text_structure.xml 29.2 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Otwieram posiedzenie Komisji Infrastruktury. Porządek dzienny obejmuje rozpatrzenie informacji NIK o wynikach kontroli wydatków spółek z udziałem skarbu państwa na działalność sponsoringową, medialną i usługi doradcze. Bardzo serdecznie witam pana Dariusza Szałkowskiego z Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji NIK oraz pana Lecha Oniszczenkę, doradcę ekonomicznego NIK.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Mamy informację, że będzie pan minister Bittel. Albo nawet minister Adamczyk – zobaczymy. PKP SA reprezentuje pan Rafał Biczyk dyrektor Biura Audytu i Kontroli. Z Ministerstwa Infrastruktury gościmy pana Tomasza Rurkę zastępcę dyrektora Departamentu Kolejnictwa oraz pana Karola Przeździeckiego, naczelnika wydziału.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę, zatem możemy niezwłocznie przystąpić do realizacji porządku.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Poproszę państwa posłów o przyjecie protokołów z posiedzeń Komisji nr 199, 202, 203, 205, 211, 216, 219–227, 229, 231, 235–237 i 241. Nikt z członków Komisji nie wniósł do nich zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Panie przewodniczący, chciałbym prosić o rozszerzenie zakresu tematyki spotkania o wysłuchanie strony społecznej w temacie niezwiązanym z przedmiotem obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Proszę się przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Zbigniew Krajewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Kogo pan reprezentuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Swoją firmę.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Jest tu grupa poszkodowanych podwykonawców na kontraktach GDDKiA.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">To nie jest przedmiotem obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Wiem, ale chcemy ten temat poruszyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Nie dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Dziś to jest niemożliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Jest możliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Proszę pana, proszę zachowywać się zgodnie z zasadami kultury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Pamięta mnie pan? Ósmy rok walczę, jak moi koledzy, o swoje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Dobrze, proszę pana. Przyjęty został porządek obrad. Pan reprezentuje stronę społeczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Pan jest dla mnie czy ja dla pana?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">To jest inna sprawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">To jest podstawowa sprawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Wszyscy jesteśmy dla pana, tylko nie o to chodzi. Posłowie przyjęli porządek obrad. Nikt z państwa posłów nie zgłosił wniosku o rozszerzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">My zgłaszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Gdyby pan zgłosił taki wniosek, to byśmy nad nim dyskutowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Zgłosiłem przed chwilą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Porządek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Czy pani mogłaby się przedstawić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PełnomocnikposzkodowanychprzedsiębiorcówRenataSzewczyk">Nazywam się Szewczyk Renata. Mamy zaległe sprawy poszkodowanych podwykonawców, które nie zostały załatwione jeszcze za pana ministra Grabarczyka. Mamy dowody na istnienie przestępstw ekonomicznych występujących przy realizacji projektów unijnych.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PełnomocnikposzkodowanychprzedsiębiorcówRenataSzewczyk">Szanowni państwo, od około tygodnia w dyspozycji instytutu wymiaru sprawiedliwości znajdują się analizy przestępstw ekonomiczno-kryminalnych, które występowały przy realizacji projektów drogowych. Zwracamy się z prośbą o rozszerzenie porządku obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Sprawa jest poważna, ale nie na ten moment. Przypominam sobie, że zawiadamiałem ABW w tej sprawie. Proszę włączyć mikrofon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PełnomocnikposzkodowanychprzedsiębiorcówRenataSzewczyk">Szanowni państwo, to wszystko wiąże się z bezpieczeństwem ekonomicznym kraju i z rozszczelnieniem systemu finansowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Dobrze. Proszę państwa, porządek obrad został przyjęty. Jesteśmy w takim reżimie czasowym, że rozpoczynamy realizację programu.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Proszę mi nie przerywać, droga pani.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Będziemy realizować program przyjęty przez państwa posłów. O godz. 11.00 mamy głosowania. Proszę nas zrozumieć. Nie działamy tak, że robimy, co chcemy. Jest pewien rytm pracy Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PełnomocnikposzkodowanychprzedsiębiorcówRenataSzewczyk">Szanowni państwo, dostajecie wynagrodzenie za pracę co miesiąc, a my czekamy na nasze wynagrodzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Doskonale wiem, o co chodzi. Poświęcę państwu czas dzisiaj, tylko nie w ramach porządku obrad Komisji. Porozmawiamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PełnomocnikposzkodowanychprzedsiębiorcówRenataSzewczyk">Mam nawet ze sobą zalecenie z komisji śledczej OLAF, że mamy się do państwa zwrócić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Pamiętam tę sprawę, bo rzeczywiście sam ją zgłaszałem do ABW. Jest to niezwykle drastyczny problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Jeszcze jedna sprawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WłaścicielfirmyCOMBUDWładysławHoffman">Ja też chcę zabrać głos. Władysław Hoffman.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WłaścicielfirmyCOMBUDWładysławHoffman">Dziesięć lat czekam, żeby Budimex zapłacił mi pieniądze, z których mnie okradł. W zeszłym roku straciłem żonę, która żyła w stresie przez 10 lat, i po prostu tego nie wytrzymała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Mam do państwa prośbę. Doskonale rozumiemy, że wszyscy państwo wypowiadacie się w tej samej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Panie przewodniczący, ja też do pana pisałem i do wszystkich świętych. Swoimi działaniami doprowadziłem do tego, że latem tego roku spotkaliśmy się z ministrem Chodkiewiczem. Razem z kolegami walczymy o życie, które utraciliśmy. Odbyło się spotkanie w Ministerstwie Przedsiębiorczości, u pani Emilewicz, w gronie ponad 40 osób. Pan Chodkiewicz zaprosił mnie na szesnastego do siebie. Dysponuję niepodważalnymi dokumentami, nie moimi, drugiej strony. Mam wyroki sądu, prokuratury, opinię prawną GDDKiA. Od początku GDDKiA wiedziała, że porządnie wykonywałem roboty. Z premedytacją mi nie zapłacono. Po 3-godzinnej analizie pan Chodkiewicz stwierdził, że jeśli nie ma wątpliwości w mojej sprawie, to otrzymam pieniądze w trybie pilnym. To było w lipcu. Tak miało się stać, tymczasem mamy grudzień.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WłaścicielfirmyZbigniewKrajewskiRealizacjaInwestycjiBudowlanychZbigniewKrajewski">Mam dokumenty dowodzące, że mój kontrakt przejął oszust, który nie był nawet do dziennika budowy wpisany. Bilfinger, Pisarski i pracownicy GDDKiA ukradli 11 mln zł na tym kontrakcie. Pan sobie wyobraża? Co pan minister z tym zrobił? Gdzie są moje pieniądze? W następnej kolejności miała być rozpatrzona sprawa kolegi i kolejnych sześciu osób. Potem następni. Na moje dziesiątki maili pan Chodkiewicz nie odpowiada wbrew przepisom prawa. Sekretarka nie łączy i zachowuje się w chamski sposób. Mamy święta. Gdzie są pieniądze kolegów i moje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Rozumiem państwa sytuację. Chodzi o lata 2010–2012.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Nie udzieliłem pani głosu. Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Poświęcę państwu czas. Załatwimy temat i pogadamy.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Udzielam głosu przedstawicielowi NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo posłowie, dziękuję za możliwość przedstawienia informacji o wynikach kontroli NIK wydatków spółek z udziałem skarbu państwa na działalność sponsoringową, medialną i usługi doradcze.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Kontrola została podjęta z inicjatywy własnej NIK. Objęto nią okres od 1 stycznia 2015 r. do 30 czerwca 2017 r. Cel główny kontroli zdefiniowany został w pytaniu: Czy wydatki na działalność sponsoringową, medialną i usługi doradcze ponoszone przez spółki skarbu państwa są zgodne z obowiązującymi zasadami? W ramach kontroli zbadano także działania spółek związane z utworzeniem Polskiej Fundacji Narodowej. Skontrolowano 20 spółek działających z udziałem skarbu państwa lub w grupach kapitałowych utworzonych przez te spółki.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Dane prezentowane w niniejszym wystąpieniu zostały zanonimizowane ze względu na liczne zastrzeżenia zgłaszane przez spółki dotyczące tajemnicy przedsiębiorstwa. Prezentowane wyniki są w formie bardzo ogólne, bez powoływania się na ustalenia w poszczególnych spółkach.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Ocena ogólna kontroli. Skontrolowanych 20 spółek wydało ponad 1,5 mld zł na działalność sponsoringową oraz zakup usług doradczych i medialnych. Spółki generalnie nie przestrzegały ustalonych przez siebie wewnętrznych zasad lub procedur działalności sponsoringowej, a także zlecania usług doradczych i medialnych. Najważniejsze nieprawidłowości to prowadzenie sponsoringu pomimo ujemnego wyniku finansowego oraz sponsorowanie przedsięwzięć nieujętych w planach działalności sponsoringowej przyjmowanych przez te spółki. NIK pozytywnie ocenia prowadzenie przez spółki, z wyjątkiem jednej, ocen efektywności sponsoringu oraz kontroli osiągania efektów zleconych usług doradczych i medialnych. Zakładane przez spółki cele działalności sponsoringowej oraz medialnej były uznawane w wyniku dokonanych ocen i weryfikacji za satysfakcjonujące.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">NIK zwróciła uwagę, że spółki Skarbu Państwa, które powołały Polską Fundację Narodową, mającą wspierać promocję polskiej gospodarki, a przez to ułatwiać spółkom osiąganie określonych celów biznesowych, praktycznie nie mają wpływu na jej działania. Jest to o tyle niepokojące, że w perspektywie 10 lat, tj. do 2026 r., spółki te mają przeznaczyć na działalność fundacji prawie 633 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Najważniejsze ustalenia kontroli. W latach 2015–2017 działalność sponsoringową prowadziło 19 spośród 20 skontrolowanych spółek. Przeznaczyły one na sponsoring prawie 760 mln zł, a wraz z darowiznami i mecenatem – prawie 896 mln zł. Pieniądze te stanowiły źródło finansowania lub współfinansowania m.in. klubów sportowych: zawodowych i amatorskich, obiektów sportowych oraz przedsięwzięć artystycznych, kulturalnych i biznesowych. Ponieważ w Polsce nie ma powszechnie obowiązujących przepisów regulujących działalność sponsoringową podmiotów gospodarczych, w 19 spółkach wprowadzono wewnętrzne regulacje w tym zakresie. Jedna spółka prowadziła działalność bez żadnych wewnętrznych przepisów. W 12 spółkach nie przestrzegano wewnętrznych regulacji związanych z działalnością sponsoringową.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Najważniejsze nieprawidłowości to sponsorowanie podmiotów, przedsięwzięć lub obiektów pomimo ujemnego wyniku finansowego. Ustaliliśmy to w 5 spółkach. Inne nieprawidłowości polegały na nieumieszczaniu zadań w planie przedsięwzięć sponsoringowych. Dotyczyło to 4 spółek. Przykładowo w jednej z dużych firm energetycznych w 2016 r. zawarto dwie nowe umowy sponsoringowe na 2,65 mln zł, mimo że w 2015 r. spółka odnotowała ujemny wynik finansowy. Przedstawiciele spółki nie potrafili wskazać racjonalnego uzasadnienia dla podjęcia tych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Jako przykład dobrych praktyk NIK wskazuje spółkę, która pomimo dodatniego wyniku finansowego, ograniczyła planowane i faktyczne wydatki na sponsoring z 20 mln w 2015 r. do 17,8 mln zł w 2016 r. i ok. 6 mln zł w pierwszej połowie 2017 r. Powodem ograniczenia działalności sponsoringowej były słabsze od zakładanych plany finansowe.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Skontrolowane spółki, poza jedną, dokonywały ocen efektywności prowadzonego sponsoringu. Metodologia ocen była zróżnicowana. Duże spółki, przeznaczające na sponsoring relatywnie wysokie koszty, korzystały z pomocy wyspecjalizowanych firm i narzędzi. Natomiast mniejsze firmy badały tylko wywiązywanie się sponsorowanych podmiotów z ustaleń zawartych w umowach. Tylko jedna spółka spośród 19 skontrolowanych nie dokonała oceny efektów działalności sponsoringowej. Spółka ta w okresie objętym kontrolą przeznaczyła na sponsoring 3 mln zł, a mimo to rada nadzorcza nie analizowała efektów uzyskanych z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Wszystkie skontrolowane spółki ustaliły zasady zakupu, zlecania usług, w tym usług medialnych oraz doradczych. Jednak tendencja do wyłączania spod tych regulacji coraz większego zakresu kupowanych usług występowała w znacznej liczbie spółek. Na przykład w jednej ze spółek sektora chemicznego od 2014 r. obowiązywały bardzo rozbudowane zasady wyboru dostawców i usług, spod których wyłączono zakupy usług marketingowych w zakresie badań rynkowych, promocyjno-reklamowych, materiałów reklamowych, public relations oraz zakup przestrzeni reklamowej.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Od 2016 r. katalog wyłączeń powiększony został o zakup praw własności intelektualnej, usług doradczych związanych z opracowaniem wniosków w celu pozyskania funduszy europejskich oraz usług prawnych. W latach 2015–2017 wszystkie skontrolowane spółki dokonywały zakupu usług doradczych i medialnych. Łączne wydatki na usługi doradcze wyniosły prawie 462 mln zł. Były to zarówno usługi prawne o charakterze stałym, jak i doraźnym, a także doradztwa podatkowego, technicznego, finansowego; prowadzenie windykacji należności w szczególnie skomplikowanych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Na zakup usług medialnych, obejmujących nie tylko kampanie reklamowe czy emisję spotu, ale także ogłoszenia, komunikaty i artykuły informacyjne, spółki wydały ponad 300 mln zł. W obu grupach wydatków w 2016 r. nastąpił zauważalny spadek wydatków w porównaniu z 2015 r. Odpowiednio o 11% i 9%. Poziom kosztów tych usług w I półroczu 2017 r. w trakcie kontroli wskazywał, iż miała nastąpić dalsza redukcja zamówień na usługi doradcze i medialne. Zapotrzebowanie na usługi medialne realizowane było przy wykorzystaniu wszystkich najważniejszych mediów, tj. prasy, telewizji, radia i internetu. Przy czym dominującym medium była telewizja, na którą wydatkowano 57% wydatków. Następnie prasa i internet – po 17% wydatków. Nastąpił spadek wydatków na usługi medialne w telewizji.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">W 2016 r. w porównaniu z 2015 r. znaczącej zmianie uległy główne kierunki zakupu telewizyjnych usług medialnych. Dominującą pozycję utrzymywała Telewizja Polska, natomiast na drugim miejscu znalazła się Telewizja Polsat w miejsce Telewizja TVN, która odnotowała znaczący spadek zleceń. Istotna zmiana zaszła również na rynku radiowych usług medialnych. W 2016 r. wzrósł udział Polskiego Radia jako zleceniobiorcy usług od skontrolowanych spółek, co pozwoliło temu nadawcy na osiągnięcie pozycji lidera.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Bardziej rozproszone były wydatki i kierunki zakupów prasowych oraz usług medialnych. W okresie objętym kontrolą żaden z głównych wydawców nie przekroczył 10% udziału w zakupach tych usług przez skontrolowane spółki.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Naruszenie zasady zlecania usług medialnych i doradczych stwierdzono w 10 spółkach. Najważniejsze to zlecanie usług bez oszacowania wartości zamówienia, wybór wykonawcy z pominięciem zasad określonych wewnętrznymi przepisami czy też nieprawidłowo przeprowadzone postępowania. Na przykład w jednej ze spółek energetycznych zbadano 6 umów zakupu usług medialnych i doradczych. W 3 postępowaniach o łącznej wartości prawie 40 mln zł nie zostały sporządzone dokumenty szacowania wartości zamówienia. Przedstawiciele spółki nie potrafili wyjaśnić przyczyn zaistnienia tej nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-37.15" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">W spółce paliwowej z naruszeniem procedur wybrano 3 kontrahentów realizujących usługi doradcze o wartości ponad 50 tys. zł netto. Zamiast zapytania ofertowego zastosowano tzw. tryb „u wskazanego dostawcy” możliwy do wykorzystania tylko w przypadku umów o wartości powyżej tej kwoty. Prezes zarządu spółki wyjaśnił, że obowiązujące w czasie zawierania umów zasady i procedury nie przewidywały takiej możliwości, ale też nie zakładały, iż zastosowanie takiego trybu nie jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-37.16" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Oceny efektów zakupu usług medialnych i reklamowych prowadzone były z różnym stopniem szczegółowości. Najbardziej wszechstronnie oceniano kampanie medialne organizowane na zlecenie spółek przez domy mediowe. Działania lub zaniechania władz 13 spółek stwarzały ryzyko niegospodarności, a w 3 spółkach doprowadziły do poniesienia niegospodarnych wydatków na kwotę prawie 660 tys. zł. Na przykład w jednej ze spółek funkcjonujących w grupie kapitałowej w październiku 2015 r. ówczesny zarząd zlecił wykonanie raportu z oceny realizacji strategii oraz procesu budowy wartości spółki. Koszt raportu wyniósł ponad 400 tys. zł. Opracowanie przedstawione przez wykonawcę w marcu 2016 r. nie zostało w spółce w żaden sposób wykorzystane. Nowy prezes zarządu ocenił, że zamówienie było niepotrzebne, a wydatek był niecelowy.</u>
          <u xml:id="u-37.17" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Szczególne zagrożenia powstawały w wyniku nieskutecznej kontroli zarządczej w obszarze zawierania i realizacji umów, tj. wskutek prowadzenia sponsoringu bez zawarcia umowy, dopuszczenia wewnętrznymi przepisami możliwości zlecania usług prawniczych wyłącznie imiennie wskazanym kancelariom, stwarzania niektórym usługodawcom uprzywilejowanych warunków realizacji zleceń, niekorzystania z kar umownych, mimo niewywiązywania się kontrahentów z zobowiązań przewidzianych umową, czy też braku należytych rozliczeń wykonanych prac. Łączna kwota wydana z naruszeniem zasad należytego zarządzania finansami wyniosła prawie 11 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-37.18" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Jeśli chodzi o Polską Fundację Narodową, to badań kontrolnych nie prowadziliśmy w samej fundacji, tylko na podstawie informacji uzyskanych u spółek fundatorów. Fundacja została powołana z inicjatywy ministra skarbu państwa 16 listopada 2016 r. Podpisany został akt notarialny o ustanowieniu fundacji. Wpis fundacji do KRS nastąpił 29 grudnia tegoż roku. Tworzących ją 17 dużych spółek z udziałem skarbu państwa oczekiwało, że powstanie dynamiczny podmiot silnie wspierający promocję polskiej gospodarki, a przez to ułatwiający fundatorom osiąganie celów biznesowych. Fundatorzy zobowiązali się do dokonania wpłat na fundusz założycielski fundacji w łącznej wysokości 97,5 mln zł do 30 grudnia 2016 r. Indywidualne wpłaty wyniosły od 1,5 do 7 mln zł. Dziewięć skontrolowanych przez NIK spółek wpłaciło łącznie 53 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-37.19" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Dalsze zobowiązania finansowe fundatorów obejmują dokonywanie wpłat na działalność statutową fundacji przez 10 lat, począwszy od 2017 r. W 2017 r. wpłata miała wynosić tyle samo, ile wpłata na fundusz założycielski, a począwszy od 2018 r. – połowę tej kwoty, czyli 750 tys. zł do 3,5 mln zł rocznie. Zgodnie z zapisami statutu PFN powinna otrzymać do 2026 r. łącznie ponad 633 mln zł, w tym od skontrolowanych podmiotów – 344,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-37.20" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPaństwaiPrywatyzacjiNajwyższejIzbyKontroliDariuszSzałkowski">Po powstaniu Polskiej Fundacji Narodowej tworzące ją spółki praktycznie nie miały wpływu na jej działania. Świadczy o tym choćby istotna zmiana celów statutowych fundacji dokonana w czerwcu 2017 r., przeprowadzona praktycznie bez wiedzy fundatorów. Obecnie cele fundacji to działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa oraz kulturalna. Na brak przejrzystości działań fundacji zareagowało, choć nie przyniosło to żadnego skutku, 4 spośród 9 skontrolowanych fundatorów. Pozostałe spółki wykazały bierność. Pisma skierowane do Polskiej Fundacji Narodowej z żądaniem przedstawienia planu działania oraz informacji o sposobie rozdysponowania otrzymanych środków pozostawały bez odpowiedzi do czasu zakończenia kontroli NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Przepraszam pana bardzo. Otrzymaliśmy komunikat, że o godz. 11.00 odbędą się głosowania. Ile czasu potrzebują panowie na realizację programu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicedyrektordepartamentuNIKDariuszSzałkowski">Minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Proszę dokończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicedyrektordepartamentuNIKDariuszSzałkowski">Wnioski. Do ministrów wykonujących nadzór nad spółkami wnioskowaliśmy o doprowadzenie przez działania przedstawicieli skarbu państwa w radach nadzorczych spółek do ścisłej kontroli przestrzegania przez zarządy wewnętrznych uregulowań dotyczących działalności sponsoringowej oraz zakupów usług doradczych i medialnych. Do zarządów spółek fundatorów fundacji – o podjęcie poprzez przedstawicieli w Radzie PFN działań zapewniających bieżące otrzymywanie pełnych informacji o bieżących i planowanych działaniach fundacji.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicedyrektordepartamentuNIKDariuszSzałkowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Dziękuję bardzo panom z Najwyższej Izby Kontroli. Państwo posłowie otrzymali materiał NIK. Proszę państwa o zapoznanie się z nim. Ze względu na RODO panowie mogą podać informacje w ograniczonym zakresie. Oczekiwalibyśmy bardziej szczegółowych informacji. Prawdopodobnie były i są pikantne historie. Trzeba będzie do tego wrócić, ale w sposób zgodny z prawem. Rozumiem panów z NIK, ale nasza ciekawość w ogóle nie została zaspokojona. Naszą i państwa powinnością jest jednak przestrzeganie prawa.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Prezentacja została zakończona. Ponieważ nie ma pytań, za chwile zamknę posiedzenie. Państwo posłowie mają możliwość kierowania dodatkowych pytań do NIK. Jeśli zajdzie taka potrzeba, uczyni to Prezydium Komisji.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczącyposełBogdanRzońca">Bardzo dziękuję za obecność. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>