text_structure.xml 60.4 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 07)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Chróścikowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Pozwolicie, że otworzę posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jest to nasze kolejne, już dziewiętnaste posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Mamy dzisiaj do rozpatrzenia jeden punkt, jest to informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat aktualnych działań podejmowanych przez Agencję Rynku Rolnego.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Witam na dzisiejszym posiedzeniu pana ministra rolnictwa, sekretarza stanu Jacka Boguckiego, witam również prezesa Agencji Rynku Rolnego, pana Łukasza Hołubowskiego. Jest też z nami zastępca prezesa Jarosław Ołowski oraz pan Krzysztof Dec, doradca. Najwyższą Izbę Kontroli reprezentuje… Nie ma nikogo. Tak? A, jest pan, tylko nie jest to zaznaczone. Jest z nami pan Jarosław Pasztaleniec. Witam przedstawicieli organizacji, związków zawodowych, którzy zechcieli uczestniczyć w posiedzeniu. Wiem, że część z państwa jeszcze dojedzie, bo dzwonili, że będą. Witam państwa senatorów i przedstawicieli naszego biura.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Pozwolę sobie poprosić pana ministra, aby wprowadził nas w materię dzisiejszego punktu porządku obrad. Mamy dość obficie przygotowaną informację, państwo senatorowie ją otrzymali, a pana ministra proszę o wprowadzenie. Jak rozumiem, później pan prezes pewnie jeszcze coś dopowie.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Witam oczywiście naszą panią europoseł Jadwigę Wiśniewską, przepraszam, że tak… Miło nam, że również pani poseł zaszczyciła nas dzisiaj swoją osobą.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Pani Poseł!</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Agencja Rynku Rolnego działa od 26 lat, posiada bezwarunkową i bezterminową akredytację unijną jako unijna agencja płatnicza. W świetle przepisów jest ona także agencją wykonawczą, realizującą dosyć szeroki zakres zadań zarówno związanych z płatnościami dla beneficjentów, jak i w zakresie stabilizacji rynków rolnych, w zakresie poprawy konkurencyjności, wspierania innowacyjności i zmiany wzorców konsumpcji, a także w zakresie integracji producentów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">W 2016 r. agencja realizuje zadania w zakresie wspierania producentów rolnych w sytuacjach nadzwyczajnych, a więc kontynuuje wypłacanie pomocy dla producentów owoców i warzyw, realizuje nadzwyczajne wsparcie w trudnej sytuacji w sektorze mleka i wieprzowiny. Jest to mechanizm, który został uruchomiony w tym roku po raz pierwszy od lat. W zakresie zakupów interwencyjnych agencja prowadzi zakup mleka odtłuszczonego w proszku, przyznaje autoryzacje, rozpatruje oferty na świadczenie usług przechowywania, a także przeprowadza kontrole spełniania warunków autoryzacji. W zakresie dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny, masła i mleka odtłuszczonego w proszku realizuje zadania wynikające z systemu prywatnego przechowywania. Jeśli chodzi o zadania z zakresu wspierania producentów rolnych, tu agencja realizuje dopłaty do materiału siewnego oraz wspiera rynek produktów pszczelich.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Agencja zajmuje się także promocją żywności, udziela wsparcia finansowego na branżowe i międzybranżowe kampanie informacyjne w ramach mechanizmu wspólnej polityki rolnej. Mechanizm ten to „Wsparcie działań promocyjnych i informacyjnych na wybranych rynkach produktów rolnych”.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Agencja obsługuje także fundusze promocji produktów rolno-spożywczych, które są w dyspozycji strony społecznej. My zajmujemy się obsługą funkcjonowania tych funduszy jako agencja. Agencja wdraża także działania w zakresie przystępowania do systemów jakości w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, wdraża też poddziałanie określane jako wsparcie działań informacyjnych i promocyjnych realizowanych przez grupy producentów na rynku wewnętrznym w ramach PROW. Agencja inicjuje też działania promocyjne, mające na celu rozwój produkcji lokalnej, ze szczególnym uwzględnieniem działań w zakresie produktów regionalnych, tradycyjnych, ekologicznych i wytwarzanych w ramach systemów gwarantowanej jakości żywności. Wspiera również rozwój współpracy handlowej sektora rolno-spożywczego z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Agencja realizuje zadania w zakresie wspierania konsumpcji, propaguje spożycie mleka i jego przetworów wśród dzieci i młodzieży szkolnej w ramach programu „Mleko w szkole”, a także owoców, warzyw i soków w ramach programu „Owoce i warzywa w szkole”.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Agencja zajmuje się także kwestiami związanymi z kwotowaniem produkcji cukru i izoglukozy, sprawami związanymi z wymianą towarową z zagranicą, a więc administruje kontyngentami przywozowymi, wydaje i rozlicza pozwolenia na przywóz i wywóz produktów rolno-spożywczych, w tym na rynku cukru, drobiu, jaj, mleka, przetworów mlecznych, lnu, konopi, owoców, warzyw, ryżu, zbóż, alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego, wołowiny i cielęciny. Wspiera także proces integracji produktów rolnych poprzez uznawanie i kontrolowanie grup i organizacji producentów oraz zrzeszeń organizacji producentów, a także grup producentów rolnych i ich związków.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Agencja zajmuje się też obsługą programów operacyjnych uznanych organizacji producentów owoców i warzyw, monitoruje i kontroluje procesy produkcji i przetwórstwa, administrując potencjałem produkcyjnym winorośli i wina, rozdysponowaniem owoców i warzyw nieprzeznaczonych do sprzedaży w ramach programu wyłączeń, kontroluje przetwarzanie cukru przemysłowego oraz rafinację cukru trzcinowego przywiezionego spoza Unii Europejskiej, monitoruje rynek mleka, a także realizuje zadania dotyczące rozłożenia opłat za przekroczenie kwot mlecznych w ostatnim roku kwotowym, czyli w roku 2014/2015, na okres 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Agencja zajmuje się także sprawami odnawialnych źródeł energii, monitorując rynek biokomponentów, biopaliw, produkcję biopłynów i biogazu rolniczego, prowadzi ewidencję mikroinstalacji biogazu rolniczego, a także gromadzi informacje o infrastrukturze energetycznej. Wdraża też zadania w ramach działania Współpraca należącego do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz podprogramu w zakresie Programu Operacyjnego „Pomoc żywnościowaˮ 2014–2020.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Wszystkie te zadania wiążą się z wieloma działaniami o charakterze organizacyjno-technicznym w ramach poszczególnych mechanizmów. Należą do nich kontrole techniczne, prowadzenie rejestrów, ewidencji, wybór uczestników np. w drodze przetargu, autoryzacja i kontrole magazynów przechowalniczych, przedsiębiorstw produkcyjnych oraz chłodni, autoryzacja producentów i dostawców, a także zatwierdzanie i rejestracja dostawców, producentów rolnych oraz przetwórców.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Tak więc zakres działań, mimo że jest tu wiele ograniczeń wynikających z prawa unijnego w zakresie pomocy dla rolnictwa, jest dosyć szeroki. Jest to agencja, która uzupełnia działania wynikające z dużych programów pomocowych, z zadań, które realizuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz inne instytucje państwa. Agencja Rynku Rolnego ma swoje struktury regionalne i na tym poziomie wykonuje to spektrum zadań.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">W materiale, który przedstawiliśmy państwu senatorom, jest szczegółowa informacja na temat ilości środków przekazywanych w poszczególnych częściach działalności agencji w ostatnich latach, liczby zrealizowanych zadań, rzeczowo i finansowo, oraz szczegółowy opis wszystkich działań prowadzonych przez agencję. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy pan prezes chciałby teraz coś uzupełnić, czy przy okazji pytań?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoLukaszHolubowski">Panie Przewodniczący, myślę, że przy okazji pytań. Odpowiem na każde pytanie.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dobrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Panie Ministrze, wiadomo, że rolnicy są, można powiedzieć, mocno wpatrzeni w Agencję Rynku Rolnego, bo ona znacząco wpływa na kształtowanie i stabilizację dochodów, o co szczególnie zabiegamy. Ostatnio często otrzymujemy telefony, interwencje z pytaniem: a kiedyż spłyną te środki, które były zapowiedziane? Chodzi o mleko i wieprzowinę. To jest cały czas powtarzające się pytanie. Zapowiedź była, wnioski zostały złożone, więc pytają, kiedy będą pieniążki. To jest najbardziej gorący problem, który próbowaliśmy rozwiązać w ciągu ostatnich kilku miesięcy. Chodzi o to, żeby chociaż finansowo pomóc rolnikom w tej trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">To jest szeroki zakres, więc tylko te pytania… Pewnie inni państwo też będą chcieli zadawać pytania, więc teraz, jeśli można, to prosiłbym o odpowiedź na to pytanie. A za chwilę udzielę głosu kolejnym osobom.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy pan prezes, czy pan minister?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Ja krótko, za chwilę uzupełni pan prezes. My ten system zbudowaliśmy w taki sposób, aby środki trafiły do jak największej grupy rolników, a jednocześnie trafiły do rolników, którzy tej pomocy szczególnie potrzebują. To spowodowało pewne skomplikowanie systemu wyliczania dopłat i dlatego nie mogliśmy wypłacić ich na podstawie danych historycznych posiadanych przez agencję. Musieliśmy zgromadzić dane, stworzyć bazę, a ponieważ ilość pieniędzy przeznaczonych na ten cel jest ograniczona, jest to pula zamknięta i chcielibyśmy rozdysponować je w całości, rzeczywiście okres wypłaty troszkę trwa. Pan prezes za chwilę uzupełni, powie, ile to jeszcze będzie trwało, ale zapewniam, że wszystkie pieniądze w terminie, który nas obliguje, a więc do końca czerwca, wypłacimy naszym rolnikom. Tak że tu nie ma żadnych problemów, jeśli chodzi o sprawność agencji. To wynikało tylko z tego, iż trzeba było zebrać wnioski od rolników, zweryfikować te wnioski, wyliczyć stawkę i na tej podstawie dokonać wypłaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Jeszcze pan prezes uzupełni.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoLukaszHolubowski">Ja uzupełnię informację dotyczącą liczby wniosków. Otóż ogólnie, w skali całego kraju wpłynęło ponad 94 tysiące wniosków w sektorze mleka i ponad 65 tysięcy wniosków w sektorze wieprzowiny. Obecnie nasze służby weryfikują wszystkie wnioski i mamy nadzieję na początku czerwca podać wstępne informacje o kwotach dopłat. Jesteśmy zobowiązani rozporządzeniem do wypłaty wszystkich środków do dnia 30 czerwca 2016 r. Producenci mleka i wieprzowiny dostaną ok. 245 milionów zł, zgodnie z rozporządzeniem. Nasze służby mają teraz przedłużony czas pracy, żeby zdążyć w terminie i jak najszybciej wypłacić wszystkie środki naszym producentom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy ktoś chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę, Pani Poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Panie Prezesie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Ja chciałabym zapytać o kwestię związaną z umową TTIP, konkretnie o to, jak państwo widzicie wpływ, konsekwencje, jeśli ta umowa zostanie podpisana, jakie będą jej konsekwencje dla polskiego rynku rolnego. Jak wiemy, w Stanach Zjednoczonych nie obowiązują przepisy dotyczące ograniczeń, jeśli chodzi o żywność genetycznie modyfikowaną, poza tym obowiązują tam zupełnie inne standardy uprawy roślin i hodowli zwierząt. My w Polsce zajmujemy się tym ze szczególną starannością, dbamy o to, żeby nasza żywność była zdrowa, żeby była jak najbardziej ekologiczna. Czy w związku z ewentualnym podpisaniem umowy państwo widzicie raczej szanse, czy raczej zagrożenia dla przemysłu rolnego w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Jakie konkretne działania chcecie państwo podjąć, jeśli chodzi o trudną sytuację na rynku rolnym? Pytam, bo bardzo często rolnicy sprzedają po cenach niższych od kosztów produkcji bądź też ledwo im się balansują koszty produkcji z cenami sprzedaży produktów. Czy rolnicy będą mogli liczyć na jakiś interwencyjny program rządowy? Oni muszą spłacać raty kredytów, bardzo często są zadłużeni i sprzedawanie tak naprawdę po kosztach prowadzi te gospodarstwa rolne do bardzo trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Ale szczególnie interesuje mnie stanowisko ministerstwa rolnictwa, jeśli chodzi o umowę TTIP. Czy widzicie to jako szansę, czy jako zagrożenie? Pytam, choć to pytanie według mnie jest raczej retoryczne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy pan minister chciałby odpowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Stanowisko ministerstwa rolnictwa jest jednoznaczne: my jako Polska, jako Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rzeczypospolitej Polskiej nie możemy zgodzić się na to, aby jakakolwiek żywność o niższych standardach niż obowiązujące w Polsce, w Europie trafiała na nasze rynki. Wprawdzie negocjacje dotyczące części rolnej w ramach TTIP i tej najważniejszej części, dotyczącej jakości żywności, bezpieczeństwa żywności, także ochrony niektórych wrażliwych rynków rolnych, są jeszcze przed nami, niemniej wielokrotnie zabieraliśmy głos w tej sprawie i przekonywaliśmy przedstawicieli innych państw Unii Europejskiej do tego, aby wyrażali podobne stanowisko, ponieważ trzeba pamiętać o tym, że te negocjacje prowadzone są na szczeblu Komisja Europejska – Stany Zjednoczone, a nie na szczeblu poszczególnych państw. Jest już dosyć silny oddźwięk z innych państw, wspierający w tym zakresie polskie stanowisko. Także komisarz Hogan ostatnio wypowiedział się w tej kwestii, mówiąc, że nie będzie odstępstwa od warunków bezpieczeństwa żywności, jakości żywności na rzecz ich łagodzenia ze względu na umowę TTIP.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Oczywiście poza problemem jakości i bezpieczeństwa żywności jest jeszcze problem cen żywności na poszczególnych rynkach światowych. Generalnie ze względu na swoją strukturę, ale także na te odstępstwa od wymogów środowiskowych, wymogów bezpieczeństwa żywności Stany Zjednoczone mają niższe ceny żywności, także ze względu na politykę podatkową. W każdym razie u nich ceny żywności są niższe niż w Europie i w Polsce. Dlatego prowadzone są też prace nad listą wrażliwych produktów, które nadal powinny być objęte ochroną.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Tu ważne jest to, aby znaczna część państw Unii Europejskiej reprezentowała stanowisko podobne do stanowiska Polski. Dlatego cieszy nas ostatnia wypowiedź prezydenta Francji w tym zakresie, ale także – tak jak powiedziałem – komisarza Hogana. To daje nam też poczucie wsparcia ze strony innych, poczucie, iż mamy sojuszników, którzy podobnie chcieliby chronić rynek europejski.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">W ostatnim czasie to się zmieniło, bo przypomnę, że jeszcze nawet kilka miesięcy temu te kwestie w ogóle nie były omawiane na tym szczeblu, a gdy z Polski płynęły jakiekolwiek sygnały, że Polska nie godzi się na niektóre rozwiązania dotyczące liberalizacji handlu, bo tu mówimy nie tylko o TTIP, toczą się także negocjacje z państwami Ameryki Południowej, także w Nairobi w ramach WTO prowadzone były dyskusje odnośnie do otwierania innych rynków i liberalizacji handlu… Teraz ten polski głos jest rzeczywiście nie tylko słyszalny, ale jest wspierany przez znaczną część państw. Jakby przeczy to tezie, którą powtarza się wielokrotnie w niektórych mediach, iż Polska nie ma zdolności do rozmawiania w Europie z kimkolwiek. Wbrew tym opiniom polski głos jest nie tylko zauważany, ale także wspierany przez inne państwa.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Sytuacja jest podobna, jeśli chodzi o interwencje na rynkach rolnych. Do tej pory Polska była jedynym państwem, na ogół jedynym państwem, które podnosiło problemy związane ze zwiększeniem wsparcia dla rolnictwa. Większość państw Unii Europejskiej miała przeciwne zdanie. W tej chwili polskie wnioski co do wsparcia dla sektora mleka, sektora wieprzowiny wspiera już kilkanaście państw Unii Europejskiej i z każdym tygodniem, z każdym miesiącem kolejne państwa dołączają do naszych propozycji, a jeśli nie dokładnie do naszych propozycji, to mówią o podobnym kierunku, w podobny sposób wypowiadają się ministrowie rolnictwa znacznej części państw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Problem interwencji na rynkach to jest w tej chwili problem bardzo poważny. Jest to bardzo oczekiwane przez rolników, ponieważ sytuacja rynkowa rzeczywiście jest dramatyczna, ceny dużej części produktów rolnych spadły poniżej kosztów produkcji. Dlatego w ramach wspomnianego przed chwilą mechanizmu, który wdraża Agencja Rynku Rolnego, Polska zdecydowała się na przełomie ubiegłego i tego roku wspomóc rolników drugą częścią kwoty poza tą pierwszą, która we wrześniu ubiegłego roku była przyznana, w wysokości 128 milionów zł w przeliczeniu z euro na złotówki. Drugą taką samą kwotę przeznaczyliśmy z budżetu krajowego na wsparcie rolnictwa, na wsparcie właśnie producentów mleka i wieprzowiny. To jeden z mechanizmów, który jest możliwy do zastosowania. Na pewno nie jest on wystarczający, dlatego ubiegamy się o zgodę na umożliwienie umorzenia rolnikom drugiej i trzeciej raty opłat za przekroczenie kwot mlecznych w ostatnim roku kwotowania. To, czy otrzymamy na to zgodę Komisji Europejskiej, to jest jeszcze kwestia otwarta, ale próbujemy taką zgodę uzyskać. Jest jeszcze kilka innych mechanizmów interwencji rynkowej, które Polska proponuje, uważając, że sytuacja dojrzała do tego, aby uruchomić środki z budżetu Unii Europejskiej, środki specjalnie skierowane na wsparcie rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Nie godzimy się także na to, aby były to propozycje w postaci wspierania z budżetów poszczególnych krajów, ponieważ gdyby doszło do tego, iż nie byłoby jednakowych mechanizmów wsparcia w poszczególnych państwach Unii Europejskiej, Polska nie byłaby w stanie konkurować z najbogatszymi państwami Europy, które mogłyby tego wsparcia udzielić w wyższym stopniu, a takie propozycje także się pojawiają.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Tak że ta skomplikowana sytuacja, trudna sytuacja rolników powoduje to, iż Polska jest szczególnie aktywna, jest aktywna szczególnie w tym zakresie, aby przygotowywać rozwiązania, które będą służyły polskiemu, ale też europejskiemu rolnictwu, a Agencja Rynku Rolnego jest instytucją przygotowaną do tego, aby każdy z tego typu mechanizmów wdrożyć i aby polscy rolnicy otrzymali pomoc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę, pan senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorJozefLyczak">Panie Ministrze! Panie Przewodniczący! Pani Poseł!</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#SenatorJozefLyczak">Powiem tak: jeżeli ziszczą się dążenia Amerykanów – myślę, że się nie ziszczą – to będzie to wyrok na polskie rolnictwo, to będzie śmierć polskiego rolnictwa, w związku z obecną sytuacją w rolnictwie, o jakiej pan minister i pani poseł mówili.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#SenatorJozefLyczak">Ja przyjechałem na to posiedzenie komisji prosto z Kujaw. W tej chwili nie wiadomo, jak rozmawiać z rolnikami. Mleko kosztuje 70 gr, żywiec wieprzowy, którego nie ma… Chłopi tłumaczą, że mamy połowę tego, co było za komuny i nie można tego sprzedać, a jak się sprzedaje, to kosztuje 3,60 zł. Tak że sytuacja jest dramatyczna. Tak jak tu pani poseł zaznaczyła, przecież ci młodzi, prężni rolnicy znakomicie skorzystali z pomocy unijnej, ale ten tzw. wkład własny był kredytowany. Dziś tych kredytów nie mają czym spłacać i zmierzają po równi pochyłej do bankructwa.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#SenatorJozefLyczak">Ja mam pytanie do pana ministra, do pana prezesa. Ja się cieszę z tych programów, które są wdrażane, ale zadam takie pytanie, jakie zadano mi wczoraj na spotkaniu: kiedy sytuacja w rolnictwie dzięki różnego rodzaju pomocy z ministerstwa, bo przecież ministerstwo nie siedzi, ale myśli i robi wszystko, żeby to uległo zmianie, się zmieni? Oni pytają o to, kiedy to ulegnie zmianie i będzie to widać w praktyce, kiedy mleko wróci do cen, tak jak tu pani poseł mówiła, symbolicznie opłacalnych, bo dziś jest duża dopłata. Pytają również o żywiec. Boją się nadchodzących żniw, mimo że jest totalna susza, nie wiadomo, czy w ogóle będzie co zbierać, ale boją się umowy o wolnym handlu podpisanej z Ukrainą, boją się tego, że za chwilę zostaniemy zasypani albo psychologicznie, albo rzeczywiście dużą ilością zboża ukraińskiego po 45 zł czy ileś złotych, czyli znów grubo poniżej opłacalności. Tego rolnicy się najbardziej obawiają. Takie jest moje pytanie. Ja wiem, że sprawiam kłopot panu ministrowi, ale muszę z czymś wrócić i coś odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Panie Ministrze, tu już była o tym mowa, ale jeszcze przypomnę, że o ile ceny wieprzowiny w tej chwili drgnęły, co pozytywnie odbierają rolnicy, jest 4,20, a w niektórych regionach już 4,50 – to jest jakaś oznaka poprawy sytuacji na rynku trzody, takie mamy dzisiaj notowania, takie są dane – o tyle w przypadku mleka sytuacja nadal jest bardzo trudna, o czym kolega senator przypominał. Rzeczywiście mleczarstwo jest dzisiaj w najtrudniejszej sytuacji. Nawiążę tu do pytania pana senatora: czy to się powieli? Mam na myśli kwestię zbóż.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Gdy byliśmy ostatnio na posiedzeniu COPA-COGECA, padła informacja, że oto Unia Europejska chce uwolnić następny kontyngent pszenicy, 1 milion t pszenicy. My już wtedy interweniowaliśmy w Brukseli. Czy to się stało faktem, czy tak będzie, czy to jest blokowane? Ta informacja dodatkowo dobija rolników, dobija ich to, gdy się dowiadują, że oto Unia Europejska wyraża zgodę na następny 1 milion t pszenicy, na następny kontyngent bezcłowy z Ukrainy. To nas przeraża. Już nie mówię o tym, że przyjeżdża do nas kukurydza i inne rzeczy, które rozwalają rynek. Ja mieszkam blisko granicy z Ukrainą i widzę, co się dzieje. Bliskość naszego położenia prowadzi do tego, że rozwala to wszystkie podmioty, które mają magazyny załadowane zbożem. To leży. Można powiedzieć, że państwowy Elewarr nie może sprzedawać, a nam tu wpływa zboże z Ukrainy. Stąd pytanie: jak z tym problemem spróbujemy sobie poradzić? Czy rzeczywiście ten 1 milion t, ten kontyngent został uruchomiony? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">W ubiegłym tygodniu rozpoczęliśmy, nie rozpoczęliśmy, my to robimy na bieżąco, w każdym razie poleciłem wzmożenie analiz dotyczących właśnie rynku zboża i przepływu z Ukrainy, bo problem polega na tym, iż z danych statystycznych, danych oficjalnych, którymi dysponujemy, nie wynika, aby następował jakiś wzmożony napływ pszenicy z Ukrainy do Polski, a jednocześnie z terenu przygranicznego napływają informacje o wjeżdżających na teren Polski kolejnych transportach, kolejnych dostawach. W krótkim czasie będziemy mieli całkowity, dokładny obraz tej sytuacji, więc będę mógł udzielić pełniejszej informacji.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Jeśli zaś chodzi o problem cen, to jest to problem, który dotyczy całej Europy, a właściwie zaczyna się od problemów występujących w skali całego świata w związku ze zmniejszonymi w ostatnim czasie zakupami żywności przez Chiny, w związku z niską ceną ropy naftowej, która także powoduje niższe zainteresowanie produktami żywnościowymi, i oczywiście z embargiem rosyjskim. To są główne przyczyny tej sytuacji, jeśli chodzi o ceny wszystkich produktów rolnych, poczynając od zbóż, poprzez mleko, mięso, na owocach i warzywach kończąc.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">W Polsce ta sytuacja jest jeszcze trudniejsza, bo u nas ceny skupu produktów rolnych są średnio o ok. 10% niższe niż w innych państwach Unii Europejskiej. Dlatego ta sytuacja jest jeszcze trudniejsza, Ażeby spróbować wyrównać te różnice… W naszej ocenie wynikają one z kilku przyczyn, ale jedną z przyczyn jest brak uregulowań dobrze funkcjonującego rynku produktów żywnościowych w Polsce. To nie jest tylko polska diagnoza. W ostatnim czasie, kilka miesięcy temu Komisja Europejska opublikowała taki raport, w którym ocenia, iż sytuacja rolników w łańcuchu dostaw produktów rolno-spożywczych jest najtrudniejsza, bo oni są najsłabszym ogniwem tego łańcucha. W tej sytuacji znaczna część państw Unii Europejskiej podjęła regulacje w zakresie dobrych praktyk pomiędzy rolnikiem, przetwórstwem a handlem i w zakresie rozwiązań ustawowych. Ten raport Komisji Europejskiej oceniał, iż w Polsce w tym zakresie nie ma żadnych uregulowań prawnych.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">W momencie powstania rządu Prawa i Sprawiedliwości, od początku naszej działalności w ministerstwie rolnictwa pod kierunkiem ministra Jurgiela podejmujemy bardzo pilne działania, aby tę sytuację zmienić. Mamy już praktycznie na ukończeniu projekt ustawy, która będzie regulować te stosunki, będzie regulować tę kwestię. Jednocześnie podjęliśmy rozmowy z przedstawicielami rolników, przetwórstwa i handlu, aby uregulować to w postaci kodeksu dobrych praktyk, bo chcemy, aby były to nie tylko rozwiązania ustawowe, chcemy, aby także podmioty uczestniczące w tym rynku wypracowały mechanizmy, które pozwolą na to, żeby wszystkie skutki trudnej sytuacji finansowej nie były przerzucane na rolników, bo w konsekwencji brak takich uregulowań takie skutki za sobą pociąga. To jest jedna z głównych przyczyn tego, iż w Polsce ceny skupu produktów rolnych są niższe niż w innych państwach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">To rozwiązanie jeszcze w tym miesiącu trafi do konsultacji, będziemy chcieli je w szybkim trybie i uchwalić, i wdrożyć, ale oczywiście musi to być rozwiązanie przemyślane, dobre, więc wymaga odpowiedzialnej pracy nad ustawą, która będzie bardzo ważna i dla rolników, i dla przetwórstwa, i dla handlu, szczególnie jeśli chodzi o ten handel drobny, który często nie wytrzymuje w konkurencji z tym bardziej zorganizowanym.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Drugą kwestią, którą chcemy uregulować i którą identyfikujemy w Polsce jako nie do końca uregulowaną, jest wzmocnienie systemów jakości, znakowania żywności, oznaczania produktów, z jakich żywność jest produkowana. To rozwiązanie jest już właściwie gotowe i trafi do konsultacji społecznych w najbliższych dniach, także do konsultacji międzyresortowych. Te kwestie uznajemy za najistotniejsze dla poprawienia sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">O tym, jak i jak szybko zmienią się ceny na rynkach światowych, to możemy mówić tylko na podstawie prognoz opracowywanych przez specjalistów i można powiedzieć, iż niestety najbliższy okres nie zapowiada się optymistycznie. Specjaliści przewidują, że dopiero w drugiej połowie roku ceny żywności na rynkach światowych mogą zacząć rosnąć i powoli wracać przynajmniej do poziomu opłacalności, ale raczej wygląda na to, iż będzie to proces długotrwały. Dlatego główny wysiłek podejmujemy w kierunku ochrony polskich rolników przed nieuczciwymi praktykami, szeroko rozumianymi nieuczciwymi praktykami handlowymi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorJozefLyczak">Ja tyko chciałbym jeszcze dodać, że tę trudną sytuację w rolnictwie, o której mówił pan minister, pogarszają nieuczciwi skupujący. O ile przeżyliśmy na Kujawach, ale to było w poprzedniej kadencji, kiedy tych afer było bardzo dużo, różnego rodzaju, nie tylko w rolnictwie, na Kujawach pod Ciechocinkiem była afera zbożowa, kiedy to firma Jantur oszukała rolników i państwo na kwotę 85 milionów… Ja byłem przekonany, że za naszych rządów, że tak powiem, ci nieuczciwi będą się troszeczkę bali. Jednak tak nie jest. Uważam, że konieczne jest jak najszybsze napisanie ustawy, która ograniczy ten złodziejski proceder.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorJozefLyczak">Teraz też mamy gorącą sprawę, dziś spotykamy się z kolegą senatorem z prokuratorem rejonowym, bo wybuchła kolejna afera drobiowa, może pan minister słyszał, pod Gdańskiem, gdzie od producentów drobiu przyjęto drób o wartości ponad 20 milionów i oczywiście za niego nie zapłacono. Robiono to w sposób tak bezczelny, że tych 2 właścicieli uciekło już za granicę, a zostawiono młodego chłopaka, który wyprowadzał pieniądze z firmy, kupując od deweloperów niedaleko położone domki. Oczywiście robił to nie na swoje nazwisko. Producenci zwrócili się o swoją należność i zostali wyśmiani. Przekazano im tylko, że firma nie ma nic i ogłosiła upadłość.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#SenatorJozefLyczak">Chciałem tylko na ten fakt zwrócić uwagę. Chcę zwrócić uwagę na to, że to jeszcze bardziej pogarsza tę arcytrudną sytuację, że niezbędne jest jak najszybsze napisanie ustawy i konkretne rozliczanie, wręcz prześwietlanie rodzin do trzeciego pokolenia, bo przecież ten majątek nie wyparowuje, tylko jest rozpisywany, przekazywany innym osobom. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy pan minister chciałby się teraz do tego odnieść?</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">A może jest następne pytanie? Pani poseł, tak?</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Jeszcze chciałabym zapytać, Panie Ministrze, jak pan widzi konsekwencje polityki klimatycznej, bo sektor rolnictwa również został objęty polityką klimatyczną. Szczególnie gdy mówimy o hodowli zwierząt w Polsce, to pewnie panowie doskonale wiecie, że pojawiły się regulacje ograniczające produkcję metanu, a tak de facto ta regulacja najsilniej uderza w trzodę chlewną i bydło rogate, bowiem stwierdzono, że krowy, zwierzęta produkują nadmierną ilość metanu, co źle wpływa na klimat i ma związek z kształtowaniem polityki klimatycznej Unii Europejskiej. W państwach skandynawskich pojawił się taki projekt, aby dodawać zwierzętom do karmy oregano, wtedy będą one produkowały mniej metanu. Te działania są tam obecnie testowane.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Wydaje się to tak absurdalne, że aż śmieszne. Niestety te regulacje małymi krokami są wprowadzane. Ja w Parlamencie Europejskim pracuję w komisji środowiska. Udało nam się, jeśli chodzi o ten metan, chociaż trochę obniżyć limity, jednak wdrożenie tych regulacji będzie narzucało obowiązek zmniejszenia hodowli bydła rogatego i trzody chlewnej w perspektywie do 2030 r.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Biorąc to wszystko pod uwagę, tę absurdalną politykę klimatyczną, która nakłada na rolnictwo kolejne obciążenia, i brak regulacji stosunków między rolnikami, przetwórstwem i handlem, o czym pan minister był uprzejmy mówić, a które są konieczne, bardzo potrzebne – ja przy okazji chcę wyrazić podziękowanie za to, że ministerstwo zapowiada, że wkrótce tego rodzaju regulacja się pojawi – trzeba powiedzieć, że sytuacja rolników dzisiaj jest tak dramatyczna, że polscy rolnicy nie są w stanie w Polsce sprzedać żywca, a przetwórcy sprowadzają żywiec z innych państw Unii Europejskiej, z państw zachodnich, gorszej jakości, nie tak dobry jak polski. W tej sytuacji ochrona wewnętrznego rynku rolnego jest po prostu konieczna. Z jednej strony mamy dopłaty niższe niż rolnicy z rozwiniętych państw Unii Europejskiej, z drugiej strony mamy de facto nieuczciwą konkurencję. Więc trzymam kciuki i będę kibicowała, żeby ustawa wprowadzająca regulacje dotyczące relacji między rolnikami, przetwórstwem i handlem również w Polsce mogła zacząć funkcjonować, wszystko po to, żeby polskie rolnictwo mogło się rozwijać, bo dzisiaj sytuacja jest rzeczywiście dramatyczna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Jeśli mogę coś jeszcze dodać, Panie Ministrze, to powiem, że rolnicy niemieccy to nawet trochę się z nas śmieją i mówią: to my, Niemcy, potrafiliśmy sobie poradzić, dogadać się z przemysłem, dogadać się z handlem i ustalić, że tak i tak może to funkcjonować. Pozostaje pytanie, czy te regulacje rzeczywiście im na to pozwalają, czy polityka rządu i współdziałanie z przetwórcami idzie w tym kierunku, że jednak rolnicy niemieccy nie są w tak trudnej sytuacji jak polscy. Czy rzeczywiście potrzebne są przepisy, które to potwierdzą, czy też wola współpracy ze strony naszego przemysłu i handlu powinna być większa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Jeśli chodzi może najpierw o sprawy środowiskowe, to powiem, że rzeczywiście dzięki naszym posłom do Parlamentu Europejskiego, także dzięki działaniom polskiego rządu i twardemu stanowisku, także dzięki szukaniu tych państw, które byłyby w stanie nas wesprzeć, problem metanu został troszkę złagodzony i nie będzie to aż takie zagrożenie. Ale mamy jeszcze problem amoniaku, co do którego też chce się wprowadzić ograniczenia.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Problemem Polski i znacznej części państw, które wchodziły do Unii Europejskiej, jest to, iż te normy często odnosi się do okresu sprzed wejścia do Unii, kiedy my byliśmy w okresie niskiej produkcji, zapaści gospodarczej. Te normy zużycia, ilości zużycia są porównywane z normami państw, które wtedy miały bardzo intensywną gospodarkę rolną. Tak się dzieje np. w przypadku zużycia nawozów azotowych, w przypadku emisji amoniaku czy metanu. Tego typu podejście nie daje polskim rolnikom jednakowych szans na rozwijanie się. Przykład metanu jest bardzo charakterystyczny. Gdyby pierwotna propozycja została przyjęta, to Polska musiałaby ograniczyć o 20%, jeśli dobrze pamiętam, produkcję metanu w stosunku do stanu z roku 2004, a jednocześnie według naszych danych od 2004 r. ta ilość wydzielanego metanu wzrosła o 20%, więc łącznie musielibyśmy ograniczyć o 40%. To byłoby właściwie niemożliwe do wykonania. Poza tym metody badania tych emisji są bardzo uproszczone i one nie odnoszą się do pomiarów powietrza, są to metody oparte o analizy sposobów prowadzenia produkcji rolnej, a nie o rzeczywistą emisję. Więc wymagałoby to ogromnych nakładów finansowych. Dobrze się stało, iż udało się ten problem usunąć.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Jeśli zaś chodzi o ochronę rynku, o ochronę polskich rolników, to rzeczywiście wymaga to doregulowania, uregulowania. Polscy rolnicy rzeczywiście wymagają w tym zakresie szczególnego wsparcia, ponieważ produkcja rolna jest u nas bardzo rozdrobniona, mamy stosunkowo niewielkie gospodarstwa, mniejsze niż średnio w Unii Europejskiej, a jednocześnie bardzo zmonopolizowany handel. Wystarczy przypomnieć, że 2 największe sieci handlowe w Polsce mają ponad 50% udziału w rynku. W tej sytuacji bardzo trudno rolnikom, także mniejszym zakładom przetwórczym, nawet tym, jak na polską skalę, dosyć dużym, negocjować właściwe warunki współpracy. Dlatego wymaga to uregulowania ustawowego. Nasza próba regulowania tego także na zasadzie dobrowolności jest drugim elementem tego mechanizmu, bo uważamy, że tylko połączenie tych dwóch działań przynosi jakiekolwiek efekty.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Aczkolwiek – tak jak wspomniałem – w raporcie przygotowanym na zlecenie Komisji Europejskiej stwierdzono, że żadnemu z państw nie udało się tego uregulować tak naprawdę do końca. Więc problem przenoszenia wszystkich skutków trudnej sytuacji rynkowej na rolników istnieje w każdym państwie. Ale chociażby przykład Francji, gdzie handel stworzył specjalny fundusz, z którego chce wspierać rolników, czy przykład sąsiednich Niemiec, które też podejmują tego typu działania, pokazują, że są tu możliwości regulowania.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Chciałbym też dodać, że w Polsce jest dosyć duże zróżnicowanie cen produktów rolnych, np. mleko, w przypadku którego właściwie zdecydowana część zakładów przetwórczych znajduje się w rękach rolników, są to spółdzielnie rolnicze przetwarzające mleko, ma bardzo zróżnicowane ceny. Dane z ostatnich tygodni są takie, że maksymalna cena przekracza 1 zł 40 gr za kilogram, zaś minimalna cena to 68 gr za kilogram, więc w niektórych miejscach jest ponaddwukrotnie drożej. Takie zróżnicowane ceny oferują rolnikom zakłady skupujące mleko. Tak że tu też jest problem w tym, iż w przypadku niektórych zakładów ceny wydają się być cenami poniżej jakichkolwiek kosztów, cenami, które w sytuacji gdy inni producenci nie są zainteresowani kupowaniem mleka od tych rolników, z którymi nie mają stałych umów, mogą nasuwać wątpliwości, mogą rodzić pytanie, czy nie jest to wykorzystywanie trudnej sytuacji rolników do tego, aby zapłacić im mniej. Na to wskazywałaby analiza dochodowości tej działalności, bo o ile ceny skupu mleka w ubiegłym roku spadły, o tyle zyski zakładów przetwarzających mleko wzrosły o kilkanaście procent. Zatem to pokazuje, że już na tym etapie mamy do czynienia z nierównowagą ze względu na to, że handel prowadzi duża liczba zakładów. Jeśli chodzi o firmy, które nie mają siedziby na terenie Polski, to trudniej nam ocenić rentowność handlu, szczególnie tego wielkopowierzchniowego, tych największych operatorów na rynku handlowym w Polsce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Panie Ministrze, agencja zajmuje się monitorowaniem rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych, mówimy również o biogazowniach. Jak to jest? Pamiętam, że kiedyś uchwalaliśmy ustawę o możliwości produkcji biopaliw. Co się stało? Te wszystkie domieszki do paliw, które miały się tam znajdować i pochodzić z polskiej produkcji, są dzisiaj przecież tak wysokoprocentowe… Teraz jest tak potężny import, a w Polsce niemal zlikwidowano produkcję biopaliw. Czy w tej sprawie podejmuje się działania? To jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">I sprawa druga. Jeżeli u nas ogranicza się hodowlę zwierząt, to mamy ogromne ilości biomasy, w tej chwili to jest nadwyżka. Jaki jest kierunek działania? Wiem, że rząd podejmował, a w tej chwili wstrzymał prace nad ustawą o odnawialnych źródłach, w tej chwili procedowanie jest wstrzymane. Jak to będzie? Czy będzie priorytet dla biogazowni? Czy będzie tak jak w Niemczech, gdzie miały być 2 tysiące biogazowni i je postawiono? W Polsce miały być 2 tysiące, a jest tylko osiemdziesiąt parę. Czy rząd zamierza podjąć jakieś działania w tym kierunku, żeby zdjąć te nadwyżki tzw. żywności niskiej jakości, biomasy, aby nie było tak, jak jest przy granicy zachodniej, że nasi koledzy rolnicy większość biomasy wywożą do Niemiec, do tamtych biogazowni? Dlaczego my to musimy eksportować? Dobrze, że oni mają takie możliwości, ale dlaczego sami nie potrafimy tego przetworzyć. Czy rząd podejmuje jakieś działania w tym kierunku, żeby tu zapewnić priorytet?</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Pamiętam zapowiedź pana ministra Sawickiego, który mówił o 2 tysiącach biogazowni, w każdym powiecie miała być biogazownia, a mówiło się, że nawet i w gminie. A w tej chwili, powiedzmy sobie, nawet w każdym w powiecie nie ma. Co w tej sprawie ewentualnie zamierza rząd? Pytam, bo tu jest napisane, że Agencja Rynku Rolnego zajmuje się m.in. monitorowaniem tych rynków? Co w tej sprawie się dzieje? Jak rząd, jak nasze ministerstwo do tego podchodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Najpierw może ogólnie. Jeśli chodzi o biogazownie, to w zakresie… Wprawdzie generalnie odnawialne źródła energii to jest domena Ministerstwa Środowiska, ale rząd jest całością i my współpracujemy także w tym zakresie. Dla ministerstwa rolnictwa priorytetem jest to, aby wytwarzanie czy to w biogazowni, czy w inny sposób energii ze źródeł odnawialnych było źródłem dodatkowego dochodu rolników. Przygotowujemy taki program, w którym tego typu instalacje, czyli małe, przy gospodarstwach, będą dofinansowywane, bo za priorytetowe założenie podejmowanych przez nas działań przyjmujemy, aby rolnicy obok dochodów ze swoich gospodarstw, z podstawowej produkcji mieli także dodatkowe źródło dochodu.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Jeśli chodzi o wykorzystanie biokomponentów i biopaliw – tu, tak jak mówię, już wykraczam troszkę poza nasze bezpośrednie kompetencje, ale z punktu widzenia rolnictwa jest to bardzo ważne – niestety na poziomie europejskim następuje zmiana definiowania biopaliw i biokomponentów w taki sposób, iż znacząco wyższe wsparcie będzie przeznaczane na produkcję biopaliw, biokomponentów nierolniczych, pochodzących z odpadów, ponieważ te produkowane w rolnictwie uznawane są przez Komisję Europejską za także powodujące intensyfikację produkcji rolnej, a w ślad za tym wytwarzanie szkodliwych czynników.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">My próbowaliśmy się temu sprzeciwiać, ale niestety było już zbyt późno, żeby zrobić to na poziomie przepisów unijnych. Tak więc jedyne, co jako Polska mogliśmy zrobić, to poczekać do końca tego roku z wprowadzeniem rozwiązań krajowych, które będą zmierzały w tym kierunku, iż biopaliwa wytwarzane z komponentów rolniczych będą w mniejszym stopniu dofinansowywane i w mniejszym stopniu uznawane za spełniające wymogi w zakresie ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">A jak jest z tą produkcją, to może ktoś z państwa o tym powie, może pan prezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę, Panie Prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#ZastepcaPrezesaAgencjiRynkuRolnegoJaroslawOlowski">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#ZastepcaPrezesaAgencjiRynkuRolnegoJaroslawOlowski">Jarosław Ołowski, zastępca pana prezesa.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#ZastepcaPrezesaAgencjiRynkuRolnegoJaroslawOlowski">Od niedawna biuro biokomponentów podlega mojemu nadzorowi. Może postaram się w paru słowach powiedzieć, jak to wygląda. Zacznę, nawiązując do poprzednich tematów, od spraw samego rynku, polskiego rynku rolnego.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#ZastepcaPrezesaAgencjiRynkuRolnegoJaroslawOlowski">Jak państwo wiecie, słowo „rynek” pochodzi od niemieckiego słowa „Ring”. Jest to plac boju, nikt nie bierze jeńców i tak się działa, żeby ten rynek został zagarnięty przez tego, kto ma silniejszą pozycję finansową, ale i organizacyjną. W związku z tym mamy rynek pośredników, zarówno takich globalnych, jak i sieci, czyli detalistów. Tyle odnośnie do samego działania na rynku.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#ZastepcaPrezesaAgencjiRynkuRolnegoJaroslawOlowski">A jeśli chodzi o biogazownie, to miałem okazję odwiedzić 2 biogazownie. Jedna dopiero na rozruchu: polski przedsiębiorca, gospodarstwo kilkusethektarowe, jego przewaga konkurencyjna polegała na tym, że miał do dyspozycji własny wsad. A druga: spółka niemiecka Pfeifer &amp; Langen, która rozpoczęła budowę biogazowni przy cenach i przy założeniach budżetowych, ze sztabem ludzi, którzy taki biznesplan tworzyli, wtedy kiedy dopłaty do certyfikatów były na poziomie ponad 250 zł. Teraz ten sztab ludzi z niskim kosztem finansowania, z własnymi resztami odpadów buraczanych nie zamyka biznesowo tego projektu. Nie zamyka.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#ZastepcaPrezesaAgencjiRynkuRolnegoJaroslawOlowski">Porównajmy teraz tę sytuację do sytuacji rolnika, który nie ma wysoko rozwiniętych kalkulacji ryzyka, sensitivity, czyli analiz tego, jak będą wyglądały ceny certyfikatów, ceny energii, który nie ma też zapewnionego kontraktowania. Jak on może spiąć taki projekt? Jest to projekt o dużym ryzyku i w dzisiejszych czasach w tym przypadku bardzo trudno osiągnąć zwrot z inwestycji, tym bardziej że ten projekt też wymaga finansowania własnego.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#ZastepcaPrezesaAgencjiRynkuRolnegoJaroslawOlowski">Agencja Rynku Rolnego uczestniczy w 4 projektach, w których dofinansowała powstanie biogazowni. Trudno jednak porównywać się ze sztabem ludzi, którzy pracują w Pfeifer &amp; Langen, a tam tak naprawdę ten projekt nie wypalił.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#ZastepcaPrezesaAgencjiRynkuRolnegoJaroslawOlowski">Nie znam rynku niemieckiego, prawdopodobnie działa na innych zasadach, ale to już chyba nie jest temat dzisiejszego posiedzenia. Tyle mam do powiedzenia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Właśnie oczekujemy, żeby te zmiany nastąpiły. Jest to teraz oczywiście poddawane pracom w parlamencie i w rządzie. Myślę, że sprawa certyfikatów znana jest tu niektórym, tym, którzy interesują się tym rynkiem. Wiemy, że ceny potrafią spadać z 250 do 150. Jeżeli takie działania na rynku… Ja mam informacje, że producenci tracą na tym 20 milionów tygodniowo, tak, tygodniowo, przejmują to spekulanci, którzy potrafią obracać certyfikatami. Minęło już parę miesięcy i ten proceder trwa. W związku z tym ja oczekuję, że rząd rzeczywiście pomoże w tej sprawie i nie będzie dalej funkcjonował mechanizm, który doprowadził do tego, że ci producenci, którzy dzisiaj są, stoją na granicy bankructwa, bo muszą sprzedawać certyfikaty poniżej kosztów przewidywalnych. To jest po prostu załamanie i tutaj potrzebne są działania.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Pan minister Tchórzewski zna problem. Rolnicy w tej sprawie się do mnie zwracają, przetwórcy się zwracają. Jest to naprawdę pilny problem do rozwiązania. Ja sygnalizowałem to już wielokrotnie i oczekuję, że nie doprowadzimy do zlikwidowania tych jeszcze istniejących 80 biogazowni, już nie mówiąc o tym, żeby dać szansę nowym. Tu musi być jakieś otwarcie. Wielokrotnie wspominaliśmy o tym na różnych spotkaniach, ale jeszcze raz sygnalizuję tę sprawę panu ministrowi, bo wiem, że pan minister też ten temat ma w swoim zakresie działania, więc wspólnie działajmy. To tyle chciałem dodać.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Pan prezes chciałby zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrezesAgencjiRynkuRolnegoLukaszHolubowski">Tak. Może dodam jeszcze kilka informacji statystycznych. Z roku na rok liczba biogazowni w Polsce jednak rośnie. Obecnie mamy produkcję energii elektrycznej na poziomie 94 tysięcy MW. Teraz w naszym rejestrze ujętych jest 90 instalacji, więc z roku na rok przybywa ok. 10 nowych instalacji. Są to inwestycje, tak jak tu mój zastępca przedstawiał, trudne w realizacji i często obarczone dużym ryzykiem inwestycyjnym. Niemniej jednak w ramach paktu dla rolnictwa, także w ramach działań podejmowanych z ministerstwem rolnictwa przygotowujemy pełen pakiet w celu poprawy sytuacji w produkcji biogazu rolniczego czy też produkcji energii elektrycznej z odpadów rolniczych i idziemy w kierunku tworzenia zrównoważonych gospodarstw rolniczych na poziomie gmin czy na poziomie powiatów. Do tego potrzebne są także środki finansowe z budżetu państwa oraz współpraca z ministrem energii i z ministrem środowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy ktoś z gości chciałby zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę. I proszę się przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#CzlonekStowarzyszeniaPolskiZiemniakKrzysztofNowak">Krzysztof Nowak.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#CzlonekStowarzyszeniaPolskiZiemniakKrzysztofNowak">Panie Przewodniczący! Panowie Senatorowie! Pani Poseł! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#CzlonekStowarzyszeniaPolskiZiemniakKrzysztofNowak">Ja chciałbym zadać pytanie odnośnie do dopłat do nasion kwalifikowanych. Czy środki przeznaczone na wsparcie, które są zarezerwowane w budżecie, będą na tym samym poziomie, czy przewidywany jest coroczny wzrost tych środków? Czy ten system wypłat zostanie zachowany, czy rozważany jest powrót do systemu, jaki był wcześniej, kiedy w ciągu roku wypłacano środki dwukrotnie?</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#CzlonekStowarzyszeniaPolskiZiemniakKrzysztofNowak">Ja pozwolę sobie nadmienić, że wielu fachowców podkreśla, że kwalifikowane nasiona to najtańszy środek do produkcji. Tymczasem w ostatnim programie, w którym występował pan prezes, było pokazane, że tylko 10% tego areału jest obsiewane nasionami kwalifikowanymi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Proszę, pan minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Trzeba powiedzieć, że rozwiązanie, które jest wdrażane w roku 2016, jest rozwiązaniem zmienionym w roku 2015 jeszcze przez poprzednią koalicję w taki sposób, iż nie ma już stałych stawek dopłat, dopiero na podstawie liczby złożonych wniosków i podzielenia kwoty dostępnej w budżecie na ten cel przez liczbę wniosków zostanie ustalona stawka i w taki sposób zostaną wypłacone dopłaty.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Niestety kwota zaplanowana w tym roku jest kwotą niższą niż to było w ostatnim roku, wprawdzie wyższą niż pierwotnie planowana w roku 2015, ale ostatecznie w wyniku zwiększeń w ciągu roku kwota wypłacona była wyższa.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">My w tej chwili analizujemy ten mechanizm. Powołany został specjalny zespół, który zajmuje się analizą dotychczasowego wykorzystania. Jesteśmy naprawdę zdecydowani, aby ten mechanizm wzmacniać, ale jednocześnie chcemy doprowadzić do sytuacji, w której efektywność wykorzystania tych środków będzie większa. Analizujemy to także pod takim kątem, na ile dopłaty nie zaburzają cen oferowanych rolnikom przez dostawców przynajmniej niektórych rodzajów nasion, aby nie było tak, iż w ostateczności te dopłaty trafiają w większym stopniu do tych, którzy nasiona wytwarzają, niż do rolników jako rzeczywista pomoc. Po tych analizach będziemy w stanie przedstawić wnioski.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">W każdym razie to, co wynika z dokumentów, to, co wynika z dotychczasowych analiz, pokazuje, że w Polsce rzeczywiście mamy problem z odnawianiem materiału siewnego i z dostępem do materiału siewnego, który byłby w przystępnej cenie dla rolników, w takiej cenie, którą rolnicy po prostu mogą zapłacić. Każdy, kto choć troszkę zajmował się rolnictwem, wie, że to jest jedna z podstaw, aby w zależności od gatunku roślin w określonych odstępach czasu materiał siewny był wymieniany.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJacekBogucki">Tak że będziemy chcieli usprawnić ten system. Jeśli będzie to wymagało zwiększenia ilości środków, a prawdopodobnie nawet bez głębszych analiz można mieć takie wrażenie, to na pewno wypłynie taki wniosek z ministerstwa rolnictwa. Chcielibyśmy, żeby ten mechanizm doprowadził do tego, iż dostęp rolników do nasion będzie taki, że pozwoli na to, aby w wynikających z agrotechniki terminach te nasiona były wymieniane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Czy jeszcze ktoś zechciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Skoro nie widzę więcej chętnych do zabrania głosu, to rozumiem, Panie Ministrze, że informacja została nam przekazana.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Bardzo dziękuję panu ministrowi, dziękuję panom prezesom, dziękuję też przybyłym gościom, państwu senatorom, również pani poseł za uczestniczenie w naszym posiedzeniu. Liczymy na to, że pani poseł tam w Parlamencie będzie mocno bronić tego TTIP.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PoseldoParlamentuEuropejskiegoJadwigaWisniewska">Naturalnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PrzewodniczacyJerzyChroscikowski">W związku z tym, że wyczerpaliśmy porządek obrad, zamykam posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 13 minut 11)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>