycja zapisu, który mówi o dodatkowym instrumencie finansowym polegającym na częściowej spłacie kapitału, obok już funkcjonujących dopłat do odsetek od kredytu. To mogłaby być bardziej interesująca osoby fizyczne forma wsparcia, bo po zrealizowaniu inwestycji NFOŚiGW przelewałby kwotę równą 20-25% kosztów inwestycji na konto banku z przeznaczeniem na sfinansowanie przedsięwzięcia. W związku z tym obciążenia dla osób fizycznych realizujących takie projekty byłyby zdecydowanie niższe. Jesteśmy tym zainteresowani. Druga propozycja zawarta w tym projekcie ustawy, która dałaby szansę osobom fizycznym na skorzystanie z pomocy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, dotyczy możliwości szerszej niż dotychczas współpracy z bankami. Chodzi o to, żeby nie wyłaniać jednego banku w trybie ustawy o zamówieniach publicznych, lecz żeby tak jak to jest w przypadku projektów realizowanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w realizacji projektów uczestniczyły wszystkie banki, które spełniają określone kryteria. Te banki mogłyby współpracować z NFOŚiGW i podpisywać umowy z osobami fizycznymi. Jeżeli w trybie ustawy o zamówieniach publicznych ogłosimy wybór banku, to będziemy mogli wybrać tylko jeden bank, który nie będzie w stanie obsłużyć wszystkich osób fizycznych ubiegających się o pomoc finansową na terenie całej polski.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#ZastepcaprezesaNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Jeżeli chodzi o projekt dotyczący dofinansowania przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, to zaplanowano wydatki w kwocie 560.000 tys. zł. Jeżeli zaś chodzi o projekt wspierania projektów realizowanych przez osoby fizyczne przy pomocy takich instrumentów, jak dopłaty do kredytów i spłata części odsetek, to planuje się wydatki rzędu 200.000 tys. zł – 300.000 tys. zł. Środki na ten cel pochodzą głównie z subfunduszu opłat zastępczych i kar.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#ZastepcaprezesaNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Chcielibyśmy również prosić o to, żeby ze środków zgromadzonych w tym subfunduszu można było finansować nie tylko inwestycje w odnawialne źródła energii, ale również inwestycje wpływające na oszczędność energii. Chodzi o to, że jest to integralna część wielu projektów, które mogłyby być realizowane. Mam nadzieję, że proponowany przez nas kompleksowy pakiet rozwiązań będzie satysfakcjonujący zarówno dla beneficjentów realizujących duże projekty, jak i dla osób fizycznych realizujących małe projekty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo. Mam nadzieję, że wyjaśnienia w sprawie formułowanych opinii przedstawione, zwłaszcza przez pana ministra, zostaną przez państwa wzięte pod uwagę. Pan minister poprosił jeszcze o głos. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#SekretarzstanuwMSStanislawGawlowski">Mam jeszcze jedną drobną uwagę, która jednak dobrze obrazuje sytuację. Wykonanie wydatków w ramach Funduszu Spójności do końca 2007 r. wyniosło 29%, podczas gdy do końca 2008 r. – 49%. W ciągu jednego roku zwiększyliśmy realizację tych wydatków o 20% w sytuacji, gdy przez kilka lat zrealizowane wydatki w ramach tego funduszu wyniosły 29%. Mówię o tym, żeby pokazać, że same liczby bronią wykonania budżetu państwa w 2008 r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że nie ma więcej chętnych do zabrania głosu w dyskusji. Pan minister odpowiedział na wszystkie zadane pytania. Czy pan poseł chce jeszcze zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Tak, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Chciałbym powiedzieć tylko kilka zdań. Po pierwsze, szanowny panie ministrze, spodziewałem się tego, że pan w odpowiedzi na przedstawioną przeze mnie opinie odpowie, że uczestniczyliśmy w innych posiedzeniach Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Chcę powiedzieć, że wziąłem stenogram z posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa i na jego podstawie omówiłem przebieg dyskusji na posiedzeniu Komisji, nie dodając nawet jednego zdania. Mówię o tym, żeby nie było żadnych wątpliwości. Tłumaczenia pana ministra, że rozpoczęto realizację jakichś projektów są nieprzekonujące, bo chcę przypomnieć, że mówimy o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za 2008 r. W 2008 r., panie ministrze, było bardzo źle. Naprawdę, było bardzo źle. Nie można bez przerwy zrzucać winy na poprzedni rząd. Mam tylko cichą nadzieję, że te wszystkie uwagi, które zgłosiła Najwyższa Izba Kontroli i które my zgłosiliśmy w trakcie prac Komisji, zostaną przez pana przyjęte i przeanalizowane tak, żeby realizacja budżetu państwa w 2009 r. była lepsza. To będziemy oceniać w przyszłym roku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Pan poseł tak naprawdę nie zadał pytania. Pan minister poprosił o głos. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#SekretarzstanuwMSStanislawGawlowski">Pan poseł znowu zapomniał dodać, że cytował sam siebie, ponieważ dokładnie to samo mówił na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Jeżeli chodzi o niektóre sprawy, to nie czekamy na wyniki kontroli Najwyższej Izby Kontroli, bo w części dotyczących na przykład subfunduszy uruchomiliśmy już ten proces uelastycznienia. Sami dostrzegamy, że na kontach subfunduszy gromadzone są środki i że przy tym stanie prawnym nie jesteśmy w stanie ich uruchomić. Z jednej strony mamy taką sytuację, a z drugiej strony musimy realizować bardzo wymagające zadania związane z realizacją traktatu akcesyjnego w części dotyczącej gospodarki wodno-ściekowej czy części dotyczącej gospodarki odpadami. Rozumiemy to, że potrzebujemy środków finansowych na realizację tych zadań, w związku z tym podjęliśmy już pewne działania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo. Zakończyliśmy realizację pkt 1 porządku obrad. Przystępujemy do realizacji pkt 2 porządku obrad, czyli rozpatrzenia opinii Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r w:</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">a) części budżetowej 32 – Rolnictwo,</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">b) części budżetowej 33 – Rozwój Wsi,</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">c) części budżetowej 35 – Rynki rolne,</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">d) części budżetowej 62 – Rybołówstwo,</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">e) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 6, 7, 8, 16, 41, 49, i 50,</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">f) programach wieloletnich, w zakresie pozycji 38, 39, 40, 41 i 42,</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">g) przychodach i wydatkach państwowych funduszy celowych – planie finansowym Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych,</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">h) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów:</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– 010 – Rolnictwo i rybołówstwo,</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– 050 – Rybołówstwo i rybactwo,</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">i) planach finansowych:</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– Agencji Rynku Rolnego,</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,</u>
          <u xml:id="u-35.14" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">– Jednostek Doradztwa Rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-35.15" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Referentem Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi i koreferentem Komisji Finansów Publicznych jest pan poseł Stanisław Stec. Panie pośle, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselStanislawStec">Pani przewodnicząca, panie i panowie posłowie, panie ministrze, widzę, że więcej gości uczestniczyło w tej części posiedzenia, która poświęcona była sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa w częściach budżetowych, dla których właściwą jest Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa niż …</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Ale uczestniczy w posiedzeniu pan minister Plocke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselStanislawStec">Wiem, ale myślę, że rolnictwo powinno gromadzić liczniejszych gości, ponieważ ma bardziej znaczący wkład w rozwój Polski niż ochrona środowiska. Szanowni państwo, chcę powiedzieć, że Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi po przeprowadzeniu burzliwej dyskusji dotyczącej uwag sformułowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa w 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselStanislawStec">Jako koreferent Komisji Finansów Publicznych również pozytywnie oceniam wykonanie budżetu państwa w 2008 r. w zakresie omawianych części budżetowych, bo gdyby nie Wspólna Polityka Rolna realizowana przez resort rolnictwa oraz Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Polska w 2008 r. byłaby płatnikiem netto do budżetu Unii Europejskiej. Przypomnę, że środki z budżetu Unii Europejskiej są wyższe o 4.000.000 tys. zł od składki Polski do budżetu Unii Europejskiej. Większość tych środków Polska otrzymuje w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Mimo tego, że w 2008 r. uruchomiono w ramach Wspólnej Polityki Rolnej tylko 9 działań, chcę podkreślić,  że wniesiono duży wkład w zakresie terminowej realizacji płatności bezpośrednich.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselStanislawStec">Jeżeli już o tym mówię, to w imieniu członków Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi chcę prosić panią prezes Szalczyk, żeby poinformowała członków Komisji Finansów Publicznych, kiedy zostaną uruchomione pozostałe działania w ramach PROW 2007-2013. Była mowa o tym, że stanie się to do końca czerwca 2009 r. Czy są szanse na to, że ten termin zostanie dotrzymany? Na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwracano uwagę na to, że nie został zrealizowany plan wydatków zwłaszcza w części budżetowej  32 – Rolnictwo, w której wydatki zostały zrealizowane w 86%, w tym wydatki na rolnictwo ekologiczne zrealizowano w 62%, wydatki na postęp biologiczny produkcji zwierzęcej – w 86%, wydatki na dopłaty do ubezpieczeń płodów rolnych – w 57%. W części budżetowej 85 – budżety wojewodów zrealizowano w wydatki związane ze zwalczaniem chorób zakaźnych w 84%.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PoselStanislawStec">Jeżeli chodzi o dopłaty do ubezpieczeń, to jest oczywiste, że rolnicy muszą zawierać umowy ubezpieczenia, żeby można było realizować wydatki związane z dopłatami do tych ubezpieczeń. Zdaję sobie sprawę z tego, że potrzebna jest popularyzacja tego instrumentu wsparcia dla rolników chcących ubezpieczyć swoje płody rolne. Powtarzam jeszcze raz, że nie jest możliwe dopłacanie do umów ubezpieczenia, które nie zostały zawarte. Jeżeli chodzi o ubezpieczenia od skutków suszy, to należy zmienić przepisy ustawy, ponieważ składka w wysokości 10% wartości ubezpieczenia jest nie do udźwignięcia dla rolników. Zwracam uwagę na to, że dopłaty do tych ubezpieczeń nie funkcjonują.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PoselStanislawStec">Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie może odpowiadać za to, że nie otrzymał wszystkich środków, ponieważ w grudniu 2008 r. środki zostały zablokowane. W związku z tym nie można obciążać Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi winą za to, że zaplanowane wydatki w budżecie państwa nie zostały zrealizowane. Nie można również winić Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi za to, że na koniec 2008 r. pojawiły się pewne zobowiązania wymagalne. Chcę podkreślić z dużą mocą, że z zadowoleniem trzeba przyjąć, że w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencji Rynku Rolnego oraz w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi księgi rachunkowe były prowadzone prawidłowo, a ich dokumentacja nie budziła zastrzeżeń Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PoselStanislawStec">To dobrze, że Najwyższa Izba Kontroli interesuje się tym zagadnieniem, ponieważ tylko ona sprawdza, czy dokumentacja sporządzana jest zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Jeżeli w tym zakresie odnotowuje się postęp w jednostkach administracji państwowej, to należy ocenić to pozytywnie. Wyrażam przekonanie, że doświadczenia zebrane w 2008 r. w zakresie pozyskiwania środków z Unii Europejskiej będą procentować w 2009 r. i że planowane na 2009 r. wydatki w tym zakresie zostaną zrealizowane w 100%. Mam nadzieję, że będzie to miało przynajmniej częściowy wpływ na poprawę sytuacji na polskiej wsi, która nie jest łatwa, uwzględniając sytuację, w jakiej znajdują się obecnie hodowcy bydła w związku z tym, że ceny skupu mleka, który jest niezbędnym artykułem spożywczym, są poniżej kosztów produkcji. Na to jednak nie ma również wpływu resort rolnictwa. Możliwe działania zależą tylko od polityki Unii Europejskiej. Resort rolnictwa nie może podejmować decyzji wbrew polityce Unii Europejskiej. Najważniejszym zadaniem w 2009 r. jest to, żeby zaabsorbować 100% środków z Unii Europejskiej. Reasumując, proponuję, żeby Komisja Finansów Publicznych przyjęła pozytywną opinię w sprawie realizacji w 2008 r. budżetu państwa w zakresie części budżetowych właściwych Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo, panie pośle. O zabranie głosu proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuiFinansowNIKElzbietaKramarczyk">Pani przewodnicząca, w imieniu Najwyższej Izby Kontroli głos zabierze pan doradca Jerzy Dawidek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Oczywiście, to państwo ustalacie, kto przedstawia opinię w imieniu NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#DoradcatechnicznywNajwyzszejIzbieKontroliJerzyDawidek">Dziękuję, pani przewodnicząca. Chcę powiedzieć, że kontrola wykonania budżetu państwa została przeprowadzona w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w Agencji Rynku Rolnego, w Agencji Nieruchomości Rolnych, Głównym Inspektoracie Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz w Zespole Szkół Ogrodniczych w Bydgoszczy. Wykonanie budżetu państwa w częściach, których dysponentem jest Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zostało ocenione pozytywnie w części budżetowej 33 – Rozwój wsi oraz w części budżetowej 35 – Rynki rolne oraz pozytywnie z zastrzeżeniami w części 62 – Rybołówstwo i w części 32 – Rolnictwo. Najwyższa Izba Kontroli nie wnosi uwag do realizacji budżetu państwa przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie gromadzenia dochodów budżetowych i ich terminowego odprowadzania do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#DoradcatechnicznywNajwyzszejIzbieKontroliJerzyDawidek">Planowane dochody zostały wykonane w 105%, chociaż w niektórych częściach ich prognoza była niezbyt trafna. W trakcie 2008 r. planowane wydatki zostały zwiększone o 4,3% i na koniec roku zostały wykonane w 96,4% planu po zmianach łącznie z wydatkami niewygasającymi. Kwota środków przeniesionych w 2008 r. do wydatków nie wygasających z upływem roku wyniosła około 1.400.000 tys. zł i była około dziesięciokrotnie wyższa niż w 2007 r. Najwyższa Izba Kontroli ocenia takie przenoszenie jako działanie zmniejszające przejrzystość finansów publicznych, na co zwracaliśmy uwagę już w latach poprzednich. Wystąpiły zobowiązania wymagalne w wysokości około 140.000 tys. zł, które powstały w wyniku nieprzekazania w grudniu 2008 r. przez Ministra Finansów Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi blisko 260.000 tys. zł. W 2008 r. struktura wydatków była podobna do struktury wydatków w 2007 r. Największe wydatki zrealizowano w związku z zadaniami realizowanymi przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencję Rynku Rolnego. W 2008 r. obie agencje otrzymały około 16.600.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#DoradcatechnicznywNajwyzszejIzbieKontroliJerzyDawidek">Wysoka Komisjo, zwrócenia uwagi wymaga stopień wykorzystania niektórych pozycji rezerw celowych. Z największej w ujęciu kwotowym rezerwy na finansowanie projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej w poz. 8 rozdysponowano jedynie 6.300.000 tys. zł, czyli o 14.900.000 tys. zł mniej niż planowano. Przyczyną niskiego wykorzystania było przeszacowanie ich wysokości na etapie planowania oraz brak zapotrzebowania na środki ze strony dysponentów części budżetowych, w tym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#DoradcatechnicznywNajwyzszejIzbieKontroliJerzyDawidek">Pozytywnie oceniamy wykonanie planów finansowych przez agencje rolnicze. Plany zostały wykonane prawidłowo. Nadzór nad ich wykonaniem sprawowany był właściwie. Zgodnie z przeznaczeniem zostały wykorzystane otrzymane z budżetu państwa środki finansowe. Zastrzeżenia mieliśmy tylko do niektórych danych planistycznych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przy określaniu kosztów inwestycji i zakupów inwestycyjnych oraz określaniu wysokości krajowej płatności do powierzchni upraw rzepaku wykorzystywanych na cele energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#DoradcatechnicznywNajwyzszejIzbieKontroliJerzyDawidek">W odniesieniu do organizacji stanu księgowości, w tym skuteczności funkcjonowania procedur kontroli finansowej, poprawności formalnych dowodów i zapisów księgowych oraz wiarygodności ksiąg rachunkowych wydaliśmy opinię negatywną dla Zespołu Szkół Ogrodniczych w Bydgoszczy, opinię pozytywną z zastrzeżeniami dla Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz pozytywną bez zastrzeżeń dla pozostałych kontrolowanych jednostek, czyli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz agencji rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#DoradcatechnicznywNajwyzszejIzbieKontroliJerzyDawidek">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, dobiega końca realizacji i następuje obowiązek rozliczenia sektorowych programów operacyjnych oraz Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich realizowanego w latach 2004-2006. W ocenie NIK nie ma zagrożenia niewykorzystania przeznaczonych środków na realizację Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja oraz Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Takie zagrożenie istnieje w odniesieniu do Sektorowego Programu Operacyjnego Rybołówstwo. Zwrócenia uwagi wymaga fakt, że do końca czerwca 2009 r. zaplanowano wydatkowanie lub znowelizowanie jeszcze 20 rozporządzeń wymaganych ustawą z dnia 7 marca o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#DoradcatechnicznywNajwyzszejIzbieKontroliJerzyDawidek">Pragnę również poinformować Wysoką Komisję, że Najwyższa Izba Kontroli zwraca uwagę, że w Agencji Nieruchomości Rolnych kumulowane są środki na funduszu rezerwowym Agencji, z którego mogą być pokrywane tylko straty za ubiegły rok obrotowy. Stan funduszu rezerwowego w ostatnich latach wzrastał systematycznie.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#DoradcatechnicznywNajwyzszejIzbieKontroliJerzyDawidek">Zwrócenia uwagi wymaga również fakt, że agencje otrzymywały środki na realizację programów współfinansowanych z budżetu Unii Europejskiej, które były ujmowane w poszczególnych latach. Środki te były przekazane bezpośrednio przez Ministra Finansów za pośrednictwem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w formie dotacji celowej przeznaczonej na współfinansowanie wydatków w ramach Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej. Zdaniem NIK brak ujęcia tych dotacji w planach finansowych agencji rolniczych prezentowanych w ustawie budżetowej pozostaje w sprzeczności z zasadą jawności i przejrzystości finansów publicznych. W 2008 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa poza planem finansowym na zadania z zakresu Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej wydatkowała około 18.000.000 tys. zł, a Agencja Rynku Rolnego – około 600.000 tys. zł. Zdaniem NIK, na co zwrócono już uwagę w 2008 r., celowe byłoby ujmowanie w planach finansowych agencji rolniczych finansowania agencji rolniczych z takich środków. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo. Chęć zabrania głosu sygnalizował pan poseł Kowalczyk. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselHenrykKowalczyk">Pani przewodnicząca, panie ministrze, Wysoka Komisjo, nawiązując do wypowiedzi pana posła Steca, rzeczywiście w niektórych sprawach trudno formułować jakieś uwagi pod adresem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jeżeli nie otrzymał w grudniu 2008 r. środków finansowych. Trzeba jednak te uwagi kierować do Ministra Finansów i do całego rządu, ponieważ powstające zobowiązania wymagalne są faktem. To oznacza, że liczne zadania nie mogły być zrealizowane w 2008 r. i ich finansowanie zostało przesunięte na 2009 r. Wydatki budżetu państwa na rolnictwo w 2009 r. są dramatycznie niższe niż w 2008 r. To wpłynie na pogorszenie sytuacji rolnictwa w 2009 r. Już pojawiły się problemy z realizacją programu „Szklanka mleka w szkole”, dopłat do materiału siewnego czy rekompensat za kwoty mleczne, co było wynikiem braku realizacji dotacji w wysokości 82.000 tys. zł dla Agencji Rynku Rolnego. Nie w pełni również została zrealizowana dotacja dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, co spowodowało brak realizacji niektórych zadań. Myślę, że warto zauważyć, że planowany wynik finansowy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa musi budzić obawy, ponieważ w porównaniu z 2007 r., w którym ARiMR zanotowała ujemny wynik w wysokości 78.000 tys. zł, w 2008 r. ARiMR zanotowała ujemny wynik w wysokości 546.000 tys. zł. Te wyniki będą miały wpływ na realizację budżetu państwa w 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselHenrykKowalczyk">Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z powodu niesystematycznego finansowania i braku szybkiej reakcji na sytuację, w której nastąpił gwałtowny wzrost stóp procentowych w pierwszej połowie 2008 r., miała kłopoty z udzielaniem i obsługą kredytów preferencyjnych. Przez wiele miesięcy brakowało środków na kredyty preferencyjne. Można nawet powiedzieć, że tylko w niektórych miesiącach udzielano kredytów preferencyjnych. To spowodowało również, że minimalne oprocentowanie kredytów preferencyjnych zostało podwyższone do 3,5%, co właściwie powoduje, że warunki ich udzielania przestają być preferencyjne.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselHenrykKowalczyk">Przypominam, że rolnicy musieli się zmagać klęską suszy oraz złą sytuacją na rynku. Minimalne oprocentowanie kredytu preferencyjnego w wysokości 3,5% to dwukrotnie więcej niż oprocentowanie dopuszczone i notyfikowane przez Komisję Europejską dla kredytów preferencyjnych. To są sprawy, które są niepokojące. One nie mają wpływu na ocenę Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ponieważ jeżeli nie otrzymuje środków finansowych, to trudno mówić o jego odpowiedzialności za realizację zadań.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PoselHenrykKowalczyk">Dramatyczna sytuacja miała miejsce w szkołach rolniczych. Ta sytuacja wynikała, po pierwsze, z bardzo skromnych wydatków zaplanowanych na ten cel w ustawie budżetowej na 2008 r. i, po drugie, nieprzekazania jakichkolwiek środków finansowych na ten cel w trakcie 2008 r. Chcę zwrócić uwagę na to, że specyfika szkół rolniczych jest inna niż specyfika innych szkół. Jeżeli porównamy wydatki na prowadzenie szkół poniesione w 2007 r., które wyniosły 58.000 tys. zł, i w 2008 r., które wyniosły w 106.000 tys. zł, to zauważymy wprawdzie, że nastąpił 100% wzrost tych wydatków, ale musimy wziąć pod uwagę, że w 2007 r. prowadzonych było 12 szkół rolniczych, a w 2008 r. – 38 szkół rolniczych. Jeżeli te liczby zestawi się obok siebie i porówna się je, to stanie się jasne, dlaczego szkoły rolnicze znalazły się w 2008 r. w dramatycznej sytuacji. Szkoły rolnicze z tego powodu przeżywały bardzo poważny kryzys w 2008 r. To niestety przenosi się na 2009 r. To, że Zespół Szkół Ogrodniczych w Bydgoszczy nie wykorzystał dotacji, świadczy o tym, że te środki finansowe zostały skierowane tam, gdzie nie było takiej potrzeby, czyli na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PoselHenrykKowalczyk">Realizacja budżetu państwa w 2008 r. w częściach budżetowych, których dysponentem jest Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wyjąwszy wydatki na finansowanie projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej, nie zależała od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Te kłopoty zostały spowodowane tym, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie otrzymał w grudniu środków finansowych, co w latach poprzednich było niespotykane. Trzeba jednak powiedzieć, że realizacja wydatków na finansowanie projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej była bardzo zła. Ten zarzut nie dotyczy tylko rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#PoselHenrykKowalczyk">Trzeba powiedzieć, że na tle innych części budżetowych rolnictwo wypada najlepiej pod tym względem. Wykorzystanie środków w wysokości 6.000.000 tys. zł z rezerwy nr 8, w ramach której zaplanowano wydatki w wysokości 21.000.000 tys. zł, jest zasługą tylko rolnictwa. Tak naprawdę jednak realizowane były przede wszystkim dopłaty bezpośrednie oraz ta część Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, która wynikała jak gdyby z tego, co zrobiono w latach poprzednich, czyli rent strukturalnych, gospodarstw niskotowarowych i tak dalej. Nie było realizacji nowych zadań. Mam na myśli bardzo długo oczekiwane działania w dziedzinie przetwórstwa rolno-spożywczego. Mimo tego, że rozpoczęły się nabory i rozpoczęto ręczne sprawdzanie tych wniosków, nie wydano na realizację tego programu nawet 1 zł, co w obecnej sytuacji, w której znaleźli się rolnicy i zakłady przetwórstwa rolno-spożywczego, należy uznać za ogromne zaniechanie. W trakcie posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbyła się dyskusja, w wyniku której Komisja większością głosów koalicji rządzącej pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2008 r., ale trzeba pamiętać, że pojawienie się należności wymagalnych spowodowane tym, że Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie otrzymał w grudniu 2008 r. środków finansowych, oraz pojawienie się trudności w realizacji kredytów preferencyjnych spowodowały, że został zgłoszony wniosek o negatywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2008 r., który miałby poniekąd zmobilizować Ministra Finansów przed zapowiadaną nowelizacją ustawy budżetowej na 2009 r. do tego, żeby budżetu rolnictwa nie dotykać, bo i tak w 2009 r. jest dramatycznie zły. Negatywna opinia byłaby takim sygnałem, który mógłby powstrzymać Ministra Finansów przed dalszym obniżaniem wydatków budżetu państwa w rolnictwie. Chcę zwrócić uwagę na to, że zaplanowane na 2009 r. są o 30% niższe niż w 2008 r. Tutaj naprawdę nie ma już na czym oszczędzać. Te zadania, które są realizowane w 2009 r., należą do zadań ustawowych. Chcąc nie chcąc, zmuszeni będziemy do podejmowania chaotycznych decyzji w sprawie zmian w planach finansowych agencji rolniczych. Mam tutaj na myśli decyzję Komisji w sprawie zmian w planach finansowych ARR z przeznaczeniem na program „Szklanka mleka w szkole” i na dopłaty do materiału siewnego. Przecież to są wydatki, które bardzo łatwo zaplanować. Nie trzeba dokonywać zmian w planach finansowych agencji rolniczych, żeby zapewnić ciągłość ich finansowania. Znacznie lepiej byłoby, gdyby ARR miała zaplanowane wydatki na ten cel w odpowiedniej wysokości, bo to pozwalałoby jej spokojnie realizować nałożone na nią przez ustawodawcę zadania. Z realizacji tych zadań nikt Agencji Rynku Rolnego nie zwolnił. Po co rolnicy mają wydzwaniać do ARR i ubliżać niekiedy jej pracownikom za to, że nie realizują tych zadań, do realizacji których są ustawowo zobowiązani. Cóż są jednak winni pracownicy ARR, która nie otrzymuje środków na realizację tych zadań? Żeby takich sytuacji uniknąć, należy planować bardziej realnie wydatki w ustawie budżetowej. Nie można tego traktować jak suchych liczb, które dowolnie można zmniejszać w obliczu koniecznych oszczędności. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo. Czy pan minister chce zabrać głos po wystąpieniu pana posła Kowalczyka? Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, pani minister, Wysoka Komisjo, panie i panowie, po pierwsze, chcę podziękować Najwyższej Izbie Kontroli za wnikliwą analizę wydatków i dochodów budżetowych zrealizowanych w częściach budżetowych, których dysponentem jest Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jestem przekonany, że część wniosków, które zostały sformułowane, przestanie być aktualnych w związku przygotowywanymi zmianami legislacyjnymi. Myślę, że w 2009 r. niektóre problemy zostaną rozwiązane.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o wykonanie budżetu państwa w 2008 r., to chcę zauważyć, że został on przygotowany na podstawie założeń przygotowanych przez rząd w 2007 r. Wydaje się nam, że wszystkie te zadania ustawowe, których realizacja została wpisana do ustawy budżetowej, zostały zrealizowane przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W niektórych działach realizacja wydatków rzeczywiście nie była zadowalająca. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o rządowy Program „Szklanka mleka w szkole” i Program dopłat do materiału siewnego, to ostatnio Komisja Finansów Publicznych podjęła słuszną decyzję, pozytywnie opiniując zmiany w planie finansowym Agencji Rynku Rolnego. Mam nadzieję, że te problemy, które dotyczą finansowania wydatków bieżących zostaną również rozstrzygnięte. Chcę również powiedzieć, że przyjęto harmonogram realizacji programu „Szklanka mleka w szkole” w roku szkolnym 2009/2010. Rozporządzenie Rady Ministrów w tej sprawie jest już realizowane. W realizacji programu „Szklanka Mleka w szkole” w roku szkolnym 2009/2010 nastąpią pewne korekty. Ze względów organizacyjnych i technicznych chcemy, żeby jak najwięcej środków finansowych zostało przeznaczonych na zakup mleka. Chodzi o to, żeby ta pomoc była adresowana do dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o sprawę ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, to wydatki zostały zrealizowane w wysokości 169.000 tys. zł. W ustawie budżetowej na 2008 r. zaplanowano wydatki w wysokości 545.000 tys. zł. Jak powiedział pan przewodniczący Stec, referent Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, trudno jest zrealizować zaplanowane wydatki w sytuacji, w której rolnicy nie zawierają umów ubezpieczeń. Poziom wykonania tych wydatków był taki, jak to wynika ze sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o kolejne ważne realizowane zadanie pod nazwą „zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do działalności rolniczej”, to w 2008 r. zrealizowaliśmy wydatki w wysokości 501.000 tys. zł. W ustawie budżetowej na 2008 r. zaplanowano wydatki na ten cel w wysokości 650.000 tys. zł. Niewykonanie w 2008 r. planowanych wydatków wynika z tego, że takie było zapotrzebowanie rolników. Monitorujemy sytuację z 2009 r. W pierwszym półroczu 2009 r. w ramach tego programu zrealizowaliśmy wydatki w wysokości 340.000 tys. zł. Mówię o tym, żeby zaspokoić ciekawość państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o choroby zakaźne, to mogę powiedzieć, że udało nam się rozpocząć realizację programu zwalczania chorób zakaźnych, w tym choroby Aujeszky’ego, a także zwiększyć zatrudnienie w Inspekcji Weterynaryjnej szczebla powiatowego, wojewódzkiego i centralnego. Uzyskaliśmy dodatkowe środki finansowe na zwalczanie chorób zakaźnych w wysokości 40.000 tys. zł. Można w związku z tym powiedzieć, że w 2008 r. liczne zadania zostały dobrze zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Pan poseł zwrócił uwagę na problemy z funkcjonowaniem szkół rolniczych. Ta sytuacja rzeczywiście wymaga poszerzonych analiz. Z danych, które są w posiadaniu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wynika, że w 2007 r. zrealizowano na ten cel wydatki w wysokości 63.000 tys. zł, a w 2008 r. w związku z utrzymaniem 30 szkół rolniczych zrealizowano wydatki w wysokości 121.000 tys. zł. W 2009 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi prowadzi 47 szkół rolniczych, a zaplanowane wydatki na ten cel na 2009 r. wynoszą 119.000 tys. zł. Oznacza to, że MRiRW prowadzi więcej szkół rolniczych, a zaplanowane wydatki na ten cel będą niższe. To jest problem, nad którym Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi musi zastanowić się, ponieważ sytuacja szkół rolniczych jest pochodną możliwości finansowania z budżetu państwa. Jest to problem, nad którego rozwiązaniem będziemy pracować.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o klęskowe kredyty preferencyjne, to w 2008 r. rolnikom, którzy zostali dotknięci klęską suszy, wypłacono 230.000 tys. zł ze środków budżetu państwa oraz 15.000 tys. zł rolnikom, których gospodarstwa ucierpiały w wyniku klęski huraganu w sierpniu 2008 r. Przyznaję, że w 2008 r. oprocentowanie klęskowych kredytów preferencyjnych ulegało zmianom. Maksymalne oprocentowanie wynosiło 3,5%. Pan poseł doskonale orientuje się w tym zagadnieniu i wie, że w 2009 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów, które definitywnie uporządkowało tę sprawę. Od tej pory rolnik płaci oprocentowanie w wysokości 2%, a łączne oprocentowanie nie może przekroczyć 1,5 stopy redyskonta weksli i prowizji w wysokości 2%. Wydaje się, że to rozwiązanie powinno spowodować, że nie będziemy doświadczać problemów z udzielaniem tych kredytów. Przypomnę, że wysokość akcji kredytowej w 2008 r. to 3.500.000 tys. zł, czyli było na poziomie 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o wykorzystanie środków w ramach programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2004-2006, na co zwracał w swoim wystąpieniu pan poseł, to dzięki działaniom podjętym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz beneficjentów zrealizowano te wydatki w wysokości 99,7%. To jest bardzo dobry wynik. Oznacza on, że w tym obszarze Polska radzi sobie coraz lepiej.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Przy okazji chcę powiedzieć jedno zdanie na temat innego bardzo ważnego problemu realizowanego przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Mam na myśli Program Operacyjny „Rybołówstwo” i „Przetwórstwo Rybne” na lata 2004-2006 r. Na koniec grudnia 2008 r. program został zrealizowany w 93%. Przyznaję, że w tej dziedzinie mamy zaległości. Komisja Europejska podjęła decyzję, że do końca czerwca 2009 r. możemy zrealizować jeszcze dwa zadania dotyczące chowu i hodowli ryb oraz przetwórstwa rybnego. Mam nadzieję, że po rozliczeniu tych dwóch zadań, co nastąpi do końca czerwca 2009 r., wskaźnik realizacji programu wzrośnie. Mam nadzieję, że będziemy mogli powiedzieć, że Polska wykorzystała około 95% środków. Na tyle szacujemy nasze możliwości. Niepełne wykorzystanie wynika z tego, że w okresie realizacji programu ze strony beneficjentów nie było zainteresowania uczestnictwem w niektórych działaniach. Popełniono również liczne błędy w realizacji tego programu. Podkreślam, że również nie jesteśmy zadowoleni z tego niskiego poziomu realizacji programu.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Reasumując, chcę powiedzieć, że zadania, które powierzono do realizacji Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 2008 r., zostały wykonane. Wydaje się, że w 2009 r. uda nam się dokonać stosownych korekt tam, gdzie to konieczne. Mam nadzieję, że zadania, które powierzono nam do realizacji, wykonamy przynajmniej w takim stopniu jak w 2008 r. To wszystko, pani przewodnicząca. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Myślę, że pan minister odpowiedział na zadane pytania. Opinia Najwyższej Izby Kontroli została przedstawiona w sposób bardzo szczegółowy. Chcę podziękować za to pani dyrektor Elżbiecie Kramarczyk oraz jej współpracownikom z NIK. Winna jestem paniom i panom posłom sprostowanie. Głosowanie w sprawie zgłoszonych wniosków w sprawie zaopiniowania wykonania w 2008 r. budżetu w poszczególnych częściach budżetowych odbędzie się na posiedzeniu Komisji w dniu 2 lipca 2009 r., a nie, jak wcześniej powiedziałam, w dniu 3 lipca 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSkowronska">W związku z tym, że zrealizowaliśmy porządek dzienny posiedzenia, chcę podziękować naszym gościom, zwłaszcza pani minister Elżbiecie Suchockiej-Roguskiej, ponieważ uczestniczy ona w opiniowaniu wszystkich sprawozdań z wykonania budżetu państwa w 2008 r. Dziękujemy również panu ministrowi Plocke, który odpowiadał na pytania dotyczące tej części budżetowej, zaproszonym gościom, prezesom agencji, paniom i panom posłom, sekretariatowi Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>