text_structure.xml
97.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam państwa. W dzisiejszym porządku dziennym mamy temat „Zagadnienia z zakresu gospodarki odpadami w kontekście polskich zobowiązań po przystąpieniu do Unii Europejskiej” oraz sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">W sprawach bieżących będę chciał zwrócić państwu uwagę na potrzebę powołania podkomisji, która zajęłaby się pracami nad nowelizacją przepisów ustaw dotyczących różnych form ochrony przyrody. O takiej potrzebie mówiliśmy na jednym z posiedzeń Komisji podczas poprzedniego posiedzenia Sejmu. Proszę nad tym się zastanowić, bo wrócimy do tej kwestii.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Na dzisiejszym posiedzeniu Komisji rząd reprezentuje pan minister Bernard Błaszczyk. Na sali są przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, innych instytucji państwowych oraz organizacji pozarządowych.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Posłami koreferentami przy tym temacie są: pani poseł Ewa Wolak i pan poseł Adam Krzyśków.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Panie ministrze, bardzo proszę o krótkie wprowadzenie, gdyż wszyscy otrzymali materiały przygotowane przez ministerstwo oraz opinię Biura Analiz Sejmowych. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Dziękuję bardzo panie przewodniczący. Szanowni państwo. Celem niniejszej informacji jest przedstawienie stopnia realizacji zobowiązań podjętych przez Polskę przy przyjmowaniu traktatu akcesyjnego. Przedstawiona informacja obejmuje okres od przyjęcia Polski do Unii Europejskiej, czyli od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 października 2009 r. i dotyczy problematyki związanej z obszarem negocjacyjnym „Ochrona środowiska”, a dokładnie jednego z jego działów, dotyczącego zagadnień z zakresu gospodarki odpadami – w części pozostającej w kompetencjach ministra środowiska.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Przedstawiony materiał w sposób szczegółowy omawia ww. kwestie.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Pozwolę sobie przedstawić tylko najważniejsze kwestie. Przede wszystkim należy zauważyć, że pełne przeniesienie wymagań Unii Europejskiej do porządku prawnego składa się z trzech elementów: transpozycji, implementacji oraz egzekwowania prawa. Transpozycja oznacza przyjęcie aktów prawnych, które zawierają przepisy przenoszące wymagania unijne do prawa krajowego.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Według stanu na dzień 31 października 2009 r. do prawa krajowego zostały transponowane wszystkie akty prawne Unii Europejskiej przyjęte do końca 2007 r., przy czym ze względu na zarzuty Komisji Europejskie, dotyczące nieprawidłowej transpozycji dyrektywy Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, prowadzone są prace legislacyjne w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">W latach 2008–2009 zostały transponowane do prawodawstwa polskiego dwie dyrektywy przyjęte w 2006 r., a mianowicie:</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">– dyrektywa 2006/21/WE w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego, która zmieniała dyrektywę 2004/35/WE,</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">– dyrektywa 2006/66/WE w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów, która uchylała dyrektywę 91/157/EWG.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Dla tych dwóch dyrektyw terminy transpozycji upływały odpowiednio: 1 maja 2008 r. i 26 września 2008 r.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Do transpozycji pozostały przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE o odpadach, które weszły w życie w dniu 12 grudnia 2008 r. Państwa członkowskie mają termin na dokonanie tej transpozycji do dnia 12 grudnia 2010 r.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Należy przy tym zaznaczyć, że prace nad założeniami do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw transponującej przepisy dyrektywy 2008/98/WE zostały już rozpoczęte. Ich rozpatrzenie przez Radę Ministrów zaplanowano na koniec grudnia tego roku.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Implementacja oznacza zapewnienie warunków do właściwego stosowania prawa. Obejmuje ona przygotowanie i zatrudnienie odpowiedniej kadry w urzędach, utworzenie baz danych, prowadzenie szkoleń itd. W tym celu opracowano w Ministerstwie Środowiska szereg przewodników i wytycznych dotyczących m.in. planowania gospodarki odpadami w Polsce, opracowania sprawozdań z realizacji planów gospodarki odpadami, jak i innych spraw z tym związanych. Prowadzone były również szkolenia m.in. dla administracji publicznej, Policji i wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska z zakresu prawa dotyczącego gospodarki odpadami.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Ponadto w 2009 r. Ministerstwo Środowiska rozpoczęło realizację „Ogólnopolskiej kampanii edukacyjno-informacyjnej mającej na celu zapobieganie powstawania odpadów i właściwe postępowanie z odpadami”, współfinansowanej ze środków Unii Europejskiej. Kampania ta ma na celu podniesienie świadomości w zakresie właściwego postępowania z odpadami.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Ta akcja została zakończona. Pierwsze efekty tej pracy będą widoczne pod koniec grudnia tego roku i na początku stycznia przyszłego roku. Utworzone zostały centralna i wojewódzkie bazy danych dotyczące wytwarzania i gospodarowania odpadami, które w 2008 r. zostały zmodernizowane.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Mimo podejmowanych działań należy wskazać na konieczność ilościowego i jakościowego wzmocnienia administracji publicznej, co wskazano jako jedno z zadań w „Krajowym planie gospodarki odpadami 2010”. Kontrola prawidłowości przestrzegania przepisów prawa w zakresie gospodarowania odpadami należy do kompetencji Inspekcji Ochrony Środowiska, jak również administracji samorządowej. Zadania kontrolne w zakresie przestrzegania prawa dotyczącego gospodarki odpadami wykonują główny inspektor ochrony środowiska, przy pomocy Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, oraz wojewodowie, przy pomocy wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Inspekcja przeprowadziła szereg cyklicznych kontroli, m.in. w zakresie realizacji postanowień ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji i ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Należy zauważyć, że przeprowadzone kontrole wykazują szereg nieprawidłowości w działaniu zarówno stacji demontażu pojazdów, jak i zakładów przetwarzania.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Należy w tym miejscu wskazać, że Inspekcja Ochrony Środowiska dysponuje zbyt ograniczoną liczbą pracowników, aby zapewnić stały, szczegółowy monitoring. Dodatkowe utrudnienia kontroli spowodowały wprowadzenie w bieżącym roku przepisów nowelizujących ustawę o swobodzie działalności gospodarczej, dotyczące sposobów przeprowadzania kontroli.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Następnym zagadnieniem związanym z wdrażaniem przepisów Unii Europejskiej jest przygotowywanie dokumentów planistycznych. W Polsce przygotowywane są plany gospodarki odpadami na czterech poziomach: krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym – przy czym całość zagadnień związanych z gospodarką odpadami na danym obszarze obejmuje plan krajowy i plany wojewódzkie.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Polska przekazała Komisji Europejskiej w 2007 r. „Krajowy plan gospodarki odpadami 2010” uchwalony przez Radę Ministrów w grudniu 2006 r.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Mając na względzie to, że na ministra środowiska nałożony został obowiązek ustawowy sporządzenia krajowego planu gospodarki odpadami w 2002 r., a następnie zaktualizowania go w 2006 r. – co zostało uczynione – wojewódzkie plany gospodarki odpadami powinny być dostosowane do planu krajowego najpóźniej w ciągu sześciu miesięcy od dnia uchwalenia planu krajowego.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">W terminie regulaminowym, czyli do 30 czerwca 2007 r., został zaktualizowany wojewódzki plan gospodarki odpadami dla województwa warmińsko-mazurskiego. Natomiast do dnia 31 października 2009 r. zostały zaktualizowane wszystkie wojewódzkie plany gospodarki odpadami, z wyjątkiem planu dla województwa lubuskiego.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Dyrektywa 2006/12/WE w sprawie odpadów wprowadziła obowiązek uzyskiwania decyzji lub prowadzenia rejestru w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Wymagania szczegółowe w tym zakresie zawiera dyrektywa 91/689/EWG w sprawie odpadów niebezpiecznych, która zostanie uchylona w grudniu, dyrektywa 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, dyrektywa 2000/76/WE w sprawie spalania odpadów.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Wymagania w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o odpadach, a uszczegółowione są m.in. w ustawie o pojazdach wycofanych z eksploatacji, ustawie o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz ustawie o bateriach i akumulatorach.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Należy zauważyć, że niestety w wielu przypadkach jakość decyzji, szczególnie wydawanych przez starostów, jest niska. Wskazać także należy, iż przepisy z zakresu gospodarki odpadami są niejednokrotnie niewłaściwie interpretowane, czego konsekwencją są nieprawidłowości w realizacji obowiązków przez przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Jednym z najbardziej widocznych elementów przepisów unijnych jest uzyskiwanie określonych poziomów zbierania, odzysku i recyklingu.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">W dyrektywach zostały określone poziomy selektywnego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw domowych – dla Polski od 2008 r., dzięki uzyskaniu okresu przejściowego, jest to poziomie 4kg/mieszkańca/rok – oraz zużytych przenośnych baterii i akumulatorów. Docelowe poziomy 25% i 45%, w stosunku do masy wprowadzanych przenośnych baterii i akumulatorów, mają być odpowiednio osiągnięte w 2012 r. i 2016 r.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Obserwując sytuację w zakresie selektywnego zbierania, odbywającego się dotychczas na bazie dobrowolnych działań przedsiębiorców, stwierdzono, że istniało realne zagrożenie osiągnięcia celów w tym zakresie, odnoszących się do zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Aby temu zapobiec pod koniec 2008 r. została opublikowana ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która wprowadziła niezbędne zmiany prowadzące do zapewnienia mechanizmów służących uzyskaniu wyznaczonych dyrektywą 2002/96/WE poziomów zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych. Poziomy te w Polsce należało osiągnąć do dnia 31 grudnia 2008 r.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Według danych przekazywanych przez przedsiębiorców proces zbierania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych nie przebiegał zadawalająco. Sytuacja ta była związana z brakiem instrumentu prawnego nakładającego na przedsiębiorców obowiązek osiągania konkretnego poziomu zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw domowych.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Należy jednak zauważyć, że poziomy odzysku i recyklingu – oprócz grupy 6 – Narzędzia elektryczne i elektroniczne – zostały osiągnięte w wyznaczonym przez dyrektywę 2002/96/WE terminie.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">W dyrektywie 94/62/WE o opakowaniach i odpadach opakowaniowych określono poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. W 2004 r. poziom odzysku wyniósł 42,2%, w 2005 r. – 41%, w 2006 r. – 47,8%. W 2007 r. – 60%, a w 2008 r. – 60,6%, przy czym wymagany poziom odzysku na 2007 r. wyniósł 50%, zaś docelowy na 2014 r. – 65%.</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Osiągnięte zostały również poziomy recyklingu. Niemniej należy jednak przy tym podkreślić, że zbierane i poddawane odzyskowi, w tym recyklingowi, odpady pochodzą głównie z przemysłu i handlu, nie obejmując odpadów pochodzących z gospodarstw domowych.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Dane GUS dotyczące odzysku materiałów m.in. z odpadów opakowaniowych potwierdzają, że selektywne zbieranie w gminach jest bardzo słabo rozwinięte.</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Dla pełnego wdrożenia dyrektywy 94/62/WE i osiągnięcia jej celów w zakresie uzyskania poziomów odzysku i recyklingu w 2014 r. jest wymagane większe zaangażowanie podmiotów odpowiedzialnych za selektywne zbieranie odpadów opakowaniowych z gospodarstw domowych.</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">W dyrektywie 2000/53/WE o pojazdach wycofanych z eksploatacji również określono docelowe poziomy odzysku i recyklingu, które należy osiągnąć. Osiągnięte w 2007 r. poziomy odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji wyniosły odpowiednio 77% i 72,8% – co oznacza, że nie osiągnięto wymaganych celów. Dane te nie stanowią jednak pełnego obrazu sytuacji, gdyż znaczna część pojazdów demontowana jest w dalszym ciągu poza stacjami demontażu działającymi na podstawie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">W dyrektywie Rady 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów został określony obowiązek ograniczania składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. Polska powinna ograniczyć składowanie komunalnych odpadów ulegających biodegradacji do 75% w 2010 r., do 50% w 2013 r., do 35% w 2020 r. – w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Na podstawie istniejących szacunków należy zauważyć, że w Polsce mogą wystąpić problemy z uzyskaniem odpowiedniej redukcji ilości odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska, ze względu na niewystarczającą ilość instalacji do innego niż składowanie przetwarzania odpadów.</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Dyrektywa 2006/66/WE w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów określa wymagania dla technologii i instalacji przetwarzania i recyklingu zużytych baterii i akumulatorów, które powinny zapewnić osiągnięcie minimalnych poziomów wydajności recyklingu.</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Do dnia 26 września 2011 r. poziom wydajności recyklingu powinien osiągnąć 65% dla akumulatorów kwasowo-ołowiowych, 75% dla akumulatorów niklowo-kadmowych i 50% dla innych zużytych baterii i akumulatorów.</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Z analizy stosowanych technologii wynika, że nie powinno być problemu z osiągnięciem poziomów wydajności recyklingu akumulatorów kwasowo-ołowiowych i kadmowo-niklowych. Dla pozostałych zużytych baterii i akumulatorów potrzebne będą zmiany w technologiach przetwarzania oraz modernizacja instalacji.</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaBernardBłaszczyk">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo panie ministrze. Proszę państwa, jak już mówiłem, wszyscy państwo macie materiał wraz z trzema załącznikami, przygotowany przez ministerstwo oraz opinię Biura Analiz Sejmowych.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Informuję również, iż dysponujemy, wcześniej omawianą, informacją Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli „Działania służb publicznych w zakresie recyklingu sprzętu technicznego”, a więc niejako związaną z tematem dzisiejszego posiedzenia. Informacja NIK jest z marca br. i dotyczy lat 2006–2008. Ogólna opinia jest negatywna – chociaż w tej kwestii jest pewna dyskusja miedzy rządem a Najwyższą Izbą Kontroli. Dopiero dzisiaj tę informacje otrzymałem, więc tylko informuję państwa, że taki materiał jest.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Koreferentami, jak już mówiłem, są: pani poseł Wolak i pan poseł Krzyśków. Kto pierwszy głos zabiera? Pani poseł Wolak – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełEwaWolak">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo. Odniosę się do kilku zagadnień przedstawionych przez pana ministra oraz w materiałach przygotowanych na dzisiejsze posiedzenie Komisji.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełEwaWolak">W informacji dla sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, dotyczącej zagadnień z zakresu gospodarki odpadami w kontekście polskich zobowiązań po przystąpieniu do Unii Europejskiej, podniesiono m.in. problem związany z ograniczaniem kierowania na wysypiska odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. W Polsce istnieją uregulowania prawne, które w założeniach miały się przyczynić do uporządkowania tego problemu. Jest to m.in. rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska, zgodnie z którym jednostkowe stawki opłat za umieszczenie odpadów komunalnych ulegających biodegradacji są wysokie, w porównaniu do innych rodzajów odpadów. Dodatkowo ustawa o odpadach zawiera przepisy, które powinny przyczynić się do osiągnięcia wyników umożliwiających spełnienie obowiązków Polski, w odniesieniu do traktatu akcesyjnego.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełEwaWolak">W większości krajów europejskich odpady komunalne podlegają dokładnej segregacji. Dzięki temu ponad połowa wraca do przemysłu w formie surowców wtórnych i biomasy. Tymczasem nasz system selektywnej zbiórki dopiero jest w budowie. Co zatem należałoby zrobić, aby te zaległości nadrobić?</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełEwaWolak">Oczywiście najpierw musimy spełnić unijne minima, bo w 2014 r. będziemy już musieli przetwarzać ¼ wszystkich komunalnych odpadów. Trzeba też pamiętać, że do końca 2010 r. Polska ma zmniejszyć ilość odpadów biodegradowalnych – papieru, liści, szczątków itp. – o połowę. Wydaje się – z tego, co obserwujemy – że ten cel jest nie do osiągnięcia. Pomimo wielu instrumentów prawnych, obawy, związane z realizacją zobowiązań Polski w zakresie odpadów biodegradowalnych, są uzasadnione.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełEwaWolak">Jednym ze sposobów rozwiązania tego problemu jest rozbudowa w aglomeracjach spalarni odpadów komunalnych. Wspomnieć należy, że instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne, przy zastosowaniu procesów termicznych, kwalifikują się do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, a więc wymagają uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz podlegają procedurze oceny oddziaływania na środowisko. Dodatkowo spalarnie odpadów bardzo często wywołują sprzeciw społeczny, dlatego przeprowadzenie wymienionych przed chwilą procedur i zlokalizowanie takiego przedsięwzięcia w odpowiednim miejscu nie jest łatwe.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełEwaWolak">Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej wiązało się zarówno z koniecznością transpozycji przepisów wspólnotowych do prawa krajowego, jak i z ich implementacją, co związane jest z ciągłymi zmianami legislacyjnymi, a także nie przyczynia się do upraszczania prawa. Zawiłości prawne, a przede wszystkim duża liczba przepisów nie sprzyja podnoszeniu jakości wydawanych, w zakresie gospodarki odpadami, decyzji administracyjnych.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#PosełEwaWolak">W informacji wskazano brak skuteczności instrumentów egzekwowania i przestrzegania przepisów prawa przez samorząd terytorialny. Jest to duża bolączka i wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że nadzór nad przestrzeganiem prawa przez samorząd, jak i przez przedsiębiorców, jest niewystarczający i wydaje się nieskuteczny. Samorządowcy mówią o tym, by wzmocnić ich kadrowo i dać im skuteczne instrumenty, aby mogli skutecznie egzekwować przepisy prawa – bo to, według nich przyczyniłoby się do zwiększenia efektywności osiągania poziomów odzysku, recyklingu czy redukcji składowania.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#PosełEwaWolak">Chciałabym jednak zwrócić uwagę, że choć dokument przedłożony Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa obszernie opisuje zakres i skalę prac przy wprowadzaniu unijnego prawodawstwa w Polsce w zakresie gospodarki odpadami, to niestety brakuje w nim informacji dotyczącej naszej inicjatywy przy tworzeniu rozwiązań prawnych w tym zakresie. Polska jest jedynie odbiorcą gotowych rozwiązań. Wydaje się, że może to skutkować nieadekwatnością prawa, w stosunku do rzeczywistych potrzeb i możliwości, jakie panują obecnie w Polsce.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#PosełEwaWolak">Jeszcze raz wrócę do samorządów. Otóż samorządy twierdzą, że brak odpowiednich środków finansowych uniemożliwia skuteczną egzekucję prawa w tym zakresie. Jednak okazuje się, że samorządy nie wykorzystują w pełni wszystkich instrumentów, jakie posiadają. Stąd częsta nieskuteczność i brak efektywności zasłaniana jest brakiem środków finansowych.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#PosełEwaWolak">W dokumencie podnosi się potrzebę budowy spalarni odpadów. Tu jednak pewna uwaga. Jeśli nie ma ustalonej lokalizacji takiej spalarni, to rodzi się pytanie: kto będzie inwestował w takie przedsięwzięcie, jeśli są tak zawiłe procedury uzyskania zezwolenia?</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#PosełEwaWolak">Chciałabym podkreślić, iż wśród samorządowców, jak i przedsiębiorców coraz częściej pojawiają się wnioski w sprawie utworzenia długoterminowego systemu finansowania zintegrowanej gospodarki odpadami, w zakresie wszystkich jej etapów, uwzględniającego priorytety wynikające z dyrektyw unijnych, czyli recykling materiałowy, ograniczenie ilości odpadów, termiczne przekształcanie z wykorzystaniem uzyskanej energii.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Teraz głos zabierze pan poseł Adam Krzyśków – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełAdamKrzyśków">Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo. Z uwagi na to, że moja przedmówczyni zasadniczo już dokonała omówienia przedłożonego materiału, to pozwolę sobie tylko dodać kilka uogólnień.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełAdamKrzyśków">Trzeba przyznać, że materiał jest przygotowany prawidłowo i w syntetyczny sposób przedstawia bardzo złożony problem. Myślę, że było to potrzebne, aby Komisja pochyliła się nad tym tematem i otrzymała właśnie taki materiał, w którym można znaleźć dodatkowe informacje – np. odniesienia do dyrektyw.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełAdamKrzyśków">Jednak moją rolą jest znalezienie również jakichś niedociągnięć, gdyż ten dokument ma nam służyć w dyskusji nad problemami gospodarki odpadami, abyśmy wspólnie zastanowili się, co można zrobić, żeby było lepiej – tym bardziej, że konkluzje i wnioski zawarte w tym dokumencie tak właśnie nas ukierunkowują.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PosełAdamKrzyśków">Po pierwsze. Wiadomo, że przepisy regulujące można podzielić na etap planowania gospodarki odpadami – jest to opisane w sposób dość szczegółowy. Można tylko zadać pytanie: skoro poradniki planów gospodarki odpadami zostały przekazane urzędom marszałkowskim i starostwom w 2002 r., to co w tym zakresie się zmieniło? Czy w tych poradnikach wskazano też optymalne rozwiązania technologiczne?</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PosełAdamKrzyśków">Następny etap to już technologie, a o tym w materiale mówi się dość powierzchownie. W podsumowaniu w pkt 6.11 czytamy: „Niezbędne jest podjęcie pilnych działań na rzecz budowy w aglomeracjach (przynajmniej tych liczących powyżej 500.000 mieszkańców) spalarni odpadów komunalnych”. Z materiału to bezpośrednio nie wynika, że w tych aglomeracjach jest taka potrzeba, dlatego wydaje się, że jest to wniosek przyjęty jakby w oderwaniu od całości materiału. Być może, że wymaga on jakiegoś poszerzenia i wskazania autorów pomysłu. Czy to jest autorski pomysł Ministerstwa Środowiska, czy też „urodziło się” to w resorcie rozwoju regionalnego?</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#PosełAdamKrzyśków">Po etapie technologii mamy etap wdrażania planu gospodarki odpadami. Tutaj oczywiście niezbędny jest system finansowania.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#PosełAdamKrzyśków">Następny etap to monitorowanie istniejących instalacji i funkcjonującego systemu. Tu napisano – zgodnie z prawdą – o marności służb inspekcyjnych z racji niedofinansowania i braków kadrowych. Z jednej strony oczekiwania i wymagania są bardzo wysokie, a z drugiej ludzi jest mało i mało pieniędzy. Taka sytuacja rodzi różne pokusy. Zdarza się, że inspektorzy po krótkim przeszkoleniu czy krótkim okresie pracy w inspekcji znajdują lepsze oferty pracy „po drugiej stronie barykady”, czyli w firmach zajmujących się gospodarką odpadową. To jest problem, który państwo w materiale sygnalizujecie. Z tym też coś trzeba zrobić.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#PosełAdamKrzyśków">Na str. 8 jest informacja o „Ogólnopolskiej kampanii edukacyjno-informacyjnej mającej na celu zapobieganie powstawaniu odpadów i właściwe postępowanie z odpadami”. Czy jest to kampania ogólnopolska? Mam mieszane odczucia, bo nie wiem, czy jest ona ogólnie dostępna w mediach publicznych. Nad tym trzeba się zastanowić. Czy naprawdę mamy taką kampanię edukacyjną? A może ona jest dopiero w „powijakach”? Choć z drugiej strony rok się kończy, więc powinny być jakieś jej rezultaty.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#PosełAdamKrzyśków">Następna sprawa, która budzi pewne wątpliwości, dotyczy recyklingu pojazdów. W materiale recykling jest dość obszernie opisany. Natomiast zastanawiające jest następujące stwierdzenie: „Dane te nie stanowią jednak pełnego obrazu sytuacji, gdyż znacząca część pojazdów demontowana jest w dalszym ciągu poza stacjami demontażu działającymi na podstawie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji”. Co to znaczy „znacząca część”? Czy to jest 50%, 40%, czy 20%? Rozumiem, że resort uderza się tu w piersi, że nie do końca ma rozeznanie na ten temat. Dlatego musimy wszystko zrobić, żeby zmienić tą ustawę na tyle, żeby usprawnić to, co jest zalegalizowane i wspomagać tych, którzy chcą w sposób legalny zajmować się recyklingiem pojazdów, a tępić szarą strefę.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#PosełAdamKrzyśków">Na str. 17 znalazło się następujące sformułowanie: „w Polsce mogą wystąpić problemy z uzyskaniem odpowiedniej redukcji ilości odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska ze względu na niewystarczającą liczbę instalacji do innego niż składowanie przetwarzania odpadów”. Może warto byłoby podać przykłady, jakie instalacje służą przetwarzaniu tych biodegradowalnych odpadów. Samorządowcy często zwracają się do posłów, więc gdybyśmy uzyskali takie informacje, to moglibyśmy podpowiedzieć, co można zrobić w tym zakresie. Kiedyś był taki pomysł, żeby ministerstwo prowadziło rejestr czy katalog najlepszych technologii, które mogłyby być polecane.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#PosełAdamKrzyśków">Z kolei na str. 20 znajdziemy dość dziwny akapit, który zacytuję w całości: „Wymagania odnośnie postępowania z pojazdami wycofanymi z eksploatacji oraz zużytym sprzętem elektrycznymi i elektronicznym są kontrolowane w ramach kontroli stacji demontażu i zakładów przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego przez Inspekcję Ochrony Środowiska. Nieprzestrzeganie wymagań w tym zakresie występuje głównie w trakcie demontażu i przetwarzania w nielegalnych stacjach demontażu i zakładach przetwarzania”.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#PosełAdamKrzyśków">Dla mnie to trochę „groch z kapustą”. Poza tym, co to za nielegalne stacje demontażu, jeżeli były objęte kontrolą? Ten akapit jest stylistycznie niedopracowany – być może z powodu pośpiechu.</u>
<u xml:id="u-6.12" who="#PosełAdamKrzyśków">Żeby już skończyć z tym „pastwieniem się” przejdę do wniosków. Wnioski zamieszczone na końcu materiału zostały przygotowane bardzo sumiennie, aczkolwiek również pewna sprawa wymaga wyjaśnienia. Pkt 6.13 brzmi: „Obok nowoczesnych spalarni odpadów medycznych i weterynaryjnych w dalszym ciągu funkcjonują spalarnie niedostosowane do wymagań EU”. Pytam: funkcjonują czy nie funkcjonują? Czy one są, ale nie działają? Jak to jest? Prosiłbym o jakieś wyjaśnienia w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-6.13" who="#PosełAdamKrzyśków">W ostatnim punkcie szczerze podkreślono: „Mimo że Polska transponowała do krajowego porządku prawnego postanowienia wszystkich dyrektyw z zakresu gospodarki odpadami, ich praktyczne wdrażanie jest procesem powolnym i nie odnoszącym wymiernych oraz oczekiwanych efektów”. Właśnie to wskazuje, jak mozolna jest to droga. Pesymiści mogliby powiedzieć, że nic dobrego nas nie czeka, ale optymiści powinni odpowiedzieć, że przed nami wielkie wyzwanie i mamy jeszcze wiele do zrobienia. Tym optymistycznym akcentem kończę moje wystąpienie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Jako pierwsi zgłosili się: pani poseł Mirosława Masłowska i pan poseł Jan Rzymełka. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Panie ministrze – na początku „marchewka”. Opracowanie jest naprawdę bardzo dobre i szczere do bólu. Mogłabym powiedzieć, jako lekarz, że diagnoza jest doskonale postawiona, tylko z leczeniem są kłopoty, i to od wielu lat. Od trzech lat mówię o tym wszystkim, co jest zawarte w tym materiale. Te materiały rzeczywiście są dobrze przygotowane: mają odnośniki, wszystko jest w nich klarowne.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełMirosławaMasłowska">Sprawa jednak ma się tak, że w dyrektywie Rady 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów został określony obowiązek ograniczenia składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. Państwa członkowskie powinny ograniczyć składowanie odpadów komunalnych w 2006 r. do 75%, w 2009 r. do 50%, a w 2016 r. do 35%. Od wskazanych terminów została wprowadzona czteroletnia derogacja dla państw członkowskich, wśród których znalazła się Polska. Te terminy zostały jakby odpowiednio przesunięte na lata 2010, 2013 i 2020.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełMirosławaMasłowska">Panie ministrze, co jesteśmy w stanie zrobić, żeby nie płacić olbrzymich kar, bo nie sądzę, żeby dla nas, czyli dla Polski, przesunięto termin o dalsze 4 czy 8 lat. Tymczasem sytuacja jest wręcz dramatyczna, jeśli chodzi o gospodarowanie odpadami komunalnymi. Tej gospodarki właściwie nie ma – to trzeba jasno powiedzieć. Nie ma recyklingu, nie ma sortowni, nie ma kompostowni, nie ma spalarni.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PosełMirosławaMasłowska">Tymczasem państwo systematycznie przekazujecie Unii Europejskiej informacje – bo takie informacje muszą być przekazywane: co w Polsce zrobiono, jakie są perspektywy. Chciałbym wiedzieć, jak takie sprawozdanie wygląda: co wy tam podajecie, jakie dane? My tego nie wiemy – a może powinniśmy otrzymywać taki materiał, bo wtedy wiedzielibyśmy czy przedstawiacie rzeczywisty obraz sytuacji. A sytuacja już nie jest tylko zła. Sytuacja jest bardzo zła, bo praktycznie nic się nie zmienia od wielu lat, jeśli chodzi o osiąganie odpowiednich poziomów.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PosełMirosławaMasłowska">Zresztą na końcu przedłożonego materiału sami mówicie państwo – szczerze do bólu – że jeśli chodzi o wypełnienie warunków w zakresie odpadów komunalnych, to właściwie jest to niemożliwe. Piszecie wprost, że jest zagrożenie osiągnięcia założonego poziomu redukcji ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, bo w Polsce jest zbyt mało instalacji poza składowiskami, których liczbę jeszcze ograniczyliśmy o 20–30%, w związku z nową ustawą unijną. Czyli co? Teraz w dodatku te śmieci będą trafiały na dzikie wysypiska – bo taki będzie tego efekt.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PosełMirosławaMasłowska">Jest jeszcze jedno, o co walczę od dawna – to nie przewoźnicy powinni decydować o strumieniach odpadów. To prawda, bo nawet pan minister zwrócił uwagę, że przewoźnicy nie spełniają warunków. O tym wszyscy wiemy.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PosełMirosławaMasłowska">Pytam, o jaki procent zmniejszyliśmy składowanie odpadów w 2009 r.? Jaka jest szansa, żebyśmy zredukowali te ilości w 2010 r.? Podstawowe pytanie jednak brzmi: co państwo piszecie w tych sprawozdaniach do Unii?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMŚBernardBłaszczyk">Pierwsze sprawozdanie będzie dopiero w 2011 r. Taki jest wymóg.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">A pan liczy, że przez te dwa lata wszystko zostanie zrobione?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuwMŚBernardBłaszczyk">Będzie rozeznanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Proszę państwa, chwileczkę. Panie ministrze, za chwilę oddam panu głos. Teraz głos zabiera pani poseł i proszę jej nie przerywać. Proszę kontynuować, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Panie ministrze, przeczytałam przedłożony materiał. Zastanawiam się tylko, czy będzie szansa, żeby poinformować Komisję Europejską, że faktycznie zmniejszyliśmy składowanie odpadów o taki procent, jaki jest wymagany. Ile powstanie spalarni odpadów komunalnych, żebyśmy mogli znacznie zmniejszyć kubaturę składowanych odpadów? Proszę odpowiedzieć na to pytanie, bo niestety nie ma na to odpowiedzi w tym materiale. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję. Teraz głos zabierze pan przewodniczący Rzymełka, a następnie pan poseł Piotr Cybulski.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanRzymełka">Dziękuję, panie przewodniczący. Proszę państwa, można by się zapytać: quo vadis gospodarko odpadami w Polsce? Wprawdzie nie jest to temat nowy, ale chcę dla pocieszenia powiedzieć, że kraje o dużej dyscyplinie społecznej, jak Niemcy, Belgia, Holandia, dochodziły do modelu w miarę wydajnego, jaki dziś mają, 15–20 lat. My, jako Słowianie, jesteśmy zdecydowanie bardziej bałaganiarscy i jakby nie dostosowujemy się do interesu państwa.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełJanRzymełka">W związku z tym mam kilka pytań – bo widzę tu szacowne grono znawców tej tematyki. W jaki sposób można byłoby zmienić prymat polityki firm przewozowych, komunalnych, gminnych – chodzi o te „śmieciowe” – nad polityką państwa? Widzę, że od kilku lat ta gra firm jest jakby mocniejsza od gry zespołu zwanego „rządem”, „samorządem”, „komisją sejmową”. Po prostu oni tę grę wygrywają na własną korzyść. Dlatego chętnie usłyszałbym od państwa podpowiedź, jakie instrumenty są potrzebne.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełJanRzymełka">Oczywiście można się spodziewać, że będziemy płacili jakieś kary. Pamiętam, jak w wyniku niedotrzymania pewnych norm, Grecja – też kraj unijny – płaciła przez kilka lat bardzo wysokie kary, rzędu 90 tys. euro dziennie, za niedotrzymanie pewnych rzeczy. Można się spodziewać, że kary jakie ewentualnie przyjdzie nam płacić będą równie wysokie albo i wyższe. W związku z tym pytam: jaka jest polityka, albo jakie jest dzisiaj instrumentarium karania tych podmiotów, które nie wykonują poleceń, dyrektyw i zaleceń?</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PosełJanRzymełka">Wiem, że bardzo trudno jest przełożyć wszystkie rzeczy ze sfery rządowej na samorządy województwa, powiatu czy gminy, a gminie jest bardzo trudno zmusić obywateli do porządnej gospodarki odpadami.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PosełJanRzymełka">Powinniśmy się jednak zastanowić nad zwiększeniem represji za niewykonanie tych obowiązków. Przecież gmina ma instrumenty, żeby zmusić obywateli do takiej gospodarki, jaka powinna być – np. poprzez budowanie systemu zbiórek – jak i powiat czy województwo, które też mogą wdrożyć system kar. Inaczej, samym gadaniem, nie damy sobie rady. Wiemy, że to „gadanie” na naszych obywateli nie działa.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PosełJanRzymełka">Są tu dwa pytania: czy jest prymat i co można zmienić, żeby polityka państwa, rządu, nas, była silniejsza w tej grze z grupą, która robi na tym wielkie pieniądze?</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PosełJanRzymełka">Jeśli mogę, to chciałbym jeszcze zapytać szanowne gremium o prognozy: ile odpadów komunalnych „funkcjonuje” w szarej strefie. Chodzi tu o śmieci, które lądują w lasach i w innych miejscach, gdzie ich być nie powinno, a więc są jakby poza systemem. Jaki to jest procent? Pytam o to dlatego, że wiem, jako przewodniczący podkomisji nadzwyczajnej zajmującej się prawem górniczym i geologicznym, iż mamy nowy instrument do wdrożenia w Polsce: pozyskiwanie kopalin na potrzeby własne z własnej działki. Rząd proponuje, by było to rocznie 10 kubików piasku, żwiru, które każdy właściciel będzie mógł pozyskać bez koncesji, bez opłat. W rezultacie, po takich kopalinach pozostaną dziury na działkach, dziury w lesie.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PosełJanRzymełka">Jeśli prawdą jest, że poza ewidencjonowanym obiegiem Polacy wyrzucają na dzikie wysypiska co najmniej 20–30% odpadów komunalnych, to te dziury po piasku czy żwirze zostaną zasypane tymi odpadami.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#PosełJanRzymełka">Stąd pytanie: czy jest taka obawa? Bo jeżeli jest, to może nie wprowadzajmy takiego rozwiązania. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję. Teraz głos zabierze pan poseł Piotr Cybulski. Zgłosił się jeszcze pan poseł Jerzy Gosiewski i pan poseł Adam Gawęda. Jeśli ktoś z gości zaproszonych chciałby zabrać głos, to bardzo proszę o zgłoszenie tego faktu na kartce do prezydium, bo nie wszystkich państwa znam.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełPiotrCybulski">Dziękuję panie przewodniczący. Szanowni posłowie, panie ministrze, szanowni goście. Z całą pewnością jest to temat bardzo trudny i chyba bez ciężkiej, wytężonej pracy oraz głębokiej analizy, niewiele da się tu zrobić, a można też popełnić wiele błędów.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełPiotrCybulski">Chciałbym, panie ministrze, powiedzieć kilka słów o ustawie o odpadach wydobywczych, które weszła w życie 15 sierpnia 2008 r. Będzie to na przykładzie moich dwóch powiatów, które znam doskonale, czyli powiatu polkowickiego i lubińskiego. Chodzi o składowanie odpadów fizycznej i chemicznej przeróbki rud miedzi – konkretnie chodzi o zbiornik „Żelazny Most”.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełPiotrCybulski">Ze względów dla mnie niezrozumiałych – jak i dla wielu ludzi – ta ustawa weszła w życie w trakcie roku. Samorządowcy są bardzo niezadowoleni z tego, ponieważ cała kwota z opłat za składowanie odpadów była zaplanowana na 2008 r. Mało tego, zgodnie z dyrektywą 2006/21/WE Polska nie musiała wprowadzać tej regulacji w sierpniu 2008 r., bo jest vacatio legis do 1 maja 2012 r.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PosełPiotrCybulski">Samorządy, bazując na tym, zaplanowały wiele inwestycji, pobrały wiele kredytów, a dzisiaj, jeśli nawet powiaty czy gminy miały ambitne założenia, to po wykonaniu tych zadań najprawdopodobniej przyjdzie im spłacać kredyty w bardzo trudnym okresie. Krótko powiem, że same gminy straciły na tym 36 mln zł, powiaty 15 mln zł, jeśli chodzi o przychód na fundusze gminne i powiatowe, a środki na fundusze wojewódzkie i fundusz narodowy – 28 mln zł.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PosełPiotrCybulski">Rozmawiałem z przedstawicielami KGHM Polska Miedź i oni twierdzą, że chętnie zapłaciliby, ale prawo jest takie, jakie jest. Okazuje się więc, że nie daje się pieniędzy samorządowcom, nie daje się na fundusze ochrony środowiska, a tak prawdę powiedziawszy, to KGHM – mimo że udział Skarbu Państwa jest 40% – jest firmą prywatną i z takiego stanu rzeczy przedsiębiorcy się cieszą. Dlatego będę niebawem składał poprawiony projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach wydobywczych. Choćby po to, żeby do 2012 r. ten problem zniwelować.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#PosełPiotrCybulski">Dodam, że np. powiat polkowicki do tej pory dostawał 4 mln zł. Przez te 4 lata to jest dla nich 16 mln zł „w plecy”. Nie wyobrażam sobie, żeby na dzień dzisiejszy „wyszli” z tego długu, bo przecież wszystko sobie zaplanowali w perspektywie czasowej. Wiem, że jest wam ciężko. Widzę to i dlatego chcielibyśmy wam pomóc. Nawet tu, na posiedzeniach Komisji, widać poparcie wszystkich posłów dla waszych działań. Czasami te działania nie wychodzą. Dlatego sądzę, że lepiej dłużej podyskutować, żeby potem wprowadzać w życie lepsze rozwiązania. Przede wszystkim zaś nie trzeba być „bardziej papieskim niż sam papież”, bo przecież Unia Europejska nie wszystko nam narzuca.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#PosełPiotrCybulski">Prosiłbym, aby lepiej przyjrzeć się dyrektywom unijnym, pod kątem zdroworozsądkowym, zanim wprowadzi się je w życie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Teraz głos zabierze pan poseł Gosiewski, a następnie pan poseł Gawęda.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełJerzyGosiewski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, panie ministrze. Zgodnie z tym, co powiedział przed samym posiedzeniem przedstawiciel Biura Analiz Sejmowych, materiał przygotowany przez ministerstwo jest w zasadzie dobry. Mnie jednak brakuje w nim informacji na temat kar finansowych, które zostaną na Polskę nałożone, jeżeli nie spełnimy wymogów związanych z gospodarką odpadami.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełJerzyGosiewski">W załączniku nr 3 podano, iż w zależności od konkretnej dyrektywy są różne okresy sprawozdań. Tak więc były już sprawozdania za okres 2004–2006, były sprawozdania na koniec 2007 r., na koniec 2008 r. Będą teraz na koniec 2009 r. itd.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PosełJerzyGosiewski">Dlatego chciałbym zapytać, czy po tych sprawozdaniach, które już były wysłane, Ministerstwo Środowiska dostało z Unii Europejskiej jakieś pisma określające kary, jakie grożą nam z tytułu niewykonania zobowiązań?</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PosełJerzyGosiewski">Prosiłbym też, a właściwie stawiam taki wniosek, żebyśmy, jako Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa otrzymywali informacje, jeśli będą przychodziły jakieś pisma z Unii Europejskiej do Ministerstwa Środowiska w sprawie gospodarki odpadami. Chodzi o to, żebyśmy na bieżąco mogli śledzić, co w tej sprawie się dzieje. Na pewno będzie tak, że najpierw będą pisma ostrzegawcze i wtedy będzie jeszcze czas, żeby coś jeszcze zrobić. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję. Teraz głos zabierze pan poseł Adam Gawęda.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełAdamGawęda">Dziękuję panie przewodniczący. Szanowni państwo, chciałbym kilka słów powiedzieć na temat sytuacji związanej z odpadami pogórniczymi. Wszyscy mamy świadomość, że w latach powojennych, jeszcze w latach siedemdziesiątych-osiemdziesiątych, gospodarka tymi odpadami była – mówiąc oględnie – niewłaściwa. Było to sypanie stożków, które ze względu na dużą zawartość materiałów palnych podlegały samozagrzewaniu, a później samozapaleniu. To samo można powiedzieć, jeśli chodzi o gospodarkę odpadami poflotacyjnymi – budowano tylko liczne osadniki mułowe.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełAdamGawęda">Wszystko to powoduje, że obecnie przedsiębiorstwa górnicze musiałby w jakiś sposób te tereny uporządkować i ponieść z tego tytułu duże koszty, aby to zdegradowane środowisko przywrócić do normalnego funkcjonowania.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PosełAdamGawęda">Dlatego zwracam uwagę, żebyśmy w przepisach dotyczących gospodarki odpadami umożliwili dzisiaj gospodarcze wykorzystywanie odpadów pogórniczych, w postaci skały płonnej, do budów inżynieryjno-technicznych, drogowych, nasypów itd. Jest to technologicznie i technicznie możliwe, a czasami są stawiane nie do końca zrozumiałe bariery, które uniemożliwiają takie wykorzystanie odpadów.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PosełAdamGawęda">Chodzi o to, żebyśmy o tym pomyśleli w pracy nad tego typu rozwiązaniami prawnymi.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PosełAdamGawęda">Chciałbym również zwrócić uwagę na to, że w materiale czytamy, iż Polska transponowała do krajowego porządku prawnego postanowienia wszystkich dyrektyw z zakresu gospodarki odpadami, a „ich praktyczne wdrażanie jest procesem powolnym i nie przynosi wymiernych i oczekiwanych efektów”. To jest rzecz smutna, dlatego prosiłbym o informację na temat, jakie działania podejmie Ministerstwo Środowiska, aby jednak te efekty były wymierne i były na poziomie oczekiwanym.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#PosełAdamGawęda">Następna kwestia, która mnie bardzo bulwersuje w tym materiale, to sprawa dotycząca nadmiernej – jak czytamy – „liberalizacji rynku usług w zakresie odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, polegająca na bezpośredniej współpracy między wytwórcą odpadów a podmiotem odbierającym, które to nie sprzyja kluczowym inwestycjom służącym rozwiązywaniu takich problemów, jak organizacja selektywnego zbierania czy też budowa zakładów termicznych”.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#PosełAdamGawęda">Panie ministrze, prosiłbym o to, żeby ministerstwo zaproponowało jakieś rozwiązania, bo nie wyobrażam sobie, żeby wiedząc, iż rynek jest nadmiernie zliberalizowany, nie wprowadzić takich instrumentów, które będą w końcu sprzyjały realizacji tych kluczowych inwestycji, o których dziś była już mowa. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo panu Adamowi Gawędzie. Teraz głos zabierze pan poseł Kazimierz Gwiazdowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo. Pan minister wspomniał o złej jakości decyzji wydawanych przez jednostki samorządu terytorialnego, głownie przez starostwa. Chciałbym dowiedzieć się, z czego to wynika i dlaczego tak się dzieje? Przecież chyba wszystkim nam, rządowi i jednostkom samorządu terytorialnego powinno zależeć na tym, żeby się przystosować i spełnić wymogi, które Polska ma do spełnienia. Dlatego wszyscy powinniśmy się sprężyć, żeby tym zadaniom podołać. Zastanawiam się, czy ci pracownicy są w odpowiedni sposób przeszkoleni. Może jest to wina administracji rządowej, bo te rozporządzenia spływają w dół i na ich podstawie wydawane są decyzje.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Jest to poważny problem, bo w tej chwili stoimy przed faktem, że część wysypisk będzie zamkniętych ze względu na niespełnienie norm. Za nami jest już 3-letni okres wydatkowania środków i trzeba uczciwie powiedzieć, że przez te 3 lata zrealizowano niewiele inwestycji w gospodarce odpadami.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Rząd obiecywał, że stawia na budowę sortowni. Z tego co wiem przez te 3 lata bardzo mało środków zostało wydatkowanych na inwestycje służące ochronie środowiska. Chciałbym zapytać, ile środków wydatkowano przez ostatnie 2 lata na budowę instalacji przetwarzających odpady? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń. Wobec tego ja pozwolę sobie zabrać głos.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Panie ministrze, chciałbym zwrócić uwagę na dwie kwestie. W podsumowaniu w pkt 6.3 mowa jest o niezbędnym dalszym ilościowym i jakościowym wspieraniu administracji publicznej i wprowadzeniu skutecznych instrumentów egzekwowania przestrzegania przepisów prawa. Chciałbym zapytać: jak rząd to sobie wyobraża, skoro nie ma to odzwierciedlenia w projekcie budżetu państwa na rok przyszły? Podobnie rzecz się ma z edukacją. Tu w materiale nie ma na ten temat mowy, chociaż Najwyższa Izba Kontroli prawie roku temu podkreślała sprawę edukacji, jako rzecz zaniedbywaną przez rząd.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Druga uwaga dotyczy pkt 6.11, w którym mowa jest o zagrożeniach w osiągnięciu celu w zakresie redukcji ilości odpadów ulegających biodegradacji, nie ma ani słowa o tym, co grozi za niedotrzymanie terminu. Nawiasem mówiąc, ta uwaga dotyczy wszystkich punktów, w których mowa jest o tego typu zagrożeniach. Jakie konsekwencje Polska, a więc ludzie, będą ponosili za niedotrzymanie terminów narzuconych nam przez przepisy prawa unijnego?</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Proszę państwa, do zabrania głosu zgłosiły się jeszcze cztery osoby. Teraz głos zabierze pan Dariusz Matlak – prezes Zarządu Polskiej Izby Gospodarki Odpadami, a następnym mówcą będzie pan Witold Zińczuk. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrezesZarząduPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiDariuszMatlak">Dziękują panie przewodniczący. Szanowni państwo, w czasie wieloletnich debat o gospodarce odpadami – szczególnie odpadami komunalnymi – rozpatrujemy rozmaite teoretyczne rozwiązania. Często padają też hasła radykalnych zmian, jakiejś zasadniczej zmiany systemu gospodarki odpadami. Często również analizujemy i omawiamy przykłady z krajów zachodnich, które miałyby nas natchnąć, żeby ta gospodarka była bardzo efektywna, przede wszystkim w sensie ekologicznym.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PrezesZarząduPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiDariuszMatlak">Oczywiście doskonale zdajemy sobie z tego sprawę, że te kraje, które stanowią dla nas wzorzec – kraje unijne – mają również problemy, których nie rozwiązały w zakresie gospodarki odpadami. Inaczej, skąd brałyby się te setki tysięcy ton śmieci w Afryce, w Ameryce Południowej czy w Chinach. Niedawne skandale ze śmieciami brytyjskimi i francuskimi unaoczniły to, że są różne sposoby na gospodarkę odpadami, a szara strefa istnieje nie tylko w Polsce. Widać to zresztą w naszych zachodnich przygranicznych lasach, gdzie „bardzo porządni” Niemcy pozostawiają sterty śmieci.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PrezesZarząduPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiDariuszMatlak">Apelowałbym do państwa i prosiłbym o analizowanie nie tylko tych patologicznych sytuacji, tych skrajnych przypadków, z którymi mamy do czynienia, które są bardzo medialne i dlatego są często opisywane, ale zwrócenie uwagi choćby na przykład Lublina. Lublin uzyskał w ostatniej edycji konkursu „Ministra Środowiska” tytuł lidera polskiej ekologii, właśnie za gospodarkę odpadami, za selektywną zbiórkę odpadów, która może być wzorem dla innych. Taki właśnie był werdykt kapituły tego konkursu.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PrezesZarząduPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiDariuszMatlak">Jak to się stało, że Lublin w krótkim czasie zmniejszył składowanie odpadów o ponad 20%? Jak to jest, że można prowadzić gospodarkę odpadami opartą wyłącznie na firmach prywatnych? Chcę podkreślić, iż specyfika Lublina polega na tym, że tam działają tylko firmy prywatne, które zajmują się odbiorem i transportem odpadów.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PrezesZarząduPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiDariuszMatlak">Z przeprowadzonej analizy wynika, że Lublin znakomicie wykorzystuje istniejące instrumenty prawne – począwszy do wdrożenia wszystkich ustawowych przepisów regulaminu utrzymania czystości, planów gospodarki odpadami, poprzez bardzo restrykcyjne i skrupulatne udzielanie zezwoleń tylko tym firmom, które spełniają określone w przepisach lokalnych i ustawach obowiązki. Dodam, że w Lublinie działa 5 firm prywatnych.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#PrezesZarząduPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiDariuszMatlak">Lublin jest przykładem tego, że można – nawet w tych realiach prawnych i rynkowych – osiągać rezultaty w niczym nieodstające od rezultatów, jakie uzyskiwane są na Zachodzie. Oczywiście nie tylko w Lublinie tak jest. Jest też wiele innych dobrych przykładów. Natomiast ja proponuję, abyście państwo rozpatrzyli ten problem na przykładzie Lublina.</u>
<u xml:id="u-25.6" who="#PrezesZarząduPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiDariuszMatlak">Być może warto spotkać się z władzami Lublina, zobaczyć, jak to wszystko działa na miejscu, bo może okazać się, że ten problem nie tak trudno jest rozwiązać. Oczywiście wymaga to pełnego zaangażowania władz lokalnych i dobrej współpracy wielu ludzi i instytucji. Potrzebne jest po prostu partnerstwo publiczno-prywatne – i to nie te ustawowe, tylko rzeczywiste – a okaże się, że te problemy, o których mówi Ministerstwo Środowiska w swoim materiale, można rozwiązać.</u>
<u xml:id="u-25.7" who="#PrezesZarząduPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiDariuszMatlak">Jesteśmy za tym, żeby zapewnić strumienie odpadów do instalacji zarówno prywatnych, jak i samorządowych, żeby pobudzić proces inwestycyjny, bo podstawowym problemem, jeżeli chodzi o gospodarkę odpadami komunalnymi, jest niedostatek instalacji. Zapewniam państwa, że nie trzeba będzie zmuszać prywatny sektor do inwestowania w takie instalacje, jeżeli zapewnione zostaną warunki do racjonalnej gospodarki odpadami. Jeżeli nie będziemy mnożyć biurokratycznych barier, które obecnie są główną przeszkodą w rozwoju inwestycji w tej dziedzinie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję panu bardzo. Teraz głos zabierze pan Witold Zińczuk ze Związku Pracodawców Gospodarki Odpadami, a następnie pan Adam Małyszko.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Dziękuję panie przewodniczący. Panie ministrze, szanowni państwo. Przede wszystkim chcę powiedzieć, że to jest bardzo dobry dokument. Wielkie gratulacje dla Ministerstwa Środowiska, że ten dokument przygotowało, ponieważ jest to dowód tytanicznej pracy, jaką wykonał polski parlament, polski rząd, w celu transpozycji i implementacji prawa unijnego.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Wydaje się też, iż w związku z tym, że ta praca jest tak tytaniczna, to okres opóźnień w spełnieniu pewnych zobowiązań akcesyjnych powinien być renegocjowany – oczywiście przy niezaniedbywaniu działań w zakresie dostosowania się do zobowiązań akcesyjnych. Tu podkreśliłbym rolę naszej reprezentacji, już nie tylko jako odbiorcy prawa unijnego, ale i twórcy prawa unijnego.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Jednak jeszcze raz powtórzę: dokument znakomity, pokazujący, jak wiele zrobiono. Dlatego, według nas, nie można kreślić wizji katastroficznej. W Polsce naprawdę dużo wykonano, również w zakresie rzeczywistych operacji w gospodarce odpadami. Stąd nie należy szerzyć defetyzmu i snuć apokaliptycznych scenariuszy.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Mam tylko dwie czy trzy uwagi dotyczące samego tekstu, z którym w kilku miejscach nie możemy się zgodzić. Otóż na str. 9 znajduje się fragment, z którym nie do końca można się zgodzić. Jest tam mowa o braku instrumentów prawnych do skutecznej egzekucji prawa i wdrożenia zasad gospodarowania odpadami w jednostkach samorządu terytorialnego. Chciałbym przypomnieć, bo może to umyka, jakimi instrumentami dysponuje gmina. Otóż gmina ma prawo wydawania regulaminów, określania wymagań, wydawania i cofania zezwoleń. O tym bardzo często się zapomina, a jest to ogromnie ważne, bo jeśli przedsiębiorca nie spełnia wszystkich przepisów regulaminu, w tym również związanych z limitami odzysku, można mu cofnąć zezwolenie, czyli tak naprawdę zniszczyć firmę. Można również wskazywać miejsca odzysku, unieszkodliwiania. Można zlecać zastępcze przymusowe wykonanie obowiązku przyłączenia do systemu. Można karać postępowaniem mandatowym i grzywnowym, aż do sądu grodzkiego włącznie. Dlatego nie można mówić, że tych instrumentów nie ma.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Następna ważna uwaga. Przedsiębiorcy nigdy nie protestowali przeciwko tym instrumentom. Instrumenty można multiplikować. Jedyne, czego przedsiębiorcy nie chcieliby, to wywłaszczenie z rynku, który posiadają. To jest zasadnicza różnica. My nie protestujemy przeciwko wzmacnianiu tych instrumentów.</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Chciałbym również zwrócić uwagę na rolę planów gospodarki odpadami, w szczególności planu krajowego i planów wojewódzkich. Są one mało władcze. Znam plany wojewódzkie, które dzielą województwo na 26 rejonów. Jak można skomasować strumienie odpadów, jeśli jest aż 26 rejonów. To de facto powoduje rozdrobnienie strumieni.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Chciałbym też zwrócić uwagę na sformułowania zawarte w podsumowaniu w pkt 6.12, gdzie mowa jest o niepokojącej sytuacji w zakresie niezamykania substandardowych składowisk, w szczególności małych, gminnych składowisk, które nie spełniają żadnych norm, nie mają przesłony itd. Mam nadzieję, że nie robią tego przedsiębiorcy, a władza publiczna, bo tylko władza publiczna może administracyjnie te składowiska zamykać.</u>
<u xml:id="u-27.7" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Tu jest pewien paradoks. Pani poseł Wolak wspomniała o podniesieniu opłaty tzw. marszałkowskiej. To był „kij”. Natomiast „marchewką” miało być odważne zamknięcie wszystkich substandardów. One miały być zamknięte definitywnie w 2009 r., a już dochodzą do nas informacje, że niektóre takie składowiska uzyskują następne prolongaty.</u>
<u xml:id="u-27.8" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Proszę państwa, nie da się zbudować systemu, nie da się wymusić budowy instalacji, jeżeli będą takie „dołki” – przepraszam za kolokwializm – do których sypie się śmieci, bo z punktu widzenia prawa unijnego są to de facto dzikie składowiska. W tym sensie jest to zadanie władzy publicznej.</u>
<u xml:id="u-27.9" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Proszę państwa, nie zgadzamy się ze stwierdzeniem, że jest nadmierna liberalizacja w zakresie swobodnych kontraktów właścicieli nieruchomości i odbierających odpady. Uważamy, że jest to dobry system. Natomiast jesteśmy zdania, że są trzy elementy, które powinny zaistnieć natychmiast – są one w zasięgu władzy publicznej – bo wymuszą gwałtowne przyspieszenie inwestycji, jak również pozyskania, odzysku itd.</u>
<u xml:id="u-27.10" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Po pierwsze, jest to stabilność prawa. Proszę państwa, niestabilności prawa jest groźna – w sensie likwidacyjnym wywłaszczeniowym – bo to przedsiębiorcy wybudowali bardzo wiele instalacji, a wiele jest jeszcze w budowie.</u>
<u xml:id="u-27.11" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Po drugie – wydaje się, że można zaostrzyć przepisy w zakresie możliwości wskazywania, czyli komasowania strumieni. W zezwoleniu można wskazać, gdzie dany odpad finalnie ma być dostarczony.</u>
<u xml:id="u-27.12" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Nie mówię o tym, że beneficjenci mogą kontraktowo dogadywać się z operatorami. Tu też nie ma żadnego problemu. Nikt nie pytał np. w Warszawie operatorów na tym rynku, więc nie można twierdzić, że tych strumieni nie da się skomasować.</u>
<u xml:id="u-27.13" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">Po trzecie – musi nastąpić natychmiastowe zamknięcie wszystkich substandardów, gdyż nie powstaną nowe instalacji, jeżeli gminne zakłady będą mogły przyjmować odpady za grosze i wrzucać je „do dziury”.</u>
<u xml:id="u-27.14" who="#PrzewodniczącyradyprogramowejZwiązkuPracodawcówGospodarkiOdpadamiWitoldZińczuk">W tym sensie skontaminowanie opłaty marszałkowskiej i zamknięcie wszystkich substandardów jednym pociągnięciem administracyjnym jest w stanie wymusić budowę instalacji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Ponieważ pan poruszył temat, o którym wspominał też pan poseł Rzymełka – chodzi o wzmocnienie instrumentów egzekwowania prawa – to wydaje się, iż powinien to być jeden z wniosków, które będą efektem tej dyskusji.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Do pana miałbym też prośbę, aby Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami przesłał Komisji pismo z szerszymi propozycjami, w jakim kierunku te zmiany przepisów powinny pójść.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Zwracam się teraz do pana prezesa Małyszki z prośbą o wyrozumiałość, bo zgłosiła się jeszcze pani poseł Nelli Rokita, więc najpierw jej udzielę głosu. Bardzo proszę pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełNelliRokitaArnold">Panie przewodniczący, ja bardzo krótko. Ten dokument jest bardzo dobry. Nie dobry, a bardzo dobry – brakuje tylko drugiej części. Brakuje wyjaśnienia tych kwestii, które zostały tu poruszone.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PosełNelliRokitaArnold">To jest bardzo dobry dokument, bardzo krytyczny. Jestem pod wrażeniem, bo tu rzeczywiście jest „kawa na ławę”. Wszystko powiedziane jest wprost i jasno, brakuje tylko dopowiedzenia w pewnych sprawach.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PosełNelliRokitaArnold">Mnie interesowałyby pewne wyjaśnienia w następującej kwestii. Jeżeli w 2008 r. bierzemy bardzo aktywny udział, jak pan minister pisze, w pracach Unii Europejskiej, to chciałabym wiedzieć, co dokładnie zaproponowane zostało przez Polskę. Jeśli dalej czytamy, że są spalarnie niedostosowane do wymogów Unii Europejskiej, to chciałabym wiedzieć, gdzie są te spalarnie – bo na pewno macie taki wykaz. Jakie spalarnie są planowane i gdzie?</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#PosełNelliRokitaArnold">Nie zgadzam się z panem poseł Rzymełką – choć zwykle zgadzam się z nim – że w Niemczech też źle było i w Grecji też było źle, a że u nas będzie jeszcze gorzej niż w Grecji – tak to zrozumiałam. Rozumiem, że pan poseł nas po prostu straszy, aby zapobiec temu, żeby tak się nie stało.</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#PosełNelliRokitaArnold">Mnie się wydaje, że właśnie gospodarstwa domowe stanowią największe zagrożenie, bo te śmieci w lasach, to przede wszystkim odpady z gospodarstw domowych. My niestety nie mamy świadomej postawy obywatelskiej – takie odnoszę wrażenie. Sama się zaliczam do takich osób, co z przykrością muszę stwierdzić. Wszystko wyrzucamy do lasów. Ja nie wyrzucam nic do lasu, bo nie mam lasu, natomiast mam znajomych, przyjaciół, którzy to robią. Chciałabym zapytać pana ministra, czy są dane na ten temat?</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#PosełNelliRokitaArnold">Jeszcze raz powtarzam – tu brakuje drugiej części tego materiału. Ona powinna być, żebyśmy razem mogli się zastanowić, jak do tego wszystkiego doszło. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Pani poseł Masłowska chce zabrać głos w formie ad vocem, czy uzupełnienia swojej wypowiedzi? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Ja a’propos wypowiedzi pana przewodniczącego Zińczuka. Pan powiedział, że są odpowiednie instrumenty. Tak, te instrumenty w samorządach są od dawna. Dlaczego jednak nie są wykorzystywane? To jest pytanie.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PosełMirosławaMasłowska">Czy prawdą jest, że grupa przewoźników jest bardzo bogatą grupą? Te instrumenty rzeczywiście są, nie trzeba ich zaostrzać. One mówią bardzo wyraźnie o tym, że przy podpisywaniu umowy muszą być spełnione warunki, trzeba żądać budowania instalacji itd. Proszę mi jednak powiedzieć, dlaczego w Szczecinie nic nie wybudowano. Właśnie dlatego. Ja z uporem maniaka o to walczę. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo pani poseł. Wydaje mi się, że rodzi się tu sugestia spowodowania kontroli Najwyższej Izby Kontroli w szerszym zakresie. Niedługo do tych wniosków dojdziemy.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Jeszcze raz przepraszam pana prezesa Małyszko, ale zgłosiła się jeszcze pani poseł Grażyna Ciemniak. Bardzo proszę pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełGrażynaCiemniak">Dziękuję panie przewodniczący. Nie wiem czy pan minister podzieli moją refleksję i opinię, że problem z budowaniem spalarni odpadów tkwi w tym, że przez wiele lat istniała tendencja, żeby przede wszystkim była segregacja na wysypiskach, selektywna zbiórka w miastach, gminach itd., natomiast nie mówiono o utylizacji termicznej, o spalarniach. Świadomość ekologiczna ludzi była i jest taka, że jak ma być budowana spalarnia, to organizowane są protesty i do budowy nie dochodzi.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PosełGrażynaCiemniak">Mieszkam w Bydgoszczy – w mieście, gdzie segreguje się odpady. Co tydzień dostaję 3 worki i śmieci oczywiście segreguję. Teraz postanowiono, że będzie budowana wspólna spalarnia dla Bydgoszczy i Torunia. Dlaczego wspólna? Zaraz to państwu wyjaśnię. Oczywiście w grę wchodzą pieniądze, choć nie jest to sprawa najistotniejsza, bo jest program operacyjny „Infrastruktura i środowisko”, są regionalne programy – czyli tych pieniędzy europejskich jest teraz tyle, że mogą wspomóc pieniądze samorządów. Problem polega przede wszystkim na wartości opałowej śmieci, ponieważ jeśli jest segregacja odpadów, to jakaś ich część już nie daje się spalić i trzeba to dodatkowo wspomagać innymi czynnikami energetycznymi.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PosełGrażynaCiemniak">To nie jest takie proste. Mówię o tym dlatego, że potrzebna jest naprawdę edukacja ekologiczna w zakresie gospodarki odpadami.</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#PosełGrażynaCiemniak">Po pierwsze, jeśli chodzi o selektywną zbiórkę. Po drugie, jeśli chodzi o programy gospodarki odpadami. Bo w jednej czy w drugiej gminie może to być zarówno segregacja u źródła, jak na wysypisku – przecież są od kilku lat takie programy, w których w ogóle nie trzeba niczego segregować.</u>
<u xml:id="u-33.4" who="#PosełGrażynaCiemniak">Znam te technologie, bo zbierałam kiedyś oferty, ponieważ mieliśmy robić taką utylizację, że nie trzeba niczego segregować. Są metody plazmowe, gdzie otrzymuje się po prostu węgiel czy pył węglowy. Są też takie technologie, gdzie trzeba segregować i trzeba spalać tylko to, co pozostało po segregacji.</u>
<u xml:id="u-33.5" who="#PosełGrażynaCiemniak">Sądzę, że potrzebna jest rzetelna dyskusja o priorytetach w gospodarce odpadami w skali kraju, w skali poszczególnych gmin i województw. Nie zgodzę się z tym, że najlepiej zamknąć wysypisko. Trzeba pamiętać, że gmina żyje: dzisiaj, jutro, pojutrze i każdy z nas te śmieci wytwarza. Myślę, że tu podstawą jest edukacja ekologiczna, że mamy narzucone terminy i to nie tylko dlatego, że są to narzucone terminy przez Unię Europejską, w której jesteśmy od 5 lat, ale i dlatego, że sami chcemy sobie poprawić jakość życia, jakość środowiska.</u>
<u xml:id="u-33.6" who="#PosełGrażynaCiemniak">Czy pan minister podziela to zdanie? Na przestrzeni lat, kiedy uczestniczyłam i podejmowałam decyzje w samorządzie, właśnie w tym zakresie, mieliśmy różne dylematy – i o nich też trzeba pamiętać. Poza tym, żeby powstała spalarnia, to musi być zagwarantowana ilość odpadów. To są sprawy naprawdę trudne.</u>
<u xml:id="u-33.7" who="#PosełGrażynaCiemniak">Również uważam, że przedłożony materiał jest świetny, ale moim zdaniem trzeba byłoby zrobić wszystko, żeby tych przepisów było mniej – trzeba je skomasować, bo duże miasto, które ma odpowiednie służby, to się w tych przepisach nie pogubi, natomiast gminy gubią się w tym całym systemie, nawet jeśli chcą realizować gospodarkę odpadami.</u>
<u xml:id="u-33.8" who="#PosełGrażynaCiemniak">Jeszcze jedno – wszedł w życie w grudniu Traktat Lizboński, my jesteśmy w Unii, mamy duże możliwości wpływania na prawo unijne, więc zróbmy coś, żeby to prawo unijne wciąż się nie zmieniało. Mówię to w nawiązaniu do wypowiedzi jednego z moich przedmówców. Dyrektyw jest mnóstwo, my je po kolei wdrażamy i tworzy się chaos, bo najpierw była tendencja maksymalnie selektywnej zbiórki, teraz okazuje się, że mimo wszystko utylizacja termiczna jest najważniejsza, najbardziej skuteczna.</u>
<u xml:id="u-33.9" who="#PosełGrażynaCiemniak">Myślę, że to wszystko wymaga szerokiej dyskusji i bardzo dobrze, że dzisiaj możemy się tym zająć. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję pani poseł. Zwracam się do pani poseł Wolak: czy pani zgłasza się jako głos w dyskusji, czy jako koreferent? Bo chciałbym zaproponować, żeby po zakończeniu dyskusji zabrała pani głos, jako koreferent. Dobrze? Widzę, że jest zgoda.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Teraz głos zabierze pan prezes Adam Małyszko ze Stowarzyszenia Forum Recyklingu Samochodów, a następnie pani Agnieszka Jaworska. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodówAdamMałyszko">Dziękuję panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, panie ministrze. Skupię się tylko na implementacji dyrektywy 2000/53/WE zwanej potocznie „dyrektywą wrakową”.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodówAdamMałyszko">Otóż, proszę państwa, przez prawie cztery lata zebrano w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ponad 1,5 mld zł.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodówAdamMałyszko">Realizacja celów, jak czytamy w materiale, wygląda następująco: poziom recyklingu w 2007 r. – nieosiągnięty, poziom odzysku w 2007 r. – nieosiągnięty, poziom zbiórki – znaczna część samochodów demontowanych w szarej strefie. W naszej ocenie, ta znaczna część to około 80%.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodówAdamMałyszko">Zebrane środki zostały przekazane na: Konferencję COP 14, na gospodarkę wodno-ściekową. Żeby tego było mało – Komisja Europejska stawia zarzuty w sprawie implementacji dyrektywy wrakowej do prawa krajowego, zarzucając m.in. pobieranie środków w postaci opłaty recyklingowej od osób fizycznych.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodówAdamMałyszko">W związku z tym zwracam się do pana ministra z pytaniem: jakie są główne zastrzeżenia Komisji Europejskiej do sposobu implementacji dyrektywy wrakowej do prawa krajowego? Na jakim etapie są prace legislacyjne, o których pan wspominał, w zakresie dostosowania tego prawa? Czy istnieje zagrożenie zwrotu pobranej opłaty osobom, które wniosły ją na rachunek? Czy istnieje zagrożenie kar z tytułu niespełnienia wymagań, m.in. poziomu odzysku, zbiórki wszystkich pojazdów, jak również prawidłowej implementacji?</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodówAdamMałyszko">Doszły do mnie słuchy – nie jest to informacja potwierdzona – że Węgry płacą już kary za brak implementacji.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodówAdamMałyszko">Chciałbym również zgodzić się z przedmówczynią, że należy zmniejszyć liczbę przepisów dla przedsiębiorców i egzekwować je. Mnogość przepisów i skromny budżet urzędów powoduje, że szara strefa swobodnie się czuje, jak ta „rybka w wodzie”.</u>
<u xml:id="u-35.7" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodówAdamMałyszko">Dziękuję uprzejmie za możliwość zabrania głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję panu bardzo. Teraz głos zabierze pani Agnieszka Jaworska ze Stowarzyszenia „EKO-PAK”.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, szanowni goście.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Pan minister wcześniej powiedział o tym, że w przypadku prawa najważniejsze są trzy filary: transpozycja prawa, stanowienie prawa i egzekucja prawa.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Zajmuję się odpadami opakowaniowymi już prawie od sześciu lat. Chciałabym teraz zwrócić uwagę właśnie na to stanowienie prawa. W Polsce od 2002 r. transponowane były przepisy wynikające z dyrektywy 94/62 o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Były dwie ustawy. W tej chwili rząd zaproponował jedną ustawę.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Proszę państwa, nowelizacja tego prawa trwa już ponad 3 lata. Komitet Stały Rady Ministrów przyjął ustawę o gospodarowaniu opakowaniami i odpadami opakowaniowymi dokładnie 4 grudnia 2008 r. Za chwilę minie rok od momentu, kiedy KSRM zajął się tym tematem.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">W ustawie znalazły się zapisy kontrowersyjne, niewynikające z konieczności transpozycji przepisów. Premier Donald Tusk ostatecznie zdjął ustawę trzykrotnie w 2009 r. z porządku posiedzenia Rady Ministrów, właśnie ze względu na kontrowersyjne zapisy.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Rzecz dotyczy głównie toreb z tworzyw sztucznych. Okazało się, że w Polsce wprowadza się ich do obrotu rocznie około 4 mld sztuk. Wobec zamieszania medialnego, które wokół tej sprawy miało miejsce i kampanii na rzecz rezygnacji z tych toreb – zaczęło się to w Łodzi, gdzie władze lokalne wydały wojnę torbom z tworzyw sztucznych – konsumpcja toreb spadła i na pewno jest ich coraz mniej na rynku. Jako konsumenci zaczęliśmy stosować torby wielokrotnego użytku.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Co zrobiły sieci handlowe? Zaczęły pobierać opłaty na poziomie 20–30 gr za 1 sztukę. Jeśli, nawet przy spadku konsumpcji, pomnożymy 2 mld sztuk toreb z tworzyw sztucznych przez 20 gr, to okazuje się, iż jest to 400 mln zł, które dzisiaj konsumenci płacą bezpośrednio sieciom handlowym.</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">A co się dzieje? Rząd zaproponował wprowadzenie tych nowych przepisów dopiero w 2015 r. i dopiero od tego momentu nastąpi przekazywanie tzw. opłaty recyklingowej za używanie toreb, czyli de facto parapodatku od stosowania toreb, na konto urzędów marszałkowskich i wykorzystywanie ich na edukację ekologiczną.</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Dlaczego to vacatio legis ma być tak długie? W efekcie w dniu dzisiejszym beneficjentem nie jest ochrona środowiska. Być może w jakimś stopniu my – bo zmniejszyliśmy nieco ilość odpadów generowanych w gospodarstwach domowych – ale te pieniądze głównie zasilają sieci handlowe. To tu jest problem. To są bardzo duże pieniądze, bo przedsiębiorcy wprowadzający na rynek opakowane produkty przekazują w skali roku na odzysk i recykling zużytych opakowań, czyli odpadów opakowaniowych, 70–80 mln zł.</u>
<u xml:id="u-37.9" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Firmy transportujące, gminy i samorządy lokalne narzekają, że ilość zebranych selektywnie odpadów opakowaniowych, w ogóle odpadów komunalnych, jest dramatycznie mała – co pan minister na pewno potwierdzi, bo w zeszłym roku było to tylko kilka procent odpadów, jakie wyprodukowaliśmy jako konsumenci.</u>
<u xml:id="u-37.10" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">To jest pierwsza sprawa, na którą chciałam zwrócić uwagę. Liczę na to, że rząd – my dzisiaj wystosowaliśmy do premiera Tuska apel – przyspieszy prace nad tą ustawą.</u>
<u xml:id="u-37.11" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Jest jeszcze jedno bardzo poważne zagrożenie. Ta ustawa nie jest notyfikowana w Unii Europejskiej, co oznacza, że z punktu widzenia Unii Europejskiej mamy nieważne prawo. Jeśli przedsiębiorca zaskarży przepisy ustawy, która weszła w życie w 2005 r. – bo wówczas była nowelizacja – to ETS ma prawo uznać nasze przepisy za nieważne. To jest bardzo poważna sprawa. Ja już na poprzednim posiedzeniu Komisji mówiłam o tym, że odpady opakowaniowe stanowią około 60% odpadów komunalnych w Polsce, więc naprawdę mamy o czym mówić.</u>
<u xml:id="u-37.12" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Jeżeli chodzi o egzekucji. Oczywiście możemy wprowadzać nowe ograniczenia dla przedsiębiorców, wprowadzać nowe prawo, nowelizować je w nieskończoność, bo jeśli prawo naprawdę wymaga nowelizacji, to naturalnie należy to robić, bo trzeba poprawiać pewne niedoskonałości. Natomiast egzekucja prawa w tym przypadku jest niezwykle istotna. Rząd w tej ustawie – pan minister o tym wie – proponuje, w sposób dla nas niezrozumiały i niespójny, wprowadzenie nowych rozwiązań, ale o tym nie będę teraz mówić, bo to nie jest przedmiot tego posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-37.13" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Egzekucja. W bazie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska – opieram się na raporcie sprzed kilku miesięcy – jest około 6 tysięcy przedsiębiorców. Rokrocznie do urzędów marszałkowskich sprawozdaje – samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji odzysku – z realizacji obowiązku odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych około 25 tysięcy przedsiębiorców. Natomiast według naszych szacunków licząc klasyfikacje EKD, biorąc pod uwagę różne dane statystyczne, podatkowe – tych przedsiębiorców na polskim rynku jest około 80 tysięcy.</u>
<u xml:id="u-37.14" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Jeśli mówimy o egzekucji prawa, to proszę zastanowić się, jaką bazą danych dysponuje Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Przypomnę: według GIOŚ 6 tysięcy przedsiębiorców podlega przepisom tej ustawy, a sprawozdaje 25 tysięcy. GIOŚ być może od 2002 r. prowadzi kontrole wokół jakiejś jednej, niewielkiej grupki przedsiębiorców, a przecież tych podmiotów jest dużo, dużo więcej.</u>
<u xml:id="u-37.15" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Najważniejsza rzecz, która moim zdaniem jest w gospodarce odpadami, to kwestia postaw społecznych, świadomości i odpowiedzialności społeczeństwa – mówiły już o tym obie panie poseł. Nie zrealizujemy tego, jeśli nie będziemy mieć właściwej edukacji. Jako stowarzyszenie występowaliśmy w tym roku o dotację ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na edukację ekologiczną. Z opłat produktowych na koniec 2008 r., w ramach Narodowego Funduszu, było ponad 7 mln zł – my dostaliśmy dotacje w wysokości 30% wartości naszego projektu. Te pieniądze leżą na koncie NFOŚiGW, są niewydatkowane i czekają, żeby coś z nimi zrobić. Pan prezes Małyszko też mówił o ogromnych kwotach – co prawda przy okazji innej ustawy.</u>
<u xml:id="u-37.16" who="#DyrektorgeneralnyStowarzyszeniaPolskiejKoalicjiPrzemysłowejnaRzeczOpakowańPrzyjaznychŚrodowiskuEKOPAKAgnieszkaJaworska">Uważam, jeśli chodzi o edukację, że te środki mogłyby być dużo lepiej wykorzystane, bo edukacji tak naprawdę nie ma. Tu potrzebna jest aktywna edukacja, a nie bierne i pasywne umieszczanie na stronie internetowej jednego czy drugiego poradnika. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję. Bardzo proszę pana przewodniczącego Rzymełkę o podejście do stołu prezydialnego, w celu krótkiej konsultacji.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Przepraszam państwa, za tę króciutką przerwę. O głos prosi pani poseł Ewa Wolak – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PosełEwaWolak">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo. Jako koreferent nie powiedziałam tylko tego, że dokument jest świetnie przygotowany. To jest dokument, który daje nam ogromną wiedzę o obecnym stanie i podpowiada, czym należałoby się zająć w przyszłości.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PosełEwaWolak">Przed ministrem środowiska jest ogromne wyzwanie, bo nie wyobrażam sobie, żeby te wszystkie zaległości, które ciągną się jeszcze sprzed 1989 r., można było od razu szybko rozwiązać. To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#PosełEwaWolak">Po drugie, chciałam zabrać głos w dyskusji, bo wydaje mi się, że problem jest bardzo poważny. Przed nami są prace nad ustawą o czystości i utrzymaniu porządku w gminach. Myślę, że mój wniosek powinien znaleźć poparcie w prezydium. Chciałabym zaproponować zwołanie konferencji poświęconej gospodarce odpadami komunalnymi. To jest mój wniosek po przeprowadzonej dyskusji.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#PosełEwaWolak">Zdaję sobie sprawę, że problem jest duży i że wszyscy chcieliby rozwiązać go jak najszybciej. W mojej ocenie istotne jest przede wszystkim to, że nie można ciągle zmieniać prawa i że powinna nastąpić pewna stabilizacja pod tym względem. Chcą tego samorządy, przedsiębiorcy i ci, którzy nadzorują przestrzeganie prawa. Najważniejsze w tym wszystkim jest, abyśmy nie stworzyli sytuacji, iż producenci odpadów komunalnych będą płacili ogromne rachunki za wywóz śmieci. To przede wszystkim powinniśmy mieć na względzie. Dodam, iż mnie odpowiada taki model gospodarki komunalnej, w którym jest partnerstwo między sferą prywatną a publicznym nadzorem i władzą, która ustala standardy w całym procesie gospodarki komunalnej.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#PosełEwaWolak">Po spotkaniach z samorządami – zwłaszcza tego najniższego szczebla – mam świadomość, iż oni po prostu nie radzą sobie z egzekwowaniem prawa, nawet wobec własnych mieszkańców, którzy wyrzucają śmieci wszędzie, palą w piecach oponami czy plastikowymi butelkami. Wszędzie słyszałam jedno – małe samorządy proszą, żeby to państwo wzięło odpowiedzialność za egzekwowanie prawa, co z mojego punktu widzenia jest postulatem dość dziwnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że wszyscy zdają sobie sprawę, iż problem jest ważny i stąd też była ta narada prezydium Komisji.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Prezydium proponuje, żebyśmy temat dzisiejszego posiedzenia pozostawili tematem otwartym. Natomiast Komisja powinna przyjęła informację, jaką rząd nam przedstawił, ale jednocześnie zwrócimy się do rządu o uzupełnienie przedłożonych materiałów, m.in. o te wnioski i sugestie, które dzisiaj podczas dyskusji padły oraz o uzupełnienie informacji, dotyczącej raportu Najwyższej Izby Kontroli, ponieważ w pewnych elementach ten raport dotyczy dzisiejszej poruszanej problematyki.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Myślę, że w ciągu tygodnia stenogram z dzisiejszego posiedzenia pan minister otrzyma, więc będzie czas na przygotowanie odpowiedzi w następnym tygodniu. Do tematu wrócimy na następnym posiedzeniu Sejmu. Oczywiście, jeśli się nie uda, panie ministrze, to nie będziemy pospieszać – wówczas wrócimy do tego w styczniu.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Taka jest propozycja prezydium. Jeśli nie będzie sprzeciwu, to uznam, że Komisja takie rozwiązanie przyjęła. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Po szybkiej konsultacji – prezydium uważa, iż bardzo dobrą propozycją jest zwołanie dużej konferencji, o której mówiła pani poseł Wolak. Z tym, że na jej dobre przygotowanie, potrzebny jest czas. Dlatego myślę, że optymalnym terminem jest koniec pierwszego kwartału czy nawet pierwsze półrocze przyszłego roku. Myślę, że wpiszemy to do planu pracy Komisji.</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Zgłasza się jeszcze pan poseł Szwed w tej sprawie. O przepraszam, pan poseł Szkop – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PosełWładysławSzkopniez">Bardzo lubię tą „międzynarodową reprezentację” na posiedzeniach sejmowej Komisji Zdrowia. O przepraszam, Komisji Ochrony Środowiska – to z kolei mój nawyk „Komisja Zdrowia”.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PosełWładysławSzkopniez">Panie przewodniczący, panie ministrze. Chciałbym do tej propozycji prezydium dodać jedną, drobną uwagę. Otóż, panie ministrze, materiał przygotowany przez ministerstwo jest doskonałym kalendarium, ale niczym więcej. Dlatego, jeśli państwo będziecie go uzupełniali, to żeby to nie było kalendarium.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#PosełWładysławSzkopniez">Mam też pytanie, na które chciałbym znaleźć odpowiedzieć w tym materiale: jakie są istotne merytoryczne przeszkody w prywatyzacji tego systemu? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#PosełWładysławSzkopniez">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o uwzględnienie tych wszystkich pytań i uwag w odpowiedzi, którą pan minister udzieli na piśmie – łącznie z tym, co nam grozi, jakie kary nam grożą, jeśli terminy nie zostaną dotrzymane, bądź jakie są możliwości renegocjacji tych terminów.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#PosełWładysławSzkopniez">Myślę, proszę państwa, że w tej chwili nie ma potrzeby, abyśmy prosili pana ministra o odniesienie się do przeprowadzonej dyskusji, ponieważ nie zamykamy tego tematu. Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#PosełWładysławSzkopniez">Przechodzimy do spraw różnych. Na wstępie mówiłem o powołaniu podkomisji. Otóż proponowałbym, żebyście państwo zastanowili się, a chętni do pracy w podkomisji żeby zgłosili się do sekretariatu. Prosiłbym również, żeby Komisja upoważniła prezydium do przygotowania prac podkomisji – choć formalnie powołamy ją na następnym posiedzeniu Sejmu. Wiem, że pracą w podkomisji jest zainteresowana pani poseł Grażyna Ciemniak, pan poseł Adam Krzyśków. Czekamy na kolejne zgłoszenia.</u>
<u xml:id="u-41.6" who="#PosełWładysławSzkopniez">Jeszcze jedno. W przyszłym tygodniu jest COP 15 w Kopenhadze. W delegacji parlamentarnej będzie pan poseł Henryk Milcarz, pan poseł Jan Rzymełka i pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, którzy wyjeżdżają 6 grudnia i będą uczestniczyli w konferencji w dniach 10–11 grudnia, natomiast pan poseł Jan Szyszko będzie uczestniczył w konferencji w dniach 16–17 grudnia.</u>
<u xml:id="u-41.7" who="#PosełWładysławSzkopniez">Zgłasza się jeszcze pan poseł Krzyśków – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełAdamKrzyśków">Panie przewodniczący, 19 listopada omawialiśmy na posiedzeniu Komisji sprawę poszerzenia Białowieskiego Parku Narodowego, z udziałem pana ministra Macieja Nowickiego. W posiedzeniu uczestniczyli również przedstawiciele Lasów Państwowych i dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PosełAdamKrzyśków">Dzisiaj otrzymałem informację, że została odwołana pani dyrektor Białowieskiego Parku Narodowego. W związku z tym chciałbym zadać pytanie: czy ma to jakiś związek z przebiegiem dyskusji na wspomnianym posiedzeniu Komisji, bo dyskusja była dość dynamiczna? Jak to w ogóle odbierać? Czy przypadkiem nie „przysłużyliśmy się” do tych zmian personalnych w Białowieskim Parku Narodowym?</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Panie pośle, trudno akurat o to pytać pana ministra Błaszczyka. Czy pan sugeruje, żebyśmy, jako Komisja, złożyli interpelację w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosełAdamKrzyśków">Chodzi o to, że atmosfera podczas tego posiedzenia była dosyć nerwowa, bo chodziło o kwestie poszerzenia Białowieskiego Parku Narodowego. Stąd być może przyczyniliśmy się do tych ruchów kadrowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Panie ministrze, w takim razie może umówmy się tak: proszę przekazać to pytanie panu ministrowi Nowickiemu. My natomiast musimy zastanowić się, jak do tego podejść od strony regulaminu: czy to ma być formalne zapytanie? Jak to ustalimy, to wystąpię do pana ministra w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekKuchciński">Na tym wyczerpaliśmy porządek obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>